+ All Categories
Home > Documents > Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ......

Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ......

Date post: 28-Mar-2018
Category:
Upload: lythuy
View: 282 times
Download: 15 times
Share this document with a friend
86
PUITLING SABBATH SIKUL ZIRLAI JOBA BU A Ziaktu: Clifford Goldstein October, November, December 2 0 1 6 H-1 Sabbath School Lesson [Gmidkcsif;bmom yHkESdyfol yHkESdyfol yHkESdyfol yHkESdyfol yHkESdyfol OD;zkef;Edkif (00354) refae*sm uif;apmifhyHkESdyfwdkuf 206 a&T op mvrf ;? &ef uif ;rd Ue,f &efukef rdU xkwfa0ol xkwfa0ol xkwfa0ol xkwfa0ol xkwfa0ol OD;apmxDrao (00590) OuX jrefrmjynfowraeYOykoftoif;awmf 68 OD;0dpm&vrf;? &efukef rdU tkyfa& - 700 "r®'ge yxrtBudrf 1 2
Transcript
Page 1: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

PUITLING SABBATH SIKULZIRLAI

JOBA BU

A Ziaktu: Clifford Goldstein

October, November, December

2 0 1 6H-1

Sabbath School Lesson

[Gmidkcsif;bmom

yH kE S dy folyH kE S dy fol

yH kE S dy folyH kE S dy fol

yH kE S dy fol

OD;zkef;Edkif (00354)

refae*sm

uif;apmifhyHkESdyfwdkuf

206 a&Top mvrf;? &efuif; rdUe,f

&efukef rdU

xkwfa0olxkwfa0ol

xkwfa0olxkwfa0ol

xkwfa0ol

OD;apmxDrao (00590)

OuX

jrefrmjynfowraeYOykoftoif;awmf

68 OD;0dpm&vrf;?

&efukef rdU

tkyfa& - 700

"r®'ge

yxrtBudrf

1 2

Page 2: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

3 4

1. Tawpna Chu--September 24-30.........................................7

2. Indona Ropui Chu--October 1-7.......................................19

3. “A Chhan Awm Lovin Joban Pathian A Tih Em?”

---October 8-14....................30

4. Pathian leh Mihringte Tawrhna—October 15-21 . .. . . .. 42

5. Nî Chu Ânchhia Lawh Rawh—October 22-28 .. . . .. . . 54

6. Chhan Nei Lo Ânchhia?—October 29-November 4 .. ... 66

7. Thungrulh Hremna—November 5-11 . . . . . . ....... . ..... . 77

8. Pawi Sawi Lo Thisen—November 12-18 . . . . . . .... . . . 89

9. Beiseina Târlannate—November 19-25 . . . . . . . . .. .. . 101

10. Elihu-a Thinrimna Chu—November 26-December 2 . . 112

11. Thâwngaleivir Atangin—December 3-9 . . . . . ..... .. . . 124

12. Joba Tlantu—December 10-16 . . . . ......... . . . . . .. . . 135

13. Joba Nungchang Chu—December 17-23 . . . . . .. . . . . 146

14. Joba Hnên Atanga Zirlai Thenkhatte

—December 24-30 . . . . ..... . . . . 157

A CHHUNGA THU AWMTE

Thuhmahruai:

Zawhna Kumhlun Chu

HNIALKHÂN âwm ang tak tak eng emaw zât awm tho mah se,Kristiante chuan Pathian hi a awm ngei a ni tih rinna tûr chhan thatak kan nei a. Mi fing leh thil hre ber berte zînga thenkhat chuanevolution thurina “natural selection” tih leh “random mutation” tihtehian mihring nun makzia, ropuizia, leh mâwizia hrilhfiah tha viauinsawi mah se, âwihsak lotu mi tam tak an awm ve tho va; âwih lohchhan tha tak a nei rêng bawk a ni. Scientist-ten tûn hnai deuhangaihdân an vawrh chhuah pakhat, lei leh vâna thil awmte hi“engmah lo” atanga lo chhuak nawlh mai ni âwma an sawi pawhhian âwihtu a ngah vak lo. Mi tam zâwk hi chuan lei leh vân leh achhûnga thil awmte siamtu chu Pathian ni ngeia ngaihna lian tak annei a, chu chuan lei leh vâna thil awmte hi anmahnia lo awm vengawt mai ni lovin, a siama siam an nih ngei a ti rinawm zual hlêbawk.

Nimahsela, chutianga Pathian a awm ngei kan rinna chhanchu dik hmêl viau tho mah se, thil tha lo eng eng emawin min tlâkbuak reng mai si hi chu a manganthlâk ngawt mai. Chuvângin,hmâsâng ata tawh zawhna awm reng chu: Pathian chu a awm anih a, chu Pathian chu mi fel tak leh hmangaihnaa khat,thiltithei êm êm bawk sî a nih chuan, eng vângin nge tawrhnahi a thlen nasat êm êm sî le? tih hi a ni.

Tûr kuartar-a kan zir tûr hi Joba bû a ni a. Zawhna kumhlumkhelna Joba bû hi Bible-a lehkhabu 66 awmah hian ziak hmasakberte zînga mi a ni a. Chutiang chuan, hmâ deuh tawh tak atangkhân Pathian chuan thil hriatthiam har ber berte zînga thenkhatchhânna chu min lo pe daih tawh tihna a nih chu.

Page 3: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

5

Thil engkim ni lovin, thil thenkhat chauh chhânna min pe ani tih hi theihnghilh lo ila. Thil engkim chhânna chu Bible-a englehkhabu mah hian min pe thei lo; dik tak phei chuan a Bible bupum pui pawh hian min pe thei kher lo vang. Chutiang chu ni mahse, Joba bû hian thil nihna dik tak hliahtu puanzâr chu eng emawchen min kaih hlîmsak tho va, kan hriatna pêng hrang hrangten,khâwl tha tak tak puihna hmang pawha min hmuhtîr theih loh, thilawm dân leh nihna dik tak chu a chhiartûte hnênah a puang a. Kanawmna atanga hla taka thil awmte chu âwihawm loh khawpa hnâiahmin hûnsak hlawm a ni.

Bible-a lehkhabu dangte pawhin min hmuhtîr tho chu Jobabû hian min hmuhtîr vê a: Leilunga thil awmte leh thlarau khawvêlathil awmte chu then hran theih miah lova inzawm nghet tlat an nitih min hrilh. Joba bû-a thil thlengte hian tîsa khawvêl leh thlaraukhawvêl indo tawn dân leh chumi chungchânga Paulan vaukhânnathu min hrilh: “Kan buante hi tîsa leh thisen an ni sî lo, lalnate leh,thuneihnate leh, he thim chunga khawvêl rorêltûte leh, vân hmunahtethlarau sualho awmte an nih zâwk e,” (Efesi 6:12) tih kha a târlangtha khawp mai.

He lehkhabu hi mi pakhat chanchin ni tho mah se, kanhriatthiam loh hrehawm eng eng emaw tawrh châng nei fo thînkan nih vek hlawm avângin, kan zavaia chanchin pawh a nih vêtheih tho-na lai a awm a. Amah hnêm tûra lo kal a thian palî-techanchin pawh hian keimahni dinhmun theuh a pholang chiang khawpmai bawk, a chhan pawh kan zînga tu hi nge mi dangten hrehawman tawrh chânga a chhan zawn chhuahpui phêt tum lo awm le?

6

Nimahsela, he lehkhabu hi hrehawm tuar mêk mihringin atawrhna chhan hriatthiam tuma a beih dân inziahna ang ringawtakan ngai a nih chuan a thuchah ken pawimawh tak chu kan hmuhhmaih daih dâwn a. He thawnthu hi Krista leh Setana indona ropuitak kâra thleng a ni a, a tak taka thleng ngei nia târlan a ni bawk.Chu indona chu vâna intan a ni a, tûnah hian kan thinlung chhûngah,kan rilru-ah, leh kan taksa-ah te beih chhunzawm zêl a la ni bawk.

Tûn kuartar-a zirlaite hian Joba chanchin a chhui dâwn a,hnai taka enin, thil thlengte thlen dân chu a hmun ngeia a luh chilhbâkah, râlkhat atang pawhin a thlîr bawk ang a, chutiang chuan helehkhabu tâwp dân chauh pawh ni lovin, thil thleng hrang hrangtechu a chhehvêl thilte nên lam kan hre vek dâwn a ni. Tichuan, Jobabû chauh pawh ni lovin, Bible pum pui hi eng ang lehkhabu nge anih tih kan lo hriat tawh hnû chuan an thu khel hrang hrangte churem khâwm kan tum ang a. A theih ang angin he khawvêl hrehawmtaka kan lo chênna chhan hi eng nge ni tih leh, chutiang khawvêlahchuan engtianga nung tûr nge kan nih tihte hriatthiam kan tum dâwna ni.

Joba bû chauh pawh ni lovin, Bible pum pui kan zir chhuahhnu-ah pawh zawhna kumhlun kha chu a la awm reng dâwn thova. Mahse, a chhânna kumhlum erawh kan nei vê tho, chu chuIsua Krista a ni. “A thisen avângin amahah chuan kan tlanna kannei a” (Efesi 1:7) - amâ zârah kan mamawh chhânna tinrêng chukan dawng a ni.

Clifford Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bueditor a ni a. General Conference-ah hian kum 1984 atangkhân a lo thawk tawh a ni.

Page 4: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

7

ZIRLAI 1-NA SEPTEMBER 24–30, 2016

TÂWPNA CHU

CHÂNGVAWN:”Isuan a hnênah, ‘Kei hi thawhlehna leh nunna chu ka ni; tu pawh mi ring chu thi mah sela a nung leh ang’ a ti a,” (Johana 11:25).

SABBATH CHAWHNÛ SEPTEMBER 24

Chhiar tûrte: Genesis 4:8; Joba 14:14, 15; 42:10–17;Daniela 2:44; Matthaia 14:10; 1 Korin 4:5.

THUZIAK zirna class pakhatah chuan zirlaite chu an thuziaha atâwp khârna tih that a pawimawhzia hrilh an ni a. A bîk takinthawnthu bu, engkim mai phuahchawp nî vek ang chî-ah phei chuana ziaktu-in a chhiartute lungawina zân tûra a tihtâwp a tûl zual bîkêm êm a. Chutih rual chuan thawnthu bu ni lovah pawh a tâwpkhârna tha chu a pawimawh hlê tho a ni.

Nimahsela, thil nih dân dik tak chu eng nge ni sî le? Mihringnun hrim hrim hi eng nge ni a awmzia? Keimahni chanchin ngeipawh hi a nihna dik tak kan hre meuh hlawm em? Engtiangin ngea tâwp thin? Thuziak tha taka kan hmuh angin, harsatna hranghrang kan tawhte chu kan duh dân takin kan ching fel thei meuhem le?

Chutiang chu a ni thîn sî lo a ni lo’m ni? Kan lo thih hunahchuan engtin nge kan chinchin hrang hrangte hi tha tâka a tâwp vezui theih ang le? Mahse tâwpna hlimawm chu kan nei tak tak ngai

8

lo, a chhan pawh thihna hi thil hlimawm a nih loh vâng a ni.

Chutiang tho chu Joba chanchin-ah pawh hian a thleng a.A lehkhabu tâwp khârna hi hlimawm tak anga târlan ni mah se,Joban hrehawm a lo tawrh tawh zawng zawngte nêna han bûktawn erawh hi chuan, a hlimawm tak tak bîk chuang lo hlê mai;thihna-in a tâwp ve leh tho a ni.

Tûn kârah hian Joba bûkan zir tan dâwn a; mahse atâwp lam atangin kan zir tan hlauh ang. A chhan pawh a tâwpa khârna hian keimahni pawh kan tâwp ve dân tûr chungchânga sawi a, chu tâwpna a sawi lah chu tûn atân chauh pawh nilovin, chatuana kan tâwp hlen dân tûr a ni sî a.

SUNDAY SEPTEMBER 25

Hlim Takin An Awm Ta Zêl Em?

Naupang thawnthu tam tak hi chu, “Chutichuan, hlim takinan awm ta a” tih thu-in a tâwp tlângpui a. Chutiang chu a nihphungve rêng tûr emaw kan ti ni pawhin a lang. A awmzia chu, lal fanurûk bo chanchin a ni emaw, chinghne koham tak chanchin a niemaw, a nih loh leh, lal sual tak chanchin emaw pawh ni se, achangtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu-in a tâwpthîn tihna a ni.

Chutiang chu Joba bûtâwp dân pawh hi ni vê thovin a langa. A chunga fiahna leh chhiatna chi hrang hrang lo thlen hnû-ah,Joba chanchin chu a tha lam chu a ni tho alâwm tih theih tûr chauhina tâwp a ni.

Page 5: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

Joba 42:10-17 chhiar la. Joban a damlai nîte a chhiartâwp dân eng nge min hrilh le?

Bible-a lehkhabu hrang hrang awmte zînga a eng ber hinge a tâwpa a changtupa ber a rawn chêt that lehna, “tichuan hlimtakin an awm ta a” tia khârna awm tiin inzâwt ta ila, mi tam takchuan Joba bû hi niin an sawi ngei ang.

Chutiang chu ni tho mah se, a chunga thil thleng zawngzawngte kha han thlîr mah teh. Fiahna chi hrang hrang a tawrh laiaa bul hnaia awm miah sî lo, a chhûngte leh a thiante (Elifaza te,Bildada te, Zofara te, Elihua te, leh Joba nupuite tiam lovin) chu lokalin an rawn hnêm a. Pawisa te pawh an pe hial a ni. A tâwpahchuan Joba khân a hmâa a hauhsakna leh thil neih lêt hnih vêl a neileh ta a (Joba 42:12 leh Joba 1:3 hi khaikhin la).

A fapa pa sarihte leh fanu pathum thi tâte thlâktu tûr fapadang pasarih leh fanu dang pathum a nei leh bawk a (Joba 1:2,18, 19),a fanute ang hmêltha hi chu khawi ramah mah an awm loa ni âwm e (Joba 42:15); a fanu hmasate hmêlthat leh that loh thuerawh sawi lan a ni ve lo thung. Amah pawh khatianga a nat hrephnu khân kum 140 dang a dam leh a, chutichuan upa tak, khûpbihina thi ta a ni (Joba 42:17). “Khûpbihin/tarkûnin” tih tawngkam hiAbrahama te (Genesis 25:8), Isaka te (Genesis 35:29), leh Davidate (1 Chron. 29:28) ni hnuhnûng sawina atân pawh khân hman ani a. Mi tu emaw-in hlim tak leh tha taka a damlai nîte a chhiarzawh (thih) thu sawina a ni.

Hlimawm taka tâwp thawnthu chu chhiar nuam kan titheuh a ni lo’m ni? A tâwp dân hlimawm thawnthu dang engengte nge in hriat le? Chûng thawnthu atang chuan engzirlaite nge zir chhuah theih kan neih ang?

9 10

THAWHTANNÎ SEPTEMBER 26

A Tâwp Dân Hlimawm LoteJoba bû hi upa tak, khûp biha thi ta Joba tâna thil tha a lo

inher chhuah leh tâk thu-in a tâwp a. Mahse kan hriat theuh anginhetiang hi thawnthu tam takah chuan a nih dân a ni ve hauh lo. Mirinawm leh zahawm, mi dik êm êmte meuh pawhin Joba dinhmunang hi chu an tawng vek bîk lo tlat.

Hêng mîte chanchin hi engtin nge a tâwp hlawm le?

Abela(Genesis 4:8):

Uria (2 Samuela 11:17):

Elia (1 Samuela 4:18):

Lal Josia (2 Chronicles 35:22–24):

Baptistu Johana (Matthaia 14:10):

Stefana (Tirhkohte 7:59, 60):

Kan hriat angin Bible-ah hian a tâwp dân hlimawm loh fê fêthawnthu tam tak a awm a. Chutiang a nih chhan chu mihring nunhrim hrim hi a tâwp dân hlimawm loh tak thawnthu-a khat tlat a nihvâng a ni. Thil tha an tih avânga thî (martar) an ni emaw, natnarâpthlâk tak tuara thî an ni emaw, hliam na tak leh hrehawm namênlo an tawrh avânga an dam tûr chen ang pawh dam thleng ta lo anni emaw, mi tam zâwk hi chuan fiahna an hmachhawnte chu Jobaang hian an tuar chhuak zo ve hlawm lo va. Dik taka sawi chuan,Joba chunga thil thleng angte hi chu an chungah pawh khân a thlengve fo tho a ni lo’m ni? He thudik hriat hrehawm tak hi hre tûrinBible chhiar kher pawh a tûl hran lo. Hlimawm loh taka mihringtechanchin a tâwp thin dân hre lo kan zîngah tunge awm le?

Page 6: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

11 12

Hlimawm loh taka tâwp thawnthu dang engte ngehriat i neih? Chûng thawnthu atang chuan eng zirlaite nge ilo zir chhuah le?

THAWHLEHNÎ SEPTEMBER 27

(A Then chauh) Neih Lêttîr Lehna Chu

Ni e, Bible-a mi dang kan hmuhte chanchin leh, Bible-a mipawh ni chuang lo mi hrim hrimte chanchin ang lo takin, Jobachanchin hi chu a tha lama ngaih theihin a tâwp ngei mai a. Biblezirna lama mithiamte chuan Joba “neih lêttîr lehna” tih thu hi ansawi thîn a, Ni e, eng emaw chenah chuan thil tam tak pêk lêt lehchu a ni ngei rêng alâwm.

Nimahsela, chu chu a thawnthu tâwpna lo ni ta ang se,thawnthu famkim a ni tak tak meuh ang em? Joba tân khân a thazâwngin thil chu a inher chhuak ngei tak a; mahse a tâwpah chuana thi vê leh tho a nih kha. A fâte zawng zawng pawh kha an thi lehvek tawh a. A fâte fa leh chhâwngte mai bâkah, an thlah kal zêlkha an thi mang vek tawh bawk. An zavai khân keini pawhin kantawrh - hrehawmna leh hliam tam tak hi an tuar ve vek tho ang tihhi rinhlelh rual a ni lo, a chhan pawh hêngte hi suala tlu tawhkhawvêlah chuan mihring nuna bet tel tlat a nih vâng a ni.

Kan hriat theih chinah chuan Joba khân a chunga chhiatnalo thleng zawng zawngte kha eng vânga lo thleng nge tih a hre loniin a lang. Ni e, fâte chu a hmaa a neih zât chiah tho kha a nei lehngei a; mahse a chân tâkte avânga a lungngaihna leh a lusûnnazawng zawngte kha eng nge ni ve? A dam chhûng zawnga ser aput zui reng tâkte pawh kha? Joba bû hi hlimawm tak chuan a

tâwp ngei mai a; mahse tâwp dân hlimawm famkim tak erawh chua ni bîk chuang lo. A tâwp dân chiang lo leh dik hlel tam tak a laawm a, zawhna chhân loh tam tak a awm bawk.

Bible chuan LALPAN Joba chan a tihthat leh tâk thu a sawia (Joba 42:10), a sawi ang hian a titha ngei tak tak bawk.Nimahsela, la famkim chuang lo, la chhân loh, leh la hlen chhuahloh thil tam tak chu a a awm reng tho.

Hei hi mak kan ti vak tûr pawh a ni chuang dâwn em ni? Aenga pawh chu lo ni se, he khawvêlah hi chuan, kan “tâwp dân”chu a tha emaw, a tha lo emaw pawh lo ni se, thil eng emaw lafamkim chuang lo, la chhân loh, leh la hlen chhuah loh hi chu aawm rêng tho dâwn a ni.

Chuvâng chu a nia, Joba chanchin tâwpna hi, eng angachiang lo pawh ni se, mihringte chungpikna leh tawrhna zawngzawng tâwp dân tûr dik tak entîrtu angin a ngaih theih rêng a ni. Atâwpa kan chan tûr Isua Krista chanchin tha avânga beiseina lehthutiam kan neih chu min lo hmuh lâwktîr a, chu dintharlehna lehJoba hnêna a thil chân tawh pêk lêt leh a nihna hi chu khaikhin rualloh khawpa inthlau a ni.

1 Korin 4:5 chhiar la. He lai thu hian he khawvêlakan la awm chhûng hi chuan thil thenkhat chu chhân loh,famkim lo, leh hlenchhuah loh a awm reng dâwn a ni tih engtinnge min hrilh? Chûngte âi chuan eng thil nge thlîr zâwk tûrinmin hrilh le?

Page 7: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

13 14

NILAINÎ SEPTEMBER 28

Lalram Hnuhnûng Ber Chu

Bible nihna tam tak zînga pakhat chu chanchin kal tawhziahna bû a nihna hi a ni a. Nimahsela, chanchin kal tawh chhuinabu ngawr ngawr erawh chu a ni sî lo. Hun kal tawha thil thlengpawimawh deuh deuhte chu sawiin, chûngte chu thlarau lam zirlaimin zirtîrtu atân a hmang a. Hun kal tawha thil thlengte chu keimahniawmna hmun leh hun theuh zêla thutak min zirtîrtu atân a hmangbawk a ni (1 Korin 10:11).

Nimahsela, Bible hian hun kal tawha thil thleng chanchinchauh a chhui a ni lo va; hun lo la thleng tûr chungchâng pawh asawi tho bawk. Chumi awmzia chu, thil thleng tawh chanchin chauhni lovin, thil lo la thleng leh tûr pawh a sawi tel a. Tâwpna huna thillo la thleng tûrte nên lam min hrilh vek tihna a ni. Hêng tâwpnahuna thil la thleng tûrte leh, tâwpna hun hrim hrim hi Pathian thuzirna lama an tawngkam hmanah chuan, “eschatology” (es-ka-taw-law-zy tia lam tûr) an ti a, chu chu Grik tawnga “hnuhnûngber” tih an sawina atanga lo kal a ni. A châng chuan he tawngkamhi thih hnua kan awm zui zêl dân chungchâng te, rorêlna chungchângte, vânram leh hremhmun chungchâng te pawh a huam veka hmana ni thîn a. Khawvêl thar lo awm tûrah chuan nunna thar kan neileh dâwn a ni tih beiseina chungchâng pawh a khawih tel bawk.

Bible hian tâwpna hun chungchâng thil tam tak min hrilhbawk a. Joba bûhi chu Joba thih thu-in a tâwp zui mai a, chuvângchuan he lehkhabu hi Bible-a lehkhabu chhiar tûr kan neih chhun nita se chuan, Joba chanchin a thih thu-a a tâwp ta ang bawkin, keinipawh kan thî ang a, kan tâwp zui ve mai dâwn niin kan ring ang. A

thih hnû khân a chungah eng nge thleng zui ta zêl tih engmah hriatkan neih miau loh avângin, engmah thil dang beisei leh chuan tûrkan nei dâwn tawh lo va ni.

Mahse Bible chuan chutiang mai lo deuh chuan min zirtîra. Tâwpna hun a thlen hunah chuan Pathian chatuan lalram chudin a ni ang a, chu lalram chu kumkhuain a awm reng tawh ang.Chutah chuan tlansate chu chatuanin an chêng ang a. He khawvêlalalram, tuten emaw an din a, tuten emaw dangin an tihtlûk leh maiang hi ni ve lovin, chatuanin a ding reng dâwn a ni.

Daniela 2:44, 7:18 chhiar la. Hêng Bible chângte hiantâwpna chungchângah beiseina eng nge min kawhhmuh le?

Tlanna ruahman ropui tak chuan Pathian vohbîk nihna chukhawvêl hnênah a famkimin a rawn pe lêt leh ta a. Sualna avângaa chân tawh zawng zawng chu a neih lêttîr leh tawh bawk. Mihringtechauh hi ni lovin, lei pawh hi Pathian thu zâwmtûte chatuan in atântlan a ni tawh a. Kum sângruk chhûng zet chu Setana chuan lei hita neih tumin a lo bei nasa tawh hlê a. Mahse tûnah chuan a tîraPathianin a siam dân ang tak khân a awm leh ta. ‘Chungnungberami thianghlimte chuan ram chu kumkhuain, kumkhaw tlaitluanin anchang tawh dâwn a ni.’ Daniela 7:18.”—Ellen G. White,Thlahtubulte leh Zâwlneite, p. 400.

Ni e, Joba bûhi a thih thu-a khâr chu a ni rêng a. Mahsekan tân leh, amah Joba tân pawha chanchin lâwmawm deuh maiawm chu, Joba bûtâwpna hi Joba chanchin tâwpna chu a ni lo tih hia ni. Chuti a nih chuan, keini tân pawh kan thihna hi kan tâwphlenna tûr a ni bîk dâwn lo tihna a nih chu.

Page 8: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

15 16

NINGÂNÎ SEPTEMBER 29

Thawhlehna leh nunna

Joba 14:14, 15 chhiar la. Joba zawhna siam hi engnge ni a, chu a zawhna siam chu engtin nge amah hian a chhânle?

Joba lehkhabu-in thu pawimawh tak tak a sawite zîngapakhat chu, thihna chungchâng hi a ni a. He thu hi chu sawi hlawhâwm rêng pawh a ni. Mihringte tawrhna chungchâng sawinalehkhabute chuan tawrhna min thlen nasa bertu thihna chungchânghi an hmaih thiang lo hrim hrim a. Joba pawh hian mi thîte chu an lonung leh ang nge nung tawh lo vang tia zawhna a siam hnu-ah,tihdanglam a nih hun tûr chu a lo nghâk mai dâwn niin a sawi zui a.Hebrai tawnga “nghâk” tih sawina thumal hian beiseina tih pawh akâwk tel a. Chuti a nih chuan thil eng nge maw lo sakuh sêr nghahngawt lovin, beisei nei tak chunga lo thlîr tihna a nih chu.

Beisei tak chunga a thlîr reng thin chu “tihdanglama” aawm hun tûr a ni a. He thumal hi Hebrai tawnga “siamtharlehna”emaw “[a thara] thlâkna” emaw tih ngaihdân min neihtîr thei thumalatanga lâk a ni. Kan thawmhnaw hâk lai a thara thlâk tihna angdeuh a ni. He thumalin a huam chin hi zau viau tho mah se, Jobana hmanna boruak hi thlîr ila– “siamtharlehna” a beisei leh a dîl nibawk chu a thih hnua lo thleng tûr a ni a–chuti a nih chuan heti laiatihdanglamna a sawi hi chu, thihna ata nunna a ni ngei ang tih achiang a, chu chu Pathianin a kut hnathawh a ngaihnat hun tûr a nibawk (Joba 14:15).

Chu kan beiseina ropui tak, thihna hi a tâwpna a ni lo tihthutiam ropui tak mai chu Isua nun, thihna, leh rawngbâwlna atangalo kal a ni a. “Thuthlung Thar lehkhabute hian Krista chuan mihringtehmêlma kâwlhrâwng ber thihna a hneh tawh a, mi thîte chu rorêlnahnuhnûng ber hmachhawn tûrin Pathianin a kaitho leh dâwn a nitih min hrilh a. Nimahsela, he thu hi Bible-a thurin laimu ber a lonihna chu . . . Krista thawhleh hnu atang chauh khân a ni a, achhan pawh kha khân thihna chungah Kristan hnehna a chanzia arawn nemngheh vâng a ni.”–John E. Hartley, The Book of Joba,NICOT, AcKordance electronic ed. (Grand Rapids: Eerdmans,1988), p. 237.

“Isuan a hnênah, ‘Kei hi thawhlehna leh nunna chuka ni; tu pawh mi ring chu thi mah sela a nung leh ang,’ a tia,” (Johana 11:25). Hetah hian “tâwpna” chungchângabeiseina leh rinngamna kan neih theih tûr eng thu nge minhrilh le? Chumi awmzia chu Joban a hriat hman loh, keini’nkan hriat tâk sî chu eng nge ni?

ZIRTÂWPNÎ SEPTEMBER 30

Ngaihtuah zui tûr: A chungah khatiang chhiatna râpthlâk tak taktekha a thleng chungin, Joba chu Pathian laka a rinawm tlat reng thova, a thil chân tawh zawng zawng chu pêk lêt leh vek a ni bawk.Mahse, hetah pawh hian zawhna chhân loh eng emaw zât a laawm tho mai.

Joba bûhi Bible-a lehkhabu 66-te zînga pakhat ve mai chua ni ngei tak a, chuvângin lehkhabu pakhat chauh behchhana thurinpuitling lo chher ve ngawt pawh chu a dik lo rêng bawk ang. Jobalehkhabu-a zawhna chhân har har tak takte hi kan chhân thiam

Page 9: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

theih nân Bible-a lehkhabu dangte hi kan hmang tangkai tûr a ni. Abîk takin Thuthlung Thar lehkhabute hian Thuthlung Hlui hunlaiamîte tâna hriatthiam vek theih loh tûr thil tam tak min hrilhfiahsaka.

17 18

H-2

Chutianga a awmzia min hrilhfiahsakte zînga ropui ber chubiak bûk rawngbâwlna chungchâng hi a ni âwm e. Israel mîte zîngaa rinawm deuh deuh ho kha chuan hâlral thil hlan atâna ran talhawmzia leh, hâlral thilhlan rawngbâwlna hrim hrim kha an hrethiampawh a lo ni mai thei a; amaherawhchu, Isua inpuanna leh kraws-a a thihna hmang chauh khân a awmzia chu chiang lehzualin a lohmuh theih ta a ni.

Hebrai Lehkhathawn hian biak bûk rawngbâwlna awmzedik tak kan hriatthiam theihna atâna thil pawimawh tak tak minhrilh a. Tûnah hian “tûnlai thudik” (2 Petera 1:12) hretute niin,Joba âi khân thil tam tak hriattîr ni chiang hlê mah ila, zawhnachhân vek theih loh eng eng emaw a la awm tho a ni tih hi chu kanpawm ve a ngai tho mai. Thutak kan hriatthiam dân hian hmâ asâwn chho zêl a, tûnah hian êng ropui tak pêk tawh ni mah ila, thilthar zir leh zêl tûr tam tak a la awm tho vang.

Dik tak phei chuan, “Tlansate chu khawvêl pakhat atanginkhawvêl dangah an zin kual thîn ang a, an hun tam tak chu tlannathu mak takte hai chhuah nân an hmang dâwn a ni. Chatuan atachatuan thlengin, he thu hi an rilru chuan a ngaihven chhunzawmrêng ang” tih hrilh kan ni nghê nghê a nih kha.–Ellen G. White,Advent Review and Sabbath Herald, March 9, 1886.

Sawi ho tûrte: ‘Hriatthiamna thang chho zêl’ tih hi eng nge ni a awmzia?

Chutianga thil hriatthiamna than chhoh zêl dân a lanna chusawi tûr i hria em? Entîr nân, naupang chuan namber chhiardân hmangin chhiarkawp a zir tan a. Chumi hnû chuan chûngnamber-te chu belh a, paih a, puntîr a, sem dân a zir leh a.Chumi hnûah a âia har zâwk algebra te, geometry te, lehcalculus te a han zir leh a, hêng zawng zawng hi a tîra nambera thiam tawh sa nên vek khân a zir a ni. Hei hian engtin ngethurin zirna (theology)-a Pathian inpuanna thang zêl an sawihi hrethiam thei tûrin min puih le?

Joba 42:11 chhiar la. Hmânlai atang tawhin Bible thuhrilhfiahtuten zawhna an neih fo chu ‘Joba chhûngkhatte leha thiante hi Joban a mamawh êm êm lai khân khawiah ngean awm hlawm?’ tih hi a ni. A chan a that hnu, a tâna thil a kaldik leh hnu-ah chauh an rawn lang a. Eng thil fel lo nge hetahhian awm le?

Tûnah khân a tâwpna tha lo tak tak thil hriat i nei em?Chûng a tâwpna tha lo tak takte chu thawnthu tâwpna taktak a ni lo a ni tih beiseina Kraws-in a pêk che chu eng ngeni?

÷ û ó

Page 10: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

19 20

ZIRLAI 2-NA OCTOBER 1–7, 2016

INDONA ROPUI CHU

CHÂNGVAWN: ”Tichuan, LALPA chuan Setana hnênah, ‘AwSetana, LALPA chuan hau che rawh se: A ni,LALPA Jerusalem thlangtu chuan hau che rawhse: Hemi hi thingthû mei ata phih chhuah chua ni lo vem ni?’ a ti a” (Zakaria 3:2).

SABBATH CHAWHNU OCTOBER 1

Chhiar tûrte: Joba 1:1–5; 1:6–12;Ezekiela 28:12–16;

Zakaria 3:2; Matthaia 4:1; Rome 3:26;

Hebrai 2:14.

THUTHLUNG Hlui leh Thuthlung Thar lehkhabu hrang hrangahtehian lei leh vân pum pui huap leh mi mal nuna Pathian leh Setana,thil tha leh thil sual an indo reng thu sawina leh chutiang lam hawihrim hrim sawina tawngkam chu eng emaw zât a awm a. HêngBible châng hrang hrangte kan han chhiar hian, a ziaktute rilru tûrchu tâwmpuiin, chiang zâwka Pathian Lehkhabu thuchah kanhriatthiam theihna tûr thutak tukverh chu kan siam a ni.” – TheHandbook of Seventh-day Adventist Theology, p. 969.

Indona ropui thupuite hian Bible “thuchah pum pui,” a bîktakin chhandamna ruahman hi hrethiam thei tûrin min pui a. Hethupui hi Thuthlung Thar lamah lang chiang deuh zâwk tho mah se,Thuthlung Hlui lamah pawh hmuh tûr tam tak a awm ve tho a ni.Nimahsela, Thuthlung Hlui lehkhabu hrang hrangte zîngah hian Jobabûtih loh hi chuan Setana mizia leh Pathian a do dân chanchin

bâkah, chu an inbeih tawnna chuan engtiangtin nge he leia kan nundân hi a rawn nghawng tih chiang fek fawkin min hrilh hlawm loniin a lang.

Tûn kârah hian Joba lehkhabu-in thil tha leh thil sual indotawn dân a sawi chu kan thlîr ho dâwn a. Kan nun leh kan thiltawnte chu Joba nun leh thil tawnte nên a inang diak diak vek longei mai a; mahse inanna pakhat erawh chu kan nei, chu chu: heindonaah hian kan zavaiin kan tel vek tih hi a ni.

SUNDAY OCTOBER 2

Leia Vânram Tla Fual ChuJoba bûhi thu tha leh chhiar nuam angreng deuhin a intan

a. Khawvêl thlîrna atang phei chuan Joba hian kawng tinrênginmalsâwmna a dawng emaw tih mai tûr a ni.

Joba 1:1–4 chhiar la. He lai thute hian Joba chanchineng nge min hrilh a? A nunah khân a tha lam hawi eng engtenge awm?

Joba hian thil engkim a nei vek niin a lang; a nungchanglah chu sawisêl bo khawp tha a ni bawk si. Joba 1:1 hi Bible versionhrang hrangah lehlin dân a inang vek lo va, New InternationalVersion (NIV) chuan “sawisêlbo” (“blameless”) tiin a dah a, MizoBible lehlin thar zâwk (CL) pawhin “sawisêlbo” tiin a dah ve bawk;chutih laiin Mizo Bible lehlin hlui zâwk (OV) chuan “mi famkim”tiin a dah ve thung a, hei hian a sawi tum a phawk chhuak tha berâwm e, a awmzia ni bera lang chu “thil a nih tûr ang taka ni,” “feltluan chhuak parh” tihna a ni. Tin, “mi ngîl” tih pawh hian kawngngîl tak zawh tihna a kâwk ve leh bawk. A tâwi zâwnga sawi

Page 11: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

chuan, he lehkhabu hi mi rinawm leh rintlâk tak, engkim nei vekkhawpa hausa mi pakhat chanchinin a intan a ni kan ti thei ang.Chutiang chu ni tho mah se, suala tlu tawh khawvêla chêng ve thoa ni tih erawh hria ila.

21 22

Joba 1:5, 6 chhiar la. He lai thute hian Joba chênnachu suala tlu tawh khawvêl a nih ngeizia engtin nge an târlanle?

“A fanute leh fapaten ruai an theh mup mup lai chu Pathianan sawi chhe palh hlauh mai ang a ti chungin hlauthâwng takin a lothlîr a. Tichuan, chhûngkaw puithiam rinawm tak a nihna angin anzaa hming kimin hâlral thilhlan inthâwina a siam ta a. Sualnahuatthlalâkzia a hre chiang a, tin, a fate chuan Pathian thil phûttechu an lo theihnghilh palh mai ang tih a hlauh êm bawk avânginPathian hnênah a sawipui ta ngawt mai a ni.”–Ellen G. WhiteComments, The SDA Bible Commentary, vol. 3, p. 1140.

Joba khân mihringin a neih theih thil tha zawng zawng chua nei kim vek a ni tih a chiang a. Eden huana Adama te an awm laiang deuh khân, a nun chu a famkimin a chên a, chhûngkaw hungtak leh ro thil hlu tinrêng a nei bawk. Mahse a chênna hmun hisuala tlu tawh khawvêl a nih ve miau tho si avâng erawh chuan reivak lo hnu-ah thil tha lo chi hrang hrangin a rawn dêng zut zutdâwn a ni.

I nunah khân thil tha eng engte nge awm ve? Chûngthil tha i neihte avâng engtin nge lâwmna rilru put reng dâni zir theih ang?

THAWHTANNI OCTOBER 3

Vana Indona

Joba bû hi leiah, hmun râlmuang leh hahdamthlâk takah aintan a. Amaherawhchu, bung hmasabera a châng rukna atanghian hmun danga thil thleng chanchin a sawi ta daih a. Chumi hmuna thil thleng chu Pathianin a puang te a nih ngawt loh chuan mihringmita hmuh theih rual a ni lo. Thil mak angreng deuh mai chu, he athil sawite thlenna hmun vânram hi lei âiin a râlmuang lova, a hahdamthlâk loh zâwk tlat nia a lang hi a ni. A sawi tan dânhian a zir lo deuh pawh a ni ang e.

Joba 1:6–12 chhiar la. Helai thu hi chipchiar deuhzâwkin la zir dâwn tho mah ila, eng thil nge thleng sawi la.Leia thil thleng kan hmuh zawh tâk chiah nên khân engtiangtakin nge a inan loh le?

Hêng châng tlêm tê lekah mai pawh hian thil tam tak hriatchhuah tûr a awm a. Kan enhlatna khâwl (telescope) neih that berberten an thlîr phâk loh leh science thiamna pawhin a chhût chhuahphâk rêng rêng loh tûr vân boruak zau taka thil awmte chu a puangchhuak a. Thil ngaihnawm ber zâwk erawh chu, Pathian leh Setanaan inhnial thu a sawi dân hi a ni. An inbiak dân pawh dam deuhthlap ni lovin, tawngkam hriam deuh hlek hmangin an inchhângtawn deuh fawk fawk ni âwm tak a ni a. Pathian chuan Jobachanchin chu chhuang deuh takin, pa-in a fapa chanchin chhuangdeuh taka a sawi ang hian a han sawi a. Chutah Setana chu lotawng ve-in, Pathianin Joba chanchin a sawi chu nuihzat deuh takchung hian, “ ‘Joba chuan chhan awm lovin a tih che em ni?’ “ tiina rawn chhâng a. A tawngkam hman duh dânah hian a ti-el hle a nitih hai rual a ni lo.

Page 12: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

23 24

Hetiang an inchapchârna hmun hi vânram a ni tih chu sawichiah lo mah se, a ni ngei tih erawh a chiang a. Pathian thil siamtezînga mi, vântirhkoh pakhat ni ve mai chu Pathian hmâah a ding a,Pathian chu hmaichhanah, “Pathian fa” dangte hmuh lai ngeiin arawn cho a nih chu maw le! Hetiang hi chuan khawvêla kanhruaitute pawh kan be ngai lo a ni a; mahse hetah hi chuan thilsiam zâwkin a Siamtu chu zahpahna nei miah lovin a râwn chhâlkhâ khâ mai a ni. Engtin nge hetiang hi a thlen theih?

A chhânna chu thupui pakhat, Bible pum puia kawng hranghranga lo lang nawn fo-ah hian kan hmu a. Chu chu indona ropuitia kan sawi mai thin hi a ni. He thupui hian Joba bû mai pawh nilovin, Bible pum pui leh, khawvêla sual lo luh dân leh tawrhna chihrang hrang lo thlen chhan Bible-in a hrilhfiahna te chu hrethiamtûrin min tanpui a. Chu âi pawha la pawimawh zâwk chu, sualnaleh leia tawrhna chi hrang hrang lo thleng thînte chin fel nâna Isua’nkraws-a min lo hlenchhuahsak tawh chu hrethiam thei tûra mintanpui bawk hi a ni.

THAWHLEHNI OCTOBER 4

Leia IndonaJoba bûhian puanzâr chu pawt hlîmin, kan mit leh beng

mai bâkah, khawvêl finna ril ber ber pawhin min hmuhtîr theih lohtûr thil chu a pho lang a. (Hêng Bible chângte hian thil lian tham takhriatthiam a ngaih chânga kan mit leh beng leh khawvêl finnate tlintâwk lo sân lohzia min hrilh a). Tichuan, hêng châng tlêm tê-tenamin hmuhtîr leh dang chu Pathian leh thil siam pakhat, Setana teinbeih tawn dân hi a ni. He an inbeihna hi Joba lehkhabu-ah chuan

vâna thleng angin sawi ni mah se, rei lo te hnu-ah leia suan thlâk ani a. Bible kan chhiar chuan, he inbeihna hi tûnah pawh hian a lakal zêl a ni tih leh keini pawh kan tel ve vek a ni tih a lanna chângtam tak kan hmu a ni.

