Date post: | 20-Jul-2015 |
Category: |
Documents |
Upload: | hanh-xuan-bui |
View: | 216 times |
Download: | 3 times |
5/17/2018 TCVN 4199 1995 - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/tcvn-4199-1995 1/12
Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 4199 : 1995
§Êt x©y dùng - Ph|¬ng ph¸p x¸c ®Þnh søc chèng c¾t
trong phßng thÝ nghiÖm ë m¸y c¾t ph¼ngSoil - Laboratory method of determination of shear resistance in a shear box apparatus
Tiªu chuÈn nµy quy ®Þnh ph|¬ng ph¸p x¸c ®Þnh søc chèng c¾t cña ®Êt lo¹i sÐt vµ ®Êtlo¹i c¸t cã kÕt cÊu nguyªn hoÆc ®|îc chÕ bÞ trong phßng thÝ nghiÖm, ë m¸y c¾t theomét mÆt ph¼ng ®Þnh tr|íc, dïng cho x©y dùng .
Tiªu chuÈn nµy kh«ng ¸p dông cho ®Êt c¸t th« vµ ®Êt sái s¹n, ®Êt lo¹i sÐt ë tr¹ng th¸ich¶y vµ bÞ ch¶y d|íi t¸c dông cña ¸p lùc th¼ng ®øng ¬ ≤ l.l05 N/m2 (l KG/cm2) trong®iÒu kiÖn në h«ng.
1. Quy ®Þnh chung
1.1. Søc chèng c¾t τ cña ®Êt lµ ph¶n lùc cña nã ®èi víi ngo¹i lùc øng víi lóc ®Êt b¾t ®ÇubÞ ph¸ ho¹i vµ tr|ît lªn nhau theo mét mÆt ph¼ng nhÊt ®Þnh.
1.2. Søc chèng c¾t cña cïng mét lo¹i ®Êt sÏ kh«ng gièng nhau, tïy theo tr¹ng th¸i vËt lÝ cña nã (møc ®é ph¸ ho¹i cÊu tróc tù nhiªn, ®é chÆt, ®é Èm), còng nh| ®iÒu kiÖn thÝ nghiÖm (ph|¬ng ph¸p thÝ nghiÖm, c¬ cÊu m¸y mãc, kÝch th|íc mÉu thÝ nghiÖm, tèc®é c¾t v.v…).
1.3. §Ó nhËn ®|îc kÕt qu¶ tin cËy nhÊt, thÝ nghiÖm x¸c ®Þnh søc chèng c¾t ph¶i ®|îc tiÕnhµnh trong ®iÒu kiÖn gÇn gièng víi ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña ®Êt d|íi c«ng tr×nh hoÆctrong th©n c«ng tr×nh.
1.4.
Søc chèng c¾t τ cña mÉu ®Êt lµ øng suÊt tiÕp tuyÕn nhá nhÊt, ®|îc tÝnh theo c«ngthøc (1):
Víi øng suÊt nµy, mÉu ®Êt bÞ c¾t theo mét mÆt ph¼ng ®Þnh tr|íc d|íi ¸p lùc th¼ng®øng σ theo c«ng thøc (2):
Trong ®ã :
P vµ Q lÇn l|ît lµ lùc ph¸p tuyÕn vµ lùc tiÕp tuyÕn víi mÆt c¾t, tÝnh b»ngNiut¬n;
F – diÖn tÝch mÆt c¾t, tÝnh b»ng centimÐt vu«ng.
1.5. Quan hÖ gi÷a søc chèng c¾t τ vµ ¸p lùc th¼ng ®øng trªn mÆt ph¼ng c¾t ®|îc biÓudiÔn b»ng ph|¬ng tr×nh (3);
τ = σtgϕ + C
Trong ®ã :tgϕ - tang gãc ma s¸t trong cña ®Êt;
F
Q=τ
F
p
=σ
5/17/2018 TCVN 4199 1995 - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/tcvn-4199-1995 2/12
Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 4199 : 1995
C – lùc dÝnh ®¬n vÞ cña ®Êt lo¹i sÐt, hoÆc th«ng sè tuyÕn tÝnh cña ®Êt lo¹i c¸t,
tÝnh b»ng Niut¬n trªn mÐt vu«ng hay (KG/cm2)
§Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ tgϕ vµ C cña ®Êt, cÇn ph¶i tiÕn hµnh x¸c ®Þnh τ øng víi Ýt nhÊt lµ3 trÞ sè kh¸c nhau cña ¬ ®èi víi cïng mét ph|¬ng ph¸p thÝ nghiÖm.
Chó thÝch : §Ó t×m gi¸ trÞ tÝnh to¸n tg ϕ vµ C cña ®Êt thuéc mét líp, cÇn ph¶i cã Ýt nhÊt 6lÇn x¸c ®Þnh τ cho mçi gi¸ trÞ σ ®èi víi cïng mét ph|¬ng ph¸p thÝ nghiÖm.
1.6. C¸c ph|¬ng ph¸p x¸c ®Þnh søc chèng c¾t cÇn ph¶i ®|îc quy ®Þnh trong tõng tr|ênghîp cô thÓ, phô thuéc vµo :
- Giai ®o¹n thiÕt kÕ vµ lo¹i c«ng tr×nh;
- §iÒu kiÖn lµm viÖc cña ®Êt trong quan hÖ víi c«ng tr×nh;
- Thµnh phÇn, ®Æc ®iÓm cÊu tróc, tr¹ng th¸i vµ tÝnh chÊt cña ®Êt.
1.7. Tïy theo t|¬ng quan gi÷a tèc ®é truyÒn lùc nÐn vµ lùc c¾t, cïng ®iÒu kiÖn tho¸tn|íc cña mÉu ®Êt khi thÝ nghiÖm, cã thÓ ph©n biÖt c¸c ph|¬ng ph¸p (s¬ ®å) chÝnhsau ®©y ®Ó x¸c ®Þnh søc chèng c¾t:- Kh«ng nÐn tr|íc (kh«ng tho¸t n|íc, kh«ng cè kÕt), ®|a c¾t nhanh -®|îc gäi lµ c¾t
nhanh kh«ng cè kÕt;
- NÐn tr|íc ®Õn æn ®Þnh (tho¸t n|íc, cè kÕt), råi c¾t chËm - ®|îc gäi lµ c¾t chËm cè kÕt;
- NÐn tr|íc ®Õn æn ®Þnh (tho¸t n|íc, cè kÕt), råi c¾t nhanh - ®|îc gäi lµ c¾t nhanhcè kÕt.
