Strategija održivog razvoja opštine Bečej

Strategija održivog razvoja opštine Bečej 2013-2020

LA 21 Bečej – Óbecse Revidirana strategija 2013.

REPUBLIKA SRBIJA AUTONOMNA POKRAJINA VOJVODINA

OPŠTINA BEČEJ

2

Bečej- moj centar sveta

Óbecse - a világom közepe

Bečej - my centre of the world

Bečej- moj centar sveta

Óbecse - a világom közepe

Bečej - my centre of the world

3

SADRŽAJ

STRATEGIJA ODRŽIVOG RAZVOJA OPŠTINE BEČEJ 2007-2017 ............................................... 5

UVOD ................................................................................................................................................. 6

OPŠTI PODACI O OPŠTINI BEČEJ ................................................................................................. 6

METODOLOGIJA ............................................................................................................................. 7

PRIKAZ OSNOVNIH STRATEŠKIH CILJEVA .............................................................................. 8

ZAKLJUČAK ................................................................................................................................... 12

UČESNICI U IZRADI STRATEGIJE ODRŽIVOG RAZVOJA OPŠTINE ................................... 13

BEČEJ ............................................................................................................................................... 13

SPISAK SKRAĆENICA .................................................................................................................. 14

UVOD ................................................................................................................................................... 16

I.1. METODOLOGIJA IZRADE STRATEGIJE ODRŽIVOG RAZVOJA .................................... 16

I.2. UČESNICI U IZRADI STRATEGIJE ....................................................................................... 18

I. REVIDIRANA STRATEGIJA ODRŽIVOG RAZVOJA OPŠTINE BEČEJ 2012. .................... 20

UVODNA REČ PREDSEDNIKA OPŠTINE REVIZIJI STRATEGIJE ODRŽIVOG RAZVOJA

OPŠTINE BEČEJ ................................................................................................................................. 20

Metologija i proces revizije Strategije održivog razvoja .................................................................. 21

METODOLOGIJA I PROCES REVIZIJE STRATEGIJE ODRŽIVOG RAZVOJA OPŠTINE BEČEJ

.............................................................................................................................................................. 21

Principi strategije .............................................................................................................................. 22

Veza sa nacionalnim i globalnim dokumentima ............................................................................... 23

Sadržaj strategije ............................................................................................................................... 28

II. VIZIJA .......................................................................................................................................... 29

III. SWOT ANALIZA – Opština Bečej .......................................................................................... 30

Prioritet 1. Urbanizam i prostorno planiranje .................................................................................. 32

Prioritet 2. Infrastruktura .................................................................................................................. 34

Prioritet 3. Zaštita životne sredine .................................................................................................... 35

Prioritet 4. Ekonomski razvoj ............................................................................................................ 38

Prioritet 5. Socijalna i zdravstvena problematika ............................................................................. 42

Prioritet 6. Kultura, obrazovanje, sport i mladi ................................................................................ 45

Prioritet 7. Ljudski resursi ................................................................................................................. 48

Prioritet 8. Lokalna samouprava ....................................................................................................... 49

IV. GRAFIČKI PRIKAZ PRIORITETA I STRATEŠKIH CILJEVA ........................................... 50

V. PRIORITETI, STRATEŠKI CILJEVI, MERE I AKTIVNOSTI ................................................. 60

4

Prioritet 1. Urbanizam i prostorno planiranje ................................................................................... 61

Prioritet 2. Infrastruktura ................................................................................................................. 64

Prioritet 3. Zaštita životne sredine ................................................................................................... 66

Prioritet 4. Ekonomski razvoj ............................................................................................................ 80

Prioritet 5. Socijalna i zdravstvena problematika ............................................................................. 85

Prioritet 6. Kultura, obrazovanje, spot i mladi .............................................................................. 101

Prioritet 7. Ljudski resursi .............................................................................................................. 113

Prioritet 8. Lokalna samouprava ..................................................................................................... 115

VI. SISTEM UPRAVLJANJA I PRAĆENJA REALIZACIJE STRATEGIJE ............................ 122

VII. ANEKSI .................................................................................................................................. 123

ANEKS I – PROFIL OPŠTINE BEČEJ ......................................................................................... 123

ANEKS II – AKCIONI PLAN ....................................................................................................... 123

5

STRATEGIJA ODRŽIVOG RAZVOJA OPŠTINE BEČEJ 2007-2017

BUDUĆNOST JE NAŠA ZAJEDNIČKA STVAR

Poštovane sugrađanke i sugrađani,

zamislite stari, pohabani brod na morskoj pučini sa pokvarenim spravama za navigaciju, sa

slomljenim kormilom, sa kapetanom i posadom kojima je svejedno što brod nigde ne stiže, sa

putnicima koji, na palubi, gledaju i komentarišu to besciljno plutanje broda po površini mora, a ništa

ne preduzimaju.

Ova naša opština, prema osećanju samih građana, u dobroj meri bi se mogla uporediti sa tim

brodom, u prethodnih petnaestak godina...

Jedna manja grupa ljudi postavila je pitanje: da li ima smisla biti na takvom brodu, bilo kao

član posade, bilo kao putnik? Odnosno, ima li smisla živeti u takvoj opštini, bilo kao nosilac vlasti,

bilo kao običan građanin? To je staro pitanje: da li biti neaktivni posmatrač ili aktivni kreator svoje

sudbine?

Njihov odgovor i odluka se nalazi pred vama.

Strategija održivog razvoja (Lokalna Agenda 21) je proces i dokument koji jedno besciljno, ili

nedovoljno usmereno bivstvovanje zajednice usmerava ka smislenom i organizovanom životu kako

same zajednice, tako i njenih pojedinačnih članova. Upravo to je radilo preko sto ljudi, naših

sugrađana, proteklih godinu i po dana: usmeravali smo našu opštinu ka jasnim ciljevima, sa jasnim

merama i aktivnostima koje nas mogu dovesti do kvalitetnijeg i sadržajnijeg života.

U taj proces usmeravanja uključeno je veoma mnogo ljudi: od naših najmlađih sugrađana do

najstarijih, od manje obrazovanih do onih sa visokim školama, od zaposlenih do nezaposlenih...Kao

što se grudva bačena sa vrha planine, pretvori u lavinu tako je i izrada Strategije održivog razvoja, od

inicijative nekolicine ljudi prerasla u pokret za jasnim definisanjem naše sopstvene budućnosti u

raznim oblastima naših života. To i jeste suštinski smisao izrade Lokalne Agende 21 - da sami,

svojom voljom i svojom pameću projektujemo sopstvenu budućnost u prostoru u kojem živimo, a na

koji možemo aktivno da utičemo.

Kao i mnogo puta do sada pokazalo se da mi, Bečejci, nismo sami, da imamo prijatelje koji o

nama imaju bolje mišljenje nego što ga sami o sebi imamo. Tako smo čitav ovaj proces sprovodili sa

našim prijateljima iz Stalne Konferencije Gradova i Opština Srbije (SKGO) i sa našim norveškim

prijateljima. Dugujemo im veliku zahvalnost na podršci, na njihovom verovanju u nas, kada nam je

zaista bilo teško u periodu naših političkih turbulencija, kada su mnogi mislili da je još jedan projekat,

još jedna dobra zamisao propala.

Kao što grmljavina u daljini nagoveštava kišu, tako i ovaj dokument nagoveštava jednu

potpuno novu dimenziju našeg odnosa prema sopstvenom gradu i opštini, prema životu koji želimo

da vodimo na ovom prostoru. Nakon obavljenih javnih rasprava i razgovora, nakon usvajanja ovog

dokumenta od strane lokalnog parlamenta Strategija održivog razvoja postaje najvažnija Javna

Knjiga u koju su upisane naše sudbine, naša sadašnjost i budućnost. Kao i naših potomaka. To je naš

Vodič u budućnost. Ipak, najveću odgovornost za realizaciju Strategije održivog razvoja imaju oni

koje vi, svojim glasovima, birate i dajete im mandate da upravljaju našom zajednicom. Ovim

dokumentom ste dobili moćno oruđe.

Poštovane sugrađanke i sugrađani, budućnost je, dakle, u našim rukama i ona predstavlja naše

zajedničko vlasništvo.

Hvala svima koji su to shvatili i dali puni doprinos u izradi ovog dokumenta.

mr Zoran Subotički

6

REZIME STRATEGIJE ODRŽIVOG RAZVOJA OPŠTINE BEČEJ

UVOD

Održivi razvoj svake zajednice, pa i lokalne, mora se strateški planirati i usmeravati

kako bi se napravila distanca sa nivoa postojećeg stanja, na nivo koji se u budućnosti želi

doseći.

Opština Bečej je shvatila važnost planiranja u vremenu koje dolazi i izradila

Strategiju održivog razvoja, sa namerom da odgovori na ključno pitanje: kakvu zajednicu

želimo da imamo u budućnosti, za nas i naše potomstvo?

Ovaj dokument, dakle, predstavlja dugoročnu projekciju razvoja naše opštine, sa

preciziranim strateškim ciljevima, sa merama i aktivnostima koje nas dovode do realizacije

definisanih ciljeva u sedam oblasti planiranja.

Izrada Strategije održivog razvoja trajala je od jula meseca 2005. godine do maja

2007. godine, sa određenim prekidima u tom periodu zbog političkih turbulencija koje su

čitav proces mogle ugroziti i našu opštinu lišiti mogućnosti da svoju budućnost definiše na

ovaj način.

Otuda je važno istaći da je Strategija održivog razvoja "živi" dokument, podložan

promenama, kritičkom promišljanju u skladu sa potrebama, okolnostima I drugim faktorima,

i pozitivnim i negativnim, koji se javljaju u realizaciji projektovanih namera i ciljeva. Samim

tim ovaj dokument ne predstavlja ograničavajući faktor, već inspiraciju kako sadašnjim, tako

i budućim generacijama.

Uzimajući u obzir nagomilane probleme u svakodnevnom životu naše lokalne

zajednice, kao i nepostojanje niza strateških dokumenata koji nedvosmisleno ukazuju na

poželjne pravce razvoja, na Strategiju održivog razvoja, u ovoj formi, treba gledati i kao na

pionirski projekat i poduhvat.

Građani opštine Bečej su svoju iskrenu želju za smislenim, dobro organizovanim i

kvalitetnim životom pokazali svojim značajnim učešćem u izradi ovog dokumenta čime su

umnogome pomogli Opštinskom forumu i Radnim grupama da njihove potpuno realne i

dostižne želje pretoče u metodološki definisan plan razvoja lokalne zajednice.

Opšta saglasnost, kako građana, tako i stručne javnosti sastoji se u zaključku: da se

energija svih relevantnih ljudi i institucija mora usmeriti ka reformi ukupne lokalne uprave do

nivoa stvaranja jedne ozbiljne, preduzetničke samouprave koja će predstavljati motor

ukupnog razvoja opštine Bečej.

OPŠTI PODACI O OPŠTINI BEČEJ

Opština Bečej nalazi se u samom geografskom centru Vojvodine, severne pokrajine

Republike Srbije. Čine je grad Bečej i naselja Bačko Petrovo Selo, Bačko Gradište,

Radičević, Mileševo, Drljan i Poljanice. Ukupna površina je 487 m2, dok se broj stanovnika

kreće oko 37.000.

Klimatski, teritorija opštine nalazi se u srednjem delu severnog umerenog pojasa -

umereno kontinentalni klimatski tip. Nadmorska visina se kreće oko 82mnm.

Oslanja se na reku Tisu svojom istočnom granicom, i pored ove reke, bogata je

vodotokovima rečica (Čik i Beljanska bara), bara (Ilidža i druge), mrtvaja (Mrtva Tisa kod

Čuruga, Mrtva Tisa - Medenjača) i kanalima (Veliki Bački kanal, razvijena mreža kanala za

navodnjavanje). Pored površinskih voda, teritorija opštine bogata je i arterskom i

subarterskom vodom koja se koristi za piće, industriju, a veoma je poznata i lekovita jodna,

tzv „žuta” voda. Takođe, u zemljišnim slojevima prisutan je i ugljen-dioksid, što teritoriju

opštine Bečej čini specifičnom u Srbiji.

7

Zemljište na teritoriji Opštine Bečej spada u red najkvalitetnijih. Čak 86% teritorije opštine

čini obradivo zemljište, a 83% čini tip zemljišta černozem i livadska crnica (najplodniji

zemljišni tipovi).

Sama rasprostranjenost obradivog zemljišta govori u prilog činjenici da je teritorija

opštine Bečej slabo pošumljena - pre svega šumski pojasevi uz reku Tisu i Veliki Bački kanal

mestimično, bagremaci oko salaša, kao i vetrozaštitni pojasevi i drvoredi uz saobraćajnice.

Od prizemne vegetacije, najčešća je stepska vegetacija - trave.

Životinjski svet nije raznolik i čine ga stepska fauna, a ono što Bečej izdvaja jeste velika

kolonija čaplji.

Prirodni potencijali (klima, kvalitet zemljišta, vodotokovi) pogoduju razvoju

poljoprivrede, te je na prostoru opštine veoma razvijena intenzivna zemljoradnja (pre svega

ratarstvo) i stočarstvo, te ovu granu čini najbitnijom granom privrede (31% GNP opštine).

Ovi činioci uticali su na razvijenu prerađivačku prehrambenu industriju (mada ne i dovoljno

razdvojenu koliko kapaciteti i mogućnosti dozvoljavaju). S druge strane, decenijama prisutna

industrija obrade metala, drveta i tekstila ograničena je, pored istorijski poznatih razloga,

nedovoljnom iskorišćenošću postojećih kapaciteta i nepovezanošću velikih industrija sa

malom privredom i zanatstvom, što je dovelo do njene stagnacije. Turizam, kao veoma

perspektivna grana za razvoj u opštini Bečej, i pored velikih potencijala (lekovita jodna

voda), nije razvijen.

Saobraćajna infrastruktura, i pored dobrog strateškog položaja, nije dovoljno

razvijena. Opština je povezana putnom saobraćajnom mrežom sa svim okolnim opštinama, a

preko njih i velikim centrima: Novim Sadom, Suboticom i Beogradom.

Međutim, udaljenost od autoputa Beograd - Budimpešta i nepostojanje direktnog

priključenja na isti smanjuje razvojne šanse opštine. Železnički saobraćaj obavlja se u veoma

slabom intenzitetu sa Novim Sadom, dok je trasa ka severu (Senti) potpuno ruinirana. I pored

velikog potencijala u vodnom saobraćaju, nepostojanje luke trenutno umanjuje mogućnost

razvoja ovog vida saobraćaja.

METODOLOGIJA

Proces izrade ove Strategije utvrđen je na osnovu metodologije projektnog tima

SKGO.

Prvi korak sastojao se u donošenju Odluke o otpočinjanju procesa izrade Strategije

održivog razvoja, koju je donela Skupština opštine, na svojoj sednici od 7. jula 2005. godine,

kao i imenovanjem opštinskog poverenika i članova Opštinskog foruma.

Na osnovu prethodno izrađene Mape resursa i Profila opštine, Opštinski forum je

izradio Prikaz i analizu stanja iz kojeg su proistekle oblasti planiranja:

- urbanizam i prostorno planiranje,

- infrastruktura,

- zaštita životne sredine,

- ekonomski razvoj,

- socijalna i zdravstvena problematika,

- kultura, obrazovanje, sport i mladi i

- ljudski resursi

Sledeći korak bio je Analiza postojećih i pretpostavljenih potencijala, a po oblastima

planiranja. Iz svega toga, proistekla je i vizija naše zajednice:

8

Bečej kao multietnička, multikulturna i ekonomski razvijena zajednica koja svojim

građanima obezbeđuje ambijent življenja u urbanoj, ekološki zdravoj sredini, u kojoj će

moći da zadovolje i razvijaju svoje duhovne, materijalne i društvene potrebe,

kao i slogan, koji je dobijen anketiranjem preko četiri hiljade građana i glasi:

Bečej - moj centar sveta.

Imajući viziju kao ideju vodilju, Opštinski forum je preko svojih radnih grupa, usvojio

strateške ciljeve i prioritete po oblastima planiranja, što je činilo osnovu za otpočinjanje

kodifikacije svih usvojenih dokumenata u nacrt Strategije održivog razvoja opštine Bečej.

Ovaj nacrt, po oblastima, raspravljan je i dopunjavan na sastancima sa građanima (otvoreni

razgovori tokom aprila 2007. godine), a potom tako dopunjen i na javnoj raspravi koja je

održana 22. aprila 2007. godine, dobijen je dokument pod nazivom Strategija održivog

razvoja opštine Bečej.

PRIKAZ OSNOVNIH STRATEŠKIH CILJEVA

Urbanizam i prostorno planiranje

OSNOVNI CILJEVI

- Stvaranje planske osnove za uređenje i razvoj naselja i atara u skladu sa načelima

održivog razvoja i realnih potreba

- povećanje efikasnosti i odgovornosti u oblasti korišćenja, upravljanja, zaštite i

unapređenja prostora,

- zaštita životne sredine i prirodnih, kulturnih i istorijskih vrednosti,

- dopuna postojećih i stvaranje novih urbanih vrednosti i negovanje ambijentalnih celina,

- očuvanje poljoprivrednog zemljišta,

- usklađenost izgradnje infrastrukture sa strategijom prostornog razvoja Republike

SPECIFIČNI CILJEVI

- Stvaranje bolje organizovane i koordinisane lokalne vlasti, lokalne administracije i javnih

preduzeća u ciju kvalitetnije izrade urbanističke planske dokumentacije sa

implementacijom ovih planova i kontrola korisnika prostora,

- Intenzivna promocija za uključivanje javnosti,

- Ugrađivanje principa dobre prakse i održivog razvoja u urbanističku plansku

dokumentaciju.

Infrastruktura

OSNOVNI CILJ

- Završetak infrastrukturnih sistema namenjenih podizanju kvaliteta života i očuvanje

okoline i zdravlja stanovništva

SPECIFIČNI CILJEVI

- Izgradnja i poboljšanje kvaliteta putne, železničke i vodne saobraćajne infrastrukture

9

- modernizacija načina prenosa, štednja i pronalaženje alternativnih vidova energije

- izgradnja, rekonstrukcija i pravno regulisanje vodovodne, fekalno-kanalizacione i

atmosfersko-kanalizacione mreže

Zaštita životne sredine

OSNOVNI CILJ

- Zaštita i unapređenje životne sredine

SPECIFIČNI CILJEVI

- Smanjenje negativnog uticaja privrede na životnu sredinu

- Održivo vodosnabdevanje naseljenih mesta opštine Bečej čistom pijaćom vodom, uz

očuvanje kvaliteta vode za piće u gradu Bečeju i poboljšanjem nivoa kvaliteta u

naseljenim mestima

- Smanjenje negativnog uticaja otpadnih i atmosferskih voda iz naselja na životnu okolinu

- Zaštita, sanacija i unapređenje otvorenih vodenih tokova u opštini Bečej

- Povećanje nivoa usluga sakupljanja, odnošenja, deponovanja i recikliranja komunalnog

otpada

- Uvećanje ukupnog “zelenog fonda” opštine, uz očuvanje postojećeg biodiverziteta

- Suzbijanje i iskorenjivanje ambrozije

- Očuvanje i unapređenje flore, faune i prirodnih staništa

- Smanjenje populacije nezbrinutih životinja

Ekonomski razvoj

OSNOVNI CILJEVI

- Dinamičan ekonomski razvoj i konkurentnost na domaćem i svetskom tržištu

- Opština Bečej - lider agrobiznisa u regionu na bazi kvaliteta poljoprivrednih proizvoda i

prerade, usklađene sa standardima

- Povećanje investicija u lokalnu privredu i otvaranje novih radnih mesta.

- Bečej, banjsko - rekreativni centar Potiskog regiona

SPECIFIČNI CILJEVI

Poljoprivreda

- Formiranje novih, specijalizovanih udruženja poljoprivrednika i organizacija za podršku

- Razvoj robnih (komercijalnih) gazdinstava sa standardizovanom i sertifikovanom

proizvodnjom (EUREPGAP standard)

- Racionalna nabavka i korišćenje mehanizacije

- Racionalno gazdovanje prirodnim resursima

Industrija, MSP i usluge

- Stvaranje adekvatnih uslova za investiranje

- Povezivanje lokalne samouprave i lokalne privrede

- Podsticanje samozapošljavanja i podrška malim i srednjim preduzećima i preduzetnicima

10

Turizam i ugostiteljstvo

- Izgradnja banjskog kompleksa

- Dobijanje statusa banjskog grada

- Privlačenje korisnika banjskih usluga i turista

- Podizanje nivoa turističke ponude opštine i razvoj drugih vidova turizma

Socijalna i zdravstvena zaštita

OSNOVNI CILJEVI

- Stvaranje lokalne zajednice kao društva solidarnosti i humanosti putem dobro

organizovane mreže socijalne zaštite,

- dobro organizovano zdravstvo na celoj teritoriji opštine, s dovoljno dobro obučenog

kadra,

- dostupnost najsavremenije dijagnostičke i terapijske opreme i uređaja, i dostupnost istih

svim stanovnicima podjednako uz ravnopravno učešće i državnog i privatnog sektora i

značajnu ulogu lokalne uprave u okvirima zakonske regulative i materijalnog

obezbeđenja.

SPECIFIČNI CILJEVI

Socijalna zaštita

- smanjenje siromaštva

- unapređenje obrazovanja i kulture dece i odraslih (dokvalifikacija i prekvalifikacija)

- unapređenje položaja dece bez roditeljskog staranja

- unapređenje položaja odraslih i starih bez adekvatnog staranja

- unapređenje položaja dece, odraslih i starih sa posebnim potrebama

- zaštita dece, žena i nemoćnih od zlostavljanja i zanemarivanja

- bolja informisanost navedenih kategorija o njihovim pravima

- Unapređenje rada sa starima

Zdravstvena zaštita

- reorganizacija i racionalizacija primarne zdravstvene zaštite

- definisanje pozitivne pronatalne politike

- smanjenje stope masovnih nezaraznih bolesti

- obezbeđivanje dovoljnog i stabilnog finansiranja

Obrazovanje, kultura, fizička kultura i mladi

OSNOVNI CILJEVI

- Unapređenje i osavremenjivanje sistema obrazovanja i vaspitanja u Opštini Bečej, radi

njegovog što efikasnijeg doprinosa ekonomskom razvitku naše opštine i podršci razvoja

demokratije u njoj,

- Integrisanost osavremenjenih i modernih obrazovnih institucija u savremene tokove

razvoja privrede i društva,

11

- Obrazovanje po meri deteta i potreba privrede, a u cilju razvoja lokalne zajednice i

ostanka naše dece u njoj,

- Savremen, dinamičan i sadržajan kulturni život, usmeren ka zadovoljenju najviših

građanskih vrednosti i potreba multinacionalne zajednice;

- organizacija, modernizovanje i unapređenje sistema sporta, gde bi sportski sistem svojim

delovanjem uticao na brži društveni, privredni, ekonomski, socijalni i kulturni razvitak

opštine Bečej, i integracija sportskog sistema kao savremenog u buduće tokove razvoja

društva i ekonomije,

- podizanje nivoa svesti o potrebama mladih i kreiranje zdrave okoline za razvoj i život

mladih u Bečeju kroz svesno angažovanje institucija i mladih Bečeja.

SPECIFIČNI CILJEVI

Obrazovanje

- Unapređenje i modernizacija predškolskog i školskog sistema

- Modernizacija i optimiziranje prostornih kapaciteta škola i vrtića preraspodelom,

dogradnjom, izgradnjom

- Vaspitač i nastavnik stručno edukovan i otvoren za nove veštine i znanja i primenjivanje

istih u procesu obrazovanja i vaspitanja

- Međuinstitucionalna saradnja - horizontalno i vertikalno povezivanje institucija

- Bečej - regionalni centar srednjoškolskog obrazovanja

- Interkulturalno obrazovanje

- Motivacija učenika

Kultura

- Unapređenje i modernizacija ustanova kulture

- Unapređenje kulturnih sadržaja i aktivnosti

- Očuvanje i negovanje tradicije

- Međuinstitucionalna saradnja - horizontalno i vertikalno povezivanje institucija

Fizička kultura

- Modernizacija i unapređenje infrastrukture-poboljšanje uslova za bavljenje sportom

- Ulaganje u kadrovske potencijale

- Održavanje i unapređivanje sportskih manifestacija (posebna ekonomska kategorija)

Mladi

- Kreiranje lokalnog akcionog plana politike za mlade

- Otvaranje i rad Omladinskog kluba

- Veće mogućnosti mladih u novom pristupu obrazovanju i u neformalnom obrazovanju

- Veće mogućnosti mladih pri zapošljavanju

- Kvalitetno slobodno vreme mladih

- Zaštita zdravlja mladih

Ljudski resursi

OSNOVNI CILJ

12

- zdrava socio-kulturna sredina, zadovoljnih i aktivnih pojedinaca, inkorporiranih u procese

od opšteg interesa.

SPECIFIČNI CILJEVI

- Izgradnja lokalnog identiteta zajednice

- Zaustaviti trend povećanja negativnog odnosa mortalitet/natalitet

- Kvalifikovana radna snaga prema potrebama tržišta/poslodavaca

- Potvrda pozitivnih ocena radnog morala zaposlenih u opštini Bečej

- Zdrave životne navike građana

- Društvo solidarnih pojedinaca

- Smanjenje migracije iz Bečeja u veće gradove

Lokalna samoupravai

OSNOVNI CILJ

- Funkcionalna, efikasna i transparentna lokalna samouprava

- Opština Bečej afirmisan partner za saradnju na opštinskom, regionalnom, pokrajinskom,

republičkom i međudržavnom nivou

SPECIFIČNI CILJEVI

- Povećati učešće građana u pripremi i donošenju odluka

- Kontinuirana edukacija zaposlenih

- Jačanje institucionalnih i kadrovskih kapaciteta za apsorpciju sredstava iz donatorskih

fondova

- Razvijanje javno privatnog partnerstva

- Uvođenje GIS-a

- Implementacija savremenih informaciono komunikacionih tehnologija u svim

segmentima rada uprave i komunalnih usluga

- Identifikacija zajedničkih prioriteta i izrada i realizacija programa i projekata sa

partnerskim opštinama i drugim institucijama

- Povezivanje i saradnja sa institucijama i organizacijama regionalnog i međunarodnog

karaktera

ZAKLJUČAK

Najveću rezervu u odnosu na ovaj proces i dokument građani su imali prema

realizaciji Strategije. Da li će ovo biti još jedno mrtvo slovo na papiru, još jedan dokument

koji se neće realizovati, a Opština nastaviti da se stihijski i neorganizovano kreće ka

budućnosti?

Zahvaljujući shvatanju značaja urađenog posla od strane ključnih subjekata lokalne

samouprave postoji ozbiljna šansa da se ta praksa prekine i da Strategija održivog razvoja

postane istinski, svakodnevni, vodič i orijentir za budućnost naše zajednice.

i Dopuna Strategije održivog razvoja opštine Bečej 2007—2017 („Službeni list opštine Bečej“ broj 8/2007), str.

545

13

UČESNICI U IZRADI STRATEGIJE ODRŽIVOG RAZVOJA OPŠTINE

BEČEJ

mr Zoran Subotički

Kuti Imre

Molnar Endre,

Goran Sadžakov

Nikola Dolinka

Svetlana Gagić (PIK Bečej)

Nikola Popović

Gordana Kovačev

Svetlana Gagić (CSR)

dr Dejan Dudvarski

Velimir Cvejanov

Berček Ferenc

Ferenc Edvin

Ljubomir Glavonić

Tamara Ivanišević

Radoslav Ivanović

Radomir Jelić

Miodrag Jovićević

Budislav Medurić

Žužana Mišković

Aleksandar Obrovački

Julija Popić

Dušan Radivojević

Dragan Ristić

Šandor Pal

Šormaz Izabela

Radovan Stojanović

Varnju Ilona

Govedarica Andrea

Kiš Tereza

Vračarić Tatjana

Avramov Rade

mr Feher Laslo

Stražmešterov Miloš

Nađ Šandor

Sretenović Siniša

Barši Đula

Molnar Imre

Babin Dejan

Nežić Miodrag

Radičević Marjan

Pavlović Ljubomir

Mihajlović Miloš

Galus Žolt

Agneš Kuti Hanak

Dumić Dušan

Ivošev Radivoj

Ludmany Tibor

Marjanović Milica

Plavšić Petar

Sekulić Milan

Jevtimijević Saša

Matić Aleksandar

Krečković Sofija

Subakov Gordana

Krunić Ljubica

Tašin Nestor

Mikalački Žarko

Mikalački Velimir

Gavrić Bogdan

Kneht Laslo

Saravolac Ljiljana

Krkobabić Damir

dr Ric Đerđ

Zahar Keri Gizela

Silađi Atila

Mirić Dragan

dr Zora Apić

Ferenc Magdolna

Prpa Maja

Prkosovački Vojislav

Ružička Ivana

Strajnić Goran

Bašić Budimir

Dimitrijević Aleksandar

Gujanica Marjan

Kekić Dalibor

Bašić Sanja

Stanko Imre

Mikić Antonić Branislava

Džigurski Miladin

Opinćal Milan

Bašić Pero

Ćelić Mihajlo

dr Šijačić Siniša

dr Nešić Kosara

Vukelić Nenad

Lučev Marija

Knezi Peter

Dušan Jovanović

doc dr Marija Jevtić

14

SPISAK SKRAĆENICA

ADSL - telefonski sistem pristupa internetu velikim brzinama

AP, APV, AP Vojvodina - Autonomna Pokrajina Vojvodina

AT voda, kanal, sistem, kanalizacija - atmosferska

BND - bruto nacionalni dohodak

BPS - Bačko Petrovo Selo

CDM - projekti eksploatacije

CSR - Centar za socijalni rad

CV - Cirriculum vitae, Biografija

D.T.D. - Dunav - Tisa - Dunav kanal (Veliki Bački kanal)

DTV - Društvo za telesno vaspitanje “Partizan”

EU - Evropska Unija

EUREPGAP - standard koji treba da osigura kvalitet namirnica od zasada do finalne

potrošnje - trpeze

FADIP - Fabrika autotraktorskih delova i pribora, preduzeće iz Bečeja

GIS - Geografski informativni sistem

GP - Generalni plan Opštine Bečej

GSM - globalni sistem za mobilne komunikacije

GUP - Generalni urbanistički plan

IBA - Important bird area, važno međunarodno stanište ptica

IUCN - Međunarodna unija za očuvanje prirode

JKP - Javno komunalno preduzeće

JNA - Jugoslovenska Narodna Armija

JP - Javno preduzeće

KUD - Kulturno umetničko društvo LA21 - Lokalna Agenda 21, drugi naziv za Strategiju održivog razvoja

LEAP - Lokalni ekološki akcioni plan, usvojen od strane Skupštine opštine Bečej 15. jula

2005. godine

LED - Lokalni ekonomski razvoj, strategija ekonomskog razvoja koju je izradila Asocijacija

za razvoj Opštine Bečej

MOP - Materijalno obezbeđenje porodice

MSP - mala i srednja preduzeća

MUP - Ministarstvo unutrašnjih poslova

MZ - mesna zajednica

NATO - North Atlantic Treaty Organisation, Severnoatlantska sporazumna organizacija

NOU - Narodni otvoreni univerzitet

NVO - nevladina organizacija, udruženje građana

OKM - Osnovna kanalska mreža

Opštinski forum, Forum - Opštinski forum za izradu Strategije održivog razvoja Opštine

Bečej

OSC - Omladinski sportski centar “Mladost”, javna ustanova za sport iz Bečeja

OŠ - Osnovna škola

PIK - Poljoprivredni industrijski kombinat, “PIK Bečej - Poljoprivreda” a.d. - Bečej,

preduzeće iz Bečeja

PPOV - Postrojenje za prečišćavanje otpadnih voda

RHMZ - Republički hidrometeorološki zavod

SFRJ - Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija

SKGO - Stalna Konferencija gradova i opština - nacionalna asocijacija lokalnih vlasti

Republike Srbije

15

SKOJ - Savez komunističke omladine Jugoslavije

SO - Skupština opštine

SOR - Strategija održivog razvoja ŠOSO - škola za osnovno i srednje obrazovanje (dece ometene u razvoju “Bratstvo” Bečej”)

TOB - Turistička organizacija opštine Bečej

UTS - Umetničko takmičenje srednjoškolaca, KMV

VK stanje - stanje vanklasifikacije

16

UVOD

Lokalni održivi razvoj je proces u kome akteri iz javnog, biznis i civilnog sektora rade

zajedno kako bi stvorili bolje uslove za: ekonomski rast i zapošljavanje, humanizaciju životne

sredine, uspostavljanje socijalne i zdravstvene zaštite, a sve u cilju unapređenja kvaliteta

života za žitelje zajednice.

U osnovi ovoga mora da stoji “preduzetnička lokalna samouprava” koja je servis

biznis sektora. Otuda reforma lokalne samouprave postaje prioritet svih prioriteta, kako na

strani administracije, tako i na strani izabranih, imenovanih i postavljenih lica.

Reformisana politika i reformisana administracija, udruženi u jedan tim, okupljeni

oko realizacije jednog, najvažnijeg cilja, a to je blagostanje građana lokalne zajednice,

predstavljaće glavnog pokretača promena u pravcu održivog razvoja opštine Bečej.

