+ All Categories
Home > Documents > ]{XnI - KeralaClick.comkeralaclick.com/blog/wp-content/uploads/2016/04/udf... · 2016. 4. 23. ·...

]{XnI - KeralaClick.comkeralaclick.com/blog/wp-content/uploads/2016/04/udf... · 2016. 4. 23. ·...

Date post: 01-Feb-2021
Category:
Upload: others
View: 0 times
Download: 0 times
Share this document with a friend
64
F√m- h¿°pw hoSv F√m- h¿°pw `£Ww F√m- h¿°pw BtcmKyw bp.Un.-F^v {]IS\]{XnI bp.Un.F^v.{]kn≤oIcWw G{]n¬ 2016
Transcript
  • F√m-h¿°pw hoSvF√m-h¿°pw ̀ £Ww

    F√m-h¿°pw BtcmKyw

    bp.Un.-F^v{]IS\]{XnI

    bp.Un.F v̂.{]kn≤oIcWwG{]n¬ 2016

  • 2

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    am\y-kp-lr-sØ,

    2011-̨ se \nb-a-k`m sXc-s™-Sp-∏n¬ bp.-Un.-F v̂ P\-߃°p \¬Inb

    hmKvZm-\-߃ \S-∏n-em-°nb Bfl-kw-Xr-]vXn-tbm-sS-bmWv DΩ≥Nm≠n

    k¿°m¿ Imem-h[n ]q¿Øn-bm-°p-∂-Xv.

    2016-̨ se \nb-a-k`m sXc-s™-Sp-∏ns\ bp.-Un.-F v̂ t\cn-Sp-∂-Xv hnI-k-

    \-Øp-S¿®bv°pw Imcp-Wy-Øn-\p-ap≈ I¿a-]-cn-]m-Sn-Iƒ P\-k-a£w ka¿∏n-

    ®p-sIm-≠mWv.

    tIc-f-Øns‚ hnI-k-\-Øn\pw, km[m-c-W-°m-cp-sS-bpw ]mh-s∏-́ -h-cp-sSbpw

    t£a-Øn\pw, F√m P\-hn-̀ m-K-ß-fp-sSbpw Ah-i-X-Ifpw Bh-iy-ßfpw ]cn-

    l-cn-°m-\p-ap≈ ]≤-Xn-Iƒ bp.-Un.-F v̂ {]I-S-\-]-{Xn-I-bn¬ Dƒs°m-≈n-®n-

    cn-°p-∂p. Ch \S-∏n-em-°m-\p≈ P\-hn-[n-bmWv `c-W-Øp-S¿®-bv°mbn

    tIcfP\-X-tbmSv bp.-Un.-F v̂ A`y¿∞n-°p-∂Xv.

    bp.-Un.-F-̂ v -ÿm-\m¿∞n-Isf hnP-bn-∏n-°p-hm\pw ]pXnb tIc-f-Øn-\mbn

    bp.-Un.-F-^n\v AwKo-Imcw \¬Im\pw {]_p-≤-cmb P\-ß-tfmSv R߃

    khn-\bw A`y¿∞n-°p-∂p.

    A`n-hm-Z-\-ß-tfm-sS,

    kvt\lmZc-]q¿hw

    bp.-Un.-F-^v. {]I-S-\-]-{XnIm -k-anXn

    Fw.-Fw.-l- ≥ (tIm¨{K-kv) ̨ I¨ho-\¿

    sI.-]n.-F.-a-PoZv (ap-…ow-eo-Kv)

    tPmbn F{_lmw Fw.-]n. (tI-cf tIm {̈Kkv (Fw)

    F≥.-sI.-t{]-a-N-{μ≥ Fw.-]n. (B¿.-F-kv.-]n)

    tUm.-h¿Kokv tPm¿Pv (P-\-Xm-Zƒ)

    kn.-]n.-tPm¨ ̨ kn.-Fw.-]n.

    A\q]v tP°_v ̨ tIcf tIm¨{Kkv (sP)

    Xncp-h-\-¥-]pcw

    G{]n¬ 2016

  • 3

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    D≈-S°w

    BapJw

    1. Irjnbpw A\p_‘taJeIfpw ............................................................... 9

    (a) Irjnbpw `£y-kp-c-£bpw (b) ]eni clnX hmbv] (c) ssPh-Irjn πkv ]≤Xn (d) A{Kn _tbm-]m¿°p-Iƒ (e) ^oUv am¿°-‰p-Iƒ (f) d_¿Ir-jn-°m¿°v klmbw (g) arK-kw-c-£-Whpw £oc-hn-I-k-\hpw

    2. F√m-h¿°pw hoSv .............................................................................................. 15

    3. F√m-h¿°pw `£Ww ..................................................................................... 16

    4. F√m-h¿°pw BtcmKyw ................................................................................. 17

    5. Xoc-tZ-i-hn-I-k\w ............................................................................................. 19

    6. ae-tbm-c-hn-I-k\w ............................................................................................. 19

    7. kmaq-ly-t£aw .................................................................................................. 20

    (a) `£y-h-kvXp-°-fpsS e`y-Xbpw s]mXp-hn-X-c-Whpw(b) Zmcn-{Zy-\n¿am¿P\w(c) `n∂-ti-jn-bp-≈-h-cpsS t£aw(d) kvs]jy¬ kvIqfp-Iƒ(e) sXmgn-en-√mbva ]cn-lmcw

    8. {]hmkn t£ahpw ]p\-c-[n-hm-khpw ........................................................ 25

    9. hyh-kmbw ........................................................................................................... 27

    (a) s]mXp-ta-Jem ÿm]-\-߃(b) ]c-º-cm-KX Ib¿hy-h-kmbw(c) ]c-º-cm-K-X-hyh-km-b-sXm-gn-em-fn-Iƒ°v t£a-]-≤Xn(d) Iip-h≠n hyh-kmbw(e) ssIØdn hyh-kmbw(f) sF.Sn hyh-kmbw

    10. ASn-ÿm-\-ku-Icy hnI-k\w ................................................................... 30

    (a) h≥In-S-]-≤-Xn-Iƒ(b) i_-cn-ae hnI-k\w(c) Xe-ÿm-\-\-Kc hnI-k\w

  • 4

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    11. hnZym-`ymkw ........................................................................................................ 33

    12. ]´n-I-Pm-Xn-˛-]-´n-I-h¿K hnI-k\w ............................................................. 35

    13. ap∂m-°-k-ap-Zmb hnI-k\w ........................................................................ 36

    14. ]n∂m° hn`m-K-ß-fpsS t£aw ................................................................ 37

    15. kv{XoIfpw hnI-k-\hpw ............................................................................... 38

    16. Sqdnkw.................................................................................................................. 38

    17. inip-°-fp-sSbpw Ip´n-I-fp-sSbpw kwc-£Ww .................................... 40

    18. htbm-P-\-t£aw ............................................................................................... 41

    19. IpSnsh-≈w-˛-P-e-tk-N\w .............................................................................. 42

    20. imkv{X-km-t¶-XnIw ...................................................................................... 42

    (a) imkv{Xw(b) imkv{X-Zo]vXn(c) imkv{X-aw-Kf(d) imkv{X-t]m-jnWn(e) Kth-jWw Kth-j-I¿°p-th-≠n-b-√, a\p-jy-\-∑-bv°p-th≠n(f) sSIvt\mfPn {Sm≥kv^¿ sk‚¿(g) sa‰o-cn-b¬kv Kth-jW D¬∏m-Z\ tI{μw

    21. Du¿P-ta-Je....................................................................................................... 44

    22. kmwkvIm-cnIw ................................................................................................. 45

    23. kn\na .................................................................................................................. 46

    24. kvt]m¿Svkv ........................................................................................................ 46

    25. k¿°m¿ Poh-\-°mcpw Kh-s◊‚ v k¿hokpw .................................. 48

    26. ]cn-ÿn-Xn-kw-c-£-Whpw ipNn-Xzhpw .................................................... 48

    27. XÆo¿ØS kwc-£Ww ............................................................................... 50

    28. aZy-hn-ap-‡-tI-cfw ........................................................................................... 50

    29. {Ia-k-am-[m\w................................................................................................... 51

    30. Xt±-i-kz-bw-`cW ÿm]-\-߃............................................................... 52

    31. tIcf hnI-k\ ]cn-t{]-£yw-˛2030 ........................................................... 53

    (a) kmº-Øn-I-h-f¿®bpw D∂-a-\hpw(b) Db¿∂ Pohn-X-\n-e-hmcw(c) kmaq-lnI-\o-Xnbpw ka-Xzhpw

    32. CXc C\-߃ .................................................................................................. 55

    D]kwlmcw ...................................................................................................... 57

    {]I-S-\-]-{XnI H‰-t\m-´-Øn¬ ...................................................................... 58

  • 5

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    BapJw

    tIcf-Øns‚ hnI-k-\-N-cn-{X-Øn¬ hnπhw krjvSn-®p-sIm≠vDΩ≥Nm≠n \bn-°p∂ bp.-Un.-F v̂ k¿°m¿ Imem-h[n ]q¿Øn-bm-°p-∂p.c≠v Fw.-F¬.-F am-cpsS ̀ qcn-]-£-tØmsS ̀ cWw XpS-ßnb bp.-Un.-F^vk¿°m¿ A©p-h¿jwsIm≠v sI´p-d-∏p≈ kpÿnc ̀ cW-Øn-eqsS tIc-f-Øn\p {]Zm\w sNbvX hnIk\ t\´-߃ A`n-am-\-Øn\pw Bfl-kw-Xr-]vXn°pw hI \¬Ip∂hbmWv. h≥InS hnI-k\ ]≤-Xn-Iƒs°m∏w Ah-icpw Bew-_-lo-\-cp-amb km[m-c-W-°m-cpsS IÆo-scm-∏m≥ \S-Ønb P\-t£-a-{]-h¿Ø-\-߃ bp.-Un.-F v̂ k¿°m-cn\v Imcp-Wy-Øns‚ apJ-Omb\¬In. hnI-k-\-Øns‚bpw Imcp-Wy-Øn-s‚bpw P\-Iob k¿°m-sc∂ hnti-j-W-amWv DΩ≥Nm≠n k¿°m-cns\ tIc-f-cm-jv{So-b-N-cn{Xw tcJ-s∏-Sp-Øm≥t]mIp-∂-Xv. A©p h¿jw ap≥]v bp.-Un.-F-̂ v P\-߃°p \¬Inb hmKvZm-\-߃ ]men-®p-sIm-≠mWv ho≠p-samcp P\-hn-[n-°mbn P\-ßsf kao-]n-°p-∂-Xv. ̀ c-W-Øp-S¿®-bv°mbn P\-]n-¥pW bp.-Un.-F-̂ v A`y¿∞n-°p-∂XvASpØ A©p-sIm√wIqSn A[n-Im-c-Øn¬ XpS-cm≥th≠n am{X-a√, hnI-k-\-Øp-S¿®bv°pIqSn-bm-Wv; Icp-X-ens‚ Icp-Øn-eqsS Imcp-Wy-Øns‚ Ic-kv]¿iw-sIm≠v Ah-isc Ic-I-b-‰m-\m-Wv.

    hnI-k-\-t\-´-ß-fp-sS-bpw, Poh-Im-cp-Wy-{]-h¿Ø-\-ßfpsSbpw Bfl-hnizmk-tØm-sS-bpw, P\-t£-a-I-c-amb kpÿnc ̀ c-W-Øns‚ Bfl-kw-Xr-]vXn-tbm-sS-bp-amWv cmjv{So-b-{]-_p-≤-cmb P\ßsf bp.-Un.-F^v kao-]n-°p-∂-Xv.

    hnI-k-\-Øp-S¿®bv°pw Imcp-Wy-Øn-\p-ap≈ I¿a-]-cn-]m-Sn-I-fp-ambn bp.-Un.-F-̂ v \b-tcJ hn\-b-]q¿hw ka¿∏n-°p-∂p.

    sFIy-P-\m-[n-]-Xy-ap-∂Wn k¿°m¿ Ign™ A©p-h¿jw \S-∏n-em-°nbhnI-k-\-{]-h¿Ø-\-߃ tIc-f-Øns‚ kº-ZvL-S-\bv°v i‡nbpw Du¿Phpw\¬In. CXv tIc-f-Øns‚ kmº-Øn-I-hf¿®bv°v hgn-sbm-cp-°n. \ΩpsSNnc-Im-e-kz-]v\-amb hngn™w A¥m-cmjv{S Xpd-apJ \n¿amWw Bcw-̀ n-®p.

  • 6

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    7525 tImSn cq]-bpsS AS-¶¬ØpI-bp≈ hngn™w Xpd-apJw cmPysØGI hnhn-t[m-t±iy Bg-°-S¬ Xpd-ap-J-am-bn-Øo-cp-tºmƒ Bbn-c-°-W-°n-\m-fp-Iƒ°v sXmgn-e-h-kcw e`n°pw.

    IÆq¿ hnam-\-Øm-h-f-Øn¬ hnam\-an-d-ßn-b-tXmsS DØ-c-tI-c-f-Øns‚]ptcm-K-Xn-bpsS thKX h¿[n°pw. 580 Intem-ao-‰¿ ssZ¿Ly-ap≈ tIc-f-Øn\v Xncp-h-\-¥-]p-cw, s\Sp-ºm-t»-cn, tImgn-t°m-Sv, IÆq¿ F∂o \mephnam-\-Øm-h-f-ß-fm-bn. tIc-f-Øns‚ kº-ZvL-S-\sb Xmßn-\n¿Øp∂ hSt°ae-_m-dnse {]hmkn ae-bm-fn-Iƒ°p≈ bp.-Un.-F v̂ k¿°m-cns‚ kvt\tlm-]-lm-c-amWv IÆq¿ hnam-\-Ømhfw.

    sIm®n-bpsS KXm-K-X-°p-cp-°n\v imizX ]cn-lm-c-ap-≠m-°p∂ sIm®nsat{Sm sdbn¬ Nqfw hnfn®v HmSn-Øp-S-ßp-∂p. 1095 ZnhkwsIm≠v 2016PqWn¬ Cu saKm-]-≤-Xn-bpsS BZy-L´w ]q¿Øn-bm-hpw. 125 In.-ao-‰¿ Zqc-ap≈ Xncp-h-\-¥-]p-cw˛sNß-∂q¿ k_¿_≥ sdbn¬th ]≤-Xn°v tI{μ-k¿°m-cp-ambn tIcfw Icm¿ H∏n-́ p. 6728 tImSn cq]-bpsS Xncp-h-\-¥-]p-cw,tImgn-t°mSv sse‰v sat{Sm sdbn-ep-I-fpsS \n¿am-W-Øn\v XpS°w Ipdn-®p.

    90000 t]¿°v sXmgn¬ \¬Ip∂ sIm®n-bnse kvam¿ v́ kn‰n-bpsS DZvLm-S-\-tØmsS sF.-Sn -cw-KØv tIcfw apt∂-dp-I-bm-Wv.

    apJy-a-{¥n-bpsS P\-k-º¿° ]cn-]m-Sn-bn-eqsS 8 e£w ]cmXn-Iƒ Xo¿∏m-°n. Zpcn-Xm-izm-k-\n-[n-bn¬\n∂pw 798.73 tImSn cq] Aic-W¿°v Bizm-k-ambn \¬In. kmaq-ly-t£a s]≥j-\p-I-fpsS Imcy-Øn¬ Ign™ 5 h¿jwk¿h-Ime dn°m¿UmWv sFIy-P-\m-[n-]-Xy-ap-∂Wn k¿°m¿ ssIh-cn-®-Xv.2010-˛11 ¬ hnhn[ s]≥j≥ KpW-t`m-‡m-°-fpsS FÆw 12.9 e£hpw Hcph¿jw sImSpØ s]≥j≥ XpI 522.11 tImSn cq]bpw Bbn-cp-∂Xv Ign™A©p h¿jw sIm≠v s]≥j≥ KpWt`m‡m-°-fpsS FÆw 34.06 e£hpwHcp h¿jw sImSpØ s]≥j≥XpI 2769.44 tImSn cq]-bpam-Wv. 5 Cc´nbn-e-[nIw XpI-bmWv 5 h¿jw sIm≠v 34 e£w IpSpw-_-ß-fn¬ FØn-®-Xv.C\n Cu XpI Poh-\-°m¿°v amk-i-ºfw In´p-∂-Xp-t]mse amkw-tXmdpw]Xn-\©mw XobXn s]≥j≥Im-cpsS _m¶v A°u-≠ntem As√-¶n¬ aWnHm¿U¿ Btbm e`n-°p∂ kml-Ncyw Dd-∏m-°p-∂-Xm-Wv. hn[hm s]≥j≥,I¿jI s]≥j≥, hm¿[-Iy-Ime s]≥j≥, sXmgn-en-√mbva thX-\w, Ahn-hm-lnX AΩ-am¿, F≥tUm-kƒ^m≥ Zpcn-X-_m-[n-X¿, amc-I-tcmKw _m[n®Ip´n-Iƒ, _[n-c-̨ -aqI Ip™p-߃, amXmthm ]nXmthm acn® Ip´n-Iƒ F∂n-ßs\ Pohn-X-Ønse kakvX taJ-e-I-fn-ep-ap≈h¿°v km¥z-\-kv]¿iw\¬Im≥ bp.-Un.-F-̂ v k¿°m-cn\p Ign-™p.

    A©p Kh-s◊‚ v saUn-°¬ tImtf-Pp-I-fp-≠m-bn-cp∂ \ΩpsS kwÿm-\Øv Ct∏mƒ 16 saUn-°¬ tImtf-Pp-I-fmbn h¿[n®p. k¿°m¿ Bip-]-{Xn-I-fn¬ NnIn-’bpw acp∂pw kuP-\y-am-bn. C¥y-bnse BZysØ ]´n-I-PmXn saUn-°¬ tImtfPv 2015-̨ ¬ ]me-°mSv Bcw`n-®p. ImcpWy NnIn’m

  • 7

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    klmb ]≤-Xn-bn-eqsS H∂-c-e£w t]¿°v 1200 tImSn cq] [\-k-lmbw\¬In. A\y-kw-ÿm\ tem´-dn-bn-eqsS tem´dn cmPm-°-∑m¿ NqjWwsNbvXv tImSn-I-ƒ kºm-Zn-®n-cp∂ kml-Ncyw ImcpWy tem -́dn-bn-eqsS XS-bm≥ km[n-®p. apºp-≠m-bn-cp∂ tem´dn°p ]Icw ImcpWy tem´dn Bcw-`n®v AXn-eqsS \S-Ønb [\-k-am-l-cWw NnIn-’m-]-≤-Xn-°mbn sNe-h-gn-®p.

    Zmcn-{Zy-tc-Jbv°p Xmsg-bp-≈-h¿°v Hcp cq]bv°p \¬In-bn-cp∂ AcnCu h¿jsØ _P-‰n-eqsS bp.-Un.-F-̂ v k¿°m¿ kuP-\y-am°n.

    ssPh-Irjn hym]-I-am-°n. hnj-clnX ̀ t£ym¬∏m-Z-\-Øn\v I¿jI -k-aq-lsØ t_m[-h¬°-cn-®p. \oc-\n¿am-W-Øn\v A\p-hmZw \¬In-b-Xn-eqsS tIc-I¿j-I¿°v Bizmkw A\p-`-h-s∏´p XpSßn. hne-bn-Snhpaqew{]Xn-k-‘n-bn-emb d_¿ I¿j-I¿°v Bizm-k-ambn hne-ÿn-c-Xm-]-≤-Xn°v800 tImSn cq] am‰n-sh®p.

    tIc-f-Øns‚ kmº-ØnI hf¿®m-\n-c°v tZiob icm-i-cn-sb-°mfpwDb¿Øm≥ Ign-™p. an\naw Iqen h¿[n-∏n-°m-\pw, cmPohvKm‘n {KmaoWsshZyp-Xo-I-c-W-tbm-P\ {]Imcw Zmcn-{Zy-tc-Jbv°v Xmsg-bp-≈-h¿°v kuP-\y-ambn sshZypXn \¬Im-\pw, alm-flm-Km‘n {KmaoW sXmgn-ep-d∏p ]≤-Xn-bn¬ 6510 tImSn cq] sNe-h-gn-°m\pw Ign-™p.

    A`y-kvX-hn-Zy¿°v \m´n¬Øs∂ sXmgn¬ t\Sm≥ tIcfw Bcw-̀ n® bph-kw-cw-`-I-cpsS Ãm¿´v A∏v ]≤Xn tZio-b-X-e-Øn¬Øs∂ Gs‰-Sp-Øp.3000 tImSn cq]-bm-bn-cp∂ sF.-Sn. -I-b-‰p-aXn 15000 tImSn cq]-bmbnDb¿Øm\pw Cu cwKØv Hcp e£-Øn¬∏cw t]¿°v t\cn´v sXmgn¬\¬Im\pw Ign-™n-́ p-≠v. tImgn-t°m-Sv, sIm√w, Be∏pg, Xncp-h-\-¥-]p-cwss_]m-kp-I-fpsS \n¿amWw Ah-km-\-L-´-Øn-em-Wv. `qc-ln-X-cn-√mØtIcfw ]≤-Xn-bn¬ 58,398 IpSpw-_-߃°v 3 sk‚p-hoXw `qan hnX-cWwsNbvXp. Imk¿tImSv, IÆq¿, CSp°n Pn√-Iƒ ̀ qclnX-cn-√mØ C¥y-bnseBZy Pn√-I-fm-bn-. `qc-ln-X-cmb a’y-sØm-gn-em-fn-Iƒ°v 300 tImSn cq]sNe-h-gn®v 15000 hoSp-Iƒ kuP-\y-ambn \n¿an®p \¬In. Ign™ A©ph¿j-Øn-\p-≈n¬ Ccp-]XpXcw {]Xn-amk s]≥j-\p-I-fpsS XpI A≥]XpiX-am\w h¿[n-∏n-®p. Irjn-°m¿, I¿j-I-sØm-gn-em-fn-Iƒ, hn[-h-Iƒ, Ahn-hm-ln-X¿, Im≥k¿ tcmKn-Iƒ, AK-Xn-Iƒ, ̀ n∂-ti-jn-bp-≈-h¿ XpSßn 25e£w t]¿°mWv CXns‚ {]tbm-P\w e`n-®-Xv. Xoc-tZi hnI-k\ AtXm-dn-́ n-bpw, ae-tbmc hnI-k\ AtXm-dn-́ n-bpw cq]o-I-cn-®p.

    k¿°m-cns‚ dh-\yq-h-cp-am\w Ipd-bp-sa∂dn™n´pw tIc-f-k-aq-lsØaZym-k-‡n-sb∂ kmaq-lnI-hn-]-Øn¬\n∂pw c£n-°m≥ 730 _mdp-Iƒ AS-®p-]q-´n. _nh-td-Pkv tIm¿]-tdjs‚ ]Øp iX-am\w hntZi-aZyhn¬∏-\-im-e-Iƒ Hmtcm h¿jhpw AS®p]q´p-I-bm-Wv. tIcfw kºq¿W aZy-\n-tcm-[-\-Øn-te°p \oßp-∂p.

