Tuyển Tập Tác Gi»ƒn tập Xa Biển Khoá 13 Sĩ quan Hải quân Nha Trang 10 Xưởng mộc...

i Quân Nha Trang

[Type a quote from the document or the summary of an interesting point. You

can position the text box anywhere in the document. Use the Text Box Tools tab

to change the formatting of the pull quote text box.]

Kh

ẤN H NH NHÂN NG Y HỌP MẶT KỶ NIỆM

50 NĂM V O TRƯỜNG, 1963 -2013

Tuyển Tập 18 Tác Giả

KHOÁ 13 SĨ QUAN HẢI QUÂN NHA TRANG

Tuyển tập Xa Biển Khoá 13 Sĩ quan Hải quân Nha Trang

1

Kh 13 S Qu n Hải Qu n Nh Tr ng Ệ NH Ư NG ƯU

X IỂN

ẤN H NH NHÂN NG Y HỌP MẶT

KỶ NIỆM 50 NĂM V O TRƯỜNG

1963-2013


2

N N Nguy n n

Ph m Ng c Ấn

Ho ng Xuân Bái

Ph m ia h nh

Nguy n Minh c

B i Tiến Ho n

Nguy n V n Tân

Ph m Th nh

N

Nguy n n

Ph m Ng c Ấn

Ho ng Xuân Bái

Ph m ia h nh

Nguy n Minh c

B i Tiến Ho n

Hiến-Liên

B T ng Ma

Nguy n Th Minh Minh

L i T ch Ph c

Nguy n Th V ng T u

Nguy n V n Tân

Ph m Th nh

Vân Thái

B ch Thuận

Trần Thanh To n

Ph m Th B ch-Vân

Xuân V

N

Nguy n V n Tân


3


4

MỤC LỤC

T -Ph m ia h nh--------------------------------------7

T -Vân Thái------------------------------------------9

T i-Ph m Th B ch Vân--------------------------- 18

L k ê ố , C ỉ đư , C o c ắc ă huyện vui ------30

Bu tôi-Vân Thái------------------------------------------------------31

T ư c huyện vui ---------------------------------- 41

T đ P o c -Nguy n n------------------------------- 42

Đ ở đâ ( huyện vui)--------------------------------------------59

c Thơ -Trần Thanh To n-------------------------60

H , Vợ o huyện vui ------------------------------62

N -Xuân V -----------------------------------------63

C Vâ Vâ , Hỏ ẹ: huyện vui -------------------75

N o ong o c đ k a Nguy n Th V ng T u------------------------------------------------76

N ư ă c -Nguy n Minh c------93

C o Thơ -Nguy n Minh c--------------------------115

N ư ư -Nguy n Th Minh Minh--------------------- 116

G W -Nguy n Th Minh Minh-------------------------------126

Gở N ê T T â Thơ -Ho ng Xuân Bái---------134

H ầ ( huyện vui)--------------------------------------------139

T k ê -B ch Thuận-------------------------------140

T v ă o c ư V o

nư c-B i Tiến Ho n----------------------------------------------- 147

Vươ Thơ -Nguy n Minh c--------------------------- 174

V co ố ố kê K 13-Ph m Ng c Ấn-------------175

V o ơ c -Nguy n V n Tân--------------------------------182

V A T Thơ -Nguy n Minh c---------------------------195

Cháu tôi - Ph m ia h nh-------------------------------------- 196

Cố đ ỡ ẹ -Nguy n n-------------------------------------- 205


5

N ê-Ph m Ng c Ấn--------------------------- 215

T Tư Thơ -Ph m Ng c Ấn---------------------------------249

Mộ ê Thơ --Ph m Th nh --------------------------- 250

N c inh-B T ng Ma-------------------------------- 251

T huyện vui)----------------------------------------------- 263

N ư đ ơ ca Thơ -Hi n-Liên-------------------------------- 264

C Đầ S -B i Tiến Ho n-----------------------------------266

C c XHCN huyện vui)------------------------271

Rượ ư Thơ -Ph m Ng c Ấn-------------------------------- 272

Bay tinh theo c âu Nh c -L i T ch Ph c-------------273

T ư S Nh c -L i T ch Ph c-------------------- 274


6

THAY L I T A

ách đây 50 n m, t i Trường Sĩ Quan Hải Quân Nha

Trang, Khóa 13 đã thực hiện cuốn ặc San lpha 13

v sau đó ặc San V o Biển n m 1964.

Sau 37 n m d i trôi qua, nhân ng y h p mặt t i

Houston, Texas n m 2001, với tất cả thiện ch v nhiệt tình,

Khoá 13 đã ấn h nh lần đầu tiên t i Hoa Kỳ ặc San Xa Biển

Hè 2001. Sau đó, c mỗi 2-3 n m, Khoá 13 l i ấn h nh một

ặc San để kỷ niệm ng y h p mặt to n khoá. Tuyển Tập ặc

San Xa Biển 2013 l cuốn th 7 được ấn h nh t i Nam

California, Hoa Kỳ, nhân d p kỷ niệm 50 n m ng y Khoá 13 gia

nhập Trường Sĩ Quan Hải Quân Nha Trang (1963-2013).

Nói tới ặc San Xa Biển l nói tới Khoá 13/SQHQ/NT với

nỗi khắc khoải nhớ thương Biển v Hải Quân sau một thời gian

d i lưu l c nơi đất khách quê người. Vì vậy Tuyển Tập n y g m

nhi u b i viết do ch nh anh em trong Khoá 13 v các phu nhân

đã bỏ rất nhi u thì giờ v công s c viết l i những kỷ niệm với

Khoá 13 v Hải Quân trong 50 n m qua.

Trong 50 n m - từ lpha 13 cho đến uyển ập Xa iển

2013 – chủ trương của ặc San không hề thay đổi: Không đả

phá hay đụng ch m đến bất c cá nhân hoặc đo n thể n o. Tất

cả b i viết đ u được kiểm duyệt chặt chẽ của Ban Biên Tập.

ặc biệt lần phát h nh n y, Tuyển Tập ặc San Xa Biển 2013,

có số trang rất giới h n v chỉ phát h nh trên 100 cuốn, d nh

riêng cho gia đình ệ Nh Dương ưu (Khoá 13/SQHQ/NT) v

để đặc biệt biếu tặng các thân hữu của Khoá 13 m thôi.

Trong suốt nửa thế kỷ, từ ng y v o trường SQHQ/NT, 13

tháng 4 n m 1963 cho đến nay, Khóa 13 luôn luôn biểu dương

tinh thần đo n kết, tương trợ, đ m b c v che chở lẫn nhau, từ

những ng y còn trong quân trường cho đến khi ra đơn v , v

C


7

cho đến ng y hôm nay sau 38 n m lưu l c x người. Tình đo n

kết v tương trợ đó đã được thể hiện qua việc thực hiện Tuyển

Tập ặc San Xa Biển.

Tất cả các b i trong ặc San đ u do những cây viết trong

i ia ình ệ Nh Dương ưu đóng góp. Mặc d Ban Biên

Tập đã kiểm duyệt v thực hiện ặc San với tất cả nhiệt tình,

thì giờ v thiện ch , chắc chắn không sao tránh khỏi sai sót, rất

mong quý v v các b n đ c đón tiếp Tuyển Tập ặc San Xa

Biển 2013 với lòng ưu ái v cởi mở.

P G C í


8

e l e ch là một thành phố biển hiền hò , nằm ở cực bắc

củ Quận m Or nge ounty, liforni , giữ

Huntington e ch và Long e ch Se l e ch c b ặc

t nh: thành phố c b i bể thuộc lo i s ch nhất liforni ; b

b i bể c c u tàu từ c thể nh n thấy ảo t lin ; và, c

thành phố c g n nử d n cư trên 55 tuổi là v trong Se l

Beach có Leisure World t m d ch Th Gi i n Nhàn , một

retirement community,

tức là chung cư cho

những người trên 55

tuổi

Leisuire World (LW)

h yTh Gi i n Nhàn

c g n 7,000 căn nhà và

g n 10,000 d n cư

Nh n h i con số trên, t

thấy là số người già

sống một m nh ở y

chi m g n nử ộng

ồng này làm ủ mọi

cách ể giúp d n cư sống tự lập, vui vẻ và n toàn v i một chi

ph hàng tháng rất phải chăng Ở y bư c r khỏi cử là c

hàng x m chào hỏi, mọi người giúp ỡ và trông chừng cho

nh u theo tinh th n củ làng x m ở quê t iều kiện ể vào

y ở, ngoài số tuổi 55 tối thiểu, các căn nhà phải ược trả bằng

tiền mặt Tùy theo tr giá mỗi căn, tiền trả hàng tháng từ 350$

S

n h i


9

n 550$ Số tiền này gồm tiền thu ất, tiền nư c, rác, các

phương tiện giải tr cho d n cư, ường sá, c ble TV, và bảo tr

từ trong r ngoài nhà

ác căn nhà c nhiều kiểu khác nh u, l n bé khác nh u

căn một t ng, căn h i t ng, căn ở t ng trên, căn ở t ng dư i

ăn bé nhất c 1 phòng ngủ, một phòng tắm, diện t ch ộ 700

squ re feet ăn l n nhất c 3 phòng ngủ, h i phòng tắm, h i

t ng và diện t ch ộ 1,500 squ re feet Giá nhà tùy theo diện

t ch, t nh tr ng, và iểm, từ 65 ngàn n 375 ngàn

LW c 6 c u l c bộ dùng làm nơi sinh ho t công cộng, s n

golf, hồ bơi, thư viện, bưu iện, bệnh xá c xe cứu thương

24 24 , hiệu thuốc t y, s n khấu ngoài trời theo kiểu Hy L p

ác c u l c bộ c phòng họp, phòng i tiệc v i y ủ tiện

nghi, phòng tập thể dục, trung t m chơi b ng bàn, chơi bill rd,

chơi bài, khiêu v , n, m y vá, làm ồ gốm, nữ tr ng, hội họ

v v ổng r vào c bảo vệ ứng kiểm soát 24 24 Người

ngoài muốn vào LW phải c thẻ r vào hoặc ược cư d n gọi

Phòng ảo Vệ cho phép vào

Thư viện củ LW c y ủ sách báo, sách thu trên băng,

trò chơi, videos, blue r ys cho cư d n mượn không mất

tiền

Một iều t người bi t n là LW c h i xưởng mộc v i

y ủ máy m c dụng cụ ể làm các vật dụng thường dùng

Riêng xưởng thứ h i còn thêm máy m c iêu khắc, ch m trổ

Nhờ c xưởng mộc này nhiều người, trong ấy c ông x tôi,

làm ược tủ, bàn và các vật dụng hữu ch trong nhà và cho con

cháu, b n bè nh s y mê nghề mộc như mê gái Ngày nào

không r là nh , vừ làm việc l i vừ c b n tán d c


10

Xưởng mộc lúc nào c ng c một giám th túc trực, vừ lo về n

toàn cho người dùng các máy m c, vừ ch cho họ cách làm n u

họ c n Người giám th còn giúp cư d n sử chữ bàn gh b

hư g y, h y giúp họ làm các vật dụng bằng gỗ

LW là cộng ồng củ những người 55 tuổi trở lên, tuy

nhiên người phối ng u c thể dư i 55 tuổi Th nh thoảng c trẻ

con ch y nhảy trên s n cỏ hoặc ch y uổi các con thỏ on

cháu, b n bè c thể n chơi và ở l i tối 2 tháng

LW là một thành phố nhỏ, trong ấy c ủ mọi sắc d n

n d trắng chi m số, k n là Á ông, N m Mỹ và chư

n 10 người d en Trong nh m Á ông th i Hàn chi m

số, ộ 800 – 1,000 người, thứ nh là Phi, Nhật và Việt N m

ộ 100 người , c cả người T y T ng, Indonesi , Mi n iện

v v LW c ng là một sự ph trộn củ ủ h ng s ng hèn, từ

ông cựu Thượng Ngh S , ương kim Th Trưởng, bác s , kho

học gi , cựu ho hậu, giảng sư i học n những người không

bi t một ti ng nh Tất cả sống hò ồng v i nh u, chư c

một v ch m nào

ối v i người i Hàn, golf là môn chơi củ người qu

tộc, v th họ rủ nh u học ánh golf n êm 9, 10 giờ tối

v n thấy họ miệt mài ở s n dành cho người tập ánh i qu

s n golf thấy người i Hàn chơi nhiều nhất một nh

trư c làm nghề cắt cỏ, t nh t nh mộc m c vui vẻ, nhờ con cái

mu cho căn nhà nhỏ trong LW Thấy m nh quá quen thuộc

v i s n cỏ, nh t m mu ược bộ ồ nghề ánh golf c kỹ, eo

găng t y trắng ngả m u, quật vung v t nh t ánh golf

nhưng mắt l i nh n r ường xem c i quen i qu th giơ t y

chào hello rối r t ánh ược vài tháng thấy môn thể th o này

không dễ như cắt cỏ, nên nh bỏ cuộc chơi, bỏ cả ồ nghề


11

Phải n i b ng bàn là môn thể th o th nh hành nhất trong

LW u l c bộ 6 dành nguyên t ng dư i c sàn gỗ cứng ể 14

bàn một bàn ặt người máy cho hội viên tập dợt ng

bàn ược coi là cách ngăn ngừ bệnh mất tr nh lzheimer

rất hữu hiệu ặc biệt lo i b ng bàn dành cho người c o tuổi

chơi 4 người này là th nh thoảng trò chơi b ngừng l i vi

chẳng i nh iểm hoặc nh m l n cả phiên người ánh hư

bư c t i cử phòng người t nghe những ti ng cười rộn r ,

ti ng reo hò củ những người thắng cuộc Ở bàn b ng bàn

người t k t b n và c ng c thể g y gổ nh u v ăn thu vài quả

b ng, nhưng r ngoài là quên h t giận hờn Người Á ông

rất th ch môn thể th o này, ph n v n nhẹ nhàng, ph n v tiền

mu b ng và vợt tương ối rẻ Người Việt c ng họp thành một

nh m chơi b ng bàn v i nh u, lọt vào ấy là một ông Mỹ già

gốc o Thái ng t là luật sư về hưu, không hiểu s o ông

th n v i nh m Việt N m nhất Tối nào ông c ng em bánh

kẹo vào cho ăn ng luôn kiểm soát vợt củ chúng tôi Vợt

nào c , ông em về dán mặt vợt m i và nhất nh không lấy

tiền hôm chúng tôi mời ông và mấy người b n n ăn cơm

tối, ông em n một kh y chè ậu c cả nư c dừ ể ăn tráng

miệng húng tôi ặt cho ông họ Nguyễn rendon Nguyễn là

một hội viên thường trực củ chúng tôi

LW c ng là nơi c nhiều người v i thể chất khác biệt

nh u, người ngồi xe lăn c người chăm s c y, người dùng

khung tập i w lker , người ch y bộ, chơi thể th o, i xe p,

bơi lội ng ở LW, chúng t thấy ược tinh th n phấn ấu ể

sống ộc lập, khắc phục tuổi già và bệnh tật củ người Mỹ

một ông 80 tuổi, b bệnh b i liệt từ bé nên phải ngồi xe lăn

Vậy mà ông chơi b ng bàn t người ch l i ng ặt một cái

vợt c t y c m dài hơn b nh thường ộ 4 ph n ể c thể v i x


12

ng luôn giắt theo người c y nhặt b ng, nhất nh không

cho người khác nhặt giùm một bà cụ trên 100 tuổi v n

sống một m nh, n xe bus i thăm bác s , chợ bú Một bà cụ

khác, 94 tuổi, v n lái RV lo i xe như cái nhà thu nhỏ hơn b

ngàn dậm ư nh ch em s ng New York chơi vào mù xu n

mỗi năm, rồi l i lái về ụ i 17 l n rồi Không bi t cụ còn

lái ược b o nhiêu chuy n nữ ? Một cụ khác trên 80 tuổi, mắt

y u nên không lái xe ược nữ , ch n y u phải dùng khung tập

i ể i l i Hàng ngày, dù mư h y nắng, cụ i làm các việc

thiện nguyện mấy chục năm ròng không ch u ngh Một cụ ông

trên 90 tuổi, sáng nào c ng r phòng khách, nơi người t n ăn

sáng uống trà, c fé miễn ph , ể ánh àn pi no cho mọi người

giải tr ng Gerry trên 70 tuổi, trư c làm kỹ sư củ oeing,

ông về hưu và dọn vào LW ể hưởng tuổi già Vừ dọn vào

chư ược một năm th ông b ung thư phổi rất nặng ác s

cho bi t ch sống ược vài tháng nữ thôi ng không chấp

nhận bản án tử ấy, và tự t m cách chữ bệnh lấy Việc u tiên

ông bỏ thuốc lá S u ông th y ổi cách ăn uống ng bỏ

th t bò, ch ăn một t th t gà và cá Th y vào , ông ăn rất

nhiều r u, ậu và trái c y Qu n trọng nhất là ông ăn toàn r u

quả hữu cơ org nic chư nấu S u sáu tháng ông không ch t,

trở l i khám bệnh th k t quả là khối ung thư h t Giờ

hơn sáu năm, hàng ngày ông v n r chơi b ng bàn V i những

kinh nghiệm bản th n, ông trở thành giáo sư dậy về môn dinh

dưỡng ở i học l St te Long e ch òn bi t b o tấm

gương củ tuổi già ể chúng t noi theo ác cụ sống ộc lập

như v y v không muốn làm phiền con cháu cụ n i “ y

là m n quà cuối cùng tôi tặng cho chúng”

LW là nơi t thấy ược nhiều cảnh u lòng ách y

mấy năm c một trường hợp gi t người H i vợ chồng già sống

v i nh u, ông chồng là cựu qu n nh n, lo cho vợ bi bệnh mất tr


13

nh rất nặng Một hôm ông i khám bệnh c k t quả là ông b

ung thư n thời kỳ cuối ng về nhà bắn bà vợ rồi qu y súng

bắn m nh Một hôm tôi i gi o cơm trong chương tr nh Me ls

on Wheels t m d ch: Xe gi o thức ăn , thấy một bảng cắm

ngoài vườn trư c một căn nhà như s u: “If my te rs c n build

staircase, I would climb right up to heaven to bring you b ck” –

N u nư c mắt tôi c thể x y ược một c u th ng, tôi sẽ leo

thẳng lên thiên ường ể n nh về ọc xong tôi ng n ngơ

bư c i không ành Trong LW c rất nhiều người già sống

một m nh, không thể tự nấu nư ng, chúng tôi em cơm n cho

họ mỗi ngày Nhiều khi chúng tôi là người duy nhất n n i

chuyện v i họ trong ngày Một nụ cười, một cái nắm t y c ng

sưởi ấm lòng những người già cô ơn ấy hôm tôi b trễ,

ặt xong ph n cơm trên bàn, tôi vội v chào từ biệt à cụ i

theo tôi r n cử , tôi ng c nhiên hỏi cụ xem c quên m n g

không ụ ngượng ngùng n i khe khẽ: “You h ven‟t hugged

me ”- không ôm tôi ấy nhé là l do vợ chồng tôi ti p

tục i gi o cơm dù giá xăng lên c o M y mắn bi t b o, chúng

tôi có cơ hội giúp người và giúp ch nh m nh

Ở LW chúng t thấy ủ mọi lo i xe Xe hơi th c từ

Mercedes, Porsch, convertible sport n những xe xấu x , c kỹ

ch y ỳ ch; c những xe m i tinh c ng như các xe kiểu cổ

Rồi n ủ kiểu xe ch y bằng b nh iện golf c rt ể các cụ

mất bằng lái xe c thể lái trong LW Ở y xe p rất thông

dụng, c ủ lo i xe p: xe c o, xe thấp, xe u n xe nhỏ c

thể gập l i ược mini coll psible ; xe p nằm dành cho

những người u lưng ; xe p b bánh trư c 1, s u 2 bánh,

giữ h i bánh s u là một cái giỏ ựng ồ c hoặc ch mèo ;

còn c cả xe p bốn bánh cho h i người p T c ng không

quên xe RV Tức lo i xe như một cái nhà thu gọn LW c một


14

u l c bộ RV quy tụ ộ 20 hội viên Họ rủ nh u lái i l sk ,

N m Mỹ, New Mexico rất vui

Trong LW, vận tốc tối là 25 miles Vậy mà v n c

nhiều t i n n hôm LW News ăng tin “ single c r

collision”, h r người lái xe m vào c y bên ường, m y là

không i b thương, riêng xe b hư h t c mấy người lái xe

m qu hàng rào, ch y xuống khu kiểm soát l lụt flood

control cụ lái xe n ng tư, nhiều khi quên không nh n

èn ường

LW c ng nổi ti ng là thành phố n toàn duy nhất nơi d n cư

thường quên ng cử b n ngày c ng như b n êm V th

th nh thoảng c người vào nh m nhà Một buổi sáng bảo vệ

gọi tôi, nhờ n văn phòng củ họ thông d ch cho một cụ già


15

người Việt ụ b cảnh sát bắt v sáng r cụ i d o bộ, xong

về nhà tắm rử Nào ngờ cụ vào nh m nhà một bà Mỹ sống

ộc th n à i ngủ quên không kh cử Sáng s m nghe

ti ng người mở nư c trong phòng tắm, bà vội vàng vào xem th

hoảng hốt thấy một cụ già Á ông trong bộ qu n áo củ ông

d m à vội vàng gọi 911 c u cứu ng cụ ược con n

về chơi, cụ không bi t n i ti ng nh, không nh cả tên họ củ

con v con cụ lấy chồng Mỹ và ổi tên Mỹ M i s u, người con

gái n phòng ảo vệ báo cáo bố i l c nên m i t m thấy bố

l n LW

News thông

báo là t lệ tội

ph m trong

LW tăng c o

là v trong

vòng một

tu n mà c

h i vụ trộm

cắp báo cáo

cho cảnh sát

Một cụ thư

là c người ăn

cắp một bánh xe củ cụ

ụ khác thư xe b mất cắp ảnh sát n iều tr th h

r cụ thứ nhất quá già, không ủ sáng suốt nhưng v n òi lái

xe V th con cháu cụ lén tháo bỏ một bánh xe ụ thứ nh

lái xe về, ậu nh m chỗ, sáng hôm s u r nhà ể xe củ m nh th

không thấy xe, tưởng là b mất cắp


16

V i g n bảy ngàn căn nhà, luôn luôn c những người dọn

i nơi khác hoặc r i v nh viễn on cháu củ họ không dùng

n các ồ c trong nhà V th tu n nào, vào ngày thứ năm

và thứ sáu, c ng c bày bán ồ c est te s les y là lúc bà

con náo nức rủ nh u i shopping nhiều m n rất qu giá

như ồng hồ cổ, ồ cổ, tr nh ảnh và nữ tr ng, nhưng c ng c rất

nhiều m n thuộc lo i t m hào v n trượng Nhiều người b

nghiền mu ồ c , mu n nỗi nhà không còn chỗ chứ Th

là l i rủ nh u tổ chức bày bán ồ c Nhiều người dọn từ các

tiểu b ng x về

y Họ n v i

t y không, từ từ họ

mu ủ dồ c

trong nhà, toàn ồ

s ng, ẹp và l i rẻ

nữ

LW ở cách biển

hơn một mile V

th luôn c gi

mát gọi là gi biển

nhẹ oce n breeze Trư c ki tôi bi bệnh d ứng llergy rất

nặng, từ khi dọn về y bệnh từ từ h t Riêng nhà tôi b bệnh

thoái h cột xương sống, phải mổ cách y hơn 10 năm , rồi

l i b u ở ph n thắt lưng ác s cho xe lăn ể dùng cho

ỡ u và n i phải mổ M y nhờ trong LW c nhiều công

viên v i c y cối x nh tươi cùng gi bể trong lành, nh i xe p

mỗi ngày h i ti ng, giờ i l i và sinh ho t b nh thường

húng tôi v n thường n i v i nh u là quy t nh dọn vào

LW là một trong những quy t nh h y nhất trong ời củ

chúng tôi.


17

hạm hị ích-Vân

( ể nhớ những ng y theo ch ng v o nơi gió cát)

Lời gi i thiệu củ n iên Tập

Thiếp Ra Quan Ải l b i viết đầu tay của ch Ph m Th B ch-

Vân – Phu nhân của b n Ph m Ng c Ấn, khóa 13 SQHQ/Nha

Trang. h Bích-Vân đã đóng góp b i n y cho cuốn ặc San

Xa Biển đầu tiên của các cựu SQHQ khóa 13 t i hải ngo i.

Thiếp Ra Quan Ải sau đó đã được đ ng l i liên tiếp trên hầu hết

các đặc san Hải Quân VN H ở hải ngo i v c ng đã được phát

thanh trên nhi u đ i radio tiếng Việt trên các tiểu bang của

Hoa Kỳ.

h B ch-Vân hiện đang h i phục sau cơn tai biến m ch máu

não thập tử nhất sinh. V thể chất, có thể nói l ch đã phục h i

được 85-90% nhưng tr nhớ của ch đã b mất đi rất nhi u.

Xa Biển Tuyển Tập xin đ ng l i b i Thiếp Ra Quan Ải để gởi

đến ch B ch-Vân một lời cảm ơn chân tình với những đóng góp

của ch d nh cho những đặc san của khóa 13 SQHQ/Nha Trang

đã xuất bản, v nhất l để hy v ng gợi l i cho ch t nhi u tr

nhớ sau cơn tai biến ngặt nghèo. ầu mong cho tr nhớ của ch

sớm được phục h i để Xa Biển còn có d p đón nhận những b i

viết của ch cho những số tới.

***

ôi lấy chồng năm 19 tuổi ng học ệ nhất th bỏ ng ng

ể i theo „ti ng gọi củ t nh yêu‟ hồng tôi là một s qu n

Hải qu n, kh 13 nh bắt u tán t nh tôi vào chiều mồng T


18

1 t t năm 1967, tôi vừ bư c s ng tuổi 18 ược 1 ngày Từ khi

quen nh u, cuộc ời tôi c ng bắt u theo cái nổi trôi củ người

thủy thủ Năm 1967, nh ng ở n Thơ th ược lệnh thuyên

chuyển về chi n h m uối năm 1967, nh n một chuy n ngh

b n, chúng tôi làm ám hỏi ám hỏi xong, nh theo tàu công

tác Phú Quốc, rời Sài Gòn ngày 28 t t nh v n h y ù nhắc

mấy c u trong bài thơ „Màu T m Ho Sim‟, ổi i mấy chữ:

Tôi ở đơn v

v ,

ưới nhau

xong l đi

Rồi

ti p t i t t

Mậu Th n,

tôi ở n

Thơ mà

c ng phải

ch y t i

một căn nhà c tường g ch và h m trú n ể t m trú, lòng v n

nơm n p lo cho nh, không bi t nh c b g không? S u này

ngh l i thấy m nh thật là ng ng n, i l i i lo cho người trên

tàu chi n ở ngoài biển khơi, th n m nh th n réo bên t i ngày

êm l i không lo

Ngoài biển, nh v n vi t thư ều cho tôi và ho ch nh ám

cư i vào tháng 10 năm 1968 Tôi c hỏi nh s o gấp vậy v tôi

muốn ể thi cho xong nh l i giở ch m ngôn củ các cụ

xư , l i ổi i mấy chữ:

ưới vợ thì cưới li n tay

hớ để lâu ng y thằng khác nh o vô.


19

ám cư i xong nh l i i Tôi v n ở Sài Gòn v i ông bà

ngo i tôi Những chuy n công tác d i dẵng củ nh làm cho

tôi mõi mòn, tôi xin vào làm thư k ở tò án Sài Gòn uợc t

l u, tôi m ng b u ứ con u lòng nh l i ược lệnh thuyên

chuyển i làm h m trưởng một chi n h m khác, và cứ th , tôi

v n mõi mòn nhưng l n này l i ôm thêm con ể mẹ con cùng

chờ ợi

Mù thu năm 1970, nh ược lệnh ổi về Vùng 2 uyên

Hải ở Nh Tr ng Quê nh ở Nh Tr ng, tôi ngh bụng: „rốt

cuộc rồi m nh c ng về làm d u y‟

Về Nh Tr ng, tôi ngh c lẽ chúng tôi sẽ ược g n nh u vài

năm ở cái thành phố biển thật t nh tứ này, nào ngờ h i ngày s u

anh cho bi t là nh ược ch nh i làm h Huy Trưởng

uyên oàn 21 Tôi không mấy ng c nhiên v bố tôi là s qu n

truyền tin, từ nhỏ tôi i theo bố h t Pleiku, uôn Mê Thuột,

n V ng Tàu, n Thơ Tôi ch hỏi nh uyên oàn 21 ở

u? nh cho bi t uyên oàn 21 là uyên oàn u củ

Vùng 2 uyên Hải, cách Quy Nhơn ộ 60 c y số về ph ắc

- Em c i theo nh ược không?

- nh chư bi t, ể nh r t l u, chu n b chỗ ăn chỗ ở

rồi ư em v i con ra sau.

nh nhận bàn gi o ơn v ngày 10 tháng 10 năm 1970

Tôi nh hoài v là ngày song thập, dễ nh Khoảng nử tháng

s u nh trở về Nh Tr ng ể họp ơn v trưởng hàng tháng

Họp xong nh trở l i ơn v một m nh Tru c khi i nh còn

dặn tôi chu n b , nh sẽ cho người về ư tôi ra Degi trong

vòng vài b tu n nữ egi là cái d nh chỗ nh ồn trú,

nghe l hoắc Trong mấy ngày về họp, nh n i cho tôi bi t

về egi ể tôi chu n b tinh th n, tôi không mấy lo lắng v „ở

u chẳng ược, miễn c nh là ược rồi‟


20

Từ Nh Tr ng t i egi phải qu h i l n ổi xe Theo xe

ò từ Nh Tr ng t i Quy Nhơn, s ng qu xe khác theo quốc lộ

số 1 về ph ắc t i một chỗ c tên là hợ Gồm rồi từ hợ

Gồm i egi bằng xe l m Tôi hoàn toàn trông cậy vào sự sắp

x p củ chú Ngh , người h s qu n nh nhờ về n tôi ho

t i b y giờ, ngồi nh l i cái o n ường xe l m tôi v n cảm

thấy lưng còn u

Xe l m ngừng ở chợ x , tôi ẳm con, chú Ngh xách hộ h i

cái v li, i bộ vào căn cứ G n mù ông ở miền Trung, 6, 7

giờ chiều trời ch ng v ng ổng uyên oàn ng, kéo

rào kẻm g i, chú Ngh kêu người l nh gác mở cổng Tôi nh

loáng thoáng lời chú Ngh „T o n bà trưởng, xe trễ, mày mở

cử lẹ lên‟ L n u tiên tôi nghe h i ti ng „ à Trưởng‟, tôi c

bi t g u, m i 21 tuổi u, vừ bỏ gh nhà trường Tôi bật

cười

Vào căn cứ tắm rử th y qu n áo xong, chúng tôi r dùng

cơm tối chung v i các s qu n trong ơn v àn ăn ược kê

trong phòng làm việc củ nh s qu n ng ngồi chờ, nh

gi i thiệu Tôi thấy các v s qu n c vẻ ng c nhiên h y ng i

ngùng, c lẽ họ không ngờ tôi còn nhỏ quá on tôi ngủ gà

ngủ gật trên gh , tôi c ng thấm mệt s u một ngày nhảy h t xe

này qu xe khác Tôi nh bụng s u bử cơm vào dọn dẹp ồ

c một chút rồi i ngủ

nh dặn tôi:

-Em cứ i ngủ trư c, nh i một vòng căn cứ rồi sẽ về ngủ

s u nh dặn chú Ngh n u c pháo k ch th chú Ngh sẽ

ch y lên n em và con xuống phòng hành qu n

Tôi ngh bụng „làm g mà ghê th , chắc nh muốn hù em chứ

g ?‟

Khoảng 11 giờ êm, tôi vừ ặt lưng xuống, chư k p chợp

mắt th nghe súng nổ Toàn ti ng i bác, nghe g n quá, như sát

bên vách on tôi , thằng hinh kh c thét Tôi rụng rời luống


21

cuống ôm con bò lăn bò càng xuống sàn xi măng n v n ti p

tục nổ Tôi nghe ti ng chú Ngh ập cử :

- à Trưởng, à Trưởng, tụi n pháo, mở cử , mở cử

Tôi lu nh qu nh l t l i kéo then gài cử s u, chú Ngh ập vào

v i c y èn pin, vô vàng ẳm thằng hinh, vừ tr o c y èn pin

cho tôi vừ dặn: „bà ch y theo tôi‟ h n tôi tê d i, té lên té

xuống, l t b t ch y theo, chú Ngh phải ngừng l i mấy l n kéo

tôi dậy Phòng hành qu n ch cách phòng ngủ củ vợ chồng tôi

chừng 30, 40 thư c mà s o tôi thấy như x cả c y số

Rốt cuộc rồi tôi c ng t i ược phòng hành qu n hú Ngh

n i v i tôi: „ à b nh t nh, n pháo trúng ng y trên n c m i sụp

nổi h m này‟ Tôi c c n bi t mấy chuyện u, tôi không

thấy nh ở nên hỏi chú Ngh :

- nh ấy i u rồi?

-Ông Trưởng ng ở chỗ ụ súng cối.

Tôi nào bi t súng cối súng chày g u, lòng rối như tơ vò n

cứ ti p tục nổ nhưng c lẽ thư nh p hơn, không bi t chỗ nh

ng ứng c h m b o cát ể núp không? Thằng hinh n n,

mắt mở th o láo, sợ i ng Thi u Úy n, ch huy ph , tôi

gặp trong bử ăn tối c ng c mặt trong phòng hành qu n, ng

bận rộn liên l c máy c ng cố gắng qu y l i ch tôi:

- ên ki , s u lưng phòng này c cái s p gỗ c nệm, ch cho

cháu qu ngủ ỡ i

Tôi như cái máy, ẳm con qu ngăn h m bên c nh Vừ ặt

con nằm xuống, tôi nghe ti ng nh trên máy truyền tin Tôi

không nh nh n i g , nhưng c n g , ch nghe ược ti ng nh

trong lúc này là tôi thấy ỡ lo rồi

Súng ngừng nổ, tôi nghe ti ng máy liên l c báo cáo liên hồi,

h nh như không c i b thương, rồi tôi nghe ti ng nh vào

phòng hành qu n, n i v i Thi u Úy n:

- nh c liên l c ược v i vùng chư ? Ti ng Thi u Úy n

trả lời:


22

- , Tư Lệnh Ph Vùng ng chờ n i chuyện v i h Huy

Trưởng Tôi nghe nh gọi trên máy, h nh như n i chuyện v i

Vùng H i nh dặn Thi u Úy n cho toán k ch i vòng căn cứ

xem xét thiệt h i, chi n thuyền không ược về cập c u, gọi cho

các chi n thuyền ngoài vùng công tác bi t là gi binh ều b nh

n vô sự, tăng cường các vọng gác, nh ổi qu số 2, nh ổi

qua số 2 ỗng dưng tôi thấy buồn bực vô cùng, nh vào

phòng hành qu n 15 phút, liên l c ủ mọi nơi, n i chuyện

v i mọi người trong phòng hành qu n mà không thèm hỏi t i

tôi v i con một ti ng Tôi m giận ơn giận củ tôi chư k p

bộc phát th nh bư c qu , giọng ù cợt: - Hồi tối, nh c n i

v i em là n u c pháo k ch th chú Ngh n em xuống phòng

hành qu n, em cho là nh „hù‟ em phải không? y giờ em tin

chư ? ở y cứ hể c bà trưởng m i t i là tụi n dàn chào kỹ

lắm,súng i bác bắn vài b chục quả, còn hơn là ti p n Tổng

Thống

ơn giận b y i u mất, tôi cười nh n ồng hồ, g n 1 giờ

sáng Tôi n i v i nh:

-Em mệt qú y giờ về phòng chợp mắt ược một chút

th ỡ quá

-Ừ, ể nh ư em v i con về phòng

nh ẳm hinh trên v i, nắm t y tôi rời khỏi phòng hành

qu n Tôi chợt nh hồi n y nh cứ dặn i dặn l i Thi u Úy n

„nh ổi qu số 2‟ Tôi hỏi nh :

- ổi qu số 2 là cái g vậy nh?

-Th bà số 1 ở y b pháo, phải báo cho bà số 2 h y cho bả

mừng chứ s o

Tôi véo t y nh một cái thật u, nh bật cười giải th ch, v n

giọng ù cợt:

- nh nghi bọn V bắn i bác dàn chào em xong rồi cho

người chui vào tán t nh em nên r lệnh ổi ám hiệu ể c thằng

nào lo ng qu ng là dứt liền, nh ghen mà!


23

- ộ ở y êm nào c ng c súng nổ s o nh?

-Em làm như êm nào c ng c à Trưởng m i t i v i nh

chắc Tôi l i véo t y nh một cái nữ , rõ u

êm u tiên s o i chậm ch p quá Tôi cứ sững sờ, nơm

n p v i ti ng pháo k ch Từ trư c t i n y tôi chư hề nghe

ti ng i bác sát r t như vậy Thằng hinh ngủ s y, nh

ng ngồi ở phòng làm việc, phòng làm việc củ nh ch cách

phòng ngủ c một bức vách, ti ng nh n i chuyện v i các s

qu n tôi nghe ược h t nhưng không ể v tôi quá mệt mõi

Tôi loáng thoáng nghe nh n i v i vào: Em ráng ngủ một chút

i, nh c n phải i một vòng rồi m i về ngủ ược Tôi không

trả lời, lòng buồn rười rượi Tôi ráng t m giấc ngủ mà s o h i

c u thơ tôi ọc ược u l i cứ lởn vởn:

Nơi anh ở mặt trời không m c nữa

hỉ từng đêm ánh đ n r ng chân trời

Không bi t tôi nh c úng không, nhưng c n g ? giờ y, egi

không ch là nơi nh ở mà c ng là nơi tôi ở nữ

Tôi thức dậy khoảng 7 giờ sáng, nh dậy trư c tôi từ l u,

ng uống cà phê v i mấy s qu n trư c hiên Thấy tôi bư c r ,

mấy s qu n gật u chào Thi u Úy Tri t hỏi tôi:

-Tối qu ch ược dàn chào kỹ qú , chắc ch ng c nhiên

lắm?

Tôi cười, trả lời: Tôi sợ muốn ch t luôn mà s o tôi thấy ở

y i c ng coi pháo k ch như giỡn chơi vậy?

Thi u Úy n trả lời tôi: Trời kêu i nấy d , tụi n pháo ều ều,

hơi sức u mà sợ, ch ở y t l u rồi c ng sẽ quen

Tôi cảm thấy n lòng ược một chút

nh n i: Hôm n y ặc biệt c em t n áo, nh mời em v i các

s qu n ăn sáng Ở y c m n hủ ti u m ng heo h m v i ồ

biển rất ặc biệt

- Hủ ti u m ng heo h m? Nghe l quá


24

-Một cái giò heo nấu hủ ti u 7 ngày, ngày u còn c t th t,

t d , qu ngày thứ h i ch còn xương v i m ng, cho thêm mấy

con khô mực vào nấu ti p, t i ngày thứ 7 th xương v i m ng

c ng rục luôn Ngon lắm, em cứ ăn thử sẽ thấy hủ ti u ở y

thuộc lo i sư tổ củ hủ ti u Th nh Xu n ở hợ

Thiệt úng như nh n i, Th nh Xu n c lấy nư c rử bát

nấu hủ ti u chắc c ng không n nỗi dở như vậy, sư tổ thiệt

Vậy mà tôi c ng ăn g n h t tô hủ ti u, kể c ng l

Ăn sáng vừ xong th con tôi c ng vừ thức dậy, không

thấy tôi nên ò kh c, tôi vội vàng cáo lui trở vào phòng, nh n i

vói theo:

-Nư c sôi v i sữ c sẵn trên bàn, em ph cho con, ộ ch n

giờ nh sẽ ư em i một vòng ể „chiêm ngưỡng‟ thắng cảnh ở

y

uổi sáng ở y thật êm ềm êm pháo k ch vừ qu bi n

i u mất, ch còn ể l i vài hố n ngoài b i ất trống ph

n m căn cứ Trời trong vắt không một gợn m y; ph ông, mặt

biển phẳng l , x nh thẳm ứng trư c hiên, chỗ tôi ở nh n r

biển, b i cát trắng ch y dài, x t t nh ẳm con, tôi i theo, lặng

lẽ nghe nh hư ng d n H r chỗ tôi ở, mở cử r ộ 30

thư c là t i phòng hành qu n, nơi tôi núp pháo tối qu , bên trái

ộ 20 thư c là kho n, nhà máy èn; ph t y sát hàng rào kẻm

g i là nhà d n, số mái tr nh lụp xụp, ph bắc là khu gi

binh, lưng dự r m egi

i qu khu gi binh tôi gật u chào Tôi c cảm giác mọi

cặp mắt ổ dồn vào tôi, tôi còn nghe ti ng x m x s u lưng: à

Trưởng này còn nhỏ quá

nh ngừng l i g n một h m núp pháo k ch trư c khu gi

binh, n i v i ám ông ng tụ l i , h nh như ể „coi mắt‟ tôi

-Tôi ư bà x tôi i một vòng ể gi i thiệu v i gi binh, lỡ

c pháo k ch bà ấy ch y lộn h m th ừng c uổi bả r khỏi

h m nghe ả gi binh cùng cười vui vẻ


25

nh ư tôi v i con xuống c u ghe Một chi c ghe ng nổ máy

chờ sẵn hắc là nh dặn trư c nên khi chúng tôi bư c

xuống , ghe tháo d y ch y ng y nh ẳm con vào buồng lái ặt

n ngồi c nh người nh n viên ng lái, thằng nhỏ th ch qú

nhào vô ôm t y lái liền, nh nh n viên ẳm n vào lòng ể cho

cu cậu th hồ ngh ch ngợm v i t y lái

ên ngoài, trên sàn ghe trư c buồng lái c kê h i cái gh dự ,

một cái bàn con, chúng tôi ngồi ngắm trời nư c Mặt m

phẳng lặng, phảng phất chút hơi sương chư k p t n hẳn trong

nắng s m Một nh n viên m ng r cho chúng tôi h i ly trà bốc

kh i Gi nhẹ, hơi se l nh nhưng tôi l i cảm thấy ấm áp, b nh

yên bên nh Tôi hỏi nh:

-M nh lấy ghe i chơi c phải xin phép i không nh?

nh cưòi, giọng ù cợt:

-Ở ơn v này i c ng xin phép nh nh ch cho phép chứ

không xin phép; em ở y t l u rồi sẽ bi t Vợ con l nh tráng

sẽ lên năn n v i bà Trưởng ể xin cho chồng này nọ nh dặn

em trư c là n u c bà nào gặp em ể nhờ cái này cái nọ th em

cứ n i v i họ là vào hỏi thẳng nh chứ em không bi t hiều

n y nh sẽ cho họp ơn v l i ể dặn trư c, bà nào lên òn ẻn v i

em là ch làm khổ chồng bả thôi bà nào bi u m n này m n

ki em tuyệt ối không ược nhận Mấy chuyện này xem r

nhỏ nhặt nhưng nh bi t nhiều ông ơn v trưởng b m ng t i

ti ng v các bà vợ th ch nhận quà bi u xén Thấy nh c vẽ

nghiêm trọng khi n i v i tôi việc này, tôi m u mắn:

- nh ừng lo, em sẽ không nhận quà cáp củ bất cứ i, vả

l i em c c n mấy thứ u, em ch c n c nh

nh cười, b p nhẹ t y tôi

Ghe ch y một vòng qu nh m, nh n i sơ lược về uyên oàn

21 H r y là iểm thứ b , trư c y uyên oàn 21

ng ở cử T m Qu n rồi dời n một hòn ảo nào mà tôi

không nh tên T m Qu n là tên củ quận ở cực bắc t nh nh


26

nh Thực t nh tôi chẳng c n bi t v tr củ T m Qu n nhưng

cái tên T m Qu n gợi lên h nh ảnh trấn thủ lưu ồn, h nh ảnh

người r ải ắc, ải N m Qu n Phải rồi, ải N m Qu n, tôi cười,

n i v i nh:

-Em thấy nh như người i trấn thủ lưu ồn ngày xư

-Th nh ng trấn thủ lưu ồn y chứ còn g nữ , ch hơn

ngày xư là c em i theo chứ không c cái cảnh „thi p trong

khung cử , chàng ngoài ch n m y‟ nữ

Mù mư t i Tôi bi t mư Sài Gòn, mư n Thơ rồi

nhưng em so sánh v i mư miền Trung th không khác g em

ly nư c so sánh v i giòng sông Ở miền Trung h nh như i

c ng bi t c u „ông th mà bà không th , hàng năm c lụt hăm

b tháng mười‟ Khoảng 23 tháng 10, l ch t , mư b o dữ dội,

t m t liên miên, không dứt, nghe ài phát th nh n i gi hơn

100 c y số, căn cứ ch m ngập trong b o táp, mái tôn khu gi

binh tr c inh, lộng gi , rên xi t b n bật nh mặc áo l nh,

d m mư huy ộng mọi người xúc b o cát chuyển lên mái nhà

ể chận cho tôn khỏi b y, mư gi tơi bời mà gi binh l i rất

hăng s y trong công việc bảo vệ„mái ấm‟ này ăn nhà tôi ở

trư c y là tr m qu n thu do T y ể l i, tường g ch rất chắc

chắn nhưng mái ng i mục, mư dột tứ tung, nhất là trong

phòng ngủ, nư c dột thấm xuyên qu mùng, r t ng y xuống mặt

con tôi Nử êm, nh phải lúi húi trải nệm xuống sàn nhà, chỗ

không b dột, căng mùng cho tôi v i con Gi ào ào bên ngoài,

gi r t qu cử ch nh, cử sổ, l nh cắt d

h i ngày h i êm ròng r v n không t nh Tôi thấy nh

lo lắng quá ỗi, m ng cả máy truyền tin về phòng ể liên l c, tôi

muốn s n sẻ v i nh một chút nhưng l i không bi t mở lời

ường như nh ọc ược ngh củ tôi, giải th ch:

-Phòng hành qu n, gi o thông hào ngập nư c h t, nư c m

d ng c o g n muốn tràn vào khu gi binh, ghe phải ch y lên


27

m ể núp gi , n u giờ này V cho ặc công thủy lội nư c tấn

công vào khu gi binh th ổ nợ

-S o th nh thoảng em nghe ti ng súng l n nổ g n quá mà

không thấy i ch y núp h t vậy?

-Không phải pháo k ch u, th nh thoảng nh cho bắn trái

sáng ể cho các ghe trên m nh n thấy nh u, khỏi ụng nh

c ng cho ném lựu n xuống nư c, ph s u khu gi binh ể

phòng ặc công thủy củ Việt ộng Ti ng nổ em nghe là súng

n củ m nh, ừng lo

R ng sáng ngày thứ b h nh như mư nhẹ l i, gi c ng d u b t

i nhiều nhưng l nh thấu xương M i cuối tháng mười t mà

l nh th này, không bi t t i mù ông thực sự sẽ l nh cở nào?

Tôi dậy khá s m, mặc thêm áo ấm, lúi húi un nư c sôi ể nh

tắm cho con nh ng ở ngoài phòng làm việc dặn v i vào: -

Em ừng ph c fé cho nh, nh dặn c u l c bộ ph c fé cho

tất cả nh n viên, t nữ nh xuống uống c fé v i mọi người

Tôi c ng nghe nh dặn Thi u Úy n chi phiên cho ghe về

cập c u uống c fé

Vừ tắm cho con tôi vừ ngh bụng „ s o làm trưởng ơn v

phải lo nhiều thứ qú vậy, pháo k ch, b o tố, biển ộng, biển

êm, gi binh , cả t i c fé cho nh n viên nữ ‟ Ngh th ngh

vậy chứ tôi không hề hỏi nh Tôi nghe n i nhiều bà muốn

dành cái chức ơn v trưởng củ chồng, ể làm chi vậy? Tôi

không bi t, riêng tôi, tôi ch muốn dành chồng tôi r khỏi cái

chức ơn v trưởng này, nh cực khổ qú

Mù hè năm 1971, m i khoảng tháng 5, tháng 6 mà trời

n ng như thiêu iển như sát bên vách mà s o n ng quá Nhiều

hôm gi nồm thổi m nh qú , b i cát bung lên, m t mù Gi hốt

cát v i vào căn cứ, mái tôn cứ rào r t từng hồi, cát như bưng kín

hàng rào kẻm g i, n ng hổi H nh như ngày nào c ng vậy, cứ

khoảng 5 giờ chiều gi nhẹ l i, ôi lúc tôi thoáng ngửi thấy mùi


28

nư c biển ng y ng y, nồng nàn Tôi v n thường dắt con i bộ,

vừ tập cho con i vừ muốn h t thở một chút gi chiều êm ả

Hình như nh p ộ chi n tr nh càng ngày càng gi tăng, thời gi n

nh dành cho tôi v i con càng ngày càng b t i ôi lúc dắt

con i d o, không c nh i bên c nh, tôi cảm thấy cô ơn, l i

v v n so sánh nỗi cô ơn củ m nh v i cái hàng rào kẻm g i

buồn b , trơ trọi, ch u ựng mư gi ki Tôi l i miên m n ngh

t i nh S o nh l i cực khổ quá như vậy? Tôi cứ tưởng i Hải

Qu n sư ng lắm chứ, s o l i phải i t i cái chỗ kh ho h t nổi,

gà gáy h t r hơi này êm nào c ng lo pháo k ch, ặc công

c êm một, h i giờ sáng nh chư ngả lưng, máy truyền tin nh

ể luôn trong phòng, nhiều khi 3, 4 giờ sáng nh thức dậy liên

l c, iều ộng này nọ

Trực thăng áp xuống căn cứ càng ngày càng nhiều, các

ông l n t i thăm liên miên Ti ng trực thăng, ti ng ghe rồ máy

rời b n, ti ng súng n x g n vọng về ngày êm làm n ng

thêm cái không kh chi n tr nh ở y; thêm vào , kh hậu

khắc nghiệt củ miền Trung làm cho tôi càng ngày càng cảm

thấy mệt mõi và bất n „M y mà c nh, ời còn dễ thương‟;

không có anh, tôi t i y làm g ? Không i theo nh chắc không

b o giờ tôi tưởng tượng nỗi m nh c thể ở một nơi khắc nghiệt

như th ; Ở một „hành tinh‟ mà mỗi l n tôi dắt con i chợ là b o

nhiêu người dòm ng , muốn mu vài cái trứng gà cho con ăn

c ng phải dặn trư c cả tu n lễ, chờ gà ẻ và „nể‟ à Trưởng

lắm m i c

nh c h i cái tật Thứ nhất là th ch ù cợt, chuyện g nh

c ng ù ược cả; thứ h i là th ch thi v h , th ch em thơ vào

cuộc sống hàng ngày nh thuộc nhiều thơ, th nh thoảng nh

c ng làm thơ nhưng c lẽ không h y nên không cho tôi ọc, dù

vậy tôi c ng l y cái t nh này chút t Tôi „lỡ‟ thương nh rô ,

thôi th „mấy sông em c ng lội, mấy èo em c ng qu ‟ y

giờ tôi thật sự ẳm con theo nh vào nơi gi cát này, không


29

bi t tôi c chi sẻ v i nh ược một chút nhọc nhằn nào không?

nh v n thường n i v i tôi „ ời l nh thủy kh mà bi t trư c

ược nên n u c d p sống g n nh u th phải c nh u, dù c cực

khổ cách mấy c ng không s o‟

Tôi theo nh r qu n ải, nhọc nhằn, b o táp, hiểm nguy

Nghe th ghê vậy nhưng thật t nh tôi nào c sá g Qu n ải

nào ngăn ược t nh yêu tôi dành cho nh?

Ph m Th B ch-Vân

---------------------------------

huy n vui

LỜI KHUYÊN TỐT

Trong phòng m ch, b mẹ kể lể :

- háu đêm thì tỉnh như sáo v l i hay nói xoen xoét như con

v t, nhưng ban ng y thì c ngủ g ngủ gật, ho như quốc kêu

m a hè, thở khò khè như mèo hen...

Bác sĩ :

- Vậy thì tôi khuyên b nên dẫn cháu đến bác sĩ th y.

HỈ ƯỜN

- Xin lỗi anh, đường n o đi đến nh thương gần nhất ?

- ô chỉ cần nhắm mắt, ch y b ng qua đường l tới thôi

HO HẮ ĂN

Trong phòng m ch, cụ gìa khai bệnh:

- Thưa bác sĩ, d o n y tôi hay b l lẫn , nói trước quên sau!

Bác sĩ :

- Thế thì xin cụ trả ti n trước cho tôi.


30

n h i

u tôi sinh ra và l n lên ở làng T m Qu ng, N m nh

ặc biệt ở t nh N m nh, người t gọi Mẹ là u Vào

n miền N m, ti ng u là trò cười củ bi t b o người,

nhưng tôi v n không thể gọi khác ược Ti ng u là củ riêng

tôi, u là người Mẹ thương yêu củ tôi ối v i tôi, không một

ti ng gọi nào c thể m ng nhiều t nh thương như vậy

u tôi không ẹp, c o chư n một thư c rưỡi Gương mặt

chữ iền, phúc hậu và o n tr ng ặc biệt u c một hàm

răng en nhánh và ều ặn như h t n u v n tự hào là phải

mất cả năm trời m i nhuộm ược en như vậy Kh nhất là

mấy tháng s u khi ư p thuốc vào răng, u phải kiêng ăn, ch

toàn nuốt trửng cơm v i nư c dư chu V th mà răng u

không b ph i màu v c ng không b s u n hơn ch n mươi

tuổi mà u ch mất h i răng cử

Những lúc ch c h i mẹ con, u tôi v n thường kể cho tôi

nghe những chuyện ngày xư ở ngoài ắc iều mà u h y

nhắc d n là các t nh vùng ắc Hà c c u

ngụ ngôn: muốn con h y chữ phải ăn r u

muống làng T m Qu ng u này c

ngh là muốn con học giỏi phải cho n

ăn học ở làng T m Qu ng là v làng

này c cụ ử họ ỗ, tức là ông ngo i tôi,

nổi ti ng văn h y chữ tốt cả miền ắc

Trư c thời th nhiễu nhương, ng về quê

ở n, d y học ể ki m sống Gi nh

nào có con ược nhận làm học trò củ cụ

B


31

Cử T m Qu ng là một iều rất h nh diện diện

hả th mà gi nh bà Ngo i tôi nhất nh bắt cô con gái qu

lấy ng ử à tôi lúc ấy m i 18 tuổi, xinh ep nhất nhà l i

ảm ng, ngo n ngo n à là con gái yêu củ gi nh họ V

thuộc dòng dõi con qu n, giàu c nổi ti ng ở Phượng Tr i t

b o người gấm ghé bà ngo i, nhưng u ố nhất nh bắt bà i

lấy chồng x ụ ố bảo, ông ử T m Qu ng giỏi nhất ắc

Hà, con lấy ông t cho gi nh m nh ược d nh giá và các cháu

trong nhà ược n học à nhất nh không ch u, chê ông già

gấp ôi tuổi, nhà th nh b n, thêm g vợ và c mấy người

con à ngo i tôi c mái t c m y, en mượt v dài chấm ất

ụ ố cho gi nh n tr i t c à Ngo i vào ch n giường và bỏ

i ác nh l n thấy em bi hành ph t khổ sở, th y nh u d n

khuyên lơn em ác ông năn n xin em hy sinh cho tương l i

các cháu ền bù l i, mỗi ông sẽ chi b t gi sản củ m nh cho

em ngày trời mà ông ố v n không ổi , cuối cùng à

phải ch u lấy ông tôi.

ám cư i củ à thật là linh nh oàn thuyền ư d u

còn thêm mấy thuyền chở củ hồi môn, nào là nữ tr ng, t

nhuyễn n giường tủ, chén bát, nồi niêu, thức ăn và một

thuyền y g o th c Về n nhà chồng, năm u t ên à

Ngo i tôi cho x y h i d y nhà m i ng i ỏ làm nhà thờ và chỗ

ở Những năm s u , à từ từ mu mấy chục m u ruộng tốt

nhất làng à cho x y thêm h i d y nhà ể làm phòng d y học

và phòng khách, một d y ể riêng cho các học trò củ ng ăn ở

Việc ăn uống trong nhà th không phải lo v c gi nh bên

Phượng Tr ti p t ều ặn Mù nào thức ấy, cụ ố s i gi

nh n chèo thuyền em thực ph m cho con và rể qu Năm thứ

h i à sinh một bé gái, là u tôi ng tôi n i cho à vui là

con gái u lòng làm ăn mát mẻ Sự thật ng ă c h i người

con tr i nên yên t m về việc nối dõi tông ường Riêng à th


32

viêc sinh con tr i rất qu n trọng N u không, họ hàng làng

nư c l i x m x nào là tiền không mu ược con tr i, nào là ức

mỏng Thấm thoát à về T m Qu ng ược 12 năm, cách

một năm à l i sinh thêm một cô con gái n cô con gái thứ

năm à kh c h t nư c mắt, rồi ch vài ngày s u là à ch t ở

tuổi b mươi Năm ấy u tôi m i lên mười

à mất i nên u tôi c trách nh ệm trông chừng bốn cô em

gái, dù nhà c vú nuôi u kể chuyện cái áo u tiên m y cho

em, cô em chê xấu không ch u mặc, th là b ng tôi mắng cho

một trận H i cụ ố thương con

gái mất s m, th nh thoảng l i cho

thuyền n n các cháu về

Phượng Tr à ố dồn h t t nh

thương vào các cháu côi cút ụ

thương u tôi nhất v u ngo n

ngo n, chăm ch , s ch sẽ l i th ch

học nấu ăn, m y vá Th là bà ố

r công huấn luyện cho cô cháu

gái Mười lăm tuổi, u tôi nấu

những m m cỗ th nh so n ể ng

i khách Nghiễm nhiên u tôi

trở thành người quán xuy n gi

nh h c m nh u tôi làm thức ăn vừ ng, và ch c

m nh u tôi ược ng tin c n gi o t y hòm chi kh u d y

dỗ bốn cô em gái, quán xuy n một i gi nh v i mấy chục

m u ruộng và mấy chục người làm Ngoài việc nấu nư ng cho

ng và khách khứ , trông chừng các tá iền và người giúp việc

trong nhà cho họ làm việc àng hoàng, u c ng ể n việc

họ ược ăn uống y ủ u và các d còn nuôi tằm dệt tơ ủ

ể m y mặc cho cả nhà Tôi còn nh những sàng kén thật to


33

phơi trong nắng Màu trắng tinh v màu vàng ng ả củ các cái

kén s o mà ẹp th

Vào u th kỷ 20 ở vùng quê N m nh, àn bà con gái

không ược i hoc Thời buổi ấy con gái ch lo việc nhà u

tôi có trách nhiêm t nh toán tiền b c, trả công thợ, t nh g o th c

cho v y V th mỗi l n h i ác tôi i học ở t nh về, u l i xin

các nh d y ọc, vi t và d y t nh toán L p học củ u tôi ở

dư i b p v học lén ng tôi hi c tre ược dùng làm bút

và sàn ất làm tập vở V i vốn li ng chữ ngh t ỏi như vậy

mà u tôi l i th ch oc sách báo, theo dõi t nh h nh th gi i

u thuộc nằm lòng truyện Kiều, hinh Phu Ng m, ung Oán

Ng m Khúc và bi t b o c d o tục ngữ Tôi v n chư quên

dọng u ru cháu, các dòng thơ chảy r không tận Khi s ng Mỹ

u còn d y các cháu học ti ng Việt iều u tôi vi t chữ

rất xấu, nguệch ngo c kh ọc V th u không d y các cháu

vi t ược Một hôm tôi i làm về thấy h i à cháu mắt ỏ hoe

Con gái tôi ch y r hỏi Mẹ ơi, s o truyện trẻ con ti ng Viểt

buồn quá vậy Th r h i à cháu ọc quyển “ on Sáo ủ Em

Tôi” củ uyên nh Nhờ c u mà h i con gái củ chúng tôi

n i và vi t ược ti ng Việt trôi chảy ch nh là gi tài qu

báu à ể l i cho h i cháu.

Trở l i chuyện ngày xư khi u còn ở nhà v i ng ngo i

u lo d y dỗ huấn luyện bốn cô em gái nên người ác em l n

lượt i lấy chồng nhưng u nhất nh ở nhà lo cho ố ng tôi

già yêú, kén ăn, l i lắm khách khứ u kể êm nào c ng

thức dậy, nử êm về sáng, i qu mấy d y nhà ể vào phòng

thăm ng Mù n ng th khép b t cử ể tránh cơn gi s m,

mù l nh th cho thêm th n vào lò ể giữ ấm trong phòng ngủ

Viêc i gi nh thật bề bộn ch c m nh u quán xuy n ược

Có l n, u về quê ngo i chơi, m i ược mấy ngày, ng phải


34

cho người gọi về ể giải quy t việc nhà n khi g n mất,

ng nài n u tôi i lấy chồng ể ng yên t m nhắm mắt ng

n i u c o số lắm, phải lấy chồng muộn và l n tuổi hơn nhiều

th m i bền ng n i cung tử tức củ u tốt lắm, nên c con ể

n lo cho khi về già Th là u tôi v ng lời lấy tôi, g vợ,

hơn u 15 tuổi, và c năm người con u r iều kiện phải

ược ở nhà lo cho ng n khi ng qu ời V th tôi ược

sinh r ở làng T m Qu ng, khi ấy u tôi ngoài bốn mươi

ng tôi mất, rồi chi n tr nh, rồi n n i năm 1945, rồi Việt

Minh lộ mặt u tôi bỏ nhả cử ruộng nương theo chồng vào

Nam.

Vào n Sài Gòn, ở chung v i

các người con chồng khôn

l n, u tôi ch là một người àn

bà quê mù nghèo kh Tất cả

ều khác v i làng T m Qu ng

Ở Sài Gòn văn minh, tài nấu

nư ng củ u không c chỗ thi

thố v nhà nghèo quá ch ăn

uống qu ngày Hơn nữ u l i

không bi t cách nấu những m n thông thường củ miền N m

như th t kho nư c dừ , mắm và r u Không tiền, không tài,

u mất cả tự tin và cô ơn, u nể sợ mọi người trong nhà u

ch u ựng nhửng sự khinh miệt, những lời nặng nhẹ u nh

T m Qu ng, nh bà con b n bè qu y quắt những l n b x

vả, u không n i g , ch ôm tôi ngồi trong g c nhà, h i mẹ con

thật im lặng Tự nhiên tôi thấy u m nh ươn ư t, nh n lên th

r là những dòng nư c mắt m th m chảy củ u Tôi còn bé

quá, bi t mẹ m nh u khổ nhưng không bi t làm s o n ủi

Nhưng h nh ảnh này không ph i nh t trong tôi Tôi tự nhủ lòng

phải ền bù cho u, phải làm s o cho không i bắt n t ươc u


35

u ch còn c m nh tôi là niềm vu Vậy mà tôi l i u ốm liên

miên u toàn những bệnh nặng như b n sởi, ậu mù ,

thương hàn Tôi còn nh c êm thức giấc trong ánh èn d u

vàng vọt, c lẽ khuy lắm, tôi thấy u ng nh n m nh lo u

Tôi lăn lộn trong cái n ng khủng khi p, vừ khát nư c, vừ i

Khi u em cho tôi chén nư c cháo lo ng, tôi g t i kh c ngất,

tôi thèm cơm v hơn tháng rồi b bệnh thương hàn nên ch ược

uống nư c cháo lọc thật trong u ôm tôi dỗ dành mà nư c mắt

u chảy dài u hứ sẽ mu búp bê cho tôi Ngày hôm s u u

em về cho tôi một con búp bê to tư ng bằng nhự , sơn màu

sắc lòe loẹt Tôi kh c chê con búp bê xấu, không giống như

con búp bê củ con ch tôi, bi t mở mắt, nhắm mắt và giống như

em bé thật on búp bê mà tôi ch ược nh n chứ không ược

sờ n Tôi u bi t rằng u không c tiền ể mu m n quà ắt

tiền ấy cho tôi

ể t m ường sống, u phải i buôn ậu, bán r u, bán guốc

rồi m i s u s ng ược một sập bán chén bát Ngày ngày u

ội thúng ậu nặng ch u r chợ, nhiều hôm hàng l i ội về

nguyên Nhửng hôm ấy mặt u buồn rười rượi hôm u i

mu hàng về trên xe thổ mộ do ngự kéo, xe gặp t i n n, m y là

u không b thương nặng u l t về n nhà người b m t m,

nằm liệt giường mấy ngày liền u en s m, m ng ch n u

b nư c s nh thấm vào làm ộc, tối nào tôi c ng lấy tăm cậy ất

và mủ r khỏi m ng ch n củ u Vậy mà u không một lời

than vãn.

n dà gi nh tôi mu ược căn nhà nhỏ và dọn r riêng

u tôi quen d n v i ời sống m i H i ch tôi c việc

làm Tài ch nh gi nh ược ổn nh Th là u l i lo những

ngày giỗ v i cả trăm người khách, gồm bà con và b n bè củ


36

tôi ể ủ chỗ ngồi, phải ặt bàn s ng nhà h i bên hàng x m

V i tài nấu ăn và khả năng tổ chức củ u, bữ giỗ nào c ng tốt

ẹp, thức ăn y ủ, ngon lành, mọi người ều vui vẻ tôi

c ng giống như ng ngo i, c rất nhiều b n Khách n nhiều

c lẽ một ph n v những m n ăn ngon và cách ti p i nồng hậu

củ u tôi Nhiều hôm trư nắng ch ng ch ng, nhà ng ăn th

c mấy người b n th n củ tôi n chơi Th là u bỏ chén

cơm ng ăn dở, khoác n n r chợ mu thức ăn h hơn một

ti ng s u c một m m cơm tươm tất

u luôn gọi tôi xuống học làm b p, giúp u lấy xương cá

rô ể nấu c nh r u

ng t, lột cu ể t m

bột rán u không

mu cu lột rồi v

th t cu không còn

ngọt và thơm nữ

một m n tôi nhất nh

không chiụ làm và

c ng không ăn là

m n lươn bung nổi

ti ng củ u Nhà nấu củi vậy mà u tôi giữ nồi niêu sáng

bóng. Qu n áo củ gi nh lúc nào c ng thơm tho, thẳng n p

u d y cho tôi cách chọn r u quả và th t cá, d y cả cách phơi

qu n áo s o cho k n áo: qu n l t phải phơi s u những m n

l n, áy qu y vào trong Mù hè năm tôi mười tuổi, u tôi i

à L t hơn một tháng trông tiệm giùm cho ch tôi vừ m i sinh

con Tôi th y u i chợ nấu ăn cho cả nhà bốn người Khi u

về mọi người ều mừng rỡ tôi khen v i u là tôi i chợ

nấu cơm giỏi lắm, hôm nào c ng c trái c y tráng miệng rất

s ng, còn thức ăn th trư r u muống luộc, chiều r u muống xào

(Sự thật tôi c th y ổi m n luôn Vậy mà chẳng i th n phiền


37

cả, chắc v mọi người ều th ch ăn tráng miệng giống tôi nên ể

tôi ti p tục cắt b t tiền thức ăn i mu trái c y

Khi tôi lên trung học, u luôn nhắc nhở tôi i học thêm

Nhiều hôm về trễ cơm, u ể dành cho một chén cơm v i môt

mi ng th t Tôi vừ ăn vừ tủi th n là u không ối xử công

bằng, v các ch tôi về trễ th u b t ph n thức ăn củ m nh, ể

dành l i một m m cơm riêng Giờ tôi m i hiểu rằng u v n

còn e dè ối v i các con riêng củ chồng u c ng không muốn

tôi b gh nh t v ược chiều chuộng trong khi các nh ch th

mồ côi mẹ những hôm h i mẹ con i thu tiền họ, u mu

cho tôi năm ồng mứt h t sen củ tiệm ảo Hiên s u chợ n

Thành Tôi muốn ăn từ từ ể thưởng thức v ngọt bùi và mùi

thơm củ h t sen, nhưng u bắt tôi ăn nh nh cho h t, l u miệng

cho s ch trư c khi về n nhà Khi ch k tôi i lấy chồng, u

mượn bát họ ể mu nguyên bộ nữ tr ng cho ch làm củ hồi

môn hồng ch phải nhập ng , l i phải nuôi bố mẹ già và con

nhỏ nên nhà túng qu n u r công làm ruốc, kho th t cá ti p t

cho anh ch Mỗi l n nh ch n chơi th nào u c ng dúi cho

t quà h y tiền n giờ ch v n n i u là ồ Tát củ ch Mẹ

mất khi ch m i b tuổi, m y c u yêu thương săn s c ch y

như mẹ ruột

Tuy con một nhưng u không chiều chuộng tôi chút nào.

