Implemented by

Sistem analitičke podrške u Srbiji

– SPAS –(Serbian Policy Analysis System)

Prof. Dr. Žiga Turk

Implemented by

Sadržaj! Pristupanje EU i potreba za analitičkom podrškom! Trenutna situacija i postojeći institucionalni okvir u Republici

Srbiji ! Predlog kako doći do Sistema analitičke podrške u Republici

Srbiji! Zaključci

20-Oct-16 Support to the EU Accession Negotiations in Serbia Page 2

Implemented by

Pristupanje EU i potreba za analitičkom podrškom

Implemented by

Pristupanje EU je najvažniji politički proces u Srbiji! To znači da je izmeđog ostalog potrebno...

! sprovesti strukturne reforme ! modernizovati državne institucije i javni sektor ! poboljšati imidž zemlje i privući investicije.…

! Takođe je potrebno i...! sprovesti politički program! uspostaviti održive strukture od nacionalnog ....

.....kao partijskog/koalicionog značaja.

20-Oct-16 Support to the EU Accession Negotiations in Serbia Page 4

Implemented by

Ciljevi sistema analitičke podrške! podrška procesu pristupanja Evropskoj uniji

! direktan cilj

! podrška dodatnim koristima koje pristupanje donosi! reforme u Srbiji

! stvoriti mrežu analitičke podrške! angažovati stručnjake za pružanja podrške u zemlji

! podržati civilno društvo (nevladine org., univerzitete, institute)! pružiti pomoć u stvaranju civilnog društva

! nacionalna i politička dimenzija

20-Oct-16 Support to the EU Accession Negotiations in Serbia Page 5

Implemented by

Ko treba da sprovodi analitičku podršku?! Opcija A: Vlada

! sve ostaje u ’’kući’’! jaki, obrazovani i dobro plaćeni državni službenici! centralno- planska privreda

! Opcija B: civilno društvo! sve je „outsorsovano“! postoji aktivna i kvalitetna naučna zajednica! tržišna privreda

! Opcija C: otvorena Vlada! napraviti kompromis

20-Oct-16 Support to the EU Accession Negotiations in Serbia Page 6

Implemented by

Otvorena Vlada! ne samo zato što i izvan Vlade postoje kvalitetni stručnjaci i

znanje ! imati dobre političke ideje je relativno lako

! sredstvo za plasiranje politika i rešenja široj javnosti! dobiti podršku za politiku je relativno teško

! Vlada! ostaje na ’’upravljačkom’’ sedištu! dobija pristalice, a ne protivnike u društvu

20-Oct-16 Support to the EU Accession Negotiations in Serbia Page 7

Implemented by

Neke najbolje prakse! Slovenija

! Kako da se delovi potrebne analitičke podrške „outsorsuju“

! Estonija, OECD! Kako strukturisati institucije u jake “centre vlade”

! Evropska komisija! Privatni predsednički think thank pod pokroviteljstvom sve tri institucije

20-Oct-16 Support to the EU Accession Negotiations in Serbia Page 8

Implemented by

Naučene lekcije! preklapanje i nedostatak koordinacije vertikalnih struktura je rešiv

kroz kvalitetne horizontalne strukture! preklapanje i nedostatak koordinacije horizontalnih struktura je rešiv

kreiranjem jedinstvenog ’’krova’’ za većinu horizontalnih funkcija! institucije uključene u proces pristupanja na ovaj način mogu/bi

mogle da prežive i nakon pristupanja! kako ovo prevazići

! Analiza slučaja Poljske, Slovenije, Estonije, UK, Francuske …! međuinstitucionalna koordinacija! centralno planiran/ koordinisan pristup

20-Oct-16 Support to the EU Accession Negotiations in Serbia Page 9

Implemented by

Trenutna situacija i

postojeći institucionalni okvir u Srbiji

20-Oct-16 Support to the EU Accession Negotiations in Serbia Page 10

Implemented by

Trenutno stanje– nedostatak konzistetnosti

! Konzistetnost horizontalnih politika! Pregovaračka struktura deluje odvojeno od nacionalnog sistema planiranja Vlade

