Date post: | 03-Apr-2018 |
Category: |
Documents |
Upload: | deponija123 |
View: | 230 times |
Download: | 1 times |
of 192
7/29/2019 Strah i kultura
1/192
38
7/29/2019 Strah i kultura
2/192
/
!. - (Northwood UniversityMidlend, SAD), "!. # ($%! !- &% '), "!. ,', "!. * ($%! !&% ' +-, /0, '1), "!. ' 2-
($%! ! &% '), 1 (! %, ',0!, '), (! - 0&, '), +-(! 0&, ')
*3" "- ! % % 4
/" 0
7/29/2019 Strah i kultura
3/192
2008
7/29/2019 Strah i kultura
4/192
7/29/2019 Strah i kultura
5/192
!
"# "#
5 3! % 4-3 " 66" 3 : 3- 366 ! %
4 /" 0. (' " 789;
7/29/2019 Strah i kultura
6/192
7/29/2019 Strah i kultura
7/192
1. !
3 3 =;;>. *"-
" "3 3 " %- "3 ?3. 0? *"- 3 3 33 "3 %3 " " ( , 3") 3 - ". % " 4 3 "3 4 "3 - %3 3 "% 1, -, @ '1 3 , 3 "-
1 J. Best - G. T.Horiuchi, The Razor Blade in the Apple: The SocialConstruction of Urban Legends, Social Problems, Vol. 32. No.5 (Jun.,1985) 488-499. @ ' " "- '3 ?- - ? "3, - " -
'3 "3: 66"663 3 "33 3 - 3 " "3.5 '3 - "" H.Blumer, Social Problems as Collective Behavior, Social Problems,
Vol. 18. No.3. 1971.
7/29/2019 Strah i kultura
8/192
8
-. ' % - - -3 3 "% - 3 ", . ' " - %3A !-3. 0 %3 " 3 3"% 3 -, 3 % A3 33 A3, 34 % " " "3 3 ".2
A3, ', " -, 3 "- 3A . 03 "? % 3 3, 3 66 66
3 % 3
2#% 3 "3 3 " 3 %- ? - 3: E. A. Schuler, A Recent Epidemic of Hysteria in a LouisianaHigh School, Jornal of Social Psychology, Vol. 17. No. 2. 1943. 221-235.; N. Z. Medalia - O . N. Larsen, Diffusion and Belief in a CollectiveDelusion: The Sietle Windshield Pitting Epidemic, American Sociologi-cal Review, Vol. 23. No. 3. 1958. 180-186.; N. Jacobs, The Phantom
Slasher of Taipei: Mass Hysteria in a Non-Western Society, Social Pro-blems, Vol. 12. No.3. 1965. 318-328.; S. M. Stahl - M. Lebedun,Mystery Gass: An Analysis of Mass Hysteria,Journal of Health and So-cial Behavior, Vol. 15. No. 1. 1974. 44-50.; R. E. Bartholomew, The So-uth Afican Monoplane Hysteria, Sociological Inquiry, Vol. 52. No. 3.1989. 288-
7/29/2019 Strah i kultura
9/192
- - ". 0 , 3, % " 4-!- !3 ", , 4 3- "-, % " "43 ". 3 " % 4, " !-3 . --3 %3A ! ? 4 "33 3 (Rumor and Gossip) , %"" "% ! -"?. -" 66"-A66 "3, % ?-3 !, 3 " 3 -! % ? -" .3
& 33 3 3 ", - %34 66665 - "4 3 !3 -!. %% 3 - % 3 !3 ",
3 P. Mullen, Modern Legend and Rumor Theory,ournal ofFolklore Institute, Vol. 9. No. 2/3. 1972. - - D. A. Bird, Rumor as Folklore, An Interpretation and
Inventory. - !, 7C9C. Indiana University (Bloomington) "%?! + 4 / , 34 - - % ProQuest-Information & Learning (-http://proquest.umi.com/login/user) ''Interdiscipli-nary Dissertations & Theses''.
4 #. , () , '' '', ',1996. 15-25.
5 D. AntonijeviD, Legende o kraFi organa: Moralna dilema savre-menog drutva, !" , .. . =. 0. =.
', =;;9. 89-54.
7/29/2019 Strah i kultura
10/192
10
3 ? '-3 3 %-% "3 , 3, ! -. &% - ? -" 4 "" "? "-? % -% % % 3 3 3 " 3 ".
G % % "? !- "" % 33 "3 " %%.
7/29/2019 Strah i kultura
11/192
2. $
5 " *"- ( 03 --) A " 4 3 -3 %3 ? -. -
" 3 ( 333) 66-366 6666, 6666, 66 66,66'-66 6666, - " 3 660#66.
%&&'().1033"-"-""333--."". (20) %+,/. (19), H. (=;) . (7C) % 03 -. "--, 7J. " 3 3- % " !% " . (7K), MA .(7C), 4 . (79), . (=7) O . (7K) % 03-3"33 ".53 A "? %3A . % + 0. % 03 - % - " % ? 3 ".
1 J. ZurkoviD, Dogadjaj u Mitrovici. Tukli i ujedali prolaznike, ''Da-
nas'', Qetvrtak, 26. oktobar 2006.
7/29/2019 Strah i kultura
12/192
12
%& &'().2 %"3 % 3 " 3 % A . (=;) " - 03 -, " % -,
3 ? . 66'-66 %,
3 4 3 " " 3 66166 - , 3 3, " .&4 %3 "3 3, -
%% " 3 3. 3 4 " , %? " 33 % 3.
" 3 , % " 66166 - % . (=;), 4 % 4 " - 03 -. 03 " % 4 03 " ", -
3, " ".S 3 " " " 3- - % , 3 3 3 A.G 3 3 . 0 3 3 !
- -. " 3 -4 " -. 53 % % 3%" " 3 "%? 3. 0 -, "3 663366. 5 3 %3,
? " 3 %. %3 3, " 3 " % " " 3 "
, ? , 33, : 66T 3 1U66.& 3 % % % . ' 3 3 3, 3 , 3 %3 , " "3 - %A " . %.
53? " "3 % % %3 04 ? 3- "3 % -- 3 ? "3 % , % "" 3 % ?3 ".
2 N. BoWiD , Mitrovacki Hanibali. oror u centru Sremske Mitrovi-
ce. MtrovQani u Qeljustima Hanibala",''Blic'', 27.10.2006.
7/29/2019 Strah i kultura
13/192
.. " 04 ? "3 %"? 3- "3. &A -, 3. , 3 " .# "A? %
04 ? "3 %3. 5 3 3? - "- - % #, O- 03 -.
- 66'-66 3 . ? ? ", 3 .
*).3&52/#. 0? " % *"-- % " " ""- - " A ? 3"
0? % 3A *"3 3" " ? ". 3 *-"-, " " % 03 --. " " 3 3, 3 %. 3, 3 3 %, 3 % "" 3"?.
-, 3 % % ? " 3 3 ". " % " , " 3
. ", 4 3 3, " 3 4 % "3 %. 3" " 3 "-3, !%3 3, 3.
" 3 3? . "% % 3"" " " ".
%3 % " 3 " 33 ?"4".3 % - 4 "A, 4 3.
3. , 4, ''0# - '', 9.11.2006.
7/29/2019 Strah i kultura
14/192
14
G " 3 " +%, , " , 3 3" - 4 - 3.# , ", 3 3.
O3 - X +% +%X *" "? "3 %. H", "% , 3 % *"-. # - 4 79.
" *-, " 3 .53.03*""-
3A%./" %3 ? "? -. " 3 % .
*).4
15/5/. O " " , 3 3?, " - A, " " 3
53" " 4, ""- , ? 3 3 "3, " ? 3 %3 %3, 3 -3?," A, " 3 "-. 3 %3, " - 3, , , % .
0? % 3, 3 3 3
- - % 3, "3. S "% - ? % . 3 "3 "% 3?, "3. O ", 3A3, 3 % " 43, %4 "3. " - " "- %, ? % ? ". O 3 3.
4 , *- ", ''0#'', 12.11.
2006.
7/29/2019 Strah i kultura
15/192
S 3 % % -. 03 3, " , % , 3 3 - .
! 3% 3 "3 "
- " %" "3 43.-3"3.S333 3- 3 %3 - -3 % 4 - % .
' , , -, 3 3 3 " . T 3 " 3 "3" 3 3 -3 - "3 "! % .
3 " " . %-A, "% ,
% " , " " %, - %?. O , % ? , 4 "? "3 - - "3 .
- & " 3 % 3. , "? - 4 .
- 1"4".3"43, " " 3 3 "3 - 4 %
% % # " % ". + + +- *"- " %. -
, % " 3. #" "- " "- % .
5 3 3 3, 3 - " 3. "-3 " 3 - 4 2 2,
G *-.
7/29/2019 Strah i kultura
16/192
16
" "- " # 4 "-- " " ? ".
*).54 %3. , -
, - 3 % 3" %.- " *"- 3 33 ? ""- , " 3" 3 . 0 0"- 4 , " 3 4 ! . - "- %3 A 3 3 664 % " *"-66 " .
% " " "3-. , - 3 %
3" %. 0 % 03 -, 3" %Y, " " " 33 3. 66T % " , " 3 "-, % ?... 66 3 6"6 -3 ", " -...
O?66"663O3-66+%+%-66"?,66466"3, "" " "-3, 3,!%3 3... " ""- 4 "!3 " 6666 A, %
" "3, " ".0 ", "? 3 ?, " 3 ".O3 3 % 3 3 A,
3 .G","",
-4-"3 - . 6666 3 3,
5. , * "- 3 , ''-
'', 10. 11. 2006.
7/29/2019 Strah i kultura
17/192
% - . 0 (3)" " " , 3 ? 66 3-66.
O 43 3
" 03 - % -%3 ?3. 6666 A " "%? ? 3. 3
66 %366 "" 0 Z
,-/ - -/5 "! - *"-, 4
3, % 3 " - "- " , 66% 66. 5 A 66-66 "-
. # 3 3, " 3 3, - %A, " " " % .
# +, , "3 ", - 3 "-
- "- , 4 ". G , , " " 66-66 O- - *"- "3. 0 .
'&% 00 ,# "006
. G " ". +- 3 . #% ? 3 ". % . & 3 . , 4 .
5 " -. 0- %A , 4, "% ?33. #", % ".
6'.0,1%3, '''', 20. 11.
2006.
7/29/2019 Strah i kultura
18/192
18
# % ?, -%3A - , "-- 3- "? . - % - 4 %3. 0 3. # -
"- . G 3 ?- - " 3 %-A ?. %4 " %3 %", 3 3.
'3"?-"4.'%3!33"%3- - . - 5""%-.#3!33%,-,-,3""-4#333.&%-34%. -
? ? 3 ". " 0-4 %3 $ , 0, 0...# 3 - !- "3, " -3 , - "4 % !3 [3.
/ , 3 ? . S " 3 %? , ? % " %- -. 5 4 - " %-, 3! 3 3 - " 3"? ' , " !-
% 4 !3 3. - G - %% ", , . 5 ? -- 3 4. G - -
3 "4 - "-.# XA X % " -
- "% 3 "33. "U - % 3 - %- . - " % K>3 % " " %- . 3 " "3, 3 .
7/29/2019 Strah i kultura
19/192
1+3?!/#S [3 " 03 -
-, *"- - % 3 . S "
3" 3 - " [ 3. U - - 2 , 1 "3 03 -. - 5 % - " , ? ? .
5 -, "-% "
3 4 - . - " %3 33, ". G , "3,
- '4 - "!3, "!3 "-3 3 "3 % H "-, 3 4. 3 3 - %3" % % , ? " .
'&% 001+3 "007
" " ", " % , "
%'45 (0#\) " " "- : 4 % " *"-, "3 "-- " %- 4. 5- 3-
3 %. 0 : - 33 %3. +... 3, %"? 3"? " "
, 3: &52/#. ", 3 :0? " % *"- % " " -
7 0 0, 4 , ''0-3-
%'', 13. 11. 2006.
7/29/2019 Strah i kultura
20/192
20
""- " A ? 3".
5 . #% , 3 3, *"- "3 . , " "3 3-
-. 4 3 ? , 3 % " *" --] G 3 A % 4, 3 -4, 3, ] 4, %%, 3 "U , ", ""- - %% ". " 4 % " "3, , , "", 3 3? 3 % 4. 3 4 -, 3 3? %. 03. & ... (&%-
, " ? 3- 4, 3 4 . 3. & *"- 3. & 0"3 33 , "3, " 0, *"- *"- 4 3%,% 33 3 "3%" ... G 3% % " %" 4 3"... * % ...)
3 3 , -3 . 3: ... 3 " "... ... " " 3... 3 % ( 3U) ... 3 3 -
3" %... ... "% % " ", " "...* "% , % 3 3 "-
A., 3A3, "3- " . #
3 O3 - ? % 4 %. 03 4 %- " " % " , 4 3. T 3, 4 34 ". % , 3 ? "-".
7/29/2019 Strah i kultura
21/192
/G0 " " *"-. " % "% " % 3 %3-. 03 ? % %. G 3 %3 " 3.
# 3 3 "3 "% %, - " - 3 ?" 3" - , " !! 33,": / &20, ": " A *"- "?? , ", " - % " =; .
4 , " " (%, -), % " " 3 3 -- % . G , " 3, %. - 3 "3 "% 3 ?,
"3, % " %4 -"3 " - " , " %... T- 3 "3 3 " -. " / &20.
& " %, 3. G % "%. 4 "3 -3 3 .
" 0" (-4 0, 3 " %) " %-
" " 43 -. - "- -: %. H- % ".
& , 4 "3.0 " " (% "3
" ), 4 3 " . G- 3, " 3 , " -33 3 4 3 " -. G , 3," 3 !!, "- "3 .
4 3 % .
7/29/2019 Strah i kultura
22/192
6. 5+/ ,
#- /-$
$#
- 3 " % " A *"- 3 3 3 9;.;;; . T-
!-? "" % ," 3 3 3 3 - , 3%, , - 3%-1 " *- 03 -. *- 3 3 - 34 3 4"" 3 , -3 "3 -3 " 3 -3 % - ? ", - %, " %
% ". 3 4 *"- 3 !3, 33 "? - 3 3 %"?. 5 3 % " 33 "3. #-3 *- 3 %? - - 3 "4 %3 " !-
15 "3 !- " . -
,#, ", : , ''O % [-
'', ', 7CK9. 189-198.
