1
Ευχαριστίες
Ευχαριστίες οφείλονται σε όλους τους εταίρους του προγράμματος που συμμετείχαν στην άσκηση αυτή, τόσο στην Τουρκία όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πρέπει να ευχαριστήσουμε ιδιαίτερα τον βοηθό έρευνας Ahmet Murat Aytaç, τον Τούρκο βοηθό έρευνας Kazim Ates, τα στελέχη των Τουρκικών συνδικαλιστικών συνομοσπονδιών Uğraş Gök, Osman Yildiz και Yasin Ayyildiz οι οποίοι στήριξαν διοικητικά την έρευνα καθώς και τους συντονιστές όλων των συνδικαλιστικών ομοσπονδιών οι οποίοι διένειμαν και συνέλεξαν τα ερωτηματολόγια.
Τέλος, ευχαριστούμε όλα τα συνδικαλιστικά στελέχη, τους εκπροσώπους και τα μέλη των συνδικαλιστικών οργανώσεων οι οποίοι συμφώνησαν να μοιραστούν τις απόψεις τους για τα σημαντικά αυτά θέματα.
2
3
Περιεχόμενα
Συνοπτική παρουσίαση
1. Εισαγωγή
2. Γνώμη για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση
2.1. Αν είναι υπέρ της πλήρους ένταξης της Τουρκίας
2.2. Αν η Τουρκία θα γίνει ποτέ πλήρες μέλος της Ε.Ε.
2.2. Μεταβολή γνώμης κατά την τελευταία πενταετία σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας ως μέλος της Ε.Ε.
2.3. Αν είναι υπέρ της ελεύθερης διακίνησης των Τούρκων εργαζομένων στην περίπτωση που η Τουρκία γίνει μέλος της Ε.Ε.
2.4. Σύνοψη
3. Οι επιπτώσεις της ένταξης της Τουρκίας
3.1. Αντιληπτό όφελος για την Ε.Ε.
3.2. Αντιληπτό όφελος για την Τουρκία
3.3. Ποιος ωφελείται;
3.4. Σύνοψη
4. Το νόημα της Ε.Ε.
4.1. Η εικόνα της Ε.Ε.
4.2. Απόψεις σχετικά με την Ε.Ε. - Ειδικά θέματα
4.3. Σύνοψη
5. Γνώσεις για την Ε.Ε.
5.1. Προσωπική εκτίμηση του τρόπου λειτουργίας της Ε.Ε.
5.2. Γνώσεις για την Ε.Ε.
5.3. Σύνοψη
6. Εμπιστοσύνη στην Ε.Ε. και στα θεσμικά όργανα της
6.1. Εμπιστοσύνη στην Ε.Ε. ως σύνολο
6.2. Εμπιστοσύνη, ιδίως σε επίπεδο θεσμικών οργάνων της Ε.Ε.
6.3. Εμπιστοσύνη στα Ηνωμένα Έθνη και την Ε.Ε.
6.4. Εμπιστοσύνη σε συγκεκριμένα εθνικά και θεσμικά όργανα της Ε.Ε.
4
6.5. Σύνοψη
7. Ο μελλοντικός ρόλος της Ε.Ε.
7.1. Υποστήριξη σε διαφορετικές προοπτικές εξέλιξης της Ε.Ε.
7.2. Υποστήριξη των τούρκων ερωτηθέντων σχετικά με την ιδέα ότι η Ε.Ε. θα πρέπει να πάψει να υφίσταται.
7.3 Σύνοψη
Παραρτήματα Παράρτημα Α - Πίνακες
Παράρτημα B - Περιγραφή του δείγματος των συνδικαλιστών στην Τουρκία
Παράρτημα Γ - Περιγραφή του δείγματος των συνδικαλιστών σε επτά κράτη μέλη της Ε.Ε.
Αναφορές Κατάλογος Διαγραμμάτων Διάγραμμα 2.1 - Εάν οι Τούρκοι ερωτηθέντες είναι υπέρ της ένταξης της Τουρκίας
ως πλήρες μέλος στην Ε.Ε.
Διάγραμμα 2.2 - Εάν οι Τούρκοι ερωτηθέντες πιστεύουν ότι η Τουρκία θα γίνει τελικά δεκτή στην Ε.Ε. ως πλήρες μέλος;
Διάγραμμα 2.3 - Μεταβολή στάσης των Τούρκων ερωτηθέντων κατά την τελευταία πενταετία σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε.
Διάγραμμα 2.4 - Καθαρή διαφορά στις απαντήσεις των Τούρκων ερωτηθέντων σχετικά με το αν η Τουρκία θα έπρεπε να γίνει μέλος
Διάγραμμα 2.5 Γνώμη των Τούρκων ερωτηθέντων για τη διακίνηση των Τούρκων εργαζομένων αν η Τουρκία γίνει πλήρες μέλος της Ε.Ε.
Διάγραμμα 3.1 Γνώμη των Τούρκων ερωτηθέντων σχετικά με το όφελος της Ε.Ε. από την Τουρκική ένταξη
Διάγραμμα 3.2 Γνώμη των Τούρκων ερωτηθέντων για τις επιπτώσεις της Τουρκικής ένταξης σε συγκεκριμένα ζητήματα στην Τουρκία.
Διάγραμμα 3.3 - Γνώμη των Τούρκων ερωτηθέντων σχετικά με το όφελος εργοδοτών και εργαζομένων από την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε..
Διάγραμμα 3.4 Γνώμη των ερωτηθέντων στην Τουρκία και στις επτά χώρες της Ε.Ε. σχετικά με το προσδοκώμενο όφελος από την ένταξη της Τουρκίας για τους εργαζόμενους στην Τουρκία και στην Ε.Ε.
Διάγραμμα 4.1 Γενική εικόνα των Τούρκων ερωτηθέντων για την Ε.Ε.
Διάγραμμα 4.2 Συσχέτιση ισχυρά αρνητικής και ισχυρά θετικής εικόνας για την Ε.Ε. με τα χαρακτηριστικά των Τούρκων ερωτηθέντων
Διάγραμμα 4.3α Θετική συσχέτιση της Ε.Ε. με συγκεκριμένα ζητήματα.
Διάγραμμα 4.3β Αρνητική συσχέτιση της Ε.Ε. με συγκεκριμένα ζητήματα.
Διάγραμμα 5.1 Αντιληπτό επίπεδο κατανόησης των Τούρκων ερωτηθέντων σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας της Ε.Ε.
Διάγραμμα 5.2 Επίπεδο γνώσεων των Τούρκων ερωτηθέντων για την Ε.Ε.
Διάγραμμα 6.1 Βαθμός εμπιστοσύνης των Τούρκων ερωτηθέντων στην Ε.Ε.
Διάγραμμα 6.2 Βαθμός εμπιστοσύνης των Τούρκων ερωτηθέντων σε συγκεκριμένους θεσμούς της Ε.Ε.
5
Διάγραμμα 6.3 Βαθμός εμπιστοσύνης των Τούρκων ερωτηθέντων στα Ηνωμένα Έθνη
Διάγραμμα 6.4α Βαθμός εμπιστοσύνης των Τούρκων ερωτηθέντων σε συγκεκριμένους εθνικούς και ευρωπαϊκούς θεσμούς : το εθνικό νομικό σύστημα /δικαιοσύνη και το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων
Διάγραμμα 6.4β Βαθμός εμπιστοσύνης των Τούρκων ερωτηθέντων σε συγκεκριμένους εθνικούς και ευρωπαϊκούς θεσμούς: εθνικά και ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα
Διάγραμμα 7.1 Βαθμός υποστήριξης Τούρκων ερωτηθέντων προς τις διάφορες προοπτικές εξέλιξης της Ε.Ε.
Κατάλογος πινάκων
Πίνακας A2.1 Υπέρ της ένταξης της Τουρκίας ως πλήρες μέλος της Ε.Ε. (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Πίνακας A2.2 Υπέρ της ένταξης της Τουρκίας ως πλήρες μέλος της Ε.Ε. (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Πίνακας A2.3 Εάν η Τουρκία θα γίνει τελικά δεκτή ως μέλος της Ε.Ε. (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Πίνακας A2.4 Εάν η Τουρκία θα θα γίνει τελικά δεκτή ως μέλος της Ε.Ε . (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Πίνακας A2.5 Μεταβολή στάσης σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. κατά την τελευταία πενταετία (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Πίνακας A2.6 Μεταβολή στάσης σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. κατά την τελευταία πενταετία (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε.)
Πίνακας A2.7 Υπέρ της ελεύθερης κυκλοφορίας των Τούρκων εργαζομένων σε περίπτωση ένταξης της Τουρκίας ως πλήρες μέλος στην Ε.Ε. (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Πίνακας A2.8 Υπέρ της ελεύθερης κυκλοφορίας των Τούρκων εργαζομένων σε περίπτωση ένταξης της Τουρκίας ως πλήρες μέλος στην Ε.Ε. (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Πίνακας A.3.1 Εάν η ένταξη της Τουρκίας θα ωφελήσει την Ε.Ε. λόγω της αύξησης της οικονομικής ανάπτυξης (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Πίνακας A3.2 Εάν η ένταξη της Τουρκίας θα ωφελήσει την Ε.Ε., λόγω της αυξημένης πολιτισμικής πολυμορφίας (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Πίνακας A3.3 Εάν η ένταξη της Τουρκίας θα ωφελήσει την Ε.Ε. λόγω της ενίσχυσης της πολιτικής σταθερότητας (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Πίνακας A3.4 Όφελος για την Ε.Ε. γενικά από την ένταξη της Τουρκίας (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Πίνακας A3.5 Όφελος για τη χώρα των ερωτηθέντων από την ένταξη της Τουρκίας (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Πίνακας A3.6 Όφελος για τους Τούρκους εργαζομένους από την ένταξη στην Ε.Ε. (Τούρκοι ερωτηθέντες)
6
Πίνακας A3.7 Όφελος για τα συμφέροντα των εργοδοτών των εργαζόμενων στην Ε.Ε. και την Τουρκία εάν η Τουρκία γίνει μέλος της Ε.Ε. (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Πίνακας A4.1 Γενική εικόνα της Ε.Ε. (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Πίνακας A4.2 Γενική εικόνα της Ε.Ε. (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Πίνακας A5.1 Αντιληπτή κατανόηση της Ε.Ε. (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Πίνακας A5.2 Γνώσεις για την Ε.Ε. (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Πίνακας A6.1 Βαθμός εμπιστοσύνης στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Πίνακας A6.2 Βαθμός εμπιστοσύνης στην Ε.Ε. (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε.
Πίνακας A6.3 Βαθμός εμπιστοσύνης σε συγκεκριμένα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Πίνακας A6.4 Βαθμός εμπιστοσύνης στα Ηνωμένα Έθνη (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Πίνακας A6.5 Βαθμός εμπιστοσύνης σε συγκεκριμένους εθνικούς θεσμούς (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Πίνακας A7.1 Τι πρέπει να κάνει η Ε.Ε. στο μέλλον (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Πίνακας A7.2 Εάν η Ε.Ε. θα πρέπει να κάνει περισσότερα για να βελτιώσει τα δικαιώματα των εργαζομένων (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Πίνακας A7.3 Εάν η Ε.Ε. θα πρέπει να ενδιαφερθεί περισσότερο για τα περιβαλλοντικά ζητήματα (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Πίνακας A7.4 Εάν η Ε.Ε. θα πρέπει να κάνει περισσότερα για να καταστήσει τις αγορές εργασίας ευέλικτες (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Πίνακας A7.5 Εάν η Ε.Ε. θα πρέπει να κάνει περισσότερα την προσέγγιση των ανθρώπων με διαφορετικές πολιτισμικές, θρησκευτικές και ιστορικές καταβολές (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Πίνακας A7.6 Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να πάψει να υφίσταται (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Πίνακας A7.7 Τι θα πρέπει να κάνει η Ε.Ε. στο μέλλον (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε.)