Hêng a hnuaia Bible châng târlante hi chhiar la.Engtiangin nge he leiah hian Pathian chu thlarau sualte nênan inbei reng a ni tih târlan a nih le?

Genesis 3:1–4_______________

Zakaria 3:2 _________________

Matthaia 4:1_________________

1 Petera 5:8_________________

Thupuan 12:9________________

Hêng Bible chângte hi chu ramhuai a awm tak takzia lehmihringte chhiatna tûra hna a thawh thin dân tilangtu tam tak zîngatlêm tê chauh a la ni a. Mi tam tak chuan Setana a awm nia ngaihnahi chu chu hmânlai mîte phuahchawp thawnthu mai mai niin anngai a; mahse Bible chuan a awm ngei a ni tih a sawi chiang êmavângin hetiang inbumna thangah hi chuan kan âwk ve tûr a ni lo.

Tûnah khân Setana chuan kan khawvêlah hna a thawkngei a ni tih a chianna eng engte nge i hmuh le? Chumi lakakan him theihna kawng awm chhun chu eng nge ni?

Page 13: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

25 26

NILAINI OCTOBER 5

Joba: Khawvêl Te Tak Tê AngJoba lehkhabu-a thil lo lang hmasa berte hian thil pawimawh

tak tak min hmuhtîr a. A hmasa berin, kan sawi tawh ang khân,tûna kan hriat theih bâk, keimahni piah lamah hian thil dang engawm a awm a ni a tilang a–chu chu vân mîte awmna hmun vânramkan tih mai thin khi a ni. Pahnihnaah, he leia kan nun dân hi vânachêngte nên a inzawm tlat a ni tih a lantîr bawk a. He leia thilthleng rêng rêngte hi vân mîten an hriatpui ve loh pakhat mah aawm lo. Pathumnaah, vâna inbeihna thleng kha he leia thil thlengmêk nên hian a inzawm tlat a ni tih min hriattîr bawk.

A tâwi zâwnga sawi chuan, Joba lehkhabu-a a tîr lamchângte hi indona ropui siper ang deuh a ni a. Indona ropui chuanlei leh vân pum pui hi huam tho mah se, Joba nunah a lo langchhuak a. He indonaa an thu inchuh hrang hrangte hian keimahnipawh min kângkai ve vek tawh a ni tih kan la hmu bawk ang.

Joba bû hian Setana leh Pathian an inhmachhawn thumin hrilh a. Mahse min hrilh tel loh chu eng vângainhmachhawn nge an nih tih hi a ni. Engtiangin nge hêngBible chângte hian he an inbeihna chungchâng hi hrethiamthei tûrin min puih le? Isaia 14:12–14; Ezekiela 28:12–16;1 Timothea 3:6.

Ellen G. White-i chuan Pathian sawrkâr chu “hmangaihnadâna” innghat a nih thu a sawi a. Pathian chuan tihluihna hmangaa thu min âwihtîr a duh loh avângin a chhia leh a tha hriatna nei athil siam zawng zawngte hnênah chuan an duh tak an thlan theihnân zalênna a pê a ni. Amaherawhchu, “Pathianin a thil siamte

hnêna zalênna a pêk chu a dik lo zâwnga hmang mi pakhat a awma, ani chu sual lo chhuahna bul a ni bawk. Amah chu Pathianindinhmun zahawm taka a dah, vântirhkohte zîngah chuan thiltitheiber leh ropui ber a ni a, Krista hnuai chiaha awm thîn a ni.”–Patriarchs and Prophets (Thlahtubulte leh Zâwlneite), p. 11.

Heta a thil sawi pawimawh tak mai chu: “hmangaihna dân”tih leh “duhthlanna zalên” tih te hi a ni. Setana chu a mâwina lehropuina avângin a lo chapo a, amah leh amah chu inchâwisâng tahlê a ni tih Bible-in min hrilh a. Eng vânga hetiang hi lo ni ta nge tihchu hre lo mah ila, 2 Thesalonika 2:7-in “dân bawhchhiatna thurûk”tia a sawiin hlet a chhuahna kawng khat erawh a ni ngeiin a rinawm.A chhan pawh, Pathian dân chu a sawrkâr nên a inzawm nghehêm vâng a ni a. A awmzia chu Joba bû-a a lo lan hmâ hian Setanakha sualah a lo tlu daih tawh a, Pathian nêna an inbeihna pawh hirei tak chhûng a lo kal reng tawh a ni.

Tûnah khân duhthlanna pawimawh i siam nghâl ngaiengte nge awm a, duhthlanna dik i siam ngei theihna tûrapui theitu tûr che Bible châng engte nge awm le?

NINGANI OCTOBER 6

A Chhânnate Chu Kraws-ahJoba bû hian thu pawimawh tak tak târlan a nei a.

Nimahsela, hêng thu pawimawh a târlante zînga thenkhat hi chuana lehkhabu chhûngah ngau ngau hian chhânna an hmu hlawm sî lo.Chuvâng chuan a chhânna hmu tûrin Bible-a lehkhabu dangte kankêu a ngai ta a. Mahse chuti chung pawh chuan “dârthlalang chhanahfiah lo takin ka la hmu riai ruai chauh tho dâwn a ni” (1 Korin13:12).

Page 14: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

27 28

Nimin lama kan hmuh tâk ang khân, Joba bû hi chuanPathian laka Setana a lo hel tan dân engmah min hrilh lo va. Hêindona ropuiah hian Setana chu a tâwpna atân hneh a la nih tûr thua sawi miah lo bawk. Dik tak phei chuan, a hnua thil thleng lehzêlah hian a inrawlh thûk hlê tho na chungin, a tîr lama a hmingvawi hnih a lang (Joba 1:6–12, 2:1–7) tih loh hi chu a hnu lamah alang nawn leh tawh lo. Chhiatna a thlente chu awm reng tho mahse, amah tak erawh chu a khuangcher bo hmiah mai a ni. Bungthumna atang hian a hming a lang tawh lo hrim hrim a; Pathianchungchâng erawh chu sawi chhunzawm zêl a ni tho bawk si. Achhan chu, Joba bû hi Pathian chungchâng ziahna a nih tlat vâng ani.

Chutiang chu ni tho mah se, Bible hian Setana chu hnehina la awm dâwn a ni tih chiang takin min hrilh tho va. Hneh a nihtheih nâna thil pawimawh tak chu kraws-a Isua thihna kha a ni.

Engtiangin nge hêng Bible chângte hian indona ropuitihtâwpna tûra Isua thiltih chu a awmzia hrethiam thei tûrinmin tanpui le? Johana 12:31, 32; Thupuan 12:10–12; Rome3:26; Hebrai 2:14.

Kraws-ah khân Setana nihna dik tak, tualthattu a nihzia chu leileh vâna awm zawng zawngte hmuh theih tûra pho lan a ni a.Vâna Isuan ro a rêl lai hretute chuan kha ti taka Setana hoten andiriam ta mai kha mak an ti a. Chu chu Johana bung 12-a IsuanSetana chunga “rorêlna” (1 Johana 2:2) lo thleng tûr a sawi chu ani. Kraws-a “khawvêla mi awm zawng zawng sual ngaihdamna”ni tûra a lo thih chiah khân, vân chuan chhandamna chu tûnah a lothleng ta tih thu a puang thei ta a. Pathian thutiam, khawvêl awmtan hmâ daiha lo siam tawh chu (2 Timothea 1:9) a takin a lo thleng

ta a ni. Kan âiawha a thih avângin Krista chu mi fel leh amahringtu apiangte thiam chantîrtu a lo ni thei ta a (Rome 3:26). Chumiawmzia chu, Pathian chuan ama dân siam chu a kengkawh tlat (mifel a nihzia tihlanna) a nih chuan a dân bawhchhetute chu achhandam thei (thiam chantîrtu a ni thei) miah dâwn lo ni âwmaDiabolan a puhna chu kraws-ah khân a dik lohzia a tilang ta tihna ani.

Tûnah hian fiahna chi hrang hrang tâwk rih mah ila,engtin nge Kristan kraws-a kan tâna thil a tihah chuan lâwmnachhar thar zêl dân kan hriat theih ang le?

ZIRTAWPNI OCTOBER 7

Ngaihtuah zui tûr: Hnam hrang hrangte hian sual leh tha indothu emaw, inbeih thu emaw hi thawnthu-ah kan lo nei deuh fur maia. Mahse, tûnah chuan a kherkhiap zâwng leh rinna tidal zâwngaBible zirna-in min hneh ta hlawm deuh nge ni, Kristiante zîngahngei pawh tam tak chuan Setana leh ramhuaite hi a tak taka anawm an ring tawh hlawm lo nia! An sawi dân chuan ‘hetiangte hichu hmânlai hun, mihringte la mâwl laia an rin dân mai mai a ni a,tûnlai mîte tân âwih ve chî a ni tawh lo’ an ti a ni ber. Adventist-tethlîrna atang chuan Setana leh a tirhkohte hi a tak takin a awm lotih ring ni ta ila, Bible thute hi rin a har tawh ngawt ang le.

Amaherawhchu, Kristian zawng zawng hian thlaraukhawvêla sual leh tha indona a thlen mêk thu hi an hnâwl vek bîkchuang lo va. Entîr nân, evangelical Kristiante zînga mi thiam takpakhat, Gregory Boyd-ah chuan Pathian leh Setana te chu kumtam tak chhûng (chatuan chu ni lovin) an lo indo tawh ngei thuchipchiar takin a ziak ve a. A lehkhabu ziah, God at War tiha a

Page 15: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

thuhmahruaiah chuan, Daniela bung 10-a châng tlêm azâwng lachhuaka a sawifiah hnu-ah ti hian a ziak zui a: “Bible hian a bulatanga a tâwp thlengin mihring leh Pathian ‘inkâra’ lêng thlarautam tak an awm thu a sawi a, chûng thlaraute nungchang chuanmihringte nun dân hi a tha zâwngin emaw, a chhe zâwngin emawnasa takin a nghawng a. Ngaihdân mai phei zawng a ni nâ a, mahsehetah hian Bible-in thil a thlîr dân chu a innghat thui hlê a ni tih kasawi duh a ni.”–Gregory A. Boyd, God at War (Downer’s Grove,Ill.: InterVarsity Press, 1997), p. 11. A sawi dik chiah a ni.

Sawi ho tûrte: (Setana leh ramhuaite chungchâng sawina châng

dang eng engte nge Bible-ah hian awm? Hêngte hi mihring nuna a thim

lam sawina mai niin lo ngai ta ila, eng thil nge kan chân ang le?(Niccolo

Machiavelli-a, kum zabi sâwm leh parukna laia Florence khaw pa lâr tak

chuan rorêltu chu a hnuaia awmten hmangaih lovin, hlau hlê se a that

zâwk daih thu a sawi a. Chutih laiin, Ellen G. White-i chuan tihian a lo ziak

ve thung: “[Setana chu] vânrama awm ve reng tlâk ni tawh lova an hriat

hnû pawh khân Finnaa Khata chuan a tiboral nghâl mai chuang lo. Pathian

tân chuan hmangaih rawngbâwlna chauh pawm theih a nih tlat avângin a

laka a thil siamte an rinawmna chhan pawh, amah chu mi dik tak leh

khawngaihna ngah êm êm a ni tih an hriat vâng a ni ngei tûr a ni. Vânram

leh khawvêl danga chêng mihringte chuan sual leh a nghawng awmzia

chu an la hriatthiam loh êm avângin, khatih lai kha chuan Setana tihboralna

hmanga Pathian dikna leh khawngaihna ngahzia tihlan kha an la hmu

thiam dâwn tlat lo a ni. Tihboral nghâl ni ta mai se chuan, Pathian rawng

chu hmangaihna vâng ni lovin, hlauhna avâng zâwkin an bâwl mai ang.”–

The Great Controversy (Indona Ropui), pp. 498, 499. Eng vângin nge

Pathian hian a rawng hi amah kan hlauh vâng ni lo, kan hmangaih vâng

zâwka bâwl tûra min duh le?

29 30

ZIRLAI 3-NA OCTOBER 8–14, 2016

“A CHHAN AWM LOVIN JOBAN PATHIAN A

TIH EM?”

Chângvawn: “Mahse, ani chuan a hnênah, ‘Nang hihmeichhe â tak tawngin i tawng a nih hi. Engnge, Pathian hnên ata thil tha kan hmû a, thiltha lo pawh kan hmu lo vang em ni?’ a ti a.Hêng zawng zawngah hian Joba chuan thu suala sawi lo,” (Joba 2:10).

Sabbath Chawhnu OCTOBER 8

Chhiar tûrte: Genesis 3:1-8; Joba 1; 2; Matthaia 4:1-11;

1 Korin 4:9;Filipi 4:11-13;2:5-8.

JOBA BÛ hian kan hmâah thil thar hlak rawn chhawp chhuakin,Krista leh Setana inkâra indona ropui tak thleng mêk chu min thlîrtîra. Chu mai chu ni lovin, kan chênna khawvêl, mi tihlau fotu lehmak kan tih êm êm thin hi a kal dân hrethiam thei tûrin min puibawk a. He indona ropui kal mêk hi mi tute emaw inbeihna, keini loinrawlh vêna tûr pakhat mah awm lohna a ni lo va. Chutiang chu nise a tha tûr a nia le; mahse vânduaithlâk takin a ni sî lo.

“Lei leh tuifinriat chung a pik e! Diabola chuan hun tlêm têchauh a nei tih a inhriat avânga thinur êm êma in hnênah a lo chhuktâk avângin,” (Thupuan 12:12) tia hrilh kan ni a. Setana chu leichungah leh tuifinriat chungah a lo chhuk tawh a, a thinrim êm êma ni tih pawh kan hre bawk. Kan zînga tu hian nge chu a thinriminhrîkthlâkna chu la tuar ngai miah lo ang le?

Page 16: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

31 32

Tûn kârah hian Joba bung khatna leh hnihna kan thlîrchhunzawm leh dâwn a, he indona ropui kal mêkah hian engtiangtaka thûkin nge kan lo tel ve tih hriat kan tum dâwn a ni.

SUNDAY OCTOBER 9

Pathian Chhiahhlawh Joba

Joba 1 chhiar la. Setanan Joba a puhna thute hi chhiarngun zual deuh bîk ang che. Setana hian eng nge a sawi a? Asawi tum tak zâwk chu eng nge ni? Setanan a beih ber hi tunge ni le?

“Amah chu a in nên, a neih zawng zawng nên, kil tinah ihung vêl a ni lâwm ni? A kut hnathawh mal i sâwm a, he ramahhian a lo neinung sâwt êm êm a ni,” (Joba 1:10). Joba bû hi Jobafelzia leh nungchang thatzia sawina mai ni lovin, khawvêl thil takpawha malsâwmna a dawn thu leh a hmuingîlzia târlânna hmanginbultan a ni a. Hetianga a hausak leh hmuingîl êm avâng hian “khawchhak fâte zîngah chuan mi ropui ber” (Joba 1:3) anga ngaih a nirêng bawk a. Hêngte pawh hi Setana chuan Pathian chirhtheh nâna hmang leh zêl bawk sî a, “Hetiang hian a chungah thil i ti a, irawng a bâwl lo thei lo alâwm maw le,” a ti a ni ber.

Pathian chuan hêng thil zawng zawngte hi Joba hnên atanginla bo ta vek se, Joba chuan “hmaichhan ngeiah Pathian a sawichhemai dâwn” ni âwmin a sawi bawk (Hei tak hi indona ropuia aninbeih dân pawh a ni chiah rêng a). Pathian chu a lakah thilphalin atha viau a nih bawk chuan, Joba chuan hmangaihna leh ngaihsânnaavângin Pathian a tih ang a, a thu a zâwm ang a, chibai pawh a bûkbawk ang. A thuhrimin, thil tam tak min tihsaktu Pathian chu tu-in

nge hmangaih lo awm bîk ang? A thil sawi awmzia takchu, Pathian chuan Joba hi a laka rinawm tûrin thamna a pe a tihnaa ni. Chuti a nih chuan, Joba pawh hian Pathian rawng chu Pathiana hmangaih êm vâng lam ni lovin, ama tâna tha tûr a nih mai avângchauh zâwkin a bâwl niin a ngai bawk.

Ramhruai hruaitu sual tak leh huatthla êm êm mai pakhathian thih pawh huama amah tantu lamtang eng emaw zât a nei vetho mai a, a chhan pawh chu mîte chu a duhsak thin êm vâng a ni.LALPA chu ngilngei, hmangaihnaa khat, leh mîte ngaihsaktu a ni taktak a nih chuan, Joba hian a thil neih zawng zawng chân vek mahse, LALPA rawng chu a la bâwl tho vang. Amaherawhchu, Joba hirinawm zui lo mai tûr anga Setanan a chhuah dânah hian, Jobapawh khân Pathian chu a ring ngam tak tak bîk chuang lo va,malsâwmna a dawn nasat êm avâng chauhin a lakah a rinawm anih hmêl. A awmzia chu, Joba rinawmna chhan ber kha chu (Setanangaihdân chuan) a tâna a hlâwk dâwn êm vâng chauh a ni.

LALPA rawng hi eng vânga bâwl ve nge i nih le? I bâwlchhan chu dik vak lo angah lo ngai ta ila. Chutih rual chuan,bâwl chhan dik tak i neih hun chu nghâk rih phawt ta la,nangma chungah leh i rinna chungah khân eng nge lo thlengai rin?

THAWHTANNÎ OCTOBER 10

Vun Âiah Vun: Inbeihna Chhunzawm A Ni

Joba 2:1-3 hi Joba 1:6-8 thu thenkhat sawi nawn lehna a ni a. Adanglamna lian tak erawh chu, a tâwp lam (Joba 2:3), amah LALPA

ngeiin Joba rinawmzia a sawina hi a ni a.

Page 17: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

33 34

Chhiatna hrang hrangin tlâkbuak mah se, Pathian a sawichhe duh chuang miah lo. Tichuan, Joba 2:3 kan chhiar thlen hmâhauh pawhin Setanan Pathian leh Joba a puhnate dik lohzia chu alang reng tawh a. Setanan a sawi dân ang lo takin Joba chu Pathianlakah a rinawm tlat a, a hming pawh a sawi chhe duh miah lo a ni.

Joba 2 chhiar la. Hetah hian eng thil nge thleng le?Joba bung 1 leh 2-ahte hian, hêng “Pathian fapâte” hi Pathianleh Setana-te inbiak laia awm ve anga sawi a nih ve vê-nachhan hi eng nge ni ang?

“Vun âiah vun” tih tawngkam hi Bible zirna lama mi thiamtepawhin a awmzia hriat tumin an lo bei nasa tawh thîn a; mahse aawmze dik tak nia pawm tlân erawh an la nei hlei thei lo. Mahse, asawi tum tak nia lang chu hei hi a ni: Joba chung ngeiah hian engthil emaw tak thleng sela, chu chuan tu lakah nge a rinawm tih chua lantîr mai dâwn alâwm. Joba taksa hi khawihin, a hrisêlnate tichhiala, tichuan, eng nge lo thleng ang tih chu lo thlîr mai rawh.

Thil ngaihnawm deuh mai chu, thil lo thlengte hi a chhanawm lovin a lo thleng lo tih hi a ni. Pathian leh Setana-te inhnial thukan hmuh pahnihte hi, Pathian leh vân lam mîten vâna thil tih khâwmeng emaw an neih tuma thleng ve ve niin Joba lehkhabu-ah hiankan hmu a. Setana chuan mi dangte hriat ve theih tûr ngeiin Pathianleh Joba-te a puhna thu chu a sawi chhuak a. Hei hi indona ropuichu lei leh vân pum pui hmuh theih tûra beih a ni tia kan lo sawi thinnên pawh a inmil thlap a ni (1 Korin 4:9; Daniela 7:10; Thupuan12:7–9 en la).

“Nimahsela, tlanna ruahman chuan mihringte chhandam mai âiazau zâwk leh, thûk zâwk tum dang a nei a. Hemi avâng chauh hianKrista chu leiah hian a lo kal a ni lo va; he khawvêl te reuh tê-aH-3

chêng mihringte hian Pathian dân chu a nihna ang taka anhmuh thiam theihna tûra a nih vâng maia lo kal lah a ni hek lo; a lokal chhan lian ber chu: lei leh vâna awm zawng zawngten Pathannungchang dik tak chu an hriat theih nâna târlan a ni zâwk. Mihringtechhandamna ni tûra Krista thihna chuan vânrama mihringte an kaltheihna tûr kawng a hawng chauh pawh ni lovin, lei leh vân pui puihmâah Pathian leh a Fapain Setana helna an chin fel dân chu adikin, tihâwm ngawih ngawih a ni tih a hriat phah dâwn bawk a ni.Pathian dân chu kumkhuaa ding reng a nihzia a rawn nemnghehbâkah, sual leh sual rah dik tak pawh a puang chhuak bawk.”–Ellen G. White, Patriarchs and Prophets (Thlahtubulte lehZâwlneite), pp. 54, 55.

THAWHLEHNÎ OCTOBER 11

LALPÂ Hming Chu Fakin Awm Rawh SeSetanan a vawi khatna atâna a beih a, a chunga

chhiatna hrang hrang a lo thlen thu a hriat hnû khân engtinnge Joban a tih? (Joba 1:20–22.) Khatiang chhiatna namênlo tak a tawrh lai pawha a sual chuang miah lo leh, Pathian amawhchhiat duh hauh lo mai kha eng nge ni a chhan?

Hmangaihna thuthlunga innghat Pathian sawrkâra thilpawimawh tak awm chu zalên taka mahni duh ang thlan theihna hia ni a. Pathian chuan tihluihna vâng ni lo, amah kan hmangaihavâng zâwka a rawngbâwl tûrin min duh a.

“Setana chuan Joba kha mahni hmasial vâng chauhvaPathian rawngbâwl ni âwmin a sawi a. . . . Sâkhaw biak dân diktak chu hmangaihna atang leh, Pathian nungchang tha tih êmnaatanga lo chhuak a ni a, chibai bûktu dik tak chuan lâwmman beisei

Page 18: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

35 36

vâng ni lovin, sâkhua chu a nihna angin a hmangaih mai a ni tih te;Pathian rawng an bâwl chhan pawh vânram khi ropuinaa khat anih vâng mai ni lovin, rawngbâwl hrim hrim chu thil dik tak a nihavâng zâwk a ni tih te leh; Pathian an hmangaih chhan pawh anchunga malsâwmna a vûr vâng ni ringawt lovin, an hmangaih lehrinngam a phû êm vâk zâwk a ni tih te hi hnial thlâk a tum ngarngar a ni.–TheSDA Bible Commentary, vol. 3, p. 500.

Joba bû-ah hian Setanan Pathian a puhnate chu a dik lo ani tih Joban a tilang a. Amaherawhchu, Pathian chuan eng ngethleng dâwn tih hre sa vek tho mah se, Joba kha Pathian sawi chhehlauh thei chu a ni ve tho mai. Thil sual a ti ve thei tho va, Pathianchu a mawhchhiat ve thut thei bawk. Mahse a chunga thil lo thlengtengaihtuah hian khati taka a ding nghet thei kha chu mihringte lehvântirhkohte pawhin mak a ti ve thlâwt a ni.

Joba bung 1-a thil thleng hi Genesis 3:1-8-a Evi lehAdama-te nên khân khaikhin la. A inan lohna chuan engtiangchiahin nge an sualna râpthlâkzia kha tilang le?

Paradis nuam taka awm sualna nei lo Evi leh Adama-tenupa chuan Setana thlêmna do zawh loh avângin Pathian dân anbawhchhia a, sual an tlû ta. Joba erawh chu natna, lungngaihna,chhiatna nasa tak kârah pawh Setanan bei eng ang mah se, LALPA

lakah a rinawm tlat thung. Hêng mîte chanchinah hian duhthlannazalên chungchângah thil pawimawh tak tak a awm a ni tih entîrnatha tak kan hmu a ni.

Engtin ngeJoban a chunga thil thlengte a lo chhânlêt dân hian thil sual kan tih chhante hi a hovin a chhuanlamtlâk a tlin hlawm lohzia a lantîr le?

NILAINÎ OCTOBER 12

Joba NupuiJoba nupui chanchin hi Joba 2:9, 10-ah chauh hian a lang

a. Chumi hnu chuan sawi lan a ni leh ta miah lo. Bible-ah a niemaw, lehkhabu dangah pawh ni se, a chanchin hriat zui tûr pakhatmah kan nei lo bawk. Amaherawhchu, thil lo thleng zawng zawngtehi ngaihtuah chuan, he hmeichhe vânduai takina lungngaihna a tawrhzozai hi tu-in nge hriatthiampui phâk ang le? A fâte zawng zawngbâkah, an chhiahhlawhte thlenga a chân vek avânga a lungngaihnahian tawrhna-in mi zawng zawng a fanzia a tilang a. Indona ropuiahchuan kan zavaiin ka tel vek a, tu mah râlbân bîk theih a ni lo.

Joba 2:3 leh Joba 2:9 hi khaikhin la. Pathian leh Jobanupuiin tawngkam thuhmun an hman ve ve chu eng nge ni a,chu tawngkam an hman dân chuan eng nge pawimawhna aneih?

Hêng châng pahnihte-a Joba chu a rinawm ngaia a‘rinawm’ tlat thu lo lang ve ve hi thil intawng fuh palh ve mai a nilo. ‘Rinawm’ tia an lehlin thumal hi a tawng bul lamah (Hebrai)chuan Joba 1:1 leh Joba 1:8-a ‘famkim/sawisêl bo’ tia an lehlinnathumal nên thuhmun a ni a. A bul takah chuan ‘famkimna a nih tûrang taka ni tawh’ tih lam a kâwk a ni.

Pathianin Joba a fakna chhan tak kha Joba nupui chuanJoba demna atân a rawn hmang ve chiah hi chu a vânduaithlâkkhawp mai. A lungngaih êm vâng leh, hrehawmawm a tih êmavângin ti duh lo tûra Pathianin a sawi ngei mai chu ti tûrin Jobachu a rawn nawr ta a. Hetianga a ti mai hi kan dem ngawt theih lohrualin, mi dangte dâltu lungpui kan nih lohna tûra fîmkhur hlê angaihzia engtin nge min hrilh le? (Luka 17:2.)

Page 19: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

37 38

Joba 2:10 chhiar la. Heti laia Joba thil sawi ropui takhi eng nge ni le? Filipi 4:11-13.

Joba khân a rinna chu rinna dik tak a nihzia a puang chhuaka. LALPA rawng chu hun tha leh hun tha lovah pawh a bâwl dâwntho va. Hetia a sawi hnu hi chuan Setana chu a insaseng ta daih a,a lo lang zui tawh lo hrim hrim mai pawh hi a ngaihnawm ngawt ani. Bible hian a sawi tel chiah lo na a, Setana kha a beidawnginJoban a chunga chhiatna lo thleng a lo dawnsawn dânah khân athinrim hlêin a rinawm. Evi leh Adama-te bâkah, mi dang tam takchu awlsam tê-in a thlêm thlu mai thei sî a. “Kan unaute hêktu”(Thupuan 12:10) chuan Joba lo pawh mi dang tu tute emaw chudik lo taka puh tûr a la zawng leh zêl tho va ni.

Engtin nge hun tha leh hun tha lovah pawh Pathianlaka rinawm reng theih dân kan zir ang le?

NINGÂNÎ OCTOBER 13

Thih Tlenga RinawmJoba 1:22-ah chuan, “Hêng zawng zawngah hian Joba chu

a sual lo va, Pathian chu a mawhchhiat hek lo” tih thu kan hmu a.Joba 2:10-ah pawh, “Hêng zawng zawngah hian Joba chuan thusual a sawi lo” tih thu kan hmu leh bawk. Setana chuan nasa takinbei mah se, Pathian lakah a rinawm tluan zak a. A thil tihah emaw,a thusawiah emaw, thil sual engmah a ti lo a ni.

Mahse, hêng châng pahnihte hian Joba kha mi sual a ni lochu an ti chuang lo va. Chutiang chu an sawi ngai lo vang, a chhanpawh Bible chuan mi zawng zawng hi mi sual vek kan nih thu asawi vâng a ni. Johana chuan, “Thil ka tisual lo’ kan tih chuan

amah chu dawtheiah kan siam a, a thu pawh keimahni-ah a awmlo a ni” tiin a sawi a (1 Johana 1:10). “Sawisêl bo leh mi ngîl,Pathian tih mi, thil tha lo laka insûm thei mi” (Joba 1:1) nihna hiansualna nei lovah mi a siam ngawt chuang lo. Mi dang zawng zawngteang bawkin, Joba pawh kha sual sâa piang, Chhandamtu mamawhve tho a ni.

Amaherawhchu, khâng thil tha lo zawng zawngte kha achungah thleng mah se, LALPA chungah chuan a rinawm tluanchhuak zak a. Hemi kawngah hi chuan Joba kha Isua nun entîrtu nianga hmuh theihna lai tûr pawh a awm ve âwm e (Zirlai 14-na enla), ani pawh khân fiahna leh thlêmna râpthlâk tak a tawrh laipawhin a rinna a phat lo va, thlêmnaah a tlu hek lo; tlûk a hnehinSetanan Pathian a puhna zawng zawng chu a dik lohzia a tilang tazâwk a nih kha. Ni e, Krista thiltih kha chu Joba thiltih âi te khachuan a lianin a ropui daih zâwk a, a pawimawh zâwk daih bawk.Chutiang chu ni tho mah se, inanna lai erawh chu a awm ve tho ani.

Matthaia 4:1–11 chiar la. Helaia thil thleng leh Jobathil tawnte khân eng inanna nge an neih le?

Isua chu mihringa a rawn chan a, “tîsa sual ang” (Rome8:3) an rawn put lai khân, boruak duhawm lo tak hnuaiah a awmve a, a taksa pawh chaw khaw puar hmuh loh avângin a chau vehlê thîn a ni; mahse chuti chung chuan ramhuaiin tihtîr a tum kha,Joban a lo ti duh tawh loh ang chiah khân ani pawhin a ti duh lo veleh a. Khatia Joban Pathian laka a rinawm tlatzia a tihlan hnu-aSetana a bibo ta daih ang bawk khân Isuan a thlêmna hnuhnûngber a hnial thlâk hnu khân “diabola a chu a kal sawn” tâk thu Biblechuan a sawi a ni (Matthaia 4:11; Jakoba 4:7).

Page 20: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

39 40

Isuan thlalêra thil a hmachhawn kha chu a bultanna chauha la ni a. A tâna fiahna hautak ber tûr chu kraws-ah a lo thlengdâwn; amaherawhchu, hetah pawh hian thil engkim chu a chungahvawm khâwm ni mah se (Joba thil hmachhawnte âiin a râpthlâkzâwk daih a), Isua chu a thih thlengin a rinawm tluan chhuak zak ani.

Filipi 2:5–8 chhiar la. Kristan “thi khawp hiala [a Pa]thu a zawmna” khân eng beiseina nge min pêk a, chu a thuzawmna chhân lêt nâna kan nun dân tûr eng nge min hrilhbawk le?

ZIRTÂWPNÎ OCTOBER 14

Ngaihtuah zui tûr: Hebrai Bible atang ngeia zirtute chuanJobalehkhabu-ah hian thil mak ang reng deuh mai hmuhchhuah an neia. Joba nupuiin Joba hnêna thu a sawi kha: “Pathian chu sawichhiala, thî la a ni mai,” (Joba 2:9) tia lehlin a ni a. Joba 1:5 pawh hi,“Ka fâte hian thil an lo tisualin, Pathian an lo sawichhia a ni mahna,”tia lehlin a ni bawk a. Joba 1:11 pawh hi, “Tûnah hian i kut thawhla, a neih zawng zawng hi han khawihsak teh, i hmaichhan ngeiaha sawichhe mai ang che,” tia lehlin a ni leh bawk. Amaherawhchu,hêng châng pathumte-a ‘sawichhia/ânchhe lawh’ tia lehlin thumalhi “malsâwm” tia an lehlin thinna thumal atanga lâk zu ni tlat a! Hethumal hi a tobul chu brka ni a, Bible pum puiah hian “malsâwm”tih sawi nâna hman thin a ni tlângpui. Genesis 1:22-a Pathianin athil siamte mal a sâwm thu sawinaah pawh khân he thumal tho hi ahmang a. Sâm 66:8-a, “Aw, mi tinte u, kan Pathian chu malsâwmrawh u!”(NKJV) tiha “malsâwm” tih pawh hi a Hebrai tawng chuanbrk tih a ni.

Chuti a nih chuan, eng vângin nge hêng Bible châng kantârlanahte hian “malsâwm” ti lova, “sawichhia” tih a nih zâwk le?A hmasa berin, hêng Bible chângte hian an sawi tum tak chu“malsâwm” tih lo ni ta ang se, a thil sawi chu awmze nei lo a niang. Joba 1:5-ah chuan a fâte tâna Joban hâlral inthâwi a hlan thukan hmu a, a fâte hian an thinlunga Pathian an ‘fak/mal an sâwm’a nih chuan eng nge Pathian hnênah inthâwina a hlan a tûlna awmang? Hetiang hi Joba 1:11 leh 2:5-ahte pawh a ni ve tho.

Eng vângin nge Setana hian Joba chunga chhiatna a thlenchuan, Pathian faka a rin ngawt ang ni? A sawina boruak han thlîrhian he thumal awmzia hi “fak” tih ni lovin, “sawichhia” tih a inhmehzâwk tlat a ni. Chutiang bawkin, eng vângin nge Joba hian a nupuichu Pathian a fak avânga a zilh teh daih ang (Joba 2:9, 10)? Achheh vêl thu han ngaihtuah hian, “sawichhia” tih lehlin a nih chauhinan thil sawi hian awmzia a nei thei.

Chuti a nih chuan, eng vângin nge Joba bu ziaktu hian“sawichhia” tih sawina thumal an hman tlânglâwn tak chu an hmanve mai loh le? Hetianga a tih chhan chu a ruh lang râwta sawi lova, a dam deuh zâwnga a sawi duh vâng niin mi thiamte chuan anngai a, a chhan pawh Pathian sawichhiatna rawngkai thu han ziahchu a ziaktu sâkhaw thurin nên pawh a inkalh tlat an ni (hetiangdeuh hi 1 Lalte 21:10, 13-ah pawh kan hmu a, heta “sawichhia”tiha a lehlin hi Hebrai Bible-ah chuan brk tih a ni a, “malsâwm”tihna tho a ni). Chuvângin, Joba bu ziaktu Mosia pawh hian a sawitum tak chu sawichhiat ni tho mah se, “sawichhia” tih ni lovin,“malsâwm” tih zâwk a hmang ta a ni.

Page 21: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

41 42

Sawi ho tûrte:Harsatna kan tawh chânga Pathian mizia hriat kan châk

viau mai thîn hi eng vâng nge ni le? Suala tlu tawh khawvêl,sual leh tha indo tawn rengna hmuna chên hi a harsa-in ahrehawm hlê a, chuvâng tak chuan eng vângin nge Krawschu hmachhuan bera kan neih tlat a pawimawh êm êm le?

Joba chanchina thil thlengte kha eng vânga thleng ngea nih tih chu hre tho mah ila, amah Joba kha chuan a hremiah lo. A hriat chhun chu a chunga chhiatna hrang hrang lothlengte kha a ni mai a. Hei hian fiahna kan tawrh laite hiankeinin kan hmuh theih loh leh hriatthiam loh thil dang engemaw awm a awm a ni tih kan hriat a ngaihzia a tilang a,chumi kan hriatna atang chuan engtin nge thlamuanna kanchhar theih ang le?

÷ û ó

ZIRLAI 4-NA OCTOBER 15–21, 2016

PATHIAN LEH MIHRINGTE TAWRHNA

CHÂNGVAWN: “Chuvângin, naktûk thil chu lo engto vakduh suh u, naktûk chuan ama thilte chu angaihtuah ve dâwn sî a. Ni khat atân chuan nikhat hrehawm hi a tâwk viau a ni,”

(Matthaia 6:34, NKJV).

SABBATH CHAWHNÛ OCTOBER 15

Chhiar tûrte: Joba 12:7–10;10:8–12; Matthaia 6:34;

Rome 1:18–20;3:1–4; Kolosa 1:16, 17;Thupuan 4:11.

BIBLE-a lehkhabu dangte ang lo takin Joba bû hi chu Israel rampâwn daiha thil thleng chanchin a ni a; amah Joba pawh hi Israelmi a ni lo hrim hrim bawk. Abrama hnêna LALPAN “chi ropui takahkan siam ang che” (Genesis 12:2) tih thu a sawi kan hmuhnaGenesis atanga, “khawpui thianghlim” (Thupuan 22:19) Jerusalemchanchin sawina Thupuan lehkhabu thleng mai hian, Bible-alehkhabu hrang hrangte hi Israel hnam nêna inkaihhnawihna neileh, Pathian nêna thuthlung an neih thu sawina a ni hlawm a.

Mahse, Joba bû-ah hi chuan chutiang lam chu pakhat maha awm ve lo va, Israel-te chanchina thil thleng pawimawh êm êm,Aigupta ram atanga an kal chhuah thu (Exodus) pawh kha sawilan a ni lo bawk. A chhan ni bera lang ta chu, he lehkhabu lehGenesis lehkhabu te hi Mosia khân Midian rama a awm laiin a ziakang a (The SDA Bible Commentary, vol. 3, p. 1140), a ziah lai hichuan Aigupta ram atanga an la chhuah rih loh avângin a ziakhman lo a ni ngei ang.

Page 22: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

43 44

Amaherawhchu, hei lo pawh hi a chhan pawimawh takdang a la awm. Joba bûin a sawi ber pakhat, mihringte tawrhna thuhi mi tin huap a ni a. Hei hi chu eng hnam emaw, engtik hunlaiemawa chêngten an tawrh bîk a ni lo. Juda kan ni emaw, Gentailkan ni emaw, suala tlu tawh khawvêla chêng zawng zawngte hichuan Joba hrehawm tawrh ang deuh hi chu kan tuar ve vek a. Atawrh dân hi râpthlâk danglam bîk hlê tho mah se, kan zavaiatawrhna entîrtu tha tak a ni.

SUNDAY OCTOBER 16

Thilsiamah Pathian

Rome 1:18–20 chhiar la. Heta Paula thil sawi hi engnge ni?

Hêng châng pathum chauh pawh hian an sawi chiang khawpmai. Pathian a awm ngeizia chu “thil siamahte” hian a lang chiangtâwk êm êm a, chuvâng chuan mihringte hian rin loh “chhuanlam”tûr kan nei lo a tihna a ni. Paulan a sawi tak hi chu thil siam ngaungau atang ringawt pawhin mihringte hian Pathian a awm ngeizialeh a mizia an hre thei a; chuti chunga a thu âwih duh lo lui tlattutechu, rorêlna nî-ah chuan thiam loh chantîr an la ni ang a tihna a ni.

Zêp thû chêng suh, ataka Pathian a awm thû hi chu kan khawvêlawmphung hian a târlang chiang tâwk a. Tûnlai thiamna pawhhian Thilsiamna makzia hi chu, kan thlahtûten kum 3000 chu sawiloh, kum 300 vêl lek liam taa an suangtuah phâk loh kha chiangtakin a târlang ta a. Heta thil ngaihnawm tak awm chu, nunnaawmphung mak lutuk mai science thiamna hmanga hmuhchhuahtâk zêl atang hian, tûnhma lama nunna hi tihpalh thila lo awm a ni

ang tih nên kha chuan inkalh tak a ni. Tûnah iPhone pawh hi,ruâhman leh duân lâwk dân ang zêla awm, leh hnathawk ta a ni a,ruâhman sâ tho a ni. Mahse mihring, ruâhman ang hmêlpû, ruâhmananga chê ruâhman ang chu chhûng leh pâwn lama târlang, duânlâwk ang chauha chê, mahse tihpalh thil tak meuha lo awm ni lawisî a ni. Thil pawi tak chu, chutiang thu hmanga mi tam tak buma anawm tlat sî hi a ni!

Joba 12:7-10 chhiar la. Engtin nge heta Joba thusawihian Rome 1:18-20 Paula thusawi kha a rawn târlan ve?

Hetah pawh hian Pathian a awm ngeizia chu thil siamahhmuh theih a nih thu hrilh kan ni leh ta a. Suala tlu tawh an nih tlatavângin a famkimin Pathian nungchang chu puang chhuak zo lomah sela, a thiltitheihna leh a thatna erawh chu kawng hrang hranginan puang chhuak tho a ni.

Leilunga thil awm engte hian nge Pathianthiltihtheihna leh thatna hrilh che? Chu thuchah a pêk cheatang chuan engtin nge chakna leh phûrna i chhar chhuahtheih ang?

THAWHTANNÎ OCTOBER 17

Engmah Mahnia Lo Awm A Awm LoPathian a awm ngei a ni tih hi kan rin theihna tûrin tanfung

tha leh âwihawm tak tak a awm a. Thil siamten an lantîr mai bâkahhian “cosmological argument” tia an sawi mai thin pawh a la awmcheu a ni. A awmzia chu, thil rêng rêng hi amaha lo awm ve tawppakhat mah a awm lo va, amaha lo insiam chawp pawh a awm heklo. Thil siam kan hmuh zawng zawngte hi thil eng emaw siam sâhmanga siam leh chhâwnte an ni vek a ni.