7/29/2019 Strah i kultura
23/192
3- % - 34 3 3 "!3-.2 ' " 3- !-? "3 % - %"3 34 "" 03 - *"- "34 66-366 3 3--. G - " "3 "3 3 3 "-, 3 3 3 3 3 66-66 " " "% "% $- 3%3 " !3- " -, " " % ", % -3 ""3 ", 3 3 33 3.4 & "- "-
! " ? - " 34 " ? "! " 3 "- , 3 3 "% "? 34 3A" - "3 % " 3 " 6666 ".
5 3- 3 "% "" !3-
2 0 "- 3 % ? % - ''G*-'' (M. ErakoviD, ''SINA'', 12. 11. 2006.)
3 G. A. Fine, Manufacturing Tales. Sex and Money in Contempo-rary Legends, ''University of Tennessee Press'', 1992. 101-106.
4 5 $ % ''-'' ''34'' 3?%3" !? 4 ^. _ntonijeviD, `reDi pravacu folkloristici: socioloki pristup Geri Alana Fajna, !-
" , .. . 7. 0.=. ', =;;>. 7
7/29/2019 Strah i kultura
24/192
24
663 366 66- 66 3 %- , %4 !-3-3 ". %- 3 " - "66"66, 3 3 %A33-3.
7/29/2019 Strah i kultura
25/192
7.
& 3 3 " "-4 3? " 4 " ? ". & 3 3 -
-3: , 3 "-3 - , 3".
, 3 " % 3 ", - 3 3 4 3 , A %3 % - !3. % "3 ""! , " %. & ! '. 1
% 6666, " - 3 , % 3 "3 3 - + A ?" 7C8K. S3, A 3. 03 3 - 66"3? 66, 3
1 B. Ellis, ''The Hook'' Reconsidered: Problems in Classifyng andInterpreting Adolescent Horror Legends, Folklore, Vol. 105. London,
1994. 63-64.
7/29/2019 Strah i kultura
26/192
26
% 3 3 ", 1 G %% % .2 # ! . 4 % "% 66Boyfri-end-s Death66 3 % % 3- $ 3 3 66+ 066 ?.3 0 % ? !-? "A 3 % " % % ? A ,!3 - !? .T 3 % -%? " % "% ? A A ! -
" -" .
3 3 %3 66%66 " 66-366, *- % 03 -, A , 3 33 " "-, 3 33 . & 33-3 " 3A 33, " 3", 3 -4 .4
"- % A 4 % 1 "3 03 - " 66 ?
2 . A. Davis, Narrative Reactions to Brutal Murders. A CaseStudy, Western Folklore, Vol. 49. No.1. 1990. 99-109.
3 M. Wilson, Legend and Life: ''Boyfriends Death'' and ''The MadAxeman'', Folklore, Vol. 109. 1998. 89-95.
4. , 4 %3, 6666, 7;. 7;.
2006.
7/29/2019 Strah i kultura
27/192
? 665 3 " - ", % - - "3 - % % . A-3, 3 1 "3% *"- % 66 " % 366, 66"? 666
5 333 A " "- %- 3" 3 -- 3 .3 78. 7J. . & "3 A %3A . % + 0. %03 - 1 %
" % ? 3 "-.7 5 3 - 66G "%66 A 3 . -- 3 66% "66 " 3 53- !% " "- 3 % 03 -- 3 "3 3 "-. * "- %, "% , 3 %% ""
. "3 A.& 3 3 %8 % %
333 A %-
5 '. 0, 1 %3 , 66 66, =;. 77.
2006.6 . , *- ", 660#66, 7=. 71. 2006.7 J. ZurkoviD, `ukli i ujedali prolaznike, ''Danas'', 26. 10. 2006.8 . '4, 3 66166, 66'-66, =9.
10. 2006.
7/29/2019 Strah i kultura
28/192
28
O - 03 -.#% 4 . ., "3 "-3 %, % 3 3. A 3 , A, " % "3 . 03 % . . 34 33 %3 %:
66" 3 , % " 66166 - %- . (=;), 4 % 4 " - 03 -. 03" % 4 03 "- ", 3, " ".
S 3 " " "
3 - % , 3 3 3 A. G 3 3 . 0- 3 3 ! - -. - " 3 4 " -.53 % % 3% " "3 "%? 3. 0 -, "3 663366. 5 3 %3, ? " 3 %. %3 3, "- 3 " % " "
3 " , ? , 33,: 66T 3 1U66. & 3 % % %. ' 3 3 3, 3 , 3 %3 , " "3 - %A" . %.669
% %, 3 "3, 3A 3 33, -3 3 33 " "" %-
9 Ibid.
7/29/2019 Strah i kultura
29/192
3 %3, 3 3A "A, % "- ". 0 %3 -- % 3 " 3 - 33 - "- % % A - % - "? " -A. 5 3 34 % " 3 3 " 33- A 3 " 66166 , 3 3 "-.
7/29/2019 Strah i kultura
30/192
8. "-/ -/9
"9 #!
: ",#
%%333%%"?" % 3 . -"% 3 1 + %
!366+-66 (Manhunter 1986.), 66--?66 (''The Silence of the lambs'' 1991.), 66166(''Hannibal'' 2001.), 660-.041- +66 (''Serial Killers: The Real Life HannibalLecters'' 2001), 66H %366 (''Red Dragon 2002.) i665 166 (''Hannibal Rising'' 2007.) ? !3 66 - ?66 " "% 3! % %3A -%3 1 +. 1 +-
" T " """ !3 66 - ?66. 7CC;. - " " 3 G3 11 " 33, % 3 3 -33 %3 " " ? 1 + "-. G 3 66166
1 T. Haris, Kad jaganjci utihnu, ''Mladinska knjiga'', Ljubljana
Zagreb, 199;. 5 % 7CKK. .
7/29/2019 Strah i kultura
31/192
% 7CCC. " =;;=. ,2 3 - 1 + 66Risisng Hannibal'' (=;;>), " 66G 1 +66, " =;;9. .3&" 3 ? !3 3 3 % 333 A.
%"%33"4"3 1972. .""A-3 " 571 ''Uruguayan AirForce'' %"3"%- %33 72 , ""4? (1974.) 3!3 (1976.). &3-3-
33??!3.'%%-%3,--4"?, A 3 ? . !3 3 A- % =;;J. (" % 7C98.), %-3 =;;>. " "-4? =;;9. 3 !3 66btranded'', % ,4 " -
%3 "4? ". A333"0""%,-
2 G. 1,$, 66 !66 ', =;;=.3 G.1, % $ &, 66 66, ',
2007.4?"2002.
: http://www.carlitospaez.com/elmilagrodelosandes/ http://www.
viven.com.uy/571/eng/historia.asp
7/29/2019 Strah i kultura
32/192
32
" 3 A,5 " 3 " "4 3 "3 " =;;;. 0.
""?%-%3 66"33 366 " 3" 3 "33.# "3"""%3"1,!-!"-?%1,-,,*-',3??" 66%3466""!
A%33%,!-,%%.6 "33 ""3"7, %3 66"3-66 " 33 ? !3, " ""? %3 8 % 34% - !3 -% %3 0.
5 3 A " O7C9J. . P. P. Read, Preivjeli: kanibalizam u Andima,''Prosvjeta'', Zagreb, 1975.
6 Vidi G. Hogg, Cannibalism and Human Sacrifice, ''Panbooks'',1961.
7 "33 " 4 #. , # " , . 7 -,66 66, ', =;;7. ==J-244.
8 R. Vilnev, Istorija kanibalizma, ''Gradac'', Valjevo, 2004. (5-
%7C>J. )
7/29/2019 Strah i kultura
33/192
": (#!; / #- +/+
: (#!
3" %. - ,9 "-% 34 0" 7C. , 3 - 3 " . 3 3 3, " % " % G?3 MA-,10 3" , ? 3 3" " , ". " ( ) - "4 0, "3 0 -3-, 3" 0 3
, ? , 3 3, ? . G %, % % 663"66 3 3 - % "3 " " % 0,11 - - 0 "
9 5 3": .', 3" -3 "3 ? , ', J;. ',7CK;. D. BandiD, Carstvo zemaljsko i carstvo nebesko, 6611 vek'',Beograd, 1997.85-77J.c _. /, 3" - ,
, 75-9>. , 7CC8.c . /, 3" , * , a-, 7CC>. +. /, 3": - 3 " 3 3 "--, !" , .. . 7. 0. 7. '.2006.
10 G. MA, + - " -. .,0&, ', 7CJ
7/29/2019 Strah i kultura
34/192
34
" "3 3" .S %" % 79=J. 0- 3 4 " 3" 66% 3 ?66, " 3- 66" % 3 - % ? 366.12 &" % 0% " " 3 " 3" 33 " 3" ? 3 .13 # " " 3" 3 %4 /3.14
G3 " 3", % 3 33 " % - 0, 3 " -3 -
" 66 "66,15 !3 "-3 %- %- ", "-3 "" 3 3%3, % " "- ? 6666.& - 3", % 3 3" ", "" " 3 3 %3, "3
12 G. MA, Op. cit. 152-C. ^. BandiD, Cartsvo zemaljsko i
carstvo nebesko, 6611 vek'', Beograd, 1997. 267-278.
7/29/2019 Strah i kultura
35/192
?? " 3 -3 %?"? , "" 4 3" 0.
": (#! - &- +/+S- 3 % "3 3"
"3 % % " , 3" " %% - 4 %, % %, "? " , -- 3 " 3"3 "3 -3 " ". G " 3- " % ! ? -4, " !3 3 3 3.
S 3" - "3 3 33 -3 666616 "- ?3 66'366 017% 7KC9. . "? 3 !3 "- !3 3 7C==. !3" 3 66Nosferatu, eine Symphonie des Grauens66, "% !3 6666 '3 +3 % !3 3 33 " % !3 " 66@% "66
165 0 3 % - http://www.geocities.com/psmcalduff/2dracula.txt
17 A 3 43 3!3 '-3 0 ' '!: B. Belford, BramStoker. A Biography of the Author of Dracula, ''Alfred A.Knopf''',1996. i B. Belford, Bram Stoker and the Man Who Was Dracula, ''DeCapo Press''', 2002. 5 "- '3 0 3 " 66'3 066 /3 /$ 66& "% % 366. (R. gekneli R. Floresku, U
potrazi za Drakulom, ''Tisa'', Beograd, 2006. 147-170.).
7/29/2019 Strah i kultura
36/192
36
@3 % 7C=9. . 5 !3 3 66-!66 % 7C==. 3 6666 % 7C
7/29/2019 Strah i kultura
37/192
1981. G%'"%-?!3-"3 66 -66.21 & - "% !3:66@3166 (Dr. Jekyll and Mr. Hyde) %1931. 4/3,66$66 (Bride of Frankestein) % 7C
7/29/2019 Strah i kultura
38/192
38
%, " " 3 3 3"3 3 "% " -" 3 7C9;-? " 6643 3"66 3 + -3 3
#", " " ? ? 3"- " % 3 34 % %"% ? 380-? .23 3 - A -3 ""-- 3 ? !33A 3 % 3 %%3 !3 3-"3 "4 0-"-. # -
%4 %3 !3 -"- 3 " - 6666 (Bram btoker's Dracula) % 7CC=. -4 $ $ ".
53-3""" 0%-%6666"366.03-!4663-66"-.-%366,243%-
3" 3 " .
2353"?!3 ''A36633""?!334335-:. 5,:, 660% 66 O, =;;>. D. OgnjanoviD, Ubrdima, horori: srpski film strave, ''Niki Kulturni Centar'', Ni, 2006.
24'. 0, 3: 1, . 7. =.6666 ', 7CK8. % " "
=;;=. =;;> % % 66G66 % '.
7/29/2019 Strah i kultura
39/192
: /
/- -- " %-A 66 "66 4 ? 3 " %% ? - "- A *"- 3 .
& 3 "3 ? 66A66 "3 !3-3 : 664, ""- - , ? 3 3 "3, "- ? 3 %3 %36625 66? " % *"- " " ""- " -A ? 3"6626. S "3 3-
% 3 03 - *"- "3 6666:66 2.. 1 "3...6627 66-- " *"- 3 3 3 ? ""- ...6628 % 3" -? "%- * " "- % % " 66- 66, %3 3 "-
3 % 3 "3 ".5 !-
? 3%-. 03%-
25. , *- "y, ''0#'', 12. 11. 2006.26. , 4, 660#-66, C. 77.=;;>.27 '. 0, 1 %3 , 66 66,
20.11.2006.28 . , 4 %3, 6666, 7;.
10. 2006.
7/29/2019 Strah i kultura
40/192
40
? , % % 3% 3- "29 66 % %:3"3 % 4 -66.30 3"3 " % 3 " % ? ? - (, "-3, -,0&,,"-).66"-336 6 "- "- 6, 6, - "3 -3 %-3 3...6631 5"- 3%- ? "- " A -- ? . G "3"-? % %%
" "3 %3 "3 "- -. , %33 " 66"- % 366 "3 % " "-- &? " /"- 0, & " 66'%66 66--66,32 3 66%33 "3 %- 33 %% "- 13 . ', -
%% % #% ! ?""-
29 K. Tompson,Moralna panika, ''Clio'', Beograd, 2003.30 B. StojkoviD, qigosanje verskih sekti, moralna panika i mediji, u
^. B. worFeviD, (ur.), Proroci ''nove istine''. Sekte i kultovi, ''JUNIR'',Ni, 1998. 112.
31 B. StojkoviD, op. cit. 116.32 O. +,+ - " , &
/" 0 - " 66'%66- 66--66, '-
, 7CCK.
7/29/2019 Strah i kultura
41/192
-.33 -3 ! - 3 " -A. , 3 66+- . "6634 33 % % 4"?0/ T 6666 "-" 66 !- "- 66.
03%- ? --% 43 -3 "" "- % 3 43 0 -! 3! . & 6666 " ? - "4 - "" H- % " "3
" ? .35 ", 0 "3 " " 3 66"3 "66.36 0 "3 " " % "663 3 466 4 66 "-6637 -3 66%, 3 ?3-
33 O. +, + :
, S " %, #% ! ?"-" -, O3, =;;
7/29/2019 Strah i kultura
42/192
42
%- " %- " 66.38 H- 66"3 "66 , %4 "4 - "- 6633-? "66, 33 " 3".0 3 " "3 3 3 !% 3 ""% 3 3 - 3 ". G !% !-4, !- % 3 (), -- %-, !- "A -,"A - "% ".39 &- 3?%3 - " " "" 3 "-- "3 % "3
%%3 ? ? ? %-, "3 " ? " 3, --, 4 .
" 3 3%- ? 4 " J. =;;;. - 3 - , " " =;;;. - " " - % % - "- %% % -4 "4 % ! "3 %
" . A, % - -, " - ? %4 663-66 ? ! , 33 , "3 % " 3- % " . +
38 O. +,+ - " , '-, 7CCK. J.
39'. 0, op. cit. 120.
