Date post: | 29-May-2015 |
Category: |
Education |
Upload: | vigyanashram |
View: | 662 times |
Download: | 15 times |
बि�ज प्रबि�या� कशी� करा�वी�?
Vigyan Ashram
(A center of Indian Institute Of Education)At. Post Pabal Dist. Pune 412403
www.vigyanashram.com www.techshala.com
www.renindia.in
ibajap`ik`yaa
• ibajap`ik`yaa kolyaamauLo ibayaaNyaaMcaI ]gavaNaxamata vaaZto ,• ipkacaI raoga p`tIkarSa@tI vaaZto• ipkacyaa ]%padnaat maaozyaa p`maaNaavar vaaZ haoto.• ]%padIt maalaacaI p`tvaarI hI maaozyaa p`maaNaat caaMgalaI Asato.
“Sauw ibajaapaoTI fLo rsaaL gaaomaTI”
ibayaaNyaaMnaa porNaI puvaI- jaI p`ik`yaa kolaI jaato %yaasa ibajap`ik`yaa Asao mhNatat.
mhNauna porNaI puvaI- sava-ca ibayaaMnaa AaOYaQaacaI p`ik`yaa kolaI tr maaozyaa p`maaNaavar ]%padnaat vaaZ hao[la.
mhNauna porNaI puvaI- sava-ca ibayaaMnaa AaOYaQaacaI p`ik`yaa kolaI tr maaozyaa p`maaNaavar ]%padnaat vaaZ hao[la.
1.ibayaaNyaacaI sauPtavasqaa GaalavaNyaasaazI.2.ibayaaNyaacaI ]gavaNa xamata vaaZvaNyaasaazI ,3.ijavaaNau KtaMcaa vaapr. 4.raoga va ikDIMpasaUna ipkacaa bacaava krNyaasaazI.
ibaja p`ik`yaocao p`mauK ]i_YT
ibajap`ik`yaosaazI AavaSyak saaih%ya
Gamaolao
hatmaaojao
gaa^gala
maask,
paNaIAaOYaQagaaoNapaTgauL
ibayaaNyaacaI sauPtavasqaa
ibayaaNyaacaI sauPtavasqaa
vaatavarNaat yaaogya va Anaukula GaTk Asatanaa AMkurNaxama ibayaa $jat naahI.ASaa ibayaaMcyaa Avasqaolaa sauPtavasqaa mhNatat. vaogavaogaLyaa ibayaMamaQyao sauPtavasqaocaa kalavaQaIcaa vaogavaogaLa Asatao.tao kahI idvasaapasauna kahI mahInyaaMpya-Mt Asau Saktao.
sauPtavasqaocaI karNao
sauPtavasqaocaI karNao1.kahI ibayaaMcao AavarNa kzINa Asato.%yaamauLo
paNaI va Aa^i@sajana Aat iSa$ Sakt naahI.2.kahI p@va ibayaaMmaQaIla baIjagaBa- puNa- vaaZlaolaa nasatao %yaamauLo %yaaMcao AMkurNa haot naahI.3.ibaT$T saar#yaa ibayaaMt kahI AMkurNa raoQak rasaayainak d`vya tyaar haotat. %yaamauLo AMkurNa p`ik`yaa haot naahI. ]da.kaOmaairna ho baIjaaMkurNaraoQak d`vya ibayaaMmaQyao AaZLto.