1.8. ViÖc lµm b·o hßa mÉu ®Êt thÝ nghiÖm b»ng n|íc vµ nÐn mÉu tr|íc ph¶i ®|îc tiÕnhµnh phï hîp víi ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña ®Êt d|íi c«ng tr×nh hoÆc trong th©n c«ng
tr×nh.§Ó lµm b·o hßa c¸c mÉu ®Êt b»ng n|íc nh»m x¸c ®Þnh τ ë tr¹ng th¸i b·o hoµ, nªndïng lo¹i n|íc uèng ®|îc. §èi víi c¸c mÉu ®Êt cã chøa muèi dÔ hßa tan (Na, Mg,K), th× lµm b·o hßa b»ng n|íc d|íi ®Êt ë chç lÊy mÉu, hoÆc b»ng lo¹i n|íc cã tÝnhthµnh phÇn hãa häc gièng víi n|íc d|íi ®Êt.
Thêi gian lµm b·o hßa mÉu ®Êt kh«ng Ýt h¬n :
- l0 phót ®èi víi ®Êt c¸t;
- 6 giê ®èi víi c¸t pha vµ sÐt pha cã chØ sè dÎo I p kh«ng lín h¬n 12;
- 12 giê ®èi víi sÐt pha cã Ip lín h¬n 12 vµ sÐt cã Ip kh«ng lín h¬n 22 ,
- 24 giê ®èi víi sÐt cã Ip tõ 23 ®Õn 35 ;
- 48 giê ®èi víi sÐt cã Ip lín h¬n 35.
ViÖc nÐn tr|íc c¸c mÉu ®Êt th«ng th|êng (cã chØ sè sÖt B < 0,75) cã thÓ tiÕn hµnh ë m¸y nÐn riªng hoÆc trùc tiÕp ë hép m¸y c¾t.
Khi nÐn tr|íc mÉu, t¨ng lùc nÐn lÇn l|ît theo tõng cÊp t|¬ng øng víi ¸p lùc th¼ng®øng σ. Gi¸ trÞ mçi cÊp phô thuéc vµo tr¹ng th¸i cña ®Êt.
§èi víi ®Êt lo¹i sÐt cã ®é sÖt B lín h¬n 1, c¸c cÊp lÇn l|ît nh| sau :
0,3 x 105 ; 0,5 x 105 ; 0,75 x l05 N/m2 vµ l,0 x l05N/m2, sau ®ã mçi cÊp lµ 0,5 x
l05
N/m2
(0,5 KG/cm2
) Cho ®Õn gi¸ trÞ ¸p lùc cuèi cïng. §èi víi ®Êt lo¹i sÐt
5/17/2018 TCVN 4199 1995 - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/tcvn-4199-1995 3/12
Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 4199 : 1995
cøng, nöa cøng vµ dÎo cøng (cã ®é sÖt B nhá h¬n 0,50) vµ ®Êt c¸t th× t¨ng theo cÊp0,5 x 105N/m2 (0,5 KG/cm2) cho ®Õn khi ®¹t 3,0 x 105 N/m2 (3KG/cm2); sau dã tiÕptôc t¨ng mçi cÊp 1 x l05 N/m2 (l KG/cm2) cho ®Õn gi¸ trÞ ¸p lùc cuèi cïng.
Mçi cÊp ¸p lùc trung gian ®|îc gi÷ kh«ng Ýt h¬n :
- 5 phót ®èi víi ®Êt c¸t;- 30 phót ®èi víi ®Êt lo¹i sÐt.
CÊp cuèi cïng ®|îc gi÷ ®Õn khi ®¹t tíi æn ®Þnh quy |íc vÒ biÕn d¹ng. BiÕn d¹ng nÐncña mÉu ®Êt ®¹t tíi æn ®Þnh quy |íc, nÕu gi¸ trÞ cña nã kh«ng v|ît qu¸ 0,0lmm saumét thêi gian kh«ng Ýt h¬n :
- 5 phót ®èi víi ®Êt c¸t;
- 3 giê ®èi víi c¸t pha;
- 12 giê ®èi víi sÐt pha vµ sÐt.
Chó thÝch :
1) §èi víi sÐt pha cã thÓ xem lµ ®· ®¹t tíi æn ®Þnh vÒ biÕn d¹ng, nÕu thêi gian t¸c dông ¸plùc lªn mÉu kh«ng Ýt h¬n 24 giê. §èi víi sÐt cã chØ sè dÎo I p lín h¬n 30 vµ sÐt mÒm yÕuth× ph¶i kÐo dµi thêi gian quy ®Þnh (®Ó biÕn d¹ng kh«ng v|ît qu¸ 0,01mm) trong 24 giê.
2) NÕu mÉu ®Êt ®|îc nÐn tr|íc ë thiÕt bÞ riªng ®Õn 6n ®Þnh quy |íc, th× khi dì mÉu chuyÓnsang hép c¾t ®Ó tiÕn hµnh c¾t còng ph¶i nÐn l¹i theo tõng cÊp ¸p lùc 0,5 x 105 N/m 2 cho®Õn khi ®¹t gi¸ trÞ 2,0 x 10 5 N/m 2 (2 KG/cm 2), sau ®ã tiÕp tôc t¨ng theo cÊp 1 x 105 N/m 2
(lKG/cm2) cho ®Õn gi¸ trÞ ¸p lùc ®· t¸c dông ë thiÕt bÞ nÐn tr|íc. Thêi gian gi÷ mçi cÊp¸p lùc nÐn trung gian trªn hép c¾t lµ:
- 2 phót ®èi víi ®Êt c¸t ;
- 5 phót ®èi víi ®Êt lo¹i sÐt ;- riªng cÊp cuèi ®|îc gi÷ trong thêi gian :
- 5 phót ®èi víi ®Êt c¸t ,
- 30 phót ®èi víi c¸t pha ;
- 1 giê ®èi víi sÐt pha vµ sÐt.
1.9. Ph¶i quy ®Þnh tr|íc lo¹i mÉu thÝ nghiÖm (nguyªn tr¹ng hoÆc chÕ bÞ ë ®é chÆt - ®éÈm yªu cÇu), ph|¬ng ph¸p (s¬ ®å) c¾t, gi¸ trÞ c¸c cÊp ¸p lùc nÐn σ sè lÇn thÝ nghiÖmlÆp (thö nghiÖm song song), v.v.
Gi¸ trÞ ¸p lùc nÐn (th¼ng ®øng) nhá nhÊt ph¶i b»ng ¸p lùc thiªn nhiªn; gi¸ trÞ ¸p lùcth¼ng ®øng lín nhÊt ph¶i lín h¬n tæng ¸p lùc thiªn nhiªn vµ ¸p lùc do c«ng tr×nhtruyÒn thèng.
Sè lÇn thÝ nghiÖm lÆp cho gi¸ trÞ σ ®|îc quy ®Þnh theo yªu cÇu cña nhiÖm vô kh¶os¸t.