7/29/2019 Strah i kultura
43/192
7/29/2019 Strah i kultura
44/192
44
? " % 66"-66 % "--, "--. $50 33 %3 !-- " " 4-342 % 0-- " 0,43 3 33 -, .44
42 "3 " $50- "- "? "3 34 ==. !=;;=. %- $50- 4
3 663 % % ?%3, 3 66. http://www.okradio.info/arhiva_vesti_stara_februar2002.php)
43 !-, % %4 00, $50 -3 3 00-. "3 00 O A 7
7/29/2019 Strah i kultura
45/192
+/ !"#
* "% 3 "3. " % "
- "3. 5 " 4 3:
) 3 3 3 %-% 3- - -3, 3 0 3 -- . & 3 % - - ", 3 ", 3 3 %-" "3.
) # ?, 4? ? - 1 3 "%% - " " " (", ","3), - 4 "- "%A "-
1 T ! % " ? -
-, %3 4 - - , "-, "-4 - H " - 0--
" 0 - $50
7/29/2019 Strah i kultura
46/192
46
4 "4 3" " 3 3 "-3 3 664-" -66 -%- 0- % (00/) " 4 66- 366.
) "3 -3 " ? "3 7) "4 ? ?"3 3 " "- " 3 "- , %3 A3, %3 " -3 - ""%- - , " 3 3
3- 3, "-3- !, ? % "? 3 " T ? % "- 3 "? -? . =) "3 %? -? ".
& % " -? " "3 % %%% ? 66"66 ? #T
"3.) '% % %% 3 "% -
" " " 7CC;-2000. - 3 " % , "3, % -? .2
2 %-, - 66 "-66 "? " " 3 "% -
%- 3 %-
7/29/2019 Strah i kultura
47/192
) 0 % " 3"3 "-- " % % 3 "3 4 %3 "- " "3 3 %- , % % "3 " - 66- 66 - -" 3 0 -.
) 7) 5" %- " -3 3, " 3 3, "- , , 3 ", 33 3 3 "3.=) &" "3, " " 3 % ?-
", 66466 ? - -, 66"66 ? "33 3 %?3 % 3 ". , 66" ? - " A 66 -366 .
3 66""% "66 ? . D. BandiD, { narodnom pravoslavlju, Etnoantropoloki problemi, Br.9. Beograd, 1992.; . SimiD, Religijska kultura tradicionalnih pravo-slavnih vernika, Teme, Br. 1-2. Ni, 1999. M. BlagojeviD, Religioznoststnaovnitva Jugoslavije. DelimiQan pregled iskustvenih istraivanja,
Teme, Br. 1-2. Ni. 1999.
7/29/2019 Strah i kultura
48/192
7.5+/ !/-/
!/
" " "" 3 ? % "? -? , 3 "% 3-
A? ? . & -? " -, ? "333 % A A " ?, %3 % ?? %- "", "-" " A ", , -3 %3. 0 , - % % % " " " - %-, ? " % -
- . A3, 0 - - %-A " % % , --3 4 3 !3. O 3 4-3 0 3 A "% 4 %%?". ! 3 3 - %-3 -3. &- " ? ", ?? %?
3 "? %3 % " "
7/29/2019 Strah i kultura
49/192
3 366 "66 66%- "66. & 3 - 4? "4? - " 3 3 ? 3 " " %3 . S " "- ? 3 " % "4 " " 3 3 %% %4 "% - 3 0 %" - 1 % % - 3 43 %
%. 3 "- ? - %% 34, "3 3 -3 %-3 A3 3 3""% 3 "- %-. 3 4, "- "- 4, !--3 2 3 3 -,
1T " %% %4,
" "3 "-, "- 3 "4 3, 3 "3 3 "- 3 7= % 0/T . O. +,+ - " , ', 7CCK. >C-97. =C;-295.
2 "3 "- 66 %- /"-066 % /" 0 % 7CC9. %4 % % &3/" 0 "- 66%3 -3 %-366 % " "3 6666 %%
6633 "3 ? 3? 66 % 66-
7/29/2019 Strah i kultura
50/192
50
, 3 "4 3" % 33 43,33 "3, 33 -3, 33 , .
/ - " % 0 3 "- - - 3 %"-, 3 % !-, 3 " -, - %-, "3 T- 3 7CCC. 3 -4 " 43 0 J. =;;;. . 0 "33, " "-3? % 3 =;;;. , %" -- ? ? -
"3. 0 ""3 -3 ? - - 3"3 66%66 ? , "3 $50, 3 "3 -% - % ? , H-3 3. * ! 3 "3 - ? - %- " "- !- 4? "4? %- "-
", ! 3%- ? - ? ? " "4 - -.
" " - 0 - - " 3 "- %A 0 . %-3 ? " 3 =;;;. %
!-66 "" 663 " "-
- {rdo Templi Orientis''.
7/29/2019 Strah i kultura
51/192
"3 0 "- %- -? - 3 -3 "3 "- . ! % 3%-, - ? , , " - 0 "?3 ", "%- (00 0/0) " -(T&+). - "? - (50) 43 0 -. G3 , 3 -- 00-0/0-T&+, " %.4 " - 4 -3 O MA 7=. 3 =;;
7/29/2019 Strah i kultura
52/192
52
" " % " % -3 3 "3 !3 H "-3 - " "3 3 =;;9. "3 =;;K. %-% 3 "-, "- " 4- - " 3 3, 3 , 3? " 3 &-? - 4 -? - 66-66 3 "3 "--3 % "- "4.5 -
66 3 . # 3A 3 3 %( %, Z) %-- ? 3 (? ?). S %-- %-" " 3 %-. 5 3 " "33 3 3 3. S ""- 66066 3 ? "3 "33 4 A " "%. G % ! "%, 3, ? ?, - % % ""-3 X 0Y.(. 3, - T 0, " 66 " " 366 -
http://www.nspm.org.yu/debate_2007/2007_dimitrijevic1.htm)4 % ? 003["-
3&"- 3A ", 3 ''"3 -"-3 3? "" 3? ? %--''. ('''', 3. 01. 2008.) ( #..)
5 5, % A, 3 4 - "? " " "3?% 3 2003. . " - 3 " ? -
3 " % -? " (0, 00
7/29/2019 Strah i kultura
53/192
-*3 3 % /3 '3 "3 - / % "- " %? -? ?? -4? .6
0 ? " "? , -? % "3 3 3, " J. - =;;;. ? " "3? % --3 =;;
7/29/2019 Strah i kultura
54/192
54
3 " % 66 % " 066 " ? %. G % - "4 0- 3 " "? ! 4 " 0, G5, "- &, &? - (0"- %- 3 ), % - %, ? - 66" "66. 033 33 4? "4? %-- 663 -3? 66. , % % - - "4 "3 " --
3 "" "3 - .
/" 0 " -% " !3 3 - 3 ". 66 (/%- "- /" 0 % , " /" 0 =>. 7=.=;;9..) & - ": -http://www.parlament.sr.gov.yu/content/cir/akta/akta_detalji.asp?Id=46
5&t=Z#
7/29/2019 Strah i kultura
55/192
?. / !/>9 3 !/>
> - #- !
0 " 3 " "- " " =;;;. % 3 "- " 3 "-3 "
-, !- 3 , 3 . , " " % - 3 3 3 " 3 ". O ? - \ ? " - 3. 3, ? 3? " , 3" *"- =;;>. , % -"? 3"? "? "
3A ". T %" - %3A "3 "%-, , , % "- " 3 "--, . 3 % " " , , %-% " A 0 % % "- >K A =;;=.-, %3 " 9; =;;
7/29/2019 Strah i kultura
56/192
56
, 1 , , 3 "?% " "- "- "" - 0 ". G - 4 "3 3, "-3 =;;>. 7=,. - % "-4 " 0 % :http://web.uzzpro.sr.gov.yu/kzpeu/press/press_javno_mne-nje_nov_2006.ppt
3 #% H0#- %3 ? "3-? % 0 43 =;;9. .
http://www.cesid.org/rezultati/sr_jan_2007/index.jsp
7/29/2019 Strah i kultura
57/192
7/29/2019 Strah i kultura
58/192
58
5 " % % 3 ? " % " - % 3 -? -3 , 4 ? . 4 3 33 3 - "3, ? 4 % , 33 3,34 "" !3 - 3 ".
/ " 3 % 3 - - - , -3 " " " . 3 ", %-
" 3 , %-, 3 % "A "3-3 %3. &" " - 3 3 " }}- }} 77. 3 =;;>. " " "3 % %=7. =;;9. .6 &" "3 "-3? % , " " =;;8-=;;>. "3. -
" , " %3 % -3 =;;
7/29/2019 Strah i kultura
59/192
, " "- %4 %" -,7 % % 3". 03 3 " %- ? - % 3 " "33 %3 33 "-? 3 "-.
5 3 " - !3- 4 ". , " "- 3 4 " % ?3 6666 -? 3 -3 ". #- - , % 3 3
- . 3 " " "- 3 3 -.
7 0 " 7=,> ==,C, + -3 J,,K) 3 "3 4. G 3 "-33 %3 3 =;;K. " - - " - 66O" 066 0 79
7/29/2019 Strah i kultura
60/192
@. 4-> #- !
: 5$+,; #- &/ - *"
via #
3" 3" , ,
6666 , % 3 3 3 3-3 A, ? 3-. A - " " 03-. % 3 A1 3 % % " 3 ". 5" A , 3 3, 4 % " 661-66, " %%4 " 3," % ( - 66366) " "3 (663 -66). " % - 3, 3 A % -% "- % % %. 5 "- % "A % 3 "- % " ," . A3, % 6666 %
1 . '4, 3 66166, 66'-66,
27.10.2006.
7/29/2019 Strah i kultura
61/192
\3 % %3 "% 3 " 03 - A . 03 - ?? -? *- !-3- 3 4 66% "66 3 %--3 . G 3 4 % -A %3A 78. 7J. =;;>., % 3 % 3 3 3 -A. A 03 - % " -3 A , 3 , 34 !3 3%, % 3 3. 0, ", "3 "3 " ", " % 3 "3
"-3 % 3. G % " "3 A, 3 03-3 3 3 %, "" 66 66. S 3 3 \3 % % "- 66 66 3 - 3 " 4 "-33 3 3 %?3 % A.
" 333 %3 3
3 A %3A 78. 7J. =;;>., 66 -66 3 !33 " "33 .2 G- 663366 " ? 66"66 *"- 3 " 66-% 66 03 - 3
2 03 - *- % "-
7/29/2019 Strah i kultura
62/192
62
6666 *-. # 033 3 % " % "%3 "? % 3 " 3 3 "- % 3 , - 3 66% %66 3 " % \3. 0 - 3 3 66A *"-66 "% 6666 - " "4 3 ".
": ! /-$#
0 " 66 %366 : %
A 3 3 A %\"3 ". #, !3, " : 3 -- 3 "- -"- !3- 4.
#% ? 3 - % %3 3"%3. 3 3? "%3 -%% %3 "?"-
. 3"%3 % - 3", % % -3 3 -3 ? 4,!3 " 3 ? 43. 0" "3- 3 " " %3 3"%3 " 3 34 %3 " !3- -- % 66 66. 0 -"%- 66 66 3
3 3%-3 ? .
7/29/2019 Strah i kultura
63/192
- -"%- 3 !- (?) (" ? %- A ) %-% 3 3 !- !3, 3 ".3
T !- ? 4- 3 (Pipe-Dream, Wish Rumor), %3 ? % (Bogie Rumor) 34 (edge-Driving, Agression Rumor).4 5 !-- 34 " ? ? "3 % - - ! % ? - % 3? ".
5 3- 3 3%- "3 " -43 ? 34. -, -"- " 66 66 3 " 3 3 % -? 3%- -\"-
3 "? - - 33 "3. & 3 A " -
% "% "3 G%\@ 3 % "" "3 % . G % -3 !- (''G%'') 3 3 3,3-3 !3 G%, 33 3-3 % 3.
4 R. H. Knapp, A Psychology of Rumor, The Public opinion Quar-terly, Vol. 8. No. 1. 1944. 23-=8. 5 !- "- % " / $ ? %199>. "? % " -!-. (R. L. Rosnow G. A. Fine, Rumor and Gossip. Social
Psychology of Hearsay, ''Elsevier'', New York, 1976.)
7/29/2019 Strah i kultura
64/192
64
" ? " . A3 3%-- ? "%% % "- --, 4? "4? %- !- " ". & " "3 , %3 3 "3 !33, % -%3, -" %3, ! ! % % 3 % "3 -", "3 -%3 %3, - !%3 "%%3, 3 3 , - - ", ! %3. 3 "3, !3
, - " 3- , % "3 "3, "" 3 -. O 3 3 "--- " "3 3 3 3 "-% -. & !3 "3 4 3, 3 3 ? " - 3 "4. 03%- ? " !3 "3 !3 3 % "3 -
? % ? "-. 033 A -"- "" "% !3 - 3 3 % !3--. * 34, " , " " 3 , " % - , 3 " 34, ? %. - , % - " " "
, ?-"- -
7/29/2019 Strah i kultura
65/192
"-, ""? %- ""$50- " H , % , " " =;;
7/29/2019 Strah i kultura
66/192
7/29/2019 Strah i kultura
67/192
9 A' 5'
5 3! % " 789;
7/29/2019 Strah i kultura
68/192
7/29/2019 Strah i kultura
69/192
B.
0%33%-".33"%$,+-0,?,",%A
.5 3 %3, 3 3, %- "-, 3 " 3!-- " " -"3. 3"4 A , 3 , 3 " "3 ? 3 " %-: " - 3- %-A, 3, 4 , "3"% ? "3, 3 "-?. T ? " 4, 4-
-4, " 3 "4 - .
G 3- ! 3 1 % 4 " %-, - - ""3?" , - "3 , % -
1 '. 2, 0? : "3 % "-
" 3 4-4, !-
" , .. . 7. 0. =. =;;>.
7/29/2019 Strah i kultura
70/192
70
3-"%44 3.&33,"33"""-\3%33%3-33\3330,",%.44, - "- "", %, , 33"?", 3 "3 !-3". G 4 - 33 "-%3, " 4- %. 4 . 5- "!, ! ?" % 3 "3% % A 4 4, 3- 33 3 4 ".
, - % A- 3, " 3 "3- 4, !3 %-c 33, % % "3 %3 "- - "3 " A " %--, -, " . A3 -3 3 ", "3 3-3 3-333 ", 33 %3, -
3 33 33, 3 (. %-3) 3, 3 3, 3"3 "-"3 3- " . - %- " "3 "3 !- ? 3 "- .