Nguyên tắc củ u là thương cho roi, cho vọt ái se i u củ

ược dùng ể ánh òn tôi Mỗi l n ánh xong, u bắt tôi

xin lỗi nhưng tôi nhất nh không ch u n i, trong bụng ngh

b ánh òn là ền xong lỗi rồi u tức quá ánh thêm mấy roi

nữ Trận òn u nhất là khi u về n nhà nghe ch người

làm mách là ở nhà tôi bắt n t, mắng nhi c ch ấy Th là u gọi

tôi n, giận n nỗi không k p lấy roi, u tát vào mặt tôi mấy

cái thật m nh làm rát ỏ cả mặt u quát tháo là s o tôi dám


38

khinh thường người nghèo, u n i người t nghèo nhưng c ng

là con người, c ng bi t khổ, bi t buồn như m nh Phải chăng

y là lúc u trút ược những n ức

giữ trong lòng b o l u rồi? H y u

muốn ứ con duy nhất củ m nh

không b o giờ quên ược bài học

nhân ái?

tôi mất i khi tôi m i bắt

u năm ệ nhất S u bốn ch n

ngày củ , tôi xin phép u n

nhà T m ở T m là b n th n nhất củ tôi từ năm ệ thất T m

c ng là con một, mẹ T m cùng tuổi v i u và là hiệu trưởng

trường k o nên u yên t m lắm n giờ tôi v n nh ơn bố

mẹ T m thương yêu ùm bọc tôi trong thời kỳ ấy

Ng y s u khi ậu xong Tú Tài, tôi i khắp Sài Gòn xin việc

làm hỗ nào c công xưởng h y văn phòng là tôi vào hỏi c

c n thư k không người thấy tôi thơ ng y nh giở trò sàm

sỡ, tôi sợ h i bỏ ch y, vừ ch y vừ kh c Tôi nh lời dặn

dò là già quá, không thể lo cho con ăn học thành tài,

nhưng h y cố gắng h t sức m nh ể nên người Tôi hứ v i

sẽ nên người Trong nư c mắt, tôi gọi th m ơi phù

hộ cho con t m việc làm ể nuôi u Tôi thấy m nh cô ơn quá

trong dòng người xuôi ngược chung qu nh

Tôi còn nh nỗi vui mừng củ u khi tôi xin uợc việc làm

thư k ánh máy ở một nhà sản xuất thuốc u ch mong ư c

tôi thành một thư k , rồi c chồng, c con cho yên phận Làm

ược mấy tháng c kinh nghiệm, tôi thi vào US I v lương

c o hơn Từ tôi vừ i làm, vừ i học ở trường Luật Tôi

ch c thể dự các l p học buổi tối ng m y c h i người b n


39

tốt, là Toàn và Tuy t, th y nh u cho mượn bài ghi trong l p, l i

còn ư n tôi i học v tôi không c xe Thật cám ơn h i

người b n qu củ tôi êm nào tôi về n u ngõ thấy u

ứng chờ sẵn, dù cả những êm mư t m t H i u con dắt t y

nh u i vào ngõ tối en và dài thăm thẵm Ăn xong tôi bắt u

học, học n một, h i giờ sáng u thường làm những m n cho

tôi ăn thêm khi học khuy u kiên nh n lột những g n máu li

ti trên c lợn ể hấp v i trứng, rồi kho i t y rán, rồi chè b ngô

v i ậu x nh và n p, rồi những ly cà phê sữ Tôi học th u

ngồi bên c nh qu t muỗi Tôi n i u i ngủ trư c nhưng u

không ch u Nhửng ngày g n thi, c êm tôi học n bốn, năm

giờ sáng u sợ tôi kiệt sức không cho học nữ , năn n không

ược, quát tháo c ng không ược Tôi n i v i u tôi hứ

v i , nhất nh sẽ không bỏ học u làm như vậy ch mất

thêm th giờ củ con, làm con phải học khuy hơn nữ Th là

u ành ch u thu và giận dỗi bỏ i ngủ

L nh lương về tôi ư h t cho u Tiền lương USAID khá

c o, vậy mà u v n t n tiện Ngày T t h i mẹ con không c

mi ng th t gà ể ăn, nhưng thể nào u c ng ư một con gà mái

tơ béo tròn lên làm giỗ ng ngo i Tôi nh c l n u mu con

gà sống thi n về nuôi ể chờ T t em bi u, hàng ngày u út

cho con gà những nắm cơm bé ể cho gà m u béo nh tôi ở

ng y bên c nh, nh là s qu n nên gi nh sống hơi chật vật

Mỗi l n nấu m n g ngon u l i em chi cho bên ấy u

không nh g n những chuyện quá khứ u thương các cháu

con các nh ch như cháu ruột củ m nh Khi cháu l n ỗ vào

Y Kho Thấy cậu sinh viên y kho i xe p c kỹ u thương

quá, cho cháu một xe Hond P Khi các cháu học khuy , u

ph sữ cho các cháu uống lấy sức T nh cảm giữ các nh ch

em tôi trở thành tốt ẹp hơn b o giờ h t ác nh ch bắt u

gọi u là à củ các cháu một cách tr ng trọng


40

u tôi không i chù nhiều, nhưng u sống và làm úng như

lời Phật dậy: Lấy ơn trả oán; Lấy bố th làm niềm n ủi và Lấy

thương yêu làm cứu cánh cho cuộc ời

Bu ơi

_____________________

Chuy n vui

TRƯN ẢNH B

Sau ng y iải phóng ch nh phủ mới khuyến kh ch dân

ch ng trưng ảnh H h Minh trong nh . Ở mi n quê rất nhi u

gia đình thay b n thờ t tiên bằng b n thờ Bác H . Ở cao

nguyên, ảnh H h Minh được phát không cho các gia đình v

bảo phải treo trong nh , nơi trang tr ng nhất.

Một hôm Trưởng ông an Khu vực đi kiểm tra một xóm h o

lánh trong v ng, thấy ảnh Bác treo khắp các hang c ng ng

h m, anh ta rất h i lòng, nhưng r i ng c nhiên đến gặp gi l ng

hỏi:

-Sao l i không treo ảnh Bác trong nh , m treo bên ngo i như

vậy?

i l ng nói:

-Ở đây con c p, con beo nhi u lắm lắm. B con nói phải treo

ảnh bác ở ngo i cho con c p, con beo nó sợ. M thiệt vậy, treo

ba ng y r i. Ba ng y không có con c p, con beo n o dám xuống

đây.


41

Nguy n An

u bi n cố tháng tư năm 1975 h u như tất cả các ồng ội

tôi trong Hải Qu n Việt N m ộng Hò HQVNCH) ều

phải x biển, x tàu th nhưng một l n nử duyên nợ

ư y tôi trở về v i trùng dương s ng nư c ti p nối những

chuy n hải hành dài còn d ng dở mà ch nh tôi c ng không

cưỡng l i ược iển cả con tàu dành giữ một ph n l n ời

sống tôi Nh n d p kỷ niệm 50 năm ngày vào trường S Qu n

Hải Qu n Kh 13 chọn một ề tài về biển ể gợi l i cuộc sống

hải hồ phiêu lưu mà các b n một thời v y vùng thỏ ch ngh

c ng thật hợp cho ặc s n X iển.

Vào khoảng u tháng mười năm 1991 tàu tôi c nhiệm vụ

chở toàn bộ dụng cụ máy m c tr ng b cho một lò iện nguyên

tử mà nư c Pháp bán cho résil n sẽ n là M n us nằm

trên sông Negro màu nư c sông en như tên con sông phụ lưu

củ sông m zone S u nhiều ngày xuyên i T y ương tàu

n élem ể n h i ho tiêu, élem là thủ phủ củ tiểu b ng

P rá, từ y phải

xuyên qu một phụ

lưu nhỏ ể vào

m zone Sở d

phải vào élem v

cử sông M c p

củ m zone

không có hoa tiêu,

chiều s u củ cử

sông c ng h n ch

cho những tàu l n vào m zone dài khoảng 6280 c y số xuất

S


42

phát từ thượng nguồn Pérou và là giòng sông c lưu lượng nư c

m nh nhất th gi i v i 21200 mét khối mỗi gi y Tuy vậy ch

hơn tám trăm hải l là o n ường c thể hải hành cho tàu bè

l n mà thôi y là một chuy n gi ng hành thật vô cùng thú v

và c ng là một cơ hội hi m c tuy vậy khi ọc tài liệu n i về

m zone tôi c ng lo lắng Nguy hiểm v giòng nư c quá m nh

nhiều khúc sông uốn cong do áy sông b th y ổi luôn và

ộ s u không úng như thực t ghi trên hải ồ H i máy o

chiều s u phải xử dụng liên tục, h i ho tiêu c ng lợi dụng

chuy n i n y ể sử chữ l i hải ồ vẽ bằng t y củ họ Nh n

d p n y thuyền trưởng c ng ghi nhận những iểm ặc biệt củ

dòng sông ể làm tài liệu cho h ng n u phải trở l i y Tôi có

cảm tưởng như tàu vừ hải hành mà c ng vừ thăm dò thuỷ

o Nguy hiểm nữ là giòng sông nư c chảy rất m nh khi ổ

r biển c lúc lên n g n mười hải l (1) và hàng trăm th n gỗ

l n trôi gỗ ược các nhà kh i thác cắt và ng m dư i nư c b

sút dây) trên sông nhất là lúc hải hành êm Hàng hoá trên tàu

quá ắt tiền v th tôi và ông thuyền trưởng h u như c mặt

thường trực trên ài ch huy v i ho tiêu Trên tàu c nhiều kỹ

sư và chuyên viên Pháp i theo ể kiểm soát nhiệt ộ củ lò

iện v th trong h m tàu phải gắn thêm hệ thống sưởi ể giữ

nhiệt ộ không b s i biệt nhiều Một c n trục thật ặc biệt ể

xử dụng trong lúc bốc hàng lò nguyên tử , mỗi phút ch h

xuống khoảng h i ph n, rất chậm S u h i ngày làm việc k t

quả thật tốt, mọi người thở phào nhẹ nhõm và ể ăn mừng

thuyền trưởng cho nổ ch mp gnes kh i v Rời M n us

chúng tôi trực ch n cảng Georgetown ể nhận hàng h tránh

em tàu không sur b ll st trở về l i Âu h u rất tốn kém


43

Georgetown vừ là tên củ thủ ô nư c Guy n vừ là thương

cảng duy nhất củ xứ n y Guy n ông T y, ông giáp

Vénézuel ph ông v i Surin me, bên trong ất liền ph N m

giáp v i résil và phiá ắc là N m i T y ương nư c

Guyanes nhỏ bé nằm c nh nh u, trư c y l n lượt là cựu thuộc

cuả nh n y gọi là Guy n , cuả Hoà L n n y là Surin me,

củ Pháp hiện n y là một dép rtement thứ 97, ở y nư c Pháp

c một trung t m không gi n Kourou ph ng vệ tinh trong

chương tr nh ri ne từ hàng chục năm n y rất thành công

Kourou ở g n x ch o v th khi

ph ng vệ tinh i vào quỹ o

nh nh hơn rất c lợi t tốn kém

nhiên liệu hơn Nhiều nư c trên

th gi i trong c Việt N m

nhờ Pháp ph ng vệ tinh ở căn cứ

n y, một nguồn lợi cho nư c

Pháp Guy n ược ộc lập từ

năm 1966, trư c là thuộc

củ nh từ năm 1831, i số

d n gốc người Ấn ộ và Phi h u Trên 50 ph n trăm là d n

nghèo dù rằng nư c c nhiều nguồn lợi thiên nhiên như b uxite,

ường, g o, vàng và kim cương

Tàu n Georgetown vào buổi chiều nên neo trư c thương

cảng trên giòng sông l n Essequibo g n cử biển ổ r N m

i T y ương V là một nư c chậm phát triển thi u phương

tiện trợ giúp vận chuyển trong cảng do chi c tiểu nh La

Providence n y trư c chở ho tiêu lên tàu n y chuyên chở


44

nh n viên i diện củ h ng r gặp chúng tôi ể bàn thảo công

việc trong những ngày t i b n hi c La Providence ôi khi

còn phải làm nhiệm vụ củ một tàu y cho các thương thuyền

nhỏ Tiểu nh dài khoảng bảy mét, bề ng ng ộ g n b mét

tr ng b h i máy 6 71 bốn trăm m lực khá m nh V y là một

thương cảng c ti ng về hải tặc nên trư c khi rời tàu, i diện

h ng c ng thông báo n u b n êm c hải tặc tấn công h y gọi

tiểu nh trên t n số trực và hụ còi, v th tôi c ng yên t m ph n

nào ngh rằng họ c ng lo chu áo, c n thận

ể t m một chút yên t nh s u mấy ngày khá bận rộn và

căng thẳng, tôi r s n s u ể hứng gi mát từ nư c sông lên,

ngắm cảnh vật h i bên giòng sông êm ềm, nh n thủ ô Guy n

buổi chiều sắp tắt nắng ể rồi mơ màng nh về gi nh những

người th n ng ở nơi x xôi y c lẽ là t m tr ng chung cho

những i x nhà l u khi rảnh rỗi thường cảm thấy trống vắng và

nh n người th n thương nhất là vào những lúc hoàng hôn

hi u chi u ra đ ng boong sau

Nhớ v quê mẹ ruột đau ch n chi u .

ỗng từ x b ng dáng chi c La Providence l i xuất hiện,

ti n nh nh về hư ng tàu tôi và ng c nhiên hơn cả trên tàu chở

y các cô gái ứng ngồi chật cả s n s u củ tiểu nh ác cô

ủ lo i màu d , en vàng trắng và l i c ng nhiều, ph n ông

còn trẻ ẹp, ăn mặc theo kiểu mù hè, qu n ngắn, áo thung hoặc

váy c o hở h ng khêu gợi như i số các cô gái củ những

xứ Trung Mỹ mà t thường thấy hi c La Providence ti n l i


45

g n c cập tàu, tôi hỏi thuyền trưởng tiểu nh, tàu nh chở

các cô gái n y làm g , nh t không trả lời trực ti p mà hỏi

tôi h i chục cô gái c ủ không ? Trời ất qủy th n trên tàu từ

ông omm nd nt n nh n viên ch c 18 người thôi ch nội

Thuyền trưởng là ông Steph ny mà tôi c d p i chung nhiều

l n từ khi m i học r trường còn sinh viên i thực tập rồi lên

Lieuten nt, mọi người trong

h ng ặt cho ông cái biệt hiệu là

Vu Louis XVI, v tư ng m o

s ng trọng, giòng họ qu tộc c

người nh làm ức Hồng Y và

l i giống Louis XVI Sở d tôi

n i hơi dài một chút về ông

Stephany vì ông rất m tường

cuộc chi n VN, rất c cảm t nh

v i nh n d n và qu n ội VN H

và lẽ d nhiên ông là người không c cảm t nh ối v i ộng sản

ng và tôi rất hợp về nhiều qu n iểm ch nh tr , kinh t v v v

th ông tin tôi hoàn toàn kể cả khả năng là phụ tá cho ông i t

chắc ông sẽ không b o giờ chấp nhận cho các cô gái n y lên tàu

và tôi c ng ngh vậy, chắc chắn sẽ c nhiều chuyện rắc rối và

một iều qu n trọng hơn cả y là một thương cảng nổi ti ng về

hải tặc do tôi quy t nh không cho chi c L Providence cặp

tàu Nh n gương mặt củ các chàng thủy thủ lộ vẻ bất m n,

chưng hửng ác cô gái Guy n quá ng c nhiên và thất vọng

bởi v dù s o tàu m ng cờ Pháp c ng c ti ng dễ ki m ăn và hào

ho l ch sự hơn những tàu khác Tôi ngh các cô n y không

ki m chác ược g c ng phải trả lệ ph cho các thuỷ thủ củ


46

chi c La Providence, affaires mà Nh n viên củ chi c L

Providence dùng tàu củ thương cảng ể chuyên chở các cô gái,

lấy thù l o ki m thêm chút nh phụ v i ồng lương t ỏi c ng

là thường t nh ở những xứ n y

Nh l i cái thời còn trong HQ/VN H mỗi l n tàu khởi

hành i công tác hoặc trở về Sài Gòn ngh b n khi i ng ng qu

các thương thuyền ng cặp cảng Sài Gòn ều thấy cảnh ghe

thuyền cập c nh tấp nập mu bán, các cô gái leo lên leo xuống

tàu bằng th ng gi y mà không hiểu rõ cho lắm

Trời sắp tối tôi r lệnh quản nội trưởng ặt ống cứu hoả

qu nh boong tàu, mọi èn ph cơ hửu củ tàu ều rọi xuống

nư c h i bên tả hữu h m, tăng cường nh n viên trực êm trên

boong, kéo c u th ng lên và trên ài ch huy tăng cường một S

qu n i c v i tiêu lệnh êm Tuy tàu trống sur b ll st nhưng

v các h m chứ nư c b ll sts ng ngập y nư c biển ể

dằn tàu lúc hải hành v th boong tàu không c o lắm so v i mực

nư c sông c ng ch vài mét thôi rất dễ cho hải tặc tấn công

Vào giờ ăn chiều trời c ng vừ tối, tôi nghe iện thọ i reo củ

S qu n trực từ ài ch huy gọi xuống phòng ăn S qu n, báo c

h i c nô l ti n sát tàu Thuyền trưởng và tôi ch y lẹ lên ài

ch huy và ng c nhiên thấy h i c nô cuả hải tặc ở v tr g n

sát thành tàu òi hụ, các thủy thủ ch y lên boong và xử dụng

vòi nư c m nh jet b ton thẳng vào ng y các c nô hải tặc

cùng lúc tôi gọi máy liên l c v i La Providence, tuyệt nhiên im

lặng vô tuy n, vậy mà hồi chiều i diện h ng n i n u c

chuyện gọi tiểu nh L Providence sẽ ược ti p ứng !


47

ọn hải tặc thật khôn l nh và y kinh nghiệm bi t chọn lự

úng lúc trời vừ tối và giờ ăn chiều nhưng nhờ sự cảnh giác

củ tàu cùng các vòi nư c cứu hoả, c nô hải tặc d ng x tàu,

qu n sát ống nhòm tôi thấy bọn hải tặc chẳng chút n o núng g ,

trên gương mặt còn nở nụ cười Từ cho n hừng ông mọi

sự ều b nh yên và như dự trù ho tiêu lên tàu ể cặp c u

Tàu sẽ chở 10000 tấn g o cho Ostende củ và 2000 tấn

ường vàng khi ch bi n thành ường trắng c thể gắp b l n

cho Londres Qu sự tr o ổi v i i

diện h ng, gi i chức phụ trách bốc dỡ

hàng h và phương tiện cơ hữu củ

thương cảng chúng tôi phỏng nh chắc

phải hơn một tu n lễ m i xong

Thuyền trưởng yêu c u i diện

h ng gửi h i nh n viên c nh gác thường

trực trên tàu ể bảo vệ n ninh , theo

thông lệ một người là ủ Tất cả mọi

d ch vụ từ tiểu nh, diện h ng, nh n

viên c nh gác v v h ng phải trả h t

mọi ph tổn ối v i tôi mỗi l n ghé b n thật vô cùng phức t p

nào phải lo việc giấy tờ, bốc hàng hoá, ề phòng n ninh,

phương thức làm việc s o cho hữu hiệu tránh kéo dài thời gi n

làm thiệt h i cho h ng Phải ti p xúc v i nhiều gi i chức

thương cảng và thôi th ủ h ng người t m mọi cách ể xuống

tàu, ối v i họ c ng là cơ hội ể xin thuốc lá, rượu và những

thứ g c thể bán ược ể ki m thêm cho ồng lương quá nghèo

nàn Là một người Việt N m tôi quá hiểu hoàn cảnh n y hơn


48

những người b n Pháp Những thương cảng như các xứ n y tàu

dự trù phải cho các viên chức trên bờ thuốc lá, rượu và

những g họ xin c th m i hy vọng yên ổn Kênh ào Suez

ược các thủy thủ trên khắp th gi i cho biệt d nh là «kênh ào

M rlboro» v mỗi l n qu về kinh Suez, riêng v i tàu Pháp c ng

phải mất vài chục c y thuốc lá, rượu, e u de cologne, vài thứ

khác v v n u không b kh dễ làm trể oàn hộ tống convoi ,

tàu neo l i chờ còn thiệt h i gấp nhiều l n Tôi ngh c thể tàu

Pháp là n n nh n nhiều nhất trong số các nư c khác Nh hồi

ghé cảng L gos củ Nigéri Phi ch u tàu m nh s o mà nhiều

người lên xuống phiền toái quá trong khi tàu Ng k c nh

ng cử rút c u im lặng i thôi m nh c ng là n n nh n ti p

nối củ những kẻ trư c bày r những việc n y

uổi sáng u tiên ở b n không l u xảy r chuyện phiền

phức rồi, một thủy thủ vừ m i r khỏi cổng củ thương cảng b

tư c o t chi c xe p và mất sợi gi y chuyền vàng, c ng ành

ch u thôi

Nh n nh p ộ và cách làm việc củ họ, tôi và ông thuyền

trưởng quy t nh cho làm êm phụ trội overtime n mười

giờ tối họ m y một tu n m i xong, so v i những thương cảng

l n ở Âu h u số lựơng hàng hoá ch bốc một h i ngày S u

nhiều ngày t i b n mọi sự ều trôi chảy ch còn h i êm nữ tàu

c thể rời b n ể trở l i Âu h u ng như mọi êm s u khi

nh n viên trên bờ làm việc xong, chúng tôi ậy kho ng tàu và

khoá cử c n thận, kéo c u th ng ch còn h i gác d n người

phương c quyền ở l i trên tàu Vào khoảng g n sáng gác d n


49

báo cáo c hải tặc, ược báo ộng tất cả nh n viên ều thức dậy

vào nhiệm sở ề phòng Tôi ch y n kho sơn ph trư c, hỡi

ôi cử b mở và ống khoá b cắt, vào bên trong ư c t nh sơ

qu một số l n thùng sơn x nh trắng 20 l t trong kho sơn không

cánh mà bay.

Theo nh n viên gác d n giải th ch v i tôi khi chuyện

rồi, họ thấy hải tặc lên tàu liền vội báo ộng cho thuyền trưởng

nhưng v ông ng ngủ, nghe pirate, pirate d n ở y n i

ti ng nh và v i cách phát m ông thuyền trưởng trả lời không

có pilot b y giờ và ti p tục ngủ ng n i gà bà nghe v t thật

khổ Tôi ngh nh n viên gác d n c thể thông ồng v i hải tặc

ể gọi tôi khi chuyện x y r rồi hoặc là họ sợ b trả thù khi

xong việc về nhà v th mà ể yên cho bọn hải tặc hành ộng

iều n y tôi chứng ki n và hiểu rõ, khi ở M roc h i gác d n

v tố cáo bọn trốn lậu cl ndestins trên tàu ể trốn i Pháp,

chúng trả thù ánh gác d n máu me y u khi họ h t phiên

trực lên bờ vào sáng s m, tôi băng b săn s c và bảo họ gọi

ảnh sát nhưng họ trả lời giờ n y ảnh sát chư làm việc, th n

ôi !

Sáng s m ngày cuối cùng trư c khi rời b n, mấy chi c tàu

ánh tôm mà những ngày trư c trông c kỷ y r sét ậu ở ph

T y ngoài cảng hôm n y màu sơn x nh trắng m i to nh, ch nh

hiệu là sơn củ tàu tôi Kêu i diện h ng ể ch cho xem và

ch còn bi t kiện củ kho i Tàu bốc hàng xong các h m tàu

ược ậy ể tăng cường sự k n nư c v các ệm c o su joints

củ nấp kho ng tàu p nne ux l u ngày c thể mất b t sự àn


50

hồi n u phải ch u ựng những cột nư c phủ lấp thường trực

nư c sẽ thấm vào các h m hàng h cho nên tôi cho dán tăng

cường các băng keo chống nư c

Một tu n lể ở b n v i nhiều phiền phức, cuối cùng chi c La

Providence ch y t i cập ể ho tiêu lên tàu chu n b khởi hành

Rời Georgetown trong tr ng thái nhẹ nhõm, khác v i lúc rời

M n us cách y g n mười ngày còn ôi chút luy n ti c

M n us y phòng trà c nh c và những quán rượu Ở y bất

cứ chỗ nào c ng c nhảy nh t, những v iệu S ls , Rumb ,

L mb d gợi cảm, h ch ch ph ng khoáng, y các cô gái

trẻ người T y ăn mặc hở h ng khêu gợi mà ch c n mời là họ

n liền Trong các quán b r hoặc v trường c những ch i bi

l n 75cl như bi con cọp ở Sài Gòn trư c y và giá cả ở résil

ối v i chúng tôi thật quá rẻ ược công tác ghé b n củ những

xứ như résil, Trung Mỹ, các ảo vùng r ibes gặp vào mù

lễ hội chẳng i muốn rời

Trở l i Âu h u ,tàu phải

hải hành từ Georgetown lên

ph ắc ảo p Vert h y là

pe Verde tên một quốc gi

gặp gi ngược lizés

lizés là một lo i gi ch

thổi một chiều từ vùng áp suất

c o về vùng áp suất thấp,

thường xuyên qu nh năm h i

bên bờ x ch o củ trái ất, ở ph ắc bán c u gi lizés


51

ông ắc NE và ngược l i ở N m bán c u gi ông N m SE

lizés không ch u ảnh hưởng củ lực oriolis 2 , g n x ch o

lực oriolis h u như tr êt tiêu, không ảnh hưởng sự qu y củ

quả ất v th mà t thấy càng g n x ch o hi m khi c b o tố

Sự di chuyển củ không kh từ vùng áp suất c o về vùng

áp suất thấp t o nên gi , n u sự chênh lệch giử h i vùng áp

suất quá nhiều sẽ g y thành gi m nh hơn Gi c ng ch u ảnh

hưởng củ nhiệt ộ khác nh u giử các vùng và sự qu y củ quả

ất v th gi th y ổi chiều luôn trái v i lizés ch thổi một

chiều Trên th gi i c những nơi gi luôn luôn thổi một chiều

như vùng biển phiá ắc ảo rète tên một hòn ảo l n nhất

trong nh m ảo củ xứ Hy l p, Grèce Trung Hải g n bờ

biển nư c Pháp c gi l nh Tr mont ne T y ắc, Mistr l gi

ắc thổi từ ất liền r biển trong v nh Lion củ Pháp h y gi

mù ông ắc Mousson ở Ấn ộ ương như chúng t thường

nghe .

Tàu chở khá nặng, so v i mức nư c biển boong tàu cách

khoảng ch vài mét Trong hơn b ngày tàu tôi phải ch u liên

tục gi ngược lizés cho n phiá ắc ảo p Vert Những

cơn s ng l n, từng cột nư c liên tục ánh phủ khắp tàu kể cả

ài ch huy, t m qu n sát b h n ch Trên nắp các h m tàu

nư c tràn qu l i l i láng Những cơn s ng ánh m nh làm

con tàu rung chuyển mệt mỏi, ti ng gi r t một thứ m th nh

áng ghét củ những ngày biển ộng, b u trời y m y en v n

v thấp, biển trắng xoá v i những ngọn s ng l n ối v i

những người i biển như chúng tôi dù quá quen thuộc nhưng


52

ôi lúc c ng phải n o lòng H t còn cái cảnh thơ mộng và hiền

hò ẹp ẽ củ biển như những c u thơ cuả chàng Hải qu n si

t nh nào mà một thời tôi rất th ch:

Bây giờ bốn giờ mười l m

Biển Thái Bình Dương hi n hòa

Biển c ng si tình v đa cảm như anh…

Qu khỏi p Vert, s u nhiều ngày tàu t i ngoài khơi

M roc ở y thời ti t khả qu n hơn tuy vậy c ng c s ng ng m

khá l n Từ y chúng tôi phải ổi hư ng xuyên ng ng eo biển

Gibr lt r phiá i T y ương ể rồi ch y dọc lên ph ắc theo

bờ biển ồ ào Nh , T y n Nh và xuyên v nh G scogne v i

hơn b trăm bảy mươi lăm hải l vô vàn kh khăn Kinh nghiệm

nhiều năm i biển tôi bi t chắc kh tránh khỏi cơn b o u mù

vào cuối tháng mười như mọi năm h nh vào thời iểm n y l i

trùng v i lúc trăng tròn thủy triều l n bi t trư c qu tin tức

kh tượng tàu sẽ gặp b o ở bờ biển T y n Nh Tôi còn nh

cách vài năm c ng vào cuối tháng mười một cơn b o v i vận

tốc gi trên h i trăm c y số giờ g y thiệt h i vật chất và nh n

m ng trên nư c Pháp rất nặng nề Và m i y tháng mười năm

2012 b o S ndy tàn phá g y thiệt h i nặng cho vùng v nh

r ibes c ng như New Jersey và New York, Âu h u c ng

ch u hoàn cảnh tương tự tuy nhẹ hơn

L n n y tàu tôi b cơn b o không m nh lắm chúng tôi gọi

là dépression vùng áp suất thấp gi T y ắc khoảng trăm c y

số giờ không áng sợ ối v i tàu nhưng ở y l i c s ng ng m

hư ng T y rất l n v th tàu b lắc ng ng rồi lắc dọc như con


53

vụ Giảm b t máy ể tránh những cột nư c khổng lồ ánh vào

m i tàu, trên boong nư c tràn qu l i h u như không dứt, gi

r t, m y en thấp th nh thoảng kèm theo những cơn mư t m t

vậy mà những con chim mouettes một lo i chim lông trắng c

mỏ ngắn màu vàng v n b y lượn trư c m i tàu không chút n o

núng Những con chim mouettes luôn luôn b y ối diện v i

hư ng gi nh n mouettes b y bi t ch nh xác gi thật hư ng nào

mà không c n t nh toán ồ c trong tàu dù cột chặt một

số v n b rơi r t ổ vỡ on tàu c lúc như b ư lên giữ h i

ngọn s ng rất nguy hiểm c thể làm tàu b g y ng ng Trên

boong tàu các băng dán k n nư c b s ng ánh trôi c lẽ hàng

hoá b vào nư c ng thuyền trưởng quy t nh cho ch y

à la cape, vận tốc phải giảm tối ch ủ bánh lái còn lái ược,

chọn một hư ng tương ối t b lắc nhất Thường khi chọn à la

Cape phải i s ng ngược v n u qu y tàu xuôi s ng vào lúc

rất nguy hiểm c thể tàu b lật ng ng h y theo lối n y ch áp

dụng kh b ảnh hưởng củ b o quá m nh tránh nguy hiểm cho

tàu và hàng hoá Trong trường hợp n y chúng tôi ch y à la

cape ch ể lợi dụng dán l i các băng c o su và sử chữ vài hư

hỏng nhỏ ồng thời tăng cường những biện pháp n ninh hơn và

nhà b p c ng dễ dàng nấu ăn hơn Nh n các thuỷ thủ làm việc

trên boong tôi thật sự lo lắng cho họ dù c những biện pháp

n toàn ể tránh rơi xuống biển S u khi hoàn tất công việc tàu

qu y l i hư ng c ể ti p tục ch u s ng gi

là người hải hành, i mà không h nh diện khi ược d p i

qu h i nơi, p de onne Espér nce còn gọi là p des

Tempêtes m i củ b o tố và p Horn qu nh năm h i nơi n y


54

c s ng to gi l n y nguy hiểm và giòng nư c rất m nh

Nhưng xuyên qu v nh G scogne ngoài khơi củ Pháp và T y

n Nh c ng là nổi lo u sợ h i cho người i biển n

reton, nổi ti ng là cái nôi củ những nhà hải hành Pháp, c

câu nói :

Qui voit Ouessant

Qui voit le sang

ngh i thấy ược Ouess nt Ouess nt c ngọn ph

rất c o tên ré‟ ch nằm trong v nh G scogne phải trải qu

muôn vàn kh khăn nguy hiểm y máu và nư c mắt Thuỷ thủ

Phi rất sợ mỗi khi tàu i qu v nh G scogne mà ti ng nh họ

gọi là isc y uối cùng rồi tàu c ng vào cảng Ostende củ

vào một buổi chiều chủ nhật thật yên t nh ứng trên ài ch

huy nh n mặt nư c sông phẳng lặng, c ho tiêu lo việc hải

hành, h u như không c gi tàu ch y một cách b nh yên, im

lặng, tôi thấy thương cho mọi người và con tàu, giờ y m i h t

b cảnh tr tấn hành h i biển cả quá mênh mông, phi thường

mà tàu tôi l i quá mỏng m nh nhỏ bé như i n i :

O my God !

The sea is so great

and my boat is so small .

iển khi th hiền hoà dễ thương ôi lúc l i quá hung dữ tàn

b o không trừ một i Giờ y tàu ch y trên sông, tôi cảm thấy

thật quá h nh phúc, một thứ h nh phúc thật giản d , thật ơn sơ mà con người t thật sự không dễ cảm nhận ược Vào b n kiểm iểm l i hàng hoá một số g o b ư t trong một

h i kho ng tàu g n ph trư c m i bởi ở v tr n y b nư c t t

nhiều hơn các h m còn l i i t rằng bảo hiểm sẽ bồi thường

cho người thuê tàu ffrêteur nhưng ối v i tôi và ông thuyền


55

trưởng dù s o c ng kh ch u v c trách nhiệm Sáng m i thứ

h i sẽ khởi u cho một buổi sáng v i b o phiền toái ng chờ

ợi hán quá tôi và h i S qu n người Pháp gọi t xi i vào một

quán rượu củ ở g n cảng, vào bên trong quán toàn là Hải

Qu n bởi không x tôi thấy một chi n h m m ng cờ

ng cặp c u Là một cựu S qu n Hải Qu n nên gặp l i những

người b n Hải Qu n dù m ng quốc t ch khác nh u nhưng tôi

cảm thấy như g n g i th n thi t Hỏi h n tán chuyện kể l i cho

nh u nghe những b n bờ ghé qu , ti ng thuỷ tinh cuả những

ly bi cụng nh u chúc sức khoẻ, một b u không kh ồn ào ấm

cúng mà th n t nh cho dù bên ngoài trời ng l nh rét Họ kể

chuyện ghé xứ N Uy vừ qu v i các cô gái N Uy t c vàng dễ

thương và c ng dễ d i n u trong túi c thuốc lá M rlboro, ở N

Uy thu thuốc lá rất c o v th cho M rlboro các cô gái rất

thích.

Người rất tốt, làm việc v i họ rất thoải mái v t nh t nh

dễ ch u xuề xoà khác v i d n Hoà L n nghiêm khắc kh ch u,

người c một ặc t nh hơi kỳ l do người Pháp thường

h y ch riểu người bằng c u chuyện nguời histoire

belge). Câu chuyện như sau: một người Bỉ sau khi ra khỏi

phòng m ch của một bác sĩ: Zut, tôi không còn nhớ r ông đã

nói tôi l apricorne hay Balance, tôi phải trở l i hỏi cho r .

ặp l i bác sĩ ông ta hỏi: h i nãy ông nói tôi apricorne hay

Balance? Bác sĩ trả lời: ancer (ung thư) monsieur, cancer

….. i khái rất nhiều c u chuyện i lo i như vậy về người

Nhưng l n n y v họ ông nên tấn công b ứ tôi trư c ác

nh Fr nç is h y ng o chúng tôi histoire belge b y giờ tôi kể


56

histoire fr nc ise ch nh hiệu, c u chuyện: Hai chàng Jean và

Pierre mới đậu xong t t i, để tưởng thưởng kết quả, cha mẹ

hai ch ng trai Pháp mua vé xe lửa cho qua Luân ôn chơi. Vì

l lần đầu tiên xuất ngo i do đó hai ch ng rất náo n c, lợi dụng

tối đa trong cuộc du l ch nầy. Xe lửa đến Dover hai ch ng lấy

xe ca để ngắm cảnh vật v o m a hè từ Dover cho đến Luân

ôn. Pierre t nh b o d n hơn ch y lên tầng trên với tầm nhìn

bao quát, say sưa ngắm cảnh vật m a hè quá đẹp. Ng i ở bên

trên một l c không thấy Jean lên, Pierre ch y xuống n n nỉ kêu

Jean lên. Bên trên tao thấy cảnh vật r hơn, quá đẹp t i sao

mầy ng i ở đây? N n nỉ cách sao thằng Jean c ng không ch u

lên cuối c ng nó trả lời: lên trên đó tao sợ tai nạn vì không có

tài xế !!! uộc vui nào rồi c ng tàn, chi t y v i các b n Hải

Quân người ể trở l i nhà, chúng tôi thường h y gọi tàu là

nhà s u một ngày dài.

Vi t l i một chuy n hải hành khá ặc biệt n y ph n nào

ể l i dấu ấn trong ời i biển mà tôi cứ tưởng như mơ Nh

ngày nào năm mươi năm về trư c khi còn là một sinh viên

v i b o hoài b o l n l o rồi cuộc chi n tr nh tàn khốc kéo t i

phải x p bút nghiên ể làm tròn nhiệm vụ củ người tr i thời

lo n và tôi chọn Hải Qu n Hồi tôi c ng chư thật sự

h nh dung r biển cả là th nào, họ chăng ch vào những d p hè

cùng các b n học p xe xuống Thuận n g n Hu ể tắm biển,

ngắm các cô gái xinh ẹp củ xứ Hu tắm biển lúc sáng s m v

sợ b en d khi mặt trời lên c o, nh n những chi c thuyền ánh

cá nhỏ bé ng ở ngoài khơi x v i những người ánh cá ng ở

trên mà ngh n sự g n d m o hiểm củ họ Những năm


57

tháng trong Hải Qu n tr ng b cho tôi một số vốn kinh

nghiệm về biển, về nghệ thuật ch huy, hiểu bi t thêm về kỹ

thuật trên các chi n h m v v i họ củ miền N m tháng tư

1975 ập n, một l n nữ nư c Pháp cho tôi cơ hội trở l i

v i biển cả trùng dương và l n n y thật sự ối v i tôi th nào là

mộng hải hồ Tôi i qu không bi t b o nhiêu b n bờ x l ,

ti p xúc ủ h ng người trên khắp năm ch u, hải ảo Từ những

phu khu n vác b n tàu ăn mặc tả tơi củ những xứ nghèo nàn

chậm ti n n những người c v giàu s ng o táp, phong

b , s ng dữ ối v i tôi không còn g x l trái l i mỗi l n s u

m ng l i cho tôi nhiều kinh nghiệm hơn cảm thấy h nh diện

vượt qu kh khăn không còn g cản trở tôi ược nữ uộc

ời i biển c ng d y cho tôi c cái nh n rộng lượng v th

hơn tr ng b cho tôi thêm những hiểu bi t qu giá hơn về kỹ

thuật hiện i củ nghề nghiệp, bi t thêm nhiều d nh x l

cùng những tập tục cuả các d n bản xứ trên th gi i mà tôi

c m y mắn ghé n Thấy h nh phúc gi nh thật qu giá khi

ược g n và bi t tr n qu giữ g n hơn, t nh vợ chồng như sống

l i những ngày u m i quen bi t yêu nh u v i những bức thư

khi x nhà thời internet và téléphone port ble chư c

Không c nghề g mà không c vinh c nhục v th c ng c

những lúc vui, lúc buồn khi phải x vợ con nhất là ng sống

trên một quê hương thứ h i Một người i biển n u không c

người vợ c khả năng tự xo y xở quy t nh ơn ộc chắc chắn

không thể i vào cuộc phiêu lưu m o hiểm như chúng tôi Giờ

y ngồi ngh l i ôi lúc tôi c ng cảm thấy nh biển, nh những

d nh x l i qu , nh con tàu, nh những người b n

ồng hành ám ơn vợ con tôi, những người ch u ựng


58

những năm tháng chi ly chờ ợi, nhiều lúc kh khăn vợ tôi

phải tự phấn ấu ơn ộc ể cho tôi hoàn thành công việc và

to i nguyện cho cái duyên nợ hải hồ M y th y ược n nhận

bởi ất nư c tự do d n chủ h nh ở y con người ược ánh

giá qu khả năng, sức làm việc, i c ng c cơ hội học hỏi và

th m gi ể g p ph n ư ất nư c ti n n giàu m nh, con

người không b quá ph n biệt màu d chủng tộc hoặc khuynh

hư ng ch nh tr Suy người mà ngh n t giá như tôi còn ở l i

trên quê hương ất nư c tôi không bi t ngày n y số phận sẽ i

về u

Tôi thật sự cám ơn nư c Pháp nơi tôi ng sống và h nh

diện là công d n củ ất nư c n nhận m nh

Ngo i ô Paris cuối thu 2012.

1 Một hải l = 1852mét

(2) Coriolis Gaspard 1792–1843 nhà toán học Pháp, ặc biệt

nghiên cứu về lực ly t m

huy n vui

U Ở ÂU

Bác sĩ :

- Ông đau ở đâu, chỉ cho tôi xem!

Khách :

- Tôi đau ở đây, đây, chỗ n y, chỗ n y, n y, chỉ ở đâu c ng đau

hết...

Bác sĩ :

- Như vậy thì ông đau ở ngón tay r i!


59

ài ca tr tình Th n tặng nh Tr n Th nh Tùng

Bánh xe l n bao vòng

Trường đời bao n m tháng

B i ca trữ tình n m xưa

nh không chán,

Vẫn ca từ đáy lòng

N ng cháy tu i thâm niên…!

ời người l hiện thực,

Sao đẹp giấc mơ tiên!

Thời gian

L những bến bờ

Trôi theo dòng chảy

Từ đôi bờ ấy

L t v S i òn

Nỗi nhớ như sóng c n

Tình yêu không bờ bến!

Sáu ng y mong vừa đến,

Sáu ng y tới chờ mong…

D trời đất bão giông

Tháng n m em vẫn đợi!

Sáu mươi n m cuộc đời trôi n i

Những bến bờ ch ng hết bão bùng

Vẫn đón đưa nhau

Ph t giây chờ đợi,

Một c i lòng nặng nghĩa thuỷ chung!

Sáu ng y mong đợi


60

Sáu ng y chờ trông…!

i ng ca anh

Th ng trầm tha thiết

Như thời đang yêu,

Một thời oanh liệt!

Bánh xe l n đ u,

Nắng chi u

nh đón em v

Ngôi biệt thự

Yêu thương!

T ầ T To

Nhà thơ, họ s Tr n Th nh Toàn ược tôi bảo l nh qu Mỹ

năm 1993, hiện cư ngụ t i hic go “ ài c trữ t nh” ch nh là

bài hát “Oui ev nt ieu” ti ng Pháp hoặc “Ngày T n Hôn”

d ch thoát r ti ng Việt mà c s nổi ti ng Th nh L n hát rất

truyền cảm Tôi c nhiều kỷ niệm v i bài hát này

uối tháng 12 năm 1964 khi tr nh diện ơn v m i, Trợ

hi n H m Linh Ki m HQ 226, ng ngh b n t i c u trư c

ộ Tư lệnh Hải qu n, th H m ph , HQ Trung úy Nguyễn

Nguyên Kh 11 n i HQ i úy Nguyễn Qu ng ật, Kh 3

rest, ch th H m ph huấn luyện tôi làm s qu n trực

Trung úy Nguyên bảo tôi n u tôi hát ược một bài c bằng ti ng

Pháp, Trung úy Nguyên sẽ trực th cho tôi trong suốt thời gi n

tàu ngh b n Trung úy Nguyên không ngờ tôi xuất thân từ

trường T bert, chương tr nh Pháp, nên tôi hát “Oui dev nt ieu,

devant les hommes ” Trung úy Nguyên giật m nh, cười rú

lên và cho tôi rời chi n h m về nhà S u tôi thường hát cho


61

bà x tôi nghe ở “cái thuở b n u lưu luy n ấy” Qu Ho Kỳ

tôi hát giúp vui trong các d p Giáng Sinh t i nhà thờ Mỹ, hát

trong các d p họp mặt bỏ túi v i các b n ương ưu 2 Nhưng

trong d p họp kh năm 2011 t i N m li tôi hát bài Áo Lụ

Hà ông nh ỗ ông Thành, Kh 12, n gặp tôi hỏi:

-Tùng S o nh không c bài Oui ev nt ieu? nh hát bài

rất h y mà

Tôi ch m m cười cám ơn Thành nh Thành ơi ài hát

Ngày T n Hôn rất ặc biệt ối v i tôi Tôi không thể hát bài

khi buổi d tiệc g n tàn, qu n khách mệt mỏi Mong nh

thông cảm nhé

r n hanh ng

_________________________

huy n vui

HẾT HY VỌN

n bò rủ nhau đi trốn, Bộ T ng Tham mưu b n kế ho ch:

- Nếu mình thò c ra m thấy tên ch n bò đ ng bên tay trái thì

mình sẽ trốn đi sang phiá tay phải, còn nếu hắn đ ng ph a bên

phải, thì mình sẽ rốn đi bên trái. Rất đơn giản…

Thế l một ch xung phong ra ngo i chu ng để xem xét. Một l c

sau ch l ch b ch trở v lắc đầu bu n bã:

- Kế ho ch hỏng bét! h ng mình không trốn n i đâu, vì thằng

ch n bò không có mặt ở ngo i ấy!

VỢ BẢO

Một nhân viên kh m n m đến ông giám đốc :

- Thưa ông chủ, vợ tôi bắt tôi phải đến xin ông chủ t ng lương.

Ông chủ:

- Tốt, thế thì tôi c ng phải v hỏi l i vợ tôi cái đã.


62

Xu n ũ

n cuối tháng tư năm 1975, s u khi Vùng I Chi n Thuật

thất thủ, tôi c linh cảm m nh b Mỹ bỏ rơi và Sài Gòn sẽ

chẳng mấy chốc lọt vào t y ộng Sản

Tôi suy ngh nhiều n việc m nh th nào c ng phải rời Việt

Nam. Sống th hương mà thi u b n bè th thật buồn, nhất là ối

v i tôi Tôi không th ch hợp v i ời sống gi nh, tôi ch muốn

sống l cà v i b n bè

Những năm tháng cuối cùng ở Nhà è tôi ược m y mắn

làm việc v i Nguyễn Văn Ngh HQ Trung Tá nh t rất

thông cảm v i hoàn cảnh củ tôi nh thường rủ tôi i ăn sáng,

ăn trư và nhất là những buổi tối i nhậu Nhậu xong chúng tôi

về ộ h Huy Liên oàn 1 Tu n Thám H L 1TT , ngủ

chung trong một căn phòng, mỗi thằng trên một chi c giường,

t m t nh n u còn t nh h c một iều khác là cách một êm

Ngh về nhà một l n còn tôi th trăm ph n trăm ở t i ộ h

Huy Trăm ph n trăm này là tự nguyện v nhà củ tôi là ơn v

và ơn v là nhà củ tôi Th nh thoảng khi cùng Ngh về Sài

Gòn, tôi mượn xe jeep củ nh lái về thăm con

húng tôi rất th n nh u nhưng ch ở việc vui chơi thôi Tôi

bi t nh c những hoài b o riêng, c những nh m người riêng

và tôi luôn luôn t nh tách r khỏi những mối qu n hệ

Từ khi nh nhận chức vụ Quận Trưởng Quảng Xuyên th cuộc

sống củ tôi thành tẻ nh t u còn những bữ ăn sáng, ăn trư ,

u còn những buổi nhậu nhẹt.

Ý tưởng rời khỏi Việt N m càng ngày càng ậm nét nhưng

không thể n i v i Ngh ược Tôi ch n i v i vài người chẳng

G


63

h n như Hoàng Xu n ái, người b n cùng kh mà tôi thường

n chơi mỗi khi về Sàigòn Mỗi l n về Sài gòn, ái ở nhà cha

mẹ trên ường Trương Minh Giảng, bên ki ường ối diện v i

nhà mẹ Ph m Gi h nh Gặp ái, tôi n i n việc rời khỏi Việt

Nam và rủ ái xuống Nhà è ở t m ể cùng i ái n i sẽ

không i v t nh cảm gi nh, vợ con

Tôi i ki m Ph n Hữu nh, cháu kêu cụ Tr n Văn

Hương bằng cậu, rủ nh xuống Nhà è nh c ng từ chối

nh r i v i tôi, l do còn phải bảo vệ cụ Hương v cụ m i

ược bàn gi o chức vụ Tổng Thống

Trư c tôi rủ Nguyễn inh khi gi nh và ch mẹ củ

inh ng tá túc t i nhà Tôn Thất Ngh s u khi di tản khỏi Nha

Tr ng inh n i là sẽ không bỏ ch mẹ và ch mẹ inh quy t

nh sẽ ở Sài Gòn làm l i cuộc ời chứ không i u nữ

Ngoài r tôi c ng từng rủ Tr n nh Liệu Kh 11, Liệu

c ng từ chối v c ch mẹ già, vợ và con thơ

Ngày 27 tháng 4 tôi từ Nhà è về Sàigòn Trư c tiên tôi

ghé khu Hồ iểu hánh ể xem con cái củ m nh b y giờ r

s o Khi n nơi gặp người nh vợ, cho bi t các con tôi theo

mẹ r phi trường ể lên phi cơ rời Việt N m nh ấy cho bi t

Peter, một trong những nh em cột chèo củ tôi, nhắn l i là n

giờ phút cuối n u c g xảy r cứ t m cách lên tàu hư ng thẳng

ra ngoài khơi V ng Tàu, sẽ c tàu củ ệ Thất H m ội túc

trực cứu v t Lúc tôi không ể g n tin tức này mà ch

thấy nhẹ nhõm v các con trên ường rời khỏi Việt N m, tôi

sẽ không phải bận t m vào giờ phút ch t

uổi tối, tôi ngủ l i nhà ông chú tức là bố thằng Quỳnh,

ng phục vụ t i Trung T m Hành Qu n ộ Tư Lệnh H m ội

Khi máy b y pháo k ch dinh ộc Lập, tôi hỏi Quỳnh xem c ý

nh rời Việt N m không N cho tôi coi các hải ồ, hải bàn

cùng súng ống và hành tr ng mà n chu n b cho chuy n hải

hành rời khỏi Việt N m Tôi cho n bi t, Nhà è ch c 1 PGM


64

và 3 chi c P F củ ộ Tư Lệnh H m ội và Vùng 3 uyên

Hải tăng phái, không mấy bảo ảm cho cuộc vượt biển xuyên

i dương Tôi muốn n liên l c v i các h m trưởng củ các

tu n dương h m và hộ tống h m ể xem i có nh di tản ể

chu n b k ho ch cùng nh u i trên các chi n h m lo i này

Giờ phút ch t n quy t nh ở l i v chú tôi ng ở trong thời kỳ

cuối cùng củ căn b nh ung thư h ch S u này Quỳnh vượt biên

bằng ường biển và nh cư t i V ncouver, n d

Sáng 28 tôi

lên ường trở

về Nhà è

êm ngủ

t i ộ h

Huy Liên

oàn 1 Tu n

Thám.

Sáng 29 tôi

lên u L c

ộ uống cà

phê, thấy

oàn trực

thăng củ phái oàn Ph Tổng Thống Nguyễn o Kỳ áp

xuống lấy nhiên liệu ể b y i Vùng 4 hi n Thuật Thấy tôi

chào, ông ấy c ng x gi o hỏi tôi c muốn i theo không, tôi

giễu cợt trả lời rằng tôi sợ máy b y h t xăng lắm

Tôi liền thông báo tin này cho Trung Tá Nguyễn Văn

Ngh , lúc này ng làm quận trưởng Quảng Xuyên thuộc ặc

Khu Rừng Sát KRS . Trư c khi nhận làm quận trưởng Quảng

Xuyên nh Ngh c n i v i tôi mặc dù nh ấy sẽ làm quận

trưởng Quảng Xuyên nhưng nh ấy v n ch huy hải qu n vùng

này nên sẽ ch nh tôi làm xử lý thường vụ chức vụ h Huy

Trưởng Liên oàn 1 Tu n Thám HT L 1TT mà không c n


65

i th y th Tôi trả lời là tôi không th ch hợp v i chức vụ

này, lý do tôi không ư i Tá Thanh lúc ng làm h Huy

Trưởng KRS, hơn nữ các s qu n gi ng oàn trưởng các

gi ng oàn trực thuộc ều th m niên hơn tôi nên rất kh ứng

xử S u này Thi u Tá Trung, Kh 11 ược ch nh làm

HT L 1TT th y th nh Ngh

Khi nhận tin tức về oàn trực thăng củ ông Kỳ nh Ngh

có nói sơ qu v i tôi về k ho ch củ Trung Tá Hà Hi u iệp

Kh 10, Trưởng Ty Qu n ảng, sẽ dùng tàu dòng ư các

thương thuyền rời Việt N m i Sing pore Giờ phút ch t k

ho ch này không thành v nh iệp quy t nh ở l i theo tư ng

ương Văn Minh như số các s qu n Kh 10 khác Nghe

u nh iệp s u khi m n tù cải t o b mất t ch trên ường

vượt biển

Trung tá Ngh và i tá ổ Tấn Tinh h u HT KRS

thông báo cho Ph ô ốc Tư Lệnh Hải Qu n hung Tấn ng

về việc ông Kỳ t i Nhà è lấy xăng ể b y i Vùng 4 hi n

Thuật th ược ch th là các lực lượng Hải Quân ở Nhà è hãy

chờ n tối sẽ di tản cùng v i ộ Tư Lệnh HQ và H m ội

Một thời gi n ngắn s u i Úy Trác, h Huy Trưởng ảnh

Sát Nhà è n gặp nh Ngh Xin mở dấu ngoặc ở y, i

Úy Trác là nh em họ v i nh Ngh nh n ể cho h y sẽ

ư tất cả bà con còn l i xuống Nhà è nh Ngh th n v i tôi

rằng giờ phút ch t phải lo tất cả cho người th n thuộc thì làm

s o c thể lo cho nổi Tôi n i b y giờ cứ cho họ xuống ghe hải

thuyền về Quảng Xuyên rồi từ từ t nh S u tôi từ gi ể về l i

H L 1TT lo việc ơn v

Về n H L 1TT tôi tập họp tất cả s qu n, h s qu n

và nh n viên cho bi t nhiệm sở tác chi n trong hoàn cảnh ặc

biệt này Tất cả nh n viên các cấp phải t m cách ch y r c u t u,

xuống bất cứ gi ng nh h y chi n h m nào g n nhất, s u

m i t m cách liên l c v i nh u Kể từ giờ phút này ch c tôi


66

trực ti p ch huy tất cả s qu n và nh n viên L 1TT còn nh

Trung Kh 11, HT L 1TT th luôn luôn sát cánh v i nh

Ngh và i tá ổ Tấn Tinh h u

Tôi mời Thi u Tá Lộc Kh 15 H m Trưởng PGM 615

HT HQ615 lên c u l c bộ uống nư c và bàn chuyện Tôi hỏi

Lộc:

-N u x y r bi n cố, nh t nh i h y ở?

- omm nd nt s o tôi vậy

-T i s o như vậy?

-V vợ tôi là T y l i, chúng tôi ở l i c ng không s o

-Ồ th r vậy, b y giờ tôi n i tôi nhé Tôi sẽ i, nh quy t

nh r s o?

-Tôi c ng i

-Vậy th lát

nữ nh về tàu

tập họp s qu n

và nhân viên,

i muốn ở l i

th nh cho về

phép ể tránh

trở ng i vào

giờ phút ch t

N i chuyện

v i Lộc xong tôi liên l c mời các trung úy thuyền trưởng củ 3

chi c P F thuộc V3DH tăng phái n c u l c bộ gặp tôi Tôi

c ng hỏi các trung úy này như hỏi Thi u tá Lộc ác v này

c ng ều trả lời y như Lộc là comm nd nt s o chúng tôi vậy

Tôi cho họ bi t quy t nh r i củ tôi Một trong các s qu n

n i:

- omm nd nt n i th chúng tôi m i n i Hiện chúng tôi

cho người nhà tập trung ở Phú Xu n Tàu bè chúng tôi chu n

b lương thực và thức uống cho cả tháng lênh ênh trên biển


67

Lát nữ khi lấy lệnh hành qu n xong chúng tôi ghé Phú Xuân

ư người lên rồi lái tàu i tu n. N u c bi n cố g xảy r chúng

tôi rời Việt N m luôn

- ự vào u mà các nh dự t nh như vậy

- h tôi là bồ củ tư ng L n và tư ng L n kêu ch tôi i

Tôi nói:

-Ồ th r th Tôi cho các nh t n số và d nh hiệu củ tôi,

khi nào tôi kêu th nh vào t n số liên l c v i tôi húc các

nh m y mắn

hắc rằng chi ti t này sẽ không phiền g n tư ng L n v

m i y nghe n i “chàng tr i trẻ” 82 tuổi này vừ m i lên xe

ho ở S n Jose, liforni

Tôi tà tà r khỏi H L 1TT, ng ng qu H KRS và

r n con ường ộc nhất gắn liền H KRS, ộ h Huy

Gi ng oàn 22 và 27 Xung Phong t i bờ sông Nhà è T i y

tôi gặp một tài x c ch y l i n i, nh t ng biệt phái lái xe

cho i Tá Lê Qu ng Mỹ, cựu Tư Lệnh Hải Qu n nh t hỏi

tôi có cách g cho i Tá Mỹ vào căn cứ củ gi ng oàn không

Tôi trả lời là trong t nh th này, tôi không c quyền h n g cả

Lúc này tôi bi t nh Ngh và các ch huy trưởng gi ng oàn

ng căng thẳng về việc giữ n ninh căn cứ, làm th nào cho

d n chúng ở bên ngoài không hoảng lo n tràn vào

úng r theo th i quen th tôi mời i Tá Mỹ vào c u

l c bộ uống nư c và thư chuyện Nhưng ph n vì chư ti p xúc

v i v cựu tư lệnh này b o giờ, ph n v không ược trực ti p n i

chuyện, ph n v trong u còn ng suy ngh nhiều vấn ề nên

c u chuyện chấm dứt ở y

Sau này tôi ược bi t i Tá Mỹ và một số tư ng l nh n

Nhà è t m ường di tản b một phen h t hồn v i Úy Trung

Kh 15, h Huy Trưởng Gi ng oàn 22 Xung Phong, dự t nh

phát súng cho các v này ở l i tử thủ M y c i tá S , h

Huy Trưởng ăn ứ Yểm Trợ Ti p Vận Nhà è


68

YTTV N c n thiệp nên các v này m i ược lên một

chi c L M8 ể r i i Tá Mỹ c lẽ rất giận v sự việc này

nên khi n Gu m ông ph o tin v i nh em nhảy dù và người

nhái là i tá ổ Tấn Tinh h u c m ng nhiều vàng và ô l

cất dấu trong v li khi n i Tá h u một phen h t v Trung

Tá Nhảy ù Tr n Ngọc Tr Kh 10 Võ à L t nguyên

Quận Trưởng Quận 1 Sài gòn khi nghe tin ồn này, cật lực

cải ch nh v i nh em nh y dù và người nhái Xin nhắc l i ở y

là i Tá h u và Trung Tá Tr là cánh t y mặt và trái củ Ph

ô ốc hung T n ng khi ông là Tư Lệnh iệt Khu Thủ ô

Một là i tá Thủy Qu n Lục hi n và một là trung tá Nh y ù

y c ng là l do khi Ph ô ốc ng về làm Tư Lệnh Hải

Qu n, i Tá h u về nắm Nhà è, Trung Tá Tr nắm Quận

Nhất

Trên ường về H L 1TT qu c u l c bộ ặc Khu Rừng

Sát tôi thấy c một nh m qu n nh n thuộc khối n ninh KRS

gồm c Thi u Tá Gi ng, Trung Úy iệp ng t m cách i băng

qu căn cứ gi ng oàn bằng bức tường bên hông c u l c bộ

KRS Lúc tôi không ể mấy nhưng s u này ược bi t các

nh ấy cùng nh em KRS t m cách bám sát ph s u nh

Ngh ể về Quảng Xuyên mẹ vợ nh Ngh không thể i

xuống cùng ghe v i gi nh nh Ngh ược v ghe quá ông

áo h i tôi và nh Ngh khi n Gu m phải i khắp các lều ể

t m ki m ông bà nh c b thất l c trong cuộc di tản này

Trời nhá nhem tối, ti ng súng bắt u v ng dội ở bên ki

sông Tôi c m cái xách t y trong chứ cái mền dù, vài trái lựu

n và kh u súng colt leo lên HQ 615 Lúc trung úy h m ph

củ tàu này ng ứng v i một số nh n viên, tuyên bố rằng ất

nư c th nh b nh rồi, không còn phải i u nữ Tôi ch i v i

n i v i Lộc, nh phải c lập trường rõ ràng n u không t y h m

ph này sẽ nắm h t nh n viên th kẹt cứng Lộc im lặng một hồi

rồi n i:


69

-Lúc này comm nd nt h y ể tôi tự giải quy t chuyện củ

tàu tôi

Tôi linh cảm c iềm g bất thường nên n i:

-Anh nh hồi sáng nh hứ v i tôi là nh i nên tôi m i lên

tàu củ nh, tôi không hiểu t i s o b y giờ nh không c quy t

nh dứt khoát

Lộc v n n i:

-Comm nd nt ể tôi lo chuyện củ tàu tôi.

Tôi nói:

-N u vậy h y cho tàu nổ máy và tháo d y ể i tu n

T y h m ph n i:

- y giờ i tu n nguy hiểm lắm

Tôi nói:

- y giờ tôi v n còn ch huy vùng này, nh Lộc cho tàu tắt

èn i tu n như thường lệ, không c g nguy hiểm cả

Th là tàu nổ máy rồi kéo d y tách b n Trong khi tàu i

tu n, tôi theo dõi cuộc di tản củ h m ội HQVN và các thương

thuyền Từ chi c HQ 1 b bất khiển dụng máy iện phải ủi vào

bờ và Ph ề ốc h u chuyển s ng chi c HQ 801 củ nh á

Kh 11 ể ti p tục di tản Rồi nhà văn kiêm nhà báo hu Tử b

40 bắn tử thương trên thương thuyền Việt N m Thương Tín,

rồi HQ i Tá Tr n nh Phú lên ti ng kêu gọi hải qu n ở l i

v v và v v

HQ 615 ch y t i ch y lui một hồi th c một chi c FOM

củ gi ng oàn xung phong ch y cặp vào bên hông Một số s

qu n và nh n viên leo lên, trong số c i Tá ổ Tấn Tinh

h u, cô bồ tức cô ảy con gái tiệm thuốc Võ Văn V n, thằng

Tom, con i Tá h u và một thằng con củ cô ảy cùng tài x

củ i Tá h u, Thi u Tá Trung Kh 11 HT L 1TT, Thi u

Tá hắc Kh 12 S Qu n n Ninh iệt Khu Thủ ô cùng cô

em vợ củ nh Thủy Kh 12


70

Tôi ng ti p tục theo dõi cuộc di tản củ h m ội th c ti ng

củ h Huy Trưởng H m ội 3 HT H 3 n i muốn liên l c

v i h m trưởng HQ 615 Thi u Tá Lộc lên ti ng, ược bi t giờ

phút ch t HT H 3 không ư gi nh Thi u Tá Lộc i ược

Lộc trả lời vắn tắt cám ơn và cho bi t sẽ ở l i

y giờ tôi m i bi t t i s o Lộc không c quy t nh dứt

khoát r i Tôi n i v i Lộc rằng v Lộc hứ r i nên tôi m i

lên tàu này, b y giờ Lộc phải ể tôi ch huy phòng truyền tin

cho t i khi tôi lên một chi n h m khác Tôi c ng n i v i Lộc là

tôi hứ sẽ n Quảng Xuyên n Trung Tá Ngh Lộc OK

i Quảng Xuyên nhưng g n t i Quảng Xuyên th Lộc n i v i tôi

là Lộc không thể ể Trung Tá Ngh lên ược Tôi ngh Lộc sợ

n u Ngh lên th sẽ r lệnh bắt hắn lái tàu i di tản

Tôi t m cách liên l c v i nh Ngh nhưng ch liên l c ược

v i i úy Sinh Kh 16 là Ch Huy Trưởng Duyên oàn 11

tăng phái cho Quảng Xuyên. Tôi nói Sinh t m cách liên l c v i

Trung Tá Ngh , cho bi t tôi không thể cho tàu n nh ược và

nhắn nh cứ ư thuyền ch y r cử biển và t m cách lên bất cứ

chi n h m nào Trong cách n i chuyện hôm h nh như Sinh

không mấy sốt sắng, không rõ v s o, n b y giờ tôi v n chư

phối kiểm Ở y c ng xin mở ngoặc, Duyên oàn 11 củ Sinh

là duyên oàn ư ghe vào b i ể cứu Ph ề ốc Hồ Văn

Kỳ Tho i cùng một số tư ng l nh phải bỏ ch y trong rừng

khi à Nẵng thất thủ Trong số những người ược cứu này c

Trung Tá V á Tr ch Kh 11.