Πίνακας A7.8 Υπέρ της ένταξης της Τουρκίας ως πλήρες μέλος της Ε.Ε. και απόψεις σχετικά με το κατά πόσον η Ε.Ε. θα πρέπει να πάψει να υφίσταται (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Πίνακας Β1 Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά των Τούρκων ερωτηθέντων
Πίνακας Β2 Ατομικά χαρακτηριστικά των Τούρκων ερωτηθέντων
Πίνακας Β3 Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, οργάνωσης και επιχείρησης των Τούρκων ερωτηθέντων
Πίνακας Γ1 Συμβολή των διαφόρων συνδικαλιστικών συνομοσπονδιών στα δείγματα ερωτηθέντων από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.
7
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Η παρούσα έρευνα πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή 6.614 Τούρκων συνδικαλιστών και 1.949 συνδικαλιστών από το Βέλγιο, τη Γαλλία, την Ελλάδα, την Ιταλία, τη Σουηδία, τη Σλοβακία και το Ηνωμένο Βασίλειο με στόχο τη διερεύνηση διάφορων θεμάτων τα οποία αναφέρονται στις σχέσεις ανάμεσα στην Τουρκία και την Ε.Ε. Τα κύρια συμπεράσματα συνοψίζονται παρακάτω.
Σχετικά με την πλήρη ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. :
Περισσότερο από το μισό των Τούρκων ερωτηθέντων τάσσεται υπέρ της ένταξης της Τουρκίας ως πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στη δύναμη της HAK-İŞ, οι εκπρόσωποι των σωματείων στους εργασιακούς χώρα 1 και, μεταξύ των επαγγελματικών κατηγοριών, τα διευθυντικά στελέχη είναι πιο πιθανό να τάσσονται υπέρ της ένταξης.
Η υποστήριξη στην ένταξη αυξάνεται μαζί με την ηλικία.
Καταγράφεται μεγαλύτερη αντίθεση στη ένταξη μεταξύ των εργαζομένων στη γεωργία, των ατόμων που αυτοπροσδιορίζονται ως μη Ευρωπαίοι και των εργαζομένων σε επιχειρήσεις που ανήκουν σε ευρωπαϊκές πολυεθνικές εταιρείες.
Οι Σουηδοί συνδικαλιστές εμφανίζονται περισσότερο υπέρμαχοι της τουρκικής ένταξης από ότι οι ίδιοι οι Τούρκοι. Στο Ηνωμένο Βασίλειο η υποστήριξη βρίσκεται σε παρόμοια επίπεδα με την Τουρκία ενώ χαμηλότερη υποστήριξη συγκριτικά με την Τουρκία, καταγράφεται στην Ελλάδα, τη Σλοβακία, τη Γαλλία, το Βέλγιο και την Ιταλία.
Σχετικά με το εάν η Τουρκία τελικά θα γίνει δεκτή στην Ε.Ε.:
Καταγράφεται χαμηλός βαθμός προσδοκίας μεταξύ των Τούρκων ερωτηθέντων σχετικά με το αν η Τουρκία θα να γίνει τελικά δεκτή: λιγότερο από το ένα τρίτο πιστεύει ότι θα γίνει δεκτή.
Τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στη δύναμη της HAK-İŞ θεωρούν πολύ πιθανό να κερδίσει τελικά η Τουρκία την ένταξη.
Στη Γαλλία, το Βέλγιο, την Ιταλία και τη Σουηδία το ποσοστό των συνδικαλιστών οι οποίοι θεωρούν ότι η Τουρκία θα γίνει τελικά δεκτή είναι υψηλότερο από το αντίστοιχο ποσοστό των Τούρκων συνδικαλιστών. Στην Ελλάδα και τη Σλοβακία οι προσδοκίες εμφανίζονται χαμηλότερες.
Μεταβολή γνώμης σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. κατά την τελευταία πενταετία:
Περισσότεροι από τους μισούς Τούρκους συνδικαλιστές κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών (2004-2009) δεν εμφανίζουν μεταβολή γνώμης σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. Από όσους άλλαξαν γνώμη στην περίπτωση σχεδόν κάθε χαρακτηριστικού των ερωτηθέντων που
1 Σ.Μ. Shop steward
8
εξετάστηκε στην έρευνα, μάλλον περισσότεροι είχαν διαμορφώσει γνώμη υπέρ της ένταξης παρά κατά. Τα μέλη των συνδικάτων που εντάσσονται στη δύναμη της HAK-İŞ εμφανίζουν μεγαλύτερες πιθανότητες μεταβολής στάσης προς το ευνοϊκότερο.
Οι προσκείμενοι στα αριστερά του πολιτικού φάσματος δεν ακολουθούν αυτό το πρότυπο.
Και στις επτά χώρες της Ε.Ε. εμφανίζεται μικρότερη μεταβολή γνώμης από ότι στην Τουρκία για το κατά πόσον η Τουρκία πρέπει να ενταχθεί στην Ε.Ε.
Σχετικά με περιορισμούς που θα προκύψουν για τους Τούρκους εργαζομένους εάν η Τουρκία γινόταν μέλος της Ε.Ε.:
Περισσότεροι από τα τρία τέταρτα των Τούρκων συνδικαλιστών είναι υπέρ της ελεύθερης διακίνησης των Τούρκων εργαζομένων εάν η Τουρκία ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στις επτά χώρες της Ε.Ε. το ποσοστό των ερωτηθέντων υπέρ του περιορισμού στην διακίνηση των Τούρκων εργαζομένων κυμαίνεται από 8 τοις εκατό στη Σουηδία έως 44 τοις εκατό στη Σλοβακία και παραμένει πάντα χαμηλότερο από 50 τοις εκατό. Σε τρεις χώρες περίπου οι μισοί ή και περισσότεροι από τους ερωτηθέντες συνδικαλιστές τοποθετηθήκαν κατά του περιορισμού διακίνησης (με ποσοστά 49 τοις εκατό στην Ιταλία, 58 τοις εκατό στη Γαλλία και 61 τοις εκατό στο Ηνωμένο Βασίλειο).
Σχετικά με τα οφέλη που θα προκύψουν για την Ε.Ε. γενικά από την ένταξη της Τουρκίας:
Οι Τούρκοι συνδικαλιστές είναι πιθανό να θεωρούν ότι η Ε.Ε. θα ωφεληθεί, αντίστοιχα, από την αύξηση της οικονομικής ανάπτυξης και της πολιτισμικής πολυμορφίας, και σε μικρότερο βαθμό, από την ενίσχυση της πολιτικής σταθερότητας.
Και στα τρία αυτά ζητήματα σημεία, οι ακόλουθες ομάδες στην Τουρκία είναι πιθανότερο να εντοπίσουν οφέλη για την Ε.Ε. από την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε.
o τα μέλη των συνδικάτων που εντάσσονται στη δύναμη της HAK-İŞ
o οι εκπρόσωποι των σωματείων στους εργασιακούς χώρους
o τα διευθυντικά στελέχη
o οι εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας
o όσοι αυτοπροσδιορίζονται ως Ευρωπαίοι
Οι ομάδες στην Τουρκία που εμφανίζουν την μεγαλύτερη πιθανότητα διαφωνίας σχετικά με την ύπαρξη πλεονεκτημάτων συμπεριλαμβάνουν τους
o εργαζόμενους στους κλάδους της εκπαίδευσης, της υγείας και της κοινωνικής εργασίας
o εργαζόμενους σε ευρωπαϊκές πολυεθνικές εταιρείες
9
o εργαζόμενους στη γεωργία
Οι συνδικαλιστές στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. εμφανίζουν περισσότερες πιθανότητες να αξιολογήσουν υψηλότερα την ενίσχυση της πολιτισμικής πολυμορφίας από ότι την οικονομική ανάπτυξη και την πολιτική σταθερότητα.
Σχετικά με τα οφέλη που συνεπάγεται η ένταξη της Τουρκίας για τις επτά χώρες της Ε.Ε. και την Τουρκία:
οι Τούρκοι συνδικαλιστές εμφανίζουν υψηλότερο βαθμό προσδοκίας ότι θα προκύψουν οφέλη για τη χώρα τους στα ζητήματα υγιεινής και ασφάλειας στην εργασία, της ασφάλειας της απασχόλησης και στα συνδικαλιστικά δικαιώματα.
τα μέλη των συνδικάτων της HAK-İŞ είναι πιθανότερο να αναμένουν οφέλη συγκριτικά με τα μέλη της TÜRK-İŞ και της DİSK αντίστοιχα.
οι συνδικαλιστές και στις επτά χώρες της Ε.Ε. θεωρούν ότι θα υπάρξουν λιγότερα οφέλη για τις χώρες τους, συγκριτικά με την Τουρκία.
οι συνδικαλιστές στις χώρες της Ε.Ε. είναι πιθανότερο να αξιολογήσουν την ενίσχυση της θρησκευτικής ανεκτικότητας ως όφελος για τη χώρα τους από την εισδοχή της Τουρκίας στην Ε.Ε., από ότι οι Τούρκοι για την χώρα τους.
Σχετικά με το ποιος θα ωφεληθεί από την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε.
Οι Τούρκοι συνδικαλιστές θεωρούν ότι μεγάλοι εργοδότες (πρωτίστως της Ε.Ε. και μετά οι Τούρκοι) θα είναι οι πλέον ωφελημένοι από την ένταξη της Τουρκίας.
Με εξαίρεση τη Σλοβακία, σαφείς πλειοψηφίες και στα επτά κράτη μέλη της Ε.Ε. επίσης συμφωνούν ότι οι μεγάλοι εργοδότες, είτε Ευρωπαίοι είτε Τούρκοι, θα επωφεληθούν περισσότερο.
Οι συνδικαλιστές από τις επτά χώρες της Ε.Ε., με εξαίρεση τη Σουηδία, θεωρούν ότι οι εργαζόμενοι στις χώρες της Ε.Ε. θα ωφεληθούν λιγότερο από την ένταξη της Τουρκίας από ότι οι μικροί, μεσαίοι και μεγάλοι εργοδότες.
Οι Τούρκοι συνδικαλιστές θεωρούν ότι οι εργαζόμενοι στην Τουρκία θα επωφεληθούν περισσότερο από τους μικρούς και μεσαίους Τούρκους εργοδότες - η γνώμη αυτή για το ποιος θα επωφεληθεί στην Τουρκία από την ένταξη της χώρας στην Ε.Ε., υιοθετείται και από τους ερωτηθέντες και στις επτά χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι Τούρκοι εργαζόμενοι πιστεύουν ότι συγκριτικά με τους εργαζομένους της Ε.Ε. θα έχουν περισσότερα να κερδίσουν από την είσοδο της χώρας τους στην Ε.Ε. Οι συνδικαλιστές και στις επτά χώρες της Ε.Ε. συμμερίζονται αυτή
10
την άποψη η οποία στις περισσότερες περιπτώσεις εμφανίζεται ως η πλέον διαδεδομένη.
Σχετικά με τη γνώμη των ερωτηθέντων για την Ε.Ε. σε γενικές γραμμές
Ελαφρώς λιγότεροι από τους μισούς Τούρκους ερωτηθέντες, έχουν θετική γνώμη για τη γενική εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στη HAK-İŞ είναι πιθανότερο να έχουν θετική γνώμη από τα μέλη της DİSK ή της TÜRK-İŞ, αντίστοιχα.
Τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στη HAK-İŞ εμφανίζουν την υψηλότερη συχνότητα πολύ θετικής εικόνας για την Ε.Ε. Το ίδιο ισχύει για τους εργαζόμενους μεγαλύτερης ηλικίας καθώς και για όσους έχουν βρεθεί σε χώρα της Ε.Ε. για διακοπές ή για εργασία.
Την υψηλότερη συχνότητα πολύ αρνητικών εικόνων εμφανίζουν οι νέοι εργαζόμενοι, οι εργαζόμενοι σε ευρωπαϊκές πολυεθνικές εταιρείες και όσοι απασχολούνται στη γεωργία.
Οι Τούρκοι ερωτηθέντες είναι πιθανότερο να έχουν θετική εικόνα για την Ε.Ε. συγκριτικά με τους ερωτηθέντες στη Γαλλία. Η στάση τους αυτή δεν διαφέρει από αυτή των ερωτηθέντων στο Βέλγιο και την Ελλάδα, αλλά η πιθανότητα να έχουν θετική εικόνα για την Ε.Ε. είναι σημαντικά χαμηλότερη συγκριτικά με τους ερωτηθέντες στη Σουηδία, τη Σλοβακία και το Ηνωμένο Βασίλειο .
Σχετικά με το τι επακριβώς σημαίνει η Ε.Ε. :
Το μισό τουλάχιστον των Τούρκων ερωτηθέντων συσχετίζει την Ε.Ε. με τα πολιτικά δικαιώματα, τα εργασιακά δικαιώματα, τη δημοκρατία και την οικονομική ευημερία.
Λιγότερο από το μισό των Τούρκων ερωτηθέντων συσχετίζει την Ε.Ε. με τη θρησκευτική ανεκτικότητα. Η συσχέτιση αυτή εμφανίζεται πολύ πιθανή στα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στη HAK-İŞ, και έπονται τα μέλη της DİSK και της TÜRK-İŞ, σε ποσοστά όμως που δεν υπερβαίνουν ποτέ το μισό των ερωτηθέντων.
Η συσχέτιση της Ε.Ε. με τη θρησκευτική ανεκτικότητα εμφανίζεται πολύ πιο πιθανή και στις επτά χώρες της Ε.Ε. από ό, τι στην Τουρκία.
Τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στη δύναμη της TÜRK-İŞ είναι πιθανότερο να συσχετίσουν την Ε.Ε. με την απώλεια της εθνικής κυριαρχίας συγκριτικά με τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στη δύναμη της HAK-İŞ και της DİSK αντίστοιχα.
Σχετικά με την κατανόηση της λειτουργίας της Ε.Ε.:
Η πλειοψηφία των Τούρκων συνδικαλιστών δηλώνει ότι δεν καταλαβαίνει πολύ καλά ή καθόλου καλά πως λειτουργεί η Ε.Ε. Στο σύνολο του δείγματος των οκτώ χώρων, οι Τούρκοι συνδικαλιστές εμφανίζονται ως οι λιγότερο σίγουροι για το τι καταλαβαίνουν.
11
Οι Τούρκοι συνδικαλιστές εμφανίζονται λιγότερο ενημερωμένοι για την Ε.Ε. συγκριτικά με τους ερωτηθέντες στις επτά χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στο περιορισμένο κουίζ που διεξήχθη στο δείγμα των Τούρκων συνδικαλιστών, οι κάτοικοι αγροτικών περιοχών, οι γυναίκες, οι εργαζόμενοι σε μικρότερες επιχειρήσεις, τα άτομα με χαμηλό εκπαιδευτικό επίπεδο και οι νέοι εργαζόμενοι εμφανίζονται ως οι ελλιπέστερα ενημερωμένοι.
Σχετικά με την εμπιστοσύνη προς την Ε.Ε. συνολικά
Επτά στους δέκα Τούρκους συνδικαλιστές εξέφρασαν έλλειψη εμπιστοσύνης προς την Ε.Ε., δηλώνοντας είτε ότι τείνουν να μην την εμπιστεύονται, είτε ότι δεν γνωρίζουν αν πρέπει ή δεν πρέπει να την εμπιστεύονται.
Οι Τούρκοι συνδικαλιστές εμφανίζονται επιφυλακτικότεροι συγκριτικά με το δείγμα των συνδικαλιστών στις περισσότερες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Βαθμός εμπιστοσύνης σε συγκεκριμένα θεσμικά όργανα της Ε.Ε.:
Λιγότερο από το μισό των Τούρκων συνδικαλιστών εκφράζουν εμπιστοσύνη προς τα τέσσερα θεσμικά όργανα για τα οποία ρωτήθηκαν: τα ευρωπαϊκά συνδικάτα, το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα πολιτικά κόμματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Τα συνδικάτα σε επίπεδο Ε.Ε. θεωρούνται ως ο πλέον αξιόπιστος θεσμός της Ε.Ε., τόσο από τους Τούρκους όσο και από τους συνδικαλιστές των επτά χωρών της Ε.Ε. οι οποίοι όμως εμφανίζουν σημαντικά υψηλότερο ποσοστό υποστήριξης.
Μεταξύ των τριών Τουρκικών συνομοσπονδιών τα μέλη της TÜRK-İŞ εμφανίζουν τη χαμηλότερη πιθανότητα υποστήριξης σε οποιονδήποτε από τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Βαθμός εμπιστοσύνης στα Ηνωμένα Έθνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση:
Σε κάθε περίπτωση, οι Τούρκοι συνδικαλιστές εμφανίζονται λιγότερο διατεθειμένοι να εμπιστευτούν τον ΟΗΕ σε σχέση με την Ε.Ε. παρότι καταγράφεται χαμηλό επίπεδο εμπιστοσύνης και προς τους δυο θεσμούς. .
Οι Τούρκοι συνδικαλιστές εμφανίζουν χαμηλότερες πιθανότητες εμπιστοσύνης προς τα Ηνωμένα Έθνη από ότι οι συνδικαλιστές στις επτά χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Βαθμός εμπιστοσύνης σε συγκεκριμένα εθνικά και Ευρωπαϊκά όργανα:
Σε αντίθεση με τους συνδικαλιστές στις περισσότερες από τις επτά χώρες της Ε.Ε., οι Τούρκοι συνδικαλιστές δεν φαίνεται να θεωρούν ότι η Ε.Ε. παρέχει ένα πιο αξιόπιστο νομικό σύστημα από το δικό τους.
Μόνο μία μειοψηφία των Τούρκων συνδικαλιστών εμπιστεύεται τα εθνικά πολιτικά κόμματα. Ακόμη λιγότεροι εμπιστεύονται τα κόμματα σε επίπεδο Ε.Ε. ενώ στις περισσότερες από τις επτά χώρες της Ε.Ε. οι ερωτηθέντες
12
τείνουν να εμπιστεύονται τα πολιτικά κόμματα.
Βαθμός υποστήριξης στην αυξημένη δραστηριοποίηση της Ε.Ε. σε συγκεκριμένα ζητήματα:
Με πολύ υψηλά ποσοστά οι Τούρκοι συνδικαλιστές τοποθετούνται υπέρ της μεγαλύτερης ενεργοποίησης της Ε.Ε. στα θέματα των δικαιωμάτων των εργαζομένων, στα περιβαλλοντικά ζητήματα καθώς και στα ζητήματα της ευέλικτης απασχόλησης και της προσέγγισης των λαών με διαφορετικές πολιτισμικές και θρησκευτικές καταβολές.
Τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στη δύναμη της HAK-İŞ, συγκριτικά με τις άλλες συνομοσπονδίες, είναι πολύ πιο πιθανό να υποστηρίξουν όλες τις προαναφερόμενες συνιστώσες πολιτικής της Ε.Ε., και ιδιαίτερα αυτές που σχετίζονται με την πολιτισμική και τη θρησκευτική συνύπαρξη.
Σχετικά με το κατά πόσον η Ε.Ε. θα πρέπει να παύσει να υφίσταται
Οι Τούρκοι συνδικαλιστές, συγκριτικά με το υπόλοιπο δείγμα από τις επτά χώρες της Ε.Ε. εμφανίζουν μεγαλύτερη πιθανότητα συμφωνίας ότι η Ε.Ε. θα πρέπει να πάψει να υφίσταται.
Περίπου το ένα τρίτο των Τούρκων συνδικαλιστών εξέφρασε την γνώμη ότι η Ε.Ε. θα πρέπει να πάψει να υφίσταται, περίπου το ένα τρίτο δήλωσε ότι δεν θα πρέπει και περίπου το ένα τρίτο, ότι δεν γνωρίζει αν θα πρέπει ή αν δεν θα πρέπει να πάψει να υφίσταται.
Το εύρημα αυτό παρουσιάζει αντίφαση με το γεγονός ότι η πλειοψηφία των Τούρκων συνδικαλιστών τάσσεται υπέρ της πλήρους ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η απογοήτευση που συνδέεται με το μακροχρόνιο αίτημα της Τουρκίας να ενταχθεί στην Ε.Ε., μπορεί εν μέρει να αιτιολογήσει την αντίφαση που εμφανίζεται ανάμεσα στην τάση που καταγράφει την επιθυμία ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. και την τάση να σταματήσει η Ε.Ε. να υφίσταται η οποία εκδηλώνεται ως επιθυμία ή ως αναποφασιστικότητα.
13
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρούσα έρευνα διενεργήθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος με τίτλο Civil Society Dialogue: Bringing together workers from Turkey και the EU through a shared culture of work (Διάλογος της Κοινωνίας των Πολιτών: προσέγγιση εργαζομένων από την Τουρκία και την Ε.Ε. μέσω μιας κοινής εργασιακής κουλτούρας - TR0604.04) με σύμβαση επιχορήγησης εξωτερικών δράσεων της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.
Η έρευνα διενεργήθηκε στο διάστημα μεταξύ Μαΐου και Ιουλίου 2009.
1.1. Τουρκικά δεδομένα
Το δείγμα των 6.614 Τούρκων συνδικαλιστών προέρχεται από τρεις τουρκικές συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες (TÜRK-İŞ, HAK-İŞ και DISK). Το δείγμα των ερωτηθέντων καθορίστηκε σε 8000 άτομα ενώ οι τρεις τουρκικές συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες συμμετείχαν με την προϋπόθεση ότι κάθε μία θα συνέβαλε με τον ίδιο αριθμό ερωτηθέντων (2667).
Η TÜRK-İŞ συνέβαλε στην έρευνα με 2.747 άτομα (103 τοις εκατό του στόχου δείγματος), η HAK-İŞ με 2235 (84 τοις εκατό), η DİSK με 1632 (61 τοις εκατό). Η τελική κατανομή του δείγματος (TÜRK-İŞ:42 τοις εκατό, DİSK: 25 τοις εκατό, HAK-İŞ: 34 τοις εκατό) υποδηλώνει ότι οι συνδικαλιστές που ανήκουν στην TÜRK-İŞ υποεκπροσωπούνται σε σύγκριση με την παρουσία τους σε εθνικό επίπεδο και ότι τα μέλη της HAK-İŞ και της DİSK υπερεκπροσωπούνται. Εκτός αντίθετης ρητής αναφοράς, τα δεδομένα για την Τουρκία στην παρούσα έκθεση έχουν σταθμιστεί έτσι ώστε να γίνει η σχετική διόρθωση.
