1
Each directory should have a file called README bib.txt. with
bibliographic entry with following details:-
i. Discipline : Jain Darshan
ii. Name of the text : Uttarādhyayanasūtrr iii. Editor : Muni Mishrimal ji Maharaj
File named “README_type_log.txt” containing the following
details:-
i. Name of the institute : Jaipur Campus
ii. (a) Principal Investigator : Prof. Radhavallabh Tripathi (b) Investigator : Prof. R. Devnathan
(c) Co-investigator : Dr. Shukla Mukherjee
(d) Editor : Dr. Shriyansh kumar singhai iii. Name of the typist : Ramprasad Jajoriya
iv. Completion date of data entry : 13.11.2009
v. Name of the proof reader : Dr. Shriyansh kumar singhai
vi. Completion date of proof reading : 21.01.2010
vii. Name of the approval authority from
Rashtriya Sanskrit Sansthan : Prof. Arknath Choudhary
viii. Date of approval : 22.03.2010
3
वषय सूची गाहाओ
पढमं अ झयणं वणयसु ं 1-48
बीयं अ झयणं पर सह प वभ ी ग भागो+1-45
तइअं अ झयणं चाउरंिग जं 1-20
चउ थं अ झयणं असंखयं 1-13
पंचम अ झयणं अकाम मर ण जं 1-32
छ ठ झयणं खु डागिनयं ठ जं 1-18
स मं अ झयणं उर भ जं 1-30
अ ठमं अ झयणं का वलीयं 1-20
नवमं अ झयण ं निमप व जा 1-62
दसमं अ झयणं दमप यंु 1-37
इ कारसमं अ झयणं बह सुयपूयाु 1-31
बारसमं अ झयणं ह रएिस ज 1-47
तेरसमं अ झयणं िच संभूइ जं 1-35
चउदसमं अ झयणं उसुया र जं 1-53
पनरसमं अ झणं सिभ खुयं 1-16
सोलसमं अ झयणं बंभचेरसमा हठाणं ग भागो+1-17
स रसमं अ झयणं पावसम ण जं 1-21
अ ठारसमं अ झयणं संजइ जं 1-54
एगूण वंसइम अ झयण ं िमयापु जं 1-98
वंसइमं अ झयणं महािनयं ठ जं 1-60
4
एग वंसइमं अ झयणं समु पालीयं 1-24
बाइसमं अ झयणं रहनेिम जं 1-51
ते वंसइमं अ झयणं केिसगोयिम जं 1-89
चउवीसइमं अ झयणं पवयणमाया 1-27
पंच वंसइमं अ झयणं ज नइ जं 1-45
छ वीसइमं अ झयणं सामायर 1-53
स ावीसइमं अ झयणं खलुं क जं 1-17
अ ठावीसइमं अ जयण ं मो खम गई 1-36
एगुणतीसइमं अ झयण ं सम पर कमे ग भागो
तीसइमं अ झयणं तवम गगई 1-37
एगतीसइमं अ झयणं चरण वह 1-21
ब ीसइमं अ झयणं पमाय ठाण ं 1-111
ते ीसइमं अ झयणं क मपयड 1-25
चउतीसइमं अ झयणं लेस झयणं 1-61
पणतीसइमं अ झयणं अणगारम गगई 1-21
छ ीसइमं अ झयणं जीवाजीव वभ ी 1-268
5
पढमं अ झयण ं
वणयसु ं
संजोगा व पमु क स, अणगार स िभ खुणो।
वणयं पाउक र सािम, आणुपु वं सुणेह मे॥1॥
आणािन ेसकरे, गु णमुववायकारए।
इंिगयागारसंप ने, से ‘ वणीए’ वु चई॥2॥
आणािन ेसकरे, गु णमणुववायकारए।
प डणीए असंबु े, ‘अ वणीए’ वु चई॥3॥
जहा सुणी पूइक णी, िन किस जइ स वसो।
एवं द सीलु प डणीए, मुहर िन किस जई॥4॥
कणकु डगां चइ ाणं, व ठं भंुजइ सूयरे।
एवं सीलं चइ ाणं, द सीले ु रमई िमए॥5॥
सु णयाभावं साण स, सूयर स नर स य।
वणए ठवे ज अ पाणं, इ छ तो हयम पणो॥6॥
त हा वणयमेसे जा, सीलं प डलभे जओ।
बु पु िनयाग ठ , न िन किस जइ क हुई॥7॥
िनस ते िसयामुहर , बु ाणं अ तए सया।
अ ठजु ा ण िस खे जा, िनर ठा ण उ व जए॥8॥
6
अणुसािसओ न कु पे जा, खंितं सेवे ज प डए।
खु डे हं सह संस गं, हासं क डं च व जए॥9॥
मा य च डािलयं कासी, बहयं ु मा य आलवे।
कालेण य अ ह ज ा, तओ झाए ज एगगो॥10॥
आह च च डािलयं क टु, न िन ह व ज कयाइ व।
कंड ‘कडे’ भासे जा, अकडं ‘नो कडे’ य॥11॥
मा गिलय सेव कसं, वयणिम छे पुणो पुणो।
कसं व द ठुमाइ णे, पावगं प रव जए॥12॥
अणासवा थूलवया कुसीला, िमउं प च डं पकरित सीसा।
िच ाणुया लह द खोववेयाु , पसायए ते ह ु दरासयं प॥ु 13॥
नापु ठो वागरे कंिच, पु ठो वा नािलयं वए।
कोहं अस चं कु वे जा, धारे जा पयम पयं॥14॥
अ पा चेव दमेय वो, अ पा ह ु खलु द मो।ु
अ पा द तो सुह होइ, अ सं लोए पर थ य॥15॥
वरं मे अ पा द तो, संजमेण तवेण य।
माहं परे ह द म तो. ब धणे ह वहे ह य॥16॥
प डणीयं च बु ाणं, वाया अदव ु क मुणा।
आवी वा जइ वा रह से, नेव कु जा कयाइ व॥17॥
न प खओ न पुरओ, नेव क चाण प ठओ।
7
न जंुजे ऊ णा ऊ ं , सयणे नो प ड सुणे॥18॥
नेव प ह थयं कु जा, प ख प डं व संजए।
पाए पसा रए वा व, न िच ठे गु ण तए॥19॥
आय रए हं वा ह तो, तुिसणीओ न कयाइ व।
पसाय पडे िनयाग ठ , उविच ठे गु ं सया॥20॥
आलव ते लव ते वा, न िनसीए ज कयाइ व।
चइऊणमासणं धीरो, जओ ज ं प ड सुणे॥21॥
आसण गओ न पु छे जा, नेव से जा गओ कया।
आग मु कुडुओ स तो, पु छे जा पंजलीउडो॥22॥
एवं वणय जु स सु ं अ थं च तदभयं।ु
पु छमाण स सीस स वागरे ज जहासुयं॥23॥
मुसं प रहरे िभ खू न य ओहा र णं वए।
भासादोसं प रहरे मायं च व जए सया॥24॥
न लवे ज पु ठो साव जं न िनर ठं न म मयं।
अ पण ठा पर ठा वा उभय स तरेण वा॥25॥
समरेसु अगारेसु स धीसु य महापहे।
एगो एिग थए स ं नेव िच ठे न संलवे॥26॥
जं मे बु ाणुसास त सीएण फ सेण वा।
8
‘मम लाभो’ पेहाए पयओ तं प ड सुणे॥27॥
अणुसासणमोवायं द कु ड स य चोयणं।
हयं तं म नए प णो वेसं होइ असाहणो॥ु 28॥
हयं वगयभया बु ा फ सं प अणुसासणं।
वेसं तं होइ मूढाणं ख तसो हकरं पयं॥29॥
आसणे उविच ठे जा अणु चे अकुए िथरे।
अ पु ठाई िन ठाई िनसीए ज पकु कुए॥30॥
कालेण िन खमे िभ खू कालेण य प ड कमे।
अकालं च वव ज ा काले कालं समायरे॥31
प रवाड ए न िच ठे जा िभ खू द ेसणं चरे।
प ड वेण एिस ा िमयं कालेण भ खए॥32॥
नाइदरमणास ने ू न नेिसं च खु फासओ।
एगो िच ठे ज भ ठा लंिघया तं नइ कमे॥33॥
नाइउ चे व नीए वा नास ने नाइदरूओ।
फासुयं परकडं प डं प डगाहे ज संजए॥34॥
अ पपाणे पबीयंिम प ड छ नंिम संवुडे।
समयं संजए भंुजे जयं अप रसा डयं॥35॥
सुकडे सुप के सु छ ने सुहडे मडे।
सु ण ठए सुल ठे साव जं व जए मुणी॥36॥
9
रमए प डए सासं हयं भ ं व वाहए।
बालं स मइ सास तो गिलय सं व वाहए॥37॥
‘ख डुया मे चवेडा मे अ कोसा य वहा य मे।’
क लाणमणुसास तो पाव द ठ म नई॥38॥
‘पु ो मे भाय नाइ’ साह क लाण म नई।ू
पाव द ठ उ अ पाणं सासं ‘दासं व’ म नई॥39॥
न कोवए आय रयं, अ पाणं प न कोवए।
बु ोवघाई न िसया, न िसया तो गवेसए॥40॥
आय रयं कु वयं न चा प एण पसायए।
व झवे ज पंजिलउडो वए ज ‘न पुणो’ य॥41॥
ध म जयं च ववहारं बु ेहाय रयं सया।
तमायर तो ववहारं गरहं नािभग छई॥42॥
मणोगयं व कगयं जा ण ा आय रय स उ।
तं प रिग झ वायाए क मुणा उववायए॥43॥
व े अचोइए िन चं ख पं हवइ सुचोइए।
जहोवइ ठं सुकयं क चाइं कु वई सया॥44॥
न चा नमइ मेहावी लोए क ी से जायए।
हवई क चाणं सरणं भूयाणं जगई जहा॥45॥
10
पु जा ज स पसीय त संबु ा पु वसंथुया।
पस ना लाभइ स त वउलं अ ठयं सुयं॥46॥
स पु जस थे सु वणीयसंसए मणो ई िच ठइ क मसंपया।
तवोसमाया रसमा हसंवुडे मह जुई पंच वयाइं पािलया॥47॥
स देवग ध वमणु सपूइए चइ ु देहं मलपंकपु वयं।
िस े वा हवइ सासए देवे वा अ परए म ह ढए॥48॥
- बेिम।
11
बीयं अ झयण ं
पर सह प वभ ी
सुयं मे, आउसं ! तेणं भगवया एवम खायं -
इह खलु बावीसं पर सहा समणेणं भगवया महावीरेणं कासवेणं पवेइया, जे िभ खू सो चा,
न चा, ज चा, अिभभूय िभ खाय रयाए प र वय तो पु ठो नो वह ने जा।
कयरे खलु ते बावीसं पर सहा समणेणं भगवया महावीरेणं कासवेणं पवेइया, जे िभ खू सो चा,
न चा, ज चा, अिभभूय िभ खाय रयाए प र वय तो पुटठो नो वह ने जा ?
इमे खलु ते बावीसं पर सहा समणेणं भगवया महावीरेणं कासवेणं पवेइया, जे िभ खू सो चा,
न चा, ज चा, अिभभूय, िभ खाय रयाए प र वय तो पु ठो नो वह ने जा, तं जहा -
१ दिगंछापर सहे २ पवासापर सहे ३ सीयपर सहे ४ उिसणपर सहे ५ दंसमसयपर सहे ६
अचेलपर सहे ७ अरइपर सहे ८ इ थीपर सहे ९ च रयापर सहे १० िनसी हयापर सहे ११
से जापर सहे १२ अ कोसपर सहे १३ वहपर सहे १४ जायणापर सहे १५ अलाभपर सहे १६
रोगपर सहे १७ तणफासपर सहे १८ ज लपर सहे १९ स कारपुर कारपर सहे २० प नापर सहे २१
अ नाणपर सहे २२ दंसणपर सहे।
पर सहाणं प वभ ी कासवेणं पवेइया।
तं भे उदाह र सािम आणुपु वं सुणेह मे॥1॥
दिगंछाप रगए देहे तव सी िभ खु थामवं।
न िछ दे, न िछ दावए न पाए, न पयावए॥2॥
12
कालीप वंगसंकासे कसे धम णसंतए।
माय ने असणपाण स अद णमणसो चरे॥3॥
तओ पु ठो पवासाए दोगंुछ ल जसंजए।
सीओदगं न से व जा वयड सेसणं चरे॥4॥
िछ नावाएसु प थेसु आउरे सु पवािसए।
प रसु कमुहे द णे तं ितित खे पर सहं॥5॥
चर तं वरयं लूहं सीयं फुसइ एगया।
नाइवेलं मुणी ग छे सो चाणं जणसासणं॥6॥
‘न मे िनवारणं अ थ छ ब ाणं न व जई।
‘अहं तु अ गं सेवािम’ इइ िभ खू न िच तए॥7॥
उिसण प रयावेणं प रदाहेण त जए।
िघंसु वा प रयावेणं सायं नो प रदेवए॥8॥
उ हा हत े मेहावी िसणाणं नो व प थए।
गायं नो प रिसंचे जा न वीए जा य अ पयं॥9॥
पु ठो य दंसमसए हं समरेव महामुणी।
नागो संगाम सीसे वा सूरो अिभहणे परं॥10॥
न संतसे न वारे जा मणं प न पओसए।
उवेहे न हणे पाणे भंुजंते मंस सो णयं॥11॥
13
‘प रजु णे ह व थे हं हो खािम अचेलए।’
अदवा सचेलए हो खंु , इइ िभ खू न िचतंए॥12॥
‘एगयाचेलए होइ सचेले या व एगया।’
एयं ध म हयं न चा नाणी नो प रदेवए॥13॥
गामाणुगामं र य तं अणगारं अ कंचणं।
अरई अणु प वसे तं ितित खे य पर सहं॥14॥
अरइं प ठओ क चा वरए आय र खए।
ध मारामे िनरार भे उवस ते मुणी चरे॥15॥
‘संगो एस मणु साणं जाओ लोग म इ थओ।’
ज स एया प र नाया सुकडं त स साम णं॥16॥
एवमादाय मेहावी ‘पंकभूया उ इ थओ’।
नो ता हं व णह ने जा चरे जा गवेसए॥17॥
एग एव चरे लाढे अिभभूय पर सहे।
गामे वा नगरे वा व िनगमे वा रायहा णए॥18॥
असमाणो चरे िभ खू नेव कु जा प र गहं।
असंस ो िगह थे हं अ णएओ प र वए॥19॥
सुसाणे सु नगारे वा ख मूले व एगओ।
अकु कुओ िनसीए जा न य व ासए परं॥20॥
14
त थ से िच ठमाण स उवस गािभधारए।
संकाभीओ न ग छे जा उ ठ ा अ नमासणं॥21॥
पइ र कुव सयं ल ं क लाु णं अद पावगं।ु
‘ कमेगरायं क र सइ’ एवं त था हयासए॥22॥
अ कोसे ज परो िभ खंु न तेिसं प डसंजले।
स रसो होइ बालाणं त हा िभ खू न संजले॥23॥
सो चाणं फ सा भासा दा णा गाम क टगा।
तुिसणीओ उवेहे जा न ताओ मणसीकरे॥24॥
हओ न संजले िभ खू मणं प न पओसए।
ितित खं परमं न चा िभ खू ध मं विचंतए॥25॥
समणं संजयं दंतं हणे जा कोई क थई।
‘न थ जीव स नास’ु एवं पेहे ज संजए॥26॥
द करं खलु भो िन चं अणगार स िभ खुणो।ु
स वं से जाइयं होइ न थ कंिच अजाइयं॥27॥
गोयर गप व ठ स पाणी नो सु पसारए।
‘सेओ अगारवासु’ इह िभ खू न िचतंए॥28॥
परेसु घासमेसे जा भोयणे प र ण ठए।
ल े प डे अल े वा नाणुत पे ज संजए॥29॥
15
‘अ जेवाहं न ल भािम अ व लाभो सुए िसया।’
जो एवं प डसंिच खे अलाभो तं न त जए॥30॥
न चा उ पइयं द खं वेयणाए दह टु ु ए।
अद णो थावए प नं पु ठो त था हयासए॥31॥
तेिग छं नािभन दे जा संिच खा गवेसए।
एवं खु त स साम णं जं न कु जा, न कारवे॥32॥
अचेलग स लूह स संजय स तव सणो।
तणेसु सयमाण स ह जा गायु वराहणा॥33॥
आयव स िनवाएणं अउला हवइ वेयणा।
एवं न चा न सेवंित तंतुजं तण त जया॥34॥
किल नगाए मेहावी पंकेण व रएण वा।
िघंसु वा प रतावेण सायं नो प रदेवए॥35॥
वेए ज िन जरा पेह आ रयं ध ममणु रं।
जाव सर रभेउ ज ल ं काएण धारए॥36॥
अिभवायणम भु ठाणं सामी कु जा िनमंतणं।
जे ताइं प डसेवंित न तेिसं पीहए मुणी॥37॥
अणु कसाई अ प छे अ नाएसी अलोलुए।
रसेसु नाणुिग झे जा नाणुत पे ज प नवं॥38॥
16
‘ से नूणं मए पु वं क माणाणफला कडा।
जेणाहं नािभजाणािम पु ठो केणइ क हईु ’॥39॥
‘ अह प छा उइ ज त क माणाणफला कडा। ’
एवम सािस अ पाणं न चा क म ववागयं॥40॥
‘ िनर ठग म वरओ मेहणाओ ु सुसंवुडो।
जो स खं नािभजाणािम ध मं क लाणपावगं ’॥41॥
‘ तवोवहाणमादाय प डमं प डव जओ।
एवं प वहरओ मे छउमं न िनय टई ’॥42॥
‘ न थ नूणं परे लोए इ ढ वा व तव सणो।
अदवा वंिचओ िमु ’ इइ िभ खू न िच तए॥43॥
‘अभू जणा अ थ जणा अदवा व भ व सई।ु
मुसं ते एवमाहंसु’ इइ िभ खू न िच तए॥44॥
एए पर सहा स वे कासवेण पवेइया।
जे िभ खू न वह ने जा पु ठो केणइ क हई॥ु 45॥
- बेिम।
17
तइअं अ झयणं
चाउरंिग जं
च ा र परमंगा ण द लु हाणीह ज तुणो।
माणुस ं सुई स ा संजम म य वी रयं॥1॥
समाव नाण संसारे नाणा गो ासु जाइसु।
क मा नाणा वहा क टु पुढो व संिभया पया॥2॥
एगया देवलोएसु नरएसु व एगया।
एगया आसुरं कायं आहाक मे हं ग छई॥3॥
एगया ख ओ होई तओ च डाल वो कसो।
तओ क ड पयंगो य तओ कु थ ु पवीिलया॥4॥
एवमाव ट जोणीसु पा णणो क म क बसा।
न िन व ज त संसारे स व ठेसु व ख या॥5॥
क म संगे हं स मूढा द खया बहु ु वेयणा।
अमाणुसासु जोणीसु व णह म त पा णणो॥6॥
क माणं तु पहाणाए आणुपु वी कयाइ उ ।
जीवा सो हमणु प ा आयय त मणु सयं॥7॥
माणु सं व गहं ल ं सुई ध म स द लहा।ु ु
जं सो चा प डव ज त तवं ख तम हंसयं॥8॥
18
आह च सवणं ल ं स ा परमद लहा।ु ु
सो चा नेआउयं म गं बहवे प रभ सई॥9॥
सुइं च ल ं स ं च वी रयं पुण द लहं।ु ु
बहवे रोयमाणा व नो एणं प डव जए॥10॥
माणुस ंिम आयाओ जो ध मं सो च स हे।
तव सी वी रयं ल ं ु संवुडे िन णे ु रयं॥11॥
सोह उ जुयभूय स ध मो सु स िच ठई।
िन वाणं परमं जाइ घय िस व पावए॥12॥
विगंच क मुणो हेउं जसं संिचणु ख तए।
पाढवं सर रं ह चा उ ढं प कमई दसं॥13॥
वसािलसे हं सीले हं ज खा उ रउ रा।
महासु का व द प ता म न ता अपुण चवं॥14॥
अ पया देवकामाणं काम व व उ वणो।
उ ढं क पेसु िच ठ त पु वा वाससया बहू॥15॥
त थ ठ चा जहाठाणं ज खा आउ खए चुया।
उवे त माणुसं जो णं से दसंगेिभजायई॥16॥
खे ं व थुं हर णं च पसवो दासपो सं।
च ा र कामख धा ण त थ से उवव जई॥17॥
19
िम वं नायवं होइ उ चगोए य व णवं।
अ पायंके महाप ने अिभजाए जसोबले॥18॥
भो चा माणु सए भोए अ प ड वे अहाउयं।
पु वं वसु स मे केवलं बो ह बु झया॥19॥
चउरंगं द लहं न चा संजमं प डव जया।ु
तवसा धुयक मंसे िस े हवइ सासए॥20॥
- बेिम।
20
चउ थं अ झयण ं
असंखय ं
असंखयं जी वय मा पमायए जरोवणीय स ह न थ ताणं।ु
एवं वयाणा ह जणे पम े क णू व हंसा अजया ग ह त॥1॥
जे पावक मे हं धणं मणु सा समायय ती अमइं गहाय।
पहाय ते पासपय टए नरे वेराणुब ा नरयं उवे त॥2॥
तेणे जहा स धमुहे गह ए सक मुणा क चइ पावकार ।
एवं पया पे च इहं च लोए कडाण क माण न मो ख अ थ॥3॥
संसारमाव न पर स अ ठा साहारणं जं च करेइ क मं।
क म स ते त स उ वेयकाले न ब धवा ब धवयं उवे त॥4॥
व ेण ताणं न लभे पम े इम म लोए अदवा पर था।ु
द व पण ठे व अण त मोहे नेयाउयं द ठुमद ठुमेव॥5॥
सु ेसु यावी प डबु जीवी न वीससे प डए आसु प ने।
घोरा मुह ा ु अबलं सर रं भार ड प खी व चरे पम ो॥6॥
चरे पयाइं प रसंकमाणो जं कंिच पासं इह म णमाणो।
लाभ तरे जी वय वूहइ ा प छा प र नाय मलावधंसी॥7॥
छ दं िनरोहेण उवेइ मो खं आसे जहा िस खय व मधार ।
पु वाइं वासाइं चरे पम ो त हा मुणी ख पमुवेइ मो खं॥8॥
21
स पु वमेवं न लभे ज प छा एसोवमा सासय वाइयाणं।
वसीयई िस ढले आउय म कालोवणीए सर र स भेए॥9॥
ख पं न स केइ ववेगमेउं त हा समु ठाय पहाय कामे।
सिम च लोयं समया महेसी अ पाण र खी चरम पम ो॥10॥
मुहं ु मुहं ु मोहगुणे जय तं अणेग वा समणं चर तं।
फासा फुस ती असमंजसं च न तेसु िभ खू मणसा पउ से॥11॥
म दा य फासा बहु लोह ण जा तह पगारेसु मणं न कु जा।
र खे ज कोहं, वणए ज माणं मायं न सेवे, पयहे ज लोहं॥12॥
जे संखया तु छ पर पवाई ते प ज दोसाणुगया पर झा।
एए ‘अह मे ’ दगुंुछमाणो कंखे गुणे जाव सर र भेओ॥13॥
- बेिम।
22
पंचम अ झयणं
अकाम मर ण जं
अ णवंिस महोहंिस एगे ित णे द रे।ु
त थ एगे महाप ने इमं प ठमुदाहरे॥1॥
स तमे य दवे ठाणा अ खाया मारण तया।ु
अकाममरणं चेव सकाममरणं तहा॥2॥
बालाणं अकामं तु मरणं असइं भवे।
प डयाणं सकामं तु उ कोसेण सइं भवे॥3॥
त थमं पढमं ठाणं महावीरेण देिसयं।
कामिग े जहा बाले िभसं कूराइं कु वई॥4॥
जे िग े कामभोगेसु एगे कूडाय ग छई।
‘न मे द ठे परे लोए च ख ू द ठा इमा रई ’॥5॥
‘ ह थागया इमे कामा कािलया जे अणागया।
को जाणइ परे लोए अ थ वा न थ वा पुणो ’॥6॥
‘ जणेण स ं हो खािम ’ इइ बाले पग भई।
कामभोगाणुराएणं केस ं संप डव जई॥7॥
तओ से द डं समारभई तसेसु थावरेसु य।
अ ठाए य अण ठाए भूय गामं व हंसई॥8॥
23
हंसे बाले मुसावाई माइ ले पसुणे सढे।
भंुजमाणे सुरं मंसं सेयमेयं ित म नई॥9॥
कायसा वयसा म े व े िग े य इ थसु।
दहओ मलं संिचणइु िससुणागु वम टयं॥10॥
तओ पु ठो आयंकेणं िगलाणो प रत पई।
पभीओ परलोग स क माणु प ह अ पणो॥11॥
सुया मे नरए ठाणा असीलाणं च जा गई।
बालाणं कूरक माणं पगाढा ज थ वेयणा॥12॥
त थोववाइयं ठाणं जहा मेयमणु सुयं।
आहाक मे हं ग छ तो सो प छा प रत पई॥13॥
जहा साग डओ जाणं समं ह चा महापहं।
वसमं म गमोइ णो अ खे भ ग म सोयई॥14॥
एवं ध मं वउ क म अह मं प डव जया।
बाले म चु मुहं प े अ खे भ गे व सोयई॥15॥
तओ से मरण त म बाले स त सई भया।
अकाममरणं मरई धु े व किलना जए॥16॥
एयं अकाममरणं बालाणं तु पवेइयं।
ए ो सकाममरणं प डयाणं सुणेह मे॥17॥
24
मरणं प सपु णाणं जहा मेयमणु सुयं।
व पस णमणाघायं संजयाणं वुसीमओ॥18॥
न इमं स वेसु िभ खूसु न इमं स वेस ुअगा रसु।
नाणा सीला अगार था वसम सीला य िभ खुणो॥19॥
स त एगे हं िभ खू हं गार था संजमु रा।
गार थे ह य स वे हं साहवो संजमु रा॥20॥
चीरा जणं निग णणं जड संघा डमु डणं।
एया ण व न ताय त द सीलं प रयागयं॥ु 21॥
प डोलए व द सीले नरगाओ न मु चई।ु
िभ खाए वा िगह थे वा सु वए कमई दवं॥22॥
अगा र सामाइयंगाइं स ढ काएण फासए।
पोसहं दहओ ु प खं एगरायं न हावए॥23॥
एवं िस खा समाव ने िगहवासे व सु वए।
मु चई छ व प वाओ ग छे ज ख सलोगयं॥24॥
अह जे संवुडे िभ खू दो हं अ नयरे िसया।
स वद खु पह णे वा देवे वा व मह ढए॥25॥
उ राइं वमोहाइं जुइम ताणुपु वसो।
समाइ णाइं ज खे हं आवासाइं जसंिसणो॥26॥
25
द हाउया इ ढम ता सिम ा काम वणो।
अहणोवव नसंकासा ु भु जो अ चमािल पभा॥27॥
ता ण ठाणा ण ग छंित िस ख ा संजमं तवं।
िभ खाए वा िगह थे वा जे संित प रिन वुडा॥28॥
तेिसं सो चा सपु जाणं संजयाण वुसीमओ।
न संतसंित मरण ते सीलवंता बह सुया॥ु 29॥
तुिलया वसेसमादाय दयाध म स खंितए।
व पसीए ज मेहावी तहा भूएण अ पणा॥30॥
तओ काले अिभ पेए स ढ तािलसम तए।
वणए ज लोम ह रमं भेयं देह स कंखए॥31॥
अह काल म संप े आघायाय समु सयं।
सकाममरणं मरई ित हम नयरं मुणी॥32॥
- बेिम।
26
छ ठ झयणं
खु डागिनयं ठ जं
जाव त अ व जापु रसा स वे ते द खसंभवा।ु
लु प त बहसो ु मूढा संसार म अण तए॥1॥
सिम ख पं डए त हा पासजाईपहे बह।ू
अ पणा स चमेसे जा मे ं भूएसु क पए॥2॥
माया पया हसा भाया भ जा पु ा य ओरसा।ु
नालं ते मम ताणाय लु प त स सक मुणा॥3॥
एयम ठं सपेहाए पासे सिमयदंसणे।
िछ द गे हं िसणेहं च न कंखे पु वसंथवं॥4॥
गवासं म णकंुडल पसवो दासपो सं।
स वमेयं चइ ाणं काम वी भ व सिस॥5॥
थावरं जगमं चेव धणं ध णं उव खरं।
प चमाण स क मे हं नालं द खाउ मोयणे॥ु 6॥
अ झ थं स वओ स वं द स पाणे पयायए।
न हणे पा णणो पाणे भयवेराओ उवरए॥7॥
आयाणं नरयं द स नायए ज तणाम व।
दो गंुछ अ पणो पाए द नं भंुजे ज भोयणं॥8॥
27
इहमेगे उ म न त अ प च खाय पावगं।
आय रयं व द ाणं स व द खा वमु चई॥ु 9॥
भण ता अकरे ता य ब ध मो खपइ णणो।
वाया व रयमे ेण समासासे त अ पयं॥10॥
न िच ा तायए भासा कओ व जाणुसासणं ?