Planiranje Strategije održivog razvoja nije

jednostavan i rutinski, već kompleksan i

kreativan proces koji se, prema

prihvaćenoj metodologiji, sastoji od pet

osnovnih faza:

1. Formiranje tima za lokalni održivi razvoj

2. Analiza postojećih i pretpostavljenih problema

i potencijala

3. Kreiranje Strategije

4. Implementacija Strategije

5. Praćenje i evaluacija Strategije

I.1. METODOLOGIJA IZRADE STRATEGIJE ODRŽIVOG RAZVOJA

Strategija održivog razvoja opštine BEČEJ 2007 - 2017. pripremljena je na osnovu

metodologije projektnog tima SKGO, a od strane posebno formiranog Opštinskog foruma za

izradu strategije. Projekat je realizovan u okviru programa podrške norveške Vlade lokalnom

održivom razvoju. Opština Bečej je odabrana kao jedna od pet pilot opština.

Izradom Strategije prema prihvaćenoj metodologiji postignuti su veoma bitni ciljevi:

U izradu Strategije uključen je veliki broj stručnjaka za pojedine oblasti iz lokala koji

poznaju postojeće probleme zajednice i već se u svom poslu bave njihovim rešavanjem,

čime je dobijen kvalitet koji vernije prezentuje interese i potrebe zajednice

Tim za izradu strategije radio je volonterski čime su ušteđena značajna sredstva, jer

angažovanje specijalizovanih organizacija za izradu ovakvih dokumenata iziskuju

značajna novčana sredstva

Učesnici javne rasprave su bili ciljne grupe iz redova građana, NVO i udruženja građana,

javna i privredna preduzeća, lokalne ustanove i institucije...

Ovaj dokument definiše Strategiju do nivoa Usvajanja u Skupštini opštine Bečej. Nakon

donošenja odluke, ovaj dokument postaće obavezujući akt Opštine Bečej.

17

Grafički prikaz metodologije izrade Strategije održivog razvoja

18

I.2. UČESNICI U IZRADI STRATEGIJE

U okviru realizacije prve faze procesa planiranja Strategije održivog razvoja formiran

je OPŠTINSKI FORUM ZA IZRADU STRATEGIJE ODRŽIVOG RAZVOJA, sastavljen od

29 članova, predstavnika javnog, biznis i civilnog sektora.

Odluku o otpočinjanju procesa izrade Strategije, donela je Skupština opštine Bečej, na

sednici od 7. jula 2005. godine, dok je Rešenje o imenovanju članova Foruma doneto na

Skupštini opštine od 9. maja 2006. godine.

Ipak, Opštinski forum za izradu Strategije je počeo sa radom 07. jula 2005. godine, a

Nacrt Strategije održivog razvoja opštine Bečej završen je 17. maja 2007. godine.

Prateći predloženu metodologiju

Opštinski forum se bavio:

Analizom postojećeg stanja

Analizom postojećih i pretpostavljenih potencijala

Izborom vizije

Kreiranjem Strategije

Definisanjem opštih i specifičnih ciljeva

U okviru druge i treće faze, analize postojećeg stanja u lokalu i kreiranja Strategije

održano je 14 sednica Opštinskog foruma, kao i preko 30 sastanaka radnih grupa. Sam

Opštinski forum je, kada pretvorimo rad u radne sate, samo na sastancima radio 36 sati,

odnosno utrošeno je 627 radnih sati članova Opštinskog foruma. Ukoliko dodamo i sate

utrošene na sednice radnih grupa, kao i vreme prikupljanja podataka, dolazimo do zaključka

da je u Strategiju ugrađeno preko 1.500 radnih sati stručnog i analitičkog rada.

Opštinski forum je sakupio veliki broj podataka iz najrazličitijih izvora, analizirao ih,

a zatim definisao snage, slabosti, mogućnosti i prepreke održivog razvoja. Rezultati analize

upoređivani su tokom više meseci i u interakciji sa građanima putem otvorenih razgovora,

definisani su osnovni pravci Strategije održivog razvoja, kao i načini za njihovo sprovođenje.

Sve odluke Opštinski forum je doneo nakon opsežnih diskusija, konsenzusom, bez većih

problema u svom radu.

Poštujući načelo transparentnosti i spremnosti za prihvatanje novih predloga, dopuna i

izmena, Strategija je diskutovana na otvorenim razgovorima sa građanima koji su održavani

po oblastima planiranja tokom prve polovine aprila 2007. godine, dok je konačna javna

rasprava održana na Dan Planete Zemlje 22. aprila 2007. godine.

Usvajanjem ovog dokumenta može se reći da smo tek na početku. Pravi izazovi

predstoje u realizaciji Strategije i u njenom stalnom usavršavanju i prilagođavanju

novonastalim okolnostima. Ovde je veoma važno istaći da će u konačnoj oceni Strategije

najvažniju ulogu imati vreme i rezultati: jednom rečju, ona će biti onoliko dobra koliko je

uspešna njena realizacija.

19

REVIDIRANA STRATEGIJA ODRŽIVOG RAZVOJA

OPŠTINE BEČEJ

2013.

20

I. REVIDIRANA STRATEGIJA ODRŽIVOG RAZVOJA OPŠTINE BEČEJ 2013-

2020

UVODNA REČ PREDSEDNIKA OPŠTINE REVIZIJI STRATEGIJE ODRŽIVOG

RAZVOJA OPŠTINE BEČEJ

21

Metodologija i proces revizije Strategije održivog razvoja

Savremeni svet je već uveliko suočen sa zajedničkom odgovornošću i nužnošću da svoj

razvoj uskladi s potrebama ljudi i prirode i sa svešću da se Zemlja mora sačuvati kako za

sadašnju generaciju tako i za buduće generacije ljudi. Obaveza današnje generacije da ostavi

potomstvu bar onoliko šansi za razvoj koliko ih ona ima proističe iz fundamentalnog principa

moralne pravde, a to je da svi ljudi imaju podjednaka prava na najšire osnovne slobode koje

ne ugrožavaju slobodu drugih. Sadašnja generacija ima pravo na resurse i zdravu životnu

sredinu, ali ne sme ugroziti isto takvo pravo narednim generacijama. Održivi razvoj

podrazumeva izradu modela koji na kvalitetan način zadovoljavaju društveno-ekonomske

potrebe i interese građana, a istovremeno uklanjaju ili znatno smanjuju uticaje koji prete ili

štete životnoj sredini i prirodnim resursima. Održivi razvoj svake zajednice, pa i lokalne,

mora se strateški planirati i usmeravati kako bi se napravila distanca sa nivoa postojećeg

stanja, na nivo koji se u budućnosti želi doseći.

Opština Bečej je shvatila važnost planiranja u vremenu koje dolazi i izradila Strategiju

održivog lokalnog razvoja, sa namerom da odgovori na ključno pitanje: kakvu zajednicu

želimo da imamo u budućnosti, za nas i naše potomstvo?

Ovaj dokument, dakle, predstavlja dugoročnu projekciju razvoja naše opštine, sa

preciziranim strateškim ciljevima, sa merama i aktivnostima koje nas dovode do realizacije

definisanih ciljeva u sedam oblasti planiranja. Cilj Strategije je da uravnoteži tri ključna

faktora, tj. tri stuba održivog razvoja: održivi razvoj ekonomije, privrede i tehnologije,

održivi razvoj društva na bazi socijalne ravnoteže i zaštitu životne sredine uz racionalno

raspolaganje prirodnim resursima. Istovremeno, cilj strategije je da spoji ta tri stuba u celinu

koju će podržavati odgovarajuće institucije.

Strategija značajno doprinosi usklađivanju mogućih suprotstavljenih ciljeva utvrđenih s

različitih aspekata društveno-ekonomskog razvoja, premošćavanju jaza između sektorskih

politika, kao i uspostavljanju sistema uzajamnih prednosti. To je postignuto jer su u izradi

Strategije učestvovale sve ključne društvene grupe. Izrada Strategije održivog razvoja trajala

je od jula meseca 2005. godine do maja 2007. godine, a tokom 2012.-2013. godine je usledilo

usklađivanje donesene strategije sa postojećim strateškim dokumentima na međunarodnom,

nacionalnom i regionalnom nivou. Otuda je važno istaći da je Strategija održivog razvoja

"živi" dokument, podložan promenama, kritičkom promišljanju u skladu sa potrebama,

okolnostima i drugim faktorima, i pozitivnim i negativnim, koji se javljaju u realizaciji

projektovanih namera i ciljeva. Samim tim ovaj dokument ne predstavlja ograničavajući

faktor, već inspiraciju kako sadašnjim, tako i budućim generacijama.

METODOLOGIJA I PROCES REVIZIJE STRATEGIJE ODRŽIVOG RAZVOJA

OPŠTINE BEČEJ

Strategija održivog razvoja odnosi se na održivi razvoj privrede, društva i životne

sredine na teritoriji Opštine Bečej.

Proces revizije strategije održivog razvoja započeo je preispitivanjem planiranih i

ostvarenih ciljeva definisanom Strategijom. Kao sledeći korak, usledila je analiza stanja

korišćenjem SWOT matrice. Na ovaj način, identifikovane su jake i slabe strane i šanse i

pretnje, čime je pružen uvid u stanje za svaku prioritetnu oblast pojedinačno. U sledećoj fazi

usledilo je preispitivanje i definisanje strateških ciljeva i mera aktivnosti, u okviru definisanih

prioriteta i usaglašavanje Strategije sa važećim strateškim aktima na međunarodnom,

22

nacionalnom, pokrajinskom i lokalnom nivou. Definisan je način praćenja realizacije

strategije.

Principi strategije

Strategija se zasniva na globalno prihvaćenim principima koji su definisani u

Agendi21, Milenijumskim ciljevima razvoja, Strategijom “Evropa 2020” Strategija

pametnog, održivog i inkluzivnog rasta, Strategiji održivog razvoja EU iz 2006 i

Aalborkoškoj povelji. To su:

1) Međugeneracijska solidarnost i solidarnost unutar generacije. Zadovoljiti potrebe

sadašnjih generacija, ali tako da se ne ugroze prava budućih generacija da zadovolje svoje

potrebe. Solidarnost unutar generacije postići demokratski usaglašenom raspodelom

raspoloživog prirodnog i stvorenog kapitala tako da se obezbede osnovne ljudske potrebe za

sve društvene grupe;

2) Otvoreno i demokratsko društvo - učešće građana u odlučivanju. Garantovati građanska

prava, obezbediti pristup informacijama i osigurati dostupnost pravde. Obezbediti

odgovarajuće konsultacije s građanima i učešće građana u donošenju odluka. Braniti

stabilnost demokratskih institucija na osnovama mira, bezbednosti i slobode;

3) Znanje kao nosilac razvoja. Promovisati prosperitetnu, inovativnu, konkurentnu i ekološki

efikasnu ekonomiju zasnovanu na znanju, koja obezbeđuje visok životni standard i punu i

visokokvalitetnu zaposlenost. Promovisati obrazovanje i razvijanje javne svesti o održivom

razvoju;

4) Uključenost u društvene procese. Promovisati punu integraciju građana u društvo,

podsticati jednake mogućnosti za svakoga tako što će se promovisati ljudska prava, posebno

rodna ravnopravnost i boriti se protiv svih oblika diskriminacije afirmativnim merama za

marginalizovane grupe i smanjenje siromaštva. Razlike i podeljenost među članovima

društva treba svoditi na najmanju moguću meru i stalno se boriti protiv socijalne isključenosti

ljudi i siromaštva;

5) Integrisanje pitanja životne sredine u ostale sektorske politike. Promovisati integraciju

ekonomskih, socijalnih i ekoloških pristupa i analiza, te podržati korišćenje instrumenata kao

što je strateška procena životne sredine. Podsticati socijalni dijalog, društveno odgovorno

poslovanje i javno-privatno partnerstvo;

6) Predostrožnost. Zahtevati očuvanje prirodne ravnoteže kada nema pouzdanih informacija

o određenom problemu. Svaka aktivnost mora biti planirana i sprovedena tako da

prouzrokuje najmanju moguću promenu u životnoj sredini. Preventivno delovati da bi se

sprečili mogući znatni negativni uticaji na životnu sredinu, osobito ako bi bila ugrožena

dobrobit ljudi i životinja;

7) Zagađivač/korisnik plaća - uključenje troškova vezanih za životnu sredinu u cenu

proizvoda. Internalizovati troškove vezane za životnu sredinu, tj. uključiti troškove

uništavanja životne sredine u ekonomske troškove zagađivača/korisnika, tj. primeniti princip

zagađivač/korisnik plaća. Tako se postiže puna ekonomska cena koja pokriva troškove

proizvodnje, upotrebe i odlaganja proizvoda tokom čitavog njegovog "životnog" ciklusa;

8) Održiva proizvodnja i potrošnja. Poštovati uravnotežene odnose u eksploataciji prirodnih

resursa i obezbediti visok nivo zaštite i poboljšanja kvaliteta životne sredine. Smanjiti

zagađenje životne sredine i promovisati održivu potrošnju i proizvodnju, ali ekonomski rast

ne sme da uzrokuje proporcionalni porast degradacije životne sredine.

23

Dogovorene vrednosti

Liderstvo — koje podrazumeva odgovornu upravu, fleksibilnu u odnosu na nove ideje,

motivisanu i otvorenu ka javnosti.

Strateški pristup — na osnovu realne procene komparativnih prednosti opštine ići u susret

opasnostima na organizovan i planski način da bi se ostvario željeni cilj i prevazišle prepreke.

Participacija — kroz široki konsenzus upravljati promenama, a u proces donošenja odluka

uključiti sve građane lokalne zajednice.

Objektivnost — u procesu pružanja usluga građanima, javni službenici se prema svima

odnose na istovetan način bez obzira na pol, starost, rasu, nacionalnost, etničku pripadnost,

invaliditet, regionalno ili nacionalno poreklo, bračni ili socijalni status, političku ili religioznu

opredeljenost.

Orijentisanost ka korisniku/građaninu — učiniti stranke/građane zadovoljnim, raditi za njih i

zbog njih.

Zakonitost/pravna sigurnost — poštovanje ustava, zakona i ljudskih prava klasične su

vrednosti na kojima se zasniva rad javnih službi.

Otvorenost/transparentnost — rad lokalne uprave treba da bude javan i da pretpostavlja

mogućnost uvida u sve procese i aktivnosti u svim institucijama.

Efikasnost — pružanje usluge korisnicima na brz, jeftin i kvalitetan način.

Efektivnost — pružanje usluga kakve korisnik očekuje, u obliku koji želi, na mestu i u vreme

koje mu najviše odgovara.

Odgovornost — funkcioneri i javni službenici lokalne uprave odgovorni su za svoj rad i

odnos prema građanima i ta odgovornost se prati i procenjuje ne samo tokom izbora, već

svakodnevno.

Zasnovanost na znanju — lokalna samouprava mora da bude spremna na permanentno

obrazovanje i maksimalno korišćenje savremenih informacionih tehnologija.

Veza sa nacionalnim i globalnim dokumentima

Rešenja u Strategiji u skladu su sa evropskim integracijama: Strategijom “Evropa

2020”, Strategija pametnog, održivog i inkluzivnog rasta i Strategijom održivog razvoja EU

(usvojena 2001. godine i obnovljena 2006. godine)

Strategija je usklađena s Milenijumskim ciljevima razvoja (UN) i Nacionalnim

milenijumskim ciljevima razvoja u Republici Srbiji, koje je Vlada Republike Srbije usvojila

2006. godine.

1. Akcioni plan za poboljšanje položaja žena na tržištu rada; 2009-2011;

2. Marketing strategija turizma AP Vojvodine, istraživačko-razvojni projekat; 2009

3. Nacionalna strategija o starenju za period 2006-2015;

24

4. Nacionalna strategija održivog korišćenja prirodnih resursa; ( "Službeni glasnik RS",

broj 33 od 15. aprila 2012.)

5. Nacionalna strategija održivog razvoja RS 2008-2017; ("Službeni glasnik RS", br.

57/2008 od 3.6.2008. godine)

6. Nacionalna strategija socijalnog stanovanja; („Službeni glasnik RS”, broj 13/12);

7. Nacionalna strategija za aproksimaciju u oblasti životne sredine za Republiku Srbiju;

(„Službeni glasnik RS“ 80/2011)

8. Nacionalna strategija za borbu protiv korupcije; („Službeni glasnik RS“ br.109/05)

9. Nacionalna strategija za mlade; („Službeni glasnik RS”, br. 55/05, 71/05-ispravka i

101/07)

10. Nacionalna strategija za poboljšanje položaja žena i unapređivanje rodne

ravnopravnosti; 2009-2015; („Službeni glasnik RS”, br. 55/05, 71/05-ispravka,

101/07 i 65/08)

11. Nacionalna strategija za sprečavanje i suzbijanje nasilja nad ženama u porodici i u

partnerskim odnosima; („Službeni glasnik RS“br. 027/2011 od 20.04.2011. godine)

12. Nacionalna strategija za uključivanje Republike Srbije u mehanizam čistog razvoja

Kjoto protokola za sektore upravljanja otpadom, poljoprivrede i šumarstva; 2010;

(„Službeni glasnik RS, broj 8/10 ")

13. Nacionalna strategija zapošljavanja za period 2011-2020. godine; ("Službeni glasnik

RS", br. 37/11)

14. Nacionalna strategija zaštite i spasavanja u vanrednim situacijama 2011; iz vizije do

2016.

15. Nacionalni plan akcije za decu

16. Osnovni pravci tehnološkog razvoja APV

17. Program privrednog razvoja APV; 2004-2007

18. Strategija biološke raznovrsnosti Republike Srbije za period od 2011. do 2018.

godine; („Službeni glasnik RS“ br. 13/2011)

19. Strategija javnog zdravlja Republike Srbije; akcioni plan za period 2009-2013. godine

20. Strategija karijernog vođenja i savetovanja u Republici Srbiji- akcioni plan za period

2010-2014 godine

21. Strategija komunikacije o pristupanju Republike Srbije Evropskoj uniji

22. Strategija o HIV infekciji i AIDS-u- akcioni plan za period 2011-2015 godine

23. Strategija podsticanja rađanja; 2008

24. Strategija razvoja elektronske uprave u Republici Srbiji za period od 2009. do 2013.

godine; („Službeni glasnik RS”, br. 99/06 i 4/09);

25. Strategija razvoja i promocije društveno odgovornog poslovanja u Republici Srbiji za

period od 2010. do 2015. godine

26. Strategija razvoja informacionog društva u Republici Srbiji do 2020. godine;

(„Službeni glasnik", br. 51/2010)

27. Strategija razvoja intelektualne svojine za period od 2011. do 2015. godine

28. Strategija razvoja konkurentnih i inovativnih malih i srednjih preduzeća za period od

2008. do 2013. godine; („Službeni glasnik RS”, broj 103/08)

29. Strategija razvoja obrazovanja odraslih u Republici Srbiji do 2020. godine

30. Strategija razvoja obrazovanja u Srbiji do 2020; ("Službeni glasnik RS", br. 107/2012)

31. Strategija razvoja poljoprivrede Srbije; („Službeni glasnik RS”, broj 78/05)

32. Strategija razvoja sistema besplatne pravne pomoći u Republici Srbiji; ("Službeni

glasnik RS", br. 74/2010)

33. Strategija razvoja sistema javnog informisanja u Republici Srbiji do 2016. godine;

"Službeni glasnik RS", br. 75/2011)

34. Strategija razvoja socijalne zaštite; („Službeni glasnik RS”, broj. 108/05)

25

35. Strategija razvoja sporta u Republici Srbiji za period od 2009. do 2013. godine;

("Službeni glasnik RS", br. 110/2008 od 2.12.2008. godine)

36. Strategija razvoja stručnog obrazovanja u Republici Srbiji od 2009. do 2015. Godine;

(„Službeni glasnik RS”, broj 1/07)

37. Strategija razvoja šumarstva Republike Srbije, („Službeni glasnik RS“, broj 59/06)

38. Strategija razvoja turizma do 2015. godine; ("Službeni glasnik RS", broj 91/2006)

39. Strategija razvoja zaštite mentalnog zdravlja; 2007; („Službeni glasnik RS“, broj

8/07)

40. Strategija razvoja zdravlja mladih; 2006

41. Strategija razvoja železničkog, drumskog, vodnog, vazdušnog i intermodalnog

transporta u Republici Srbiji od 2008. do 2015. godine;

42. Strategija reforme državne uprave u Republici Srbiji od 2009. godine do 2012.

godine;

43. Strategija regionalnog razvoja Srbije za period od 2007. do 2012. godine; („Službeni

glasnik RS”, broj 21/07)

44. Strategija stručnog usavršavanja državnih službenika u Republici Srbiji za period

2011 - 2013. godine; („Službeni glasnik RS", br. 56/2011)

45. Strategija unapređenja položaja osoba sa invaliditetom u Republici Srbiji; („Službeni

glasnik RS”, broj 01/07);

46. Strategija upravljanja mineralnim resursima Republike Srbije do 2030. godine

(Predlog);

47. Strategija upravljanja otpadom za period od 2010 – 2019. godine; („Službeni glasnik

RS”, br. 29/2010)

48. Strategija uspostavljanja i razvoja klastera u APV od 2007. godine do 2011. godine;

49. Strategija uvođenja čistije proizvodnje u Republici Srbiji; u akcionom planu navodi se

rok za aktivnosti od 2007. godine do 2015. godine; („Službeni glasnik RS”, broj

17/09)

50. Strategija vodosnabdevanja i zaštite voda u APV; 2009.

51. Strategija za palijativno zbrinjavanje; 2009-2015

52. Strategija za prevenciju i kontrolu hroničnih nezaraznih bolesti; 2008-2018

53. Strategija za primenu Konvencije o dostupnosti informacija, učešću javnosti u

donošenju odluka i pravu na pravnu zaštitu u pitanjima životne sredine – Arhuska

konvencija „Službeni glasnik RS“, broj 103 od 31. decembra 2011.

54. Strategija za stalno unapređenje kvaliteta zdravstvene zaštite i bezbednosti pacijenata;

akcioni plan za period 2009-2015 godine

55. Strategija za unapređivanje položaja Roma u Republici Srbiji; akcioni plan za period

2009-2011 godine; („Službeni glasnik RS, broj 27/09)

56. Strategija zaštite od požara za period 2012-2017. godine

57. Strategija zaštite podataka o ličnosti

Na izradi revizije strategije održivog razvoja, kroz radne grupe i konsultativni proces,

obezbeđeno je partnerstvo javnog, privatnog i civilnog sektora. Kosultativni proces i sastanci

su vođeni u periodu od septembra 2012. godine do juna 2013. godine.

Učesnici u izradi revizije strategije održivog razvoja Opštine Bečej

Koordinacioni tim

26

1. mr Vuk Radojević, predsednik opštine Bečej; predsednik Koordinacionog tima

2. Knezi Peter, predsednik Skupštine opštine Bečej; član

3. Tamara Ivanišević, zamenica predsednika opštine Bečej; član

4. Andrea Galgo Ferenci, član Opštinskog veća; član

5. Dragan Kovačev, član Opštinskog veća; član

6. Svetlana Vuletić, član Opštinskog veća; član

7. Mikloš Đurčik , član Opštinskog veća; član

8. Ištvan Ačai, član Opštinskog veća; član

9. Miomir Jelenić , član Opštinskog veća; član

10. Dalibor Kekić, član Opštinskog veća; član

11. dr Anđelko Mišković, član Opštinskog veća; član

12. Radovan Stojanović, koordinator za implementaciju strategija; koordinator

13. Srđan Vezmar, direktor Regionalne razvojne agencije Bačka; koordinator

14. mr Olivera Smieško asistent na Fakultetu za ekonomiju i inženjerski menadžment u

Novom Sadu; koordinator

Članovi radnih grupa

1. Božić Bojana šef odseka za zaštitu životne sredine, Opštinska

uprava Bečej

Ekološka komponenta

2. Đurčik Mikloš, član opštinskog veća zadužen za regionalnu i

međugraničnu saradnju, Opština Bečej


3. Friš Laslo član opštinskog veća zadužen za ekologiju, Opština Bečej Ekološka komponenta

4. Gagić Svetlana, direktor Centra za socijalni rad, Centar za socijalni

rad

Socijalna komponenta

5. Galgo Ferenci Andrea, Član opštinskog veća zadužen za

obrazovanje, kulturu i civilne organizacije, Opština Bečej


6. Jelenić Miomir, član opštinskog veća zadužen za sport, omladinu i

turizam, Opština Bečej


7. Doc. dr Joksić Ivan, Pravni fakultet za privredu i pravosuđe u

Novom Sadu

8. Kekić Dalibor, Član opštinskog veća zadužen za investicije i razvoj,

Opština Bečej

Ekonomska komponenta

9. Kiš Igor, pomoćnik predsednika opštine za oblast socijalne zaštite,

Opština Bečej


10. Kiš Tereza, Direkcija za izgradnju Socijalna komponenta

11. Knežev Dragan, Knott Autoflex Yug Ekonomska komponenta

12. Kormanoš Andor, Nacionalna služba za zapošljavanje Ekonomska komponenta

13. Kovač Norbert, direktor, JP Komunalac Bečej Ekološka komponenta

14. Kovač Zoran, načelnik odeljenja za društvene delatnosti, Opštinska

uprava Bečej


15. Kovačev Dragan, Član opštinskog veća zadužen za privredu i

preduzetništvo, Opština Bečej


16. Kovačev Marina, NVO Boom Socijalna komponenta

17. Kovać Robert, Ribolovačko udruženje Bečej Ekološka komponenta

18. Krstić Tamara, Bsc. ecc, Pravni fakultet za privredu i pravosuđe u

Novom Sadu


19. Maksimović Petar, direktor, PIK Bečej Ekonomska komponenta

20. Mandić Dane, Kancelarija za mlade Socijalna komponenta

27

21. Matić Goran, direktor, Direkcija za izgradnju Ekonomska komponenta

22. mr Milošević Sandra, Fakultet za ekonomiju i inženjerski

menadžment u Novom Sadu


23. Mišković Anđelko, Član opštinskog veća zadužen za poljoprivredu i

razvoj sela,


24. Mitrović Aleksandar, Sportski savez Socijalna komponenta

25. Mitrović Maša, dipl. menadž., Regionalna razvojna agencija Bačka Ekonomska komponenta

26. Mitrović Slobodan, direktor, JP Vodokanal Bečej Ekološka komponenta

27. Mrvić Branka, dipl. ecc, Fakultet za ekonomiju i inženjerski



28. Nedeljkov Dušan, Geopanonija, Novi Sad Socijalna komponenta

29. Pavlović Branka, direktor, Sojaprotein Ekonomska komponenta

30. Petrov Jelena, dipl. prof. filozofije, Regionalna razvojna agencija

Bačka


31. Petrov Jelena, Regionalna razvojna agencija Bačka Socijalna komponenta

32. Petrović Zdravko, direktor, Gradsko pozorište Socijalna komponenta

33. Popov Zoran, direktor, Linde Gas Srbija Ekonomska komponenta

34. Prokopić Marija, dipl. ecc, Regionalna razvojna agencija Bačka Ekonomska komponenta

35. Prošić Igor, sekretar udruženja, Opšte udruženje preduzetnika Ekonomska komponenta

36. Pupavac Nikolina, dipl. ecc, Regionalna razvojna agencija Bačka Ekonomska komponenta

37. Pustajić Pavle, direktor, Vojvodina Agrar Ekonomska komponenta

38. Ric Robert, MKUD Petefi Šandor Socijalna komponenta

39. Slavnić Angela, kancelarija za romska pitanja Socijalna komponenta

40. mr Smieško Olivera, Fakultet za ekonomiju i inženjerski



41. Stanojev Dejan, profesor fizičke kulture, OŠ Šamu Mihalj Socijalna komponenta

42. Stojnić Milica, MA, Fakultet za ekonomiju i inženjerski



43. Šijačić Siniša, direktor, Dom zdravlja Bečej Socijalna komponenta

44. Šormaz Izabela, direktor, Gradska biblioteka Socijalna komponenta

45. Tapavica Brankica, direktor, Aktiv direktora škola Socijalna komponenta

46. Vračarić Ljubomir, Načelnik odeljenja za privredu i razvoj,

Opštinska uprava Bečej


47. Vujkov Jovan, sekretar udruženja, Udruženje gluvih i nagluvih Socijalna komponenta

48. Vuković Dejan, direktor, JP Toplana Bečej Ekonomska komponenta

49. Vuletić Svetlana, član Opštinskog veća zadužen za područje uprava

i propisi, Opština Bečej


50. Zavišić Predrag, Načelnik opštinske uprave, Opštinska uprava Bečej Ekonomska komponenta

28

Sadržaj strategije

Strategija se sastoji od VII delova.

U prvom delu dat je uvod u reviziju Strategije održivog razvoja naše opštine, kratak sadržaj

strategije, principi na kojima se zasniva Strategija i veze sa strateškim dokumentima na

kojima se zasniva Lokalna strategija održivog razvoja Opštine Bečej, takođe, u ovom delu

prikazan je proces revizije strategije.

U drugom delu prikazana je vizija razvoja Opštine Bečej

U trećem delu, prikazana je ocena stanja - opštine Bečej, kao i prioritetnih oblasti - putem

SWOT analize i tekstualnim objašnjenjima.

U četvrtom delu dat je grafički prikaz prioriteta i definisanih strateških ciljeva.

U petom delu su tabelarno prikazani prioriteti, strateški ciljevi i mere i aktivnosti.

U šestom delu obrađen je sistem upravljanja i praćenja realizacije strategije.

Sedmi deo se odnosi na dodatke strategiji održivog razvoja Opštine Bečej kao što je Profil

Opštine Bečej i Akcioni plan.

29

II. VIZIJA

Bečej kao multietnička, multikulturna i ekonomski razvijena zajednica koja svojim

građanima obezbeđuje ambijent življenja u urbanoj, ekološki zdravoj sredini, u kojoj će

moći da zadovolje i razvijaju svoje duhovne, materijalne i društvene potrebe.

Bečej – moj centar sveta!

EKONOMSKA KOMPONENTA

Unapređenje privrednog uspeha

SOCIJALNA KOMPONENTA

Zadovoljenje potreba društva

EKOLOŠKA KOMPONENTA

Zaštita i unapređenje

životne sredine

30

III. SWOT ANALIZA – Opština Bečej

Proces kreiranja strategije za osnovu ima analizu postojećeg stanja koje je izražena kroz

SWOT analizu. Iz nje proističu osnovni pravci razvoja kojima će opština Bečej biti

posvećena u narednom periodu.

Glavne snage opštine Bečej se ogledaju u povoljnom geografskom položaju u središtu

Vojvodine na obali Tise i Velikog Bačkog kanala, postojanju industrijske kulture i iskustva,

kao i dugoj tradiciji razvoja poljoprivrede. Opština Bečej poseduje značajne prirodne resurse

(termalne vode, CO2, kvalitetna zemlja, glina) i privredne kapacitete (PIK, BAG,

Sojaprotein, Lindegas Srbija...), a tradicionalno neguje međunacionalnu toleranciju. U okviru

rada na stvaranju banjsko-rekreativnog centra Bečej je dobio status banjskog grada, uradio

urbanističko plansku dokumentaciju i izgradio bušotinu sa termalnom vodom potrebnih

performansi.

SWOT ANALIZA

UN

UT

RA

ŠN

JE

PREDNOSTI NEDOSTACI

Povoljan geografski položaj u središtu

Vojvodine na obali Tise i Velikog Bačkog

kanala

Postojanje industrijske kulture i iskustva,

duge tradicije razvoja poljoprivrede

Prirodni resursi (termalne vode, CO2,

kvalitetna zemlja, glina)

Međunacionalna tolerancija

Postojeci privredni kapaciteti (PIK, BAG,

Sojaprotein, Lindegas Srbija...)

Stvoreni preduslovi za razvoj banjskog

turizma

Velika nezaposlenost i neadekvatna

kvalifikaciona struktura

Izraubovana i nedovoljno izgradjena

komunalna infrastruktura

Zagađenost Velikog Bačkog kanala

Odliv mladih obrazovanih kadrova

Obustavljen željeznički saobraćaj

Negativan prirodni priraštaj i nepovoljna

starosna struktura stanovništva

SP

OL

JN

E

MOGUĆNOSTI PRETNJE

Razvoj banjskog turizma;

Privlačenje investitora u postojeće

industrijske zone

Prekogranicna saradnja i korišćenje IPA

fondova

Razvoj infrastrukture

Stvaranje društvene klime koja motiviše

ostanak mladih

Stvaranje povoljnog ambijenta za razvoj

malih i srednjih preduzeća

Značajnije korišćenje vodotokova

Revitalizacija željezničkog saobraćaja

Regionalno povezivanje i realizacija

zajedničkih projekata

Nestabilnost političkog i privrednog

ambijenta

31

Nedostaci sa kojima se suočavamo su velika nezaposlenost i neadekvatna kvalifikaciona

struktura, izraubovana i nedovoljno izgrađena komunalna infrastruktura, zagađenost Velikog

Bačkog kanala, odliv mladih, obrazovanih kadrova, obustavljen željeznički saobraćaj i

negativan prirodni priraštaj i nepovoljna starosna struktura stanovništva.

