68
Trends in gezondheidsklachten en gezondheidsgedrag van jongeren Resultaten van de studie Jongeren en gezondheid Lea Maes en Anne Hublet Vakgroep Maatschappelijke Gezondheidkunde, UGent
| Date post: | 12-May-2015 |
| Category: |
Documents |
| Upload: | sterre-bos |
| View: | 213 times |
| Download: | 0 times |
Trends in gezondheidsklachten en
gezondheidsgedrag van jongeren Resultaten van de studieJongeren en gezondheid
Lea Maes en Anne Hublet
Vakgroep Maatschappelijke Gezondheidkunde, UGent
Health Behaviour in School-Aged Children: WHO Collaborative Cross-national Study
International survey of adolescent healthand health behaviour in social and developmental context
Methodologie en uitgebreide data:www.jongeren-en-gezondheid.ugent.bewww.hbsc.org (internationaal)
1983/84 1985/86 1989/90 1993/94 1997/98 2001/02 2005/06 2009/10
1 England2 Finland3 Norway4 Austria5 Denmark*
1 Finland2 Norway3 Austria4 Belgium (French)5 Hungary6 Israel7 Scotland8 Spain9 Sweden10 Switzerland11 Wales12 Denmark*13 Netherlands*
1 Finland2 Norway3 Austria4 Belgium=5 Hungary6 Scotland7 Spain8 Sweden9 Switzerland10 Wales11 Denmark*12 Netherlands*13 Canada14 Latvia*15 N Ireland*16 Poland
1 Finland2 Norway3 Austria4 Belgium (French)5 Hungary6 Israel7 Scotland8 Spain9 Sweden10 Switzerland11 Wales12 Denmark13 Netherlands14 Canada15 Latvia16 N Ireland17 Poland18 Belgium (Flemish)19 Czech Republic20 Estonia21 France22 Germany23 Greenland24 Lithuania25 Russia26 Slovak Republic
1 Finland2 Norway3 Austria4 Belgium (French)5 Hungary6 Israel7 Scotland8 Spain9 Sweden10 Switzerland11 Wales12 Denmark13 Canada14 Latvia15 N Ireland16 Poland17 Belgium (Flemish)18 Czech Republic19 Estonia20 France21 Germany22 Greenland23 Lithuania24 Russia25 Slovak Republic26 England27 Greece28 Portugal29 Rep. of Ireland30 USA
1 Finland2 Norway3 Austria4 Belgium (French)5 Hungary6 Israel7 Scotland8 Spain9 Sweden10 Switzerland11 Wales12 Denmark13 Canada14 Latvia15 Poland16 Belgium (Flemish)17 Czech Republic18 Estonia19 France20 Germany21 Greenland22 Lithuania23 Russia24 Slovak Republic25 England26 Greece27 Portugal28 Rep. of Ireland29 USA30 Macedonia, tfyr31 Netherlands32 Italy33 Croatia34 Malta35 Slovenia36 Ukraine
1 Finland2 Norway3 Austria4 Belgium (French)5 Hungary6 Israel7 Scotland8 Spain9 Sweden10 Switzerland11 Wales12 Denmark13 Canada14 Latvia15 Poland16 Belgium (Flemish)17 Czech Republic18 Estonia19 France20 Germany21 Greenland22 Lithuania23 Russia24 Slovak Republic25 England26 Greece27 Portugal28 Rep. of Ireland29 USA30 Macedonia, tfyr31 Netherlands32 Italy33 Croatia34 Malta35 Slovenia36 Ukraine37 Bulgaria38 Iceland39 Luxembourg40 Romania41 Turkey
1 Finland2 Norway3 Austria4 Belgium (French)5 Hungary6 Israel7 Scotland8 Spain9 Sweden10 Switzerland11 Wales12 Denmark13 Canada14 Latvia15 Poland16 Belgium (Flemish)17 Czech Republic18 Estonia19 France20 Germany21 Greenland22 Lithuania23 Russia24 Slovak Republic25 England26 Greece27 Portugal28 Rep. of Ireland29 USA30 Macedonia, tfyr31 Netherlands32 Italy33 Croatia34 Malta35 Slovenia36 Ukraine37 Bulgaria38 Iceland39 Luxembourg40 Romania41 Turkey42 Albania43 Armenia
Overzicht
• Gezondheid en Gezondheidsklachten bij jongeren: trends
• Gezondheidsgedrag: Voeding en middelengebruik
Subjectieve gezondheid bij jongeren naar leeftijd 2010
42
46
92
32
51
152
26
53
18
3
24
52
21
4
35
51
113
22
54
20
4
15
54
20
4
13
55
28
4
0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%
100%
11-12JONGENS
13-14 15-16 17-18 11-12MEISJES
13-14 15-16 17-18