वस ना पावक मे हं बाला पं डयमा णणो॥11॥
जे केई सर रे स ा व णे वे य स वसो।
मणसा कायव केणं स वे ते द खसंभवा॥ु 12॥
आव ना द हम ाणं संसार म अणंतए।
त हा स व दसं प स अ पम ो प र वए॥13॥
ब हया उ ढमादाय नावकंखे कयाइ व।
पु वक म खय ठाए इमं देहं समु रे॥14॥
व व च क मुणो हेउं कालकंखी प र वए।
मायं पंड स पाण स कडं ल ण भ खए॥ू 15॥
स न हं च न कु वे जा लेवमायाए संजए।
प खी प ं समादाय िनरवे खो प र वए॥16॥
एसणासिमओ ल जू गामे अ णयओ चरे।
अ पम ो पम े हं पंडवायं गवेसए॥17॥
29
स मं अ झयण ं
उर भ जं
जहाएसं समु स कोइ पोसे ज एलयं।
ओयणं जवसं पोसे जा व सयंगणे॥1॥
तओ से पु ठे प रवूढे जायमेए महोदरे।
पी णए वउले देहे आएसं प रकंखए॥2॥
जाव न एइ आएसे ताव जीवइ से दह ।ु
अह प ंिम आएसे सीसं छे ूण भु जई॥3॥
जहा खलु से उर भे आएसाए समी हए।
एवं बाले अह म ठे ईहई नरयाउयं॥4॥
हंसे बाले मुसावाई अ ाणंिम वलोवए।
अ नद हरे तेणे माई क हहरे सढे॥ु 5॥
इ थी वसयिग े य महारंभ प र गहे।
भंुजमाणे सुरं मंसं प रवूढे परंदमे॥6॥
अयक कर भोई य तंु द ले िचयलो हए।
आउयं नरए कंखे जहाएसं व एलए॥7॥
असणं सयणं जाणं व ं कामे य भुं जया।
द साहडं ु धणं ह चा बहं संिच णया रयं॥ु 8॥
30
ततो क मगु ज तू प च प नपरायणे।
अय व आगयाएसे मरण त म सोयई॥9॥
तओ आउप र खीणे चुया देहा व हंसगा।
आसु रयं दसं बाला ग छ त अवसा तमं॥10॥
जहा कािग णए हेउं सह सं हारए नरो।
अप थं अ बगं भो चा राया र जं तु हारए॥11॥
एवं माणु सगा कामा देवकामाण अ तए।
सह सगु णया भु जो आउं कामा य द वया॥12॥
अणेगवासानउया जा सा प नवओ ठई।
जा ण जीय त द मेहा ऊणे वाससयाउए॥ु 13॥
जहा य ित न वा णया मूलं घे ूण िन गया।
एगो थ लहई लाहं एगो मूलेण आगओ॥14॥
एगो मूलं प हा र ा आगओ त थ वा णओ।
ववहारे उवमा एसा एवं ध मे वयाणह॥15॥
माणुस ं भवे मूलं लाभो देवगई भवे।
मूल छेएण जीवाणं नरग ित र ख णं धुवं॥16॥
दहओ गई बाल स आवई वहमूिलया।ु
देव ं माणुस ं च जं जए लोलयासढे॥17॥
31
तओ जए सइं होइ द वु हं दो गइं गए।
द लहा त स उ म जा अ ाए सुिचराद व॥ु 18॥
एवं जयं सपेहाए तुिलया बालं च पं डयं।
मूिलयं ते पवेस त माणुसं जो णमे त जे॥19॥
वेमाया हं िस खा हं जे नरा िग हसु वया।
उवे त माणुसं जो णं क मस चा ह पा णणो॥ु 20॥
जेिसं तु वउला िस खा मूिलयं ते अइ छया।
सीलव ता सवीसेसा अ णा ज त देवयं॥21॥
एवम णवं िभ खंु अगा रं च वया णया।
कह णु ज चमेिल खं ज चमाणे न सं वदे॥22॥
जहा कुस गे उदगं समु ेण समं िमणे।
एवं माणु सगा कामा देवकामाण अ तए॥23॥
कुस गमे ा इमे कामा स न म आउए।
क स हेउं पुराकाउं जोग खेमं न सं वदे॥24॥
इह कामा णय ट स अ ठे अवर झई।
सो चा नेयाउयं म गं जं भु जो प रभ सई॥25॥
इह काम णय ट स अ ठे नावर झई।
पूइदेहिनरोहेणं भवे देवे मे सुयं॥26॥
32
इ ढ जुई जसो व णो आउं सुहमणु रं।
भु जो ज थ मणु सेसु त थ से उवव जई॥27॥
बाल स प स बाल ं अह मं प डव जया।
िच चा ध मं अह म ठे नरए उवव जई॥28॥
धीर स प स धीर ं स वध माणुव णो।
िच चा अध मं ध म ठे देवेसु उवव जई॥29॥
तुिलयाण बालभावं अबालं चेव प डए।
चइऊण बालभावं अबालं सेवए मुणी॥30॥
- बेिम।
33
अ ठमं अ झयण ं
का वलीय ं
अधुवे असासय म संसार म द खपउराए।ु
कं नाम हो ज तं क मयं जेणाहं दो गइं न ग छे जा॥1॥
वज ह ु पु वसंजोगं न िसणेहं क हंिच कु वे जा।
अिसणेह िसणेहकरे हं दोसपओसे हं मु चए िभ खू॥2॥
तो नाण दंसणसम गो हयिन सेसाए स वजीवाणं।
तेिसं वमो खण ठाए भासई मु णवरो वगयमोहो॥3॥
स वं ग थं कलहं च व पजहे तहा वहं िभ खू।
स वेसु कामजाएसु पासमाणो न िल पई ताई॥4॥
भोगािमसदोस वस णे हयिन सेयसबु वो च थे।
बाले य म दए मूढे ब झई म छया व खेल म॥5॥
दप र चया ु इमे कामा नो सुजहा अधीरपु रसे हं।
अह स त सु वया साह जे तर त अतरं व णया व॥ू 6॥
‘समणा मु’ एगे वयमाणा पाणवहं िमया अयाण ता।
म दा नरयं ग छ त बाला पा वया हं द ठ हं॥7॥
‘न ह पाणवहं अणुजाणे मु चे ज कयाइ स वद खाणं।ु ु ’
एवा रए हं अ खायं जे हं इमो साहध मो प न ो॥ु 8॥
34
पाणे य नाइवाए जा से ‘सिमए’ वु चई ताई।
तओ से पावयं क मं िन जाइ उदगं व थलाओ॥9॥
जगिन सए हं भूए हं तसनामे हं थावरे हं च।
नो तेिसमारभे दंडं मणसा वयसा कायसा चेव॥10॥
सु ेसणाओ न चाणं त थ ठवे ज िभ खू अ पाणं।
जायाए घासमेसे जा रसिग े न िसया िभ खाए॥11॥
प ता ण चेव सेवे जा सीय प डं पुराणकु मासं।
अद वु कसं पुलागं वा जवण ठाए िनसेवए मंथुं॥ु 12॥
‘जे ल खणं च सु वणं च अंग व जं च जे पउंज त।
न ह ते समणा वु च तु ’ एवं आय रए हं अ खायं॥13॥
इह जी वयं अ णयमे ा प भ ठा समा हजोए हं।
ते कामभोग रसिग ा उवव ज त आसुरे काए॥14॥
त ो व य उव ट ा संसारं बहं अणुप रयड त।ु
बहक मलेविल ाणं ु बोह होइ सुद लहा तेिसं॥ु 15॥
किसणं प जो इमं लोयं प डपु णं दले ज इ क स।
तेणा व से न संतु से इइ द पूरए ु इमे आया॥16॥
जहा लाहो तहा लोहो लाहा लोहो पव ढई।
दोमास कयं क जं कोड ए व न िन ठयं॥17॥
35
नो र खसीसु िग झे जा गंडव छासु अणेगिच ासु।
जाओ पु रसं पलोिभ ा खे ल त जहा व दासे हं॥18॥
नार सु नोविग झे जा इ थी व पजहे अणगारे।
ध मं च पेसलं न चा त थ ठवे ज िभ खू अ पाणं॥19॥
इइ एस ध मे अ खाए क वलेणं च वसु प नेणं।
त र ह त जे उ का ह त ते हं आरा हया दवे लोगा॥ु 20॥
- बेिम।
36
नवमं अ झयण ं
निमप व जा चइऊण देवलोगाओ उवव नो माणुस म लोग म।
उवस त मोह ण जो सरई पोरा णयं जाइं॥1॥
जाइं स र ु भयवं सहसंबु ो अणु रे ध मे।
पु ं ठवे ु र जे अिभ ण खमई नमी राया॥2॥
से देवलोग स रये अ तेउरवरओ वरे भोए।
भंु ज ु नमी राया बु ो भोगे प र चयई॥3॥
िम हलं सपुरजणवयं बलमोरोहं च प रयणं स वं।
िच चा अिभिन ख तो एग तम ह ठओ भयवं॥4॥
कोलाहलगभूयं आसी िम हलाए प वय त म।
तइया राय रिस म निम म अिभ ण खम त म॥5॥
अ भु ठयं राय रिसं प व जा ठाणमु मं।
स को माहण वेण इमं वयणम बवी॥6॥
‘ क णु भो ! अ ज िम हलाए कोलाहलग संकुला।
सु व त दा णा स ा पासाएसु िगहेसु य॥7॥
एयम ठं िनसािम ा हेउकारणचोइओ।
तओ नमी राय रसी दे व दं इणम बवी॥8॥
37
‘ िम हलाए चेइए व छे सीय छाए मणोरमे।
प पु फ फलोवेए बहणं ू बहगुणे सया॥ु 9॥
वाएण ह रमाण म चेइय म मणोरमे।
द हया असरणा अ ा एए क द त भोु ! खगा ’॥10॥
एयम ठं िनसािम ा हेउकारणचोइओ।
तओ निमं राय रिसं दे व दो इणम बवी॥11॥
‘ एस अ गी य वाऊ य एयं ड झइ म दरं।
भयवं ! अ तेउरं तेणं क स णं नावपे खिस ’॥12॥
एयम ठं िनसािम ा हेउकारणचोइओ।
तओ नमी राय रसी दे व दं इणम बवी॥13॥
‘ सुहं वसामो जीवामो जेिसं मो न थ कंचण।
िम हलाए ड झमाणीए न मे ड झइ कंचण॥14॥
च पु कल स िन वावार स िभ खुणो।
पयं न व जई कंिच अ पयं प न व जए॥15॥
बहं खु मु णणो भ ंु अणगार स िभ खुणो।
स वओ व पमु क स एग तमणुप सओ ’॥16॥
एयम ठं िनसािम ा हेउकारणचोइओ।
तओ निमं राय रिसं दे व दो इणम बवी॥17॥
38
‘ पागारं कारइ ाणं गोपुर टालगा ण य।
उ सूलग सय घीओ तओ ग छिस ख या ’॥18॥
एयम ठं िनसािम ा हेउकारणचोइओ।
तओ नमी राय रसी दे व दं इणम बवी॥19॥
‘ स ं नगरं क चा तवसंवरम गलं।
ख तं िनउणपागारं ितगु ं द पधंसयं॥ु 20॥
धणुं पर कमं क चा जीवं च ई रयं सया।
िधइं च केयणं क चा स चेण पिलम थए॥21॥
तवनारायजु ेण भे ूणं क मकंचुयं।
मुणी वगयसंगामो भवाओ प रमु चए ’॥22॥
एयम ठं िनसािम ा हेउकारणचोइओ।
तओ निमं राय रिसं दे व दो इणम बवी॥23॥
‘ पासाए कारइ ाणं व माणिगहा ण य।
वाल गपोइयाओ य तओ ग छिस ख या ! ’॥24॥
एयम ठं िनसािम ा हेउकारणचोइओ।
तओ नमी राय रसी दे व दं इणम बवी॥25॥
‘ संसयं खलु सो कुणई जो म गे कुणई घरं।
ज थेव ग तुिम छे जा त थ कु वे ज सासयं ’॥26॥
39
एयम ठं िनसािम ा हेउकारणचोइओ।
तओ निमं राय रिसं दे व दो इणम बवी॥27॥
‘आमोसे लोमहारे य गं ठभेए य त करे।
नगर स खेमं काऊणं तओ ग छिस ख या !’॥28॥
एयम ठं िनसािम ा हेउकारणचोइओ।
तओ नमी राय रसी दे व दं इणम बवी॥29॥
‘ असइं तु मणु से हं िम छाद डो पजंुजई।
अका रणो थ ब झ त मु चई कारगो जणो ’॥30॥
एयम ठं िनसािम ा हेउकारणचोइओ।
तओ निमं राय रिसं दे व दो इणम बवी॥31॥
‘ जे केइ प थवा तु भं नानम त नरा हवा।
वसे ते ठावइ ाणं तओ ग छिस ख या ’!॥32॥
एयम ठं िनसािम ा हेउकारणचोइओ।
तओ नमी राय रसी दे व दं इणम बवी॥33॥
‘ जो सह सं सह साणं संगामे द जए जणे।ु
एगं जणे ज अ पाणं एस से परमो जओ ’॥34॥
अ पाणमेव जु झा ह कं ते जु झेण ब झओ।
अ पाणमेव अ पाण ं जइ ा सुहमेहए॥35॥
40
पंिच दया ण कोहं माणं मायं तहेव लोहं च।
द जयं ु चेव अ पाणं स वं अ पे जए जयं॥36॥
एयम ठं िनसािम ा हेउकारणचोइओ।
तओ निमं राय रिसं दे व दो इणम बवी॥37॥
‘जइ ा वउले ज ने भोइ ा समणमाहणे।
द चा भो चा य ज ठा य तओ ग छिस ख या !॥38॥
एयम ठं िनसािम ा हेउकारणचोइओ।
तओ नमी राय रसी दे व दं इणम बवी॥39॥
‘ जो सह सं सह साणं मासे मासे गवं दए।
त सा व संजमो सेओ अ द त स व कंचण ’॥40॥
एयम ठं िनसािम ा हेउकारणचोइओ।
तओ निमं राय रिसं दे व दो इणम बवी॥41॥
‘ घोरासमं चइ ाणं अ नं प थेिस आसमं।
इहेव पोसहरओ भवा ह मणुया हवा ’ !॥42॥
एयम ठं िनसािम ा हेउकारणचोइओ।
तओ नमी राय रसी दे व दं इणम बवी॥43॥
‘ मासे मासे तु जो बालो कुस गेणं तु भंुजए।
न सो सुय खायध म स कलं अ घइ सोलिसं ’॥44॥
41
एयम ठं िनसािम ा हेउकारणचोइओ।
तओ निमं राय रिसं दे व दो इणम बवी॥45॥
‘ हर णं सुव णं म णमु ं कंसं दसं च वाहणं।ू
कोसं व ढावइ ाणं तओ ग छिस ख या ’!॥46॥
एयम ठं िनसािम ा हेउकारणचोइओ।
तओ नमी राय रसी दे व दं इणम बवी॥47॥
‘सुव ण प स उ प वया भवे िसया ह केलाससमा असंखया।ु
नर स लु स न ते हं कंिच इ छा उ आगाससमा अण तया॥48॥
पुढवी साली जवा चेव हर णं पसुिभ सह।
प डपु णं नालमेग स इइ व जा तवं चरे॥49॥
एयम ठं िनसािम ा हेउकारणचोइओ।
तओ निमं राय रिसं दे व दो इणम बवी॥50॥
‘ अ छेरगम भुदए भोए चयिस प थवा !।
अस ते कामे प थेिस संक पेण वह निस ’॥51॥
एयम ठं िनसािम ा हेउकारणचोइओ।
तओ नमी राय रसी दे व दं इणम बवी॥52॥
‘स लं कामा वसं कामा कामा आसी वसोवमा।
कामे प थेमाणा अकामा ज त दो गइं॥53॥
42
अहे वयइ कोहेणं माणेणं अहमा गई।
माया गईप ड घाओ लोभाओ दहओ भयं॥ु 54॥
अवउ झऊण माहण वं वउ वऊण इ द ं।
व दइ अिभ थणु तो इमा ह महरा हं व गू हंु ॥55॥
‘अहो ! ते िन झओ कोहो अहो ! ते माणो परा जओ।
अहो ! ते िनर कया माया अहो ! ते लोभो वसीकओ॥56॥
अहो ! ते अ जवं साह अहोु ! ते साह म वं।ु
अहो ! ते उ मा ख ती अहो ! ते मु उ मा॥57॥
इहं िस उ मो भ ते ! पे चा हो हिस उ मो।
लोगु मु मं ठाणं िस ं ग छिस नीरओ ’॥58॥
एवं अिभ थणु तो राय रिसं उ माए स ाए।
पया हणं करे तो पुणो पुणो व दई स को॥59॥
तो व दऊण पाए च कं कुसल खणे मु णवर स।
आगासेणु पइओ लिलयचवलकंुडलितर ड ॥60॥
नमी नमेइ अ पाणं स खं स केण चोइओ।
चइऊण गेहं वइदेह साम णे प जुव ठओ॥61॥
एवं करे त संबु ा पं डया प वय खणा।
व णय ट त भोगेसु जहा से नमी राय रसी॥62॥
44
दसमं अ झयण ं
दमप यंु
दमप ए ु पंडुयए जहा िनवडइ राइगणाय अ चए।
एवं मणुयाण जी वयं समयं गोयम ! मा पमायए॥1॥
कुस गे जह ओस ब दए थोवं िच ठइ ल बमाणए।ु
एवं मणुयाण जी वयं समयं गोयम ! मा पमायए॥2॥
इइ इ रय म आउए जी वयए बहप चवायए।ु
वहणा ह रयं पुरे कडं समयं गोयमु ! मा पमायए॥3॥
द लहे खलुु माणुसे भवे िचरकालेण व स वपा णणं।
गाढा य ववागक मुणो समयं गोयम ! मा पमायए॥4॥
पुढ व कायमइगओ उ कोसं जीवो उ संवसे।
कालं संखाईयं समयं गोयम ! मा पमायए॥5॥
आउ कायमईगओ उ कोसं जीवो उ संवसे।
कालं संखाईयं समयं गोयम ! मा पमायए॥6॥
तेउ कायमइगओ उ कोसं जीवो उ संवसे।
कालं संखाईयं समयं गोयम ! मा पमायए॥7॥
वाउ कायमइगओ उ कोसं जीवो उ संवसे।
कालं संखाईयं समयं गोयम ! मा पमायए॥8॥
45
वण सइकायमइगओ उ कोसं जीवो उ संवसे।
कालमण तदर तं समयं गोयमु ! मा पमायए॥9॥
बेइ दयकायमइगओ उ कोसं जीवो उ संवसे।
कालं सं ख जस नयं समयं गोयम ! मा पमायए॥10॥
तेइ दयकायमइगओ उ कोसं जीवो उ संवसे।
कालं सं ख जस नयं समयं गोयम ! मा पमायए॥11॥
चउ र दयकायमइगओ उ कोसं जीवो उ संवसे।
कालं सं ख जस नयं समयं गोयम ! मा पमायए॥12॥
पंिच दयकायमईगओ उ कोसं जीवो उ संवसे।
स ठ भव गहणे समयं गोयम ! मा पमायए॥13॥
देवे नेरइए य अइगओ उ कोसं जीवो उ संवसे।
इ क क भव गहणे समयं गोयम ! मा पमायए॥14॥
एवं भव संसारे संसरइ सुहासुहे ह क मे हं।
जीवो पमायबहलो समयं गोयमु ! मा पमायए॥15॥
ल ण ू व माणुस णं आ रअ ं पुणरा व द लहं।ु
बहवे दसुया िमले खुया समयं गोयम ! मा पमायए॥16॥
ल ण ू व आ रय णं अह णपंिच दयया ह द लहा।ु ु
वगिल दयया ह द सई समयं गोयमु ! मा पमायए॥17॥
46
अह णपंिच दय ं प से लहे उ मध मसुई ह द लहा।ु ु
िम छ िनसेवए जणे समयं गोयम ! मा पमायए॥18॥
ल ण ू व उ मं सुइं स हणा पुणरा व द लहा।ु
िम छ िनसेवए जणे समयं गोयम ! मा पमायए॥19॥
ध मं प ह ु स ह तया द लहया काएण फासया।ु
इह कामगुणे ह मु छया समयं गोयम ! मा पमायए॥20॥
प रजूरइ ते सर रयं केसा प डुरया हव त ते।
से सोयबले य हायई समयं गोयम ! मा पमायए॥21॥
प रजूरइ ते सर रयं केसा प डुरया हव त ते।
से च खुबले य हायई समयं गोयम ! मा पमायए॥22॥
प रजूरइ ते सर रयं केसा प डुरया हव त ते।
से घाणबले य हायई समयं गोयम ! मा पमायए॥23॥
प रजूरइ ते सर रयं केसा प डुरया हव त ते।
से ज भबले य हायई समयं गोयम ! मा पमायए॥24॥
प रजूरइ ते सर रयं केसा प डुरया हव त ते।
से फासबले य हायई समयं गोयम ! मा पमायए॥25॥
प रजूरइ ते सर रयं केसा प डुरया हव त ते।
से स वबले य हायई समयं गोयम ! मा पमायए॥26॥
47
अरई ग डं वसूइया आयंका व वहा फुस त ते।
ववडइ व ंसइ ते सर रयं समयं गोयम ! मा पमायए॥27॥
वो छ द िसणेहम पणो कुमुयं सारइयं व पा णयं।
से स विसणेहव जए समयं गोयम ! मा पमायए॥28॥
िच चाण धणं च भा रयं प वइओ ह िस अणगा रयं।
मा व तं पुणो व आइए समयं गोयम ! मा पमायए॥29॥
अवउ झय िम ब धवं वउलं चेव धणोहसंचयं।
मा तं बइयं गवेसए समयं गोयम ! मा पमायए॥30॥
न ह जणे अ ज द सई बु हमए द सई म गदेिसए।ु
संपइ नेयाउए पहे समयं गोयम ! मा पमायए॥31॥
अवसो हय क टगापहं ओइ णो िस पहं महालयं।
ग छिस म गं वसो हया समयं गोयम ! मा पमायए॥32॥
अबले जह भारवाहए मा म गे वसमेवगा हया।
प छा प छाणुतावए समयं गोयम ! मा पमायए॥33॥
ित णो ह िस अ णवं महं कं पुण िच ठिस तीरमागओ।ु
अिभतुर पारं गिम ए समयं गोयम ! मा पमायए॥34॥
अकलेवरसे णमु सया िस ं गोयम ! लोयं ग छिस।
खेमं च िसवं अणु रं समयं गोयम ! मा पमायए॥35॥
48
बु े प रिन वुडे चरे गामगए नगरे व संजए।
स तम गं च बूहए समयं गोयम ! मा पमायए॥36॥
बु स िनस म भािसयं सुक हयम ठपओवसो हयं।
रागं दोसं च िछ दया िस गइं गए गोयमे॥37॥
- बेिम।
49
इ कारसमं अ झयणं
बह सुयपूयाु
संजोगा व पमु क स अणगार स िभ खुणो।
आयारं पाउक र सािम आणुपु व ं सुणेह मे॥1॥
जे या व होइ िन व जे थ े लु े अ ण गहे।
अिभ खणं उ लवई अ वणीए अबह सुए॥ु 2॥
अह पंच हं ठाणे हं जे हं िस खा न ल भई।
थ भा कोहा पमाएणं रोगेणाल सएण य॥3॥
अह अ ठ हं ठाणे हं िस खासीले वु चई।
अह सरे सया द ते न य म ममुदाहरे॥4॥
नासीले न वसीले न िसया अइलोलुए।
अकोहणे स चरए िस खासीले वु चई॥5॥
अिभ खणं कोह हवइ पब धं च पकु वई।
मे जमाणो वमइ सुयं ल ण म जई॥ू 6॥
अ व पावप र खेवी अ व िम ेसु कु पई।
सु पय सा व िम स रहे भासइ पावगं॥7॥
पइ णवाई द हले ु थ े लु े अ ण गहे।
असं वभागी अिचय े अ वणीए वु चइ॥8॥
50
अह प नरस हं ठाणे हं सु वणीए वु चई।
नीयाव ी अचवले अमाई अकुऊहले॥9॥
अ पं चा ह खवई पब धं च न कु वई।
मे जमाणो भयई सुयं ल ं न म जई॥ु 10॥
न य पावप र खेवी न य िम ेसु कु पई।
अ पय सा व िम स रहे क लाण भासई॥11॥
कलहडमरव जए बु े अिभजाइए।
ह रमं प डसंलीणे सु वणीए वु चई॥12॥
वसे गु कुले िन चं जोगवं उवहाणवं।
पयंकरे पयंवाई से िस खं ल म रहई॥ु 13॥
जहा संख म पयं िन हयं दहओ वु वरायइ।
एवं बह सुए िभ खू ध मो क ो तहा सुयं॥ु 14॥
जहा से क बोयाणं आइ णे क थए िसया।
आसे जवेण पवरे एवं हवइ बह सुए॥ु 15॥
जहा आइ णसमा ढे सूरे दढपर कमे।
उभओ न दघोसेणं एवं हवइ बह सुए॥ु 16॥
जहा करेणप र क णे कंुजरे स ठहायणे।
बलव ते अ प डहए एवं हवइ बह सुए॥ु 17॥
51
जहा से ित खिसंगे जायख धे वरायई।
वसहे जूहा हवई एवं हवइ बह सुए॥ु 18॥
जहा से ित खदाढे उद गे द पहंसए।ु
सीहे िमयाण पवरे एवं हवइ बह सुए॥ु 19॥
जहा से वासुदेवे संखच कगयाधरे।
अ प डहयबले जोहे एवं हवइ बह सुए॥ु 20॥
जहा से चाउर ते च कव ट म ह ढए।
चउ सरयणा हवई एवं हवइ बह सुए॥ु 21॥
जहा से सह स खे व जपाणी पुर दरे।
स के देवा हवई एवं हवइ बह सुए॥ु 22॥
जहा से ितिमर व ंसे उ ठ ते दवायरे।
जल ते इव तेएण एवं हवइ बह सुए॥ु 23॥
जहा से उडुवई च दे न ख प रवा रए।
प डपु णे पु णमासीए एवं हवइ बह सुए॥ु 24॥
जहा से सामाइयाणं को ठागारे सुर खए।
नाणध नप डपु णे एवं हवइ बह सुए॥ु 25॥
जहा सा दमाण पवरा ज बू नाम सुदंसणा।ु
अणा ढय स देव स एवं हवइ बह सुए॥ु 26॥
52
जहा सा नईण पवरा सिलला सागरंगमा।
सीया नीलव तपवहा एवं हवइ बह सुए॥ु 27॥
जहा से नगाण पवरे सुमहं म दरे िगर ।
नाणोस हप जिलए एवं हवइ बह सुए॥ु 28॥
जहा से सयंभूरमणे उदह अ खओदए।
नाणारयणप डपु णे एवं हवइ बह सुए॥ु 29॥
समु ग भीरसमा दरासया ु अच कया केणइ द पहंसया।ु
सुय स पु णा वउल स ताइणो ख व ु क मं गइमु मं गया॥30॥
त हा सुयम ह ठ जा उ म ठगवेसए।
जेण पाणं परं चेव िस ं संपाउणे जिस॥31॥
- बेिम।
53
बारसमं अ झयणं
ह रएिस ज
सोवागकुलसंभूओ गुणु रधरो मुणी।
ह रएसबलो नाम आिस िभ खू जइ दओ॥1॥
इ रएसणभासाए उ चारसिमईसु य।
जओ आयाणिन खेवे संजओ सुसमा हओ॥2॥
मणगु ो वयगु ो कायगु ो जइ दओ।
िभ ख ठा ब भइ जंिम ज नवाडं उव ठओ॥3॥
तं पािसऊणमे ज त तवेण प रसोिसयं।
प तोव हउवगरणं उवहस त अणा रया॥4॥
जाईमयप डथ ा हंसगा अ जइ दया।
अब भचा रणो बाला इमं वयणम बवी॥5॥
कयरे आग छइ द वे काले वगराले फो कनासे।
ओमचेलए पंसु पसायभूए संकरदसं प रह रय क ठे॥ू 6॥
कयरे तुमं अदंस ण जे काए व आसा इहमागओ िस।
ओमचेलगा पंसु पसायभूया ग छ खला ह किमह ठओिस ?॥7॥
ज खो त हं ित दयु खवासी अणुक पओ त स महामु ण स।
प छायइ ा िनयगं सर रं इमाइं वयणाइमुदाह र था॥8॥
54
समणो अहं संजओ ब भयार वरओ धणपयणप र गहाओ।
पर प व स उ िभ खकाले अ न स अ ठा इहमागओ िम॥9॥
वय र जइ ख जइ भु जई य अ नं पभूयं भवयाणमेयं।
जाणा ह मे जायणजी वणु सेसावसेसं लभऊ तव सी॥10॥
उव खडं भोयण माहणाणं अ ठयं िस िमहेगप खं।
एयाए स ाए दलाह म झं आराहए पु णिमणं खु खे ं॥11॥
थलेसु बीयाइ वब त कासगा तहेव िन नेसु य आससाए।
एयाए स ाए दलाह म झं आराहए पु णिमणं खु खे ं॥12॥
खे ा ण अ हं वइया ण लोए ज हं प क णा व ह त पु णा।
जे माहणा जाइ व जोववेया ताइं तु खे ाइं सुपेसलाइं॥13॥
कोहो य माणो य वहो य जेिसं मोसं अद ं च प र गहं च।
ते माहणा जाइ व जा वहणा ू ताइं तु खे ाइं सुपावयाइं॥14॥
तु भे थ भो ! भारधरा िगराणं अ ठं न जाणाह अ ह ज वेए।
उ चावयाइं मु णयो चर त ताइं तु खे ाइं सुपेसलाइं॥15॥
अ झावयाणं प डकूलभासी पभाससे कं नु सगािस अ हं।
अ व एयं वण सउ अ नपाणं न य णं दहामु तुमं िनय ठा !॥16॥
सिमई ह म झं सुसमा हय स गु ी ह गु स जइ दय स।
जइ मे न दा ह थ अहेस ण जं कम ज ज नाण ल ह थ लाहं ?॥17॥
55
के ए थ ख ा उवजोइया वा अ झावया वा सह ख डए हं।
एयं खु द डेण फलेण ह ता क ठ म घे ूण खले ज जो णं ?॥18॥
अ झावयाणं वयणं सुणे ा उ ाइया त थ बह कुमारा।ू
द डे ह व े ह कसे ह चेव समागया तं इिस तालय त॥19॥
र नो त हं कोसिलय य धूया भ नामेण अ ण दयंगी।
तं पािसया संजय ह ममाणं कु े कुमारे प रिन ववेइ॥20॥
देवािभओगेण िनओइएणं द ना मु र ना मणसा न झाया।
न र द दे व द अिभव दएणं जेण अ ह व ता इिसणा स एसो॥21॥
एसो ह ु सो उ गतवो मह पा जइ दओ संजओ ब भयार ।
जो मे तया ने छइ द जमा णं पउणा सयं कोसिलएण र ना॥22॥
महाजसो एस महाणुभागो घोर वओ घोरपर कमो य।
मा एयं ह लह अह ल ण जं मा स वे तेएण भे िन हे जा॥23॥
एयाइं तीसे वयणाइ सो चा प ीइ भ ाइ सुहािसयाइं।
इिस स वेयाव डय ठयाए ज खा कुमारे व णवारय त॥24॥
ते घोर वा ठय अ तिल खे असुरा त हं तं जणं तालय त।
ते िभ नदेहे हरं वम ते पािस ु भ ा इणमाह भु जो॥ु 25॥
िग रं नहे हं खणह अयं द ते हं खायह।
जायतेयं पाए हं हणह जे िभ खुं अवम नह॥26॥
56
आसी वसो उ गवो घोर वओ घोरपर कमो य।
अग णं व प ख द पयंगसेणा जे िभ खुयं भ काले वहेह॥27॥
सीसेण एयं सरणं उवेह समागया स वजणेण तु भे।
जइ इ छह जी वयं वा धणं वा लोगं प एसो कु वओ डहे जा॥28॥
अवहे डय प ठसउ मंगे पसा रयाबाह अक मचे ठे।ु
िन भे रय छे हरं वम ते उ ढंमुहे िन गयजीह ने े॥29॥
ते पािसया ख डय क ठभूए वमणो वस णो अह माहणो सो।
इिसं पसाएइ सभा रयाओ ह लं च िन दं च खमाह भ ते !॥30॥
बाले हं मूढे हं अयाणए हं जं ह िलया त स खमाह भ ते !।
मह पसाया इिसणो हव त न ह ु मुणी कोवपरा हव त॥31॥
पु वं च इ हं च अणागयं च मण पदोसो न मे अ थ कोइ।
ज खा ह ु वेयाव डयं करे त त हा ह एए िनहया कुमारा॥ु 32॥
अ थं च ध मं च वयाणमाणा तु भे न व कु पह भूइप ना।
तु भं तु पाए सरणं उवेमो समागया स वजणेण अ हे॥33॥
अ चेमु ते महाभाग ! न ते कंिच न अ चमो।
भंुजा ह सािलमं कूरं नाणावंजण संजुयं॥34॥
इमं च मे अ थ पभूयम नं तं भंुजसु अ ह अणु गह ठा।
‘‘बाढं’’ ित प ड छइ भ पाणं मास स उ पारणए मह पा॥35॥
57
त हयं ग धोदय पु फवासं द वा त हं वसुहारा य वु ठा।
पहयाओ द दह ओ ु ु सुरे हं आगासे अहो दाणं च घु ठं॥36॥
स खं खु द सइ तवो वसेसो न द सई जाइ वसेस कोई।
सोवागपु े ह रएस साह ज से र सा इ ढ महाणुभागा॥ू 37॥
कं माहणा ! जोइसमारभ ता उदएण सो हं ब हया वम गहा।
जं म गहा बा ह रयं वसो हं न तं सु द ठं कुसला वय त॥38॥
कुसं च जूवं तणक ठम गं सायं च पांयं उदगं फुस ता।
पाणाइ भूयाइ वहेडय ता भु जो व म दा ! पगरेह पावं॥39॥
कहं चरे ? िभ खु ! वयं जयामो ? पावाइ क माइ पणु लयामो ?
अ खा ह णे संजय ! ज खपूइया ! कहं सुइ ठं कुसला वय त ?॥40॥
छ जीवकाए असमारभ ता मोसं अद ं च असेवमाणा।
प र गहं इ थओ माण मायं एयं प र नाय चर त द ता॥41॥
सुसंवुडो पंच हं संवरे हं इह जी वयं अणवकंखमाणो।
वोस ठकाओ सुइच देहो महाजयं जयई ज निस ठं॥42॥
के ते जोई ? के व ते जोइठाण े? का ते सुया ? कं व ते का रसंग ं?
एहा य ते कयरा स त ? िभ खू ! कयरेण होमेण हणािस जोइंु ?॥43॥
तवो जोई जीवो जोइठाणं जोगा सुया सर रं का रसंगं।
क म एहा संजमजोग स ती होमं हणामी इिसणं पस थं॥ु 44॥
58
के ते हरए ? के य ते स त ित थ े? क हंिस हाओ व रयं जहािस ?
आइ खणे संजय ! ज खपूइया ! इ छामो नाउं भवओ सगासे॥45॥
ध मे हरए बंभे स त ित थे अणा वले अ पस नलेसे।
ज हंिस हाओ वमलो वसु ो सुसीइभूओ पजहािम दोसं॥46॥
एयं िसणाणं कुसले ह द ठं महािसणाणं इिसणं पस थं।
ज हंिस हाया वमला वसु ा महा रसी उ म ठाण प े॥47॥
- बेिम।
59
तेरसमं अ झयण ं
िच संभूइ जं
जाईपरा जओ खलु कािस िनयाणं तु ह थणपुर म।
चुलणीए ब भद ो उवव नो पउमगु माओ॥1॥
क प ले स भूओ िच ो पुण जाओ पु रमताल म।
से ठकुल म वसाले ध मं सोऊण प वइओ॥2॥
क प ल म य नयरे समागया दो व िच स भूया।
सुहद खफल ववागं ु कहे त ते ए कमे क स॥3॥
च कव ट म ह ढ ओ ब भद ो महायसो।
भायरं बहमाणेणं ु इमं वयणम बवी॥ 4॥
आिसमो भायरा दो व अ नम नवसाणुगा।
अ नम नमणूर ा अ नम न हएिसणो॥5॥
दासा दस णे आसी िमया कािलंजरे नगे।
हंसा मयंगतीरे य सोवागा कािसभूिमए॥6॥
देवा य देवलोग म आिस अ हे म ह ढया।
इमा नो छ ठया जाई अ नम नेण जा वणा॥7॥
क मा िनयाण पगडा तुमे राय! विच तया।
तेिसं फल ववागेण व पओगमुवागया॥8॥
60
स चसोय पगडा क मा मए पुरा कडा।
ते अ ज प रभंुजामो कं नु िच े व से तहा?॥9॥
स वं सुिच णं सफलं नराणं कडाण क माण न मो ख अ थ।
अ थे ह कामे ह य उ मे ह आया मम पु णफलोववेयं॥10॥
जाणािस संभूय ! महाणुभागं म ह ढयं पु णफलोववेयं।
िच ं प जाणा ह तहेव रायं ! इ ढ जुई त स व य पभूया॥11॥
मह थ वा वयण पभूया गाहाणुगीया नरसंघम झे।
जं िभ खुणो सीलगुणोववेया इह जय ते समणो ह जाओ॥12॥
उ चोदए मह क के य ब भे पवेइया आवसहा य र मा।ु
इमं िगहं िच धण पभूयं पसा ह पंचालगुणोववेयं॥13॥
न टे ह गीए ह य वाइए हं नार जणाइं प रवारय तो।
भंुजा ह भोगाइ इमाइ िभ खू ! मम रोयई प व जा ह द खं॥ु ु 14॥
तं पु वनेहेण कयाणुरागं नरा हवं कामगुणेसु िग ं।
ध म सओ त स हयाणुपेह िच ो इमं वयणमुदाह र था॥15॥
स वं वल वयं गीयं स वं न टं वड बयं।
स वे आभरणा भारा स वे कामा दहावहा॥ु 16॥
बालािभरामेसु दहावहेसु ु न तं सुहं कामगुणेसु रायं!
वर कामाण तवोधणाणं जं िभ खुणं शीलगुणे रयाणं॥17॥
61
न रंद ! जाई अहमा नराणं सोवागजाई दहओ गयाणं।ु
ज हं वयं स वजण स वे सा वसीय सोवाग िनवेसणेसु॥18॥
तीसे य जाईइ उ पा वयाए वु छासु सोवागिनवेसणेसु।
स व स लोग स दगंछ ण जा इहं तु क माइं पुरेकडाइं॥ु 19॥
सो दा णिसं राय ! महाणुभागो म ह ढओ पु णफलोववेओ।
चइ ु भोगाइं असासयाइं आयाणहेउं अिभ ण खमा ह॥20॥
इह जी वए राय ! असासय म ध णयं तु पु णाइं अकु वमाणो।
से सोयई म चुमुहोवणीए ध मं अकाऊण परंिस लोए॥21॥
जहेह सीहो व िमयं गहाय म च ू नरं नेइ ह अ तकाले।ु
न त स माया व पया व भाया काल म त म अंसहरा भवंित॥22॥
न त स द खं वभय त नाइु ओ न िम व गा न सुया न ब धवा।
ए को सयं प चणुहोइ द खं ु क ारमेव अणुजाइ क मं॥23॥
िच चा दपयं च चउ पयं च खे ं िगहं धणध नं च स वं।ु
क म पबीओ अवसो पयाइ परं भवं सु दरपावगं वा॥24॥
तं इ कगं तु छसर रगं से िचईगयं ड हय उ पावगेणं।
भ जा य पु ा व य नायओ य दायारम नं अणुसंकम त॥25॥
उव ण जई जी वयम पमायं व णं जरा हरइ नर स रायं ।
पंचालराया ! वयणं सुणा ह मा कािस क माइं महालयाइं॥26॥
62
अहं प जाणािम जहेह साहू ! जं मे तुमं साहिस व कमेयं।
भोगा इमे संगकरा हव त जे द जया अ जोु ! अ हा रसे हं॥27॥
ह थणपुर म िच ा ! द ठूणं नरवइं म ह ढयं।
कामभोगेसु िग ेणं िनयाणमसुहं कंड॥28॥
त स मे अप डक त स इमं एया रसं फलं।
जाणमाणो व जं ध मं कामभोगेसु मु छओ॥29॥
नागो जहा पंकजलावस नो द ठं थलं नािभसमेइ तीरं।
एवं वयं कामगुणेसु िग ा न िभ खुणो म गमणु वयामो॥30॥
अ चेइ कालो तूर त राइओ न या व भोगा पु रसाण िन चा।
उ व च भोगा पु रसं चय त दमं जहा खीणफलं व प खी॥ु 31॥
जइ तं िस भोगे चइउं अस ो अ जाइं क माइं करे ह रायं।
ध मे ठओ स वपयाणुक पी तो हो हिस देवो इओ वउ वी॥32॥
न तु झ भोगे चइऊण बु िग ो िस आर भ प र गहेसु।
मोहं कओ ए उ व पलावो ग छािम रायं ! आम तओिस॥33॥
पंचालराया व य ब भद ो साह स त स वयणं अकाउं।ु
अणु रे भंु जय कामभोगे अणु रे सो नरए प व ठो॥34॥
िच ो व कामे ह वर कामो उद गचा र तवो महेसी।
अणु रं संजम पालइ ा अणु रं िस गइं गओ॥35॥
64
चउदसमं अ झयण ं
उसुया र जं
देवा भ व ाण पुरे भव मी केइ चुया एग वमाणवासी।
पुरे पुराणे उसुयारनामे खाए सिम े सुरलोगर मे॥1॥
सक मसेसेण पुराकएणं कुलेसुद गेसु य ते पसूया।
िन व णसंसारभया जहाय ज ण दम गं सरणं पव ना॥2॥
पुम माग म कुमार दो वी पुरो हओ त स जसा य प ी।
वसाल क ी य तहोसुयारो राय थ देवी कमलावई य॥3॥
जाई जरा म चुभयािभभूया ब हं वहारािभिन व ठिच ा।
संसारच क स वमो खण ठा द ठूण ते कामगुणे वर ा॥4॥
पयपु गा दो न व माहण स सक मसील स पुरो हय स।
स र ु पोरा णय त थ जाइं तहा सुिच णं तव संजमं च॥5॥
ते कामभोगेसु अस जमाणा माणु सएसंु जे या व द वा।
मो खािभकंखी अिभजायस ढा तायं उवाग म इमं उदाह॥ु 6॥
असासयं द ठु इमं वहारं बहअ तरायं न य द हमाउं।ु
त हा िगहंिस न रइं लहामो आम तयामो च र सामु मोणं॥7॥
अह तायगो त थ मुणीण तेिसं तव स वाघायकरं वयासी।
इमं वयं वेय वओ वय त जहा न होई असुयाण लोगो॥8॥
65
अ ह ज वेए प र व स व पे पु े प ड ठ प िगहंिस जाया!
भो चाण भोए सह इ थया हं आर णगा होह मुणी पस था॥9॥
सोय गणा आयगु ण धणेणं मोहा णला प जलणा हएणं।
संत भावं प रत पमाणं लाल पमाणं बहहा बहं च॥ु ु 10॥
पुरो हयं तं कमसोऽणुण तं िनमंतय तं च सुए धणेणं।
जह कमं कामगुणे ह चेव कुमारगा ते पसिम ख व कं॥11॥
वेया अह या न भव त ताणं भु ा दया िन त तमं तमेणं।
जाया य पु ा न हव त ताणं को णाम ते अणुम ने ज एयं॥12॥
खणमे सो खा बहकालद खा पगामद खा अ णगामसो खा।ु ु ु
संसारमो ख स वप खभूया खाणी अण थाण उ कामभोगा॥13॥
प र वय ते अ णय कामे अहो य राओ प रत पमाणे।
अ न पम े धणमेसमाणे प पोित म चुं पु रसे जरं च॥14॥
इमं च मे अ थ इमं च न थ इमं च मे क च इसं अ क चं।
तं एवमेवं लाल पमाणं हरा हरंित कहं पमाए॥15॥
धणं पभूयं सह इ थया हं सयणा तहा कामगुणा पगामा।
तवं कए त पइ ज स लोगो तं स व साह णिमहेव तु भं॥16॥
धणेण कं ध मधुरा हगारे सयणेण वा कामगुणे ह चेव।
समणा भ व सासु गुणोहधार ब हं वहारा अिभग म िभ खं॥17॥
66
जहा य अ गी अरणीउ अस तो खीरे घयं ते ल महाितलेसु।
एमेव जाया ! सर रंिस स ा संमु छई नासइ नाविच ठे॥18॥
नो इ दय गे झ अमु भावा अमु भावा व य होइ िन चो।
अ झ थहेउं िनयय स ब धो संसारहेउं च वय त ब धं॥19॥
जहा वयं ध ममजाणमाणा पावं पुरा क ममकािस मोहा।
ओ झमाणा प रर खय ता तं नेव भु जो व समायरामो॥20॥
अ भाहय म लोग म स वओ प रवा रए।
अमोहा हं पड ती हं िगहंिस न रइं लभे॥21॥
केण अ भाहओ लोगो ? केण वा प रवा रओ ?
का वा अमोहा वु ा ? जाया ! िचंतावरो हिम॥ु 22॥
म चुणाऽ भाहओ लोगो जराए प रवा रओ।
अमोहा रयणी वु ा एवं ताय ! वयाणह॥23॥
जा जा व चइ रयणी न सा प डिनय ई।
अह मं कुणमाण स अफला ज त राइओ॥24॥
जा जा व चइ रयणी न सा प डिनय ई।
ध मं च कुणमाण स सफला ज त राइओ॥25॥
एगओ संविस ाणं दहओ ु स म संजुया।
प छा जाया ! गिम सामो िभ खमाणा कुले कुले॥26॥
67
ज स थ म चुणा स खं ज स वा थ पलायणं।
जो जाणे न म र सािम सो ह कंखे सुए िसया॥ु 27॥
अ जेव ध मं प डव जयामो ज हं पव ना न पुण भवामो।
अणागयं नेव य अ थ कंिच स ाखमं णे वणइ ु रागं॥28॥
पह णपु स ह न थ वासो वािस ठु ! िभ खाय रयाइ कालो।
साहा ह खो लहए समा हं िछ ना ह साहा ह तमेव खाणंु॥29॥
पंखा वहणो व जहेह प खी िभ चा वहणो व रणे न र दो।ू ू
वव नसारो व णओ व पोए पह णपु ो िम तहा अहं प॥30॥
सुसंिभया कामगुणा इमे ते सं प डया अ गरस पभूया।
भंुजामु ता कामगुणे पगामं प छा गिम सामु पहाणम गं॥31॥
भु ा रसा भोइ ! जहाइ णे वओ न जी वय ठा पजहािम भोए।
लाभं अलाभं च सुहं च द खं संिच खमाणो च र सािम मोणं॥ु 32॥
मा ह तुमं सोय रयाण संभरे जु णो व हंसो प डसो गामी।ू
भंुजा ह भोगाइ मए समाणं द खं खु िभ खाय रया वहारो॥ु 33॥
जहा य भोई ! तणुयं भुयंगो िन मोय णं ह च पलेइ मु ो।
एमेए जाया पयह त भोए ते हं कहं नाणुगिम समे को॥34॥
िछ द ु जालं अबलं व रो हया म छा जहा कामगुणे पहाय।
धोरेयसीला तवसा उदारा धीरा ह िभ खाय रयं चर त॥ु 35॥
68
जहेव कंुचा समइ कम ता तया ण जाला ण दिल ु हंसा।
पले त पु ा य पई य म झं ते हं कहं नाणुगिम समे का॥36॥
पुरो हयं तं ससुयं सदारं सो चािभिन ख म पहाय भोए।
कुडंुबसारं वउलु मं तं रायं अिभ खं समुवाय देवी॥37॥
व तासी पु रसो रायं ! न सो होइ पसंिसओ।
माहणेण प र च ं धणं आदाउिम छिस॥38॥
स वं जगं जइ तुहं स व वा व धणं भवे।
स वं प ते अप ज ं नेव ताणाय तं तव॥39॥
म र हिस रायं ! जया तया वा मणोरमे कामगुणे पहाय।
ए को ह ध मो नरदेवु ! ताणं न व जई अ निमहेह कंिच॥40॥
नाहं रमे प खणी पंजरे वा संताणिछ ना च र सािम मोणं।
अ कंचणा उ जुकडा िनरािमसा प र गहारंभिनय दोसा॥41॥
दव गणा जहा र णे ड झमाणेसु ज तुसु।
अ ने स ा पमोय त राग ोसवसं गया॥42॥
एवमेव वयं मूढा कामभोगेसु मु छया।
ड झमाणं न बु झामो राग ोस गणा जगं॥43॥
भोगे भो चा विम ा य लहभूय वहा रणो।ु
आमोयमाणा ग छ त दया कामकमा इव॥44॥
69
इमे य ब ा फ द त मम ह थ जमागया।
वयं च स ा कामेसु भ व सामो जहा इमे॥45॥
सािमसं कुललं द स ब झमाणं िनरािमसं।
आिमसं स वमु झ ा वहा र सािम िनरािमसा॥46॥
िग ोवमे उ न चाणं कामे संसारव ढणे।
उरगो सुव णपासे व संकमाणो तणुं चरे॥47॥
नागो व ब धणं िछ ा अ पणो वस हं वए।
एयं प थं महारायं ! उसुया र मे सुयं॥48॥
चइ ा व जं कामभोगे य द चए।ु
िन वसया िनरािमसा िन नेहा िन प र गहा॥49॥
स मं ध मं वया ण ा चे चा कामगुणे वरे।
तवं पिग झ अह खायं घोरं घोरपर कमा॥50॥
एवं ते कमसो बु ा स वे ध मपरायणा।
ज म म चुभउ व गा द ख स तगवेिसणो॥ु 51॥
सासणे वगयमोहाणं पु वं भावणभा वया।
अिचरेणेव कालेण द ख स तमुवागया॥ु 52॥
राया सह देवीए माहणो य पुरो हओ।
माहणी दारगा चेव स वे ते प रिन वुडे॥53॥
71
पनरसमं अ झयण ं
सिभ खुय ं
मोणं च र सािम सिम च ध मं स हए उ जुकडे िनयाणिछ ने।
संथवं ज ह ज अकामकामे अ नायएसी प र वए जे स िभ खू॥1॥
रागोवरयं चरे ज लाढे वरए वेय वयायर खए।
प ने अिभभूय स वदंसी जे क हंिच न मु छए स िभ खू॥2॥
अ कोसवहं वइ ु धीरे मुणी चरे लाढे िन चमायगु े।
अ व गमणे असंप ह ठे जे किसणं अ हयासए स िभ खू॥3॥
प तं सयणासणं भइ ा सीउ हं व वहं च दंसमसगं।
अ व गमणे असंप ह ठे जे किसणं अ हयासए स िभ खू॥4॥
नो स कयिम छई न पूयं नो व य व दणगं, कुओ पसंसं ।
से संजए सु वए तव सी स हए आयगवेसए स िभ खू॥5॥
जेण पुण जहाइ जी वयं मोहं वा किसणं िनय छई।
नरना रं पजहे सया तव सी न य कोऊहलं उवेइ स िभ खू॥6॥
िछ नं सरं भोमम तिल खं सुिमणं ल खणद डव थु व ज।ं
अंग वयारं सर स वजयं जो व जा हं न जीवइ स िभ खू॥7॥
म तं मूलं व वहं वे जिच तं वमण वरेयणधूमणे िसणाणं।
आउरे सरणं ितिग छयं च तं प र नाय प र वए स िभ खू॥8॥
72
ख यगणउ गरायुप ा माहणभोइय व वहा य िस पणो।
नो तेिसं वयइ िसलोगपूयं तं प र नाय प र वए स िभ खू॥9॥
िग हणो जे प वइएण जो द ठा अ प वइएण व संथुया ह व जा।
तेिसं इहलोइयफल ठा जो संथवं न करेइ स िभ खू॥10॥
सयणासण पाण भोयणं व वहं खाइमं साइमं परेिसं।
अदए प डसे हए िनय ठे चे त थ न पउ सई स िभ खू॥11॥
जं कंिच आहारपाणं व वहं खाइम साइमं परेिसं ल ं।ु
जो तं ित वहेण नाणुकंपे मण वय कायसुसंवुडे स िभ खू॥12॥
आयामगं चेव जवोदणं च सीयं च सोवीर जवोदगं च।
नो ह लए प डं नीरसं तु प तकुलाइं प र वइ स िभ खू॥13॥
स ा व वहा भव त लोए द वा माणु सगा तहा ित र छा।
भीमा भयभेरवा उराला जो सो चा न व ह जई स िभ खू॥14॥
वादं व वहं सिम च लोए स हए खेयाणुगए य को वय पा।
प ने अिभभूय स वदंसी उवस ते अ वहेडए स िभ खू॥15॥
अिस पजीवी अिगहे अिम े जइ दए स वओ व पमु के।
अणु कसाई लहु अ पभ खी चे चा िगहं एगचरे स िभ खू॥16॥
- बेिम।
73
सोलसमं अ झयण ं
बंभचेरसमा हठाण ं
सुयं मे आउस!ं तेणं भगवया एवम खायं - इह खलु थेरे हं भगव ते हं दस ब भच-े
रसमा हठाणा प न ा, जे िभ खू सो चा, िनस म, संजमबहलेु , संवरबहलेु , समा हबहलेु , गु ,े
गु दए, गु ब भयार सया अ पम े वहरे जा।
कयरे खलु ते थेरे हं भगव ते हं दस ब भचेरसमा हठाणा प न ा, जे िभ खू सो चा,
िनस म, संजमबहलेु , संवरबहलेु , समा हबहलेु , गु ,े गु दए, गु बंभयार सया अ पम े
वहरे जा।
इमे खलु ते थेरे हं भगव ते हं दस बंभचरेसमा हठाणा प न ा, जे िभ खू सो चा,
िनस म, संजमबहलेु , संवरबहलेु , समा हबहलेु , गु े गु दए, गु बंभयार सया अ पम े
वहरे जा। तं जहा -
व व ाइं सयणासणाइं से व जा, से िन ग थे। नो इ थी पसुप डगसंस ाइं सयणा-सणाइं
से व ा हवइ, से िन ग थ।े
तं कहिमित च े? आय रयाह - िन ग थ स खलु इ थीपसुप डगसंस ाइं सयणा-सणाइं
सेवमाण स ब भया र स बंभचेरे संका वा, कंखा वा, वितिग छा वा समु प ज जा, भेयं वा
लभे जा, त हा नो इ थ पसुपंडगसंस ाइं सयणासणाइं से व ा हवइ, से िन ग थे।
नो इ थीणं कहं क ह ा हवइ, से िन ग थे।
तं कहिमित चे ? आय रयाह - िन ग थ स खलु इ थीणं कहं कहेमाण स, ब भ-
या र स ब भचेरे संका वा वितिग छा वा समु प ज जा, भेयं वा लभे जा उ मायं वा
74
पाउ ण जा, द हकािलयं वा रोगायंकं हवे जा, केविलप न ाओ वा ध माओ भंसे जा। त हा नो
इ थीणं कहं कहे जा।
नो इ थी हं स ं स नसे जागए वह र ा हवइ से िन ग थे।
तं कहिमित चे? आय रयाह - िन ग थ स खलु इ थी हं स ं स नसे जागय स,
ब भया र स ब भचेरे संका वा, कंखा वा, वितिग छा वा समु प ज जा, भेयं वा लभे जा,
उ मायं वा पाउ ण जा, द हकािलयं वा रोगायंकं हवे जा, केविलप न ाओ वा ध माओ
भंसे जा। त हा खलु नो िन ग थे इ थी हं स ं स नसेजागए वहरे जा।
नो इ थीणं इ दयाइं मणोहराइं, मणोरमाइं आलोइ ा, िन झाइ ा हवइ, से िन ग थे। तं
कहिमित चे?
