+ All Categories
Transcript
Page 1: focus group อาจารย์นิตยา

รายงานผลการศกษารายวชาปญหาพเศษ

ศกษาการน าเสนอรายงานทางการเงนของอตสาหกรรมบะหมกงส าเรจรป

ทไดรบผลกระทบจากภาวะเงนเฟอ กรณศกษา บรษท เดกเสน จ ากด (มหาชน)

The presentation of the financial statement in industry noodles

has been effects of inflation case study Deksen Public Co., Ltd.

โดย

นางสาวศรนาถ ลจาตรงค

นางสาวสราวรรณ และหวง

นางสาวอรสน ฮนตระกล

นางสาวกองธดากาญ แสงสวาง

รายงานผลการศกษานเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

บรหารธรกจบณฑต สาขาวชาการบญชบรหาร

คณะวทยาการจดการ มหาวทยาเกษตรศาสตร ปการศกษา 2555

Page 2: focus group อาจารย์นิตยา

ศกษาการน าเสนอรายงานทางการเงนของอตสาหกรรมบะหมกงส าเรจรป

Page 3: focus group อาจารย์นิตยา

ทไดรบผลกระทบจากภาวะเงนเฟอ กรณศกษา บรษท เดกเสน จ ากด (มหาชน)

The presentation of the financial statement in industry noodles

has been effects of inflation case study Deksen Public Co., Ltd.

โดย

นางสาวศรนาถ ลจาตรงค 5230160641

นางสาวสราวรรณ และหวง 5230160675

นางสาวอรสน ฮนตระกล 5230160861

นางสาวกองธดากาญ แสงสวาง 5230160977

ปญหาพเศษฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรบรหารธรกจบณฑต

สาขาวชาการบญชบรหาร

คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

พ.ศ.2555

Page 4: focus group อาจารย์นิตยา

(ก)

ศรนาถ ลจาตรงค และคณะ 2555: ศกษา นางสาวศรนาถ ลจาตรงค ผชวย

Page 5: focus group อาจารย์นิตยา

(ข)

กตตกรรมประกาศ

การศกษาการน าเสนอรายงานทางการเงนของอตสาหกรรมบะหมกงส าเรจรปทไดรบผลกระทบจากภาวะเงนเฟอ กรณศกษา บรษท เดกเสน จ ากด (มหาชน) สามารถประสบความส าเรจ ลลวงไปไดดวยด เนองจากไดรบความอนเคราะห ความกรณา และการสนบสนนจาก ผชวยศาสตราจารยนตยา งามแดน ผชวยศาสตราจารยพชนจ เนาวพนธ อาจารยประจ าสาขาการบญชบรหารและคณะอาจารยมหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตศรราชา ทกทานทถายทอดวชาความรทกแขนงแกผจดท า โดยใหค าปรกษา ขอชแนะ และคอยใหความชวยเหลอ และใหค าแนะน าทเปนประโยชนในการศกษาปญหาพเศษฉบบน ตลอดทงใหความเมตตาและเสยสละเวลาแกคณะผจดท ามาโดยตลอด จนท าใหปญหาพเศษฉบบนส าเรจลลวงดวยด

ขอขอบคณ พ ๆ เพอน ๆ นสตทชวยเปนทปรกษาและใหการสนบสนนในเรองตาง ๆ

รวมถงก าลงใจซงท าใหการจดท าปญหาพเศษฉบบนส าเรจ สดทายนทางคณะผจดท าขอขอบพระคณและระลกอยเสมอวาจะไมมความส าเรจใด ๆ ใน

ชวตของคณะผจดท า หากปราศจากความรก ความเขาใจ และก าลงใจจากบคคลทมพระคณทคอยใหการสนบสนนการศกษาของคณะผจดท ามาโดยตลอด ขอขอบคณบดา มารดาและสถาบนการศกษาอนทรงเกยรตทมอบโอกาสในการศกษาความรแกคณะผจดท า

ผจดท าหวงวาปญหาพเศษฉบบน คงมประโยชนเปนอยางมากส าหรบผทสนใจจะศกษาใน

เรองการน าเสนอรายงานทางการเงนของอตสาหกรรมทไดรบผลกระทบจากภาวะเงนเฟอ หากมขอผดพลาดประการใด คณะผจดท าตองขออภยและนอมรบไว ณ ทนดวย

คณะผจดท า มนาคม 2556

Page 6: focus group อาจารย์นิตยา

(1)

สารบญ

หนา

บทคดยอ (ก) กตตกรรมประกาศ (ข) สารบญ (1) สารบญภาพ (5) สารบญตาราง (6)

บทท 1 บทน า ทมาและความส าคญ 1 วตถประสงคของการศกษา 4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 4 ขอบเขตการศกษา 5 วธการด าเนนการศกษาคนควา 5 นยามศพท 6

Page 7: focus group อาจารย์นิตยา

(2)

สารบญ (ตอ) หนา

บทท 2 การทบทวนวรรณกรรมและสารสนเทศทเกยวของ ความมนคงทางอาหาร 7 ความส าคญของความมนคงทางอาหาร 8 สถานการณความไมมนคงทางอาหารของประเทศไทย 10 สาเหตความไมมนคงทางอาหารของประเทศไทย 16 ผลกระทบอนเนองมาจากความไมมนคงทางอาหาร 17 การพฒนาอยางย งยน 20 หลกเศรษฐกจพอเพยง 24 หลกการพงพาตนเอง 37 แนวทางการประยกตใชการพงพาตนเองในระดบตางๆ ตามแนวคด 44

เศรษฐกจพอเพยง เพอการพฒนาอยางย งยน เครองมอทางการบรหารจดการทรพยากรการผลตทางการเกษตร 60

ตามแนวพระราชด าร เครองมอทางการบญชบรหารทางดานการบรหารตนทน 65

Page 8: focus group อาจารย์นิตยา

(3)

สารบญ (ตอ) หนา

ผลการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ 72 กรอบแนวคดในการศกษา 101 บทท 3 มาตรฐานการบญช ฉบบท 29 เรอง การรายงานทางการเงนในสภาพเศรษฐกจทเกดเงนเฟอรนแรง ขอบเขต 103 การปรบปรงงบการเงนใหม 104 งบการเงนทใชเกณฑตนทนเดม 105 งบการเงนทใชเกณฑตนทนปจจบน 109 การสนสดลงของภาวะเงนเฟอรนแรง 111 การเปดเผยขอมล 112 วนถอปฏบต 112 บทท 4 กรณศกษา กรณศกษา บรษท เดกเสน จ ากด (มหาชน) 113

Page 9: focus group อาจารย์นิตยา

(4)

สารบญ (ตอ) หนา

บทท 5 สรปผล ประเดนปญหา และขอเสนอแนะ บทสรป 124 ประเดนปญหา 127 ขอเสนอแนะ 127 บรรณานกรม ภาคผนวก

Page 10: focus group อาจารย์นิตยา

(5)

สารบญภาพ หนา

ภาพท 2.1 โครงสรางเชงสถาบนและพฤตกรรมของปจเจกชน 21 ภาพท 2.2 แสดงก าไรคมทนกบคาเสยโอกาส 50 ภาพท 2.3 ผงความสมพนธแหงปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 59

Page 11: focus group อาจารย์นิตยา

(6)

สารบญตาราง หนา

ตารางท 4.1 งบแสดงฐานะการเงนของกจการ(กอนปรบปรงใหม) 115 ตารางท 4.2 ดชนราคาทวไป และตวคณเพอการแปลงคา 116 ตารางท 4.3 การปรบปรงงบแสดงฐานะทางการเงน 117 ตารางท 4.4 การวเคราะหผลขาดทนจากการสญเสยอ านาจซอ 120 ตารางท 4.5 การเปรยบเทยบการปฏบตงานทางบญช 121

Page 12: focus group อาจารย์นิตยา

บทท 1

บทน ำ

ทมำและควำมส ำคญ

ประเทศไทยเปนประเทศทมระบบเศรษฐกจแบบเปด (Open Economy) คอ เปนประเทศท

ตดตอท ำกำรซอขำยสนคำและบรกำรกบประเทศเพอนบำน กำรคำระหวำงประเทศจงมบทบำท

ส ำคญในฐำนะกลไกในกำรพฒนำและน ำควำมเจรญรงเรองมำสประเทศ รวมทงมสวนส ำคญใน

กำรผลกดนใหเศรษฐกจของประเทศขยำยตวอยำงรวดเรว

กำรกำวเขำสประชำคมอำเซยน ประเทศไทยจะไดอำนสงสในกำรทจะกลำยมำเปนเปำหมำยในกำรดงดดกำรลงทน เงนลงทน จำกตำงประเทศไดมำกขนเพรำะตอไปนกำรขยำยกำรลงทนจำกตำงประเทศมำไทยจะกระท ำไดงำยขน หำกเปนไปตำมขอตกลงทไดตกลงกนไว และประเทศไทยไดเปรยบประเทศอนๆ หลำยประกำร โดยเฉพำะทศนคตของคนไทยทมตอนกลงทนชำวตำงชำตนนดมำก จงอำจท ำใหชำวตำงชำตอยำกทจะเขำมำลงทนกบประเทศไทย เปนผลใหจ ำนวนเงนในระบบเศรษฐกจของไทยเพมมำกขน และถำหำกประเทศไทยมสภำพคลองทำงกำรเงนมำก อตรำดอกเบยจะลดต ำลง ผคนในสงคมจะมก ำลงซอมำกขน สงผลใหอตสำหกรรมและธรกจตำง ๆ เกดกำรขยำยตว รวมถงกำรลงทนในหลกทรพยกจะไดรบผลดตำมไปดวย

กำรรกษำเสถยรภำพของระบบเศรษฐกจ เปนปจจยทมควำมส ำคญยงในกำรทประเทศจะม

กำรพฒนำควำมเจรญเตบโตอยำงเหมำะสมและมนคง ประเทศใดมระบบเศรษฐกจดมเสถยรภำพ

จะสงผลใหประเทศนนเจรญรดหนำไดอยำงรวดเรว แตในขณะเดยวกนกำรขยำยตวทำงเศรษฐกจ

อยำงรวดเรวนน มกจะท ำใหเกดปญหำภำวะเงนเฟอ ซงกคอภำวกำรณทระดบรำคำสนคำและ

บรกำรโดยทวไปสงขนอยำงตอเนอง โดยในระบบเศรษฐกจมควำมเชอวำถำอตรำเงนเฟอเพมขนแต

เพยงเลกนอยเปนปกต กจะสรำงแรงจงใจใหแกผประกอบกำร แตถำเงนเฟอเพมมำกขนและผนผวน

กจะสรำงควำมไมแนนอนและกอใหเกดปญหำตอระบบเศรษฐกจตำมมำดวย ซงในปจจบนสภำพ

Page 13: focus group อาจารย์นิตยา

2

สงคม กำรเมอง และเศรษฐกจ ทมควำมผนผวนอยตลอดเวลำนนอำจสงผลกระทบตอประเทศไทย

ภำยใตสภำพเศรษฐกจทมภำวะเงนเฟอรนแรง (น ำผง สนบว, 2549: 1)

ภำยใตสภำพเศรษฐกจทมภำวะเงนเฟอรนแรง กำรรำยงำนผลกำรด ำเนนงำนและฐำนะกำรเงนในสกลเงนทองถนโดยไมไดมกำรปรบปรงใหมนนยอมไมเกดประโยชน เงนไดสญเสยอ ำนำจซอไปในอตรำทเรวมำกจนท ำใหกำรเปรยบเทยบจ ำนวนเงนจำกธรกรรมและจำกเหตกำรณอนทเกดขน ณ เวลำทแตกตำงกนกอใหเกดกำรหลงผดได ถงแมจะเกดขนภำยในงวดบญชเดยวกนกตำม (สภำวชำชพบญช ในพระบรมรำชปถมภ, 2552: 3)

ตวอยำงของลกษณะพเศษของสภำพแวดลอมทำงเศรษฐกจของประเทศทบงชวำภำวะเงนเฟอรนแรงไดเกดขนแลว มดงน

1. ประชำกรโดยทวไปพอใจทจะถอทรพยสนในรปของสนทรพยทไมเปนตวเงน หรอใน

รปของสกลเงนตำงประเทศทคอนขำงเสถยร หรอใชเงนสกลเงนทองถนทตนถออยไปลงทนทนทเพอรกษำอ ำนำจซอ

2. ประชำกรโดยทวไปจะค ำนงถงมลคำตำงๆ ในรปสกลเงนตรำตำงประเทศทคอนขำง

เสถยรมำกกวำในรปสกลเงนทองถน กำรตงรำคำสนคำอำจจะอยในสกลเงนตรำตำงประเทศนน

3. กำรขำยและกำรซอเชอจะกระท ำ ณ ระดบรำคำทชดเชยกำรสญเสยอ ำนำจซอทคำดวำจะเกดขนในระหวำงระยะเวลำกำรใหสนเชอ ถงแมระยะเวลำดงกลำวจะสนกตำม

4. อตรำดอกเบย คำแรง และรำคำสนคำผกพนกบดชนรำคำ 5. อตรำเงนเฟอสะสมในชวงระยะเวลำสำมปทผำนมำใกลเคยงหรอเกนรอยละ 100 อตสำหกรรมอำหำรเปนอตสำหกรรมทมบทบำทส ำคญในกำรขบเคลอนเศรษฐกจของ

ประเทศสำมำรถสรำงมลคำเพมใหกบผลผลตกำรเกษตร ซงเปนกลมประชำกรหลกของประเทศ

ไทยจงกอใหเกดกำรจำงงำน สรำงรำยได และกำรลงทนจ ำนวนมำก น ำไปสกำรกระจำยควำมเจรญ

Page 14: focus group อาจารย์นิตยา

3

ภำยในประเทศบวกกบกำรไดมกำรเปดกำรคำเสร เปนโอกำสทท ำใหตำงชำตเขำมำลงทนใน

ประเทศไทย กอใหเกดกำรกยมเงนเพอมำลงทนสงผลใหปรมำณเงนในระบบของประเทศเพม

สงขน อำจน ำไปสอตรำเงนเฟอทเพมมำกกวำในปจจบน

บะหมกงส ำเรจรปเปนอำหำรส ำคญประเภทหนงของคนเอเชย เนองจำกสอดคลองกบ

วฒนธรรมกำรรบประทำนบะหมทเปนเอกลกษณเฉพำะของชำวเอเชย และมควำมสะดวกสบำยใน

กำรปรง ท ำใหกำรบรโภคบะหมกงส ำเรจรปของโลกในชวงทผำนมำเกดกำรขยำยตวเพมขนทง

ตลำดในประเทศและตลำดสงออก แตปญหำเรองรำคำสนคำเกษตรทมแนวโนมเพมสงขน ตำม

ทศทำงของภำวะเศรษฐกจทเรมฟนตวดขน และกำรเปลยนแปลงของสภำพภมอำกำศโลกทไมม

ควำมแนนอน กอำจท ำใหรำคำวตถดบส ำคญ อำท แปงสำล และน ำมนปำลม ปรบตวเพมสงขนได

สงผลใหตนทนวตถดบของผประกอบกำรเพมสงขน ดงนน ผประกอบกำรจงควรตองมกำรตดตำม

และเฝำระวงกำรเปลยนแปลงของรำคำและสถำนกำรณทำงธรรมชำตตำงๆ ทอำจสงผลกระทบตอ

กำรเปลยนแปลงของรำคำวตถดบอยำงใกลชด และน ำกลยทธกำรซอ - ขำยวตถดบลวงหนำมำปรบ

ใช ควบคไปกบกำรปรบปรงและจดกำรระบบบรหำรสนคำคงคลงใหมประสทธภำพ ปจจยส ำคญท

ผประกอบกำรจะตองพฒนำตอไปเพอใหสำมำรถแขงขนไดมำกขนกคอ กำรพฒนำรปแบบบรรจ

ภณฑ ใหมลกษณะเปนทนำดงดด ควบคไปกบกำรพฒนำรสชำตและเพมคณคำทำงโภชนำกำร

ตำงๆ ใหกบผลตภณฑอยำงตอเนอง

บรษท เดกเสน จ ำกด (มหำชน) เปนหนงในบรษททประกอบธรกจดำนกำรผลตและ

จ ำหนำยบะหมกงส ำเรจรป ภำยใตเครองหมำยกำรคำ “ เดกเสน ” และเปนทรจกและยอมรบของ

ผบรโภคมำนำนกวำ 40 ป โดยครองสวนแบงกำรตลำดมำกกวำ 50% รวมทงกำรรบจำงผลตบะหม

กงส ำเรจรปใหกบบรษทชนน ำของทวปยโรป อเมรกำ และ ออสเตรเลยเพอกำรสงออกโดยมควำม

มงมนในกำรผลตอำหำรเพอตอบสนองควำมพงพอใจสงสดของผบรโภค และใหควำมส ำคญตอ

สทธของผมสวนไดเสยทกกลม นอกจำกนบรษทฯไดมกำรลงทนในกลมธรกจวสดและวตถดบเพอ

ใชในกำรผลตของทำงบรษทฯ เพออประโยชนในกำรควบคมรำคำและคณภำพของสนคำเหลำนน

อกทงกำรรวมลงทนกบบรษทตำงชำต เพอน ำควำมรและเทคโนโลยใหมๆ เขำมำใชในกำรพฒนำ

Page 15: focus group อาจารย์นิตยา

4

ขบวนกำรผลตใหมประสทธภำพสงสดทำงดำนกำรขำยบรษทไดมกำรลงทนในบรษททมประกอบ

กจกำรทำงดำนกำรขำยและจดสง เพอเปนกำรเพมชองทำงกำรขำยสนคำในกลมบรษทฯ ใหมำกขน

และเขำถงทกกลมผบรโภค

จำกควำมส ำคญขำงตน ทำงคณะผจดท ำจงสนใจทจะศกษำกำรน ำเสนอรำยงำนทำงกำรเงนของอตสำหกรรมบะหมกงส ำเรจรปทไดรบผลกระทบจำกอตรำเงนเฟอ โดยใชกรณศกษำสมมตของ บรษท เดกเสน จ ำกด (มหำชน) เพอศกษำกำรรำยงำนทำงกำรเงนในสภำพเศรษฐกจทมภำวะเงนเฟอ ตำมมำตรฐำนกำรบญช ฉบบท 29 เรอง กำรรำยงำนทำงกำรเงนในสภำพเศรษฐกจทเงนเฟอรนแรง พ.ศ. 2552

วตถประสงคของกำรศกษำ

1. เพอศกษำภำวะเงนเฟอทสงผลกระทบตองบกำรเงนของอตสำหกรรมบะหมกงส ำเรจรป

2. เพอศกษำวธกำรปฏบตทำงกำรบญชและกำรน ำเสนอตำมมำตรฐำนกำรบญช ฉบบท 29 ในภำวะเงนเฟอขนรนแรง

ประโยชนทคำดวำจะไดรบ

1. สำมำรถน ำเสนองบกำรเงนของธรกจตำง ๆ ทไดรบผลกระทบจำกสภำพเศรษฐกจทมภำวะเงนเฟอขนรนแรงไดอยำงถกตอง ตำมมำตรฐำนกำรบญช ฉบบท 29 เรอง รำยงำนทำงกำรเงนในสภำพเศรษฐกจทเงนเฟอขนรนแรง

2. สำมำรถหำแนวทำงปองกน หรอรบมอกบผลกระทบทเกดจำกจำกอตรำเงนเฟอทสงผล

ตองบกำรเงนของอตสำหกรรมบะหมกงส ำเรจรป

Page 16: focus group อาจารย์นิตยา

5

ขอบเขตกำรศกษำ

กำรศกษำนมงใหควำมส ำคญกบรปแบบ และเนอหำสำระของมำตรฐำนกำรบญช ฉบบท 29 โดยท ำกำรศกษำจำกขอมลเชงทตยภม ซงเปนขอมลทไดมำจำกกำรศกษำคนควำจำกหนงสอ วทยำนพนธ และเอกสำรตำง ๆ ทเกยวของกบมำตรฐำนกำรบญช ฉบบท 29 และรำยงำนทำงกำรเงนของอตสำหกรรมบะหมกงส ำเรจรป รวมถงแหลงสำรสนเทศอนๆ

วธกำรด ำเนนกำรศกษำคนควำ

กำรจดท ำรำยงำนครงนเปนกำรศกษำ เพอเปนกำรเพมควำมรเกยวกบกำรน ำเสนองบ

กำรเงนของอตสำหกรรมบะหมกงส ำเรจรปทไดรบผลกระทบจำกอตรำเงนเฟอ กรณศกษำ บรษท เดกเสน จ ำกด (มหำชน) โดยจะท ำกำรศกษำและรวบรวมขอมลดงน

1. เครองมอทใชในกำรศกษำคนควำ

- มำตรฐำนกำรบญช ฉบบท 29 เรอง รำยงำนทำงกำรเงนในสภำพเศรษฐกจเงนเฟอขนรนแรง

- มำตรฐำนกำรบญช ฉบบท 1 เรอง กำรน ำเสนอรำยงำนทำงกำรเงน - งบกำรเงนรวมของธรกจบะหมกงส ำเรจรป - เอกสำร หนงสอ และวทยำนพนธตำงๆ ทเกยวของกบกำรศกษำคนควำ

2. กำรเกบรวบรวมขอมล โดยจะมกำรเกบรวบรวมขอมลดงน - หำขอมลงบกำรเงนธรกจบะหมกงส ำเรจรป เพอเปนแนวทำงในกำรท ำกรณศกษำ - หำมำตรฐำนกำรบญช ฉบบท 29 เรอง รำยงำนทำงกำรเงนในสภำพเศรษฐกจเงนเฟอ

ขนรนแรง และมำตรฐำนกำรบญช ฉบบท 1 เรอง กำรน ำเสนอรำยงำนทำงกำรเงน

Page 17: focus group อาจารย์นิตยา

6

นยำมศพท

ภำวะเงนเฟอ หมำยถง ภำวะทรำคำสนคำและบรกำรโดยทวไปในระบบเศรษฐกจสงขนเรอยๆ ซงกจะมผลท ำใหคำของเงนทเรำถออยลดลง

งบแสดงฐำนะกำรเงน หมำยถง รำยงำนทำงกำรเงนทจดท ำขนเพอฐำนะกำรเงนของกจกำร ณ ขณะใดขณะหนงโดยทวไปจะแสดงขอมลสนสดวนใดวนหนง ก ำไรขำดทนเบดเสรจ หมำยถง กำรเปลยนแปลงในสวนของเจำของในระหวำงงวดซงเปนผลมำจำกรำยกำรหรอเหตกำรณอนนอกเหนอ จำกกำรเปลยนแปลงซงเปนผลมำจำกรำยกำรกบผ เปนเจำของจำกควำมสำมำรถในกำรเปนเจำของ กำรน ำเสนองบกำรเงน หมำยถง กำรรวบรวมขอมลในงบกำรเงนดวยเกณฑทมลกษณะรวมกน โดยคณะกรรมกำรพจำรณำวำจะเปนประโยชนกวำทจะแยกแสดงกำรเปลยนแปลงในสวนของเจำของ (สนทรพยสทธ) ของกจกำรในระหวำงงวดซงเกดจำกรำยกำรกบผเปนเจำของจำกควำมสำมำรถในกำรเปนเจำของ ออกจำกกำรเปลยนแปลงอนในสวนของเจำของ สนทรพยทเปนตวเงน หมำยถง สนทรพยซงระบเปนจ ำนวนเงนทแนนอน หรอเปนจ ำนวนเงนทสำมำรถทรำบได อำท เงนสด ลกหน เปนตน สนทรพยทไมเปนตวเงน หมำยถง คอ สนทรพยทเปลยนเปนเงนสดแลวจ ำนวนไมแนนอน อำท ทดน อำคำรและอปกรณ สนทรพยไมมตวตน สนคำคงเหลอ เปนตน

Page 18: focus group อาจารย์นิตยา

บทท 2

การทบทวนวรรณกรรมและสารสนเทศทเกยวของ ความหมายของความมนคงทางอาหาร

ความมนคงทางอาหาร หมายความวา การเขาถงอาหารทมอยางเพยงพอส าหรบการบรโภค

ของประชาชนในประเทศ อาหารมความปลอดภย และมคณคาทางโภชนาการเหมาะสมตามความตองการ ตามวยเพอการมสขภาวะทด รวมทง การมระบบการผลตทเกอหนน รกษาความสมดลของระบบนเวศวทยา และความคงอยของฐานทรพยากรอาหารทางธรรมชาตของประเทศ ทงในภาวะปกตหรอเกดภยพบต สาธารณภยหรอการกอการรายอนเกยวเนองจากอาหาร (พระราชบญญตคณะกรรมการอาหารแหงชาต, 2551: 40)

สพาณ ธนวฒ (2544: 9) ไดใหความหมายของความมนคงทางอาหาร หมายถง การท

ประชาชนสามารถมอาหารเพอบรโภคไดอยางเพยงพอ สามารถเขาถงอาหารไดตลอดเวลาทตองการ อาหารทบรโภคนนตองมความปลอดภย เพอเสรมสรางสขภาพและคณภาพชวตทด ซงสอดคลองกบ ส านกงานสนบสนนการพฒนายทธศาสตรแหงชาตดานอาหาร (2546) ทไดนยามความมนคงทางอาหารคลอบคลมถงประเดนดงตอไปน

1. การมอาหารพอเพยงส าหรบบรโภคของทกคนภายในครอบครวและชมชน 2. อาหารมคณภาพ ปลอดภย และมความหลากหลายครบถวนตามหลกโภชนาการ ตลอดจนสอดคลองกบวฒนธรรมของแตละทองถน 3. มระบบการผลตทเกอหนนและรกษาความสมดลของระบบนเวศ สรางใหเกดความหลากหลายทางชวภาพ รวมถงการใชเทคโนโลยทเหมาะสม 4. มระบบการจดการผลผลตทสอดคลองเหมาะสม เปนธรรม และสรางใหเกดการกระจายอาหารอยางทวถงในระดบครอบครวและชมชน

Page 19: focus group อาจารย์นิตยา

8

5. มความมนคงทางการผลต ผผลตสามารถพงตนเองในดานปจจยการผลต และสามารถน าทรพยากรมาสรางใหเกดความมนคงในการผลต นอกจากน สนนทธนา แสนประเสรฐ (2545: 3) ยงใหความหมายของความมนคงทาง

อาหาร หมายถง การเพมขนของจ านวนผลผลตทมมากขน รวมถงโอกาสของประชาชนทสามารถมรายไดในการซออาหาร และแมแตประชาชนทจนทสดในกลมคนจนกตองไดรบอาหารดวย โดยตองค านงถงการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมควบคกนไป ซงใกลเคยงกบ สธาน มะลพนธ (2552: 11) ทไดใหความหมายของความมนคงทางอาหาร หมายถง การมปรมาณอาหารทเพยงพอกบความตองการบรโภค โดยสามารถเขาถงอาหารและน าอาหารทมคณภาพ มคณคาทางอาหาร มาใชใหเกดประโยชนแกรางกายตามความเหมาะสมของแตละสงคม

จากความหมายขางตนสามารถสรปไดวา ความมนคงทางอาหาร หมายถง การทประชาชน

ปราศจากความหวโหย และภาวะขาดแคลนอาหร กลาวคอ มปรมาณอาหารเพอการบรโภคทเพยงพอ มความหลากหลายของประเภทอาหารทไดรบ อาหารมคณภาพ ซงหมายถงคณคาทางโภชนาการ และความสะอาด ปลอดภย และประชาชนสามารถเขาถงอาหารอนเกดจากระบบการกระจายอยางทวถง

ความส าคญของความมนคงทางอาหาร

องคกร หนวยงาน และนกวชาการทท าหนาทสงเสรมการท างานดานความมนคงทาง

อาหารก าหนดใหความมนคงทางอาหารสามารถพจารณาไดจากมตส าคญ 3 ประการดงตอไปน

(สธาน มะลพนธ, 2552: 12 - 13)

ประการแรก การมอยของอาหาร (Food Availability) การมอาหารทสามารถตอบสนอง

ความตองการในการบรโภคไดทกท ทกเวลา และมปรมาณทเพยงพอ อาหารมคณภาพเหมาะสม

และมหลากหลายชนดใหเลอกบรโภค โดยทวไปพบวาอาหารจะมอยในแหลงอาหารประเภทตางๆ

ไดแก ในแหลงอาหารตามธรรมชาตจากปา ล าหวย หนอง คลอง บง ฯลฯ แหลงอาหารดงกลาวจะ

ประกอบดวยอาหารประเภทผก ผลไม เนอสตว และแมลงชนดตาง ๆ ตามฤดกาล นอกจากนมนษย

Page 20: focus group อาจารย์นิตยา

9

ยงสามารถผลตอาหารขนเองทงการผลในภาคเกษตรกรรมและอตสาหกรรม อาหารทไดจากแหลง

อาหารประเภทตางๆ เหลานสามารถน ามาบรโภคในชวตประจ าวนหรอน ามาแปรรปเพอเกบรกษา

อาหารไว ซงการมอยของอาหารนจะถกควบคมโดยปจจยดานทรพยากรทเปนแหลงผลตอาหาร

ความอดมสมบรณของระบบนเวศและวามหลากหลายทางชวภาพ จ านวนประชากร ความกาวหนา

ของวทยาศาสตรและเทคโนโลยการผลต การแปรรปและเกบรกษาอาหาร ระบบการกระจายและ

การขนสงทมประสทธภาพ เปนตน

ประการทสอง การเขาถงอาหาร (Food Accessibility) เปนการไดมาซงอาหารส าหรบ

บรโภคในชวตประจ าวนดวยวธการตาง ๆ เชน จากการผลต การซอ การแลกเปลยน หรอการรบ

บรจาคโดยมวธการทเหมาะสมและสอดคลองกบวฒนธรรม ความเชอของแตละสงคมเพอน า

อาหารชนดตาง ๆ มาบรโภคใหเกดประโยชนแกรางกายไมวาจะเปนการเขาถงอาหารทางตรงหรอ

ทางออม

ทางตรง (Direct Food Accessibility) เปนการเขาถงอาหารโดยตรง สวนใหญเปนอาหาร

ทไดมาจากแหลงอาหารธรรมชาตและจากการผลต ไดแก การเกบหาอาหารและลาสตว

จากปา การท าประมง การเพาะปลกและเลยงสตว เปนตน ซงจะท าใหผบรโภคสามารถ

น าอาหารชนดตาง ๆ เหลานมาบรโภคภายในครวเรอโดยไมตองซออาหารจากรานคา

ตลาด รถขายอาหาร ฯลฯ

ทางออม (Indirect Food Accessibility) เปนการเขาถงอาหารทผบรโภคไมสามารถหา

หรอผลตอาหารไดเอง การไดมาซงอาหารส าหรบบรโภคตองพงพาระบบตลาดเปน

หลก เชน ตลาดสด รานอาหาร ศนยอาหาร ซเปอรมารเกต เปนตน ซงการเขาถงอาหาร

ทผบรโภคไมสามารถผลตไดเองดงกลาวน สวนใหญผบรโภคจะตองมรายไดท

สม าเสมอ แตจะไมสามารถควบคมชนด คณภาพ และความปลอดภยของอาหารท

บรโภคได

Page 21: focus group อาจารย์นิตยา

10

การเขาถงอาหารดงทกลาวมา พบวาปจจยทเปนตวควบคมการเขาถงอาหารของผบรโภค

สวนใหญประกอบดวยปจจยดานฐานทรพยากรธรรมชาตทเปนแหลงผลตอาหาร ไดแก ทดน แหลง

น า ปาไม ถาทรพยากรเหลานมความอดมสมบรณ และมความหลากหลายทางชวภาพกจะสามารถ

ผลตอาหารไดในปรมาณทมากเพยงพอกบความตองการบรโภค ปจจยดานวธการน าอาหารมา

บรโภค เครองมอ องคความร และภมปญญาทน ามาใชส าหรบการน าอาหารจากแหลงอาหาร

ประเภทตาง ๆ มาบรโภค ปจจยทางดานเศรษฐกจคอ การมรายไดทแนนอนและเพยงพอทจะซอ

อาหารมาบรโภค เนองจากราคาอาหารจะถกก าหนดโดยราคาวตถดบ คาโฆษณา คาขนสงอาหาร

เปนตน

ประการทสาม การใชประโยชนจากอาหาร (Food Utilization) เปนการน าอาหารมาบรโภค

ใหเกดประโยชนแกรางกายโดยการบรโภคอาหารตามสขบญญตอาหารคอ 1) ความหลากหลาย

อาหารทบรโภคควรมความหลากหลาย ไมซ าซาก 2) ความสมสวน ควรบรโภคอาหารใหสมสวน

มากกวาการบรโภคอาหารเสรม 3) ความสด ตองเปนอาหารทไมผานการแปรรปหรอใสสารปรง

แตงอาหารมากนก 4) ความสะอาด อาหารทบรโภคควรเปนอาหารทไมมสารพษหรอสารเคม

ปนเปอน การใชประโยชนจากอาหารจะสมฤทธผลมากนอยเพยงใด สวนใหญจะพจารณาจาก

เกณฑชวดดานโภชนาการและสาธารณสขเปนหลก ไดแก น าหนกทเหมาะสมในแตละชวงอาย

อตราน าหนกของเดกแรกถง 5 ปทมน าหนกต ากวามาตรฐาน อตราการเปนโรคทเกดจากการขาด

สารอาหาร การเกดโรคคอพอก การเกดโรคโลหตจาง เปนตน

สถานการณความไมมนคงทางอาหารของประเทศไทย ภยคกคามตางๆ ก าลงทาทายความมนคงทางอาหารของประเทศไทย ในระดบประเทศนอกเหนอจากนโยบายของรฐทเปนสาเหตหลกของความไมเปนธรรมและความเหลอมล าทางสงคมซงสรางความลมเหลวแกเกษตรกรรายยอยแลว ระบบเกษตรกรรมและอาหารของไทยยงเผชญภยพบตธรรมชาตททวความรนแรงและมจ านวนครงมากขนเรอยๆ ดวย ดงชวงมหาอทกภยเมอปลายป 2554 ทผานมาทผลกภาคเกษตรและเกษตรกรรายยอยใหเปนกลมทไดรบการดแลนอยสดจากกลไกการบรหารจดการของรฐ

Page 22: focus group อาจารย์นิตยา

11

ในระดบระหวางประเทศนน วกฤตการเปลยนแปลงของภมอากาศ วกฤตการณดานอาหารและพลงงาน การเตบโตของประเทศเศรษฐกจเกดใหม ไดเปนสาเหตส าคญทท าใหหลายประเทศทมเงนตราส ารองจ านวนมากและเสยงตอการเกดวกฤตอาหารและพลงงานไดเขาไปลงทนแยงยดท ดน (land grab) ในประเทศ ทมศกยภาพในการผ ลตอาหารและพลงง านจากพชอยา งกวางขวาง ประเทศไทยกตกเปนเปาหมายของการเขามาแยงยดทดนและครอบครองระบบเกษตรกรรมและอาหารในรปแบบตางๆ ดงนนทางแผนงานสนบสนนความมนคงทางอาหารและมลนธชววถ (BioThai) จงไดท าการประชมสมชชาวชาการความมนคงทางอาหาร ประจ าป 2555 ในหวขอ ‘อสรภาพทางพนธกรรม อธปไตย และความมนคงทางอาหาร’ ระหวางว นท 16-17 พฤษภาคม 2555 ณ อาคารวชรานสรณ คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร เพอรวมกนผลกดนทางเลอกและขอเสนอแนะเชงนโยบายจากกระบวนการมสวนรวมของภาคประชาสงคมบนพนฐานความม ‘อสรภาพ’ ของเกษตรกรรายยอย และระบบเกษตรกรรมไทยทสามารถเผชญหนาการเป ล ย น แปลง จ าก ภ า ยนอ กอ ย า ง เ ข ม แข ง ม า ก ข น ได โด ย ตลอดท ง 2 วน จ ะ ม ก า รวเคราะห สงเคราะห และแลกเปลยนมมมองขอคดเหนในประเดนแหลมคมตางๆ ทงในมตของการแยงยดทดนโดยบรรษทยกษใหญและกองทนขนาดใหญทเขามายดครองพนทการเกษตร การปนเปอนจเอมโอในพนทเกษตรกรรมทจะกระทบความปลอดภยทางอาหารและการสงออกสนคาเกษตรของไทย ไปจนถงการขาดความเปนธรรมในระบบการกระจายอาหารในภาวะวกฤตจนเปนทมาของการสรางโมเดลการจดการอาหารรบมอน าทวม เมองไทยก าลงกาวไปเปนครวโลก แตคนไทยอยในสถานะความไมมนคงทางอาหาร ทงปญหาพชปนเปอนจเอมโอ ปญหาการถอครองทดน บรหารจดการน ากระทบชมชน รวมศนยกระจายอาหาร สารเคมเกษตรกรรม ปญหาการแยงยดทดนและนโยบายปฏรปทดนไมมขอสรปชดเจน อวชชาท าสถานการณการปนเปอนพชจเอมโอเลวรายลงทกขณะ บรรษทขามชาตกอบโกยทนทางชวตคนไทยแตละปมลคามหาศาล มหาอทกภยรวมศนยกระจายอาหารท าคนเลกคนนอยเดอดรอนทกหยอมหญา นโยบายสารเคมก าจดศตรพชท าคนไทยตายเฉยดแสน การจดการน าคางคาใจผลกระทบสงตรงถงชมชน บมเพาะปญหาระยะยาว ทงหมดทงมวลดเหมอนแตกตาง แตมลนธชววถ มลนธเกษตรกรรมย งยนและเครอขาย ไดรบการสนบสนนจากส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรม

Page 23: focus group อาจารย์นิตยา

12

สขภาพ จบมาบอกเลาบรบทเดยวกนในสมชชาวชาการความมนคงทางอาหารประจ าป 2555 ทมหาวทยาลยเกษตรศาสตร บางเขน

นโยบายการบรหารจดการน ากบผลกระทบตอเกษตรกรและชมชนทองถน

หาญณรงค เยาวเลศ ประธานมลนธเพอการบรหารจดการน าแบบบรณาการ(ประเทศไทย) กลาววา เมอปทผานมาหลงน าทวม การบรหารจดการน าคดแตเรองน าทวม แกน าทวมอยางเดยว ตงแตภาคเหนอ แนวคดหลกคอเอาน าลงทะเล เปลยนล าคลองใหน าไหลเรวขน ใชสตรขยายแมน าใหใหญ แตพอขยายใหญสงทตามมาคอแมน ามแตทราย การบรหารเอางบประมาณเปนตวตง ท าใหแกปญหาไมตรงจด เมอกอนน าทวมประมาณ 7-15 วนกลด แตเ ดยวนหรออาจตอไปในอนาคตตองใชเวลานานหลายเดอน พนทคลองมหาสวสดขนไป สวนใหญเปนพนทนา ฝงตดทาจนนครปฐมสวนใหญเปนสวนมะมวง กลวยไมและสมโอ การท าคนกนน าสงทจะเกดขนคอสญเสยพนทเกษตรกว า 2 แสนไร ท ตด รมน าท งหมด โครงการท งหมด ทก าลงท า ชมชนไมม สวนรวม ผลกระทบจะเกดขนกบคนปลกขาวใหคนกน อาจสงผลถงราคาขาวในอนาคต รฐมงเนนปองกนอตสาหกรรม เรองความมนคงทางอาหารมการพดถงนอยมาก การสรางเขอนขนาดใหญอาจไมงายอยางทคด เพราะพนทสวนใหญอยในเขตอทยานแหงชาต จงอยากสะทอน รฐบาลวางแผนงายแตประชาชนไมมสวนรวม ไมมการรบฟงเสยงจากประชาชน ซงจะท าใหปญหาไมไดรบการแกไขอยางจรงจง

การรวมศนยการกระจายอาหารกบผลกระทบตอความมนคงทางอาหารในชวงมหาอทกภย

รพจนทร ภมสมบรรณ นกวจยมลนธชววถ กลาววา ค าถามทวาท าไมจงเกด

ปญหาในระบบกระจายอาหารใน ชวงภยพบต ป ทผ านมา ปจจยหนง ทไมอาจปฏเสธ สบเนองจากงานวจยพบวา การเปดเสรทางการคาท าใหเกดธรกจคาปลกสมยใหมหรอโมเดรนเทรดทมการขยายอ านาจการตลาด หาสบเปอรเซนตของมลคาตลาดรวมอยในกรงเทพฯและปรมณฑล ในระหวางป 2551 – 2554 รานสะดวกซอมอตราการเตบโตสงถงรอยละ 33 ไฮเปอรมารเกตรอยละ 36 ซเปอรมารเกตรอยละ 15 สงผลกระทบตอรานคาปลกแบบดงเดมซงมมลคาทางตลาดลดลงเหลอ 2.2 แสนลานบาทเปรยบเทยบกบโมเดรนเทรดทมมลคาสงถง 5.45 ลานบาท การไมตอบสนองตอการเขาถงอาหารในภาวะ

Page 24: focus group อาจารย์นิตยา

13

วกฤต เนองจากระบบการกระจายอาหารทรวมศนย สงผลใหโมเดรนเทรดหลายสาขาขาดแคลนอาหารและน าดมแมวาจะมรานสะดวกซอท งหมด 612 แหง และไฮเปอรมารเกต 237 แหง เทสโกโลตสมศนยกระจายสนคาหลกเพยง 4 แหงคอ อ.วงนอย (ศนยกระจายอาหารสด) จ. อยธยา อ. ล าลกกา (ศนยกระจายอาหารสด) อ.สามโคก จ.ปทมธาน อ.บางบวทอง จ.นนทบร การสตอกสนคาภายในโมเดรนเทรดมจ านวนนอย เพอลดตนทนการจดเกบสนคาคงคลงทเกนความจ าเปน อกทงความไมยดหยนของระบบการจดการ ปญหาและความไมชดเจนทางขอมลท าใหเกดความลาชาในการสงสนคาอปโภคบรโภคทส าคญ การรบมอวกฤตครงตอไป ควรสนบสนนผผลตสนคาในประเทศ คาปลกเพอกระจายความเสยง กระจายอ านาจทางตลาด สรางความหลากหลายของการเขาถงอาหาร ปฏรปกฎหมายเพอการแขงขนทเปนธรรม เชน ผลกดน รางพ.ร.บ.การประกอบธรกจคาปลกคาสง และแกไขปรบปรงพ.ร.บ.การแขงขนทางการคา พ.ศ.2542 สรางกลไกการรวมมอระหวางรฐ ชมชน ภาคประชาชนรองรบวกฤต จดท าจดยทธศาสตรคลงสนคาอาหาร จดระเบยบคลงสนคาของธรกจคาปลกสมยใหม และใหอ านาจรฐในการเขาตรวจสตอกในคลงดงกลาวในภาวะวกฤต พฒนาระบบการพงพาตนเองในชมชน

สถานะของปญหาและนโยบายการปฏรปทดนเพอการเกษตรกรรม

ผศ.ดร.ประภาส ปนตบแตง คณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย กลาววา ปญหาทดนมการกระจกตว เกษตรกรไมมทดนท ากน เปนปญหาเรองความไมมนคงในชวต มการขดแยงในการถอครอง มายาวนาน ตวเลขใหมทมการน ามาเปดเผยลาสดคอผแทนราษฎรหลายรอยคนมทดนมากกวารอยไร ทดนถกเปลยนมอจากเกษตรกรรมไปเปนนายทน กฎหมายปฏรปหลายฉบบยงหาความชดเจนในทางปฏบตไมได

นโยบายรฐบาลทผานมามใหคนจนเชาทราชพสด ปญหาทพบคอทดนถกเปลยน

มอ เพราะวธคดเอาเงนเปนตวตง ใครมเงนกเชาได เครอขายปฏรปทดนผลกดนแนวคดทดนควรถกจดการโดยชมชน ซงมโฉนดชมชนเกดขน มการตงธนาคารทดน ทมพระราชกฤษฎกาออกมา มการอนมตโครงการน ารองประมาณ 11,063 ลานบาท เพอน าไปซอทดนทอยในขอพพาทใน 5 พนท แตรฐบาลชดปจจบนไมยอมตงกรรมการ ท าใหท างานตอไมได ขณะทเรองเกบภาษทดนสงปลกสรางหรอทเรยกวาภาษกาวหนา ในชวงรฐบาลทผานมามการยกราง แตปจจบนยงไมมความคบหนา

Page 25: focus group อาจารย์นิตยา

14

โฉนดชมชนเปนแนวคดทจะท าใหชมชนเขาถงทดนอยางย งยนและมนคง มการบรหารจดการโดยชมชน มการสรางกตกาใหชมชนเขามาดแล ปองกนการเปลยนมอไปสคนภายนอก สอดรบกบธนาคารทดนทมการจดตงเปนองคการมหาชนจะมการเกบภาษอตรากาวหนากบคนมทดนเยอะ ในชวงรฐบาลทผานมามชมชนเขารวมโครงการโฉนด 38 ชมชน มการยนความจ านงจ านวนมาก เพราะชาวบานเหนชองทางการเขาถงทดนมากกวาทผานมา แตยงไมมการสานตอตองดกนตอไป