Οι συντελεστές στάθμισης του δείγματος υπολογίστηκαν με βάση τα στοιχεία του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης της Τουρκίας για τον Ιούλιο 2008 σχετικά με την κατανομή μελών των τριών συνδικαλιστικών συνομοσπονδιών σε εθνικό επίπεδο που αναφέρονται στο Emekdunyasi (Emekdunyasi 2009). Τα στοιχεία αυτά διαφέρουν ελάχιστα από τα στοιχεία που εμφανίζονται στην ιστοσελίδα του Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης στο τέλος του 2009 (Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων 2009): η TÜRK-İŞ 2,216,000 μέλη τον Ιούλιο του 2008 (2,230,015 μέλη συμφώνα με το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων στο τέλος του 2009), η DISK 380,000 μέλη τον Ιούλιο του 2008 (422,785 μέλη συμφώνα με το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων στο τέλος του 2009) και η HAK-İŞ 400,000 μέλη τον Ιούλιο του 2008 (418,424 μέλη συμφώνα με το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων στο τέλος του 2009).
Οι διαφορές αυτές δεν επιφέρουν ουσιαστική επίπτωση στα σταθμισμένα αποτελέσματα. Για παράδειγμα, τα σταθμισμένα κατά ένα δεκαδικό ψηφίο αποτελέσματα για το Διάγραμμα 2.1 («Είσαστε υπέρ της ένταξης της Τουρκίας ως πλήρες μέλος της Ε.Ε.») ήταν «Ναι» με 53,2 τοις εκατό (ενώ με τα δεδομένα του τέλους του 2009 ήταν 53,1 τοις εκατό). Αντίστοιχα για το "Όχι" το σταθμισμένο αποτέλεσμα ήταν 37,5 τοις εκατό (με τα δεδομένα του τέλους του 2009 είναι επίσης 37,5 τοις εκατό) και για το «Δεν ξέρω» 9,3 τοις εκατό (9,4 τοις εκατό αντίστοιχα).
14
Τα δεδομένα του Υπουργείου Εργασίας για την κατανομή μελών των τριών συνομοσπονδιών τον Ιούλιο του 2009 είναι ως εξής: TÜRK-İŞ 2,239,341, HAK-İŞ İŞ 441,917, DİSK 426,232.
Τα μη σταθμισμένα δεδομένα για την κατανομή των διαφόρων χαρακτηριστικών των Τούρκων ερωτηθέντων παρουσιάζονται στο Παράρτημα Β.
1.2. Ευρωπαϊκά δεδομένα
Το δείγμα της έρευνας ορίστηκε ως 8000 μέλη των συνδικάτων από επτά χώρες της Ε.Ε.: Βέλγιο, Γαλλία, Ελλάδα, Ιταλία, Σλοβακία, Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο. Συνολικά οι συνδικαλιστικές οργανώσεις των χώρων της Ε.Ε. συνέβαλαν μόνο με 1.949 από τις 8000 συμπληρωμένα ερωτηματολόγια και ο βαθμός επίτευξης των ερευνητικών στόχων διαφέρει μεταξύ των χωρών.
Δεν έχει επιχειρηθεί η υπαγωγή των περιορισμένων συνόλων δεδομένων σε διαστρωματική ανάλυση στο εσωτερικό κάθε χώρας της Ε.Ε. Επιπλέον τα αριθμητικά στοιχεία που παρουσιάζονται για συγκεκριμένες χώρες πρέπει να εξετάζονται με τη δέουσα προσοχή λόγω του μικρού δείγματος καθώς και της πιθανότητας ισχυρής μεροληψίας επιλογής.
Περαιτέρω στοιχεία σε περιορισμένη έκταση σχετικά με τις χώρες, τους στόχους τους, τον αριθμό των ερωτηθέντων και την κατανομή τους στις διάφορες εθνικές συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες παρατίθενται στο παράρτημα Γ.
15
ΓΝΩΜΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΣΤΗΝ Ε.Ε. Στο παρόν κεφάλαιο της έκθεσης εξετάζονται οι απαντήσεις σε τέσσερις ερωτήσεις της έρευνας που σχετίζονται με το αίτημα της Τουρκίας να γίνει μέλος της Ε.Ε.
Είναι οι ερωτηθέντες υπέρ της ένταξης της Τουρκίας ως πλήρες μέλος της Ε.Ε.;
Πιστεύουν ότι η Τουρκία θα γίνει τελικά δεκτή ως πλήρες μέλος της Ε.Ε. ;
Σε σύγκριση με την τελευταία πενταετία, πώς μεταβάλλεται η στάση των ερωτηθέντων σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας ως μέλος της Ε.Ε. ;
Είναι υπέρ των περιορισμών στη διακίνηση των Τούρκων εργαζομένων στην περίπτωση πλήρους ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. ;
1.3 Εάν είναι υπέρ της ένταξης της Τουρκίας ως πλήρες μέλος στην Ε.Ε.
Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να απαντήσουν στην ακόλουθη ερώτηση:
‘Είστε υπέρ της υπέρ της ένταξης της Τουρκίας ως πλήρες μέλος στην Ε.Ε. ;’
Το σταθμισμένο δείγμα υποδηλώνει ότι σε εθνικό επίπεδο, μόλις λίγο περισσότεροι από τους μισούς Τούρκους ερωτηθέντες-μελη των τριών συνδικαλιστικών συνομοσπονδιών τάσσονται υπέρ της ένταξης της Τουρκίας ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σχεδόν τέσσερις στους δέκα τάχτηκαν κατά της ένταξης και λιγότερο από το 10 τοις εκατό δήλωσαν ότι δεν γνωρίζουν (Διάγραμμα 2.1).
Μια έρευνα του Ευρωβαρομέτρου στους κόλπους του τουρκικού πληθυσμού η οποία πραγματοποιήθηκε την άνοιξη του 2009, έθεσε ένα ελαφρώς διαφορετικό ερώτημα και διαπίστωσε ότι το 48 τοις εκατό τουρκικού πληθυσμού γενικά θεωρεί ότι η ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. θα είναι ένα «καλό πράγμα» (Ευρωβαρόμετρο 2009α: 93). Η αναφορά στην πλήρη ένταξη στο πλαίσιο της παρούσας έρευνας σίγουρα αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο ότι κάποιοι από αυτούς που δεν θεωρούν την ένταξη στην Ε.Ε. "καλό πράγμα» μπορεί ταυτόχρονα να πιστεύουν ότι η Τουρκία θα πρέπει να γίνει δεκτή στην Ε.Ε. ως πλήρες μέλος και όχι σε υποδεέστερη βάση.
16
Διάγραμμα 2.1 - Εάν οι Τούρκοι ερωτηθέντες είναι υπέρ της ένταξης της Τουρκίας ως πλήρες μέλος στην Ε.Ε.
Το ερώτημα που τίθεται είναι αν υφίστανται σημαντικές διαφορές ανάμεσα στα μέλη των διαφορετικών συνομοσπονδιών, ανάμεσα σε παλαιότερους και νεότερους εργαζομένους ή μεταξύ ατόμων με κάποια άλλα χαρακτηριστικά. Σχετικά λεπτομερή στοιχεία παρέχονται στο Παράρτημα Α (Πίνακας A2.1). Στο συγκεκριμένο παράρτημα παρουσιάζονται οι απαντήσεις ομαδοποιημένες ανάλογα με τα διαφορετικά συνδικαλιστικά, ατομικά, κλαδικά, βιομηχανικά και οργανωτικά χαρακτηριστικά καθώς και ανάλογα με τα χαρακτηριστικά που αφορούν τις επιχειρήσεις. Η ανάλυση των χαρακτηριστικών αυτών υποδηλώνει ότι:
Τα συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά που είναι ιδιαίτερα πιθανό να συσχετίζονται με την γνώμη υπέρ της ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. περιλαμβάνουν
o Την ιδιότητα μέλους των συνδικάτων που ανήκουν στην HAK-İŞ (64 τοις εκατό) σε σύγκριση με την ιδιότητα μέλους της TÜRK-İŞ (53 τοις εκατό) και της DİSK (46 τοις εκατό).
o Την ιδιότητα συνδικαλιστικού εκπρόσωπου στους εργασιακούς χώρους σε αντιδιαστολή με την ιδιότητα απλού μέλους του σωματείου (60 τοις εκατό).
Τα ατομικά χαρακτηριστικά που είναι ιδιαίτερα πιθανό να συσχετίζονται με θετική γνώμη για την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. περιλαμβάνουν
o την ηλικιακή ομάδα των 51ή άνωχρόνων (64 τοις εκατό). Η τάση υποστήριξης αυξάνεται σε συνάρτηση με την ηλικία και όσοι ανήκουν στην ομάδα 15-25 ετών εμφανίζουν τις λιγότερες πιθανότητες υποστήριξης της ένταξης της Τουρκίας.
o την ιδιότητα διευθυντικού στελέχους (62 τοις εκατό)
o τη διακοπή της πλήρους βασικής εκπαίδευσης στο 13ο έτος ηλικίας ή και ακόμα νωρίτερα (60 τοις εκατό).
9%
38%
53%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΩ
ΚΑΤΑ
ΥΠΕΡ
17
o την ιδιότητα κατοίκου μικρών ή μεσαίου μεγέθους πόλεων (59 τοις εκατό)
o και, όπως ήταν αναμενόμενο, τον αυτοπροσδιορισμό ως «Ευρωπαίος» (72 τοις εκατό)
Τα κλαδικά, βιομηχανικά και οργανωτικά χαρακτηριστικά καθώς και τα χαρακτηριστικά που αφορούν τις επιχειρήσεις που είναι ιδιαίτερα πιθανό να συσχετίζονται με θετική γνώμη για την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. περιλαμβάνουν
o Την απασχόληση στον κλάδο των μεταφορών (63 τοις εκατό).
Τα παραπάνω αποτελέσματα συμπίπτουν με τη διαπίστωση της έρευνα πληθυσμού του Ευρωβαρόμετρου στα κράτη μέλη της Ε.Ε., ότι τα διοικητικά στελέχη είναι πιθανότερο να δηλώνουν υπέρμαχοι της ένταξης στην Ε.Ε. Διαφοροποιούνται όμως στη διαπίστωση ότι στην Τουρκία, οι ερωτηθέντες μεγαλύτερης ηλικίας καθώς και αυτοί με χαμηλότερο εκπαιδευτικό επίπεδο εμφανίζονται περισσότερο υπέρμαχοι της ένταξης και όχι το αντίστροφο (Ευρωβαρόμετρο 2009α:94). Με ορισμένες εξαιρέσεις, αυτό το μοτίβο επαναλαμβάνεται σε όλη την παρούσα έκθεση. Το ίδιο συμβαίνει και με την έλλειψη ενθουσιασμού για την Ε.Ε. που καταγράφεται σε όσους εργάζονται σε πολυεθνικές εταιρείες.
Υπάρχουν ορισμένα χαρακτηριστικά τα οποία συσχετίζονται με το 50 τοις εκατό ή και περισσότερο των ερωτηθέντων που εκφράζουν αντίθεση στην είσοδο της Τουρκίας στην Ε.Ε. Τα χαρακτηριστικά που συσχετίζονται με υψηλότερα επίπεδα αντίθεσης στην ένταξη της Τουρκίας συμπεριλαμβάνουν:
o την απασχόληση στον κλάδο της γεωργίας2 (53 τοις εκατό)
o τον αυτοπροσδιορισμό ως μη “Ευρωπαίοι” (49 τοις εκατό)
o την απασχόληση σε επιχείρηση που ανήκει σε Ευρωπαϊκή πολυεθνική εταιρεία (49 τοις εκατό)
o την απασχόληση σε επιχείρηση που ανήκει σε μη Ευρωπαϊκή πολυεθνική εταιρία (47 τοις εκατό)
o την ιδιότητα κατοίκου χωριού ή αγροτικής περιοχής (47 τοις εκατό)
o τις ηλικίες 1525 ετών (44 τοις εκατό)
o την απασχόληση στην εκπαίδευση, στην υγεία ή σε κοινωνική εργασία (43 τοις εκατό)
o τη διακοπή της τυπικής εκπαίδευσης από το 22ο έτος ηλικίας ή αργότερα (42 τοις εκατό)
Γνώμη των συνδικαλιστών στις επτά χώρες της Ε.Ε.