आय रयाह - िन ग थ स खलु इ थीणं इ दयाइं मणोहराइं, मणोरमाइं आलोएमा-
ण स, िन झायमाण स ब भया र स ब भचेरे संका वा, कंखा वा, वितिग छा वा
समु प ज जा, भेयं वा लभे जा, उ मायं वा पाउ ण जा, द हकािलयं वा रोगायकं हवे जा,
केविलप न ाओ वा ध माओ भंसे जा। त हा खलु िन ग थे नो इ थीणं इ दयाइं मणोहराइं,
मणोरमाइं आलोए जा, िन झाए जा।
नो इ थीणं कु ड तरंिस वा, दस तू रंिस वा, िभ तरंिस वा, कुइयस ं वा, इयस ं वा,
गीयस ं वा, हिसयस ं वा, थ णयस ं वा, क दयस ं वल वयस ं वा सुणे ा हवइ, से
िन ग थे।
तं कहिमित चे ?
आय रयाह - िन ग थ स खलु इ थीणं कु ड तरंिस वा, दस तरंिस वाु , िभ तरंिस वा,
कुइयस ं वा, इयस ं वा, गीयस ं वा, हिसयस ं वा, थ णयस ं वा, क दयस ं वा,
वल वयस ं वा, सुणेमाण स बंभया र स ब भचेरे संका वा, कंखा वा, वितिग छा
75
समु प ज जा, भेयं वा लभे जा, उ मायं वा पाउ ण जा, द हकािलयं वा रोगायंकं हवे जा,
केविलप न ाओ वा ध माओ भंसे जा। त हा खलु िन ग थे नो इ थीणं कु ड तरंिस वा,
दस तरंिस वाु , िभ तरंिस वा, कुइयस ं वा, इयस ं वा, गीयस ं वा, हिसयस ं वा, थ णयस ं
वा, क दयस ं वा, वल वयस ं वा सुणेमाणे वहरे जा।
नो िन ग थे पु वरय,ं पु वक िलयं अणुस र ा हवइ, से िन ग थे।
तं कहिमित चे ?
आय रयाह - िन ग थ स खलु पु वरयं पु वक िलयं अणुसरमाण स ब भया र स
बंभचेरे संका वा, कंखा वा, वितिग छा वा समु प ज जा, भेयं वा लभे जा, उ मायं वा
पाउ ण जा, द हकािलयं वा रोगायंकं हवे जा, केविलप न ाओ वा ध माओ भंसे जा। त हा
खलु नो िन ग थे पु वरयं, पु वक िलयं अणुसरे जा।
नो पणीयं आहारं आहा र ा हवइ, से िन ग थे।
तं कहिमित चे ?
आय रयाह - िन ग थ स खलु पणीयं पाणभोयणं आहारेमाण स ब भया र स ब भचेरे
संका वा, कंखा वा, वितिग छा वा समु प ज जा, भेयं वा लभे जा, उ मायं वा पाउ ण जा,
द हकािलयं वा रोगायंकं हवे जा, केविलप न ाओ वा ध माओ भंसे जा। त हा खलु नो
िन ग थे पणीयं आहारं आहारे जा।
नो अइमायाए पाणभोयणं आहारे ा हवइ, से िन ग थे।
तं कहिमित चे ?
आय रयाह - िन ग थ स खलु अइमायाए पाणभोयणं आहारेमाण स, ब भया र स
बंभचेरे संका वा, कंखा वा, वितिग छा वा समु प ज जा, भेयं वा लभे जा, उ मायं वा
76
पाउ ण जा, द हकािलयं वा रोगायंकं हवे जा, केविलप न ाओ वा ध माओ भंसे जा। त हा
खलु नो िन ग थ ेअइमायाए पाणभोयणं भुं ज जा।
नो वभूसाणुवाई हवइ, से िन ग थे।
तं कहिमित चे ?
आय रयाह - वभूसाव ए वभूिसयसर रे इ थजण स अिभलस ण जे हवइ। तओ णं
त स इ थजणेणं अिभलिस जमाण स ब भचेरे संका वा, कंखा वा, वितिग छा वा
समु प ज जा, भेयं वा लभे जा, उ मायं वा पाउ ण जा, द हकािलयं वा रोगायंकं हवे जा,
केविलप न ाओ वा ध माओ भंसे जा। त हा खलु नो िन ग थे वभूसाणुवाई िसया।
नो स व रस ग ध फासाणुवाई हवइ, से िन ग थे।
तं कहिमित चे ?
आय रयाह - िन ग थ स खलु स वरसग धफासाणुवाइ स ब भया र स ब भचेरे संका वा,
कंखा वा, वितिग छा वा समु प ज जा, भयं वा लभे जा उ मायं वा पाउ ण जा, द हकािलयं
वा रोगायंकं ह व जा, दसमे ब भचेरसमा हठाणे हवइ।
भव त इ थ िसलोगा, तं जहा -
जं व व मणाइ णं र हयं थीजणेण य।
ब भचेर स र ख ठा आलयं तु िनसेवए॥1॥
मणप हायजण णं कामराग व ढ णं।
बंभचेररओ िभ खू थीकहं तु वव जए॥2॥
समं च संथवं थी हं संकहं च अिभ खणं।
बंभचेररओ िभ खू िन चसो प रव जए॥3॥
77
अंगप चगं संठाणं चा ल वय पे हयं।
बंभचेररओ थीणं च खुिग झं वव जए॥4॥
कूइयं इयं गीयं हिसयं थ णय क दयं।
बंभचेररओ थीणं सोयिग झं वव जए॥5॥
हासं क डं रइं द पं सहभु ािसया ण य।
ब भचेररओ थीणं नाणुिच ते कयाइ व॥6॥
पणीयं भ पाणं तु ख पं मय वव ढणं।
ब भचेररओ िभ खू िन चसो प रव जए॥7॥
ध मल ं िमयं काले ज थं प णहाणवं।
नाइम ं तु भंुजे जा ब भचेररओ सया॥8॥
वभूसं प रव जे जा सर रप रम डणं।
ब भचेररओ िभ खू िसंगार थं न धारए॥9॥
स े वे य ग धे य रसे फासे तहेव य।
पंच वहे कामगुणे िन चसो प रव जए॥10॥
आलओ थीजणाइ णो थीकहा य मणोरमा।
संथवो चेव नार णं तािसं इ दयद रसणं॥11॥
कूइयं इयं गीयं हिसयं भु ािसया ण य।
पणीयं भ पाणं च अइमायं पाणभोयणं॥12॥
78
ग भूसणिम ठं च कामभोगा य द जया।ु
नार स अ गवेिस स वसं तालउडं जहा॥13॥
द जए ु कामभोगे य िन चसो प रव जए।
संक ठाणा ण स वा ण व जे जा प णहाणवं॥14॥
ध मारामे चरे िभ खू िधइमं ध मसारह ।
ध मारामरए द ते ब भचेरसमा हए॥15॥
देव दाणव ग ध वा ज ख र खस क नरा।
ब भया रं नमंस त द करंु जे कर त तं॥16॥
एस ध मे धुवे िनअए सासए जणदेिसए।
िस ा िस झ त चाणेण िस झ स त तहावरे॥17॥
- बेिम।
79
स रसमं अ झयण ं
पावसम ण जं
जे के इमे प वइए िनय ठे ध मं सुिम ा वणओवव ने।
सुद लहं ल हउं बो हलाभं वहरेु ज प छा य जहासुहं तु॥1॥
से जा दढा पाउरणं मे अ थ उ प जई भो ुं तहेव पाउं।
जाणािम जं व टइ आउस ु! कं नाम कहािम सुएण भ ते॥2॥
जे के इमे प वइए िन ासीले पगामसो।
भो चा पे चा सुहं सुवइ पावसमणे वु चई॥3॥
आय रयउव झाए हं सुयं वणयं च गा हए।
ते चेव खंसई बाले पावसमणे वु चई॥4॥
आय रय उव झायाणं, स मं नो प डत पइ।
अ प डपूयइ थ े, पावसमणे वु चई॥5॥
स म माणे पाणा ण, बीया ण ह रया ण य।
असंजए संजयम नमाणे, पावसमणे वु चई॥6॥
संथारं फलगं पीढं, िनसे जं पायक बलं।
अ पम जयमा हइ, पावसमणे वु चई॥7॥
दवदव स चरई, पम े य अिभ खणं।
उ लंघणे य च डे य, पावसमणे वु चई॥8॥
80
प डलेहेइ पम ,े उवउ झइ पायक बलं।
प डलेहणा अणाउ े, पावसमणे वु चई॥9॥
प डलेहेइ पम े, से कंिच ह िनसाु िमया।
गु ं प रभावए िन चं, पावसमणे वु चई॥10॥
बहमाई ु पमुहरे, थ े लु े अ ण गहे।
असं वभागी अिचय ,े पावसमणे वु चई॥11॥
ववादं च उद रेइ, अह मे अ प नहा।
वु गाहे कलहे र ,े पावसमणे वु चई॥12॥
अिथरासणे कु कुईए, ज थं त थ िनसीयई।
आसण म अणाउ े, पावसमणे वु चई॥13॥
ससर खपाए सुवई, से जं न प डलेहइ।
संथारए अणाउ ,े पावसमणे वु चई॥14॥
दु दह वगईओ, आहारेइ अिभ खणं।
अरए य तवोक मे, पावसमणे वु चई॥15॥
अ थ त म य सूर म, आहारेइ अिभ खणं।
चोइओ प डचोएइ, पावसमणे वु चई॥16॥
आय रयप र चाई, परपास डसेवए।
गाणंग णए द भूएु , पावसमणे वु चई॥17॥
81
सयं गेहं प रच ज, परगेहंिस वावडे।
िनिम ेण य ववहरई, पावसमणे वु चई॥18॥
स नाइ प डं जेमेइ, ने छई सामुदा णयं।
िग हिनसे जं च वाहेइ, पावसमणे वु चई॥19॥
एया रसे पंचकुसीलसंवुडे, वंधरे मु णपवराण हे ठमे।
अयंिस लोए वसमेव गर हए, न से इहं नेव पर थ लोए॥20॥
जे व जए एए सया उ दोसे से सु वए होइ मुणीण म झे।
अयंिस लोए अमयं व पूइए आराहए लोगिमणं तहावरं॥21॥
- बेिम।
82
अ ठारसमं अ झयणं
संजइ जं
क प ले नयरे राया उ द णबल वाहणे।
नामेणं संजए नाम िमग वं उव ण गए॥1॥
हयाणीए गयाणीए रहाणीए तहेव य।
पाय ाणीए महया स वओ प रवा रए॥2॥
िमए छुिभ ा हयगओ क प लु जाणकेसरे।
भीए स ते िमए त थ वहेइ रसमु छए॥3॥
अह केसर म उ जाणे अणगारे तवोधणे।
स झाय झाणसंजु े ध म झाणं झयायई॥4॥
अ फोवम डव म झायई झ वयासवे।
त सागए िमए पासं वहेई से नरा हवे॥5॥
अह आसगओ राया ख पमाग म सो त हं।
हए िमए उ पािस ा अणगारं त थ पासई॥6॥
अह राया त थ संभ तो अणगारो मणाहओ।
मए उ म दपु णेणं रसिग ेण घ तुणा॥7॥
आसं वस जइ ाणं अणगार स सो िनवो।
वणएण व दए पाए भगवं ! ए थ मे खमे॥8॥
83
अह मोणेण सो भगवं अणगारे झाणम सए।
रायाणं न प डम तेइ तओ राया भय ओ॥ु 9॥
संजओ अहम सीित भगवं ! वाहरा ह मे।
कु े तेएण अणगारे डहे ज नरको डओ॥10॥
अभओ प थवा ! तु भं अभयदाया भवा ह य।
अ ण चे जीवलोग म कं हंसाए पस जिस ?॥11॥
जया स वं प र च ज ग त वमवस स ते।
अ ण चे जीवलोग म कं र ज म पस जिस ?॥12॥
जी वयं चेव वं च व जुसंपाय चंचलं।
ज थ तं मु झसी रायं! पे च थं नावबु झसे॥13॥
दारा ण य सुया चेव िम ा य तह ब धवा।
जीव तमणुजीव त मयं नाणु वय त य॥14॥
नीहर त मयं पु ा पयरं परमद खया।ु
पयरो व तहा पु े ब धू रायं ! तवं चरे॥15॥
तओ तेणा जए द वे दारे य प रर खए।
क ल त ने नरा रायं ! ह ठतु ठमलं कया॥16॥
तेणा व जं कयं क मं सुहं वा जइ वा दहं।ु
क मुणा तेण संजु ो ग झई उ परं भवं॥17॥
84
सोऊण त स सो ध मं अणगार स अ तए।
महया संवेगिन वेयं समाव नो नरा हवो॥18॥
संजओ चइउं र जं िन ख तो जणसासणे।
ग भािल स भगवओ अणगार स अ तए॥19॥
िच चा र ठं प वइए ख ए प रभासइ।
जहा ते द सई वं पस नं ते तहा मणो॥20॥
कं नामे ? कं गो े ? क स ठाए व माहणे।
कहं प डयरसो बु े ? कहं वणीए वु चिस॥21॥
संजओ नाम नामेणं तहा गो ेण गोयमो।
ग भाली ममाय रया व जाचरणपारगा॥22॥
क रयं अ क रयं वणयं अ नाणं च महामुणी !
एए हं चउ हं ठाणे हं मेय ने कं पभासई॥23॥
इइ पाउकरे बु े नायए प रिन वुडे।
व जाचरणसंप ने स चे स चपर कमे॥24॥
पड त नरए घोरे जे नरा पावका रणो।
द वं च गइं ग छ त च र ा ध ममा रयं॥25॥
मायावुइयमेयं तु मुसाभासा िनर थया।
संजममाणो व अहं वसािम इ रयािम य॥26॥
85
स वे ते वइया म झं िम छा द ठ अणा रया।
व जमाणे परे लोए स मं जाणािम अ पगं॥27॥
अहमासी महापाणे जुइमं व रससओवमे।
जा सा पाली महापाली द वा व रससओवमा॥28॥
से चुए ब भलोगाओ माणु सं भवमागए।
अ पणो य परेिसं च आउं जाणे जहा तहा॥29॥
नाणा इं च छ दं च प रव जे ज संजए।
अण ठा जे य स व था इइ व जामणुसंचरे॥30॥
प ड कमािम पिसणाणं परम ते हं वा पुणो।
अहो उ ठए अहोरायं इइ व जा तवं चरे॥31॥
जं च मे पु छसी काले स मं सु ेण चेयसा।
ताइं पाउकरे बु े तं नाणं जणसासणे॥32॥
क रयं च रोयए धीरे अ क रयं प रव जए।
द ठ ए द ठसंप ने ध मं चर सुद चरं॥ु 33॥
एयं पु णपयं सो चा अ थ ध मोवसो हयं।
भरहो व भारहं वासं चे चा कामाइ प वए॥34॥
सगरो व सागर तं भरहवासं नरा हवो।
इ सा रयं केवलं ह चा दयाए प रिन वुडे॥35॥
86
चइ ा भारहं वासं च कव ट म ह ढओ।
प व जम भुवगओ मघवं नाम महाजसो॥36॥
सणंकुमारो मणु स दो च कव ट म ह ढओ।
पु ं र जे ठ व ाणं सो व राया तवं चरे॥37॥
चइ ा भारहं वासं च कव ट म ह ढओ।
स ती स तकरे लोए प ो गइमणु रं॥38॥
इ खागरायवसभो कु थू नाम नरा हवो।
व खाय क ी िधइमं प ो गइमणु रं॥39॥
सागर तं ज ह ाणं भरहं नरवर सरो।
अरो य अरयं प ो प ो गइमणु रं॥40॥
चइ ा भारहं वासं च कव ट नरा हओ।
चइ ा उ मे भोए महापउमे तवं चरे॥41॥
एग छ ं पसा ह ा म हं माणिनसूरणो।
ह रसेणो मणु स दो प ो गइमणु रं॥42॥
अ नओ रायसह से हं सुप र चाई दमं चरे।
जयनामो जण खायं प ो गइमणु रं॥43॥
दस णर जं मुइयं चइ ाण मुणी चरे।
दस णभ ो िन ख तो स खं स केण चोइओ॥44॥
87
नमी नमेइ अ पाणं स खं स केण चोइओ।
चइऊण गेहं वइदेह साम णे प जुव ठओ॥45॥
करक डू किलंगेसु पंचालेसु य द मुहो।ु
नमी राया वदेहेसु ग धारेसु य न गई॥46॥
एए न र दवसभा िन ख ता जणसासणे।
पु े र जे ठ व ाणं साम णे प जुव ठया॥47॥
सोवीररायवसभो िच चा र जं मुणी चरे।
उ ायणो प वइओ प ो गइमणु रं॥48॥
तहेव कासीराया सेओस चपर कमे।
कामभोगे प र च ज पहणे क ममहावणं॥49॥
तहेव वजओ राया अण ठा क प वए।
र जं तु गुणसिम ं पय ह ु महाजसो॥50॥
तहेवु गं तवं क चा अ व ख ेण चेयसा।
महाबलो राय रसी अ ाय िसरसा िसरं॥51॥
कहं धीरो अहेऊ हं उ म ो व म हं चरे।
एए वसेसमादाय सूरा दढपर कमा॥52॥
अ च तिनयाणखमा स चा मे भािसया वई।
अत रंसु तर तेगे त र स त अणागया॥53॥
89
एगूण वंसइम ंअ झयणं
िमयापु जं
सु गीवे नयरे र मे काणणु जाणसो हए।
राया बलभ े िमया त स गमा हसी॥1॥
तेिसं पु े बलिसर िमयापु े व सुए।
अ मा पऊण दइए जुवराया दमीसरे॥2॥
न दणे सोउ पासाए क लए सह इ थ हं।
देवो दोगु दगो चेव िन चं मुइयमाणसो॥3॥
म णरयणकु टमतले पासायालोयण ठओ।
आलोएइ नगर स चउ कितयच चरे॥4॥
अह त थ अइ छ तं पासइ समणसंजयं।
तव िनयम संजमधरं सील ढं गुणआगरं॥5॥
तं देहई िमयापु े द ठ ए अ णिमसाए उ।
क हं म ने रसं वं द ठपु वं मए पुरा॥6॥
साह स द रसणे त स अ झवसाणु म सोहणे।
मोहं गय स स त स जाईसरणं समु प नं॥7॥
देवलोगचुओ संतो माणु सं भवमागओ।
स ननाणे समु प णे जाइं सरइ पुराणयं॥8॥
90
जाइसरणे समु प ने िमयापु े म ह ढए।
सरई पोरा णयं जाइं साम णं च पुराकयं॥9॥
वसए ह अर ज तो र ज तो संजम म य।
अ मा पयरं उवाग म इमं वयणम बवी॥10॥
सुया ण मे पंच मह वया ण नरएसु द खं च ित र खजो णसु।ु
िन व णकामो िम मह णवाओ अणुजाणह प वइ सािम अ मो ! ॥11॥
अ मताय ! मए भोगा भु ा वसफलोवमा।
प छा कडुय ववागा अणुब ध दहावहा॥ु 12॥
इमं सर रं अ ण चं असुइं असुइसंभवं।
असासयावासिमणं द खकेसाण भायणं॥ु 13॥
असासए सर र म रइं नोवलभामहं।
प छा पुरा व चइय वे फेणबु बुय स नभे॥14॥
माणुस े असार म वाह रोगाण आलए।
जरा मरणघ थ म खणं प न रमामहं॥15॥
ज मं द खं जरा द खं रोगा य मरणा ण य।ु ु
अहो द खो ह संसारो ज थ क स त ज तवो॥ु ु 16॥
खे ं व थुं हर णं च पु दारं च ब धवा।
चइ ाणं इमं देहं ग त वमवस स मे ॥17॥
91
जहा क पागफलाणं प रणामो न सु दरो।
एवं भु ाण भोगाणं प रणामो न सु दरो॥18॥
अ ाणं जो मह तं तु अपाहेओ पव जई।
ग छ तो सो दह होई छुहाु त हाए पी डओ॥19॥
एवं ध मं अकाऊणं जो ग छइ परं भवं।
ग छ तो सो दह होइ वाह रोगे हं पी डओ॥ु 20॥
अ ाणं जो मह तं तु सपाहेओ पव जई।
ग छ तो सो सुह होइ छुहा त हा वव जओ॥21॥
एवं ध मं प काऊणं जो ग छई परं भवं।
ग छ तो सो सुह होइ अ पक मे अवेयणे॥22॥
जहा गेहे पिल म त स गेह स जो पह।ू
सारभ डा ण नीणेइ असारं अवउ झइ॥23॥
एवं लोए पिल म, जराए मरणेण य।
अ पाणं तारइ सािम तु भे हं अणुम नओ॥24॥
तं बंत अ मा पयरो साम णं पु ! द चरं।ु
गुणाणं तु सह साइं धारेय वाइं िभ खुणो॥25॥
समया स वभूएसु स ुिम ेसु वा जगे।
पाणाइवाय वरई जाव जीवाए द करं॥ु 26॥
92
िन चकाल पम ेणं मुसावाय वव जणं।
भािसय वं हयं स चं िन चाउ ेण द करं॥ु 27॥
द त सोहणमाइ स अद स वव जणं।
अणव जेस ण ज स गे हणा अ व द करं॥ु 28॥
वरई अब भचेर स कामभोगरस नुणा।
उ गं मह वयं ब भं धारेय वं सुद करं॥ु 29॥
धण ध न पेसव गेसु प र गह वव जणं ।
स वार भप र चाओ िन मम ं सुद करं॥ु 30॥
चउ वहे व आहारे राईभोयणव जणा।
स नह संचओ चेव व जेय वो सुद करो॥ु 31॥
छुहा त हा य सीउ हं दंसमसगवेयणा।
अ कोसा द खसे जा य तणफाला ज लमेव य॥ु 32॥
तालणा त जणा चेव वह ब धपर सहा।
द खंु िभ खाय रया जायणा य अलाभया॥33॥
कावोया जा इमा व ी केसलोओ य दा णो।
द खं ु ब भवयं घोरं धारेउं य मह पणो॥34॥
सुहोइओ तुमं पु ा ! सुकुमालो सुम जओ।
न ह ु सी पभू तुमं पु ा ! साम णमणुपािलउं॥35॥
93
जाव जीवम व सामो गुणाणं तु महाभरो।
गु ओ लोहभारो व जो पु ा ! होई द वहो॥ु 36॥
आगासे गंगसोउ व प डसोओ व द रो।ु
बाहा हं सागरो चेव त रय वो गुणोयह ॥37॥
वालुयाकवले चेव िनर साए उ संजमे।
अिसधारागमणं चेव द करं च रउं तवो॥ु 38॥
अह वेग त द ठ ए च र े पु ! द चरे।ु
जवा लोहमया चेव चावेय वा सुद करं॥ु 39॥
जहा अ गिसहा द ा पाउं होइ सुद करं।ु
तह द खं ु करेउं जे क वेणं समण णं॥40॥
जहा द खं भरेउं जे होई वाय स को थलो।ु
तहा द खं ु करेउं जे क वेणं समण णं॥41॥
जहा तुलाए तोलेउं द करं म दरो िगर ।ु
तहा िनहयं ु नीसंकं द करं समु ण णं॥42॥
जहा भुया हं त रउं द करं रयणागरो।ु
तहा अणुवस तेणं द करं दमसागरो॥ु 43॥
भंुज माणु सए भोगे पंचल खणए तुम।
भु भोगी तओ जाया ! प छा ध मं च र सिस॥44॥
94
तं बंत अ मा पयरो एवमेयं जहा फुडं।
इह लोए िन पवास स न थ कंिच व द करं॥ु 45॥
सार र माणसा चेव वेयणाओ अण तसो।
मए सोढाओ भीमाओ असइं द खभया ण य॥ु 46॥
जरा मरणक तारे चाउर ते भयागरे।
मए सोढा ण भीमा ण ज मा ण मरणा ण य॥47॥
जहा इहं अगणी उ हो ए ो अण तगुणे त हं।
नरएसु वेयणा उ हा अ साया वेइया मए॥48॥
जहा इमं इहं सीयं ए ोऽणंतगुणं त हं।
नरएसु वेयणा सीया अ साया वेइया मए॥49॥
क द तो कंदकु भीसु उ ढपाओ अहोिसरो।ु
हयासणे जल त म प कपु वो अण तसो॥ु 50॥
महादव गसंकासे म म वइरवालुए।
कल बवालुयाए य द ढपु वो अण तसो॥51॥
रस तो कंदकु भीसुु उ ढं ब ो अब धवो।
करव करकयाई हं िछ नपु वो अण तसो॥52॥
अइित खकंटगाइ णे तंुगे िस बिलपायवे।
खे वयं पासब ेणं क ढोक ढा हं द करं॥ु 53॥
95
महाज तेसु उ छू वा आरस तो सुभेरवं।
पीिलओ िम सक मे हं पावक मो अण तसो॥54॥
कूव तो कोलसुणए हं सामे हं सबले ह य।
पा डओ फािलओ िछ नो व फुर तो अणेगसो॥55॥
असी ह अयिसव णा हं भ ली हं प टसे ह य।
िछ नो िभ नो विभ नो य ओइ णो पावक मुणा॥56॥
अवसो लोहरहे जु ो जल ते सिमलाजुए।
चोइओ तो जु े हं रो झो वा जह पा डओ॥57॥
हयासणे ु जल त म िचयासु म हसो वव।
द ढो प को य अवसो पावक मे ह पा वओ॥58॥
बला संडासतु डे हं लोहतु डे ह प ख हं।
वलु ो वलव तोहं ढंक िग े ह ण तसो॥59॥
त हा कल तो धाव तो प ो वेयर णं न दं।
जलं पा हं िच त तो खुरधारा हं ववाइओ॥60॥
उ हािभत ो संप ो अिसप ं महावणं।
अिसप े हं पड ते हं िछ नपु वो अणेगसो॥61॥
मु गरे हं मुसंढ हं सूले हं मुसले ह य।
गयासं भ गग े हं प ं द खं अण तसो॥ु 62॥
96
खुरे ह ित खधारे हं छं रया हं क पणी ह य।
क पओ फािलओ िछ नो उ क ो य अणेगसो॥63॥
पासे हं कूडजाले हं िमओ वा अवसो अहं।
वा हओ ब ो अ बहसो चेव ववाइओ॥ु 64॥
गले हं मगरजाले हं म छो वा अवसो अहं।
उ लओ फािलओ ग हओ मा रओ य अण तसो॥65॥
वीदंसए ह जाले हं ले पा हं सउणो वव।
ग हओ ल गो ब ो य मा रओ य अण तसो॥66॥
कुहाडफरसुमाई हं व ढई हं दमोु वव।
कु टओ फािलओ िछ नो त छओ य अण तसो॥67॥
चवेडमु ठमाई हं कुमारे हं अयं पव।
ता डओ कु टओ िभ नो चु णओ य अण तसो॥68॥
त ाइं त बलोहाइं तउवाइं सीसया ण य।
पाइओ कलकल ताइं आरस तो सुभेरवं॥69॥
तुहं पयाइं मंसाइं ख डाइं सो लगा ण य।
खा वओ िम समंसाइं अ गव णाइं णेगसो॥70॥
तुहं पया सुरा सीह मेरओ य मह ण य।ू ू
पाइओ िम जल तीओ वसाओ हरा ण य॥71॥
97
िन चं भीएण त थेण द हएण व हएण य।ु
परमा दहसंब ा ु वेयणा वेइया मए॥72॥
ित वच ड पगाढाआ घोराओ अइद सु हा।
मह भयाओ भीमाओ नरएसु द खवेयणा॥ु 73॥
जा रसा माणुसे लोए ताया ! द स त वेयणा।
ए ो अण तगु णया नरएसु द खवेयणा॥ु 74॥
स वभवेसु अ साया वेयणा वेइया मए।
िनमेस तरिम ं प जं साया न थ वेयणा॥75॥
तं बंत अ मा पयरो छ देणं पु ! प वया।
नवरं पुण साम णे द खं िन प डक मया॥ु 76॥
सो बंत अ मा पयरो ! एवमेयं जहाफुडं।
प डक मं को कुणई अर णे िमयप खण ं?॥77॥
एगभूओ अर णे वा जहा उ चरई िमगो।
एवं ध मं च र सािम संजमेण तवेण य॥78॥
जया िमग स आयंको महार ण म जायई।
अ छ तं खमूल म को णं ताहे ितिग छई॥79॥
को वा से ओसहं देई ? को वा से पु छइ सुहं ।
को से भ ं च पाणं च आह र ु पणामए॥80॥
98
जया य से सुह तया ग छइ गोयरं।
भ पाण स अ ठाए व लरा ण सरा ण य॥81॥
खाइ ा पा णयं पाउं व लरे हं सरे ह वा।
िमगचा रयं च र ाणं ग छई िमगचा रयं॥82॥
एवं समु ठओ िभ खू एवमेव अणेगओ।
िमगचा रयं च र ाणं उ ढं प कमई दसं॥83॥
जहा िमगे एग अणेचार अणेगवासे धुवगोयरे य।
एवं मुणी गोय रयं प व ठे नो ह लए नो वी य खंसए जा॥84॥
िमगचा रयं च र सािम एवं पु ा ! जहासुहं।
अ मा पऊ हं अणु नाओ जहाइ उव हं तओ॥85॥
िमयचा रयं च र सािम स वद ख वमो ख णं।ु
तु भे ह अ म ! अणु नाओ ग छ पु ! जहासुहं॥86॥
एवं सो अ मा पयरो अणुमा ण ाण बह वहं।ु
मम ं िछ दई ताहे महानागो व कंचुयं॥87॥
इ ढं प ं च िम े य पु दारं च नायओ।
रेणुयं व पडे ल गं िन ण ाण ु िन गओ॥88॥
पचंमह वयजु ो पचंसिमओ ितगु गु ो य।
स भ तर बा हरओ तवोक मंिस उ जुओ॥89॥
99
िन ममो िनरहंकारो िन संगो च गारवो।
समो य स वभूएसु तसेसु थावरेसु य॥90॥
लाभालाभे सुहे द खे जी वए मरणे तहाु ।
समो िन दा पसंसासु तहा माणावमाणओ॥91॥
गारवेसु कसाएसु द डस लभएसु य।
िनय ो हाससोगाओ अिनयाणो अब धणो॥92॥
अ ण सओ इहं लोए परलोए अ ण सओ।
वासीच दणक पो य असणे अणसणे तहा॥93॥
अ पस थे हं दारे हं स वओ प हयासवे।
अ झ प झाणजोगे हं पस थ दससासणे॥94॥
एवं नाणेण चरणेण दंसणेण तवेण य।
भावणा ह य सु ा हं स मं भावे ु अ पयं॥95॥
बहया ण उ वासा ण साम णमणुपािलया।ु
मािसएण उ भ ेण िस ं प ो अणु रं॥96॥
एवं कर त संबु ा प डया प वय खणा।
व णय ट त भोगेसु िमयापु े जहा रसी॥97॥
महापभाव स महाजस स िमयाइपु स िनस म भािसयं।
तव पहाणं च रयं अणु रं धारेह िन वाणगुणावहं महं॥98॥
101
वंसइमं अ झयण ं
महािनयं ठ जं
िस ाणं नमो क चा संजयाणं च भावओ।
अ थध मगइं त चं अणुस टं सुणेह मे॥1॥
पभूयरयणो राया से णओ मगहा हवो।
वहारज ं व जाओ म डकु छंिस चेइए॥2॥
नाणादमलयाइ णं नाणाप खिनसे वयं।ु
नाणाकुसुमसंछ नं उ जाणं न दणोवमं॥3॥
त थ सो पासई साहं संजयं सुसमा हयं।ु
िनस नं खमूल म सुकुमालं सुहोइयं॥4॥
त स वं तु पािस ा राइणो त म संजए।
अ च तपरमो आसी अउलो व व हओ॥5॥
अहो ! व णो अहो ! वं अहो ! अ ज स सोमया।
अहो ! खंती अहो ! मु ी अहो ! भोगे असंगया॥6॥
त स पाए उ व द ा काऊण य पया हणं।
नाइदरमणास ने ू पंजली प डपु छई॥7॥
त णोिस अ ज ! प वइओ भोगकाल म संजया।
उव ठओ िस साम णे एयम ठं सुणेिम ता॥8॥
102
अणाहो िम महाराय ! नाहो म झ न व जई।
अणुक पगं सु हं वा व कंिच नािभसमेअहं॥9॥
तओ सो पहिसओ राया से णओ मगहा हवो।
एवं ते इ ढम त स कहं नाहो न व जई॥10॥
होिम नाहो भय ताणं भोगे भंुजा ह संजया!।
िम नाईप रवुडो माणु सं खु सुद लहं॥ु 11॥
अ पणा व अणाहो िस से णया ! मगहा हवा!
अ पणा अणाहो स तो कहं नाहो भ व सिस॥12॥
एवं वु ो न र दो सो सुसंभ तो सु व हओ।
वयणं अ सुयपु वं साहणा व हय नओ॥ु 13॥
अ सा ह थी मणु सा मे पुरं अ तेउरं च मे।
भंुजािम माणुसे भोगे आणा इ स रयं च मे॥14॥
ए रसे स पय ग म स वकामसम पए।
कहं अणाहो भवइ ? मा ह भ तेु ! मुसं वए॥15॥
न तुमं जाणे अणाह स अ थं पो थं व प थवा !।
जहा अणाहो भवई सणाहो वा नरा हवा !॥16॥
सुणेह मे महाराय ! अ व ख ेण चेयसा।
जहा अणाहो भवई जहा मे य पव यं॥17॥
103
कोस बी नाम नयर पुराणपुरभेयणी।
त थ आसी पया म झ पभूयधणसंचओ॥18॥
पढमे वए महाराय ! अउला मे अ छवेयणा।
अहो था वउलो दाहो स वंगेसु य प थवा!॥19॥
स थं जहा परमित खं सर र ववर तरे।
पवेसे ज अर कु ो एवं मे अ छवेयणा॥20॥
ितयं मे अ त र छं च उ मंगं च पीडई।
इ दास णसमा घोरा वेयणा परमदा णा॥21॥
उव ठया मे आय रया व जा म तितिग छगा।
अबीया स थकुसला म तमूल वसारया॥22॥
ते मे ितिग छं कु व त चाउ पायं जहा हयं।
न य द खा वमोय त ु एसा म झ अणाहया॥23॥
पया मे स वसारं प द जा ह मम कारणा।
न य द खा वमोएइ ु एसा म झ अणाहया॥24॥
माया य मे महाराय ! पु सोगदह टया।ु
न य द खा वमोएइ एसा म झ अणाहया॥ु 25॥
भायरो मे महाराय ! सगा जे ठ क ण ठगा।
न य द खा वमोय त एसा म झ अणाहया॥ु 26॥
104
भइणीओ मे महाराय ! सगा जे ठ क ण ठगा।
न य द खा वमोय त एसा म झ अणाहया॥ु 27॥
भा रया मे महाराय ! अणुर ा अणु वया।
अंसुपु णे हं नयणे हं उरं मे प रिसंचई॥28॥
अ नं पाणं च हायं च ग ध म ल वलेवणं।
मए नायमणायं वा सा बाला नोवभंुजई॥29॥
खणं प मे महाराय ! पासाओ व न फ टई।
न य द खा वमोएइु एसा म झ अणाहया॥30॥
तओ हं एवमाहंसु द खमा ह पुणो पुणो।ु ु
वेयणा अणुभ वउं जे संसार म अण तए॥31॥
सइं च जइ मु चे जा वेयणा वउला इओ।
ख तो द तो िनरार भो प वए अणगा रयं॥32॥
एवं च िच तइ ाणं पसु ो िम नरा हवा !।
प रय ट तीए राईए वेयणा मे खयं गया॥33॥
तओ क ले पभाय म आपु छ ाण ब धवे।
ख तो द तो िनरार भो प वइओ अणगा रयं॥34॥
ततो हं नाहो जाओ अ पओ य पर स य।
स वेिसं चेव भूयाणं तसाण थावराण य॥35॥
105
अ पा नई वेयरणी अ पा मे कुडसामली।
अ पा कामदहा धेणू अ पा मे न दणं वणं॥ु 36॥
अ पा क ा वक ा य दहाण य सुहाण य।ु
अ पा िम मिम ं च द प ठयु सुप ठओ॥37॥
इमा ह अ ना व अणाहया िनवाु ! तमेगिच ो िनहओ सुणे ह।ु
िनय ठध मं ल हयाण वी जहा सीय त एगे बहकायरा नरा॥ु 38॥
जो प वइ ाण मह वयाइं स मं नो फासयई पमाया।
अिन गह पा य रसेसु िग े न मूलओ िछ दइ ब धणं से॥39॥
आउ या ज स न अ थ काइ इ रयाए भासाए तहेसणाए।
आयाणिन खेवदगंु ु छणाए न वीरजायं अणुजाइ म गं॥40॥
िचरं प से मु ड ई भ व ा अिथर वए तविनयमे ह भ ठे।
िचरं प अ पाण कलेसइ ा न पारए होइ ह संपराए॥ु 41॥
पो ले व मु ठ जह से असारे अय तए कूडकहावणे वा।
राढामणी वे िलय पगासे अमह घए होइ य जाणएसु॥42॥
कुसीलिलंगं इह धारइ ा इिस झयं जी वय वूहइ ा।
असंजए संजयल पमाणे व णघायमाग छइ से िचरं प॥43॥
वसं तु पीयं जह कालकूडं हणाइ स थं जह कु गह यं।
एसे व ध मो वसओवव नो हणाइ वेयाल इवा वव नो॥44॥
106
जे ल खणं सु वणं पउंजमाणे िनिम कोऊहलसंपगाढे।
कुहेड व जासवदारजीवी न ग छई सरणं त म काले॥45॥
तमंतमेणेव उ से असीले सया दह व पा रयासुवेइ।ु
संधावई नरगित र खजो णं मोणं वराहे ु असाह खे॥ु 46॥
उ ेिसयं क यगडं िनयागं न मंुचई कंिच अणेस ण जं।
अ गी ववा स वभ खी भ व ा इओ चुओ ग छइ क टु पावं॥47॥
न तं अर कंठछे ा करेइ जं से करे अ प णया दर पा।ु
से ना हई म चुमुहं तु प े प छाणुतावेण दया वहणो॥ू 48॥
िनर ठया न ग ई उ त स जे उ म ठं वव जासमेइ।
इमे व से न थ परे व लोए दहओ व से झ जइ त थ लोए॥ु 49॥
एमेव स छ दकुसील वे म गं वराहे ु जणु माणं।
कुरर ववा भोगरसाणुिग ा िनर ठसोया प रयावमेइ॥50॥
सो चाण मेहा व सुभािसयं इमं अणुसासणं नाणगुणोववेयं।
म गं कुसीलाण जहाय स वं महािनयंठाण वए पहेणं॥51॥
च र मायारगुण नए तओ अणु रं संजमपािलयाणं।
िनरासवे संख वयाण क मं उवेइ ठाणं वउलु मं धुवं॥52॥
एवु गद ते व महातवोधणे महामुणी महापइ ने महायसे।
महािनय ठ जिमणं महासुयं से काहए महया व थरेणं॥53॥
107
तु ठो य से णओ राया इणमुदाह कयंजली।ु
अणाह ं जहाभूयं सु ठु मे उवदंिसयं॥54॥
तु झं सुल ं खु मणु सज मं लाभा सुल ा य तुमे महेसी!