Page 23: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

45 46

Chutiang chuan khawvêla thil siam awm zawng zawngtehi a tobul an han chhui lêt a, a tâwpah chuan thil eng emaw, siam nive sî lovah an chhût lût ta a, chu thil chu engtik lai pawha awmreng, awm loh lai nei miah lo a ni. Chu mi chu Pathian Lehkhabu-in ‘Pathian’ tia a sawi hi a nih loh chuan tu dang nge ni chuang angle?

A hnuaia Bible chângte hian thil zawng zawng tobulchungchâng eng nge min hrilh le?

Thupuan 4:11____________________________________

Kolosa 1:16, 17__________________________________

Johana 1:1–3____________________________________

Hêng Bible chângte hian khawvêla thil awm zawngzawngte hi chatuana awm reng Pathianin a siam vek a nih thuchiang takin a sawi hlawm a. Pathian awm ring lotu mi thenkhatchuan rawtna hran an rawn chhawp chhuak leh hrâm a. Lei lehvân pui puia thil awmte hi engkimtithei leh chatuana awm rengPathianin a siam ni lovin, “thil engmah lovin” a siam a ni zâwk an timauh mai! Scientist hmingthang tak tak, entîr nân, Isaac Newton-an a lo luah thin dinhmun rochungtu Stephen Hawking-a meuhpawhin “ ‘Thil engmah lovin’ lei leh vâna thil awmte hi a siam a ni”tiin a sawi a nih chu! “Lei leh vâna thil awm tinrêngte hi an inhîptawnvek avângin engmah lo atangin thil a insiam thei a, a insiam zêldâwn bawk a ni.”–Stephen Hawking and Leonard Mlodinow, TheGrand Design (New York: Random House, 2010), p. 180.

Hawking-a hian chhiarkawp hmangin a ngaihdân hiâwihawm takin a sawifiah thei ngei ang tih chu a chiang mai a;nimahsela zawhna pakhat awm ta chu: ‘Science thiamnain kan

khawhawi a tihzauh tâkna atang khân kum 400 chuang lai a lo ralleh tawh a; mahse khawvêl scientist thiam ber mai pakhat chuan,lei leh vân leh a chhûnga thil awm zawng zawngte hi thil engmahlo atanga lo insiam niin a sawia maw?’ tiin. Thil dik lo chu scientistropui berin a sawi pawh ni ta se, thil dik lo a ni tho tho.

He thu hi ngaihtuah chungin 1 Korin 3:19 chhiar angche. Eng vângin nge keini Kristiante tân hian he thudikpawimawh tak mai hi rilru-a vawn reng a pawimawh êm êmbîk le?

THAWHLEHNÎ OCTOBER 18

Lehkhabu Upa Ber Chu

Pathian awm ring lotûte hian hnialkhân âwm ang tak takhan vawrh chhuah thîn bawk mah se, Pathian awm ringtûte pawhinrin chhan tûr tha tak tak an nei ve tho va. Amaherawhchu, hmâsângata tawha zawhna awm reng, Pathian awm ring lotuten tanchhanaan hman thin pakhat a awm a, chu chu mihringte chunga tawrhnaleh thil tha lo thleng thîn hi a ni. ‘|hatnaa khat, hmangaihna ngah êmêm leh, thil engkimtithei Pathian a nih sî chuan, eng vângin nge thiltha lo hi a thlen reng theih le?’ tiin. Hei hi mi tam tak tân chuankawng dâltu lungpui lian tak ang a lo ni tawh thîn a, a la ni rengbawk. Zêp nâk emaw, Pathian awm ringtu, ring mai ni lo va, aawm ngeizia leh a hmangaihna te a taka lo tem a, lo chang tawhthîntute zîngah ngei pawh, he zawhna hi chhân har tih fê fê chângnei miah lo tu nge awm le?

Page 24: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

47 48

Chuti a nih chuan, hmânlai Juda-te pawhin an lo sawi thindân anga Ellen G. White-in Joba bû hi Midian rama a awm laiaMosian a ziah a nih thu a rawn sawi ve leh hi a âwihawm ta riaumai a. “Thlalêr ram palailênga [Mosia] a awm chhûng khân engmahti lovin a thu mai mai lo va. A hmâa hna ropui tak thawh tûr awmatân chuan a inpuahchah sauh sauh bâkah, Thlarau Thianghlimawmpuina changin Genesis lehkhabu leh Joba bûte hi a ziak bawka, Joba bû phei hi chu tâwpna hun a thlen hmâ loh chuan Pathianmîten ngaihnawm ti takin an la chhiar thîn dâwn a ni.”–Ellen G.White Comments, The SDA Bible Commentary, vol. 3, p. 1140.

Hei hian min hrilh chu, Bible-a lehkhabu awmte zînga ziahhmasak ber pahnihte (Genesis leh Joba)-a a pakhat zâwk Joba bûhian mihringten hrehawm kan tawrh thin chungchâng hi a sawi a.Chumi awmzia chu Pathian chuan he thil hi mihringte tân zawhnalian tak a la ni dâwn a, chuvâng chuan a tîr tê atangin Mosia chuJoba chanchin ziak tûrin a lo hrilh daih tawh a ni tihna a ni. Pathianchuan natna leh hrehawm kan tawrh laite hian min thlahthlam ngailo a ni tih min hriattîr a. Ani chuan engkim a hriat vek avângin, atâwpah chuan thil a siam tha leh vek dâwn a ni tih kan beisei theibawk.

Hêng Bible chângte hian thil tha lo a awm ngei thueng nge min hrilh le? Daniela 12:1; Matthaia 6:34; 24:7;Johana 16:33.

Thil tha lo a thleng leh thîn hi Pathian awm lohzia tichiangtuanga thenkhatin an sawi mai thîn hi a hriatthiamawm viau rualin,Bible zirtîrna êngah erawh chuan awmze awm miah lo a ni thung.Bible hian thil engkimhria, engkimtithei leh, hmangaihnaa khat

Pathian a awm thu chu sawi mah se, thil tha lo a thlen thin tûr thupawh a sawi ve tho bawk a; mihringte tawrhna leh mangannachungchâng pawh a sawi tel bawk. Kan chunga thil tha lo lo thlengthînte hi Pathian a awm rin loh chhuanlam atân a tling lo. Dik takin,Joba kha chuan dinhmun beidawnthlâk taka a awm lai ngei pawhkhân Pathian awm a ringhlel ngai lo. Zawhna kan zawh tûr zâwkchu, eng vângin nge hêng thilte hi a chungah khân a lo thlen tih a ni.

Thil tha lo a lo thlen chânga zawhna kan nei thîn hikan demawm hran lo. Mahse, chutianga thil tha lo thlengkârah chuan engtin nge Pathian thatna rinchhan tlat dân kanzir theih ang?

NILAINÎ OCTOBER 19

A Ngaihna Hriat Lohna Chu

Joba 6:4–8 leh Joba 9:1–12-te hi chhiar la. Heta Jobathu sawi tum ber hi eng nge ni? Eng zawhna nge a zawh loh?

Nimin zirlaia kan sawi tâk ang khân, Joba lehkhabu-ah hichuan Pathian a awm leh awm loh thu hi zawh a ni lo hrim hrim a.A buaipui ber ni zâwk chu, eng vângin nge Joba hian hêng fiahnatehi a paltlang kher a ngaih tih hi a ni. A chunga thil lo thleng zawngzawngte kha ngaihtuahin, he zawhna hi zawh âwm tak pawh a nia, a chhan pawh Pathian ringtu a nih tlat vâng a ni.

Tû emaw, Pathian awm ringlotu chungah chhiatna engemawte lo thleng dâwn ta se, eng vâng nge tih chu chhân a har luâlo maithei.Awmze awm lo leh tum mûmal pawh nei lo, kan tâna thiltha tûr pawh ngaihtuah miah lo khawvêlah kan chêng a.

Page 25: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

49 50

Chuvâng chuan khuarêl chhiatna hrang hrang lo thlengthînte pawh hi a tuartu-a kan tan ve châng a awm thîn. Engtin ngechutiang chu a nih theih le? Nun hrim hrim hian tum engmah a neilo a nih sî chuan, nuna bet tel ve tlat harsatnate pawh hi awmze neilo mai a ni ve tho ngei ang.

Mi tam tak chuan he chhânna hi an duh khawp lovin,beidawnthlâk an ti pawh a ni mai thei e; chutih rual chuan Pathianawm lo nia ngaitu kan nih chuan chhânna âwm ang tak a ni ve tho.Kawng leh lamah chuan, Joba-te ang tân chuan a ngaihna hriat lohchu thil âwm ang chiah lo a ni ve thung sî a ni.

Joba 10:8-12 chhiar la. Hêng chângte hian engtianginnge Joban zawhna a khel khirh tak takte kha hrethiam tûrinmin tanpui le?

Joban a chhânna hriat a duh zawhna hi Pathian awmringtûte zînga a tam zâwk daihte pawh hian hriat kan duh vê a;mahse tûn thleng pawhin kan la hre chiah lo chu a nih hi. Chuzawhna chu hei hi a ni: Hmangaih Pathian chu a awm a nih sîchuan, eng vângin nge mihringte hian hrehawm kan tawrh fo maile? Eng vângin nge mi “tha” tak tak, entîr nân, Joba-te ang hianrah tha chhuah chuang miah lo nia lang chhiatnate leh fiahnate anpaltlang a ngaih fo mai le? Lei leh vânah hian Pathian a awm lo anih chuan, hetiang hi thil nih dân tûr ve rêng chu a ni mai a, mihringtepawh atom-te leh molecule-ten tihpalh thil thu liauva an siam chhuahan ni tih hi a chhânna chu a ni ang.

Anni âi chuan Joba hian a hre dik zâwk a, keini pawhinkan hre dik zâwk bawk.H-4

NINGANÎ OCTOBER 20

Pathian Thiamchantîrna (Theodicy)

Rome 3:1-4 chhiar la. He thu hi Pathianin thu athlunpui a mîte rinawm lohna chungchâng chu ni tho mah se,chumi âia huam zau zâwk chu eng thil nge awm? Paula hianPathian chungchâng eng nge sawi a neih le?

Sâm 51:4 thu la chhuakin Paula chuan Pathian chu kanthusawite hmanga thiam chantîr a nih a, rorêla kan awm hunahpawh hnehna a chan dân tûr a sawi a (Rome 3:4, NET). Heta athil sawi hi thupui pawimawh tak, Pathian Lehkhabu-ah pawh hmuntam taka lang a ni. Pathian thu zir mîte chuan “theodicy” (thiaw-da-si tia lam tûr) an ti a, a awmzia chu sual leh thil tha lo chi hranghrang awm kâra Pathian thatna lo lan chhuah thin thu sawina a ni.Tûn kâr tluana kan thu khel hi hmâsâng ata tawh zawhna awmreng a ni a. Dik tak chuan, indona ropui pum pui pawh hi a nihnatakah chuan “theodicy” tho a ni. Khawvêlah hian thil tha lo chihrang hrang thleng thîn mah se, a tâwpkhâwkah chuan Pathianthatna chu mihring te, vântirhkoh te leh, lei leh vân pum pui hmaahhian puanchhuah a la ni dâwn tho a ni.

“Kum tam tak chhûng indona thlenga thudik leh dik lochungchânga zawhna awm zawng zawngte chu tûnah chuan fiahtakin a lang ta a. Helna rah, Pathian thupêkte hnâwlnain a hrinchhuahte chu thil siam zînga chhia leh tha hriatna nei zawng zawngtehmuh theih tûrin târlan vek a ni ta a ni. Setana rorêl dân leh Pathiansawrkâr kalphung inan lohzia chu lei leh vân pum pui hmaah pho

Page 26: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

51 52

lan a ni ta a. Setana pawh ama thiltihte ngeiin thiam loh a chantîrtawh bawk. Pathian finzia, dikzia, leh thatzia chu tû mâ hnial ruallova chiangin a lang ta a. Indona ropuia Pathian chêt dân zawngzawngte chu chatuan atâna a mîte thatna tûr leh, a khawvêl siamzawng zawngte thatna tûr ngaihtuah chunga a tih vek a lo ni tihhmuh a ni tawh bawk.”–Ellen G. White, The Great Controversy(Indona Ropui), pp.670, 671.

Khawvêl sual tak leh tawrhna chi hrang hrang kâra lêngkan la nih tlat avâng hian, kan tân chuan hriatthiam a la har rih êmmai pawh a (kan tâna a har a nih chuan, Joba tân phei chuan a harlehzual ngawt ang); amaherawhchu, engkim tih zâwh a nih hunahchuan mihringte mai ni lo, Setana a dâwr dânah ngei pawh Pathiandikzia, thatzia, leh hmangaihna ngahzia chu kan la hmu thei dâwna. Hetia kan sawi hian ‘khawvêla thil thleng zawng zawngte hi atha vek e’ kan tihna chu a ni lo; tha lo fê fê a tam a ni tih chu achiang a. A awmzia tak chu, hêng thilte hi Pathian chuan a tha theiang berin a ching fel a, hêng kan thil tawn râpthlâk tak takte a kinhunah chuan, “Aw LALPA Pathian, Engkimtithei, i thiltihte chu aropuiin a mak a. Nang, hnam tin Lalber, i kawngte chu a felin a dika ni,” tiin kan la au vang (Thup. 15:3).

Phurh zawh tûr ni pawha lang lo khawp hial harsatnaleh fiahna kan tawh lai ngei te pawh hian, eng vângin ngePathian fak chu a pawimawh viau tho sî le?

ZIRTÂWPNÎ OCTOBER 21

Ngaihtuah zui tûr: Thuziak mi leh Kristian thurin humhalhkawnga thawh hlâwk tak C.S. Lewis-a chuan a nupui thihchungchâng leh, chu miina amah a nghawng dân hetiang hian aziak a: “Pathian awm ring lo mai thei tawh dinhmunah ka ding a nilo va. Thil hlauhawm ber zâwk chu, hêng thil râpthlâk tak takte hiPathian thlentîr vek ni anga ngaihna a ni. A tâwpa ka thutlûkna nilo tûra ka duh ber chu, ‘Aw le, Pathian hi a lo awm lo tawp a ni hi’tih ni lovin, ‘Aw le, hetiang hi Pathian mizia chu a ni a. Chuvânginnangmah leh nangmah kha inbum duh tawh suh’ tih hi a ni.”–AGrief Observed, pp. 6, 7.

Hei chiah hi Joba pawhin a chhânna hriat tuma a beih khaa ni a. Kan hmuh angin Pathian a awm a ni tih hi chu a ringhlelchhin ngai lo va; a buaina ber zâwk chu, Pathian nungchangchungchângah a ni. Rinawm takin LALPA rawng a bâwl thîn a. Mi“tha” tak a ni thîn bawk. Chuvâng chuan, a chunga thil thlengtekha âwm ang lo riau niin a hre ve a. Tichuan, Pathian awm ringtutam takten lungngaihna an tawrh laia an zawh thin: Pathian hiengang mî nge maw ni le? tih tho ka a rawn zâwt ve a ni.

Hei hi indona ropui thupui chu a ni rêng lo vem ni? Kanhriat duh ber chu Pathian a awm leh awm loh lam ni lovin, eng angnungchang nge a neih tih zâwk a ni. Indona ropuiah hian thu inchuhtam tak chu awm tho mah sela, kraws-a Isua thihna, Pathian Fapain,“rimtui atân Pathian hnêna thil hlanah leh inthâwinaa kan aia ainpêkna” (Efesi 5:2)kha chuan thil dang zawng aiin min Siamtunungchang dik tak chu a pholang chiang zâwk a. Kraws hian Pathianchu kan zavaia rinngam Pathian a nihzia a lantîr a ni.

Page 27: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

53 54

Sawi ho tûrte:Pathian awm ring ve lotûten tawrhna chungchâng an

ngaihdân kha ngaihtuah zui la. Kan hmuh tâk ang khân, annichuan Pathian awm ringtûten zawhna an neih angte hi anbuaipui ve a tûl lo. Kawng leh lamah thung chuan, chhânnaeng nge hmuh beisei theih an neih rêng rêng ang le? Hekhawvêla thil kan paltlang zawng zawngte hi kan thih rualruala tâwp ve nghâl mai tûr angin han ngaihtuah chhin teh.Ring lo mîte zînga tam tak hi chu an nun a beidawngin,mihring nun hrim hrim hian awmzia nei lo riauin an hre rêngasin. Chuti a nih chuan, lungngaihna kan tawrh lai ngeitepawhin engtin nge kan rinna atang hian beiseina kan chharchhuah thin theih ang le?

Eng vângin nge tûnah hian Pathian hmangaihna lehPathian nungchang târlanna chiang ber Kraws-ah kaninnghah tlat a pawimawh viau? Lungngaihna, chhiatna, lehthil tha lo tak takten min hual vêl laite hian engtin nge Krawschuan Pathian nungchang min hrilh thin? Kraws nihna diktak chu kan hmâah kan dah reng a nih chuan, kan thilhmachhawn tinrêngahte hian eng ang beiseina nge kan chharchhuah theih awm ang?

÷ û ó

ZIRLAI 5-NA OCTOBER 22–28, 2016

NÎ CHUÂNCHHIA LAWH RAWH

CHÂNGVAWN: “Nang, kan LALPA leh kan Pathian, ropuinate, chawimawina te, thiltihtheihna te chu hmutlâk i ni e; nangin engkim i siam a, i duhavânga awm leh siam a ni bawk sî a,”(Thupuan 4:11).

SABBATH CHAWHNÛ OCTOBER 22

Chhiar tûrte: Joba 3:1–10;6:1–3, 7:1–11; 7:17–21;

Sâm 8:4–6; Johana 11:11–14; Jakoba 4:14.

JOBA chanchin kan chhiar hian amah Joba aia kan chan a thatzâwkna kawng hnih a awm a: pakhatnaah chuan, keini chuan achanchin tâwp dân tûr kan lo hre lâwk vek tawh a; a dawt lehahchuan, a chunga thil thlengte thlen chhan, a phêna thil awmte khakan hre vek tawh bawk a ni.

Hêngte hi Joba kha chuan a hre ve miah lo va. Chhiatna chihrang hrangin a tlâkbuak zut zut hmâ kha chuan a nun a kal tluangtha hlê a ni tih kha a hriat chin chu a ni mai. Chutiang thil a thlenkha chuan, he pa, “khaw chhak fâte zînga mi ropui ber” (Joba1:3) hi vaivut zîngah thû-in lungngai takin a awm ta a ni.

Joba chanchin kan zir mêk lai hian a dinhmunah khân hanindah ve chhin ila, tichuan rilru buaina, thinrimna, leh lungngaihna apaltlang te kha kan hriatthiampui thei deuh ang. Chu chu kan tânchuan thil harsa vak pawh a ni âwm lo ve. Kan tâna a harsat lohna

Page 28: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

55 56

chhan chu Joba thil tawn ang kha kan lo tawn ve tawh vâng lam nilovin, kan zînga tu hian nge suala tlu tawh khawvêlin lungngaihnaleh tawrhna a rawn thlente hi eng emaw tal la hre ve lo awm le? Abîk takin, rinawm taka LALPA rawngbâwl leh a mithmuha thil tha tihkan tum chângte hian harsatna chi hrang hrang kan tâwk thîn lovem ni?

SUNDAY OCTOBER 23

Nî Chu Boral Rawh SeJoba dinhmunah hian han inchan chhin la. I nun, i hnathawh

rah zawng zawng, hlawhtlinna i lo chan vete, leh Pathianinmalsâwmna a lo vûr che zawng zawng chu, a chhan pawh i hriatmiah lovin a ral phawk phawk mai a. I tân engmah awmzia an neitawh lo. Chutiang chu eng vânga lo thleng nge tih la chu i hre bawksî lo va.

Kum eng emaw ti kal ta khân school bus pakhat chu kawngthlangah tlân liamin, a chhûnga chuang naupangte chu an thi vek a.Chumi chu a lo hriat-in, Pathian a awm ring lo mi pakhat chuanhetiangte hi chu awmzia, tum, leh kalna lam tûr pawh nei hranchuang lo khawvêlah chuan thil thleng ve tûr rêng a nih thu a sawia. Ani ngaihdân chuan hêng vânduainate hian awmzia pakhat maha nei lo va, a chhan pawh khawvêl hian awmzia a neih loh vâng ani.

Kan hmuh tawh ang khân, he chhânna hian Pathian awmringtute-ah chuan hnâ a thawk ve lêm lo va. LALPA hnungzuiturinawm tak Joba tân pawh a thawk bîk chuang hek lo. Nimahsela,eng nge ni a chhânna dik, a hrilhfiahna pawmmawm chu ni ta ang?Joba kha chuan pakhat mah a nei sî lo. A hriat chhun chu a hrehawm

namên lo tawrhlai leh, chu a tawrhna-in zawhna tam tak a siamsakte chauh chu a ni.

Joba 3:1–10 chhiar la. Engtin nge Joba hian alungngaihna chu a sawi chhuah? Engtiang kawngte-in nge athil sawi ang hi keini pawhin kan lo tawrh ve tho thin thilte anih le?

Nunna hi Pathian thilthlâwnpêk liau liau a ni a. Pathianinmin siam avânga lo awm ve chauh kan ni (Tirhkohte 17:28;Thupuan 4:11). He khawvêla kan lo awm ve ngawt mai pawhthilmak a ni hrim hrim tawh a, tûnlai science thiamna pawh hian asawifiah thei lo. Dik tak phei chuan, scientist-te hi nunna lo awmdân leh lo awm chhan chu sawi loh, “nunna” awmzia hrilhfiah dântûr thu-ah pawh an lung a rual chuang lo a ni.

Mahse beidawnna kan han tawh châng hi chuan nunnahian hlutna pawh nei lo riauva hriatna kan nei thîn theuh a ni lo’mni? Hetia kan sawi hian mahni nunna latûte hi ‘an thiamawm e’kan tihna chu a ni lo. Joba ang deuh khân ‘lo piang lo tawp ila thazâwk tûr’ tih châng kan nei theuh tawh lo maw kan tihna a nizâwk.

Hmâsâng Grik mi fing pakhat chuan ‘mihring chunga thilthleng thei zînga tha ber chu lo pian chhuah loh tawp mai hi a ni’ tiina sawi a ni âwm e. A awmzia chu, ‘mihring nun hi a hrehawm lulaiêm avângin khawvêlah hian awm ve miah lo mai ila, tichuan, hesuala tlu tawh khawvêla chêng mihring nuna bet tlat hrehawmna

zawng zawngte hi kan pumpelh thei ang’ a tihna a ni.

Joba ang deuh hian lo pian chhuah loh tawp mai châkrum rum châng i nei ve ngai em? Hun tha lo ber ber kantawn lai ngeite pawh hian beiseina leh hmalam hun êng beisei

Page 29: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

57 58

leh hmalam hun êng beisei tûr kan nei a ni tih hriat reng hieng vângin nge a pawimawh viau le?

THAWHTANNÎ OCTOBER 24

Thlâna ChâwlJoba 3:11–26 chhiar la. Heti laia Joba thil sawi hi

eng nge ni? Engtin nge a hrehawm tuar chu a la tahpuichhunzawm zêl? Thihna chungchâng hi engtin nge a sawi?

Mi khawngaihthlâk tak Joba chunga thil thleng râpthlâkziahi kan ngaihruat thiam tâwk chauh a ni âwm e. A thil neih zawngzawngte chu tihchhiatsak vek a ni a, a hrisêlna thlenga lâksak a nita mai kha hriatthiam a har tawh dâwn nâka laiin, a fâte zawngzawng a chân vek bawk. Fa pakhat kan chân pawhin nâ ka ti a nia. Joba chuan fa sâwm a neihte kha an zavaiin a chân vek a ni.Hetah pawh hian Joba chuan eng vânga chân nge a nih tih a inhreleh chuang lo va, hria pawh ni se a tawrh a ziaawm phah chuangang em?

Mahse Joban thihna chungchâng a sawi dân hi ngaihtuahchhin teh. Lo thi ta tehrêng pawh ni se, eng nge ni chuang ang?Vânramah nuam takin a awm ang em? Pathian bulah hlim takin achêng ang em? Vântirhkohte nên tingtang an tum ho ang em?Chutiang ngaihdân chu a nei lo hrim hrim. A nih leh Joba hian engnge a sawi le? “Chu tin ka mû ang a, ka reh riai riai tawh tûr; kamuhîl ang a, ka châwl tawh tûr” a ti mai chauh a ni (Joba 3:13).

Thuhriltûte 9:5 leh Johana 11:11–14 chhiar la. Engtinnge Joba thusawi hi kan thih hnu-a kan awm zui zêl dân Bible-in a sawi nên hian a inrem riau le?

He lehkhabu, Bible-a lehkhabu 66 awma a upa berte zîngamî-ah hian kan thih hnû-a kan awm zui dân chungchâng sawinahmasa ber pakhat chu kan hmu a. Heti lai taka Joba thil duh awmchhun chu “chawlh hahdam” a ni. A nun kha rei lo tê chhûng lekina hahthlâkin a harsa hman hlê a, a thil tawrhte kha a namên loh êmavâng leh, thihna chu thlâna thlamuang taka chawlh hahdamna ni-a a hriat avângin thih daih mai a châk a ni. A lungngaiin a thinlunga na takzet a, a chunga chhiatna lo thlen hmâa hlimna a lo neihzawng zawngte pawh chu theihnghilh vekin, a pian hlima a lo thidaih mai ta lo kha pawi a ti ta rum rum a ni.

Keini Kristiante hi chuan kan hma lam hun atânthuthiam ropui tak kan nei chiang a. Chutih rual chuan,hrehawm kan tawrh laite hian eng tin nge hun kal tawha kanhlimnate kha kan hriat chhuah theih ang a, chuta tang chuanthlamuanna kan chhar theih bawk ang?

THAWHLEHNÎ OCTOBER 25

Mi Dangte TawrhnaJoba bu bung 3-naa kan hmuh ang hian, a tah hla hmasa

ber chu a a chham zo ta phawt a. A bung dawt leh pahnihahte hiana thiante zînga pakhat, Elifaza’n a hnêna thu a sawi kan hmu leh a(chu chu kâr lehah kan zir dâwn a), bung 6-na leh 7-naahte hianJoban a tawrhna chungchâng a sawi chhunzawmna kan hmu lehbawk a ni.

“Aw, ka manganna hi bûk ni teh sela, ka vânduaina hi bûknaah

dah ni teh sela! Tuipui tiau aiin a rit dâwn si; chuvâng chuan ka thu a

bung a ni,” (Joba 6:2, 3). Engtiang takin nge hêng châng pahnihahte

hian Joban a tawrhna natzia a sawi chhuah le?

Page 30: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

59 60

Heta a thil sawi hian a chunga tawrhna thlengte a lo hmuhdân chu eng nge ni tih min hriattîr a. Tuifinriat kama tiauvut zawngzawngte chu bûkna thlêng pakhatah awm ta sela, a lehlamah chuana “tawrhnate” leh a “lungngaihnate” te chu awm ve se, a hrehawmtawrhna chuan tiauvut zawng zawng chu a bûk kâng vû vû maidâwn a nih chu!

Chutiang taka nasa chuan Joba hian a tuar ni. Hêng zawngzawng hi a mal tuar ngawt ngawt mai lehnghâl a; tu mah dangin atawrhpui ve miah lo a ni. A châng chuan “mihring tawrhna infâwkkhâwm” tih thu te hi kan hre thîn a. Mahse hei hi chuan thudik a târchhuak tlat lo. A huhovin kan tuar lo va. Mi dangte hrehawm kantawrhsak ngai lo bawk a, keimahni hrehawm theuh kan tuar a nizâwk. Keimahni natna, hrehawm tawrh chiah kan hria. Jobahrehawm tawrh kha eng anga nasa pawh ni mah se, kan hriat theihtûr âia nasa chu a ni bîk lo va. Mi tûte emaw chuan mi dang tuemaw hnênah, “I natna ka lo tuar ve a nia” tiin an hrilh a ni maithei. Mahse a nihna takah chuan an tuar ve lo va; a tawrh pawh antuar thei lo hrim hrim. An tawrh theih chhun chu mi dang tu emawtawrhna an hmuha an rilru-a nghawng a rawn neih chu a ni zâwka. Mahse chu pawh chu mi dangte hrehawm ni lovin, anmahnihrehawm tho a la ni.

Khuarêl chhiatnate leh mihringte thlen chawp chhiatnateavânga mi tam takin nunna an chân thu kan hre fo va. Chutiangtaka nasa tawrhna chu kan suangtuah thiam tak tak lo zâwk thîn.Joba a ni emaw, Evi leh Adama-te atanga khawvêl tâwp thlengachêng tûr suala tlu tawh mihring zawng zawng hi chuan keimahnihrehawm chiah kan hrethiam a, chu bâk chu kan hrethiam tak taklo hlawm chu a ni.

Hetia kan sawi hian mi dangte tawrhna kan sawi nêpsaktûr a ni kan tihna chu a ni lo; Kristian kan nihna angin kan theihnahmunah leh theih hun hunah chuan hrehawm tuarte tanpuia dâwmkâng thîn tûra koh kan ni zâwk (Jakoba 1:27; Matthaia 25:34–40 en la). Amaherawhchu, khawvêlah hian tawrhna chu eng anganasa pawhin thleng mah se, suala tlu tawh mihringte zîngah hiankan tawrh theih tâwk tûr aia nasa hrehawm tuar tumah kan awmlo hi chu thil lâwmawm tak a ni.

‘Mihringte hrehawm tawrh hi a tuartu chauhin anhrethiam’ tih thu kha ngaihtuah zui la. Engtin nge hei hianmihringten hrehawm kan tuar fo mai hi thlîr dân dang deuhathlîr theih tûrin a puih che le?

NILAINÎ OCTOBER 26

Puantahtu KhawhtheiMi pahnih hian lungngai takin mi zawng zawngin kan la

chan vek tûr chu ‘thihna’ a nih thu an sawi dûn a. An sawi awmziachu, eng anga tha pawha nungin, eng enga tam hlawhtlinna pawhnei mah se, thlânah a la tâwp vek dâwn tho an tihna a ni.

Mathusela khân a thianpa hnênah tihian a sawi a: “Aw le,hei kum 800 te, kum 900 te kan dam hlawm a, chumi hnû chuankan boral ta hmiah mai a. Chatuan nêna khaikhin râlah chuan kum800 emaw, 900 emaw pawh hi a lo tlêm khawp mai!” tiin (Genesis5 chhiar la).

Tûnlai mîte tân hi chuan kum za tam tak dam kha eng ngea an ang tih suangtuah thiam a har mai thei a (Mathusela kha afapa Lameka a pianin kum 187 a ni tawh a, chumi hnu chuan kum782 dang a la dam a nih kha); mahse, Tuilêt hmâa chêng dam rei

Page 31: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

61 62

tak takte pawh khân mihring nun hi tâwi an ti ve viau thovin arinawm.

Joba 7:1–11 chhiar la. Joba vuivaina thûte chu engnge ni? Sâm 39:5, 11; Jakoba 4:14.

Joban chawlhna leh a natna chhâwk dam theitu ni dâwnaa hriat avânga thih daih mai a duh thu a sawi kan hmu zo chiah a.Tûnah chuan mihring dam chhûng hun hi rei lo a tih lutuk avângin atap ve leh ta thung a. A nihna takah chuan, mihring nun hi a khirhêm êm mai a, thawhrimna leh natna-in a khat emaw tih mai tûrkhawp a ni hial a, a tâwpah kan la thi zui leh bawk si. Mihring nunhi lungchhiatthlâk leh hrehawm tak chu ni tho mah se, a kal chakleh ral hmâ lutuk hi chu kan tahpui ve leh tho a nih hi maw.

Seventh-day Adventist nu pakhat chuan rilru lamabeidawnna a neih a, intihhlum hial a tum rum rum hman thu a sawia. “A buaithlâk lai ber chu mi dangte âia ‘kum ruka min dam reitîrtheitu tûr” nun dân phung zâwmtu Adventist ka ni ve tlat sî hi a ni”tiin a ziak a. Mahse chû ringawt chuan awmzia a nei sî lo. Ni e,natna leh hrehawm kan tawrh tak tak lai hi chuan, thil engmah hianawmzia a nei ta lo emaw tih mai tûr a ni hial thîn rêng a. Natna engemaw kan neih a, hrehawm kan han tawrh châng hi chuan mihringfinna leh thil awmzia chhût thiamna hi chu kawngsîrah an kal daiha, kan hriat theih awm chhun chu kan natna leh hlauhna chiah a nithîn; beisei tûr engmah kan hmu thei ngai lo. Keini âia thil awmziahrethiam zâwk Joba meuh pawh a beidawn luattukna lamah, “Kanuna hi thlî mai a ni tih hre reng la, ka mitin thil tha a hmuh tawhdâwn loh hi” (Joba 7:7) tiin a au chhuak hial a. A thil tawrh mêktechu hrehawm hlê mah se, thihna kutin a man ve tawh mai dâwnnia a inhriat khân, mihring nun hi tâwi a ti lutuk avângin a tap lehlawi sî a nih kha.

Suala mihringte an tlûkna, thihna, leh thawhlehnathutiam i hriatthiam dân te hian engtiangin nge mihring nunkal chakzia thlîr thiam thei tûrin a puih che?

NINGÂNÎ OCTOBER 27

Mihring Hi Enge A Nih? (Mah Enosh?)Joba dinhmunah khân han indah chhin ta ila. ‘Eng vângin

nge hêng thilte hi Pathianin ka chungah a thlentîr le? emaw,Eng vângin nge hêng thilte hi ka chungah thlentîr a phal le?’kan ti ve ngei ang. Joba hi chuan a chunga thil thlengte kha engvânga thleng nge tih hre lo va. A hriat chhun chu a bul hnai leh achunga thil thlengte kha a ni mai a; mahse a enga mah kha a thlenchhan a hre tlat sî lo.

A dinhmun angah hian la ding ve chhin ngai miah lo tu ngeawm le?

Joba 7:17–21 chhiar la. Hetah hian eng thu nge Jobana sawi chhuah a, eng zawhnate nge a siam? A dinhmun khangaihtuah la, eng vângin nge hêng a zawhnate hi zawh âwmtak a nih hlawm le?

Mi thiam thenkhat chuan Joba hian Sâm 8:4-6 thu: “ ‘Mihringhi eng nge maw a niha i hriat reng thin ni? Mihring fapa pawh hieng nge maw a niha i kan thin ni?’ ka ti thîn. Ani chu Pathian aiahnuai deuh chauhvin i siam a, ropuina leh chawimawina i khumtîrsî a. I kut chhuak chungahte hian thu i neihtîr a; a ke hnuaiahteengkim i dah a” tih hi a sawi el niin an ngai a (Sâm 144:3, 4).Mahse zawhna awm ta chu, Joba bû hi Sâm ziah a nih hmâ daihaziah tawh a ni tlat mai. Chuti a nih chuan, Sâm ziaktu hian Joba tahhla hi a chhâng lêt zâwk pawh a ni mai thei.

Page 32: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

63 64

A khawi zâwk zâwk pawh chu lo ni se, “Mihring hi engnge ni? (Mah enosh?)” tih zawhna hi chu zawhna pawimawh bera ni tho tho mai. Tute nge kan nih a? Eng vângin nge hetah hiankan awm hlawm? Kan nun hi eng nge a awmzia ni a, eng nge atum ni bawk ang le? Joba chungchângah hi chuan Pathianin amahkha rawn “bitum” bîk ni tlata a ngaih avângin eng vânga tibuai rengnge maw a nih le tih kha hriat a duh a ni. Pathian chu a lian hlê a,a thil siamte pawh a tam tham hlê bawk; chutiang chu ni si engvângin nge Joba kha a rawn buaipui viau mai le? Eng vângin ngePathian chuan keini pawh hi mi a buaipui viau mai le?

Johana 3:16 leh 1 Johana 3:1-te chhiar la. Engtianginnge hêng thute hian Pathianin mihringte a ngaihsak êm êmnachhan hrethiam thei tûrin min tanpui le?

“Chatuana boral mai tûr mihringte chunga Pa hmangaihnasânzia, thûkzia, leh zauzia a han hmuh khân Johana chuan Pathianchu a ngâisângin a zah ta êm êm mai a. He hmangaihna hi thu-in asawifiah zo lo va, chuvâng chuan a thlîr tûrin khawvêla awm zawngzawngte hi a sâwm ta ngawt mai a ni: “Ngaih teh u, Pa-in minhmangaihna chu a va nasa êm! ‘Pathian fa-ahte’ min vuah tâk hi”tiin. Mihring tân chuan ava han hlu tehrêng êm! Bawhchhiatnaavângin mihring fâte chu Satana thuhnuaiah an lo awm ta a. MahseKrista inhlanna ropui tak leh a hming rinna avângin Adama fâtechu Pathian fâte an lo ni leh ta a. Mihring nihphung a rawn put ve-na hmang khân Krista chuan mihringte hi dinhmun sâng takah adah ta a ni.”–Ellen G. White, Testimonies for the Church, vol. 4,p. 563.

ZIRTÂWPNÎ OCTOBER 28

Ngaihtuah zui tûr: “Tûnlai hun, science thiamna leh mihringfinna ten mi a hneh tawh êm êmna angah hi chuan Kristian sâkhua-in ‘chanchin tha’ nia a sawi hian mi ngaihsak a hlawh lo tial tial a,nun innghahna atâna hmang duh pawh tlêm telh telhin, tûl lêm lovahretu pawh an pung telh telh bawk.

Thil thleng thei ni âwm pawha ngaih ruâl loh chu, atakathlentîr a ngai dâwn ta sî a. Chinneilo, chatuan Pathian chu engtikhun leh hmunah emaw mihringa lo changin, mualpho theih tâwpatihhlum a la ni dâwn sî a. Chû damchhûng rei lo tê chu kum sânghnih emaw vêl kal tâ khân, hnam changkâng lo tak zîngah, kankhawvêl tê tak tê, khawvêl zâuva arsi tlûklehdingâwn têl vir mupmup kâra arsi pakhat hêltu zîngah hian a lo thleng ta a ni. Chûthilthleng ropui takin khawvêl zâu pum pui leh chatuan atâna awmziaa neihzia chu ngaihtuahna hmang thei mihringte ngaihtuah thupuiber a ni ta sî lo. Lo tuipui deuh pawh ni tehrêng se, tihtakzeta tuipuitak tak âwm pawhin a lang dêr si lo. Tûnlai khawvêla mipui rilrusûkthlêk leh tuipui zâwng leh, thurin thûte khawvêl finna leh thiamnaremtîr zêl duhna hian Kristian nihna zepui chu a rêp châr ta a ni.”—Richard Tarnas, Passion of the Western Mind (New York:Ballantine Books, 1991), p. 305.

He thu a sawiah thil fel tâwk lo eng nge awm? A ziaktuhian enge hmuh thelh a neih? “Science leh mihring finna” te hianPathian awm ngeizia leh min hmangaihzia a chhui chhuah zawhngai loh tûrzia engtin nge min hrilh? Hei hian “science leh mihringfinna” ten anmahni ngawta an thlen theih miah loh puan chhuahaawm thutak chu kan mamawmh a nih tih engtin nge min hmuhtîrle?

Page 33: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

65 66

H-5

Sawi ho tûrte:”Mihring hi eng nge ni?” tih zawhna hi Kristian i nihna

angin engtin nge i chhân ang? Engtiangin nge i chhânna chuBible-in Pathian a sawi hi ring ve lotûte chhânna nên adanglam ang?

Kormac McCarthy-a chuan, “Mitthite hi an thih hnuhian engtin nge an awm zui tâk zêl?” tiin a ziak a. Thih hnuathil lo thlengte kan hriatthiam dân hian eng vângin nge kanduh tak thi tate avânga kan lungngaihna min hnem ang le?Thlamuang takin an châwl ta a, mihring nuna harsatna lehbuaina chi hrang hrang lo thleng thînte hi an tuar ve tawh loa ni tih hriatna rilru a tinuam deuh thei ang em?

Dinhmun harsa taka kan din lai ngei pawh hian mi tamzâwk daih hi chuan dam khaw chhuah hrâm dân kawng kanla zawng tâlh zêl tho hi eng vâng nge niin i hriat le?

Kraws-in mihring hlutna, mihring nun pakhat chauhpawh a hlutzia min hrilh dân hi sawi ho rawh u.

ZIRLAI 6-NA OCTOBER 29–NOVEMBER 4, 2016

CHHAN NEI LO ÂNCHHIA?

CHÂNGVAWN: “Thi thei mihring hi Pathian âiin a fel zâwkthei em ni? Mihring hi amah siamtu âiin athianghlim zâwk thei em ni?” (Joba 4:17,NKJV).

SABBATH CHAWHNÛ OCTOBER 29

Chhiar tûrte: Joba 2:11-13; 4:1-21;Sâm 119:65-72;Matthaia 7:1; Rome 3:19, 20;1;

Korin 3:19;Hebrai 12:5.