2 Αξίζει να σημειωθεί ότι από τους συνδικαλιστές στην γεωργία το 38 τοις εκατό έχει εκπαιδευτεί ως την ηλικία των 22 ετών ή και άνω (14 τοις εκατό στο συνολικό δείγμα). Μόνο το 50 τοις εκατό ήταν χειρωνάκτες εργάτες (σε σύγκριση με το 64 τοις εκατό του συνολικού δείγματος).
18
Στις περισσότερες χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα η υποστήριξη της ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. εμφανίζεται σημαντικά χαμηλότερη από ότι στην Τουρκία άλλα υπάρχουν και εξαιρέσεις. (Πίνακας A2.2).
Σε πέντε από τις χώρες αυτές τα ποσοστά θετικής γνώμης υπέρ της ένταξης κυμαίνονται από 13 τοις εκατό στην Ελλάδα έως 45 τοις εκατό στην Ιταλία, με τις υπόλοιπες χώρες να τοποθετούνται κάπου ενδιάμεσα. (Σλοβακία 15 τοις εκατό, Γαλλία 36 τοις εκατό, Βέλγιο 39 τοις εκατό)
Στην Σουηδία το 78 τοις εκατό των συνδικαλιστών είναι υπέρ της ένταξης, ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από αυτό των Τούρκων συνδικαλιστών.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το ποσοστό των συνδικαλιστών που τάσσεται υπέρ της ένταξης (53 τοις εκατό) είναι στα ίδια επίπεδα με το ποσοστό της Τουρκίας.
1.4 Εάν η Τουρκία θα γίνει τελικά δεκτή στην Ε.Ε. ως πλήρες μέλος;
Οι συμμετέχοντες απάντησαν στο παρακάτω ερώτημα:
“Πιστεύετε ότι τελικά η Τουρκία θα γίνει δεκτή ως πλήρες μέλος της Ε.Ε. ;”
Λιγότερο από το ένα τρίτο του δείγματος των Τούρκων συνδικαλιστών πιστεύουν ότι η Τουρκία θα γίνει τελικά δεκτή ως πλήρες μέλος της Ε.Ε. Περισσότεροι από τούς μισούς πιστεύουν ότι αυτό δεν θα συμβεί ενώ ένας στους έξι απάντησε ότι δεν γνωρίζει (Διάγραμμα 2.2).
19
Διάγραμμα 2.2 - Εάν οι Τούρκοι ερωτηθέντες πιστεύουν ότι η Τουρκία θα γίνει τελικά δεκτή στην Ε.Ε. ως πλήρες μέλος;
ΝΑΙ
ΟΧΙ
ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΩ
Η διαστρωματική ανάλυση των δεδομένων υποδεικνύει ότι ή γνώμη τουλάχιστον τεσσάρων στους δέκα ερωτηθέντες ότι η Τουρκία θα γίνει τελικά αποδεκτή ως μέλος της Ε.Ε. συσχετίζεται με ορισμένα χαρακτηριστικά με. (Πίνακας A2.3).
Τα συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά που εντοπίζονται σε ερωτηθέντες οι οποίοι είναι πολύ πιθανό να πιστεύουν ότι τελικά η Τουρκία θα μπει στην Ε.Ε. είναι:
o η ιδιότητα μέλους των συνδικάτων που ανήκουν στην HAK-İŞ (43 τοις εκατό) σε σύγκριση με την ιδιότητα μέλους της TÜRK-İŞ (29 τοις εκατό) και της DİSK (32 τοις εκατό).
Στην περίπτωση των μελών των συνδικάτων που ανήκουν στη δύναμη της HAK-İŞ, το ποσοστό αυτών που δεν πιστεύουν ότι η Τουρκία θα γίνει ποτέ μέλος της Ε.Ε. είναι περίπου το ίδιο (42 τοις εκατό) με το ποσοστό αυτών που πιστεύουν ότι θα γίνει.
Τα ατομικά χαρακτηριστικά τα οποία εντοπίζονται σε ερωτηθέντες οι οποίοι είναι πολύ πιθανό να πιστεύουν ότι η Τουρκία θα γίνει μέλος της Ε.Ε. περιλαμβάνουν
o την ιδιότητα διευθυντικού στελέχους (38 τοις εκατό)
o τον αυτοπροσδιορισμό ως “Ευρωπαίος” (38 τοις εκατό) ή την τάση αυτοπροσδιορισμού ως “Ευρωπαίος” (34 τοις εκατό)
o την εμπειρία εργασίας σε μια χώρα της Ε.Ε. (36 τοις εκατό)
o την εμπειρία επίσκεψης σε μία χώρα της Ε.Ε. για διακοπές (35 τοις εκατό)
Τα κλαδικά, βιομηχανικά και οργανωτικά χαρακτηριστικά καθώς και τα χαρακτηριστικά που αφορούν τις επιχειρήσεις τα οποία εντοπίζονται σε
16%
54%
30%
% 20% 40% 60% 80% 100%
20
ερωτηθέντες που είναι πολύ πιθανό να πιστεύουν ότι η Τουρκία θα γίνει μέλος της Ε.Ε. αναφέρονται:
o στην απασχόληση σε μικρές επιχειρήσεις με 1-9 υπαλλήλους (39 τοις εκατό)
o στην απασχόληση στους κλάδους των πληροφοριών και επικοινωνίας (36 τοις εκατό)
Χαρακτηριστικά ιδιαίτερα συνδεδεμένα με την άποψη ότι η Τουρκία δεν θα γίνει ποτέ μέλος της Ε.Ε. περιλαμβάνουν
o την απασχόληση στον κλάδο της γεωργίας (67 τοις εκατό)
o την απασχόληση σε επιχείρηση που ανήκει σε Ευρωπαϊκή πολυεθνική εταιρεία (59 τοις εκατό)
o τον αυτοπροσδιορισμό ως μη Ευρωπαίος (58 τοις εκατό)
o την πολιτική τοποθέτηση στα αριστερά του πολιτικού φάσματος (57 τοις εκατό)
o την απασχόληση σε ορυχεία και λατομεία (57 τοις εκατό)
Γενικά, μεταξύ των Τούρκων συνδικαλιστών καταγράφεται χαμηλό επίπεδο προσδοκίας ότι η Τουρκία θα γίνει ποτέ μέλος της Ε.Ε.
Γνώμη των συνδικαλιστών στις επτά χώρες τις Ε.Ε.
Στην Γαλλία, το Βέλγιο, την Ιταλία και την Σουηδία το 41 έως το 47 τοις εκατό του δείγματος πιστεύει ότι η Τουρκία θα γίνει τελικά δεκτή στην Ε.Ε. Το ποσοστό αυτό είναι υψηλότερο από αυτό των Τούρκων ερωτηθέντων (Πίνακας A2.4).
Στο Ηνωμένο Βασίλειο περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες πιστεύουν ότι η Τουρκία θα γίνει τελικά δεκτή (53 τοις εκατό).
Οι προσδοκίες για την τελική ένταξη της Τουρκίας ήταν πολύ χαμηλότερες στην Ελλάδα (17 τοις εκατό) και λιγότερο χαμηλές στην Σλοβακία (30 τοις εκατό).
Μεταβολή της στάσης των ερωτηθέντων κατά την τελευταία πενταετία σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε.
Οι συμμετέχοντες απάντησαν στο παρακάτω ερώτημα:
«Συγκριτικά με πέντε χρόνια πριν, πως διαμορφώνεται η άποψή σας σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας ως μέλος της Ε.Ε. ;»
Περισσότεροι από τους μισούς Τούρκους συνδικαλιστές δήλωσαν ότι δεν έχει σημειωθεί οποιαδήποτε μεταβολή στη στάση τους σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας ως μέλος της Ε.Ε. κατά την τελευταία πενταετία (2004-2009). Από τους υπόλοιπους, περισσότεροι είχαν διαμορφώσει στάση υπέρ (περισσότεροι από ένας
21
στους τέσσερις) παρά κατά της ένταξης (λιγότεροι από έναν στους πέντε) (Διάγραμμα 2.3).
Διάγραμμα 2.3 - Μεταβολή στάσης των Τούρκων ερωτηθέντων κατά την τελευταία πενταετία σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε.
Τα υψηλότερα ποσοστά μεταβολής στάσης προς το ευνοϊκότερο κατά την τελευταία πενταετία συνδέονται με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά (Πίνακας A2.5):
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
o μέλη συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ (46 τοις εκατό)
o εκπρόσωποι των συνδικάτων στους εργασιακούς χώρους (30 τοις εκατό)
Ατομικά χαρακτηριστικά
o κάτοικοι μικρών η μεσαίων πόλεων/ κωμοπόλεων(38 τοις εκατό)
o διευθυντικά στελέχη (37 τοις εκατό)
o αυτοπροσδιορισμός ως "Ευρωπαίος” (35 τοις εκατό)
o εργασιακή εμπειρία σε μια χώρα της Ε.Ε. (34 τοις εκατό)
o προσκείμενοι στη δεξιά (33 τοις εκατό) ή την κεντροδεξιά (35 τοις εκατό) του πολιτικού φάσματος. Γενικά, η μεταβολή στάσης υπέρ της ένταξης αυξάνεται όσο οι ερωτηθέντες μετατοπίζονται πολιτικά από τα αριστερά προς τα δεξιά του πολιτικού φάσματος.
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, οργάνωσης και επιχείρησης
Εργαζόμενοι στις μεταφορές (39 τοις εκατό), στους κλάδους της πληροφορίας και της επικοινωνίας (39 τοις εκατό)
18%
55%
27%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Μάλλον κατά
Καμία μεταβολή
Μάλλον υπέρ
22
o Εργαζόμενοι σε μικρές επιχειρήσεις (33 τοις εκατό)
Η κατεύθυνση της μεταβολής στάσης κατά την τελευταία πενταετία διαμορφώνεται υπέρ της ένταξης για το σύνολο περίπου των 70 χαρακτηριστικών που αναφέρονται στον Πίνακα A2.5. Καταγράφεται σαφής διαφορά ανάμεσα στην τάση "περισσότερο υπέρ” συγκριτικά και την τάση “περισσότερο κατά”. Ενδιαφέρουσα, αν και περιορισμένης έκτασης εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση των ερωτηθέντων που δηλώνουν προσκείμενοι στα αριστερά του πολιτικού φάσματος ή στην κεντροαριστερά.
Η έκταση καθαρής διαφοράς για τα διάφορα χαρακτηριστικά απεικονίζεται στο διάγραμμα 2.4.
Διάγραμμα 2.4 - Καθαρή διαφορά στις απαντήσεις των Τούρκων ερωτηθέντων σχετικά με το αν η Τουρκία θα έπρεπε να γίνει μέλος.