Trong khi theo dõi cuộc di tản tôi ể n chi c HQ 600

kêu cứu liên tục suốt từ khi rời Hải Qu n ông Xưởng

HQ X hi c này ch c một máy và không c h m trưởng

Tôi ngh ch c chi c này m i cứu ược mình nên tôi lên máy

n i h y n cặp vào tôi và tôi sẽ ư n nơi n toàn Th là HQ

600 cặp vào, tôi r lệnh cho những i muốn i th qu HQ 600

còn i không muốn i th ở l i HQ 615 Tôi không hiểu s o lúc


71

tôi sáng suốt vô cùng Tôi nhận r ng y Thượng S Hùng là

cơ kh trưởng mà tôi từng gặp ở nhà Thi u Tá Nguyễn n

Kh 13 khi n còn là h m trưởng chi c này Tôi nhận r

Trung Úy ng h m ph chi c này là cháu củ Thi u Tá t

Kh 14 Tôi c ng nh r là Thi u Tá Trung Kh 11 trư c y

là H m Trưởng HQ 600 Tôi ề ngh Thi u Tá Trung làm h m

trưởng ch huy HQ 600 trên ường di tản Tôi hỏi thăm Thượng

S Hùng và ược bi t vợ và 6 ứ con củ nh t còn kẹt l i,

Trung Úy ng m i từ gi ng oàn ổi về chư từng lái tàu Tôi

n ủi Thượng S Hùng về việc kẹt gi nh và thuy t phục nh

t theo tàu di tản S u tôi n i h m ph làm d nh sách s

qu n, h s qu n và nh n viên tr o cho Thi u Tá Trung ể chi

c lái tàu

Th là i Tá h u, Thi u Tá Trung và Thi u Tá hắc chi

nh u các phòng ngủ củ h m trưởng và s qu n òn tôi, tự lột

lon xuống phòng thủy thủ ể ngủ Nhưng trằn trọc m i không

ngủ ược, tôi lên ài ch huy, nh n th xung qu nh xong hỏi

s qu n ương phiên:

-Tàu ng ở u?

- không bi t

-Làm sao lái?

Thi u Úy ương phiên ch vào thủy thủ ng c m bánh lái

tàu và n i:

- thư n lái

Tôi hỏi anh thủy thủ làm s o lái Anh ta trả lời cứ giữ sông mà

lái.

Th này th nguy rồi v tàu vừ qu khỏi Les Qu tre r s,

phải ép vào bên phải, lấy èn n Giờ làm chu n, s u m i

lái r cử biển V ng Tàu, n u cứ ch y giữ sông là mắc c n

Tôi bảo thi u úy ương phiên gọi h m ph và cơ kh trưởng lên

gặp tôi Khi Trung Úy ng và Thượng S Hùng lên tôi r lệnh,

kể từ gi y phút này tôi ch huy HQ 600, Trung Úy ng i ngủ


72

lấy sức, khi r n cử biển V ng Tàu tôi sẽ gọi dậy, lái tàu trực

ch ôn Sơn, thượng s Hùng giúp tôi xem xét nh n viên cơ kh

ể bảo ảm không c g trục trặc khi tôi lái tàu r cử biển

Trời g n sáng, tàu r n cử biển V ng T u, tôi thấy chi c HQ

601 ng qu y u hư ng về Sàigòn ứng trên ài ch huy tôi

thấy i Úy hánh, h m trưởng, dơ t y chào tôi Tôi hỏi t i s o

qu y về, hánh trả lời v b ở l i nên qu y về Tôi chúc hánh

ở l i m y mắn ng mở ngoặc ở y, i Úy hánh tốt nghiệp

trường Võ Quốc Gi à L t tôi không nh kh mấy là con

tr i củ ề ốc Tr n Văn hơn cựu Tư Lệnh Hải Qu n Việt

N m Lúc r trường hánh t nh nguyện i Thủy Qu n Lục

hi n, s u này ổi về Hải Qu n ược i học kh ặc biệt ể

trở thành s qu n ch huy trong qu n chủng Hải Qu n hánh về

hải qu n lúc còn là thi u úy, ược thuyên chuyển về Gi ng

oàn 24 Xung Phong G 24XP ở nh ương Khi hánh t i

tr nh diện phòng nh n viên Vùng 3 Sông Ngòi V3SN , tôi kêu

căn cứ chu n b một xe 4x4 sẵn sàng ư hánh về ộ h Huy

G 24XP ở nh ương Nhưng tư lệnh ph vùng gọi tôi vào,

ch th làm lệnh thuyên chuyển nội bộ ư hánh vào làm S

quan trực Trung T m Hành Qu n ộ Tư Lệnh Hải Qu n Vùng

3 Sông Ngòi TTHQ/BTL/HQ/V3SN).

Trở l i hành tr nh di tản Trư ngày 30 tháng 4, tôi ư HQ

600 cặp vào HQ 5 do Trung Tá Quỳnh Kh 11 làm h m

trưởng Lên chi c HQ 5 tôi m y mắn gặp l i các s qu n trẻ ã

từng làm việc chung v i tôi, họ sắp x p nhường một phòng s

qu n cho tôi ở Họ c cho tôi một kho nhỏ c kh riêng Tôi

n i không c n thi t v tôi chẳng c g ngoài cái mền dù, mấy trái

lựu n và kh u súng colt Tôi r hành l ng gặp i Tá ổ Tấn

Tinh Châu và có nhã ý nhường phòng cho ông ta và người th n

ở i Tá h u lúc ấy tự cởi lon, từ chối không nhận phòng

Tôi nhờ s qu n m thực củ HQ 5 cho l nh m ng cà phê cho

i Tá h u mỗi buổi sáng và tối


73

Thượng S Hùng rất mừng khi gặp l i h m trưởng củ m nh là

Thi u Tá h Kh 15 v i y ủ gi nh trên HQ 5 Nhưng v

nh n gi nh vợ con, nh t quy t nh theo HQ 600 trở về

Sài Gòn H i ngày s u chi c này l i chở y người từ Sài Gòn

r cặp vào HQ 5, s u ược mở v n nư c biển ánh ch m t i

Côn Sơn

T i ôn Sơn tôi gặp l i h u h t các ơn v trưởng hải

qu n t i Nhà è trong c Trung Tá Ngh , Thi u Tá Qúy

Kh 12 nguyên h Huy Trưởng Gi ng oàn 57 Tu n Thám

HT G 57 TT S u này chúng tôi ều gặp nh u ở tr i tỵ n n

Orote Point trên ảo Gu m

Trên chi c HQ 5 c HQ

i Tá Ph m M nh Khuê

là Tư Lệnh H m ội cuối

cùng th y th HQ i Tá

Nguyễn Xuân Sơn, Thi u

Tá Hồ Văn Kỳ Tường là

S qu n liên l c v i ệ

Thất H m ội củ Mỹ

Trên ường i HQ 5

ch y chậm l i chờ cho

một chi c L M8 cặp vào,

trên chi c này c HQ i Tá Nguyễn Văn Thông, HQ i Tá

V Xu n n

Thấy i Tá Thông m ng theo một bé gái nhỏ khoảng 6

tuổi nghe n i là con củ một cô b n gái nên tôi nhường phòng

cho ông t , r s n lái tàu nằm trên một cái võng củ nh m nh n

viên HQ 605 do Thi u Tá Toàn Kh 15 làm h m trưởng Trên

sân lái này tôi gặp Thi u Tá ỗ ông Thành Kh 12 cùng

toàn thể gi nh

HQ 5 c ng như tất cả các chi n h m HQVN ều ược chi n

h m củ ệ Thất H m ội lấy sơn xám sơn lên số và tên tàu,


74

tất cả s qu n và nh n viên lên s n cờ làm lễ h kỳ, s u một

số S Qu n tự lột lon n n ném xuống biển trư c khi vào nhiệm

sở vận chuyển ư chi n h m ti n vào v nh Subic y, Phi Luật

T n nhiều bài vi t thật cảm ộng ghi l i gi y phút t n hàng

y u thương và nư c mắt này

Th là tàn một cuộc chi n Th là t n một h m ội kiêu

hùng một thời v y vùng t i biển ông Tất cả là l ch sử

nhưng trong t m tư người Việt mất quê hương, mối hận nhược

tiểu sẽ chẳng b o giờ phôi ph i

________________________________

huy n vui

I M N VÂN VÂN

Một ch ng mới nhập ng viết thư v cho vợ:

Em yêu! nh mới v o quân ng , ti n trợ cấp thì t m những

nhu cầu cá nhân như thuốc lá, c phê, vân vân thì nhi u. Em

gửi 500 đô-la để anh tiêu vặt nhé.

h ng bao lâu anh ch ng nhận được ti n của vợ nhưng chỉ có

200 đô-la c ng với lá thư ngắn của vợ:

nh yêu, em hiểu nỗi vất vả của anh. Em gửi cho anh 200 đô-

la để anh h t thuốc v uống c phê. òn cái nón "vân vân" thì khi

n o v anh sẽ có ngay m . Thế nhé!

HỎI MẸ

Trong một tỉnh nhỏ, cô con gái của một ông đầu tỉnh b cảnh

sát chận l i khi cô ch y xe quá tốc độ. ô vênh mặt hỏi người

cảnh sát:

- Ở đây ai c ng biết bố tôi cả m ông không biết tôi l con của

ai sao ?

- Xin ỗi cô! tôi không thể gi p cô được. Sao cô không thử hỏi

mẹ cô xem.


75

Nguy n hị ũng àu

i đâu cho thiếp đi c ng

ói no thiếp ch u nhưng vui đ a thì thiếp c ng ham .

n họp kh 13 u tiên năm 1999 t i S n José, tôi muốn

i h t sức cuối cùng v công việc và không tài nào dàn x p

ược ành phải ể chồng i một m nh, buồn ơi là buồn,

s u nghe kể quá vui l i càng ti c thêm L n họp kh thứ

nh t i Houston, một công h i chuyện vừ họp khoá v i chồng

l i ược thăm con gái nên bất cứ giá nào tôi c ng phải c mặt

L n thứ b t i N m li vắng mặt và l n n y thứ tư t i vùng

M ryl nd nơi nh Ph m Thành W shington và vùng ông ắc

nư c Mỹ nghe n i rất ẹp v th tôi phải chu n b trư c ể khỏi

b lỡ chuy n i ác nh bên thường chọn họp kh vào

tháng tư hoặc tháng năm, ở Âu h u những kỳ ngh hè dài hàng

năm các công sở, x nghiệp lập chương tr nh vào tháng bảy,

tháng tám, do ối v i chúng tôi h y b trở ng i nhưng bi t

s o hơn, thiểu số phục tùng số Thật r tôi bi t nư c Mỹ

c ng khá nhiều v i du l ch, s u n y c ng qu họp b n học

c ở à L t dòng các bà mẹ Fr ncisc ines vậy mà v n h m i v

th ch gặp l i các ch ể chuyện trò và nhất là nh n l i những

khuôn mặt th n thương ứ mỗi l n s u khi họp kh xong

chúng tôi l i cùng nh ch inh và nh T T Ngh , ti p tục

những cuộc hành tr nh khác, dự trù i vào năm 2011, u n

L


76

th y nh inh qu ời ột ngột Trong những chuy n i vừ

qu nh Ngh là người chọn chương tr nh, tổ chức và duy

nhất một m nh lái xe trên ường x v n dặm, không c n th y

th Tôi tự hỏi n u còn d p i ng o du nữ c c n phải ổi tài

x không ?

H k M 2005, 42 ă ươ Cư ộ

ộ.

c hẹn v i nh ch ức sẽ gặp nh u t i nhà nh ch

Hoàn, vợ chồng tôi lấy máy b y từ P ris qu Montré l ở t i nhà

cô em chồng mấy ngày ể thăm nh em và chờ nh ch ức từ

Phil delphi b y lên ác nh gặp nh u t y bắt mặt mừng tôi

c cảm tưởng như họ m i gặp nh u l n u s u không bi t b o

năm nh u x cách, b ch em chúng tôi c ng không thu gì các

ông, nói cười, hỏi thăm r u r t Một bàn ăn dọn sẵn rất tr nh

trọng v i những m n ăn rất bắt mắt hủ nhà, “s p” củ nh

Hoàn, chức n y do tôi phong t m thời ể lấy iểm v sắp ược

i ăn, n nh một chút h Hoàn thật lắm tài khéo t y, cho ăn

ủ m n T y, rồi Việt Không những ược nh ch Hoàn n

ti p y ủ rồi mà người em nh Hoàn là nh Hoàng c ng ãi

nh ch ức và chúng tôi một bữ ăn T y thật kh quên Em

nh Hoàn rất sành iệu về nghệ thuật ăn uống cuả Pháp, nh

th y ly, , muỗng, ni , d o cho từng mỗi m n ăn không thu

g những nhà hàng Pháp nổi ti ng ở P ris mà tôi c d p ược

thưởng thức M n kh i v , tôi còn nh nh lấy trái olive màu

en, dùng cà rốt màu c m, củ cải màu trắng ể làm thành con

pingouin rất ư là tài nghệ và còn nhiều m n khác nữ


77

Rời Montré l khởi hành i họp kh , chúng tôi sáu

người trên một xe V n do tài x Hoàn lái thật l o luyện tuy th

c ng thường ch y hơi quá tốc ộ gi i h n, tôi cứ sợ ảnh sát

chận l i m y th y không c g Qu biên gi i n d US , v i

nh ch Hoàn th no problem nhưng v i chúng tôi và nh ch

ức ôi thôi c quá nhiều thủ tục hành ch nh ở biên gi i Nào là

chụp h nh, lăn t y rồi phỏng vấn và ảnh sát Mỹ không quên

thử tôi bằng ti ng Pháp, ng c nhiên hơn họ còn hỏi thêm ti ng

ức Tôi áp l i một tràng ti ng ức bởi bản t nh hơi th ch

ù , họ n i thôi thôi tôi không bi t nhiều, tôi bi t ti ng ức nhờ

c học khi làm việc v i khách hàng ức uối cùng rồi mọi

việc c ng êm ẹp, ược ng dấu b tháng trong p ssport Tôi

ngh họ thử ti ng Pháp xem c phải chúng tôi dùng giấy tờ giả

không.

Những ngày họp kh thật quá vui, nh ch Thành cùng

các b n ở tổ chức rất y ủ, ặc biệt các ch số mặc

áo dài rất duyên dáng, thêm những chi c n n Hải Qu n do ch

Ki m tặng, m ng y ngh Nhiều tấm h nh các nh ch chụp

chung t i bờ sông rất ẹp H i ống k nh th u h nh chuyên

nghiệp củ nh T n, Quyền ể l i trong làm quà kỷ niệm

qu giá Thăm viện bảo tàng c những viên ngọc qu , giá tr l ch

sử, hòn ngọc củ bà Josephine Hoàng hậu nư c Pháp vợ củ i

N poléon, tôi không bi t t i s o l i nằm ở y mà không ở

bên xứ Phú L ng S củ tôi? N i vậy chứ họ c giải th ch l ch

sử củ viên ngọc và sự c mặt củ n t i y Vi ng ài kỷ

niệm các chi n s bỏ m nh trong cuộc chi n t i Việt N m,

nghi tr ng củ J F Kennedy và bà J cqueline, cặp vợ chồng


78

th n tượng củ tôi và các b n học cùng l p một thời Năm 1963

khi học ở hội Việt Mỹ t i à L t tôi s y mê khi ọc cuộc ời

củ cặp Kennedy-J cqueline, n y qu những ti t lộ củ báo ch

về JFK thật sự làm tôi vỡ mộng huy n i n y do nh Nguyễn

ức Thu phụ trách, nh Thu rất c phong thái củ người hư ng

d n viên Tôi nh trên một xe c c rất ông người ặc biệt c

ch Ki m rất vui tánh, phát kẹo cho mọi người, cám ơn ch

Ki m và nh Thu trể giờ không ược i thăm học viện Hải

Qu n nn polis ở M ryl nd do h m chụp h nh và nhất là cái tội

thích shop shop

hi t y các nh ch khoá 13 và nh ch Hoàn, tội

nghiệp ch Hoàn ược tin bà mẹ u nặng do h i ông bà

phải về s m ường x xe l n, lúc i qu Mỹ phải thuê xe bảy

chỗ ngồi, lúc về ch còn h i vợ chồng son Trư c khi khởi

hành trở l i Montré l nh Hoàn m i sực nh ể quên ch

kh nhà trong g r ge, m y th y tôi nh l i lúc ng cử sổ nh

n mở cử k nh hé một chút ể không kh thông thương

trư c khi i v th nh Hoàn lúc về ch mượn th ng bên hàng

x m ể leo lên mở cử Hú hồn khỏi phải thuê thợ mở ống

khoá, “như vậy cho t m trú c ng không lổ vốn phải không ?”,

chọc ch Hoàn cười một chút cho vui Rời M ryl nd, hẹn gặp ở

tl ntic ity gồm nh ch ức, h nh, Ấn, inh, nh Ngh và

vợ chồng tôi Không c GPS l i i b xe nên b l c khá mất thì

giờ Gặp nh u mười một người l i phải lê g t mệt mỏi i tìm

tiệm phở mà nghe n i ngon nổi ti ng trong vùng nhưng cuối

cùng ch thấy bức vách ề chữ phở mà tiệm n y dẹp, quá i

bụng nên ăn ở một tiệm Tàu g n nh ch Ấn, h nh i


79

New York, ông bà ức và chúng tôi ở l i tl ntic ity Ghé

sino tl ntic ity, i ngắm biển, shopping, ch inh chi n

thắng nhỏ ở sino do cả nh m ược i ăn chù , huề vốn,

cám ơn ch inh Tôi chư thấy ở u ồn ào và kh ch u bởi

những ti ng còi hụ liên tục, h t xe ảnh sát n ứu hoả rồi

ứu thương như ở tl ntic ity n y m y mà không c họp

khoá 13 ở y

lẽ nh ức th ch i thăm em vợ chăng nên nh ch ức

từ gi chúng tôi ể trở l i Phil delphi , tôi oán h nh như

nh ng c t m tr ng: dùng dằng nử ở nử về T nh tình ham

vui v i b n bè nhưng bi t s o hơn khi th n tr i n y mười h i lu

nư c thôi th theo vợ là b n tốt nhất phải không ch ức?

húng tôi khởi hành i theo chương tr nh củ s p Nghi

ã có trư c Ghé New Jersey ể thuê khách s n i thăm

tượng Nữ th n Tự o, tà tà ngồi lăn l c trên b i cỏ cứ ngh

không phải chuy n tàu củ m nh cuối cùng thấy người t i g n

h t ch y hụt hơi ể k p chuy n tàu ch t, qu n nơi không lên

tháp ược vì quá trể rốt cuộc ch rờ ược cái ch n tượng cho b t

tức Hôm s u i New York thăm nh ch iện và l i ược i

ăn, nh iện phải i làm việc biệt phái người em bà con

c ng c họ hàng v i ch Hoàng ình Tân hư ng d n Thăm

thành phố New York ồn ào ông người như P ris, quá vui rất

ti c không ở ược l u Tôi tự hẹn sẽ thăm l i New York một

ngày g n y ám ơn nh ch iện và người em họ ã quá lo

chu áo cho tụi n y hồng tôi rất hài lòng chụp ược một

bức ảnh nh n thẳng vào i lộ thứ Năm nổi ti ng (Cinquième


80

venue N i về khách s n ở New Jersey h nh như khi giữ chỗ

anh Nghi ch n i cho b người nhưng chúng tôi năm người thật

là n n giải khi ngh n phải i qu chỗ ti p t n, m y th y

khách s n là d y nhà dài ng ng i thẳng vào phòng mà không

sợ phải b kiểm soát.

Năm người một phòng,

người ông phòng l i nhỏ

như th n y mà h i ti ng

ngáy sấm sét củ nh

Ngh và inh làm cho b

chúng tôi phải dự một

buổi hoà tấu bất ắc d , ôi,

còn kỷ niệm nào vui hơn

i thăm trường West

Point, xe ch y một m nh

thênh th ng trên x lộ

th nh thoảng tôi m i thấy

vài chi c trucks hoặc

c r v ns, trái v i ở Pháp

xe cộ tấp nập hơn, một số

t người l i lái vô kỷ luật,

khi thì vượt qu mặt c

khi qu trái, ch y dán sát

t xe, mục ch ể làm

người t hoảng sợ tránh

ường cho chúng ọn

n y ược người t gọi là


81

du côn trên x lộ h y thuộc lo i người thi u văn minh S u n y

c bọn chuyên môn áp tải á phiện hoặc c nn bis từ T y n

Nh qu , chúng dùng xe lo i c vận tốc cực m nh như udi 8

khi b ảnh sát rượt chúng không ng n ng i chơi xả láng ch y

tối lên n hơn h i trăm c y số giờ, i xui i ường gặp vào

những lúc c ngày mất m ng, bọn n y số gốc người N m

Tư Yougosl ve , lb nie Trên x lộ ở Pháp cứ khoảng năm

chục c y số c một c y xăng hoặc xen kẽ c những chỗ ngh

ngơi công cộng, thường người t dừng t i c y xăng v c tiệm

bán cà phê, sách báo, ồ kỷ niệm, ặc sản phương, nhà

hàng, có bãi chơi cho trẻ em và bàn gh ể ăn pinic, ông người

ủ mọi quốc t ch trong cộng ồng chung Âu ch u, n i ủ thứ

ngôn ngữ, ồn ào mà l i vui Nư c Mỹ quá rộng l n v th người

Mỹ phải dùng máy b y nhiều, x lộ t người là iều thường tình.

húng tôi n trường Lục qu n West Point, trường quá

ẹp và hùng v , thật khen i chọn nơi chốn n y, c giòng

sông Hudson thơ mộng chảy ng ng qu Thăm trường West

Point h t một buổi sáng, th nh thoảng thấy vài nh m SVSQ i

trong hàng ng c người hư ng d n vừ bư c vừ m làm

các nh nh l i một thời tr i trẻ ở trường Hải Qu n Nh Tr ng

Trên ường từ West Point n Rochester ể thăm nh ch

Thắng, nh Ngh chọn một trong những con ường ẹp nhất

củ xứ Mỹ T i nhà nh ch Thắng c thêm nh ch ch nhập

bọn H t họp khoá ch nh thức rồi l i họp khoá bỏ túi, chuyện

trò náo nhiệt h u như không dứt ác gái mẹ ch Thắng mà mọi

người ở Rochester cứ tưởng là mẹ củ nh Thắng ã cho chúng


82

tôi những tô phở quá ngon, riêng nh ch ch th ăn ch y ác

thật phúc hậu hôm n y ngồi vi t l i kỷ niệm mà nh n bác

h Thắng ư i nhà vườn mu trái c y, ngắm cảnh y

trái x nh tươi ẹp ẽ củ vùng ông ắc nư c Mỹ giống như

cảnh vật ở miền N m củ nư c Pháp vào mù hè Ngày hôm

s u i x hơn thăm vi ng One thous nd Isl nds i trên tàu

ược qu n sát cả h i ph Mỹ và n d nhưng v gặp lúc trời

mư nên c ng mất i ph n nào hào hứng, nhà củ các triệu phú

mỗi người mỗi kiểu thật ẹp, nhà nào c ng c tàu riêng S u

n y c d p i thăm l n thứ h i lên tàu ở ph n d , quan sát

kỹ hơn và không ược lên bờ như l n u, trời tốt, tôi chụp

hình khá nhiều Ngủ h i êm t i nhà nh ch Thắng, trở l i

n d l n nữ cùng v i nh ch inh và Ngh ảnh sát biên

gi i ph n d c ng dễ dàng như bên Âu ch u qu biên gi i

không c vấn ề g cả n giờ ch t nhờ ch Thắng ổi khách

s n rất g n Ni g r L n n y thuê h i phòng cho khỏi ưu tư

nhưng c ng hơi buồn v thi u chuyện trò Ngắm thác Ni g r

vào buổi sáng tinh sương tuyệt ẹp khác v i lúc b n ngày Từ

ph n d , Ni g r ược thấy toàn diện hơn vì ngay trư c

mặt do mà lúc nào c ng ông người tấp nập Ngồi quán cà

phê ngắm người qu l i mà tưởng như m nh ng ở P ris

Khởi hành i Toronto, l n n y v muốn chuyện trò cho vui

nên ch giữ một phòng, nh Ngh n i c b người, muốn lên

phòng phải qu chỗ ti p t n do phải ngồi ngoài xe hai người

và vô từ từ s u th rồi c ng êm xuôi Ng m ngh thấy người

m nh c ng khôn vặt thật, th ch h m vui và c ng th ch hợp cho

từng hoàn cảnh Ghé thăm thành phố và tháp Toronto, vào khu


83

người Tàu ăn uống, nơi y trông không ược s ch sẽ bằng khu

phố Tàu ở P ris i thăm Thủ ô Ott w trung t m hành ch nh

và ch nh tr củ n d , yên t nh không thấy xe cộ nhiều, cảnh

ẹp tr ng nghiêm

Rời Ott w i Montré l thăm và phá r y nh ch Hoàn l n

nữ T i y chúng tôi t m tách r ể về nhà cô em hiều l i

rủ nh u hẹn gặp t i một nhà hàng Tàu trong vùng nh Hoàn ở

Ngày ch t khởi hành chi t y ược nh ch Hoàn l i thi t i ăn

uống, chuyện trò cười ù như m i gặp nh u ngày u, ồ ăn

thức uống còn quá nhiều do vậy tôi giỡn chơi v i ch Hoàn: “ ã

cho ăn, t h y nhiều th c ng như nh u ” ch Hoàn và tôi ề ngh

ch inh nên em theo thức ăn trên ường i ti p n Florid

S u tôi nghe tin khi qu biên gi i sắp hàng dài chờ cả mấy

giờ b b n c thức ăn sẵn, no bụng không bi t lúc ó có

ngh n bà Hoàn và bà n?

Thật là một chuy n du hành dài, ược i thăm nhiều

thành phố, tiểu b ng củ nư c Mỹ rộng l n b o l Trở về

Montré l, ường x ngút ngàn, xuyên qu không bi t b o nhiêu

cánh ồng, làng m c, thành phố củ ất nư c hiền hoà, d n tình

trông c vẻ dễ ch u củ xứ n d , những vùng quê rộng l n

còn ho ng d i chư ược kh i thác, người t mà ất l i dư chẳng

bù cho những quốc gi ất hẹp người ông, t o hoá c ng tr

trêu th y Tôi th ch Montré l Québec c cả h i nền văn h

Pháp, Mỹ hài hò mà không thể t m ở nơi khác ược S u

những ngày chung sống g n nh u, chuyện trò, ăn uống ể rồi


84

n giờ c ng phải chi t y từ biệt trở l i P ris Những cái bắt

t y nồng ấm, ánh mắt tr u m n bi t n i s o cho ủ lời

H k ở C 2007, 44 ă ươ Cư ộ ộ.

N m li vào tháng 6 năm 1996 ối v i tôi c lẽ là buổi

hội ngộ kh 13 bỏ túi u tiên v i rất ông b n bè, nh ch

h nh, Ấn, Phú, Thuận, Thương, nh Kho , Nguyễn văn Ngh ,

riêng nh T n i v i ứ con nhỏ khoảng b , bốn tuổi Nh l i

nh Thương vội vàng bỏ l i b n bè i quá s m nh ch ào

tổ chức một buổi tiệc t i nhà c trên ngọn ồi rất ẹp, bữ ăn

rất y ủ chu n b thật công phu Gi nh tôi c cả con gái út

và cô em gái i cùng ác nh còn trẻ, các ch ẹp duyên dáng,

cám ơn nh ch ào thật nhiều

Trở l i li họp kh và c ng là l n thư b ối v i tôi ở

li Từ P ris n phi trường L X ược nh T n dù rất bận

rộn r n và ư về nhà ông bà Nhựt, nh củ nh ức, cám

ơn nh T n nhiều Trư c khi họp kh , nh ch inh c mời

một số b n bè về nhà i ăn b rbecue Trong b ngày họp khoá

c một iều mà tôi ể , các nh vui ù , chọc ghẹo, kêu tên

biệt hiệu củ nh u rất thoải mái thấy như họ còn trẻ vậy hi

t y nh u v i nhiều luy n ti c, còn l i một số ông ti p tục cuộc

hành tr nh khác bằng ường biển, i ruise Ghé S n iego

gặp nh ch Ấn r n, riêng tôi và ch ức ược ch Ấn hư ng

d n i shopping n P ris c c u n i: boulot, dodo, métro i

cày, i ngủ, i xe iện ng m dù thuộc lo i i bộ c ng ch lắm ở

P ris th mà gặp ch Ấn i quá nh nh h i người lẽo ẽo ch y

theo, thật mệt áng nể mặt hấm dứt mấy ngày trên tàu


85

chuyện trò hàn huyên ôi lúc kéo dài n khuy Tàu cập b n

ược nh ào r n và một l n nữ l i chi t y v i các nh ch

i chung tàu Sáng hôm s u khởi hành i Gr nd nyon, bảy

người, nh ch ào, inh, nh T T Ngh và vợ chồng tôi n

rizon xem trưng bày Meteor r ter và ứng trên c o nh n

thấy một hố s u theo tài liệu ường k nh khoảng 1300 mét và

s u 175 mét, ở y trời quá nắng, cảnh vật thật khô cằn N i

về Gr nd nyon, năm 1990 tôi c d p n y theo oàn du

l ch, dùng trực thăng thuê, từ trên c o nh n Gr nd nyon

thật hùng v ự bữ ăn v i người Indiens Mỹ ở ngoài trời

cùng các b n người Pháp làm cùng sở

hồng tôi là người mê x phé, s ch túi nhiều l n trư c

1975 ở Phú Quốc vậy mà mỗi l n n L s Veg s tôi phải xúi

nh m i ch u cúng dường sòng bài vài b chục ô ể g p ph n

mu b ng èn cho sòng bài ặc biệt ở y tôi gặp một

trường hợp hy hữu h inh ề ngh ghé nhà bà con ể lấy l i

túi xách mà hôm trư c bỏ quên, v quá khát nư c nên xem

nhà người t như nhà củ m nh mở coc uống v c ch inh

m i dám táo b o ốn năm s u 2011 tôi c d p ghé li họp

b n học c ở àl t rồi i L s Veg s và l n n y cô b n l i ư

về nhà Ng c nhiên khi i lên c u th ng tôi cảm thấy chắc chắn

c vào nhà n y một l n v nh n chậu bông và c những

ồ vật thấy quen quá mà c lẽ tôi vào v i ch inh năm

2007 th r nhà cô b n học cùng l p l i là bà con v i ch inh

ho h y ường nào rồi c ng n L M cả ô n y một thời rất

xinh, bay bư m, làm ir VN ở Nh Tr ng trư c 1975, nhiều

chàng Hải Qu n ã theo nhưng ều trượt vỏ chuối


86

Chúng tôi thuê một cái suite ở Résidence Inn M riotte,

b n ngày ng o du y , tối l i xúm nh u làm b p, nhờ tài

khéo léo củ ch ào ch bi n nhiều m n ăn ngon mặc dù

ch ăn ch y huyện ngắn, chuyện dài, chuyện củ ôi t kéo lê

n khuy không bi t mệt ái số tôi luôn luôn i u c ng ngủ

chung v i ch inh một phòng, nh ch ào một phòng, riêng

nh inh, Ngh và n ngủ phòng khách h ng nhất sàn nhà

l i ược phụ trội nghe song c cư gỗ khi lên khi xuống rất ều

ặn củ h i nh Ngh , inh Thật là những gi y phút hi m c ,

quẳng gánh lo i và vui sống nh ch ào bận việc phải về

trư c và hẹn gặp l i ở Or nge ounty L n n y t i nhà nh ch

ào, c thêm nh Liên, Phương, nh ch ức và vợ chồng tôi,

ược khoản ải một bử ăn th nh so n ể chi t y thật sự s u

những ngày họp khoá t i li

Về Houston thăm con gái và b n bè ở , l i họp mặt bỏ

túi v i vợ chồng N V Nghi , Phấn, T n, M nh, L c, Kiệt mà

không bi t b o nhiêu l n trong những năm qu Houston ối

v i chúng tôi quá quen thuộc kể cả ường sá, tiệm ăn, phố Việt,

phố Mỹ v v và l n n y ược ông bà Kiệt mời về nhà Khi xe

vừ ậu t i khu nhà nh Kiệt, t nh hấp tấp nh nh nhẹn tôi thấy

cử mở nên i thẳng vào miệng n i hello, chào mọi người, khi

nhận r toàn àn ông người Mễ ng ngồi nhậu nhẹt, tá hoả t m

tinh, sorry, sorry ch y vụt r ngoài, làm các nh ch Houston

ược một trận cười thoải mái huyện n y rồi nh l i cách y

l u, một cặp vợ chồng Pháp làm chung văn phòng tặng một

con ch , hẹn chiều t i nhà lấy Thời chư c iện tho i c m

t y c ng như GPS nên i lộn ường, tôi vào tiệm cà phê mượn


87

iện tho i n i là mượn nhưng phải trả tiền ể hỏi ường

hư k p iện tho i th chủ quán r lệnh cho một tên àn ông

ng cử và ng luôn cử sắt b t bùng bên ngoài, lúc trong

quán c h i người àn ông và một cô gái ù quá hoảng sợ

nhưng c ng b nh t nh tôi n i v i chúng là chồng tôi ng ợi

ngoài xe và l l n lên, ập cử nh n thấy cử sắt b ng

sập l i, vội ch y vào ấm cử th nh th ch c lẽ chúng thấy b

ộng kéo cử lên V ngày hôm s u chồng tôi phải i tàu trở

l i u c c ng rối beng, không còn th giờ nhiều, con ở nhà th

còn nhỏ, nên không báo ảnh Sát ôi lúc ngh l i còn rùng

m nh, hèn g vô số àn bà con gái b mất t ch như vậy xảy r

khá nhiều trên ất Pháp

H k ă 2009 ươ Cư ộ ộ ầ ứ 46

Houston.

L n n y c nh Thông từ ustr li qu , gặp l i nh Lê Ngọc

Thu, cả h i nh Thông, Thu mà tôi quen bi t khi còn ở V ng

Tàu v họ h y i chung v i chồng tôi S u b ngày họp, vợ

chồng tôi lấy máy b y xuống Florid ược nh Kiện r n về

nhà Một buổi hội ngộ gồm c nh ch inh, ức, Kiện, nh

Thông, Ngh t i nhà nh Kiện riêng nh ch Thuận ng ở

khách s n S u bữ ăn tối chúng tôi chi h i phe một số ở bên

anh T.T Ngh và một số ở l i nhà nh Kiện Sáng m i i thăm

Se World, ch Kiện cho tám vé chù ch mu thêm h i vé l i

còn ược b t 50 ph n trăm V quá rộng l i muốn xem nhiều

nơi nên i nấy c ng le lưỡi thấm mệt


88

Rút kinh nghiệm b l c ường những l n trư c v th khi

thuê xe l n n y c GPS àng hoàng h inh v s y s ng h y

mệt cho nên trong suốt hành tr nh ược ngồi g n tài x , băng

sau dành ưu i cho h i vợ chồng tôi và nh inh, tội nghiệp

nh n ngồi giữ khá u bàn tọ !

Thăm Evergl de, cả một vùng rộng l n ho ng vu, th nh

thoảng người t làm những c u ván nhỏ ể i trên m l y

m réc ge ngắm cảnh ược dễ dàng hơn c nhiều lo i chim, tôi

chư b o giờ thấy ở nơi u mà c nhiều cá sấu c thể nổi lền

như iả hợt nh n những cái xách rất ắt tiền và s ng trọng

cả mấy chục ngàn euros củ nhà t o m u nổi ti ng Hermès

Paris. V t nh th ch vui ù cho nên nh l i mỗi l n i thăm

qu rium thấy cá tôi thường h y n i ù v i b ứ con, nh m

nh m cá n y mà c chén nư c mắm t là tuyệt cú mèo, tụi n

ồng th nh phản ối n i m m n ác quá!

Key West là một hòn ảo nhỏ cuối cùng, nối liền v i các

hòn ảo Keys khác bằng những cái c u làm thành một x lộ

dài khoảng 150 c y số, ộc o ể kỷ niệm tôi c chụp h nh

t i cột mốc Southernmost point cách ub 90 hải l Ăn uống

trên những nhà hàng nổi, xem những con cá to chẳng bi t tên g ,

cá vào tận sát dư i ch n các nhà hàng ể ki m ồ ăn Mu

những tấm l t bàn ăn sáng c h nh tên và ường i tr jets củ

b o Năm 2004 c b o Frances, Charley, Ivan, Jeanne và 2005

c K trin , Willi m tất cả ường i củ các cơn b o ều ở phiá

ắc củ Key West T o hoá c ng khéo nương t y, tôi ngh n u


89

b o i vào Key West, ôi thôi ể di tản tránh b o chắc là rất phức

t p, chen chúc nh u v ch c duy nhất một x lộ nhỏ

Trên ường về c ng tận dụng thời gi n tối ghé thăm

ược yside M rin và dùng cơm tối cả mười h i người chúng

tôi.

Khi chư rõ Florid cứ tưởng Mi mi là iểm hẹn củ mọi

người nhưng tôi th ch L uderd le hơn Mi mi thi u n ninh ở

một số b i biển qu sự hiện diện ông ảo củ ảnh sát mà tôi

thấy c ng ủ hiểu ph n nào L uderd le thật úng là khu củ

triệu phú nhà cử to l n s ng trọng, những chi c du thuyền ẹp

lộng l y ậu c nh nhà, ường sá s ch sẽ, c y cối x nh tươi,

những cử hàng s ng trọng củ các nhà t o m u d nh ti ng nh n

vào giá cả phỏng t y Thăm N S ,

JFK Sp ce enter, ở y tôi ược h n

h nh chụp chung v i môt cựu nữ phi

hành gi không gi n Ngày cuối cùng

t i oco be ch, nh Ngh tổ chức

b rbecue ông ủ mọi người c cả gi

nh con gái l n cuả nh, ông bà hàng

x m qu th m dự và tặng cá vừ m i

c u ược huyện c , chuyện m i

như pháo nổ, bi t b o th n t nh rồi

c ng phải n giờ chi t y, hẹn ngày

tái ngộ

Qu những l n i chung v i nh inh, giờ y h nh

tưởng l i lúc trông nh khoẻ m nh, i ứng còn nh nh lẹ,


90

cười n i vui vẻ Ở Gr nd nyon nh biểu diễn tài chi, kh

công cho xem Nh n nh ăn uống ngủ ngáy rất tốt không c

iều g tỏ vẻ mệt mỏi Kỷ niệm nhiều nhất là những l n ngồi

chung xe ch y t m ường, nh inh là người c m bản ồ hư ng

d n, ôi lúc g n t i ngã ba, ngã tư, bỗng nghe nh inh n i

quẹo, quẹo mà chẳng bi t quẹo trái h y quẹo phải làm tài x

Ngh không bi t mô mà mò ường, cuối cùng i thẳng

l n phải trả tiền x lộ h i l n,cải cọ ôi lúc c ng khá căng thẳng,

tôi ngồi s u bấm bụng cười ản ồ th chằng ch t màu ỏ màu

x nh do nh Ngh ghi cho nên nh inh không thấy rõ l i h m

ấu láo lung tung nh inh là người chồng tốt rất chăm s c

cho vợ chu toàn trong suốt những buổi i chơi Khi nghe tin

nh u, nh n c gọi iện tho i nhiều l n ể hỏi thăm nhưng

một l n gọi thẳng nh T T Ngh ể hỏi về bệnh t nh củ nh

inh, nghe nh Ngh n i như ù : thằng inh n n i v i t o

là s u khi Tr i rồi n phiên t u Không ngờ l i là lời n i

thật Ngồi vi t vài kỷ niệm về nh trong những ngày tháng rong

chơi rồi nghiệm cho cùng tất cả ều vô thường c rồi không

như gi thoảng m y b y u nguyện nh inh ược th nh

thoát bình an nơi cõi cực l c, xin nh phù hộ cho nh ch em

khoá 13 ược ch n cứng khoẻ m nh ể còn gặp nh u

Ngày nào còn sức khoẻ, c iều kiện c ng nên tận hưởng

sự qu báu củ trời ất b n cho ể i i y àng i nhiều

l i càng khám phá cái h y cái ẹp củ xứ người, hiểu bi t phong

tục tập quán, m thực củ từng nơi, mỗi nư c c những ặc thù

củ xứ sở họ mà tôi ngh không thể em so sánh hơn thu ược


91

Trong những l n họp kh , i chơi chung c nh Thông từ

x v n dặm bên xứ K ngourou, quen th n từ trư c v th nh

cố gắng i theo dù rằng ng nh vợ ở Úc một m nh ám ơn

nh tài x Ngh vui t nh, cám ơn nh ch Hoàn, ào, Thắng,

iện, Kiện hi u khách, ch n tình. Cám ơn các b n Houston quê

hương thứ h i củ con gái tôi, cám ơn và cám ơn mọi người ã

cùng nh u vui ù th n mật trong những l n họp kh qu , cám

ơn các b n tháp tùng cùng chúng tôi thong dong trên những

nẻo ường x v n dặm củ nư c Mỹ b o l nhiều cảnh ẹp

hùng v ác c u chuyện ti u l m cùng v i những ti ng cười nỗ

r n, thật kh quên Tout s‟en v s uf les souvenirs restent, c u

nói chí l củ tri t gi Je n P ul S rtre, thật vậy tất cả rồi c ng

qu i còn chăng ch là những kỷ niệm mà thôi

Hy vọng các nh ch khoá 13 còn khoẻ m nh l u dài ể c

cơ hội gặp nh u trong những l n họp khoá k ti p, mong lắm

thay.

Ngo i ô P ris cuối thu 2012

Nguy n thị ũng àu


92

hiến tranh Viet Nam chấm d t từ 38 n m qua. Nhi u sự

kiện b ẩn của l ch sử lần lượt được ph biến qua các t i

liệu giải mật của Hoa kỳ, các h i ký của các giới ch c

mi n Nam, v các sách vở, sử liệu trong nước của Việt Nam

ộng Sản. T i liệu trong nước gây ch ý cho tôi có liên quan đến ho t

động của Hải Quân Việt Nam ộng Hòa l quá trình xâm nhập

của " o n T u Ma" hay " o n T u Không Số" của Bắc Việt.

Trong suốt cuộc chiến ch ng ta đã truy l ng ng y đêm đo n t u

n y. H l ai, th nh hình từ l c n o, cách ngụy trang, c n cước

từ đâu có, cách giấu v kh ,cách giấu kho h ng tránh không

ảnh, v bằng chiến thuật n o h đã vượt vĩ tuyến 17 v o tận Cà

Mau, Hà Tiên.

B i viết của tôi có ghi l i tên tu i các thuy n trưởng và nhân

viên các t u xâm nhập không có t nh cách ca tụng hay miệt th .

Tôi nêu danh vì h l tác nhân trong cuộc chiến. Nhìn l i những

người xâm nhập ngụy trang khéo, giấy tờ hợp lệ ch ng ta sẽ

hiểu vì sao người h sĩ Hải Thuy n thân yêu của ch ng ta đã để

con m i x ng bẫy khi chận xét.

***

Niên khóa 1954-55, tôi học l p Thất Lục t i trường Văn

Lang, Sài Gòn y là một trường tư thục từ Hà Nội di cư vào

n m L do chi n tr nh, c nhiều học sinh l n tuổi b trở ng i về

học vấn, nên trường tổ chức nhập h i l p trong một niên học

Học sinh ch c n qu h i năm c thể qu bậc trung học phổ

thông ệ nhất cấp Tôi không c vấn ề tuổi tác như các học

sinh di cư, hoặc các học sinh vùng lo n l c Tôi n trường Văn

C Nguy n minh ức


93

L ng v i th m vọng ốt gi i o n thời gi n học tr nh Nhưng

s u một năm học l p Thất Lục th y v lên học l p Ng Tứ, tôi

l i dự thi tuyển vào l p ệ thất trường Kỹ Thuật o Thắng,

niên khoá u tiên củ nghành học kỹ thuật cấp trung học Tôi

i lùi trên ường học vấn Nhưng tôi hài lòng v i hoài b o sẽ

ng g p vào nền công nghệ nư c nhà còn trong thời kỳ ấu tr

M i n y nh em chúng tôi sẽ ứng trong nhà máy c cột kh i

b y tận m y x nh, th y v phải ứng hụp lặn tát ìa, bắt cá bên

bờ ất buồn tênh như thời Pháp thuộc

Tôi dự cuộc thi tuyển l n thứ nh trong ời t i Sài Gòn ể

chen ch n vào một trong 60 chỗ ứng củ Khoá 13 S Qu n Hải

Qu n năm 1963 Ra trường theo tàu lênh ênh, buổi chiều bên

bờ biển vắng, h y bên g c ảo trơ trọi, hoài bão tuổi thơ t n

theo từng bọt biển

Những năm s u cùng trư c bi n cố 1975 tôi về Sài Gòn

làm việc trên bờ, tôi l i n trường Tôi theo học Ph n Kho

áo h , rồi o Học Kinh T t i i Học V n H nh Những

bài toán m trận khác l v i vi, t ch ph n Tôi l i c hoài b o

m i, người quản tr x nghiệp, quản tr tài chánh sẽ ứng ở v tr

qu n trọng hơn người ứng bên xưởng máy Tôi tự tr ng b

cho m nh ể sẳn sàng áp ứng ti ng gọi x y dựng kinh t hậu

chi n Ngày 30-4-1975 hoà b nh n trong tức tưởi, uất

nghẹn ể tôi và Việt N m v nh viễn x nh u

Trở l i chuyện tôi ng học l p Thất Lục trường Văn L ng

Sáng hôm ấy s u hồi chuông báo hiệu giờ nhập học, không thấy

giáo sư n, ch c ông Giám Th n r lệnh học sinh r ứng

x p hàng trư c cổng ác l p khác c ng tu n tự vào hàng theo

từng l p ả trường chu n b xuống ường iểu ngữ căng

lộng gi b nh n viên thuộc ộ Thông Tin t y eo băng


94

m ng chữ “ n Tổ hức” i theo hàng R i vài phút, oàn

biểu t nh hô v ng khu phố: " ả ảo Hung Gi Lợi" Ti ng khàn

khàn củ ông nh n viên ộ Thông Tin:" ả ảo Hun gi Nợi "

ti ng cười khúc kh ch về ph các nữ sinh, ông càng hô to

L p Thất Lục củ tôi bé nhất, i s u cùng Tuy là l p bé

nhất, nhưng c nhiều học sinh di cư c 18 tuổi ời inh

Văn o nh c o lêu khêu, kéo biểu ngữ xuống, lấy bút r tô chữ

Hung gi Lợi thành chữ: "Hun Gi Long" ơ c o biểu ngữ,

o nh hô to: "Hun Gi Long" ả bọn n m sinh th ch thú rập

hô theo "Hun Gi long" “Hun Gi Long” ược truyền nh nh

ch ng r ph u hàng,và bắt u l n r các trường khác Rất

ti c, ngày hôm ấy trường Gi Long không th m dự Ph n l n là

học sinh các trường di cư xuống ường

Trụ sở Ủy Hội Quốc T Kiểm Soát nh hi n

UHQTKS tọ l c t i ường Tr n Hưng o, c o mười

t ng, cử sắt ng k n m t Từ b o lơn trên c o, tôi thấy xuất

hiện một số người Âu h u S u khi qu n sát cuộc biểu t nh

dư i mặt ường, phái oàn người Âu bỏ i r cử s u oàn

biểu t nh dùng bú mở cử sắt tràn vào trụ sở ập phá Tôi c ng

hiên ng ng theo ám ông leo lên các t ng l u àn gh , văn

phòng ph m tung toé dư i mặt ất Kh i lử do oàn biểu t nh

ốt l n nh nh en mù m t các t ng l u inh Văn o nh vội

vàng kéo tôi ch y r khỏi c o ốc Từ x , ti ng còi hụ củ ảnh

Sát n Họ tung vài trái lựu n kh i oàn biểu t nh t n hàng,

k t thúc một màn phản ối củ ông iệm vào phái oàn Hung

và L n ác phái oàn Hung, L n phúc tr nh miền N m

vi ph m hiệp inh Genève, l do nhận viện trợ củ Ho kỳ

UHQTKS thúc y h i miền tổ chức Tổng Tuyển ử

ng iệm r tuyên bố không chấp nhận Tổng Tuyển ử và


95

Hiệp Thương. Hiệp nh Genève năm 1954 trở thành vô giá tr

Từ các tr i nh cư, ồng bào di cư m th m chu n b l u dài

cho ời sống m i t i miền N m Giấc mơ hồi hương t n vỡ.

inh Văn o nh nghêu ng o:

“Tôi xa H nội n m lên mười sáu khi vừa biết yêu... . Các gia

nh trong miền N m c th n nh n tập k t r miền ắc buồn b

nh n thấy ngày về củ chồng, ch thật x xôi

***

ơn v cuối cùng củ qu n ội Pháp r i Lực lượng võ

tr ng giáo phái không nhận ược ti p vận từ Pháp về hợp tác

v i ch nh phủ m i Ông iệm nhận viện trợ củ Ho Kỳ, nên

ông phải t o cho ch nh quyền miền N m bộ mặt d n chủ ng

iệm thi t lập các cơ cấu d n chủ như Quốc Hội,

ThượngViện, Ngh Viện ô thành, T nh, Quận, X , Ấp L n

u tiên d n Việt N m ược i b u tự do Nhưng qu suốt

chiều dài l ch sử cho n n y 2013, người Việt N m v n chư

ược tự do b u cho m nh v l nh o d n tộc

Tôi c ng như các th nh thi u niên cùng lứ tuổi, h nh diện

sống trong "Th hệ Ngô nh iệm" ái ám nh c t chúng tôi

hăng s y th m gi mọi ho t ộng x hội L p chúng tôi thuộc

trường kỹ thuật, t y ục, t y bú i x y l i lành lặn các khu hỏ

ho n, các khu phố ổ chuột n êm d u dắt các cụ già n các

l p " iệt n n mù chữ" ất nư c này là củ chúng tôi, và

chúng tôi còn trẻ sẽ sống l u dài

v i ất nư c

Cái nh l nh của ta

Ông cố, ông cha lập ra

háu con phải gìn giữ lấy


96

Muôn n m với nước non nh

Ti ng hát củ nh em th nh niên công giáo v ng lên:

ái nh l nh của ta

Ngô T ng Thống của ta l m ra...

Gặp l i inh Văn o nh 16 năm s u, o nh giải ng , làm

c i thợ cho h ng th u RMK, ăn lương Mỹ o nh hát nho nhỏ:

ái nh l nh của ta

USAID ,USOM làm ra...

Uy t n ông Ngô nh iệm sáng tỏ trên ch nh trường quốc

t , quốc nội Khắp nơi, trong nư c từ trường học, r p hát, ài

phát th nh mọi người ều ứng nghiêm ch nh suy tôn Ngô

Tổng Thống hung qu nh ông không còn ối lập ảng n

Lao xưng tụng ông như Thánh sống

Tòa Án Mặt Trận thành lập khắp các qu n khu n

êm,Việt Minh c , n y m ng tên Việt ộng về làng x ám sát,

khủng bố Song song v i chi n d ch truy t m Việt Minh trong

N m, ông iệm và Tr n Kim Tuy n gởi t nh báo và iệt k ch

Nùng r miền ắc ác ơn vi người Nùng thuộc Lực lượng

ặc iệt thiện chi n và trung thành v i ông iệm Người Mỹ

rất thán phục kỹ thuật chi n ấu củ người Nùng, người Mèo

trong lực lượng Mike Force Nghe n i người Nùng còn c

huyền tho i thường gi t sống tù binh, moi lấy g n ăn sống ?

Trong gi i o n 1954-1958, miền ắc i kém, án binh bất

ộng Họ chờ các lực lượng giáo phái, nh Xuyên củ ảy

Viễn và qu n ội trung thành v i Tư ng Nguyễn Văn Hinh lo i


97

ông iệm r khỏi miền N m

Ch nh sách tố cộng, truy lùng

tàn t ch c ng như ặt ộng Sản

r ngoài vòng Pháp luật y các

cơ sở Việt Minh muốn sống

còn phải kêu cứu miền ắc Lê

u n vội v i vào N m

Lê u n c mặt t i miền

N m suốt h i năm 1956-1958.

Lê u n cho x y dựng l i các

cơ sở kháng chi n chống Pháp trư c năm1954 Một ường gi y

gi o liên ược thành lập dọc theo biên gi i Lào, Miên từ ắc

vào N m on ường này trở thành con ường y máu lử

m ng tên " ường Trường Sơn" h y là " ường Mòn Hồ ch

Minh" ường Trường Sơn ược v như một trận ồ bát quái,

kéo Mỹ, Việt N m ộng Hoà, ắc Việt vào một trận thư hùng

y máu lử Miền ắc tung vào 120 ngàn qu n và th nh niên

xung phong, triển kh i các ơn v công binh, hậu c n, y t ,

phòng không, ường ống xăng d u Trên 30 ngàn bộ ội,th nh

niên xung phong nằm xuống trên tuy n lử này

Ho Kỳ và VN H trong k ho ch ngăn chận x m nhập trên

tuy n ường Trường Sơn bằng Không Qu n, ộ inh, máy m c

iện tử như "hàng rào iện tử M c N m r Sensor Ngoài r

Ho Kỳ còn xử dụng chất hoá học như thuốc kh i qu ng, h

chất t o mư ể kéo dài mù mư , và h chất t o bùn

M y ược t o r trên trời bằng các ám kh i b c idiode, s u

ược k ch hỏ bằng một mồi nổ bắn r từ súng bắn hỏ ch u

Lối mư nh n t o này làm mù mư dài suốt năm ông ty ow

hemic l củ Ho Kỳ ch t o r một dung dich khi hò l n


98

v i nư c mư sẽ phá huỷ t nh ổn nh củ ất ể t o r bùn

Năm 1971, h i chục ngàn qu n VN H dư i sự yểm trợ củ

Không Lực Ho Kỳ mở cuộc hành qu n L m Sơn 719 ánh

thẳng n Tchépone là Trung T m Hậu n l n nhất củ ắc

Việt ộng Sản Việt N m huy ộng 60 ngàn qu n ngăn chận và

phục k ch trên ường rút lui

Năm 1959, Lê u n trở l i Hà Nội ộ h Huy Trung

Ương ảng ộng Sản mở hội ngh l n thứ năm, tuyên bố con

ường giải ph ng miền n m là con ường cách m ng b o lực

Muốn dành thắng lợi phải chi viện cho miền n m những thứ mà

chi n tr nh c n

Tháng 5 1959, Qu n Ủy Trung Ương thành lập " oàn Vận

Tải Qu n Sự ặc iệt 559 ? , lấy tháng và năm 1959 làm d nh

xưng do Thượng Tá Võ m làm oàn Trưởng Phương tiện


99

chuyển vận dùng sức người và xe thồ theo dọc Trường Sơn vào

miền N m ơn v u tiên m ng tên Tiểu oàn Vận Tải ộ

301.

Tiểu oàn vận tải 301 quá y u kém, không ủ khả năng cung

ứng ủ cho chi n trường miền n m x xôi Tháng 7 1959, oàn

559 thành lập thêm Tiểu oàn Vận Tải Thủy 603, chuyển vận

v kh cho miền n m bằng ường biển

T Đo Đ C S G

ể giử b mật, Tiểu oàn 603 lấy mật d nh là Tập oàn ánh

á Sông Gi nh Qu n số Tiểu oàn c 107 người, h u h t lấy

từ cán bộ, bộ ội miền n m tập k t Tiểu oàn Trưởng là Hà

Văn X thuộc oàn 248 Hải Qu n, căn cứ Tập oàn ánh á

Sông Gi nh ng t i cử sông Gi nh, x Th nh Tr ch, huyện

ố Tr ch Nh n viên x m nhập miền n m ược tr ng b ồ

nghề ánh cá như ngư d n Mỗi người ều c giấy căn cư c giả

Các lo i ghe buồm, ghe di cư sử dụng ể x m nhập vào Liên

Khu 5 trư c y c trọng tải quá nhỏ nên T 603 cấp tốc ng


100

các lo i ghe l n theo m u ghe ánh cá vùng Phú Yên, Quảng

Nam.

Tiểu oàn 603 t m ược một bộ ội c nghề ng ghe tên

V Th nh nh quê x T nh Kỳ, Quảng Ng i ứng r thi t k

ng ghe theo m u ghe quê củ nh t iều ặc biệt là ghe

ng c h i áy, ph n dư i chứ v kh , ph n trên ể lư i ánh

cá ngụy tr ng Vật liệu ặc biệt củ ghe thuyền miền n m như

lư i ánh cá, gỗ sên, d u rái, nhất là lá ậm vùng Phú Yên dùng

làm buồm, tất cả do bộ ội trong n m gởi r bằng ường bộ

n cuối năm 1959, Tập oàn ánh á Sông Gi nh c

trong t y hơn 20 ghe y hệt ghe ngư d n vùng Quảng Nam Phú

Yên Tập oàn ánh cá c h i i ội i ội 1 do Trung Úy

Nguyễn ất làm i ội Trưởng i ội 2 do Trung Úy Lê

Qu ng làm i ội Trưởng inh Trực phụ trách vật liệu, Tr n

Huỳnh phụ trách ng thuyền Nh n viên x m nhập ược t

sống khi gi nhập ơn v Chi n thuật căn bản là s u khi ổ

hàng, nh n viên phá hủy ghe và trở về bằng ường bộ

Một S Qu n Truyền tin tên Nguyễn N m cùng nh n viên

theo ường bộ thi t lập hệ thống truyền tin từ èo Hải V n về

thẳng ộ Tư lệnh Hải Qu n S u hệ thống truyền tin này kéo

ài n vùng cực n m à M u, Hà Tiên Tàu tr ng b máy

truyền tin P 600, nh n viên bốc dỡ v kh c thể liên l c thẳng

n tàu và Trung T m iện ài Hà nội

huy n i u tiên củ lo i ghe vừ m i ng t i sông

Gi nh do Trung Ú Nguyễn ất, i ội Trưởng, chở 5 tấn v

kh dự trù n ổ hàng t i Hố huối dư i ch n èo Hải V n

Khởi hành ng y êm Gi o thừ 27-1-1960 Gi mù ông bắc

thổi m nh, ghe trôi l c n ù L o Ré, b Hải Qu n VN H phát

hiện, nh n viên quăng v kh xuống biển Toàn thể thuỷ thủ


101

oàn b nh n viên x L Nhơn ù L o Ré bắt th m vấn Họ trở

thành tù binh và không thấy trở về trong d nh sách tr o trả tù

binh năm 1973

ể ngăn chận các ghe thuyền x m nhập từ miền ắc, Hải

Qu n VN H thành lập Lực Lượng Hải Thuyền án ngữ t i các

cử sông và tu n tiểu vùng nư c c n ơn v u tiên xuất phát

t i à Nẳng Phòng T nh áo Hải Qu n Ho Kỳ phối hợp

Trung T m Khả Năng Tác hi n HQ thực hiện quyển "Hải

Thuyền Th nh Thư " Junk lue ook liêt kê h nh ảnh, k ch

thư c ghe thuyền Việt N m lưu hành từ ắc Việt n V nh Thái

lan.

Tì ã ố .

hi n d ch tố cộng và diệt cộng củ ông Ngô nh iệm

tiêu diệt năm chục ph n trăm cơ sở h t ng củ Việt Minh ể

l i Một ph n l n v kh m ng tập k t r bắc ác ghe buồm

do Tập oàn ánh á SôngGi nh không thể ti n s u vào vùng

cực n m miền n m Ngày 23-10-1960, Hà Nội giải tán Tập

oàn ánh á Sông Gi nh, và chuyển s ng trực thuộc Hải

Qu n v i d nh xưng m i là oàn 759.

Hà Nội ch th Khu Ủy N m ộ iều ộng các t nh ven biển

như à R , n Tre, Trà Vinh, à M u,V ng Tàu phải vừ t m

b i ổ hàng, vừ ư ghe thuyền r ắc chở v kh vào N m

Tháng 8,năm 1961, thuyền từ à M u do ông Văn ,

thuyền từ Trà Vinh do Nguyễn Văn ức, thuyền từ n

Tre l n lượt vượt v tuy n 17 r Quảng nh, Hà T nh

Trong những ngày ở ất Bắc, các toán trong n m r ược Hải


102

Qu n ắc Việt huấn luyện

Ngày 10 -11-1962 ộ Tư lệnh Hải Qu n ch nh ông Văn

làm thuyền trưởng cùng thủy thủ oàn theo r ắc

thực hiện chuy n i trinh sát từ ắc vàoN m trên chi c ghe lư i

lúc r i c nhiệm vụ t m b n, b i xuống hàng n toàn cho

bộ ội Ngày 18-4-1962, ghe ông Văn về n Vàm L ng,

Cà Mau an toàn. S u vài tháng nghiên cứu khảo sát t m b i x m

nhập xuống hàng, ông Văn ti p tục trở r ắc báo cáo

chuy n i khảo sát mở ường từ ắc vào N m thành công

T Vă .

ông Văn sinh năm 1905 t i R ch

Gốc, Năm ăn, à M u, vốn là một

ngư d n rành nghề i biển Trong thời

kỳ chống Pháp a lái tàu sang Thái

L n mu v kh và ư bộ ội về nư c

Năm 1940, từng b Pháp bắt lưu

ày t i ôn Sơn

Đo k ố.

ộ h Huy oàn Vận Tải iển 759 cho sử chữ 6

chi c ghe từ miền N m i r Xưởng ng tàu Hải

Phòng gấp rút ng 4 tàu gỗ l n trọng tải 30 tấn, c


103

buồm và t m máy tàu phải là hiệu Gr y M rin củ Ho

Kỳ.

. ắc Việt ch t m ược 1 máy Gr y M rin, nên các tàu khác

phải dùng máy Sud củ Tiệp Khắc oàn tàu này m ng b

d nh " oàn Tàu Không Số" ể nhấn m nh t nh chất b mật củ

công tác Tàu ghi số hiệu giả, th y ổi khi n mỗi vùng biển

giống như tàu ánh cá phương ác tàu ều gài sẵn chất nổ

phá hủy n u b phát hiện

C đầ ê â .

Sau khi sử chữ chi c ghe ánh cá từ Trà Vinh r ắc, oàn

759 ề cử h i người ch huy tàu là Lê Văn Một, thuyền trưởng;

ông Văn , h nh Ủy, chở 30 tấn v kh vô N m Tàu ặt

tên là "Phương ông 1"


104

T Lê Vă Mộ .

Lê văn Một sinh năm 1921 t i Mỹ

Tho, quốc t ch Pháp, tên là bel René h

là ốc Học Lê Văn Giỏi Lê Văn Một học

trường Lê bá ng Sài Gòn. Một vào Hải

Qu n Pháp, nghành giám lộ Một từng

phục vụ trên chi n h m L motte Picquet

củ Pháp Năm 1946, Lê Văn Một lái

thuyền bưồm m ng theo 25 kg vàng s ng

Thái L n mu v kh về N m ộ

Khuya 11-10-1962, Ph m Hùng và Qu n Ủy Trung Ương

tiễn ư tàu Phương ông 1 khởi hành S u 5 ngày hải hành,

tàu v n không b Hải Qu n Việt Nam ộng Hòa phát giác. Tàu

vào b n Vàm L ng, à m u n toàn S u chuy n i thành công

củ tàu Phương ông 1, hằng êm, oàn tàu không số ti p tục

vận chuyển v kh , cán bộ lên các b n t i Trà Vinh, à R ,

Gành Hào, ồ ề, ộng,Vàm L ng,V ng Rô, n Tre

Xâ ắ o .

Năm 1963, Hà Nội nhận thấy con ường x m nhập bằng

ường biển nh nh ch ng và n toàn hơn con ườngTrường Sơn

và các tàu gỗ ch c trọng tải h n ch , ắc Việt cho ng tàu sắt

c trọng tải trên 100 tấn hi c u tiên ng t i Hải Phòng,

tr ng b máy 225 m lực củ ức Vận tốc tàu 25 Hải l giờ

Tàu tr ng b y ủ dụng cụ hải hành Một số tàu tương tự do

Trung ộng ng t i Quảng h u, máy tàu do Trung ộng sản

xuất Tàu ngụy tr ng c lư i ánh cá Khi gặp tàu Mỹ h y Việt

N m ộng Hò , tàu kéo cờ ài Lo n, Phi, Sing pore


105

Ngày 8-2-1963, chi c tàu sắt u tiên do Xưởng Hải Phòng

ng hoàn tất ộ Tư lệnh Hải Quân Bắc Việt bổ sung các s

qu n từng ược ào t o căn bản từ các trường Hải Qu n Ngày

17-3-1963, chuy n u tiên củ con tàu này chở 44 tấn v kh

do Trung Úy inh t làm thuyền trưởng, khởi hành n Trà

Vinh dỡ hàng n toàn

Trong thời gi n 1963 n 1965, ắc Việt ghi nhận ược

hưởng " i trà " v i các chuy n tàu hằng êm x m nhập các b n

miền n m n toàn V kh x m nhập ều thuộc lo i tự ộng, tối

t n như K47, K50, súng chống xe tăng 40, 41, i liên

phòng không 62 ly Liên Sô, i liên phòng không 12,7 ly, súng

i bác không giựt KZ, Rockets ntit nk.