तु भे सणाहा य सब धवा य जं भे ठया म गे जणु माणं॥55॥
तं िस नाहो अणाहाणं स वभूयाण संजया !
खामेिम ते महाभाग ! इ छािम अणुसािसउं॥56॥
पु छऊण मए तु भं झाण व घो उ जो कओ।
िनम तओ य भोगे हं तं स वं म रसे ह मे॥57॥
एवं थु ण ाण स रायसीहो अणगारसीहं परमाइभ ए।
सओरोहो य सप रयणो य ध माणुर ो वमलेण चेयसा॥58॥
ऊसिसय रोमकूवो काऊण य पया हणं।
अिभव दऊण िसरसा अइयाओ नरा हवो॥59॥
इयरो व गुणसिम ो ितगु गु ो ितद ड वरओ य।
वहग इव व पमु को वहरइ वसुहं वगयमोहो॥60॥
- बेिम।
108
एग वंसइमं अ झयण ं
समु पालीयं
च पाए पािलए नाम सावए आिस वा णए।
महावीर स भगवओ सीसे सो उ मह पणो॥1॥
िन ग थे पावयणे सावए से वको वए।
पोएण ववहर ते पह डं नगरमागए॥ु 2॥
पह डे ववहर त स वा णओ देइ धूयरं।ु
तं सस ं पइिग झ सदेसमह प थओ॥3॥
अह पािलय स घरणी समु म पसवई।
अह दारए त हं जाए ‘समु पािल’ नामए॥4॥
खेमेणं आगए च पं सावए वा णए घरं।
संव ढई घरे त स दारए से सुहोइए॥5॥
बाव रं कलाओ य िस खए नीइको वए।
जो वणेण य संप ने सु वे पयदंसणे॥6॥
त स ववइं भ जं पया आणेइ वणीं।
पासाए क लए र मे देवो दोगु दओ जहा॥7॥
अह अ नया कयाई पासायालोयणे ठओ।
व झम डणसोभागं व झ ंपासइ व झगं॥8॥
109
तं पािसऊण सं व गो समु पालो इणम बवी।
अहो असुभाण क माणं िन जाणं पावगं इमं॥9॥
संबु ो सो त हं भगवं परं संवेगमागओ।
आपु छ अ मा पयरो प वए अणगा रयं॥10॥
ज ह ु संगं च महा कलेसं मह तमोहं किसणं भयावहं।
प रयायध मं चािभरोयए जा वया ण सीला ण पर सहे य॥11॥
अ हंस स चं च अतेणगं च त ो य ब भं अप र गहं च।
प डव जया पंच मह वया ण च र ज ध मं जणदेिसयं वऊ॥12॥
स वे हं भूए हं दयाणुक पी ख त खमे संजय ब भयार ।
साव जजोगं प रव जय तो च र ज िभ खू सुसमा हइ दए॥13॥
कालेण कालं वहरे ज र ठे बलाबलं जा णय अ पणो य।
सीहो व स ेण न संतसे जा वयजोग सु चा न अस भमाह॥ु 14॥
उवेहमाणो उ प र वए जा पयम पयं स व ितित खए जा।
न स व स व थअिभरोयए जा न या व पूयं गरहं च संजए॥15॥
अणेगछ दा इह माणवे हं जे भावओ संपगरेइ िभ खू।
भयभेरवा त थ उइ त भीमा द वा मणु सा अदवा ित र छा॥ु 16॥
पर सहा द वसहा अणेगे सीय त ज था बहकायरा नरा।ु ु
ते त थ प े न व ह ज िभ खू संगामसीसे इव नागराया॥17॥
110
सीओिसणा दंसमसा य फासा आयंका व वहा फुस त देहं।
अकु कुओ त था हयासए जा रयाइं खेवे ज पुरेकडाइं॥18॥
पहाय रागं च तहेव दोसं मोहं च िभ खू सययं वय खणो।
मे व वाएण अक पमाणो पर सहे आयगु े सहे जा॥19॥
अणु नए नावणए महेसी न या व पूयं गरहं च संजए।
स उ जुभावं प डव ज संजए िन वाणम गं वरए उवेइ॥20॥
अरइरइसहे पह णसंथवे वरए आय हए पहाणवं।
परम ठपए हं िच ठई िछ नसोए अममे अ कंचणे॥21॥
व व लयणाइ भए ज ताई िनरोवलेवाइ असंथडाइं।
इसी ह िच णाइ महायसे हं काएण फासे ज पर सहाइं॥22॥
स नाणनाणोवगए महेसी अणु रं च रउं ध मसंचयं।
अणु रे नाणधरे जसंसी ओभासई सू रए वा तिल खे॥23॥
द वहं खवेऊण य पु णपावं िनरंगणे स वओ व पमु के।ु
त र ा समु ं व महाभवोघं समु पाले अपुणागमं गए॥24॥
- बेिम।
111
बाइसमं अ झयण ं
रहनेिम जं
सो रयपुर म नयरे आिस राया म ह ढए।
वसुदेवे नामेणं रायल खणसंजुए॥1॥
त स भ जा दवे ु आसी रो हणी देवई तहा।
तािसं दो हं प दो पु ा इ ठा य राम केसवा॥2॥
सो रयपुर म नयरे आसी राया म ह ढए।
समु वजए नामं रायल खणसंजुए॥3॥
त स भ जा िसवा नाम तीसे पु ो महायसो।
भगवं अ र ठनेिम लोगनाहे दमीसरे॥4॥
सो अ र ठनेिम नामो उ ल खण सरसंजुओ।
अ ठसह सल खणधरो गोयमो कालग छवी॥5॥
व ज रसहसंघयणो समचउरंसो झसोयरो।
त स राईमइं क नं भ जं जायइ केसवो॥6॥
अह सा रायवर क ना सुसीला चा पे हणी।
स वल खणसंप ना व जुसोयाम ण पभा॥7॥
अहाह जणओ तीसे वासुदेवं म ह ढयं।
इहाग छाउ कुमारो जा मे क नं दलामहं॥8॥
112
स वोसह ह ह वओ कयकोउयमंगलो।
द वजुयलप र हओ आभरणे हं वभूिसओ॥9॥
म ं च ग धह थं वासुदेव स जे ठगं।
आ ढो सोहए अ हयं िसरे चूडामणी जहा॥10॥
अह ऊिसएण छ ेण चामरा ह य सो हए।
दसारच केण य सो स वओ प रवा रओ॥11॥
चउरंिगणीए सेनाए रइयाए जह कमं।
तु रयाण स ननाएण द वेण गगणं फुसे॥12॥
एया रसीइ इ ढ ए जुइए उ माइ य।
िनयगाओ भवणाओ िन जाओ व हपंुगवो॥13॥
अह सो त थ िन ज तो द स पाणे भय ए।ु
वाडे हं पंजरे हं च स न े सुद खए॥ु 14॥
जी वय तं तु संप े मंस ठा भ खय वए।
पासे ा से महाप ने सार हं इणम बवी॥15॥
क स अ ठा इमे पाणा एए स वे सुहेिसणो।
वाडे हं पंजरे हं च स न ा य अ छ हं॥16॥
अह सारह तओ भणइ एए भ ा उ पा णणो।
तु झं ववाहक ज म भोयावेउं बहं जणं॥ु 17॥
113
सोऊण त स वयणं बहपा ण वणासणं।ु
िच तेइ से महाप ने साणु कोसे जए ह उ॥18॥
जइ म झ कारणा एए ह म हंित बह जया।ू
न मे एयं तु िन सेसं परलोगे भ व सई॥19॥
सो कु डलाण जुयलं सु गं च महायसो।
आभरणा ण य स वा ण सार ह स पणामए॥20॥
मणप रणामे य कए देवा य जहोइयं समोइ णा।
स व ढ ए सप रसा िन खमणं त स काउं जे॥21॥
देवमणु सप रवुडो सीयारयणं तओ समा ढो।
िन खिमय बारगाओ रेवयय म ठओ भगवं॥22॥
उ जाणं संप ो ओइ णो उ माओ सीयाओ।
साह सीए प रवुडो अह िन खमई उ िच ा हं॥23॥
अह से सुग धग धए तु रयं मउयकंुिचए।
सयमेव लंुचई केसे पंचमु ठ हं समा हओ॥24॥
वासुदेवो य णं भणइ लु चकेसं जइ दयं।
इ छयमणोरहे तु रयं पावेसु तं दमीसरा॥25॥
नाणेणं दंसणेणं च च र ेण तहेव य।
ख तीए मु ीए व ढमाणो भवा ह य॥26॥
114
एवं ते रामकेसवा दसारा य बह जणा।ू
अ र ठणेिमं व द ा अइगया बारगापु रं॥27॥
सोऊण रायक ना प व जं सा जण स उ।
नीहासा य िनराण दा सोगेण उ समु छया॥28॥
राईमई विच तेइ िधर थु मम जी वयं।
जाहं तेण प र च ा सेयं प वइउं मम॥29॥
अह सा भमरस नभे कु चफणगपसा हए।
सयमेव लंुचई केसे िधइम ता वव सया॥30॥
वासुदेवो य णं भणइ लु चकेसं जइ दयं।
संसारसागरं घोरं तर क ने ! लहं लहं॥ु ु 31॥
सा प वइया स ती प वावेसी त हं बहं।ु
सयणं प रयणं चेव सीलव ता बह सुया॥ु 32॥
िग रं रेवयय ं ज ती वासेणु ला उ अ तरा।
वास ते अ धयार म अ तो लयण स सा ठया॥33॥
चीवराइं वसार ती चहा जाय पािसया।
रहनेमी भ गिच ो प छा द ठो य तीइ व॥34॥
भीया य सा त हं द ठंु एग ते संजयं तयं।
बाहा हं काउं संगोफं वेवमाणी िनसीयई॥35॥
115
अह सो व रायपु ो समु वजयंगओ।
भीयं पवे वयं द ठंु इमं व कं उदाहरे॥36॥
रहनेमी अहं भ े ! सु वे ! चा भािस ण !।
ममं भया ह सुयण ू! न ते पीला भ व सई॥37॥
ए ह ता भुं जमो भोए माणु सं खु सुद लहं।ु
भु भोगा तओ प छा जणम गं च र समो॥38॥
द ठूण रहनेिमं तं भ गु जोयपराइयं।
राईमई अस भ ता अ पाणं संवरे त हं॥39॥
अह सा रायवरक ना सु ठया िनयम वए।
जाई कुलं च सीलं च र खमाणी तयं वए॥40॥
जइ िस वेण वेसमणो लिलएण नलकूबरो।
तहा व ते न इ छािम जइ िस स खं पुर दरो॥41॥
प खंदे जिलयं जोइं धूमकेउं दरासयंु ।
ने छ त वंतयं भो ुं कुले जाया अगंधणे॥42॥
िधर थु त ेअजसोकामी ! जो तं जी वयकारणा।
व तं इ छिस आवेउं सेयं ते मरणं भवे॥43॥
अहं च भोयराय स तं च िस अ धगव हणो।
मा कुले ग धणा होमो संजमं िनहओ चर॥ु 44॥
116
जइ तं का हिस भावं जा जा द छिस ना रओ।
वाया व ो व हडो अ ठअ पा भ व सिस॥45॥
गोवालो भ डवालो वा जहा त व अ ण सरो।
एवं अ ण सरो तं प साम ण स भ व सिस॥46॥
कोहं माणं िनिग ह ा मायं लोभं च स वसो।
इ दयाइं वसे काउं अ पाणं उवसंहरे॥47॥
तीसे सो वयणं सो चा संजयाए सुभािसयं।
अंकुसेण जहा नागो ध मे संप डवाइओ॥48॥
मणगु ो वयगु ो कायगु ो जइ दओ।
साम णं िन चलं फासे जाव जीवं दढ वओ॥49॥
उ गं तवं च र ाणं जाया दो ण व केवली।
स वं क मं ख व ाणं िस ं प ा अणु रं॥50॥
एवं करे त संबु ा प डया प वय खणा।
व णय ट त भोगेसु जहा सो पु रसो मो॥51॥
- बेिम।
117
ते वंसइमं अ झयणं
केिसगोयिम जं
जणे पासे नामेण अरहा लोगपूइओ।
संबु पा य स व नू ध मित थयरे जणे॥1॥
त स लोगपईव स आिस सीसे महायसे।
केसीकुमारसमणे व जाचरणपारगे॥2॥
ओ हनाणसुए बु े सीससंघसमाउले।
गामाणुगामं र य ते साव थं नग रमागए॥3॥
ित दयं नाम उ जाणं त मी नगरम डले।ु
फासुए िस जसंथारे त थ वासमुवागए॥4॥
अह तेणेव कालेणं ध मित थयरे जणे।
भगवं व ढमाणो स वलोग म व सुए॥5॥
त स लोगपईव स आिस सीसे महायसे।
भगवं गोयमे नामं व जाचरणपारगे॥6॥
बारसंग वऊ बु े सीससंघसमाउले।
गामाणुगामं र य ते से व साव थमागए॥7॥
को ठगं नाम उ जाणं त मी नयरम डले।
फासुए िस जसंथारे त थ वासमुवागए॥8॥
118
केसीकुमारसमणे गोयमे य महायसे।
उभओ व त थ वह रंसु अ लीणा सुसमा हया॥9॥
उभओ सीससंघाणं संजयाणं तव सणं।
त थ िच ता समु प ना गुणव ताण ताइणं॥10॥
के रसो वा इमो ध मो ? इमो ध मो व के रसो।
आयारध मप णह इमा वा सा व के रसी॥11॥
चाउ जामो य जो ध मो जो इमो पंचिस खओ।
देिसओ व ढमाणेण पासेण य महामुणी॥12॥
अचेलगो य जो ध मो जो इमो स त रो।
एगक जपव नाणं वसेसे कं नु कारणं॥13॥
अह ते त थ सीसाणं प वत कयं।
समागमे कयमई उभओ केिस गोयमा॥14॥
गोयमे प ड व नू सीससंघ समाउले।
जे ठं कुलमवे ख तो ित दयं वणमागओ॥ु 15॥
केसीकुमारसमणे गोयमं द समागयं।
प ड वं प डवं स मं संप डव जई॥16॥
पलालं फासुयं त थ पंचमं कुसतणा ण य।
गोयम स िनसे जाए ख पं संपणामए॥17॥
119
केसीकुमारसमणे गोयमे य महायसे।
उभओ िनस णा सोह त च दसूरसम पभा॥18॥
समागया बह त थ पास डा कोउगाू िमगा।
िगह थाणं अणेगाओ साह सीओ समागया॥19॥
देवदाणवग ध वा ज खर खस क नरा।
अ द साणं च भूयाणं आसी त थ समागमो॥20॥
पु छािम ते महाभाग ! केसी गोयमम बवी।
तओ केिसं बुवंतं तु गोयमो इणम बवी॥21॥
पु छ भ ते ! ज ह छं ते केिसं गोयमम बवी।
तओ केसी अणु नाए गोयमं इणम बवी॥22॥
चाउ जामो य जो ध मो जो इमो पंचिस खओ।
देिसओ व ढमाणेण पासेण य महामुणी॥23॥
एगक जपव नाणं वसेसे कं नु कारणं।
ध मे द वहे मेहा वु ! कहं व प चओ न ते॥24॥
तओ केिसं बुवंतं तु गोयमो इणम बवी।
प ना सिम खए ध मं त ं त व ण छयं॥25॥
पु रमा उ ज ु जडा उ वंकजडा य प छमा।
म झमा उ जु प ना य तेण ध मे दहा कए॥ु 26॥
120
पु रमाणं द वसो झो उ च रमाणं दरणुपालओ।ु ु
क पो म झमगाणं तु सु वसो झो सुपालओ॥27॥
साह गोयमु ! प ना ते िछ नो मे संसओ इमो।
अ नो व संसओ म झं तं मे कहसु गोयमा॥28॥
अचेलगो य जो ध मो जो इमो स त रो।
देिसओ व ढमाणेण पासेण य महाजसा॥29॥
एगक जपव नाणं वसेसे कं नु कारणं।
िलंगे द वहे मेहा वु ! कहं व प चओ न ते॥30॥
केिसमेवं बुवाणं तु गोयमो इणम बवी।
व नाणेण समाग म ध मसाहणिम छयं॥31॥
प चय थं च लोग स नाणा वह वग पणं।
ज थं गहण थं च लोगे िलंग पओयणं॥32॥
अह भवे पइ ना उ मो खसं भूयसाहणे।
नाणं च दंसणं चेव च र ं चेव िन छए॥33॥
साह गोयमु ! प ना ते िछ नो मे संसओ इमो।
अ नो व संसओ म झं तं मे कहसु गोयमा॥34॥
अणेगाणं सह साणं म झे िच ठिस गोयमा।
ते य ते अ हग छ त कहं ते िन जया तुमे॥35॥
121
एगे जए जया पंच पंच जए जया दस।
दसहा उ ज ण ाणं स वस ू जणामहं॥36॥
स ू य इइ के वु े? केसी गोयमम बवी।
तओ केिसं बुवंतं तु गोयमो इणम बवी॥37॥
एग पा अ जए स ू कसाया इ दया ण य।
ते ज ण ु जहानायं वहरािम अहं मुणी॥38॥
साह गोयमु ! प ना ते िछ नो मे संसओ इमो।
अ नो व संसओ म झं तं मे कहसु गोयमा॥39॥
द स त बहवे लोए पासब ा सर रणो।
मु कपासो लह भूओ कहं तं ु वहरसी मुणी॥40॥
ते पासे स वसो िछ ा िनह तूण उवायओ।
मु कपासो लह भूओ वहरािम अहं मुणीु !॥41॥
पासा य इइ के वु ा ? केसी गोयमम बवी।
केिसमेवं बुवंतं तु गोयमो इणम बवी॥42॥
राग ोसादओ ित वा नेहपासा भयंकरा।
ते िछ द ु जहानायं वहरािम जह कमं॥43॥
साह गोयु म ! प ना ते िछ नो मे संसओ इमो।
अ नो व संसओ म झं तं मे कहसु गोयमा॥44॥
122
अ तो हयय संभूया लया िच ठइ गोयमा।
फलेइ वसभ खी ण सा उ उ रया कहं॥45॥
तं लयं स वसो िछ ो उ र ा समूिलयं।
वहरािम जहानायं मु को िम वसभ खणं॥46॥
लया य इइ का वु ा? केसी गोयमम बवी।
केिसमेवं बुवंतं तु गोयमो इणम बवी॥47॥
भवत हा लया वु ा भीमा भीमफलोदया।
तमु र ु जहानायं वहरािम महामुणी॥48॥
साह गोयमु ! प ना ते िछ नो मे संसओ इमो।
अ नो व संसओ म झं तं मे कहसु गोयमा॥49॥
संप जिलया घोरा अ गी िच ठइ गोयमा।
जे डह त सर र था कहं व झा वया तुमे॥50॥
महामेह पसूयाओ िग झ वा र जलु मं।
िसंचािम सययं देहं िस ा नो व डह त मे॥51॥
अ गी य इइ के वु ा? केसी गोयमम बवी।
केिसमेवं बुवंतं तु गोयमो इणम बवी॥52॥
कसाया अ गणो वु ा सुय सील तवो जलं।
सुयधारािभहया स ता िभ ना ह न डह त मे॥ु 53॥
123
साह गोयमु ! प ना ते िछ नो मे संसओ इमो।
अ नो व संसओ म झं तं मे कहसु गोयमा !॥54॥
अयं साहिसओ भीमो द ठ सो प रधावई।ु
जं िस गोयम ! आ ढो कहं तेण न ह रिस॥55॥
पधाव तं िनिग हािम सुयर सीसमा हयं।
न म ग छइ उ म गं म गं च प डव जई॥56॥
अ से य इइ पु े? केसी गोयमम बवी।
केिसमेवं बुवंतं तु गोयमो इणम बवी॥57॥
मणो साहिसओ भीमो द ठ सो प रधावई।ु
तं स मं िनिग हािम ध मिस खाए क थगं॥58॥
साह ु गोयम ! प ना ते िछ नो मे संसओ इमो।
अ नो व संसओ म झं तं मे कहसु गोयमा ! ॥59॥
कु पहा बहवो लोए जे हं नास त जंतवो।
अ ाणे कह व ट ते तं न न सिस गोयमा!॥60॥
जे य म गेण ग छ त जे य उ म गप ठया।
ते स वे वइया म झं तो न न सामहं मुणी !॥61॥
म गे य इइ के वु े? केसी गोयमम बवी।
केिसमेवं बुवंतं तु गोयमो इणम बवी॥62॥
124
कु पवयण पास ड स वे उ म गप ठया।
स म गं तु जण खायं एस म गे ह उ मे॥63॥
साह गोयमु ! प ना ते िछ नो मे संसओ इमो।
अ नो व संसओ म झं तं मे कहसु गोयमा !॥64॥
महाउदग वेगेणं बु झमाणाण पा णणं।
सरणं गई पइ ठा य द वं कं म नसी मुणी?॥65॥
अ थ एगो महाद वो वा रम झे महालओ।
महाउदगवेग स गई त थ न व जई॥66॥
द वे य इइ के वु े? केसी गोयमम बवी।
केिसमेवं बुवंतं तु गोयमो इणम बवी॥67॥
जरा मरणवेगेणं बु झमाणाण पा णणं।
ध मो द वो पइ ठा य गई सरणमु मं॥68॥
साहु गोयम ! प ना ते िछ नो मे संसओ इमो।
अ नो व संसओ म झं तं मे कहसु गोयमा॥69॥
अ णवंिस महोहंिस नावा वप रधावई।
जं िस गोयममा ढो कहं पारं गिम सिस ?॥70॥
जा उ अ सा वणी नावा न सा पार स गािमणी।
जा िनर सा वणी नावा सा उ पार स गािमणी॥71॥
125
नावा य इइ का वु ा ? केसी गोयमम बवी।
केिसमेवं बुवंतं तु गोयमो इणम बवी॥72॥
सर रमाहु नाव जीवो वु चइ ना वओ।
संसारो अ णवो वु ो जं तर त महेिसणो॥73॥
साह ु गोयम ! प ना ते िछ नो मे संसओ इमो।
अ नो व संसओ म झे तं मे कहसु गोयमा ! ॥74॥
अ धयारे तमे घोरे िच ठ त पा णणो बह।ू
को क र सइ उ जोयं स वलोग म पा णणं॥75॥
उ गओ वमलो भाणू स वलोग पभंकरो।
सो क र सइ उ जोयं स वलोग म पा णणं॥76॥
भाणू य इइ के वु े? केसी गोयमम बवी।
केिसमेवं बुवंतं तु गोयमो इणम बवी॥77॥
उ गओ खीणसंसारो स व नू जणभ खरो।
सो क र सइ उ जोयं स वलोय म पा णणं॥78॥
साह ु गोयम ! प ना ते िछ नो मे संसओ इमो।
अ नो व संसओ म झं तं मे कहसु गोयमा ! ॥79॥
सार र माणस े द खे ब झमाणाण पा णणं।ु
खेमं िसवमणाबाहं ठाणं कं म नसी मुणी॥80॥
126
अ थ एगं धुवं ठाणं लोग ग म दरा हं।ु
ज थ न थ जरा म चू वा हणो वेयणा तहा॥81॥
ठाणे य इइ के वु े? केसी गोयमम बवी।
केिसमेवं बुवंतं तु गोयमो इणम बवी॥82॥
िन वाणं ित अबाहं ित िस लोग गमेव य।
खेमं िसवं अणाबाहं जं चर त महेिसणो॥83॥
तं ठाणं सासयं वासं लोग गंिम दरा हं।ु
जं संप ा न सोय त भवोह तकरा मुणी॥84॥
साह गोयमु ! प ना ते िछ नो मे संसओ इमो।
नमो ते संसयाईय ! स वसु महोयह !॥85॥
एवं तु संसए िछ ने केसी घोरपर कमे।
अिभव द ा िसरसा गोयमं तु महायसं॥86॥
पंचमह वयध मं प डव जइ भावओ।
पु रम स प छमंमी म गे त थ सुहावहे॥87॥
केसीगोयमओ िन चं त म आिस समागमे।
सुय सीलसमु क रसो मह था थ व ण छओ॥88॥
तोिसया प रसा स वा स म गं समुव टया।
संथुया ते पसीय तु भयवं केिसगोयमे॥89॥
128
चउवीसइमं अ झयणं
पवयणमाया
अ ठ पवयणमायाओ सिमई गु ी तहेव य।
पंचेव य सिमईओ तओ गु ीओ आ हया॥1॥
इ रयाभासेसणादाणे उ चारे सिमई इय।
मणुगु ी वयगु ी कायगु ी य अ ठमा॥2॥
एयाओ अ ठ सिमईओ समासेण वया हया।
दवालसंगंु जण खायं मायं ज थ उ पवयणं॥3॥
आल बणेण कालेण म गेण जयणाइ य।
चउकारणप रसु ं संजए इ रयं रए॥4॥
त थ आलंबणं नाणं दंसणं चरणं तहा।
काले य दवसे वु े म गे उ पहव जए॥5॥
द वओ खे ओ चेव कालओ भावओ तहा।
जयणा चउ वहा वु ा तं मे क यओ सुण॥6॥
द वओ च खुसा पेहे जुगिमतं च खे ओ।
कालओ जाव र ए जा उवउ े य भावओ॥7॥
इ दय थे वव ज ा स झायं चेव पंचहा।
त मु ी त पुर कारे उवउ े इ रयं रए॥8॥
129
कोहे माणे य मायाए लोभे य उवउ या।
हासे भए मोह रए वगहासु तहेव य॥9॥
एयाइं अ ठ ठाणाइं प रव ज ु संजए।
असाव जं िमयं काले भासं भासे ज प नवं॥10॥
गवेसणाए गहणे य प रभोगेसणा य जा।
आहारोव ह से जाए एए ित न वसोहए॥11॥
उ गमु पायणं पढमे बीए सोहे ज एसणं।
प रभोय म चउ कं वसोहे ज जयं जई॥12॥
ओहोवहोव ग हयं भ डगं द वहं ु मुणी।
िग ह तो िन खव तो य पउंजे ज इमं व हं॥13॥
च खुसा प डले ह ा पम जे ज जयं जई।
आइए िन खवे जा वा दहओ व सिमए सया॥ु 14॥
उ चारं पासवणं खेलं िसंघाण ज लयं।
आहारं उव हं देहं अ नं वा व तहा वहं॥15॥
अणावायमसंलोए अणावाए चेव होइ संलोए।
आवायमसंलोए आवाए चेय संलोए॥16॥
अणावायमसंलोए पर सणुवघाइए।
समे अ झिुसरे या व अिचरकालकय म य॥17॥
130
व थ णे दरमोगाढे नास ने बलव जए।ू
तसपाण बीयर हए उ चाराई ण वोिसरे॥18॥
एयाओ पंच सिमईओ समासेण वया हया।
ए ो य तओ गु ीओ वो छािम अणुपु वसो॥19॥
स चा तहेव मोसा य स चामोसा तहेव य।
चउ थी अस चमोसा मणगु ी चउ वहा॥20॥
सरं भसमार भे आर भे य तहेव य।
मणं पव माणं तु िनय े ज जयं जई॥21॥
स चा तहेव मोसा य स चामोसा तहेव य।
चउ थी अस चमोसा वइगु ी चउ वहा॥22॥
संर भ समार भे आर भे य तहेव य।
वयं पव माणं तु िनय े ज जयं जई॥23॥
ठाणे िनसीयणे चेव तहेव य तुय टणे।
उ लंघण प लंघणे इ दयाण य जंुजणे॥24॥
संर भ समार भे आर भ म तहेव य।
कायं पव माणं तु िनय े ज जयं जई॥25॥
एयाओ पंच सिमईओ चरण स य पव णे।
गु ी िनय णे वु ा असुभ थेसु स वसो॥26॥
132
पंच वंसइमं अ झयण ं
ज नइ जं
माहणकुलसंभूओ आिस व पो महायसो।
जायाई जमज नंिम जयघोसे नामओ॥1॥
इ दय गामिन गाह म गगामी महामुणी।
गामाणुगामं र य ते प ो वाणारिसं पु रं॥2॥
वाणारसीए ब हया उ जाण म मणोरमे।
फासुए से जसंथारे त थ वासमुवागए॥3॥
अह तेणेव कालेणं पुर ए त थ माहणे।
वजयघोसे नामेण ज नं जयइ वेयवी॥4॥
अह से त थ अणगारे मास खमणपारणे।
वजयघोस स ज न म िभ ख सा ठा उव ठए॥5॥
समुव ठयं त हं स तं जायगो प डसेहए।
न ह दाहािम ते िभ खूु िभ ख ू! जाया ह अ नओ॥6॥
जे य वेय वऊ व पा ज न ठा य जे दया।
जोइसं ग वऊ जे य जे य ध माण पारगा॥7॥
जे सम था समु ुं परं अ पाणमेव य।
तेिसं अ निमणं देयं भो िभ खू ! स वकािमयं॥8॥
133
सो एवं त थ प डिस ो जायगेण महामुणी।
न व ठो न व तु ठो उ म ठ गवेसओ॥9॥
ना न ठं पाणहेउं वा न व िन वाहणाय वा।
तेिसं वमो खण ठाए इमं वयणम बवी॥10॥
न व जाणािस वेयमुहं न व ज नाण जं मुहं।
न ख ाण मुहं जं च जं च ध माण वा मुहं॥11॥
जे सम था समु ुं परं अ पाणमेव य।
न ते तुमं वयाणािस अह जाणािस तो भण॥12॥
त सा खेवपमो खं च अचय तो त हं दओ।
सप रसो पंजली होउं पु छई तं महामु णं॥13॥
वेयाणं च मुहं बू ह बू ह ज नाण जं मुहं।
न ख ाण मुहं बू ह बू ह ज नाण वा मुहं॥14॥
चे सम था समु ुं परं अ पाणमेव य।
एयं मे संसयं स वं साहू ! कहसु पु छओ॥15॥
अ गहो मुहा वेया ज न ठ वेयसां मुहं।
न ख ाण मुहं च दो ध माणं कासवो मुहं॥16॥
जहा चंदं गहाईया िच ठ ती पंजलीउडा।
व दमाणा नमस ता उ मं मणहा रणो॥17॥
134
अजाणगा ज नवाई व जा माहणसंपया।
गूढा स झायतवसा भास छ ना इवा गणो॥18॥
जे लोए ब भणो वु ो अ गी वा मह ओ जहा।
सया कुसलसं द ठं तं वयं बूम माहणं॥19॥
जो न स जइ आग तंु प वय तो न सोयई।
रमए अ जवयण म तं वयं बूम माहणं॥20॥
जाय वं जहाम ठं िन तमलपावगं।
राग ोस भयाईयं तं वयं बूम माहणं॥21॥
तव सयं कसं द तं अविचयमंस सो णयं।
सु वयं प िन वायं तं वयं बूम माहणं॥22॥
तसपाणे वयाणे ा संगहेण य थावरे।
जो न हंसइ ित वहेणं तं वयं बूम माहणं॥23॥
कोहा वा जइ वा हासा लोहा वा जइ वा भया।
मुसं न वयई जो उ तं वयं बूम माहणं॥24॥
िच म तमिच ं वा अ पं वा जइ वा बहं।ु
न गे हइ अद ं जे तं वयं बूम माहणं॥25॥
द व माणुस ते र छं जो न सेवइ मेहणं।ु
मणसा काय व केणं तं वयं बूम माहणं॥26॥
135
जहा पोमं जल ेजायं नोविल पइ वा रणा।
एवं अिल ो कामे हं तं वयं बूम माहणं॥27॥
अलोलुयं मुहाजीवी अणगारं अ कंचणं।
असंस ं िगह थेसु तं वयं बूम माहणं॥28॥
ज ह ा पु वसंजोगं नाइसंगे य ब धवे।
जो न स जइ एए हं तं वयं बूम माहणं॥29॥
पसुब धा स ववेया ज ठं च पावक मुणा।
न तं ताय त द सीलं क मा ण बलव त ह॥ु 30॥
न व मु डएण समणो न ओंकारेण ब भणो।
न मुणी र णवासेणं कुसचीरेण न तावसो॥31॥
समयाए समणो होइ ब भचेरेण ब भणो।
नाणेण य मुणी होइ तवेणं होइ तावसो॥32॥
क मुणा ब भणो होइ क मुणा होइ ख ओ।
वइ सो क मुणा होइ सु ो हवइ क मुणा॥33॥
एए पाउकरे बु े जे हं होई िसणायओ।
स वक म विन मु कं तं वयं बूम माहणं॥34॥
एवं गुणसमाउ ा जे भव त दउ मा।
ते सम था उ उ ुं परं अ पाणमेव य॥35॥
136
एवं तु संसए िछ ने वजयघोसे य माहणे।
समुदाय तयं तं तु जयघोसं महामु णं॥36॥
तु ठे य वजयघोसे इणमुदाह कयंजली।ु
माहण ं जहाभूय ं सु ठु मे उवदंिसयं॥37॥
तु भे जइया ज नाणं तु भे वेय वऊ वऊ।
जोइसंग वऊ तु भे तु भे ध माण पाएगा॥38॥
तु भे सम था उ ु ं परं अ पाणमेव य।
तमणु गहं करेह अ हं िभ खेण िभ खु उ मा॥39॥
न क जं म झ िभ खेण ख पं िन खमसू दया।
मा भिम हिस भयाव टे घोरे संसारसागरे॥40॥
उवलेवो होइ भोगेसु अभोगी नोविल पई।
भोगी भमइ संसारे अभोगी व पमु चई॥41॥
उ लो सु को य दो छूढा गोलया म टयामया।
दो व आव डया कु डे जो उ लो सो त थ ल गई॥42॥
एवं ल ग त द मेहा जे नरा कामलालसा।ु
वर ा उ न ल ग त जहा सु को उ गोलओ॥43॥
एवं से वजयघोस े जयघोस स अ तए।
अणगार स िन ख तो ध मं सो चा अणु रं॥44॥
138
छ वीसइमं अ झयण ं
सामायर
सामाया रं पव खािम स वद ख वमो ख णं।ु
जं च र ाण िन ग था ित णा संसारसागरं॥1॥
पढमा आव सया नाम बइया य िनसी हया।
आपु छणा य तइया चउ थी प डपु छणा॥2॥
पंचमा छ दणा नाम इ छाकारो य छ ठओ।
स मो िम छकारो य तह कारो य अ ठमो॥3॥
अ भु ठाणं नवमं दसमा उवसंपदा।
एसा दसंगा साहणं सामायाू र पवेइया॥4॥
गमणे आव सयं कु जा ठाणे कु जा िनसी हयं।
आपु छणा सयंकरणे परकरणे प डपु छणा॥5॥
छ दणा द वजाएणं इ छाकारो य सारणे।
िम छाकारो य िन दाए तह कारो य प ड सुए॥6॥
अ भु ठाणं गु पूया अ छणे उवसंपदा।
एवं दपंचसंजु ा ु सामायार पवेइया॥7॥
पु व ल म चउ भाए आइ च म समु ठए।
भ डयं प डले ह ा व द ा य तओ गु ं ॥8॥
139
पु छे जा पंजिलउडो कं काय वं मए इहं।
इ छं िनओइउं भ ते ! वेयाव चे व स झाए॥9॥
वेयाव चे िनउ ेणं काय वं अिगलायओ।
स झाए वा िनउ ेणं स वद ख वमो खणे॥ु 10॥
दवस स चउरो भागे कु जा िभ खू वय खणो।
तओ उ रगुणे कु जा दणभागेसु चउसु व॥11॥
पढमं पो रिसं स झायं बीयं झाणं झयायई।
तइयाए िभ खय रयं पुणो चउ थीए स झायं॥12॥
आसाढे मासे दपया पोसे मासे चउ पया।ु
िच ासोएसु मासेसु ितपया हवइ पो रसी॥13॥
अंगुलं स र ेणं प खेण य दअंगुलं।ु
व ढए हायए वावी मासेणं चउरंगुलं॥14॥
आसाढबहलप खेु भ वए क ए य पोसे य।
फ गुण वइसासेसु य नाय वा ओमर ाओ॥15॥
जे ठामूले आसाढ सावणे छ हं अंगुले हं प डलेहा।
अ ठ हं बीयितयमी तइए दस अ ठ हं चउ थे॥16॥
र ं प चउरो भागे िभ खू कु जा वय खणो।
तओ उ रगुणे कु जा राइभाएसु चउसु व॥17॥
140
पढमं पो रिसं स झायं बीयं झाणं झयायई।
तइयाए िन मो खं तु चउ थी भु जो व स झायं॥18॥
जं नेइ जया र ं न ख ं त म नहचउ भाए।
संप े वरमे जा स झायं पओसकाल म॥19॥
त मेव य न ख े गयणचउ भागसावसेस म।
वेर यं प कालं प डले ह ा मुणी कु जा॥20॥
पु व ल म चउ भाए प डले ह ाण भ डयं।
पु ं व द ु स झायं कु जा द ख वमो खणं॥ु 21॥
पो रसीए चउ भाए व द ाण तओ गु ं ।
अप ड किम ा काल स भायणं प डलेहए॥22॥
मुहपो यं प डले ह ा प डले ह ज गो छगं।
गो छगलइयंगुिलओ व थाइं प डलेहए॥23॥
उ ढं िथरं अतु रयं पु वं ता व थमेव प डलेहे।
तो बइयं प फोडे तइयं च पुणो पम जे जा॥24॥
अण चा वयं अविलयं अणाणुब धं अमोसिलं चेव।
छ पु रमा नव खोडा पाणीपाण वसोहणं॥25॥
आरभडा स म ा व जेय वा य मोसली तइया।
प फोडणा चउ थी व ख ा वेइया छ ठा॥26॥
141
पिस ढल पल ब लोला एगामोसा अणेग वधुणा।
कुणइ पमा ण पमायं सं कए गणणोवगं कु जा॥27॥
अणूणाइ र प डलेहा अ वव चासा तहेव य।
पढमं पयं पस थं सेसा ण उ अ पस थाइं॥28॥
प डलेहणं कुण तो िमहोकहं कुणइ जणवयकहं वा।
देइ व प च खाणं वाएइ सयं प ड छइ वा॥29॥
पुढवीआउ काए तेऊवाऊवण सइतसाण।
प डलेहणापम ो छ हं प वराहओ होइ॥30॥
पुढवी आउ काए तेऊ वाऊ वण सइ तसाणं।
प डलेहणआउ ो छ हं आराहओ होइ॥31॥
तइयाए पो रसीए भ ं पाणं गवेसए।
छ हं अ नयराग म कारण म समु ठए॥32॥
वेयण वेयाव चे इ रय ठाए य संजम ठाए।
तह पाणव याए छ ठं पुण ध मिच ताए॥33॥
िन ग थो िधइम तो िन ग थी व न करे ज छ हं चेव।
ठाणे हं उ इमे हं अणइ कमणा य से होइ॥34॥
आयंके उवस गे ितित खया ब भचेरगु ीसु।
पा णदया तवहेउं सर र वो छयण ठाए॥35॥
142
अवसेसं भ डगं िग झा च खुसा प डलेहए।
परम जोयणाओ वहारं वहरए मुणी॥36॥
चउ थीए पो रसीए िन ख व ाण भायणं।
स झायं तओ कु जा स वभाव वभावणं॥37॥
पो रसीए चउ भाए व द ाण तओ गु ं ।
प ड किम ा काल स से जं तु प डलेहए॥38॥
पासवणु चारभूिमं च प डले ह ज जयं जई।
काउ स गं तओ कु जा स वद ख वमो खु णं॥39॥
देिसयं च अईयारं िच त ज अणुपु वसो।
नाणे य दंसणे चेव च र म तहेव य॥40॥
पा रयकाउ स गो व द ाण तओ पु ं ।
देिसयं तु अईयारं आलोए ज जह कमं॥41॥
प ड किम ु िन स लो व द ाण तओ गु ं ।
काउ स गं तओ कु जा स वद ख वमो खणं॥ु 42॥
पा रयकाउ स गो व द ाण तओ पु ं ।
थुइमंगलं च काऊण कालं संप डलेहए॥43॥
पढमं पो रिसं स झायं बीयं झाणं झयायई।
तइयाए िन मो खं तु स झायं तु चउ थए॥44॥
143
पो रसीए चउ थीए कालं तु प डले हया।
स झायं तओ कु जा अबोहे तो असंजए॥45॥
पो रसीए चउ भाए व दऊण तओ गु ं ।
प ड किम ु काल स कालं तु प डलेहए॥46॥
आगए कायवो स गे स वद ख वमो खणे।ु
काउ स गं तओ कु जा स वद ख वमो खणं॥ु 47॥
राइयं च अईयारं िच त ज अणुपु वसो।
नाण म दंसणंमी च र म तव म य॥48॥
पा रयकाउ स गो व द ाण तओ गु ं ।
राइयं तु अईयारं आलोए ज जह कमं॥49॥
प ड किम ु िन स लो व द ाण तओ गु ं ।
काउ स गं तओ कु जा स वद ख वमो खणं॥ु 50॥
कं तवं प डव जािम एवं त थ विच तए।
काउ स गं तु पा र ा व दई य तओ ग ं ॥51॥
पा रयकाउ स गो व द ाण तओ गु ं ।
तवं संप डव जे ा करे ज िस ाण संथवं॥52॥
एसा सामायार समासेण वया हया।
जं च र ा बह जीवा ित णा संसारसागरं॥ू 53॥
145
स ावीसइमं अ झयण ं
खलुं क जं
थेरे गणहरे ग गे मुणी आिस वसारए।
आइ णे ग णभाव म समा हं प डसंधए॥1॥
वहणे वहमाण स क तारं अइव ई।
जोए वहमाण स संसारो अइव ई॥2॥
खलंुके जो उ जोएइ वह माणो किल सई।
असमा हं च वेएइ तो ओ य से भ जई॥3॥
एगं डसइ पु छ म एगं व धइ अिभ खणं।
एगो भंजइ सिमलं एगो उ पहप ठओ॥4॥
एगो पडइ पासेणं िनवेसइ िनव जई।
उ कु ई उ फडई सढे बालगवी वए॥5॥
माई मु ेण पडई कु े ग छइ प ड पहं।
मयल खेण िच ठई वेगेण य पहावई॥6॥
िछ नाले िछ दई से लं द तो भंजए जुगं।ु
से व य सु सुयाइ ा उ ज ह ा पलायए॥7॥
खलंुका जा रसा जो जा द सीसा व ह ता रसा।ु ु
जोइया ध मजाण म भ ज त िधइद बला॥ु 8॥
146
इ ढ गार वए एगे एगे थ रसगारवे।
सायागार वए एगे एगे सुिचरकोहणे॥9॥
िभ खालिसए एगे एगे ओमाणभी ए थ े।
एगं च अणुसास मी हेऊ हं कारणे ह य॥10॥
सो व अ तरभािस लो दोसमेव पकु वई।
आय रयाणं तं वयणं प डकूलेइ अिभ खणं॥11॥
न सा ममं वयाणाइ न व सा म झ दा हई।
िन गया हो हई म ने साह अ नो थ व चउ॥ू 12॥
पेिसया पिलउंच त ते प रय त सम तओ।
रायवे ठं व म न ता करे त िभउ डं मुहे॥13॥
वाइया संग हया चेव भ पाणे य पोिसया।
जायप खा जहा हंसा प कम त दसो दिसं॥14॥
अह सारह विच तेइ खलु के हं समागओ।
कं म झ द ठसीसे हं अ पा मे अवसीयई॥ु 15॥
जा रसा मम सीसाउ ता रसा गिलग हा।
गिलग हे चइ ाणं दढं प रिग हइ तवं॥16॥
िमउ म वसंप ने ग भीरे सुसमा हए।
वहरइ म हं मह पा सीलभूएण अ पणा॥17॥
148
अ ठावीसइमं अ जयण ं
मो खम गई
मो खम गगइं त चं सुणेह जणभािसयं।
चउकारणसंजु ं नाण दंसणल खणं॥1॥
नाणं च दंसणं चेव च र ं च तवो तहा।
एस म गो प न ो जणे हं वरदंिस हं॥2॥
नाणं च दंसणं चेव च र ं च तवो तहा।
एयं म गमणु प ा जीवा ग छ त सो गइं॥3॥
त थ पंच वहं नाणं सुयं आिभिनबो हयं।
ओह नाणं तइयं मणनाणं च केवलं॥4॥
एयं पंच वहं नाणं द वाण य गुणाण य।
प जवाणं च स वेिसं नाणं नाणी ह देिसयं॥5॥
गुणाणमासओ द वं एगद व सया गुणा।
ल खणं प जवाणं तु उभओ अ सया भवे॥6॥
ध मो अह मो आगासं कालो पु गल ज तवो।
एस लोगो प न ो जणे हं वरदंिस हं॥7॥
ध मो अह मो आगासं द वं इ क कमा हयं।
अण ता ण य द वा ण कालो पु गल-ज तवो॥8॥
149
गइल खणो उ द मो अह मो ठाणल खणो।
भायणं स वद वाणं नहं ओगाहल खणं॥9॥
व णाल खणो कालो जीवो उवओगल खणो।
नाणेणं दंसणेणं च सुहेण य द ुहेण य॥10॥
नाणं च दंसणं चेव च र ं च तवो तहा।
वी रयं उवओगो य एयं जीव स ल खणं॥11॥
स धयार उ जोओ पहा छायातवे इ वा।
व ण रस ग ध फासा पु गलाणं तु ल खणं॥12॥
एग ं च पुह ं च संखा संठाणमेव य।
संजोगा य वभागा य प जवाणं तु ल खणं॥13॥
जीवाजीवा य ब धो य पु णं पावासवो तहा।
संवरो िन जरा मो खो स तेए त हया नव॥14॥
त हयाणं तु भावाणं स भावे उवएसणं।
भावेणं स हंत स स म ं तं वया हयं॥15॥
िनस गुवएस ई आणा ई सु बीय इमेव।
अिभगम व थार ई करया संखेव ध म ई॥16॥
भूय थेणा हगया जीवाजीवा य पु णपावं च।
सहस मुइयासवसंवरो य रोएइ उ िनस गो॥17॥
150
जो जण द ठे भावे चउ वहे स हाइ सयमेव।
एमेव ना नह य िनस ग इ नाय वो॥18॥
एए चेव उ भावे उवइ ठे जो परेण स हई।
छउम थेण जणेण व उवएस इ नाय वो॥19॥
रागो दोसो मोहो अ नाणं ज स अवगयं होइ।
आणाए रोयंतो सो खलु आणा ई नाम॥20॥
जो सु म ह ज तो सुएण ओगाहई उ स म ं।
अंगेण बा हरेण व सो सु इ नाय वो॥21॥
एगेण अणेगाइं पयाइं जो पसरई उ स म ं।
उदए व ते ल ब द सो बीय इ नाय वो॥ू 22॥
सो होइ अिभगम ई सुयनाणं जेण अ थओ द ठं।
ए कारस अंगाइं पइ णगं द ठवाओ य॥23॥
द वाण स वभावा स वपमाणे हं ज स उवल ा।
स वा ह नय वह ह य व थार इ नाय वो॥24॥
दंसण नाण च र ेतव वणए स च सिमइ गु ीसु।
जो क रयाभाव ई सो खलु क रया ई नाम॥25॥
अणिभ ग हय कु द ठ संखेव इ होइ नाय वो।
अ वसारओ पवयणे अणिभ ग हओ य सेसेसु॥26॥
151
जो अ थकायध मं सुयध मं खलु च र ध मं च।
स हइ जणािभ हयं सो ध म इ नाय वो॥27॥
परम थसंथवो वा सु द ठपरम थसेवणा वा व।
वाव णकुदंसणव जणा य स म स हणा॥28॥
न थ च र ं स म वहणं दंसणे उ भइय वं।ू
स म च र ाइं जुगव ं पु वं व स म ं॥29॥
नादंस ण स नाणं नाणेण वणा न ह त चरणगुणा।ु
अगु ण स न थ मो खो न थ अमो ख स िन वाणं॥30॥
िन सं कय िन कं खयं िन वितिग छा अमूढ द ठ य।
उववूह िथर करणे व छ ल पभावणे अ ठ॥31॥
सामाइय थ पढमं छेओव ठावणं भवे बीयं।
प रहार वसु यं सुहमंु तह संपरायं च॥32॥
अकसायं अह खायं छउम थ स जण स वा।
एयं चय र करं चा र ं होइ आ हयं॥33॥
तवो य द वहो वु ो बा हरु अ भ तरो तहा।
बा हरो छ वहो वु ो एवम भ तरो तवो॥34॥
नाणेण जाणई भावे दंसणेण य स हे।
च र णे िनिग हाइ तवेण प रसु झई॥35॥
153
एगुणतीसइमं अ झयण ं
सम पर कम े
सुयं मे आउस ं ! तेणं भगवया एवम खायं - इह खलु स म पर कमे नाम
अ झयणे समणेणं भगवया महावीरेणं कासवेणं पवेइए, जं स मं स ह ा, प याइ ा,
रोयइ ा, फासइ ा, पालइ ा, तीरइ ा, क टइ ा सोहइ ा, आराहइ ा, आणाए अणुपालइ ा
बहवे जीवा िस झ त, बु झ त, मु च त, प रिन वाय त, स वद खाणम तं करे त॥ु 1॥
त स णं अयम ठे एवमा ह जइ , तं जहा -
१ संवेगे २ िन वए ३ ध मस ा ४ गु साह मयसु सूसणया ५ आलोयणया ६
िन दणया ७ गरहणया ८ सामाइए ९ चउ वीस थए १० व दणए ११ प ड कमणे १२
काउ स गे १३ प च खाणे १४ थवथुइमंगले १५ कालप डलेहणया १६ पाय छ करणे १७
खमावणया १८ स झाए १९ वायणया २० प डपु छणया २१ प रय टणया २२ अणु पहा २३
ध मकहा २४ सुय स आराहणया २५ एग गमणसंिनवेसणया २६ संजमे २७ तवे २८ वोदाणे
२९ सुहसाए ३० अ प डब या ३१ व व सयणासणसेवणया ३२ व णय टणया ३३
संभोगप च खाणे ३४ उव हप च खाणे ३५ आहारप च खाणे ३६ कसायप च खाणे ३७
जोगप च खाणे ३८ सर रप च खाणे ३९ सहायप च खाणे ४० भ प च खाणे ४१
स भावप च खाणे ४२ प ड वया ४३ वेयाव चे ४४ स वगुणसंप णया ४५ वीयरागया ४६
ख ती ४७ मु ी ४८ अ जवे ४९ म वे ५० भावस चे ५१ करणस चे ५२ जोगस चे ५३
मणगु या ५४ वयगु या ५५ कायगु या ५६ मणसमाधारणया ५७ वयसमाधारणया ५८
कायसमाधारणया ५९ नाणसंप नया ६० दंसणसंप नया ६१ च र संप नया ६२
सोइ दयिन गहे ६३ च ख दयिन गहे ६४ घा ण दयिन गहे ६५ ज भ दयिन गहे ६६
154
फािस दयिन गहे ६७ कोह वजए ६८ माण वजए ६९ माया वजए ७० लोह वजए ७१
पे जदोसिम छादंसण वजए ७२ सेहेसी ७३ अक मया।
संवेगेणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
संवेगेण अणु रं ध मस ं जणयइ। अणु राए ध मस ाए संवेग ह वमाग छइ।
अण ताणुब धकोह माण माया लोभे खवेइ। नवं च क मं न ब धइ। त प चइयं च णं
िम छ वसो हं काऊण दंसणाराहए भवइ। दंसण वसोह ए य णं वसु ाए अ थेगइए तेणेव
भव गहणेणं िस झइ। सोह ए य णं वसु ाए त चं पुणो भव गहणं नाइ कमइ॥2॥
िन वेएणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
िन वेएणं द व माणुस ते र छएसु कामभोगेसु िन वेयं ह वमाग छइ।
स व वसएसु वर जइ। स व वसएसु वर जमाणे आर भप र चायं करेइ। आर भप र चायं
करेमाणे संसारम गं वो छ दइ, िस म गे प डव ने य भवइ॥3॥
ध मस ाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
ध मस ाए णं सायासो खेसु र जमाणे वर जइ। अगारध मं च णं चयइ।
अणगारे णं जीवे सार रमाणसाणं द खाणं छेयणु भेयण संजोगाईणं वो छेयं करेइ, अ वाबाहं
च सुहं िन व ेइ॥4॥
गु साह मयसु सूसणयाए णं भंते ! जीवे कं जणयइ ?