Ποσοστό υψηλότερης καθαρής διαφοράς
Ποσοστό χαμηλότερης καθαρής διαφοράς
Μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ (33 τοις εκατό)
Προσκείμενοι στα αριστερά του πολιτικού φάσματος (αριστερά -2 τοις εκατό, κεντροαριστερά -1 τοις εκατό)
Διευθυντικά στελέχη (24 τοις εκατό) Εργαζόμενοι στους κλάδους του ηλεκτρισμού, φυσικού αερίου και ύδρευσης (0 τοις εκατό)
Εργαζόμενοι στις μεταφορές (24 τοις εκατό)
Εργαζόμενοι σε Ευρωπαϊκές πολυεθνικές εταιρίες (2 τοις εκατό)
Εργαζόμενοι στους κλάδους των πληροφοριών και επικοινωνίας (21 τοις εκατό)
Εργαζόμενοι στην γεωργία (3 τοις εκατό)
Προσκείμενοι στη δεξιά του πολιτικού φάσματος (κεντροδεξιά 21 τοις εκατό, δεξιά 17 τοις εκατό)
Εργαζόμενοι σε μη Ευρωπαϊκές πολυεθνικές εταιρίες (4 τοις εκατό)
Εργαζόμενοι σε μικρές επιχειρήσεις χώρους (20 τοις εκατό)
Μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της DİSK (5 τοις εκατό), της TÜRK-İŞ (8 τοις εκατό)
Αυτοπροσδιοριζόμενοι ως “Ευρωπαίοι” (18 τοις εκατό)
Γυναίκες (5 τοις εκατό)
Ολοκλήρωση βασικής εκπαίδευσης στα 13 τους χρόνια η νωρίτερα (18 τοις εκατό)
Αυτοπροσδιοριζόμενοι ως μη “Ευρωπαίοι” (6 τοις εκατό)
Κάτοικοι μικρών ή μεσαίου μεγέθους πόλεων (17 τοις εκατό)
Εργασιακή εμπειρία σε μία χώρα της Ε.Ε. (16 τοις εκατό)
23
Όπως διαπιστώθηκε στο τμήμα 2.1 της έρευνας τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ είναι πιθανότερο να είναι υπέρ της ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. Τώρα γίνεται εμφανές ότι η ομάδα αυτή παρουσιάζει μεγαλύτερες πιθανότητες μεταβολής στάσης κατά την τελευταία πενταετία υπέρ της ένταξης, ενώ οι μεταβολές στάσης κατά το ίδιο διάστημα είναι σημαντικά μικρότερης έκτασης για τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της DİSK και της TÜRK-İŞ.
Σε γενικές γραμμές, η μεγαλύτερη μεταβολή υπέρ της ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. καταγράφεται στους κόλπους όσων δηλώνουν πολύ υπέρμαχοι της ένταξης. Παράδειγμα αποτελούν οι πολιτικές προτιμήσεις όπου η υποστήριξη της ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. αυξάνεται από τα αριστερά προς τα δεξιά του πολιτικού φάσματος. Όσοι δηλώνουν προσκείμενοι στην αριστερά του πολιτικού φάσματος δεν εμφανίζουν μεταβολή γνώμης υπέρ της ένταξης στη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας. Αντίθετα όσοι δηλώνουν προσκείμενοι στο κέντρο καταγράφουν ποσοστιαία αύξηση 8 μονάδων υπέρ, οι προσκείμενοι στην κεντροδεξιά 21 και οι προσκείμενοι στη δεξιά 17 μονάδων υπέρ.
Μεταβολή στάσης στις επτά χώρες της Ε.Ε.
Και στις επτά χώρες της Ε.Ε. η στάση των ερωτηθέντων εμφανίζει μικρότερη μεταβολή σε σύγκριση με την Τουρκία (Πίνακας A2.6)
Σε κάθε χώρα περισσότερο από το 60 τοις εκατό των ερωτηθέντων δεν αναφέρει μεταβολή στάσης κατά την τελευταία πενταετία.
Ειδικά στην περίπτωση της Σουηδίας το 90 τοις εκατό δηλώνει ότι δεν επήλθε καμία μεταβολή.
Στην Ελλάδα και την Σλοβακία οι περισσότεροι από αυτούς που αναφέρουν μεταβολή στάσης κατά την τελευταία πενταετία δηλώνουν ότι τώρα είναι περισσότερο κατά της ένταξης της Τουρκίας.
Στο Βέλγιο, την Γαλλία, την Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο οι περισσότεροι από αυτούς που αναφέρουν μεταβολή στάσης κατά την διάρκεια των πέντε τελευταίων χρόνων δηλώνουν ότι τώρα είναι περισσότερο υπέρ της ένταξης της Τουρκίας.
Στη Σουηδία οι ερωτηθέντες που αναφέρουν μεταβολή στάσης υπέρ ή κατά κατανέμονται ισομερώς, αλλά συνολικά ισοδυναμούν μόνο με το δέκα τοις εκατό του δείγματος.
Εάν είναι υπέρ της ελεύθερης διακίνησης των Τούρκων εργαζομένων στην περίπτωση που Τουρκία γίνει πλήρες μέλος της Ε.Ε.
Οι συμμετέχοντες ερωτήθηκαν
“Είστε υπέρ της ελεύθερης διακίνησης των Τούρκων εργαζομένων αν η Τουρκία γίνει πλήρες μέλος της Ε.Ε. ;”
24
Περισσότεροι από τα τρία τέταρτα των Τούρκων συνδικαλιστών τάσσονται υπέρ της ελεύθερης διακίνησης των Τούρκων εργαζομένων αν η Τουρκία γίνει πλήρες μέλος της Ε.Ε. (Διάγραμμα 2.5).
Διάγραμμα 2.5 Γνώμη των Τούρκων ερωτηθέντων για τη διακίνηση των Τούρκων εργαζομένων αν η Τουρκία γίνει πλήρες μέλος της Ε.Ε.
Σε παρά πολύ λίγα από τα χαρακτηριστικά των Τούρκων ερωτηθέντων που εξετάζονται στον Πίνακα A2.7 καταγράφεται ποσοστό υπέρ της ελεύθερης διακίνησης μικρότερο από 70 τοις εκατό (αξιοσημείωτη εξαίρεση αποτελεί το 59 τοις εκατό των κατοίκων αγροτικών περιοχών ή χωριών οι οποίοι δηλώνουν υπέρ). Τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ είναι κάπως πιθανότερο να τάσσονται υπέρ της ελεύθερης διακίνησης των Τούρκων εργαζόμενων (81 τοις εκατό) συγκριτικά με τα μέλη της TÜRK-İŞ (78 τοις εκατό) και πολύ πιθανότερο συγκριτικά με τα μέλη των συνδικάτων της DİSK (62 τοις εκατό).
Απόψεις των συνδικαλιστών στις επτά χώρες της Ε.Ε.
Το ποσοστό των συνδικαλιστών στις επτά χώρες της Ε.Ε. οι οποίοι τάσσονται υπέρ του περιορισμού της διακίνησης των Τούρκων εργαζομένων είναι σε κάθε περίπτωση μικρότερο από 50 τοις εκατό και κυμαίνεται από 8 τοις εκατό στην Σουηδία μέχρι 44 τοις εκατό στην Σλοβακία (Πίνακας A2.8).
Σε τρείς χώρες, περίπου το μισό ή και περισσότερο των συνδικαλιστών τοποθετούνται κατά του περιορισμού διακίνησης των Τούρκων εργαζομένων (Ιταλία 49 τοις εκατό, Γαλλία 58 τοις εκατό και στο Ηνωμένο Βασίλειο 61 τοις εκατό).
Σύνοψη
Σχετικά με την πλήρη ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε.
9%
14%
77%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΩ
ΚΑΤΑ
ΥΠΕΡ
25
Περισσότεροι από το μισό των Τούρκων ερωτηθέντων είναι υπέρ της ένταξης της Τουρκίας ως πλήρες μέλος της Ε.Ε. Τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ είναι πιθανότερο να είναι υπέρ, όπως επίσης οι εκπρόσωποι των συνδικάτων στους εργασιακούς χώρους και τα από τις επαγγελματικές κατηγορίες τα διευθυντικά στελέχη.
Η υποστήριξη προς την ένταξη της Τουρκίας αυξάνεται με την ηλικία.
Η αντίθεση προς την ένταξη εμφανίζεται υψηλότερη στους εργαζόμενους στην γεωργία, σε όσους αυτοπροσδιορίζονται ως μη Ευρωπαίοι και στους εργαζομένους σε επιχειρήσεις που ανήκουν σε Ευρωπαϊκές πολυεθνικές εταιρίες.
Το δείγμα των Σουηδών συνδικαλιστών εμφανίζεται περισσότερο υπέρ της Τουρκικής ένταξης από τους ίδιους τους Τούρκους ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο η υποστήριξη της ένταξης καταγράφει ίδια επίπεδα με την Τουρκία. Στην Ελλάδα, την Σλοβακία, την Γαλλία, το Βέλγιο και την Ιταλία τα επίπεδα υποστήριξης της ένταξης είναι χαμηλότερα από αυτά στην Τουρκία
Σχετικά με το αν η Τουρκία θα γίνει τελικά δεκτή
Καταγράφεται χαμηλό επίπεδο προσδοκίας μεταξύ των Τούρκων ερωτηθέντων σχετικά με την θετική έκβαση της Τουρκικής υποψηφιότητας: λιγότεροι από το ένα τρίτο πιστεύουν ότι η χώρα τους θα γίνει τελικά δεκτή.
Τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ είναι πιο πιθανό να θεωρούν ότι η Τουρκία θα πετύχει τελικά την ένταξη.
Στην Γαλλία, το Βέλγιο, την Ιταλία και τη Σουηδία, το ποσοστό των ερωτηθέντων που πιστεύει ότι η Τουρκία θα γίνει τελικά δεκτή είναι υψηλότερο από το ποσοστό των Τούρκων συνδικαλιστών που το πιστεύουν. Στην Ελλάδα και τη Σλοβακία οι προσδοκίες εμφανίζονται χαμηλότερες.
Σχετικά με τη μεταβολή στάσης κατά την τελευταία πενταετία σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε.
Περισσότεροι από τους μισούς Τούρκους συνδικαλιστές δεν έχουν μεταβάλλει κατά τα πέντε τελευταία χρόνια (2004-2009) την στάση τους σχετικά με την ένταξη της χώρας τους στην Ε.Ε. Σε όλα σχεδόν τα χαρακτηριστικά που εξετάστηκαν, από όσους ανάφεραν μεταβολή στάσης μάλλον περισσότεροι διαμόρφωσαν στάση υπέρ παρά κατά της ένταξης. Τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ εμφανίζουν μεγαλύτερες πιθανότητες να έχουν διαμορφώσει στάση υπέρ της ένταξης.
Όσοι δηλώνουν προσκείμενοι στην αριστερά δεν ακολουθούν αυτό το πρότυπο.
26
Και στις επτά χώρες της Ε.Ε. εντοπίζεται μικρότερης έκτασης μεταβολή στάσης στο θέμα της Τουρκικής ένταξης από ότι στην ίδια την Τουρκία.
Σχετικά με τους περιορισμούς στην διακίνηση των Τούρκων εργαζομένων σε περίπτωση που η Τουρκία γίνει μέλος της Ε.Ε.
Περισσότεροι από τα τρία τέταρτα των Τούρκων συνδικαλιστών τάσσονται υπέρ της ελεύθερης διακίνησης των Τούρκων εργαζομένων εάν η Τουρκία γίνει μέλος της Ε.Ε. .
Στις επτά χώρες της Ε.Ε. το ποσοστό υπέρ του περιορισμού της διακίνησης των Τούρκων εργαζομένων κυμαίνεται από 844 τοις εκατό στη Σουηδία και τη Σλοβακία αντίστοιχα και είναι σε κάθε περίπτωση κατώτερο από 50 τοις εκατό. Σε τρεις χώρες περίπου το μισό η και περισσότερο των ερωτηθέντων τάσσεται κατά του συγκεκριμένου περιορισμού (49 τοις εκατό στην Ιταλία, 58 τοις εκατό στη Γαλλία και στο 61 τοις εκατό Ηνωμένο Βασίλειο).
ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΝΤΑΞΗΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ Στο παρόν κεφάλαιο αναλύεται η στάση των ερωτηθέντων σχετικά με τρία ζητήματα τα οποία αφορούν τα αποτελέσματα μιας πιθανής ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε.
Εάν η Τουρκική ένταξη μπορεί να είναι γενικά επωφελής για την Ε.Ε.