    CS-Xp-ap-∂Wn Kh-s◊‚ v 2011-̨ ¬ ]pd-s∏-Sp-hn® iº-f-]-cn-jvI-cW DØ-

  • 8

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    chv \S-∏m-°n-bXv bp.-Un.-F-^v k¿°m-cm-Wv. k¿°m¿ Poh-\-°m¿°pws]≥j≥Im¿°pw IpSn-»nI C√msX Ign™ A©ph¿jhpw tI{μ-\n-c-°n¬ £ma-_Ø \¬In. ]Ømw iºf-°-Ωn-js\ IrXy-k-a-bØv \nb-an-°p-I-bpw, IΩn-j≥ ka¿∏n® iºf ]cn-jvI-cWw \S-∏m-°pIbpw sNbvXp.

    Xt±-i-̀ -c-W-ÿm-]-\-߃°p≈ ]≤-Xn-hn-lnXw 2011-̨ 12 se 2574 tImSncq]-bn¬\n∂pw 2016-˛17 ¬ Cc´n-bn-e-[nIw h¿[n-∏n®v 5500 tImSn-bm°nDb¿Øn-bXv bp.-Un.-F-̂ v k¿°m-cm-Wv.

    tIc-f-Øns‚ kpÿnc hnI-k-\-amWv bp.-Un.-F-̂ v e£y-an-Sp-∂-Xv. CXn-\mbn ""tIcf hnI-k\ ]cn-t{]£yw 2030'' F∂ hnI-k-\-]-≤-Xn°vbp.-Un.-F-̂ v k¿°m¿ cq]w \¬In.

    {Ia-k-am-[m\ ]cn-]m-e-\-sa∂ k¿°m-cns‚ DØ-c-hm-ZnXzw Imcy-£-aambpw ̂ e-{]-Z-ambpw \S-∏m-°m≥ bp.-Un.-F-̂ v k¿°m-cn\p Ign-™p. Hm∏-td-j≥ Ipt_-c-bn-eqsSbpw, Hm∏-td-j≥ kpc-£-bn-eq-sSbpw tªUvam-̂ n-b-bpsS Nqj-W-Øn¬\n∂pw ]mh-s∏ -́hsc kwc-£n-®p. ¢o≥ Iymºkv tk v̂Iymºkv ]≤-Xn-bn-eqsS el-cn-bpsS ]nSn-bn¬ \n∂pw hnZym¿∞n-k-aq-lsØc£n-°p-∂Xn\p ̂ e-{]-Z-amb {]h¿Ø\w \S-Øp-hm≥ Ign-™p.

    `cW-`mj ae-bmfw am{X-am-°n-s°m≠v \nbaw ]m m-°n. k¿°m¿kvIqfp-I-fn¬ H∂mw ̀ mj ae-bm-f-am-°n. ̀ mjm-t{]-an-I-fpsS kz]v\-am-bn-cp∂ae-bmfw k¿h-I-em-ime Xncq-cn¬ XpSßn. kmt¶-XnI k¿h-I-em-im-e, tIc-f-Ønse BZysØ sF.-sF.-Sn., 140 \ntbm-P-I-a-fi-e-ß-fnepw B¿Svkv &kb≥kv tImsf-Pp-Iƒ, ]Xn-s\m∂v kzbw-̀ -cW tImsf-Pp-Iƒ F∂nh Bcw-`n-°m\pw Ign-™p. kºq¿W {]mY-anI hnZym-̀ ymkw t\Snb BZy-kw-ÿm-\-ambn tIc-fsØ Db¿Øm\pw A©p-h¿jw sIm≠v bp.-Un.-F-̂ v k¿°mcn\vIgn-™n-́ p-≠v. sslkvIqƒ ¢m p-I-fn¬ {io\m-cm-bW Kpcp-hns‚ Pohn-XhpwZ¿i-\hpw ]mTy-hn-j-b-am-°n. Cu t\ -́߃°v aIpSw Nm¿Øn-s°m≠v ae-bmf ̀ mjbv°v t{ijvT-̀ m-jm-]-Zhn t\Sn-sb-Sp-°m≥ Ign-™p.

    bp.-Un.-F v̂ k¿°m-cns‚ Ign™ A©p-h¿jsØ {]h¿Ø\ t\ -́ß-

    fpw, ASpØ A©p-h¿j-tØ-°p≈ I¿a-]-cn-]m-Sn-I-fp-amWv Cu {]I-S-\-]-{Xn-I-bn-eqsS R߃ P\-k-a£w ka¿∏n-°p-∂-Xv.

  • 9

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    1. Irjnbpw

    A\p-_‘ taJ-e-Ifpw

    (a) Irjnbpw ̀ £y-kp-c-£bpw♦ s\√v D¬∏m-Z-\-Øn¬ tIc-f-Øn\p kzbw ]cym-]vXX

    ssIh-cn -°p-hm≥ Ign -™n´n -√. AXp-sIm-≠p-Xs∂s\¬Irjn t{]m’m-ln-∏n-°p-hm≥ km[y-amb F√m \S-]-Sn-Ifpw kzoI-cn-t°≠n-bn-cn-°p∂p. Be∏pg Pn√-bnsedmWn-˛-Nn-Ønc Imb-ep-Iƒ s\¬Ir-jn°p tbmKy-am-°n-b-Xp-t]m-ep≈ ]≤-Xn-Iƒ t{]m’m-ln-∏n-°pw. s\¬IrjnsNøp∂ ÿe-Øns‚ hnkvXrXn h¿[n-∏n-°p-hm\pw{ian°pw. s\¬Irjn t{]m’m-ln-∏n°p-∂-Xn\pw ]cn-ÿnXn kwc-£-W-Øn\pw {]tXyI ]mt°Pv \S-∏n-em-°pw.]gw, ]®-°-dn F∂n-h-bpsS D¬∏m-Z-\-Øn¬ kzbw-]-cym-]vXX ssIh-cn°p-hm≥ \S-]Sn kzoI-cn-°pw. {]Ir-Xn°pwa\p-jys‚ Btcm-Ky-Øn\pw tIm´w- X´mØ coXn-bn¬ssPh-Irjn t{]m’m-ln-∏n®p ]®-°-dn-bpsS Imcy-Øn¬kzbw]cym-]vXX ssIh-cn-°pw.

    ♦ ssPh-Irjn h¿≤n-∏n-°p-∂-Xn\pw Irjn-°m¿°p em`-I-c-amb hcp-am\w e`n-°p-∂-Xn\pw ssPh-Ir-jn°p k_vknUn\¬Ipw.

    ♦ ssPh-hn -f - Irjn-bn -eqsS Irjn-°m¿°p sa®-s∏´hne In´p-hm≥ {]m]vX-amb coXn-bn¬ hnf-I-fpsS kw`-c-W-w, hnXc-Ww, tISp-Iq-SmsXbp≈ kq£n-∏v, hn]-W-\wF∂nh GtIm]n∏n-°p-hm≥ ssPh-Irjn t_m¿Uv cq]o-I-cn-°pw.

    ♦ ]gw, ]®-°dn F∂nh D]-tbm-Kn®p henb tXmXn-ep≈aqey-h¿[nX D¬∏-∂-ß-fpsS kwkvI-c-W-Øn\pw \n¿am-W-Øn\pw hfsc hn]p-e-amb tXmXn¬ sNdp-In-S-̨ -C-S-ØcwkwkvI-cW kwcw-̀ -߃ kwÿm-\sØ F√m {Kma-]-©m-b-Øp-I-fnepw Bcw-`n-°pw.

    ♦ N°, amß apX-emb `£y-h-kvXp-°ƒ D]-tbm-Kn®p aqey-h¿[nX D¬∏-∂-߃ \n¿an-°p-hm≥ hfsc hym]-I-ambtXmXn¬ ̀ £y-kw-kvI-cW bqWn-‰p-Iƒ Bcw-̀ n-°pw. {Kma-]-©m-bØv {]tZ-i-ß-fn¬ Xt±-i-ÿm-]-\-ß-fpsS klm-b-tØmsS hyh-kmb FtÃ-‰p-Ifpw {]tXyI Kth-jW

  • 10

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    ÿm]-\-ßfpw Bcw-`n-°pw.

    ♦ ]m¬, ap´, Cd®n F∂n-h-bpsS D¬∏m-Z-\-Øn¬ kzbw ]cym-]vXX ssIh-cn-°p-hm-\p≈ e£y-tØmsS AXn-_rl-Ømb Hcp ]cn-]mSn Xbm-dm°n P\-]-¶m-fn-Ø-tØmsS \S-∏n-em-°pw. Ch D]-tbm-Kn®p aqey-h¿[nX D¬∏-∂-߃\n¿an-°p-hm-\m-h-iyamb kwkvI-c-W-bq-Wn-‰p-Iƒ henbtXmXn¬ Bcw-`n-°pw.CXn-\m-h-iy-amb hyh-kmb FtÃ-‰p-Ifpw Kth-j-W-ÿm-]-\-ßfpw Bcw-`n-°pw.

    ♦ `£y-kw-kvI-cW bqWn-‰p-Iƒ Bcw-̀ n-°p-∂-Xn-\mhiyamb"bph-kw-cw-`-Isc' Is≠Øn kvIn¬ Uh-e-]vsa‚n-\m-h-iy-amb "kwcw-̀ -I-]-cn-io-e\w' \¬Ip-Ibpw kl-I-c-W-kw-L-ßfpw _m¶p-Ifpw hgn aqe-[-\-\n-t£]-Øn-\m-h-iy-amb hmbv] e`y-am-°p-Ibpw sNøpw.

    ♦ tIc-f-Ønse 978 {Kma-]-©m-b-Øp-I-fnepw At{Km k¿hokvtI{μ-ßfneqsS Irjn -°m -h -iy -amb hnØv, hfw,ssXIƒ, Im¿jnI D]-I-c-W-߃, hnf-sh-Sp-∏n-\m-h-iy-ambbt{¥m-]-I-c-W-߃ F∂n-hbpw sXmgn¬tk-\-sbbpwe`y-am-°pw.

    ♦ I¿j-I-cpsS {]iv\-߃ ssIImcyw sNøp-∂-Xn-\mbnkwÿm-\-˛-Pn√m ASn-ÿm-\-Øn¬ ^m¿a¿ do{U- ¬ &sh¬^-b¿ AZm-eØv t_m¿Uv cq]o-I-cn-°pw. Irjn˛arK-kw-c-£-Ww˛£oc-h-Ip∏v DtZym-K-ÿ-∑m¿, _m¶v {]Xn-\n-[n-Iƒ, A`n-̀ m-j-I¿, kmaq-ln-I-̨ -km-º-ØnI imkv{X-⁄-∑m¿, P\-{]-Xn-\n-[n-Iƒ F∂n-hcS-ßnb Hcp IΩn-‰n-bpsSt\Xr-Xz-Øn-em-bn-cn°pw CXns‚ {]h¿Ø-\w.

    kw`-cW hne

    ♦ s\√n-s‚bpw \mfn-tI-c-Øn-s‚bpw kw -̀c-W-hne Db¿Øpw.

    (b) ]en-i-c-lnX hmbv]♦ bYm-k-abw hmbv] Xncn-®-S-bv°p-∂-h¿°v tI{μ-̨ -kw-ÿm\

    Kh-s◊‚p-I-fpsS C≥sk‚ohv D]-tbm-Kn®v ]en-ibnfhv\¬Ip∂-Xm-Wv.

    ♦ am\-kn-I-ambpw kmº-Øn-I-ambpw XI¿∂ I¿j-IcpsSc£-bv°mbn hmbv]m kam-izmk ̂ ≠v \¬I¬, Iu¨kn-

    en-Mv, hmbv] Xncn-®-Shptijn h¿[n-∏n-°m-\p≈ am¿K-\n¿tZ-i-߃, I¿j-I-cpsS tImSXn tIkp-Iƒ XpS-ßn-

    bh ssIImcyw sNøp-∂-Xn\v kuP\y \nb-a-k-lm-bw

  • 11

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    e`y-am-°pw.

    ♦ Im¿jn-I-hn-f-Iƒ°p Im¿jnI C≥jp-d≥kv \¬Ip-hm-\pw{]IrXnt£m`-Øn¬\n∂pw IoS-tcm-K-_m-[-bn¬\n∂pwD≠mIp∂ \jvS-Øn\v ASn-b-¥nc dnt∏m¿´ns‚ ASn-ÿm-\-Øn¬ F{Xbpw thKw klm-b-߃ \¬Im\pw \S-]Sn kzoI-cn°pw.

    ♦ Irjn _º¿ tem´dn Bcw-`n®v Irjn-\miw kw`-hn-°p∂]mh-s∏´ Irjn-°m¿°v Bizmkw \¬Ipw. CXn-\p-th≠nHcp Irjn-\n[n cq]o-I-cn-°pw.

    ♦ I¿j-I-s]≥j≥ 1000 cq] Bbn h¿[n-∏n-°pw.♦ Irjn-`q-anbpw (s\¬Ir-jn-bpw) Pe-t{km-X- p-Ifpw kwc-

    £n-°p-∂-h¿°v ]mcn-ÿn-XnI t{]m’m-l\ [\-k-lmbw\¬Ip-w.

    ♦ samØw Irjn-`q-an-bn¬ kΩn{iIr-jn-co-Xn-Iƒ B[p-\nIam¿K-ß-fn-eqsS amXr-Im-]-c-ambn \S-∏n-em°n Irjn-̀ q-ansbHcp ^mw F∂ \nebv°v Db¿Øn hnf km{μXm h¿[-\-hn-eq-sSbpw hnf ]cn-]m-e\ coXn-bn-eq-sSbpw D¬∏m-Z-\-£-aX h¿[n-∏n®v anI® hcp-am\w D≠m-°p∂ Hcp slIvS¿hsc Irjn-`q-an-bp≈˛\m-a-am-{X I¿j-I¿°v slIvS-dn\v10,000 cq] hsc t{]m’m-l\ t_mWkv \¬Ipw.

    ♦ kwÿm-\sØ I¿j-I¿ D¬∏m-Zn-∏n-°p∂ Im¿jn-I-hn-f-Iƒ°v hn]Wn kuIcyw sa®-s∏-Sp-Øm\pw anI® hneDd∏p hcp-Øp-hm-\pw, GIo-I-c-W-Øn-\p-ambn {Kma-X-e-Ønepw tªm°p-X-e-Ønepw {]h¿Øn-°p∂ hn]-Wn-IsfGtIm-]n-∏n®v Pn√m-Xe Im¿jnI hn]-W\ GP≥kn-Iƒcq]o-I-cn-°pw.

    ♦ ho´p-]-cn-k-cØpXs∂ bph-Xo-˛-bp-hm-°ƒ°v BZm-b-I-c-amb sXmgn-embn sslsSIv Iq¨Irjn \S-∏n-em-°p-∂-Xn\vIq¨ hnØv, ]cn-io-e-\w, ASn-ÿm-\-ku-Icy hnI-k\wF∂n-h-bv°mbn apS-t°≠ XpI-bpsS 50 iX-am\w k¿°m¿k_vkn-Un-bmbn \¬Ipw. _m°n 50 iX-am\Øn\v _m¶vhmbv] e`y-am-°p-∂-Xn\pth≠ klm-bhpw \¬Ipw. D¬∏m-Zn-∏n-°p∂ Iq¨ ¢Ã¿ D¬∏-∂-ß-fm°n hn]W\w sNøp-hm-\p≈ kuI-cyhpw Hcp-°pw. kwÿm\ tlm¿´n-°ƒ®-d¬ anj≥ hgn- Cu ]≤Xn \S-∏n-em-°pw.

    ♦ bphXo˛bphm-°ƒ°v anI® hcp-am\w D≠m-°m≥ DX-Ip∂hy‡n-KX tX≥ D¬∏m-Z-\-Øn\p th≠ tX\o® tImf\n,s]´n, sNdp D]-I-c-W-߃ F∂n-hbv°v Bh-iy-amb

  • 12

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    XpI-bpsS 50 iX-am\w k¿°m¿ k_vkn-Unbmbn \¬Ipw._m°n 50 iX-am\w e`n-°m≥ _m¶v hmbv]-bv°p≈ klm-b-sam-cp°pw.

    (c) ssPh-Irjn πkv ]≤Xn♦ IpSpw-_-Irjn t{]m’m-l-\-]-≤Xn: ]pXnb hoSp-Iƒ, hn√-

    Iƒ, ^vfm‰p-Iƒ F∂nh \n¿an-°p-tºmƒ ÿe-ku-I-cy-a-\p-k-cn®pw AwK-ß-fpsS FÆw A\p-k-cn-®pap≈ Hcp"t]mj-I-Po-h-I-tØm´' ]≤Xn Bhn-jvI-cn-°pw.

    dq v̂ tSm∏v, t]mfn lukv, sh¿´n-°nƒ s\‰v ̂ man-Mv, Xp≈n-\\ -tlmw-In-‰p-Iƒ, ss^_¿•mkv lukv, ew_-Ir-jn-Ø-´p-Iƒ, t{Km_m-Kp-Iƒ/t{KmIyq-_p-Iƒ, Is≠-bv\¿ IrjnXpS-ßnb B[p-\nI kmt¶-XnI hnZy-I-fpsS ASn-ÿm-\-Ønembn-cn°pw ]≤Xn \S∏nem-°p-I.

    ♦ ho´p-h-f-∏n¬ "C‚-t{K-‰Uv sh¿´n-°ƒ ^mw', AIz-t]m-WnIvkv F∂o \qX\ Im¿jnI kmt¶-XnI hnZy-Iƒ {]N-cn-∏n-°p-Ibpw ]cn-io-en-∏n-°p-Ibpw Chbv°pth≠ sNe-hns‚ 50% k_vkn-Un-bmbn e`y-am-°p-Ibpw sNøpw.

    ♦ ssPh-h-fw, ssPh IoS-\m-in-\n, hnØv, kmt¶-XnI \n¿tZ-i-߃ F∂nh AS-ßp∂ D¬∏m-Z\ D]m[n In‰v e`y-am-°pw.

    ♦ tIm-tfPv hnZym¿∞n-Isf ssPh-Irjnbnte°v BI¿jn-°p-hm≥ k¿h-I-em-imem Xe-Øn¬ ]≤Xn Bhn-jvI-cn-°pw. kvIqƒX-e-Øn¬ ssPh-Irjn Hcp ]mTy-hn-j-b-ambnsIm≠p-h-cn-Ibpw XpS¿∂v {]mtbm-KnI ]cn-io-e-\hpwD¬∏m-Z-t\m-]m-[n-Ifpw kuP-\y-ambn \¬IpIbpw sNøpw.

    ♦ ssPh-Irjn Hcp "GI-Pm-eI kwhn-[m\w' ˛ D¬∏m-Z-t\m-]m-[n-Iƒ, t{]mPIvSv cq]o-I-c-Ww, imkv{Xob am¿K-\n¿tZ-iw, k¿´n^n-t°-j≥, am¿°-‰nMv \n¿tZ-i-߃ \¬Ip-hm-\p-ap≈ kwhn-[m\w XpS-ßn-bh Im¿jnI k¿h-I-em-im-e, IrjnhIp∏v, a‰p A\p-_‘ ÿm]-\-߃ F∂n-h-bpsS kwbp-‡m-`n-ap-Jy-Øn¬ sIm≠p-h-cpw.

    (d) A{Kn _tbm-]m¿°p-Iƒ♦ ]gw, ]®-°dn D¬∏-∂-ß-sf aqey-h¿[nX D¬∏-∂-ßfm°n

    hn]-W\w sNøp-∂-Xn-\p≈ kwhn-[m\w Irjn-h-Ip-∏n-s‚bpw Irjn Kth-jW tI{μ-ß-fp-sSbpw t\Xr-Xz-Øn¬\S-∏n-em-°pw. Cu ]≤-Xn-{]-Imcw Akw-kvIr-X-h-kvXp-hp-ambn hcp∂ Hcp I¿j-I-\v, AXv hn]-W\ hkvXp-hmbn am‰p∂ Xc-Øn-ep≈ kuI-cy-ap-≠m-bn-cn-°pw.

  • 13

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    ♦ "tk^v Sp Cu‰v (tI-c-f)' F∂ {_m‚n¬ ssPh-Ir-jn-°m-cpsS D¬∏-∂-߃ hn]-Wn-bn-en-d-°p-Ibpw "^pUv tIm¿´p-Iƒ' ÿm]n-°p-Ibpw sNøpw.

    (e) ^oUv am¿°-‰p-Iƒ♦ hgn-tbmc ssPh-Ir-jn-tØm-´-߃ ÿm]n°pw. CXv

    k¿°m¿ ^map-I-fnepw ÿe e`yX-bp≈ a‰p Kh-s◊‚ vÿm]\-ß-fnepw \S-∏n-em-°pw.

    ♦ "sh¿Nz¬ ¢mkv dqw' F√m Irjn `h-\p-I-fnepw e`y-am-°pw. ]pXnb kmt¶-Xn-I-hn-Zy-I-fpw, Irjn-im-kv{X-]-T-\-hpwbphm-°ƒ°pw, Irjn-°m¿°pw e`y-am-°m-\p≈ ]≤XnIm¿jnI k¿h-I-em-im-e-bp-ambn kl-I-cn®v \S-∏n-em-°p-∂-Xm-Wv.