! Konzistetnost nacionalnih politika! Proces usvajanja pravnih tekovina EU je vođen bez sistematskog poređenja

konzistetnosti između nacionalnih i EU prioriteta! Nedostatak među-sektorskog analitičkog sistema („šire slike“)

! Srbiji nedostaje sistem za kreiranje za javnih politika i procene njihovog uticaja, kako bi mogla da izabere najodrživije opcije

! Nedostaju kapaciteti, pravna osnova, a iznad svega i sistematska veza sa procesom pridruživanja EU, koja obuhvata i usklađivanje zakona sa pravnim tekovinama Evropske unije i definisanje pregovaračkih pozicija

! Kako to poboljšati? Ko to može da poboljša?

20-Oct-16 Support to the EU Accession Negotiations in Serbia Page 11

Implemented by

Ko je za šta zaduženu ovoj oblasti i ko pruža interdisciplinarnu

analitičku podršku?

Institucionalni akteri postoje…

20-Oct-16 Support to the EU Accession Negotiations in Serbia Page 12

NPAA

Program ekonomskihreformi

Nacionalna strategije

Pregovarački tim

KEIKabinet Ministra za evropske integracijeSekretar. za javne politike

Sekretarijat za zakonodav.

Generalni sekretarijat Vlade

Ministarstvo B …Ministarstvo A

horizontalneinstitucije

horizontal.dokumenti ipolitike

sektorska /vertikalna

ministarstva

Implemented by

… i imaju različite kvalitete

00

01

01

02

02

03

03Interface to Brussels

Local Political Influence

Coordination Mandate

Coordination Potential

Interdisciplinaryknowledge

Specialized knowledge

Negotiation team

SEIO

EU Min. Office

General Secretariat

Secretariat for PublicPolicySecretariat forLegislationFinance Ministry

Science Ministry

Typical Ministry

Support to the EU Accession Negotiations in Serbia20-Oct-16 Page 13

Implemented by

Kako do sistema analitičke podrške u Srbiji

(SPAS)

20-Oct-16 Support to the EU Accession Negotiations in Serbia Page 14

Implemented by

Sistem analitičke podrške u Srbiji(SPAS)! Sistem analitičke podrške u Srbiji je neophodan

! Fleksibilan-kako bi opstao i nakon pristupanja EU, kako tematski tako i što se tiče trajanja

! Ambicija bi trebalo da bude veća od samo podrške pristupanju EU! ovo je ključni posao, ali ne i jedini

! Kombinovati iskustvo vlade i eksperata! znanje i podrška

! Dodatna(minimalna) sredstva su neophodna ! posao mora biti urađen! ljudi moraju biti plaćeni

20-Oct-16 Support to the EU Accession Negotiations in Serbia Page 15

Implemented by

SPAS kao deo centra vlade

Strateška f-ja

Pristupanje EU

Razvojno planiranje

Program reforme

Sistem analitičke podrške

Rutinska f-ja

Sekretarijat

Zakoni

Godišnji plan rada

Komunikacije

Posebne f-je

Projekat 1

Projekat 2

…

Projekat N

20-Oct-16 Support to the EU Accession Negotiations in Serbia Page 16

Centar vlade po funkcijama

Implemented by

Organizacija SPAS:Šta? Ko? Kako?

Support to the EU Accession Negotiations in Serbia20-Oct-16

! Funkcije! organizuje (ne sprovodi) analitičku podršku! odentifikuje potrebe! upravlja/nadgleda projekte! vodi računa o interesima institucije

! Organizacija! interna vladina odeljenja po temama! uključivanje spoljnih zainteresovanih strana

kroz programski odbor

! Projekti su „outsorsovani“! univerzitetima, institutima, itd.! think tank-ovima (važno je imati think-tank

zajednicu)

! Svaki projekat ima dobro definisanog klijenta

! Svaki projekat nadgleda predstavnik institucije /ministarstva koja je najzainteresovanija

Implemented by

Proces SPAS: Šta? Kada? Ko? Sa kojim rezultatima?