Thống kê củ oàn 759 ghi l i từ 11-10-1962 n cuối năm

1964 số tàu x m nhập ược 87 chuy n, chở 50 ngàn tấn v kh

vào N m S u bi n cố t i V ng Rô tháng 2 năm1965, Hải Qu n

VN H và Hải qu n Ho Kỳ kiểm soát chặt chẽ nên khoảng từ

1965 n 1972, số lượng x m nhập ch còn c 2 ngàn tấn

T k o ng.

Vùng cử sông ồ ề, R ch Gốc, Vàm L ng sông s u, tàu

c t m nư c s u, trọng tải trên 30 tấn c thể i vào dễ dàng Từ

b i ổ hàng n kho, n chi n trường ều thuận lợi n chúng

trong vùng thư th t, nhưng ể giữ b mật, bộ ội m th m

cưỡng bức d n chúng sống x kho hàng n chúng nào lỡ l m

i vào b n xuống hàng, kho chứ hàng sẽ b bắt giữ và b cưỡng

bức ở l i công tác cho n h t chi n tr nh T i các vùng Cà

M u, Trà Vinh, n Tre mỗi kho hàng chứ hàng ngàn tấn


106

hàng, v kh , qu n dụng ác kho hàng nằm sâu dư i lòng ất,

hoặc trong các h ng á ngụy tr ng khéo ể tránh phát giác củ

không ảnh hoặc không tu n ác c u tàu thi t tr tháo ráp nh nh

chóng n chúng các khu vực này còn lưu truyền:

Nhớ xưa trên mảnh đất n y

R ch th nh bến cảng, rừng xây kho h ng

T u ra Bắc, t u vô Nam

Tr m t u cặp bến, bốc h ng lên đây...

í ị ộ.

Từ khi chuyển s ng tàu sắt 50, 100 hoặc 150 tấn, công việc

bốc dỡ kh thực hiện xong trong êm, ể tàu trở r bên ngoài

hải phận quốc t trư c khi trời sáng T i các vùng cực n m,

sông l ch s u, c y cối um tùm dễ cho tàu ngụy tr ng n nấp T i

các b i xuống hàng miền Trung kh khăn hơn, nên bi n cố

V ng Rô làm lộ t y rõ ràng miền ắc x m ph m Hiệp nh

Genève ti p t cho các ơn v miền N m

Sơ ược ụ Vũ R .

Ngày 1-2-1965, chi c tàu sắt số143, trọng tải 100 tấn, do

Trung ộng ng t i Quảng h u, chở 67 tấn v kh i từ Hải

Phòng x m nhập V ng Rô êm15-2-1965 Tàu gồm 18 thủy thủ

do Trung Úy Lê Văn Thêm làm thuyền trưởng Việc xuống

hàng chư xong, tàu ngụy tr ng bằng lá c y chờ êm m i ti p

tục

Trong năm 1964 t i iểm bốc hàng này, tàu 141

doTrung Úy Hồ ắcTh nh ch huy x m nhập 3 l n m ng n

180 tấn v kh .


107

Số v kh này ược chôn dấu trong các kho hàng bên c nh

iểm xuống hàng ộ ội phương sử dụng số v kh này

phục k ch các ơn v Việt Mỹ t i èo Nhông nh nh Ngày

14-2-1965 oàn thi t vận x M113 b trúng n 40, b thiêu

hủy nằm ngổn ng ng trên ường èo Số thương vong rất c o,

việc tải thương không thể hoàn tất trong ngày 15-2-1963, do

sáng ngày 16-2-1963 các trực thăng Ho kỳ tăng viện chở

thương binh về bệnh viện Nh Tr ng L do c nhiều sương

mù, Trung Úy J mes owers lái chi c trực thăng tải thương b y

vòng theo bờ biển và ông vô t nh phát giác sự hiện diện củ tàu

ắc Việt


108

Trung úy J owers báo cáo về Văn Phòng ố Vấn Mỹ t i

Nh Tr ng và uyên Khu 2 Hải Qu n VN H H i phi cơ Việt

N m cất cánh từ iên Hò b y r V ng Rô Phi công ược lệnh

không ánh ch m v i nh chờ Hải Qu n VN H v y bắt sống

Phi công VN H thả h i bom MK1 sát bên hông tàu ắc Việt

Tàu b lật ng ng, thuyền trưởng b thương nặng ược ơn v

trên bờ tải thương và s u trở về ắc bằng ường bộ Số

lượng v kh trên tàu c 67 tấn còn ng bốc dở Số lượng v

kh ng chứ trên các kho c 150 tấn giấu trong các h ng á

trên bờ ơn v phụ trách b i bốc hàng huy ộng toàn thể du

k ch x Hò Hiệp và Tiểu oàn 83 hủ Lực thuộc Qu n Khu 5

bốc hàng

ông việc thu chi n lợi ph m không ược Qu n khu 2

VN H làm nh nh ch ng Trung oàn 49 ộ inh VN H từ

chối hành qu n lục soát H i ngày s u khi tàu 143 ch m, tư ng

Ho kỳ Willi m upuy thuộc M V họp cùng Qu n oàn 2,

Sư oàn 23, Không Quân, Hải Quân và Lực Lượng ặc Biệt

quy t inh mở cuộc hành qu n lục soát Thời gi n chậm trễ này

ủ thời gi n cho ộ ội Việt ộng trở l i dùng chất nổ phá hủy

tàu, ồng thời huy ộng di chuyển ph n l n kho hàng trên bờ

n nơi khác

Hải qu n VN H th m chi n t i V ng Rô c HQ 405, HQ

04, một ơn v Hải Thuyền củ uyên Khu 2 và Người Nhái,

s u cùng ược tăng phái thêm HQ 08 và HQ 09 n êm Lực

Lượng ặc iệt LL từ chối ng qu n án ngữ trên bờ và

yêu c u cho lên HQ 405 ngủ êm Sáng hôm s u ược lệnh từ

Qu n Khu 2, HQ 405 ủi b i cho LL B ổ bộ Phát giác ược

các kho v kh to l n củ ch, LL l i từ chối khiêng chi n

lợi ph m xuống tàu êm 18-2-1965, ộ ội Việt ộng dùng

chất nổ m nh phá hủy kho hàng l n t i h ng Vàng o v


109

kh do t thu ho ch không áng kể so v i số lượng ắc Việt

x m nhập t i V ng Rô

Trong quyển nhật k hải hành củ tàu 143 ghi l i, y là

chuy n tàu ổ hàng vào miền N m l n thứ 23 Tàu này thành

công 22 chuy n hàng từ khi nhận tàu từ Trung ộng

M n N ă cư ă c â

.

on tàu ắc Việt ch m t i V ng Rô như một ti ng chuông

báo ộng vào guồng máy chi n tr nh miền N m Thời gi n

miền ắc thụ hưởng “ i trà” ti p viện vào n m bộ, là lúc các


110

tư ng l nh miền N m bận lo ảo chánh uối năm 1964 Ho

Kỳ viện trợ h i Hộ Tống H m c P E HQ 10, HQ 11 cho

ph n ội tu n dương ể ph thải h i chi c P HQ 4 và HQ 5

Số lượng chi n h m tu n dương ch c 5 P E không kể chi n

nh PGM cho hải phận dài và các ảo Hoàng S , Trường S x

xôi.

Hoa Kỳ trực ti p th m chi n, thành lập lực lượng ặc nhiệm

T sk Force 115 phối hợp cùng Hải Qu n VN H ngăn chận

tàu ắc Việt x m nhập ác tàu ắc Việt phát xuất từ Hải

Phòng, ồ Sơn, ều ược phi cơ Ho Kỳ phát hiện ngay lúc

khởi hành hi n d ch ngăn chận m ng tên "1 M rket Time

Hưng o 1 M rket Time" kéo dài từ 1965 n h t cuộc chi n

Mặc dù c hệ thống kiểm soát dày ặc củ Hải Qu nViệt Mỹ,

miền ắc v n ti p tục gởi tàu x m nhập, nhằm mục ch c m

ch n lực lương ông ảo và tốn kém củ Hải Qu n Việt Mỹ

Xâ S ook , C c .

S u hiệp nh Genève 1954, Lào và mpuchi tuyên bố

theo ch ộ trung lập Vu và d n mpuchi theo o Phật

Năm 1955, ông Sih nook n thăm thủ ô Việt Nam ộng Hòa.

ng iệm không tổ chức nghinh n một v nguyên thủ quốc

gi Nghi lễ ngo i gi o này làm b n thành thù ngh ch ng

iệm r lệnh cho ông Ngô Trọng Hi u tổ chức cùng tư ng áp

huồn m mưu ảo chánh Âm mưu b t nh báo Pháp phát giác,

Sih nook xử tử tư ng áp huồn Từ , mpuchi trở thành

hậu cứ n toàn cho ắc Việt ti n ánh miền n m Từ Hà Nội,

các tư ng l nh h y vợ áp máy b y xuống phi trường

N mV ng và dùng xe i vào chi n khu công tác, thăm

chồng Từ 1959 n 1970, cảng Sih nookville là nơi ắc Việt

dùng ghe, tàu ngụy tr ng và tàu biển quốc t xuống hàng n


111

toàn Viện trợ qu n sự củ các nư c cộng sản c ng dùng

Sih nookville làm nơi chuyển hàng Nhờ vào cảng

Sih nookville củ mpuchi , Hải Qu n ắc Việt ư 90

ngàn tấn v kh , qu n dụng vào chi n trường miền n m uối

năm 1970, Lon Nol lật ổ Sih nook, ắc Việt không xử dụng

cảng Sih nookville ược nữ , qu n viện cho miền n m ch do

ường Trường Sơn trên bộ

Mỹ ú â .

Năm 1972 Mỹ ngừng o nh t c ường Trường Sơn, bộ ội

tức tốc mở rộng trục lộ này thành 4 ường lưu thông trải á,

vôi Hệ thống d n d u c từ năm 1968 tăng cường thêm thành 4

ống nối dài từ Vinh

n Lộc Ninh .Ngày

êm các oàn convoi

di chuyển từ ắc vào

N m,và từ N m r

ắc n êm èn xe

chi u sáng rừng

Trường Sơn

Trư c khi gi o

hoàn toàn chi n tr nh

l i cho miền N m Việt

N m ược gọi là Việt N m H chi n tr nh, Ho Kỳ yểm trợ

VN H mở cuộc hành qu n L m Sơn 719 năm1971, ánh thẳng

vào trung t m hậu c n cuả ắc Việt t i Tchépone, Lào Thực t

cuộc hành qu n không m ng k t quả mong muốn và Ho Kỳ

vội vàng rút qu n


112

Từ ắc Việt xe vận tải ch y thẳng vào N m không c n phải

ổi xe t i các tr m như trư c, và ch mất 3 ngày n Lộc Ninh

o việc ti p vận bằng ường biển không c n thi t ắc Việt

giải tán oàn 759 và sát nhập thành Liên oàn 125 còn hiện

hữu n n y

Trong suốt cuộc chi n, ắc Việt không ư một chi n h m

tác chi n nào vào N m nên không c cuộc hải chi n nào xảy r

giữ Hải Qu n củ h i miền Hải Qu n ắc Việt ánh miền

N m lén lút nhưng c t nh cách chi n lược chung, là làm cho

lực lượng củ họ ở trong n m l n lên có ủ qu n dụng và v

kh tối t n Hải Qu n ắc Việt thành công trong chi n lược

bằng ghe gỗ và tàu ánh cá

Hải Qu n VN H dù c chống ược mọi cuộc x m nhập vào

hải phận miền N m, nhưng làm s o ngăn ược x m nhập từ

Sih nookville Số lượng hàng hoá n từ nơi này nhiều hơn số

lượng do ghe, tàu ánh cá bằng gỗ vào bờ biển n m Việt N m

Trong lúc Ho Kỳ phong toả Hải Phòng, ắc Việt v n nhận chi

viện hỏ tiễn S M, xe tăng T54 từ Sih nookville Miền N m

thu bắt u từ sự ngo i gi o không m ấm Việt Miên.

Đo k

Việt N m ngày n y c rất nhiều bảo tàng viện và ài kỷ

niệm từ ắc vào N m inh ộc Lập, cơ sở u n o củ miền

N m ổi thành bảo tàng viện ác b i xuống hàng Vàm L ng,

V ng Rô củ oàn tàu không số ều c tượng ài kỷ niệm to

l n u khách sẽ thấy h nh ảnh tội ác “Mỹ Ngụy” và thành t ch

nh hùng củ các bộ ội th m chi n Tôi di tản s ng Ho kỳ, rồi

s ng nh cư t i Pháp Nhà tôi ở c nh Mémori l de en, nơi


113

lưu niệm h nh ảnh cuộc ổ bộ củ ồng Minh lên Norm ndie

giải phóng Âu Châu. Mémorial de Caen to l n x y dựng ng y t i v tr Trung T m Hành Qu n củ i Tư ng Richter, Tư

Lệnh Qu n oàn 716 ộ inh ức Quốc X Qu n oàn c

nhiệm vụ ngăn chận cuộc ổ bộ củ ồng Minh năm1944

Mémori l c ng chứ thêm tài liệu h nh ảnh cuộc chi n Việt

N m, ệ Nhất và

ệ Nh th chi n,

bức tường á

Linh v v ặc

biệt nội dung

Mémorial không

tôn ai làm anh

hùng và hoàn

toàn khác v i nội

dung các bảo

tàng, bi á,

nghi tr ng liệt s t i Việt N m Mémori l de en ch tr nh

bày cho du khách một thông iệp hư ng về hoà b nh

Ở g n Mémori l de en, nên tôi c th m vọng bài vi t này

c ng c cái thông iệp hư ng về hò b nh cho Việt N m

Theo ề ngh củ n iên Tập tôi bỏ i h t các nhận

nh củ tôi về những kẻ hi u chi n làm chi n tr nh dài ăng

ẳng


114

Nguy n Minh ức

ôi đ ng bên này bờ đ i dương

Ng n nước n o dâng cao nỗi nhớ

Bóng quê xưa

Bãi c n,nước phù sa...

Th nh phố c em đi giờ tan h c

Lá me v ng rụng vướng bước chân em

Tình ban sơ...

B n tay tìm b ng

Ng n n m sau vương vấn mãi bên lòng

Tim dằng dặc...t u xa bờ xa bến

êm phiêu b ng th c nhớ một bờ vai

Tu i mây h ng tôi, em v biển

Bình minh xanh réo g i ánh mặt trời

R i hôm nay

ời vi n khách...

Vui theo m a nắng mới

L nh theo cơn gió chi u

Xa xôi nhớ v cố quận

Ngoài dáng em xưa...

Tôi còn có gì đâu...

T


115

Nguy n thị Minh Minh

L : Nguy n Th Minh Minh, cháu của b n Nguy n n,

một cây b t thế hệ th hai.

- Than! Than!

- “Th n”, “Th n”, “Th n” ái u m y chứ “th n”

Thằng Thắng bực mình l m b m trong miệng nhưng v n

quay l i coi thằng Leo muốn cái gì. Thằng Thắng hét to từ phía

cuối u bên kia củ công xưởng làm việc:

- Wh t‟s up? W it for me

Thằng Leo thở hổn hển ch y về phía thằng Thắng. Thằng

Thắng châu mặt cằn nhằn thằng Leo.

- How m ny times do I tell you th t my n me isn‟t “Th n”?

It‟s “Thắng”, m n

- I‟m sorry, but it‟s re lly h rd to s y it

Thằng Leo tỏ vẻ bi t lỗi. Thằng Thắng c ng cảm thấy an ủi

chút chút nhưng v n ti p tục bài “thuy t tr nh” cho cái thằng

“cả n” n y ược hiểu bi t thêm về ti ng Việt. Nói theo kiểu

phim Tàu dài nhiều tập là “coi như nhét tiền vô túi n ” y mà

- You know, it‟s completely different between these n mes

“Th n” me ns “ch rco l”, “Thắng” me ns “victory” This is

my p rents‟ wish for me onquer on ny obst cle in my life

Thằng Thắng k t luận một cách chi n thắng v tưởng “h

gục” cái thằng cả n Leo. Nào ngờ thằng Leo quật cờ nổi

dậy:

- Who c res? Who c res bout “ch rco l” or “victory”?

Th n is Th n nd let it be I c nnot c nnot sound your


116

n me s you w nt me to s y nd besides, nothing‟s wrong for

a non-Vietnamese like me, not saying your name correctly!

Tuyên bố xong một cách hùng hồn, thằng Leo quay mình bỏ

i một cách giận dỗi, không quên thòng một câu:

- Nerd!

Thằng Thắng h t sức là phiền toái trong lòng nhưng c ng

ành ch u vậy thôi! Kể từ ngày n cái xứ sở n y cái tên của nó

bây giờ trở thành một nỗi u lòng khó nói. Cái tên cúng

cơm của nó tuyệt vời bi t bao: Tr n Công Thắng ngh là

công bất cứ cái g c ng chi n thắng! Vậy mà khi qua t i xứ

sở “người dưng” n y n trở thành Tran Cong Thang. Vi t

tên họ theo kiểu “người t ” th c khi n là:

“ ong Th ng Tr n”, c khi l i là “Th ng Tr n ong”, c khi l i

trở về “Tr n ong Th ng” Rồi vì theo cái kiểu vi t trở ngược

trở xuôi n y mà khi th n là “m t tờ Th n”, c khi l i là “m t tờ

Tr n” và c khi l i là “m t tờ on” Vậy là b o nhiêu mong ư c

o to búa l n của ba mẹ n ặt vào cái tên củ n trở thành

những nào than củi, con cái g g h t ráo! Không còn mang

một chút nào nét hào hùng của cái tên nguyên thủy của nó.

D u sao, một người “dưng” ọc s i cái tên cúng cơm của nó

c ng còn ỡ tủi th n hơn là người cùng “chung một dàn” b

o v i nó mà l i hiểu nh m cái tên “o i v ng” của nó. Thằng

Thắng bùi ngùi nh l i câu chuyện xư lắc xư lơ chừng hơn

một năm trư c y ng như b o người di dân vừa m i sang

nh cư ở nư c người “dưng” th i c ng phải bỏ thời gian của

cải, sức lực và trí tuệ ể học bi t ti ng củ “người dưng”

Thằng Thắng c ng không khác chi thiên h , n c ng b lô, cơm

xách o i hùng i n trường ể học ti ng nh ái ngày u vô

l p học, thằng Thắng nhìn thấy một cô em có nguồn gốc da

vàng ngồi e ấp ở cuối l p, nó m nh d n thẳng ti n t i ngồi vào

chỗ trống bên c nh cô gái hư bi t làm s o ể làm quen cô

gái da vàng e ấp thì ông th y bư c vào l p. Nên thằng


117

Thắng ành ch có thể bắn sang phía cô em da vàng e ấp một nụ

cười tươi, r ng rỡ hơn bất cứ loài ho nào trên ời; và không

quên gởi cho cô em da vàng e ấp một tia nhìn ấm áp hơn cả

ngọn èn 1000 w tts ô em d vàng e ấp liền áp l i nụ cười

như ho và ti nh n r ng rỡ 1000 watts của thằng Thắng bằng

một nụ cười mím chi kèm v i một cử ch cúi u chào h t sức

duyên dáng, làm cho hồn thằng Thắng bay tuốt ra khỏi cái xác

thân phàm tục của nó. Có lẽ hồn thằng Thắng nh là sau khi

rời khỏi xác phàm thì ti p tục bay xuyên qua mái tr n của l p

học, rồi len lỏi qua thêm mấy t ng l u nữa của cái building nó

ng ngồi học, ể có thể bay thẳng lên b u trời xứ l n y

chăng? Nên chi thằng Thắng cứ há hốc miệng và ngồi như trời

trồng, không bi t phải nên làm cái chi chi k ti p sau khi nhận

ược sự áp trả rất l ch sự, duyên dáng của cô em gái da vàng e

ấp Nhưng hồn thằng Thắng chư k p chui qua h t các t ng l u

củ trường học ể vươn r h t thở không khí của b u trời tự do

lãng m n, thì phải vội vã trở xuống liền v i cái thân xác lòng

khòng tr n tục của nó. Vì ông th y coi bộ muốn nắn gân, thử

sức cái ám học trò x -c n-lăng-guỵt (second language) hay sao

, nên vừa m i vô l p, ặt cặp xuống bàn là ông xổ r tràng

tràng, một lô, một lốc những cái “chi hồ giả d ” mà thằng

Thắng ch nghe ược lõm bõm như là “du, du”, “mi, mi”, “ i,

i” g g N gồng căng h i t i r ể cố gắng nghe, mà

h nh như ông th y nói cho mình ông nghe thì phải, nên chi ông

ngừng rồi mà thằng Thắng c ng không bi t ông vừa nói cái chi

chi. Rồi thằng Thắng nhìn thấy b n bè trong l p rút tập ra rột

rột, xé giấy rẹt rẹt N c ng không ể sao lãng một phút giây,

ngay tít tắt c ng rột rột, rẹt rẹt, nhưng l i không bi t xé giấy ra

ể làm cái quỷ gì nữ nhiên là giờ học nh văn th không

thể nào xé giấy r ể x p con cò hay máy bay giấy ược mà là

ể vi t một cái g Nhưng mà vi t cái gì thì có trời m i

bi t là ông th y muốn nó phải vi t cái gì. Có lẽ ông bà phù hộ


118

cho nó, nên ông th y ở trên bảng c ng rột rột, rẹt rẹt, vi t lên

một hàng chữ loăng ngoăng mà s u khi thằng Thắng dùng h t

tr nh ộ Anh ngữ nó có trong tiềm thức của suốt ời học sinh t i

Việt Nam, thì nó hiểu mang máng là ông biểu nó -à không phải

ch có mình nó, mà là tất cả học sinh trong l p- tr nh bày sơ

lược về lý l ch của bản thân. Chuyện c chi là kh , dễ ợt. nó

xoẹt xoẹt vài cái là xong liền. Nè nha, tên, tuổi, ngày sanh

tháng ẻ, quốc t ch gốc. Thằng Thắng ngoáy xong, ng ng u

lên sao thấy thiên h v n còn ng h hoáy vi t m i chư thôi

N còn chư hiểu t i sao thiên h l i vi t l u như vậy thì em gái

da vàng e ấp bên c nh khều khều tay nó thì thào:

- nh g ơi phải vi t thêm cảm ngh củ m nh ối v i

hoàn cảnh sống m i nữa!

Giờ thì thằng Thắng bi t chắc “em gái d vàng” không phải

là em gái của bất cứ thứ d vàng nào trên ời mà là người con

gái Việt N m d vàng àng hoàng trăm ph n trăm rồi, nên nó

thấy lòng lâng lâng, sảng khoái, vui chi l Nhưng h i ứ chư

k p tr o ổi thêm gì nữa thì ông th y “suỵt” dài và nh n h i

ứa nó. Thằng Thắng vội vã cúi xuống trang giấy, không quên

li c s ng ể ng m dùng ánh mắt mà cám ơn Nhưng em gái

Việt dễ thương không nh n l i thằng Thắng chút nào ể cho nó

có d p t ơn Và thằng Thắng c ng k p nhận ra em gái Việt dễ

thương h i t i ổi qua màu hồng rồi. Thằng Thắng khoái chí

trong bụng:

- Cô nàng mắc cỡ! Mà con gái bi t mắc cỡ tức là thuộc lo i

hiền lành, dễ b g t!

N sung sư ng v i ngh m -le trong u, nên cảm thấy

i học thật vui chi l , không còn là một sự bắt buộc khổ sở nữa.

Ít ra, giờ y sẽ c người ể nó có thể t tê than thở những nỗi

s u bi ai của ki p người di tản trên xứ sở người dưng n y. Chu

cho , n t m ược một người không phải là “người dưng”,


119

một cô em gái t c en, d vàng, m i không tẹt, tự gọi là em

gái Việt Nam!

Nhưng niềm vui của nó chẳng tồn t i ược bao lâu; vì hiện

thực en tối, tối thui như tấm bảng en v n chình ình ở trư c

mặt nó v i hàng chữ loăng ngoăng của ông th y d y nh văn

và bài vi t mà nó phải nộp. Tâm hồn củ n không còn thời

gian len lỏi qua các tr n nhà ể bay ra phiêu du trong b u không

khí tự do, lãng m n ở ngoài ki ược nữa, mà giờ y ng vật

v , u thương v i bài vi t phải nộp cho ông th y ngay hiện t i.

Phút chốc, thằng Thắng thấy tinh th n của nó r t s u thăm thẳm

xuống tận mắt cá chân, và chẳng còn t m tr ể li c mắt nhìn

sang em gái Việt dễ thương nữa.

Sau khi nặn óc, bứt tóc ngoáy tai liên hồi kỳ trận và bôi xoá

muốn rách teng beng tờ giấy, thằng Thắng c ng hoàn tất ược

một ph n t ti trong muôn ngàn iều nó muốn trình bày trong

bài vi t cho ông th y. Thở phào một cách kiêu hãnh, nó li c

sang em gái Việt dễ thương xem nàng c khổ sở như n h y

không, thì thấy nàng c ng khổ sở lắm lắm t r c ng như trong

sức tưởng tượng của thằng Thắng , ng bậm môi hì hụi vi t

cả hai trang giấy. Trong khi nó ch có một mặt giấy mà thôi!

Cảm thấy b thua sút, mất mặt nam nhi, thằng Thắng len lén

ứng lên nộp bài cho ông th y rồi dọt ra khỏi l p ng vừa lúc

ông th y dòm ồng hồ và xổ ra hàng tràng ti ng “người dưng”,

mà thằng Thắng oán chắc là ông kêu ám học sinh nộp bài lẹ

lẹ ể ông còn k p giờ ki m một ly cà phê xả hơi, trư c khi h t

giờ ngh . Các b n học trong l p vội vội vàng vàng vi t cho h t

những giòng “t m sự y vơi” rồi nộp giấy cho ông th y. Sau

khi ông th y bư c ra khỏi l p, thằng Thắng lẹ làng trở vào l p,

ngồi sà xuống ể tán dóc v i cô em gái Việt dễ thương Thằng

Thắng nhoẻn cười hào hứng:

- Hello!

- Em gái Việt tươi cười chào trả:


120

- Chào anh! Anh có vi t ược hông? À, anh tên Công phải

hôn ?

- Trời c o ất l ơi Vừa m i gặp nh u s o nàng tặng cho

nó một cái ấm ngàn cân vậy nè N chú ghét cái tên “ ông”

ứ nào i học mà tên ông th 10 ứ là y như một chục, ều

b b n bè ặt cho ủ thứ danh hiệu nh kèm, hoặc những ộng

từ, danh từ i kép ôi theo cái tên cúng cơm nghe rất choải tai

*, tức kh nh ách n kh “ngủ”, như là b nhét vào trong

cái “lu” vậy ! Vậy mà em gái Việt dễ thương n y l i gán ghép

cái tên n y cho n Ngh c ng thấy thương mấy ứa tên Công !

Chắc là ba má tụi n lúc ặt tên cho con mình nhất thời lỡ

quên i một thuở ược x p “thứ b ”, s u quỷ và ma ! Thằng

Thắng vội vàng nh ch nh:

- Không, nh nh không phải tên Công!

Em gái Việt cười bẽn lẽn thật h t sức dễ thương :

- Xin lỗi anh, vì hồi nãy em nhìn qua bài anh vi t, thấy anh

vi t chữ “ ong”, ở u, nên tưởng anh tên Công.

Thằng Thắng cảm thấy thật mát lòng mát d và ôi chút n

ủi Nhưng chư k p nói gì thêm thì một giọng v t ực oang oát

ngay sát bên lỗ nh của nó:

- Hê hê hê vậy thật r ông là “cong” h y “thẳng”?

Thằng Thắng nghe choáng váng, tê cứng cả người vì cái kiểu

chơi chữ không nhằm chỗ của một thằng ực rự nào không

bi t vi t chữ “mắc cở”, “xấu hổ” trư c mặt con gái ra làm sao.

Bây giờ thằng Thắng m i nhận ra, ngồi phía bên kia của em gái

Việt dễ thương, còn c một thằng ực rựa chính hiệu con nai

vàng Việt N m ng nh n n tr n tráo, nh m nhở. Vì cặp mắt

thằng Thắng khi bư c vô l p b hút chặt cứng v i em gái

Việt dễ thương, nên không nh n thấy cái thằng người ngợm

nọ ngồi thù lù một ống ngay bên c nh bông hoa xứ Việt!

Thằng Thắng chửi rủa th m trong bụng: “S o bỗng u r t

xuống trái ất một cái thứ người ngợm n i năng nhăng nh t, vô


121

trật tự không úng thời iểm và iểm vậy t ?” N chư

k p phản thùng, thì cái thằng người ngợm nham nhở kia l i ti p

tục bắt chuyện làm quen:

- Hi, tui tên Quang. Hồi nãy tui có li c qua bài của ông, nhìn

thấy tên nên oán ông b n là người Việt mình.

Nói t i y cái thằng trời ánh c cái tên gọi là Quang kia,

l i ngoác cái hàm răng trắng nhởn củ n r cười hềnh hệch:

- Nhưng mà thấy tên ông vi t là “ ong Th ng Tr n” nên

chọc ông cho vui, ừng ể bụng ha!

Thằng Thắng l m b m trong bụng:

- “H ”, “h ” cái u m y chứ “h ” Nhưng chẳng lẽ nó

l i không “h ” v i cái thằng nham nhở ki trư c mặt người ẹp

thì hóa ra nó nhỏ nhen, hẹp lượng quá, coi s o ược!

Nên chi, n ành phải nuốt cái cục tức xuống nơi nào tận

cùng nhất có thể c trong người củ n , ể rồi c ng nhe răng r

cười v i cái thằng Quang nham nhở kia:

- Không sao, không sao! Tui tên Thắng, Tr n Công Thắng.

Qu y, tên tuổi mình vi t trật lộn tùm lum, không như ở Việt

Nam, nên hiểu nh m là chuyện thường!

Nói vậy, nhưng thằng Thắng chẳng thấy “thường” t nào cả.

Em gái Việt dễ thương ki hiểu lộn tên cuả n còn ch m chư c

ược, chứ cái thằng trời ánh ki u c phải là vô tình hiểu

lộn! D u vậy, chẳng lẽ thằng Thắng l i i ôi co v i cái thằng

ba trợn, nham nhở kia? Thật mất h t tôn nghiêm của một ấng

tu mi nam tử như n Qu y s ng em gái Việt dễ thương, thằng

Thắng nở nụ cười tươi và hỏi:

- Còn em tên gì?

Em gái Việt chư k p áp, th cái thằng nham nhở kia l i

nhanh nh u áp lời:

- Nó hả? Nó tên My!

Trời ất! Cái thằng ba trợn ki bi t tên người ẹp trư c

cả thằng Thắng! Chẳng những vậy, l i còn gọi xách mé người


122

ẹp là “n ” này, “n ” nọ òng tư duy PU entr l

Processing Unit trong u của thằng Thắng ch y t i y th

iện xẹt lung tung; con PU trong u nó bỗng tụt dốc xuống

th hệ 386, rồi phựt cháy vì không ch u nỗi lưu lượng chuyển

tải về thông tin mà nó vừa m i chợt oán r Thằng Thắng cà

lăm hỏi cái thằng nham nhở trời ánh trư c mặt nó:

- H i h i người là là

Thằng Quang nháy mắt, nối ti p lời thằng Thắng :

- là h i nh em Tui là anh của nó, nó là em gái của tui.

Bỗng dưng thằng Thắng nhìn thấy thằng Qu ng như c hào

quang chi u tỏ r xung qu nh u như cái tên của nó vậy. Vì

kể từ giây phút phát hiện ra mối quan hệ “t m cỡ” của thằng

người ngợm nham nhở tên Quang và em gái Việt thiên th n tên

My, thằng Thắng không còn gọi th m thằng nham nhở kia là

“thằng nham nhở nữ ”, mà n ng cấp thằng Quang lên làm

“ nh” một cách kính c n có chủ ý từ trong áy lòng S o ông

trời l i khi n xui một cô em gái dễ thương như My, l i có một

thằng anh, à không phải, một ông nh, như th kia? Thằng

Thắng thấy cuộc ời quả có nhiều chông gai, trắc trở và y d y

bất công như c một ông thiên tài, văn nh n h y v nh n nào

n i: “Life does not me n to be f ir ”

Thằng Quang v n ti p tục chà p lên nỗi thống khổ triền

miên của thằng Thắng một cách không thương ti c:

- Ông bi t hông, có em gái khổ lắm ông ơi N học cái gì,

làm cái g tui c ng b bắt i theo làm “tà lọt” cho n ởi vậy,

l p n y tui học rồi vậy mà v n phải học l i theo n ng

bà già tui lúc nào c ng sợ nó b ăn hi p tội nghiệp! Ông có anh

ch em i học y hôn?

Thằng Thắng rên r trong lòng v o ư c ược làm “tà lọt”

cho em My mà không một lời t thán nào như thằng Quang.

Nhưng tự n c ng bi t chắc chắn 110% là không ược. Lý do

thật rõ ràng như giấy trắng mực en là sự hiện diện không nên


123

có của thằng Quang bên c nh em gái củ n , ể ngăn chặn

những sự làm quen v i những chủ không trong sáng như

thằng Thắng ối v i em My Nhưng thằng Thắng u thể nào

th y ổi sự thật ph phàng nọ. Nó thở dài não ruột -cái thở dài

v i ngh không ăn nhập gì v i câu trả lời của nó:

-Tui u c nh ch em gì ở bên y Gi nh tui còn ở l i

bên kia h t. Tui ở bên y v i bà dì tui. Còn anh em ông thì

sao?

My bây giờ m i lên ti ng:

- Vậy nh vượt biên hả? Gi nh em i bảo l nh nên c ủ

h t ở bên y má và h i nh em em

Ng n ngừ một thoáng, My ti p v i giọng xen chút xót xa:

- Chắc anh nh h i bác và gi nh lắm hen? N u là em, chắc

em khóc h t nư c mắt quá!

Rồi thì giọng củ My c ng nghe như nghèn nghẹn, thương

cho số phận cô ơn của thằng Thắng. Nhìn thấy em gái My dễ

thương ng u x t cho số phận ơn côi của nó, thằng Thắng

thấy càng thương m n người em gái Việt dễ thương ki bi t bao

nhiêu. Nó ch muốn nắm lấy bàn tay nhỏ nhắn kia, ấp ủ trong

t y n ể dỗ dành, an ủi Nhưng mà con kỳ à Qu ng ứng lù

lù một ống , u c cho phép n c bất cứ một cử ch nào

khác hơn ược. Nó ch ành chép miệng thở dài, l i một ti ng

thở dài chẳng có bà con giòng họ gì v i câu thở than của nó,

c ng nhuộm y màu sắc xót xa không kém ph n l m ly như

My:

- ành vậy chứ bi t sao bây giờ! Ri t rồi c ng quen i thôi

Không bi t rồi y n c “c ng quen i” v i nỗi nh mông

lung n y hay không, khi mà chẳng bao lâu, sau khi dứt khóa học

ba tháng, hai anh em thằng Qu ng và My theo gi nh dọn

sang t nh khác sinh sống. Ngày chia tay trong buổi học cuối,

khi nghe thằng Qu ng “kỳ à” n i chuyện dọn nhà, thằng

Thắng thấy buồn quá xá Tuy chư c “xơ múi” g v i em My,


124

nhưng n v n cảm thấy tâm hồn nát teng bét khi em My nư c

mắt rưng rưng, bảo rằng:

- Tuy rằng ở u c ng không phải là ở trên nư c mình, xóm

m nh, nhưng mà ri t c ng thấy nh nh quen quen anh Thắng

à?

Khi nói t i “nh nh quen quen”, My ngư c ôi mắt buồn

thăm thẳm nhìn sâu vào mắt thằng Thắng; khi n cho nó có cảm

giác như ôi mắt long l nh, rưng rưng như một m i d o ng

khoen lủng cái lồng ngực lép kẹp của thằng Thắng vậy!

Nó không bi t rồi n c “ri t rồi c ng quen i” những nỗi

nh da di t n y như n từng tuyên bố v i em My hay không.

Nỗi nh quê hương, gi nh, bằng hữu bỏ l i s u lưng khi

ặt chân lên xứ “người dưng” này Nỗi nh miên man v i

những chia ngọt, xẻ bùi của những mảnh ời lưu l c xa xứ, vô

t nh ược gặp nhau trên xứ sở “người dưng” ể bắt u xây

dựng l i cuộc ời bằng hai bàn tay trắng.

Thằng Thắng ngậm ngùi nh t i thằng Quang kỳ à, nh t i

em My e ấp, h i người b n học từng chia xẻ v i nó những tâm

sự vụn vặt của cuộc sống ở xứ “người dưng” N ngư c mắt

nhìn lên tr n nhà nhưng t m hồn nó không còn bay xuyên qua

n c ể lang bang trong b u trời lãng m n nữa, mà ch ể hồi

tưởng l i một kỷ niệm ngày xư N ng miên m n nh , nh

người xư , nh người dưng giờ ở âu?

_______________________________________

* hoải tai: Tiếng Huế, hói tai


125

Nguyên Ng c

L : Nguyên Ng c l b t hiệu của Nguy n Th Minh Minh,

cháu của b n Nguy n n, một cây b t thế hệ th hai.

ôi là con gái sinh r t i Hu , nhưng l n lên ở Sài Gòn Ở

nhà tôi n i ti ng Hu , ch khi r ường m i xổ giọng Sè-

gòn lẽ sinh sống l u ở trong N m, nên chẳng b n bè

th y cô nào l i bi t tôi là gái Hu h n khi c b n bè l i nhà

chơi m i bi t là tôi chẳng hề x g t i ể ược m ng d nh là

“gái Hu ”

V i tôi, gái N m h y gái Hu th c ng chẳng c g khác biệt

v tôi c ng là “th ” như i Nhưng chẳng hiểu s o, cứ mỗi

khi tôi xổ giọng Hu r n i chuyện v i người nhà th b n bè tôi

cứ ch u h u lắng nghe và trọ trẹ nhái l i ti ng Hu củ tôi Lúc

u c ng thấy bực m nh nhưng rồi c ng thành quen i Và ôi

lúc c ng cảm thấy m nh “khác người” chút chút và c ng h nh

diện t ti v m nh là gái Hu Mặc d u c ng chẳng bi t gái Hu

th c khác chi v i gái khác !

Rồi theo năm tháng l n lên, từ một con bé gái trở thành cô

gái th thành, l i ược m ng d nh là “gái Hu ”, tôi c cảm giác

như m nh c ưu th hơn những cô gái bằng tr ng lứ v i m nh

ởi thơ văn sách vở c ng v n thường n i về gái Hu thôi

ho nên, tôi rất chi là khoái và tự hào m nh là gái Hu một

iều là gái Hu nhưng l i chẳng bi t t ti g về Hu cả Những

g tôi bi t ược về Hu là ược nghe kể l i từ những chú bác, cô

dì củ b n bè b m tôi hoặc những khi h i mệ nội ngo i củ tôi

lúc qu y qu n cùng con cháu kể cho nghe Tự m nh, tôi c ng

t m tòi ể hiểu về miền quê ngo i, quê nội củ tôi qu sách vở,

T


126

thơ văn u s o, t m hiểu trên sách vở hoặc nghe kể l i c ng

không sao bằng ược i r tận nơi Nhưng d o , việc i l i

trong nư c không mấy dễ dàng và cư c ph c ng không phải là

nhẹ “c n” Nên ư c mơ th cứ mơ ư c, nhưng c ng chẳng dám

mong c u ược c ngày i Hu

ho n một ngày, khi vừ thi xong Tốt nghiệp Phổ thông

Trung học, tôi ược theo m tôi về l i Hu ể thăm mồ mả

người th n Tôi mừng như trúng vé số Mà úng là ch c

trúng vé số m i ược một chuy n i hằng mơ ư c củ m nh

i chu cho , là con gái ở cái tuổi mộng mơ mà l , nên chi dù

chư n ngày i, nhưng mà tôi suốt ngày cứ mơ mơ màng

màng n ngày m nh thực thụ ược i, ứng, h t thở cái không

kh m ng y màu sắc “Hu ” ấy Gái Hu h y không gái Hu

th cứ nghe i chơi th mê t t thò lò rồi

Rồi cái ngày mơ ư c ược trở thành hiện thực ả ngày

ngồi trên xe lử , mệt bở hơi t i, nhưng khi nghe m tôi n i “t i

Hu rồi con”, tôi như ng i trong mộng vậy ư c xuống xe

lử , xung qu nh tôi ược b o phủ bởi những “chi, tê, răng, rứ ,

mô ” mà trong sách vở tôi ược ọc qu ọc qu mà

chẳng b o giờ “thực hành” cả

S u khi sắp x p xong xuôi chốn ăn ở, tôi bắt u “thám

th nh” vùng ất chôn nh u cắt rún và tự dặn m nh phải cố gắng

“thực tập” môn “Hu ngữ” cho thông th o Theo m tôi i chợ

ông , tôi c ng “mô, tê, răng, rứ ”, nhưng cứ mỗi khi nghe

tôi n i th mấy o, mấy mệ ở chợ cứ nh n tôi và cười m m chi

Tôi chẳng hiểu s o họ l i cười m m chi rất nh , nhưng tôi suy

i ngh l i c ng v n thấy m nh rất chi là “Hu ”, Hu “thu n

chủng” không ph trộn mà lỵ, m n răng th tôi c ng là gái Hu

chứ chẳng s i Nên chi, tôi cứ thoải mái “mô, tê, răng, rứ ” và

ph t lờ tất cả những nụ cười m m chi củ thiên h


127

Ở ược một h i ngày, tôi làm quen ược một cô bé ch th

100% gái Hu H i ch em tôi như cặp bài trùng, suốt ngày

rong chơi vui vẻ và thả sức t m t nh

- Em th ch giọng n i củ ch ghê nơi Nghe hắn ngộ rứ tề

on é vô tư cho ki n

Tôi h nh m i cười toe toét:

- h c ng n i giọng Hu như é thôi, c chi mô mà ngộ

on é cười chúm ch m:

- M n răng mà giống em ược Giọng ch khác giọng Hu

củ em Giọng ch hắn c ph ph chút Sài Gòn nên nghe dễ

thương, khôn như giọng Hu củ em hắn quê chi l

Nghe con é n i xong, tôi chợt hiểu v s o, à không phải,

m n răng mà mấy o, mấy mệ ở ngoài ường, ngoài chợ cười

m m chi mỗi khi tôi cất giọng “o nh vàng” lên Khi nghe tôi kể

r mọi chuyện, con é cười th ch ch ù cười h hả, con é

v n không quên dùng t y che miệng một cách duyên dáng

Trong khi tôi cứ thoải mái vô tư lự cười toe khoe ủ răng cử ,

răng n nh, răng hàm, răng khểnh không che dấu

Rồi những ngày s u , con é và tôi l i ti p tục dong ruổi

i khắp nơi ở Hu trên chi c xe p nhỏ nhắn củ con é Khi

t i lăng Khải nh, nh n các “cô nương” e dè ứng bên c nh

các th t voi bằng ciment ể chụp h nh, tôi bỗng thấy kiểu h nh

như rứ thiệt quá chi “t m thường” Tôi nỗi máu “yêng hùng”,

xăn qu n, leo lên lưng một con voi bằng á, khoái ch tét miệng

cười ể ông thợ chụp h nh chụp một tấm kỷ niệm Mặc dù

trong lúc leo lên con voi, tôi b tr y ch n, nhưng mà ược

một tấm h nh áng giá ng chụp h nh s u khi chụp h nh xong,

cười n i:

- Tấm h nh ni ẹp cô Khôn i c mô on voi c o

như rứ , t i ch u kh leo lên, nhất là mấy o

hẳng bi t ông t khen thiệt h y x o, nhưng mà tôi cảm thấy

rất khoái ho dù trong lúc leo, con é l ơi i v sợ tôi té Lúc


128

chụp, l r tôi ngồi chảng hảng ở ng y u voi, nhưng con é

không ch u, bắt tôi phải ngồi cho “nghiêm túc” Mặc cho tôi c

ki n là muốn ngồi cho giống bà Trưng, bà Triệu cho o i

- à Trưng, bà Triệu ngồi voi là ngồi trong yên àng hoàng

mô như ch rứ , ngồi tè he r rứ tề h ngồi s t trên

cái yên là ược rồi

Nghe giọng iệu thi t th củ con é, tôi ành phải chấp

nhận ki n củ n u s o, c ng phải nể n ng cô b n nhỏ

chứ Huống chi, v cách ngồi củ tôi trên lưng voi khi n

không t người tò mò “nh n ngắm” tôi như một thắng cảnh Nên

tôi c ng không ủ c n ảm giữ nguyên ki n củ m nh Tấm

h nh , tôi v n giữ g n qu báu, một kỷ niệm kh ph i S u

này, trở về Hu l n nữ , ghé thăm con voi, vuốt ve cái ch n n

ủ, u c g n trèo lên l n nữ v lúc tôi ng m ng b u

ứ con tr i thứ h i

Một ngày khác, h i ch em tôi rủ nh u i l ng th ng qu các

ngôi chù ở Hu Sách vở thường nhắc nhở t i Từ àm, Thiên

Mụ, nhưng mà ở Hu th quá chi chi là nhiều chù , mà c nhiều

chù nhỏ nhưng rất ẹp H i ch em tôi l ng th ng h t chù

này t i chù khác Khi chúng tôi t i dốc n Ngự, n i là

“dốc” th không thể nào “xuôi” ược, con é bảo tôi dừng xe l i

ể n leo xuống Ở Sài gòn, c cái dốc c u nào mà tôi không cố

gắng p xe vượt lên cho ược, nên khi n dốc n Ngự, tôi

càng không thể “buông t y u hàng” ược Trong khi con é

vừ thở dốc, vừ ch y theo xe bảo tôi dừng xe l i, th tôi v n cố

công p xe lên dốc N i theo kiểu b nh d n là tôi chổng mông,

loi nhoi trên chi c xe p ể cố gắng vượt lên dốc H i bên

ường, một vài nh th nh niên, thi u nữ và mấy mệ g ư mắt

nh n theo tôi Tôi mặc kệ tất cả, v n trong tư th “chổng khu”

mà p xe lên dốc n lưng chừng dốc, ph n th cái dốc quá

dài mà sức tôi th c h n, ph n th con é v n không ngừng gọi

tôi i, tôi ngừng xe l i thở dốc, phải n i là x kh i cả r lỗ t i


129

- h ni kỳ rứ tề C i mà p xe lên dốc như ch rứ răng

chừ ắt em ch y theo ch hụt hơi luôn n

Tôi vừ cười, vừ thở hổn hển:

- ông nhận cái dốc ni ghê hồn thiệt h không s o mà p

lên t i trên n ược

on é li c tôi một cái dài thậm thượt, vừ ôm eo v n y

giờ n ch y theo c ng không thu g vận ộng viên m r thon

vừ trả lời:

- h dòm qu nh i, c i ch y xe như ngự t như ch răng

chừ M em mà thấy ược là ch t

- Trời, không p lên dốc, chẳng lẽ y bộ

Và tôi ngưng ng ng nử chừng v khi nh n xuống dốc th quả

nhiên người t ều ngừng xe, xuống dắt bộ h c m nh tôi

không giống i Tôi cười y ư :

- Thôi ược rồi cô nương, m i mốt c i ng ng chỗ ni ch sẽ

không phi xe p như ngự t nữ , ược chư ?

on é cười sung sư ng:

- Rứ ược rồi, ch nh nghe, khôn c p xe như rứ nữ

h Mắc cỡ lắm

Tôi c ng không bi t c nên mắc cỡ h y không nữ v trư c

s u g th tôi c ng làm rồi

S u khi vi ng thăm một h i cái chù nữ th trời c ng x

chiều, tôi và con é phải về nhà Và d nhiên, chúng tôi c ng

phải qu y về bằng con ường củ dốc n Ngự Khác biệt là

l n n y chúng tôi xuôi xuống dốc, không phải lên dốc giống

như lúc trư Khi tôi vừ p r u dốc, con é bấm vào eo

tôi:

- hi dừng xe, em leo xuống

- é ngồi yên i, t i s o phải leo xuống Lúc i xuống m i

là “phê” nhất ời

on é l o i oái ph s u lưng tôi:


130

- h ni l i t nh r răng Khôn c ch y xuống như rứ

mô tề, nguy hiểm lắm

Tôi cười khoái ch :

- ái g mà nguy hiểm ông tr nh m nh leo lên t i nh dốc

th phải thả xuống dốc cho su ng chứ

on é chư k p n i g th tôi “h ” lên khoái ch v xe tôi

ng thả xuống dốc bon bon S u xe, con é úp mặt vào lưng

tôi, h i t y ôm chặt lấy eo tôi, miệng th không ngừng niệm

Phật òn tôi th h i t y giữ chặt ghi ông xe, h i ch n th thả

r khỏi ped l và cười toe toét thể n i trong ời tôi chư b o

giờ ược thả cái dốc “phê” như rứ T c t i tôi b y ngược và

cái nón lá trên u tôi c ng không ch u nổi sức gi cuốn c ng

b y ngược r s u, khi n cho cọng d y qu i si t chặt vào cổ tôi

như muốn thắt tôi ch t luôn vậy nhiên, sức khoẻ củ cọng

d y qu i c h n, n ch c thể làm cho tôi kh ch u chút nh,

chứ không thể nào si t tôi ch t ược Tôi khoái ch thả dốc

ch y vèo vèo và một l n nữ , h i bên ường không t người

nhìn tôi và con Bé.

Xuống t i cuối dốc, tôi ngừng xe, qu y l i nh n con é ng

run b n bật s u lưng tôi H i con mắt n còn nhắm t t và miệng

v n còn niệm Phật

- Xuống t i ch rồi é ơi không?

on é n i như m u:

- Từ thuở ch sinh n chừ em m i ch y xuống cái dốc ni l n

u h ni ác thiệt M i mốt em khôn ể ch chở nữ

Tôi cười toe toét:

- Răng é nhát g n như rứ Ở trong Sài Gòn, ch c ng thả

xuống dốc c u hoài, c s o u khác là dốc c u Sài Gòn th

không dài và c o như ri thôi

Nghe n i về Sài gòn, con é c vẻ tò mò muốn bi t nhiều

hơn:

- Rứ ở trong Sài Gòn c u nhiều lắm răng ch ?


131

- Nhiều chứ s o không nhiều Miền N m nhiều sông ngòi,

kênh l ch, nên trong thành phố c ng không t sông Và như vậy

th không thể không c c u u to, c u nhỏ ều c Nhưng cái

c u ch ghét i qu lắm v n thúi hoắc, là c u ông L

Con é cười ngất:

- M n răng mà hắn thúi rứ ch ?

- V rác người t ổ xuống dư i c u nhiều quá, nên n thúi

Mỗi khi ch i ng ng ều phải b t m i, n n thở, ch y xe thật

nh nh ể mà thở hôm, h t hơi giữ chừng mà kẹt giữ lưng

chừng c u, ành phải h t vô h mẹ ơi, khi mà n n cho l u th

h t vô c ng s u nghe é Lúc , n thúi t i tận tim c, t i tận

mỗi t bào phổi luôn

on é nghe tôi mô tả, cười ngặt nghẽo và c ng v n không

quên dùng t y che miệng

Sau khi vô chùa, vì hai m con tôi khi r Hu trú ngụ trong

chù , con é i theo tôi r lu nư c ể rử mặt on é múc

một gáo nư c ổ vô th u rồi nhẹ nhàng, kho n th i vốc từng

vốc lên rử mặt, rồi t y òn tôi th chẳng ủ “c n ảm” làm

chuyện rườm rà như con é, tôi xối một gáo nư c vô mặt, rồi

dùng h i t y vuốt một cái rột, th là xong on é ch u mày

nhìn tôi:

- h ni, rử như rứ ư t áo h t còn chi Ư t áo d ch t

h ng ch tề

Tôi c ng nh n, à không, ng tôi một phát, chả thấy c chi ặc

biệt Tôi nh n con é v n chư hiểu n muốn n i cái chi chi

on é ứng lên, kề t i tôi n i nhỏ:

- Áo ch hắn b t vô người thấy h t trơn

- th r là vậy Tôi dùng h i t y kéo cái áo r , cười giả lả:

-Một chút th khô thôi Như vậy c ng mát N ng ch t i

on é lắc u:

- h ni h t nư c n i h ngồi xuống chỗ ni, em qu t cho

mau khô.


132

on é ch y vô b p g n , lấy r cái qu t, một cái mẹt th

úng hơn, bặm môi, qu t lấy qu t ể cho cái áo tôi m u khô

Trông con é thiệt tội, nhưng mà tôi th mát rơn Tôi cười h

hả:

- é ơi, kiểu n y ch sẽ thường xuyên rử mặt như kiểu vừ

rồi Vừ mát mặt mà còn ược é qu t cho nữ chứ Mát quá

xá!

on é li c tôi một cái dài thậm thượt:

- h nỏ c hòng tề L n ni thôi, em khôn c rảnh mà h u

qu t ch hoài mô nờ

Rồi bỗng dưng n ngưng qu t, ngồi xuống bên tôi:

- Em sẽ nh ch ghê nơi, khi m i mốt ch về trong n

Khi không n nhắc về cái chuyện “về trong n ” làm tôi c ng

thấy c ng buồn l y ái mặt h n hở củ tôi v ược con é

qu t cho bỗng chốc c ng x u như cái bánh b o

- Ừ, ch c ng sẽ nh é, nh Hu lắm

Tôi c ng ch ngậm ngùi n i ược ch bấy nhiêu thôi Hu

th nh b nh, nhàn nh , nên thơ Mấy hôm ni, ch sẽ nh suốt ời

é ơi Tuy ch là người Hu , gái Hu trong giòng máu, nhưng

l i không như gái Hu ằm thắm, d u dàng giọng n i chứ y

ủ những “mô, tê, răng, rứ ” mộc m c tự nhiên phát r từ thuở

lọt lòng mẹ h là gái Hu , l n lên ở Sài gòn ù s o, c ng

không thể là một gái Hu , l n lên ở ất th n kinh, ngàn năm văn

vật h yêu Hu và c ng yêu Sài Gòn Trong ch , không

ch là một ph n củ Hu mà còn c ph n củ Sài Gòn Trong

ch , sự ph trộn giữ Hu và Sài Gòn không ph n chi r

ược h không thấy m nh c chi khác hơn những cô gái

khác h tự hào ch là một cô gái “W ”

______________________________ h th ch: Wế : Phát âm theo chữ H của người mi n Nam


133

i ạn Nghê hành h n

Hoàng Xu n ái

Ng i đây uống rươu...c ng đôi b n

Nhìn bóng chi u dâng ngập cỏ hoa

Người nói, người cười, người lặng lẽ

Bao n m ta tìm l i đuợc ta

ất khách, ta người bỗng gặp nhau

Nâng ly uống c n những đêm sầu

Nuớc non chỉ một m u t m tối

ỗ đá vô tình c ng thấy đau

Hãy rót gi m ta thêm ch t lửa

Lửa lòng đã tắt tự nghìn n m

Quá kh đã chôn v o huyệt mộ

Uống đi, mặc cuộc thế th ng trầm

Trong đôi mắt b n, ta nhìn thấy

nh lửa h o h ng thuở tráng niên

o l nh đã mang v o nghiệp dĩ

Tử sinh coi nhẹ, chuyện đương nhiên

Ân tình đất nước, mười n m l nh

Bè b n, thầy cô... thuở h c trò

ải t o mười n m l chuyện nhỏ

Uống đi, tất cả sẽ hư vô!

Mừng b n, mừng ta tròn bảy chục

Một ng y được sống, một ng y vui


134

Sau cơn h ng thủy điêu t n ấy

T nh s đời ta vẩn có lời

B n, ta còn được bao n m nữa?

M vương vấn mãi chuyện quê nh !

Khi ta đối mặt bờ sinh tử

Lòng vẫn mơ m ng một cuộc say

Em hãy đưa vai cho anh gục

H nh ph c như l một bóng mây

Sá gì nhân thế cười hay khóc

Ngàn sau còn nhớ một bờ vai

Ho X â

S u y là một bài vi t n i về người b n

Kompong rach và ại Úy Nghê hành h n Hơn b năm về trư c, ông Phương c ề ngh cùng Ngụy

tui vi t trận chi n Kompong Tr ch Ngụy tui từ chối và năn n

ông Phương vi t một m nh S u mất liên l c Hỏi thăm

khắp nơi không i bi t Người lên non t m ộng ho vàng

ngủ s y chăng? H y Người sum họp cùng những Kỵ inh

d nh ti ng muôn ời: Trung Úy Nguyên , Trung Úy iện ,

Thi u Úy Minh ức h y những àn em úng ch số ược, L n

lác v v Lòng buồn bi t tỏ cùng i Tư Tưởng i Úy Nghê

Thành Th n thúc hối Ngụy tui vi t thư về ch cuối cùng mà

Ngụy tui từng liên l c v i ông Phương Một ngày không

chờ không mong mà n ông Phương gọi phone cho bi t


135

Người "long thể bất n" Nhưng Người gửi cho Ngụy tui b

bài vi t về trận Mậu Thân , Kompong Trabek và Kompong

Tr ch tùy nghi sử chữ và sử dụng Kompong Trach.

Kompong Trach, một d nh x l , một nơi chốn x t t

mù khơi Một d nh t người bi t n Kompong Tr ch ch là

một quận lỵ nhỏ củ t nh K mpot thuộc K mpuche , cách Hà

Tiên củ Việt N m chừng 15 km Nhưng d nh Kompong

Tr ch c ng là nơi làm nên d nh ti ng muôn ời cho Thi t

oàn 2 Kỵ inh n i chung và hi oàn 3 2 Thi t Kỵ n i riêng

ằng một trận ánh ể ời ặc t nh m u & m nh ược áp

dụng tối ằng sự ồng t m nhất tr không ng i gi n kh ,

không ng i hy sinh ằng sự nhận inh úng ắn t nh h nh

chi n trường củ ông Phương tận dụng sức m nh tối ,

và một chi n thuật hợp l , các ch M hiên ng ng lên

ường cán lên u giặc mà i ghi l i một nén son huy

hoàng trong chi n sử Qu n Lực Việt N m ộng Hò

QLVN H Thi t oàn 2 Kỵ inh là một Thi t oàn ngo i

h ng Nơi sản sinh r những v tư ng uy d ng cho QLVN H

như Thi u Tư ng Nguyễn uy Hinh , hu n Tư ng L Tòng

á, Thi u Tư ng L m Qu ng Thơ Thi t oàn 2 Kỵ inh

c ng là nơi mà các hi oàn Trưởng như Thi u Tá Trương Văn

iền, Ngô Văn ứ, Lê Văn uyệt; những i Úy Hà Văn Ron,

Trung Úy Nguyên, iện, H nh, Lộc , Nghi Những H S

Qu n ộc nhất vô nh như Thượng S Mười, Thượng S Giỏi

Những Trung S Hoàng, Th nh, h , ược, Mảnh ; những

binh s như H S L n, X , Phàn, Th nh, tung hoành

ng ng dọc V t x ch in ậm trên khắp chi n trường Quân

Khu IV và cả chi n trường K mpuche người hy sinh

ền nợ nư c Nhưng dù còn sống h y hy sinh, họ ch thực

là những chi n s , những Kỵ inh cho muôn ời s u Và ặc

biệt, i Úy Nghê Thành Th n , Một hi oàn Trưởng lừng l y


136

củ một thời chinh chi n binh o ông Phương vi t bài về

Trận hi n Kompong Tr ch ể vinh d nh người Kỵ inh muôn

thuở: i y Nghê Th nh Thân. on chi n m uy linh, rực rỡ

và hào hùng on chi n m từ gi gi nh khoác chi n bào i

chi n ấu khi tuổi ời còn quá trẻ hi n ấu v d n v nư c,

không v huy chương cấp bậc òn nh những tháng cuối cùng

củ cuộc chi n Lấy ược c y sơn pháo 85 ly u tiên t i Qu n

Khu IV, Thi u Tư ng Nguyễn Kho N m chấp thuận cho

ặc cách lên Thi u Tá Nhưng Thi t oàn Trưởng tr nh Tư ng

N m, i úy Th n m i lên i úy thực thụ 3 tháng Nghe th

Tư ng N m n thưởng ệ Ng ẳng ảo Quốc Hu n hương

Thực r i úy Th n eo i úy nhiệm chức 3 năm Không bi t

v l do g không ược ch y thực thụ cho nên c cảnh hi oàn

ph lên thực thụ trư c hi oàn Trưởng ên bàn nhậu v i

chúng tôi, i úy Th n cười h hả i úy mà c ệ Ng ẳng

là quá bảnh Không hề nản lòng chi n s Không bất m n vu vơ

V n là một kỵ binh c n ảm, một hi oàn Trưởng tận tụy

Trên chi n trường là một Kỵ binh uy d ng Trên cương v

ch huy, ngoài lòng tận tụy, i Úy Th n còn là một cấp ch huy

h t lòng thương yêu thuộc cấp i Úy Th n cho l nh i phép

lu n phiên V i gương mặt r ng rỡ, những kỵ binh t y chào

k nh, t y ki nhận giấy phép và 2000 ồng tiền lộ ph i ường

th trả l i, không c th xù ởi th tinh th n nh em Kỵ

binh trong chi oàn rất c o hi n trận dù l n dù nhỏ không hề

sờn lòng nản ch , cùng v hi oàn Trưởng thét roi vung gươm

r s trường trả nợ núi sông Nh l i u năm 1974, khi mà

những chi ội trưởng lừng l y củ hi n oàn 3 2 Thi t Kỵ

như Trung Úy Nguyên , Trung Úy iện ền nợ nư c, Thi u

Úy H nh về bộ ch huy th Ngụy tui hồi ấy là hi ội Trưởng

hi ội Xung K ch Trên ường i ti p cứu Trung oàn 15 Sư

oàn 9 ộ inh b kẹt t i hương Thiện, xe củ i Úy Th n


137

b m n, Trung Tá nh, Trung oàn Trưởng Trung oàn 15 ộ

inh áp trực thăng xuống và ch cho tải thương một m nh i

Úy Th n mà thôi Khi Nguy tui tr nh l i th nh Th n yêu c u

trực thăng phải tải thương h t N u không nh Th n sẽ theo

chuy n tải thương cùng v i nh em bằng ghe tắc ráng uối

cùng Trung Tá nh ồng và nh Th n là người cuối cùng lên

trực thăng tải thương Trư c khi i nh Th n luôn dặn dò Ngụy

tui phải tr ho n chờ ông Phương n nh c quá nhiều huy

chương nh ng ội Tinh Nhành ương Liễu nhưng nh

không qu bằng 5 cái Ngôi S o ỏ hi n Thương ội Tinh củ

nh nh là người củ chi n trận, củ hào hùng nh d ng, củ

t nh yêu thương ồng ội nh ặt t nh thương lên trên kỷ luật

Và là sức m nh vô cùng củ hi oàn, giúp cho hi oàn i

từ chi n thắng n y n chi n thắng khác Ngụy tui là một àn

em nhỏ nhoi nh Th n thương Ngụy tui như một người em

nhỏ Ngụy tui là một “con ông cháu ch ”, khá dễ dàng không

phải r chi n trường, mà làm một “chậu kiểng” muôn ời

Nhưng không Ngụy tui "hiên ng ng" r chi n trường máu

lử v i một ki n thức qu n sự là con số không Một tác phong

hippy “yé yé” oi ời và cái ch t “nơ p ” nh h t lòng d y

dỗ cảm h con người Ngụy tui ể Ngụy tui giờ n y không phải

cúi mặt trư c Tổ Quốc, ồng bào ể Ngụy tui c chút h nh

diện ược g p ph n xương máu cùng tất cả nh em chi n hữu

và chư ền xong nợ nư c ể ược n i v i con cháu m nh

rằng Nguy tui một thời là một chi n s QLVN H, g p

chút công sức trong cảnh “Quốc Gi Hưng Vong, Thất Phu Hữu

Trách” Một lời cảm ơn chư ủ Phải một ngàn l n cảm t tri

n nh bi n Ngụy tui, một kỵ binh lè phè, chán nản, phản

chi n, vô trách nhiệm trở thành một kỵ binh úng ngh Không

cứ g Ngụy tui, xin hỏi bất cứ một người l nh, một s qu n nào

trong ơn v về nh, sẽ ược nghe họ n i về nh, một người

l nh, lúc nào c ng ặt Tổ Quốc lên trên h t V i tinh th n Trách


138

Nhiệm và nh ự củ người kỵ binh, nh chu toàn nhiệm

vụ ược gi o ph nh chi n thắng tất cả các trận ánh tuy

rằng QLVN H b bức tử i Úy Nghê Thành Th n, một

người nh b o dung , một người th y v i củ Ngụy tui muôn

ời

N ụ S G .

hi o n 3, Thiết o n 2 K Binh ___________________________

huy n vui

HI U LẦM

Sau biến cố 75, anh ch ng n mất hết sản nghiệp v b con

thân thuộc. V o ch a, anh thấy tượng Phật chắp tay, nghĩ rằng

Phật muốn nói mình phải cầu nguyện. nh đến nh thờ đ c

kinh, thấy tượng h a xuôi hai tay, anh nghĩ l h a c ng

không biết l m gì hơn. hán đời, anh lang thang đến bến B ch

ằng, gặp tượng đ c Trần hưng o chỉ tay xuống sông, thế l

anh bèn nhẩy tòm xuống tự tử. Trước cửa thiên đ ng, thánh

Phêrô hỏi:

- Trông anh còn tr , đời còn d i m sao đã vội chán sớm vậy?

nh đáp:

- Thưa thánh Phêrô, con đâu đã muốn chết, t i đ c Trần hưng

o bảo con đấy ch !

Nghe thế, đ c Trần hưng o quát l i:

- ái anh n y r l ngu, ta chỉ mi ra biển để tìm đường vượt

biên ch ta có bảo mi đâm đầu tự vận đâu!


