ความรและพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย

The Knowledge and Behavior in using Sufficiency Economy Philosophy for Application in Life of Government Officer the Department of Internal Trade

Ministry of Commerce

นายปวรศ เมตตา

สารนพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญารฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต

สาขารฐประศาสนศาสตร

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสยาม

พทธศกราช 2560

(ลขสทธของมหาวทยาลยสยาม)

(3)

ABSTRACT

Title The Knowledge and Behavior in using Sufficiency Economy Philosophy for Application in Life of Government Officer the Department of Internal Trade Ministry of Commerce

Name Mr. Pavarich Metta

Degree Master of Public Administration

Major Public Administration

Advisor ................................................................................ (Asst. Prof. Mekin Methawikul, Ph.D.) ........../..................../..........

This quantitative research had aimed at 3 objectives: 1) to study the knowledge and the understand in using Sufficiency Economy Philosophy of the government officer, the Department of Internal Trade Ministry of Commerce. 2) to study behavioral application in using Sufficiency Economy Philosophy for quality of life activities. 3) to be the guidelines for the officers in using Sufficiency Economy Philosophy in the lifestyles. The sample size of this study consists of 215 people which calculated by Yamane’s method the sample unit was used by the accidental sampling. The research instrument is questionnaire. The data-analysis were used the multiple descriptive statistic methods, such as frequency, percentage, mean and standard deviation. In addition, researcher compares and tests the difference of mean with T-test and One-way Anova.

The results showed that most government officers, the Department of Internal Trade Ministry of Commerce were a medium level of knowledge and understanding in the Sufficiency Economy Philosophy and were a high level of behavior application in using Sufficiency Economy Philosophy for application in life ( X = 3.81, S.D. = 0.870). The behavioral comparatives analysis were classified by personal status found that the different sex, age, education level, the official period, knowledge and the understanding Sufficiency Economy Philosophy were strongest probability significant different level at 0.01 or even of 0.00.

(4)

Recommendations from the research are: The Department of Internal Trade Ministry of Commerce should set up seminar about the scientific knowledge and the understand technical knowhow in using “Sufficiency Economy Philosophy”. These should be a policy to promote and support activities related to Sufficiency Economy Philosophy and should be campaigning for self-conduct to Sufficiency Economy Philosophy.

Recommendations from the next research, it should to research the knowledge and behavior in using Sufficiency Economy Philosophy for application of life of the government officers in the Ministry of Commerce and other ministry. Qualitative research may be included for more in-depth study. In addition, should be study on the model in using Sufficiency Economy Philosophy for application of life of government officer the Department of Internal Trade Ministry of Commerce by tolerable, rational, are immune and the conditions of knowledge and virtue. The research should be stated in what and how to do?

กตตกรรมประกาศ

สารนพนธฉบบนส าเรจไดดวยความอนเคราะหของบคคลหลายทาน ซงบคคลส าคญทผวจยใครขอกราบขอบพระคณคอ ผชวยศาสตราจารย ดร.เมฆนทร เมธาวกล อาจารยทปรกษา ทไดกรณาใหค าปรกษา แนะน า ตรวจทาน และแกไขขอบกพรองตาง ๆ ดวยความเอาใจใสในทกขนตอน เพอใหการเขยนสารนพนธฉบบนสมบรณทสด

ขอกราบขอบพระคณคณาจารยสาขาวชารฐประศาสนศาสตรทกทานทไดประสทธประสาทวชาความรใหกบผวจย รวมถงเจาของผลงานเขยนในหนงสอ วารสาร บทความในเรองทเกยวของกบสารนพนธฉบบนทกทาน ทผวจยไดศกษา คนควา ตลอดจนไดอางองถงผลงานทางวชาการซงเปนประโยชนในการเรยบเรยงสารนพนธฉบบนเปนอยางยง

ขอขอบคณผตอบแบบสอบถามทกทาน รวมถงผเกยวของตาง ๆ ทไมไดกลาวนามไวในทน ทไดกรณาสละเวลาเออเฟอขอมลและใหความรวมมอในดานตาง ๆ ทมสวนชวยใหสารนพนธฉบบนส าเรจลลวงไดดวยด

สดทายน ผวจยขอกราบขอบพระคณบดา มารดา ผวางรากฐานการศกษาอนเปนสงส าคญในชวตใหกบผวจยและเปนก าลงใจใหแกผวจยเสมอมา คณคาและประโยชนอนเกดจากสารนพนธฉบบน ผวจยขอมอบบชาพระคณบดา มารดา ตลอดจนผมพระคณทกทานทมสวนรวมในการชวยเหลอ และขอนอมบชาทานคณาจารยทกทานทไดประสทธประสาทความรดวยความรกและเมตตา

นายปวรศ เมตตา

(5)

สารบญ

หนา

บทคดยอภาษาไทย (1) บทคดยอภาษาองกฤษ (3) กตตกรรมประกาศ (5) สารบญ (6) สารบญตาราง (9) สารบญภาพ (11) บทท 1 บทน า 1. ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1

2. วตถประสงคของการวจย 5 3. สมมตฐานของการวจย 5

4. ขอบเขตของการวจย 5 5. นยามศพท 5 6. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 6 บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

1. แนวคด ทฤษฎเกยวกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 7 1.1 ความหมายของเศรษฐกจพอเพยง 7 1.2 แนวคดเกยวกบเศรษฐกจพอเพยง 9 1.3 ความส าคญของเศรษฐกจพอเพยง 12 1.4 หลกการของปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 14 1.5 หลกในการด าเนนชวตตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 15

(6)

สารบญ (ตอ)

หนา

2. แนวคด ทฤษฎเกยวกบความรความเขาใจ 19 2.1 ความหมายของความรความเขาใจ 19 2.2 ปจจยทมอทธพลตอความร 20 2.3 ระดบความร ความเขาใจ 21

3. แนวคด ทฤษฎเกยวกบพฤตกรรม 23 3.1 ความหมายของพฤตกรรม 23 3.2 องคประกอบของพฤตกรรม 24 3.3 ประเภทของพฤตกรรม 25 3.4 การเกดพฤตกรรม 26 3.5 ปจจยทมอทธพลตอการแสดงพฤตกรรม 26 3.6 แนวคดเกยวกบพฤตกรรม 27 3.7 วธการศกษาพฤตกรรม 28

4. งานวจยทเกยวของ 29 5. กรอบแนวคดในการวจย 34

บทท 3 วธด าเนนการวจย 1. ประชากรและการสมตวอยาง 35 2. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 36 3. วธการเกบรวบรวมขอมล 39

4. สถตทใชในการวเคราะหขอมล 39

(7)

สารบญ (ตอ)

หนา

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล 1. สถานภาพสวนบคคลของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย 44 2. ความรความเขาใจของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชยใน หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 45 3. พฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต ของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย 46 4. การทดสอบสมมตฐานเปรยบเทยบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจ พอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย 50 5. ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะเกยวกบการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย 56

บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ 1. สรปผลการวจย 59

2. อภปรายผล 60 3. ขอเสนอแนะจากผลการวจย 62 4. ขอเสนอแนะในการศกษาวจยครงตอไป 63 บรรณานกรม 64 ภาคผนวก 68 ประวตผวจย 74

(8)

บทท 1 บทน ำ

1. ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ

ในการพฒนาประเทศไทยทผานมา สวนใหญเนนการพฒนาดานเศรษฐกจเปนอนดบแรกดวยความเชอทวา เมอเศรษฐกจดจะสงผลใหการพฒนาดานอน ๆ ดตามไปดวย แตในความเปนจรงกลบไมเปนเชนนน ดงจะเหนไดจากสภาพเศรษฐกจและสงคมในปจจบนทเปนสาเหตส าคญทท าใหคนไทยเกดปญหาหลากหลายดาน ซงนบวนจะยงทวความรนแรงมากขน เนองจากสงคมไทยใหความส าคญกบระบบเศรษฐกจแบบทนนยม จนท าใหมนษยเกดความจ าเปนตองดนรนท าทกวถทางเพอตอบสนองในสงทตนเองตองการ น าความรความสามารถของตนไปแสวงหาผลประโยชน โดยไมค านงถงจรรยาบรรณและความเดอดรอนทอาจจะเกดขนกบผอน ขอเพยงใหตนเองไดรบประโยชนสงสดกพอ จงเกดการแขงขนกนเพอใหไดมาซงเงนตราโดยไมจ ากดรปแบบ เชน การด าเนนกจกรรมผดกฎหมาย การฉอโกงรวมถงการฉอราษฎรบงหลวง (อารย เชอเมองพาน, 2551: 9-11) ซงทงหมดทกลาวมานนเปนปญหาทเกดจากสภาวะเศรษฐกจ ทน าไปสปญหาตาง ๆ ทางสงคม เชน ปญหาการขาดคณธรรม จรยธรรม ปญหาความยากจน ปญหาความเหลอมล าทางสงคมจนอาจเกดปญหาอาชญากรรมทรนแรง ปญหาตาง ๆ นนไดอทธพลมาจากการน าคานยมและวฒนธรรมตางชาตทไมเหมาะสมเขามาประกอบในการด าเนนชวต

ประกอบกบแผนพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 1–7 ทไดมงเนนการใชแนวความคดทางตะวนตกมาใชในการด าเนนชวตและบรหารประเทศ โดยใหความส าคญกบการพฒนาประเทศใหเปนสงคมอตสาหกรรมมากขน และลดความส าคญของภาคเกษตรกรรมอนเปนอาชพหลกของคนไทย ท าใหระบบเศรษฐกจขาดความสมดล แรงงานคนยายเขาสเมองเพอรบจางและประกอบอาชพในภาคอตสาหกรรม มการพ งพงตางประเทศ เชน การกยมเงนทน การใชวตถดบ เครองจกรและเทคโนโลย ท าใหประเทศเขาสภาวะถดถอยทางเศรษฐกจอยางรนแรง สถาบนการเงนและหนวยงานธรกจตาง ๆ อยในฐานะลมละลาย มภาระตองช าระหนตางประเทศจ านวนมาก ซงสงเหลานลวนเปนสาเหตทกอใหเกดภาวะวกฤตเศรษฐกจ ท าใหประเทศและสงคมออนแอ ผลของการพฒนาทขาดความสมดลกบการพฒนาคณภาพของประชากรทงทางดานจตใจ คณธรรม จรยธรรม กอใหเกดผลกระทบตอคณภาพชวตของคนในประเทศ ท าใหเกดปญหาตาง ๆ ตามมา ไมวาจะเปนปญหาดานความยากจน ดานยาเสพตด ดานอาชญากรรม ดานสงแวดลอม

2

ดานความไมปลอดภยในชวตและทรพยสน โดยเฉพาะอยางยง เกดความเหลอมล าทางดานฐานะระหวางคนรวยและคนจนทมากขนซงเปนลกษณะรวยกระจกจนกระจาย ประชาชนไมสามารถพ งพาตนเองได ใชชวตผกตดกบระบบเศรษฐกจทนนยม สวนในภาคเกษตรกรรมหรอชมชนประสบปญหาหนสน คนเมองกมปญหาสงคมมากมาย สงผลใหสถาบนครอบครวและชมชนออนแอกลายเปนปญหาทซบซอนตามมา

อยางไรกตาม ทามกลางภาวะวกฤตนนเอง ประชาชนชาวไทยไดรบพระมหากรณาธคณจากพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช โดยไดทรงพระราชทานพระบรมราโชวาทแกประชาชนชาวไทย เนองในวโรกาสเฉลมพระชนมพรรษา เมอวนท 4 ธนวาคม พ.ศ. 2540 ถงความส าคญในการปรบทศทางการพฒนาประเทศสแนวเศรษฐกจพอเพยง และทรงพระราชทานหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เพอเปนแนวทางในการด าเนนชวต ใหสามารถฝาฟนภาวะวกฤตทเกดขนได ซงหลกการทส าคญของหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงคอการพฒนาทตงอยบนทางสายกลาง ความไมประมาท พงตนเอง โดยค านงถงความพอประมาณ ความมเหตผล มการสรางภมคมกนทดในตว ตลอดจนใชความรเทาทนสถานการณทเปลยนแปลงอยางรวดเรว ซงตอมาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงททรงพระราชทานใหแกปวงชนชาวไทยไดรบความสนใจอยางกวางขวางในทกภาคสวน (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2546: 54)

“เศรษฐกจพอเพยง” เปนปรชญาทพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช พระราชทานพระราชด ารชแนะแนวทางการด าเนนชวตแกพสกนกรชาวไทยมาโดยตลอดนานกวา 25 ป ตงแตกอนเกดวกฤตการณทางเศรษฐกจ และเมอภายหลงไดทรงเนนย าแนวทางการแกไขเพอใหรอดพน และสามารถด ารงอยไดอยางมนคงและย งยนภายใตกระแส โลกาภวตนและความเปลยนแปลงตาง ๆ (ส านกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต กระทรวงวฒนธรรม, ก.พ. 2549) ซงเศรษฐกจพอเพยง เปนปรชญาชถงแนวการด ารงอยและปฏบตตนของประชาชนใน ทกระดบ ตงแตระดบครอบครว ระดบชมชน จนถงระดบรฐ ทงในการพฒนาและบรหารประเทศใหด าเนนไปในทางสายกลาง โดยเฉพาะการพฒนาเศรษฐกจ เพอใหกาวทนตอโลกยคโลกาภวตน ความพอเพยง หมายถง ความพอประมาณ ความมเหตผล รวมถงความจ าเปนทจะตองมระบบภมคมกนในตวทดพอสมควร ตอการกระทบใด ๆ อนเกดจากการเปลยนแปลงทงภายในภายนอก ทงน จะตองอาศยความรอบร ความรอบคอบ และความระมดระวงอยางยงในการน าวชาการตาง ๆ มาใชในการวางแผนและการด าเนนการทกขนตอน และขณะเดยวกน จะตองเสรมสรางพนฐานจตใจของคนในชาต โดยเฉพาะเจาหนาทของรฐ นกทฤษฎ และนกธรกจในทกระดบ ใหมส านกในคณธรรม ความซอสตยสจรต และใหมความรอบรทเหมาะสม ด าเนนชวตดวยความอดทน ความเพยร มสต ปญญา และความรอบคอบ เพอใหสมดลและพรอมตอการรองรบการเปลยนแปลงอยาง

3

รวดเรวและกวางขวาง ทงดานวตถ สงคม สงแวดลอม และวฒนธรรมจากโลกภายนอกไดเปนอยางด (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2550: 7-9)

โดยความหมายของเศรษฐกจพอเพยง ประกอบดวยคณสมบต ดงน 1. ความพอประมาณ หมายถง ความพอดทไมนอยเกนไปและไมมากเกนไป โดยไม

เบยดเบยนตนเองและผอน เชน การผลตและการบรโภคทอยในระดบพอประมาณ 2. ความมเหตผล หมายถง การตดสนใจเกยวกบระดบความพอเพยงนน จะตองเปนไปอยาง

มเหตผล โดยพจารณาจากเหตปจจยทเกยวของ ตลอดจนค านงถงผลทคาดวาจะเกดขนจากการกระท านน ๆ อยางรอบคอบ

3. การมภมคมกนทดในตว หมายถง การเตรยมตวใหพรอมรบผลกระทบและการเปลยนแปลงดานตาง ๆ ทจะเกดขน โดยค านงถงเงอนไขความเปนไปไดของสถานการณตาง ๆ ทคาดวาจะเกดขนในอนาคต และมเงอนไขของการตดสนใจและด าเนนกจกรรมตาง ๆ ใหอยในระดบพอเพยงม 2 ประการ ดงน

1. เงอนไขความร ประกอบดวย ความรอบรเกยวกบวชาการตาง ๆ ทเกยวของรอบดาน ความรอบคอบทจะน าความรเหลานนมาพจารณาใหเชอมโยงกน เพอประกอบการวางแผนและความระมดระวงในการปฏบต

2. เงอนไขคณธรรม ทจะตองเสรมสราง ประกอบดวย มความตระหนกในคณธรรม มความซอสตย สจรต และมความอดทน มความเพยร ใชสตปญญาในการด าเนนชวต

หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดรบการนอมน ามาใชเปนแนวทางในการพฒนาประเทศชาตไปสความเจรญอยางย งยน เรมจากการทคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ไดท าการปรบปรงทศทางการพฒนาประเทศตามแผนพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 8 (พ.ศ. 2540–2544) โดยการหนมาใหความส าคญกบคน และมองวาคนเปนศนยกลางในการพฒนา เนนการมสวนรวมในการพฒนามากขน เปดโอกาสใหแกองคกร ชมชนสนบสนนการเรยนร ฟนฟธรรมชาตและสงแวดลอม ตอมาแผนพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 9 (พ.ศ. 2545–2549) ไดยดแนวพระราชด ารเศรษฐกจพอเพยงเปนปรชญาน าทางในการพฒนาประเทศและพฒนาประชาชน ยงกวานน แผนพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 (พ.ศ.2550–2554) คณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตไดนอมน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาเปนปรชญาในการจดท าแผน เพอสรางใหสงคม ในทกระดบชน เกดความเขาใจในปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และน าไปเปนพนฐาน และแนวทางในการด าเนนชวตตลอดจนการก าหนดยทธศาสตรการพฒนาประเทศไปสความสมดลย งยน และมภมคมกนทดและใชคานยามนในการขบเคลอน (จราย อศรางกร ณ อยธยา และคณะ 2548: 7)

4

นอกจากน แนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ยงถกบรรจในรฐธรรมนญของไทย เชน รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 ในสวนท 3 แนวนโยบายดานการบรหารราชการแผนดนมาตรา 78 (1) บรหารราชการแผนดนใหเปนไปเพอการพฒนาสงคม เศรษฐกจ และความมนคงของประเทศอยางย งยน โดยตองสงเสรมการด าเนนการตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงและค านงถงผลประโยชนของประเทศชาตในภาพรวมเปนส าคญ (อภชย พนธเสน, 2547: 110)

กรมการคาภายในเปนหนวยงานหนงในสงกดกระทรวงพาณชย มภารกจเกยวกบการเสรมสรางประสทธภาพการคาภายในประเทศ โดยก ากบดแล สงเสรม และพฒนาการคาภายในประเทศใหด าเนนไปอยางมประสทธภาพ มการแขงขนอยางเปนธรรมในระบบการคาเสร และผบรโภคไดรบการพทกษประโยชน โดยมอ านาจหนาทด าเนนการตามกฎหมาย จดท าและประสานแผนปฏบตราชการของกรมใหเปนไปตามนโยบายและแผนปฏบตราชการของกระทรวง รวมทงเรงรด ตดตามและประเมนผลการปฏบตงานตามแผนปฏบตราชการของกรม และด าเนนการเ กยวกบงานสถตและประมวลผล พฒนาระบบ และใหบรการขอมลสารสนเทศการคาภายในประเทศ รวมทงจดระบบ สงเสรม และพฒนาการคา การตลาด และตลาดภายในประเทศใหเกดประสทธภาพและมความเปนธรรม จดระเบยบและสงเสรมระบบการคาสนคาเพอรกษาระดบราคาสนคาเกษตร สงเสรมการแขงขนทางการคาอยางเปนธรรมและปองกนการผกขาดตดตอนทางการคา จดระบบราคาและปรมาณสนคาใหเกดความเปนธรรม สงเสรมและพฒนาผบรโภคใหมบทบาทในการพทกษประโยชนของตนเอง จดระบบและพฒนาการชงตวงวดในเชงพาณชย จดระเบยบเกยวกบการคาและการตลาด ตลอดจนก ากบ ตรวจสอบ และควบคมการประกอบธรกจ และพฒนากฎหมาย กฎ และระเบยบ รวมทงด าเนนการเพอสงเสรมการคาใหเปนธรรม ซงจะเหนไดวากรมการคาภายในเปนหนวยงานทมสวนชวยในการพฒนาประเทศใหมความมนคงและย งยนโดยตรง จงเปนหนวยงานทมความส าคญ และสมควรทจะนอมน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใช เพอใหสอดคลองกบนโยบายของรฐบาล เปนตวอยางทดใหแกประชาชนและขบเคลอนใหประเทศมการพฒนาทสมดลและย งยนตอไป

ดงนน ผวจยในฐานะทเปนขาราชการในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทจะตองปฏบตหนาทดวยความซอสตยสจรต รบผดชอบ เสยสละ ยดถอความถกตองเปนธรรม เปนทเชอถอไววางใจของประชาชน และตองด ารงตนเปนแบบอยางทดใหกบประชาชน จงมความสนใจทจะศกษาวา ขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชยมความรความเขาใจและมพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวตมากนอยเพยงใด เพอใหทราบถงรายละเอยดของการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวต

5

2. วตถประสงคของกำรวจย

1. เพอศกษาความรความเขาใจในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการ ด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย

2. เพอเปรยบเทยบพฤตกรรมการด าเนนชวตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย จ าแนกตามคณลกษณะสวนบคคลและความร ความเขาใจ

3. เพอศกษาปญหา อปสรรค และเสนอแนะแนวทางในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย

3. สมมตฐำนของกำรวจย

1. คณลกษณะสวนบคคลของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ไดแก เพศ อาย การศกษา และระยะเวลาในการปฏบตงาน มพฤตกรรมทตางกนในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต

2. พฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย แตกตางกนตามความรความเขาใจเกยวกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

4. ขอบเขตของกำรวจย

การศกษาครงน เปนการศกษาเกยวกบความรและพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย โดยประชากรทใชในการวจยครงน คอ ขาราชการกรมการคาภายใน จ านวน 466 คน