Za naš razvoj prepoznali smo sledeće mogućnosti: Razvoj banjskog turizma, privlačenje

investitora u postojeće industrijske zone, prekogranična saradnja sa Mađarskom i Hrvatskom

i korišćenje IPA fondova koji će se otvoriti dobijanjem statusa kandidata za ulazak u EU,

razvoj infrastrukture uz podršku Republike i Pokrajine, stvaranje društvene klime koja

motiviše ostanak mladih u manjim sredinama, stvaranje povoljnog ambijenta za razvoj malih

i srednjih preduzeća kroz mere koje će se sprovoditi na svim nivoima vlasti, značajnije

korišćenje vodotokova – prvenstveno za saobraćaj a zatim i turizam, ribolov i dr.,

revitalizacija željezničkog saobraćaja u cilju razvoja ekonomije i regionalno povezivanje i

realizacija zajedničkih projekata sa susednim opštinama. Pretnja razvoju svake zajednice je

uvek nestabilan politički i privredni ambijent koji onemogućava predvidivost i sigurnost.

32

Prioritet 1. Urbanizam i prostorno planiranje

Snage Slabosti

Dobra startna pozicija, dobra baza podataka,

iako nije ažurirana, ranija iskustva struke

Ljudski resursi i veštine ne odgovaraju

potrebama lokalne vlasti

Urađen PPO (prostorni plan opštine) Bečej,

Generalni plan naselja Bečej i planovi

detaljne regulacije u skladu sa principima

dobre prakse i održivog razvoja

Ograničenja za dalji razvoj opštine Bečej u

oblasti mreže naselja i urbanizacije odnose se

na: prisutnu polarizaciju i neravnomernost u

dosadašnjem razvoju i koncentraciju

aktivnosti i sadržaja u izrazito razvijenom

opštinskom centru- Bečeju, za razliku od

nedovoljno razvijenih ostalih naselja;

Veliki broj bespravno izgrađenih objekata je

u procesu legalizacije

veoma mala gustina naseljenosti (84 st/km2

na području obuhvaćenom Prostornim

planom, u odnosu na 94 st/km2 za područje

Vojvodine);

veoma niska gustina mreže naselja (1,0

naselja/ 100 km2 u odnosu na 2,2 naselja/100

km2 na području Vojvodine) i izrazita

prostorna dominacije naselja gradskog

karaktera;

neplansko širenje naselja;

Bečej spada u red najmanje pošumljenih

oblasti

Praksa delimičnog uređenja gradskog

građevinskog zemljišta,

Učestanost donošenja novih zakona vezanih

za problematiku prostornog I urbanističkog

planiranja

Neefikasna urbanistička i građevinska

inspekcija

Organizacija službi i procedure unutar

lokalne administracije i nadležnog javnog

preduzeća

Nedostatak programa u oblasti komunalne

politike u delu pripreme, uređenja i

korišćenja građevinskog zemljišta

Divlja gradnja i nepotpuna postojeća

infrastruktura

Komplikovana procedura usvajanja planova

Neadekvatno uključivanje javnosti u

procedure

Problemi svojine nad zemljištem i objektima

Šanse Pretnje

Edukacija za službenike Korupcija

Pristup investicionim fondovima Divlja gradnja

Bolje korišćenje prirodnih resursa Politički interesi

33

Više uključivati javnost po pitanjima

urbanizma i prostornog planiranja

Evropske integracije

Razvoj komunalne infrastrukture

(vodosnabdevanje, prečišćavanje otpadnih

voda i upravljanje otpadom)

Adekvatno korišćenje prostora, kao kritičnog

resursa za lokalni razvoj

Podsticanje korišćenja obnovljivih izvora

energije

Planiranje održive proizvodnje i potrošnje i

smanjenje otpada po jedinici proizvoda

Zaštita i očuvanje biodiverziteta

Promocija ponude

Geografski informacioni sistem (GIS)

Standardizacija i certifikacija

Brownfield investicije

34

Prioritet 2. Infrastruktura

Snage Slabosti

Postojanje generalnih urbanističkih planova,

planova detaljne regulacije, zakonska

regulativa u oblasti komunalne infrastrukture

usklađena sa važećim propisima

Nedostatak saobraćajne i komunalne

infrastrukture (održava se postojeća –

transportni koridor prolazi kroz jezgro – ne

postoji obilaznica)

Vodno bogatstvo (Tisa, DTD kanal) Loša saobraćajna infrastruktura: vodni i

železnički saobraćaj izvan upotrebe, lokalni

putni pravci raubovani, nedostajuća turistička

signalizacija

Započet proces legalizacije nelegalno

izgrađenih objekata

Veliki deo sekundarne telekomunikacione

mreže je nedovoljnog je kapaciteta; nije

izvršena automatizacija i digitalizacija

telekomunikacione opreme i sistema

Vodovodna mreža je u lošem stanju,

kapacitet vodosnabdevanja iz postojećih

bunara je smanjen

38% stanovništva je priključeno na

kanalizaciju otpadnih voda; u naseljenim

mestima kanalizacija otpadnih voda ne

postoji, kao ni postrojenje za prečišćavanje

otpadnih voda

Postojanje septičkih jama je visokog rizika

(period visokih podzemnih voda);

atmosferska kanalizacija je delimično

izgrađena

Opštinska uprava slabije tehnički opremljena

za praćenje urbanističkih planova i vođenje

katastarske evidencije, kao i za umrežavanje

sa drugim opštinama

Šanse Pretnje

završetak izrade prostornog plana posebne

namene multifunkcionalnog koridora reke

Tise;

nedostatak investicija za izgradnju

infrastrukture;

unapređenje energetske efikasnosti,

racionalno korišćenje sirovina i smanjenje

saobraćajne intenzivnosti;

rastući nivo saobraćaja uz korišćenje goriva

lošeg kvaliteta;

uključivanje u fondove EU/bolje korišćenje

istih (finansiranje infrastrukturnih projekata,

otvaranje IPA 3 komponente);

nerešena pitanja borbe protiv korupcije i

organizovanog kriminala;

35

Prioritet 3. Zaštita životne sredine

Snage Slabosti

Autohtona vegetacija Nepostojanje efikasnog sistema finansiranja

zaštite životne sredine

Park prirode Stara Tisa Stare i dotrajale cevi u vodovodnoj mreži

Tiski cvet – glavni bioindikator Nepoznavanje ekološkog statusa Tise

86% obradivog zemljišta (83% najplodniji

zemljišni tipovi)

Naseljena mesta opštine Bečej nemaju

izgrađenu kanalizacionu infrastrukturu

Opredeljenost institucija lokalne samouprave

za zaštitu životne sredine

Evakuacija otpadne vode naseljenih mesta

kroz vodopropusne septičke jame predstavlja

permanentnu opasnost za kvalitet podzemnih

voda

Izrađen projekat sanacije gradske deponije Smetlišta ne poseduju ni jedan elemenat

zaštite životne sredine

Značajni prirodni potencijali – klima, kvalitet

zemljišta i vodotokovi

Ograničena šumska vegetacija – nizak nivo

pošumljenosti

Bogatstvo arterskom i subarterskom vodom Izražen uticaj čoveka na zemljište

Bogatstvo lekovitom jodnom, tzv. žutom

vodom

Nedostatak kontrole kvaliteta

poljoprivrednog zemljišta i kontrole upotrebe

pesticidnih preparata u poljoprivredi

Zemljište pogodno za proizvodnju

zdravstveno bezbedne i kvalitetne hrane

Značajni privredni potrošači koriste vlastita

izvorišta vode (bunare)

Postojanje olakšica (otplata na rate) i

motivacija građana da se priključe na

kanalizacionu mrežu

Prekomerno zagađenje voda, zemljišta i

vazduha usled loše prakse upravljanja

otpadom

Postojanje NVO koje se bave zaštitom

životne sredine

Nedostatak podsticajnih mera za smanjenje

zagađenja i zaštitu životne sredine

Izrađena projektna dokumentacija

sakupljanja otpadne vode u naseljenim

mestima

Uvođenje naknada za odlaganje otpada na

deponije

Međunarodni značaj bečejskog ribnjaka (IBA

– kolonija Čaplji)

Nepostojanje postrojenja za prečišćavanje

otpadnih voda (PPOV) industrijskih pogona

Ispravna i kvalitetna voda za piće isporučene

vode u vodovodu Bečeja

Nedovoljna izgrađenost kanalizacione mreže

otpadnih voda u gradu (30%) i nepostojanje

iste u naseljenim mestima

Zaštićena prirodna dobra (Ribnjak) Nedostatak infrastrukture u oblasti životne

sredine (prečišćavanje otpadnih voda,

tretman i odlaganje otpada, reciklaža)

Reka Tisa, Beljanska bara i Čik –

najproduktivnije vode

Nepostojanje standarda za uklanjanje i

odlaganje životinjskog otpada

Osnovano Prihvatilište za napuštene životinje

i striktno definisane obaveza i mere iste (uz

saradnju sa Veterinarskom inspekcijom i

društvo za zaštitu životinja)

Nepostojanje katastra zelenog fonda

Park prirode Beljanska bara Životinjski svet nije raznolik

Uključenost privatnog sektora u oblast

upravljanja otpadom (Nacionalna)

Zamuljena i zagađena obala, usporen tok i

barski karakter reke u letnjim mesecima

Kvalitet vode u naseljenim mestima odgovara

zahtevima Zakona o zdravstvenoj ispravnosti

Nedovoljna zakonska zaštita Stare Tise i

rečice Čik

Niska cena vode i usluga i nedostatak

36

ekonomskih podsticaja (Nacionalna)

Nezavisni mikrovodni sistemi u naseljenim

mestima

Nedovoljna pažnja i sredstva posvećena

prečišćavanju otpadnih voda

Nepostojanje integralnog sistema upravljanja

komunalnim otpadom

Nedovoljna korisna zapremina vodotoka

Stare Tise (Medenjača)

Nepotpuna analiza uticaja privrede na

životnu sredinu

Nepostojanje podataka o uticaju privrede na

vazduh

Nedovoljan nadzor nad sprovođenjem

propisa i kontrolom kvaliteta

Neadekvatno rešen problem suzbijanja

ambrozije

Problem poremećenosti močvarnih staništa

Nepostojanje odvojenih sistema kanalizacije

(AT i fekalne) kod mešovite kanalizacione

mreže

Nepostojanje plana pošumljavanja Opštine

Nedostatak podsticajnih mera i sredstava za

realizaciju projekata sanacije gradske

deponije

Šanse Pretnje

Potencijali za sportski, ribolovni, obrazovni i

ekološki turizam

Nekontrolisano evakuisanje otpadnih voda

naseljenih mesta kroz vodopropusne septičke

jame

Proizvodnja zdrave i kvalitetne hrane Platežna moć i siromaštvo stanovništva

Uvećanje pošumljenosti teritorije i stavljanje

značajnih delova pod zaštitu (Milenijumski

ciljevi)

Narušenost kvaliteta tiske vode (indikator

Tiski cvet)

Potpisivanje Ugovora na nivou AP

Vojvodine o dodeli sredstava za

pošumljavanje, zaštitu šumskih zasada,

proizvodnju sadnica, podizanje kvaliteta

šuma, zaštita šume od požara, i naučno-

istraživački rad u šumarstvu

Bački kanal – evropska „crna“ ekološka

tačka!

Izgradnja jedinstvenog sistema za

vodosnabdevanje svih naselja iz jednog

vodozahvatnog polja

Pojava letnjih niskih vodostaja

Uspostavljanje saradnje sa susednim

opštinama-suzbijanje ambrozije

Povećana mutnoća, koncentracija gvožđa i

amonijaka u sirovoj vodi

Edukacija, motivacija i podizanje nivoa svesti

o potrebi zaštite životne sredine (odlaganje

otpada na dozvoljen način, reciklaža,

unapređenje prirode otvorenih voda, i sl.)

Veliki broj divljih deponija

Uvođenje i razvoj čistijih tehnologija,

povećanje energetske efikasnosti i korišćenje

obnovljivih izvora energije (Nacionalna)

Visoka koncentracija polena ambrozije

krajem leta

Proširenje kanalizacione mreže u gradu

Bečeju

Nekontrolisan porast napuštenih životinja

37

Međunarodni status i zaštita reke Tise Problem dostizanja standard EU – veliki gep

između očekivanog i realnog stanja

Povećanje inspekcijskih kontrola zagađivanja

i korišćenja površinskih voda

Nedovoljni institucionalni i drugi kapaciteti

(Nacionalna)

Pronalazak partnera i donatora za projekte

sanacije zagađenih vodotokova, i njihova

opredeljenost

Povećana koncentracija industrijskih

supstanci koje zagađuju životnu sredinu

Integracija i usaglašavanje svih ciljeva i mera

svih sektorskih politika, harmonizacija

nacionalnih propisa sa zakonodavstvom EU –

za sve tri grupe (Nacionalna)

Neusklađenost zakonske regulative sa

savremenim evropskim trendovima i

standardima (Nacionalna)

Uvođenje savremenih tehnologija sa

redukcijom produkata zagađenja

Ispuštanje otpadnih voda u Mrtvu Tisu kod

Medenjače

Izgradnja AT mreže u svim naseljima i

njihovo povezivanje na najbliže

vodoprijemnike

Masovna sterilizacija kućnih ljubimaca i

napuštenih životinja

Osnivanje novih parkova u naseljenim

mestima

Akt o zaštiti stare Tise-Biserno ostrvo

Nominacija Ribnjaka za Ramsarsko područje,

vodeno stanište od međunarodnog značaja

Povezivanje u međunarodne organizacije

(priobalnih gradova, organizacija

podunavskih država, itd.)

Edukacija privrednog sektora o unapređenju

sistema za prečišćavanje otpadnih voda

Izrada katastra zagađivača opštine Bečej

Povezivanje mikrovodnih zajednica u

naseljenim mestima u jedinstven sistem

Izrada katastra zagađivača površinskih voda

Proširenje saradnje sa privatnim sektorom u

oblast upravljanja otpadom (Nacionalna)

Definisanje pravnog statusa i vlasnička

transformacija vodoprivrednih preduzeća

(Nacionalna)

38

Prioritet 4. Ekonomski razvoj

Snage Slabosti

Dobra geografska pozicija Opštine kao i

blizina granice EU

Starenje stanovništva: veliki broj staračkih

domaćinstava (nekomercijalna gazdinstva),

odnosno nizak stepen učešća mladih u

razvoju privrede – mladi i obrazovani

napuštaju Opštinu

Vodno bogatstvo (Tisa, DTD kanal,

Beljanska bara)

Neadekvatna kvalifikaciona struktura radno

sposobnog stanovništva (radna snaga

polukvalifikovana ili nekvalifikovana)

Raznovrsni prirodni resursi i očuvana životna

sredina u neidustrijalizovanim oblastima

(obradivo zemljište): postojanje parka prirode

Stara Tisa, „Cvetanje Tise“

Visoka stopa nezaposlenosti (dugoročna

nezaposlenost)

Komercijalna poljoprivredna gazdinstva u

ekspanziji

Nedovoljan broj „greenfield“ investicija

Potencijali za razvoj poljoprivrede, industrije

i turizma

Nedovoljna informisanost preduzetnika i

poljoprivrednih proizvođača (neobučenost,

neorganizovanost), kao i nizak stepen svesti i

inicijative

Postojanje relevantnih razvojnih tela – One

stop shop, Udruženja preduzetnika, Odeljenja

za privredu, Socio-ekonomskog saveta,

KLER-a, Turističke organizacije, Info-centar

za preduzetništvo mladih

Nezadovoljavajuća dinamika otvaranja novih

preduzeća

Porast svesti o potrebi planiranja održivog

razvoja na lokalnom nivou

Nedovoljna institucionalna povezanost

privrede i administracije lokalne samouprave

Multikulturalno i multinacionalno otvoreno i

gostoprimivo stanovništvo

Nedostatak korišćenja podsticaja z a

unapređenje društveno-ekonomskog razvoja

Opštine

Bogato kulturno i arheološko nasleđe Nedostatak statističkih podataka u

turističkom sektoru

Bogatstvo termalnih voda – geotermalna

bušotina izbušena u zoni buduće banje (Jodna

banja)

Neiskorišćenost prirodnih potencijala i

alternativnih energenata za proizvodnju kao i

nedovoljna zaštita, održavanje i valorizacija

glavnih lokalnih, prirodnih i kulturnih

resursa/atrakcija

Nalazišta gline, prirodnog gasa Nekonkurenost proizvoda (zaostajanje u

tehničkom i tehnološkom pogledu)

Postojeći smeštajni kapaciteti – Hotela Bela

lađa, Hotel Fantast i drugi privatni objekti

Stočarska proizvodnja nedovoljno razvijena

Postojeći privredni kapaciteti (PIK, BAG,

Sojaprotein, Vojvodina Agrar, Carbodioxid)

Nedovoljno razvijeni receptivni kapaciteti u

turizmu

Nedovoljna promocija lokalnih kapaciteta

(turističkih, kulturnih, privrednih i dr.)

Dobri prirodni uslovi za poljoprivrednu

proizvodnju;

Usitnjenost parcela kod polјoprivrednih

gazdinstava;

Konvencionalna polјoprivredna proizvodnja; Nedovolјno korišćenje i loši ekonomski

uslovi za korišćenje vodnog potencijala za

navodnjavanje. Samo se oko 20% obradivih

površina nalazi pod sistemima za

39

navodnjavanje,

Relativno kvalifikovana i obrazovana radna

snaga u polјoprivredi;

Neodgovarajuće rešenje korišćenja državnog

zemlјišta kroz zakup;

Raspoloživi kapaciteti državnog

polјoprivrednog zemlјišta;

Slabo korišćenje kapaciteta prerađivačke

industrije, koja koristi sirovine

polјoprivrednog porekla iz opštine;

Relativno intenzivna proizvodnja po načinu

korišćenja zemlјišta, strukturi proizvodnje na

oranicama i prinosima;

Velik broj otpuštene radne snage iz

prerađivačke industrije,

Postojanost prerađivačkih kapaciteta opštini

Bečej,

Nedovolјna podrška razvoju polјoprivrede od

strane državnih institucija razvoju

polјoprivrede.

Pošumlјenost Opštine na 550 ha, uglavnom

uz reku Tisu,

Velika migracija mladih iz sela, te je

prepušten ruralni razvoj građanima starije

dobi

Stara Tisa – Biserno ostrvo (Mrtva Tisa kod

Čuruga), potencijal, očuvana mrtvaja, dužine

24 km bez prisustva koncentrisanih

zagađivača,

Nepostojanje lokalnih politika za ruralni

razvoj

U zemlјištu visok sadržaj humusa 3%-5%, Tradicionalna okrenutost ka ratarskoj

proizvodnji uprkos relativno sitnom posedu,

Zemlјište pogodno za proizvodnju

zdravstveno bezbedne i kvalitetne hrane.

Neiskorišćenost termalnih izvora u

povrtarskoj proizvodnji,

Nesklonost udruživanja zemlјoradnika na

novim osnovama,

Nepostojanje sistemskog edukativnog rada sa

polјoprivrednicima,

Nedovolјna infrastrukturna uređenost atara u

opštini,

Šanse Pretnje

Potencijali za razvoj stočarske i ratarske

proizvodnje ali i drugih grana poljoprivrede

(povrtarstvo, voćarstvo, izgradnja ribnjaka,

pčelarstvo, uzgoj divljači, organska

proizvodnja)

Porast nezaposlenosti, siromaštva,

zaduženost i usporen privredni razvoj

Razvoj kooperativa, unapređenje poslovnog

ambijenta (razvoj industrijskih i tehnoloških

parkova, klasteri, formiranje lokalnog Fonda

za razvoj)

Pokretanje industrijske proizvodnje

zastarelim tehnologijama

Razvoj preradnih kapaciteta kao zajedničkog

interesa prerađivača i proizvođača

(Umrežavanje/udruživanje malih

proizvođača/poseda)

Nerešena pitanja korupcije i organizovanog

kriminala

Razvoj svesti stanovništva o važnosti

privredne (poljoprivredne) proizvodnje

Nepovoljni demografski trendovi

Sticanje novih znanja i veština, jačanje

ljudskih kapaciteta - prekvalifikacija

Moguće odsustvo političke volje za

sprovođenje zakonskih reformi

40

Promocija lokalnih kapaciteta (katalog

potencijalnih investicija)

Zaostajanje za regionom usled nerešenih

političkih pitanja

Jaka politička volja za sprovođenje zakonskih

reformi

Mogućnost nove izolacije zemlje (otvorene

ili prikrivene)

Povećanje javno-privatnog partnerstva Nedovolјna pomoć državnih institucija

razvoju polјoprivrede;

Dijalog i podsticaj NVO sektoru Nedovolјan uticaj institucija na razvoj agrara.

Razvoj kulturnog, banjskog, ruralnog,

lovnog, ribolovnog (sportski ribolov),

sportsko-rekreativnog i svih drugih oblika

turizma kroz unapređenu valorizaciju resursa

i infrastrukturno opremanje, kadrovsko

osposobljavanje, razvoj novih proizvoda,

usluga i inovacija, promocije i drugo.

Uvođenje čistije proizvodnje

Uvođenje i usvajanje normi i standarda EU

(npr. EUROGAP) u javnom i poslovnom

sektoru kojima se obezbeđuje kvalitet usluge,

proizvodi: skraćenje administrativnih

procedura

Postojanje lokalnog akcionog plana za

zapošljavanje i drugih relevantnih strateških

dokumenata

Povećanje površina u navodnjavanju;

Bolјe korišćenje zemlјišta kroz postrnu i

naknadnu setvu;

Formiranje državnog eksperimentalnog

dobra, tehnološkog parka i (ili) inkubatora za

razvoj agrobiznisa;

Formiranje klastera- zadruga polјoprivrednih

proizvođača;

Intenziviranje bilјne proizvodnje promenom

strukture;

Intenziviranje stočarske proizvodnje;

Razvoj uslužnog tova namenjenog za izvoz;

Razvoj multifunkcionalne proizvodnje;

Stimulisanje investiranja, uz pomoć Opštine

u podizanje novih zasada voća i grožđa,

Privlačenje stranih investitora

zainteresovanih za proizvodnju, preradu voća

i povrća;

Razvoj MSP u oblasti zanatske prerade

polјoprivrednih proizvoda;

Integracija proizvodnje, prerade i plasmana

kroz zadrugarstvo i klastere;

Uspostavlјanje ISO standardizacije i

41

pobolјšanje kvaliteta proizvoda;

Razvoj organske i ekološke proizvodnje.

42

Prioritet 5. Socijalna i zdravstvena problematika

Snage Slabosti

Razvijena infrastruktura i praksa za pružanje

socijalnih usluga i usluga zdravstvene zaštite

na primarnom nivou.

Realno siromaštvo opštine. Veliki broj ljudi

na ivici siromaštva – prosečna zarada je (dec

2011 - RS: 43887,00, Bečej: 35369,00)

19,4% manja od republičkog proseka.

Dobra komunikacija Centra za socijalni rad

sa lokalnom samoupravom, sudskim

organima, Gerontološkim centrom – često

korišćenje smeštajnih kapaciteta, sa

obrazovnim i zdravstvenim ustanovama.

Veliki broj korisnika različitih oblika

socijalne zaštite.

Dobra komunikacija Doma zdravlja Bečej sa

lokalnom samoupravom i drugim

relevantnim institucijama.

Mali broj radno sposobnog stanovništva.

Nezaposlenost u odnosu na ukupan broj

stanovništva je viša od 10%, sa tendencijom

porasta.

Zainteresovanost potencijalnih hraniteljskih

porodica za edukaciju.

Najugroženije grupe nezaposlenih lica su

osobe sa invaliditetom, Romi, korisnici

socijalnih davanja, mlađi od 30 godina i lica

starija od 50 godina.

Postojanje Gerontološkog centra – uspešna

regionalna institucija - Gerontološki centar

ima reputaciju jednog od najbolje

opremljenih centara u Vojvodini.

Nedovoljna finansijska sredstva za

realizovanje većeg broja socijalnih programa,

kao i za angažovanje većeg broja stručnih

saradnika.

Savetovalište za mlade adolescente u okviru

Doma zdravlja - dobra komunikacija i

zajednički programi edukacije Savetovališta

sa svim obrazovnim institucijama.

Nepostojanje bolnice, vanbolničkog

porodilišta i centra za dijalizu. Lečenje u

stacionarnim uslovima, uključujući i

porođaje, nije organizovano na opštinskom

nivou, niti se u dogledno vreme može

očekivati.

Udruženja invalidnih lica koja su aktivna na

lokalnom nivou.

Infrastruktura nije dovoljno prilagođena

OSI.

Ne postoje zabeleženi slučajevi

diskriminacije invalidnih ili drugih lica iz

ranjivih ili marginalizovanih kategorija.

Nedovoljan broj lekara specijalista.

Normativ o broju lekara, propisan od strane

Ministarstva ne zadovoljava u potpunosti

potrebe stanovništva opštine Bečej.

Nedovoljno finansijskih sredstava za

kontinuirano osavremenjivanje opreme, kako

bi se zadržao i unapredio nivo zdravstvene

zaštite.

Relativno velika udaljenost regionalnih

centara za stacionarno lečenje.

Nedovoljno predviđenih investicionih

sredstava iz Budžeta opštine namenjenih za

razvoj socijalne i zdravstvene zaštite.

Porast masovnih hroničnih nezaraznih

oboljenja, naročito maligna i šećerna bolest.

Rastući trend broja psiho-fizički ometene

dece iz godine u godinu.

43

Znatno uvećan broj starih lica 7730 ili 18,91

% od ukupnog broja stanovnika na teritoriji

naše opštine koji zahteva veoma ozbiljan

pristup pomoći starim licima bez adekvatne

porodične zaštite.

Povećanje broja osoba sa invaliditetom (deca

i odrasli).

Nedostatak alternativnih inkluzivnih oblika

zaštite starih lica.

Nedostatak programa za osnaživanje

porodica kao prirodnog okruženja za stara

lica.

Nedostatak sredstava za stimulativne

konkurse za privatnu inicijativu ili za NVO

koje bi se bavile programima inkluzije starih

lica i programima očuvanja prirodnog

okruženja za stara lica.

Nedostatak sredstava za realizaciju ideja za

međugeneracijsku interakciju kroz

edukativne ili zabavne programe.

- Nedostatak programa vršnjačke edukacije

- Nedostatak jedinstvenog sistema podataka

o broju, potrebama i vrstama usluga

Nedostatak inkluzivnih programa za

samozapošljavanje, obuke za rad za invalidna

lica ili lica iz ranjivih ili marginalizovanih

grupa.

Nedostatak jedinstvenog sistema

informisanja invalidnih lica o mogućnostima

nabavke pomagala i drugih oblika asistencije.

Nedostatak programa edukacija i obuka

stručnog osoblja za pomoć invalidnim licima.

Nedovoljan broj programa promocije

tolerancije i promocije veština i doprinosa

osoba sa invaliditetom i osoba iz ranjivih i

marginalizovanih grupa.

Opšta nezainteresovanost i apatija u

zajednici.

Nepostojanje palijativnog zbrinjavanja

neizlečivih pacijenata

Šanse Pretnje

Revizija/inoviranje strategije razvoja usluga

socijalne zaštite.

Rast korisnika.

Regionalna povezivanja sa sličnim

institucijama u bližem okruženju.

Starenje stanovništva.

Proširenje spektra usluga socijalne zaštite. Odliv mladih obrazovanih ljudi.

Organizovanje edukativnih programa za

pripadnike marginalizovanih grupa u saradnji

sa institucijama kulture.

Nedostatak adekvatnih programa sa

nacionalnog i regionalnog nivoa za razvoj

socijalne i zdravstvene zaštite.

44

Proširenje rada Savetovališta za mlade. Naglo povećanje broja korisnika.

Nove inovativne forme edukacije u saradnji

sa NVO, obrazovnim institucijama,

zdravstvenim institucijama i institucijama

kulture – projektno orijentisana budžetska

davanja.

Recesija ili ekonomska nestabilnost u državi.

Jedinstvena baza podataka o korisnicima,

oblicima socijalne zaštite i uslugama na

lokalnom nivou.

Ulaganje u obrazovanje i razvijanje

potencijala dece od samog rođenja.

Osnivanje preduzeća ili nevladinih

organizacija koja bi upošljavala

marginalizovane grupe.

Klubovi za dnevni boravak, radionice i

ustanove prilagođene licima sa posebnim

potrebama.

Racionalnije korišćenje sredstava iz budžeta

za rešavanje socijalnih problema – sistemsko

rešavanje, a ne jednokratna pomoć – aktivne

mere podrške, umesto pasivnih.

Međusektorsko rešavanje socijalnih problema

(koju bi obuhvatao škole, policiju, sudove,

institucije kulture, doma zdravlja, medije,

sportska društva, socijalnu zaštitu, nevladine

organizacije, po potrebi i druge, aktivno ih

uključujući u rešavanje nastalih problema.)

Razvijanje svesti o volontiranju i mreže

volontera

Uspostavljanje bolnice, vanbolničkog

porodilišta i centra za dijalizu.

Jačanje preventivne zdravstvene zaštite.

Promovisanje zdravih stilova života, ishrane i

navika.

Sprovođenje posebnih programa socijalnog

uključivanja i povećanje podrške onima koji

su naročito izloženi riziku siromaštva.

Povećanja efikasnosti i kvaliteta postojećih

službi i usluga zdravstvene zaštite ( i

kadrova i opreme).

Finansiranje od različitih donatora, putem

pisanja i realizacije projekata - traženje

dodatnih izvora finansiranja.

45

Prioritet 6. Kultura, obrazovanje, sport i mladi

Snage Slabosti

multikulturalnost, interkulturalnost,

multietničnost, dvojezičnost.

Blizina granice EU

Kultura Kultura

Dobar potencijal ljudskih resursa Kadrovi nisu u dovoljnoj meri osposobljeni

za pisanje projekata, traženje donatora,

preuzimanje rizika

Kulturna baština Nedovoljno korišćenje dostupnih fondova

međunarodnih, nacionalnih i pokrajinskih Aktivna udruženja građana

Dobra komunikacija između lokalne

samouprave i institucija kulture

Dobra međusobna povezanost institucija

kulture

Laka dostupnost informacija vezanih za

kulturna dešavanja

Mogućnost organizovanja različitih

manifestacija

Finansiranje delatnosti je kontinuirano

Usklađenost ponude sa kulturnom ponudom

u većim gradovima

Obrazovanje

Razgranata mreža predškolskih,

osnovnoškolskih i srednjoškolskih ustanova

Nedovoljno finansiranje (Finansiranje

materijalnih troškova obrazovnih institucija

zavisi od procenta naplate sredstava na

lokalnom nivou direktan uticaj provredne

razvijenosti opštine na finansiranje škola iz

lokalnog budžeta i nefleksibilnost

obrazovnog sistema

Duga tradicija školstva, adekvatni kapaciteti

za formalno, i neformalno obrazovanje kao i

obrazovanje dece sa posebnim potrebama

Nedovoljni kapaciteti za decu svih

predškolskih uzrasta

Dobra saradnja sa resursima iz okruženja:

Opština, pobratimske škole, transfer znanja,

razmena učenika

Didaktička sredstva i oprema ne prate trend u

ovoj oblasti - nedovoljan sadržaj rada sa

decom (informatička pismenost)

Iskustvo u afirmaciji interkulturalnog

obrazovanja

Regionalni značaj srednjih škola

nedovoljan broj dvojezičnih odeljenja

(predškolske ustanove)

Nefleksibilnost obrazovnih ustanova da

odgovore potrebama tržišta rada -

Nedovoljna integrisanost obrazovnih

institucija u savremene tokove razvoja

privrede i društva – Podaci nezaposlenih

prema profilima ukazuju da je najviše

nezaposlenih sa strukama: trogodišnja škola -

trgovac, konfekcionar-krojač, auto

mehaničar, bravar, frizer za žene; viša stručna

sprema – ekonomisti i vaspitači predškolskog

obrazovanja; visoka – diplomirani

ekonomisti.

Svaki peti učenik uzrasta od 12 do 19 iz

kategorije najsiromašnijih ima problema sa

46

učenjem

Deca iz kategorije najsiromašnijih neredovno

pohađaju školu stranih jezika, muzičku školu,

školu računara ( kompjuter poseduje samo

7% najsiromašnijih).

Nedovoljna promocija programa

neformalnog obrazovanja

Niska svest građana o važnosti obrazovanja,

posebno među grupama niže obrazovanog

stanovništva (Neobrazovani roditelji ne

obrazuju dalje svoju decu (1/3 onih roditelja

koji nisu pohađali školu neće školovati ni

svoju decu dalje – podaci dobijeni na osnovu

ankete i praćenja školovanja i daljeg

napredovanja dece od stručnih službi škola).

Obrazovni status Romske nacionalne

zajednice je najniži u odnosu na sve druge

nacionalne zajednice u Srbiji. Procena je da

je tako i u našoj opštini

Veliki broj dece pripadnika Mađarske

nacionalnosti ne nastavlja svoje školovanje

Nedovoljna uključenost dece u obrazovni

sistem - značajan broj dece nije uključen u

obrazovno-vaspitni sistem (u Bečeju ne

postoji ni dnevni boravak za teže ometenu

decu ni arhitektonske mogućnosti da telesno

invalidna deca pohađaju škole.)

