วตามนเลอกกนอยางไรด

สภาพบรษทนตแพทย

VOLUME 5 ISSUE 18 MAY - JULY 2011

เพาะตนกลากลาแหงความดงาม

ทำาไมผมไมเชอ

สบเนองจากพบตภยธรรมชาตแผนดนไหวและคลนยกษ สนาม ทกอใหเกดความเสยหายและความสญเสยอยางรนแรงมากทสดในประวตศาสตรของประเทศญปน เมอวนท 11 มนาคม 2554 นอกจากประชาชนธรกจ และอตสาหกรรม ทวๆ ไปไดรบผลกระทบแลว ทนตแพทยชาวญปนในพนทดงกลาวกไดรบผลกระทบ เชนกน ทนตแพทยสมาคมแหงประเทศไทยฯ ไดสงสารแสดงความเสยใจไปยงสมาคมทนตแพทยญปนดวยความสมพนธอนยาวนานของสมาคมทนตแพทยทง 2 ประเทศ และในฐานะททง 2 สมาคมเปนผกอตงสหพนธทนตแพทยภาคพนเอเชยแปซฟก (Asian Pacific Dental Federation) และเสนอความชวยเหลอเพอบรรเทาความเดอดรอนทงดานบคลากรทนตแพทย การเงนแกทนตแพทยญปน ไดท

ทนตแพทยสมาคมแหงประเทศไทยฯ ไดบรจาคเงนชวยเหลอกอนแรก จ�านวน 1,000,000 บาท (หนงลานบาทถวน) ส�าหรบทานสมาชกทตองการใหความชวยเหลอแตไมสะดวกทจะโอนเงนไปยงธนาคารดงกลาวขางตนดวยตนเอง ทานสามารถบรจาคผานบญช ทนตแพทยสมาคมแหงประเทศไทยฯ ธ.กรงเทพ สาขาสยามสแควร เลขทบญช 1523035556 ทนตแพทยสมาคมจะรวบรวมสงตอไป

• Thai - japan

Bank name Bank of Tokyo-Mitsubishi UFJ

Branch Name Ichigaya Branch

Bank Address 4-8-20, Kudan-minami, Chiyoda-ku, Tokyo, JAPAN

Swift Code BOTKJPJT

Account number 0089492

Account name Japan Dental Association

Address 4-1-20, Kudan-kita, Chiyoda-ku, Tokyo, Japan

3 • THAI DENTAL MAGAZINE

4 • THAI DENTAL MAGAZINE 5 • THAI DENTAL MAGAZINE

THE DENTAL MAGAZINEVOLUM 5 ISSUE 18 MAY - JULY 2011

• Contents

52

5514

ฉบบนเนอหาหลากหลาย เราตงใจท�าแมกกาซนใหอยประจ�าราน ใหทงหมอฟน ผชวยและคนไข อานไดสนกๆคะ เรมจากประวตศาสตร วชาชพศ.ทพ.ม.ร.ว. นภสร ลดาวลย ครทนตแพทยทมบทบาทส�าคญในการวางรากฐานวชาชพ การสมภาษณท�าใหทมบก.ตระหนกถงความยงใหญของอาจารยทานน จากนนซาแมนตาเฉลยปญหาวตามนนาจะกนยงไง ตอดวยการแจงก�าหนดและผงการประชมวชาการกลางป กลางเลมภมใจน�าเสนอ Exclusive interview ทสงสายไปสมภาษณรองเลขาธการสปสช. ผคร�าหวอดกบการวางนโยบาย ท�าใหประเทศไทยมบรการผาหวใจ ฟอกไต ในขดสทธประโยชนได และยงสามารถจดระบบใหเอกชนเขารวมจดบรการได ดวยป 2554 นสปสช. เปดตวกองทนทนตกรรมทมงบ 1800 ลาน และ งบป 2555 กออกมาแลว เพมงบประมาณ จาก 2554 อกตางหาก เรองนจะส�าเรจไดผลดกบประชาชนแคไหน กตองทนตแพทยไทย ทงรฐ เอกชน ชวยกน เราเปดคอลมนเพาะตนกลาคณธรรมใหทนตแพทยรนใหม เสนอเทคนกการสรางทนตแพทยดมคณธรรมของแตละมหาวทยาลยเรมเลาจากจฬาฯ มากอนตอดวยบทความวชาการวพากษเรองขอมลจากการส�ารวจสภาวะสขภาพของไทย สวน Lifestyle เราเสนอบทความนารกจากหมอรองนครศรฯทเปลยนบทบาทเปนพอครว ท�าขาวผดวนละ100-300หอ ชวยประชาชนยามน�าทวมเมอง และปดทายโซนดวยเสนองานอดเรกของทนตแพทยนกเขยน (วชาชพเรามลลาชวตทนาสนใจไมแพใคร) และชวนไปแสดงพรสวรรคในรายการ Dentist Got Talent ทจะเกดขนเดอนธนวาคม ทานผอานทรจกเพอนฝงมงานอดเรกนาสนใจแจงมาไดทอเมลสมาคมนะคะ เราจะตามไปเกบเรองราวมาเลาสกนฟง ทายเลมกพบกบพนทน�าเสนอฝมอการถายภาพของทนตแพทย ชวนกน(แบบไฮโซ) และชวนเทยว(แบบตะลยเมองจน) แมกกาซนน เราไดเพมคณภาพ ท�าใหตองเพมขนตอน ใหเปนแมกกาซนกระจ�าวชาชพเรา แตกคงไวบรรดาโฆษณาทจะอ�านวยความสะดวกใหทานๆ ทเปดรานท�าฟนกนอย (Two in one) ท�าใหบรษทหางรานทสนใจลงโฆษณาตองสงขอความโฆษณาเรวขนกวาเดม ขอใหทานๆ ทงผอานและผสนบสนนตดตามอาน ตามสนบสนนกนนะคะ สงเรองราวและเเนะน�าเรามาไดท email : thaidentalnet@ gmail.com

บรรณาธการ ทพญ. แพร จตตนนทน

• Editor’s Talk

03 บทความญปน

06 สภาพบรษทนตแพทย

11 ตารางกจกรรมประชมกลางป

14 What’s up doc

16 Dentist Got Talent

22 Behind The Scene

26 เพาะตนกลา

31 ท�าไมผมไมเชอ...

38 น�าใตน�าตาน�าใจ

41 Dent Adirek

42 Do Dentist Shutter

48 กนไปเทยวไป

50 เทยว

57 ใจหมอฟนวนฝนพร�า

เรยนทานผอานทรกทกทาน Thai Dental Magazine ฉบบนนบเปนฉบบท สอง ภายใตหวใหมทกะทดรดขน ฉบบเดมเราใชชอ Thai Dental Product Magazine อยางไรกตาม Magazine ในมอทานฉบบน มงหวงทจะเนนไปยง ผลตภณฑทนตกรรมใหม ๆ ทออกสทองตลาด และ ทส�าคญ คอ ขาวความเปนไปในวงการทนตแพทย ไมเฉพาะแตวชาการทหนกไปทางทนตวสด แตมความหลากหลายทเกยวของกบทนตแพทย ทนตาภบาล และ ผคาวสดทนตกรรมซงเปนความหลากหลายในขอมล เพอใหทกภาคสวนทมสวนรวมในวงการทนตแพทยไดรบทราบและเหนถงบทบาท โอกาสในการท�าธรกจ และทส�าคญคอ เปนการท�าธรกจดวยความส�านกและรบผดชอบ ดวยความมจรรยาบรรณซงจะท�าใหวงการทนตแพทย เดนไปขางหนาและเปนทยอมรบ เปนทพงของประชาชนไดอยางเตมภาคภม หลายทานคงไดเหนขาวเรอง การจดฟนแฟชน หรอ การท�าฟนปลอมตามตลาดหรอแหลง ตาง ๆ ทด�าเนนการโดยผทไมไดเปนผประกอบวชาชพทนตกรรม-ทนตแพทย-หมอฟน (แลวแตจะเรยก) แตทนาเปนหวงมสองประการ ประการแรก หลงจากการด�าเนนการจบกมโดยระดบรฐมนตร (เรองอยางนตองใหระดบรฐมนตรลงมาเลนเลยหรอ ผมหนารบผดชอบท�าอะไรอย เลกอางไดแลววาเปนการเปดใหทางเลอกกบประชาชน คนทอางแบบนควรจะเรยกตวเองวาเปนหมอไหม คดเอาเอง) พอเลกจบไประยะหนงเรมมการรองเรยนวามคนกลบมาเปดจดฟนแฟชนอกแลว ประการทสอง คอ คนเหลานนก�าลงฆาผทมารบบรการดวยความไมร เพยงเพอตองการไดมาซงรายได แตหารไมวา ก�าลงแพรกระจายเชอ เขาสรางกายผทมารบบรการ เพราะความทไมไดเรยนจงท�าการใสเครองมอโดยไมมการฆาเชออยางถกตองทงกระบวนการ ปจจบนมการกระจายของเชอไวรสหลายๆ ตว ทยงควบคมไมไดและมการระบาดในกลมประชาชนทไมรกษาสขอนามย กวาจะรกเขาสวาระสดทายแลว ล�าพงการตดเชอในชองปากแลวเกดการบวมกพอจะรกษาไดทน แตทนากลวคอไวรสบางตวไปหลบซอนในอวยวะตาง ๆ แลวกลายเปนเหตของเนองอก หรอ มะเรงทอธบายทมาทไปไมได กรณของการท�าฟนเถอน (ไมเฉพาะแตจดฟนแฟชน) เปนตวอยางทดซงทกภาคสวนในวงการทนตแพทย ใหความรวมมอปองกนได ถาคนเหลานนไมสามารถซอหา เครองมอ วสดพมพปาก และวสดตางๆ ทางทนตกรรมได เขาเหลานนจะท�าฟนไดอยางไร เหนไหมครบ ผคาและบรษทตางๆ ชวยไดมาก จ�าเปนหรอทตองรอใหกองเครองมอแพทยของคณะกรรมการอาหารและยา มาออกกฎใหปฏบต เพยงแคตรวจสอบวาคนทมาซอ ชอนามสกลอะไร เลขบตรประชาชนอะไร แลวเชคไปกบทนตแพทยสภา วาเปนทนตแพทยหรอไม หรอเปน แลบทนตกรรมทเปดถกตองหรอไม กอนทจะมการขายผลตภณฑทนตกรรมให เพยงเทานกชวยลดการท�าฟนเถอนไปมากโขแลว อยางเพยงแตคดวาจะขายมากๆ ท�าก�าไร แลวจะรบไปท�าบญ สรางโบสถ สรางพระประธาน เพอจะสรางบญอยเลย ชวยกนเลกๆ นอยๆ ชวยชวต ประชาชนทไมร เปนการสรางบญทยงใหญกวา สวนทนตแพทยทกทานกจะตองเขมงวดในเรอง การรกษาใหปราศจากเชอ การจดการSterilization ในคลนกของตน เขมงวดกบการท�างานของผชวย จดอบรมให หรอสงไปอบรม แลวกไมสงเสรมใหคนทไมไดเปนทนตแพทยมาท�างานในคลนกของตนเอง เรองนไดรบฟงอยเสมอ ๆ ถาทนตแพทยทกคนไมชวยกน จะหวงใหคนทอยนอกวงจรของวชาชพ ไมไดขนทะเบยนเปนผประกอบวชาชพทนตกรรม ทจะตองรกษาจรรยาบรรณอยางเครงครด มาใหความรวมมอไดอยางไร ชวตหนงเกดมา แสนสน มเวลาท�าความดไมนานกตายจากโลกนไป หมนท�าความดจนไมมเวลาคดท�าความเลว จะไมดกวาหรอ

ทนตแพทยสมาคมแหงประเทศไทยฯ71 ลาดพราว 95 วงทองหลาง กรงเทพฯ 10310 โทร. 02-5394748 แฟกซ 02-5141100e-mail: thaidentalnet@gmail.com

เจาของ ทนตแพทยสมาคมแหงประเทศไทย

ทปรกษา ทพ.อดเรก ศรวฒนาวงษาทพ.วรวฒน สตยานรกษทพ.สชต พลทอง

บรรณาธการ ทพญ.แพร จตตนนทน

กองบรรณาธการทพ.ปรญญา อมรเศรษฐชยทพญ.อภญญา บญจ�ารสทพ.สธ สขสเดชทพญ.ศภลคน เลศมโนรตนทพญ.เบญจวรรณ อศวมานะชยทพญ.ปยนช กรรณสตทพ.ไกรสร ทรพยะโตษก

ตอตอโฆษณาท คณ ชตศกด สวรรณโมล 02-539-4748

อดเรก ศรวฒนาวงษานายกทนตแพทยสมาคมแหงประเทศไทย

ในพระบรมราชปถมภ

6 • THAI DENTAL MAGAZINE 7 • THAI DENTAL MAGAZINE

เสนทางแหงวชาชพทนตแพทยไทย ทอดยาวผานกาลเวลามากวา 70 ป ณ วนนทวชาชพทนตแพทยไดหยดยนอยางภาคภมบนฐานททนตแพทยรนกอนๆ และอาจารยทนตแพทยหลายทานไดรวมกนสรางและพฒนาไว Thai Dental Magazine ฉบบน มความภมใจอยางยงทจะน�าเสนอบคคลส�าคญยงในการวางรากฐานทนตกรรมส�าหรบเดกและทนตกรรมชมชน เปนผทท�าใหทนตแพทยสมาคมแหงประเทศไทยฯ มชอเสยงและเปนทยอมรบจากการเปนเจาภาพในการจดการจดประชมทนตแพทยภาคพนเอเชยแปซฟก แมวาทานจะมบทบาทส�าคญตอการพฒนาวชาชพ แตอาจไมเปนทรจกกนกวางขวางนก บทความครงนไดรบความรวมมอเปนอยางดจากผคนทเคารพรกอาจารย ท�าใหตระหนก ถงความยงใหญของครทนตแพทยทานน ศาสตราจารย ทพ. ม.ร.ว. นภสร ลดดาวลย

ศ. ทพ. ม.ร.ว. นภสร ลดดาวลย นบเปนปชนยบคคลทางดานทนตกรรมส�าหรบเดก ทนตกรรมปองกนและทนตกรรมชมชนของประเทศไทย ทานจบทนตแพทยศาสตรบณฑต ในป พ.ศ. 2488 เปนทนตแพทยรนท 2 ทานเรยนดตลอดหลกสตรและไดรบเหรยญทอง ( คะแนนสงสดตลอดหลกสตรทนตแพทยศาสตร ) เมอจบเปนทนตแพทยแลว ไดรบราชการเปนอาจารยทคณะทนต-แพทยศาสตร และเปนเลขานการคณะทนตแพทยศาสตร จฬาฯ ในชวงป พ.ศ. 2499-2508 ซง ศาสตราจารย พนโท ส สรสงห เปนคณบด ตอมาทานไดด�ารงต�าแหนงรองคณบด ในป พ.ศ. 2508-2519 วาระทศาสตราจารย ทนตแพทยถวล ตณฑกล เปนคณบด

ดวยความทอาจารยเปนคนทเครงครดในการท�างาน ยดถอหลกแหงความถกตองและเปนผทมองการณไกล ทานจงไดรบแตงตงเปนกรรมการในคณะกรรมการตางๆ หลายองคกร ทงในคณะทนต-แพทยศาสตร และกระทรวงสาธารณสข ซงลวนแลวแตมความส�าคญตอการก�าหนดความเปนไปของวชาชพในอนาคต

เมอทานไดบรรจเปนอาจารยของคณะทนตแพทยศาสตร ทานไดรบการแตงตงใหเปนเลขานการคณะฯ ซงในสมยนน ผทจะด�ารงต�าแหนงนตองเปนผทเขาใจระบบราชการเปนอยางด เพราะตองดแลทงการบรรจอาจารยและขาราชการสายสนบสนนเขาเปนขาราชการในคณะทนตแพทย การใหความดความชอบประจ�าป การจดสรรและจดท�างบประมาณ รวมถงงานธรการอน เพอใหกจการของคณะทนตแพทยด�าเนนไปดวยความราบรน ทานไดท�าหนาทนอยางดยง ตรงไปตรงมาและไมเนนเสนสาย อาจารยเปนผมสวนส�าคญอยางมากในการกอตงภาควชาทนตกรรมส�าหรบเดก

• Thai Dental

สภาพบรษ

ทนตแพทย

8 • THAI DENTAL MAGAZINE 9 • THAI DENTAL MAGAZINE

ครงแรกททนตแพทยสมาคมแหงประเทศไทยฯ เปนเจาภาพ การจดประชมครงนนประสบผลส�าเรจอยางดเยยม ในครงนนพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรง โปรดใหกรรมการสหพนธเขาเฝา และ พระราชทานเลยงน�าชา เปนทปราบปลมแกคณะกรรมการจากนานาชาตเปนอยางยงทมโอกาสเขาเฝาชมพระบารม เลขาธการในการประชมขณะนนตองท�าหนาท ดแลและควบคมทกรายละเอยดของการจดประชมดวยตนเอง ทานท�าหนาทไดอยางสมบรณท�าใหวชาชพทนตแพทยของประเทศไทย เปนทรจกอยางกวางขวางทงระดบประเทศ และระดบสากล กรรมการของสหพนธทนตแพทยแหงภาคพนเอเชยแปซฟกแสดงความชนชมในการ เตรยมความพรอมและการจดการประชมไดอยางดเยยม

อ.อมพช ผรบต�าแหนงหวหนาภาคทนตกรรมส�าหรบเดก ร�าลกถงอ.ม.ร.ว.นภสรวา ทานด�ารงชวตและปฏบตตวเปนครทด สงสอนมใชเฉพาะวชาการเทานนแตยงสอนถงการด�ารงชวตและปฏบตตวเปนเยยงอยาง ทานจะมาท�างานแตเชาและกลบเมอหมดเวลาราชการ ตลอดเวลาทดฉนเปนอาจารยในภาควชาทนตกรรมส�าหรบเดก ทานมาท�างานแตเชาและไมเคยออกกอนเวลา ซอตรงมาก สมยนน