5 " %4 - 4 -3 3 % - % -
3 " ! -
7/29/2019 Strah i kultura
71/192
4 " '-, /3 ??. , %-4 4 " - -, "? 3 -3 - " % "- " % % "-3 "% 6666 66366.
& 3 "33 4 ? ""? !3? , 343 3 3 43 -33, . 3 3 3 !-3 4. - !3-3 3 , ' " "" -
43 "3 ". 0 "" ? "343 "33 -, 3 3-3 3 %"3- " 3 33, 343 %33 % "3 3- - 3 - 3 " 3 "3 33 , 3 , .2
& 4 " , 3- 3 ! "4-3", %" % A ? ? "!- - %3. "!- 3"- " , . - ",
2 C. Humphrey, Caroline, J. Laidlaw, The Archetypal Actions ofRitual: A Theory of Ritual Illustrated by the Jain Rite of Worship,
''Clarendon Press'', Oxford, 1994. 72-73.
7/29/2019 Strah i kultura
72/192
72
% 3 3 --" 3 -3 3. 3 A !3, %3 " %, %, %: - " % -, 4 3? -- 3 3 3 3 -3 3 " 3- %.3
" 3 % " % " -!- 3 3 ". 4 3 % 34, % "- % %
"% "-"4. "" 3 +33, %", 3 "3 3-- - "--\%-\-%-3. S- +! , "3, "" , -, , " 3 " 3 c 3 , " 66% %3A 3% 4- 4 665.
3 . Leach, Edmund Ronald Aesthetics, in E. E. Evans-Pritchard(ed.), The Institutions of Primitive Societies, S.A.
4 D. Winter, Patos anra,Znak sagite, 7. 2002. 1113.5 #%3 % ', Duboks, avgust 1981,
"Novi Ritam, januar-februar 1991.
7/29/2019 Strah i kultura
73/192
2. /=
+! % ", 3 4, ? -, , 3 , " !3, -
33 4 % 4 A3 -3 "3. 5-, "3, % 3 !3 % ? (. !, ! ?) 3 3 % "4","" "3 , ', [, 3, -, '? 1 # % % , % ? %
"?". /% 3, +! ? "- ? "%2 %3 % 3 , "- " ? !.
1 . Lavkraft, Natprirodna strava u knjievnosti, u Slu6aj 7arlsaDekstera Vorda, Beograd: Behemot, 1998. 184, 189, 191; S. King,Danse Macabre, London: Warner Books, 1994. 6, 467.
2 H. Lavkraft, Op. cit. 181
7/29/2019 Strah i kultura
74/192
74
0 , % ? 3 -, ", 34 3, 3 A, , " , ? 34 43 %% "" "". "- " % ? % !%3 3 3 " , ? " "" ?3 "3 -3 -3 34 3A3 G" ? "5 ?", 3 3 " ".5 ? ?
"%, " 3 ? ? "!. GA, ? 34 "" 5 660 7;766 % " 3 , " 3%-.
/% " " 34 % !-% 3, -% ? " % " " " " !% %-- ? .6- "
3 ? % 3 3 , -
3 S. King, op. cit. 18.4 S. King, Stephen Langolijeri, u 7etiri iza pono8i, knj. 1. RiFobra-
di Press, Vranje: (s.a.)5 King, Stephen,The Shining, ''Doubleday King'', New York/Lon-
don, 19776 S. King, (1995), Rose Madder, ''Viking'', New York/London,
1995.
7/29/2019 Strah i kultura
75/192
, % "-.7 - ?, , 34 "3 -3, % % , "- % % . ' , 3A3, ? 3 . & 3 3-, 3 3%- ? %- +!?, 3 3! " ". %- !3 3 " 3 4 -, %", 3 4 ", 3, 3 3.
%"4,.-4!3%"?-
,,3 !3 3- % , 3 "3 "%-". S- , -? % 43, 3 " 3 %3 %3c " 3-4 4 . 5% "- . T +!-? 3? "%-" (''unspeakale66), - % % 4 ?. -
%- %- 3 " " : 3 3 3 - ! 3, " --" ("abominable shapesX), % "! %, 3! !.
5 " % 3-% % +!3 3, 3A3,
7 S. King, Balada o fleksibilnom metku,Znak Sagite 1. 1993
7/29/2019 Strah i kultura
76/192
76
, % % 3 3 % - () , ? ? -? ( 43 "%? " -3? "). % 34 ""- %3, " ( ," " % 34), 34 A % 3 " % ! 3- ! (3", -). / - 4 3 !3 !-%, " " - 43, %? 4 !- "%-3, "-3 "-3 ?
" " 3 3-3 - 3"3 3 - 3 33 !3 43.
G "- 3 % %, , "3 - 4" """ "", "!-" "!", "3 %3 "? " 3 43,8 3 " %3 , 3
" , " 34 3 39 - - A 4 3-
8 . , ! - 3 ?-
,!" VII, 1986. 58-63.; Z. ivkoviD,Ogledi o nau6noj fantastici, ''XX vek'' , Beograd, 1995.
9 !3? "- *" -% (Tempest, Paul Mazursky 7CK=), $
(Forbidden Planet, Fred McLeod Wilcox 1956).
7/29/2019 Strah i kultura
77/192
. ? !-, 3 " "33, "", , , 3--, ". 5 3 ,3A3, % , " ". 5"" "% ? % %- -? 4?, ? % " "%3", " 3%-- ? ?3 33.
"- ( " 3 -%-, , !- - fiction) 3 "-3 , (3]) "%- -, % -
- """ " "-? - - !3 "? "? - % 3 3 4?? . & "-", 3 33 " " " "" " ! - ,10 34 3 3, 3 % 4 ", 3 "4" differentia specifica-, "3 "3
%- 3 ? 3 3 "3 3 %3 , - "3 3, , !- 3. 3 %3 ", , 3 , ", . 3- !3 %, " 3 % " %3 0 3 ? , %3 ? ? -
10 V. Prop,Morfologija bajke, ''Prosveta-XX vek'', Beograd, 1982.
7/29/2019 Strah i kultura
78/192
78
4 ". G 3 3- 3 "" " \ -3, 3 % % - 4.
7/29/2019 Strah i kultura
79/192
6. &/ !+/> + # -#+
'3 , , "3 !%3 ("3 33) 33 ( "? - ? ") 3, %33
" 33 3 % - 3- 3 4 "- - % !, !- ?.
? - !4 1. 5 --, 4 4-" 3 %33. #- - 4 664-366 ", . 4 "
""c 4 - "%% %- % 3 3, " %, "? -- " %. 3, "!" """ %- -
1 ste 0..., -
? % 4 (Maine), 13" (New Hampshi-re), 3 (Vermont), (Massachusetts), /
(Rhode Island) (Connecticut).
7/29/2019 Strah i kultura
80/192
80
4 " 34 " #, " +!, , " ? ? !3? c , " 4 %, ", , %3 ? !3? - % 4 % " %3 3-3 3 "3 - -- "! 4 " - " " . 3 %. 4 ".
04-" - " "-? %- , . 3 -
!3 3. G !% " -3 !-3 3c " , , , ! " . & !-3 " 4-" --, 3 3 " 3, 3 %, . !3- 3-, 3 " " - %, % , -
3 4 !3 : "3 2 +!3, !3 !-3 %--3 " " ?? , 33 3, A ? - "33 3 c 3 - - ! % , "-, - 3-
2 E. A. Po,Avanture Gordona Pima, ''Rad'' Beograd, 1976.3 H. Ph. Lovecraft, At the Mountain of Madness,Astounding Stori-
es Vol. 16. No. 6. Vol. 17. Nos. 1,2. 1936.
7/29/2019 Strah i kultura
81/192
3 4 " , "3 -, "3 3 - %", ""- "- - #.
- ! 4 - ", "-", % - " -. 0 , 6666 3? "- % "33\3%\\"\?" 3 ,""" , " +! , 3 "- "4" "4 " 4 ". 0 ,
4 % -, 3 4 3 4 % %3. / -? "3 "3 "-" 3 % % ?, "?", " ?, . "?. - "- 3 "" -!3, "3, 3 - 4. & 3 , 3A3, - -- ! 4
3 "" " \ 3, 3 % % 4.
#, 3 4 3 - ""4, #, 3 3 "3 "/"
4 ? (^iedrich Knickerbocker) "3," 3 #, A , - "c ~X " % 3 % 4 % ? 3 , " "
? ? " (knizkerbockers
7/29/2019 Strah i kultura
82/192
82
"5 % % "" -? 3 3 " % 4 3 - "3 , ?, "3 33 / % %, - ! " 3 - "3 %- 3 3 3 ? 3? "- !, ! ? -3 % "" 3 " "33, "" #.
& #3 3 %% " 3 % % "" ? , "-, , 3 3-
% % 4. 4 "- - ", 4, % 3 % %3 %% %3 " " !% "- -. T ", 3A3, "- - % " ". -3 %, - ? "? 3 "?, 3 "3.
$% " - /" "-%, 3A3, "" 3 -3, "
knickers), %4, "3 ", % - ( 33) . 5, "3, 3 NB_ 3 3 ~X (XnizksX), -- % ~X. G3 3 -3 % ? 3 0... (E. A. Poe, Mellonta Tauta, Sirius 127. 1986.)
5 V. Irving,Rip van Vinkl, i druge pri6e, ''Rad'', Beograd, 1963.
7/29/2019 Strah i kultura
83/192
3 3 " # ". - #? " !3 33 ? "3 -3 " "/" ""% "+ "6 3 -! " 3 33 - 17 "3 - "!-, 3 %, . %% " "%, %", % ? %, ? - " . # 33 "/" " - % -
"! """ 18 "-, # 3 " %- ?? ? ".
# 3 % 3 !, 3 3"- ""- - 3 ? !-, % ?. O % -? !, - "
6GA V. Irving, Op. cit.7G 0 3- % &- "- 1, ? %? 4, . 1 "3 "3 3- 7>>8. , - 0 (Peter Stuyvesant) " 3-3 T.
8 1, " ?3 1, 1 (Henry Hudson) 3"- " ? 4, % 4 , -
% % "3 3 "%3.
7/29/2019 Strah i kultura
84/192
84
? %"" ", ! " "--% 3 " - !, ? " ! !3- " !3, % 3-, %-3 3 % " "!"9 ? .10
"+ ", "3, " "3 3--3 ", "" , " - ? %-, "3 % 33 3 3 "- " " 33 "3 ? ?-
? , 3"- , , 33. *, # "" "?-" 3- % A3 , 3 3 %% "# -". % # 3 3, , 43 3- 3 " ? "-, " 34 4 3 3 -
9 T3 ? A "- %-- 0 3, 3- 4
"3? , 3 "- ~!X (66Mayflower66) 7>=;. - . " 3 3 % 3 (Plymouth), " - - % ". 5 ""-- " %- H ?, " ? 3 ' (William Brewster).
10 V. Irving, Op.cit.
7/29/2019 Strah i kultura
85/192
4 % ? %- -3 3 "3 3 11.
4 " -- 3 "" ", 3 3 3 "312 "33, % ! , 3 33 ?3 !-3 "3 ( 3 ? ! "-)c %3, "% 4 " - "-? 3c ", 4
11 (Cotton Mather) "- -"" -4, ""- 3" 33 " ? %- 3 - ?? %, % % ""A !% 3 %. & ! " 3 o " ~# - X, Irving 7C>KC, "3"3 % - %3 ?3,
3 3, , " 3 -3 (. The Norton Anthology of American Literature, New York: W.W. Norton& Company, 7C9C). &3, 34 ! ~- X, "3 33 4-3 !33 3 3"3 ( 3 ,, 3 %) ""% 3 ~"X: ~0-" " A -c - "- 3 " 3 - TA -%X?! (Memorable Providences: Introduction)
12 "3 E. A. Po,Arabeske i groteske, ''Rad'', Beograd, 1984.
; H. F. Lavkraft, S onu stranu sna, ''Rad'' Beograd, 1989.
7/29/2019 Strah i kultura
86/192
86
", " 3 (!%-3, "3) , " " () , " !-, ", ?- A %3 %- "-" %3A ' A.
* 3 "\3\-%3 , !-% 4- 3 "% 33%33. +! " 3 " 3 "", - -"- ", ? - 4 %A 3, !-
% %3 % "? -? 3 ? ""3, 34 3? %3% . A3, % % "-" " \ 3 3 3-3 %3 ? "? % - 4, +! - - 3 3-3 ". ? " , "%
"- %-3 3, "3 ", . !- 413
13 E. A. Po,Avanture Gordona Pima, ''Rad'' Beograd, 1976.; H. Ph.Lovecraft, At the Mountain of Madness, Astounding Stories Vol. 16.
No. 6. Vol. 17. Nos. 1,2. 1936.
7/29/2019 Strah i kultura
87/192
7. +
3 %3 "3 4 4 " . & , " ,33 % %3 3 $"
, % ? 33, " !, " "3 66 66, "-3 -3 3. "3 3 "-1 " ,2 3 - . ? 3 +!, , ? , 3, "3 %3 "- "! 3", % ?? -
4, "3 "%, - "3. G %3 -" 3 3 "%-3 3 ", % "". 3 - A-3 "-!
1 Ph. K. Dick, Nudimo vam sjeDanja na veliko, Futura, SF&F an-tologija, Voloder/Znak Sagite, Drvar/Beograd, 1995.
2 Ibid.
7/29/2019 Strah i kultura
88/192
88
3 "- %- -3 %3? -%- "?- ".4
" % " - , , " 3? ", ."%- ? " % ? ". , "%- 3 - : " "%3%3A "" - % ". "-!3 A-3 " -3 , 3 3 %3 " ??, , 3 , 3, 3 . *,
3"- , "%3 %3A 3 -4 G 3 "?, 33 3, ? ? . G ? 3 3 4 3 .
+! 3 "- , 3A3, 3 3 3, "%- 3 % . & 3 , 3 "
, % " , %-3 ", " --%-, -%- "3 ".
5"%- " " 3" \5, , ? "3 3 3 , ,
3 E. A. Po, Op. cit.4 H. Ph. Lovecraft, Op. cit.
7/29/2019 Strah i kultura
89/192
"". 5 "%- " " , % 3 ""% . , - , !% % ", "%- 3 +!3 , !% " 3 % 3.
& "3 ", 3A3, 3"%- ", \.' %3 -%- " 3 3 3 -3 4- . '% , 3 "" 3, . -3 % % 4 3 ",
"3 "3 3, 3"3 % ? %A" , "- -" " "-3 43, %3 "-3!3 3 , , 5.