    ♦ I¿j-I¿°v B[p-\n-I-Irjn hn⁄m\w \¬Ip-∂-Xn\vIrjn-]p-kvXI tIm¿W¿ F√m hmb-\-im-e-I-fnepw Irjn-`-h-\p-I-fnepw ]p\-cp-÷o-hn-∏n-°pw.

    ♦ \mfn-tI-chpw d∫dpw Dƒs∏-sS-bp≈ tIc-f-Øns‚ {][m-\-s∏´ hnf D¬∏-∂-ß-fpsS hne-ÿn-cX Dd-∏p-h-cp-Øp-∂-Xn-\mbn Xmßp-hne {]Jym-]n-°epw AXn-\-\p-k-cn-®p≈D¬∏-∂-kw-`-c-Whpw hn]-Wn-k-lm-b-hpw \¬Ipw.

    ♦ \K-c-Irjn t{]m’m-ln-∏n-°p-∂-Xns‚ `mK-ambn hnf-]-cn-]m-e-\-Øn\v ]c-k-lm-b-an-√msX D]-tbm-Kn-°m≥ Xbm¿sNbvXn-´p≈ (ready to use) D¬∏m-Z-t\m-]m-[n-I-fpsS \n¿amW -hn-]-W\ kwcw-`w XpSßpw.

    ♦ sNdp-Ir-jn-bn-S-߃°v A\p-tbm-Py-amb sNdp-InS Im¿jnI-b-{¥-ß-fpsS -]-cn-io-e-\w \¬Ipw.

    ♦ sslsSIv IrjnbpsS t{]m’m-l-\-Øn-\mbn hnZ-Kv[cpwsSIv\o-jy-∑mcpw AS-ßp∂ sslsSIv Irjn hnI-k\GP≥kn XpS-ßpw.

    ♦ ""Xcn-in¬ \n∂pw \qdp-ta\n' F∂ ]≤-Xn-bn-eqsS Xcn-in´n-cn-°p∂ Irjn-bn-S-߃ hy‡n-b-Sn-ÿm-\-Ønepw {Kq∏-Sn-ÿm-\-Ønepw Xt±-i-`-cW ÿm]-\-ß-fpsS ]¶m-fn-Ø-tØmsS ]p\-cp-÷o-hn-∏n-°pw.

    ♦ ssPh (Im¿jn-I) amen-\y-߃ kwkvI-cn®v ssPh hf-am-°m-\p≈ _rl-Ømb ]≤Xn Bcw-`n-°pw.

    ♦ "tkh\w Irjn-bn-eqsS' F∂ ]≤-Xn- aptJ\ hnZym¿∞n-Iƒ, DtZym-K-ÿ¿, cmjv{So-b˛-kmaqly˛kmw-kvIm-cnI{]h¿Ø-I¿, bph-P-\-߃, k∂-≤-kw-L-S-\-Iƒ F∂n-h-

  • 14

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    cpsS Iq´m-bva-bn-eqsS Im¿jnI kwkvImcw hf¿Øn-sb-Sp-°p-hm≥ {ian-°pw.

    ♦ Im¿jnI taJ-e-bn¬ s]mXp-ta-J-e-˛-kz-Im-cy-ta-Je ]¶m-fn-Ø-tØmsS kwcw-`-߃ i‡n-s∏-Sp-Øpw.

    (f) d_¿ Irjn-°m¿°v klmbw♦ hne-Ø-I¿®-aqew Zpcn-X-Øn-emb d_¿Ir-jn-°msc klm-

    bn-°p-hm-\mbn kwÿm\ k¿°m¿ Bhn-jvI-cn®p \S-∏n-em-°n-h-cp∂ d_¿ s{]mUIvj≥ C≥sk‚ohv ]≤Xnbn¬apgp -h≥ \ma -am - {X -˛ -sN -dp -InS Irjn -°m -scbpwDƒs∏SpØp∂Xn\pw B\p-Iqeyw \¬Ip-∂-Xn-ep≠mbIme-Xm-akw Hgn-hm-°p-∂-Xn\pw \S-]Sn kzoI-cn-°pw.Ct∏mƒ Intem-{Km-an\p \¬Ip∂ 150 cq] h¿[n-∏n-°p-hm≥tI{μ-Øn¬\n∂pw 1000 tImSn cq] Bh-iy-s∏Spw.

    ♦ d_¿ s{]mUIvj≥ C≥sk‚ohv ]≤Xn XpS-ßp-∂-Xn-s\m∏w s]mXp-hn-]-Wn-bn¬ d_¿hne Db¿Øp-∂-Xn\pd_¿ Irjn-°m-cn¬\n∂pw \ymb-hn-ebv°v d_¿ kw`-cn-°pw. CXn-\mbn d_¿ am¿°-‰nMv s^U-td-j≥ (d-_¿am¿°v), d_¿ am¿°-‰nMv kwL-߃, am¿°-‰nMv s^U-td-j≥ (am¿°-‰vs^-Uv), Bbn-c-Øn-e-[nIw hcp∂ {]mY-anI hmbv]m kwL-߃ F∂n-h-bpsS tkh\w {]tbm-P-\-s∏-Sp-Øpw.

    ♦ kwÿm-\Øv D¬]m-Zn-∏n-°p∂ samØw d_dpw Db¿∂hnebv°v k¿°m¿Xe-Øn¬ kw`-cn-°p-Ibpw AXns‚kwkvI-c-W-Øn-\mbn k¿°m¿Xe-Øn¬ hyh-kmbkwcw-`-߃ Bcw-`n-°p-Ibpw sNøpw. k_vknUn I¿j-I¿°v t\cn´p \¬Ip-∂-Xn\p ]Icw AXp-IqSn Dƒs∏-Sp∂hnebv°v d_¿ kw`-cn-°pw.

    ♦ GeIrjn°m¿°p \ymb-hne e`y-am-°p∂-Xn\v d_-dns‚Imcy-Øn¬ kzoI-cn-®-t]mse Hcp incentive schemesIm≠phcp-∂-Xm-Wv. Im¿jnI D¬∏-∂-ß-fpsS hne\n›nX ]cn-[n-bn¬ \n∂pw Xmgv∂p-h-∂m¬ Cu hnfbv°v\nIp-Xn-bn-f-hp-Iƒ A\p-h-Zn-°pw.

    ♦ Im¿jnI hmbv]-bv°v ]eni k_vknUn \¬Ip-hm-\p≈\S-]Sn kzoI-cn-°pw.

    ♦ Im¿jn-I-D¬∏-∂-ß-fpsS kzbw-]-cym-]vXX ssIh-cn-°m≥klm-bn-°pw-hn[w Xcn-ip-`qan, ho´p-h-f∏v F∂n-hn-S-ß-fn¬

  • 15

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    ]-¶m-fnØ Im¿jnI hnI-k-\-]-≤-Xn (`q-hp-S-a, Xt±-i-ÿm-]-\w, I¿jI¿ F∂n-h-cpsS ]¶m-fn-Ø-tØm-sS) \S-∏n-em°pw.

    ♦ kzIm-cy-hy-‡n-I-fp-sSbpw k¿°m-cn-s‚bpw ssIh-i-ap≈D]-tbm-Kn-°msX InS-°p∂ Irjn-tbm-Ky-amb `qan Irjn-`-h-\p-Iƒ hgn Gs‰-SpØv I¿j-I--- ˛ sXm-gn-em-fn-I-fpsSIq´mbvabn¬ Xt±-i-ÿm-]-\-ß-fpsS ]¶m-fn-ØtØmsSD]-tbmKn-°pw. -kvIqfp-I-fn¬ Im¿jnI ¢_p-Iƒ Bcw-̀ n®vIp´n-Isf Irjn-tbmSv Xm¬∏-cy-ap-≈-h-cm-°pw.

    ♦ `£y-kp-c-£-bv°mbn apgp-h≥ ]mS-ti-J-c-ßfpw (]p-©bpwhncp -∏pw) Irjn -tbm -Ky -am -°p -Ibpw sXmgn -ep -d∏ v]≤Xn hgn ]mS-ti-Jcw hrØn-bm-°n hnØpw hfhpwIoS-\m-in-\nbpw hnX-cWw sNøp∂ ]≤Xn cq]o-I-cn-°p-I-bpw, Ic-Ir-jnbpw ]®-°-dn-Ir-jnbpw t{]m’m-ln-∏n-°p-hm≥\S-]SnIƒ kzoI-cn-°pIbpw sNøpw.

    (g) arK-kw-c-£-Whpw £oc-hn-I-k-\hpw♦ Hmtcm \ntbm-P-I-a-fi-e-Ønepw amXrIm I∂p-Im-en-{Kmaw

    Bcw-`n®v kwip-≤-amb ]mep¬∏-∂-߃ kw`-cn®v hnX-cWw sNøpw. CXphgn IpSpw-_-߃°v sXmgnepw BZm-bhpw e`y-am-Ipw.

    ♦ tImgn I¿j-I¿°v tImgn-bpw, tImgn-Øo-‰bpw k_vknUn\nc-°n¬ \¬Ipw.

    ♦ £oc-I¿j-I¿°v ka{K Imen-Øo‰ k_vknUn \S-∏nem°pw.

    ♦ Hcp {Kma-]-©m-b-Øn¬ Hcp h¿jw hmWn-Pym-Sn-ÿm-\-Øn¬ 100 BSp-h-f¿Ø¬ ^map-I-fpw, 100 Ubdn ^map-I-fpw, 100 apb¬ hf¿Ø¬ tI{μ-ß-fpw, 100 ]∂n-h-f¿Ø¬tI{μ-ßfpw Bcw-̀ n®v Hcp h¿jw Hcp-e£w bph-Xo-̨ -bphm-°ƒ°v sXmgn¬ \¬Ipw. CXp-hgn ]m¬, ap´, Cd®nF∂n-h-bpsS D¬∏m-Z-\-Øn¬ kzbw-]-cym-]vXX ssIhcn°pw.

  • 16

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    2. F√m-h¿°pw hoSv

    ♦ `h-\-c-ln-X¿s°√mw A©p-h¿jw sIm≠v hoSp \n¿an-®p-\¬Ipw.

    ♦ _n.-]n.-F¬.-hn-̀ m-K-Øn¬s∏´ IpSpw-_-ß-fnse _p≤n-amμywD≈-h¿°pw ImgvN-i-‡n-bn-√m-Ø-h¿°pw hoSp \n¿an®p\¬Ipw.

    ♦ Ib¿sXm-gn-em-fn-Iƒ°p th≠n ka{K `h\ ]≤Xn\S-∏n-em-°pw.

    ♦ ssIØ-dn, HmSv, a¨]m{Xw, apf, Cud apX-emb ]c-º-cm-KX hyh-km-b-ß-fn¬ tPmen sNøp-∂-h¿°v {]tXyI `h-\-]-≤Xn \S-∏n-em-°pw.

    ♦ e£w-hoSv ]≤-Xn-bn¬ ]WnX F√m hoSp-Ifpw ]pXp-Xmbn\n¿an-°pw. Cc-´-ho-Sp-Iƒ c≠mbn ]WnXp \¬Ipw.

    ♦ `h-\-\n¿am-W-Øn-\m-h-iy-amb hmbv]maqe-[\w hcp-am-\-Øns‚ ASn-ÿm-\-Øn¬ \mep iX-am\w ]en-ibv°v e`y-am-°pw.

    ♦ hoSp hbv°p-hm≥ kz¥-ambn `qan-bn-√mØ F√m IpSpw-_-߃°pw aq∂p sk‚ v `qan hoXw \¬Ip∂ `qc-ln-X-cn-√mØ tIcfw ]≤Xn \S-∏n-em-°pw.

    ♦ kz¥-ambn `qan-bp-≈, hoSp-h-bv°p-hm≥ kmº-Øn-I-ti-jn-bn-√m-Ø-h¿°mbn Hcp {]tXyI ̀ h-\-hmbv]m ]≤Xn Bcw-`n°pw.

    ♦ ]´n-I-h¿K-hn-`m-K-°m-cpsS `h-\-\n¿amW [\-k-lmbwaq∂c e£w cq]bmbn Db¿Øpw.

    ♦ ]´n-I-PmXn hn`m-K-°m-cpsS `h-\-\n¿amW [\-k-lmbwaq∂p e£w cq]-bmbn Db¿Øpw.

    ♦ hniz-I¿a-˛-kz¿W-˛-N-°me Dƒs∏-sS-bp≈ kap-Zm-b-߃°p≈ ̀ h-\-\n¿am-W- hmbv] aq∂p e£w cq]bm°pw.

    ♦ a’y-sØm-gn-emfn IpSpw-_-߃°v hoSp-h-bv°p-hm≥ aq∂p-e£w cq] klmbw \¬Ipw.

    ♦ F√m-h¿°pw hoSv F∂ e£y-km-£m-XvIm-c-Øn-\mbn ̀ h\_º¿ tem´dn Bcw`n°pw.

  • 17

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    3. F√m-h¿°pw `£-W-w

    ♦ AwK≥hm-Sn-Iƒ hgn ]mh-s∏´ F√m Iuam-c-{]m-b-°m-cmbs]¨Ip-´n-Iƒ°pw t]mj-Im-lmcw hnX-cWw sNøpw.

    ♦ K¿`n-Wn-Iƒ°pw ape-bq-́ p∂ AΩ-am¿°pw AwK≥hm-Sn-Iƒhgn t]mj-Im-lmcw hnX-cWw sNøpw.

    ♦ 65 hb p Ign™ F√m kv{Xo˛-]p-cp-j-∑m¿°pw AwK≥hmSn-Iƒ hgn D®-`-£Ww hnX-cWw sNøpw.

    ♦ `n∂-ti-jn-bp-≈-h¿s°√mw AwK≥hm-Sn-Iƒ hgn D®-`-£Ww hnX-cWw sNøpw.

    ♦ Ipd™ hnebv°v s]mXp-P-\-߃°v D®-`-£Ww \¬Ip-∂-Xn-\mbn Hcp ka{K]≤Xn Xbm-dm°n \S-∏n-em-°pw.IpSpw-_{io hgnbpw k∂-≤-kw-L-S-\-Iƒ hgn-bp-am-bn-cn°pw]≤Xn \S-∏n-em-°p-∂-Xv.

    ♦ F√m Xmeq°v Bÿm-\-ß-fnepw amthen tlm´-ep-IƒBcw-`n®v Ipd™ hnebv°v -`-£-Ww e`y-am-°pw.

    4. F√m-h¿°pw BtcmKyw

    ♦ hr°-tcm-Kn-Iƒ°v kuP\y Ubm-en-knkpw Im≥k¿tcmKn-Iƒ°p kuP\y \nc-°n¬ acp-∂p-Ifpw \¬Ipw.

    ♦ kmaq-ly-kp-c-£-bpsS `mK-ambn F√m IpSpw-_-ß-sfbpwBtcmKy C≥jp-d≥kv ]≤-Xn-bpsS Iogn¬ sIm≠p-h-cpw.F.]n.F¬ -IpSpw_߃°p {]oan-b-Øns‚ Hcp hnlnXw

    \¬Ipw. _n.]n.-F¬ IpSpw-_-ß-fpsS {]oanbw Kh-s◊‚ v\¬Ipw.

    ♦ Poh≥c£m acp-∂p-Iƒ F√m {Kma-ß-fnepw Ipd™hnebv°v e`y-am-°pw.

    ♦ acp-∂p-I-fnse ambw ]cn-tim-[\ I¿i-\-am-°pw.♦ {]mY-anI Btcm-Ky-tI-{μ-ß-fpsS k¿h-tXm-ap-J-amb hnI-

    k-\-Øn\p ap¥nb Du∂¬ \¬Ipw. kmaq-ly-kw-L-S-\-Iƒ, tIm¿∏-td‰v Iº-\n-Iƒ F∂n-h-bpsS klmbw kzoI-

    cn-®p-sIm≠v Bh-iy-amb {]mY-anI Btcm-Ky-tI-{μ-ßsfZØv FSp-Øp-sIm-≠p≈ ]cn-]mSn Bbn-cn°pw Bkq-

    {XWw sNøp-∂-Xv. saUn-°¬ ]mcm-sa-Un-°¬ Ãm^n-\m-h-iy-amb Bh¿Ø-\s®e-hp-Iƒ Kh-s◊‚pw Xt±-i-`-c-W-

  • 18

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    ÿm-]-\-ßfpw kwbp-‡-ambn Gs‰-Sp-°pw. CXp-hgn {Kma-{]-tZ-i-ß-fnse 50-̨ 60 iX-am\w P\-ß-fpsS BtcmKy-̨ -ssh-Zy-

    Nn-In’m klmbw ChnsS e`y-am-°pw.

    ♦ Bbp¿thZ Unkvs]≥k-dn-Ifpw tlmantbm Unkvs]≥k-dn-Ifpw CtX amXr-I-bn¬ hnI-kn-∏n-s®-Sp-°p-∂-Xn-\p≈\S-]-Sn-Ifpw kzoI-cn-°pw.

    ♦ Atem-∏-Xn, Bbp¿th-Zw, tlmantbm∏Xn, kn≤ F∂o\mep NnIn-’m-k-lmb k{º-Zm-b-ß-sfbpw GtIm-]n-∏n®v

    ka{K {Kmao-W-̨ -B-tcmKy NnIn’m klmb ]≤Xn Bkq-{XWw sNbvXp \S∏nem-°pw.

    ♦ sXc-s™-SpØ k¿°m¿ saUn°¬ tImtf-Pp-Iƒ A¥m-cmjv{S \ne-hm-c-Øn-te°v Db¿Øpw.

    ♦ Ah-b-h-Zm\w t{]m’m-ln-∏n-°m≥ Ah-b-h-Zm-Xm-°ƒ°vk¿°m¿ tlmW-ddn Ahm¿Up-Iƒ.

    ♦ tcmK-Nn-In-’bpw Btcm-Ky-kw-c-£-Whpw Hmtcm ]uc\pwAh-Im-i-am-°pw.

    ♦ sshZy-imkv{X taJ-e-bnse Kth-j-Ww, {]mtZ-in-Im-Sn-ÿm-\-Øn¬ acp-∂p-Iƒ Ipd™ sNe-hn¬ D¬∏m-Zn-∏n-°m-\p≈Kth-jWw F∂n-h-bv°mbn {]tXyI ]≤-Xn.

    ♦ c≠m-bn-cØn Ccp-]tXmsS F√m-h¿°pw Btcm-Ky-c£Dd-∏p-h-cp-Øpw.

    ♦ F√m hy‡n-Iƒ°pw Btcm-Ky-ip-{iqj {]m]y-am-°pw.♦ tIc-fsØ BtKmf Btcm-Ky-ip-{iqj k¿hokv hn]Wn

    B°n Db¿Øn hntZ-i-\m-Wbw BI¿jn-°pw.♦ amXr˛inip -a-c-W-\n-c°v XmgvØn-s°m-≠ph-cpw.♦ ]I¿®-hym[n tcmK-߃ c≠m-bn-cØn Ccp-]-tXmsS

    \n¿am¿P\w sNøpw.♦ tUmIvS¿-˛-tcmKn A\p-]mXw c≠m-bn-cØn Ccp-]-tXmsS

    1:17 B°n Db¿Øpw.♦ \ne-hn-ep≈ Xncp-h-\-¥-]p-cw, tIm´-bw, Be-∏p-g, Xr»q¿,

    tImgn-t°mSv saUn-°¬ tImtfPv Bip-]-{Xn-Isf anI-hns‚tI{μß-fm°n am‰pw.

    ♦ lotam-̂ o-enb tcmKn-Iƒ°v BPo-h-\m¥w kuP-\y-a-cp∂v.♦ Pohn-X-ssi-eo-tcm-K-߃°p≈ kuP-\y-a-cp∂v hnX-c-W-

    hpw, {]mY-anI Btcm-Ky-tI-{μ-ß-fpsS {]h¿Ø-\-ßfpwi‡ns∏Sp-Øpw.

  • 19

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    (a) F≥tUm-kƒ^m≥♦ Imk¿tKmUv Pn√-bpsS ka-{K-hn-I-k\Øn\mbn {]`m-I-

    c≥ IΩo-j≥ \n¿tZ-in® ]cn-]m-Sn-Iƒ \S-∏n-em-°pw.♦ F≥tUm-kƒ^m≥ Zpcn-X-_m-[n-X¿°v \¬Inb 151 tImSn

    cq]bv°p ]pdsa ]p\-c-[n-hmk tI{μhpw Bcw-`n-°pw.

    ♦ F≥tUm-kƒ^m≥ Zpcn-X-_m-[n-X-cpsS t£a-Øn-\mbnsFIy-P-\m-[n-]-Xy-ap-∂Wn Kh-s◊‚ v \S-∏n-em-°nb ]≤-Xn-Iƒ XpScpw.

    ♦ Zpcn-X-_m-[n-X-cpsS Xma-kw, hnZym-`ym-kw, sXmgn¬]-cn-io-e\w F∂n-h-bv°mbn ]p\-c-[n-hmk{Kmaw ]≤Xn \S-∏n-em-°pw.

    ♦ Imk¿tKmUv Pn√-bn¬ \n¿tZ-in-°-s∏-´n-´p≈ saUn-°¬tImtfPv F{Xbpw thKw ]q¿Øn-bm-°p-Ibpw F≥tUm-kƒ^m≥ Zpcn-X-_m[nX-cpsS NnIn-’-bv°mbn kq∏¿kvs]jymen‰n Bip-]{Xn Bcw-`n-°pIbpw sNøpw.

    5. Xoc-tZi hnI-k\w

    ♦ Xoc-tZ-i-\n-hm-kn-I-fpsS ka-{K-hn-I-k\w: Imk¿tKmUpapX¬ Xncp-h-\-¥-]pcw hsc-bp≈ samØw Xoc-tZ-i-\n-hm-

    kn-I-fp-sSbpw ka-{K-hn-I-k\w e£y-am°n hnI-k-\-]-≤-

    Xn-Iƒ Bhn-jvI-cn-°p-Ibpw kaq-l-Øns‚ apJy-[m-c-bn¬-

    F-Øn-°p-∂-Xn\v DX-Ip∂ Xc-Øn¬ \S-∏n-em-°p-Ibpw

    sNøpw.

