Àïí biïët thïm thöng tin, liïn hïå
"World Intellectual Property Organization"
Àõa chó:34, chemin des Colombettes P.O. Box 18CH-1211 Geneva 20Switzerland
Àiïån thoaåi:41 22 338 91 11
Fax:41 22 733 54 28
e-mail:[email protected]
hoùåc Vùn phoâng àiïìu phöëi cuãa Töí chûác taåi New York
Àõa chó:2, United Nations Plaza Suite 2525New York, N.Y. 10017United States of America
Àiïån thoaåi:1 212 963 6813
Fax:1 212 963 4801
e-mail:[email protected]
Vaâo àõa chó website cuãa WIPO:http://www.wipo.int
vaâ àùåt mua taåi Quêìy saách àiïån tûã WIPO taåi àõa chó:http://www.wipo.int/ebookshop
hoùåc Cuåc Súã hûäu trñ tuïå Viïåt Nam
Àõa chó: 386 Nguyïîn Traäi, Haâ Nöåi
Àiïån thoaåi: 84-4-8583609
Taâi liïåu àûúåc phaát haânh bùçng nguöìn taâi trúå cuãa Quyä Tñn thaác Nhêåt Baãn
Söë xuêët baãn WIPO: 498 VN (Vietnamese) ISBN: 92-805-1594-2
Giêëy pheáp xuêët baãn söë 324/GP-CXB cuãa Böå VHTT cêëp ngaây 15 thaáng 11 nùm 2006
WORLD
INTELLECTUAL
PROPERTY
ORGANIZATION
Låìi noïi âáöu
Âáy laì cuäún thæï hai trong bäü saïch hæåïng dáùn vãö såí hæîu trê tuãû daình cho
caïc doanh nghiãûp. Cuäún saïch naìy viãút vãö kiãøu daïng cäng nghiãûp, mäüt
nhán täú quan troüng quyãút âënh thaình cäng cuía saín pháøm trãn thë træåìng.
Trong luáût såí hæîu trê tuãû, kiãøu daïng cäng nghiãûp liãn quan âãún daïng
veí myî thuáût, hçnh daïng bãn ngoaìi cuía saín pháøm. Chênh hçnh daïng bãn
ngoaìi âoï laìm cho saín pháøm thu huït vaì háúp dáùn hån âäúi våïi ngæåìi tiãu
duìng vaì sæû háúp dáùn træûc quan laì yãúu täú chênh maì ngæåìi tiãu duìng cán
nhàõc trong viãûc læûa choün mua sàõm haìng hoaï. Kiãøu daïng cäng nghiãûp
giuïp cho caïc cäng ty phán biãût saín pháøm cuía mçnh våïi saín pháøm cuía
caïc âäúi thuí caûnh traûnh trãn thë træåìng vaì caíi thiãûn, náng cao hçnh aính
saín pháøm cuía hoü. Chênh vç leî âoï, baío âaím viãûc baío häü thoaí âaïng kiãøu
daïng cäng nghiãûp laì ráút quan troüng.
Cuäún saïch naìy nhàòm muûc âêch giåïi thiãûu vaì hæåïng dáùn caïc doanh
nghiãûp væìa vaì nhoí vãö viãûc baío häü kiãøu daïng cäng nghiãûp, bao gäöm caí
caïc cáu hoíi vaì giaíi âaïp, caïc vê duû vaì minh hoüa vãö caïc kiãøu daïng cäng
nghiãûp âæåüc baío häü.
Thäng qua viãûc håüp taïc våïi caïc cå quan såí hæîu trê tuãû quäúc gia, cuäún
saïch naìy coï thãø âæåüc biãn soaûn laûi âãø phuì håüp våïi phaïp luáût vaì tçnh
hçnh thæûc tiãùn cuía mäùi quäúc gia. Täø chæïc Såí hæîu trê tuãû thãú giåïi
(WIPO) khuyãún khêch caïc cå quan såí hæîu trê tuãû quäúc gia liãn hãû våïi
WIPO âãø âæåüc cung cáúp mäüt säú baín in táûp saïch naìy phuûc vuû cho viãûc
biãn soaûn laûi.
Kamil Idris
Täøng Giaïm âäúc WIPO
ht
tp
:/
/w
ww
.w
ip
o.
in
t/
sm
e/
Giåïi haûn traïch nhiãûm: Caïc thäng tin trong taìi liãûu hæåïng dáùn naìy khäng nhàòm thay thãú dëch vuû tæ váún
phaïp lyï chuyãn nghiãûp. Muûc âêch chênh cuía taìi liãûu naìy laì cung cáúp thäng tin cå baín.
Quyãön taïc giaí thuäüc WIPO (2003)
Nghiãm cáúm nhán baín hoàûc chuyãøn taíi báút cæï näüi dung naìo cuía áún pháøm naìy dæåïi báút kyì hçnh thæïc
hoàûc phæång tiãûn naìo, bàòng phæång tiãûn âiãûn tæí hay cå hoüc, khi khäng âæåüc pheïp bàòng vàn baín cuía
chuí Såí hæîu quyãön taïc giaí, ngoaûi træì caïc træåìng håüp phaïp luáût cho pheïp.
Baín gäúc cuía cuäún saïch naìy do WIPO, chuí såí hæîu quyãön taïc giaí cuía cuäún saïch cung cáúp. Ban Thæ kyï
WIPO khäng coï nghéa vuû hay traïch nhiãûm gç liãn quan âãún viãûc chuyãøn thãø hoàûc dëch cuäún saïch naìy.
Muûc luûc
ht
tp
:/
/w
ww
.w
ip
o.
in
t/
sm
e/
2 3
1. Kiãøu daïng cäng nghiãûp
1. Kiãøu daïng cäng nghiãûp 3
2. Baío häü kiãøu daïng cäng nghiãûp 6
3. Baío häü kiãøu daïng åí næåïc ngoaìi 16
4. Baío vãû kiãøu daïng cäng nghiãûp 18
5. Caïc cäng cuû phaïp lyï khaïc âãø baío vãû
kiãøu daïng cäng nghiãûp 19
TrangTrong ngän ngæî thäng duûng haìng ngaìy, kiãøu daïng
cäng nghiãûp thæåìng âæåüc hiãøu laì hçnh thæïc täøng thãø
vaì chæïc nàng cuía saín pháøm. Mäüt chiãúc ghãú baình
âæåüc coi laì coï mäüt "kiãøu daïng âeûp" khi ngäöi vaìo chiãúc
ghãú âoï ta caím tháúy ráút thoaíi maïi, dãù chëu vaì kiãøu daïng
vãö hçnh thæïc cuîng âeûp. Âäúi våïi caïc nhaì saín xuáút, thiãút
kãú saín pháøm coï nghéa laì taûo ra caïc âàûc âiãøm chæïc
nàng vaì myî thuáût, coï tênh âãún caïc yãúu täú nhæ khaí
nàng thám nháûp thë træåìng, chi phê saín xuáút/giaï
thaình hoàûc thuáûn låüi khi váûn chuyãøn, baío quaín, sæía
chæîa vaì tiãu thuû.
Tuy nhiãn, tæì goïc âäü luáût såí hæîu trê tuãû, kiãøu daïng
cäng nghiãûp chè liãn quan âãún caïc khêa caûnh
trang trê, myî thuáût cuía saín pháøm. Noïi caïch
khaïc, noï chè liãn quan âãún hçnh daïng bãn ngoaìi
cuía ghãú baình. Màûc duì kiãøu daïng saín pháøm coï thãø
coï caïc âàûc âiãøm kyî thuáût hoàûc chæïc nàng, kiãøu
daïng cäng nghiãûp våïi tæ caïch laì mäüt âäúi tæåüng såí
hæîu trê tuãû, chè liãn quan âãún baín cháút myî thuáût
cuía mäüt saín pháøm hoaìn chènh vaì khaïc biãût våïi caïc
âàûc âiãøm kyî thuáût vaì chæïc nàng.
Kiãøu daïng cäng nghiãûp liãn quan âãún ráút nhiãöu saín
pháøm cäng nghiãûp, mäút quáön aïo vaì thuí cäng myî
nghãû, tæì duûng cuû, thiãút bë kyî thuáût, y tãú âãún âäöng
häö, âäö trang sæïc vaì caïc âäö duìng âàõt tiãön khaïc, tæì
âäö gia duûng, âäö chåi, âäö gäù vaì âäö âiãûn âãún ä tä vaì
cäng trçnh kiãún truïc, tæì caïc saín pháøm may màûc âãún
caïc thiãút bë, duûng cuû thãø thao. Kiãøu daïng cäng
nghiãûp cuîng quan troüng âäúi våïi bao bç, váût âæûng vaì
kiãøu caïch cuía saín pháøm.
Theo quy tàõc chung, kiãøu daïng cäng nghiãûp bao
gäöm:
caïc âàûc âiãøm dáúu hiãûu ba chiãöu, nhæ hçnh
daïng cuía saín pháøm
caïc âàûc âiãøm hai chiãöu nhæ baín veî hoüa tiãút,
âæåìng neït hoàûc maìu sàõc cuía saín pháøm
sæû kãút håüp cuía mäüt hoàûc nhiãöu âàûc âiãøm âoï.
Vê duû kiãøu daïng cäng nghiãûp ba chiãöu:
Âæåüc pheïp cuía: Villeroy + Boch A.G.
Vê duû kiãøu daïng cäng nghiãûp hai chiãöu:
Kiïíu daáng cöng nghiïåp laâ gò?
5.8%
6.5%
10.1%
20.3%
23.4%
70.0%
ht
tp
:/
/w
ww
.w
ip
o.
in
t/
sm
e/
4 5
Caïc doanh nghiãûp thæåìng âáöu tæ mäüt læåüng thåìi
gian vaì nguäön læûc âaïng kãø nhàòm muûc âêch tàng sæû
háúp dáùn vãö hçnh thæïc saín pháøm cuía hoü. Caïc kiãøu
daïng måïi vaì âäüc âaïo thæåìng âæåüc taûo ra nhàòm:
Âiãöu chènh âãø saín pháøm cuía mçnh háúp
dáùn våïi mäüt bäü pháûn ngæåìi tiãu duìng cuû
thãø: Mäüt säú thay âäøi nhoí âäúi våïi kiãøu daïng saín
pháøm (vê duû âäöng häö) coï thãø laìm cho chuïng
thêch håüp våïi caïc nhoïm khaïch haìng våïi âäü tuäøi,
táûp tuûc vàn hoaï hoàûc xaî häüi khaïc nhau. Trong
khi chæïc nàng chênh cuía âäöng häö váùn giæî
nguyãn, treí em vaì ngæåìi låïn noïi chung coï såí
thêch hoaìn toaìn khaïc nhau vãö kiãøu daïng.
Thiãút láûp mäüt thë træåìng caûnh tranh måïi:
Trong mäi træåìng caûnh tranh, nhiãöu cäng ty tçm
caïch taûo ra mäüt thë træåìng caûnh tranh bàòng
caïch giåïi thiãûu caïc kiãøu daïng saïng taûo âäúi våïi
caïc saín pháøm cuía hoü nhàòm phán biãût våïi caïc
saín pháøm cuìng loaûi cuía caïc âäúi thuí caûnh tranh.
Âoï coï thãø laì caïc saín pháøm thäng duûng nhæ
khoaï, giaìy deïp, cäúc, taïch âãún caïc saín pháøm âàõt
tiãön nhæ âäö trang sæïc, maïy tênh hoàûc ä tä.
Cuíng cäú nhaîn hiãûu: caïc kiãøu daïng saïng taûo
thæåìng âæåüc kãút håüp våïi caïc nhaîn hiãûu haìng
hoaï khaïc biãût nhàòm náng cao khaí nàng phán
biãût cuía (caïc) nhaîn hiãûu. Nhiãöu cäng ty âaî ráút
thaình cäng trong viãûc taûo ra vaì xaïc âënh hçnh
aính nhaîn hiãûu bàòng caïch chuï troüng nhiãöu vaìo
kiãøu daïng saín pháøm.