Procenapotreba

• Ko?• Preg. tim

/grupe• Nadležna

Ministarstva• Kancerija za

razvoj• Rezultat

• List potreba

Definisanje godišnjeg programa

• Ko?• SPAS kreira

program• Programski

odbor usvaja program

• Rezultat• Godišnji

program rada

Sprovođenjetendera/poziva

• Ko?• SPAS

definiše TOR, objavljuje pozive

• Rezultat• Objavljeni pozivi

Evaluacija/ Selekcija

• Ko?• Korisnici

• Rezultat• Odabrani

projekti

Upravljanje projektima

• Ko?• Korisnici +

SPAS• Rezultat

• Projektnirezultati

Stock-Taking

• Ko?• Ministarstvo• SPAS

• Rezultat• Institucionalna

memorija

Support to the EU Accession Negotiations in Serbia Page 18

Implemented by

SPAS Struktura:Politička i tehnička podela

Support to the EU Accession Negotiations in Serbia

! politički predstavnik! preporučeno na ministarstarskom nivou

! politička koordinacija! ključni ministri! državni sekretari

! rukovodilac istraživanja (sastavlja programski odbor)! državni službenici, angažovani spoljni

saradnici , zaposleni u vladi! odbor zadužen za program

(definiše projekte)! glavni ekonomista! glavni pregovarač! stručnjaci iz nadležnih ministarstava! po jedan stručnjak iz svake horiz. institucije! šefovi NPAA poglavlja

! zaposleni(pomažu programskomodboru)! državni službenici, po temi/poglavlju

Implemented by

Zaposleni & sredstva! Gotovo da nisu potrebni novi državni službenici

! dovoljna je reorganizacija postojećih zaposlenih u Ministarstvu bez portfelja zaduženom za evropske integracije, Kancelariji za evropske integracije, Sekretarijatu za javne politike, Generalnom sekretarijatu Vlade

! rukovodilac

! Finansiranje ! postojeće finansiranje univerziteta i instituta, ali sa novim evaluacionim

kriterijumima (releventni za integracije Srbije u EU i sprovodjenje reforme)! novi ciljani istraživački programi manjeg obima (STREPs)! budžet za civilno društvo delimično usmereno i na finansiranje think-tank

organizacija

! EU i drugi međunarodni i nacionalni fondovi Support to the EU Accession Negotiations in Serbia Page 20

Implemented by

Opcije finansiranja

Zainteresovana ministarstva

Ministarstvo prosvete, nauke i

teh. razvoja

EU / Međunarodne donacije

Doprinos ’’in kind’’

Support to the EU Accession Negotiations in Serbia Page 21

Implemented by

Zaključci! Poredložiti kreiranje Sistema Analitičke Podrške u Srbiji

! Potreban je Administrativni akt koji uređuje podelu uloga i zadataka

! Sistem mora biti fleksibilan- kako bi opstao i nakon pristupanja EU, kako što se tiče tema tako i što se tiče trajanja

! Kombinovati državne strukture (KEI, SJP, Sek. Vlade) i eksperte(civilno društvo, naučna zajednica)

! Neophodno je uložiti minimalna dodatna sredstva

Support to the EU Accession Negotiations in Serbia Page 22

Implemented by

20-Oct-16 Support to the EU Accession Negotiations in Serbia Page 23

As a federal enterprise, GIZ supports the German Government in achieving its objectives in the field of international cooperation for sustainable development.Published byDeutsche Gesellschaft fürInternationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbHRegistered offices, Bonn and Eschborn, Germany“Support to the EU Accession Negotiations in Serbia”“Kralja Milana 34/1”T +381 11 3625 103F +381 11 3625 103E eu-integration-serbia@giz.deI www.giz.de

Responsibledr. Andrej Horvat

AuthorProf. dr Žiga Turk