+ All Categories
Home > Documents > xaSuris municipalitetis gazeT ,,xaSuris moambis” damateba...

xaSuris municipalitetis gazeT ,,xaSuris moambis” damateba...

Date post: 27-Dec-2019
Category:
Upload: others
View: 4 times
Download: 0 times
Share this document with a friend
4
xaSuris municipalitetis gazeT ,,xaSuris moambis” damateba #5, 26 maisi, xuTSabaTi, 2016 weli araerT literaturul nawarmoebsa da xelovnebis sxvadasxva JanrSi hpova asaxva saqarTvelos damoukideblobis, misi teri- toriuli, politikuri Tu moralur-zneo- brivi Tavisuflebis Temam. am mxriv, Zalzed sainteresoa XX saukunis sabWoTa periodis qarTveli emigranti mwerlebis erovnuli suliskveTebiT aRsavse gamoZaxili, r o m e - l i c warmodgenilia kvlevaSi: . ,,1943 wels, berlinSi, Jurnal furclebze gamoqveynda amerikaSi mcxovrebi eqimis, istorikosisa da sazogado moRvawis werili: , sadac aRwerilia patimrobis ukanaskneli dReebi: ,,erTxel gulma aRar momiTmina da vi- kiTxe: ,,ra aris im kuTxeSi, rom yovelTvis CurCuleben?"_ wers givi kobaxiZe. ,,mezoblad myofma patimarma sruliad moulodnelad ga- sakviri ram macnoba: ,,im kuTxeSi zis mwerali mixeil javaxiSvili, romelic axalgazrda pa- timrebs ganuwyvetliv esaubreba"-o. am sityvebis gagonebazed SevkrTi. _ gamielva gulSi da dauyovnebliv mivedi im jgufTan... gavecani da davuaxlovdi... xsovnidan ar amomeSleba mixei- lis saxe, misi naTqvami sityvebi da naqadagebi... saubedurod, es qadageba ar scildeboda sa- patimros gauval notio kedlebs da sikvdiliT dasasjelT, romlebic mis naazrovnebs mxolod civ samareSi Tu Caiyolebdnen, Torem ver gaitandnen xalxSi. me var erTaderTi adamiani, cocxali mowme, romelic am saknidan gamovedi da SemiZlia, didi mwerlis sityvebi vTqva: ,,me qarTveli xalxis keTildReobisTvis ar damizogavs Cemi susti Zal-Rone, qarT- veli erisTvis ar damiSurebia da arc davi- Surebdi arafers. bevrs vfiqrobdi momavalze da velodebodi Cveni gaTavisuflebis dRes bolSevikuri da rusuli uRlisgan. marTalia, me am dros ver moveswrebi, magram male, sul male, qarTvelo axalgazrdebo, dadgeba Jami Cveni eris gaTavisuflebisTvisa, dadge- ba dro sanetaro, rodesac qarTveli xalxi gadaigdebs monobis uRels Tavis qedidan da icxovrebs ise saxelovnad, rogorc ucxovria Tavisi Zlierebis xanaSi. Cven aRvsdgebiT!" _ ase laparakobda mixeil javaxiSvili. mis mowodebas mec gulisyuriT vusmendi. didi sulieri ganmamtkicebeli Zala hqonda am si- tyvebs. amitom iyo, mis garSemo myofni gaka- Jebulni gadiodnen dasaxvretad". qarTuli erovnuli cnobierebiT aris dawerili emigranti poetis leqsi ,,ar aris wyali qarTuli", romelic avtorma 1918 wlis 26 maisis istoriul mov- lenas miuZRvna: ,,mTaSi Sobili, mTis Svili Slegia, laRi mZvinvare, ar daiRleba sirbiliT mTebidan Camomdinare. umReris mTebs da mzewviebs, daxavsul lodebs edeba, ra drosac ginda, ewvie, gulRiad Segegebeba... wkriala hangiT gagarTobs lodebze Camoqafuli, magram ar ZaluZs dagaTros, ar aris wyali qarTuli!" leqsis: ,,cremli Tu maxrCobs, rogor davwero" lirikuli gmiri bedma emigra- ciaSi gadatyorcna, igi Tavis Tavs ,,qaravans mowyvetil obol weros" uwodebs: ,,ram damaviwyos is qartexili, romelsac mohyva bedSavi dReni, davrCiT xerxemalgadatexili samSoblos bude da misi Zeni... da Cemi Cangi mitom dumdeba, rom igrZno amden varamiT daRla. vidre samSoblos daubrundeba, kidev mouwevs cremlebis daRvra... qaravans movwydi oboli wero, vici, ar ZalmiZs Sin dabruneba, Tu cremli maxrCobs, rogorRa vwero da rogor avyve bedis cdunebas?" XX saukunis emigranti poeti wers: ,,var Cemi qveynis guldamwvari Wirisufali, eris brwyinvale momavaliT msurs, gavixaro. Tu saqarTvelo ar iqneba Tavisufali, de, mtvrad menaxos mTeli samyaro!.." dramatulad aris warmodgenili samSoblos bedisa da misi patrioti mwerlis cxovrebis sazrisi XX saukunis emigranti mwerlis moTxrobaSi ,,gripi": ,,Teqvsmeti wlis emigrantuli staJi maqvs, _ ambobs moTxrobis mTavari personaJi _ dRisiT Tvalebgaxelili, emigraciaSi vcxov- rob. RamiT TvalebdaxuWuli _ saqarTveloSi. pliusi da minusi xom erTmaneTs abaTilebs, _ maSasadame, me emigranti arca var. ufro mkafiod rom gamovxato Cemi azri, _ me, 16 wlis ganmavlobaSi, Turme, araferi vyofil- var. da, vin icis, kidev ramdeni xani unda viyo araferi" (Jurnali , parizi, 1937 w.) erovnuli cnobierebis Camoyalibebisa da ganviTarebis mniSvnelovan masalebs Seicavs prof. guram SaraZis naSromis is nawili, romelic 1930 wels parizSi Casul erovnu- li moZraobis wevrs, eZRvneba, romelic, pir- vel rigSi, parizSi erovnuli cnobierebis formirebis problemebiT dainteresda da aq- tiuri ideologiuri muSaoba gaaCaRa. ,,moZraoba ,,TeTri giorgis" azrovne- ba qarTul sinamdvileSi aris axali sityva. erovnuli azrovneba saqarTveloSi winaTac arsebobda, magram is ufro fragmentuli da literaturuli iyo. mas aklda mTlianoba, yvela erovnuli Rirebulebis erT siste- maSi moqceva, rasac frangebma ,,integraluri nacionalizmi" uwodes da, rac erovnuli cxovrebis yovel sferos moicavs, erT mTlian sistemaSi da organizaciaSi Camoyalibebuls. amgvarad, Cveni nacionalizmis xasiaTic garkveulia: ,,TeTri giorgisTvis" eri mara- diulia, danarCeni _ yvelaferi warmavali. pirovnebani gardamavali da drouli stum- rebi arian eris arsebobis procesSi. aseve, warmavalni arian sazogadoebrivi Tu poli- tikuri formebi, romlebic iqmnebian istori- is sxvadasxva periodSi". aleqsandre manveliSvili im Znelad gan- sakurnebeli senis arsebobazec amaxvilebs yuradRebas, romelic dResac Zalumad iCens xolme Tavs Cvens sinamdvileSi: ,,yvela, cota Tu bevrad wamoweul pirs Tavi yaramanad warmoedgina, xolo Tavisi jgufi - erTaderT mxsnelad saqarTvelosi da, rac yvelaze metad komikur-tragikuli iyo, yvelas undoda, rom saqarTvelo marto misi xeliT ganTavisuflebuliyo." rogor esadageba es Sefasebebi Cvens dRe- vandel sinamdviles, romelic XX saukunis miwuruls gabatonda saqarTvelos politikur cxovrebaSi. rogor meordeba movlenebi SinaarsiTac da zogjer, formiTac! filologiis mecnierebaTa doqtori
Transcript