1.
2.
3.
Kiãøu daïng cäng nghiãûp laìm gia tàng giaï trë cuía saín
pháøm. Noï laìm cho saín pháøm thu huït vaì háúp dáùn âäúi
våïi khaïch haìng vaì tháûm chê coï thãø laì yãúu täú duy
nháút laìm cho saín pháøm baïn chaûy. Vç váûy viãûc baío
häü caïc kiãøu daïng coï giaï trë phaíi chiãúm mäüt vë trê
quan troüng trong chiãún læåüc kinh doanh cuía báút cæï
nhaì thiãút kãú hay nhaì saín xuáút naìo.
Thäng qua viãûc näüp âån âàng kyï baío häü kiãøu daïng
cäng nghiãûp taûi caïc cå quan såí hæîu trê tuãû quäúc gia
hoàûc khu væûc, chuí kiãøu daïng âæåüc âäüc quyãön ngàn
cáúm caïc haình vi sao cheïp hoàûc bàõt chæåïc
cuía ngæåìi khaïc. Âiãöu naìy coï yï nghéa âäúi våïi hoaût
âäüng kinh doanh vç qua âoï doanh nghiãûp náng cao
âæåüc khaí nàng caûnh tranh vaì thæåìng mang laûi
doanh thu bäø sung theo caïc caïch sau:
Bàòng caïch âàng kyï baío häü kiãøu daïng, baûn coï
thãø ngàn cáúm viãûc sao cheïp hoàûc bàõt chæåïc båíi
caïc âäúi thuí caûnh tranh vaì nhåì âoï náng cao vë
thãú caûnh tranh cuía baûn trãn thë træåìng.
Viãûc âàng kyï kiãøu daïng goïp pháön thu häöi väún
âaî âáöu tæ cho viãûc taûo ra vaì quaíng caïo, tiãúp
thë saín pháøm liãn quan vaì nhåì âoï tàng låüi
nhuáûn cuía baûn.
Kiãøu daïng cäng nghiãûp laì taìi saín kinh doanh
laìm tàng giaï trë thæång maûi vaì saín pháøm cuía
cäng ty. Kiãøu daïng thaình cäng bao nhiãu thç
giaï trë cuía cäng ty caìng cao báúy nhiãu.
Kiãøu daïng cäng nghiãûp âang âæåüc baío häü coï
thãø âæåüc cáúp li xàng (hoàûc baïn) cho ngæåìi
khaïc âãø thu tiãön. Bàòng caïch cáúp li xàng, baûn
coï thãø thám nháûp vaìo caïc thë træåìng maì træåïc
âoï baûn khäng thãø.
Viãûc âàng kyï kiãøu daïng cäng nghiãûp khuyãún
khêch caûnh tranh laình maûnh vaì thæång maûi
trung thæûc vaì nhåì âoï taûo ra caïc chuíng loaûi
saín pháøm phong phuï, háúp dáùn vãö tháøm myî.
Lyï do baío häü kiãøu daïng cäng nghiãûp
taûi Liãn minh cháu Áu:
Âãø chäúng viãûc bë sao cheïp
Chênh saïch cuía cäng ty
Âãø tàng khaí nàng caûnh tranh
Uy tên cuía cäng ty
Ngàn chàûn yï nghé "täi seî sao cheïp"
Caïc lyï do khaïc
Nguäön: OHIM, Nghiãn cæïu triãøn voüng vãö nhu cáöu
âàng kyï kiãøu daïng trong phaûm vi Liãn minh cháu Áu
Màûc duì caïc yãúu täú chæïc nàng cuía mäüt chiãúc âeìn
thæåìng khäng khaïc biãût âaïng kãø giæîa caïc saín
pháøm, hçnh daïng bãn ngoaìi cuía noï laûi laì yãúu täú
quyãút âënh cho sæû thaình cäng trãn thë træåìng.
Chênh vç váûy, âàng baû kiãøu daïng cäng nghiãûp taûi
caïc næåïc thæåìng coï mäüt danh muûc daìi vãö caïc kiãøu
daïng âäö gia duûng nhæ caïc loaûi âeìn.
Caác kiïíu daáng saáng taåo trong kinh doanh Taåi sao cêìn phaãi baão höå kiïíu daáng cöng nghiïåp? Chiïëu möåt ñt aánh saáng lïn kiïíu daáng
Âæåüc pheïp cuía: Victorinox Ltd
Âæåüc pheïp cuía: Nemo S.p.A.
6
Taûi háöu hãút caïc næåïc, âãø âæåüc baío häü kiãøu daïng
cäng nghiãûp phaíi âæåüc âàng kyï theo quy
âënh cuía luáût kiãøu daïng cäng nghiãûp.
Âãø âàng kyï kiãøu daïng cäng nghiãûp baûn phaíi näüp
âån taûi cå quan såí hæîu cäng nghiãûp quäúc gia
cuía næåïc maì baûn muäún kiãøu daïng cäng nghiãûp cuía
mçnh âæåüc baío häü (danh muûc caïc trang web cuía
caïc cå quan såí hæîu trê tuãû âæåüc nãu åí Phuû luûc 1).
Âäúi våïi viãûc baío häü kiãøu daïng åí næåïc ngoaìi, âãö
nghë xem Muûc 3.
Cáön læu yï âäúi våïi mäüt säú næåïc hoàûc caïc khu væûc
kinh tãú chung nhæ Liãn minh cháu Áu. Gáön âáy,
phaïp luáût cuía hoü coï quy âënh vãö khaí nàng baío häü
haûn chãú âäúi våïi caïc kiãøu daïng khäng âàng ky ï
våïi thåìi haûn laì ba nàm tênh tæì ngaìy kiãøu daïng âoï
âæåüc cäng bäú taûi Liãn minh cháu Áu.
Kiãøu daïng khäng âàng kyï taûo cå häüi cho caïc cäng
ty kiãøm nghiãûm saín pháøm cuía hoü trãn thë træåìng
træåïc khi quyãút âënh âàng kyï táút caí caïc kiãøu daïng
cäng nghiãûp, trong âoï coï nhiãöu kiãøu daïng coï thãø seî
khäng thaình cäng trãn thë træåìng. Ngoaìi ra, mäüt säú
kiãøu daïng coï thãø täön taûi trãn thë træåìng våïi thåìi gian
ráút ngàõn, âàûc biãût laì trong ngaình cäng nghiãûp taûo
mäút. Âäúi våïi caïc saín pháøm âoï, kiãøu daïng khäng
âàng kyï laì mäüt læûa choün thay thãú coï yï nghéa. Tuy
2. Baío häü kiãøu daïng
cäng nghiãûp
ht
tp
:/
/w
ww
.w
ip
o.
in
t/
sm
e/
nhiãn, mäùi khi mäüt saín pháøm âæåüc chãú taûo, caïc nhaì
thiãút kãú coï 12 thaïng âãø âàng kyï kiãøu daïng. Viãûc baío
häü kiãøu daïng khäng âàng kyï bë haûn chãú båíi leî viãûc
baío vãû quyãön âäúi våïi chuïng khoï hån nhiãöu so våïi
kiãøu daïng âàng kyï vaì thåìi haûn baío häü chuïng cuîng
ngàõn hån nhiãöu, chè coï 3 nàm thay vç 25 nàm âäúi
våïi kiãøu daïng âàng kyï taûi Liãn minh cháu Áu.
Trong khi taìi liãûu hæåïng dáùn naìy chè âãö cáûp chuí yãúu
âãún kiãøu daïng âàng kyï, cuîng cáön phaíi chè ra ràòng
taûi mäüt säú næåïc, coï thãø coï caïc phæång thæïc baío häü
thay thãú khaïc âäúi våïi kiãøu daïng cäng nghiãûp:
Phuû thuäüc vaìo luáût quäúc gia cuû thãø vaì loaûi hçnh
kiãøu daïng, mäüt phæång thæïc thay thãú âoï laì baío
häü kiãøu daïng theo luáût quyãön taïc gia.í Noïi
chung quyãön taïc giaí xaïc âënh âäüc quyãön âäúi våïi
caïc taïc pháøm vàn hoüc vaì nghãû thuáût. Vç mäüt säú
kiãøu daïng, taûi mäüt säú næåïc, coï thãø âæåüc coi laì
taïc pháøm nghãû thuáût hoàûc myî thuáût æïng duûng,
vç váûy coï thãø aïp duûng hçnh thæïc baío häü quyãön
taïc giaí âäúi våïi caïc kiãøu daïng âoï vaì âáy cuîng laì
mäüt phæång aïn læûa choün thay thãú âäúi våïi caïc
doanh nghiãûp væìa vaì nhoí.
Ngoaìi ra, taûi mäüt säú næåïc, nãúu mäüt kiãøu daïng
cäng nghiãûp thæûc hiãûn chæïc nàng cuía mäüt nhaîn
hiãûu trãn thë træåìng, thç kiãøu daïng âoï coï thãø
âæåüc baío häü nhæ mäüt nhaîn hiãûu ba chiãöu.
Âáy laì træåìng håüp khi hçnh daïng hoàûc bao bç
cuía saín pháøm âæåüc xem laì coï khaí nàng phán
biãût.
Bùçng caách naâo àïí àaåt àûúåc sûå baão höå
kiïíu daáng cöng nghiïåp?
Luáût vãö caûnh tranh khäng laình maûnh
cuîng coï thãø laì mäüt choün læûa thay thãú âãø caïc
cäng ty baío vãû kiãøu daïng cäng nghiãûp
chäúng viãûc bàõt chæåïc båíi caïc âäúi thuí caûnh
tranh.
Âãø coï thäng tin chi tiãút vãö baío häü kiãøu daïng theo
luáût quyãön taïc giaí, nhaîn hiãûu hoàûc caûnh tranh
khäng laình maûnh haîy xem Muûc 5.
Khi mäüt kiãøu daïng cäng nghiãûp âæåüc baío häü,
chuí kiãøu daïng coï quyãön ngàn cáúm moüi haình
vi sao cheïp hoàûc bàõt chæåïc traïi pheïp båíi
caïc bãn thæï ba. Näüi dung cuía quyãön naìy laì ngàn
Chuã kiïíu daáng cöng nghiïåp àûúåc baão höå
àûúåc hûúãng nhûäng quyïìn gò?
7
Caái gò coá thïí àûúåc àùng kyá kiïíu daáng
cöng nghiïåp?
cáúm ngæåìi khaïc saín xuáút, chaìo baïn, nháûp
kháøu, xuáút kháøu hoàûc baïn báút kyì saín pháøm
naìo coï chæïa hoàûc sæí duûng kiãøu daïng. Phaïp luáût
vaì thæûc tiãùn cuía mäüt næåïc hoàûc khu væûc xaïc
âënh phaûm vi baío häü kiãøu daïng âàng kyï.
Theo quy tàõc chung, âãø coï thãø âæåüc âàng kyï, kiãøu
daïng cäng nghiãûp phaíi âaïp æïng mäüt hoàûc mäüt säú
yãu cáöu cå baín sau âáy, phuû thuäüc vaìo luáût quäúc
gia cuía tæìng næåïc:
Kiãøu daïng âoï nháút thiãút phaíi "måïi". Mäüt kiãøu
daïng âæåüc coi laì måïi nãúu khäng coï mäüt kiãøu
daïng naìo truìng våïi kiãøu daïng âoï âaî âæåüc cäng
bäú cho cäng chuïng træåïc ngaìy näüp âån.