5. นยำมศพท

เพอใหเกดความเขาใจความหมายของค าศพทเฉพาะทใชในการวจย ผวจ ยจงไดให ค านยามศพทเฉพาะ ดงน

ควำมร หมายถง 1. ระดบความรและความเขาใจเกยวกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และสามารถน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน ซงประกอบดวยหลกการส าคญ 3 ประการ คอ ความพอประมาณ ความมเหตผล การมภมคมกนในตวทด และเงอนไขการตดสนใจ 2 ประการ คอ ความรและคณธรรม

6

2. ระดบความรความเขาใจในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต 4 ดาน ประกอบดวย 1.ดานเศรษฐกจ 2.ดานสงคม 3.ดานวฒนธรรม 4.ดานสงแวดลอม

พฤตกรรม หมายถง การกระท า การแสดงออกทางกาย ทางวาจา หรอการปฏบตตนในเรองตาง ๆ ของขาราชการกรมการคาภายใน ทแสดงออกถงการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวต 4 ดาน (ตามความร 2) ทเกยวกบองคประกอบ 3 ดาน 1. ความพอประมาณ ไดแก พฤตกรรมเกยวกบการใชจายเงน การออมเงน การใชทรพยากรอยางคมคา 2. ความมเหตผล ไดแก พฤตกรรมการตดสนใจเกยวกบการใชจายเงน การท างาน 3. การมภมคมกนในตวทด ไดแก พฤตกรรมเกยวกบการวางแผนการใชจายเงน การวางแผนในการท างาน และพฤตกรรมทแสดงออกถงความซอสตยสจรต ความขยนหมนเพยร และความอดทน

6. ประโยชนทคำดวำจะไดรบ

1. ท าใหทราบระดบความรความเขาใจในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย

2. ท าใหทราบพฤตกรรมของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ทมเพศ อาย การศกษา ระยะเวลาในการปฏบตงาน และความรความเขาใจตางกน มพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวตตางกน

3. ท าใหทราบถงปญหา อปสรรค และสามารถเสนอแนะแนวทางในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย

4. ท าใหไดแนวทางในการน าผลการวจยไปใชเปนขอมลพนฐานในการสงเสรมและพฒนาการด าเนนชวตของขาราชการตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการวจยเรอง “ความรและพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย” ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ โดยขอน าเสนอแนวคด ทฤษฎทเกยวของ ดงตอไปน

1. แนวคด ทฤษฎเกยวกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 2. แนวคด ทฤษฎเกยวกบความรความเขาใจ 3. แนวคด ทฤษฎเกยวกบพฤตกรรม 4. งานวจยทเกยวของ 5. กรอบแนวคดในการวจย

1. แนวคด ทฤษฎเกยวกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

1.1 ความหมายของเศรษฐกจพอเพยง

จากการศกษาคนควาจากเอกสารและงานวจยตาง ๆ ท าใหทราบถงความหมาย แนวคด หลกการ ทฤษฎ รวมถงงานวจยตาง ๆ ทเกยวของกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ดงน

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ไดมพระราชด ารสเกยวกบเศรษฐกจพอเพยง ไววา เศรษฐกจพอเพยง หมายถง พอม พอกน ไมฟมเฟอย ไมหรหรา หรอแมบางอยางอาจดฟมเฟอย แตถาท าแลวมความสข ถาท าไดกสมควรทจะท า สมควรทจะปฏบต (ค าพอสอน ประมวลพระบรมราโชวาทและพระราชด ารสเกยวกบความสขในการด าเนนชวต, 2549: 9)

ประเวศ วะส ไดกลาวถง เศรษฐกจพอเพยงวา หมายถง การมจตใจทพอเพยง มความวรยะพอเพยง มปญญาพอเพยง มวฒนธรรมพอเพยง มสงแวดลอมพอเพยง และ มความเอออาทรตอกน หลกของเศรษฐกจพอเพยงกคอ เศรษฐกจทสามารถบรณาการไดอยางมดลยภาพ เปนปกตย งยน (ประชาคมต าบล : ยทธศาสตรเพอเศรษฐกจพอเพยง ศลธรรมและสขภาพ, 2541: 3)

อ าพน กตตอ าพน ไดใหความหมายของเศรษฐกจพอเพยง หมายถง ความพอประมาณ ความมเหตผล รวมถงการมระบบภมคมกนในตวทดพอสมควร ในการทจะไดรบผลกระทบใด ๆ อนเกดจากการเปลยนแปลงทงภายในและภายนอก (ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงกบสงคมไทย, 2550: 14)

8

สเมธ ตนตเวชกล ไดใหความหมายของเศรษฐกจพอเพยงวา หมายถง เศรษฐกจทสามารถเลยงดตนเองใหอยไดโดยไมเดอดรอน และตองสรางพนฐานทางเศรษฐกจของตนเองใหดเสยกอน คอ ตงตวใหมความพอกน พอใช ไมมงหวงแตจะสรางความเจรญทางเศรษฐกจใหเตบโตแตเพยงอยางเดยว เพราะผ ท มอาชพและฐานะเพยงพอทจะพ งตนเองได ยอมสามารถสรางความเจรญกาวหนา และฐานะทางเศรษฐกจใหสงขนไปตามล าดบตอไปได (ใตเบองพระยคลบาท, 2549: 286)

ถวลย มาศจรส ไดกลาวถง เศรษฐกจพอเพยงคอ ความพอประมาณ ความมเหตมผล รวมถงความจ าเปนทจะตองมระบบภมคมกนในตวทดพอสมควร ตอการมผลกระทบใด ๆ อนเกดจากการเปลยนแปลงทงภายในและภายนอก โดยจะตองอาศยความรอบร ความรอบคอบ รวมถงความระมดระวงในการน าหลกวชาการตาง ๆ มาประยกตใช (นโยบาย ครม. ฒ ผเฒา เนนคนสภมปญญาของมาตภม “ชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง คณธรรม ความโปรงใส”, 2549: 6-14)

สรพร เอยวถาวร ไดใหความหมายของเศรษฐกจพอเพยงวา หมายถง แนวปฏบตในการด าเนนชวต และการปฏบตตนตามทพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชไดม พระราชด ารสชแนะพสกนกรชาวไทย เปนการพฒนาทตงอยบนพนฐานของทางสายกลาง และความไมประมาท และค านงถงความพอประมาณ ความมเหตผล มการเสรมสรางพนฐานจตใจ ใหมส านกในคณธรรมความด ความซอสตยสจรต มความรอบรทเหมาะสม ด ารงชวตดวยความอดทน ความพยายาม มสตปญญา เพอใหสมดลและพรอมรบตอการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ในทกดาน (“การบรณาการปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการจดการเรยนร : กรณศกษาโรงเรยนนวมนทราชทศหอวง นนทบร”, 2550: 10)

ปรยานช พบลสราวธ ไดใหความหมายของเศรษฐกจพอเพยงไววา ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนแนวทางในการด าเนนชวตทตงอยบนพนฐานของทางสายกลาง และความไมประมาท โดยค านงถงความพอประมาณ ความมเหตผล และการมภมคมกนทดในตว ตลอดจนการใชความรและคณธรรมเปนพนฐานในการด ารงชวต การปองกนใหรอดพนจากวกฤตใหสามารถด ารงอยไดอยางมนคงและย งยนภายใตกระแสโลกาภวตนและความเปลยนแปลงตาง ๆ (การขบเคลอนเศรษฐกจพอเพยงดานการศกษา, 2550: 3)

เกษม วฒนชย ไดกลาวถงเศรษฐกจพอเพยงไววา หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนหลกการพฒนาอยางย งยนส าหรบทกประเทศบนโลก โดยเฉพาะเปนแนวทางในการสรางความเขมแขงเพอรองรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงอนเนองมาจากกระแสโลกาภวตน (การปฏรปการศกษาไทย, 2545: 18)

9

สรปไดวา เศรษฐกจพอเพยง คอ การด าเนนชวตทตงอยบนพนฐานของสายกลาง และความไมประมาท สามารถด ารงชวตไดโดยไมเดอดรอน ไมหลงใหลไปตามกระแสของสงคม จนสามารถปรบตวเองใหสมดลกบกระแสการเปลยนแปลงของสงคมบนพนฐานแหงความมนคงและย งยนได ทงน ตองค านงถงความพอประมาณ ความมเหตผล การสรางภมคมกนในตวทด ตลอดจนใชความรและคณธรรมเปนพนฐานในการด ารงชวตดวย

1.2 แนวคดเกยวกบเศรษฐกจพอเพยง

เศรษฐกจพอเพยง เปนแนวคดทพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ไดทรงมพระราชด ารสชแนะแนวทางการด าเนนชวตตามหลกเศรษฐกจพอเพยงแกประชาชนชาวไทย มาตงแตป พ.ศ. 2517 เปนเวลานานกวา 40 ป ตงแตกอนเกดเหตการณวกฤตทางเศรษฐกจ และภายหลงทรงเนนย าแนวทางการแกไขปญหาเพอใหรอดพน และสามารถด ารงชวตอยไดอยางมนคงและย งยน ภายใตการเปลยนแปลงไปของโลก ดงทมผรไดกลาวถงแนวคดเกยวกบเศรษฐกจพอเพยงไว ซงพอจะสรปได ดงตอไปน ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ไดกลาวถงเศรษฐกจพอเพยงวาเปนแนวทางในการด ารงชวต และวธปฏบตทพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชทรงมพระราชด ารสชแนะแกพสกนกรชาวไทย โดยทรงเนนย าถงแนวทางการพฒนาทตงอยบนพนฐานของทางสายกลาง และความไมประมาท โดยค านงถงความพอประมาณ ความมเหตผล และการสรางภมคมกนทดในตวเอง รวมถงการใชความรความสามารถทประกอบไปดวยคณธรรมจรยธรรม เพอปองกนตนเองใหรอดพนจากวกฤต สามารถด ารงตนอยไดอยางมนคงและย งยน ซงมหลกการพจารณาอย 5 สวน (นานาค าถามเกยวกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง, 2548: 3) ดงน

1) กรอบลกษณะ เปนปรชญาทชแนะแนวทางการด ารงอยและปฏบตตนในทาง ทควรจะเปน โดยมพนฐานมาจากวถชวตดงเดมของสงคมไทย โดยสามารถน ามาประยกตใชไดตลอดเวลา การมองโลกเชงระบบทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา มงเนนการเอาตวรอดจากภยและวกฤต เพอความมนคงและย งยนของการพฒนา

2) คณลกษณะ เศรษฐกจพอเพยงสามารถน ามาประยกตใชกบการปฏบตตนไดในทกมต โดยเนนการปฏบตตนบนทางสายกลางและการพฒนาแบบเปนขนตอน

10

3) ค านยาม ความพอเพยงประกอบดวย 3 คณลกษณะ ดงตอไปน (1) ความพอประมาณ คอ ความพอดทไมนอยเกนไปและไมมากเกนไป โดยตองไม

เบยดเบยนตนเองและผอน เชน การผลตและการบรโภคทอยในระดบพอสมควร (2) ความมเหตผล คอ การตดสนใจเกยวกบระดบของความเพยงพอตองเปนไปอยาง

มเหตผล โดยพจารณาจากปจจยตาง ๆ ทเกยวของ ตลอดจนค านงถงผลทคาดวาจะเกดขนจากการกระท านน ๆ อยางรอบดาน

(3) การมภมคมกนในตวทด คอ การเตรยมตวใหพรอมในการรบผลกระทบตอการเปลยนแปลงในดานตาง ๆ ทจะเกดขน โดยค านงถงความเปนไปไดของเหตการณตาง ๆ ทคาดวา จะเกดขนทงในอนาคตอนใกลและไกล

4) เงอนไข การตดสนใจและการด าเนนกจกรรมตาง ๆ ใหอยในระดบของความพอเพยงนน ตองอาศยทงความรและคณธรรมเปนพนฐาน ดงน

(1) เงอนไขความร ประกอบดวย ความรความเขาใจเกยวกบวชาการในดานตาง ๆ ทเกยวของอยางรอบดาน ความรอบคอบทจะน าความรเหลาน นมาพจารณาใหเชอมโยงกน เพอประกอบการวางแผนและความระมดระวงในขนปฏบต

(2) เงอนไขคณธรรม ประกอบดวย ความตระหนกในคณธรรม ความด ความซอสตยสจรต และมความอดทน มความเพยรพยายาม ใชความร สตปญญาในการด าเนนชวต ไมโลภมาก

5) แนวทางการปฏบตหรอผลทคาดวาจะไดรบจากการน าปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มาประยกตใช กคอ การพฒนาทมนคงและย งยน พรอมรบตอการเปลยนแปลงในทกดาน ทงทางดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และสงแวดลอม

ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ไดใหแนวคดเกยวกบเศรษฐกจพอเพยงไววา ความพอเพยง หมายถง ความพอประมาณ ความมเหตผล และความจ าเปนทจะตองมระบบภมคมกนในตวทดพอสมควรตอการมผลกระทบใด ๆ อนเกดจากการเปลยนแปลงทงภายในและภายนอก ทงน จะตองอาศยความร ความรอบคอบ และความระมดระวงอยางยงในการน าวชาการตาง ๆ มาใช ไมวาจะเปนการวางแผนและการด าเนนการในทกขนตอน ในขณะเดยวกนตองเสรมสรางพนฐานจตใจของคนในชาต โดยเฉพาะเจาหนาทของรฐ นกทฤษฎ นกธรกจใหมส านกในคณธรรม ความซอสตยสจรต มความรอบรทเหมาะสมตอการด าเนนชวตดวยความอดทน ความเพยร มสตปญญา เพอใหสมดลและพรอมรบการเปลยนแปลงทจะเกดขนอยางรวดเรว ทงทางดานวตถ สงคม สงแวดลอม และวฒนธรรมจากโลกภายนอก (ทฤษฎใหมสการเรยนร มงสเศรษฐกจพอเพยง, 2543: 79)

11

ประเวศ วะส ไดเสนอแนวคดเกยวกบเศรษฐกจพอเพยงวา ความพอเพยงจะตองพอเพยง 7 ประการ (เศรษฐกจชมชนทางเลอกเพอทางรอดสงคมไทย, 2542: 4-5) ดงน

1) พอเพยงส าหรบทกคน ทกครอบครว เปนเศรษฐกจแบบไมทอดทงกน 2) จตใจพอเพยง สงผลใหเปนผรกและเอออาทรตอคนอน 3) สงแวดลอมพอเพยง สามารถยงชพและท ามาหากนไดบนพนฐานของการอนรกษและ

เพมพนสงแวดลอม เชน การท าเกษตรแบบผสมผสาน เปนตน 4) ชมชนเขมแขงพอเพยง เปนการรวมตวกนของคนในชมชนจนเปนชมชนทเขมแขง

สามารถแกปญหาตาง ๆ ได 5) ปญญาพอเพยง มการเรยนรรวมกนในการปฏบตและปรบตวไดอยางตอเนอง 6) ตงอยบนพนฐานของวฒนธรรมพอเพยง คอมความสมพนธและเตบโตขนจากพนฐาน

ทางวฒนธรรม จงจะมนคงและย งยน 7) มความมนคงพอเพยง ไมใชวบวาบ สงผลท าใหสขภาพจตด คณะอนกรรมการขบเคลอนเศรษฐกจพอเพยง ไดกลาวถงเศรษฐกจพอเพยงไววาเปน

ปรชญาทชแนะแนวทางการด ารงอยและปฏบตตนในทางทควรจะเปน โดยมพนฐานมาจากวถชวตดงเดมของสงคมไทย สามารถน ามาประยกตใชไดตลอดเวลา เปนการมองโลกในเชงระบบทมการเปลยนแปลงอยตลอด มงเนนการเอาตวรอดจากภยและวกฤต เพอความมนคงและย งยนของการพฒนา คณลกษณะของปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง คอ สามารถน ามาประยกตใชไดกบการปฏบตตนในทกมต โดยมงเนนไปทการปฏบตบนทางสายกลาง และการพฒนาอยางเปนขนตอน (เศรษฐกจพอเพยงคออะไร, 2547: 14)

เกษม วฒนชย ไดเสนอแนวคดเกยวกบเศรษฐกจพอเพยงวา หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงอยบนทางสายกลาง โดยค าวา “พอเพยง” คอ ไมสดโตง ประกอบดวยองคประกอบ 3 อยาง คอ 1) พอประมาณคอพอทงปรมาณและคณภาพ 2) มเหตผลในการบรโภค 3) มภมคมกนในตวทดพรอมรบการเปลยนแปลงทจะเกดขน เพอปองกนภยและวกฤต โดยเงอนไขส าคญทจะน าปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชใหประสบผลส าเรจนน ม 2 ประการ คอ 1) คณธรรม เปนกลไกการคดและตดสนใจของแตละคน กลาวคอหากคดและตดสนใจเหมอนคนทวโลกทบอกวาเปนความด ความงาม ความจรง แสดงวาเปนคนมคณธรรม แตถาคดและตดสนใจออกมาตรงกนขาม แสดงวา เปนคนไรคณธรรม 2) วชาการหรอความร ในการวางแผนและการลงมอท านน ตองใชหลกวชาทเหมาะสมคอ เอาความรจรงและความรอบคอบเปนตวตดสน จะใชอารมณและอคตไมได ซงถอเปนเงอนไขในการด าเนนชวตตองใชความอดทน ใชสต ใชปญญาในการด าเนนชวต (การขบเคลอนเศรษฐกจพอเพยงในสถานศกษา, 2549: 4-6)

12

สรปไดวา การทเราสามารถด าเนนชวตตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยงไดนน จะตองมการใหความร ความเขาใจ ใหปฏบตใหถกตอง มการปลกจตส านกในกระบวนการคดวเคราะห และใชสตปญญาไปในทางทถกทควร เพอเปนการพฒนาศกยภาพของแตละคน ใหสามารถอยอยางพอเพยง ไมฟมเฟอย สามารถเลยงดตนเองและครอบครวไดโดยไมเบยดเบยนผอน และสามารถอยรวมกบธรรมชาตไดอยางสมดลและย งยน

1.3 ความส าคญของเศรษฐกจพอเพยง

ความส าคญของเศรษฐกจพอเพยงนน ไดมนกวชาการหลายทานน าเสนอไวมากมาย ซงผวจยขอยกมาน าเสนอ ดงน

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ไดทรงพระราชทานพระราชด ารสเกยวกบความส าคญของเศรษฐกจพอเพยงวา หมายถง การรจกประมาณตนนจะท าใหคนเรารจกใชความรความสามารถทมอยไดอยางถกตองและเหมาะสม ไดประโยชนสงสดเตมตามประสทธภาพ อกทงยงท าใหรจกไขวควาศกษาหาความร และเพมพนประสบการณอยเสมอ เพอปรบปรงศกยภาพทมอยในตวเองใหยงสงขน สวนการรจกประมาณสถานการณน น ไดแก การรจกพจารณาสถานการณตาง ๆ ทเกดขน ใหทราบถงความเปนมาเปนไป รวมทงทคาดวาจะเปนไปในอนาคต การรจกประมาณสถานการณน จะท าใหสามารถวางแผนและรบมอไดอยางถกตองตรงกบปญหา ทนตอสถานการณและความจ าเปน ท าใหงานทท าไดประโยชนทสมบรณคมคา การรจกประมาณตนและรจกประมาณสถานการณ จงเปนสงส าคญและจ าเปนทจะเกอกลใหบคคลด าเนนชวตและด าเนนกจการไดอยางราบรนและกาวหนา (ค าพอสอน ประมวลพระบรมราโชวาทและพระราชด ารสเกยวกบความสขในการด าเนนชวต, 2544: 30)

สรยทธ จลานนท พลเอก ไดกลาวถงความส าคญของเศรษฐกจพอเพยงไว ซงพอสรปได (จากปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง สการปฏบต : แนวทางการบรหารประเทศตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง, 2551: 17-18) ดงน

1) ดานเศรษฐกจ หากรจกประหยด อดออม ใชจายแตพอด ไมสรางหนสนจนเกนความจ าเปน ไมฟงเฟอ กจะมภมคมกนทางเศรษฐกจทด ถาทกคนพอมพอกน พอเพยงพอใช กจะสามารถสรางความสขใหเกดขนได

2) ดานสงคม ความพอเพยงจะชวยสรางความเขมแขงใหกบสงคม ชวยใหทกคนในประเทศอยรวมกนอยางสงบสข ภายใตความสมานฉนท ไมตองมการแขงขนกน

13

3) ดานการตางประเทศ ความพอเพยงท าใหไมตองมงแสวงหาประโยชนใหแกประเทศชาตจนเกนความจ าเปน ท าใหบานเมองมความสวยงามนาอยเปนทเชอถอเชอมนแกประชาคมโลก การทไมตองไปทะเลาะกบประเทศใด ๆ ท าใหเราไมตองเสยคาใชจายในการรกษาความมนคงของรฐ

สเมธ ตนตเวชกล ไดกลาวถงความส าคญของเศรษฐกจพอเพยงไววา เศรษฐกจพอเพยงเปนการรจกโลกทเราอยวามสภาพเปนอยางไร และการพฒนาในอดตใหอะไรแกเราแลวบาง เพอจะไดไมเดนไปสความผดพลาดซ ารอยเดม ในขณะทเราพดถงแตเรองความย งยน แตไมเคยท าอะไรใหเกดความย งยนเลย ทกวนาทเราถกกระตนใหบรโภคตลอดเวลาจากโลกาภวตน ถาเราหยดการบรโภคเมอไหรธรกจกจบเชนกน (ใตเบองพระยคลบาท, 2549: 3)