Chó thÝch :
1. Gi¸ trÞ ¸p lùc nÐn nhá nhÊt nªn xuÊt ph¸t tõ ®é bÒn kiÕn tróc cña ®Êt : lÊy b»ng trÞ sè t¶i träng b¾t ®Çu g©y ra biÕn d¹ng tøc thêi cña mÉu thÝ nghiÖm 0,01mm. Gi¸ trÞ ¸p lùcnÐn lín nhÊt t¸c dông lªn mÉu ®Êt ®èi víi s¬ ®å c¾t nhanh kh«ng nÐn tr|íc ph¶i b¶oqu¶n kh«ng lµm ®Êt bÞ ph¸ ho¹i kÕt cÊu vµ ngoµi qua khe hë gi÷a hai phÇn cña hép c¾t.
Gi¸ trÞ nµy phô thuéc vµo tr¹ng th¸i cña ®Êt; ®èi víi ®Êt yÕu, th|êng chØ tõ 1 ®Õn 2 KG/cm 2; ®èi víi ®Êt dÎo cøng, nöa cøng : 2÷ 3 KG/cm 2; ®èi víi ®Êt cøng: 3 ÷ 4 KG/cm 2,
5/17/2018 TCVN 4199 1995 - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/tcvn-4199-1995 4/12
Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 4199 : 1995
cã thÓ tíi 6KG/cm 2. Tõ ®ã sÏ ®Þnh ra gi¸ trÞ c¸c cÊp gi¸ trÞ c¸c cÊp trung gian t|¬ng øng.
2. §Ó tiÕn hµnh thÝ nghiÖm lÆp, cho phÐp dïng c¸c mÉu c¾t ra tõ c¸c khèi mÉu kh¸c nhaulÊy ë cïng mét líp ®Êt. §èi víi tr|êng hîp cã nÐn tr|íc bëi mét cÊp ¸p lùc nµo ®ã, nÕunh| n¨ng thiÕt bÞ cho phÐp, cã thÓ dïng ngay mÉu ®Êt võa c¾t xong ®Ó c¾t thªm lÇn n÷a
theo mÆt ph¼ng kh¸c vµ lµm kÕt qña thÝ nghiÖm cho trÞ ¸p lùc nÐn ®ã. 1.10. Lùc c¾t cã thÓ ®|îc truyÒn lªn mÉu ®Êt thµnh tõng cÊp hoÆc t¨ng liªn tôc.
Khi c¾t chËm, t¨ng lùc c¾t thµnh tõng cÊp; trÞ sè mçi cÊp kh«ng v|ît qu¸ 5% ¸p lùcnÐn t|¬ng øng dïng khi c¾t. ChØ truyÒn cÊp lùc c¾t sau lªn mÉu, khi ®· ®¹t ®Õn æn®Þnh quy |íc vÒ biÕn d¹ng c¾t ∆L : kh«ng v|ît qu¸ 0,0lmm/phót. Còng cã thÓ t¨ngliªn tôc lùc c¾t, víi ®iÒu kiÖn : ®¶m b¶o tèc ®é c¾t (thÓ hiÖn qua biÕn d¹ng ngang)kh«ng qu¸ 0,0lmm/phót.
Chó thÝch :
1. §èi víi m¸y c¾t øng biÕn, ®Ó ®¶m b¶o tèc ®é c¾t 0,01mm/phót th× trong 20 phót tay
quay chØ ®|îc quay 1 vßng. Muèn thÕ nªn thay ph|¬ng ph¸p quay tay b¨ng m«t¬ cãhép ®iÒu chØnh tèc ®é ®Ó truyÒn ®Òu ®Æn lùc c¾t cho m¸y.
2. Khi c¾t nhanh, viÖc truyÒn lùc c¾t ®|îc thùc hiÖn nh| sau: §èi víi m¸y c¾t øng lùc, cø c¸ch 15 ÷ 20 gi©y t¨ng lùc c¾t mét lÇn, sao cho qu¸ tr×nh c¾t kÕt thóc trong kho¶ng tõ 4®Õn 5 phót; sau mçi lÇn t¨ng lùc c¾t mét lÇn. Lóc ®Çu t¨ng lùc c¾t mçi lÇn b»ng 7 ÷ 10¸p lùc th¼ng ®øng ; khi biÕn d¹ng ngang do mét cÊp nµo ®ã lín gÊp tõ 1,5 ®Õn 2 lÇn ®ocÊp tr|íc , th× chØ t¨ng tõ 4 ®Õn 6% ¸p lùc th¼ng ®øng .
§èi víi m¸y c¾t øng biÕn, cÇn xoay ®Òu tay quay tõ 8 ®Õn 12 gi©y mét vßng, nÕu mÉu ®Êt cã®|êng kÝnh tõ 60 ®Õn 80mm.
1.11.
§Ó x¸c ®Þnh søc chèng c¾t cña ®Êt, th|êng dïng c¸c mÉu trô trßn víi ®|êng kÝnhkh«ng nhá h¬n 64mm vµ chiÒu cao b»ng tõ 1/ 3 ®Õn l/2 ®|êng kÝnh.
Chó thÝch :
1. §èi víi ®Êt lo¹i sÐt ®ång nhÊt, cho phÐp dïng c¸c mÉu cã ®|êng kÝnh kh«ng nhá h¬n 50mm.
3. §èi víi ®Êt cã kÕt cÊu ph¸ ho¹i, cho phÐp dïng c¸c mÉu cã d¹ng khèi ch÷ nhËt víi tØ lÖgi÷a c¹nh nhá vµ c¹nh lín lµ 1 : 1,5, tiÕt diÖn mÉu lín h¬n 40cm 2 vµ chiÒu cao b»ng 1/2c¹nh nhá .
1.12. ViÖc ®o biÕn d¹ng ®øng (nÐn) vµ biÕn d¹ng ngang (c¾t) cña mÉu ®|îc tiÕn hµnh víi®é chÝnh x¸c ®Õn 0,01mm ; c¸c phÐp c©n ®|îc tiÕn hµnh víi ®é chÝnh x¸c ®Õn 0,01g.
C¸c kÕt qu¶, x¸c ®Þnh τ còng nh| viÖc tÝnh to¸n tgϕ vµ C ®|îc biÓu diÔn víi ®échÝnh x¸c hai sè lÎ thËp ph©n ; ϕ - víi ®é chÝnh x¸c ®Õn 10 (mét ®é).
2. ThiÕt bÞ thÝ nghiÖm
2.1. C¸c m¸y c¾t mét mÆt ph¼ng ®|îc chia lµm hai lo¹i theo c¸ch t¨ng lùc c¾t:
C¸c m¸y lo¹i A- lùc c¾t t¸c dông trùc tiÕp, ®|îc t¨ng tõng cÊp (m¸y c¾t øng lùc), ®Ót¨ng t¶i cã thÓ dïng träng l|îng n|íc hoÆc bi ch×.
C¸c m¸y lo¹i B - lùc c¾t t¸c ®éng gi¸n tiÕp, ®|îc t¨ng liªn tôc theo tèc ®é cho tr|íc(m¸y c¾t øng biÕn).