    ♦ a’y-sØm-gn-em-fn-Iƒ°m-bp≈ `h-\-hm-bv]m-XpI aq∂p-e£w cq]-bmbn Db¿Øp-∂-Xn-\p≈ \S-]-Sn-Iƒ kzoI

    -cn°pw.

    ♦ Imb-temctaJ-e-I-fn¬ Xma-kn-°p∂ a’y-sØm-gn-em-fn-Iƒ, I¿j-I-sØm-gn-em-fn-Iƒ,Ib¿sØm -g n -em -f n -Iƒ,

    kmº-Øn-I-ambn ]n∂m°w \n¬°p-∂-h¿ F∂n-h¿°v ̀ h-

    \-\n¿am-W-Øn\v Bh-iy-amb \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°pw.

    ♦ ^nj-dokv sSIv\n-°¬ kvIqfp-I-fnse ]mTy-]-≤Xn ]cn-jvI-cn-°pw.

    ♦ kwÿm-\sØ ̂ nj-dokv sSIv\n-°¬ kvIqfp-Isf (BsI10 FÆw) anI-hns‚ tI{μ-ß-fmbn am‰m-\p≈ \S-]-Sn-Iƒ

    ssIs°m-≈pw.

    ♦ A]-I-S-߃ D≠m-hm≥ km[y-X-bp≈ a’y-_-‘\ taJ-

  • 20

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    e-bn¬ sXmgn-se-Sp-°p-∂-h¿ Xnßn-∏m-¿°p∂ ÿew

    F∂Xv ]cn-K-Wn®v tIc-f-Øns‚ Xoc-tZ-i-ß-fn¬ Bip-]-

    {Xn-Iƒ ÿm]n-°pw.

    6. ae-tbmc hnI-k\w

    ♦ tIc-f-Ønse 30 e£-tØmfw hcp∂ ae-tbm-c-\n-hm-kn-Isf Bi-¶-bn-em-°nb IkvXqcn cwK≥ dnt∏m¿´nse

    ip]m¿i-bn-t∑¬ I¿j-I¿°p-≠mb Bi¶ ]q¿W-ambpwZqco-I-cn-°m-\p≈ \S-]Sn kzoI-cn-°pw.

    ♦ h\yarK iey-Øn¬ \n∂v P\-߃°v kwc-£Ww\¬Im≥ \S-]Sn kzoI-cn-°pw.

    ♦ h\mXn¿Øn-bn¬ tkmfm¿ then-Ifpw InS-ßp-Ifpw sXmgn-ep-d∏p ]≤-Xn-bp-ambn _‘-s∏-SpØn ÿm]n-°pw.

    ♦ EFL \nb-a-Øns‚ t]cn¬ BZn-hm-kn-I-fn¬\n∂pw sNdp-InS I¿j-I-cn¬\n∂pw ]nSn-s®-SpØ Irjn-`qan Xncn-®p-

    \¬I-W-sa∂ Bhiyw {]tXy-I-ambn ]cn-K-Wn-°pw.

    ♦ I¿j-I-]-¶m-fn-Ø-tØmsS Im¿jnI D¬∏-∂-ß-fpsS aqey-h¿[nX D¬∏∂ hyh-km-b-߃ ae-tbm-c-{]-tZ-iØv Bcw-

    `n-°p-∂-h¿°v t{]m’m-l\w \¬Ipw.

    7. kmaq-ly-t£aw

    ♦ `h-\-c-ln-X¿s°√mw `h-\-\n¿am-Ww, tSmbve‰v \n¿am-Ww,ipNn-Xz-]-cn-]m-e-\-am¿K-߃.

    ♦ F√m-h¿°pw kzbw-sXm-gn¬ kwcw-`-߃.♦ ss\]p-Wy-hn-I-k\w.♦ a’y-kw-kvI-c-Whpw hn]-W-\hpw.♦ F√m-h¿°pw hnZym-`ym-k-hpw, `£-Whpw Btcm-Ky-kw-c-

    £-Whpw.♦ ssat{Im-^n-\m≥kv kwhn-[m\w sa®s∏SpØn F√m-

    h¿°pw hmbv]m kuIcyw e`y-am-°pw.♦ Iem-˛-kmw-kvIm-cnIcwKØv sa®-s∏´ {]h¿Ø-\-߃°v

    XpS°w Ipdn-°pw. Sqdnkw sk‚-dp-Isf Is≠Øn hnI-kn-∏n-°pw.

    ♦ {Kma-{]-tZ-i-ß-fn¬ ss{]a-dn-˛-sk-°‚-dn kvIqfp-I-fnses]¨Ip-́ n-I-fpsS sImgn-™p-t]m°v Hgn-hm°n XpS¿]-T\w\S-Øp-hm≥ _n.]n.-F¬ IpSpw-_-Ønse hnZym¿∞n-Iƒ°v

  • 21

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    {]Xn-amkw kvtImf¿jn∏v \¬Ipw.

    ♦ _n.-]n.-F¬ IpSpw-_-ß-fnse s]¨Ip-´nIfpsS t]cn¬Hcp \n›nX XpI \nt£-]n-°p-Ibpw s]¨Ip´n 18 hb v

    ]q¿Øn-bm-Ip∂ apdbv°v XpIbpw ]en-ibpw klnXw Xncn-®p-In-´p∂ "`mKy-e£van' ]≤Xn \S-∏n-em-°pw.

    ♦ A\m-Ycpw AK-Xn-I-fp-amb Ip´n-I-fpsS kwc-£Ww Gs‰Sp-°p∂ k∂-≤-kw-L-S-\-Iƒ°v Hmtcm Iṕ n-bp-sSbpw ]cn-]m-e\ sNe-hp-Iƒ°mbn {]Xn-amkw 400 cq] \¬Ip-∂-Xm-Wv.

    ♦ _n.]n.-F¬ IpSpw-_-ß-fn¬s∏´ \nb-a-_n-cp-Z-[m-cn-I-fmbs]¨Ip-´n-Iƒ°v _m¿ Iu¨kn-en¬ cPn-ÿ sNbvXp{]mIvSokv Bcw-̀ n-°p-∂-Xn\v BZy c≠p-h¿j-tØ°v {]Xn-

    amkw c≠mbncw cq] [\-k-lmbw \¬Ipw.

    ♦ \n¿KpW ]mT-im-e-I-fnse kv{XoIƒ°pw Ip´n-Iƒ°pwss\]p-Wy-hn-I-k\˛sXmgn¬ ]cn-io-e-\-߃°mbn Bsfm-

    ∂n\v 10000 cq] [\-k-lmbw \¬Ipw.

    ♦ \Kc/]´W {]tZ-i-ß-fnse sXcp-hp-Ip-´n-Iƒ, AIDS/HIV _m[n-X-cpsS Ip´n-Iƒ F∂n-h¿°p A`-b-hpw, t]mj-Im-lm-chpw, BtcmKy -ip-{iq-jbpw, km\n-t‰-j-\pw, hnZym-`ymkhpw \¬Im≥ k∂-≤-kw-L-S-\-I-fpsS klm-b-

    tØmsS s]mXp A`-b-tI-{μ-߃ Bcw-`n-°pw.

    ♦ \n¿[-\-cmb hn[-h-I-fpsS ]p\¿hn-hm-l-Øn\pw ]p\-c-[n-hm-k-Øn\pw Hcn-°¬ am{X-ambn 25000 cq] hsc [\-

    klmbw \¬Ipw.

    ♦ \n¿[-\-cmb hn[-h-I-fpsS ]Xn-s\´p hb p ]q¿Ønbmbs]¨a-°-fpsS hnhm-l-Øn\p 25000 cq] hsc [\-k-lmbw

    \¬Ipw.

    ♦ ]Xns\´p hb v ]q¿Øn-bmb A\m-Y-s]¨Ip-´n-I-fpsShnhm-l-Øn\v 25000 cq]-bpsS kmº-Øn-I-k-lmbw \¬Ipw.

    ♦ PmXn hnth-N\w Ah-km-\n-∏n®v C‚¿ImÃv hnhmlwt{]m’m-ln-∏n-°p-∂-Xn\v 25000 cq]-hsc [\-k-lmbw\¬Ip-∂-Xm-Wv.

    ♦ aq∂mw enwK-t -̀Z-°m-cpsS kmaq-ln-Ihpw kmº-Øn-I-hp-ambD∂-a-\-Øn\v t£a-t_m¿Uv ÿm]n-°p-∂-Xm-Wv.

    ♦ _n.-]n.-F¬ hn`m-K-Øn¬s∏´ AK-Xn-Iƒ, hn[-h-Iƒ, hnhm-l-_‘w th¿s]-Sp-Øn-b-h¿, Dt]-£n-°-s∏´ `mcy-am¿,hn`n-∂-ti-jn-bp≈h¿ F∂n-h¿°p kzbw-sXm-gn¬ sNbvXpPohn°p-hm≥ kuP-\y-ambn Xø¬sa-jo≥ Dƒs∏-sS-bp≈

  • 22

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    sXmgn¬ kma-{Kn-Iƒ hnX-cWw sNøpw.♦ Zmcn-{Zy-tc-Jbv°p Xmsg-bp≈ IpSpw-_-ß-fnse apJy-h-cp-

    am\ ZmXm-hn\v acWw kw`-hn-°p-I-bm-sW-¶n¬ 10000 cq]-bpsS kmº-ØnI klmbw IpSpw-_-Øn\v \¬Ip-∂-XmWv.

    (a) ̀ £y-h-kvXp-°-fpsS e`y-Xbpw s]mXp-hn-X-c-Whpw♦ _n.-]n.-F¬-Im¿°v Hcp cq]bv°v {]Xn-amkw 25 Intem Acn

    \¬In-h-cp-∂p-≠v. F.-]n.-F¬-Im¿°v F´p- cq-]bv°p {]Xn-amkw 25 Intem Acn \¬In-h-cp-∂p. AXv _n.-]n.-F¬-Im¿°v kuP-\y-ambpw F.-]n.-F¬-Im¿°v 7 cq]-bv°pw\¬Ipw.

    ♦ tIc-f-Ønse 14000-Øn-e-[nIw hcp∂ tdj≥ tjm∏p-I-fpsS{]h¿Ø\w ]cn-jvI-cn®v Acn, tKmX-ºv, ]©-kmc F∂n-h-bpsS hnX-cWw Imcy-£-a-am-°pw.

    ♦ tdj≥ tjm∏p-Iƒhgn hnX-cWw sNøp∂ Acn, tKmXºv,]©-kmc F∂n-h-bpsS KpW-\n-e-hmcw Dd∏p hcp-Øpw.

    ♦ kssπtIm hgn-bp≈ Ah-iy-h-kvXp-°-fpsS kw`-c-WhpwhnX-c-Whpw i‡n-s∏-Sp-Ønbpw hym]n-∏n®pw Ah-iy-h-kvXp-°-fpsS hne\n-e-hmcw \nb-{¥n®p \n¿Øpw.

    ♦ kssπtIm hgn kvIqƒ Ip´n-I-fpsS D®-`-£-W-Øn\v hnX-cWw sNøp∂ Acn-bpsS KpW-\n-e-hmcw Dd-∏m-°pw.

    ♦ I¨kyq-a¿ s^Uns‚ {]h¿Ø-\-߃ IqSp-X¬ Imcy-£-a-am°n {XnthWn hgn-bp≈ `£y-˛-`-t£y-Xc hkvXp-°ƒhne Ipd®v KpW-t`m-‡m-°ƒ°v e`y-am-°pw.

    ♦ Ipd™ hnebv°v s]mXp-P-\-߃°v D®-̀ -£Ww hnX-cWwsNøp-hm-\p≈ Hcp ]≤Xn \S-∏n-em-°pw. IpSpw-_{io{]h¿Ø-I¿, k∂≤kwL-S-\-Iƒ F∂nh hgn-bm-bn-cn°pw]≤Xn \S-∏n-em-°p-I.

    ♦ amthen tÃmdp-Iƒ hgn k_vknUn \nc-°n¬ hnX-cWwsNøp∂ 13 C\w Ahiy `£y-h-kvXp-°-fpsS FÆw 20B°n Db¿Øn 5 h¿jhpw hne h¿[n-∏n-°msX hnX-cWw sNøpw.

    (b) Zmcn-{Zy \n¿Ωm¿÷\w♦ amdmtcmKw ]nSn-s]-´-h¿°v -a-cp∂pw NnIn’bpw kuP

    -\y-ambn \¬Ip-Ibpw {]tXyI s]≥j≥ A\p-h-Zn-°p-IbpwtcmK-hn-ap-‡-cm-b-h¿°v {]tXyI ]p\-c-[n-hmk ]≤XnBcw-`n-°p-Ibpw sNøpw.

  • 23

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    ♦ Zcn-{Z-hn-̀ m-K-߃°p sXmgn-e-[n-jvTnX hnZym-̀ ym-kw \¬Ip-Ibpw sXmgn¬ IpSn-tb-‰w t{]m’m-ln-∏n-°pIbpw sNøpw.

    ♦ alm-flm-Km‘n tZiob sXmgn-ep-d∏p ]≤Xn ]ªnIvBkvXn krjvSn-°p-∂-Xn\v Du∂¬ \¬In-s°m≠v IqSp-X¬ taJ-e-I-fn-te°v hym]n-∏n-®v Imcy-£-a-ambn \S-∏n-em°pw.

    ♦ sXmgn-ep-d∏p ]≤-Xn-bn¬ hcp-∂-h¿°v C≥jp-d≥kv \S-∏n-em-°p-Ibpw s^Ãn-h¬ Ae-h≥kv \¬Ip-IbpwsNøpw.

    ♦ tdj≥Im¿Uv hnX-c-W-Ønse A]m-I-X-Iƒ ]cn-l-cn°phm≥ \S-]-Sn-Iƒ Du¿Pn-X-s∏-Sp-Øpw. A¿l-amb F√mIpSpw-_-߃°pw BZy-h¿jw Xs∂ _n.-]n.-F¬ Im¿Up-Iƒ \¬Ipw. ]pXn-b-Xmbn 154 e£w t]¿°v CXns‚{]tbm-P\w e`n-°pw.

    ♦ kmaqlyt£a {]Xn-amk s]≥j≥ XpI h¿[n-∏n®v F√mamkhpw IrXy-ambn _m¶p-hgn e`y-am-°pw.

    ♦ Bim h¿°¿am-cpsS tkh\w a‰p taJ-e-I-fn-te°v hym]n-∏n-°p-Ibpw A¿l-amb B\p-Iq-ey-߃ h¿[n-∏n-°p-IbpwsNøpw.

    ♦ AwK-\-hm-Sn-I-fpsS {]h¿Ø\w Imcy-£-a-am-°p-Ibpwh¿t°-gvkn-s‚bpw sl¬t∏-gvkn-s‚bpw {]Xn-am-k-th-X\wh¿[n-∏n-°p-Ibpw sNøpw. inip-°ƒ, s]¨Ip-´n-Iƒ, K¿`n-Wn-Iƒ F∂n-h¿°p≈ `£-W-]-cn-]mSn IqSp-X¬ Imcy-£-a-ambn \S-∏n-em-°pw.

    ♦ kz¥-ambn sI´n-S-an-√mØ F√m AwK-\-hm-Sn-Iƒ°pwXt±i`cW ÿm]-\-ß-fpambn tN¿∂v ASpØ A©ph¿j-Øn-\Iw sI´nSw \n¿an®p \¬Ipw.

    ♦ A©ph¿j-Øn-tesd ̀ ¿Øm-hn-\m¬ Dt]-£n-°-s∏´p Ign-bp-∂- BPL hn`m-K-Øn¬s] -́h¿°v hn[hm s]≥j\pw Ah-cpsS a°ƒ°v hnZym-`ymk klm-b-hpw \¬Ipw.

    ♦ ]mh-s∏-́ -h-cpsS NnIn-’m-k-lm-b-Øn-\p≈ ImcpWy tem -́dn-bpsS hn¬∏\ Db¿Øp-∂-Xn-\m-h-iy-amb Imcy-£-a-amb\S-]Sn-Iƒ kzoI-cn-°pw.

    ♦ IpSpw-_{io AwK-ß-sfbpw sXmgn-ep-d∏v {]h¿-Ø-I-scbpwIq´n-bn-W°n Im¿jn-I-ta-J-e-bn¬ hn\y-kn®v Im¿jnI-ta-J-e-bpsS ka-{K-hn-I-k-\-Øn\v ]pXnb am\w ssIhcpØpw.

    ♦ tIc-fsØ Xcn-ip-̀ qan clnX kwÿm-\-ambn am‰n-sb-Sp°pw.

    (c) ̀ n∂-ti-jn-bp-≈-h-cpsS t£aw♦ tIm¢n-b¿ Cwπm-t‚-j-\n-eqsS 620 Ip´n-Iƒ°v {ih-W-tijn

  • 24

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    \¬Inb ]cn-]mSn XpS¿∂pw \S-∏n-em-°pw.♦ `n∂-ti-jn-bp-≈-hcpw km[m-c-W-°mcpw XΩn-ep≈

    hnhmlw t{]m’m-ln-∏n-°m≥ hnhm-l-[-\-k-lmb ]≤XnBcw-`n-°pw.

    ♦ Zmcn-{Zy-tc-Jbv°p Xmsg-bp≈hcn¬ kz¥-ambn hml-\-ap≈ `n∂-ti-jn°m¿°v {]Xn-amkw s]t{Smƒ/Uok¬k_v knUn Bbn 300 cq] \¬Ipw.

    ♦ _n.-]n.-F¬ hn`m-K-Øn¬s∏´ `n∂-ti-jn-bp≈ hnZym¿∞n-I-fpsS ]T\ Bh-iy-߃°mbn ss{]a-dn-Xew apX¬D∂X-hn-Zym`ymkw hsc kvtImf¿jn∏v \¬Ipw.

    ♦ Ah-bh Zm\w t{]m’m-ln-∏n-°p-hm\p≈ {]h¿Ø-\-߃Du¿Pn-Xam°pw.

    ♦ `n∂-ti-jn-bp-≈-h-cpsS t£a-Øn\v {]h¿Øn-°p-∂, hy‡n-Iƒ°pw ÿm]-\-߃°pw kwÿm-\-X-e-Øn¬ Ahm¿UvG¿s∏--Sp-Øpw.

    ♦ _n.-]n.-F¬ hn-`m-K-Øn¬s∏´ `n∂-ti-jn-bp-≈-h-cpsS ih-kw-kvImc sNe-hp-Iƒ°mbn ]Xn-\m-bncw cq] \¬Ipw.

    ♦ _n.-]n.-F¬ -hn-`m-K-Øn¬s∏´ `n∂tijn-bp-≈-h¿°vF√m h¿jhpw HmW-Øn\v ap≠pw kmcnbpw kuP-\y-ambn \¬Ipw.

    ♦ _n.-]n.-F¬ hn`m-K-Øn¬s∏´ F√m `n-∂-ti-jn-bp-≈-h-scbpw C≥jp-d≥kv ]cn-[n-bn¬ sIm≠p-h-cn-I-bpw, {]oanbwXpI Kh-s◊‚ v \¬Ip-Ibpw sNøpw.

    ♦ _n.]n.-F¬ hn`m-K-Øn¬s∏´ `n∂tijn-bp-≈-h¿°paq∂p-N{I hml\w kuP-\y-ambn \¬Ipw.

    ♦ `n-∂-ti-jn-bp≈ F√m-h¿°pw kuP-\y-ambn sF.UnIm¿Uv \¬Ipw.

    ♦ ImgvN-i-‡n-bn-√mØ F√m-h¿°pw tdUntbm kuP-\y-ambn \¬Ipw.

    ♦ _n.-]n.-F¬ -hn-`m-K-Øn¬-s∏´ IpSpw-_-ß-fn¬ _p≤n-am-μy-ap-≈-hcpw ImgvN-i-‡n-bn-√m-Ø-h-cp-ap-s≠-¶n¬ kuP-\y-ambn hoSp \n¿an®p \¬Ipw.

    ♦ sXmgn¬c-ln-X-cmb `n-∂-ti-jn-bp-≈-h¿°v sXmgn-e-h-k-c-߃ h¿[n-∏n-°p-Ibpw sXmgn-en-√m-bvam-th-X\wDb¿Øp-Ibpw sNøpw.

    (d) kvs]jy¬ kvIqfp-IƒF√m hnZym¿∞n-Iƒ°pw APL/BPL hyXymkw IqSmsX +2 hsc

  • 25

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    hnZym-`ymkw tIc-f-Øn¬ kuP-\y-am-Wv. ]t£, `n∂-ti-jn-bp≈Ip´nIƒ°p th≠n-bp≈ kvs]jy¬ kvIqfn¬ hnZym-̀ ymkw kuP-\y-am-bn-cp-∂n-√. 2001-˛2006 Ime-L-´-Ønse bp.-Un.-F^v `cW-Im-eØv _[n-c-˛-aq-I-˛-A-‘- hn-Zym¿∞n-Iƒ°p th≠n-bp≈ kvs]jy¬ kvIqfp-Iƒ FbvUUv kvIqfp-I-fm-°n. F∂n´pw am\-knIsshI-ey-ap≈ Ip´n-Iƒ, Hm´n-kw, skdn-{_¬ ]ƒkn apX-embtcmKw _m[n® Ip´n-Iƒ F∂n-h¿°p th≠n-bp≈ 278 kvIqfp-I-fn¬ Hcp kvIqƒ am{X-amWv s]mXp-ta-J-e-bn¬ D≠m-bn-cp-∂-Xv.277 kvIqfp-Ifpw kzIm-cy-tk-h-\-ta-J-e-I-fn¬ Bbn-cp-∂p. CXn¬100 hnZym¿∞n-I-fn¬ IqSp-X¬ Ip´n-Iƒ (18 h-b- n¬ Xmsg) D≠m-bn-cp∂ 33 kvIqfp-Iƒ BZyhpw 50 Ip´n-I-fn¬ IqSp-X-ep≈ kvIqfp-Ifpw ]©m-b-Øv-̨ -ap-\n-kn-∏m-en-‰n-Iƒ \S-Øp∂ 25 Ip´n-I-fn¬ IqSp-X-ep≈ ssª≥Uv kvIqfp-Ifpw Dƒs∏sS 113 kvIqfp-Iƒ c≠m-aXpw FbvUUv kvIqfp-I-fm-°n-bn-́ p-≠v. +2 hsc F√m Ip´n-Iƒ°pwkuP-\y-hn-Zym-`ymkw \¬Ip∂ \ΩpsS kwÿm\w {]tXyI ]cn-K-W\ \¬tI≠ am\-kn-I-ssh-Ieyw D≈ Ip´n-Iƒ°p th≠n-bp≈ _m°n- kvIqfp-Ifpw aided B°p-hm≥ UDF {]Xn⁄m_≤-am-Wv.