เกษม วฒนชย ไดอธบายถงความส าคญของเศรษฐกจพอเพยงไววา เมอทกคนรวมใจกนใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงจะท าใหไดรบประโยชน (เสนทางสความพอเพยง, 2551: 69) ดงน

1) ความสมดล คอ ความสมดลในชวต ความสมดลในชมชน 2) ความพรอมตอการรองรบความเปลยนแปลงอยางรวดเรวและกวางขวาง ทงทางดานวตถ

สงคม สงแวดลอม และวฒนธรรมจากโลกภายนอกไดเปนอยางด มประสทธภาพ พรอมทจะรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงจากทง 4 ดาน

วชตวงศ ณ ปอมเพชร ไดกลาวถงความส าคญของเศรษฐกจพอเพยงไววา เปนปรชญาการด าเนนชวตทจะตองเปนเครองก ากบนโยบายและมาตรฐานทางเศรษฐกจ ของรฐบาลตลอดจนพฤตกรรมทางเศรษฐกจของประชาชน สามารถยดถอเปนแนวทางในการปฏบตไดในทก ๆโอกาส หากวาจะพจารณาในบรบทของเศรษฐศาสตร เศรษฐกจพอเพยงถอเปนแบบจ าลองทางเศรษฐกจ ทสะทอนความเปนจรงดานเศรษฐกจของประเทศไทยในปจจบน ซงมความถกตองและชดเจนทสด (พระบาทสมเดจพระเจาอยหวกบปญหาเศรษฐกจของประเทศไทย, 2546: 5-6)

อทย สงวนดกล ไดกลาวถงเศรษฐกจพอเพยงวาเปนปรชญาทพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ทรงมพระราชด ารสชแนะแนวทางในการด าเนนชวตแกประชาชนชาวไทย มาโดยตลอด ต งแตกอนเกดวกฤตการณทางเศรษฐกจในป 2540 และเมอภายหลงจากการเกดวกฤตการณทางเศรษฐกจ ไดทรงเนนย าใหใชแนวทางเศรษฐกจพอเพยงเปนแนวทางในการแกไขเพอใหรอดพนจากความเดอดรอน ทงยงชวยใหสามารถด ารงชวตอยไดอยางมนคงและย งยน แมประเทศจะตกอยภายใตกระแสโลกาภวตนและความเปลยนแปลงตาง ๆ (คมอเกษตรกรเพอการพงพาตนเองตามแนวพระราชด ารเศรษฐกจพอเพยง, 2548: 1)

สรปไดวา ความส าคญของปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง คอ การท าใหรจกพอเพยงในการใชชวต พอเพยงในการใชจาย สามรถชวยใหสงคมมความเขมแขง มความรก ความสามคค และสรางความสมดลใหกบชวต อกทงท าใหพรอมทจะรบการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา

14

1.4 หลกการของปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ทรงพระราชทานพระราชด ารสเกยวกบหลกการของปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ไววา ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนแนวทางการด ารงอย และปฏบตตนในทางทควรจะเปน โดยมพนฐานมาจากวถชวตด งเดมของสงคมไทย สามารถน ามาประยกตใชไดตลอดเวลา เปนการมองโลกเชงระบบทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา โดยคณลกษณะส าคญคอ สามารถน ามาประยกตใชไดกบการปฏบตตนไดในทกมต โดยมงเนนการปฏบตบนทางสายกลาง และการพฒนาอยางเปนขนตอน ซงปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงตองประกอบดวยคณลกษณะ 3 คณลกษณะพรอม ๆ กน (ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง, 2553: 14-16) คอ

1) ความพอประมาณ หมายถง ความพอด ทไมนอยเกนไปและไมมากเกนไป โดยตองไมเบยดเบยนตนเองและผอน

2) ความมเหตผล หมายถง การตดสนใจเกยวกบระดบของความพอเพยงนนจะตองเปนไปอยางมเหตผล พจารณาจากเหตปจจยทเกยวของ ตลอดจนค านงถงผลทคาดวาจะเกดขนจากการกระท านน ๆ อยางรอบคอบ

3) การมภมคมกนทดในตวเอง หมายถง การเตรยมตวใหพรอมทจะรบผลกระทบและการเปลยนแปลงในดานตาง ๆ ทคาดวาจะเกดขนในอนาคตอนใกลและไกลนอกจากน หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ตองอาศยเงอนไขของการตดสนใจและการด าเนนกจกรรมตาง ๆ ใหอยในระดบพอเพยง ตองอาศยความร และคณธรรมเปนพนฐาน เมอปฏบตไดเชนน ผลทจะไดรบคอ การพฒนาทสมดลและย งยน พรอมรบตอการเปลยนแปลงในทกดาน ทงดานเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม ความรและเทคโนโลย

อานนท ปนยารชน ไดกลาวถงหลกการของปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงวา เศรษฐกจพอเพยงเปนปรชญาการด าเนนชวตทปรบใชไดกบทกภาคสวน โดยการด ารงอย และการปฏบตตน มพนฐานอยบนความพอด อยบนทางสายกลาง การตดสนใจอยางมเหตมผล มความเขมแขง มนคงและย งยน พรอมปรบตวใหสามารถรบมอกบความไมแนนอน และความผนผวนจากภายนอกประเทศได โดยอาศยความรอบคอบ รอบร ความรวมมอ ความสจรต และความเพยรพยายาม จดมงหมายปลายทางของเศรษฐกจพอเพยงนน ถาหากเปรยบเศรษฐกจพอเพยงเปนแกน แนวปฏบตตาง ๆ กคอเครองมอ หลกชยกคอ การพฒนาทย งยน สงเหลานเปนความย งยนทมาจากความตระหนกวา ในระบบมขอจ ากดในดาน Input มใชมทรพยากรดานตาง ๆ มาถมลงไปไดโดยไมมทสนสด เปนความย งยนทเกดจากความเขาใจวา Input และ Output ตองสมดลกน ตองใช Input บรหาร Output อยางมสต ดวยความรอบคอบ พอด และพอเพยง (สมมนาวชาการ เรอง เศรษฐกจพอเพยง, 2552: 4-6)

15

สมพร เทพสทธา กลาววา เศรษฐกจพอเพยงตามแนวพระราชด ารอยเหนอกวาเศรษฐกจแบบทนนยมของตะวนตก ซงเกยวของกบเรองวตถทเปนรปธรรม เชน ก าไร เงน ทรพยสน ไมเกยวของกบเรองของจตใจทเปนนามธรรม แตเศรษฐกจพอเพยงมขอบเขตกวางกวาเศรษฐกจธรกจ เพราะครอบคลมถง 4 ดาน (เศรษฐกจพอเพยง ตามแนวพระราชด าร, 2549: 39-40) ดงน

1) มตดานเศรษฐกจ เศรษฐกจพอเพยงเปนเศรษฐกจแบบพอมพอกน ใหมความขยนหมนเพยรในการประกอบสมมาอาชพ เพอใหสามารถพงตนเองได ใหรอดพนจากความยากจน การปฏบตตามทฤษฎใหมตามแนวพระราชด าร เปนตวอยางของการปฏบตตามเศรษฐกจพอเพยง ซงชวยใหเกษตรกรจ านวนมากมรายไดเพมขน มชวตความเปนอยทเปนสขตามสมควรแกอตภาพ พนจากการเปนหนและความยากจน สามารถพงตนเองได

2) มตดานจตใจ เศรษฐกจพอเพยงเนนทจตใจทรจกพอ คอ พอด พอประมาณพอใจในสงทมอย และยนดในสงทได ไมโลภมาก เศรษฐกจพอเพยงจะตองเรมทตวเอง โดยสรางรากฐานทางจตใจใหมนคง เรมจากใจทรจกพอ เปนการปฏบตตามทางสายกลาง

3) มตดานสงคม เศรษฐกจพอเพยงมงใหเกดสงคมทมความสงบสข ประชาชนมความ เอออาทรชวยเหลอซงกนและกน มความเมตตา ไมใชตางคนตางอย มงใหเกดความรกความสามคครวมมอกน

4) มตดานวฒนธรรม เศรษฐกจพอเพยงมงใหเกดวฒนธรรมหรอวถชวตทรจกประหยด อดออม ไมฟงเฟอ และไมตกเปนทาสของวตถนยม

สรปไดวา ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เปนปรชญาทชแนะแนวทางในการด าเนนชวต ซงสามารถน ามาประยกตใชไดในทกระดบ ตงแตระดบครอบครว ไปจนถงระดบชาต เพอใหสามารถด ารงชวตอยไดอยางมนคงและย งยน โดยเฉพาะการพฒนาเศรษฐกจของประเทศเพอใหสามารถกาวทนตอโลกยคโลกาภวตน นอกจากนตองมระบบภมคมกนทดในตวในการทจะตองรบผลกระทบใด ๆ อนเกดจากการเปลยนแปลงทงจากภายในและภายนอก

1.5 หลกในการด าเนนชวตตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

หลกในการด าเนนชวตตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงนน ทกคนสามารถทจะน าเอา หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนหลกในการด าเนนชวตได ไมวาจะเปนคนรวยหรอคนจน โดยการด าเนนชวตตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงนน จะตองเรมตนจากภายใน คอ การมจตส านก มความเชอมน มความศรทธา และน าไปปฏบตดวยตนเอง จากนนจงคอยขยายไปสระดบครอบครว ระดบชมชน และระดบประเทศชาตตอไป ผวจยจงไดรวบรวมหลกการด าเนนชวตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ซงมนกวชาการหลายทานไดน าเสนอไว สามารถน ามาเปนแนวทางได ดงน

16

ปยบตร หลอไกรเลศ ไดกลาวถงการด าเนนชวตอยางพอเพยงไววา หลกเศรษฐกจพอเพยงตามแนวพระราชด ารของพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช คอ การหนกลบมายดเสนทางสายกลางในการด ารงชวต โดยหลกการพงตนเอง ซงสามารถแยกแยะโดยยดหลกส าคญอย 5 ประการ (เศรษฐกจพอเพยง, 2550: 26-28) คอ

1) ดานจตใจ ท าตนใหเปนทพงของตนเอง มจตส านกทด สรางสรรคใหตนเองและชาต มจตใจเอออาทร ประนประนอม เหนประโยชนสวนรวมเปนทตง

2) ดานสงคม แตละชมชนจะตองใหความชวยเหลอเกอกลกน เชอมโยงกนใหเปนเครอขายชมชนทเขมแขง

3) ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ใชและจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางชาญฉลาดพรอมทงหาทางเพมมลคา โดยใหยดหลกของความย งยน

4) ดานเทคโนโลย จากสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว เทคโนโลยทเขามาใหมนน มทงดและไมด ตองแยกแยะและเลอกใชเฉพาะทสอดคลองกบความตองการ ควรพฒนาเทคโนโลยจากภมปญญาของเราเอง

5) ดานเศรษฐกจ แตเดมนกพฒนามกมงเนนทการเพมรายได และไมมการมงเนนทการลดรายจาย แตในเวลาเชนนจะตองปรบทศทางใหม คอ จะตองมงเนนในการลดรายจายกอนเปนส าคญ และยดหลกพออย พอกน พอใช

ศรทธาธป มาประสพ ไดอธบายถงกรอบแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงวา กรอบแนวคดม 3 องคประกอบหลก (การจดการขยะตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง, 2551: 17-18) คอ

1) ความพอประมาณ ประกอบไปดวย - การมคณธรรมทถกตองดงาม การรจกตวเอง ไมเอาเปรยบ แบงปนคนอน ไมเอาเปรยบ

ธรรมชาต มคณธรรมน าชวต น าธรกจการงาน ไมเอาเงนน าหนา ปญญาตามหลง - การรจกตวเอง รรากเหงา ภมใจ เชอมน รคณคาของตนเอง มเอกลกษณ ภมใจในก าพด

ถนฐานบานเกด รากเหงาเผาพนธ บรรพบรษ ภมใจ ในของกน ของใชพนบาน กนอยแบบไทยๆ เขาถงคณคามากกวายดตดรปแบบ

- มชวตทเรยบงาย พออย พอกน พอใช ไมหนาใหญใจใหญ ไหลตามกระแส รจกกาละและเทศะ มความสขตามอตภาพ ไมมากเกนไป ไมนอยเกนไป ไมตดแบรนดคดแตสรางภาพ ไมไหลไปตามกระแส

17

2) ความมเหตผล ประกอบดวย - การมหลกวชา กนอยอยางมขอมลและมคณภาพ ตดสนใจดวยขอมลและความร “รเขา

รเรา” รเทาทนตอการเปลยนแปลง ไมท าตาม ๆ กน รจกตวเอง รศกยภาพ รปญหา รโลกาภวตน แสวงหาความร ศกษาในระดบทสงขนตามศกยภาพของตนเอง

- มการวางแผน มแผนชวต แผนครอบครว แผนชมชน แผนยทธศาสตร แผนงานแผนองคกร แผนงบประมาณครอบครว รายรบ รายจาย หนสน แผนการลงทน แผนเศรษฐกจพอเพยง

- การเปนมออาชพ มคณภาพ มความมนคงและย งยน “อทธบาท 4” (ฉนทะ วรยะ จตตะ วมงสา) รจรง รรอบ รลก ท าดมคณภาพ ดวยความสม าเสมอ

3) มภมคมกนทดในตว ประกอบดวย - การมระบบชวตทด ครอบครวทอบอน มความมนคงในชวต ลกไดรบการเลยงดทด

มการศกษาทด เตบโตเปนคนด - การมระบบเศรษฐกจชมชน ทองถนทด ชมชนเขมแขง มระบบเศรษฐกจชมชนสวสดการ

ชมชน เครอขายชมชน เครอขายเศรษฐกจชมชน วสาหกจชมชน เกษตรผสมผสานสหกรณ SMEs เนนการผลตเพอการบรโภคในทองถน กอนจะพงตลาดภายนอกหรอสงออก

- มระบบการจดการองคกรทด องคกร หนวยงานรฐ เอกชน รฐวสาหกจ มระบบการจดการทด มผน าและผตามทด ผน าสรางแรงบนดาลใจ ท าใหทกคนใจดใจกวาง ใจส ใจถง (เขาใจ - เขาถง)

รงค ประพนธพงศ ไดใหค านยามของเศรษฐกจพอเพยงวาประกอบดวย 3 คณลกษณะทเปนหวงสอดรอยประสานกน เพอน าไปสการปฏบต ซงไดแก

1) ความพอประมาณ หมายถง ความพอด ไมนอยเกนไป ไมมากเกนไป และตองไมเบยดเบยนตนเองและผอน เชน การผลตและการบรโภคทอยในระดบพอด

2) ความมเหตผล หมายถง การตดสนใจเกยวกบระดบของความพอเพยงนนจะตองเปนไปอยางมเหตผล โดยพจารณาจากเหตปจจยตาง ๆ ทเกยวของ ตลอดจนค านงถงผลทคาดวาจะเกดขนจากการกระท านน ๆ อยางรอบคอบ

3) การมภมคมกนทดในตว หมายถง การเตรยมตวใหพรอมเพอผลกระทบของการเปลยนแปลงในดานตาง ๆ ทจะเกดขนโดยค านงถงความเปนไปไดของสถานการณตาง ๆ ทคาดวาจะเกดขนทงในอนาคตอนใกลและไกล

18

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ไดน าเสนอถงการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชด าเนนชวต (ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง, 2550: 18-21) ดงน

1) ระดบบคคลและครอบครว เปนการมงเนนใหบคคลและครอบครวอยรวมกนอยาง มความสข ทงกายและใจ สามารถพงพาตนเองไดอยางเตมความสามารถ ไมท าอะไรเกนความพอด ด ารงชวตโดยไมเบยดเบยนตนเองและผอน มการพฒนาตนเองอยสม าเสมอ รวมถงเปนทพงใหกบผอนได

2) ระดบชมชน มการรวมกลมกน เพอท าประโยชนใหกบสวนรวม ชวยเหลอเกอกลกนภายในชมชนบนหลกของความรกความสามคค สรางเปนเครอขายเชอมโยงกนทงในชมชนและนอกชมชน ทงดานเศรษฐกจ สงคม ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

3) ระดบธรกจ โดยเรมจากความมงมนในการด าเนนธรกจทหวงผลประโยชนหรอก าไร ในระยะยาวมากกวาระยะส น แสวงหาผลตอบแทนบนพนฐานของการแบงปน มงใหทกฝาย ทเกยวของไดรบผลประโยชนทเหมาะสมและเปนธรรม ทงลกคา ผถอหน คคา และพนกงาน

4) ระดบประเทศ บรหารจดการประเทศ โดยเรมจากการวางรากฐานใหประชาชน สวนใหญอยอยางพอม พอกน พอใช และสามารถพงตนเองได มความรและคณธรรมในการด ารงชวต มการรวมกลมของชมชนหลาย ๆ แหง เพอแลกเปลยนเรยนร สบทอดภมปญญา และรวมกนพฒนาตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง รรกสามคค เสรมสรางเครอขายเชอมโยงกนระหวางชมชน ใหเกดเปนสงคมแหงความพอเพยง

สรปไดวา เศรษฐกจพอเพยง เปนแนวทางทจะน าพาประเทศชาตและประชาชนไปสความสามารถในการพงพาตนเองในระดบตาง ๆ อยางเปนขนตอน โดยอาศยความพอประมาณ ความมเหตผล และการมภมคมกนในตวทด ประกอบกบการมความรและคณธรรม มความเพยรพยายาม มสตปญญา การชวยเหลอซงกนและกน มความรกความสามคค รวมแรงรวมใจเพอสรางชมชนทเขมแขง น าไปสการพฒนาอยางมนคงและย งยน ซงอาจกลาวไดวา ปรชญาเศรษฐกจพอเพยงเปนหลกปรชญาทไดรบการยอมรบในระดบสากล สามารถน าไปประยกตใชไดกบทกเพศ ทกวย และทกยค ทกสมย

19

2. แนวคด ทฤษฎเกยวกบความรความเขาใจ

การศกษาแนวคด ทฤษฎเกยวกบความรความเขาใจ ผวจยไดรวบรวมขอมลและสาระส าคญตาง ๆ ทเกยวของ พอสรปได ดงน

2.1 ความหมายของความรความเขาใจ

ความร ความเขาใจ คอ สงทสงสมมาจากการศกษาเลาเรยน การคนควา หรอประสบการณ รวมทงความสามารถเชงปฏบตและทกษะความเขาใจ หรอสารสนเทศทไดรบมาจากประสบการณ สงทไดรบมาจากการไดยน ไดฟง การคด หรอการปฏบตองควชาในแตละสาขา ตามทพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน (2542) ไดใหความหมายไวและ Bloom (อางถงใน ศพล รนใจชน, 2549: 10) ไดจ าแนกความหมายของความร ความเขาใจไว ดงน

ความร หมายถง พฤตกรรมและสถานการณตาง ๆ ซงเนนการจ า ไมวาจะเปนการระลกถงหรอระลกได เปนสถานการณทเกดขนสบเนองมาจากการเรยนร โดยเรมตนจากการรวบรวมสาระตาง ๆ จนกระทงพฒนาไปสขนตอนทมความสลบซบซอนยงขน ซงความรนอาจแยกออกเปนความรเฉพาะสง และความรเรองสากล เปนตน

ความเขาใจ หมายถง ขนตอนทส าคญของการสอความหมายโดยอาศยความสามารถทางสมองและทกษะทางความคด ซงอาจจะกระท าไดโดยการใชปากเปลา ขอเขยน ภาษา หรอสญลกษณตาง ๆ โดยการท าความเขาใจนนอาจไมสมบรณเสมอไป ส าหรบพฤตกรรมความเขาใจแบงไดเปน 3 รปแบบ คอ การแปลความ การตความ และการสรปอางอง ซงความรตามพจนานกรมทางการศกษา ไดใหความหมาย วาเปนขอเทจจรง กฎเกณฑและรายละเอยดตาง ๆ ทมนษยไดรบและเกบรวบรวมสะสมไว ซงคลายกบความหมายตามพจนานกรม The Lixicon Webster Dictionary ทไดใหความหมาย ของค าวาความรวาเปนความรเกยวกบขอเทจจรง กฎเกณฑ โครงสราง ทเกดจากการศกษาหรอคนหา หรอเปนความรเกยวกบสถานท สงของ หรอบคคล ทไดจากการสงเกตประสบการณ หรอจากรายงาน การรบรขอเทจจรงตองชดเจนและตองอาศยเวลา และใกลเคยงกบความหมายท Bloom (อางถงใน แสงจนทร โสภากาล, 2550: 15-16) ไดใหความหมายไว ความรเปนเรองเกยวกบการระลกถงเฉพาะเรอง ระลกถงวธการ กระบวนการหรอสภาพการณตาง ๆ โดยเนนความจ า นอกจากน สมศกด ศรสนตสข (อางถงใน แสงจนทร โสภากาล, 2550: 14-15) ไดใหความหมายของความร หมายถง การรบรเกยวกบขอเทจจรง เหตการณ และรายละเอยดตาง ๆ ทเกดจากการสงเกตของแตละบคคล ซงบคคลไดจดจ าหรอเกบรวบรวมไว และสามารถแสดงออกมา ในเชงพฤตกรรมทสงเกตหรอวดได

20

ส าหรบประภาเพญ สวรรณ (อางถงใน ศรวรรณ จงสวสด, 2548: 4) ไดใหความส าคญตอพฤตกรรมมนษยในดานทเกยวกบความร ความเขาใจ ในขอเทจจรงตาง ๆ รวมทง ศกษาถงการพฒนาความสามารถ ทกษะทางสตปญญา และการใชวจารณญาณของมนษยเพอประกอบการตดสนใจ การศกษา ประสบการณทงในดานสงแวดลอมทางธรรมชาตและสงคม ความรพนฐาน หรอภมหลง