Πως μπορεί να επηρεάσει την Τουρκία
Πως μπορεί να εξυπηρετηθούν συγκεκριμένες ομάδες συμφερόντων στην Ε.Ε. και την Τουρκία
Οφέλη για Ε.Ε. από την ένταξη της Τουρκίας
Για να διερευνηθεί αν οι Τούρκοι συνδικαλιστές πιστεύουν ότι η ένταξη της χώρας τους μπορεί να είναι γενικά επωφελής την Ε.Ε., κλήθηκαν να δηλώσουν αν συμφωνούν ή διαφωνούν με τις ακόλουθες τρείς διαπιστώσεις:
“Η ένταξη της Τουρκίας θα ωφελήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση λόγω της αύξησης της οικονομικής ανάπτυξης”
“Η ένταξη της Τουρκίας θα ωφελήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση λόγω της αύξησης της πολιτισμικής ποικιλομορφίας”
“Η ένταξη της Τουρκίας θα ωφελήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση λόγω της ενίσχυσης της πολιτικής σταθερότητας”
Περίπου οι μισοί ή και περισσότεροι από τους Τούρκους συνδικαλιστές τείνουν να συμφωνήσουν ότι γενικά η Ε.Ε. θα ωφεληθεί σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις Μεγαλύτερες πιθανότητες συμφωνίας όμως εντοπίζονται στα πλεονεκτήματα της αύξησης της οικονομικής ανάπτυξης και της πολιτισμικής ποικιλομορφίας συγκριτικά με την ενίσχυση της πολιτικής σταθερότητας. (Διάγραμμα 3.1).
27
48%
58%
60%
36%
28%
27%
16%
16%
13%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
αύξηση της οικονομικήςανάπτυξης
συμφωνώ
δεν συμφωνώ
δεν γνωρίζω
αύξηση της πολιτισμικής πολυμορφίας
ενίσχυση της πολιτικής σταθερότητας
”
Διάγραμμα 3.1 Γνώμη των Τούρκων ερωτηθέντων σχετικά με το όφελος της Ε.Ε. από την Τουρκική ένταξη
Αύξηση της οικονομικής ανάπτυξης
Τα χαρακτηριστικά των ερωτηθέντων τα οποία συσχετίζονται με την ιδέα ότι η Τουρκική ένταξη θα είναι επωφελής για την Ευρωπαϊκή Ένωση λόγω της αυξημένης οικονομικής ανάπτυξης παρουσιάζονται αναλυτικά στον πίνακα A3.1.
Τα υψηλότερα επίπεδα υποστήριξης εντοπίζονται στους ερωτηθέντες με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
o μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ (69 τοις εκατό), αυτά που ανήκουν στην δύναμη της TÜRK-İŞ (60 τοις εκατό) και της DİSK (51 τοις εκατό)
o εκπρόσωποι των συνδικάτων στους εργασιακούς χώρους (68 τοις εκατό)
Ατομικά χαρακτηριστικά
o αυτοπροσδιορισμός (72 τοις εκατό) ή τάση αυτοπροσδιορισμού ως "Ευρωπαίος” (68 τοις εκατό)
o διευθυντικά στελέχη (69)
o άτομα ηλικίας 46 ετών και άνω (65 τοις εκατό)
o Προσκείμενοι στα δεξιά του πολιτικού φάσματος (κεντροδεξιά 66 τοις εκατό, δεξιά 63 τοις εκατό)
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
o εργαζόμενοι στις μεταφορές (68 τοις εκατό)
28
Τα υψηλότερα επίπεδα διαφωνίας με την ιδέα ότι η Τουρκική ένταξη θα είναι επωφελής για την Ε.Ε. λόγω της αυξημένης οικονομικής ανάπτυξης παρατηρηθήκαν στις ακόλουθες κατηγορίες:
o εργαζόμενοι στην εκπαίδευση, στην υγεία και σε κοινωνικές εργασίες (37 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι στην γεωργία (33 τοις εκατό)
o αυτοπροσδιοριζόμενοι ως μη Ευρωπαίοι (32 τοις εκατό)
o όσοι έχουν επισκεφτεί μία χώρα της Ε.Ε. για διακοπές (32 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι σε Ευρωπαϊκές πολυεθνικές εταιρίες (31 τοις εκατό)
o κάτοικοι αγροτικών περιοχών (31 τοις εκατό)
Αύξηση της πολιτισμικής ποικιλομορφίας
Τα χαρακτηριστικά των ερωτηθέντων τα οποία συσχετίζονται με την ιδέα ότι η ένταξη της Τουρκίας θα είναι επωφελής για την Ευρωπαϊκή Ένωση λόγω της αύξησης της πολιτισμικής ποικιλομορφίας παρουσιάζονται στον Πίνακα A3.2.
Τα υψηλότερα επίπεδα υποστήριξης είναι τα ακόλουθα:
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
o μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ (67 τοις εκατό συγκριτικά με το 58 τοις εκατό της TÜRK-İŞ και το 54 τοις εκατό της DİSK)
o εκπρόσωποι των συνδικάτων στους εργασιακούς χώρους (64 τοις εκατό)
Ατομικά χαρακτηριστικά
o αυτοπροσδιορισμός (70 τοις εκατό) ή τάση αυτοπροσδιορισμού (64 τοις εκατό) ως "Ευρωπαίος”
o διευθυντικά στελέχη (65)
o εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας (41-45 ετών 63 τοις εκατό, 46-50 60 τοις εκατό; 51 ετών ή μεγαλύτεροι 63 τοις εκατό)
o κάτοικοι αγροτικών περιοχών ή χωριών (62 τοις εκατό)
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
o εργαζόμενοι σε ορυχεία και λατομεία (62 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι στις μεταφορές (62 τοις εκατό)
Τα υψηλότερα επίπεδα διαφωνίας με την ιδέα ότι η Τουρκική ένταξη θα είναι επωφελής για την Ε.Ε. λόγω της ενίσχυσης της πολιτισμικής ποικιλομορφίας συνδυάζονται με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
o εργαζόμενοι στην γεωργία (38 τοις εκατό)
29
o εργαζόμενοι στην εκπαίδευση, στην υγεία και σε κοινωνικές εργασίες (38 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι σε μια μη Ευρωπαϊκή ή Ευρωπαϊκή πολυεθνική εταιρία (31 τοις εκατό)
o αυτοπροσδιοριζόμενοι ως μη Ευρωπαίοι (34 τοις εκατό)
o επαγγελματίες ή τεχνικοί (33 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις με 10 ως 49 υπαλλήλους (32 τοις εκατό)
Ενίσχυση της πολιτικής σταθερότητας.
Τα χαρακτηριστικά των ερωτηθέντων τα οποία συσχετίζονται με την ιδέα ότι η Τουρκική ένταξη θα είναι επωφελής για την Ευρωπαϊκή Ένωση λόγω της ενίσχυσης της πολιτικής σταθερότητας παρουσιάζονται στον Πίνακα A3.3.
Τα υψηλότερα επίπεδα υποστήριξης είναι τα ακόλουθα:
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
o μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ (57 τοις εκατό συγκριτικά με το 48 τοις εκατό της TÜRK-İŞ και το 44 τοις εκατό της DİSK)
o εκπρόσωποι των συνδικάτων στους εργασιακούς χώρους (54 τοις εκατό)
Ατομικά χαρακτηριστικά
o αυτοπροσδιορισμός (60 τοις εκατό) ή τάση αυτοπροσδιορισμού (55 τοις εκατό) ως "Ευρωπαίος”
o διευθυντικά στελέχη (58 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας (41-45 ετών 56 τοις εκατό; 46-50 ετών 55 τοις εκατό; 51 ετών και μεγαλύτεροι 53 τοις εκατό)
o προσκείμενοι στα δεξιά του πολιτικού φάσματος (52 τοις εκατό)
o κάτοικοι μικρών ή μεσαίου μεγέθους πόλεων (52 τοις εκατό)
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
o εργαζόμενοι στις μεταφορές (59 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι στους τομείς του ηλεκτρισμού, φυσικού αερίου και ύδρευσης (55 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι στον δημόσιο τομέα (52 τοις εκατό)
o ημιειδικευμένοι εργάτες (52 τοις εκατό)
Τα υψηλότερα επίπεδα διαφωνίας με την ιδέα ότι η Τουρκική ένταξη θα είναι επωφελής για την Ε.Ε. λόγω της ενίσχυσης της πολιτικής σταθερότητας παρατηρήθηκαν σε ερωτηθέντες οι οποίοι:
30
o δεν αυτοπροσδιορίζονται ως Ευρωπαίοι (42 τοις εκατό)
o απασχολούνται σε επαγγελματικές /τεχνικές ειδικότητες (41 τοις εκατό)
o διαμένουν σε αγροτική περιοχή (41 τοις εκατό)
o έχουν εργαστεί σε πολυεθνικές εταιρίες (Ευρωπαϊκές 40 τοις εκατό, μη Ευρωπαϊκές 38 τοις εκατό)
o δηλώνουν ότι πρόσκεινται στα αριστερά του πολιτικού φάσματος (αριστερά 39 τοις εκατό, κεντροαριστερά 43 τοις εκατό)
o εργάζονται στους κλάδους πληροφορίας και πληροφορικής (41 τοις εκατό)
o εργάζονται στη γεωργία (40 τοις εκατό)
Και στις τρείς περιπτώσεις (αύξηση της οικονομικής ανάπτυξης, αύξηση της πολιτισμικής ποικιλομορφίας, ενίσχυση της πολιτικής σταθερότητας) οι ακόλουθες κατηγορίες είναι πιθανότερο να διαπιστώσουν όφελος για την Ε.Ε.:
μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ
εκπρόσωποι των συνδικάτων στους εργασιακούς χώρους
διευθυντικά στελέχη
εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας
αυτοπροσδιοριζόμενοι ως Ευρωπαίοι
Οι κατηγορίες αυτές είναι επίσης πολύ πιθανό να τάσσονται υπέρ της ένταξης της Τουρκίας ( παρ. 2.1).
Οι ακόλουθες ομάδες είναι πολύ πιθανό να διαφωνούν με την ύπαρξη πλεονεκτημάτων
εργαζόμενοι στην εκπαίδευση, υγεία και σε κοινωνικές εργασίες
εργαζόμενοι σε Ευρωπαϊκές πολυεθνικές εταιρίες
εργαζόμενοι στην γεωργία
Οι ομάδες αυτές εμφανίζουν τα υψηλότερα ποσοστά αντίθεσης στην ένταξη της Τουρκίας.
Απόψεις των συνδικαλιστών σε επτά χώρες τις Ε.Ε.
Οι συνδικαλιστές από τις επτά χώρες της Ε.Ε. κλήθηκαν να απαντήσουν στις ίδιες ερωτήσεις με τους Τούρκους εργαζόμενους σχετικά με την αύξηση της οικονομικής ανάπτυξης, την ενίσχυση της πολιτικής σταθερότητας και την αύξηση της πολιτισμικής ποικιλομορφίας καθώς και για τα πιθανά οφέλη για την Ε.Ε. από την ένταξη της Τουρκίας.
Τα κύρια στοιχεία που αναδύονται είναι τα ακόλουθα:
31
Οι απαντήσεις των Σουηδών συνδικαλιστών ξεχωρίζουν από τις απαντήσεις σε όλες τις υπόλοιπες χώρες (λεπτομέρειες παρουσιάζονται στον Πίνακα A3.4). Περισσότεροι από επτά στους δέκα πιστεύουν ότι η Ε.Ε. θα ωφελούνταν γενικά από την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης, της πολιτικής σταθερότητας και της πολιτισμικής ποικιλομορφίας. Τα ποσοστά αυτά είναι υψηλότερα από τα ποσοστά των συνδικαλιστών στις άλλες χώρες της Ε.Ε. αλλά και από αυτά των Τούρκων συνδικαλιστών.