Smanjenje broja dece u školama usled

smanjenja nataliteta i strukturnih i

teritorijalnih problema u obrazovanju

Sport

Duga tradicija dobrih profesionalnih uspeha Funkcionalnost sportskog sistema i

nedovoljno definisana i utvrđena sportska

politika

Potencijal (infrastruktura) za sportske

aktivnosti (sportski centar, hotel, prirodno

okruženje)

Nedovoljan budžet

Nedostatak infrastrukture u pojedinim

naseljenim mestima (Petrovo selo)

Manjak funkcionalnih sportskih terena –

dotrajalost infrastrukture

Nezainteresovanost nastavnika za motivaciju

i uključivanje dece u sportske aktivnosti -

Nedovoljan broj učesnika u školskom sportu

Nedovoljna afirmacija sporta, Bečej trenutno

nije u dovoljnoj meri prisutan na sportskoj

mapi Srbije

Nepostojanje dovoljno stručnog kadra

Nedovoljna animiranost nacionalnih manjina

Nedovoljna institucionalna saradnja škola i

Opštine

Mladi

Rad niza institucija i nevladinih organizacija

koje se bave problemima mladih (omladinska

Novi LAP za mlade nije usvojen

Lokalni Savet za mlade nije formiran

47

udruženja, školski parlamenti, Pestalozzi

projekat, Centra za decu i mlade, Centar za

karijerno informisanje, Savetovališta za

mlade u okviru Dispanzera

Opšta nezainteresovanost mladih za društveni

život i događanja

Migracije mladih u veće centre

Apatija (alkoholizam, narkomanija i

destruktivnost)

Šanse Pretnje

Dostupnost fondova za finansiranje projekata Nedostatak finansiranja od strane nadležnih

ministarstava

Promene na tržištu koje će zahtevati brže

prilagođavanje kadrova

Dalje unapređenje saradnje između

institucija, osnaživanje i motivisanje javnih,

nevladinih i privatnih partnerstva

Nedostatak podrške relevantnih institucija

Nacionalni strateški dokumenti Nestabilna politička situacija

Podrška relevantnih institucija

Unapređenje poslovnog ambijenta, razvoj

preduzetništva

Ispitivanje potreba mladih i njihovo aktivno

uključivanje u rešavanje lokalnih pitanja

Edukacije mladih za pisanje predloga

projekata

Angažovanje postojećih aktera u

osmišljavanju kontinuiranih i planiranih

aktivnosti koje se bave potrebama i

problemima mladih

Aktivnije uključivanje škola, edukacije

nastavnog kadra

48

Prioritet 7. Ljudski resursi

Snage SLABOSTI

Povoljan geo-klimatski ambijent za razvoj

sela u kojima će se zadržati mladi ljudi

Nepovoljna starosna struktura zaposlenih

Višenacionalna sredina koja može pomoći

izgradnji dobrih odnosa u regionu

Nepovoljna obrazovna struktura stanovništva

(30.2 % - osnovno obrazovanje, 37.6% -

srednje obrazovanje, 3.4% - visoko

obrazovanje (ukupno sagledavajući procenat

ukupne populacije opštine starosti preko 15

godina koji iznosi 83.5%, prema popisu iz

2002.)

Opredeljenost Lokalne samouprave da podrži

obrazovanje

Rast nezaposlenosti

Loša ekonomska situacija opštine uslovljena

opštom finansijskom krizom

Šanse Pretnje

Dobra pozicija Opštine Nedostatak finansiranja od strane nadležnih

ministarstava

Dostupnost fondova za finansiranje projekata Promene na tržištu koje će zahtevati brže

prilagođavanje kadrova

Dalje unapređenje saradnje između

institucija, osnaživanje i motivisanje javnih,

nevladinih i privatnih partnerstva

Nedostatak podrške relevantnih institucija

Nacionalni strateški dokumenti Nestabilna politička situacija

Podrška relevantnih institucija Ekonomska kriza

Unapređenje poslovnog ambijenta, razvoj

preduzetništva

Povećanje iskorišćenosti postojećih

industrijskih kapaciteta

Razvoj identiteta lokalne zajednice i

stvaranje domaćih brendova

49

Prioritet 8. Lokalna samouprava

Snage Slabosti

Postojeći ljudski resursi opštinske uprave te

javnih ustanova i preduzeća

Ne postoji objedinjena baza podataka sa

geografskim, demografskim i ekonomskim

pokazateljima o Opštini

Opština raspolaže imovinom (zgrade,

zemljište, vozila i tehnička oprema javnih

ustanova)

Nedovoljni, nefunkcionalni i energetski

neekonomični prostorni kapaciteti

Inicirani oblici međusektorskog povezivanja

na lokalnom nivou

Neumreženost lokalne samouprave sa javnim

ustanovama i preduzećima

Realizovani donatorski programi i stečena

iskustva

Nedovoljan broj kadrova sa VSS

Mogućnost učešća lokalne privrede u

finansiranju aktivnosti unapređenja opštinske

uprave

Organizaciona struktura uprave ne odgovara

potrebama servisa za pružanje usluga

Stimulacija zaposlenih se ne oslanja na

postignute rezultate, sticanje novih znanja i

veština

Nisu usvojeni standardi pružanja usluga

opštinske uprave te javnih ustanova i

preduzeća

Neiskustvo u pružanju podrške sektorskom

udruživanju

Nedostatak sopstvenih finansijskih sredstava

za podizanje nivoa pružanja usluga

Šanse Pretnje

Nacionalna strateška dokumenta Moguća politička nestabilnost

Programska, edukativna i finansijska podrška

ministarstava

Opštine još uvek ne raspolažu svojom

imovinom

Programska i finansijska podrška NIP-a i

Programa javnih radova

Neusklađenost zakonskih propisa u oblasti

delovanja opštinske uprave

Prisustvo donatora koji se bave realizacijom

programa podizanja nivoa usluga opštinske

uprave

Prisutno nepoverenje građana u nove

programe i institucije

Razmena iskustava i primeri dobre prakse u

oblasti razvoja opštinske uprave na

međuopštinskom nivou

Nedostatak koherentnih programa

ministarstava namenjenih podizanju

kapaciteta opštinske uprave

Podrška SKGO razvoju opštinskih uprava u

Srbiji

Nedovoljna izdvajanja uz republičkog

budžeta namenjena razvoju resursa opštinske

uprave

Osnivanje agencija koje pružaju podršku

preduzetničkom sektoru – SIEPA, NALED ,

regionalne razvojne agencije itd.

Neizgrađeni partnerski odnosi i saradnja u

oblasti rada opštinske uprave na

međuopštinskom i regionalnom nivou

50

IV. GRAFIČKI PRIKAZ PRIORITETA I STRATEŠKIH CILJEVA

Urbanizam i prostorno planiranje - Poboljšanje socijalnih i ekonomskih uslova i kvaliteta životne sredine u ljudskim naseljima, kao i životnih i radnih uslova svih ljudi, a posebno najugroženijih (Agenda 21. 7.4)

Stvaranje bolje organizovane i

koordinisane lokalne vlasti, lokalne

administracije i javnih preduzeća u

ciju kvalitetnije izrade urbanističke

planske dokumentacije sa implementacijom

ovih planova i kontrola korisnika

prostora

Ugrađivanje principa dobre prakse i

održivog razvoja u urbanističku plansku

dokumentaciju (Milenijumski cilj)

Unapređenje i pojednostavljivanje sistema usluga za

dobijanje građevinske dozvole

Povećanje sigurnosti, kvaliteta i kulture stanovanja svih

građana

Obezbeđenje adekvatnog

stambenog prostora (Agenda 21, 7.8)

Uređenje javih prostora na teritoriji

Opštine, zaštita životne sredine i

očuvanje prirodnih, kulturnih i istorijskih

vrednosti

Osavremenjivanje objekata i

infrastrukture usklađene

potrebama osobama sa invaliditetom, deci ometenoj u razvoju

Razvoj, kvalitetno i neprekidno

unapređenje komunalne i transportne

infrastrukture

PRIORITET 1: Urbanizam i prostorno planiranje

52

Infrastruktura - Razvoj celokupne infrastrukture i komunalnih usluga radi unapređenja održivog lokalnog ekonomskog razvoja

Unapređenje putne, železničke i vodne

saobraćajne infrastrukture

Modernizacija načina prenosa, štednje i uvođenje

alternativnih vidova energije

Izgradnja i rekonstrukcija vodovodne i kanalizacione

(fekalne i atmosferske) mreže

Unapredjenje infrastrukture za razvoj informacija i

znjanja (IKT i soft infrastrukture)

PRIORITET 2. Infrastruktura

53


Smanjenje količine otpada

Smanjenje negativnog uticaja

otpadnih i atmosferskih voda

na životnu sredinu, i izgradnja

neophodne infrastrukture

Suzbijanje i iskorenjivanje

ambrozije

Smanjenje populacije

nezbrinutih životinja

Sprečavanje uništavanja

stratosferskog ozona

Smanjenje buke u stambenoj zoni

Opštine i predupređenje

rizika po zdravlje stanovništva

Unapređenje uočavanja, procene, planiranja i

rešavanja kriznih događaja (elementarne nepogode i katastrofe) i

upravljanje njihovim efektima, kao i

upravljanja osetljivim ekosistemima

Sistemsko praćenje i zdravo, po životnu

sredinu, upravljanje hemikalijama, kao i

redukcija rizika i predupređenje efekata

koje mogu izazvati hemikalije na ljudsko

zdravlje i životnu sredinu

Zaštita od jonizujućeg i

nejonizujućeg zračenja

Sprovođenje mera prevencije,

pripravnosti i odgovora na

ekološki udes na svim nivoima (od

preduzeća do Opštine)


Smanjenje negativnog uticaja privrede na životnu

sredinu

Unapređenje kvaliteta

poljoprivrednog zemljišta

Održivo vodosnabdevanje naseljenih mesta

opšitne Bečej čistom vodom za piće

Zaštita, sanacija i unapređenje

otvorenih vodenih tokova u opštini

Bečej

Uvećanje ukupnog zelenog fonda

opštine

Očuvanje biološke raznovrsnosti

(biodiverziteta) i nesmetano

korišćenje bioloških resursa

Poboljšanje kvaliteta vazduha u Opštini i

unapređenje sistema praćenja kvaliteta vazduha u Opštini,

kao i podizanje javne svesti o kvalitetu

vazduha

Promovisati politike i programe ekonomski

opravdanih i po životnu sredinu

bezbednih energetskih sistema

(posebno novih i obnovljivih) koji će doprineti razvoju

energetske efikasnosti i

racionalnijem korišćenju energije

Smanjenje i zaštita od degradacije i

promene namene zemljišta, očuvanje i poboljšanje njegovog

kvaliteta, kao i unapređenje

održivog planiranja i upravljanja zemljištem

Plansko i održivo korišćenje

energetskih i mineralnih resursa

(neobnovljivih prirodnih resursa) na

način koji obezbeđuje najbolju

dugoročnu energetsku sigurnost

PRIORITET 3. Zaštita životne sredine

54

PRIORITET 4. Ekonomski razvoj

Podrška

ruralnom razvoju

i unapređenju

poljoprivrede u

opštini Bečej

Stvaranje povoljnog poslovnog ambijenta i ekonomije

zasnovane na znanju i

inovacijama

Razvoj turizma

Otvaranje novih

radnih mesta

55

Socijalna zaštita - Stvoriti socijalno – inkluzivno društvo, uzimajući u obzir solidarnost između i u okviru generacija radi obezbeđenja poboljšanja kvaliteta života kao preduslova održivog ličnog blagostanja (EU Strategy for

Sustainable Developement)

Smanjenje nezaposlenosti

i siromaštva građana – socijalna

uklučenost i prezimanje afirmativnih

mera za podsticaj

zapošljavanja svih kategorija stanovništva a

posebno ugroženih grupa: OSI,

Roma, starijih nezaposlenih, mladih, žena i

izbeglica i raseljenih lica

Unapređenje socijalne

sigurnosti i smanjenje

nejednakosti u pristupu sistemu socijalne

zaštite, bez obzira na

razlike prema polu,

zdravstvenom stanju,

socioekonomskom statusu,

etničkoj, religijskoj i

drugoj pripadnosti

Zaustavljanje i usporavanje nepovljnih

demografskih tendencija -

održiva populaciona

politika

Unapređenje rodne

ravnopravnosti i politika jednakih

mogućnosti

Društvo solidarnih pojedinaca

Poboljšanje položaja osoba

sa invaliditetom

dok ne postanu

ravnopravni građani koji uživaju sva

prava i odgovornosti

Smanjenje siromaštva

dece

Javno zdravlje – Promovisati dobro javno zdravlje za sve građane, zasnovano na jednakim pravima i unapređenje zdravstvene zaštite od pretnji po javno zdravlje

Podizanje i jačanjeinstituci

onalnih kapaciteta

zdravstvenih ustanova

Promocija i podrška razvoju

zdravih stilova života -

Prepoznavanje zdravog stila

života kao društveno

prihvatljivog ponašanja;

Jačanje preventivne zdravstvene

zaštite

Poboljšanje dostupnosti

primarne zdravstvene

zaštite, ujednačenog

kvaliteta, podjednako

svim stanovnicima bez obzira na razlike prema

polu, zdravstvenom

stanju, socioekonomskom statusu,

etničkoj, religijskoj i

drugoj pripadnosti

Unapređenje i obezbeđivanje

dovoljnog i stabilnog

finansiranja zdravstvene

zaštite

Ravnopravno učešće i

državnog i privatnog sektora i

značajnu ulogu lokalne uprave

u okvirima zakonske

regulative i materijalnog obezbeđenja.

PRIORITET 5: Socijalna i zdravstvena problematika

56

Obrazovanje

Unapređenje i osavremenjivanje

sistema obrazovanja i vaspitanja i uslova u Opštini Bečej, radi

njegovog što efikasnijeg doprinosa

ekonomskom razvitku naše

opštine i podršci razvoja demokratije

u njoj

Povećanje obuhvata dece obrazovanjem i

sprečavanje ranog napuštanja škole

Obrazovanje po meri korisnika i u skladu

sa potrebama moderne ekonomije i realnim potrebama

tržišta rada cilju razvoja lokalne

zajednice –

kvalitetno, efikasno i praktično

primenljivo obrazovanje i permanentno usavršavanje

pripadnika svih društvenih grupa na principima jednakih

mogućnosti;

Obrazovanje odraslih

Povećati mogućnosti pristupu i

dostupnost neformalnog obrazovanja

Omogućavanje ličnog razvoja svih pojedinaca u cilju

donošenja sopstvenih odluka po pitanju učenja,

zapošljavanja, rada, kao i planiranja i

upravljanja svojom karijerom.

Međuinstitucionalna saradnja -

horizontalno i vertikalno

povezivanje institucija

Povećati nivo informisanosti i

obučenosti stanovništva za

očuvanje životne sredine i održivi

razvoj putem programa formalnog

i neformalnog obrazovanja, ličnog i

profesionalnog usavršavanja i

doživotnog učenja

Kultura

Formulisanje politike

identiteta kao dela dugoročne

strategije razvoja kulture

Uvećanje kulturnog kapitala

očuvanjem, afirmacijom i

prezentovanjem kulturnog nasleđa

Unapređenje i modernizacija

ustanova kulture

Unapređenje i razvoj kulturnih

sadržaja i aktivnosti

Podsticanje, negovanje i

unapređenje kulturne

raznovrsnosti, inetrkulturalnog

dijaloga, pristupačne i

inkluzivne kulture.

Bolje iskorišćenje dostupnih i

potencijalnih izvora

finansiranja

Unapređenje ambijenta za zadržavanje

mladih i njihov povratak (nakon

završenih studija) u Bečej

Uključivanje mladih od najranijeg uzrasta u

kulturni život

PRIORITET 6: Obrazovanje, kultura, fizička kultura, mladi

57

Sport

Poboljšanje kapaciteta

modernizacijom, unapređenjem i

izgradnjom infrastrukture

Unapređenje kadrovskih potencijala

Unapređenje školskog sporta,

programa sportske rekreacije i

amaterskog sporta

Unapređenje finansiranja

Održavanje i unapređivanje

sportskih manifestacija

Stvaranje uslova za zadovoljenje potrebe svih građana za

rekreacijom i takmičenjem bez

obzira na pol, uzrast, rasnu, versku

pripadnost ili invaliditet

Mladi

Unapređenje kapaciteta lokalne

zajednice da zadovolji i odgovori potrebama mladih

Podsticati mlade da aktivno učestvuju u

društvu;

Unapređenje kvalitetnog

slobodno vremena mladih

Osnaživati mlade za inicijative i

aktivnosti koje su u skladu sa osnovnim ciljevima održivog

razvoja i zdrave životne sredine

(Strategija za mlade)

Unapređenje zapošljivosti mladih

58

Ljudski resursi - poveća vrednost ljudskog kapitala i stvori bazičnu podršku za održivi razvoj opštine doprinoseći jačanju socijalne kohezije i osećanja pripadnosti i identiteta; kao i individualnom razvoju i samoispunjenju.

Povećanje kapaciteta ljudskih resursa - Poboljšanje znanja, veština i kompetencija

Povećanje broja visokoobrazovanog stanovništva, posebno mladih

Promocija i razvoj održivog ponašanja građana

PRIORITET 7: Ljudski resursi

59

Lokalna samouprava - Funkcionalna, efikasna i transparentna lokalna samouprava spemna da odgovori na izazove održivog razvoja

Afirmisanje opštine Bečej kao

partnera za saradnju na opštinskom, regionalnom, pokrajinskom, republičkom i

međudržavnom nivou

Institucionalno jačanje lokalne samouprave i

podizanje nivoa znanja izabranih i postavljenih lica

zaposlenih u opštinskim upravama

Usvajanje i primena

posebnih mera za podizanje kapaciteta

lokalne samouprave i

privrede

Podizanje nivoa opšteg poverenja

građana u institucije

Sprovoditi politike koje teže širem otvaranju

medija na lokalnom nivou i njihovom razvoju

u skladu sa interesima

zajednice, na principima pluraliteta,

transparentnosti i odgovornosti.

(Lokalna agenda 21 za kulturu)

Izgradnja lokalnog

identiteta zajednice

Planiranje i sprovođenje preventivnih

mera, spremnosti, odgovora na

vanredne situacije i

otklanjanje posledica istih

(Strategija zaštite i spasavanja u

vanrednim situacijama)

Osnaživanje zajednice -

Povećanje učešća svih građana u

donošenju odluka od važnosti za zajednicu

Unapređenje efikasnosti rada

kancelarije za lokalni

ekonomski razvoj (KLER)

Unapređenje rada Saveta za

Privredu i poljoprivredu

Povećana mogućnost

pristupa međunarodnom

finansijskom tržištu

PRIORITET 8: Lokalna samouprava

V. PRIORITETI, STRATEŠKI CILJEVI, MERE I AKTIVNOSTI

Prioritet 1. Urbanizam i prostorno planiranje

Prioriteti Strateški ciljevi Mere i aktivnosti

URBANIZAM I

PROSTORNO

PLANIRANJE

Poboljšanje socijalnih i

ekonomskih uslova i

kvaliteta životne sredine

u ljudskim naseljima, kao

i životnih i radnih uslova

svih ljudi, a posebno

najugroženijih

Stvaranje bolje organizovane i

koordinisane lokalne vlasti, lokalne

administracije i javnih preduzeća u cilju

kvalitetnije izrade urbanističke planske

dokumentacije sa implementacijom

ovih planova i kontrola korisnika

prostora

Modernizacija i tehničko opremanje svih organa i službi zaduženih za izradu i praćenje

urbanističkih planova i vođenje katastarske evidencije

Jačanje administrativnih kapaciteta za upravljanje projektima na lokalnom nivou.

Efikasna, dosledna i zakonita kontrola korisnika prostora od strane nadležnih organa

Program jačanja institucionalnih kapaciteta u postojećim telima (gradska ili opštinska

uprava i administracija, opštinska stambena agencija ili javno preduzeće za održavanje

stambenih zgrada) za obučavanje u organizovanju udruženja stanara, upravljanju i načinu

konkurisanja za pristup podsticajnim finansijskim sredstvima.

Promovisanje jasnih procedura sa uputstvima o izgradnji i realizovanju investicija za

potencijalne investitore.

Ugrađivanje principa dobre prakse i

održivog razvoja u urbanističku plansku

dokumentaciju

Direkcija za izgradnju opštine Bečej i Opštinska uprava će obezbediti poštovanje principa

dobre prakse u izradi, implementaciji i reviziji urbanističko - planske dokumentacije, a pre

svega će se, uz učešće nadležne opštinske uprave i inspekcijskih službi, starati o poštovanju

principa energetske efikasnosti, racionalne izgradnje, očuvanja prirodnih resursa i vizuelnog

identiteta područja, kao i poštovanja tradicije uzimajući u obzir i kulturne parametre prilikom

izrade prostornih i urbanističkih planova, jačanje uloge javnog prevoza uz uvođenje novih

vidova javnog prevoza, izmeštanju transportnih koridora iz centralnog gradskog jezgra i

nastojanju da se izgrade obilaznice, rešavanju problema mirujućeg saobraćaja, primeni

visokih ekoloških standarda pri izradi prostornih i urbanističkih planova (određeni procenat

parkovskih površina, pošumljenih površina, izletišta i prostora za rekreaciju), u okviru

urbanističkih planova utvrditi nove lokacije za rešavanje stambenih problema socijalno

ugroženih grupa, praksa revidiranja urbanističkog plana kroz poštovanje načela

nediskriminacije i nesegregacije.

Procesi prostornog i urbanističkog planiranja će se voditi otvoreno i uz poštovanje usvojenih

procedura.

Umanjenje rizika od katastrofa

razvijeni urbanistički i tehnički uslovi za gradnju koji obezbeđuju otpornost građevina na

katastrofe zasnovani na procenama društvenih, ekonomskih i ekoloških uticaja;

procene rizika od katastrofa integrisane u urbanističke i prostorne planove i planove za

62

upravljanje u naseljima podložnim katastrofama, naročito u prenaseljenim oblastima i

naseljima u kojima se odvija brza urbanizacija.

Unapređenje i pojednostavljivanje

sistema usluga za dobijanje građevinske

dozvole

Uspostavljanje i održavanje baze podataka o građevinskim parcelama koje se mogu ponuditi

potencijalnom investitoru

Efikasniji proces izdavanja građevinske

Izrada jasne i pregledne procedure izdavanja građevinske dozvole

– Ažuriranje Vodiča kroz proces izdavanja građevinske dozvole

Uspostavljanje funkcionalnog jedinstvenog šaltera za izdavanje građevinskih dozvola

Praćenje efikasnosti i prikupljanje i obrada informacija u cilju unapređenja procesa

izdavanja građevinskih dozvola

Uvođenje Geografskog informacionog sistema na lokalnom nivou i umrežavanje - projekat

Grad/Opština poseduje i distribuira digitalizovane podatke o zemljištu i parcelama

uključujući i sve informacije o infrastrukturi (grad/opština ima GIS)

- formiranje tima za uvođenje GIS-a

- izrada i implementacija akcionog plana GIS-a

- organizovanje obuka i edukacija za primenu GIS-a

Jednostavniji i brži pristup informacijama o objektima i lokacijama za investiranje

Kreiranje i ažuriranje baze podataka objekata (brownfield lokacija) koji se mogu ponuditi u

zakup (ili prodaju)

Kreiranje i ažuriranje baze podataka o poslovnim prostorima koji se mogu ponuditi u zakup

(ili prodaju)

Povećanje sigurnosti, kvaliteta i kulture

stanovanja svih građana

Zaustavljanje bespravne gradnje u vangrađevinskom području, odnosno nenamenska gradnja

u građevinskom području

Program podrške stanovanju na selu.

Rešavanje stambenih problema socijalno ugroženog i marginalizovanog stanovništva

Odvajanje pozicije u budžetu za rešavanje stambenih problema Roma, romska naselja i druga

romska pitanja u vezi sa prethodnom preporukom.

U okviru stambene politike jedinica lokalne samouprave treba nastaviti započetu praksu

definisanja ranjivih grupa koje nemaju odgovarajući pristup adekvatnim uslovima

stanovanja. Kao posebnu grupu među ugroženim kategorijama, u skladu sa Zakonom o

zaštiti prava i sloboda nacionalnih manjina, treba istaći Rome, kao i specifičnost njihovih

problema.

Korišćenje različitih modela poboljšanja stambenih prilika ranjivih grupa u skladu sa

stambenim propisima: socijalna izgradnja; regulisanu samogradnju; izgradnju jeftinih

stanova; različite oblike pomoći (dogradnja sanitarnih čvorova na postojeće objekte

63

dogradnja novih soba i drugih prostorija i sl.); pomoć za završetak kuće (građevinski

materijal, stručna pomoć i sl.); različite oblike subvencija (za legalizaciju, za priključke na

infrastrukturu i sl.); različite modele obezbeđivanja zemljišta (davanje u zakup,

subvencionisana prodaja i sl.); obezbeđivanje privremenog smeštaja (koji mora da

zadovoljava osnovne standarde stanovanja); obezbeđivanje smeštaja za sezonske radnike i

njihove porodice; kupovinu postojećih stanova u gradu, u centru opštine ili u okolini i

kombinaciju prethodnih modela u zavisnosti od konkretnih uslova u opštini ili u pojedinim

romskim naseljima.

Osposobljavanje opštinskih službenika nadležnih za stambena pitanja za efikasno rešavanje

stambenih problema Roma i njihovo bolje razumevanje kroz organizaciju posebnih obuka u

skladu sa principima tolerancije i nediskriminacije

Blagovremeno i preventivno delovanje nadležnih organa jedinica lokalne samouprave u

slučajevima bespravnog zaposedanja prostora (zemljišta i objekata) u cilju predupređenja

kasnijeg prinudnog iseljavanja. Ovo je posebno važno ako se uoči da bi bespravno

zaposedanje moglo da ima masovni karakter.

Uređenje javih prostora na teritoriji

Opštine, zaštita životne sredine i

očuvanje prirodnih, kulturnih i

istorijskih vrednosti

Podsticati negovanje javnih prostora i kolektivnih dobara.

resocijalizacija gradskog trga i njegovo urbanističko-arhitektonsko preuređenje

dopuna postojećih i stvaranje novih urbanih vrednosti i negovanje ambijentalnih celina

obezbeđenje slobodnog pristupa svih građana dobrima i uslugama

Promovisati javne prostore grada i podsticati njihovo korišćenje u svrhe kulture, društvene

koegzistencije i interakcije.

Promovisati socijalizaciju i pristup svih građana digitalnoj (numeričkoj) dimenziji projekata,

posebno onih vezanih za lokalno ili globalno kulturno nasleđe. Informacione I

komunikacione tehnologije moraju se koristiti kao sredstva koja omogućavaju da se kulturno

znanje učini dostupnim svim građanima.

Osavremenjivanje objekata i

infrastrukture usklađene potrebama

osobama sa invaliditetom, deci

ometenoj u razvoju

Program ostvarivanja pristupa izgrađenom okruženju osobama sa invaliditetom kroz

donošenje i nadzor nad sprovođenjem odgovarajućih propisa u urbanističkom projektovanju,

saobraćaju i komunikacijama.

Uklanjanje fizičkih prepreka, lakši pristup

Razvoj, kvalitetno i

neprekidno unapređenje komunalne i

transportne infrastrukture

Usvajanje opštinskih strategija razvoja infrastrukture.

Razvoj komunalne infrastrukture u Bečeju i posebno u naseljenim mestima.

Izmeštanje transportnih koridora iz gradskog jezgra i izgradnja obilaznica

64

Prioritet 2. Infrastruktura

Prioriteti Strateški ciljevi Mere i aktivnosti

INFRASTRUKTURA

Razvoj celokupne

infrastrukture i

komunalnih usluga radi

unapređenja održivog

lokalnog ekonomskog

razvoja

Unapređenje putne, železničke i vodne

saobraćajne infrastrukture

Izbor severne trase buduće magistrale preko teritorije opštine Bečej;

Izgradnja lokalnih i regionalnih puteva van naseljenih mesta i povezivanje sa putevima

višeg ranga;

Izgradnja nove potiske magistrale zapadno od Bečeja trasom pored pruge do Bačkog

Petrovog Sela;

Rekonstrukcija i izgradnja mreže poljoprivrednih puteva radijalno ka opštinskom

centru i kružni pravac od naselja do naselja;

Obnoviti železnički saobraćaj (pre svega teretni) i izmestiti trase van naseljenih mesta;

Izgradnja prve faze potrebnih pristanišnih infrastrukturnih objekata na Tisi i Kanalu

DTD;

Održavanje detaljne kanalske mreže i preusmeravanje svrhe sa odvodne funkcije na

funkciju navodnjavanja gravitacionim dovodom vode do plodnog zemljišta.

Regulisanje pravnih odnosa i infrastrukturno uređivanje na lokaciji banjskog

kompleksa;

Očuvanje i unapređenje arhitektonsko-kulturnog nasleđa (objekti, kulturno-istorijski

spomenici, lokacije);

Sprovođenje planiranih infrastrukturnih aktivnosti u skladu sa Мaster planom razvoja

reke Tise i Prostornim planom područja posebne namene multifunkcionalnog

ekološkog koridora Tise;

Modernizacija načina prenosa, štednje i

uvođenje alternativnih vidova energije

Kompletno rekonstruisati i modernizovati zastarele elektroenergetske instalacije i trafo

postrojenja, uz paralelno uvođenje podzemnih elektro-vodova;

Unapređenje štednje i efikasnijeg korišćenja električne energije;

Unaprediti eksploataciju geotermalne energije i energije biomase;

Stimulisati obrazovanje i programe koji podižu nivo svesti o energetskoj efikasnosti na

lokalnom nivou;

Promocija održivog ponašanja ljudi u potrošnji energije

Izgradnja i rekonstrukcija vodovodne i

kanalizacione (fekalne i atmosferske)

mreže

Izraditi projektno tehničku dokumentaciju sistema zajedničkog vodosnabdevanja

opštine Bečej i Novi Bečej;

Izgradnja kompletne fekalne kanalizacije i priključenje svih potrošača iz opštine na

sistem prečišćavanja otpadnih voda u opštini Bečej.

65

Unapređenje infrastrukture za razvoj

informacija i znanja (IKT i soft

infrastrukture)

Ostvarivanje materijalnih i tehničkih uslova za šire korišćenje znanja kao javnog dobra

na lokalnom nivou;

Unapređenje infrastrukture za korišćenje brzog interneta;

Podizanje informatičke pismenosti radnog stanovništva;

Podsticanje šireg korišćenja i veće dostupnosti Interneta na poslu, školama i u

porodicama;

Unapređenje korišćenja modernih i dostupnih on line usluga (e-uprava i sl).

66

Prioritet 3. Zaštita životne sredine

Prioritet Strateški ciljevi Mere i aktivnosti

ZAŠTITA ŽIVOTNE

SREDINE

Smanjenje i suzbijanje

negativnog uticaja faktora

rizika po Opštinu

Smanjenje količine otpada Izgradnja infrastrukture za upravljanje komunalnim otpadom - povećanje kapaciteta

za pružanje usluga sakupljanja, odnošenja, deponovanja i recikliranja otpada

•Regionalna deponija

Aktivno učešće u formiranju Regiona za upravljanje komunalnim otpadom

Izgradnja regionalne deponije van teritorije opštine Bečej

•Uspostavljanje integralnog sistema upravljanja komunalnim otpadom

Organizovano sakupljanje komunalnog otpada iz svih naselja opštine

Primarna selekcija, transfer stanica i zelena ostrva

Usmeravanje i odlaganje smeća na regionalnu deponiju

Uvođenje ekonomskih parametara u domenu sakupljanja i odlaganja otpada

Obezbediti do 2025. godine odlaganje celokupnog otpada, otpadnih voda i čvrstog

otpada prema nacionalnim ili međunarodnim ekološkim uputstvima

Uspostavljanje organizovanog sistema reciklaže i podsticanje iskorišćenja otpada

•Povećati nivo reciklibilnosti otpada

Edukacija građana i podrška primarnoj selekciji otpada i kućnom kompostiranju

Izgradnja platoa za sekundarne sirovine

Ojačati i proširiti nacionalne sisteme za ponovnu upotrebu i reciklažu otpadaka

Kreirati modele ponovne interne upotrebe otpada i programa reciklaže za otpad

(Na nacionalnom nivou, ali izgradnja pre svega na lokalnom nivou – Predlog

Agende 21)

Obezbediti dovoljne finansijske i tehnološke kapacitete na regionalnom,

nacionalnom i lokalnom nivou, radi sprovođenja politike i aktivnosti za ponovnu

upotrebu i

reciklažu otpada

Obezbediti informacije, tehnike i prikladne instrumente politike za podsticanje I

operacionalizaciju shema ponovne upotrebe i reciklaže otpada

Sanacija postojećih smetlišta komunalnog otpada

•Smanjiti broj „divljih smetlišta“ i sanacija postojećih

Saniranja i zatvaranje seoskih smetlišta i gradske deponije „Botra“

Čišćenje „divljih smetlišta“

Uvođenje volonterske „ekološke patrole“

Info-desk za prijavu divljih smetlišta od strane građana

67

Edukacija građana o odlaganju otpada na dozvoljen način

Osigurati do 2025. godine potpuno pokrivanje komunalnih usluga u naseljenim

mestima Opštine Bečej i rešavanje sanitarnih problema u svim naseljenim mestima

Standardizacija odlaganja organskog i životinjskog otpada

•Kontrola odlaganja i uklanjanja organskog otpada iz domaćinstva, ugostiteljskih i sličnih

objekata

•Standardizovano uklanjanje i odlaganja životinjskog otpada

•Obrazovanje i informisanje građana o gore pomenutim aktivnostima kroz medijsku

kampanju

Smanjenje negativnog uticaja otpadnih i

atmosferskih voda na životnu sredinu, i

izgradnja neophodne infrastrukture

Poboljšanje stanja kvaliteta vode u recipijentima, kroz izgradnju postrojenja za

prečišćavanja otpadnih voda

•Izgradnja sistema za sakupljanje, odvođenje i prečišćavanje otpadnih voda u naseljenim

mestima

•Motivacija i edukacija građana o potrebi izgradnje sistema za sakupljanje, odvođenje i

prečišćavanje otpadnih voda, kao i o potrebi naplate istog

Izgradnja, proširenje i rekonstrukcija kanalizacionih mreža

•Smanjenje broja upojnih septičkih jama

Proširenje i rekonstrukcija kanalizacione mreže

Izgradnja fekalne kanalizacione mreže u naseljenim mestima

Olakšice (otplata na rate, povoljni krediti) i motivacija građana da se priključe na

kanalizacionu mrežu

Rešavanje problema komunalnih voda uspostavljanjem integralnog sistema

upravljanja otpadnim vodama

•Priključenje kanalizacionih sistema industrijskih pogona na magistralni kolektor

kanalizacione mreže za upotrebljene vode Bečej

Izgradnja AT mreže

•Izgradnja AT mreže u svim naseljima i njihovo povezivanje na najbliže vodoprijemnike

Odvajanje sistema fekalne i AT kanalizacije gde su mešoviti

Kontrola upuštanja otpadnih voda u AT sistem

Imenovanje titulara (preduzeća) u čijoj će nadležnosti biti održavanje, razvoj i kontrola

AT sistema u opštini

Suzbijanje i iskorenjivanje ambrozije Prikupljanje podataka o raširenosti ambrozije – katastar ambrozije i njegovo ažuriranje

Organizovanje operativne grupe za suzbijanje ambrozije u okviru preduzeća koje će

biti nadležno za javne površine i njeno opremanje kosilicama i motornim čistačima,

kontrola rada operativne grupe.