สรปไดวา ความรและความเขาใจ เปนกระบวนการรบรเรองราวหรอขอมล เกยวกบขอเทจจรง เหตการณ และรายละเอยดตาง ๆ ทเกดจากการสงเกตของแตละบคคลอยางเปนระบบ และสามารถล าดบขนตอนไดอยางชดเจน

2.2 ปจจยทมอทธพลตอความร

บคคลแตละคนตางมความร ความเขาใจ ในสงตาง ๆ มากนอยไมเทากน ขนอยกบปจจยตาง ๆ ในแตละสถานการณ ซงปจจยหลกทมอทธพลตอความความร ความเขาใจทส าคญนน Worthington & Grant (อางถงใน แสงจนทร โสภากาล, 2550: 15-16) ไดอธบายเกยวกบผลสมฤทธในการเรยน หรอระดบการเรยนของนกเรยนทมความสอดคลองกน พบวา มความสมพนธกบองคประกอบ 2 ประการ คอ องคประกอบทางดานสตปญญาและองคประกอบดานทไมใชสตปญญา องคประกอบทไมใชสตปญญา ไดแก องคประกอบทางดานเศรษฐกจ สงคม ครอบครว และการจงใจ และสรรพวฒ พพฒพนธ พ.ต.ต. (2538: 13) ไดสรปปจจยทมอทธพลตอความคดเหนซงมความสมพนธกบความรไว 2 ปจจย ทมลกษณะคลายกน ดงน

1. ปจจยสวนบคคล ซงประกอบดวย 1.1 ระดบการศกษา การศกษามอทธพลตอการแสดงออก เพราะจะท าใหบคคลมความร

และมความคดเหนในเรองตาง ๆ อยางมเหตมผล 1.2 ความเชอ หมายถง ความรสกนกคดของบคคล ในการยอมรบสงตาง ๆ ซงอาจมความ

แตกตางกนออกไป 1.3 สถานภาพทางสงคม หมายถง สทธและหนาททพงมตอผอน และสงคม 1.4 ประสบการณ เปนสงทกอใหเกดความร ความเขาใจ และสงผลตอความคดเหน 2. ปจจยดานสงแวดลอม ประกอบดวย 2.1 ครอบครว หมายถง การสะสมความรโดยทางตรงหรอทางออม จากระเบยบ วธปฏบต

กฎเกณฑ และคานยมตาง ๆ ทกลมไดก าหนดไว เปนระเบยบของความประพฤต และความสมพนธของสมาชกในสงคมนน

21

2.2 กลมและสงคมทเกยวของ มอทธพลตอบคคลเปนอยางมาก เพราะเมอบคคลอยในกลมหรอสงคมใด กตองยอมรบ และปฏบตตามกฎเกณฑของกลมและสงคมนน

2.3 สอมวลชน ไดแก หนงสอพมพ วทย โทรทศน มอทธพลอยางมากตอการเรยนร และการเปลยนแปลงในความคดเหนของบคคล

ส าหรบปจจยและแนวคดดงกลาวสามารถสรปไดวา ความร ความเขาใจ แตละบคคลจะมากหรอนอยขนอยกบปจจยทเกยวของ ไดแก ปจจยสวนบคคล และปจจยดานเศรษฐกจสงคมครอบครว และการจงใจ

2.3 ระดบความร ความเขาใจ

ระดบความร ความเขาใจ ของแตละบคคลจะมากหรอนอยขนอยกบปจจยทเกยวของ และแนวทางในการล าดบความส าคญ ซง Bloom (อางถงใน แสงจนทร โสภากาล, 2550: 15-16) ไดแบงระดบความร ความสามารถ ทางดานสตปญญา (Cognitive Domain) ออกเปน 6 ระดบ ดงน

1. ความร (Knowledge) เปนขนแรกของพฤตกรรมทเกยวกบความสามารถในการจดจ า อาจจะโดยการนกได มองเหน ไดยน หรอไดฟง ความรในชนนประกอบดวย ค าจ ากดความ ความหมาย ขอเทจจรง ทฤษฎ กฎ โครงสราง วธการแกปญหา มาตรฐาน เปนตน ซงอาจกลาวไดวา ความรนเปนเรองของการจดจ าได หรอระลกได โดยไมจ าเปนตองใชความคดทซบซอน และไมตองใชสมองมากนก ดงนน การจ าไดหรอระลกได จงเปนกระบวนการทส าคญทางจตวทยาและเปนขนตอนทจะน าไปสพฤตกรรมทกอใหเกดความเขาใจ การน าความรไปใช ในการวเคราะห สงเคราะห และประเมนผล เปนขนตอนทไดความคดและความสามารถดานสมองเพมมากขน

2. ความเขาใจ (Comprehensive) เปนพฤตกรรมขนตอมาจากความร ขนตอนนจะตองใชความสามารถทางสมอง และทกษะในขนสงจนถงระดบของ “การสอความหมาย” โดยอาจท าได ทงทเปนการใชปากเปลา ขอเขยน ภาษา หรอการใชสญลกษณ และมกเกดขนหลงจากทบคคลไดรบทราบขาวสารตาง ๆ แลว โดยการอาน ฟง เหน หรอเขยน ความเขาใจนอาจแสดงออกในรปของการใชทกษะหรอการแปลความหมายตาง ๆ เชน การบรรยายขาวสาร โดยใชค าพดของตนเอง หรอการแปลความหมายจากภาษาหนงไปยงอกภาษาหนง โดยคงความหมายเดมไว หรออาจเปนการแสดงความคด หรอใชขอสรป หรอการคาดคะเน

3. การน าความรไปใช (Application) ความสามารถในการน าความรไปใชนเปนพฤตกรรมขนทสาม ซงจะตองอาศยความสามารถ หรอทกษะทางดานความเขาใจดงกลาวมาแลว การน าความรไปใชน กลาวอกนยหนงกคอ การแกปญหานนเอง ซงมอย 6 ขนตอน และเมอน ามาพจารณาจะเหนวาความเขาใจในหลกทฤษฎ วธการตาง ๆ จะถกน ามาใชในการแกปญหา

22

4. การวเคราะห (Analysis) เปนความสามารถในการชวยแยกภาพรวมออกเปนสวน ๆ เพอใหเกดความเขาใจทชดเจนขน สามารถแบงเปนขนยอย ๆ ได 3 ขน ดวยกน คอ 1) ความสามารถในการแยกแยะองคประกอบของปญหาออกเปนสวน ๆ 2) ความสามารถในการเหนถงความสมพนธระหวางสวนประกอบ และ 3) ความสามารถในการมองเหนหลกของการผสมผสานปญหาทมองคประกอบยอยมากมาย

5. การสงเคราะห (Synthesis) คอ ความสามารถในการน าเอาสวนประกอบยอยหลาย ๆ สวนมารวมเขาดวยกนจนเปนกรอบโครงสรางทแนชด โดยทวไปแลวการน าเอาประสบการณ ในอดตมารวมกนกบประสบการณในปจจบน และน ามาสรางเปนกรอบทมระเบยบแบบแผน เปนสวนหนงของพฤตกรรมทกอใหเกดความคดสรางสรรค หรอความคดรเรม จงตองมความเขาใจในการน าความรไปใชในการวเคราะหมาประกอบ

6. การประเมนผล (Evaluation) เปนความสามารถในการประเมนผลทเกยวของกบการใหคาตอความรหรอขอเทจจรงตาง ๆ ซงตองใชเกณฑหรอมาตรฐานเปนสวนประกอบในการประเมนผลมาตรฐานน อาจจะอยในทกขนตอนของความสามารถหรอทกษะตาง ๆ

ดงนน ความหมายของความร ความเขาใจทกลาวมาขางตนนน คอ กระบวนการในการเกดความรน าไปสความเขาใจ และน าไปใชโดยผานกระบวนการคดวเคราะหและสงเคราะห ไปตามล าดบขนตอนอยางชดเจน ซงสงเหลานชใหเหนวาความรเปนขนตอนแรกในการทสมองรบเอาขอมลเขามาเกบไวในระบบความจ า จากนนจงเปนเรองราวของความเขาใจในความหมายของขอมลจากความรทจ ามานน จนถงขนถายทอดหรอสอความหมายออกมาใหผอนรบรตอไปได จากนนจงน าความรทไดจากความเขาใจดวยการวเคราะห สงเคราะห และประเมนผลไปใชตอไป จงไมสามารถแยกอธบายเรองความรและความเขาใจได

กอนทจะรระดบความร ความเขาใจของแตละบคคลนน ตองท าการวดความรกอน ซงสมศกด วศาลาภรณ และคณะ (อางถงใน แสงจนทร โสภากาล, 2550: 15-16) ไดเสนอแนวคดเกยวกบวธการวดความรทเปนทนยมไววา วธการวดความรนน สามารถกระท าไดหลายวธ ซงวธ ทนยมกนโดยทวไป คอ การวดโดยการใชแบบทดสอบ และเปนแบบทดสอบชนดเลอกตอบ (Multiple Choice Tests) เปนสวนใหญ เพราะเปนแบบทดสอบทสามารถวดไดรอบดาน สามารถวดผลของการเรยนรไดหลายอยาง ต งแตกระบวนการทางสตปญญา ไดแก การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา ตลอดจนถงการจดจ าเบองตน

23

3. แนวคด ทฤษฎเกยวกบพฤตกรรม

พฤตกรรมเปนลกษณะหรอทาทางตาง ๆ ทบคคลแสดงออกมา โดยผอนอาจเหนไดงาย เชน การเดน การวง การยม หรอผอนอาจเหนไดยากและตองใชเครองมอชวย เชน การเตนของหวใจ ซงพฤตกรรมทกอยางทบคคลแสดงออกมานน มผลมาจากการเลอกปฏกรยาตอบสนองทเหนวาเหมาะสมทสดตามสถานการณนน ๆ พฤตกรรมหรอการกระท าใด ๆ มพนฐานมาจากความร ความเขาใจ และทศนคตทคอยผลกดนใหเกดพฤตกรรม โดยแตละคนจะมพฤตกรรมแตกตางกนออกไป เนองจากไดรบความรจากแหลงตาง ๆ ไมเทากน มการตความขอมลทไดรบมาไปคนละความหมายกนท าใหเกดการเรยนร และการสงสมประสบการณในเรองความรทไมเทากน

3.1 ความหมายของพฤตกรรม

อทย หรญโต (2526: 14) ไดใหความหมายของพฤตกรรมวา หมายถง กรยาอาการหรอปฏกรยาทแสดงออกหรอเกดขน เมอเผชญกบสงเรา โดยอาจจะมาจากภายในรางกายหรอภายนอกรางกายกได ปฏกรยาทแสดงออกมาน มไดเปนพฤตกรรมทางกายเทานน แตรวมถงพฤตกรรมทเกยวกบจตใจดวย ค าวา Behavior ใชแทนกนไดกบค าวา Action นกจตวทยาถอวาการเคลอนไหวของอนทรยทกชนด ทปรากฏออกมาเปนพฤตกรรมทตองม หรอกลาวอกนยหนง คอพฤตกรรมจะเกดขนไดตองมมลเหตอยางใดอยางหนง

กนยา สวรรณแสง (2538: 92) ไดใหความหมายของพฤตกรรมวา คอ อาการ ทาทาง บทบาท ลลา การประพฤต การปฏบต หรอการกระท าทแสดงออกใหปรากฏดวยประสาทสมผสทางใดทางหนง คอ โสตสมผส ชวหาสมผส และทางผวหนง หรอ มฉะนนกสามารถวดไดโดยเครองมอ

เฉลมพล ตนสกล (2541: 2) ไดใหความหมายของพฤตกรรมวา หมายถง การแสดงออกในลกษณะตาง ๆ ของสงมชวต ซงอาจจะเกดขนได ทงในมนษยและสตว พช จลนทรย ซงเปนการตอบสนองตอสงเราทเกดขนภายในรางกาย หรอภายนอกรางกาย พฤตกรรมน สามารถสงเกตไดโดยตรงหรอใชเครองมอวด หรออาจสงเกตไดในทางออม เชน การพด การจ า การเคลอนไหว การท างานของระบบตาง ๆ ภายในรางกาย การคด ตลอดจนความรสก และทศนคต

ลกขณา สรวฒน (2544: 17) ไดใหความหมายของพฤตกรรมในมนษยไววา คอ การกระท าหรอกรยาทแสดงออกมาทางรางกาย กลามเนอ สมอง ในทางอารมณ ความคด และความรสก พฤตกรรมเปนผลจากการตอบสนองตอสงเรา เมอมสงใดมากระตนจะท าใหมการตอบสนองทนท

24

จากความหมายตาง ๆ ทผวจยไดรวบรวมเสนอมานน สามารถสรปไดวา พฤตกรรม คอ การกระท าหรอทาทางตาง ๆ ทบคคลแสดงออกมา โดยแสดงออกถงความรสก นกคด ความตองการของจตใจทสนองตอบตอสงเรา ซงอาจสงเกตเหนไดโดยทางตรงหรอทางออม และพฤตกรรมบางลกษณะอาจสงเกตไดดวยการใชเครองมอชวยหรอโดยไมตองใชเครองมอชวย

3.2 องคประกอบของพฤตกรรม

ครอนบาค (Cronbach, 1963: 68-70) ไดอธบายวา พฤตกรรมของบคคลจะเกดขนจากองคประกอบ 7 ประการ ดงน

1. ความมงหมาย (Goal) เปนความตองการหรอวตถประสงคทท าใหเกดกจกรรมตาง ๆ คนเรามพฤตกรรมเกดขนเนองจากตองการตอบสนองความตองการของตนเอง หรอตองการท าตามวตถประสงคทตนไดตงไว คนเรามกมความตองการหลาย ๆ อยางในเวลาเดยวกน และมกเลอกสนองตอบความตองการทรบดวนกอนความตองการอน ๆ

2. ความพรอม (Readiness) ระดบวฒภาวะ หรอความสามารถทจ าเปนในการประกอบพฤตกรรมเพอสนองตอบความตองการนน คนเราจะมความพรอมในแตละดานทแตกตางกน ดงนน พฤตกรรมของทกคนจงไมจ าเปนตองเหมอนกน และไมสามารถจะประกอบพฤตกรรมไดทกรปแบบ

3. สถานการณ (Situation) คนเรามกจะประกอบพฤตกรรมทตนเองตองการ เมอมโอกาส หรอสถานการณนน ๆ เปนสถานการณทเหมาะสมส าหรบการประกอบพฤตกรรม

4. การแปลความหมาย (Interpretation) แมจะมโอกาสในการประกอบพฤตกรรมแลว คนเรากมกจะประเมนสถานการณ หรอคดพจารณา กอนทจะท าพฤตกรรมนน ๆ ลงไป เพอใหพฤตกรรมทท าลงไปนนมความเสยงนอยทสด และสามารถตอบสนองความตองการของเขาได มากทสด

5. การตอบสนอง (Respond) หลงจากไดแปลความหมาย หรอไดประเมนสถานการณแลว พฤตกรรมกจะถกกระท าตามวธการทไดเลอกในขนตอนของการแปลความหมาย

6. ผลทไดรบ (Consequence) เมอประกอบพฤตกรรมไปแลว ผลทไดจากการกระท านน ๆ อาจจะตรงกบความตองการ หรออาจจะไมตรงกบความตองการทตนเองไดคาดหวงไวกได

7. ปฏกรยาตอความผดหวง (Reaction to Threat) เมอคนเราไมสามารถตอบสนองความตองการของตนเองได กจะประสบกบความผดหวงสนหวง ซงเมอเกดความผดหวงสนหวงแลว คน ๆ นนกอาจจะกลบไปแปลความหมายใหม เพอทจะหาวธการทจะสนองความตองการของตนเองใหม

25

จากแนวคดดงกลาวขางตน สรปไดวา พฤตกรรมมนษยขนอยกบองคประกอบหลายอยางดวยกน ไดแก ความเขาใจ ความพรอม เปาหมาย สถานการณ การตอบสนอง การแปลความหมาย ผลลพธทตามมา และปฏกรยาตอความผดหวง สงตาง ๆ เหลานลวนเปนตวก าหนดพฤตกรรมตาง ๆ ทเกดขนมาทงสน ซงนบวาเปนเงอนไขทกอใหเกดพฤตกรรมของมนษยนนเอง

3.3 ประเภทของพฤตกรรม

สภททา ปณฑะแพทย (2542: 2-5) ไดแบงประเภทของพฤตกรรมทเกดขนในลกษณะตาง ๆ ไว ดงน

1. พจารณาจากพฤตกรรมทปรากฏดวยการสงเกต ไดแก พฤตกรรมภายนอก (Overt) คอ พฤตกรรมทปรากฏใหเหนไดอยางชดเจน และพฤตกรรมภายใน (Covert) คอ พฤตกรรมทไมปรากฏใหสามารถสงเกตเหนไดอยางชดเจน

2. พจารณาจากแหลงทเกดพฤตกรรม พฤตกรรมทเกดขนภายในรางกายเมอบคคลม วฒภาวะ เปนพฤตกรรมความพรอมทเกดขนโดยมธรรมชาตเปนตวก าหนด เปนไปตามเผาพนธและวงจรชวต เปนพฤตกรรมทเกดขนโดยมสงแวดลอมเปนตวกระตน เปนพฤตกรรมทเกดขนเนองจากประสบการณซงกอใหเกดการเรยนรขน

3. พจารณาจากภาวะทางจตของบคคล พฤตกรรมทกระท าโดยรตว (Conscious) เปนพฤตกรรมทอยในระดบจตส านก และพฤตกรรมทกระท าโดยไมรตว (Unconscious) เปนพฤตกรรมทอยในระดบจตไรส านก หรอจตใตส านก อาจเรยกอกอยางวา พฤตกรรมทขาดสตสมปชญญะ

4. พจารณาจากแหลงพฤตกรรมการแสดงออกของอนทรย กลาวคอเปนพฤตกรรม ทางกายภาพ (Physiological Activities) เปนพฤตกรรมทแสดงออกโดยใชอวยวะของรางกายอยางเปนรปธรรม เชน การเคลอนไหวรางกายดวยแขนหรอขา การปรบเปลยนอรยาบถของรางกาย การพยกหนา การโคลงตว การงอตว เปนตน ส าหรบพฤตกรรมทางจตใจ (Psychological Activities) เปนพฤตกรรมทอยในระดบความคด ความเขาใจ หรอเกดอารมณ เปนตน

5. พจารณาจากการท างานของระบบประสาท เปนพฤตกรรมทสามารถควบคมได (Voluntary) เปนพฤตกรรมทอยในความควบคม และการสงการดวยสมอง จงสามารถแสดงพฤตกรรมไดตามทตองการ และพฤตกรรมทควบคมไมได (Involuntary) เปนพฤตกรรมการท างานของระบบรางกายทเปนไปโดยอตโนมต เชน สญชาตญาณ และการท างานของระบบอวยวะภายใน เปนตน

26

จากแนวคดขางตนชใหเหนวา พฤตกรรมของมนษยแบงออกได 2 ประเภทใหญ ๆ คอ พฤตกรรมทเกดจากภาวะทางกาย และพฤตกรรมทเกดขนจากสภาวะทางจตใจ ซงมทงประเภททรตวและไมรตว แบงออกเปนทควบคมได และแบบทไมสามารถควบคมได

3.4 การเกดพฤตกรรม

นกจตวทยาเชอวา พฤตกรรมนนเปนผลทเกดจากการท าปฏกรยาของมนษยกบสงแวดลอม ซงพฤตกรรมตาง ๆ ในชวตประจ าวน สวนใหญมกจะเปนพฤตกรรมทเกดจากการกระตนทเรยกวา “พฤตกรรมทถกจงใจ” โดยล าดบชนของพฤตกรรม มดงน (ประสาท อศรปรชา, 2538: 13)

1. เมอมสงเราเกดขน จะท าใหเกดความตองการ 2. เมอเกดความตองการ กจะพยายามแสวงหาทางทจะตอบสนองความตองการ 3. เมอไดรบการตอบสนองหรอไมไดรบการตอบสนอง กจะแสดงอาการออกมา คอ พอใจ

หรอไมพอใจ ถาหากพอใจ ความตองการกจะลดลง หากไมไดรบการตอบสนองหรอไมพอใจกจะเกดความตองการนนอย

3.5 ปจจยทมอทธพลตอการแสดงพฤตกรรม

สงทมอทธพลโดยทว ๆ ไปของมนษย คอการแสดงออกถงการกระท าของมนษยซงไมไดเกดขนเอง แตเกดจากมสงกระตนใหเกดการกระท าหรอทเรยกวาพฤตกรรมนนขนมา สงทกระตนใหเกดพฤตกรรมมหลายประการ โดยจะตองมการศกษาเพอใหทราบและเขาใจสาเหต หรอเพอท านายและควบคมพฤตกรรมของมนษยใหชดเจนขน จงจ าเปนตองเขาใจเกยวกบปจจยตาง ๆ วากอใหเกดพฤตกรรมเหลานนไดอยางไร และปจจยดงกลาว มอทธพลตอการเกดพฤตกรรมอยางไร ซงสามารถน าความรทไดมาอธบายสาเหตเพอน าไปสการปรบพฤตกรรมมนษยได ดวยค าถามตาง ๆ ดงกลาวจงน าไปสการศกษาถงปจจยส าคญ ๆ ทเปนตวก าหนดพฤตกรรมมนษย (สชา จนทรเอม, 2529: 248-250) ไดแก