Chó thÝch : §èi víi c¸c m¸y lo¹i B, cã thÓ c¬ khÝ ho¸ viÖc truyÒn lùc c¾t nhê hÖ thèng quay b»ng ®iÖn cã hép ®iÒu chØnh tèc ®é, hoÆc c¸c hÖ thèng c¬ häc kh¸c. §Ó c¾t ®Êt yÕu,c¸c m¸y ph¶i cã hÖ thèng truyÒn lùc th¼ng ®øng trùc tiÕp tõ cÊp ¸p lùc 1 x 10 4 N/m 2
5/17/2018 TCVN 4199 1995 - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/tcvn-4199-1995 5/12
Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 4199 : 1995
(0,1KG/cm 2) hoÆc c¸c vßng øng biÕn ®o ®|îc biÕn d¹ng ngang ë øng suÊt c¾t 5 x 10 2 N/m 2 (0,005 KG/cm 2)
2.2. Hép c¾t ph¶i bao gåm phÇn kh«ng di ®éng ë phÝa trªn vµ phÇn di ®éng ë d|íi. §èivíi ®Êt lo¹i sÐt, cho phÐp dïng lo¹i m¸y cã phÇn tr|ît di ®éng ë phÝa trªn vµ phÇnkh«ng di ®éng ë phÝa d|íi.
CÊu t¹o cña hép c¾t cÇn ph¶i b¶o ®¶m :
Lùc c¾t Q t¸c dông ®óng trªn mÆt ph¼ng vµ ®óng trªn trôc ®èi xøng cña hép ®ùngmÉu ®Êt;
Cã thÓ thªm hoÆc bít n|íc ë hép c¾t, còng nh| gi÷ ®|îc ®é Èm cña mÉu trong qu¸tr×nh thÝ nghiÖm (ë ®iÒu kiÖn tù nhiªn hoÆc cho tr|íc);
Cã kh¶ n¨ng hiÖu chØnh, x¸c ®Þnh lùc ma s¸t gi÷a phÇn kh«ng di ®éng vµ phÇn di®éng cña hép c¾t theo c¸c trÞ øng suÊt ph¸p.
2.3. Hép c¾t ph¶i ®|îc l¾p trªn ®Õ lo¹i trõ c¸c t¸c dông ®éng bªn ngoµi, l¾p ®|îc ®ånghå ®o biÕn d¹ng ®øng vµ biÕn d¹ng ngang. Khi dïng m« t¬ ®iÖn vµ hép sè, ph¶i l¾pchóng riªng trªn mét ®Õ v÷ng. Khi nÐn tr|íc mÉu ®Êt trùc tiÕp ë hép c¾t trong ®iÒukiÖn b·o hoµ n|íc, ph¶i dïng vÝt h·m ®Ó gi÷ khái tr|¬ng në.
2.4. Dao vßng c¾t, nÐn cña m¸y øng lùc nªn gåm hai phÇn cã thÓ l¾p cøng l¹i ®|îc víinhau khi chuÈn bÞ vµ nÐn tr|íc mÉu.
Víi nh÷ng mÉu ®Êt kh«ng tù gi÷ ®|îc h×nh d¹ng, ph¶i l¾p thªm vµo dao vßng mét®¸y cøng cã nhiÒu lç rçng nhá.
2.5. TÊm nÐn truyÒn lùc th¼ng ®øng lªn mÉu cÇn b¶o ®¶m cho ®|îc thªm n|íc vµo mÉuhoÆc tho¸t n|íc tõ mÉu ra dÔ dµng.
2.6. M¸y dïng ®Ó nÐn tr|íc cÇn cã thiÕt bÞ c¸nh tay ®ßn, ®¶m b¶o ®Ó lùc ®|îc ®Æt ë
chÝnh t©m cña mÉu trong hép nÐn. M¸y ph¶i cã c¸c bé phËn ®Ó nÐn mÉu b·o hoµn|íc (trong tr¹ng th¸i ngËp n|íc) vµ nÐn ë ®é Èm tù nhiªn hoÆc ®é Èm cho tr|íc,còng nh| ®o ®|îc biÕn d¹ng nÐn cña mÉu. Cô thÓ, m¸y nÐn cÇn ph¶i cã.
Hép ®Ó lµm b·o hßa n|íc cho mÉu ®Êt vµ vÝt h·m ®Ó lo¹i trõ kh¶ n¨ng tr|¬ng në cña®Êt trong qu¸ tr×nh lµm |ít mÉu.
ThiÕt bÞ b¶o ®¶m gi÷ ®é Èm tù nhiªn hoÆc ®é Èm cho tr|íc trong qua tr×nh nÐn
§ång hå ®o biÕn d¹ng nÐn cña mÉu ®Êt.
2.7. PhÇn hép c¾t, hép nÐn vµ c¸c bé phËn kh¸c tiÕp xóc víi n|íc ph¶i lµm b»ng vËt liÖukh«ng gØ.
2.8.
§ång hå ®o biÕn d¹ng ®øng vµ biÕn d¹ng ngang cña mÉu ®Êt ph¶i ®|îc l¾p trªn ®Õ cøng, cã hå s¬ hiÖu chØnh, b¶o ®¶m ®é chÝnh x¸c ®Õn 0,01mm.
2.9. Vßng ®o lùc ngang trong m¸y c¾t øng biÕn ph¶i cã ®é biÕn d¹ng ®µn håi tèt d|íi t¸cdông cña ¸p lùc lín h¬n 2 x 103N/m2 (0,02KG/cm2) vµ nhá h¬n 6 x 105 N/m2(6KG/cm2).
Chó thÝch: Khi c¾t ®Êt yÕu, ph¶i dïng vßng ®o øng biÕn co ®é biÕn d¹ng ®µn håi tèt trong kho¶ng ¸p lùc tõ 5 x 10 2 ®Õn 3 x 10 5N/m 2 (0,005 ®Õn 3 KG/cm 2)
2.10. Qu¶ c©n dïng ®Ó t¨ng lùc th¼ng ®øng ph¶i cã c¸c cÊp 0,1 x 105 ; 0,25 x l05 ; 0,5 xl05 N/m2 (0,l ; 0,25 ; 0,50 vµ l0 KG/cm2)
§Ó t¨ng lùc c¾t trong c¸c m¸y lo¹i A (®iÒu 2.1, cÇn ph¶i cã nhiÒu qu¶ c©n 50g, 100gvµ 200g.
5/17/2018 TCVN 4199 1995 - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/tcvn-4199-1995 6/12
Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 4199 : 1995
2.11. C¸c m¸y c¾t, m¸y nÐn cÇn ®|îc ®Æt trong phßng cã nÒn v÷ng ch¾c, kh«ng bÞ rung®éng vµ c¸ch xa c¸c thiÕt bÞ nhiÖt.
2.12. Tr|íc khi lµm viÖc, c¸c m¸y c¾t ph¶i ®|îc kiÓm tra vµ hiÖu chØnh. ViÖc hiÖu chØnhm¸y c¾t tiÕn hµnh theo h|íng dÉn ë phô lôc cña tiªu chuÈn nµy.