68

Usaglašavanje planova i razmena informacija sa susednim opštinama

Smanjenje populacije nezbrinutih

životinja

Uspostavljanje efikasnog sistema za smanjenje nekontrolisanog porasta populacije

napuštenih/nezbrinutih životinja, izrada propisa i monitoring

Striktno sprovođenje odluke o držanju i zaštiti domaćih životinja (obaveze i

odgovornosti vlasnika)

Uvođenje registracije kućnih ljubimaca

Masovna sterilizacija kućnih ljubimaca, a obavezno pasa i mačaka lutalica

Sprečavanje uništavanja stratosferskog

ozona

Prilagođavanje privrednih subjekata u sektorima energetike, industrije, transporta,

poljoprivrede i šumarstva, komunalno – stambene delatnosti politici zaštite klime i

ispunjavanju međunarodnih ugovora

Analiza potreba Opštine

Razvoj institucionalne strukture za primenu Kjoto protokola (za proračun emisija i

izradu inventara gasova sa efektom staklene bašte, učestvovanje u fleksibilnim

mehanizmima Kjoto protokola, sprovođenje politike i informisanje javnosti)

Realizovati ciljeve Bečke Konvencije i Montrealskog Protokola i pretećih

amandmana iz 1990. godine, uzimajući u obzir specijalne potrebe i uslove zemalja u

razvoju i podsticati tehnologije i prirodne proizvode koji smanjuju potražnju za

materijama koje uništavaju ozonski omotač

Smanjenje buke u stambenoj zoni

Opštine i predupređenje rizika po

zdravlje stanovništva

Uspostavljanje standarda za praćenje buke u naseljima duž glavnih saobraćajnica

Određivanje ugroženih zona i mera za smanjenje buke u njima, kao i zona tišine i mera

za njihovo očuvanje

Izrada strateških karata buke na osnovu kojih se donose akcioni planovi

Uspostavljanje efikasnog sistema nadzora i informisanja javnosti

Unapređenje uočavanja, procene,

planiranja i rešavanja kriznih događaja

(elementarne nepogode i katastrofe) i

upravljanje njihovim efektima, kao i

upravljanja osetljivim ekosistemima

Zaštita od poplava i borba protiv suša

Institucionalizovanje sistema civilne zaštite

Podsticanje osiguranja protiv šteta od elementarnih nepogoda

Detaljno mapiranje oblasti sklonih poplavama (mere podrške sistemima za ranu najavu

i upozoravanje na opasnost od poplava)

Sprovođenje radova na uređenju slivova, kao i regulacionih radova na vodotocima,

rekonstrukcije nasipa na Tisi

Jačanje baze znanja i razvijanje informacija i sistema praćenja za regione sklone

pretvaranju u sušna područja, uključujući ekonomske i socijalne aspekte ovih

ekosistema

Razvoj i jačanje integralnih razvojnih programa za iskorenjivanje siromaštva i

69

stimulisanje alternativnih sistema življenja:

Osposobljavanje seoskih zajednica i grupa za rukovođenje razvojem i

upravljanjem svojim zemljišnim resursima na socijalno uravnoteženoj i ekološki

ispravnoj osnovi

Poboljšati proizvodne sisteme da bi dostigli veću produktivnost u okviru odobrenih

programa za očuvanje nacionalnih resursa

Obezbediti mogućnost za alternativno privređivanje kao osnovu za smanjenje

pritisaka na zemljišne resurse

Razvijanje sveobuhvatnih programa namenjenih očuvanju nacionalnih resursa i

njihovo integrisanje u lokalne razvojne planove i planiranje životne sredine

Inicirati dugoročni proces za sprovođenje i praćenje strategija vezanih za upravljanje

prirodnim resursima

Razvijanje sveobuhvatnih planova pripremljenosti za sušu i saniranje suše, uključujući

samostalne aranžmane za pomoć, za oblasti sklone isušivanju

Podsticanje i stimulisanje popularnog učešća i obrazovanja o životnoj sredini,

usredsređujući se na kontrolu i upravljanja efektima suše:

Ustanoviti i stimulisati iskrene odnose partnerstva između lokalnih vlasti i

korisnika zemljišta koje je pogodila suša

Obezbediti da partneri razumeju potrebe, ciljeve i gledišta jedni drugih,

obezbeđivanjem čitavog niza sredstava kao što su obuka, svest javnog mnjenja i

otvoreni dijalozi

Vetrozaštitni pojasevi – stimulisanje vraćanja salaša kao faktora koji značajno utiče na

razbijanje vetrova koji direktno uzrokuju eroziju zemljišta, na obnavljanje sistema

kanala koji bi služili za navodnjavanje

Sistemsko praćenje i zdravo, po životnu

sredinu, upravljanje hemikalijama, kao i

redukcija rizika i predupređenje efekata

koje mogu izazvati hemikalije na

ljudsko zdravlje i životnu sredinu

Razmena informacija o toksičnim hemikalijama i hemijskim rizicima

Sprovođenje aktivnosti na obrazovanju i razvijanju javne svesti o rizicima

hemikalija po zdravlje ljudi i životnu sredinu

Uspostavljanje programa za redukciju rizika

Uvođenje mera podrške za uvođenje dobrih praksi u poljoprivredi

Unaprediti i intenzivirati razmenu informacija o sigurnosti po pitanju hemikalija,

među svim zainteresovanim stranama

Postići puno učešće i sprovođenje procedure prethodnog obaveštavanja i

usaglašavanja (PIC), uključujući moguću primenu zakonskih sankcija putem

pravno obavezujućih instrumenata sadržanih u Londonskom uputstvu i

Međunarodnom pravilniku FAO, uzimajući u obzir iskustvo stečeno u okviru PIC

70

procedure

Eliminisati neprihvatljive ili nepotrebne rizike i, u granicama ekonomskih

mogućnosti, redukovati rizike od toksičnih hemikalija, koristeći najširi pristup koji

uključuje široku lepezu smanjivanja rizika i preduzimanja preventivnih mera

zasnovanih na ekotoksikološkom pristupu i analizama biogeohemijskih ciklusa

Jačanja sposobnosti lokalne zajednice i kapaciteta za upravljanje hemikalijama

Uspostaviti sisteme na nivou Opštine za ekološki bezbedno upravljanje hemikalijama,

uključujući popise i odredbe za sprovođenje i prinudu

Zaštita od jonizujućeg i nejonizujućeg

zračenja Kadrovsko (regulatorno telo), tehničko i organizaciono jačanje na svim nivoima u

sprovođenju mera zaštite od jonizujućeg i nejonizujućeg zračenja

Obezbediti punu informisanost stanovništva o stanju po pitanju zaštite od jonizujućeg i

nejonizujućeg zračenja

Sprovođenje mera prevencije,

pripravnosti i odgovora na ekološki

udes na svim nivoima (od preduzeća do

Opštine)

Izgradnja sistema obaveštavanja i rukovođenja u slučaju hemijskog udesa, i spasavanja

u slučaju prirodnih katastrofa, elementarnih nepogoda i drugih većih nesreća

Uključivanje sistema u nacionalni, regionalni i širi međunarodni sistem reagovanja u

slučaju udesa sa vanopštinskim efektima

Uvođenje principa – Zagađivač plaća, kao ekonomske mere

Smanjenje negativnog

uticaja, planiranje

racionalnog održivog

korišćenja, zaštite i

očuvanje resursa u okviru

lokalne politike privrednog

razvoja

Smanjenje negativnog uticaja privrede

na životnu sredinu

Smanjenje koncentracije industrijskih supstanci koje zagađuju životno okruženje

Izgradnja primarnih prečistača u industrijskim postrojenjima (otpadnih voda i emisije

gasova)

Izgradnja magistralnog kolektora otpadnih voda od Živinoprometa do Fadipa i dalje

ulicom S. Markovića

Podrška u uvođenju savremenih tehnologija sa redukcijom produkata zagađenja

Edukacija i motivacija lokalnih privrednih subjekata o potrebi zaštite životne sredine

Izrada katastra zagađivača opštine Bečej

Unapređenje kvaliteta poljoprivrednog

zemljišta

Kontrola kvaliteta poljoprivrednog zemljišta

Kontrola upotrebe hemijskih preparata u poljoprivredi

Podrška razvoju organske poljoprivrede

Pripremiti i sprovesti sveobuhvatnu politiku i programe koji vode ka melioraciji

degradiranog zemljišta, očuvanju područja kojima preti rizik i očuvanju plodnosti

zemljišta

71

Održivo vodosnabdevanje naseljenih

mesta opštine Bečej čistom vodom za

piće

Izgradnja jedinstvenog sistema za vodosnabdevanje svih naselja

Izrada hidrogeološke studije održivosti, isplativosti i mogućnosti izgradnje

jedinstvenog vodozahvatnog polja – izrađen Elaborat o detaljnim hidrogeološkim

istraživanjima:

Izgradnja jedinstvenog sistema za celu opštinu, ili

Svako naselje sa svojim vodozahvatnim poljem

Povezivanje mikrovodnih zajednica u naseljenim mestima u jedinstven sistem za svako

naseljeno mesto

Očuvanje i poboljšanje nivoa kvaliteta vode za piće u opštini Bečej

Zamena starih i dotrajalih cevi u vodovodnoj mreži

Izgradnja prečistača vode (fabrike vode) za svako naseljeno mesto

Detekcija i smanjenje fizičkih gubitaka vode

Smanjenje administrativnih gubitaka vode (nemerena i nefakturisana količina)

Uvođenje ekonomske cene vode

Motivacija i edukacija građana o potrebama štednje vode i ekonomske cene iste

Podsticati dinamični, interaktivni i višestruki pristup upravljanju vodnim resursima,

uključujući identifikovanje i zaštitu potencijalnih izvora za snabdevanje svežom vodom,

što podrazumeva razmatranje problema sa stanovišta ljudskog zdravlja, životne

sredine, tehnologije i ekonomije

Razvijanje novih i alternativnih izvora za vodosnabdevanje, kao što su veštačko

pražnjenje podzemnih voda, korišćenje marginalno kvalitetnih voda, ponovno

korišćenje otpadnih voda, kao i recikliranje vode

Podsticanje saradnje u oblasti međunarodnih naučnih istraživanja o vodnim

resursima

Regulisanje poplava i suša, uključujući analize rizika i ocena uticaja društva na

životnu sredinu

Osigurati potpuno iskorišćenje informacija o vodama u svrhu razvoja politike

upravljanja u oblasti voda

Planirati racionalno održivo korišćenje, zaštitu, očuvanje i upravljanje vodnim

resursima, zasnovano na potrebama užih zajednica i prioritetima u okviru nacionalne

politike privrednog razvoja

72

Sagledavanje troškova i ciljeva nacionalnih akcionih planova i investicionih programa

Unapređivanje očuvanja voda putem poboljšanja efikasnosti korišćenja voda i

smanjenja gubitaka kod svih potrošača, uključujući i razvoj i unapređivanje uređaja

za štednju vode

Projektovati, sprovoditi i vrednovati projekte i programe koji su i ekonomični i

društveno odgovarajući u okviru jasno definisanih strategija, zasnovanih na punom

učešću javnih institucija, uključujući: žene, omladinu, lokalne uprave, itd. u

odlučivanju o politici upravljanja vodom

Uvođenje načina i šema za racionalno korišćenje voda putem podizanja svesti u

javnosti, obrazovnih programa, oporezivanja potrošača vode, i drugih ekonomskih

instrumenata

Razvijanje učešća javnosti i njenog uključivanja u donošenje odluka, posebno

pojačavanje uticaja žena u planiranju i upravljanju vodnim resursima

Utvrditi i razviti, posebno u zemljama u razvoju, odgovarajuće institucionalne, pravne

i finansijske mehanizme koji će obezbediti da politika upravljanja vodom i njena

primena budu katalizator održivog društvenog napretka i privrednog rasta

Sprovođenje odluka o alokaciji putem zahteva uprave, mehanizama cena i

regulativnih mera

Razvijanje i jačanje saradnje, uključujući i mehanizme, na svim nivoima:

lokalnom, nacionalnom, regionalnom i globalnom

Opštinsko rukovođenje infrastrukturnim uslugama, podržano merama za jačanje

lokalnih institucija u sprovođenju i održavanju programa za vodu i sanitarno

uređenje

Do 2025 godine realizovati subsektorske zadatke u svim domenima programa za svežu

vodu

Zaštita zdravlja ljudi uključujući obezbeđivanje snabdevenosti sigurnom vodom za piće

i kontrolu vektora zaraznih bolesti u vodenim sredinama

u skladu sa kapacitetima i potrebama uspostaviti kvalitativne biološke, zdravstvene,

fizičke i hemijske kriterijume za kvalitet voda (površinskih i podzemnih), imajući u

vidu aktuelnu politiku kvaliteta vode

Zaštita, sanacija, očuvanje i

unapređenje prirodnih

resursa Opštine

Zaštita, sanacija i unapređenje otvorenih

vodenih tokova u opštini Bečej

Dobijanje međunarodnog statusa i zaštita reke Tise

Institucionalna podrška naporima da reka Tisa dobije status međunarodne reke

Zakonska zaštita prirode reke Tise

Izrada katastra zagađivača reke Tise

Utvrđivanje stanja i predlaganje mera sanacije i uklanjanja negativnih uticaja i zaštite

73

biodiverziteta reke

Povezivanje opštine Bečej u međunarodne organizacije priobalnih gradova, regija i

država i aktivno učešće u njima

Permanentna i organizovana zaštita od zagađivača

Edukacija građana i privrede o čuvanju i unapređenju prirode Tise

Sanacija i očuvanje Stare Tise i drugih površinskih voda

Zakonska zaštita Mrtve Tise kod Čuruga, Mrtve Tise – Medenjače, Beljanske bare,

Čika i Ribnjaka

Sanacija zagađenih vodotokova uz pomoć partnera i donatora

Zabrana upuštanja otpadnih voda u Mrtvu Tisu kod Medenjače

Čišćenje i sanacija Mrtve Tise i njene okoline

Proširenje priobalnih pojaseva ovih zona i sadnja šumskih pojaseva

Pojačana kontrola zagađivanja i korišćenja ovih vodotokova

Edukacija građana i privrede o čuvanju i unapređenju prirode ovih vodotokova

Uvećanje ukupnog zelenog fonda

opštine

Povećanje pošumljenosti u opštini Bečej

Izrada katastra zelenih površina u opštini Bečej

Izrada plana pošumljavanja opštine Bečej:

Pošumljavanje okoline Mrtve Tise – Medenjače

Pošumljavanje Velikog Donjeg Rita

Pošumljavanje obala vodotokova

Novi vetrozaštitni pojasevi uz puteve

Povezivanje pošumljenih zona u gradu

Pripremiti i sprovesti, nacionalne programe i/ili planove za upravljanje, očuvanje i

održiv razvoj šuma, koji treba da se integrišu sa drugim vidovima korišćenja zemljišta

Olakšati i podržati efikasno sprovođenje valjanih principa koji nisu zakonski

obavezujući a odnose se na globalni konsenzus o upravljanju, konzervaciji i održivom

razvoju svih tipova šuma

Stimulisati sveobuhvatnije korišćenje i ekonomske doprinose područja pod šumom,

inkorporisanjem eko-turizma u planiranje i upravljanje šumama

Unapređenje javnih zelenih površina i parkova u naseljenim mestima opštine

Bečej

Vraćanje značaja Goranskom parku kao najznačajnijem – bio i gradski park

Uvođenje novog, menadžerskog pristupa u upravljanju parkovima i javnim zelenim

površinama

74

Poboljšati upravljanje šumskim resursima.

Stimulisati efikasno, racionalno i održivo korišćenje svih tipova šuma i vegetacije

uključujući i druga srodna zemljišta i resurse koji počivaju na šumi, kroz razvoj

efikasnijih delatnosti (privrede) koje se zasnivaju na eksploataciji šuma, a u skladu sa

planovima koji integrišu sve vrednosti šuma

Stimulisati efikasnije i održivije korišćenje ogrevnog drveta i energetskih resursa,

poreklom od šuma

Ojačati ili ustanoviti sisteme za procenu i sistematsko praćenje efekata programa,

projekata i aktivnosti na kvalitet i obim šumskih resursa, zemljišta dostupnog

pošumljavanju i zemljišta koje je za zakup; integrisati ove sisteme u kontinuirani

proces istraživanja i detaljnih analiza, u cilju poboljšanja planiranja i donošenja

odluka. Obezbediti učešće seoskog stanovništva u ovim procesima

Obezbediti ekonomistima, planerima, onima koji donose odluke u lokalnim

zajednicama, ispravne/stabilne i adekvatne ažurirane informacije o šumama i resursima

šumskog zemljišta

Očuvanje biološke raznovrsnosti

(biodiverziteta) i nesmetano korišćenje

bioloških resursa

Zaštita staništa i donošenje pravilnika o zaštiti prirode i ratifikacija međunarodnih

ugovora

Stavljanje značajnih delova pod zaštitu:

Mrtva Tisa kod Čuruga i Beljanska bara

Stara Tisa – Medenjača

Bečejski ribnjak

Bečejski Donji Veliki Rit

Izrada Akata o zaštiti značajnih delova:

Akt o zaštiti Beljanske bare i rečice Čik (Zavod za zaštitu prirode iz Novog Sada)

Uspostavljanje efikasnog sistema biomonitoringa

Odrediti nadležnu instituciju koja će voditi brigu o prirodnim staništima

Proširenje mreže zaštićenih područja, uspostavljanje ekoloških koridora i mreže

ekološki značajnih područja

Povezivanje staništa u celinu – Zeleni Koridor, kao i sa sličnim teritorijama okolnih

Opština

Uspostavljanje praćenja komponenata biodiverziteta i popis biološke

raznovrsnosti u Opštini

Proučavanje antropogenih ekosistema u cilju održavanja faune navedenih staništa

Sprovođenje efektivnih mera kontrole genetički modifikovanih organizama (GMO)

u skladu s praksom EU

75

Unapređenje metoda za održivo korišćenje genofonda i formiranje banke za

očuvanje genetičkog materijala, uz povećanje podrške očuvanju genetičkih

resursa, te povećanje broja subjekata i područja uključenih u poslove očuvanja

Stimulisati širu međunarodnu i regionalnu saradnju u unapređivanju naučnog i

ekonomskog razumevanja važnosti biološke raznovrsnosti i njenih funkcija u

ekosistemima

Poboljšanje kvaliteta vazduha u Opštini

i unapređenje sistema praćenja kvaliteta

vazduha u Opštini, kao i podizanje

javne svesti o kvalitetu vazduha

Usklađivanje sa zakonodavstvom EU, tj. Strategijom EU 2020

Izrada katastra zagađivača

Poboljšanje kvaliteta goriva i postepeno izbacivanje iz upotrebe dizela sa visokim

sadržajem sumpora

Stimulisanje održivog razvoja

Ograničavanje, smanjenje ili kontrola emisije izduvnih gasova u atmosferu i drugih

efekata transporta na životnu sredinu

Razvijati i stimulisati finansijski opravdane, produktivnije, manje zagađujuće i

bezbednije sisteme transporta, posebno integrisanog javnog prevoza

Olakšati transfer na međunarodnom, regionalnom, subregionalnom i nacionalnom

nivou tehnologija transporta koje su bezbednije, efikasnije i manje zagađujuće,

uključujući i sprovođenje odgovarajućih programa za obuku;

Pojačati prikupljanje, analiziranje i razmenu relevantnih informacija na relaciji

životne sredine i transporta, sa posebnim naglaskom na sistemsko osmatranje

emisija i razvoj odgovarajućih baza podataka;

Stimulisati finansijski opravdane politike i programe, da bi se podsticalo korišćenje

vidova transporta koji minimizira negativne uticaje na atmosferu;

Razvijati ili unapređivati mehanizme koji integrišu planiranje transporta sa

urbanističkim i prostornim planiranjem, u cilju smanjenja uticaja transporta na

životnu sredinu;

Proučiti, u okviru Ujedinjenih nacija i drugih međunarodnih foruma mogućnost

održavanja regionalnih konferencija o transportu i životnoj sredini.

Stimulisati industrijski razvoj koji će prouzrokovati minimalne negativne uticaje na

atmosferu kroz povećanje efikasnosti u procesu proizvodnje i potrošnje po pitanju

korišćenja prirodnih resursa i sirovina i razvoj nezagađujućih i za sredinu zdravih

tehnologija

Procenjivati i stimulisati finansijski opravdane politike, programe i tehnologije koji

bi minimizirali industrijsko zagađivanje i negativne uticaje na atmosferu;

76

Stimulisati industriju da poveća i ojača svoje kapacitete za razvoj tehnologija,

proizvoda i procesa koji su bezbedni, manje zagađuju i efikasnije koriste sve

resurse i sirovine, uključujući i energiju;

Sarađivati u razvoju i transferu takvih industrijskih tehnologija i razvoju kapaciteta

za upravljanje i korišćenje tehnologija;

Razvijati, poboljšavati i vršiti procene uticaja na životnu sredinu;

Podsticati efikasno korišćenje sirovina i resursa, uzimajući u obzir vek trajanja

proizvoda, u nameri da se ostvari ekonomičnije korišćenje resursa sa što manje

proizvedenog otpada.

Stimulisati korišćenje zemljišta kao kopnenog resursa i odgovarajuće postupke

korišćenja zemljišta koji doprinose smanjenju atmosferskog zagađivanja i/ili

ograničenju emisije gasova sa efektom staklene bašte i zaštiti i održivom korišćenju

prirodnih resursa

Procenjivati i stimulisati finansijski opravdane programe i politike, da bi podstakli

postupke za korišćenje zemljišta koji su ispravni sa aspekta životne sredine;

Sprovoditi politike i programe koji će destimulisati neodgovarajuće korišćenje

zemljišta i stimulisati održivo korišćenje kopnenih resursa;

Razmotriti stimulisanje razvoja i korišćenje kopnenih resursa

Promovisati politike i programe

ekonomski opravdanih i po životnu

sredinu bezbednih energetskih sistema

(posebno novih i obnovljivih) koji će

doprineti razvoju energetske efikasnosti

i racionalnijem korišćenju energije

Intenziviranje istraživanja potencijala obnovljivih izvora energije radi njihove

verifikacije i realnijeg bilansiranja

Podsticati istraživački rad, razvoj, transfer i primenu/korišćenje tehnologija i postupaka

koji su energetski efikasni i koji obezbeđuju bezbedne energetske sisteme (uključujući

nove i obnovljive);

Podsticati razvoj institucionalnih, naučnih, planskih i upravljačkih kapaciteta, da

razvijaju, proizvode i koriste efikasnije i manje zagađujuće oblike energije

Određivanje tehnologija za koje je opravdano uvođenje podsticajnih mera i

komparativna analiza mogućih podsticajnih mehanizama

Sarađivati u identifikovanju i razvijanju ekonomski opravdanih i po životnu sredinu

bezbednih energetskih izvora

Razmotriti postojeće energetsko snabdevanje da bi se utvrdilo kako se može uvećati

učešće energetskih sistema koji ne ugrožavaju životnu sredinu, a posebno novih i

obnovljivih energetskih sistema i ispitati i primeniti mere za prevazilaženje bilo kakvih

prepreka za njihov razvitak i upotrebu

Donošenje propisa za podsticanje korišćenja energije iz obnovljivih izvora

(poreske olakšice, podsticajne cene električne energije iz obnovljivih izvora i dr.)

77

Povećanje obima korišćenja obnovljivih izvora energije

Podsticati razvoj metodologija koje bi obezbedile donošenje odluka koje su u skladu sa

održivim razvojem pomoću procene uticaja na životnu sredinu

Koordinirati energetske planove regiona i podregiona i proučiti primenljivost efikasne

distribucije energije koja ne ugrožava životnu sredinu posebno iz novih i obnovljivih

energetskih izvora

Podsticati politike i programe koji su ekonomski opravdani da bi se poboljšala

energetska efikasnost

Izgraditi kapacitete za planiranje i programsko upravljanje energetskom efikasnošću,

kao i za razvoj, uvođenje i stimulisanje novih i obnovljivih energetskih izvora

Podsticati odgovarajuću energetsku efikasnost, standarde emisija ili preporuke na

nacionalnom nivou, koji imaju za cilj da razviju i koriste tehnologije pomoću kojih se

minimiziraju negativni uticaji na životnu sredinu

Obrazovanje i razvijanje javne svesti radi podsticanja masovnijeg korišćenja

obnovljivih izvora energije

Stimulisati obrazovanje i programe koji podižu nivo svesti o energetskoj efikasnosti na

lokalnom nivou

Ustanoviti ili unaprediti programe za označavanje energetski efikasnih proizvoda

Smanjenje i zaštita od degradacije i

promene namene zemljišta, očuvanje i

poboljšanje njegovog kvaliteta, kao i

unapređenje održivog planiranja i

upravljanja zemljištem

Usklađivanje zakonodavnih akata koji su u vezi s korišćenjem i zaštitom zemljišta

sa zakonodavstvom EU

Uskladiti postojeće propise sa zakonodavstvom EU i UN o korišćenju zemljišta i zaštiti

životne sredine

Sprečavanje daljeg gubitka zemljišta i očuvanje i poboljšanje njegovog kvaliteta

Utvrditi i izabrati parametre kvaliteta zemljišta koji će se primenjivati pri praćenju i

kontroli plodnosti

Izraditi mreže kontrole plodnosti zemljišta

Zaštitu od degradacije i promene namene zemljišta, kao i uređenje

poljoprivrednog zemljišta

Osnažiti institucije koje će se baviti zaštitom, uređenjem i korišćenjem poljoprivrednog

zemljišta

Formirati bazu podataka o zemljištu i zemljišnim parcelama

Obezbediti zemljište za potrebe razvoja ljudskih naselja adekvatnim planiranjem i

korišćenjem zemljišta, da bi se osigurao pristup zemljištu svim domaćinstvima i,

gde je moguće, ohrabriti kolektivno korišćenje zemljišta. Posebnu pažnju treba

78

posvetiti potrebama žena

Izgraditi informacioni sistem zemljišnih resursa u kojem bi zemljište bilo klasifikovano

po bonitetu i gde bi bila identifikovana područja sklona elementarnim nepogodama ili

ona koja su posebno osetljiva, kako bi se preduzele posebne zaštitne mere

Stvoriti, gde je to moguće, efikasno i dostupno tržište zemljištem i unaprediti katastar

zemljišta i proceduru transakcija zemljišta;

Razvijati poreske stimulanse i mere kontrole korišćenja zemljišta, uključujući

prostorno i urbano planiranje

Podsticati partnerstvo između javnog, privatnog i društvenog sektora;

Jačati praksu zaštite zemljišta u postojećim gradskim i seoskim naseljima

Razvijati i podržavati primenu unapređenog prostornog planiranja koje na

odgovarajući način planira poljoprivredno zemljište, industrijske zone, trase

infrastrukture, razvoj gradova, zelene površine, zaštićena područja, itd

Unapređivati razumevanje onih koji odlučuju, da stihijski razvoj naselja, posebno u

područjima sa osetljivom životnom sredinom, dovodi do negativnih efekata u svim

oblastima

Izraditi nacionalne planove o rukovanju zemljišnim resursima na osnovu podataka

informacionog sistema

Globalno koordinirati aktivnosti na međunarodnom nivou vezanih za rukovođenje

zemljišnim resursima, uz jačanje raznih bilateralnih i multilateralnih agencija i

programa, kao što su UNDP, FAO, Svetska banka, regionalne razvojne banke, druge

zainteresovane organizacije i UNDP /World Bank/Habitat Urban Management

Program

Integralni pristup planiranju i upravljanju zemljišnim resursima

Stimulisati upravljanje zemljišnim resursima u skladu sa održivim razvojem i doneti

odgovarajuća planska akta

Unaprediti i jačati planiranje, upravljanje i sisteme vrednovanja zemljišta i zemljišnih

resursa

Ojačati institucije i koordinativne mehanizme za upravljanje zemljištem i zemljišnim

resursima

Doneti mehanizme za aktivno učešće svih zainteresovanih, od međunarodne zajednice

do ljudi na lokalnom nivou, u donošenju odluka o upravljanju zemljištem

Plansko i održivo korišćenje

energetskih i mineralnih resursa

(neobnovljivih prirodnih resursa) na

Eksploatacija neobnovljivih prirodnih resursa na način koji obezbeđuje najbolju

dugoročnu energetsku sigurnost i pri tome najmanje degradira životnu sredinu i ne

79

način koji obezbeđuje najbolju

dugoročnu energetsku sigurnost

ugrožava zdravlje ljudi

Nalaženje novih ležišta i održivo korišćenje neobnovljivih prirodnih resursa na

najefikasniji i najracionalniji način

Primenu savremenih metoda istraživanja nafte i gasa u domaćem istražnom prostoru uz

korišćenje BAT za odlaganje istražnog otpadnog materijala, modernizaciju

rafinerijskih kapaciteta da bi se zadovoljili sadašnji i planirani zahtevi u kvalitetu

proizvoda, distribuciji i prometu naftnih derivata uz primenu svih ekoloških propisa u

oblasti prerade, distribucije i prometa naftnih derivata

Zamenu fosilnih goriva obnovljivim izvorima energije, uz određene ekonomske

podsticajne mere

80

Prioritet 4. Ekonomski razvoj

Prioritet Strateški cilj Mere i aktivnosti

EKONOMSKI RAZVOJ

Povećanje konkurentnosti

i inovativnosti lokalne

privrede

Podrška ruralnom razvoju i unapređenju

poljoprivrede u opštini Bečej; Institucionalizovanje finansijske i nefinansijske podrške ruralnom razvoju i

primarnom sektoru privrede

Osnivanje Fonda za podršku razvoju poljoprivrede i ruralnog razvoja opštine;

Definisanje lokalnog seta finansijskog i nefinansijskog podsticaja

poljoprivredi;

Unapređenje opštinske administracije u domenu izdavanja građevinsko-

tehničke dokumentacije, izdavanja dozvola i sl. za izgradnju ili rekonstrukciju

objekata za poljoprivrednu proizvodnju, skladišne kapacitete i slično;

Povećanje konkurentnosti poljoprivrednih gazdinstava i prerađivačke industrije;

Modernizacija polјoprivrednih gazdinstava kroz uvođenje novih tehnologija i

povećanje produktivnosti;

Podizanje genetskih potencijala domaćih životinja;

Udruživanje interesnih grupa kroz udruženja poljoprivrednika/kooperative

(regionalni centar za agrobiznis);

Organizovanje promotivnih poljoprivrednih aktivnosti (izložba stoke,

“međunarodni jesenji poljoprivredni sajam Bečej”, uspostavljanje

demonstracionih ogleda na gazdinstvima i sl.)