รายงานผลการตรวจสอบการปนเปอนของพชจเอมโอในประเทศไทย พ.ศ. 2554 - 2555

ผศ.ดร.ปยศกด ชอมพฤกษ ผอ.หองปฏบตการทรานสเจนคเทคโนโลยในพช

และไบโอเซนเซอร จฬาลงกรณมหาวทยาลยกลาววา การปนเปอนในอาหารเปนหนงประเดนความมนคงทางอาหารทสงผลกระทบตอชวตความเปนอยประชาชน รวมทงสงผลกระทบตอความมนคงและอธปไตยทางอาหารทมบทบาทโดยตรงกบความมนคงของประเทศ ปจจบนพนทอาหารถกทาทายจากภยคกคามรอบดาน เกดการสญสลายของทรพยากรพนธกรรมทองถนอยางไมหวนกลบ ฐานทรพยากรปนเปอน การลมสลายของระบบผลตอนทรย ภาระตนทนในการตรวจและรบรอง ความเสยหายตอภาพลกษณของการผลตทางการเกษตรของประเทศ เกดการผกขาดแหลงพนธโดยบรษทขามชาต เจาของสทธบตรอาจฟองเรยกคาเสยหาย เปนขออางใหกลมสนบสนนใชเหตผลผดตรรกผลกดนจเอมโอ

งานวจยเปนไปตามหลกการทางวทยาศาสตรทกขนตอน จากการส ารวจการหลด

รอดและปะปนของพชดดแปลงพนธกรรมในพนทเกษตรกรรมในชวงพฤศจกายน 2554 - เมษายน 2555 ใน 319 ตวอยาง แบง เ ปน ฝาย 27 ตวอยาง มะละกอ 74 ตวอยา งขาว 108 ตวอยาง ขาวโพด 105 ตวอยาง พรกมะเขอเทศ และถวเหลอง 5 ตวอยาง พบการหลดรอดและปะบนของพชดดแปลงพนธกรรมในฝาย 9 ตวอยาง คด เ ปนรอยละ 33.33 โดยเฉพาะในพนทจงหวด กาญจนบรและสโขทย การหลดรอดปะปนในมะละกอ 29 ตวอยางคดเปนรอยละ 39.19 โดยเฉพาะในพนทจงหวดกาญจนบร สาเหตสวนใหญมาจากความไมรของเกษตรกร ประเทศไทยไมมการอนญาตตามกฎหมายใหมการปลกทดสอบในพนทเปดและผลตจเอมโอเชงพาณชย ไมมหนวยงานรฐท าหนาทก ากบดแลใหเกดประสทธภาพในการบงคบใชกฎหมาย “ปญหาสะสมเปนระยะเวลานาน

Page 26: focus group อาจารย์นิตยา

15

เกษตรกรกลายเปนผท าผดกฎหมายโดยไมรตว ผลกระทบดงกลาวสะทอนใหเหนถงชองวาง ประสทธภาพในการควบคมและก ากบดแลจากภาครฐ อกทงยงสะทอนตวอยางการด าเนนการเกยวกบจเอมโอเปนกจการทกอใหเกดผลกระทบตอชมชน กระทบ การสงออก กระทบตอสงคม ตอจากนการตดสนใจท าอะไรตองโปรงใส เปนทรบรและยอมรบ ทส าคญตองไมกระทบความมนคงทางอาหารของชมชนและประเทศ”

นโยบายความปลอดภยทางอาหารกบการใชสารเคมก าจดศตรพช

ผศ.ดร.นพ.ปตพงษ เกษสมบรณ คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกนกลาว

วา ปญหาการใชสารเคมมการตนตวอยางกวางขวาง ขอมลทางวทยาศาสตรพบอนตรายมากมาย โดยภาวะเฉยบพลนท าให ตาพรา ปวดศรษะ หายใจตดขด มนงง คลนไส เหงอออกมาผดปกต ปวดกามเนอ ผวหนงเปนผนคน ระบบภม ค มกน ระบบสบพนธผดปกต ขณะทโรคมะเรงทสมพนธกบสารเคมเกษตร เชน มะเรงสมอง มะเรงเตานม มะเรงเมดเลอดขาว มะเรงตอม น าเหลอง มะเรงล าไสใหญ มะเรงไขกระดก มะเรงรงไข มะเรงตบออน มะเรงไต มะเรงเนอเยอออน มะเรงกระเพาะ มะเรงอณฑะ ตอมลกหมาก มะเรงปอด สมองเสอม พารกนสน หอบหด ทารกในครรภไมเตบโต การแทงลก พการแตก าเนด ออตสตก เบาหวาน อสจพการ

ประเทศไทยพบมคนเสยชวตจากสารเคมเกษตรมากถง 56,000 คนตอปมากกวา

โรคใดๆทวารายแรงไมวาจะเปนโรคเอดสหรอโรคอนๆ ขณะทหากปวยเปนมะเรงตอมน าเหลองจะตองฉดยาเขมละประมาณ 1 แสนบาท ทงนเนองจากสารเคมท าใหเกดการเปลยนแปลงทางดเอนเอ ลาสดยงพบวาเปนสาเหตเบาหวาน คนไทยเปนเบาหวานมากขนโ ด ย ใ น ป 2552 ค น อ า ย เ ฉ ล ย 55 ป ป ว ย เ บ า ห ว า น ก ว า 88 % ข ณ ะ ท ใ นตางประเทศ เชน สวเดน อเมรกามการคมเขมการใชสารเคมในการเกษตรอยางหนก เพราะทผานมาสงผลกระทบตอประชากรประเทศอยางกวางขวาง

ส าหรบประเทศไทยตองใหมหลกเกณฑการพจารณาหามใชหรอเพกถอนทะเบยน

วตถอนตราย ใหชดเจน ปญหาสขภาพทเกดจากสารพษตองมการพดคยกนอยางจรงจงวาจะมมาตรการปองกนแกอยางไร ไมใชการกนดอมหมพมนแตสดทายเปนมะเรง

Page 27: focus group อาจารย์นิตยา

16

ทงหมดคอสถานการณความไมมนคงทเกดขนในประเทศไทย และยงตองหาทางแกไขใหได

สาเหตของปญหาความไมมนคงทางอาหารของประเทศไทย จากการศกษา พบวา สาเหตของการเกดวกฤตความไมมนคงทางอาหารของไทย มดงน

1. ปญหาการเปลยนแปลงภมอากาศและภาวะโลกรอน ทสรางความแปรปรวนอยางรนแรงตอดนฟาอากาศ ทรพยากรน า ทรพยากร ท าใหผลผลตทางการเกษตรเสยหายและมการปรบพนทการเกษตรหลายแหงใหกลายเปนเมองหรอโรงงานอตสาหกรรม สงผลกระทบโดยตรงตอเกษตรกรรม ท าใหไมสามารถคาดการณเกยวกบการเพาะปลกและผลผลตทจะไดรบ ซงไมเพยงมผลกระทบอยแคในประเทศไทยเทานน แตจะสงผลกระทบตอราคาอาหารไปทวโลก

2. ปญหาความเสอมโทรมของฐานทรพยากรอาหาร คอการลดลงของพนทปาไมสงผลกระทบตอความอดมสมบรณของดน การลดลงของความหลากหลายทางชวภาพ รวมไปจนถงปญหาเกยวกบความแหงแลงดวย ถงแมประเทศไทยมปรมาณน าทเพยงพอตอความตองการ แตมกจะประสบปญหาขาดแคลนน าในฤดแลงและประสบอทกภยในฤดฝน รวมถงปญหาการใชทรพยากรดนอยางไมเหมาะสม เกดปญหาชะลางพงทลายของดนในอตราสง มการใชปยเคมอยางไมเหมาะสมและเพมขน พนทดนของประเทศเกดปญหาความเสอมโทรม เชน การเกดดนเคม ดนเปรยว และดนขาดอนทรยวตถ เปนสาเหตของการเกดความไมมนคงทางอาหารเพราะทดนเปนปจจยการผลตทส าคญในการผลตอาหารของประเทศ

3. ปญหาดานประชากรของโลกเพมมากขน มผลตอความตองการใชพลงงานเพมมากขนตามไปดวย ในขณะทแหลงน ามนจากซากพช ซากสตวดกด าบรรพใตดนมปรมาณลดนอยถอยลงไปเปนอยางมาก อนเปนเหตผลทท าใหเกดความสนใจทจะหาแหลงพลงงานทดแทนอนๆ มาใชแทนพลงงานน ามนเชอเพลงจากฟอสซล และพลงงานจากชวมวลเหลาน ซงเปนผลผลตจากพชเกษตรอนเปนททราบกนดวาเปนแหลงวตถดบทส าคญแหลงเดยวกนกบทใชในการผลตอาหารเชนเดยวกน ท าใหราคาน ามนแพง ซงท าใหเกษตรกร

Page 28: focus group อาจารย์นิตยา

17

ปรบการเพาะปลกเพอรองรบการบรโภคเปนเพอรองรบการแปรรปเปนเชอเพลง อาหารจงไมเพยงพอตอความตองการของประชากรทงโลกและมราคาแพงขน 4. ปญหาการแผขยายของอาณานคมทางอาหาร วกฤตอาหารและพลงงานทเกดขนเมอปพทธศกราช 2550-2551 ท าใหเกดความไมมนคงทางอาหารขนในหลายประเทศ ประเทศผผลตน ามน ประเทศอตสาหกรรม และประเทศทไมสามารถผลตอาหารไดเพยงพอ เรมกระบวนการเขามาเชาทดนและลงทนท าการเกษตรในตางประเทศมากขน ประเทศไทยกเปนเปาหมายหนงของการเขามาลงทนของตางชาต ท าใหประเทศทเคยมความสมบรณทางดานอาหารตองเปลยนมาเปนประเทศผผลตน ามนแทนและท าใหทรพยากรธรรมชาตสญเปลาไป

5. ปญหานโยบายเกยวกบความมนคงทางอาหาร ในประเทศไทยยงไมมนโยบายและความตระหนกเกยวกบอาหารทชดเจน โดยรฐบาลมการจดอบรมหรอใหความรเกยวกบความปลอดภยทางดานอาหาร ขนตอนการวางแผนการเพาะปลกแกเกษตรกรเฉพาะกลม ท าใหประชากรสวนใหญไมคอยใหสนใจเรองการสรางความมนคงทางอาหารและไมรจกการพงพาตนเองดานอาหาร ทงนเพอการขจดความไมเปนธรรมในระบบการเกษตรและอาหารมพนฐานอยทการฟนฟศกยภาพและการเรยกรองสทธของเกษตรกรและชมชนในการอนรกษ พฒนา และใชประโยชนจากทรพยากรชวภาพ การเขาถงทรพยากรขนพนฐานและการพงพาตนเองในปจจยการผลตทางการเกษตร รวมถงการตระหนกรเทาทน เพอปองกนและขจดการผกขาดของบรษทขนาดใหญทพยายามครอบครองฐานทรพยากรอาหาร ระบบการกระจายอาหาร และวฒนธรรมอาหารไปพรอมๆกน

ผลกระทบอนเนองมาจากความไมมนคงทางอาหาร

1. ปญหาความเสอมโทรมของฐานทรพยากรอาหาร ตลอดการพฒนาทางเศรษฐกจหลายทศวรรษทผานมา แมประเทศไทยจะมการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจจนท าใหประเทศกลายเปนประเทศทมรายไดระดบกลาง (Medium income country) แตกตองแลกกบความเสอมโทรมของฐานทรพยากรธรรมชาตในดานตางๆ เชน การลดลงของพนทปาไม พนท

Page 29: focus group อาจารย์นิตยา

18

ปาไมของประเทศลดลงอยางรวดเรว ทผานมาพนทปาไมในประเทศไทยไดลดลงอยางตอเนอง 2. ปญหาของระบบการผลตอาหารทไมย งยน ระบบการผลตอาหารของไทยซงในอดตเปนระบบการผลตแบบผสมผสาน ไดคอยๆเปลยนเปนการผลตเชงเดยวทมการปลกพชหรอเลยงสตวอยางเดยวไมกชนดในพนทขนาดใหญหรอมปรมาณมากๆ ท าใหเกดปญหาตางๆตามมาหลายประการ เชน การพงพาปยและสารเคมการเกษตร เกษตรกรตองพงพาปยและสารเคมการเกษตรซงสวนใหญเปนผลตภณฑจากซากฟอสซล เปนตน

3. ปญหาโครงสรางของทดนท ากนและสทธในการเขาถงทรพยากร ปญหาโครงสรางการเขาถงและสทธในการเขาถงและใชประโยชนจากทรพยากรเปนปญหาใหญและเปนปญหารากฐานส าคญ เปนทงตนเหตและผลพวงของปญหาความเหลอมล าทางสงคม เปนตน

4. บทบาทของคาปลกขนาดใหญและโมเดอรนเทรดทมบทบาทมากขนในระบบกระจายอาหาร นอกเหนอจากระบบการผลตแลว ระบบการตลาด โดยเฉพาะอยางยงระบบคาปลกไดถกครอบครองโดยบรรษท ดสเคาทสโตรและคอนวเนยนสโตรกระจายยดครองถนนและสแยกส าคญในกรงเทพ ขยายเขาไปในทองถนและรกคบเขาไปถงระดบหมบาน ประมาณการวาตลาดมากกวา ครงหนงของสนคาโภคภณฑท งหลายอยในมอของ "โมเดอรเทรด" เหลานแลว และก าลงขยายออกไปควบคมตลาดสวนใหญไดภายในระยะเวลาไมถง 10 ปขางหนา รานคาปลกรายยอย ตลาดสด ตลาดนด แผงขางถนน ถกเบยดขบออกไปอยางรวดเรว

5. การเปลยนแปลงของภมอากาศโลกและผลกระทบตอการผลตอาหาร การขยายตวของระบบเศรษฐกจโลก กระตนใหเกดการบรโภคและการผลตอยางขนานใหญ กจกรรมการผลตและการบรโภคทเพมขนน าไปสการใชเชอเพลงดกด าบรรพ มการปลดปลอยคารบอนไดออกไซดไปสบรรยากาศโลก จนเกดภาวะโลกรอน ในขณะทการลดลงของพนทปาไมจากการขยายตวของอตสาหกรรมและเมอง ตลอดจนกจกรรมทางเศรษฐกจตางๆ ท าใหความสามารถทดดซบคารบอนไดออกไซดลดลง เปนการเรงภาวะเรอนกระจก รวมทงอาจตองเผชญกบการแปรปรวนของสภาพการเปลยนแปลงของภมอากาศจนเกดความเสยหายตอการผลตอาหาร

Page 30: focus group อาจารย์นิตยา

19

6. ผลกระทบจากการเปดเสรการคาและความตกลงระหวางประเทศตอระบบอาหาร การเปดเสรการเกษตรภายใตขอตกลงการคากบตางประเทศ โดยทไมมนโยบายความมนคงทางอาหาร การวางหลกเกณฑสขอนามย และการคมครองเกษตรกรอยางเพยงพอ สงผลใหเกษตรกรจ านวนไมมากนกทไดรบประโยชน แตเกษตรกรสวนใหญของประเทศไดรบผลกระทบ การเปดเสรกบประเทศสหรฐอเมรกา ยโรป และญปน จะท าใหประเทศไทยตองยอมรบกฎหมายทรพยสนทางปญญาทท าใหเกดการผกขาดเรองพนธพช การจดสทธบตรสงมชวต การเขามาใชประโยชนจากทรพยากรชวภาพของไทย และอาจรวมถงการเขามาลงทนในภาคการเกษตรของคนตางชาต 7. ปญหาสขภาวะทเกดจากระบบอาหาร การใชสารเคมทางการเกษตรท าใหเกษตรกรไดรบพษภยสะสมในรางกาย โดยเมอป 2541 กรมอาชวอนามย กระทรวงสาธารณสข พบวา มเกษตรกรทผลการตรวจเลอดอยในเกณฑไมปลอดภยและเสยงตอการเกดพษ เปนจ านวน 77,789 คน จากจ านวนเกษตรกรทตรวจเลอด 369,573 คน หรอคดเปนรอยละ 21 ของเกษตรกรทงหมด ในปจจบน ผลการตรวจระดบของสารเคมทางการเกษตรในเลอดของเกษตรกรเพมสงขนอยางมาก โดยผลการตรวจเกษตรกรทจงหวดเชยงใหมจ านวน 924 คน พบวามเกษตรกรและแมบานทมสารเคมตกคางในระดบทไมปลอดภยและเสยงจ านวนรวมกนถง 75% ในขณะทกลมผบรโภคซงรบประทานผกและผลตภณฑทมสารเคมปนเปอนมแนวโนมทจะไดรบสารพษพอๆกนหรอมากกวาเกษตรกรผผลตเสยอก ดงผลการสมตรวจกลมผบรโภคในจงหวดเชยงใหมจ านวน 1,412 คน ครอบคลมนกศกษา อาจารย และประชาชนทวไปพบวา มผไดรบสารพษในระดบทไมปลอดภยและมความเสยงรวมกนถง 89% 8. การแผขยายของอาณานคมทางอาหาร วกฤตอาหารและพลงงานทเกดขนเมอป 2550-2551 ท าใหเกดความไมมนคงทางอาหารขนในหลายประเทศ ประเทศผผลตน ามน ประเทศอตสาหกรรม และประเทศทไมสามารถผลตอาหารไดเพยงพอ เรมกระบวนการเขามาเชาทดน และลงทนท าการเกษตรในตางประเทศอยางขนานใหญ 9. วฒนธรรมอาหารตางชาตครอบง าว ฒนธรรมอาหารทองถน การเปดกวางทางวฒนธรรมผานนโยบายทางการคาและการเปดรบสอท าใหวฒนธรรมการบรโภคอาหาร

Page 31: focus group อาจารย์นิตยา

20

แบบอตสาหกรรม และการบรโภคอาหารจากวฒนธรรมตางชาตมบทบาทในสงคมไทยมากขนๆ โดยเฉพาะอยางยงกลมเดกเยาวชน และคนรนใหม

10. การขาดนโยบายเกยวกบความมนคงทางอาหาร โดยภาพรวมประเทศไทยยงขาดนโยบายและความตระหนกเกยวกบอาหารทชดเจน ประเดนเรองความมนคงทางอาหารไมปรากฏอยในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย หรอในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตในหลายฉบบทผานมา ความคบหนาอยางหนงคอ การออกกฎหมาย พ.ร.บ.คณะกรรมการอาหารแหงชาต พ.ศ. 2551 ซงไดใหอ านาจคณะกรรมการในการเสนอนโยบายและยทธศาสตรดานอาหารของประเทศ การจดท าระบบเตอนภย รวมถงการเสนอแนะใหคณะรฐมนตรก าหนดเขตพนททจ าเปนตองสงวนไวเพอประโยชนดานความมนคงดานอาหารเปนการชวคราว เปนตน

การพฒนาอยางยงยน

การพฒนาทยงยน หมายความถง การพฒนาทตอบสนองความตองการของตนเอง โดยการพฒนาทย งยน รวมความถง การพฒนา 3 ดาน คอ เศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมซงเชอมโยง และสมพนธกนทง 3 มตซงเปาหมายของการพฒนาอยางย งยนไมไดอยทอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ หากอยทการปรบปรงคณภาพชวตของประชากรโลกในทางทไมเพมระดบการใชทรพยากรธรรมชาตจนเกนศกยภาพของธรรมชาตทจะผลตมนใหมนษยใชอยางไรขดจ ากด การพฒนาอยางย งยนตองอาศยความเขาใจวา การนงเฉยไมท าอะไรเลยมผลกระทบ และเราตองหาหนทางใหมๆ ในการเปลยนแปลงโครงสรางเชงสถาบนและพฤตกรรมของปจเจกชน

Page 32: focus group อาจารย์นิตยา

21

ภาพท 2.1 โครงสรางเชงสถาบนและพฤตกรรมของปจเจกชน

ผลกระทบของการพฒนาในมตดานสงแวดลอมและสงคม (เชน สขภาพของคนในพนท) ไมใชสงทเราสามารถมองเหนและวดไดอยางรวดเรว เปนตวเลข และชดเจนเทากบการประเมนผลกระทบทางเศรษฐกจหรอผลก าไรขาดทนของธรกจ บอยค รง เวลาตองผานไปนานหลายปหรอหลายสบปกอนทเราจะสามารถพสจนไดวา ปญหาใหญหลายประการทเราเคยคดวาเปน “ปรากฏการณธรรมชาต” นน แทจรงแลวมสาเหตหลกมาจากวถการพฒนาท “มาผดทางโดยไมรตว” ของมนษย อาทเชน ปญหาโลกรอน ปญหาชายฝงถกกดเซาะ ปญหาขาดแคลนทรพยากรน า ฯลฯ เพยงไมนานกอนสนศตวรรษทยสบ มนษยเคยเชอวาปลาในทะเลจะมใหเราจบชวนรนดร น ามนไมมวนหมดไปจากโลก การสรางเขอนขนาดใหญสงผลดตอสงคมสวนรวมโดยไมมเงอนไข และความเสอมโทรมของระบบนเวศในประเทศหางไกลไมมทางสงผลกระทบตอชวตความเปนอยของเรา

แนวคดวาดวยการพฒนาแบบยงยน

การพฒนาแบบย งยนประกอบดวยแนวคดอยางนอย 3 ประการคอ ประการแรก

เปนแนวคดเกยวกบความตองการของมนษย ประการทสอง เปนแนวคดเกยวกบขดจ ากดและ ประการทสาม เปนแนวคดเกยวกบความยตธรรมในสงคม

แนวคดประการแรก การพฒนาแบบย งยนค านงถงแนวคดเกยวกบความตองการ

ของมนษยซงอาจเปนความตองการพนฐานในการด ารงชวต เชน อาหาร เครองนงหม ทอยอาศย ยารกษาโรค การมงานท า และความตองการทจะมมาตรฐานความเปนอยทดกวาเดม

Page 33: focus group อาจารย์นิตยา

22

ความตองการทง 2 ประการนน ลวนตองอาศยการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทงสน

แนวคดประการทสอง เกยวกบขดจ ากดของสงแวดลอม สงแวดลอม จะท าหนาทอยาง

นอย 2 ประการ คอ

1. เปนผใหทรพยากรแกกระบวนการพฒนา

2. เปนทรองรบของเสยจากกระบวนการพฒนา ระบบสภาพแวดลอมมขดจ ากดในการใหทรพยากร และมขดจ ากดในการรองรบของเสย

ในกระบวนการพฒนา ยอมจะตองน าเอาทรพยากร สงแวดลอมมาใชประโยชน

และเมอมการพฒนา จะตองมผลกระทบตอสงแวดลอมทางกายและชวภาพเกดขนมากบางนอยบาง แลวแตระดบเทคโนโลยทใช แลวแตอตราและปรมาณการใชประโยชน จากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม แลวแตความสามารถในการบรหารจดการกบผลกระทบตอสงแวดลอมทอาจเกดขน การพฒนาแบบย งยนจะตองไมกระทบตอความสามารถของคนรนตอๆ ไป ทจะมาใชประโยชน จะตองไมเกนศกยภาพทระบบนเวศนนจะท าใหงอกงามและฟนฟขนมาใหมได ไมเกนขอบขดความสามารถ ทระบบนเวศจะรองรบได และจะตองไมเกนขดสมดลของธรรมชาต

ปรชา เปยมพงศสาสนต (2539:221) แนวคดวาดวยการพฒนาแบบย งยน เปน

แนวความคดทไดรบความนยมมากในปจจบน ตามท UNFPA ไดรวบรวมค าอธบายเกยวกบการพฒนาแบบย งยนดงน การพฒนาแบบย งยนเปนการพฒนาทกระจายประโยชนของความกาวหนาทางเศรษฐกจไดอยางทวถง ตลอดจนเปนการพฒนาทปกปองสงแวดลอมในระดบทองถนและในระดบโลกโดยรวมเพอชนรนหลง และเปนการพฒนาทท าใหคณภาพชวตดขนอยางแทจรง แนวคดดงกลาวเปนการจดประกายแหงการรกษามรดกทางทรพยากรทางธรรมชาต การท าใหคณภาพของชวตมนษยดขน ในลกษณะเศรษฐกจแบบย ง ยน เ ปน เศรษฐกจ ท ไ ม ก อให เ ก ดผลกระทบตอระบบน เวศและ รกษาทรพยากรธรรมชาตไวได ซงเปนการเปลยนแปลงในเชงคณภาพในระบบของเศรษฐกจในภาวะทมดลยภาพทางระบบนเวศวทยา ประเดนนนาจะพจารณาวา ความย งยนนนอยท

Page 34: focus group อาจารย์นิตยา

23

ระดบ (Level) ของการน าเอาทรพยากรทางธรรมชาตไปใช ยงในสภาวะปจจบนทการเปลยนแปลงดานเศรษฐกจทเนนในเรองคณภาพจงเปนปญหาวาเทาททรพยากรมอย ณ ปจจบน และการน าไปใชเพอตอบสนองความตองการของมนษยนนท าอยางไรจงจะเกดการเปลยนแปลงนอยทสด จากประเดนนนาจะน าไปสประเดนอนๆ ทเกยวของกบเศรษฐกจสงแวดลอม

ประชากรกบการพฒนาแบบยงยน

เกอ วงคบญสน (2538-70) ประชากรของประเทศนบวาเปนปจจยหลกส าหรบการ

พฒนาทางสงคม เศรษฐกจและสงแวดลอม ซงเหนไดจากนโยบายการพฒนาประเทศ มงทจะลดภาวะการเจรญพนธ แตบางครงเกดความขดแยงในตว เพราะการลดภาวะการเจรญพนธมผลกระทบตอการขยายตวทางเศรษฐกจหรอไม ประเดนนควรศกษาเชนเดยวกน เนองจากโครงสรางทางเศรษฐกจและสงคมนนลวนตองอาศยทนมนษย ความไมมการควบคมนนจะน ามาซงความยากจน หากรฐไมมงบประมาณเพยงพอทจะมาจดสรรสงอ านวยความสะดวกขนพนฐานให ในขณะเดยวกนหากประชากรในประเทศไดรบการจดสรรทางการศกษาจากรฐเปนอยางด สงผลใหมรายไดมโอกาสทดกวาดานอาชพ เหลานลวนสงใหสขภาพของประชาชนดขนและอตราการตายของทารกกอยในระดบต า มแรงงานทมคณภาพ สตรมฐานทางการเงน สขภาพด กลายมาเปนตวก าหนดใหระดบภาวะการเจรญพนธคงสงอย ดงน นความยากจนและอตราการเจรญพนธสมพนธกบโครงสรางทางเศรษฐกจและสงคม อาจกลาวไดวาการพฒนามความเปนไปไดหากมอตราการเจรญพนธลดลง โดยกลมประเทศในโลกทสามซงควรด าเนนการไปพรอมๆ กบนโยบายการวางแผนครอบครว การสาธารณสข การพฒนาชนบทและการศกษา

ความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจเพอการพฒนาทยงยน

วฒนา สวรรณ , แสง จนเจรญ (2536:197-199) นกเศรษฐศาสตรสวนหนงม

ความเหนวา ความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจมไดเพมสวสดการความเปนอยของประชาชนแตกลบท าใหสวสดการเลวลง ประเดนทเปนขอโตแยงของการเพมขนอยางรวดเรวของประชากรและผลผลตคอ จะท าใหสงมชวตอนๆ สญพนธไป กลาวไดวาสงตางๆ ในโลกนมคงทและจะเรมขาดแคลนเมอมความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจมากขน อปสงคตออาหาร

Page 35: focus group อาจารย์นิตยา

24

ทเพมขนของประชากรกลมทมงคงร ารวยเปนเหตใหชาวนาตองใชดนทกตารางนวอยางมประสทธภาพ แตความจรงมอยวา ทดนมคงทการเพมขนของประชากรและผลผลตจะท าใหราคาของผลผลตสงขน และกระตนใหเจาของทดนเพมผลผลตตอไรใหสงขน Mishan ไดเสนอใหเหนความแตกตางระหวางค าวา Modernists และ Environmentalists พวก Modernists ตองการบรโภคสนคาและบรการใหไดมากทสด ฉะนนพวกนจะชอบนโยบายทกนโยบายทท าใหอตราการเจรญเตบโตของผลผลตอตสาหกรรมเพมขน พวกเขาไมสนใจตอคณภาพชวต เชน เสยงรบกวนและความสบสนวนวายของการด ารงชวต สวนพวก Environmentalists เตมใจทจะสละความสะดวกสบายทไดรบจากผลผลตของเทคโนโลยใหมๆ เพอใหไดมาซงความสขมากขน

จากทศนะทใหไวขางตนจะเหนวาความขดแยงระหวางนกเศรษฐศาสตรสมยนยมทเรงการผลตกระตนการบรโภค การลงทนเพอตอบสนองการบรโภคกบนกอนรกษนยมทเรยกรองความคงอยของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม แตมาถงปจจบนการพฒนาไดมาถงจดตบตน สองแนวความคดดงกลาวควรประสานความคดหาทางออกจากจดวกฤตทางการพฒนา สงจ าเปนคอ การปรบยทธศาสตรการพฒนา ซงจะตองมงไปยงเรองความมนคงและเสถยรภาพทางนเวศ แตในขณะเดยวกนกไมละเลยเรองการปรบปรงชวตของผ ยากไรทางดานเศรษฐกจสงคม ซงจะตองมพนฐานการพฒนาย งยนยาวนาน (Sustainable Development) มอยสองมตดวยกนคอ

1. สนองความตองการของมวลชนผยากไรในชนบทและในเมอง 2. วางขดทางนเวศใหแกกระบวนการพฒนา เพอพทกษรกษาฐานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

เศรษฐกจพอเพยง

จดเรมตนแนวคดเศรษฐกจพอเพยง ผลจากการใชแนวทางการพฒนาประเทศไปสความทนสมย ไดกอใหเกดการเปลยนแปลงแกสงคมไทยอยางมากในทกดาน ไมวาจะเปนดานเศรษฐกจ การเมอง

Page 36: focus group อาจารย์นิตยา

25

วฒนธรรม สงคมและสงแวดลอม อกทงกระบวนการของความเปลยนแปลงมความสลบซบซอนจนยากทจะอธบายในเชงสาเหตและผลลพธได เพราะการเปลยนแปลงทงหมดตางเปนปจจยเชอมโยงซงกนและกน ส าหรบผลของการพฒนาในดานบวกนน ไดแก การเพมขนของอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ ความเจรญทางวตถ และสาธารณปโภคตางๆ ระบบสอสารททนสมย หรอการขยายปรมาณและกระจายการศกษาอยางทวถงมากขน แตผลดานบวกเหลานสวนใหญกระจายไปถงคนในชนบท หรอผดอยโอกาสในสงคมนอย แตวา กระบวนการเปลยนแปลงของสงคมไดเกดผลลบตดตามมาดวย เชน การขยายตวของรฐเขาไปในชนบท ไดสงผลใหชนบทเกดความออนแอในหลายดาน ทงการตองพงพงตลาดและพอคาคนกลางในการสงสนคาทน ความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาต ระบบความสมพนธแบบเครอญาต และการรวมกลมกนตามประเพณเพอการจดการทรพยากรทเคยมอยแตเดมแตกสลายลง ภมคว ามรทเคยใชแกปญหาและสงสมปรบเปลยนกนมาถกลมเลอนและเรมสญหายไป สงส าคญ กคอ ความพอเพยงในการด ารงชวต ซงเปนเงอนไขพนฐานทท าใหคนไทยสามารถพงตนเอง และด าเนนชวตไปไดอยางมศกดศรภายใตอ านาจและความมอสระในการก าหนดชะตาชวตของตนเอง ความสามารถในการควบคมและจดการเพอใหตนเองไดรบการสนองตอบตอความตองการตางๆ รวมทงความสามารถในการจดการปญหาตางๆ ไดดวยตนเอง ซงทงหมดนถอวาเปนศกยภาพพนฐานทคนไทยและสงคมไทยเคยมอยแตเดม ตองถกกระทบกระเทอน ซงวกฤตเศรษฐกจจากปญหาฟองสบและปญหาความออนแอของชนบท รวมทงปญหาอนๆ ทเกดขน ลวนแตเปนขอพสจนและยนยนปรากฏการณนไดเปนอยางด

เศรษฐกจพอเพยง เปนปรชญาทชแนวทางการด ารงชวต ทพระบาทสมเดจพระ

เจาอยหวรชการท9 มพระราชด ารสแกชาวไทยนบตงแตป พ.ศ. 2517 เปนตนมา และถกพดถงอยางชดเจนในวนท 4 ธนวาคม พ.ศ. 2540 เพอเปนแนวทางการแกไขปญหาเศรษฐกจของประเทศไทย ใหสามารถด ารงอยไดอยางมนคงและย งยนในกระแสโลกาภวฒนและความเปลยนแปลงตางๆ

เศรษฐกจพอเพยงมบทบาทตอการก าหนดอดมการณการพฒนาของประเทศ โดย

ปญญาชนในสงคมไทยหลายทานไดรวมแสดงความคดเหน อยางเชน ศ.นพ.ประเวศ วะส, ศ.เสนห จามรก, ศ.อภชย พนธเสน, และศ.ฉตรทพย นาถสภา โดยเชอมโยงแนวคดเศรษฐกจพอเพยงเขากบวฒนธรรมชมชน ซงเคยถกเสนอมากอนหนาโดยองคกรพฒนา

Page 37: focus group อาจารย์นิตยา

26

เอกชนจ านวนหนงนบตงแตพทธทศวรรษ 2520 และไดชวยใหแนวคดเศรษฐกจพอเพยงเปนทรจกอยางกวางขวางในสงคมไทย

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตไดเชญผทรงคณวฒในทางเศรษฐกจและสาขาอน ๆ มารวมกนประมวลและกลนกรองพระราชด ารสเรองเศรษฐกจพอเพยงเพอบรรจในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 9 และไดจดท าเปนบทความเรอง "ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง" และไดน าความกราบบงคลทลพระกรณาขอพระราชทานพระบรมราชวนจฉย เมอวนท 22 ตลาคม พ.ศ. 2542 โดยทรงพระกรณาปรบปรงแกไขพระราชทานและทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ พระราชทานพระบรมราชานญาตใหน าบทความททรงแกไขแลวไปเผยแพร เพอเปนแนวทางปฏบตของส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตและทกฝายทเกยวของ ตลอดจนประชาชนโดยทวไป เมอวนท 21 พฤศจกายน พ.ศ. 2542

ปรชญาเศรษฐกจพอเพยงนไดรบการเชดชเปนอยางสงจากองคการสหประชาชาต

วาเปนปรชญาทมประโยชนตอประเทศไทยและนานาประเทศ และสนบสนนใหประเทศสมาชกยดเปนแนวทางสการพฒนาแบบย งยน โดยมนกวชาการและนกเศรษฐศาสตรหลายคนเหนดวยกบแนวทางเศรษฐกจพอเพยง แตในขณะเดยวกน บางสอไดมการตงค าถามถงการยกยองขององคการสหประชาชาต รวมทงความนาเชอถอของรายงานศกษาและทาทขององคการ

ความหมายของเศรษฐกจพอเพยง จงประกอบดวยคณสมบต ดงน 1. ความพอประมาณ หมายถง ความพอดทไมนอยเกนไปและไมมากเกนไป โดยไมเบยดเบยนตนเองและผอน เชน การผลตและการบรโภคทอยในระดบพอประมาณ

2. ความมเหตผล หมายถง การตดสนใจเกยวกบระดบความพอเพยงนน จะตองเปนไปอยางมเหตผล โดยพจารณาจากเหตปจจยทเกยวของ ตลอดจนค านงถงผลทคาดวาจะเกดขนจากการกระท านนๆ อยางรอบคอบ

Page 38: focus group อาจารย์นิตยา

27

3. ภมค มกน หมายถง การเตรยมตวใหพรอมรบผลกระทบและการเปลยนแปลงดานตางๆ ทจะเกดขน โดยค านงถงความเปนไปไดของสถานการณตางๆ ทคาดวาจะเกดขนในอนาคต

ทฤษฎใหม

1. มการบรหารและจดแบงทดนแปลงเลกออกเปนสดสวนทชดเจน เพอประโยชนสงสดของเกษตรกร ซงไมเคยมใครคดมากอน 2. มการค านวณโดยใชหลกวชาการเกยวกบปรมาณน าทจะกกเกบใหพอเพยงตอการเพาะปลกไดอยางเหมาะสมตลอดป

3. มการวางแผนทสมบรณแบบส าหรบเกษตรกรรายยอย โดยมถง 3 ขนตอน ทฤษฎใหมขนตน

ใหแบงพนทออกเปน 4 สวน ตามอตราสวน 30: 30: 30: 10

พนทสวนทหนง ประมาณ 30% ใหขดสระเกบกกน าเพอใชเกบกกน าฝนในฤดฝน และใชเสรมการปลกพชในฤดแลง ตลอดจนการเลยงสตวและพชน าตางๆ

พนทสวนทสอง ประมาณ 30% ใหปลกขาวในฤดฝนเพอใชเปนอาหารประจ าวน

ส าหรบครอบครวใหเพยงพอตลอดป เพอตดคาใชจายและสามารถพงตนเองได

พนทสวนทสาม ประมาณ 30% ใหปลกไมผล ไมยนตน พชผก พชไร พชสมนไพร ฯลฯ เพอใชเปนอาหารประจ าวน หากเหลอบรโภคกน าไปจ าหนาย

พนทสวนทส ประมาณ 10% เปนทอยอาศย เลยงสตว ถนนหนทาง และโรงเรอนอนๆ

Page 39: focus group อาจารย์นิตยา

28

ทฤษฎใหมขนทสอง

เมอเกษตรกรเขาใจในหลกการและไดปฏบตในทดนของตนจนไดผลแลว กตองเรมขนทสอง คอใหเกษตรกรรวมพลงกนในรปกลมหรอสหกรณรวมแรงรวมใจกนด าเนนการในดาน

1. การผลต (พนธพช เตรยมดน ชลประทาน ฯลฯ)

2. การตลาด (ลานตากขาว ยง เครองสขาว การจ าหนายผลผลต

3. การเปนอย (กะป น าปลา อาหาร เครองนงหม ฯลฯ)

4. สวสดการ (สาธารณสข เงนก)

5. การศกษา (โรงเรยน ทนการศกษา)

6. สงคมและศาสนา ทฤษฎใหมขนทสาม

เมอด าเนนการผานพนขนทสองแลว เกษตรกร หรอกลมเกษตรกรกควรพฒนากาวหนาไปสขนทสามตอไป คอตดตอประสานงาน เพอจดหาทน หรอแหลงเงน เชน ธนาคาร หรอบรษท หางรานเอกชน มาชวยในการลงทนและพฒนาคณภาพชวต ทงน ทงฝายเกษตรกรและฝายธนาคาร หรอบรษทเอกชนจะไดรบประโยชนรวมกน กลาวคอ - เกษตรกรขายขาวไดราคาสง (ไมถกกดราคา) - ธนาคารหรอบรษทเอกชนสามารถซอขาวบรโภคในราคาต า (ซอขาวเปลอกตรงจากเกษตรกรและมาสเอง)

Page 40: focus group อาจารย์นิตยา

29

- เกษตรกรซอเครองอปโภคบรโภคไดในราคาต า เพราะรวมกนซอเปนจ านวนมาก (เปนรานสหกรณราคาขายสง) - ธนาคารหรอบรษทเอกชน จะสามารถกระจายบคลากร เพอไปด าเนนการในกจกรรมตางๆ ใหเกดผลดยงขน

ความหมายของเศรษฐกจพอเพยง

เศรษฐกจพอเพยง หมายถง ปรชญาทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงชแนะแนว

ทางการด าเนนชวตและการปฏบตแกประชาชน โดยยดหลก “ทางสายกลาง” ทามกลางมรสมเศรษฐกจทตองเผชญอยในปจจบน สรป ความหมายเศรษฐกจพอเพยง ดงน

1. ความมเหตผล คอ ตดสนใจกระท าสงตาง ๆ เพอใหเกดความพอเพยงตองใชเหตผล

และพจารณาดวยความรอบคอบ 2. ความพอเพยง คอ รจกพอประมาณ พออย พอม พอกน พอใช ประหยด และไม

เบยดเบยนตนเอง และผอน

3. การมภมคมกนทด คอ เตรยมใจใหพรอมรบผลกระทบและความเปลยนแปลงทจะเกดขนในอนาคต

4. การมความร คอ น าความรมาใชในการวางแผนและด าเนนชวต

5. การมคณธรรม คอ มความซอสตยสจรต สามคค และชวยเหลอซงกนและกน ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง เปนปรชญาทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงมพระราชด ารสชแนะแนวทาง การด าเนนชวตแกพสกนกรชาวไทย เปนปรชญาชถงแนวการด ารงอย และปฏบตตนของประชาชนในทกระดบตงแตระดบครอบครว ระดบชมชนจนถง

Page 41: focus group อาจารย์นิตยา

30

ระดบรฐ ทงในการพฒนา และบรหารประเทศใหด าเนนไปใน ทางสายกลาง โดยเฉพาะการพฒนาเศรษฐกจเพอใหกาวทนตอโลกยคโลกาภวฒน ชแนะแนวทางการด ารงอยและปฏบตตนในทางทควรจะเปนโดยมพนฐานมาจากวถชวตดงเดมของสงคมไทย สามารถน ามาประยกตใชไดตลอดเวลา และเปนการมองโลกเชงระบบทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา มงเนนการรอดพนจากภยและวกฤต เพอความมนคงและความย งยนของการพฒนา ความพอเพยงหมายถง ความพอประมาณ ความมเหตผล รวมถงความจ าเปนทจะตองมระบบภมคมกนในตวทด และตองประกอบไปดวยสองเงอนไข คอ เงอนไขความร เงอนไขคณธรรม

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ประกอบไปดวย 5 สวน ดงน

ขอท 1. กรอบแนวคด เปนปรชญาทชแนะแนวทางการด ารงอย และปฏบตตนในทางทควรจะเปน โดยมพนฐานมาจากวถชวตดงเดมของสงคมไทย สามารถน ามาประยกตใชไดตลอดเวลและเปนการมองโลกเชงระบบทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา และเปนการมองโลกเชงระบบทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา มงเนนการรอดพนจากภย และวกฤต เพอความมนคง และควาย งยนของการพฒนา

ขอท 2. คณลกษณะ เศรษฐกจพอเพยง สามารถน ามาประยกตใชกบการปฏบตตนไดในทกระดบ โดยเนนการปฏบตบนทางสายกลาง และการพฒนาอยางเปนขนตอน

ขอท 3. ค านยาม ความพอเพยงจะตองประกอบดวย 3 คณลกษณะ ดงน

1. ความพอประมาณ หมายถง ความพอดทไมนอยเกนไป และไมมากเกนไปโดยไมเบยดเบยนตนเอง และผอน เชนการผลต และการบรโภคทอยในระดบพอประมาณ

2. ความมเหตผล หมายถง การตดสนใจเกยวกบระดบของความพอเพยงนน จะตองเปนไปอยางมเหตผล โดยพจารณาจากเหตปจจยทเกยวของตลอดจนค านงถงผลทคาดวาจะเกดขนจากการกระท านน ๆ อยางรอบคอบ

Page 42: focus group อาจารย์นิตยา

31

3. การมภมคมกนทดในตว หมายถง การเตรยมตวใหพรอมรบผลกระทบ และการเปลยนแปลงดานตาง ๆ ทจะเกดขนโดยค านงถงความเปนไปไดของสถานการณ ตาง ๆ ทคาดวาจะเกดขนในอนาคตทงใกล และไกล

ขอท 4. เงอนไข การตดสนใจและการด าเนนกจกรรมตาง ๆ ใหอย ในระดบพอเพยงนน ตองอาศยทงความร และคณธรรมเปนพนฐาน 2 เงอนไข ดงน

1. เงอนไขความร ประกอบดวย ความรอบรเกยวกบวชาการตาง ๆทเกยวของอยางรอบดานความรอบคอบทจะน าความรเหลานนมาพจารณาใหเชอมโยงกน เพอประกอบการวางแผนและความระมดระวงในขนปฏบต 2. เงอนไขคณธรรม ทจะตองเสรมสรางประกอบดวย มความตระหนกในคณธรรม มความซอสตยสจรต และมความอดทน มความเพยร ใชสตปญญาในการด าเนนชวต

ขอท 5. แนวทางปฏบต / ผลทคาดวาจะไดรบ จากการน าปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใช คอ การพฒนาทสมดล และย งยน พรอมรบตอการเปลยนแปลงในทกดาน ทงดานเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม ความร และเทคโนโลย

นนคอ หลกแนวคด และแนวทางเพอการปฏบต ตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ซงไมวาจะเปนบคคล หรอองคกรตางๆ สามารถปฏบตตามได พระราชด ารสเศรษฐกจพอเพยง

พระราชด ารสเศรษฐกจพอเพยง เปนพระราชด ารสทชแนวทางการด ารงชวต ท

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชมพระราชด ารสแกชาวไทยนบตงแตป พ.ศ. 2517 เปนตนมา และถกพดถงอยางชดเจนในวนท 4 ธนวาคม พ.ศ. 2540 เพอเปนแนวทางการแกไขปญหาเศรษฐกจของประเทศไทย ซงไดเกดวกฤตการณทางการเงนในเอเชย หรอเรยกทวไปในประเทศไทยวา วกฤตตมย ากง เปนชวงวกฤตการเงนซงสงผลกระทบถงหลายประเทศในทวปเอเชย เรมตงแตเดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2540 กอใหเกดความกลววาจะ

Page 43: focus group อาจารย์นิตยา

32

เกดการลมสลายทางเศรษฐกจทวโลกเนองจากการแพรระบาดทางการเงนวกฤตดงกลาวเรมขนในประเทศไทย

เมอคาเงนบาทลดลงอยางมากอนเกดจากการตดสนใจของรฐบาลไทย ซงมพลเอกชวลต ยงใจยทธ เปนนายกรฐมนตร ทลอยตวคาเงนบาท ตดการองเงนสกลดอลลารสหรฐ หลงจากความพยายามทงหมดทจะสนบสนนคาเงนบาทเมอเผชญกบการแผขยายแบบเกนเลยทางการเงน

พระองคทานจงได มพระราชด ารสเศรษฐกจพอเพยง เพอเปนแนวทางในการด ารงชวต แกคนไทย ดงตอไปนพระราชด ารสเศรษฐกจพอเพยง ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว พระราชทาน ณ วนท 4 ธนวาคม 2541 “เศรษฐกจพอเพยง... จะท าความเจรญใหแกประเทศไดแตตองมความเพยร แลวตองอดทนตองไมใจรอน ตองไมพดมาก ตองไมทะเลาะกนถาท าโดยเขาใจกน เชอวาทกคนจะมความพอใจได...”