ibajap`ik`yaa puZIla vaogavaogaLyaa p`karo krtat :
1.ibayaaNyaacao kvaca GaasaNao : kahI ibayaaMcao kvaca Kup TNak ikMvaa jaaD AsalyaamauLo ibayaaMt paNaI va Aa^i@sajana kahIca iSart naahI AaiNa ibayaaMcao AMkurNa haot naahI ASaa ibayaa KDbaDIt pRzBaagaavar GaasalyaamauLo %yaa izsauL haotat.yaamauLo baI maQyao paNaI SaaoYalao jaato va baIjaaMkurNaalaa madt haoto.]da : krTaolaI ,baaor ,icaMca.2. ibayaaNao paNyaat iBajavaNao : baI paNyaat iBajaivalyaamauLo %yaavarIla kvaca narma pDto.tsaoca ibayaaNyaat Asalaolao AMkurNa ivaraoQak rsaayana paNyaat ivarGaLuna baahor pDto %yaamauLo ibayaaMcao AMkurNa lavakrca haoNyaasa madt haoto. ]da. kakDIvagaI-ya Baajyaa.3. Aamlaacaa vaapr : ibayaaNao tIva` Aamlaat qaaoDa vaoL bauDvauna kaZlyaasa %yaacao kzINa kvaca narma pDuna %yaat paNaI SaaoYaNyaasa madt haoto.yaakrIta itva` salFyaurIk A^isaDcaa ]pyaaoga krtat.yaa Aamlaat ibayaaNao 1 to 2 imanaITo bauDvauna kaZavao yaa p`ik`yaonaMtr ibayaaNao vaah%yaa paNyaat svacC Qauvauna poravao.
ibajap`ik`yaa krNao
4. AtI qaMD jalap`ik`yaa : kahI ibayaaMnaa Aaolasar pNa AtI qaMD tapmaana idlao
Asata AMkurNa eksaarKo AaiNa lavakr haoto.yaa pwtIt baI paNyaat 12 to 24 tasa iBajavatat.naMtr
Aaolasar rotI ikMvaa SaovaaL yaaMcyaa maaQyamaat baI po$na to 10 M sao.tapmaanaasa zovatat va puNa-
saukvalyaanaMtr porNaIsaazI vaaprtat.
5. rsaayanao AaiNa saMjaIvakaMcaa vaapr :
ibayaaNyaacaI sauPtavasqaa GaalavaNyaasaazI puZIla rsaayanao saMjaIvakaMcaa vaapr krtat.
paoT^iSayama naayaT/oT : sauPtavasqaotIla baI 0.2 % paoT^iSayama naayaT/oTcyaa d`avaNaat iBajat zovauna naMtr porNaIsaazI vaapravao.
ijabaroilak A^isaD : yaa saMjaIvakacao 100 to 500 pIpIema tIva`tocao d`avaNa tyaar k$na %yaat baI iBajat Gaalauna porNaIsa vaapravao.
qaayaaoyaurIyaacaa vaapr : jao baI Aaolasar qaMD tapmaanaat AMkurNaxama pavato to baI 10 ila.paNyaat 50 to 300 ga`^ma qaayaaoyaurIyaacyaa d`avaNaat 24 tasa iBajat zovaavao va naMtr saaQyaa paNyaanao Qauvaavao va porNaIsa vaapravao.
saaoDIyama hayapao@laaora[-Dcaa vaapr : sava-saaQaarNapNao ek Baaga saaoDIyama hayapao@laaora[-D AaiNa 100 Baaga paNaI yaa p`maaNaat ho d`avaNa k$na %yaat ibayaaNao iBajavaavao.
kaMda yaa ipkasa saazvaNauikt kaoMba yaoNaar naahI va kaMda jaast iTkNyaasa madt hao[-la yaa saazI ma^laIkh^D/aJaIna yaacaa vaapr krtat.
baTaTa ipkacyaa baoNyaasa saazvaNaukIt kaoMba yao} nayao va jaast idvasa iTkNyaasa madt hao[-la mhNauna baoNao 38 to 45 AMSa f^ranaa[-T tapmaanaat zovatat va ma^laIkh^D/aJaIna caI p`ik`yaa krtat.
Taoma^Tao .laoTyausa [ ipkaMcao ibayaaNao saazvaNauikt Kraba hao} nayao mhNauna ToT^saaya@la^saIna cyaa d`avaNaat 16 to 24 tasa iBajat zovatat.
ibayaaNao sauPtavasqaot jaaNyaasaazI kravayaacaI p`ik`yaa
jyaa baIyaa jaIvaMt Asatat AaiNa vaatavarNaatIla yaaogya GaTk ]plabQa Asalyaasa $jau Saktat ,%yaaMnaa AMkurNaxama ibayaa Asao mhNatat.kaoNa%yaahI pirisqatIt jyaa ibayaa $jau Sakt naahIt %yaa ibayaa maRt samajaavyaat.