    (e) sXmgn-en-√mbva ]cn-lmcw♦ IpSpw-_-kw-cw-`-߃, kzbw-kw-cw-`-߃ F∂nh t{]m’m-

    ln-∏n-°p-∂-Xn\v kwcw-`-I¿°v A©p h¿jw F√m-hn[\nIpXnIfpw Cfhp sNøpw.

    ♦ hnZym¿∞n-Iƒ°v sXmgn¬ ss\-]pWy ]cn-io-e-\-Øn\vka{K-amb ]≤Xn Bhn-jvI-cn-°pw.

    ♦ \m´n¬ ]c-am-h[n sXmgn¬ krjvSn-°p-I-bmWv {][m\ hnI-k\ e£yw. CXn\v h≥tXm-Xn¬ \nt£]w \SØn A`y-kvX-hn-Zy-cpsS sXmgn-en-√mbva ]cn-l-cn-°m≥ ap≥K-W\\¬Ipw.

    ♦ bph-kw-cw-`-I¿°mbn Hmtcm Pn√-bnepw Ãm¿´∏v hnt√-Pp-Iƒ Bcw-`n°pw.

    ♦ Im¿jn-I, sNdp-InS hyh-kmb ]c-º-cm-KX sXmgn¬ taJe-I-fn¬ IqSp-X¬ sXmgn-e-h-k-c-߃ Ch¿°mbn krjvSn-°pw.

    ♦ ]T-\-tØm-sSm∏w sXmgn-e-h-k-c-߃hgn hcp-am-\-am¿Kw:sslkvIqƒ Xew hsc-bp≈ km[m-c-W-°m-cmb Ip´n-Iƒ°v Hgnhp Zn\-ß-fn¬ Ce-Iv{Sn-Iv, Ce-Ivt{Sm-WnIv D]-I-c-W-ß-fpsS dn∏-b-dnßnepw sabn‚-\≥knepw ]cn-io-e\w\¬In kzbw hcp-am\w D≠m-°p-∂-Xn-\p≈ ]≤-Xn-IƒBkq-{XWw sNøpw.

  • 26

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    ♦ samss_¬t^m¨ k¿hokv cwKØv Fkv.-F-kv.-F¬.-kn]m m-b-h¿°v ]cn-io-e\w \¬Ipw.

    ♦ sIm®n-˛-I-f-a-t»-cn-bnse Ãm¿´∏v hnt√Pv cmPyw A\p-I-cn-°p∂ amXr-I-bm°n hf¿Øn-sb-Sp-Øp. hnZym¿∞n-˛-bp-h-P-\-kw-cw-`-I-cpsS ]¶m-fnØw Dd-∏p-h-cp-Øp∂ CØcwÃm¿´∏v hnt√-Pp-Iƒ tIc-f-Øns‚ hnhn[ `mK-ß-fn¬Bcw-̀ n®v bph-Xo-̨ -bp-hm-°ƒ°v sXmgn-e-h-kcw e`y-am-°pw.

    8. {]hm-kn-t£-ahpw]p\-c-[n-hm-khpw

    ♦ Kƒ^v cmPy-ß-fnse kztZ-in-h¬°-cWw Dƒs∏-sS-bp≈Imc-W-ß-fm¬ tIc-fob IpSn-tb-‰-°m-cpsS sXmgn¬km-[yX Ipd-bp-∂Xpw {]hm-kn-I-fpsS aS-ßn-h-chpw ap≥Iq´na\- n-em°n t\m¿°-hgn ]pXnb kwcw-`-߃ Bcw-`n®psXmgn¬km-[yX krjvSn-°p-hm≥ \S-]Sn kzoI-cn-°pw. CXn-\m-h-iy-amb _m¶vhmbv], {]h¿Ø-\-aq-e-[\w F∂nhG¿s∏-Sp-Øpw.

    ♦ tcmK-߃, A]-I-S-߃, NnIn-’m-ku-I-cy-ß-fpsS Ipd-hv,A\m-tcm-Ky-I-c-amb Imem-hÿ F∂o Imc-W-ß-fm¬ aS-ßn-h∂ ae-bm-fn-Iƒ°v NnIn-’m-k-lmbw \¬IpIbpwCh¿°mbn Btcm-Ky -C≥jp-d≥kv ]≤Xn cq]o-I-cn-°p-∂-Xp-am-Wv.

    ♦ Kƒ^v cmPy-ß-fn¬ tPmen sNøp∂ {]hm-kn-Iƒ°v Ahn-sS-Øs∂ s]mXp-ta-Je C≥jp-d≥kv Iº\n hgnBtcmKy C≥jp-d≥kv ]≤Xn \S-∏n-em-°p-hm≥ tI{μ Kh-s◊‚p-am-bn Btem-Nn®p th≠ \S-]Sn kzoI-cn-°pw.

    ♦ Kƒ^v cmPy-ß-fn-te°p IpSn-tb-dp-∂-h¿°mbn IpSn-tb‰hyh-ÿIƒ, tkh\-̨ -th-X\ hyhÿIƒ F∂n-h-bv°mbnHcp {]hmkn \bw cq]o-I-cn-°p-hm≥ tI{μ hntZ-i-Imcya{¥me-b-hp-ambn Btem-Nn®p th≠Xp sNøp-∂-Xm-Wv.

    ♦ aS-ßn-h∂ Zmcn -{Zy -tc-Jbv°p Xmsg-bp≈ {]hm-kn-Iƒ°mbn {]tXyI hmbv]m-[-\-k-lm-b-]-≤Xn Bhn-jvI-cn-°pw.

    ♦ Ipd™ hcp-am-\-Øn¬ kzbw-sXm-gn¬, Imjz¬sXm-gn¬,Im¿jnI tPmen-Iƒ F∂nh sNøp∂ {]hm-kn-Iƒ°ps]mXp-ta-Jem _m¶p-Iƒ, hmWn-Py-_m-¶p-Iƒ, kl-I-cW_m¶p -Iƒ apX-embhhgn sa®-s∏´ sXmgn¬Zm\

  • 27

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    hmbv]m ]≤-Xn°p cq]w \¬In \S-∏n-em-°pw.

    ♦ A]-I-Sw-aqetam imco-cnIsshIeyw, Im≥k¿, kvt{Sm°v,lrZbm-Lm-Xw, hr°-tcmKw apX-emb tcmKwaqetam aS-ßn-h-cp∂-h¿°p amkw-tXmdpw Bbncw cq] \nc-°n¬s]≥j≥ \¬Ipw.

    ♦ aS-ßn-h∂ {]hm-kn-Iƒ°v kl-I-c-W-kw-L-߃ Bcw-`n®p te_¿ kssπ k¿hokv XpS-ßp-∂-Xn\v Kh-s◊‚ v{Km‚ v \¬Ipw.

    ♦ {]hmkn IpSpw-_-ß-fnse hr≤¿°pw aS-ßn-h∂ {]hm-kn-Ifmb hr≤¿°pw th≠n hr≤-k-Z-\-߃ Bcw-`n-°p-hm≥ {Km‚ v\¬Ipw.

    ♦ {]hmkn ae-bm-fn-I-fpsS \nt£]w BI¿jn-°p-hm≥ {]hm-kn-Iƒ Bcw-`n-°p∂ D¬∏m-Z\ kwcw-`-߃, k¿hokvbqWn-‰p-Iƒ F∂n-hbv°p {]tXyI klm-bhpw Cf-hp-Ifpw\¬Ipw.

    ♦ {]hmkn-I-fpsS bm{Xm-{]-iv\w, h¿[n-°p∂ bm{Xm-sN-ehv,kokW¬ Nm¿Pv h¿[-\hv F∂nh ]cn-l-cn-°p-∂-Xn-\mbn"Fb¿ tIcf FIvkv{]kv' bmYm¿∞y-am-°p-hm≥ tI{μKh-s◊‚ns‚ klmbw tXSpw. CXn-\m-h-iy-amb aqe-[\wtiJ-cn-°p-Ibpw sNøpw.

    adp-\m-S≥ ae-bm-fn-Iƒ

    ♦ A\y-kw-ÿm-\-ß-fn¬ \n∂pw sXmgn¬ \jvS-s∏´v Xncn®phcp∂ adp-\m-S≥ ae-bm-fn-Iƒ°v sXmgn¬ e`y-am-°p-∂-Xn\v\S-]Sn Bhn-jvI-cn-°pw.

    9. hy-h-kmbw

    ♦ {Kma-]-©m-b-Øv ASn-ÿm-\-Øn¬ c≠p apX¬ \mepslIvS¿ hsc `qan Gs‰-SpØv C≥U-kv{Sn-b¬ FtÉvÿm]n®v Fkv.Fw.C. -bq-Wn-‰p-Iƒ Bcw-̀ n-°p-hm-\p≈ \S-]Sn Bcw`n-°pw. CXp-hgn Hcp-e£w sXmgn-e-h-k-c-߃krjvSn-°pw.

    ♦ hymh-km-bnI taJ-e-bn¬ "Ãm¿ -́∏p-Iƒ°v' DNn-X-amb coXn-bn¬ klm-bhpw kwc-£-Whpw \¬Ipw.

    ♦ ss\]p-Wy-hn-I-k\w♦ kmº-Øn-I-k-lmbw♦ kmt¶-Xn-I-]-cn-⁄m\ hym]\w

  • 28

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    ♦ hn]-W-\-Øn\v klmbw♦ kpXm-cyhpw Imcy-£-a-hp-amb ]n≥Xp-Wm-kw-hn-[m\w♦ \nIp-Xn-bn-f-hp-Ifpw k_vkn-Un-Ifpw \¬Ipw.♦ "t•m_¬ C≥sh-tÃgvkv ao‰v' Hmtcm h¿jhpw Imcy-£-a-

    ambn \S-Øp-Ibpw ]≤XnIƒ°v {Ko≥Nm-\¬ hgn¢nbd≥kv \¬Ip-Ibpw sNøpw.

    ♦ sNdpInS hyh-km-b-ta-J-e-I-sfbpw [\-Imcy ÿm]-\-ß-sfbpw \qX-\m-i-b-ß-fpsS ]›m-Ø-e-Øn¬ Iq´n-bn-W°n]pXnb hyh-km-b-kw-cw-`-߃ \S-∏n-em-°pw. ]c-º-cm-KXhyh-km-b-߃°v ]pØ≥ DW¿hv ]I-cpw.

    ♦ hyh-kmbw XpS-ßm-≥ B{K-ln-°p-∂-h¿°v A\p-tbm-Py-amb ÿew \¬Ipw. hnebvt°m ]m´-Ønt\m \¬Ip-∂-Xn\p]Icw k¿°m¿ ÿew B hyh-km-b-Ønsek¿°m¿ \nt£-]-am°n am‰pw. hyh-kmbw \n∂p-t]m-hp-I-tbm- \n¿Øp-Itbm \n›n-X-e£yw ssIh-cn-°m-Xn-cn-°p-Itbm sNbvXm¬ ÿew k¿°m-cn¬Øs∂ \n£n-]vX-am-Ipw. hyh-km-b-Øns‚ t]cn¬ k¿°m¿ÿew A\ym-[o-\-s∏-Sp-I-bn-√.

    ♦ amt\-Pvsa‚n¬ sXmgn-em-fn-Iƒ°v ]-¶m-fnØw \¬Ipw. 20%Hmlcn sXmgn-em-fn-Iƒ°v \¬Ipw.

    ♦ hmWn-Py-̨ -hy-h-kmb ]ptcm-KXn ssIh-cn-°p-∂-Xn\v {][m\\K-c-ß-fmb Xncp-h-\-¥-]p-cØpw sIm®nbnepw tImgn-t°mSpw k¿°m¿ hmWn-Py-tI{μ߃ Bcw-`n-°pw.

    ♦ sNdp-InS CS-Øcw hyh-kmb kwcw-`-ßsf t{]m’m-ln-∏n-°p-∂-Xn\p hyh-km-bn-Iƒ AS-bv°p∂ \nIp-Xn-bpsSHcp ̀ mKw k_vkn-Un-bmbn Xncn®p \¬Ip∂Xn-\p≈ ]≤-Xn- Bkq-{XWw sNøpw.

    ♦ hyh-kmb hmWnPy taJ-e-bnse Hcp {]Xn-\n-[nsb \nIpXnAUvan-\n-kvt{S-‰ohv ss{S_yq-Wen¬ Dƒs∏-Sp-Øp-hm≥ \S-]Sn kzoI-cn-°pw.

    (a) s]mXp-ta-J-em-ÿm-]-\-߃♦ s]mXp-ta-Jem ÿm]-\-ß-fpsS ssIhiw D]-tbm-Kn-°msX

    InS-°p∂ `qan AhbpsS t\Xr-Xz-Øn¬ hymh-km-bnIFtÃ-‰p-Iƒ ÿm]n®v ]m -́Øn\p \¬Ip∂ ]≤-Xn°v cq]w\¬Ipw.

    ♦ tIcfm kv]nt∂-gvkv, FIvk¬ •m v, KSDP F∂o s]mXp-ta-Jem ÿm]-\-߃ B[p-\nI coXn-bn¬ ]cn-jvI-cn-°p-hm≥ \S-]Sn kzoI-cn-°pw.

  • 29

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    (b) ]c-º-cm-KX Ib¿hy-h-kmbw♦ Ib¿sØm-gn-em-fn-Iƒ°v ka-{K-`-h\ ]≤Xn \S-∏n-em-°pw.♦ Ib¿ta-J-e-bnse sXmgn-em-fn-IfpsS Znh-k-th-X\w h¿[n-

    ∏n-°p-w.♦ Ib¿k-l-I-cW kwL-߃°v {]h¿Ø-\-aq-e-[\w h¿[n-

    ∏n®p \¬Ipw.♦ Ib¿sØm-gn-em-fn-Iƒ°v BtcmKy C≥jp-d≥kv ]≤Xn

    \S-∏n-em-°pw.♦ Ib¿sØm-gn-emfn t£a-\n-[n-bnse B\p-Iq-ey-߃ ]cn-

    jvI-cn-°pw.

    (c) ]c-º-cm-KX hyh-kmbsXmgn-em-fn-I-ƒ°v t£a-]-≤-Xn-Iƒ♦ Im¿jn-I-ta-Je Ign-™m¬ G‰hpw IqSp-X-em-fp-Iƒ°v

    sXmgn¬ \¬Ip∂ taJ-e-bmWv ]c-º-cm-KX hyh-km-b-߃. \ΩpsS kºZvL-S-\-bpsS apJy-L-S-I-hp-am-Wn-Xv.Cu taJ-e-bnse sXmgn-em-fn-I-fn¬ knwl-`m-Khpw Zmcn-{Zy-tc-Jbv°p Xmsg-bp-≈-h-cm-Wv. Cu taJ-e-bpsS ka-{K-hn-I-k-\-Øn\v \ne-hn-ep≈ {]h¿Ø-\-߃ Du¿Pn-X-s∏-Sp-Øpw.

    ♦ Ãm¿´∏v ]cn-]m-Sn-I-fn¬ ]c-º-cm-KX hyh-km-b-߃°v{]mapJyw \¬Ip-Ibpw \nIp-Xn-bn-fhv \¬Ip-Ibpw sNøpw.

    ♦ Cu taJ-e-bnse Ah-iX A\p-`-hn-°p∂ kv{XoIƒ°vs]≥j≥XpI h¿[n-∏n-°p-Ibpw kuP-\y-Nn-In-’bpwacp∂pw \¬Ip-Ibpw sNøpw.

    ♦ ]c-º-cm-K-X-hy-h-kmb sXmgn-em-fn-I-fpsS Ip´n-Iƒ°v hnZym-`ym-k-Øn\v {]tXyI [\-k-lmbw \¬Ipw.

    ♦ ]c-º-cm-KX hyh-km-b-߃ B[p-\nIo-I-cn-°p-∂-Xn\pw,kwcw-`-I¿°v ]cn-io-e\w \¬Ip-∂-Xn\pw Kth-j-W-˛-]-cn-io-e\-tI{μw Bcw-`n-°pw.

    ♦ hyh-km-b-ß-fn¬ b{¥-h¬°-c-Whpw B[p-\nIo-I-c-Whpw\S-∏n-em-°pw.

    ♦ ]cn-ÿnXn kulrZ D¬∏-∂-ß-fmbn ]c-º-cm-KX hyh-km-b-ßsf am‰pw.

    ♦ Bbp¿th-Z - Ib¿, Bbp¿thZ hkv{X-߃, Ib¿sIm≠p≈ B`-c-W-߃ F∂n-hsb t{]m’m-ln-∏n-°pw.

    ♦ hnt\m-Z-k-©m-c-hn-I-k-\-hp-ambn _‘-s∏-SpØn hn]WnIs≠-Øp-∂-Xn\p ]pdta BtKm-f-X-e-Øn¬ Ch-bvs°√mwhn]Wn Is≠-Øpw.

  • 30

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    (d) Iip-h≠n hyh-kmbw♦ Iip-h≠n hyh-km-b-Øn¬ ]c-am-h[n sXmgn¬Zn-\-߃

    sXmgn-em-fn-Iƒ°v Dd∏p hcp-Øpw.♦ Iip-h≠n hnI-k\ tIm¿∏-td-j≥, Ims]Ivkv XpSßnb

    s]mXp-ta-Jem kl-I-c-W-ta-J-esb im‡o-I-cn-°m≥ ka-{K-amb ]≤-Xn-Iƒ Bhn-jvI-cn-°pw.

    ♦ Ims]-Ivkn-s‚bpw Iip-h≠n hnI-k\ tIm¿]-td-j-s‚bpwIogn-ep≈ ^mIvS-dn-Isf \ho-I-cn-°m≥ {]tXyI ^≠vA\p-h-Zn-°pw.

    ♦ Iip-h≠n hyh-km-bsØ kv{Xoim-‡o-I-c-W-hp-ambn_‘-s∏-Sp-Øn-s°m≠v \qX-\-]-≤-Xn-Iƒ Bhn-jvI-cn-°pw.

    ♦ tXm´-≠n-bpsS A]-cym-]vX-X-bmWv Cu hyh-kmbw t\cn-Sp∂ {]Xn-k-‘n. Iip-amhv Irjn hym]n-∏n®pw Cd-°p-aXnDu¿Pn-X-s∏-Sp-Ønbpw sXmgn-em-fn-Iƒ°v Hcp h¿jw Ipd-™Xv 250 Znhkw sXmgn¬ \¬Ipw.

    (e) ssIØdn hyh-kmbw♦ \qens‚ hne-h¿[-\bpw D¬∏-∂-ß-fpsS hn]-W-\-°p-d-hp-

    amWv ssIØ-dn-hy-h-kmbw t\cn-Sp∂ {]Xn-k-‘n. C≥Ãn-‰yq´v Hm^v ^mj≥ sS-Ivt\m-f-Pn-bp-ambn kl-I-cn®pssIØdn hyh-km-bsØ sshhn-[y-h¬°-cn-°p-IbpwB[p-\n-I-h¬°-cn-°p-Ibpw sNøpw.

    ♦ kvIqfp-I-fn-epw, ^mIvS-dn-I-fn-epw, ssIØdn XpWn bqWn-t^m-am°n hn]Wn i‡n-s∏-Sp-Øp-hm-\p≈ \S-]Sn kzoI-cn-°pw.

    ♦ k_vknUn \nc°v Iq´nbpw hn]Wn i‡n-s∏-Sp-Øpw.♦ apf-˛-Cud Irjn hym]-I-am°n _mw_qhyh-kmbw i‡n-

    s∏-Sp-Øpw.♦ HmSv-̨ -a¨]m{X hyh-km-b-߃ Bcw-̀ n-°p-hm≥ k_vknUn

    \¬Ipw.

    (f) sF.Sn hyh-kmbw♦ 3000 tImSn cq]-bn¬\n∂v Ign™ A©ph¿jw sIm≠v

    15000 tImSn cq] Bbn Db¿∂ sF.-Sn -I-b-‰p-aXn ASpØA©p-h¿jwsIm≠v Hcp-e£w tImSn cq] Bbn Db¿Øpw.

    ♦ tIcfw kºq¿W UnPn-‰¬ kwÿm-\-ambn amdn-°-gn-™p.]©m-b-Øp-Xew hsc t{_mUv _m≥Uv, IW-IvSn-hn-‰n,B[m¿ A[n-jvTnX _m¶v A°u-≠v F∂nh Bcw-`n-®p.kºq¿W samss_¬ km{μ-X, A£b sk‚-dp-I-fpsS

  • 31

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    FÆw F∂nh h¿[n-∏n®pw {]h¿Ø\w IqSp-X¬ Imcy-£-a-am-°pw.

    ♦ bph-kw-cw-̀ -I¿°p 20 e£w cq] hsc ]en-i-c-lnX hmbv].♦ bph-Xo-̨ -bp-hm-°ƒ°v sXmgn¬ ss\]pWy anIhv \¬Im≥

    tI-cf A°m-Zan t^m¿ kvIn¬kv.♦ A`y-kvX-hn-Zy-cmb bph-Xo-˛bp-hm-°sf \qX\ kwcw-`-ß-

    fp-ambpw sF.Sn taJ-e-I-fp-ambpw _‘n-∏n-°pw. AXn-\mbn ^n\n-jnMv kvIqfp-Iƒ Bcw-`n-°pw.