พระราชด ารสเศรษฐกจพอเพยง ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว จากวารสารชย

พฒนา "เศรษฐกจพอเพยงเปนเสมอนรากฐานของชวต รากฐานความมนคงของแผนดนเปรยบเสมอนเสาเขมทถกตอกรองรบบานเรอนตวอาคารไวนนเองสงกอสรางจะมนคงไดกอยทเสาเขมแตคนสวนมากมองไมเหนเสาเขมและลมเสาเขมเสยดวยซ าไป"

ความเขาใจของคนสวนมากตอเศรษฐกจพอเพยง

คนสวนมากมกเขาใจวา เศรษฐกจพอเพยงเปนเรองของเกษตรกรเทานน ซงแทจรงผประกอบอาชพอน กสามารถน าเอาแนวพระราชด ารสไปประยกตใชไดทงสน "ผทเปนเจาของโรงงานอตสาหกรรม กสามารถน ามาประยกตใชโดยเนนการผลตดานการเกษตรอยางตอเนอง และไมควรท าอตสาหกรรมขนาดใหญเกนไป เพราะหากขนาดใหญเกนไป กจะตองพงพงสนคาวตถดบและเทคโนโลยจากตางประเทศเขามาผลตสนคา ตองค านงถงสงทอยในประเทศไทยกอน เพอใหไมตองพงพงตางชาต อยางเชนปจจบนผทเปนเกษตรกร หากมความพอประมาณในใจตน ไมนกแตจะซอรถคนใหม หรอ

Page 44: focus group อาจารย์นิตยา

33

เครองมออ านวยความสะดวกอยร าไป กจะมความสข" เศรษฐกจพอเพยง จงเปนพระราชด ารสทพระราชทานใหประชาชนด าเนนตามวถชวตแหงการด ารงชพทสมบรณ โดยมธรรมะเปนเครองก ากบ และมใจตนเปนส าคญ ซงกคอวถชวตไทย ทยด ทางสายกลาง ของความพอด

หลกการและแนวทางส าคญ 1. เปนระบบการผลตแบบเศรษฐกจพอเพยงทเกษตรกรสามารถเลยงตวเองไดในระดบทประหยดกอน ทงน ชมชนตองมความสามคค รวมมอรวมใจในการชวยเหลอซงกนและกนท านองเดยวกบการ “ลงแขก” แบบดงเดมเพอลดคาใชจายในการจางแรงงานดวย 2. เนองจากขาวเปนปจจยหลกททกครวเรอนจะตองบรโภค ดงนน จงประมาณวาครอบครวหนงท านาประมาณ 5 ไร จะท าใหมขาวพอกนตลอดป โดยไมตองซอหาในราคาแพง เพอยดหลกพงตนเองไดอยางมอสรภาพ 3. ตองมน าเพอการเพาะปลกส ารองไวใชในฤดแลง หรอระยะฝนทงชวงไดอยางพอเพยง ดงนน จงจ าเปนตองกนทดนสวนหนงไวขดสระน า โดยมหลกวาตองมน าเพยงพอทจะเพาะปลกไดตลอดป ทงน ไดพระราชทานพระราชด ารเปนแนวทางวา ตองมน า 1,000 ลกบาศกเมตร ตอการเพาะปลก 1 ไร โดยประมาณ ฉะนน เมอท านา 5 ไร ท าพชไร หรอไมผลอก 5 ไร (รวมเปน 10 ไร) จะตองมน า 10,000 ลกบาศกเมตรตอป

ดงนน หากตงสมมตฐานวา มพนท 5 ไร กจะสามารถก าหนดสตรคราวๆ วา แตละ

แปลง ประกอบดวย

- นาขาว 5 ไร - พชไร พชสวน 5 ไร

- สระน า 3 ไร ขดลก 4 เมตร จน าไดประมาณ 19,000 ลกบาศกเมตร ซงเปนปรมาณน าทเพยงพอทจะส ารองไวใชยามฤดแลง

Page 45: focus group อาจารย์นิตยา

34

- ทอยอาศยและอนๆ 2 ไร รวมทงหมด 15 ไร แตทงน ขนาดของสระเกบน าขนอยกบสภาพภมประเทศและสภาพแวดลอม ดงน

- ถาเปนพนทท าการเกษตรอาศยน าฝน สระน าควรมลกษณะลก เพอปองกนไมใหน าระเหยไดมากเกนไป ซงจะท าใหมน าใชตลอดทงป

- ถาเปนพนทท าการเกษตรในเขตชลประทาน สระน าอาจมลกษณะลก หรอตน และแคบ หรอกวางกได โดยพจารณาตามความเหมาะสม เพราะสามารถมน ามาเตมอยเรอยๆ

การมสระเกบน ากเพอใหเกษตรกรมน าใชอยางสม าเสมอท งป (ทรงเรยกวา Regulator หมายถงการควบคมใหด มระบบน าหมนเวยนใชเพอการเกษตรไดโดยตลอดเวลาอยางตอเนอง) โดยเฉพาะอยางยงในหนาแลงและระยะฝนทงชวง แตมไดหมายความวา เกษตรกรจะสามารถปลกขาวนาปรงได เพราะหากน าในสระเกบน าไมพอ ในกรณมเขอนอยบรเวณใกลเคยงกอาจจะตองสบน ามาจากเขอน ซงจะท าใหน าในเขอนหมดได แตเกษตรกรควรท านาในหนาฝน และเมอถงฤดแลง หรอฝนทงชวงใหเกษตรกรใชน าทเกบตนนน ใหเกดประโยชนทางการเกษตรอยางสงสด โดยพจารณาปลกพชใหเหมาะสมกบฤดกาล เพอจะไดมผลผลตอนๆ ไวบรโภคและสามารถน าไปขายไดตลอดทงป 4. การจดแบงแปลงทดนเพอใหเกดประโยชนสงสดน พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงค านวณและค านงจากอตราการถอครองทดนถวเฉลยครวเรอนละ 15 ไร อยางไรกตาม หากเกษตรกรมพนทถอครองนอยกวาน หรอมากกวาน กสามารถใชอตราสวน 30:30:30:10 เปนเกณฑปรบใชได กลาวคอรอยละ 30 สวนแรก ขดสระน า (สามารถเลยงปลา ปลกพชน า เชน ผกบง ผกกะเฉด ฯลฯ ไดดวย) บนสระอาจสรางเลาไกและบนขอบสระน าอาจปลกไมยนตนทไมใชน ามากโดยรอบได รอยละ 30 สวนทสอง ท านา รอยละ30 สวนทสาม ปลกพชไร พชสวน (ไมผล ไมยนตน ไมใชสอย ไมเพอเปนเชอฟน ไมสรางบาน พชไร พชผก สมนไพร เปนตน) รอยละ 10 สดทาย เปนทอยอาศยและอนๆ (ทางเดน คนดน กองฟาง ลานตาก กองปยหมก โรงเรอน โรงเพาะเหด คอกสตว ไมดอกไมประดบ พชสวนครวหลงบาน เปนตน)

Page 46: focus group อาจารย์นิตยา

35

อยางไรกตาม อตราสวนดงกลาวเปนสตร หรอหลกการโดยประมาณเทานน สามารถปรบปรงเปลยนแปลงไดตามความเหมาะสม โดยขนอยกบสภาพของพนทดน ปรมาณน าฝน และสภาพแวดลอม เชน ในกรณภาคใตทมฝนตกชก หรอพนททมแหลงน ามาเตมสระไดตอเนอง กอาจลดขนาดของบอ หรอสระเกบน าใหเลกลง เพอเกบพนทไวใชประโยชนอนตอไปได 5. การด าเนนการตามทฤษฎใหม มปจจยประกอบหลายประการ ขนอยก บสภาพภมประเทศ สภาพแวดลอมของแตละทองถน ดงนน เกษตรกรควรขอรบค าแนะน าจากเจาหนาทดวย และทส าคญ คอ ราคาการลงทนคอนขางสง โดยเฉพาะอยางยงการขดสระน า เกษตรกรจะตองไดรบความชวยเหลอจากสวนราชการ มลนธ และเอกชน 6. ในระหวางการขดสระน า จะมดนทถกขดขนมาจ านวนมาก หนาดนซงเปนดนด ควรน าไปกองไวตางหากเพอน ามาใชประโยชนในการปลกพชตางๆ ในภายหลง โดยน ามาเกลยคลมดนชนลางทเปนดนไมด หรออาจน ามาถมท าขอบสระน า หรอยกรองส าหรบปลกไมผลกจะไดประโยชนอกทางหนง ตวอยางพชทควรปลกและสตวทควรเลยง ไมผลและผกยนตน : มะมวง มะพราว มะขาม ขนน ละมด สม กลวย นอยหนา มะละกอ กะทอน แคบาน มะรม สะเดา ขเหลก กระถน ฯลฯ ผกลมลกและดอกไม : มนเทศ เผอก ถวฝกยาว มะเขอ มะล ดาวเรอง บานไมรโรย กหลาบ รก และซอนกลน เปนตน เหด : เหดนางฟา เหดฟาง เหดเปาฮอ เปนตน สมนไพรและเครองเทศ : หมาก พล พรกไท บก บวบก มะเกลอ ชมเหด หญาแฝก และพชผกบางชนด เชน กะเพรา โหระพา สะระแหน แมงลก และตะไคร เปนตน

Page 47: focus group อาจารย์นิตยา

36

ไมใชสอยและเชอเพลง : ไผ มะพราว ตาล กระถนณรงค มะขามเทศ สะแก ทองหลาง จามจร กระถน สะเดา ขเหลก ประด ชงชน และยางนา เปนตน พชไร : ขาวโพด ถวเหลอง ถวลสง ถวพม ถวมะแฮะ ออย มนส าปะหลง ละหง นน เปนตน พชไรหลายชนดอาจเกบเกยวเมอผลผลตยงสดอย และจ าหนายเปนพชประเภทผกได และมราคาดกวาเกบเมอแก ไดแก ขาวโพด ถวเหลอง ถวลสง ถวพม ถวมะแฮะ ออย และมนส าปะหลง พชบ ารงดนและพชคลมดน : ถวมะแฮะ ถวฮามาตา โสนแอฟรกน โสนพนเมอง ปอเทอง ถวพรา ขเหลก กระถน รวมทงถวเขยวและถวพม เปนตน และเมอเกบเกยวแลวไถกลบลงไปเพอบ ารงดนได

หมายเหต : พชหลายชนดใชท าประโยชนไดมากกวาหนงชนด และการเลอกปลกพชควรเนนพชยนตนดวย เพราะการดแลรกษาในระยะหลงจะลดนอยลง มผลผลตทยอยออกตลอดป ควรเลอกพชยนตนชนดตางๆ กน ใหความรมเยนและชมชนกบทอยอาศยและสงแวดลอม และควรเลอกตนไมใหสอดคลองกบสภาพของพนท เชน ไมควรปลก ยคาลปตสบรเวณขอบสระ ควรเปนไมผลแทน เปนตน สตวเลยงอนๆ ไดแก สตวน า : ปลาไน ปลานล ปลาตะเพยนขาว ปลาดก เพอเปนอาหารเสรมประเภทโปรตน และยงสามารถน าไปจ าหนายเปนรายไดเสรมไดอกดวย ในบางพนทสามารถเลยงกบได สกร หรอ ไก เลยงบนขอบสระน า ทงน มลสกรและไกสามารถน ามาเปนอาหารปลา บางแหงอาจเลยงเปดได

ประโยชนของทฤษฎใหม 1. ใหประชาชนพออยพอกนสมควรแกอตภาพในระดบทประหยด ไมอดอยาก และเลยงตนเองไดตามหลกปรชญา “เศรษฐกจพอเพยง”

Page 48: focus group อาจารย์นิตยา

37

2. ในหนาแลงมน านอย กสามารถเอาน าทเกบไวในสระมาปลกพชผกตางๆ ทใชน านอยได โดยไมตองเบยดเบยนชลประทาน 3. ในปทฝนตกตามฤดกาลโดยมน าดตลอดป ทฤษฎใหมนสามารถสรางรายไดใหแกเกษตรกรไดโดยไมเดอดรอนในเรองคาใชจายตางๆ 4. ในกรณทเกดอทกภย เกษตรกรสามารถทจะฟนตวและชวยตวเองไดในระดบหนง โดยทางราชการไมตองชวยเหลอมากนก ซงเปนการประหยดงบประมาณดวย

หลกการพงตนเองตามหลกเศรษฐกจพอเพยง

หลกการการพงพาตนเอง

กนกกาญจน ฉววงศ (2552: 31 อางถง สเมธ ตนตเวชกล, 2543: 2) ซงกลาววา การพงตนเองหมายถง ความสามารถในการด ารงชวตอยไดอยางไมเดอดรอน ยดทางสายกลางในการด ารงชวต และสามารถพงตนเองได และแบงหลกการการพงพาตนเองโดยยดหลกส าคญเปน 5 ดานดงน 1. ดานจตใจ

การพงตนเองดานจตใจ หมายถง ตองเขมแขง สามารถพงตนเองได มจตส านกทด เออ

อาทร ประนประนอมนกถงผลประโยชนสวนรวม

2. ดานสงคม

การพงตนเองดานสงคมหมายถง การชวยเหลอเกอกลกนความสามารถในการชวยเหลอเกอกลกน สรางความเขมแขงใหแกชมชน รจกผนกก าลง และทส าคญมกระบวนการเรยนรทเกดจากฐานรากทมนคงและแขงแรง

Page 49: focus group อาจารย์นิตยา

38

3. ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

การพงตนเองดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมหมายถง การใชและจดการทรพยากรอยางชาญฉลาด พรอมทงหาทางเพมคณคา โดยยดอยบนหลกของความย งยน

4. ดานเทคโนโลย

การพงตนเองทางเทคโนโลยวาหมายถง การเลอกใชเฉพาะสงทสอดคลองกบความ

ตองการ และสภาพแวดลอม และการพฒนาเทคโนโลยของเราดวย

5. ดานเศรษฐกจ

การพงตนเองดานเศรษฐกจ หมายถง สามารถอยไดดวยตนเองในระดบเบองตน กลาวคอ แมไมมเงนกยงมขาว ปลา ผก ผลไม ในทองถนของตนเองเพอการยงชพ ซงน าไปสการพฒนาเศรษฐกจของประเทศในระดบมหภาคตอไปได

แนวคดการพฒนาเพอพงตนเองของเกษตรกรอนเนองมาจากพระราชด าร (Self-reliance)

แนวพระราชด ารเกยวกบการสงเสรมชมชนหรอการพฒนาชนบททส าคญๆ คอ

การททรงมงชวยเหลอพฒนา คอ การททรงมงชวยเหลอพฒนาใหเกดการพงตนเองไดของคนในชนบทเปนหลก กจกรรมและโครงการตามแนวพระราชด ารทด าเนนการอยหลายพนททวประเทศในปจจบนนนลวนแลวแตมเปาหมายสดทายอยทการพงตนเองไดของราษฎรทงสน

ในการพฒนาทงดานอาชพและสงเสรมการเกษตร ใหเกษตรกรสามารด ารงชพอย

ไดอยางมนคงเปนปกแผนนน พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงด าเนนการแนะน าสาธตใหประชาชนด าเนนรอยตามเบองพระยคลบาทเปนไปตามหลกการพฒนาสงคมชมชนอยางแทจรง กลาวคอ ทรงมงชวยเหลอพฒนาใหเกดการพงตนเองไดของคนในชนบทเปนหลก

Page 50: focus group อาจารย์นิตยา

39

ดงนน การทราษฎรในชนบทสามารถพงตนเองไดมากยงขนนน สบเนองจากแนวพระราชด ารดานการพฒนาททรงพระกรณาโปรดเกลาโปรดกระหมอมพระราชทานแกเกษตรกรทงหลายประการ วธการพฒนา 1. ทรงยดหลกทไมใชวธการสงการใหเกษตรกรปฏบตตาม เนองจากไมอาจชวยใหคนเหลานนพงตนเองได เนองจากเปนการปฏบตงานโดยไมไดเกดจากความพงใจ ดงพระราชด ารสความตอนหนงวา “..ด าร คอ ความเหนทจะท า ไมใชค าสงแตมนเปนความเหน มทฤษฎอะไรตองบอกออกมา ฟงไดฟง ชอบใจกเอาไปได ใครไมชอบกไมเปนไร...” 2. ทรงเนนใหพงตนเองและชวยเหลอตนเองเปนหลกส าคญ พระบาทสมเดจพระเจาอยหวมกจะทรงท าหนาทกระตนใหเกษตรกรทงหลายคดหาลทางทจะชวยตนเอง พงตนเองโดยไมมการบงคบการแสวงหาความรวมมอจากภายนอกตองกระท าเมอจ าเปนจรงๆ ดงพระราชด ารสตอนหนงทวา “...คนทกคน ไมวาชาวกรงหรอชาวชนบทไมวามการศกษามากหรอนอยอยางไร ยอมมจตใจเปนอสระ มความคดเหน มความพอใจ เปนของตนเอง ไมชอบการบงคบ นอกจากนนยงมขนบธรรมเนยม มแบบแผนเฉพาะเหลากนอกดวย...”

3. พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงใชหลกการมสวนรวมของประชาชน (People Participation) เปนจดหลกส าคญในการพฒนาตามโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร ดวยการด าเนนการเชนนน จกชวยใหประชาชนสามารถชวยเหลอตนเองไดในทสด ดงเคยมพระราชด ารสในวโรกาสวนขนปใหม 31 ธนวาคม พ.ศ. 2501 กบประชาชนชาวไทยทงหลายวา

“...ภาระในการบรหารนนจะประสบผลดวยดยอมตองอาศยความรกชาต ความซอสตยสจรต ความสมครสมานกลมเกลยวกน ประกอบกบการรวมมอของประชาชนพลเมอง

Page 51: focus group อาจารย์นิตยา

40

ทวไป ขาพเจาจงหวงวาทานทงหลายคงจะพยายามปฏบตกรณยกจในสวนของแตละทานดวยใจบรสทธ โดยค านงถงประโยชนสวนรวม ทงนเพอไดมาซงความรมเยนเปนสขของประชาชนทวไปอนเปนยอดปรารถนาดวยกนทงสน... ”

4. หลกส าคญอกประการหนง ในการแนะน าประชาชนเกยวกบโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร คอ ทรงใชหลกประชาธปไตยในการด าเนนการ เหนไดชดเจนในทกคราทเสดจพระราชด าเนนไปทรงเยยมเยยนประชาชนและเกษตรกรรองทกขเกยวกบปญหาทเกดขน หากเจาหนาททกทวงสงใดทางวชาการ กราบบงคมทลแลวกทรงรบฟงขอสรปอยางเปนกลาง หากสงใดทเจาหนาทกราบบงคมทลวาปฏบตได แตผลลพธอาจไมคมคากบเงนทลงไป พระบาทสมเดจพระเจาอยหวกทรงใหเปลยนแปลงโครงการไดเสมอ เหนไดชดเจนจากพระราชด ารสศนยศกาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชด ารวา

“...เปนสถานททผท างานในดานพฒนาจะไปท าอะไรอยางทเรยกวา ทดลอง กได และเมอทดลองแลวจะท าใหผอนทไมใชผเชยวชาญในวชานนสามารถเขาใจวาเขาท ากนอยางไรเขาท าอะไรกน...” และไดพระราชทานพระราชาธบายเพมเตมอกวา “...ฉะนนศนยศกษาการพฒนาน ถาท าอะไรลมเหลวตองไมถอวาเปนสงทตองถกลงโทษ แตเปนสงทแสดงวาท าอยางนนไมเกดผล...” 5. ทรงยดหลกสภาพของทองถนเปนแนวทางในการด าเนนงานตามโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร ท งดานสภาพแวดลอม ทางภ มศาสตร ว ฒนธรรม และขนบธรรมเนยมประเพณ ของแตละทองถนในแตละภมภาคของประเทศ เพราะทรงตระหนกดกวาการเปลยนแปลงใดทด าเนนการโดยฉบพลนอาจกอผลกระทบตอคานยม ความคนเคย และการด ารงชพในวถประชาเหลานนเปนอยางมาก ดงนนจงพระราชทานแนวคดเรองนวา “...การพฒนาจะตองเปนไปตามภมประเทศของภมศาสตร และภมประเทศทางสงคมศาสตรในสงคมวทยา ภมประเทศของสงคมวทยาคอ นสยใจคอของคนเราจะไป

Page 52: focus group อาจารย์นิตยา

41

บงคบใหคนคดอยางอนไมได แตถาเราเขาไปแลวเราเขาไปดวา เขาตองการอะไรจรงๆ แลวกอธบายใหเขาเขาใจหลกการของการพฒนานกจะเกดประโยชนอยางยง...” 6. พระราชด ารทส าคญประการหนง คอ การสรางความแขงแรงใหชมชน ดวยการสรางโครงสรางพนฐานหลกทจ าเปนตอการผลต อนจะเปนรากฐานน าไปสการพงตนเองไดในระยะยาว โครงสรางพนฐานทส าคญ คอ แหลงน า เพราะเปนปจจยส าคญทจะท าใหเกษตรกรสวนใหญทตองพงพาอาศยน าฝนจกไดมโอกาสทจะมผลตผลไดตลอดป ซงเปนเงอนไขปจจยส าคญยงทจะท าใหชมชนพงตนเองไดในเรองอาหารไดระดบหนง และเมอชมชนแขงแรงพรอมดแลว กอาจจะมการสรางโครงสรางพนฐานอนๆ ทจ าเปนตอการยกระดบรายไดของชมชน เชน เสนทางคมนาคม ฯลฯ ซงการพฒนาในลกษณะทเปนการมงเตรยมชมชนใหพรอมตอการตดตอสมพนธกบโลกภายนอกอยางเปนขนตอนนทรงเรยกวา การระเบดจากขางใน ซงเรองนพระองคทรงอธบายวา “...การพฒนาประเทศจ าเปนตองท าตามล าดบขนตอน ตองสรางพนฐาน คอ ความพอม พอกน พอใช ของประชาชนสวนใหญเปนเบองตนกอนโดยใชวธการและอปกรณทประหยด แตถกตองตามหลกวชาการ เมอไดพนฐานมนคงพรอมพอควรและปฏบตไดแลว จงคอยสรางคอยเสรมความเจรญและฐานะเศรษฐกจชนทสงขนโดยล าดบ...” วธการพฒนาเพอใหเกดการพงตนเองไดนพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงชแนะวาควรจะตองคอยๆ กระท าตามล าดบขนตอนตอไป ไมควรกระท าดวยความเรงรบซงอาจจะเกดความเสยหายได ดงทรบสงกบนสตจฬาลงกรณมหาวทยาลย เมอวนท 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2523 วา

“...ในการสรางความเจรญกาวหนาน ควรอยางยงทจะคอยสรางคอยเสรมทละเลกละนอยใหเปนล าดบ ใหเปนการท าไปพจารณาไป และปรบปรงไป ไมท าดวยอาการเรงรบตามความกระหายทจะสรางของใหมเพอความแปลกใหม เพราะความจรงสงทใหมแทๆ นนไมม สงใหมทงปวงยอมสบเนองมาจากสงเกาและตอไปยอมจะตองกลายเปนสงเกา...”

พรอมกนนในเรองเดยวกน ทรงมรบสงกบบณฑตมหาวทยาลยธรรมศาสตรในวนท 26 กรกฎาคม พ.ศ. 2527 วา

Page 53: focus group อาจารย์นิตยา

42

“...เมอมพนฐานหนาแนนบรบรณพรอมแลว กตงตนพฒนางานตอไป ใหเปนการท าไปพฒนาไปและปรบปรงไป...” 7. การสงเสรมหรอสรางเสรมสงทชาวชนบทขาดแคลน และเปนความตองการอยางส าคญ คอ ความร ดานตางๆ พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงตระหนกวา ชาวชนบทควรจะมความรในเรองของการท ามาหากน การท าการเกษตรโดยใชเทคโนโลยทเหมาะสมโดยทรงเนนถงความจ าเปนทจะตองม ตวอยางแหงความส าเรจ ในเรองการพงตนเอง ซงทรงมพระราชประสงคทจะใหราษฎรในชนบทไดมโอกาสไดรไดเหนถงตวอยางของความส าเรจน และน าไปปฏบตไดเองซงทรงมพระราชประสงคทจะใหตวอยางของความส าเรจทงหลายไดกระจายไปสทองถนตางๆ ทงประเทศ วธการใหความรแกประชาชนน น พระบาทสมเดจพระเจาอยหวมพระราชด ารทเกยวของกบการใชเทคโนโลยททนสมยในการพฒนาวา

“...การใชเทคโนโลยอนทนสมยในงานตางๆ นน วาโดยหลกการควรจะใหผลมาก ในเรองประสทธภาพ การประหยดและการทมแรงงาน แตอยางไรกตามกคงยงจะตองค านงถงสงอนเปนพนฐานและสวนประกอบของงานทท าดวย อยางในประเทศของเราประชาชนท ามาหาเลยงตวดวยการกสกรรมและการลงแรงท างานเปนพน การใชเทคโนโลยอยางใหญโตเตมรปหรอเตมขนาดในงานอาชพหลกของประเทศยอมจะมปญหา เชนอาจท าใหตองลงทนมากมายสนเปลองเกนกวาเหต หรออาจกอใหเกดการวางงานอยางรนแรงขน เปนตน ผลทเกดกจะพลาดเปาหมายไปหางไกลและกลบกลายเปนผลเสย ดงนน จงตองมความระมดระวงมากในการใชเทคโนโลยทปฏบตงานคอ ควรพยายามใชใหพอเหมาะพอดแกสภาวะของบานเมองและการท ากนของราษฎรเพอใหเกดประสทธผลดวย เกดความประหยดอยางแทจรงดวย...” 8. ทรงน าความรในดานเทคโนโลยการเกษตรทเหมาะสมเขาไปถงมอชาวชนบทอยางเปนระบบและตอเนอง โดยทรงมงเนนใหเปนขบวนการเดยวกบทเปนเทคโนโลยทางการผลตทชาวบานสามารถรบไปและสามารถไปปฏบตไดผลจรง

ในทางปฏบตเรองน พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงเลอกใชเทคนควธการตางๆ

หลายประการเพอบรรลถงเปาหมายททรงมงหวงดงกลาวนนมหลายแนวทาง เชน

Page 54: focus group อาจารย์นิตยา

43

1. การรวมกลมประชาชนเพอแกไขปญหาหลกของชมชนชนบท ซงเปนรากฐานส าคญประการหนงของการพฒนาพงตนเอง โดยเฉพาะการรวมตวกนเปนรปของสหกรณ ดงนน ในทกพนททเสดจพระราชด าเนน และมโครงการอนเนองมาจากพระราชด ารขนมาไมวาลกษณะใด จะทรงเนนเสมอถงความจ าเปนทจะตองกระตนใหเกดการรวมตวกนในรปแบบตางๆ เพอแกไขปญหาทชมชนเผชญอยรวมกน หรอเพอใหการท ามาหากนของชมชยโดยสวนรวมเปนไปอยางมประสทธภาพและประหยด จนเหนไดวา กลมสหกรณในโครงการพระราชด ารทประสบความส าเรจหลายโครงการนนพฒนาขนมาจากการรวมตวกนของราษฎรกลมเลกๆ เชน สหกรณหบกระพงเกดจากกลมเกษตรกรทท าสวนผกในยานนนเปนตน

2. การสงเสรมโดยกระตนผน าชมชนใหเปนผน าในการพฒนากเปนอกวธหนงททรงใชในบางพนทตามความเหมาะสม ทรงพจารณาผน าโดยเนนในดานคณธรรม ความโอบออมอาร ความเปนคนในทองถนและรกทองถน จากนนทรงอาศยโครงสรางสงคมไทย โดยเฉพาะระบบอปถมภกระตนใหผน าชมชนทมกจะมฐานะด ใหเปนผน าในการสรางสรรคความเจรญใหกบทองถน โดยชาวบานทยากจนใหความสนบสนนรวมมอ ซงในทสดแลวผลแหงความเจรญทเกดขนจะตกแกชาวบานในชมชนนนทกคน ดงพระราชด ารทวา

“...ในการท างานทงปวงนน ทกคนจะตองตงใจจรง อดทนและขยนหมนเพยร ซงตรงเหนอกเหนใจกน ถอยทถอยอาศยกน มเมตตามงดมงเจรญตอกน ยดมนในสามคคธรรม ความสจรตทงในความคดและการกระท า ถอเอาความมนคงและประโยชนรวมกนเปนจดหมายส าคญ...”

3. การสงเสรมการพฒนาเพอพงตนเองนนจะตองท าอยางคอยเปนคอยไป ไมรบรอนทจะใหเกดผลในทางความเจรญอยางรวดเรว สงส าคญทมพระราชด ารอยเสมอ คอ ชมชนจะตองพงตนเองไดในเรองอาหารกอนเปนล าดบแรก จากนนจงคอยกาวไปสการพฒนาในเรองอนๆ การขยายการผลตเพอการคาใดๆ กตาม ทรงมขอสงเกตเกยวกบความพรอมในดานการตลาด โดยเฉพาะในดานความรเบองตนเกยวกบการจดท าบญช ธร กจการ เกษตรของชาวบานอยาง งายๆ อกดวย ซงในเ รอง นพระบาทสมเดจพระเจาอยหวไดพระราชทานพระราชด ารแกกรรมการ กปร. และคณะ

Page 55: focus group อาจารย์นิตยา

44

เจาหนาท ท เ กยวของกบการด าเนนงานศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชด าร เมอวนท 26 สงหาคม พ.ศ. 2531 ณ ศาลาดสดาลย ความตอนหนงวา

“...ในดานหนงทไมเคยคดกน ในดานการพฒนา เชน เจาหนาทบญช ถาหากวาท า

การเพาะปลก ชาวบานท าการเพาะปลก เมอมผลแลวเขาบรโภคเองสวนหนง อกสวนหนงกขายเพอใหได มรายได แลวกเมอมรายไดแลวกไปซอของทจ าเปนและสงทจะมาเกอกลการอาชพของตว อยางนไมคอยมการศกษากน เมอผลตอะไรแลวกจ าหนายไปกมรายไดกตองท าบญช ชาวบานท าบญชบางทไมคอยถก...”

แนวทางการประยกตใชการพงพาตนเองในระดบตางๆตามแนวคดเศรษฐกจพอเพยงเพอการพฒนาอยางยงยน

ระดบของเศรษฐกจพอเพยง

จนถงวนน ความเขาใจในเรองเศรษฐกจพอเพยงส าหรบคนกลมหนง กยงเขาใจวา พอเพยง คอ การพงตนเอง ซงตรงกบภาษาองกฤษวา Self-sufficiency แตค าวา พอเพยง ในปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ซงตรงกบค าวา Sufficiency Economy นน มความหมายกวางกวาแคการพงตนเองได เศรษฐกจพอเพยงในระดบทเลยงตวเองไดบนพนฐานของความประหยดและการลดคาใชจายทไมจ าเปน เรยกวา เศรษฐกจพอเพยงแบบพนฐาน สวนเศรษฐกจพอเพยงในระดบทมการรวมตวกน เพอรวมกนด าเนนงานในเรองตางๆ มการสรางเครอขายและการขยายกจกรรมทางเศรษฐกจในรปแบบตางๆ โดยประสานความรวมมอกบภายนอก เรยกวา เศรษฐกจพอเพยงแบบกาวหนา ดงนน เศรษฐกจพอเพยงจงมใชแคเพยงเรองของการพงตนเองโดยทไมเกยวของกบใคร และมใชแคเรองของการประหยด แตยงครอบคลมถงการของเกยวกบผอน การชวยเหลอเกอกลซงกนและกน แทจรงแลว เศรษฐกจพอเพยงสามารถจ าแนกไดเปน 3 ระดบ ดงน (สถาบนไทยพฒน มลนธบรณะชนบทแหงประเทศไทย ในพระบรมราชปถมภ, 2556) 1. เศรษฐกจพอเพยงระดบทหนง เปนเศรษฐกจพอเพยงแบบพนฐาน ทเนนความพอเพยงในระดบบคคลและครอบครว คอ การทสมาชกในครอบครวมความเปนอยใน

Page 56: focus group อาจารย์นิตยา

45

ลกษณะทสามารถพงพาตนเองได สามารถสนองความตองการขนพนฐาน เชน ความตองการในปจจยสของตนเองและครอบครวได มการชวยเหลอเกอกลซงกนและกน มความสามคคกลมเกลยว และมความพอเพยงในการด าเนนชวตดวยการประหยดและการลดคาใชจายทไมจ าเปน จนสามารถด ารงชวตอยไดอยางมความสขทงทางกายและใจ 2. เศรษฐกจพอเพยงระดบทสอง เปนเศรษฐกจพอเพยงแบบกาวหนา ทเนนความพอเพยงในระดบกลมหรอองคกร คอ เมอบคคล/ครอบครว มความพอเพยงในระดบทหนงแลว กจะรวมพลงกนในรปกลมหรอสหกรณ เพอรวมกนด าเนนงานในดานตางๆ ทงดานการผลต การตลาด ความเปนอย สวสดการ การศกษา สงคมและศาสนา โดยไดรบความรวมมอจากหนวยงานทเกยวของ ทงหนวยราชการ มลนธ และเอกชน 3. เศรษฐกจพอเพยงระดบทสาม เปนเศรษฐกจพอเพยงแบบกาวหนา ทเนนความพอเพยงในระดบเครอขาย คอ เมอกลมหรอองคกร มความพอเพยงในระดบทสองแลว กจะรวมมอกบหนวยงานภายนอกเพอการสรางเครอขาย มการตดตอรวมมอกบธนาคารและบรษทตางๆ ทงในดานการลงทน การผลต การตลาด การจ าหนาย และการบรหารจดการ เพอการขยายกจกรรมทางเศรษฐกจทหลากหลาย ตลอดจนการพฒนาคณภาพชวตทงในดานสวสดการ การศกษา สงคมและศาสนา ใหสมประโยชนดวยกนทกฝาย การประยกตใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยงในระดบบคคล/ครอบครว

เรมตนจากการเสรมสรางคนใหมการเรยนร วชาการและทกษะตางๆ ทจ าเปน เพอใหสามารถรเทาทนการเปลยนแปลงในดานตางๆ พรอมทงเสรมสรางคณธรรม จนมความเขาใจและตระหนกถงคณคาของการอยรวมกนของคนในสงคม และอยรวมกบระบบนเวศวทยาอยางสมดล เพอจะไดมความเกรงกลวและละอายตอการประพฤตผดมชอบ ไมตระหน เปนผให เกอกล แบงปน มสตย งคดพจารณาอยางรอบคอบ กอนทจะตดสนใจ หรอกระท าการใดๆ จนกระทงเกดเปนภมคมกนทดในการด ารงชวต โดยสามารถคดและกระท าบนพนฐานของความมเหตมผล พอเหมาะ พอประมาณกบสถานภาพ บทบาทและหนาทของแตละบคคล ในแตละสถานการณ แลวเพยรฝกปฏบตเชนน จนตนสามารถท าตนใหเปนพงของตนเองได และเปนทพงของผอนไดในทสด

Page 57: focus group อาจารย์นิตยา

46

โดยพนฐานกคอ การพงตนเองเปนหลก การท าอะไรอยางเปนขนเปนตอน รอบคอบระมดระวง พจารณาถงความพอด พอเหมาะพอควร ความสมเหตสมผลและการพรอมรบความเปลยนแปลงในดานตางๆ การสรางสามคคใหเกดขน บนพนฐานของความสมดลในแตละสดสวน แตละระดบ ครอบคลมทงทางดานเศรษฐกจ สงคม เทคโนโลย ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมถงจตใจ และวฒนธรรม

การประยกตใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยงในระดบบคคล/ครอบครวในดานตางๆ

ดานเศรษฐกจ: ลดรายจาย เพมรายได ใชชวตอยางพอควร คดและวางแผนอยาง

รอบคอบ มภมคมกนไมเสยงเกนไป การเผอทางเลอกส ารอง

ดานจตใจ: มจตใจเขมแขง พงตนเองได มจตส านกทด เอออาทร ประนประนอม นกถงผลประโยชนสวนรวมเปนหลก

ดานสงคม: ชวยเหลอเกอกลกน รรกสามคค สรางความเขมแขงใหครอบครวและชมชน

ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม: รจกใชและจดการอยางฉลาดและรอบคอบ เลอกใชทรพยากรทมอยอยางค มคาและเกดประโยชนสงสด ฟนฟทรพยากรเพอใหเกดความย งยนสงสด

ดานเทคโนโลย: รจกใชเทคโนโลยทเหมาะสม สอดคลองกบความตองการและสภาพแวดลอม พฒนาเทคโนโลยจากภมปญญาชาวบานเองกอน กอใหเกดประโยชนกบคนหมมาก

การประยกตใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยงในระดบชมชน

ชมชนพอเพยง ประกอบดวย บคคล/ครอบครวตางๆ ทมความพอเพยงแลว คอ มความรและคณธรรมเปนกรอบในการด าเนนชวตจนสามารถพงตนเองได บคคลเหลานมารวมกลมกนท ากจกรรมตางๆ ทสอดคลองเหมาะสมกบสถานภาพ ภมสงคมแตละชมชน

Page 58: focus group อาจารย์นิตยา

47

โดยใชทรพยากรตางๆทมอยในชมชนใหเกดประโยชนสงสด ผานการรวมแรง รวมใจ รวมคด รวมท า แลกเปลยนเรยนรกบบคคลหลายสถานภาพ ในสงทจะสรางประโยชนสขของคนสวนรวม และความกาวหนาของชมชน อยางมเหตผล โดยอาศยสต ปญญา ความสามารถของทกฝายทเกยวของ และบนพนฐานของความซอสตยสจรต อดกลนตอการกระทบกระทง ขยน หมนเพยร และมความเออเฟอเผอแผ ชวยเหลอแบงปนกนระหวางสมาชกชมชน จนน าไปสความสามคคของคนในชมชนซงเปนภมคมกนทดของชมชน จนน าไปสการพฒนาของชมชนทสมดลและพรอมรบตอการเปลยนแปลงตางๆจนกระทงสามารถพฒนาไปสเครอขายระหวางชมชนตางๆ

ตวอยางกจกรรมในชมชนทสอดคลองกบปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

1. กจกรรมการผลต โดยเฉพาะในภาคการเกษตร ทไมท าลายสงแวดลอม แตใชทรพยากรทมอยในชมชนอยางคมคา ยกตวอยางเชน กจกรรมการท าปยชวภาพ การปลกผกและขาวทปลอดสารพษ การท าสวนสมนไพรของชมชน การคดคนสารไลแมลงสมนไพร การท าถานชวภาพ การรวมกลมขยายพนธปลา การแปรรปผลผลต และการท าการเกษตรผสมผสาน เปนตน 2. การรวมกลมกนเพอท ากจกรรมรวมกนของสมาชกดวยตนทนทางสงคมทมอย เชน การตอตานยาเสพตด การรวมกลมเพอเรยนรผานศนยเรยนร หรอโรงเรยนเกษตรกรในหมบาน การรวมมอรวมใจของสมาชกในชมชนท ากจกรรมตางๆภายในวด การจดตงรานคาทเปนของชมชนเอง การจดท าแผนแมบทในชมชน การจดตงกลมออมทรพย กองทนสวสดการ การรวมกลมอนรกษทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอม และกจกรรมการผลตของกลมตางๆ เชน การรวมกลมท าขนมของแมบาน การรวมกลมเพอปลกพชผกสวนครว การจดตงกองทนขาวสารรวมกบชมชนอนๆในตางภมภาค 3. กจกรรมทสงเสรมคณธรรม จตส านกทองถน วถชวต และวฒนธรรมตามแนวเศรษฐกจพอเพยง ตวอยางเชน กจกรรมตามแนวทาง บวร เชน พระสอนจรยธรรมและศลธรรมแกเยาวชน คร ผน าชมชน การปลกฝงสมาชกในชมชนใหมความเอออาทรตอกน มากกวาค านงถงตวเงนหรอวตถ สงเสรมใหสมาชกท าบญชอยางโปรงใสและสจรต การ

Page 59: focus group อาจารย์นิตยา

48

พฒนาครในชมชนใหมคณภาพและมจตผกพนกบทองถนเปนส าคญ สงเสรมใหสมาชกในชมชนพงตนเอง กอนทจะพงหรอขอความชวยเหลอจากคนอน

การประยกตใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยงในระดบธรกจ

ปญหาส าคญของความพยายามทจะน าปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใช

ในภาคธรกจ คอ การขาดความเขาใจทถกตองในปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง คนสวนใหญมกนกวาเศรษฐกจพอเพยงเปนเรองเกษตรกรรม เปนเรองของคนชนบท และเปนเรองไกลตวส าหรบคนเมอง จงไมใชเรองทตนเองตองท าความเขาใจมากนก สวนผทอยในภาคธรกจสวนใหญ กมความสงสยวา ปรชญาของการด าเนนธรกจคอการมงหวงก าไรสงสด แลวเศรษฐกจพอเพยงจะน ามาใชกบธรกจไดจรงหรอไม (สถาบนไทยพฒน มลนธบรณะชนบทแหงประเทศไทย ในพระบรมราชปถมภ, 2556)

เศรษฐกจพอเพยง มไดหมายถงเศรษฐกจระบบปดทไมเกยวของกบใคร ไมคาขาย

ไมสงออก ไมผลตเพอคนอน ไมไดสนบสนนการปดประเทศ หรอหนหลงใหกบกระแสโลกาภวฒน แตเนนการสรางภมค มกนขณะทยงมความไมพรอมหรอยงไมแขงแรง พรอมๆ กบการไมประมาทและไมโลภมากเกนไป จนเมอแขงแรงพอ กสามารถเขาสการแขงขนในแบบทไมใชมงแพชนะอยางเอาเปนเอาตาย แตเปนการแขงขนอยางสรางสรรค คอเพอเสรมสมรรถภาพและความเขมแขง ในขณะเดยวกนเศรษฐกจพอเพยงกมใชเศรษฐกจทสงเสรมลทธบรโภคนยมอยางไรขอบเขต แตใหพจารณาและใชประโยชนจากกระแสโลกาภวฒนอยางชาญฉลาด รเทาทน สามารถเลอกรบเฉพาะสงทกอใหเกดประโยชนตอสงคมในระยะยาว