Chuïng ta giaí âënh ràòng cäng ty cuía baûn âaî thiãút kãú
mäüt chiãúc ä våïi mäüt kiãøu daïng saïng taûo, vaì âàng
kyï kiãøu daïng âoï taûi Cå quan Såí hæîu trê tuãû quäúc
gia vaì nhåì âoï coï âæåüc âäüc quyãön âäúi våïi loaûi ä
mang kiãøu daïng âoï. Âiãöu âoï coï nghéa laì nãúu baûn
phaït hiãûn mäüt âäúi thuí caûnh tranh âang saín xuáút,
baïn hoàûc nháûp kháøu loaûi ä mang kiãøu daïng y hãût
hoàûc gáön giäúng kiãøu daïng cuía baûn, khi âoï baûn coï
thãø ngàn cáúm ngæåìi âoï sæí duûng kiãøu daïng cuía
baûn, vaì coï thãø âoìi bäöi thæåìng thiãût haûi vaì täøn tháút
maì viãûc sæí duûng traïi pheïp kiãøu daïng âoï gáy ra cho
cäng ty baûn.
Àöåc quyïìn Do váûy, trong khi baûn khäng thãø ngàn chàûn caïc âäúi
thuí caûnh tranh saín xuáút caïc saín pháøm caûnh tranh,
baûn coï thãø ngàn cáúm hoü saín xuáút caïc saín pháøm coï
kiãøu daïng giäúng saín pháøm cuía baûn vaì tæû do sæí duûng
thaình quaí saïng taûo cuía baûn. Âãø coï thäng tin chi tiãút
vãö caïch thæïc baío vãû quyãön cuía baûn, baûn nãn sæí duûng
dëch vuû tæ váún cuía mäüt luáût sæ såí hæîu trê tuãû.
8
ht
tp
:/
/w
ww
.w
ip
o.
in
t/
sm
e/
9
Kiãøu daïng âoï nháút thiãút phaíi "nguyãn gäúc".
Mäüt kiãøu daïng âæåüc coi laì nguyãn gäúc nãúu
noï âæåüc nhaì thiãút kãú taûo ra mäüt caïch âäüc láûp
vaì khäng sao cheïp hoàûc bàõt chæåïc caïc kiãøu
daïng âang âæåüc baío häü.
Kiãuø danï g âoï nhátú thiãtú phaií coï "âàcû âiãmø
riãng". Yãu cáuö nayì phaií âæåcü coi laì thoaí manî
nãuú ánú tæånü g chung cuaí mätü ngæåiì sæí dunû g vãö
kiãuø danï g âoï khacï våiï ánú tæånü g chung cuaí
ngæåiì âoï vãö bátú kyì mätü kiãuø danï g naoì âaî âæåcü
cäng bäú cho cäng chunï g træåcï âo.ï
Theo thäng lãû, caïc kiãøu daïng coï khaí nàng baío häü
laì caïc saín pháøm nhæ hçnh daïng cuía âäi giaìy,
kiãøu daïng cuía khuyãn tai hoàûc trang trê cuía áúm
traì. Tuy nhiãn, trong thåìi âaûi kyî thuáût sä,ú taûi
mäüt säú næåïc, viãûc baío häü dáön dáön âæåüc måí räüng
sang mäüt säú saín pháøm khaïc vaì mäüt säú loaûi kiãøu
daïng khaïc. Caïc saín pháøm âoï bao gäöm caïc hçnh
tæåüng trãn maìn hçnh maïy tênh, kiãøu chæî âaïnh
maïy, biãøu diãùn âäö thë trãn maìn hçnh maïy tênh vaì
âiãûn thoaûi di âäüng, v.v.
Caái gò khöng thïí àûúåc baão höå
kiïíu daáng cöng nghiïåp?
Caïc kiãøu daïng khäng âæåüc âàng kyï taûi nhiãöu
næåïc thæåìng bao gäöm:
Caïc kiãøu daïng khäng âaïp æïng yãu cáöu vãö
tênh måïi, tênh nguyãn gäúc vaì/hoàûc âàûc âiãøm
riãng (nhæ âaî giaíi thêch trãn âáy).
Kiãøu daïng âæåüc coi laì âæåüc quyãút âënh hoaìn
toaìn båíi chæïc nàng kyî thuáût cuía saín
pháøm; caïc âàûc âiãøm kyî thuáût hoàûc chæïc nàng
cuía kiãøu daïng cuîng coï thãø âæåüc baío häü theo
caïc âäúi tæåüng såí hæîu trê tuãû khaïc tuyì thuäüc
vaìo tæìng træåìng håüp cuû thãø (vê duû nhæ saïng
chãú, máùu hæîu êch hoàûc bê máût thæång maûi).
Caïc kiãøu daïng chæïa caïc biãøu tæåüng hoàûc
kyï hiãûu chênh thæïc âang âæåüc baío hä ü
(chàóng haûn nhæ quäúc kyì).
Caïc kiãøu daïng âæåüc xem laì traïi våïi tráût tæû
hoàûc âaûo âæïc xaî häüi.
Ngoaìi ra, cáön læu yï ràòng mäüt säú næåïc khäng baío
häü kiãøu daïng cäng nghiãûp âäúi våïi caïc saín
pháøm thuí cäng myî nghãû båíi vç phaïp luáût cuía
caïc næåïc âoï quy âënh ràòng saín pháøm mang kiãøu
daïng phaíi laì saín pháøm cäng nghiãûp hoàûc coï thãø
âæåüc thay thãú bàòng "phæång tiãûn cäng nghiãûp".
Phuû thuäüc vaìo phaïp luáût quäúc gia, coï thãø coìn coï
nhiãöu âäúi tæåüng khaïc khäng âæåüc baío häü kiãøu
daïng cäng nghiãûp. Mäüt låìi khuyãn åí âáy laì baûn
nãn hoíi tæ váún tæì mäüt cäng ty âaûi diãûn såí hæîu trê
tuãû hoàûc cå quan såí hæîu trê tuãû quäúc gia liãn
quan.
Baån àùng kyá kiïíu daáng bùçng caách naâo?
Âãø âàng kyï mäüt kiãøu daïng taûi næåïc mçnh, baûn
phaíi tiãún haình caïc bæåïc sau:
Khai máuù âån âàng ky ï do cå quan såí hæuî
trê tuãû quäcú gia cuaí banû cung cápú (xem phuû
lucû 1 våiï danh mucû cacï trang web cuaí cacï cå
quan såí hæuî trê tuãû maì banû coï thãø âàng kyï
kiãuø danï g) bao gämö tãn cuaí banû , cacï thäng
tin chi tiãtú âãø liãn hãû vaì cacï baní ve,î
va/ì hoàcû aní h chupû cuaí (cacï ) kiãuø danï g
âo ï (cacï máuù chuánø thæånì g âæåcü xacï âënh ro)î .
Taiû mätü säú næåcï , coï thãø banû phaií näpü , hoàcû
tuyì chonü âãø näpü baní mä taí kiãuø danï g
hoàcû taiì liãuû xacï âënh tênh måiï cuaí (cacï )
kiãuø danï g. Baní mä taí thæånì g phaií laì baní mä
taí kiãuø danï g chæï khäng phaií laì baní mä taí
saní phámø sæí dunû g kiãuø danï g âo.ï Cánö phaií
phán biãtû kiãuø danï g våiï cacï kiãuø danï g tæång
tæû træåcï âoï mätü cacï h chênh xacï vaì âáyö âu.í
Phaií bao quatï tátú caí cacï âàcû âiãmø myî thuátû
khacï biãtû cuaí kiãuø danï g vaì nãu roî (cacï ) âàcû
âiãmø naoì laì quan tronü g nhátú . Taiû mätü säú
næåcï , xetï nghiãmû viãn coï thãø yãu cáuö cung
cápú máuù kiãuø danï g âãø hiãuø roî hån vãö noï
hoàcû âãø nhánû biãtú vãö kãtú cáuú hoàcû vátû liãuû .
Baûn cuîng seî phaíi näüp khoaín lãû phê näüp
âån theo quy âënh.
Baûn coï thãø choün mäüt cäng ty âaûi diãûn såí hæîu
trê tuãû giuïp baûn trong viãûc näüp âån vaì hoaìn
táút caïc thuí tuûc âàng kyï. Trong træåìng håüp naìy,
baûn phaíi näüp giáúy uyí quyãön cuía baûn cho
ngæåìi âaûi diãûn.
Mäüt säú cå quan såí hæîu trê tuãû tiãún haình âàng baû
kiãøu daïng chè sau khi kiãøm tra caïc thuí tuûc hçnh
thæïc. Caïc cå quan khaïc coï thãø tiãún haình xeït
nghiãûm näüi dung kiãøu daïng bàòng caïch tra cæïu caïc
kiãøu daïng âaî coï trong cå såí dæî liãûu cuía hoü âãø xaïc
âënh tênh måïi cuía kiãøu daïng vaì/hoàûc tênh nguyãn
gäúc. Ngaìy caìng nhiãöu cå quan cháúp nháûn âàng kyï
kiãøu daïng maì khäng cáön xeït nghiãûm tênh måïi
vaì/hoàûc tênh nguyãn gäúc.
Mäùi khi âæåüc âàng kyï, kiãøu daïng âæåüc ghi nháûn
vaìo âàng baû quäúc gia, âæåüc cäng bäú trong cäng
baïo kiãøu daïng vaì âæåüc cáúp mäüt giáúy chæïng
nháûn âàng kyï kiãøu daïng cäng nghiãûp. Taûi
mäüt säú næåïc/khu væûc coï thãø yãu cáöu hoaîn cäng
bä,ú trong træåìng håüp âoï kiãøu daïng âæåüc giæî bê
máût trong mäüt thåìi haûn nháút âënh theo quy âënh
cuía næåïc tæång æïng. Viãûc hoaîn cäng bäú thæåìng
phuûc vuû cho chiãún læåüc kinh doanh.
Thäng tin chi tiãút vãö baío häü kiãøu daïng åí næåïc
ngoaìi âæåüc trçnh baìy taûi Muûc 3.
10
ht
tp
:/
/w
ww
.w
ip
o.
in
t/
sm
e/
1 1
Phuû thuäüc vaìo tæìng cå quan såí hæîu trê tuãû quäúc
gia, quaï trçnh âàng kyï mäüt kiãøu daïng thæåìng keïo
daìi tæì 6 âãún 12 thaïng hoàûc láu hån næîa nãúu coï sæû
phaín âäúi cuía xeït nghiãûm viãn hoàûc coï sæû phaín âäúi
træåïc khi âàng kyï kiãøu daïng.
Mêët bao nhiïu thúâi gian àïí àùng kyá
möåt kiïíu daáng?
Giûä bñ mêåt kiïíu daáng trûúác khi àùng kyá coá
yá nghôa quan troång nhû thïë naâo?
Nãúu baûn muäún baío vãû kiãøu daïng cuía baûn theo mäüt
hãû thäúng âàng kyï, viãûc giæî bê máût kiãøu daïng âoï laì
cæûc kyì quan troüng. Lyï do laì åí chäù yãu cáöu troüng
tám âãø kiãøu daïng âæåüc baío häü laì kiãøu daïng âoï nháút
thiãút phaíi "måïi". Nãúu baûn bäüc läü kiãøu daïng cuía baûn
cho ngæåìi khaïc, baûn nãn coï âiãöu khoaín thoaí thuáûn
bàòng vàn baín våïi ngæåìi âoï vãö viãûc giæî bê máût kiãøu
daïng âoï.
Mäüt kiãøu daïng âaî âæåüc bäüc läü cho cäng chuïng biãút
thäng qua viãûc quaíng caïo trong catalogue hoàûc táûp
saïch giåïi thiãûu saín pháøm cuía cäng ty baûn, seî khäng
coìn âæåüc coi laì "måïi". Kiãøu daïng âoï âaî tråí thaình taìi
saín cuía cäng chuïng vaì vç thãú khäng âæåüc baío häü,
træì khi phaïp luáût quy âënh "thåìi haûn âæåüc hæåíng
quyãön æu tiãn" hoàûc træì khi coï yãu cáöu vãö quyãön æu
tiãn (haîy xem pháön "Bàòng caïch naìo baûn baío häü kiãøu
daïng cuía baûn åí næåïc ngoaìi" taûi trang 16).