$% "% , , - %3 ? +!? -
, %3 "3, -3, 33 3. "-
5" "3!? 4, -3c ,
", -%- 3 " "3, " ? !- ~X, 3 ? %% % ~X. T-, 34 3 3"- , "%% " % !-
!-? U
7/29/2019 Strah i kultura
90/192
90
", 3 3 - 3% 4, % %-3 % , . % 3 - 4. &4, %, "3- "-"- ? 3 "% -- c " ? 3 -, . !%3 " ""- 3 3, 3 3, +-!3 3 , - 3!-, !% --. 5 "%- ? 3 4, %", ? %3 " " 3-
- %3 33, "3.' " % %3-
3 3 ? !%? , " "3? !3? "%--. !% " 4 % 3 " , " 3 %-3 3 !% "" ., "? %-
% -.5 %3 -3 %-
3: 4 " 4 3 - 33,6S /! " 3 , 3 " - - %- , ? ?, ? "3 3 "3-
6 Ph. K. Dick, Op. it.
7/29/2019 Strah i kultura
91/192
3, ? , "A "-- ? "3,7 , "-! % T", 3, ! 0? ", " , " % 4 - 8.
* , ", %3. 5 3 3 !- 3?%3 %A , "03 " " "%-- 3"- %3A"%" "". & 3 3, "%-- %3A % % -
3 . & "3 3, , , " 3 3 %33-%-3, , % % " "4 . 033 3 3 " 3 -3, ?3 -3, " 3, 3 . ", 33 3, " "-
%- %3A ? % : 3 " %3 " , " ", . - "? 3, " .
O ? ? "%- , ? % ".
7 Ibid.8 F. K. Dik, 7ovek u visokom dvorcu, "Jugoslavija", Beograd,
1977.
7/29/2019 Strah i kultura
92/192
92
&3, , % 4"": \ %3 , \ "-, \% "3 % , , "3 ", %3 , % . -! "3 "%-3 ",%", " %3 3, "-3 % 3 3.
0 " , 3A3, -. A3 , "3 "" "%" %" 3 - -, . -3 "3 3 3 %"" - "4 , 3
, "4 , 343 %, "" 3". 5 "%% % " 3 , "--"- 3.
+ - % % 3 ". - , "- % !3- 4 3-. & 3 3, - " - "-
" "% ", ? 3 % % 4. 3 4 % - %- -, 3A3, "3 % "- . %3A 4 %- " ? ?" % %-3 % """ " "-
3 "%-3. O- "- !%
7/29/2019 Strah i kultura
93/192
" 3, 3 "-"--3 " 3 %" %U
& "3" " , "% , 3 " !% "- 3 %- "-.& 3 3, "?, 3 %-, "- 3 " "", "A " 3 3"3 3 "-"- , . - "3 , "%% % "-"-. O-- ! 3- "3 "-" 9 ! "--" \5, , "" !% % "-
3 3, %3 "%% % "-"? "? "3 3. A-3, ! %-, %", " " "-3 "%?: !% ? % "%?" (. ? ", % % , 3 ) 3 " " 3 3 3 - 4.
& 3 3, ! %- , %", - 3 !% % % 3 - -. #%3 , "3 3, O-
9# % , %, %
3 ? %-, % "3 A? 3-? "3, , -%- -- 3 3 % "% (". 1 ), ? 3 "3 , %
Cotton Mather Estates "4 "3 3 ".
7/29/2019 Strah i kultura
94/192
94
3 3, 3 % !-3 %- "%- " " (3) %\(3) . "3 " %3, %3? %%3, . " "%- " %-\, " %-3, %3 "3 " ??%? "3.
O % 3 "3 %, 3 3 \5 ?, 6666, , % ? "%- c 66566 6666, "3 "-
3 4 3 3, %, "3, - ? "?-3"-3 "-3 % !, -3, " 3 " 3 "--, " %!, 33 3 , ! %- 3 3 3 %%? "3" %-.
5 "" "3 %3 3-
%- ? , . 3 !33 %3 " %3%3 : -" %. --3 3 3 " , - "3 " 3", " " 3 -. #% , , 34 "%A , - " U10 !-
10 E. Leach, Social Anthropology, "Fontana", Glasgow, 1982.
7/29/2019 Strah i kultura
95/192
"3 33 "33, "3, % ? !- "3 -3 3 33 "", %-!3 " 3 "-" " " , " " " -. 3 3%3 " "--" ? " 3-A "% %11, 3 - "3 "-! 3 %3 %- " % %3?.
G "3 " 4 3, "-"3 -3 3, . !? %- "" " O3
4 . $- () %, 3A3. G"3 3 %-3 "- , " % 3 . 5 " "3 , 3 "3 % 3 ! %-. G , %3 , " 3 "3.
, 3A3, 3- (% % %
% 4 " O3), 3 3?, " - % 3 . ,"" ""c ! %- % ""-" !% " % ? 3A "3 3- %, % "- 34 % 3, ? %-,
11 K. Levi-Stros, Totemizam danas, "XX vek", Beograd, 1990
7/29/2019 Strah i kultura
96/192
96
%- 3 "33 "-"3 -! %.
"S 3 -" " "" %3 . 4 -3 " "3 3 , -3 , " % 3, %3 % "3- "-"- , . - 3 %3. 3, -3 4 3 5 0... "3 T", 3 3, ? (-) - 3? 4?
?% ". &4 %-- % 3"- - T" "33 33 "3 " 4 3 "33 % "-" . O , , ? (, 3) "-3 3 .
5 3 4 % , - " deus ex machina "-
%, 3 3 ": , , "? - 3- %3-, , % 3 33 3 ?3 %. 5 ,3A3, 3 " " \ 3 %3- " 3 3-- %. & 3 3 "! , " 3 " "
, "3. + "% -
7/29/2019 Strah i kultura
97/192
" %- (" , 3 4,3 ) " 3- 3 3 " 3 3 - "S 3 -".
3 %3, . A "-3 4 "- 4 " 3 4 3 -3, 3- "-, A. ! "3 ", , /% " - 3 %3 0%, 3 % 3 3" , ", " "? - 3 -! ! - 1-
, /% 4." " \ 3 %3 - , 3 3- %3,%".
3 "- ("3) -"3, %3 4. /%3- % " " 3-- % 3 %3 "3-3, %% "3 %c
" 3 - %3 66S 3 -66.? 3 " 3, 3"- ? %, - "43 %3 -? %3 "3 %3," % 33 " 3- %3.
7/29/2019 Strah i kultura
98/192
8. A; + ,+# -/=
" 3 "" " \3 %3 3 %3 3-3 \ 3 3 " , ,
3 "3 3 3 3 %, A % -3 3 - ?, 3 "3 , ? . - "%- 3 3 "3 +!, , "- 66 !66, 3 -. 5 % " - !-, .
, . 66"66 , "%. # !-, 3 " 3 43, A ?, ? ? %3 3 ,, " , % 3"- %" 3 3 3.
! - " ? " -? % A ? % - % ! 34 " 3 ,
33 3 ?
7/29/2019 Strah i kultura
99/192
" 3 3 3 3 "-" % , ", !, % " 33. S- " (%, , "--" % "" ) " "-3 %- . G 34 % 4, 3 3 %," , %", 34 %-3 " "3 -- 4 ". 5 % , .
T3 3 !3? 3-? "%-, 5 \5 , , ,
?3 "%- \, . \--, "% ?- -, %3 , ? %.3? 3 "" 3. -, " ? "%-, - "" 3 " . O - 3 . 3 , 3 3 % " 3- 3, " "? --
" !3 4 ""A", %3 3, 3 %% " % " 3 .
& 3 , ?--%, " , "- % ? ! ?? 3" 3 % "? -- . & 3, % (3-4 3 66566) " ?
6666 (. 3 ), ,
7/29/2019 Strah i kultura
100/192
100
"" 3 " 3 3 %3.
G%%,"--!-3-,-,5- , 3 (") "%"-!-%---?.A3,,%-?-"!%,3"-.$1,"3,,%%3"- "5?"2, +3-"33-"3"" "%" (,%"-,"333)?%--
?.5%-$3,%%"#"-%", + " " % , .
"-!- ? %-? % 3- "-%3 % 3. " "- 3 % "-"- -3, !3- 4 "-"
" !- -3, 3, "3 3 3 3, 3 .
", 3A3, "" -, % %3 ?, 3
1 S. King, Balada o fleksibilnom metku,Znak Sagite 1, 1993.2 S. King, The Shining, "Doubleday", New York/London, 1977.3 S. King, Stephen Langolijeri, u 7etiri iza pono8i, nj. 1, RiFobra-
di Press, Vranje, (S.a.)
7/29/2019 Strah i kultura
101/192
"% 3 % 3 33. 0 3, 3 "--3 , ? ?3%-, --%- %-. & 3 "33 3 4 , -3- . - "" -"- "- -" 3- " " 3 3 " !3.
: 5 #
& "#" " "- G-, % ' 3, % "5 ?",
"3 , %3 , "-", @, " %3 . 1 3 -, " %3, 3? 3? , !%3 3 . , 3 , ? 33 %4 "% " , " 3 , "" % "-- %3 .
@ G 3 % "-
?3 %33 3 ", "5 ?" " " % % " @. /% % G " " ": " 3 , % "% 3, 3"%, % % "3. "- % "-"-, % "- % " %, % - 3 "4. O ? " %-
4 665 ?66 1, "-
7/29/2019 Strah i kultura
102/192
102
%3 - ? "?"% "3.
#%3 G? % 3 " 4 . & "-3 3, 34 ", . %3 3 !3 3, 3 3 " , " 3 ? 665 ?66 "" 3 3 ?- "3 " -%-. %3 % 3 - %- 3, %- 3 3 .
0 %3 " 3 %, -3 - , - % "3 - 4 % ". 1 4 3 - %. % " 3 3 , 3 % . &%, 3 %3, ."5 ?" "-3 "3%3, G 33
33 %3.3 %3 , , --
3. G 3 % G: "3 "\" "", 33 3 " 3 %- ? , . -%-.4??%-,G3 , -3 . 5 3 "3 %- --
3 ( "3 '4 -- 3,
7/29/2019 Strah i kultura
103/192
--) "4 3 , ? 4 "3-. 3, "3, " , " -" " 4 !% "-\" !% "". GA 34 4 , "3 !% "\-", " 3 ? ? 4 -? % !%.4 "! - "\" 3 " , "- %".
3 %3 G?, 3A3, """ %3 3 3 !% -, "3 3 . G ,
"3 3 " 4 3 ", , "- "- ! 3 %3. %-3 , , "- ", - %3, " -3 ?- ? , . - ?, -3 "3 %3, " %3. %-, 3 , ?3 3 "-3 -3, 3- 3 -
3 ?, "" % "- % 3 4, 3 @? " " %3 -3 3 "" !3 @ "--"- 4 , ?3-3 -3 .
4 &" E. Leach,Rethinking Anthropology, ''The Athlone Press'',London, 7C>7.c '. 2, ! &,
% ! 0& . 8
7/29/2019 Strah i kultura
104/192
104
"5 ?" " %3 3 " .03 "3, 4 , . %--, 3 3 3, % !%3 3 ", " , . , "3 %(. %) 3- , " 3 " - " 3 !, . "%, - % - %% 3 3". 5 "" %3 % 3 -, 3A3, 3 ".
5 %3 3, ?- 3 ? %, , "3 "% "
-%-, 3 " ? %-. "5 ?"!-, %", 3 : , . 3 "3 3 " 3 %-, "3 3 %. - 3 3 3, 3A3, 34 -A , " -", "- 3 3 3 @ G.
' @ ?%3 %3 " --
" "?" ", " 33 3 %-3, " "" , " !3 3 -- 3 "%3. & 3 3, @- ? 34 %3 %3 3 . G %3 "" " , 3 @ "- "" 3, 3.
% % "5 ?" " %" 3
7/29/2019 Strah i kultura
105/192
@3 3 "" , !3- " !- 3 3, 3 3 "" % 3 3 3, ? ( 3 ) "? ?.
S- ""3, %3 3, %3 , "? %3 - 3 "3 ?%33, A, " "-, " %3 % 3. 0 " 3 " , - "- %: " "%" % %3-A "4 3 " "43 " % , 3 -"
"?" ". 5 "%" %, , 3-4 " % 3- - ". G %- % - ? !3? %? "%-5 %- %3, " %-? 3 "%3 -3 33. - 3, , %- 3 3 % %3A !%, 3-, 3 %3 % "%-
- , , "-%, % ?? ? 4.
3 "" %3 !-, -, " "3?%3 "%-" . 5 3?%3 , 3 3A3, . A "-". 0, 3 4 3 -3 3 3 -3 3
55 3 .
7/29/2019 Strah i kultura
106/192
106
%-"3 "3, --3,"3 3 33 ? 3, 3 3, 3 %3!3 33, 3 %3 3 3- "%, "" - 3 4 3-3 3 " - % - %3. 0- % , , " 3 "4 ?,6 " % 3-% %3A %3? %3.
3 3 % " , 3 " - 34 % deus ex machina,
" % , . %? A3 "3 %3, "\3 " % -3. & %3 3, 4 !-- - %37 33 !- % " " % , 366366 3 %3.
& "#", G. #
"- @, 3 -3 3- % ", ? "
6 S. King, The Shining, "Doubleday", New York/London, 1977.;S. King, Balada o fleksibilnom metku, Znak Sagite 1, 1993.; S. King,Rose Madder, ''Viking'', New York/London, 1995.; S. King, StephenLangolijeri, u 7etiri iza pono8i, knj.1, ''RiFobradi Press'', Vranje: (S.a.)
7 #. , , '. I.%, 0" - - ,
', 2001.
7/29/2019 Strah i kultura
107/192
"%. 5 %4 "- ? "4 - -. 0 , @ %4 "-, "4 - , % 3"-, ", 3 . # 3 @ - " " 3 " "-% (%4 "-, "4 -) " ("4 -- , %4) 3 -- -, " 3 - , - "" 3A -", "#".
G, % " "
" " 3 3-, %% % 3 %38. S- , " % 3 " - "%9: % % 4 " ? " "-" % , - % % - " ? , 3 % ,
8 3 , " 3 %4c - , 3A3, %3 3, 3 -, 34 3 % 3 - (- "-), 34 . 5 ? 3, 4 "? 3 "-3 3, % "4 % 3, 3 4- - "", 33 "-, , 3 , "% ? 4?3 3 ~ 1X.
9 . Leach, Op. cit. '. 2, Op. cit
7/29/2019 Strah i kultura
108/192
108
66"66 % "%", . " -3 %, . & "#", 3!% % % 4, . % -, 34 % !% "-, " - "%. % , . 3 !- 3, !% 3 3, !%()- "- " -3 "3 , , 3, "-3 4.