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง สามารถน ามาประยกตใชในภาคธรกจ โดยไมขดกบหลกการของการแสวงหาก าไร แตการไดมาซงก าไรของธรกจ ตองอยบนพนฐานของการไมเอารดเอาเปรยบผอน หรอแสวงหาผลก าไรจนเกนควรจากการเบยดเบยนประโยชนของสงคมโดยไมค านงถงผลกระทบทอาจจะกอใหเกดวกฤตตามมา ตลอดจนใหค านงถงการใชทรพยากรในธรกจอยางประหยดและอยางมคณภาพ

Page 60: focus group อาจารย์นิตยา

49

นอกจากนปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ยงมไดปฏเสธการเปนหน หรอการกยมเงนในภาคธรกจ แตเนนการบรหารความเสยงต า หมายความวา ถงแมจะกยมเงนมาลงทนกเพอด าเนนกจการชนดทไมกอใหเกดความเสยงมากนก สามารถจดการไดแมในภาวะทโอกาสจะเกดขนจรงมไมมากนกกตาม

หลกความพอประมาณในระดบธรกจ

โดยความหมายของความพอประมาณนน หมายถง ความเหมาะสมของการด าเนนงาน ทงในแงของขนาดทไมเลกเกนไปหรอไมใหญจนเกนตว แตเปนไปตามอตภาพและสภาพแวดลอม และในแงของจงหวะเวลาทไมเรวเกนไปหรอไมชาจนเกนไป แตรจกท าเปนขนตอนเพอใหการด าเนนงานมความกาวหนา โดยทไมท าใหตนเองและผอนเดอดรอน โดยในทน จะพจารณาธรกจในฐานะทเปนหนวยการผลตในทางเศรษฐศาสตร

การด าเนนธรกจทแสวงหาเพยงก าไรสงสด (Maximize Profit) ในทางบญช หรอท

เรยกวาก าไรทางธรกจ (Business Profit) นน มใชเปาหมายทดทสดเสมอไป เนองจากธรกจสวนใหญมไดค านงถงตนทนคาเสยโอกาส โดยเฉพาะตนทนทางการเงนในสวนของเจาของ ดวยเหตน การด าเนนธรกจจงควรค านงถงก าไรทางเศรษฐศาสตร (Economic Profit) อนเปนสวนเพมมลคาใหกบองคกรอยางแทจรง มากกวาการแสวงหาเพยงก าไรสงสดในทางบญช

Page 61: focus group อาจารย์นิตยา

50

ภาพท 2.2 แสดงก าไรคมทนกบคาเสยโอกาส

ธรกจทสามารถด าเนนกจการจนมก าไรคมทนกบคาเสยโอกาส หรอเรยกวา ก าไรปกต (Normal Profit) ในทางเศรษฐศาสตรมโอกาสเกดขน 2 ชวง โดยชวงแรกเปนภาวะทตดสนวาธรกจนนสามารถด ารงอยได ยนอยบนขาของตวเองได พฒนาบมเพาะกจการจนสามารถพงตนเองได ในขณะทยงมศกยภาพในการเพมผลผลตเพอสรางก าไรตอไดอก กระทงเมอธรกจขยายก าลงการผลตหรอการบรการมากจนเขาสชวงทสองซงเปนภาวะทคมเพยงคาเสยโอกาสในทางเศรษฐศาสตรอกครงหนง แมตวเลขก าไรทางธรกจหรอก าไรในทางบญชจะยงเพมขน แตก าไรทางเศรษฐศาสตรมคาเทากบศนย ตามกฎวาดวยผลตอบแทนทลดนอยถอยลง (Law of Diminishing Returns) หรอกลาวอกนยหนงวา ธรกจหมดศกยภาพในการเพมผลผลตเพอสรางก าไรตอไดอก ภายใตปจจยหรอก าลงการผลตหรอการบรการเดมทมอย ดวยเหตน ธรกจจงควรด าเนนกจกรรมการผลตหรอการบรการทไมนอยเกนไป จนต ากวาจดก าไรปกตจดทหนง เพอใหกจการสามารถอยรอดได และไมมากเกนไปจนสงกวาจดก าไรปกตจดทสอง เพอไมใหกจการตองประสบภาวะเสยงหรอขาดภมคมกนในธรกจ โดยจดทเหมาะสมทสด คอ บรเวณประมาณกงกลางของจดก าไรปกตทงสอง ในปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง คอ ความพอประมาณทกอใหเกดก าไรทางเศรษฐศาสตร โดยทธรกจไมจ าเปนตองลดศกยภาพหรอออมความสามารถในการผลตหรอ

Page 62: focus group อาจารย์นิตยา

51

การบรการ หรอเพมศกยภาพหรอขยายก าลงในการผลตหรอการบรการ จนท าใหก าไรทางเศรษฐศาสตรลดนอยถอยลงไปสจดก าไรปกต นอกจากการสรางก าไรทางเศรษฐศาสตรโดยค านงถงศกยภาพทธรกจสามารถไดประโยชนเตมตามความสามารถทพงไดแลว ตามนยของความพอประมาณในปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ธรกจยงจ าเปนตองพจารณาถงผลกระทบทเกดขนในกระบวนการผลตหรอการบรการทตองไมกอใหเกดการเบยดเบยนทงตอผมสวนไดเสยในกจการและผมสวนไดเสยนอกกจการกลมตางๆ ตวอยางเชน การหลกเลยงการใชแรงงานมนษยเสมอนชนสวนหนงของเครองจกรในระบบโรงงานทขาดซงคณภาพชวต การละเวนการผลตหรอการบรการทไมมการจดการของเสยจนสรางมลภาวะใหแกระบบนเวศ การดแลกจการมใหมสวนเกยวของกบการแขงขนดวยวธการทมตลาดหรอใชวธผกขาด เปนตน

การค านงถงผลทคาดวาจะเกดขนจากกจกรรมทางธรกจอยางรอบคอบในตว

กจการเอง และระหวางตวกจการกบหนวยอนๆ ในสงคม มสวนสมพนธอยางใกลชดกบหลกความมเหตผลในธรกจ ซงเปนคณลกษณะส าคญอกดานหนงในปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

หลกความมเหตผลในระดบธรกจ

ในปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง นอกเหนอจากคณลกษณะดานความพอประมาณ ยงมคณลกษณะดานความมเหตผล ทหมายถง การพจารณาทจะด าเนนงานใดๆ ดวยความถถวนรอบคอบ ไมยอทอ ไรอคต ค านงถงเหตและปจจยแวดลอมท งหมด เพอใหการด าเนนงานเปนไปอยางถกตองดงาม เกดประสทธผล เกดประโยชนและความสข โดยปราศจากการเบยดเบยนตนเองและผอนนน สามารถน ามาประยกตใหเขากบการด าเนนธรกจไดอยางไร

เมอพจารณาหนวยธรกจหนงๆ ในทางเศรษฐศาสตรถอวาเปนหนวยการผลตหรอหนวยการบรการ ท าหนาทแปลงปจจยการผลตหรอการบรการใหกลายเปนผลผลต เพอสงตอไปยงหนวยการบรโภคทเปนครวเรอนและผบรโภคล าดบสดทาย หรอไปยงหนวยการผลตอนตามสายอปทาน (Supply Chain) การพจารณาเหตปจจยทเกยวของและผลทเกดขน

Page 63: focus group อาจารย์นิตยา

52

จากหนวยการผลต จะแยกเปน 2 ระดบ คอ ความมเหตผลในหนวยการผลตหรอภายในตวกจการเอง กบความมเหตผลระหวางตวกจการกบหนวยอนๆ ในสงคม

การพจารณาผลลพธทางธรกจตามวถของเศรษฐกจแบบทนนยม ปฏเสธไมไดวา จ าเปนตองวดผลประกอบการดวยตวเลขทางการเงน เครองมอการบรหารจดการทางธรกจสวนใหญ จงเนนหนวยวดในรปตวเงน เชน ยอดขาย ก าไรสทธ ฯลฯ ประกอบกบตวเลขทางการเงนดงกลาวเปนหนวยวดทสามารถนบไดงาย เมอเทยบกบหนวยวดอน เชน ความพงพอใจของลกคา หรอประสทธภาพในการใหบรการ เปนตน แตกเปนเรองทนายนดในระดบหนงวา ธรกจในปจจบนไดรบบทเรยนจากเหตการณในอดตหลายครงทพสจนใหเหนวา การใชตววดทางดานการเงนเปนหลกเพยงอยางเดยว ไมสามารถรอดพนจากผลกระทบทเกดขนจากปญหาหรอวกฤตทางเศรษฐกจและสงคม แมวาหลายกจการไดแสดงตวเลขผลประกอบการทางการเงนทดเลศเพยงใดกตาม

จากเหตผลดงกลาว ธรกจทตองการคนหาแนวทางในการเตบโตอยางย งยน จงพยายามใหความส าคญกบปจจยอนในธรกจ นอกเหนอจากตวชวดทางการเงน ยกตวอยางเชน การใหความส าคญกบตวชวดดานลกคา เนองจากลกคาเปนผทสรางรายไดและผลก าไรทางธรกจใหแกกจการโดยตรง การใหความส าคญกบตวชวดดานกระบวนการทางธรกจ เนองจากหากกจการไมสามารถตอบสนองความตองการของลกคาไดอยางมประสทธภาพและอยางทนทวงท กไมสามารถรกษายอดรายไดหรอก าไรทเกดขนจากลกคาของธรกจได การใหความส าคญกบตวชวดดานพนกงาน ทเปนทรพยากรส าคญขององคกร ซงหากไมมการพฒนาทกษะของพนกงาน การสรางแรงจงใจในการท างาน โอกาสทกจการจะขยายตวและเตบโตกเกดขนไดยาก

การทธรกจใหความส าคญกบตวชวดในมมมองทเพมขน กอใหเกดความสมพนธระหวางมมมองตางๆ ในเชงเหตและผล (Cause and Effect) ตวอยางเชน ก าไรของกจการทผถอหนพงไดรบ (มมมองดานผถอหน) จะเกดขนไดกตอเมอองคกรธรกจมรายไดเพมขนหรอมตนทนทลดลง (มมมองดานการเงน) และการทองคกรจะมรายไดเพมขน กตอเมอองคกรสามารถเพมสวนแบงตลาดโดยการน าเสนอสนคาและบรการทมคณภาพ (มมมองดานผลตภณฑ) ซงเปนทตองการของลกคาหรอท าใหลกคาพงพอใจ (มมมองดานลกคา) และการทองคกรจะสามารถน าเสนอสนคาและบรการตามทลกคาตองการได องคกร

Page 64: focus group อาจารย์นิตยา

53

จะตองมกระบวนการในการด าเนนงานทเหมาะสมในการน าเสนอสงทลกคาตองการ (มมมองดานกระบวนการทางธรกจ) จากพนกงานทมทกษะและความสามารถ มขวญและก าลงใจในการท างานทด (มมมองดานพนกงาน) และมเทคโนโลยททนสมยสนบสนนใหองคกรมกระบวนการสรางคณคาใหแกลกคาได (มมมองดานระบบงานสนบสนน) โดยไมท าลายสงแวดลอมและสงผลกระทบเชงลบตอสงคมโดยรวม (มมมองดานสงคมและสงแวดลอม) เปนตน

มมมองตางๆ ทน าเสนอขางตน เปนเพยงตวอยางหนงทแสดงใหเหนถงเหตปจจยแวดลอมซงกอใหเกดผลลพธสงตอกนไปเปนทอดๆ ในแตละมมมอง องคกรธรกจหนงๆ อาจจ าแนกมมมองและการจดล าดบความส าคญทแตกตางกนออกไปขนอยกบประเภทของกจการ แตจดรวมหนงทเหมอนกน คอ ธรกจตองบรหารจดการความสมพนธระหวางมมมองในแบบองครวมทเปนเหตเปนผลซงกนและกน ไมสามารถบรหารจดการในแบบแยกเปนสวนๆ โดยไมเกยวของกนได

ในระดบของความม เหตผลในตวกจการเอง จะเกยวของกบ การจดการความสมพนธของมมมองตางๆ ทเกดขนในกจการ อาท ดานผถอหน ดานการเงน ดานผลตภณฑ ดานกระบวนการภายในธรกจ ดานพนกงาน ดานระบบงานสนบสนน เพอน าไปสการเจรญเตบโต (Growth) ของกจการ โดยอาจเทยบไดวาเปนการด าเนนธรกจตามแนวเศรษฐกจพอเพยงในระดบพนฐาน

ในระดบของความมเหตผลระหวางตวกจการกบหนวยอนๆ ในสงคมทงในระดบ

ใกล คอ การบรหารความสมพนธตอผทมสวนเกยวของใกลชดกบองคกรโดยตรง ไดแก ลกคา คคา ชมชนทองคกรตงอย และในระดบไกล คอ การบรหารความสมพนธตอผทเกยวของกบองคกรโดยออม ไดแก คแขงขนทางธรกจ ประชาชนทวไป รวมไปถง การจดการดานผลกระทบตอ สงแวดลอมและวฒนธรรม เ พอน าไป สความย งยน (Sustainability) ของกจการ โดยอาจเทยบไดวาเปนการด าเนนธรกจตามแนวเศรษฐกจพอเพยงในระดบกาวหนา สภาพทปรากฏของกจการทมเปาหมายเนนก าไรในระยะสน ค านงถงประโยชนแตผถอหน ขายผลตภณฑทแมจะมคณภาพตามระดบของความมเหตผลภายในตวกจการ แต

Page 65: focus group อาจารย์นิตยา

54

หากมไดค านงถงสภาวะตลาด ความตองการของลกคา ความเปนธรรมกบคคา หรอการยอมรบของสงคมตามระดบของความมเหตผลระหวางตวกจการกบหนวยอนๆ ในสงคม กจการนนอาจสามารถเจรญเตบโตไดระยะหนง แตจะไมมความย งยนของกจการในระยะยาว

ในความเปนจรง กจการตองพยายามสรางความสมดลของประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวม โดยใชหลกความมเหตผลในทงสองระดบผสมผสานกนไป มอาจเนนทระดบใดระดบหนงเพยงระดบเดยว ในขณะเดยวกนกจการกตองมการบรหารจดการองคกรใหเกดความสมดลของประโยชนทงในระยะสน ระยะปานกลาง และระยะยาว เพอการพรอมรบตอการเปลยนแปลง ซงจะมความเกยวของสมพนธอยางใกลชดกบคณลกษณะดานการมภมคมกนในตวทดในปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

การมภมคมกนทดในระดบธรกจ

การมระบบภมคมกนในตวทด เปนคณลกษณะทสามในปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง นอกเหนอจากคณลกษณะดานความพอประมาณและดานความมเหตผล การมระบบภมคมกนในตวทด หมายถง การจดองคประกอบของการด าเนนงาน ใหมสภาพพรอมรองรบตอผลกระทบใดๆ อนเกดจากการเปลยนแปลงทงภายนอกและภายในไดเปนอยางด

จากหลกความมเหตผลในธรกจทค านงถงการบรหารจดการความสมพนธระหวางมมมองตางๆ ในแบบองครวมทเปนเหตเปนผลซงกนและกนนน สมควรทจะพจารณาตอไปวา ความสมพนธระหวางแตละมมมองนน มกจกรรมใดทเปนเหตและปรากฏการณใดทเปนผล ตวอยางเชน ระดบความย งยนของกจการหนงๆ จะปรากฏเปนผลใหเหนได อาจตองรอใหเวลาผานพนไปแลวระยะหนง ในขณะทกจกรรมหรอตวบงชทเปนเหตของความย งยน เชน การผลตทเหมาะสม การลงทนทไมเกนตว การใชเทคโนโลยทประหยด การไมเนนก าไรระยะสน เปนกจกรรมหรอวตถประสงคทก าลงด าเนนอยในกจการ ทงน การพจารณาตวบงชทเปนเหต จะท าใหทราบถงผลการด าเนนงานในปจจบนและปจจยทจะสงผลตอการด าเนนงานในระยะยาว สวนการพจารณาตวบงชทเปนผล จะท าใหทราบถงเหตการณทเกดขนในอดตหรอสงทเกดขนมาแลว

Page 66: focus group อาจารย์นิตยา

55

ดวยเหตน การพจารณาแยกแยะความสมพนธของตวบงชทงทเปนเหตและเปนผล จะท าใหสามารถคาดการณไดถงโอกาสและอปสรรคทจะเกดขนในอนาคต และสงผลใหกจการสามารถวางแผนรบมอกบผลกระทบและความเปลยนแปลงทจะเกดขน ดวยการประเมนจดแขงและจดออนภายในองคกรเปนขอพจารณาประกอบ ถอเปนการสรางระบบภมคมกนทดในธรกจนนเอง

ผลกระทบหรอการเปลยนแปลงสามารถเกดขนจากปจจยภายนอกซงควบคมไมได เชน ในดานเศรษฐกจ ไดแก ความผนผวนของตลาด ฯลฯ ในดานสงคมหรอรฐ ไดแก นโยบายสาธารณะตอธรกจทด าเนนอย (หรอทธรกจมกเรยกวา License to Operate) ฯลฯ ในดานสงแวดลอม ไดแก ภยธรรมชาต พลงงานในฐานะทเปนปจจยการผลต ฯลฯ และในดานวฒนธรรม ไดแก วถชวตของแตละภมสงคม ฯลฯ สวนผลกระทบทเกดขนจากปจจยภายในซงสามารถควบคมและแกไขได อาท ปจจยดานทน ดานเทคโนโลย และดานการบรหารจดการ เปนตน

โดยธรรมชาตองคกรจะมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา การเปลยนแปลงทเกดขนจากปจจยภายใน เชน การโยกยายผบรหาร การเปลยนผถอหน การปรบโครงสรางทางธรกจ จะสงผลตอความกาวหนาของกจการ ความไดเปรยบในการแขงขน ตลอดจนความสามารถในการปรบตวใหทนและเขากบสภาวการณภายนอก การสรางภมคมกนในสวนแรกน จงเปนการจดองคประกอบของการด าเนนงานทเกยวของกบปจจยภายในเพอใหทนและเขากบสงภายนอก สวนการเปลยนแปลงทเกดขนจากปจจยภายนอก เชน การเปลยนรฐบาล การเปลยนนโยบายทางเศรษฐกจ การเกดขนของตลาดใหม จะสงผลใหเกดทงโอกาสและความเสยงหรอความผนผวนทางธรกจ การสรางภมคมกนในสวนทสองน จงเปนการจดองคประกอบของการด าเนนงานทเกยวของกบปจจยภายนอกเพอปองกนไมใหสงภายในไดรบความกระทบกระเทอนเสยหาย

การสรางระบบภมคมกนในตวทด จงสามารถแบงไดเปนสองกรณ คอ การสรางจากภายในและการสรางทภายนอก การสรางภมคมกนจากภายใน ไดแก การพจารณาและจดองคประกอบตางๆ ในองคกรใหเออตอการปรบตวเมอมการเปลยนแปลง เชน โรงงานไมควรสรางภาระหนมากจนเกนทน เมอเวลาทเจาหนทวงถาม กจการกสามารถจะช าระหนได ถอเปนการสรางภมคมกนในดานการเงน หรอโรงงานควรเลอกใชเทคโนโลยทสามารถ

Page 67: focus group อาจารย์นิตยา

56

บรหารจดการไดเอง เมอเวลาทมปญหากบเทคโนโลย กจการกสามารถจะซอมแซมแกไขได โดยไมจ าเปนตองพงเจาของเทคโนโลยท งหมด ถอเปนการสรางภมค มกนในดานเทคโนโลย หรอการทกจการมโครงการถายทอดทกษะและความรเกยวกบงานทท า ฝกอบรมใหพนกงานอยอยางสม าเสมอ และเปดโอกาสใหเรยนรสงใหมๆ รวมถงการใหผลตอบแทนทเปนธรรม กจการกจะสามารถเตบโตไดอยางตอเนองมนคง ถอเปนการสรางภมคมกนในดานทรพยากรบคคล

การสรางภมคมกนทภายนอก ไดแก การพจารณาและจดองคประกอบทอยรายรอบองคกรใหเออตอการด าเนนงาน เชน การสงเสรมและสนบสนนคคาเพอใหสามารถจดสงวตถดบและปจจยในการผลตหรอการบรการทมคณภาพใหแกกจการดวยการใหความรและทรพยากรทจ าเปนตางๆ เพราะหากกจการไดวตถดบทไมมคณภาพเขาโรงงาน ผลผลตแปรรปทออกจากโรงงานกจะไมมคณภาพตามไปดวย การชวยเหลอผมสวนไดเสยทเกยวของถอเปนการสรางภมค มกนแบบหนงทมกถกละเลยหรอไมไดใหความส าคญ กจการสวนใหญมวแตคดถงตนเอง คดวาท าแลวจะไดอะไร ก าไรปนจะไดเทาไร คาใชจายสวนเกนตรงไหนทตดออกไดอก โดยทไมไดคดถงการใหหรอการชวยเหลอผอนกอน ในทางธรรมชาตนน การกระท าใดๆ ยอมตองไดรบการตอบสนองเปนผลแหงการกระท าอยางหนงอยางใดเสมอ ซงในกรณน คอ “ไดให” กจะ “ไดรบ” ซงเปนขอเทจจรงทมความเฉยบขาดอยในตวเอง ฉะนน การทกจการเอาใจใสดแลชมชน สงแวดลอม หรอคคาของตนเอง ผลแหงการกระท านกจะหวนกลบมาจนเจอกจการในภายหลง ถอเปนการสรางภมคมกนทเขาไปเกยวของกบผมสวนไดเสยนอกองคกร

กระบวนการปรบตว (Adaptive Process) ในธรกจเปนสงจ าเปนตอการตอบสนองภาวการณทเปลยนแปลงทามกลางกระแสโลกาภว ฒน เหนไดจากวฎจกรของธรกจหรอรอบอายของผลตภณฑโดยสวนใหญ มคาบเวลาทสนลง ในขณะทมความผนผวนเพมขน ท าใหความยดหยนและการปรบตวอยางรวดเรวไดกลายเปนคณลกษณะทกจการตองสรางใหเกดขน สอดคลองกบคณลกษณะดานการมระบบภมคมกนทดในปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ประโยชนในระยะสนของกจการ อาจมาจากการด าเนนธรกจโดยใชกลยทธดาน

ราคา เพอการกระตนยอดขายหรอการเพมผลก าไรเฉพาะหนา ใชวธการรณรงคเรอง

Page 68: focus group อาจารย์นิตยา

57

ประสทธภาพและประสทธผลในการท างาน เพอการลดคาใชจายในสวนทสามารถประหยดไดตามวาระทจ าเปน เชนเมอเกดวกฤตดานพลงงาน เปนตน

ประโยชนในระยะปานกลางของกจการ อาจมาจากการด าเนนธรกจโดยใชกลยทธ

ดานลกคา เปนการปลกสรางสายสมพนธระหวางกลมเปาหมายและลกคา เพอหวงผลในการเปลยนกลมเปาหมายใหกลายมาเปนลกคาใหมของกจการ ดแลรกษาลกคาเดมของกจการใหคงอย เพอหวงผลในการเพมปรมาณการขาย (Up-Selling) หรอขยายสายผลตภณฑ (Cross-Selling) จ าหนายใหแกลกคารายเดม และแมกระทงการเปลยนลกคาในอดตทยตการซอผลตภณฑไปแลว ใหกลบมาเปนลกคาของกจการดงเดม

ประโยชนในระยะยาวของกจการ อาจมาจากการด าเนนธรกจโดยใชกลยทธดาน

วจยและพฒนา เพอการสรางนวตกรรมในผลตภณฑ ทงการออกแบบและพฒนาผลตภณฑใหมๆ เพอรองรบความตองการของตลาดทจะเกดขนในอนาคต รวมถงการแกไขและปรบปรงผลตภณฑเดม ใหมคณสมบตเพมขน คณภาพดขน คณประโยชนสงขน และแมแตการซอทรพยสนทางปญญาหรอการซอกจการอน เพอใหไดมาซงนวตกรรมทจะสรางคณคาใหแกกจการในระยะยาว

จากทกลาวแลววา องคกรธรกจสามารถประยกตปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดในสองระดบ คอ เศรษฐกจพอเพยงระดบพนฐาน และเศรษฐกจพอเพยงระดบกาวหนา ซงมความเกยวของสมพนธกบผมสวนไดเสยภายในองคกรและภายนอกองคกรตามล าดบ การด าเนนธรกจตามแนวเศรษฐกจพอเพยงระดบพนฐาน มงเนนทการสรางกจการเพอใหอยรอดในธรกจและการพฒนาศกยภาพเพอการเจรญเตบโตของกจการ เปนบนไดขนทหนง ในขณะทการด าเนนธรกจตามแนวเศรษฐกจพอเพยงระดบกาวหนา จะใหความส าคญกบการแบงปนหรอการใชทรพยากรรวมกนหรอการรวมกลมในแนวดงตามสายอปทาน (Supply Chain) เปนบนไดขนทสอง จนพฒนามาสความรวมมอระหวางกลมธรกจตางๆ ในแนวราบ ในลกษณะของเครอขายวสาหกจ (Cluster) เพอสรางใหเกดความย งยนของกจการ เปนบนไดขนทสาม

การประยกตปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทงสามขนขางตน ชใหเหนถงการ

พฒนาทเรมตนจากหลกของการพงพาตนเองใหไดกอน (Self-Reliance) แลวจงพฒนาเปน

Page 69: focus group อาจารย์นิตยา

58

การรวมกลมชวยเหลอกน (Cooperation) จนน าไปสการรวมมอกน (Collaboration) อยางเปนขนตอน

ความรและคณธรรมในระดบธรกจ

นอกเหนอจากคณลกษณะสามประการ อนไดแก ความพอประมาณ ความมเหตผล

และการมภมคมกนในตวทด การด าเนนธรกจตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงยงตองถงพรอมดวย ความรทเหมาะสมในการน าวชาการตางๆ มาใชในการวางแผนและการด าเนนการทกขนตอน ซงประกอบดวย ความรอบรในขอเทจจรงเกยวกบสภาวะแวดลอมและสถานการณทเกยวของทงหมด มสต หรอความระลกร ซงเปนเครองก ากบพฤตกรรมทางธรกจ การตลาด การสอสารประชาสมพนธ หรอการวางแผนในเรองตางๆ วาจะเปนประโยชนหรอมผลเสยหายหรอไมอยางไรในระยะยาว มปญญา หรอความรชด ทเกดขนจากความฉลาดสามารถคดพจารณาอยางถกตองแยบคายดวยเหตผล ท าใหเหนและเขาใจทกสงทกอยางไดอยางกระจางชด เปนความรแจงในงานและวธทจะปฏบตงานอยางถกตองเทยงตรง

การทจะน าเอาความรมาใชใหเปนประโยชนแทจรงไดนน จ าตองมคณธรรมเปน

เครองกลนกรอง อนประกอบดวย ความซอสตยสจรต ส าหรบรองรบสนบสนนวชาความร เพอน าพาไปสเปาหมายไดอยางถกตองเทยงตรง ความอดทน มความเพยร ประกอบการงานดวยความตงใจ ไมละเลย ไมทอดทง เปนความเพยรทมลกษณะกลาแขงไมขาดสาย มความหนกแนนอดทน ไมทอถอย ท าใหการด าเนนงานรดหนาเรอยไป และความรอบคอบระมดระวง ทจะพจารณาเรองตางๆ ใหกระจางแจงในทกแงทกมม กอนทจะจดการใหถกจด ถกขนตอน ถกเหตผล และสามารถน าความรตางๆ มาพจารณาใหเชอมโยงกน เพอน าไปสจดหมายสามประการดวยกน คอ ความสมดล การพรอมรบตอการเปลยนแปลง และการกาวทนตอโลกยคโลกาภวฒน

เมอน าความสมพนธของคณลกษณะ เงอนไข และจดหมายในปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยงมาแสดงในเชงเหตและผล (Cause and Effect) จะปรากฏเปนผงความสมพนธแหงปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ดงน

Page 70: focus group อาจารย์นิตยา

59

ภาพท 2.3 ผงความสมพนธแหงปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง การแสดงผงความสมพนธในรปแบบขางตน จะมความคลายคลงกบการแสดง

ความเชอมโยงของยทธศาสตรในองคกรธรกจทน าเสนอในรปแบบของแผนทยทธศาสตร (Strategy Map) ท าใหเกดแนวคดทจะประยกตปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงผานทางเครองมอทางการจดการสมยใหม ดวยเหตผลทภาคธรกจเอกชนในปจจบน มความคนเคยกบแผนทยทธศาสตรในเครองมอ Balanced Scorecard ส าหรบใชบรหารจดการและการประเมนผลองคกรอยแลว สามารถทจะท าความเขาใจปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดอยางเปนระบบ และสามารถน าไปประยกตใชในองคกรไดงายขน จากการแปลงปรชญาไปสการปฏบตไดอยางเปนรปธรรม

การอธบายถงคณลกษณะและเงอนไขของเศรษฐกจพอเพยงทงหมดขางตน โดยการแยกแยะใหเหนถงคณลกษณะและเงอนไขเปนสวนๆ กเพอใหเหนความลกซงของปรชญาเศรษฐกจพอเพยง เปนการวเคราะหแบบแยกสวนเพอท าความเขาใจในทางวชาการ แตการน าปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปปฏบตนน ตองค านงถงความเกยวของของแตละคณลกษณะและเงอนไขตางๆ ในแบบองครวม ทงคณลกษณะดานความพอประมาณ ความมเหตผล การมภมคมกนในตวทด ควบคไปกบเงอนไขดานความร และคณธรรม มอาจใช

Page 71: focus group อาจารย์นิตยา

60

วธแยกสวนส าหรบการปฏบตได เปนแตเพยงวาองคกรธรกจหนงๆ อาจมความพรอมหรอการใหน าหนกความเขมขนของคณลกษณะและเงอนไขของเศรษฐกจพอเพยง ตลอดจนการใหความส าคญตอผมสวนไดเสยหรอผทเกยวของแตกตางกนกบอกองคกรหนง จงเปนเหตใหการน าปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปปฏบตใชนน มระดบหรอขนของการปฏบตทแตกตางกนออกไป

ความพอเพยงตามนยของปรชญาเศรษฐกจพอเพยงในแตละองคกร จงไม

จ าเปนตองมขดระดบทเทากน มรปแบบเดยวกน หรอน าไปสการเปรยบเทยบระดบความพอเพยงของแตละองคกร ซงในความเปนจรงกท าไมไดดวยเหตทความพรอมหรอการใหน าหนกความเขมขนของคณลกษณะและเงอนไขของเศรษฐกจพอเพยง ตลอดจนการใหความส าคญตอผมสวนไดเสยหรอผทเกยวของแตกตางกนดงทไดกลาวมาแลว

เครองมอทางการบรหารการจดการทรพยากรการผลตทางการเกษตรตามแน วพระราชด าร

แนวพระราชด ารเกยวกบการจดการทรพยากรการผลตทางการเกษตรมงทจะพฒนา

ประสทธภาพการผลตทางการเกษตรภายใตขอจ ากดของสภาพภมศาสตรและทรพยากรธรรมชาตรวมทงตวเกษตรกรเองดวย การจดการทรพยากรธรรมชาตตาง ๆ ไมวาจะเปนปาไม ทดน แหลงน า ฯลฯ มงใหอยในสภาพทจะมผลตอการเพมประสทธภาพการผลตใหมากทสด แนวพระราชด ารทส าคญ คอ การททรงเนนในเรองของ การทดลอง คนควา และวจยหาพนธพชใหม ๆ ทง พชเศรษฐกจ และพชเพอการปรบปรงบ ารงดน รวมถงพชสมนไพร ตลอดจนการศกษาเกยวกบการปองกนและก าจดโรคและแมลงศตรพช และแนวทางการจดการทรพยากรระดบไรนา เพอแนะน าใหเกษตรกรน าไปปฏบตได ราคาถก และใชเทคโนโลยทงาย และไมสลบซบซอน ซงเกษตรกรจะสามารถรบไปด าเนนการเองได และทส าคญ คอจะตองเหมาะสมกบสภาพสงคมและสภาพแวดลอมของทองถนนนๆ ดวย อยางไรกตามการท าใหเกษตรกรสามารถพงตนเองไดโดยเฉพาะในดานอาหารกอนเปนพระราชประสงคอนดบแรก พระราชด ารและพระราชกรณยกจทส าคญและสมควรไดรบการกลาวถงเกยวกบการผลตทางการเกษตร ไดแก

Page 72: focus group อาจารย์นิตยา

61

เกษตรยงยนและระบบเกษตรธรรมชาต

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงเนนความส าคญในการจดการทรพยากรระดบไร

นาในลกษณะทจะมงใชประโยชนจากธรรมชาต ซงจะมความสอดคลองกบวธการทส าคญ

ของพระองคอกประการหนงคอ การประหยด ทรงเนนความจ าเปนทจะลดคาใชจายในการ

ท ามาหากนของเกษตรกรลงใหเหลอนอยทสด โดยอาศยพงพงธรรมชาตเปนปจจยส าคญ

วธการของพระองคมตงแตการสนบสนนใหเกษตรกรใชโคกระบอในการท านามากกวา

การใชเครองจกร ใหมการปลกพชหมนเวยน โดยเฉพาะพชตระกลถว เพอลดคาใชจายเรอง

ปย หรอกรณทจ าเปนตองใชปยกทรงสนบสนนใหเกษตรกรใชปยธรรมชาตแทนปยเคมซง

มราคาแพง รวมทงใหหลกเลยงการใชสารเคมตางๆ ทมผลกระทบตอสงแวดลอม และ

คณภาพของดนในระยะยาว ท าใหราษฎรอยในชมชนและสภาพสงแวดลอมทด และม

ฐานะทางเศรษฐกจทดขน ซงเปนหลกการส าคญของ "การเกษตรย งยน"

ระบบเกษตรย งยนควรมลกษณะการจดการทรพยากรการผลตทางการเกษตรท

เลยนแบบระบบนเวศของปาธรรมชาต คอมความหลากหลายทางชวภาพ มกลไกควบคม

ตวเอง มการพงพาปจจยการผลตจากภายนอกนอยทสดตามความจ าเปน ส าหรบการ

ปองกนและก าจดศตรพชพยายามลดการใชสารเคม โดยการใชวธการจดการศตรพชแบบ

ผสมผสาน กลาวคอควรใหความส าคญกบระบบการปลกพชทเกอกลกนเพอสรางความ

สมดลตามธรรมชาตในระบบการเกษตร

ในปจจบน มการทดลองวธการเกษตรย งยนในพนทศนยสมเดจพระศรนครน

ทราบรมราชชนน จงหวดเพชรบร ศนยศกษาการพฒนาเขาหนซอนฯ ศนยศกษาการพฒนา

พกลทองฯ ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ เปนตน มกจกรรมตางๆ ทเปนไปตามแนว

พระราชด ารและสอดคลองกบหลกการของเกษตรย งยน ทส าคญไดแก ระบบการปลกพช

หมนเวยน ระบบการเกษตรแบบผสมผสาน ระบบวนเกษตร และระบบเกษตรธรรมชาต

Page 73: focus group อาจารย์นิตยา

62

แนวทางการจดการทดนและน าเพอการเกษตรทยงยน

ปญหาการขาดแคลนทดนท ากนของเกษตรกร เปนปญหาส าคญยงในปจจบน และการประกอบอาชพทางการเกษตรโดยเฉพาะในเขตทใชน าฝนท านาเปนหลก เกษตรกรจะมความเสยงสง เปนเหตใหผลผลตขาวอยในระดบต า ไมเพยงพอตอการบรโภค ดวยพระอจฉรยะในการแกปญหา จงไดพระราชทาน "ทฤษฎใหม" ใหด าเนนการในพนทท ากนทมขนาดเลก ประมาณ 15 ไร ดวยวธการจดการทรพยากรระดบไรนาอยางเหมาะสม ดวยการจดสรรการใชประโยชนในทดนโดยใหมการจดสรางแหลงน าในทดนส าหรบการท าการเกษตรแบบผสมผสานอยางไดผล เพอใหเกษตรกรสามารถเลยงตวเองได ใหมรายไดไวใชจายและมอาหารไวบรโภคตลอดป ซงไดด าเนนการอยางแพรหลายในปจจบน เพอการผลตทางเกษตรกรรมทย งยนส าหรบเกษตรกรชาวไทย พระบาทสมเดจพระเจาอยหวไดทรงมพระราชด ารสวา "…ถงบอกวาเศรษฐกจพอเพยง และทฤษฎใหม สองอยางนจะท าความเจรญแกประเทศได แตตองมความเพยร แลวตองอดทน ตองไมใจรอน…"

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวไดทรงท าการศกษาและวจยเชงปฏบต เกยวกบทฤษฎใหมมาเปนเวลานานตงแตป พ.ศ. 2532 ในพนทสวนพระองคขนาด 16 ไร 2 งาน 23 ตารางวาใกลวดมงคล ต าบลหวยบง อ าเภอเมอง จงหวดสระบร และทรงมอบใหมลนธชยพฒนาททรงจดตงขนมาเพอเสรมโครงการของรฐ ทงนกอนทจะทรงน าเอกสารออกเผยแพรอยางเปนทางการในป พ.ศ. 2537 นน ทรงใหจดตง "ศนยบรหารพฒนา" ตามแนวพระราชด าร อยในความรบผดชอบของมลนธชยพฒนา เพอเปนตนแบบสาธตการพฒนาดานการเกษตรโดยประสานความรวมมอระหวาง วด ราษฎรและรฐ ท าการเผยแพรอาชพการเกษตรและจรยธรรมแกประชาชนในชนบท โดยทรงหวงวาหากประสบความส าเรจกจะใชเปนแนวทางสาธตในทองทอนๆ ตอไป ทงนในสวนของการพฒนาดานการเกษตรนน กคอแนวคดและมรรควธทรจกกนในนาม "เกษตรทฤษฎใหม"

พระราชด าร "ทฤษฎใหม" เปนแนวทางหรอหลกการในการจดการทรพยากร

ระดบไรนาคอทดนและน า เพอการเกษตรในทดนขนาดเลกใหเกดประโยชนสงสด ในการ

ด าเนนการทฤษฎใหม ไดพระราชทานขนตอนด าเนนงาน ดงน

Page 74: focus group อาจารย์นิตยา

63

ขนท 1 ทฤษฎใหมขนตน สถานะพนฐานของเกษตรกร คอ มพนทนอย คอนขาง

ยากจน อยในเขตเกษตรน าฝนเปนหลก โดยในขนท 1 น มว ตถประสงคเพอสราง

เสถยรภาพของการผลต เสถยรภาพดานอาหารประจ าวน ความมนคงของรายได ความ

มนคงของชวต และความมนคงของชมชนชนบท เปนเศรษฐกจพงตนเองมากขน มการ

จดสรรพนทท ากนและทอยอาศย ใหแบงพนท ออกเปน 4 สวน ตามอตราสวน 30:30:30:10

ซงหมายถง พนทสวนทหนงประมาณ 30% ใหขดสระเกบกกน า เพอใชเกบกกน าฝนในฤด

ฝนและ ใชเสรมการปลกพชในฤดแลง ตลอดจนการเลยงสตวน าและพชน าตาง ๆ (สามารถ

เลยงปลา ปลกพชน า เชน ผกบง ผกกะเฉด ฯ ไดดวย) พนทสวนทสองประมาณ 30% ให

ปลกขาวในฤดฝน เพอใชเปนอาหารประจ าวนในครวเรอนใหเพยงพอตลอดป เพอตด

คาใชจายและสามารถพงตนเองได พนทสวนทสามประมาณ 30% ใหปลกไมผล ไมยนตน

พชผก พชไร พชสมนไพร ฯลฯ เพอใชเปนอาหารประจ าวน หากเหลอบรโภคกน าไป

จ าหนาย และพนทสวนทสประมาณ 10% ใชเปนทอยอาศย เลยงสตว และโรงเรอนอน ๆ

(ถนน คนดน กองฟาง ลานตาก กองปยหมก โรงเรอน โรงเพาะเหด คอกสตว ไมดอกไม

ประดบ พชผกสวนครวหลงบานเปนตน) ทฤษฎใหมขนกาวหนา เมอเกษตรกรเขาใจใน

หลกการและไดลงมอปฏบตตามขนทหนงในทดนของตนเปนระยะเวลาพอสมควรจน

ไดผลแลว เกษตรกรกจะพฒนาตนเองจากขน "พออยพอกน" ไปสขน "พอมอนจะกน"

เพอใหมผลสมบรณยงขน จงควรทจะตองด าเนนการตามขนทสองและขนทสามตอไป

ตามล าดบ

ขนท 2 ทฤษฎใหมขนกลาง เมอเกษตรกรเขาใจในหลกการและไดปฏบตในทดน

ของตนจนไดผลแลว กตองเรมขนทสอง คอ ใหเกษตรกรรวมพลงกนในรปกลม หรอ

สหกรณ รวมแรง รวมใจกนด าเนนการในดาน

2.1 การผลต เกษตรกรจะตองรวมมอในการผลตโดยเรมตงแต ขนเตรยมดน การหาพนธ

พช ปย การหาน า และอน ๆ เพอการเพาะปลก

Page 75: focus group อาจารย์นิตยา

64

2.2 การตลาด เมอมผลผลตแลว จะตองเตรยมการตาง ๆ เพอการขายผลผลตใหได

ประโยชนสงสด เชน การเตรยมลานตากขาวรวมกน การจดหายงรวบรวมขาว เตรยมหา

เครองสขาว ตลอดจนการรวมกนขายผลผลตใหไดราคาด และลดคาใชจายลงดวย

2.3 ความเปนอย ในขณะเดยวกนเกษตรกรตองมความเปนอยทดพอสมควร โดยม

ปจจยพนฐานในการด ารงชวต เชน อาหารการกนตาง ๆ กะป น าปลา เสอผา ทพอเพยง

2.4 สวสดการ แตละชมชนควรมสวสดการและบรการทจ าเปน เชน มสถานอนามยเมอ

ยามปวยไข หรอมกองทนไวใหกยมเพอประโยชนในกจกรรมตาง ๆ

2.5 การศกษา มโรงเรยนและชมชนมบทบาทในการสงเสรมการศกษา เชน มกองทนเพอ

การศกษาเลาเรยนใหแกเยาวชนของชมชนเอง

2.6 สงคมและศาสนา ชมชนควรเปนศนยกลางในการพฒนาสงคมและจตใจ โดยมศาสนา

เปนทยดเหนยว

กจกรรมทงหมดดงกลาวขางตน จะตองไดรบความรวมมอจากทกฝายทเกยวของ

ไมวาสวนราชการ องคกรเอกชน ตลอดจนสมาชกในชมชนนนเปนส าคญ

ขนท 3 ทฤษฎใหมขนกาวหนา เมอด าเนนการผานพนขนทสองแลว เกษตรกรจะม

รายไดดขน ฐานะมนคงขน เกษตรกรหรอกลมเกษตรกรกควรพฒนากาวหนาไปสขนท

สามตอไป คอ ตดตอประสานงาน เพอจดหาทน หรอแหลงเงน เชน ธนาคาร หรอบรษท

หางรานเอกชน มาชวยในการท าธรกจ การลงทนและพฒนาคณภาพชวต ทงน ท งฝาย

เกษตรกรและฝายธนาคารกบบรษท จะไดรบประโยชนรวมกน กลาวคอ

เกษตรกรขายขาวไดในราคาสง (ไมถกกดราคา)

Page 76: focus group อาจารย์นิตยา

65

ธนาคารกบบรษทสามารถซอขาวบรโภคในราคาต า (ซอขาวเปลอกตรงจาก

เกษตรกรและมาสเอง)

เกษตรกรซอเครองอปโภคบรโภคไดในราคาต า เพราะรวมกนซอเปนจ านวนมาก

(เปนรานสหกรณ ซอในราคาขายสง)

ธนาคารกบบรษทจะสามารถกระจายบคลากร (เพอไปด าเนนการในกจกรรมตางๆ

ใหเกดผลดยงขน)

ในปจจบนนไดมการน าเอาเกษตรทฤษฎใหมไปท าการทดลองขยายผล ณ ศนย

ศกษาการพฒนาและโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร รวมทงกรมวชาการเกษตรได

ด าเนนการจดท าแปลงสาธต จ านวน 25 แหงกระจายอยทวประเทศ นอกจากน กรมพฒนา

ชมชน กระทรวงมหาดไทย กระทรวงเกษตรและสหกรณ กองบญชาการทหารสงสด

กองทพภาค กระทรวงกลาโหม และกระทรวงศกษาธการ ไดมการด าเนนงานใหมการ

น าเอาทฤษฎใหมนไปใชอยางกวางขวางขน

เครองมอทางการบญชบรหารทางดานการบรหารตนทน

สาเหตหนงท าท าใหเกดภาวะเงนเฟอ คอ ตนทนในการผลตสนคาทเพมสงขน (Cost-Push Inflation) ท าใหผผลตตองปรบราคาสนคา โดยสาเหตทท าใหตนทนการผลตสงขน ตวอยางเชน การเพมขนของคาจางแรงงาน การเกดวกฤตการณทางธรรมชาต การเพมก าไรของผประกอบการ การเปลยนแปลงของราคาสนคาน าเขา ซงอาจเพมไปตามภาวะตลาดโลก หรอผลของอตราแลกเปลยน ทงนจงเลงเหนถงความส าคญของตนทนการผลต ทใชเปนเครองมอทางการบญชบรหารทางดานการบรหารตนทนนนเอง