    ♦ hnh-c-ti-Jcw: kwÿm-\sØ P\-ß-fpsS ]q¿W hnh-c-߃ t^mt´mbpw hnc-e-S-bm-fhpw Dƒs∏sS Iw]yq-´-dn¬tiJ-cn®v F√m-h¿°pw hy‡n-KX Xncn-®-dn-b¬ \ºcpwhy‡n-KX Xncn-®-dn-b¬ Im¿Upw \¬Ipw.

    ♦ tkm v̂‰vshb¿ sSIvt\mfPn-bn¬ ka{K ]ptcm-KXn ssIh-cn-°p-∂-Xn-\mbn 7 apX¬ 17 hb v hsc {]mb-ap≈ Ip´n-Isf k¿°m¿ t{]m’m-ln-∏n-°p-Ibpw AXn-\mbn Hcp^≠v cq]o-I-cn-°p-∂-Xp-am-Wv.

    10. ASn-ÿm-\-ku-I-cy-hn-I-k\w

    (a) h≥In-S-]-≤-Xn-Iƒ♦ hngn™w A¥m-cmjv{S Xpd-ap-J-\n¿amWw Bcw-̀ n-®p. tIc-

    f-Ønse G‰hpw henb kzImcy \nt£] kwcw-`-amb

    hngn™w Xpd-ap-J-\n¿amWw Bbncw Znh-k-Øn-\Iw]q¿Ønbm-°pw.

    ♦ IÆq¿ hnam-\-Øm-hfw 2016 PqWn¬ ]q¿Øn-bm-°pw.♦ sIm®n sat{Sm-bpsS H∂mw L´w ]q¿Øn-bm-Ip-Ibpw sSÃv

    d¨ hnP-b-I-c-ambn \S-Øp-Ibpw sNbvXp. 2016 \hw-_dn¬s{Sbn≥ k¿hokv Bcw-`n-°pw.

    ♦ kvam¿´v kn‰n H∂mw L´w ]q¿Øn-bm-bn. AXns‚ c≠pwaq∂pw L´w F{Xbpw s]s´∂v ]q¿Øn-bm-°pw.

    ♦ Xncp -h-\-¥-]p-cw, tImgn -t°mSv \K-c-ß-fn¬ sse‰vsat{Smbv°v Un.-Fw.-B¿.-kn-bp-ambn [mcWm]{Xw H∏n-´p.AXpw ka-b-_-‘n-X-ambn ]q¿Øn-bm-°pw.

    ♦ Xncp-h-\-¥-]p-cw˛sNß-∂q¿ k_¿_≥ sdbn¬th aq∂p-h¿jw-sIm≠v ]q¿Øn-bm-°pw.

    ♦ tdmUp-Iƒ k©m-c-tbm-Ky-am°n hgn-tbm-c-ß-fn¬ ]m¿°nMv,t^mt´m-{K^n Kyme-dn, ]q°ƒ, ]g-߃, Ic-Iu-i-e-h-

  • 32

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    kvXp-°ƒ, kpK-‘-hy-RvP-\-߃ F∂nh {]Z¿in-∏n-°p-hm\pw hn¬°p-hm-\p-ap≈ kuI-cy-߃ k÷-am°pw.

    ♦ ASn-ÿm\ kuI-cy-߃, hnhn[ sshZ-Kv[y-߃, s]mXp-]-¶m-fnØw Ch-sbms° GtIm-]n-∏n-°p-∂-Xn\pw ta¬∏-d™ Imcy-߃ \S-∏n-em-°p-∂-Xn\pw kzIm-cy-ta-J-e-bn-sebpw s]mXp-ta-J-e-bn-sebpw hnZ-Kv[sc Dƒs∏-SpØn D∂-Xm-[n-Imc kanXn cq]o-I-cn-°pw.

    ♦ Xt±-i-kz-bw-`-cW ÿm]-\-߃, kl-I-cW _m¶p-Iƒ,bphm-°ƒ F∂n-hsc Dƒs∏-SpØn {]tXyI dqd¬ tdmUv/Pe/{Sm≥kvt]m¿´v ]≤-Xn Bhn-jvI-cn-°pw.

    ♦ B[p-\nI \ne-hm-c-Øn-ep≈ tdmUp-Iƒ, \ne-hn-ep-≈Xv]pXp°n ]Wn-bp-I, h¿[n-®p-h-cp∂ tamt´m¿ KXm-KX Bh-iy-߃°-\p-k-cn®v \K-c-ß-fnepw {Kma-ß-fnepw tdmUv]Wn-bp-I F∂o ZuXy-߃ \n¿h-ln-°pw.

    ♦ Pn√-I-sfbpw Sqdn-Ãv, Xo¿∞m-S\ tI{μ-ß-sfbpw _‘n-∏n-°p∂ thyma-K-Xm-KXw (sl-en-tIm-]vS¿, sNdp-hn-am-\-߃ XpS-ßn-b-h) Bcw-`n-°pw.

    ♦ tZiob cmP-]m-X-bpsS {][m\ PwKvj-\p-I-fn¬ sslamkvsse‰v ÿm]n°p-hm-\p≈ \S-]Sn kzoI-cn-°pw.

    ♦ h≥InS XpS¿t{]m-P-IvSp-I-fpsS \n¿h-lWw hne-bn-cp-Øp-hm\pw ]ptcm-KXn Nm¿´v Xbm-dm-°p-hm\pw DtZym-K-ÿ-scHcp a{¥n-bpsS t\Xr-Xz-Øn¬ Npa-X-e-s∏-Sp-Øpw.

    ♦ FIvkv{]kv sslthbnepw, Xnc-°p≈ F√m Pn√, ]´-W-{]-tZ-i-ß-fnepw ̂ vssfHm-h¿ As√-¶n¬ Fen-th-‰Uv ]mX\n¿an-°pw.

    ♦ tdmUv SmdnMv G‰hpw Ipd-™Xv 3 h¿j-sa-¶nepw Dd-∏p-≈Xm°pw.

    ♦ tIc-f-Ønse hmbp, Pe, tdmUv KXm-K-X-am¿K-ß-sf-°qSntbmPn-∏n-°p∂ \qX\ bm{Xm kwhn-[m-\w G¿s∏-Sp-Øpw.

    ♦ sI.-F-kv.-B¿.-Sn.-knsb D]-tbm-K-s∏-SpØn Ipd™ sNe-hn¬ kv]oUv sImdn-b¿, ]m¿k¬ kwhn-[m-\w F∂nhXpS-ßpw.

    ♦ Xncp-h-\-¥-]pcw Imk¿tKmUv tZiob Pe-]mX {]h¿Ø-\-£-a-am°n h≥tXm-Xn-ep≈ Nc-°p-K-Xm-K-X-Øn-\pw,hnt\m-Z-k-©mc hnI-k-\-Øn\pw Du∂¬ \¬Ip∂ ]cn-

    ]m-Sn-Iƒ Bkq-{XWw sNbvXp \S-∏n-em-°pw.

    ♦ tZiob Pe-]m-X-bn¬ \nc-h[n hnt\m-Z-k-©mc BI¿jWtI{μ-߃ {]Ir-Xn°p tIm´w X´mØ coXn-bn¬ \n¿an®p

  • 33

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    sXmgn-e-h-k-c-߃ krjvSn-°pw.

    ♦ Ifn-bn-°m-hnf apX¬ Xe-∏mSn hsc-bp≈ tZio-b-]mXss_∏m-kp -Iƒ Dƒs∏sS hnI-kn -∏n -°pw. AtXm-sSm∏w Hmtcm A≥]Xp Intem-ao-‰-dnepw bm{X-°m-cpsS

    kuI-cy-Øn-\mbn hgn-tbmc hn{ia-tI-{μ-ßfpw ÿm]n°pw.

    ♦ tIc-f-Ønse Xpd-ap-J-ßsf XΩn¬ _‘n-∏n-®p-sIm≠vbm{X/Nc°p k¿ho-kp-Iƒ Bcw-`n-°pw.

    ♦ Xoc-tZi tdmUp-Isf _‘-s∏-SpØn irwJe Xo¿°pw.♦ c≠m-bn -cØn ap∏tXmsS F´p -hcn sX°p-˛ -h -S°v

    FIvkv{]kv sslth.

    ♦ tI{μ amcnssSw hnZ-Kv[-k-anXn A¥m-cmjv{S I∏¬∏mXG‰hpw ASp-Øp-IqSn IS-∂p-t]m-Ip∂ ]qhm-dn¬ A¥m-

    cmjv{S Bg-°-S¬ I∏¬ime ÿm]n-°p-∂-Xn\v {]mY-anIAt\z-j-W-]-T\w \SØn Is≠-Øn-b-Xns‚ ]›m-Ø-e-

    Øn¬ ]qhm-dn¬ A¥m-cmjv{S Bg-°-S¬ I∏¬\n¿am-W-ime Bcw-`n-°p-∂-Xn\v tI{μ-Øn¬ kΩ¿Zw sNep-Øpw.

    ♦ tImgn-t°mSv A¥m-cmjv{S hnam-\-Øm-h-f-Øns‚ ka-{K-ambhnI-k-\-Øn\p th≠n ]≤Xn Bhn-jvI-cn-°pw.

    (b) i_-cn-ae hnI-k\w♦ i_-cn-ae amÿ πm\ns‚ c≠mw L´w ]q¿Øn-bm-°pw.♦ Aº-e-ß-tfmS\p_-‘n-®p≈ Ipf-߃, Imhp-Iƒ, CXc

    Pe-t{km-X- p-Iƒ F∂nh kwc-£n-°p-∂-Xn\v Xt±-i-ÿm-]-\-ß-fpsS ]¶m-fn -Ø-tØmsS hn]p-e-amb ]≤XnBhn-jvIcn°pw.

    (c) Xe-ÿm\ \Kc hnI-k\w♦ Xe-ÿm\ \K-c-amb Xncp-h-\-¥-]p-c-Øns‚ ka-{K-hn-I-k-

    \-Øn\v apJy-a{¥nbpsS A[y-£-X-bn¬ a{¥n-am¿ Dƒs∏-

    Sp∂ D∂X-Xe sat{Sm-t]m-fn-‰≥ doPn-b-W¬ hnI-k\Iu¨kn-en\v cq]w \¬Ipw.

    11. hnZym`ymkw

    ♦ k¿°m¿ kvIqfp-I-fpsS hnZym-`ymk \ne-hmcw Db¿Øm-\p≈ {]tXyI ]≤-XnIƒ Bcw-`n-°pw.

    ♦ k¿h-I-em-im-e-I-fnse Kth-jW \ne-hmcw \nco-£n-°m\pw kaq-l-Øns‚ Bh-iy-߃°-\p-kr-X-amb Db¿∂

  • 34

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    \ne-hm-c-Øn-ep≈ Kth-jWw Bkq-{XWw sNøm-\p-ambn]≤-Xn-Iƒ Bhn-jvI-cn-°pw.

    ♦ A[ym-]-I-cpsS \nc-¥-c-]-cn-io-e-\-Øn-\p≈ Hm¨sse≥kwhn-[m\w Hmtcm hnj-b-Øn\pw hni-Z-amb ]T-\-{]-`-h-ßtfmsS Hm¨sse≥ hgn e`y-am-°pw.

    ♦ kvIqƒ hnZym-`ymk \ne-hm-chpw hnZym¿∞n-I-fpsS ]T-\-t\-´-ßfpw \n›nX CS-th-f-I-fn¬ hym]-I-ambn hne-bn-cp-Øp-∂-Xn-\p≈ kwhn-[m-\w G¿s∏-Sp-Øpw.

    ♦ Hmtcm {Kma-Øn-sebpw Xnc-s™-SpØ kvIqfp-Iƒ \nc-¥chnZym-̀ ymk tI{μ-ß-fmbn D]-tbm-Kn-®p-sIm-≠v, sshIp-t∂-c-ßfnepw Ah[n Zn\-ß-fnepw sXmgn-e-[n-jvTnX ]cn-io-e-\hpw PohnX ss\]pWy hnZym-`ym-khpw \¬Ip∂]≤Xn \S-∏n-em-°pw.

    ♦ BZn-hmkn taJ-e-I-fnse kvIqfp-I-fn¬ IqSp-X¬ sa®-s∏´]T-\-ku-I-cy-߃ G¿s∏-Sp-Øpw.

    ♦ A[ym-]-I¿°p th≠n Xbm-dm-°nb {]tXyI d^-d≥kv/]T\ ]pkvX-I-߃ k¿°m¿ ÿm]-\߃ hgn {]kn-≤o-I-cn-°pw.

    ♦ hnZym-`ymk ÿm]-\-ß-fn¬ iuNm-e-b-ß-fpw, IpSn-sh-≈hpw, Ifn-ÿ-e-hpw, sse{_dn kwhn-[m-\-hpw, Ds≠∂vDd∏p hcp-Øpw.

    ♦ ]Tn-°msX Pbn-°p∂ "Hmƒ]mkv' s{]mtam-j≥ k{º-Zmbw]p\x-]-cn-tim-[n-°pw.

    ♦ ]mT-]p-kvX-Iw, bqWnt^mw, hnhn-[-ß-fmb {Km‚p-Iƒ,kvtImf¿jn-∏p-Iƒ F∂nh IrXy-ambn hnX-cWw sNøpw.

    ♦ KpW-ta-∑-bp≈ hnZym-`ymkw hnZym¿∞n-bpsS Ah-Im-i-ambn {]Jym-]n-°p-Ibpw Dd∏p hcp-Øp-Ibpw sNøpw. hkvXp-\njvTw am{X-amb C∂sØ hnZym-`ym-ksØ Bfl-\njvTwIqSn-bm°n hnZym¿∞n-Iƒ°v aqey-t_m[w \¬Ipw.

    ♦ hntZ-iØp ]Tn-°p∂ hnZym¿∞n-Iƒ, t]mfn-sS-Iv\n-Iv,sF.Sn.-sF hn-Zym¿∞n-Iƒ, ]mh-s∏´ hnZym¿∞n-Iƒ F∂n-h¿°p hnZym-`ymk [\klmb ]≤-Xn Bcw-`n°pw.

    ♦ hnI-k-\-cw-KØv \qX-\-B-i-b-߃ Bhn-jvI-cn-°p-hm\pw\S-∏m-°p-hm\pw k∂-≤-amb hnZym-`ymk ÿm]-\-߃tI{μo-I-cn®v t\mfPv amt\-Pvsa‚ v sk‚-dp-Iƒ Bcw-̀ n°pw.

    ♦ D∂-X-hn-Zym-̀ ym-k-ta-J-esb Hcp tkh-\-ta-J-e-bmbn ImWp-∂-Xnt\msSm∏w cmPy-Øns‚ ]ptcm-K-Xn°pw hf¿®bv°pwG‰hpw AXym-h-iy-amb \nt£-]-ta-J-e-bmbpw AXns\

  • 35

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    am‰pw.♦ D∂XhnZym-̀ ymkcwKØv Ad-_n, {^©v, P¿a≥, t]¿jy≥

    XpS-ßnb hntZ-i-`m-j-I-fpsS ]T-\-Øn\v Bh-iy-amb \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn-°pw.

    ♦ kam-¥-c-ta-J-e-bnse hnZym¿∞n-IfpsS {]iv\-ß-sf-∏‰n]Tn-°p-hm≥ Hcp IΩn-js\ \nb-an-°pw. Iem-̨ -Im-bnI taf-Iƒ kwL-Sn-∏n-°p-∂Xn\v klmbw \¬Ipw.

    ♦ ]mc-e¬ tImtfPv A[ym-]-I¿°v t£a\n[n t_m¿Uv cq]o-I-cn-°pw.

    ♦ C¥y-bpsS hnZym-`ymk k¿hokv Ib-‰p-a-Xn-bn¬ tIc-f-hn-lnXw 2030˛¬ 50 iX-am-\-am°n Db¿Øpw.

    ♦ tIc-fØns‚ B`y-¥c D¬∏m-Z-\-Øns‚ 6 iX-am\w hnZym-`ym-k-Øn\p sNe-h-gn-°pw. CXn¬ 1.5-˛2 iX-am\w D∂XhnZym`ymk-Øn\p sNe-h-gn-°pw.

    ♦ a’-c-]-co-£-Iƒ°pth≠n kvIqƒ/tImtf-Pp-I-fn¬ Icn-b¿ ssKU≥kv sk‚¿ Xpd-°pw.

    ssk°nƒ hnX-cWw

    ♦ F´mw ¢m n¬ ]Tn-°p∂ F√m s]¨Ip-´n-Iƒ°pw kuP-\y-ambn ssk°nƒ hnX-cWw sNøpw.

    em]v tSm]v

    ♦ Kh-s◊‚ v/FbvUUv tImtf-Pp-I-fn¬ ]Tn-°p∂ hnZym¿∞n-Iƒ°v kuP-\y-\n-c-°n¬ em]vtSm]v hnX-cWw sNøpw.

    hnZym-`ymk hmbv]

    ♦ _m¶v hmbv] FSpØp ]Tn-°p∂ _n.-]n.-F¬ IpSpw-_-ß-fnse hnZym¿∞n-I-fpsS hnZym-`ymk hmbv]m ]en-i-bpsS]IpXn k_vkn-Un-bmbn Kh-s◊‚ v \¬Ipw.

    ♦ πkv Sp hn\v ^Ãv ¢mkv am¿°p hmßn {]th-i-\-]-co-£FgpXn Kh-s◊‚ v/FbvUUv tImtf-Pp-I-fn¬ s{]m -̂j-W¬tImgvkp-Iƒ°v {]th-i\w t\Snb, IpSpw-_-hm¿jnI hcp-am\w Hcp e£w cq]-bn¬ Xmsg-bp≈ Ip´n-I-fpsS _m¶p-hmbv] ]eni Kh-s◊‚ v \¬Ipw.

    12. ]´n-I-Pm-Xn-̨ -]-́ n-I-h¿K hnI-k\w

    ♦ ]´n-I-h¿K-°m¿°v hnhn[ ]≤-Xn-Iƒ hgn 33070 G°¿`qan \¬In. Ah-ti-jn-°p∂ F√m IpSpw-_-߃°pw ̀ qan\¬Ipw.

  • 36

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    ♦ ]´n-I-Pm-Xn-°m¿°p th≠n ]me-°mSv Bcw-̀ n® saUn-°¬tImsfPns‚ kuI-cy-߃ sa®-s∏-Sp-Øp-hm≥ \S-]Sn kzoI-

    cn-°pw.

    ♦ ]´n-I-PmXn tImf-\n-I-fn-se-bpw, ]´n-I-h¿K tImf-\n-I-fn-sebpw ka-{K-hn-I-k\w e£y-an´v hcpwh¿j-ß-fnepw]≤Xn Xbm-dm°n \S-∏n-em-°pw.

    ♦ ]´n-I-PmXn hn`m-K-߃°p ̀ qan hmßp-hm-\p≈ [\-k-lmbtXmXv Db¿Øpw.

    ♦ ]´n-I-h¿K-°m-cpsS `h-\-\n¿amW klm-b-[\w aq∂-c-e£w cq] F∂Xv KWy-ambn Db¿Øpw.

    ♦ ]´n-I-h¿K-hn-`m-K-°m-cpsS c≠p-e£w cq] hsc-bp≈hmbv] Fgp-Xn-Ø-≈pw.

    ♦ apØ-ß-k-a-c-°m¿°p `qanbpw [\-k-lm-bhpw \¬Ipw.♦ ]´n-I-h¿K-°m-cpsS {]o˛sa-{SnIv tlmÃ-ep-I-fnse kuIcyw

    h¿≤n-∏n®p ]T-\-ku-Icyw sa®-s∏-Sp-Øpw.

    ♦ `h-\-c-ln-X¿s°√mw hoSv, I°q-kv, IpSn-sh-≈w.♦ `qan-bn-√mØ apgp-h≥ Fkv.-kn/Fkv.-Sn hn`m-K-߃°pw

    ASpØ A©p-h¿jwsIm≠v `qan e`y-am-°pw.

    ♦ ]´n-I-PmXn {]tXyI LSI ]≤Xn hI-am‰n sNe-h-gn-°p-Ibpw, sNe-h-gn-°msX ]mgm-°n-°-f-bp-Ibpw sNøp∂

    Ahÿ ^e-{]-Z-ambn XS-bp-∂-Xn-\v Bh-iy-amb \nb-a-\n¿am-W-߃, tamWn-‰-dnMv IΩn‰n F∂nh cq]o-I-cn-°pw.

    ♦ ]´n-I-PmXn hn`m-K-Øn¬s∏´ Ip´n-Iƒ°m-bp≈ {]o˛-sa{SnIv, t]mÃv sa{SnIv tlmÃ-ep-Iƒ AS-°-ap≈ ÿm]-\-ß-fn¬ `£-W-Øn\pw a‰m-h-iy-߃°p-ambn A\p-h-Zn-®n-́ p≈ XpI, kvIqfn¬ \n∂p≈ ssÃ^‚ v, ew]vkw {Km‚ vF∂n-h-bpsS XpI Imem-\p-kr-X-ambn h¿≤n-∏n-°pw.

    ♦ BZn-hm-kn-ta-J-e-I-fn¬ GIm-[ym-]I hnZym-e-b-߃(MGLC) ss{]adn kvIqfp-I-fmbn Db¿Øns°m≠pw \nba-{]-Im-c-ap≈ Zqc-]-cn-[n-bn¬ kvIqƒ C√mØ ÿe-ß-fn¬Ah ÿm]n-®p-sIm≠pw Ah-bvs°√mw aXn-bmb A[ym-]I-scbpw ASn-ÿm\ kuI-cy-ßfpw \¬In-s°m≠pwBZn-hm-kn-ta-J-e-bnse hnZym-̀ ymk {]iv\߃ ]cn-l-cn°pw.

    ♦ BZn-hmkn taJ-e-bnse AwK≥hm-Sn -Iƒ amXrImAwK≥hm-Sn-I-fm°n Db¿Øpw.