5 !% , -%- " %, " ,
3 4 " 3 3. &3 3 "3 3 3, %- "% 34 , "- "3 "-- " , - " - 4 . & G?, %% , "% % 3, @ "%.
3 3
" , ? - 3 . 5 3 34 ", -3, % %% " %", 3 " , 3 " " "%, " 3 --? 3 "- --. GA, "3 "A G % 4 - -, "" 3 "-3. G "3 %, %", "- @ "3 -
, "%% % @ "--".
7/29/2019 Strah i kultura
109/192
@ -- "3 "- %, , %-% 3 . , !3 ( 3 " 3", "3, - 3, % " A 3-) !-3%- "" 3 "4 "- 3--. 5, "3 @ % --3, !%-%-3 3 " 3 3-3 3. 0- "3 A % " %3A %4"- "4 - "4 - %4 , % 3-
" "%-. 0 3 "-3 "%- " "%A @ "-" 3 -" "?-" c " -. 3, -, % 34 "4 -33, - "? .
& " - "?- % - 3, -" 3 " 0...
3, . " --, @ " 3-, " % ? " "3 %- -- "?. , 3A3, --, . % "% % 4 , A -%-, ", 33 3 3 " %- (BandiD 7CC;).
" 3, 3A3, "A %
" A - %-
7/29/2019 Strah i kultura
110/192
110
3 "3 " ? %- 3-, " 4 " , 3 3. " "% "3 % ""3, , ? -" - " ". & "#" , 3 "-, -"%--, 3 "%3 3 "- " "3 %-. A-3, % % , %-,"-, @ " %3. G3 %- "-! "4, 34, -"%- %"" , "-
% , " % % 3 " %- .
", %3 !3 ", .%A 3?%3 " " %3A 66"66 "-G, % - ". & % !3 "%- %- "A G, % . "
% ", . " % ", , 33"3, %" " 3, % . " - 33 " -3 13, " %.&"% 3 " (, , - " ) "- % 13 -3 ",
" % 3 .
7/29/2019 Strah i kultura
111/192
, % % , "3" 4, "3" "- 3 4 3 "A 3 ". 5 3, " !-% !3 3, %", , " 3, %3 3 4 3"3 "3 " 3 A "3 3 "3. &" "- " %3: -"- "" ?3%-. 0 %3 % " %3 "-, " 3! % ""
" % , . 3, "-".A3,""AG3"333. ? %- "- " ? ""? "?", % % -.
3, ! 3 3, 3-3 3 , 4 " "- 3- !% " %
" % %- %? " !3 %- ""-%3 3 3 !- 3- "3 3 4 " . &3 3 " 3 "3 "% "" !3 33 : -3 34 "3 3, !%3 -
3 - 3
7/29/2019 Strah i kultura
112/192
112
, . . !% , . %- 3 , % ,3 % , - " 3-, 3"3 , 3 3 33 3 " "%" 3 3.10
T ? ? " 3 %% " "-""-, . 3A . 3"- " "A G ?" "" , - %? 3-"% " -, % 1-. , " % , . -
, -, ""- " 3 ?A. " ,3A3, "? "3 ? , . 3. A, 3 - "3 ?A3, " - " "3 ? , . -%. &3, 3 "% "-, 3 ? . " !%: "3, ! "-
!%, 3 3 ", . "- ! , 3 11 '-!% %-, ?
10 '. 2, ? 663 66, #! 2, LVI, ', 7CC9. 7=
7/29/2019 Strah i kultura
113/192
- "3, % .
": + -# +
3 " % 3 3 " "3 "#", %3 " "4 ? 3" "?-3 "33. & "$3 3", , " "#". #%% - 3- " "- / G", "? " , , "3, %
53? % 3 4,A "3 3 " %, 3 %3 "3 -- " ". G" , "3, " ? 33 "-!? , $, ? 4- " 3 " 3 "?",. ? 4 "" . G", , -% 3 %- " % ", "
"3 " , " G"3 3 %33 -% %? ?%3.
/ " @ " "-3 %3 %3- , -3 , " 3, 3 " "" %-3 33 %3. /, " "- 3, "-
/ "". T % %3A ? "-
7/29/2019 Strah i kultura
114/192
114
- , " / "3, @ %3 . & 33 " - %3 "-, , " "" 33, " % "-3 !%3 %33 (% ). G " %- 3 , "- 4 "3, " %? 3 , -% " -.
"+" 3 "3 !--3 -: " % 3%- 3%- - "-3, + A ' "%
% '. 3, 3 "-- "" "%, -? % % "% -- "? ". 4 "- %, %"" " 3 '12, "4 "", +-, 3 .
+ ", 3, '-/ (% " 3 ),
% - 3 . G 3 4, . 3 " % 3 , " , - "", "-3 + =C" ": ?3 "? " " %
12& c 3 "? 4
"-3.
7/29/2019 Strah i kultura
115/192
', " 3 "",%
" 3 , 3A3, "- 3 ? " 3 , - 33 3, % , , ' ? "-4 3 %3. % " , 4 " !%! " 3 "- " ", ", " 4+, "?, A 3 "3,3 " - '3, % - " " 3"-. ' % " "-
, - ? , - 4 "3" % ' 3 " 4 , A 3 % , 3", 3 % "%3 3 "+" '.
"/% "'13 3 !3 3 " 4c /% "%3 3 " "-- 3 ,
!% "? %- 3 "- " " " 3 4 "3 3, 3 % --. & 3 " 4 "% -
13 , %3 , "A
3 -, % , 3 " ~/4 X, 34, 3 "
3 "3, " "- .
7/29/2019 Strah i kultura
116/192
116
%? "!? ? "!, "34 "% . % , - " - % "% (+) -" 14. 0 ! - 4%% 3 , -! /% . 5 !3- %% !% , 3 ", %-", 3- - /% .
"-- 3 ", -3 " " % /%, ? ? ", "4. -
/% ", 3 /% 3- !%3 %, . 3-- -. 33, - 3 % % , 3 , /% - % "" (" , "- 3), , 3 3 " "3 % 66"-66 3- -, "-
3"- , --
14 +-: % 3 [-
, %3 3 " , " A "-! ! , "- 4 (, 34, 4 ") 33, ~ X 3 -A " %, ! @- 3 3,
" A.
7/29/2019 Strah i kultura
117/192
, "- 3"- ! 4-3 (3) 3 3.
& !- %33 3 "" "- \ 3 3 33 %-33, "#", "$ 3" 66+" % , " ", "/% ". 0 " "% % -" 3 3 % -3 !33 %3 33: %3- 3- %, 3 !% "%, "A" "3 %, "4" 3 . 0 , ,3A3, " "
"#": - %, "- % 3 , % , "3 3 "- %? ? "#", - ". ? ! % %%3 ": 3 . "?"-? -"? - , " - % %-.
& 3 34 - -
- % " 3 3 -3 3. / G", %", % 3 3, "3 3 " . , " " "3 " . " ", -%- , ", -", ".
% " c , ""- 4 "- ? ,
-%- " "3 "? "!-
7/29/2019 Strah i kultura
118/192
118
, " - - -. & %- - %3, , - 3 - - " "3 3 3 3 "-".
3 ", , %%3 3c 3 - - % - 3, 3 3 . 3 4 % 3 " , 4 , - ""-3.
G" "" 33 $-
3 " % % ". 0 - -3. /% %3A G" / 3, ""- " 3 3 3 4 % , . $, , 3- 4 % . " , 3 3 3 3 .
A3, 3 %
G" : % - %- "". & %3 3, 3 % 3 %-3, A, % ? , +-, " 3 A3 "-"-3 " "% %3. -3 , 3A3, 3 -" "?"- %4 % , " 3 3 ""-3,
.
7/29/2019 Strah i kultura
119/192
3 " " " ", "- "% "-3, 33 3 %3, -3 3 " 4 3. 4 4 , , -A , 3 "- 3 43 , /% , 3 3 3 3 3": "%- 3 " -315, % , 3 " !%- 3 , 3- ? "", %- " . %
%3A "/% " %3 3, 3A3, " !3 % %, "4
15 333, " 3 % ~"-X \ ~X: " % "3 4" - 3 3\3, ?3 "3 33. &% , 3"- -
- 4 "A "-" 4- ?", 4 "A - "-" 3 ?", A 3 -
- % !3\[ "" % 3, %"3, 3%- 3 "-" 3 3 33 33 3 , 3 (\%") "3 --3 3. &3, "-! -%- " , ~-X 3. '. 2, %3 # !
2,, LII, ', =;;8. 17-28.
7/29/2019 Strah i kultura
120/192
120
" \ 3, 3 %-3.
+ 3 "3" " "-, - 34 4, 3 /%. , - " " %3, 34 !3 !% - , 3, "-% " %3, 3, ""- " ".
3, "%- " " ", ", /-% 3 " - -%3, . "- %3 " "3
, 4 " 3 3 3 %, , 34 " 3 3 . & "- % " ", ,% 3. & %3 - "3 "-? (3)? " %- -3 , 3 , - 3 3 % " /-
% 3! 33, 3 ?3%- , %, "-3 .
/%, 3 4, % " "- !%3 3 3, 3- -[, %3 %. !-34- - %3. 0, 3A3, 43 A , , 3 -- "33. 3,
3 ? 3"- A
7/29/2019 Strah i kultura
121/192
3 %" -%-, ", 33! 3 " credo sine qua non 3- 3.
" "%3 " %-3 % % 3 43, 3 "? /% -3 3 %3. G %3, 3 %33 3, % "-- " \ 3, %3-, % % 3 3, /% 3 !- %3, !? "- " 3. ", , 3, %
3 %3, "" %.
/% " 3 "" 3, 3 ""-. 5 3 !% 3- " "-", . % , , - %3? - "" "3". 5 %, , 3 "%, 3 "%"
%, " " "-%. 5 % /% 3%3. & 3 "" 4", . -"A , "-"- - A 3A 33 ,%3 ""-3. 0 " -? "3", /% %% -4c % "", /% "3 3 -- . - -
" %3 "3 -
7/29/2019 Strah i kultura
122/192
122
, . " /% , " 3"-A, " .
/% 3 - - , , 3 --: , ", "!, . "% "3 % 4- 3 - , 4 -- 3 . 0 --? 3, %- ", "" "3 ?? --. % % 3 /%,3A3, , , 3 "- % " ! ". 3 "
"3, 3 -"3 " 3 " 3-"-, " "" 3 3-.
***
3 "" " \ -3 %3 3 -
33 33 %3 3 --" -, 3-, - .16 % 3 , " "4 -3 43 3 "- 4, 3 3!%3, 3 3 %3. 0-- 34 ! "-
16 '. 2, II4 ", 0"-
- - , ', 2002.
7/29/2019 Strah i kultura
123/192
3 ?3 3 3 - A %- 4 % - "%%. %3, !% -, 3 -3 3 -3 "4", . 4 ", "3 3 "- ? ", . % 3- 3-, 3 (!3 %? "%-) " % , !% - 3 43.
& 3 3, "\3 %3 "- % - % %3 .
" , "" 3 , \ % " 3", 3- %, .0 %3 -" (3) %- % " "\3 %3.'% % !3 , % "3 "-!- %3 , "3 3 ", "3, ," 3 3, 33 ,
, ". %3 % ,3A3, A . "- - - "- "?? " %3, ? -" "-.
%3 %, -"3 3-, % !3 "%- \%, ", , 4 3 " 3 %- A? -? "
3"-. % !% "-"
7/29/2019 Strah i kultura
124/192
124
" "3 ", % "3 " - % " " %. 5, -, . 3 3 %3, !3 -" %3 " (--, " ? %3), %-3 3, 3 3 3 3--, -" % 3? "-3 ", . % -- 3! 3? -, . 3 "33 %, 3 %- - 3.
4 % 3 " 3. &
3 , ", "-%A , 3 " -? , 3 , %", 3 ? "- . G " , , -3 3 " 3- %3A "- ? -. G -, 3A3, 33 3 "3 4 ", -3 -"! "! ".5 , -
4 -, !3, %- 3 A "%. G, 3, . " ? "% !3, % 3-, 4 34 " % %-, " - ", %-, 3 %3 - -3, % % " "% , , - " " 3- ?
.
7/29/2019 Strah i kultura
125/192
5 ? 3 3 "3 "-! 3-, "3%3- A 3 ? -? "% (4 , !3, !% .).G "% 3 " 3-, 3A3, " % , 3-, . """". -4 " -% " "- ( ) " (-- 3), % , "3, 4" " 3-.
7/29/2019 Strah i kultura
126/192
126
7/29/2019 Strah i kultura
127/192
/=9 /! ///
5 3! % 4 " .147021: " .
- ! G/ /0.
7/29/2019 Strah i kultura
128/192
128
7/29/2019 Strah i kultura
129/192
2 , " 1 -
1, 9
2 ; - - - ;.4
(
7/29/2019 Strah i kultura
130/192
130
X%3 "% "? "% ? ? ? "-X2. 3 3, - "" " X ,333!3;".3&33,"%3'? X 6%6 " 3 "- 3 ", ! 3-, A , 4- 3 "3 % "%X.4
243"-"% %,%%"%343--3-
?"5. 3""-,"-%%A??%,"3?4!,%4-4"-%3-4---.2, -3
2 E. P. Archetti (ed.),Exploring the Written. Anthropology and theMulticiplity of Writing, Introduction, Scandinavian University Press,Oslo, 1994. 13.
3 Z. MilutinoviD, Op. cit. 149.4 . 03, "% ( ) 4-]( " "? "" "3 4 "), > ? .1 , LIII, 7-.
7/29/2019 Strah i kultura
131/192
? - 4",%"%-?%?"!- %3-, 4 3 3 -4 . X "!-3" " , . - "-, % 3 - % % 3-- " - 3 --" 3 -3 3.X6
3 3, 4 "33 -A "- , - - ! 4, !-. S !- 4 % !3 " "%A
" , XX %3 %- , A?X"?X -7 X%X ? !. O", 34 X4 " 3 " " " 4 .X8
& 3 3, 4 34 !, "! 3 %- . / , "
3 "" , !3 "-
6 0 3 - " -
4 34 " "3 ? -" 3 -3 3 % ", 3!.
7 &". D. Chandler, An Introduction to Genre Theory,http://www.aber.ac.uk/media/Documents/intgenre/intgenre1.html .
8 R. Hodge and G. Kress, Social Semiotics, Cornell University
Press, Ithaca, New York, 1988. 7.