xaSuris municipalitetis gazeT ,,xaSuris moambis” damateba #5, 26 maisi, xuTSabaTi, 2016 weli

araerT literaturul nawarmoebsa da xelovnebis sxvadasxva JanrSi hpova asaxva saqarTvelos damoukideblobis, misi teri-toriuli, politikuri Tu moralur-zneo-brivi Tavisuflebis Temam. am mxriv, Zalzed sainteresoa XX saukunis sabWoTa periodis qarTveli emigranti mwerlebis erovnuli suliskveTebiT aRsavse gamoZaxili, ro m e -l i c warmodgenilia kvlevaSi:

.,,1943 wels, berlinSi, Jurnal

furclebze gamoqveynda amerikaSi mcxovrebi eqimis, istorikosisa da sazogado moRvawis werili:

, sadac aRwerilia patimrobis ukanaskneli dReebi:

,,erTxel gulma aRar momiTmina da vi-kiTxe: ,,ra aris im kuTxeSi, rom yovelTvis CurCuleben?"_ wers givi kobaxiZe. ,,mezoblad myofma patimarma sruliad moulodnelad ga-sakviri ram macnoba: ,,im kuTxeSi zis mwerali mixeil javaxiSvili, romelic axalgazrda pa-timrebs ganuwyvetliv esaubreba"-o. am sityvebis gagonebazed SevkrTi.