Jačanje ljudskih resursa iz oblasti primarnog sektora privrede;

Edukacija i unapređenje znanja poljoprivrednih proizvođača (u domenu

informisanja dostupnosti i mogućnosti korišćenja podsticaja od strane

nacionalnih i pokrajinskih organa kao i iz sredstava pete komponente pred-

pristupnih fondova EU-IPARD;

Organizovanje studijskih putovanja (primera dobre prakse u zemlji i

inostranstvu) lokalnim poljoprivrednicima;

Stvaranje preduslova za razvoj prerađivačke industrije;

Podsticanje proizvodnje proizvoda višeg stepena obrade uz uključivanje

inovativnih pristupa u preradi, marketingu i distribuciji lokalnih proizvoda;

Unapređenje dijaloga između poljoprivrednih proizvođača i prerađivačko-

81

prehrambene industrije;

Podrška organskoj poljoprivredi;

Promocija organske proizvodnje;

Izrada baze podataka zainteresovanih vlasnika malih parcela;

Podrška unapređenju saradnje sa naučno-istraživačkim inistutucijama

(npr.Institut za ratarstvo i povrtarstvo);

Zaštita, očuvanje i unapređenje životne sredine u okviru održivog razvoja sela;

Podsticanje upotrebe obnovljivih izvora energije u agrarnom sektoru;

Podrška održivom korišćenju postojećih šuma kao i podizanje novih zasada;

Edukacija stanovništva i informisanje poljoprivrednika u domenu održivog

korišćenja poljoprivrednog zemljišta (načinima pravilnog gazdovanja

poljoprivrednim zemljištem, unošenjem organskog đubriva i sl.)

Pobolјšanje kvaliteta života ruralnog stanovništva;

Raditi na analizi mogućnosti za razvoj i diversifikaciju ruralnih ekonomskih

mogućnosti (izrada studije za opštinu Bečej);

Promovisati i izdvajati sredstva za studije, analize i sertifikaciju

tradicionalnih i proizvoda sa geografskim oznakama;

Obezbediti stručno-tehničku pomoć za izradu biznis planova za bavlјenje

ovim aktivnostima na polјoprivrednim gazdinstvima;

Izdvajati sredstva u formi start-up kredita za započinjanje ovih aktivnosti;

Obezbeđivati sredstva za razvoj nepolјoprivrednih aktivnosti na

gazdinstvima (stari zanati i seoski turizma);

Promovisanje i uspostavlјanje strateškog partnerstva svih zainteresovanih strana

u oblasti polјoprivrede i ruralnog razvoja;

Formiranje lokalne akcione grupe (LAG);

Formiranje relevantnih baza podataka;

Stvaranje povoljnog poslovnog

ambijenta i ekonomije zasnovane na

Promocija ulaganja u opštinu i unapređenje industrijskih zona u opštini;

Kreiranje lokalnih finansijskih i nefinansijskih instrumenata podsticanja

82

znanju i inovacijama;

privrednog razvoja;

Unapređenje ženskog preduzetništva kao modela za eliminisanje rodnih

različitosti pri zapošljavanju i visini primanja (Milenijumski razvojni ciljevi);

Unapređenje analitičke osnove za podršku lokalnoj poslovnoj zajednici i

privlačenju investicija; Unapređenje rada službi podrške poslovnoj zajednici i investicionim ulaganjima:

Podizanje kapaciteta Odeljenja za privredu/KLER-a i One stop-shop; Podsticaj stvaranju javno-privatnih partnerstava u oblasti investicionih ulaganja;

Unapređenje saradnje i dijaloga lokalne samouprave i privrede čime će se stvoriti

pozitivna poslovna klima i gde će privrednici prepoznati svoj interes da žive i rade u

opštini Bečej;

Internacionalizacija lokalne privrede;

Podsticanje preduzetništva, korporativne društvene odgovornosti i socijalnog

preduzetništva;

Izgradnja tržišne i poslovne kulture i kulture konkurencije;

Podsticaj umrežavanju i klasterima kao organizacionim aranžmanima koji

objedinjavanjem resursa, ekspertize i promocijom saradnje između firmi,

obrazovanja i javnih institucija unapređuju konkurentnost i inovacije;

Promocija inovacionog društva;

Osposobljavanje, usmeravanje i podsticanje nadarenih talenata;

Sticanje fundamentalnih znanja za patente i licencne politike kao ključnog faktora

tehnološkog razvoja i sl.

83

Razvoj turizma;

Razvoj banjskog, ruralnog, kulturnog, lovnog, ribolovnog (sportski ribolov),

sportsko-rekreativnog i svih drugih oblika turizma kroz unapređenu valorizaciju

resursa;

Razvoj i unapređenje turističke infrastrukture;

Unaprediti postojeće receptivne kapacitete za smeštaj turista;

Razvoj turističke signalizacije;

Podizanje nivoa smeštajnih kapaciteta;

Podsticanje domaćinstava u cilju otvaranja privatnog smeštaja;

Kategorizacija smeštajnih kapaciteta;

Unapređenje znanja zaposlenih u sektoru turizma;

Učešće na edukacijama, treninzima i drugim oblicima edukacija (zaposleni TO

Bečej);

Uvođenje, unapređenje i povezivanje novih turističkih sadržaja;

Promovisati lokalne kapacitete- kroz TO Opštine Bečej raditi na promovisanju

turističke ponude same opštine kao i na obeležavanju puteva naselјa, turističkih

gazdinstva i sl.;

Unaprediti turističku ponudu opštine kroz programe podrške razvoja turizma

(nacionalni, regionalni programi);

- Razvoj različitih manifestacija iz oblasti kulture, sporta;

- Organizacija kampova na lokacijama zaštićenih prirodnih dobara

(učenički/studijski, eko kamp);

Kreirati lokalni turistički brend;

Sprovođenje planiranih aktivnosti u skladu sa Мaster planom razvoja reke Tise i

Prostornim planom područja posebne namene multifunkcionalnog ekološkog

koridora Tise;

84

Otvaranje novih radnih mesta Usvajanje lokalnog akcionog plana za zapošljavanje koji će uvažavati sve

karakteristike i specifičnosti lokalnog okruženja.;

Unapređenje rada Lokalnog saveta za zapošljavanje;

Podsticati i stimulisati sve oblike zapošljavanja, samozapošljavanja i

preduzetništva radno aktivnog stanovništva;

Definisanje Lokalnih inicijativa subvencionisanja radnih mesta: Subvencije za

zapošljavanje, Podrška samozapošljavanju, Javni radovi i Program pripravnika;

Osnaživanje uloge celoživotnog učenja – promocija investicija u ljudski kapital;

Organizacija seminara mimo obrazovanog sistema; Organizacija kurseva

kvalifikacije i prekvalifikacije;

Mogućnost otvaranja “zelenih” radnih mesta u posebnim oblastima – obnovljiva

energija, energetska efikasnost i poljoprivreda;

Promocija socijalnog preduzetništva i podrška osnivanju socijalnih preduzeća;

definisanje lokalnih finansijskih i nefinansijskih podsticaja za ova preduzeća

Promocija jednakih šansi, tj. obezbeđivanje ženama i muškarcima jednakog

pristupa zaposlenju i jednakog položaja na poslu;

Promocija fleksibilnih formi ugovora o radu (part-time, autorsko delo, rad na

projektu i slično); Podrška tzv. freelance i outsourcing poslovima ;

Razvoj partnerstva i unapređenje saradnje između različitih zainteresovanih

strana posebno predstavnika poslodavaca, sindikata i predstavnika lokalne vlasti

i svih zainteresovanih strana (obrazovne institucije, institucije socijalne zaštite,

nevladin sektor, itd.).;

Unapređenje saradnje organa lokalne samouprave sa Nacionalnom službom za

zapošljavanje;

Prikupljanje i formiranje ažurne baze podataka o radnoj snazi: zaposleni i

85

nezaposleni, njihova struktura;

Ispitivanje potreba za radnom snagom postojećih investitora i privrednika;

Usklađivanje ponude i potražnje predviđanjem potreba za određenim veštinama i

unapređenjem veština na najbolji mogući način.;

Prioritet 5. Socijalna i zdravstvena problematika

Prioritet Strateški cilj Mere i aktivnosti

SOCIJALNA ZAŠTITA

Stvoriti socijalno –

inkluzivno društvo,

uzimajući u obzir

solidarnost između i u

okviru generacija radi

obezbeđenja poboljšanja

kvaliteta života kao

preduslova održivog

ličnog blagostanja

Smanjenje nezaposlenosti i siromaštva

građana – socijalna uključenost i

preuzimanje afirmativnih mera za

podsticaj zapošljavanja svih kategorija

stanovništva, a posebno ugroženih

grupa: OSI, Roma, starijih nezaposlenih,

mladih, žena i izbeglica i raseljenih lica

Stvaranje preduslova za zapošljavanje

Usvajanje lokalnog akcionog plana za zapošljavanje koji će uvažavati sve karakteristike

i specifičnosti lokalnog okruženja.

Udruživanje više opština na regionalnom nivou, u cilju formiranja zajedničkog lokalnog

saveta za zapošljavanje i izrade lokalnog akcionog plana zapošljavanja za područje više

opština, naročito kad se radi o manjim jedinicama lokalne samouprave koje nemaju

dovoljno razvijene kapacitete, a imaju slične karakteristike lokalnog tržišta rada.

Smanjenje broja ljudi koji su izloženi riziku od siromaštva sa posebnim naglaskom na

žene, decu i starija lica

Otvaranje kancelarije za borbu protiv siromaštva.

Podsticanje zapošljavanja

Podsticati i stimulisati sve oblike zapošljavanja, samozapošljavanja i preduzetništva

radno aktivnog stanovništva sa posebnim akcentom na sve ugrožene grupe.

Poboljšano informisanje svih građana vezano za zapošljavanje i način ostvarivanja

njihovih prava.

Uvođenje mera aktivne politike zapošljavanja i motivisanje za aktivno traženje posla i

uključivanje u aktivne mere podrške (konkursi za zapošljavanje, pomoć u traženju

86

posla, obuka, profesionalno usmeravanje, savetovanje, itd)

Promovisanje preuzimanja sopstvene odgovornosti, motivisanje za aktivno traženje

posla i uključivanje u programe aktivne politike zapošljavanja radno sposobnih

nezaposlenih lica.

Podsticanje principa učešća ugroženih kategorija stanovništva u kreiranju programa koji

su namenjeni njima: medijatori i promoteri

Otvaranje novih radnih mesta

Subvencije za poslodavce

Subvencije za samozapošljavanje

Podsticanje razvoja kompetencija nezaposlenih

Poboljšanje radne sposobnosti putem organizacija obuka, prekvalifikacija,

dokvalifikacija, i funkcionalnog obrazovanja za nezaposlena i potencijalno nezaposlena

lica. Programe obuka prilagođavati potrebama poslodavaca, vodeći računa o

specifičnim potrebama lica iz ugroženih grupa

Posebno sprovođenje obuka za zaposlene, radi sticanja veština za rad sa teže

zapošljivim licima treba da postane prioritet za NSZ.

Organizacija obuka u vezi sa delovanjem sindikalnih, strukovnih i zadružnih udruženja.

Unapređenje institucija i razvoj tržišta rada

Razvoj partnerstva i unapređenje saradnje između različitih zainteresovanih strana

posebno predstavnika poslodavaca, sindikata i predstavnika lokalne vlasti i svih

zainteresovanih strana (obrazovne institucije, institucije socijalne zaštite, nevladin

sektor, itd.).

Unapređenje saradnje organa lokalne samouprave sa Nacionalnom službom za

zapošljavanje

Prikupljanje i formiranje ažurne baze podataka o radnoj snazi: zaposleni i nezaposleni,

njihova struktura

Ispitivanje potreba za radnom snagom postojećih investitora i privrednika

Usklađivanje ponude i potražnje predviđanjem potreba za određenim veštinama i

unapređenjem veština na najbolji mogući način.

Podrška razvoju preduzeća i organizacija koje deluju u spektru "trećeg sektora" i

"neprofitnih organizacija", u cilju alternativnog zapošljavanja lica iz ugroženih grupa,

kao i unapređenja kvaliteta života

Takođe, jedan od do sada neiskorišćenih potencijala može biti podrška razvoju

socijalnog preduzetništva, zadruga i dr.

87

Programi podrške poslodavcima koji zapošljavaju ugrožene kategorije stanovništva.

Organizovanje javnih radova od interesa za Lokalnu samoupravu – za posebno

targetirane grupe

Treba nastaviti sa sprovođenjem programa javnih radova uz primenu principa

afirmativne akcije i održivosti pokrenutog programa.

Unapređenje socijalne sigurnosti i

smanjenje nejednakosti u pristupu

sistemu socijalne zaštite, bez obzira na

razlike prema polu, zdravstvenom

stanju, socio-ekonomskom statusu,

etničkoj, religijskoj i drugoj pripadnosti

Obezbeđenje potrebnih kapaciteta otvorene i institucionalne zaštite, potpuniji obuhvat

lica kojima su najpotrebniji socijalni programi

Uspostavljanje jedinstvene baze podataka o broju korisnika, oblicima socijalne zaštite i

uslugama na lokalnom nivou

Reorganizacija Centra za Socijalni rad u kadrovskom smislu.

Poboljšanje informisanosti korisnika sistema socijalne zaštite o pravima i načinima

njihovog ostvarivanja, socijalne, zdravstvene i ostalih vidova zaštite. - Kroz kampanje u

medijima, specijalizovane emisije, publikacije, brošure, novinske članke i ostala

sredstva javnog informisanja.

Angažovanje u prevenciji različitih oblika porodičnog nasilja (posebno latentnih

zloupotreba ostarelih članova porodice, kao što su finansijska ili psihološka

zloupotreba, zanemarivanje egzistencijalnih potreba i sl.), kroz jasnije definisanje i

upoznavanje stanovništva sa oblicima i karakteristikama ovih ponašanja, efikasnijom

primenom postojećih i uvođenjem novih zakonskih mera; obezbeđivanje što efikasnijeg

funkcionisanja mreže podrške potencijalnim žrtvama, i drugim aktivnostima.

Osavremenjivanje objekata namenjenih korisnicima socijalne zaštite

Razvijanje bolje prilagođenosti socijalnih programa i usluga shodno specifičnim

potrebama korisnika

Organizovati permanentno obrazovanje kadrova – pružaoca socijalnih usluga, posebno

prilagođenu za rad sa pojedinačnim ugroženim grupama

Poboljšano identifikovanje najsiromašnijih i veća usmerenost na radno nesposobne

članove društva

Razvoj alternativnih oblika socijalne zaštite – klubova, narodnih kuhinja za siromašne,

službi dnevnih boravaka, lična pomoć u kući, medicinska pomoć u kući za lica sa

posebnim potrebama, stare, OSI i druge članove ugroženih grupa.

Podsticati, podržavati i stimulisati privatni sektor i donatore da ulažu sredstva u razvoj i

funkcionisanje kapaciteta za pružanje usluga zbrinjavanja i pomoći licima iz ugroženih

grupa - povećanje učešća partnera humanitarnih, donatorskih i nevladinih organizacija,

crkvi...

88

- Uspostavljanje registra nevladinih organizacija

Unapređivanje i obezbeđivanje dostupnosti socijalnih usluga, organizovanjem susedske

i građanske solidarnosti i podrške u razvoju različitih vidova samopomoći;

organizovanje edukacija i obuke u sticanju veština za samopomoć i uzajamnu

međugeneracijsku pomoć

Uvažavanje korisnika usluga i učešće u donošenju odluka

Povezivanje svih aktera socijalne zaštite na lokalnom nivou.

Nabavka jedinstvenog kompjuterskog programa za sve ustanove koje se bave

socijalnom zaštitom, unos podataka iz arhiva i umrežavanje sa ostalim institucijama

(obrazovnim ili sudskim) radi razmene podataka.

Jačanje kapaciteta porodice

Jačanje kapaciteta porodice kroz preventivne programe u saradnji sa obrazovnim,

zdravstvenim, kulturnim institucijama

Osnaživanje porodice kroz specijalna budžetska davanja i pomoći za invalidna lica i

lica iz ranjivih i marginalizovanih grupa. Edukativni programi i terapijski programi

za članove porodice koji žive sa osobama sa posebnim potrebama.

Delegiranje preventivnih programa na nivo privatne inicijative i NVO

Poboljšanje socijalnih usluga za decu i omladinu

Uspostavljanje sistema razmene informacija institucija i ustanova o ranom

otkrivanju problema u zaštiti dece

Rast i razvoj porodice - uspostavljanje uslova za osnaživanje porodice kao

prirodnog okruženja za sve oblike zaštitnih programa.

Poboljšanje kvaliteta ponude aktivnosti slobodnog vremena i njihova finansijska

pristupačnost.

Poboljšanje kvaliteta i kapaciteta predškolskih ustanova kroz programe edukacije za

vaspitače i roditelje o zaštiti i vaspitavanju dece u najnižem uzrastu.

Unapređenje položaja dece i omladine iz marginalizovanih grupa kroz sistematične

inkluzivne programe uključivanjem cele zajednice.

Uspostavljanje atmosfere u zajednici koja podstiče poštovanje različitosti kroz

interaktivne obrazovne programe.

Programske aktivnosti obrazovnog karaktera koje podstiču afirmaciju

samostalnosti, osnaživanje ličnosti i sposobnosti dece i omladine da aktivno

učestvuju u kreiranju sopstvene budućnosti prvenstveno namenjene deci koja su u

programima zaštite.

Unapređenje položaja dece bez roditeljskog staranja

89

Deinstitucionalizacija zaštite dece i postepena predominacija primene oblika zaštite

koji podrazumevaju život dece u porodičnom okruženju

Razvoj mreže hraniteljskih porodica - porodičnog smeštaja za decu bez roditeljskog

staranja

Osposobljavanje i edukacija porodica koje žele da budu u sistemu hraniteljstva dece

sa posebnim potrebama i maloletnim delikventima.

Domski smeštaj za decu bez roditeljskog staranja

Deca sa asocijalnim ponašanjem Kontinuiran rad sa omladinom, adekvatna pomoć i akcije usmerene na

pravovremeno otkrivanje slučajeva (uočen je trend da se broj iz godine u godinu

smanjuje ili opada u zavisnosti od perioda koliko se sa njima radilo)

Unapređenje položaja odraslih i starih bez adekvatnog staranja

Stvaranje uslova za razvoj efektne i održive politike unapređenja socijalne zaštite za

stara lica u svom prirodnom okruženju.

Proširivanje usluga socijalne zaštite starih u okviru postojećih institucija

Uvođenje novih usluga u Gerontološkom centru – osposobljavanje dnevnog

boravka

Uključivanje novih programa socijalne zaštite u okviru vaninstitucionalne zaštite

korisnika.

Uspostavljanje sistema umreženih socijalnih programa za stara lica na nivou

zajednice.

Uspostavljanje uslova za aktivno uključivanje starih lica u društveno - korisne

aktivnosti za širu zajednicu.

Jačanje vaninstitucionalne i uslužne zaštite posebno ugroženih starih lica

Smeštaj odraslih i starih u ustanove socijalne zaštite i u porodični smeštaj za odrasla

i stara lica

Uključivanje nevladinog i privatnog sektora u smeštaj starih lica

- U opštinama, u saradnji sa nevladinim organizacijama i privatnim sektorom,

obezbeđivati osnivanje i pružanje domskih usluga manjih smeštajnih kapaciteta i

uvođenje drugih oblika zbrinjavanja lica (sigurne kuće, pansioni za penzionere i

starija lica, zajednice stanovanja itd.)

Poboljšanje socijalnih usluga za ranjive kategorije građana

Stvaranje uslova za rad i programske delatnosti svih udruženja koja se bave

afirmacijom prava i inkluzivnih aktivnosti za osobe sa invaliditetom

Stvaranje uslova za rad i programske aktivnosti svih manjinskih udruženja sa

90

posebnim osvrtom na prava Romske populacije.

Stvaranje uslova za rad i programske aktivnosti za sva udruženja i institucije koje se

bave decom i omladinom sa poremećajem u razvoju sa posebnim osvrtom na

osposobljavanje adolescenata za integraciju u šire okruženje.

Stvaranje uslova za rad i programske aktivnosti za sva udruženja i institucije koja se

bave povratnicima iz zaštite u cilju integrisanja u život zajednice i puno

osposobljavanje za samostalan život i rad.

Unapređenje položaja dece, odraslih i starih sa posebnim potrebama

Specijalni nastavno obrazovni program koje finansira Opština iz sopstvenih

sredstava (pomoć ovim licima da se osposobe za rad, prema psihofizičkim

sposobnostima, ukoliko ovo pravo ne mogu ostvariti po drugom osnovu)

Osnivanje i uspostavljanje dnevnog boravka

Otvaranje kućnih zajednica uz nadzor, radi osamostaljivanja i zbrinjavanja lica sa

posebnim potrebama

Smeštaj u ustanove odgovarajućeg tipa

Zapošljavanje osoba sa invaliditetom i osobama iz ranjivih ili marginalizovanih

grupa u javnom sektoru

Razvijanje mreže usluga na lokalnom nivou za pomoć roditeljima dece i mladih sa

smetnjama i teškoćama u razvoju (personalni asistenti, dnevni boravci sa

mogućnošću kratkotrajnog smeštaja, prevoz do predškolskih ustanova, odnosno

škole, itd.)

Zaštita dece, žena i nemoćnih od zlostavljanja i zanemarivanja

planiranje i sprovođenje prevencije zaštite dece, žena i nemoćnih od nasilja u

lokalnim zajednicama.

- Posebno uskladiti programe potrebama populacije koja živi u ruralnoj sredini (nasilje se

u ruralnoj sredini u odnosu na gradski deo populacije javlja 8:1

Podsticati izradu, promociju i sprovođenje lokalnih akcionih planova za borbu

protiv nasilja nad ženama.

Jačanje uloge razvojnih savetovališta, savetovališta za mlade i savetovališta za brak

i porodicu za prevenciju i zaštitu dece od nasilja.

Ojačati svest stručnjaka, građana i dece o pitanjima koja se odnose na prava dece,

žena i nemoćnih na zaštitu od svih oblika zlostavljanja, zanemarivanja,

iskorišćavanja i nasilja

Urgentna hraniteljstva (zbog zlostavljanja ili zanemarivanja, privremenog

karaktera)

91

Izmeštanje iz porodica i smeštanje u adekvatne ustanove ili izmeštanje nasilnika

Sigurne kuće koje bi bile dostupne za sve žrtve nasilja

Razvoj službi i usluga za rad sa žrtvama i učiniocima nasilja

Osnaživanje žrtava nasilja

- Razvijanje savetovališta u vladinom i nevladinom sektoru za rad sa žrtvama nasilja.

- Razvijanje službi SOS telefona za decu žrtve nasilja.

Romkinje treba podsticati da rade kao zastupnice, asistentkinje, medijatorke i socijalne

radnice. One, takođe, treba da rade na pitanjima nasilja u porodici (ovo treba imati na

umu i prilikom planiranja mera koje se odnose na sprečavanje nasilja i pružanje pomoći

žrtvama nasilja).

Uvažavanje korisnika usluga i učešće u donošenju odluka

Povezivanje svih aktera socijalne zaštite na lokalnom nivou.

Zaustavljanje i usporavanje nepovoljnih

demografskih tendencija - održiva

populaciona politika

Usvajanje Strategija o starenju na nivoima lokalne samouprave

Posebnim stimulativnim i preventivnim merama i programima umanjiti migracije

- sprečiti odlazak visokoobrazovanih kadrova - stvaranjem boljih radnih uslova i

napredovanja; stambena politika,

putem mera i aktivnosti iz ove Strategije ostvariti društveno-ekonomsko okruženje

u kojem će mladi intelektualci imati mogućnost za svoj prosperitet

- Aktivnosti koje se odnose na zadržavanje mladih u Bečeju

- Smanjenje migracije iz Bečeja u veće gradove

- Razvoj mera za povratak mladih

- Poboljšanje životnih uslova na selu

redovno ažurirati bazu podataka studenata, kreirati bazu podataka srednjoškolaca

Zaustaviti trend povećanja negativnog odnosa mortalitet/natalitet

Pozitivna pronatalna politika – Podsticanje rađanja uz uvažavanje ljudskih prava

Ekonomsko osnaživanje porodica sa decom

Usklađivanje rada i roditeljstva, putem zbrinjavanja dece zaposlenih roditelja

- Razvijanje različitih modela pružanja usluga i unutrašnje organizacije

predškolskih ustanova, u skladu sa potrebama zaposlenih roditelja i njihove

dece

Razvoj mreže savetovališta za roditelje u cilju jednostavnog informisanja u vezi sa

dilemama oko nege i podizanja dece

Obezbeđivanje uslova za podizanje roditeljske kompetencije putem programa škole

roditeljstva

Osnivanje klubova za roditelje u cilju ostvarivanja kontakata i razmena ideja,

92

2 Potrebno je sagledati individualne potrebe vezane za ostvarivanje roditeljstva i sve potencijale kojima lokalna sredina raspolaže, a čijim se aktiviranjem i osnaživanjem

mogu očekivati pozitivni efekti u poboljšanju demografske situacije u lokalnoj zajednici, kao što su specifične potrebe roditelja i dece, stanje institucija i struktura kadrova za

kreiranje i sprovođenje populacione politike i materijalna sredstva koja lokalna samouprava treba da obezbedi za populacionu politiku.

dobijanja podrške, saveta i slično

Implementacija programa koji aktivno uključuju roditelje u rad vrtića, odnosno

škole sa temama koje promovišu zdravo roditeljstvo, značaj višečlane porodice za

zdravo odrastanje, razvijanje humanih odnosa i toleranciju itd

Uspostavljanje populacione politike

Formiranje Saveta za populacionu politiku lokalne samouprave kao stručnog

savetodavnog tela Skupštine opštine sa zadatkom praćenja razvitka stanovništva

kao i predlaganja i evaluacije sprovođenja mera populacione politike u lokalnoj

samoupravi

Sagledavanje individualnih potreba vezanih za ostvarivanje roditeljstva u lokalnoj

zajednici2

Identifikovanje institucionalnih i kadrovskih resursa za sprovođenje populacione

politike u lokalnoj zajednici

Godišnje utvrđivanje i sprovođenje sistema mera nematerijalne, materijalne i

organizacione prirode u cilju podsticanja rađanja dece

Godišnje utvrđivanje visine sredstava u budžetu lokalne samouprave za sprovođenje

lokalnih mera populacione politike

Osnivanje fonda za populacionu politiku u cilju aktiviranja vanbudžetskih izvora

sredstava za sprovođenje lokalnih mera populacione politike

Godišnje praćenje odgovarajućih indikatora razvitka stanovništva lokalne

samouprave i društveno - ekonomskog položaja porodica sa decom (2009. godina i

dalje kontinuirano)

Aktiviranje ustanova zdravstvene i socijalne zaštite, obrazovno- vaspitnih ustanova,

privrednih subjekata, verskih zajednica i udruženja, u cilju stvaranja pozitivne

populacione klime i efikasnijeg sprovođenja utvrđene populacione politike u

lokalnoj zajednici (2008. godina i dalje kontinuirano.)

Povećanje očekivanog trajanja života i povećanje broja godina u dobrom zdravlju

- razvijanje preventivnih programa u cilju smanjenja smrtnosti odojčadi

- razvijanje preventivnih mera za smanjenje smrtnosti dece kod rizičnih grupa

- smanjenje smrtnosti dece i mladih - bezbednost

Regulisanje statusa pravno nevidljivih lica

93

Republički i opštinski organi treba da traže rešenja kako bi pojednostavili i olakšali

procedure regulisanja statusa neupisanih Roma i Roma bez lične karte, posebno

onih koji žive u neformalnim romskim naseljima.

Službenike organa jedinica lokalne samouprave treba upoznati sa posebnim

problemima sa kojima se suočavaju Romi, kao i sa modalitetima kako im mogu

pomoći da dobiju potrebna dokumenta.

Uvesti mobilne ekipe (predstavnici organa jedinica lokalne samouprave, policije,

predstavnici romske zajednice) koje bi imale zadatak da upišu lica koja to nisu

učinila prilikom rođenja.

Unapređenje rodne ravnopravnosti i

politika jednakih mogućnosti

Akcioni planovi lokalne samouprave prepoznaju značaj rodne jednakosti

Do 2015. povećati zastupljenost žena na svim nivoima političkog odlučivanja na

najmanje 30%

Promena stereotipa o shvatanju rodnih uloga

Posebni programi zapošljavanja namenjeni višestruko diskriminisanim

marginalizovanim kategorijama žena. (Romkinje, OSI, raseljena lica

Jačanje kapaciteta svih aktera u privredi i društvu za otklanjanje rodne diskriminacije i

bolje korišćenje ženskih resursa.

Društvo solidarnih pojedinaca Unapređenje kvaliteta života starih

Uvažavanje starenja u aspektima politika razvoja Opštine

Omogućavanje “aktivne starosti”

Razvoj pomoći i nege starih lica

Sistematsko afirmisanje, podsticanje i usmeravanje dobrosusedske i opšte građanske

solidarnosti prema nemoćnim, odraslim i starijim licima;

Podržavanje, unapređivanje i razvoj volonterskog rada, delovanja i uključivanja što

većeg broja građana u aktivnosti humanitarnih organizacija, udruženja građana

Razvijen sistem za efikasno prijavljivanje i otklanjanje posledica stigmatizacije i

diskriminacije (mladih, starih, obolelih, OSI, Roma, žena, zlostavljanih..)

Uspostavljanje mehanizama koji će podsticati toleranciju i uvažavanje različitosti.

Razvijanje tolerancije razumevanjem i prihvatanjem različitosti i negovanje

nenasilnih vidova komunikacije

Podizanje nivoa svesti građana, a posebno dece, uz njihovo aktivno učešće, o

problemu nasilja i formiranje stavova o neprihvatljivosti svih vidova nasilja i u

94

svim okruženjima

Razvijati osetljivost profesionalne javnosti i šire društvene zajednice za obrazovne

potrebe Roma, s posebnim naglaskom na devojčice romske nacionalnosti, s

obzirom na to da su dvostruko diskriminisane – od strane društva i od strane

porodice;

Razvijati obrazovno okruženje zasnovano na interkulturnim vrednostima;

Organizovanje aktivnosti za razvoj duha tolerancije

Sprečavati segregaciju i podsticati desegregaciju i sprovoditi mere protiv

diskriminacije.

Poboljšanje položaja osoba sa

invaliditetom dok ne postanu

ravnopravni građani koji uživaju sva

prava i odgovornosti

Podizanje nivoa javne svesti o osobama sa invaliditetom i nivoa znanja samih osoba sa

invaliditetom o njihovim pravima, kroz programe obrazovanja javnosti o pitanjima

invalidnosti:

Kontinuirano informisanje javnost o pravima, položaju i potrebama i mogućnostima

osoba sa invaliditetom;

Programe obrazovanja osoba sa invaliditetom u cilju obezbeđivanja uslova da osobe

sa invaliditetom znaju svoja prava, prepoznaju diskriminaciju, poznaju mehanizme

zaštite i jačaju svoje samozastupničke veštine;

Programe podrške organizacija osoba sa invaliditetom koje razvijaju i pružaju

usluge namenjene osobama sa invaliditetom (dnevni boravci, klubovi, servis

personalnih asistenata, SOS- telefon) na lokalnom, okružnom, pokrajinskom i

nacionalnom nivou.

Unapređenje sistema podrške i usluga usmerenih ka korisniku u skladu sa njegovim

potrebama, saglasno Strategiji unapređenja položaja osoba sa invaliditetom Republike

Srbije.

Program osnaživanja porodica osoba sa invaliditetom kroz sistem pružanja adekvatne

podrške odgovarajućih servisa i službi koje pomažu integraciju osoba sa invaliditetom u

zajednicu.

Smanjenje siromaštva dece

ZDRAVLJE

Javno zdravlje –

Promovisati dobro javno

zdravlje za sve građane,

Podizanje i jačanje institucionalnih

kapaciteta zdravstvenih ustanova

Jačanje institucionalnih kapaciteta za planiranje i menadžment i stalnog unapređenja

kvaliteta u zdravstvu, upravljanja sveukupnim kvalitetom i menadžmenta zdravstvenim

ustanovama u javnom zdravlju;

Izrada plana unapređenja kvaliteta zdravstvene zaštite i bezbednosti pacijenata na

nivou zdravstvene ustanove.

Primena IKT u sistemu zdravstvene zaštite - Uvođenje tehnološki savremenih i

95

zasnovano na jednakim

pravima i unapređenje

zdravstvene zaštite od

pretnji po javno zdravlje

bezbednosno sigurnih informacionih i komunikacionih tehnologija u zdravstvene

ustanove kao komponente integrisanog zdravstvenog sistema i podrške stalnom

unapređenju kvaliteta zdravstvene zaštite.

Osavremenjivanje objekata, opreme i kontinuirano unapređenje stručnog znanja

zdravstvenih radnika i razvijanje specifičnih znanja i veština sa posebnim naglaskom na

jačanje kapaciteta pružanja primarne zdravstvene zaštite, mere prevencije i pomoć i lečenje

posebno ugroženih kategorija stanovništva

Osavremenjivanje medicinske opreme u specijalističkoj službi, laboratorijskoj i

rentgen dijagnostici

Osnivanje centra za preventivne zdravstvene usluge u svim domovima zdravlja (do

2011) - projekat

Uspostavljanje službi za zaštitu mentalnog zdravlja – centri za mentalno zdravlje,

zaštićene kuće za zbrinjavanje pacijenata i službe za profesionalnu obuku (do 2014)

– projekat

Reorganizacija i racionalizacija primarne zdravstvene zaštite

- Povećanje efektivnosti i efikasnosti korišćenja resursa

- usklađivanje osnivačkih dokumenata s zakonskom regulativom i primena istih u

saradnji s lokalnom samoupravom

- formiranje novih radnih jedinica u Domu zdravlja, iz već postojećih

preraspodelom kadrova (Službe kućnog lečenja, nova Specijalistička služba s

više specijalista, Radiološka dijagnostika)

- Organizovati izražavanje volje svih stanovnika za željeni nivo zdravstvene

zaštite

Upravljanje rizicima po zdravlje korisnika - pacijenata i zaposlenih u zdravstvenim

ustanovama

Smanjivanje efekata vanrednih situacija i nesreća po zdravlje stanovništva, uključujući

prevenciju, ublažavanje, spremnost, odgovor i rehabilitaciju.