Mçi n¨m, Ýt nhÊt ph¶i hai lÇn hiÖu chØnh vßng øng biÕn vµ hiÖu chØnh m¸y c¾t ®Ó x¸c®Þnh trÞ sè lùc ma s¸t øng víi c¸c cÊp ¸p lùc kh¸c nhau.
Chó thÝch : Truíc khi thÝ nghiÖm, m¸y c¾t øng lùc ph¶i ®|îc kiÓm tra: møc n»m ngang cñam¸y møc n»m ngang cña d©y c¸p, ®iÓm truyÒn lùc ngang vµ mÆt c¾t; ®é th¨ng b»ng vµ ®énh¹y cña c¸c c¸nh tay ®ßn truyÒn lùc ®øng vµ lùc ngang.
3. ChuÈn bÞ mÉu thÝ nghiÖm.
3.1. §Ó x¸c ®Þnh søc chèng c¾t (r), ph¶i chuÈn bÞ mét sè mÉu (vÒ sè l|îng mÉu thÝ nghiÖm, xem §iÒu l.5 cña tiªu chuÈn nµy), l¾p s½n vµ t¹o khe hë gi÷a hai phÇn hépc¾t. §é lín cña khe hë kh«ng qu¸ lmm.
C¸c mÉu thÝ nghiÖm cã kÕt cÊu nguyªn vµ ®é Èm tù nhiªn ®|îc chuÈn bÞ b»ng c¸chc¾t tõ mÉu ®Êt nguyªn tr¹ng ra tõng khèi vµ lÊy vµo c¸c dao vßng c¾t theo ph|¬ngph¸p x¸c ®Þnh khèi l|îng thÓ tÝch b»ng dao vßng. §ång thêi víi viÖc c¾t mÉu ®Êt,cÇn lÊy ®Êt ®Ó x¸c ®Þnh ®é Èm.
MÆt d|íi vµ trªn cña mÉu ®Êt ph¶i ®|îc g¹t ph¼ng, ngang mÐp dao vßng vµ ®Æt giÊythÊm ®· lµm Èm tr|íc. §Ó c¾t nhanh kh«ng tho¸t n|íc, ph¶i thay giÊy thÊm b»nggiÊy can (hoÆc nil«ng máng).
Víi mÉu c¾t (kh«ng gi÷ ®|îc h×nh d¹ng), th× chuÈn bÞ b»ng c¸ch ®æ c¸t ë tr¹ng th¸ikh« giã vµo dao vßng l¾p trong hép c¾t cã ®¸y cøng víi nhiÒu lç rçng nhá (®iÒu 2.4)
Ph¶i ®æ c¸t nh| thÕ nµo ®Ó dao vßng ®|îc ®Çy hoµn toµn theo ®óng yªu cÇu ®é chÆt.
Khèi l|îng (m) cña c¸t ®æ vµo, tÝnh b»ng gam, ®|îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc (4).m = γk.v (4)
Trong ®ã :
yk -khèi l|îng thÓ tÝch kh«, tÝnh b»ng gam trªn centimÐt khèi;
v - thÓ tÝch trong cña dao vßng hép c¾t, tÝnh b»ng centimÐt khèi.
C¸c mÉu ®Êt lo¹i sÐt cã kÕt cÊu ph¸ ho¹i vµ ®é chÆt, ®é Èm cho tr|íc ®|îc chuÈn bÞnh| sau:
§æ mÉu ®Êt vµo mét c¸i ®Üa ®· biÕt tr|íc khèi l|îng (®Üa b»ng sø hoÆc kim lo¹i), thÓ
tÝch ®Êt lÊy b»ng hai lÇn thÓ tÝch dao vßng hép c¾t, nghiÒn ®Êt b»ng chµy bäc cao su®Ó lµm vôn c¸c hßn lín h¬n 8mm vµ x¸c ®Þnh ®é Èm W0. C©n ®Üa cã chøa ®Êt, råi trõ ®i khèi l|îng ®Üa, sÏ x¸c ®Þnh ®|îc khèi l|îng ®Êt (m0) tÝnh b»ng gam;
Khèi l|îng ®Êt m1, tÝnh b»ng gam, øng víi ®é Èm cho tr|íc W l ®|îc tÝnh to¸n tõ m0
vµ W0, theo c«ng thøc (5) :
Trong ®ã :
W0- ®é Èm cña ®Êt lóc lÊy mÉu, tÝnh b»ng phÇn tr¨m;
W1 - ®é Èm cho tr|íc cÇn ph¶i chÕ bÞ, tÝnh b»ng phÇn tr¨m
( )
0
10
101,01
01,01
W
W mm
+
+=
5/17/2018 TCVN 4199 1995 - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/tcvn-4199-1995 7/12
Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 4199 : 1995
NÕu ®é Èm cña ®Êt W0 nhá h¬n ®é Èm cho tr|íc Wl th× cÇn thªm n|íc ; nÕu lín h¬nth× hong kh« ®Êt trong kh«ng khÝ cho ®Õn khi khèi l|îng cña nã b»ng m1. Khèi l|îngcña n|íc cÇn thªm vµo hoÆc bít ®i ®|îc x¸c ®Þnh b»ng l|îng sai kh¸c gi÷a m0 vµ m1.Sau mçi lÇn thªm n|íc, ph¶i trén ®Êt l¹i cÈn thËn, lóc hong kh« còng th|êng xuyªn®µo ®Êt b»ng que.
TiÕn hµnh chÕ bÞ mÉu (t¹o mÉu) b»ng c¸ch lÊy mét khèi l|îng ®Êt ®· chuÈn bÞ nh| trªn cho vµo dao vßng hép c¾t. Khèi l|îng ®Êt m cÇn ®Ó ®æ ®Çy vµo dao vßng hép c¾tøng víi ®é chÆt e vµ ®é Èm cho tr|íc W1 ®|îc tÝnh theo c«ng thøc (6):
Trong ®ã :
V- thÓ tÝch trong cña dao vßng hép c¾t, tÝnh b»ng centimÐt khèi;
W1- ®é Èm cho tr|íc, tÝnh b»ng phÇn tr¨m;e – hÖ sè rçng øng víi ®é chÆt cho tr|íc;
ρ - khèi l|îng riªng cña ®Êt, tÝnh b»ng gam trªn centimÐt khèi.
Chó thÝch :
1. MÉu ®Êt c¸t hoÆc ®Êt lo¹i sÐt cã kÕt cÊu ph¸ ho¹i trong dao vßng hép c¾t ph¶i ®|îc chÕ bÞ thµnh tõng líp råi ®Çm chÆt. Khi cÇn, ph¶i dïng kÝch ®Ó Ðp. Khi ®· ®Çy, mÆt ®Êt trong dao vßng cÇn ph¶i ®|îc g¹t b»ng vµ phñ mét tê giÊy thÊm ®· lµm Èm tr|íc.