Vê duû: Cäng ty "BABY AND CHILDREN" (Treí så
sinh vaì treí em)
Xem xetï phucï låiü vaì cacï âiãuö kiãnû chàm socï treí så
sinh trong phonì g tàmõ , mätü cäng ty nhoí coï tãn laì
"BABY AND CHILDREN" âaî thiãtú kãú vaì saní xuátú
vonî g treí så sinh dunì g trong phonì g tàmõ . Kiãuø danï g
âån gianí vaì âäcü âaoï âaî thanì h cäng trong viãcû gáy
sæû chuï yï vaì hápú dánù âäiú våiï cacï baì meû vaì treí så sinh
trãn khàpõ thãú giåiï . Âãø baoí häü saní phámø måiï cuaí
mçnh, thanï g 3/2000, BABY AND CHILDREN âaî näpü
âån âàng kyï quäcú tãú kiãuø danï g. Sau khi viãcû âàng
kyï âæåcü hoanì tátú , BABY AND CHILDREN âaî thanì h
cäng trong viãcû thæång maiû hoaï saní phámø cuaí hoü
taiû trãn 10 næåcï thuäcü 3 cháu lucû , hoàcû træcû tiãpú
hoàcû bànò g cacï h cápú li-xàng âäiú våiï kiãuø danï g âo.ï
Thaình cäng cuía saín pháøm âoï laì ráút âaïng kãø. Loaûi
voîng âoï âaî tråí thaình mäüt trong caïc saín pháøm haìng
âáöu cuía BABY AND CHILDREN vaì cäng ty naìy, nhåì
âäüc quyãön coï âæåüc tæì viãûc baío häü kiãøu daïng cäng
nghiãûp, âang tiãu thuû saín pháøm cuía hoü trãn khàõp
thãú giåïi.
Taûi mäüt säú næåïc phaïp luáût quy âënh thåìi haûn
âæåüc hæåíng quyãön æu tiãn âäúi våïi viãûc âàng kyï
thæåìng laì 6 thaïng hoàûc 1 nàm tênh tæì ngaìy kiãøu
daïng âæåüc cäng khai, bäüc läü hoàûc cäng bäú.
Âoï laì træåìng håüp khi caïc saín pháøm mang kiãøu
daïng âoï âæåüc baïn, træng baìy taûi phoìng træng
baìy, triãøn laîm hoàûc häüi chåü, hoàûc âæåüc cäng bäú
trong catalogue, saïch giåïi thiãûu hoàûc quaíng caïo
træåïc khi näüp âån. Trong thåìi haûn âoï, baûn váùn
coï thãø tiãu thuû kiãøu daïng âoï trãn thë træåìng maì
khäng bë máút tênh måïi vaì baûn váùn coï thãø näüp
âån âàng kyï.
Tuy nhiãn, vç âáy khäng phaíi laì træåìng håüp xaíy
ra âäúi våïi táút caí caïc næåïc vaì thæåìng bë giåïi haûn
vãö thåìi gian, nãn cáön phaíi giæî bê máût kiãøu daïng
cho âãún khi baûn näüp âån âàng kyï kiãøu daïng âoï.
Hån næîa, baûn seî khäng âæåüc âäüc quyãön âäúi våïi
kiãøu daïng âoï trong thåìi haûn âæåüc hæåíng quyãön
æu tiãn (màûc duì kiãøu daïng cuía baûn coï thãø âæåüc
baío häü tæû âäüng theo luáût quyãön taïc giaí hoàûc luáût
chäúng caûnh tranh khäng laình maûnh, tuyì thuäüc
vaìo caïc quy âënh cuía luáût quäúc gia; haîy xem
thãm pháön quyãön taïc giaí trong Muûc 5).
“Thúâi haån àûúåc hûúãng quïìn ûu tiïn” laâ gò?
Thúâi haån baão höå kiïíu daáng cöng nghiïåp
laâ bao lêu?
Thåiì hanû baoí häü kiãuø danï g cäng nghiãpû khacï
nhau giæaî cacï næåcï , nhæng thæånì g êt nhátú laì
10 nàm (màcû duì thæånì g laì daiì hån; chànó g hanû ,
14 nàm âäiú våiï bànò g âäcü quyãnö taiû Hoa Ky,ì vaì täiú
âa laì 25 nàm âäiú våiï kiãuø danï g cänü g âänö g taiû Liãn
minh cháu Áu). Taiû nhiãuö næåcï , chuí kiãuø danï g
phaií gia hanû hiãuû læcû kiãuø danï g cuaí hoü sau 5 nàm.
Chi phñ cho viïåc baão höå kiïíu daáng cöng
nghiïåp laâ bao nhiïu?
Chi phê thæûc tãú seî ráút khaïc nhau giæîa næåïc naìy våïi
næåïc khaïc. Tuy nhiãn, âiãöu quan troüng laì phaíi
nàõm âæåüc caïc chi phê coï thãø phaït sinh trong quaï
trçnh âoï:
Baûn seî phaíi näüp caïc khoaín lãû phê âàng kyï
cho cå quan såí hæîu trê tuãû quäúc gia hoàûc khu
væûc. Caïc khoaín lãû phê naìy thæåìng khaïc nhau
phuû thuäüc vaìo säú læåüng kiãøu daïng âàng kyï vaì
säú læåüng caïc næåïc maì kiãøu daïng âæåüc âàng
kyï baío häü. Vê duû, âån âàng kyï mäüt kiãøu daïng
cäüng âäöng taûi 15 næåïc cuía Liãn minh cháu
Áu, seî phaíi traí 350 Euro. Khoaín lãû phê naìy coï
thãø coï thãø tàng lãn tåïi mæïc 1.925 Euro nãúu
âån âoï bao gäöm 10 kiãøu daïng. Baûn coï thãø yãu
cáöu cäng ty âaûi diãûn cuía baûn hoàûc caïc cå
quan såí hæîu trê tuãû liãn quan cung cáúp caïc
thäng tin chi tiãút vãö caïc khoaín phê vaì lãû phê.
Coìn coï caïc chi phê khaïc liãn quan âãún
viãûc sæí duûng dëch vuû cuía cäng ty âaûi
diãûn såí hæîu trê tuã û trong quaï trçnh âàng kyï
nãúu baûn muäún nhåì tæ váún chuyãn gia âãø näüp
âån cuía baûn.
1.
2.
Âæåüc pheïp cuía: BABY AND CHILDREN
12
ht
tp
:/
/w
ww
.w
ip
o.
in
t/
sm
e/
1 3
Háöu hãút caïc næåïc âãöu coï quy âënh ràòng chuí
kiãøu daïng phaíi traí lãû phê gia haûn hiãûu læûc,
thæåìng laì cho thåìi haûn 5 nàm, âãø duy trç âäüc
quyãön cuía hoü âäúi våïi kiãøu daïng âoï.
Cuîng coï thãø phaíi chëu chi phê dëch âån âàng
kyï kiãøu daïng khi âàng kyï kiãøu daïng ra næåïc
ngoaìi.
Baån phaãi laâm gò nïëu kiïíu daáng cuãa baån kïët
húåp caãi tiïën vïì chûác nùng vúái caác àùåc àiïím
myää thuêåt?
Âãø coï âäüc quyãön âäúi våïi caïc caíi tiãún vãö chæïc
nàng cuía saín pháøm, noïi chung baûn nãn âàng kyï
baío häü saïng chã ú hoàûc máùu hæîu êch hoàûc khi
chæïc nàng âoï khäng hiãøn nhiãn âäúi våïi saín pháøm,
baûn nãn baío häü dæåïi daûng bê máût kinh doanh.
Tuy nhiãn, thäng thæåìng, mäüt saín pháøm måïi
thæåìng kãút håüp caïc caíi tiãún vãö chæïc nàng våïi caïc
âàûc âiãøm myî thuáût saïng taûo. Giaí sæí baûn coï mäüt kiãøu
daïng måïi cuía âiãûn thoaûi di âäüng. Trong khi âiãûn
thoaûi di âäüng laì kãút quaí cuía caí mäüt chuäùi caïc caíi
tiãún âäúi våïi caïc linh kiãûn âiãûn tæí vaì coï thãø âæåüc baío
häü dæåïi daûng saïng chãú vaì kiãøu daïng âäüc âaïo cuía
baûn coï thãø âæåüc âàng kyï baío häü kiãøu daïng cäng
nghiãûp. Liãûu baûn coï thãø näüp âån âàng kyï caí hai âäúi
tæåüng khäng? Cáu traí låìi laì coï.
3.
4.
Quyãút âënh vãö viãûc âàng kyï baío häü kiãøu daïng cäng
nghiãûp bàòng caïch naìo, khi naìo vaì åí âáu coï thãø seî
aính hæåíng ráút låïn âãún caïc lénh væûc quaín lyï khaïc âäúi
våïi kiãøu daïng. Vç váûy, âiãöu cæûc kyì quan troüng laì
phaíi läöng gàõn, kãút håüp váún âãö baío häü kiãøu daïng
cäng nghiãûp våïi chiãún læåüc kinh doanh täøng thãø cuía
doanh nghiãûp. Vê duû, hçnh thæïc baío häü, chi phê,
hiãûu quaí cuía viãûc baío häü vaì váún âãö quyãön sæí hæîu
âäúi våïi kiãøu daïng coï thãø laì caïc yãúu täú cáön cán nhàõc,
xem xeït khi quyãút âënh:
Baão höå kiïíu daáng vaâ chiïën lûúåc kinh doanh Tæû thæûc hiãûn viãûc thiãút kãú kiãøu daïng hoàûc thuã
mäüt cå quan bãn ngoaìi;
Thåìi âiãøm bàõt âáöu sæí duûng kiãøu daïng måïi trong
viãûc quaíng caïo, tiãúp thë hoàûc træng baìy taûi triãøn
laîm;
Thë træåìng xuáút kháøu chênh;
Khi naìo thç cáúp li-xàng hoàûc chuyãøn nhæåüng
kiãøu daïng cho caïc cäng ty khaïc khai thaïc
thæång maûi âãø âäøi láúy khoaín thu nháûp kinh tãú.
Nhiãöu nhaì thiãút kãú baío häü caïc khêa caûnh khaïc
nhau cuía saín pháøm cuía hoü våïi caïc âäúi tæåüng såí
hæîu trê tuãû khaïc nhau. Tuy nhiãn âiãöu quan troüng
laì phaíi ghi nhåï sæû khaïc biãût cå baín giæîa saïng
chãú/máùu hæîu êch vaì kiãøu daïng cäng nghiãûp.
Saïng chãú vaì máùu hæîu êch laì nhæîng saïng
chãú mang laûi sæû caíi tiãún chæïc nàng âäúi
våïi mäüt saín pháøm vaì viãûc baío häü kiãøu
daïng cäng nghiãûp chè liãn quan âãún hçnh
daïng bãn ngoaìi cuía saín pháøm.
thiãút kãú) hoàûc mäüt phaïp nhán (chàóng haûn mäüt
cäng ty). Trong caí hai træåìng håüp, âån âàng kyï
kiãøu daïng coï thãø laìm træûc tiãúp hoàûc thäng qua mäüt
cäng ty âaûi diãûn âæåüc cå quan såí hæîu trê tuãû cuía
næåïc âoï cáúp pheïp hoaût âäüng.
Ai coá thïí nöåp àún àùng kyá baão höå kiïíu
daáng cöng nghiïåp?
Noïi chung, ngæåìi taûo ra kiãøu daïng hoàûc, nãúu
laìm viãûc theo håüp âäöng thç laì cå quan chuí quaín,
coï quyãön näüp âån âàng kyï kiãøu daïng. Ngæåìi
näüp âån coï thãø laì mäüt caï nhán (chàóng haûn, nhaì
Ai laâ ngûúâi súã hûäu quyïìn àöëi vúái möåt
kiïíu daáng cöng nghiïåp?