_ gamielva gulSi da dauyovnebliv mivedi im jgufTan... gavecani da davuaxlovdi... xsovnidan ar amomeSleba mixei-lis saxe, misi naTqvami sityvebi da naqadagebi...

saubedurod, es qadageba ar scildeboda sa-patimros gauval notio kedlebs da sikvdiliT dasasjelT, romlebic mis naazrovnebs mxolod civ samareSi Tu Caiyolebdnen, Torem ver gaitandnen xalxSi. me var erTaderTi adamiani, cocxali mowme, romelic am saknidan gamovedi da SemiZlia, didi mwerlis sityvebi vTqva:

,,me qarTveli xalxis keTildReobisTvis ar damizogavs Cemi susti Zal-Rone, qarT-veli erisTvis ar damiSurebia da arc davi-Surebdi arafers. bevrs vfiqrobdi momavalze da velodebodi Cveni gaTavisuflebis dRes bolSevikuri da rusuli uRlisgan. marTalia, me am dros ver moveswrebi, magram male, sul male, qarTvelo axalgazrdebo, dadgeba Jami Cveni eris gaTavisuflebisTvisa, dadge-ba dro sanetaro, rodesac qarTveli xalxi gadaigdebs monobis uRels Tavis qedidan da icxovrebs ise saxelovnad, rogorc ucxovria Tavisi Zlierebis xanaSi. Cven aRvsdgebiT!" _ ase laparakobda mixeil javaxiSvili. mis mowodebas mec gulisyuriT vusmendi. didi sulieri ganmamtkicebeli Zala hqonda am si-tyvebs. amitom iyo, mis garSemo myofni gaka-

Jebulni gadiodnen dasaxvretad". qarTuli erovnuli cnobierebiT aris

dawerili emigranti poetis leqsi ,,ar aris wyali qarTuli", romelic avtorma 1918 wlis 26 maisis istoriul mov-lenas miuZRvna:

,,mTaSi Sobili, mTis SviliSlegia, laRi mZvinvare,ar daiRleba sirbiliTmTebidan Camomdinare.umReris mTebs da mzewviebs,daxavsul lodebs edeba,ra drosac ginda, ewvie,gulRiad Segegebeba...wkriala hangiT gagarTobslodebze Camoqafuli,magram ar ZaluZs dagaTros,ar aris wyali qarTuli!"

leqsis: ,,cremli Tu maxrCobs, rogor davwero" lirikuli gmiri bedma emigra-ciaSi gadatyorcna, igi Tavis Tavs ,,qaravans mowyvetil obol weros" uwodebs:

,,ram damaviwyos is qartexili,romelsac mohyva bedSavi dReni,davrCiT xerxemalgadatexilisamSoblos bude da misi Zeni...da Cemi Cangi mitom dumdeba,rom igrZno amden varamiT daRla. vidre samSoblos daubrundeba,kidev mouwevs cremlebis daRvra...qaravans movwydi oboli wero,vici, ar ZalmiZs Sin dabruneba,Tu cremli maxrCobs, rogorRa vweroda rogor avyve bedis cdunebas?"

XX saukunis emigranti poeti wers:

,,var Cemi qveynis guldamwvari Wirisufali,eris brwyinvale momavaliT msurs, gavixaro.Tu saqarTvelo ar iqneba Tavisufali, de, mtvrad menaxos mTeli samyaro!.."dramatulad aris warmodgenili samSoblos

bedisa da misi patrioti mwerlis cxovrebis sazrisi XX saukunis emigranti mwerlis

moTxrobaSi ,,gripi": ,,Teqvsmeti wlis emigrantuli staJi maqvs,

_ ambobs moTxrobis mTavari personaJi _ dRisiT Tvalebgaxelili, emigraciaSi vcxov-rob. RamiT TvalebdaxuWuli _ saqarTveloSi. pliusi da minusi xom erTmaneTs abaTilebs, _ maSasadame, me emigranti arca var. ufro mkafiod rom gamovxato Cemi azri, _ me, 16 wlis ganmavlobaSi, Turme, araferi vyofil-

var. da, vin icis, kidev ramdeni xani unda viyo araferi" (Jurnali , parizi, 1937 w.)

erovnuli cnobierebis Camoyalibebisa da ganviTarebis mniSvnelovan masalebs Seicavs prof. guram SaraZis naSromis is nawili, romelic 1930 wels parizSi Casul erovnu-li moZraobis wevrs,

eZRvneba, romelic, pir-vel rigSi, parizSi erovnuli cnobierebis formirebis problemebiT dainteresda da aq-tiuri ideologiuri muSaoba gaaCaRa.