139

ích huận

hi, chồng tôi, cùng 2 con vượt biển năm 1986, bảo l nh tôi

và 3 con theo diện O P năm 1992 Năm 1997 Phi về hưu

non ả gi nh thuê một căn hộ apartment ở Los

ngeles Vợ chồng oàn Phương. con gái và rể tôi, mua nhà

t i Or nge ounty, mời ch mẹ và các em về ở chung Phi i

làm tận V lenci , i về mất 4 ti ng, vừ mệt vừ căng thẳng v

phải lái xe trên Freew y 1 thời gi n dài Phi m u ch ng quy t

nh ngh hưu non ể ược thoải mái nh thường n i: ả cuộc

ời tr i trẻ nh ã bảo vệ Tổ Quốc, ồng bào, giờ y phải lo

cho vợ và con cháu Thời gi n rảnh nh i làm thiện nguyện

trong những d p b u cử Tổng Thổng, Thượng H Viện, Ngh

Viên

Trong 1 l n làm việc chung v i những thiện nguyện viên

t i phòng phi u, Phi gặp ông h n M i gặp l n u 2 người

chuyện trò rất tương ắc, cho nh u số iện tho i và hẹn sẽ

th m gi khi có bất cứ cuộc b u cử nào H i người là cựu

qu n nh n nên dễ thông cảm, từ chuyện thời sự, chi n sự n

gi cảnh Nhưng rồi một ngày nọ, ông h n kể một chuyện

rất buồn về gi nh ông, trong giọng n i nghẹn ngào như s u

***

Tôi kể cho nh nghe chuyện củ ch nh gi nh tôi Sau

này b n bè h y các con nh c gặp cảnh tương tự, xin h y

khuyên họ 1 c u: “Ở ời m nh phải linh ộng uyển chuyển theo

hoàn cảnh, v cứng qú sẽ g y mà mềm qú th hư” Vợ chồng

tôi ch c 1 cô con gái duy nhất háu Vy, 18 tuổi vừ tốt

P


140

nghiệp trung học high school , ng dự t nh vào y kho Tương

l i củ cháu ng ẹp như nắng xu n háu l i vừ hồn nhiên,

vừ trong trắng Th nh thoảng nhà c tiệc tùng, cháu Vy c ng

c 1 số b n tr i, gái th m dự Vợ chồng tôi luôn luôn căn dặn

cháu:

- on còn nhỏ ch nên c b n thu n túy, h y tập trung vào

sự học, tối thiểu con phải học h t 4 năm i học ể c thể tự lập,

s u m i lập gi ình.

háu v ng d và hứ chắc chắn sẽ v ng lời ch mẹ

Một hôm ông Mễ cắt

cỏ vườn nhà củ vợ chồng tôi

trên 10 năm n y, phải về Mễ

vì cha ông u nặng Carlos,

con tr i ông t , n cắt cỏ th

ch Gi nh người Mễ

thường ông con rlos là

con l n phải giúp bố mưu

sinh, nuôi mẹ và 4 em gái Mẹ

rlos ở nhà lo cơm nư c cho

gi nh V gi cảnh chật vật

nên c rlos 19 tuổi mà m i học l p 8 ù t học, nhà nghèo

nhưng rlos c o l n khỏe m nh, khuôn mặt thông minh v i

cặp lông mày chữ bát y quả quy t Từ khi rlos n cắt cỏ

th ch , phong b bắt u kéo n gi nh tôi háu Vy c vẻ

ặc biệt chú n cậu t rlos ch phụ bố 2 tu n n u,

rlos cắt cỏ th cháu Vy ở hẳn trong nhà, lúc học, lúc àn,

không bao giờ r vườn Nhưng s u cháu Vy thường xuyên r

gặp rlos, n i chuyện v i n M i u vợ chồng tôi ngh rằng

cháu sắp vào i học, c thái ộ chững ch c v i mọi người, nên

không qu n t m Một thời gi n dài chúng tôi quên chuyện


141

rlos Khi cháu vào i Học, v muốn giữ n toàn cho con, tôi

ư n hàng ngày Qú c n thận tôi sắm cả phone tay cho

cháu Nhưng chính vì cái phone t y mà cháu Vy c phương tiện

thuận lợi ể liên l c v i rlos.

Thấy con sắp sử hoàn tất năm học cuối, vợ chồng tôi

khuyên con nên chu n b chọn một người b n ời. Trường học

là nơi chọn người yêu úng nhất, c thể bi t ược gốc gác củ

b n m nh, c ng như t nh tình. òn khi r trường, kh chọn lự

b n tr i. Nghe chúng tôi n i, cháu Vy ch ậm ừ cho qu

chuyện Vợ tôi là àn bà, tỷ m hơn tôi nên những cử ch củ

con không qu mắt ựơc bà ấy ã ôi l n vợ tôi bảo tôi:

-Con Vy hình như c t m sự muốn dấu ch mẹ

Tôi n i ng y:

- Khi thuận tiện bà cố gợi chuyện xem s o

Thấy ch mẹ thúc giục m i cháu Vy m i thổ lộ:

- on ã có người yêu on nh khi m n kh sẽ mời ch

mẹ nh ấy thư chuyện v i bố mẹ

Vợ chồng tôi rất mừng húng tôi ngh con m nh vừa ra

trường, vừ c trung nh n Tuy th vợ tôi v n hồi hộp hỏi:

- i vậy con?

háu Vy im lặng lúc l u, rồi ấp úng:

-Nhưng bố mẹ phải hứ v i con là con lấy i c ng ược

miễn chúng con thương nh u thật lòng

húng tôi hơi lo, chả lẽ cháu “vác” 1 ông già về nhà,

nhưng v n diụ giọng:

-Th con n i nh nh lên kẻo bố mẹ n ng ruột

Cháu Vy run giọng n i:

-Thư bố mẹ là rlos

Vợ chồng tôi hốt hoảng:

- on lấy một người chồng chư học h t trung học, con 1

người Mể cắt cỏ? Một người chồng như th làm s o c thể nuôi


142

vợ con on suy ngh kỹ chư ?

háu Vy cương quy t:

-Con suy ngh 1 thời gian dài rồi on v n bố mẹ h y

chiều con

Vợ tôi nư c mắt như mưa:

- on báo hi u bố mẹ như th n y s o?

háu Vy qùy xuống trư c mặt vợ chồng tôi, c vẻ như

muốn n i:

L y cha 3 l y 1 q y

L y mẹ 4 l y con đi theo ch ng.

Vợ chồng tôi ư mắt nh n

nhau, rồi nói:

- ố mẹ cho con 3 ngày suy

ngh , s u con h y cho bố mẹ bi t

Một là ở v i bố mẹ, h i là r khỏi

nhà theo Carlos.

Tôi không ngờ là l n cuối

cùng trong ời còn nh n thấy mặt

con Trư c khi rời phòng vợ tôi c n

thận c m theo chùm ch khoá xe củ

Vy Nguyên tháng trư c chúng tôi

thưởng cho con gái chi c xe Toyot nh n d p sinh nhật củ

n H i ngày s u cháu v n sinh ho t b nh thường, ch t cười t

n i hơn và vẻ mặt luôn luôn tư lự Hàng êm vợ tôi v n vào

phòng trông chừng con n ngày thứ b không c chuyện g

xảy r húng tôi tưởng con c quy t nh sáng suốt Tối

hôm cháu Vy i ngủ s m và n i:

-Ngày m i con sẽ báo tin vui.

Sau 2 ngày êm căng thẳng vợ chồng tôi b t lo, giấc ngủ

ngon n dễ dàng Nhưng rồi khi t nh dậy nh n ồng hồ 3


143

giờ sáng Như thường lệ vợ chồng tôi s ng thăm phòng con gái

y cánh cử phòng, chúng tôi v n nghe ti ng nh c êm d u phát

r từ c ssette ỗng nhiên chúng tôi muốn té x u khi không

thấy con nằm ngủ như mọi hôm Nh n s ng cái bàn ở c nh

giường, trên bàn c một lá thư chặn dư i èn ngủ Tôi vội chụp

lấy và ngấu nghi n ọc:

K nh thưa bố mẹ,

Trước hết con xin c i l y bố mẹ tha cho con tội bất hiếu.

Sau 3 ng y đêm suy nghĩ con biết rằng con không thể sống nếu

không có Carlos. Một ng y n o đó bố mẹ đ i ý v tha th , con

v arlos sẽ v t tôi c ng bố mẹ.

K nh Thư,

Con Vy

uông rơi cái thư xuống ất, l n thứ 2 trong ời tôi ã

chảy nư c mắt L n u là l n bà cụ th n sinh mất Vợ tôi ngồi

ph ch xuống giường, nức nở:

-Th là m nh mất con”

Thời gi n s u vợ chồng chúng tôi vô cùng buồn thảm,

sức khỏe suy sụp thấy rõ húng tôi ch c mỗi một ứ con

Vợ tôi phải vào bệnh viện, s u phải vô chù ể t m quên nỗi

nh con Tôi i làm thiện nguyện ể x d u nỗi ắng c y

Th nh thoảng tôi m i nhận ược lời hỏi thăm củ con, còn n ở

u th tuyệt nhiên n không hề cho bố mẹ bi t Khi s nh ứa

con u tiên n c ng báo tin cho chúng tôi N vừ kh c vừ

nói:

-Hôm n y y tháng ứ nhỏ con muốn b n về thăm

bố mẹ nhưng rlos không bằng lòng on năn n mấy c ng

không ược rlos còn n i: “Một là cha mẹ, h i là chồng con”


144

Năm này qu năm khác y giờ n c 3 con hắc

c ng vất vả l m l N dấu chồng gởi cho bố mẹ h nh vợ chồng

con cái Quên không kể nh nghe chuyện n y: Mặc dù khi ra

trường n ậu thủ kho Nhưng khi học y kho n không ậu

năm thứ 2, không ược học ti p V l do n phải ổi trường

Những ngành khác n u thi u iểm c thể học hè thi l i, riêng y

kho , r t năm nào phải r ng y năm , không cho học l i Vì

vừ học vừ lo, nên cháu không thể học xong y kho h nh v

học dở d ng nên t nh cảnh cháu rất áng thương

Tôi c h i căn nhà, một ở, một cho thuê Tôi gọi con

nhiều l n, rất thống thi t:

- ố mẹ già, th lỗi cho con Vợ chồng con và các

cháu h y trở về nhận căn nhà l n ng bà sẽ cho các cháu ngo i

tiền ăn học

on gái tôi c ng muốn trở về nhà nhưng chồng n nhất

nh không cho n b y giờ vợ chồng tôi mất cả con l n cháu

o này tôi không còn khỏe như xư L n này là l n ch t tôi

còn làm chung v i nh

S u l n b u cử Tổng Thống vừ rồi, không thấy ông

h n, chồng tôi gọi iện tho i hỏi thăm à h n cho bi t vợ

chồng ông về Việt N m thăm mộ, ông b u và mất t i quê

nhà à h n trở l i Mỹ làm lễ phát t ng t i chùa Quan Âm.

háu Vy i một m nh n dự lễ Thấy con n một mình bà

h n xót xa n i:

- háu ngo i u? Ngh tử ngh tận, s o con không ư

các cháu n thắp nh ng cúng ông?

háu Vy sụt sùi:

- hồng con còn giận, xin bố mẹ th cho con

à h n nh n con x nh x o tiều tụy, hỏi qu màn lệ:


145

- uộc sống con r s o?

háu Vy trả lời, giọng nho nhỏ:

-T m ủ mẹ

-Th con ở u?”

-Con ở g n y”

-Th con c nhà riêng không?

- on chư c nhà riêng Vợ chồng con ở chung nhà v i

ch mẹ và nh em rlos

i t con túng thi u ngặt nghèo, bà h n rút cặp nh n

eo vào t y con, nhưng Vy rụt t y l i, m u máo:

-Mẹ ừng rlos không cho con nhận u

Bà h n kh n khoản:

- on c m lấy cho cháu Tu n s u mẹ về Việt N m

Vy v n lắc u à h n n i:

-Lễ xong con về nhà ể mẹ ư giấy ủy quyền nhà cho

con nhá.

Vy n i:

-Mẹ ể nhà cho cháu ngo i, con bi t lòng bố mẹ, nhưng

ể mai này rlos ổi con m i dám nhận. Hay là mẹ ghi thêm

vài dòng chữ cho các cháu Khi các cháu ủ h i mươi mốt tuổi

nhà sẽ thuộc về chúng nó. Một ngày nào con sẽ cùng Carlos

và các cháu về Việt N m thăm mẹ. Bây giờ con phải về kẻo

các cháu mong.

Nghẹn ngào nhìn theo b ng con khuất d n sau cổng

chùa, bà Chín oà khóc làm những người chung qu nh tuy chẳng

hiểu chuyện g , c ng không c m ược nư c mắt.


146

i iến oàn

heo dòng lịch sử u b o th kỷ chúng t thường ược gi nh giáo huấn

những iều căn bản như trong nhà phải k nh trên nhường

dư i, c hi u v i ông bà ch mẹ, ngoài x hội th không

gi n th m lừ lọc, không n i dối, thương người nghèo,

người tật nguyền, bệnh tật v v.. Học ường vừ d y chúng t

phát triển tr c ể s u này trở thành người hữu ch cho x hội

vừ d y chúng t giữ nề n p ể trở thành công d n tốt Những

người giỏi, những người tốt và những người hiền ều ược xã

hội k nh trọng qu m n và ể ở một v tr c o số nhà giáo

ều ược x hội k nh trọng v còn ảnh hưởng củ tri t l về thứ

bậc Qu n, Sư, Phụ củ Nho Giáo, nhất là những bậc Th y tận

t m trong s ch và nghèo v Th y tốt là người d y nên những

người giỏi và c ức ộ,

x hội muốn c người tốt

th phải c Th y tốt. Văn

h và phong h

ăn s u vào tiềm thức và

n p sống củ d n t , và

ch kể từ ngày ảng ộng

Sản lên nắm ch nh quyền

th cả văn h và phong

h ều th y ổi nhiều

Q


147

Khi phong trào chống Pháp òi ộc lập nổi lên, những

năm u 1940-1945 Việt Minh lừ ảo triệt h ược những

ảng phái Quốc Gi , dùng chiêu bài diệt thực d n Pháp dành

ộc lập cho ất nư c ể lên nắm ch nh quyền, ược d n chúng

ủng hộ, th văn h bắt u th y ổi nhưng phong h v n còn

giữ ược chút kỷ cương c ngh là t nh ngh a gi nh, nh em,

ch con, vợ chồng, n p sống và t nh ồng bào v n còn giữ ược

nền n p khá tốt ẹp, không quá suy ồi như ngày n y Kể từ

khi Hồ h Minh i công kh i theo các ảng ộng Sản Trung

Ho và Ng Sô th cả văn h và phong h củ d n t ều i

xuống ảng ộng Sản Việt N m lợi dụng chiêu bài nghe r

mỹ miều: “Triệt h giai cấp gi u có, nâng cao đời sống dân

nghèo, tiến đến xã hội chủ nghĩa công bằng v phát triển” ể

lợi dụng sức m nh củ số d n chúng gồm thành ph n nông

d n, những người nghèo và những người t học theo ảng ộng

Sản Ng y như gi i tr thức là những người hiểu bi t nhiều mà

còn c một số t ng y thơ i theo ộng Sản, không bi t rằng

ch nh sách tàn ác và th m ộc củ họ là ch lợi dụng tr thức

trong gi i o n u ể che giấu d t m th m hiểm củ họ là họ

không chấp nhận gi i cấp tr thức như trong ch m ngôn “Trí,

Ph , a, H o, đ o tận gốc trốc tận r ” Muốn mượn t y nh n

d n ể triệt h những thành ph n này họ áp dụng phong trào

tố khổ củ cộng sản, thêm vào Trung ộng còn ép họ phải

theo khuôn m u củ chúng, dù làng x không c ủ 5% d n

chúng thuộc những thành ph n trên c ng phải m ng những

người khác r th cho ủ, thậm ch c rất nhiều người thực sự là

người tốt và là n nh n củ d n chúng ch v c chút củ cải h y

c bằng cấp c ng b xử tội Khi một n n nh n b cán bộ


148

cộng sản ghép vào một trong bốn thành ph n kể trên và b m ng

r ấu tố th những người d n ược cán bộ ch nh và m m

lời phải tố bằng cách gán cho người này những tội d nh ác ộc

dù người không b o giờ ph m Người ược ch nh tố

thường là hàng x m, người mắc nợ h y người trong gi ình

như gi nh n, con nuôi, ôi khi con ruột c ng phải tố bố mẹ,

nh em vợ chồng phải tố nh u và khi tố th phải b ặt r

những iều gi n dối ác ộc không c mà tố ể t ược mục

ch gi t h i thành ph n này n chúng ược lệnh củ cán bộ

phải hù theo chửi rủ và

làm những việc theo hư ng

d n củ cán bộ Là con

người mà c thể m ng ch

mẹ m nh, nh em ch em

m nh r chửi rủ ể mọi

người ném á cho ch t

hoặc chôn sống th việc lừ

ảo, bán ứng h y gi t h i

b n bè là chuyện thường

tình mà thôi Nh n cách không bằng súc vật, v th lu n

thường o l x hội b ảo lộn h t, phong cách giáo hóa con

người theo i xuống nên phong h phải suy ồi theo Mục

ich ch nh củ cộng sản là t y n o d n chúng không cho tin vào

bất cứ iều g ngoài l thuy t cộng sản, lợi dụng những kẻ trộm

cư p, những kẻ vô gi cư, những kẻ b n cùng cố th y trong xã

hội ể cư p h t tài sản củ nh n d n và củ ngo i kiều cho

ảng ộng Sản ể ảng ộc nhất c toàn quyền nắm giữ toàn


149

bộ tài sản quốc gi , nên c ộc quyền về mọi mặt và trở thành

ảng m fi về cả tài ch nh, ch nh tr và t n ngưỡng

Năm 1954 theo Hiệp nh Genève người Pháp rút khỏi

ông ương, Việt N m chi làm h i, miền N m theo ch ộ tự

do d n chủ, miền ắc theo ch ộ cộng sản Miền N m lập

thành một quốc gi v i d nh xưng Việt N m ộng Hòa

VN H theo chủ ngh tư bản v i b ch tiêu phát triển là

Nh n ản, n Tộc và Kh i Ph ng, phát triển con người, phát

triển theo ường hư ng d n tộc và phát triển ể mở cử r th

gi i bên ngoài, v th con người củ miền N m số là on

Người v i úng ngh củ n v i lòng cương trực, nh n từ,

thương yêu ồng bào ruột th t và k nh trọng người hiền tài, thật

là úng v i c u “x hội nào con người nấy” h s u chư y

20 năm lập quốc VN H c ủ các i Học, các trường o

ẳng huyên Nghiệp ào t o kỹ sư và nh n viên chuyên môn

cho sự phát triển kỹ nghệ và kinh t , các bậc Th y khả k nh và

ức ộ v n ược k nh trọng như xư . Từ một quốc gi t n lập

VN H theo k p à phát triển củ những quốc gi khá t n ti n

trong vùng từng phát triển trư c mấy chục năm như Thái

L n, i Hàn, Phi Luật T n và ài Lo n, vượt lên trên hẳn

những nư c cộng sản về mọi mặt ngo i trừ về mặt qu n sự vì

VN H không chủ chi n và không muốn x m lăng i h khi

người Mỹ c n thiệp làm xáo trộn nền ch nh tr miền N m ể các

tư ng l nh lên nắm ch nh quyền h u dễ iều khiển khoảng 10

năm s u cùng 1965-1975 nền kinh t miền N m m i i xuống

d n và s u cùng Mỹ mệt mỏi v xáo trộn nội bộ, không muốn


150

giúp VN H nữ , tr o ổi miền N m VN v i Trung ộng, th

miền ắc m i thống nhất nổi ất nư c

ăn hóa và phong hóa

húng t ều bi t là văn hoá và phong h củ một x

hội thường ảnh hưởng trực ti p n nh u v những người c văn

h c o thường là những người ược giáo huấn bởi những bậc

Th y giỏi, c nhiều ức t nh áng qu , ph m cách trong s ch, tư

cách c o qúy, ức ộ, liêm khi t Văn h và phong h củ

một x hội sống v i con người và th y ổi theo con người cùng

thời gi n và v th c lên và c xuống Một x hội muốn c

người tốt ể phục vụ d n chúng th phải c Th y tốt Việt N m

ngày nay lương bổng củ giáo viên, giáo sư ều qú thấp so v i

tất cả mọi ngành

i th u gối phải bò, nhà giáo phải làm thêm việc ể

ki m thêm tiền cho ủ sống thậm ch phải ăn út l t trá h nh

bằng cách mở d y tư thêm t i nhà riêng rồi ch cho iểm c o

những trò nào c học tư v i m nh, thi cử th từ trên xuống dư i

toàn gi n lận, mu bán bài thi, thuê người thi th y, bán bằng

cấp, làm bằng cấp giả v v Hiệu Trưởng là người củ ảng

ch nh c quyền th , ăn út l t, t m cách làm tiền bằng mọi

cách từ bán sách, bán ồng phục, dụng cụ nhà trường n ưu

tiên nhập học v v Th y cô nào tố giác h y chống ối sẽ b ổi

i x hoặc b uổi X hội ối xử bất công v i giáo chức như

vậy làm s o giáo chức giữ ược ph m h nh th nh c o ể trở

thành Th y tốt làm gương sáng cho các th hệ trẻ s u này noi

theo Th y giáo th bán iểm, g t nh, mu trinh, hi p d m học


151

trò, khi b tố giác

n u là người củ

ảng thì ược bao

che, c khi nữ sinh

b hi p còn b tù vì

b buộc tội ngược là

cáo gi n Học sinh

trung học th m

chém nh u, m chém cả th y cô, nữ sinh th ánh hội ồng ể

qu y clip ư lên m ng, dắt b n tr i vào nhà trọ “th nghiệm”

như trong phim sex Nh n vào x hội Nhật t thấy hoàn toàn

khác hẳn, giáo chức ở Nhật ược x p vào hàng ược x hội

k nh trọng nhất, lương rất c o và tiền thưởng cuối năm c ng rất

c o nên số giáo chức Nhật giữ ược ph m cách rất trong

s ch, tư cách c o qúy và ức ộ ể gi i trẻ noi gương, v th x

hội Nhật là một x hội ược cả th gi i k nh phục nhờ c i

số d n chúng là người tốt, ng y thẳng, phục thiện, lễ phép và

một l p công chức thực sự là công bộc lo cho d n cho nư c hơn

cả lo cho bản th n m nh Một gi i chức công quyền s i trái

trong công vụ khi b t m r là tự từ chức, n u ph m tội nặng

như ăn hối lộ th c thể tự vận ch t, ng y như dù không phải

chính m nh nhận hối lộ mà do nh em, vợ con h y th n nh n ăn

hối lộ, m nh c ng nhận trách nhiệm củ tất cả các thành viên

trong gi nh m nh ái văn h người Việt m nh không c ,

Thủ Tư ng Việt N m làm bậy khi b Quốc Hội truy vấn khuyên

nên từ chức ể giữ ti t tháo và d nh dự th ông t trả lời rất

tự nhiên là không từ chức v “ ảng đã chỉ đ nh tôi nhận ch c

vụ n y thì tôi c tiếp tục l m” hàm là m nh ch bi t ảng


152

ộng Sản củ m nh mà thôi không c n bi t n ki n củ d n

chúng úng là một cái tát vào mặt toàn d n Việt N m Họ

làm g c ti t tháo và d nh dự mà phải giữ, n u không gọi là vô

liêm s th còn gọi là gi?

ăn hóa X i hủ Ngh a

Khi ất nư c chi ôi theo hiệp nh Genève c khoảng

hơn một triệu người từ miền ắc di cư vào miền N m, số

những người giàu c , những nhà mô ph m, những người học

thức ở miền ắc ã di cư ể ược sống dư i ch ộ tự do d n

chủ v họ bi t chắc rằng n u ở v i ch ộ cộng sản họ sẽ b ấu

tố hoặc tù ày v bất cứ l do g mà cộng sản c thể gán ghép

cho họ ể cư p tài sản củ họ Một số t thành ph n này ở l i

ều b th nh trừng, b gi t h i h y b tù ày h còn những

người thuộc từng l p thấp nhất trong x hội c quyền hành v i

theo ảng ộng Sản từ những ngày u Toàn thể x hội nghèo

i v phải hy sinh tất cả cho chi n tr nh Về phương diện sinh

nhai, nh n d n sống trong t nh tr ng b o cấp, ảng ộng Sản

kiểm soát từ mi ng ăn n mọi sinh ho t củ toàn d n và phát

thực ph m cho từng người, những người i theo ảng, kẻ thấp

hèn ch ủ ăn, cấp c o hơn th ược chút quyền hành và bổng

lộc, nhà nông sản xuất ược lú g o và nông ph m bắt buộc

phải nộp h t vào hợp tác x ể ảng ph n phát cho mọi người

theo tiêu chu n nh bởi ảng, v ưu tiên ph n phát là ảng viên

và qu n ội nên d n chúng thi u ăn Thi u ăn nên d n phải theo

lối sống lừ lọc, gi n m nh ể chui qu những kẻ hở củ luật lệ

mà sống, d n dà con người trở nên gi n dối và tráo trở Về tư


153

tưởng, ảng kiểm soát từng lời n i củ mọi người, văn s , thi s ,

nh c s ch ược vi t bài ể c tụng ảng và nhà nư c, lối hành

văn ch c một chiều không ược i r ngoài việc c tụng ảng

ộng Sản nên văn chương không d ng, thơ và nh c không

những không thể thăng ho ược, ôi khi còn ấu tr khôi hài và

m m i Văn chương chữ nghi d n gi n do những cán bộ ngu

dốt toàn quyền kiểm soát và nh o t nên sản sinh r nhiều

từ ngữ rất quái gở h c báo củ ảng ộng Sản do những

ảng viên nòng cốt ược ảng ch nh m i ược làm báo,

không có báo tư nh n, và như vậy những từ ngữ m i nào ược

ăng trên báo là coi như ương nhiên d n chúng phải theo vì

báo ch củ ảng phải ăng úng những ngôn từ củ cán bộ

ảng tuyên bố, do d n n t nh tr ng văn chương hư ng d n

h y “văn h ộng Sản”, u còn t nh cách nh n bản nữ

Ngôn ngữ do những kẻ thuộc giòng dõi b ời b n cố

nông t o r h y do cán bộ ăn cắp chữ Hán v ảnh hưởng gi o

ti p v i cán bộ Trung ộng rồi ép toàn dân dùng thành thói

quen và d n dà i vào văn chương nên văn h không còn gì là

nguồn gốc d n tộc cả Một chứng c cụ thể là s u 20 năm ch

ộ biệt lập ở miền ắc và 38 năm nắm gọn cả h i miền, tổng

cộng g n 60 năm mà những ti n triển về văn hoá như những tác

ph m văn chương, sách giáo kho , truyện, thơ và nh c v n rất

kém cỏi không thể nào so sánh v i k t qủ củ 20 năm Việt

N m ộng Hò t ược trư c năm 1975 Nh c s cộng sản

Tr nh ông Sơn nhờ ược ở miền N m c tự do d n chủ nên

ược phát triển tự do và sáng tác r những bản nh c bất hủ, nổi

ti ng c giá tr văn học N u như trong thời gi n ông t ở


154

dư i ch ộ cộng sản miền ắc th những bài hát do ông t vi t

r toàn là c tụng bọn bán nư c h y kh c ông S t T Lin mà

thôi, không c chút giá tr g về văn học cả Một chứng c sống

là i nh c s Văn o củ chúng t trư c khi sống dư i ch ộ

cộng sản, ch trong mươi năm ông sáng tác bi t b o nhiêu tác

ph m bất hủ nhưng 20 năm sống v i cộng sản ông ã không

ược sáng tác theo ông nên không sáng tác nữ , ông như

người iên ch uống rượu và “ ập” àn pi no mà thôi

Nh ng “viên ng c quí” của ngôn ng X N

V muốn cho phong trào cách m ng củ m nh c một

phong cách ặc biệt và g y hào hứng ể lôi cuốn th nh niên,

lúc u ảng ộng Sản Việt Nam t o r những chữ và những

thành ngữ m i, n khi thắng ược người Pháp, chi m ược

miền ắc Việt N m rồi th úng là “xấu h y làm tốt, dốt h y n i

chữ”, “kẻ chi n thắng” tự m n tự nguyện “sáng ch ” r nhiều

chữ m i mà họ gọi là “từ”, một chữ Hán Kể từ năm 1975

những người cộng sản, ược Mỹ "trao" cho miền N m Việt

N m mà họ tưởng là họ chi n thắng, ép toàn d n từ ắc

ch N m dùng những chữ mà họ dùng s i ngh Một th dụ

cụ thể là họ dùng chữ kép ồi dưỡng một cách bừ bãi không

úng ngh nhưng cứ dùng, ri t rồi quen miệng, người hiểu bi t

nghe thấy chư ng t i và cảm thấy buồn v văn chương củ m nh

b bôi nhọ và thoái h quá B i là ắp thêm, cho thêm vào,

dư ng là nuôi, là một chữ Hán Việt h , từ xư người t

thường dùng chữ này ể ch những người b bệnh nặng, s u khi

khỏi bệnh g y ốm, sức y u qú , thi u trọng lượng, thi u máu


155

c n ăn thêm nhiều chất bổ ể m u ch ng b nh phục th người t

n i là c n bồi dưỡng ể c sức lực trở l i t nh tr ng trư c khi

bệnh lẽ lúc u v toàn thể miền ắc v tuy n 17 thi u ăn

quá, thực ph m thi u thốn, ch nh phủ cộng sản kiểm soát thực

ph m nên họ dùng chữ này ể ch việc tặng thưởng h y trả công

cho một người bằng thực ph m phát cho d n h y bằng mi ng ăn

phát cho l nh hoặc cho công nh n, dùng l u rồi quen miệng ri t

họ dùng cả cho những việc không liên hệ g n việc ăn uống

cả, như trong việc tr o thêm hàng h còn thi u, việc học hành,

việc tập luyện th n thể v v h nh tôi ược nghe h i người

tr o hàng và nhận hàng n i v i nh u:

- nh tr o cho tôi còn thi u 2 thùng d u hôi ấy nhé!

- Thôi ể l n s u tôi “ ồi dưỡng” l i cho nh

Thật là khôi hài khi tôi thấy họ bồi dưỡng cho nh u bằng d u

hôi ứ à này, quen miệng khi binh s xuất kho tr o n dược

cho nh u thi u họ dám n i “lần sau tôi b i dư ng cho anh 2 trái

lựu đ n ! Trong khi ti ng Việt c chữ ù đắ hay đ bù thì

họ không dùng hư h t, họ còn nói h c ồi dưỡng, tập luy n

ồi dưỡng; một ứ trẻ học kém, iểm thấp, ch mẹ, thay vì nói

là phải cho n i học lớp dạy kèm h y học lớp dạy tư thêm thì

họ n i là phải cho n i “h c lớp ồi dưỡng” Một công chức

dốt quá, không hiểu nổi ngh củ các văn kiện v i những

iều kiện ràng buộc về pháp luật nhưng x p muốn cho ngồi ở v

tr c o béo bở n i v i hắn: “Tôi sẽ cho anh đi h c ồi dưỡng

để lấy bằng cấp cao hơn”


156

Trong thời gi n chi n tr nh mọi ho t ộng ối v i ộng

Sản ều ược ặt trong t nh tr ng thi u ể ảng lợi dụng tối

sức người Trong mọi việc từ tố khổ, sản suất, học tập, lập

công, chi n ấu v v. ều phải thi u ể lấy k t quả c o hơn

nên họ dùng quá nhiều chữ kép tranh thủ, ể thúc y mọi

người phải ngày càng cố gắng tr nh giành lấy ti ng khen h y

giấy b n khen hoặc vài ấu g o, v th họ c ng dùng s i

ngh chữ tr nh thủ trong nhiều trường hợp th y v c thể dùng

chữ cố gắng. Người ch huy ơn v muốn nh n viên làm cho

xong công việc trư c khi r về c thể n i “Anh h y cố gắng làm

xong việc này trư c khi r về v ngày m i tôi c n” th họ n i

là “Anh hãy tranh thủ l m xong việc n y trước khi ra v ” mặc

dù trong c u này người ược tr o việc không phải tr nh thủ v i

i cả mà ch làm một m nh, c n c cố gắng làm cho xong việc

s m mà thôi T m l i lúc nào c ng tr nh thủ h t

òn rất nhiều chữ quái gở nữ , những chữ kép mà ch ộ

ộng Sản Việt N m ẻ r h y bắt chư c Tàu từ 1954 n

1975 ều s i ngh , trái ngh h y vô l . Tôi ch xin ơn cử vài

trường hợp s u y:

hất lượng: Thay vì nói phẩm chất củ m n hàng họ

ặt r chữ chất lượng trong khi lượng c ngh là số lượng c

thể ong, m h y c n ược, không c gì dây dư v i ph m

chất tốt h y xấu cả hữ này hoàn toàn s i ngh

Liên h : Theo Việt N m Tự iển củ hội Kh i Tr Ti n

ức th chữ liên là li n, hệ là dây dưa d nh dáng, liên hệ ã

ược dùng như một d nh từ kép mà khi dùng n t phải ể n


157

ứng s u ộng từ, chẳng h n “Anh có liên hệ b con gì với cô

đó không ?” Không thể dùng liên hệ như một ộng từ ược

Thật là chư ng t i và vô ngh khi t nghe c u “ nh liên hệ với

cô nhân viên mới được tuyển, bảo cô ấy tuần sau có thể đi l m”

t i s o không dùng chữ ê c là một ộng từ mà t c từ

l u? Trong khi ôi khi họ l i dùng chữ liên hệ như một gi o

ti p bất chánh giữ n m và nữ, chẳng h n như trong c u: “Mày

đã liên hệ với con nhỏ đó r i hả ?”

ăng ký: Thay vì nói ghi tên i học th họ dùng chữ

đăng ký (đi đ ng ký để đi h c Thường t ch dùng chữ ăng

k cho vật vô tri như xe hơi, xe gắn máy, máy m c mà thôi,

người i ăng k cho ồ vật Là con người c tên th i ghi tên

s o l i ăng ký?

Khả năng: Thay vì nói "Trời hôm nay có thể mưa", họ

n i “Trời hôm nay có khả năng mưa”. Chữ khả năng ch dùng

cho người chứ không dùng cho vật vô tri h y Trời, ất Khả

n ng là cái mà n u muốn c phải bỏ công tập luyện h y học hỏi

th m i c chứ không phải vật vô tri như cục á c thể c ứ

à dùng chữ kiểu này chắc c ngày họ c thể n i : “ ục đá n y

có khả năng đập v đầu anh”

Ngh nh n: Họ dùng chữ ngh nh n một cách phi l ể

ch h m bà làng những người làm nghề thủ công mỹ nghệ và

một số h nh thái nghệ thuật biểu diễn truyền thống như tuồng,

ca trù, thậm ch cả nghề ồ gốm, kim hoàn, xáo trộn l n lộn cả

người biểu diễn và nghề làm t y ch n, trong khi những người

làm nghề c hát th Việt N m t gọi là c s , vẽ th gọi là họ s ,

http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Th%E1%BB%A7_c%C3%B4ng_m%C4%A9_ngh%E1%BB%87&action=edit&redlink=1

http://vi.wikipedia.org/wiki/Ngh%E1%BB%87_thu%E1%BA%ADt_bi%E1%BB%83u_di%E1%BB%85n

http://vi.wikipedia.org/wiki/Tu%E1%BB%93ng

http://vi.wikipedia.org/wiki/Ca_tr%C3%B9

http://vi.wikipedia.org/wiki/G%E1%BB%91m

http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Kim_ho%C3%A0n&action=edit&redlink=1


158

văn th gọi là văn s , thơ th gọi là thi s , vậy th những người

làm việc liên qu n n nghệ thuật như tuồng, k ch, ca trù th gọi

là , những người làm ồ gốm, kim hoàn là ợ; gốm và

kim hoàn t c t nh nghệ thuật mà thiên về khéo t y, s o phải

gom h t l i gọi là ngh nh n ? òn n u hiểu nghệ là nghề th

i c ng là nghệ nh n cả h y s o? Ngoài r nghệ nh n còn là

chữ Hán chứ không phải Việt ngữ

Xử lý: Xử là xét oán, là quy t nh, l là lẽ là luật vậy

xử l là dùng l luận mà xét oán h y quy t nh một việc Một

sự việc dù c n giải quy t bằng t nh cảm, bằng luật pháp h y

ng y cả n việc chữ bệnh mà họ ều gọi là xử lý N u là một

việc thường ngày th t c thể dùng những chữ mà t c là

, n u là việc không thể giải quy t giữa hai người thì

ư r tò án ể , n u là bệnh ho n th dùng chữ c ị

hay tìm nguyên nhân Tôi c h n h nh ược nghe c u s u

y: “Bệnh n y các bác sĩ chưa xử lý được”, do ch nh miệng

một người c m u một cơ qu n ch c n ng y t ở Việt N m

trả lời một ph ng viên ài RF T m l i cái g c ng xử l h t

Họ làm cho văn chương Việt N m nghèo i

Xuất khẩu: Hàng hóa mang ra khỏi phi trường, khỏi hải

cảng h y qu biên gi i ất liền họ ều gọi là xuất khẩu là chữ

củ Tàu vì Tàu họ gọi những nơi này là cử kh u, t gọi là

thương c , phi c t i s o không gọi là c ? Lệ

thuộc Tàu như vậy th làm s o mà òi chủ quyền trên ất trên

ảo củ m nh

http://vi.wikipedia.org/wiki/Ca_tr%C3%B9

http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Kim_ho%C3%A0n&action=edit&redlink=1


159

Khẩn trương: Kh n là gấp, trương là qu n trọng, kh n

trương ch dùng trong trường hợp nguy hiểm, kh n cấp mà thôi.

Thay vì nói làm nhanh lên th họ n i làm khẩn trương lên!

Việc không c g là kh n trương họ c ng gọi là kh n trương vậy

khi c việc kh n trương thật thì nói sao ?

Sự cố: hữ này không phải là chữ Hán vậy sự cố là g ?

ng theo Việt N m Tự iển th có nghiã là c, cố có

nhiều nghi : là cũ, là ắ ức, là , là đị ụ hay

o , như vậy h i chữ này ghép l i c ngh là g ? là vô

ngh , là chữ b r Một việc g ng xuông sẻ bỗng dưng b

khựng l i không ti n triển ược nữ , h y một chi c xe, một cái

máy b hư th người t c nhiều chữ ể áp dụng tùy trường

hợp như ục ặc, có t ở hay ỏ , t i s o phải b r

một chữ không giống i và kh hiểu hơn? lẽ như th m i

chứng tỏ t là nh c o tr tuệ loài người chăng?

ư li u: Tài liệu cá nh n, riêng tư củ một người không i

ược quyền bi t c thể gọi là tư liệu nhưng tất cả mọi tài liệu

mà công chúng toàn quyền ược bi t và ăng báo mà gọi là tư

li u th không thể chấp nhận ược v nó không có gì là riêng tư

cả, phải gọi là !.

êu c u: Là một ộng từ, khi dùng phải c chủ từ ứng

trư c và theo s u là túc từ, không thể dùng chữ yêu c u như

một d nh từ th y cho chữ nhu c u ược Khi họ nh n i c u

“ cầ củ tôi là những thứ s u y” th họ n i “yêu c u của

tôi là ”, tôi không bi t khi họ muốn n i c u “Tôi yêu c u


160

nh thỏ m n những nhu c u củ tôi” th họ sẽ n i r s o n u họ

dùng chữ yêu c u th y cho nhu c u một cách s i ngh như vậy?

Thi công: Họ muốn diễn tả việc thi hành một công trình,

nhưng làm cho người ọc ngh n việc thi u lập công hay

một vụ ấu th u họ thi u tr nh nh u một dự án x y dựng. T i

s o t c chữ c l i không dùng?

Kinh qua: T c chữ ể n i về một người ã có

kinh nghiệm từng trải qu một sự việc g rồi, t i s o l i phải

th y ổi thành kinh qua? chắc họ quen th i o to bú l n,

muốn cho d n chúng nghe cho n h i hùng chăng ? Phải sống

dư i ch ộ ộng Sản toàn tr th người d n kinh hoàng lắm

rồi c n g phải kinh qu kinh l i chi nữ

Tham quan: M i nghe chữ này lúc u tôi cứ ngh là họ

ám ch những tên qu n chức th m nh ng như ngày xư t

thường n i “th m qu n ô l i”, nhưng không ngờ họ b Tàu ô

hộ về chữ ngh nặng n th , m nh c chữ ă , đ

ă hay đ là những chữ rất tượng hình, bình d n và dễ

hiểu th không dùng mà họ dùng chữ Tàu, như th thì làm chi

Tàu n chẳng ô hộ

iêu cực: Một cơ qu n h y một ơn v ho t ộng kém

không m ng l i lợi nhuận h y k t qủ tốt thường b phê phán là

ă k hay ă không i dùng chữ tiêu

cực cho vật vô tri cả v vật vô tri tự bản chất n là tiêu cực

Tiêu cực là chữ ch tr ng thái kém sốt sắng củ một người thi u

hăng s y t ch cực trong công việc Khi t n i hành ộng tiêu


161

cực là muốn ám ch hành ộng củ một người thi u hăng s y,

uể oải, lừ ừ không muốn làm việc chứ không phải ể ch một

người phá ho i, h y một người làm hỏng việc; c người làm

việc rất t ch cực và hăng s y nhưng không thành công thì không

thể n i là họ tiêu cực ược, c ng không i n i một cơ qu n tiêu

cực cả

huyển ng : G n y trên báo ch trong nư c c xuất hiện

chữ chuyển ng cho việc d ch tài liệu và sách truyện Từ ngàn

xư t c chữ ịc ể ch hành ộng chuyển một ngo i ngữ

r chữ củ m nh cho một cuốn sách, truyện h y một tài liệu, chữ

d ch diễn tả sát ngh và úng hành ộng này hơn là chữ chuyển

v chuyển ngữ c thể là việc làm không c n c một bản văn

hoàn toàn i sát v i bản văn ngo i quốc và ch dùng cho phim

ảnh mà thôi, còn d ch th bản văn bắt buộc phải úng và sát

ngh v i nguyên bản V th chúng t n i c

và c ịc hay ịc chứ không i n i truy n chuyển

ng cả.

Rất ti c, c một số người Việt hải ngo i vì vô tình, vì

theo ộng Sản, v không hiểu ngh h y v muốn chứng tỏ là t

“thời thượng” nên v n dùng những chữ s i ngh một cách

h hởi ng xin n i thêm là những “viên ngọc qu ” này còn

nhiều lắm nhưng tôi không nh h t ược Ở y tôi ch xin ơn

cử một số chữ mà tôi bi t, nghe và ọc ược từ những

người ộng Sản, tôi chắc còn nhiều trường hợp khác nữ tôi

không bi t v không sống v i ch ộ củ họ N i t m l i chúng

t nên tránh dùng những chữ này, n u không th các con cháu


162

chúng t s u này, hiện không giỏi g mấy về ti ng Việt, sẽ

không ph n biệt ược chữ nào s i, chữ nào úng, như vậy

ương nhiên chúng t ti p t y phá ho i nền văn học Việt

Nam.

húng t ều bi t rằng ngôn ngữ củ một d n tộc là một

sinh ngữ, ngôn ngữ sống v i người và th y ổi theo thời gi n

V nhu c u củ con người, v sự phát triển củ tư tưởng và kho

học t c n c những chữ m i ể diễn tả V nhu c u diễn tả, c

rất nhiều chữ m i ược sinh r từ t ng l p b nh d n, t học, h y

từ t ng l p học rộng uyên th m về ngôn ngữ, luôn luôn c chữ

úng ngh , c chữ không úng ngh và c chữ trái ngh ,

nhưng n u những chữ m i này ược sinh r trong một x hội tự

do d n chủ n sẽ ược lọc lự bởi những nhà mô ph m, những

học giả tr thức uyên th m về văn học th những từ ngữ s i trái,

vô ngh sẽ b g n lọc bỏ i và không thể i vào ngôn ngữ củ

một d n tộc ược ng v l do rất nhiều nư c ở h u Âu

c hàn l m viện văn học ể quy t nh ngôn ngữ củ nư c

m nh, ch những từ ngữ nào ược chấp nhận bởi hàn l m

viện m i tồn t i Việt N m t chư c hàn l m viện văn học và

ngôn ngữ l i ược sáng tác một cách bừ bãi như vậy không

bi t chữ quốc ngữ củ chúng t sẽ i về u ?

Một ch ộ mà tất cả văn, thi s ch ược vi t ể c tụng

ảng, ác và cả những ông trùm cộng sản ngo i quốc Lenine,

Staline thôi thì làm sao trí óc con người c thể phát trển phong

phú ược nên x y r những hiện tượng “quái th i” như g n

y ông chủ t ch nư c khi n thăm nư c b n ub tuyên bố


163

trư c báo ch th gi i rằng: “Khi uba ngủ thì Việt Nam th c,

khi uba th c thì Việt Nam ngủ để ch ng ta canh gác cho

nhau” v i vẻ mặt thật h n hở giống như ông rchimède khi

m i t m r sức y củ nư c trong bồn tắm tr n truồng ch y

r ường l hét Eurêk vậy úng là lối ăn n i “ o to bú

l n” một cách ngu xu n củ những cán bộ cộng sản giống như

tự nhận m nh là “ nh c o tr tuệ loài người” vậy, hắn làm như

th gi i không dám ụng ch m gì nư c này khi ã có nư c ki

c nh chừng vậy Người ược toàn ảng ộng Sản t n nhiệm

làm l nh o cả nư c mà sự hiểu bi t và phát ngôn như vậy thì

cái ảng làm ược g cho văn h ất nư c? xin ể qu b n

ọc ánh g về “chất lượng” văn h củ ông này

Về nghệ thuật, xin h y nh n vào những di t ch cổ củ

Việt N m ể l i như ền, chù , lăng t m, viện bảo tàng v v

t thấy n i xuống như th nào i t ch cổ ch ẹp v i cái h nh

dáng cổ củ n khi xư x y bằng g , màu g th t phải giữ cho

n c nguyên h nh d ng c và màu ngày xư , ch tu bổ, sử

chữ những chỗ hư hỏng thôi, th nhưng họ dùng sơn x nh ỏ

trắng t m vàng tô iểm loe loét lên những nơi trông chẳng

khác gì gánh hát phường chèo,

hoặc làm l i cho n c vẻ “văn

minh” hơn v i ki n trúc m i và

xi măng g ch m i như vậy còn

g là vẻ ẹp củ di t ch cổ xư

nữ Những nơi gọi là khu du

l ch giải tr việc tr ng hoàng

c ng lòe loẹt rẻ tiền Nhà cử từ


164

phi trường vào Thủ ô Hà Nội c ng mỗi cái mỗi màu trông

giống vườn chơi trẻ con, không c vẻ g tr ng nh cả N u tôi

nh không l m th xư L o Tử n i:

L m thầy thuốc m lầm có thể h i một người,

L m ch nh tr m lầm có thể h i một thế hệ,

L m v n hóa m lầm sẽ h i muôn đời

qủ thật rất úng và c ng thật là tệ h i cho Việt N m v ảng

ộng Sản Việt N m toàn tr vừ nắm toàn quyền ch nh tr ồng

thời c ng nắm luôn quyền làm văn h nữ

hong hóa sẽ đi về đ u

Văn h thường i ôi v i phong h , theo Việt N m

Tự iển củ Hội Kh i Tr Ti n ức th phong h là phong tục

giáo hóa h y lề lối giáo h con người Muốn c một phong tục

giáo h tốt th x hội phải gồm nhiều người tốt hơn người xấu,

người ược hưởng một phong tục giáo h tốt sẽ trở thành

người tốt, không tráo trở gi n m nh lừ b p Muốn cho x hội

c nhiều người tốt th ch nh phủ phải cổ võ việc làm tốt bằng

cách tự hành xử lương thiện, ng y thẳng và công bằng Không

c n phải chứng minh, chúng t ều bi t rằng x hội ộng

Sản tự bản chất củ n là một x hội gi n m nh lừ b p rồi,

lừ b p từ trên xuống dư i, từ cấp c o n cấp thấp ấp c o

lập thành ộ h nh Tr , họp mật bàn t nh chuyện lừ b p d n và

truyền lệnh xuống dư i ể thi hành, cấp dư i thi hành úng lệnh

nhưng l i thêm thắt gi n trá vào ể c thêm quyền hành bổng

lộc Năm 1954 khi cộng sản chi m ược miền ắc, những kẻ


165

trộm cư p, vô gi cư, du ng bi n thành t y ch n củ ảng, ù

r ường phố i hôi củ cải củ những nhà giàu như th nào thì

năm 1975 khi miền N m b cộng sản chi m c ng x y r hiện

tượng y như vậy Gi i cấp vô sản, vô học, nghèo i tấn công

và cư p tài sản củ gi i cấp giàu c S u ảng ã nhân danh

nhân dân cư p l i h t tài sản củ những người lợi dụng thời cơ

này và củ những người mà chúng gọi là “tư sản m i bản”, ti p

tục cư p h t công thự công ốc thuộc tài sản quốc gi em bán

cho tư nh n ngo i quốc n u tư làm ăn, n y l i ti p tục à ăn

cư p chi m luôn ất công thuộc tài sản quốc gi , phá rừng núi,

chi m sông hồ ể hoặc bán hoặc cho ngo i quốc thuê x y khách

s n, làm khu giải tr , kh i thác tài nguyên v v ể lấy tiền chi

chác cho nh u húng tự làm luật lừ ảo d n và quy t nh

đất đai là thu c quyền s h u của toàn d n và ảng quản lý

ngh là sở hữu củ toàn d n chứ không phải củ một người d n

nào cả nên d n không ược dùng mà ch c ảng c quyền

dùng v ảng quản l ảng là i, là bọn c quyền hành trong

ộ h nh Tr chứ còn i nữ và chúng chi cho i th người

ược h ộ th dùng một lực lượng công n khổng lồ ể tr

dân, theo dõi d n ông n mà ánh d n th m ng ti ng nên

chúng giả d ng ăn mặc như du ng th hồ ánh d n xong ổ

lỗi cho du ng, t m l i công n toàn là du ng trộm cư p Từ

trên xuống dư i hành xử một cách trộm cư p như vậy th sẽ t o

r một phong tục giáo h như th nào chắc qúy v c ng c thể

suy r Những người chống ối l i th b coi là “th nh phần th

đ ch” b công n theo dõi ngăn chận, làm kh dễ h y bắt b

gi m c m, cứ như th mà phong h x hội phát triển th thật là

nguy hiểm vô cùng ái ảng ộng Sản này không còn l do


166

ể m ng d nh là ảng ộng Sản nữ mà phải gọi là ảng cư p

ngày!

ng ở nư c Việt chúng t , trư c y một Thủ Tư ng

từng ở chức vụ trên 32 năm khi ch c quyền hành trên miền

ắc v tuy n 17, v không hiểu luật công pháp quốc t h y v

hèn nhát k công hàm ch nh thức nhường cho Trung ộng

qu n ảo Hoàng S , Trường S nằm ở miền n m v tuy n 17

ng thuộc quyền sở hữu cuả Việt N m ộng Hoà, c lẽ ch vì

b lệ thuộc Trung ộng quá nên ông t coi như ph m vật

triều cống hòng nhận ược viện trợ và giữ ược v Thủ

Tư ng l u dài S u khoảng hơn 30 năm s u một Thủ Tư ng

khác, hiện còn ương quyền vừ r trư c Quốc Hội tuyên bố

Hoàng Sa và Trường S là củ Việt N m ộng Hò kể từ trư c

1975, và ngày n y Việt N m thống nhất nên Việt N m tuyên

bố c chủ quyền trên những ảo này, nhưng ch vài ngày s u ã

tráo trở r lệnh cho công n ánh ập tàn nh n và bỏ tù những

người d n biểu t nh một cách ôn hò chống l i Trung ộng lộng

hành x m lăng chi m biển ảo củ t Mặc dù d n chúng ch

biểu t nh chống Tàu x m lăng biển ảo củ t chứ không chống

ối l i ch nh phủ, c ng b bắt b bỏ tù và b coi là “lực lượng

th đ ch”, như vậy th hắn tự ứng về phe Trung ộng chứng tỏ

rõ ràng hắn là tên bán nư c Thái ộ tráo trở, lừ ảo và gi n

dối trắng trợn như vậy trư c toàn thể quốc d n củ những người

ứng u ch nh phủ ủ chứng minh rằng tất cả những gì mà

nhân viên dư i quyền họ thi hành ều là lừ ảo, n i một ằng

làm một nẻo ổng N m Qu n, thác ản Giốc, Hoàng S ,

Trường S c ng b họ d ng bi u cho qu n thày Trung ộng ể


167

ổi lấy nh chung Vậy th bọn này không phải là bọn “buôn

dân bán nư c” thì còn c thể gọi là g ? ái phong cách lừ

ảo h cấp củ một ảng c m quyền ược áp ặt trên d n

Việt g n 60 năm và d n t hiện v n còn ti p tục b k m kẹp dư i

cái ch ộ , như vậy th phong h củ chúng t sẽ i về u?

Tôi còn nh trư c y ã có người n i một c u bất hủ: “ ái họ

l n nhất củ th gi i trong th kỷ 20 là họ ộng Sản”, thật là

chí lý !

X h i nào, con người đó

Một ch ộ gi n m nh không c chút mảy m y lương

t m nào khi r lệnh cho công n và qu n ội bắt nhốt cả nử

triệu cựu qu n nh n và công chức củ ch ộ Việt N m ộng

Hò mà họ gọi là “ngụy” vào l o tù dư i giả d nh là cải tạo, lừ

ảo d n chúng n i là i học tập một, h i tu n rỗi sẽ trở về

nhưng nhốt g n 20 năm trong những tr i nơi rừng thiêng nư c

ộc và hành h cho ch t d n ch t mòn không chút thương x t

n i t y, hăm dọ ày ọ d m n hàng chục triệu ồng bào

không b cải t o, cư p b c tài sản, tổ chức những chuy n vượt

biên giả ể lừ lọc nhận tiền út l t cho i vượt biên xong cho

công n bắt trở l i cho vào tù ể lấy tiền út l t b bốn l n, vơ

vét h t tài sản củ d n lành S u khi d n củ m nh r biển b

hải tặc cư p b c h m hi p gi t ch t tàn nh n hoặc b ch m

thuyền ch t cả mấy trăm ngàn người, cả th gi i thương s t g p

tiền thuê tàu bè lo cứu giúp th gi i l nh o Việt N m không

hề mảy m y ộng lòng thương cảm, giúp ỡ h y th y ổi ch nh

sách một chút nào ể làm giảm b t số ồng bào củ m nh b


168

ch t v ch y r biển i t m tự do Như vậy th t nên gọi cái

ch nh phủ là lo i ch nh phủ g ? Vi t n y tôi nh n

chuyện nội chi n ắc-N m củ nư c Mỹ, năm 1865 khi qu n

ội miền N m do tư ng Robert E Lee là tư lệnh xin u hàng

qu n ội miền ắc do tư ng Ulysses S Gr nt ch huy th v tư

lệnh phe thắng là tư ng Gr nt r tuyên cáo gồm các iều như

sau:

1 Toàn thể qu n nh n miền N m sẽ không b coi như phản

quốc

2 Qu n nh n phe thu trận

miền N m sẽ không b i tù

3 h nh phủ sẽ không ược

làm phiền hà g ối v i

những qu n nh n này n u họ

chấp hành tốt luật lệ nơi cư

trú.

4 Kỵ binh miền N m ược

quyền m ng ngự và lừ về

giúp gi nh c y cấy

5 inh s miền N m ược

giữ l i v kh ể bảo vệ gi

nh họ

Ng y s u Tư ng Gr nt


169

cho chở thực ph m s ng tặng l nh thu trận v họ b v y l u

ngày thi u ăn Và những năm s u nư c Mỹ không ao giờ

có ăn mừng chiến thắng miền Nam cả.

i nh n o bi t b o, t nh ồng bào c o ẹp bi t b o

ối xử như th v i kẻ thu trận th sợ g thi u người hợp tác ể

x y dựng ất nư c ồng thời tôi c ng l i nh n sự kiện g n

y hơn, nư c ức là nư c c ng chi ôi h i miền tự do và

cộng sản giống Việt N m; năm 1989 khi ông Mikh il

Gorb chev nghe lời khuyên củ tổng thống Ron ld Re g n cho

bỏ bức tường á Linh, h i miền ông và T y ức hợp l i 1

cách rất vui vẻ hò nh , không c i b coi là “ngụy” cả và c ng

không c i b tù ày ch t ch c g cả, h i miền hợp l i cùng

nh u phát triển ất nư c ư nư c ức lên hàng u th gi i về

kinh t

So sánh h i sự kiện này v i cuộc thống nhất ắc-Nam

củ Việt N m th tôi thấy tủi nhục vô cùng v m nh là người

Việt N m húng t thống nhất v i g n 1 triệu xác ồng bào và

bốn năm trăm ngàn tù tội lưu ày và ngày n y k t thúc thành

một nư c chư h u củ Trung ộng thêm vào ă ư c

V ì ổ c ức ă c ắ N

vào ngày 30 tháng 4 ể kỷ niệm g , xin thư kỷ ni m đ giết

được hàng tri u thằng ngụy miền Nam! Tôi tự hỏi người d n

ở những nư c văn minh ti n bộ họ ngh s o về dòng giống Tiên

Rồng củ chúng t ? Không bi t những người “ nh em” củ

chúng t ở miền ắc ộng Sản c phải là “ ồng bào” củ nh

em m nh ở miền N m Tự o không mà họ d m n v i ồng bào


170

củ họ như vậy Không những họ không theo ược chút nào

các nư c t n ti n trên th gi i về cách ối xử v i công d n củ

người t như th nào, mà ngày n y, th kỷ thứ 21 này, họ còn

lập l i cái thể ch qu n chủ chuyên ch củ các vu chú ngày

xư v i h nh ph t “Tru di tam tộc” m i bằng cách không những

tù ày công chức, qu n nh n củ ch ộ VN H mà còn trù ẻo

cả những con cháu củ những người này mà họ gọi là thành

ph n “ngụy” Họ c hiểu ngh củ chữ ngụy h y không mà

những kẻ bán nư c cho Tàu th họ không gọi là ngụy còn những

người yêu nư c, chống Trung ộng x m chi m biển ảo củ t

th họ gọi là ngụy n tận b y giờ mà ở trong nư c những i

chống ối l i họ th không những b bắt b ánh ập bỏ tù mà

gi nh ch mẹ, con cái củ người còn b theo dõi làm kh

dễ, mời r “làm việc”, ngăn cản bư c ti n h y công việc làm ăn,

hăm dọ ủ iều, cấm i y , một h nh thức m i củ chu di

t m tộc N y 38 năm s u khi chi m ược miền N m rồi,

nền kinh t khá giả hơn họ v n còn ti p tục tổ chức buôn

người và lừ ảo bằng cách cho xuất kh u l o ộng ể thu tiền

cò và lấy ngo i tệ cho những kẻ c quyền c th , s u n u

người ược ư i xuất kh u c b s thải h y h ng ng cử

trư c thời h n gi o kèo ược thuê mư n thì không ai ngó ngàng

t i, không c lương, không ược bồi thường, không c tiền

sống, ng y như tiền ể di chuyển trở về nư c c ng không c ,

người h y h ng m i mối phủi t y, vậy họ làm g c lương t m

Khi m i nổi lên họ tuyên bố là không c kẻ giàu người nghèo

trong x hội củ họ nhưng ngày n y số àn bà con gái vì nghèo

phải bán th n i làm nô lệ t nh dục ể nuôi gi nh, i làm

nhân công b b c lột r ngo i quốc nhiều vô kể, từ ngày lập


171

quốc n n y t chư từng thấy Những kẻ hàng ngày không

c mi ng ăn, ôm con nhỏ ngồi y v hè Hà Nội và S igon

trong khi các cán bộ c o cấp cộng sản th tài sản c hàng tỷ ô

l ể trong các ng n hàng ngo i quốc

ái phong h cộng sản t o r một ội ng những

thành ph n lưu m nh chuyên làm việc gi n lận, lừ lọc và ã

làm nhục mặt l y những người Việt trên khắp th gi i Ngày

n y mọi người ều bi t rằng khi n i n những việc trồng c n

sa, buôn bán m túy là c người Việt d nh vào, những thành

ph n này ch c n ược r khỏi nư c bằng bất cứ cách nào, như

i thăm th n nh n, xuất cảnh l o ộng, i du học, h y xuất cảnh

lậu, họ lén lút ở l i những nư c ở khắp h u Âu, h u Mỹ và

h u Úc lập băng ảng, họ t m b n bè là người ược t m cư

ở phương ứng tên thuê một căn nhà rồi trồng c n s bán,

ch trong vài năm n u chư b khám phá và b bắt th c cả

triệu ô l gửi về nư c ể x y khách s n ki m tiền, n u b bắt

th ch b ph t tiền rồi ược thả r hoặc nặng lắm là vài năm tù,

mà ở trong nhà tù củ những nư c tự do còn ược sống sung

sư ng gấp trăm l n sống trong x hội cộng sản, s u c b

tống xuất về nư c th chúng thành ông chủ khách s n như vậy

chúng u c sợ g mà không làm Ở Việt N m b y giờ những

ông chủ giàu c ược gọi là những “ i gi ”, i gi gốc từ

trộm cư p, kẻ cắp như vậy b y giờ là thành ph n thượng lưu

củ x hội, là những khuôn vàng thư c ngọc ể x hội noi

theo úng là x hội nào con người


172

Lời kết

Trư c y cộng sản ược ch nh những trùm cộng sản

phụ tá ch nh tr củ Gorb chev mô tả như là “đám côn tr ng

sâu b trong một đống phân béo bở, ch ng giết nhau để ngoi

lên, con m nh đè con yếu, con n o leo được lên trên thì được

hưởng nhi u b ng lộc nhất . N y các ch ộ cộng sản Tàu và

Việt N m ều trở thành những ch ộ tư bản nhưng d n

chúng l i b c i tr bởi những cán bộ cộng sản trùm th m nh ng

và trùm tàn ác ngh là cái ám côn trùng s u bọ leo ược lên

trên th y h nh ổi d ng v c quá nhiều tiền, trở thành một

thứ quái vật năm u sáu t y, ăn h t ống ph n th chúng n sẽ

ăn nh u, th gi i bàng qu n ứng nh n Như chúng t bi t

những kẻ s y mê cờ b c th trư c s u c ng sẽ tán gi b i sản vì

cờ b c, “cử nhà t n nát cho ch n vào tù”, và trong tương l i

chắc chắn là chúng sẽ tiêu diệt l n nh u mà thôi Văn h và

phong h Việt nhiều ời nuôi dưỡng và tô iểm cho tr c

và con tim củ chúng t nên ăn s u vào xương máu con

người Việt N m, chẳng h n như n y s u 38 năm trời, khi

chúng t n i n tên thủ ô c củ Việt N n ộng Hò là chúng

t luôn luôn ngh n Sài Gòn chứ không i ngh n tên nào

khác, nhất là tên củ một người ư cả nư c i lùi l ch sử cả

trăm năm n chỗ xuy ồi văn h ù s u b o nhiêu thăng

tr m củ ất nư c, l ch sử chứng minh rằng người Việt N m

v n th , v n là on Người Việt N m, ngh là cốt cách v n là

người tốt, c lương t m, v n c t nh ồng bào và v n sẽ sống

hiền hò nh n hậu Văn h cùng phong h tốt củ chúng t sẽ

trở l i v i chúng t khi giặc cộng sản tự tiêu diệt l n ch t


173

N M Đức

V N N ặp em giữa phố Paris

Bỗng nghe vương vấn l gì người dưng

Ban sơ d bảo lòng đừng

M sao tim vẫn tưng bừng g i yêu

Xá gì đâu một bu i chi u

R i trong xa vắng bu n thiu nhớ người

N Nhìn em ng n n i dâng cao

Tận c ng suối mát chảy v o sông xanh

Yếm đ o tơ sợi mong manh

Tròn xoe đôi mắt long lanh mây trời

Lược c i sợi tóc buông lơi

Ng n n m v trụ tơi bời...lá hoa

N Em ng i khép nép bên trường

hờ anh với mộng thiên đường bên nhau

M a xuân nở cánh hoa đ o

Heo mây gió th i rơi v o tóc em


174

ài con số thống kê về Khóa 13/SQHQ/NT

1- Nhập học: Ngày 13 tháng 4 năm 1963

2- Tốt nghiệp: Ngày 13 tháng 12 năm 1964, gồm c : 80

HQ Thi u Úy, 7 HQ Trung Úy từ kh 16 Trường Vỏ

Quốc Gi Việt N m qu

3- Tử n n trong Qu n trường 2 : Nguyễn Hoàng

hương, Nguyễn ăng ốm

4- Hy sinh v Tổ Quốc 4 : Nguyễn Văn ào, Hoàng

Hiền, L m Nguơn Tốt, Tr n Th Tráng

5- Tử n n máy b y 1 : Nguyễn Gi Song

6- ỏ m nh trong tr i cải t o ộng sản 1 : Nguyễn

Quang Thái.

7- Tử n n trên sông Tiền Gi ng s u "cải t o" 1 : Lê Văn

ảnh

P N c Ấ sưu t m


175

8- Mất t ch trên ường di tản 1975 1 : Nguyễn Văn

Thuận

9- Từ tr n t i Việt N m s u "cải t o" 1 : M i Văn Tr

10- Từ tr n t i Ho Kỳ 10 : Nguyễn Xu n iên, Ung

Văn ức, Nguyễn Hiệp Hoài, Nguyễn Văn Hải, Hoàng

nh Th nh, Lê Hữu Thương, Nguyễn inh, ương Văn

Bang, Nguyễn Văn Tùng, Từ Thiện H y

ổng c ng số SQ khóa 13 đ khuất núi: 21

11- ấp bậc năm 1975: 7 HQ Trung Tá 4 v từ K16 Vỏ

qu , 7 HQ i Úy, số còn l i là HQ Thi u Tá

12- Huy chương c o nhất: 2 SQ K13 ược n thưởng

ệ Ng ẳng ảo Quốc Hu n hương

ịnh cư:

1- Việt N m 2 : Vỏ ức Hà, Nguyễn Văn Thuật n

Thuật trở về nh cư ở VN s u khi trở thành công d n

Ho Kỳ).