อาจารยทงทเปนคณบดและอาจารยทนตแพทยตงแตร นแรกมาเปนกรรมการของทนตแพทยสมาคมฯ อาจารยนภสรเปนผหนงทไดท มเทและเขามารบต�าแหนงทส�าคญตาง ๆ ในทนตแพทยสมาคมแหงประเทศไทยฯ ทงกรรมการกลาง อปนายก เลขาธการและด�ารงต�าแหนงนายกเมอป พ.ศ.2514 ตลอดระยะเวลาดงกลาวอาจารยไดสรางความกาวหนาและคณปการแกสมาคมอยางมาก

บทบาทส�าคญอกประการหนงของทาน คอ เลขาธการการจดประชมทนตแพทยภาคพนเอเชยแปซฟก ครงท 2 เมอป พ.ศ.2513 ซงเปน

ยงไมมกรมประชาสงเคราะหหรอกองทนชวยผยากไร จะมคนมาขอท�าฟนฟรเพราะความขดสนเปนประจ�า มแตหวหนาภาควชาเทานนจะสามารถอนมตได ทกครงทมเหตการณแบบน ทานไมเคยเซน GRATIS ใหดวยความรจกหรอเสนสาย โดยเฉพาะคนททานรจกนน ทานจะออกเงนสวนตวให เคยถามทานวาท�าไมทานไมเซน GRATIS ในเมอบคคลเหลานนอยในเกณฑทจะใชสทธไดและอ�านาจอยททานเอง ทานจะบอกวาคนนเปนคนททานรจก ไมควรน�าของหลวงมาใชจายในเรองสวนตว การ

ปฏบตตวและค�าสงสอนของทานมใชดฉนจะไดเพยงคนเดยว มนซมซบถงลกดวย บางครงตอนปดเทอมดฉนไปท�างานสาย ลกๆ ดฉนจะบอกวาแลวคณตาไมวาหรอยามวางทานจะเขยนหนงสอเปนประจ�าเปนคนมองเหนการณไกล ทานแนะน�าใหท�าเอกสารประกอบการสอน เมอท�าเสรจไดน�า Outline และเอกสารใหทานด ทานเปนคนสภาพมากทานจะขออนญาตแกภาษาและไมเคยสกครงททานจะวาไมด “

“อาจารยนภสรมชวตอยอยางสมถะ ทานเปนคนทพอใจในสงททานม ยามวางทานจะปลกดอกไมแปลกๆ และจะแจกตนไมใหผไปเยยมเยอนทกครง จนกระทงระยะหลงทานมปญหาสขภาพ จงไดหยดกจกรรมนไป ทานไมเคยพดถงใครในทางทไมด ทานจะนกถงหรอมความจ�าในสงทดๆ ของทกคน ทานจะมวธในการชมคนทฟงแลวมความอมเอมและชนใจไปตลอด อาจารยนอกจากจะเปนครแลว ค�าสอนและการปฏบตตอดฉนนนเหมอนพอมตอลก”

ทานมความจ�าดและตดตามสงตางๆ ทเกดขนรอบตวทานโดยไมหลงลม ทานมคตประจ�าตวคอ การจดบนทกสงตางๆ ไวเสมอ และ

ทานด�ารงต�าแหนงหวหนาภาคทานแรก และไดรบการแตงตงเปนรองคณบดคณะทนตแพทยศาสตร จฬาฯ ในเวลาตอมา

ป พ.ศ. 2487 กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสขเปดโรงเรยนทนตานามยและโอนใหคณะทนตแพทยในป พ.ศ. 2490 โดยรวบรวมเอาหมอจนทฝกฝนกนเองหรอสบทอดจากบรรพบรษ มารวมกนไวทคณะฯแลวเปดสอนใหความรทถกตอง มการสอบและใหขนทะเบยนเปนทนตแพทยชนสอง ทานเลงเหนวาโรงเรยนทนตกรรมชนสองทจดตงเพอแกความขาดแคลนทนตแพทย ณ ขณะนน จะสรางปญหาตอวชาชพในภายภาคหนา ทานไมอยากทงภาระนให

แกทนตแพทยรนหลง จงเสนอใหปดโรงเรยนทนตานามยในคณะทนตแพทยศาสตร จฬาฯ ทานเปนคนมองเหนการณไกล สงใดเปนสงทดเหมาะสมและดงาม ทานจะปฏบตแมวาสงนนจะท�าใหทานไมเปนทพอใจของคนอน ดวยความสภาพสขม และจตใจทแนวแนทจะท�าเพอสงคม

ในดานทนตกรรมปองกนและทนตกรรมชมชน ทานไดไปศกษาดงานทประเทศนวซแลนด และ ออสเตรเลย ในป พ.ศ. 2501 จงไดใชแนวทางของประเทศนวซแลนดในการจดตง โรงเรยนทนตา ภบาล เพอผลตทนตาภบาล ซงมขอบเขตการดแล

รกษาเฉพาะในเดกมาเปนแนวทาง เพราะในเวลานนยงมความขาดแคลนทนตแพทย ทานไดรวมเปนคณะกรรมการจดตงโรงเรยนทนตาภบาลทจงหวดชลบร ในป พ.ศ.2510 ในขณะเดยวกนทานกกงวลวาตอไปอาจกอใหเกดปญหาไดในอนาคต ทานจงเนนใหดแลเฉพาะเดกในโรงเรยนเทานน ดวยความมวสยทศนของทานทเลงเหนความจ�าเปนในการทจะมหนวยงานในกระทรวงสาธารณสขเพอเปนแกนในการด�าเนนนโยบายดานสงเสรมปองกนและทนต-กรรมชมชน ทานจงไดเปนประธานคณะกรรมการจดท�าโครงการกอตง กองทนตสาธารณสข สงกดกรมอนามย กระทรวงสาธารณสข ซงเปลยนเปนส�านกทนตสาธารณสขในป พ.ศ.2553

ในระหวางป พ.ศ. 2499-2502 และ พ.ศ. 2507-2513 ทานไดรบการแตงตงเปนกรรมการในคณะกรรมการควบคมการประกอบโรคศลปะ ซงสมยนนยงไมมพระราชบญญตวชาชพทนตกรรม ดงนนการประกอบโรคศลปะของทนตแพทยจงอยในความควบคมของกองการประกอบโรคศลปะ ซงมการแตงตงทนตแพทยรวมเปนกรรมการในคณะกรรมการชดน โดยมหนาทดแลและควบคมจรรยาบรรณของทนตแพทย และ การขนทะเบยนใบประกอบโรคศลปะใหกบทนตแพทยทจบการศกษาจากตางประเทศ

บทบาทของทานตอทนตแพทยสมาคมแหงประเทศไทยฯ เนองจากการกอตงทนตแพทยสมาคมแหงประเทศในพระบรมราชปถมภ เรมตนจากทนตแพทยทจบจากคณะทนตแพทยศาสตรในสมยนนเลงเหนความจ�าเปนททนตแพทยจะตองมสมาคมวชาชพเปนตวแทนและมผ ท�าหนาทเปนปากเสยงใหกบวงการทนตแพทย จงไดรวมตวกนกอตงทนตแพทยสมาคมขนมา และไดรบความกรณาทงจากทาน

10 • THAI DENTAL MAGAZINE 11 • THAI DENTAL MAGAZINE

ก�าหนดการประชมวชาการครงท1/2554 ทนตแพทยสมาคมแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ ณRoyalParagonHallชน5ศนยการคา SiamParagonกรงเทพฯ

วนพธท15มถนายน255408.45 – 09.00 พธเปด โดย ทนตแพทยอดเรก ศรวฒนาวงษา นายกทนตแพทยสมาคมแหงประเทศไทยฯ ประธาน ผศ.ทญ.ดร. รงสมา สกลณะมรรคา09.00 – 11.00 Amalgam: Status Update ผศ.ทญ.ดร. ศรวมล ศรสวสด พษของโลหะ ผศ.นพ. สชย สเทพารกษ Evidence related to amalgam and autistics รศ.พญ. จฬธดา โฉมฉาย Clinical tips: complex amalgam restorations อ.ทญ. นทธชนน วทยเจยกขจร11.00 – 12.00 โภชนาการกบปญหาทางทนตกรรม ผศ.ดร. อาณด นตธรรมยง12.00 – 13.30 พกกลางวน ประธาน ศ.คลนก ทญ. มลลกา ศรรตน13.30 – 14.30 การใชสมนไพร (Aloe Vera) กบงานทนตกรรม รศ.ทพ.ดร. พสธา ธญญะกจไพศาล14.30 – 16.30 การควบคมการแพรกระจายเชอในคลนก ทพ. อดเรก ศรวฒนาวงษา ทญ. ศศธร สธนรกษ ทพ. วระวฒน สตยานรกษ รศ.ทญ. แพรวพชร ปจฉมสวสด

วนพฤหสบดท16มถนายน2554 ประธาน รศ.ทพ. ศภชย สทธมณฑนกล09.00 – 10.00 Hepatitis มหนตภยทมองไมเหน ศ.นพ. ยง ภวรวรรณ10.00 – 12.00 Fascinating cases in Endodontics ผศ.ทญ. กลยา ยนตพเศษ ทญ. ธาราธร สนทรเกยรต พ.ต.หญง ขวญจต บญประเสรฐ ทญ. นศานาถ ประวณวงศวฒ ทพ. ภาณพงษ จรเดโชชย12.00 – 13.30 พกกลางวน ประธาน รศ.ทญ.ดร. ศรรกษ นครชย13.30 – 15.00 ทนตกรรมส�าหรบเดกพดไมรเรอง อ.ทพ. พรนธ กนตะบตร15.00 – 16.30 Clinical Tips in Pediatric Dentistry ผศ.ทญ. ภทรวด ลลาทววฒ อ.ทญ. ขวญชนก อยเจรญ

วนศกรท17มถนายน2554 ประธาน ศ.ทพ.ดร. ประสทธ ภวสนต09.00 – 10.00 Geriatric Dentistry ผศ.ทญ.ดร. อรพนท แกวปลง10.00 – 11.00 ทนตกรรมหตถการพลก: Freak Operative Dentistry รศ.ทพ. เฉลมพล ลไวโรจน11.00 – 12.00 Botulinum toxin กบการรกษา TMD ศ.นพ. สทธพนธ จตพมลมาศ12.00 – 13.30 พกกลางวน ประธาน ผศ.ทญ.ดร. นรดา ธเนศวร13.30 – 15.00 Minimal Intervention…. มนคออะไรกนแน? ผศ.ทพ.ดร. สชต พลทอง15.00 – 16.30 Crisis in DM: Role of dentist in prevention ผศ.(พเศษ) ทญ. พชร กมพลานนท ผศ.นพ.ทพ. พชย วทยากตตพงษ

18 เครดต

ประวตศาสตราจารย ทพ.มรว. นภสร ลดดาวลยพ.ศ.2477 จบมธยมปลายทโรงเรยนวชราวธพ.ศ.2488 จบทนตแพทยศาสตรบณฑต เปนทนตแพทยรนท 2 ไดรบเหรยญทองสอบไดท 1 คะแนนยอดเยยมตลอด หลกสตรทนตแพทยศาสตร ไดรบเหรยญทองแดง (คะแนนสงสด) ในวชาทนตกายวภาคศาสตร (Dental Anatomy) และ วชาพยาธวทยาชองปาก (Oral Pathology)

ต�าแหนงตางๆ ในทนตแพทยสมาคมแหงประเทศไทยฯพ.ศ.2502-2503 นายทะเบยนพ.ศ.2504 กรรมการกลางพ.ศ.2506 เลขาธการ คณะกรรมการจดการประชมทนตแพทยภาคพน เอเชยแปซฟก (2nd Asian Pacific Dental Congress)* *ทนตแพทยสมาคมแหงประเทศไทยฯ เปนเจาภาพตอมา อก 3 ครงคอครงท 12 ป พ.ศ. 2528 ครงท 20 ป พ.ศ. 2541 ครงท 30 ป พ.ศ. 2551 พ.ศ.2509-2510 อปนายก ทนตแพทยสมาคมแหงประเทศไทย ในพระบรมราชปถมภพ.ศ.2513 เลขาธการ คณะกรรมการจดการประชมทนตแพทยภาค พนเอเชยแปซฟก (6th Asian Pacific Dental Congress)* * ทนตแพทยสมาคมแหงประเทศไทยฯ เปนเจาภาพตอมา อก 3 ครงคอครงท 12 ป พ.ศ. 2528 ครงท 20 ป พ.ศ. 2541 ครงท 30 ป พ.ศ. 2551 พ.ศ.2514 นายก ทนตแพทยสมาคมแหงประเทศไทย ในพระบรมราชปถมภ

กรรมการชดตาง ๆ ในกระทรวงสาธารณสขพ.ศ.2499-2502 กรรมการในคณะกรรมการควบคมการประกอบโรคศลปะพ.ศ.2506 ทปรกษาดานทนตกรรม ของกระทรวงสาธารณสขพ.ศ.2507-2513 กรรมการในคณะกรรมการควบคมการประกอบโรคศลปะพ.ศ.2510 ประธานคณะกรรมการประสานงาน ในการจดการเรยน การสอน โรงเรยนทนตาภบาล จงหวดชลบร ของกระทรวงสาธารณสขพ.ศ.2517-2519 คณะกรรมการทนตสาธารณสขแหงชาต กระทรวงสาธารณสขพ.ศ. 2518 คณะกรรมการจดท�ารางโครงการจดตงกองทนตสาธารณสข กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข

กรรมการชดตาง ๆ ทเกยวของกบคณะทนตแพทยศาสตรพ.ศ. 2499-2508 เลขานการคณะฯ ในวาระศาสตราจารยพนโท ทพ. ส สรสงห เปนคณบดคณะทนตแพทยศาสตร จฬาฯพ.ศ. 2508-2519 รองคณบด ในวาระศาสตราจารย ทพ. ถวล ตณฑกล เปนคณบดคณะทนตแพทยศาสตร จฬาฯ พ.ศ.2501 ดงานทนตสขภาพ ทประเทศนวซแลนดและออสเตรเลยพ.ศ.2510-2513 คณะท�างานจดตงคณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยมหดลพ.ศ.2516-2518 รกษาการ หวหนาแผนวชาทนตกรรมชมชน คณะทนตแพทยศาสตร จฬาฯพ.ศ.2522 ศาสตราจารยกตตคณ ภาควชาทนตกรรมส�าหรบเดก

ขอขอบคณ ขอมลจาก - ศ.พลโท พศาล เทพสทธา รศ.ทญ. ถวลยรตน โหละสต รศ.ทญ.อมพช อนทรประสงค และทพ. อดเรก ศรวฒนาวงษา ภาพและขอมลเพมเตมจาก - ม.ล.วรยส ลดาวลย น.ส.จฑากร ลดาวลย ณ อยธยาและ อ.ทญ.สพชชา สวสดมงคล

น�ามาอานทบทวน แมในยามพกผอน กใชเวลาวางในการอานหนงสอธรรมะ หรอ เลน crossword เปนประจ�า เพอฝกใหสมองท�างานอยางมสมาธ อนเปนผลใหทานมจตใจแจมใส เบกบานอยเปนนตย และด�ารงสตสมปชญญะจวบจนวาระสดทายของชวตเปนแนวทางทนานบถอและสามารถยดถอเปนเยยงอยางในการด�าเนนชวต เมอสงวย

ทนตแพทยสมาคมแห งประเทศไทยฯ ขอแสดง ความอาลยยงในการจากไปของศาสตราจารย ทพ. ม.ร.ว. นภสร ลดาวลย อาจารยผเปนทเคารพรกและขอประกาศคณงามความดททานไดท�าไวตลอดชวตของทาน เพอใหวชาชพมความกาวหนา โดยไมรจกเหนดเหนอย ไมเคยเรยกรองชอเสยงหรอการสดดใดๆ ทานนบวาเปนปชนยบคคลของวงการทนตแพทย เปนปรมาจารยของวชาทนตกรรมส�าหรบเดก ทนตกรรมชมชน และ ทนตกรรมปองกน สมควรททนตแพทยรนหลงจะไดจดจ�าและยดถอเปนแบบอยางในความเปนบคคลทเสยสละตนเองเพอความกาวหนาของสวนรวม โดยไมยดถอสงตอบแทนใดๆ ทงชอเสยง เงนทองหรอการสดด ตลอดชวตการเปนทนตแพทยของทาน

12 • THAI DENTAL MAGAZINE 13 • THAI DENTAL MAGAZINE

วตามนอ จ�าเปนตอการเจรญและพฒนาของเซลลประสาท เปนสารตานอนมลอสระ ปองกนการแตกสลายของเยอหมเซลล ถารางกายไดรบวตามนอไมเพยงพอจะสงผลเสยตอระบบกลามเนอประสาท หวใจ และหลอดเลอด พบมากใน น�ามนพช ถวตาง ๆ ผกเขยวปนเหลอง

ขอแถมประโยชนของวตามนในแงความสวยความงามอกสกเลกนอย ตวอยางเชน วตามน ซ สามารถกระตนการสรางคอลลาเจนทผว ชวยในกระบวนการหายของแผลตาง ๆ ลดเลอนรอยด�าบรเวณผ สวนวตามน เอ จะชวยลดรวรอยตนๆ ได ท�าใหสของกระแดดแบบตนจางลงไดบาง รวมทงวตามน อ ทอยในรปของการรบประทาน สามารถเรงการหายของแผล ลดการเกดมะเรงผวหนง และอาการแพแดด ได