ตนทน (cost) มผศกษา และเรยบเรยงความหมายไวแตกตางกนมากมาย กลาวคอ สมาคมนกบญชและผสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย ไดบญญตวา ตนทน หมายถง รายจายทเกดขน

Page 77: focus group อาจารย์นิตยา

66

เพอใหไดมาซงสนคาหรอบรการ ซงอาจจายเปนเงนสด สนทรพยอน หนทน หรอการใหบรการ หรอการกอหน ทงนรวมถงผลขาดทนทวดคาเปนตวเงนไดทเกยวของโดยตรงกบการไดมาซงสนคาหรอบรการ

ดวงมณ โกมารทต (2553: 33 – 50) การจ าแนกประเภทของตนทนสามารถจ าแนกออกเปน

6 ประเภท ดงน

1. การจ าแนกตามพฤตกรรมของตนทน

การจ าแนกประเภทของตนทนโดยอางถงลกษณะพฤตกรรมของการเกดตนทนนน เปนตนทนกลมหนงทมบทบาทส าคญตอผบรหารเพอการวางแผนในการใชประโยชนจากทรพยากรตางๆ ทมธรกจอย ทรพยากรเปนแหลงทมาของประโยชนเชงเศรษฐกจ ซงจะถกน าไปใชเพอการด าเนนงานใหเปนไปตามเปาหมายขององคกร ซงการวเคราะหตนทนตามแนวคดนสามารถจ าแนกตนทนไดเปน 3 ประเภท คอ ตนทนผนแปร ตนทนคงท และตนทนผสม

1.1 ตนทนผนแปร ลกษณะพฤตกรรมของตนทนผนแปร คอ ตนทนผนแปรโดยรวมจะ

มการเปลยนแปลงไปในทศทางเดยวกนกบการเปลยนแปลงของระดบกจกรรมการด าเนนงาน

1.2 ตนทนคงท ลกษณะพฤตกรรมของตนทนคงท คอ ตนทนคงทโดยรวมจะยงคงเทาเดมแมวาจะมการเปลยนแปลงระดบกจกรรมการด าเนนงาน แตตนทนคงทตอฐานกจกรรมหนงจะมการเปลยนแปลงไปในทศทางตรงกนขามกบระดบกจกรรมทมการเปลยนแปลง

1.3 ตนทนผสม ลกษณะของตนทนผสม คอ มทงพฤตกรรมของตนทนผนแปรและตนทนคงทรวมอยในตนทนเดยวกน กลาวคอ มบางสวนของตนทนทมการเปลยนแปลงไปตามระดบกจกรรม และมบางสวนของตนทนทยงเทาเดมแมววา

Page 78: focus group อาจารย์นิตยา

67

ระดบกจกรรมจะมการเปลยนแปลงไปกตาม ตนทนผสมนบางครงอาจเรยกวาตนทนกงผนแปรหรอตนทนกงคงทกได

2. การจ าแนกตนทนเพอการจดสรรเขาหนวยตนทน

การจ าแนกตนทนเพอการจดสรรเขาสหนวยตนทน เปนการอางองสาเหตของการเกดตนทนวาสบเนองมาจากกจกรรมการด าเนนงานในสวนใด ในการจดสรรตนทนนนเพอประโยชนในการวดมลคาตนทนทถกตองเพอน ามาใชในการก าหนดราคาขาย หรอการประเมนถงความสามารถในการท าก าไรของธรกจ หนวยของตนทนนสามารถแยกพจารณาได 2 ลกษณะ คอ หนวยตนทนสวนกลาง (Intermediate Cost Objects) และหนวยตนทนสดทาย (Final Cost Objects) โดยหนวยตนทนสวนกลางเปนการเกบสะสมตนทนทเกดขนภายในหนวยงาน แลวในภายหลงจะท าการปนสวนตนทนตางๆ ทเกบสะสมไวเขาสตนทนสวนกลางใหกบหนวยตนทนอนๆ ทมความเกยวของกนตอไปตามความเหมาะสมเนองจากไมสามารถระบสาเหตของการเกดตนทนนนไดอยางชดเจนวาจะเขาสหนวยตนทนใดไดโดยตรง สวนตนทนหนวยสดทายเปนการเกบสะสมเขาสหนวยตนทนใดตนทนหนงไดในทนทเนองจากสามารถระบสาเหตของการเกดตนทนไดวาเปนเพราะกจกรรมของหนวยตนทนนน ดงนนตนทนทสะสมในหนวยสดทายนจะไมตองท าการปนสวนใหกบหนวยตนทนอนๆ ตอไป

2.1 ตนทนทางตรง เปนตนทนทสามารถระบถงสาเหตของการเกดตนทนเขาสหนวยตนทนตางๆ ไดงาย หรอระบเขาสตนทนหนวยสดทายไดทนท 2.2 ตนทนทางออม เปนตนทนทไมสามารถระบสาเหตของการเกดตนทนไดงายหรอสะดวกวาเปนผลมาจากการท างานของหนวยตนทนใด หรออาจสามารถระบเขาสหนวยตนทนไดแตคอนขางยงยากหรอล าบากมาก ดงนนจงคดตนทนทางออมเขาสหนวยตนทนสวนกลางกอน หลงจากนนโดยทวไปแลวนกบญชจะใชวธการปนสวนตนทนทางออมเขาสผลประโยชนทงหมดทเกดขนจากการมตนทนเหลาน

Page 79: focus group อาจารย์นิตยา

68

3. การจ าแนกตนทนตามความเกยวของกบการตดสนใจ

ในการด าเนนธรกจนนจะมตนทนตางๆ เกดขนมากมาย ซงในการวเคราะหเพอท าการตดสนใจในเรองใดเรองหนง นกบญชจะตองพจารณาถงลกษณะของตนทนตางๆ ทเกดขนวา ตนทนเหลานมผลหรอมความเกยวของกบประเดนปญหาทผบรหารก าลงตดสนใจอยหรอไม ในการจ าแนกตนทนโดยอางถงความเกยวของทมผลตอการตดสนใจในทางเลอกใดทางเลอกหนงนน สามารถจ าแนกตนทนได 3 ประเภท คอ ตนทนสวนทแตกตาง (Differential Costs) ตนทนจม (Sunk Cost) และตนทนเสยโอกาส (Opportunity Cost)

3.1 ตนทนสวนทแตกตาง เปนตนทนสวนทคาดวาจะเพมขนหรอลดลงเมอน าทางเลอกตางๆ ทเปนไปไดของการเลอกปฏบตมาเปรยบเทยบกน การพจารณาตนทนสวนทแตกตางขางตนนนเปนสวนของตนทนผนแปร หมายความวา เมอพจารณาทตนทนรวมคอมหนวยผลตหรอหนวยทซอเขามาเกยวของ ตนทนสวนทแตกตางรวมจะมการเปลยนแปลงไปตามระดบกจกรรม

3.2 ตนทนจม เปนตนทนทเกดขนแลวและมาสามารถท าการเปลยนแปลงแกไขไดหลงจากทท าการตดสนใจไปแลว ตนทนจมนจะไมเกยวของหรอไมมผลตอการตดสนใจในอนาคต

3.3 ตนทนเสยโอกาส ลกษณะของตนทนเสยโอกาสนจะแตกตางไปจากทไดกลาวถงความหมายของค าวา “ตนทน” ทไดกลาวไวขางตน ตนทนเสยโอกาสนไมมการจายเงนสด สงทเทยบเทาเงนสด หรอแมแตสญญาวาจะจายเปนเงนสดใหในอนาคต แตตนทนเสยโอกาสนหมายถง จ านวนเงนของรายไดทพงจะไดรบ แตกจการไดปฏเสธทจะรบเพราะตดสนใจเลอกทจะตดสนใจกระท าในอกทางเลอกหนงซงคดวามความเหมาะสมหรอใหผลตอบแทนทดกวา

Page 80: focus group อาจารย์นิตยา

69

4. การจ าแนกตนทนตามระดบความรบผดชอบของผบรหาร

การจ าแนกตนทนตามระดบความรบผดชอบของผบรหารนสามารถจ าแนกไดเปน 2 ประเภท คอ ตนทนทควบคมได (Controllable Cost) และตนทนทควบคมไมได (Noncontrollable Cost)

4.1 ตนทนทควบคมไมไดเปนตนทนทผบรหารมอ านาจหนาททจะท าการตดสนใจเปลยนแปลตนทนทเกดขนภายในสวนงานทเปนขอบเขตความรบผดชอบในหนาททจะท าการควบคมไมได ซงในการควบคมตนทนตางๆ ในแตละฝายแตละแผนกนนกเพอใหเปนไปตามเปาหมายของตนทนหรอก าไรทผบรหารในระดบสงไดก าหนดไว

4.2 การจ าแนกตนทนโดยจดเปนตนทนทควบคมได หรอตนทนทควบคมไมไดนนจะขนอยก บการพจารณาวาอ านาจหนาทของผบรหารในระดบใดแลว ในบางกรณตนทนทควบคมไดหรอหรอควบคมไมไดยงขนอยกบระยะเวลาอกดวย ตนทนบางอยางอาจเปนตนทนทมาสามารถควบคมไดในชวงเวลาสนๆ แตอาจเปนตนทนทสามารถควบคมไดในระยะยาว

5. การจ าแนกตนทนตามหนาทการผลต

การจ าแนกตนทนโดยพจารณาจากหนาทภายในองคกร สามารถจ าแนกไดเปน 2 ประเภทดวยกน คอ ตนทนทเกยวกบการผลต (Manufacturing Cost) และตนทนทไมเกยวกบการผลต (Nonmanufacturing Cost)

5.1 ตนทนทเกยวกบการผลต เปนตนทนทเกยวของกบการผลตไมวาจะเปนสวนของวตถดบทใชในกระบวนการผลต รวมถงตนทนอนๆ ทเกดขนเพอท าการแปรสภาพวตถดบใหเปนสนคาส าเรจรปพรอมทจะขายตอไป หรอเปนตนทนอนทเกยวของกบกระบวนการผลตภายในโรงงานท งหมด โดยในสวนของตนทนทเกยวของกบการผลตนยงสามารถจ าแนกตนทนไดเปน ตนทนการผลตทางตรง (Direct Manufacturing Cost) และตนทนการผลตทางออม (Indirect Manufacturing Cost)

Page 81: focus group อาจารย์นิตยา

70

5.1.1 ตนทนการผลตทางตรง เปนตนทนทเกดขนในกระบวนการผลตและสามารถตดตามถงสาเหตของการเกดตนทนเขาสหนวยตนทนไดงาย (หนวยตนทนในทนคอหนวยผลต) ตนทนการผลตทางตรงนนยงสามารถจ าแนกตนทนไดเปน 2 ประเภทยอย คอ ตนทนของวตถดบทางตรง (Direct Material Cost) และตนทนของคาแรงงานทางตรง (Direct Labor Cost)

5.1.1.1 ตนทนของวตถดบทางตรง คอตนทนในสวนของวตถดบทางตรงทใชในการผลตซงถอไดวาเปนสวนประกอบหลกหรอสวนทส าคญของสนคาส าเรจรป สามารถก าหนดเขาสมลคาตนทนของผลตภณฑไดงาย ลกษณะของตนทนวตถดบทางตรงนอกจากจะเปนสวนประกอบหลกทสามารถเหนไดชดเจนจากผลตภณฑทผลตเสรจเรยบรองแลว

5.1.1.2 ตนทนของคาแรงทางตรง คอ ตนทนในสวนของคาแรงงานทเกยวกบพนกงานฝายผลตทท าหนาทในการแปรสภาพวตถดบ หรอเกยวของกบกระบวนการผลตหลกๆ ของวตถดบแตละชนด

5.1.2 ตนทนของการผลตทางออม คอ ตนทนอนๆ ทนอกเหนอจากสวนของตนทนวตถดบทางตรง และตนทนคาแรงทางตรง และเปนตนทนทมสวนเกยวของกบการผลตสนคาใหเปนสนคาส าเรจรปเพอการจ าหนายตอไป เปนตนทนทเกดขนเพอชวยเสรมใหกระบวนการผลตมความสะดวก คลองตว และชวยท าใหสนคาทผลตออกมามความสมบรณทจะน าไปใชประโยชนตอไปได ตนทนของการผลตทางออมนโดยสวนใหญเรยกวา ตนทนคาใชจายในการผลต (Manufacturing Overhead Cost) ตนทนของการผลตทางออมยงสามารถจ าแนกตนทนไดเปน 3 ประเภทยอยๆ คอ ตนทนของวตถดบทางออม (Indirect Material Cost) ตนทนคาแรงทางออม (Indirect Labor Cost) และตนทนคาใชจายในการผลตอนๆ (Other Manufacturing Cost)

Page 82: focus group อาจารย์นิตยา

71

5.1.2.1 ตน ทนวต ถ ดบทางออม เ ปน ทนทนท เ กด ขนในกระบวนการผลต เปนสวนประกอบยอยๆ ของวตถดบทใชในการผลต แตไมใชสวนประกอบหลกทส าคญหรอมมลคานอยเมอเทยบกบตนทนของสนคาทผลตไดในแตละชนด หรอเปนวตถดบสวนทน ามาใชเพอชวยใหการผลตเปนไปอยางตอเนอง ไมสามารถก าหนดมลคาของวตถดบทางออมเขาสผลตภณฑไดอยางชดเจน

5.1.2.2 ตน ทน ค า แรงทางออม เ ปนตน ทนในสวนของแรงงานคนงานทวๆ ไปทเกดขนภายในโรงงานและมสวนชวยใหกระบวนการท างานของการผลตมความคลองตวและมประสทธภาพมากขน

5.1.2.3 ตนทนคาใชจายในการผลตอนๆ เปนตนทนทเกยวของกบกระบวนการผลต แตไมสามารถระบเขาสหนวยผลตของสนคาไดอยางชดเจน และเปนตนทนทนอนเหนอจากตนทนการผลตทางตรง วตถดบทางออม และคาแรงงานทางออม

5.2 ตนทนทไมเกยวกบการผลต เปนตนทนสวนทนอกเหนอจากตนทนตางๆ ในกระบวนการผลตทงหมดเปนตนทนในสวนของกระบวนการด าเนนงานตางๆ ของส านกงาน ซงสามารถจ าแนกตนทนทไมเกยวกบการผลตนไดเปน 2 ประเภท คอ ตนทนในการขาย (Selling Cost) และตนทนในการบรหาร (Administrative Cost)

5.2.1 ตนทนในการขาย เปนตนทนทเกยวของและมความจ าเปนตอการด าเนนกจกรรมทางการตลาดหรอการจดจ าหนายผลตภณฑหรอบรการ ตนทนในสวนนเปนสวนทท าใหไดมาซงค าสงของลกคา และเปนตนทนทมผลตอเนองจากการมรค าสงซอจากลกคา

5.2.2 ตนทนในการบรหาร เปนตนทนสวนอนๆ ทงหมดขององคกรทไมสามารถจดเขากลมตนทนทเกยวกบการผลตหรอตนทนในการขายดงทไดกลาวมาแลวขางตน ตนทนในการบรหารนนเปนสวนของตนทนของกจกรรม

Page 83: focus group อาจารย์นิตยา

72

ในดานตางๆ ทหลากหลายทมความรบผดชอบรวมกนเพอชวยใหหนวยงานตางๆ ภายในองคกรสามารถประสานการท างานรวมกนเพอใหเปนไปตามเปาหมายขององคกรได

6. การจ าแนกตนทนตามวตถประสงคเพอการรายงานในงบการเงน

การจ าแนกตนทนตางๆ ทเกดขนภายในองคกรเพอวตถประสงคของการน าเสนอผลการด าเนนงานและฐานะทางการเงนของธรกจในชวงเวลาใดเวลาหนงนน สามารถจ าแนกตนทนไดเปน 2 ประเภท คอ ตนทนผลตภณฑ (Product Costs) และตนทนงวดเวลา (Period Cost)

6.1 ตนทนผลตภณฑ เปนตนทนทประกอบดวย 3 สวนประกอบของตนทนทเกยวกบการผลต คอ วตถดบทางตรง คาแรงทางตรง และคาใชจายในการผลต ตนทนเหลานเมอผลตเปนสนคาส าเรจรปเรยบรอยจะแสดงรวมเปนตนทนของสนคาคงเหลอ (Inventoriable Cost) หรออาจกลาวอกอยางหนงวา ตนทนการผลตทงสามสวนจะสะสมอยในสนคาคงเหลอของธรกจตอไปจนกวาจะจ าหนายสนคานนได 6.2 ตนทนงวดเวลา เปนตนทนทรบรเปนคาใชจายในงวดเวลาทมรายการของตนทนเหลานนเกดขนในทนท โดยทวไปแลวตนทนงวดเวลาจ าแนกไดเปน 2 ประเภท คอ คาใชจายในการขายและคาใชจายในการบรหาร โดยสวนของตนทนคาใชจายในการขายเปนคาใชจายทเกดขนเกยวกบกจกรรมทางการตลาด และคาขนสงสนคาทขายไปใหกบลกคา

ผลการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ ทฤษฎเกยวกบภาวะเงนเฟอ

ภาวะเงนเฟอ หมายถง ภาวะทระดบราคาสนคาและบรการเพมสงขนเรอยๆ เปนระยะเวลายาวนาน และไดสรางปญหาใหแกระบบเศรษฐกจ ซงระดบราคาสนคาและบรการโดยทวไป จะเปลยนแปลงในทางตรงขามกบอ านาจซอ คอ เมอเกดภาวะเงนเฟอ อ านาจซอของเงนจะลดลง เปนเหตใหเงนจ านวนเดยวกนน ไมสามารถซอสนคาและบรการไดเทากบจ านวนทเคยซอได ในระยะ

Page 84: focus group อาจารย์นิตยา

73

กอนเกดภาวะเงนเฟออาจสงผลท าใหคาครองชพเพมสงขนได อภนนท จนตะน และทบทม วงคประยร (2537: 76)

สาเหตทท าใหเกดภาวะเงนเฟอ (อภนนท จนตะน และทบทม วงคประยร, 2537: 76) สามารถจ าแนกไดดงนคอ

1. เงนเฟอทเกดจากอปสงคมวลรวมเพมขน (Demand Pull Inflation) คอ เมออปสงคมวลรวมเพมขน ในขณะทอปทานมวลรวมคงเดม ท าใหปรมาณสนคาและบรการในระบบเศรษฐกจไมเพยงพอตอบสนองตออปสงคทเพมขน เนองจากท าการผลตไมทนกบความตองการสนคาออกสตลาดนอย แตผบรโภคมมากจงเปนเหตใหสนคาราคาเพมสงขนเรอยๆ

สาเหตของการเกดภาวะเงนเฟอแบบมอปสงคสวนเกนอาจแบงอธบายไดเปน

3 ทฤษฎใหญ (ประพนธ เศวตนนทน, 2543: 303 - 306) คอ

1.1 ทฤษฎปรมาณเงนแบบดงเดม (Simple Quantity Theory)

การเปลยนแปลงปรมาณเงนมผลกระทบระดบราคาสนคาทวไปโดยตรง คอ ถาปรมาณเงนเพม ระดบราคาจะเพมตามในสดสวนเดยวกน ในกรณกลบกนถาหากปรมาณเงนลด ระดบราคาสนคากลดตาม ซงทฤษฎการเงนในลกษณะนเปนทฤษฎการเงนแบบหยาบ (The Crued Quantity Theory of Money) หรอทฤษฎปรมาณเงนอยางงาย (The Simple Version of The Quantity Theory of Money) โดยเนนบทบาทของเงนในฐานะเปนสอกลางส าหรบการแลกเปลยน โดยมขอสมมตทวามนษยมความตองการทจะถอเงนเพราะมอ านาจในการซอ ดงนนการเพมขนของปรมาณเงนจะสงผลใหเกดการเพมขนของระดบราคาในสดสวนเดยวกน ทงนเพราะวาคนมอ านาจในการซอเพมขน และมอปสงคตอสนคาเพมขนดวยเชนกน ซงในทฤษฎการเงนแบบหยาบน จะถอวาการเพมขนของปรมาณเงน จะมผลตอระดบราคาทเพมขนในอตราสวนเดยวกน สามารถแสดงความสมพนธออกมาในรปแบบสมการไดดงน

Page 85: focus group อาจารย์นิตยา

74

MV = PT

M = ปรมาณของเงน V = อตราการหมนเวยนของเงน P = ระดบราคา T = ปรมาณของรายการแลกเปลยน

ในประเทศอตสาหกรรมหลายประเทศ อาจไมเคยบรรลจดทนกเศรษฐศาสตร

เรยกวาระดบการผลต ทท าใหเกดการจางงานเตมท (Full employment output) แตกยงประสบกบปญหาเงนเฟอภายในประเทศอนเนองมาจากการมอปสงคสวนเกน นกเศรษฐศาสตรหลายทานอาจคดวา ระบบเศรษฐกจดงกลาวอาจเขาไดกบแบบจ าลองของพวกคลาสสกกได แตสภาวะเศรษฐกจทกาวหนาไปมากแลวในปจจบน ไมนาจะตรงกบขอสมมตเบองตนของพวกคลาสสก ซงไดก าหนดใหระบบเศรษฐกจอยในภาวะการจางงานเตมทตลอดเวลา อยางไรกด แนวความคดของพวกคลาสสกอาจน ามาใชอธบายปรากฏการณในระบบเศรษฐกจของไทยได โดยปรบเงอนไขบางประการเสย นนคอ ถงแมวาระบบเศรษฐกจไทยอาจจะไมเคยบรรลภาวะทมการจางงานเตมท แตภาวะเงนเฟอกอาจจะเกดขนถาปรมาณเงนมมากเกนไป สภาพทอาจจะเปนไปไดคอ คาการหมนเวยนของเงนโดยเฉลยแลวคงจะไมเปลยนแปลงมากนก หรอถาจะเปลยนแปลงกคงจะนอยมากจนไมจ าเปนตองน าเขามาพจารณากได ปญหาส าคญอยทคาตว T (ปรมาณของรายการแลกเปลยน) ซงในระบบเศรษฐกจไทยไมนาจะเปนตวคงทได เพราะเศรษฐกจไมไดอยในภาวการณจางงานเตมท

อยางไรกด ตามขอเทจจรงคาตว T (ปรมาณของรายการแลกเปลยน) ม

แนวโนมจะคงทในชวงเวลาหนง เหตผลคอระบบเศรษฐกจของไทยเอออ านวยใหภาคธรกจกกตนสนคาไวได โดยไมจ าเปนตองน าสนคาออกสตลาด เพราะฉะนนถงแมการผลตจะยงคงด าเนนอยตลอดเวลา กไมไดเปนเครองค าประกนวาสนคาในทองตลาดจะมปรมาณสงขนในชวงเวลาสนๆนน เราจงมกพบกบสภาพทดเหมอนวาระบบเศรษฐกจของเราอย ณ ระดบการจางงานเตมท การเพมอปทานของเงนถาจะมขนดวยระบบเศรษฐกจของเราอย ณ ระดบการจางงานเตมท การเพมอปทานของเงน

Page 86: focus group อาจารย์นิตยา

75

ถาจะมขนดวยเหตผลใดๆ ยอมท าใหราคาสนคาสงขนอยางเดยวเทานน การน าสนคากกตนออกสตลาดในภายหลงจะท าใหพอคาไดรบรายไดสงขนกวาปรกต สงเหลานเปนปรากฏการณทเคยเกดขน และเปนสงทควรแกการแกไขเปนอยางยง

1.2 ทฤษฎปรมาณเงนสมยใหม (Modern Quantity Theory)

นกการเงนสมยใหมซงน าโดย Milton Friedman แหงมหาวทยาลยชคาโกไดเปลยนแปลงสมมตฐานเบองตนของนกเศรษฐศาสตรคลาสสกมากพอควร นนคอเหนวาระบบเศรษฐกจไมจ าเปนจะตองอย ณ ระดบการจางงานเตมทเสมอไป และเหนวาคาการหมนเวยนของเงนไมจ าเปนจะตองอย ณ ระดบการจางงานเตมทเสมอไป และเหนวาคาการหมนเวยนของเงนไมจ าเปนตองมเสถยรภาพอยางทนกเศรษฐศาสตรคลาสสกคด เพราะฉะนน ถามการเพมอปทานของเงน มลคาการใชจายทงหมดอาจไมเปลยนแปลงเลยกได ทงนกเพราะคาการหมนเวยนของเงนอาจมคาต าลงนนเอง การทคาการหมนเวยนของเงนต าลงอาจเปนสาเหตอยางหนง ทท าใหรฐบาลตองเพมปรมาณเงนเพอรกษาระดบรายไดไวกอาจเปนได แตถาสมมตวาคาการหมนเวยนของเงนไมเปลยนแปลงมากนก การเพมอปทานของเงนยอมจะท าใหมลคาการใชจายของประชาชนเพมสงขนระดบหนง ในเมอเราถอวาระบบเศรษฐกจไมจ าเปนตองอย ณ ระดบการจางงานเตมท การเพมอปทานของเงนจงท าใหทงคา P (ระดบราคา) และ T (ปรมาณของรายการแลกเปลยน) ตองปรบตวเองใหสงขนตามไปโดยอตโนมต แตจะปรบเปนอตราสวนเทาไรกยอมแลวแตกรณ

สงทสรปไดจากแนวความคดน คอ ระดบราคาไมจ าเปนจะตองสงขนเปนอตราสวนเดยวกนกบการเพมขนของอปทานของเงน อยางไรกด ภาวะเงนเฟอทเกดขนยงถอวาเปนผลมาจากการเพมอปทานของเงนอยางตอเนองนนเอง เพยงแตวาผลของการเพมอปทานของเงนทมตอระดบราคาไมมากเหมอนกบทฤษฎปรมาณเงนดงเดม

Page 87: focus group อาจารย์นิตยา

76

1.3 ทฤษฎของนกเศรษฐศาสตรกลมเคนส (Keynesian Theory)

ตามแนวความคดของนกเศรษฐศาสตรกลมเคนสนน ไมยอมรบวาปรมาณเงนเปนปจจยส าคญทท าใหเกดภาวะเงนเฟอแบบมอปสงคสวนเกน (Demand – Pull Inflation) แมอาจจะมสวนอยบางแตกไมมากนก (Money does not matter) นกเศรษฐศาสตรเคนสใหความส าคญแกปจจย 2 ประการคอ (1) การใชจายอยางอสระ และ (2) การท างานของกลไกตวคณ (Multiplier) ถาการใชจายอสระ (เชน การใชจายของรฐบาล) สงขนอยางไมหยดย ง รายไดของประชาชนกจะสงขนอยางไมหยดย งเชนเดยวกน เทากบมลคาการใชจายอสระคณดวยคาตว

2. เงนเฟอเกดจากตนทนเพมสงขน (Cost – Push Inflation) เนองจากระดบราคาสนคา

ทน ามาใชเปนปจจยการผลต มราคาเพมสงขน ท าใหตนทนเพมสงขนเปนเหตใหราคา

ผลผลตเพมสงขนดวย (อภนนท จนตะน และทบทม วงคประยร, 2537: 76)

ในประเทศทมสหภาพแรงงาน ท าหนาทตอรองคาจางแรงงานกบนายจาง การ

เรยกรองคาจางแรงงานเพมจะสงผลใหตนทนในการผลตเพมสงขนดวย ผผลตจะผลกดนภาระไปสผบรโภค โดยขนราคาสนคาและบรการ ท าใหราคาสนคาเพมสงขน

ประพนธ เศวตนนทน (2543: 306 - 310) กลาวไววา เปนเวลาหลายปกอนทศวรรษท 1950 ไดมความเชอกนวา ภาวะเงนเฟอเปนผลมาจากการมอปสงคสวนเกน (Excess Demand) ในระบบเศรษฐกจเปนส าคญ ในทศวรรษท 1950 นกเศรษฐศาสตรเรมสนใจปญหาเงนเฟออนเปนผลสบเนองมาจากอปทาน (Supply Inflation หรอ Cost – Push Inflation) ในสมยนนถาใครพดถงเงนเฟอใหม (New Inflation) กหมายความถงเงนเฟอทเกดจากดานอปทานนนเอง ความจรงในมมมองของผบรโภคสวนใหญมกถอวาภาวะเงนเฟอเปนผลจากอปทานมากกวาอปสงคดงมค ากลาวกนตดปากวาราคาสนคาสงขน เพราะพอคามการกกตนสนคา (Hoarders) หรอพอคาคาก าไรเกนควร (Profiteers) เปนตน

ในทศวรรษท 1970 ความเชอวาเงนเฟอมาจากตนทนการผลตมสาเหตมาจากการ

รวมกลมทางเศรษฐกจเปนส าคญ เชน การรวมกลมเปนสมาคมนายจาง ท าใหอตสาหกรรม

Page 88: focus group อาจารย์นิตยา

77

จ านวนมากกลายเปนอตสาหกรรมผกขาด (Monopolistic Industries) หรออตสาหกรรมผขายนอยราย (Oligopolistic Industries) ซงอตสาหกรรมเหลานผผลตยอมมบทบาทตอราคามากกวาผบรโภคหรอการรวมกลมของกรรมกรเปนสหภาพแรงงาน (Labor Unions) กมผลท าใหคาจางแรงงานสงขน จงท าใหสนคามราคาสงขนไดเชนกน โดยเฉพาะถาคาจางทเพมขนใหมสงกวาผลตผลเฉลยของแรงงาน

สาเหตการเกดภาวะเงนเฟอทเกดจากตนทนการผลต อาจแบงอธบายไดเปน 2 ทฤษฎ ใหญๆ คอ

2.1 ภาวะเงนเฟอทเกดจากคาจางแรงงานสงขน (Wage – Push Inflation)

ภาวะเงนเฟอทเกดจากคาจางแรงงานสงขนนน จะตองเปนภาวะเงนเฟอท

เรมตนจากคาแรงงานสงขนกอน อนเปนสาเหตทท าใหตนทนการผลตสนคาและบรการสงขนตามไปดวย คาจางแรงงานทปรบตวใหสงขนตามกลไกตลาด จะไมเปนสาเหตท าใหเกดเงนเฟอ เพราะในตลาดแรงงานแขงขนสมบรณนน คาจางแรงงานเปลยนแปลงตามกลไกอปสงคและอปทานของแรงงานในตลาดเทานน เงนเฟอทเกดจากคาจางแรงงานจงมในตลาดแรงงานไมสมบรณเทานน และความไมสมบรณดงกลาว มกมงประเดนไปทสหภาพแรงงานเปนส าคญ ถานายจางตองปรบคาจางแรงงานใหสงขน เพราะไดรบแรงกดดนจากสหภาพแรงงาน หรอกลมกรรมกรโดยธรรมชาตนายจางนนจะตองผลกภาระใหแกผบรโภคเสมอ ท าใหราคาสนคาสงขนโดยปรยาย

2.2 ภาวะเงนเฟอจากการเพมผลก าไรของนายทน (Profit – Push Inflation)

ในระบบการตลาดแบบเสรนยมอยางแทจรงนน นายทนจะไมสามารถเพม

อตราก าไรใหตนเองไดตามอ าเภอใจ ผลก าไรทไดรบเปนผลก าไรในระดบปรกต (Normal Profit) อนเปนผลก าไรทผประกอบการพอจะรกษากจการไวไดเทานน แตในโลกการคาปจจบน กจการเกอบทอยางมแนวโนมไปสการผกขาดในระดบใดระดบหนงเสมอ ผประกอบการขนาดใหญเทานนทจะยนอยไดอยางมนคง การอางปจจยตนทนการผลตสงขนจ าเปนตองปรบราคาสนคาเปนเหตผลทอางกนเปนธรรม

Page 89: focus group อาจารย์นิตยา

78

เนยมปฏบตอยแลว ความส าคญอยทวาราคาสนคาทเพมสงขนนนไดเพมขนในอตราทเกนความเปนจรงหรอไม คอเพมเกนกวาอตราเพมของตนทนการผลตไปมาก เชน ตนทนการผลตสงขนรอยละ 10 แตสนคาทจ าหนายปรบราคาสงขนมากกวารอยละ 10 เปนตน อตสาหกรรมหลายประเภทในไทยมระบบการท างานแบบผกขาด ตงแตการคาขาว ขาวโพด มนส าปะหลง อตสาหกรรมสงทอ เปนตน เมอมการผกขาดไมวาจะมรปแบบเชนไร การรวมกนก าหนดราคาสนคาในทองตลาดของผผกขาดกจะตองเกดขน (Administered Prices) และแนนนอนวาราทถกก าหนดมานนจะตองสงมากจนเกนระดบปรกต ภาวะการผกขาดมกท าใหกลมผประกอบการรายใหญทงหลายไดใจ และมกจะนยมขนราคาสนคาของตนไปเรอยๆ โดยอางสาเหตตางๆแลวแตจะนกได พฤตกรรมของพอคาทไมมคณธรรมเชนน ถามมากขนกจะเกดภาวะเงนเฟอในทสด

3. เงนเฟอเกดจากการเปลยนแปลงโครงสรางทางระบบเศรษฐกจ การเปลยนแปลง

ระบบเศรษฐกจ เชน การพฒนาเศรษฐกจ การตดตอการคากบตางประเทศ มผลท าใหแบบ

แผนการบรโภค และโครงสรางการผลตปรบตวไมทนตอการเปลยนแปลงของอปสงคมวล

รวม ท าใหเกดอปสงคสวนเกน (Excess Demand) ในสนคาและบรการเปนเหตใหสนคา

และบรการมราคาเพมสงขน

ตวชวดอตราเงนเฟอ กวตตา สข (2548: 7)

ไดอธบายวาการวดอตราเงนเฟอจะพจารณาจากอตราการเปลยนแปลงของดชนราคา

ของปปจจบนเปรยบเทยบกบดชนราคาของปกอน หรออตราการเปลยนแปลงท

เปรยบเทยบระหวางชวงเวลาทตอเนองกน การวดอตราเงนเฟออาจวดดวยดชนราคา

ผบรโภค (Consumer Price Index: CPI) หรอ GDP Deflator แตโดยทวไป มกจะใชดชน

ราคาผบรโภค เปนตววดภาวะเงนเฟอ ดชนทสามารถวดอตราเงนเฟอไดสามารถแบงได

ดงน

Page 90: focus group อาจารย์นิตยา

79

1. ดชนราคาผบรโภค (Consumer Price Index--CPI)

ดชนราคาผบรโภคเปนดชนวดการเปลยนแปลงของราคาสนคาและบรการประเภทท

ประชาชนซอบรโภคประจ าวนการเปลยนแปลงดงกลาวจะท าการเปรยบเทยบชวงเวลา

ปจจบนกบชวงเวลาหนง หรอทเรยกวาปฐาน ในการค านวณดชนราคาน หนวยงานท

รบผดชอบจะคดเลอกรายการสนคามากลมหนงมาเปนตวแทนของสนคาและบรการ

ทงหมด

2. ดชนราคาผบรโภคพนฐาน (Core Consumer Price Index--CCPI)

ดชนราคาผบรโภคพนฐานเปนเปาหมายในการด าเนนนโยบายโดยคณะกรรมการฯ

มมตใหหกราคาสนคาหมวดอาหารสด และพลงงานออกจากอตราเงนเฟอทใชกนอยปกต

ในการค านวณอตราเงนเฟอพนฐาน ซงจะใชเปนเปาหมายในการด าเนนนโยบายการเงน

เนองจากราคาสนคากลมดงกลาวมความผนผวนในระยะสนสง ราคาอาหารสดขนกบ

สภาพอากาศ และราคาน ามนขนกบปจจยภายนอกทควบคมไมไดหากยงคงรวมอยใน

เปาหมายอาจจะท าใหมการเปลยนนโยบายในทางทไมถกตอง

3. ดชนราคาผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (GDP Deflator)

ดชนราคาผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศเปนดชนราคาอกประเภทหนงทแสดง

ใหเหนถงการเปลยนแปลงของราคาสนคาทกชนดทเปนองคประกอบของผลตภณฑมวล

รวมภายในประเทศเมอเทยบกบราคา ณ ปฐาน

ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ ณ ราคาปปจจบน

GDP Deflator =

ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ ณ ราคาปฐาน

Page 91: focus group อาจารย์นิตยา

80

ลกษณะของภาวะเงนเฟอ

กวตตา สข (2548: 9) ไดอธบายลกษณะของภาวะเงนเฟอสามารถแบงออกเปน 3

ลกษณะใหญๆ คอ

1. ภาวะเงนเฟออยางออน (Creeping or Mild or Gradual Inflator)

เปนภาวะทระดบราคาสนคาทวไปเพมขนอยางชาๆ หรอการใชจายเพอการบรโภค

ใหเพมขนซงท าใหรายไดประชาชาตเพมขนดวย ถาจ ากดเงนเฟอประเภทนออกไปจะท าให

เกดการวางงานเพมขนได

2. ภาวะเงนเฟอระดบปานกลาง (Medium Inflation)

เปนภาวะทระดบอตราเงนเฟอทสงเกนภาวะเงนเฟออยางออนทกรรมการเศรษฐกจ

ของแตละประเทศจะก าหนด

3. ภาวะเงนเฟออยางรนแรง (Hyperinflation)

เปนภาวะทระดบสนคาทวไปสงขนอยางรวดเรวและรนแรง เชน ตวเลขสองหลก การเปลยนแปลงอยางนยอมสงผลกระทบตอระบบเศรษฐกจท าใหเกดความเสยหายได ระบบการแลกเปลยนแปลงแบบสงของแลกของ (Barter System) จะถกน ามาใชแทนเงน และเงนจะไมสามารถท าหนาทเปนสอกลางในการแลกเปลยนได

Page 92: focus group อาจารย์นิตยา

81

ผลของภาวะเงนเฟอตอระบบเศรษฐกจ

อภนนท จนตะน และทบทม วงคประยร (2537: 76 -77) ไดกลาวไววา เมอเกดภาวะเงนเฟอ จะท าใหฐานะของบคคลในกลมตางๆ เปลยนแปลงไป บางกลมไดประโยชน บางกลมกเสยประโยชน สมารถแบงกลมไดดงนคอ 1. กลมผไดรบประโยชน ไดแก ลกหน เพราะเงนทเปนหนมอ านาจซอลดลง รบราคาสนคาสงขน เงนจ านวนเทาเดมซอสนคาไดนอยลง เทากบลกหนใชหนนอยลง แมนวาจ านวนเงนทช าระจะยงคงเดม บคคลทไดรบผลประโยชนอกกคอ กลมทมรายไดเปลยนแปลงตามภาวะเศรษฐกจ รายไดของบคคลกลมนจะขนลงตามภาวะเศรษฐกจหรอมากกวา เพราะสามารถจะเรยกคาบรการหรอตงราคาสนคาไดตามทตองการ เชน แพทย ชางตดผม ตดเสอ เปนตน นอกจากนกมนกเกงก าไร คอสามารถคาดคะเนเหตการณในอนาคตไดถกตอง เชน คาดคะเนวาทดนจะแพงในอนาคตกจะท าการซอเอาไว ตอมาทดนราคาสงขน จงน าทดนทซอไวออกมาขายกจะไดก าไรตามราคาทเพมสงขน

2. กลมผ เสยประโยชน ไดแก เจาหน ผใหกยมไปมมลคาของเงนทแทจรงลดลงจากจ านวนเทาเดม ผทเสยประโยชนอกกลมหนงกคอ ผทมรายไดคงท เชน เงนเดอน จะไดรบเงนคาจางจ านวนเทาเดม แตอ านาจซอลดลง นอกจากนกมกลมคนทไมสามารถจะหลกเลยงการเพมสงขนของราคาสนคาและบรการตามภาวะเงนเฟอได กคอ ผบรโภคจะซอสนคาและบรการไดนอยลงจากเงนจ านวนเทาเดม

ผลกระทบของภาวะเงนเฟอทสงผลตอประเทศ สามารถแบงไดเปน 2 ประเภทดงน 1. ผลทเกดภายในประเทศ (Internal Effects)

- ราคาสนคาสงขน ท าใหรฐบาลด าเนนนโยบายการจางงานเตมทไดงายขน เชน การ

ปรบปรงบรรยากาศในการลงทน เปนตน อยางไรกด ภาวะเงนเฟอท าใหเกดอปสงค

สวนเกนในบางภาคเศรษฐกจ ท าใหกรรมกรเรยกรองขอคาจางแรงงานเพมขน ตนทนการ

ผลตจงสงขน

Page 93: focus group อาจารย์นิตยา

82

- ราคาสนคาทสงขนกระตนใหเกดความจ าเรญเตบทางเศรษฐกจ กระตนใหเกดการ

ลงทน อปทานของแรงงานขยายตว คอ มแรงงานเขามาในตลาดแรงงานมากขน โดยเฉพาะ

แรงงานเดกและสตร ผลเสยทเกดขนคอ การทอปสงครวมสงเกนไป ท าใหหนวยผลตทไม

มประสทธภาพเขาสวงการผลตไดงายขน คนไมตงใจท างานเพราะมงานใหเลอกท า

มากมาย มการยายงานมาก

- ภาวะเงนเฟอท าใหคนมรายไดประจ าเสยเปรยบ ผไดประโยชนคอ ผใชแรงงานและ

ผประกอบการ เงนออมจะนอยลง ท าใหเงนเฟอมากขน ลกหนไดประโยชนมากกวาเจาหน

ภาวะเงนเฟอในชวงเวลานานเกนไปจะท าใหรฐบาลควบคมไดยากขน อาจเกดเงนเฟออยาง

มหนต (Hyper - Inflation) ซงเปนเงนเฟอชนดรนแรง เกดจากการเพมปรมาณเงนอยาง

รวดเรวในระบบเศรษฐกจ และท าใหสนคาและบรการมราคาสงขนอยางไมหยดย ง ระดบ

ราคาสนคาเทานนทสงขนเรอยๆ แตปรมาณการผลตสนคาและบรการหยดชะงก ผบรโภค

ใชจายเกนตวนยมของตางประเทศ

2. ผลทเกดภายนอกประเทศ (External Effects)

ภาวะเงนเฟอท าใหเกดความยงยากแกประเทศในดานการคาระหวางประเทศ คอ ท า

ใหราคาสนคาภายในประเทศสงขน การน าสนคาออกจ าหนายในตางประเทศจงท าไดยากขน แตในเวลาเดยวกน เรากลบน าสนคาเขาจากตางประเทศมากขน เพราะราคาถกกวา ผสงออกหนมาเจาะตลาดในประเทศมากกวาสงสนคาไปขายตางประเทศ เพราะไดราคาดกวา ผลกระทบตอฐานะการเงนของประเทศ คอ ทนส ารองเงนตราตางประเทศจะลดลงไปอยางรวดเรว เปนอนตรายตอเสถยรภาพทางการเงนของประเทศยงนก

อปสงคตอเงนในภาวะเงนเฟอและเงนฝด

ในชวตประจ าวนเงนทประชาชนถอไวเพอเกงก าหรจะหมนเวยนระวางหนแตละตว หรอหมนเวยนไปมาระหวางพนธบตรและหนกได อนมสาเหตมาจากปจจยอนๆ ทอาจไมเกยวกบการเปลยนแปลงของอตราดอกเบยในทองตลาด ท าใหปรมาณเงนเกบไวเกงก าไร

Page 94: focus group อาจารย์นิตยา

83

อาจปรบตวขนลงไดบางเลกนอย นอกจากนในภาวะสงครามหรอภาวะเศรษฐกจตกต าอยางรนแรง ประชาชนรสกไมมนใจใจความผนผวนทางเศรษฐกจ จงพากนเทขายหนพนธบตร และเลอกเกบเงนสดไวกบตวมากขน เพอไวใชกรณฉกเฉน (Precautionary Motive)

เมอเกดภาวะเงนเฟออาจมผลกระทบตออปสงคตอเงนได คอ ราคาสนคามแนวโนมสงขนเรอยๆ ท าใหประชาชนน าเงนทเกบไวเพอเกงก าไรมากกตนสนคาทจ าเปนในการด ารงชวตหรอถามการคาดคะเนวาสนคาจะมราคาสงขนในอนาคต เพราะมปญหาดานการผลต ประชาชนทวไปกอาจรบซอสนคาอปโภคบรโภคมากกตนไว บรรดาพอคานกอตสาหกรรมกอาจกดตนวตถดบ พอคาขายสงกจะกดตนสนคาอปโภคบรโภค เปนตน ปรากฏการณเหลานลวนท าใหอปสงคตอเงนลดลงทงสน ถาเปนกรณเกดภาวะเงนฝด คอ ราคาสนคาในประเทศมแนวโนมลดต าลง ผลกระทบตออปสงคตอเงนกเปนไปในทางตรงกนขาม คอ ประชาชนทกกลมจะพยายามชะลอการจบจายใชสอยใหเนนนานทสด