2- n d 2 : ùi Ti n Hoàn, Nguyễn Xu n Phô


176

3- Úc 5 : Lê Văn Phùng, Hoàng Tr Lễ, Lê Văn Thưởng,

oàn Trọng Thông, Nguyễn Hồng iệm

4- Pháp 4 : Nguyễn n, Nguyễn Minh ức, Huỳnh

Ngọc Thành, Nguyễn Văn S m

5- Thụy S 1 : Tr n Như Ý

6- Số còn l i nh cư t i Ho Kỳ

ặc i t:

1- 1 SQ K13 là Ngh viên Hội ồng ô Thành Sài

Gòn Nguyễn ức Thu

2- 1 SQ từng giữ chức vụ Quận Trưởng Nguyễn Văn

Ngh a)

3- 1 SQ từng giữ chức vụ Trưởng Ty ảnh Sát Hải

ảng Nguyễn Minh ức

4- 1 SQ từng giữ chức vụ Ph Giám ốc Thương ảng

Nguyễn Kiệt

5- 1 SQ từng giữ chức vụ Trưởng hi Thu Vụ L i

Tích Phúc)


177

6- K13 c nhiều SQ phục vụ trong ngành n ninh nhất 5

SQ)

7- K13 c 1 SQ c o nhất, 1 SQ lùn nhất không chắc lắm

HQ/VNCH.

8- 1 SQ làm Tùy Viên Tư Lệnh l u nhất

9- 1 SQ i biển l u nhất Nguyễn n Không kể n thời

gi n i biển trong HQVN, s u khi r khỏi tr i tù S, nh

s ng Pháp và ti p tục nghề i biển 20 năm nữ

10- Hiện t i K13 c 1SQ v n còn ộc th n ng sống ở

Ho kỳ-Nguyễn H Tho i , 1 SQ c 3 vợ: 1 ở Ho kỳ, 1 ở

Việt N m, 1 ly d xin giấu tên, sợ các b n khác n

làm phiền v muốn hỏi b quy t ể bắt chư c

11- K13 c 6 SQ làm H m Trưởng tàu d u, nhiều nhất

trong các kh củ HQVN n, ái, ào, Hoài, Thắng,

Thuật M t chi tiết đặc i t, rất đ ng chú ý: 3 trong 6

v HT tàu d u - không bi t vô t nh h y cố – cư ngụ

rất g n v i 1 b n SQ n ninh cở gộc, 1 HT ở sát vách, 2

HT ki ở ng y trư c cử Cho n n y c ng chư c i


178

t m r l do t i s o ? Mong các b n liên hệ “bật m ” 40

năm rồi

12- Khi Khóa 13 vào trường: Ch Huy Trưởng là HQ

Thi u Tá ư Tr Hùng, Ch Huy Ph là HQ i Úy

Hoàng ơ Minh Khi Khóa 13 ra trường: Ch Huy

Trưởng là HQ Trung Tá Nguyễn ức V n, h Huy Ph

là HQ Thi u Tá Hoàng ơ Minh S u này cả ị C ỉ

H T ưở đ được ă c HQ Đ T , C ỉ H

P được ă c P Đ Đốc.

Ghi chú: K13 c 7 v Trung Tá th c 2 v qu ời

U V ức, H Th nh , tỷ lệ tử vong khá c o g n

30% , xin qu v cựu Trung Tá ặc biệt bảo trọng

hống kê đặc i t: ải hối thất

ải hối thất củ Trường SQHQ Nh Tr ng tọ l c

ng y s u giảng ường Q1, phòng cải hối c cử , c kh

àng hoàng nhưng t khi kh ên trong cải hối thất c

giường nệm, mền gối y ủ nhiên, cải hối thất là nơi

ể gi m giữ những SVSQ b ph t kỷ luật gi m trong

cải hối thất còn ược những “ ặc n” như: cơm nư c ược

bưng t i tận phòng, sáng không phải thức dậy s m theo

ti ng còi tập thể dục nh em K13 thường gọi là “tù cơm

bưng nư c r t” Th nh thoảng c vài b SVSQ không b


179

ph t c ng v n muốn vào cải hối thất ể ngh ngơi, vi t thơ

t nh, hoặc “luyện chưởng”

Khóa 13 - không t nh t i những v từ K16 Vỏ

qua – c 3 b n ược thăng cấp HQ Trung Tá khá s m

Trong số 3 b n , c 2 b n “thăm vi ng” cải hối thất khá

thường xuyên iều này cho thấy rằng cải hối thất củ

Trường SQHQ rất hiệu nghiệm, SVSQ nào “thăm vi ng”

nhiều sẽ c cơ hội cải hối tốt hơn ể s u này r phục vụ

hữu hiệu hơn, nhờ vậy sẽ ược thăng cấp s m hơn

ài chuy n vui, uồn sau năm 1975

1- C : ược xuất tr i s u hơn 6 năm trong

tr i tù S ở miền ắc VN, một b n K13 về l i Sài Gòn và

nh ược b mật mời làm thuyền trưởng một ghe vượt

biển y là lo i ghe b u dùng ể chở hàng h trong

sông ược sử s ng l i ôi chút Ghe chở 280 người r

khơi kể cả Thuyền Trưởng K13 cùng h i con tr i và một

ứ cháu tr i, nh ể vợ và h i con gái ở l i Sài Gòn,

dự t nh sẻ bảo l nh qu s u khi nh và h i con tr i nh

cư ở Mỹ hoặc ở Úc

Sau hơn b ngày lênh ênh, ghe nh g n vào hải

phận Thái L n th b s ng to gi l n, ghe b ánh ch m

H i con tr i củ nh ch t ch m, ứ cháu sống s t nhờ

một ông già cùng trong chuy n i tưởng là cháu củ

ông nên ông y cho một chi c thùng ựng nư c ngọt

h t nư c Rốt cuộc, số người còn sống s t nhờ ghe

lư i Thái L n v t là 28 người, ược ư n tr i Sông

Khl ở Thái L n nh ả từng kể l i v i một vài nh em

K13: "Mỗi chiều ở sông Khl , t o r nh n biển và cứ thấy

h i ứ con tr i củ t o chơi ù trên mặt biển "


180

nh hiện ng nh cư ở Úc và bảo l nh vợ và h i con

gái qua Úc.

Sấm Tr ng Tr nh c c u: “10 ph n h t 7 còn 3, h t 2 còn 1

m i r thái b nh”

Nghiệm l i, thấy c u sấm củ cụ Tr ng quá úng trong trường

hợp này

C ( đâ !): Một b n K13 khác, s u g n 9

năm "cải t o", nh ược trở về sum họp v i gi nh Không

ngờ, nh về ược t l u th vợ nh mất. nh i Mỹ theo diện HO

một m nh ? Vài b năm s u, ở Việt N m c phong trào t m

cách i Mỹ Một trong những cách h y nhất là k t hôn v i một

người c quốc t ch Mỹ hoặc thường trú nh n Th là nh b n

này trở nên ắt hàng như tôm tươi Tôi gặp nh b n này trong

cuộc họp Kh 13 năm 2005 Nghe n i nh ã cư i một bà cở

60 ở VN, bảo l nh qu Mỹ theo diện vợ chồng, t l u s u làm

thủ tục ly d , ường i nấy i, hợp pháp Riêng nh b n K13 này

về VN x y tổ uyên ương v i một người vợ trẻ hơn nh rất

nhiều và ng rất h nh phúc (?)

Tôi kể chuyện này v i sự dè dặt thường lệ vì tôi không có cách

nào ể kiểm chứng úng h y s i

Ghi chú: Thống kê n y ho n tất ng y 31 tháng 12 n m 2012.

Từ đây cho đến ng y h p khóa v sau đó …có thể có những

thay đ i, mong các b n tiếp tục nhật tu, ph biến, v lưu giữ để

l m t i liệu cho K13 SQHQ/Nha Trang.


181

Nguy n ăn n

ỗi năm g n n Ngày Qu n Lực 19 tháng 6, tôi không

khỏi bùi ngùi nh n những niên trưởng, những b n

bè, những chi n s và hàng hàng l p l p người em

o n ời tươi ẹp nhất củ m nh hi n d ng cho tổ quốc

người i về bên ki th gi i người sống vất vưởng trong

tù tội người ở l i quê nhà, lê tấm th n tàn ph năn n khách

qu ường mu cho m nh một tấm vé số ể ki m m n tiền ho

hồng ch tương ương vài cent người như tôi, ược

người Mỹ cưu m ng Sống ở Mỹ tôi thường nghe n i n sự

tráo trở củ người Mỹ, nguyên nh n ư n ngày 30 tháng 4

năm 1975 Mỗi l n nghe n i vậy tôi l i nh n c u "Tiên trách

kỷ, hậu trách b " Trách m nh trư c, trách người s u Và tôi

vi t o n hồi k ngắn dư i y

***

u tháng 11 năm 1960 tôi gi nhập Khoá 17 Trường Võ b

Quốc gi và 8 tháng s u tôi lấy c thi u sức khoẻ, xin giải ng

Tôi về Sài Gòn ghi d nh học i học Văn kho ể lấy bài vở về

nhà học Tôi nh vừ i học vừ i làm V là cựu qu n nh n

do 8 tháng qu n vụ ở Trường Võ b à L t, tôi nộp ơn xin

việc t i Nh ựu hi n binh và Ph binh Tôi ược chấp

thuận dễ dàng Vậy là tôi nghiễm nhiên trở thành một ông th m,

th m sự công nhật, và ược thuyên chuyển xuống T nh hương

Thiện

hương Thiện là một t nh m i thành lập. Các ty không

chuyên môn như Nội n, Hành chánh, Tài chánh ều tọ l c

M


182

trong một gi n nhà l n mái tôn, ngăn cách nh u bằng những

bức vách Nh n viên các ty và ng y cả người ngoài, lui t i

vi ng thăm nơi y một cách dễ dàng Thi u tá T nh trưởng

Nguyễn Hiền iểm ch nh tôi làm quyền Trưởng ty Nội n,

ặc trách Ấp hi n lược, s u một tu n học việc v i ông trưởng

ty mà tôi th y th S u tôi lên chức Trưởng ty Lúc ấy tôi

chư t i 21 tuổi ư i quyền tôi c nhiều nh n viên n m nữ, tất

cả ều l n tuổi hơn tôi, trong số c một cô thư k trẻ nhất và

khá ẹp ô là nguyên nh n “sâu xa” làm tôi tái nhập ng

Số là c Trung u Tr n X , ở một ơn v qu n sự nào

g n toà t nh, thường h y lui t i văn phòng i u Ph T nh

trưởng Nội n ặng Nguyễn? Xu n Phong và rất h y qua Ty

Nội n l cà n i chuyện v i cô thư k trên, làm cô bê trễ công

việc Tôi không hiểu s o Tr n X quá nhàn h như vậy, trong khi

tôi u tắt mặt tối v i ống giấy tờ, nào là "s o gởi", nào là

"phổ bi n" mà tôi rất bối rối; l i còn phải i th nh tr ấp chi n

lược ở những nơi nguy hiểm Tuy vậy tôi không hề c ki n g

v i Tr n X, không phải v tôi sợ ông t mà v tánh tôi xư n y

v n dễ d i Vậy mà không hiểu s o Tr n X cứ "kênh" tôi, lúc

nào c ng nh n tôi v i vẻ mặt ằng ằng sát kh , nhất là khi gặp

tôi ngoài phố Tôi thấy chức trưởng ty củ tôi chẳng ăn nhằm g

so v i mấy ho m i vàng Tr n X gắn trên cổ áo th Tr n X

còn n i xấu tôi ng t n i v i mọi người rằng ng y cả một sinh

viên s qu n mà tôi làm c ng không ược, chắc tôi thuộc lo i

bệnh ho n vô dụng, không chừng mắc bệnh bất lực, nên m i

giải ng Tức quá, tôi xin thôi làm công chức Tháng 4 năm

1963 tôi gi nhập khoá 13 S qu n Hải qu n Nh Tr ng

S u khi r trường tôi phục vụ t i ội 16 Hải thuyền, ng

t i ử Tư Hiền, Quảng Ng i ội 16 Hải thuyền trực thuộc

Vùng 1 uyên hải Tôi xin mở ngoặc n i thêm: Từ y tôi gọi


183

ội Hải thuyền là uyên oàn và ộ h huy Vùng uyên hải

là ộ Tư lệnh Hải qu n Vùng 1 uyên hải theo tên ược ổi l i

sau này.

Trên ường áo nhậm ơn v m i tôi vi t cho Ng một bức

thư

Em yêu,

nh viết thư n y cho em khi thuy n vừa ra cửa biển, hướng v

phương nam, đến đơn v đầu tiên của anh trong đời quân ng ,

Duyên o n 16, đóng bên c nh một xóm nhỏ có tên Luỹ.

nh g i "thuy n" vì anh đang ở trên một chiếc thuy n nhỏ có

tên l Yabuta đóng theo kiểu thuy n của người Nhật. Thuỷ thủ

đo n có 5 người, không kể anh. Thuy n trưởng l một người

kho m nh, chất phác, đẹp trai v rất l phép với anh. Nhìn

viên thuy n trưởng anh liên tưởng đến anh ch ng V i trong

truyện Trống Mái của Khái Hưng. ác thủy thủ khác c ng có

tánh cách chung như thế. Tất cả đ u được tuyển mộ trong đám

dân ch i đ a phương.

Em yêu! Thuy n vừa đến Sa Kỳ. Mặt trời sắp khuất v bên kia

ng n đ i cao sát biển. Mặt biển bây giờ đỏ rực, những đợt sóng

l n t n như h ng tr m ng n con rắn bằng lửa đang nô đ a.

Từng đ n hải âu di chuyển v ph a những đám mây trắng như

đang l m một chuyến du h nh lên trên các tầng trời.

nh có cảm tưởng như anh l Odysseus trong sử thi Hy L p,

còn em l Penelope. D cho sóng gió hay trở ng i n o c ng

không ng n được tình yêu của ch ng ta.

áng lẽ anh viết cho em nhi u hơn nhưng những đợt sóng đã

bắt đầu lớn dần, thuy n tròng tr nh dữ

quá. Khi đến nơi anh sẽ viết tiếp cho em.

Anh,

Người chinh phu đang v o nơi gió cát

hừng một ti ng ồng hồ s u


184

thuyền cặp c u tàu uyên oàn 16 nh thủy thủ gác c u tàu

nghiêm ch nh chào tôi ái ng c nhiên u tiên củ tôi khi n

y là nhà cử , phòng ốc và hệ thống phòng thủ Toàn nhà tr nh

vách ất, kể cả phòng làm việc củ uyên oàn trưởng và

uyên oàn ph Nhưng sự ng c nhiên củ tôi ược th y th

bằng sự hồi hộp Tôi hồi hộp v sắp tr nh diện i úy Võ M,

uyên oàn trưởng, người c cấp bậc c o hơn tôi, th m niên

qu n vụ hơn tôi và l n tuổi hơn tôi khá nhiều ng từ lục qu n

chuyển qu hải qu n S u này tôi ược bi t ông sinh năm 1927,

xuất th n từ Qu n ội Liên hiệp Pháp Tôi thở dài nhẹ nhỏm khi

bi t i úy M i vắng

Tôi không nh rõ ràng về l n gặp Thi u u Thiên, Khoá 12

S qu n Hải qu n Nh Tr ng SQHQ NT nên không tiện ghi r

y nh Thiên là người tôi th y th giữ chức uyên oàn ph

Tôi bi t nh Thiên từ trư c nh Thiên quê Quảng Ng i, tánh

t nh hiền hoà, ít nói.

Một h s qu n l n l vào gặp tôi nh t nghiêm ch nh

chào tôi, rồi cười n i:

-Ngày m i i úy m i về Thi u u r chợ Tư Hiền chơi Ngoài

chợ vui lắm

Tôi theo nh t r chợ rồi c o hứng i x hơn húng tôi

vào một quán giải khát, chủ nh n là một cô chừng 25 tuổi khá

ẹp ô t rất t n i, h nh như nghe nhiều hơn ô li c nh n h t

người này n người khác, c vẻ như dò hỏi

Sáng hôm s u i u Võ M về ơn v Trông ông giống

như một nh d n chài ng b ốm, mắt lờ ờ, môi th m, nư c

d en tái ng mặc qu n phục x nh xám Lưng qu n lên quá

rốn t nhất c ng nử ph n, làm bụng ông ph nh r thêm M bê-

rê en hải thuyền ông ội một cách quá ng y ngắn trên u, làm

mặt ông trông ng y ngô Tôi nghiêm ch nh chào ông theo úng

qu n phong qu n kỷ ng bắt t y tôi, mời tôi vào văn phòng


185

ng n i sơ qu về tổ chức ơn v , về các h s qu n và thuỷ thủ,

về t nh h nh t và ch Giọng n i củ ông rè rè, làm tôi c

ngh ngộ ngh nh là r u ông mọc ngược trong cổ họng ng vừ

n i vừ hút thuốc, mắt nh n u ở ph dư i cằm tôi làm tôi c

cảm tưởng như ông t tr nh diện tôi, chứ không phải tôi tr nh

diện ông

uối cùng ông n i ti ng Quảng nh nặng tr nh tr ch:

-Thi u u là uyên oàn phó kể từ ngày m i Hôm n y cứ việc

ngh ngơi, muốn i chơi u th i

Sức tr i tráng, ở y l i buồn, tôi kh tránh khỏi chuyện vui

chơi Về i u M, h u như tôi ch thấy ông t làm c b việc:

R nhà bà vợ nhỏ ở x m ổ L y, i họp trên tiểu khu Quảng

Ng i h y ộ Tư lệnh Hải qu n Vùng 1 uyên hải t i à Nẵng

và ti p các chủ thuyền buôn Th nh thoảng các chủ thuyền này

c ng mời tôi i nhậu nhưng tôi không c hứng thú nhậu v i

mấy t y này nên luôn luôn từ chối

Một hôm tôi ch huy một toán hải thuyền vuợt s ng l n r

biển rồi ổ vào bờ, bắn b thương và bắt ược một b thư huyện

ủy tên Kho Kho không ngờ tôi dám r biển trong lúc biển

ộng m nh nên b bắt Tôi còn nh lúc Kho b thương, nh

t hô to b bốn l n:

- Hồ h Minh muôn năm, ảng L o ộng Việt N m muôn

năm

Rồi nh t mê m n n i lảm nhảm:

-Một bà tiên, hai bà tiên, ba bà tiên.

uối cùng nh t xin gặp tôi:

-Xin Thi u úy cứu tôi

Tôi nói:


186

- nh sẽ ược ư lên tiểu khu Như vậy là ược sống rồi

i úy Võ M lúc ấy c mặt trong ơn v nhưng tôi ng c nhiên

thấy ông ấy không hề n gặp Kho mà c ng chẳng khen tôi lấy

một lời

Hôm s u Trung tá Tư lệnh Hải qu n Vùng 1 uyên hải vào

thăm ơn v ng tr o huy chương cho i úy M Tôi là người

c công u trong việc bắt b thư huyện uỷ Kho th ch ược

ông "khen" một ti ng:

-Hăng lắm

L n u tiên tôi thấy ông t n y v i vẻ mặt tươi cười

Những l n trư c vừ m i bư c lên c u tàu ông chửi:

-Mẹ n Nhà cử , phòng ốc bê bối, công sự phòng thủ như

th này s o

nhiên là ông chửi i u M Thường thường ông i

qu nh ồn, vừ g i mông t vừ chửi Tư ng i và khuôn mặt

củ ông h o h o giống George Scott, người thủ v i Tư ng

P tton trong phim P tton Nghe n i ông rất ái mộ P tton lẽ

v vậy mà tánh ông n ng như ông tư ng này ược cái ông rất

năng nổ, nh nh nhẹn trong mọi công việc và c thái ộ tốt v i

cấp dư i Tôi không hiểu s o l n nào vào y ông c ng chửi mà

mọi việc "v như c n", v n nhà tr nh vách ất, gi o thông hào

rắn bò không lọt, cả b nh n vật qu n trọng nhất trong ơn v ,

kể cả tôi, v n chơi nhiều hơn làm việc ù s o tôi v n r y rứt, lo

lắng, c êm ngủ không yên Tôi ngh n hơn 100 sinh m ng

trong ồn, c cả gi nh binh s Tôi n i v i i úy M việc này

th ông trả lời rằng vật liệu chư c Tôi i qu nh do nh tr i,

qu n sát các gi o thông hào h là một ường r nh chật hẹp

nằm sát những mái tr nh Sự chật hẹp củ ường r nh này t lệ

thuận theo thời gi n h c n một ặc công bò n g n, vất một

mồi lử h y một qủ súng cối ph ng vào, nhà sẽ cháy, kho n

nổ, người r tro l n tôi yêu c u i úy M củng cố l i hệ


187

thống phòng thủ, nhất là về gi o thông hào, th ông n i:

- húng chư dám tấn công t u Tôi bi t tụi n còn hơn

bi t mấy ng n t y củ tôi

Sáu tháng trôi qu Mọi việc không c g th y ổi ái gọi

là gi o thông hào chật hẹp thêm Những ngôi nhà xiêu vẹo và

c kỹ thêm Một hôm tôi từ c u tàu i lên th thấy một mảnh

giấy ư t s ng nư c nằm vùi trong cát Tò mò tôi nhặt lên ọc,

nhưng ch ọc ược o n giữ :

"...Mặt trận iải phóng Mi n Nam cám ơn anh v thái độ

tốt đối với nhân dân. Mặt trận không bao giờ quên những người

góp công s c v o sự nghiệp giải phóng..."

Tôi vội xé tờ giấy và trở về phòng Ngày hôm s u tôi xin i

phép Việc u tiên củ tôi khi về n à Nẵng là xin thuyên

chuyển khỏi uyên oàn 16

Tôi ược thuyên chuyển n uyên oàn 11 ng t i ử

Việt uyên oàn 11 khác hẳn uyên oàn 16 về nhà cử

phòng ốc và hệ thống phòng thủ Tất cả ều ược x y dựng kiên

cố Nơi y c sẵn một toán thợ nề lấy trong ám h s qu n và

nh n viên uyên oàn i u Q, uyên oàn trưởng, người cỡ

tuổi như i u M và c ng xuất th n từ Qu n ội Liên hiệp

Pháp, nhưng rất năng nổ, ho t ộng L n u tiên gặp ông tôi

ng c nhiên và su t bật cười v thấy ông nh i tr u bỏm bẻm

uyên oàn ông ch huy là một ơn v gương m u Theo tôi,

ông c một khuy t iểm l n là "kiêu binh" v ông ược khen

thưởng nhiều l n ng không muốn nghe lời phê b nh củ người

khác ng từng g y gổ v i viên i úy cố vấn Mỹ, gốc ức, c

lẽ v nh cố vấn này cố vấn ông hơi nhiều, làm ông kh

ch u Viên i úy cố vấn g y v i ông bằng ti ng nh; còn ông

chửi l i nh t bằng ti ng Pháp v ông không bi t ti ng nh


188

Mỗi khi h i người gặp nh u trên ường, người nào c ng rẽ qu

lối khác, giả bộ làm g , ể tránh ch m mặt nh u

i u Q c ng từng to ti ng v i Trung u Lợi, Khoá 11

SQHQ NT, vừ thuyên chuyển r làm duyên oàn ph ứng

bên ngoài nh n vào phòng ăn, tôi thấy mặt mày cả h i người ều

h m h m, s u nh Lợi á chi c gh một cái khá m nh Tôi

oán chắc i u Q r một kh u lệnh g hơi nghiêm khắc và

Trung u Lợi phản ối lẽ i u Q tưởng nh m Trung u

Lợi c ng như tôi, bảo g nghe Quả thật, s u khi thất vọng

quá nhiều về i u M, tôi thấy i u Q áng ể m nh phục

tùng.

ơn v k ti p củ tôi c ng là ơn v tác chi n, uyên oàn

15. ơn v này to l c g n ăn cứ hu L i củ Qu n ội Ho

Kỳ nên tương ối n ninh Tuy uyên oàn 15 không sợ ch

tấn công nhưng l i sợ nội tuy n Trung u uyên oàn trưởng

Hoàng Hà, khoá 10 SQHQ NT, ch t v một trái lựu n gài

nơi cử r vào phòng ngủ

uyên oàn 15 là một trong những ơn v phục vụ t m ắc

nhất củ tôi uyên oàn trưởng là i úy Hải, Khoá 11

SQHQ/NT; Duyên

oàn ph là tôi; S

qu n ệ t m là

Trung úy Quyền,

Khoá 14 SQHQ/NT.

nhiên không phải

cả b cùng n y

và cùng rời nơi y

một l n, nhưng thời

kỳ cả b cùng ở y

kéo dài g n một năm


189

và là thời kỳ vui nhất củ tôi ả b không hề phàn nàn, bất m n

nh u iều g ả b làm việc thật nhiều nhưng chơi c ng không

kém Nơi chúng tôi thường lui t i là x Kỳ Hà, ở y c nhiều

hàng quán v i những thi u nữ xinh ẹp và ứng ắn Tôi c

một kỷ niệm kh quên về i u Hải i u Hải xách súng

ru-lô rượt uổi i u Quận trưởng L T n Nguyễn ược v b

xúc ph m g tôi không nh Tôi ch nh Nguyễn ược mặt

x nh như tàu lá cùng ám cận vệ ch y trốn

S u này ở trong tr i tù cải t o, tôi cứ th n: phải chi hồi

nh Hải cho Nguyễn ược một phát n th nhiều nh em trong

tù không b iêu ứng và không b gi t như Trung u Tr n i

c ng bi t ở tr i tù Tiên L nh, Nguyễn ược là một t y ăng-ten

khét ti ng S u này Nguyễn ược ược công n cho làm

"trưởng tù" Trong tr i tù Nguyễn ược c làm bản thu ho ch,

kh i m nh nhiều l n thả cán bộ cách m ng b bắt iều này

không hẳn là láo khoét Nguyễn ược nhiều l n thả nhiều

cán bộ Việt ộng, nhưng ch thả s u khi nhận ược tiền út l t

Năm 1982 Nguyễn r tr i và b ch t một cách áng ngờ ng y

s u Tôi từng ng c nhiên về việc Nguyễn ược vào Khoá 11

S qu n Thủ ức nh t cùng học tiểu học v i tôi Khi tôi ti p

tục học trung học th nh t ngh học i l ng th ng Th mà vào

năm 1967 khi tôi m i vừ lên trung u , Nguyễn ược là i

u quận trưởng người thấy Nguyễn m ng lon i u ,

bắt chư c nghệ s Văn Hường m m i:

Nhân bất h c bất tri lý

Nhỏ không h c, lớn l m đ i uý

Năm 1967 ? tôi phục vụ t i ộ Tư lệnh Hải qu n Vùng 1

Duyên i úy M giải ng uyên oàn trưởng 16 lúc bấy

giờ là Trung úy Thông, khoá 11 SQHQ NT Một hôm Trung tá


190

h y i tá Tư lệnh Hải quân Vùng 1 uyên Hải gọi tôi lên

văn phòng:

- uyên oàn 16 b tấn công Trung u Thông và nhiều

nh n viên tử trận Tôi thấy ch c nh là c kinh nghiệm về

Duyên oàn nh muốn th y th Trung úy Thông không?

Tôi lễ phép từ chối Tôi n i tôi ch th y th Trung úy Thông

một tu n ể

"thu dọn chi n

trường" Tôi

phục vụ t i

uyên oàn 16,

c nhiều

"mắc mứu" t i

, việc này

không c lợi

cho tôi c ng như cho ơn v Tôi muốn n i n u tôi ở l u t i

uyên oàn 16, bi t u tôi sẽ b ch m c nối; n u không th

th tôi c ng b ch t m cách trừ khử v sự hăng hái củ tôi h y

vì thù oán.

Tôi bư c r khỏi văn phòng tư lệnh như người mất hồn Tôi

nh n những người th n cận trư c y củ tôi t i uyên oàn

16 Tôi nh n Trung úy Thông, người c cái răng cử sún, t c

h t ngắn Tôi nhiều l n ti p xúc v i nh Thông Tôi c cảm

tưởng trời sinh nh r ể làm một sinh viên, chứ không phải ể

ch huy ơn v Nghe n i nh b bắn trong gi o thông hào h y

trong một h m trú n nào

Tôi áp một chi c hải thuyền rời à Nẵng vào uyên oàn

16 M i bư c r khỏi thuyền, tôi ngửi thấy mùi cháy khét

củ th t người Nhà cử phòng ốc h u h t r tro Trong một

túp lều che t m bằng tôn c 5, 6 cái qu n tài, trên những

ngọn èn c y màu trắng ng cháy leo lét Th nh thoảng mùi


191

tr m hương ph l n mùi tử kh b y lơ lửng theo những cơn gi

vào tận trong văn phòng.

Tôi cùng Trung úy Phương, Khoá 14 SQHQ NT, h huy

ph uyên oàn 16, ch nh ốn l i ơn v Phương làm việc

nhiều hơn tôi và làm một cách nhiệt thành Tôi còn nh Phương

c m h i ch n củ một h s ch t s nh ở dư i nư c kéo lên H i

cái ch n c h nh thù kỳ d như cặp ch n gà v i ược luộc

ch n, nứt nẻ, lòi vài mảng th t r ngoài Phương không hề sợ h i

và ghê tởm trong khi tôi không dám nh n S u này khi tôi trở về

à Nẵng "cặp ch n gà" và mùi tử kh ám ảnh tôi suốt cả mấy

tu n

Sau khi Duyên oàn thất thủ, vài nh n viên gốc hải thuyền

không thấy u cả dù không tử trận mà c ng không i phép

Trong số c Thuỷ thủ Lộc, người trư c y rất th ch l cà

nói chuyện v i tôi và rất dễ thương ?).

êm trư c khi về à Nẵng, tôi r thăm i úy M ng ở

nhà bà vợ nhỏ H nh như Trung u Phương c ng cùng i v i

tôi Tuy i u M giải ngủ nhưng v n b ch bắt trong một

thời gi n ngắn rồi thả về Gặp tôi, ông kể ủ chuyện về việc b

bắt Tôi còn nh một c u n i củ ông:

-M nh kh mà thắng ược M nh như một cái chấm, còn

Việt ộng là cả một "v t" Tôi b ư vào rừng, nh n ng ng

không thấy, nh n lên không thấy

ng vừ n i vừ r t nư c c m mời tôi uống H i bàn t y

ông y ghẻ ruồi Lúc tôi cáo từ r về ông vào phòng trong lấy

một tờ báo ư cho tôi xem là tờ báo c tên h nh như "Giải

Ph ng" h y "Quảng Ng i", g c trên tờ báo c lá cờ x nh ỏ s o

vàng. Tôi tò mò ọc Toàn tin tức về chi n thắng, trong c

chi n thắng Tư Hiền, tấn công quét s ch uyên oàn 16 Suốt

êm hôm tôi trằn trọc không ngủ ược Tôi không hiểu s o

ông M l i cho tôi xem tờ báo, một tài liệu mà n u i lưu giữ c


192

thể b rắc rối Tôi liên tưởng qu chuyện khác T i s o i u M

dám qu êm t i nhà bà vợ bé ở x m ổ L y mà ch c nh "tà-

lọt" i theo T i s o i u M thuyên chuyển i rồi ồn m i b

tấn công T i s o i t b o nhiêu cái t i s o nữ Mười năm

s u thắc mắc củ tôi ược trả lời trong một tờ báo tôi ọc trong

tr i tù cải t o: "...Chiến thắng san bằng n 16 Hải thuy n có

sự gi p đở của i uý ngụy V M...".

Khi về à Nẵng tôi nh em chuyện này n i v i ông Tư

lệnh nhưng tôi cảm thấy một cái g như bất nh n, nên không

n i Ngoài r tôi ngh không lẽ những cơ qu n n ninh t i

Quảng Ng i không bi t g cả s o òn n ninh Hải qu n nữ ,

bi t u họ ng c k ho nh mật g Thôi, là ph n việc

củ họ Không lẽ, không lẽ Khi b lù vào trong những tr i gọi

là cải t o, tôi c ng ngh "Không lẽ cả một qu n lực hùng m nh

như vậy i tù" hắc chắn lúc ấy c rất nhiều nh em c ng n i

th m h i ti ng "không lẽ" Và chắc khi S d m Hussein cho u

vào dây thòng lọng c ng n i "Không lẽ "

ể t m quên những nỗi ám ảnh, những thắc mắc, xen l n

những dày vò, tôi xin ngh phép

một tu n Tôi xin máy b y i Nh

Tr ng, rồi từ Nh Tr ng sẽ vào Sài

Gòn ngày hôm s u b năm x

Nh Tr ng, tôi rất muốn trở l i

thăm thành phố này, t m l i những

kỷ niệm không dễ g ph i mờ ược

củ thời sinh viên s qu n Tôi

từng c một mối t nh t i y

Người yêu tôi hồi ấy ch m i 17

tuổi Hồi ấy mỗi l n gặp nh u tôi

thường n i:

-R trường nh sẽ xin phục vụ t i


193

Nh Tr ng ể ược g n em

Sau này khi tôi n gi từ cô ể r uyên oàn 16, cô

không tin vào t i m nh Tôi còn nh như in cái giọng Nha Trang

củ cô

-Anh nói sao?!

Ti ng "s o" nghe như ti ng "s u" Một ti ng ơn giản, phát

m không lấy g h y lắm nhưng eo ẳng tôi g n nử th kỷ

Hôm ấy cô nắm áo tôi giống như bắt ền t i s o tôi dối cô ô

vừ n u áo tôi vừ kh c nức nở uối cùng cô ch y nh nh vào

phòng.

n Nh Tr ng việc u tiên củ tôi là n thăm cô Nhưng

g n n nhà cô tôi qu y lui n ể làm g , không chừng l i

thêm một l n n u áo v i những dòng nư c mắt h vô ch mà

thôi Tôi c người yêu, tôi sẽ không em n cho cô iều g

khác ngoài những dòng nư c mắt Tôi rời khỏi x m cô ở, áp

xe l m i thăm l i ngôi trường c , Trường S qu n Hải qu n

Hôm nhằm ngày chủ nhật, các sinh viên s qu n trong

các bộ tiểu lễ trắng ng sắp hàng chờ i bờ i phố Tôi ứng

trư c cổng trường mê mải nh n họ Trong một thoáng tôi ch

muốn trở l i làm một sinh viên s qu n như b năm trư c y,

khi ấy tôi chư v ch m v i những sự thật ph phàng ở ngoài

ời, chư hề nghe n i n, bi t n những người như Tr n X,

ổ M, Nguyễn ược


194

ề n hới N M Đức

nh v n Thới khuya nay

Hôn em ở l i bên n y Kiên iang

Sương khuya l nh cánh chim ng n

M t m ng hải lý b b ng duyên nhau

***

Nhớ anh ngóng bóng con t u

M khơi biển chỉ một m u bu n tênh

Nhớ em h n thoáng chênh vênh

Nhìn con sóng vỗ bên gh nh b t tan


195

gày tôi gi từ trường i Học Kho Học S i Gòn và

m ng s c m rin xuống Hải Vận H m L m Gi ng HQ

402 n Trung T m Huấn Luyện Hải Qu n Nh Tr ng

ể gi nhập Khoá 13 S Qu n Hải Qu n, tôi chư ược tròn 20

tuổi N u lúc c ông th y b i Tử Vi nào oán về già tôi sẽ

c 4 cháu nội ngo i ể n vui tuổi già, chắc chắn tôi sẽ không

tin và cho ông thày này n i láo ăn tiền uộc chi n t i miền

N m càng ngày càng gi tăng, ngày m i chư bi t sống ch t r

s o, n i g n vợ con và về già còn c cháu Ng y cả trứơc

khi chúng tôi c cháu gái nội u tên, h i vợ chồng v n chư

sao h nh dung ược những h nh phúc vô biên, những nguồn vui

bất tận do 4 cháu nội ngo i m ng n

Tuổi ấu thơ, tôi không c nhiều kỷ niệm ẹp v i ông

nội và ông ngo i củ tôi Quê mẹ tôi ở Th nh H nên tôi ch

ược gặp ông ngo i c úng một l n khi ông bà r Hải Phòng

thăm mẹ tôi trư c khi gi nh chúng tôi di cư vào N m năm

1954 ng nội tôi th quá nghiêm khắc, t khi thấy ông cười

hư b o giờ tôi ược ông hỏi h n

một c u, còn chuyện b bồng th

hoàn toàn không c Nh l i, lúc

ông nội củ tôi chư n 50 tuổi mà

s o m nh thấy ông già quá, o m o

và nghiêm khắc quá Thấy mặt ông

là lo l n i thật x , không dám bén

m ng n g n hẳng bù chúng tôi

cùng các b n ồng lứ tuổi 70 trở

N

Ph m ia h nh v Kim Loan


196

lên, lúc nào c ng vui vẻ và cười ù v i b n bè, con cháu Tôi

còn nh c l n n i chuyện v i nh Nguyễn Văn T n, b n th n

cùng khoá, nh bảo về Việt N m, n i chuyện chán lắm Họ

hàng, b n bè nh trên dư i ch c 50 tuổi mà ngồi ch toàn n i

chuyện m ch y, mu ất và mồ mả hẳng trách g mấy ông

Tàu già, mặc dù ăn s m nhung y n suốt năm, qu nh qu n ch c

h i c u dọ mọi người: “Ng thập tri thiên mệnh” và “Thất

thập cổ l i hy” Khoá 13 củ chúng t , t nh cho n năm n y, t

r c khoảng 60 “cụ ông” “Thất thập cổ l i hy”

háu gái nội u tiên củ chúng tôi năm n y ược 7

tuổi Vợ chồng tôi ặt tên cháu Nicole và tên Việt là nh, ghép

v i tên mẹ cháu là Hiền, thành Hiền nh háu n i ti ng Việt

rất sõi Ti ng Việt y là ti ng Hà Nội trứơc năm 1954 Tôi

hưu tr ược g n một năm th cháu Nicole r chào ời H i vợ

chồng rất mong c cháu ể b bồng nên Nicole rất ược ông bà

cưng chiều Lúc còn bé, cháu kh ngủ, giống như bố cháu lúc

nhỏ, mỗi l n ngủ phải ru rất l u Tôi b cháu trên v i, ru ngủ

ược khoảng 15-20 phút, tưởng cháu ngủ, ngồi xuống giường

ngh Nicole t nh dậy ng y tức khắc, mắt t nh như con sáo sậu,

và n i: “ ng b con i vòng vòng cho con ngủ” Vừ bực

m nh vừ buồn cười và ngh bụng “ úng là ăn mày òi xôi gấc,

ông ru ngủ cho mà còn bắt ông i vòng vòng ” Những bài

hát ru con ngủ củ Việt N m m nh, hồi nhỏ nghe mẹ tôi hát ru

em, tôi ch bi t c khoảng 5-6 bài i khái : “ ái cò cái v c

cái nông Hôm qu tát nư c u nh ồng ăng c phố

Kỳ Lừ Thằng bờm c cái qu t mo ” M ng h t vốn li ng

r ru cháu ngủ ủ 6 bài mà n v n không ngủ, nên cứ phải hát i

hát l i giống như cái broken record vậy Tôi hát nhiều l n n

ộ Nicole thuộc h t các bài ông ru L n s u chư k p hát, n

hát tự ru m nh ngủ trư c: “ ái cò cái v c cái nông S o mày

d m lú nhà ông hỡi cò ” làm tôi vừ mất hứng vừ buồn

cười T nh tôi s ch sẽ và ngăn nắp i ngờ Nicole giống t nh


197

ông nội i trong nhà, hễ thấy ôi gi y, dép nào không ể úng

chiều và lệch ôi là cháu n ứng l i và sử l n tôi ù

Nicole, các gi y, dép trong nhà tôi ể ngược chiều h t ể xem

r s o Y như rằng, i n ôi nào là Nicole dừng l i, sử l i

ôi thật ng y ngắn cho n h t th thôi H i vợ chồng nh n

nh u và cười

Lúc Nicole trên 3 tuổi, cháu n i giỏi và biểu lộ nhiều

nét thông minh háu tr i c một bà giúp việc tên là bà Gi o,

trên 65 tuổi, t nh t nh hiền lành và dễ thương Tuy nhiên v tuổi

tác nên th nh thoảng h y quên Tu n h i, b l n, s u khi tập thể

dục t i Senior enter về, tôi n Nicole và em tr i, r ndon

cùng bà Giao qu nhà cháu gái ể chơi v i h i cousin là Eth n

và No h, h i cháu ngo i củ chúng tôi Khi xe bắt u ch y,

nghe ti ng Nicole ở phiá s u, ngồi trong c r se t, n i vọng lên:

“ à Gi o eo se t belt chư ?” Tôi nh n qu th qủ bà ấy

chư eo se t belt thật Tôi vừ buồn cười, vừ ngh th m trong

bụng, con bé này khôn thật Mỗi l n i th bà Gi o m ng một

giỏ, ựng các thứ c n thi t như t , sữ , khăn mặt l n bà

Gi o quên ể ngoài xe, tôi c ng không ể Khi xe sắp ch y, y

như rằng giọng Nicole vọng lên từ s u: “ ái giỏ củ bà Gi o

u rồi?” à Gi o vừ buồn cười, vừ mắc cỡ, bẽn lẽn mở cử

xe và m ng giỏ lên Tôi luôn ki m cách vui ù và trêu Nicole

khi c d p Khi Nicole khoảng 4 tuổi, ngày nào tôi c ng n

Nicole ở Pre-School về nhà, i qu một khoảng ất rất rộng, c

nhiều ồi v i cỏ non và bò một hôm, không thấy một con

bò nào cả Nicole hỏi ông: “Mấy con bò i u h t vậy ông

nội?” V trư nào Nicole c ng ngủ v i tôi s u khi ăn trư , tôi

m i n i ù : “Mấy con bò n về nhà ngủ trư v i ông nội củ

n rồi ” Nicole tròn mắt ng c nhiên hỏi: “ on bò c ng c ông

nội hở ông?” “ chứ, bò n c ng c bố, c mẹ như con vậy ”

“Th bò c em tr i không?” “ ò c ng c em tr i như em


198

r ndon củ con vậy ” Nicole tưởng thật và tin lời ông nội lắm

ẵng i t ngày, c ng trên ường về, không thấy bò r ăn cỏ

Tôi muốn trêu Nicole: “Hôm n y mấy con bò l i về s m ngủ

v i ông nội cuả n rồi ” Nicole n i ng y: “Không phải vậy u,

mẹ n i ông f rmer em n về f rm nhốt rồi chứ không phải như

ông nội n i u ” Tôi buồn cười v m nh b lật t y sất, nhưng

cố c i ch y c i cối: “N về ăn cơm trư v i ông bà nội củ n

mà ” Nicole ổi r n i ti ng nh, giọng không còn hào hứng

như trứơc: “Wh tever you s y, ông nội ” Về nhà, tôi kể cho vợ

tôi nghe, chúng tôi ựơc một bữ cười thoải mái Thêm vào tật

kh ngủ, Nicole còn rành ăn và th ch ăn ngon Lo n nấu ăn

ngon và ch u kh nấu ăn cho chồng, con, cháu vậy mà nhiều khi

c ng ch u thu Nicole về tài thưởng thức m n ăn n ở trường

học về, c u u tiên Nicole hỏi khi cài xong se t belt: “Hôm

n y bà nội nấu m n g vậy ông nội?” hôm Lo n nấu một

m n m i, m bò viên, và m n c hôm qu còn l i là gà hấp x

d u Tôi hỏi Nicole con th ch m n nào? Nicole rất khôn,

không trả lời ng y và n i, “ ể về nhà con cho ông nội bi t”

Về nhà, Nicole ngửi từng m n ăn một và lự m n m bò viên

m i làm H i vợ chồng ôm bụng cười và bảo con bé này l n

lên làm Foods ritic ược

Mặc dù còn t tưổi nhưng Nicole rất lễ phép và khôn

ngoan không bao giờ làm phật lòng ông bà Từ lúc m i sinh

cho ền 5 tuổi, Nicole trông rất giống Lo n và c t nét phảng

phất giống ông nội àng l n lên, Nicole càng giống mẹ và t

giống bà nội

Nhà tôi m i n i ù : “Nicole l n lên không còn giống ông

bà nữ rồi, ông bà buồn quá ” Nicole ngh một chút rồi n i:

“ on không giống ông bà nhưng con thương ông bà ” húng

tôi phục cô bé trả lời thật khéo léo, làm vui lòng cả ông bà và


199

mẹ N u hỏi c u nào mà c u trả lời làm buồn lòng ông bà, th

dụ: “Tối n y Thứ Sáu, Nicole ở l i ngủ v i ông bà i, m i bố

mẹ qu n nghe?” Nicole lơ luôn không trả lời Giống như

các nhà ngo i gi o, không b o giờ trả lời Yes hoặc No, ch

M ybe mà thôi Nicole t nh nh l u l n h i vợ chồng n i

v i nh u, i c trán dô th t nh bư ng lắm ẵng i một thời

gi n, khi nằm ngủ v i ông nội, tôi nh n trán Nicole và buột

miệng n i: “Nicole c trán dô này ” Nicole trả lời ng y: “Trán

con dô nhưng con không c bư ng u ” Phục cô bé ối áp

thật là nh nh

Nicole sinh ươc 6 tháng th con gái u lòng củ chúng

tôi, tên Quỳnh iễm, sinh con tr i u tiên tên Eth n Trung T n

M i ược 15 tháng, cháu iễm sinh ti p con tr i thứ h i là

No h nh Tuấn V s nh rất g n nên l n lên khoảng 3-4 tuổi,

h i nh em trông giống như sinh ôi Gi nh nào sinh

nhiều con tr i g n nh u ều ồng là chúng ngh ch phá h i

hùng H i cháu ngọ i củ chúng tôi không tránh khỏi iều ,

từ lúc ngủ dậy cho n khi lên giường i ngủ, không b o giờ

thấy h i ứ ch u ngồi yên một phút nh thường, con tr i

người t ch ngh ch khi khoẻ và khi u chúng b t ngh ch và

ngồi yên một chỗ Eth n và No h th siêu ẳng hơn, cường ộ

ngh ch phá củ h i cậu không giảm, kể cả khi b u H i ứ

ch sợ ông ngo i nên người giúp việc cứ phải m ng ông ngo i r

dọ thành r tôi b m ng ti ng ác, mặc dù tôi không hề l hét

hoặc ánh Eth n và No h một cái nào Eth n t nh t nh hiền

lành giống mẹ V hiền nên t nh h y cộc No h th l nh lợi và

l lắc hơn nh, h y bắt n t nh Tuy nhiên ch t i một mức nào

thôi, khi Eth n nổi cơn cộc lên, n rượt No h, túm ược là n

ánh No h l i kh c bù lu bù lo r mách ông bà ph n giải

Mặc dù con rể tôi là người Việt, nhưng h i ứ cháu ngo i h y

th ch n i ti ng nh s u khi i học ở trường về uối tu n, Thứ

B y hoặc hủ Nhật, tôi thường qu n h i cháu ngo i cho i


200

chơi T rget Store mu ồ chơi và

b ông cháu ăn trư v i nh u, hot

dog, Icee, french fries Một bữ

tôi qu n, cháu iễm không

ược vui và n i: “H i ứ này

hôm n y hư lắm, con phải ph t và

không cho n i chơi T rget v i

ố hôm n y ” Tôi thấy tội nghiệp

v cả tu n h i nh em ch mong

n ngày ông ư i mu ồ chơi

thôi Tôi xin con gái tôi, “Thôi cho ố xin, con cho h i ứ i

chơi v i ố không thôi ” on gái tôi bằng lòng và khi lên xe,

tôi bảo Eth n và No h: “H i ứ thấy không, nhờ ông xin mẹ

m i ược i nên hôm n y không c mu ồ chơi nghe?”

Eth n ngồi s u xe n i vọng lên: “Gr ndp , you don‟t h ve to

listen to her, she is your d ughter ” Tôi vừ buồn cười vừ

phục l luận củ Eth n dù chư ược 6 tuổi Ngoài i T rget

Store mu ồ chơi, h i cháu ngo i củ chúng tôi còn th ch tôi

ư i Mc on ld mu H ppy Me l, c ồ chơi nhỏ th y ổi

hàng tu n bỏ trong hộp Ăn xong, h i nh em còn th ch chơi

leo trèo trong Pl yground cho n khi mệt th về nhà ngủ

hôm trên ường i n Mc on ld, No h tự nhiên n i:

“Gr ndp nd gr ndm , when we grow up, you re in he ven ”

Tôi vừ ng c nhiên và hỏi l i No h: “Re lly, we don‟t know

th t” “ on‟t worry Gr ndp , in he ven everything is free ”

Tôi ôm bụng cười v sống n 70 tuổi, nhờ ứ cháu ngo i 5

tuổi, m i bi t trên Thiên àng, mọi thứ ều miễn ph

háu nội ch tôn củ chúng tôi sinh s u cùng, tên

r ndon Minh Hoàng T nh cháu rất hiền lành, t n i, không

lanh lợi và l lắc như No h háu ăn ngủ dễ dàng nên nhà tôi

rất thương Ăn th ch th ch c mấy m n như trứng chiên, th t


201

gà v i ketchup hoặc m ggi m ggi chứ không phải x d u v c

l n mu m ggi M de in hin , n không ch u ăn , th t heo r m,

giò, th t kho, nhưng luôn luôn phải c cơm Tôi n i ù : “ ậu

này l n lên bắt buộc phải lấy vợ Việt N m rồi ” T nh r ndon

rất ơn giản, ồ chơi ch th ch xe lử Thom s Tr in Nhiều khi

ch một cỗ xe lử mà ngồi chơi mấy ti ng ồng hồ Tuy t nh

t nh hiền lành nhưng ôi khi cậu c ng lên cơn l luận ghê lắm

Hôm n cháu ở Pre School về nhà, tôi quàng qu nh cài se t

belt cho cháu, r ndon n i ng y: “Let me do it This is my

job Everyone h ve to do their own job ” Tôi vừ ng c nhiên

vừ buồn cười và không bi t n học c u này ở u, chắc l i coi

trong TV Tuy không khéo n i như ch Nicole nhưng r ndon

rất giỏi về ánh v n chữ spelling hắc giống bố v hồi học

Junior High, cháu hinh, bố củ r ndon, o t giải Spelling

ee toàn trường Nicole vẽ giỏi, c khi u về rt nhưng không

bằng em về spelling Một hôm, Nicole ngồi vẽ irthd y rd

cho sinh nhật củ bà nội n chữ birthd y, Nicole không bi t

rõ ọc r s o, nên hỏi ông bà: “How you spell birthd y?”

r ndon nh nh nh u trả lời ng y: “ irthd y,

B..i r t h d y ” Quên chư n i là Nicole t nh rất tự ái,

không ch u em hơn m nh Nghe r ndon ánh v n úng, th y

v cám ơn em, Nicole ch y n lấy t y cốc vào u r ndon và

n i: “I don‟t need your help I sk Gr ndp nd Gr ndm ”

làm Brandon ng n mặt không hiểu t i s o ch l i ánh m nh

Việt N m c c u tục ngữ: “ on hư t i mẹ, cháu hư t i bà ”

Gi nh tôi phải ổi l i: “ on hư t i mẹ, cháu hư t i ông ”

Không hiểu s o tôi rất thương 4 ứ cháu và tôi không b o giờ

ánh cháu h y l hét cháu N u hư lắm th ch lên giọng răn

bảo mà thôi lẽ trong th m t m, tôi c mặc cảm c lỗi v i

h i con m nh, không săn s c h i con m nh chu áo v cuộc

sống Hải Qu n và những năm qu Ho Kỳ, vất vả v cuộc sống


202

m i ở xứ người, lo làm l i cuộc ời từ bàn t y trắng lên, nên t

dành th giờ cho h i con Nhiều tối i làm về, i thẳng n

trường học Khi về nhà 11 giờ êm, h i con i ngủ rồi

Nên khi c cháu, tôi dành h t t nh thương cho 4 ứ cháu Như

một hành ộng t lỗi v i con m nh vậy Nhà tôi c l n n i v i

tôi: “ nh cứ chiều chúng n , không d y bảo chúng n sẽ hư ”

Tôi bùi ngùi n i v i Lo n: “Nhiều người mong một ứ cháu

không c , m nh ược n Trên cho 4 ứ , cháu nội c , cháu

ngo i c , cháu tr i c , cháu gái c , m nh còn muốn g nữ S u

này vợ chồng m nh không còn nữ , bốn ứ cháu này là h nh

ảnh củ vợ chồng m nh ể l i cõi ời này khi m nh r i N y

m nh còn sức khoẻ, nên lo cho chúng n M nh c ng không nên

kh t nh quá, giống như ông bà củ m nh S u này khi về già

thực sự già rồi, còn về già g nữ không còn sức khoẻ, ch

nh n cháu chứ con nào dám ư cho mà trông?” Tôi còn n i

ù v i nhà tôi, “Hồi trẻ, m nh i làm cho người t , bán sức

khỏe ổi lấy ồng tiền N y về già, m nh làm cho Ph m

Comp ny, suốt ngày ch lo cho 4 ứ con và 4 ứ cháu, lương

hàng năm rất c o, $1 ô l d nh dự, làm cả weekend free mà

v n h ppy on gái và con tr i tôi c ng trách: “ ố cứ chiều

làm chúng n hư on bảo n không nghe, chúng n ch nghe

ông thôi ” Tôi ch cười trừ v tuy chiều 4 cháu nhưng không

b o giờ tôi không d y khi các cháu tôi hư cả húng t thường

c c u: Thương cháu hơn thương con ” Hồi chư c cháu m nh

không hiểu, v con m nh g n m nh s o l i thương hơn cháu v

cháu x qu một th hệ rồi N y m nh m i hiểu v m nh c

nhiều th giờ săn s c cháu hơn săn s c con, t trách nhiệm hơn

v i con và v i tuổi già g n ất x trời, m i thấy qúy những

tháng năm còn l i và yêu qúy những g m nh c trong t y

Người Ho Kỳ c c u: “Gr ndchildren keep you young ” iều

này qú úng v i chúng tôi v bốn ứ cháu làm chúng tôi cười

hằng ngày Y học khuyên chúng t nên cười nhiều, tốt cho sức


203

khoẻ hư kể cười nhiều khi n m nh vui và trẻ r nhiều

người về già kh t nh t cười, khi n các bắp th t qu nh miệng

cứng l i S u này muốn cười phải i gặp ác S Th m Mỹ

êm trư c khi ngủ, h i vợ chồng ch qu nh qu n n i chuyện về

bốn ứ cháu mà ngủ i lúc nào không bi t

Vào mù Xu n, kh hậu ấm áp và c y cỏ tươi tốt, ho nở

nhiều húng tôi thường d n bốn cháu r công viên g n nhà ể

cho các cháu ch y, nhảy, chơi x ch u, slide Nh n bốn ứ

cháu chơi ù vui vẻ, tôi cảm thấy m nh c một h nh phúc

thật vô biên và th m cám ơn Thượng cho m nh sống n

tuổi này, ược n vui tuổi già v i gi nh và bốn ứ cháu yêu

qúy ồ Tùng M , bút hiệu củ nh Nguyễn Văn T n Kh 13,

trong o n ch t củ chuyện “Một thời ể nh Một thời ể

yêu”, c vi t h i c u thật s u sắc, b o gổm cả tri t l về cuộc

ời: “H nh phúc là bi t hài lòng v i những g m nh ng c

Không c cái vui nào trên ời hoàn hảo trừ khi m nh bắt lấy n

và thưởng thức khi n ở trong t y m nh ” Tôi nh n lên b u trời

trong x nh v i nhiều m y trắng và ch nh nh n 21 b n ồng

khoá r i v nh viễn từ năm 1963 cho n n y, c nhiều nh

r trường khoảng 2 năm tử trận, c nh chư lên Trung Úy

và c nh chư ược 22 tuổi, chư kể h i nh tử n n ng y t i

qu n trường Nh n bốn ứ cháu tung tăng ch y nh y và t u t t

hỏi chuyện ông bà, cảm thấy Thượng chiều i m nh quá

nhiều và thật vui v m nh ể l i những h nh ảnh yêu qúy củ

m nh l i cõi òi này h nh ngh và thương cảm n những

người n v i cõi ời này v i h i bàn t y trắng, khi r i không

ể l i một dấu v t g , dù là một v t ch n nhỏ trên b i biển ho ng

vắng


204

Nguy n n

ột số b n bè gọi iện tho i hoặc gửi em il hỏi thăm tôi,

s o kỳ n y không i họp kh ? Tôi ch trả lời qu lo

mà chẳng dám hứ hẹn Thật vậy c ng g n n thời h n

ch t phải ghi tên mà thông thường tôi là người khá sốt sắng

trong việc này; th mà l n này trong d nh sách l i là người cuối

cùng ởi lẽ dù tôi c muốn c ng không ược, t m thời tôi ng

ở trong t nh tr ng không ược cho phép vào nư c Mỹ; và n u

như xin vis mà tò i sứ Mỹ ở P ris từ chối, kể thật c ng éo

le th y, họ vô ơn ch Thật bực tức, t i s o và c cái g không

ổn mà họ gửi em il từ chối EST Electronic System for Tr vel

uthoriz tion củ tôi nử chừng vậy? Những người như mình

dù s o trong quá khứ c ng là những người mà nư c Mỹ một

thời gọi là người b n ồng minh chi n ấu chống ộng sản

Nư c Mỹ, m nh n rất s m, ược huấn luyện trong thời

gian còn HQVNCH. Nư c Mỹ, m nh c ng ược qu thăm

vi ng rất nhiều l n Phải chăng m nh áng ược tin cậy hơn rất

nhiều người khác chứ? Rồi một chút tự ái l i nhen nhúm, tôi tự

n ủi, thôi y c ng là cơ hội ể dễ cho m nh quy t nh, i hoài

một chỗ c ng chán nh con th bảo n s ng thăm hoặc vợ i

thăm dùm c ng ược Năm 2012 vợ tôi ch i Mỹ một m nh

qu thăm con mà không có tôi. Nhưng rồi th nh thoảng nghe i

i Mỹ, ngh cứ phảng phất trong u, t i s o và t i s o l i c

chuyện l x y n cho riêng m nh như th ? Thấy b n bè trong

kh ghi tên th m dự kỳ họp n y l i quá ông, kỷ niệm năm

M


205

mươi năm ngày vào trường, rất qu n trọng mà không c mặt

thấy n s o s o, không lẽ l n này m nh phải b vắng mặt Tôi

phải hỏi cho r lẽ, ể rán ừng lỡ hẹn trong kỳ họp kh này

Tôi n Mỹ l n u vào năm 1971 và nhiều l n s u cho

m i n năm 2008, mọi chuyện ều trôi chảy ột nhiên, ngày

09 tháng tư năm 2009, tôi b cảnh sát giữ l i khi cùng vợ n

phi trường Houston Trong khi ngồi chờ n phiên m nh ể b

chất vấn tôi thấy c ng c nhiều người Mễ và ông b n người Âu

ngồi c nh n khi tôi ược một s qu n cảnh sát r gọi tôi và

bảo i theo vào trong văn phòng

củ ông, tôi thấy vấn ề h nh như

họ xem c vẻ tr m trọng Không

như những người ngo i kiều khác

cùng ngồi v i tôi trên băng gh ,

họ ch b phỏng vấn bởi nh n viên

cảnh sát ở phòng ngoài và r i rất

mau.

Sau vài c u hỏi thông thường, ông hỏi tôi xin một cái g rồi

phải không, ng c nhiên ộ vài chục gi y tôi m i sực nh c xin

EST Electronic System for Tr vel uthoriz tion và ông bảo

tôi r ngoài phòng ngồi chờ Tôi thấy ông t em p ssport củ

tôi qua một phòng khác c nhiều máy vi t nh và vài ồng

nghiệp ể bàn b c chi , cuối cùng tôi ược mời vào, vui vẻ

ông tr o l i p ssport và cho phép tôi i r cử , nhập cảnh Mỹ

s u g n h i giờ chờ ợi, b chất vấn Tôi không bi t nguyên

nh n nào, t i s o tôi b giữ và yêu c u ông giải th ch cho bi t


206

Tôi c ng n i sơ qu quá khứ ời tư một chút, ông t cười v i tôi

chứ không thấy c g là căng thẳng cả, ông vổ v i tôi và n i:

“No more problem” Khi i r ch thấy một m nh vợ tôi ng

ứng chờ buồn hiu v i mấy cái v li, tất cả hành khách củ

nhiều chuy n b y n cùng lượt, họ r cử từ hồi nào Tuy

ông t n i vậy chứ tôi ngh không chắc g no more problem cho

l n i Mỹ kỳ t i

Mà thật vậy, ngày 22 tháng năm 2011 h i vợ chồng tôi trở l i

Houston, riêng tôi l i như l n trư c, l i b chi u cố mời vào bên

trong ngồi chờ, l i b họ giữ p ssport Nh n xung qu nh tôi ộ

vài người là gốc Mễ ch h i b người từ Âu ch u n như tôi

S u hơn một ti ng ồng hồ chờ ợi, tôi thấy viên ảnh sát c m

p ssport củ tôi mở r xem ngược, xem xuôi, như người không

bi t chữ rồi c m iện tho i gọi i như ể bảo ảm, xác nhận

Sở d tôi thấy vậy v tôi ngồi trên băng gh trư c mặt cách

ông t ộ h i b mét và c ng là l n thứ h i ở nơi này v th cảm

thấy hơi quen thuộc qu ng cảnh trong phòng uối cùng ông t

v y t y kêu tôi l i v i cử ch chẳng lấy g l ch sự lắm và ư l i

p ssport rồi bảo tôi c thể i r Tôi c ng hỏi t i s o giữ tôi l i?

L n trư c ồng nghiệp củ ông bảo: “No more problem?”

ng t trả lời: “Now everything is clear but next time not sure,

ok” Tôi ngh thằng ch n y lối chứ làm g mà rắc rối vậy và i

r Tội nghiệp vợ tôi l i một l n thứ h i phải ứng hơn cả ti ng

ồng hồ, chờ ợi mệt mõi, hành l ng i r cử vắng lặng không

một hành khách nào Gi nh con tôi i n, ngồi chờ ở ngoài

mà chẳng hiểu v s o, chờ dài cả ruột


207

tu n lễ s u, ngày 12 tháng sáu, s u chuy n du l ch trên tàu

“ rniv l onquest” trở về t i cảng G lveston, ộ hơn h i ngàn

người Mỹ và ng y cả nh m người Tàu từ lục qu , nghe họ

n i ti ng Tàu và không bi t ti ng Mỹ ều i r ch duy nhất

một m nh tôi b chận l i trư c cặp mắt c vẻ kiêu ng o củ bọn

n y Vợ tôi n i g v i một nữ cảnh sát gốc Mễ, c lẽ v tự

ái cho nên bà t bảo vợ tôi i theo chồng vào văn phòng luôn,

thật vô duyên khi người t không c vấn ề g S u khi b h ch

hỏi những c u như qu y ể làm g , ở b o l u, ở u, ng

làm g , v v và rồi họ liên l c iện tho i mà tôi oán chắc như

ể ược xác nhận từ cấp th m quyền nào , họ c ng c m

passport củ tôi ư ngược, ư xuôi l i như không bi t ọc

chữ S u hơn một giờ, cuối cùng tôi ược trả l i p ssport Tôi

ngh n viên cảnh sát ở phi trường Houston vừ rồi c l thật

khi ông trả lời tôi ng v quá bực tức s u b l n b giữ l i

nên tôi c hơi to ti ng v i một nữ cảnh sát và bà t ã nói

“V c một chút nghi ngờ suspect n u không tôi còng t y nh

rồi” Tôi trả lời ng y: “ à không c một cái quyền g còng

t y tôi, khi tôi chẳng làm iều g ph m pháp trên ất nư c củ

bà cả” Môt s qu n cảnh sát ứng c nh n i v i tôi: “ nh

phải ợi năm năm nữ m i cle r” l n tôi b giữ l i, cảnh sát

gọi là “Second ry Inspection” Trư c khi r cử họ thấy tôi c

vẻ hơi bực tức, s qu n cảnh sát ư cho tôi ch , m u

phi u ể vi t thư hoặc muốn khi u n i việc g trong lúc tôi b họ

giữ Tôi th m cảm phục sự trong sáng và nền d n chủ củ nư c

Mỹ


208

Mặc d u con gái và vợ nhắn nhủ, l n s u n u c b xét

hỏi nên em sách báo r mà ọc khỏi thắc mắc g Theo rể tôi

là luật sư cho bi t những trường hợp tương tự như vậy c

khoảng hơn năm chục ngàn người Tuy vậy trở về Pháp vài

ngày s u tôi gửi thư kèm theo bản s o củ p ssport, chứng ch

quốc t ch Pháp, bằng lái xe, ch cư trú v v gửi về “U S

Customs and Border Protection, Washington ” tu n s u

tôi nhận ược thư trả lời, tôi phải gửi về: “ HS Tr vel Redress

Inquiry Progr m, rlington, V ” Ng c nhiên hơn cả , mấy

ngày s u tôi nhận một em il “ your ESTA status changed,

travel not authorized ”, mặc d u EST củ tôi h t h n ngày

19 tháng giêng 2013 và ng lệ ph Nh l i kể từ khi bắt u

xin EST vào tháng giêng 2009, tôi b trở ng i phải chờ bảy

mươi h i giờ m i ược k t quả trong khi vợ tôi ch c mấy chục

gi y là ược chấp thuận liền

EST c ngh là g ? Kể từ tháng giêng 2009 những quốc

gi ược Mỹ cho miễn xin giấy nhập cảnh vis ể vào nư c

Mỹ i du l ch phải xin EST Electronic System for Tr vel

uthoriz tion , muốn xin phải trả mười bốn ô l 14 US , c

giá tr h i năm, xin trên internet, phải trả lời nhiều c u hỏi và

ch ộ vài phút s u c k t quả liền Khi c giấy này b n m i i

mu vé máy b y, vào cử phi trường củ nư c ng cư trú c ng

phải ư tr nh, n u không th ở nhà EST c lợi cho ảnh sát

Mỹ là họ lo i ng y từ u những người không ủ tiêu chu n

ể ược nhập cảnh Mỹ Trư c y không c chương tr nh

EST nhiều người khi n ất Mỹ m i b trục xuất về xứ

hương trình ESTA dành ưu i cho 36 quốc gi , số các


209

nư c Âu ch u một số nư c ông Âu không ược áp dụng , Úc

và vài nư c Á ch u như Nhật, i hàn, Sing pore, runei

Tuy ược miễn vis và c EST nhưng khi qu cử kh u ể

nhập nội, chúng tôi phải ch u lăn mười ng n t y, chụp hình và

phỏng vấn ngắn và c ược vào nư c Mỹ h y không tùy theo

cảnh sát phi cảng Trái l i người Mỹ khi vào nư c Pháp và Âu

ch u thật quá rất dễ dàng

Rồi t nh cờ trên ài truyền h nh quốc gi Pháp tôi theo dõi

cuộc phỏng vấn vợ chồng một người Pháp, về vấn ề cô con gái

củ họ b trục xuất khỏi nư c Mỹ khi m i vừ t i phi trường

ặp này i qu Mỹ v i ứ con gái khoảng mười tám tuổi vừ

m i ậu tú tài và cô con gái b giữ l i t i phi trường mấy giờ,

s u b truật xuất về Pháp ng y chuy n b y k ti p mà ch mẹ

cô gái không bi t Như trường hợp tôi n u b trục xuất th chắc

vợ tôi ch bi t s u khi xảy r Theo cặp vợ chồng này, c ng

là chuy n i Mỹ l n u tiên Lẽ d nhiên họ nhờ ch nh phủ

Pháp c n thiệp cuối cùng ược toà i sứ Mỹ mời vào Tôi

ngh c ng là n n nh n củ sự nh m l n

tên, họ

Thư thứ h i vi t ngày năm tháng ch n

2011, không ược trả lời, tôi vi t ti p thư

thứ b vào ngày 16 tháng giêng 2012, l n

n y tôi nhận ược thư trả lời ngày 13

tháng tư 2012 l i từ W shington bởi

một ông Ph giám ốc trong chương trình

người du l ch trực thuộc “U.S.Customs


210

and Border Protection” Ng c nhiên, th y v ông gửi cho tôi là

Mister l i vi t là Miss? ùng v i l do từ chối là t i nói l o!