เหนขอดของวตามนมากมายอยางน อยางไรกเลอกทานอาหารเพอใหไดวตามนกนอยางครบถวนนะคะความจรงแลววตามนเสรมผลตขนส�าหรบผทมปญหาทางสขภาพ หรอผทมอาการผดปกตอนเกดจากการขาดวตามน ฯลฯ สวนคนทรบประทานอาหารไดครบ 5 หม นาจะไดรบวตามนทกชนดครบถวนตามทรางกายตองการอยแลว

คณไมรซอนเรนอย ทางทดควรปรกษาแพทยกอนเลอกทานวตามนเสรมนะคะ

รเรองราวของสารพดวตามนแลว อยากจะเนนวา ถาคณรบประทานอาหารครบทกประเภทในปรมาณทเหมาะสม รกษาสขภาพใหแขงแรงอยเสมอ กไมจ�าเปนตองใชวตามนเสรมอยางมากมาย หรอใชแบบพร�าเพรอ เพราะวตามนนนมประโยชนตอรางกายกจรง แตถาไดรบในปรมาณทเกนพอด กสงผลเสยตอรางกายไดคะ

อยางเชน วตามนเอ หากไดรบในปรมาณมากเกนไป จะท�าใหอาเจยน ผมรวง ผวหนงแหงตกสะเกด ท�าลายประสาทตา ตบ และกระดก หรออาจท�าใหเดกในทองพการได หรอวตามนบ 6 ถาไดรบเกนความตองการของรางกายจะมอาการเดนเซ มอเทาชา และสงผลใหประสาทกลามเนอแขนขาถกท�าลาย สวนคนทไดรบวตามนซเกนพอดจะมอาการปวดทอง แนนทอง ทองเสย ทองอด และอาจรนแรงถงขนเปนนวในไตได หรอ คนททานวตามนอปรมาณมากเกนจะมอาการปวดศรษะ ออนเพลย ตาพรามว กลามเนอลา แนนทองและทองรวง

ทนมาวากนเรองวตามนกบคนท�างานกนบาง ทนตแพทยอยางเราๆทานๆ หรอแมแตคนท�างานในออฟฟศสวนใหญมกเปนงานทตองใชสายตามาก นงนาน ๆ ออกก�าลงกายนอย ใชสมองมากและอาจจะเครยดบอย ๆ วถชวตเชนนจ�าเปนตองเสรมวตามนอะไรบางหรอไม วากนวาในภาวะเครยด รางกายของเราตองการวตามนบางชนด เพมขน เชน วตามนซ เอ บ 5 บ 6 กรณคนทมความเครยดสง รางกายจะขาดวตามนซอยางมาก แตความตองการทเพมขนกไมไดมากมายจนจ�าเปนตองทานวตามนเสรมแตอยางใด ถาคณบรโภคอาหารใหครบหม อาจเนนทานผลไมและธญพชตาง ๆ ในปรมาณทมากขน กจะชวยชดเชยความตองการของรางกายทเพมขนดงกลาวได อกทงยงไมมหลกฐานแสดงวา การทานวตามนเสรมจะชวยแกเครยดหรอท�าใหเรามพลงงานมากขนได

ถาการงานท�าใหคณเครงเครยด เหนอยลา นอกจากตองปรบนสยการรบประทานใหเหมาะสม อาท ทานอาหารใหครบทกมอและครบ 5 หม เพอใหไดรบสารอาหารอยางครบถวน พยายามเลยงอาหารจานดวนหรออาหารขยะทไมมคณคา กนใหเปนเวลาไมเวนเปนบางมอ เปนตน รวมถงการปรบพฤตกรรมการท�างานทจะชวยลดความเหนอยลา เชน ควรนงในทานงทถกตอง ถารสกสายตาออนลา อยาขยตาใหนวดคลงเบาๆ และบรหารดวงตาเพอคลายความตงเครยด ดวย การกลอกตาไป-มา เปนวงกลม หลายๆ รอบ ทส�าคญอยางยง คอควรหาเวลาออกก�าลงกาย พกผอนใหเพยงพอ แลวอยาลมหาวธการลดความเครยดทเหมาะสมและไมท�ารายสขภาพดวย

อานถงบรรทดน คงชวยเปดมมมองเกยวกบวตามนส�าหรบคณผอานกนไมมากกนอยนะคะ อดใจรอเรองดๆ กบสขภาพไดใหมในฉบบหนา.... สวสดคะ

ไมจ�าเปนตองรบ “วตามนเสรม” หรอยาเมดวตามนอะไรเพมเตมอก แถมวตามนทไดจากอาหารธรรมชาตยงดดซมไดดกวาวตามนสงเคราะห และราคากถกกวาดวย

บางคนทานวตามนเสรมเป นหลก อาหารททานจะถกหลกโภชนาการหรอไมกไมเคยใสใจ อยางนคงไมถกตอง เพราะอยางไรเสยวตามนเสรมกคงทดแทนคณคาทางโภชนาการทมในอาหารหลก 5 หมตามธรรมชาตไมได

กอนจะนกถงวตามนเสรม.... ลองปรบปรงโภชนาการของคณกอน ถามนใจวาเราทานอาหารถกหลกโภชนาการทกอยางแลว แตยงมอาการผดปกต กอยาเพงดวนสรปวาเกดจากปญหาขาดสารอาหาร แลวไปซอยาเมดวตามนมารบประทานเอง เพราะอาจมโรคอน ๆ ท

เชอวาเราๆทานๆคงคนเคยกบค�าวาวตามน(Vitamin)กนนะคะวตามนเปนสารอาหารทจ�าเปนตอรางกายของคนเราถงแมวารางกายตองการวตามนไมมากนกแตกขาดไมไดเพราะจะท�าใหระบบรางกายผดปกตหรอเกดโรคตางๆได

ถาเราขาดวตามนตวใดตวหนงจะมอาการปวยซงมลกษณะเฉพาะขนอยกบวตามนทขาด ดงนน เราจงตองไดรบวตามนแตละชนดอยางเพยงพอ อยางไรกตาม รางกายของคนเราตองการวตามนแตละชนดในปรมาณไมเทากน แตไมวาจะตองการเปนจ�านวนนอยหรอมากตางกมความส�าคญและจ�าเปนตอรางกาย และไมอาจใชแทนกนไดคะ

วตามนแบงออกเปน 2 จ�าพวก คอ 1. วตามนทละลายในไขมน ไดแก วตามนเอ ด อ และ เค 2. วตามนทละลายในน�า ไดแก วตามนบ และ ซ

วตามนทรางกายไดรบสวนใหญมาจากอาหารทเรารบประทานเขาไป อกสวนหนงรางกายสามารถสงเคราะหขนเองได เชน วตามนด ทรางกายสงเคราะหขนเองโดยอาศยแสงแดดออน ๆ ยามเชาคะ แตถงแมรางกายสามารถผลตไดเองกตาม แตกยงไมเพยงพอกบความตองการของรางกาย จงจ�าเปนตองทานเขาไปอกเชนเดยวกบวตามนอนๆ ทรางกายไมสามารถสงเคราะหได

ทนจะยกตวอยางพอสงเขป ใหเหนวาวตามนแตละชนดมประโยชนตอรางกายอยางไร และพบไดในอาหารตามธรรมชาตอะไรบางคะ

ขอเรมทวตามนเอ ซงชวยปองกนการตดเชอ การมองเหนในเวลากลางคน การสรางเนอเยอผวหนง ลดสวและโอกาสการเกดโรคสะเกดเงน มะเรง ตอหน และยงเสรมสขภาพผว วตามนเอจะพบมากใน ผกและผลไมทมสเหลอง ตบ ไขแดง นม เนย ปลาแมกเคอเรล

วตามนบ 1 ชวยเสรมการเผาผลาญคารโบไฮเดรตไปใชเปนพลงงาน มผลตอการท�างานของระบบประสาท หวใจและทางเดนอาหาร เมอขาดจะเกดอาการเหนอยงาย เบออาหาร ชาตามมอ

วตามน....เลอกกนอยางไรด

และเทาแขนขาไมมแรง วตามนบ 1จะมมากในธญพช ขาวซอมมอ ถวตางๆ งา ตบ

วตามนบ 2 เกยวของในการหายใจของเซลล กระบวนการมองเหน หนาทของผวหนงและเยอบตางๆ เพมระดบพลงงาน บ�ารงผว ผมและเลบ หากไดรบไมเพยงพอจะท�าใหผวหนงอกเสบ เปนแผลทมมปากหรอปากนกกระจอก อาหารจ�าพวกนม ไข เนอสตว ตบ ผกใบเขยว โยเกรต จะมวตามนบ 2 มาก

วตามนบ 6 ชวยในการท�างานของระบบประสาท การสรางเมดเลอด ชวยรกษาสภาพผวหนงใหเปนปกต ดงนนเมอขาดจงมอาการออนเพลย โลหตจาง ชาปลายมอปลายเทา วตามนบ 6 พบมากใน เนอสตว ผกตาง ๆ ปลา และยสต

วตามนบ 12 จ�าเปนตอการสรางเมดเลอด การท�างานของระบบประสาทสวนกลางและ การดดซมของทางเดนอาหาร หากไดรบไมเพยงพอกบความตองการของรางกายจะปรากฏภาวะโลหตจาง ออนเพลย ความบกพรองของระบบประสาทสวนกลาง วตามนชนดนพบมากในอาหารจ�าพวกเนอสตว นมและเนย

วตามนซ ชวยสรางภมตานทานแกรางกาย การสรางผวหนง กระดก ฟนและหลอดเลอด เมอขาดหรอไดรบปรมาณไมเพยงพอ จะท�าใหแผลหายชา เลอดออกงาย ฟนหลดรวงไดงาย พบมากในผลไมสดและผกสด

วตามนด ชวยในกระบวนการดดซมแคลเซยมซงมสวนส�าคญตอการเจรญของกระดกและฟน ผทขาดวตามนดจะมอาการปวดเมอย ปวดขอและกระดกออน พบมากใน ตบ เนอสตว นม ไข เนย

ตอน...• What’s Up doc

เรอง ซาเเมนตา

14 • THAI DENTAL MAGAZINE 15 • THAI DENTAL MAGAZINE

ขอเชญรวมงานคนสเหยา

ชาวทนตะ มหดล

ในวมพธท 14 ธนวาคม 2554ณ หอประชมสโมสรกองทพบกถนน วภาวดรงสต

DENT MU GOT TALENT

อยาลม add เขามานา

ตดตามรายละเอยดและดาวนโหลดแบบฟอรมการสมครไดท Facebook งานคนสเหยา ทนตะมดล

โดยสงมาทสโมสรนกศกษาคณะทนตแพทยศาสตร ม.มหดล

รายละเอยดการสงภาพเพอรวมประกวด1 ซดไฟลภาพ2 ภาพถายขนาด 12 x18 นว3.ค�าบรรยายภาพสนๆ (ไมเกน 50 ค�า)4.รปถาย 2 นวของผสงประกวด

และขอเชญศษยเกาทกทาน... รวมประกวดภาพถายในหวขอ

16 • THAI DENTAL MAGAZINE THAI DENTAL MAGAZINE • 17

ฉบบทแลวเราไดน�าเสนอเรองกองทนทนตกรรม 1200 ลานวาเกดขนแลวในป 2554 ทานผอานหลายทานคงสงสยวา “เขาคดมาไดอยางไร?” ฉบบน Thai Dental Magazine จงสงนกเขยนกตตมศกด ทพ. อรรถพร ลมปญญาเลศ ผอ�านวยการส�านกบรหารการชดเชยคาบรการ ไปสมภาษณนพ. ประทป ธนกจเจรญ(รองเลขาธการส�านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ) เพอเปนพนฐานการใหทานๆ ไดท�าความเขาใจกองทนทนตกรรม ใหเราไดรวมกนคดและขบเคลอนกองทนในอนาคต

ค�ำถำมกองทนหลกประกนสขภาพแหงชาตเกยวของกบประชาชนคนไทยอยางไร?

ค�ำตอบ กองทนหลกประกนสขภาพแหงชาตเปนผลจากพรบ.หลกประกนสขภาพแหงชาตพ.ศ.2545มจดมงหมายทจะดแลประชาชนใหเขาถงและไดรบบรการสาธารณสขตามสทธทพงไดในฐานะความเปนประชาชนไทยโดยการสรางระบบและกลไกเพอกระจายภาระทางการเงนการคลงดานสาธารณสขไปสประชาชนกลมตางๆใหไดรบบรการสาธารณสขทมคณภาพและมการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพซงจะกอใหเกดความเปนธรรมมากขนในระบบสขภาพของประเทศปจจบนกองทนฯไดดแลประชาชนใหมหลกประกนสขภาพถง47ลานคน

เบองลกเบองหลงกองทนทนตกรรม

ค�ำถำมทมาของการจดตงกองทนทนตกรรม?

ค�ำตอบ กอนจะตอบถงทมาของการจดตงกองทนทนตกรรมในระบบหลกประกนสขภาพแหงชาตนนจะขออธบายถงภาพรวมของประเทศไทยในดานการบรหารจดการระบบหลกประกนสขภาพดงนเนองจากในปจจบนประชาชนมกองทนทดแลในดานหลกประกนสขภาพอย3กองทนประกอบดวยกองทนสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการกองทนประกนสงคมและกองทนหลกประกนสขภาพแหงชาตซงทง3กองทนตางกมกลมของประชาชนคนไทยในสถานะตางๆ ทตองดแลโดยในแตละกองทนมงทจะบรหารจดการผานกลไกทางการเงนการคลงเพอลดภาระคาใชจายของการเขารบบรการดานสขภาพดงนนภาระคาใชจายจากการรกษาโรคตางๆ

เชนโรคมะเรงโรคไตวายโรคหลอดเลอดโรคหวใจซงท�าใหประชาชนเกดภาวะลมละลายหรอเกดคาใชจายดานสขภาพอนๆทท�าใหเกดภาระทางการเงนกบประชาชนจงมความจ�าเปนททง3กองทนจะตองเขาไปบรหารจดการดงกลาวจากสงทเกดขนท�าใหในระยะตอไปจากนระบบบรการสขภาพขนพนฐานทมความจ�าเปนจะถกทง3กองทนเขาไปบรหารจดการแทนประชาชนเชนเดยวกนกบกองทนหลกประกนสขภาพแหงชาต บรการทนตกรรมนบเปนบรการพนฐานทมความส�าคญจ�าเปนตองมการเขาไปบรหารจดการโดยมเหตผลดงน แนวโนมของคาใชจายดานทนตกรรมสงขนเรอยๆหากปลอยใหตามกลไกตลาดจะท�าใหประชาชนบางกลมเขาไมถงบรการ ถงแมบรการทนตกรรมจะเปนเรองการบรการสขภาพขนพนฐานทวไปแตมความเฉพาะดานทงผใหบรการและสถาน

• Behind The Scene

22 • THAI DENTAL MAGAZINE THAI DENTAL MAGAZINE • 23

เชนการบรการจดการโรคไตวายซงรฐเขามาบรหารจดการท�าใหสามารถควบคมดานคาใชจายปองกนไมใหเกดการลมละลายของประชาชนไดโดยทหลายๆประเทศไมกลาทจะใหหลกประกนดานนกบประชาชนเปนตน สวนเรองบรการทนตกรรมในปจจบนถาปลอยใหเปนระบบ

ตลาดเสรกอาจจะเปนภาระใหกบประชาชนท�าใหมคาใชจายสงรวมทงเรองของการเขาถงบรการดงนนรฐตองลงทนใหเพอใหเกดการกระจายบรการใหทวถง

ค�ำถำมปจจยแหงความส�าเรจของการจดตงกองทนทนตกรรมมอะไรบาง?

ค�ำตอบ การมสวนรวมของวชาชพนกวชาการมารวมกนก�าหนดแนวทางโดยรฐเปนเจาภาพ การรบรและความรวมมอของผใหบรการทงหลายทงภาคเอกชนและภาครฐทจะรวมด�าเนนการตามบรบทของตนเอง การมสวนรวมของภาคสวนอนๆเชนองคกรปกครองสวนทองถนเทศบาลภาคเครอขายภาคสงคมเขามาชวยผลกดนใหตวระบบเกดการขยบขยายใหมากขนเพอใหเปนระบบถาวรของประเทศไทย การมสวนรวมของผปวยและประชาชน

ค�ำถำมสถานบรการภาคเอกชนจะมบทบาทอยางไรตอกองทนทนตกรรมน?

ค�ำตอบ 1.ตองยอมรบความจรงวาขณะนมการกระจกตวของทนตแพทยอยในสถานบรการภาคเอกชนเปนสวนใหญในการบรหารจดการกองทนทนตกรรมนจะมสวนเกยวของกบสถานบรการภาคเอกชนพอสมควรดงนนถอเปนการเตรยมเพอการเปลยนแปลงครงส�าคญของหนวยบรการภาคเอกชน2.การออกแบบในการบรหารจดการกองทนทนตกรรมในชวงแรกจ�าเปนตองขอความรวมมอและใชประโยชนรวมกนกบสถานบรการภาคเอกชนในขอตกลงทยอมรบกนไดโดยออกแบบบรการทสถานบรการภาคเอกชนถนดและมความหลากหลาย3.ตองมการสนบสนนในแงการพฒนาศกยภาพซงท�าควบคไปกบการขยายทรพยากรออกไปรวมทงเรองการใชประโยชนรวมกน

ค�ำถำมมแนวคดเรองการสรางหนวยบรการเฉพาะบางอยางในพนทหางไกลและกองทนเขาไปบรหารจดการเองจะมแนวโนมวาจะเปนไปไดหรอไม?

ยงไมครอบคลมทกอยางประชาชนยงตองมคาใชจายในการเขารบบรการบางสวนเหตผลจากงบประมาณไมรองรบ

การทประเทศไทยจดตงกองทนทนตกรรมขนนนไดค�านงถงปญหาเรองงบประมาณทจะเกดเชนเดยวกบตางประเทศหรอไม?