,,moZraoba ,,TeTri giorgis" azrovne-ba qarTul sinamdvileSi aris axali sityva. erovnuli azrovneba saqarTveloSi winaTac arsebobda, magram is ufro fragmentuli da literaturuli iyo. mas aklda mTlianoba, yvela erovnuli Rirebulebis erT siste-maSi moqceva, rasac frangebma ,,integraluri nacionalizmi" uwodes da, rac erovnuli cxovrebis yovel sferos moicavs, erT mTlian sistemaSi da organizaciaSi Camoyalibebuls.

amgvarad, Cveni nacionalizmis xasiaTic garkveulia: ,,TeTri giorgisTvis" eri mara-diulia, danarCeni _ yvelaferi warmavali. pirovnebani gardamavali da drouli stum-rebi arian eris arsebobis procesSi. aseve, warmavalni arian sazogadoebrivi Tu poli-tikuri formebi, romlebic iqmnebian istori-is sxvadasxva periodSi".

aleqsandre manveliSvili im Znelad gan-sakurnebeli senis arsebobazec amaxvilebs yuradRebas, romelic dResac Zalumad iCens xolme Tavs Cvens sinamdvileSi:

,,yvela, cota Tu bevrad wamoweul pirs Tavi yaramanad warmoedgina, xolo Tavisi jgufi - erTaderT mxsnelad saqarTvelosi da, rac yvelaze metad komikur-tragikuli iyo, yvelas undoda, rom saqarTvelo marto misi xeliT ganTavisuflebuliyo."

rogor esadageba es Sefasebebi Cvens dRe-vandel sinamdviles, romelic XX saukunis miwuruls gabatonda saqarTvelos politikur cxovrebaSi.

rogor meordeba movlenebi SinaarsiTac da zogjer, formiTac!

filologiis mecnierebaTa doqtori

2 literaturyuli xaSuri

i u b i l e

26 maisi, 2016 weli

saqarTvelos kulturisa da ZeglTa dacvis saministros, Tbilisis meriisa da sakrebulos mxardaWeriT, 2016 wlis 17 maiss, saxelobis Te-atrSi gaimarTa cnobili mwerlisa da sazogado moRvawis, qalbaton

saiubileo saRamo, romelSic monawileobdnen gamoCenili sazogado moRvaweebi, xelovanebi:

, . ,

, qarTul-osuri simRerisa da cekvis saxelmwifo ansambli

da sxvebi. saRamoze Sesrulda qalbaton mzias leqsze aJRerebuli sim-Rerebi.

mzia xeTaguri im SemoqmedTa ricxvs miekuTvneba, romlebic gansxvavebuli az-rovnebiT, xedviTa da damokidebulebebiT (aramarto, literaturisadmi) yovelT-vis uswreben dros. amitomac aris misi Semoqmedeba gamorCeuli da TviTmyofadi, romelsac qarizmatuli Tvisebebic avsebs. qalbatoni mzia is Semoqmedia, romel-ic yovelgvar stereotips amsxvrevs da veranair CarCoSi ver Tavsdeba. am yve-lafers misi Zlieri genetikuri kodic ga-napirobebs da laRi Sinagani buneba, uSua-loba da qaluri momxibvleloba erwymis.

iSviaTad moiZebneba erT adamianSi Tanabrad Tavmoyrili iseTi mravalmx-rivi niWiereba, romelsac q-n mzia flobs: poezia, dramaturgia, publicistika, sabavS-vo literatura, mTargmnelobiTi muSaoba, musika... da, ubralod, urTierTobebis gasaocari unari da adamianebisadmi siy-varuli.

qalbatoni mzia ocdaori wignis avto-ri gaxlavT. misi piesebi daidga araerT qveyanaSi.

mzia xeTaguri WeSmaritad sazogado moRvawea!.. mSfoTvare, boboqari suliT, Seuvali, yovelgvar usamarTlobasa da pirmoTneobasTan Seurigebeli, ukompro-

miso damokidebulebiT yvela im movle-nis mimarT, romelic SuRls aRvivebda saqarTveloSi qarTul-osuri konfliqtis dros, da romelsac misi yvelaferi See-wira - axlobeli adamianebis sicocxlec ki!

mzia xeTaguris 90-iani wlebis mwvave da aqtiuri werilebi Tu satelevizio ga-mosvlebi gamomafxizlebeli da mSvidobis momxmobi zari iyo qarTvel da os ers Soris, ris gamoc mis sicocxles safrTxe daemuqra!