Razvoj kapaciteta da na pretnje po zdravlje odgovore na koordinisan način.

Razvoj sistema za brzo reagovanje u nepredvidivim situacijama uključujući i

kontrolu i nadzor nad zaraznim bolestima.

Izrada plana za akcidentne situacije na lokalnom nivou i nivou zdravstvene ustanove

(Napraviti plan za brzo reagovanje u vanrednim situacijama (elementarne nepogode i

bioterorizam))

Unapređivanje savetovališnog rada u primarnoj zdravstvenoj zaštiti

Razvoj adekvatnog informacionog sistema, praćenje osnovnih indikatora (definisanih u

96

Nacionalnoj strategiji za održivi razvoj i Milenijumskim ciljevima razvoja) i stvaranje

baze podataka na lokalnom nivou.

Uspostavljanje i razvoj partnerstva u rešavanju javno zdravstvenih problema -

iniciranje, razvoj i jačanje partnerstva između državnog, privatnog i civilnog sektora na

nacionalnom, regionalnom i lokalnom nivou

Identifikovanje partnera na svim nivoima

Sprovođenje medijskih kampanja o značaju uloge lokalne zajednice

Osnivanje koalicija za zdravlje u jedinicama lokalne samouprave do 2013.

Edukacija zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika, kao i svih ostalih učesnika

u palijativnom zbrinjavanju (društva, zakonodavca, porodice obolelih, volontera) od

suštinskog je značaja za razvoj palijativnog zbrinjavanja.

Promocija i podrška razvoju zdravih

stilova života - Prepoznavanje zdravog

stila života kao društveno prihvatljivog

ponašanja;

Razviti adekvatan sistem prenosa znanja i veština za sticanje stavova, navika i

ponašanja koje vodi ka zdravlju:

Mentalno i emocionalno zdravlje, unapređenje međuljudskih odnosa i veštine

komunikacije; Zdrava ishrana; Lična higijena tela; Fizička aktivnost, rekreacija, sport;

prevencija protiv zaraznih bolesti i HIV/AIDS-a; Reproduktivno zdravlje sa seksualnim

obrazovanjem i prevencijom seksualno prenosivih bolesti; Uticaj psihoaktivnih supstanci

(PAS) na zdravlje; Prevencija povreda; Prevencija fizičkog i psihičkog nasilja; Ekologija,

zdravlje i komunalna higijena

Razvoj individualne odgovornosti za zdravlje

Uključivanje predstavnika udruženja u jačanje odgovornosti lokalnog stanovništva

za kontrolu faktora rizika

Razvoj i unapređenje informisanja, edukacije i savetovanja u vezi sa očuvanjem

zdravlja i smanjenjem faktora rizika – Edukacija, komunikacija, obuka i javna svest

Razvoj adekvatnog sistema za prenos znanja i veština za sticanje stavova, navika i

ponašanja koja vode zdravlju, posebno prilagođenih potrebama različitih delova

populacije: mladi, stari, OSI, žene, Romi i ostale ugrožene kategorije.

Razvoj programa i kampanja koji se sprovode od strane stručne javnosti, NVO, škola

itd.

Sprovođenje zdravstveno - promotivnih kampanja

Razvoj, sprovođenje i evaluacija edukativnih programa za određene populacione

grupe

Razvoj, implementacija i evaluacija programa prevencije bolesti zavisnosti

Sprovođenje zdravstveno vaspitnih promotivnih kampanja

Razvoj, sprovođenje i evaluacija edukativnih stomatoloških programa za određene

97

populacione grupe

Promovisanje zdravih higijenskih navika

Promovisanje fizičke aktivnosti, sporta i sportskih aktivnosti na svim nivoima i u svim

oblicima koje obezbeđuju fizičku, mentalnu i socijalnu dobrobit

Jačanje preventivne zdravstvene zaštite Veće angažovanje lokalne zajednice u promociji zdravlja, preventivne zdravstvene

zaštite i podizanju nivoa obrazovanja u oblasti javnog zdravlja, posebno među osetljivim

populacionim grupama i grupama pod rizikom za masovne zarazne i hronične nezarazne

bolesti;

Socijalni marketing

Kolektivna odgovornost i usmerenost ka socio - ekonomskim uslovima i faktorima

rizika.

Zapošljavanje romskih zdravstvenih medijatorki u domovima zdravlja.

Poboljšanje dostupnosti primarne

zdravstvene zaštite, ujednačenog

kvaliteta, podjednako svim stanovnicima

bez obzira na razlike prema polu,

zdravstvenom stanju, socioekonomskom

statusu, etničkoj, religijskoj i drugoj

pripadnosti

Obezbeđenje pravičnosti i jednakosti u korišćenju zdravstvene zaštite svih građana -

prepoznavanje i poštovanje prava pacijenata u oblastima definisanim zakonom

Obuka zaposlenih u sistemu zdravstvene zaštite o pravima pacijenata.

Informisanje zajednice o pravima u sistemu zdravstvene zaštite.

Povećanje pristupačnosti i dostupnosti zdravstvene službe socijalno ranjivih grupa

stanovništva

Identifikovanje socijalno ranjivih grupa u jedinicama lokalne samouprave i procena

razloga i stepena njihove ugroženosti

Procena potreba i izrada lokalnih planova za poboljšanje dostupnosti i pristupačnosti

zdravstvene zaštite osetljivim populacionim grupama.

Edukacija i obuka zaposlenih u sistemu zdravstvene zaštite o potrebama posebno

osetljivih populacionih grupa, kao i edukacija o rodnoj ravnopravnosti.

Stvaranje tehničko - bezbednih uslova u zdravstvenim ustanovama i otklanjanje

prepreka (kulturalnih, jezičkih, materijalnih, transportnih) za korišćenje zdravstvene

zaštite i povezivanje ovih grupa sa odgovarajućim službama

- Pružanje javno zdravstvenih usluga i obezbeđivanje kontinuirane zaštite žrtvama

nasilja i zlostavljanja

Razvoj akcija usmerenih ka socijalno ranjivim grupama na prevazilaženju prepreka

(kulturalnih, jezičkih, materijalnih, fizičkih) za dobijanje zdravstvenih i drugih

vidova pomoći

- Zastupanje interesa socijalno ranjivih grupa radi prepoznavanja njihovih potreba

u oblasti zdravstvene, stomatološke i drugih vidova zaštite

Smanjenje jaza u zdravlju - poboljšanje zdravlja osetljivih populacionih grupa

98

putem saradnje zdravstvene službe sistemom obrazovanja, medijima, nevladinim

organizacijama i drugim organizacijama i sektorima.

Edukacija radnika u primarnoj zaštiti za prevenciju, rano otkrivanje i rane

intervencije sa decom ometenom u razvoju

Smanjenje nejednakosti u zdravlju između populacionih grupa tako što će se

poboljšati zdravlje osetljivih populacionih grupa

Obrazovanje stručnih radnika i multidisciplinarnost u pristupu.

- Prepoznavanje posebnih zdravstvenih potreba osetljivih grupa populacije.

- Povezivanje institucija primarne zdravstvene zaštite sa centrima za socijalni rad i

obrazovno - vaspitnim institucijama.

- Procena uticaja zdravstvene politike i politike u drugim sektorima na nejednakosti u

zdravstvenom stanju stanovništva.

- Izrada i sprovođenje programa unapređenja zdravlja osetljivih populacionih grupa:

Unapređenje dostupnosti zdravstvenih usluga ženama i smanjenje regionalnih

razlika;

Poboljšanje dostupnosti usluga u vezi sa seksualnim i reproduktivnim zdravljem;

Obrazovanje mladih o reproduktivnom zdravlju.

Smanjenje negativnih uticaja životne sredine na zdravlje dece:

Smanjenje štetnog uticaja aerozagađenja na zdravlje dece;

Izrada i sprovođenje zdravstveno - vaspitnih programa za određene populacione

grupe.

Podrška bezbednom materinstvu, zdravom rastu i razvoju novorođenčeta i malog deteta

Smanjiti smrtnost dece

Smanjiti smrtnost odojčadi za jednu trećinu do 2015. Godine, posebno smanjiti

razlike u smrtnosti među okruzima i pojedinim osetljivim grupama (Romi, interno

raseljena lica, siromašni )

Poboljšati uslove za skrining naslednih oboljenja kod sve novorođene dece

smanjiti stopu smrtnosti dece ispod pet godina u proseku za polovinu

Unaprediti obuhvat žena antenatalnom i postnatalnom zdravstvenom zaštitom,

najmanje za jednu trećinu

Osnaživanje primarne zdravstvene zaštite za ostvarivanje optimalnog toka i ishoda

trudnoće, uključujući i uslove za zadovoljavanje potreba osoba sa invaliditetom

Jačanje kapaciteta zdravstvenog sistema za očuvanje zdravlja žene u periodu babinja,

kao i zaštite zdravlja novorođenčadi, dojenčadi i male dece

Između 2000. i 2015. prepoloviti stopu smrtnosti dece ispod 19 godina od spoljnih

99

uzroka smrti

- Edukacija dece

- Bezbedni putevi do škola

- Mere sprečavanja nasilja u školama

Između 2000. i 2015. unaprediti obuhvat dece isključivim dojenjem od rođenja do 6.

meseca života, najmanje na 30%

- Blagovremeno upoznavanje roditelja sa principima pravilne nege i ishrane dece

Između 2000. i 2015. unaprediti obuhvat dece obaveznim imunizacijama na 99%

Unaprediti zdravlje žena u reproduktivnom periodu Smanjiti odnos materilne smtrnosti za jednu petinu

Do 2015. očuvati i unaprediti reproduktivno zdravlje žena održavanjem stope

fertiliteta na sadašnjem nivou, smanjenjem stope namernih prekida trudnoće za jednu

polovinu i dvostrukim uvećanjem procenta žena koje koriste savremene metode

kontracepcije

Između 2000. i 2015. smanjiti smrtnost u grupi žena fertilne dobi za jednu trećinu

Smanjenje negativnih efekata zaraznih bolesti, posebno side i tuberkuloze na zdravlje

ljudi

Borba protiv hiv/side, tuberkuloze i ostalih bolesti

Do 2015. godine smanjiti širenje HIV-a

Borba protiv HIV-a i kompletiranje epidemiološke slike (još uvek nepotpuna).

Razvoj programa za mlade, sprečavanje stigmatizacije i socijalne isključenosti.

Unaprediti kontrolu tuberkuloze kroz sprovođenje DOTS strategije i dostizanje stope

od 95% uspešno lečenih novootkrivenih bolesnika

Prevencija i lečenje tuberkuloze, primena opservirane terapije,

Lečenje multirezistentne tuberkuloze, obrazovanje stanovništva i informisanje

javnosti.

Prevencija i lečenje ostalih zaraznih bolesti.

Smanjenje morbiditeta, nesposobnosti i prevremene smrtnosti od najdominantnijih

hroničnih nezaraznih bolesti (bolesti krvotoka, malignih bolesti i dijabetesa)

Promovisanje programa za unapređenje zdravlja na populacionom nivou i programa

za prevenciju bolesti, Usmeravanjem na grupe i pojedince sa visokim rizikom i

Preventivne aktivnosti usmerene na:

- Prevencija gojaznosti i smanjenje njene učestalosti u opštoj populaciji, kod dece

- Smanjenje učestalosti pušenja u populaciji

- Smanjiti učestalost arterijske hipertenzije preduzimanjem integrisanih aktivnosti

100

- Smanjiti značajno opterećenje dijabetesom i smrtnost od dijabetesa na osnovu

preduzimanja specifičnih i integrisanih akcija

- Uspostavljanje organizovanog skrining programa za rak grlića materice

- Obezbeđivanje, prevencija i kontrola muskuloskeletnih bolesti

- Preduslova za uspostavljanje skrining programa za rak dojke

- Prevencija i kontrola hronične opstruktivne bolesti pluća i astme

Formiranje stacionara za hronične i teške bolesnike bez mogućnosti nege u kućnim

uslovima

Organizovanje zdravstveno promotivnih programa i aktivnosti radi informisanja,

sticanja znanja i veština u prevenciji i kontroli bolesti od većeg socijalno

medicinskog značaja, faktora rizika u ponašanju i navikama ljudi

Smanjenje morbiditeta, nesposobnosti i prevremenog mortaliteta uzrokovanog

povredama

Smanjenje opterećenja stanovništva bolestima usled depresije i drugih poremećaja

mentalnog zdravlja Prevencija mentalnih poremećaja (depresija) i unapređenje mentalnog zdravlja.

(Kampanje unapređenja zdravlja, razvijanje veština življenja, antistres programi,

prevencija u školama, programi za prevenciju zloupotrebe supstanci)

Razvijati zdravstvenu zaštitu prilagođenu potrebama različitih grupa

Informisanje javnosti i obrazovanje – borba protiv stigmatizma

Između 2000. i 2015. povećati očekivano trajanje života u proseku za dve godine i

smanjiti udeo populacije koji procenjuje svoje zdravlje kao loše i izuzetno loše

Unapređenje i obezbeđivanje dovoljnog

i stabilnog finansiranja zdravstvene

zaštite

Proširenje zdravstvenih usluga kroz razvoj profitabilnih projekata (wellness)

Fizikalnu medicinu s balneologijom unaprediti u Banju s stacionarom kao zasebnu

ustanovu u novom objektu u okviru projekta Bečej - banjski grad - projekat

Pokrenuti projekat izgradnje banjskog lečilišta u saradnji s lokalnom upravom i

nadležnim ministrarstvima – projekat

Mobilisanje potencijalnih donatora za finansiranje javno zdravstvenih aktivnosti

101

Prioritet 6. Kultura, obrazovanje, spot i mladi

Prioriet Strateški cilj Mere i aktivnosti

OBRAZOVANJE Unapređenje i osavremenjivanje

sistema obrazovanja i vaspitanja

i uslova u Opštini Bečej, radi

njegovog što efikasnijeg

doprinosa ekonomskom razvitku

naše opštine i podršci razvoja

demokratije u njoj

Modernizacija i optimizacija kapaciteta predškolskog i školskog ustanova

Modernizacija i optimiziranje prostornih kapaciteta vrtića i škola preraspodelom, dogradnjom,

izgradnjom, usklađivanje mreže ustanova sa potrebama Opštine

Prilagođavanje objekata, sredstava, opreme i programa za uključivanje u obrazovanje i sticanje

kvalifikacije pripadnika svih društvenih grupa

Modernizacija i opreme škola i vrtića: didaktička sredstva, opremanje kabineta,

IKT u obrazovanju

Programi aktivnog interneta

računarska oprema

Proširenje ponude edukativnih i vaspitnih programa

Osposobljavanje uprave predškolskih i školskih ustanova

Stručno osposobljavanje uprave znanjima, veštinama i kompetencijama iz oblasti menadžmenta,

upravljanja kvalitetom i preduzetništva (preduzetničke škole) i prikupljanje donacija,

sponzorstava.

Stručno osposobljavanje uprave i nastavnog kadra obrazovnih ustanova za pisanje i realizaciju

međunarodnih projekata

Osposobljavanje Vaspitač i nastavnik

Povećanje motivacije, kompetencije i interpersonalnih veština nastavnika

Vaspitač i nastavnik stručno edukovan i otvoren za nove veštine i znanja i primenjivanje istih u

procesu obrazovanja i vaspitanja

Profesionalni razvoj nastavnika koji je usmeren ka pružanju transfernih znanja i veština i

vrednosti i obrazaca ponašanja primerenih modernom društvu (izgradnja kapaciteta za

učenje, razvoj višenamenskih veština kao što su kritičko razmišljanje, rešavanje problema,

kreativnost, timski rad, komunikacije i veštine za rad u multikulturnim sredinama

Usavršavanje i osposobljavanje kadrova za rad sa decom iz posebnih kulturnih i socijalnih

grupa (deca nekih etničkih grupa i kulturnih grupa, Romi, seoska deca, deca sa smetnjama u

razvoju (po inkluzivnom pristupu) )

Razvijanje znanja i veština stručnjaka za prevenciju i zaštitu dece od nasilja

Korišćenje novih didaktičkih sredstava, novih tehnologija, interaktivna predavanja,

neformalni pristup gradivu, nove metode izvođenja nastave u cilju razvoja mišljenja,

analize, komunikacije, rešavanja problema.

102

Usavršavanje i osposobljavanje vaspitača i nastavnika za efikasnu motivaciju učenika.

Usavršavanje i osposobljavanje vaspitača i nastavnika za razvoj preduzetničkih

kompetencija učenika.

Usavršavanje kadrova za rad sa odraslima

Podsticanje uključivanja u EU programe razmene nastavnika i menadžmenta škole

Razvoj obrazovnog okruženja zasnovanog na interkulturalnim vrednostima

Uključivanje učenika, nastavnog kadra i menadžmenta obrazovnih ustanova u međunarodne

programe i projekte

Uspostavljanje mehanizama za uključivanje roditelja u praćenje dece i rešavanje njihovih

problema

Obezbeđivanje uslova i akreditovanih programa u školi za realizaciju celodnevnog boravka za

učenike od prvog do osmog razreda, uz sprovođenje različitih programa i tokom školskih

raspusta u školama u kojima roditelji iskažu tu vrstu potrebe

Povećanje obuhvata dece

obrazovanjem i sprečavanje

ranog napuštanja škole

Obuhvat sve dece predškolskim obrazovanjem

Razrada posebnih mera za obuhvat dece koja do sada nisu bila obuhvaćena predškolskim

vaspitanjem godinu dana pre polaska u školu: seoske dece, romske dece, dece sa smetnjama

u razvoju.

- Evidencija dece predškolskog uzrasta – sa akcentom na to da li pohađaju ili ne pohađaju

obavezni pripremni program

- Omogućiti besplatan boravak, užinu i materijal za rad

Unaprediti participaciju roditelja u radu obrazovnih ustanova, posebno onih iz

marginalizovanih društvenih grupa

Edukacija i motivacija roditelja o značaju i obavezi predškolskog obrazovanja (tribine,

skupovi, medijska promocija)

Obuhvat sve dece kvalitetnim osnovnim obrazovanjem: upis sve dece, održanje u sistemu i

smanjenje osipanja, povećavanje procenta dece koja završavaju osnovnu školu

Mere podrške za upis, smanjenje osipanja i povećanje procenta dece koja završavaju školu

posebno Roma i dece sa smetnjama u razvoju

Povećanje obuhvata dece srednjim obrazovanjem

Poboljšanje uslova za obrazovanje dece iz ugroženih kategorija

Obezbeđivanje asistenata/medijatora, mentorske podrške, produžene nastave, besplatnih

udžbenika, IKT, prevoza, ishrane, smeštaja u učeničkim domovima, stipendija..)

Uspostavljanje sistema inkluzivnog obrazovanja

Razvoj i afirmacija škole za specijalno obrazovanje kao regionalnog centra

Podizanje nivoa funkcionalne pismenosti - Manje od 25% 15- godišnjaka sa nedovoljnim

103

nivoom funkcionalne pismenosti

Manje od 15% osoba koje su rano prekinule školovanje

Motivisanje dece da dolaze u školu

Obezbeđivanje kompenzatornih obrazovno-vaspitnih aktivnosti za Romsku decu koja pohađaju

školu: savladavanje jezika sredine, pomoć pri savladavanju školskog gradiva, pomoć u izradi

domaćih zadataka, priprema za kontrolni, aktivnosti zabavnog karaktera i razvijanje socijalnih

veština i samopouzdanja.

Uspešni primeri

Motivisanje dece za upis i nastavak školovanja

Obrazovanje po meri korisnika i

u skladu sa potrebama moderne

ekonomije i realnim potrebama

tržišta rada cilju razvoja lokalne

zajednice –

kvalitetno, efikasno i praktično

primenljivo obrazovanje i

permanentno usavršavanje

pripadnika svih društvenih grupa

na principima jednakih

mogućnosti;

Poboljšanje kvaliteta obrazovanja

Poboljšanje postignuća učenika

povećanje kvaliteta, relevantnosti i pravednosti sistema obrazovanja i usklađivanje sa potrebama

tržišta rada prilagođavanjem ishoda učenja potrebama tržišta rada

smanjivanje jaza između potreba obrazovnih profila na tržištu i škola

Razvoj partnerstva i unapređenje saradnje obrazovnih institucija sa NZS, predstavnicima

poslodavaca, sindikata i predstavnika lokalne vlasti i svih zainteresovanih strana

Organizovanje prakse za srednjoškolce

Usklađivanje ponude obrazovnih programa u skladu sa promenama u privredi i strukturi

zapošljavanja

podrška razvoju novih obrazovnih profila u školama;

- poljoprivreda, biotehnologija, ekologija..

izmene obrazovnih programa srednjih škola na svojoj teritoriji u skladu sa potrebama

privrednih subjekata (postojećih i novih)

Promovisanje koncepta doživotnog učenja

Obrazovanje u duhu tolerancije i socijalnog učešća

Uvođenje sadržaja o prevenciji nasilja nad decom u nastavne planove i programe osnovnih i

srednjih škola.

Uvođenje sadržaja o toleranciji i nenasilnoj komunikaciji u obrazovno-vaspitne programe.

Smanjenja rizika od katastrofa sadržaji i teme iz oblasti zaštite i spasavanja i smanjenja rizika od

katastrofa uvedeni u nastavne planove i programe svih ustanova obrazovanja i vaspitanja;

Edukacija i promovisanje Društveno odgovornog poslovanja

Podizanje javne svesti i obrazovanje,

Uvođenje programa za animiranje đaka osnovnih i srednjih škola za popularizaciju intelektualne

svojina i kreativnosti.

Kompjutersko opismenjavanje

104

Investiranje u obrazovanje i obuke kako bi se odgovorilo na brze promene potreba modernog

tržišta rada, obuhvatajući sve sektore obrazovanja počev od predškolskog obrazovanja,

uzimajući u obzir i učenje u neformalnom i informalnom kontekstu.

Razvoj ključnih kompetencija neophodnih u ekonomiji zasnovanoj na znanju

Razvijanje transvernzalnih i generičkih veštine, koje podrazumevaju rešavanje problema i

analitičke sposobnosti, veštine komunikacije i timskog rada, rukovođenje sopstvenim

zadacima: 1) Komunikacija na maternjem jeziku; 2) Komunikacija na stranim jezicima; 3)

Matematička pismenost; 4) Digitalne kompetencije; 5) Savladavanje tehnike učenja; 6)

Socijalne i građanske kompetencije; 7) Smisao za inicijativu i preduzetništvo; 8) Svest o

kulturi i izražavanju.

Obrazovanje odraslih

Omogućiti kontinuiranu dostupnost obrazovanja i učenja kroz razvoj tri osnovne grupe

programa: programa osnovnog obrazovanja; programa stručnog obrazovanja; programa obuke

za tržište rada i programi

Razvoj programa osnovnog obrazovanja odraslih

Unapređenje programa funkcionalnog osnovnog obrazovanja odraslih za lica koja su

napustila osnovno obrazovanje u cilju sticanja funkcionalne pismenosti i prve kvalifikacije.

Sadržaj i organizacija rada usklađena sa potrebama odraslih i potrebama tržišta rada u cilju

uklanjanja prepreka za uključivanje sa posebnim naglaskom na osobe sa najnižim stepenima

početnog obrazovanja, starije osobe, osobe u ruralnim područjima i osobe s invaliditetom.

Obrazovanje na daljinu, mentorski rad, konstultativno-instruktivni oblici rada.

Razvoj i unapređenje programa za tržište rada

Programi za preduzetničke veštine i veštine upravljanja; programe za operativne poslove u

svim područjima rada; programe za obezbeđenje kvaliteta.

Programi razvoja ključnih kompetencija/personalnih kvalifikacija

– Informaciono-komunikacione veštine (strani jezici, kompjutersko obrazovanje);

Personalne veštine (kritičko mišljenje i rasuđivanje, rešavanje problema i donošenje

odluka); Interpersonalne veštine (timski rad, empatijske veštine i veštine rešavanja

konflikata); Veštine samozapošljavanja (aktivno traženje posla, planiranje i vođenje

sopstvene karijere, otpočinjanje sopstvenog poslovanja).

– Programi kontinuiranog obrazovanja (preduzetništvo, elektronsko poslovanje, pokretanje

vlastitog posla, upravljanje proizvodnjom, finansijski menadžment, osiguranje kvaliteta i

sl.)

U konkretnoj realizaciji programi za tržište rada i programi kontinuiranog obrazovanja se mogu

kombinovati sa programima ključnih kompetencija i veština traženja posla i ponuditi kao

kombinovani i celoviti paketi učenja, prilagođeni potrebama konkretnog poslodavca, tržišta rada

105

i pojedinaca.

Povećati mogućnosti pristupa i

dostupnost neformalnom

obrazovanja

Povećanje broja programa neformalnog obrazovanja koji pružaju profesionalno i kontinuirano

obrazovanje

Stalni razvoj programa za obuku i osposobljavanje, dokvalifikacije i prekvalifikacije razne

programe osposobljavanja i obučavanja, prekvalifikacije i dokvalifikacije, funkcionalnog

osnovnog obrazovanja odraslih, kao i da te programe usmere na najugroženije grupe na

tržištu rada i pojedince sa višestrukim faktorom ranjivosti i to pre svega kroz jačanje

kapaciteta na lokalnom nivou za unapređenje razvoja obrazovanja i obuke. Programe obuka

treba prilagođavati potrebama poslodavaca, kao i potrebama pojedinaca u cilju povećanja

kompetentnosti.

Integrativni model neformalnog obrazovanja odraslih koji obuhvata tržište rada, preduzeća,

profesionalna udruženja, sindikate, preduzetnike i institucije neformalnog obrazovanja.

edukacija na temu samozapošljavanja, pisanja CV-a i veštine poslovne komunikacije;

podrška edukaciji sitnih zemljoposednika o znanjima iz proizvodnje organske (bio) hrane ili

proizvoda u kojima je rad nemoguće mehanizovati ili je to ograničeno

Omogućavanje ličnog razvoja

svih pojedinaca u cilju donošenja

sopstvenih odluka po pitanju

učenja, zapošljavanja, rada, kao i

planiranja i upravljanja svojom

karijerom.

Uspostavljanje sistema karijernog vođenja i savetovanja (u obrazovanju i zapošljavanju) –

razvoj karijer centra

intenzivno i kontinuirano promovisanje karijernog vođenja i savetovanja, čime će se doprineti

što boljem razvoju sistema karijernog vođenja i savetovanja u oblasti zapošljavanja i

obrazovanja.

Uključivanje karijernog informisanja u info punktove u LKM

informisanje građana a naročito mladih o ponudi formalnog i neformalnog obrazovanja,

usmerenjima u školama i mogućnostima zaposlenja po završetku škole

Međuinstitucionalna saradnja -

horizontalno i vertikalno

povezivanje institucija

Edukacija mladih - putem školskih programa i sadržaja koji će obrazovati mlade o

specifičnostima starosti, OSI, njihovim resursima i njihovim specifičnim potrebama;

Povećati nivo informisanosti i

obučenosti stanovništva za

očuvanje životne sredine i

održivi razvoj putem programa

formalnog i neformalnog

obrazovanja, ličnog i

Unapređenje nastave o životnoj sredini i održivom razvoju u planove i programe nastave na

svim nivoima – od predškolskog do srednjoškolskog obrazovanja

Razvijanje kompetencija zaposlenih u obrazovanju za uključivanje obrazovanja za zaštitu

životne sredine i održivi razvoj u nastavne i vannastavne aktivnosti, izrada i dostupnost

nastavnih sredstava i materijala

Podrška van-nastavnim i terenskim obrazovno-istraživačkim aktivnostima sa ciljem očuvanja

106

profesionalnog usavršavanja i

doživotnog učenja

biološkog, geološkogg biodiverziteta i kulturnog nasleđa u kontekstu održivog razvoja

Razvoj neformalnih vidova obrazovanja za zaštitu životne sredine i održivi razvoj

Bečej kao Regionalni centar

srednjoškolskog obrazovanja

Podržati otvaranje novih profila u srednjim školama koji bi obrazovali nove kadrove, u skladu sa

potrebama privrede i razvoja modernog i savremenog društva

Sačuvati bečejske srednje škole i unapređivati njihov kvalitet i prepoznatljivost

otvaranje Srednjoškolskog učeničkog doma

Povećanje broja dece iz okolnih opština koje se školuju u Bečeju

Formiranje Centra za stručno usavršavanje – dvojezičnog

KULTURA Formulisanje

politike identiteta

kao dela dugoročne

strategije razvoja kulture

Razvoj i unapređenje projekata razvoja interkulturalnog dijaloga.

Jačanje politike negovanja i zaštite identiteta manjina.

Produbljivanje međunarodne kulturne saradnje kao neophodnog instrumenta za izgradnju

ljudske zajednice koja podržava i podstiče slobodno kretanje umetnika i delatnika u kulturi,

posebno preko granica između severa i juga, kao bitan doprinos dijalogu među narodima, a u

cilju međuregionalnih integracija i prevazilaženja neravnoteže prouzrokovane kolonijalizmom.

Intenziviranje i realizacija bilateralnih i multilateralnih sporazuma o kulturnoj saradnji;

Razvoj programa kulturne razmene sa zemljama u regionu i EU.

Unapređenje i promovisanje međusobnog uvažavanje kao temelja koegzistencije i

interkulturalnih procesa koji doprinose kreiranju identiteta Opštine Bečej.

Podsticati i unapređivati stratešku ulogu kulturnih institucija i lokalnih medija u izgradnji

lokalnog identiteta, održanju kreativnog kontinuiteta i zapošljavanju

Podsticati stvaraoce i umetnike da se posvete gradu i teritoriji identifikujući probleme I sukobe u

društvu, unapređujući koegzistenciju i kvalitet života, jačajući kreativne i kritičke sposobnosti

svih građana i, naročito, doprinoseći rešavanju izazova sa kojima se suočavaju gradovi.

uključivanje obrazovnih ustanova i lokalnog informativnog servisa u proces izgradnje

samoidentita kroz pripadnost zajednici

javni život opštine Bečej (kultura, zabava, aktivni odmor, rekreacija, sport) dinamizovati i

obogatiti sadržajima prema ciljnim grupama

Uvećanje

kulturnog kapitala

očuvanjem,

afirmacijom i

prezentovanjem

kulturnog nasleđa

Korišćenju kulturnog nasleđa kao resursa za razvoj.

Razvoj i oblikovanje kulturnog identiteta Opštine

Sprovoditi akcije zaštite kulturne baštine putem popisa, registara, kataloga, promovisati i

popularizovati valorizaciju nasleđa kroz izložbene i muzejske postavke, staze kulture i sl.

Promocija kulturnog turizma kao pokretača održivog društvenog i ekonomskog razvoja

Dalji razvoj politika koje će omogućiti lokalnoj zajednici da otkriju i očuvaju svoj identitet i

osećaj pripadnosti kroz bolje razumevanje kulturnog nasleđa;

Program mera za očuvanje zanatske delatnosti i malih i srednjih preduzeća koje se bave

107

očuvanjem i restauracijom regionalnog karaktera kulturnog nasleđa;

Program mera za ostvarivanje ravnoteže između usavršavanja u novim tehnologijama i razvoja i

prenošenja tradicionalnih znanja uz dostupnost tradicionalnih materijala i tehnika;

Program podizanja svesti lokalnih zajednica o vrednostima kulturnog nasleđa kao potencijala za

njihov održivi razvoj i kvalitet života;

jačanja kapaciteta udruženja koje se bave očuvanjem i prezentacijom kulturnog nasleđa.

Očuvanje i negovanje tradicije

institucionalna podrška kulturno umetničkim društvima

Čuvati, valorizovati i popularisati dokumentarnu građu iz javnog života lokalne i regionalne

zajednice, na inicijativu ili u saradnji sa javnim ustanovama, privatnim preduzećima,

organizacijama i pojedincima, podstičući kreiranje gradskih ili regionalnih sistema

posvećenih takvim aktivnostima.