ค�ำตอบ ส�านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตไดศกษาประสบการณจากตางประเทศในการออกแบบระบบซงถอไดวาเปนจดแขงของประเทศไทยทสามารถสรางระบบทมความเฉพาะและท�าใหเราประสบผลส�าเรจในหลายๆดานเชนประสบผลส�าเรจในการบรหารจดการโรคหวใจโรคมะเรงโรคไตวายประสบความส�าเรจในการควบคมโรคตดตอตางๆเชนผตดเชอHIVรวมทงความส�าเรจในการสรางระบบเครอขายบรการสขภาพทมการกระจายไปสรากหญาทประเทศไทยประสบความส�าเรจไดเปนเพราะเรามการสรางระบบทมความเฉพาะของเราเองจากการเทยบเคยงเรยนรประสบการณจากประเทศตางๆ เรองระบบหลกประกนสขภาพหลายๆประเทศมองวาตองมความพรอมดานเศรษฐกจและฐานะทางการเงนกอนจงจะด�าเนนการซงทางองคการอนามยโลกใหค�าแนะน�าวาไมตองคอยขอใหสรางระบบสขภาพตามบรบทของตวเองเพยงแตเรยนรจากประสบการณจากประเทศอนดงนนประเทศไทยไดพสจนใหเหนแลววาถาเรามการจดระบบทดไมปลอยใหเปนระบบตลาดเสรกจะลดภาระคาใชจายในภาพรวมลงและท�าใหทกคนสามารถเขาถงบรการตวอยาง

บรการปญหาทเกดจากการบรการอาจจะถกละเลยมผลกระทบตอสขภาพโดยรวม เปนการใหบรการโดยกลมวชาชพเฉพาะมการกระจายตวของกลมผใหบรการอยในเขตกรงเทพและปรมณฑลซงสวนใหญจะเปนสถานบรการภาคเอกชน ทงนหลงจากทมการจดตงกองทนหลกประกนสขภาพแหงชาตไดมการคดระบบการบรหารจดการบรการทนตกรรมนมาแลว4-5ปจนลาสดในปงบประมาณ2554ไดมการเชญนกวชาการและผเกยวของเขามาก�าหนดแนวทางในการบรหารจดการกองทนทนตกรรมอยางจรงจงจนมการจดตงกองทนทนตกรรมเพอเปนกลไกในการด�าเนนการดงกลาวขน

ค�ำถำมมหลายๆประเทศทพฒนาแลวสวสดการทรฐจดใหดานการบรการทนตกรรมกยงไมครอบคลมทกอยาง

ค�ำตอบ ถาเปนเรองการใหบรการดานทนตกรรมโดยหลกการจะตองมการกระจายไปยงพนทขาดแคลนแตใครจะเปนเจาของสถานบรการนนยงมใชประเดนส�าคญแตประเดนส�าคญอยทเรองหลกการหากส�านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตส�านกงานประกนสงคมหรอสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการในฐานะผซอบรการ/ผจดการระบบมาสรางสถานบรการเองกอาจจะท�าใหความเปนกลางเปลยนไปในดานการบรหารจดการถาเปนไปไดจะไมท�าหรอถามความจ�าเปนตองท�ากตองท�าดวยความระมดระวงอยางมาก

ค�ำถำม อก10ปขางหนามความคาดหวงและมเปาหมายอยางไรเกยวกบการจดตงกองทนทนตกรรม?

ค�ำตอบ คาดหวงวาใน10ปขางหนาคนรนใหมจะมแนวคดในดานสขภาพทดขนในสวนกลมอนกคอยๆ แกไขเฉพาะหนาเชนปญหาคนชรากใชโครงการทนตกรรมประดษฐโดยการบรหารจดการตองมองวากองทนนวางเปาหมายไวอยางไรกด�าเนนการใหบรรลเปาหมายนนเราจะเนนไปทคนรนใหมไดแกเดกในวยกอนเรยนและเดกในวยปฐมศกษาจดระบบการรบรขาวสารในโรงเรยนท�าใหเดกรนใหมไดรบรเรองของการเขารบบรการดานทนตกรรมเปนตน

ค�ำถำมมแนวคดอยางไรทท�าโครงการหลายอยางแลวประสบผลส�าเรจท�าใหส�านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตมภาพลกษณทดขน?

ค�ำตอบมวธคด3สวนคอ 1.กลมประชาชนทใชบรการดานสขภาพทมอยจ�าเปนตองเพมเตมสทธประโยชนอะไรบางเขาไปเพอใหเขาถงบรการมากขนเชนโรคมะเรงโรคหวใจซงสามารถท�าไปพรอมกบการท�าใหระบบบรการมขวญก�าลงใจในการท�างานทเพมมากขนเพอลดปญหาการเขาถงบรการและลดอตราการตาย 2.กลมประชาชนทใชบรการดานสขภาพทมอยแตขาดแคลนบรการและตองสรางเพมเตมเชนการสรางระบบปฐมภมโดยใชกลยทธในการขยายการใหบรการออกไป 3.การสรางระบบขนมาใหมเชนเรองกองทนสขภาพระดบพนทรวมกบองคกรปกครองสวนทองถนซงเปนเครองมอในการสรางสขภาพระดบชมชนเปนการดแลภายในชมชนของตนเองอยางมสวนรวม

ซงกำรน�ำวธคดทง 3 สวนมำท�ำตองมแรงขบเคลอนทำงดำนกำรเงนเปนกลไกลส�ำคญ ผนวกกบกำรมสวนรวมจำกทฝำยทเกยวของ ทเรำไดเปรยบคอดำนกำรเงนกำรคลง คอ มกำรรวมศนยโดยมนกวชำกำรชน�ำ มกำรจดกำรทด ท�ำใหมประสทธภำพทสงกวำ แตทส�ำคญทสดอยทกำรลงมอท�ำ

ภาพประกอบบทความ ขอขอบคณ ทพ.ณฐธพฒน บรพธานนทร

24 • THAI DENTAL MAGAZINE THAI DENTAL MAGAZINE • 25

สอนงานวจยคมคลนกคมแลบจงเลอกมาดแลวชานเหตผล

สนๆคอ

“เปนความทาทายในการสอนอยางมากทตองมรปแบบ

การน�าเสนอหลกสตรนไดรบการสนบสนนอยางตอเนองมาจนถง

ผบรหารคณะฯชดปจจบนอนมรศ.ทญ.วชราภรณทศจนทรและ

รศ.ทญ.ดร.สมพรสวสดสรรพเปนคณบดและรองคณบดฝาย

วชาการการออกแบบการเรยนการสอนทหลากหลายเปนกลยทธ

ในการเขาถงนสตใหคดและตระหนกถงความส�าคญของการม

คณธรรมจรรยาบรรณไดโดยนสตไมเกดความเบอหนายกจกรรม

ตางๆทใชในการเรยนการสอนเกดจากการระดมสมองของทมงาน

อนไดแกผศ.ทญ.เจนจราถระวฒน,อ.ทญ.ดร.พไลพรววฒนบตร

สร,อ.ทญ.ดร.สรรตนปลมสมพนธ,อ.ทพ.ดร.ธนภมโอสถานนท,

เพาะตนกลา....กลาแหงความดงาม

นบ เป นความหว ง เลกๆ ท ได ร ว ามความพยายาม

หยบยกประเดนคณธรรมจรยธรรมจนถงการแพทยทมหวใจ

ความเปนมนษยบรรจในหลกสตรการเรยนการสอนของคณะ

ทนตแพทยศาสตรหลายสถาบนเปนจดเรมตนเลกๆภายใต

โครงสรางใหญของสถาบนการศกษาทเปดพนทใหมการเรยน

การสอนเรองอนนอกเหนอจากศาสตรทางทนตกรรม

พนทเลกๆเหลานก�าลงพยายามเพาะเมลดพนธความดงาม

ลงในหวใจของวาทคณหมอฟนคนในพนทเลกๆเหลานมเรอง

เลามากมายทอยากจะสงเสยงดงๆวาพวกเขาก�าลงท�าอะไรกน

อยเรองคณธรรมจรยธรรมทสอนกนตงแตอนบาลท�าไมยงตอง

มาสอนกบเดกวยรนในมหาวทยาลยอกนาเบอมยท�าไปแลวเดก

ทจรตนอยลงหรอเปลาท�าไปแลวไดอะไรมอะไรทตองท�ากนตอ

และอกหลายเรองราวเกยวกบความพยายามบมเพาะตนกลาในรว

คณะทนตแพทยศาสตรสถาบนตางๆจะน�ามาบอกเลาผานหนา

กระดาษน

เพำะตนกลำ...กลำจำมจร* เตรยมดน ..เตรยมกระถำง..เตรยมใจไปเพำะตนกลำ

ขอคดเหนของนสตตอวชา“การพฒนาความเปนวชาชพ”

(ProfessionalDevelopment)จะเปนค�ากลาวเกนจรงหรอไม

คงตองตดสนกนเมออานถงบรรทดสดทาย

อ.ทญ.ดร.เกศกาญจนเกศวยธตวแทนผสอนรายวชานเลา

ถงสงทตวเองและทมงานพยายามปลกปนมากวาสปเมอถกถาม

วาเปนวชาอะไรท�าไมตองมวชานสอนอะไรเนอหาเปนอยางไร

ค�าตอบนนยากจะอธบาย

“เรามการพดเรองนเปนรปธรรมชดเจน...เราคอผสอนสมย

เรามวชาทมาบอกมยวาการทจรตคออะไรแตตอนนเราเอามา

สอนอยในเนอหาเปนรายวชาเหตเกดเนองจากวาการทจรตมมาก

ขนเรอยๆไมข�านะ..เปนseriousproblemกนเลย”ท�าไมอาจารย

เกศกาญจนและอาจารยทานอนๆในทมซงมภาระมากมายทงงาน

กวาจะสรางคนคนหนงใหเปนทนตแพทยนบวายากแลว แตการสรางทนตแพทยทดมคณธรรม ดจะเปนสงทเหนอยหนกและทาทายยงกวา โดยเฉพาะอยางยงในยคสมยทคนรวย ไดรบการยกยองนบถอมากกวาคนดและ เยาวชนของชาตพดดวยหนาตาใสซอวาการคอรปชน เปนเรองปกตทยอมรบไดในสงคมไทย(วาแลวกกลบไปดซรยสเกาหล เลน BB ตอดกวา)

อ.ทพ.ศภชยชนจตรวงษา,อ.ทญ.ดร.พนดาธญญศรสงข,อ.ทญ.

พสเพญโกศลลกฏและอ.ทญ.ดร.เกศกาญจนเกศวยธงานนจง

เปนเรองของ“ใจ”ลวนๆทมอาจารยผรบผดชอบรายวชาตองมา

ระดมสมองนงคยขบคดคดคดแลวกคดวาจะตโจทยคอCourse

descriptionของวชานใหแตกออกมาเปนตารางสอนแตละชวโมง

ผานหวขออะไรกจกรรมใดจงจะเหมาะกบนสตแตละปทมวฒ

ภาวะตางกน

“..ปแรกทเรมสอนเดกประเมนวาเปนวชาทเนอหาหลาก

หลายมากจบประเดนการเรยนไมคอยไดยงมองไมเหนความเชอม

โยงในวชาชพกยอมรบวาชวงแรกสอนตามหวขอทไดรบจากนน

ทมงานกท�างานหนกขนกวาเดมมการปรกษาพดคยกนบอยแตละ

ครงกใชเวลานานมากมการปรบหวขอวธการสอนตลอดทกปการ

26 • THAI DENTAL MAGAZINE THAI DENTAL MAGAZINE • 27

จากสงทเดกเหนวาเปนวชาทเนอหากระจดกระจาย

จบประเดนยาก ท�าใหทมอาจารยกลบมาคด

วเคราะหและปรบเปลยนรปแบบกจกรรม

ทจะท�าใหสาระประเดนตางๆ ชดเจน การเรยน

มความสนกสนาน ไมนาเบอ และเขาไปจบใจนสต

โดยหลกการพยายามทจะลดการสอน

ทเปนการบรรยาย และเพมกจกรรมทหลากหลาย

เชน การน�าคลปวดโอ โฆษณา ซรสละคร

มาเปนสอการสอน เปนตน

Course description ทเปนนามธรรม

ถกน�ามาสอสารผานกจกรรมและประสบการณ

ตางๆ เพอใหนสตไดเรยนร เชน

ศกษาจนถงปจจบนจากนนกไมมเดกประเมนแบบนอกเลยแตอาจ

จะมบางทบอกวามงานใหท�าคอนขางเยอะ”

เมลดพนธตนกลำ...ลงกระถำง

ทมอาจารยทกคนยอมรบวาเปนความทาทายอยางยงใน

การสอนหวขอท เกยวกบคณธรรมและจรรยาบรรณส�าหรบ

“เดกโต”เพราะเดกมกจะรสกวาเปนเรองทรกนอยแลวท�าไม

ตองมาสอนกนอก

นนนะส...ถารกนแลวท�าไมเรายงพบพฤตกรรมทไมซอตรง

ไมรจกหนาทขาดความรบผดชอบแสดงพฤตกรรมทไมเหมาะ

สมตอผอน...จรงๆแลวพวกเขารแตไมเหนความส�าคญหรอบางท

เดกอาจยงไมไดมองเรองคณธรรมและจรรยาบรรณดวยใจ...แต

มองดวยตามองจากผลประโยชนทจบตองไดเทานนเมอเปนเชน

นครจะปรบกระบวนยทธการเรยนการสอนจากสงทเปนนามธรรม

ใหเปนรปธรรมไดอยางไรเพอทจะกระทง“จตส�านก”ของเดกทม

อยแลวใหกลบมาตระหนกใน“ใจ”ไดอกครง

“ขอใชค�าวาปลกจตส�านกทมอยแลวในทกๆคนแตอาจลม

มนไปและสรางจตส�านกใหมดวยการแลกเปลยนความคดเหน

ระหวางอาจารยเพอนและตวเอง(ใหเกบประเดนไปคดเอง)บน

พนฐานความเชอวามนษยทมจตส�านกดตอใหมโอกาสกจะไม

เลอกท�าสงทไมด

“การสอนเรองcommunicationของอาจารยอสรพงษเรม

เปดประเดนดวยคลปโฆษณาทผหญงถามคนขายลาบวาพพ..

ลาบท�าไงอะแลวเคากตอบเรวบรอ..เดกกชอบมากแลวกจะโยง

เขาสประเดนการสอสารทดหรอการสอนเรองคณธรรมจรยธรรม

ของทนตแพทยตอบคลากรรวมวชาชพและคนไขของอาจารยพไล

พรและอาจารยสรรตนไดลงมอถายท�าละครสนเกยวกบเหตการณ

ทหมอฟนไมตรงตอเวลานดในคลนกทนตกรรมในละครแสดง

ใหเหนเหตปจจยของหมอทไมสามารถตรงตอเวลาไดเพราะตอง

แกไขสถานการณฉกเฉนของคนไขกอนหนาท�าใหใชเวลานานกวา

ทประเมนไวในตอนแรกในมมมองของผชวยทนตแพทยกตองรองรบ

อารมณคนไขดวยหวใจการบรการและในมมมองคนไขทตองรอ

นานวาทหงดหงดเพราะตองไปรบลกท�าใหเดกเหนมมมองทกวาง

ขนและมความใสใจในคนรอบๆขาง”

“กจกรรมของอาจารยธนภมใหเดกตอบค�าถามเปนขอๆแลว

สดทายกวเคราะหบคลกนสยทเรยกวา“นพลกษณ”ท�าใหเดกม

ความเขาใจในตนเองมากขนหรอกจกรรมRoleplayของอาจารย

พไลพรทใหนสตปหนงแสดงบทบาทสมมตทแตละกลมจะไดรบ

โจทยเปนหมอหรอเปนคนไขในสถานการณตางๆจากนนแสดงให

เพอนดน�ามาสการพดคยถกเถยงวาในแตละบทบาทคดเหมอนหรอ

ตางกนอยางไรหรอการเชญทนตแพทยทอยหลากหลายสายงานมา

ใหนสตสมภาษณและน�ามาเลาแลกเปลยนกบเพอนกลมอนๆไดพด

คยซกถามทงทนตแพทยในโรงพยาบาลชมชนทนตแพทยนกบรหาร

อาจารยทนตแพทยทนตแพทยผผลตเกาอท�าฟนทนตแพทยท

เชยวชาญงานแลบทนตกรรม”

การเปดโอกาสใหนสตไดกาวเขาไปดบรรยากาศและการ

ท�างานของแตละภาควชาในคณะผานกจกรรมEarlyclinical

exposureท�าใหนสตไดเหนความส�าคญของศาสตรเฉพาะทาง

ตางๆ

“ไดไปตะลยภาควชาทนตกรรมชมชนไดเหนบรรยากาศ

การท�างานของภาคทนตกรรมชมชนเหนอาจารยประจ�าภาควชา

นหองท�างานและหองสมดทอยในภาควชาลวนมสอการสอนท

เอาไวใชส�าหรบออกชมชน

อาจารยภาควชานนารกมากอธบายขอสงสยไดอยางชดเจน

ตอนแรกทรวาไดมาภาควชานรสกนอยใจเพอนคนอนทไดไปด

คลนกตางๆทเกยวของกบเรองฟนโดยตรงแตหลงจากทไดรบฟง

ค�าอาจารยกท�าใหรวาถาไมมภาควชานปานนชมชนตางจงหวด

กคงไมมทนตแพทยแลวละ:)”(นทพ.แทนพร)