zeer goed goed redelijk niet goed
Subjectieve gezondheid bij jongeren naar opleiding 2010
30
54
142
24
51
21
4
18
55
23
4
19
57
22
3
11
54
31
5
8
52
34
6
0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%
100%
ASOJONGENS
TSO BSO ASOMEISJES
TSO BSO
zeer goed goed redelijk niet goed
Hoofdpijn meer dan 1 keer per week – naar leeftijd
8 8
1211
12
9
12
1615 15
1617
1213
10 109
1210
1213
1413
16 1618 18 18
7 7 7 7
109 9
1514
16 16
22
18
22
76
78
9
12 12
1718
1920
2321
23
0
5
10
15
20
25
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14
jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Pilletje tegen hoofdpijn in voorbije maand – naar leeftijd
31 31 31 29 3126 27
39 40 41 3936
283333 34 33 32 34
2631
41 4245
41 41
34
41
2731 31 32
36
27
35
47 47 46 4551
43
51
31 31 33 31
39
3137
4752 53 55
58
4954
0
10
20
30
40
50
60
70
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14
jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Buikpijn meer dan 1 keer per week – naar leeftijd
4 45
4
76
776
9
7
14
10
13
34
3
56
78
6
8
67
1112 12
34
2
45
67
67
67
10 10
13
34 4
54
56
8 89
10 10
13
11
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14
jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Pilletje tegen buikpijn in voorbije maand – naar leeftijd
15 14 16 14
20 18
2419 18 18 19
25 23
29
13 12 13 1418
15 171915
18 20
30 3237
10 10 10 11
1915
2120 1923 23
4338
46
10 12 12 10
1714
201923 21
26
48
4145
0
10
20
30
40
50
60
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14
jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Rugpijn meer dan 1 keer per week – naar leeftijd
45
4 45
4
66 6 67 7 7
667
87
8
1110
7
109
1110
1213
10
89
10
12 121111
8
14
12
14
11
15
7
9 910
1213
14
1112
13
19
14
17
19
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14
jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Futloos/vermoeid meer dan 1 keer per week – naar leeftijd
7
1315
911
7
10
14 14
11 12
99
13
10
14 14
1012
17 16 1513
1513
1614
17 18 1718
2220 20
2220
15
19
16
20 2018
22
2527 27 26 26
0
5
10
15
20
25
30
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14
jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
zenuwachtigheid meer dan 1 keer per week – naar leeftijd
19 19 20
14
17
12 11
19 20 19 18 18
15
12
17
21
18
15 1614 14
21 20
24
21
1816 1717 16 16
14
1715 14
2022 23
20 20
17 171816
18 1715 14 14
24 2523
1921
19 20
0
5
10
15
20
25
30
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14
jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Pilletje tegen zenuwachtigheid in voorbije maand – naar leeftijd
8
4
8
6
5
3
8
6 6 6 6
3
4
8
5
3
5
7
5
3
5
4
3
4
5
3
2
5
2
3 3 3
4
3
6
4
3
4 4
5
3
5
3 3 3
4
3
4 44
6
4
5 5
4
5
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14
jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Problemen om in slaap te vallen meer dan 1 keer per week – naar
leeftijd
1011
1211
21
1718
1110
1211
2122
19
79
7
11
1517 17
8
1112
10
2019
21
76
810
1618
17
10 10
1312
2119
21
78
7
10
14
17 17
11
1413 13
1920
21
0
5
10
15
20
25
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14
jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Pilletje om in slaap te vallen in voorbije maand – naar leeftijd
4
3
4 4 4 4
8
4
2
3
4
3
4
7
2 2 2
4
3 3
4
3
2 2
3
2
3
4
3
2 2
3
4
3
5
2 2
3
5
4
3
6
2
1
3 3
4
3
5
3
4
3
4
5
3
6
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14
jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Voedingsgewoonten
% overweight 15 year old boys (Cole ref.)