albaT, am TavdadebisTvis, (da, kidev imisTvis, ris Secnobasac sxva xedva da azrovneba sWirdeba) uflis nebiT, ga-moarCia, mTeli sicocxle saswaulis mom-lodine

da Cven, namdvilad, ar gvaqvs ufleba, eWvi Sevi-tanoT uwmindesis am gadawyvetilebis sis-woreSi!

qalbatoni mzia xaSuris xSiri stumari gaxlavT, sadac mas araerTi gulSematki-vari da megobari hyavs.

gazeTi ulo-cavs qalbaton mzia xeTagurs iubiles da janmrTel da dRegrZel sicocxles usurvebs!

damoukideblobis dRes mTeli sqarTvelo zeimiT aRniSnavs. magram aris mxareebi, sadac es dRe tkiviliani da fiqriania; sadac mavTulxlarTebia. erTmaneTs aris daSorebuli Zma _ Zmas, mezobeli _ mezobels, ojaxi - winapris saflavs. ara da, istoriuli samaCablo - es is mxarea, romlis Svilebsac - qarTvelebsac da osebsac, sxvadasxva epoqaSi ubrZoliaT, uS-romiaT da uSenebiaT erTiani Zlieri saqarTvelo! saqarTvelos damoukideblobis istoria omebis istoriaa - xan mogebu-

li, xan wagebuli... gmiric uamravi gvyavs, - umetesoba usaxelo gmiria, samSoblos Sewiruli raindi qarTvelic da raindi osic. samaCablos saamayod mxolod krwanisis gmirebic eyofa, - mefe erekles

karis Teatri - maCablis Teatri, - laSqris wina xazze rom idga da xelSi xmliTa da simReriT rom Seegeba sikvdils! Tbilisis dasacavad im dRes, maCablis dasis uklebliv yvela msaxiobi,

gmirulad daeca!.. damoukideblobis dRe samaCablos miwaze dabadebulma aseTma gmirebma

moitanes. amitomac samaCablo yovelTvis iqneba saqarTvelos sisxlxor-ceuli nawili. mavTulxlarTebi ki droebiTia, radgan qarTvelTa da osTa Zmoba da mravalsaukunovani Tanacxovreba mavTulxlarTebiT ver gaimijne-ba, - mTavari, gulia!

samaCabloSi sxva saqarTvelo,sxva surneleba da sxva xiblia,maCablis ena gamorCeuli, qarTuli jiSis xsna-samxilia!sxvagan Tu mtarvals xmali zaravda,aq, wminda eniT, droc _ maxvilia!samaCabloa qarTlis marabda,sxva danarCeni _ moZaxilia!dakargulia maCablis saxli,TviT maCabelic dakargulia,qarTul enaze tyviebis daxliT,bgerebi caSi gafantulia!zRvad asaReben sxva qveynis ruebs,Sav zRvas ki marad Sav zRvad uvlia...Tu afxazeTi ver davibruneT,maS, samaCabloc dakargulia!mze gulSi sxivebs ver gaixunebs _cxinvali Cveni saganZuria!Tu samaCablos ver davibrunebT,maS, saqarTveloc dakargulia!

CvenTan aris mzia xeTaguri _ daxvewili riTmebiT, nerviuli

ritmebiT, gamokveTili da zusti saTqmeliT. gamocdili ostatis

xeli atyvia am leqsebs da es gamocdileba poeziaSi mniSvnelovani

faqtoria STagonebis Semdeg.

mzia xeTagurma kargad icis, ra Tqvas da rogor Tqvas. man isic

icis, rom misi leqsiT tragikuli qarTuli yofiereba gamoxatavs

Tavs _ dehumanizebuli, deheroizebuli, gamoSignuli garemo, sadac

adgili aRar rCeba sulieri wonasworobisa da ubralo adamianuri

bednierebisaTvis.

martoobis motivebis gareSe poezia ar arsebobs, magram aseTi?

Tumca, ra gvikvirs, Cven xom mzia xeTaguris leqsebs vkiTxu-

lobT, am leqsebSi Cans, Tu rogor vemsgavsebiT erTmaneTs poetebi

da mkiTxvelebi Cven-Cveni tkivilebiTa da imedgacruebebiT.