1. ความเชอ คอการทบคคลยอมรบขอเทจจรงตาง ๆ ซงความคดของเขาอาจจะถกตองหรอไมถกตองกได คนเรามความเชอทแตกตางกนออกไป บางคนเชอวา ท าดยอมไดด บางคนเชอเรองโชคลาง บางคนเชอเรองไสยศาสตร เปนตน ความเชอเหลานเปนสงทหกหามไดยาก และ มอทธพลตอบคคลมาก บคคลใดมความเชออยางใดกจะมพฤตกรรมเปนไปตามความเชอของเหลานน

27

2. คานยม เปนเครองชแนวทางการปฏบตอยางกวาง ๆ แกบคคล วาอะไรทเปนจดมงหมายแหงชวต สงใดทควรประพฤตปฏบตหรอไมควรประพฤตปฏบต คานยมอาจไดมาจากการอาน ค าบอกเลา หรอคดขนมาเองกได คานยมของแตละคนจะไมเหมอนกน แตโดยทว ๆ ไปแลว คานยมของมนษยสวนใหญ ไมวาชาตใด ๆ มกจะคลายคลงกน เชน ความรก ชอเสยง เงนทอง สขภาพ ความร เปนตน

3. บคลกภาพ เปนคณลกษณะของแตละบคคลซงมหลายรปแบบ เชน แบบเผดจการ เปนคนทชอบบงคบ ชอบใชอ านาจ ไมเชอใครงาย ๆ และมอคต แบบประชาธปไตยเปนคนทเชอในเรองสทธ เสรภาพ และความเสมอภาค แบบทชอบท าอะไรดวยตนเอง และอน ๆ เปนตน

4. สงทมากระตนพฤตกรรม สงทมากระตนพฤตกรรมนจะเปนอะไรกได เชน ความสวย ความหว อาหาร หนงสอ ค าชม เปนตน สงทกระตนพฤตกรรมน จะมเขมขนแตกตางกนออกไป และสงทกระตนพฤตกรมอยางหนงกอาจมพลงทจะกระตนพฤตกรรมของแตละบคคลไมเทากน

5. ทศนคต ทศนคตโดยทว ๆ ไป หมายถง ความรสกหรอทาทของบคคลทมตอบคคล วตถ สงของ หรอสถานการณตาง ๆ ความรสกหรอทาทน จะเปนท านองทพงพอใจหรอไมพงพอใจ ชอบหรอไมชอบ ทศนคตจงมความส าคญตอการตอบสนองทางสงคมของบคคล ทมพฤตกรรมอยางไรหรอท าสงใดลงไป ทศนคตจะเปนเครองก าหนดใหมพฤตกรรมเปนอยางนน

6. สถานการณ หมายถง สภาพแวดลอมหรอสภาวะทบคคลก าลงจะมพฤตกรรม ตวอยาง เชน อากาศในเมองไทยรอนอบอาว ถาเราอยในบาน เรากจะถอดหรอนงกางเกงขาสนตวเดยว แตถาเราก าลงสอนหนงสอหรอเดนกลางถนนถงจะรอนแคไหน เรากไมสามารถท าได เพราะฉะนน สถานการณน จงเปนสงทก าหนดพฤตกรรมทส าคญมาก แตสถานการณเปดชองใหแลว พฤตกรรมของคนกจะแตกตางกนไปตามลกษณะนสยของเขาทแสดงออกมา

3.6 แนวคดเกยวกบพฤตกรรม

นกพฤตกรรมศาสตร ไดสรปแนวคดเกยวกบพฤตกรรมไว 3 กลมใหญ ๆ (จระศกด เจรญพนธ และเฉลมพล ตนสกล, 2549: 5) ดงน

แนวคดท 1 เชอวาสาเหตของพฤตกรรมเกดจากการตดสนใจของตนเอง (ปจจยภายในตวบคคล) รากฐานของแนวคดนตงอยบนสมมตฐานทวา “สาเหตของการเกดพฤตกรรมหรอปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมนน มาจากองคประกอบภายในตวบคคลอนไดแก ความร เจตคต ความเชอ คานยม แรงจงใจ และความตงใจ เปนตน” ดงนน นกพฤตกรรมศาสตรทสนใจแนวคดน จงมงศกษาและสรางทฤษฎเกยวกบทฤษฎการเรยนร ทฤษฎเกยวกบเจตคต และการเปลยนแปลงเจตคต ทฤษฎแรงจงใจ เปนตน

28

แนวคดท 2 เชอวาสาเหตของพฤตกรรมเกดจากปจจยภายนอกตวบคคล รากฐานของแนวคดนตงอยบนสมมตฐานทวา “สาเหตของการเกดพฤตกรรมเกดจากปจจยภายนอกตวบคคล” ดงนน นกพฤตกรรมศาสตรกลมน จงสนใจศกษาถงปจจยตาง ๆ ทางดานสงแวดลอม ระบบสงคม การเมอง เศรษฐกจ การศกษา ศาสนา องคประกอบดานประชากร ลกษณะทางภมศาสตรและวฒนธรรม เปนตน

แนวคดท 3 เชอวาสาเหตของพฤตกรรมมาจากปจจยหลาย ๆ ปจจย รากฐานของแนวคดน ตงอยบนสมมตฐานทวา “สาเหตของการเกดพฤตกรรมมาจากปจจยหลาย ๆ ปจจยดวยกน ทงปจจยภายในตวบคคล และปจจยภายนอกตวบคคล”

จะเหนไดวาทง 3 แนวคดดงกลาวขางตนนน ไดพฒนามาจากหลกการวเคราะหการเกดของพฤตกรรมทวา “การแสดงออกของพฤตกรรมหนง ๆ อาจมาจากหลายสาเหตกได” ดงนน ในการแกไขปญหาพฤตกรรมนน ตองอาศยผทมความรความช านาญจากในหลากหลายวชาชพ เพอรวมกนด าเนนการแกไขปญหาพฤตกรรมนนเอง

3.7 วธการศกษาพฤตกรรม

วธการศกษาพฤตกรรมทส าคญสามารถกระท าไดม 4 วธตามลกษณะของพฤตกรรม ทศกษา (ประสทธ ทองอนและคนอน ๆ, 2542: 7-9) ดงน

1. จตวทยาทมความเปนวทยาศาสตรสงมาก มงศกษาความสมพนธเชงเหตผลและผลระหวางเหตการณ (Event) สองเหตการณ เหตการณทเปนเหตเรยกวา ตวแปรอสระ (Independent Variable) สวนเหตการณทเปนผลเรยกวา ตวแปรตาม (Dependent Variable) การปฏบตตอตวทดลองหรอตวแปรอสระเรยกวา การจดกระท า (Treatment) การทดลองครงหนง ๆ จะตองมตวแปรตงแตสองตวแปรขนไป แตการทดลองน มขอจ ากดอยมาก เพราะการควบคมตวแปรใดตวแปรหนงนน อาจจะมปจจยอน ๆ ทเขามาแทรกแซงจนเกดความลมเหลวได ในการทดลองสวนใหญมกมการเปรยบเทยบระหวางกลมทดลอง คอ กลมทผทดลองจดกระท ากบตวแปรกลมควบคม คอ กลมท ผทดลองมไดจดกระท ากบตวแปร

2. ส ารวจ (Survey Method) เปนวธการวจยโดยการรวบรวมขอมลอยางม ระเบยบจากประชากรหรอกลมตวอยาง โดยวธสมภาษณหรอใชแบบสอบถาม การควบคมกระท าไดโดยการแบงประเภทของผตอบและประเภทของค าถาม การส ารวจเปนวธการทนยมใชกนมาก เพราะกระท าไดคอนขางสะดวกและรวดเรวกวาวธทดลอง และสามารถครอบคลมผตอบไดเปนจ านวนมาก ตวอยางการส ารวจ เชน การศกษาวจยเรองเกยวกบประชากร การศกษาทศนคต คานยม ความคดเหนทางการเมอง การส ารวจทางการศกษา เปนตน

29

3. คลนก (Clinical Method) เปนการศกษาพฤตกรรมแบบลก (In-depth study) รายใดรายหนงโดยใชเครองมอ (Instrument) หลาย ๆ อยาง เพอใหไดขอมลในหลาย ๆ ดานและใชเวลานาน ท าใหทราบสาเหตพฤตกรรมของบคคลนน ๆ ตลอดจนไดความรใหม ๆ ทจะน าไปใชกบกรณอน ๆ ได ท านองเดยวกบการทแพทยรกษาคนไขรายใดรายหนงนนเอง การศกษาบคคลเปนรายกรณ (Case Study) กคอ วธการทางคลนกวธหนง

4. สงเกตอยางมระบบ (Systematic Observation) พฤตกรรมจ านวนมากจ าเปน ตองศกษาในสถานการณปกตทพฤตกรรมเหลานนเกดขน โดยการเฝาสงเกตและบนทกพฤตกรรมกลมตวอยาง ซงเรยกวา การสงเกตอยางมระบบ วธการนตองนยามพฤตกรรมทจะสงเกตไดชดเจนและวดได เรยกวา นยามปฏบตการ (Operational definition) รวมทงจะตองท าการสงเกต โดยหามมใหกลมตวอยางรตวดวย

4. งานวจยทเกยวของ

งานวจยเกยวกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงนน ไดมผสนใจน าแนวคด ทฤษฎนไปท าวจยในหลากหลายแงหลากหลายมม ซงผวจยขอน าเสนอ ดงตอไปน

ทศมนพร พทธจนทรา (2547) ศกษาเรอง ความคดเหนในการด าเนนชวตตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง กรณศกษา : จงหวดราชบร พบวาขาราชการจงหวดราชบรมความคดเหนในการด าเนนชวตตามแนวคดเศรษฐกจพอเพยง ดานการรบรเนอหาสาระ โดยภาพรวมของการรบรอย ในระดบคอนขางมาก คอทราบเนอหาสาระของเศรษฐกจพอเพยง รบรความหมายของเศรษฐกจพอเพยง และดานการน ามาใชประโยชน โดยภาพรวมอยในระดบคอนขางมาก และดานการน าไปประยกตใช นอกจากนพบวาปจจยทมผลตอความคดเหน โดยภาพรวมอยในระดบคอนขางมาก นอกจากนพบวา ปจจยทมผลตอความคดเหนของขาราชการจงหวดราชบรในการด าเนนชวตตามแนวคดเศรษฐกจพอเพยง คอ ปจจยดานอาย สถานภาพ ระดบการศกษา รายได สวนปจจยทไมมผลตอความคดเหนของขาราชการจงหวดราชบรในการด าเนนชวตตามแนวคดเศรษฐกจพอเพยง คอปจจยดานเพศ การด ารงต าแหนง อายการรบราชการ และการไดรบขอมลขาวสาร

นพพร เมธอนนตกล (2549) ไดศกษาเรอง “การน าแนวปฏบตตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการด าเนนชวต: กรณศกษาเกษตรกรลกคา ธ.ก.ส. อ าเภอวเชยรบร จงหวดเพชรบรณ” พบวา กลมตวอยางสวนใหญ มการน าแนวปฏบตตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการด าเนนชวตอยในระดบนอย เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานทมการน าแนวทางปฏบตตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการด าเนนชวตในระดบมาก คอ การน ามาใชประโยชนของชมชน สวนดานทมการน าแนวทางปฏบตตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการด าเนน

30

ชวตในระดบนอย คอ การรบรในเนอหาสาระ ความเขาใจในเนอหาสาระ และการน ามาใชประโยชนของตนเอง ปจจยทมผลตอการน าแนวปฏบตตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการด าเนนชวตของเกษตรกรลกคา ธ.ก.ส. ไดแก พนทพกอาศย อาย ระดบการศกษา สถานภาพทางเศรษฐกจ การออมเงน และการไดรบขอมลขาวสารเกยวกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และปจจยทไมมผลตอการน าแนวปฏบตตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการด าเนนชวตของเกษตรกรลกคา ธ.ก.ส. ไดแก เพศ สถานภาพสมรส และหนสน

อจฉรา ราชแกว (2550) ไดศกษาเรอง “การน าปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปปรบใชใน การด าเนนชวตพนกงานขบรถโดยสารประจ าทาง จงหวดปทมธาน” พบวา ปจจยทมผลตอการน าปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปปรบใชในการด าเนนชวตของพนกงานขบรถโดยสารประจ าทาง จากการทดสอบสมมตฐาน ไดแก ความรความเขาใจปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง สวนปจจยทไมมผลตอการน าปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปปรบใชในการด าเนนชวตของพนกงานขบรถโดยสารประจ าทาง ไดแก อาย ระดบการศกษา รายได สถานภาพ ประสบการณการท างาน และการรบรขอมลขาวสาร

วไลพร วรจตตานนท (2551) ไดท าการวจยเรองความรความเขาใจ และพฤตกรรมใน การปฏบตตนตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ของนกศกษา คณะครศาสตรอตสาหกรรม สถาบน พระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง ซงมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาระดบความรความเขาใจ และระดบพฤตกรรมในการปฏบตตนตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ของนกศกษา คณะครศาสตรอตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 2) ศกษาความสมพนธระหวางความรความเขาใจกบพฤตกรรมในการปฏบตตนตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ของนกศกษา คณะครศาสตรอตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง ซงกลมตวอยางเปนนกศกษา ระดบปรญญาตร ชนปท 1 – ปท 4 ทกสาขาวชา ในคณะครศาสตรอตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2550 จ านวนทงสน 294 คน จากการวเคราะหขอมลโดยใชสถต คอ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน คาเฉลยรอยละ และคาสหสมพนธ Pearson Product Moment พบวา 1) นกศกษาคณะครศาสตรอตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง ทกสาขาวชา โดยรวม มความรความเขาใจเกยวกบเศรษฐกจพอเพยง อยในระดบปานกลาง มพฤตกรรมในการปฏบตตนตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง อยในระดบพอใช 2) ความรความเขาใจของนกศกษาคณะครศาสตรอตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง มความสมพนธกบพฤตกรรมในการปฏบตตนตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

31

วสตร สวระกล (2551) ไดท าการวจยเรอง การบรหารงานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของ บรษท ปนซเมนตไทย จ ากด (มหาชน) ศกษาลกษณะการบรหารงานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ปญหาหรออปสรรคในการปฏบตงานของบรษท เปรยบเทยบความคดเหนเกยวกบลกษณะการบรหารงาน เปรยบเทยบความคดเหนเกยวกบปญหาหรออปสรรคในการปฏบตงานของบรษท และศกษาความสมพนธ ระหวางความคดเหนเกยวกบลกษณะการบรหารงานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงกบความคดเหนเกยวกบปญหาหรออปสรรคในการปฏบตงานของพนกงานบรษท ปนซเมนตไทย จ ากด (มหาชน) ทปฏบตงานอยทส านกงานใหญ ตงแตระดบปฏบตการจนถงระดบบรหาร จ านวน 420 คน ไดกลมตวอยางเทากบ 222 คน ใชแบบสอบถาม ผลการศกษาพบวา ลกษณะการบรหารงานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของบรษท มคาในระดบมากทกดาน เนองจากบรษทมความเกยวพนกบสถาบนพระมหากษตรยมาอยางยาวนาน ปญหาหรออปสรรคในการปฏบตงานของบรษทมปญหาอยในระดบนอยทกดาน อาจเปนเพราะผลโดยตรงมาจากความมชอเสยง ยดหลกธรรมาภบาลในการด าเนนธรกจใหความส าคญกบทรพยากรบคคล การเปรยบเทยบคณสมบตสวนบคคลของพนกงานตอความคดเหนเกยวกบลกษณะการบรหารงานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง จ าแนกตามอาย พบวา พนกงานมความคดเหนแตกตางกน จ าแนกตามระยะเวลาในการปฏบตงาน พบวา ในดานความมเหตผลและ ดานคณธรรม พนกงานมความคดเหนแตกตางกน จ าแนกตามเพศ พบวา ในดานการเงนและงบประมาณ มระดบความคดเหนแตกตางกน สวนความสมพนธระหวางระดบความคดเหนเกยวกบลกษณะการบรหารงานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงกบปญหาหรออปสรรคในการปฏบตงานของพนกงาน พบวามความสมพนธกนเมอน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการบรหารงานดานตาง ๆ ไดอยางกลมกลน พนกงานไมรสกแปลกแยก ไมกอใหเกดปญหาในองคกร ไมขดแยงกบหลกบรหารสมยใหมแตอยางใดและทส าคญสามารถน ามาปรบใชไดในองคกรทแสวงหาก าไรได

32

เอองทพย เกตกราย (2551) ไดท าการศกษาวจย เรอง การประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในชวตประจ าวนของประชาชนต าบลคลองพระอดม อ าเภอปากเกรด จงหวดนนทบร ซงผลการวจย พบวา การประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในชวตประจ าวนของประชาชน ต าบลคลองพระอบล อ าเภอปากเกรด จงหวดนนทบร ในภาพรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายองคประกอบ พบวา อยในระดบปานกลางทง 3 องคประกอบ คอ การมระบบภมคมกนทดในตว ความพอประมาณ และความมเหตผล สวนการประยกตใชเงอนไขของเศรษฐกจพอเพยง พบวา เงอนไขคณธรรม อยในระดบมาก และเงอนไขความร อยในระดบปานกลาง และการประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในชวตประจ าวนของประชาชน ต าบลคลองพระอดม แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 เมอจ าแนกตามระดบการศกษา อาย อาชพ แหลงความรเกยวกบเศรษฐกจพอเพยง และระดบความรเกยวกบเศรษฐกจพอเพยง

นนทดา ค าเฮอน (2553) ไดท าการศกษาวจย เรอง ศกษาการประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการจดการเรยนการสอนของพนกงานครในโรงเรยนสงกดเทศบาลเมองพนสนคม จงหวดชลบร ผลการวจย พบวา 1. การประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการเรยนการสอนของพนกงานคร สงกดเทศบาลเมองพนสนคมจงหวดชลบร โดยรวมมการประยกตใชอยในระดบมาก เรยงคาเฉลยจากมากไปนอย ไดแก ดานการจดแหลงเรยนร ดานการจดกจกรรมการเรยนการสอน ดานการบรหารจดการ และดานกจกรรมพฒนาผเรยน ตามล าดบ เมอพจารณาแตละดานสรปผลไดดงน 1.1 ดานการบรหารจดการ โดยรวมอยในระดบมาก เรยงจากคาเฉลยนอยไปมาก พจารณาจาก 3 อนดบแรก ไดแก มสวนรวมในการใหค าปรกษาการท ากจกรรมตามรปแบบการขบเคลอนปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงแกนกเรยน มสวนรวมในการสรางความสามคคในโรงเรยน มสวนรวม ในการสรางความเขมแขงในโรงเรยน และจดกจกรรมการเรยนการสอนสอดคลองกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงตามนโยบายของโรงเรยน 1.2 ดานกจกรรมการเรยนการสอน โดยรวมอยในระดบมาก พจารณาจาก 3 อนดบแรก เรยงคาเฉลยจากมากไปนอย ไดแก สอนใหนกเรยนรจกการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต ครและนกเรยนรวมกนปฏบตในการดแลรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และจดการเรยนการสอนใหนกเรยนรวมสบทอดภมปญญาทองถน 1.3 ดานการจดแหลงเรยนร โดยรวมอยในระดบมาก พจารณาจาก 3 อนดบแรก ไดแก มการใหความรแกนกเรยนในการใชแหลงเรยนรแตงกายตามวฒนธรรมทองถนอยางเหมาะสม ชวยสงเสรมใหรกเรยนมความรบผดชอบตอการกระท าใด ๆ ทจะสงผลตอธรรมชาตและสงแวดลอม 1.4 ดานกจกรรมพฒนาผเรยน โดยรวมอยในระดบมาก พจารณาจาก 3 อนดบแรก ไดแก มสวนสรางความภมใจในวฒนธรรมของชาตใหเกดกบโรงเรยน สอนใหนกเรยนแสวงหาความรเรองการจดการสงแวดลอมเปนประจ า มสวนรวมในการจด

33

กจกรรมรณรงครกษาสงแวดลอมในโรงเรยนเปนประจ า 2. การเปรยบเทยบการประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการจดการเรยนการสอนจ าแนกตามเพศ โดยรวมและทกรายดานพบวา แตกตางอยางมนยส าคญทางสถต 3. การประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการจดการเรยนการสอนจ าแนกตามอายของครโดยรวมและรายดาน ดวยการทดสอบความแปรปรวนทางเดยวพบวา แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานการจดแหลงเรยนร แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ดานอน ๆไมแตกตาง 4. การเปรยบเทยบการประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการจดการเรยนการสอนจ าแนกตาม สถานภาพ พบวา โดยรวมและรายดาน แตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต แตเมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานทแตกตางกนคอ ดานการจดแหลงเรยนร ดานอน ๆ ไมแตกตางกน 5. การเปรยบเทยบการประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการจดการเรยนการสอนจ าแนกตาม ระดบการศกษา โดยรวมและรายดานพบวาพนกงานครมการประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต ยกเวนดานการบรหารจดการ

สมศกด ตรงงาม (2553) ไดท าการศกษาวจย เรอง การน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการด าเนนชวตของประชาชน ในอ าเภอลาดหลมแกว จงหวดปทมธาน ซงผลการวจย พบวา ทศนคตและความคดในดานการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต ดานความพอประมาณ ดานความมเหตผล และการมภมคมกนในตวทดนน อยในระดบมาก ส าหรบปจจยสวนบคคล ดานเพศ อาย สถานภาพสมรส การศกษา อาชพ และเวลาทอยในพนทแตกตางกน มผลตอการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการด าเนนชวตแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตท 0.05