    ♦ ]´n-I-PmXn ]´n-I-h¿K hn`m-K-Øn¬s∏-́ -h¿ AwKo-IrX [\-Im-cy-ÿm-]-\-ß-fn¬ \n∂pw FSp-Øn-´p≈ hmbv] Xncn-®-

  • 37

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    S-®m¬ ]ng-]-eni Kh-s◊‚ v \¬Ipw.♦ AwKo-IrX [\-Im-cy-ÿm-]-\-ß-fn¬ \n∂pw hmbv]

    FSpØ ]´n-I-PmXn/]´n-I-h¿K-°m-cpsS H∂c e£w cq]hsc-bp≈ ISw Kh-s◊‚ v Gs‰-Sp-°pw.

    ♦ ]´n-I-PmXn/]´n-I-h¿K hn`m-K-Øn¬ P\n-°p∂ s]¨Ip-´nIfpsS t]cn¬ A≥]Xn-\mbncw cq] \nt£-]n-°pw.hnhm-l-ka-bØv \nt£-]n® XpI ]eniklnXw hnX-cWw sNøpw.

    13. ap∂m-°-k-ap-Zmb hnI-k\w

    ♦ ap∂m° kap-Zm-b-ß-fn¬ kmº-Øn-I-ambn ]n∂m°w\n¬°p-∂-h¿°mbn `h-\-\n¿am-W-]-≤Xn Bcw-`n-°pw.

    ♦ ap∂m° kap-Zm-b-ß-fn¬ kmº-Øn-I-ambn ]n∂m°w\n¬°p-∂-h-cpsS kmaq-ly-̨ -km-º-Øn-I-̨ -hn-Zym-̀ ymk ]ptcm-KXn°mbn ka-{K-amb ]≤-Xn-Iƒ Bhn-jvI-cn-°pw.

    ♦ ap∂m°kap-Zm-b-ß-fnse kmº-Øn-Ihpw kmaq-ln-I-hp-ambn ]n∂m°w \n¬°p-∂-h-cpsS t£a-Øn\pw ]ptcm-K-Xn-°p-ambn k¿°m¿ cq]o-Icn®n-´p≈ tIm¿∏-td-js‚{]h¿Ø-\-߃ IqSp-X¬ i‡n-s∏-Sp-Øp-hm≥ _UvP‰vhnlnXw h¿[n-∏n-°pw.

    ♦ ap∂m° kap-Zm-b-Ønse sXmgn¬cln-X-cmb bphXo bphm-°ƒ°v Skill Development ]≤Xn hgn IqSp-X¬ sXmgn-e-h-k-c-߃ e`y-am-°pw.

    ♦ ap∂m° kap-Zm-b-Ønse ]cn-io-e\w e`n-®-h-cpsS Iq´mbvaD≠m°n [\-k-lmbw \¬Ipw.

    ♦ ap∂m° kap-Zm-b-ß-fnse kmº-Øn-I-ambn ]n∂m°w\n¬°p∂ ka¿∞-cmb Ip´n-Iƒ°v knhn¬ k¿hokvDƒs∏-sSbp≈ a’-c-]-co-£-Iƒ°pth≠n {]tXyIw]cn-io-e\w \¬Ipw.

    14. ]n∂m-°-hn-̀ m-K-ß-fpsS t£aw

    ♦ \yq\-]-£-ß-fp-sSbpw ]n∂m-°-hn-`m-K-ß-fp-sSbpw D∂-a-\-Øn\v ]pXnb ]≤-Xn-Iƒ Bhn-jvI-cn®v ka-b-_-‘n-X-ambn \S-∏n-em-°pw.

    ♦ k®m¿ IΩn‰n ip]m¿i {]Imcap≈ \yq\-]£ hnZym-`ymk hnI-k-\w, im‡o-I-c-Ww, hnZym-`ymk Ah-Imi\nb-a-Ønse hyh-ÿ-Iƒ F∂nh IqSp-X¬ Imcy-£-a-ambn

  • 38

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    \S-∏n-em-°pw.

    ♦ FÆ-bm´v sXmgn-embn kzoI-cn-®n-´p≈ N°me kap-Zm-b-Øns‚ t£a-Øn-\mbn t£a-\n[n G¿s∏-Sp-Øpw.

    ♦ hniz-I¿Ω kap-Zm-b-Øns‚ {]iv\-߃ ]Tn®p ka¿∏n-®n-´p≈ IΩoj≥ dnt∏m¿´v _‘-s∏-́ -h-cp-ambn N¿® sNbvXv\S-∏n-em-°pw.

    ♦ kz¿W-sØm-gn-em-fn-Isf kwc-£n-°m≥ k¿°m¿ {Kmt‚m-Sp-IqSn kz¿W-{Kmaw ]≤Xn \S-∏n-em-°p-w.

    ♦ ]c-º-cm-KX kz¿WsØmgn-em-fn-Iƒ°v [\-Im-cy-ÿm-]-\-ß-fn¬ Ass{]-k¿ Bbn \nb-a\w e`n-°m≥ ap≥K-W\\¬Ipw.

    ♦ ]c-º-cm-KX hniz-I¿a- P\-hn-`m-K߃°v Ah-cpsS Ic-hn-cpXv h¿[n-∏n-°m-\p-X-Ipw-hn[w B[p-\nI b{¥-ß-fn-ep≈]cn-io-e\w \¬Ip-∂-Xn\v ssÃs∏-t‚m-Sp-Iq-Snb ]cn-io-e\tI{μ-߃ ÿm]n-°pw.

    ♦ \mSm¿ kap-Zmbw t\cn-Sp∂ Ah-i-X-Iƒ°v ]cn-lmcwImWp-hm≥ hni-Z-amb ]T\w \SØn \n¿tZiw \¬Ip-hm≥ Hcp IΩo-js\ \nb-an-°pw. dnt∏m¿´nse \n¿tZ-i-߃ ka-b-_-‘n-X-ambn \S-∏n-em-°p-hm≥ \S-]-Sn-IfpwkzoI-cn-°pw.

    ♦ ]´n-I-Pm-Xn-°m¿°v kwÿm\ Kh-s◊‚ v \¬In-h-cp-∂Xpw]pXn-b-Xmbn Bcw-`n-°p∂ B\p-Iq-ey-߃ ]´n-I-Pm-Xn-bn-te°v ip]m¿i sNbvXn-´p≈ F√m kap-Zm-b-߃°pw\¬Ipw.

    ♦ aÆv J\\w sNøp-∂-Xn\pw sIm≠p-t]m-Ip-∂-Xn\pw G¿s∏-Sp-Øn-bn-´p≈ \nb-{¥-W-Øn¬ \n∂v -]-c-º-cm-KX Ifn-a¨]m{X sXmgn-em-fnIsf Hgn-hm-°pw.

    ♦ sFIy-P-\m-[n-]Xy ap∂Wn Kh-s◊‚ v cq]o-Icn® tIcfkwÿm\ a¨]m{X-\n¿amW hn]W\ t£a hnI-k\tIm¿]-td-j≥ i‡n-s∏-SpØn hn]peoIcn--°p-hm≥ Bh-iy-amb aqe-[\w \¬Ipw.

    15. kv{XoIfpw hnI-k-\hpw

    ♦ h\n-X-I-fp-sSbpw Ip´n-I-fp-sSbpw t£a-Øn-\v {]tX-yIhIp∏v Bcw`n°pw.

    ♦ kv{XoIƒ°p h¿[n® tXmXn¬ sXmgn-e-h-k-c-ßfpw hcp-am-\hpw e`y-am°n kv{Xoim-‡o-I-cWw bmYm¿∞y-am-°p-

  • 39

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    hm≥ kv{Xokw-cw-`-I¿°pth≠n C≥U-kv{Sn-b¬ ]m¿°p-Iƒ Bcw-`n-°pw.

    ♦ ]©m-b-Øp-X-e-Øn¬ kv{Xokw-cw-`-IXzw t{]m’m-ln-∏n-°p-hm≥ A©p-t]-c-S-ßp∂ Ipd-™Xv A©v kwcw-`-I-{Kq-∏p-Iƒ Bcw-`n-°p∂ aln-fm-tPymXn ]≤-Xn XpS-ßpw.

    ♦ h\n-Xm-t£aw: h\nXm k∂-≤-kw-L-S-\-I-fpsS ]¶m-fn-Ø-tØmsS F√m Xmeq-°p-I-fnepw h\n-Xm-tlm-Ã-ep-Iƒÿm]n-°pw.

    ♦ Ip´n-I-fpsS t£aw: AwK-\-hm-Sn-I-fn¬ Ip´n-Iƒ°pw kv{XoIƒ°pw th≠n {KŸ-im-e-Iƒ Bcw-`n-°pw.

    ♦ kv{XoI-fpsS kmaq-ly-˛-B-tcm-Ky-{]-iv\-߃ ]cn-l-cn-°m≥ ipNn-Xz-ap-≈Xpw kpc-£n-X-hp-amb tSmbvse-‰pIƒF√m s]mXp-ÿeßfnepw Xt±-i-ÿm-]-\-ß-fpsS NpaX-e-bn¬ G¿s∏-Sp-Øpw.

    ♦♦♦♦♦ h\n-X-Iƒ°pw s]¨Ip-´n-Iƒ°pw s]mXp-ÿ-e-߃,ÿm]-\-߃, hnZym-e-b-߃ F∂n-hn-S-ß-fn¬ {]tXyIwtSmbvse‰v kwhn-[m\w G¿s∏-Sp-Øpw.

    hnhm-l-k-lm-b-\n[n♦ \n›nX hncp-am-\-Øn\p Xmsg-bp≈ IpSp-_-ß-fnse

    s]¨Ip-´n-I-fpsS hnhm-l-Øn\v [\klmbw \¬Ipw.

    16. Sqdnkw

    ♦ hnt\m-Z-k-©mc hnI-k\ tI{μ-߃ Is≠Øn HmtcmtI{μ-Øn\pw {]tXyIw amÿ πm≥ Xbm-dm°n s]mXp-˛-

    kz-Imcy ]¶m-fn-Ø-tØmsS hnt\m-Z-k-©mc hnI-k\wXzcn-X-s∏-Sp-Øpw. CXn-\m-h-iy-amb tdmUv, KXm-K-Xw,sshZyp-Xn, IpSn-sh≈w apX-emb A\p-_‘ kuI-cy-߃Kh-s◊‚ v e`y-am-°pw. CXp-hgn Hcp-h¿jw Hcp e£w F∂IW-°n¬ A©p-h¿jw-sIm≠v A©p-e£w bph-Xo-bp-hm-°ƒ°p sXmgn¬ e`y-am-°pw.

    ♦ {]mtZ-inI {]tXy-I-X-Iƒ IW-°n-se-SpØv k©m-cn-Iƒ°pw Xt±-i-k-aq-l-Øn\pw {]tbm-P\w e`n-°pw-hn[wP\-]-¶m-fn-Ø-tØmsS Hmtcm Pn√-bnepw Hcp amXrImSqdnkw tI{μw hnI-kn-∏n-°pw.

    ♦ k¿h-I-em-im-e-I-fpsS {][m\ {]h¿Ø\ta-Je tI{μo-I-cn®v FUyq-t°-j≥ Sqdnkw hnI-kn∏n°pw.

  • 40

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    ♦ ]n.-]n.-]n tamU-en¬ ]n¬{Knw Sqdn-kw, s^Ãn-h¬ Sqdnkw,saUn-°¬ Sqdnkw F∂n-h hnI-kn∏n°pw.

    ♦ ]©m-b-Øp-Iƒhgn kwtbm-PnX Sqdnkw ]≤Xn Bhn-jvI-cn®v {Kmao-W-P-\-Xbv°v A[n-I-h-cp-am\w B¿Pn-°m-\p≈]≤-Xn \S-∏n-em-°pw.

    ♦ h\-ta-J-e, Xoc-tZiw F∂n-hn-S-ß-fnse bph-Xo-bp-hm-°sfDƒs∏-SpØn kml-kn-I-Sq-dnkw ]≤-Xn-Iƒ Bhn-jvI-cn°pw.

    ♦ Sqdnkw tI{μ-ß-fnse ASn-ÿm-\-ku-Icyhn-I-k-\w, A‰-Ip-‰-]Wn F∂nh ka-b-_-‘n-X-ambn \S-∏m-°p-∂-Xn-\pw,Sqdnkw tI{μ-߃ Ip‰-a‰ coXn-bn¬ {]h¿Øn-∏n-°p-∂-Xn\pw hnhn[ hIp-∏p-I-fpsS {]h¿Ø\w GtIm-]n-∏n®vbYm-k-abw \S-∏m-°m≥ P\-]-¶m-fn-Ø-tØmsS F√mSqdnkw tI{μ-ß-fnepw sUÃn-t\-j≥ amt\-Pvsa‚ vIu¨kn-ep-Iƒ Bcw-`n-°pw.

    ♦ Hm^v kok¨ Sqdnkw s{]mtam´p sNøp-hm≥ tlm´-ep-S-a-Iƒ°v {]tXyI \nIp-Xnbnfhp-Iƒ.

    ♦ Xt±ihmkn-I-fpsS sXmgn¬, Btcm-Kyw, IpSn-sh≈w XpS-ßnb Bh-iy-߃ tIm¿∏td‰v tkmjy¬ sdkvt]m¨kn-_n-en-‰n-bpsS `mK-ambn Gs‰-SpØv \S-Øp-hm≥ k∂-≤-cm-Ip-∂- \nt£-]-I¿°v Sqdnkw kwcw-`-߃ Bcw-`n-°m≥{]tXyI ]mt°-Pv.

    ♦ amkohv Hm∏¨ Hm¨sse≥ tImgvkp-Iƒhgn SqdnkwtI{μ-ß-fnse P\-߃°v hntZ-i-̀ m-j-I-fn¬ Bi-b-hn\nabw\S-Øp-hm-\p≈ ]cn-⁄m\w kuP-\y-ambn \¬Ipw.

    ♦ tIc-f-Øns‚ X\na \ne-\n¿Øn-s°m≠pw ]cn-ÿnXn kwc-£n-®p-sIm-≠p-ap≈ Sqdnkw ]≤-Xn-Iƒ Bhn-jvI-cn-°pw.

    ♦ ASpØ A©p-h¿jw 5 e£w t]¿°v sXmgn¬ \¬Im-\p≈ ]≤-Xn°v kzIm-cy-\n-t£] taJ-e-bn-epw, s]mXpkzImcy \nt£] taJ-e-bnepw, s]mXp kzImcy kwbp‡taJ-e-bnepw ]≤-Xn-Iƒ \S-∏m-°pw.

    ♦ \ne-hm-c-ap-≈-Xpw, hcp-am\w IqSp-X¬ e`n-°p-∂-Xp-amb Sqdn-k-Øn\v A\p-tbm-Py-amb ASn-ÿm\ kuI-cy-߃ k÷-am-°pw. CXp-Iq-SmsX A\p-_‘ kuI-cy-߃°pth≠ntlm´-ep-Iƒ, hgn-tbmc hn{i-a-tI-{μ-߃, Iem-˛-hn-t\mZtI{μ-߃, C≥^¿ta-j≥ sk‚-dp-Iƒ F∂nh ÿm]n-°pw.

    ♦ tIc-f-Øns‚ X\-Xmb kuμcyw Bkz-Zn-°p-∂-Xn\pw Pe-bm-{Xm-\p-̀ -h-Øn\pw th≠n tIc-f-Ønse Pe-]mX˛Im-b¬Sqdn-k-Øn\v ap≥K-W\ \¬In hnI-kn-∏n-°pw.

  • 41

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    ♦ ao‰nMv, I¨sh≥j≥kv, t{SUv s^b-dp-Iƒ F∂n-hbv°pwshÕnwKv, lWn-aq¨, saUn-°¬, sh¬s\ v F∂o Sqdn-k-Øn-\p≈ al-Ømb tI{μ-ambn tIc-fsØ hnI-kn-∏n-°pw.

    ♦ ]cn-ÿnXn A[n-jvTn-X-amb Sqdnkw hnI-k-\-Øns‚ `mK-ambn Ct°m-˛-Sq-dnkw ¢Ã-dp-Ifpw _tbm-ssU-th-gvkn‰nsemt°-j-\p-Ifpw hnI-kn-∏n-°pw. IqSmsX ssPh sshhn-≤y-ß-fpsS ]T-\-Øn\pw Kth-j-W-Øn\pw kμ¿i-I¿°p≈ XmakkuI-cy-ßfpw kμ¿i-\m-\p-`-h-ßfpwhnI-kn-∏n-°m\pw "Ct°m Sqdnkw FIvkvs]¿´v AtXm-dn‰n' cq]o-I-cn-°pw.

    ♦ Xoc-tZi kap-{Z-bm-\-ßfpw Dƒ\m-S≥ Pe-K-Xm-K-Xhpw hnI-kn-∏n®v tIc-f-Ønse Pe-K-Xm-KX Sqdn-k-Øn\v {]mapJyw\¬Ipw.

    ♦ tIcf tjm∏nMv s^Ãn-h-ens\ Sqdnkw BI¿j-W-am-°m-\p≈ imkv{Xo-b-amb \S-]-Sn kzoIcn-°pw.

    ♦ ss]Xr-I-˛-kmw-kvIm-cnI Sqdn-k-Øn\v {]mapJyw \¬Ipw.♦ _m°v hm´¿ hnt\m-Z-k-©m-cw, ^mw hnt\m-Z-k-©m-cw,

    ]n¬{Knw hnt\m-Z-k-©mcw F∂nh hn]p-e-s∏-SpØn hnI-kn-∏n-°pw.

    17. inip-°-fp-sSbpw Ip´n-I-fp-sSbpwkwc-£Ww

    ♦ Ip´n-I-fpsS Ah-Im-i-ßsf ap≥\n¿Ønbp≈ {]Jym-]-\-ß-fpsS ASn-ÿm-\-Øn¬ tIc-f-Ønse Ip´n-I-fpsS ka-

    {K-hn-I-k\w e£y-am-°n-s°m≠v Hcp ]pXnb ]cn-t{]£ywXbmdm°pw.

    ♦ ZfnX¿, BZn-hm-kn-Iƒ, a’y-_-‘\ kaql߃ F∂o]n∂m°w \n¬°p∂ hn`m-K-ßsf Hcp KW-ambn ]cn-K-Wn-®p-sIm≠v {]iv\-߃ ]cn-l-cn-°p-∂-Xn\v hyXy-kvX-

    amb kao-]\w kzoI-cn-°pw.

    ♦ Ip´n-I-fpsS Ah-Im-i-ßsf tI{μ-am°n Ah-t_m[{]h¿Ø-\-߃ \S-Øpw.

    ♦ CX-c-kw-ÿm\ sXmgn-em-fn-I-fpsS Ip´n-Iƒ, `n∂-ti-jn-bp≈ Ip´n-Iƒ, Pph-ss\¬ tlmanse Ip´n-Iƒ, XS-hp-Im-cpsS Ip´n-Iƒ F∂n-h-cpsS hnZym-`ymkw Dd-∏p-h-cp-Øp-∂-

    Xn\v hy‡-amb ]≤-Xn-Iƒ BhnjvI-cn-°p-w.

  • 42

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    ♦ em`-I-c-a-√mØ kvIqfp-Iƒ, h¿[n-®p-h-cp∂ kzIm-cy-kvIq-fp-Iƒ, GIo-IrX kne-_-kv, t_m[-\-im-kv{Xw, amXr-`m-

    jm-]-T\w, Cw•ojv hnZym-̀ ymkw, _lp-kz-c-amb kne-_kvF∂n-ß-s\-bp≈ Kuc-h-X-c-amb hnj-b-ß-fn¬ k¿°m¿

    P\-Xm¬∏cyw Dd-∏p-h-cp-Øp∂ \S-]SnIƒ kzoI-cn-°pw.

    ♦ BZn-hmkn-˛a’y-_-‘\ taJ-e-I-fnse em`-I-c-a-s√∂]´n-I-bn¬ Dƒs∏-´n-cn-°p∂ kvIqfp-I-fn¬ ]Tn-°p∂ Ip´n-

    I-fn¬ ̀ qcn-]-£hpw Zen-Xv-̨ B-Zn-hmkn-̨ -a-’y-_-‘\ kaql-Øn¬s∏-́ -h-cm-Wv. em -̀I-c-a-√mØ CØcw kvIqfp-Iƒ \ho-

    I-cn®v \ne-\n¿Øp-∂Xn\v kvs]jy¬ ]mt°Pv {]Jym-]n-°pw.

    18. htbm-P-\-t£aw

    ♦ htbm-P-\-߃°v hn{i-a-tI-{μßfpw hnt\mZ -tI-{μ-ßfpwBcw-`n-°pw.

    ♦ s]≥j≥ ]‰nb hnZ-Kv[-cpsS tkh\w hnI-k\ Bh-iy-߃°v hn\n-tbm-Kn-°m-\mbn I¨tkm¿jyw Hm^v dn´.-F-Ivkvs]¿Svkv t^m¿ Uh-e-]vsa‚ v F∂ t]cn-semcpIº\n cq]o-I-cn-°pw.

    ♦ _n.]n.-F¬ hn`m-K-Øn¬s∏´ 60 hb p XnI™ F√mapXn¿∂ ]uc-∑m¿°pw kuP-\y-ambn ]pX-∏pw, sNcp∏pwhnXcWw sNøpw.

    ♦ htbmP-\-s]≥j≥ Bbncw cq]-bm-°p-Ibpw IrXy-ambnF√m amkhpw \¬Ip-Ibpw sNøpw.

    ♦ {][m-\-s∏´ Bip-]-{Xn-I-fn¬ htbm-P-\-߃°v {]tXyIIyqhpw htbm-P-\-/-P-dn-bm-{SnIv hm¿Up-Ifpw Bcw-̀ n®v Imcy-£-a-ambn {]h¿Øn-∏n-°pw.

    ♦ 60 hb v Ign -™-h¿°v apXn¿∂ ]ucXz Im¿Uv\¬Ipw.

    ♦ F√m Xt±-i-`-c-W-ÿm-]-\-ß-fnepw L´w-L-´-ambn hr≤-k-Z-\-߃ Xt±-i-̀ -c-W-ÿm-]-\-ß-fpsS kl-I-c-W-tØmsSBcw`n-°pw.

