GreenstoneGreenstoneFrom Paper to Digital From Paper to Digital
CollectionCollectionโครงการ STKS สัญจรร�วมกบสัาขาว�ชาสัารสันเทศ
คณะมน�ษย์�ศาสัตร� มหาว�ทย์าลัย์ขอนแก�นวนท"# 18 มกราคม 2552
บ�ญเลั�ศ อร�ณพิ�บ%ลัย์�ศ%นย์�บร�การความร% &ทางว�ทย์าศาสัตร�แลัะเทคโนโลัย์"
http://[email protected]
บุ�ญเลิ�ศ อรุ�ณพิ�บุ�ลิย์� บุ�ญเลิ�ศ อรุ�ณพิ�บุ�ลิย์�• นกว�ชาการ• ศ%นย์�บร�การความร% &ทางว�ทย์าศาสัตร�แลัะเทคโนโลัย์"
(STKS: Science and Technology Knowledge Services)
• สั'านกงานพิฒนาว�ทย์าศาสัตร�แลัะเทคโนโลัย์"แห�งชาต� (สัวทช./NSTDA)
• ประวต�การท'างาน– ศ%นย์�เทคโนโลัย์"อ�เลั*กทรอน�กสั�แลัะคอมพิ�วเตอร�แห�งชาต�
• นกว�ชาการ , เจ&าหน&าท"#ระบบคอมพิ�วเตอร� , ว�ทย์ากร• รกษาการหวหน&างานพิฒนาสั+#อสัาระดิ�จ�ทลั• รกษาการหวหน&างานสันบสัน�นทางเทคน�ค• รกษาการหวหน&างานบร�หารว�ชาการ
GreenstoneGreenstone
• Digital Library software• สัร&างคลังเอกสัารดิ�จ�ทลัหลัากหลัาย์
ฟอร�แมต แลัะร%ปแบบ• น'าเสันอไดิ&ท/ง
– Online– Offline– CD-ROM
พิ�จารุณาเรุ��องต่�อไปนี้��หรุ�อย์�งพิ�จารุณาเรุ��องต่�อไปนี้��หรุ�อย์�ง• จ�ดิประสังค�• กลั��มเป0าหมาย์• ขนาดิของโครงการ• จ'านวนเอกสัาร
– ก"#หน&า– ก"#ร%ป– ก"#ไฟลั�
• ขนาดิของเอกสัาร• สั+#อดิ�จ�ทลัหร+อไม�• ลั�ขสั�ทธิ์�2ของเอกสัาร• อน�ญาตให&เร"ย์กชมไดิ&
หร+อไม�• อน�ญาตให&ท'างานร�วม
กนไดิ&หร+อไม�
พิ�จารุณาเรุ��องต่�อไปนี้��หรุ�อย์�งพิ�จารุณาเรุ��องต่�อไปนี้��หรุ�อย์�ง• งบประมาณ• ขนาดิของระบบ• ความจ�ของ
ฮาร�ดิดิ�สัก�• ท"มงาน• ความร% &พิ+/นฐาน
Plan &Analyst Prepare Develop Publish
Digital Library ModelDigital Library Model
Evaluate
Feedback
กรุะบุวนี้การุกรุะบุวนี้การุ• เลั+อกเอกสัาร หร+อสั+#อ• จดิหมวดิหม%�สั+#อ• แปลังให&อย์%�ในร%ปของสั+#อดิ�จ�ทลั
– Original Format– Convert– Scan/Photo
กรุะบุวนี้การุกรุะบุวนี้การุ• ก'าหนดิว�ธิ์"การป0องกนการลัะเม�ดิลั�ขสั�ทธิ์�2
– Public domain– Copyright– Creative Commons– Computer Technique
• Watermark• Secure PDF
• ว�เคราะห�/ ก'าหนดิ Metadata• น'าเข&า Greenstone
ต่�ดต่��ง ต่�ดต่��ง GreenStoneGreenStone
Double Click ท"#โปรแกรมแลั&วอย์�าใจร&อนน�ะครบ โปรแกรมจะท'างานช&ามาก รอสักพิกใหญ�ๆ จะปรากฏ
เลิ�อกโฟลิเดอรุ�ต่ามที่��สรุ&างไว&
เลั+อก Local Library
ก'าหนดิ Password
ส'ารุวจห&องสม�ดด�จ�ที่�ลิส'ารุวจห&องสม�ดด�จ�ที่�ลิ• เป8ดิ Greenstone Digital Library
– Start, Program, Greenstone Digital Library Software v2.74 (2.8), Greenstone Digital Library
การุนี้'าเข้&าเอกสารุการุนี้'าเข้&าเอกสารุ• เป8ดิ Greenstone Librarian