29
34
29
23
34
25
17
29
1915
23
16
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
11-12 13-14 15-16 17-18
Jongens naar leeftijd Meisjes naar leeftijd
34
4339
32
41
33
27
42
2826
3734
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
11-12 13-14 15-16 17-18
Fruit: 1 of meer keer per dag fruit eten
19
30
24
14
24
14 14
23
14
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
ASO TSO BSO
Jongens naar opleiding Meisjes naar opleiding
31
45
35
23
37
30
20
33
19
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
ASO TSO BSO
HBSC 2002
HBSC 2006
Consumptie daalt met leeftijd
Daling in 2010 t.o.v. 2006
Consumptie fluctueert met leeftijd
Daling in 2010 t.o.v. 2006
ASO hogere consumptie dan TSO en BSO
ASO hogere consumptie dan TSO en BSO
HBSC studie – Universiteit Gent
HBSC studie – Universiteit GentHBSC studie – Universiteit Gent
HBSC studie – Universiteit Gent
HBSC 2010
485351
475251
465149 4749
42
0
10
20
30
40
50
60
70
11-12 13-14 15-16 17-18
Jongens naar leeftijd Meisjes naar leeftijd
57
66
58 5762
6559
6662 606159
0
10
20
30
40
50
60
70
11-12 13-14 15-16 17-18
5358 57
4650
4239 41
33
0
10
20
30
40
50
60
70
ASO TSO BSO
Jongens naar opleiding Meisjes naar opleiding
6571 69
56 59 60
5159
45
0
10
20
30
40
50
60
70
80
ASO TSO BSO
Groenten: 1 of meer keer per dag groenten eten
HBSC 2002
HBSC 2006
Algemene positieve trend, daling bij 17-18 jarigen Algemene positieve trend
Daling in TSO en BSO Vooral in BSO daling
HBSC studie – Universiteit GentHBSC studie – Universiteit Gent
HBSC studie – Universiteit GentHBSC studie – Universiteit Gent
HBSC 2010
3736
29
5046
37
59
52
44
5752
44
0
10
20
30
40
50
60
11-12 13-14 15-16 17-18
Jongens naar leeftijd Meisjes naar leeftijd
2832
23
3236
323736
33 323428
0
10
20
30
40
50
60
11-12 13-14 15-16 17-18
Frisdrank: 1 of meer keer per dag frisdrank drinken
4844
33
63 58
48
66 5855
0
10
20
30
40
50
60
ASO TSO BSO
Jongens naar opleiding Meisjes naar opleiding
28 2823
37 39
31
47 45 46
0
10
20
30
40
50
60
ASO TSO BSO
HBSC 2002
HBSC 2006
Daling in 2010 t.o.v. 2006 Daling in 2010 t.o.v. 2006
Daling in 2010 t.o.v. 2006 Daling in ASO en TSO
HBSC studie – Universiteit GentHBSC studie – Universiteit Gent
HBSC studie – Universiteit GentHBSC studie – Universiteit Gent
Kan de school een verschil makenin voedingsgewoonten?
Nul-modela Individueel modelb Individueel en school modelc
s20m (SE) p s2
0m (SE) p s20m (SE) p
Weinig variatie in aanbod en regels Lagere school
Fruit 0.043 (0.024) 0.066 n.a. n.a.
Frisdrank 0.065 (0.029) 0.027 n.a. n.a.
Snoep 0.050 (0.027) 0.065 n.a. n.a.
Chips 0.152 (0.071) 0.032 n.a. n.a.
JA, voor frisdrank, snoep en chipsSecondaire schools
Fruit 0.106 (0.024) <0.001 0.025 (0.012) 0.044 n.a.