गु साह मयसु सूसणयाए णं वणयप डव ं जणयइ। वणयप डव ने य णं जीवे
अण चासायणसीले नेरइय ित र खजो णय मणु स देव दो गईओ िन भइ। व ण
संजलणभ बहमाणयाए मणु सु देवसो गईओ िनब धइ, िस ं सो गइं च वसोहेइ। पस थाइं
च णं वणयमूलाइं स वक जाइं साहेइ। अ ने बहवे जीवे वणइ ा भवइ॥5॥
155
आलोयणाए णं भंते ! जीवे कं जणयइ ?
आलोयणाए णं माया िनयाण िम छादंसणस लाणं मो खम ग व घाणं
अण तसंसारव णाणं उ रणं करेइ। उ जुभावं च जणयइ। उ जुभावप डव ने य णं जीवे
अमाई इ थीवेयनपुंसगवेयं च न ब धइ। पु वब ं च णं िन जरेइ॥6॥
िन दणयाए णं भंते ! जीव कं जणयइ ? िनंदणयाए णं प छाणुतावं जणयइ।
प छाणुतावेणं वर जमाणे करणगुणसे ढं प डव जइ करणगुणसे ढं प डव ने य णं अणगारे
मोह ण जं क मं उ घाएइ॥7॥
गरहणयाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
गरहणयाए णं अपुर कारं जणयइ। अपुर कारगए णं जीवे अ पस थे हंतो जोगे हंतो
िनय ेइ। पस थजोगप डव ने य णं अणगारे अण तघाइप जवे खवेइ॥8॥
सामाइएणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
सामाइएणं साव जजोग वरइं जणयइ॥9॥
चउ वीस थएणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
चउ वीस थएणं दंसण वसो हं जणयइ॥10॥
व दणएणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
व दणएणं नीयागोयं क मं खवेइ। उ चगोयं िनब धइ। सोह गं च णं अ प डहयं
आणाफलं िन व ेइ दा हणभावं च णं जणयइ॥11॥
प ड कणेणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
156
प ड कमणेणं वयिछ ाइं पहेइ। प हयवयिछ े पुण जीवे िन ासव,े असबलच र ,े
अ ठसु पवयणमायासु उवउ े अपुह े सु प ण हए वहरइ॥12॥
काउ स गेणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
काउ सगेणं अतीय पडु प नं पाय छ ं वसोहेइ। वसु पाय छ े य जीवे
िन वुय हयए ओह रयभारो व भारवहे, पस थ झाणोवगए सुहं सुहेणं वहरइ॥13॥
प च खाणेणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
प च खाणेणं आसवदाराइं िन भइ॥14॥
थवथुइमंगलेणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
थवथुइमंगलेणं नाण दंसण च र बो हलाभं जणयइ। नाण दंसण च र बो-
हलाभसंप ने य णं जीवे अ त क रयं क प वमाणोवव गं आराहणं आराहेइ॥15॥
कालप डलेहणयाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
कालप डलेहणयाए णं नाणावर ण जं क मं खवेइ॥16॥
पाय छ करणेणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
पाय छ करणेणं पावक म वसो हं जणयइ, िनरइयारे या व भवइ। स मं च णं
पाय छ ं प डव जमाणे म गं च म गफलं च वसोहेइ। आयारं च आयारफलं च
आराहेइ॥17॥
खमावणयाए णं भ त े! जीवे कं जणयइ ?
खमावणयाए णं प हायणभावं जणयइ। प हायणभावमुवगए य स वपाण भूयजीव-
स ेसु िम ीभावमु पाएइ। िम ीभावमुवगए या व जीवे भाव वसो हं काऊण िन भए भवइ॥18॥
157
स झाएणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
स झाएणं नाणावर ण जं क मं खवेइ॥19॥
वायणाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
वायणाए णं िन जरं जणयइ। सुय स य अणासायणाए व टए। सुय स
अणासायणाए व टमाणे ित थध मं अवल बइ । ित थध मं अवल बमाणे महािन जरे
महाप जवसाणे भवइ॥20॥
प डपु छणयाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ? प डपु छणयाए णं सु थतद-ुभयाइं
वसोहेइ। कंखामोह ण जं क मं वो छ दइ॥21॥
प रच टणाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
प रय टणाए णं वंजणाई जणयइ, वंजणल ं च उ पाएइ॥22॥
अणु पेहाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
अणु पेहाए णं आउयव जाओ स क म पगड ओ घ णयब धणब ाओ िस ढलब धण-
ब ाओ पकरेइ। द हकाल ठयाओ ह सकाल ठइयाओ पकरेइ। ित वाणुभावाओ म दाण-ु
भावाओ पकरेइ। बहपएस गओ अ पएसु गाओ पकरेइ। आउयं च णं क मं िसय ब धइ, िसय
नो ब धइ। असायावेय ण जं च णं क मं नो भु जो भु जो उविचणाइ। अणाइयं च णं
अणवद गं द हम ं चाउर तं संसारक तारं ख पामेव वीइवयइ॥23॥
ध मकहाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
ध मकहाए णं िन जरं जणयइ। ध मकहाए णं पवयण पभावेइ। पवयणपभावे णं
जीवे आगिम स भ ाए क मं िनब धइ॥॥24॥
158
सुय स आराहणयाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
सुय स आराहणयाए णं अ नाणं खवेइ, न य सं किल सइ॥25॥
एग गमणसंिनवेसणयाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
एग गमणसंिनवेसणायाए णं िच िनरोहं करेइ॥26॥
संजमेणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
संजमेण अण हय ं जणयइ॥27॥
तवेणं भ त े! जीवे कं जणयइ ?
तवेणं वोदाणं जणयइ॥28॥
वोदाणेणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
वोदाणेणं अ क रयं जणयइ। अ क रयाए भ व ा तओ प छा िस झइ, बु झइ,
मु चइ, प रिन वाएइ, स वद खाणम तं करेइु ॥29॥
सुहसाएणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
सुहसाएणं अणु सुय ं जणयइ। अणु सुयाए णं जीवे अणुक पए, अणु भडे,
वगयसोगे, च र मोह ण जं क मं खवेइ॥30॥
अ प डब याए णं िन संग जणयइ। िन संग ेणं जीवे एगे, एग गिच ,े दया य
राओ य अस जमाणे, अ प डब े या व वहरइ॥31॥
व व सयणासणयाए णं च र गु ं जणयइ। च र गु े य णं जीवे व व ाहारे,
दढच र ,े एग तरए, मो खभावप डव ने अ ठ वहक मगं ठं िन जरेइ॥32॥
व णय टणाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
159
व णय टणयाए णं पावक माणं अकरणयाए अ भु ठेइ। पु वब ाण य
िन जरणयाए तं िनय ेइ, तओ प छा चाउर तं संसारक तारं वीइवयइ॥33॥
संभोगप च खाणेणं आल बणाइं खवेइ। िनराल बण स य आयय ठया जोगा
भव त। सएणं लाभेमं सु ु सइ, परलाभं नो आसाएइ, नो त केइ, नो पीहेइ, नो प थेइ, नो
अिभलसइ। परलाभं अणासायमाणे, अत केमाण,े अपीहेमाणे, अप थेमाणे, अणिभल-समाणे
द चं ु सुहसे जं उवसंप ज ाणं वहरइ॥34॥
उव हप च खाणेणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
उव हप चखाणेणं अपिलम थं जणयइ। िन व हए णं जीवे िन कंखे, उव हम तरेण य न
सं किल सइ॥35॥
आहारप च खाणेणं भ त ! जीवे कं जणयइ ?
आहारप च खाणेणं जी वयासं पओगं वो छ दइ। जी वयासंस पओगं वो छ द ा जीवे
आहारम तरेणं न सं किल सइ॥36॥
कसायप च खाणेणं भ ते ! जीवे क जणयइ ?
कसायप च खाणेणं वीयरागभावं जणयइ। वीयरागभावप डव ने व य णं जीवे समसुहद खे ु
भवइ॥37॥
जोगप च खाणेणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
जोगप च खाणेणं अजोग ं जणयइ। अजोगी णं जीवे नवं क म ं न ब धइ, पु वब ं च
िन जरेइ॥38॥
सर र प च खाणेणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
160
सर रप च खाणेणं िस ाइसयगुण णं िन व ेइ। िस ाइसयगुणसंप ने य णं जीवे
लोग गमुवगए परमसुह भवइ॥39॥
सहायप च खाणेणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
सहायप च खाणेणं एगीभावं जणयइ। एगीभावभूए व य णं जीवे एग गं भावेमाणे अ पस े,
अ पझंझे, अ पकलहे अ पकसाए, अ पतुमंतुमे, संजमबहुले, संवरबहलेु , समा हए या व
भवइ॥40॥
भ प च खाणेणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
भ प च खाणेणं अणेगाइं भवसयाइं िन भइ॥41॥
स भावप च खाणेणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
स भावप च खाणेणं अिनय टं जणयइ। अिनय टप डव ने य अणगारे च ा र केविलक मंसे
खवेइ। तं जहा वेय ण चं, आउयं, गोयं। तओ प छा िस झइ, बु झइ, मु चइ, प रिन वाएइ,
स वद खाणम तं करेइ॥ु 42॥
प ड वयाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
प ड वयाए णं लाघ वयं जणयइ। लहभूएणं जीवे अ पम ेु , पागडिलंगे, पस थिलंगे,
वसु स म ,े स सिमइसम ,े स वपाणभूयजीवस ेसु वीसस ण ज वे, अ प डलेहे, जइ दए,
वउलतवसिमइसम नागए या व भवइ॥43॥
वेयाव चेणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
वेयाव चेणं ित थयरनामगो ं क मं िनब धइ॥44॥
स वगुणसंप नयाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
161
स वगुणसंप नयाए णं अपुणरा व ं जणयइ। अपुणरा व ं प ए य णं जीवे सार रमाणसाणं
द खाणं नो भागी भवइ॥ु 45॥
वीयरागयाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ?
वीयरागयाए णं नेहाणुब धणा ण, त हाणुब धणा ण य वो छ दइ। मणु नेसु स फ रस
रस वग धेसु सिच ािच मीसएसु चेव वर जइ॥46॥
ख तीए णं भंते ! जीवे कं जणयइ ?
ख तीए णं पर सहे जणइ॥47॥
मु ीए णं भंते ! जीवे कं जणयइ ?
मु ीए णं अ कंचणं जणयइ। अ कंचणे य जीवे अ थलोलाणं अप थ ण जो भवइ॥48॥
अ जवयाए णं भंते ! जीवे कं जणयइ ?
अ जवयाए णं काउ जुययं, भावु जुययं, भासु जुययं अ वसंवायणं जणयइ। अ वसंवा-
यणसंप नयाए णं जीवे ध म स आराहए भवइ॥49॥
म वयाए णं भंते ! जीवे कं जणयइ ?
म वयाए णं अणु सय ं जणयइ। अणु सय े णं जीवे िमउम वसंप ने अ ठ मय ठाणाइं
िन ठावेइ॥50॥
भावस चेणं भ ते ! जीवे कं जणयइ?
भावस चेणं भाव वसो हं जणयइ। भाव वसोह ए व टमाणे जीवे अरह तप न स ध म स
आराहणयाए अ भु ठेइ। अरह तप न स ध म स आराहणयाए अ भु ठ ा परलोग-
ध म स आराहए हवइ॥51॥
162
करणस चेणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
करणस चेणं करणस ं जणयइ। करणस चे व टमाणे जीवे जहावाई तहाकार या व
भवइ॥52॥
जोगस चेणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
जोगस चेणं जोगं वसोहेइ॥53॥
मणगु याए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
मणगु याए णं जीवे एग गं जणयइ। एग गिच े णं जीवे मणगु े संजमाराहए भवइ।
मणगु याए णं जीवे एग गं जणयइ। एग गिच ेणं जीवे मणगु े संजमाराहए भवइ॥54॥
वयगु याए णं भ त े! जीवे कं जणयइ ?
वयगु याए णं िन वयारं जणयइ। िन वयारे णं जीवे वइगु े अ झ पजोग झाणगु े या व
भवइ॥55॥
कायगु याए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
कायगु याए णं संवरं जणयइ। संवरेणं कायगु ेपुणो पावासविनरोहं करेइ॥56॥
मणसमाहारणयाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
मणसमाहारणयाए णं एग गं जणयइ। एग गं जणइ ा नाणप जवे जणयइ। नाणप जवे
जणइ ा स म ं वसोहेइ, िम छ ं च िन जरेइ॥57॥
वयसमाहारणयाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
वयसमाहारणयाए णं वयसाहारणदंसणप जवे वसोहेइ। वयसाहारणदंसणप जवे वसोहे ा
सुलहबो हय ं िन व ेइ, द लहबो हय ं िन जरेइ॥ु 58॥
163
कायसमाहारणयाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
कायसमाहारणयाए णं च र प जवे वसोहेइ। च र प जवे वसोहे ा अह खायच र ं
प रिन वाएइ, स वद खाणम तं करेइ॥ु 59॥
नाणसंप नयाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
नाणसंप नयाए णं जीवे स वभावा हगमं जणयइ। नाणसंप ने णं जीवे चाउर ते संसारक तारे
न वण सइ।
जहा सूई ससु ा, प डया व न वण सइ।
तहा जीवे ससु े संसारे न वण सइ॥
नाण वणय तव च र जोगे संपाउणइ, ससमयपरसमयसंघाय ण जे भवइ॥60॥
दंसणसंप नायाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
दंसणसंप नयाए णं भविम छ छेयणं करेइ, परं न व झायइ। अणु रेणं नाणदंसणेणं अ पाणं
संजोएमाणे, स मं भावेमाणे वहरइ॥61॥
च र संप नयाए णं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
च र संप नयाए णं सेलेसीभावं जणयइ। सेलेिसं प डव ने य अणगारे च ा र केविलक मंसे
खवेइ। तओ प छा िस झइ, बु झइ, मु चइ, प रिन वाएइ, स वद खाणमंतं करेइु ॥62॥
सो इ दयिन गहेणं भंते ! जीवे कं जणयइ ?
सो इ दयिन गहेणं मणु नामणु नेसु स ेसु राग ोसिन गहं जणयइ, त प चइयं क मं न
ब धइ, पु वब ं च िन जरेइ॥63॥
च ख दयिन गहेणं भंते ! जीवे कं जणयइ ?
164
च ख दयिन गहेणं मणु नामणु नेसु वेसु रागदोसिन गहं जणयइ, त प चइयं क मं न
ब धइ, पु वब ं च िन जरेइ॥64॥
घा ण दयिन गहेणं भंते ! जीवे कं जणयइ ?
घा ण दयिन गहेणं मणु नामणु नेसु ग धेसु रागदोसिन गहं जणयइ, त प चइयं क मं न
ब धइ, पु वब ं िन जरेइ॥65॥
ज भ दयिन गहेणं भंते ! जीवे कं जणयइ ?
ज भ दयिन गहेणं मणु नामणु नेसु रसेसु रागदोसिन गहं जणयइ, त प चइयं क मं न
ब धइ, पु वब ं च िन जरेइ॥66॥
फािस दयिन गहेणं भंते ! जीवे कं जणयइ ?
फािस दयिन गहेणं मणु नामणु नेसु फासेसु रागदोसिन गहं जणयइ, त प चइयं क मं न
ब धइ, पु वब ं च िन जरेइ॥67॥
कोह वजएणं भ ते ! जीवे कं जणयइ ?
कोह वजएणं ख तं जणयइ, कोहवेय ण जं क मं न ब धइ, पु वब ं च िन जरेइ॥68॥
माण वजएणं भंते ! जीवे कं जणयइ ?
माण वजएणं म वं जणयइ, माणवेय ण जं क म ंन ब धइ, पु वब ं च िन जरेइ॥69॥
माया वजएणं भंते ! जीवे कं जणयइ ?
माया वजएणं उ जुभावं जणयइ, मायावेय ण जं क मं न ब धइ, पु वब ं च िन जरेइ॥70॥
लोभ वजएणं भंते ! जीवे कं जणयइ ?
लोभ वजएणं संतोसीभावं जणयइ, लोभवेय ण जं क मं न ब धइ, पु वब ं च िन जरेइ॥71॥
165
पे जदोसिम छादंसण वजएणं भंते जीवे कं जणयइ ?
पे जदोसिम छादंसण वजएणं नाणदंसणच र ाराहणयाए अ भु ठेइ। अ ठ वह स क म स
क मग ठ वमोयणयाए त पढमयाए जहाणुपु वं अ ठवीसइ वहं मोह ण जं क मं उ घाएइ,
पंच वहं नाणावर ण जं, नव वहं दंसणावर ण ज,ं पंच वहं अ तरायं - एए ित न व क मंसे
जुगवं खवेइ। तओ प छा अणु रं, अणंतं, किसण,ं प डपु णं, िनरावरणं, वितिमरं, वसु ं,
लोगालोग पभावगं, केवलावरणनाणदंसणं समु पाडेइ।
जाव सजोगी भवइ ताव य इ रयाव हयं क मं ब धइ सुहफ रसं, दसमय ठइयं। तं ु
पढमसमए ब ं, बइयसमए वेइयं, तइयसमए िन ज णं।
तं ब ं, पु ठं, उद रयं, वेइयं, िन ज णं सेयाले य अक मं चा व भवइ॥72॥
अहाउयं पालइ ा अ तो मुह ावसेसाउए जोगिनरोहं करेमाणे सुु हम कु रयं
अ प डवाइ सु क झाण ं झायमाणे, त पढमयाए मणजोगं िन भइ, मणजोगं िन भइ ा
वइजोगं िन भइ, वइजोगं िन भइ ा, आणापाणुिनरोहं करेइ, आणापाणुिनरोहं करेइ ा ईिस
पंचहर स ख चार ाए य णं अणगारे समु छ न क रयं अिनय टसु क झाणं झयायमाणे
वेय ण जं, आउयं, नामं, गो ं च एए च ा र व क मंसे जुगवं खवेइ॥73॥
तओ ओरािलयक माइं च स वा हं व पजहणा हं व पज ह ा उ जुसे ढप े,
अफुसमाणगई, उ ढं एगसमएणं अ व गहेणं त थ ग ता, सागारोवउ े िस झइ, बु झइ,
मु चइ, प रिन वाएइ, स वद खाणम तं करेइु ।
एस खलु स म पर कम स अ झयण स अ ठे समणेणं भगवया महावीरेणं
आघ वए, प न वए, प वए, दंिसए, उवदंिसए॥74॥
- बेिम।
167
तीसइमं अ झयण ं
तवम गगई
जहा उ पावगं क मं रागदोससम जयं।
खवेइ तवसा िभ खू तमेग गमणो सुण॥1॥
पाणवह मुसावाया अद मेहणप र गहा वरओ।ु
राईभोयण वरओ जीवो भवइ अणासवो॥2॥
पंचसिमओ ितगु ो अकसाओ जइ दओ।
अगारवो य िन स लो जीवो होइ अणासवो॥3॥
एएिसं तु वव चासे राग ोससम जयं।
जहा खवयइ िभ खू तं मे एगमणो सुण॥4॥
जहा महातलाय स स न े जलागमे।
उ संचणाए तवणाए कमेणं सोसणा भवे॥5॥
एवं तु संजय सा व पावक मिनरासवे।
भवकोड संिचयं क मं तवसा िन ज र जई॥6॥
सो तवो द वहो वु ो बा हर भ तरो तहा।ु
बा हरो छ वहो वु ो एवम भ तरो तवो॥7॥
अणसणमूणोय रया िभ खाय रया य रसप र चाओ।
काय कलेसो संलीणया य ब झो तवो होइ॥8॥
168
इ रया मरणकाले द वहा अणसणा भवे।ु
इ रया सावकंखा िनरवकंखा बइ जया॥9॥
जो सो इ रयतवो सो समासेण छ वहो।
से ढतवो पयरतवो घणो य तह होइ व गो य॥10॥
त ो य व गव गो उ पंचमी छ ठओ पइ णतवो।
मणइ छय िच थो नाय वो होइ इ रओ॥11॥
जा सा अणसणा मरणे द वहा सा वया हया।ु
स वयार अ वयारा कायिच ठं पई भवे॥12॥
अहवा सप रक मा अप रक मा य आ हया।
नीहा रमणीहार आहार छेओ व दोसु व॥13॥
ओमोय रयं पंचहा समासेण वया हयं।
द वओ खे कालेणं भावेणं प जवे ह य॥14॥
जो ज स उ आहारो त ो ओमं तु जो करे।
जह नेणेगिस थाई एवं द वेण ऊ भवे॥15॥
गामे नगरे तह रायहा ण िनगमे य आगरे प ली।
खेटे क बडदोणमुहप टणमड बसंबाहे॥16॥
आसमपए वहारे स नवेसे समाय घोसे य।
थिलसेणाख धारे स थ े संव टको टे य॥17॥
169
वाडसु व र थासु व घरेसु वा एविम यं खे ं।
क पइ उ एवमाई खे ेण ऊ भवे॥18॥
पेडा य अ पेडा गोमु पयंगवी हया चेव।
स बु काव टा आययग तंु प चागया छ ठा॥19॥
दवस स पो सीणं चउ हं प उ ज ओ भवे कालो।
एवं चरमाणो खलु कालोमाणं मुणेय वो॥20॥
अहवा तइयाए पो रसीए ऊणाइ घासमेस तो।
चउभागूणाए वा एव ं कालेण ऊ भवे॥21॥
इ थी वा पु रसो वा अलं कओ वाणलं कओ वा व।
अ नयरवय थो वा अ नयरेणं व व थेणं॥22॥
अ नेण वसेसेणं व णेणं भावमणुमुय ते उ।
एवं चरमाणो खलु भावोमाणं मुणेय वो॥23॥
द वे खे े काले भाव म य आ हया उ जे भावा।
एए ह ओमचरओ प जवचरओ भवे िभ खू॥24॥
अ ठ वहगोयर गं तु तहा स ेव एसणा।
अिभ गहा य जे अ ने िभ खाय रयमा हया॥25॥
खीरद हस पमाईपणीयं पाणभोयणं।
प रव जणं रसाणं तु भ णयं रस वव जणं॥26॥
170
ठाणा वीरासणाईया जीव स उ सुहावहा।
उ गा जहा ध र ज त काय कलेसं तमा हयं॥27॥
एग तमणावाए इ थीपसु वव जए।
सयणासणसेवणया व व सयणासणं॥28॥
एसो ब हरंगतवो समासेण वया हओ।
अ भ तरं तवं ए ो वु छािम अणुपु वसो॥29॥
पाय छ ं वणओ वेयाव चं तहेव स झाओ।
झाणं च वउ स गो एसो अ भ तरो तवो॥30॥
आलोयणा रहाईयं पाय छ ं तु दस वहं।
जे िभ खू वहई स मं पाय छ ं तमा हयं॥31॥
अ भु ठाण ं अंजिलकरणं तहेवासणदायणं।
गु भ भावसु सूसा वणओ एस वया हओ॥32॥
आय रयमाइय म य वेयाव च म दस वहे।
आसेवणं जहाथामं वेयाव चं तमा हयं॥33॥
वायणा पु छणा चेव तहेव प रय टणा।
अणु पेहा ध मकहा स झाओ पंचहा भवे॥34॥
अ ट ा ण व ज ा झाए जा सुसमा हए।
ध मसु काइं झाणाइं झाणं तं तु बुहा वए॥35॥
171
सयणासण ठाणे वा जे उ िभ खू न वावरे।
काय स वउ सगो छ ठो सो प र क ओ॥36॥
एयं तवं तु द वहं जे स मं आयरे मुणी।ु
से ख पं स वसंसारा व पमु चइ प डए॥37॥
- बेिम।
172
एगतीसइमं अ झयण ं
चरण वह
चरण व हं पव खािम जीव स उ सुहावहं।
जं च र ा बह जीवा ित णा संसारसागरं॥ू 1॥
एगओ वरइं कु जा एगओ य पव णं।
असंजमे िनय ं च संजमे य पव णं॥2॥
राग ोसे य दो पावे पावक मपव णे।
जे िभ खू भई िन चं से न अ छइ म डले॥3॥
द डाणं गारवाणं च स लाणं च ितयं ितयं।
जे िभ खू चयई िन चं से न अ छइ म डले॥4॥
द वे य जे उवस गे तहा ते र छ माणुसे।
जे िभ खू सहई िन चं से न अ छइ म डले॥5॥
वगहा कसाय स नाणं झाणाणं च दयं तहा।ु
जे िभ खू व जई िन चं से न अ छइ म डले॥6॥
वएसु इ दय थेसु सिमईसु क रयासु य।
जे िभ खू जयई िन चं से न अ छई म डले॥7॥
लेसासु छस ु काएसु छ के आहारकारणे।
जे िभ खू जयई िन चं से न अ छइ म डले॥8॥
173
प डो गहप डमासु भय ठाणेसु स सु।
जे िभ खू जयई िन चं से न अ छइ म डले॥9॥
मयेसु ब भगु ीसु िभ खुध म म दस वहे।
जे िभ खू जयई िन चं से न अ छइ म डले॥10॥
उवासगाणं प डमासु िभ खूणं प डमासु य।
जे िभ खू जयई िन चं से न अ छइ म डले॥11॥
क रयासु भूयगामेसु परमाह मएसु य।
जे िभ खू जयई िन चं से न अ छइ म डले॥12॥
गाहासोलसए हं तहा असंजम म य।
जे िभ खू जयई िन चं से न अ छइ म डले॥13॥
ब भ म नाय झयणेसु ठाणेसु यासमा हए।
जे िभ खू जयई िन चं से न अ छइ म डले॥14॥
एगवीसाए सबलेसु बावीसाए पर सहे।
जे िभ खू जयई िन चं से न अ छइ म डले॥15॥
तेवीसइ सूयगडे वा हएसु सुरेसु अ।
जे िभ खू जयई िन चं से न अ छइ म डले॥16॥
पणवीस भावणा हं उ ेसेसु दसाइणं।
जे िभ खू जयई िन चं से न अ छइ म डले॥17॥
174
अणगारगुणे हं च पक प म तहेव य।
जे िभ खू जयई िन चं से न अ छइ म डले॥18॥
पावसुयपसंगेसु मोह ठाणेसु चेव य।
जे िभ खू जयई िन चं से न अ छइ म डले॥19॥
िस ाइगुणजोगेसु ते ीसासायणासु य।
जे िभ खू जयई िन चं से न अ छइ म डले॥20॥
इइ एएसु ठाणेसु जे िभ खू जयई सया।
ख पं से स वसंसारा व पमु चइ प डओ॥21॥
- बेिम।
175
ब ीसइमं अ झयण ं
पमाय ठाण ं
अ च तकाल स समूलग स स व स द ख स उ जो पमो खो।ु
तं भासओ मे प डपु णिच ा सुणेह एगंत हयं हय थं॥1॥
नाण स स व स पगासणाए अ नाण मोह स वव जणाए।
राग स दोस स य संखएणं एग तसो खं समुवेइ मो खं॥2॥
त सेस म गो गु व सेवा वव जणा बालजण स दरा।ू
स झाय एग तिनसेवणा य सु थसंिच तणया िधई य॥3॥
आहारिम छे िमयमेस ण जं सहायिम छे िनउण थबु ं।
िनकेयिम छे ज ववेगजो गं समा हकामे समणे तव सी॥4॥
न वा लभे जा िनउणं सहायं गुणा हयं वा गुणओ समं वा।
ए को व पावाइ वव जय तो वहरे ज कामेसु अस जमाणो॥5॥
जहा य अ ड पभवा बलागा अ डं बलाग पभवं जहा य।
एमेव मोहाययणं खु त हा मोहं च त हाययणं वय त॥6॥
रागो य दोसो व य क मबीयं क मं च मोह पभवं वय त।
क मं च जाई मरण स मूलं द खं च जाईु मरणं वय त॥7॥
द खं हयं ज स न होइ मोहो मोहो हओ ज स न होइ त हा।ु
त हा हया ज स न होइ लोहो लोहो हओ ज स न कंचणाइं॥8॥
176
रागं च दोसं च तहेव मोहं उ ुकामेण कमूलजालं।
जे जे उवाया प डव जय वा ते क इ सािम अहाणुपु वी॥9॥
रसा पगामं न िनसे वय वा पायं रसा द करा नराणं।
द ं च कामा समिभ व त दमं जहा साउफलं व प खी॥ु 10॥
जहा दव गी पउ र धणे वणे समा ओ नोवसमं उवेइ।
ए व दय गी व पगामभोइणो न ब भया र स हयाय क सई॥11॥
व व से जासणज तयाणं ओमासणाणं दिमइ दयाणं।
न रागस ू ध रसेइ िच ं पराइओ बा ह रवोसहे हं॥12॥
जहा बरालावसह स मूले न मूसगाणं वसह पस था।
एमेव इ थीिनलय स म झे न ब भया र स खमो िनवासो॥13॥
न व लाव ण वलास हासं न जं पयं इंिगय पे हयं वा।
इ थीण िच ंिस िनवेसइ ा द ठंु वव से समणे तव सी॥14॥
अदंसणं चेव अप थणं च अिच तणं चेव अ क णं च।
अ थीजण सा रयझाणजो गं हयं सया ब भवए रयाणं॥15॥
कामं तु देवी ह वभूिसया हं न चाइया खोभइउं ितगु ा।
तहा व एग त हयं ित न चा व व वासो मु णणं पस थो॥16॥
मो खािभकं ख स व माणव स संसारभी स ठय स ध मे।
नेया रसं द रम थु लोए ज ह थओ बालमणोहराओ॥17॥
177
एए य संगे समइ किम ा सुह रा चेव भव त सेसा।ु
जहा महासागरमु र ा नई भवे अ व गंगासमाणा॥18॥
कामाणुिग पभवं खु द खं स व स लोग स सदेवग स।ु
जं काइयं माणिसयं च कंिच त सा तगं ग छइ वीयरागो॥19॥
जहा य कंपागफला मणोरमा रसेण व णेण य भु जमाणा।
ते खु डए जी वय प चमाणा एओवमा कामगुणा ववागे॥20॥
जे इ दयाणं वसया मणु ना न तेसु भावं िनिसरे कयाइ।
न यामणु नेसु मणं प कु जा समा हकामे समणे तव सी॥21॥
च खु स वं गहणं वय त तं रागहेउं तु मणु नमाह।ु
तं दोसहेउं अमणु नमाह समो य जो तेसु य वीयरागो॥ु 22॥
व स च खंु गहणं वय त च खु स वं गहणं वय त।
राग स हेउं समणु नमाह ु दोस स हेउं अमणु नमाह॥ु 23॥
वेसु जो िग मुवेइ ित वं अकािलयं पावइ से वणासं।
रागाउरे से जह वा पयंगे आलोयलोले समुवेइ म चुं॥24॥
जे या व दोसं समुवेइ ित वं तंिस खणे से उ उवेइ द खं।ु
द तदोसेणु सएण ज तू न कंिच वं अवर झई से॥25॥
एग तर े इरंिस वे अतािलसे से कुणई पओसं।
द ख स संपीलमुवेइ बाले न िल पई तेण मुणी वरागो॥ु 26॥
178
वाणुगासाणुगए य जीवे चराचरे हंसइ णेग वे।
िच े ह ते प रतावेइ बाले पीलेइ अ ठगु किल ठे॥27॥
वाणुवाएण प र गहेण उ पायणे र खणस नओगे।
वए वओगे य क हं सुहं से? संभोगकाले य अित लाभे॥28॥
वे अित े य प र गहे य स ोवस ो न उवेइ तु ठं।
अतु ठदोसेण दह पर स लोभा वले आययई अद ं॥ु 29॥
त हािभभूय स अद हा रणो वे अित स प र गहे य।
माया मुसं व ढइ लोभदोसा त था व द खा न वमु चई से॥ु 30॥
मोस स प छा य पुर थओ य पओगकाले य दह दर ते।ु ु
एवं अद ा ण समायय तो वे अित ो द हओ अ ण सो॥ु 31॥
वाणुर स नर स एवं क ो सुहं हो ज कयाइ कंिच।
त थोवभोगे व कलेस द खं िन व ई ज स कएण ु द खं॥ु 32॥
एमेव व म गओ पओसं उवेइ द खोहपरंपराओ।ु
पद ठिच ो य िचणाइ क मं जं से पुणो होइ दहं ववागे॥ु ु 33॥
वे वर ो मणुओ वसोगो एएण द खोहपरंपरेण।ु
न िल पए भवम झे व स तो जलेण वा पो ख रणीपलासं॥34॥
सोय स स ं गहणं वय त तं रागहेउं तु मणु नमाह।ु
तं दोसहेउं अमणु नमाह समो य जो तेसु स वीयरागो॥ु 35॥
179
स स सोयं गहणं वय त सोय स स ं गहणं वय त।
राग स हेउं समणु नमाह ु दोस स हेउं अमणु नमाह॥ु 36॥
स ेसु जो िग मुवेइ ित वं अकािलयं पावइ से वणासं।
रागाउरे ह रणिमगे व मु े स े अित े समुवेइ म चुं॥37॥
जे या व दोसं समुवेइ ित वं तंिस खणे से उ उवेइ द खं।ु
द तदोसेण ु सएण ज तू न कंिच स ं अवर झई से॥38॥
एग तर े इरंिस स े अतािलसे से कुणई पओसं।
द ख स संपीलमुवेइ बाले न िलु पई तेण मुणी वरागो॥39॥
स ाणुगासाणुगए य जीवे चराचरे हंसइ णेग वे।
िच े ह ते प रयावेइ बाले पीलेइ अ ठगु किल ठे॥40॥
स ाणुवाएण प र गहेण उ पायणे र खणस नओगे।
वए वओगे य क हं सुहं से ? संभोगकाले य अित लाभे॥41॥
स े अित े य प र गहे य स ोवस ो न उवेइ तु ठं।
अतु ठदोसेण दह पर स लोभा वले आययइ अद ं॥ु 42॥
त हािभभूय स अद हा रणो स े अित स प र गहे य।
मायामुसं व ढइ लोभदोसा त था व द खा न वमु चई से॥ु 43॥
मोस स प छा य पुर थओ य पओगकाले य दह ु दर ते।ु
एवं अद ा ण समायय तो स े अित ो द हओ अ ण सो॥ु 44॥
180
स ाणुर स नर स एवं क ो सुहं हो जकयाइ कंिच।
त थोवभोगे व कलेस द खं िन व ई ज स कएण द खं॥ु ु 45॥
एमेव स म गओ पओसं उवेइ द खोहपरंपराओ।ु
पद ठु िच ो य िचणाइ क मं जं से पुणो होइ दहं ववागे॥ु 46॥
स े वर ो मणुओ वसोगो एएण द खोहपरंपरेण।ु
न िल पए भवम झे व स तो जलेण वा पो ख रणीपलासं॥47॥
घाण स ग धं गहणं वय त तं रागहेउं तु मणु नमाह।ु
तं दोसहेउं अमणु नमाह समो य जो तेसु स वीयरागो॥ु 48॥
ग ध स घाणं गहणं वय त घाण स ग धं गहणं वय त।
राग स हेउं समणु नमाहु दोस स हेउं अमणु नमाह॥ु 49॥
ग धेसु जो िग मुवेइ ित वं अकािलयं पावइ से वणासं।
रागाउरे ओस हग धिग े स पे बलाओ वव िन खम ते॥50॥
जे या व दोसं समुवेइ ित वं तंिस खणे से उ उवेइ द खं।ु
द तदोसेणु सएण ज तू न कंिच ग धं अवर झई से॥51॥
एग तर े इरंिस ग धे अतािलसे से कुणई पओसं।
द ख सु संपीलमुवेइ बाले न िल पई तेण मुणी वरागो॥52॥
ग धाणुगासाणुगए य जीवे चराचरे हंसइ णेग वे।
िच े ह ते प रतावेइ बाले पीलेइ अ ठगु किल ठे॥53॥
181
ग धाणुवाएण प र गहेण उ पायणे र खणस नओगे।
वए वओगे य क हं सुहं से? संभोगकाले य अित लाभे॥54॥
ग धे अित े य प र गहे य स ोवस ो न उवेइ तु ठं।
अतु ठदोसेण दह ु पर स लोभा वले आययई अद ं॥55॥
त हािभभूय स अद हा रणो ग धे अित स प र गहे य।
मायामुसं व ढइ लोभदोसा त था व द खा न वमु चई से॥ु 56॥
मोस स प छा य पुर थओ य पओगकाले य दह दर ते।ु ु
एवं अद ा ण समायय तो ग धे अित ो द हओ अ ण सो॥ु 57॥
ग धाणुर स नर स एवं क ो सुहं हो ज कयाइ कंिच।
त थोवभोगे व कलेसद खं िन व ई ज स कएण द खं॥ु ु 58॥