Interfaced– Start, Program, Greenstone Digital Library
Software v2.74 (2.8), Greenstone Librarian Interface
• คลั�กเลั+อกค'าสั#ง File, Preferences• เลั+อกแท*บ General• ก'าหนดิฟอนต�เป9น MS Sans Serif,
BOLD, 12
หนี้&าต่�างโปรุแกรุมหนี้&าต่�างโปรุแกรุม
Word CollectionWord Collection
• สัร&าง Collection ใหม�– File, New
• ระบ� Title แลัะ Description• น'าเข&าเอกสัาร Word ต&นฉบบ
– เอกสัารในไดิร�ฟ C:, D: หร+อ E: เลั+อกจากLocal Filespace
– เอกสัารใน My Document หร+อDesktop เลั+อกจาก Home Folder
Word CollectionWord Collection
Word CollectionWord Collection
• Collection น"/จะแสัดิงผลัก"#ราย์การเพิราะ
สรุ&าง สรุ&าง CollectionCollection
Word CollectionWord Collection
• Title ของราย์การ มาจาก• Filename ของราย์การ มาจาก
รุ�&จ�กก�บุ รุ�&จ�กก�บุ MetadataMetadata
• Metadata ท"#มาพิร&อมกบ Application เร"ย์กว�า Objective Metadata– การระบ�ใน Word --> File, Properties…– โอนไปย์ง Application อ+#นอตโนมต�– ม"ความสั'าคญมาก ลัดิความซ้ำ'/าซ้ำ&อน– น&อย์คนท"#จะระบ�– ควรม"นโย์บาย์ท"#ชดิเจน
รุ�&จ�กก�บุ รุ�&จ�กก�บุ MetadataMetadata
• Greenstone รองรบ Objective Metadata โดิย์ Extract จากแฟ0มเอกสัารแลัะน'ามาเต�มใน ex.Metadata ของ Greenstone
• หากม"สัมบ%รณ� เอกสัารน/นๆ พิร&อมใช&งาน แลัะสั+บค&น
รุ�&จ�กก�บุ รุ�&จ�กก�บุ MetadataMetadata
• Subjective Metadata ค+อ Metadata ท"#ผ%&ใช&หร+อบรรณารกษ�ต&องลังราย์การเอง เพิ+#อเพิ�#มความสัามารถการสั+บค&น
• มกจะท'ากนมาก• เสั"ย์เวลัาโดิย์เปลั�าประโย์ชน�• สั+#อดิ�จ�ทลัท#วไปมกจะใช&ช�ดิ DC – Dublin
Core
ข้&อม�ลิปรุะกอบุการุส�บุค้&นี้ข้&อม�ลิปรุะกอบุการุส�บุค้&นี้
รุ�&จ�กก�บุ รุ�&จ�กก�บุ MetadataMetadata
• โลักน"/ไม�ไดิ&ม"เฉพิาะ Metadata• ผ%&พิฒนา Digital Library ควรศ>กษา
Metadata แลัะเลั+อกใช& Metadata ให&เหมาะสัมกบสั+#อดิ�จ�ทลัน/นๆ– สั+#อการเร"ย์นการสัอน LOM– ภาพิถ�าย์ดิ�จ�ทลั EXIF & IPTC
• Greenstone รองรบท�ก Metadata ท/งท"#ม"แลัะจะม"ในอนาคต
Greenstone Greenstone ก�บุการุเรุ�ย์นี้การุสอนี้ก�บุการุเรุ�ย์นี้การุสอนี้
• จากจ�ดิเดิ�นของ Greenstone ท'าให&เป9นเคร+#องม+อสัาขาบรรณารกษ� แลัะสัารสันเทศ ไดิ&เป9นอย์�างดิ" โดิย์เฉพิาะหวข&อ “Metadata”– ท'างานไดิ&กบคอมพิ�วเตอร�ท#วไป– ไม�ต&องใช& Server– สันบสัน�นแฟ0มเอกสัารท�กร%ปแบบ– รองรบ Metadata หลัากหลัาย์– เห*นภาพิการท'างานของ Metadata ชดิเจน
แหลิ�งข้&อม�ลิเพิ��มเต่�มแหลิ�งข้&อม�ลิเพิ��มเต่�ม• http://stks.or.th/• http://stks.or.th/elearning• http://stks.or.th/wiki• http://www.greenstone.org