กจกรรมทไดรบการกลาวขวญถงอยางมากในนสตทกชนป

ทไดอยในหองเลคเชอรมดๆบรรยากาศเหมอนโรงหนงสามารถ

ตรงทกสายตาอยบนจอภาพดานหนาทก�าลงน�าเสนอเรองราวอน

เขมขนของIryu(TeamMedicalDragon)ทมศลยแพทยหวใจ

ทพยายามด�ารงความเปนแพทยทมจตส�านกในการดแลรกษา

คนไขทกคนอยางสดก�าลงความสามารถทามกลางกระแสกดดน

ทจะกลนใหเคากลายเปนแพทยภายใตการควบคมของอ�านาจและ

เงนซรสญปนสองภาคภาคละสบตอนผานการดซ�าแลวซ�าเลา

ของอาจารยกวาจะตดตอมาใหนสตแตละชนดตามความเหมาะ

สมเพอสอถงคณคาความดงามของมนษยทมหนาทเปนบคลากร

ทางการแพทยซงสามารถสมผสหวใจของเดกได

“กลาทจะตอกรกบทศนคตของแพทยทไมไดค�านงถงผปวย

ปลกความเปนแพทยในตวเราใหเออลนออกมามแรงบนดาลใจ

ในการเปนหมอฟนทดตอไป”(นทพ.นราวชญ)การสอนวชานยง

ครอบคลมไปถงเรองบคลกภาพการพฒนาระบบคดMindmap

ไปจนถงInfectioncontrol

“Infectioncontrolทสอนในวชานกจะเนนการฝกท�าจรงๆเชน

การฆาเชอโรคเพอเตรยมยนตท�าฟนและอปกรณซงจะไดเรยนในป

ทสามวตถประสงคเพอเตรยมเดกใหพรอมกอนทจะท�าในคนไข”

อานถงบรรทดนกเรมเขาใจไดไมยากถงเรมแรกของการ

สนทนาทพยายามคาดคนค�าตอบวาวชานสอนอะไร

“เปนวชาทเตมเตมทงทกษะวชาชพและวชาชวตจรงๆ..ค�า

นใชเลย”

28 • THAI DENTAL MAGAZINE THAI DENTAL MAGAZINE • 29

ตนกลำ...แตกหนอ รอวนผลใบ

วชานไมมการสอบแตวดผลจากความตงใจเรยนและรวมกจกรรมในคาบ

รวมถงสมดการบานทมโจทยอยสามขอคอหนงสงทไดเรยนรจากหวขอนสอง

ประโยชนทสามารถน�าไปใชหลงจากการเรยนหวขอนและสามความคดเหน

เพมเตมสมดการบานทกเลมอาจารยในทมจะชวยกนตรวจและมขอคดเหน

เลกๆนอยๆจากอาจารยเขยนดวยลายมอผานหมกสารพดสลงในการบานหนา

นนๆขอความขางลางเปนสวนหนงของสมดการบานหลายรอยเลมทสะทอน

ผลของความพยายามตลอดสป

ไดความรนอกเหนอจากวชาการทวไปเปนความ

รทเกยวกบตวเองและเรองในชวตประจ�าวนเชนเรอง

เกยวกบความสขการจดการกบความเครยดมนเปน

ความรทไมนาเบอไมใชความรวชาการแตมนสามารถ

ใชไดจรง”(นทพ.เพญนภา)

อกสองป...กจะถงวนทนสตร นแรกทไดเรยน

วชานในปหนงจะจบเปนทนตแพทยถงตอนนน

หลายๆคนคงจบตาดวาเมลดพนธทไดรบการบมเพาะ

ปลกจตส�านกจะเตบโตจากตนกลาเปนตนไมแบบใด

จะเปนตนไมทสวยงามหยดยนทามกลางกระแสสงคม

อนเชยวกรากหรอจะเปนตนไมใหญทแตกกงระราน

คงมหลายเหตปจจยหลายเงอนไขทคนคนหนงเลอก

จะท�าสงทดหรอไมแตอยางนอยวนน..เราไดรบรถง

ความมงมนทจะเพาะตนกลา...ในรวจามจร

“....มนเปนจดเรมตนกตองพยายามตอไปก

ไมมใครรหรอกวาจะเปนยงไงแตเรากตองพยายาม

กนตอไป....”

ทญ.ศภลคน เลศมโนรตน

เรยบเรยงจำกบทสมภำษณของ

อ.ทญ.ดร.เกศกำญจน เกศวยธ

บทสรปผบรหารในรายงานผลการส�ารวจสภาวะสขภาพชองปากระดบประเทศ ครงท 6 ของประเทศไทย พ.ศ. 2549- 2551 ไดระบวา “... เดกนกเรยนและเยาวชนทท�าการส�ารวจในกลมอาย 12 ป ... พบวา สภาวะการเกดโรคฟนผคอนขางคงท ... พบรอยละ 56.87 ของเดกมประสบการณการเปนโรคฟนผ โดยคาเฉลยฟนผถอนอด เทากบ 1.55 ซตอคน ...”

ท�าไมผมเชอขอมลผลการส�ารวจ

สภาวะสขภาพชองปากของไทยไดไมทงหมดเรองทพ.ดร.ปยะศรพนธ

ขอสรปขางตนนาจะไดมาจากขอมลในตารางท3.1ผลการส�ารวจทนตสขภาพแหงชาตของประเทศไทยตามตวชวดขององคการอนามยโลก(หนา123ของเอกสารชดเดยวกน)และตารางท3.5รอยละของเดกอาย12ปทมฟนถาวรผ...(หนา125ของเอกสารชดเดยวกน)ซงผมไดปรบและตดเอาเฉพาะขอมลทเกยวของมารวมไวในตารางก.ดงน

ปทส�ำรวจ

ตำรำง ก. ควำมชกโรคฟนผและคำเฉลยฟนผถอนอดของเดกไทยอำย 12 ป จ�ำแนกตำมปทส�ำรวจ

กลมอำย ตวชวด (หนวย)

12ป…

12ป…

ความชกโรคฟนผ(%)…

คาเฉลยฟนผถอนอด(ซตอคน)…

2527

45.8…

1.5…

2532

49.2…

1.4…

2537

53.9…

1.4…

2543-44

57.3…

1.6…

2549-50

56.87…

1.55…

ทมำ กองทนตสำธำรณสข กรมอนำมย กระทรวงสำธำรณสข

ขอสงเกตแรกคอท�าไมเฉพาะป49-50คาอตราความชกและคาเฉลยฟนผถอนอดจงมทศนยมสองต�าแหนงในขณะทปอนๆมทศนยมต�าแหนงเดยวทถกตองควรจะมทศนยมกต�าแหนงและขอสงเกตทสองคอขอสรปทวาการเกดโรคฟนผในกลมอาย12ปคอนขางคงทอะไรทคงท“ความชก”หรอ“DMFT”หรอ“ทงค”เราควรจะเชอขอสรปดงกลาวหรอไมเชอไดแคไหนดวยเหตผลใด

กอนตอบผมตองขออธบายความรพนฐานอยางนอยสองเรองทเกยวของคอ1)ระดบความแมนย�า(levelofprecision)ของการวด(Measurement)และ2)ความแตกตางระหวางสถตเชงพรรณนาและสถตเชงอนมาน(DescriptiveVSInferentialStatistics)กอน

ถาผอานเขาใจทงสองเรองอยางดเยยมแลวกผานไปไดเลยครบเพราะเปนเรองเกาจะไดไมงวงและเบอเชญขามไปอานค�าตอบทตอนทายของบทความนไดเลยครบวาเราคดตรงกนหรอไมอยางไร

ระดบควำมแมนย�ำ (level of precision) ของกำรวด กอนจะก�าหนดวาเราจะแสดงผลเปนทศนยมกต�าแหนงตองพจารณาวธการวดหรอหนวยวดซะกอนระดบหยาบทสดของการวดคอ“การนบ”ซงผลการนบจะเปนหนวยเตมไมมเศษเชนจ�านวนคนทเปนโรค(คน),ซฟนทไดรบการอด(ซ),จ�านวนคนทมเพศก�าเนดเปนหญง(คน)หลกการทวไปคอถาหนวยนบเปนจ�านวนเตม(discretenumberหรอมnominalscaleทหลายคนอาจคนเคยจากการเรยนวชาสถตพนฐาน)ไมจ�าเปนตองแสดงทศนยมในหนวยนบตรงไปตรงมาเพราะเราไมสามารถจะนบเปน

30 • THAI DENTAL MAGAZINE THAI DENTAL MAGAZINE • 31

ขอสรป1) หากตองการเปรยบเทยบผลการส�ารวจทผานมานอกจากคาmeanแลวเราตองรบทราบวาคา95%CEของDMFTและความชกของทกปทส�ารวจดวย(InferentialStatisticsไมใชDescriptivestatistics) 2) ควรอธบายคณลกษณะของตวอยางโดยเฉพาะSamplingvariabilityประกอบดวยเพราะการส�ารวจเหลานการเลอก/ชกตวอยางเปนmulti-stagesampling(อธบายทหลงถามผสนใจ)ซงมผลตอการอนมานทางสถต(อธบายทหลงเชนกนถามผสนใจ)3) ตองก�าหนดคาlevelofprecisionใหเหมาะสมกบขอมล

ถามขอมลครบถวนทงสามขอนผมคอยเชอบทสรปของขอมลการส�ารวจนอยางมนใจ

เอกสำรอำงอง 1• กองทนตสาธารณสขกรมอนามยกระทรวงสาธารณสข.รายงานผลการส�ารวจสภาวะสขภาพชองปากระดบประเทศครงท6ประเทศไทยพ.ศ.2529-2550.กรงเทพฯ:ส�านกกจการองคการทหารผานศกพ.ศ.2551.หนาบทสรปผบรหาร,123,125. 2• LindseyJK.Revealingstatisticalprinciples.OxfordUniversityPress:NewYork;1999. 3• LangTA,SecicM.Howtoreportstatisticsinmedicine:Annotatedguidelinesforauthors,editors,andreviewers.AmericanCollegeofPhysicians,PortCityPress:Philadelphia;1997. 4• SladeGD,SpencerAJ,Reberts-ThomsonKF(Edi-tors).Australia’sdentalgenerations:theNationalSurveyofAdultOralHealth2004-2006.AIHWcat.no.DEN165.Canberra:AustralianInstituteofHealthandWelfare(DentalStatisticsandResearchSeriesNo.34).2007. 5• PlanandoperationoftheThirdNationalHealthandNutritionExaminationSurvey,1988-94.NationalCenterforHealthStatistics.VitalHealthStat1(32),1994.

เศษไดแตกรณทจ�าเปนตองหาคาเฉลยจากยอดนบเตมเชนรอยละของทนตแพทยไทยทแตงงานแลวพอมการค�านวณเปนสดสวนเปนอตราเปนคาเฉลยเกดการหารการคณอาจมจดทศนยมไดกไมควรแสดงทศนยมใหมากกวาหนงต�าแหนงเพราะแสดงมากกวานไมมความหมาย2และแมจะไมมทศนยมกท�าไดไมผดกฎกตกามารยาทใดๆ2-3

นอกจากเรองหนวยวดทเปนdiscretenumber(nominalscale)แลวส�าหรบหนวยวดทเปนcontinuousscaleเราตองพจารณาความละเอยดของเครองมอทใชวดดวยวาสามารถวดไปไดถงระดบใดเชนตาชงขาวสารสงออกททาเรอ(หนวยยอยสดหรอหนงขดเทากบ50กก.)กบตาชงหมในตลาด(หนวยยอยสดหรอหนงขดเทากบ125กรม)กบตาชงยาจนในรานขายยา(หนวยยอยสดเทากบ1กรม)เครองชงเหลานมความละเอยดในการวดน�าหนกไมเทากน(หาสบกโลหนงขดหรอหนงกรม)แมจะมวตถประสงคทวไปเหมอนกนคอวดน�าหนกแตความละเอยดละออความไวของการวดหรอความแมนย�าในการวดกจะแตกตางกนเราจ�าเปนตองก�าหนดทศนยมใหเหมาะสมกบความสามารถของเครองมอดวยไมใชตงทศนยมในเครองคอมฯเปนสามต�าแหนงเทากนหมดเพราะคดวายงมากยงดซงไมถกตองถาเครองมอไมละเอยดพอจะไปวดไดถงระดบนนทศนยมทมากเกนกจะไมมความหมายแตทส�าคญกวาความสามารถในการวดและหลกการทวไปคอค�าถามของเราคออะไรเรามหนาทเลอกเครองมอและก�าหนดจดทศนยมทสอดคลองกบวตถประสงคของเราซงควรจะสอดคลองกบหลกการสากลทผคนเขาใชกนดวย

ดงนนการทกองฯ(ส�านกทนตสาธารณสขในปจจบน)เพมระดบความแมนย�าจากทศนยมหนงต�าแหนงมาเปนสองต�าแหนงเฉพาะในการส�ารวจป2549-2550จงไมมเหตผลทางวชาการรองรบนอกจากนการแสดงระดบความแมนย�าทไมอยกบรองกบรอยมแตจะท�าใหผอานสงสยมอะไรซอนเรนอยเบองหลงอาจลดระดบ

ผลในประชำกรเปาหมายดวยขอมลทรวบรวมไดจากกลมตวอยาง(กรณท�าส�ามะโนคอการเกบรวบรวมขอมลจากทกหนวยซงในชวตจรงมการด�าเนนงานนอยมากเพราะคาใชจายสงและท�าไมงายกรณสมมะโนจงไมจะเปนตองมการอนมานเพราะไดคามาจากทกหนวยเปนคาระดบประชากรเลย)ทงนขอควรระมดระวงคอเราจะอนมานคาในประชากรจากคาทไดจากกลมตวอยางเฉพาะกรณทเราทราบ“ความนาจะเปน”ของการเลอก/การชกตวอยางเทานน(Probabilitysampling)ถาเราเลอก/ชกตวอยางแบบNon-probabilitysamplingเราไมสามารถจะอนมานผลไดสรปคอเราตองทราบprobabilityทงขาลง(sampling)และขาขน(inferring)จงจะครบถวนเปนInferentialstatistics

ถงตอนนขอยอนกลบไปทค�าถามวาโรคฟนผมนคงทจรงหรอไมหากพจารณาเฉพาะคาความชกและDMFTในตารางกกนาจะกลอมแกลมไดวาขอสรปใชไดเฉพาะDMFTเพราะตลอดเกอบสามสบปทผานมาไมมความเปลยนแปลงมากมายไมเพมไมลดเกนหนงซตามlevelofprecisionแตส�าหรบเรองความชกคงยากทจะสรปไดผมขอสรปวาขอมลชดน“ยงไมพอ”ทจะสรปครบเพราะคาทแสดงทกครงเปนแบบPointestimatesทงหมดในสถตเชงอนมานเราไมควรจะใหเฉพาะคาpointestimationเพอแสดงเฉพาะคาแนวโนมสศนยกลางเพยงคาเดยวการไมแสดงคาการกระจายของขอมลซงท�าใหผอานไมสามารถพจารณาSamplingvariabilityได(สงผลใหไมแนใจวาคาจรงในประชากรอยทใด)ดงนนกอนการเปรยบเทยบและสรปเราตองรบทราบคา95%ConfidenceIntervals(CE)ดวย[คาCEนไมใชคาเบยงเบนมาตรฐานหรอStandardDeviationในสถตเชงพรรณนานะครบขอเกบไวคยตอภายหลงวาSDกบSEแตกตางกนอยางไรใชอยางไรจงจะถกตอง]เอาเปนวาถามCEก�ากบไวเราจะมนใจวาขอสรปแตละปตางหรอไมแตกตางกนจรงและทส�าคญคอเขาใจวากลมตวอยางทไดส�ารวจในแตละครงมาจากประชากรทมความแปรปรวนเปนแบบใดตวอยางทแสดงชดเจนไดแกการส�ารวจระดบชาตของประเทศออสเตรเลยและสหรฐอเมรกานาจะหามาเปรยบเทยบดวย4-5

ความนาเชอถอของขอมลชดนลงได

ควำมแตกตำงระหวำงสถตเชงพรรณนำและสถตเชงอนมำน ผมขอย�าวา“สถตเชงพรรณนา”กบ“สถตเชงอนมาน”นะครบไมใชสถตเชงพรรณนากบสถตเชงวเคราะหซงอนหลงนเพยนไมควรมในโลกนแตบางทปรากฏในต�าราไทย(หลายเลม)จงเกดความเพยนเพราะไมวาเราจะใชสถตเชงใดพรรณนาหรออนมานมนกตองวเคราะหทงนนอยาสบสนกบ“การวจยเชงพรรณนา”กบ“การวจยเชงวเคราะห”นะครบเปนคนละเรองกนคหลงนเปนเรองแบบแผนการออกแบบระเบยบวธวจย(researchdesign)ไมใชประเภทของสถตทผมเนนและก�าลงจะอธบายตอไปขอเรมตนดวยการกระจางศพทคอการท�าความเขาใจกบความหมายกนกอน“สถตเชงพรรณนา”1-2ในทนหมายถงการสรปขอมลทรวบรวมไดจากตวอยำง (samples)โดยเฉพาะเรองการกระจายของขอมลคาแนวโนมสศนยกลาง(ตวแทนกลางทเหมาะสมของตวอยางชดนวาควรเปนmean,medianหรอmode)และคาความแปรปรวน(การกระจายของขอมลเชนSD,Percentiles,Range)ในกลมตวอยางสวนสถตเชงอนมาน1-2หมายความวาการสรปและแปล