एमेव ग ध म गओ पओसं उवेइ द खोहपरंपराओ।ु
पद ठिच ो य िचणाइ क मं जं से पुणो होइ दहं ववागेु ु ॥59॥
ग धे वर ो मणुओ वसोगो एएण द खोहपरंपरेण।ु
न िल पई भवम झे व स तो जलेण वा पो ख रणी पलासं॥60॥
ज भाए रसं गहणं वय त तं रागहेउं तु मणु नमाह।ु
तं दोसहेउं अमणु नमाह समो य जो तेसु स वीयरागो॥ु 61॥
रस स ज भं गहणं वय त ज भाए रसं गहणं वय त।
राग स हेउं समणु नमाहु दोस स हेउं अमणु नमाह॥ु 62॥
182
रसेसु जो िग मुवेइ ित वं अकािलयं पावइ से वणासं।
रागाउरे व डस विभ नकाए म छे जहा आिमसभोगिग े॥63॥
जे या व दोसं समुवेइ ित वं तंिस खणे से उ उवेइ द खं।ु
द तदोसेणु सएण ज तू रसं न कंिच अवर झई से॥64॥
एग तर े इरे रस म अतािलसे से कुणई पओसं।
द ख स संपीलमुवेई बाले न िल पई तेण मुणी वरागो॥ु 65॥
रसाणुगासाणुगए य जीवे चराचरे हंसइ णगे वे।
िच े ह ते प रतावेइ बाले पीलेइ अ ठगु किल ठे॥66॥
रसाणुवाएण प र गहेण उ पायणे र खणस नओगे।
वए वओगे य क हं सुहं से ? संभोगकाले य अित लाभे॥67॥
रसे अित े य प र गहे य स ोवस ो न उवेइ तु ठं।
अतु ठदोसेण दह पर स लोभा वले आययई अद ं॥ु 68॥
त हािभभूय स अद हा रणो रसे अित स प र गहे य।
मायामुसं व ढइ लोभदोसा त था व द खा न वु मु चई से॥69॥
मोस स प छा य पुर थओ य पओगकाले य दह दु रु ते।
एवं अद ा ण समायय तो रसे अित ो द हओ ु अ ण सो॥70॥
रसाणुर स नर स क ो सुहं हो ज कयाइ कंिच।
त थोवभोगे व कलेस द खं िन व ई ज स कएण द खं॥ु ु 71॥
183
एमेव रस म गओ पओसं उवेइ द खोहपरंपराओ।ु
पद ठिच ो य िचणाइ क मं जं से पुणो होइ दहं ववागे॥ु ु 72॥
रस े वर ो मणुओ वसोगो एएण द खोहपरंपरेण।ु
न िल पई भवम झे व स तो जलेण वा पो ख रणीपलासं॥73॥
काय स फासं गहणं वय त तं रागहेउं तु मणु नमाह।ु
तं दोसहेउं अमणु नमाह समो य जो तेसु स वीयरागो॥ु 74॥
फास स कायं गहणं वय त काय स फासं गहणं वय त।
राग स हेउं समणु नमाह ु दोस स हेउं अमणु नमाह॥ु 75॥
फासेसु जो िग मुवेइ ित वं अकािलयं पावइ से वणासं।
रागाउरे सीयजलावस ने गाह गह ए म हसे व अर ने॥76॥
जे या व दोसं समुवेइ ित वं तंिस खणे से उ उवेइ द खं।ु
द तदोसेण ु सएण ज तू न कंिच फासं अवर झई से॥77॥
एग तर े इरंिस फासे अतािलसे से कुणई पओसं।
द ख स संपीलमुवेइ बाले न िल पई तेण मुणी वरागो॥ु 78॥
फासाणुगासाणुगए य जीवे चराचरे हंसइ णेग वे।
िच े ह ते प रतावेइ बाले पीलेइ अ ठगु किल ठे॥79॥
फासाणुवाएण प र गहेण उ पायण े र खणस नओगे।
वए वओगे य क हं सुहं से? संभोगकाले य अित लाभे॥80॥
184
फासे अित े य प र गहे य स ोवस ो न उवेइ तु ठं।
अतु ठदोसेण दहु पर स लोभा वले आययई अद ं॥81॥
त हािभभूय स अद हा रणो फासे अित स प र गहे य।
मायामुसं व ढइ लोभदोसा त था व द खा न वमु चई से॥ु 82॥
मोस स प छा य पुर थओ य पओगकाले य दह दर ते।ु ु
एवं अद ा ण समायय तो फासे अित ो द हओ ु अ ण सो॥83॥
फासाणुर स नर स एवं क ो सुहं हो ज कयाइ कंिच।
त थोवभोगे व कलेस द खं िन व ई ज स कएण द खं॥ु ु 84॥
एमेव फास म गओ पओसं उवेइ द खोहपरंपराओ।ु
पद ठिच ो य िचणाइ क मं जं से पुणो होइ दहं ववागे॥ु ु 85॥
फासे वर ो मणुओ वसोगो एएण द खोहपरंपरेण।ु
न िल पई भवम झे व स तो जलेण वा पो ख रणीपलासं॥86॥
मण स भावं गहणं वय त तं रागहेउं तु मणु नमाह।ु
तं दोसहेउं अमणु नमाह समो य जो तेसु स वीयरागो॥ु 87॥
भाव स मणं गहणं वय त मण स भावं गहणं वय त।
राग स हेउं समणु नमाह ु दोस स हेउं अमणु नमाह॥ु 88॥
भावेसु जो िग मुवेइ ित वं अकािलयं पावइ से वणासं।
रागाउरे कामगुणेसु िग े करेणुम गाव हए व नागे॥89॥
185
जे या व दोसं समुवेइ ित वं तंिस खणे से उ उवेइ द खं।ु
द तदोसेण ु सएण ज तु न कंिच भाव ंअवर झई से॥90॥
एग तर े इरंिस भावे अतािलसे से कुणई पओसं।
द ख स संपीलमुवेइ बाले न िल पई तेण मुणी वरागो॥ु 91॥
भावाणुगासाणुगए य जीवे चराचरे हंसइ णेग वे।
िच े ह ते प रतावेइ बाले पीलेइ अ ठगु किल ठे॥92॥
भावाणुवाएण प र गहेण उ पायणे र खणस नओगे।
वए वओगे य क हं सुहं से? संभोगकाले य अित लाभे॥93॥
भावे अित े य प र गहे य स ोवस ो न उवेइ तु ठं।
अतु ठदोसेण दह पर स लोभा वले आययई अद ं॥ु 94॥
त हािभभूय स अद हा रणी भावे अित स प र गहे य।
मायामुसं व ढइ लोभदोसा त था व द खा न वमु चई से॥ु 95॥
मोस स प छा य पुर थओ य पओगकाले य दह दर ते।ु ु
एवं अद ा ण समायय तो भावे अित ो द हणो अ ण सो॥ु 96॥
भावाणुर स नर स एवं क ो मुहं हो ज कयाइ कंिच।
त थोवभोगे व कलेसद खं िन व ई ज सु कएण द खं॥ु 97॥
एमेव भाव म गओ पओसं उवेइ द खोहपरंपराओ।ु
पद ठिच ो य िचणाइ क मं जं से पुणो होइ दहं ववागे॥ु ु 98॥
186
भावे वर ो मणुओ वसोगो एएण द खोहपरंपरेण।ु
न िल पई भवम झे व स तो जलेण वा पो ख रणीपलासं॥99॥
ए व दय था य मण स अ था द ख स हेउं मणुय स रािगणो।ु
ते चेव थोवं प कयाइ द खं न वीयराग स करे त कंिच॥ु 100॥
न कामभोगा समयं उवे त न या व भोगा वगइं उवे त।
जे त पओसी य प र गह य सो तेसु मोहा वगइं उवेइ॥101॥
कोहं च माणं च तहेव मायं लोहं दगंु छं अरइं रु इं च।
हासं भयं सोगपुिम थवेयं नपंुसवेयं व वहो य भावे॥102॥
आव जई एवमणेग वे एवं वहे कामगुणेसु स ो।
अ ने य एय पभवे वसेसे का णद णे ह रमे वइ से॥103॥
क पं न इ छ ज सहायिल छू प छाणुतावेण तव पभावं।
एवं वयारे अिमय पयारे आव जई इ दयचोरव से॥104॥
तओ से जाय त पओयणाइं िनम जउं मोहमह णव म।
सुहेिसणो द ख वणोयण ठा त प चयं उ जमए य रागी॥ु 105॥
वर जमाण स य इ दय था स ाइया तावइय पगारा।
न त स स वे व मणु नयं वा िन व य ती अमणु नयं वा॥106॥
एवं ससंक प वक पणासंु संजायई समयमुव ठय स।
अ थे य संक पयओ तओ से पह यए कामगुणेसु त हा॥107॥
187
स वीयरागो कयस व क चो खवेइ नाणावरणं खणेणं।
तहेव जं दंसणमावरेइ जं चा तरायं पकरेइ क मं॥108॥
स वं तओ जाणइ पासए य अमोहणे होइ िनर तराए।
अणासवे झाणसमा हजु े आउ खए मो खमुवेइ सु े॥109॥
सो त स स व स दह स मु को जं बाहई सययं ज तुमेयं।ु
द हामयं व पमु को पस थो तो होइ अ च तसुह कय थो॥110॥
अणाइकाल पभव स एसो स व स द ख स पमो खम गो।ु
वया हओ जं समु व च स ा कमेण अ च तसुह भव त॥111॥
- बेिम।
188
ते ीसइमं अ झयणं
क मपयड
अ ठ क माइं वो छािम आणुपु वं जह कमं।
जे हं ब ो अयं जीवो संसारे प रव ए॥1॥
नाण सावर ण जं दंसणावरणं तहा।
वेय ण जं तहा मोहं आउक मं तहेव य॥2॥
नामक मं च गोयं च अ तरायं तहेव य।
एवमेयाइ क माइं अ ठेव उ समासओ॥3॥
नाणावरणं पंच वहं सुयं आिभ णबो हयं।
ओ हनाणं तइयं मणनाणं च केवलं॥4॥
िन ा तहेव पयला िन ािन ा य पयलपयला य।
त ो य थीणिग उ पंचमा होइ नाय वा॥5॥
च खु अच खु ओ ह स दंसणे केवले य आवरणे।
एवं तु नव वग पं नाय वं दंसणावरणं॥6॥
वेयणीयं प य द वहं सायमसायं च आ हयं।ु
साय स उ बह भेया एमेव असाय स व॥ू 7॥
मोह ण जं प द वहं दंसणे चरणे तहा।ु
दंसणं ित वहं वु ं चरणे द वहं भवे॥ु 8॥
189
स म ं चेव िम छ ं स मािम छ मेव य।
एयाओ ित न पयड ओ मोह ण ज स दंसणे॥9॥
च र मोहणं क मं द वहं तु वया हयं।ु
कसायमोह ण जं तु नोकसायं तहेव य॥10॥
सोलस वहभेएणं क मं तु कसायजं।
स वहं नव वहं वा क मं नोकसायजं॥11॥
नेरइय ित र खाउ मणु साउ तहेव य।
देवाउयं चउ थं तु आउक मं चउ वहं॥12॥
नामं क मं तु द वहं सुहमसुहं च आ हयं।ु
सुह स उ बह भेया एमेव असुह स व॥ू 13॥
गोयं क मं द वहं उ चं नीयं च आ हयं।ु
उ चं अ ठ वहं होइ एवं नीयं प आ हयं॥14॥
दाणे लाभे य भोगे य उवभोगे वी रए तहा।
पंच वहम तरायं समासेण वया हयं॥15॥
एयाओ मूलपयड ओ उ राओ य आ हया।
पएस गं खे काले य भावं चाद रं सुण॥ु 16॥
स वेिसं चेव क माणं पएस गमण तगं।
ग ठयस ाईयं अ तो िस ाण आ हयं॥17॥
190
स वजीवाण क मं तु संगहे छ सागयं।
स वेसु व पएसेसु स वं स वेण ब गं॥18॥
उदह स रसनामाणं तीसई को डको डओ।
उ कोिसया ठई होइ अ तोमुह ं जह नया॥ु 19॥
आवर ण जाण द हं प वेय ण जे तहेव य।ु
अ तराए य क म म ठई एसा वया हया॥20॥
उदह स रसनामाणं स रं को डको डओ।
मोह ण ज स उ कोसा अ तोमुह ं जह नया॥ु 21॥
तेतीस सागरोवमा उ कोसेण वया हया।
ठई उ आउक म स अ तोमुह ं जह नया॥ु 22॥
उदह स रसनामाणं वीसइ को डको डओ।
नामगो ाणं उ कोसा अ ठमुह ा जह नया॥ु 23॥
िस ाण अण तभागो य अणुभागा हव त उ।
स वेसु व पएस गं स वजीवे सुइ छयं॥24॥
त हा एएिस क माणं अणुभागे वया णया।
एएिस संवरे चेव खवणे य जए बुहे॥25॥
- बेिम।
191
चउतीसइमं अ झयण ं
लेस झयण ं
लेस झयणं पव खािम आणुपु वं जह कमं।
छ हं प क मलेसाणं अणुभावे सुणेह मे॥1॥
नामाइं व ण रस ग ध फास प रणाम ल खणं।
ठाणं ठइं गइं चाउं लेसाणं तु सुणेह मे॥2॥
क हा नीला य काऊ य तेऊ प हा तहेव य।
सु कलेसा य छ ठा उ नामाइं तु जह कमं॥3॥
जीमूयिन संकासा गवल अ र ठगस नभा।
खंजणंजण नयणिनभा क हलेसा उ व णओ॥4॥
नीला असोगसंकासा चास प छसम पभा।
वे िलयिन संकासा नीललेसा उ व णओ॥5॥
अयसीपु फसंकासा कोइल छदस नभा।
पारेवयगीविनभा काउलेसा उ व णओ॥6॥
हंगुलुयधाउसंकासा त णाइ चस नभा।
सुयतु ड पईविनभा तेउलेसा उ व णओ॥7॥
ह रयालभेयसंकासा हिल ाभेयस नभा।
सणासणकुसुमिनभा प हलेसा उ व णओ॥8॥
192
संखंककु दसंकासा खीरपूरसम पभा।
रययहारसंकासा सु कलेसा उ व णओ॥9॥
जह कडुयतु बगरसो िन बरसो कडुयरो ह णरसो वा।
ए ो व अण तगुणो रसो उ क हाए नाय वो॥10॥
जह ितगडुय स य रसो ित खो जह ह थ प पलीए वा।
ए ो व अण तगुणो रसो उ नीलाए नाय वो॥11॥
जह त ण अ बगरसो तुवरक व ठ स वा व जा रसओ।
ए ो व अण तगुणो रसो उ काऊए नायवो॥ 12॥
जह प रयण बगरसो प कक व ठ स वा व जा रसओ।
ए ो व अन तगुणो रसो उ तेऊए नाय वो॥13॥
वरवा णीए व रसो व वहाण व आसवाण जा रसओ।
महु मेरग स व रसो ए ो प हाए परएणं॥14॥
ख जूर मु यरसो खीररसो ख ड स कररसो वा।
ए ो व अण तगुणो रसो उ सु काए नाय वो॥15॥
जह गोमड स ग धो सुणगमडग स व जहा अ हमड स।
ए ो व अण तगुणो लेसाणं अ पस थाणं॥16॥
जह सुर हकुसुमग धे ग धवासाण प समाणाणं।
ए ो व अण तगुणो पस थलेसाण ित हं प॥17॥
193
जह करगय स फासो गो ज भाए व सागप ाणं।
ए ो व अण तगुणो लेसाणं अ पस थाणं॥18॥
जह बूर स व फासो नवणीय स व िसर सकुसुमाणं।
ए ो व अण तगुणो पस थलेसाण ित हं प॥19॥
ित वहो व नव वहो वा स ावीसइ वहे कसीओ वा।
दसओ ु तेयालो वा लेसाणं होइ प रणामो॥20॥
पंचासव पव ो ती हं अगु ो छसंु अ वरओ य।
ित वार भप रणओ खु ो साहिसओ नरो॥21॥
िन धसप रणामो िन संसो अ जइ दओ।
एयजोगसमाउ ो क हलेसं तु प रणमे॥22॥
इ सा अम रस अतवो अ व ज माया अह रया य।
गे पओसे य सढे पम े रसलोलुए सायगवेसए य॥23॥
आर भाओ अ वरओ खु ो साह सओ नरो।
एयजोगगसमाउ ो नीललेसं तु प रणमे॥24॥
वंके वंकसमायारे िनय ड ले अणु जुए।
पिलउंचग ओव हए िम छ द ठ अणा रए॥25॥
उ फालग द ठवाई य तेणे या व य म छर ।ु
एयजोगसमाउ ो काउलेसं तु प रणमे॥26॥
194
नीया व ी अचवले अमाई अकुऊहले।
वणीय वणए द ते जोगवं उवहाणवं॥27॥
पयध मे दढध मे व जभी हएसए।
एयजोगसमाउ ो तेउलेसं तु प रणमे॥28॥
पयणु कोह माणे य माया लोभे य पयणुए।
पस तिच े द त पा जोगवं उवहाणवं॥29॥
तहा पयणुवाई य उवस ते जइ दए।
एयजोगसमाउ े प हलेसं तु प रणमे॥30॥
अ ट ा ण व ज ा ध मसु का ण झायए।
पस तिच े द त पा सिमए गु े य गु हं॥31॥
सरागे वीयरागे वा उवस ते जइ दए।
एयजोगसमाउ ो सु कलेसं तु प रणमे॥32॥
असं ख जोवस पणीण उ स पणीण जे समया।
संखाईया लोगा लेसाणं ह त ु ठाणाइं॥33॥
मुह ं तु तह ना ते ीसं सागरा मुह ाु ु हया।
उ कोसा होइ ठई नाय वा क हलेसाए॥34॥
मुह ं तु जह ना दस उदह पिलयमसंखभागम भ हया।ु
उ कोसा होइ ठई नाय वा नीललेसाए॥35॥
195
मुह ं तु जह ना ित णुदह पिलयमसंखभागम भ हया।ु
उ कोसा होइ ठई नाय वा काउलेसाए॥36॥
मुह ं तु जह ना दो उदु ह पिलयमसंखभागम भ हया।
उ कोसा होइ ठई नाय वा तेउलेसाए॥37॥
मुह ं तु जह ना दस हो त सागरा मुह ाु हया।
उ कोसा होइ ठई नाय वा प हलेसाए॥38॥
मुह ं तु जह ना ते ीसं सागरा मुह हया।ु ु्
उ कोसा होइ ठई नाय वा सु कलेसाए॥39॥
एसा खलु लेसाणं ओहेणं ठई उ व णया होई।
चउसु व गईसु ए ो लेसाण ठइं तु वो छािम॥40॥
दस वाससह साइं काऊए ठई जह नया होइ।
ित णुदर पिलओवम असंखभागं च उ कोसा॥41॥
ित णुदह पिलयमसंखभागा जह नेण नील ठई।
दस उदह पिलओवम असंखभागं च उ कोसा॥42॥
दस उदह पिलय मसंखभागं जह नया होइ।
ते ीससागराइं उ कोसा होइ क हाए॥43॥
एसा नेरइयाणं लेसाण ठई उ व णया होइ।
तेण परं वो छािम ित रयमणु साण देवाणं॥44॥
196
अ तोमुह म ं लेसाण ठई ज हं ज हं जा उ।ु
ित रयाण नराणं वा व ज ा केवलं लेसं॥45॥
मुह ं तु जह ना उ कोसा होइ पु वकोड उ।ु
नव ह व रसे ह ऊणा नाय वा सु कलेसाए॥46॥
एसा ित रय नराणं लेसाण ठई उ व णया होइ।
तेण परं वो छािम लेसाण ठई उ देवाणं॥47॥
दसवाससह साइं क हाए ठई जह नया होइ।
पिलयमसं ख जइमो उ कोसा होइ क हाए॥48॥
जा क हाए ठई खलु उ कोसा सा उ समयम भ हया।
जह नेणं नीलाए पिलयमसंख ं तु उ कोसा॥49॥
जा नीलाए ठई खलु उ कोसा सा उ समयम भ हया।
जह नेणं काऊए पिलयमसंख ं च उ कोसा॥50॥
तेण परं वो छािम तेउलसेा जहा सुरगणाणं।
भवणवइवाणम तरजोइसवेमा णयाणं च॥51॥
पिलओवमं जह ना उ कोसा सागरा उ द हाु हया।
पिलयमसंखे जेणं होई भागेण तेऊए॥52॥
दसवाससह साइं तेऊए ठई जह नया होइ।
द णुदह पिलओवमु असंखभागं च उ कोसा॥53॥
197
जा तेऊए ठई खलु उ कोसा सा उ समयम भ हया।
जह नेणं प हाए दस उ मुह ाु हयाइं च उ कोसा॥54॥
जा प हाए ठई खलु उ कोसा सा उ समयम भ हया।
जह नेणं सु काए ते ीसमुह म भ हया॥ु 55॥
क हा नीला काऊ ित न व एयाओ अह मलेसाओ।
एया ह ित ह व जीवो द गु इं उवव जई बहसो॥ु 56॥
तेऊ प हा सु का ित न व एयाओ ध मलेसाओ।
एया ह ित ह व जीवो सु गइं उवव जई बहसो॥ु 57॥
लेसा हं स वा हं पढमे समय म प रणया हं तु।
न व क स व उववाओ परे भवे अ थ जीव स॥58॥
लेसा हं स वा हं चरमे समय म प रणया हं तु।
न व क स व उववाओ परे भवे अ थ जीव स॥59॥
अ तमुह म गए अ तमुह म सेसए चेव।ु ु
लेसा हं प रणया हं जीवा ग छ त परलोयं॥60॥
त हा एयाण लेसाणं अणुभागे वया णया।
अ पस थाओ व ज ा पस थाओ अ ह ठे जािस॥61॥
- बेिम।
198
पणतीसइमं अ झयण ं
अणगारम गगई
सुणेह मेग गमणा म गं बु े ह देिसयं।
जमायर तो िभ खू द खाणु अ तकरो भवे॥1॥
िगहवासं प र च ज पव जं अ सओ मुणी।
इमे संगे वया ण जा जे हं स ज त माणवा॥2॥
तहेव हंसं अिलयं चो जं अब भसेवणं।
इ छाकामं च लोभं च संजओ प रव जए॥3॥
मणोहरं िच हरं म लधूवेण वािसयं।
सकवाडं प डु लोयं मणसा व न प थए॥4॥
इ दया ण उ िभ खु स ता रस म उव सए।
द कराइं ु िनवारेउं कामराग वव ढणे॥5॥
सुसाणे सु नगारे वा खमूले व एगओ।
पइ र के परकडे वा वासं त थािभरोयए॥6॥
फासुय म अणाबाहे इ थी हं अणिभ ए।ु
त थ संक पए वासं िभ खू परमसंजए॥7॥
न सयं िगहाइं कु जा णेव अ ने हं कारए।
िगहक मसमार भे भूयाणं द सई वहो॥8॥
199
तसाणं थावराणं च सुहमाण बायराण य।ु
त हा िगहसमार भं संजओ प रव जए॥9॥
तहेव भ पाणेसु पयणपयावणेसु य।
पाणभूयदय ठाए न पये न पयावए॥10॥
जल ध निन सया जीवा पुढवी क ठिन सया।
ह म त भ पाणेसु त हा िभ खू न पायए॥11॥
वस पे स वओधारे बहपाण वणासणे।ु
न थ जोइसमे स थे त हा जोइं न द वए॥12॥
हर णं जाय वं च मणसा व न प थए।
समले ठुकंचणे िभ खू वरए कय व कए॥13॥
कण तो कइओ होइ व कण तो य वा णओ।
कय व कय म व ट तो िभ खू न भवइ ता रसो॥14॥
िभ खय वं न केय वं िभ खुणा िभ खव णा।
कय व कओ महादोसो िभ खाव ी सुहावहा॥15॥
समुयाण ं उंछमेिस जा जहासु म ण दयं।
लाभालाभ म संतु ठे प डवायं चरे मुणी॥16॥
अलोले न रसे िग े ज भाद ते अमु छए।
न रस ठाए भंु ज जा जवण ठाए महामुणी॥17॥
200
अ चणं रयणं चेव व दणं पूयणं तहा।
इ ढ स कार स माणं मणसा व न प थए॥18॥
सु क झाणं झयाए जा अ णयाणे अ कंचणे।
वोस ठकाए वहरे जा जाव काल स प जओ॥19॥
िन जू हऊण आहारं कालध मे उव ठए।
ज हऊण माणुसं बो दं पह द खे वमु चई॥ू ु 20॥
िन ममो िनरहंकारो वीयरागो अणासवो।
संप ो केवलं नाणं सासयं प र ण वुए॥21॥
- बेिम।
201
छ ीसइमं अ झयणं
जीवाजीव वभ ी
जीवाजीव वभ ं सुणेह मे एगमणा इओ।
जं जा णऊण समणे स मं जयइ संजमे॥1॥
जीवा चेव अजीवा य एस लोए वया हए।
अजीवदेसमागासे अलोए से वया हए॥2॥
द वओ खे ओ चेव कालओ भावओ तहा।
प वणा तेिसं भवे जीवाणमजीवाण य॥3॥
वणो चेव अ वी य अजीवा द वहा भवे।ु
अ वी दसहा वु ा वणो व चउ वहा॥4॥
ध म थकाए त ेसे त पएसे य आ हए।
अह मे त स देसे य त पएसे य आ हए॥5॥
आगासे त स देसे य त पएसे य आ हए।
अ ासमए चेव अ वी दसहा भवे॥6॥
ध माध मे य दोवेए लोगिम ा वया हया।
लोगालोगे य आगासे समए समयखे ए॥7॥
ध माध मागासा ित न व एए अणाइया।
अप जविसया चेव स व ं तु वया हया॥8॥
202
समए व स तइं प प एवमेवं वया हए।
आएसं प प साईए सप जविसए व य॥9॥
ख धा य ख धदेसा य त पएसा तहेव य।
परमाणुणो य बो वा वणो य चउ वहा॥10॥
एग ेण पुह ेण ख धा य परमाणुणो।
लोएगदेसे लोए य भइय वा ते उ खे ओ॥
इ ो काल वभागं तु तेिसं वु छं चउ वहं॥11॥
संतइं प प तेणाइं अप जविसया व य।
ठइं पडु च साईया सप जविसया व य॥12॥
असंखकालमु कोसं एगं समयं जह नया।
अजीवाण य वीणं ठई एसा वया हया॥13॥
एण तकालमु कोसं एगं समयं जह नयं।
अजीवाण य वीणं अ तरेयं वया हयं॥14॥
व णओ ग धओ चेव रसओ फासओ तहा।
संठाणओ य व नेओ प रणामो तेिस ंपंचहा॥15॥
व णओ प रणया जे उ पंचहा ते प क या।
क हा नीला य लो हया हािल ा सु कला तहा॥16॥
ग धओ प रणया जे उ द वहा ते वया हया।ु
सु भग धप रणामा द भग धा ु ् तहेय य॥17॥
203
रसओ प रणया जे उ पंचहा ते प क या।
ित कडुय कसाया अ बला महरा तहा॥ु 18॥
फासओ प रणया जे उ उ ठहा ते प क या।
क खडा मउया चेव ग या लहया तहा॥ु 19॥
सीया उ हा य िन ा य तहा लु खा व आ हया।
इइ फासप रणया एए पु गला समुदा हया॥20॥
संठाणप रणया जे उ पंचहा ते प क या।
प रम डला य व टा तंसा चउरंसमायया॥21॥
व णओ जे भवे क हे भइए से उ ग धओ।
रसओ फासओ चेव भइए संठाणओ व य॥22॥
व णओ जे भवे नीले भइए से उ ग धओ।
रसओ फासओ चेव भइए संठाणओ व य॥23॥
व णओ लो हए जे उ भइए से उ ग धओ।
रसओ फासओ चेव भइए संठाणओ व य॥24॥
व णओ पीयए जे उ भइए से उ ग धओ।
रसओ फासओ चेव भइए संठाणओ व य॥25॥
व णओ सु कले जे उ भइए से उ ग धओ।
रसओ फासओ चेव भइए संठाणओ व य॥26॥
204
ग धओ चे भवे सु भी भइए से उ व णओ।
रसओ फासओ चेव भइए संठाणओ व य॥27॥
ग धओ जे भवे द भी भइए से उ व णओ।ु
रसओ फासओ चेव भइए संठाणओ व य॥28॥
रसओ ित ए जे उ भइए से उ व णओ।
ग धओ फासओ चेव भइए संठाणओ व य॥29॥
रसओ कडुए जे उ भइए से उ व णओ।
ग धओ फासओ चेव भइए संठाणओ व य॥30॥
रसओ कसाए जे उ भइए से उ व णओ।
ग धओ फासओ चेव भइए संठाणओ व य॥31॥
रसओ अ बले जे उ भइए से उ व णओ।
ग धओ फासओ चेव भइए संठाणओ व य॥32॥
रसओ महरएु जे उ भइए से उ व णओ।
ग धओ फासओ चेव भइए संठाणओ व य॥33॥
फासओ क खडे जे उ भइए से उ व णओ।
ग धओ रसओ चेव भइए संठाणओ व य॥34॥
फासओ मउए जे उ भइए से उ व णओ।
ग धओ रसओ चेव भइए संठाणओ व य॥35॥
205
फासओ गु ए जे उ भइए से उ व णओ।
ग धओ रसओ चेव भइए संठाणओ व य॥36॥
फासओ लहएु जे उ भइए से उ व णओ।
ग धओ रसओ चेव भइए संठाणओ व य॥37॥
फासओ सीयए जे उ भइए से उ व णओ।
ग धओ रसओ चेव भइए संठाणओ व य॥38॥
फासओ उ हाए जे उ भइए से उ व णओ।
ग धओ रसओ चेव भइए संठाणओ व य॥39॥
फासओ िन ए जे उ भइए से उ व णओ।
ग धओ रसओ चेव भइए संठाणओ व य॥40॥
फासओ लु खए जे उ भइए से उ व णओ।
ग धओ रसओ चेव भइए संठाणओ व य॥41॥
प रम डलसंठाणे भइए से उ व णओ।
ग धओ रसओ चेव भइए फासओ व य॥42॥
संठाणओ भवे व टे भइए से उ व णओ।
ग धओ रसओ चवे भइए फासओ व य॥43॥
संठाणओ भवे तंसे भइए से उ व णओ।
ग धओ रसओ चेव भइए फासओ व य॥44॥
206
संठाणओ य चउरंसे भइए से उ व णओ।
ग धओ रसओ चेव भइए फासओ व य॥45॥
जे आययसंठाणे भइए से उ व णओ।
ग धओ रसओ चेव भइए फासओ व य॥46॥
एसा अजीव वभ ी समासेण वया हया।
इ ो जीव वभ ं वु छािम अणुपु वसो॥47॥
संसार था य िस ा य द वहा जीवा वया हया।ु
िस ा अणेग वहा वु ा तं मे क यओ सुण॥48॥
इ थीपु रसिस ा य तहेव य नपंुसगा।
सिलंगे अ निलंगे य िग हिलंगे तहेव य॥49॥
उ कोसोगाहणाए य जह नम झमाइ य।
उ ढं अहे य ित रयं च समु म जल म य॥50॥
दस चेव नपंुसेसु वीसं इ थयासु य।
पु रसेसु य अ ठसयं समए णेगेण िस झई॥51॥
च ा र य िग हिलंगे अ निलंगे दसेव य।
सिलंगेण य अ ठसयं समए णेगेण िस झई॥52॥
उ कोसोगाहणाए य िस झ ते जुगवं दवे।ु
च ा र जह नाए जवम झा ठु रं सयं॥53॥
207
चउ ढलोए य दवुे समु े तओ जले वीसमहे तहेव।
सयं च अ ठु र ित रयलोए समए णेगेण उ िस झई उ॥54॥
क हं प डहया िस ा क हं िस ा पइ टया।
क हं बो दं चइ ाणं क थ ग तूण िस झई॥55॥
अलोए प डहया िस ा लोय गे य पइ ठया।
इहं बो दं चइ ाणं त थ ग तूण िस झई॥56॥
बारस हं जोयणे हं स व ठ सुव रं भवे।
ईसीप भारनामा उ पुढवी छ सं ठया॥57॥
पणयालसयसह सा जोयणाणं तु आयया।
तावइयं चेव व थ णा ितगुणो त सेव प ररओ॥58॥
अ ठजोयणबाह ला सा म झ म वया हया।
प रहाय ती च रम ते म छयप ा तणुयर ॥59॥
अ जुणसुव णगमई सा पुढवी िन मला सहावेणं।
उ ाणगछ गसं ठया य भ णया जणवरे हं॥60॥
संखंक कु दसंकासा प डुरा िन मला सुहा।
सीयाए जोयणे त ो लोय तो उ वया हओ॥61॥
जोयण स उ जो त स कोसो उव रमो भवे।
त स कोस स छ भाए िस ाणोगाहणा भवे॥62॥
208
त थ िस ा महाभागा लोय ग म पइ ठया।
भव पवंचउ मु का िस ं वरगइं गया॥63॥
उ सेहो ज स जो होइ भव म च रम म उ।
ितभागह णा त ो य िस ाणोगाहणा भवे॥64॥
एग ेण साईया अप जविसया व य।
पुह ेण अणाईया अप जविसया व य॥ु 65॥
अ वणो जीवघणा नाणदंसणस नया।
अउलं सुहं संप ा उवमा ज स न थ उ॥66॥
लोएगदेसे ते स वे नाणदंसणस नया।
संसारपारिन थ ना िस ं वरगइं गया॥67॥
संसार था उ जे जीवा द वु हा ते वया हया।
तसा य थावरा चेव थावरा ित वहा त हं॥68॥
पुढवी आउजीवा य तहेव य वण सई।
इ चेए थावरा ित वहा तेिसं भेए सुणेह मे॥69॥
द वहा पुढवीजीवा उ सुहमा बायरा तहा।ु ु
प ज मप ज ा एवमेए दहा ु पुणो॥70॥
बायरा जे उ प ज ा द वहा ते वु या हया।
स हा खरा य बो वा स हा स वहा त हं॥71॥
209
क हा नीला य हरा य हािल ा सु कला तहा।
प डु पणगम टया खरा छ ीसई वहा॥72॥
पुढवी य स करा बालुया य उवले िसला य लोणूसे।
अय त ब तउय सीसग प सुव णे य वइरे य॥73॥
ह रयाले हंगुलुए मणोिसला सासगंजणपवाले।
अ भपडल अ भवालुय बायरकाए म ण वहाणा॥74॥
गोमे जए य यगे अंके फिलहे य लो हय खे य।
मरगय मसारग ले भुयमोयग इ दनीले य॥75॥
च दण गे य हंसग भ पुलए सोग धए य बो वे।
च द पह वे िलए जलक ते सूरक ते य॥76॥
एए खरपुढवीए भेया छ ीसमा हया।
एग वहमणाण ा सुहमा त थ वया हया॥ु 77॥
सुहमा ु स वलोग म लोगदेसे य बायरा।
इ ो काल वभागं तु तेिसं वु छं चउ वहं॥78॥
संतइं प प अणाईया अप जविसया व य।
ठइं पडु च साईया सप जविसया व य॥79॥
बावीससह साइं वासाणु कोिसया भवे।
आउ ठई पुढवीणं अ तोमुह ं जह नया॥ु 80॥
210
असंखकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नयं।ु
काय ठई पुढवीणं तं कायं तु अमंुचओ॥81॥
अण तकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नयं।ु
वजढ म सए काए पुढवीजीवाण अ तरं॥82॥
एएिसं व णओ चेव ग धओ रसफासओ।
संठाणादेसओ वा व वहाणाइं सह ससो॥83॥
द वहा आउजीवा उ सुहमा बायरा तहा।ु ु
प ज मप ज ा एवमेए दहा पुणो॥ु 84॥
बायरा जे उ प ज ा पंचहा ते प क या।
सु ोदए य उ से हरतणू म हया हमे॥85॥
एग वहमणाण ा सुहमा त थ वया हया।ु
सुहमा स वलोग म लोगदेसे य बायरा॥ु 86॥
स तइं प प अणाईया अप जविसया व य।
ठइं पडु च साईया सप जविसया व य॥87॥
स ेव सह साइं वासाणु कोिसया भवे।
आउ ठई आऊणं अ तोमुह ं जह नया॥ु 88॥
असंखकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नया।ु
काय ठई आऊणं तं कायं तु अमंुचओ॥89॥
211
अण तकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नयं।ु
वजढ म सए काए आऊजीवाण अ तरं॥90॥
एएिसं व णओ चेव ग धओ रसफासओ।
संठाणादेसओ वा व वहाणाइं सह ससो॥91॥
द वहा वण सईजीवा सुहमा बायरा तहा।ु ु
प ज मप ज ा एवमेए दहा ु पुणो॥92॥
बायरा जे उ प ज ा द वहा ते वया हया।ु
साहारणसर रा य प ेगा य तहेव य॥93॥
प ेगसर रा उ णेगहा ते प क या।
खा गु छा य गु मा य लया व ली तणा तहा॥94॥
लयावलय प वगा कुहणा जल हा ओसहु ितणा।
ह रयकाया य बो वा प येा इित आ हया॥95॥
साहारणसर रा उ णेगहा ते प क या।
आलुए मूलए चेव िसंगबेरे तहेव य॥96॥
ह रली िस रली िस स रली जावई केय क दली।
पलंद ू लसणक दे य क दली य कुडंुबए॥97॥
लो ह णीह य िथह य कुहगा य तहेव य।ू ू
क हे य व जक दे य क दे सूरणए तहा॥98॥
212
अ सक णी य बो वा सीहक णी तहेव य।
मुसु ढ य हिल ा य अणेगहा एवमायओ॥99॥
एग वहमणाण ा सुहमा त थ वया हया।ु
सुहमा स वलोग म लोगदेसे य बायरा॥ु 100॥
संतइं प प अणाईया अप जविसया व य।
ठइं पडु च साईया सप जविसया व य॥101॥
दस चवे सह साइं वासाणु कोिसया भवे।
वण फईण आउं तु अ तोमुह ं जह नगं॥ु 102॥
अण तकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नयं।ु
काय ठई पणगाणं तं कायं तु अमंुचओ॥103॥
असंखकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नयं।ु
वजढ म सए काए पणगजीवाणं अ तरं॥104॥
एएिसं व णओ चेव ग धओ रसफासओ।
संठाणादेसओ वा व वहाणाइं सह ससो॥105॥
इ चेए थावरा ित वहा समासेण वया हया।
इ ो उ तसे ित वहे वु छािम अणुपु वसो॥106॥
तेऊ वाऊ य बो वा उराला य तसा तहा।
इ चेए तसा ित वहा तेिसं भेए सुणेह मे॥107॥
213
द वहा तेउजीवा उ सुहमा बायराु ु तहा।
प ज मप ज ा एवमेए दहा पुणो॥ु 108॥
बायरा जे उ प ज ा णेगहा ते वया हया।
इंगाले मु मुरे अ गी अ चं जाला तहेव य॥109॥
उ का व जू य बो वा णेगहा एवमायओ।
एग वहमणाण ा सुहमा ु ते वया हया॥110॥
सुहमा ु स वलोग म लोगदेसे य बायरा।
इ ो काल वभागं तु तेिसं वु छं चउ वहं॥111॥
संतइं प प अणाईया अप जविसया व य।
ठइं पडु च साईया सप जविसया व य॥112॥
ित णेव अहोर ा उ कोसेण वया हया।
आउ ठई तेऊणं अ तोमुह ं जह नया॥ु 113॥
असंखकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नयंु ।
काय ठई तेऊणं तं कायं तु अमंुचओ॥114॥
अण तकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नयं।ु
वजढ म सए काए तेउजीवाण अ तरं॥115॥
एएिसं व णओ चेव ग धओ रसफासओ।
संठाणादेसओ वा व वहाणाइं सह ससो॥116॥
214