Vê duû: DURACELL
Cho âãún nhæîng nàm tháûp kyí 1980 Duracell laì cäng
ty chè âån thuáön saín xuáút mäüt loaûi saín pháøm âoï laì
pin kiãöm. Nàm 1981, Duracell thuã caïc nhaì thiãút kãú
tæ váún âãø saín xuáút âeìn nhaïy boí tuïi, loaûi âeìn âoï
âæåüc âæa ra thë træåìng nàm 1982. Hai nàm sau,
kiãøu daïng âeìn nhaïy naìy âaî âoaût giaíi cuía Häüi âäöng
Thiãút kãú Væång quäúc Anh. Trong nhæîng nàm âoï,
Duracell âaî tung ra thë træåìng mäüt säú phæång aïn
thãø hiãûn cuía âeìn nhaïy boí tuïi våïi caïc kiãøu daïng
khaïc nhau nhàòm vaìo caïc thë træåìng troüng âiãøm
khaïc nhau. Âeìn nhaïy boí tuïi daình cho ngæåìi tiãu
duìng laì thanh thiãúu niãn âæåüc thiãút kãú theo mäút våïi
nhiãöu maìu sàõc. Caïc âàûc âiãøm chæïc nàng saïng taûo
cuía saín pháøm âæåüc baío häü dæåïi daûng saïng chãú,
trong khi âoï kiãøu daïng âæåüc baío häü taûi caïc næåïc låïn
laì thë træåìng tiãu thuû saín pháøm cuía Duracell.
Nokia
Duracell
Ngæåìi taûo ra kiãøu daïng, tæïc laì nhaì thiãút kãú, thæåìng
laì chuí såí hæîu âáöu tiãn cuía kiãøu daïng, træì mäüt säú
tçnh huäúng âàûc biãût. Vê duû, taûi háöu hãút caïc næåïc,
nãúu mäüt ngæåìi laìm cäng taûo ra mäüt kiãøu daïng
trong thåìi haûn håüp âäöng lao âäüng, tæïc laì trong giåì
laìm viãûc cuía hoü taûi doanh nghiãûp âoï vaì laì mäüt
nhiãûm vuû âæåüc giao taûi xê nghiãûp, kiãøu daïng âoï
(vaì caí caïc quyãön liãn quan) seî thuäüc vãö doanh
nghiãûp chuí quaín hoàûc coï thãø phaíi chuyãøn nhæåüng
bàòng mäüt håüp âäöng chuyãøn nhæåüng.
14
ht
tp
:/
/w
ww
.w
ip
o.
in
t/
sm
e/
1 5
Nãúu kiãøu daïng âæåüc thuã thiãút kãú båíi mäüt nhaì
thiãút kãú bãn ngoaìi trãn cå såí håüp âäöng, caïc
quyãön liãn quan âãún kiãøu daïng âoï thuäüc vãö cäng ty
thuã thiãút kãú. Trong caïc træåìng håüp âoï, kiãøu daïng
âæåüc xem laì saïng taûo âãø phuûc vuû nhu cáöu sæí duûng
cuía ngæåìi âàût thiãút kãú kiãøu daïng, vaì vç váûy ngæåìi âoï
laì chuí kiãøu daïng. Âãø traïnh viãûc hiãøu láöm gáy tranh
caîi sau naìy, trong håüp âäöng ban âáöu cáön laìm roî váún
âãö chuí såí hæîu âäúi våïi kiãøu daïng. Baûn cuîng cáön læu
yï ràòng, theo luáût quyãön taïc giaí, nhaì thiãút kãú saín
pháøm âoï coï thãø âæåüc hæåíng quyãön taïc giaí âäúi våïi
baín veî thiãút kãú kiãøu daïng mäüt caïch tæû âäüng, vaì vç
thãú váún âãö naìy cuîng phaíi âæåüc âæa vaìo håüp âäöng.
Baån coá thïí nöåp möåt àún àùng kyá cho nhiïìu
kiïíu daáng khaác nhau àûúåc khöng?
Cáu traí låiì laì rátú khacï nhau, tuyì thuäcü vaoì quy âënh
cuaí tænì g næåcï . Taiû nhiãuö næåcï banû coï thãø näpü mätü
âån âàng kyï nhiãuö kiãuø danï g (10, 20 hoàcû thámû chê
50 kiãuø danï g) chænì g naoì cacï cacï kiãuø danï g âoï liãn
quan âãnú mätü saní phámø hoàcû "nhomï " saní phámø (xem
phánö giaií thêch vãö "nhomï saní phámø taiû trang 15).
Vê duû: TRAX
TRAX laì mäüt bäü ghãú ngäöi cäng cäüng âæåüc Rodney
Kinsman thiãút kãú vaì âæåüc baïn vaì tiãúp thë båíi Cäng
ty OMK Design. Bäü ghãú ngäöi cäng cäüng TRAX ban
âáöu âæåüc thiãút kãú âãø âaïp æïng yãu cáöu cuía Ngaình
âæåìng sàõt Væång quäúc Anh, våïi caïc tiãu chê laì hãû
thäúng ghãú ngäöi cäng cäüng phaíi coï kiãøu daïng âeûp,
tiãûn nghi, khäng bë taïc âäüng cuía thåìi tiãút vaì êt phaíi
baío dæåîng. Trong nhiãöu nàm, TRAX âaî tråí thaình
mäüt saín pháøm ráút thaình cäng, mäüt pháön nhåì thiãút
kãú âäüc âaïo vaì tiãûn duûng cuía noï vaì TRAX âaî âæåüc
làõp âàût taûi trãn 60 sán bay trãn khàõp thãú giåïi.
Kiãøu daïng cuía TRAX âæåüc âàng kyï baío häü taûi
Væång quäúc Anh, Australia, caïc næåïc thuäüc khäúi
Benelux, Âæïc, Italy, Nháût Baín vaì Hoa Kyì.
Nhåì viãûc âàng kyï baío häü, Cäng ty OMK Design âaî
coï âæåüc âäüc quyãön trong viãûc khai thaïc thæång maûi
kiãøu daïng âoï taûi caïc næåïc naìy. Trong mäüt säú træåìng
håüp, Cäng ty OMK Design âaî cáúp li-xàng cho caïc
cäng ty næåïc ngoaìi saín xuáút hãû thäúng ghãú ngäöi
cäng cäüng TRAX âãø coï âæåüc mäüt khoaín thu âaïng
kãø.
Âiãöu naìy coï nghéa laì nãúu baûn thiãút kãú kiãøu daïng
cuía mäüt bäü gäöm baìn, ghãú, cheïn baït vaì muäún baío
häü chuïng, nhiãöu næåïc seî cho pheïp baûn chè näüp
mäüt âån duy nháút cho táút caí caïc váût duûng naìy, baûn
seî chè phaíi näüp lãû phê cho mäüt âån båíi chuïng cuìng
thuäüc mäüt nhoïm saín pháøm. Tuy nhiãn, nãúu baûn
âënh baío häü caí chiãúc âeìn keìm theo, coï khaí nàng
baûn seî bë yãu cáöu phaíi näüp mäüt âån riãng biãût.
Trong thæûc tãú, âeìn khäng cuìng mäüt nhoïm saín
pháøm våïi baìn, ghãú vaì cheïn baït. Nhçn chung, cho
duì mäùi kiãøu daïng bäø sung âãöu phaíi näüp thãm phê,
khoaín phê naìy vãö cå baín váùn êt hån chi phê näüp âån
riãng biãût cho tæìng kiãøu daïng.
Tuy váûy, åí mäüt säú næåïc, coï thãø baûn phaíi näüp mäüt
âån riãng biãût cho mäùi kiãøu daïng. Trong khi giåïi
haûn chè coï thãø näüp mäüt âån cho mäüt kiãøu daïng duy
nháút, nhiãöu næåïc trong säú naìy laûi cho pheïp mäüt vaìi
phæång aïn âäúi våïi kiãøu daïng âoï; mäüt säú næåïc khaïc
laûi cho pheïp caïc ngoaûi lãû âäúi våïi quy tàõc “kiãøu
daïng duy nháút” nãúu táút caí caïc kiãøu daïng âãöu liãn
quan âãún mäüt “bäü váût duûng”.
Vê duû, hai chiãúc khuyãn tai seî âæåüc coi laì caïc
phæång aïn cuía mäüt kiãøu daïng nãúu chuïng chè
khaïc nhau åí chäù mäüt chiãúc laì khuyãn keûp vaì
chiãúc kia laì khuyãn xoí läù. Âãø âæåüc coi laì caïc
phæång aïn cuía cuìng mäüt kiãøu daïng, caïc
phæång aïn phaíi âæåüc aïp duûng âäúi våïi cuìng
mäüt váût duûng vaì phaíi khäng khaïc biãût cå baín
våïi nhau.
Màût khaïc, “bäü“ âæåüc âënh nghéa laì gäöm caïc váût
duûng coï âàûc âiãøm chung thæåìng âæåüc baïn hoàûc
âæåüc sæí duûng cuìng nhau, coï caïc âàûc âiãøm
chung vãö kiãøu daïng. Vê duû, bäü dao gäöm coï thça,
déa vaì dao; bäü âäö gia duûng coï thãø gäöm maïy sáúy
toïc, âáöu sáúy vaì læåüc.
Nhæ baûn tháúy, coï sæû khaïc biãût ráút låïn trong caïc quy
âënh âäúi våïi âån; âãø biãút âæåüc nhæîng chi tiãút chênh
xaïc vãö caïc yãu cáöu vaì khaí nàng baío häü theo caïch tiãút
kiãûm chi phê nháút, baûn nãn liãn hãû våïi mäüt âaûi diãûn
såí hæîu trê tuãû hoàûc caïc cå quan såí hæîu trê tuãû coï liãn
quan.
Hïå thöëng Phên loaåi Quöëc tïë
Nhçn chung, caïc kiãøu daïng cäng nghiãûp âæåüc phán
thaình caïc nhoïm âãø dãù tra cæïu. Coï thãø baûn seî âæåüc
yãu cáöu phaíi nãu roî nhoïm saín pháøm baûn âënh sæí
duûng kiãøu daïng coï liãn quan trong âån cuía mçnh.
Nhiãöu næåïc sæí duûng baíng phán loaûi trong Hiãûp æåïc
Locarno Thiãút láûp phán loaûi quäúc tãú kiãøu
daïng cäng nghiãûp (xem danh muûc Nhoïm taûi Phuû
luûc II). Xem thãm taûi:
www.wipo.int/classifications/en/locarno/about
Âæåüc pheïp cuía: TRAX
1 6
ht
tp
:/
/w
ww
.w
ip
o.
in
t/
sm
e/
1 7
Kiãøu daïng cäng nghiãûp âæåüc chuyãøn giao quyãön sæí
duûng khi chuí såí hæîu kiãøu daïng (ngæåìi chuyãøn giao)
cho pheïp ngæåìi khaïc (ngæåìi nháûn chuyãøn giao) sæí
duûng kiãøu daïng vç báút cæï muûc âêch naìo theo thoaí
thuáûn giæîa hai bãn. Trong nhæîng træåìng håüp naìy,
thæåìng hai bãn seî kyï mäüt håüp âäöng chuyãøn giao
quyãön sæí duûng (håüp âäöng li-xàng) trong âoï nãu
roî caïc âiãöu kiãûn vaì phaûm vi cuía thoaí thuáûn.
Håüp âäöng li-xàng thæåìng coï caïc âiãöu khoaín giåïi
haûn caïc quäúc gia nåi ngæåìi nháûn chuyãøn giao coï
thãø sæí duûng kiãøu daïng, thåìi haûn chuyãøn giao vaì loaûi
saín pháøm coï thãø sæí duûng kiãøu daïng. Âãø chuyãøn
giao quyãön sæí duûng kiãøu daïng åí næåïc ngoaìi, træåïc
hãút kiãøu daïng cuía baûn phaíi âæåüc baío häü, hoàûc âaî
näüp âån xin baío häü, taûi caïc næåïc liãn quan.