Otvaranje stalne postavke Muzeja o prošlosti grada i naselja opštine - projekat

Unapređenje i modernizacija

ustanova kulture

Obuka iz oblasti menadžmenta i preduzetništva u cilju efikasnijeg upravljanja ustanovama

kulture

permanentna edukacija zaposlenih i osnaživanje stručnim, kadrom

Unapređenje prostornih kapaciteta i materijalno-tehničko opremanje

Učiniti kuturna dobra i usluge dostupnim osobama sa posebnim potrebama, olakšavajući

njihov pristup objektima kulture i aktivnostima u kulturi.

iskorišćavanje tehnološko-informatičkih sredstava

nov nastup ustanova kulture prema privredi (kulturno-privredna partnerstva)

Unapređenje i razvoj kulturnih

sadržaja i aktivnosti

promovisanje umetničkog kvaliteta

Podrška otkrivanju novih kulturnih pokreta i novih umetničkih talenata, ohrabrujući ih i

omogućavajući im da se potpuno ostvare.

podsticanje traganja za novim formama izraza i eksperimentišući sa novim umetničkim jezicima

Promocija lokalnih umetnika i talenata

podrška neformalnim grupama i građanskim inicijativama u oblasti kulture

Međuinstitucionalno (horizontalno i vertikalno) povezivanje institucija radi promocije kreativnih

partnerstava između kulture i sektora obrazovanja i obuke, biznisa, naučnih institucija i javnog

sektora u cilju transfera kreativnih veština u date sektore.

poboljšati komunikaciju sa pokrajinskim i državnim organima

iskoristiti postojeću saradnju sa bratskim gradovima u smislu razmene kulturnih dobara u

najširem smislu,

Podsticanje čitanja i veća dostupnost knjiga - omogućavanje lakog pristupa svih građana

globalnoj i lokalnoj književnoj produkciji.

108

otvaranje čitaonica u Narodnoj Biblioteci i Gradskom muzeju- projekti

internet pristup bibliotečkoj i muzejskoj građi- projekti

Organizacija manifestacija koje podstiču na druženje: žive spektakle, projekcije filmova,

festivale i dr. u cilju promovisanja javnog i kolektivnog karaktera kulture, ohrabrivati kontakte

različitih segmenata publike

podrška etno-festivalima i manifestacijama, kao i aktivnostima udruženja koja neguju

tradicionalnu umetničku praksu (ručni radovi, stari zanati i sl.)

Projekti:

otvaranje čitaonica u Narodnoj Biblioteci i Gradskom muzeju- projekti

internet pristup bibliotečkom i muzejskom fondu- projekti

objedinjavanje sadržaja na lokalnom i regionalnom nivou - projekti

pokretanje sopstvene pozorišne produkcije i izdavačke delatnosti- projekti

Podsticanje, negovanje i

unapređenje kulturne

raznovrsnosti, interkulturalnog

dijaloga, pristupačne i inkluzivne

kulture.

Ojačavanje uloge i podizanje kapaciteta kulturnih ustanova u promociji:

o boljeg pristupa kulturi i šireg učešća građana u kulturi

o kulturne raznovrsnosti i interkulturalnog dijaloga

u cilju stvaranja, diseminacije, distribucije i omogućavanja pristupa sopstvenim kulturnim

izražajima, posebno uzimajući u obzir specijalne okolnosti i potrebe žena, kao i najrazličitijih

socijalnih grupa uključujući pripadnike nacionalnih manjina i ranjivih kategorija stanovništva.

Stimulisati uključivanje i učešće u kulturnom životu kroz promovisanje slobode izražavanja

kao osnovne dimenzije ljudskog dostojanstva i uključenja u društveni život svih građana bez

ikakvih predrasuda u pogledu na pol, uzrast, etničko poreklo, hendikep, siromaštvo ili bilo

koji drugi faktor diskriminacije koji ograničava potpuno korišćenje svih sloboda. Borba

protiv isključivanja jeste borba za dostojanstvo svih.

Podsticanje i podržavanje inicijativa organizacije manifestacija kojima se promoviše tolerancija,

uzajamno uvažavanje, saradnja, odgovornost i komunikacijske veštine. Unapređenje kulturne

raznovrsnosti

Definisati i sprovoditi politike koje podstiču kulturnu različitost koja, pak, garantuje

raznovrsnu ponudu i promoviše prisustvo u medijima svih kultura, posebno manjinskih ili

nezaštićenih, podstiče koprodukcije i razmene, sprečavajući kulturnu hegemoniju.

Stvarati prostore za dijalog između različitih duhovnih i verskih opredeljenja koja u

lokalnim sredinama žive jedna pored drugih, kao i za dijalog između tih grupa i javne

uprave radi obezbeđenja njihovih prava na slobodno izražavanje i harmoničnu

koegzistenciju.

Lokalne samouprave posvećuju se kreiranju i širenju publike, podržavaju i ohrabruju njeno

109

učestvovanje u kulturnom životu kao vitalnom elementu građanstva.

Bolje iskorišćenje dostupnih i

potencijalnih izvora finansiranja

Pronalaženje alternativinih izvora finansiranja za ustanove i projekte kulture – sponzorstva,

projekti

Obezbeđenje javno finansiranja kulture kroz korišćenje neophodnih instrumenta (direktno

finansiranje javnih programa i usluga, podrška privatnom preduzetništvu)

Unapređenje ambijenta za

zadržavanje mladih i njihov

povratak (nakon završenih

studija) u Bečej

Uključivanje mladih od

najranijeg uzrasta u kulturni

život

SPORT

Poboljšanje kapaciteta

modernizacijom, unapređenjem i

izgradnjom infrastrukture

Određivanje prioriteta u održavanju i izgradnji sportskih objekata i otvorenih sportskih terena

Definisanje kriterijuma za određivanje prioriteta u održavanju i izgradnji sportskih objekata;

- Izrada plana izgradnje i održavanja u skladu sa prethodno sprovedenim analizama i

dijagnostičkom studijom.

Rekonstrukcija postojećih sportskih objekata i otvorenih sportskih terena u skladu sa prethodno

pripremljenim planovima i programima rekonstrukcije i izgradnja novih sportskih objekata koji

zadovoljavaju međunarodne standarde.

Program sportske medicine i kineziterapije

Osnivanje odeljenja za sportsku medicinu

Projekti

Osnivanje Sportsko Računskog Centra (SRCE) - Projekat formiranja baze podataka (SRCE) i

njihovo korišćenje u svrhu sporta, medicine i nauke - projekat

Rešavanje statusa OSC Mladost

Projekat dobijanja statusa Ustanove od posebne važnosti na regionalnom nivou

Projekat izgradnje osvetljenja teniskih terena u OCS Mladost

Rešavanje terena DTV Partizan

Sanacija unutrašnjih i spoljašnjih terena

Izgradnja kapaciteta za rekreativni sport

- Izgradnja trim staze

Unapređenje kadrovskih

potencijala

Formiranje Saveta za sport (kao radno telo bi trebalo da bude skup profesionalaca i volontera

koji razumeju problematiku sporta i koji bi za svoj rad odgovarali SO Bečej. U njega treba

uključiti menadžera za sport, turizam i omladinu SO Bečej, predsednika i sekretara Sportskog

Saveza, direktora Sportskog centra, koordinatora za školski, amaterski i rekreativni sport.)

110

Unapređenje komunikacije između lokalne samouprave i sportskih organizacija (klubova)

Udruženja i edukacija trenera u cilju napredovanja sportskog rezultata i omasovljavanja sporta

Unapređenje ostalih kadrova: sudije, nastavnici, medicinsko osoblje

esnafsko udruživanje sudija i trenera

Unaprediti stručni rad u organizacijama u oblasti sporta na teritoriji jedinica lokalnih

samouprava.

Organizovanje seminara i radionica za stručno usavršavanje rukovodilaca opštinskih sportskih

saveza i gradskih organa uprave u oblasti sporta (programskog i poslovnog menadžmenta).

Obuke za pisanje projekata i traženje dodatnih izvora sredstava: donatori, projekti

Unapređenje školskog sporta,

programa sportske rekreacije i

amaterskog sporta

Unaprediti sistem sporta u predškolskim i školskim ustanovama.

školska takmičenja na svim nivoima

Organizovanjem seminara edukovati generalne sekretare sportskih školskih udruženja,

programske direktore i pedagoge fizičke kulture;

Uspostavljanje mreže učesnika u ostvarivanju celovitog sistema predškolskog, školskog i

univerzitetskog sporta i uspostavljanja modernog i kreativnog pristupa u radu sa decom

predškolskog i školskog uzrasta kroz unapređivanje znanja, veština i sposobnosti predavača

u oblasti sportskog vaspitanja;

Povezivanje nastave fizičkog vaspitanja i vannastavne sportske aktivnosti kroz saradnju

škola sa granskim savezima i klubovima radi stvaranja mogućnosti nadarenim pojedincima

da ostvare vrhunska dostignuća;

Program amaterskog sporta

Rekonstrukcija uloge Sportskog saveza

o Unapređenje finansiranja Iz budžetskih prihoda finansirati isključivo sportske delatnosti za koje je utvrđen javni interes na

nivou jedinice lokalne samouprave u skladu sa odredbama Zakona o sportu.

Izrada predloga budžeta za sport

izrada kriterijuma za dodelu sredstava

Predlaganje i unapređenje pravila za dodelu budžetskih sredstava na osnovu prethodno

programiranih i planiranih troškova sportskih organizacija, koje treba da prikažu direktne

rezultate kojim se ostvaruje opšti interes u oblasti sporta.

Održavanje i unapređivanje

sportskih manifestacija (posebna

ekonomska kategorija)

Održavanje i unapređivanje sportskih manifestacija (posebna ekonomska kategorija)

Uspešna organizacija međunarodnih sportskih takmičenja po standardima međunarodnih

sportskih federacija.

Unapređenje smeštajnih kapaciteta – ekonomska komponenta

Organizovanje sportskih aktivnosti na nivou opštine

111

Projekti

Program sportskih manifestacija

Projekat “Olimpijade radnika”

Projekat “Dani sporta opštine Bečej”

Sportski turizam

Izgradnja hostela od 120 mesta za potrebe sportskog turizma, kako bi se rešio problem

smeštajnih kapaciteta

Lov, ribolov, seminari, edukacija...

formirati Fond sportskog dinara

Marketing sporta

o Izrada sajta, internet prezentacije, bilteni, brošure

Stvaranje uslova za zadovoljenje

potrebe svih građana za

rekreacijom i takmičenjem bez

obzira na pol, uzrast, rasnu,

versku pripadnost ili invaliditet;

Unaprediti uslove za masovnije učešće osoba sa invaliditetom u sportskim aktivnostima.

Podizati društvenu svest o značaju i ulozi sporta osoba sa invaliditetom.

Kontinuirana edukacija roditelja, predstavnika jedinica lokalne samouprave, obrazovnih

institucija i građana o značaju bavljenja sportom osoba sa invaliditetom i činjenici da su

osobe sa invaliditetom ravnopravni učesnici sportskih takmičenja

Ostvariti rodnu i polnu ravnopravnost i masovnost ženskog sporta i stvoriti sredinu u kojoj se

devojčice i žene društveno i socijalno afirmišu u sportskom radu na svim nivoima i osećaju

bezbedno u sportskim aktivnostima.

Sprovođenje programa informisanja o koristima bavljenja sportom i kontinuirana edukacija

o zdravstveno korisnim uticajima sporta na žensku populaciju svih starosnih grupa;

Organizovanje tribina i kampanja radi podizanja svesti trenera, sportskih rukovodilaca,

roditelja i sportista o ozbiljnosti problema nedovoljne angažovanosti žena u sportskim

organizacijama.

Povezivanje sistema školstva, omladinskih organizacija i privrednog sektora sa sportskim

organizacijama radi promovisanja ideje volonterizma.

MLADI Unapređenje kapaciteta lokalne

zajednice da zadovolji i odgovori

potrebama mladih

Razvijati saradnju mladih i obezbeđivati uslove za učešće u donošenju odluka kroz održiv

institucionalni okvir, a na osnovu potreba mladih i u partnerstvu sa mladima;

Kreiranje lokalnog akcionog plana politike za mlade

Otvaranje i rad Omladinskog kluba

Formiranje Saveta za prava deteta

Jačanje kapaciteta postojećih i formiranje novih nevladinih organizacija

Podsticati mlade da aktivno

učestvuju u društvu;

Izgrađivati sistem informisanja mladih na svim nivoima i u svim oblastima

Razvoj programa koji doprinose aktivnijem učešću mladih u društvu

112

Stimulisanje aktivne participacije dece i omladine i podizanje svesti o sopstvenoj

odgovornosti u kreiranju i realizaciji aktivnosti od njihovog interesa.

Unapređenje kvalitetnog

slobodno vreme mladih

pružanje podrške omladinskim inicijativama koje imaju za cilj ispunjavanje slobodnog vremena

mladih kvalitetnim i konstruktivnim sadržajem;

saradnja sa kulturnim institucijama na kreiranju programa za mlade;

kreiranje omladinskog festivala i saradnja na realizaciji postojećih (“Majske igre”);

Osnaživati mlade za inicijative i

aktivnosti koje su u skladu sa

osnovnim ciljevima održivog

razvoja i zdrave životne sredine

Promovisanje održivog ponašanja mladih

Promovisanje razvoja zdravih stilova života mladih

Unapređenje zapošljivosti

mladih

Promovisanje preduzetništva

113

Prioritet 7. Ljudski resursi


LJUDSKI RESURSI

povećati vrednost ljudskog

kapitala i stvoriti bazičnu podršku

za održivi razvoj opštine,

doprinoseći jačanju socijalne

kohezije i osećanja pripadnosti i

identiteta; kao i individualnog

razvoja i samoispunjenja

Povećanje kapaciteta ljudskih

resursa - Poboljšanje znanja,

veština i kompetencija

Povećati ulaganja u razvoj ljudskih resursa

Promovisanje koncepta doživotnog učenja - proces učenja koji se odvija tokom celog života

osobe radi ličnog razvoja, sticanja novih znanja i kompetencija, efikasnijeg prilagođavanja

novim životnim okolnostima, savremenim tehnologijama, saznanjima i dostignućima ljudskog

društva (uključuje sve oblike učenja, a ne samo formalno učenje u obrazovnim institucijama).

Povećati dostupnost novih tehnologija znatno većem broju građana

Programi informatičkog obrazovanja i korišćenja interneta

Unapređenje znanja, veština i kompetencija iz održivog razvoja

Podizanje nivoa medijske pismenosti građana.

razvijanjem individualnih sposobnosti građana da koriste, razumeju i kritički vrednuju

različite aspekte javnih glasila i medijskih sadržaja, kao i jačanjem pozitivnog uticaja na

faktore okruženja (podsticanje na medijsko obrazovanje, dostupnost raznovrsnih medija,

medijskih sadržaja i dr.).

Povećanje broja

visokoobrazovanog stanovništva,

posebno mladih

Promovisanje važnosti obrazovanja

Mere podrške

Promocija i razvoj održivog

ponašanja građana

Promocija aktivnog učešća i osnaživanja građana u svim aspektima društvenog života i

osnaživanje aktera za proces učešća.

Podizanje svesti o potrebi zaštite životne sredine i održivog razvoja

Promocija održivog ponašanja ljudi u potrošnji energije, vode, hrane, zaštiti prirode i čuvanja

biodivreziteta, kulturnih i drugih trajnih vrednosti u potrošnji

Podsticati veću efikasnost u korišćenju energije i resursa

korišćenje zdravih tehnologija (environmentaly sound)

korišćenje obnovljivih izvora energije

Promovisanje pozitivnih stavova prema održivim obrascima potrošnje kroz obrazovanje i

programe podizanja svesti

Osmišljavanje i sprovođenje kampanje u medijima za promociju solidarnosti sa starim licima i

marginalizovanim društvenim grupama

Promovisanje volonterizma kroz edukaciju i promotivne kampanje;

114

Podrška osnivanju i radu volonterskih organizacija

Podsticanje učešća dece, omladine i starih u sportu kroz volonterske aktivnosti;

115

Prioritet 8. Lokalna samouprava


LOKALNA SAMOUPRAVA

Funkcionalna, efikasna i

transparentna

lokalna samouprava spremna da

odgovori na izazove održivog

razvoja

Afirmisanje opštine

Bečej kao partnera za saradnju

na opštinskom,

regionalnom, pokrajinskom,

republičkom i

međudržavnom nivou

Razvijanje javno privatnog partnerstva

stvaranje normativnih preduslova za stvaranje javno-privatnog partnerstva

usvajanje principa dobre prakse

Unapređenje i razvoj partnerstva Opštine sa civilnim sektorom

stvaranje normativnih preduslova za stvaranje javno-privatnog partnerstva Uspostavljanje

zvaničnog registra nevladinih organizacija, imenovanje odgovorne osobe za rad sa NVO u

Opštini

usvajanje principa dobre prakse

Unapređenje participacije građana, a posebno ranjivih grupa da aktivno učestvuju u

donošenju odluka

osnivanje Građanskih saveta za pojedine oblasti pomenute u ovoj Strategiji, kao

evaluacijsko-kontrolni mehanizam građana u implementaciji i kasnijoj modifikaciji LA21

čime bi se povećala participativnost građana učešćem u tim Građanskim savetima

Pristup svim informacijama i mogućnost sudelovanja u postupcima lokalnog odlučivanja u

planiranju, implementaciji i kasnijoj modifikaciji LA21

Učešće u izradi, primeni i nadgledanju programa i projekata na svim nivoima, naročito kada

se donose planovi dugoročnog razvoja lokalnih samouprava, svi građani, a posebno Romi,

mladi, stari i OSI i predstavnici najosetljivijih kategorija stanovništva.

učešće građana u formulisanju, sprovođenju i vrednovanju javnih kulturnih politika.

Razvoj i jačanje partnerstva/saradnje javnog i privatnog sektora

Opštinski zvaničnici se periodično/po potrebi sastaju sa predstavnicima lokalne poslovne

zajednice sa ciljem da zajednički rešavaju bitna pitanja/probleme od opšteg značaja za

građane i privredu

Podrška razvoju poslovne infrastrukture (BID zone, poslovnih inkubatora, biznis klastera i

sl.)

Grad/Opština ima ugovore o poveravanju komunalnih delatnosti koje se finansiraju iz

budžeta zasnovane na normativima troškova

JKP dostavljaju opštini periodične izveštaje o radu u cilju utvrđivanja nivoa racionalnosti

poslovanja preduzeća

116

Identifikacija zajedničkih prioriteta i izrada i realizacija programa i

projekata sa partnerskim opštinama i drugim institucijama

uspostavljanje saradnje sa opštinama u okruženju i šire

potpisivanje protokola o saradnji na rešavanju zajedničkih problema

saradnja u izradi programa i projekata

zajednički nastupi na sajmovima, kongresima i drugim manifestacijama

zajednički nastupi prema donatorskim fondovima

Povezivanje i saradnja sa institucijama i organizacijama regionalnog i međunarodnog

karaktera

pristupanje regionalnim i međunarodnim organizacijama (turistički, kulturni, ekološki i

privredni klasteri, udruženja, asocijacije,…)

Institucionalno

jačanje lokalne

samouprave i

podizanje nivoa znanja

izabranih i

postavljenih lica

zaposlenih u

opštinskim upravama

Uspostavljanje održivog sistema stručnog usavršavanja koji će doprineti povećanju nivoa znanja

i veština državnih službenika neophodnih za ostvarivanje osnovnih postulata moderne državne

uprave.

Obrazovanje i usavršavanje stručnih kadrova, kako nosioca odlučivanja, tako i zaposlenih u

opštinskoj administraciji i javnim preduzećima, u cilju efikasnijeg, organizovanijeg i

koordinisanog rada:

Usvajanje i sprovođenje strategije obuke za zaposlene u jedinicama lokalne samouprave u

Republici Srbiji

- Postoji potreba da se uvedu antidiskriminacioni programi u planove stručne obuke

osoblja zaposlenog u javnim institucijama, tolerancija

- Obuka iz održivog razvoja

- Edukacija zaposlenih za pružanje usluga na jezicima u zvaničnoj upotrebi

- Učenje stranih jezika (engleski, nemački, italijanski,…)

- informatička obuka i upotreba savremenih informaciono-komunikacijskih tehnologija

- povezivanje opštinske uprave i javnih komunalnih preduzeća u jedinstven informacioni

sistem

- uvođenje novih softverskih i hardverskih rešenja u rad lokalne uprave

- edukacija kadrova za primenu novih tehnologija

Razvoj finansijskog menadžmenta u opštinama kroz obučavanje opštinske administracije i

nosilaca odlučivanja u JP i JKP u sprovođenju Zakona o koncesijama, finansijskom lizingu, itd.

Različite oblike (seminari, obuke, okrugli stolovi) radi jačanja institucija lokalne samouprave i

podizanje kapaciteta za kreiranje mere aktivne politike zapošljavanja na lokalnom nivou i prema

potrebama lokalnog tržišta rada.

Unapređenje znanja, veština i kompetencija iz održivog razvoja

117

Jačanje institucionalnih i kadrovskih kapaciteta za apsorpciju sredstava iz donatorskih

fondova

organizovanje seminara, edukacija i stručnog usavršavanja za osposobljavanje za pisanje

predloga projekata

formiranje tima za implementaciju i praćenje realizacije lokalne strategije održivog razvoja

Identifikacija zajedničkih prioriteta i izrada i realizacija programa i projekata sa partnerskim

opštinama i drugim institucijama

Implementacija savremenih informaciono komunikacionih tehnologija u svim segmentima

rada uprave, komunalnih usluga i u pravosuđu

izrada strategije razvoja informatike u opštini Bečej

Opština razvija neke oblik e-uprave (e-government)/razvoj e-uprave

- uspostavljanje ključnih poluga; (infrastruktura, el. identitet, potpis i dokument, el.

evidencije, katalizatori)

- automatizacija procesa; (unutarresorna automatizacija, razmena struktuiranih

dokumenata, reforma postupaka)

- uspostavljanje elektronskih javnih usluga; (portali, zajedničke usluge, pojedine usluge)

- razvoj kadrovskih potencijala. (informatička pismenost službenika, zapošljavanje IKT

stručnjaka)

povezivanje opštinske uprave i javnih komunalnih preduzeća u jedinstven informacioni

sistem

uvođenje novih softverskih i hardverskih rešenja u rad lokalne uprave

edukacija kadrova za primenu novih tehnologija

Postoji uvedena Internet i e-mail komunikacija u svakodnevno poslovanje u gradu/opštini

Na zvaničnoj Internet prezentaciji grada/opštine postoji portal za slanje pitanja, zahteva,

molbi i žalbi, na koje je grad/opština dužna da odgovori u roku od najviše 7 dana

KLER u svakodnevnom poslovanju koristi e-mail kao sredstvo komunikacije sa svojim

saradnicima, partnerima i klijentima (korisnicima usluga)

Usvajanje i primena posebnih

mera za podizanje kapaciteta

lokalne samouprave i privrede

Jačanje uloge i kapaciteta lokalne samouprave u održivim razvoju

Jačanje administrativnih kapaciteta za efikasnije sprovođenje strategija i propisa u oblasti

održivog razvoja i ostalih relevantnih strategija u cilju održivog korišćenja prirodnih resursa

i dobara na lokalnom nivou.

Institucionalno jačanje jedinica lokalne samouprave kroz:

- Osnivanje uprava za zaštitu životne sredine ili uprava za održivi razvoj;

- Osnivanje ili podršku rada opštinskih fondova za zaštitu životne sredine.

118

- Osnivanje lokalnih tela u cilju uključenja građana u proces implementacije i

modifikacije LA21

- Izrada i usvajanje strategija lokalnog ekonomskog razvoja (LER), sa pratećim

opštinskim odlukama i sa izgradnjom ili jačanjem institucija u okviru lokalne

samouprave, koje bi pratile izradu i sprovođenje strategije.

Povećanje dostupnosti podataka i informacija različitih indikatora održivog razvoja

- Uspostavljanje mreže za efikasno prikupljanje i obradu podataka za praćenje bitnih

indikatora

Program unapređenja rada inspekcijskih službi u ingerenciji lokalne samouprave kroz

njihovo opremanje, obuku i podsticanje preventivnog rada, kao i poboljšanje koordinacije sa

centralnim nivoom i međusektorske koordinacije na nivou opština

Promovisanje razvoja lokalnog menadžmenta za održivi razvoj putem izrade lokalnih

strateških i razvojnih planova

Izrada, usvajanje i sprovođenje lokalnih planova zaštite životne sredine (LEAP).

izgradnja svesti o DOP-u

podsticanje uvođenja nekih od standarda vezanih za DOP (ISO 9001, ISO 14001, HACCP i OHSAS

18001, ISO 22 000) u javnom i privatnom sektoru

Podizanje nivoa opšteg

poverenja građana u institucije

Smanjenje korupcije – Borba protiv korupcije u zdravstvu, obrazovanju i pravosuđu.

efikasna primenu antikorupcijskih propisa;

prevencija, koja podrazumeva otklanjanje mogućnosti za korupciju, i

podizanje svesti i obrazovanje javnosti, radi javne podrške za sprovođenje antikorupcijske

strategije.

- Dosledno sprovođenje propisa o slobodnom pristupu informacija od javnog značaja;

119

Sprovoditi politike koje teže

širem otvaranju medija na

lokalnom nivou i njihovom

razvoju u skladu sa interesima

zajednice, na principima

pluraliteta, transparentnosti I

odgovornosti.

zadovoljavanje potreba građana, bez diskriminacije, za informacijama i sadržajima iz svih

oblasti života: politike, privrede, kulture, umetnosti, obrazovanja, ekologije, sporta, razonode

obezbede raznovrsni i kvalitetni medijski sadržaji za sve pojedince i društvene grupe:

profesionalne, starosne, obrazovne, kao i sve manjinske grupe: etničke, religijske, jezičke i

seksualne, grupe sa posebnim potrebama i druge

proizvodnja i objavljivanje medijskih sadržaja namenjenih slepim i slabovidim osobama,

osobama oštećenog sluha i drugim osobama sa posebnim potrebama, kao i razvoj i unapređenje

tehničke infrastrukture koja bi takvim osobama olakšala pristup medijskim sadržajima.

podstaći projekte koji doprinose informisanju na jezicima nacionalnih manjina - konkursno

sufinansiranjem najkvalitetnijih projekata iz budžeta AP Vojvodine

unapređenje medijskog i novinarskog profesionalizma - Organizovati obuku novinara i urednika

na temu tolerancije, rodne ravnopravnosti i nasilja nad ženama, decom i ostalim značajnim

pitanjima.

Senzibilizacija i informisanje građana, uključujući i decu u odnosu na potrebe različitih ranjivih

kategorija stanovništva i njihova mobilizacija za zalaganje za izjednačavanje mogućnosti da ove

kategorije ravnopravno učestvuju u životu zajednice

Izgradnja lokalnog identiteta

zajednice

Brendiranje Opštine

postavljanjem urbanog mobilijara sa oznakama identiteta opštine (saobraćajne table na ulazima

u opštinu, klupe, igrališta...)

Planiranje i sprovođenje

preventivnih mera, spremnosti,

odgovora na vanredne situacije i

otklanjanje posledica istih

Smanjenja rizika od katastrofa

Unapređenje i povećanje nivoa kapaciteta Opštine

- Unapređenje ljudskih resursa i edukacija (unapređenje stručne kvalifikovanosti i

tehnološke discipline raspoloživih ljudskih resursa)

- obezbeđenje finansijskih resursa neophodnih za sprovođenje planova i programa i

uspostavljanje integrisanog sistema zaštite i spasavanja

- unapređena funkcionalna saradnja subjekata sistema zaštite i spasavanja na nacionalnom

i lokalnom nivou.

Izgradnja kulture bezbednosti

dobro i adekvatno informisanje građana o rizicima sa kojima se mogu suočiti i o mogućim

opcijama i merama koje mogu preduzeti u cilju smanjenja ugroženosti i bolje pripreme.

informacije o rizicima od katastrofa, kao i mogućnostima zaštite dostupne svima, a posebno

građanima u visoko rizičnim oblastima i kategorijama stanovništva sa posebnim potrebama;

razvijena svest i kultura bezbednosti građana u oblasti zaštite, spasavanja i smanjenja rizika

od katastrofa.

Umanjiti faktore rizika

120

procene rizika uključene u procese donošenja odluka na lokalnom nivou;

Spremnost za efikasno reagovanje

sačinjavanje eksternog plana zaštite od udesa na teritoriji nadležnosti Opštine Bečej

Pripremljenost može da obuhvati razne vrste aktivnosti, kao što su izrada planova za

reagovanje, stvaranje zaliha opreme i materijala, organizacija hitnih službi, sklapanje

„stand-by” ugovora, priprema cirkularnih saopštenja i procedura za upravljanje

informacijama, definisanje mehanizama koordinacije, obuka i zajedničke vežbe jedinica i

stanovništva.

Osnaživanje zajednice -

Povećanje učešća svih građana u

donošenju odluka od važnosti za

zajednicu

povećanje broja Roma zaposlenih u lokalnoj i državnoj upravi

nadležnih organa jedinica lokalne samouprave.

povećanje OSI zaposlenih u lokalnoj i državnoj upravi;

povećanje broja žena

Promovisanje i pomoć u uspostavljanju nevladinih organizacija

Unapređenje efikasnosti rada

kancelarije za lokalni ekonomski

razvoj (KLER)

Institucionalizacija i kontinuirana saradnja između gradonačelnika/predsednika opštine i KLER-

a

Blagovremeno informisanje i pružanje podrške lokalnoj poslovnoj zajednici i privlačenje

potencijalnih investitora (strani i domaći)

izrada promotivnih materijala (brošure, vodiči za investitore, prezentacije i sl.)

intenziviranje komunikacije sa potencijalnim investitorima (stranim i domaćim)

KLER rukovodi anketiranjem privrede / saznavanjem stavova poslovne zajednice u

poslednjih godinu dana

Aktivno učestvuje u procesu strateškog planiranja ekonomskog razvoja

Učešće u planiranju, implementaciji, praćenju i oceni realizacije akcionih planova za

sprovođenje strateških ciljeva

Aktivno saradnja sa institucijama višeg hijerarhijskog nivoa državne uprave u cilju poboljšanja

uslova za investiranje

Aktivna saradnja sa NSZ, udruženjima poslodavaca, preduzetnika

Uspostavljanje i održavanje sopstvene baze podataka

Pripremanje, pružanje podrške i nadgleda sprovođenja ekonomskih projekata

Obuka za projektni menadžment

Zaposleni u KLER-u aktivno se služe engleskim jezikom

Usavršavanje jezika zemalja koje su ocenjene kao strateški prioritet za privlačenje investicija

Postoji aktivna saradnja KLER-a i nadležne Regionalne razvojne agencije Bačka

121

Unapređenje rada Saveta za

Privredu i poljoprivredu

Unapređenje rada Saveta za Privredu i poljoprivredu

Unapređenje pružanja savetodavne podrške gradskim/opštinskim zvaničnicima vezane za pitanja

i probleme poslovne zajednice

Uključivanje poslovne zajednice u rad Saveta za Privredu i poljoprivredu - Najmanje 30%

članova Privrednog saveta predstavlja poslovnu zajednicu

Sastanci Privrednog saveta održavaju se najmanje jednom u tri meseca

Unapređenje saradnje Saveta za Privredu i poljoprivredu sa donosiocima odluka na lokalnom

nivou - Sugestije Saveta za Privredu i poljoprivredu se uzimaju u obzir prilikom donošenja

relevantnih odluka na lokalnom nivou

Povećana mogućnost pristupa

međunarodnom finansijskom

tržištu

Poboljšanje kreditne sposobnosti i kreditne opravdanosti

Opština je sposobna da dokumentuje i izračuna svoju kreditnu sposobnost

Opština se zadužuje u skladu sa usvojenim razvojnim dokumentima

VI. SISTEM UPRAVLJANJA I PRAĆENJA REALIZACIJE STRATEGIJE

Realizacija Strategije ne bi bila moguća bez uspostavljanja strukture i organizacije koja će

koordinirati aktivnosti na realizaciji Strategije. Uspešnost realizacije Strategije zavisi od

svih zainteresovanih strana i njihovog učešća u njenoj primeni. U tom smislu neophodno je

uspostaviti efikasan institucionalni okvira na svim nivoima.

Ključnu ulogu i odgovornost za koordinaciju i sprovođenje Strategije imaju predsednik

Opštine, Opštinsko veće i Kancelarija za lokalni ekonomski razvoj.

Aktivnosti kancelarija za LER odnose se na stručne, administrativne i operativne poslove

vezane za koordinisanje rada javnih preduzeća i lokalne uprave u procesu realizacije

projekata i aktivnosti iz akcionog plana, koordinaciju javnog, privatnog i civilnog sektora,

praćenje implementacije Strategije, redovno informisanje javnosti i promovisanje

aktivnosti u procesu ostvarivanja održivog razvoja.

Aktivno učešće Opštinskog veća, čiji su članovi zaduženi za određene sektore je ključno i

osiguraće veći stepen koordinacije između sektora, u cilju ostvarivanja što veće

racionalnosti u korišćenju budžetskih sredstava, saradnju sa donatorima, radi obezbeđenja

dodatnih sredstava za sprovođenje Akcionog plana, kao i jaku političku podršku za

strateške reforme.

Uspostavljena je grupa za monitoring koja se sastoji od predstavnika radnih grupa i

lokalnih partnera van opštinske uprave koji su učestvovali u izradi strategije a koji su

dobro upoznati sa ciljevima i zadacima Strategije. Zadatak Grupe je praćenje i kontrola

sprovođenja Strategije u cilju osiguranja uspešne implementacije Strategije. Grupa za

monitoring Strategije će se sastajati u redovnim vremenskim intervalima – najmanje tri

puta godišnje, a po potrebi i češće.

123

VII. ANEKSI

ANEKS I – PROFIL OPŠTINE BEČEJ

ANEKS II – AKCIONI PLAN

Date post:	16-Nov-2021
Category:	Documents
Upload:	others
View:	3 times
Download:	0 times

Strategija održivog razvoja opštine Bečej

Documents