AMkurNaxamatocyaa kalaavaQaInausaar BaajaIpalyaacyaa ibayaaNyaacaI ivaBaagaNaI : 1.kmaI AMkurNaxamata kalaavaQaI : kahI BaajaIpalaa ipkaMcaa ibajaaMkurNaxamata kalaavaQaI ek ikMvaa daona hMgaamaapurtaca mayaa-idt Asatao. ]da.kaMda ,maka.2. maQyama AMkurNaxamata kalaavaQaI : kahI BaajaIpalaa ipkMcaa ibajaaMkurNaxamata kalaavaQaI daona ikMvaa tIna hMgaamaapurtaca Asatao.]da.GaovaDa ,vaaTaNaa ,kaobaI ,BaoMDI.3. idGa- AMkurNaxamata kalaavaQaI : kahI BaajaIpalaa ipkaMcaa baIjaaMkurNaxamata kalaavaQaI tIna to paca hMgaamapya-Mt Asatao.]da.kakDI ,duQaIBaaopLa ,klaIMgaD.
]gavaNa xamata ]gavaNa xamata
vaatavarNaatIla tapmaana AaiNa Aad`-ta vaaZlyaamauLo ibayaaMcaI AMkurNaxamata kmaI haoto.ibayaaNao puNa- saukvaUna ,kmaI tapmaanaat ,raoga AaiNa ikDIpasauna saurixat zovalyaasa ibayaaNyaacyaa AMkurNaxamatocaa kalaavaQaI vaaZvata yaotao.
baIjaaMkurNaavar pirNaama krNaaro GaTk
BaajaIpalaa ipkacao baI raopvaaTIkot ikMvaa jamaInaIt porlyaanaMtr %yaaMcao Apoixat p`maaNaat AMkurNa haoNyaasaazI vaatavarNaatIla kahI baahyaGaTkaMcaI tsaoca ibayaaNyaacyaa AMtga-t GaTkacaI Anaukulata AsaNao AavaSyak Asato.
mah%vaacyaa baahyaGaTkat paNaI ,hvaa , tapmaana ,AaiNa p`kaSa yaaMcaa samaavaoSa Asatao.
1. paNaI : BaajaIpalaa ipkacao ibayaaNao pirp@va Jaalyaavar
%yaat paNyaacao p`maaNa 6 to 8 % [tko Asato.ibayaaNao jamaInaIt porlyaanaMtr ibayaaNyaanao Barpur paNaI SaaoYaUna
Gaotlyaavar %yaacao AMkurNa hao} Sakto.%yaasaazI jamaInaIt puroSaI Aaola AsaNao AavaSyak Asato.ibayaaMnaI paNaI SaaoYaUna Gaotlyaavar %yaacao AMkurNaasaazI AavaSyak Asalaolyaa cayaapyaacyaa ik`yaa vaogaanao sau$ haotat.ivaivaQa ivakr enJaa[msa ik`yaaiSala hao}na baIjaatIla Annapdaqaa-var %yaacaI p`ik`yaa hao}na %yaacao d`va$p pdaqaa-t $paMtr haoto.yaa d`va$p Annapdaqaa-var gaBaa-caI vaaZ haoto.baIjaaMkurNa haotanaa Svasanaik`yaa jaladgatInao haoto.%yaamauLo gaBa- vaaZIsaazI laagaNaarI ]jaa- ]plabQa haoto.paNyaamauLo baIjaavarNa ma} haoto va %yaat Aai@sajanacaa sahja iSarkava haotao.baIjap~o AaiNa gaBa- fugatat.ma} pDlaolao baIjaavarNa fuTto AaiNa maulaaMkur sahjapNao baahor pDtao.
2. Aa^i@sajana : baIjaacao AMkurNa haot Asatanaa Svasana AaiNa cayaapyaacyaa ik`yaaMcaI gatI vaaZto.SvasanaasaazI Aa^i@sajana A%yaMt AavaSyak Asatao.Aa^i@sajana AaiNa }jaa- yaaogya p`maaNaat ]plabQa na Jaalyaasa AMkurNa p`ik`yaa maMdavato.