7/29/2019 Strah i kultura
132/192
132
"- " "3, "%-% - !3 . # - A -, " 4 ", "4 3 3, 33 !3. G ! 3 4 - ""%, , 3, %. 5 - - 3- 4 "- "" 3 X3 -X, " 3 ", % %, -3, - , , "".9
, 4 4 % %3X3 "X % 3-
- -. G "? X-X 3 4, 4 X"3X% -" 3 . G - %, %", " 3 4 ! " , 3 -%3 ""3. 5 , 3A3, !3 3 % " ", -- 3 XX 4 !3, % "-
, 3 ? %, -", %3 % " ("-) %3 4 ", -" " -" 3". ! ? % "-; (6%6 " 3 " 3 ") (A 6%6 " , 4 -
9 D. Chandler, Op. cit.
7/29/2019 Strah i kultura
133/192
" 6""6). -3 3 "33. /-3, & + -3 3 3 3 ? ?"- !, , 3 % 3 X"-3 4X, - " 33 43 3 . S- %% 33 !-3 34 3"- - ! 3 !3\!3-. S 3 ""- ? 4 3 3 X!33X 310, 3 ". #", 3
3 & + , ""- 3 4. / , , 3, % " "-" 4 ". S-, % 3 ""%3 ! "- 33 3 3 3, " "? XX, !3 " .11 3 & + XX "- "-
- % X 3-X, ""- 4 -
10 & 3 3 " " & + , 33 4 " " %X!3%3X, 3 " 33 3 3-3 0$ 3.
11 # "3 " & + % % " "4 ! -
4 % X!3 0$X.
7/29/2019 Strah i kultura
134/192
134
" " ", "- ?, "- %?, -? " - " , %", " 4, 3 , , -3, 4- 3 " ! ?# 3 /- 3. &? 43 ! %- " -" -A , % 3- "%3, X-3X, %3 !33 " .
H%"?3-!4,?"3?"?./!--
303","33%"3%?"--%-,3%X"-X,?X"-3---%%--3"3X12. 33,%-%4"-"%%""-4,"33--? "-. &" 3 3
X -X13 3 ?!3-%- 4 .
125 "3 -%- . S. NaumoviD, Upotreba tra-dicije, M. ProiD-DvorniD (ur.), Kulture u tranziciji, Beograd, 1994.
13 5 3 # MA, " 55 - - .1-, " 3 % " - 5
% " $%! ! '.
7/29/2019 Strah i kultura
135/192
C+...
T ? - 33 " -! 4 - " % X X. 5 "4 $
! 4 -A 3 A3 3 3 -31. 5 "- - "% "% ""- , A3 ", A % 3 3 3 % %, "3 3"- , " 3 " .5 "4 3 3 3 -
A3 3, "-! XX "% 3 ! " "% %. X -X, % A "3 - "%3.
O 3 , 3 , "? , %%3, X-
1Brave New Worlds: The Oxford Dictionary of Science Fiction,
Oxford University Press, 2007. 5-7.
7/29/2019 Strah i kultura
136/192
136
3 03X, 3 "-?? A , 3 % 3? ? . "3 % % ? "4 3 +%: 2- (1987), + (7CK9) (2004 - "" 3 ).
0 + -3 A3 %3 % " ". 0, 3A3, 3 3, % " %3 "-, -3 !-3 "3 3.G " " "- A-
A 3 !-3 -2 " "3- -3 3 " G. #3, - !- 3 -, "3 - !, % 3? 3-? A ? "? - -%. / % " 3 % %3: 3 , ""- X1X, [, AA
2 / 3 AA3 "3 " % 7K;C. , 4 3 % " .$-% , %% 3"% " . T -% "3 " !- 3 ?" " % 0 7K;C. -. # , % " AA %- / % % 0 ""3 $-, " -
"" %. @0 -
@, " , " 3, ' 7CK7. J;-51.
7/29/2019 Strah i kultura
137/192
3 2-+, !- !-3, "" 3 A " . 5 3 - AA 3 " !-- "3 -, 3 %, % /. 5"- % $-%, AA "? ? "-, ? 3.
0 %3A - , 3. 53 " " % ! " " 3 3 ? 0.O, %- A 3? 3?
"" - %?, %" " " "- 3 - ' 0-?. ' " %, " "% A "", 3", 0 -, 3 " -4 1 3 "% " 5- , "3 3 "-3 " --. 5 ? , , 3A3, 3 3
" 3 % A, " 33 " 3? - " X3 "X 0. # O "A, - " " A 3 %,
33, % , "3 3 "3 AA ", 4. 2-+- !- " % "
4 " 3.
7/29/2019 Strah i kultura
138/192
138
" % , - % -"- % ?? 3? , - 4 " % % "3 .
" 2- 0- " , 3 "3 . 5 " "" 0, " 3-3 ? , " - " 3. , % "3 " 3 " % - , " , % 3"3 3 0, " ""3 4
%4 " , 3 A 4 3 3, "3 33. , ! " %-, " "", " " "% " " " $-$.
5 3 -%- ? "" " "!-%-, " -
A. 03 "" ! -, " 3, 3 3 %, ,X!3- 3-, 3 " " %, %, 3 4 !3 X.4 G"? % , "- 3 -
4 B. ikiD, btrah i ludilo: prolegomena za antropoloko prouQavanje
savremene anr-knjievnosti, !" , . . -
. 1. 0. =., ', =;;6. 32.
7/29/2019 Strah i kultura
139/192
7/29/2019 Strah i kultura
140/192
140
O3 "3 %-? 3. 5- % - %" -3 ! 0. & + AA 4 $-%3 3 " - A "%- . 0 ""- 2- , " % $- $ " "%- " 3. " O3 3"- "-3 , , , "% "" %. G " %-
- 3 % - % 3 ", 3-, " , "" (3- ) % -"- X " 3X.6 &" , % " %" " - . 2 !3 - % " " 4 " % " "
, "%3.Novum 3 % "- "- 3 %3 , 3, 33 3 3-? "-" % %, %", " ". G "-
6. ,' ?"4 ? , 0"-
- 5 % "
$%! ! ', ', =;;9. 7=J.
7/29/2019 Strah i kultura
141/192
3, A % ? --? " 3 3 , , -? " % ": X 3% 3 3 3 . -3 ", 3 "- 3 " 3 ? "3-X.7 ,3 - %% "3% -- , % "% % \% " 3 % - ".
% 4 AA " + " - %- "3 3 "
% " %%3: " % "", " - , - ! 3.
4, 3 "" % $-%3 " / - %4 0 33 , $-. -A3, X X, 3, AA 3 % - , % 3, ? "%
X3 /3X, " " - -? "- 3 " "G 0. % " -"%, AA %" " 4- "3 %- " " % 5, "-"
7+. , 7>.;=.7CC=. , "3 . ,
Op. cit. 147.
7/29/2019 Strah i kultura
142/192
7/29/2019 Strah i kultura
143/192
X3 34 , 34 ", 3 ... ", , . 5 ? -% 3 % , 0
", 3. " 3 % "... & 0, "3, % -%, % , , 34 . 0A 03 , " ?: " " 343UX
5 ? ", , - -AA % " 43 33. # " %- %3A "" " 3, " 4 " " %3
3 4 X" -%3X, - " % %" ". AA " " 3 % "- /3. " %" 3- 3 - " . 3 AA 3 %" " %, XX X"3X, %
" ". 3 , "34 3 " "4 "--3 " .
33 % %3A % - % 3 ?, ". 5 -" "? " M, "3 3 10 3 ", 3 4-
10 XG... % 0...X,
4 M ", " 3 , 3 "-
7/29/2019 Strah i kultura
144/192
144
, 3 ' A, "4 3 " " 03 "4 % % 3 3.
- " X' %X" - %- 3 -AA11. 4, 3A3, . 5 - ? , 3 -? -? , % 4 4- " O3. ' A, " 4 3 % 012, %" " % " % - 3 -. 0" " %-3A - %3 0, - -
- "", 4 " %3 43 "3 " 3"3 . S- % "% %3 0 " 3 - - 3 3 "" ", " %-. , % " -, % - -3, -
, X4 - " " % %- "X.
11 D. AntonijeviD, Op. cit.12 5 %- ' A
"" 3 0 . , * X' AX,# !- 2, ', =;;J. J
7/29/2019 Strah i kultura
145/192
7/29/2019 Strah i kultura
146/192
146
3, 3 % 14. ?- %3 ", 4:X, ", , 3 0, %. %3 :3 7C;
7/29/2019 Strah i kultura
147/192
7/29/2019 Strah i kultura
148/192
148
: 3 %3, ", 3 " ", X - " 3X. 3 "3, " ", "A " - 3 #3" .18 #", " "% ? "3 !-3 -, ? "" AA3 % XA /X, 3 0, % ? -!--? , A 4 X"-3 3X:
XT !- !3 3, ". T 3" %3 ? -, "3 , 3 0
3 "U ?, "% ? ", 3 , %3 %U / 3 3 " " A 0 " 3 !. 3, A3 , 0 " %"3
% ? , 3 , ?% 3 %.X
AA 3 %3 % 3 . G , 3A3, " " , 3 3
.& -
43 34 " % % AA . 3, "" 4 0 % $- X-
18 X", 43 "... X? ? 0 -
, 3 4. 3 ", "- 0, % X, 4
.
7/29/2019 Strah i kultura
149/192
" %"3 %X A % " " % 19 " % " -4. 3, %, 3 ? 1 , 3- " " % 4 - "- 3 " "- " "" "" 0. G , , 3A3, " AA 4 % "4 3. 5 - %3 3 % " 3- " AA 3, ?3 " 3 3 A, ,X- %X.20 1 , , "-
"3 3 4 "?3 X" 3X " , , ?, "% 4 % [. 3, , % "?, " XA3X, 33 43. ,- " " 3 3 %
19 # "% " % - 7K=K-=C. , - % %?
3 %4. ", %- " 533, %% 3?0, % XG3 3X. - - !- 3 3: X G , 3 3 %, 3 -, % "%3 "%X. :. ,' ?"4 0 .,0" - 5 % "- $%! ! ', ', =;;9. =
7/29/2019 Strah i kultura
150/192
150
" XX. # - , !--, XX " ? 3%- "" - X X. 4 4:
X 3 3 ?, , %, 3 % , %,-...", , ' ? " 3U ? 3 " , " 4: 3 , 3, 'UX
0? "3, " 3 % 3- , "? 3 "- 021. & 3 , 3-
4 3! % ? 3 3 X33 /3X. % !-? 4, , 4, % XX 3 XX, X3-X , % "" " 3 %" % 4 X ?X. # -3 ? - , " , % "" -3 . 3, 3? "
21 #% "% ? "? 3 I.oloviD, Politika simbola, Beograd, 1987. 87-77K. # " 4% " 0 -
3 . G , 3, 33" M, % 4%- %" 3 - 3 3. 0 "3% % , "3 3- " " , , ,
% ".
7/29/2019 Strah i kultura
151/192
? % 3 X""X22 , 3 , 3, "- 3 " 3 ". 3, X" X " - %" 3%- " -, % X8; ? X. G- "- \ !-,3A3, 3 "A % XX - X" 3 -, 3 3 A33 3 X.23 & 3 , % - % X " 343 -
3 "3 3 6 06, !3 -3 -3 3X.24
# "3 """? % A 34 " ', % " "3%3,
22 5 3 : . , 4X- X "3 0, O- -
(.), - ',O ! 0&, ==. '-, =;;>. CC-119.
23 I. oloviD,Bordel ratnika, Beograd, 1994. 147.24 . , 0 "] "
I , 444 5 ? -- " : 0./, ' ! , " 3% " - 5 % $%!
! ', >K-69.
7/29/2019 Strah i kultura
152/192
152
3.25 T "? "3 ""- 3" !- 3 , X3 X % % 3-. #% !33 , ? 0- ", % "? " ', 3 ? "%% 333 - ", X%" -%-X. %- ", %", % %%--, " 3 ? %%" %- ', 3 --, 3- %.26
- " ", 3A3,
34 " % !- !-3 2 +. 5 + "%- 3, ? " , .+ " " , 3 " " " - - "3 ". 3, %-? 3 43, 0 33 % 3 "". 5 "- 4 ", " -
AA . #", " % " +, 34 $-% " !3 . , 3-%3, ,
25 K. E. Fleming, Orijentalizam, Balkan i balkanska istoriografija,Filozofija i drutvo, XVIII, Beograd, 2001. 26-27.
26 Z. VolQiQ, The Notion of 'the West' in the Serbian National Ima-ginary, European Journal of Cultural Studies, 8 (2), London Thou-
sand Oaks New Delhi, 2005. 161-162.
7/29/2019 Strah i kultura
153/192
0, % , "3 ? ", 4 3 -. X 3 3"-, %3 %3 X, 3. /% % 4 3"? 3, " 3 , "-"- , "% 4. 3, % % 3 2 + 3 " 3-, 3 - 3 " , - 4 " "% % 3 3" " .
5 - ", !- , "%. 3, " " " " -
4 " %, -? ? %.27 0 - 3 A , " A3 3 3 %, 3 - 3 %3 %33 0-\" 0 3 "--, - " - % % A ?, A- .28 /% % $-% -
0 " - -, %" " % " ? % %" XA3X. * , 3A3, 4"3 3 X3X] + " - 3 %% 3 ", ,
27 0. /, {p. it. 97-74.28 . , ' ?"4 0
...., 23-32.
7/29/2019 Strah i kultura
154/192
154
3 , X"3X 3 3 3X% X] , "3 4. -3, 3 - % % -3, 4:
XG "3. 1, $-%U 3 %3 G-3, 3 4 % 3 , % " 3 ", , " 3 4 3. 3 34 , -
3 ... 5", ", 3 4 "3, 3 , "%, 3 UX
, " 3 %-3 X3X X3X -? , X" X 43 %3 " 3 3--. & 3 , , X %- " %" %34 -X29. %3 "3 3 4 " "4 "? 3 3 "? 3
% X-3-'X. G X3-X, "3 43, ? %- % " " " "-. 3, 34 , + , XX - " 3- 33 4-3, " (3 ), " 33 33 3.
29 S. Jansen, Svakodnevni orijentalizam: Doivljaj "Balkana"/"Evro-
pe" u Beogradu i Zagrebu, Filozofija i drutvo, XVIII, Beograd, 2001. 65.