    ♦ k¿°m¿ klm-b-an-√msX Nmcn-‰-_nƒ skmssk-‰n-Iƒ \S-Øp∂ hr≤-k-Z-\-߃°v k¿°m¿ {]tXyI t{]m’m-l\w \¬Ipw.

  • 43

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    19. IpSn-sh-≈w-̨ -P-e-tk-N\w

    ♦ ip≤amb IpSn-sh≈ e`yX F√m {]tZ-iØpw e`y-am-°pw.InW¿, Ipg¬°n-W¿, ss]∏v hm´¿, Ipf-߃, a‰p Pe-kw-`-c-Wn-Iƒ XpS-ßn-bh CXn-\mbn D]-tbm-Kn-°pw.

    ♦ ]pg-I-fnepw \Zn-I-fnepw tXmSp-I-fnepw c≠p Intem-ao-‰¿CS-hn v́ XS-b-W-Ifpw sN°p-Um-ap-Ifpw \n¿an®v ag-°m-eØve`y-am-Ip∂ sh≈w \jvS-s∏-SmsX tiJ-cn-®p-h-bv°p-w.

    ♦ \K-c-˛ -]-´W {]tZ-i-ß-fn¬ Znhkw 24 aWn-°qdpw(24x7) ip≤-Pew e`y-am-°pw.

    ♦ \ne-hn-ep≈ \Kc ip≤-Pe hnX-c-W-]-≤Xn {Kma-{]-tZ-i-ß-fn-te°pw hym]n-∏n-°pw.

    ♦ F√m {]tZ-i-ß-fnepw kpÿnc kwtbm-PnX Pe-kwc£W-˛-am-t\-Pvsa‚ v kwhn-[m-\w G¿s∏-Sp-Øpw.

    ♦ D]-tbm-Kn® sh≈w ip≤o-I-cn®v ]p\-cp-]-tbmK tbmKy-am°pw.

    ♦ ip≤-P-e-£maw ]cn-l-cn-°p-∂-Xn\v \ne-hn-ep≈ InW¿,Ipfw F∂nh hrØnbm°n apgp-h≥ {]tZ-iØpw ss]∏p-sse≥ ÿm]n®v Xt±-i-`-c-W-ÿm-]-\-ß-fpsS klm-b-tØmsS IpSn-sh≈w Dd-∏p-h-cp-Øpw.

    ♦ Ipfß-fpw, ]pg-I-fpw, tXmSp-I-fpw, Pe-kw-`-c-Wn-Ifpw kwc-£n®p Pe-a-en-\o-I-cWw Hgn-hm°n ip≤-P-e-e-`yX Dd∏phcp-Øpw.

    20. imkv{Xkmt¶-XnIw

    (a) imkv{Xw♦ imkv{X-a-t\m-̀ mhw P\-ß-fn¬ hf¿Øn-sb-Sp-°pI F∂Xv

    C¥y≥ ̀ c-W-L-S\ hn`m-h\w sNbvX Bi-b-am-Wv. A‘-hn-izmk-ß-fp-sSbpw Zpcm-Nm-c-ß-fp-sSbpw ]pdsI t]mIp-∂Xv imkv{X-at\m-`m-h-Øns‚ A`m-h-am-Wv. imkv{Xo-b-ambn P\-k-aq-lsØ DZv_p≤-cm-°m≥, imkv{X-k-tμ-i-ßfpw,imkv{X-hm¿Ø-Ifpw a‰pw {]N-cn-∏n-°p-∂-Xn-\mbn F v̂.-Fw.-td-Un-tbm-\n-e-b-߃ F√m Xmeq-°p-I-fnepw Bcw-̀ n-°pw.t{ijvT-`mjsb imkv{X-`m-j-bm°n hnI-kn-∏n-°pw.

    (b) imkv{XZo]vXn♦ _ncp-Z-˛-_n-cp-Zm-\-¥c hnZym-`ymkw sNøp-∂-h-cpw, kmº-

    Øn-I-ambn ]nt∂m°w \n¬°p-∂-h-cp-amb hnZym¿∞n-

  • 44

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    Iƒ°v Ah-cpsS ]mTy-hn-j-b-߃°p ]pd-Øp≈ hnj-b-ß-sf-°p-dn-®v, {]tXy-In®pw imkv{X-hn-j-b-ß-fn¬ Adnhvhf¿Øp-∂-Xn-\p-th≠n Hcp {]tXyI ]≤Xn BhnjvIcn°pw.

    _ncp -Z -hn -Zym¿∞n-Iƒ°v 1000 cq]bpsSbpw _ncp -Zm-\¥c hnZym¿∞n-Iƒ°v 1500 cq]bpsSbpw ssh⁄m-

    \nI {KŸ-߃ \¬Ipw.

    (c) imkv{XawKf♦ hnZym¿∞n-Isf imkv{X-{]-Nm-c-I-cm-°p∂ ]≤-Xn-bm-Wn-Xv.

    Hmtcm sslkvIqfpw sXm -́SpØ {KmasØ ZsØ-Sp-°p-IbpwhnZym¿∞n-Ifpw A[ym-]-I-cpw, Ahn-sS-bp≈ hoSp-I-fn¬

    imkv{X-k-tμiw FØn-°p-Ibpw sNøpw. {KmaoW taJ-e-bn-em-bn-cn°pw Cu ]≤Xn \S-∏n-em-°p-∂-Xv. CXn-\mbn

    Hmtcm kvIqfn\pw {]Xn-h¿jw 10,000 cq] hoXw \¬Ipw.

    (d) imkv{Xt]mjnWn♦ Ign-hpw, hnZym-`ym-k-hp-ap-≈-h-cmWv \ΩpsS bph-X-e-ap-d.

    F¶nepw imkv{X-cw-KØv FØp∂ {]Xn-`m-im-en-I-fpsSFÆw hfsc Ipd-hm-Wv. ]mTy-]-≤-Xn-bn-ep≈ F√m ]co-

    £-W-ßfpw hnZym¿∞n-Iƒ°v sNbvXp a\- n-em-°m≥th≠ imkv{X-]-co-£W-im-e-Iƒ kvIqfp-I-fn¬ k÷-am-

    °pw. imkv{X-t]m-jnWn F∂ ]cn-]m-Sn-bneqsS sXc-s™-Sp-°-s∏´ GXm\pw kvIqfp-I-fn¬ anI® kb≥kv et_m-

    d-´dn D≠m-°p-∂-XmWv. kwÿm-\sØ F√m k¿°m¿,FbvUUv sslkvIq-fp-Iƒ°pw kb≥kv et_m-d-´-dn-Iƒ

    D≠m-°p-hm≥th≠ [\-k-lmbw k¿°m¿ \¬Ipw.

    (e) Kth-jWw Kth-j-I¿°pth≠n-b√ a\p-jy-\-∑bv°pth≠n♦ Kth-j-W-ÿm-]-\-ß-fn¬ \S-°p∂ Kth-j-W-ßsf s]mXp-

    k-aq-l-Øns‚ Bh-iy߃°-\p-k-cn®p t{]m’mln-

    ∏n-°p-∂-Xn-\mbn Kth-j-W-cw-KØv Znim-kq-Nn-IIƒ D≠m-°pw. {][m-\-s∏´Xpw, A√m-Ø-Xp-amb Kth-j-W-hn-j-b-

    ߃ Is≠-Øn, {]tbm-K-£-a-X-bpsS ASn-ÿm-\-Øn¬Ah th¿Xn-cn®v [\-k-lmbw \¬In Kth-jWw ^e{]-

    Z -am -°pw. kaq -l-Øn-\p -th≠ Kth-jW ^e-߃D≠m-°p∂ Kth-j-I¿°v kmº-ØnI t{]m’m-l\w

    \¬Ipw. Ah-cpsS Kth-j-W-taJe hn]p-eo-I-cn-°p-∂-Xn\pw[\-k-lmbw \¬Ipw.

  • 45

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    (f) sSIvt\m-fPn {Sm≥kv̂ ¿ sk‚¿♦ A°m-Z-anIv cwKØp \S-°p∂ Kth-j-Ww, BXy-¥n-I-ambn

    KpW-t`m-‡m-hn\v FØp-∂-Xn-\mbn [mcmfw IS-º-Iƒ IqSn

    ]n∂n-tS-≠-Xp-≠v. A°m-Z-an-Iv-˛-C-t∂m-th-‰¿-˛-kw-cw-`Ikwtbm-P\ ]≤Xn Bhn-jvI-cn-°pw. Kth-j-WsØ kmº-

    Øn-I-ambn klm-bn-°p-hm≥ kwcw-`-I¿ apt∂m-´p-h-cpw.IqSmsX Kth-j-Isc kwcw-`-I-cpsS Bh-iym-\p-k-cWw

    Ah-cpsS hyh-kmb cwK-tØ°pw BI¿jn-°mw. ]cn-io-e\w kn≤n® Kth-j-I¿, cmPy-Øn\p ]pd-tØ°v tPmen

    tXSn-t∏m-Ip-∂-Xp-aqew cmPy-Øn-\p-≠m-Ip∂ _u≤n-I-i-‡n-bpsS timjWw XS-bm≥ Ign-bpw. cmPy-Øn-\m-I-am\w

    amXr-I-bm-Ip∂ Cu ÿm]\w kwÿm-\Øv Bcw-`n-°pw.cmPy -sØ-hn -sSbpw hnI-kn -∏n -°p∂ sSIvt\m -fPn

    ChnsS\n∂pw kwcw-`-I¿°v e`y-am-°pw.

    (g) sa‰o-cn-b¬kv Kth-j-W-̨ -D¬∏m-Z\ tI{μw♦ ssZ\w-Zn\ Bh-iy-߃°p≈ Ce-Ivt{Sm-WnIv D]-I-c-W-

    ߃°pth≠ LS-I-߃ \n¿an-°p∂ ]cn-]mSn Fgp-]-Xp-I-fn¬ \ΩpsS kwÿm-\Øv XpS-ßn-bn-cp-∂p. F∂m¬

    Ime-{I-a-Øn¬ AsX√mw £bn-®p-t]m-bn. hntZ-i-I-º-\n-IfpsS kl-I-c-WtØmsS, Ce-Ivt{Sm-WnIv D]-I-c-W-

    ßfpsS \n¿am-W-Øn\pw a‰pw Bh-iy-amb hyXykvX LS-I-߃ D≠m-°p-∂-Xn-\p≈ ÿm]\w Bcw-`n-°pw.

    21. Du¿P-ta-Je

    ♦ Ce-Iv{Sn-kn‰n ao‰¿ D≈ IpSpw-_-ßsf apgp-h≥ C≥jp-d≥kv ]cn-c-£-bn¬ sIm≠p-h-cpw. ]cn-c-£-bn-ep≈ AwK-

    ߃ Dƒs∏´ IpSpw-_mw-K-ß-fn¬ B¿s°-¶nepw D≠m-Ip∂ kzm`m-hn-Itam Akzm-`m-hn-Itam Bb ac-W-Øn\v

    k¿°m-cn¬\n∂pw 1 e£w cq] hoXw [\-k-lmbw e ǹ-°pw.

    ♦ sshZypXn {]k-cW \jvSw ]q¿W-ambn C√m-Xm-°m≥ Ihdn-ßp≈ tI_n-fp-Iƒ D]-tbm-Kn-°p-Ibpw ]c-am-h[n ̀ qK¿`

    tI_n-fp-Iƒ D]-tbm-Kn-°p-Ibpw sNøpw. kutcm¿Pw ]c-am-h[n {]tbm-P-\-s∏-Sp-Øpw.

    ♦ sshZypXn hnI-k-\-Øn\v F√m km[y-X-Ifpw D]-tbm-Kn°pw. tIc-f-Øns‚ F√m ap°nepw aqe-bnepw 24 aWn-

  • 46

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    °qdpw th≠{X thmƒt´Pv e`y-am-Ip∂ sshZypXn hnX-c-Ww\SØpw.

    ♦ {]Ir-Xnsb kwc-£n®p ]cn-ÿnXn {]iv\w krjvSn-°msX]c-º-cm-KX Du¿Pt{kmX-kp-I-fmb kutcm¿Pw, Im‰v,tKm_¿Kymkv F∂n-h-bn¬\n∂v Du¿tPm¬∏m-Z-\-Øn\p

    _rl-Ømb ]≤Xn Bkq-{XWw sNbvXp kzbw-]-cym-]vXX ssIh-cn-°pw.

    ♦ sshZ-ypXn C√mØ F√m _n.-]n. -F¬ hoSp-I-fnepwsshZ-ypXn e`-y-am-°pw.

    ♦ sse^v kt∏m¿´v knÃw D]-tbm-Kn-°p-∂-h¿°v apgp-h≥sshZyp-Xnbpw kuP-\yw.

    22. kmwkvIm-cnIw

    ♦ ]pkvX-I-{]-kn-≤o-I-c-W-ß-fn-eq-sSbpw Ie-I-fn-eq-sSbpw P\-߃°v Ah-t_m[w \¬In \ΩpsS kwkvIm-c-Øns‚apJ-ap-{Z-Ifmb kln-jvWp-Xbpw _lp-kz-c-Xbpw atX-X-c-

    Xzhpw \ne-\n¿Øpw. kmwkvIm-cnI Po¿W-X-bvs°-Xnsct]mcm-Sm≥ kmwkvIm-cnI ÿm]-\-ßsf k÷-am-°pw.

    ♦ FS-bv°¬ kvamc-I-߃ t]mep≈ ss]XrI kvamc-I-߃°p A¥m-cm-jv{S-]-cn-K-W\ e`n-°p-hm≥ \S-]-Sn-IƒkzoI-cn°pw.

    ♦ anI® kmln-Xy-c-N\ \S-Øp-∂-Xn¬ Ignhv sXfn-bn-°p-Ibpw ]pkvXIw {]kn≤o-I-cn-°p-hm-\p≈ kmº-Øn-I-\neC√m-Ø-h-cp-amb Fgp-Øp-Im¿°v ̀ mjm C≥Ãn-‰yq v́ \¬In-

    h∂n-cp∂ {]kn-≤o-I-c-W [\-k-lmbw ]p\x-ÿm-]n-°pw.

    ♦ k¿h-hn-⁄m-\-tIm-i-Øn-s‚bpw alm-\n-L-≠p-hn-s‚bpw_me-km-ln-Xy-hn-⁄m-\tImiØn-s‚bpw Ah-ti-jn-

    °p∂ hmfy-߃ \mep-h¿j-Øn-\Iw {]kn-≤o-I-cn-°pw.

    ♦ ¢mknIv Iem-cq-]-߃ Bkz-Zn-°p-hm≥ ss\]p-Wy-ap≈]pXp-X-e-ap-dsb hm¿sØ-Sp-°m≥ Ign-bpw-hn[w bph-X-e-ap-dbv°v "Bkzm-Z-\-I-fcn' ]cn-]mSn Bkq-{XWw sNbvXv \S-∏m-°pw.

    ♦ kmº-Øn-I-_p-≤n-ap v́ A\p-̀ -hn-°p∂ kmln-Xy-Im-c-∑m¿°v/Iem-Im-c-∑m¿°v \¬Ip∂ s]≥j≥ 2000 cq]-bm°n h¿[n-∏n-°pw.

  • 47

    sFIyP\m[n]Xyap∂Wn {]IS\]{XnI

    ♦ ae-bm-f-`m-j-bnse anI® kmln-Xy-Ir-Xn-Iƒ a‰p ̀ mj-I-fn-te°v X¿Pa sNbvXv {]kn-≤o-I-cn-°m-\p≈ ]≤Xn Bhn-jvI-cn-°pw.

    ♦ ae-bm-f-˛-k¿h-I-em-im-e-bn¬ imkv{X-˛-km-t¶-XnI hnj-b-߃ Dƒs∏-sS-bp≈ F√m hnj-b-ß-fp-sSbpw A[y-b\am[yaw ae-bm-f-am-°pw.

    ♦ C¥y-bn-em-Zy-ambn apgp-h≥k-ab Iem-Im-c-∑m¿°v saUn-s¢-bnapw CS-°m-em-izm-khpw kmº-ØnI ]cn-c-£bpw Dd-∏m-°n-bXv DΩ≥Nm≠n k¿°m-cm-Wv.

    ♦ `mjm-]n-Xm-hns‚ kvacW \ne-\n¿Øp∂ Xncp-h-\-¥-]pcwsFcm-Wn-ap´w Xp©≥ kvamc-I-Øn¬ Fgp-Ø-—≥ kmlnXykmwkvIm-cnI ayqkn-bhpw {]Xn-abpw ÿm]n-°pw.

    23. kn\na

    ♦ cmtamPn ̂ nenw kn‰nt]mse k¿°m¿ B`n-ap-Jy-Øn-ep≈Nn{Xm-RvPen ÃpUntbm Ne-®n{X \n¿am-W-cwKsØ apJyl∫m°n am‰pw.

    ♦ \nc-h[n Xntb-‰-dp-I-tfm-Sp-Iq-Snb ^nenw s^Ãn-h¬tImwπIvkv ÿm]n-°pw.

    ♦ Iem-Im-c-∑m-cpsS {]Xn-amk s]≥j≥ h¿[n-∏n-°pw.♦ kn\nam \n¿am-W-Øn-\p≈ k_vknUn A©p-e£w cq]-

    bn¬ \n∂pw ]Øp e£w cq]-bm°n h¿[n-∏n-°pw.♦ kn\nam Xntb-‰-dp-I-fn¬ C˛Sn-°‰nMv G¿s∏SpØpw.♦ ASq¿ tKm]m-e-Ir-jvW≥ IΩ‰n dnt∏m¿´v \S-∏n-em-°pw.♦ Xt±-i-ÿm-]-\-߃ `qan \¬Inbm¬ s]mXp-ta-J-e-bn¬

    Xntb-‰-dp-Iƒ Bcw-`n-°pw.

    24. kvt]m¿Svkv

    ♦ tIc-f-Øns‚ ImbnI taJ-e-bn¬ bp.-Un.-F v̂ k¿°m-cns‚Ign™ A©p-h¿jsØ `c-W-Im-e-b-f-hn¬ A`q-X-]q¿h-amb ]ptcm-K-Xn-bmWv D≠m-b-Xv.

    ♦ 35-̨ mw tZiob sKbnwkv ap≥\n¿Øn tIcfw \S-Ønb aps∂m-cp-°-ß-fmWv Imbn-I-cw-KØv ASn-ÿm-\-ku-I-cy-߃h¿[n-∏n-°m≥ klm-b-I-am-b-Xv.

    ♦ Xncp-h-\-¥-]p-cØp≈ Gjy-bnse G‰hpw henb {Ko≥^o¬Uv tÃUn-bw, sIm√sØ tlm°n tÃUn-bw, Fd

  • 48

    F√m-h¿°pw hoSv F√m-h¿°pw `£Ww F√m-h¿°pw BtcmKyw

    -Wm-Ip-fw, Xr»q¿, tImgn-t°m-Sv, IÆq¿ (ap-≠-bm-Sv) tÃUn-

    b-߃ CXn-\p-Zm-l-c-W-ß-fm-Wv.

    ♦ CXn\p ]pdta cmPohv Km‘n C≥tUm¿ tÃUnbw tIm´-bØv ]q¿Øn-bm-bn.

    ♦ jq´nMv cwKØv A¥¿tZ-iob Xe-Øn-ep≈ jq´nMv td©vXncp-h-\-¥-]p-cØv h´n-bq¿°m-hn¬ ÿm]n-®p.

    ♦ Imbn-I-cw-KØv ASn-ÿm\kuI-cy-߃ hnI-kn-∏n-s®-Sp-°m≥ Bbn-cw-tImSn cq] apX¬ap-S-°m≥ \ap°v Ign-™p.-tZ-iob sKbnwkv \S∂ Ggp Pn√-Isf tI{μo-I-cn-®p≈ImbnI hnI-k\ {]h¿Ø-\-ß-fmWv \S-∂-sX-¶n¬ a‰vGgp Pn√-I-fn¬°qSn ASn-ÿm\ kuI-cy-ß-fp-≠m-°m≥\S-]Sn kzoI-cn-°pw.

    ♦ Imbn-I-{]-h¿Ø-\-߃°pw P\-ß-fpsS Btcm-Ky-kw-c-£-W-Øn\pw D]-I-cn-°-Ø-°-hÆw F√m {Kma-]-©m-bØpI-fnepw an\ntÃUn-b-߃ Bcw-`n-°pw.

    ♦ Imbn-I-cw-K-tØm-Sp≈ tIc-f-Øns‚ B`n-apJyw hnfn-®-dn-bn-°p∂ cq]-Øn¬ temI dn°m¿tUm-Sp-IqSn \S-Ønbd¨ tIcf d¨ amXr-I-bn¬ hºn® _lp-P\ ]¶m-fn-Ø-ap≈ ]cn-]m-Sn-Iƒ XpScpw.

    ♦ 2016-˛se Hfn-ºn-Ivkn-te°v {]mY-an-I-ambn sXc-s™-SpØ(qualify sNbvX) Imbn-I-Xm-c-߃°v hntZ-iØv XpS¿]-cn-io-e\w \¬Ip-∂-Xn\v Kh-s◊‚ v ]Ww hI-bn-cp-Øn-bn-´p-≠v. tIc-f-Øn-s‚bpw AXn-eq-sS C-¥y-bp-sSbpw {]i-kvXnDb¿Øp-hm≥ Imbn-I-Xm-c-ßsf Hfn-ºn-Ivkn\v {]m]vX-cm-°m-\p≈ \S-]-Sn-Iƒ kzoI-cn°pw.

    ♦ `mhn-bnse Imbn-I-{]-Xn-̀ -Isf t{]m’m-ln-∏n-°m≥ Hmkvt{S-en-b≥ kvt]m¿Svkv Un∏m¿´p-sa‚p-am-bpw, hnIvtSm-dn-b≥k¿h-I-em-im-e-bp-ambpw tN¿∂v kwbp‡ ]cn-io-e-\-]≤Xn Bhn-jvI-cn-°pw. CXn-\mbn "sF˛kv]m¿°v'(Institute of Sports Science and Applied Research Kerala) F∂ÿm]\w Bcw-`n-°pw.

    ♦ Pn√-IƒtXmdpw AXym-[p-\nI kwhn-[m-\-�


Recommended