3. tapmaana : AMkurNa p`ik`yaovar tapmaanaacaa pirNaama haotao.p`
%yaok p`karcyaa BaajaIpalaa pIkacyaa ibayaaNyaacyaa AMkurNaasaazI
tapmaana ivaiSaYT p`maaNaat AsaNao AavaSyak Asato.%yaapoxaa kmaI AiQak tapmaana Asaola tr Annap`ik`yaa
maMdavato.saaQaarNa: tapmaana 0 AMSa saoilsaAsa poxaa kmaI va 50 AMSa saoilsaAsa poxaa jaast Asalyaasa ibayaaMcao AMkurNa
haot naahI.maQyama tapmaanaat ibayaaMcao AMkurNa ]%tma haoto.p`%yaok BaajaIpalaa ipkacyaa ibajaaMkurNaasaazI [Yttma
tapmaana vaogavaogaLo Asato.
4. p`kaSa : kahI BaajIpalaa ipkaMcyaa baIjaaMkurNaavar p`kaSaacaa
pirNaama idsauna yaotao.laoTyausa ,Taoma^Tao ,[.BaajaIpalaa ipkacyaa ibayaaNyaacao maMd p`kaSaat ]%tma AMkurNa haoto.yaa ]laT kaMda ,lasauna [ BaajaIpalaa ipkamaQyao p`kaSaamauLo baIjaaMkurNaavar p`tIkula pirNaama haotao.kahI BaajaIpalaa ipkaMcyaa baIjaaMkurNaavar p`kaSaacaa kaoNatahI pirNaama idsauna yaot naahI.AMQaar ikMvaa p`kaSaat %yaaMcao baIjaaMkurNa saar#yaa p`maaNaat AaZLuna yaoto.
]gavaNaxamata vaaZivaNyaasaazI kravayaacyaa p`ik`yaa :
1. qaMD paNyaacaI ibajap`ik`yaa : kaoqaIMbaIr /Baat / kapusa [.yaa ipkacyaa
ibayaaMcaI ]gavaNaxamata vaaZNyaasaazI ho ibayaaNao qaMD paNyaat kahI tasa iBajat zovatat.
2. kaomaT paNyaacaI ibajap`ik`yaa : isatafL ,icaMca ,baaor [.yaa ipkaMcyaa ibayaaMcaI ]gavaNaxamata vaaZivaNyaasaazI hyaa ipkaMcao ibayaaNao kaomaT paNyaat kahI taasa iBajat zovatat.
ijavaaNau KtaMcaI ibajap`ik`yaa puZIla p`maaNao krtat.
1.rayaJaaobaIyama2.A^JaoTaoba^@Tr3.A^JaaoisprIlaIyama 4.sPaurd ivarGaLivaNaaro ijavaaNau 5.T/ayakaoDmaa-
2.A^JaoTaoba^@Tr ho ijavaaNau jamaInaImaQyao ipkaMcyaa mauLaBaaovatI rahuna AsahjaIvaI pwtInao kaya- krIt Asatat.to hvaotIla mau@t na~ SaaoYaUna Gaotat va ipkaMnaa ]plabQa k$na dotat.ho ijavaaNau Kt iWdla vagaI-ya ipko vagaLuna [tr sava- ekdla tRNaQaanya ipkaMnaa ]pyaaogaI pDtat.]da.jvaarI ,baajarI ,gahu ,maka ,}sa ,kapusa ,sauya-fula ,imarcaI ,vaaMgaI ,DaLIMba ,po$ ,AaMbaa [.
%yaasaazI KalaIla ica~fIt pha.