อปสงคตอเงนในสถานการณทยกมาเปนตวอยางดงกลาว เปนอปสงคตอเงนเพอเกงก าไรอยางแทจรง แตมความหมายทแตกตางไปจากอปสงคตอเงนเพอเกงก าไรตามค าจ ากดความของเคนส อปสงคตอเงนเพอการเกงก าไรของเคนส เปนการถอเงนไวเพอเกงราคาหนและพนธบตรในตลาดหลกทรพย (Future Prices of Securities) ในสภาวะเศรษฐกจทเปนปกต สวนอปสงคตอเงนทเกดขนในกรณไมปกต เชน กรณการเกดภาวะเงนเฟอหรอเงนฝด เปนการคาดคะเนสถานการณทางเศรษฐกจในอนาคต (Future Economic Conditions) (ประพนธ เศวตนนทน, 2541: 176 - 177)

ทฤษฎเกยวกบการบญช

แนวคดการแสดงรายงานทางการเงนเมอระดบราคาเปลยนแปลง

กจการทยดหลกราคาทนเดม (Historical Cost) มขอสมมตวาคาของเงนม

เสถยรภาพหรอมคาคงทโดยไมไดค านงถงภาวะเงนเฟอหรอระดบราคาทเปลยนแปลงไป

หากกจการประสบภาวะเงนเฟอหรอราคาสนคาและบรการในปจจบนเปลยนแปลงไปอยาง

Page 95: focus group อาจารย์นิตยา

84

มาก งบการเงนตามหลกราคาทนจะใหประโยชนแกผใชงบการเงนนอยลง กจการจงเรม

ตระหนกถงความเหมาะสมในการน าแนวคดเกยวกบการวดมลคาองคประกอบของงบ

การเงนมาใช เพอแสดงผลกระทบจากการเปลยนแปลงในระดบราคาไวในงบการเงน

การเปลยนแปลงระดบราคา

การเปลยนแปลงในระดบราคาทไมมสาระส าคญ ยอมไมกระทบตอขอสมมตวาคา

ของเงนคงท แตหากการเปลยนแปลงในระดบราคามสาระส าคญแลว ขอสมมตวาคาของ

เงนคงทยอมขดแยงตอขอเทจจรง

ความหมายของการเปลยนแปลงระดบราคา

การเปลยนแปลงระดบราคา (Change in Price Level) หมายถง การทราคาซอของ

สนคาและบรการเปลยนแปลง ซงสงผลตออ านาจซอ และคาของเงนเปลยนแปลงโดยท

สนคาและบรการยงมคณภาพคงเดม

อ านาจซอ (Purchase Power) หมายถง ความสามารถของเงนทจะซอสนคาและ

บรการ เมอจ านวนเงนทใชซอสนคาและบรการเปลยนไปตามระยะเวลา อ านาจซอของเงน

กเปลยนแปลงไปดวย เชน เมอระดบราคาของสนคาและบรการเพมสงขน อ านาจซอของ

เงนจะต าลง เนองจากผบรโภคตองใชเงนจ านวนมากขน เพอซอสนคาและบรการอยางเดม

นน ในทางตรงขาม เมอระดบราคาของสนคาและบรการลดต าลง อ านาจซอของเงนจะ

เพมขน เนองจากผบรโภคตองใชเงนจ านวนนอยลง เพอซอสนคาและบรการอยางเดยวกน

นน

Page 96: focus group อาจารย์นิตยา

85

ประเภทของการเปลยนแปลงระดบราคา

การเปลยนแปลงระดบราคา แบงไดเปน 2 ประเภท คอ

1. การเปลยนแปลงระดบราคาทวไป (General Price Level Change)

คอ การเปลยนแปลงของราคาสนคาและบรการทกชนดในตลาด ซงเกดขนเมอระดบ

ราคาสนคาและบรการเฉลยโดยรวมในระบบเศรษฐกจมการเปลยนแปลง ไมวาจะเปนการ

เพมขนหรอลดลง การเปลยนแปลงในระดบราคาทวไปจะเปนเครองชใหเหนถงอ านาจซอ

(Purchase Power) โดยทวไปของเงนตรา เชน เมอระดบราคาโดยทวไปสงขน หมายถง

ราคาสนคาและบรการโดยทวไปในทองตลาดสงขน ผบรโภคจะตองจายเงนจ านวนมากขน

ในการแลกเปลยน กรณเชนนแสดงวาอ านาจซอของเงนตรามคาลดลง ซงเรยกวา ภาวะ

เงนเฟอ (Inflation) ในทางตรงขาม ถาราคาสนคาและบรการโดยทวไปในตลาดลดลง

ผบรโภคกจะจายเงนจ านวนนอยลงเพอแลกเปลยนสนคาหรอบรการเดยวกน แสดวาอ านาจ

ซอของเงนตรามคาสงขน ซงเรยกวา ภาวะเงนฝด (Deflation) วธทจะวดระดบราคาสนคา

โดยทวไปวธทดทสด คอ ดชนราคาโดยทวไป (General Price Index) เชน ดชนราคา

ผบรโภค (Consumer Price Index) ซงเปนตวเลขทไดจากการเปรยบเทยบราคาสนคาและ

บรการทงหมดของปใดปหนงกบราคาสนคาและบรการทงหมดของปทก าหนดเปนปฐาน

2. การเปลยนแปลงระดบราคาเฉพาะอยาง (Specific Price Level Change)

คอ การเปลยนแปลงในราคาสนคาหรอบรการทระบชนดใดชนดหนง หรอ

โดยเฉพาะเจาะจงวาเปนสนคาหรอบรการประเภทใด เชน ทดน อาคาร วสดกอสราง

เหลกเสน เครองจกรและอปกรณ เปนตน การเปลยนแปลงในระดบราคาสนคาเฉพาะอยาง

น นอกจากจะมสาเหตมาจากระยะเวลาแลว ยงมสาเหตมาจากการเปลยนแปลงในรสนยม

ของผบรโภค การเปลยนแปลงทางดานเทคโนโลย การเกงก าไร หรอการเปลยนแปลงใน

Page 97: focus group อาจารย์นิตยา

86

ปรมาณการผลต การวดการเปลยนแปลงของระดบราคาเฉพาะอยาง อาจใชดชนราคาสนคา

เฉพาะอยาง (Specific Price Index) เพอวดการเปลยนแปลงหรอความเคลอนไหวในระดบ

ราคาสนคาหรอบรการชนดนน

การรายงานทางการเงนเมอมการเปลยนแปลงระดบราคา

โดยสวนใหญแลว มาตรฐานการบญชระบใหกจการบนทกรายการและเหตการณ

ทางบญชตามราคาทนเดม ซงเปนทตระหนกดวา งบการเงนตามหลกราคาทนไมอาจแสดง

ใหเหนถงฐานะการเงน และผลการด าเนนงานของกจการอยางแทจรง โดยเฉพาะอยางยง

ในสภาวะทมการเปลยนแปลงอยางมากในระดบราคาสนคาและบรการ เนองจากงบ

การเงนดงกลาวไมไดสะทอนถงการเปลยนแปลงของราคาสนทรพย อนเนองมาจากสภาวะ

เงนเฟอ การเปลยนแปลงในระดบราคามผลกระทบตอรายการในงบการเงนทแสดงดวย

ราคาทนเดม นกบญชจงจดท ารายงานทางการเงนเมอมการเปลยนแปลงระดบราคาอยางม

สาระส าคญ เชน ภาวะเงนเฟออยางรนแรง เปนตน ทงนเพอใหงบการเงนแสดงผลการ

ด าเนนงาน และฐานะทางการเงนทถกตอง

การจดท ารายงานทางการเงนเมอมการเปลยนแปลงระดบราคา มวตถประสงค ดงน

1. ผใชงบการเงนไดทราบขอมลเพมเตมเกยวกบการเปลยนแปลงในระดบราคา

2. ท าใหทราบฐานะทางการเงนและผลการด าเนนงานทแทจรง รวมท ง

ผลกระทบของการเปลยนแปลงในระดบราคาทมตองบการเงน

3. ผบรหารสามารถจดการกบปญหาเกยวกบการเปลยนแปลงในระดบราคาได

หากผบรหารเขาใจสถานการณทางเศรษฐกจทเกดขน แตงบการเงนดงเดมทไมไดม

Page 98: focus group อาจารย์นิตยา

87

การปรบขอมลทสะทอนผลของการเปลยนแปลงในระดบราคาจงไมแสดงขอมลท

ท าใหผบรหารเขาใจปญหาได

4. งบการเงนทแสดงขอมลเกยวกบปญหาการเปลยนแปลงในระดบราคาจะเปน

งบการเงนทนาเชอถอมากกวางบการเงนทมไดใหขอมลดงกลาวทมผลกระทบอยาง

มสาระส าคญ

ปญหาในการแสดงรายงานทางการเงนเมอระดบราคาเปลยนแปลง

แมวาโดยทวไป กจการไดตระหนกถงความจ าเปนในการแสดงรายงานทางการเงน

ซงแสดใหเหนถงผลกระทบของการเปลยนแปลงในระดบราคา การแสดงรายงานทาง

การเงนดงกลาวยงประสบปญหาหลายประการ ดงน

1. วธการแสดงรายงานทางการเงน

กจการไมอาจหาขอยตเกยวกบความเหมาะสมของการแสดงผลกระทบจาก

การเปลยนแปลงระดบราคาในรายงานทางการเงน เนองจากการบญชเมอระดบราคา

เปลยนแปลงและการวดมลคาท าไดหลายวธ ซงแตละวธลวนมขอจ ากดทงสน

2. คณภาพของขอมล

ในการแสดงรายงานทางการเงน กจการจะตองเสนอขอมลทเชอถอได และ

ขอมลนนควรตรวจสอบไดในบางกรณ ราคาตลาดปจจบน หรอราคาทนปจจบนเปน

ราคาทไมมหลกฐานชดเจน

Page 99: focus group อาจารย์นิตยา

88

3. ความคนเคยของผใชงบการเงน

ผใชงบการเงนบางกลมยงคนเคยกบงบการเงนตามหลกราคาทนเดม

4. การเกดขนของรายการ

การแสดงรายงานของผลกระทบจากการเปลยนแปลงระดบราคาไมอาจ

แสดงผลทเกดขนจรงของรายการดงเชนวธราคาทนเดม ตวอยางเชน ตามวธราคา

ทนเดม การเปรยบเทยบจ านวนเงนสดทจายไปในการซอสนทรพย กบจ านวนเงนสด

ทไดรบจากการขายสนทรพยเปนการแสดงใหเหนถงการเปลยนแปลงทเกดขนแลว

อยางชดเจนกวาการบญชเมอระดบราคาเปลยนแปลงไป

5. ดชนราคา

การปรบงบการเงนดวยดชนราคาตามวธราคาทนเดมระบบเงนคงท อาจชวย

แกปญหาหลายประการดงกลาวขางตน แตกจารอาจพบอปสรรคในเรองความทนตอ

เหตการณของดชนราคา และความเหมาะสมของดชนราคาทวไปและดชนราคา

เฉพาะอยาง

Page 100: focus group อาจารย์นิตยา

89

วธการปรบงบการเงนเมอมการเปลยนแปลงระดบราคา

วธการปรบงบการเงนเมอมการเปลยนแปลงระดบราคา สามารถท าได 3 วธ ดงน

1. การบญชราคาตลาดปจจบน (Market Price หรอ Exit Price Accounting)

ราคาตลาดปจจบน หมายถง มลคาทพจารณาจากราคาทเปนผลมาจากการ

ตอรองตามปกตทางธรกจระหวางผซอและผขายทเปนอสระไมมสวนเกยวของกน

หรอหมายถง มลคาทประมาณขนในกรณไมมการขายหรอการแจงราคาสนคา

ดงนน ราคาตลาดปจจบนจงควรเปนราคาทซอขายกนในขณะนน หกดวยคาใชจาย

ในการขาย ราคาตลาดปจจบน อาจเรยกวา ราคาตลาดยตธรรม (Fair Market Value)

หรอ มลคายตธรรม (Fair Value)

2. การบญชราคาทนปจจบน (Current Cost Accounting)

ราคาทนปจจบน (Current Cost) หมายถง การแสดงสนทรพยดวยจ านวนเงน

สดหรอรายการเทยบเทาเงนสดทตองจายในขณะนน เพอใหไดมาซงสนทรพยชนด

เดยวกนหรอสนทรพยทเทาเทยมกน และการแสดงหนสนดวยจ านวนเงนหรอ

รายการเทยบเทาเงนสดทตองใชช าระภาระผกพนในขณะนน

ตามความหมายของราคาทนปจจบนดงกลาว กจการอาจวดมลคาของราคาทน

ปจจบนไดจากตนทนของสนทรพยชนดเดยวกนหรอสนทรพยทเทาเทยมกน ซงม

ลกษณะเหมอนกนกบสนทรพยทกจการมอย สนทรพยนนอาจมอายการใชงาน

เทากนและประสทธภาพในการใชงานเชนเดยวกบสนทรพยทจะน ามาวดมลคา

โดยทวไปแลว ราคาทนปจจบนอาจเทากบราคาเปลยนแทน (Replacement Cost)

Page 101: focus group อาจารย์นิตยา

90

อนงราคาเปลยนแทน หมายถง ตนทนหรอราคาปจจบนทกจการคาดวาจะตอง

จาย เพอจดหาสนทรพยมาเปลยนแทนสนทรพยเดมโดยสนทรพยทจดหามานน ม

สภาพเหมอนสนทรพยทมอย แตในขอเทจจรงแลวราคาทนปจจบนและราคาเปลยน

แทนมขอแตกตางทส าคญ กลาวคอ ราคาทนปจจบน หมายถง มลคาของการซอ

สนทรพยมาทดแทนสนทรพยทกจการมอย ดงนน ในบางสถานการณ ราคาทน

ปจจบนและราคาเปลยนแทนอาจเปนราคาเดยวกน เชน กรณของสนคาคงเหลอ

เนองจากสนคาทซอมาแทนสนคาคงเหลออาจมลกษณะเหมอนกน

แตในกรณของสนทรพยประเภททดน อาคาร และอปกรณ ราคาทนปจจบน

และราคาเปลยนแทนอาจไมใชราคาเดยวกน ตวอยางเชน กจการอาจไมสามารถหา

ราคาทนปจจบนของคอมพวเตอร หรอเครองจกรรนเดยวกนได แตกจการอาจตอง

น าราคาของสนทรพยรนใหมขณะนนปรบปรงดวยประสทธภาพในการท างาน อาย

การใชงาน จ านวนผลผลต ตลอดจนคาใชจายทเกยวของกบการใชสนทรพยนน

อยางไรกตาม ในการค านวณราคาเปลยนแทน กจการค านงเฉพาะประสทธภาพใน

การท างานของสนทรพยเทานน แตจะไมค านงถงอายการใชงาน หรอคาใชจายท

เกยวของกบสนทรพยนน

อนงราคาทนปจจบนแตกตางจากราคาตลาดปจจบน เนองจากราคาตลาด

ปจจบนพจารณาในแงของราคาจดจ าหนาย สวนราคาทนปจจบนพจารณาในแงของ

ราคาจดหา ราคาทนปจจบนจงมลกษณะเหมอนกบราคาของสนคาเฉพาะอยางท

เปลยนแปลงไปตามอ านาจซอ

โดยปกตแลว หากอ านาจซอมการเปลยนแปลง เชน ในสภาวการณทอ านาจ

ซอลดลง ดชนราคาสนคาทวไปสงขน ในขณะเดยวกนสนคาบางชนดอาจไมไดม

ราคาสงตาม เชน เครองเลนวดโอ เครองค านวณ เตาอบไมโครเวฟ นาฬกา เปนตน

ดงนน การใชราคาทนปจจบนจงเปนวธการทพจารณาถงมลคาของรายการทางการ

Page 102: focus group อาจารย์นิตยา

91

เงนทกรายการ ซงเปลยนแปลงไปตามสถานการณ ณ วนสนงวดบญช หรอ ณ วนท

จดท างบการเงน

โดยสรปแลว การบญชราคาทนปจจบนจะมการปรบคาของรายการในงบ

การเงน เชน สนคาคงเหลอ ทดน อาคาร และอปกรณ ใหเปนราคาทนปจจบน วธน

มไดสะทอนผลกระทบทเกดขนจากสภาวะเงนเฟอและมไดยดหลกราคาทนเดมดวย

3. การบญชระบบเงนคงทหรอการบญชตามระดบราคาทวไป (Constant Dollar

Accounting or General Price – Level Accounting)

การบญชระบบเงนคงท คอ วธทรายงานองคประกอบของงบการเงนในหนวย

เงนตรา ซงมอ านาจซอโดยทวไปเหมอนกน (คงท) การบญชตามวธนอาจเรยกวา

การบญชในหนวยของอ านาจซอโดยทวไป หรอการบญชในหนวยของอ านาจซอ

ปจจบน หรอกการบญชตามระดบราคาทวไป

เนองจากคาของเงนมมลคาทแทจรงในการจดหาสนคาและบรการ ในสภาวะ

เงนเฟอ เงนจ านวนเดยวกนนอาจจดหาสนคาและบรการไดในจ านวนทนอยกวา

ตวอยางเชนในป พ.ศ. 2512 เงนหนงบาทซอน าแขงเปลาได 4 แกว ในขณะทในป

2551 เงนหนงบาท แทบจะซออะไรไมได หรอซอน าแขงเปลาไดเพยงแกวเดยว จะ

เหนวา อ านาจซอเปลยนแปลงไปตามเวลา จงท าใหเกดความคดวากจการควรน า

ขอมลทางการบญชมาปรบมลคาใหเหมอนกนเสยกอน นนคอ แปลงเงนใหมคา

เทากนดวยดชนราคา (Price Index) แลวจงน าไปแสดงในรายงานการเงน ทงน

เพอใหรายงานการเงนใหประโยชนตอผใชมากยงขน

หลกการบญชวธเงนคงทหรอการบญชทมการปรบดวยระดบราคาโดยทวไป

เปนวธารปรบงบการเงนตามวธราคาตนทนในอดตดวยดชนราคาสนคาโดยทวไป

Page 103: focus group อาจารย์นิตยา

92

โดยปรบปรงหนวยวดทเปนเงนตราทปรบดวยดชนราคา ซงเปนอ านาจซอของเงน

หรอทเรยกวา เงนคงท ว ธนสะทอนการเปลยนแปลงในอ านาจซอหรอการ

เปลยนแปลงในระดบราคาโดยทวไป ตามหลกการทวไปของวธการบญชน งบ

การเงนทรายงานรายการเกยวกบสนทรพย หนสน สวนของเจาของ รายได และ

คาใชจายจะแสดงรายการทสะทอนถงอ านาจซอโดยทวไปของตวเงน นนคอ กจการ

จะบนทกบญชตามราคาทนเดม และปรบงบการเงนดวยดชนราคาใหเปนงบการเงน

ตามราคาทนเดมระบบเงนคงท

ทฤษฎเกยวกบการลงทน

การลงทนระหวางประเทศ เปนการทผประกอบการของประเทศหนงน าเอาเงนทน สนทรพยตางๆ และเทคโนโลยไปลงทนในอกประเทศหนง โดยทผลงทนสามารถเขาไปควบคมการด าเนนงานในกจการนนไดดวยการถอหนในสดสวนจ านวนหนง ซงเพยงพอตอการเขาบงคบ ควบคมธรกจไดตามกฎหมายของประเทศนน สดสวนการถอหนทท าใหสามารถเขาไปควบคมกจการไดจะแตกตางกนไปในแตละประเทศ บางครงการถอหนไมกเปอรเซนกสามารถเขาควบคมธรกจไดแลว (ทวศกด เทพพทกษ, 2548: 174 - 176) ความสามารถทจะเขาไปควบคมกจการ ไดมความส าคญอยางยงตอการลงทน เพราะคงไมมผประกอบการรายใดอยากลงทนในกจการทตนไมสามารถควบคมใหมผลการด าเนนงานทดได ผ ลงทนจะเคลอนยายถายโอนทรพยากรของตน เขาไปในประเทศทตนลงทนไดอยางเตมทกตอเมอมความมนใจในสทธครอบครองเหนอกจการนน แลวจงถายทอดทรพยากรตางๆ เชน สทธบตร เครองหมายการคา และเทคนคการบรหาร จากประเทศแมไปสประเทศทลงทนเพมขน จากปจจยดงทกลาวมาแลวสามารถทจะชวยท าใหตนทนของการด าเนนงานลดลงได โดยมสาเหตมาจาก

1. ธรกจในประเทศแม และประเทศทเขาไปลงทนมวฒนธรรมองคการเดยวกน

2. ธรกจสามารถใชผบรหารทมาจากบรษทแม ซงเขาใจวตถประสงค และสามารถถายทอดใหแกบรษทสาขาไดอยางชดเจน

Page 104: focus group อาจารย์นิตยา

93

3. ธรกจสามารถหลกเลยงการตอรองทยดเยอ และเสยเวลากบบรษทคคาได

4. ธรกจสามารถหลกเลยงปญหาในการเจรจาตกลงรวมกนได

หรออาจจะกลาวไดวา การลงทนระหวางประเทศกคอ การทผประกอบการของประเทศนน น าเอาเงนทนหรอทรพยสนตางๆ ไปรวมลงทนยงอกประเทศหนง โดยทการลงทนน จะมรปแบบในการลงทนหลายรปแบบ คอ การลงทนแบบ Mergers หรอ การควบรวมกจการ หมายถง การทบรษทตงแต 2 บรษทลงทนรวมกน และสามารถแบงออกเปน 2 รปแบบดงนคอ

1. เปนการรวมตวกนของ 2 บรษท ใหเหลอเพยงบรษทเดยว อกบรษทหนงกปดกจการไป

2. เปนการรวมตวกนตงแต 2 บรษทขนไป ไดมการตกลงรวมกนในการต งบรษทขนมาใหม และมการออกหนใหมใหแกบรษททปดกจการไป การรวมกจการแบบนเรยกวา Consolidation

สวนการลงทนอกประเภทหนงคอการลงทนแบบ Acquisitions หรอ การเขาซอ

กจการ หมายถง การทบรษทหนงเขาไปซอกจการของบรษทหนงเลย การเขาซอกจการนสามารถแบงออกเปน 2 รปแบบ คอ

1. การทบรษทไดเขาไปซอทรพยสนเพยงอยางเดยว โดยทบรษทหนงทขายกยงคงด าเนนการตอไป

2. การทบรษทไดเขาไปซอหนของอกบรษทหนง ในจ านวนการถอหนทมากกวา เลยท าใหผบรหารเดมสญเสยอ านาจในการบรหาร การซอหนของกจการนนกจะมแบบเตมใจขายและไมเตมใจขาย กคอ

2.1 การทบรษทดงกลาวเตมใจทจะขายหน กอาจจะเกดมาจากกจการของบรษทนนประสบปญหาทางการเงน หรอเกดภาวะขาดทน ด าเนนกจการ

Page 105: focus group อาจารย์นิตยา

94

ตอไปไมไหว จงจ าเปนตองมการขายหนของทางบรษทออกไป เพอทจะพยงกจการของบรษทใหอยรอด 2.2 การทบรษทดงกลาวไมเตมใจขาย คอจะเปนการถกบรษทอนเขากวานซอหนในบรษท ท าใหสญเสยอ านาจในการบรหาร

ทฤษฎการลงทนโดยตรงระหวางประเทศ

การลงทนโดยตรงจากตางประเทศเปนการเคลอนยายเงนทนระหวางประเทศแบบ

หนงซงเปนเจาของเงนทนจะมสวนในการจดการ ควบคมกจการ การใชเทคนควชาการ ใน

บางกรณ การลงทนโดยตรงจากตางประเทศอาจไมจ าเปนตองกอใหเกดการเคลอนยาย

เงนทนระหวางประเทศมากนก เพราะผลงทนบางรายไมไดน าเงนไปลงทนเลยแตกยมจาก

ตลาดทองถนหรอน าเงนจากผลก าไรของเงนทนทเคยลงทนอยแลวมาลงทนใหมอก

นอกจากนการลงทนโดยตรงอาจเปนไปไดทง 2 ทศทางพรอมๆ กน ตวอยาง เชน ประเทศ

สหรฐอเมรกาลงทนในยโรปและยโรปกสามารถกระท าไดในท านองเดยวกน ซงผดกบการ

เคลอนยายของเงนทนระหวางประเทศแบบอนๆ ทมกจะขนกบอตราดอกเบยทแตกตางกน

หรอการขาดแคลนเงนทนระหวางประเทศผลงทนกบประเทศผรบเงนทน ในกรณดงกลาว

การเคลอนยายเงนทนมกจะเปนการเคลอนยายอยางเดยวคอ จากแหลงทมเงนทนมากไปส

แหลงทมเงนทนนอย การลงทนโดยตรงแบบสองทศทางดงกลาวมกจะเกดขนระหวาง

ประเทศทพฒนาแลว ดงนน อาจกลาวสรปไดวาการลงทนโดยตรงนนมสวนประกอบอย

หลายประการ และสงจ าเปนกคอผลงทนชาวตางประเทศ เงนทน (อาจจะไดมาโดยวธการ

ใดกได) การควบคมกจการ ความรทางเทคนควทยาการและประเทศผรบการลงทน ถาหาก

สงตางๆ ดงกลาวมารวมกนเมอใดแลวจะเกดการลงทนโดยตรงขน การลงทนนนสามารถ

จะท าไดโดยบคคล บรษท หรอหนวยงานของรฐ แตสวนใหญจะเปนการลงทนโดยตรง

ของเอกชน

Page 106: focus group อาจารย์นิตยา

95

ผลกระทบของการลงทนระหวางประเทศ

การลงทนระหวางประเทศ ภายในทศนะของรฐบาลแตละประเทศจะแตกตางกนไป แลวแตระบอบการปกครองและแนวความคดของผน า ผมอ านาจรฐบาลของประเทศคอมมวนสตจะตอตานการลงทนระหวางประเทศ เพราะคดวาบรษทขามชาตเขามาลงทนเพอกอบโกยเอาผลก าไรกลบประเทศไป และท าใหขาดดลการช าระเงนระหวางประเทศ สวนประเทศประชาธปไตยมกจะมแนวคดแบบเสรนยม เชอมนในระบบการคาเสร ซงตองการใหธรกจมการแขงขนกนอยางเตมท เพอประโยชนของผบรโภค อนจะสงผลใหเศรษฐกจมอตราการเจรญเตบโตทสงทสด

ดงนน เราจะพจารณาเฉพาะในกรณของผลกระทบของการลงทนระหวางประเทศ

ตามแนวคดแบบเสรนยม และสามารถจ าแนกผลกระทบทเกดขนจากการลงทนระหวางประเทศได ดงตอไปนคอ

ดานประเทศทเขาไปลงทน

1. ประโยชนทเกดขนตอประเทศทเขาไปลงทน ไดแก

1.1 การไดรบเงนทน เทคโนโลย และระบบการบรหารงานอยางมประสทธภาพ 1.2 การวาจางแรงงาน

1.3 การไดเปรยบดลการช าระเงนของประเทศ

1.4 การกระตนใหเกดการแขงขน เพอการเจรญเตบโตของเศรษฐกจ

2. ผลเสยทเกดขนตอประเทศทเขาไปลงทน ไดแก

2.1 การเกดการแขงขนอยางไมเปนธรรม

Page 107: focus group อาจารย์นิตยา

96

2.2 การขาดดลการช าระเงนของประเทศ

2.3 การขาดสภาพการบงคบและสญเสยอธปไตยของชาต

ดานประเทศแมของบรษทขามชาต

1. ประโยชนทเกดขนตอประเทศแม ไดแก

1.1 การไดเปรยบดลการช าระเงนของประเทศแม

1.2 การวาจางแรงงานเพม

1.3 การเรยนรทจะด าเนนธรกจในตลาดตางประเทศ

2. ผลเสยทเกดขนตอประเทศแม ไดแก 2.1 การเสยเปรยบดลการช าระเงนในยอดบญชทน (Capital Account)

2.2 การเสยเปรยบดลการช าระเงนในยอดบญชเดนสะพด (Current Account)

2.3 การวาจางแรงงานลดนอยลง

ทฤษฎความไดเปรยบเชงแขงขน (Competitive Advantage)

การวเคราะหความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ มจดมงหมายอยทการวเคราะห

เปลยนแปลงรปแบบดานการผลต และการคาระหวางประเทศและระดบความสามารถ

ทางการแขงขน (The Degree of Competitiveness) ในแตละอตสาหกรรม ในขณะทการ

Page 108: focus group อาจารย์นิตยา

97

เปลยนแปลงของอตสาหกรรมในเชงพลวตร (Dynamic) นนพนฐานไดถกก าหนดมาจาก

ปจจยทางดานราคา (Price Factors) และปจจยทมใชราคา (Non- Price Factors) ประกอบ

กน ดงนนระดบความสามารถทางการแขงขนจะเปนหรอไมเปนไปตามรปแบบความ

ไดเปรยบโดยเปรยบเทยบกได เพราะนอกจากปจจยดานราคาแลวยงมปจจยทมใชราคาเปน

ตวก าหนดทส าคญ เชน ความอดมสมบรณของทรพยากร ระดบการพฒนาเทคโนโลย การ

ผลตรปแบบการแขงขนของอตสาหกรรมภายในประเทศ รวมทงนโยบายของรฐบาลและ

นโยบายการเสรมความรวมมอทางเศรษฐกจของภมภาค สงเหลานมบทบาทส าคญในการ

เสรมและสรางระดบความสามารถทางการแขงขนของอตสาหกรรมทงในปจจบนและ

อนาคต

แนวคดของการรวมกลมทางเศรษฐกจ (สมนก, 2537: 5 - 7)

การรวมกลมทางเศรษฐกจเปนการน าแนวความคดเกาของยโรปเกยวกบความเสมอ

ภาคของโอกาส (Equality of Opportunity) มาใชในทางปฏบต โดยมความคดวา

ความสมพนธทางเศรษฐกจระหวางประเทศตงแตสองประเทศขนไปจะด าเนนไปดวยดถา

ประเทศเหลานนมโอกาสเทาเทยมกน โดยมวตถประสงคของการรวบรวมกลมทาง

เศรษฐกจ ไดแก ความพยายามในการเรงรดพฒนาเศรษฐกจของประเทศสมาชก ทงนไมวา

จะเปนความพยายามชวคราวหรอถาวรกตาม ดงนนความพยายามทจะท าใหการคาและการ

เคลอนยายปจจยการผลตระหวางประเทศไดเปนไปอยางเสรมากกวาเดม จงไมใช

วตถประสงคของการรวมกลมทางเศรษฐกจ หากแตเปนเครองมอ (Means) ทจะบรรจ

เปาหมาย ซงไดแก การเพมผลผลตของบรรดาประเทศทเกยวของ ผลประโยชนของการ

รวมกลมทางเศรษฐกจในแงนจงขนอยกบวากระบวนการดงกลาวจะเปนผลใหอตราการ

พฒนาของประเทศสมาชกเพมขนรวดเรวกวาทเคยเปนมาหรอไมเพยงใด

Page 109: focus group อาจารย์นิตยา

98

ผลทางเศรษฐกจของการรวมกลม (เกษตร, 2538: 275 - 286)

ผลของการรวมกลมสหภาพศลกากรมทงระยะสน (Static) แลระยะยาว (Dynamic) ผลในระยะสนจะมตอการผลตและการบรโภค ผลในระยะยาวคอความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศสมาชกเพราะการผลตมขนาดใหญเกดการประหยด (Economies of Scale) มการคดคน เทคโนโลยใหมๆ หรอมการสะสมทน

1. ผลในระยะสน (Static Effect) คอ ผลทเกดขนจากการเปลยนแปลงในดานการจดสรรทรพยากร เพอการผลตและการบรโภคทเกดจากการยกเลกภาษสนคาเขา ผลเชนนจะเกดขนทนทหรอปรากฏใหเหนไดในระยะเวลาอนสน ฉะนนเราจะพจารณาท งผลทางดานการผลต (Production Effect) และผลทางดานการบรโภค (Consumption Effect)

1.1 ผลทางดานการผลต เมอประเทศสมาชกยกเลกภาษศลกากรใหแกสนคาทมาจากประเทศในกลม ท าใหเกดแหลงอปทานของสนคาจ านวนมากมายในกลมและเกดการทดแทนแหลงอปทานสนคาเกาดวยแหลงอปทานสนคาใหม โดยเฉพาะอยางยงจะมการซอสนคาจากประเทศสมาชกดวยกนเองมากขน 1.2 ผลทางดานการบรโภค ถาผบรโภคทเคยซอสนคาทผลตภายในประเทศในราคาสงสามารถหนไปซอสนคาจากประเทศสมาชกในสหภาพศลกากรดวยราคาต ากวา ท าใหผบรโภคซอสนคาไดมากขน สวสดการดขน แตถาเมอมการรวมกลมสหภาพท าใหผบรโภคตองซอสนคาจากประเทศในกลมดวยราคาสงกวาผบรโภคจะซอสนคาไดนอยลง สวสดการแยลง

2. ผลในระยะยาว (Dynamic Effect) เปนผลทท าใหเกดการแขงขนเพมขน เรงใหมการเปลยนแปลงเทคโนโลย เรงใหมการลงทนและเกดการประหยดจากขนาด (Economies of Scale)\

2.1 เพมการแขงขน การแขงขนในทนไมไดหมายความวาธรกจจ านวนมากไดขายสนคาเหมอนกน แตหมายถงความสามารถและความตงใจของผผลตท

Page 110: focus group อาจารย์นิตยา

99

จะเขาไปแขงขนในตลาดอน เมอยกเลกภาษระหวางประเทศสมาชกในกลมและตลาดขยายกวา งออกไปท า ใหผ แ ข งขนม มาก ขน ธร ก จ ทไม มประสทธภาพตองกลายเปนธรกจทมประสทธภาพหรอไมเชนนนตองปดตวลง การแขงขนท าใหมการวจยคนควาและพฒนาสนคาใหม

2.2 การเปลยนแปลงเทคโนโลย เมอตลาดขยายกวางขนกวาเดมท าใหขนาดของธรกจทเหมาะสมเพมขน ท าใหผผลตขยายการผลตโดยมการวจยคนควาและพฒนาเทคโนโลยใหมๆ เพอใชในการผลต ท าใหเพมการเปลยนแปลงเทคโนโลยและเศรษฐกจเจรญเรวขน

2.3 การลงทนการเพมการแขงขนและการเปลยนแปลงเทคโนโลยท าใหมการลงทนเพมขน ซงเปนสงจ าเปนเพอแสวงหาผลประโยชนการลงทนจากประเทศอนๆในโลก ฉะนนธรกจตางประเทศทมอยในสหภาพอาจขยายหรอรวมกลมกนใหมเพอแสวงหาผลประโยชนของโอกาสใหมๆทเกดขน นอกจากนธรกจตางประเทศทในอดตเคยสงสนคาใหกบประเทศในกลมขณะนอาจตดสนใจสรางโรงงานใหมในสหภาพ สงนเปนเหตผลของการลงทนจ านวนมากของประเทศสหรฐอเมรกาในยโรปหลงป พ.ศ. 2498 เนองจากตลาดของประเทศสหรฐอเมรกาในยโรปขยายใหญขน

2.4 การประหยดจากขนาด เปนการประหยดภายในทเกดจากตนทนการผลตลดลงเมอปรมาณการผลตเพมขน ในการศกษาการรวมกลมทางเศรษฐกจเราจะแบงการประหยดจากขนาดเปน 2 กรณคอ การประหยดจากขนาดในธรกจหลายหนวยและการประหยดจากขนาดภายในธรกจหนวยเดยว

2.4.1 การประหยดจากขนาดภายในธรกจหลายหนวย (Interplant or Multiplant Economies of Scale) หมายถง กรณทธรกจเปนเจาของกจการหรอโรงงานหลายแหง ซงมลกษณะเปนแบบใดแบบหนงของ 2 แบบน คอ โรงงานหลายแหงผลตสนคาตางชนดกน (Horizontal Integration) เชน เหลกเสน ซเมนต กระเบอง เครองสขภณฑ เปนตน หรอโรงงานหลายแหงผลต สนคาประเภทเดยวกนแตตางขนตอนการ

Page 111: focus group อาจารย์นิตยา

100

ผลต (Vertical Integration) เชน ผลตเสนใย ทอผา ยอมสและพมพลาย ท าเสอส าเรจรป เปนตน แบบแรกเปนสนคาทผซอมกจะใชประกอบกนจงขนสงรวมกนไปไดหรอใชระบบการจดการหรอผบรหารชดเดยวกน แบบหลงสามารถซอวตถไดทละมากๆและไดประโยชนจากอ านาจผกขาดตลาด

2.4.2 การประหยดจากขนาดภายในธรกจหนวยเดยว ( Intraplant Economies) อาจอยในลกษณะใดลกษณะหนงดงน

2.4.2.1 เครองมอเครองใชบางชนด เชน หบหอบรรจ ทอน า เครองเปาลม เครองท าความเยน เปนตน ตนทนหรอราคาเปนฟงกชนของพนทผวและก าลงงานขนกบปรมาตร ฉะน นตนทนจงสมพนธกบก าลงงาน ตนทนของสงเหลานจะเพมขนตามก าลงงานทเพมขนในระดบเดยวกน การประหยดจะเกดจากการเลอกใชก าลงงานทพอเหมาะ

2.4.2.2 ตนทนเพมในอตราต ากวาปรมาณทเพมขน เชน การขนสงหบหอขนาดใหญ หรอมจ านวนมากๆ ซงสามารถใชเรอบรรทกขนาดใหญ หรอขบวนรถไฟขนาดยาว

2.4.2.3 การส ารองขนาดใหญชวยประหยดตนทนเมอขนาดการผลตขยายตว เชน ระบบการส ารองสนคาเพอหลกเลยงภาวะสนคาขาดตลาด ซงเกดจากอปสงคเพมกะทนหนหรอหยดซอมเครองจกร การส ารองวตถดบเพอหลกเลยงภาวะราคาวตถดบขนลง ไมแนนอน

2.4.2.4 การประหยดเนองจากจ าเปนตองผลตจ านวนมากใหเหมาะสมกบก าลงการผลตสงของเครองจกร หรอใหคมกบคาใชจายการผลตแตละงวด เชน โรงงานน าตาลเปดด าเนนงานตามฤดกาลทมวตถดบเขาโรงงานมาก เปนตน

Page 112: focus group อาจารย์นิตยา

101

2.4.2.5 การประหยดเนองจากไดใชเครองจกรทออกแบบโดยเฉพาะกบงาน ซงเปนไปไดตอเมอการผลตขยายตว เชน ใชรถตดออยแทนแรงงาน เปนตน

2.4.2.6 งานบางอยางซงไมจ าเปนเมอผลตขนาดเลก แตมประโยชนมากและจ าเปนเมอผลตขนาดใหญ เชน งานออกแบบ งานวางแผน การวจย งานเกบรวบรวมขาวสารขอมล เปนตน

การประหยดทอยในรปแบบ 2.4.2 ขางตนถอวาเปนการประหยดสบเนองจากโครงสราง (Structural Economies) ซงมความส าคญในกรณการรวมกลมเศรษฐกจ เพราะตลาดมกจะเพมขนาดใหญขน อยางไรกตามการรวมกลมเศรษฐกจไมไดหมายความวาจะตองเกดผลดของการประหยดจากขนาดเสมอไป เพราะการประหยดจากขนาดขนอยก บขนาดของกลม คาขนสง รสนยม ทศนคตของผประกอบการ เปนตน

กรอบแนวคดในการศกษา

ในปจจบนน สภาวการณททกคนตองเผชญลวนแลวแตมความรนแรงถงขนทเรยกไดวา "วกฤต" ในดานตางๆ ไมวาจะเปนวฤตเศรษฐกจ วกฤตการเงน วกฤตการเมองและอนๆ แตวกฤตทไมอาจปฏเสธไดวาสงผลกระทบตอประชาชนโดยตรงกคอ วกฤตราคาอาหารทวโลกดงนน วกฤตอาหารโลกอาจจะไมใชเรองใหม และเปนเรองทเกดขนตอเนองเปนระยะในชวงหลายปทผานมา โดยสวนใหญมกจะมสาเหตมาจากปจจยเดมๆ แตปจจยทเปนตนตอดเหมอนวาจะทวความรนแรงเพมมากขน เชน ราคาวตถดบทเพมสงขน เปนตน จงอาจสงผลกระทบใหระบบเศรษฐกจภายในประเทศเกดภาวะเงนเฟอขนรนแรงได ดงนนทกบรษททไดรบผลกระทบจากภาวะเงนเฟอขนรนแรงดงกลาว จะตองจดท ารายงานทางการเงนภายใตสภาพเศรษฐกจทเกดเงนเฟอขนรนแรงตามมาตรฐานการบญช ฉบบท 29 เรอง รายงานทางการเงนในสภาพเศรษฐกจทเงนเฟอขนรนแรงทางคณะผจดท าไดสรปเปนกรอบแนวคดในการศกษาไดดงน

Page 113: focus group อาจารย์นิตยา

102

กรอบแนวคดในการศกษาครงนจงมงใหความส าคญกบรปแบบ และเนอหาสาระของมาตรฐานการบญช ฉบบท 29 เรอง รายงานทางการเงนในสภาพเศรษฐกจทเงนเฟอขนรนแรงโดยท าการศกษาจากขอมลเชงทตยภม ซงเปนขอมลทไดมาจากการศกษาคนควาจากหนงส อ วทยานพนธ และเอกสารตาง ๆ ทเกยวของกบมาตรฐานการบญช ฉบบท 29 รวมถงแหลงสารสนเทศอนๆ

Page 114: focus group อาจารย์นิตยา

บทท 3

มาตรฐานการบญช ฉบบท 29 เรอง การรายงานทางการเงนในสภาพเศรษฐกจทเงนเฟอรนแรง

มาตรฐานการบญชฉบบนเปนไปตามเกณฑทก าหนดขนโดยมาตรฐานการบญชระหวาง

ประเทศ ฉบบท 29 เรอง การรายงานทางการเงนในสภาพเศรษฐกจทเงนเฟอรนแรง พ.ศ. 2552 ซงเปนการแกไขของคณะกรรมการมาตรฐานการบญชระหวางประเทศทสนสดในวนท 31 ธนวาคม พ.ศ. 2551 (IAS No.29 Financial Reporting in Hyperinflationary Economics (Bound volume 2009))

ขอบเขต

มาตรฐานการบญชฉบบนใหถอปฏบตกบงบการเงน ซงรวมถงงบการเงนรวมของกจการซงใชสกลเงนของสภาพเศรษฐกจทมภาวะเงนเฟอรนแรงเปนสกลเงนทใชในการด าเนนงานของกจการ ภายใตสภาพเศรษฐกจทมภาวะเงนเฟอรนแรง การรายงานผลการด าเนนงานและฐานะการเงนในสกลเงนทองถนโดยไมไดมการปรบปรงใหมยอมไมเกดประโยชน เงนไดสญเสยอ านาจซอไปในอตราทเรวมากจนท าใหการเปรยบเทยบจ านวนเงนจากธรกรรมและจากเหตการณอนทเกดขน ณ เวลาทแตกตางกนกอใหเกดการหลงผดได ถงแมจะเกดขนภายในงวดบญชเดยวกนกตาม

มาตรฐานการบญชฉบบนไมไดก าหนดวา ณ ทระดบเงนเฟอใดจงจะถอวาไดเกดภาวะเงนเฟอรนแรงขนแลว เปนเรองทกจการตองใชดลยพนจวาเมอใดทจ าเปนตองปรบปรงงบการเงนใหม เพอใหเปนไปตามมาตรฐานการบญชฉบบน ตวอยางของลกษณะพเศษของสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจของประเทศทบงชวาไดเกดภาวะเงนเฟอรนแรง มดงน

1. ประชากรโดยทวไปพอใจทจะถอทรพยสนในรปของสนทรพยทไมเปนตวเงน หรอในรปของสกลเงนตางประเทศทคอนขางเสถยร หรอใชเงนสกลเงนทองถนทตนถออยไปลงทนทนทเพอรกษาอ านาจซอ

Page 115: focus group อาจารย์นิตยา

104

2. ประชากรโดยทวไปจะค านงถงมลคาตางๆในรปสกลเงนตราตางประเทศทคอนขางเสถยรมากกวาในรปสกลเงนทองถน การตงราคาสนคาอาจจะอยในสกลเงนตราตางประเทศนน

3. การขายและการซอเชอจะกระท า ณ ระดบราคาทชดเชยการสญเสยอ านาจซอทคาดวาจะเกดขนในระหวางระยะเวลาการใหสนเชอ ถงแมระยะเวลาดงกลาวจะสนกตาม