KÂR hmasa khân a theih chen chenah, Joba dinhmun tûra mahniindah ve chhin a pawimawhna kan sawi tawh a. Kawng khatangaihtuah chuan, thil harsa vak ni tûr pawhin a lang lo, a chhan chukan zavai hian Joba dai ang hi kan lo dâi ve theuh tawh vang a ni.Chumi awmzia chu, a tûlna awm vak pawha kan hriat loh hrehawmeng eng emaw lo tuar hrep tawh kan ni hlawm tlângpui a, chûnghrehawm kan tawrhte zînga a then phei chu, hleih nei taka thil tihina hrin chhuahte an ni hlawm.

Chutiang zâwnga thlîrna nên chuan tûn kâr zirlai pawh hithlîr dâwn tho mah ila, Joba thawnthua mi dang, a hrehawmtawrhpuitûte thil thlîr dân pawh hi kan hriatsak ve a tûl tho a ni. Heipawh thil harsa vak a ni chuang lo leh a. Kan zîngah tu nge midangte hrehawm tuar lai la hmu ngai miah lo awm le? Mi dangten

Page 34: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

67 68

nâ a tawrh leh thil eng emaw an chân tuma hnem pawh la tumchhin ngai miah lo kan awm em? Mi lungngaite hnêna hnemna thutha leh sawi âwm tak hriat a pawimawhzia hrethiam lo pawh kanawm dâwn em ni?

Dik tak chuan, Joba bû-ah hian Joba leh a thiante inchhântawnna thu tam tak kan hmû a. An vai hian hmangaihnaa khat, thilengkimtithei, leh mihringte ngaihsak êm êmtu Pathianin khawvêlatawrhna leh lungngaihna a thlentîr chhan hi hriatthiam tumin a beitheuh a; mahse an hre chhuak zo lo vek niin a lang.

SUNDAY OCTOBER 30

Zawhna Lian Tak Takte ChuJoba bûa thil thlengte zînga a tam zâwk daih hi bung hmasa

pahniha thleng a ni a. Hêng bung hnih lekah hian vânram leh lei dâidangtu puanzâr chu pawh hlîm a ni a, kan hmuh theih ngai rêngrêng loh thil awm dân leh nihna dik tak chu thlirtîr kan ni ta a ni.Entlang tha ber berte pawh hian vân sâng hla tak a thil awmte chuhan hmu phâk tho mah sela, kum sâng eng emaw zah ral taa SaudiArabia ram thlalêr khawi maw laia ziah Joba bû-a kan hmuh angteerawh hi chu min hmuhtîr ve phâk hauh lo. He bû hian Pathian lehvântirhkohte awmna hmun, thlarau khawvêl leh mihringte awmnahmun, khawvêl pangngaite inzawm hnaihzia pawh min hmuhtîr bawka ni.

Bung hmasa pahnihte tih loh, bung dang zawng hi chu Jobaleh amah rawn kantûte inchhâl tawnna thu-in a khat a ni ber a,mihring nun khawihtu thil chi hrang hrang: Pathian thu te, natnachungchâng te, finna thuril te, rinna te, mihring nun leh thihnachungchâng thlengin an sawi a.

Joba chunga thil lo thleng zawng zawng hi ngaihtuah ila,hêng an thu chai te hi chai âwm tak pawh a ni rêng hlawm lo vemni? Khawvêl thilte leh nî tin khawsakna ringawt mai hi enghelhbera neih a, zawhna lian zâwk leh pawimawh zâwkte chu theihnghilhdaih mai a âwl thîn khawp mai. Chuvâng chuan keimahni chungahemaw, mi dang chungah emawa vânduaina lo thlengte hian thlaraulama kan mutthlûkna lak ata min sâwih harh thîn a, zawhnapawimawh tak tak zawhna châng kan lo hriat phah thîn a ni.

Sâm 119:65-72 chhiar la. Sâm phuahtu hian eng thunge ni a sawi?

Sâm phuahtu hian a chunga tawrhna lo thlengte atanga thiltha lo inher chhuak chu a hmu thei a. A châng chuan, tawrhnate hia leha linga malsâwmna thlentu a ni ve thei a, LALPA hnênah minhruai lêt leh thîn. Mi tute emaw, buaina leh harsatna an tawh hnuchauha Pathian hnêna lêt leh ta emaw, a vawi khatna atâna Pathianhnêna inpe ve ta mial emaw chanchin sawi tûr kan hre theuhin arinawm a. Fiahnate chu râp awmin, lungchhiat thlâk viau tho mahse, thil tha tak a lo ni tih a hnuah kan hriat chhuah leh châng a awmfo. A châng erawh chuan mûmal awm lo leh awmze nei miah lo niaa lan chângte pawh a awm ve tho bawk.

Fiahna i lo tawh tawhte leh chûng fiahna atanga thiltha chhuakte chu engtiang takin nge i lo hmuh thiam le?Thil tha engmah paw chhuak lo fiahnate chu engtin nge i tihang?

Page 35: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

69 70

THAWHTANNÎ OCTOBER 31

Engtikah Nge Pawisawi Lote An Boral?

Joba 2:11–13 chhiar la. Hêng châng pathumte hianJoba thianten Joba dinhmuna thlîr dân eng nge min hrilh le?

Joba chunga thil thlengte an lo hriat chuan amah tlawh huntûr nî an ruat tlâng a (Joba 2:11). Râl khat atanga an han hmuhchuan amah a ni tih an hre mai thei lo hial a, a thil tawrh chu a nahlê nia an hriat avângin an tahpui ta hawm hawm mai a ni.

Châng 13-nain a sawi dân chuan Joba chu ni sarih leh zansarih chhûng ngâwi rengin an thutpui a, thu kam khat mah an sawilo. Hetiang taka hrehawm nasa tuar hnênah hi chuan sawi tûr avâng hlê pawhin a rinawm. Mahse Joba a han tawng chhuah tâkaherawh chuan, a thian pathumte pawhin sawi tûr an lo ngah ve hlêmai.

Joba 4:1–11 chhiar la. Joba hnêna Elifaza’n a sawitâk chu eng nge ni?

Bung 4-na hi a thupuiah, “Hrehawm tuar hnêna sawi lohtûrte” tih dah ila a inhmeh viau mai thei. Hêng a thian pathumtehian Joba kha an khawngaih ngei a ni tih chu chiang a. MahseElifaza ngaihah chuan inhnemna bulpui aiin Pathian thu thlîr dânthianghlim a pawimawh zâwk niin a lang tlat sî a. Mi tu emaw chuJoban a tawrh ang zawng zawngte tuartu hnênah hian a va kal a, ahnênah chuan, Hêng i hrehawm tawrhte hi i phû ve rêng a ningei ang, Pathian chu dik taka rorêl thîn a ni a, mi sualtechauhin hetiang hi chu an tuar thîn a ni tia a va sawi ang deuhhi a ni âwm e.

Hêng thilte Joban a tawrhna chhan chu a phû rêng vângahlo ngai ta pawh ni se, a hnêna sawi kher a tûl chuang em ni? Mipakhat chuan chak taka a car a khalh avângin vânduaina a tâwk a,a nupui fanaute a chân vek a. Chûvêleh mi tu emaw chu a hnênaha va kal nghâl a, lungngai taka a lo awm lai chuan, ‘I khalh chaklutuk a, Pathianin a hrem che a nih hi!’ tiin hrilh ta mai se, engtinnge a lo ngaih ang? Elifaza thusawia ngaimawhawm lai tak zâwkchu, Pathian thu kalpui dân him tâwk lo a nihna kha a ni ringawt lova; Joba tawrhna leh a thil paltlang zawng zawngte a hriatthiampuimiah lo zâwk kha a ni.

Lungngaihna leh hrehawm i tawrh laia miin anrawn hnem dân che kha ngaihtuah la. Eng thu nge an sawi?Engtin nge an sawi? I thil lo tawn tawhte atang chuan midangte hnêm thei dinhmuna i din vê huna i hman tangkaitheih tûr eng thu nge i zir chhuah le?

THAWHLEHNÎ NOVEMBER 1

Mihring Leh Amah Siamtu

Elifaza hi chu a thu han sawi tân dân rêng rêngah pawhhian tawnghmang thiam lo leh mi hnêm thiam lo tak a ni tih a langsa reng mai. A nihna takah chuan, ‘Tluang taka thilte an kal laichuan, Joba tân pawh mi dangte tiêngtu leh thlamuantu nih a awlsamhlê’ a ti a ni ber a. Nimahsela, tûnah chuan thil tha lo tak takin atlâkbuak ta a, a mangang a. Chutiang tûr chu a ni rêng lo’m ni.Pathian chu dik taka rorêltû a ni a, kan chunga thil tha lo lo thlengtepawh chu kan phû ve rêng a ni.

Page 36: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

71 72

Joba 4:12–21 chhiar la. Elifaza’n Joba laka tanfungdang a hman leh chu eng nge ni?

Hetah hian thil ngaihnawm deuh deuh a awm a, Joba thianpathumten khuarêl leh Pathian dik tak nungchang an hriatthiamdân te hi a mak ngawt mai, Israel hnam la pian hmâ daih a nilehnghâl a. He lehkhabu hian thlahtu bulte leh Israel mîte ni lopawh LALPA hria mi dang an lo awm ve tho a ni tih min hmuhtîr a.Elifaza pawh hian Pathian nungchang dikna chu humhim a tum vengar ngar a nih rêng hi.

“Zân inlârnaa” Elifaza thu hriat hi Pathian thu hrisêl a nihnakawng tam tak a awm a (Sâm 103:14; Isaia 64:7;Rome 3:19,20). Mihringte hi hlum mai kan nih avângin kumhlun tûr kan ni lohrim hrim a. Phêngphehlep ang maia awngrawp kan ni. Chuti a nihchuan mihring zîngah hian Pathian aia fel zâwk tu nge awm theiang?

Kawng leh lamah chuan a tawngkam hmante hi a hlui tawhhlawmin, a sawi tum tak pawh a thelh daih niin a lang. Joba thukhel ber chu Pathian âia a that zâwk leh zâwk loh lam a ni lo va.Chu chu Joba vuivaina lah a ni hek lo. A chan a chhiat thû kha akhel ber chu a ni a, Pathian âia a that zâwk thu ni lovin, a tawrhnanasatzia zâwk kha a sawi chu a ni.

Elifaza erawh hi chuan hêng zawng zawngte hi Joban asawiah a ngai niin a lang a. Eng pawh ni se, Pathian chu dik takarorêl thîn a nih a, thil tha lo chu mi sualte chungah chauh a thlengthîn a nih bawk chuan, Joba hian thil dik lo eng emaw tak chu a tive ngei a ni phawt ang. Chuvâng chuan, Joban vuivaina thu a sawive ringawt pawh hi a tih loh tawp tûr a ti tihna a ni a. Pathianthlavâng hauh a tumna lamah, Joba hi a zilhhau ta a nih hmêl.

Elifaza hian mi dangte pawhin Pathian an hriat dân chutâwmpui ve tho mah se, an dai bâk dai bîk eng eng emaw a nei tathîn a: a tanna sawh ngheh nân chuan thlarau khawvêla mîte rawninpuanna a mamawh thîn. Thil buaithlâk tak awm ta erawh chu, atan chhan hian a tum tak a thelh hlauh thîn hi a ni.

Elifaza chanchin atang hian kan tanna chu dik tho mahse, a tangkai zâwng leh mi dangte tâna ngaihthlâk nuam tûrzâwng ni lovin kan sawi chhuak daih thei a ni tih engtin ngekan hriat ang le?

NILAINÎ NOVEMBER 2

Mi  in Tan A KhawhBung 5-naah pawh hian Elifaza chuan thil a la sawi

chhunzawm zêl a. A thil sawi pawh bung hmasa lama a lo sawitawhte nên khân a la danglam chuang lo, chu chu: mi sualte chungahchauh thil tha lo a thleng thîn tih a ni. A thusawi hi Joban a lodawnsawn dân tûr âwm ang kha han suangtuah chhin la, a hrehawmtawrh mêkte chu thil tih dik loh eng emaw a neih vâng a ni lo tih ahriat tlat avângin a thu vuakthlâk hi a dik lo a ni tih pawh a hre ngeiang.

Amaherawhchu, Elifaza hian thu dik lo tak tak hlîr a sawibîk lo va. A thu sawite zînga tam tak phei hi chu Bible hmun dangahpawh kan hmu ve tho tlat a ni.

A hnuaia Bible châng târlante hian Joba 5-naa Elifazangaihdân hi an tâwmpui ve a ni tih engtin nge an lantîr le?

Sâm 33:19: ___________________________________

Sâm 34:6: ____________________________________

Sâm 37:10: ___________________________________

Page 37: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

73 74

Thufingte 26:2: __________________

Luka 1:52: _____________________

1 Korin 3:19: ___________________

Hebrai 12:5: ___________________

Hosea 6:1: ___________________

NINGÂNÎ NOVEMBER 3

Thutlûkna Siam HmanhmawhJoba hnêna Elifaza thusawi tam tak hi chu thu dik tak a ni

rêng a. Chumi awmzia chu a thusawite zînga tam tak hi chu Biblehmun dangahte pawh kan hmu ve leh tho tihna a ni. Mahse Joba achhân lêt dânah hian thil dik lo tak tak eng emaw chu a inphûmngei tih erawh phat rual a ni lo. A buaithlâk lai ber chu, a thu sawihi ni lovin, a sawina boruak leh hmun zâwk hi a ni a. Thudik tak asawite hi a sawi hun tûr ni lovah leh, a dawngtu tûr ni lo hnênah asawi a ni. (Kâr leh zirlai pawh en ang che).

Kan khawvêl hi hmun buarchuar leh hnawk tak mai a ni a.Harsatna eng emaw a lo thlen chângte hian han thlîr thuak a, thufingtak tak eng emaw chhâk chhuah emaw, a inhmeh deuh tûr Biblechâng thenkhat han sawi chhuah mai emaw a awl thîn khawp mai.A lo inhmeh viau pawh a ni mai thei e. Nimahsela, awmzia erawha nei thui lêm lo fo thîn. Ellen G. White-in kan chunga thil thlengtekan intawngbuak a nih dân a sawi hi i lo en teh ang: “Kan thiltihtehi keimahni nihna-in a hrin chhuah a ni tih thu hi Bible-in thudik asawite zînga chiang ber a ni a. Kan nuna kan thil tawn tam zâwkdaihte hi chu keimahni ngaihtuahna leh thiltihte rah chhuah a nitlângpui.”–Education, p. 146.

Hei hi thudik–pawimawh leh ril êm êm bawk sî a ni. Mahsemi thianghlim tak tu emaw chu Joban harsatna a tawh ang hi tâwkve mi tu emaw hnênah va kalin, chu mi hnênah chuan a chungaEllen G. White-i thil sawi hi va chhiar khum ta sela, engtin nge a longaih ang? Chutiang chuan ti lovin, he a thurâwn hi zâwm ta zâwkse a tha daih zâwk lo vang maw?

“Mi tam tak chuan Pathian dawhtheihna leh a hmangaihnaropui tak chu nunpui miah sî lovin, Pathian rorêlna dikzia lantîrtuemaw an inti a. Khauh tak leh fet taka an chêt khumte hi thlêmnahautak tak tâwk mêkte an ni fo thîn si. Hêng mîte hi Setana chuana buan mêk a, chutih laia tawngkam hriam leh hriat nuam lo tak takkan sawi khum a nih chuan, an hnual rawih ang a, thlêmtuthiltihtheihna hnuaiah an tlûk luh phah daih mai dâwn a ni.”–EllenG. White, The Ministry of Healing (Tihdam Rawngbâwlna), pp.148, 149.

Thil chiang tak mai chu, hetah hian Elifaza leh mi dangzawng zawngten, Joba pawh tiamin, an hriat loh thil tam tak thlenga awm a. Chuvâng chuan Elifaza’n thutlûkna a siam hmanhmawhlutuk hi chu, a Pathian thu hriatthiam dân hi dik viau tho mah se, ahun leh hmun han thlîr hi chuan thil dik ber chu a ni mawlh lo va ni.

Eng vângin nge a hnuaia Bible chângte hi mi tu pawh,a bîk takin thil sual ti nia kan ngaihte kan dâwr chângin kanrilru-a awm lian ber thîn tûr a nih le? Matthaia 7:1, 2; Rome2:1–3; 1 Korin 4:5.

Elifaza ngaihdân hi dikin, Joba chunga chhiatna lo thlengtekha amah Joba vâng vek lo ni ta tehrêng pawh ni se, a tawngkamhman hi a dêngkhâwngin, a sawi hun hrim hrim pawh hi a fuh lo hlêa ni.

Page 38: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

75 76

Joba hi mihring zawng zawng âiawha ding a ni a, kan zavaihian indona ropui chuan min tuam ve vek avângin, a nghawng pawhkan tuar tlâng vek rêng a nih hi. Chuvâng chuan, in-sermon khumchiam âi chuan, hmangaihna leh lainatna kan mawhmawh zâwkchâng a awm thîn rêng a ni. Ni e, inzilh hun chu a awm ngei tûr alâwm. Nimahsela, vaivut zînga mi a thut a, a nunram chau rawihkhawpa chhiatna a tawh a, a fâte zawng zawng a chân a, amahtaksa ngei pawh pânin a bawm khah vek bawk lai hi chu thudikinhrilh hun a ni lo chiang a ni.

ZIRTÂWPNÎ NOVEMBER 4

Ngaihtuah zui tûr: Kan hmuh tâk ang khân, Elifaza hian Jobahi a khawngaih miah lo chu a ni bîk lo va. Pathian mîzia chu humhimngai nia a hriat avângin a khawngaihzia a tilang nasa thei lo maimai zâwk a ni. Eng pawh ni se, Joba hrehawm tawrh chu nasa hlêmah se, Pathian lah chu dik taka rorêl thîn a nih bawk sî avânginJoba hian thil sual eng emaw a tih rah a seng a nih ngei a ring a.Chu chu Pathian rorêl dân niin a ngai nghet tlat bawk. Chutiangchu a nih avângin, Joba a han vui ve ngawt pawh hi Elifaza ngaihahchuan a ti âwm lo hlê a ni.

Pathian chu dik taka thil ti thîn a ni ngei tak a. Nimahsela,suala tlu tawh he khawvêla thil thleng tin maiah hian a dikzia alanna chu kan hmu reng mai dâwn tihna chu a ni chuang lo. Dik takphei chuan, kan hmu lo fo zâwk a nih hi. Dik taka rorêl hun chu alo la thleng ngei dâwn a; mahse tûna a lo thlen nghâl chûk chûkerawh a tûl hran chuang lo (Thup. 20:12). Rinnaa nung tihin a kentel pawimawh tak pakhat chu, he khawvêlin a tlâkchham êm êmdik taka rorêlna chu engtik nî-ah emaw chuan Pathianin a tilangngei dâwn a ni tih rinna hi a ni.

Elifaza rilru puthmang ang tho hi Isua laka lehkhaziaktuteleh Farisaite rilru puthmang pawh kha a ni ve a. Hêng mîte hian“mi rinawm” leh sâkhaw mi tak nih an thlahlel êm êm a, a thlâkhlelhluatah LALPAN Sabbath nî-a damlo a tihdam (Matthaia 12) pawhkhân lawmpui tâk aruangin an thinrim hlauh zâwk a nih kha. Ahnuaia Bible châng hi chhiar la, Krista tawngkam hman chu engpawh lo ni se, Pathian hmangaihtu leh a hma ngaitu chuan he thu hian hre reng tûr a ni: “Nangni lehkhaziaktute leh Farisai vervêkte u,in chung a pik e! Pudina te, mohuri te, zira te chu sâwma pakhat inpe thîn a, dân thu pawimawh zâwk–felna te, khawngaihna te,rinawmna te chu–in ngaihthah sî thîn: nimahsela, chûng chu asin intih tûr ni, a dangte chu thulh chuang lovin,” (Matthaia 23:23).

Sawi ho tûrte: Engtin nge harsatna tâwk mi tu emaw chuan,

khawngaihna leh hmangaihna a mamawh hun leh thu tha hrilha, zilhhau hial pawh a mamawh hun kan thliar hran thiamtheih ang? Eng vângin nge hrehawm tuar mêkte chu,anmahni sual leh tihdik loh avâng pawh lo ni se, khawngaihnaleh lainatna lantîr phawt mai a that zâwk fo?

Joba bû bung 4-na leh bung 5-naa Elifaza’n Joba hnênaa sawi kha chhiar nawn leh la. Hêng a thu sawite hi eng hunahnge sawi ta zâwk se a that i rin?

Joba thian tha tak i ni a, vaivut zînga a thu lai chu i vakan ve angin han inchan la. A hnênah chuan eng thu nge isawi ang a, chu chu eng vânga sawi nge i nih bawk ang? Adinhmun hi i dinhmun ni ta zâwk se, mîten i hnênah eng thunge sawi se i duh?

Page 39: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

77 78

ZIRLAI 7-NA NOVEMBER 5-11, 2016

THUNGRULH HREMNA

CHÂNGVAWN: “Pathian chu i zawng chhuak zo vem ni?Engkimtitheia chu i hmu kim thei em ni?”(Joba 11:7).

SABBATH CHAWHNÛ NOVEMBER 5

Chhiar tûrte: Genesis 6:5-8; Joba 8:1-22; 11:1-20;

Isaia 40:12-14; 2 Petera 3:5-7.

KAN chunga tawrhna lo thleng leh thînte hian mi a tihlauvin kanawm a tinuam lo hlê tih chu a chiang mai a. Mi “felten” vânduainarâpthlâk tak tak an tawh laiin, mi sualte erawh chu hrem lohvin anchhuah leh hlauh thîn sî a. Kum tam vak lo liam tawhah khânlehkhabu pakhat, Eng vângin nge mi felte chungah thil tha lotea lo thlen thin? (Why Do Bad Things Happen to Good People?)tih an chhuah a. He lehkhabu hi mifelte chunga thil tha lo a thlenchhan chhui chhuah tumtu tam takte zînga pakhatin a ziah a ni.Mahse ani pawh hian chhânna lungawithlâk tak chu a pe thei bîkchuang lo. Ziaktu dang tam takte leh mi fing pui puite pawhinmihringte chunga tawrhna lo thleng thîn hi a chhan hriat an lo tumtawh thîn a. A chhânna dik pe thei erawh an la awm lo niin a lang.

Hei hi Joba bû thupui ber pawh a ni a, eng vângin nge mi“fel” tak tak, entîr nân, Joba te ang hian hrehawm an tawrh leh thintih zawn chhuah kan tum dâwn a ni. Mahse Joba bû leh lehkhabudangte hian danglamna lian tak an nei a, Joba bû hi chuan mihringten

tawrhna an thlîr dânin a thlîr ve lo va (chutianga thlîrna chu tam takawm tho mah se); Bible a nih miau avângin Pathianin tawrhna athlîr dân chu kan en zâwk dâwn a ni.

Tûn kârah hian Joba hnêm tûra lo kalte thusawi kan chhiar tamdeuh dâwn a. Mi dangte ang bawka dik lo taka tawrhna a thlîr dânatang hian eng nge zir theih kan neih tih hriat kan tum ang.

SUNDAY NOVEMBER 6

Puhmawhna DangteElifaza thil sawi zozaite kha a la tâwk lo teh chêk a ni ang

chu, Bildada hnên atang pawhin zilhna thu a dawng ve leh ta a, athil sawi lah chu Elifaza’n a lo sawi tawh nên khân a danglamna atlêm hlê mai lehnghâl a. Vânduaithlâk takin, Bildada phei chu Elifazaâi khân Joba lakah a huangtau zâwk a, a khermei zâwk daih bawk.A fanu leh fapâte an thih avânga a lungngaih êm êm lai ngeiin ahnênah a va kal a, “I fâte chu a chungah an sual a nih chuan, anbawhchhiatna avâng chuan a paih bo a ni ang” (Joba 8:4, NKJV)a va ti a nih chu maw le!

A thil sawi hian inelsênna rawng a kâi a, a chhan chu bunghmasa berah (Joba 1:5) khân Joba chuan a fâten thil an lo tisualhlauh a nih a, an sual thâwi nân tiin hâlral thil hlan a hlan thu kanhmu a nih kha. Tichuan, hetah hian khawngaihna hriatthiamna (Jobathiltiha kan hmuh ang) leh Bildada tawngkam hman hmasak ber(khermei taka dân zawm a tûl nia hriatna) te inan lohzia chu kanhmu a. Mahse hei âi pawha la tha lo zâwk cheu chu, hetiangaBildada a tawng chhan hi Pathian nungchang thlavâng hauh a tumvâng a ni ve tlat sî hi a ni.

Page 40: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

79 80

Joba 8:1-22 chhiar la. Bildada tanchhan chu eng ngeni a, a thil sawiah hian thudik eng ang nge awm ve? Chumiawmzia chu, he thu a sawina hmun leh hun hi theihnghilhin,a thil sawi chhuahte chauh hi thlîr tûr ni ta ang la, athusawiahte hian eng thil dik lo nge i hmuh ang?

A thil sawi tam takah hi chuan thil dik lo a awm hran lo niina lang. “Nimina mi lek kan ni, eng kan hre sî lo. Leia kan awmchhûng hi hlimthlâ chauh a nih hi” (Joba 8:9). Hei hi chu thu diktak, Bible thu nên pawh inrem thlap a ni (Jakoba 4:14). A nih lohleh, Pathian ngaihsak lo mi, khawvêl thilte-a beiseina nghattu chuan“mâimawm rîl” (Joba 8:14) âi pawha derthâwng zâwk a rin chhana ni a tih te hi eng nge a dik lohna awm? Hei hi chu Bible pawhinmin zirtîr dân rêng a ni sî a.

A buaithlâk lai ber erawh chu, Bildada hian Pathiannungchang tam tak zînga pakhat chauh uar taka a sawi hi a ni. Aawmzia chu, kawng sîr tuaka tuihâwk luankawr an siama a khawiemaw zâwk zâwka kan mû ang deuh hi a ni âwm e. A khawi mahmah hi kan awmna tûr hmun a ni lo. Chutiang deuh chuan, entîrnân, mi tu emaw chuan dân zawm a tûlzia ringawt mai a sawi a,chutih laiin mi dang pakhat chuan khawngaihna leh ngaihdamnaleh kan âiawha Isua thihna lam a sawi uar ve êm êm thung a. Akhawi ve ve pawh hi, hleihluak taka sawi uar a nih chuan, Pathiannihna dik tak leh thutak chu kan hriatthiam loh phah hlauh thei a ni.Bildada chungchângah pawh chu chiah chu a thleng a ni.

Kan Pathian thu kalpui dânah leh mi dangte nêna kanindâwr tawnna kawngahte hian dân leh khawngaihna hi inbûktâwk taka kan lâk thiam a pawimawh a. Amaherawhchu, akhawi emaw zâwk zâwk hi kalsualpui tûr ni ta la, mi dangte

dik lohna i chin felna tûr thilah a eng zâwk hi nge kalsualpuila tha zâwk ang a, eng vânga tha zâwk nge a nih bawk ang?

THAWHTANNÎ NOVEMBER 7

Thil Tihsual Ang Hû Âia Nêp Zâwk“Pathian chu i zawng chhuak zo vem ni?

Engkimtitheia chu i hmu kim thei em ni? Vân âia sâng a ni a,nangin eng nge i tih theih? Seol âia thûk a ni a, nangin ngenge i hriat theih? A tehna [chu] lei âiin a sei zâwk a, tuifinriatâiin a zau zâwk bawk (Joba 11:7-9; Isaia 40:12-14). Hetahhian eng thudik nge sawi chhuah ni a, eng vângin nge chuchu kan tân hriat reng a pawimawh le?

Heta a tawngkam hmante hi a mâwi hlê mai. Pathian nihnachungchângah kan hriat loh thil tam tak a awm a ni tih a sawi a,keimahni theihna leh thiamna rinchhana zawn hmuh kan tum a nihchuan, engmah tham kan hre chhuak thei dâwn lo va ni. Thilngaihnawm deuh mai chu, kum zabi sawmhnihna lai vêla mi finghmingthang ber pakhat, Richard Rorty-a pawh khân ‘thil nihna diktak leh thutak te hi a awmzia kan hrethiam tak tak ngai dâwn lo va,chuvâng chuan hriatthiam tuma kan beihnate hi kan bânsan vek tûra ni’ a lo ti ve khauh mai.

Rorty-a ngaihdân chuan thil nihna dik tak hriatthiam tumabeih beih âi chuan, thiam taka hman tangkai kan lo tum mai zâwktûr a ni. A va han ngaihnawm tehrêng êm: khawthlang ram finnachuan kum 2600 vêl zet chhûng thil nihna dik tak hriat chhuah tumaa beih hnu-ah a hlawhchham thu a puang ta mauh mai le! Kanchênna leilung nihphung chungchâng hriatthiam tuma kan beihnapawhin, thim zîngah min hnutchhiah a nih sî chuan, tu-in nge “a

Page 41: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

81 82

H-6

zawna zawnna” hmangin Siamtu chu hrethiam thei tehlul ang ni?Ani phei chu thil hrang hrangte siamtu leh nihna petu a nih avângina thil siamte âiin a ropui zâwk daih dâwn sî a. Rorty-a hian Biblechâng kan chhiar zawh tâk chiah kha a rawn nemnghet ve a ni.

Amaherawhchu, hêng Bible chângte hi thûkin ril viau thomah se, Joba thiante zînga a pathumna Zofara thusawi a ni tlat maia, chutah pawh dik lo taka Joba hnial dan nâna a hmante a la ni lehta nghâl a.

Joba 11:1-20 chhiar la. Zofara thusawiah hian thudikeng nge awm a, chutih rualin, a pum pui thu-a lâk erawhchuan enga ti nge a dik loh tlat sî le?

Mi pakhat chu Joba anga hrehawm tuar ve tu emaw bulahkalin, a hnênah chuan, “I phû ve rêng thil i tuar a nih hi. A ni lo,dik tak phei chuan, i phû tâwk âiin i la tuar nêp zâwk a nihhi” ti ta se, a ti âwm ang lo kan ti ngawt ang. Mahse Zofara hichuan chutiang chuan a ti tak tak a, ani chauh ni lovin a thian dangpahnihte pawhin an ti ve bawk; an tih chhan lah chu Pathian thatnaleh nungchang dikzia târlan an tum vâng a la ni zui.

A châng chuan, Pathian nungchang chungchângathudik awmte hriatna ringawt hi chuan a nungchang ang minputtîr lêm lo niin a lang. Pathian nungchang ang kan put vetheih nân eng thilte nge kan tih ngai awm le?

THAWHLEHNÎ NOVEMBER 8

Pathian HremnaJoba thian pathumte hian Pathian an hria a ni tih chu a

chiang mai a. A thlavâng pawh an hauh na hlê mai. Kan hmuh tâkang khân, an tawngkam hmante hi Joba tân chuan ngaih sual theihtak tûr chu ni hlawm tho mah se, thudik pawimawh tak tak chu ansawi ve tho sî a ni.

An thusawia a laimû ber chu: Pathian chu dik taka thil tithîn Pathian a ni a, sual chuan mi fel lote chungah Pathian hremnaa thlen a, mi felte chungah malsâwmna a thlen bawk thîn tih hi a ni.Hêng mîte hi eng tik laia mîte nge an nih tih chu hre chiah lo mahila, Joba bû hi Mosian Midian rama a awm laia a ziah nia kanpawm avângin Israel mîten Aigupta an chhuahsan hmâa mîte chuan ni ang tih a rin theih a. Tuilêt hnu engtik lai emaw vêl khân Uzramah an lo chêng tawh thîn a ni ngei ang.

Genesis 6:5-8 chhiar la. Hêng mîte (Elifaza, Bildada,leh Zofara) hian Tuilêt chungchâng kha engtiang tak nge anhriat tih chu kan hre lo nâin, kha thil thleng râpthlâk takkhân engtiangin nge an Pathian thu pawm dânah (theology)nghawng a neih ve tho i rin han sawi teh.

Tuilêt thawnthu kha Pathianin sual a hrem thîn a ni tih entîrnatha tak a ni tih chu a chiang mai a. Khami tum khân Pathian chuana phû ve rêngte chungah hremna a thlentîr a nih kha. Mahse, hetahngei pawh hian khawngaihna chu a la tel tho a ni tih Genesis 6:8-ahkan hmu a. Ellen G. White-i pawhin Novan lawng a tuk laia a tubohchhu rî zawng zawngte kha mîte hnêna thu a hrilna hmanrua vek anih thu a sawi.—The Spirit of Prophecy, vol. 1, p. 70. Chutiangchu ni tho mah sela, Joba thianten Joba hnêna an sawi kha a dik ve

Page 42: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

83 84

thona chin chu a awm a ni tih he thawnthu-ah hian kan hmu thei ani.

Genesis 13:13; 18:20-32; 19:24, 25-ahte hian engtinnge Pathianin sual laka hremna a chelek dân chu kan hmuhle?

Elifaza, Bildada, leh Zofara te khân an hria emaw, hre loemaw pawh ni se, hêng thil thlengte hian mi sualte chungah Pathianinhremna a lek ngei thin thu an tilang a. Pathian chuan mi sualte chuan sual ang anga awm zui mai tûrin a thlahthlam ngawt ngai lo. Tuia lêt tumah pawh kan hmuh ang hian, anmahni hremtu tak chuPathian a ni a. Ani chu mi sualte leh thil tha lo chunga rorêltu lehtiboraltu a ni.

Pathian chu hmangaihna, khawngaihna leh,ngaihdamna ngah tak niin ngai tho mah ila, eng vângin ngedik taka rorêl thîn a nihna pawh hi kan theihnghilh miah loha tûl le? Thil sual titu hrem lohva chhuak ta hlauh zawngzawngte kha ngaihtuah la. Eng vângin nge chûngte chuanPathian phuba lâkna a lo thleng thîn hi thil tûl tak a nihzia atihlan le?

NILAINÎ NOVEMBER 9

LALPAN Thil Thar A Siam

Joba bû-a a changtu zawng zawngte an thih fai vek hnu-ah pawh thil tisualtute chunga Pathianin hremna a thlentîr thu leh, alaka rinawmte chunga malsâwmna a vûr thin thu Pathian Lehkhabu-ah hian tam tak kan hmu a.

Pathianin a thu zâwmtute tâna thutiam ropui tak apêk chu eng nge ni?Deut. 6:24, 25.

Thuthlung Hlui lehkhabu hrang hrangteah hian a mîte hnênaPathianin a thu an âwih a nih phawt chuan malsâwmna lehhmuingîlna a thlentîr tûr thu a sawina tam tak kan hmu a. Hetahpawh hian Pathian thuâwih a, a thupêkte zâwmtute leh, Pathian tiha, ngîl taka nungte chuan Pathian malsâwmna an dawn thin thuJoba thianten an sawi kha a dikzia kan hmu thei.

Ni e, Thuthlung Hlui lehkhabu-ahte hian Pathian thuâwih lotutechunga Pathian hremna a thlen tûr thu pawh tam tak a awm thobawk a. Israel mîte nêna Sinai Tlânga thu an thlun hnu-ah phei khachuan an thuâwih lohna avânga an chunga thil thleng tûr chu ahrilh chiang lehzual hlê a ni. “Amaherawhchu, LALPÂ âw chungaithla lo va, LALPÂ thupêk in helsan chuan in puten LALPÂ kut antuar ang bawkin nangni pawhin in tuar ve ang,” (1 Samuela 12:15).

Numbers 16:1-33 chhiar la. He thil thleng hian athuâwih lotute chu Pathianin a hrem ngei thinzia engtin ngemin hrilh le?

Hêlnate tûkdawl a nih thin dân ngaihtuah chuan, he thilthleng hi “sual chuan amâ chungah hremna a thlen thîn” tih ngaihdânsiam nân hman ngawt theih a ni lo. Hêng mîte hian an sualna avângleh an helna avângin Pathian hremna an hmachhawn a. An chungathil lo thleng kha chu mak danglam taka Pathian thiltihtheihna puanchhuahna a ni a, leilung dânte pawh a inthlâk danglam ta vek niin alang hial a ni. “LALPAN thil thar a siam a, leiin a kâ a ân a, anmahnileh an tâ zawng zawng a lem a, Seol-ah a nunga an luh erawhchuan hêng mîte hi LALPA an lo ngainêp a ni tih in hria ang” (Num.16:30).

Page 43: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

85 86

Heti laia “siam” tih thumal (verb) hi Genesis 1:1-a “siam”tih nên khân a tobul chu thuhmun a ni a. LALPA chuan a laka heltechungah amah ngeiin he hremna hi a rawn thlentîr chawpchilh nghâla ni tih mi zawng zawngin hria se a duh a ni.

NINGANÎ NOVEMBER 10

Thih Hnihna ChuMi sualte chunga Pathian phuba lâkna leh hremna nasa

ber chu tâwpna hunah a thleng dâwn a, chutih hunah chuan misualte chu an zavaiin tihboral vek an ni tawh ang a, Bible-in “thihhnihna” (Thup. 20:14) a tih chu a thleng ang. He thih hnihna hiAdama thlah mi zawng zawngten kan tawh vek tûr thihna nên hianngaih pawlh loh tûr a ni a. Hei hi chu Isua Krista, Adama pahnihnathihna azârah mi felte chuan an pumpelh ang (1 Korin 15:26).Thuthlung Hlui bu hrang hranga kan hmuh hremna dang thenkhatteang bawkin, thih hnihna pawh hi Isuaa chhandamna awm dawngduh lo va, an sualte sim duh miah lote chunga Pathian hremna thoa ni.

2 Petera 3:5-7 chhiar la. Pathian Thu-in mi sualtechan tûr min hrilh chu eng nge ni?

“Pathian hnên ata vân atangin mei a lo sûr a. Lei hi a kâng ral tavek a. Lei hnuai thûk taka râlthuam an thuhrûkte chu phih chhuaha ni a. Lei khi chat kâr atangte chuan meialh a lo chhuak zuai zuaia. Lungpuite meuh pawh a kâng ta. Thuk lian taka thil an rawh angmai hi a ni a. Thil bulte chu mei sa tak hmanga em tui a ni a, lei leha chhûnga thil awm zawng zawngte pawh a kâng fai ta lêng a.Malakia 4:1; 2 Petera 3:10.

Lei chunglâng zawng zawng hi thîr chhuan tui ang maiah a changa - meidîl lian tak ang a ni. Hei hi Pathian ngaihsak lotute chungthurêl hun leh hrem hun- ‘LALPÂ phuba lâk nî, Zion avânga inbeihnathu-a thungrulhna kum’ chu a ni tawh a ni. Isaiah 34:8.”—Ellen G.White, The Great Controversy (Indona Ropui), pp. 672.

Sual chuan ama hremna inthlen thîn tho mah se, Jobathianten an sawi ang hian Pathian ngeiin sual leh mi sualte chungahremna a thlen châng pawh a awm ve tho bawk. He khawvêlatawrhna zawng zawng hi sual avânga lo awm a ni tih hi thudik takchu a ni ngei a. Chutih rualin, tawrhna zawng zawng hi chu Pathianinsual a hremna erawh a ni sî lo. Joba pawh hi thil eng emaw tihsuala neih avânga tuar chu a ni lo chiang mai a, ani chauh pawh nilovin, hrehawm tuar dang tam takte pawh hi an sual vâng a nihlawm hran chuang lo. Indona ropui thleng mêk hian kan zavaiinmin kâng kâi vek tawh a ni tih leh, min tihnat tum rengtu hmêlmakan nei tih hi thudik tak a ni.

Chanchin lâwm deuh erawh chu, hetiang zawng zawngkârah hian Pathian chu kan tân a awm reng a ni tih kan hre thei vethung hi a ni. Fiahna kan hmachhawnte hi a chhan chu eng pawh loniin, hêng fiahnaten tûna an rah chhuah chu eng pawh lo ni bawkmah se, Pathian chu hmangaihna a ni tih chiang takin kan hria a,chu hmangaihna ropui tak chu kraws-a Isua a thihna khân a puangchhuak tawh a, chu chuan tawrhna zawng zawng hi a la tâwp vekdâwn a ni tih min hriattîr bawk a ni.

Mi tu emaw chuan hrehawm a tuar a, chu a hrehawm tawrh chu

Pathian hremna a ni ngei tih engtin nge kan chian theih ang? A ni ngei

tih kan chiang lo a nih chuan, eng nge a hnem dân tha ber ni ang?

Keimahni tawrhna ngei pawh hi engtin nge a lâk dân kan thiam theih

ang le?

Page 44: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

87 88

ZIRTÂWPNÎ NOVEMBER 11

Ngaihtuah zui tûr: Kuartar tîr lama kan sawi tawh ang khân,he thawnthu-a a changtute dinhmunah hian kan indah ve chhin apawimawh khawp mai a, a chhan pawh, chutianga kan indah chauhchuan an thiltihte leh an tih chhante hi kan hrethiam thei dâwn a ni.Keini ang hian an chunga thil thlengte thlen chhan kha an hmu vethei sî lo va. An pheikhawk hi han inthawlh ve chhin chiah ila chuan,Elifaza te, Bildada te, leh Zofara-ten Joba tawrhna chungchângaan thil tih dik loh hi chu awlsam tê-in kan hmu thei ang. An tlin miahlohna thilah thutlûkna an siam a.