द वहा पाउजीवा उ सुहमा बायरा तहा।ु ु
प ज मप ज ा एवमेए दहा ु पुणो॥117॥
बायरा जे उ प ज ा पंचहा ते प क या।
उ किलया म डिलया घण गंुजा सु वाया य॥118॥
संव टगवाते य अणेग वहा एवमायओ।
एग वहमणाण ा सुहमा ते वया हया॥ु 119॥
सुहमा ु स वलोग म लोगदेसे य वायरा।
इ ो काल वभागं तु तेिसं वु छं चउ वहं॥120॥
संतइं प प अणाईया अप जविसया व य।
ठइं पडु च साईया सप जविसया व य॥121॥
ित णेव सह साइं वासाणु कोिसया भवे।
आउ ठई पाऊणं अ तोमुह ं जह नया॥ु 122॥
असंखकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नयं।ु
काय ठई पाऊणं तं कायं तु अमुंचओ॥123॥
अण तकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नयं।ु
वजढ म सए काए वाउजीवाण अ तरं॥124॥
एएिसं व णओ चेव ग धओ रसफासओ।
संठाणादेसओ वा व वहाणाइं सह ससो॥125॥
215
ओराला तसा जे उ चउहा ते प क या।
बेइ दय तेइ दय चउरो पंिच दया चेव॥126॥
बेइ दया उ जीवा द वहा ते प क या।ु
प ज मप ज ा तेिसं भेए सुणेह मे॥127॥
किमणो सोमंगला चेव अलसा माइवाहया।
वासीमुहा य िस पीया संखा संखणगा तहा॥128॥
प लोयाणु लया चेव तहेव य वराडगा।
जलूगा जालगा चेव च दणा य तहेव य॥129॥
इइ बेइ दया एए णेगहा एवमायओ।
लोगेगदेसे ते स वे न स व थ वया हया॥130॥
संतइं प प अणाईया अप जविसया व य।
ठइं पडु च साईया सप जविसया व य॥131॥
वासाइं बारसे व उ उ कोसेण वया हया।
बे दयआउ ठई अ तोमुह ं ु जह नया॥132॥
सं ख जकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नयंु ।
बेइ दयकाय ठई तं कायं तु अमंुचओ॥133॥
अण तकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नयं।ु
बेइ दयजीवाणं अ तरेयं वया हयं॥134॥
216
एएिसं व णओ चेव ग धओ रसफासओ।
संठाणादेसओ वा व वहाणाइं सह ससो॥135॥
तेइ दया उ जे जीवा द वहा ते प क या।ु
प ज मप ज ा तेिसं भेए सुणेह मे॥136॥
कु थ ु पवीिल उ डंसा उ कलु े हया तहा।
तणहार क ठहारा मालुगा प हारगा॥137॥
क पास अ ठिमंजा य ितंदगा तउसिमंजगा।ु
सदावर य गु मी य बो वा इ दकाइया॥138॥
इ दगोवगमाईया णेगहा एवमायओ।
लोएगदेसे ते स वे न स व थ वया हया॥139॥
संतइं प प अणाईया अप जविसया व य।
ठइं पडु च साईया सप जविसया व य॥140॥
एगुणप ण अहोर ा उ कोसेण वया हया।
तेइ दयआउ ठई अ तोमुह ं जह नया॥ु 141॥
सं ख जकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नयं।ु
तेइ दयकाय ठई तं कायं तु अमंुचओ॥142॥
अण तकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नयं।ु
तेइ दयजीवाणं अ तरेयं वया हयं॥143॥
217
एएिसं व णओ चेव ग धओ रसफासओ।
संठाणादेसओ वा व वहाणाइं सह ससो॥144॥
चउ र दया उ जे जीवा द वहा ते प क या।ु
प ज मप ज ा तेिसं भेए सुणेह मे॥145॥
अ धया पो या चेव म छया मसगा तहा।
भमरे क ड पयंगे य ढंकुणे कंुकुणे तहा॥146॥
कु कुडे िसंिगर ड य न दाव य वंिछए।
डोले िभंगार य वरली य अ छवेहए॥147॥
अ छले माहए अ छरोडए विच े िच प ए।
ओ हंजिलया जलकार य नीया त तवगा वया॥148॥
इइ चउ र दया एए अणेगहा एवमायओ।
लोग स एगदेस म ते स वे प र क या॥149॥
संतइं प प अणाईया अप जविसया व य।
ठइं पडु च साईया सप जविसया व य॥150॥
छ चेव य मासा उ उ कोसेण वया हया।
चउ र दय आउ ठई अ तोमुह ं जह नया॥ु 151॥
सं ख जकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नयं।ु
चउ र दयकाय ठई तं कायं तु अमंुचओ॥152॥
218
अण तकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नयं।ु
वजढ म सए काए अ तरेयं वया हयं॥153॥
एएिसं व णओ चेव ग धओ रसफासओ।
संठाणादेसओ वा व वहाणाइं सह ससो॥154॥
पंिच दया उ जे जीवा चउ वहा ते वया हया।
नेरइया ित र खा य मणुया देवा य आ हया॥155॥
नेरइया स वहा पुढवीसु स सू भवे।
रयणाभ स कराभा वालुयाभा य आ हया॥156॥
पंकाभा धूमाभा तमा तमतमा तहा।
इइ नेरइया एए स हा प र क या॥157॥
लोग स एगदेस म ते स वे उ वया हया।
ए ो काल वभागं तु वु छं तेिसं चउ वहं॥158॥
संतइं प प अणाईया अप जविसया व य।
ठइं पडु च साईया सप जविसया व य॥159॥
सागरोवममेगं तु उ कोसेण वया हया।
पढमाए जह नेणं दसवाससह सया॥160॥
ित णेव सागरा ऊ उ कोसेण वया हया।
तइयाए जह नेणं ित णेव उ सागरोवमा॥161॥
219
स ेव सागरा ऊ उ कोसेण वया हया।
तइयाए जह नेणं ित णेव उ सागरोवमा॥162॥
दस सागरोवमा ऊ उ कोसेण वया हया।
चउ थीए जह नेणं स ेव उ सागरोवमा॥163॥
स रस सागरा ऊ उ कोसेण वया हया।
पंचमाए जह नेणं दस चेव उ सागरोवमा॥164॥
बावीस सागरा ऊ उ कोसेण वया हया।
छ ठ ए जह नेणं स रस सागरोवमा॥165॥
ते ीसं सागरा ऊ उ कोसेण वया हया।
स माए जह नेणं बीवीसं सागरोवमा॥166॥
जा चेव उ आउ ठई नेरइयाणं वया हया।
सा तेिसं काय ठई जह नु कोिसया भवे॥167॥
अण तकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नयं।ु
वजढ म सए काए नेरइयाणं तु अ तरं॥168॥
एएिसं व णओ चेव ग धओ रसफासओ।
संठाणादेसओ वा व वहाणाइं सह ससो॥169॥
पंिच दयित र खाओ द वहा ु ते वया हया।
स मु छमित र खाओ ग भव क तया तहा॥170॥
220
द वहा व ते भवे ित वहा जलयरा थलयरा तहा।ु
खहयरा य बो वा तेिसं भेए सुणेह मे॥171॥
म छा य क छभा य गाहा य मगरा तहा।
संुसुमारा य बो वा पंचहा जलयरा हया॥172॥
लोएगदेसे ते स वे न स व थ वया हया।
ए ो काल वभागं तु वु छं तेिसं चउ वहं॥173॥
संतइं प प अणाईया अप जविसया व य।
ठइं पडु च साईया सप जविसया व य॥174॥
एगा य पु वकोड ओ उ कोसेण वया हया।
आउ ठई जलयराणं अ तोमुह ं जह नया॥ु 175॥
पु वकोड पुह ं तु उ कोसेण वया हया।
काय ठई जलयराणं अ तोमुह ं जह नु या॥176॥
अण तकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नयं।ु
वजढ म सए काए जलयराणं तु अ तरं॥177॥
एएिसं व णओ चेव गंधओ रसफासओ।
संठाणादेसओ वा व वहाणाइं सह ससो॥178॥
चउ पया य प रस पा द वहा थलयरा भवे।ु
चउ पया चउ वहा संित ते मे क यओ सुण॥179॥
221
एगखुरा दखुरा चेव ग डपयु सण पया।
हयमाइ गोणमाइ गयमाइ सीहमाइणो॥180॥
भुओरगप रस पा य प रस पा द वहा भवे।ु
गोहाइ अ हमाई य ए के काणेगहा भवे॥181॥
लोएगदेसे ते स वे न स व थ वया हया।
ए ो काल वभागं तु वु छं तेिसं चउ वहं॥182॥
संतइं प प अणाईया अप जविसया व य।
ठइं पडु च साईया सप जविसया व य॥183॥
पिलओवमाउ ित ण उ उ कोसेण वया हया।
आउ ठई थलयराणं अ तोमुह ं जह नया॥ू 184॥
पिलओवमाउ ित ण उ उ कोसेण तु सा हया।
पु वकोड पुह ेणं अ तोमुह ंु जह नया॥185॥
काय ठई थलयराणं अ तरं तेिसमं भवे।
कालमण तमु कोसं अ तोमुह ं जह नयं॥ु 186॥
एएिसं व णओ चेव गंधओ रसफाससो।
संठाणादेसओ वा व वहाणाइं सह सओ॥187॥
च मे उ लोमप खी य तइया समु गप खया।
वययप खी य बो वा प खणो य चउ वहा॥188॥
लोगेगदेसे ते स वे न स व थ वया हया।
222
इ ो काल वभागं तु वु छं तेिसं चउ वहं॥189॥
संतइं प प अणाईया अप जविसया व य।
ठइं पडु च साईया सप जविसया व य॥190॥
पिलओवम स भागो असंखे जइमो भवे।
आउ ठई खहयराणं अ तोमुह ं जह नया॥ु 191॥
असंखभागो पिलय स उ कोसेण उ सा हओ।
पु वकोड पुह ेणं अ तोमुह ंु जह नया॥192॥
काय ठई खहयराणं अ तरं तेिसमं भवे।
कालं अण तमु कोसं अ तोमुह ं जह नयं॥ु 193॥
एएिसं व णओ चेव ग धओ रसफासओ।
संठाणादेसओ वा व वहाणाइं सह ससो॥194॥
मणुया द वहभेयाु उ ते मे क यओ सुण।
संमु छमा य मणुया ग भव क तया तहा॥195॥
ग भव क तया जे उ ित वहा ते वया हया।
अक म क मभूया य अ तर वया तहा॥196॥
प नरस तीसइ वहा भेया अ ठवीसइं।
संखा उ कमसो तेिसं इइ एसा वया हया॥197॥
संमु छमाण एसेव भेओ होइ आ हओ।
223
लोग स एगदेस म ते स वे व वया हया॥198॥
संतइं प प अणाईया अप जविसया व य।
ठइं पडु च साईया सप जविसया व य॥199॥
पिलओवमाइं ित ण उ उ कोसेण वया हया।
आउ ठई मणुयाणं अ तोमुह ं जह नया॥ु 200॥
पिलओवमाइं ित ण उ उ कोसेण वया हया।
पु वकोड पुह ेणं अ तोमुह ंु जह नया॥201॥
काय ठई मणुयाण ं अ तरं तेिसमं भवे।
अण तकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नयं॥ु 202॥
एएिसं व णओ चेव ग धओ रसफासओ।
संठाणादेसओ वा व वहाणाइं सह ससो॥203॥
देवा चउ वहा वु ा ते मे क यओ सुण।
भोिम ज वाणव तर जोइस वेमा णया तहा॥204॥
दसहा उ भवणवासी अ ठहा वणचा रणो।
पंच वहा जोइिसया द वहा वेमा णया तहा॥ु 205॥
असुरा नाग सुव णा व जू अ गी य आ हया।
द वोद ह दसा वाया थ णया भवणवािसणो॥206॥
पसाय भूय ज खा य र खसा कं नरा य कंपु रसा।
224
महोरगा य ग ध वा अ ठ वहा वाणव तरा॥207॥
च दा सूरा य न ख ा तहा तारागणा तहा।
दसा वचा रणो चेव पंचहा जोइसालया॥208॥
वेमा णया उ जे देवा द वहा ते वया हया।ु
क पोवगा य बो वा क पाईया तहेव य॥209॥
क पोवगा बारसहा सोह मीसाणगा तहा।
सणंकुमार मा ह दा ब भलोगा य ल तगा॥210॥
महासु का सह सारा आणया पाणया तहा।
आरणा अ चुया चेव इइ क पोवगा सुरा॥211॥
क पाईया उ जे देवा द वहा ते वया हया।ु
गे व जाणु रा चेव गे व जा नव वहा त हं॥212॥
हे ठमा हे ठमा चेव हे ठमा म झमा तहा।
हे ठमा उव रमा चेव म झमा हे ठमा तहा॥213॥
म झमा म झमा चेव म झमा उव रमा तहा।
उव रमा हे ठमा चेव उव रमा म झमा तहा॥214॥
उव रमा उव रमा चेव इय गे व जया सुरा।
वजया वेज ता य जय ता अपरा जया॥215॥
स व ठिस गा चेव पंचहाणु रा सुरा।
225
इइ वेमा णया देवा णेगहा एवमायओ॥216॥
लोग स एगदेस म ते स वे प र क या।
इ ो काल वभागं तु वु छं तेिसं चउ वहं॥217॥
संतइं प प अणाईया अप जविसया व य।
ठइं पडु च साईया सप जविसया व य॥218॥
सा हयं सागरं ए कं उ कोसेणं ठई भवे।
भोमे जाणं जह नेणं दसवाससह सया॥219॥
पिलओवममेगं तु उ कोसेण ठई भवे।
व तराणं जह नेणं दसवाससह सया॥220॥
पिलओवमं एगं तु वासल खेण सा हयं।
पिलओवम ठभागो जोइसेसु जह नया॥221॥
दो चेव सागराइं उ कोसेण वया हया।
सोह म म जह नेणं एगं च पिलओवमं॥222॥
सागरा सा हया द न उ कोसेण वया हया।ु
ईसाण म जह नेणं सा हयं पिलओवमं॥223॥
सागरा ण य स ेव उ कोसेण ठई भवे।
सणंकुमारे जह नेणं द न ऊ सागरोवमा॥ु 224॥
सा हया सागरा स उ कोसेण ठई भवे।
226
मा ह द म जह नेणं सा हया द न सागरा॥ु 225॥
दस चेव सागराइं उ कोसेण ठई भवे।
ब भलोए जह नेणं स ऊ सागरोवमा॥226॥
चउ स सागराइं उ कोसेण ठई भवे।
ल तग म जह नेणं दस ऊ सागरोवमा॥227॥
स रस सागराइं उ कोसेण ठई भवे।
महासु के जह नेणं जउ स सागरोवमा॥228॥
अ ठारस सागराइं उ कोसेण ठई भवे।
सह सारे जह नेणं स रस सागरोवमा॥229॥
सागरा अउणवीसं तु उ कोसेण ठई भवे।
आणय म जह नेणं अ ठारस सागरोवमा॥230॥
वीसं तु सागराइं उ कोसेण ठई भवे।
पाणय म जह नेणं सागरा अ उणवीसई॥231॥
सागरा इ कवीसं तु उ कोसेण ठई भवे।
आरण म जह नेणं वीसई सागरोवमा॥232॥
वावीसं सागराइं उ कोसेण ठई भवे।
अ चुय म जह नेणं सागरा इ कवीसई॥233॥
तेवीस सागराइं उ कोसेण ठई भवे।
227
पढम म जह नेणं बावीसं सागरोवमा॥234॥
चउवीस सागराइं उ कोसेण ठई भवे।
बइय म जह नेणं तेवीसं सागरोवमा॥235॥
पणवीस सागराइं उ कोसेण ठई भवे।
तइय म जह नेणं चउवीसं सागरोवमा॥236॥
छ वीस सागराइं उ कोसेण ठई भवे।
चउ थ म जह नेणं सागरा पणवीसई॥237॥
सागरा स वीसं तु उ कोसेण ठई भवे।
पंचम म जह नेणं सागरा उ छवीसई॥238॥
सागरा अ ठवीसं तु उ कोसेण ठई भवे।
छ ठ म जह नेणं सागरा स वीसई॥239॥
सागरा अ उणतीसं तु उ कोसेण ठई भवे।
स म म जह नेणं सागरा अ ठवीसई॥240॥
तीसं तु सागराइं उ कोसेण ठई भवे।
अ ठम म जह नेणं सागरा अ उणतीसई॥241॥
सागरा इ कतीसं तु उ कोसेण ठई भवे।
नवम म जह नेणं तीसई सागरोवमा॥242॥
ते ीस सागरा उ उ कोसेण ठई भवे।
228
चउसंु प वजयाईसंु जह नेणे कतीसई॥243॥
अजह नमणु कोसा ते ीसं सागरोवमा।
महा वमाण स व ठे ठई एसा वया हया॥244॥
जा चेव उ आउ ठई देवाणं तु वया हया।
सा तेिसं काय ठई जह नु कोिसया भवे॥245॥
अण तकालमु कोसं अ तोमुह ं जह नयं।ु
वजढ म सए काए देवाणं ह ज अ तरं॥ु 246॥
एएिसं व णओ चेव ग धओ रसफासओ।
संठाणादेसओ वा व वहाणाइं सह सओ॥247॥
संसार था य िस ा य इइ जीवा वया हया।
वणो चेव अ वी य अजीवा दु वहा व य॥248॥
इइ जीवमजीवे य सो चा स हऊण य।
स वनयाण अणुमए रमे जा संजमे मुणी॥249॥
तओ बह ण वासा ण साम णमणुपािलया।ू
इमेण कमजोगेण अ पाणं संिलहे मुणी॥250॥
बारसेव उ वासाइं संलेह कोिसयाु भवे।
संव छरं म झिमया छ मासा य जह नया॥251॥
पढमे वासचउ क म वगईिन जहणं करे।
229
बइए वासचउ क म विच ं तु तवं चरे॥252॥
एग तरमायामं क टु संव छरे दवे।ु
तओ संव छर ं तु नाइ विग ठं तवं चरे॥253॥
तओ संव छर ं तु विग ठं तु तवं चरे।
प रिमयं चेव आयामं त म संव छरे करे॥254॥
कोड स हयमायामं क टु संव छरे मुणी।
मास मािसएणं तु आहारेण तवं चरे॥255॥
क द पमािभओगं क बिसयं मोहमासुर ं च।
एयाओ द गईओ मरण म वरा हया हो त॥ु 256॥
िम छादंसणर ा सिनयाणा ह ु हंसगा।
इय जे मर त जीवा तेिसं पुण द लहा बोहु ॥257॥
स म ंसणर ा अिनयाणा सु कलेसमोगाढा।
इय जे मर त जीवा सुलहा तेिसं भवे बोह ॥258॥
िम छादंसणर ा सिनयाणा क हलेसमोगाढा।
इय चे मर त जीवा तेिसं पुण द लहा बोह ॥ु 259॥
जणवयणे अणुर ा जणवयणं जे करे त भावेण।
अमला असं किल ठा ते हो त प र संसार ॥260॥
बालमरणा ण बहसो अकाममरणा ण चेव य बह ण।ु ू
230
म र ह त ते वराया जणवयणं जे न जाण त॥261॥
बहआगम व नाणा समा हउ पायगा गुणगाह ।ू
एएण कारणेणं अ रहा आलोयणं सोउं॥262॥
क द प को कुयाइं तह सील सहाव हास वगहा हं।
व हावे तो य परं क द पं भावणं कुणइ॥263॥
म ता जोगं काउं भूईक मं च जे पउंज त।
साय रस इ ढहेउं अिभओगं भावणं कुणइ॥264॥
नाण स केवलीणं ध माय रय स संघ साहणं।ू
माई अव णवाई क बिसयं भावणं कुणइ॥265॥
अणुब रोसपसरो तह य िनिम ंिम होइ प डसेवी।
एए ह कारणे हं आसु रयं भावणं कुणइ॥266॥
स थ गहणं वसभ खणं च जलणं च जल पवेसो य।
अणायार भ डसेवा ज मण मरणा ण ब ध त॥267॥
इह पाउकरे बु े नायए प रिन वुए।
छ ीसं उ र झाए भविस यसंमए॥268॥
- बेिम।
॥ उ र झयणसुतं सम ं॥
231
गाहा णुकम णआ
गाहारंमो अ झणंको गाहंको गाहारंमो अ झणंको गाहंको
अ
अइित ख 19 52
अकसाय 28 33
अ कोसवह 15 3
अ कोसे जा 2 24
अगा र सामाइ 5 23
अ गह मुखाु 25 16
अ गी य इइ 23 52
अ चणं रयणं 35 18
अचेलग स 2 34
अचेलगो य जो 23 13
अचेलगो य जो 23 29
अ चेइ कालो 13 31
अ चेमु ते महाभाग 12 34
अ चंत काल स 32 1
अ चंत िनयाण 18 53
अ छले माहए 36 148
अ छेरग 9 51
अजह न 36 246
अजाणगा 25 18
अ जुणसुव ण 36 60
अ जेव ध मं 14 28
अ जेवाहं न 2 31
अ झ थ ंस वओ 6 6
अ झावयाणं 12 16
अ झावयाणं 12 19
अ ठ ा ण 30 35
अ ठ ा ण 34 31
अ ठक माइं 33 1
अ ठजोयण 36 60
अ ठपवयण 24 1
अ ठ वहगोयर गं 30 35
अ ठारस सागराइं 36 231
अणगारगुणे 31 18
अण चा वयं 26 25
अणिभ ग हय 28 26
अणसणमूणोय रया 30 8
232
अ णवंिस 5 1
अणाइकाल 32 111
अणावायमसंलोए 24 16
अणावायमसंलोए 24 17
अणाहो िम 20 9
अणासवा 1 13
अ ण सओ 19 92
अणु कसाई 2 39
अणु नए नावणए 21 20
अणु पेहाए 29 22
अणुब रोसपसरो 36 270
अणुसासण 1 28
अणुसािसओ 1 9
अणूणाइ र 26 28
अणेगछंदा 21 16
अणेग वासानउया 7 13
अणेगाणं सह साणं 23 35
अणंतकाल 36 15
अणंतकाल 36 83
अणंतकाल 36 91
अणंतकाल 36 104
अणंतकाल 36 116
अणंतकाल 36 125
अणंतकाल 36 135
अणंतकाल 36 144
अणंतकाल 36 154
अणंतकाल 36 169
अणंतकाल 36 178
अणंतकाल 36 187
अणंतकाल 36 194
अणंतकाल 36 248
अणंतकाल 36 249
अ थ एगो 23 66
अ थ एगं 23 81
अ थ च ध मं च 12 33
अ थं त म 18 16
अदंसणं चेव 32 15
अधुवे असासयंिम 8 1
अ ाणं जो 19 18
अ ाणं जो 19 20
अ नओ रायसह से हं 18 43
अ नेण वसेसेणं 30 23
अ नं पाणं च 20 29
अ पणा व अनाहो 20 12
233
अ पपाणे 1 35
अ पस थे हं 19 93
अ पा क ा 20 37
अ पा चेव 1 15
अ पाणमेव 9 35
अ पा नई वेयरणी 20 36
अ पया देवकामाणं 3 15
अ पं च अ ह खवइ 11 11
अ फोवमंडवंिम 18 5
अबले जह भारवाहए 10 33
अ भाहय म 14 21
अ भु ठाणं अंजिल 30 32
अ भ ठाणं गु पूया 26 7
अ भु ठाणं च नव 26 4
अ भ टयं राय रिसं 9 6
अभओ प थवा ! 18 11
अिभ खणं कोह भवइ 11 7
अिभवायणम भु ठाणं 2 38
अभू जणा 2 45
आयक करभोई 7 7
अ मतीय 19 11
अयसी पु फ 34 6
अयं साहिसओ 23 55
अरइ रइ 21 21
अरइ-गंडे 10 27
अरइं प ठओ 2 15
अ वणो 36 67
अलोए प डहया 36 57
अलोलुयं 25 28
अलोले न 35 17
अवउ झऊण 9 55
अवउ झयं 10 30
अवसेसं भंडगं 26 36
अवसो लोहरहे 19 56
अवसो हय 10 32
अवहे डय 12 29
अ व पावप र खेवी 11 8
असइं तु 9 30
असमाणे चरे 2 19
अ सक णी य 36 100
असासए 19 13
असासयं 14 7
अ सा ह थी 20 14
अिस पजीवी 15 16
234
असी हं अयिस 16 55
असुरा नागसुव णा 36 206
असंखकाल 36 13
असंखकाल 36 89
असंखकाल 36 81
असंखकाल 36 114
असंखकाल 36 123
असंखयं जी वय 4 1
असं ख जाणोस प 34 33
अह अ ठ हं ठाणे हं 11 4
अह अ नया कयाई 21 8
अह आसगओ 18 6
अह ऊिसएण 22 11
अह कालंिम 5 32
अह केसरंिम 18 4
अह चउ सा हं 11 6
अह जे संवुडे 5 25
अह त थ 19 5
अह तायगो 14 8
अह तेणेव 23 5
अह तेणेव 25 4
अह ते त थ 24 14
अह प छा 2 41
अह प नरस हं 1 10
अह पािलय स 21 4
अह पंच हं 11 3
अह भवे पइ ना 23 33
अहमासी 18 28
अह मोणेणं 18 9
अह राया 18 7
अह सा भमरस नभे 22 30
अह सारह तओ भणइ 22 17
अह सारह विचंतेइ 27 15
अह सा रायवरक ना 22 40
अह से त थ 25 5
अह से सुगंध 22 24
अह सो त थ 22 14
अह सो व 22 36
अह वा तइयाए 30 21
अहवा सप रक मा 30 13
अहाह जणओ 22 8
अ ह ज वेए 14 9
अ हंस-स च ं 21 12
अह ण पंिचं दय 10 18
235
अह वेगंत 19 38
अहे वयइ 9 54
अहो ते अ जवं 9 57
अहो ते िन जओ 9 56
अहो व णो 20 6
अंगप चंग 16 4
अंगुलं स 26 14
अंतमुह ंिमु 34 60
अंतोमुह म ंु 34 45
अंतो हयय 23 45
अंधयारे 23 75
अंिधया पो या 36 147
आ
आउ काय 10 6
आउ या 20 40
आगए कायवो स गे 26 47
आगासे त स 36 6
आगासे गंग 19 36
आणािन ेसकरे 1 3
आमोसे लोमहारे य 9 28
आय रय 17 5
आय रय 17 17
आय रय 30 33
आय रए हं 1 20
आय रयं कु वयं 1 47
आयव स 2 45
आयाणं 6 7
आयामगं 15 13
आयंके 26 35
आरभडा 26 26
आरंभाओ 34 24
इइ इ रय म 10 3
इइ एएस ु 31 21
इइ एस ध मे 8 20
इइ पाउकरे 18 24
इइ बेइं दया 36 131
इ खागराय 18 39
इ चेए थावरा 36 107
इ ढगार वए 27 9
इ ढजुइ 7 27
इ ढ व ं 19 88
इ रय 30 9
इ ो काल 36 112
236
इ थीपु रस 36 50
इ थी वसय 7 6
इ थी वा पु रसो वा 30 22
इमाह अ ना वु 20 38
इमे य ब ा फंदंित 14 45
इमं सर रं अ ण चं 19 12
इमं च मे अ थ 12 35
इमं च मे अ थ 14 15
इय जीवमजीवे य 36 253
इय पाउकरे 36 272
इयरो व 20 60
इ रएसण 12 2
इ सा अम रस 34 23
इह कामा ण 7 25
इह कामा ण 7 26
इह जी वयं 8 14
इह जी वए 13 21
इहमेगे उ 6 9
इहंिस उ मो 9 58
इंदगोवग 36 140
इं दय गाम 25 2
इं दय थ े 24 8
इं दया ण 35 5
उ
उ का व जू 36 111
उ कोसोगाहणा 36 51
उ कोसोगाहणा 36 54
उ गओ खीण 23 78
उ गओ वमलो 23 76
उ गमुघायण ं 24 12
उ गं तव ं 22 48
उ चारं पासवणं 24 15
उ चावया हं 2 22
उ चोयए 13 13
उ जाणं 22 23
उ ढं िथरं 26 24
उ हा हत ो 19 60
उ हा हत ो 2 9
उ राइं 5 26
उदह स रस 33 19
उदह स रस 33 21
उदह स रस 33 23
उ ेिसय 20 47
237
उ फालग 34 26
उभओ सीससंघाणं 23 10
उ लो सु को 25 42
उव खडं 12 11
उव ठया मे 20 22
उव ण जइ 13 26
उव रमा 36 215
उवलेवो होइ 25 41
उवासगाण ं 31 11
उवेहमाणो 21 15
उिसणं प रयावेणं 2 8
उ सेहो ज स 36 65
ऊ
ऊसिसय 20 59
ए
एए खरपुढ व 36 77
एए चेव उ भावे 28 19
एए न रंदवसभा 19 47
एए पर सहा 2 46
एए पाउकरे 25 34
एए य संगे 32 18
एएिसं तु 30 4
एएिसं व णओ 36 84
एएिसं व णओ 36 92
एएिसं व णओ 36 106
एएिसं व णओ 36 117
एएिसं व णओ 36 126
एएिसं व णओ 36 136
एएिसं व णओ 36 145
एएिसं व णओ 36 170
एएिसं व णओ 36 179
एएिसं व णओ 36 188
एएिसं व णओ 36 195
एएिसं व णओ 36 204
एएिसं व णओ 36 251
एग एव चरे 2 18
एगओ संविस ाणं 14 26
एगओ वरइं 31 2
एगक जपव नाणं 23 30
एगक जपव नाणं 23 24
एगखुरा 36 181
एग छ ं 18 42
एग ेण पुह ेणंु 36 11
238
एग ेण साईया 36 66
एग ं च 28 13
एग पा अ जए 23 38
एग भूओ 19 78
एगयाचेलए 2 13
एगया ख ओ 3 4
एगया देव 3 3
एग वहमणाण ा 36 87
एगवीसाए 31 15
एगा य पु वकोड 36 176
एगूणप णहोर ा 36 141
एगे जए जया पंच 23 36
एयेण अणेगाइ 28 22
एगो मूलं प 7 15
एगो पडइ 27 5
एगं डसइ 27 4
एगंतमणावाए 30 28
एगंतर े 32 52
एगंतर े 32 78
एगंतर े 32 91
एगंतर े 32 26
एगंतर े 32 39
एगंतर े 32 65
एगंतरमायामं 36 257
एमेव गंधंिम 32 59
एमेव फासंिम 32 85
एमेव भावंिम 32 98
एमेव रसंिम 32 72
एमेव वंिम 32 33
एमेव स म 32 46
एमेव अहाछंद 20 50
एयम ठं िनसािम ा 9 8
एयमादाय 2 17
एयाइं अ ठ 24 10
एयाइं तीसे 12 24
एयाओ अ ठ 24 3
एयाओ पवयण 24 27
एयाओ पंच सिमईओ 24 26
एयाओ मूलपयड ओ 33 16
एया रसीइ 22 13
एया रसे पंच 17 20
एयम ठं सपेहाए 6 4
एयं पंच वहं 28 5
एयं पु णपयं सो चा 18 34
239
एयं िसणाणं 12 47
ए रसे संपय गंिम 20 15
एवमद णवं िभ खू 7 22
एवमाव टजोणीसु 3 5
एवमेव वयं 14 43
एवु गदंते व महातवोधणे 20 53
एवं अिभ थुणंतो 22 49
एवं करंित 9 62
एवं करंित 19 96
एवं गुणसमाउ ा 25 35
एवं च िचंत ाणं 20 33
एवं जयं सपेहाए 7 19
एवं तवं तु 30 37
एवं तु संजय सा व 30 6
एवं तु संसए 23 86
एवं तु संसए 25 36
एवं ते कमसो 14 51
एवं ते राम-केसवा 22 27
एवं थु ण ाण 20 58
एवं ध मं अकाऊण 19 219
एवं ध मं प 19 21
एवं ध मं वउ क म 5 15
एवं नाणेणं 19 94
एवं भवसंसारे 10 15
एवं माणु सगा 7 12
एवं ल गंित द मेहाु 25 43
एवं लोए पिल ंिम 19 43
एवं वणयजु स 1 23
एवं वु ो न रंदो सो 20 13
एवं समु ठओ िभ खू 19 82
एवं स संक प वक पणासु 32 107
एवं िस खासमाव णे 5 24
एवं से वजयघोसे 25 44
एवं सो अ मा पयरं 19 86
ए वं दय था 32 100
एवु गदंते 20 53
एस अ गी य वाऊ य 9 12
एस ध मे 16 17
एसणासिमओ 6 16
एसा अजीव वभ ी 36 47
एसा खलु लेसाणं 34 40
एसा ित रयनराणं 34 47
एसा नेरइयाण ं 34 44
एसा सामायार 26 53
240
एसो ह सो उ गतवोु 12 22
एसो ब हरंग तवो 30 29
ए ह ता भुं जमो 22 38
ओ
ओमोयरणं पंचहा 30 14
ओ हनाणसुए बु े 23 3
ओहोवहोव ग हयं 24 13
क
कणकंुडगं चइ ाणं 1 5
क पं न इ छ ज 32 104
क पाईया उ जे देवा 36 213
क पास ठंिम 36 139
क पोवगा बारसहा 36 210
क मसंगे हं संमूढा 3 6
क माणं तु पहाणाए 3 7
क मा िनयाणपयडा 13 8
कंद पकु कुयाइं 36 261
कंद पमािभओगं च 36 260
क मुणा बंभणो होइ 25 33
कयरे आग छइ 12 6
कयरे तुमं इय अदंस ण जे 12 7
करकंडू किलंगेसु 18 46
कलहडमरव जए 11 13
क स अ ठा इमे पाणा 22 16
कसाया अ गणो वु ा 23 53
किसणं प जो इमं लोगं 8 16
कहं चरे िभ खू 12 40
कहं धीरे अहेऊ हं 18 54
कहं धीरो अहेऊ हं 18 52
क हं प डहया िस ा 36 55
कंदंतो कंदकंुभीसुु 19 49
कं प ले नयरे 18 1
कं प ले संभूओ 13 2
कं प लंिम य नगरे 13 3
कामाणुिग पभवं खु द खंु 32 19
कामं तु देवे ह 32 16
काय ठई खहयराणं 36 193
काय ठई मणुयाणं 36 202
काय स फासं गहण ं 32 74
कायसा वयसा म े 5 10
कालीप वंगसंकास 2 3
कालेण कालं वहरे ज र ठे 21 14
कालेण ण खमे िभ खू 1 31
241
कावोया जा इमा व ी 19 34
क णु भो अ ज िम हलाए 9 7
कणंतो कइओ होइ 35 14
क हा नीला काऊ 34 56
क हा नीला य काऊ य 34 3
क हा नीला य हरा 36 73
किमणो सोमंगला चेव 36 129
क रयासु भूयगामेस ु 31 12
क रयं अ क रयं वणयं 18 23
क रयं च रोयइ धीरे 18 33
किल नगाए 2 36
कं तवं प डव जािम 26 51
कंनामे कंगो े 18 21
कं माहणा! जोइसमारभंता 12 38
कु कुडे िसंिगर ड य 36 148
कु पवयणपासंड 23 63
कु पहा बहवो लोए 23 60
कुस गमे ा इमे कामा 7 24
कुस गे जह ओस वंदएु 10 2
कुसीलिलंगं 20 43
कुसं च जूवं 12 39
कुहाडफरसुमाई हं 19 66
कंथु पवीलउ डंसा 36 138
कूइयं इयं गीयं 16 12
कूवंतो कोलसुणए हं 19 54
के इ थ ख ा उवजोइया वा 12 18
के ते जोई 12 43
के ते हरए 12 45
केण अ भाहओ लोगो? 14 22
के रसो वा इमो ध मो 23 11
केिसमेवं बुवंतं तु 23 31
केसीकुमार 23 9
केसीकुमार 23 16
केसीकुमार 23 18
केसी गोयमओ िन च ं 23 88
को ठगं नाम उ जाणं 23 8
कोड स हयमायामं 36 255
कोलाहलगभूयं 9 5
को वा से ओसहं देइ 19 79
कोसंबी नाम नगर 20 18
कोहा वा जइ वा 25 24
कोहे माणे य 24 9
कोहो य माणो 12 14
कोहं माणं िनिग ह ा 22 47
242
कोहं च माणं च तहेव मायं 32 102
ख
ख जूरमु यरसो 34 15
ख डुया मे चवेडा मे 1 38
खणिम सु खा 14 13
खणं प मे 20 30
ख यगणउ गरायपु ा 15 9
खलुंका जा रसा 8 195
खलुंके जो उ जोएइ 27 3
ख व ा पु वक माइं 28 36
खाइ ा पा णयं पाउं 19 81
ख पं न स केइ 4 10
खीर-द ह-स पमाई 30 26
खुरे हं ित खधारा हं 19 62
खे ं व थुं हर णं च 19 16
खे ं व थुं हर णं च 3 17
खे ा ण अ हं 12 13
खेमेण आगए 21 5
ग
गइल खणो उ ध मो 28 9
ग भूसणिम ठं च 16 13
ग भव कंितया 36 197
गमणे आव सयं 26 5
गले हं मगरजाले हं 19 64
गवासं म णकंुडलं 6 5
गवेसणाए गहणे य 24 11
गंधओ जे भवे द भीु 36 29
गंधओ जे भवे सु भी 36 28
गंधओ प रणया जे उ 36 18
गंध स घाणं गहण ं 32 49
गंधाणुगासाणुगए 32 53
गंधाणुर स नर स एवं 32 58
गंधाणुवाएण प र गहेण 32 54
गंधे अित े य प र गहंिम 32 55
गंधे वर ो मणुओ वसोगो 32 60
गंधेसु जो िग मुवेइ ित वं 32 50
गामाणुगामं र यंतं 2 14
गामे नयरे तह रायहा ण 30 16
गारवेसु कसाएसु 19 91
गाहासोलस हं 31 13
िग ोवमा उ न चाण ं 14 47
िग रं नहे हं 12 26
िग रं रेवतयं 22 33
243
िगहवासं प र च ज 35 2
िग हणो ज े 15 10
गुणाणमासओ द वं 28 6
गोमे जए य 36 76
गोयमे प ड व नू 23 15
गोयर गप व ठ स 2 29
गोयं क मं 33 14
गोवालो भंडवालो वा 22 45
घ
घाण स गंधं गहणं 32 48
घोरासमं चइ ाण ं 9 42
च
चइ ा भारहं वासं 18 36
चइ ा भारहं वासं 18 38
चइ ा भारहं वासं 18 41
चइ ा वउलं र ज ं 14 49
चइऊण देवलोगाओ 9 1
चउ थीए पो रसीए 26 37
चउ स सागराइं 36 229
चउ पया य प रस पा 36 180
चउ रं दया उ जे जीवा 36 146
चउ रंिगणीए सेणाए 22 12
चउरंगं द लहंु 3 20
चउ रं दयकायमइगओ 10 12
चउ ढलोए य दवे समु ेु 36 54
चउवीसं सागराइं 36 237
चउ वहे व आहारे 19 30
च कव ट म ह ढ ओ 13 4
च खु स वं गहणं 32 22
च खुमच खु 33 6
च खुसा प डले ह ा 23 14
च पु कल स 9 15
च ा र परमंगा ण 3 1
च ा र य िग हिलंगे 36 53
च मे उ लोमप खी य 36 187