1.rayaJaaobaIyama : yaa jaIvaaNauMcao kaya- sahjaIvaI pwtInao caalato.ho jaIvaaNau SaoMgavagaI-ya ipkaMcyaa mauLavar gaazI inamaa-Na krtat AaiNa hvaotIla na~vaayau SaaoYauna Gao}na mauMLavaaTo ipkasa ]plabQa k$na %yaamauLo na~yau@t KtaMcaI maa~a saaQaarNa 25 % kmaI p`maaNaat laagato.%yaasaazI KalaIla ica~fIt pha.
rayaJaaobaIyama jaIvaaNaUMcaI baIja p`ik`yaa : CLICK ON IT
^ ^A JaoTaoba @Tr jaIvaaNaUMcaI baIja p`ik`yaa : CLICK ON IT
tyaar raopaMsaazIcaI jaIvaaNaU p`ik`yaa : CLICK ON IT
3.A^JaaoisprIlaIyama ho ijavaaNau tRNaQaanya va BaajaIpalaa ipkaMcyaa mauLaMmaQyao va mauLaBaaovatI rahuna na~ isqar krNyaacao kaya- krtat.jvaarI AaiNa maka ipkasaazI ]pyau@t.
4.sfurd ivarGaLivaNaaro ijavaaNau : jamaInaIt ivarGaLNyaasa kzINa Asalaolyaa kahI Annad`vyaamaQyao sfurdcaa k`maaMk pihlaa laagatao.%yaamauLo rasaayainak Kt $panao vaaprlaolao sfurd kaoNa%yaa naa kaoNa%yaa rasaayainak sva$pat maatImaQyao isqar haoto.yaamauLo Kt $panao idlaolyaa sfurdcaa ]pyaaoga vanasptI SaaoYaNaasaazI k$na Gao} Sakt naahI va iSafarSaInausaar idlaolyaa sfurdyau@t Ktacaa ]pyaaoga puNa-pNao hao} Sakt naahI.yaakrIta sfurdyau@t Ktacaa vanasptIMnaa laagaNaa yaa rasaayainak sva$pat $paMtr haoNao garjaocao Aaho. sfurd ivarGaLivaNaarI ijavaaNau Kto saMvaQa-nao Aivad`avya isqar$pI sfurdcao d`avya rasaayainak sva$pat $paMtr k$na to ipkaMnaa ]plabQa k$na dotat.yaamauLo rasaayainak sfurdyau@t Ktacaa vaapr d`vya sva$pat ipkvaaZIcyaa yaaogya kalaavaQaIt haoNao Sakya haoto.
5.T/ayakaoDmaa- hI praopjaIvaI baurSaI jamaInaIt pdaqaa-var maaozyaa p`maaNaat vaaZto va [tr raoga ijavaaNauMcaI vaaZ inayaMi~t krto.tI [tr raogakark baurSaIvar Qaagao naYT k$na k$na ibajaaNau kmakuvat banavato.%yaamauLo %yaaMcaI ]gavaNaxamata kmaI haoto.yaa jaOva raoga inayaM~kacyaa vaapranao jamaInaIWaro haoNaa yaa raogaacao p`BaavaI inayaM~Na hao} Sakto.