7/29/2019 Strah i kultura
155/192
5 + " , , X" 3X, 4- X 3!% 3%, % X.305 "? X"! 3", ?- ", % 66, % X.31
" "%3 !-3, 34 % 3 % . - X4[3 3- X, - "3 , % % - " 3 -% %3A ? 0, "3 3 3 " . 32 " , ? " 3 !-
-, A 0 333 ", " - " . % " - " " " "" !- 4- " - 3 34 , 3A3, 33 . 3, " " ? " 3 - -
30 I. oloviD, Politika simbola, .42.31 Loc. cit.32 '! 3 % !-.
5 7>. 4 " 33 -3 , #, 0 ", " 0- $-, " 3 . & , , 3 , " 3 %? %. : R.H. Davis,Real Soldiers
of Fortune, New York, 1906. http://www.gutenberg.org/etext/3029
7/29/2019 Strah i kultura
156/192
156
3 " " 3 -3 3 -33 % % "A X"X " "303. & " ", " 3-, - "4 ? 0-3 43, 3 !- "3 - - " O"3 - 3 3 3 --3. % 3"- , %", "" " -" 3 X" X, - 3 33\%"3 "3 -
33.% " 3
34 % %. / " %. 1 4 & " 3 - [ + , 0 -- , ? "2- .
0 ? "" 3 %- - " 43 "A
43 3 . [ "- "3 % "- %- "? . & 3 3," 3 X3 X " "3 3 %3. - " 4, ""%3. /% % 34 4 - X X, %", -
", 3 "3-
7/29/2019 Strah i kultura
157/192
% - 34 , 3 3? , [ " ? X-? ?X 0, %4"3 "? " - - A. " 3 "A. &3 3, 34 % %3A , 3 ", %A, 4:X0, 3A . G %3 03U]X , 3 , "-, " % %- , %3 3 4.
0 -, , "% - X- 4X ?. , 3 3-
, 3A3, 3 "- "3 "3, 3"- "%3 3"%? "? 34 3. % %4 "- 3% " 3""% ' A "" O. GA, - 3"% - 3A ? ? M-3 ? "3 4
" 4 " " 4.+ 33 ?
2- % -" " X3 "!X, 3,3 " 3 3 X-"3X 333, " "3
33# "3 " " - " 3 . / -
!- (33 % " X/3
7/29/2019 Strah i kultura
158/192
158
X3X . % ? - %, 3A3, 34 ! 3 ". / "-- "3 % - " 3 ? "%-A 3. ? " "? , , 3 , % "-, X 33 ", %3 3 -3X. & , 3A3, ", 33 "" "3 3 "! 4 "- " 4 [. H 3 " 34 3 , 3 "
? ? 4 % , , %3, 3! "3 - 3 X? 3X.
+ , " -, 3 . 5, "3 % , "3 %3, "" -A 3 "3, 3 3 "3 % 3 % 3. 5
, 3A3, - -, " 3 %3A "%?? - "%- . , "% %
X) 3 % - , , - , , 3 !-- %A " - " , 3 -
A - -.
7/29/2019 Strah i kultura
159/192
3 3 , " %.34# "- "% 7C78. , - , 3
7/29/2019 Strah i kultura
160/192
7/29/2019 Strah i kultura
161/192
XX - ", - " 3 %. 3, - % ! -- % 3 43, X3, " "-3X " % 3 - " , 3, 4 " - " "% " A 4 - ? %! 3 "4 3 % "%- " 3 33 . 5, "4 - % !- % % -- ? , 3% "4 %-% "3 %
" 4 -. , , "% " -
"? "? -, , % %A 3 "" "% "-. 3 %A 3 - "- 34 " 0:
(...) X, % 3 " %A 3 %3
3 " , " .4, , 3 XX, "A- , . T "
%3, ? 3 3 (...)X 3, %", % "3 3 3 3
3 %3 , 'UX
5 34 % 1-! %3 3 X3-"X X3-"%X, X! " 3, %-
3 3,
7/29/2019 Strah i kultura
162/192
162
"% "3 "3? 3-"" 33 -3X39.
, " % 3 '\0 " "3 % , 3 3 " % " ? . 3, ?-?%- . 03 " X%-", "3 3 3 %3 3 -3 3X, " " , ,3 " ", "" "" 3 "--" " -, " 3- A ( 3 "" 3?) %-
" %. 5 " X X, , , "" X3X, " " X-A3X "3 33 '. G -"% ? , X"X 0 % X- X, ? ? X , ?- 3 3X. "% X3 3 "- %3X, ! % - 3 %3A , 3-! % % - " "3
- "3. 0 , " - " % % - 3-" "3 X33 -X, , " -3 O", % 0 3 " " -
39 M. Herzfeld,Anthropology Therough the Looking Glass: Criti-
cal Ethnography in the Margins of Europe, Cambridge UniversityPress, Cambridge, 1987.. 123, u M. ivkoviD, Neto izmeFu. bimboliQ-
ka geografija Srbije, Filozofija i drutvo, XVIII, Beograd, 2001. 79
7/29/2019 Strah i kultura
163/192
7/29/2019 Strah i kultura
164/192
164
, G5 ". 4 , ", , !- 3 - %- "%- 3 "- 2- - % X" "X.
% %3A ? - , % 3 X3X3, - "0 "". / , , 3 -"3, % X4 -X. - 4? " 0- , " "-
. % , -3, - ""3 3 "%3 "" - " . A3, 3 , % % -, - ? X-A? 0X "? %33. - %3 ?3 "4 "- -, ? % " -
? "4 " 0" *) " 3 3 "3 %33 3X?3X, " ""- T ? 4 " 3 ', %3 "3 G5 3 7CCC. , - 3 $-779. 3 : . , % 1, ' =;;=. ,-3, : Nikola Tesla Superstar, ''Vreme'', 616. 24. oktoar =;;=.
1 , 6666, 7;.;9.=;;>.
7/29/2019 Strah i kultura
165/192
-43. #", 3 - , -- ? - 3 % X-3 43X, 3 T H X % 3 --3 4 6%3 36, " "- -3 3 "3 " %% , 3 !3 ? "X44.
3 - " -3 %3 "345, 3 3 3" ! 3? X3? X. 3
!-, X- - %"A, 3 X46. 5 , 4 0, X" , - (...) ? "--, % " "- % " - -
43: Lj. TrgovQeviD,Nau6nici Srbije i stvaranje jugoslovenske
drave 1914 1920, Beograd, 1986.44 O. MilosavljeviD, U tradiciji nacionalizma. Stereotipi srpskih
intelektualaca XX veka o 'nama' i 'drugima', Helsinki odbor za ljudskaprava, Beograd, 2002. 15.
45G " ""? !-"3 X-Y, 3 "3 34 3 "- ", -, -3, 3 " 3 %. & 3 3, , %%3, %%3 !- - "-".
46 . Benda,Izdaja intelektualaca, Beograd, 1996. 32.
7/29/2019 Strah i kultura
166/192
7/29/2019 Strah i kultura
167/192
7/29/2019 Strah i kultura
168/192
168
% %? " 0$/T , %3A , " % 33 3 -3, "A X"X -" X4X -. '% % 4 , 3, - "3 4, - - "3 4 "%. / , 3A3, X4 %, 3%%3, "! -. 54 " % !% "3 43 --, % - "3%3, 3X53.
0? 3 , ? , -? 3 "3 , - 2- , 34 3 3 %- 33 3 % 3 - X- % - X. , "3 X "X, 3 % "443 3 3 .
6? 4 -6. 64 %-6 %? - ? - 3 -3 ", - - " - 3 3 - -? --X. (Ibid.)
53 D. UgreiD, Kultura lai (antipoliti6ki eseji), Arkzin, Biblioteka
Bastard, Zagreb, 1996,. 190.
7/29/2019 Strah i kultura
169/192
+/...
"" "3 %3 " ! "%" 33 -"1. 5 3 " -
4, " ? "%"? A? "2. -" % ""- " % ? 3 A3? " ". & "%, " --" " ! - %. "-"" 4. 5 "? " !, 34 % "3 "3 (%3, "-
3, "- ...) % -3 ( !, %A). # 3 -, - "-"" "% , % 3 "-
1 -" 4 34
!, - "" 4.
2 The American Heritage Dictionary of the English Language, Fo-
urth Edition, S. V. dystopia.
7/29/2019 Strah i kultura
170/192
7/29/2019 Strah i kultura
171/192
%. "" ! - 3 "% , " 3 0 - 0 3, T 3 . #", "4, 3 A " !3 34. " % , A- , , , 3 3 3-- 33 %3 3, " %3XX. A %3A "- 4 ( 3 0 ) %. ?53, % %3 % " , ? 3 -- .
"? %3 ""3, 3 %- % % " !-%-- " 0.-" 3 ", 3 , 3 !-3 ? .& " ""-, 3A3, " " 33, "3 "3?
% 0 3 " 0 G 3 "3 . 0 , " " % 3 33 3 4, -% % %3A " - 4
4 / " ! $ 4. "% "3 X3 -%-X
" ! 3 3
$ 1.
7/29/2019 Strah i kultura
172/192
7/29/2019 Strah i kultura
173/192
% ? -, "%3 "%3 "-? ? , ? 3 ""? % A. & 3 , % % , " " -3. , 3A3, ? 3 " "% X33X '. G- "? "% -X" " X.
X0 ?, " " %3A ! 6 ] 65 %]X
# % 4, 3 " - % " , "% X-
3X 3 3 , % - 0. 0 "--3 "3:
X53"4,"".4"3"- (...) 4 " " . # % 3 4.X
%3A,X"XX3X'-
,.&3X3?-X,X3X,34-%,"?.5-?3""?"-?""%?%"%-0 : 3--.5%-3-3 X4.O3- , % % .X6 5
6 M. ivkoviD, Op.cit. 91.
7/29/2019 Strah i kultura
174/192
174
", "3 3 3- X 33, "-, " " 3 % ?3X7, 4 . G, -3, 7C=
7/29/2019 Strah i kultura
175/192
X 33 3X, 3 3, , - 4 X?? %4? 3--X, 34 "3 X? ""X %, , 3 3 X- -"3X, "% "" "% 3 " 3.
* , 3A3, 3 3 -, "% "- 3 - 3 3 3 "3, - 0] 3 , A -"3 "? 0 G "3 4 "3% " - $-. / 3 3 A, "% -
% % " % - "-? 0, 3 3 , -".11 5% "? ? - %.
& "" , " " G -" AA3, " "3 0, 4 4 "? - " 03. "-- "% " 4] T
110, ,3,' 1981.19.0G"3"""-"?,,% 43 34 %3 " - 0". GA, '3"
% G3, %" A, 3 --? 3 3 3 % 0 3 %.* " 3 0, G -- ", " "- %
0 3 3- 4.
7/29/2019 Strah i kultura
176/192
176
- "% A % " "%3 X33 ["X, -% "% " , - "-3 3 G ", 3 4. &% 3 03, % "3 3-" " " G 4 4:
X3 "3 G- ""% 0. "X
X# 0X, (...)X' 4X, . X 3
0 %XX1 0 3 4] 1 "
3 #3 ]X %A.X1, 4 3 03 . 3
3 " ", 3 % 3 " 3 3 . 0 " " 3X
5 3 0 % "3 "3, " X X. 3 " % "?.
XO 3 4 % 3 ? 3?. H " " 33. 2 , - ? %3 3 ? " -3 % 3-. T%- ? 3. 5A. T 3 " 3% % % ". 0%- 3 0"X
, 3A3, 4 -
, 4 G:
7/29/2019 Strah i kultura
177/192
X& 3 (...) - " %3 0. ' 0 ,
" 3 "33 "%3 3X
, , " - 3 % X 4X 3 "" " A3 , ", - " () . G 3 "3, % " , 0 - " , ! -- " ! " , 3 % % % , ?3 . /!- X%3 -X -
? X3? X - 3 3 % 3 % " ? 3% 3" "" 5-3 G, X"X -%- "-" 3 . H , 3 -, X3 X, % 3 "- 3 - .
3 3 3 3 X3 X "-
" 3, 4 % X3 -X. &" - % - "" 0 G, 3 " 3 , 3 X- % " X, %" X" 0X % 3XA3X " "3 -,"3 % 3 ", 4 X-X. # G 3 3 , "
, %3 ? -
7/29/2019 Strah i kultura
178/192
7/29/2019 Strah i kultura
179/192
4 3 - "XX "% 53, % % "- % "% "", % "% X3 4X," " - 3.
, , % " -3 33 "" 3 XX:
H +% ,3 " -]# - 3,# - %33]
- %33,0 , "4 U% "", G :0 % U 6 - 3, -, 3 33, , " c0 % ,G , 4, 3 ".13
/ , , 3 -3 - 4 3 -. !- % - 3" - 3 "- % , - , - %%3, - A !--
13 3
7/29/2019 Strah i kultura
180/192
180
"-" A? -- " 4. " " A " 53, 3 3 3 ? X-X "?. G, X3,"?3 !3 %X 3 - ? , X " ?3, 3 "3 ?-3, " 3 3X14 34 3 "33:
XG %? /? " %" 4 (...) "3 "3
"" ! 4 3. - / , " ?.X
, , "% " X?-, 3 % X.15 +%, - X% X.-" XX , 3A3, 3?3 " %" "3.&3 , 3 XX. # %-
14 5" 2 2, "3 {. gilosavljeviD, Utradiciji nacionalizma... , . =K>. # -, , G-, " X "-X, "3 0 3 3 . S % X % ?X . , 3 " ? ", " %- " -. : , . =K8-=C7. 0 - 53, "% %% ! , -3 " "% "" X 3X.
15 D. BandiD,Carstvo zemaljsko i carstvo nebesko, Beograd, 1997. 229.
7/29/2019 Strah i kultura
181/192
3 "%, 3 4 3, " " "%% "3 ? 3. - 3 " 3, %"% ?" "3 % -% ? . 0 , XX " % % 3, %3 3 ", -3 ", :
XG 6 ", 3 X, . X 3 3 "X
&%"3-A.54"%3!%
" , X3X:
X+ 4 4 3 3 %" : 3, -3 -3 (...) H 3 3 "c ". % 3 -, " (...) G % 43, % ] 5 3 3 - ."16
" " %, " 3" 3 " 4. ', -
, " "% " %. , 3 " 4:
X 3, . 5 "4 3 3. 3 %, ". , % 3" X.
& 3 , ". ' 3X
16H , "% " 33 ', 3
? XX.
7/29/2019 Strah i kultura
182/192
182
5,,,."""".""%"?"343"3./,,- 3! 03 3, " X% '4X. % 4 34 "-" % - %3. A3, %, X3 X, 3 .5 "- , 3- " % %3 3 33, ' . % 3 - ? , 3, 4 3% ", 3A X3X. G - % 3 3 4 X-
3X.17 3 " % X-
X " " % , 3A3, 3. O 3 ", 3 "", %3:
O "% ' ] " . T3 -3%