“Mihringte hian chhiatna râpthlâk tak tak lo thlengte hi dânbawhchhiatna leh sualna sosâng zêlin a tawng buakah kan ngaingawt mai thîn a; mahse nungchang kan tehna kawngah hian tihsualkan nei fo thîn. Chawplehchilha Pathian hremna an hmachhawnnahun angah khân kan awm tawh lo va. Mi fel leh mi sual kan inawmpawlh a, chhiatna pawh kan zavaia chungah a lo thleng tawp maithîn a ni. A châng chuan mihringte hian Pathian vênhimnain a huamchin piah lam kan va dâi thîn a, chutiang hunah chuan Setanan kanchungah a thiltihtheihna a rawn lek ve nghâl vat thîn a, Pathianpawhin inrawlh luih tâlh a tum hran bîk ngai lo. Joba kha pânchhiaina bâwm khat lûk mai a, amah kantu a thiante lah chuan thil engemaw a tihsual avânga tuarah inngaihtîr phêt an lo tum ve bawk si.A thil tawrh chu mi sual takte tawrh tâwkah an ngai a ni ber a;amaherawhchu, LALPAN a rawn chhan a, a chhiahhlawh rinawmtak laka an rilru puthmang avâng chuan a zilhau ta a ni.”—Ellen G.White Comments, The SDA Bible Commentary, vol. 3, p. 1140.

Tawrhna chungchânga ngaihdân kan siam dâwn hian kanfîmkhur a ngai khawp mai a. A thenah hi chuan a lo thlen chhanhriatthiam mai a harsa lo ni pawhin a lang. Mi tu emaw chuanmeizial a heh hlê a, chuvâng chuan a chuap a lo cancer ta nge ngea. Hei aia thil hriatthiam awlsam zâwk hi chu a awm thei tawhdâwn chuang em ni? A tha e; nimahsela, an thih hmâ zawnga meizialzu cancer vei ve chuang miah sî lo te hi? Pathian chuan mi thenkhata hrem a, mi thenkhat dang chu a hrem ve lo em ni ang? A tâwpahchuan Elifaza te, Bildada te, leh Zofara te ang tho khân tawrhna lothleng thînte hi eng nge a chhan kan hre tak tak bîk chuang lo a ni.Kawng khata ngaihtuah chuan, kan hria emaw, hre lo emaw awmziaa awm thui vak lo hrim hrim a. A pawimawh ber zâwk chu, tawrhnakan hmuhte hi engtin nge kan lo chhân lêt tih hi a ni. Hetah chiahhian Joba thian pathumte pawh khân an tisual a nih kha.

Sawi ho tûrte:

Kan thil tihsual avânga hremna kan tawhte hian Pathianrorêlna dikzia kan pawm theihna tûrin eng nge min zirtîr le?

Hêng mi pathumte hian Joban hrehawm a tawrh laia achunga thil lo thleng zawng zawngte kha an hrethiam lo takzeta. Chutiang deuh chu keini pawh hi kan ni ve tho lo maw?Mihringte chunga tawrhna lo thleng thîn hi a chhan kanhrethiam vek lêm lo. Chuti a nih chuan engtin nge hrehawmtuar mêkte chungah hian tûn hmâ zawng aia naza zâwkinkhawngaihna kan lantîr theih ang? A hmâ lamah pawh kansawi tawh ang khân, a chhan tak hriat chu engtiangapawimawh nge a nih le?

Page 45: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

89 90

ZIRLAI 8-NA NOVEMBER 12-18, 2016

PAWISAWI LO THISEN

CHÂNGVAWN: “Rinna hi thil beiseite awm ngeia hriatna, thilhmuh lohte hriat fiahna a ni” (Hebrai 11:1).

SABBATH CHAWHNÛ NOVEMBER 12

Chhiar tûrte: Joba 1:18-20; 10; 15:14-16; Isaia 53:6;Matthaia 6:34; Rome 3:10-20.

ALGERIA rama piang French thuziak mi, Albert Camus-a chuanmihringte chunga tawrhna thleng fo mai hi a chhan hriat chhuahtumin a bei nasa mai a. A lehkhabu ziah pakhat, The Plague tihahchuan “pulhhrî/hripui” tih chu mihringte chunga hrehawm lehtawrhna thlentu sual angin a sawi a. Mipa naupang pakhat chu hrichhia-in a man a, râpthlâk taka a thih tâk thu pawh a târlang a. Ahnuk chah lai taka awm ve puithiam chuan, mipa naupang ruangbula ding reng doctor hnênah, “Hetiang thil hi chu a tenawm ngawtmai, mihringten hriatthiamna kan nei ve pawh hi a kal kân daih a.Nimahsela, kan thil hriatthiam loh hi chu pawm tawp ila, a tha maiâwm e” a ti chuai raih a. A thusawi chuan doctor chu a tithinur hlêmai a, “Father (pastor) chutiang chu ni lo ve, hmangaihnachungchângah chuan ngaihdân dang daih ka nei tlat. Ka thih nî athlen hmâ loh chuan, naupang tê tê-ten hrehawm an tawrhna tûrang chî rêng rêng chu ka ngâizam ve mai mai dâwn lo” a ti lêt tahrep mai a.—Albert Camus, The Plague (New York: First VintageInternational Edition, 1991), p. 218.

He thawnthu hian Joba chunga thil thleng kha eng nge nitih a tilang chiang hlê: thil ching fel chuang lo tûr chhânnamâwlmawng leh awmze nei lo mai a ni. He doctor ang deuh hianJoba pawh khân a thianten chhâna an pêk chu a chunga thil thlengmêk nên chuan a inrem lo hlê tih a hria a. Chuvâng chuan, awmzeawm miah lova thleng nia lang thil hrang hrangte hi a awmzia minhrilhfiah thei tûr chhânna chu engtin nge kan hmuh tâk ang le? Tûnkârah hian hmuh tumin kan bei chhunzawm leh dâwn a ni.

SUNDAY NOVEMBER 13

Joba Phunâwina Thu

Elifaza te, Bildada te, leh Zofara te hian an sawi ber chu:Pathianin mi sual a hrem thîn tih hi a ni. Nimahsela, he thu hi Jobadinhmunah kha chuan a dik ve tlat lo. Joba tawrhna kha thil engemaw tihsual a neih avânga thleng a ni lo va. An sual avânga Korate, Dathana te, leh Abirama te a hrem ang khân Pathianin a hremve lo tih hriat tûr a ni. Joba hi chu mi fel tak a ni a; amah Pathianngei pawhin ‘mi fel’ tia a sawi ngat a ni (Joba 1:8 en la). Chuvângin,a chunga thil thlengte kha a phû ve rêng a ni lo mai pawh ni lovin,amah ngei pawhin a nih lohzia a hre chiang hlê. Chuvâng tak chuana phunâwina thu pawh a nâ-in a hriam hlê rêng a ni.

Joba 10 chhiar la. Pathian hnêna a sawi chu eng ngeni a, a hrehawm tawrh mêkte ngaihtuah hian eng vângin ngea thil sawi chu sawi âwm tak a nih ve le?

Lungngaihna kan han tawh tak tak hi chuan, Pathian ringtuintite pawh hian hetiang zawhna hi chu kan zâwt ve thîn tho a nilo’m ni? Eng vângin nge min lo siam ve kher kher ni aw?

Page 46: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

91 92

Eng vângin nge hetiang hi ka chungah i tih mai le?Hetiang teh hrep tûr chuan lo piang lo tawp law law ila a thazâwk tûr te kan ti thîn a ni.

Joba tâna hriatthiam harsa êm êm tûr chu, Pathian lakah arinawm êm êm chunga hetiang thil a lo thleng tlat mai hi a ni a.Chuvâng tak chuan, “Mi suaksual ka ni lo tih i hria, i kut ata chhanchhuak tûr lah chu an awm sî lo” (Joba 10:7) tiin Pathian a au hialrêng a ni.

Hetah hian thil runthlâk tak mai a awm a: Joban hrehawma tawrh chhan hi a thian pathumte sawi dân anga a sual vâng a nilo va. A lehkhabu ngei pawh hian chutiang chu a nih lohzia a sawi:Joba tawrh chhan dik tak chu a rinawm êm vâng zâwk a ni. Bungkhatna leh bung hnihna te hian chutiang chuan an sawi a. MahseJoba tân kha chuan hei hi a hrehawm tawrh chhan a ni ang tih hriatngaihna a awm lo hrim hrim. Lo hre ta teh rêng pawh ni se, atawrh a tina zual ting ang a, a beidawnna khua a sei thlâwn maimai zâwk bawk ang.

Joba thil tawn hi mak danglam viau tho mah se, mi zawngzawngin an tawn vek a nih vê thona chin chu a awm a, kan thiltihsual phû tâwk âia nasa daiha hremna tuar nia kan inhriat theuhavângin, Joba khân mi tih loh dâna thil tih bîk engmah a nei hran lo.Tlân chak dân tâwk tûr chin bituk âia chaka tlân avânga vaulâwknalehkhâ hmuh leh, tlân chak dân tâwk tûr chin bituk âia chak tlânavâng mi tu emaw sut/chîl hlum hi thil inang a ni miah lo a ni.

Mi tu emaw chu a tawrh miah loh tûr tuar ni-a inhriaina lungâwi lo hlê mai a, chu mi hnênah chuan eng nge i sawiang?

THAWHTANNÎ NOVEMBER 14

Pawi Sawi Lo Thisen Maw?“Pawi sawi loten” hrehawm an tawrh thu an sawi hi kan

hre fo thîn ang a. Bible-ah ngei pawh hian “pawi sawi lo thisen” tihtawngkam kan hmu a (Isaia 59:7; Jeremia 22:17; Joela 3:19);mahse hêngte hi inbeihna emaw, tualthahna emaw a thlen chângaan tawrh tûr rêng ni lo tuarte chungchâng thu-ah hman a ni tlângpui.Chutianga kan hmang ve dâwn a nih chuan, kan hriat theuh anginkan tûnlai khawvêl hi chu “pawi sawi lo” thisen chhuahna-in a khatemaw tih hial tûr a ni ta.

Kawng leh lamah chuan, Bible hian mihringte sualzia lehkhaw lohzia pawh a sawi ve tho bawk a, chu chuan “pawi sawi lo”tih awmzia hi eng nge ni chiah tih min zâwt ta a ni. Mi zawngzawng hi thil tisual vek tawh kan nih a, Pathian dân pawh lobawhchhe theuh tawh kan nih si chuan, tu nge pawi sawi lo dik takchu ni ta ang? Mi pakhatin, “I birth certificate (I piang ngei a ni tihnemnghehna lehkha) kha i sualzia tilangtu chu a ni” a lo tih kha adik thui hlê âwm e.

Kum tam tak chhûng chu Pathian thu thiamte leh Bible zirmîte (Bible scholars) hian mihringte leh sual inkaihhnawih tawndân hi hre dik zâwk nih chuhin an lo inhnial tawh thîn a. Mihringtesualna tih tawngkam tak hi chu Thuthlang Thar lehkhabu-ahte hianhmuh tûr a awm lêm lo va. Mahse, Thuthlung Hlui lama hetawngkam kan hmuhte hi Thuthlung Thar lehkhabu ziaktute hianzau zâwkin a awmzia an hai chhuak ta a ni.

Hêng Bible chângte hian sual nihna dik tak eng ngemin hrilh le? 1 Lalte 8:46; Sâm 51:5; Thufing 20:9; Isaia53:6; Rome 3:10-20.

Page 47: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

93 94

Pathian Lehkhabu-in chiang taka a sawi mai bâkah, mimal taka LALPA hriatna nei a, Pathian thatna leh thianghlimna te lotem ve tawhtute chuan mi sual kan nihzia an hre thîn a. Chuti a nihchuan, kan zînga tu hi nge (nausênte leh naupang tê tê-te chu sawitel rih lo ila) “pawi sawi lo” dik tak chu ni ta ang le?

A lehlamah thung chuan, chu chu kan sawi tum tak a ni lo.Joba kha mi sual a ni a; chuti a nih chuan a fanu leh fapâte khapawi sawi lo an ni lo ang bawkin, amah pawh pawi sawi lo a ni bîklo tihna a ni. Mahse an chunga hetiang a thlen phahna tûr hian engthil tha lo nge a/an tih le? Hei hi tawrhna chungchânga mihringtenzawhna kan neih len ber chu a ni lo vem ni? A thiante “invênnahlum” mai ang kha ni ve lovin (Joba 13:12), Joba hi chuan achunga tawrhna lo thlengte kha thil tihsual eng emaw a neih vânga ni lêm lo tih a hre vek a ni.

Kan sualzia min hriat chiantîrtu Pathian thatzia lehthianghlimzia hriatna chuan engtin nge Kraws mamawhngawih ngawih kan ni tih hmu thei tûrin min tanpui le?

THAWHLEHNÎ NOVEMBER 15

Chantâwk Khuarêl Dik Lo Tak ChuJoba 15:14-16 chhiar la. Elifaza hian eng thudik nge

Joba hnênah hian a sawi le?

Elifaza hian (mi dangte ang bawkin) thudik tak a rawnsawi chhuak leh tlat mai, tûn tum chu mi zawng zawng hi mi sualvek kan nih thû a ni ve thung a. Khawvêla mihring awm zawngzawngte nun hi sualin a fan chhuak vek a ni a tih hi thudik tak a nia; chutiang bawkin tawrhna pawh hi tu ma’n kan pumpelh theihloh thil a ni bawk.

Kan hriat tlân theuh angin, mihringte tawrhna zawng zawnghi, a bul takah chuan, sualna rah chhuah vek tho a ni a. Chuvângintawrhnate hi Pathian chuan zirlai pawimawh tak tak min zirtîr nâna hmang thei a ni tih hi phat rual a ni lo.

“Pathian chuan hrehawm tawrhna meipui hmangin a mîtea fiah fo thîn a. Rawhtuina meipui sa tak chuan Kristian nungchangrangkachak fîr tak atangin a êkchhia leh phûlbâl te a kâng fai thîna ni.”—Ellen G. White, Thlahtubulte leh Zâwlneite, p. 130.

Amaherawhchu, hei âia buaina thûk zâwk hi tawrhnachungchângah hian a la awm a. Thil tha engmah a thlen hran chuanglo ni-a kan hriat châng pawh a awm ngei a ni lo’m ni? An nungchangrangkachak thianghlimna tibâltu bawlhhlawhte thenfaisak pawh nichuang sî lova hrehawm tuar hrep, nunna hial chân ta hlauhtechungthu hi engtin nge ni dâwn? Pathian dik tak la hre ngai miahlote leh a chanchin pawh engmah hre lo hrim hrimte pawhin antuar ve thîn tho bawk sî a. Mi thenkhat phei chu hrehawm an tawrhavângin an thin a rim a, an sual zual sauh va, Pathian huat phah taêm êm pawh an awm. Hêng kan han sawi chhuah tâkte ang hikan ngaihthah ngawt thiang bîk lo va; kan ngaihdân mâwlmang takhmanga chalrem mai kan tum a nih chuan Joba mawhchhiatuteang chiah kha kan ni ve tihna a ni ang.

Chu lo pawh, ramngaw kâng avânga râpthlâk taka an nunnachân ta ransate chan te hi han ngaihtuah teh, hêng atangte hianeng thil tha nge lo inher chhuak le? Khuarêl chhiatna lo thlengte(e.g., lîrnghîng, thlipui, leh tuilian) avânga mi tam tak an thihna tehi? Indona avânga mipui nâwlpuiin an tawrhna leh nunna an chânnate hian thil tha thlen a nei em? A thi bângte tâna zirlai zir chhuahtheih eng nge awm? Joba fâte an thihna thu-ah chauh pawh ni

Page 48: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

95 96

lovin, “khandaiha an thah” (Joba 1:15) tâkte leh “vân atangaPathian mei lo tla-in” a kan hlum tâk (Joba 1:16) a chhiahhlawhtechungchângah pawh hian zawhna zawh tûr kan nei nual ngei ang.

Joba leh amah puh chhetuten zirlai an zir chhuah chu engpawh lo niin, Setana chu Joba rinawmna avâng hian dang/tlâwm tahlê pawh lo ni se, hêng mîte chan hi chu a dik thlâwt lo va. Thil diktak chu, hêng zawngzawng hi a fuh lo va, a dik lo va, a fel lo hlêbawk a ni tih hi a ni.

Hetiang zawhna hi tûnlai pawh hian kan la hmachhawnreng tho mai. Hmeichhe naupang kum ruk mî lek chu thisen canceravângin a thî a, chu chu a dik kan ti em? College kal lai nula pakhatchu a car atanga hnuh chhuah luih niin, an pâwngsual rawn a, chuchu a dik kan ti em? Nu pakhat, fa pawh pathum lai nei tawh chumotor accident-ah a thi hlauh mai a, chu chu a dik kan ti em? Kum2011-a Japan ram lîrnghîng avânga mi 19,000 laiin nunna an chânte pawh kha. Khâng mîte kha thil dik lo eng emaw an tih avângahremna tâwk ta an ni ang em? A nih loh chuan, nunna an chânngawt bîk kha a va dik âwm lo ve?

Hêng zawhnate hi zawhna chhân harsa tak a ni hlawm ani.

NILAINÎ NOVEMBER 16

Ni Khat Atân . . . a TâwkHêng Bible châng târ chhuahte hi chhiar la, hêng chângten

an mi sawite chunga thil lo thleng chu eng nge tih ngaihtuahang che. Tichuan, he zawhna hi i inzâwt dâwn nia: An chungathil lo thleng hi a dik em?

Joba 1:18-20___________________________________

Genesis 4:8____________________________________

Exod. 12:29, 30_________________________________

2 Samuela 11:17________________________________

Jeremia 38:6___________________________________

Matthaia 14:10_________________________________

Hebrai 11:35-38________________________________

Bible hian suala tlu tawh kan khawvêla nun a harsatzia asawi tam hlê mai a: thil tha lo leh hrehawmnate hi a tak taka thlengngei a ni. Pathian Thu hi kan chhiar liam puat a, a sawina boruakleh a chheh vêl thil ngaihtuah miah lova, khawi lâi châng chângemaw kan la chhuak ve ngawt a nih chuan, he leia mihring nun hia fuh a, a dik a, a thâ a, Pathian laka kan rinawm tlat reng a nihphawt chuan kan chungah tawrhna a thleng ngai lo vang tih angngaihdân hi kan nei ve mai ang. Ni e, tûnlai pawh hian rinawmnachuan lâwmman ropui tak a dawng thîn a ni tih hi chu a la dik renga; mahse tawrhna leh natna lo thlen chhan hi chu a sawi fiah fakchuang tlat lo. Joba hi zâwt mai rawh.

Tlâng chunga Nihlawhna Thu a sawiah khân Isuan ‘engnge kan ei anga kan in ang’ tih leh, ‘eng thawmhnâw nge ka inbelang’ tih lam te lungkham âi chuan, Pathian kan rin tawp mai apawimawh zâwk thu min hrilh a nih kha. Chutianga kan mamawhtemin phuhrûksak tûra Pathian thatna kan rin theihna tûr chhan chu,Pathian thil siamte atangin tehkhin thu hmangin a sawi a. Tichuan,he tawngkam lâr tak hi a sawi ta a: “Chutichuan, atûk atân lungkhamsuh u, atûk chuan amâ tân a lungkham chawp dâwn sî a. Ni khatatân ni khat hrehawm chu a tâwk a ni” (Mat. 6:34).

Page 49: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

97 98

H-7

Ni khat atân ni khat hrehawm hi a tâwk a ni tih thu hi lochhiar ngun deuh bîk teh. Isua hian kan nunah thil tha lo leh hrehawma thleng thei ni mai lovin, nî tin a thleng reng zâwk a ni tih hi a phalo va. Ani erawh hi chuan chumi do zâwng chuan thil a ti ve ngarngar thung a ni. Kan nî tin nunah hian thil tha lo a thleng tam êm êma ni tih a hria a. LALPA a nih bawk a, khawvêla thil tha lo a thlenthinzia chu keinin kan hriat aia chiang hian a hria a ni.

Mihring nun diklohzia leh hrehawmzia hi tlêm azâwngtal (tam tak pawh) la tem lo kan awm em le? Mihring nunahhian thil tha lo a thleng reng a ni tih Isuan a hria tih rilru-avawnna hian engtin nge thlamuanna leh chakna min pêk thin?

NINGANÎ NOVEMBER 17

Thil Hmuh Lohte

Thufingte 3:5 chhiar la. He châng hian kan tânathuchah pawimawh tak, a bîk takin kan thil zir mêk nênainzawm hi eng nge min zirtîr le?

Joba thil tawn namên lo tak mai hi suala tlu tawh khawvêlamihring chêngte dinhmun lungchhiatthlâkzia tilangtu tha tak a ni a.Chutiang a ni tih hre tûr chuan Joba chanchin emaw, Bible-a midang tu emaw chanchin emaw kan chhiar kher pawh a ngai hranlo. Kan vêla thil thlengte hian a lantîr vek a. Chu mai chu ni lovin,eng emaw chenah kan lo tawn ve vek tawh thil a ni bawk.

“Hmeichhe hrin tawh mihring phawt chu rei lo tê dam,buainaa khat a ni. Pangpâr angin a lo chhuak a, a vuai leh a, hlimthlâangin a thlâwk bo va, a awm hlen lo” (Joba 14:1, 2).

Tichuan, zawhna kan hmachhawn ni leh ta tho chu, kantâna awmze nei miah loh nia lang tawrhna hi engtiangin nge kanngaih a, pawi sawi lote thisen a chhuah phahna te ang hi eng nge nia awmzia tih hi a ni.

Joba bû bung hmasa lama kan hmuh tawh ang leh, Bible-alehkhabu dangte pawhin an sawi ve tho angin, Setana chu a takaawm ngei a ni a, mihringte chunga tawrhna lo thleng thînah hian ainrawlh nasa hlê a ni. Tûn kuartar tîr lamah pawh kan hmuh angkhân (Zirlai pahnihna kha en leh la), indona ropui kal mêk a awm ani tih hriatthiamna hian kan khawvêla thil tha lo eng eng emawthleng thînte hi a dawnsawn dân thiam tûrin min pui hlê a ni.

Mahse chuti chung chuan, thil lo thleng thenkhat hi chu athlen chhan ni âwm hriatthiam a har thîn khawp mai. A chângchuan awmzia awm miah lova lo thleng mâwl ve tawp pawh aawm bawk. Hetiang hunah tak hian Pathian thatnaa kan rinna kannghah a tûl thîn rêng a. A chhânna kan hmuh nghâl mai loh tum leh,kan vêla thil tha lo leh tawrhna thlengte atanga thil tha inher chhuakawm miah lo nia kan hriat tum te hi Pathiana rinna kan nghahngam a tûl hun a ni zâwk hlei hlei a ni.

Hebrai 11:1-ah chuan: “Rinna chu thil beiseite awmngeia hriatna, thil hmuh lohte hriatfiahna a ni” tih thu kanhmu a. Kan thil hmuhte atang hian kan hmuh lohtechungchângah engtin nge Pathiana rinna nghah ngam dânkan zir theih ang? Joba bû kan chhiar tawh chinte atang khânengtiang chiahin nge Joba hian Pathiana rinna nghah dân azir chhuah tâk tih kan hria em? Engtin nge chutiang chu kantih ve theih ang?

Page 50: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

99 100

ZIRTÂWPNÎ NOVEMBER 18

Ngaihtuah zui tûr: Sabbath chawhnu zirlai thuhmahruai kha,tawrhna chungchâng mai pawh ni lo, mihring nun hrim hrim lo awmchhan hriat tuma bei nasa tak thîn Albert Camus-a chanchinin aintan a nih kha. Pathian awm ring lo dangte ang bawkin ani pawhhian hmâ a sâwn thui lo khawp mai. A chhânna hmuh chhuah beithamzia chu a thusawi hmingthang tak pakhat hian a tilang âwm e:“Thil sawi fel theih loh tak tak chu pakhat chiah a awm a, chu chumahni nunna lâk chungchâng hi a ni. Mihring nun hi nun manhlâtak nia kan ngaih leh ngaih loh azirin finna thurila zawhna hi kanchhâng theiin kan chhâng thei lo mai dâwn a lo ni.” --The Myth ofSisyphus and Other Essays (New York: Vintage Books, 1955),p.3.

Mihringte chunga tawrhna lo thlen thin chhan hriat tum hichu thil awlâi tak a ni lo chiang a. Joba bû hian puanzâr chu kâihlîmin, kan hmuh sual theih tûr thilte chu a nihna dik tak angin minhmuhtîr a; mahse a bu pum hi chhiar chhuak vek pawh ni ila, achhânna kan hmuh loh zawhna tam tak a la awm tho dâwn a ni.

Amaherawhchu, Pathian nêna a chhânna hmuhchhuahtumtute leh, Pathian tel lova hmuh chhuah tumtute inkârah hiandanglamna lian tak a awm. Ni e, natna leh tawrhna chungchâng hiPathian a awm a ni tih kan ring a nih bawk sî chuan hriatthiam aharsa zual êm êm a ni, a chhan pawh a awm a nih sî chuan hêngthil tha lote hi thlen âwm loh tak a nih vâng a ni. Kawng leh lamahchuan, Camus-a te ang Pathian awm ring lohovin an neih ve lohneih bîk kan nei a - chu chu a chhânna leh chin felna kan hmu thuaidâwn tih hi a ni. (Camus-a hian a hun tâwp lamah khân baptismachan a duh leh hnuhnawh a ni tih hriat a ni a; mahse a chan hmâ-in car accident-ah a thi ta hlauh a ni.)

“An mit ata mittui zawng zawng a hrufai ang a; thihna aawm leh thei tawh lo vang a, lungngaih te, tah te, nat te pawh aawm leh tawh hek lo vang; thil hmasate chu a ral ta,” (Thup. 21:4)a tih kha a taka a lo thlen ngei kan beisei a ni. He thuthiam hi a niemaw, Bible-a thutiam dang tam takte hi a ni emaw, ring lotu hianbeisei eng emaw neih chu harsatna leh hrehawm kan tuar charchar ang a, a tâwpa chatuan atân kan thi mai dâwn a ni tih rin âichuan a tha zâwk hrim hrim a ni tih chu a lo pawm tho ang.

Sawi ho tûr:Khawvêla thil tha lo a lo thlen chhan sawi nî khuaa mi thenkhatin

an sawi chhuah ve fo pakhat chu, Ni e, khawvêlah hian thil tha lo chu a

tam alâwm; mahse thil tha pawh a awm ve tho va, dik takin thil tha lo

âiin thil tha a tam zâwk daih a ni tih hi a ni. Mahse zawhna lo awm nghâl

tûr erawh chu: Engtin nge thil tha chu thil tha lo aiin a tam zâwk a ni

tih kan hriat theih ang? tih hi a ni ang. Engtiangin nge kan khâikhin

theih hrim hrim ang le? Zawhna dang leh chu: Chutiang chu lo ni ta

tehrêng pawh ni se, hrehawm tuar Joba (leh mi dangte) tân khân eng

nge a sâwtpuiawmna awm chuang ang ni? tih hi a ni. German mi fing

Arthur Schopenhauer-a chuan khawvêlah hian thil tha leh thil tha lote

hi inbûk tâwk takin a awm tlâng ni âwma an sawi thin hi a dik lohzia hai

lân nân entîrna tha deuh mai a sawi a. “He khawvêla nawmna awmte hi

hrehawm awmte âi chuan a bûk a rit zâwk tiin emaw, inbûk tâwk takin

an awm dûn a ni tiin emaw an sawi thîn a. He thu hi a dik leh dik lo hre

duh chuan ransa pahnih, pakhat zâwkin a dang pakhat a ei mêk lai chu

en mai rawh se” tiin. Engtin nge thil tha hian thil tha lo a bûk kâng a ni

tih ngaihdân hi i chhân lêt ang le?

Page 51: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

101 102

ZIRLAI 9-NA NOVEMBER 19–25, 2016

BEISEINA LANTÎRNATE

CHÂNGVAWN: “Amah chu ka chhandamna a ni ang a, ahmâah chuan mi verther a ding ngam sî lo va’“ (Joba 13:16, NKJV).

SABBATH CHAWHNÛ NOVEMBER 19

Chhiar tûrte: Genesis 22:8; Joba 13:1-15; Thufingte 17:28;Jakoba 2:20-22; 1 Korin 15:11-20;

1 Petera 1:18-20.

BRITISH thuziak mi William Hazlitt-a chuan, “Mihring hi ransazînga nui leh tap thîn awm chhun a ni a; a chhan pawh ani chauh hithil hrang hrangte awm dân leh, an awm dân tûra Pathian ruat dâninan lohna-in a nghawng awm chhun a nih vâng a ni,” tiin a ziak a.

Ni e, khawvêla thil awmte hi an nih dân tûr ang takin anawm hlawm lo chiang hlê mai a. Amaherawhchu, Krista lo kallehna thutiam neitu Kristiante tân chuan beiseina a awm a–thilropui tak tak lo thleng tûr a awm kan ring a ni (2 Pet. 3:13).Chûngte chu sualin a tihthim tawh kan rilru-ina a suangtuah phâkmeuh loh khawpa ropui a ni dâwn a (1 Korin 13:12). He beiseinahi chu sâkhaw ngaihsak lote rilru zîm tak hian hmânah khân a lohloh daih tawh a ni.

Tûn kârah hian Joba bûa tawrhna chungchâng hi kan chhuichhunzawm leh dâwn a, chutia kan chhuina lamah chuan dik lotaka a chunga chhiatna lo thleng kârah pawh khân, Joba chuanbeiseina thu a la sawi thei cheu a ni tih kan hmuchhuak dâwn a ni.

Chu a thil beisei chu eng nge ni a, chu chuan keini pawhinkan beisei ve theih eng nge min hrilh le?

SUNDAY NOVEMBER 20

Dâwtthu Phuahchawptute“Mi â pawh hi a ngawih reng chuan mi finga chhiar a

ni a, a hmûi a chîp chuan mi remhriaa ngaih a ni” (Thufingte17:28).

Joba chungchânga sawi duh kan neihte chu eng pawh lo nise, ti khân lungngai takin a thu ngâwi reng ang a, a thianten anchirhthehna thûte chu a lo ngaithla tawp mai tûr a ni erawh chukan ti thei lo vang. Chutiang chu ni lovin, Joba bû-a thu tam tak hichu thutak leh dâwtthu inchawhpawlh nia a hriat Joban a chhânlêtna a ni a. Kan hmuh tawh angin, hêng mîte hi an hawihhâwmvak lovin, khawngaihna pawh a tlachham deuh hlek niin a hriat a;Joba chunga thil thleng chungchângah hian Pathian thlavâng hauhzâwnga thil sawiah an inngai a; a nihna takah chuan Joba hian aphû ve rêng hremna a dawng a, hei âia nâ pawh hi la dawng cheuthei niin an sawi a ni ber. An zînga a tu emaw ber chauh pawhkhân, chutiang thu chu lo chhâk chhuak pawh ni se, a runthlâktâwk êm êm tho laiin, an zavai hian an tangrual tlat mai leh nghâl a,chuvângin Joba pawh a ngâwi hlê hlê thei bîk lo va, a chhâng lêtvêt ve ta a ni.

Joba 13:1-14 chhiar la. A hnêna Zofaran a sawi a lo

chhân lêt dân chu eng nge ni?

Page 52: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

103 104

Bung 2-naa kan hmuh angin, Joba hnêna hêng mi pathumtean lo kal hmasak ber tum khân ni sarih chhûng zet chu engmahsawi lovin an thu ngâwi reng a nih kha. A hnu-a a thu sawi chhuahtâkte hi ngaihtuah chuan, khatianga ngâwi renga an thut ngawt khaan hnem theih dân kawng tha ber a nih hmêl a. Chu chu Jobangaihtuah dân pawh a ni chiang tih a lang.

Hei pawh hi lo chhinchhiah teh: Joba hian a thiante thil sawi hidâwt satliah mai ni lovin, Pathian chungchâng chu dik lo takin ansawi niin a ngai a (He thu hi Joba lehkhabu tâwp lama thil thlenghan hmuh hian a ngaihnawm leh zual hlê [Joba 42:7 en la]). Thildik lo eng emaw sawi âi chuan engmah sawi loha ngawih hlê hlêmai pawh a tha zâwk a. (Hei hi a dikzia la hre lo tu nge awm le?)Pathian chungchânga thu dik tâwk lo sawi leh lek phei chu a tha lolehzual hlê ang tih a chiang. Mahse, thil runthlâk deuh mai awmchu, hêng mi pathumte hian khatianga Joba an hnial khân, Pathianthlavâng hauhsak niin an inhria a, a chunga thil thlengte pawh khathleng âwm rêngah an ngai hmiah mai a. Joba khân a chungakhatiang thil a lo thleng ta mai kha hrethiam lo hlê mah se, an thilsawi hian “dâwt phuahchawptute” (Joba 13:4) an nihzia a tilangtih erawh chu a hre thei tho a ni.

Thil dik ni miah lo, sawi loh atâna tha zâwk tûr i losawi tawh tum hnuhnung ber kha engtik nge ni? Chumi atangchuan i tihsual tawh ang kha i tih nawn leh tawh lohna tûrineng zirlai nge i zir theih ang le?

THAWHTANNÎ NOVEMBER 21

Mi Tihlum Dâwn Mah SelaZirlai pakhatnaah khân, Joba lehkhabu tâwp lamah kan kal

nghâl dâwrh a, Joba tâna thil tha a lo inher chhuah leh tâk thu kanhmu a nih kha. Khatianga hrehawmna nasa tak a tawrh lai ngeipawh khân, thil eng emaw beisei a nei tlat reng tho va. Dik takchuan tûnlaia mi, Bible bu pum pui tâwp dân hretu keini hi chuan,Joba khân a mitthlâ theih bâk âia tam daih thil beisei tûr a nei a nitih kan hmu thei a ni.

Amaherawhchu, khatia a fâte an han thih a, a thil neihzawng zawng lâksak a nih a, a hrisêlna thlenga a han chhiat tâkahkha chuan thil lo inher chhuah dân tûr lo hriat sa ringawt chu atâna tangkai thui lo khawp mai. Khatih lai taka a thil hriat awm chhunchu, a nun kha a tenawm ta hlê tih chauh a ni.

Chutih rual chuan, lo pian chhuah loh tawp law law emaw,a nû pum chhûnga a awm laia a lo thi daih mai lo kha pawi ti-a atah lai ngei pawh khân beisei eng emaw chu a neih thu a sawichhuak tho va, chu a thil beisei chu Pathian a ni a–chu Pathian chudik lo taka a chunga thil titu nia a hriat Pathian ngei mai kha a ni leh

nghâl a.

Joba 13:15 chhiar la. He lai châng hian eng beiseina

nge sawi? Joba thil sawi hi eng nge ni?

“Mi tihlum dâwn mah sela, amah chu ring tho ang,”(NKJV). A rinna kha a va han nghet tehrêng êm! Khâng thilzawng zawngte kha a chungah a thleng tawh a, thil pakhat la thlenglo awm chhun chu “thihna” a ni a, chu pawh chu lo thleng leh theia la ni cheu va–Pathian chuan a duh phawt chuan a thlentîr thei

Page 53: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

105 106

bawk. Chu chu lo thleng ta pawh ni se, Joba chu LALPA ring chungina thi mai dâwn a ni.

“Krista khawngaihna hausaknate chu in rilru-ah in vawngreng tûr a ni a. A hmangaihnain a lantîr zirlaite chu in khâwl khâwmbawk tûr a ni. ‘Mi tihlum dâwn mah sela, amah chu ka ring thoang’ tia in sawi ve theih nân, in rinna chu Joba rinna ang kha ni verawh se. In Pa vâna mi thutiamte chu vawng reng ula, tûn hmâa alo hruai tawh dân che-u kha hre reng bawk rawh u; ‘Pathianhmangaihtute chu an thatna tûrin engkim a thawhsak thîn’ tih a nisî a.”–Ellen G. White, The Advent Review and Sabbath Herald,October 20, 1910.

Mihringte thlîrna ngau ngau atang chuan, Joba khân beiseitûr engmah a nei hran lo. Thil dik tak erawh chu, mihringte thlîr dânatang ngawtin a thlîr ve tlat lo tih hi a ni a. Chutiang chuan lo thlîrve ta se, beiseina eng nge a neih theih chuan bîk ang le? Nimahsela,hetianga a rinna nghehzia leh a beisei a puan chhuak hi Pathian arin ngamna atang chauhin a ti thei a ni.

Zawhna âwm ang tak awm thei chu: ‘Khatiang thilrâpthlâk takte a thlen mêk lai khân engtin nge Joba hian arinna a vawn ngheh tlat theih le?’ tih hi a ni ang. Joba 1:1 lehJakoba 2:20–22 chhiar la. Hêng Bible chângte hian engtinnge he zawhna hi an chhân a, chu chhânna chuan kan Kristiannuna rinawmna leh thuâwihna pawimawhzia eng nge min hrilhle?

THAWHLEHNÎ NOVEMBER 22

Beiseina Lantîrnate

“Amah chu ka chhandamna a ni ang a, a hmâah chuanmi verther a ding ngam sî lo va,” (Joba 13:16, NKJV). Hechâng hi nimina châng kan chhiar dawt leh chiah kha a ni a.Engtin nge hei hian Joba khân beisei a neih a, chu a beiseichu Pathianah a ni tih chiang zâwka a lantîr le?

Hêng châng pahnihte hi a thu a inlalâwn tha hlê mai. Jobakhân thi dâwn mah se, Pathianin tihlum dâwn hial pawh ni sela,Pathian chu amah chhandamtu-ah a la ring tho a nih chu. Kawngkhata ngaihtuah chuan thil inkâwlkalh tak mai niin a lang a, kawngleh lamah ngaituah erawh chuan, a inrem tha êm êm thung sî a ni.A thu hrimah, chhandamna chu thihna atanga zalênna a nih lohchuan eng dang nge ni vak chuang ang? Thihna pawh chu,chhandam tawhte tân tal chuan, rei lo te chhûng chawlh hahdam(muthilh) hnû-a chatuana nung tûra thawhlehna a nih loh chuaneng nge ni chuang ang? Chatuan nunna nei tûra thawhlehna a awmdâwn tih beiseina hi kum sâng tam tak chhûnga Pathian mi zawngzawngte thil lo beisei ber chu a ni lo’m ni? Chu chu Joba pawhin abeisei ber a ni.

1 Korin 15:11–20 chhiar la. Heti laia kan beisei tûra sawi chu eng nge ni? Eng vângin nge hemi beiseina tel lohi chuan beiseina dang engmah kan neih theih loh ang le?

Joba hianPathianin a la chhandam ngei dâwn nia a rin thua puan hnu-ah, a hmâah chuan mi verther a din ngam loh tûr thu asawi zui a. Heti laia “verther” tih hi a tawngbul lamin (Hebraitawngin, hanef) a kawh chu “bawlhhlawh” emaw, “Pathianngaihsak lo” emaw tihna a ni a, thil tha lo tak sawina a ni.

Page 54: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

107 108

Joba hian a chhandamna chu Pathianah chauh a awm tih ahria a, a hnênah chuan thuâwih taka kan tlûk luh thlawp mai a ngainiin a sawi bawk. Chuvângin mi sual leh Pathian ngaihsak lo mivertherte chuan chu beiseina chu an nei ve lo rêng a ni. Joba hian“chhandam tawh nia inhriatna” a neih thu a puang chhuak a nih arinawm a. Sual thâwi nân inthâwinate pawh lo hlân ve thîn tho mahse, khâng thilten a entîr a hriatthiam dân chin chu kan zuk hriatpuichuang lo.

Kraws-a Isua a rawn thih hmâ kha chuan, Joba-te angLALPA zuitu rinawm tak takte hi chuan keini Kraws-a Isua a rawnthih hnu-a miten chhandamna kan hriatthiam dân ang diak diakhian an hrethiam ve kher lo ang tih chu a chiang a. Nimahsela,Joba hi chuan a chhandamna beisei chu LALPA-ah chauh a awm ani tih a hria tih a chiang hlê, khâng a hâlral thilthlan zawng zawngtepawh kha he chhandamna lo thlen dân tûr târlanna vek hi a nibawk.

NILAINÎ NOVEMBER 23

Khawvêl Pian Hmâa Beiseina ChuKan zînga tu hian nge Joban a pal tlang tawh angte kha pal

tlang ve a, beiseina ropui tak a neih thu a sawi chhuah ang khasawi chhuak ve thei le? A thusawite hi rinna leh thuâwihna a neihsânzia tilangtu a ni kumkhua tawh dâwn a ni.

Joba khân beiseina a nei a, a neih chhan pawh beiseinapetu Pathian rawng a bâwl tlat vâng a ni. Bible-ah hian mihringtesualzia lanna thawnthu bawlhhlawh tak tak–Eden Huana Evi lehAdama-te suala an tlûk hnu atanga tâwpna huna Babulon a tlâwmtûr thu (Thupuan 14:8) thlengin–hmu teuh mah ila, beiseina thu

tam tak pawh kan hmu ve tho va, he khawvêlin a pêk theih loh thileng eng emaw min hmuhtîr bawk a ni.

“Khawvêl hi Krista hnênah hlan a ni tawh a, amâ zârahPathian chuan suala tlu tawh mihringte hnênah malsâwmna tinrênga vûr a. Mihringa a lo chan hmâ pawh khân, a lo chan hnu angthovin, Tlantu a ni tawh sa reng a. Sual a lo luh ve leh khân,Chhandamtu a awm nghâl a ni.” –Ellen G. White, Desire of Ages(Chatuan Nghahfâk), p. 192. Chu Chhandamntu chu beiseinaropui tak min petu pawh a ni bawk.