Cho pheïp ngæåìi khaïc sæí duûng caïc kiãøu daïng cäng
nghiãûp cuía mçnh thäng qua mäüt håüp âäöng li-xàng
seî âem laûi cho cäng viãûc kinh doanh cuía baûn thãm
doanh thu vaì laì mäüt caïch phäø biãún maì caïc cäng ty
thæåìng duìng âãø khai thaïc âäüc quyãön caïc kiãøu daïng
âaî âæåüc âàng kyï cuía hoü.
Thoaí thuáûn vãö viãûc cáúp li-xàng âäúi våïi kiãøu daïng
cäng nghiãûp thæåìng nàòm trong mäüt håüp âäöng li-
xàng täøng quaït hån bao gäöm táút caí caïc khêa caûnh
cuía saín pháøm (chæï khäng chè bao gäöm caïc yãúu täú
træûc quan).
Baån coá thïí chuyïín giao quyïìn sûã duång
kiïíu daáng cöng nghiïåp cuãa mònh àûúåc khöng?3. Baío häü kiãøu daïng taûi næåïc ngoaìi
Nãúu cäng ty cuía baûn dæû âënh xuáút kháøu caïc saín pháøm
coï kiãøu daïng gäúc, hoàûc chuyãøn giao viãûc saín xuáút, baïn
hoàûc xuáút kháøu caïc saín pháøm âoï cho caïc cäng ty khaïc
åí næåïc ngoaìi, baûn nãn xem xeït baío häü kiãøu daïng cuía
saín pháøm cuía cäng ty baûn taûi nhæîng næåïc âoï âãø âæåüc
hæåíng caïc låüi êch baío häü åí næåïc ngoaìi giäúng nhæ baío
häü åí trong næåïc.
Taåi sao cêìn baão höå kiïíu daáng taåi nûúác ngoaâi?
Baão höå caác kiïíu daáng cöng nghiïåp úã nûúác
ngoaâi bùçng caách naâo?
Baío häü kiãøu daïng cäng nghiãûp mang tênh laînh thäø.
Âiãöu naìy coï nghéa laì baío häü kiãøu daïng cäng nghiãûp
nhçn chung âæåüc giåïi haûn taûi næåïc hoàûc khu væûc
baûn âaî âàng kyï kiãøu daïng cuía mçnh. Do âoï, nãúu
baûn muäún baío häü kiãøu daïng cäng nghiãûp cuía mçnh
taûi caïc thë træåìng xuáút kháøu, baûn cáön phaíi näüp âån
âàng kyï baío häü kiãøu daïng åí nhæîng næåïc âoï.
Âiãuö quan tronü g laì banû phaií luän ghi nhåï rànò g thäng
thæånì g banû coï sauï thanï g tênh tæì ngayì näpü âån âàng
kyï baoí häü åí næåcï âáuö tiãn âãø xin hæåní g quyãnö æu
tiãn khi banû näpü âån âàng kyï baoí häü åí cacï næåcï
khacï . Khi hãtú thåiì hanû nayì , banû seî khäng thãø näpü âån
baoí häü kiãuø danï g åí næåcï ngoaiì , båií kiãuø danï g cuaí
banû seî khäng conì âæåcü coi laì måiï næaî .
Coï ba caïch baío häü kiãøu daïng cäng nghiãûp cuía baûn
åí næåïc ngoaìi
Kãnh quäúc gia: Caïc cäng ty coï thãø âàng kyï
baío häü thäng qua viãûc näüp âån riãng biãût taûi cå
quan såí hæîu trê tuãû quäúc gia tæìng næåïc hoü
muäún baío häü kiãøu daïng cuía mçnh. Quaï trçnh
naìy coï thãø khaï phæïc taûp vaì täún keïm båíi thäng
thæåìng âån âàng kyï kiãøu daïng phaíi âæåüc dëch
ra ngän ngæî quäúc gia cuîng nhæ phaíi chi traí caïc
chi phê haình chênh (vaì âäi khi caí dëch vuû phaïp
lyï).
Kãnh khu væûc: Nãúu baûn muäún âàng kyï baío häü
kiãøu daïng cäng nghiãûp taûi nhæîng næåïc laì thaình
viãn cuía caïc hiãûp âënh khu væûc cho pheïp baûn
coï thãø âàng kyï kiãøu daïng taûi nhiãöu næåïc, baûn coï
thãø chè phaíi näüp mäüt âån duy nháút åí cå quan såí
hæîu trê tuãû cuía khu væûc âoï. Caïc cå quan såí hæîu
trê tuãû khu væûc bao gäöm:
Cå quan Såí hæîu cäng nghiãûp Khu væûc cháu Phi
(ARIPO) âãø âàng kyï baío häü kiãøu daïng cäng
nghiãûp taûi caïc næåïc cháu Phi noïi tiãúng Anh;
Cå quan Kiãøu daïng Benelux (BDO) âãø baío häü
kiãøu daïng taûi Bè, Haì Lan vaì Luxembourg;
Cå quan Haìi hoaì hoaï thë træåìng näüi âëa (OHIM)
âãø baío häü kiãøu daïng Cäüng âäöng taûi 15 næåïc
thuäüc Liãn minh cháu Áu;
Täø chæïc Såí hæîu trê tuãû cháu Phi (OAP) âãø baío
häü taûi caïc næåïc cháu Phi noïi tiãúng Phaïp.
Xem Phuû luûc I âãø biãút âëa chè trang web cuía caïc cå
quan såí hæîu trê tuãû khu væûc.
Kãnh quäúc tã:ú Caïc cäng ty muäún âàng kyï
quäúc tãú kiãøu daïng cuía hoü åí mäüt vaìi næåïc cuîng
coï thãø sæí duûng caïc thuí tuûc quy âënh taûi Thoía
æåïc La Hay vãö Âàng kyï quäúc tãú kiãøu daïng
cäng nghiãûp do WIPO quaín lyï. Ngæåìi näüp âån
tæì mäüt næåïc thaình viãn cuía Thoía æåïc La Hay chè
cáön näüp mäüt âån quäúc tãú duy nháút cho WIPO;
khi âoï kiãøu daïng seî âæåüc baío häü taûi caïc næåïc
thaình viãn cuía Thoía æåïc (hiãûn taûi laì 42) maì
ngæåìi näüp âån mong muäún. Thoía æåïc taûo cho
ngæåìi näüp âån mäüt cå chãú âån giaín vaì tiãút kiãûm
hån âäúi våïi viãûc näüp âån âàng kyï kiãøu daïng
cäng nghiãûp taûi caïc næåïc khaïc nhau. Xem Phuû
luûc III âãø biãút danh saïch caïc næåïc thaình viãn cuía
Thoía æåïc La Hay. Thäng tin âáöy âuí vãö Thoía æåïc
La Hay, trong âoï coï caí máùu âån, coï thãø láúy åí
trang web cuía WIPO taûi:
www.wipo.int/hague/
Chi phê âàng kyï mäüt kiãøu daïng cäng nghiãûp theo
Thoía æåïc La Hay thay âäøi phuû thuäüc vaìo säú læåüng
caïc kiãøu daïng vaì säú næåïc maì ngæåìi näüp âån xin baío
häü kiãøu daïng. Vê duû, chi phê baío häü 05 kiãøu daïng åí
11 næåïc sæí duûng kãnh quäúc tãú theo hãû thäúng La Hay
laì xáúp xè 900 SFr.
1.
2.
3.
1 8
ht
tp
:/
/w
ww
.w
ip
o.
in
t/
sm
e/
1 9
Baío vãû quyãön såí hæîu trê tuãû laì mäüt váún âãö phæïc taûp
vaì täút hån hãút baûn nãn tçm kiãúm sæû tråü giuïp chuyãn
män cuía luáût sæ såí hæîu trê tuãû coï tháøm quyãön. Âiãöu
quan troüng laì baûn phaíi luän ghi nhåï ràòng traïch
nhiãûm xaïc âënh vaì haình âäüng chäúng laûi viãûc laìm
nhaïi hoàûc vi phaûm mäüt kiãøu daïng cäng nghiãûp
thuäüc vãö chuí såí hæîu kiãøu daïng. Noïi caïch khaïc,
4. Baío vãû quyãön âäúi våïi
kiãøu daïng cäng nghiãûp
Laâm thïë naâo àïí baão vïå quyïìn cuãa baån khi
kiïíu daáng cuãa baån bõ bùæt chûúác, sao cheáp
hoùåc vi phaåm?
baûn coï traïch nhiãûm giaïm saït viãûc sæí duûng
kiãøu daïng cuía mçnh trãn thë træåìng, xaïc âënh
nhæîng ngæåìi laìm nhaïi hoàûc laìm giaí kiãøu
daïng vaì quyãút âënh bàòng caïch naìo vaì khi
naìo thç haình âäüng chäúng laûi hoü.
Thäng thæåìng, luáût sæ såí hæîu trê tuãû laì ngæåìi coï thãø
cung cáúp cho baûn caïc thäng tin vãö khaí nàng tiãún
haình caïc haình vi phaïp lyï chäúng laûi nhæîng ngæåìi
laìm nhaïi, vi phaûm vaì laìm giaí kiãøu daïng cäng
nghiãûp taûi næåïc cuía baûn, vaì âæa ra cho baûn nhæîng
låìi khuyãn vãö caïch giaíi quyãút tranh cháúp.
Nàm 2001, mæåìi haîng coï säú âån låïn nháút näüp theo
Hãû thäúng La Hay vãö näüp læu quäúc tãú kiãøu daïng cäng
nghiãûp laì Swatch Group, Interior, Sony Overseas,
Hermeìs, Daimler Chrysler, Nokia, Villeroy + Boch
A.G., Moulinex, Philips Electronics vaì Salomon.
Trong nàm naìy (nàm 2001), haîng coï säú âån näüp
låïn nháút laì Táûp âoaìn Swatch âaî näüp 103 âån âàng
kyï kiãøu daïng thäng qua Hãû thäúng La Hay. “Kiãøu
daïng” khaïc biãût cuía âäöng häö cuía haîng âæåüc coi laì
yãúu täú quyãút âënh taïc âäüng âãún sæû læûa choün cuía
khaïch haìng âäúi våïi saín pháøm cuía haîng. Vãö váún âãö
naìy, nhæîng cäng ty nhæ Táûp âoaìn Swatch âaî âáöu tæ
nhiãöu tiãön cuía vaì kyî nàng chuyãn män âãø phaït triãøn
Baão höå quöëc tïë kiïíu daáng thaình cäng kiãøu daïng cuía mçnh vaì baío âaím quyãön
âäüc quyãön cuía hoü trong viãûc khai thaïc kiãøu daïng
bàòng viãûc âàng kyï åí nhiãöu næåïc.
Khi baûn tin chàõc laì âaî coï vi phaûm kiãøu daïng cuía
mçnh, bæåïc âáöu tiãn baûn coï thãø choün læûa laì gæíi mäüt
“bæïc thæ caính caïo vaì yãu cáöu cháúm dæït vi phaûm”
thäng baïo våïi ngæåìi vi phaûm vãö xung âäüt coï thãø
xaíy ra giæîa kiãøu daïng cuía hoü våïi quyãön âäüc quyãön
cuía baûn. Baûn nãn nhåì tåïi sæû giuïp âåî cuía luáût sæ âãø
soaûn thaío bæïc thæ naìy. Nãúu viãûc vi phaûm váùn tiãúp
diãùn, coï thãø baûn cáön phaíi khåíi kiãûn ngæåìi vi phaûm
âoï.
Nãúu baûn biãút âëa âiãøm vi phaûm, baûn coï thãø thæûc
hiãûn âäüt nháûp báút ngåì bàòng caïch xin lãûnh khaïm xeït
vaì tëch thu (thæåìng laì cuía toaì aïn coï tháøm quyãön
hoàûc caính saït) âãø tiãún haình mäüt cuäüc khaïm xeït maì
khäng phaíi baïo træåïc cho cäng ty/caï nhán bë phaït
hiãûn laì coï haình vi vi phaûm.