rRasaayainak AaOYaQaaMcaI ibajap`ik`yaa puZIla p`maaNao krtat BaajaIpalaa ipko va AaOYaQao
A.na
ipkacao naava
ibajap`ik`yaocao AaOYaQa ,p`maaNa va ik`yaa
1 vaaMgaI 1 ik.ga`^ma ibayaaNyaasa 3 ga`^ma qaayarma caaoLavao
2 Taoma^Tao
1 ik.ga`^ma ibayaaNyaasa 3 ga`^ma qaayarma caaoLavao
3 imarcaI 1 ik.ga`^ma ibayaaNyaasa 3 ga`^ma qaayarma caaoLavao
4 maoqaI 1 ik.ga`^ma ibayaaNyaasa 3 ga`^ma k^PTna caaoLavao
5 GaovaDa 10 to 15 ik.ga`^ma ibayaaNyaasa 10 to 15 ga`^ma rayaJaaoibayama` caaoLavao
6 palak 1 ik.ga`^ma ibayaaNyaasa 3 ga`^ma k^PTna caaoLavao
ibajap`ik`yaosaazI BaajaIpalaa ipko va AaOYaQaoA.na
ipkacao naava
ibajap`ik`yaocao AaOYaQa ,p`maaNa va ik`yaa
7 gavaar 10 to 15 ik.ga`^ma ibayaaNyaasa 250 ga`^ma rayaJaaoibayama` caaoLavao
8 daoDka 1 ik.ga`^ma ibayaaNyaasa 3 ga`^ma k^PTna ikMvaa kabao-nDIJama caaoLavao
9 mauLa 1 ik.ga`^ma ibayaaNyaasa 3 ga`^ma k^PTna caaoLavao
10 vaaTaNaa
1 ik.ga`^ma ibayaaNyaasa 3 ga`^ma k^PTna ikMvaa kabao-nDIJama caaoLavao
11 duQaI BaaopLa
1 ik.ga`^ma ibayaaNyaasa 2.5 ga`^ma k^PTna ikMvaa kabao-nDIJama caaoLavao
12 baTaTa 1.laagavaDIsaazI baTaTyaacaI faoDI krtovaoLI kaoyata blaayaTa^@sa cyaa 0.3 yaa AaOYaQaacyaa d`avaNaat bauDvaUna Gyaavaa.2.laagavaDIpuvaI- k^PTna 30 ga`^ma va kabao-nDIJama 10 ga`^ma 10 ilaTr paNyaat imasaLuna tyaar kolaolyaa d`avaNaat bauDvauna laagavaD kravaI.
ibajap`ik`yaosaazI Qaanya ipko va AaOYaQao
A.na
ipkacao naava
ibajap`ik`yaocao AaOYaQa ,p`maaNa va ik`yaa
13 jvaarI kajaLI kaNaI yaa raogaapasauna inayaM~NaasaazI gaMQakacaI p`ik`yaa kravaI.1 ik.ga`^ma ibayaaNyaasa 3 ga`^ma gaMQak caaoLavao.
14 baajarI 20 % maIzacyaa d`avanaat ibayaaNao bauDvauna naMtr porNaIsaazI vaapravao %yaamauLo ArgaT ,gaaosaavaI raogaavar inayaM~Na krta yaoto.
15 gahu 1 ik.ga`^ma ibayaaNyaasa 3 ga`^ma qaayarma caaoLavao
16 Baat 1 ik.ga`^ma ibayaaNyaasa 2.5ga`^ma qaayarma ikMvaa k^Ptna caaoLavao.
A.na
ipkacao naava
ibajap`ik`yaocao AaOYaQa ,p`maaNa va ik`yaa
17 Bau[-mauga
1 ik.ga`^.ibayaaNyaasa 5 ga`^ma qaayarma ikMvaa 2 ga`^ma kaba-onD^iJama ikMvaa 3ga`^ma T/ayakaoDmaa- jaOivak baurSaInaaSak caaoLavao.va naMtr 1 ik.ga`^ma ibayaaNyaasa 25 ga`^ma rayaJaaoibayama AiQak 25 ga`^ma sfurd ivarGaLivaNaaro jaIvaaNau saMvaQa-na caaoLavao va baI saavalaIt saukvauna poravao.
18 krD[- baurSaI janya raogaacyaa inayaM~aNaasaazI 2.5 ga`^ma qaayarama ikMvaa baavaIsTIna ,ikMvaa k^PTna caaoLavao.tsaoca hvaotIla na~acyaa isqarIkrNaasaazI A^JaoTaoba^@Tr Aqavaa A^JaaoisprIlaIyama AiQak pI.esa.baI.250 ga`^ma 10 to 15 ik.ga`^ma ibayaaNyaasa caaoLavao.
19 saaoyaabaIna
baurSaI janya raogaacyaa inayaM~aNaasaazI 2.5 ga`^ma kabao-nDiJama ikMvaa 5 ga`^ma T/ayakaoDmaa- caaoLavao.
20 sauya-fula
mar raogaacyaa inayaM~NaasaazI 2 to 2.5 ga`^ma qaayarma va kovaDa raogacyaa inayaM~NaasaazI 6 ga`^ma A^p`a^na 35 esa.DI p`it ik.ga`^ma ibayaaNyaasa caaoLavao.