Engtin nge hêng Bible chângte hian Ellen G. White-in beiseina thu ropui tak a sawi hi an nemngheh ve le? Efesi1:4; Tita 1:2; 2 Timothea 1:8, 9; 1 Petera 1:18–20.

Hêng Bible chângte hian thu ropui tak, Pathian chuan athil hriat lâwk theihna hmangin, khawvêl siam a nih hmâ hauh pawhkhân, mihringte hi sualah an la tlu dâwn a ni tih a lo hre sa tawh a.2 Timothea 1:9 thu hi a Grik tawng lamah chuan Krista Isuakhawngaihna min pêk chuan “chatuan hun intan hmâ” khân min loko daih tawh ni âwmin a sawi. He khawngaihna hi “kan thiltihangte ni lovin,” (khawvêl siam a nih hmâ khân kan la awm lo a nihsî chuan engtin nge “keimahni thil tih” a nih theih rêng rêng ang?)Isua avâng zâwkin min pê a. Kan lo pian chhuah hmâ hauh khân,Pathian chuan mihringten chatuan nunna an neih theihna tûrinruahmanna a lo siam fel diam tawh a nih chu. Chu beiseina chukan mamawh hunah a rawn piang chawp a ni lo va; kan mamawhveleha hman nghâl atân a lo awm sa diam tawh zâwk a ni.

Page 55: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

109 110

Keini Kristiante hi chuan beisei tûr leh beiseina nghahngamna tûr thil tam tak kan nei a. Min hmangaihtu Pathian (Johana3:16),min tlantu Pathian (Tita 2:14),kan tawngtainate ngaithlatuPathian (Mat. 6:6),min sawipuitu Pathian (Hebrai 7:25), minthlahthlam ngai loh tûr thu sawitu Pathian (Hebrai 13:5) leh, thlânata min kaithova (Isaia 26:19), amah nêna chatuana kan chên zatawh tûr thu min hrilhtu Pathianin a siam khawvêlah kan chêng ani.

“Chûng thu-ah chuan eng nge kan sawi ang le? Pathian kan

lama a tan chuan tu-in nge min do thei ang?” (Rom 8:31). I harsatna

tawh chu eng anga khirh pawh lo ni se, engtin nge he beiseina hi i lo ta

neih ve theih ang le?

NINGANÎ NOVEMBER 24

Beiseina HmêlhmangteHêng a hnuaia Bible chângte hi chhiar la. Eng ang

beiseina nge an puan chhuah hlawm sawi rawh.

Genesis 3:15___________________________________

Genesis 22:8___________________________________

Leviticus 17:11__________________________________

Johana 1:29___________________________________

Galatia 2:16___________________________________

Filipi 1:6______________________________________

1 Korin 10:13__________________________________

Daniela 7:22___________________________________

Daniela 12:1, 2_________________________________

Mat. 24:27_____________________________________

Daniela2:44____________________________________

Hêng châng hrang hranga ngaihtuahna lo thang chhozêl hi zui ve la. An zavaia Kristianten Isuaa beiseina kanneih theih an sawi tlân theuh chu eng nge ni le?

ZIRTÂWPNÎ NOVEMBER 25

Ngaihtuah zui tûr: Bible bu pum pui hi, a thubul ber atanga atâwp ber thleng hian beiseina thu lâwmawm tak takin a khat tlat a.Hetiangin: “Hêng thute hi in hnênah ka sawi tawh hi, keimahahhian in thlamuanna tûrin. Khawvêlah hian hrehawmin in awm thîn;nimahsela thlamuang takin awm rawh u, keiin khawvêl ka ngamta” (Johana 16:33). “Kei kumkhuain, khawvêl tâwp thleng pawhin,in hnênah ka awm zêl ang” (Matthaia 28:20). “Krista chu kanâia ânchhe dawng lo niin, dân ânchhe lak ata min tlan chhuak ta”(Galatia 3:13). “Chhak leh thlang a inhlat ang hian, kanbawhchhiatnate chu kan hnên ata a dah sawn ta daih a” (Sâm103:12).

“Thihna te, nunna te, vântirhkoh te, lalna te, thil awm sa te,thil lo la awm tûr te, thil tihtheihna te, sânna te, thûkna te, thil siamdang rêng rêngte pawhin, kan LALPA Krista Isuaa awm Pathianhmangaihna ata chu mi then thei lo vang tih dik takin ka hre sî a”(Rome 8:38, 39). “Ngai teh u, Pa-in min hmangaihna chu a vanasa êm! ‘Pathian fâahte’ min vuah tâk hi, chutiang chu kan nirêng e. Hemi avâng hian khawvêlin min hre lo a ni, amah chu anhriat loh avângin” (1 Joh. 3:1). “LALPA chu Pathian a ni tih hrerawh u; min siamtu chu amah chu a ni a, ama tâ kan ni; a mîte leha ran tlatna hmuna berâmhote kan ni” (Sâm 100:3).

Page 56: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

111 112

Hêngte hi kan Pathian nihna leh a thil min pêkte PathianThu-a puan chhuaha awm tam tak zînga tlêm tê chauh a ni a.Hêng thute hi Bible-a mi ni lo ta se, kan tâna beisei tûr chhan engnge awm rêng rêng ang le?

Sawi ho tûrte:Beiseina thu min hrilhtu Bible châng dang eng engte

nge awm? A eng engte hi nge i tâna pawimawh bîk nia i hriatsawi la, a pawimawh chhan pawh sawi ang che.

Seventh-dayAdventist Kohhran thurin leh zirtîrna hranghrang zîngah hian, a eng engte hi nge beiseina siam deuhber che nia i hriat?

Kan nuna fiahna, a châng chuan vânduaina leh harsatnatepawh a ni ang, a thlen chângte hian Bible-a beiseina thu kanhmuhte hi a lo lâwmawmzia engtin nge kan hriat theih ang?Beiseina thu ropui tak tak pêk kan ni chunga thil thleng engeng emawten min tihnual sam leh êm êm si hi eng vâng nge?He beiseina hi kan rilru-a kan vawn reng a, a lâwmawmziakan hriat chhuah fo theih nân eng nge tih theih kan neih le?

”Beiseina leh rinna thu sawi ula, Pathian hnênah lâwmthusawi rawh u. Krista-ah chuan lâwm ula, beisei takin amahchu thlîr rawh u. Amah fak theih dân tûr pawh nangmahniininzir chawp ula. Hei hi rilru leh taksa damlote tâna damdawitha tak a ni.”–EllenG. White, Mind, Character, and Personality,vol. 2, p. 492. Eng vângin nge Pathian fak chu amaha beiseinanei reng thei tûr chuan thil pawimawh tak a nih le?

ZIRLAI 10-NA NOVEMBER 26-DECEMBER 2,2016

ELIHUA THINRIMNA CHU

CHÂNGVAWN: “Vân khi lei âia a sâng zâwk angin, ka awmdânte chu in awm dânte âiin a sâng zâwk sî a,ka ngaihtuahnate pawh hi in ngaihtuahnateâiin a sâng zâwk bawk a ni” (Isaia 55:9).

SABBATH CHAWHNÛ NOVEMBER 26

Chhiar tûrte: Joba 1-2:10; 13:28; 28:28; 32:1-5;

34:10-15; Ezekiela 28:12-17.

JOBA leh a thian pathumte chu an la inhnial chhunzawm ta zêl a,a tawngkam hmante pawh hi a rilin a thûk êm êm a, a mâwiin a dikhlê bawk. Thuziak mîte leh thuhriltute pawhin Joba thusawi maipawh ni lovin, a thian pathum - Elifaza, Bildada, leh Zofara te thusawipawh hi an la sawi chhâwng fo dâwn a ni. A chhan pawh, kanhmuh nawn fo tawh ang khân, hêng mîte hian thil tha tak tak ansawi hlawm vâng a ni. Mahse a sawina tûr hmun, a sawina tûrhun, leh a sawina tûr boruak ni lovah an sawi ve thung a. Hei hianThufingte 25:11-13-in a sawi hi zawm a thatzia min hrilh a, hetiangin:

A âwm tak thu sawi hi tangkaraw bâwma

Rangkachak apple ang a ni.

Thuâwih bengah chuan zilhtu fing chu rangkachak

Bengbeh leh rangkachak tha mi thî ang a ni.

A tîrtute tâna palai rinawm tak chu

Buh seng laia vûr vawt ang a ni,

Page 57: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

113 114

H-8

A pute nunna a tihharh thin avângin.

Vânduaithlâk takin, hêng thute hi a thiante lak atanga Jobana hriat a ni ve tlat lo mai a. Dik tak phei chuan, a phur kha a la ritlehzual sauh dâwn leh ta nghâl a, a chhan pawh a dik lo a ni tihhrilhtute chu mi pathum chauh a ni tawh lo va, mi dang pakhatin arawn belh ve leh ta a ni.

SUNDAY NOVEMBER 27

Thlamuantu Thlamuanpui Awm Loh Takte

Joban Pathiana rinna a nghah nghehzia a puan (Joba 13:15, 16) tawh hnu-ah pawh an la inhnial chhunzawm zêl tho va.Chutiang chuan rei fê an inchhâng tawn zak zak a, Pathianchungchânga zawhna ril leh pawimawh tak takte chu chhân antum a, sual thu te, thihna chungchâng te, mi sual, finna thu leh,mihring dam chhûng rei lohzia te chenin an khel a ni.

Hêng Bible chângahte hian eng thudik nge puanchhuahni le?

Joba 13:28____________________________________

Joba 15:14-16_________________________________

Joba 19:25-27_________________________________

Joba 28:28____________________________________

Hêng bung hrang hrangahte hian an la inhnial chhunzawmzêl a, a khawi lam lam mahin an tanhmun an thlah duh sî lo. Elifazate, Bildada te, leh Zofara te hi chuan anmahni ngaihdân chu sahuaithing vawt tlutin, mihringte hian kan phû rêng thil kan tawng thînniin an ngai nghet hlê a; chuvângin hetiang chhiatna Joban a tâwkpawh hi a sualte avânga Pathian hremnaah an ngai hmiah mai a.

Chutih laiin, Joba ve thung chu a chunga thil lo thlêng râwngtak avâng chuan a la tap chhunzawm zêl a, hetiang êm êma tawrhnanasa hi chu a phû bîk lo a ni tih a inhre chiang hlê. Amah thlamuantûra lo kalte hian Joba chu thu lawi lo mai mai sawiah an puh a,Joba pawhin chutiang bawk chuan a put lêt ve tho bawk a.

A tâwpah chuan an zîngah tu mah hian, Joba pawh telin,thil thleng zawng zawngte kha an hrethiam lo tlâng vek a ni tih alang chiang a. Engtin nge an hriatthiam rêng ang? An thlîrna zîmtak atangin thil an sawi a, chutiang chu mi tam berin kan tih dân ani rêng bawk a. Joba bû atang hian zirlai eng emaw tak kan zirchhuak thei a nih ngai chuan (tûnah chuan hêng mi palî-te thusawikan hre vek tawh a, pakhat tal chu zir chhuak tawh ngei awm chukan ni), mihringte hian Pathian chanchin leh a hnathawhte kan puangdâwnin inphah hniam kan mamawh hlê a ni tih hi a ni ngei ang.Thudik chu a then azâr kan lo hre ve pawh a ni mai thei e, mithenkhat chuan tam tak an hria pawh a ni ang, mahse lo hre tatehrêng pawh ni ila, a châng chuan - hêng mi pathumte ang bawkhian - thudik kan hriatte pawh hi a hman dân tûr tha ber kan hre lofo thîn.

Pathian kutchhuak thil chi hrang hrangte hi han thlîrila. Eng vângin nge chumi chauh pawh chuan thil ho tê tê-tepawh hi kan hriat dân a nêp hlê a ni tih a lantîr?

THAWHTANNÎ NOVEMBER 28

Elihua a Lo Lang Vê TaJoba bung 29 atanga bung 31-ah hian he thawnthu-a a

changtupa vânduai tak Joba chuan a thian pathumte hnênah thutâwpa sawi ta a.

Page 58: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

115 116

Han thluaithlum kual vêlin, sawi runthlâk viau tho mah se,a nihna takah chuan a hmâ atanga a lo sawi tawh thin tho kha arawn sawi nawn leh mai chu a ni: Ka chunga thil lo thleng hi kathil tihsual vâng a ni lo. Chu zawng chu ka sawi theih a ni e.

Joba hi an tihsual vâng ni miah lova hrehawm tuar mi tamtakte âiawhtu a ni a. Zawhna awm ta chu, zawhna azawnga zawhnahar ber a ni hial ang - eng vângin nge? tih hi a ni. A châng chuanhrehawm kan tawrh chhan hi hriat mai a harsa vak hran lo. Mi tamtak hi chuan buaina an inthlen chawp thîn a ni tih a chiang a.Nimahsela, chutiang chu a ni vek sî lo, a nih lohzia chu Joba chungathil thlengah pawh hian kan hmu a, chuvângin tawrhna a lo thlenchhan tak chu kan la hre chhuak chuang lo tihna a nih chu.

Bung 31-na tâwp lamah hian Joban a nun dân chungchânga sawi a, tûna a chunga thil thleng mêk hi chu thil tihsual eng emawa neih vâng a nih loh thu a sawi tel bawk. Tichuan, “Joba thûte chua tâwp ta” (Joba 31:40) tih hi a châng hnuhnûng ber a ni ta a ni.

Joba 32:1-5 chhiar la. Hetah hian eng thil nge thlenga, Eliahua’n Joba leh mi dang pathumte a puhna thu chu engnge ni?

Hei hi Joba bûa Elihua hming a lo lan ve-na hmasa ber ani. Engtik lai vêl khân nge a lo lan ve tih chu hre chiah lo mah ila,Joba leh a thian pathumte inchhân tawnna zawng zawng kha a lohre vek a ni tih erawh chu a chiang a. A hnu deuha lo kal ve chauhchu a ni ngei ang, a chhan pawh hêng mi pathumten Joba an kanhmasak ber tum khân a hming sawi lan a ni ve lo. Thil kan hriat tûrerawh chu, khâng an inchhân tawnna thu a hriat a eng amah kha aduhkhawp lo tih hi a ni a. Dik tak phei chuan, hêng châng pangalekah pawh hian a thu hriatin a “thin a tihrim” thu vawi lî lai a langa ni.

Chuvângin, bung ruk dang hi chu chhiatnain Joba a tlâkbuakavânga amah Joba leh a thian pathumte inhnialna Elihua’n ahriatthiam ve dân leh a hrilhfiahna a ni deuh ber.

Joba 32:2-ah chuan “Pathian âi maha thiam a inchantîravânga” Joba chunga a thinrim thû kan hmu a, chutianginJoban a ti hauh sî lo. Hei hian mi dangte thusawi kan hrilhfiahdâna kan fîmkhur hlê a tûl a ni tih min hrilh a. Engtin ngemîte thil sawi chu a chhe thei ang ber ni lo va, a tha thei angbera sawi chhâwn dân kan thiam theih ang?

THAWHLEHNÎ NOVEMBER 29

Elihuan Pathian Thlavâng a HauhKum eng emaw zât kal ta atang khân Elihua hi tu nge ni tih

leh, a thusawite hi eng nge ni a awmzia tih chhuina lehkhabu thahnemtham tak ziah a lo tih tawh a, mi thenkhat phei chuan an inhnialna-in a hawi lam a thlâkna ni hialin an ngai. Mahse, chutianga an thukhel thlâk tûra Elihua’n thil thar emaw, thil danglam emaw a rawnthlen chu kan hmu sî lo. Chutiang chu ni lovin, Joba tawrhnachungchângah Pathianin hleih nei takin thil a ti ni âwma ngaihnatûr laka Joba thian pathumten Pathian thlavâng an lo hauhsaknathu ngai tho kha a rawn sawi ve leh niin a lang zâwk.

Joba 34:10-15 chhiar la. Hetah hian eng thudik deuhnge Elihua hian a sawi? A hmâa mîten an lo sawi tawh nênkhân engtiangin nge a inzûl viau? A thil sawite hi dik thomah se, eng vângin nge hetiang hunah hi chuan sawi âwmloh tak a ni sî le?

Page 59: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

117 118

Elihua rilrua awm ni-a lang chu, hêng mi dang pathumterilru-ah pawh awm ve tho kha a ni a, chu chu hlauhna- Pathian chuni-a an rin ang a lo ni lo palh hlauh ang tih hlauhna a ni. Pathianthatna, dikna, leh thiltihtheihna chu rin an duh a; chuvângin Elihuapawh hian Pathian thatna, dikna, leh thiltihtheihna lo chu thil dangeng nge a sawi bîk chuan le?

“A mîte chuan mihring âwm dân a thlîr reng a, a ke pênzawn zawng a hmu vek a ni. Sualna hna thawktute bihrûkna tûrinthim emaw, thihna hlim emaw a awm lo” (Joba 34:21, 22, NKJV).

“Ngai teh, Pathian chu chak tak a ni a, mahse tu mah ahmusit lo; hriatthiamna kawngah chak tak a ni bawk. Mi suaksualtenunna chu a zuah ngai lo va, hnehchhiaha awmte erawh chu diktakin ro a rêlsak thîn. Mi dikte lak ata a mit a lasawn ngai lo va;lalthutthlêngah chuan lalte nên kumkhuain thut zâtîr zâwk a,chawisânin an awm thîn a ni” (Joba 36:5-7, NKJV).

“Engkimtitheia chu keini hmuh theih rual a ni lo; ani chuthiltihtheihna leh rorêlna kawngah mi chungchuang a ni a, diknaakhat a ni; tû mah a hnehchhiah ngai lo. Chuvâng chuan miin amahan tih a; thinlunga intifingte pawh tû mah pawisak bîk a nei chuanglo va ni” (Joba 37:23, 24, NKJV).

Hêng zawng zawng hi a dik a nih chuan, thutlûkna dik takkan siam tûr awm chhun ni ta chu: Joba hian a phû rêng hremna adawng a ni tih hi a ni ang. Elihua hian Joba-te ang mi tha tak chungakhatiang thil râpthlâk a thlen thu-ah khân, amahin Pathian nungchanga lo hriatthiam ve dân chu vênhim tlat a tum a ni.

Thil eng emaw a thleng a, chu chuan i rinna atâna tihbaiawmtakah a siam châng che i tawng tawh ngai em? Chutiang chu engtin ngei lo chhân lêt thin? Han thlîr kîr leh la, “Kha ti khân lo ti ta zâwk ila âw”tih tûr i nei em?

NILAINÎ NOVEMBER 30

Âwm Ang Lo LutukHêng mi palî, Pathian ringtu leh Pathian chu dik taka rorêl

thîntu a ni tih pawmtute hian a ngaihna an hriat miah loh thil antawng a: engtin nge Joba chunga thil thleng hi awmze nei tak, Pathiannungchang an lo hriatthiam dân nêna inrem thlap siin an hrilhfiahtâk ang tih hi a ni. Vânduaithlâk takin, Joba chunga thil tha lo thlengchu hriatthiam tuma an beihna kawngah ngaihdân dik lo tak anvuan ta hlauh mai a ni.

Ellen G. White-i chuan heti hian a lo sawi a: “Sual lo awmtan dân hi sawifiah theih a ni lo ang bawkin, a lo awm chhan pawhhi hriat theih a ni chuang lo va . . . Sual hi tû mâ sâwm lohvinkhawvêlah hian a lo lût ve tawp mai a, lo luhna tûr chhan tha pawha nei chuang lo. Thil mak tak, sawifiah theih miah loh khawpa ril ani a; ngaihnathiam tum ngawt lah chu humhimna a ni dâwn bawksî. Ngaihnathiamna tûr chhan tha tak hmuh ni ta se emaw, a loawm chhan lantîr theih ni ta ang se emaw chuan sual a nihna atâwp sî ang.”—The Great Controversy (Indona Ropui), pp. 492,493.

Ellen G. White-i hian sual tih thumal chu hmang tho mahse, he thumal hi a awmzia thuhmun reng sî thumal dang thil tha lotihin thlâk ta ila. Tichuan, a thuziak hi hetiang hian chhiar theih a niang: Thil tha lo lo awm tan dân hi sawifiah theih a ni lo angbawkin, a lo awm chhan pawh hi hriat theih a ni chuang lova. . . . Thil tha lo hi tû mâ sâwm lohvin a lo lût ve tawp mai a,lo luhna tûr chhan tha pawh a nei chuang lo. Thil mak tak,sawifiah theih miah loh khawpa ril a ni a; ngaihnathiam tumngawt lah chu humhimna a ni dâwn bawk sî. Ngaihnathiamna

Page 60: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

119 120

tûr chhan tha tak hmuh ni ta se emaw, a lo awm chhan lantîrtheih ni ta ang se emaw chuan sual a nihna a tâwp sî ang.

Chutiang chu a nih avângin vânduaina a lo thlen chângtehian: “Ka va han hrethiam lo êm!” “Hei hi eng nge maw a awmziani le!” te kan ti thîn a. Hei chiah hi Joba phawnnâwi chhan pawh ani rêng a ni.

Joba leh a thianten a awmzia an hriatthiam theih miah lo hia chhan tha tak a awm: thil tha lo hrim hrim hian awmzia a neih lohvâng a ni. Kan hriatthiam theih a, awmzia a neih a, ruahmanna fingleh awmze nei tak huangah khung luh theih ni ta ang se, thil tha loa ni lo vang a, thil lungchhiathlâk lah a ni hek lo vang, a chhan pawhtum mumal tak a neih miau dâwn vâng a ni.

Hêng Bible châng, Setana tlûk thu leh thil tha lo loawm tan dân sawinate hi en la. Setana tlûkna chuan engtiangtakin nge a nghawng pawi le? (Ezekiela 28:12-17).

Mi famkim leh sawisêl bo, Pathian tha famkimin a siamchu chênna atâna tha elkhênah a awm a. Chawimawi rawn hlawh,finnaa khat, piangphung mâwi êm êm, lungmantama thuam, “vêngtucherub-te hriak thih” niin, “Pathian tlâng thianghlimah” dah a ni a.Chutiang tak chu ni mah se, amah leh amah inti khaw lovin, thil thalo chu a inngamtîr ta hlauh mai a. Hei âia thil âwm ang lo hi chu aawm thei tawh dâwn chuang em ni?

Thil tha lo lo thleng thînte hi a âwm ang lohzia lehhrilhfiah theih a nih thin loh sî-zia hi i lo hre ve tawh ngai emle?

NINGANÎ DECEMBER 1

Rinna ChotuJoba bûa a changtu palî-te hian, thithei mihring, “dârthlalang

chhana thil hmu riai ruai thei chauh” an ni bawk a, an thlîrna zîmtak, thlarau khawvêl chu sawi loh, hmuh theih leh khawih theihkhawvêla thil awmte nihna an hriatthiam dân bei tham tak atanginthil engkim rêl fel an tum a. Thil ngaihnawm deuh ni bawk chu,Joba chunga thil tha lo lo thleng chungchânga an inhnialnahte hiantu mahin, Joba pawh telin, Joba tawrhna zawng zawngte thlentuSetana chêtna lam an sawi chhuak lo rêng rêng mai hi a ni. Mahse,an tanhmun theuhte hi dik an ti hlawm viau e ti lo chuan (a bîk takinElihua phei hi chuan dik a intizual hlê a, Joba 36:1-4 en la). Jobanhrehawm a tawrh chhan hrilhfiah an tum dânte hi chu a dik lohlawm hlê sî a. Joba pawhin an tuma an hlawhchham tâkzia pawha hre vek bawk a ni.

He thawnthu hi a chhehvêla thil kalte kan hre vektho chung hian, engtiang taka thain nge Joba chunga thil thalo thleng kha a awmzia kan hrilhfiah theih? Joba 1-2:10 hichhiar nawn leh la. Hêng thil zawng zawng kan hre vekchungin, zawhna dang engte nge la awm cheu le?

Joba bû bung hmasa lama kan thil hmuhte avâng hian, Jobathiante âi kha chuan thil kan hre thui deuh hlek zâwk a. Chutiangchu ni mah se, kan tân pawha thil hriatthiam har fê fê chu a la awmve tho mai. Kan hmuh tâk ang khân, a thil tihsual avânga tuar chua ni miah loh nachungin, a fel êm avâng khân Pathian pawhin Setanahnênah chhuang takin a chanchin a sawi phah a ni a. Chuti a nihchuan, a thatna leh Pathian laka rinawm a duhnate khân hêng thiltehi a chungah a thlentîr ta tihna em ni ang?

Page 61: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

121 122

Hei hi engtiangin nge kan lo ngaih ve hrim hrim le? Jobahian chutiang chu a ni tih hre ta sela, “Pathian, khawngaih takin midang hmang zâwk mai teh. Ka fâte, ka hrisêlna, leh ka thil neihzawng zawngte kha min pe lêt leh rawh!” a ti chûl mai lo vangmaw? Zâwnga tuar âi ngauvin tuar tûrin Joba hi a inpe bîk lo va.Chuvângin a duh thu ni miah lova hetiang thil a chunga a thlengngawt mai hi chu a dik lo hlê a ni lo’m ni? Chutih lai mêk chuan,Setana kha Pathianin tidangin hneh ta tho mah se, amah Setana hichuan hneh tawh a nihna chu a pawm duh chuang miah lo a ni tihkan hria a (Thup. 12:12);chuti a nih chuan, hetiang thil hi eng atânnge maw a thlentîr rêng rêng le? Joba chunga thil thleng atang hianthil tha eng emaw tak lo chhuak ta tehrêng pawh chu ni se, mi khati zâtin nunna an chân phahna tûr khawp niin, khatiang teh hrepaJoban a tawrh pawh a ngai kher em ni? Hêng zawhnate hi keinirilru-ah pawh a awm a nih chuan (zawhna dang tam tak pawh laawm belh dâwn tho mah se), Joba rilru-ah phei chuan zawhna a vatam dâwn tehlul êm!

Mahse, Joba bû atanga zirlai kan zir chhuah theihte zîngapawimawh ber pakhat chu: mita kan hmuhte ni lovin, rinna zâwkinkan nung tûr a ni tih hi a ni. Kan chunga thil thlengte hi Joba angbawka a lo thlen chhan kan hriat loh leh hrilhfiah theih miah lohhunah pawh Pathianah chuan rinna kan nghah tlat a, a lakah chuankan rinawm reng a pawimawh. Thil engkim kan hriatfiah vek a, aawmzia kan sawifiah theih vek lai hi chuan rinnain kan nung a ni lova. Joba anga kan vêla thil thlengte hi a awmzia kan hrethiam lochung pawha Pathiana rinna kan nghah a, a thu kan zawm bawkhian, rinnain kan nung tihna chu a ni.

A awmzia i hrethiam miah lo chunga Pathian i rin tlatthona tûr thilte chu eng nge ni? Chu rinna chu a chhânna ineih loh hunah pawh engtin nge i than lentîr zêl theih ang?

ZIRTÂWPNÎ DECEMBER 2

Ngaihtuah zui tûr: Rinna leh thil lo thlen chhan hriat tumnachungchâng sawiin lehkhabu ziak thîn, Johan Hedley Brooke-achuan German mi fing pakhat, Immanuel Kant-a (1724-1804)chanchin leh Kant-a’n mihringte hriatna hi, a bîk takin Pathianhnathawh dân an hriatna kawngah phei chuan, tlêm tham a tihziathu a ziak a. Kant-a ngaihdân chuan “mihring hnêna Pathian kawngtedikzia leh felzia sawi chu hriatna ni lovin, rinna a ni a. Kant-a’nhmêlmapa hmâa ding nghet tlat entîrna tha ber a sawi chu Joba ani a, ani kha a thil neih zawng zawngte chhuhsak vek a ni a, a chhialeh tha hriatna chauh chu a la neih chhun a ni. Pathian hmâah aintulût thlawp a, chuvâng chuan vânduaina a tawh chhan zawnchhuah tumtu a thiante thurâwn pawh kha a dodâl thei rêng a.Joba chakna thurûk chu thil hriat loh a nei a ni tih a hriatna kha ani.”—Science and Religion (New York: Cambridge UniversityPress, 2006), pp. 207, 208.

Joba thian pathumte leh Elihua-te hian Joba chunga thil thlengkha thil thleng rêng rêng hian thlen chhan a nei vek a ni tih dânhmangin an hrilhfiah thei emaw an ti a. A chhan pawh chu engdang ni lovin, Joba sual vâng a ni a, chu chuan a tawrhna pawh hia thlen ta rêng niin an ngai hmiah mai a. Chu âia chiang, âwihawm,leh dik hmêl bawk si chu a awm thei tawh dâwn chuang em ni?Amaherawhchu, an ngaihdân hi a dik lo tlat mai, chu tak chu thilnihna dik tak leh thil nihna dik tak siam a, enkawl zuitu Pathian hianamah leh a hnathawhte kan lo hriatthiam dân lam hi chuti teh ualin

Page 62: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

123 124

a dah pawimawh hran lo tih entîrtu tha tak a ni nghâl bawk âwm e.

Sawi ho tûrte:Kan hmuh tâk ang khân, mi khawngaihthlâk tak Joba

dinhmun leh, eng vânga khatiang kha lo thleng nge a nih tihchungchâng sawina thui takah hian Setana hming sawi lan ani ve miah lo mai a. Eng vâng nge ni ang le? Hei hian, hêngmîte hriatthiamna nêpzia eng nge min hrilh a? Hetianga anhriat lohna hian thutak chu eng emaw zât nei tho mah ila,keini hriatthiamna pawh hi bei tham tak tho a nihzia min zirtîrve thei em le?

”Kan thil tih tûr zawng zawngte kan kuta kan dah veka, a hlawhtlinna tûr pawh keimahni finnaah kan nghat a nihbawk chuan, Pathianin min pêk miah loh phurrit kaninphurhtîr tihna a ni ang. A puihna tel lova phurh tâlh kantum thin avângin a kova mawhphurhna awm chu kan kovahkan nghat a, a hmun kan luahsak ta thîn a ni. Nimahsela,Pathianin min hmangaih a, kan tâna tha tûrin thil tih a duh ani tih hi kan ring takzet a nih chuan hma lam hun lungkhamrûna kan awm thîn hi kan bânsan ang. Pathian chu naupanginamah hmangaihtu a nu leh pâte a ring ang hian kan ring veang a. Chutichuan, kan duhzâwng chu Pathian duh dânin ahmin tawh miau avângin kan buaina leh hrehawmnate pawha kiang duak dâwn a ni.”—Ellen G. White, Malsâwmna Tlâng,pp. 100, 101. Engtin nge hetiang rinna hi kan ngeih ve theihang? Chumi awmzia chu tûna thutlûkna kan siam engte hiannge kan rinna tichak a, tichak lo ang le?

ZIRLAI 11-NA DECEMBER 3-9, 2016

THÂWNGALEIVIR ATANGA CHHÂNNA

CHÂNGVAWN: “Leilung nghahchhante ka phûm lai khânkhawiah nge i awm? I hrethiam a nih chuanmin han hrilh teh” (Joba 38:4, NKJV).

SABBATH CHAWHNÛ DECEMBER 3

Chhiar tûrte: Joba 38-39; Joba 40:1-4; 42:1-6;

Matthaia 16:13; Luka 5:1-8; Johana 1:29;

1 Korin 1:18-27.

JOBA BÛ a a changtute hian ngaihdân inpersan tak tak nei hlawmmah se, inan tlânna pakhat erawh an nei a: an vai hian Pathianchungchâng sawi tûr an nei teuh vek a, a nungchang hriatthiamdân bîk pawh an nei theuh bawk. Kan hmuh tâk ang khân, an thilsawi zînga tam tak hi chu keini pawhin kan tâwmpui ve theih ngeitûrte a ni. Eng pawh chu lo ni se, “Rante pawh zâwt teh khai, anzirtîr ang che; chunglêng savâte pawh zâwt la, an hrilh ang che; leipawh hi bia la, a zirtîr ang che; luipui sanghâte chuan i hnênah anpuang ang. Hêng thil zawng zawngah hian tu nge hre lo awm,LALPA kut chuan hei hi a ti a ni tih hi? A kutah thil nung tin nunna lehmihring chî zawng zawng thlarau a awm,” (Joba 12:7-10) tih thuhi tu nge hnial thei awm ang? A nih loh leh, “Pathianin rorêlna dik akâilek ngai em ni? Engkimtitheia chuan a dik chu a kâilek ngaiem?” (Joba 8:3) tih pawh hi?

Page 63: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

125 126

He thu hi hrehawm nasa tak a tawrh laia a sawi chhuahchu ni tho mah se, a rilrua awm lian ber chu Pathian a ni tih a langa. A lehkhabu bung hmasa pahnihte tih lohah hi chuan LALPA chu abibo char char rih a. Amaherawhchu, tûnah chuan a inthlâk danglamdâwn ta. Joba bû-a a changtute inhnialna leh thu khel ber Pathianngei mai chuan ama chanchin a rawn sawi ve dâwn ta a ni.

SUNDAY DECEMBER 4

Thâwngaleivir AtanginJoba 38:1 chhiar la. Hetah hian an inbiak tawnna dang

zawng zawnga la thleng ngai lo eng thil nge thleng awm le?

Thâwklehkhatah, beisei lâwk pawh ni miah lovin LALPA

chu a rawn lang phut mai a. Tûn hi, “LALPA chuan Setana hnênah,‘Ngai rawh, i kutah a awm e, a nunna erawh chu zuah ang che” tihthu kan hmuhna Joba 2:6 hnua LALPA a rawn lan lehna hmasa ber ani.

Hetiang Pathian a rawn lan thut tûr thu hi a chhiartuten anlo hre lâwk lo rêng rêng a. Joba bung 37-na hi Elihua thusawiin atâwp a, chumi hnu-a kan thu hriat leh hmasak ber chu, “LALPA

chuan thâwngaleivir atangin Joba chu a chhâng a” (Joba 38:1) tihhi a ni. Hetih lai hun takah hi chuan Pathian leh Joba-te pahnihchiah an awm a, mi dang zawngte kha chu an awm a tûl ve rih lo ani ang.

Thâwngaleivir tih thumal hi a Hebrai tawngah chuan“thlipui” an sawina nên thuhmun reng a ni a, mihringte hmuh theihtûra Pathian a rawn lan thu sawina atân hman a ni fo thîn (Isaia29:6; Zakaria 9:14).

Vâna Elija lâk chhoh a nih thu sawinaah pawh khân hethumal tho hi hman a ni a: “Elija chu LALPANthâwngaleivir hmangavâna a hruai chhoh dâwn lai vêl chuan Elija leh Elisa te chu Gilgalatangin a chhuak a” (2 Lalte 2:1, NIV).

Hemi tuma mihringte hmuh theih tûra Pathian a rawn inlâr(theophany) hian eng ang hmêl leh tîsa pu nge a nih tih chu hrilh nichiah lo mah ila, Joba hnênah hi chuan “aw dam diaiin” (1 Lalte19:12) thil a sawi ve lo a ni tih erawh a chiang hlê. Joban a rilru apêk loh theih lohna tûr khawpa nasa leh ropuiin a rawn inlan zâwka ni.

Mahse, hei hi suala tlu tawh mihringte hnêna Pathian arawn inpuanna hmasa ber leh hnuhnûng ber ni bawk chu a ni lo.Pathian chuan mihringte hi a rawn hnaih êm êm reng a nih tih hiPathian Lehkhabu hmun tam takah kan hmu a ni.

Hêng Bible chângte hian Pathian chu kan hnaih takaa awm rengzia engtin nge an sawi le?Genesis 15:1-6; 32:24-32; Johana 1:29.

Bible chuan kan Pathian chu kan khawvêl siam tê tê-a,chumi hnu-a keimahni awm awma awm zui ve tawh mai tûra minkalsan daihtu Pathian a ni lo tih thutak ropui leh pawimawh êm êmmai hi min hrilh a. Chutiang chu ni lovin, hnai taka min vil rengtuPathian a ni zâwk. Lungngaihna te, buaina te, leh harsatna eng engemaw pawh hmachhawn thîn mah ila, Pathian chu kan bul hnaiaha awm reng a, amah chu a rintlâk a ni tih kan hre reng tûr a ni.

Pathian chu kan bul hnaiah a awm reng a ni tih rilruahriat mai hi a tak taka chan nên chuan a inlang lo khawp mai.Engtin nge Pathian chu i hnaih a, chu in inhnaihna atang chuanbeiseina leh thlamuanna chhar chhuah dân i zir theih ang le?

Page 64: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

127 128

THAWHTANNÎ DECEMBER 5

Pathian ZawhnaJoba ngaiha rei tâwk tak a reh vang vang hnu-in Pathian

chu a rawn tawng leh ta nge nge a; mahse a thu rawn sawi hmasakber erawh hi chu Joba thil hriat duh a ni kher lo mai thei.

Joba hnêna Pathianin zawhna a zawh hmasak ber hieng nge ni a, chu zawhna chuan eng nge a kawh? Joba 38:2.

Bible-ah hian Pathianin mihringte zawhna eng eng emawa zawh thu kan hmu tam mai a. Hetianga a zawh chhan hi anchhânna tûr a hriat lâwk sa loh vâng lam a ni lo. Zirtîrtu tha takinan tih thin dân angin, Pathian chuan hêng zawhnate hi keimahnidinhmun kan ngaihtuah a, keimahni leh keimahni kan inchhâl a,harsatna kan hmachhawnte pal tlang a, thutlûkna tha leh fel takkan siam theihna tûrin min zâwt thîn a lo ni zâwk. Chuti a nihchuan, Pathianin mihringte hnêna zawhna a zawhte hi a la hriatthiamngai loh thilte hrilhfiahna tûr ni lovin, a zawhaten thil eng emawhriatthiam ngai an neihte an lo hriatthiam theih nân a ni fo zâwkthîn. Chuvângin Pathian zawhnate rêng rêng hi mîte hnêna thutakhriattîrna tûr hmanraw tha tak a ni hlawm a ni.

Hêng a hnuaia Pathianin zawhna a zawhte hi chhiarla. Hêng zawhnate hi eng vânga zâwt nge a nih i rin? Eng thunge sawi a tum tak chu ni ang?

Genesis 3:11___________________________________

Genesis 4:9____________________________________

1 Lalte 19:9____________________________________

Tirhkohte 9:4___________________________________

Matthaia 16:13_________________________________

Joba hian Pathian chungchângah sawi tûr tam tak nei veniin a inhria a; mahse LALPA erawh hi chuan amah Siamtuchungchângah hian hriat loh leh hriatthiam loh tam tak a nei a ni tihhmu se a duh ve thung a. Kawng tam takah, Pathianin a sawihawn nâna zawhna a zawh leh, Joba thianten Joba hnêna an sawithenkhatte hian inzûlna chin an nei a ni (Joba 8:1, 2; 11:1-3;15:1-3).

Tûna i nun awm dân chungchângah khân Pathianinzawhna zâwt ve dâwn ta ang che sela, eng thu nge a zawh chei rin, engtin nge i lo chhân ang? Pathianin zawhna a zawhche leh, nangin i lo chhân dân chuan nangma chungchângeng nge a hrilh che le?

THAWHLEHNÎ DECEMBER 6

LALPA Chu Siamtu A Ni

Joba 38:4-41 chhiar la. Joba hnêna Pathianin a zawhtechu engte nge ni, hêng zawhnate a zawh chhan hi eng ngeni?

Joba hian a chunga thil thleng zawng zawngte kha engvânga lo thleng nge tih chipchiar deuh taka hriat a beisei pawh a nimai thei a; mahse a beisei ang chhânna erawh a hmuh tlat lo. Chutiahnehin, a hmuh chhun chu a thiltihtheihna ropui taka LALPA’N asiam thilte leh engmah hriat tak tak nei lo Joba inthlauhzia thu a nizâwk a.

Page 65: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

129 130

H-9

LALPA chuan, “Leilung nghahchhante ka phûm lai khânkhawiah nge i awm?” (Joba 38:4, NKJV)tiin a han sawi tan phawta. Genesis lehkhabu bung tîr lama thil lang thenkhat - entîr nân,leilung, tuifinriat, êng, leh thim te - an lo awm tan dân chu sawichhuak lehin, Joba hnênah chuan, “Hêng thil zawng zawngte hi kasiam vek hnu-a piang i nih avâng leh, i nîte pawh a tam tawh bawkêm avângin i hre vek ang chu” (Joba 38:21, NKJV)tiin a sawi a.

LALPA chuan a thil siam mak leh ropui tak takte chu kawhhmuhin,leilung nghahchhante mai bâkah, khaw chinte leh arsîte lam pawhhuam vekin an lo awm tan dân te chu a hriat leh a hriat loh hanzâwt ta a, “Siruk khi i phuar khâwm theiin, chhohreivûng tlar khi iphelh darh thei em ni” (Joba 38:31) tiin. Chutah, mihringte thlîrnaatanga thil engkim, ransate nun dân zawng zawng pawh ngaihtuahtel vek tûrin a han hrilh leh a (Joba 38:39-41).

Hemi chungchâng hi Joba 39-ah hian chipchiar zâwkin asawi chhunzawm leh a. He lehkhabu hi tûnlai huna ziak chu ni tase, LALPA hian, “Atom bung hrang hrangte-a (proton-te leh neutron-te) quarks awm hi tu phuar khâwm nge ni?” “Planck mass ka tehchhuah lai te khân khawihah nge i awm?” “Nangma finna-in em nihmun leh hun te hi hîpna-in a kawih kûn?” tiin min zâwt ngei angle.