34

5. กรอบแนวคดในการวจย

จากการศกษาแนวคด ทฤษฎทเกยวของกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ความร ความเขาใจ พฤตกรรม และงานวจยทเกยวของ ผวจยไดน าแนวคด ทฤษฎทเกยวของดงกลาวมาประยกตใช โดยไดน าองคความรมาก าหนดกรอบแนวคดในการวจย เรอง ความรและพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ดงน

ตวแปรอสระ (Independent Variables) ตวแปรตาม (Dependent Variables)

ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย

1. สถานภาพสวนบคคล เพศ อาย การศกษา ระยะเวลาในการปฏบตงาน

2. ความรความเขาใจเกยวกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

พฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายในกระทรวงพาณชย 4 ดาน 1.ดานเศรษฐกจ 2.ดานสงคม 3.ดานวฒนธรรม 4.ดานสงแวดลอม

บทท 3

วธด ำเนนกำรวจย

การด าเนนการศกษาวจยครงน เปนการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) เพอศกษาความรและพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย รวมถงขอคดเหนและแนวทางการประพฤตปฏบตทเหมาะสมในการด าเนนชวตบนพนฐานเศรษฐกจพอเพยง โดยผวจยไดก าหนดวธด าเนนการวจยซงสามารถจ าแนกรายละเอยดได ดงน

1. ประชากรและการสมตวอยาง 2. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 3. วธการเกบรวบรวมขอมล 4. สถตทใชในการวเคราะหขอมล

1. ประชำกรและกำรสมตวอยำง

1.1 ประชำกร (Population)

ประชากรทใชในการวจยครงนเปนขาราชการของกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย จ านวน 466 คน

1.2 วธกำรสมขนำดกลมตวอยำง

การก าหนดขนาดของกลมตวอยาง โดยการค านวณจากสตรค านวณขนาดกลมตวอยางททราบจ านวนประชากร (Finite Population) ตามสตรของ ทาโร ยามาเน (Taro Yamane, 1973 : 125) ทระดบความเชอมน 0.95 โดยใชสตร ดงน

36

n = 2(e) N + 1

N

เมอ n คอ จ านวนหรอขนาดของตวอยาง N คอ จ านวนของประชากรทงหมด

e คอ คาความคาดเคลอนของกลมตวอยางในการวจยครงน (e = 0.05) แทนคาในสตร

n = 2)05.0(4661

466

n = 165.11

466

n = 215.24 หรอ 215 คน

อยางไรกตามผวจยเหนวา ควรเตรยมตวอยางส ารองไวอกจ านวนรอยละ 10 ของจ านวนขนาดตวอยาง ซงจะเทากบ 10% x 215 = 21.5 หรอ 22 คน รวมประชากรตวอยางทใชในการจดเกบขอมลการวจยครงน จ านวน 215 คน หากไมครบจะเพมอก 22 คนมาแทน

1.3 กำรเลอกประชำกรตวอยำง

การศกษาวจยครงน ไดใชวธการเลอกประชากรตวอยางแบบบงเอญ (Accidental Sampling) คอ แจกแบบสอบถามใหกบขาราชการของกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย โดยผวจยก าหนดขนาดของประชากรตวอยางตามกลมเพศ อาย การศกษา ระยะเวลาการปฏบตงาน โดยใหมจ านวนใกลเคยงกน ทงน ในการวจยครงนมการน าขอมลคณลกษณะของประชากรไปท าการตงสมมตฐานและทดสอบสมมตฐาน

2. เครองมอทใชในกำรเกบรวบรวมขอมล

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลจากการศกษาวจยครงน คอ แบบสอบถาม (Questionnaire) จ านวน 215 ฉบบ โดยแบบสอบถามไดจดสรางตามวตถประสงคและกรอบแนวคด โดยมขนตอนการด าเนนการ ดงน

37

2.1 กำรสรำงแบบสอบถำม

การสรางแบบสอบถาม มขนตอนการสราง ดงน 1 ศกษา ทฤษฎและทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ เพอน ามาเปนขอมลพนฐานในการ

ก าหนดค าถามในแบบสอบถามฉบบราง ในสวนทเกยวของกบการวจยครงน 2 สรางแบบสอบถามใหมเนอหาสาระครอบคลมวตถประสงคของการวจยและตวแปรท

ใชในการวจย

2.2 ลกษณะและรำยละเอยดของแบบสอบถำม

แบบสอบถาม (Questionnaire) ประกอบดวย 4 สวน ดงน สวนท 1 แบบสอบถามสถานภาพสวนบคคล คอ เพศ อาย การศกษา ระยะเวลาในการ

ปฏบตงาน เปนแบบสอบถามในลกษณะปลายปดใหเลอกตอบตามรายการ (Check List) สวนท 2 แบบสอบวดความรความเขาใจหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทสามารถ

น ามาใชเพอการด าเนนชวตซงผวจยไดท าการทบทวนวรรณกรรมและไดสรางแบบสอบถามขนเอง โดยลกษณะของแบบสอบวดความรเปนแบบถก ผด จ านวน 15 ขอ

เกณฑการใหคะแนนถาตอบถกได 1 คะแนน ถาตอบผดได 0 คะแนน แลวรวมคะแนน โดยมเกณฑการใหคะแนน ดงน

ระดบความรสง = คาคะแนนตงแต 12 คะแนนขนไป ระดบความรปานกลาง = คาคะแนนระหวาง 9 – 11 คะแนน ระดบความรต า = คาคะแนนต ากวา 9 คะแนน

สวนท 3 แบบสอบถามเกยวกบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มาใชในการด าเนนชวต โดยลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบปลายปด มาตราสวนประเมนคา (Rating Scale) 5 ระดบ คอ

ระดบ 5 หมายถง มากทสด ระดบ 4 หมายถง มาก ระดบ 3 หมายถง ปานกลาง ระดบ 2 หมายถง นอย ระดบ 1 หมายถง นอยทสด

38

ขอค าถามแบบมาตราสวนประเมนคา (Rating Scale) เพอถามประเดนเกยวกบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย มชวงการวดแบงเปน 5 ชวง และน าคะแนนเฉลยมาแปลความหมาย โดยก าหนดเกณฑประมาณคา ดงน (Best & Kahn , 1998 : 247) คาคะแนนเฉลย ระดบพฤตกรรม 4.50 – 5.00 มากทสด 3.50 – 4.49 มาก 2.50 – 3.49 ปานกลาง 1.50 – 2.49 นอย 1.00 – 1.49 นอยทสด สวนท 4 เปนแบบสอบถามปลายเปดเพอใหผตอบแบบสอบถามเสนอปญหา/อปสรรค ขอเสนอแนะเกยวกบความรและพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใช ในการด าเนนชวต เพอใหผตอบแบบสอบถามสามารถแสดงความคดเหนไดอยางเสร

2.3 กำรทดสอบแบบสอบถำม

เมอสรางแบบสอบถามเสรจแลวกอนน าไปใชในการเกบขอมล ผวจยไดท าการทดสอบหาคาความเทยงตรง (Validity) และหาคาความนาเชอถอได (Reliability) ดงน

1 กำรตรวจสอบควำมเทยงตรง (Validity) ผวจยไดน าแบบสอบถามทสรางขนเสนอคณะอาจารยทปรกษา เพอตรวจสอบความ

ถกตองและความเทยงตรงของเนอหา (Content Validity) วา แบบสอบถามทสรางขนนนตรงกบเนอหาสาระทตองการวดหรอไม รวมทงตรวจสอบดานภาษาทใช การวางรปแบบขอความตาง ๆ แลวน ามาปรบปรงแกไขเพอใหมความสมบรณมากยงขน

2 กำรทดสอบเพอหำคำควำมนำเชอถอได (Reliability) ผวจยไดน าแบบสอบถามทปรบปรงแกไขแลวไปทดสอบหาคาความนาเชอถอได โดยน า

แบบสอบถามดงกลาวไปสอบถามกบกลมประชากรในกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ทมลกษณะใกลเคยงกบกลมตวอยางทศกษา จ านวน 30 คน และน าขอมลทไดมาวเคราะห หาคาความนาเชอถอได (Reliability) ของแบบสอบถาม ดานวธการหาคาสมประสทธแอลฟา (α – coefficient) ของครอนบาค (Cronbach, 1970) ซงมสตรในการค านวณ ซงใชคาความเชอมนอยในเกณฑตอไปน

39

- คาความเชอมนตงแต 0.59 ลงไป หมายถง คาความเชอมนอยในระดบต า - คาความเชอมนตงแต 0.60-0.77 หมายถง คาความเชอมนอยในระดบปานกลาง - คาความเชอมนตงแต 0.78 ขนไป หมายถง คาความเชอมนอยในระดบสง โดยใชสตร

α =

2

2

1)1( t

i

S

S

n

n

เมอ α = คาสมประสทธความสอดคลองภายใน n = จ านวนขอค าถามในแบบสอบถาม

2

tS = ผลรวมของความแปรปรวนของคะแนนแตละขอ 2

tS = ความแปรปรวนของคะแนนรวมทงฉบบ

ไดคาความเชอมนทระดบ 0.83 ซงเปนคาทอยในระดบสง จงน าเอาแบบสอบถามนไปใชในการวจยตอไป

3. วธกำรเกบรวบรวมขอมล

การเกบรวบรวมขอมลในการศกษาวจยครงนมแหลงขอมลแบบปฐมภม (Primary Data) โดยเกบขอมลจากแบบสอบถามทแจกใหแกประชากรตวอยาง โดยด าเนนการแจกและรวบรวมแบบสอบถามดวยตวผวจยเอง ซงมขอด คอ ไดรบความรวมมอในการตอบแบบสอบถามทกฉบบ สามารถอธบายและเกบแบบสอบถามคนไดอยางรวดเรว ตลอดจนแกไขปญหาทเกดจากการตอบแบบสอบถามได แลวน าแบบสอบถามทไดรบกลบคนมาตรวจสอบความสมบรณ เพอน าขอมล ทไดมาวเคราะหโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรสถตส าเรจรป

4. สถตทใชในกำรวเครำะหขอมล

4.1 กำรวเครำะหขอมล

ผวจยน าขอมลทรวบรวมได มาตรวจสอบความถกตองและความเรยบรอย จากนนน ามาจดระเบยบขอมลเพอเตรยมการส าหรบการวเคราะหทางสถต โดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป ซงมขนตอน ดงน

40

1. ลงรหสในแบบสอบถาม 2. จดท าคมอลงรหส เพออธบายตวแปรตามรหสทก าหนดไว 3. แปลงขอมลทไดในแบบสอบถามเปนรหส (Code) แลวบนทกลงในตารางลงรหส 4. น าขอมลจากการลงรหสใน Coding Form ไปบนทกในแผน CD 5. ก าหนดค าสงการใชคาทางสถต โดยน าไปวเคราะหดวยโปรแกรมคอมพวเตอรสถตส าเรจรปเพอการวจยทางสงคมศาสตร แลวน ามาวเคราะหคาทางสถต โดยมขนตอนการวเคราะห ดงน 5.1 การวเคราะหขอมลเกยวกบสถานภาพสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ อาย การศกษา และระยะเวลาการปฏบตงานโดยการแจกแจงคาความถ (Frequency) และคารอยละ (Percentage) ใชพรรณนาลกษณะสวนบคคลของกลมตวอยาง 5.2 การวเคราะหระดบความรความเขาใจเกยวกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เปนการวเคราะหขอมลความรความเขาใจเกยวกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงดวยแบบทดสอบถก-ผด โดยการหาคาความถ (Frequency) และคารอยละ (Percentage) 5.3 การวเคราะหระดบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย เปนการวเคราะหระดบพฤตกรรมการด าเนนชวตของผตอบแบบสอบถามดวยการหาคาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) 5.4 การวเคราะหเปรยบเทยบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย โดยจ าแนกตามเพศ อาย การศกษา ระยะเวลาในการปฏบตงาน และระดบความรความเขาใจหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงและทดสอบความแตกตางในการน าปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตโดยใชคา T-test และ F-test และการทดสอบความแปรปรวนทางเดยว (One - Way ANOVA) 5.5 การวเคราะหปญหา/อปสรรค และขอเสนอแนะเกยวกบการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย โดยใชวธการสรปวเคราะหขอมล (Content Analysis)

41

4.2 สถตทใชในกำรวเครำะหขอมล

สถตทใชในการวเคราะหขอมลในการวจยครงน ประกอบดวยวธตาง ๆ ดงน 1. สถตพนฐำน

1.1 คารอยละ (Percentage) ใชสตร

P = N

100F

เมอ P แทน คารอยละหรอเปอรเซนต

F แทน ความถของขอมล N แทน ขนาดของกลมตวอยาง

1.2 คาเฉลย (Mean หรอ X ) ใชสตร

X = N

X

เมอ X แทน คาเฉลย

X แทน ผลรวมของขอมลทงหมด N แทน ขนาดของกลมตวอยาง

1.3 คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation หรอ S.D.) ใชสตร

S.D. = )1(

)( 22

NN

XX

เมอ S.D. แทน คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

2X แทน ผลรวมของคะแนนแตละตวยกก าลงสอง

)( 2X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมดยกก าลงสอง N แทน จ านวนคนในกลมตวอยาง

42

2. สถตทใชในกำรทดสอบสมมตฐำน

2.1 การทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยของขอมล 2 กลม โดยใชสถต T-test (T-test for Independent Sample) ใชสตร

T =

2

2

2

1

2

1

21

N

S

N

S

XX

เมอ T แทน คาสถตทใชพจารณาใน t-distribution

1X แทน คาเฉลยกลมท 1

2X แทน คาเฉลยกลมท 2 2

1S แทน คาความแปรปรวนกลมท 1 2

2S แทน คาความแปรปรวนกลมท 2

1N แทน ขนาดของกลมตวอยางท 1

2N แทน ขนาดของกลมตวอยางท 2

2.2 การทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยของขอมลทมากกวา 2 กลม โดยใชสถต F-test โดยใชการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One-way ANOVA) ใชสตร

F = W

B

MS

MS

เมอ F แทน คาสถตทใชพจารณาใน F-distribution

BMS แทน ความแปรปรวนระหวางกลม

WMS แทน ความแปรปรวนภายในกลม

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

เพอใหการศกษาวจยเปนไปตามวตถประสงค ผวจยขอน าเสนอผลการวเคราะหขอมลการวจยเรอง “ความรและพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย” โดยแบบสอบถามจ านวนทงสน 215 ชด เกบได 215 ชด คดเปนรอยละ 100 ซงผวจยไดแบงการน าเสนอการวเคราะหขอมลออกเปน 5 ตอน ไดแก

ตอนท 1 สถานภาพสวนบคคลของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย

ตอนท 2 ความรความเขาใจของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชยใน หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ตอนท 3 พฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย

ตอนท 4 การทดสอบสมมตฐานเปรยบเทยบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย โดยจ าแนกตามเพศ อาย การศกษา ระยะเวลาในการปฏบตงาน และความรความเขาใจหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ตอนท 5 ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะเกยวกบการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย

44

1. สถานภาพสวนบคคลของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย

ในการวเคราะหปจจยสวนบคคลของประชากรตวอยาง โดยจ าแนกตามเพศ อาย การศกษา และระยะเวลาในการปฏบตงาน ผวจยวเคราะหโดยใชคาความถ (Frequency) และคารอยละ (Percentage) มผลการวเคราะหดงรายละเอยดตารางท 1 ถงตารางท 4 ดงน

ตารางท 1 สถานภาพสวนบคคล จ าแนกตามเพศ

สถานภาพสวนบคคล จ านวน รอยละ ชาย หญง

77 138

35.81 64.19

รวม 215 100.00

จากตารางท 1 แสดงใหเหนวา สถานภาพสวนบคคลรอยละ 64.19 และรอยละ 35.81 เปนเพศหญงและเพศชาย ตามล าดบ

ตารางท 2 สถานภาพสวนบคคล จ าแนกตามกลมอาย

สถานภาพสวนบคคล จ านวน รอยละ ต ากวา 30 ป 30-39 ป 40-49 ป มากกวา 50 ปขนไป

51 81 43 40

23.72 37.67 20.00 18.60

รวม 215 100.00

จากตารางท 2 แสดงใหเหนวา ขอมลทวไปของสถานภาพสวนบคคล จ าแนกตามอาย พบวา ขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย สวนใหญอายระหวาง 30-39 ป จ านวน 81 คน คดเปนรอยละ 37.67 รองลงมาคออายต ากวา 30 ป จ านวน 51 คน คดเปนรอยละ 23.72 อายระหวาง 40-49 ป จ านวน 43 คน คดเปนรอยละ 20.00 และอายมากกวา 50 ปขนไป จ านวน 40 คน คดเปนรอยละ 18.60

45

ตารางท 3 สถานภาพสวนบคคล จ าแนกตามระดบการศกษา

สถานภาพสวนบคคล จ านวน รอยละ ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร

14 150 51

6.51 69.77 23.72

รวม 215 100.00

จากตารางท 3 แสดงใหเหนวา ขอมลทวไปของสถานภาพสวนบคคลของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย จ าแนกตามระดบการศกษา พบวา สวนใหญมการศกษาระดบปรญญาตร จ านวน 150 คน คดเปนรอยละ 69.77

ตารางท 4 สถานภาพสวนบคคล จ าแนกตามระยะเวลาการปฏบตงาน

สถานภาพสวนบคคล จ านวน รอยละ ต ากวา 10 ป 10-20 ป มากกวา 20 ปขนไป

101 67 47

46.98 31.16 21.86

รวม 215 100.00

จากตารางท 4 แสดงใหเหนวา สถานภาพสวนบคคล จ าแนกตามระยะเวลาการปฏบตงาน พบวา สวนใหญมระยะเวลาการปฏบตงานต ากวา 10 ป จ านวนรอยละ 46.98 รองลงมารอยละ 31.16 และรอยละ 21.86 มระยะเวลาปฏบตงาน 10-20 ป และ 20 ปขนไป ตามล าดบ

2. ความรความเขาใจของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชยในหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

จากการวเคราะหขอมลเกยวกบระดบความรความเขาใจในหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยน าคะแนนมาแบงตามเกณฑระดบความรความเขาใจ 3 ระดบ คอ

ระดบความรสง = คาคะแนนตงแต 12 คะแนนขนไป ระดบความรปานกลาง = คาคะแนนระหวาง 9 – 11 คะแนน ระดบความรต า = คาคะแนนต ากวา 9 คะแนน

46

ตารางท 5 ระดบความรความเขาใจหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของขาราชการกรมการคา ภายใน กระทรวงพาณชย

ระดบความร คะแนน จ านวน รอยละ ระดบความรสง ระดบความรปานกลาง ระดบความรต า

12 คะแนนขนไป 9 – 11 คะแนน 9 คะแนน

26 129 60

12.09 60.00 27.91

รวม 215 100.00

จากตารางท 5 พบวา ขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย สวนใหญมความรความเขาใจหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ระดบความร ปานกลาง จ านวน 129 คน คดเปนรอยละ 60.00 รองลงมามความรความเขาใจ ระดบความรต า จ านวน 60 คน คดเปนรอยละ 27.91 และมความรความเขาใจ ระดบความรสง จ านวน 26 คน คดเปนรอยละ 12.09 ตามล าดบ

3. พฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย รายละเอยดตามตารางท 6 ถงตารางท 10 ดงน

ตารางท 6 พฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ดานเศรษฐกจ

ขอท ประเภทพฤตกรรม คาสถต ระดบพฤตกรรม

ล าดบ

ดานเศรษฐกจ X ’ S.D. 1. การเลอกซอสนคาตามความจ า เปนใน

ชวตประจ าวนมากกวาสนคาตามโปรโมชน 3.93 0.805 มาก 3

2. การไดมการวางแผนการใชจายดานอปโภค บรโภคและ อน ๆ อยา งรอบคอบเพ อลดทอนคาใชจายฟมเฟอยเกนความจ าเปน

3.76 0.784 มาก 5

47

ตารางท 6 (ตอ)

ขอท ประเภทพฤตกรรม คาสถต ระดบพฤตกรรม

ล าดบ

ดานเศรษฐกจ X ’ S.D. 3. การไตรตรองกอนใชจายเงนเพอซอสนคา

โดยค านงถงความประหยด ความคมคา และประโยชนสงสดของสนคานน

4.03 0.729 มาก 1

4. การโฆษณาสนคาลดราคาจากสอตาง ๆ เชน วทย โทรทศน สงพมพ ไมมอทธพลตอการตดสนใจซอ

3.43 0.861 ปานกลาง 6

5. การบรโภคอาหารทมประโยชนและราคาเหมาะสมกบรายได

4.02 0.710 มาก 2

6. ความพยายามใชจายหรอด ารงชวตภายในกรอบรายไดไมใช จาย เพอสนองความตองการของตนเอง

3.84 0.801 มาก 4

รวม 3.84 0.808 มาก

จากตารางท 6 พบวา การน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ดานเศรษฐกจ มระดบพฤตกรรมอยในระดบมาก X = 3.84 เมอพจารณารายขอแลว พบวา การไตรตรองกอนใชจายเงนเพอซอสนคาโดยค านงถงความประหยด ความคมคา และประโยชนสงสดของสนคานน อยในระดบสงสด X = 4.03 รองลงมา คอ การบรโภคอาหารทมประโยชนและราคาเหมาะสมกบรายได X = 4.02 และขอทอย ในระดบต าสด คอ การโฆษณาสนคาลดราคาจากสอตาง ๆ ไมมอทธพลตอการตดสนใจซอ X = 3.43