Âãø ngàn chàûn viãûc nháûp kháøu haìng vi phaûm, åí
nhiãöu næåïc coï quy âënh vãö caïc biãûn phaïp biãn giåïi
maì chuí såí hæîu kiãøu daïng coï thãø sæí duûng thäng
qua caïc cå quan haíi quan quäúc gia.
Quy tàõc chung laì nãúu xaïc âënh âæåüc vi phaûm, baûn
nãn nhåì tæ váún phaïp lyï chuyãn nghiãûp.
5. Caïc cäng cuû phaïp lyï khaïc
âãø baío häü kiãøu daïng
cäng nghiãûp
ÅÍ mäüt säú næåïc, phaïp luáût hiãûn haình cäng nháûn baío
häü quyãön taïc giaí âäúi våïi mäüt säú kiãøu daïng nháút âënh,
vê duû, kiãøu daïng cuía caïc saín pháøm dãût may vaì vaíi.
ÅÍ nhiãöu næåïc, baûn coï thãø coï âæåüc sæû baío häü âäöng
thåìi (cuû thãø laì baío häü quyãön taïc giaí vaì baío häü kiãøu
daïng cäng nghiãûp) cuìng täön taûi song song âäúi våïi
cuìng mäüt kiãøu daïng, trong khi åí mäüt säú næåïc khaïc,
baûn chè âæåüc choün mäüt trong hai hçnh thæïc baío häü
naìy.
Træåïc khi quyãút âënh hçnh thæïc baío häü kiãøu daïng cuía
baûn täút nháút, bæåïc âáöu tiãn laì baûn cáön hiãøu âæåüc sæû
khaïc nhau giæîa hai hçnh thæïc baío häü naìy. Dæåïi âáy
laì mäüt säú âiãøm khaïc nhau cå baín:
Sûå khaác nhau giûäa baão höå quyïìn taác giaã vaâ
baão höå kiïíu daáng cöng nghiïåp àöëi vúái
kiïíu daáng laâ gò?
Âæåüc pheïp cuía: Swatch AG
20
ht
tp
:/
/w
ww
.w
ip
o.
in
t/
sm
e/
Âàng kyï
Theo quy âënh cuía luáût kiãøu daïng cäng
nghiãûp, nhçn chung kiãøu daïng cäng nghiãûp
phaíi âæåüc ngæåìi näüp âån âàng kyï træåïc khi
cäng bäú hoàûc âæåüc sæí duûng cäng khai åí báút
cæï âáu, hoàûc êt nháút åí næåïc ngæåìi näüp âån yãu
cáöu âæåüc baío häü. Vàn bàòng baío häü âæåüc
cáúp theo luáût kiãøu daïng cäng nghiãûp seî chæïng
toí tênh hæîu duûng trong træåìng håüp coï vi phaûm,
båíi noï laì cå såí væîng chàõc âãø baûn coï thãø tæì âoï
baío vãû quyãön âäüc quyãön cuía mçnh.
Quyãön taïc giaí trong caïc taïc pháøm âæåüc coi laì
gäúc seî täön taûi hiãøn nhiãn maì khäng cáön phaíi
âàng kyï. Cho duì khäng cáön âàng kyï âãø
âæåüc baío häü, âàng kyï quyãön taïc giaí váùn täön
taûi åí mäüt säú næåïc coï quy âënh vãö cáúp bàòng
baío häü kiãøu daïng.
Thåìi haûn
Nhçn chung, thåìi haûn baío häü kiãøu daïng cäng
nghiãûp seî kãút thuïc vaìo khoaíng tæì 10 âãún
25 nàm, tuìy thuäüc vaìo tæìng næåïc. Baûn cuîng
nãn læu yï ràòng quaï trçnh âàng kyï kiãøu daïng
cäng nghiãûp coï thãø seî máút thåìi gian mäüt chuït,
vaì khäng phaíi luïc naìo cuîng thoaí âaïng âäúi våïi
caïc saín pháøm mang tênh xu thãú (vê duû nhæ caïc
saín pháøm thåìi trang).
ÅÍ háöu hãút caïc næåïc, quyãön taïc giaí âæåüc baío
häü suäút cuäüc âåìi taïc giaí vaì 50 hoàûc 70 nàm
sau khi taïc giaí qua âåìi.
Phaûm vi baío häü
Quyãön phaït sinh tæì viãûc baío häü kiãøu daïng
cäng nghiãûp laì quyãön tuyãût âäúi theo nghéa
seî laì coï vi phaûm cho duì viãûc sao chuûp coï cäú yï
hay khäng.
Âãø baío vãû quyãön theo luáût quyãön taïc giaí, chuí
såí hæîu baín quyãön taïc giaí phaíi chæïng minh
âæåüc ràòng taïc pháøm bë coi laì vi phaûm quyãön
âoï giaïn tiãúp hoàûc træûc tiãúp taïi taûo taïc pháøm
âang âæåüc baío häü quyãön taïc giaí.
Loaûi saín pháøm
ÅÍ háöu hãút caïc næåïc, khäng phaíi táút caí caïc
kiãøu daïng cäng nghiãûp âãöu âæåüc baío häü
quyãön taïc giaí maì træåïc hãút chè xem xeït caïc taïc
pháøm âæåüc coi laì taïc pháøm nghãû thuáût. Do
viãûc phán biãût chuïng luän khäng roî raìng, mäüt
säú kiãøu daïng, vê duû nhæ hçnh daïng cuía caïc saín
pháøm âæåüc chãú taûo, khäng âæåüc baío häü theo
luáût quyãön taïc giaí, trong khi mäüt säú khaïc, vê
duû nhæ caïc thiãút kãú haìng dãût may thåìi trang,
laûi thæåìng âæåüc baío häü båíi caí hai hçnh thæïc
naìy.
Chi phê
Âàng kyï kiãøu daïng cäng nghiãûp cuía baûn åí
nhæîng næåïc baûn quan tám âäöng nghéa våïi viãûc
baûn seî phaíi näüp caïc khoaín lãû phê aïp duûng taûi
næåïc âoï. Ngoaìi ra, coï thãø seî coï êch hoàûc cáön
thiãút âäúi våïi baûn nãúu baûn sæí duûng dëch vuû cuía
mäüt täø chæïc âaûi diãûn såí hæîu trê tuãû âãø giuïp
baûn soaûn thaío âån, vaì viãûc naìy cuîng seî phaït
sinh thãm chi phê.
Do háöu hãút luáût quyãön taïc giaí åí caïc quäúc gia
khäng âoìi hoíi phaíi âàng kyï chênh thæïc taïc
pháøm, seî khäng coï chi phê træûc tiãúp liãn quan
âãún baío häü quyãön taïc giaí. Tuy nhiãn, seî coï
thãø coï chi phê liãn quan âãún (a) viãûc näüp læu
caïc taïc pháøm taûi cå såí dæî liãûu quyãön taïc giaí åí
nhæîng næåïc coï täön taûi chãú âäü näüp læu, vaì (b)
nãu dáùn chæïng chæïng minh quyãön såí hæîu
trong træåìng håüp coï tranh cháúp.
Toïm laûi, trong khi viãûc baío häü kiãøu daïng cäng
nghiãûp tråí nãn maûnh hån, tháûm chê aïp duûng âäúi
våïi caí caïc haình vi vi phaûm khäng cäú yï vaì viãûc cáúp
bàòng chæïng nháûn âàng kyï âæåüc xem laì bàòng chæïng
trong træåìng håüp coï vi phaûm, noï cuîng âoìi hoíi
nhiãöu näù læûc hån (caí vãö màût taìi chênh vaì haình
chênh) båíi phaíi qua thuí tuûc âàng kyï vaì thåìi haûn
baío häü ngàõn hån.
Trong moüi træåìng håüp, âàûc biãût laì khi kiãøu daïng
khäng âæåüc âàng kyï, baûn nãn ghi nháûn cáøn tháûn
tæìng bæåïc phaït triãøn cuía kiãøu daïng. Kyï vaì ghi
ngaìy vaìo mäùi baín phaïc hoaû, vaì læu giæî chuïng mäüt
caïch håüp lyï, coï thãø seî coï êch trong træåìng håüp coï
vi phaûm.
Vê duû: Trong mäüt cuäüc thàm doì yï kiãún cuía caïc nhaì
thiãút kãú thåìi trang gáön âáy åí Væång quäúc Anh, 80%
nhæîng ngæåìi âæåüc hoíi traí låìi ràòng hoü luän læu giæî
caïc taìi liãûu vãö thiãút kãú gäúc cuía hoü vaì nháûn thæïc âæåüc
táöm quan troüng cuía caïc taìi liãûu naìy khi chæïng minh
quyãön taïc giaí cuía mçnh.
Khi naâo luêåt nhaän hiïåu coá thïí baão
höå möåt kiïíu daáng?
Nhaîn hiãûu laì mäüt dáúu hiãûu coï khaí nàng phán biãût
(thæåìng laì mäüt tæì, logo hoàûc kãút håüp caí hai) âæåüc
duìng âãø phán biãût saín pháøm cuía mäüt cäng ty våïi saín
pháøm cuía caïc cäng ty khaïc. Trong mäüt säú tçnh
huäúng, hçnh thæïc, kiãøu daïng hoàûc bao bç cuía mäüt
saín pháøm coï thãø âæåüc coi laì âàûc âiãøm phán biãût cuía
saín pháøm âoï vaì coï thãø âæåüc baío häü dæåïi hçnh thæïc
nhaîn hiãûu ba chiãöu. Chai Coca Cola hoàûc hçnh tam
giaïc cuía Thoíi Säcäla Toblerone laì mäüt säú vê duû âiãøn
hçnh.
Toblerone laì nhaîn hiãûu haìng hoaï do Táûp âoaìn
Thæûc pháøm Kraft âàng kyï nàm 1986.
21
22
ht
tp
:/
/w
ww
.w
ip
o.
in
t/
sm
e/
23
Baûn nãn láúy yï kiãún tæ váún cuía mäüt âaûi diãûn såí hæîu
trê tuãû âãø xaïc âënh liãûu mäüt kiãøu daïng cuû thãø naìo âoï
coï thãø âæåüc coi laì nhaîn hiãûu ba chiãöu khäng.
Tênh æu viãût cuía baío häü nhaîn hiãûu haìng hoaï laì coï
thãø gia haûn nhiãöu láön, trong khi baío häü kiãøu daïng
cäng nghiãûp thæåìng chè coï hiãûu læûc trong mäüt thåìi
haûn nháút âënh (thæåìng laì 10 âãún 25 nàm). Chi phê
âàng kyï baío häü nhaîn hiãûu haìng hoaï vaì kiãøu daïng
cäng nghiãûp cuîng khaïc nhau. Tuyì thuäüc vaìo hãû
thäúng luáût phaïp maì hai loaûi hçnh baío häü naìy coï thãø
cuìng täön taûi.
Luêåt caånh tranh khöng laânh maånh coá baão höå
kiïíu daáng cuãa baån khöng?
ÅÍ nhiãöu næåïc, kiãøu daïng cäng nghiãûp thæåìng âæåüc
baío häü theo luáût caûnh tranh khäng laình maûnh. Do
âoï, mäüt kiãøu daïng cäng nghiãûp coï thãø âæåüc baío häü
chäúng laûi caïc haình vi caûnh tranh khäng laình maûnh,
âàûc biãût laì haình vi sao cheïp khäng saïng taûo, caïc
haình vi coï thãø gáy nháöm láùn, laìm nhaïi hoàûc låüi
duûng danh tiãúng cuía mäüt bãn thæï ba. Tuy nhiãn,
mæïc âäü baío häü theo hçnh thæïc caûnh tranh khäng
laình maûnh thæåìng tháúp hån nhiãöu vaì khoï chæïng
minh haình vi vi phaûm hån.