Hêng zawhna zawng zawngten chhânna intâwm an neihchu: Hre teh nâng âw tih hi a ni. Joba hi hêng thil thleng zawngzawngte an thlen lai hian a la awm lo va, LALPAN a sawi thil maktak takte hi hriat alâwi pawh a lo nei lo rêng rêng zâwk a. Joba hiana finna leh hriatna zawng zawng fâwm khâwmin, “thu dik” te pawhsawi ve tho mah sela (Joba 42:7), a thil hriat chhun chu a la tlêmtham hlê tho a ni tih hriattîr chu Pathianin a tum ber a ni a. Joba thilhriat lo tlêmzia chu khawvêla thil awmte chanchin a hriat lohna

hian a pholang chiang hlê a ni.

Joba hian thil siam chungchâng pawh hriat a nei mang lo anih chuan, Siamtu chanchin phei chu engtin nge a hriat phâk tehlulang ni? Siamtu leh thil siam, Pathian leh mihringte dinhmuninthlauhzia a va han lang chiang tehrêng êm! Hetah hian Jobanchuan Pathian a el phâk lohzia lang a; mahse Joba chauh pawh nilovin, mihringte zîngah hian (Isua tih loh chu) a nê pawh han ekphâk tûr an awm lo hrim hrim zâwk a ni. Pathian nêna khaikhinineng ang nge kan nih ve le? Chutih rual chuan, he Pathian hian minchhandamna tûr leh, amah nêna chatuana inpâwl hona kan neihtheihna tûr atâna thil a lo tih tawhte kha ngaihtuah ang che.

NILAINÎ DECEMBER 7

Mifing Finna ChuTûnlai mîte thlîrna atang chuan, Joba hnêna Pathianin

zawhna a zawhte hi chhân har lêm lo tak emaw tih mai a awl âwme. Amaherawhchu, hêng thute hi kum sâng eng emaw zât kal taazawh a ni tih hria ila, chuvângin Joba tân kha chuan chhân a har hlêang tih a chiang reng mai. Dik tak chuan, AD 1500 bâwr vêl atangchauh khân ni tlà leh chhuak kan tih pawh hi kan awmna leiin nî khivir kual reng paha a hêl avânga lo awm a ni tih kan hria a - chutiangchu a ni tih pawh mi tam tak hi chuan kan ngaihtuah ngai rêng rênglo lehnghâl.

Science thiamna azârah tûnlai mîte hi chuan Bible hunlaiamîten an hriatthiam phâk ngai miah loh tûr thil tam tak kan hretawh a. Mahse hetiang hian hriatna tam tak nei tawh tho mah ila,leilung awm dân leh a lo intan dân te kan hriatthiamna erawh chu ala tlêm tham êm êm tho a ni.

Page 66: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

131 132

Bung 38 leh 39-a Pathianin Joba hnêna zawhna azawhte kha chhiar nawn leh la. Tûnlai mîte hian engtianginnge chhânna kan pêk ve ang le?

Science thiamna hian tûn hmâa kan la hriat ngai rêng rêngloh thil nihna dik tak eng eng emaw min hrilh tawh a ni tih hi chuphat rual a ni lo. Amaherawhchu, kan la hriat rih loh leh zir tharngai tam tak pawh a la awm tho mai. Kawng tam takah, sciencethiamna hian Pathian thil siamte ropuizia leh makzia tihnêp ahnêkin,tûn hmâa mîten an lo la hriat ve ngai miah loh thil thûk leh ril taktakte chu a puang chhuak zâwk a ni.

“Thil inthupte chu LALPA kan Pathian tâ a ni a, thil tihlanteerawh chu he dân thu zawng zawngte hi kan zawm theih nân, keinileh kan thlahte tâ kumkhua tûr a ni.’ Deuteronomy 29:29. Pathianinthil siam hna a hlen chhuah dân chu mihringte hnênah a la puangchhuak ngai miah lo va; mihringte science chuan Chungnungberathurûkte chu a hai chhuak thei hek lo. A thiltihtheihna nasatzia chua lo awm tan dân nên hian chhût chhuah phâk rual lohva thûk ani.”—Ellen G. White, Patriarchs and Prophets (Thlahtubulte lehZâwlneite), p. 110.

Hêng Bible châng târte atang hian mihringte hriatnatlêmzia engtin nge kan hriat theih ang le? 1 Korin 3:19; 1Korin 1:18-27.

Kum za eng emaw ti vêl ral ta atang khân mihringtehriatna a pung nasa hlê mai a; chuti chung pawh chuanPathian thil siam makzia leh ropuizia hi chu kan la hrethiamtak tak thei chuang lo chu a nih hi. Kan zir nasat poh leh amakzia leh ropuizia kan hmu nasa zual ting mai niin a lang.Engtiang kawngtein nge thil siamte hian kan Pathianthiltihtheihna hmâah chuan mak ti takin a awmtîr ve che le?

NINGANÎ DECEMBER 8

Vut Leh Vaivuta |hûa SimJoba 40:1-4 leh Joba 42:1-6 chhiar la. A hnêna Pathian

a rawn inpuana Joban a lo chhân lêt dân chu eng nge ni?

Joba hi Pathianin thil a hmuhtîrte khân a hneh hlê tih achiang a. Dik tak phei chuan, Joba 42:3-a, “Engmah hre sî lo hianengtizia nge i remruat hi ka lo sawisêl mai le!”(CL) tih thu a sawipawh hi Pathianin zawhna a zawh hmasak ber kha a rawn sawinawn ve leh mai chauh a ni. Tûnah chuan a chhânna a hre tawh a:a thil lo hriat lohzia sawitu chu amah Joba ngei hi a ni.

Joba 42:5-a Joban a sawi pawh hi lo en mah teh. Pathian chubenga hriatna mai chuan a lo hre ve tawh thîn tho va; mahse tûnahchuan a hmuhin a hmu ta - chumi awmzia chu, chiang leh fiahzâwkin Pathian a hmu ta a - ama nihna dik tak pawh a inhmu tabawk. Chuvâng tak chuan a nia amah a inten a, vut lei vaivuta thû-a a sim thu a sawi tâk chûl rêng ni.

Isaia 6:1-5 leh Luka 5:1-8 chhiar la. Hêng mipahnihten Pathian kohna a chhân dân hi Joba chhân dân nêneng nge a inanna awm?

Hêng mi pathumte thil tawnah hian Bible thutak pawimawhêm êm a lo lang chhuak theuh va, chu chu mihringte sualzia a ni.Joba kha “mi ngîl leh sawisêl bo, Pathian tih mi, thil tha lo lakainsûm thei êm êm mai a ni a” (Joba 1:1, NKJV).Setanan Pathianphatsan tûra theihtâwpa a bei chung pawh khân Joba chu a rinawmtluan chhuak zak a nih kha. Ringtu dik tak, LALPAA a rinna nghatnghet tlattu a nihzia a lang chiang hlê.

Page 67: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

133 134

Chutiang chu ni mah se, Isaia leh Petera-te ang tho khân,Pathian thianghlimzia leh ropuizia a han hmuh chiah kha chuanama sualzia leh têtzia a hmu ve nghâl a. A chhan chu kan zavaihian suala tlu tawh vek kan ni a, sualin a khawih chhiat tawh, kannih phung hrim hrim pawh Pathian nêna inkalh tlat a nih vâng a ni.Mahni inchhandam thei tû mah kan awm lo va; Pathian hmâa lawmtlâk ni tûrin thil tha tam tâwk ti thei kan awm hek lo. Chuvângin,kan zavai hian - kan zînga “tha berte” chenin, Joba anga mi ngîl lehsawisêl bo, Pathian tih mi leh thil tha lo laka insûm thei êm êmtemeuh pawh hian - khawngaihna leh Chhandamtu kan mamawhtheuh va; keimahni maia kan tih theih miah loh tûr thil min tihsaktutûr tu emaw kan mamawh a ni. Vânneihthlâk takin chutiang mintihsaktu tûr Isua chu kan nei.

Tûnah khân Pathian nêna inhmachhawna ding anginhan suangtuah chhin la. Engtiangin nge i awm i rin le?

ZIRTÂWPNÎ DECEMBER 9

Ngaihtuah zui tûr: “Pathian chuan science leh thiam thil lamahmasâwnna a thlen theih nân khawvêlah hian ênna nasa tak athlen a phal a; mahse hêng thilte hi science thiamna hmachhuanafing ta ber emaw intihovin mihringte thlîrna atang a zir a nih chuanthutlûkna dik lo tak tak an siam ngei dâwn a ni. Pathian thu-in apuan chhuah bâk han zêldin kual vêl chu, Pathian Lehkhabu-a thudikawmte nêna a inkalh a nih hran loh chuan thil sual a ni hran lo maithei e; mahse Pathian thu hawisan a, science dânte hmanga a thilsiamte chhût chhuah tumtute chu map emaw, compass emaw neilova tuifinriat zau taka lâng vêl mai mai ang an ni. Thil hre zau lehhre thûk ber berte pawh hi a thil zirnaah Pathian thuin a kaihruai loa nih chuan, science leh Pathian inpuanna inlaichîn dân chhui chhuahan tumna lamah an buai zo vek thîn.

Siamtu leh a kutchhuakte chu an hriatthiam phâk bâk thil anih miau avângin, leilung dânte hmangin an hrilhfiah thei lo va, Bible-in chanchin kal tawh a sawite pawh rintlâk lohvah an ngai ta maithîn a ni. Thuthlung Hlui leh Thuthlung Thar lehkhabuten thil ansawi hi ringhleltute chuan Pathian a awm pawh an la ringhlel hialang a; tichuan, anmahni phuar nghettu ber chu an thlah tawh tlatavângin, rin lohna lungpuia intauh kual intauh kual tûrin hnutchhiahan ni ang.”—Ellen G. White, Patriarchs and Prophets(Thlahtubulte leh Zâwlneite), pp. 110, 111.

Sawi ho tûrte:Zirtâwpni zirlaia Ellen G. White-i thuziak kan târlan kha chhiar

nawn leh la. Vaukhânna thu a sawi, a bîk takin science thiamna lamathil thleng tûr a sawite kha a lo thleng tak tak ngei a ni tih a lanna kanhmu thei em? Tûnlaia mi tam takin science thiamna an kalpui dân hianPathian Thu a kalh chian êm êmna lai awmte chu engte nge ni?

Kum zabi liam ta hunlaia mi, mathematics thiam tak leh lehkhabutepawh ziak thîn, Alfred North Whitehead-a chuan he thu hi a sawi a:“Kum sawmnga leh pasarih liam ta khân University of Cambridge-ahlehkha zirin ka awm a. Mi ropui tak takten science leh mathematicsmin zirtîr thîn a, a tih pawh ka ti tha viau thîn. Kum zabi sawmhnihna aintan atang khân science leh mathematics lama ngaihdân bulpui anvawrh chhuah tawhho rêng rêngte chu a hnu lawka hnâwl a nih leh tâkhlawm dân pawh ka lo hmu ve vek tawh a ni. . . . Chutiang chu ni tho mah,science zirna lama ngaihdân thar hmuchhuaktute chuan, ‘Tûnah chuanrinhlelh lohna kan nei ta” tih thu hi an puang ta a ni.” - A.N. Whitehead,Dialogues of Alfred North Whitehead. Hei hian khawvêl “mi ropui berberten” thil min hrilh, a bîk takin Pathian Thu nêna inkalh chiangbâng thu an sawite hi lo pawm ve ngawt a him loh theih dân eng nge minhrilh le?

Pathian thil siamte makzia Joba hunlaia mîten (kum zahnih lekkal taa mîte pawhin a ni tho ang chu) an hriatthiam phâk ve hauh loh tûrtûnlai science thiamnain kan hnêna a puan chhuah tâk thenkhatte chueng nge ni? Hêng thilte hian engtiangin nge kan LALPA thiltihtheihnaropuizia leh makzia chu min hriattîr le?

Page 68: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

135 136

ZIRLAI 12-NA DECEMBER 10-16, 2016

JOBA TLANTU

CHÂNGVAWN: “Ani chuan kan natnate phurin, kanlungngaihnate pawh a phur ngei a; nimahselakeini chuan lungngaihna tlâk buakah, Pathianvuakah, leh tihretheihah kan ngai sî a,”

(Isaia 53:4).

SABBATH CHAWHNÛ DECEMBER 10

Chhiar tûrte: Joba 10:4, 5; Joba 19:25-27; Isaia 53:1-6;

Luka 2:11; 9:22; Johana 1:1-14; Galatia 4:19.

KHATIA bung 38-na tîr lama Pathian a lo lan leh thutna hmangkhân Joba bû hian a vâwrtâwp a thleng ta a. Pathian chu Jobahnênah mak tak leh ropui takin a inpuang a, chuvâng chuan Jobapawh a inpuang a, inchhîrin a sim ta bawk a nih kha. Chutah LALPA

chuan Joba thian pathumte chu an thu sawi dik tâwk lo avângin azilh a, an tân Joba pawh a tawngtai hial a ni. “Joba’n a thiante atawngtaisak hnu-in LALPA chuan Joba chan chu a ti tha leh ta a, ahmâa a neih lêt hnih a pe leh ta a,” (Joba 42:10, CL). Joba chu tarkûn, khûp bih a nih thlengin a dam a, a dam hun chhûng pawhnuam takin a hmang zui ta a ni.

Amaherawhchu, thil pakhat la sawi fel loh, a tâwp dânpawh duhthusâm lo tak a awm tlat. Vânah pawh lo inbei hrep tawhPathian leh Setana-te chu he leiah hian mi khawngaihthlâk tak Jobanun leh tisaah an inbei a ni lo’m ni? Pathian leh Setana-te inbeihnaa

a râpthlâk lai ber Joban a lo tuar daih mai hi chu tûnlai tawng takin,a âwm lo va, a dik lo hlê bawk; amah LALPA ber lah chu vânah aawm daih a, a him chin atangin a lo thlîr vêl mai niin a lang bawk sî.

Hetah hian kan hriat loh thil dang eng emaw chu a awmngei niin a lang. Chu thil chu kum zabi tam tak a liam leh hnu-in,Isua nun leh kraws-a a thihnaah khân puan chhuah a ni ta a. Jobabû-a a chhânna zîktluak kan hmuh loh zawhna chhânna mak lehthlamuanthlâk tak takte chu Isua-ah chauh hian kan hmu a ni.

SUNDAY DECEMBER 11

Ka Tlantu Chu A Nung

Joba hnêna Pathian a lo lan (bung 38) khân, “ruahpui tânaluan kawr leh têk tâna kawng siamtu,” “tû mâ awm lohna ram lehmihring chên lohna thlalêra ruah sûrtîrtu” (Joba 38:25, 26) a nihthu a hrilh a nih kha. Mahse, kan LALPA hi Siamtu chauh a ni ngawtlo va, nihna leh hnathawh dang pawimawh tak pawh a la nei bawka ni.

Joba 19:25-27 chhiar la. Hêng thûte hian Jobanchhandamna a beisei thu engtin nge an sawi le?

Hêng châng lâr takte hmang hian Joba chuan Tlantuchanchin eng emaw chu hriat a nei a ni tih a tilang a. Mi chu lo thîpawh ni se, thlân piah lamah beisei tûr a la nei a, chu a thil beiseichu Tlanntu hnênah a chhar thei a, ani chu engtikah emaw leiahhian a lo la kal dâwn a ni tih thu hi a lo hre tawh a ni.

Page 69: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

137 138

He Joba thusawite hian Bible-a thutak pawimawh ber:Pathian chu min Tlanntu a ni tih thu hi a kâwk a. Ni e, Pathian chumin Siamtu a ni ngei alâwm. Nimahsela, suala tlu tawh khawvêl,an sualnate avânga chatuana boral tûr mi sualte chênna khawvêlahhian Siamtu ni ringawt lo kan mamawh a. Tlantu pawh kan mamawhtel bawk. Chu chiah chu kan Pathian hi a ni a: min Siamtu a ni a,min Tlantu pawh a ni bawk (Isaia 48:13-17). Hetianga hna pahniha thawh kawp avâng hian beiseina ropui tak chatuan nunna chukan lo nei thei ta a ni.

Johana 1:1-14 chhiar la. Engtin nge Johana hian Isuachu Siamtu leh Tlantu a nih kawp dân a sawi le?

Genesis 1:1-a Pathian chu Siamtu a nih thû kan hmuh angchiah kha Johana 1:1-ah pawh kan hmu leh a. Hei hi a la chiangtâwk lo kan ti a nih pawhin - “Ani chu khawvêlah a awm a, khawvêlhi ama siam a ni. . . . Nimahsela amah lâwm apiang chu, an hnênahPathian fâte nih theihna tûr a pê a, a hming ringtute chu” (Johana1:10-12) tih thu hian Isua chu Siamtu leh Tlantu a nih kawpzia atilang chiang hlê tawh âwm e. Dik tak phei chuan, Siamtu a nihvâng chauha Tlantu pawh ni thei a ni sî a.

Tlantu ni tel lo Siamtu ringawt nei ta ila, eng angbeiseina nge ka neih theih ang? I chhânna chuan Isua chuTlantu a nih ngei a pawimawhzia engtin nge a lantîr le?

THAWHTANNÎ DECEMBER 12

Mihring Fapa ChuJoba bû bung tîr lamah khân Krista leh Setana indonaa thil

thlengte chu kan lo thlîr thuak tawh a. Kan hriat angin, he indona hivâna intan a ni a; mahse a hnu lawkah leiah hian rawn sawn thlâka ni ta a (Thupuan 12:7-12). Joba bû-ah pawh hian hetiang bawkhian kan hmu a: vâna indona chu leiah hian rawn suan thlâk a ni.Vânduaithlâk deuhin, leia an inbeihna hi Joba-ah khân sâwrbing ani tlat mai a nih kha.

Joba 10:4, 5 chhiar la. Joba phunnawina thu chu engnge ni a, a sawi tum tak chu eng nge ni?

Joba sawi tum chu a chiang mai: Pathian i ni a, lei leh vânpum puia thu neitu leh Siamtu i ni bawk. Chuvângin nangte chuanengtin nge mihringte dinhmun hi i rawn hriatthiam theih rêng rêngang ni, kan tawrh angte hi i tuar ve bawk sî lo va?

Engtin nge nge hêng Bible chângte hian Jobaphunnâwina thu chu an chhân le? Matthaia 4:2; Luka 2:11;19:10; Johana 1:14; 1 Timothea 2:5; Hebrai 4:15.

Joba phunnâwina - Pathian chu mihring a ni ve lo va,chuvângin mihringte manganna hi a hrethiam ve phâk lo hrim hrima ni - tih thu hi mihringa Isua a lo channa khân fiah tak leh a bâkawm tawh chuang lo tûrin a rawn chhâng tawh a. Pathian a nihnahloh chuang miah sî lovin Isua kha mihring famkim a ni a, chutiangamihring a nihna hmang chuan Joba leh mihring dang zawng zawngteang bawkin, hrehawm tam tak a lo tuar a, harsatna eng emawpawh a lo tâwk ve vek tawh bawk a ni. Dik tak phei chuan,Chanchin |ha bu palî-ahte hian Krista chu mihring dik tak a nih ve

Page 70: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

139 140

ngeizia leh, mihring kan nihna anga kan tawrh angte pawh hi a lotuar chhuak ve vek bawk a ni tih kan hmu a. Isua khân Jobaphunnâwina thute chu a chhâng fiah hlê a ni.

“Mihringten an âwih theih nân maia mihringa lo chang a ni lo.Mihring nihphung leh zia chu a rawn pû tak tak a, mihring dik takangin a nung a ni. . . . Mihring tîsâ ang a rawn pu ve a ni ngawt lova, sual tîsâ ang kha puttîr ve a ni.” - Ellen G. White, The SDABible Commentary, vol. 5, p. 1124.

Isuan mihring nihna a rawn pu ve hi eng nge a awmziani ang? Hei hian harsatna i tawh eng pawh kha ani chuan ahriatthiampui êm êm che a ni tih engtin nge a hriattîr chele?

THAWHLEHNÎ DECEMBER 13

Krista Thihna Chu

Hêng Bible châng pahnihte hian Isua chungchâng lehIsua kan en dân tûr engtin nge min hrilh le?

1 Johana 2:6___________________________________

Galatia 4:19___________________________________

Isua hi kan entawn ber tûr a nih tih hi chu thil chiang sa ani a. Amah zuitute zawng zawng chuan kan nun theuhah a nun- anungchang- hi Pathian khawngaihna azârah lanchhuahtîr ve kantum tûr a ni. Pathianin min kohna ang taka nung thei tûr chuan Isuachauh hi kan entawn tûr tha famkim awm chhun a ni.

Mahse, Isua chu he khawvêlah hian kan entawn atânngawta lo kal a ni sî lo. Mi sual kan nihna anga kan dinhmun hiannungchang siam thatna ngawt lo deuh mamawh dang a nei a.

Kan nungchang siam that leh amah ang ni tûra min chherpuitlin chu pawimawh viau tho mah se, Tlantu a nihna anga a hnapui ber erawh a ni lo a ni. Chumi aia pawimawh zâwk chu a awma; kan âi min awhsaktu, kan sualte avânga hremna tuartu tûr mi tuemaw kan mamawh. Kan entawn tûr nun tha famkim nunpui tûrringawta lo kal a ni lo va; kan phû rêng avânga kan thih âi minthihsak tûra lo kal pawh a ni bawk, chutianga a thihna avâng chuana nun tha famkim pawh kha keimahni nunah chhiar a lo ni ta rênga nih kha.

Hêng Bible chângte hian kan tâna Krista thih a tûlnachhan engtin nge an sawi hlawm le? Marka 8:31; Luka 9:22;24:7; Galatia 2:21.

Dân thu zawmna chu, Kristian nuna thil pawimawh tak nitho mah se, suala tlu tawh mihringte chhandamtu a nih loh avânginIsua kha kan tân a lo thih a ngai tlat a. “Dân chuan Pathian thutiamtechu a kalh em ni? Kalh lul lo vê! Nunna pe thei dân hi lo awm tawhni sela chuan, dik takin felna ngei pawh hi dân avânga lo awm tûra ni ang chu” (Galatia 3:21, NKJV).Mi sual chhandam thei dân aawm a nih ngai chuan, chu dân chu Pathian dân a ni ngei ang;mahse chu dân ngei pawh chuan min chhandam thei chuang sî lo.Kan entawn tûr mi tha famkim Isua nun tha famkim chauh chuanmin chhandam thei a; chuvângin Krista chu “chatuan atân sualtetâna inthâwina pakhat chauh hlân tûrin” (Hebrai 10:12) a lo kalta a ni.

Dân i zawm that leh that loh chhinchhiahna khân

engtin nge Âiawhtu i mamawhzia a lantîr le?

Page 71: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

141 142

NILAINÎ DECEMBER 14

Mihring Fapa Tawrhnate Chu

Isaia 53:1-6 chhiar la. He thu hian kraws-a LALPÂ

tawrhna chungchâng eng nge min hrilh le?

Isaia 53:3 hian kan natnate leh kan lungngaihnate Isuan aphurh thu a sawi a. Hei hian Joba natna tawrhte leh a lungngaihnatepawh kha a huam tel ve ngei ang. Dik tak chuan Joba chauh nilovin, khawvêl pum pui natna leh lungngaihna a phur a. Mihring lopiang tawh zawng zawng leh la piang leh zêl tûrte sual tlanna atânIsua kha kraws-ah a thî a ni.

Chuvângin, Joba bû hi kraws-ah chauh a thlîr dân tûr dik takinkan thlîr thei a. Hetah hian Joba hnêna lo inpuang tawh Pathian -mupuite thlawh dân zirtîr a, atom them tê tak takte phuar khâwmtuchuan - mihringte zînga tû mahin an la tawrh ngai loh leh tawrhtheih bawk loh hrehawm chu a tuar a. Mi tinin natna leh lungngaihnakan hriat chu ani chuan a zavaiin a phur vek a ni; chuvângin tawrhnathu-ah hi chuan tû mahin Pathian an zirtîr thei lo rêng a, mihringtisa a put laia sualnain khawvêl pum puia tawrhna a thlen zawngzawngte a mal phurh lai pawh khân, tu ma zirtîr a ngai chuang lo.Keini hi chuan keimahni natna, lungngaihna chauh kan hre thîn a;Isua erawh chuan kraws-ah khân a zavaiin a tuar vek a ni.

Joba hnêna, “Vân thil ruatte chu i hriain, leiah hian thu ineihtîr thei em?” (Joba 38:33) tia zâwtu Pathian chu leiah hianama duh thu rêngin mihring tîsâ ang pû-in a lo piang ve a, “thihnachunga thuneitu Diabola chu a tihtlâwm theih nân,” (Hebrai 2:14,CL) chumi tisa ngei maiah chuan a lo thi ta a ni.

Joba bû hi Kraws hmanga kan thlîr a nih ngat chuan awmziathûk zâwk kan man ngei dâwn a, a chhan pawh he lehkhabu-in achhân loh zawhna tam takte hi hi Kraws-in a chhâng tlat a ni.Zawhna zawnga lian ber mai chuan Joban leia hrehawm a tawrhlaia vâna Pathian a awm tlat bîk chu fel lo a ti hlê mai a, Setanan apuhnate chu a dik lohzia finfiah ve tûrin a phût a. Mahse Krawschuan he khawvêlah hian Joba a ni emaw, mi dang an ni emaw,eng anga nasa pawhin tuar mah se, kan LALPAN ama duh thu rêngahrehawm a tawrh kha a nasa daih zâwk a, a tawrh chhan pawhbeiseina leh chhandamna thutiam kan neih theihna tûr a ni lehzêlbawk sî.

Joba khân Pathian chu Siamtu a nihna angin a hria a; mahsekeini kraws hnu lama mîte hi chuan Siamtu leh Tlantu angin kanhre thung, Siamtu ni thîn kan Tlantu lo ni ta te pawh kan ti thei ang(Filipi 2:6-8). Chutiang ni thei tûr chuan sual lak ata mihringtezînga tû mahin, Joba pawh tiamin a tawrh ngai loh tûr leh tawrhpawh an tawrh theih miah loh tûr hrehawm a tawrh a ngai a.Chutiang chu a nih avângin, Joba ang chiah khân, “Ka inten a, vutleh vaivuta thû-in ka sim ta e” (Joba 42:6) tih mai loh chu sawitheih eng nge kan neih le?

NINGANÎ DECEMBER 15

Satana Chapchâr A Ni Ta

Johana 12:30-32 chhiar la. Isua hian Kraws lehindona ropui nêna inzawm thilah Setana chungchâng eng ngea sawi le?

Page 72: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

143 144

Ellen G. White-i chuan kraws-a Isua thih thu a sawi zawhhnûin, vânah leh lei leh vân pum puia lo thlîrtute hnêna nghawngropui tak a neih dân ti hian a ziak a: “Setanan dâwt hmanga Pathiannungchang leh a sawrkâr a puh chhiatna zawng zawngte chu hailan vek a ni ta a. Pathian chu mahni inchâwisan ringawt tum a, athil siamte pawh a thuhnuaia kûn vek tûr leh, a kâwi a ngîla a thûzâwm theuh tûrin a phût ni âwmin a lo sawi thîn a. Chu mai pawhchu ni lovin, Siamtu chu mahni inphatna thinlung pu tûra thil siamzawng zawngte phût a, mahni erawh inphat ve duh miah sî lo leh,mi dangte tâna inhlân ngai miah lovah a puh bawk. Mahse tûnahchuan, suala tlu tawh mihringte chhandam nân, lei leh vân pum puichunga Rorêltu chuan hmangaihna avângin inhlanna ropui ber chua rawn siam a ni tih hmuh a lo ni ta a; ‘Pathianin Krista-ah chuankhawvêl hi amah nên inremin a siam ta,’ 2 Korin 5:19 tih ang khân.Chu mai chu ni lovin, Luciferan chawimawi leh chungnun athlâkhlelh êm avânga sual lo luhna kawngkâ a hawn laiin, Kristaerawh chu sual tihboralna tûr atân amah leh amah intitlâwm a, thikhawp hialin thu a zâwm a ni tih hmuh a ni ta bawk a ni.”—IndonaRopui, p. 502.

2 Korin 5:19 chhiar la. Engtin nge Krista thihna khânsuala tlu tawh khawvêl leh Pathian chu a inremtîr leh le?

Khawvêl hi sualah, helnaah a tlu lût tawh a; Joba bû-ahpawh chiang taka kan hmuh ang hian, Setana ruahman dân angangin a awm ta emaw tih mai tûr a ni. Mahse Isua chuan a pathiannahloh chuang miah sî lova mihringa a rawn channa hmang khân, vânleh lei inkâra inzawmna chat thei tawh miah lo tûr chu a rawn siamta a; a thihna khân sual leh Setana tâwp hlenna tûr chu a rawnnemnghet ta bawk. Kraws-ah khân Isua chuan dânin a phût sualman chu a pe tla vek tawh a, suala tlu tawh khawvêl chu Pathian

nên a inremtîr leh ta a. Mi sual thih mai hmabâk ni mah ila, rinna-inIsuaa chatuan nunna thutiam awm chu kan lo chang ve thei ta a ni.

I thil lo tihsual tawhte chu eng pawh ni se, kraws-ahkhân Isuan a man a lo pe tla vek tawh a. Eng vângin nge hethudik mak tak mai hian in nun a thlâk danglam ang a, athuâwih taka nun duhna rilru a puttîr ang che?

ZIRTÂWPNÎ DECEMBER 16

Ngaihtuah zui tûr: “Tûnah he khawvêl hi ngaihtuah lai a ni:tûnah he khawvêl lal hi paih chhuah a ni ang, kei lei ata khâikâninka awm chuan mi zawng zawng keima hnênah ka hîp ang’ a ti a.Chu thu chu a thih tûr hriattîr nân a sawi a ni.” Hei hi khawvêlbuaina a ni a. Mihringte sual thupha chawina ka lo nih chuan,khawvêl hi tihênin a awm ang a. Setanan mihringte a phuar behnapawh tihchah a ni bawk ang. Mihringa Pathian anna awmtihhmêlhem ni tawh chu din thar leh a ni ang a, ringtu mi thianghimchhûngkuate chuan vân in chu an la rochung nge nge ang. Hei hiKrista thihnain a rah chhuah chu a ni. Chhandamtu chuan hnehnaa la chan tûr chu ngun takin a ngaihtuah a. Kraws râwng tak lehhmuhsitawm tak chu a râpthlâkna zawng zawng nên a hmu vek ani.

“Nimahsela, mihringte tlanna hna hi kraws-in a hlen chhuahawm chhun a ni lo. Pathian hmangaihna chu lei leh vân pum puiahtârlan a ni tawh a. He khawvêl lal chu paih chhuah a ni tawhbawk. Setanan Pathian a puhnate chu a dik lohzia finfiah vek a nitawh a.

Page 73: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

145 146

Vânram kalh zâwnga thil a sawi zawng zawngte pawhchatuan atân nuai bo a ni tawh bawk. Vântirhkohte leh mihringtechu Tlantu lamah hîp an ni tawh a ni.”—Ellen G. White, Desire of

Ages (Chatuan Nghahâk), p. 606.

Sawi ho tûrte:Isua nun leh thihna khân Joba bû-a a chhânna kan hmuh

tâk loh zawhnate kha engtiangin nge chhânga i hriat le?

Kraws-in Pathian nungchang a târ chhuah dân hingaihtuah nawn leh la, a bîk takin mi Siamtu ngei chu kraws-ah kan tân a thî a nih tih thu hi ngaihtuah ngun zual deuh a ngche. Eng vângin nge chu chuan fiahna eng ang pawhhmachhawn mah ila, beiseina leh thlamuanna min pêk ang?Engtin nge he thudik mak tak mai hian Pathian ring ngamtûr leh, a thatna pawm thei tûrin min zirtîr? (Rome 8:32).

Kan hmuh tâk ang khân, Joba bû hian Krista leh Setanainkâra indona ropui thleng mêk hian khawvêl chauh pawh nilovin, lei leh vân pum pui hi a tuam chhuak vek a ni tih atilang a. Vâna awm, Isua chu a vân ropuina nêna a inthuamlai chauh hmu thînten kraws-a a tuar lai an hmuha an awmdân tûr kha han mitthlâ chhin la. Engtiangin nge chu chuanIsua zâra kan thil dawnte hi a hlutzia hrehtiam thei tûrin minpuih le?

H-10

ZIRLAI 13-NA DECEMBER 17–23, 2016

JOBA NUNGCHANG

CHÂNGVAWN: “A rinna chu a thiltihte nên an tang kawp a,tichuan a rinna chu thiltihte avângin a lofamkim ta a ni tih in hria em le?

(Jakoba 2:22, NKJV).

SABBATH CHAWHNÛ DECEMBER 17

Chhiar tûrte: Exodus 20:17; Joba 1:1, 8; 29:8–17;

31:1–23; Matthaia 5:16; 7:22–27; Efesi 3:10.

JOBA bû-a thu pawimawh leh lian tham tak takte kan chai ai

hian, thupui pawimawh tak dang pakhat la awm hi kan lo manghilhmai ang tih a hlauhawm a: chu chu amah Joba nungchang hi a ni.He pa, Pathianin a rin êm êm, a rinawmna leh felna avânga Setanapawh a cho phah hialna hi tu nge maw ni le? He pa, a chunga thillo thleng zawng zawngte thlen chhan hrethiam lo va, a chunga thilthlengte chu a dik lo hlê a ni tih a hriat avânga thinrim leh, phunâwinathu sawi chhuak a, mahse a tâwp thlenga rinawm tluan ta tho hi tunge a nih le?

Joba bû-in a chhui ber chu chhiatna-in a tlâk buak hnu-aJoba nun kha ni tho mah se, hemi atang hian Joba nun hmasa lampawh kha eng eng emaw chu kan hre thei bawk a. Joba nun kaltawh leh eng ang mi nge a nih tih kan hriatna chuan LALPÂ laka arinawm tlat theihna chhan kha hrethiam thei tûrin min pui bawk a.Khatiang khân hrehawm nasa tak tuarin, Pathian lak ata Setananhruai bo tum hlê mah sela, Joba chuan Pathian a phatsan duh chuanglo a nih kha.

Page 74: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

147 148

Joba kha eng ang mi nge a nih a, LALPA kan zuina kawngahrinawm lehzual zâwka kan nun theih nân a nun atang hian zir theiheng nge kan neih le?

SUNDAY DECEMBER 18

Uz Ram Mi ChuJoba 1:1 leh Joba 1:8-te hi chhiar la. Hêng châng

pahnihte hian Joba kha eng ang mi nge nia an sawi?

Joba thiante khân Joba kha a chunga thil tha lo thlen chhanchu, thil sual tak eng emaw tih a neih vâng nia an rin thu hrilh charchar mah se, chumi letling chiah chu ni zâwkin a lang. A felna leha rinnawmna khân Setana bitumah a siam ta hlauh mai a ni.

Engtiang taka fel leh rinawm nge a nih? A hmasa berin,châng 1-na khân “mi famkim” a nih thu min hrilh a. Mahse hethumal hi Isua anga “sual pakhat mah nei lo” a ni e tihna ang chuana hmang lo tih hria ila. Chutiang chu ni lovin, famkimna, rinawmna,dikna tihna lam a kâwk zâwk mah a; mahse chu pawh chu “famkimthawkhat” ti ang deuha lâk tûr a ni ang. Pathian ngaiha mi “thafamkimte” chu Pathianin hun a bituksak chhûnga an thlen tûr chinang han thleng phâk tawhte hi an ni a. Hebrai tawnga “famkim”sawina thumal tam tih hi Grik tawnga teleios tih nên a intluk a,Thuthlung Thar lehkhabu-ahte hian teleios tih chu “tha famkim”tiin an letling tlângpui a; mahse “than kin tawh” emaw, “puitlingtawh” emaw tia lehlin a inhmeh zâwk âwm e.”–The SDA BibleCommentary, vol. 3, p. 499.

Joba kha a hnu zêla a thil tawnte hian nungchang tha famkimtak tak chu a han thleng bîk chuang lo tih a tilang a. Rinawmin dikviau mah se, than lehzêlna tûr a la nei ve tho a ni.

Pahnihnaah chuan, “mi ngîl tak” a nih thu a sawi leh bawk.He thumal hi “ngîl,” “zâwl,” “dik,” “tha” tihna a ni a. Joba kha“khua leh tui tha tak a ni e” kan tih ang tûr chî hi a ni.

Pathumnaah chuan, “Pathian tih mi” a nih thu a sawi leh bawka. Thuthlung Hlui lehkhabute hian Pathian “tih” tih chu Israel mirinawm tak nihna nên inzawm tlat angin lantîr ni mah se, hetawngkam hi Thuthlung Thar lamah chuan rinawm taka IsraeltePathian rawngbâwltu Gentail-te sawi nân pawh hman a ni ve tho ani (Tirhkohte 10:2, 22).

A tâwp berah chuan, Joba khân thil tha lo rêng rêng chu a‘hawisan/malmâk’ hmiah zêl a. Hêng a nungchang kan han sawitâkte hi Pathian ngei pawhin a hriat dân a ni a, chuvângin Setanahnênah pawh khân, “Ka chhiahhlawh Joba hi i ngaihtuah ngai em?Lei chungah hian amah anga famkim, mi ngîl, Pathian tih mi, thiltha lo laka insûm thei mi tû mah an awm lo asin” a ti vet ngat a nihkha (Joba 1:8).

A tâwp nân han sawi nawn leh ila, Joba kha a nun dânin a rinnaa pho chhuahsak Pathian mi a ni a; chuvâng chuan, “vântirkohteleh mihringte” (1 Korin 4:9) hnêna thuhretu, Kristaa kan awmakan danglam theihzia min hrilhtu tha tak a ni.

Joba lehkhabu hi nangma chungchâng inziahna ni tasela, engtiangin nge a tlar hmasa ber hi ziah nih ve ang le?Hêng a kâr âwlte hi han dah khat dâwn teh: __________ramah mi pakhat a awm a, a hming chu ______________ a nia; chu mi ___________, mi __________, leh Pathian___________ mi, thil tha lo laka ________________ a ni.”

Page 75: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

149 150

THAWHTANNÎ DECEMBER 19

Hnute Khala Chulh KawngA chunga chhiatna lo thlengte pawm mai tuma a beih mêk

lâi chuan, a hun kal tawhte a thlîr kîr a, tha a tiin koh kîr leh tak anâp rum rum mai a ni. Tûn hmâ, a vânglai huna a nun dânte chusawi chhuakin, “Ka kalna kawngte chu hnute tui khala chulh a ni”a ti (Joba 29:6).

Entîr nân, Joba 29:2-ah chuan, Joba hian “Pathianin a vênlai nîte” chu a sawi a. Hebrai tawnga “vêng” an sawina thumalchu Thuthlung Hlui bu pum puia Pathianin a mîte a ngaihsak thusawina thumal tlânglâwn tak atanga lo kal a ni (Sâm 91:11 lehNumber 6:24). Eng pawh ni se, Joba nun kha chu a thain a duhawmhlê thîn tih a chiang a. Thil pawimawh tak ni bawk chu, amah ngeipawhin a nun kha a tha a ni tih a hre ve kha a ni.

Joba 29:8–17 chhiar la. Hêng thute hian mi dangtenJoba an hmuh dân leh, harsatna tâwkte Joban a tanpui thindân engtin nge an sawi?

Hêng chângahte hian Joban mîte zah a kaizia kan hmu a.“Kawthlêra thutna buatsaih” (Joba 29:7) tih tawngkam hian antual chhûng inrêlbâwlnaah khân, Joba hian dinhmun pawimawhtak a chang a ni tih a tilang. Chutiang thutna chu khawtlânga puipâdeuhte leh zah kai phâk chinte hnênah an hlân thîn tlângpui a, chûngmîte zîngah pawh chuan Joba hi a langsâr ber pâwl a ni.

Nimahsela, an khawtlânga mi “hniam ber berte” pawhinamah hi an hmangaihin an zah hlê mai tih kan hre thei a. Mi retheite, boral dâwn têp tawh te, mitdel te, hmeithai te leh pa nei lo–malsâwmna a dawn ang dawng ve phâk lote ngei mai kha a tanpuiin,a thlamuan bawk thîn.

“Pathian chuan a lehkhabu-ah hian mi hmuingîl tak pakhatchanchin min hrilh a–he mî hi hlawhtlinna dik tak neitu, vân lehkhawvêlin an chawimawi rawn chu a ni.”–Ellen G. White,Education, p. 142. Hêng Bible chângte leh châng dangte (kan lahmu zêl ang a) pawh hian kawng tinrêng–mihringte leh Pathianmithmuha - Joban hlawhtlinna a chan chhan chu min hrilh a ni.

Mi hausate, thiltithei deuhte leh, mi hmingthangtakte chunga ngilneih leh zahawm hlawh hi chu a harsa vakloh va. Mahse engmah pêk tûr che nei ve loho kha engtinnge i tih thin?

