2023.04.13

1

UBUNTU үйлдлийн систем дээр блог

үүсгэж хөтлөх

Багш: Б.Мөнхдэлгэр

E-mail: akcuom@yahoo.comwww.аkcuom.blogspot.com

2023.04.13

2

Blog /блог/ гэж юу вэ?

Блог (Blog) гэдэг нь "Web log" гэсэн үгийн товчлол юм.

Блогийн гол ач холбогдол нь албан байгууллагаас эхлээд хувь хүн ч гэсэн хэвлэн нийтлэгч болж байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл та вэб сайт буюу хувийн хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэлтэй болж өөрийн дуу хоолойгоо монголдоо төдийгүй дэлхий даяар цацна гэсэн үг.

Энэ хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэлээрээ дамжуулан онлайн сонин, сэтгүүл гаргаж байх, ажил мэдлэгтэйгээ холбоотой нийтлэл бичиж байх, нийгэмд болж бүтэхгүй байгаа болон болж байгаа зүйлийн талаар өөрийн үзэл бодлоо илэрхийлэх, өөрийн сонирхолын дагуу бусдад хэрэгцээтэй мэдээлэл хүргэж байх мөн түүнчлэн өдрийн тэмдэглэл хөтлөж байх ч боломжтой.

2023.04.13

3

Blog /блог/ гэж юу вэ?

Хамгийн гол нь блог дахь бичлэгүүдээ та өөрөө хэний ч оролцоо хяналтүйгээр байнга хянаж, удирдаж байх боломжтой удирдлагын системтэй байна. Үүнийг Вэбийн агуулгын удирдлагын систем буюу CMS гэдэг.

Энэ нь ямар нэгэн техникийн мэдлэг шаардагдахгүйгээр маш хялбараар өөрийн Вэб сайтыг удирдах боломж олгодог.

Блог дээр ямар нэгэн агуулга оруулахдаа текст, зураг, холбоос, видео бичлэг, аудио бичлэг гэх мэт мэдээллийн олон төрлийн хэлбэрүүдийг оруулах боломжтой байдаг. Мөн блогууд дээрх гол зүйлүүдийн нэг нь блогыг уншигчид өөрсдийн сэтгэгдэлээ үлдээх боломж юм.

2023.04.13

4

Blog Design /Блогын хэлбэр/

Нэгэнт л өөрийн гэсэн вэб сайттай болж байгаа учир түүнийхээ хэлбэр дизайн, өнгө үзэмжийг сайжруулах, бусдын блогоос ялгарах сонирхолтой байх нь мэдээж тэгвэл энэ боломж нь ч блог дээр байдаг.

Хүмүүс блогийг олон төрлөөр үүсгэж ашигладаг. Блогыг үүсгэхдээ ингэж төрөлжүүлэх нь уншигчдад улам сонирхолтой байх талтай байдаг.

Жишээ нь:• та фото зураг сонирхогч бол өөрийн зурагуудаар онлайн фото сэтгүүл

үүсгэж болно. Ингэвэл энэ нь фото блогын төрөлд хамаарагдана.• Та хэрвээ видео сонирхогч бол өөрийн авсан бичлэгүүд болон бусад

сайтуудад байгаа сонирхолтой видео бичлэгүүдээр блог үүсгэж болно. Энэ нь видео блогын төрөлд хамаарагдана.

• Мөн дээр дурдсан текст, зураг, холбоос, видео бичлэг, аудио бичлэгийг хослуулан үүсгэж ч болдог.

2023.04.13

5

Blog Design /Блогын хэлбэр/

• Блог үүсгэхдээ төрлөөс гадна агуулга хэлбэр бас чухал юм. Блогоо агуулга, сэдвээр нь төрөлжүүлэх нь уншигчдын сонирхолыг татах нэг нөхцөл болдог. Жишээ нь:

• Та хоол хийх сонирхолтой, олон төрлийн хоолны жор мэддэг бол зөвхөн хоолны жороор дагдасан блог үүсгэж болно.

• Та улс төрд сонирхолтой, улс төрийн үйл явдалыг байнга дүгнэн шинжилдэг бол улс төрөөр дагнасан блог үүсгэж болно.