Frisdrank 0.316 (0.050) <0.001 0.132 (0.026) <0.001 0.056 (0.015) <0.001
Snoep 0.068 (0.017) <0.001 0.053 (0.015) <0.001 0.044 (0.014) 0.001
Chips 0.323 (0.064) <0.001 0.156 (0.041) <0.001 0.075 (0.030) 0.012
n.a. = not applicable; a model including only a constant; b model including a constant and individual level characteristics (gender, SES and grade-education); c model b + school level characteristics (availability, school food rules and AGG SES).
Welke schoolfactoren spelen een rol bij welke voedingsmiddelen?
Frisdranken Snoep Chips
Niet beschikbaar op school 1 (ref cat) 1 (ref cat) 1 (ref cat)
Beschikbaar op school 1.398 (1.111-1.759)*** 0.987 (0.818-1.192) 1.236 (0.873-1.751)
Geen regels 1 (ref cat) 1 (ref cat) 1 (ref cat)
regels 0.824 (0.696-0.974)** 0.938 (0.795-1.106) 0.745 (0.574-0.967)**
geaggregeerde school SES 0.507 (0.375-0.686)*** 0.726 (0.530-0.995)** 0.523 (0.321-0.851)***
**=p<0.01; ***=p<0.001
Conclusie: voedingsbeleid op school
Lagere school: geen grote variatie in beleid
Invloed van de ouders is belangrijker Niet veel verschil in school kenmerken
Secondaire school: belangrijke variatie in beleid voor snoep, frisdranken en chips
beschikbaarheid, regels en sociale achtergrond van de ouders
Vereecken et al (2005) European Journal of Clinical Nutrition
Voeding en TV Doel
Studie van het verband tussen TV kijken en voedingsgewoonten in Europese landen
Variabelen: Uren TV kijken op een weekdag Uren TV kijken op een weekenddag
gemiddeld aantal uren TV kijken
OR (99%CI) van TV kijken op dagelijkse frisdrank
consumptie
OR (99%CI) van TV kijken op
dagelijkse fruit consumptie
Conclusie TV kijken
TV, frisdranken Tijdens het kijken
Als een gevolg van reclame Beide indicatoren van een ongezonde leefstijl
TV, fruit, behalve in CEEC
Misleidende boodschappen Fruit wordt vervangen door geadverteerde producten
Beide indicatoren van een ongezonde leefstijl
Geen verband tussen TV en fruit in CEEC
Verschillen in adverteren andere variabelen (vb. Voedingsgewoonten in gezin, ouderschapsstijlen…)
beïnvloeden de rol van TVVereecken et al (2006). Journal of Public Health Nutrition
Middelengebruik
Ooit gerookt naar leeftijd en geslacht
1418
13 15 127 76 7 7 6 6 4 3
25
33 3632 32
20 181924
30 2824
2015
46
58 5953 53
464341
4954 54 54
42 40
57
68 68 66 66 6558
4954
6367
6458
48
0
10
20
30
40
50
60
70
80
1990 1994 1996 1998 2002 2006 2010
jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14
jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
48
56 56 5552
48
3840
4852 52 51
42
33
51
70 69
6166
60 58
45
5661
64 65
54 52
68 70 7268 68 67
64
5753
65
7572
63
56
30
40
50
60
70
80
1990 1994 1996 1998 2002 2006 2010
jongens ASO meisjes ASO jongens TSOmeisjes TSO jongens BSO meisjes BSO
Ooit gerookt naar geslacht en onderwijsvorm
Dagelijks roken naar leeftijd en geslacht
0 1 1 1 1 0 0 10 0 0 0 0 0 0 0
3 46 6 5 5
2 31
35 5 4 3 3 2
10
2123
26
19 19
11 12
8
12
1720
15
18
10 9
25
3235
31 31 30
25
19
13
17
26
30 2927
19
12
0
5
10
15
20
25
30
35
40
1990 1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14
jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Dagelijks roken naar geslacht en onderwijsvorm
10
20 1916
13 1410
66
1216 16 16
139
3
21
3234
2932
29
201818
15
23
31
22
27
1714
3437
4043 44
4036
31
18 18
27
41 41 40
3027
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
1990 1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens ASO meisjes ASO jongens TSO
meisjes TSO jongens BSO meisjes BSO
Toelating van ouders om thuis te roken, 2006
1
7
16
1
6
12
1
4
6
1
3
5
98
89
79
98
90
82
0% 20% 40% 60% 80% 100%
13-14