2. Cho phÐp chÕ bÞ ®ång thêi mét sè líp thuéc mÉu ®Êt lo¹i sÐt cã cïng ®é chÆt vµ ®é Èm,trong b×nh cã dung tÝch b»ng thÓ tÝch tÊt c¶ c¸c mÉu thÝ nghiÖm.
3.2.
§èi víi mçi mÉu ®Êt chÕ bÞ, cÇn tÝnh hÖ sè rçng e0 vµ ®é b·o hßa n|íc G cña nãtheo c«ng thøc (7) vµ (8) :
(7)
(8)
Trong ®ã :
W- ®é Èm cña ®Êt, tÝnh b»ng phÇn tr¨m ;
ρ - khèi l|îng riªng cña ®Êt, tÝnh b»ng gam trªn centimÐt khèiρn - khèi l|îng riªng cña n|íc, lÊy b»ng l gam trªn centimÐt khèi;
λw – khèi l|îng thÓ tÝch cña ®Êt trong dao vßng, tÝnh b»ng gam trªn centimÐtkhèi.
3.3. NÕu cÇn thÝ nghiÖm theo s¬ ®å nÐn tr|íc th× ®em mÉu ®Êt ®· chuÈn bÞ trong daovßng c¾t, ®Æt vµo hép m¸y nÐn hoÆc hép m¸y c¾t, l¾p tÊm nÐn, ®ång hå ®o biÕn d¹ngnÐn, ®¸nh sè vµ truyÒn ¸p lùc th¼ng ®øng σ lªn mÉu, theo chØ dÉn ë §iÒu l.8 cña tiªuchuÈn nµy.
Khi x¸c ®Þnh søc chèng c¾t cña c¸c mÉu ®Êt lo¹i sÐt trong ®iÒu kiÖn b·o hßa n|íc,
ph¶i tiÕn hµnh lµm |ít mÉu thÝ nghiÖm theo chØ dÉn ë §iÒu l.8 cña tiªu chuÈn nµy.Trong tr|êng hîp ®ã ph¶i khèng chÕ chiÒu cao cña mÉu b»ng vÝt vµ ®æ dÇn n|íc vµo
( )
n
w
e
W G
W e
ρ
ρ
γ
ρ
.
..01,0
101,01.
0
0
=
−+
=
( )e
W V m
+
+
=
1
01,01 1 ρ
5/17/2018 TCVN 4199 1995 - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/tcvn-4199-1995 8/12
Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 4199 : 1995
hép m¸y nÐn hoÆc hép m¸y c¾t cho ®Õn mÆt trªn cña mÉu, nh|ng kh«ng ®|îc ®æn|íc trµn ngËp lªn mÆt mÉu trong nöa thêi gian ®Çu lµm b·o hßa.
Sù cÇn thiÕt dïng vÝt h·m ®èi víi ®Êt tr|¬ng në còng nh| t¨ng ¸p lùc nÐn tr|íc ®èivíi c¸c lo¹i ®Êt trong thêi gian b·o hßa cÇn ®|îc xem xÐt vµ quy ®Þnh tr|íc.
Sau khi ®· ®¹t æn ®Þnh vÒ biÕn d¹ng nÐn d|íi ¸p lùc th¼ng ®øng, tiÕn hµnh tÝnh hÖ sè rçng en cña mÉu theo c«ng thøc (9) :
en = e0 - ∆e (l + e0) (9)
Trong ®ã :
e0 - hÖ sè rçng cña mÉu ®Êt tr|íc khi truyÒn ¸p lùc ;
∆e = h/h0 - biÕn d¹ng nÐn t|¬ng ®èi cña mÉu sau khi nÐn d|íi ¸p lùc σ, b»ngtØ sè gi÷a biÕn d¹ng nÐn cña mÉu ∆h (mm) vµ chiÒu cao ban ®Çu h0 (mm) cñamÉu.
Chó thÝch :
l. Khi c¾t theo s¬ ®å kh«ng nÐn tr|íc, trong ®iÒu kiÖn kh«ng b·o hßa n|íc th× kh«ng theoc¸c quy ®Þnh ë §iÒu 3.3 mµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm c¾t ngay.
2. MÉu c¾t rêi ®|îc chÕ bÞ trùc tiÕp trong hép c¾t, cßn mÉu ®Êt dÝnh ®|îc Ên tõ dao vßng sang hép c¾t.
4. TiÕn hµnh thÝ nghiÖm.
4.1. NÕu nÐn mÉu ®Êt trªn m¸y riªng tr|íc khi x¸c ®Þnh søc chèng c¾t τ d|íi ¸p lùcth¼ng ®øng σ, th× cÇn dì t¶i nhanh chãng, chuyÓn mÉu vµo hép c¾t, t¨ng t¶i trë l¹icho b»ng ¸p lùc nÐn tr|íc σ , theo chó thÝch ë §iÒu 1.8 cña tiªu chuÈn nµy.
Chó thÝch : NÕu mÉu ®Êt ®|îc nÐn tr|íc ë tr¹ng th¸i ngËp n|íc, th× truíc khi dì t¶i, ph¶ihót hÕt n|íc ra khái hép nÐn vµ sau khi dì t¶Ø ph¶i níi vÝt h·m mÉu. ChØ cho n|íc vµo hépc¾t sau khi ®· truyÒn lªn mÉu cÊp ¸p lùc nÐn nhá nhÊt khi c¾t.
NÕu mÉu ®Êt ®|îc nÐn trùc tiÕp trong hép c¾t, th× tiÕn hµnh c¾t ngay sau khi æn ®Þnh biÕnd¹ng nÐn.
4.2. Sau khi truyÒn lªn mÉu thÝ nghiÖm ¸p lùc nÐn cho tr|íc, rót chèt gi÷ hép c¾t vµ t¹okhe hë gi÷a hai thít trªn vµ d|íi. ChiÒu réng khe hë vµo kho¶ng 0,5 ®Õn 1mm.
L¾p ®ång hå ®o biÕn d¹ng ngang vµ ®iÒu chØnh cho kim cña nã vÒ vÞ trÝ ban ®Çu(hoÆc sè 0).
4.3. T¸c dông øng suÊt c¾t τ (N/m2 hoÆc KG/cm2) lªn mÉu theo §iÒu 1.10 cña tiªu chuÈn
nµy. Sau 2 phót, tiÕn hµnh theo dâi sè ®äc ë ®ång hå ®o biÕn d¹ng c¾t cho ®Õn khiæn ®Þnh.
Dùa vµo trÞ sè biÓn d¹ng ∆L ®· ®¹t æn ®Þnh quy |íc, vÏ biÓu ®å quan hÖ ∆L = f (τ)sau khi ®· hiÖu chØnh τ cho gi¸ trÞ ma s¸t ë m¸y.