32 • THAI DENTAL MAGAZINE THAI DENTAL MAGAZINE • 33

38 • THAI DENTAL MAGAZINE THAI DENTAL MAGAZINE • 39

ฤดกาลทแปรเปลยนไปจนยากจะคาดเดา ท�าใหหลายทานงนงงสงสยวาเกดอะไรขนกบโลกใบน เดอนมนาคมทผานมายง เศราใจกบผสญหายและเสยชวตมากมายจากพบตภยแผนดนไหวและสนามทญปน ในบานเราเอง กคงไมมใครคาดคดวาชวงปลายเดอนมนาคม ซงเปนฤดรอนของทกป จะเกดน�าทวมจนกลายเปนชวงเวลาอน แสนเศราของชาวนครศรธรรมราช กลางเดอนมนาคม ผมไปประชมกรงเทพฯ กยงประหลาดใจทอากาศหนาวมาก เมอกลบมาถงบานทนครศรธรรมราช ฝนกกระหน�าถลมลงมาอยางมดฟามวดน ตกทงวนทงคนตดตอกน 3 วน อนทจรง ภาคใตม 2 ฤดคอฤดรอนกบฤดฝน คนใตกจะชนกบฝนแปดแดดส กอนทฝนจะตก อากาศรอนมากครบ บางอ�าเภอของนครศรธรรมราชกยงประสบภยแลง ผมยงไดเหนขาวท�าฝนเทยมกนหลายจงหวด สงทไมมใครคาดคดกเกดขน .....ฝนตกหนกน�าทวมกลางฤดรอนตงแตคนวนท 24 มนาคม 2554 ตกหนกตดตอกนราวกบฟารว

ในการบรรเทาทกขไดบาง จงเรมท�าขาวกลองบรจาค เพราะวาตอนน�าทวมไฟจะดบ คนจะท�าอาหารไมได จากทนตแพทยกแปลงรางเปนพอครวครบ ท�ากน 3 คน มแมและพทฝายมาชวยกนผดขาว ท�าขาวกลอง 100 กลอง โดยผมเองกไมสามารถประมาณไดวาตองหงขาวเทาไร เลยตองเสยเวลาหงหลายรอบมาก และกผดขาวใสกลอง น�าไปบรจาคท สสจ. และคายวชราวธ กองทพภาค 4 ทแบงก�าลงพลไปชวยแจกจาย โดยพนเอกภาสกร ทวตา เปนผดแล วนตอมาผมไดโพสทเรองราวทเกดขนในกลมทนตภธรและใน facebook มเพอนและพๆ ทอยากจะชวยไดสงเงนมาบรจาคมากมาย เพราะเหนวาเราท�ากนจรงจง สง e-mailไปในกลมกลยาณมตรตางๆ และไดโพสทเลขบญชไว กมคนโอนเงนมาชวยเราใหท�าขาวกลองและจดหาถงยงชพให โดยจดเปนชด มทมงานเปนเพอนขางบานและคนทท�างานมาชวยกน มคนมาชวยท�ากบขาวมากขนโดยมทมแมครวจากหมบานเมองทอง เปนอาจารยคนไขทเคยมาท�าฟน และทมพทรจกกนมาท�าขาวกลองเพมเปนวนละ 200 กลอง และ 300 กลอง เพอแจกจาย กองทพภาคท 4 กระจายก�าลงพลไปทกหนวยเพอซอมบ�ารงและชวย

น�าไหลเขา สสจ. อยางรวดเรวไมทนตงตว คนทเดนทางมาท�างานล�าบากกตองหยดงาน หนาบานผมเองน�ากเตมถนนซงเปนถนนตดใหมไมเคยมน�าทวมมากอน จนนกวาตวเองซอบานตดคลอง แตปนน�ามาเรวและมาเตมท ตอนแรกๆ กยงไมคอยกงวลเทาไหร แตผานไป ..ผานไป... ฝนกยงไมมททาวาจะหยด น�ากเพมระดบขน แลวกมประกาศวาจะตดไฟ เขอนจะแตก น�าจะทวม เปนอนวา....คนนนไมตองนอนครบ เวลาผานไปยงดทถงน�าจะยงไมลดแตกยงไมทวมมากขน ในตวเมองนครศรธรรมราชเปนทราบจงเปนทางผานของน�าจากภเขาทตองไหลไปลงทะเล ตอนแรกน�าทวมจะเปน สใสๆ เวลาตอมาจะเปลยนเปนสขนขนแสดงวาเปนน�าจากภเขาไหลลงมาแลว น�าทวมสงขนเรอยๆ จนตลาดพชผลเสยหาย ตอนแรกๆ ผมกยงสนกสนาน คดวาเหมอนฝนไป ตนมาคงหาย ยงถายรปเอามาโพสทอยางสนกสนาน แตฝนกยงตกตลอด ออกไปดดานนอกผคนเดอดรอนมาก จระเขกหลด มคนไมสามารถออกจากบานไดและไมมอะไรกน ถงยงชพยงไปไมถง คลนกผมกน�าทวม ทท�างานกทวม จงท�าอะไรไมได เมอคดวามคนก�าลงเดอดรอน ตวเรานาจะเปนสวนหนง

เหลอประชาชน ผมเองชนชมกองทพเปนอยางมากทจดก�าลงเตมทและทนเวลา ก�าลงพลไมไดหลบไดนอน ผมท�าหนาทประชาสมพนธและประสานความชวยเหลอใหทวถงตามก�าลงทจะท�าไดเมอจ�าเปนผมคดวาเรากนาจะท�าได โดยยดหลกของพระราชบดาวา “ ขอใหถอประโยชนสวนตนเปนทสอง ประโยชนของเพอนมนษยเปนกจทหนง ลาภ ทรพย และเกยรตยศจะตกแกทานเอง ถาทานทรงธรรมะแหงอาชพไวใหบรสทธ ” ในวกฤตเชนน เราสามารถปรบบทบาทวชาชพของเราใหสามารถชวยเหลอผอนได

หลงน�าลด สมเดจพระเจาลกเธอ เจาฟาจฬาภรณวลยลกษณ อครราชกมารเสดจเยยมประชาชนท อ�าเภอนบพต�า ผมเองในฐานะหนวยแพทย พอ.สว ไดเขาเฝาฯและตามเสดจ รสกซาบซงในพระมหากรณาธคณของพระองคทานมากครบ ในภาวะวกฤตน ก�าลงใจส�าคญจรงๆ ผมในฐานะทนตแพทยเลกๆ รบหนาทสงตกตาให ทานพระราชทานแกเดกๆ อยางใกลชด ไมเคยคาดคดมากอนครบ เปนบญอนลนพน ผมจงเชอในก�าลงใจ แมจะทกขยากเพยงใด แตก�าลงใจเปนสงส�าคญมาก.. เปนก�าลงใจใหทกคนสสนะครบ

เรอง ทพ.ธนฏฐนนท อศววฒฑก

ทนตแพทยหญงธตมา วจตรจรลรง

คณหมอผง

• Dental Adirek

ทนตแพทยหญงธตมา วจตรจรลรง หรอคณหมอผงผรกการอานและสนใจเรองศลปวฒนธรรม ในวยเดกสนกกบการเปนนกเลาเรองและนกโตวาท ศกษาจบหลกสตรฝกอบรมทนตแพทยประจ�าบาน สาขาทนตกรรมประดษฐ มหาวทยาลยมหดล หลงจากเปดคลนกเอกชน จงมเวลาวางศกษาเพมเตมดานการเขยนหนงสอ

คณหมอเรมเขยนนวนยาย เรองสน และบทสมภาษณเปนงานอดเรก โดยเขาคอรสอยากเปนนกเขยนกบส�านกพมพอมรนทรรวมกบการอานเทคนคการเขยนหนงสอนวนยายของคณรตชา คณหมอเรมตนเขยน นวนยายแนวสบสวนสอบสวนจากเคาโครงเรองจรงของตนเอง เมอครงถกขโมยบตรเครดตขณะเรยนป 6 เรอง “เหตเกด ณ สยาม” ลงหนานวนยายในเวบไซตวชาการในป 2552 ปจจบนมคนคลกอานแลวนบแสนคนและก�าลงจะไดรบการตพมพเรวๆ นกบส�านกพมพ Think beyond

ลาสดคณหมอผงไดรบการคดเลอกใหเขารวม”โครงการบมเพาะนกเขยนหนาใหม” ของกระทรวงวฒนธรรม เปน1 ใน 8 คนในสาขานวนยาย โดยมอาจารยกนกวล พจนปกรณ เจาของผลงาน “ภาษานาคา” เปน พเลยงในการเขยนวรรณกรรมเยาวชนเรอง “โลกของมะยม” ซงไดรบแรงบนดาลใจจากเดกนอยทคณหมอไดพบเมอครงเปนทนตแพทยใชทน ทานทสนใจสามารถตดตามอานเรองราวของคณหมอผงไดท HYPERLINK “http://www.vcharkarn.com/vwrite/40626”www.vcharkarn.com/vwrite/40626 และ HYPERLINK “http://www.ocac.go.th/”www.ocac.go.th ทานผอานจะไดตดตามเรองสนของหมอ ‘ขนมผง’ ในแมกกาซนของเราในฉบบตอไปคะ

40 • THAI DENTAL MAGAZINE THAI DENTAL MAGAZINE • 41

42 • THAI DENTAL MAGAZINE THAI DENTAL MAGAZINE • 43

• มองโลกผานเลนส

ส�าหรบทนตแพทยทสนใจอยากสงภาพถายมาลงในคอลมนDDS กสงรปถายพรอมชอนามสกล เลข ท. ชอภาพ แนวความคด เทคนคหรอแรงบนดาลใจในการถายภาพ มาไดททนตแพทยสมาคม 71 ลาดพราว 95 วงทองหลาง กรงเทพ 10310 หรอ HYPERLINK “mailto:thaidentalnet@gmail.com” thaidentalnet@gmail.com โดยวงเลบ หรอตงหวขอ อเมลวา DDS ครบ

สวสดครบ เพอน ๆ พ ๆ นอง ๆ ทนตแพทยทกทาน หลงจากท Thai Dental Magazine ไดเปดตวอยางยงใหญไปในฉบบแรกแลวนน (รวมทงคอลมนมองโลกผานเลนสหรอ DDS) กมทนตแพทยหลายทาน ใหความสนใจ และสงรปถายมา ลงในคอลมนน และอกหลายทาน กอยากรจกวาใครเปนคนทถายภาพไดอยางสวยงามมมมมองทแตกตาง ท�าใหไดภาพถายทไมธรรมดา ทไดตพมพไปแลวในฉบบแรกเปนผลงานของ ‘หมอนก’ ซงทางทมงสนขอขอบคณมาเปนอยางสงทไดเออเฟอภาพใหเรา ฉบบนเรามผลงานของ ‘หมอวน’ ทพ.กวน สปยารกษ ทไดสงภาพสวยๆ มาใหพวกเราไดดกน สดทายนทางทมงานขอขอบคณทกทานทไดสงผลงานมาเปนจ�านวนมาก ส�าหรบผทไมไดลงในฉบบน กไมตองเสยใจ ทางทมงานจะทยอยลงในฉบบตอๆ ไปนะครบ

48 • THAI DENTAL MAGAZINE THAI DENTAL MAGAZINE • 49

• กนไปเทยวไป

กลบมาพบกบอาหารอรอยๆ หนาตานากน กบ

ผมหมอหมนอยกนอกแลวนะครบ ส�าหรบฉบบ

น เราจะเปลยนสไตลไปเปนอาหารญปนกนบาง

สวนหนงกเพอคลายความคดถงประเทศทแสน

จะนารกซงก�าลงประสบภยพบตใหญหลวงและ

เมอเอยถงอาหารญปน...หลายคนกไมเคยเบอ

กนเลย จรงไหมครบ

Honmono Sushi....อนใจ...อรอยจง

หลงจากไดทนงกนเรยบรอยแลว บรกรสาวกมาเสรฟเครองดมพรอมอาหารเรยกน�ายอยแสนพเศษ 3 จาน มกงเลกทอด กางปลาทรายทอดและถวแระญปน คอ หมอหมนอยตองบอกวา เปนของกนทเรยกน�ายอยไดผลจรงๆ เพราะของทอดสองอยางในเมนจานเลกจานน กรอบกรบอรอยถกใจกนเพลนแปบเดยวหมดเลยครบ กรบๆ กนอยไมนานครบ อาหารทผมและเพอนๆ สงไป กทยอยเสรฟอยางตอเนอง เรมกนดวยจานแรกททางรานแนะน�าคอ Hamachi Saikyo (ฮามาช ไซเคยว) เปนอาหารในหมวด Kawari Sushi ซงกคอซชแบบทผานการไหมไฟตามผวตามขอบนนเองครบ โดยจะเสรฟทละ 2 ค�า (ชน) เมนนกอรอยสมเปนเมนแนะน�าของรานจรงๆ ครบ ปลาฮามาจนมหวานมโสะทราดมาดานบนจมโชยใหพอชนใจกลมกลอมก�าลงดเชยวครบ ใครทชอบซชแนวน หมอหมนอยขอแนะน�าจานนเลยครบ ตามมาตดๆ ดวย Maguro Tataki (มากโร ตาตาค) จานนอยในกลมซาชมหรอปลาดบนนเองครบ แตจะพเศษเกไกแตกตางออกไปดวยการเอาทนาแดงสดสวยมาไหมไฟตามขอบ(อกแลว) สไลดมาพรอมเครองเคยงอยางไชเทา กระเทยมแผนบางและสาหราย ใหเราได mix and match คบจมกบซอสปอนส (ซอสเปรยว) ทใหมาดวยกนกรบๆ อรอยก�าลงด จานนคนชอบมากโรนาจะถกใจกนนะครบ ทจะไดทานมากโรในลกษณะทแตกตางจากซาชมเดมๆ กนบาง มาถงอกจานทบรกรแนะน�า นนกคอ มากโรลลออกแนว fusion food ทชอวา Crunchy Rolls ครบ จานนถกใจคนชอบทานมากโรลลเปนการสวนตวอยางหมอหมนอย เพราะเปนมากทผสมผสานความเปนของทอดอยางเทมประ (อาหารโปรดอกอยางของหมอหมนอย) เขาไปไดอยางลงตวและโดดเดนเรองความกรบกรอบของแปงเทมประทกรอบนอกนมในหวานฉ�าดมากๆ ครบ ส�าหรบเมนน ถงเวลาชม 2 เมนเดนของวนนกนแลวครบ อาหารไอเดยเกกบซปหมอกระดาษ หรอ Kaminabe (คามนาเบะ) ทโชวไอเดยบรรเจดกบการใชกระดาษเคลอบแขงมาหอแทนหมอรบไฟรอนไดอยางไมนาเชอ ซปในหมอกระดาษเองกมรสกลมกลอมอรอยมากๆ ทเดยวครบ ขนาดหมอหมนอยเองไมคอยชอบทานผก ยงรสกถงรสชาตอนหอมหวานของผกตางๆ ในซปหมอน สวนหมสไลดทใสมากนมก�าลงด พรอมมของเคยงอยางวนเสนญปนทเสนอวนโตเกอบเทากบตะเกยบ อรอยถกปากมากๆ ครบ ใครทชนชอบอาหารแนวสกญปน หรออยากไดซปรอนๆ ไวทานสกเมนนง ขอแนะน�าใหสงเมนนทมใหเลอกทง หม ซฟด ปฮอกไกโดและเนอซงมตงแตเนอธรรมดาไปจนถงเนอระดบมสสซากะและโกเบเลยครบ พดถงเนอมสสซากะ กไดเวลาไฮไลทจานตอมาซงจะเปนอะไรไปไมไดนอกจาก สเตกมสสซากะรอนๆ ทท�าเอาหมอหมนอยประทบใจ

เรอง หมอหมนอย

ตงแตแรกเหน เพราะสสนความเกรยมของผวเนอสเตกนน ออกลายเขมออนสวยงามดแลวยอมรบเลยครบวาผานฝมอการยางทดจรงๆ และเมอถงตอนชมกไมผดหวงครบ เนอมสสซากะจานนมรสเดนพเศษเฉพาะตว คบกนไปคบกนมา ...เผลอแปบเดยวหมดไปอยางไมทนรตวเลยครบ ทงๆ ทเปน 2 จานทายแลวนะครบเนย

แมขาวสารในชวงนจะมงทการประกาศเตอนวา อาหารญปนนนอยในขายตองเฝาระวง แตวนนหมอหมนอยกขออาสาลยไปพสจนดวยตวเองเสยเลย ทรานอาหารญปนรานหนงซงมอายอานามไมมากเทาไหร นนกคอราน Honmono Sushi (อานวา ฮอนโมโนะ ซช หรอจะออกส�าเนยงญปนๆ หนอย ก ฮนโมโหนะ ซช) สาขาทเราจะไปชมกนในครงนคอ สาขาเซนทรลชดลมนนเองครบ เรยกวาไปมาสะดวกมรถไฟฟาผาน กนเสรจกเดนเลนกนตอไดเลย รานนตงอยทชน 3 ของหางนะครบ เดนเขามามมดานใน หาไมยากแนนอนครบราน Honmono Sushi สาขาชดลมน ตกแตงในสไตลกงโมเดรนแบบเรยบๆ แตสวยเกไมนอยทเดยวครบ ใครทคาดหวงการตกแตงทเปน Traditional Japanese อาจจะผดหวงกนเลกนอย แตหมอหมนอยรบรองไดครบ วาหากไดเหนรายชออาหารตางๆ ในเมนของทนแลวละก จะมองขามเรองอนไปเลย

กอนจะจากกนดวยการเชคบลคดคาเสยหาย บรกรกปดทายอาหารญปนหรๆ มอนอยางสวยงามดวย เมลอนญปน ททงหวานทงหอมทงกรอบทงนมลน ถาไมใชอมเพราะของคาวไปเยอะแลว คงไดมการสงเมลอนญปนมาอกสกลกเปนแนครบ เอาเปนวา....ใครคดถงอาหารญปนอรอยๆ หมอหมนอยขอแนะน�า Honmono Sushi ไวตรงนเลยนะครบวาเปนรานอาหารญปนระดบชนน�าอกหนงรานของบานเรา สวนเรองความปลอดภยของอาหารทกงวลกนอย บรกรของทางรานไดแนะน�าท�าความเขาใจกบลกคาอยางขนแขงวา วตถดบตางๆ ของทางรานนน ผานการคดกรองตรวจสอบไมใหมสารหรอรงสปนเปอนอยางแนนอน อนใจกนแลว...กไปอมทองกนไดเลยครบ