Cveuli garemodan gaqcevisa da gaucxoebis survili gasakviri ar

aris, magram aq sul sxva simZlavriT aRiqmeba es ltolva ucnobi

samyarosken, sadac sicariele ufroa sagulvebeli, vidre sxva ram,

Tundac saganTa axali, gansxvavebuli rigi.

leqsebs rom gamocdili ostatis xeli atyvia, es, upirveles yovli-

sa, gariTmvis teqnikaSi vlindeba. mzia xeTaguri riTmul wyvilebs

ZiriTadad zmnisa da arsebiTi saxelis meSveobiT ayalibebs, rac dak-

virvebuli mkiTxvelis TvalSi uTuod saintereso efeqts qmnis.

daxvewili gemovnebis maCvenebelia isic, rom metaforebs mom-

Wirned iyenebs da arc sxva poetur samSvenisebs aris gamokidebuli.

es aris stili, mzia xeTaguris stili...

p o e z i a

3literaturyuli xaSuri 26 maisi, 2016 weli

* * * mtanjvel sevdas rom fiqri vanacvlo,vwevar da vusmen samyaros xavils,Cemi dardis da cremlis sanacvlodsaflavebidan warsuli bRavis...rogorc sikvdilis avi mxevali,qari butbutebs wyevlas warmarTTa,drom _ Cemi sulis Savma mevalemaTasmeerTe Ramec wamarTva.morCa, mivdivar, vtoveb samyaros,Cemi tkivilic mTavrdeba amiT!Tundac sikvdilma sxeuls gamyaros,anda qedidan rvali amyaros, _aq ver damtovebs vercerTi wamiT.mivdivar, magram vici, ver waval,

vemSvidobebi bolo survilebs, gavyureb cisken aRmarTul savals, yurs aRar vugdeb mavans da mavans da vebrZvi sityvebs, oqrocurvilebs. Zneli yofila mainc gaqceva... vambob da gulSi es fiqri yvavis, versad ver waxval, Zvirfaso, Tuki saflavebidan warsuli bRavis.

cxovrebis borkili Senc male SegboWavsda Senc SemogiWers wamebis marwuxebs,Tu ar gaeqcevi am mRvrie sawuTros,sawuTros, romelic Sens sulsac awuxebs.sicocxlis mwuxare, mTrTolvare TiTebimale Seexeba sikvdilis karibWes,radganac am modgmis mrisxane kanoniTeTri sizmrebis wil, satanjvels gvaniWebs.magram daviwyebis mware sinamdvileveRar Segimusravs muzaTa samyofels,radganac samyaro mexad daecemaSeni pawawina samefos gamyofels.amitom geZaxi, Sen, TeTro qalRmerTo,mTvareTa sizmrebis wyebaTa ganmrigev, oRond nu Semrisxav, oRond nu gamkicxav,da, Tund mijnurobac, sigiJed gamige...rom mere, rodesac cis da dedamiwisTeTri mogoneba av droSi dalpeba,maSin gamixsene, maSin mapatie da maSin ainTe sikeTis lamprebad.radganac eg guli _ miwisgan Sobili,am wyeul samyaros Sens fexT qveS gaigebs,da Sen, viT qalRmerTi, zecad amaRldebi,Sen _ cis da xmeleTis sizmrebis ganmrigev!

* * *suli ixrCoba cremlis morevSi,dauwyevlia mzes es samyaro,ikivle, gulo, iqneb, sicocxlestanjvis borkili ZaliT ahyaro...aRarc dandoba, arc Sebraleba!irgvliv tbori dgas binZuri sisxlis,sacaa, sikvdils cremliT daafrTxob,mere ki SublSi cxel tyvias ixli...da maSin igrZnob, rom Senc marto xarxaxadafCenil mSier mglebs Soris,roca mixvdebi, rom yovelivesasdis surneli WuWyis da Smoris.iqneba, maSin dadges apriliSeni glovis da cremlebis fasad,iqneb, sicocxlec _ borkilayrilimogeaxlos da gageqces arsad...magram, vai, rom sicocxles axla SenTvis fasi aqvs mxolodRa misxlis,radgan mTeli modgmis godebadcas SehRaRadebs abelis sisxli!..

SoTa rusTavelis saxelobis q. xaSuris #9 sajaro skol-am 2015-2016 saswavlo weli araerTi warmatebiTa da sain-tereso proeqtis ganxorcilebiT daasrula. erT-erTi aseTi warmateba iyo 15 maiss Tbilisis konservatoriis sakoncerto darbazSi gamarTuli saRamo, sadac skolis gogonaTa da vaJTa gundi, qalbaton xelmZRvanelobiT, Rirseu-lad warsdga Jiurisa da msmenelis winaSe.

skolis moswavleTa gaerTianebulma gundma, saqarTvelos Teqvsmeti sajaro skolis moswavleebTan erTad, warmatebiT gaiara saqarTvelos bavSvTa da axalgazrduli sagundo ko-leqtivebis meore erovnuli konkursis pirveli turi da or konkursant skolasTan erTad, meore turSi gadavida.