4. อตราดอกเบย คาแรง และราคาสนคาจะผกพนกบดชนราคา

5. อตราเงนเฟอสะสมในชวงระยะเวลาสามปทผานมาใกลเคยงหรอเกนรอยละ 100

มาตรฐานการบญชฉบบนมงหวงใหทกกจการซงเสนอรายงานในสกลเงนของสภาพ

เศรษฐกจทมภาวะเงนเฟอรนแรงทเหมอนกนน ามาตรฐานการบญชฉบบนมาใชในเวลาเดยวกน อยางไรกตามมาตรฐานการบญชฉบบนใหใชกบงบการเงนนบแตวนแรกของรอบระยะเวลาทรายงานซงกจการไดชชดแลววาไดเกดภาวะเงนเฟอรนแรงแลวในประเทศเจาของสกลเงนซงกจการใชในการรายงาน

การปรบปรงงบการเงนใหม การเปลยนแปลงของระดบราคาเปนผลมาจากแรงผลกดนทางการเมอง เศรษฐกจ และสงคมซงอาจเปนไปในลกษณะโดยทวไปหรอเฉพาะเจาะจงกได ตวอยางของแรงผลกดนเฉพาะเจาะจง ไดแก การเปลยนแปลงของอปสงคและอปทานและการเปลยนแปลงของเทคโนโลย ซงอาจสงผลใหราคาสนคาชนดใดชนดหนงสงขนหรอลดลงอยางมนยส าคญและเปนอสระจากกน นอกจากนแรงผลกดนโดยทวไปอาจสงผลใหเกดการเปลยนแปลงในระดบราคาสนคาโดยทวไปและตออ านาจซอของเงนตราโดยทวไปได และกจการซงจดท างบการเงนภายใตเกณฑตนทนเดมสามารถท าเชนนนไดโดยไมตองค านงถงการเปลยนแปลงของระดบราคาโดยทวไป หรอการเพมขนของราคาสนทรพยหรอหนสนทกจการบนทกอยไดโดยขอยกเวนของกรณดงกลาวจะเปนกรณทกจการวดมลคาหรอเลอกทจะวดมลคาสนทรพยและหนสนนนโดยใชมลคายตธรรม ตวอยางเชน ทดน อาคารและอปกรณ อยางไรกตาม มบางกจการทน าเสนองบการเงนโดยใชเกณฑตนทนปจจบนซงเปนการรบรผลกระทบของการเปลยนแปลงราคาเฉพาะเจาะจงของสนทรพยทกจการถออย

Page 116: focus group อาจารย์นิตยา

105

ภายใตสภาพเศรษฐกจทมภาวะเงนเฟอรนแรง งบการเงนของกจการไมวาจะไดจดท าโดยใชเกณฑตนทนเดมหรอเกณฑตนทนปจจบน จะตองแสดงดวยหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงานและตองแสดงตวเลขเปรยบเทยบของงวดกอนตามทก าหนดในมาตรฐานการบญช ฉบบท 1 (ปรบปรง 2552) เรอง การน าเสนองบการเงน รวมทงขอมลทเกยวของกบงวดกอนดวยหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงานดวยเชนกนเพอวตถประสงคในการน าเสนองบการเงนเปรยบเทยบในกรณทสกลเงนทน าเสนองบการเงนแตกตางกน ใหกจการถอปฏบตตามมาตรฐานการบญช ฉบบท 21 (ปรบปรง 2552) เรอง ผลกระทบจากการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ ดงนนมาตรฐานการบญชฉบบนจงใหใชกบงบการเงนของกจการทงหลายทรายงานในสกลเงนของสภาพเศรษฐกจทมภาวะเงนเฟอรนแรง และไมอนญาตใหกจการเสนอขอมลภายใตมาตรฐานการบญชฉบบน เพอเปนการเสรมงบการเงนทไมไดปรบปรงใหม นอกจากน มาตรฐานการบญชฉบบนไมสนบสนนใหกจการเสนองบการเงนกอนการปรบปรงใหมแยกตางหาก และผลก าไรหรอขาดทนจากยอดดลสทธของรายการทเปนตวเงนจะตองรวมอยในก าไรหรอขาดทนของกจการและเปดเผยรายการแยกตางหาก

ในการปรบปรงงบการเงนใหมเพอใหเปนไปตามมาตรฐานการบญชฉบบน กจการ

จ าเปนตองน าวธการบางประการรวมถงดลยพนจมาใช การใชวธการและดลยพนจอยางสม าเสมอมความส าคญยงกวาความถกตองของจ านวนทไดจากวธการดงกลาวซงรวมอยในงบการเงนทปรบปรงใหม

งบการเงนทใชเกณฑตนทนเดม

งบแสดงฐานะการเงน

รายการตางๆในงบแสดงฐานะการเงนทยงไมไดแสดงดวยหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงานจะตองปรบปรงใหมดวยดชนราคาทวไป

รายการทเปนตวเงนจะไมถกปรบปรงใหม เนองจากรายการดงกลาวไดแสดงดวย

หนวยทเปนตวเงนทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงานอยแลว รายการทเปนตวเงน หมายถง เงนสดทกจการถออย และรายการทกจการจะไดรบหรอจายเปนเงนสด

Page 117: focus group อาจารย์นิตยา

106

สนทรพยและหนสนซงผกกบขอตกลงทใหมการเปลยนแปลงราคาได เชน หนกหรอเงนกยมทอางองกบดชน จะตองปรบมลคาใหเปนไปตามสญญา เพอใหไดมาซงจ านวนยอดคงเหลอ ณ วนสดทายของรอบระยะเวลารายงาน สนทรพย และหนสนเหลานจะแสดงอยในงบแสดงฐานการเงนทปรบปรงใหมดวยจ านวนหลงการปรบปรง

สนทรพยและหนสนอนทเหลอทงหมดถอเปนรายการทไมเปนตวเงน รายการทไมเปนตวเงนบางรายการอาจบนทกดวยจ านวนทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงานอยแลว เชน มลคาสทธทจะไดรบหรอราคายตธรรม ดงนนกจการจงไมตองปรบปรงรายการดงกลาวใหม สวนสนทรพย และหนสนทไมเปนตวเงนอนๆ กจการจะตองปรบปรงรายการดงกลาวใหมทงหมด

รายการทไมเปนตวเงนสวนใหญมกแสดงมลคาตามราคาทนหรอราคาทนหกคาเสอมราคาสะสมดงนนรายการดงกลาวจงแสดงดวยจ านวนทเปนปจจบน ณ วนทไดมา กจการสามารถค านวณหาราคาทนปรบปรงใหมหรอราคาทนหกคาเสอมราคาสะสมปรบปรงใหมของแตละรายการดงกลาวโดยการน าอตราการเปลยนแปลงของดชนราคาทวไประหวางวนทไดมาจนถงวนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงานไปปรบกบตนทนเดมและคาเสอมราคาสะสม ตวอยางเชน ทดน อาคารและอปกรณ สนคาคงเหลอจ าพวกวตถดบและสนคาทซอมาเพอขาย คาความนยม สทธบตร เครองหมายการคา และสนทรพยทมลกษณะคลายคลงกนจะปรบปรงใหมนบจากวนซอ สวนสนคาคงเหลอจ าพวกงานระหวางท า และสนคาส าเรจรปจะปรบปรงใหมนบจากวนทตนทนการซอ และตนทนการแปรสภาพเกดขน

บางครงกจการอาจไมมบนทกรายละเอยดของวนทไดมาของทดน อาคารและอปกรณ หรอไมสามารถประมาณวนทดงกลาวได ภายใตสถานการณทยากจะเกดขนน การน ามาตรฐานการบญชฉบบนมาใชในรอบระยะเวลาบญชแรก กจการอาจจ าเปนตองใชการประเมนมลคารายการ โดยผเชยวชาญอสระเพอใชเปนพนฐานในการปรบปรงรายการดงกลาวใหม

กจการไมอาจหาดชนราคาทวไปของงวดตางๆทจ าเปนตองใชในการปรบปรงทดนอาคารและอปกรณตามมาตรฐานการบญชฉบบนได ในสถานการณเชนน กจการอาจจ าเปนตองน าประมาณการมาใช เชน โดยการพจารณาจากการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนระหวางสกลเงนทใชในการด าเนนงานกบสกลเงนตางประเทศทคอนขางเสถยร

Page 118: focus group อาจารย์นิตยา

107

รายการทไมเปนตวเงนบางรายการอาจแสดงดวยมลคาปจจบน ณ วนอนทไมใชวนท

ไดมาหรอวนทในงบแสดงฐานะการเงน เชน ทดน อาคารและอปกรณไดตราคาใหมแลวกอนหนาน ในกรณ เชนน มลคาตามบญชจะตองปรบปรงใหมนบจากวนทมการตราคาใหมนน

มลคาของรายการทไมเปนตวเงนทปรบปรงใหมแลวนนอาจจะตองปรบลดลงเพอใหเปนไปตามมาตรฐานการบญชทเกยวของ หากมลคาของรายการดงกลาวสงกวามลคาทคาดวาจะไดรบคนตวอยางเชน มลคาภายหลงการปรบปรงใหมแลวของทดน อาคารและอปกรณ คาความนยมสทธบตร และเครองหมายการคาจะปรบลดลงใหเหลอเทากบมลคาทคาดวาจะไดรบคนหรอมลคาภายหลงการปรบปรงใหมของสนคาคงเหลอจะปรบลดลงใหเหลอเทากบมลคาสทธทจะไดรบเปนตน

กจการทถกลงทนซงถกบนทกบญชโดยวธสวนไดเสยอาจเสนอรายงานทางการเงนของตนในสกลเงนของสภาพเศรษฐกจทมภาวะเงนเฟอรนแรง งบแสดงฐานะการเงนและงบก าไรขาดทนเบดเสรจของกจการทถกลงทนดงกลาวจะตองปรบปรงใหมใหเปนไปตามมาตรฐานการบญชฉบบน ทงนเพอประโยชนในการค านวณสวนไดเสยของกจการทมในสนทรพยสทธและผลการด าเนนงานของกจการทถกลงทนดงกลาว หากงบการเงนทปรบปรงแลวของกจการทถกลงทนทกจการเขาไปลงทนแสดงอยในสกลเงนตราตางประเทศ กจการตองแปลงคางบการเงนดงกลาวโดยใชอตราปด ณ วนสนงวด

โดยปกตผลกระทบของเงนเฟอจะรบรอยในตนทนการกยมอยแลว ดงนนจงเปนการไมเหมาะสมทกจการจะท าการปรบปรงใหมซงรายจายฝายทนทเกดจากการใชเงนกยมในการสราง ไปพรอมกบการตงตนทนการกยมสวนทชดเชยเงนเฟอเปนตนทนของสนทรพยในงวดเดยวกน กจการควรรบรตนทนการกยมสวนนเปนคาใชจายในงวดทตนทนการกยมเกดขน

กจการอาจไดมาซงสนทรพยภายใตเงอนไขทก าหนดใหสามารถชะลอการช าระเงนออกไปไดโดยไมคดดอกเบย ในกรณทกจการไมสามารถค านวณหาดอกเบยทแฝงอยได กจการควรปรบปรงมลคาสนทรพยดงกลาวใหมนบจากวนทจายช าระเงนแทนทจะเปนวนทซอสนทรพย

Page 119: focus group อาจารย์นิตยา

108

ณ วนตนงวดของงวดบญชแรกทน ามาตรฐานการบญชฉบบนมาใช กจการควรปรบปรงสวนประกอบในสวนของเจาของใหม โดยใชดชนราคาทวไปนบตงแตวนทกจการไดรบสวนประกอบนนมาหรอวนทสวนประกอบนนเกดขน ยกเวนก าไรสะสมและสวนเกนทนจากการตราคาสนทรพยเพม ซงสวนเกนทนจากการตราคาสนทรพยทเกดในงวดกอนๆจะถกตดออกและก าไรสะสมทปรบปรงใหมนนจะเปนผลมาจากการปรบปรงใหมของรายการอนทงหลายในงบแสดงฐานะการเงน

ณ วนสดทายของงวดบญชแรกและในงวดถดๆไป กจการตองปรบปรงสวนประกอบของสวนของเจาของทกรายการโดยใชดชนราคาทวไปนบตงแตวนตนงวดหรอวนทกจการไดรบสวนประกอบนนมา (หากวนทไดรบนนเกดขนภายหลง) และตองเปดเผยการเปลยนแปลงของสวนของเจาของส าหรบงวดเพอใหเปนไปตาม มาตรฐานการบญช ฉบบท 1 (ปรบปรง 2552) เรอง การน าเสนองบการเงน

งบก าไรขาดทนเบดเสรจ

มาตรฐานการบญชฉบบนก าหนดใหรายการในงบก าไรขาดทนเบดเสรจทกรายการตองแสดงในรปของหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงาน ดวยเหตนรายการในงบการเงนทงหมดจะตองปรบปรงใหมดวยอตราการเปลยนแปลงในดชนราคาทวไปนบจากวนทรายไดและคาใชจายนนบนทกในงบการเงนเปนครงแรก

ผลก าไรหรอขาดทนจากยอดดลสทธของรายการทเปนตวเงน

ในภาวะเงนเฟอ กจการทถอสนทรพยทเปนตวเงนมากกวาหนสนทเปนตวเงนจะสญเสยอ านาจซอสวนกจการซงมหนสนทเปนตวเงนมากกวาสนทรพยทเปนตวเงนจะมอ านาจซอเพมขนตราบเทาทสนทรพยและหนสนนนยงไมผกกบระดบราคาสนคา ผลก าไรหรอขาดทนจากรายการทเปนตวเงนสทธนเปนจ านวนผลตางทเกดจากการปรบปรงใหมของรายการทไมเปนตวเงน รายการในสวนของเจาของ รายการในงบก าไรขาดทนแบบเบดเสรจ และจากการปรบปรงสนทรพยและหนสนทผกกบดชนราคา ซงผลก าไรหรอขาดทนดงกลาวนอาจประมาณไดโดยการน าอตราการเปลยนแปลงในดชนราคาทวไปไปปรบกบจ านวนถวเฉลยถวงน าหนกของผลตางระหวางสนทรพยและหนสนทเปนตวเงนของงวดนน

Page 120: focus group อาจารย์นิตยา

109

กจการจะตองน าผลก าไรหรอขาดทนจากยอดดลสทธของรายการทเปนตวเงนไปรวมในก าไรหรอขาดทน รายการปรบปรงสนทรพยและหนสนทผกกบขอตกลงทใหมการเปลยนแปลงราคาจะถกน าไปหกกลบกบผลก าไรหรอขาดทนจากยอดดลสทธของรายการทเปนตวเงน รายไดและคาใชจายอน เชน รายไดดอกเบย ดอกเบยจาย และผลตางจากอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศทเกยวเนองกบเงนลงทนหรอเงนกยมเปนรายการทเกยวเนองกบยอดดลสทธของรายการทเปนตวเงนทงสน ถงแมกจการจะเปดเผยรายการดงกลาวแยกตางหากแลวกตามนาจะเปนประโยชนกวาหากกจการแสดงรายการดงกลาวพรอมกบผลก าไรหรอขาดทนจากยอดดลสทธของรายการทเปนตวเงนในงบก าไรขาดทนเบดเสรจ

งบการเงนทใชเกณฑตนทนปจจบน

งบแสดงฐานะการเงน

รายการทแสดงดวยตนทนปจจบนจะไมถกปรบปรงใหมเพราะรายการดงกลาวไดแสดงอยในรปของหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงานแลว สวนรายการอนในงบแสดงฐานะการเงนจะถกปรบปรงใหม

งบก าไรขาดทนเบดเสรจ

งบก าไรขาดทนเบดเสรจกอนการปรบปรงใหมทแสดงตามเกณฑตนทนปจจบนน น

โดยทวไปจะแสดงตนทนในจ านวนทเปนปจจบน ณ วนทรายการหรอเหตการณนนเกดขน ตนทนขายและคาเสอมราคาจะบนทกบญชดวยจ านวนตนทนทเปนปจจบน ณ เวลาทมการใช สวนยอดขายและคาใชจายอนจะบนทกบญชดวยจ านวนเงน ณ วนทเกดรายการ ดวยเหตน รายการดงกลาวทงหมดจงจ าเปนตองปรบปรงใหมใหอยในหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลารายงานโดยใชดชนราคาทวไป

ผลก าไรหรอขาดทนจากยอดดลสทธของรายการทเปนตวเงน

ใหกจการบนทกผลก าไรหรอขาดทนจากยอดดลสทธของรายการทเปนตวเงนเชนเดยวกน

กบวธเกณฑตนทนเดม

Page 121: focus group อาจารย์นิตยา

110

ภาษ

การปรบปรงงบการเงนใหมตามมาตรฐานการบญชฉบบนอาจท าใหเกดผลตางระหวางจ านวนทบนทกบญชของสนทรพยและหนสนแตละรายการในงบแสดงฐานะการเงนกบฐานภาษของรายการ ดงกลาว กจการจะตองรบรผลตางดงกลาวในบญชตามมาตรฐานการบญช ฉบบท 12 เรอง ภาษเงนได

งบกระแสเงนสด

มาตรฐานการบญชฉบบนก าหนดใหทกรายการในงบกระแสเงนสดตองแสดงอยในหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลารายงาน

ตวเลขทน ามาเปรยบเทยบ

ตวเลขทน ามาเปรยบเทยบของงวดกอนจะตองปรบปรงใหมโดยใชดชนราคาทวไป ไมวา

ตวเลขนนจะไดมาโดยวธตนทนเดมหรอโดยวธตนทนปจจบน ทงนเพอใหงบการเงนทน ามาเปรยบเทยบนนแสดงอยในหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลารายงาน กจการตองเปดเผยขอมลของงวดกอนในงบการเงนโดยแสดงใหเปนหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลารายงานดวยเชนกน เพอวตถประสงคในการแสดงตวเลขเปรยบเทยบซงสกลเงนทใชน าเสนองบการเงนแตกตางจากสกลเงนทใชในการด าเนนงาน ใหกจการถอปฏบตตามมาตรฐานการบญช ฉบบท 21 (ปรบปรง 2552) เรอง ผลกระทบจากการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ (เมอมการประกาศใช)

งบการเงนรวม

บรษทใหญทเสนอรายงานในสกลเงนของสภาพเศรษฐกจทมภาวะเงนเฟอรนแรงอาจมบรษทยอยทเสนอรายงานในสกลเงนของสภาพเศรษฐกจทมภาวะเงนเฟอรนแรงดวยเชนกน งบการเงนของบรษทยอยดงกลาวนนจะตองปรบปรงใหมโดยใชดชนราคาทวไปของประเทศเจาของสกลเงนทใชรายงานกอนทจะน างบการเงนนนไปรวมในงบการเงนรวมของบรษทใหญ ในกรณทบรษทยอยดงกลาวเปนบรษทยอยในตางประเทศ งบการเงนทปรบปรงใหมจะแปลงคาโดยใชอตรา

Page 122: focus group อาจารย์นิตยา

111

ปด ณ วนสนงวด และส าหรบงบการเงนของบรษทยอยทมไดรายงานในสกลเงนของสภาพเศรษฐกจทมเงนเฟออยางรนแรงใหกจการถอปฏบตตามมาตรฐานการบญช ฉบบท 21 (ปรบปรง 2552) เรอง ผลกระทบจากการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ (เมอมการประกาศใช)

ในกรณทงบการเงนรวมประกอบดวยงบการเงนทมวนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงาน

แตกตางกนรายการทกรายการ ไมวาจะเปนรายการทไมเปนตวเงนหรอทเปนตวเงนกตาม จะตองปรบปรงใหมใหอยในหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนทของงบการเงนรวมนน

การเลอกและการใชดชนราคาทวไป

ในการปรบปรงงบการเงนใหมเพอใหเปนไปตามมาตรฐานการบญชฉบบน กจการจะตอง

ใชดชนราคาทวไปซงสะทอนถงการเปลยนแปลงในอ านาจซอโดยทวไป ทกกจการทเสนอรายงานในสกลเงนของสภาพเศรษฐกจเดยวกนจงควรใชดชนเดยวกนเพอการปรบปรงงบการเงนใหม

การสนสดลงของภาวะเงนเฟอรนแรง

เมอภาวะเงนเฟอรนแรงไดสนสดลงและกจการไมตองจดท าและเสนองบการเงนตามมาตรฐานการบญชฉบบนอกตอไปแลว กจการควรใชจ านวนเงนตามหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาบญชกอนทเสนอรายงานเพอยกไปในงบการเงนของงวดถดไป

การเปดเผยขอมล กจการตองเปดเผยขอมลดงตอไปน

ขอเทจจรงวางบการเงนและรายการทแสดงเปรยบเทยบของงวดกอนไดปรบปรงใหม จากการทอ านาจซอโดยทวไปของสกลเงนทใชในการด าเนนงานไดเปลยนแปลงไปและดวยเหตดงกลาวจงตองแสดงในรปของหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลารายงาน

งบการเงนใชเกณฑตนทนเดมหรอตนทนปจจบน

Page 123: focus group อาจารย์นิตยา

112

ชอของดชนราคาและระดบของดชนราคา ณ วนสดทายของรอบระยะเวลารายงาน

และการเปลยนแปลงของดชนราคาในระหวางรอบระยะเวลาปจจบนทรายงานและรอบระยะเวลากอนทรายงาน

การเปดเผยทก าหนดโดยมาตรฐานการบญชฉบบนเปนสงจ าเปนเพอใหเกดความชดเจนเกยวกบหลกเกณฑทใชเพอรบรผลกระทบของอตราเงนเฟอในงบการเงน นอกจากน ยงเปนการใหขอมลอนทจ าเปนเพอความเขาใจเกยวกบหลกเกณฑทใชและจ านวนเงนทเปนผลมาจากหลกเกณฑนน

วนถอปฏบต

มาตรฐานการบญชฉบบนใหใชกบงบการเงนทเรมในหรอหลงวนท 1 มกราคม 2554 เปนตนไป

Page 124: focus group อาจารย์นิตยา

บทท 4

กรณศกษา

เนองจากประเทศในโลกตางประสบกบปญหาภาวะเงนเฟอขนรนแรงนนมโอกาสเกดขน

นอย จงท าใหการรวบรวมกรณศกษาจรงท าไดยากและไมครอบคลม ดงนนในการศกษาครงนจงขอ

ใชกรณศกษาสมมต เพออธบายวธการปฏบตทางการบญชและรายงานทางการเงนตามทก าหนดไว

ในมาตรฐานการบญชฉบบท 29 เรอง รายงานทางการเงนในสภาพเศรษฐกจทเงนเฟอขนรนแรง

กรณศกษา

ในป 25x4 ประเทศตอยตงไดเกดวกฤตทางเศรษฐกจ ขน ซงท าใหระบบเศรษฐกจ

ภายในประเทศเกดความผนผวนสงผลใหเกดภาวะเงนเฟอรนแรงมากทสดในรอบ 10 ปโดยอตรา

เงนเฟอสะสมทเพมขนตลอดชวงระยะเวลา 3 ป คดเปนรอยละ 98 อกทงอตราดอกเบยยงเพมขน

จากรอยละ 25 เปนรอยละ 70 อตราคาแรงและราคาวตถดบมอตราการเพมสงขนอยางรวดเรวและ

ตอเนอง สงผลใหประชากรและธรกจสวนใหญภายในประเทศหนมาถอครองสนทรพยทไมใช

ตวเงนมาก บางกลมหนมาถอครองสกลเงนตางประเทศทมความเสถยรภาพมากกวาในรปสกลเงน

ทองถน

จากเหตการณดงกลาวขางตนจะเหนไดวาประเทศตอยตงประสบกบภาวะเงนเฟอ

ขนรนแรงแลว ดงนนธรกจตางๆ จงควรตองน ามาตรฐานการบญชฉบบท 29 เรอง รายงานทาง

การเงนในสภาพเศรษฐกจทเงนเฟอรนแรง มาถอปฏบตกบงบการเงนของตน ทงนธรกจบะหม

กงส าเรจรปกไดรบผลกระทบจากวกฤตทางเศรษฐกจนเชนกน

Page 125: focus group อาจารย์นิตยา

114

เนองจากบะหมกงส าเรจรปเปนอาหารทมความสะดวกรวดเรวในการปรง ท าใหการ

บรโภคบะหมกงส าเรจรปของโลกในชวงทผานมาเกดการขยายตวเพมขนทงตลาดในประเทศและ

ตลาดสงออก แตปญหาเรองราคาสนคาเกษตรทมแนวโนมเพมสงขน ตามทศทางของภาวะ

เศรษฐกจทเรมฟนตวดขน และการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศโลกทไมมความแนนอน กอาจ

ท าใหราคาวตถดบส าคญ อาท แปงสาล และน ามนปาลม ปรบตวเพมสงขนได สงผลใหตนทน

วตถดบของผประกอบการเพมสงขน ดงนน บรษท เดกเสน จ ากด (มหาชน) จงควรตองมการ

ตดตามและเฝาระวงการเปลยนแปลงของราคาและสถานการณทางธรรมชาตตางๆ ทอาจสงผล

กระทบตอการเปลยนแปลงของราคาวตถดบอยางใกลชด

บรษท เดกเสน จ ากด (มหาชน) เปนบรษททประกอบธรกจดานการผลตและจ าหนาย

บะหมกงส าเรจรป โดยมความมงมนในการผลตอาหารเพอตอบสนองความพงพอใจสงสดของ

ผบรโภค นอกจากนบรษทไดมการลงทนในกลมธรกจวสด และวตถดบเพอใชในการผลตของทาง

บรษท เพอประโยชนในการควบคมราคาและคณภาพของสนคาเหลานน อกทงการรวมทนกบ

บรษทตางชาต เพอน าความรและเทคโนโลยใหมๆ เขามาใชในการพฒนาขบวนการผลตใหม

ประสทธภาพสงสดทางดานการขาย

ตอไปนเปนตวอยางงบการเงนกรณศกษา บรษท เดกเสน จ ากด (มหาชน)ซงจะน าเสนอ

เกยวกบ การปรบปรงยอนหลงส าหรบงบการเงนประจ าป 25x3 ทน ามาเปรยบเทยบกบงบการเงน

ในปปจจบนภายใต มาตรฐานการรายงานทางการเงนฉบบท 29 เรอง รายงานทางการเงนในสภาพ

เศรษฐกจทเงนเฟอรนแรง ทงนจะท าการศกษาเฉพาะสนทรพยทไมเปนตวเงนและรายการท

เกยวของเทานน

Page 126: focus group อาจารย์นิตยา

115

ตารางท 4.1 งบแสดงฐานะการเงนของกจการทจดท าตามมาตรฐานการรายงานทางการเงน ณ วนท 31 ธนวาคม 25x4 (กอนปรบปรงใหม) เปนดงน

หมายเหต งบแสดงฐานะการเงน 25x4 ลานบาท

25x3 ลานบาท

สนทรพย สนทรพยหมนเวยน เงนสดและรายการเทยบเทาเงนสด XXX XXX ลกหนการคา XXX XXX รวมสนทรพยหมนเวยน XXX XXX สนทรพยไมหมนเวยน 1 ทดน อาคาร และอปกรณ 300 400 สนทรพยอน XXX XXX รวมสนทรพย XXX XXX หนสนและสวนของผถอหน รวมสวนของผถอหน XXX XXX หนสน 2 หนสนภาษเงนไดรอการตดบญช 30 20 หนสนอน XXX XXX รวมหนสน XXX XXX รวมหนสนและสวนของผถอหน XXX XXX

หมายเหตประกอบงบการเงน 1. 1. ทดน อาคาร และอปกรณ : กจการซอทดน อาคาร และอปกรณทงหมดในเดอนธนวาคม 25x2

และคดคาเสอมราคาส าหรบทดน อาคาร และอปกรณ ตามอายการใชงาน 5 ป 2. 2. หนสนภาษเงนไดรอตดบญช : หนสนภาษเงนไดรอตดบญช ณ วนท 31 ธนวาคม 25x4 จ านวน

30 ลานบาท ค านวณจากผลแตกตางชวคราวทตองเสยภาษของทดน อาคารและอปกรณ ระหวางยอดคงเหลอตามบญชจ านวน300 ลานบาทกบฐานภาษจานวน 200 ลานบาท โดยอตราภาษเงนไดเทากบรอยละ 30 หนสนภาษเงนไดรอตดบญช ณ วนท 31 ธนวาคม 25x3 จ านวน 20 ลานบาท ค านวณจากผลแตกตางชวคราวทตองเสยภาษระหวางยอดคงเหลอตามบญชจานวน 400 ลานบาทกบฐานภาษจ านวน 333 ลานบาท ในตวอยางน จ านวนเงนแสดงเปนลานบาท

Page 127: focus group อาจารย์นิตยา

116

กจการสามารถระบไดวาเกดภาวะเงนเฟออยางรนแรงขนในเดอนเมษายน 25x4 ดงนนจงไดน ามาตรฐานการบญชฉบบท 29 มาถอปฏบตตงแตตนป 25x4 กจการปรบปรงงบการเงนใหมโดยใชดชนราคาทวไป และตวคณเพอการแปลงคา (conversion factor) ดงตอไปนเปนเกณฑ ตารางท 4.2 ดชนราคาทวไป และตวคณเพอการแปลงคา

ดชนราคาทวไป ตวคณเพอการแปลงคา

ณ วนท 31 ธนวาคม 25x4 ธนวาคม 25x21 95 2.347 ธนวาคม 25x3 135 1.652 ธนวาคม 25x4 223 1.000 การปรบปรงงบการเงนใหม การปรบปรงงบการเงนป 25x4 ใหม เพอใหเปนไปตามขอก าหนดดงตอไปน ราคาทนและคาเสอมราคาสะสมของทดน อาคารและอปกรณจะถกปรบปรงใหม โดยน าอตราการเปลยนแปลงในดชนราคาทวไปไปปรบ นบจากวนทไดสนทรพยมาจนถงวนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงาน ภาษเงนไดรอตดบญชจะถกบนทกบญชตามมาตรฐานการบญชฉบบท 12 เรอง ภาษเงนได ตวเลขทน ามาเปรยบเทยบของงวดกอนส าหรบทดน อาคารและอปกรณ จะถกแสดงในหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงาน ตวเลขภาษเงนไดรอตดบญชทนามาเปรยบเทยบถกค านวณตามขอก าหนดของ ยอหนาท 4 ของการตความมาตรฐานการรายงานทางการเงนฉบบน

1 ตวอยาง เชน ตวคณเพอการแปลงคา (Conversion Factor) ส าหรบธนวาคม 25x2 คอ 2.349 =

223/95

Page 128: focus group อาจารย์นิตยา

117

ดงนน กจการจงตองปรบปรงงบแสดงฐานะการเงน ณ วนท 31 ธนวาคม 25x4 ใหมใหเปนดงน

ตารางท 4.3 การปรบปรงงบแสดงฐานะทางการเงน หมายเหต งบแสดงฐานะการเงน 25x4

ลานบาท 25x3

ลานบาท สนทรพย สนทรพยหมนเวยน เงนสดและรายการเทยบเทาเงนสด XXX XXX ลกหนการคา XXX XXX รวมสนทรพยหมนเวยน XXX XXX สนทรพยไมหมนเวยน 1 ทดน อาคาร และอปกรณ 704 939 สนทรพยอน XXX XXX

รวมสนทรพย XXX XXX

หนสนและสวนของผถอหน รวมสวนของผถอหน XXX XXX

หนสน 2 หนสนภาษเงนไดรอการตดบญช 151 117 หนสนอน XXX XXX

รวมหนสน XXX XXX

รวมหนสนและสวนของผถอหน XXX XXX หมายเหตประกอบงบการเงน

1. 1. ทดน อาคาร และอปกรณ ซอทดน อาคาร และอปกรณทงหมดมาในเดอนธนวาคม 25x2 และคดคาเสอมราคาตาม อายการใชงานภายในระยะเวลา 5 ป กจการไดปรบปรงตนทนของทดน อาคาร และอปกรณ เพอรบรการเปลยนแปลงในระดบราคาทวไปนบจากวนซอ โดยใชตวคณเพอการแปลงคา (conversion factor) เทากบ 2.347 (223/95)

Page 129: focus group อาจารย์นิตยา

118

ราคาทนเดม (ลานบาท)

ปรบปรงใหม (ลานบาท)

ราคาทนของทดน อาคาร และอปกรณ 500 1,174 คาเสอมราคาป 25x3 (100) (235) ยอดคงเหลอตามบญช ณ วนท 31 ธนวาคม 25x3 400 939 คาเสอมราคาป 25x4 (100) (235) ราคาตามบญช ณ 31 ธนวาคม 25x4 300 704

2. 2. หนสนภาษเงนไดรอตดบญช ยอดหนสนภาษเงนไดรอตดบญช ณ วนท 31 ธนวาคม 25x4 จานวน 30 ลานบาท ค านวณขนจ านวนผลแตกตางชวคราวทตองเสยภาษของทดน อาคาร และอปกรณระหวางยอดคงเหลอทางบญชจ านวน 300 ลานบาท และฐานภาษจานวน 200 ลานบาท ยอดหนสนภาษเงนไดรอตดบญช ณ วนท 31 ธนวาคม 25x3 จ านวน 20 ลานบาท ค านวณขนจากผลแตกตางชวคราวทตองเสยภาษของทดน อาคารและอปกรณระหวางยอดคงเหลอทางบญชจ านวน 400 ลานบาท และฐานภาษจานวน 333 ลานบาท อตราภาษคอรอยละ 30 ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงาน กจการค านวณรายการภาษเงนไดรอตดบญช ซงแสดงในงบการเงนทปรบปรงใหมใหเปนไปตามหลกการทวไปตามทระบในมาตรฐานการบญชฉบบท 12 เนองจากรายการภาษเงนไดรอตดบญชนนผลตางระหวางยอดคงเหลอตามบญชของสนทรพยและหนสนและฐานภาษทเกยวของ กจการจงไมสามารถปรบปรงรายการภาษเงนไดรอตดบญชทน ามาเปรยบเทยบโดยการนาดชนราคาทวไปปรบโดยตรง ดงนนในรอบระยะเวลาทรายงานซงกจการจะตองปรบปรงงบการเงนใหมตามมาตรฐานการบญช ฉบบท29 กจการควรปฏบตดงน ค านวณรายการภาษเงนไดรอตดบญชทน ามาเปรยบเทยบใหมใหเปนไปตามมาตรฐานการบญชฉบบท 12 หลงจากทกจการไดท าการปรบปรงยอดคงเหลอของรายการทไมเปนตวเงนใหม ณ วนทในงบแสดงฐานะการเงนตนงวดของรอบระยะเวลาทรายงานโดยใชหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนทในงบแสดงฐานะการเงนตนงวดนน และ ปรบปรงรายการภาษเงนไดรอตดบญชทค านวณใหม เพอสะทอนการเปลยนแปลงในหนวยวดคา ตงแตวนทในงบแสดงฐานะการเงนตนงวดของงวดปจจบนจนถงวนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงาน

Page 130: focus group อาจารย์นิตยา

119

ตวอยางตอไปนแสดงถงวธการค านวณ หนสนภาษเงนไดรอตดบญชทปรบปรงใหมดงน ลานบาท ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงาน ยอดคงเหลอตามบญชทปรบปรงใหมของทดน อาคาร และอปกรณ (ตามหมายเหตประกอบงบการเงนขอ 1)

704

ฐานภาษ (200) ผลแตกตางชวคราว 504 หนสนภาษเงนไดรอตดบญช ณ วนท 31 ธนวาคม 25x4 (ทอตราภาษรอยละ 30) 151

ตวเลขเปรยบเทยบของภาษเงนไดรอการตดบญช : ยอดคงเหลอตามบญชทปรบปรงใหมของทดน อาคาร และอปกรณ 568 เทากบ 400x1.421 (ตวคณเพอการแปลงคา 1.421=135/95) หรอ 939/1.652 (ตวคณเพอการแปลง 1.652 = 223/135)

ฐานภาษ (333) ผลแตกตางชวคราว 235 หนสนภาษเงนไดรอตดบญช ณ วนท 31 ธนวาคม 25x3 ณ ระดบราคาทวไป ณ วนสนงวด 25x3 (อตราภาษรอยละ 30)

71

หนสนภาษเงนไดรอตดบญชปรบปรงใหม ณ วนท 31 ธนวาคม 25x4 ณ ระดบราคาทวไปในวนสนงวด 25x4 (ตวคณเพอการแปลงคา 1.652 = 223/135)

117

ตามตวอยางน ยอดคงเหลอของหนสนภาษเงนไดรอตดบญชทปรบปรงใหมแสดงมลคาเพมขนจากจ านวน 34 ลานบาท เปน 151 ลานบาทตงแตวนท 31 ธนวาคม 25x3 ถงวนท 31 ธนวาคม 25x4 จ านวนทเพมขนดงกลาวซงแสดงรวมอยในผลการดาเนนงานของป 25x4 เปนผลมาจาก (ก) ผลกระทบของการเปลยนแปลงของผลแตกตางชวคราวทตองเสยภาษของทดน อาคาร และอปกรณ

Page 131: focus group อาจารย์นิตยา

120

(ข) ผลขาดทนจากการสญเสยอ านาจซอของฐานภาษของทดน อาคาร และอปกรณ ผลกระทบทงสองสวนขางตนสามารถวเคราะหไดดงน ตารางท 4.4 การวเคราะหผลขาดทนจากการสญเสยอ านาจซอ ลานบาท ผลกระทบตอหนสนภาษเงนไดรอตดบญชจากการลดลงของผลแตกตางชวคราวทตองเสยภาษของทดน อาคาร และอปกรณ (-235 + 133) × 30%

31

ผลขาดทนของฐานภาษจากภาวะเงนเฟอในป 25x4 (333 × 1.652 - 333) × 30% (65) การเพมขนในหนสนภาษเงนไดรอตดบญชสทธ (34) จ านวนทน าไปเดบตในก าไรขาดทนป 25x4 34

ผลขาดทนของฐานภาษนเปนผลขาดทนทเปนตวเงน ยอหนาท 28 ของมาตรฐานการบญชฉบบท 29 ไดอธบายไวดงน ก าไรหรอขาดทนจากยอดสทธของรายการทเปนตวเงนไดน าไปรวมในก าไรสทธ รายการปรบปรงสนทรพยและหนสนทเชอมโยงกบการเปลยนแปลงราคาตามยอหนา 13 ถกน าไปหกกลบกบก าไรหรอขาดทนทเกดจากยอดสทธของรายการทเปนตวเงน รายไดและคาใชจายอน เชน รายไดดอกเบย ดอกเบยจาย และผลตางจากอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศทเกยวเนองกบเงนลงทนหรอเงนกยมเปนรายการทเกยวเนองกบยอดสทธของรายการทเปนตวเงนทงสน ถงแมวาจะมการเปดเผยรายการขางตนแยกตางหากแลวกตาม อาจจะเปนประโยชนกวาหากกจการแสดงรายการดงกลาวพรอมกบก าไรหรอขาดทนจากยอดสทธของรายการทเปนตวเงนในงบก าไรขาดทนแบบเบดเสรจ

กรณศกษาและการปฏบตทางการบญชขางตนสามารถสรปในประเดนตามมาตรฐาน

ทางการบญช ฉบบท 29ไดดงตารางหนาถดไป

Page 132: focus group อาจารย์นิตยา

121

ตารางท 4.5 การเปรยบเทยบการปฏบตงานทางบญช

ยอหนาท มาตรฐานการบญชฉบบท 29 รายงานทางการเงน 3 1. สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจของประเทศท

บงชวาภาวะเงนเฟอรนแรงเกดขนแลว ไดแก

- ประชากรโดยทวไปพอใจทจะถอทรพยสนในรปของสนทรพยทไมเปนตวเงน หรอในรปของสกลเงนตางประเทศทคอนขางเสถยร หรอใชเงนสกลเงนทองถนทตนถออยไปลงทนทนทเพอรกษาอ านาจซอ

- ประชากรโดยทวไปจะค านงถงมลคาตางๆในรปสกลเงนตราตางประเทศทคอนขางเสถยรมากกวาในรปสกลเงนทองถน การต งราคาสนคาอาจจะอยในสกลเงนตราตางประเทศนน

- การขายและการซอเชอจะกระท า ณ ระดบราคาทชดเชยการสญเสยอ านาจซอทคาดวาจะเกดขนในระหวางระยะเวลาการใหสนเชอ ถงแมระยะเวลาดงกลาวจะสนกตาม

- อตราดอกเบย คาแรง และราคาสนคาจะ

ผกพนกบดชนราคา

1.สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจของประเทศตอยตงทบงชวาภาวะเงนเฟอรนแรงเกดขนแลว ไดแก

- ประช าก รแ ละ ธ ร ก จ ส ว น ให ญภา ยในประ เทศหนม า ถอครองสนทรพยทไมใชตวเงนมาก

- ประชากรหนมาถอครองสกลเงนตางประเทศทมความเสถยรภาพมากกวาในรปสกลเงนทองถน

- อตราดอกเบยยงเพมขนจากรอยละ 25 เปนรอยละ 70 อตราคาแรงและราคาวตถดบมอตราการเพมสงขนอยางรวดเรวและตอเนอง

Page 133: focus group อาจารย์นิตยา

122

ยอหนาท มาตรฐานการบญชฉบบท 29 รายงานทางการเงน - อตราเงนเฟอสะสมในชวงระยะเวลาสาม

ปทผานมาใกลเคยงหรอเกนรอยละ 100

- อตราเงนเฟอสะสมทเพมขนตลอดชวงระยะเวลา 3 ป คดเปนรอยละ 98

4 2. มาตรฐานการบญชฉบบ นใหใชกบงบ

การเงนนบแตวนแรกของรอบระยะเวลาทรายงานซงกจการไดชชดแลววาไดเกดภาวะเงนเฟอรนแรงแลวในประเทศเจาของสกลเงนซงกจการใชในการรายงาน

2. บรษทสามารถระบไดวาเกดภาวะเงนเฟออยางรนแรงขนในเดอนเมษายน 25x4 ดงนนจงไดน ามาตรฐานการบญชฉบบท 29 มาถอปฏบตตงแตตนป 25x4

12 3. รายการทเปนตวเงนจะไมถกปรบปรงใหม เนองจากรายการดงกลาวไดแสดงดวยหนวยทเปนตวเงนทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงานอยแลว รายการทเปนตวเงน

3. บรษทไมไดปรบปรงรายการทไมเปนตวเงน

15 4. รายการทไมเปนตวเงนสวนใหญมกแสดงมลคาตามราคาทนหรอราคาทนหกคาเสอมร า ค า ส ะ ส ม โ ด ย ก า ร น า อ ต ร า ก า รเปลยนแปลงของดชนราคาทวไประหวางว น ทไดมาจน ถงวน สดท ายของรอบระยะเวลาทรายงานไปปรบกบตนทนเดมและคาเสอมราคาสะสม

4. บรษทน าอตราการเปลยนแปลงในดชนราคาทวไปไปปรบ นบจากวนทไดสนทรพยมาจนถงวนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงาน

32 5. การปรบปรงงบการเงนใหมตามมาตรฐานการบญชฉบบ นอาจท าให เ กดผลตางระหวางจ านวนทบนทกบญชของสนทรพยและหนสนแตละรายการในงบแสดงฐานะการเงนกบฐานภาษของรายการ

5.บรษทไดมการปรบปรงรายการหนสนภาษเงนไดรอตดบญช โดยมการแสดงถงการค านวณและการเปดเผยขอมลในหมาย เหตประกอบงบการเงน

Page 134: focus group อาจารย์นิตยา

123

ยอหนาท มาตรฐานการบญชฉบบท 29 รายงานทางการเงน 39 6. ระดบของดชนราคา ณ วนสดทายของรอบ

ระยะเวลารายงาน และการเปลยนแปลงของดชนราคาในระหวางรอบระยะเวลาปจจบนทรายงานและรอบระยะเวลากอนทรายงาน