202 Places To See Before You’re Tired……..

เรอง ทพ. ชวลต กาญจนโอภาสวงศ

• Dental A way

ทวรเมองมงกร 10 วน 3 มรดกโลก

(แลบนไดแลวสยอง) ตอนท 1 ไตบนไดสประตสวรรค

“ กอนอนตอนขอแสดงความเหนใจและเสยใจในเหตการณแผนดนไหวและสนามทประเทศญปน ดนแดนทเคยใหความสขและไดถกน�ามาเปนขอมล

ในการเขยนอยหลายครง เชนเดยวกบฉบบทแลวทกลาวถงเกยวโตดวยตนฉบบในฉบบทแลวไดสงไปกอนเหตการณอนนาเศรา

บทความเลยไมทนตอเหตการณ โอ อนจจา ใดๆ ในโลกนลวนอนจจง อยากระนนเลย รบๆเทยวเสยกอนทจะไมกลาเทยว เพราะจากทเหน

คนเรายงอายมากยงกลวสาระพดกลว เหตการณทเกดขนประดจซากระทรวงโรยไปแลวฉนใด

แตเลอดบชโดยงคงเฝารอชนชมยามทซากระจะกลบมาเบงบานอกครงดวยความสงบนง”

ฉบบนจะพาไปเทยวแบบโหดๆ ทวร 10 วน 3 มรดกโลก ในถนดนแดนมงกร ผเขยนไปประเทศจนมามากเกนกวาสบครง แตยงไมเคยไปเทยวเองแบบระยะยาวๆ สวนใหญมกไปกบทวรทจดกนเองโดยมบรษททวรจดให ตอนนเรมปกกลาขาแขง ทงๆ ทภาษาจนกออนแอ ไดแบบเอาตวรอดแคไมใหอดตาย อาศยลกยพวกมากลากไป รอานจดทวรกนเอง โดยก�าหนดระยะเวลา 10 วน รวบรวมไดสมาชกแบบไมใหมากนก เพอความสะดวกในการเดนทาง สวนลกทวรทเหลอ มระดบความรภาษาจนใกลศนยถงตดลบ สรางความหนกใจเปนอนมาก แลวเหตการณจะเปนประการใด คงตองอดใจรออาน โดยจะขอน�ามาเสนอโดยละเอยด คงใชเวลาหลายตอนกวาจะจบครบ 10 วน ความสนก ความทรหด บวกกบความระทก อาหารหลากหลายผคนอนมากดวยวฒนธรรม มมมองในแงตางๆ พวกเรา 8 ชวต ทรอดตวมาไดอยางสนกสมบกสมบน ท�าเอาเขดขยาดไปอกนาน จางเจยเจยเปนจดหมายในใจมานานแลว ไดแตเฉยวไปเฉยวมายงไมไดไปสกท จวบจนบงเอญมาไดกระแสหนงเรองอวตาร ไมไดการตองไปเทยวกอนทจะตกยค เมอสถานทพรอมก�าหนดวนเดนทางไดแลว ตอไปคอการจองเครองบนไดในราคาถก กรงเทพฯ-กวางโจว แค 7000-8000 บาท (แถมเปนการเดนทางเปนในชวงเทศกาลซงตวถกหายาก แตพวกเราไมเลอกแบบถกระดบ โลวคอสตทมอยแคไมกทนงและยงชวงเทศกาลคงหาทนงไดยาก ) ยงกอนอปสรรคยงไมจบ จองตวเครองบนไดไมนานไดรบ

โทรศพทจากเอเจนซขายตววาเทยวบนทจองไวถกยกเลก ตองเรมจองใหมจากเอเจนซรายใหมในราคาทแพงมาอกเกอบพนแถม

สะเพราสะกดชอผโดยสารผด(อกษรสลบทกน) ทางเอเจนซบอกวาไมเปนไรผดนดหนอย แตเราไมวางใจยกเลกตวนน

ไปเลยแลวจองใหมเพอความชวร เรองตวทโดนยกเลกจากเอเจนซรายแรกกวาจะไดเงนคนเลนเอาเงนเราไป

หมนเกอบ 6 เดอนมลคาเงนหกเจดหมนบาท แถมเวลาทรบเงนคนยงไดไมเตมจ�านวนทจายทงๆท

ไมใชความผดของเรา โดยอางวาทางสายการบนหกไวบาง เดอดรอนตองไปหาขอมลจาก

สายการบนจนไดหลกฐานวาสายการบนมไดหกคาอะไรเลย มแตบรษทขโกงน

แหละทเอาเปรยบ ไดหลกฐานพรอมเลยมาอาละวาด สวมบทราย(ปกต

ไมเคยรายกบใคร)ไมยอม ถาจาย

คนไมครบคงไดพบกนทศาล กวาจะไดเงนคนครบเลนเอาเหนอย ดทบรษททเอาเปรยบลกคาชนดเชนพวกเราอจจาระขนสมองเสยกอน ไมอยางนน นาด จดหมายในการเทยวครงนคอ สามมรดกโลก จางเจยเจย เฟงหวง และอทยานตนเสยะ มรดกโลกลาสดของจน เราอาจตงตนจากหลายเมองใหญของจนเชนจากเซยงไฮ หรอจากกวางโจวทคนไทยเรยกตดปากวากวางเจาและอกหลายเมองสามารถ

บนไป จางเจยเจยไดโดยตรง ทางรถไฟกไปไดและประหยดเงนแตเสยเวลาเดนทาง พวกเราเลอกการเดนทางโดยรถไฟตนอนแบบออกตอนหวค�าถงทหมายในตอนเชา ตนอนมสองแบบ แบบhard sleeper นอน 6 คนตอหอง และแบบsoft sleeper แบบนนอน

จาง

50 • THAI DENTAL MAGAZINE THAI DENTAL MAGAZINE • 51

4 คนตอหองในหองมประตลอกเรยบรอย พวกเรา 8 คน จองได 2 หองลงตวพอด การจองตวรถไฟเมองจน สามารถหาซอลวงหนาในอนเตอรเนท แลวนดสงตวมาทโรงแรมกอนการเดนทาง รงอรณบนรถไฟใกลเมองจางเจยเจย ก�าลงหากาแฟกนรองทอง พลนมนายหนาคนจนมาถามขายโรงแรมทพกในเมองจางเจยเจย ตอบไปวาพวกเราจะไปเมองเฟงหวง ยงไมพกทจางเจยเจย ถามราคารถเหมาไปเมองเฟงหวงไดรบแจงราคาทพอใจตกลงวาจางกน รถจะรอรบพวกเราหนาสถานรถไฟ ยงไมนานนายหนาทานนกกลบมาอก พรอมกบขอเสนอแนะวาวนสองวนนอากาศทเมองจางเจยเจยดฝนไมตก ท�าไมพวกเราไมเทยวทนกอน แลวคอยไปเทยวเมองโบราณเฟงหวงภายหลงซงชวงนนมฝนตก การเทยวกไมเปนอปสรรคมากนก เรมไขวเขว แลวโรงแรมทจองไวจะท�าอยางไร ในทสดพวกเรายอมเชอตามขอเสนอนน (เพราะยอมเสยคามดจ�าโรงแรมทจองมาแลวนนไมมาก) โดยเบองตนลองรบขอเสนอแนะตกลงพกโรงแรมทเมองจางเจยเจย 1 คนในราคา 120 หยวน( 600 บาท ) พรอมกบซอทวรไปภเขาประตสวรรค(เทยนเหมนซาน)ในราคา 260 หยวน และคาดโชวนางพญาจงจอกขาว188 หยวนคดคารถรบสงไปกลบ 20 หยวน เหมารวมลดแลวเหลอ 460 หยวน ( 2300 บาท)ตอคน ซงราคานสมเหตสมผล เพราะคากระเชาขนเทยนเหมนซานกอราคา 258 หยวนแลว ทวรนแถมไกดและรถรบสง เปนอนวาตกลงอนนกอน สวนวนอนๆเลนตวขอคดดกอน ดทวรวนนกอนวาเปนประการใด แลวคอยตดสนใจอกครง

ภเขาประตสวรรค( เทยนเหมนซาน) เทยนเหมนซาน (เทยน-เหมน-ซาน มความหมาย ฟา-ประต-ภเขา รวมความปน ภเขาประตสวรรค มความสง 1518.6 เมตร

หางจากตวเมองแค 8 กโลเมตร เปนภเขาทมชอดานความศกดสทธมาแตโบราณกาล ประกอบดวยวดเทยนเหมน วดนกายพทธทสรางมาแตราชวงศหมง และสงส�าคญทเปนจดเดนคอประตสวรรค ถ�าเทยนเหมน การเดนทางเรมจากสถานรถเคเบลกระเชาลอยฟาทอยใจกลางเมอง กระเชาวงผานหลงคาชาวบานอยางหนาตาเฉย ทอนอาจมปญหาแตทเมองจนนสบายมากขอบอก เหนแคสายเคเบลทโยงกระทกแลว มาดขอมลกนบาง เคเบลเวยนไดรบการบนทกวามความยาวและสงทสดในโลก โดยมสถตทมความยาวรวม 7455 เมตร โดยความยาวระหวางชวงเสาอยท 1279 เมตร วงจากกลางเมองไปยงขนเขาและหมเมฆ มหศจรรยพนลกและหวาดเสยวดแท มองลงเบองลางเหนทงอวฉาย(rape seed )ออกดอกสเหลองงามอรามดแท ยงลกยงสงชนแลเหนถนนคดเคยว ทบทบราวกบพญามงกรขดตวรออย ถนนทคดเคยวนยาวรวม 11 กโลเมตร บางชวงวงดงจากระยะความสง 200 เมตร ขนไปทความสง 1300 เมตรอนเกดจากความชนของภเขา รวมเปนถนนโคง 99 โคง ถานงรถคงอาเจยน คดแลวอาจจะเกดความกลวดานความปลอดภย ไดขอมลมาวากระเชานเปนกระเชาน�าเขามาจาก บรษทฝรงเศสทชอวา POMA มทงหมด 98 ต 57 brackets ( รวมตกภย 3 ต ) อยางทบอกความยาวรวม 7455 เมตร ชวงความชนทสด อยท 37 องศา เปนชวงทมความชนระดบโลก คงไดมาตรฐานระดบหนง อากาศไมคอยแจมใส คอนขางมวๆ ฟาไมโปรง คดในแงบวกกยงดกวาฝนตก มเพอนทนตแพทยบางคนเคยไปเทยวมาแลว กบไมสามารถขนไดเนองจากหมอกลงจด มองเหนแคในระยะไมเกนสองสามเมตร

ระเบยงฟาและหบเขาปศาจ หลงผานการหอยโหนในอากาศอยนานพอสมควร เมอลงจากสถานกระเชาทชนบนสด สมผสไดถงกระแสความหนาวเยนและสายลมสายหมอก ตอนนเราอยในหบเขาแลว มทางเดนระเบยงฟารออย (ถามากบทวรสวนใหญจะตดการเทยว ชวงนออก) ทางเปนทางเดนลดเลาะเจาะเลยบหนาผาชน ถาใครเคยไปภทอก จงหวดเลย มลกษณะคลายกน แตทนสงและระยะทางยาวกวามาก

ครนคดถงความอตสาหะวรยะในการสรางทางระเบยงฟา ทตองเจาะหนาผาท�าทางเดนลอยฟา โดยมความยาวถง 800 เมตร โดยเฉลยมความสงกวาระดบน�าทะเลถง 1400 เมตร เผลอมองลงเบองลาง แลวหววใจหลนลงไปทตาตม ดานลางคอเหวลกดๆ นเอง ชนชมธรรมชาตความยงใหญสดลกหลกตาและความอศจรรย สดหาย ใจลกๆ ถอโอกาสฟอกปอดเสยหนอย หายใจลกๆ อยางมสตระลกรทานจะพลนมพลงหรอวาไดรบพลงมงกรไปแลว (ท�าอยางนยายก�าลงภายใน) หายเหนอยไปเลย ความซบซอนเปนโตรกเปนซอกแคบ เสนทางเดนเสมอนหายไปในซอกเขาอนเปนทมาของชอ “หบเขาปศาจ” ทางเดนถกสรางอยางแขงแรงมนคง สวยงามจนลมความกลวไปเลย สวยแบบเสยวๆ และหวาดหวว

52 • THAI DENTAL MAGAZINE THAI DENTAL MAGAZINE • 53

สวรรคจรงๆ เปรยบเทยบแลวมนษยเชนเรา กระจอกกระจบไปเลยเคยมการแสดงบนผานประตสวรรคน โดยมการถายทอดทางทวมผชมถง 800 ลานคน และในป 2006 นกบนชาวรสเซยไดใชเครองบนโซเวยส -27 บนผาดโผนลอดผานประตสวรรคครงหนงมาแลว หลงจากรบพลงและถายรปชนชมกนเพยงพอแลว ไดเวลาเดนลงอยาคดวาขาลงสบาย จรงๆ กอนตรายเชนกนตองระมดระวง เพราะขนบนไดคอนขางแคบและชน ตองจบราวใหดเวลาลง คอยๆเดนลง สกครท�าไมเขาเรมเจบเสยวแปลบเวลาลง ใจคดไมไดการแลวนแควนทสองของการเทยวทเหลอจะท�าประการใด จรงๆ นะครบ มไดแกลงเขยนเปนนยายน�าเนา เดนไปหยดไปไมกลาลงอยางรวดเรว จนมาถงดานลางแบบคนขาเปๆ ไดนงพกกนน�ากนของวางแบบทานเลนคอยยงชว บงเอญโชคดทมรนนองทไปดวยก�าลงกนยารกษาเขาเดยงอย เสนอแบงยาใหกนโดยตองทานหลงอาหารทนท โดยจะเรมทานในมอเยน โดยเปนยาจ�าพวก NSAIDS ซงหลงจากรบประทานยานนไป สาม ส วนอาการกดขน พอเดนไดอยางไมมอาการเจบเขา กหยดยาไมทานตอ โชคดจรงๆ ทไดยา มฉะนนคงตองถอไมเทาไปตลอดทาง(จรงๆ นนซอไมเทาไวแลว แตอาการดขนเลยไมไดใช)

วดเทยนเหมนซาน หลงจากเดนผานระเบยงฟามาแลว ในหบเขาเบองหนาปรากฏเปนหมอาคารทดหรหราโออาไลเลนระดบกนราวกบพระราชวง อนทจรงวดเทยนเหมนซาน วดเกาแกทมประวตการสรางมาตงแตยคสมยราชวงศถง เปนศนยกลางของศาสนาพทธในมณฑลหหนานภาคตะวนตก ไดรบการบรณะซอมแซมตอเตมหลายครงจนมขนาดกวางใหญถง 10000 ตารางเมตร โดยศลปะไดรบอทธพลจากราชวงศชง ตงอยในชยภมทมองออกไปไดสดลกหลกตา อาคารในวดตงลดหลน เปนชนเปนล�าดบงดงาม มองไปเบองหนาขนเขานอยใหญคอยกลนไปในสายหมอก ดแลวสมเปนวดในสรวงสวรรค อนเปนสถานทปฏบตธรรมจรงๆ

ถ�าเทยนเหมน จรงๆ แลวเปนชองเปด หรอเปนถ�าเปด ทเกดจากกระแสน�าในธรรมชาตกดเซาะจนเกดเปนถ�าขนาดใหญทสดในโลก ตามประวตในป 263 กอนยคสามกก เดมชอ ภเขาซงเหลยง ทมหนาผาสงชนเปนพนเมตร อยๆ เกดการถลมของหนาผาลงมาจนกลายเปน ชองคลายประตถ�าขนาดใหญ นบเปนสงมหศจรรยของโลกธรรมชาต หลงจากนนชอภเขาไดถกเปลยนเปนชอ ภเขาเทยนเหมน (ภเขาประตสวรรค) ตงแตบดนนมา การจะขนไปชมถ�าประตสวรรคมทางเดยว คอเดนขนบนได 999 ขน หยอน1000 แคหนงขนแรกๆ คดแคนเอง จบจบ เอาเขาจรงๆ เดนไปพกไปอยหลายยก และดวยวนนทงวนยงไมไดกนอาหารทเปนเรองเปนราวเลย หวกหวเหนอยกเหนอย สองขาขยบไปขางหนา มอหนงจบราวบนไดใหแนนเพราะพลาดพลงตกลงมาไมตายกเลยงไมโต อกมอถอยาดมใชชวยกระตนการหายใจ เหนคนงานกอสรางชาวจนเดนขนบนไดพรอมแบกเหลกอนหนกองแลวทง ขาพเจาเดนตวเปลายงแทบแยแลวนยงแบกของหนกอกเหนแลวทงจรงๆ หลงจากหอบแฮกๆและหยดมาหลายยก ลนหอยเลยเรา ความพยายามอยทไหนความส�าเรจอยทนน ในทสดกมาถงประตสวรรค หยดพจารณาสมผสรบพลงกนเตมๆ โอธรรมชาตหนอชางยงใหญมหศจรรยดแท........ จากมนษยผเจยมตว มอาจหาญเทยบความยงใหญของธรรมชาต ถ�าเทยนเหมนซานน ตงอยในแนวทศเหนอ-ใต มความสงถง 131.5 เมตร กวาง 57 เมตร ลก 60 เมตร ดไปแลวเหมอนประตไปส