Tbilisis konservatoria _ klasikuri musikis didebuli savane siTboTi da siyvaruliT Sexvda bavSvebs da dauviwyari STabeWdilebebi dautova.

saqarTvelos sagundo sazogadoebam xaSuris IX skolis norCi Semsruleblebi:

brinjaos medliT daajildova, romelic 21 maiss, 18 saaTze, konserva-toriis darbazSi sazeimo viTarebaSi gadaecema skolis gundis xelmZRvanels, Rvawlmosil pedagogsa da Cveni raionis gamor-Ceul Tanamemamules _ q-n liana tatiSvils.

11 ivniss ki, skolis gundi, xelmZRvanelTan erTad, daskvniT saRamoze warsdgeba kvlav konservatoriis did sakoncerto darbazSi.

xaSuris IX sajaro skolis pedagogi

4 26 maisi, 2016 weliliteraturyuli xaSuri

literaturuli matiane

redaqtori eka baqraZe

qarTuli Teatris erT-erTi pirveli msaxiobi qali _

daibada 1839 wels, romelmac mTe-li Tavisi nayofieri sicocxle qarTuli Teatris aRorZinebasa da SenarCunebas moaxmara.efrosines mama _ qaixosro ivanes Ze

yifiani _ cnobili qarTveli moRvawis ufrosi Zma gaxldaT.

mas ganaTleba Tavis ojaxSi miuRia. Sem-degSi mamas igi xaSurSi erTi maswav-leblisaTvis miubarebia, sadac Zalian kargad Seuswavlia rusuli da franguli enebi. efrosines meuRle _ grigol kldiaS-

vili samegrelos ukanaskneli mTavris piradi mdivnis _ luarsab kldiaSvilis Svili iyo. efrosine kldiaSvili iyo pirveli

qali, romelic Zalian kargad uTavsebda erTmaneTs Teatralur da saqvelmoqme-do saqmianobas. samagaliTo iyo efrosine kldiaSvili

rogorc deda. man rva Svili aRuzarda samSoblos.

1875 wels daviT erisTavma redaqcias gadasca ,,ZvelTa beWedzed warwerili leqsebi". am mSvenier le-qsTa Soris iyo aleqsandre WavWavaZis mier manana orbelianis beWedzed Tqmu-li:,,udroT mzis dasvliT mabnelasofelman anazdeulad"...amboben, manana orbeliani am be-

Weds 1832 wlis SeTqmulebis Semdeg atarebdao. grigol orbeliani, Turme, mravaljer sTxovda, daeTmo misTvis es mSvenieri samkauli, magram manana ver eleoda...qsnis erisTavis

umSvenieresi asuli da orbelianTa rZa-li upirvelesi iyo im qalTa Soris, vinc Tavisuflebis bai-raRebs keravda 1832 wels da vinc ,,dai-fica - kacurad Cav-icvamT da ukanasknel sisxls davRvriT mamulisTviso"...manana maSin 24

wlis iyo, qvrivi... sami Svilis _ tasos, ivanesa da aleqsan-dres deda.SeTqmulebis marcxs Serigeba mohyva... mTavarmarTeblis brwyinvale saloni,

mejlisi, lxini Seqceva da Tavdaviwyeba...magram qveynis mamuliSvilTa yru

tkivili ar neldeboda...orbelianTa ubans xumrobiT ,,orbe-

lianTa auls" eZaxda grigol orbeli-ani. aq, erTmaneTze aivniansa da banian saxlebSi cxovrobdnen saxelganTqmuli ojaxebi... da yvelam icoda orbelianebis qal-rZalTa siturfis ambavi: ,,welnazi Tamar, gul-tredi qeTevan,

,,krasavica" babale, minazebuli sofio" _ es epiTetebi grigol orbelians ekuTvnis... da kidev _ ana, mariam, maia, maiko, manana...erTxel aleqsandre WavWavaZisas ana

da manana orbelianebi misulan, stum-rebs karisTvis fexi ar gadaebijebinaT, poets rom majamad uTqvams:

,,svem mawvima manana,momivlina man ana,mas Tan mohyva manana,minanava man nana"...

mananas saxli, saidanac erT dros mamulis gaTavisufleba unda daewyoT pa-triot qarTvelebs, axla brwyinvale sa-lonad iqca. aq Tavs iyridnen dedaqa-laqis warCinebuli pirebi, kulturisa da literaturis maSindeli mesveur-ni, ucxoeTidan Camosuli brwyinvale stumrebi.,,WeSmaritad msurs maTi bedniereba

da vambob, netavi, maT ricxvSi mec viyo. magram carielis natvriT ra gamova,"

_ werda mananas SamilTan brZolebSi myofi da Tavis sayvarel Tbiliss mo-Sorebuli grigol orbeliani.mananas salonSi dasabami eZleo-

da mTel rig mniSvnelovan kulturul wamowyebebs saqarTveloSi. nikoloz baraTaSvilis skolis megobari luka is-arliSvili Tavis mogonebebSi wers:,,manana orbelianis saloni iyo, saca