21 tIL baurSaI janya raogaacyaa inayaM~aNaasaazI 2.5 ga`^ma qaayarama caaoLavao.
ibajap`ik`yaosaazI gaLIt Qaanya ipko va AaOYaQao
ibajap`ik`yaosaazI nagadI ipko va AaOYaQao
A.na
ipkacao naava
ibajap`ik`yaocao AaOYaQa ,p`maaNa va ik`yaa
22 }sa baoNao laagavaDIpuvaI- 100 ila.paNaI + 300 ima.laI.ma^laoiqaAa^na + 100 ga`^ma baavaIisTnacaI 10 imanaITasaazI baoNao p`ik`yaa kravaI %yaamauLo baurSaIjanya raoga va Kvalao kIDIcaa baMdaobast haotao.tsaoca A^JaoTaoba^@Tr AaiNa sfurd ivarGaLivaNaaro ijavaaNau p`maaNa Anauk`mao 10 iklaao AaiNa 1.25 iklaao p`it 100 ila.paNyaata imasaLuna kolaolyaa d`avaNaat }saacyaa iTp¹yaa 30 imanaITo bauDvauna laagavaD kravaI.yaamauLo na~amaQyao 50% tr sfurdcyaa maa~ot 25% bacat haoto.
23 kapusa 1.mar va krpa raogaacyaa inayaM~NaasaazI 1 ik.ga`^ma ibayaaNyaasa 3 ga`^ma qaayarma caaoLavao2.hvaotIla na~acyaa isqarIkrNaasaazI 1 ik.ga`^ma ibayaaNyaasa 25 ga`^ma A^JaoTaoba^@Tr ikMvaa A^JaaoisprIlaIyama caI p`ik`yaa kravaI.3.kapsaacyaa ipkacaI porNaI saulaBa haoNyaasaazI SaoNagaara k$na %yaamaQyao kapsaacao ibayaaNao bauDvauna Gyaavao va saavalaIt saukvauna Gyaavao va naMtr porNaI kravaI %yaamauLo baI ekmaokaMnaa icakTuna basat naahI va porNaI krNao saaopo jaato.
24 hLd i@vanaa^lafa^sa 25 [-.saI.³20 ima.laI. ´ + kabao-nDIJama 50 Dblau pI. 10 ga`^ma. ´ + 10 ila.paNaI ikMvaa DayamaoqaaoeT 30 [-.saI. ³10 ima.laI. ´ + ma^nkaoJaoba 75 Dblau pI. ³30 ga`^ma. ´ + 10 ilaTr paNyaacao d`avaNa 100 to 120 iklaao ibayaaNyaasa
jyaa ibayaaMcao Aakar lahana Asatat %yaa ibayaaMcaI porNaI saulaBa haoNyaasaazI
%yaamaQyao lahana AakaracaI vaaLu ikMvaa maatI ima@sa k$na porNaI kolaI
jaato ]da.raLo ,maaohrI ,tMbaaKu [.
[tr mah%vaacyaa
ibajap`ik`yaa
ibajap`ik`yaa krtanaa GyaavayaacaI kaLjaIijavaaNau KtacaI ibajap`ik`yaa kolyaanaMtr %yaa ibayaaMvar
rasaayainak AaOYaQaaMcaI ibajap`ik`yaa k$ nayao. rasaayainak AaOYaQaaMcaI ibajap`ik`yaa krtanaa puZIla kaLjaI
GyaavaI.
1. hatamaQyao hatmaaojao Gaalaavaot.2.taoMDavar $maala baaMQaavaa.3.DaoLyaavar caYmaa vaapravaa.4.ibajap`ik`yaa krtanaa kaoNa%yaahI p`karcyaa
Annaacao saovana k$ nayao.ibajap`ik`yaa kolyaanaMtr ibayaaNao saavalaIt saukNyaasa
zovaavao.ibajap`ik`yaa kolaolao ibayaaNao manauYya ikMvaa
p`aNyaaMsaazI Anna mhNauna vaap$ nayao.