โชวนางพญาจงจอกขาว หลงจากเทยวภเขาเทยนเหมนมาแลว เขาโรงแรมอาบน�า รบประทานอาหารเยนทถอวาเปนอาหารมอแรกของวนน (เพราะอาหารเชาและ เทยงยงไมไดกนกนเลย) หลงจากนนรอรถมารบพวกเราไปดการแสดงทเพอนๆ นองๆ ทเคยมาดแลวย�านกย�าหนาวาตองมาดใหได การแสดงนใชเวทธรรมชาตทนงดกลางแจง อากาศคอนขางเยน โดยเอาภเขาธรรมชาตเปนฉากหลง ใชผแสดงนบพนคน เทคนคแสงสเตมๆ อลงการงานสรางบอกไมถกตองมาดเอาเอง เรองราวท�านองต�านานพนบานวาดวยความรกของหนมชาวบานทไปหลงรกกบปศาจจงจอกขาวอะไรประมาณน เรองราวจบลงแบบไหนคงเดากนได นกแสดงสวนใหญเปนชาวบาน (นบเปนนโยบายทด เปนการสรางงานใหชมชนและชาวบาน) การแสดงดเพลงไพเราะแสงสเทคนคอลงการ สามารถใชฉากภเขาธรรมชาตไดอยางตนตาตนใจ การแสดงเกอบสองชวโมงดแบบไมหลบ ประทบใจไมเสยดายเงนคาชมทเกอบหนงพนบาทเลยจรงๆ ในสวนคาชมลองอานตามทตางๆ ราคามตงแต 800-900 หยวนและราคาทเราซอได 188 หยวนนบวาไมแพงแถมทนงกยอดเยยมอยในต�าแหนงทดมากๆ ถาใครมโอกาสมาเทยวทเทยนเหมนซานนอยาพลาดการมาชมการแสดงนเดดขาด แลวจะเสยใจเจบใจทไปคยกบใครไมได ขอจบตอนนกอนโปรดตดตามตอนตอไปยงมเรองสนกๆ รออย

54 • THAI DENTAL MAGAZINE THAI DENTAL MAGAZINE • 55

• เรองสนหมอผง

หยาดฝน ท�าใหผมอดคดถงผหญงทเคยมอบหวใจใหคนนนขนอกครงไมได ผมถอนสายตาจากหนงสอพมพของวนน สายชล เธอเปนเหมอนน�าใสไหลเยนในชวงเวลาหนงของชวตผม ผมกบเธอมาจากจงหวดเดยวกน เราเจอกนครงแรกตอนรบนองมหาวทยาลยปหนง เธอผอมบาง ตวเลก ผมยาวสลวย และมผวขาวเหมอนหยวก ไมนาเชอวาพรหมลขตจะท�าใหเราไดเจอกนและผมไดมโอกาสเปนคนรกของเธอในทสด แตแลวเมอเวลาผานไป มหลายสงหลายอยางเกดขน และเธอเลอกทจะเดนออกไปจากชวตผม ทกอยางมนจงเปลยนไปจากทหวงอยางสนเชง ยงผมพยายามลมเทาไร กมกจะมบางสงมาท�าใหผมระลกนกถงเธออยร�าไป

เสยงจกๆ ดานนอกของหยดน�าจากฟาทหลง

ลงมาไมยอมขาดสาย ลอดผานบานประต

กระจกแบบสวงของคลนก เปนเวลารวมสอง

ชวโมงตอเนองกน กานจบประตรปฟนท�า

จากอะครลคแบบพเศษทผมออกแบบเอง

กบมอ สของมนเรมขนลงและมรอยบนเลกๆ

ทดานลาง เปนหลกฐานแสดงรองรอยของ

กาลเวลา ท�าใหผมระลกไดวา มนยางเขาปท

สามทผมเปดคลนกแหงน เวลาในชวตผม

มนชางผานไปรวดเรวจนชกลมเลอนเสยแลว

วาความสข ความสนกในวยเยาว

เคยเปนเชนไร

กอนหนาวนทจบฉลากทงปาและหมามา กพาผมไปไหวเจาขอพรแทบทกทททานนบถอ ไอผมเองกตองยอมตามใจทานเสยหนอย ทานจะไดสบายใจ พอเอาเขาจรงๆ จงหวดบานเกดของผมมต�าแหนงรบทนตแพทยเพยงต�าแหนงเดยว แลวสงศกดสทธทานกชวยใหผมทจบฉลากไดเพยง 16 แตม ไดอยโรงพยาบาลอ�าเภอแหงนนสมใจ ผมเปนทนตแพทยเพยงคนเดยวในอ�าเภอ และในโรงพยาบาลกมแพทยอกเพยงสองทาน คอผอ�านวยการซงอาวโสดวยวย และแพทยจบใหมอกทานทเปนรนพผมเพยงไมกป สายชล หวานใจของผมเปนพยาบาลอยวอรดผปวยใน เราจงคลาดกนบอยๆ เพราะผมท�างานตามเวลาราชการคอ 8.30-16.30น. พอเลกงานผมกขบรถกลบบานทอยอ�าเภอถดไป ในขณะทเธอยงตองอยเวรสลบ เชา บาย ดก บางวนทเธอไมอยเวร เราถงมโอกาสไปทานขาวเยนดวยกนบาง ความรกของเราจงไมคอยจะหวานชน เหมอนสมยทเรยนมหาวทยาลยดวยกน แตผมกไมไดพยายามจะเอาใจเธอเสยดวย ผมมนเปนคนแบบน รกงาน ชางฝน แตกลบไมโรแมนตก ออกจะทอๆ หนาตากต ดธรรมดา ไมไดหลอสกเทาไร ในขณะทสายชล สวยเยนๆ เรยบรอย แตครนจะตองสวมบทด เธอกท�าไดอยางไมเคอะเขน แบบพยาบาลในอดมคต บางครงผมกถามตวเองวา ในตอนนนผมรกเธอมากมายขนาดนนจรงๆ หรอ การทเปนคนรกกนมาเนนนาน ท�าใหผมคบเธอโดยใชใจมากกวาใชสมอง ผมจงมองไมเหนความทะเยอทะยานในรางแบบบางนน เธอเคยต�าหนผมทไมยอมใชเกยตนยมเปนใบเบกทางในการเขาท�างานเปนอาจารยในมหาวทยาลย แตกลบเลอกใชทนในโรงพยาบาลอ�าเภอใกลบาน ท�าใหความฝนของเธอทจะไดไปใหไกล กลบตองถกผกตดอยกบความฝนของผมทเตองการจะเปนแคหมอบานนอกเพยงเทานน หลงจากใชชวตอยางสนกกบงานไปเรอยๆ สงทผมไมคาดคดวาจะเกดกอบตขนในวนหนง ผมถกนกเลงหวไมลอบท�ารายเสยนวม ตองนอนใหน�าเกลออยหลายวน ผมพยายามทบทวนวามนเปนเพราะสาเหตใดกนแน ท�าใหรตววาเพราะความทผมเปนคนตรง จงพดโพลงไปหลายอยางในทประชมทงของโรงพยาบาลและของจงหวด อยางเรองการประมลยนตท�าฟนทถกลอคสเปกไวแลว คงมใครบางคนไดคาตงไมใชนอย หากไมมการน�าเรองนมาทบทวนใหม แลวยงเรองเงนสวสดการโรงพยาบาลทเขาท�ากนมาเนนนาน ใหเปนหมวดเงนนอกงบประมาณทโรงพยาบาลจะไปใชอะไรกไดอยางคลองตว เชนไปสมมนากนตางจงหวด หรอซอของขวญแจก

กระดงหนาประตทางเขาดงกรงกรง เพราะแรงผลกของใครสกคน พดพากลนดนชมน�าเขามาแตะจมก ท�าใหความคดตางๆของผมสะดดหยดลง ผมหนไปมองผมาใหมจากชนลอย ทใชเปนบรเวณนงพกผอนของทนตแพทย เธอคงเปนคนไขของผม และยงเปนคนไขคนแรกในวนนอกดวย ไหนใครๆกบอกวาเศรษฐกจก�าลงจะดขน แตผมกลบเหนวาจ�านวนคนไขดจะลดลงสวนทางกบค�ากลาวนน ตอนแรกผมตดสนใจเปดทนกเพอเลยงชพ ไมไดหวงรวยอะไร ถาใครเคยรจกผมกอนหนานคงจะทราบด ผมคนเกาทมความคดมงมน อยากเปลยนแปลงโลกดวยมอของตน มนคอยๆถกบางอยางกดกนความฝน ความหวงในหวใจผมไปทละเลกละนอยตามกาลเวลา ทกวนนกแคใหพอผอนบาน ผอนรถ ใชหนบตรเครดต เลยงสาวๆในบางครง สงสรรคกบเพอนในบางครา และกใหพอแมบาง เหลอเกบไวหมนนดหนอยกดถมแลว ในเมอพระพทธองคทรงสอนวาทกอยางยอมไมเทยง การเปลยนแปลงยอมเปนธรรมดา แลวจะมาเอาอะไรกบคนอยางผมละ จรงไหม ยงชวงนกเกอบชกหนาไมถงหลง รตวอกท ยอดหนบตรเครดตกมากไปโขเสยทกใบ ธนาคารคงคดวาหมอรวย เลยใหวงเงนสงซะขนาดนน แลวนคนไขกยงนอยลงอก คดแลวเสนเลอดทขมบกบบตวจนผมรสกปวดหนบขนมา พลางนกในใจวาคงตองพงยาพาราเซตามอลสกสองเมด คนไขสาวคนนนของผมก�าลงกรอกประวต และซกถามอะไรกบผชวยทนตแพทยอย ผมถอนหายใจหนงเฮอกพรอมกบพบหนงสอพมพทยงอานคางลงบนโตะ ผมจ�าไดวาเมอสองวนกอน ผมสนใจขาวนมาก แตวนนผมชกเบอเอยนขาวอาชญากรรม ทลงตอเนองอยางกบหนงซรสสบสวนสกเรองกไมปาน เอาละ มนไมใชเรองอะไรของผมสกหนอย นผมกลายเปนคนขวางโลก ไมเหนใจคนอนไปตงแตเมอไรกนน อยางวา คนเราชอบวจารณความทกขของชาวบานมากกวาทจะมาหวนระลกนกถงความทกขของตนเองแลวพยายามแกไขมน หลงจากทผมจบปรญญาทนตแพทยศาสตรบณฑต ดวยเกยรตนยมอนดบหนงเมอหลายปทแลว ปณธาณทผมจะกลบไปท�างานทจงหวดบานเกดเพอทดแทนคณแผนดนชางแรงกลา ตอนนนโลกของผมในวยหนมแนนมนชางสวยงาม เตมไปดวยไฟทลกโชนจรงๆ ความฝนทจะไดไปท�างานรวมกบหญงสาวคนรกทจบพยาบาลมากอนหนา และยงโครงการสงเสรมสขภาพฟนในเดกประถมวย ทผมคดไววาจะท�าตงแตกอนเรยนจบ กดจะใกลเปนจรงขนทกท

56 • THAI DENTAL MAGAZINE THAI DENTAL MAGAZINE • 57

ในวนปใหม ทจรงแลวบรษทยาทใหเงนสวนน เขาบวกมาแลวกบคาสนคานนแหละ มนกเหมอนการทจรตเชงนโยบายนเอง ถาไมคดอะไรมากกไมใชสงทผด โรงพยาบาลอนๆกท�ากน แตผมกลบไมยอมใหหองฟนรบเงนสวสดการเมอสงซอเวชภณฑ แตขอใหลดราคาสนคาแทน ท�าใหยอดเงนทโรงพยาบาลควรจะไดมนพรองลงไป สงทผมท�ามนคงจะนาหมนไส และไปขดผลประโยชนใครบางคนเขา แตผมไมยอมแพงายๆ กบเรองเทานหรอก อดมการณของผมมนยงใหญกวานน แตโลกมนมาถลมทลายลงจรงๆ ตรงหนากเมอยาใจของผม เดนเขามาบอกเลกกบผมในเชาวนถดมา เธอใจรายมาก ผมยงไมทนถอดสายน�าเกลอออกเสยดวยซ�า เหตผลคอเธอพบคนใหมทดกวาผม ทแทเขากคอคณหมอรนพในโรงพยาบาล เปนแพทยเฉพาะทางสตนารเวช และเธอกจะขอไปเรยนตอดวยเชนกน ผมตวสนระรกเมอไดฟงค�าของเธอ หาน�าตามนทนออกมาจนผมมองไมเหนแมภาพทเธอเดนหนหลงจากไป โดยไมยอมตอบค�าถามทผมถามเธอเลยสกค�า ผมไมอยากเชอและเผชญกบความจรงทวา ผมอกหกและถกทงอยางน มนยากเหลอเกนทจะตองยอมรบความจรง ยงเมอผมรมาวาพอของหมอคนนนเปนหนงในผทเสยผลประโยชน จากเมอครงทผมโวยวายในวนเปดซองประมล ผมเลยตดสนใจลาออกจากราชการมาดอๆ ทงทยงใชทนไมหมด โยนอดมการณเหยๆพวกนนทงไป และกมาเปดคลนกเอกชนของตนเอง ผมรกษาแผลใจอยหลายเดอน กวาจะจนความคดกลบมาได พยายามลมเธอ ออกจากสงแวดลอมเกาๆ ทเคยมกนและกน แลวผมกตงเขมมงใหม วาจะตองท�าใหคลนกของผมเปนทพงรองจากโรงพยาบาลใหได ผมไดขาววาสายชลแตงงานกบหมอคนนนแลวหลงจากทงผมไปไมนาน และทงคกเปดโพลคลนกอยแถวตลาดไมหางจากโรงพยาบาลมากนก ในขณะทผมเองกมาเปดคลนกทนตกรรม อยในอ�าเภอทอยถดไปซงเปนเขตนคมอตสาหกรรม จงมคนไขทใชทงสทธเบกไดของบรษทและประกนสงคม มาใชบรการกบผมมากทเดยว ปญหาอยางหนงทผมเจอคอ คนไขมกจะขอรองใหผมเปลยนรายการการรกษาเพอท�าใหสามารถเบกได หรอแมแตใหออกใบเสรจชอหนง ในขณะทคนไขเปนอกคนหนง ผมปฏเสธทกครง มากเขากใชตดปายตวใหญๆวา “ทนออกใบเสรจตามจรงเทานน” แตกยงมวายมคนถามผมอยดวาท�าไมถงท�าใหไมได จนมวนหนงทคนไขคงหวงดกบผมมากถงใหค�าแนะน�ากบผมแบบน“นหมอ หมอนะเรยนเกง แตท�าการคามนตองมเทคนค เจหวงดนะ จะแนะน�าอะไรให” คนไข แมคาขายขาวแกงในโรงงานคนหนงทผมพงขดหนปนใหแกเสรจ ชวนผมคย

“เทคนคยงไงเหรอครบ” ผมสงสย “กหมอนะ ไมยอมแกใบเสรจให เขาเอาไปเบกไดไมเตม กไมอยากมารานหมอนะส ถงหมอจะฝมอดกเถอะ” “ผมท�าอยางนนไมไดหรอกครบ มนผดจรรยาบรรณ” ผมรบทวง น�าเสยงของผมไมไดเจอแววโกรธแกแตอยางใด เพยงออกจะเนอยๆเพราะเบอมากกวา “หมอ เดยวนนะ เขาขามไปท�าทฝงโนนกนหมดแลว หมอคดดส สทธมนกมอยวาเขาไดวงเงนเบกกบาท หมอกแคชวยเขยนเปนท�าอยางอนซอน บรษทมนกไมไดจะจนลงสกหนอย ไมงนนะ เขาหนไปท�าสายชลโพลคลนกหมดแหละ เดยวนมหมอฟนมาอยประจ�าแลว แถมไปซอนมผง กยงออกใบเสรจเปนตรวจโรค เอาไปเบกไดอก นละ ถงบอกวาหมอไมมเทคนคไง” ผมหออตาลาย เมอตองมาไดยนชอนอกครง และไมรตววาพดอะไรออกไปอกบาง จนคนไขรายนนจากไป ท�าไมเธอยงตามมาหลอกหลอนผมอยอก และยงอตสาหหาหมอฟนมาท�าทรานของเธอดวย เหมอนตงใจจะเยาะเยยผมอยในท หลายวนตอมา ผมพยายามลมเหตการณนนและตงหนาตงตาท�างานของผมไปเชนเดม แตนบวนคนไขทมสทธเบกไดของบรษทจะลดนอยลงอยางนาใจหาย สงผลตอยอดในแตละเดอนทผมเคยไมใสใจสกเทาไร ทกวนนกลบตองหนมาลดรายจายของรานแทนเพอใหพออยได บางครงจงท�าใหผมทอ และสนคลอนความเชอมนในจรรยาบรรณอยางทผมยดถอมาโดยตลอด เพราะมนยงไมเคยตอบแทนในสงทผมพยายามท�านเสยทเสยงโทรศพทภายในดงขนสองครง คนไขคนนนคงจะกรอกประวตเสรจแลว ผมยกหขนรบ ปลายสายบอกกบผมวา “คณหมอคะ คนไขตองการคยกบคณหมอนะคะ เออ ..คนไขอยากทราบวา จะเปลยนใบเสรจใหไดไหม เขาวาทเดมท�าใหได หนขอโทษนะคะทยงถามกวนใจคณหมออก แตเหนชวงนไมคอยมคนไขนะคะ” ผมถอนหายใจหนงทกอนตอบ“เอาเปนวาผมจะตรวจใหกอน เดยวจะลงไปคยเองแลวกน เขามอาการอะไรไหมละ” “คณเขารกษารากฟนมาจากทอนแตยงไมเสรจคะ วนนรสกปวด แตคลนกนนพงโดนปดไป คณหมอเหนขาวในหนงสอพมพหนากลางหรอยงคะ คลนกอยใกลๆเรานเองคะ” ผมวางหโทรศพทโดยไมไดตอบค�าถามนนกบผชวยทนตแพทย แตผมมค�าตอบในใจทจะพดกบคนไขทรออยคนนนแลว ถาคณอยใกลๆ ผม กคงจะไดยนเสยงฮมเพลงอยางอารมณด ขณะทผมนงตรวจคนไขอยางแนนอน

58 • THAI DENTAL MAGAZINE THAI DENTAL MAGAZINE • 59