,,ciskris" gamocemasa da qarTul Teatrs mieca dasabami.aq ikribebodnen da kiTxulobdnen

leqsebs tato (nikoloz baraTaSvili), giorgi erisTavi, ,,birTveliCi" (mixeil TumaniSvili), maRalaSvili, yifiani da sxvebi. erT saRamos uTqvamT: ,,Jurnali ga-

movceT"-o... voroncovi mananasTan xSi-rad dadioda da iq Seityo am ganzrax-vis Sesaxeb. idea moiwona da ,,Semweoba

misca Jurnalis gamocemisa da TeatrisaTvis".c n o b il i a ,

rom 1850 wlis 2 ianvars, roca Tbilisis keTilSobilTa s a s w a v l e b -lis scenaze p i r v e l a d w a r m o a d g -ines gior-gi erisTavis ,,gayra", manana yardaSverdis

rols asrulebda.1835 wlis gazafxulze manana WavWava-

Zeebs estumra winandlis saxelganTqmul mamulSi da alaznis velis mSvenierebiT moxibluli, ocnebasa da Tavdaviwyebas mieca.es ,,ucxod Seqceva" dasamaxsovrebe-

li iyo mananasTvis, miT ufro, rom mis winandalSi yofnas daemTxva aleqsandre puSkinis Zmis stumroba WavWavaZeebTan, sadac mas waukiTxavs ,,ruslan da lud-mila", romelic iqve zepirad uTargmni-aT mananasTvis.manana dainteresebula am poemiT da

gadasaxlebaSi myof grigol orbelian-isTvis miuweria:,,axla gTxov, grigol, Tu qisebi

da windebi ginda, xom kidec dampir-di wignis Targmnasa, Semisrule Cemi Txovna _ ,,ruslan da ludmilas" wigni miTargmne, Seni Wirime, ise kargada da Zlierad, rogorc rusulad aris dabeW-dili. Tu ginda, rom Seityo, es saxe-li vin maswavla, me miTargmnes Cvenma qalebma winandalSi. Seni Wirime, sadac iyos, iSove da miTargmne, ymawvilo"...mananas TxovniTa da rCeviT bevri

sasargeblo ram gakeTda qarTuli lit-eraturisaTvis. Wabuki baraTaSvili Ta-vis megobrebiT mananas xSiri stumari yofila. TavianT saukeTeso nawarmoebebs isini mis salonSi kiTxulobdnen. ma-nana maT ,,gulRiad iRebda da axalisebda amgvari SromisaTvis".

n. baraTaSvilsa da mis megobrebs, madlobis niSnad, sakuTar nawarmoeb-Ta krebuli miuZRvniaT mananasTvis. mas, agreTve, baraTaSvilis xelnawerTa krebulic hqonia.manana qargvis SesaniSnavi ostatic iyo.

misi moqarguli qisa saamayod hqondaT grigol orbeliansa da nikoloz baraT-aSvils. mananas xelmZRvanelobiT, mis salonSi mariam da maiko orbelianebi, elene erisTavi da mananas qaliSvili anastasia agrZelebdnen Zveli qarTuli qargulobis SesaniSnav tradiciebs.wlebi gadioda... mtkvris piras, or-

belianT ubanSi CuqurTmiani aivnebis win qarma mravaljer gafanta Tbili-suri wiTeli vardis unazesi furcle-bi... mananas silamazes eSxi da mimzid-veloba mainc ar akldeboda. ormocdaaT wels iyo miRweuli es mSvenieri mandi-losani, roca TbilisSi Camosuli amer-ikis SeerTebuli Statebis sruluflebi-ani elCi _ seimuri misi silamazis tyve gamxdara. mariam orbeliani igonebs: ,,seimuri

xelsayrel dros uxsnida mas siyvaruls inglisur enaze, romelic mananas ar es-moda, magram xvdeboda, rom es siyvaru-lis axsna iyo da romelic, misi azriT, misi qaliSvilisadmi iyo miZRvnili. bo-los, erTi metismetad mxurvale siyvaru-lis gancxadebis Semdeg, mananam megobrebs sTxova, rom aexsnaT seimurisTvis, rasac is mas sTxovs, es, mxolod da mxolod, misi qalis, tasos saqmea. mananas auxsnes, rom seimuris grZnobebi mis qals ki ara, TviTon mas ekuTvnis, razedac ma-nanam bevri icina"...manana orbelianis ganaTleba, sila-

maze, didbunovneba Taobebs legendasaviT gadaecemoda.


Recommended