• Бас өөрийн ажил мэргэжлийн холбогдолтой блог үүсгэх нь бас л сонирхолтой....

2023.04.13

6

Блог нээх зорилго

Ихэнх блогыг хувь хүмүүс өөрийн сонирхолоор үүсгэдэг бол байгууллагууд ч гэсэн бизнесийн зорилгоор блог үүсгэдэг.

Мөн хэсэг бүлэг хүмүүс хамтран (төрийн бус байгууллага, эрдэм шинжилгээний байгууллагууд гэх мэт) өөрсдийн үйл ажиллагаагаа олон нийтэд таниулах, өөрсдийгөө хөгжүүлэх зорилгоор блог үүсгэх нь ч их байдаг.

Блог үүсгэхэд заавал ийм төрөл, хэлбэр, зорилгоор үүсгэнэ гэсэн ойлголт байхгүй яаж сэтгэнэ түүгээрээ л үүсгэдэг. За ингээд та блогтой болохоор шийдсэн бол

2023.04.13

7

Блог яагаад хэрэгтэй гэж...

• 1. Өөрөө өөрийгөө нээдэг: Олон жил блог бичих тусам өөрөө өөрийгөө илүү нээж мэддэг.

Таны уншигчад гэж таны хамгийн сайн багш байх болно. Тэд шүүмжилдэг, дэмждэг, үл тоомсорлодог. Энэ бүхэн нь таньд үргэлж нэг зүйлийг өгч байдаг.

• 2. Сонирхол нэгт хүмүүстэй танилцдаг: Хэдий блог дээрх нийтлэлүүд нь бүгд нэгэн төрлийн бичлэгүүд биш

ч ямар нэгэн төрөл нь үргэлж давамгайлж байдаг. Энэ нь ихэвчлэн хувь хүний сонирхолтой холбоотой байдаг. Миний хувьд Буддын гүн ухааны талаар илүү түлхүү бичих дуртай.

• 3. Бусадтай санал бодлоо чөлөөтэй солилцох: Сэтгэгдлээр дамжуулан өөрийн санал бодлыг бусадтай чөлөөтэй

хуваалцах боломж олгодог. Ихэнх тохиолдолд сэтгэгдэл бичиж буй хүнээ мэдэхгүй байх тохиолдол гардаг. Энэ нь таньд илүү их боломж олгоно.

2023.04.13

8

Блог веб сайтнаас ямар ялгаатай вэ?

Блог маань өөрөө нэгэн төрлийн веб сайт юм. http://www.ireedui.mn http://blog.ireedui.mn хоёр юугаараа ялгаатай вэ гэдэг дээр

тайлбарлая.• 1. www.ireedui.mn өөрийн гэсэн тогтсон бүтэцтэй: Нийтлэгдэж

буй мэдээллүүд нь зөвхөн л сайтан доторх мэдээллүүдийн төрөл байх ёстой.

• 2. Зорилго нь өөр: Сайт маань илүү хүмүүст мэдээлэл хүргэх, мөн өөрт хэрэгтэй зүйлээ хурдан олоход түлхүү анхааран бүтээгдсэн бол блог маань тийм биш. Блогоос та ямар ч сэдвийн талаар уншиж болно.

• 3. Блог илүү хурдан шинэчлэгддэг: Блогт бараг л өдөр бүр шинэ бичлэг орч байдаг бол сайтанд тийм байх албагүй. 3 хоногт , эсвэл 7 хоногт нэг удаа мэдээлэл нь шинэчлэгддэг.

2023.04.13

9

Хост ба  үнэгүй блог систем

1.Та өөрөө хосттой /Интернэт байрлах талбар/ бол тэндээ хөнгөхөн блогийн систем суулгаж болох юм. Одоогоор моадонд ороод байгаа агуулгийг удирдах системээр Drupal ,Wordpress., Joomla ,түгээмэл ашиглаж байна. Мөн хостгүй тохиолдолд 000webhost.com www.byeathost.com гэх мэт үнэгүй хостийн үйлчилгээг сонгож болох юм. Мэдээж энэхүү арга нь жаахан мэргэжлийн талруугаа болох учир анхлан суралцагч нарт нилээд хүндрэлтэй ойлголт юм.

2.Үнэгүй блог систем гэдэг маань та тухайн сайтны харьяа  болон тусдаа үйл ажиллагаа болон явагддаг. Тухайн сайтын хост дээр таны блог байрлах ба  ямар нэг веб бүтээх систем суулгах шаардлагаггүй. Тэдний санал болгосон систем дээр блог хөтлөнө. 

2023.04.13

10

Монголын үнэгүй веблог системийн талаар

• http://blog.banjig.net/ • http://blog.gogo.mn/ • http://www.blog.banjig.net/• http://www.blog.gogo.mn/• http://www.blogmn.net• http://www.miniih.com/

2023.04.13

11

Гадаадын блог системийн тухай

• www.blogger.com• www.wordpress.com • БУСАД

- Анли хэл дээр ажиллах учир тодорхой хэмжээний англи хэлний мэдлэгтэй байх хэрэгтэй.

- Гадаадын сервэр дээр байрлах тул сурталчилгаа хийх, хүмүүстэй холбогдох өргөн боломжтой.

2023.04.13

12

Яагаад хүмүүс блоггер.ком ийг сонгодог вэ?

1. Аюулгүй байдалд санаа зовох асуудалгүй. Ном ёсоороо юмаа бичээд л явахад хэн ч чамайг хорьж чадахгүй. 

 2. Хамрах хүрээ бол асар их шүү. Hi5.com facebook.com myspace зэрэг сайтууд шиг олон нийтийн сүлжээний

зарчимаар ажиллана. Мөн блогоороо найзуудын хүрээ үүсгэж  хоорондоо мэдээлэл солилцох  маш өргөн үйлчилгээнд хамрагдана.  

 3. Блогсистем нь тун энгийн та бага зэрэг л англи хэлний мэдлэгтэй байхад л болно. Дизайн хийхэд таньд HMTL CSS веб програмчиллын хэлний мэдлэг шаардлагтай. Эхэндээ эдгээр хэлний мэдлэггүй юм чинь гээд орхиж болохгүй. Байгаа загваруудыг нь ашиглаад л бичээд эхэлчих.

2023.04.13

13

http://twitter.com

• Twitter гэдэг нь 140 тэмдэгтэд багтаан блог хөтлөдөг Микроблоггерийн сайт юм. • Хүн бүрт Following болон Followers гэсэн хүмүүс байх ба Following байгаа бүх

хүний бичлэгүүд танд харагдана, харин Followers-л багтсанхүн бүхэнд таны бичлэгүүд харагдана. Тэгэхээр та Following хийсэн бүх хүнийхээ хаана юу хийж байгааг нь мэдэж болох нь ээ.

Давуу талууд нь:• Мэдээллийг түргэн шуурхай, авсаарханаар бие биедээ дамжуулах.• Интернэт, утас зэргийг ашиглан хөтлөх боломжтой, энгийн, ашиглахад амар.• Дэлхий дээр сүүлийн хэдэн сар хэтэрхий их эрчээ авч байгаа хамгийн шилдэг

мэдээлэл солилцооны суваг.• Таны амьдралыг маш сонирхолтой болгож чадахаас гадна ажил хэргээ ч түргэн

шуурхай удирдах хэрэгсэлүүр болгох боломжтой гээд л зөндөө алтан давуу талууд бий.

2023.04.13

14

Facebook.comФэйсвүүк нь өөрийн эргэн тойронд буй найз нөхөд, хамт ажиллаж, амьдарч буй

хүмүүстэй холбоо харилцаа тогтоох энгийн хэрэгсэл юм. Та фэйсбүүкийг ашиглах нь танд хүмүүстэй

• Фэйсбүүк хүн бүхэнд нээлттэй.Та фейсвүүкийг ашиглахын тулд өөрийн гэсэн Ймайл хаягтай байхад л

хангалттай. Өөрийн майл хаягаа ашиглан фейсвүүкийн хэрэглэгчээр бүртгүүлээд өөрийн эргэн тойронд байгаа хүмүүстэй холбоо тогтоож эхэлнэ.

• Фэйсбүүк таны эргэн тойронд байгаа хүмүүсийг танд нээж өгнө.Байгууллага, бүс нутаг, сургууль, бүлэг, бүлгэмүүд гэх мэтээр ашиг

сонирхол ижил хүмүүсийн маш олон сүлжээ, бүлгүүд Фэйсбүүкт байдаг. Та тэдэнтэй холбоо тогтоож тэднээс суралцаж болно.

• Фэйсбүүкийн найзуудТодорхой нөхцлийн дагуу итгэлцлийн үндсэн дээр фэйсбүүкийн

найзууд болсон тохиолдолд тэд өөрсдийн хувийн мэдээллээ солилцох, хамтран үзэх унших эрхтэй болдог.

2023.04.13

15

Blogmn.net

2023.04.13

16

Blogmn.net-ийн тухай

• Интернет дээр өөрийн талбарыг үүсгэж, энд та бусдад хүссэн зүйлээ хэлэх, дамжуулах, хэвлэн нийтлэх, бусадтай ярилцах, зөвлөх, дотоод сэтгэлээ нээх, туслах, хамтрах, танилцах, найзлах, боломжтой.

• Фото зургийн хичээл, Компьютерын хичээл, эрүүл мэндийн зөвлөгөө, шинэ мэдээ, мэдээлэл, дуу, шүлгийг уншиж, суралцаж болно.

• Өөрийгөө хөгжүүлэхийг хүссэн, хамт хөгжих, хөгжүүлэхийг хүссэн хэн бүхний өмнө манай сайт үргэлж нээлттэй байх болно. Та ч бас бичиж нийтлээрэй.

2023.04.13

17

Blogmn.net сайтад блог үүсгэх

Бүгдээрээ хамтраад хийцгээе......

Блогмн.нэт сайтад бүртгүүлэх

Нэвтрэх

Блогоо үүсгэх

2023.04.13

18

Тайлбар:

Блог удирдахын тулд blogmn.net сайт руу орж өөрийн хэрэглэгчийн нэр, нууц үгийг оруулж нэвтрэх товч дарж удирдлагын хэсэгт орно.

Тайлбар:

Нэвтэрч орсны дараа харагдах удирдах гэсэн бичиг дээр дарж өөрийн блогыг удирдаж болно.

2023.04.13

19

Тайлбар:

Удирдлагын хэсэгт нэвтрэн орсноор та Блог удирдах, Блог нээх, хаа устгах болон бусад бүх тохиргоог зурагт үзүүлсэн цэснүүдийн тусламжтайгаар хийж болно.

2023.04.13

20

Аватар гэж юу вэ? Яаж оруулах вэ?Аватар буюу хөрөг зураг гэдэг нь танийг илэрхийлэх жижиг зураг юм. Энэ нь таний танилцуулганд болон зарим тохиолдолд блог болон сэтгэгдэлд тань харагдах болно.

Аватар нь заавал байх шаардлаггүй бөгөөд та өөрийн аватарыг оруулахыг хүсвэл үндсэн цэснээс "Хувийн тохиргоо" хэсэг рүүгээ орж оруулж чадна. Энд хуудасны дээд хэсэгт аватар оруулах талбарыг та олж харах болно.

Хөрөг зургаа компьютерээсээ хуулж оруулж болохоос гадна, бусад сервер дээр байгаа зургийн хаягийг оруулж холбож бас болно.

2023.04.13

21

Бичлэгүүдээ ангилах

Та өөрийн бичлэгүүдээ ангилал үүсгэн ангилж болно. Үүний тулд өөрийн бичлэгээ ангилах блогоо сонгож ороод Бичлэгүүд хэсгээс Бичлэгийн ангилалууд гэсэн хуудсыг нээгээрэй.

2023.04.13

22

Ангилал нэмэх товч дарснаар доорх цонх нээгдэх бөгөөд Нэр гэсэн хэсэгт ангилал оруулах нэрээ бичнэ. Жишээ нь Танин мэдэхүй, Мэдээ мэдээлэл гэх мэт.

2023.04.13

23

Текстэн мэдээлэлдээ холбоос оруулах

1. Үгээ идэхижүүлнэ2. Дараа нь линкний товчлуурыг дарна3. Холбох гэж буй хаягаа оруулна4. Оруулах товчийг дарна.за ингээд сонгосон үгний доогуур зураастай болсон байна.

2023.04.13

24

Хэрхэн бичлэгтээ зураг оруулах вэ?Бичлэг хийж байх үедээ зураг оруулахдаа 2 янзаар оруулж болно. а. Өөрийн компьютерээс зураг хуулах.б. Өөр веб хуудаснаас зураг холбох.

а. Өөрийн компьютерээс зураг хуулах. 1. Зураг оруулах товчийг дарна.2. Зааж өг гэсэн товчийг дарж зургаа сонгоно.3. Зургаа зааж өгсний дараа хуулах товч дарахад амжилттай хуулагдлаа гэсэн цонх нээгдэж ок товч дарж өгнө.4. Ингээд сервер рүү хуулах ок товчлуур мөн дарна.

б. Өөр веб хуудаснаас зураг холбох.1. Зургийн URL (http://...gif г.м) хаягийг оруулж өгнө.2. Оруулах товчийг дарна.

2023.04.13

25

"Найзууд" гэж юу вэ? Би хэрхэн найзуудаа жагсаалтандаа бүртгэх вэ?

"Найзууд" гэдэг нь манай сайт дээрх бүртгэл бүхий тодорхой хүмүүс хоорондоо нэг нэгнийгээ бүртгэн авч, зарим бичлэгээ зөвхөн бүртгэлтэй найзууддаа уншуулахаар тохируулах боломж юм. Нэвтрэн ороод үндсэн цэсний "Найзууд" хэсэгт орж найзынхаа жагсаалтыг харж болно. Ta энэ хуудаснаас бас манай сайтад бүртгэлгүй найзууддаа мэйлээр нь урилга илгээж болно. Мөн энэ хуудсанд та найз нэмэх болон хасаж чадна. Мөн таны хувийн танилцуулга хуудсанд найзуудын жагсаалт харагдах ба, хэрэв хүсэхгүй бол та гаргахгүйгээр тохируулж бас болно.

2023.04.13

26

Бусад хэрэглэгчид рүү хэрхэн зурвас явуулах вэ?1. Үдсэн цэсний Захиа цэс рүү орж нээгдэх цонхноос зурвас

бичих товчлуур дарна. 2. Хэнд бичих хэрэглэгчийн нэрээ бичнэ эсвэл өөрт

бүртгэлтэй найзаа сонгоноод гарчиг болон илгээх зурвасаа бичээд илгээх товч дарна.

2023.04.13

27

Загвар гэж юу вэ? Ямар боломжтой вэ? Би яаж засах вэ?Загвар буюу арьс (Template, skin) гэдэг нь таний блогийн өнгө зүс, дезайныг харуулах код юм. Загварын код нь HTML болон блогийн хувьсагч утгуудаас бүрдэнэ.

Шинэ загвар сонгож хэрэглэхээс гадна та өөрөө кодыг өөрчлөн бичих, эсвэл ямар нэгэн HTML засварлагч ашиглан загвар буюу өөрийн блог хуудасны өнгө зүс, дезайныг өөрийн хүссэнээр өөрчлөх боломжтой.

Загвар засахдаа блогийн тохиргооны хэсэгт загвар цэсний засах цэс рүү ороод, гарч ирэх цонхонд байгаа кодыг өөрчлөн бичиж хадгалах товч дарна.

2023.04.13

28

Даалгавар-1

Blogmn.net сайтад блогоо үүсгэ.

Үүсгэсэн өөрийн блог дээрээ сургалт, хөтөлбөртэй холбогдолтой 1-3 бичвэр үүсгэ.

3-4 хүний блогт зочилж, үүсгэсэн бичвэрт санал хүсэлтээ үлдээ.

2023.04.13

29

Даалгавар-2

www.miniih.com, www.gogo.mn сайтууд дээр блог үүсгэ

Блог хөтлөх мэдээлэл интернэтээс хайж, өөрийн блогтоо мэдээлэл оруул.

Гадаадын блог хөтлөгч www.blogspot.com , www.wordpress.com сайт руу орж, блог үүсгэн,

монгол блог үүсгэх боломжуудтай харицуулж дүгнэлт хий.

2023.04.13

30

АНХААРАЛ ТАВЬЖ, СУРГАЛТАНД ИДЭВХИТЭЙ ХАМРАГДСАНД

БАЯРЛАЛАА