THAWHLEHNÎ DECEMBER 20

Thinlung Leh MitHan thlîr thuak chuan, a hnuaia Bible châng târlante atang

hian, Joba kha mi chopo ve angreng tak, mi dangte hmâa athianghlimna leh a felna leh a nungchang thatna pho chhuah duh mini âwmin a lang a. Hetiang rilru put hi Bible-in a thil huat huam êmêm mai kha a ni bawk sî (Matthaia 23). Nimahsela, chutiang rilruchu Joba hian a pu ve hauh lo. Hetah pawh hian a chheh vêl thiltehriat a pawimawh leh khawp mai: tûn hmâin thil dik lo eng engemaw a lo ti tawh thîn a, chu a nun dân tha lo tak mai chu tûna atawrh chhan pawh hi ni chiaha hrilh a ni. Chutih laiin Joba hi chuanchutiang chu a ni thei lo hrim hrim a, a chunga thil lo thlengte khathil tihsual eng emaw a neih vânga thleng a ni lo tih a hre chiang hlêthung. Chuvâng chuan, tûn hmâa a nun a lo hman tawh dân leh engang mi nge a nih thin tih te kha a ngaihtuah kîr a, a sawi chhuak tahial a ni.

Page 76: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

151 152

Joba 31:13-15-a Joba thil sawi hi chhiar la. Eng vânginnge he thuchah hi a pawimawh viau?

Hetah hian Joba chuan, a bîk takin a hunlai atâna mi zawngzawng intluk tlâng vek a nih thu hi (a nihna takah chuan engtikhunah pawh a ni zâwk a) mak tak maiin a lo hrethiam daih tawh ani tih a tilang. Hmâsâng khawvêlah khân mi zawng zawngin diknachanvo an neih theuh thu leh, mi zawng zawng huap zo vek dân aawm thute hi hriat emaw, zawm emaw a ni ngai lo va. Hlâwmhrang hranga awmin hlâwm tinte chuan hlâwm dangte âia ropuizâwk leh chungnung zâwkah an inngaih theuh hlawm a, mi dangtezahawmna leh dikna chanvo an rah behsak a ni tih hriatna pawh anei ngai meuh lo a ni. Mahse Joba hi chuan mihring dikna chanvo ahriatthiam chin chin chu a takin a lan chhuahtîr thîn a; chûng diknachanvote chu min siamtu Pathian atanga lo chhuak a nihzia pawh asawi bawk thîn. Kawng thenkhat ngaihtuah phei chuan, Joba khâna hunlaia mîte chauh ni lovin, keini tûnlai huna mîte ngei pawh himin lo hmakhalh daih tawh a ni kan ti thei ang.

NILAINÎ DECEMBER 21

Lungpui Chunga Sak InJoba 31:24–34 chhiar la. Joba chanchin atang hian

eng thil dang nge kan zir theih la awm?

Joba nun leh nungchang chungchânga LALPAN khatiang thua sawi kha a mak vak hran lo. Ani kha chuan a rinna a nun chhuahpuive chiang êm mai a, a thiltihte khân Pathian nêna inzawmna taktak a neihzia a puang chhuak bawk a ni. Hei tak hi a phunnâwinatitamtu pawh a ni rêng a: “Eng vângin nge hêng thilte hi kachungah a lo thlen? Hei hian a thiante tanchhan pawh kha awmzeinei lo leh thu lawi lo maiah a siam bawk a ni.

Nimahsela, Joba rinawmna leh thuâwihna nun atang hianthuchah thûk zâwk leh pawimawh zâwk lâk chhuah theih kan lanei cheu a. Tûn hmâ lama a lo nun tawh dân kha a hnu-a chungavânduaina lo thlengte a lo dawnsâwn dân nên a inzawm hnaihzia hilo chhinchhiah mah teh. “Pathian sawi chhiaa thi mai tawh tûra”(Joba 2:9) a nupuiin thurâwn a pêk a pawm lo kha tih palh thilemaw, vânneih vâng emaw, amahin a tum ve rêng vâng emaw lama ni lo. Kum kha leh chen Pathian laka rinawm tak leh a thuâwihtaka a lo awm tawhna khân a chungah eng thil pawh lo thleng mahse, LALPAa rinna nghahtîr theitu tûr rinna leh nungchang a lo pe a nizâwk.

Matthaia 7:22–27 chhiar la. Hêng chângahte hianrinawm taka Joba a awm reng theihna chhan eng nge kanhmuh le?

Heti laia Joban hnehna ropui tak a chan theihna chhanbulpui ber chu, a hmâa hnehna tênau eng eng emaw a lo chantawhte vâng kha a ni a (Luka 16:10). Inphah hniam duh miah lovathil dik leh tha a vawn ngheh tlatna khân, khatiang mî-ah khân asiam ta a ni. Joba nuna kan hmuh hi Jakoba bu-in rinna kawnga thiltihin pawimawhna a neih thu sawi kha a ni a. “A rinna chu a thiltihtenên an tang kawp a, tichuan a rinna chu thiltihte avângin a lo famkimta a ni tih in hria em le? (Jakoba 2:22, NKJV).He chângah hianKristian nuna thil pawimawh tak awm chu târ chhuah a ni a. Jobachanchin-ah hian chu thil chu chiang takin a lang a ni. Joba khakeimahni tîsa leh ruh ang te pu ve tho a ni a; mahse Pathianhmangaihna azârah leh ama tumruhna avângin Pathian lakahrinawm takin a nung thei a ni.

Page 77: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

153 154

Joba anga rinawm taka nung ve thei tûr hian eng angduhthlannate nge i siam ngai awm?

NINGÂNÎ DECEMBER 22

Pathian Finna Tam Tak ChuJoba bûa a laihâwl vêl, Joba leh a thian pathumte an inchhân

tawn zak zâkna kârah khân Tamani mi Elifaza chu rawn inrawlhve-in, Joba hnênah, “Mi fel i nih chu Engkimtitheia tân a hlû em ni?I kawngte i tihfamkim chu a tân a hlâwk em ni?” (Joba 22:3) tiina zâwt a nih kha. A phêna thil thlengte kha ngaihtuah chuan, hezawhna hi chu zawhna runthlâk tak zawng a ni ngei mai. Ni e, Jobami fel a nihna kha Pathian tân chuan a hlû a, sawisêlna tûr engmahawm lova Joba a nung kha a hlâwkthlâk êm êm bawk. Hei hi Jobachungchângah chauh a dik a ni bîk lo va –LALPA zuitu nia inchhâlzawng zawngte tân pawh a pawimawh êm êm tho va ni.

Matthaia 5:16 chhiar la. Hêng thûte hian Elifazan Jobahnêna zawhna a zawh kha engtin nge an chhân?

Joba lehkhabu-a an thu khel ber pakhat chu, ‘Joba kha arinawm tluan ang em?’ tih a ni. Setana chuan ‘rinawm tluan lovang’ a ti a; Pathian erawh chuan ‘a rinawm tluan dâwn’ niin asawi ve thung. Hetih lai, Setana nêna a inbeih lai tak phei hi chuan,Joba rinawmna kha Pathian tân chuan a hlu leh zual hlê a ni.

Mahse he thawnthu hi chu thil thleng lian zâwk daih thlenginhlet a chhuahna mai a ni a. Vântirhkoh pakhatna thuchah chuanPathian hnêna “ropuina hlân” (Thupuan 14:7) tûrin min hrilh a;Matthaia 5:16-ah pawh Isua chuan kan thiltih thatte hmang hianPathian kan chawimawi theih thu a lo sawi ve bawk.

Hei chiah hi Joban a tih chu a ni a, a tih ang hi keini pawhinkan ti ve thei bawk a ni.

Efesi 3:10 chhiar la. Heti laia Paula thil sawi hi engtinnge Joba bû-ah hian nasa vak lova puan chhuah a nih?

He lai châng leh, Joba bû-ah pawh kan hmuh tho bawk hi,Pathian chuan ama ropuina tûr leh amah ang an lo nih theih nân amîte nuna hna a thawh reng thu sawi chhuahna a ni a. “Mihringtenunah hian Pathian anpui nihna chu tihlan a ni tûr a ni Pathianzahawmna, Krista zahawmna chu a mîte nungchang that famkimnachuan a puang chhuak ang.”–Ellen G. White, Chatuan Nghahfâk,p. 671. Kum sâng tam tak liam taa chêng, Joba nun khân he dân himihringten an zâwm thei a ni tih chiang takin a tilang a. Mahse hunhrang hranga chêng Pathian mîte hian hetiang nun hi an nunchhuahpui thei theuh a ni.

I nuna eng ber khân nge Pathian châwimâwi le? Ichhânna chuan nangmah leh i nun dân mai bâkah, i nun dânathlâk danglam ngai awm engte nge a hrilh che?

ZIRTÂWPNÎ DECEMBER 23

Ngaihtuah zui tûr: Kohhran Siamthatna khân rinna avângchauha chhandam kan ni tih thu ropui tak hi a rawn châwi lâr thaleh a. He thutak hi a vawi khatna atân Eden Huanah khân puanchhuah a lo ni tawh a (Gen. 3:15); tichuan, Paula hmanga puanchhuah tak tak a nih hmâ khân Abrahama hnênah pawh fiah deuhzâwka pêk a lo ni tawh bawk (Genesis 15:6, Rome 4:3).

Page 78: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

155 156

Mahse rinna avânga chauha chhandam kan ni kan tih hian, ringtununa Thlarau Thianghlimin hnâ a thawh thu hi kan sawi bo chuanglo va; mahse chu chu chhandam nihna atân ni lovin, chhandam kanni tawh a ni tih tilangtu a ni zâwk. Chutiang a nihzia chu Joba nunleh a nungchangah khân chiang takin kan hmu.

Pathian thu zir mîte chuan hetianga Thlarau Thianghliminringtu nuna hnâ a thawh hi “tihthianghlimna” tiin an sawi thîn a,thianghlim taka nung tûra siamna tihna a ni ber âwm e. He thil hiPathian Lehkhabu-a thupui pawimawh ber pakhat a ni a,“thianghlimna lovin tû ma’n LALPA an hmu lo vang” (Hebrai 12:14)tiin min hrilh hial a nih kha. Tihthianghlimna tih awmzia chu “thilthianghlim atâna hman tûra serh hrang” tihna a ni a, LALPAN thu athlunpui Israel mîte hnêna, “In thianghlim tûr a ni, kei LALPA inPathan hi ka thianghlim sî a” (Leviticus 19:2) tih thu a sawi hian atum chu a phawk chhuak chiang hlê.

Thuthlung Hlui leh Thar lehkhabu hrang hrangte hian asawi chhuahna tawngkam an hman dân chu inang diak diak vek lomah se, kan nunah Pathianin hnâ a thawh thu erawh chu an sawitheuh thung a. Rilru lama that famkimna lama that len zêlna tih angdeuhin a ngaih theih ang. “Thlarau Thianghlim thiltihtheihna lehmihring tumna tangkawpin a tawhtawl tê-a rilru lama inthlâkdanglamna a thlen chhotîrna” hi a ni.”–Handbook of SDATheology, p. 296.

He hnâ hi Pathian chauhin a tihlawhtlin theih chu ni thomah se, thiam chang ni tûra nawr luih theih kan ni lo ang bawkin,tihthianghlim ni tûr pawh hian nawr luih theih kan ni bîk chuang lo.LALPA hnênah keimahni kan inpe ang a, tichuan rinna avânga thiammin chantîrtu LALPA tho khân min tithianghlim ang a, Joba chungah

pawh a lo tih tawh ang khân, a theih chen chen thlengin Pathiananna kawngah min chher puitling dâwn a ni. Chumi chungchângchu sawiin Paula chuan, “Ka naute u, Krista chu nangmahniahsiam puitlina a awm hmâ loh chuan, nau veiin ka vei leh che u hi,”(Galatia 4:19) a ti a. Ellen G. White-i pawhin ti hian a lo ziak vebawk: “Krista chu kan zui tûr a ni a, ani chu kan tâna entawn tûrtha famkim leh thianghlim a ni. Amah chu kan han tlûk phâk ngaidâwn hauh lo va; mahse keimahni tlin tâwk ang zia zêlin a tih angchu tih ve kan tum dâwn a ni.”–ThatI May Know Him, p. 265.

Sawi ho tûrte:Keimahni-a LALPAN hnâ a thawh dân hi tidanglam tûrin

eng duhthlannate nge kan siam theih awm? Kan thinlungtidanglam theitu chu Pathian chauh a ni tih kan hria a; mahsekan thawhpui ve ngei tûr chu a ni sî a. Chutianga kan thawhdunna chu eng ang nge ni? Engtiangin nge a lo lan chhuahthin?

Kolosa 2:6-ah chuan, “Chuvângin, Krsita Isua, LALPA

chu in lo pawm tawh bawk a, amahah chuan awm reng rawhu” (NKJV) tih thu kan hmu a. Hêng thûte hian engtin ngerinna leh thuâwihnaa nung tih hi a awmzia hrethiam thei tûrinmin tanpui le?

Engtiang nge a mi mal mai ni lo, a kohhran hianmihringte leh vântirhkohte hmâah LALPA chu ropuina kanhlan theih ang?

Page 79: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

157 158

ZIRLAI 14-NA DECEMBER 24–30, 2016

JOBA BÛ ATANGA ZIRLAI THENKHAT

CHÂNGVAWN: “Chhel taka tuar chhuakte chu nihlawhahkan ngai a. Joba tuarchhelzia kha in hre tawha, a tâwpa LALPAN a tih tâk dân pawh kha inhmu tawh bawk–khâng atang khân LALPA chukhawngaihna ngah leh zahngai thei tak a nihziaa lang a ni” (Jakoba 5:11, NKJV).

SABBATH CHAWHNÛ DECEMBER 24

Chhiar turte: Joba 1- 2:8; Matthaia 4:10; 13:39;

Johana 8:1–11; 2 Korin 5:7;

Hebrai 4:15; 11:10;.

Tun kuartara Joba bû kan zir chu a tâwp lam kan lo thleng tareng mai. A bu chhung hi zir chhuak vekin, thil tam tak zir tawh thomah ila, zir belh tur eng emaw zât a la awm tho a ni tih erawh kanpawm a tul a. Khawvêl thilah pawh hian kan thil zir-te leh kan thilhmuhchhuah tharte hian zir belh tur leh hriat belh tur min hnutchhiahvê zêl tho a ni lo’m ni? Chuvângin, atom chungchângah te, arsichanchinah te, tuifinriata sangha awmte leh chhiarkawp (mathequations) chungchângah te pawh chutiang a nih sî chuan, PathianThu-ah phei chuan zir belh tur a va tam lehzual dâwn êm!

“Pathianin min enkawl dân mak tak mai hi kan hriatthiamloh avâng maiin a thu hi kan ringhlel ngawt tur a ni lo. Khawvêlthilah pawh kan hriatthiam phâk bâk thil mak tak takte’n min hualvêl a ni a. Chuti a nih chuan thlarau khawvêlah pawh hian kanhriatthiam loh thil mak leh ril tak tak a awm a nih pawhin mak kanti vak tur em ni dâwn? A buaithlâk lai ber zâwk chu mihringte rilruchak loh leh zim lutuk hi a ni.” – Ellen G. White, Education, p. 170.

Ni e, thil mak tak tak chu, mihring nuna zawhna harsa berber zawh a nihna hmun, entir nân Joba bû te angah hi chuan a awmreng dâwn a. Chutiang chu ni tho mah se, he thawnthu atangazirlai kan zir chhuah theihte chu kan thlir ho ang a, chung zirlaitechu buainaa khat khawvêla kan chên lai hian Joba anga LALPÂ

chunga rinawm tlat reng kan nih ve theih nân hman tangkai kantum dâwn a ni.

SUNDAY DECEMBER 25

Hmuh Theih Ni Lovin, Rinna Zâwkin

2 Korin 5:7 leh 2 Korin 4:18 te hi chhiar la. Hêngchâng pahniha thudik pawimawh tak puan chhuaha awm chueng nge ni? Engtin nge hêng thudikte hian LALPA zuiturinawm tak nih kan tumna kawngah hian min tanpui le?

2 Korin 4:18-in a sawi tak hi chu tâwpna hun, thih theihtawh lohna silhfêna thuam kan nih hun tur a ni a, chu thutiam ropuitak chu tunah hian a famkimna kan la hmu rih lo. Chu thutiam chua lo la thlen rih miau loh avângin kan mit ni lo, rinna zâwkin kanhmuh a ngai ta rêng a ni.

Page 80: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

159 160

Chutiang deuh chuan, Joba bû pawh hian kan hmuh theihbâk hi thil tam tak a awm a ni tih min kawhhmuh a. Mahse hei hikeini tunlai huna mîte tân hian thil hriatthiam harsa tak erawh chu ani chuang tur a ni lo.

Thuhriltu pakhat chuan khawpui lian taka kohhran pakhatahthu a sawi a. A thusawi ngaithlatute chu thâwm nei miah lo turin ahrilh a. Chutia an reh duk lai chuan a radio ken chu a phawrhchhuak a, a han on a, channel hrang hrangte chu a hmet kual vêla. A radio atang chuan ri chi hrang hrang a lo chhuak ta a.

Chutah thuhriltupa chuan, “Zawhna pakhat ka han zâwtteh ang che u. Hêng ri-te hi khawi atanga lo kal nge in hria em?Radio atanga lo insiam hi a ni em? Ni lo ti rawh u, hêng rî-te hi kanvêl boruaka awm an ni a, ‘radio wave’ tiin an sawi thin, chung chutuna ka âw ang chiah hian a tak takin a an awm ve tho a ni.Nimahsela, wire hmanga inthlun zawm chu kan ni sî lo. Chutih rualchuan kan hmuh emaw, khawih emaw, a ri kan hriat emaw theihloh avâng maiin an awm lo tihna chu a ni lo a ni lo’m ni?” a ti a.

Kan vêla thil awm dang, mita kan hmuh theih si lohtechu engte nge ni (entîr nân, radiation leh gravity te pawhhi). Hêng mita kan hmuh theih loh thilte hi a taka awm ngeini mai lovin, kan nunah nghawng an nei a ni tih hriatna atanghian thlarau lam zirlai engte nge kan zir chhuah theih le?

Joba bû -in min hmuhtir ang hian Joba leh a thiante zinga tu mahhian eng thil nge thleng mêk tih kha an hrethiam tak tak lo va.Pathian a awm a ni tih chu an ring theuh a, Pathian nungchang leha thiltihtheihna ropui tak pawh eng emaw chen chu an hre hlawmbawk.

Nimahsela, mita an hmuh theih thilte – chumi awmziachu, Joba chunga chhiatna lo thleng –phênah hian eng thil nge thlengtih rêng an hre sî lo. Chutiang chiah chuan, keini pawh hian kanhmuh theih loh thil eng eng emaw a thleng reng a ni tih hi kan hrechuang bik em le? Joba bû hian rinnaa kan nun a tulzia min hrilh a,kan chak lohna leh kan thil hmuh leh hriatte tlêm thamzia hre turinmin zirtir bawk a ni.

THAWHTANNÎ DECEMBER 26

Sual SetanaMihringten zawhna chhân harsa tak tak an hmachhawn

zinga pakhat chu “thil tha lo/thil sual hi eng nge ni” tih hi a ni âwme. Mi fing thenkhatte leh sâkhaw mi thenkhatte ngei pawhin thiltha lo/sual a awm a ni tih hi pawm lo mah sela, mi tam zâwk chuanan ngaihdân hi kan tâwmpui lêm lo. Thil tha lo chu a awm ngei a;he khawvêla thil bet ve tlat a ni bawk. Eng hi thil tha lo chu ni a,eng hi nge thil tha lo ni lo chu ni tih thû-ah chuan kan ngaihdân athuhmun vek thei kher lo vang; amaherawhchu, a tam zâwk daih hichuan “kan hmuh chiah hian a awm ngei a ni” tih kan hre thin chua nih hi.

Thil tha lo chu hlâwm lian deuh deuh pahnihah then theih ani a: “leilung dânin a ken tel chhiatnatna-in a thlen thil tha lote” tihleh “chhia leh tha hriatna atanga teha thil sualte” tih te-in. Leilungdânin a ken tel chhiatna-in a thlen, entir nân, lirnghing te, tui lian te,leh hrilêng te hian tawrhna nasa tak a thlen thin a. Chutih laiinchhia leh tha hriatna atanga teha thil sualte chu mihringten kanmihringpuite chungah kan tum rêng vânga thil tha lo kan tihte hi ani ve thung a, entir nân, tualthah te, rukruk te ang hi.

Page 81: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

161 162

H-11

Hmâsâng atanga tunlai thleng mai hian thil tha lo lo awm chhanhi chhui chhuah tumin mi tam takin an lo bei tawh thin a, ngaihdânhrang hrang pawh a tam ngiang mai. Keini Seventh-day Adventist-te hi chuan thil tha lo chu Pathian thil siamte zinga pakhat Setanasuala a tluk atang khân a lo awm tan a ni tih Bible hian a sawi niinkan ngai a. Tunlai mi tam tak hi chuan a tak taka Setana a awmpawh hi an ring tawh mang hlawm lo. Nimahsela, chutiang chuPathian Lehkhabu-in Setana chu a taka awm ngei a ni a, mihringtetihnat tumin hna a thawh reng thu chiang taka a sawi hi kan hnâwla nih chauhin kan ring ve thei ang.

He thudik hi Joba bû-ah hian a lang chiang lehzual êm êma ni.

Joba 1:1 atanga Joba 2:8 hi chhiar la. Engtin ngehêng bung pahnihte hian khawvêla thil tha lo chi hrang hrangthlengahte hian Setana a inrawlh thukzia hrethiam turin mintanpui le?

Joba chungchâng bikah hi chuan a chunga thil tha lo hranghrang lo thlenga a mawhphurhtu ber chu Setana a ni a. Nimahsela,Joba bû -a hetiang kan hmuh avâng mai hian thil tha lo leh tawrhnathleng tinrêng hi ramhuai hnathawh a ni vek e tihna chu a ni chuanglo. Joba bû-a a changtute ang bawk hian, keini pawhin thil râpthlâktak tak tak lo thleng thinte hi eng vânga lo thleng nge an nih tih kanhre vek bik chuang lo va. Dik tak phei chuan, Joban vânduaina atawh chungchânga an inchhân tawnnaah pawh khân “Setana”hming hi chu a lang lo hrim hrim lehnghâl. An mawhpuh ber chuSetana ni lovin, Pathian leh amah Joba te kha a ni a. Chutiang chuni mah se, Joba bû hian thil tha lote hi tu thlentir nge tih chu minhmuhtir tho a ni.

Hêng Bible chângte hian Setana chu a taka awm ngeia nihzia engtin nge an sawi? Thupuan12:12; Matthaia 4:10;13:39; Luka 8:12; 13:16; 22:3, 31; Tirhkohte 5:3; 1 Petera5:8. Chu âi pawha pawimawh zâwk chu, i nunah khân Setanarawn inrawlhna sawi tur eng engte nge i neih le? Engtin ngea lakah chuan him takin i awm theih ang?

THAWHLEHNÎ DECEMBER 27

Hetiang Thiante Nên Hian . . .

Joba hnêm tura lo kal a thian pathumte (a hnu-ah pakhatdangin a rawn belh ve leh a) hian rilru tha tak pu-in khatiang thutekha an sawi a ni tih hria ila. A chunga thil thlengte kha râlkhatatangin an lo hria a, tichuan, amah tawrhpui tur leh thlamuan turinan lo kal ta a ni (Joba 2:11). Amaherawhchu, Joban a kâ a han âna, a chunga chhiatna lo thlengte avânga a han phunnâwi chiah khachuan, anmahni dinhmuna Joba dah a, anmahni Pathian thu kalpuidân rema thil awmzia sawifiah kha an thianpa rilru hnual tawh fuihphura chawikân âi chuan an ngai pawimawh zâwk ta tlat mai a ni.

Thil nihna dik tak hi an hmu thelh fo thîn a. Mahse hmu dikangin an inngai sî a ni lo’m ni? A phû rêng vânga khâng thil zawngzawngte kha Joba chunga lo thleng han ni ta se? Pathian thû angchuan an dik ni mai tûr, mahse enge ni sî le? Joba khân Pathian thuhriatna dik a mamawh em? Nge, thil dang daih chu a mamawhzâwk le?

Johana 8:1–11 chhiar la. Hêng mîten an tlâkchhamêm êm nia Isuan a sawi chu eng nge ni?

Page 82: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

163 164

A uirê lai an man hmeichhia leh amah hêktute chanchinahleh, Joba leh amah mawhchhiattute chanchinah hian thil inang lolian tak pakhat a awm a. Kha hmeichhia khân thil a tisual a. A thiltihsual chu amah hêktute thil tihsual âiin a nêp deuh hlek pawh a nimai thei e; mahse thil a tisual ngei a ni tih chu phat rual a ni lo. Jobaerawh hi chu thil tihsual nei miah lo a ni ve thung a (ti mai ila);amah tlawhtuten an rinhlelh ang hi chu pakhat mah tih a nei lo.Nimahsela, he hmeichhia ang bawk hian thil tihsual eng emaw neive lo ni ta pawh ni se, Joban an hnên atanga a mamawh ber chu hehmeichhia pawhin a mawh ve tho “khawngaihna leh ngaihdamna”a ni a, chu chu hrehawm tuar zawng zawngin an mamawh vek ani.

“He hmeichhia a ngaihdam a, nun tha zâwk nei leh tura afuihna thu a sawiah khân Isua nungchang chu felna famkim mawina-in a lo êng chhuak a. A thil tihsual chu sawi nêpsak emaw, mahniinthiam lohna a neih chu tihkiansak emaw chuang miah si lovin,thiam loh chantir mai lova chhandam theih hrâm dân kawng a zawnga. He hmeichhe sual tak hi khawvêl chuan a hmusitin a chêksawlha; mahse Isua chuan thlamuanna leh beiseina thuchah a hrilh thunga ni.”–EllenG. White, Chatuan Nghahfâk, pp. 445, 446.

Joba bû-in min zirtir ber chu mi dangte dinhmun turah kanindah ve thin a ngai a ni tih hi a ni. Inzilh a tul hun leh hmun chu aawm ngei mai a, inchhâl deuh rap rap châng pawh a awm bawktur a ni; mahse chutiang chu kan tih hmâin keini pawh mi sual vetho kan ni tih hi kan hriat reng a tul khawp mai.

Engtin nge hrehawm tuarte chungah (anmahni thiltih dik loh vânga tuar pawh ni se) nasa zâwka khawngaihnalantîr dân kan zir theih ang le?

NILAINÎ DECEMBER 28

Hlîngte leh Buarte Âia Nasa ZâwkKan hriat tlân theuh angin, mihring nun hi a khirhkhân êm

êm mai a. Kan nu leh pa hmasa berte suala an tluk chiah khânLALPA chuan an bawhchhiatnain a nghawng tur thenkhat chu ahrilh nghâl a, khata tang tawh khân mihring nun harsat turzia chuhrilh thâwi kan lo ni daih tawh a ni (Gen. 3:16–24). Mahse hêngtehi chu a hmâwrhmuhna lek a la ni zâwk a. A thuhrimah, harsatnakan hmachhawnte chu “hlingte leh buarte” mai lo ni ta ang sechuan, mihringte nun hi vawiina kan nun dân nên hi chuan a inanglo hlê ang.

Kan han hawi kual vêl a, kan thil hmuh chu tawrhna,damlohna, retheihna, indona, dân bawhchhiatna, beidawnna, boruakleh tui bawlhhlawh, leh dik lo taka thil tih chi hrang hrangte a nilo’m ni? Hmâsâng chanchin ziaktu lâr tak Herodotus-a chuanmihringte hian lusun rêng rêngin hun kan hmang nia a hriat thu asawi a–nautê a lo piang a, chu nautê chuan lungngaihna leh tawrhnachi hrang hrang a la hmachhawn ve ngei dâwn tih an hriat avângina nu leh pate chuan an lo sun lâwk a. Chutianga lo ngaihtuah lâwkngawt mai chu a rilru kawihthlâk viau tho rualin, hnial thla thei tumah kan awm bawk si lo a ni lo’m ni?

Mahse Joba bû-ah hian mihring dinhmun chungchângathuchah tha tak mai awm chu kan hmu a. Kan hmuh tawh angkhân, Joba kha mihring zawng zawngte âiawhtu angah lo ngai taila, a chhan chu kan zavai hian hrehawm kan tuar vek a, a chângphei chuan dik lo taka lang leh, kan thil tihsual phu ang ni lo taktepawh kan tuar thin a ni. Joba thil tawn kha a dik tâwk lo va, keinithil tawh pawh hi a dik vak bik chuang lo.

Page 83: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

165 166

Mahse, hetiang zawng zawngah hian Joba bû-in kan hnênaa sawi chu Pathian a awm tih hi a ni a, Pathian chuan kan chungathil lo thlengte hi a hre vek a, thil engmah lo atân a ni dâwn lo a nitih min hrilh bawk a ni.

Khawvêl mîte leh Pathian awm ring lo mîte chuan mihringnun hi awmzei nei lovin a kal a kal ang a, kan lo thih hian kumkhuaatân kan tâwp zui nghâl mai dâwn niin an ngai a. A chhânna hmuhtumin bei ngial thin mah se, engmah an hmu zo chuang lo; a chhanpawh he nun hian, amah ngau ngau hi chuan engmah min pêk tura neih loh vâng a ni. Pathian awm ring lotute ngaihdân pakhat chu“Nihilism” (ni-hi-lî-zim tia lam tur) an ti a, Latin thumal pakhat,nihil tih atanga lo kal a ni a, a awmzia chu “engmah lo” tihna a nia. Nihilism chuan kan khawvêl leh khawvêla kan nun hrim hrim hiengmah lo mai niin a ngai a ni.

Joba bû hi chuan thi thei kan nunin min tihthaih reng nihilpiah lama thil awm chu min kawhhmuh ve thung a. Pathian lehbeiseina kan neih phah theihna tur khawvêl dang chu minkawhhmuh a ni. Kan chunga thil lo thleng zawng zawngte hi achhan engmah awm chuang lova lo thleng mâwl tawp ni lovin, athleng a ni tih Pathianin a hriat vekte an ni zâwk a, ani chuan engtikni-ah emaw chuan a la siam tha vek dâwn a ni tih min hrilh bawk.Joba bû hian zawhna lian leh harsa tak takte chu chhân lohvintâwpsan mah se, engmah nei lova, vaivuta kir leh mai tur ringawtchuan min kalsan lo thung a (Genesis 3:19; Joba 2:8). Chutiangchu ni lovin, beiseina azawnga beiseina ropui ber mai, tuna kanhriat mai theih âia ropui daih zâwk chu min hnutchhiah a ni.

He khawvêlin min pêk theihte âia ropui daih zâwkbeiseina kan nei a ni tih min hrilhtu Bible chângte chu engengte nge ni? (Entîr nân, Hebrai 11:10; Thupuan 21:2).

NINGANÎ DECEMBER 29

Isua leh Joba

Hmânlai atang tawhin Bible zirtu tam tak chuan Jobachanchin leh Isua chanchinin inanna lai an neihte hmuh chhuahtumin an lo bei tawh thin a. Joba kha Isua “hlimthlâ” (inthâwinaaran an hlan thinte ang deuh kha) chiah chiah chu ni lo mah sela,inanna eng eng emaw chu an nei ngei a ni tih lang. Hêng an inannnateatang hian zirlai dang zir chhuah theih kan nei leh a, chu chuchhandam kan nih theihna tura LALPÂ insên nasatzia hi a hi.

Joba 1:1 hi 1 Johana 2:1 nên khaikhin la, Jakoba5:6, hi Tirkohte 3:14 nên khaikhin bawk ang che. Eng ngean inanna awm le?

__________________________________________________________

Matthaia 4:1-11 chhiar la. Isua leh Joba-ten inannaan neih awm chu eng nge ni?

___________________________________________________________

Matthaia 26:61; Luka 11:15, 16; leh Johana 18:30te hi chhiar la. Hêng chângten an sawi leh Joba thiltawntekhân eng nge inanna an neih?

___________________________________________________________

Joba 1:22 leh Hebrai 4:15-te hi chhiar la. Eng nge ainanna awm i hria em?

___________________________________________________________

Page 84: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

167 168

Hêng Bible chângte hian Joba thil tawnte leh Isua thil tawninang tak takte an sawi a. Joba kha Isua anga sualna nei lo chu a nive lo ngei mai a; mahse mi rinawm tak leh mi fel tak zawng a niphawt mai; a nun khân Pathian a châwimâwi hle a ni. Setana chuanIsua a fiah ang bawk khân Joba pawh hi a lo fiah ve tawh bawk a.Joba bû pum puiah hian Joba chu dik lo taka mawhchhiat a nih thukan hmu châmchi a; Isua pawh khân dik lo taka puhna a hmachhawnzing ve hlê bawk.

A tâwp berah chuan, a pawimawh ber pawh a ni hial maithei, khatiang thil zawng zawngte kha a chungah thleng mah se,Joba chu LALPA chunga a rinawm tlat reng tho a. Isua pawh khakan tân a Pa lakah a rinawm tluan chhuak bawk. A chungah khâneng thil pawh thleng mah se, sualna nei miah lovin a nung tlat rengthei a, Pathian nungchang a phawk chhuak zo hlê a ni. Isua chu “a[Pathian] tak anpui ngei” a ni a (Hebrai 1:3), chuvângin amahchiah hi mihringte chhandamna atâna felna kan mamawh awmchhun chu a ni, “chu chu Pathian felna, Isua Krista rin avânga aring apiangte hnêna tihlana awm chu a ni (danglamna rêng a awmlo)” (Rome 3:22).

Joba nun, a hrehawm tawrh, leh a rinawmna te kha amahTlantu Isua leia a lo la din huna a tân leh, kan tâna a la hmachhawnturte lo entir lâwktu tlêm tê leh kimchang lo tak a ni (Joba 19:25).

ZIRTÂWPNÎ DECEMBER 30

Ngaihtuah zui tur: Kum za tam tak chhung chu Joba bû hianJuda-te, Kristiante, leh Muslim-te pawh a lo tiphurin a lo tifing a,chona ropui tak tak a lo pe tawh thin a ni. Chona a pe kan han tihchhan chu, kan hmuh tâk ang khân Joba bû hian zawhna tam takchhân lova a tâwpsan tak daih vâng a ni ber a.

Kawng khata ngaihtuah chuan hei hi mak kan ti viau tur pawh ani hran lo. A rêng thu-ah, Genesis atanga Thupuan thleng mai hianBible-a eng lehkhabu hi nge zawhna chhân lova kalsan pahnih khattal nei lo awm le? A pum pui thu-a lâk pawhin, Bible hian zawhnazawng zawng chu a chhâng bik chuang hauh lo mai. A thu khelthenkhat, entir nân, suala mihringte tluk thu leh chhandamnaruahman te pawh hi chatuana kan zirlai tur a ni tlat mai a (IndonaRopui, p. 678 chhiar la). Chuvâng chuan engtin nge lehkhabufamkim lo pakhat lek hian, LALPÂ thâwk khum pawh chu ni thomah se, kan hriat duh zawng zawng min hrilh theih tehlul ang le?

Mahse Joba bû hi a mal tlat lo tih hria ila. Pathian Thu-inthil ropui tak a puah chhuahte zinga a pêng pakhat a ni ve a. Chutianga nih avâng chuan mi zawng zawng, a bik takin Pathian zuitutezawng zawng chu thuchah ropui tak min pe a. Chu thuchah chu“harsatna leh buaina kâra rinawmna” tih hi a ni. Joba hi Isuan, “Atâwp thlenga tuar peih chu, chu mi ngei chu chhandamnin a awmang” (Mat. 24:13) tih thu a sawi kha a taka nun chhuahpuitu a nia. Isua ringtu, rinawm taka nun tum tu hian nge hrilhfiah hleih theihmiah lo khawpa thil dik lo tawn châng nei miah lo le? Isua zuitu,rinawm taka nun tum tu hian nge rinna kawnga chona hmachhawnngai miah lo le? Isua zuitu, thlamuanna chan tumtu hian nge hêknaleh dâwta puhna tâwk hlauh zâwk lo awm le? Joba bû hian mipakhat, hêng zawng zawng âia nasa daih zâwk hi hmachhawn a,mahse rinawm tluan chhuak zak chanchin min hrilh a. Joba tân lehkan tâna kraws-a thi kha rinna leh khawngaihna avânga kan ring anih chuan, kan tâna thuchah ni tur chu: “Nang pawh chung angbawk chuan va ti ve rawh” (Luka 10:37) tih hi a ni ang.

Page 85: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

169 170 MORNING WATCH October, 2016

1. Nisarihni Johana 1:4

2. Nikhatni Kolossa 2:9, 103. Thawhtan Kolossa 2:6, 74. Thawhleh 3 Johana 1:35. Nilai 3 Johana 3:246. Ningani Galatia 3:267. Zirtawp Johana 15:18. Nisarihni Johana 15:5

9. Nikhatni Johana 15:210. Thawhtan Johana 15:411. Thawhleh Johana 15:612. Nilai Matthaia 10:32, 3313. Ningani Johana 15:814. Zirtawp Johana 17:2115. Nisarihni Johana 17:22

16. Nikhatni Johana 17:2317. Thawhtan 1 Johana 3:618. Thawhleh Johana 17:2619. Nilai Johana 6:5620. Ningani Kolossa 3:321. Zirtawp Matthaia 5:322. Nisarihni Matthaia 5:4

23. Nikhatni Matthaia 5:524. Thawhtan Matthaia 5:625. Thawhleh Matthaia 5:726. Nilai Matthaia 5:927. Ningani Matthaia 5:1028. Zirtawp Matthaia 5:1129. Nisarihni Sam 32:1

30. Nikhatni Kolossa 1:2731. Thawhtan Sam 104:34

Sawi ho turte:Juda mi, Joba bû pawh chhiar thîn, Isua lo pian hmâa

chêng tu emaw rilru-a thil awm tur âwm ang kha han ngaihtuahchhin la. Chu mi chuan keini Isua lo pian hnu-a chêngtenkan zawh ve lêm loh zawhna eng engte nge neia i rin le?Chumi awmzia chu, engtin nge Isua chanchin leh kan tânathil a lo tih tawh khân Joba bû hi hrethiam thei turin minpuih le?

Joba i hmuh hunah eng thu nge i zawh hmasak ber anga, eng vângin nge chu chu i zawh ang?

Joba bû-in a sawi tel, mahse tun kuartar-a kan zirlaiin ahuam si loh eng engte nge awm le?

Joba bû kan zirna atang hian eng thlarau lam thupuinge i lo chhar chhuah ve le? I thil zir chhuah chu i classmember-te hnênah hrilh ve ang che.

Page 86: Sabbath School Lesson PUITLING SABBATH SIKUL … Goldstein-a hi Puitling Sabbath Sikul Zirlai Bu ... changtupa ber leh a nupui tharten hnehna an chan thu ... Hlimawm taka tâwp thawnthu

171MORNING WATCH

November, 2016

1. Thawhleh Thufingte 2:62. Nilai 1 Korinth 6:203. Ningani 2 Korinth 6:164. Zirtawp 1 Korinth 15:335. Nisarihni Sam 101:2

6. Nikhatni Sam 40:117. Thawhtan Sam 27:48. Thawhleh Ephesi 2:219. Nilai Genesis 39:2110. Ningani Genesis 13:911. Zirtawp Daniela 1:1712. Nisarihni Sam 42:1

13. Nikhatni 1 Thessalonika 4:10, 1214. Thawhtan Kolossa 1:1115. Thawhleh Hosea 10:1216. Nilai 2 Petera 1:4

17. Ningani Ephesis 6:1318. Zirtawp Philippi 2:12, 1319. Nisarihni 1 Korinth 13:11

20. Nikhatni Ephesis 4:14, 1521. Thawhtan 2 Thessalonika 1:322. Thawhleh 1 Korinth 14:1223. Nilai Ephesi 4:1324. Ningani Hosea 6:325. Zirtawp Hebrai 12:226. Nisarihni 1 Korinth 13:12

27. Nikhatni Johana 1:1428. Thawhtan Exodus 33:1829. Thawhleh Sam 34:130. Nilai Johana 17:24

172MORNING WATCH

December, 2016

1. Ningani Thupuan 7:32. Zirtawp Isaia 55:63. Nisarihni Galatia 4:7

4. Nikhatni Sam 1:35. Thawhtan 1 Petera 4:76. Thawhleh Tita 2:12, 137. Nilai Thupuan 14:58. Ningani 1 Johana 5:49. Zirtawp Thupuan 22:1210. Nisarihni Thupuan 3:3

11. Nikhatni 2 Petera 3:11, 1212. Thawhtan Luka 18:713. Thawhleh Sam 27:514. Nilai Thupuan 22:1115. Ningani Thupuan 19:916. Zirtawp Matthaia 25:3117. Nisarihni Matthaia 24:31

18. Nikhatni 1 Thessalonika 4:1619. Thawhtan 1 Thessalonika 4:1720. Thawhleh Matthaia 25:3221. Nilai Jakoba 1:1222. Ningani Thupuan 7:923. Zirtawp Matthaia 25:3424. Nisarihni Thupuan 2:7

25. Nikhatni Thupuan 2:2626. Thawhtan Thupuan 2:1127. Thawhleh Thupuan 3:428. Nilai Thupuan 3:4, 529. Ningani Thupuan 3:1230. Zirtawp Thupuan 3:2131. Nisarihni Thupuan 21:7


Recommended