चरण व हं पव खािम 31 1
च र मायारगुण नए 20 52
च र मोहणं 33 10
चरे पयाइं 4 7
चरंतं वरयं 2 6
चवेडमु ठमाई हं 19 67
चंदणगे यहंसग भ े 36 77
चंदा सूरा य 36 209
244
चंपाए पािलए 21 1
चाउ जामो य जो ध मो 23 23
िच चाण धणं च भा रयं 10 29
िच चा दपयंु 13 24
िच चा र ठं 18 20
िच मंतमिच ं वा 25 25
िच ो व कामे ह 13 35
िचरं प स े 20 41
चीरा जणं निग णणं 5 21
चीवराइं वसारंती 22 34
छ
छ चेव य मासाऊ 36 152
छ जीवकाए असमारभंता 12 41
छ वीस सागराइं 36 239
छ दणा द वजाएणं 26 6
छंदं िनरोहेण उवेइ मो खं 4 8
िछं द ु जालं 14 35
िछ नाले िछंदइ से लं 27 7
िछ नावाएसु 2 5
िछ नं सरं भोमं अंतिल खं 15 7
छुहा त हा य 19 31
ज
जइ तं का हिस भावं 22 44
जइ तं िस भोगे चइउं अस ो 13 32
जइ ा वउले ज ने 9 38
जइ म झ कारणा एए 22 19
जइ िस वेण वेसमणो 22 41
ज खे त हं ितंदग खवासीु 12 8
जगिन सए हं 8 10
जणेण स ं हो खािम 5 7
ज मं द खंु 19 15
जया य से सुह होइ 19 80
जया स चं प र च ज 18 12
जरा मरणकंतारे 19 46
जरा मरणवेगेणं 23 68
जलध निन सया जीवा 35 11
ज स थ म चुणा स ख ं 14 27
जह कडुयतंुबगरसो 34 10
जह करग स फासो 34 18
जह गोमड स गंधो 34 16
जह त णअंबगरसो 34 12
जह ितगडुय स य रसो 34 11
जह प रणयंबगरसो 34 13
245
जह बूर स व फासो 34 19
जह सुर हकुसुमगंधो 34 17
जह अ गिसहा द ा 34 39
जहाएसं समु स 7 1
जहाइ णसमा ढे 11 17
जहा इहं अगणी 19 47
जहा इहं इमं सीयं 19 48
जहा उ पावगं 30 1
जहा करेणुप र क णे 11 18
जहा काग णए 7 11
जहा कंपागफलाणं 19 17
जहा कुस गे उदग ं 7 23
जहा गेहे पिल ंिम 19 22
जहा चंदं गहाईया 25 17
जहा तुलाए तोलेउं 19 41
जहा द खं भरेउं जेु 19 40
जहा दव गी पउ रंधणे वण े 32 11
जहा पो मं 25 27
जहा बरालावसह स 32 13
जहा भुया हं 19 42
जहा महातलाय स 30 5
जहा िमए एग अणेगचार 19 83
जहा िमग स आयंको 19 78
जहा य अ गी 14 18
जहा य अंड पभवा बलागा 32 6
जहा य कंपागफलाणं 32 20
जहा य ित ण वा णया 7 14
जहा य भोई तणुयं भुयंगो 14 34
जहा लाहो तहा लोहो 8 17
जहा वयं ध मं 14 20
जहा साग डओ 5 14
जहा सा दमाण पवराु 11 27
जहा सा नईण पवरा 11 28
जहा सुणी पूइक णी 1 4
जहा से उडुवई चंदे 11 25
जहा से कंबोयाणं 11 16
जहा से खलु उर भे 7 4
जहा से चाउरंते 11 22
जहा से ित खिसंग े 11 19
जहा से नगाण पवरे 11 29
जहा से वासुदेवे 11 21
जहा से सयंभूरमणे 11 30
जहा से सह स खे 11 23
जहा से सामाइयाणं 11 26
246
जहा संखंिम पंय ं 11 15
ज ह ा पु वसंजोगं 25 29
ज ह संगं 21 11
जहेह सीहो 13 22
जं कंिच आहार पाणगं 15 12
जं च मे पु छसी काले 18 32
जं नेइ जया र ं 26 19
जं मे बु ाणुसासंित 1 27
जं व व मणाइ णं 16 1
जाईजरा मु चुभयािभभूया 14 4
जाईपरा जओ खलु 13 1
जाईमय प डब ा 12 5
जाईसरणे समु प ने 19 8
जाइं स र ु 9 2
जा उ अ सावणी 23 71
जा क हाए ठई खलु 34 49
जा चेव य आउ ठई 36 167
जा जा व चइ रयणी 14 24
जा जा व चइ रयणी 14 25
जाणािम संभूय! 13 11
जा तेऊए ठई खलु 34 54
जा नीलाए ठई खल ु 34 50
जा प हाए ठई खलु 34 55
जाय वं जहा म ठं 25 21
जा रसा माणुसे 19 73
जा रसा मम सीसाओ 27 16
जाव न एइ आएसे 7 3
जावंता व जा पु रसा 6 1
जा सा अणसणा मरणे 30 12
जणवयणे 36 260
जणे पािस नामेणं 23 1
ज भाए रसं गहणं वयंित 32 61
जीमूयिन संकासा 34 4
जीवा चेव अजीवा य 36 2
जीवाजीव वभ ं 36 1
जीवाजीवा य बंधो य 28 14
जी वयं चेव 18 13
जी वयंतं तु संप े 22 15
जे आययसंठाणे 36 46
जे इं दयाणं 32 21
जे के इमे प वइए 17 1
जे केई उ प वइए 17 3
जे केइ प थवा तु भ ं 9 32
जे केइ सर रे 6 11
247
जे िग े कामभोगेसु 5 5
जे ठामूले आसाढसावणे 26 16
जेण पुणो जहाइ 15 6
जे य म गेण ग छंित 23 61
जे य वेय वऊ व पा 25 7
जे या व दोसं समुवेइ ित वं 32 25
जे या व दोसं समुवेइ ित वं 32 38
जे या व दोसं समुवेइ ित वं 32 51
जे या व दोसं समुवेइ ित वं 32 64
जे या व दोसं समुवेइ ित वं 32 77
जे या व दोसं समुवेइ ित वं 32 90
जे या व होइ िन व जे 11 2
जे ल खणं सु वण पउंजमाणे20 45
जे व जए एए सया उ दोसे 17 21
जे सम था समु ु ं 25 8
जे सम था समु ु ं 25 12
जे सम था समु ु ं 25 15
जेिसं वउला 7 21
जेसंखया तु छ पर पवाई 4 123
जो अ थकायध मं 28 27
जो ज स उ आहारो 30 15
जो जण द ठे भावे 28 18
जो न स जइ 25 20
जो प वइ ाण 20 39
जोयण स उ जो त थ 36 62
जो लोए बंभणोवु ो 25 19
जो सह सं सह साणं 9 34
जो सह सं सह साणं 9 40
जो सु म ह जंतो 28 21
जो सो इ रयतवो 30 10
ठ
ठाणा वीरासणाईया 30 27
ठाणे िनसीयणे चेव 24 24
ठाणे य इइ के वु े 23 82
त
तइयाए पो रसीए 26 32
तओ आउप र खीणे 7 10
तओ क ले पभाय म 20 34
तओ क मगु ज तु 7 9
तओ काले अिभ पेए 5 31
तओ केिसं बुवंतं तु 23 25
तओ जए सइं होइ 7 18
तओ तेण जए 18 16
248
तओ पु ठो आयंकेणं 5 11
तओ पु ठो पवासाए 2 4
तओ बह ण वासा णू 36 254
तओ संव छर ं तु 36 254
तओ से जायंित 32 105
तओ से दंडं समारभई 5 8
तओ से पु ठे 7 2
तओ से मरणंत म 5 16
तओ से पहिसओ राया 10 10
तओ हं एवमाहंसु 10 31
त हा कलंतो 19 59
त हािभभूय स अद हा रणो 32 30
त हािभभूय स अद हा रणो 32 43
त हािभभूय स अद हा रणो 32 56
त हािभभूय स अद हा रणो 32 69
त हािभभूय स अद हा रणो 32 82
त हािभभूय स अद हा रणो 32 95
त ाइं तंबलोहाइं 19 68
त ो य व ग व गो 30 11
त ो व य उ व ट ा 8 15
त थ आलंबण ं 14 5
त थ ठ चा जहाठाणं 3 16
त थ पंच वहं नाणं 28 4
त थ िस ा महाभागा 36 63
त थ से िच ठमाण स 2 21
त थ सो पासइ 20 4
त थमं पढमं ठाण ं 5 4
त थोववाइयं ठाणं 5 13
त मेव य न ख े 26 20
त हा एएिस क माणं 33 25
त हा एयािस लेसाणं 34 61
त हा वणयमेिस जा 1 7
त हा सुयम ह ठ जा 11 32
तमंतमेणेव उ से असील े 20 46
तवनारायजु ेणं 9 22
तव सयं कसं दंतं 25 22
तवो जोई जीवो जोइठाण ं 12 44
तवो य द वहोु 28 34
तवोवहाणमादाय 2 43
तसमाणे वया ण ा 25 23
त स खेवपमु खं तु 25 13
त स पाए 20 7
त स मे अ प डकंत स 13 29
त स ववइं भ जं 21 7
249
त स वं 20 5
त स लोगपईव स 23 2
त स लोगपईव स 23 6
त सेस म गो 32 3
तसाणं थावराणं 35 9
तहा पयणुवाई य 34 30
त हयाणं तु भावाण ं 28 15
त हयं गंधोदयपु फवासं 12 36
तहेव कािसराया 18 49
तहेव भ पाणेसु 35 10
तहेव वजयो 18 50
तहेव हंसं अिलयं 35 3
तहेवु गं तवं क चा 18 51
तं ए कगं 13 25
तं ठाणं सासयं वास ं 23 84
तं पािसऊण 21 9
तं पािसऊण 12 4
तं पे(दे) हइ 19 6
तं वंत मा पयरो 19 24
तं वंत मा पयरो 19 75
तं लयं स वसो िछ ा 23 46
तं िस नाहो 20 56
तं पु वनेहेण 13 15
ता ण ठाणा ण 5 28
तालणा त जणा चेव 19 32
ित णुदह पिलओवम 34 42
ित णेव अहोर ा 36 113
ित णेव सह साइं 36 122
ित णेव सागरा य 36 161
ित णो ह िसु 10 34
ितयं मे अंत र छं च 20 21
ित वचंड पगाढाओ 19 72
ित वहो व नव वहो वा 34 20
ितंदअं नाम उ जाणंु 23 4
तीसे य जाईइ उ पा वयाए 13 19
तीसे सो वयणं 22 46
तीसं तु सागराइं 36 241
तु झं सुल ं 20 55
तु ठे य वजयघोसे 25 37
तु टो य से णओ 20 54
तु भे जइया 25 38
तु भे थ भो 12 15
तु भे सम था 25 39
तुिलयाण बालभावं 7 30
250
तुिलया वसेसमादाय 5 30
तुह पयाइं 19 69
तुहं पया सुरा 19 70
तेइं दयकायमइगओ 10 11
तेइं दया उ जे जीवा 36 136
तेउ कायमइगओ 10 7
तेऊ प हा सु का 34 57
तेऊ वाऊ य बो वा 36 107
तेिग छं नािभनंदे जा 2 33
ते घोर वा 12 25
ते कामभोगेसु अस जमाणा 14 6
तेणं परं वो छािम 34 51
तेणा व जं 18 17
तेणे जहा 4 3
ते ीस सागरा उ 36 166
ते ीस सागराइं 36 243
ते पासे स वसो िछ ा 23 41
ते पािसया 12 30
ते मे ितिग छं 20 23
तेवीसाइ सूयगडे 31 16
तेवीस सागराइं 36 234
तेिसं पु े 19 2
तेिसं सो चा 5 29
तो नाणदंसणसम गो 8 3
तो वं दऊण 9 60
तोिसया प रसा स वा 23 89
तोऽहं नाहो 20 35
थ
थलेसु बीयाइं ववंित कासगा 12 12
थावरं जंगमं चेव 6 6
थेरे गणहरे ग गे 27 1
द
द ठूण रहनेिमं तं 22 39
दव गणा जहा र णे 14 42
दवदव स चरई 17 8
द वओ खे ओ 24 6
द वओ खे ओ 36 3
द वओ च खुसा 24 7
द वाण स वभावा 28 24
द वे खे े काल े 30 24
दस उदह पिलओवम 34 43
दस चेव सह साइं 36 102
दस चेव सागराइं 36 223
251
दस णर जं मु दयं 18 44
दस चेव नपंुसएसु 36 51
दस वाससह साइं 34 53
दस वाससह साइं 34 41
दस वाससह साइं 34 48
दस सागरोवमाऊ 36 162
दसहा उ भवणवासी 36 205
दंडाणं गारवाणं च 31 4
दंतसोहणमाइ स 19 27
दंसणनाणच र े 28 25
दाणे लाभे य भोगे य 33 15
दारा ण य सुया चेव 18 14
दासा दस णे आसी 13 6
दव स चउरो भाग े 26 11
दवस स पो रसीणं 30 20
दिगंछाप रगए देहे 2 2
द वमाणुसते र छं 25 26
द वे य जे 31 5
द वे य इइ के वु े ? 23 67
द संित बहवे 23 40
द हाउया इ ढमंता 5 27
द करं खलु भो िन चंु 2 28
द खं हयं ज स न होइ मोहोु 32 8
द जए कामभोगे यु 16 14
दु -दह वगईओ 17 15
द प र चया इमे कामाु 8 6
दमप ए पंडुरए जहाु 10 1
द लहे खलु माणुसे भवेु 10 4
द वहं खवेऊण य पु णपावंु 21 24
द वहा आउजीवा उु 36 84
द वहा पुढवी जीवा उु 36 70
द वहा तेउजीवा उु 36 108
द वहा ते भवेु 36 171
द वहा वण सईु 36 92
द वहा वाउजीवाु 36 117
दहओ गई बाल सु 7 17
देव दाणव गंध वा 16 16
दव-दाणव-गंध वा 23 20
देव-मणु सप रवुडो 22 22
देवलोगचुओ संतो 19 8
देविसयं च 26 40
देवा चउ वहा वु ा 36 204
देवा भ व ाण पुरे भवंिम 14 1
देवािभओगेण िनओइएणं 12 21
252
देवा य देवलोग म 13 7
देवे नेरइए 10 14
दो चेव सागराइं 36 222
ध
धण ध न पेसव गेसु 19 29
धणं पभूयं 14 16
धणंु पर कमं क चा 9 21
धणेण कं ध मधुरा हगारे 14 17
ध म जयं च ववहारं 1 42
ध म थकाए 36 5
ध मल ं िमयं काले 16 8
ध माध मागासा 36 8
ध माध मे 36 7
ध मारामे चरे 16 15
ध मे हरए 12 46
ध मो अध मो आगासं 28 7
ध मो अध मो आगासं 28 8
ध मं प हु 10 20
िधर थु ते जसोकामी 22 42
धीर स प स 7 29
न
न इमं स वेसु 19 95
न क जं म झ 25 40
न कामभोगा समयं उवे त 32 101
न कोवए आय रयं 1 40
न चा उ पइयं द खंु 2 32
न चा नमइ मेहावी 1 45
न िच ा तायए भासा 6 10
न टे ह गीए ह 13 14
न त स द खंु 13 23
न तं अर कंठछे ा करेइ 20 48
न तु झ भोग े 13 33
न तुमं जाणे अणाह स 20 16
न थ च र ं स म वहणंू 28 29
न थ नूणं परे लोए 2 44
न न थं पाणहेउं वा 25 10
न प खओ न पुरओ 1 18
नमी नमेइ अ पाणं 9 61
नमी नमेइ अ पाणं 18 45
न मे िनवारणं अ थ 2 7
न य पावप र खेवी 11 12
न रंद ! जाई अहमा नराणं 13 18
न व लाव ण वलासहासं 32 14
253
न लवे ज पु ठो साव जं 1 25
न वा लभे जा 32 5
न व जाणािस वेयमुहं 25 11
न व मंु डएण समणो 25 31
न सयं िगहाइं 35 8
न संतसे न वारे जा 2 11
न सा ममं नो व 27 22
न ह जणो अ ज द सईु 10 31
न ह पाणवहंु 8 8
नहेव कंु चा समइ कमंता 14 36
नंदणे सो उ पासाए 19 2
नाइ उ चेव नीए वा 1 34
नाइदरमणास नेू 1 33
नागो जहा पंकजलावस नो 12 30
नागो व बंधणं िछ ा 14 48
नाण स केवलीणं 36 265
नाण स स व स 32 2
नाण सावर ण जं 33 2
नाणं च दंसणं चेव 28 2
नाणं च दंसणं चेव 28 3
नाणं च दंसणं चेव 28 11
नाणा दमलयाइ णंु 20 3
नाणा इं च छंदं च 18 30
नाणावरणं पंच वहं 33 4
नाणेण जाणइ 28 35
नाणेण दंसणेणं च 22 26
नादं ण स नाण ं 28 30
नापु ठो वागरे कंिच 1 14
नामक मं च गोयं च 33 3
नामक मं तु द वहंु 33 13
नामाइं व णरसगंध 34 2
नार सु नोविग झे जा 8 19
नावा य इइ 23 72
नासीले न वसीले 11 5
नाहं रमे प ख ण पंजरे वा 14 41
िन गंथे पावयणे 21 2
िन गंथो िधइमंतो 26 34
िन चकाल पम ेण ं 19 26
िन चं भीएण 19 71
िन जू हऊण आहारं 35 20
िन ा तहेव 33 5
िन ंधसप रणामो 34 22
िन ममे िनरहंकारे 35 21
िन ममो िनरहंकारो 19 89
254
िनर ठगंिम वरओ 2 42
िनर ठया न ग ई उ त स 20 49
िन वाणं ित 23 83
िन संते िसयाऽमुहर 1 8
िनस गुवएस ई 28 16
िन सं कय िन कं खय 28 31
नीया व ी अचवले 34 27
नीलासोगसंकासा 34 5
नीहरंित मयं 18 15
नेरइय ित र खाउं 33 12
नेरइया स वहा 36 156
नेव प ह थयं 1 19
नो इं दय गे झ अमु भावा 15 19
न र खसीसु 8 18
नो स कयिम छइ 15 5
प
पइ नवाई द हलेु 11 9
पइ र कुव सयं ल ं ु 2 23
प खंदे जिलयं जोइं 22 42
प चय थं च लोग स 23 32
पडंित नरए 18 25
प ड किम ु िन स लो 26 42
प डलेहणं कुणंतो 26 29
प ड कमािम पिसणाणं 18 31
प डलेहेइ पम े 17 9
प डणीयं च बु ाणं 1 17
पढमा आव सया नामं 26 2
पढमे वए 20 19
पढमं पो रसं स झाय 26 12
पढमं पो रसं स झायं 26 18
पढमं पो रिसं 26 44
पढमे वासचउ कंिम 36 252
पणयालसयसह सा 36 59
पणवीस भावणास ु 31 17
पणवीसं सागराइं 36 236
पणीयं भ पाणं तु 16 7
प ेयसर राओ 36 95
प नरसतीसइ वहा 36 197
पभूयरयणो राया 20 2
पयणुकोहमाणो य 34 29
परम थसंथवो वा 28 28
प रजु णे ह प थे हं 2 12
प रजूरइ ते सर रयं 10 21
255
प रजूरइ ते सर रयं 10 22
प रजूरइ ते सर रयं 10 23
प रजूरइ ते सर रयं 10 24
प रजूरइ ते सर रयं 10 25
प रजूरइ ते सर रयं 10 26
प रमंडलसंठाणे 36 42
प र वयंते अ णय कामे 14 14
पर सहा द वसहा अणेगेु 21 17
पर सहाणं प वभ ी 2 9
परेसु घासमेसे जा 2 30
पलालं फासुयं त थ 23 17
प रओवममेगं तु 36 220
प रओवममेगं तु 36 221
पिलओवम स भागे 36 191
पिलओवमं 34 52
पिलओवमाइं ित ण 36 201
प लोयाणु लया चेव 36 129
पिस ढल पलंब लोला 26 27
पसुवंधा स ववेया 25 30
पहाय रागं 21 19
पहावंतं िनिग हािम 23 56
पह णपु ण स 14 29
पंकाभा धूमाभा 36 157
पंखा वहणोध जहेव प खीू 14 30
पंचमह वयजु ो 19 88
पंचमह वयध मं 23 87
पंचमी छंदणा नामं 26 3
पंचसिमओ ितगु ो 30 3
पंतं सयणासणं भइ ा 15 4
पंता ण चेव सेवे जा 8 12
पंचालराया 13 34
पंचासव पव ो 34 21
पंिचं दया ण कोहं 9 36
पंिचं दय कायमइगओ 10 13
पंिचं दयित र खाओ 36 170
पंिचं दया उ जे जीवा 36 155
पंडो गह प डमास ु 31 9
पंडोलए व द सीलेु 5 22
पयध मे दढध मे 34 28
पयपु गा द न वु 14 5
पया मे 20 24
पसाय भूयज खा 36 207
पहंडे ववहरंत सु 21 3
पु छ भंते ! 23 22
256
पु छािम ते 23 21
पु छऊण 20 57
पु जा ज स पसीयंित 1 46
पु ठो य दंसमसए हं 2 10
पुढ व कायमइगओ 10 5
पुढवी आउ काए 26 30
पुढवी आउ काए 26 31
पुढवी य 36 73
पुढवी साली 9 49
पु ो मे भाय नाइ 1 39
पुम माग म 14 3
पु रमा उ जुजडा उ 23 26
पु रमाणं द वसो झो उु 23 27
पुरो हयं तं कमसोणुणंतं 14 11
पु वको ड 36 176
पु व लंिम 26 21
पु वं च इित 12 32
पेडा य अ पेडा 30 19
पेिसया पिलउंचंित 27 13
पो लेव मु ठ 20 42
पो रसीए 26 45
पो रसीए 26 22
पो रसीए 26 38
पो रसीए 26 46
फ
फासओ 36 35
फासओ 36 36
फासओ 36 37
फासओ 36 38
फासओ 36 39
फासओ 36 40
फासओ 36 41
फासओ 36 42
फास स कायं गहण ं 32 75
फासाणुगासाणुगए 32 79
फासाणुर स नर स 32 84
फासुयंिम अणाबाहे 35 7
फासे अित े 32 81
फासे वर ो 32 86
फासेसु जो िग ं 32 76
ब
बला संडासतंुडे हं 19 58
ब हया उ ढमादाय 6 14
257
बह आगम व णाणाु 36 262
बहं खु मु णणो भ ंु 9 16
बह माई पमुहरु 17 11
बहुया ण उ वासा ण 19 95
बंभंिम नाय झयणेसु 31 14
बायरा जे उ प झ ा 36 118
बायरा जे उ प ज ा 36 71
बायरा जे उ प ज ा 36 85
बायरा जे उ प ज ा 36 93
बायरा जे उ प ज ा 36 109
बारस हं जोयणे हं 36 57
बारसंग वऊ बु े 23 7
बारसेव उ वासाइं 36 251
बालमरणा ण बहसोु 36 261
बाल स प स बाल ं 7 28
बालाणं अकामं तु 5 3
बालािभरामेसु 13 17
बालुयाकवले चेव 19 37
बाले हं मूढे हं 12 31
बाव र कलाओ य 21 6
बावीस सह साइं 36 80
बावीस सागरा उ 36 165
बावीसं सागराइं 36 233
बु स िनस म भािसयं 10 37
बु े प र ण वुडे चरे 10 36
बेइं दयकायमइगओ 10 10
बेइं दया उ जे जीवा 36 127
भ
भइणीओ मे 20 27
भणंता अकरता य 6 9
भवत हा लया वु ा 23 48
भाणू अ इइ के वु े ? 23 77
भायरा य महाराय! 20 26
भा रया मे महाराय! 20 28
भाव स मणं गहणं वयंित 32 88
भावाणुगासाणुगए य जीवे 32 92
भावाणुर स नर स एवं 32 97
भावाणुवाएण प र गहेण 32 93
भावे अित ो य प र गहंिम 32 94
भावे वर ो मणुओ वसोगो 32 99
भावेसु जो िग मुवेइ 32 89
िभ खालिसए एगे 27 10
िभ खय वं न केय वं 35 15
258
भीया य सा 22 35
भुओरग प रस पा य 36 181
भु ा रसा 14 32
भंुज माणु सए भोगे 19 43
भूय थेणा हगया 28 17
भोगािमसदोस वस ने 8 5
भोगे भो चा 14 44
भो चा माणु सए भोए 3 19
म
मएसु बंभगु ीस ु 31 10
म गे य इइ 23 62
म चुणा भाहओ लोगो 14 23
म छा य 36 172
म झमाम झमा 36 214
मणगु ो वयगु ो 12 3
मणगु ो वयगु ो 22 47
मण स भावं गहणं 32 87
मणप रणामो 22 21
मणप हायजणणी 16 2
म णरयणको टमतले 19 4
मणुया द वहभेया उु 36 195
मणोगयं व कगयं 1 43
मणो साहिसओ 23 58
मणोहरं िच घरं 35 4
म ं च गंधह थ 22 10
मरणं प 5 18
प र हिस रायं! 14 40
मह थ वा वयण पभूया 13 12
मह पभाव स महाजस स 19 97
महाउदगवेगेण 23 65
महाजसो 12 23
महाजंतेसु उ छू वा 19 53
महादव गसंकासे 19 50
महामेह पसूयाओ 23 51
महासु का सह सारा 36 211
मंतं मूलं 15 8
मंताजोगं काउं 36 264
मंदा य फासा 4 12
माई मु ेण पडइ 27 6
मा गिलय सेव कसं 1 12
माणुस े असारंिम 19 14
माणुस ं भवे मूलं 7 16
माणुस म आयाओ 3 11
259
माणु सं व गं ल ं ु 3 8
मा य चंडािलयं कासी 1 10
माया पया 6 3
माया व मे 20 25
माया वुइयमेयं तु 18 26
मासे मासे उ जे बाले 9 44
माहणकुल संभूओ 25 1
मा ह तुमंु 14 33
िमउम वसंप नो 27 17
िमए छु ह ा 18 2
िमगचा रय ं 19 84
िमगचा रय ं 19 85
िम छादंसणर ा 36 259
िम छादंसणर ा 36 257
िम वं नाइवं होइ 3 18
िम हलाए चेइए व छे 9 9
िम हलं सुपरजणवयं 9 4
मु गरे हं मुसंढ हं 19 61
मुसं प रहरे 1 24
मुहपो ं प डले ह ा 26 23
मुह ंु 34 34
मुह ंु 34 35
मुह ंु 34 36
मुह ंु 34 37
मुह ंु 34 38
मुह ंु 34 39
मुहं मुहं मोहगुणेु ु 4 11
मो खम गगइं त च ं 28 1
मो खािभकं ख स 32 17
मोणं च र सािम 15 1
मोस स प छा य पुर थओ 32 31
मोस स प छा य पुर थओ 32 83
मोस स प छा य पुर थओ 32 96
मोह ण जं प द वहंु 33 8
र
र ं प चउरो भागे 26 17
र नो त हं कोसिलय स 12 20
रमए पं डए 1 37
रसओ 36 29
रसओ 36 30
रसओ 36 31
रसओ 36 32
रसओ 36 33
260
रस स ज भं गहणं 32 62
रसंतो कंदकंुभीसुु 19 51
रसाणुगासाणुगए 32 66
रसाणुर स नर स एवं 32 71
रसाणुवाएण 32 67
रसापगामं 32 10
रसे अित े य प र गहंिम 32 68
रसे वर ो 32 73
रसेसु जो 32 63
रहनेमी अहं भ े ! 22 37
राइयं च अईयारं 26 48
राईमई विचतेंइ 22 29
राओवरयं 15 2
राग ोसादयो ित वा 23 43
रागं च दोसं 32 9
रागे दोस े 31 3
रागो दोसो 28 20
रागो य दोसो 32 7
राया सह देवीए 14 53
व स च खुं गहणं 32 23
वाणुगासाणुगए 32 27
वाणुर स नर स 32 32
वाणुवाएण प र गहंिम 32 28
वणो चेव 36 4
वे अित े य प र गहंिम 32 29
वे वर ो मणुओ 32 34
वेसु जो िग मुवेइ 32 24
ल
ल ण व माणुस णंू 10 16
ल ण आ रय णंू 10 17
ल ण उ मं सुइंू 10 19
लया य इइ 23 47
वयाललया 36 95
लाभालाभे सुहे द खेु 19 90
लेस झयणं 34 1
लेसासु छसु 31 8
लोगेगदेसे 36 173
लोगेगदेसे 36 182
लोगेगदेसे 36 67
लोगेगदेसे 36 189
लोग स एगदेसंिम 36 158
लोग स एगदेसंिम 36 217
लो ह णीह य थीह यू ू 36 98
261
व
वाएसु इं दय थेसु 31 7
व ज रसहसंघयणो 22 6
व णओ जे भवे क हे 36 22
व णओ जे भवे नीले 36 23
व णओ पीयए जो उ 36 25
व णओ लो हए 36 24
व णओ सु कले 36 26
वण सइकायमइगओ 10 3
व णाल खणो कालो 28 10
वरवा णीए 34 14
वरं मे अ पा दंतो 1 16
वसे गु कुले ण च ं 11 14
वहणे वहमाण स 27 2
वंके वंकसमायारे 34 25
वंतासी पु रसो रायं ! 14 38
वाइया संग हया चेव 27 14
वाउ कायमइगओ 10 8
वाएण ह रमाणंिम 9 10
वाडेसु य र थासु य 30 18
वाणारसीए ब हया 25 3
वायणा पु छणा चेव 30 34
वायं व वहं 15 15
वासाइं वारसा चेव 36 132
वासुदेवो 22 25
वासुदेवो 22 31
वगहा-कसाय-स नाणं 31 6
विगंच क मुणो हेउं 3 13
विगंच क मुणो हेउं 6 14
व थ ने दरमोगाढेू 24 18
वज ह ु पु वसंजोगं 8 2
व े अचोइए 1 44
व ेण ताणं 4 5
वभूसं प रव जे जा 16 9
वय र जइ ख जइ भू जइ 12 10
वया णया द ख वव णं ु 19 98
वरई अबंभचेर स 19 29
वर जमाण स य 32 106
ववायं च उद रेइ 17 12
व व लयणाइ भए ज ताई 21 22
व व से जासणजंितयाण ं 32 12
वसए ह अर जंतो 19 9
वस पे स वओधारे 35 12
वसं तु पीयं जह कालकूडं 20 44
262
वसािलसे हं सीले हं 3 14
वंसदए हं जाले हं 19 65
वीसं तु सागराइं 36 231
वेए ज िन जरापेह 2 37
वेमा णया उ जे देवा 36 209
वेमाया हं िस खा हं 7 20
वेयण वेयाव च े 26 33
वेयणीयं प द वहंु 33 7
वेया अह या न हवंित ताणं 14 12
वेयाव चे िनउ ेणं 26 10
वेयाणं च मुहं बू ह 25 14
वो छंद िसणेहम पणो 10 28
स
सइं च जइ मु चे जा 20 32
सक मसेसेण पुराकएणं 14 2
स खं खु द सइ तवो वसेस े 12 37
सगरो व सागरंतं 18 35
स चसोय पगडा 13 19
स चा तहेव मोसा य 24 22
स नाणनाणोवगए महेसी 21 23
सणंकुमारो मणु संदो 18 37
स रससागराइं 36 228
स रस सागरा उ 36 161
स ू य इइ 23 37
स ेव सह साइं 36 88
स ेव सागरा उ 36 162
स थगहणं वसभ खणं च 36 267
स थं जहा परमित खं 20 20
स स सोयं गहणं वयंित 32 36
स ंधयारउ जोओ 28 12
स ाणुगासाणुगए य जीवे 32 40
स ाणुर स नर स एवं 32 45
स ाणुवाएण प र गहेण 32 41
स ा व वहा भवंित लोए 15 14
स े अित े य प र गहे य 32 42
स े वे य गंधे य 16 10
स े वर ो मणुओ वसोगो 32 47
स ेसु जो िग मुवेइ 32 37
स देवग ध वमणु सपूइए 1 48
स ं नगरं क चा 9 20
स नाइ पंड जेमेइ 17 19
स नहं च न कु वे जा 6 15
स पु वमेवं न लभे ज 4 9
263
समए व संतइं प प 36 9
समणा मु एगे वयमाणा 8 7
समणो अहं संजओ 12 9
समणं संजयं दंतं 2 27
समयाए समणो होइ 25 32
समयाए स वभूएसु 19 25
समरेसु अगारेसु 1 26
स म ं चेव िम छ ं 33 9
स म माणे पाणा ण 17 6
स म ंसणर ा 36 258
समं च संथवं थी हं 16 3
स मं ध मं वया ण ा 14 50
समागया बह त थू 23 19
समाव नाण संसारे 3 2
सिमई हं म झ ं 12 17
सिम ख पं डए त हा 6 2
समु गंभीरसमा दरासयाु 11 31
समुयाणं उंछमेिस जा 35 16
समुव ठयं त हं संतं 25 6
सयणासणठाणे वा 30 36
सयणासणपाणभोयणं 15 11
सयं गेहं प र च ज 17 18
सरागे वीयरागे वा 34 32
सर रमाह नाव ु 23 73
स लं कामा वसं कामा 9 53
स वीयरागो कयस व क चो 32 108
स वजीवाण क मं तु 33 18
स व ठिस गा चेव 36 216
स वभवेसु अ साया 19 74
स वं गंथ ं 8 4
स वं जगं 14 39
स वं तओ जाणइ पासए 32 109
स वं वल वयं 13 16
स वं सुिच णं सफलं 13 10
स वे ते वइया म झ ं 18 27
स वेिसं चेव क माणं 33 17
स वे ह भूए ह दयाणुकंपी 21 13
स वोसह हं ह वओ 22 9
ससर खपाए 17 14
संखंककंुदसंकासा 34 9
संखंककंुदसंकासा 36 61
सं ख जकालमु कोसं 36 133
सं ख जकालमु कोसं 36 142
संखे जकालमु कोसं 36 152
264
संजओ अहम सीित 18 10
संजओ चइउं र जं 18 19
संजओ नाम नामेण 18 22
संजोगा व पमु क स 1 1
संजोगा व पमु क स 11 1
संठाणप रणया जे उ 36 21
संठाणओ भवे व टे 36 43
संठाणओ भवे तंसे 36 44
संठाणओ य चउरंसे 36 45
संथारं फलगं पीठं 17 7
संप जिलया घोरा 23 50
संबु ो सो त हं भयवं 21 10
संमु छमाण 36 199
संरंभ समारंभे 24 21
संरंभ समारंभे 24 23
संरंभ समारंभे 24 25
संव टगवाए य 36 119
संसयं खलु सो कुणइ 9 26
संसार था उ जे जीवा 36 68
संसार था य िस ा य 36 48
संसारमाव न पर स अ ठा 4 4
सागरंतं ज ह ाणं 18 40
सागरा अउणतीसं 36 240
सागरा इ कवीसं 36 232
सागरा अ ठवीसं 36 239
सागरा इ कतीस ं 36 242
सागरा इ कवीसं 36 232
सागरा ण य स ेव 36 224
सागरा स वीसं 36 238
सागरा सा हया 36 223
सागरोवममेगं तु 36 160
सा प वइया 22 32
सामाइय थ पढमं 28 32
सामाया रं पव खािम 26 1
सािमसं कुललं द स 14 46
सार रमाणसा चेव 19 45
सार रमाणसे 23 80
सासणे वगयमोहाणं 14 52
साहारण सर रा उ 36 96
सा हयं सागरं ए कं 36 219
सा हया सागरा स 36 225
साह गोयमु ! प ना ते 23 28
साहु गोयम! प ना ते 23 34
साह गोयमु ! प ना ते 23 39
265
साह गोयमु ! प ना ते 23 44
साह गोयमु ! प ना ते 23 49
साह गोयमु ! प ना ते 23 54
साह गोयमु ! प ना ते 23 59
साह गोयमु ! प ना ते 23 64
साह गोयमु ! प ना ते 23 69
साह गोयमु ! प ना ते 23 74
साह गोयमु ! प ना ते 23 79
साह गोयमु ! प ना ते 23 85
साह स द रसणे त सु 19 7
िस जा दढा पाउरणंिम 17 2
िस ाणं नमो क चा 20 1
िस ाइगुणजोगेस ु 31 20
िस ाणणंतभागो 33 24
सीया उ हा य िन ा य 36 20
सीओिसणा दंसमसा य 21 18
सीसेण एयं 12 28
सुइं च ल दं ु 3 10
सु क झाणं 35 19
सुक ड सुप क 1 36
सु गीवे नयरे र मे 19 1
सु चाण मेहावी 20 51
सु णया भाव ं 1 6
सुणेह मे महाराय ! 20 17
सुणेह मे एग गमणा 35 1
सु ेसु या व प डबु जीवी 4 6
सु ेसणाओ न चाणं 8 11
सुया ण मे 19 10
सुया मे नरए 5 12
सुव ण प स उ प वया 9 48
सुसाणे सु नगारे वा 35 6
सुसाणे सु नगारे वा 2 20
सुसंिभया कामगुणे इमे ते 14 31
सुसंवुडा पंच हं संवेर हं 12 42
सुहं वसामो जीवामो 9 14
सुहमा स वलोग मु 36 111
सुहमा स वलोग मु 36 78
सुहोइओ तुमं पु ा ! 19 34
से चुए बंभलोगाओ 18 29
से नूणं मए 2 40
सोऊण त स वयणं 22 18
सोऊण त स सो ध मं 18 18
सोऊण रायक ना 22 28
सो कंुडलाण जुयलं 22 20
266
सो चा णं फ सा भासा 2 25
सो त थ एवं प डिस ो 25 9
सो तवो द वहो वु ोु 30 7
सो त स स व स दह सु 32 110
सो दा णिसं राय ! 13 20
सो देवलोगस रसे 9 3
सो बेइ अ मा 19 44
सो बेइ अ मा पयरो 19 76
सोय गणा आयगु णंधणेण 14 10
सोय स स ं गहणं 32 35
सो र ठनेिमनामो उ 22 5
सो रयपुर म 22 1
सोलस वहभेएण 33 11
सो वागकुलसंभूओ 12 1
सो व अ तरमािस लो 27 11
सोवीर रायवसभो 18 48
सोह उ जुयभूय स 3 12
सो होइ अिभगम ई 28 23
ह
हओ न संजले िभ ख ू 2 26
ह थागया इमे कामा 5 6
ह थणपुरंिम 13 38
हयाणीए गयाणीए 18 2
ह रयालभेयसंकासा 34 8
ह रयाले हंगुलए 36 75
हासं क डं रइं द प ं 16 6
हयं वगयभया बु ा 1 29
हर णं सुव णं म णमु ं 9 46
ह रलीिस रली 36 97
हंगुलधाउसंकासा 34 7
हंसे बाले मुसावाई 5 9
हंसे बाले मुसावाई 7 5
हआसणे जलंत मु 19 57
हे ठमाहे ठमा चेव 36 213
होिम नाह भयंताणं 20 21