Caïc váún âãö såí hæîu trê tuãû khaïc tæì goïc âäü
kinh doanh:
www.wipo.int/sme/
Vãö kiãøu daïng cäng nghiãûp noïi chung:
www.wipo.int/about-ip/en/
Vãö caïc khêa caûnh thæûc tiãùn liãn quan âãún
âàng kyï kiãøu daïng cäng nghiãûp, xem danh
muûc caïc trang web cuía caïc cå quan såí hæîu
trê tuãû quäúc gia vaì khu væûc nãu taûi Phuû luûc I
hoàûc:
www.wipo.int/news/en/links/ipo_web.htm.
Âãø coï thãm thäng tin,
xem caïc trang web sau:
Vãö Thoaí æåïc La Hay vã önäüp læu quäúc tãú kiãøu
daïng cäng nghiãûp:
www.wipo.int/hague/en/
Vãö Thoaí æåïc Locarno Thiãút láûp Baíng phán loaûi
quäúc tãú kiãøu daïng cäng nghiãûp:
www.wipo.int/classifications
(theo Thoaí æåïc Locarno)
Vãö troüng taìi vaì trung gian hoaì giaíi:
http://arbiter.wipo.int/
ht
tp
:/
/w
ww
.w
ip
o.
in
t/
sm
e/
24 25
PHUÛ LUÛC 1
Àõa chó caác trang web cuãa caác Cú quan
Súã hûäu trñ tuïå Quöëc gia vaâ Khu vûåc
Cäüng hoaì Seïc
Âan Maûch
Cäüng hoaì Âä-mi-ni-ca
Ai cáûp
EÏtx-tä-ni-a
Liãn minh cháu Áu (Cå quan Haìi hoaì hoaï
thë træåìng näüi âëa - OHIM)
Pháön Lan
Phaïp
Gruzia
Âæïc
Hi Laûp
Hung-ga-ri
Ai-xå-len
ÁÚn Âäü
In-âä-nã-si-a
Ai len
Êtx-ra-en
I-ta-ly
Nháût Baín
Jooïc-âan-ni
Ka-zàõc-xtan
Ken-ny-a
Kiãúc-zy-xtan
Cäüng hoaì Dán chuí Nhán dán Laìo
Li-thu-a-ni-a
Luïc-xàm-bua
Ma-lay-si-a
Mã-xi-cä
Mä-na-cä
Mäng Cäø
Täø chæïc Såí hæîu cäng nghiãûp
Khu væûc Cháu Phi (ARIPO)
An-giã-ri
An-âä-ra
AÏc-hen-ti-na
AÏc-mã-ni-a
AÏo
ÄÚt-xtráy-li-a
Baïc-ba-âäút
Bè
Bã-li-zå
Bã-nã-lux (Cå quan Kiãøu daïng Bã-nã-lux)
Bä-li-vi-a
Bäútx-ni-a vaì Heïc-zå-gä-vi-na
Bra-xin
Bun-ga-ri
Ca-na-âa
Trung Quäúc
Trung Quäúc: Häöng Käng (SAR)
Trung Quäúc: Ma Cao (SAR)
Chi-lã
Colombia
Cäng-gä
Cäútx-ta-ri-ca
Cro-aït-ti-a
Cu Ba
http://www.aripo.wipo.net/
http://www.inapi.org
http://www.ompa.ad
http://www.inpi.gov.arl
http://www.armpatent.org
http://www.patent.bmwa.gv.at/
http://www.ipaustralia.gov.aul
http://www.caipo.gov.bbl
http:/ /ww w.european-patent-office.org/patlib/country/belgium
http://www.belipo.bz
http://www.bbtm-bbdm.org/
http://www.senapi.gov.bo
http://www.bih.net.balzsmp
http://www.inpi.gov.br
http://www.bpo.bg/
http://www.cipo.gc.ca
http://www.sipo.gov.cn
http://www.infor.gov.hk/ipd
http://www.economia.gov.mo
http://www.dpi.gov.cl
http://www.sic.gov.co
http://www.anpi.cg.wipo.net
http://www.registronacional.go.cr
http://www.dziv.hr/
http://www.ocpi.cu
http://www.upv.cz
http://www.dkpto.dk/
http://www.seic.gov.do/onapi/
http://www.egypo.gov.eg
http://www.epa.ee
http://www.oami.eu.int/
http://www.prh.fi
http://www.inpi.fr
http://www.sakpatenti.org.ge/
http://www.dpma.de
http://www.gge.gr
http://www.hpo.hu/
http://www.els.stjr.is
http://www.patentoffice.nic.in
http://www.dgip.go.id
http://www.patentsoffice.ie
http://www.justice.gov.il
http://www.european-patent-office.org/lit/
http://www.jpo.go.jp
http://www.mit.gov.jo
http://www.kazpatent/kz
http://www.kipo.ke.wipo.net
http://www.kyrgyzpatent.kg
http://www.stea.la.wipo.net/
http://www.vpb.lt/
http://www.etat.lu/EC/
http://www.mipc.gov.my/
http://www.impi.gob.mx/
http://www. european-patent-office.org/patlib/countr/monaco/
http://www.mongol.net/ipom
ht
tp
:/
/w
ww
.w
ip
o.
in
t/
sm
e/
26 27
DANH MUÛC NHOÏM
Nhoïm 01 Thæûc pháømNhoïm 02 Quáön aïo vaì âäö may kháuNhoïm 03 Âäö dæûng mang theo khi âi du lëch vaì âäö dæûng caï nhán, chæa âæåüc xãúp åí nhoïm khaïcNhoïm 04 Caïc loaûi chäøi läng vaì baìn chaíiNhoïm 05 Caïc saín pháøm dãût, vaíi tæû nhiãn vaì vaíi nhán taûoNhoïm 06 Âäö âaûc trong nhaì Nhoïm 07 Duûng cuû gia âçnh, chæa âæåüc xãúp åí nhoïm khaïcNhoïm 08 Caïc loaûi duûng cuû vaì âäö nguî kimNhoïm 09 Bao goïi, häüp âæûng, âäö chæïa âæûng âãø váûn chuyãøn vaì baío quaín haìng hoaï Nhoïm 10 Âäöng häö âãø baìn, âäöng häö âeo tay, âäöng häö treo tæåìng, caïc thiãút bë âo, caïc thiãút bë kiãøm tra
vaì caïc thiãút bë baïo hiãûu khaïcNhoïm 11 Âäö trang trêNhoïm 12 Caïc phæång tiãûn váûn chuyãøn vaì náng haûNhoïm 13 Caïc thiãút bë saín xuáút, phán phäúi vaì biãún âäøi âiãûnNhoïm 14 Caïc thiãút bë ghi, truyãön thäng vaì truy tçm thäng tinNhoïm 15 Caïc loaûi maïy khäng âæåüc xãúp åí caïc nhoïm khaïcNhoïm 16 Maïy chiãúu phim, chuûp aính vaì thiãút bë quang hoücNhoïm 17 Nhaûc cuûNhoïm 18 Maïy in vaì maïy vàn phoìngNhoïm 19 Âäö dæûng vaì thiãút bë cho vàn phoìng, daûy hoüc vaì myî thuáûtNhoïm 20 Duûng cuû baïn haìng vaì quaíng caïo, dáúu hiãûu chè dáùnNhoïm 21 Troì chåi, âäö chåi, lãöu traûi vaì duûng cuû thãø thaoNhoïm 22 Vuî khê, phaïo hoa, duûng cuû sàn bàõt, âaïnh caï vaì tiãu diãût caïc loaûi cän truìng coï haûiNhoïm 23 Caïc thiãút bë phán phäúi cháút loíng vaì cháút khê, caïc thiãút bë vãû sinh, sæåíi, thäng gioï vaì âiãöu
hoaì khäng khê, nhiãn liãûu ràõnNhoïm 24 Duûng cuû y tãú vaì phoìng thê nghiãûmNhoïm 25 Váût liãûu xáy dæûng vaì cáúu kiãûn xáy dæûngNhoïm 26 Thiãút bë vaì duûng cuû chiãúu saïngNhoïm 27 Thuäúc laï vaì caïc duûng cuû cho ngæåìi huït thuäúcNhoïm 28 Dæåüc pháøm, âäö myî pháøm vaì âäö vãû sinh caï nhánNhoïm 29 Trang thiãút bë chäúng hoaí hoaûn, phoìng vaì cæïu naûnNhoïm 30 Trang thiãút bë âãø chàm soïc vaì chàn dàõt âäüng váûtNhoïm 31 Maïy vaì caïc duûng cuû âãø chuáøn bë thæïc àn vaì âäö uäúng chæa âæåüc xãúp åí caïc nhoïm khaïcNhoïm 99 Caïc loaûi khaïc
PHUÛ LUÛC II
Phên loaåi quöëc tïë kiïíu daáng cöng nghiïåp cuãa Thoãa ûúác Locarno
Ma-räúc
Haì Lan
Nã-pan
Niu-zi-lán
Na Uy
Täø chæïc Såí hæîu trê tuãû cháu Phi (OAPI)
Pa-na-ma
Pã ru
Phi lêp pin
Ba Lan
Bäö Âaìo Nha
Haìn Quäúc
Cäüng hoaì Maïc-xã-âä-ni-a
Cäüng hoaì Män-âä-va
Ru-ma-ni
Liãn bang Nga
Seïc-bi vaì Mäng-tã-nã-grä
Sinh-ga-po
Cäüng hoaì Slä-va-ki-a
Slä-vã-ni-a
Táy Ban Nha
Thuûy Âiãøn
Thuûy Syî
Ta-ji-ki-xtan
Thaïi Lan
Thäø Nhé Kyì
Ucraina
Anh
U-ru-goay
U-zå-bã-ki-xtan
Vã-nã-zu-ã-la
http://www.ompic.org.ma/
http://www.bie.minez.nl
http://www.ip.np.wipo.net
http://www.iponz.govt.nz
http://www.patentstyret.no
http://www.oapi.wipo.net/
http://www.mici.gob.pa/comintf.html
http://www.indecopi.gob.pe/
http://ipophil.gov.ph/
http://www.uprp.pl/
http://www.inpi/pt/
http://www.kipo.go.kr
http://www.ippo.gov.mk/
http://www.agepi.md/
http://www.osim.ro
http://www.rupto.ru
http://www.yupat.sv.gov.yu
http://www.ipos.gov.sg
http://www.indprop.gov.sk
http://www.sipo.mzt.si
http://www.oepm.es
http://www.prv.se
http://www.ige.ch
http://www.tjpat.org
http://www.ipthailand.org
http://www.turkpatent.gov.tr
http://www.ukrpatent.org/
http://www.patent.gov.uk
http://www.dnpi.gub.uy
http://www.patent.uz
http://www.sapi.gov.ve
ht
tp
:/
/w
ww
.w
ip
o.
in
t/
sm
e/
28
Bè
Bã-li-zå
Bã-nin
Bun-ga-ri
Båì Biãøn Ngaì
Cäüng hoaì Dán chuí Nhán dán Triãöu Tiãn
EÏtx-tä-ni-a
Ai Cáûp
Phaïp
Ga-bäng
Gruzia
Âæïc
Hi Laûp
Holy See
Hung-ga-ri
Ai-xå-len
In-âä-nã-si-a
I-ta-ly
PHUÛ LUÛC III
Caác nûúác thaânh viïn cuãa Thoãa ûúác La Hayvïì Nöåp lûu quöëc tïë kiïíu daáng cöng nghiïåp
(Tênh âãún thaïng 9/2003)
Kiãúc-zêc-xtan
Lêt-tãn-stãn
Luïc-xàm-bua
Mä-na-cä
Mäng Cäø
Ma räúc
Haì Lan
Cäüng hoaì Män-âä-va
Ru-ma-ni
Sã-nã-gan
Seïc bi vaì Mäng-tã-nã-grä
Slä-vã-ni-a
Táy Ban Nha
Su-ri-nam
Thuûy Syî
Cäüng Hoaì Maïc-xã-âä-ni-a thuäüc Nam Tæ cuî
Tuy-ni-di
U-crai-na
Säú caïc næåïc thaình viãn: 36