6. บรษทปรบปรงงบการเงนใหมโดยใชการเปลยนแปลงของดชนราคาทวไป

Page 135: focus group อาจารย์นิตยา

บทท 5

สรปผล ประเดนปญหา และขอเสนอแนะ

สรปผล

บรษท เดกเสน จ ำกด (มหำชน) เปนหนงในบรษททประกอบธรกจดำนกำรผลตและ

จ ำหนำยบะหมกงส ำเรจรป ภำยใตเครองหมำยกำรคำ “ เดกเสน ” รวมทงกำรรบจำงผลตบะหมกง

ส ำเรจรปใหกบบรษทชนน ำ เพอกำรสงออกโดยมควำมมงมนในกำรผลตอำหำรเพอตอบสนอง

ควำมพงพอใจสงสดของผบรโภค และใหควำมส ำคญตอสทธของผมสวนไดเสยทกกลม นอกจำกน

บรษทฯไดมกำรลงทนในกลมธรกจวสดและวตถดบเพอใชในกำรผลตของทำงบรษทฯ เพอ

ประโยชนในกำรควบคมรำคำและคณภำพของสนคำเหลำนน อกทงกำรรวมลงทนกบบรษท

ตำงชำต เพอน ำควำมรและเทคโนโลยใหมๆ เขำมำใชในกำรพฒนำขบวนกำรผลตใหม

ประสทธภำพสงสดทำงดำนกำรขำยบรษทไดมกำรลงทนในบรษททมประกอบกจกำรทำงดำนกำร

ขำยและจดสง เพอเปนกำรเพมชองทำงกำรขำยสนคำในกลมบรษทฯ ใหมำกขนและเขำถงทกกลม

ผบรโภค

เนองจำกประเทศตำง ๆ ภำยในโลกลวนแลวแตมโอกำสประสบกบปญหำภำวะเงนเฟอขน

รนแรงนนมอยนอยมำก จงท ำใหกำรรวบรวมกรณศกษำจรงท ำไดยำกและไมครอบคลม ดงนนใน

กำรศกษำครงน จงขอใชกรณศกษำสมมต เพออธบำยวธกำรปฏบตทำงกำรบญชและรำยงำน

ทำงกำรเงนตำมทก ำหนดไวในมำตรฐำนฉบบท 29 เรอง รำยงำนทำงกำรเงนในสภำพเศรษฐกจท

เงนเฟอขนรนแรง

จำกกำรศกษำกำรน ำเสนองบกำรเงนของอตสำหกรรมบะหมกงส ำเรจรปทไดรบผลกระทบ

จำกอตรำเงนเฟอ กรณศกษำ บรษท เดกเสน จ ำกด (มหำชน) สำมำรถสรปผลกำรศกษำไดดงน

Page 136: focus group อาจารย์นิตยา

125

มำตรฐำนกำรบญชฉบบท 29 เรอง รำยงำนทำงกำรเงนในสภำพเศรษฐกจทเงนเฟอขนรนแรงใหถอปฏบตกบงบกำรเงนซงใชสกลเงนของสภำพเศรษฐกจทมภำวะเงนเฟอรนแรงเปนสกลเงนทใชในกำรด ำเนนงำนของกจกำร ภำยใตสภำพเศรษฐกจทมภำวะเงนเฟอรนแรง โดยไมไดก ำหนดวำ ณ ทระดบเงนเฟอใดจงจะถอวำไดเกดภำวะเงนเฟอรนแรงขนแลว เปนเรองทกจกำรตองใชดลยพนจวำเมอใดทจ ำเปนตองปรบปรงงบกำรเงนใหม เพอใหเปนไปตำมมำตรฐำนกำรบญชฉบบน

ลกษณะพเศษของสภำพแวดลอมทำงเศรษฐกจของประเทศทบงชวำไดเกดภำวะเงนเฟอรนแรง มดงน

1. ประชำกรโดยทวไปพอใจทจะถอทรพยสนในรปของสนทรพยทไมเปนตวเงน หรอในรปของสกลเงนตำงประเทศทคอนขำงเสถยร หรอใชเงนสกลเงนทองถนทตนถออยไปลงทนทนทเพอรกษำอ ำนำจซอ

2. ประชำกรโดยทวไปจะค ำนงถงมลคำตำงๆในรปสกลเงนตรำตำงประเทศทคอนขำง

เสถยรมำกกวำในรปสกลเงนทองถน กำรตงรำคำสนคำอำจจะอยในสกลเงนตรำตำงประเทศนน

3. กำรขำยและกำรซอเชอจะกระท ำ ณ ระดบรำคำทชดเชยกำรสญเสยอ ำนำจซอทคำดวำจะเกดขนในระหวำงระยะเวลำกำรใหสนเชอ ถงแมระยะเวลำดงกลำวจะสนกตำม

4. อตรำดอกเบย คำแรง และรำคำสนคำจะผกพนกบดชนรำคำ

5. อตรำเงนเฟอสะสมในชวงระยะเวลำสำมปทผำนมำใกลเคยงหรอเกนรอยละ 100 มำตรฐำนกำรบญชฉบบนมงหวงใหทกกจกำรซงเสนอรำยงำนในสกลเงนของสภำพ

เศรษฐกจทมภำวะเงนเฟอรนแรงทเหมอนกนน ำมำตรฐำนกำรบญชฉบบนมำใชในเวลำเดยวกน อยำงไรกตำมมำตรฐำนกำรบญชฉบบนใหใชกบงบกำรเงนนบแตวนแรกของรอบระยะเวลำทรำยงำนซงกจกำรไดชชดแลววำไดเกดภำวะเงนเฟอรนแรงแลวในประเทศเจำของสกลเงนซงกจกำรใชในกำรรำยงำน

Page 137: focus group อาจารย์นิตยา

126

ภำยใตสภำพเศรษฐกจทมภำวะเงนเฟอรนแรง งบกำรเงนของกจกำรไมวำจะไดจดท ำโดยใชเกณฑตนทนเดมหรอเกณฑตนทนปจจบน จะตองแสดงดวยหนวยวดคำทเปนปจจบน ณ วนสดทำยของรอบระยะเวลำทรำยงำนและตองแสดงตวเลขเปรยบเทยบของงวดกอนตำมทก ำหนดในมำตรฐำนกำรบญช ฉบบท 1 (ปรบปรง 2552) เรอง กำรน ำเสนองบกำรเงน รวมทงขอมลทเกยวของกบงวดกอนดวยหนวยวดคำทเปนปจจบน ณ วนสดทำยของรอบระยะเวลำทรำยงำนดวยเชนกน ในกำรปรบปรงรำยงำนทำงกำรเงน รำยกำรตำงๆทแสดงในงบแสดงฐำนะกำรเงนทยงไมไดแสดงดวยหนวยวดคำทเปนปจจบน ณ วนสดทำยของรอบระยะเวลำทรำยงำนจะตองปรบปรงใหมดวยดชนรำคำทวไป โดยทรำยกำรทเปนตวเงนจะไมถกปรบปรงใหม เนองจำกรำยกำรดงกลำวไดแสดงดวยหนวยทเปนตวเงนทเปนปจจบน ณ วนสดทำยของรอบระยะเวลำทรำยงำนอยแลว หำกกจกำรไมอำจหำดชนรำคำทวไปของงวดตำงๆทจ ำเปนตองใชในกำรปรบปรงทดน อำคำรและอปกรณตำมมำตรฐำนกำรบญชฉบบนได กจกำรอำจจ ำเปนตองน ำประมำณกำรมำใช โดยกำรพจำรณำจำกกำรเปลยนแปลงของอตรำแลกเปลยนระหวำงสกลเงนทใชในกำรด ำเนนงำนกบสกลเงนตำงประเทศทคอนขำงเสถยร จำกทกลำวมำขำงตนสรปไดวำสงทกจกำรตองเปดเผยขอมลมดงตอไปน

ขอเทจจรงวำงบกำรเงนและรำยกำรทแสดงเปรยบเทยบของงวดกอนไดปรบปรงใหม จำกกำรทอ ำนำจซอโดยทวไปของสกลเงนทใชในกำรด ำเนนงำนไดเปลยนแปลงไปและดวยเหตดงกลำวจงตองแสดงในรปของหนวยวดคำทเปนปจจบน ณ วนสดทำยของรอบระยะเวลำรำยงำน

งบกำรเงนใชเกณฑตนทนเดมหรอตนทนปจจบน

ชอของดชนรำคำและระดบของดชนรำคำ ณ วนสดทำยของรอบระยะเวลำรำยงำน

และกำรเปลยนแปลงของดชนรำคำในระหวำงรอบระยะเวลำปจจบนทรำยงำนและรอบระยะเวลำกอนทรำยงำน

กำรเปดเผยทก ำหนดโดยมำตรฐำนกำรบญชฉบบนเปนสงจ ำเปนเพอใหเกดควำมชดเจนเกยวกบหลกเกณฑทใชเพอรบรผลกระทบของอตรำเงนเฟอในงบกำรเงน นอกจำกน ยงเปนกำรใหขอมลอนทจ ำเปนเพอควำมเขำใจเกยวกบหลกเกณฑทใชและจ ำนวนเงนทเปนผลมำจำกหลกเกณฑนน

Page 138: focus group อาจารย์นิตยา

127

เมอภำวะเงนเฟอรนแรงไดสนสดลงแลว กจกำรไมตองจดท ำและเสนองบกำรเงนตำมมำตรฐำนกำรบญชฉบบนอกตอไปแลว แตกจกำรควรใชจ ำนวนเงนตำมหนวยวดคำทเปนปจจบน ณ วนสดทำยของรอบระยะเวลำบญชกอนทเสนอรำยงำนเพอยกไปในงบกำรเงนของงวดถดไป

ประเดนปญหา

1. เนองจำกมำตรฐำนกำรบญชฉบบท 29 เรอง รำยงำนทำงกำรเงนในสภำพเศรษฐกจท

เงนเฟอขนรนแรง จะน ำมำถอปฏบตกตอเมอระบบเศรษฐกจเกดภำวะเงนเฟอขนรนแรงเพยงเทำนน

และในปจจบนกำรเกดสภำพเศรษฐกจทมภำวะเงนเฟอขนรนแรงในแตละประเทศนนมโอกำส

เกดขนไดนอยมำก จงท ำใหเปนเรองยำกตอกำรเกบรวบรวมขอมลทจะน ำมำใชในกำรศกษำและท ำ

ควำมเขำใจ ซงอำจสงผลใหสำมำรถเขำถงเนอหำไดเพยงบำงสวน

2. เนอหำภำยในมำตรฐำนกำรบญชฉบบน มเนอหำทยำกตอกำรศกษำและท ำควำมเขำใจ

เนองจำกไมมเนอหำในสวนทเปนตวอยำงประกอบ ซงท ำใหไมสำมำรถรบรไดวำเมอเกดภำวะเงน

เฟอขนแลว แตละบรษทจะตองปรบปรงงบกำรเงนของตนเองอยำงไรจงจะถกตองตำมมำตรฐำน

ฉบบน

ขอเสนอแนะ

1. ทำนทสนใจทจะศกษำเกยวกบมำตรฐำนกำรบญชฉบบท 29 น ควรทจะศกษำจำกกรณศกษำทเคยเกดขนแลวในตำงประเทศ เชน กรณของกำรเกดภำวะเงนเฟอขนรนแรงในประเทศสหรฐอเมรกำในป 1990 หรอท ำกำรศกษำจำกตวมำตรฐำนกำรบญชระหวำงประเทศ ฉบบท 29 เรอง กำรรำยงำนทำงกำรเงนในสภำพเศรษฐกจทเงนเฟอรนแรง พ.ศ.2552 (IAS No.29 Financial Reporting in Hyperinflationary Economics (Bound volume 2009)) เพอใหเกดควำมเขำใจในตวมำตรฐำนกำรบญชฉบบนมำกยงขน

Page 139: focus group อาจารย์นิตยา

128

2. สภำวชำชพบญช ในพระบรมรำชปถมภ ควรจะมกำรจดอบรมเกยวกบตวมำตรฐำนกำรบญชฉบบท 29 เพอใหเกดควำมเขำใจในตวมำตรฐำนกำรบญชฉบบนมำกยงขน เพรำะกำรเกดสภำพเศรษฐกจทมเงนเฟอขนรนแรงเปนเรองใกลตวทอำจจะเกดขนไดในอนำคต จงเปนเรองทควรท ำกำรศกษำและท ำควำมเขำใจในกำรถอปฏบตตำมมำตรฐำนฉบบนหรอจดท ำแนวปฏบตโดยแสดงตวอยำงใหเหนอยำงชดเจนในแตละกรณ

Page 140: focus group อาจารย์นิตยา

บรรณานกรม

http://library.uru.ac.th/bookonline/books%5CCh8A.pdf http://web.ku.ac.th/king72/2542-09/res05.html http://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/Inflation/Pages/index.aspx http://www.chaipat.or.th/chaipat/content/porpeing/porpeing.html https://www.facebook.com/media/set/?set=a.377086855641939.107412.130044917012802&type=3 http://www.fap.or.th/st_accounting.php http://www.ideaforlife.net/health/article/0076.html http://www.sufficiencyeconomy.org/

http://www.thaicityfarm.com/autopagev4/show_page.php?topic_id=440&auto_id=39&TopicPk=

http://www.thaigoodview.com/node/70957 http://www.vcharkarn.com/varticle/34764 www.dllibrary.spu.ac.th:8080/dspace/bitstream/.../897/1/การพฒนา.doc www.stou.ac.th/Schools/Sec/ejournal6-2/file/1-2-1.pdf

Page 141: focus group อาจารย์นิตยา

กนกกาญจน ฉววงศ. 2552. การศกษาการด าเนนชวตโดยใชหลกการพงตนเองตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของบคลากรโรงเรยนประถมศกษา ส านกงานเขตภาษเจรญ สงกดก รง เทพมหานคร . สารนพนธมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา , มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

กวตา สข 2548. ปจจยก าหนดเงนเฟอของประเทศไทย . เศรษฐศาสตรมหาบณฑต ,

มหาวทยาลยรามค าแหง กสานต ค าสวสด ศนยขาวเพอชมชน. 2555. จบชพจรสถานการณเดนความมนคงทางอาหาร (online).www.isranews.org/community-news.html , 31 มกราคม 2555. จตตมา ภตโยธน. 2541. ผลกระทบของการจดตงเขตการคาเสรอาเซยนตอการลงทนโดยตรงของ

ปร ะ เ ท ศ ไ ทย ใ นอ า เ ซ ยน . ว ท ย าศ า สต ร มห าบณ ฑต . ส า ข า เ ศ รษ ฐศ า สต ร , มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ดวงมณ โกมารทต. 2553. การบญชตนทน. พมพครงท 13.กรงเทพมหานคร: โรงพมพแหงจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. ทวศกด เทพพทกษ. 2548. การจดการธรกจระหวางประเทศ. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร:

บรษท เอกซเปอรเนท จ ากด. นพนธ เหนโชคชยชนะ และศลปพร ศรจนเพชร.ทฤษฎการบญช.พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร:

หจก.ทพเอน เพรส. ประพนธ เศวตนนทน. 2541. เศรษฐศาสตรมหภาค. 1,500 เลม. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร:

โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Page 142: focus group อาจารย์นิตยา

ประพนธ เศวตนนทน . 2543. ทฤษฎ เศรษฐศาสตรมหภาค. 2,000 เ ลม . พมพค รง ท 4 กรงเทพมหานคร:โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

มลนธชยพฒนา. แนวคดการพฒนาเพอพงตนเองของเกษตรกรอนเนองมาจากพระราชด าร

( อ อน ไ ลน ) . http://www.chaipat.or.th/chaipat/index.php/th/concept-and-theory-development/to-develop-self-reliance-of-farmers, 22 มกราคม 2556.

วนรกษ มงมณนาคน. 2548. หลกเศรษฐศาสตรมหาภาค. 5,000 เลม. พมพครงท 13.

กรงเทพมหานคร: ส านกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

สมชชาวชาการความมนคงทางอาหาร. 2 5 5 5 . อสรภาพทางพนธกรรม อธปไตย และความมนคง ทางอาหาร(online).www. prachatai.com/activity/2012/05/40531 , 31 มกราคม 2555. สธาน มะลพนธ. 2552. ความมนคงทางอาหารของชาวลวะบานปาก า อ าเภอบอเกลอ จงหวดนาน.

ศลปศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร. สนนทธนา แสนประเสรฐ. 2545. ความมนคงทางอาหารกบเกษตรกรรมในไทย. นนทบร:

บรษท ซทร มเดย จ ากด. สพาณ ธนวฒ. 2544. ความมนคงทางอาหารของสงคมไทยในสายตาโลก. ม.ป.ท. ส านกงานสนบสนนการพฒนายทธศาสตรแหงชาตดานอาหาร(สยอ.) กระทรวงสาธารณสข, 2546,

ความมนคงทางอาหารของคนไทย, เอกสารอดส าเนา อภนนท จนตะน และทบทม วงศประยร. 2537. มนษยกบเศรษฐกจ. 1,000 เลม. พมพครงท 3.

กรงเทพมหานคร: หจก.ว.เจ.พรนตง.

Page 143: focus group อาจารย์นิตยา

ภาคผนวก

Page 144: focus group อาจารย์นิตยา

มาตรฐานการบญช ฉบบท 29 หนา 1/10

มาตรฐานการบญช ฉบบท 29เรอง

การรายงานทางการเงนในสภาพเศรษฐกจทเงนเฟอรนแรง

คาแถลงการณ

มาตรฐานการบญชฉบบนเปนไปตามเกณฑทกาหนดขนโดยมาตรฐานการบญชระหวางประเทศฉบบท 29 เรอง การรายงานทางการเงนในสภาพเศรษฐกจทเงนเฟอรนแรง พ.ศ. 2552 ซงเปนการแกไขของคณะกรรมการมาตรฐานการบญชระหวางประเทศทสนสดในวนท 31 ธนวาคม พ.ศ. 2551 (IAS No.29 Financial Reporting in Hyperinflationary Economics (Bound volume 2009))

Page 145: focus group อาจารย์นิตยา

มาตรฐานการบญช ฉบบท 29 หนา 2/10

สารบญ

ยอหนาท

ขอบเขต 1-4

การปรบปรงงบการเงนใหม 5-37

งบการเงนทใชเกณฑตนทนเดม 11-28

งบแสดงฐานะการเงน 11-25

งบกาไรขาดทนเบดเสรจ 26

ผลกาไรหรอขาดทนจากยอดดลสทธของรายการทเปนตวเงน 27-28

งบการเงนทใชเกณฑตนทนปจจบน 29-31

งบแสดงฐานะการเงน 29

งบกาไรขาดทนเบดเสรจ 30

ผลกาไรหรอผลขาดทนจากยอดดลสทธของรายการทเปนตวเงน 31

ภาษ 32

งบกระแสเงนสด 33

ตวเลขทนามาเปรยบเทยบ 34

งบการเงนรวม 35-36

การเลอกและการใชดชนราคาทวไป 37

การสนสดลงของภาวะเงนเฟอรนแรง 38

การเปดเผยขอมล 39-40

วนถอปฏบต 41

Page 146: focus group อาจารย์นิตยา

มาตรฐานการบญช ฉบบท 29 หนา 3/10

มาตรฐานการบญชฉบบนประกอบดวยยอหนาท 1 ถง 41 ทกยอหนามความสาคญเทากน และมาตรฐานการบญชฉบบนตองอานโดยคานงถงขอกาหนดของแมบทการบญช ในกรณทไมไดใหแนวปฏบตใน การเลอกและการใชนโยบายการบญช ใหกจการถอปฏบตตามขอกาหนดของมาตรฐานการบญช ฉบบท 8 (ปรบปรง 2552) เรอง นโยบายการบญช การเปลยนแปลงประมาณการทางบญชและขอผดพลาด

มาตรฐานการบญช ฉบบท 29 เรอง รายงานทางการเงนในสภาพเศรษฐกจทเงนเฟอรนแรง

ขอบเขต

1. มาตรฐานการบญชฉบบนใหถอปฏบตกบงบการเงน ซงรวมถงงบการเงนรวมของกจการซงใชสกลเงนของสภาพเศรษฐกจทมภาวะเงนเฟอรนแรงเปนสกลเงนทใชในการดาเนนงานของตน

2. ภายใตสภาพเศรษฐกจทมภาวะเงนเฟอรนแรง การรายงานผลการดาเนนงานและฐานะการเงนในสกลเงนทองถนโดยไมไดมการปรบปรงใหมนนยอมไมเกดประโยชน เงนไดสญเสยอานาจซอไปในอตราทเรวมากจนทาใหการเปรยบเทยบจานวนเงนจากธรกรรมและจากเหตการณอนทเกดขน ณ เวลาทแตกตางกนกอใหเกดการหลงผดได ถงแมจะเกดขนภายในงวดบญชเดยวกนกตาม

3. มาตรฐานการบญชฉบบนไมไดกาหนดวา ณ ทระดบเงนเฟอใดจงจะถอวาไดเกดภาวะเงนเฟอรนแรงขนแลว เปนเรองทกจการตองใชดลยพนจวาเมอใดทจาเปนตองปรบปรงงบการเงนใหมเพอใหเปนไปตามมาตรฐานการบญชฉบบน ตวอยางของลกษณะพเศษของสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจของประเทศทบงชวาภาวะเงนเฟอรนแรงไดเกดขนแลว แตไมจากดอยเพยง มดงน3.1 ประชากรโดยทวไปพอใจทจะถอทรพยสนในรปของสนทรพยทไมเปนตวเงน หรอในรป

ของสกลเงนตางประเทศทคอนขางเสถยร หรอใชเงนสกลเงนทองถนทตนถออยไปลงทนทนทเพอรกษาอานาจซอ

3.2 ประชากรโดยทวไปจะคานงถงมลคาตางๆในรปสกลเงนตราตางประเทศทคอนขางเสถยรมากกวาในรปสกลเงนทองถน การตงราคาสนคาอาจจะอยในสกลเงนตราตางประเทศนน

3.3 การขายและการซอเชอจะกระทา ณ ระดบราคาทชดเชยการสญเสยอานาจซอทคาดวาจะเกดขนในระหวางระยะเวลาการใหสนเชอ ถงแมระยะเวลาดงกลาวจะสนกตาม

3.4 อตราดอกเบย คาแรง และราคาสนคาผกพนกบดชนราคา และ3.5 อตราเงนเฟอสะสมในชวงระยะเวลาสามปทผานมาใกลเคยงหรอเกนรอยละ 100

4. มาตรฐานการบญชฉบบนมงหวงใหทกกจการซงเสนอรายงานในสกลเงนของสภาพเศรษฐกจทมภาวะเงนเฟอรนแรงทเหมอนกนนามาตรฐานการบญชฉบบนมาใชในเวลาเดยวกน อยางไรกตาม มาตรฐานการบญชฉบบนใหใชกบงบการเงนนบแตวนแรกของรอบระยะเวลาทรายงานซงกจการ

Page 147: focus group อาจารย์นิตยา

มาตรฐานการบญช ฉบบท 29 หนา 4/10

ไดชชดแลววาภาวะเงนเฟอรนแรงไดเกดขนแลวในประเทศเจาของสกลเงนซงกจการใชใน การรายงาน

การปรบปรงงบการเงนใหม

5. การเปลยนแปลงของระดบราคาเปนผลมาจากแรงผลกดนทางการเมอง เศรษฐกจ และสงคม ซงอาจเปนไปในลกษณะโดยทวไปหรอเฉพาะเจาะจงกได ตวอยางของแรงผลกดนเฉพาะเจาะจง ไดแก การเปลยนแปลงของอปสงคและอปทานและการเปลยนแปลงของเทคโนโลย ซงอาจสงผลใหราคาสนคาชนดใดชนดหนงสงขนหรอลดลงอยางมนยสาคญและเปนอสระจากกน นอกจากน แรงผลกดนโดยทวไปอาจสงผลใหเกดการเปลยนแปลงในระดบราคาสนคาโดยทวไป และตออานาจซอของเงนตราโดยทวไปได

6. กจการซงจดทางบการเงนภายใตเกณฑตนทนเดมสามารถทาเชนนนไดโดยไมตองคานงถงการเปลยนแปลงของระดบราคาโดยทวไป หรอการเพมขนของราคาสนทรพยหรอหนสนทกจการบนทกอยไดโดยขอยกเวนของกรณดงกลาวจะเปนกรณทกจการวดมลคาหรอเลอกทจะวดมลคาสนทรพยและหนสนนนโดยใชมลคายตธรรม ตวอยางเชน ทดน อาคารและอปกรณ ซงกจการ อาจตราคาใหมโดยใชมลคายตธรรม หรอสนทรพยชวภาพซงโดยทวไปจะตองวดมลคาโดยใชมลคายตธรรม อยางไรกตาม มบางกจการทนาเสนองบการเงนโดยใชเกณฑตนทนปจจบนซงเปน การรบรผลกระทบของการเปลยนแปลงราคาเฉพาะเจาะจงของสนทรพยทกจการถออย

7. ภายใตสภาพเศรษฐกจทมภาวะเงนเฟอรนแรง งบการเงนของกจการไมวาจะไดจดทาโดย ใชเกณฑตนทนเดมหรอเกณฑตนทนปจจบน จะมประโยชนกตอเมองบการเงนนนแสดงอยใน หนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงานเทานน ดงนนมาตรฐาน การบญชฉบบนจงใหใชกบงบการเงนของกจการทงหลายทรายงานในสกลเงนของสภาพเศรษฐกจทมภาวะเงนเฟอรนแรง และไมอนญาตใหกจการเสนอขอมลภายใตมาตรฐานการบญชฉบบน เพอเปนการเสรมงบการเงนทไมไดปรบปรงใหม นอกจากน มาตรฐานการบญชฉบบน ไมสนบสนนใหกจการเสนองบการเงนกอนการปรบปรงใหมแยกตางหาก

8. งบการเงนของกจการซงใชสกลเงนของสภาพเศรษฐกจทมภาวะเงนเฟอรนแรงเปนสกลเงนทใชใน การดาเนนงานของตน ไมวาจะจดทาขนโดยใชเกณฑตนทนเดมหรอเกณฑตนทนปจจบนจะตองแสดงดวยหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงานและตองแสดงตวเลขเปรยบเทยบของงวดกอนตามทกาหนดในมาตรฐานการบญช ฉบบท 1 (ปรบปรง 2552) เรอง การนาเสนองบการเงน รวมทงขอมลทเกยวของกบงวดกอนดวยหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงานดวยเชนกนเพอวตถประสงคในการนาเสนองบการเงนเปรยบเทยบในกรณทสกลเงนทนาเสนองบการเงนแตกตางกน ใหกจการถอปฏบตตามขอกาหนดในยอหนา 42.2 และ 43 ของมาตรฐานการบญช ฉบบท 21 (ปรบปรง 2552) เรอง ผลกระทบจากการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ (เมอมการประกาศใช)

Page 148: focus group อาจารย์นิตยา

มาตรฐานการบญช ฉบบท 29 หนา 5/10

9. ผลกาไรหรอขาดทนจากยอดดลสทธของรายการทเปนตวเงนจะตองรวมอยในกาไรหรอขาดทนของกจการและเปดเผยรายการแยกตางหาก

10. ในการปรบปรงงบการเงนใหมเพอใหเปนไปตามมาตรฐานการบญชฉบบน กจการจาเปนตองนาวธการบางประการรวมถงดลยพนจมาใช การใชวธการและดลยพนจอยางสมาเสมอมความสาคญยงกวาความถกตองของจานวนทไดจากวธการดงกลาวซงรวมอยในงบการเงนทปรบปรงใหม

งบการเงนทใชเกณฑตนทนเดม

งบแสดงฐานะการเงน

11. รายการตางๆในงบแสดงฐานะการเงนทยงไมไดแสดงดวยหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงานจะตองปรบปรงใหมดวยดชนราคาทวไป

12. รายการทเปนตวเงนจะไมถกปรบปรงใหม เนองจากรายการดงกลาวไดแสดงดวยหนวยทเปน ตวเงนทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงานอยแลว รายการทเปนตวเงน หมายถง เงนสดทกจการถออย และรายการทกจการจะไดรบหรอจายเปนเงนสด

13. สนทรพยและหนสนซงผกกบขอตกลงทใหมการเปลยนแปลงราคาได เชน หนกหรอเงนกยม ทอางองกบดชน จะตองปรบมลคาใหเปนไปตามสญญา เพอใหไดมาซงจานวนยอดคงเหลอ ณ วนสดทายของรอบระยะเวลารายงาน สนทรพย และหนสนเหลานจะแสดงอยในงบแสดงฐานะการเงนทปรบปรงใหมดวยจานวนหลงการปรบปรงดงกลาวขางตน

14. สนทรพยและหนสนอนทเหลอทงหมดถอเปนรายการทไมเปนตวเงน รายการทไมเปนตวเงน บางรายการอาจบนทกดวยจานวนทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงานอยแลว เชน มลคาสทธทจะไดรบหรอราคายตธรรม ดงนนกจการจงไมตองปรบปรงรายการดงกลาวใหม สวนสนทรพย และหนสนทไมเปนตวเงนอนๆ กจการจะตองปรบปรงรายการดงกลาวใหมทงหมด

15. รายการทไมเปนตวเงนสวนใหญมกแสดงมลคาตามราคาทนหรอราคาทนหกคาเสอมราคาสะสม ดงนนรายการดงกลาวจงแสดงดวยจานวนทเปนปจจบน ณ วนทไดมา กจการสามารถคานวณหาราคาทนปรบปรงใหมหรอราคาทนหกคาเสอมราคาสะสมปรบปรงใหมของแตละรายการดงกลาวโดยการนาอตราการเปลยนแปลงของดชนราคาทวไประหวางวนทไดมาจนถงวนสดทายของ รอบระยะเวลาทรายงานไปปรบกบตนทนเดมและคาเสอมราคาสะสม ตวอยางเชน ทดน อาคารและอปกรณ สนคาคงเหลอจาพวกวตถดบและสนคาทซอมาเพอขาย คาความนยม สทธบตร เครองหมายการคา และสนทรพยทมลกษณะคลายคลงกนจะปรบปรงใหมนบจากวนซอ สวนสนคาคงเหลอจาพวกงานระหวางทา และสนคาสาเรจรปจะปรบปรงใหมนบจากวนทตนทนการซอ และตนทนการแปรสภาพเกดขน

Page 149: focus group อาจารย์นิตยา

มาตรฐานการบญช ฉบบท 29 หนา 6/10

16. ในบางครงกจการอาจไมมบนทกรายละเอยดของวนทไดมาของทดน อาคารและอปกรณ หรอไมสามารถประมาณวนทดงกลาวได ภายใตสถานการณทยากจะเกดขนน การนามาตรฐานการบญชฉบบนมาใชในรอบระยะเวลาบญชแรก กจการอาจจาเปนตองใชการประเมนมลคารายการ โดยผเชยวชาญอสระเพอใชเปนพนฐานในการปรบปรงรายการดงกลาวใหม

17. เปนไปไดวากจการไมอาจหาดชนราคาทวไปของงวดตางๆทจาเปนตองใชในการปรบปรงทดน อาคารและอปกรณตามมาตรฐานการบญชฉบบนได ในสถานการณเชนน กจการอาจจาเปนตองนาประมาณการมาใช เชน โดยการพจารณาจากการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนระหวางสกลเงนทใชในการดาเนนงานกบสกลเงนตางประเทศทคอนขางเสถยร

18. รายการทไมเปนตวเงนบางรายการอาจแสดงดวยมลคาปจจบน ณ วนอนทไมใชวนทไดมาหรอวนทในงบแสดงฐานะการเงน เชน ทดน อาคารและอปกรณไดตราคาใหมแลวกอนหนาน ในกรณเชนน มลคาตามบญชจะตองปรบปรงใหมนบจากวนทมการตราคาใหมนน

19. มลคาของรายการทไมเปนตวเงนทปรบปรงใหมแลวนนอาจจะตองปรบลดลงเพอใหเปนไปตามมาตรฐานการบญชทเกยวของ หากมลคาของรายการดงกลาวสงกวามลคาทคาดวาจะไดรบคนตวอยางเชน มลคาภายหลงการปรบปรงใหมแลวของทดน อาคารและอปกรณ คาความนยม สทธบตร และเครองหมายการคาจะปรบลดลงใหเหลอเทากบมลคาทคาดวาจะไดรบคน หรอมลคาภายหลงการปรบปรงใหมของสนคาคงเหลอจะปรบลดลงใหเหลอเทากบมลคาสทธทจะไดรบเปนตน

20. กจการทถกลงทนซงถกบนทกบญชโดยวธสวนไดเสยอาจเสนอรายงานทางการเงนของตน ในสกลเงนของสภาพเศรษฐกจทมภาวะเงนเฟอรนแรง งบแสดงฐานะการเงนและงบกาไรขาดทนเบดเสรจของกจการทถกลงทนดงกล าวจะตองปรบปรงใหมให เปนไปตามมาตรฐาน การบญชฉบบน ทงนเพอประโยชนในการคานวณสวนไดเสยของกจการทมในสนทรพยสทธและผลการดาเนนงานของกจการทถกลงทนดงกลาว หากงบการเงนทปรบปรงแลวของกจการทถกลงทนทกจการเขาไปลงทนแสดงอยในสกลเงนตราตางประเทศ กจการตองแปลงคางบการเงนดงกลาวโดยใชอตราปด ณ วนสนงวด

21. โดยปกตผลกระทบของเงนเฟอจะรบรอยในตนทนการกยมอยแลว ดงนนจงเปนการไมเหมาะสมทกจการจะทาการปรบปรงใหมซงรายจายฝายทนทเกดจากการใชเงนกยมในการสราง ไปพรอมกบ การตงตนทนการกยมสวนทชดเชยเงนเฟอเปนตนทนของสนทรพยในงวดเดยวกน กจการควรรบรตนทนการกยมสวนนเปนคาใชจายในงวดทตนทนการกยมเกดขน

22. กจการอาจไดมาซงสนทรพยภายใตเงอนไขทกาหนดใหสามารถชะลอการชาระเงนออกไปไดโดยไมคดดอกเบย ในกรณทกจการไมสามารถคานวณหาดอกเบยทแฝงอยได กจการควรปรบปรงมลคาสนทรพยดงกลาวใหมนบจากวนทจายชาระเงนแทนทจะเปนวนทซอสนทรพย

23. (ยอหนานไมใช)

Page 150: focus group อาจารย์นิตยา

มาตรฐานการบญช ฉบบท 29 หนา 7/10

24. ณ วนตนงวดของงวดบญชแรกทนามาตรฐานการบญชฉบบนมาใช กจการควรปรบปรงสวนประกอบในสวนของเจาของใหม โดยใชดชนราคาทวไปนบตงแตวนทกจการไดรบสวนประกอบนนมาหรอวนทสวนประกอบนนเกดขน ยกเวนกาไรสะสมและสวนเกนทนจาก การตราคาสนทรพยเพม ซงสวนเกนทนจากการตราคาสนทรพยทเกดในงวดกอนๆจะถกตดออกและกาไรสะสมทปรบปรงใหมนนจะเปนผลมาจากการปรบปรงใหมของรายการอนทงหลายใน งบแสดงฐานะการเงน

25. ณ วนสดทายของงวดบญชแรกและในงวดถดๆไป กจการตองปรบปรงสวนประกอบของสวนของเจาของทกรายการโดยใชดชนราคาทวไปนบตงแตวนตนงวดหรอวนทกจการไดรบสวนประกอบนนมา (หากวนทไดรบนนเกดขนทหลง) และตองเปดเผยการเปลยนแปลงของสวนของเจาของสาหรบงวดเพอใหเปนไปตาม มาตรฐานการบญช ฉบบท 1 (ปรบปรง 2552) เรอง การนาเสนองบการเงน

งบกาไรขาดทนเบดเสรจ

26. มาตรฐานการบญชฉบบนกาหนดใหรายการในงบกาไรขาดทนเบดเสรจทกรายการตองแสดงใน รปของหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงาน ดวยเหตนรายการในงบการเงนทงหมดจะตองปรบปรงใหมดวยอตราการเปลยนแปลงในดชนราคาทวไปนบจากวนทรายไดและคาใชจายนนบนทกในงบการเงนเปนครงแรก

ผลกาไรหรอขาดทนจากยอดดลสทธของรายการทเปนตวเงน

27. ในภาวะเงนเฟอ กจการทถอสนทรพยทเปนตวเงนมากกวาหนสนทเปนตวเงนจะสญเสยอานาจซอ สวนกจการซงมหนสนทเปนตวเงนมากกวาสนทรพยทเปนตวเงนจะมอานาจซอเพมขนตราบเทาทสนทรพยและหนสนนนยงไมผกกบระดบราคาสนคา ผลกาไรหรอขาดทนจากรายการทเปนตวเงนสทธนเปนจานวนผลตางทเกดจากการปรบปรงใหมของรายการทไมเปนตวเงน รายการในสวนของเจาของ รายการในงบกาไรขาดทนแบบเบดเสรจ และจากการปรบปรงสนทรพยและหนสน ทผกกบดชนราคา ซ งผลกาไรหรอขาดทนดงกลาวนอาจประมาณไดโดยการนาอตรา การเปลยนแปลงในดชนราคาทวไปไปปรบกบจานวนถวเฉลยถวงนาหนกของผลตางระหวางสนทรพยและหนสนทเปนตวเงนของงวดนน

28. กจการจะตองนาผลกาไรหรอขาดทนจากยอดดลสทธของรายการทเปนตวเงนไปรวมในกาไรหรอขาดทน รายการปรบปรงสนทรพยและหนสนทผกกบขอตกลงทใหมการเปลยนแปลงราคาไดตามยอหนาท 13 จะถกนาไปหกกลบกบผลกาไรหรอขาดทนจากยอดดลสทธของรายการทเปนตวเงน รายไดและคาใชจายอน เชน รายไดดอกเบย ดอกเบยจาย และผลตางจากอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศทเกยวเนองกบเงนลงทนหรอเงนกยมเปนรายการทเกยวเนองกบยอดดลสทธของรายการทเปนตวเงนทงสน ถงแมกจการจะเปดเผยรายการดงกลาวแยกตางหากแลวกตาม นาจะเปนประโยชนกวาหากกจการแสดงรายการดงกลาวพรอมกบผลกาไรหรอขาดทนจาก ยอดดลสทธของรายการทเปนตวเงนในงบกาไรขาดทนเบดเสรจ

Page 151: focus group อาจารย์นิตยา

มาตรฐานการบญช ฉบบท 29 หนา 8/10

งบการเงนทใชเกณฑตนทนปจจบน

งบแสดงฐานะการเงน

29. รายการทแสดงดวยตนทนปจจบนจะไมถกปรบปรงใหมเพราะรายการดงกลาวไดแสดง อยในรปของหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงานแลว สวนรายการอนในงบแสดงฐานะการเงนจะถกปรบปรงใหมตามยอหนาท 11 ถง 25

งบกาไรขาดทนเบดเสรจ

30. งบกาไรขาดทนเบดเสรจกอนการปรบปรงใหมทแสดงตามเกณฑตนทนปจจบนนน โดยทวไป จะแสดงตนทนในจานวนทเปนปจจบน ณ วนทรายการหรอเหตการณนนเกดขน ตนทนขายและคาเสอมราคาจะบนทกบญชดวยจานวนตนทนทเปนปจจบน ณ เวลาทมการใช สวนยอดขายและคาใชจายอนจะบนทกบญชดวยจานวนเงน ณ วนทเกดรายการ ดวยเหตน รายการดงกลาวทงหมดจงจาเปนตองปรบปรงใหมใหอยในหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลารายงานโดยใชดชนราคาทวไป

ผลกาไรหรอขาดทนจากยอดดลสทธของรายการทเปนตวเงน

31. ใหกจการบนทกผลกาไรหรอขาดทนจากยอดดลสทธของรายการทเปนตวเงนตามยอหนาท 27 และ 28

ภาษ

32. การปรบปรงงบการเงนใหมตามมาตรฐานการบญชฉบบนอาจทาใหเกดผลตางระหวางจานวนทบนทกบญชของสนทรพยและหนสนแตละรายการในงบแสดงฐานะการเงนกบฐานภาษของรายการดงกลาว กจการจะตองรบรผลตางดงกลาวในบญชตามมาตรฐานการบญช ฉบบท 12 เรอง ภาษเงนได

งบกระแสเงนสด

33. มาตรฐานการบญชฉบบนกาหนดใหทกรายการในงบกระแสเงนสดตองแสดงอยในหนวยวดคา ทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลารายงาน

ตวเลขทนามาเปรยบเทยบ

34. ตวเลขทนามาเปรยบเทยบของงวดกอนจะตองปรบปรงใหมโดยใชดชนราคาทวไป ไมวาตวเลขนนจะไดมาโดยวธตนทนเดมหรอโดยวธตนทนปจจบน ทงนเพอใหงบการเงนทนามาเปรยบเทยบนนแสดงอยในหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลารายงาน กจการตองเปดเผยขอมลของงวดกอนในงบการเงนโดยแสดงใหเปนหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของ รอบระยะเวลารายงานดวยเชนกน เพอวตถประสงคในการแสดงตวเลขเปรยบเทยบซงสกลเงนทใชนาเสนองบการเงนแตกตางจากสกลเงนทใชในการดาเนนงาน ใหกจการถอปฏบตตาม

Page 152: focus group อาจารย์นิตยา

มาตรฐานการบญช ฉบบท 29 หนา 9/10

ยอหนา 42.2 และ 43 ของมาตรฐานการบญช ฉบบท 21 (ปรบปรง 2552) เรอง ผลกระทบ จากการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ (เมอมการประกาศใช)

งบการเงนรวม

35. บรษทใหญทเสนอรายงานในสกลเงนของสภาพเศรษฐกจทมภาวะเงนเฟอรนแรงอาจมบรษทยอยทเสนอรายงานในสกลเงนของสภาพเศรษฐกจทมภาวะเงนเฟอรนแรงดวยเชนกน งบการเงนของบรษทยอยดงกลาวนนจะตองปรบปรงใหมโดยใชดชนราคาทวไปของประเทศเจาของสกลเงนทใชรายงานกอนทจะนางบการเงนนนไปรวมในงบการเงนรวมของบรษทใหญ ในกรณทบรษทยอยดงกลาวเปนบรษทยอยในตางประเทศ งบการเงนทปรบปรงใหมจะแปลงคาโดยใชอตราปด ณ วนสนงวด และสาหรบงบการเงนของบรษทยอยทมไดรายงานในสกลเงนของสภาพเศรษฐกจทมเงนเฟออยางรนแรงใหกจการถอปฎบตตามมาตรฐานการบญช ฉบบท 21 (ปรบปรง 2552) เรอง ผลกระทบจากการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ (เมอมการประกาศใช)

36. ในกรณทงบการเงนรวมประกอบดวยงบการเงนทมวนสดทายของรอบระยะเวลาทรายงานแตกตางกน รายการทกรายการ ไมวาจะเปนรายการทไมเปนตวเงนหรอทเปนตวเงนกตาม จะตองปรบปรงใหมใหอยในหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนทของงบการเงนรวมนน

การเลอกและการใชดชนราคาทวไป

37. ในการปรบปรงงบการเงนใหมเพอใหเปนไปตามมาตรฐานการบญชฉบบน กจการจะตองใชดชนราคาทวไปซงสะทอนถงการเปลยนแปลงในอานาจซอโดยทวไป ทกกจการทเสนอรายงานในสกลเงนของสภาพเศรษฐกจเดยวกนจงควรใชดชนเดยวกนเพอการปรบปรงงบการเงนใหม

การสนสดลงของภาวะเงนเฟอรนแรง

38. เมอภาวะเงนเฟอรนแรงไดสนสดลงและกจการไมตองจดทาและเสนองบการเงนตามมาตรฐานการบญชฉบบนอกตอไปแลว กจการควรใชจานวนเงนตามหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาบญชกอนทเสนอรายงานเพอยกไปในงบการเงนของงวดถดไป

การเปดเผยขอมล

39. กจการตองเปดเผยขอมลทกขอดงตอไปน39.1 ขอเทจจรงทวางบการเงนและรายการทแสดงเปรยบเทยบของงวดกอนไดปรบปรงใหม

จากการทอานาจซอโดยทวไปของสกลเงนทใชในการดาเนนงานไดเปลยนแปลงไป และดวยเหตดงกลาวจงตองแสดงในรปของหนวยวดคาทเปนปจจบน ณ วนสดทาย ของรอบระยะเวลารายงาน

39.2 งบการเงนใชเกณฑตนทนเดมหรอตนทนปจจบน

Page 153: focus group อาจารย์นิตยา

มาตรฐานการบญช ฉบบท 29 หนา 10/10

39.3 ชอของดชนราคาและระดบของดชนราคา ณ วนสดทายของรอบระยะเวลารายงาน และการเปลยนแปลงของดชนราคาในระหวางรอบระยะเวลาปจจบนทรายงานและ รอบระยะเวลากอนทรายงาน

40. การเปดเผยทกาหนดโดยมาตรฐานการบญชฉบบนเปนสงจาเปนเพอใหเกดความชดเจนเกยวกบหลกเกณฑทใชเพอรบรผลกระทบของอตราเงนเฟอในงบการเงน นอกจากน ยงเปนการใหขอมลอนทจาเปนเพอความเขาใจเกยวกบหลกเกณฑทใชและจานวนเงนทเปนผลมาจากหลกเกณฑนน

วนถอปฏบต

41. มาตรฐานการบญชฉบบนใหใชกบงบการเงนทเรมในหรอหลงวนท 1 มกราคม 2554 เปนตนไป


Top Related