15-16
17-18
13-14
15-16
17-18
ja, altijd ja, soms nee, nooit
jongens
meisjes
Roken bij jongeren met astma
• HBSC-data: Vlaanderen, Canada, Denemarken, Finland, Frankrijk en Nederland (9735 15-jarigen)
• 17.9% van de niet-astmatici roken dagelijks – 20.5% van de astmatische jongeren roken dagelijks
OR = 1.26 (p = .003) gecontroleerd voor geslacht, leeftijd en SES ouders (multi-level analyses)
Uit: Smoking in young people with asthma. Hublet A, De Bacquer D, Boyce W, Godeau E, Schmid H, Vereecken C, De Baets F, Maes L. Journal of Public Health doi:10.1093/pubmed/fdm047
Risk factors of daily smoking in the three asthma groups† Symptom free
adolescents (7207)
Wheezing adolescents (1301) Asthmatic adolescents (1262)
OR for daily smoking
OR for daily smoking
OR for daily
smoking
Socio-demographics Gender boy .60*** .89 .97 Age (1 year difference)
1.43* 1.47 1.70
SES low 1.64*** 1.62* 1.39 Medium 1.22 1.55 .79 School variables Academic Achievement below average
1.48** 1.87* 1.63
Do not like school 1.43*** 1.14 1.80** Risk behaviour Drunken more than 4 Times
4.20*** 3.80*** 2.71***
Cannabis used more than 6 times last 12 months
11.22*** 9.94*** 14.08***
Doing less than 2 days physical activity a week
1.64*** 1.55* 1.57*
Psychosocial variables Difficult communication with parents
1.10 .65* .80
Low life satisfaction 1.80*** 2.42*** 2.20** Spend evenings with friends 5 to 7 times a week
3.30*** 2.26*** 3.15***
Smoking environment Smoking parents: one‡
1.84*** 2.33** 2.61**
Both 2.60*** 2.74** 3.02** Smoking peers: more than half‡
6.23*** 7.64*** 4.29***
†
Ooit minimaal 10 keer dronken naar leeftijd en geslacht
1 1 0 0 0 1 00 0 0 0 0 0 02 2 1 1 2 2 20 1 0 0 0 1 1
6 57 7
108
6
1
4
1 2 3 3 2
18 1820 20
25 24
19
3 46 6
8 8
5
0
5
10
15
20
25
30
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens 11- 12 meisjes 11- 12 jongens 13- 14 meisjes 13- 14
jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
ooit min 10 maal dronken naar onderwijsvorm en geslacht
10
4
1011
1311
10
2 23
43
42
1618 17 17
2321
15
3 35 5
8 8
5
19
23 2324
27 27
18
2
6 6 6
98
7
0
5
10
15
20
25
30
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens ASO meisjes ASO jongens TSO
meisjes TSO jongens BSO meisjes BSO
Ooit cannabis gerookt naar leeftijd en geslacht
1518
2226
28
23 22
812
16 16
22
15 15
28
37
4345 46 46
42
14
23
3134
36
31
25
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2010
jongens 15- 16 meisjes 15- 16 jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Ooit cannabis gerookt naar geslacht en onderwijsvorm
22 23
31 3033
29
24
11
16
2226
24
1917
28
35 35
4543
4139
13
20
27 26
35
2824
20
33
38
43 43 4442
9
15
2628
35
3026
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens ASO meisjes ASO jongens TSO
meisjes TSO jongens BSO meisjes BSO
Evolutie cannabisgebruik laatste maand naar leeftijd en geslacht
810
1415
17
11 11
4
7
108
14
65
16
21
2625
2625
24
6
9
1416
17
1210
0
5
10
15
20
25
30
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens 15- 16 meisjes 15- 16
jongens 17- 18 meisjes 17- 18
Evolutie in het gebruik van cannabis gedurende de laatste maand naar
geslacht en onderwijsvorm
1311
19 19 19
1312
4
7
1112 12
76
15
19
22
25 26
2220
6
9
14
10
17
119
10
18
25 2524
2526
4
8
1113
16
1211
0
5
10
15
20
25
30
1994 1996 1998 2000 2002 2006 2010
jongens ASO meisjes ASO jongens TSO
meisjes TSO jongens BSO meisjes BSO
Studie Jongeren en Gezondheid is meer dan een
prevalentie studie
Sociale ongelijkheid en gezondheid – HBSC gegevens
Sociale ongelijkheid in gezondheid
Algemene gezondheid in België en het grootste deel van Europa stijgt.