Trong thư ông trả lời tôi, ông vi t: “Ngày 02 tháng ba 2006 tôi

có vào toà l nh sự Mỹ t i thành phố Sài Gòn ể xin vis mà b

từ chối, t i s o trong các c u hỏi khi iền vào lúc xin nhập nội

l i kh i là không ác c u hỏi khi vào Mỹ thường là “No”, n u

g ch vào chữ «Yes» là mệt rồi Vậy là thư qu l i g n cả năm

n y giờ y tôi m i bi t l do t i s o tôi b “Secondary

inspection và travel not authorized” Ngày 02 tháng năm 2012

tôi vi t lá thư thứ tư cho ông n y, giải th ch nh n vật c lẽ là

nữ, v ông vi t Miss và việc tôi vào xin vis t i S i Gòn là

không úng sự thật T i s o tôi phải i qu Việt n m xin vis

trong khi tôi không c n phải c vis mà v n ược vào Mỹ như

thường Tôi l i gửi kèm theo những bản s o chứng minh năm

2006 và 2007 tôi ã vào nư c Mỹ mà không b trở ng i Tôi

c ng chư b o giờ làm iều g b luật pháp bắt giữ Trong thư

tôi nhấn m nh ch xin trả l i quyền EST củ tôi ng còn hiệu

lực Thư i bặt vô m t n

Sau hơn bảy tháng rưỡi trôi qu v n không ược trả lời, tôi

suy ngh , i Mỹ h y không ? uối cùng tôi quy t nh xin lấy

hẹn v i toà i sứ Mỹ t i P ris Lấy ược ngày hẹn phải trả 14

ô l và họ òi hỏi nhiều giấy tờ phải cung cấp ặc biệt phải

mu ng n phi u bưu iện M nd t Poste 160 ô l cộng thêm

bì thư ể phát riêng và tờ kh i m u ặc biệt v v , c ng mất g n

60 ô l nữ ặc biệt họ c ghi chú n u không ược chấp

thuận vis c ng không ược hoàn trả l i tiền ng n phi u 160 ô

la!


211

n ngày hẹn, ch

một m nh tôi ược

vào mà thôi Khác v i

thời kỳ khi chư c

bi n cố 11 tháng ch n

mà vợ tôi c d p

vào tò i sứ Mỹ t i

P ris nhiều l n ể làm

thông d ch cho mấy

gi nh Việt N m xin

i nh cư ở Mỹ, nh

l i vào thời thật

quá dễ dàng ác b n cứ tưởng tượng muốn vào cổng toà i sứ

phải i qu một ọ n ường, trư c mặt cả tiểu ội l nh hi n

binh Pháp (Gend rmes , khi vào cổng ngoài thứ nhất lẽ d nhiên

c tên trong d nh sách hẹn và nhất là phải xuất tr nh ng n

phi u 160 US Qu cổng này còn phải sắp hàng chờ m i qu

tr m thứ h i, thủ tục c ng như khi b n i máy b y mở giày,n t,

những thứ linh tinh khác ể trong kh y và cuối cùng i qu

cổng dò kim khí. Khi chư vào bên trong còn ng ứng sắp

hàng, li c trên tr n nhà toà i sứ tôi thấy c h i nh n viên ng

ư c mer về ph tôi, mọi cử ch ều ược thu h nh h t

Giờ phút chờ ợi c ng hồi hộp, tôi tin chắc một iều là họ

sẽ chấp thuận cho vis và n u b từ chối c khi năm, mười năm

m i xin l i ược Trong căn phòng rất rộng c cả hàng chục

người ngồi chờ ể ược kêu tên n p hồ sơ và phỏng vấn

nhiều lo i vis chứ không phải ch là vis du l ch N p hồ sơ


212

xong và ngồi chờ, cuối cùng tôi ược kêu tên ể phỏng vấn

Người phỏng vấn tôi là một người Mỹ khá l n tuổi, chắc chắn

ông ọc hồ sơ, m u iền S160 củ tôi, ti p theo tôi ư

thư trả lời từ W shington ng t cười v i tôi và n i : “ y là

một s i s t, tôi xin lỗi ông ông ở y là tôi , tôi sẽ cho ông vis

10 năm ể i Mỹ và h i ngày s u p ssport củ ông sẽ ược gửi

tận nhà” Tôi cười, c m ơn ông và hình như nh ng ưu tư ất

m n trong tôi tan iến tự hồi nào Tôi qu n sát những cuộc

phỏng vấn và c ng ược người t kể l i, khi b phỏng vấn, họ

ch cho m nh trả lời ngắn gọn và ược hỏi m i trả lời V

trường hợp củ tôi ược giải quy t quá nh nh nên tôi xin phép

ông nói vài câu. Tôi nói: “Tôi tin tưởng sẽ ược vis v chắc

chắn người b k t tội n i láo không phải là tôi Tôi i Mỹ

nhiều l n, trong chi n tr nh Việt N m vừ qu tôi c rất

nhiều người b n trong Hải Qu n Mỹ” ng cười: “Vậy là

chúng t ều ồng nghiệp vì trư c y tôi c ng trong US

Navy” úng thật, h i ngày s u tôi c vis 10 năm và ược gởi

tận nhà. Vis ược ng trong p ssport mặc d u p ssport củ

tôi phải xin l i vào năm 2014 Nhưng dù s o th tôi c ng ch c n

c EST v i hàng chữ

« Travel authorized »

là ủ

Thời i iện tử thật

lợi ch nhưng c ng g y

nên nhiều nổi phiền toái

không t mà iển h nh

như trường hợp củ tôi,


213

c ng bởi do con người nhiều khi quá ỷ l i vào máy m c mà

thi u uyển chuyển lẽ, một cô th mẹt nào ở Sài gòn xin

vis i Mỹ b từ chối giống họ, tên tôi chăng? H nh như người

Mỹ l i c th i quen h y bỏ chữ l t mà tôi thường thấy trên giấy

tờ do khi họ bỏ chữ ị th tôi m i b chi u cố Tôi rất ồng

những biện pháp n ninh mà nư c Mỹ thực thi ề phòng t i

phi trường, thương cảng, là iều quá hợp l Qu khỏi làn

r nh ở phi trường là vào bên trong nội nư c Mỹ và ch nh

nơi y là phòng tuy n cuối cùng phải ược bảo vệ chặt chẽ

húng t m y mắn sống trong những nư c mà sự n toàn củ

người d n ược ch nh phủ bảo ảm tối mặc dù những

biện pháp này g y tốn kém cho ng n sách quốc gi rất nhiều

Giá như không c bọn phá ho i, tôi ngh nư c Mỹ sẽ còn ược

n ti p thêm bi t b o d n tộc trên th gi i muốn thăm vi ng,

t m hiểu một cường quốc hàng u và cái giá ể bảo ảm cho sự

n ninh c ng mất i bi t b o nguồn lợi u l ch m ng

l i nhiều lợi nhuận, c nhiều quốc gi , vấn ề du l ch như là

nguồn thu nhập ch nh củ nư c họ như i cập, Tunisie chẳng

h n Nư c Pháp hằng năm v i trên sáu chục triệu khách du l ch

n vi ng t o r nhiều công ăn việc làm cho người d n và

nguồn thu lợi rất l n

Riêng tôi, m y th y v n còn cơ hội gặp l i con cháu và các

b n trên ất Mỹ mà không phải lỡ hẹn


214

hạm Ng c n

Trư c k o

Tôi rất ng i viết b i tiếng Việt l i có xen lẫn nhi u tiếng

nh v o đó nhưng vì b i viết n y có d nh dáng đến quá trình

chữa tr t i các nh thương ở Hoa Kỳ sau cơn tai biến m ch

máu não rất trầm tr ng của nh tôi, đ ng ra đây không phải l

một cơn tai biến m ch máu não (stroke) thông thường, đây l

một trường hợp m trong giới y khoa g i l rteriovenous

Malformation ( VM) Ruptured. Tôi đã tìm tòi trên internet để

hiểu đôi ch t v ch ng bệnh nguy hiểm n y nhưng với kiến th c

rất h n hẹp của tôi, kết quả hiểu biết không được bao nhiêu. Vì

vậy, trong b i n y tôi sẽ cố tránh tối đa những chi tiết chuyên

môn v y khoa, c ng t chi tiết v y khoa, c ng t phụ đ tiếng

nh c ng tốt.

Một cách đ i khái, rteriovenous Malformation l một

ch ng bẩm sinh, trên trái đất n y có độ gần 1% người mang

ch ng n y khi sinh ra, cách cấu t o hệ thống m ch máu đầu

của h hơi khác với người bình thường. Thông thường, từ l c sơ

sinh cho đến 45 tu i, VM chưa, hay t gây hiểm h a, nhưng

người b VM thường b nh c đầu- nhất l nh c đầu đông

(migraine) nhi u hơn người khác, đôi khi b động kinh(seizure);

Nói như thế không có nghĩa l ai b nh c đầu đông hay b động

kinh đ u b VM.

Từ 45 tu i trở lên, VM có thể gây tai biến bất c l c

nào

ào nhà thương


215

Thứ bảy, ngày 30 tháng 8 năm 2008, sinh nhật ứ cháu

nội gái củ chúng tôi tròn 3 tuổi

uổi vui sinh nhật kéo dài từ

trư cho n 5 giờ chiều m i

tàn. Chúng tôi về n nhà

khoảng 5:15 chiều Vừ về n

nhà, nhà tôi th n ng y: “Em

nhức u quá ” và vội vàng

uống một viên Tylenol rồi nằm

ng y trên gh sof trong phòng

gi nh, nhắm mắt ể cố t m

giấc ngủ n khoảng 6:30, nhà

tôi thức dậy lấy ly nư c, vừ

uống vừ n i: “Em thấy b t

nhức u nhiều rồi, 7 giờ tối

n y ài 39 c chương tr nh c nh c h y lắm, m nh ki m g ăn

xong rồi còn xem”

húng tôi ăn uống qu lo mấy m n vừ m ng về s u

tiệc sinh nhật cháu nội rồi xem chương tr nh c nh c cho n 9

giờ hương tr nh c nh c vừ chấm dứt, nhà tôi lên l u trư c,

nh i ngủ s m, tôi nh mở computer xem thử c thư không?

Tôi chư k p bật máy lên th nghe ti ng nhà tôi:

- nh à, s o em nhức u quá, mà l n này nhức khủng

khi p lắm, h y nh gọi xe cấp cứu cho em i

Tôi ng c nhiên xen l n chút hốt hoảng, chụp cái iện

tho i nhà, ch y ng y lên l u

Nhà tôi ng ứng v n h i t y vào khung cử i vào phòng ngủ,

giọng v n t nh táo:

-Ph bên phải u em u như c i m kim vào

Tôi nghi ng y là nhà tôi b t i bi n m ch máu n o rồi

T y mặt d u nhà tôi, t y trái tôi bấm số 911, iện àm vừ xong

v i 911 th chúng tôi c ng vừ xuống t i ch n c u th ng, tôi ỡ


216

nhà tôi ngồi dự vào vách, ồng thời gọi iện tho i cho hinh,

trưởng n m củ chúng tôi Trong lúc tôi ng n i chuyện v i

hinh th nhà tôi bắt u i mử Từ lúc d u nhà tôi xuống c u

th ng, gọi 911, gọi cho hinh lòng tôi v n m ng một chút hy

vọng y ch là một cơn nhức u ông nặng thôi v nhà tôi

từng b nhức u ông nhiều l n, c l n b ng y trong tiệc ám

cư i con tr i củ nh ch Tr n Văn Ho Em, K11, tôi phải xin

cáo lỗi ể ư nhà tôi về L n này, thấy nhà tôi i, chút hy vọng

nhỏ nhoi củ tôi t n bi n ng y Nhờ tr o ổi iện thư thường

xuyên v i b n bè, tôi ược bi t h i trong những triệu chứng

thông thường nhưng rất qu n trọng củ bệnh t i bi n m ch máu

n o là: Nhức u khủng khi p và i mử

h ộ 5 phút s u xe cấp cứu t i, hinh c ng t i

cùng lúc H i chuyên viên cấp cứu khiêng ặt nhà tôi lên

băng c , o áp huy t Họ vừ làm việc vừ hỏi nhà tôi:

-Tên bà là g ? Ngày sinh củ bà là ngày nào?

L n u, tôi nghe nhà tôi trả lời khá rõ ràng huyên

viên cấp cứu v n ti p tục lặp i lặp l i những c u hỏi trư c,

ti ng trả lời củ nhà tôi càng lúc càng y u i cho n khi r t i

cử th im bặt, mắt nhắm nghiền, không còn n i ược nữ

Trư c khi r khỏi nhà, tôi nh n ồng hồ treo ng y g n cử

trư c: 9:07 tối

Tôi ngồi băng trư c, g n tài x , băng c nhà tôi ặt àng

s u c một chuyên viên cấp cứu ngồi bên c nh, hinh lái xe

theo s u Khi xe bắt u lăn bánh, người tài x qu y qu trấn n

tôi:

- lẽ bà ấy b nhức u ông khá nặng, ông cứ b nh

t nh, bà ấy không s o u

Tôi trả lời qu lo :

-Tôi c ng hy vọng như vậy

húng tôi vào n nhà thương lúc 9:35 tối Nhà tôi

ược y ng y vào phòng cấp cứu, hinh i theo, tôi phải


217

ngừng l i phòng nhận bệnh ể làm thủ tục giấy tờ c n thi t ộ

15 phút s u tôi ược một y tá hư ng d n vào phòng ợi bên

c nh phòng cấp cứu H i ch con tôi ngồi ợi ộ 50 phút th

một ác s S e Luc s r cho bi t là nhà tôi b VM

Ruptured ng giải th ch i khái: VM ruptured c ng tương

tự như t i bi n m ch máu n o nhưng hơi rắc rối hơn v c thể b

ứt bốn năm m ch máu nhỏ cùng một lúc Hiện t i, các ác s

ch ch thuốc mê, ng kho n vào sọ ể rút máu do các m ch

máu b ứt tràn r trong n o, nhà tôi ng trong t nh tr ng hôn

mê do thuốc g y r medic lly induced com Nghe n i n

kho n vào sọ, tôi i ng người không n i ược một ti ng nào

hinh hỏi ác s :

- ộ b o l u s u th mẹ tôi c thể r khỏi t nh tr ng hôn

mê hiện t i?

ác s n i:

-Khoảng 6 t i 8 ti ng ồng hồ, c thể bà ấy sẽ t nh l i

sáng mai.

N i xong, ác s qu y vào

phòng cấp cứu y giờ tôi bi t

ược nhà tôi b t i bi n g rồi, tôi

bư c r ngoài hành l ng gọi iện

tho i cho Lu n và n, con tr i thứ

và út củ chúng tôi hừng 10:45

tối, các con chúng tôi ều c mặt

ng như tôi, cả b ứ ều lộ vẽ

vô cùng lo lắng, mắt y ngấn lệ,

giọng n i l c hẵn i Nh n 3 ứ

con trưởng thành, c mặt y ủ

ng y trong những gi y phút u

tiên củ mẹ b t i bi n, tôi cảm

thấy lòng ấm áp ược ôi chút, tôi

nh bụng sẽ n i l i cho nhà tôi


218

bi t ngày m i, khi t nh l i

Nhà tôi ược y tá y qu khu Intensive re Unit

(ICU) –Từ y n cuối bài, tôi sẽ vi t I U cho tiện- khoảng 2

giờ sáng ngày 31 8 2008 Tôi cùng các con i theo bên c nh

giường Nh n nhà tôi hôn mê trên giường bệnh, mắt nhắm

nghiền, v i h i cái ống nhự gắn h i bên u ể rút máu r , h i

cánh t y c ng v i h i ống nhự , m i ược chụp một cái m i

nhự v i ống d n dưỡng kh ể thở Mặt nhà tôi ng b các

dụng cụ cấp cứu y kho che lấp g n 50%, ph n còn l i x nh

x o, bất ộng, không còn một chút th n sắc Lòng tôi như d o

cắt

Khu I U củ nhà thương Scripps Memori l Hospit l L

Joll c 16 phòng nhỏ, thi t k theo h nh chữ U, ở giữ là khu

làm việc củ bác s trực, cứ 2 phòng bệnh th c 1 cái bàn làm

việc dành cho y tá trực Nhà tôi ược y tá y vào phòng số 1,

v ch c phòng số 1 còn trống ác phòng khác ều c bệnh

nh n Hơn 3 giờ sáng, khu I U im lặng, ch c ti ng b p b p

nho nhỏ củ các máy o, th nh thoảng c vài ti ng rên khe khẽ

h y vài ti ng thở dài, thật n o nùng

Người y tá trực làm việc thoăn thoắt, ch trong vòng 15,

20 phút, chung qu nh giường bệnh củ nhà tôi ược “tr ng

b ” y ủ, nào là máy theo dõi nh p tim, theo dõi áp huy t,

máy hút máu từ trong u r , những b ch nư c biển, máu

ược treo c o trên u giường ể chuyền máu và nư c biển vào

2 cánh t y Toàn là ống nhự v i ống nhự Không bi t người

khác nghe những ti ng b p b p chậm ch p củ những cái máy

c cảm thấy g không, riêng tôi, cứ nghe những ti ng b p là

tôi cảm thấy căng thẳng, hồi hộp ái cảm giác này tôi v n c

mỗi khi vào nhà thương thăm th n nh n, b n bè y giờ, ch nh

người vợ th n yêu 40 năm n y củ m nh ng nằm hôn mê, bất

ộng trên giường bệnh, cái cảm giác lo lắng, hồi hộp gi

tăng n tột cùng Tôi ứng lặng lẽ bên c nh giường, u c


219

mông lung, nư c mắt như cứ chực sẵn ể tuôn r ường như

các con tôi c ng cảm thông ược những cảm xúc củ tôi hiện

giờ, không n i một lời, cả 3 nh em ặt t y lên v i tôi; trong cái

u n quá bất chợt ập n v i tôi hiện giờ, những bàn t y củ

các con ặt trên v i tôi là những nguồn n ủi vô biên, cho tôi

thêm ngh lực ể ch u ựng, gánh vác, săn s c cho nhà tôi trong

cơn t i bi n này

Người y tá trực làm xong mọi việc c n thi t một cách

rất thành th o và nh nh ch ng ô qu y r bàn làm việc ặt

ng y bên vách ngăn giữ phòng số 1 và số 2, vừ ghi chép

những sổ trực vừ n i chuyện v i chúng tôi:

- à ấy không s o u, tôi chứng ki n nhiều trường

hợp nặng hơn nhiều mà v n qu ược, các ông ừng nên lo lắng

nhiều quá

Tôi ngh c lẽ cô y tá này ọc ược nỗi lo lắng củ

chúng tôi và y tá nào c ng ược huấn luyện ể bi t cách n

ủi bệnh nh n và th n nh n ô cho chúng tôi bi t giờ thăm

vi ng củ I U là từ 6:30 sáng n 10 giờ êm, giờ ổi phiên

trực buổi sáng từ 6:00 n 6:30 sáng, buổi tối c ng từ 6:00 n

6:30 chiều

- y giờ hơn 3 giờ sáng, các ông nên về ngh ngơi ôi

chút, trông các ông mệt mõi lắm rồi, bà ấy không s o âu,

sáng n y bà ấy sẽ t nh l i”

ô y tá n i và cho chúng tôi số iện tho i củ phòng

I U, ch cách bấm chuông ể vào thăm vi ng

R khỏi phòng I U, bốn ch con chúng tôi vừ i vừ

bàn b c giờ giấc vào thăm vi ng nhà tôi Tôi sẽ vào nhà thương

mỗi ngày từ 6:30 sáng cho n khi h t giờ thăm vi ng, các con

tôi vào thăm mẹ vào b n êm, n u c bi n cố g bất ngờ, tôi sẽ

gọi iện tho i, c n nhất là ừng quên m ng theo iện tho i và

ừng ể h t pin Sáng chú nhật chúng tôi sẽ gặp nh u t i nhà

thương, hinh sẽ gọi cho th n nh n, tôi sẽ gọi cho b n bè Qu


220

thứ h i 1 9 2008 tôi sẽ gọi cho hảng Hewlett P ck rd HP ở

S n iego ể lo các thủ tục c n thi t T nh n ngày 30 tháng 8

năm 2008, nhà tôi làm việc cho hảng này hơn 28 năm

Lu n và n về nhà v i tôi Lu n r mư n nhà ở

riêng g n chỗ làm việc H i nh em hối thúc tôi i ngủ một

chút, ngày m i sẽ rất bận rộn

Tôi trăn trở m i, u c cứ nơm n p lo u, không bi t

nhà tôi c t nh l i ược trong vòng 4, 5 ti ng ồng hồ nữ

không? Bao nhiêu c u hỏi cứ qu nh qu n trong u tôi, tôi

không t m ược c u trả lời nào thỏ áng cả M i êm trư c

nhà tôi còn nằm bên c nh tôi, b y giờ một m nh tôi trên chi c

giường này, trong căn phòng v n luôn luôn ấp áp b o nhiêu

năm n y, s o b y giờ tôi thấy l nh lùng, x l quá

Tr n trở bên n o nghe c ng l nh

Không khóc m sao gối ướt m m

(Trích thơ Lu n Hoán

hờ chết Tôi, Lu n và n c mặt trong khu I U củ nhà thương

lúc 6:30 sáng hú nhật này 31 8 2008 Ngo i trừ y tá và bác s

trực, chúng tôi là những khách thăm vi ng n s m nhất

Thấy một bác s ng n i chuyện v i h i y tá ng y trư c

phòng nhà tôi nằm, tôi và h i con ti n l i chào họ ồng thời

mong hỏi thăm tin tức về t nh tr ng củ nhà tôi. Tôi chư k p

hỏi th bác s lên ti ng trư c:

- à ấy chư t nh l i, việc rút máu u ph bên trái ti n

triển rất tốt, ph bên phải b trở ng i, 8 giờ sáng n y chúng tôi

sẽ ư bà ấy s ng phòng giải ph u ể xem l i, n u mọi việc êm

xuôi, bà ấy c thể t nh l i khoảng 3, 4 giờ chiều n y

-Tôi c thể theo qu phòng giải ph u ược không?


221

- Không, xin các ông chờ ở phòng ợi, n u c tin g ,

chúng tôi sẽ nhờ y tá thông báo cho các ông

Nán l i I U cho t i 7:30 sáng, y tá “mời” chúng tôi r

phòng ợi Tôi ghi số iện tho i di ộng củ tôi, tr o cho cô y tá

trực phiên hôm n y, b ch con tôi r phòng ợi Khoảng 10:30

sáng, cô y tá gọi cho tôi bi t là S t m ược nguyên nh n

không hút ược máu ph bên phải u củ nhà tôi và iều

ch nh l i, nhà tôi sẽ ược y trở l i phòng I U khoảnh 11 giờ

và c thể sẽ t nh l i khoảng 4, 5 giờ chiều n y, thăm vi ng sẽ

gi i h n tối

Ng y khi r t i phòng ợi, tôi bắt u gọi iện tho i cho

các b n K13 ở n m liforni Người u tiên tôi gọi là inh

h inh b t i bi n m ch máu n o trư c y hơn 6 tháng,

tôi ngh là inh c t nhiều hiểu bi t qu về căn b nh ngặt

nghèo này, inh c thể chi x ẻ h y nhận bi t những g tôi n i

nh nh ch ng hơn, tôi c ng nhờ inh thông báo cho các nh em

khác ngoài li, s u tôi l n lượt gọi các b n n m li

khác: Kho , Thuận, T n, h nh, Phú, Phương, ào, Ngh Tôi

không c số củ H Tôi c ng gọi nh Tr n Trọng Hải K11 ,

nh Nguyễn Văn Huệ K16 , h i người b n HQ rất th n củ tôi

hinh, trưởng n m củ chúng tôi vào n nhà thương lúc 8 giờ

và c ng gọi h u h t những người bà con g n: ậu Hùng, ô

Lo n ở S n iego , ô Tr ng ở S n Jose , cả 3 là em ruột nhà

tôi ố, Mẹ nhà tôi ng ở Việt N m Tôi gọi ng y cho Hùng ể

dặn Hùng kho n gọi cho ố Mẹ, chờ nh em bàn b c rồi h y

t nh s u, tôi c ng không quên nhờ Hùng gọi cho Lo n và Tr ng

ể dặn dò việc này Tôi c ng gọi cho vài người b n th n ở

S n iego: nh h S Nh kho Tr n Kim Long, một người

b n từ ngày còn ở Việt N m và n y là láng giềng, nh h Tr n

ảnh Xu n, vài người b n làm cùng hảng v i nhà tôi và tôi từ

lâu.


222

n 5 giờ chiều v n không thấy y tá gọi, tôi n ng lòng

quá n bấm chuông phòng I U, chúng tôi ược cho vào ng y

u n i u tiên củ y tá:

- à ấy v n chư t nh l i

Tôi choáng váng không bi t phải hỏi y tá iều g nữ

hừng một, h i phút s u tôi dặn hinh:

- on vào hỏi S xem thử t nh tr ng củ mẹ th nào?

hinh và n i thẳng vào khu làm việc củ S trong

khi tôi và Lu n ti p tục n i chuyện v i cô y tá trực ô y tá tỏ r

rất ng c nhiên về trường hợp củ nhà tôi:

-Thông thường những người b bể VM như bà ấy sẽ

hồi t nh s u chừng 12 ti ng ồng hồ, bà ấy hôn mê g n 20

ti ng rồi, dù là hôn mê v thuốc th giờ này c ng phải t nh rồi

ác ông ráng chờ xem S n i th nào, riêng tôi, tôi ch n i theo

kinh nghiệm hơn 11 năm làm việc ở y thôi

Tôi không bi t n i g hơn, cảm ơn cô y tá rồi im lặng chờ

ợi Nh n nhà tôi nằm thiêm thi p trên giường bệnh, mắt nhắm

nghiền, u, mặt, t y, ch n y ống nhự , hơi thở y u t, tôi

không ch u nỗi nữ , nư c mắt tôi ứ r , tôi cố c m l i nhưng vô

ch, tôi linh cảm t i bi n l n sắp n v i gi nh tôi, tôi chậm

ch p bư c r khỏi phòng nhà tôi ng nằm, nh i l i hỏi S

hinh và n n i chuyện v i S xong, vừ qu y r th

gặp tôi, hinh n i ng y:

- S n i là v việc hút máu u ph bên mặt b trở ng i

nên máu l n r và c thể làm hư h i một ph n n o bộ bên mặt,

phải chờ n sáng m i m i bi t chắc chắn, n u n sáng m i mà

mẹ không t nh l i th c thể mẹ sẽ b hôn mê com l u hơn

- Hôn mê lâu hơn là b o l u?

- thể là 1, 2 tu n, c ng c thể 1, 2 tháng h y c ng c

thể là hôn mê luôn

-Trời ơi -Tôi bật kêu lên khe khẽ-S o em l i phải gánh

ch u t i bi n này? o nhiêu năm theo nh vào nơi gi cát, b o


223

nhiêu năm chi xẽ nhọc nhằn hiểm nguy cùng nh, b o nhiêu

năm nghe ti ng biển gào, n thét em xông xáo theo nh,

không hề từ n n, không hề th n v n y giờ em nằm y bất

ộng, vô tri, ng y cả hơi thở c ng không còn là củ riêng em

nữ , máy ng thở giùm em, máy ng giúp tim em ập Hơi

thở này c còn giống như hơi thở củ em những êm ngày m nh

bên nh u không? Nh p tim này c phải là nh p tim em v n c từ

hơn 40 năm n y, từ khi gặp nh năm 1967 không? H y ch là

những hơi thở, những nh p tim giả t o, t m bợ ể giúp cho em

chờ i s ng một th gi i nào khác

Tôi ặt mấy ng n t y vào bàn t y mặt củ nhà tôi và n i

khẽ:

-Em b p mấy ng n t y nh i.

T y nhà tôi bất ộng, t y tôi c ng bất ộng trong bàn t y

hờ hững, vô tri, l nh ngắt củ nhà tôi Tôi c thể làm g ể giúp

nhà tôi t nh l i? Tôi cảm thấy hoàn toàn bất lực, u lòng nh n

nhà tôi ng một m nh ch u ựng cơn t i bi n, u n này!

6 giờ chiều, giờ củ y tá bàn gi o c trực, cô y tá “mời”

chúng tôi r khỏi I U, chúng tôi c thể trở l i lúc 6:30 ốn ch

con chúng tôi trở r phòng ợi Vợ chồng Hùng c ng vừ c

mặt ở phòng ợi, tôi n i cho vợ chồng Hùng bi t qu về t nh

tr ng củ nhà tôi hiện t i Hùng hỏi tôi:

- nên gọi cho bố mẹ bi t không?

Tôi trả lời:

-Hùng kho n gọi cho bố mẹ , ể chờ 1,2 hôm nữ xem

s o, gọi s m ch làm cho bố mẹ lo thêm

Tôi c ng nhờ Hùng gọi Lo n và Trang.

Tôi hối thúc các con về ể chu n b cho ngày m i còn i

làm Tôi nhờ n về nhà lo ch rge pin cái iện tho i c m t y

củ nhà tôi Ngày m i c thể tôi sẽ phải dùng cả h i cái iện

tho i ể gọi những nơi c n thi t trong lúc tôi ở trong nhà


224

thương Tôi sẽ ở l i cho n h t giờ thăm vi ng Vợ chồng

Hùng ở l i chờ n 6:30 ể vào thăm

Thứ h i ngày 1 tháng 9 năm 2008, tôi rời nhà lúc 6:00

sáng ể vào nhà thương, m ng theo 2 cái iện tho i c m t y,

cuốn sổ ghi số iện tho i và một một cuốn tập ể ghi chép. Tôi

muốn qu n sát t nh tr ng lưu thông trên x lộ vào ngày u tu n

r s o ể c thể ư c lượng giờ i, giờ về cho những ngày sắp

t i Tôi vào t i nhà thương lúc 6:25 sáng, ứng ợi trư c cử

khu I U n úng 6:30, tôi bấm chuông xin vào thăm vi ng

Cử khu I U vừ mở, một n m y tá vui vẻ chào tôi:

- phải ông là chồng củ bà nằm phòng số 1 không?

Tôi tên là Rod, hôm n y tôi sẽ trực phòng số 1 và số 2 cho n

6:00 chiều, tôi vừ xem sổ trực êm qu , t nh tr ng củ bà ấy

không th y ổi, nh p tim, áp huy t, hơi thở b nh thường, S sẽ

vào lúc 7:30, ể xem S c c n làm g thêm không, hiện giờ bà

ấy ng ngủ

Tôi cảm ơn nh y tá và tự gi i thiệu tên tôi Tôi ngồi im

lặng bên c nh giường nhà tôi, nh n những cái máy o áp huy t

và nh p tim, những qu ng hiệu màu x nh ghi trên máy ều ều,

chậm ch p Tôi hỏi Rod:

-Nh p tim, áp huy t, hơi thở b nh thường như vậy c giúp

g cho việc r khỏi cơn hôn mê không?

Rod trả lời: “ thể lắm, nhờ vậy mà S c thể quy t nh

bư c k ti p như là giải ph u hoặc dùng các phương pháp khác

ể nh m các m ch máu b ứt các S sẽ xem xét và quy t

nh sẽ làm g ti p theo”

Tôi ngồi chờ n 8:00 giờ th S vào ng S này tôi

gặp êm u tiên khi ư nhà tôi vào nhà thương, S Kevin

Yoo, người i Hàn ng là S trưởng nh m giải ph u u

củ nhà thương này Thấy tôi ng ứng bên c nh giường bệnh

củ nhà tôi, ông n bắt t y tôi, n i vài c u chào hỏi rồi chúi

m i vào cuốn sổ trực Vài phút s u ông qu y qu n i v i tôi:


225

-Tôi thấy t nh tr ng củ bà ấy c vẻ ổn nh dù bà ấy

chư t nh l i Trong vòng 2, 3 ngày t i chúng tôi sẽ quy t nh

c nên dùng coiling procedure h y không Tôi không bi t d ch

r ti ng Việt coiling procedure là g Một cách i khái: oiling

procedure là cách ư các vòng xoắn li ti h y một lo i keo ặc

biệt theo một m ch máu từ bẹn lên u ể si t h y trám các

m ch máu nhỏ b ứt Hiện giờ bà ấy chư t nh l i, ông c ngồi

y chờ c ng không ch g , ông c thể chờ ở phòng ợi, n u c

g th y ổi chúng tôi sẽ thông báo cho ông bi t Mỗi sáng,

khoảng 9:00, chúng tôi sẽ ư bà ấy qu phòng qu ng tuy n ể

làm t Sc n h y MRI t Sc n h y MRI là 2 phương pháp t n

ti n dùng qu ng tuy n ể chụp h nh chi ti t những ph n c n bi t

trên cơ thể ng c thể vào thăm lúc 10:00 sáng n u ông c n

dành th giờ ể lo việc khác Tôi ngh là bà ấy sẽ ở l i nhà

thương t nhất là một tu n lễ h y l u hơn nữ

Tôi cảm ơn S Yoo, nán l i bên giường bệnh nhà tôi

cho n khi y tá chu n b ể y nhà tôi qu phòng qu ng tuy n

Không qu phòng ợi, tôi r ngoài s n t m 1 chi c gh

á ể bắt u ngồi làm việc Tôi l n lượt gọi vào sở làm củ

tôi ể báo cho họ bi t và xin ngh hè dài h n, gọi Hảng Hewlett-

Packard (HP) – sở làm củ nhà tôi - hỏi họ tôi phải làm những

g trong trường hợp này Người thư k củ hảng HP chuyển tôi

từ người này qu người khác, tôi vừ iện àm vừ ghi chép

Ti ng nh, ti ng u tôi không khá rồi, l i làm việc này trong

lúc u c ng bối rối, căng thẳng, tôi cứ phải yêu c u họ lặp

i lặp l i những tên và số iện tho i c n thi t, g n cả ti ng ồng

hồ m i xong Tôi gọi cho các con ể cho chúng bi t t nh tr ng

củ mẹ hiện t i, gọi cho Hùng, nhờ Hùng gọi cho Lo n và

Trang.

Mỗi một ngày trôi qu , nỗi lo lắng củ tôi càng tăng

lên n thứ tư ngày 3 9 2008, c ng như thường lệ, tôi vào n

phòng I U lúc 6:30 sáng, ch vài b phút s u tôi thấy S John


226

Leary-một trong nh m S giải ph u u củ nhà thương vào

t i ng cho tôi bi t:

- húng tôi quy t nh ư bà ấy qu nhà thương Sh rp

c ng ở S n iego ể làm coiling procedure v ở phương

tiện y ủ hơn, trường hợp củ bà ấy hơi rắc rối một chút nên

chúng tôi muốn c n thận cho chắc ăn, bà ấy sẽ rời y lúc 8:30

sáng n y và trễ lắm th sẽ trở l i y khoảng 4 giờ chiều nay.

Tôi hỏi ng y:

-Tôi c i theo qu Sh rp ược không?

-Tôi ngh là không nên v qu n chúng tôi sẽ ư

ng y bà ấy vào phòng giải ph u, ông c ng không gặp ược u

ng c thể ợi ở y, chúng tôi sẽ báo ng y cho ông khi nào bà

ấy về l i y

Tôi ành ch u

Xe cứu thương ư nhà tôi qu nhà thương Sh rp lúc

8:30 sáng Tôi c ng rời nhà thương cùng lúc, ch y qu hảng

Hewlett-P ck rd ể bổ túc giấy tờ cho nhà tôi chu n b hưởng

bất khiển dụng ngắn h n Trư c y tôi c ng làm việc cho

hảng này 15 năm nên tôi c ng quen bi t h u h t những nh n

viên lo ph n hành này Tuy mất nhiều th giờ nhưng tôi hoàn

toàn không gặp kh khăn, trở ng i nào cả trong các thủ tục giấy

tờ này

Tôi trở l i nhà thương khoảng 3:00 giờ trư , qu nh qu n

ngoài s n ể gọi iện tho i cho các con và Hùng, s u tôi gọi

cho inh inh cho tôi bi t là ngày m i 4 9 2008, các nh h

K13 n m li sẽ xuống thăm nhà tôi, inh sẽ làm tài x Tôi

ch ường i cho inh ồng thời n i qu t nh tr ng củ nhà tôi

cho inh bi t ể nhờ inh n i l i cho các b n khác

Nhà tôi trở l i nhà thương Scripps L Joll lúc 4:30

chiều Y tá gọi báo cho tôi ng y nhưng yêu c u tôi vào thăm

lúc 5:00 v họ còn phải “tr ng b ” l i mọi thứ


227

Tôi vào thăm nhà tôi lúc 5:10 S Le ry v n còn ở

Tôi hỏi S Le ry:

-T nh tr ng nhà tôi c ti n triển chút nào không?

-S u khi làm P coiling procedure , máu ngừng

chảy nhưng chúng tôi v n ti p tục hút máu tràn trong n o r

Trong khi làm P chúng tôi l i phải dùng thuốc mê nên c thể

sáng m i bà ấy m i t nh l i êm n y chúng tôi sẽ theo dõi thật

sát t nh tr ng củ bà ấy xem c ti n triển g không

Tôi cảm ơn S Le ry, nấn ná l i phòng I U cho n

6:00 rồi trở r phòng ợi Tôi gọi cho các con bi t t nh tr ng

củ mẹ, vợ chồng hinh ngỏ muốn ư 2 cháu vào thăm bà

nội, tôi bảo hinh h y chờ tôi hỏi S , h nh như trẻ con dư i

10 tuổi không ược vào phòng I U Tôi c ng cho hinh h y là

tôi nh về nhà khoảng 9:00 tối n y, tôi c n ngh ngơi ôi chút,

tôi mất ngủ nhiều êm và cảm thấy mệt mõi quá

Thứ năm ngày 4 tháng 9 năm 2008, tôi vừ vào t i khu

I U gặp ng y S Yoo, ông cho bi t là êm qu nhà tôi b

sốt, áp huy t lên c o, nh p tim không ược b nh thường như

trư c, ông quy t nh ư nhà tôi qu phòng qu ng tuy n ng y

ể làm MRI, s u sẽ ư qu phòng giải ph u, kho ng lỗ ở

bụng, bắt ống nhự ể bơm thực ph m lỏng vào b o tử, nhà tôi

sẽ trở l i khu I U khoảng 9:30 t i 10:00 sáng

Tôi cảm thấy u n và ho ng m ng quá, hỏi S:

-Tôi nhận thấy t nh tr ng củ nhà tôi càng ngày tr m

trọng thêm, S ngh nhà tôi c cơ m y qu khỏi không?

-Tôi không thể n i chắc v i ông ược, chúng tôi sẽ cố

gắng h t sức

Tôi bư c r khỏi khu I U khoảng 7:30 sáng, lòng lo

lắng tột cùng, tôi gọi ng y cho các con và Hùng bi t, s u gọi

cho inh ể inh sắp x p giờ giấc

Nhà tôi ược ư trở l i I U lúc 9:55 sáng Tôi vào

thăm ng y Th y ổi u tiên ập vào mắt tôi là cái m i nhự


228

chụp trên mặt nhà tôi không còn nữ , S ục một lỗ ở cổ -

ng y chỗ hỏm dư i trái kh , ể bắt ống cho máy thở, một ống

nhự c ng ược bắt vào hông bên trái ể chuyền ồ ăn, một

b ch ồ ăn lỏng màu n u nh t ược treo trên u giường cùng

v i b ch nư c biển, b ch thuốc và b ch máu V tôi nh n

thấy nhà tôi bất ộng v i ống nhự chằng ch t mấy ngày qu

nên b y giờ thêm vài cái ống nhự nữ c ng không làm cho tôi

quá sợ sệt, nhưng ngh củ tôi l i khác: àng nhiều ống nhự ,

càng nhiều b ch nọ b ch ki treo trên u giường th càng chứng

tỏ sức khỏe củ nhà tôi càng suy giảm Tôi m r lo lắng hơn,

căng thẳng hơn, b y giờ không phải là máy trợ giúp nhà tôi thở

mà máy ng hoàn toàn thở th y cho nhà tôi

ác b n K13 ở n m li n nhà thương khoảng 11:30,

tôi ư vào khu I U ng y Vừ nh n thấy nhà tôi ng hôn mê

v i ống d y y người, inh i r khỏi khu I U thật nh nh,

tôi vội vả theo inh Vừ r khỏi cử , inh dự ng y vô

vách, h i t y ôm mặt:

-T o không thể nh n cái h nh ảnh ghê g m quá như vậy

ược Trư c y bà x t o b t i bi n m ch máu n o nhưng

u c khủng khi p như vậy Mày vào v i nh em trong i,

ể t o ứng y một m nh, không s o u

Tôi qu y trở vào v i các b n trong I U Tuy không i

n i g nhưng tôi c ng oán ược ngh củ những người b n

cùng kh : Hy vọng vượt qu khỏi cơn t i bi n này củ nhà tôi

thật vô cùng mong m nh h Thuận lặng lẽ treo một bức

ảnh củ ức Qu n Th Âm ồ Tát và một chi c máy tụng kinh

nhỏ trên u giường, ặt một cuốn kinh phật dư i gối nhà tôi

nằm Nhà thương không cấm việc tụng kinh h y c u nguyện,

miễn là ừng g y ồn ào, làm phiền những người chung qu nh

uổi chiều, nh h Tr n Kim Long vào thăm Từ thứ

h i ngày 1 9 2008, nh ch Long vào thăm nhà tôi hằng êm

S u khi ng cử phòng m ch h i ông bà lái thẳng t i nhà


229

thương và không quên mu ồ ăn tối ể “ti p t ” cho tôi Tuy là

một ác S Nh kho , nh Long c ki n thức rất rộng r i về Y

kho Tôi hỏi ki n củ nh rất nhiều trong cuộc t i bi n củ

nhà tôi Vợ chồng h nh cùng h i con xuống thăm nhà tôi

ngày thứ sáu 5 tháng 9 2008 háu iễm, ái nữ củ nh ch

h nh là ác S Y kho ; hinh, em củ iễm là một phụ tá bác

s Ti ng Mỹ gọi là Physici n ssist nt, vi t tắt là P H i ch

em th th m n i chuyện bên c nh giường bệnh bằng ti ng nh,

nh n gương mặt ưu tư, lo lắng củ h i cháu tôi c ng oán r

ược ph n nào ngh củ các cháu và mức ộ tr m trọng củ

nhà tôi.

Tối thứ sáu, các con tôi, vợ chồng Hùng ều c mặt ở

nhà thương Tôi bàn v i Hùng nên gọi cho ố Mẹ ng ở Việt

N m bi t T nh tr ng củ nhà tôi càng ngày càng c vẽ tr m

trọng hơn Hùng n i sẽ gọi khoảng 11 giờ tối n y, ở Việt N m

là vào khoảng trư thứ bảy Hùng c ng sẽ gọi cho Lo n và

Trang.

húng tôi về n nhà khoảng 10:30 tối ăn nhà l nh

t nh dù ng mù hè Tôi cảm thấy khủng hoảng hơn b o giờ

h t, h nh ảnh những cái ống nhự cắm ng y vào u, cổ, t y,

bụng trong khi nhà tôi nằm bất ộng, n u không c những

qu ng hiệu trên các máy o báo cho bi t là nhà tôi v n còn thoi

th p th nhưng tôi cảm thấy là những qu ng hiệu ấy càng ngày

càng y u d n i Trời ơi Xin giữ cho những qu ng hiệu cứ ti p

tục, ừng b o giờ ngừng

Em ơi nh không b o giờ ngh t i chuyện phải mất em,

không b o giờ Nh n mắt em nhắm nghiền từ lúc vào nhà

thương n n y, nh n em nằm bất ộng v i những hơi thở y u

t, t m bợ, mấy c u thơ trong bài thơ Màu T m Ho Sim củ thi

s Hửu Lo n l i n v i nh:

Em ơi!

iây ph t cuối


230

Không được nghe nhau nói

Một lần không được trông nhau

Không, nhất nh không c gi y phút cuối, nhất nh em sẽ t nh

dậy, m nh sẽ n i v i nh u trăm v n lời, m nh sẽ còn c nh u

cho n răng long u b c, em không thể r i, nhất nh em

không thể r i

Trong h i ngày cuối tu n, những b n bè làm cùng hảng

HP v i nhà tôi và v i tôi trư c y , những nh em ồng ội

c củ tôi ở uyên oàn 21 – ng nh cư ở n m li –

n thăm Tôi ể thấy h u h t ều lắc u khi bư c r khỏi

khu I U, c người rơi nư c mắt ng y bên giường bệnh,

không i muốn n i r nhưng c lẽ i c ng ngh là hy vọng sống

còn củ nhà tôi thật vô cùng kh khăn

hiều hú nhật ngày 7 tháng 9 năm 2008, cả gi nh

tôi, Gi nh Hùng và Lo n ều c mặt t i phòng ợi củ nhà

thương, Hùng cho bi t là x trư thứ b ngày 9 tháng 9 ố Mẹ

nhà tôi sẽ về t i Mỹ, Hùng sẽ i n ở phi trường Los ngeles

Hùng hỏi ki n tôi là c nên ư thẳng ố Mẹ n nhà thương

không? Tôi trả lời ng y:

-Không nên, v ố Mẹ sẽ b sốc trong l n u nh n thấy

ch V n trong t nh tr ng này; Không những vậy, trên ường từ

L về, Hùng nên t m cách “chu n b tinh th n” ể khi nh n thấy

ch V n, ố Mẹ b t u n ôi chút ứ ư ố Mẹ về nhà

trư c, tắm rử , ngh ngơi, ăn tối xong rồi h y vào nhà thương,

Hùng cố gắng giữ ược b nh t nh càng nhiều càng tốt.

Sáng thứ h i ngày 8 tháng 9, tôi vào n khu I U

khoảng 6:45 sáng, n i chuyện v i cô y tá trực khá l u, cô cho

bi t là t nh tr ng củ nhà tôi không th y ổi mấy, ngo i trừ áp

huy t c vẻ b nh thường l i ôi chút T nh n hôm n y, nhà tôi

hôn mê 10 ngày, tôi r vào I U không bi t b o nhiêu l n,

tôi quen bi t g n h t v i các y tá trong khu I U, c vài y tá còn

cho tôi xem sổ trực và giải th ch cho tôi hiểu ôi chút nữ T i


231

7:30 sáng, S Yoo vào Như thường lệ, ông bắt t y chào hỏi tôi

vài c u rồi chăm chú vào cuốn sổ trực ng xem i xem l i khá

l u rồi m i qu y qu tôi:

-Tôi thấy t nh tr ng củ bà ấy không ti n triển như

chúng tôi dự oán, úng r bà ấy phải t nh dậy từ hôm qu , S

e Luc s và S Le ry xem xét l i t nh tr ng củ bà ấy rất

c n thận nhưng không t m r nguyên nh n, tôi ngh là bà ấy sẽ

còn trong t nh tr ng hôn mê l u hơn nữ húng tôi sẽ làm

MRI cho bà ấy sáng n y ể xem c g th y ổi không

Tôi c cảm tưởng là càng ngày các S ở y càng c vẽ

muốn bỏ cuộc Tôi cảm thấy thất vọng v trong u tôi v n

m ng cái ngh : “N u ở Mỹ mà không chữ tr ược th không

còn một nơi nào khác trên th gi i c thể làm ược” Tôi bư c

r khỏi khu I U, gọi cho các con tôi và Hùng ể bày tỏ cái

ngh củ tôi ác con tôi không c ki n, riêng Hùng hỏi

tôi:

-N u úng như nh ngh th nh t nh s o?

Tôi n i ng y v i Hùng:

- òn nư c còn tát, nh nhất nh không bỏ cuộc u

Thứ b ngày 9 tháng 9, khi tôi vào t i khu I U khoảng

6:45 sáng th S Le ry c mặt ở , dường như ông c chờ

tôi Thấy tôi vào, ông ti n l i bắt t y tôi và n i ng y:

-Tôi muốn n i chuyện v i ông ôi b phút, mời ông l i

bàn làm việc củ tôi àng ki h y chúng t c thể n i ng y t i

y c ng ược”

-Xin S cứ n i ng y t i y -Tôi trả lời

- húng tôi nhận thấy t nh tr ng củ bà ấy càng ngày

càng nguy ngập thêm, nh p tim càng y u d n i, n u bà ấy c

thể sống còn th suốt ời bà ấy c ng sẽ như t nh tr ng hiện t i

thôi húng tôi muốn c một buổi họp v i gi nh ông vào

ngày thứ năm 11 tháng 9, lúc 10:00 giờ sáng t i phòng họp ác

S àng ki , y tá sẽ ch cho ông bi t s u


232

- S c thể cho tôi bi t mục ch củ buổi họp không?

- húng tôi sẽ tr nh bày rõ ràng t nh tr ng củ bà ấy ể

gi nh ông quy t nh, hoặc là cứ ể bà ấy ti p tục ch u ựng

u n như hiện t i, hoặc là cho bà ấy “ i s m” ể bà ấy khỏi

ch u ựng thêm nữ

Lòng tôi rối bời, t n tát nhưng l tr cho tôi bi t là tôi

không thể từ chối buổi họp ngày mốt ược Tôi trả lời:

- ược, gi nh chúng tôi sẽ úng hẹn

hép lạ Tôi bư c r khỏi I U, th m ngh “Giờ phút quy t nh

sắp t i rồi ” Tôi l i cảm thấy b nh t nh Tôi gọi cho các con và

Hùng Hùng ng trên ường i n ố Mẹ Tôi dặn Hùng:

hư nên n i v i ố Mẹ về cuộc họp v i S vào ngày mốt

Tôi c ng gọi cho nh ch Tr n Kim Long bi t việc họp v i S

này, tôi mong ược th m khảo ki n củ nh Long trư c buổi

họp

Khoảng 5:00 chiều ngày 9 tháng 9, nh – vợ Hùng –

gọi cho tôi:

-Hùng vừ gọi cho em về việc họp v i S ngày mốt và

n i em c n phải c mặt, Hùng báo cho em bi t trư c ể em sắp

x p giờ giấc

nh là một ược s th m niên, rất c ki n thức về y

kho nh ti p:

-Em sẽ c mặt Nhưng em gọi ể n i v i nh một việc

khác: ng th y d y kh công cho tụi em là một cựu i Tá củ

Qu n lực VN H S u năm 1975 ông i tù cải t o ngoài ắc

12 năm, trong thời gi n , ông m y mắn ược một người

Nùng d y cho môn kh công gi truyền ng qu n Mỹ theo

diện HO năm 1992, mở l p d y kh công và chử bệnh miễn ph

ở Escondido, i muốn học c ng ược Em c n i chuyện củ


233

ch V n v i ông ấy, ông ấy c nói là khí công không làm gì

ược trong trường hợp này nhưng ông c thể ti p cho ch V n

một chút sức lực ể chống chọi ược t i u h y t i N u

nh ồng , em sẽ gọi cho ông ấy ng y ể hẹn giờ lên n, ông

ấy không lái xe ược

Trong u tôi c sẵn niệm “ òn nư c còn tát”,

thêm vào , tôi ọc nhiều truyện vỏ hiệp c n i chuyện

dùng kh công ể chử bệnh Tôi ồng ng y, n i v i nh:

-Không bi t nhà thương c cho m nh làm mấy vụ này

không? ể nh hỏi trư c xem

-Em bi t h u h t các nhà thương ở Mỹ ều cho làm touch

he ling chử bệnh bằng phương pháp xo b p nh c thể

hỏi ng y y tá c ng ược Tôi v n giữ iện tho i v i nh, ch y

vào l i I U, hỏi y tá và trả lời ng y cho nh là họ ồng

7:00 tối ngày 9 tháng 9, Hùng ư ố Mẹ nhà tôi vào

thăm Vừ nh n thấy nhà tôi, cả h i ông bà qu y r khỏi phòng

I U ng y Hùng và hinh phải d u h i ông bà l i phòng ợi

Tôi r l i phòng ợi chừng 2 phút s u H i ông bà ng

kh c như mư , không n i ược một lời nào Nh n vẽ phờ ph t,

u n củ ố Mẹ vợ, ch trong gi y phút tôi thấy như h i ông

bà già thêm i hơn 20 tuổi

Trư ngày 10 tháng 9 2008, Tr n chồng củ Lo n

n v th y kh công vào nhà thương lúc 11:30 sáng Tôi n

ông vào phòng ợi, n i chuyện v i ông một lúc V nh

cho bi t trư c ông là một cựu i Tá, tôi tự gi i thiệu, tôi ngh

cựu nhà binh v i nh u sẽ dễ n i chuyện hơn ng là ựu i

Tá Lê Qu ng Nhơn 1 , kh 2 Thủ ức, cựu hánh Sở 1 n

Ninh Qu n ội thuộc Qu n oàn 1Vùng 1 hi n Thuật S u

này tôi c hỏi Kho , Kho xác nhận là c bi t i Tá Nhơn từ

lúc ông còn m ng Trung tá ở cục n Ninh Qu n ội Tôi ư

i Tá Nhơn vào phòng I U úng 12:00 Giờ ch nh ngọ như

ông muốn Rod, người y tá trực, chờ sẵn bên giường bệnh ể


234

giúp chúng tôi Tôi cho Rod bi t trư c sáng n y Rod 1

bên, tôi 1 bên, ỡ u nhà tôi lên khỏi gối ộ 1 tấc, i Tá

Nhơn áp 2 t y vào 2 bên u g n t i củ nhà tôi, ông nhắm mắt,

miệng l m th m niệm Phật à Qu n Âm, hơi thở thật s u h

5 phút, ông ngừng l i Vài phút s u ông ti p tục ở bụng, g n 2

bên sườn ng ch 5 phút Vậy là xong rồi áng lẽ ông còn

làm thêm 1 l n nữ dư i lưng, g n h i bên hông nhưng v ống

d y chằng ch t, rất kh xo y trở nên ông ch truyền công lực 2

nơi thôi Trư c khi r về, i Tá Nhơn còn dặn tôi:

- ứ ti p tục c u nguyện Phật à, hy vọng êm n y sẽ c

bi n chuyển”

Từ lúc i Tá Nhơn hoàn tất truyền công lực cho t i

6:00 chiều, tôi v n ngồi c nh giường bệnh củ nhà tôi và chú

xem c bi n chuyển g không? V n không Nhà tôi v n hôn mê,

những qu ng hiệu trên các máy o v n ều ều, chậm ch p,

buồn b Tôi hỏi Rod tên người y tá trực êm n y, Rod cho tôi

bi t là Sus n Tôi bi t và c ng n i chuyện v i Sus n vài l n

Tôi ngồi ở phòng ợi chừng 15 phút th các con tôi c ng

vào t i Tôi cho các con bi t qu về t nh tr ng củ mẹ trong

ngày hôm n y, tôi c ng cho chúng bi t việc truyền công lực củ

i Tá Nhơn Tôi và các con c ng bàn qu những g c n

hỏi, c n làm trong buổi họp ngày m i uối cùng tôi c ng cho

các con tôi bi t là n u S muốn cắt ống dưởng kh life support

th tôi sẽ yêu c u ể cho tôi t m hỏi “ ki n thứ h i 2nd

opinion ” , trong cái living trust củ chúng tôi c khoản này,

ngày m i tôi sẽ em theo 1 copy củ living trust Ph n l n các

S ở các nhà thương bi t luật này Thực t nh tôi ch nh lơ mơ

những lời củ Luật Sư giải th ch khi làm living trust thôi Khi

Hùng nh ư ố Mẹ vào, tôi bảo hinh và Lu n ư ng à

Ngo i vào thăm nhà tôi Vợ chồng Hùng ứng l i n i chuyện

v i tôi bên ngoài phòng I U Tôi cho Hùng và nh bi t nh


235

củ tôi trong buổi họp ngày m i, h i vợ chồng Hùng ồng v i

tôi.

ả i gi nh chúng tôi rời nhà thương lúc 10:00 êm

trong im lặng, buồn b , thất vọng còn nư c còn tát nhưng

nư c sắp c n kiệt rồi nh Long c ng ồng v i tôi là nên

hỏi “ ki n thứ h i” rồi m i quy t nh

Ngày 11 tháng 9 năm 2008 Tôi vào n nhà thương lúc

6:20 sáng, ứng ợi trư c cử phòng I U ộ 5 phút, chợt cô y

tá Sus n mở cử , vồn v :

-Tôi bi t th nào ông c ng n s m, tôi bàn gi o xong

c trực nhưng muốn nán l i ể báo cho ông một tin mừng trư c

khi r về: à ấy t nh l i lúc nử êm và b y giờ bà ấy ng

thức, ông vào ng y i

Tôi như người sắp ch t uối v ược một chi c ph o l n

Tôi l nh cảm ơn và vội vàng bư c theo cô Sus n vào phòng

I U số 1 Nhà tôi ng thức, mắt ng mở, h nh như miệng

phảng phất nụ cười khi thấy tôi vào Sus n ch t y vào tôi, lên

ti ng:

-Mrs. Pham, bà c nhận r i y không?

Nhà tôi khe khẽ gật u Nư c mắt tôi tuôn r , không

c n l u, tôi ặt mấy ng n t y vào bàn t y củ nhà tôi:

-Em si t mấy ng n t y nh i

Nhà tôi y u t si t t y tôi, tôi cảm thấy bàn t y nhà tôi

ấm áp trở l i ôi chút, không còn l nh ngắt, vô tri như những

ngày hôn mê vừ qu Trời ơi tôi không ủ chữ nghi , không

ủ ngôn từ ể diễn tả nỗi vui mừng này ôi môi héo hon củ

nhà tôi ng thoáng nụ cười, ôi mắt nhắm nghiền hơn 12

ngày rồi, n y mở l i, h i dòng nư c mắt ng từ từ lăn xuống

gối lẽ cô y tá Sus n nh n thấy những cảnh vui mừng

“ch t i sống l i” này nhiều l n rồi, cô lặng lẽ bư c l i bàn giấy

lấy cuốn sổ trực, kiên nh n chờ ể giải th ch cho tôi:


236

-Như thường lệ, tôi vào thăm chừng bà ấy lúc nử êm,

thấy mắt bà ấy hơi ch p một chút, tôi hỏi: “ à t nh l i rồi à?”

à ấy gật u Tôi bi t bà ấy không n i ược v ống thở ở cổ,

tôi bật chi c èn bấm con ư qu ư l i và yêu c u bà ấy dõi

mắt theo ánh èn, bà ấy làm úng như tôi n i Tôi mừng

quá, ghi liền vào sổ, gọi cho S trực ng y S u , cứ mỗi giờ

tôi l i thăm chừng và nhận thấy là t nh tr ng củ bà ấy mỗi lúc

một khả qu n hơn Thật úng là một phép l

Tôi mừng quá, cứ lặp i lặp l i c u cảm ơn cô y tá Sus n

ư c r n cử , cô Sus n còn qu y l i cho tôi h y:

- S e Luc s sẽ vào s m sáng n y, ông c thể chờ ể

n i chuyện v i S

Tôi cảm ơn cô thêm mấy l n nữ rồi qu y l i n i v i nhà

tôi:

- nh r ngoài ể gọi ng y cho mọi người bi t

Nhà tôi gật u, cái gật u thứ h i s u hơn 12 ngày hôn

mê Tôi nh n ồng hồ: 6:50 sáng

Người u tiên tôi gọi là Hùng Hùng mừng quá:

- ể em gọi liền cho ố Mẹ h y N u gọi không ược,

em sẽ ch y qu cho ố Mẹ h y liền b y giờ

Tôi nhờ Hùng gọi cho Lo n và Tr ng Tôi ti p tục gọi

cho các con, dặn các con vào nhà thương trư c 9:00 sáng n y

Tôi n ng lòng muốn gọi cho mọi người bi t nhưng l i

ng i không muốn gọi trư c 8:00 sáng Tôi qu y trở vào phòng

I U S e Luc s c mặt, ông bắt t y và chúc mừng tôi:

-Tôi xem sổ trực và khám qu thể chất củ bà ấy:

T i, mắt ều tốt, riêng t y, ch n bên trái hơi y u hơn bên phải

một chút v cái VM bể nằm ph bên mặt củ u Tôi gọi

cho S Yoo bi t rồi và ông ấy muốn ch th n, ch nh thức báo

cho gi nh ông trong buổi họp sáng n y ồng thời sẽ cho gi

nh ông bi t dự t nh củ chúng tôi trong vài ngày sắp t i


237

Tôi cảm ơn S e Luc s, bư c l i nắm t y trái củ nhà

tôi:

-Em si t t y nh i

T y nhà tôi hơi si t l i Tôi c ng nhận r ược ng y là

t y trái củ nhà tôi y u hơn t y mặt nhiều

7:50 sáng, tôi không ợi ược nữ , gọi cho inh inh

mừng quá:

- ể t o gọi cho nh em K13 n m li liền b y giờ, c

thể ngày m i h y thứ bảy tụi t o sẽ xuống thăm bà x mày

Tôi gọi cho nh ch Tr n Kim Long H i ông bà sẽ rời

nhà s m, ghé thăm nhà tôi trư c rồi m i r phòng m ch s u

i Tá Nhơn nghe tin nhà tôi t nh dậy c ng rất vui mừng, ông

hứ sẽ giúp truyền công lực cho nhà tôi thêm vài l n nữ nh

ch em uyên oàn 21 nghe tin, c ng dự trù xuống thăm ngày

thứ bảy hư b o giờ tôi cảm thấy vui mừng, ấm áp như

hôm ấy Gi nh, b n bè, nh em ồng ội củ thời chinh

chi n gi n nguy ngày xư ều lo lắng cho nỗi lo lắng củ tôi,

vui mừng v i nỗi vui mừng củ tôi Tôi không bi t còn c

nguồn n ủi, th m t nh, h nh phúc nào hơn nữ chăng?

H i sinh

ả i gi nh tôi c mặt t i nhà thương trư c 9:00 giờ

s ng nh ch Long c ng n khu I U vài b phút s u

Tôi l n lượt ư mọi người vào thăm nhà tôi Sinh kh trong

phòng I U số 1 gi tăng hẵn lên, không còn ảm m, buồn

thảm như những ngày trư c y Trư c khi rời nhà thương ể

i n phòng m ch, nh Long còn cười n i v i tôi:

= i dám n i trên th gi n này không c phép l ?

10:00, chúng tôi ược một y tá hư ng d n vào phòng

họp củ S, một căn phòng khá rộng, c thể chứ khoảng 20

người nhưng v c tr ng b nhiều máy m c, dụng cụ y kho nên

trông rất chật chội ác S: Yoo, Le ry, e Luc s và 2 S nữ

tôi không nh tên c mặt ở rồi s Yoo lên ti ng ng y:


238

- y là phòng dành cho các S dùng ể xem xét l i

data, phim ảnh, t Sc n, MRI củ những bệnh nh n b hôn

mê l u và c thể sẽ không t nh l Trường hợp củ Mrs Ph m

rất ặc biệt, thật t nh mà n i là chúng tôi chư hề thấy qu b o

giờ Những h nh ảnh mà chúng tôi dự nh cho qu v xem ể

quy t nh ti p tục h y chấm dứt ti p dưởng kh cho bà ấy

không còn c n thi t nữ à ấy t nh l i êm qu và cho n

b y giờ sức khỏe củ bà ấy phục hồi rất ều ặn và khả qu n

húng tôi thật sự không bi t nhờ u mà bà ấy ược phục hồi

như vậy Tôi xin i diện cho nh m S chuyên kho th n kinh

củ Scripps Memori l Hospit l L Joll , thành thật chúc mừng

Mr Ph m cùng gi nh húng tôi sẽ giữ bà ấy l i I U thêm

vài hôm nữ ể ti p tục theo dõi, s u sẽ chuyển bà ấy qu

khu READY 24.

Gi nh chúng tôi mừng vui n bàng hoàng Không

thể nào tưởng tượng ược ch trong 1 êm mà nhà tôi từ một

người ng nằm thoi th p, hôn mê chờ ch t l i qu y trở về v i

th gi i hiện t i Giữ sống v i ch t g n g i nh u quá vậy s o?