48

ตารางท 7 พฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ดานสงคม

ขอท ประเภทพฤตกรรม คาสถต ระดบพฤตกรรม

ล าดบ

ดานสงคม X ’ S.D. 1. ความพยายามลด ละ เ ลก อบายมข ทก

ประเภทในการด าเนนชวตของตน 4.06 0.905 มาก 1

2. การแสวงหาความรและมงพฒนาตนเองอยเสมอ ๆ เพอเปนคนด มคณภาพของสงคม

4.01 0.666 มาก 2

รวม 4.04 0.794 มาก

จากตารางท 7 พบวา การน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ดานสงคม มระดบพฤตกรรมอยในระดบมาก X = 4.04 เมอพจารณารายขอแลว พบวา ความพยายามลด ละ เลก อบายมข ทกประเภทในการด าเนนชวตของตน อยในระดบสงสด X = 4.06 รองลงมา คอ การแสวงหาความรและมงพฒนาตนเองอยเสมอ ๆเพอเปนคนด มคณภาพของสงคม X = 4.01

ตารางท 8 พฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ดานวฒนธรรม

ขอท ประเภทพฤตกรรม คาสถต ระดบพฤตกรรม

ล าดบ

ดานวฒนธรรม X ’ S.D. 1. การ มก าร ตดตามความ เป ล ยนแปลง

วฒนธรรมของโลก เพอเลอกรบเอามาประย กต ใ ช ในก า รด า เ น น ช ว ต อย า งรอบคอบและเหมาะสม

3.76 0.734 มาก 1

รวม 3.76 0.734 มาก

จากตารางท 8 พบวา การน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ดานวฒนธรรม มระดบพฤตกรรมอยในระดบมาก X ’= 3.76

49

ตารางท 9 พฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ดานสงแวดลอม

ขอท ประเภทพฤตกรรม คาสถต ระดบพฤตกรรม

ล าดบ

ดานสงแวดลอม X ’ S.D. 1. การมพฤตกรรมในการลดขยะในการด าเนน

ชวตเพอรกษาสภาพแวดลอม 3.82 0.721 มาก 2

2. การใชน า ไฟฟาอยางประหยดเพอชวยลดการใชทรพยากรธรรมชาต

3.88 0.761 มาก 1

3. ความพยายาม เ ลอกใชว ส ด ทผ ลตจากทรพยากรธรรมชาตเพอใหเกดประโยชนอยางสงสด เชน ถงผา

3.66 0.902 มาก 4

4. ความนยมใชสนคาทสามารถน ากลบมาใชซ าหรอรไซเคลมากกวาสนคาประเภททใชแลวทงเลย

3.67 0.879 มาก 3

5. การชวยปลกตนไมและดแลรกษาตนไมภายในบรเวณสถานทท างานเพราะเหนวามความจ าเปนกบระบบนเวศ

3.40 1.031 ปานกลาง 5

6. การเดนทางโดยรถสาธารณะ เพอชวยลดปรมาณการปลอยกาซมลพษชวยรกษาระบบนเวศ

3.25 1.145 ปานกลาง 6

รวม 3.61 0.943 มาก

จากตารางท 9 พบวา การน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ดานสงแวดลอม มระดบพฤตกรรมอยในระดบมาก X ’ = 3.61 เมอพจารณารายขอแลว พบวา การใชน า ไฟฟาอยางประหยดเพอชวยลดการใชทรพยากรธรรมชาต อยในระดบสงสด X ’= 3.88 รองลงมา คอ การมพฤตกรรมในการลดขยะในการด าเนนชวตเพอรกษาสภาพแวดลอม X ’= 3.82 และขอทอยในระดบต าสด คอ การเดนทางโดยรถสาธารณะ เพอชวยลดปรมาณการปลอยกาซมลพษชวยรกษาระบบนเวศ X ’= 3.25

50

ตารางท 10 พฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย รวมทง 4 ดาน

ขอท พฤตกรรมในการน าหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต

คาสถต ระดบพฤตกรรม

ล าดบ

X ’ S.D.

1. ดานเศรษฐกจ 3.84 0.808 มาก 2 2. ดานสงคม 4.04 0.794 มาก 1 3. ดานวฒนธรรม 3.76 0.734 มาก 3 4. ดานสงแวดลอม 3.61 0.943 มาก 4 ภาพรวมพฤตกรรม ทง 4 ดาน 3.81 0.870 มาก

จากตารางท 10 พบวา การน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ทง 4 ดาน มระดบพฤตกรรมอยในระดบมาก X ’= 3.81 เมอพจารณาแตละดาน พบวา ดานสงคมอยในระดบสงสด X = 4.04 รองลงมา คอ ดานเศรษฐกจ X ’= 3.84 และดานทอยในระดบต าสด คอ ดานสงแวดลอม X ’= 3.61

4. การทดสอบสมมตฐานเปรยบเทยบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย โดยจ าแนกตามเพศ อาย การศกษา ระยะเวลาในการปฏบตงาน และความรความเขาใจหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

การวเคราะหเปรยบเทยบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย โดยจ าแนกตามเพศ อาย การศกษา ระยะเวลาในการปฏบตงาน และความรความเขาใจหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง โดยการทดสอบคาท (Independent-test) และการทดสอบความแปรปรวนทางเดยว (One - Way ANOVA)

51

สมมตฐานท 1 ขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ทมเพศทตางกน มพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวตตางกน

ตารางท 11 การเปรยบเทยบระดบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย จ าแนกตามเพศ

พฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

มาใชในการด าเนนชวต

เพศ T

p-value ชาย หญง

X ’ S.D. X ’ S.D. 1.ดานเศรษฐกจ 3.89 0.864 3.80 0.774 1.768 0.077 2.ดานสงคม 3.92 0.870 4.10 0.741 -2.236 0.026 3.ดานวฒนธรรม 3.86 0.702 3.70 0.749 1.508 0.133 4.ดานสงแวดลอม 3.45 0.975 3.71 0.913 -4.528 0.000

รวม 3.72 0.926 3.80 0.836 -2.453 0.014

จากตารางท 11 การเปรยบเทยบระดบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย จ าแนกตามเพศ พบวา ขาราชการทงเพศชายและเพศหญง มระดบพฤตกรรมการด าเนนชวตแตกตางกน

จากการทดสอบสมมตฐานดวยคาสถต T-test แบบขอมล 2 กลมทเปนอสระตอกน พบวา ขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ทมเพศทตางกน มพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวต แตกตางกนอยางสงยง ตามนยส าคญทระดบ 0.01 จงยอมรบสมมตฐานทตงไว

52

สมมตฐานท 2 ขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ทมอายทตางกน มพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวตตางกน

ตารางท 12 การเปรยบเทยบระดบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย จ าแนกตามอาย

พฤตกรรมในการ น าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต

อาย F

p-value ต ากวา 30 ป 30-39 ป 40-49 ป มากกวา 50 ป

X ’ S.D. X ’ S.D. X ’ S.D. X ’ S.D.

1.ดานเศรษฐกจ 3.71 0.787 3.80 0.795 3.78 0.766 4.12 0.842 13.58 0.000 2.ดานสงคม 3.94 0.854 3.98 0.811 4.07 0.748 4.24 0.698 2.598 0.052 3.ดานวฒนธรรม 3.63 0.747 3.85 0.776 3.74 0.658 3.75 0.707 0.985 0.401 4.ดานสงแวดลอม 3.54 0.876 3.56 0.970 3.71 0.880 3.73 1.021 3.570 0.014

รวม 3.67 0.840 3.73 0.882 3.79 0.811 3.96 0.916 14.012 0.000

จากตารางท 12 การเปรยบเทยบระดบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย จ าแนกตามอาย พบวา ขาราชการทกชวงอาย มระดบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวต อยในระดบมาก ( X = 3.96 , X = 3.79 , X = 3.79 และ X = 3.67)

จากการทดสอบสมมตฐานดวยคาสถต F-test ดวยการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One-way ANOVA) พบวา ขาราชการทมอายทตางกน มพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวต แตกตางกน โดยมคานยส าคญทางสถตทระดบ 0.00 หมายความวา มความแตกตางกนในพฤตกรรมอยางสนเชง จงยอมรบสมมตฐานทตงไวทระดบนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

53

สมมตฐานท 3 ขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ทมการศกษาทตางกน มพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวตตางกน

ตารางท 13 การเปรยบเทยบระดบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย จ าแนกตามการศกษา

พฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใช

ในการด าเนนชวต

การศกษา F p-value

ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร

X ’ S.D. X ’ S.D. X ’ S.D.

1.ดานเศรษฐกจ 4.01 0.857 3.76 0.789 3.99 0.822 11.847 0.000 2.ดานสงคม 4.00 1.054 3.98 0.782 4.20 0.732 2.784 0.063 3.ดานวฒนธรรม 3.64 0.929 3.73 0.730 3.86 0.693 0.774 0.463 4.ดานสงแวดลอม 3.73 0.936 3.57 0.941 3.71 0.946 2.994 0.0504

รวม 3.87 0.927 3.71 0.86 3.90 0.871 14.515 0.000

จากตารางท 13 การเปรยบเทยบระดบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย จ าแนกตามการศกษา พบวา ขาราชการทกระดบการศกษา มระดบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวต อยในระดบมาก ( X = 3.90 , X = 3.79 , X = 3.87 และ X = 3.86)

จากการทดสอบสมมตฐานดวยคาสถต F-test ดวยการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One-way ANOVA) พบวา ขาราชการทมการศกษาทตางกน มพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวต แตกตางกนอยางสนเชง โดยมคานยส าคญทางสถตทระดบ 0.00 จงยอมรบสมมตฐานทตงไว

54

สมมตฐานท 4 ขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ทมระยะเวลาในการปฏบตงาน ทตางกน มพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวตตางกน

ตารางท 14 การเปรยบเทยบระดบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย จ าแนกตามระยะเวลาในการปฏบตงาน

พฤตกรรมในการน าหลก ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

มาใชในการด าเนนชวต

ระยะเวลาในการปฏบตงาน F p-value

ต ากวา 10 ป 10-20 ป มากกวา 20 ป

X ’ S.D. X ’ S.D. X ’ S.D.

1.ดานเศรษฐกจ 3.75 0.807 3.81 0.773 4.05 0.823 13.604 0.000 2.ดานสงคม 3.96 0.828 4.02 0.790 4.21 0.701 3.300 0.038 3.ดานวฒนธรรม 3.67 0.789 3.88 0.663 3.77 0.698 1.618 0.201 4.ดานสงแวดลอม 3.49 0.953 3.67 0.894 3.80 0.955 11.951 0.000

รวม 3.67 0.884 3.79 0.827 3.95 0.869 26.659 0.000

จากตารางท 14 การเปรยบเทยบระดบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย จ าแนกตามระยะเวลาในการปฏบตงาน พบวา ขาราชการทมระยะเวลาในการปฏบตงานทตางกน มระดบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวต อยในระดบมาก ( X = 3.95 , X = 3.79 และ X = 3.67)

จากการทดสอบสมมตฐานดวยคาสถต F-test ดวยการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One-way ANOVA) พบวา ขาราชการทมระยะเวลาในการปฏบตงานทตางกน มพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวต แตกตางกนอยางสนเชง โดยมคานยส าคญทางสถตทระดบ 0.00 จงยอมรบสมมตฐานทตงไว

55

สมมตฐานท 5 ขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ทมระดบความรความเขาใจในหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทตางกน มพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวตตางกน

ตารางท 15 การเปรยบเทยบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 4 ดาน มาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย จ าแนกตามระดบความรความเขาใจในหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

พฤตกรรมในการน า หลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

มาใชในการด าเนนชวต

ความรความเขาใจ F p-value

ความรนอย ความรปานกลาง ความรสง

X ’ S.D. X ’ S.D. X ’ S.D.

1.ดานเศรษฐกจ 3.63 0.751 3.91 0.813 3.90 0.833 16.888 0.000 2.ดานสงคม 3.88 0.773 4.11 0.746 4.04 1.009 3.586 0.029 3.ดานวฒนธรรม 3.65 0.799 3.80 0.711 3.81 0.694 0.903 0.407 4.ดานสงแวดลอม 3.50 0.905 3.68 0.952 3.56 0.965 4.743 0.009

รวม 3.61 0.829 3.84 0.870 3.78 0.921 21.540 0.000

จากตารางท 15 การเปรยบเทยบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 4 ดาน มาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย จ าแนกตามระดบความร 3 ระดบในความเขาใจในหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง พบวา ขาราชการทมระดบความรความเขาใจในหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทตางกน มพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวตแตกตางกน

จากการทดสอบสมมตฐานดวยคาสถต F-test ดวยการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One-way ANOVA) พบวา ขาราชการทมระดบความรความเขาใจในหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ทตางกน มพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวต แตกตางกนอยางสนเชง โดยมคานยส าคญทางสถตทระดบ 0.00 จงยอมรบสมมตฐานทตงไว

56

5. ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะเกยวกบการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย โดยการวเคราะหขอมล (Content Analysis)

การวเคราะหปญหา/อปสรรค และขอเสนอแนะ ผวจยไดวเคราะหโดยใชสถตคาความถ (Frequency) และคารอยละ (Percentage) ซงผลการวเคราะหปรากฏ ดงรายละเอยดตามตารางท 16 และตารางท 17 ดงน

ตารางท 16 ล าดบของปญหา/อปสรรค เกยวกบการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใช ในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย

ปญหา/อปสรรค จ านวน รอยละ ล าดบ 1.คาครองชพ คาใชจายตาง ๆ ทสงขน ท าใหไมเพยงพอตอรายได ทกอยางตองใชเงน

7 23.33 3

2.การใชจายฟมเฟอย อยากมอยากได ตกอยภายใตกระแสบรโภคนยม

10 33.33 1

3.ขาดความรวมมอรวมใจเกยวกบการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต

3 10.00 4

4.ไมมความรความเขาใจหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทดพอ 8 26.67 2 5.สภาพแวดลอมไม เ อออ านวยตอการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต

2 6.67 5

รวม 30 100.00

จากตารางท 16 พบวา ระดบความส าคญของปญหา/อปสรรค เกยวกบการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ขาราชการใหขอคดเหนมาเพยง 30 คน โดยใหความคดเหนเกยวกบสภาพปญหา/อปสรรค การใชจายฟมเฟอย อยากมอยากได ตกอยภายใตกระแสบรโภคนยม มากทสด จ านวน 10 คน คดเปน รอยละ 33.33 รองลงมา คอ ไมมความรความเขาใจหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทดพอ จ านวน 8 คน คดเปนรอยละ 26.67 และคาครองชพ คาใชจายตาง ๆ ทสงขน ท าใหไมเพยงพอตอรายได ทกอยางตองใชเงน จ านวน 7 คน คดเปนรอยละ 23.33 ตามล าดบ

57

ตารางท 17 ล าดบของขอเสนอแนะเกยวกบการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย

ขอเสนอแนะ จ านวน รอยละ ล าดบ 1.ภาครฐควรใหความส าคญ สงเสรม สนบสนน อยางจรงจงในทกภาคสวน

6 24.00 2

2.การปลกจตส านกความพอเพยงใหกบทกภาคสวน และการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาปรบใชในการด าเนนชวต

4 16.00 3

3.การแนะน า ประชาสมพนธ ใหความรเกยวกบการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต

10 40.00 1

4.ลดการใชจาย คดไตรตรองใหรอบคอบ ปรบเปลยนพฤตกรรมในการใชจาย ประหยดและอดออม

3 12.00 4

5.ควรมการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาบรรจไวในหลกสตรการศกษา

2 8.00 5

รวม 25 100.00

จากตารางท 17 พบวา ล าดบขอเสนอแนะ เกยวกบการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ขาราชการใหขอเสนอแนะเพยง 25 คน โดยใหขอเสนอแนะเกยวกบการแนะน า ประชาสมพนธ ใหความรเกยวกบการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต มากทสด จ านวน 10 คน คดเปนรอยละ 40.00 รองลงมา คอ ภาครฐควรใหความส าคญ สงเสรม สนบสนน อยางจรงจงในทกภาคสวน จ านวน 6 คน คดเปนรอยละ 24.00 และการปลกจตส านกความพอเพยงใหกบทกภาคสวน และการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาปรบใชในการด าเนนชวต จ านวน 4 คน คดเปนรอยละ 16.00 ตามล าดบ

บทท 5

สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ

การศกษาวจยเรอง “ความรและพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มาใชในการด าเนนชวต ของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย” ครงน มวตถประสงคทส าคญ คอ 1) เพอศกษา ความร ความเขาใจ ในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใช ในการด าเนนชวต ของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย 2) เพอศกษา พฤตกรรม การด าเนนชวต ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย 3) เพอเสนอแนะแนวทางในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มาใชเปนแนวทาง ในการด าเนนชวต ของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ดงนน เพอใหบรรลผลส าเรจตามวตถประสงค และพสจนสมมตฐานของการวจยทตงไว ผวจย จงไดก าหนดประชากรทใชในการวจยครงน คอขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย และไดท าการสมขนาดกลมตวอยางได จ านวน 215 คน โดยใชวธการสมตวอยางตามแบบของยามาเน และเกบรวบรวมขอมลดวยการแจกแบบสอบถามแกขาราชการ โดยการก าหนดแบบบงเอญ (Accidental Sampling) โดยเฉลยความใกลเคยงกนในกลมเพศและอาย แลวน าขอมลทไดมาด าเนนการวเคราะห ประมวลผล เพอตอบปญหาโดยใชสถต คอ คาความถ คารอยละ สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และการวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางระหวางกลมใช คา T-test และ F-test และทดสอบความแปรปรวนทางเดยว (One-way ANOVA) โดยจากการศกษาวจยเรองน มขอคนพบสรปได ดงน

1. สรปผลการวจย 2. อภปรายผล

3. ขอเสนอแนะจากผลการวจย 4. ขอเสนอแนะในการคนควาวจยครงตอไป

59

1. สรปผลการวจย

จากการศกษาวจย ผวจยสามารถวเคราะหขอมล สรปผลการวจยได ดงตอไปน 1.1 การวเคราะหขอมล สถานภาพสวนบคคล ของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย พบวา ขาราชการสวนใหญเปน เพศหญง จ านวน 138 คน คดเปนรอยละ 64.19 อายระหวาง 30-39 ป จ านวน 81 คน คดเปนรอยละ 37.67 มการศกษาใน ระดบปรญญาตร มากทสด จ านวน 150 คน คดเปนรอยละ 69.77 และสวนใหญมระยะเวลาการปฏบตงาน ต ากวา 10 ป จ านวน 101 คน คดเปนรอยละ 46.98 1.2 การวเคราะห ความร ความเขาใจ หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย พบวา ขาราชการสวนใหญ มความร ความเขาใจ หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง อยในระดบความรปานกลาง รอยละ 60.00 ในระดบความรนอย รอยละ 27.91 และมความร ความเขาใจ ในระดบความรสง รอยละ 12.09 1.3 การวเคราะห พฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต ทง 4 ดาน ประกอบดวย ดานเศรษฐกจ ดานสงคม ดานวฒนธรรม และดานสงแวดลอม พบวา โดยภาพรวม อยในระดบมาก X ’= 3.81 และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานสงคมอยในระดบสงสด X = 4.04 แตเมอพจารณาจ าแนกเปนรายขอ พบวา ความพยายามลด ละ เลก อบายมขทกประเภทในการด าเนนชวต อยในระดบสงสด X = 4.06 1.4 การวเคราะหเปรยบเทยบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต โดยจ าแนกตามเพศ อาย การศกษา ระยะเวลาในการปฏบตงาน และความร ความเขาใจ หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง พบวา มพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต แตกตางกนอยางสนเชง โดยมคานยส าคญทางสถตทระดบ 0.00 1.5 การวเคราะหปญหา/อปสรรค และขอเสนอแนะ เกยวกบการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต โดยการวเคราะหขอมล พบวา ปญหา/อปสรรค เกยวกบการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต คอ การใชจายฟมเฟอย อยากมอยากได ตกอยภายใตกระแสบรโภคนยม มเพยงรอยละ 33.33 สวนขอเสนอแนะ เกยวกบการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต รอยละ 60.00 ใหขอเสนอแนะเกยวกบ การแนะน า ประชาสมพนธ โดยเสนอใหด าเนนการประชาสมพนธใหความรเกยวกบการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต

60

2. อภปรายผล

จากการศกษาวจยเรอง “ความรและพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย” สามารถอภปรายผล ไดดงน

2.1 ดานเพศ ผลการวจย พบวา ขาราชการทงเพศชายและเพศหญง มระดบพฤตกรรมในการน าหลก

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวต อยในระดบมาก X = 3.80 และ X ’= 3.72 ตามล าดบ และเพศทตางกน มพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวตแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตสงยงในระดบ 0.01 สอดคลองกบงานวจยของสมศกด ตรงงาม (2553) ซงศกษาวจยเรองการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการด าเนนชวตของประชาชนในอ าเภอลาดหลมแกว จงหวดปทมธาน ผลการวจยพบวา เพศทตางกน มผลตอการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการด าเนนชวตแตกตางกน และสอดคลองกบงานวจยของนนทดา ค าเฮอน (2553) ทศกษาเรอง การประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการจดการเรยนการสอนของพนกงานครในโรงเรยนสงกดเทศบาลเมองพนสนคม จงหวดชลบร ทพบวา พนกงานครทมเพศตางกนมการประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการจดการเรยนการสอนแตกตางกน ทงน อาจเปนเพราะเพศทตางกน มความเอาใจใส และศกษาขอมลเกยวกบการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตแตกตางกน

2.2 ดานอาย ผลการวจย พบวา ขาราชการทกชวงอาย มระดบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวตอยในระดบมาก และการมอาย ทตางกน มพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวตแตกตางกน สอดคลองกบผลการวจยของทศมนพร พทธจนทรา (2547) ทศกษาวจยเรอง ความคดเหนในการด าเนนชวตตามแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง กรณศกษาขาราชการจงหวดราชบร ผลการศกษาพบวา อายทตางกน มผลตอความคดเหนตอการด าเนนชวตตามแนวคดปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และสอดคลองกบงานวจยของนพพร เมธอนนตกล (2549) ทศกษาเรอง การน าแนวปฏบตตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการด าเนนชวต : กรณศกษาเกษตรกรลกคา ธ.ก.ส. อ าเภอวเชยรบร จงหวดเพชรบรณ ทพบวา ลกคาทมอายมากมการน าแนวปฏบตตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการด าเนนชวตมากกวาลกคาทมอายนอย ทงน

61

อาจเปนเพราะอายทตางกน มการรบรเรองราว หรอรบทราบขอมลเกยวกบการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตแตกตางกน

2.3 ดานการศกษา ผลการวจย พบวา ขาราชการทกระดบการศกษา มระดบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญา

ของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวต อยในระดบมาก และขาราชการทมการศกษา ทตางกน มพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทาง ในการด าเนนชวตแตกตางกน สอดคลองกบงานวจยของเอองทพย เกตกราย (2551) ทศกษาเรอง การประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในชวตประจ าวนของประชาชนต าบลคลองพระอดม อ าเภอปากเกรด จงหวดนนทบร ทพบวาประชาชนทมการศกษาตางกนมการประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในชวตประจ าวนแตกตางกน ทงน อาจเปนเพราะระดบการศกษาทตางกน ท าใหมความร ความสามารถ และประสบการณในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตแตกตางกน

2.4 ดานระยะเวลาในการปฏบตงาน ผลการวจย พบวา ขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ทมระยะเวลาในการ

ปฏบตงานทตางกน มระดบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวต อยในระดบมาก แตการมระยะเวลาในการปฏบตงาน ทตางกน มพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวต แตกตางกน สอดคลองกบงานวจยของวสตร สจระกล (2551) ทศกษาเรอง การบรหารงานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของบรษทปนซเมนตไทย จ ากด (มหาชน) ทพบวา ผบรหารทมระยะเวลาในการปฏบตงานมากมการบรหารงานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมากกวาผบรหารทมระยะเวลาในการปฏบตงานนอยกวา ทงน อาจเปนเพราะระยะเวลาในการปฏบตงาน ทตางกน ท าใหมทกษะ และความช านาญในการรบรและการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มาใชในการด าเนนชวตแตกตางกน

62

2.5 ดานความรความเขาใจเกยวกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ผลการวจย พบวา ขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ทมความรความเขาใจ

เกยวกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ทตางกน มระดบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวต อยในระดบมาก แตการมความรความเขาใจเกยวกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ทตางกน มพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชเปนแนวทางในการด าเนนชวตแตกตางกน สอดคลองกบงานวจยของอจฉรา ราชแกว (2550) ทศกษาเรอง การน าปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปปรบใชในการด าเนนชวตของพนกงานขบรถโดยสารประจ าทาง จงหวดปทมธาน ผลการศกษาพบวา ปจจยทมผลตอการน าปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปปรบใชในการด าเนนชวตของพนกงานขบรถโดยสารประจ าทาง ทแตกตางกน ไดแก ความรความเขาใจปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และสอดคลองกบงานวจยของวไลพร วรจตตานนท (2551) ทไดท าการวจยเรอง ความรความเขาใจและพฤตกรรมในการปฏบตตนตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ของนกศกษาคณะครศาสตรอตสาหกรรม สถาบนพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง ผลการวจยพบวา ความรความเขาใจ มความสมพนธกบพฤตกรรมในการปฏบตตนตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ทงน อาจเปนเพราะความรความเขาใจทตางกนท าใหมทศนคต และกระบวนการคด วเคราะหในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตแตกตางกน 3. ขอเสนอแนะจากผลการวจย จากผลการศกษาวจยในครงน ผวจยขอเสนอแนะ ดงตอไปน 3.1 กรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ควรจดใหมการประชม อบรม สมมนาเพอ ใหความร ความเขาใจ เกยวกบการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต ทงภาคทฤษฎ และภาคปฏบต 3.2 กรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ควรก าหนดนโยบาย สงเสรม และสนบสนน การจดกจกรรมตาง ๆ ทเกยวของกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

3.2 กรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย ควรมการรณรงค ประชาสมพนธ ใหมการปฏบตตน ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

63

4. ขอเสนอแนะในการศกษาวจยครงตอไป

4.1 ควรศกษาวจย ความรและพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มาใชในการด าเนนชวต ของขาราชการอน ๆ เพอศกษาความแตกตางในการด าเนนชวตวามความเหมอนหรอความแตกตางกน หรอไม อยางไร

4.2 ควรศกษาวจยถงปจจยทมผลตอความรและพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต ของขาราชการอน ๆ ดวยการศกษาวจยเชงคณภาพ เพอใหไดงานวจยทมผลการศกษาเชงลกมากขน และสามารถน าขอมลเชงคณภาพมาเปรยบเทยบกบขอมลเชงปรมาณ 4.3 ควรศกษาวจยรปแบบการจดการความร (Knowledge Management Model) ในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของประชาชนเพอน ามาเปนตวแบบ ในการสงเสรมและสนบสนน ใหประชาชนเขาใจและมพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต

บรรณานกรม

กนยา สวรรณแสง. จตวทยาทวไป. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร: อกษรพทยา, 2538.

เกษม วฒนชย . การขบเคลอนเศรษฐกจพอเพยงในสถานศกษา . กรงเทพมหานคร:กระทรวงศกษาธการ, 2549.

. การปฏรปการศกษาไทย. กรงเทพมหานคร: ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2545.

. เสนทางสความพอเพยง. พมพครงท 1. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต: บรษท 21 เซนจร จ ากด, 2551.

คณะอนกรรมการขบเคลอนเศรษฐกจพอเพยง. เศรษฐกจพอเพยงคออะไร. กรงเทพมหานคร: โรงพมพครสภา, 2547.

จราย อศรางกร ณ อยธยา และคณะ. นานาค าถามเกยวกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง . กรงเทพมหานคร: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2548.

จระศกด เจรญพนธ และเฉลมพล ตนสกล. พฤตกรรมสขภาพ. พมพครงท 4. มหาสารคาม: โรงพมพคลงนานาวทยา, 2549.

เฉลมพล ตนสกล. พฤตกรรมศาสตรสาธารณสข. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร: สหประชาพาณชย, 2541.

ถวลย มาศจรส. นโยบาย ครม. ฒ ผ เฒา เนนคนสภมปญญาของมาตภม “ชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง คณธรรม ความโปรงใส”. กรงเทพมหานคร: ส านกงานปรทศนการศกษาไทย, 2549.

ทศมนพร พทธจนทรา. ความคดเหนในการด าเนนชวตตามแนวคดเศรษฐกจพอเพยง : กรณศกษาขาราชการจงหวดราชบร. กรงเทพฯ : สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร, 2547.

นพพร เมธอนนตกล. การน าแนวปฏบตตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการด าเนนชวต : กรณศกษาเกษตรกรลกคา ธ.ก.ส. อ าเภอวเชยรบร จงหวดเพชรบรณ. กรงเทพฯ : สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร, 2549.

นนทดา ค าเฮอน. ศกษาการประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการจดการเรยนการสอนของพนกงานครในโรงเรยนสงกดเทศบาลเมองพนสนคม จงหวดชลบร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต มหาวทยาลยบรพา, 2553.

65

ประเวศ วะส. ประชาคมต าบล : ยทธศาสตรเพอเศรษฐกจพอเพยง ศลธรรมและสขภาพ. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพมตชน, 2541.

. เศรษฐกจชมชนทางเลอกเพอทางรอดสงคมไทย. กรงเทพมหานคร: อมรนทร พรนตงแอนดพบลชชง, 2542.

ประสาท อศรปรชา. สารตถะจตวทยาการศกษา. กรงเทพมหานคร: เจรญพานช, 2538.

ประสทธ ทองอนและคนอน ๆ. พฤตกรรมมนษยกบการพฒนาตน. กรงเทพมหานคร: ซเอดยเคชน, 2542.

ปรยานช พบลสราวธ. การขบเคลอนเศรษฐกจพอเพยงดานการศกษา. พมพครงท 2 (ฉบบปรบปรง). กรงเทพมหานคร: ส านกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรย, 2550.

ปยบตร หลอไกรเลศ. เศรษฐกจพอเพยง. กรงเทพมหานคร: โรงพมพแมค, 2550.

ลกขณา สรวฒน. จตวทยาในชวตประจ าวน. กรงเทพมหานคร: โอเดยนสโตร, 2544.

วชตวงศ ณ ปอมเพชร. พระบาทสมเดจพระเจาอยหวกบปญหาเศรษฐกจของประเทศไทย. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร: แสงดาวการพมพ, 2546.

วไลพร วรจตตานนท. ความรความเขาใจและพฤตกรรมการปฏบตตนตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของนกศกษาคณะครศาสตรอตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง. รายงานวจย. กรงเทพมหานคร: คณะครศาสตรอตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง, 2551.

วสตร สจระกล. การบรหารงานตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของบรษท ปนซเมนตไทย จ ากด (มหาชน). วทยานพนธปรญญามหาบณฑต มหาวทยาลยรามค าแหง, 2551.

ศรทธาธป มาประสพ. การจดการขยะตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง. วทยานพนธ ศลปศาสตรมหาบณฑต. บณฑตวทยาลย: มหาวทยาลยเชยงใหม, 2551.

ศรวรรณ จงสวสด. ความรความเขาใจเกยวกบประชาธปไตยของนสต มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. วทยานพนธ ปรญญามหาบณฑต. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2548.

ศพล รนใจชน. ความรความเขาใจในสทธของประชาชนเกยวกบธรกจเชาซอรถยนตและรถจกรยานยนต ศกษากรณประชาชนหม 1 ต าบลทามะขาม อ าเภอเมอง จงหวดกาญจนบร. บณฑตวทยาลย. มหาวทยาลยบรพา, 2549.

สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศ. สมมนาวชาการ เรอง เศรษฐกจพอเพยง. กรงเทพมหานคร: สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศ, 2542.

66

สมพร เทพสทธา. เศรษฐกจพอเพยง ตามแนวพระราชด าร. พมพครงท 4. กรงเทพมหานคร: สภายวพทธกสมาคมแหงชาต, 2549.

สมศกด ตรงงาม. การน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชในการด าเนนชวตของประชาชนในอ าเภอลาดหลมแกว จงหวดปทมธาน. รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต. มหาวทยาลย ราชภฏสวนสนนทา, 2553.

ส านกงานกองทนการสรางเสรมสขภาพและมลนธสดศร – สฤษดวงศ. ค าพอสอน ประมวลพระบรมราโชวาทและพระราชด ารสเกยวกบความสขในการด าเนนชวต. กรงเทพมหานคร: โรงพมพกรงเทพ, 2549.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาประถมศกษาแหงชาต. ทฤษฎใหมสการเรยนร มงสเศรษฐกจพอเพยง. กรงเทพมหานคร: โรงพมพครสภา ลาดพราว, 2543.

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. นานาค าถามเกยวกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง. กรงเทพมหานคร: โรงพมพครสภา, 2548.

. ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง. กรงเทพมหานคร : โรงพมพ 21 เซนจร, 2550.

. จากปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง สการปฏบต : แนวทางการบรหารประเทศตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร: บรษทเพชรรง จ ากด, 2551.

. ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงกบสงคมไทย. กรงเทพมหานคร: บรษทเพชรรงการพมพ, 2550.

. วรรณกรรมปรทศนท เกยวของกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง. กรงเทพมหานคร: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2546.

สชา จนทรเอม. จตวทยาวยรน. กรงเทพมหานคร: โรงพมพไทยวฒนาพานช, 2529.

สภททา ปณฑะแพทย. พฤตกรรมมนษยและการพฒนาคน. กรงเทพมหานคร: สถาบนราชภฎ สวนสนนทา, 2542.

สเมธ ตนตเวชกล. ใตเบองพระยคลบาท. พมพครงท 8. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพมตชน, 2549.

67

สรพร เอยวถาวร. การบรณาการปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการจดการเรยนร : กรณศกษาโรงเรยนนวมนทราชทศหอวง นนทบร. ปรญญานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต. บณฑตวทยาลย: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2550.

แสงจนทร โสภากาล. ปจจยทมความสมพนธกบความรความเขาใจของบคลากรเกยวกบองคการบรหารสวนต าบล. คณะศลปศาสตร. มหาวทยาลยราชภฏเลย, 2550.

อรสดา เจรญรถ. ค าพอสอน ประมวลพระบรมราโชวาท และพระราชด ารสเกยวกบความสขในการด าเนนชวต. กรงเทพมหานคร: โรงพมพสยามอกษร, 2554.

อจฉรา ราชแกว. การน าปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปปรบใชในการด าเนนชวตของพนกงานขบรถโดยสารประจ าทาง จงหวดปทมธาน. ภาคนพนธศลปศาสตรมหาบณฑต สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร, 2550.

อารย เชอเมองพาน. วถชวตแบบเศรษฐกจพอเพยง: ทางรอดพนกบดกทางเศรษฐกจและสงคม . วารสารแมโจปรทศน. ปท 9 ฉบบท 6, 2551.

อทย สงวนดกล. คมอเกษตรกรเพอการพงพาตนเองตามแนวพระราชด ารเศรษฐกจพอเพยง. กรงเทพมหานคร: อรณการพมพ, 2548.

อทย หรญโต. สารานกรมศพทสงคมวทยา-มนษยวทยา. กรงเทพมหานคร: โอเดยนสโตร, 2526.

เอองทพย เกตกราย. การประยกตใชปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในชวตประจ าวนของประชาชนต าบลคลองพระอดม อ าเภอปากเกรด จงหวดนนทบร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต มหาวทยาลยราชภฏพระนคร, 2551.

ภาคผนวก

69

แบบสอบถาม

เรอง ความรและพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต

แบบสอบถามนมวตถประสงคเพอศกษาความรและพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวตของขาราชการกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย เพอเปนขอมลประกอบการวจยในการท าสารนพนธ หลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยสยาม ขอมลทไดจากแบบสอบถามจะน าไปใชประโยชนทางการวจยเพอการศกษาและจดท ารายงาน ผวจยจงใครขอความอนเคราะหจากทานในการตอบแบบสอบถามใหครบทกขอตามความเปนจรง และขอขอบคณททานกรณาสละเวลาของทานในการตอบแบบสอบถามมา ณ โอกาสน

สวนท 1 : แบบสอบถามสถานภาพสวนบคคล

โปรดท าเครองหมาย ลงในชอง หนาขอความทตรงกบสภาพความเปนจรงของทาน

1. เพศ

1. ชาย 2. หญง

2. อาย

1. ต ากวา 0 ป 2. 0 -09 ป 0. 4 -49 ป 4. มากกวา 5 ปขนไป

0. การศกษา

1. ต ากวาปรญญาตร 2. ปรญญาตร 0. ปรญญาโท 4. ปรญญาเอก

4. ระยะเวลาการปฏบตงาน

1. ต ากวา 1 ป 2. 1 -2 ป 0. มากกวา 2 ปขนไป

70

สวนท 2 : แบบสอบถามเกยวกบความรความเขาใจหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

โปรดท าเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความเขาใจของทาน

หลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ใช ไมใช

1. เศรษฐกจพอเพยงคอการด าเนนชวตบนทางสายกลาง 2. เศรษฐกจพอเพยงไมเกยวของกบความมเหตผล 0. ภมคมกนทดของเศรษฐกจพอเพยงคอการมคณธรรม 4. เศรษฐกจพอเพยงคอการพออยพอกนตามอตภาพ 5. เศรษฐกจพอเพยงควรเรมตนทระดบชาตกอนระดบบคคล 6. เศรษฐกจพอเพยงคอการพอประมาณในดานรายจาย 7. หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงคอหลกการพฒนาอยางย งยน เชน การใชทรพยากรธรรมชาตภายในประเทศใหคมคาอยางสงสด

8. หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเนนการสรางรากฐานของประเทศเฉพาะดานเศรษฐกจเปนหลก

9. การด าเนนชวตดวยการตดสนใจอยางมเหตผลถอเปนเศรษฐกจพอเพยง 10. เศรษฐกจพอเพยงจดเปนรากฐานทส าคญในการพฒนาประเทศชาตสามารถแกปญหาทจรตคอรปชนได

11. เงอนไขในการด าเนนชวตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง คอ ความร ความพอเพยง และความพอประมาณ

12. ความพอประมาณตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง บคคลสามารถมของทหรหราได มมากได แตไมเบยดเบยนตนและผอน

10. หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงขดตอหลกการทางธรกจทเนนการหาก าไร 14. การพงตนเองใหมากทสดถอวาเปนภมคมกนทดตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

15. การปฏบตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง คอ การด าเนนชวตทใชความรน าคณธรรม

71

สวนท 3 : แบบสอบถามเกยวกบพฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใช ในการด าเนนชวต

โปรดท าเครองหมาย ลงในชองทตรงกบพฤตกรรมของทานมากทสด

พฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต

ระดบพฤตกรรม

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

ดานเศรษฐกจ

1. ทานเลอกซอสนคาตามความจ าเปนในชวตประจ าวนมากกวาสนคาตามโปรโมชน

2. ทานไดมการวางแผนการใชจายดานอปโภค บรโภคและอน ๆ อยางรอบคอบเพอลดทอนคาใชจายฟมเฟอยเกนความจ าเปน

0. ทานคดไตรตรองกอนใชจายเงนเพอซอสนคาโดยค านงถงความประหยด ความคมคา และประโยชนสงสดของสนคานน

4. การโฆษณาสนคาลดราคาจากสอตาง ๆ เชน วทย โทรทศน สงพมพ ไมมอทธพลตอการตดสนใจซอของทาน

5. ทานเลอกบรโภคอาหารทมประโยชนและราคาเหมาะสมกบรายได

6. ทานพยายามใชจายหรอด ารงชวตภายในกรอบรายไดไมใชจายเพอสนองความตองการของตนเอง

ดานสงคม

7. ทานพยายามลด ละ เลก อบายมข ทกประเภทในการด าเนนชวตของตน

72

พฤตกรรมในการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใชในการด าเนนชวต

ระดบพฤตกรรม

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

8. ทานแสวงหาความรและมงพฒนาตนเองอยเสมอ ๆ เพอเปนคนด มคณภาพของสงคม

ดานวฒนธรรม

9. ทานมการตดตามความเปลยนแปลงวฒนธรรมของโลก เพอเลอกรบเอามาประยกตใชในการด าเนนชวตอยางรอบคอบและเหมาะสม

ดานสงแวดลอม

1 . ทานมพฤตกรรมในการลดขยะในการด าเนนชวตเพอรกษาสภาพแวดลอม

11. ทานใชน า ไฟฟาอยางประหยดเพอชวยลดการใชทรพยากรธรรมชาต

1 2 . ท า น พ ย า ย า ม เ ล อ ก ใ ช ว ส ด ท ผ ล ต จ า กทรพยากรธรรมชาตเพอใหเกดประโยชนอยางสงสด เชน ถงผา

10.ทานนยมใชสนคาทสามารถน ากลบมาใชซ าหรอ รไซเคลมากกวาสนคาประเภททใชแลวทงเลย

14.ทานชวยปลกตนไมและดแลรกษาตนไมภายในบรเวณสถานทท างานเพราะเหนวามความจ าเปนกบระบบนเวศ

15.ทานเดนทางโดยรถสาธารณะ เพอชวยลดปรมาณการปลอยกาซมลพษชวยรกษาระบบนเวศ

73

สวนท 4 : ปญหา/อปสรรค และขอเสนอแนะเกยวกบการน าหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มาใชในการด าเนนชวต

ปญหา/อปสรรค

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………..

ขอเสนอแนะ

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………...

ขอขอบคณทกทานทใหความรวมมอ ส าหรบการตอบแบบสอบถามในครงน

74

ประวตผวจย

ชอ สกล : นายปวรศ เมตตา

วฒการศกษา : ส าเรจการศกษาระดบปรญญาตร นตศาสตรบณฑต

จากมหาวทยาลยรามค าแหง ปการศกษา 2553

ประกาศนยบตรวชาวาความ จากสภาทนายความ พ.ศ.2554

ประกาศนยบตรเนตบณฑตไทย จากส านกอบรมศกษา

กฎหมายแหงเนตบณฑตยสภา สมยท 65 ปการศกษา 2555

ต าแหนงหนาท การงานปจจบน : นตกรช านาญการ

กรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย