University of Groningen
Ondernemerschap in Zuidoost DrentheHans, Lianne; Edzes, Arend; Koster, Sierdjan
IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite fromit. Please check the document version below.
Document VersionPublisher's PDF, also known as Version of record
Publication date:2017
Link to publication in University of Groningen/UMCG research database
Citation for published version (APA):Hans, L., Edzes, A., & Koster, S. (2017). Ondernemerschap in Zuidoost Drenthe: Eindrapport.Rijksuniversiteit Groningen. Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen.
CopyrightOther than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of theauthor(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons).
Take-down policyIf you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediatelyand investigate your claim.
Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons thenumber of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum.
Download date: 22-05-2020
1 | 23-03-2017 1 | 23-03-2017
Ondernemerschap in Zuidoost Drenthe
Eindrapportage L. Hans MSc, dr. A.J.E. Edzes en dr. S. Koster Rijksuniversiteit Groningen, faculteit Ruimtelijke Wetenschappen Maart 2017
Bij gebruik van de informatie uit dit rapport graag verwijzen naar Hans, Edzes & Koster (2017).
Ondernemerschap in Zuidoost Drenthe. Eindrapportage. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen.
2 | 23-03-2017
Inhoud
1. Inleiding, vraagstelling/doelstelling
2. Definities/afbakening
3. Achtergrond: bevolkingsontwikkeling
4. Vestigingen 1. Totaal
2. Op kaart
3. Sector
4. Grootte
5. Dynamiek: start-ups 1. Nederland
2. Drenthe en leader-gebied
3. Start-ups op kaart
4. Sector
6. Dynamiek: faillissementen
7. Inzoomen: plaatsen binnen het Leader-gebied
8. Bedrijven naar gebruiksdoel verblijfsobject 1. Totaal bedrijven per BAG-functie
2. Bedrijven naar sector en BAG-functie
9. Voorlopige conclusies
3 | 23-03-2017
1. Inleiding, vraagstelling/doelstelling › De nieuwe lokale ontwikkelingsstrategie voor Zuidoost Drenthe in het
kader van het Europese Leaderprogramma is een van de activiteiten om de leefbaarheid van Zuidoost Drenthe te versterken.
› Een van de thema’s is de versterking van de sociale innovatiekracht en vooral het versterken van ondernemerschap. Hiervoor is het nodig om in de startsituatie zowel de ondernemers in beeld te hebben als te weten waar hun behoeftes om ondersteuning liggen.
› Concreet heeft u verzocht om:
1. Het kwantitatief in beeld brengen van de ondernemers in het werkgebied van de Leader strategie.
2. Het kwalitatief verkennen van hun behoefte aan ondersteuning vanuit Europese programma’s.
4 | 23-03-2017
2. Definities/afbakening › Voor het kwantitatief in beeld brengen van ondernemerschap in het
werkgebied van de Leader strategie maken we gebruik van de LISA-data.
› Op jaarbasis registreert LISA alle vestigingen van bedrijven, instellingen en vrije beroepsbeoefenaren op een laag geografisch schaalniveau (postcodegebieden).
› Wij hanteren als het Leader-onderzoeksgebied de definitie zoals deze in de Lokale Ontwikkelingsstrategie ‘Aanpakken: Bouwen op lokale kracht’ (oktober 2015) is omschreven, nl.:
de gemeente Coevorden, de gemeente Borger-Odoorn, de plattelandsgebieden van de gemeente Emmen en het veenkoloniale deel van de gemeente Aa en Hunze.
5 | 23-03-2017
3. Achtergrond: bevolkingsontwikkeling
99
100
101
102
103
104
105
106
107
Bevolkingsontwikkeling (index: 1999 = 100)
Leader-gebied Drenthe excl. Leader-gebied Nederland
6 | 23-03-2017
4.1 Bedrijfsvestigingen totaal
0
200,000
400,000
600,000
800,000
1,000,000
1,200,000
1,400,000
0
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
30,000
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Aanta
l vestigin
gen (
Nederl
and)
Aanta
l vestigin
gen (
Leader-
gebie
d e
n D
renth
e)
Totaal aantal bedrijfsvestigingen
Leader-gebied
Drenthe excl. Leader-gebied
Nederland (secundaire as)
0.00
10.00
20.00
30.00
40.00
50.00
60.00
70.00
80.00
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Aanta
l vestigin
gen p
er
1000 inw
oners
Bedrijfsvestigingen per 1000 inwoners
Leader-gebied
Drenthe excl. Leader-gebied
Nederland
7 | 23-03-2017
4.2 Bedrijfsvestigingen op kaart, 1998
8 | 23-03-2017
4.2 Bedrijfsvestigingen op kaart, 2014
9 | 23-03-2017
4.3 Bedrijven naar sector
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
Aandeel sector in totaal aantal bedrijfsvestigingen 2014
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
Aandeel sector in totaal aantal bedrijfsvestigingen 1998
Leader-gebied Drenthe excl. Leader-gebied Nederland
10 | 23-03-2017
4.4 Banen naar sector
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
Aandeel sector in totaal aantal banen
2014
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
Aandeel sector in totaal aantal banen 1998
Leader-gebied Drenthe excl. Leader-gebied Nederland
11 | 23-03-2017
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
1 wp 2-4 wp 5-9 wp 10-19
wp
20-49
wp
50 e.m.
wp
Aandeel in
tota
al bedri
jfsvestigin
gen
Bedrijven in 2014 naar grootteklasse
Leader-gebied Drenthe excl. Leader-gebied Nederland
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Gemiddeld aantal banen per vestiging
Leader-gebied
Drenthe excl. Leader-gebied
Nederland
4.5 Bedrijven en banen naar grootteklasse
12 | 23-03-2017
4.6 Bedrijven Leader-gebied naar grootteklasse
0
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
3,500
4,000
4,500
5,000
5,500
1 wp 2-4 wp 5-9 wp
10-19 wp 20 e.m. wp
38.37%
35.08%
13.34%
6.57%
4.48% 2.16%
1998
60.58%
25.00%
7.97%
3.68%
1.77%
1.00%
2014
1 wp
2-4 wp
5-9 wp
10-19 wp
20-49 wp
50 e.m. wp
13 | 23-03-2017
Dynamiek: start-up rates op basis van KvK data
5. Start-up rates Nederland
14 | 23-03-2017
5.1 Dynamiek: start-up rates in Nederland
0.00
2.00
4.00
6.00
8.00
10.00
12.00
14.00
16.00
18.00
0.00
2.00
4.00
6.00
8.00
10.00
12.00
14.00
16.00
18.00
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Nie
uw
e b
edri
jfsvestigin
gen (
per
1000 inw
oners
)
Nie
uw
e b
edri
jfsvestigin
gen (
per
1000 inw
oners
van 1
5-6
5 jaar)
Nederland (kvk data) Leader-gebied Drenthe excl. Leader-gebied
15 | 23-03-2017
5.2 Dynamiek: start-ups in Leader-gebied
0
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
3,500
4,000
4,500
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Nie
uw
e b
edri
jfsvestigin
gen (
absolu
te a
anta
llen)
Leader-gebied Drenthe excl. Leader-gebied
0.00
1.00
2.00
3.00
4.00
5.00
6.00
7.00
8.00
9.00
10.00
11.00
12.00
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Nie
uw
e b
edri
jfsvestigin
gen (
per
1000 inw
oners
)
Leader-gebied Drenthe excl. Leader-gebied
16 | 23-03-2017
5.3 Start-ups op kaart, 1999/2001
17 | 23-03-2017
5.3 Start-ups op kaart, 2012/2014
18 | 23-03-2017
5.4. Start-ups naar sector, Leader-gebied
8.61%
13.14%
33.43%
4.82%
3.80%
2.63%
17.37%
2.92%
2.63% 10.66%
1999 2.12%
13.81%
29.20%
2.48%
5.49%
0.88%
21.59%
3.36%
7.61%
13.45%
2014
B-E. Industrie en Energie
F. Bouwnijverheid
G+I. Handel en horeca
H. Vervoer
J. ICT
K-L. Financiële diensten, onroerend goed
M-N. Zakelijke dienstverlening
O-P Overheid en onderwijs
Q Gezondheidszorg
R-U. Cultuur, recreatie, overige diensten
19 | 23-03-2017
6. Dynamiek: faillissementen
0
200
400
600
800
1,000
1,200
1,400
1,600
1,800
2,000
2,200
2,400
2,600
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Faillissem
ente
n (
absolu
te a
anta
llen)
Leader-gebied Drenthe excl. Leader-gebied
0.00
1.00
2.00
3.00
4.00
5.00
6.00
7.00
8.00
9.00
10.00
11.00
12.00
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Faillissem
ente
n (
per
100 b
edri
jven)
Leader-gebied Drenthe excl. Leader-gebied
20 | 23-03-2017
7. Verder inzoomen op de Leader-regio: Plaatsen met de meeste vestigingen, plaatsen met de meeste nieuwe vestigingen en plaatsen met de hoogste start-up rates*
Plaats Totaal aantal vestigingen
1. Coevorden 1065
2. Klazienaveen 761
3. Emmer-Compascuum 482
4. Borger 373
5. Schoonebeek 315
6. Nieuw-Buinen 302
7. Erica 297
8. Nieuw-Amsterdam 288
9. Dalen 282
10. Annen 262
Plaats Aantal nieuwe vestigingen
1. Coevorden 66
2. Emmer-Compascuum 35
3. Klazienaveen 33
4. Borger 26
5. Nieuw-Buinen 22
6. Schoonebeek 19
7. Dalen 19
8. Nieuw-Amsterdam 18
9. Gasselternijveen 16
10. Annen 15
Plaats Start-up rate*
1. Nieuwlande-Coevorden 33,33
2. Ellertshaar 25,00
3. Bronnegerveen 20,00
4. Zandpol 16,67
5. Exloërveen 14,29
6. Klazienaveen-Noord 14,29
7. Nieuw-Annerveen 14,29
8. Papenvoort 12,50
9. Drouwenermond 11,63
10. Drouwenerveen 11,43
* Nieuwe bedrijfsvestigingen/Totaal aantal vestigingen * 100
21 | 23-03-2017
8. Bedrijven naar gebruiksdoel verblijfsobject
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
50%
55%
60%
65%
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
Leader-regio Drenthe excl.
Leader-regio
Nederland
2008
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
50%
55%
60%
65%
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
Leader-regio Drenthe excl.
Leader-regio
Nederland
2014
Overige gebruiksfunctie
Meerdere gebruiksfuncties
Winkelfunctie
Kantoorfunctie
Industriefunctie
Gezondheidszorgfunctie
Bijeenkomst/logies
Woonfunctie
22 | 23-03-2017
8.1 Bedrijven naar BAG-functie en sector (absolute aantallen, 2013)
Sector/functie Wonen Bijeenkomst/logies Gezondheidszorg Industrie Kantoor Onderwijs Winkel Meerdere Overig
B-E. Industrie en energie 277 2 1 98 5 0 22 79 17
F. Bouwnijverheid 973 8 0 64 5 1 18 118 7
G. Handel 1150 17 3 159 22 0 301 338 41
H. Vervoer en opslag 181 3 0 32 8 0 5 35 5
I. Horeca 200 79 0 7 2 0 12 138 23
J. ICT 267 6 0 4 5 0 0 10 1
K-L. Financiële diensten, onroerend goed 159 2 1 15 40 0 9 27 6
M-N. Zakelijke dienstverlening 1326 14 15 62 64 0 24 88 15
O. Openbaar bestuur, overheidsdiensten, sociale verzekeringen
2 1 0 2 7 0 0 1 1
P. Onderwijs 221 12 0 3 1 90 2 22 4
Q Gezondheidszorg 470 85 64 9 38 17 4 52 17
R-U. Cultuur, recreatie, overige diensten 854 46 5 26 9 3 42 97 36
23 | 23-03-2017
Sector/Functie Wonen Bijeenkomst/logies Gezondheidszorg Industrie Kantoor Onderwijs Winkel Meerdere Overig
B-E. Industrie en energie 55,29% 0,40% 0,20% 19,56% 1,00% 0,00% 4,39% 15,77% 3,39%
F. Bouwnijverheid 81,49% 0,67% 0,00% 5,36% 0,42% 0,08% 1,51% 9,88% 0,59%
G. Handel 56,62% 0,84% 0,15% 7,83% 1,08% 0,00% 14,82% 16,64% 2,02%
H. Vervoer en opslag 67,29% 1,12% 0,00% 11,90% 2,97% 0,00% 1,86% 13,01% 1,86%
I. Horeca 43,38% 17,14% 0,00% 1,52% 0,43% 0,00% 2,60% 29,93% 4,99%
J. ICT 91,13% 2,05% 0,00% 1,37% 1,71% 0,00% 0,00% 3,41% 0,34%
K-L. Financiële diensten, onroerend goed
61,39% 0,77% 0,39% 5,79% 15,44% 0,00% 3,47% 10,42% 2,32%
M-N. Zakelijke dienstverlening
82,46% 0,87% 0,93% 3,86% 3,98% 0,00% 1,49% 5,47% 0,93%
O. Openbaar bestuur, overheidsdiensten, sociale verzekeringen
14,29% 7,14% 0,00% 14,29% 50,00% 0,00% 0,00% 7,14% 7,14%
P. Onderwijs 62,25% 3,38% 0,00% 0,85% 0,28% 25,35% 0,56% 6,20% 1,13%
Q Gezondheidszorg 62,17% 11,24% 8,47% 1,19% 5,03% 2,25% 0,53% 6,88% 2,25%
R-U. Cultuur, recreatie, overige diensten
76,39% 4,11% 0,45% 2,33% 0,81% 0,27% 3,76% 8,68% 3,22%
8.2 Bedrijven naar BAG-functie en sector (in percentages, 2013)