MAAR ondanks algemene vooruitgang in de volksgezondheid, neemt de sociale ongelijkheid in gezondheid toe.
Sociale gradiënt
Gezondheid neemt gradueel toe met het stijgen op de sociale ladder.
NIET louter kloof tussen de hoogste en de laagste sociale klasse.
Sociale ongelijkheid en gezondheid bij volwassenen
47,56
49,29
51,3352,52
55,03
42
44
46
48
50
52
54
56
No degree Degree elementary
school
Degree lower secondary
school
Degree higher secondary
school
Degree higher education
Life expectancy according to educational level for men (age 25)
Source : Van Oyen et al., 2010 (Health Interview Survey Belgium)
Sociaal kapitaal als beschermende factoren
- Sociale relaties: een vorm van sociaal kapitaal ?
- Sociaal kapitaal in de HBSC studie
- Gezonheidseffecten bij leerlingen
- Bruikbaar op school ?
Sociale relaties: een vorm van sociaal kapitaal ?
Social Capital
Sociale relaties: een vorm van sociaal kapitaal ?
Bourdieu (1986)
Coleman (1988)
Putnam (1993)
Social Capital
Cognitive component
Structural component
Trust
Reciprocity
Networks
Sociaal kapitaal in de HBSC studie
-----
Bourdieu (1986)
Coleman (1988)
Putnam (1993)
Social Capital
Cognitive component
Structural component
Trust
Buurt sociaal kapitaal:
- Mensen zeggen goeiedag en
praten regelmatig op straat
- Het is veilig voor jonge
kinderen om overdag buiten te
spelen
- Je kunt er de mensen
vertrouwen
- Ik kan de buren vragen om
iets voor mij te doen
Sociaal kapitaal in de HBSC studie
Bourdieu (1986)
Coleman (1988)
Putnam (1993)
Social Capital
Cognitive component
Structural component
Networks
Netwerk sociaal kapitaal:
Ben je betrokken in een van
deze organisaties of clubs ?
- Sportclubs
- Vrijwilligerswerk
- Politieke organisatie
- Culturele organisatie
- Religieuze groep
- Jeugdbeweging
Sociaal kapitaal in de HBSC studie: SCHOOL SOCIAAL
KAPITAAL
Bourdieu (1986)
Coleman (1988)
Putnam (1993)
Social Capital
Cognitive component
Structural component
Reciprocity
Sociaal kapitaal in de HBSC studie: SCHOOL SOCIAAL KAPITAAL
HORIZONTAAL school sociaal kapitaal
“De meeste leerlingen van mijn klas zijn vriendelijk en behulpzaam.”
“Mijn klasgenoten aanvaarden me zoals ik ben.”
Sociaal kapitaal in de HBSC studie: SCHOOL SOCIAAL KAPITAAL
VERTICAAL school sociaal kapitaal
“Indien nodig krijg ik extra hulp van de leerkracht.”
“De leerkrachten zijn geïnteresserd in wie ik ben.”
Gezonheidseffecten bij leerlingen
Studieopzet: rookgedrag bij 7926 leerlingen in 167 secundaire scholen (12 –
18j):
- Geen verschil tussen meisjes en jongens
- Oudere adolescenten roken meer
- Leerlingen met een hoge mate van horizontaal
sociaal kapitaal roken meer
- Leerlingen met een hoge mate van verticaal
sociaal kapitaal roken minder
Gezonheidseffecten bij leerlingen
CONCLUSIE:
(i) Schaduwzijde van sociaal kapitaal
(ii)Noodzaak om verschillende componenten van sociaal
te onderscheiden want hun effect op gezondheid is
immers verschillend
(iii) Schoolbeleid kan rekening houden met het gegeven
dat verticale relaties tussen leerkrachten en leerlingen
beschermend kunnen werken voor rookgedrag