Thứ sáu 12 tháng 9, tôi vào I U khoảng 6:45 sáng như

thường lệ ô y tá trực cho bi t là nhà tôi thức dậy lúc 6:00,

mọi việc ều b nh thường trong êm qu Tôi ngồi bên c nh

giường, chúng tôi n i chuyện khá l u, nhà tôi ch bi t gật u,

lắc u v ống thở còn ở cổ, chư n i ược BS Leary vào ICU

lúc 7:30, ông l i bắt t y chào hỏi tôi và cho bi t:

- thể chúng tôi sẽ lấy ống thở ở cổ củ bà ấy r hôm

n y, ể cho bà ấy tự thở, n u c trở ng i, chúng tôi sẽ cho máy

trợ giúp qu mủi như mấy ngày u

Tôi hỏi S Le ry:

-Khi lấy ống thở ở cổ r th nhà tôi sẽ n i ược phải

không?

- úng vậy, c thể chư ược b nh thường như trư c,

phải vài b hôm m i trở l i b nh thường


239

Tôi cảm ơn S Le ry và hỏi ông:

-Hôm n y nhà tôi c phải làm MRI không?

- chứ, chúng tôi c n theo dõi chỗ VM xem ti n

triển như th nào

S Le ry ti p tục:

-Tôi xem trong sổ trực thấy h i ngày trư c y ông c

nhờ một người làm touch he ling chử bệnh bằng cách xo

b p cho bà ấy phải không?

Tôi gật u S Le ry hỏi ti p:

- ng c ngh là nhờ vậy mà bà ấy t nh l i không?

-Tôi không bi t và n u úng như th tôi c ng không

giải th ch ược Tôi bi t buổi họp ngày hôm qu là buổi họp

quy t nh sự sống ch t củ nhà tôi Là người chồng, tôi ch

bi t làm h t sức m nh ể mong cứu nhà tôi Khi tôi tận sức

rồi mà nhà tôi v n không qu khỏi, là số phận, s u này tôi sẽ

không n hận là v m nh chư làm h t sức

-Tôi ngh là bà ấy rất m y mắn c ược người chồng như

ông, nhiều y tá ở y c ng ngh như tôi

-Tôi xin i diện cho gi nh tôi thành thật cảm ơn qu

v S và các y tá ở y tận t nh chữ tr , săn s c cho nhà tôi.

S Le ry bắt t y tôi và n i thêm:

húng tôi sẽ ư bà ấy i làm MRI lúc 8:30 và s u sẽ

rút ống thở ở cổ r , ông c thể trở l i I U khoảng 10:00 sáng

Tôi r phòng ợi gọi cho Hùng và các con, cho bi t qu về t nh

tr ng khả qu n củ nhà tôi, nhờ Hùng gọi cho ố Mẹ, Lo n,

Tr ng K n tôi gọi i Tá Nhơn, hỏi ông tôi c thể n ông

trư hú Nhật ể nhờ ông ti p sức cho nhà tôi một l n nữ

ng cho bi t không c g trở ng i Tôi gọi cho inh, inh cho

bi t là ngày m i inh sẽ làm tài x ư nh em K13 xuống

thăm nhà tôi khoảng 12:00 trư Tôi ù v i inh:

-M i là ngày 13 nhưng l n này mày không còn ược thấy

cái h nh ảnh dễ sợ như l n trư c nữ u, ừng lo


240

nh em cựu uyên oàn 21 c ng sẽ n khoảng 3 giờ

chiều Nh m nh em cựu HQ ở S n iego sẽ n thăm tối thứ

bảy 13 9

ho n ngày hôm ấy tôi thật bận rộn nhưng không hề

thấy mệt mõi dù tối qu tôi ch ngủ ược vài b ti ng ồng hồ,

c lẽ nỗi vui mừng nhà tôi t nh l i giúp tôi quên h t mệt

nhọc, ưu phiền Tôi qu y l i I U khoảng 10:30, nhà tôi trở

l i, ống thở ở cổ ược lấy r , th y vào bằng một mi ng

băng keo, ống trợ thở ể trên ngực, không gắn vào m i mặt

nhà tôi x nh x o nhưng c vẽ sinh ộng hơn những ngày qu

Tôi ngồi bên c nh giường, nắm bàn t y trái củ nhà tôi:

-Em c thấy ỡ hơn chút nào không?

Nhà tôi gật u

-Em thử n i vài b ti ng ược không?

-Em ỡ nhiều rồi

Ti ng trả lời thều thào, y u t, chậm ch p, như hơi gi

thoảng, nhưng ối v i tôi là một vui mừng to tát: Nhà tôi không

b mất ti ng n i

hú Nhật ngày 14 tháng 9, tôi dặn các con vào nhà

thương trư c, tôi lên n i Tá Nhơn lúc 10:00 sáng, ư ông

i ăn trư rồi vào nhà thương lúc 11:45, úng 12:00 trư , i Tá

Nhơn vào truyền công lực cho nhà tôi l n thứ h i ng như

l n trư c, ông ch truyền công lực ở u và bụng Trư c khi r

về, ông n i v i chúng tôi:

-Trong khi ti p sức, tôi thấy sức khỏe củ bà ấy ti n

triển khá nh nh, c lẽ chiều hoặc tối n y nư c d sẽ hồng hào

trở l i ôi chút, hiện giờ nư c d củ bả còn x nh x o quá

Tôi ư i Tá Nhơn về Trên ường về, tôi hỏi ông:

i Tá ngh nhà tôi c n truyền thêm công lực mấy l n

nữ ?

-Từ hôm n y cho n cuối tu n t i tôi c thể giúp bà ấy

thêm một l n nữ , nhất là ph s u lưng bên trái ể giúp cho


241

ch n trái ho t ộng l i m nh hơn, hiện giờ d y nhợ còn nhiều

quá, bà ấy chư nằm sấp ược, khi nào về nhà, tôi sẽ l i giúp

thêm cho bả s m hồi phục

Khi qu y trở l i nhà thương, các con tôi cho bi t là S

quy t nh cho ư nhà tôi qu khu RE Y 24 lúc 4:00 chiều

n y Tôi rất mừng khi nghe tin này, sức khỏe củ nhà tôi c

ti n triển tốt nên m i ược “xuống cấp”, không phải nằm phòng

I U nữ Tôi n i hinh gọi nhờ Thúy vợ hinh mu ng y vài

hộp kẹo See‟s l n, nhờ g i luôn t i tiệm ể ngày m i tôi m ng

vào làm quà cho khu ICU.

Khu RE Y 24 nằm ở t ng 2, c 6 phòng nhỏ,mỗi

phòng có 2 giường bệnh nhưng n u số bệnh nh n ông quá thì

c thể “nhét” 3 người vào 1 phòng, kéo màn ngăn l i ể giường

này khỏi nh n thấy giường ki Nh m y tá túc trực trong một

phòng vòng cung c thể dễ dàng qu n sát các phòng bệnh nh n

Nhà tôi ược ư vào phòng số 3, ng c 1 bà bệnh nh n nằm

h trong vòng 20 phút, mọi “tr ng b ” ều hoàn tất y nhợ

gắn trên người nhà tôi ược b t i nhiều H i ống hút máu

h i bên u ược lấy r , ống thở ở cổ lấy r từ mấy hôm

trư c Một cô y tá mời tôi n bàn làm việc ể làm vài thủ tục

giấy tờ, nh n d p này tôi hỏi cô y tá về giờ thăm vi ng, nhà tôi

c thể nằm ở y b o l u ô S ndy, Y tá trưởng, cho tôi bi t

là nhà tôi c thể ch nằm l i y 3, 4 hôm rồi sẽ ược ư n

Nhà Thương Phục Hồi Reh bilit tion Hospit l hoặc nhà n

ưỡng Nursing Home , một nh n viên ặc trách về gi o t x

hội củ nhà thương sẽ gặp tôi ể cho bi t thêm chi ti t về việc

này.

Nhà Thương hục ồi


242

Ở khu RE Y 24 ược vài b ngày, sức khỏe củ nhà tôi phục hồi khá nh nh, ti ng n i c chút hơi sức; t y, ch n bên trái

cử ộng khá hơn nhờ các y tá giúp cho tập hằng ngày Sáng thứ b ngày 16 tháng 9, người nh n viên gi o t

củ nhà thương gặp tôi, tr o một d nh sách củ những nhà

thương phục hồi và những nhà n dưỡng, yêu c u tôi ti p xúc ể

hỏi chi ti t và quy t nh “tr m” phục hồi sắp t i cho nhà tôi

Ngày 18 tháng 9 nhà tôi sẽ ược ư t i “tr m m i” m cái

d nh sách trong t y tôi rất ho ng m ng, tôi chư hề bi t cái vụ

chọn nhà thương h y nhà n dưỡng này Tôi gọi hỏi nh vợ

Hùng nh khuyên tôi nên chọn một nhà thương phục hồi c

bác s làm việc thường trực 24 24 số những nhà n dưỡng,

bác s ch c mặt vài b ti ng ồng hồ mỗi ngày và những

trường hợp kh n cấp thôi Tôi gọi cho các con, n i cho chúng

bi t các iều kiện c n thi t không quá x , c S làm việc

24 24, c ủ phương tiện ể giúp cho bệnh nh n phục hồi

Tôi chi cho mỗi ứ vài b nơi ể gọi uối cùng, chúng tôi

quy t nh chọn nhà thương ontinent l Reh b Hospit l,

cách chỗ chúng tôi ở khoảng 15 dặm, cách chỗ Lu n ở chừng 3

dặm, nằm g n x lộ, gi o thông tương ối dễ dàng

Nhà tôi ược ư r nhà thương ontinent l Reh b

khoảng 11 giờ sáng ngày 18 tháng 9 S u khi nhà tôi ược

ư lên phòng bệnh nh n ở t ng 3, tôi ược mời xuống văn

phòng ể làm thủ tục nhập viện

y là một nhà thương phục hồi cấp 1 step 1 dành cho

những bệnh nh n vừ ược hồi t nh h y vừ r khỏi cơn nguy

k ch, c người v n còn c n b nh dưỡng kh trợ giúp Nhà

thương này c thể nhận tối là 60 bệnh nh n, gồm c 4 t ng:

t ng số 1 và số 2 dùng làm văn phòng, t ng số 3 dành cho bệnh

nh n m i vào, t ng số 4 dành cho những bệnh nh n sắp hoàn tất

phục hồi cấp 1, chu n b ể xuất viện


243

S u khi hoàn tất thủ tục nhập viện, vừ trở lên phòng

bệnh nhà tôi, một th nh niên ng n i chuyện v i hinh, qu y

qua chào tôi:

-Thư bác, cháu là Hùng, con củ dược s Tr n Hùng

háu vừ ọc hồ sơ củ bác gái, thấy tên bác, nh bác c l i

nhậu mấy l n v i b cháu, S Long, S Minh S Minh, cùng

học dược v i S Hùng, 1961-1962 là b n ở cùng nhà trọ v i tôi

trong thời gi n chúng tôi học i Học Kho Học ở Sài Gòn

háu ng làm Y tá trưởng ở y, bác c c n g xin cứ cho cháu

bi t, cháu sẽ giúp cho bác gái trong thời gi n ở y Hùng m c

tấm thiệp, ghi thêm số iện tho i, tr o cho tôi:

- háu ghi thêm số iện tho i 24 24 củ cháu, êm hôm c

g trở ng i bác cứ gọi cho cháu, bất cứ lúc nào, cháu sẽ lo cho

Tôi ng c nhiên và mừng quá:

-N u cháu không nhắc th chắc bác không nhận r u 6,

7 năm rồi, b cháu mất c ng 2 năm rồi, lúc bác l i nhậu v i

b cháu, cháu vừ lập gi nh, ng ở chung v i b má cháu,

b y giờ cháu v n ở h y r riêng rồi?

- b má cháu ch c m nh cháu, b cháu mất rồi nên

cháu v n ở l i ể săn s c cho má cháu H i vợ chồng cháu i

làm, má cháu trông 2 cháu nội, c ng ỡ buồn

Tôi nhận tấm thiệp, bắt t y cảm ơn Hùng Hùng còn n i

thêm:

- ể cháu dặn mấy người y tá trư c cho chắc ăn

ngày u ở nhà thương phục hồi nhà tôi ược các huấn

luyện viên về tập luyện thể chất physical therapist) dìu qua

phòng tập, mỗi ngày 2 l n, mỗi l n tập 1 ti ng ồng hồ Qu

ngày thứ tư, nhà tôi c thể tự i, không c n phải c người

d u, tuy nhiên v n phải c người i kèm bên c nh ể ề phòng

trường hợp bất trắc Qu tu n lễ thứ h i, giờ tập tăng thêm:

Ngoài ph n tập luyện thể chất physic l ther py còn thêm 30

phút học l i ngôn ngữ speech ther py Thật kh mà bi t ược


244

mức ti n bộ về ngôn ngữ, nhưng về thể chất, nhà tôi c

những ti n bộ rất rõ rệt Nhà thương phục hồi này dành nhiều dễ

dàng cho th n nh n thăm vi ng n bè, th n nh n n thăm

nhà tôi rất thường xuyên làm cho chúng tôi cảm thấy ấm áp,

phấn khởi hơn b o giờ h t

Ngày 30 tháng 9, nhà tôi ược ư lên l u 4 Lên l u 4

c ngh là sẽ phục hồi cấp 1 sắp hoàn tất hương tr nh “huấn

luyện” ở l u 4 tuy c kh khăn hơn ôi chút nhưng s u vài hôm

nhà tôi c thể thành th o

Thứ năm ngày 2 tháng 10 năm 2008, nh n viên gi o t

x hội củ nhà thương ontinent l cho tôi bi t là nhà tôi sẽ

ược chuyển qu nhà thương P lom r ngày 7 tháng 10 Tôi rất

mừng v tôi nghe n i khá nhiều về nhà thương này P lom r

là một nhà thương tổng quát khá l n nằm ph bắc, cách nơi

chúng tôi cư ngụ ộ 16 dặm ặc biệt ở y c một chương

tr nh phục hồi rất gắt g o và rất thành công, tôi l i c một cô

cháu là dược s làm việc ở y Người t thường n i: “Phư c

bất trùng l i ”, riêng nhà tôi trong trường hợp này úng là

“Phư c ngộ t m trùng” ược i Tá Nhơn truyền công lực,

ược con củ một người b n nhậu c củ chồng ăc biệt săn

s c, ược cô cháu dược s thăm vi ng, lo lắng hằng ngày

Trư c khi rời nhà thương ontinent l, tôi bi u vài m n quà

cho các y tá và một m n quà ặc biệt cho cháu Hùng

Chương tr nh phục hồi củ nhà thương P lom r thật

úng như lời ồn ối v i một người vừ b bể m ch máu u,

thời gi n phục hồi ở y c thể v như thời gi n huấn nhục trong

trường S Qu n Hải Qu n Nh Tr ng ngày xư uổi sáng từ 9

giờ n 11 giờ: tập luyện thể chất physic l ther py : 60 phút,

học ngôn ngữ speech ther py : 30 phút, học l i sinh ho t

thường nhật occup tion l ther py Occup tion l ther py là

môn huấn luyện l i cách sử dụng những ồ dùng thường nhật

trong nhà như b p, máy giặt, máy sấy, tủ l nh Tôi không bi t


245

d ch r ti ng Việt như th nào cho ổn uổi chiều từ 3 giờ n

5 giờ: Lặp l i chương tr nh như buổi sáng, tuyệt ối không cho

thăm vi ng trong lúc tập luyện

Ở nhà thương P lom r g n ược 2 tu n lễ, ngày 20

tháng 10, S chuyên trách khu phục hồi cho tôi bi t là t nh

tr ng phục hồi củ nhà tôi rất tốt, c thể ti p tục phục hồi t i

gi Nhà thương quy t nh cho nhà tôi về nhà ngày 23 tháng 10

và c ng c n thiệp, sắp x p v i công ty bảo hiểm y t củ tôi

ể cho các chuyên viên phục hồi n tận nhà giúp nhà tôi thêm

2 tháng nữ S c ng tr o cho tôi một d nh sách những g

tôi c n phải “tr ng b ” ở nhà ể ề phòng té ng trong nhà

ề m i nhà xưa Ngày 23 tháng 10 năm 2008, lúc 1 giờ trư , cả gi nh

tôi c mặt t i nhà thương P lom r S u khi hoàn tất các thủ tục

xuất viện, tôi cùng cháu Tú cô cháu S làm việc cho nhà

thương P lom r gặp và cảm ơn S và mọi người, tặng m n

quà cho khu phục hồi Tôi nh ư nhà tôi i bộ xuống chỗ

ậu xe nhưng một y tá không cho và ư nhà tôi xuống xe

bằng xe lăn wheel-chair). Tú

cho tôi bi t là luật củ nhà

thương òi hỏi phải bảo ảm

n toàn cho bệnh nh n cho

n khi ngồi vào xe và thắt

d y n t n toàn

Mấy ngày trư c khi

nhà tôi về, các con tôi

“thi t k ” thêm những thứ c n

thi t như chỗ v n t y trong

phòng tắm, èn êm dọc các

lối i trong nhà S u 53 ngày


246

nằm h t nhà tương này n nhà thương khác, bử cơm t i gi

u tiên củ nhà tôi là một tô cháo th t heo băm do ch Long

nấu, m ng qu cho Nh n nhà tôi vừ khuấy vừ ăn tô cháo còn

n ng hổi vừ khen ngon quá ngon quá lòng tôi tràn ngập

niềm vui

Bư c vào tu n lễ cuối củ tháng 10, căn nhà củ chúng

tôi thật rộn ràng, ấm áp Gi nh, họ hàng, b n bè t i thăm tấp

nập, c nhiều họ hàng từ S n Jose, Ut h c ng lái xe về thăm

Nhà tôi c ng ngồi n i chuyện khá l u dù hơi sức còn y u,

giọng n i còn y u t, chậm ch p

Trong tu n lễ u củ tháng 11, tôi phối hợp v i các

chuyên viên phục hồi hoàn tất việc lập một thời kh biểu luyện

tập t i gi cho nhà tôi trong vòng 2 tháng t i, s u tôi sẽ ư

nhà tôi t i phòng tập phục hồi ể tập ti p thêm 1 năm nữ Tôi

v n giữ việc làm toàn thời gi n nên rất bận rộn, các con củ

chúng tôi lu n phiên nh u săn s c cho mẹ, tôi cảm thấy rất

h nh phúc và m y mắn v mối t nh gi nh ậm à trên ất Mỹ

này.

ảm tạ

Từ êm nhà tôi b t i bi n VM 30 tháng 8 năm 2008

cho n khi tôi hoàn tất bài vi t này khoảng g n cuối tháng 1

năm 2013 t nh r c ng 4 năm rưỡi, tôi n m tr i không

bi t b o nhiêu u n, tuyệt vọng, rồi hy vọng, vui mừng, ấm

áp Tôi vượt qu b o nhiêu nhọc nhằn, thử thách tôi c ng

nhận không bi t b o nhiêu n t nh, khuy n kh ch, n ủi từ gi

nh, từ những người b n c , những người b n ồng kh 50

năm trư c, những người b n từ những ngày chinh chi n x xư ,

những người b n trong Hải Qu n Việt N m ộng Hò trư c

y, những người b n cùng sở, những cú iện tho i ch n t nh từ

Pháp, Úc, n d , từ những tiểu b ng x , những l n thăm


247

vi ng củ b n bè từ x và còn nhiều nữ khơi dậy bi t

b o kỷ niệm, giúp cho tr nh củ nhà tôi phục hồi ược khá

nhiều Tôi bi t, dù tôi c n i v n lời cảm ơn c ng chư ủ,

không b o giờ ủ; ch xin tất cả qu v , các b n hiểu cho tấm

lòng ch n thành, ghi nh s u x những n t nh, những kh ch lệ,

những n ủi củ qu v và các b n dành cho gi nh chúng

tôi.

n n y, c thể n i là sức khỏe củ nhà tôi phục hồi

ược khoảng 85-90%, riêng về tr nh , v trở ng i trong việc hút

máu tràn r trong n o ng y từ lúc u nên một ph n n o bộ

b hư h i, do tr nh không thể nào phục hồi l i như trư c

ược

uối cùng, ối v i ấng o X nh, tôi xin mượn 2 c u

ch t trong một bài thơ củ thi s ọt iển ể bày tỏ lòng bi t ơn

củ tôi:

òn em, xin t ơn trời

Bên nhau ấm l nh, bu n vui, sá gì!

Xin ch n thành cảm t

hạm Ng c n

---------------------------------------- hú th ch 1 : ựu i Tá Lê Qu ng Nhơn qu ời tháng 10 năm 2010 t i

một nhà thương ở Westminster, Tôi lên thăm ông ngày hôm trư c,

ngày hôm s u con tr i củ ông gọi cho tôi bi t là ông r i


248

T Tư

Tháng tư từ giã thời nghiên b t

áp tiếng non sông dậy đất trời

Tháng tư dấn bước v o chinh chiến

hập chững đời trai với biển khơi

Tháng tư ta bỏ trường đ i h c

iã từ người em gái mới quen

V bỏ cả trời thương nhớ c

Lên đường gánh ch u kiếp lênh đênh

Bao n m chinh chiến th nh chai đá

Biển ông tr m bến tưởng như nh

Sáng ghé N m n, chi u R ch iá

Sóng gió n o ng n bước chân ta

R i c ng tháng tư ta mất nước

Mất biển, mất sông, mất bến v

Tháng tư mang nặng hờn vong quốc

Quê người, lòng uất nghẹn tái tê

N m mươi n m, nhớ ng y nhập cuộc

B n bè bao đ a đã ra đi

a gởi xác thân rừng Việt Bắc

a v i biển cả bu i phân ly

êm nay ta rót v i chung rượu

Khơi nén hương xưa nhớ b n bè

Hởi b n ra đi vì đất nước

Hội ngộ đêm nay nhớ trở v .

hạm Ng c n


249

Môt Tin Yêu

P T

Xin hãy cho tôi một bu i chi u,

Bên bờ sông qu nh cảnh đìu hiu,

ió vơn mái tóc m u sương b c,

Nắng quyện đôi chân bước dập dìu.

Nếu v bên ấy một bu i chi u,

ởi dòng sông c một tin yêu,

Xin cho dòng nước ngu n tin sống,

em rải thương yêu khắp m i chi u.

Nếu ở v đây một bu i chi u,

Mang theo h nh lý một tin yêu,

Mang theo mảnh đất tình thương Mẹ,

Mang ch t rau dưa bu i chợ chi u.


250

Các b n Dương ưu 2 có thể thấy mình trong tương lai không

xa ở câu chuyện tưởng tượng n y.

hông phải n bây giờ ông iền Sơn m i ngh n

bệnh và tử ách y 10 năm, lúc vừ úng 65, trong

một buổi tiệc họp mặt các cựu s qu n cùng kh , khi

nghe cô c s uốn éo hát " nh ơi, c b o nhiêu, sáu mươi năm

cuộc ời.. ", ông n i ù v i b n:

- Moa lời ược 5 năm áng lẽ moa ch t 5 năm trư c rồi.

Không những moa ch t mà hơn ph n nử các to c ng bi n

thành ma. Hay tất cả là m , ng ngồi dư i âm ty nghe hát.

Ông thấy ác cảm v i cô c s và Y V n, tác giả bản nh c. Hèn

chi lão ấy ch t hồi 60 tuổi. Quả là "Th n kh u buộc xác phàm".

Hồi kh của ông có 13 người "r i", kể cả tử trận và b o

bệnh i c ng ù :

- Con số 13 là con số của tụi mình. Tụi mình nhập học

ngày 13, vậy thì nhất nh ch có 13 mống bỏ anh em. No more!

Don't worry about that! Còn l i 80 mống, họp mặt dài dài, tán

dóc dài dài.

Họp mặt dự trù ch c 3 ngày nhưng họ kéo dài thêm 3

ngày nữ ể du l ch Mễ, du l ch biển h y n nhà nhau tán dóc.

Các bà h u h t quen nhau, rủ nh u i mu sắm Riêng ông iền

Sơn và một số b n thuộc lo i ch u chơi, tụ tập t i một tiệm cà

phê. Họ n i ủ thứ chuyện, xưng hô "mày, t o" v i nh u như

hồi còn ở qu n trường ng em theo một sưu tập hình

Playboy. Các b n "ch u chơi" này chi nh u xem, trằm trồ,

K

ồ ng Ma


251

cười, nói tục t u Họ ôn l i chuyện xư , ư c g ược sống l i

thời ấy, dù ch một ngày rồi lăn ùng r ch t c ng ược.

Con số 13 không linh, 3 tháng sau một b n ch t. Hắn già

nhất khóa, thể chất không ược tốt, ăn chơi trụy l c ngay từ

nhỏ, uống rượu hút thuốc lá liên tu bất tận, châm ngôn của hắn

là "Thà bỏ m nh v rượu chè hơn bỏ mình vì tổ quốc". Hắn ch t

s m là phải i c ng n i v i nh u như vậy, ể trấn an nhau.

Ti p theo có cáo phó báo tin một v niên trưởng cấp tư ng và

một cựu thủ tư ng vừa từ tr n. Một năm s u c thêm h i cựu bộ

truởng và một cấp tu ng vừa về v i Chúa. Anh em bắt u lo,

vừa lo vừ ù : "Rõ ràng i c cấp bậc c o th r i trư c. Khóa

mình có bốn i tá, cấp bậc cao nhất khóa, chu n b hành trang

cho k p. Họ ù v i nh u như vậy, rôi em th n ch t ra ch

giễu người còn dọa thuê sát thủ gi t "l o t " ể trừ hậu họa.

Có anh còn cảm khái, ng m thơ:

Lá v ng sau trước c ng rơi

ó ng y đến lượt ta thôi sợ gì

Hồi i c ng ngh n chuyện ch t giống như hồi còn ở

qu n trường ngh n việc tham dự một cuộc hành quân nguy

hiểm s u này ng dễ sợ thật nhưng u c n phải sửa so n ba

lô ngay.

Bây giờ ngh n ngày thấy vui quá Ư c gì sống l i thời

ấy, dù ch một ngày. Bây giờ b n cùng khóa trẻ nhất c ng

70 Mười năm rồi chẳng có ai bỏ b n bè r i Nhưng ngày họp

mặt h i năm trư c ch có 50 mống, kể cả vợ và con cháu. Tụi

trẻ tham dự ể làm vui lòng người l n. Tụi nó nhìn nhau xa l ,

rồi chuồn u mất Người l n còn l i ngồi nói chuyện v i nhau,

về thuốc thang, bệnh viện và bác s kẻ nói về hậu sự.

- Moa muốn về "nằm" v i ông bà già moa. Nghe nói bây

giờ có d ch vụ "Trở Về Mái Nhà Xư " h c n 10, 000 là

người ta lo h t, em m nh về bất cứ nơi u ở Việt Nam.


252

-10, 000 là về Sài Gòn. Ở t nh phải thêm 200. Tính trọn

gói, kể cả tiền típ ít nhất c ng 10, 500

-Mình thì ch th ch ốt. Vệ sinh, ít tốn.

-Thôi i mấy ông ơi, họp mặt vui vẻ, nói chuyện g u

Hèngì tụi trẻ bỏ i h t- Một bà lên ti ng.

Trên sân khấu cô c s vừa chấm dứt bản nh c "Nghìn

trùng xa cách", giọng như ư ám Một cô khác, ăn mặc như

bà Eva vừ bư c lên sân khấu " nh ơi, c b o nhiêu, sáu mươi

năm cuộc ời... ". Anh MC vừa lắc cái mông xẹp lép vừa nói

l n:

-Mời quý ông, quý bà, các anh, các ch . Twist! Twist!

- nh M ơi, tụi này ch t lâu rồi mà twist cái gì.

Vài cặp bư c ra sàn nhảy, ược nửa bản thì trở vào, vừa thở vừa

chuyện trò. L i dược thảo, l i bác s và hậu sự.

Cuộc họp mặt năm n y ch có 10 mống ghi tên. Vậy là dẹp bỏ.

3 ngày n y ông iền Sơn thấy h i bên u gối nhức nhối.

Từ nhỏ n l n, ông chư hề mắc phải một bệnh gì tr m trọng,

ngoài các bệnh như u u, u bụng, sổ m i, cảm cúm. . .

ng ngh chắc chắn y là dấu hiệu của già l o, mà con ường

từ l o n tử c ng chẳng x xôi ái u gối này sẽ v nh viễn

nhức như vậy cho n lúc không ủ sức làm òn b y nâng thân

h nh ồ sộ của ông. Thuốc men chẳng giúp g ược u Vậy là

xong ời người trôi qua nhanh thật. Ông than thở v i vợ ông.

Ông nói chắc chắn sức khỏe ông bư c sang một gi i o n

xấu ng n i u gối ông h t chất nhờn à cười nói:

- Không răng mô, tui là vợ ông mà không bi t ông còn

hay h t x u quách s o ng lái xe n Costco mua một chai

Glucosamine 1,500 mg, uống 2 viên một ngày. Bảo ảm một

vài tu n là h t nhức. Thuốc này tui hay mua cho bà già, quên rồi

hả.

Vợ ông nhỏ hơn ông 15 tuổi Năm n y bà 60 nhưng


253

trông rất trẻ Năm 44 tuổi bà v n còn sinh cho ông một ứa con

gái rất xinh ẹp.

- u gối tôi th này mà bà bảo tôi lái xe. Rủi p thắng

không ược thì sao.

Nghe chồng n i, bà iền Sơn bật cười:

- p thắng không ược thì... ch t S o ông ổ ốn vậy.

Trư c y vào sinh r tử, xông pha trận m c, tù tội rừng thiêng

nư c ộc mà ông không sợ, nay l i sợ ... cái thắng xe. Tôi mà

bi t ông như vậy, chẳng ưng ông mô

Máu tự ái nổi lên, ông lái xe i mu thuốc em về. Quả nhiên

h i tu n sau khi uống th u gối h t nhức. Bắt u từ ông ể

ý t i thuốc men, nhất là thuốc bổ ng ọc báo, ông tìm trong

internet. Nhiều lọai thuốc quá, không bi t nên uống thứ nào. Có

lẽ nên dùng thảo dược, dù có uống quá liều c ng không n nỗi

nào ng vào ostco mu ủ lọai thuốc bổ em về nhà. B-

complex C thiên nhiên, nhàu noni, b t quả ginkgo biloba, thuốc

tỏi viên, sinh tố E thiên nhiên, thuốc trà xanh viên.... Bà nói sao

ông mua nhiều thứ quá vậy, khuyên ông nên gặp bác s , hỏi bác

s thử ông nên uống lọai thuốc bổ nào. Theo bà, cứ ăn trái c y

ều ều là ược, c n gì phải uống nhiều thảo dược như vậy.

ng t th ch i bác s v một lý do buồn cười như s u Mấy

tháng trư c ông n gặp một bác s ể khám tổng quát.

Khám cho ông xong, nh bác s trẻ người Việt nói ti ng Việt lơ

l :

-Bác còn à... nhiều khỏe lắm, chư hề g u ng à 10

năm nữa.

-Doctor nói sao "Mười năm g "

-Mười năm nữa m i... à... ch t.

- Không u khi tôi m i bư c ra khỏi chỗ này thì ch t. Báo

ăng ở Việt N m c nh bác s ng khám cho một bệnh nhân

hấp hối, l i lăn ùng r ch t trư c bệnh nhân 3 phút.

- Ở Việt Nam, chứ ở y làm g c


254

-Doctor sợ hả? Ai mà không ch t. "Tất cả mọi người ều

phải ch t Socr tes là người, Socrates phải ch t"- ng cười, ọc

một c u t m ọan luận học hồi nhỏ

-Socrates là ai vậy? Bệnh nhân của tôi không có Socrates

nào cả

S u nh bác s giảng giải ủ thứ rồi nói:

-Bác về bảo mấy em nhỏ d ch chữ Anh trên hộp thuốc ể

bi t rõ thêm.

ng iền Sơn chẳng bao giờ trở l i gặp nh bác s này nữa.

Thằng dở hơi N ngu mà cứ tưởng mình dốt N tưởng ai già

già như m nh qu y c ng không ọc ược ti ng Anh.

Một hôm bà về thấy ông nằm trên giường, có vẻ mỏi mệt.

-Ph n u bên phải của tôi lâu lâu l i nhói lên một cái.

Mấy hôm nay tôi thấy khó thở Nghe n i người già dễ b tai

bi n m ch máu não- Ông nói.

Bà lo lắng:

-Phải, khi hôm tôi nghe ông ho hơi nhiều. Ông phải i bác

s

-Hôm nay thứ ba, David Nguyễn ngh ợi n mai.

David Nguyễn là bác s , cháu gọi ông bằng cậu.

Nguyên cả một ngày ông nằm trên giường, ngh ủ thứ chuyện.

Bây giờ mà mình ch t thì bỏ dở nhiều việc lắm. Thứ nhất là

chuyện b ứa con.

Thủy Tiên, con gái út m i 16 tuổi Ngh n nó, ông thấy

thương làm s o Hồi m ng th i n bà nh i phá, ông c ng

hùa theo. May quá, bà sợ u nên cứ ể cái bụng như vậy cho

n hơn 9 tháng th con bé rúc r , khỏe m nh, mặt ẹp như

ngọc. Không những n ẹp mà còn thông minh nữa. Ch c iều

n năm 13 tuổi nó không thích cha mẹ săn s c Thấy ông n

trường n, n mắc cỡ. Có l n nghe ông nói chuyện v i mấy

người quen trư c cổng trường học, n nhăn mặt: " ừng nói

ti ng Việt ở y" S u nghe ông n i ti ng Mỹ, n c ng nhăn:


255

"Ba nói ti ng Mỹ g mà nghe như người... ở u" ng n i: "

u c s nh r ở Mỹ mà n i như người Mỹ". Chắc n tưởng ông

dốt lắm. Nó h u như không bi t ông tốt nghiệp i học và là

một s qu n c o cấp trư c kia. Nó không bi t hảnh diện về ông.

Vì vậy ít khi nó cho lời khuyên củ ông là úng N ch nghe

lời người ch l n và người anh. Việc này làm ông cảm thấy hơi

bực m nh ng ng t m cách "chiêu hồi" nó về v i ông.

Tú, ứa con trai giữa thì ông không c n phải lo lắm. Nó chững

ch c, to con, ẹp tr i nhưng l i có quá nhiều b n gái, mà không

phải người Việt, toàn là Phi, i Hàn, Nhật, Tàu... ứa nào vào

nhà gặp ông c ng ch "Hi" một cái. Ông thích có một con dâu

Việt Nam hay ít ra là một con d u người Á ông gặp ông phải

bi t cúi u chào.

Bảo Tr m, ứa con gái l n nay 25 tuổi, cựu á hậu. B n trai

nó là một cậu Việt N m hơi xấu trai, phục ph ch như một ứa

trẻ, nhưng ược cái học giỏi và hiền. Tụi nó quen nhau từ nhỏ.

Ông không thích thằng này. Ông cho nó không xứng áng v i

con gái ông nhưng ông không bi t phải can thiệp cách nào.

Về vợ ông, n u bây giờ ông ch t chắc bà buồn lắm. Bà không

còn i ể cùng ngồi xem phim Việt Nam và nghe nh c trong lúc

êm hôm, c khi xem những phim rất ư t át. Ông m i vừa mua

một m t pe ủ lọai, rất hay, xem cả tu n không h t. N u ông

ch t, bà sẽ cùng xem những phim này v i ai, chẳng lẽ l i xem

chung v i thằng ch hàng x m áng ghét

N i n thằng cha này ông l i bực mình. Hắn nhỏ hơn ông

vài tuổi và ch là một anh lính kiểng trư c y ở cùng xóm,

nhưng trong những buổi họp hội ồng hương hắn thường ra vẻ

như t y là một ông gì l n lắm của Viêt Nam Cộng Hòa.

Tư ng i của hắn bệ vệ, gặp i c ng nh ch mép cười, ngh là

cái mép cười chứ không phải trái tim cười. L n nào gặp vợ ông

hắn c ng cười như vậy, nhưng trong cái cười của hắn như c

một m mưu Hắn cười v i vợ ông xong, nh n theo bà cho n


256

khi bà vào khuất trong xe. Có l n ông ngồi trong xe ợi bà từ

nhà i r nhưng hắn không thấy ông. Hắn nhìn bà soi mói, h

thấp mắt nhìn toàn những "chỗ cấm".

Không phải ông ch có những ưu tư như vậy, còn bi t bao

nhiêu cái khác nữa. Tiền nợ thẻ visa củ US nk chư trả h t,

truyện dài củ chư d ch xong, cái computer ời m i nhất của

hảng Sony chư mu k p. . . Nghe nói có Windows gì tân kỳ

lắm. Ch c n sống thêm 5 năm nữa thôi là ông giải quy t h t

những việc c n giải quy t. Bây giờ Trời cho ông ch t là làm

một việc tắc trách, h i ông và h i cả vợ con ông, h i luôn cả US

Bank và ông Herman Wouk, tác giả The Caine Multiny. Ông

Herman Wouk sẽ không có d p gi i thiệu cho ộc giả Việt Nam

tác ph m nỗi ti ng củ m nh ng iền Sơn tin rằng ông d ch

hay và sát v i nguyên bản hơn i h t.

Sáng hôm s u ông iền Sơn i gặp bác s vid Nguyễn.

Khi David xê d ch cái ống nghe trên ngực ông, ông hồi hộp

quan sát vẻ mặt của anh ta, xem có biểu hiện gì kh n trương

không.

-Cậu thấy u một bên u hả? L thật!

vid nh u mày Tim ông như muốn vỡ ra. David bảo ông há

miệng ra, rồi nh t cho h i ng n t y vào trong ng ú ,

nh la: "Bộ mày c ng dở hơi hả" Nhưng ông ngừng l i kip, dù

g n c ng là bác s , "Lương y như từ m u" mà, nói nặng v i nó

c ng kỳ Nhưng khi vid lấy hai ngón tay bóp m nh cái răng

cấm của ông thì ông la lên:

-Á, u quá, m y u c phải nh s

vid cười:

-Cậu b nhức răng, th nh thoảng cái răng làm cậu nhói

trong u

Anh ta lấy mi ng giấy nhỏ ra, hí hoáy vi t ng iền Sơn

nhìn cái toa, ch thấy vỏn vẹn một hàng chữ: "Tylenol 500 mg.

Two caplets every 4 or 6 hours".


257

- òn ung thư phổi thì sao

David cuời ngất:

- i ch o, ung thư phổi hả. Cậu uống Telynol c ng h t ể

con chích cho cậu môt m i thuốc cảm cúm. Cậu nh m i i

khám răng

***

Trời không tắc trách, cho ông iền Sơn sống thêm

10 năm nữa, chứ không ch 5 năm Trong 10 năm c 3 người

b n cùng kh r i, cả b ều l n tuổi hơn ông

Về gi nh, Thủy Tiên c chồng, một bác s người Việt dễ

thương y như một người Viêt m i nh cư t i Mỹ. Thủy Tiên

h t chê ông nói ti ng Mỹ dở, nó thích ông kể chuyện chi n

tranh Việt N m, n em tất cả hình ông mặc quân phục ra làm

m i l i Nhưng n v n quấn quýt Bảo Tr m và Tú iều này

làm ông iền Sơn vô cùng n t m và th ch thú ng r i th

có anh ch nó lo.

Tú là s qu n hải quân Mỹ N c vợ. Vợ n người i

Hàn, bi t cúi thấp chào ông, chứ không "Hi". Con gái của nó

tức cháu nội ông c ng chào ông y như mẹ nó. Suốt ngày nó

quấn quýt bên ông, l i nói rành cả ti ng Việt.

Bảo Tr m dứt tình v i người b n tr i c từ l u, c chồng,

một anh kỹ sư x y dựng người Tàu rất ẹp trai. Chúng nó có hai

con Ngh n thằng b n c của Bảo Trâm, ông không khỏi bùi

ngùi H i ứa quen nhau từ hồi còn rất nhỏ. Thằng bé th nh

thỏ ng em cho con bé vài c y kẹo, vài cái bánh, môt m n ồ

chơi mà c lẽ nó phải cố gắng dành dụm lắm m i mu ược. Từ

nhỏ, ngoài những người ruột th t, có ai tốt v i Bảo Trâm như

thằng b n này u nên ảo Trâm cảm ộng, em lòng yêu m n

người b n nhỏ. D n d n l n lên Bảo Trâm cảm nhận ược th

nào là một th nh niên ẹp trai, thêm b n bè nói ra nói vào, nên

nó không ng i ngùng gì mà không dứt t nh ể k t hôn v i một


258

nh chàng ẹp tr i, c a v . Có lẽ khi ngh n những món quà

củ người b n c , ảo Trâm ch buồn cười, thương h i. Nghe

bà iền Sơn n i ảo Trâm muốn dứt tình lâu rồi nhưng v

thương h i nên ch n chừ. Có bao nhiêu cuộc tình buồn như vậy.

ng c ng c một mối tình u dở dang. Th nh thoảng ông

v n gặp thằng b n c của con gái. Hắn ư ôi mắt buồn g n

như thảm thi t nhìn ông. Có l n hắn nh nói v i ông một lời gì

, h nh như muốn hỏi thăm ảo Tr m, nhưng rồi hắn bỏ i Vợ

ông n y 70 tuổi nh hàng x m áng ghét ch t trong một

tai n n giao thông. Tiền visa củ US nk ông trả h t lâu rồi.

The ine Multiny ược d ch xong, ược báo gi i và b n bè

khen một d o, rồi chìm vào quên l ng. Những ưu tư của ông ch

là vô ích. Ông chẳng giải quy t ược gì.

ng h t tất cả những mối ưu tư rồi chăng?

Không, v n còn.

ng n i nhiều l n v i ứa con trai là phải nh những

ngày cúng giỗ của ông bà nội nhưng n v n quên, con vợ nó là

người Thiên hú Giáo nên không ể ý việc này. Ông bảo mấy

ứa cháu ngọai l n i học thêm ti ng Việt nhưng n rất lười

việc này. Còn hậu sự của ông nữa, khi thì ông muốn ược an

táng ở Mỹ, khi thì ông muốn an táng ở Việt Nam. Không ai tiện

bàn b c v i ông việc này. Ôi chao, có bi t bao nhiêu nỗi ưu tư

mà n u nhắm mắt ngay bây giờ thì sẽ không giải quy t ược.

Có bi t bao nhiêu việc phải làm mà không lẽ trời l i không cho

làm. Ông ch c n sống b năm nữa thôi.

Một hôm g n ngày T t nguyên án ông iền Sơn dắt

thằng lex, ứa cháu ngo i, ra Chùa Bà Thiên Hậu chơi hù

Bà Thiên Hậu do người Triều Châu Cà Mau thi t lập Người

Triều Châu Cà Mau nói ti ng Việt giỏi, có khi còn giỏi hơn cả

ti ng Triều Châu, nên không khí T t ở y giống như bên Việt

Nam.

Năm n y ông iền Sơn trên 85 tuổi. Mọi người có vẻ


259

kính trọng ông, nhường lối i, nhường gh . . . Ông cảm thấy rất

hài lòng. Kể r già l o c ng th ch thật ng iền Sơn ể ý thấy

có một ông lão, lâu lâu l i nh n ông ng t i cùng v i một cô

chừng 35, h nh như cháu ỗng ông lão t i ứng trư c mặt ông

iền Sơn n i l n:

-Có phải Lê iền Sơn y không"

Ông ng c nhiên nói phải. Ông lão chộp vai ông một cái:

-Lâm Chấn Qu ng y Qu ng Tiều, không nh sao.

Ông moi óc một lúc m i nh r y là người b n cùng khóa gốc

Triều Châu, mà các b n hay gọi là Quang Tiều, ể phân biệt v i

Nguyễn Văn Qu ng Qu ng Tiều là người rất vui tánh và khỏe

m nh. Hồi ở qu n trường Quang Tiều hay rủ ông i "bậy b ".

ng c ng chộp Quang Tiều một cái:

-Lâu lắm rồi moa không gặp toa.

-L n họp khóa vừa rồi có moa mà. Sao toa... già quá vậy"

-Mo c ng thấy toa già

-Phải, i c ng tưởng mình trẻ. Không sao, mình tự ánh

lừ m nh cho yêu ời hơn

- Ồ, moa rất mừng thấy toa có nhận xét hay. Tụi m nh chư

n nỗi l m c m Năm n y to b o nhiêu tuổi quên mất.

-M nh b muơi tuổi ... nửa th kỷ trư c y

-À, thua mình 5 tuổi, Có phải cháu ng ứng s u lưng là

cháu mà to em theo hồi họp khóa không"

-Toa thật l m c m à x m nh M i em từ Việt Nam

qua.

-À, à... moa xin lỗi.

-Xin lỗi gì... Bỏ i

Vợ Lâm Chấn Quang bây giờ m i lên ti ng:

-D , chào anh.

-Chào... ch .

Họ ăn uống, chuyện trò v i nhau hàng giờ S u ông mời họ

về nhà chơi Trư c khi n nhà, ông gọi iện thọai báo tin


260

"sự cố" này và bảo mọi người phải xưng hô th nào cho t nh .

S u hôm cả nhà, kể cả bà nữ , ều chọc ông, nói ông nên về

Việt N m rư c một d qu ng ược một buổi tối vui. Sau này

các con ông t o iều kiện cho ông có những cái vui khác như

cùng ông i nhảy m, i du l ch . . . Có lẽ vì th mà cho mãi

n năm 95 tuổi ông v n cảm thấy sức khỏe mình không sút

giảm nhiều như ông lo sợ. V i một cây gậy ông v n i bộ

ược ra phố Tàu chơi, không c n i giúp ỡ.

Một hôm ông thấy khó thở và mệt mỏi trong người. Ông nói v i

bà:

-Chắc n lúc rồi. Tôi quy t nh nằm ở y cho g n

con cháu. Bà muốn nằm chung v i tôi không"

- ừng nói bậy Nhưng ương nhiên ông nằm mô thì tui

nằm

-Tốt lắm. Con vợ thằng Tú sinh trai hay gái.

-Tr i n i h i, b l n rồi mà ông quên.

-Phải, phải. Trí nh tôi hơi kém Nhưng tôi không l m

c m u Phải nghe tôi m i ược. Giỗ kỵ phải làm chung một

l n cho tiện, làm chung v i ông bà nội mấy ứa nhỏ Như vậy

gọi là hiệp kỵ.

- ược rồi S o lúc nào c ng lo, làm như không c ông th

nhân lo i b tiêu diệt. Ông còn khỏe lắm, c iều hơi l m c m.

-Không u on Quỳnh u" Tôi nghe n i n muốn gia

h n visa. Nói nó là du học sinh không c n gia h n vis Người

ta chẳng bao giờ gia h n visa cho du học sinh cả. Học àng

hoàng là xem như vis ược gia h n. Dù visa còn h n nhưng

không học c ng out st tus ảo nó phải học theo úng quy nh.

Có vậy m i dễ k t hôn sau này.

Quỳnh là du học sinh, cháu nội của ch ruột bà. Bà thấy

ông c ng không n nỗi l m c m.

-Này, có việc này khó nói quá. Con Quỳnh muốn ở l i

Mỹ thì phải k t hôn Nhưng tôi thấy thằng b n trai nào của nó


261

c ng bi n mất H nh như tụi nó chê con Quỳnh. Bà bi t t i sao

không"

- Chuyện tụi nhỏ mình khó bi t lắm.

- Vậy là bà không bằng tôi

- Sao

- à c thường ngồi g n nó không

- Lâu lâu có ngồi. Mà sao?

-Hơi thở của nó nặng mùi lắm. Nó phải i gặp bác s ,

không thì chồng.

- , tui c ng thấy như rứ Nhưng làm răng mà n i v i nó

thẳng thừng ược. "Sự thật mất lòng". Ch có chồng m i nói v i

vợ những việc như rứ ược nhưng n c chồng mô.

- Bảo con bé Julia nói. Không ai giận con n t u Nhưng

bảo Juli ừng cho bi t mình nói

- Tôi bi t rồi. Ý ông thật hay. Rứ mà tôi ngh không r

tháng s u ông iền Sơn thấy người mình mỏi mệt,

không muốn làm gì cả. Một tu n sau ông nằm liệt giường không

ngồi dậy ược. Tuy nhiên trí óc ông v n còn minh m n. Ông

cảm thấy mình v n còn một nỗi ưu tư nào nhưng không nh

là g ng ược ư vào bệnh viện. Một hôm c cô y tá người

Mỹ trắng vào săn s c ông, hỏi ông cảm thấy trong người ra sao.

Ông nhìn cô, thấy giông giống i , rồi chợt nh ra cái mà ông

ưu tư là bộ sưu tập Playboy dấu trong va- li. N u bây giờ

ông ch t, chắc chắn cái va- li này trư c s u c ng sẽ b mở ra.

Con cháu ông sẽ cười ông Như vậy thì xấu hổ lắm. Việc này

ông phải nhờ bà m i ược. Ông kể chuyện này v i bà. Ông bảo

bà em bộ sưu tập ốt i à rơm r m nư c mắt nói:

- Ông khỏi lo Xem như cái v - li là củ tui ề tui làm kỷ

niệm, từ từ tính sau

- Rủi bà ...có hề g th s o à em ốt i cho tôi n t m

- ược Sáng m i ốt Nhưng ông ừng có nói gở. Ngủ i

Hôm nay tôi ở y v i ông.


262

***

Không bi t bao lâu sau những lời này của bà, ông iền

Sơn thấy m nh n một nơi rất ông người người tr m tư

mặc tưởng người bồn chồn lo lắng. người th m th v i

nh u người ư ôi mắt lo u, buồn b nh n h t người này

n người nọ như ng lo lắng, muốn thổ lộ iều g Họ di

chuyển xuyên vào nhau, xuyên qua cả ông. Phải chăng y là

th gi i bên kia? Ông iền Sơn tự hỏi không bi t ông ch t

thật rồi h y y ch là một giấc mơ ‟

_________________________

huy n vui

N

ộng sản Việt Nam hay d ng tiếng Thằng để biểu lộ sự khinh

miệt nhưng đôi l c c ng để nói chuyện với nhau một cách bình

dân như trường hợp sau đây.

Một hôm đo n thanh tra ảng thanh tra V ng ông Nam Bộ

xong báo cáo lên Bộ h nh tr . T ng B thư nghe xong hỏi

thêm:

- ác đ ng ch nhận xét t ng quát đi! Bắt đầu từ thằng B R a-

V ng T u.

-Nói chung, thằng B R a-V ng T u, Bình Dương, Bình Phước

tương đối khá, biết khắc phục khó kh n, thằng ng Nai vượt

trội hơn n m ngoái, thằng Tây Ninh đã khẩn trương thi h nh

chỉ th mật của ảng v iáo phái ao i, rất khá.

ục gặc đầu ra v h i lòng, T ng B thư nhanh nhẩu hỏi tiếp:

- òn thằng H h Minh thì sao?

-D , thằng đó thì ch ng tôi không dám…


263

Như ôi Sơn a H -Liên Tặng nh h Tr n Th nh Tùng

nh l b i thơ viết th nh lời,

Em l nốt nh c ru trên môi,

iữa cuộc bể dâu ta c ng hát

Như đôi sơn ca góp vui đời

nh l thảo T ng đ ng giữa trời,

Em l c nh lá mướt xanh tươi,

Trời Phật n p trong c n nh trắng,

Khen tay gieo ph c, ngắm hoa cười

nh l m người h ng trên biển khơi,

Em l hoa biển, trái tim cười,

Trong cuộc nhân duyên ta chia s ,

Như đôi sơn ca hát tình người.

nh l sóng nhẹ trải thảnh thơi,

Em l cát trắng giữa cửa trời,

Sóng cát tr m n m luôn quyến luyến,

Như đôi sơn ca đẹp tuyệt vời.

nh l nghiệp tốt trôi giòng đời,

Em tranh thủy m c, kiếp hoa tươi,

Trời Phật đong đầy cho con cháu,

Như đôi sơn ca thơm đời người.

Hãy nói lời đẹp n y,

Hãy gửi v o trời rộng!

Nói đi


264

mình c ng nói

Cho nhau

trong gió mây.

iòng đời xinh đẹp vì anh,

Hoa đời nở đẹp duyên l nh hai ta,

Ngo i kia trời đất bao la,

Trong n y một đôi sơn ca yêu đời.

H -Liên hùm Ho iển từ Houston, Tex s

Mù hè 2007 chúng tôi h n h nh n ti p phái oàn ương

ưu 2 , Houston, Tex s du l ch vùng T y ắc Se tle,

V ncouver và Victori Phái oàn gồm c nh ch Nguyễn

ông nh Kiệt, nh ch Nguyễn Văn Ngh , nh ch Võ ông

M nh và nh ch Hiền Liên nh ch Hiền, Liên là nh rể và ch

ruột nh Ngh nh ch Hiền Liên gửi tặng chúng tôi bài

thơ trên

r n hanh ng


265

Đặc S M ắc V N

i iến oàn

ôi ngh rằng c thể các b n ược nghe c u vè d n

gi n s u y củ miền ắc Việt N m: “Dưa La, húng

Láng, nem Báng, tương n, nước mắm ạn n,

c rô m Sét" và chắc ôi khi c ng c b n thắc mắc v l

do g mà những thứ này l i ược d n chúng ư chuộng quá

mức ể ặt thành vè như vậy

ư trồng ở làng L , húng trồng ở làng Láng, nem

làm ở làng áng, tương củ làng n, nư c mắm làm ở làng

V n V n th chắc

các b n hiểu

lý do là vì nó

ngon ặc biệt nên

dân chúng thích,

cái ngon củ

những thứ này là

cách trồng c y và

cách làm tương,

mắm củ những

làng này c một

b quy t nào

h y hơn người nhưng còn cá rô ở m Sét th c thể các b n

ngh rằng cá nào chẳng là cá, ngày xư người t không nuôi

cá như ngày n y nên cá nào c ng sống ngoài thiên nhiên cả

u c phải v ch ộ nuôi ăn ặc biệt làm cho con cá ngon

hơn cá rô những nơi khác, vậy thì lý do gì làm cho con cá

T


266

ngon hơn? Qu bài này tôi xin tr nh bày cùng các b n về

con cá rô củ m Sét, t i s o n l i ngon hơn tất cả các

giống cá rô củ những vùng khác

Làng Sét là nơi c nhà thờ Tổ họ ùi củ tôi và tôi

tuy s nh t i Hà Nội nhưng là người sinh sống t i làng

này trong thời gi n còn thơ ấu và nhất là từng i ò qu

m Sét nhiều l n nên tôi c thể hiểu l do nào khi n

cho con cá rô củ m Sét nổi ti ng ngon

òng họ ùi củ ông nội tôi gốc từ t nh Th nh Hoá

vốn là chi ụ ùi Phổ từ x át Xuyên huyện Hoàng Hoá

Phủ Hà Trung,Th nh Hoá chuyển cư s ng Quảng ông s u

ổi là nh ông huyện Th nh àm s u ổi là Th nh Tr

cháu nội cụ ùi Phổ là cụ ùi Xương Tr ch, hậu duệ củ cụ

Tr ch là ùi Huy ch, quê ngo i cuả cụ Tr ch là làng Giáp

Nh và cụ lập nhiệp ở y nên quê bên nội củ ông nội tôi

thuộc làng Giáp Nh , tổng Th nh Liệt, huyện Th nh Tr , t nh

Hà ông Tổng Th nh Liệt gồm c tám làng là Giáp Nhất

và Giáp Nh , tục gọi là làng Sét, cho n Giáp Tám N y

Tổng Th nh Liệt thuộc thủ ô Hà Nội

Người t bi t nhiều n làng Sét v ng y xát làng c

một cái m l n và người t ặt tên n là m Sét mà cá rô

ở m này ược coi là ặc sản củ cả miền ắc á rô củ

m Sét ặc biệt ngon v th t n béo và xương n mềm á

không to lắm, con to nhất bề ng ng chừng b ng n t y ngư-

ời l n và dài chừng mươi mười h i ph n là cùng

Tôi nh khi còn nhỏ ở v i mẹ tôi, từ quê bên nội tôi

ược i ò qu m này Tuy gọi là m nhưng thực r

n là một khúc g n cuối củ sông Sét ph nh to r , g n kề

sông Tô L ch Khi tôi i ò ng ng qu m này, thấy dư i

nư c c rất nhiều S u này khi ch y lo n tôi i g n

khắp các t nh thuộc ắc Việt nhưng chư từng thấy nơi nào

c nhiều như vậy, ngồi trên ò nh n xuống nư c thấy n


267

bơi chi chít nhung nhúc như một àn cá con ngoài biển vậy,

một àn cả ngàn con, không c n phải ở dư i nư c l u, ch

c n thò ch n xuống nư c chừng một gi y ồng hồ thôi là

c cả chục con bám vào ch n m nh rồi và rứt không r Khi

rút ch n lên bờ n ti p tục hút máu cho n khi nào n béo

tròn như hòn bi n m i ch u nhả r và lăn ùng rơi xuống

ất Hồi còn nhỏ tôi sợ hơn sợ m v th mỗi l n phải i

ò qu m Sét tôi rất sợ, ngồi trên ò mà mắt cứ ăm ăm

nh n xuống nư c như ch sợ c con nào nhảy lên ò ể

hút máu m nh vậy

Muốn tr th ch c vôi là công hiệu nhất, n u c

vôi hay nư c vôi mà bôi vào miệng nơi n cắn m nh th

lập tức n lăn ùng r d y lên ành ch, b o nhiêu máu

m i hút ược sẽ phun r h t rồi th n h nh t p l i như mi ng

t p mỡ, v th t c c u v " ành ch như phải vôi" là

vậy Tôi thấy d n làng tôi những i phải i làm ồng áng

h y r sông làm việc v t bèo cho heo ăn họ ều c m ng

theo một hộp vôi bên m nh ể tr iả s nh sản nhiều

nên n tràn cả vào ồng ruộng luá nên d n làng làm ồng

c ng luôn luôn phải m ng theo một lọ vôi bên m nh

S u này khi l n lên tôi suy ng m l i, thấy c sự liên

hệ trực ti p giữ h i việc là m Sét c nhiều và cá rô

m Sét ngon c ti ng, ược vào c u vè thành một thứ ặc

sản miền ắc sợ vôi, như vậy th nư c nơi nào c

nhiều chất vôi sẽ không sống và phát triển ược m

Sét c nhiều như vậy th nư c củ m Sét không thể c

nhiều vôi ược l i ặc biệt c khả năng s nh sản rất

nhanh, n u t lấy một con băm r làm nhiều mảnh rối

thả xuống nư c th lập tức n bi n thành cả chục con

con á mà v ược th số dách, bơi không nh nh

bằng cá và àn l i ông lúc nhúc nên cá th hồ mà xực

á rô m Sét sống trong nư c thi u vôi l i còn ăn


268

nhiều

thì làm gì

mà xương

chẳng

mềm th t

chẳng béo

Nhờ ở quê

bên nội

trong thời

gian vài

năm trư c khi ch y lo n 1945 tôi c d p m y ược ở g n

m Sét nên tôi ược ăn nhiều cá rô củ m này á rô

m Sét chiên th ăn vừ giòn vừ mềm, n u cá nhỏ mà

chiên kỹ một chút th t c thể ăn cả xương. Cá rô chiên

giòn chấm tương h y nư c mắm tiêu ăn cả xương th thật là

tuyệt S u này khi l n lên tôi m i bi t là chất vôi giúp cho

xương củ ộng vật cứng cáp, n u thi u vôi th xương sẽ

mềm v th tôi suy oán r chắc chắn nư c củ m Sét

thi u chất vôi nên xương cá củ m này rất mềm và rất

nhiều

V sẵn c cá rô ngon và rẻ, mẹ tôi thường h y nấu

m n c nh bún cá rô cho chúng tôi ăn, m n này nấu c ng

không kh , tôi ch ược ăn trong vài năm mà b y giờ v n

còn c thể nh l i cách nấu á rô s u khi làm v y và bỏ

ruột s ch sẽ rồi th cho vào nồi nư c, cho chút muối vào nấu

cho ngọt nư c ể làm nư c dùng, khi cá ch n v t cá r b c

lấy th t ể riêng Xương cá và u cá ược gi sơ qu rồi

lọc lấy nư c cho vào nồi nư c dùng cho thêm ngọt N u c

nhiều cá th nư c ủ ngọt n u t cá th phải cho thêm tôm

khô vào nư c dùng nhưng thường thường v cá rẻ nên

không c n n tôm khô Khi nư c dùng ủ ngon ngọt

rồi, un cho thật sôi rồi ổ bún vào và ti p tục un cho sôi


269

thêm chừng vài phút nữ Trong khi phi hành mỡ cho

thơm rồi xào th t cá và c ng nêm mắm muối và chút tiêu

cho vừ R u c n t và th là rử s ch rồi cắt nhỏ dài

chừng 1 2 cm Trư c khi m ng nồi c nh bún cá r , ổ th t

cá xào vào quấy ều, s u ổ c n t và th là thái nhỏ

vào, quấy cho ều rồi bắt nồi r i th ch ăn c n tái th

m ng r ng y còn i th ch ăn c n ch n th ể trên b p thêm

một chút nữ Lượng c n và th là th tùy thích mà gia

giảm nh bún cá không ược nhiều nư c quá nhưng c ng

không ược t quá Khi múc c nh r bát rồi rắc lên trên một

chút h t tiêu cho dậy mùi thơm á rô m Sét vừ béo

vừ ngọt th t, nấu c nh bún là h t s y

Món canh bún cá rô là m n ăn nhà quê và ơn giản

nhưng rất ặc biệt và ngon n u t bi t làm úng cách, ngh

là phải làm cá s ch sẽ, nư c dùng phải cho ngon ngọt và cá

xào phải cho thơm Ngoài r h i m n c n t và th là

không thể thi u V làng Sét thuộc huyện Th nh Tr rất g n

v i Hà Nội nên m n này ược kể là một ặc sản cuả d n Hà

Nội, ngày n y Sét nhập vào Hà Nội rồi

á rô còn thường dùng ể nấu c nh r u cải nữ

Nư c dùng th cách nấu c ng giống như nấu c nh bún cá

nhưng khi ược rồi th ổ th t cá vào, không c n xào, và gi

một mi ng gừng nhỏ cho vào nồi nư c dùng, r u cải non rử

s ch cắt ng ng khúc chừng một ốt ng n t y, ổ vào nư c

dùng ng sôi un ti p n khi nư c sôi l i là ược

là những iều tôi bi t về cá rô m Sét và l do

n i vào vè d n gi n miền ắc, cùng những m n ăn mà mẹ

tôi nấu cho tôi ăn v i cá rô này Ngày n y không bi t cá

c còn ngon như xư không, n u v l do x y cất h y ào

x i ất làm th y ổi nư c trong sông th sinh vật c ng b

ảnh hưởng theo, hoặc v l do thương m i, lợi dụng ti ng


270

tăm cá rô ở y ược ư chuộng người t m ng n r nuôi

rồi cho ăn thức ăn nh n t o cho m u l n th không còn g là

ặc sản nữ và những c u vè c ng không còn ngh như

xư

------------------------------

huy n vui

HUYỆN HỌ H NH XÃ HỘI HỦ NGHĨ

Một Th nh Tr từ ộ Giáo ục và ào T o n thăm trường,

khi bư c vào l p nh n thấy trái c u ể trên bàn nghiêng ông

t hỏi giáo viên:

- S o trái c u l i nghiêng th ki ?

Giáo viên nh n một học sinh hỏi:

- Ai làm nghiêng trái c u ?

- không phải em

Giáo viên nh n s ng học sinh khác

- em không bi t, khi em m i n thấy n như vậy rồi

Giáo viên gọi l p trưởng:

- L p trưởng u, tôi r lệnh cho nh nội ngày hôm n y phải t m

r i làm nghiêng trái c u, và báo cáo cho tôi, n u không

th cả l p sẽ b ph t nghe chư

HUỀ Ả L NG

Nh s nổi qu u n i v i khách hàng:

- T i s o l n trứơc ông trả cho tôi những 2 tờ b c giả?

ng khách t nh bơ:

- Th c ng huề thôi, v ông gắn cho tôi toàn là răng giả


271

Rượ ư hạm Ng c n

Xưa ta neo t u bên Hòn Tre

Rượu đế d m ly với b n bè

ảo vắng gặp nhau lòng bỗng ấm

Quên đi n m tháng nặng ê ch

Xưa ta neo t u bên Dương ông

h nh nhớ môi em thắm nắng h ng

hợt thấy đời mình lưu l c quá

Rượu uống ho i sao ch ng ấm lòng

Xưa ta neo t u m i Mau

D m con khô mực, rượu đôi bầu

êm l nh tr ng dương xa m t m t

Rượu vô khơi dậy mấy cơn sầu

Xưa ta neo tàu ngoài Nha Trang

D i ánh sao đêm nhớ mắt n ng

Rượu mãi ngập ngừng không muốn c n

Sao in đáy cốc nhớ vô v n

Xưa ta neo t u ngo i Tiên Sa

Lưng chai rượu đắng ngắm tr ng xa

Tr ng kia vẫn mãi l tr ng c

Ru dỗ đời mình ch t xót xa

T u đã xa ta, ta xa t u

B n bè bao đ a b c ng n dâu

Rượu mãi đầy ly, lòng vắng ngắt

ô đơn, rượu đ ng l nh ly sầu


272


273


274

1

Hi

1

Nguy n n (42, 205)

Ph m Ng c Ấn (215, 249, 272)

Ho ng Xuân Bái (134)

Ph m ia h nh (7, 196)

Nguy n Minh c (93, 115, 174, 195)

B i Tiến Ho n (147, 266)

Hiến-Liên (264)

B T ng Ma (251)

Nguy n Th Minh Minh (116, 126)

L i T ch Ph c (273, 274)

Nguy n Th V ng T u (76)

Nguy n V n Tân (182)

Ph m Th nh (250)

Vân Thái (9, 31)

B ch Thuận (140)

Trần Thanh To n (60)

Ph m Th B ch Vân (18)

Xuân V (63)


275

Đ N ị ươ Cư XA I N 2013

Date post:	24-Apr-2018
Category:	Documents
Upload:	docong
View:	265 times
Download:	10 times

Tuyển Tập Tác Gi»ƒn tập Xa Biển Khoá 13 Sĩ quan Hải quân Nha Trang 10 Xưởng mộc...

Documents