Chó thÝch : Gi¸ trÞ mçi cÊp lùc c¾t Q0 ®|îc tÝnh b»ng N hay (KG) theo c«ng thøc (10);
Q0 = 0,05σ.F.α (l0)
Trong ®ã :
F- tiÕt diÖn ngang cña vßng dao c¾t, tÝnh b»ng centimÐt vu«ng ;
α - tØ sè c¸nh tay ®ßn quay cña thiÕt bÞ c¾t (vÝ dô ®èi víi m¸y c¾t øng lùc ΓΓΠ - 30, α = 1 : 10) ;
5/17/2018 TCVN 4199 1995 - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/tcvn-4199-1995 9/12
Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 4199 : 1995
σ - ¸p lùc thang ®øng t¸c dông lªn mÉu khi c¾t, tÝnh b»ng Niut¬n trªn mÐtvu«ng (KG/cm2) ;
0,05 - hÖ sè, ®|îc quy ®Þnh ë §iÒu l.l0 cña tiªu chuÈn nµy.
NÕu τ truyÒn lªn mÉu mét c¸ch liªn tôc, th× ph¶i tiÕn hµnh ghi biÕn ®éng biÕn d¹ng
c¾t.Chó thÝch : NÕu m¸y c¾t kh«ng cã bé phËn tù ghi, th× ng|êi thÝ nghiÖm ph¶i ghi biÕn d¹ng tõng phót cho ®Õn khi mµu ®Êt bÞ c¾t, tøc lµ khi kim ®ång hå ®o biÕn d¹ng ch¹y lïi hoÆcdõng l¹i (®èi víi m¸y c¾t øng biªn) vµ khi biÕn d¹ng kh«ng ngõng t¨ng nhanh hoÆc ®¹t tíi
5mm ®èi víi m¸y c¾t øng lùc).
4.4. TÝnh to¸n vµ vÏ biÓu då :
LËp biÓu ®å liªn hÖ gi÷a biÕn d¹ng c¾t vµ øng suÊt c¾t cho mçi trÞ ¸p lùc th¼ng ®øngσ .
§èi víi m¸y c¾t øng lùc, trÞ sè øng suÊt c¾t τ ®|îc tÝnh b»ng Niut¬n trªn mÐt vu«ng
hay (KG/cm2
) theo c«ng thøc (11) :
Trong ®ã :
ΣQ0 – tæng lùc c¾t truyÒn lªn mÉu ®¾t, tÝnh b»ng Niut¬n ;
F- diÖn tÝch mÉu ®Êt, tÝnh b»ng centimÐt vu«ng ;
α- tØ sè c¸nh tay ®ßn truyÒn lùc c¾t.
§èi víi m¸y c¾t øng biÕn, trÞ sè øng suÊt c¾t τ ®|îc tÝnh b»ng Niut¬n trªn mÐtvu«ng hay (KG/cm2) theo c«ng thøc (12) :
τ = C.R (12)
Trong ®ã :
C - hÖ sè hiÖu chØnh, thùc chÊt lµ h»ng sè ®µn håi, cña vßng øng biÕn, còng lµhÖ sè chuyÓn tõ biÕn d¹ng 0,01mm hoÆc 0,00lmm sang ®¬n vÞ lùc Niut¬n trªnmÐt vu«ng hay (KG/cm2) ;
R – sè ®äc cña ®ång hå ®o biÕn d¹ng trªn vßng do lùc ngang (biÕn d¹ng cña
vßng ®o øng biÕn).
4.5.
Søc chèng c¾t τ cña mÉu ®Êt ®|îc lÊy b»ng trÞ sè cùc ®¹i τ trªn biÓu ®å ∆L = f (τ) ,hoÆc trªn ®å thÞ øng víi ∆L kh«ng v|ît qu¸ 5mm. NÕu τ t¨ng ®Òu th× lÊy gi¸ trÞ øngvíi ∆L = 5mm.
4.6. C¸c th«ng sè tgϕ vµ C cña ®Êt tÝnh theo c¸c c«ng thøc (13) vµ (14) :
(13)
Trong ®ã :
(14)
F
Q
.α τ
∑=
0
( )
( )∑ ∑∑ ∑ ∑∑
−
−=
n n
ii
n n niiii
ni
n
C
1
2
1
2
1 1 12
1
σ σ
σ τ σ σ τ
( )
( )∑ ∑
∑ ∑ ∑−
−=
n n
ii
n n n
iiii
n
ntg
1
2
1
2
1 1 1
σ σ
σ τ σ τ ϕ
5/17/2018 TCVN 4199 1995 - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/tcvn-4199-1995 10/12
Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 4199 : 1995
n -sè lÇn x¸c ®Þnh τ ;
ϕ - gi¸ trÞ gãc ma s¸t trong (t×m b»ng c¸ch tra b¶ng khi ®· tÝnh ®|îc tgϕ),tÝnh b»ng ®é ;
τi, σi - lÇn l|ît lµ gi¸ trÞ riªng biÖt cña søc chèng c¾t vµ ¸p lùc th¼ng ®øng ;C - lùc dÝnh cña ®Êt, tÝnh b»ng Niut¬n trªn mÐt vu«ng hay (KG/cm 2).
Chó thÝch:
1. Tr|êng hîp sè mÉu thÝ nghiÖm Ýt vµ cµc ®iÓm biÓu diÔn kÕt qu¶ thÝ nghiÖm n»m gÇn trªnmét ®|êng th¼ng th× cho phÐp x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè søc chèng c¾t b»ng cµch lËp biÓu ®å liªn hÖ gi÷a τ vµ σ . Muèn thÕ, trªn trôc hoµnh ®Æt c¸c trÞ sè cña ¸p lùc th¼ng ®øng σ (N/m 2) vµ trªn trôc tung ®Æt c¸c trÞ sè t|¬ng øng cña øng suÊt c¾t τ (N/m 2). Qua c¸c®iÓm v¹ch mét ®|êng th¼ng c¾t trôc hoµnh ë mét ®iÓm. §iÓm ®ã biÓu diÔn lùc dÝnhC(N/m 2), cßn hÖ sè ma s¸t trong tg ϕ x¸c ®Þnh theo c«ng thøc (15)
Trong ®ã :
τl ; τ2 - øng suÊt c¾t lÊy trªn ®|êng th¼ng ®øng, t|¬ng øng víi ¸p lùc th¼ng®øng σl vµ σ2
2. Tr|êng hîp nh÷ng ®iÓm biÓu diÔn kÕt qu¶ thÝ nghiÖm bÞ ph©n t¸n qu¸ 2% do sai sè trong thao t¸c hoÆc chªnh lÖch vÒ ®é Èm vµ ®é chÆt, th× ph¶i ghi chó
nguyªn nh©n vµ kh«ng v¹ch ®|êng biÓu diÔn qua chóng.
4.7. C¸c kÕt qu¶ tÝnh to¸n ϕ vµ C ph¶i ghi kÌm theo ph|¬ng ph¸p vµ s¬ ®å thÝ nghiÖm,m« t¶ vµ ph©n lo¹i ®Êt, tr¹ng th¸i cña ®¸t thÝ nghiÖm (ph¸ ho¹i hay kh«ng ph¸ ho¹ikÕt cÊu) vµ ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh τ (trong ®iÒu kiÖn b·o hßa n|íc cã dïng hoÆc kh«ngdïng vÝt h·m ®èi víi ®Êt tr|¬ng në, gi÷ ®é Èm tù nhiªn hoÆc ®é Èm cho tr|íc); trÞ sè σ t¸c dông lóc x¸c ®Þnh τ vµ c¸c ®Æc tr|ng vËt lÝ e, G, W tr|íc vµ sau khi c¾t (hoÆcnÐn tr|íc).
21
21
σ σ
τ τ ϕ
−
−=tg
5/17/2018 TCVN 4199 1995 - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/tcvn-4199-1995 11/12
Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 4199 : 1995
Phô lôc A
HiÖu chØnh m¸y c¾t ph¼ng
A.1. HiÖu chØnh m¸y c¾t øng biÕn
A.1.1. Th¸o bµn m¸y ra vµ treo ng|îc bµn m¸y víi vßng ®o lùc ngang theo h|íng th¼ng
®øngA.1.2. §Æt khung truyÒn lùc lªn hßn bÞ truyÒn lùc ®Æt ë ®Çu nót ®|êng kÝnh cña vßng ®o
lùc ngang vµ m¾c ®ång hå ®o biÕn d¹ng vµo gi¸.
A.1.3. §iÒu chØnh kim ®ång hå ®o biÕn d¹ng vÒ sè "0" vµ ®Æt lùc lªn gi¸ cña khung truyÒnlùc (khi t¨ng ph¶i kÓ ®Õn khèi l|îng khung), ghi sè ®äc ë ®ång hå ®o biÕn d¹ng .
A.1.4. T¨ng lùc theo tõng cÊp 50, l00, 150, 200, 250, 300 …®Õn 1200N (120 kG) vµ ®îikim ®ång hå ®o biÕn d¹ng æn ®Þnh råi míi ®äc.
A.1.5. Dì t¶i träng theo c¸c cÊp nãi trªn (1200, l150, ll00,... l50, l00, 50 N) vµ ghi sè ®äc®Ó kiÓm tra ®é ®µn håi cña vßng ®o lùc ngang.
A.1.6. Lµm l¹i c¸c §iÒu 14 vµ l.5 Ýt nhÊt ba lÇn vµ lÊy sè ®äc trung b×nh cña c¸c lÊn t¨nglùc lµm gi¸ trÞ ®Ó tÝnh toÊn,
A.1.7. HÖ sè C (h»ng sè ®µn håi) cña vßng ®o lùc ngang (vßng øng biÕn) ®|îc tÝnh theoc«ng thøc (1) :
N/m2 hay (KG/cm2)/0,01mm (0,001cm)
Trong ®ã :
P- gi¸ trÞ c¸c cÊp t¶i träng truyÒn lªn vßng ®o lùc, tÝnh b»ng Niut¬n hay (KG);
R- trÞ trung b×nh cña c¸c sè ®äc (biÕn d¹ng cña vßng ®o lùc ngang) øng víi cÊp t¶iträng P, tÝnh b»ng 0,0lmm (hoÆc 0,00lcm) ;
F – diÖn tÝch mÆt c¾t cña dao vßng c¾t, tÝnh bµng centimet vu«ng
Chó thÝch : Cã thÓ tÝnh hÖ sè C trªn biÓu ®å quan hÖ ®|êng th¼ng gi÷a sè ®äc trung b×nh R vµ t¶i träng P trong tr|êng hîp nµy :
, tÝnh b»ng N/m2, hay (KG/cm2)/0,0lmm (0,00lcm).
A.2. HiÖu chØnh m¸y c¾t øng lùc
A.2.1. KiÓm tra ®é nh¹y vµ sù th¼ng b»ng cña c¸c tay ®ßn truyÒn lùc ngang vµ lùc th¼ng®øng b»ng c¸ch ®Æt lùc ≤ 50g vµo gi¸ treo ; lóc Êy nã ph¶i rêi khái vÞ trÝ th¨ng b»ng.
A.2.2. §Ó kiÓm tra sù trïng nhau gi÷a ph|¬ng truyÒn lùc cña tay ®ßn truyÒn lùc ngang víimÆt ®Êt, cÇn vÆn c¸c vÝt l¾p chÆt hai thít trªn vµ d|íi cña hép c¾t l¹i víi nhau, dïngniv« kiÓm tra ®é n»m ngang cña chóng. NÕu ch|a ®¹t ph¶i ®iÒu chØnh l¹i.
F RP
PC
ii
i 12
×=∑∑
RF PC .
=
5/17/2018 TCVN 4199 1995 - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/tcvn-4199-1995 12/12
Tiªu chuÈn viÖt nam TCVN 4199 : 1995
B¶ng ®çi chiÕu c¸c ®¬n vÞ ®o
KÝ hiÖuTªn chØ tiªu c¬ lÝ
Trong tiªu
chuÈn nµy
ë liªn X«
tr|íc ®©y
Quèc tÕ
§¬n vÞ ®ohiÖn dïng
Khèi l|îng riªng cña ®Êt
Khèi l|îng riªng cña n|íc
Khèi l|îng thÓ tÝch cña ®Êt
Khèi l|îng thÓ tÝch cèt ®Êt
§é chÆt lín nhÊt
§é Èm
§é hót Èm
Giíi h¹n ch¶yGiíi h¹n dÎo
ChØ sè dÎo
ChØ sè ®é sÖt
§é rçng
HÖ sè rçng
HÖ sè kh«ng ®ång nhÊt
Møc ®é b·o hoµ
HÖ sè nÐn lïnModun tæng biÕn d¹ng
HÖ sè cè kÕt
Møc ®é cè kÕt
HÖ sè në h«ng
HÖ sè ¸p lùc h«ng
Søc chèng c¾t
Gãc ma s¸t trong
Lùc dÝnhHÖ sè thÊm
ρ
ρn
γw
γc
γcmax
W
Wh
WL
WP
IP
B
n
e
Kk
G
a
E0
Cv
U
µ
ξ
τ
φ
C
k
γ(γM)
γp
γ
γck
γcmax
W
W WT
Wp
In
B
n
e
KH
G
a(m0)
E0
Cv
U
µ
ξ
τ
φ C
KΦ
ρs
γw
ρ
ρd
ρ dmax
w
-
WL
WP
IP
IL
n
e
Cu
Sr
a
E
Cv
U
µ
K
τ
Φ
C
k
g/cm3
g/cm3
g/cm3
g/cm3
%
%
%
%%
1
%
1
1
%
cm2 /KG
KG/cm2
cm2 /s
cm2 /n¨m
%
1
1
KG/cm2
§é
KG/cm
2
CM/s
cm/ng.®