Στις υπόλοιπες έξι χώρες οι ερωτηθέντες αξιολογούν το πλεονέκτημα της πολιτισμικής ποικιλομορφίας υψηλότερα από το πλεονέκτημα της οικονομικής ανάπτυξης και το πλεονέκτημα της πολιτικής σταθερότητας (αν και στην περίπτωση της Ελλάδας αυτό αντιστοιχεί μόλις στο 27 τοις εκατό).
Ερωτηθέντες από την Σλοβακία και την Ελλάδα επιδεικνύουν μικρή τάση διάκρισης πολιτικού ή οικονομικού οφέλους (7 και 10 τοις εκατό στη Σλοβακία και για την Ελλάδα 16 και 16 τοις εκατό αντίστοιχα).
Ερωτηθέντες από το Βέλγιο, τη Γαλλία και την Ιταλία διακρίνουν πλεονεκτήματα στο θέμα της πολιτικής σταθερότητας τα οποία κυμαίνονται από 21 τοις εκατό (Ιταλία) έως 34 τοις εκατό (Γαλλία) ενώ στο ζήτημα της οικονομικής ανάπτυξης τα ποσοστά κυμαίνονται από 26 τοις εκατό στη Γαλλία έως 35 τοις εκατό στο Βέλγιο.
Τα αντίστοιχα ποσοστά στο Ηνωμένο Βασίλειο εμφανίζονται υψηλότερα συγκριτικά με την παραπάνω ομάδα και πλησιέστερα σε αυτά της Σουηδίας. Από τους ερωτηθέντες στο Ηνωμένο Βασίλειο, 60 τοις εκατό τείνουν να συμφωνήσουν ότι η ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. θα ωφελήσει την πολιτισμική ποικιλομορφία, 45 τοις εκατό τείνουν να συμφωνήσουν ότι θα προάγει την οικονομική ανάπτυξη και ένα 40 τοις εκατό πιστεύει ότι θα συμβάλει στην πολιτική σταθερότητα.
Πως η ένταξη στην Ε.Ε. μπορεί να ωφελήσει την Τουρκία και τις επτά χώρες τις Ε.Ε.
Οι συμμετέχοντες ερωτήθηκαν
“Με ποιο τρόπο πιστεύετε ότι η ένταξη στην Ε.Ε. είναι πιθανόν να επηρεάσει [ορισμένα ζητήματα] στην [χώρα σας];”
Στην περίπτωση της Τουρκίας τα συγκεκριμένα ζητήματα απαριθμούνται στο Διάγραμμα 3.2 όπου παρουσιάζεται η κατανομή των απαντήσεων στην ερώτηση αν η ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. θα βελτιώσει, θα χειροτερέψει η δεν θα επιφέρει καμιά αλλαγή σε ορισμένα ζητήματα.
Περίπου έξι στους δέκα από όλους τους ερωτηθέντες Τούρκους συνδικαλιστές πιστεύουν ότι θα υπάρξει βελτίωση στην Τουρκία στους τομείς της υγιεινής και της ασφάλειας στην εργασία, της εργασιακής επισφάλειας καθώς και στα συνδικαλιστικά δικαιώματα.
32
Εθνικό νομικό σύστημα/ δικαιοσύνη
Μισθοί
29
34
46
48
50
51
55
59
60
68
37
39
36
35
33
34
30
26
27
23
25
18
10
10
9
9
8
8
7
5
9
9
8
8
8
7
7
7
6
5
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Εθνική κυριαρχία
Πολιτικές ελευθερίες
Συνδικαλιστικάδικαιώματα
ΠΟΣΟΣΤΑ
Υγιεινήκαι ασφάλεια
Εργασιακά δικαιώματα
Γυναικεία δικαιώματα
Ευκαιρίες απασχόλησης
Θρησκευτικήανεκτικότητα
ΚΑΜΙΑ ΑΛΛΑΓΗ
ΚΑΛΥΤΕΡΑ
ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΩ
ΧΕΙΡΟΤΕΡΑ
Περίπου πέντε στους δέκα προσδοκούν βελτίωση στους τομείς των δικαιωμάτων της γυναίκας, στις ευκαιρίες απασχόλησης καθώς και στις πολιτικές ελευθερίες. Μάλλον λιγότεροι προσδοκούν βελτίωση στην δικαιοσύνη και στο νομικό σύστημα καθώς και στους μισθούς, ενώ ακόμα λιγότεροι προσδοκούν βελτίωση στην θρησκευτική ανεκτικότητα η την εθνική ακεραιότητα.
Διάγραμμα 3.2 Γνώμη των Τούρκων ερωτηθέντων για τις επιπτώσεις της Τουρκικής ένταξης σε συγκεκριμένα ζητήματα στην Τουρκία.
Τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ είναι πολύ πιθανό να πιστεύουν ότι σε συγκεκριμένα ζητήματα θα παρατηρηθεί βελτίωση ως επακόλουθο της ένταξης στην Ε.Ε. Τα μέλη της TÜRK-İŞ είναι πιθανότερο να συμφωνούν με την εκτίμηση αυτή συγκριτικά μετα τα μέλη της DİSK. Στο ζήτημα των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων λόγου χάρη, τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ σε ποσοστό 66 τοις εκατό πιστεύουν ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί σε σύγκριση με το 59 τοις εκατό της TÜRK-İŞ και το 52 τοις εκατό της DİSK.
Στο ζήτημα της θρησκευτικής ανεκτικότητας καταγράφονται χαμηλότερα επίπεδα προσδοκίας. Τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ προσδοκούν βελτιώσεις Τουρκία (41 τοις εκατό) και εμφανίζονται λίγο πιο αισιόδοξα από τα μέλη της DİSK (37 τοις εκατό) ή της TÜRK-İŞ (33 τοις εκατό). Τα μέλη των συνδικάτων της HAK-İŞ εμφανίζονται ακόμα λιγότερο σίγουρα ότι θα ενισχυθεί η εθνική ακεραιότητα (34 τοις εκατό). Η ίδια τάση παρατηρείται και στα
33
μέλη των συνδικάτων της DİSK (33 τοις εκατό) καθώς και της TÜRK-İŞ (27 τοις εκατό).
Απόψεις των συνδικαλιστών σε επτά χώρες της Ε.Ε.
Οι απόψεις των ερωτηθέντων για τις επιπτώσεις της Τουρκικής ένταξης στην δική τους χώρα διαφέρουν σε αρκετές παραμέτρους από τις απόψεις των Τούρκων εργατών (λεπτομερή στοιχεία παρουσιάζονται στον Πίνακα A3.5). Η γενική εικόνα πάντως είναι η ακόλουθη:
Και στις επτά χώρες της Ε.Ε., το ποσοστό αυτών που βλέπουν οφέλη σε όλα τα ζητήματα για τις χώρες τους από την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. είναι σημαντικά χαμηλότερο από το αντίστοιχο ποσοστό των Τούρκων που προσδοκούν οφέλη για την Τουρκία
Το 51 τοις εκατό των Τούρκων προσδοκούν καλύτερες ευκαιρίες απασχόλησης ενώ μόνο το 27 στη Σουηδία και το 33 τοις εκατό στο Ηνωμένο Βασίλειο προσδοκούν παρόμοιο πλεονέκτημα στη δική τους χώρα. Στις υπόλοιπες πέντε χώρες το ποσοστό που προσδοκά όφελος σε αυτό το ζήτημα κυμαίνεται από 2 έως 14 τοις εκατό.
Το 60 τοις εκατό των Τούρκων προσδοκά μεγαλύτερη εργασιακή ασφάλεια στην Τουρκία, αλλά μόνο το 15 τοις εκατό των Σουηδών και το 24 τοις εκατό των ερωτηθέντων του Ηνωμένου Βασίλειου αναμένουν κάτι τέτοιο στη δική τους χώρα. Στο Βέλγιο, την Γαλλία, την Ιταλία, την Ελλάδα και τη Σλοβακία το ποσοστό που αναμένει βελτίωση σε αυτό τον ζήτημα είναι ελάχιστο και κυμαίνεται από 0 έως 3 τοις εκατό.
Η βελτίωση στο θέμα της θρησκευτικής ανεκτικότητας στην Τουρκία της συγκαταλέγεται στα λιγότερο πιθανά αποτελέσματα της ένταξης της Ε.Ε. για τους Τούρκους (34 τοις εκατό).
Οι ερωτηθέντες στις περισσότερες από τις επτά χώρες της Ε.Ε. είχαν σχετικά υψηλότερες προσδοκίες βελτίωσης της θρησκευτικής ανεκτικότητας στις χώρες τους. Με εξαίρεση τη Σλοβακία (5 τοις εκατό) και τη Σουηδία (όπου το 75 τοις εκατό δεν αναμένει καμία αλλαγή) στις υπόλοιπες πέντε χώρες το ποσοστό αυτών που προσδοκούν βελτίωση στο ζήτημα αυτό κυμαίνεται από 17 έως 34 τοις εκατό.
Ποιος επωφελείται;
Για να διερευνηθεί ή γνώμη των ερωτηθέντων σχετικά με τις ομάδες συμφερόντων οι οποίες θα επωφεληθούν από την ένταξη της Τουρκίας στη Ε.Ε. ζητήθηκε από τους Τούρκους συνδικαλιστές και τους συνάδελφους τους από τις επτά χώρες της Ε.Ε. να απαντήσουν στην ακόλουθη ερώτηση:
“Λαμβάνοντας τα πάντα υπόψη, με ποιο τρόπο πιστεύετε ότι [συγκεκριμένες ομάδες] θα επωφεληθούν από την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε.";
34
Οι συγκεκριμένες ομάδες περιλαμβάνουν μεγάλους, μικρούς και μεσαίους εργοδότες στην Ε.Ε. και στην Τουρκία καθώς και εργαζομένους της Ε.Ε. και της Τουρκίας.
Οι περισσότεροι Τούρκοι συνδικαλιστές πιστεύουν ότι περισσότερο θα ωφεληθούν πρωτίστως οι Ευρωπαίοι και μετά οι Τούρκοι μεγάλοι εργοδότες (Διάγραμμα 3.3). Λιγότεροι πιστεύουν ότι οι μικροί και μεσαίοι εργοδότες θα ωφεληθούν αλλά και σε αυτή την περίπτωση θεωρείται πιο πιθανό να ωφεληθούν περισσότερο οι Ευρωπαίοι συγκριτικά με τους Τούρκους εργοδότες, οι οποίοι από όλες τις κατηγορίες κεφαλαίου και εργασίας που εξετάστηκαν θεωρούνται ως οι λιγότερο πιθανοί να ωφεληθούν. Στην περίπτωση των εργαζομένων τα πράγματα αντιστρέφονται καθώς περισσότεροι από τους μισούς Τούρκους συνδικαλιστές πιστεύουν ότι οι Τούρκοι εργαζόμενοι θα ωφεληθούν ενώ λιγότεροι πιστεύουν ότι θα ωφεληθούν οι εργαζόμενοι της Ε.Ε.
Διάγραμμα 3.3 - Γνώμη των Τούρκων ερωτηθέντων σχετικά με το όφελος εργοδοτών και εργαζομένων από την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε..
Συγκεκριμένα σχετικά με το όφελος που θα προκύψει από την ένταξη στην Ε.Ε. για τους εργαζόμενους στην Τουρκία, το 54 τοις εκατό των Τούρκων συνδικαλιστών πιστεύει ότι οι Τούρκοι εργαζόμενοι θα ωφεληθούν, το 23 τοις εκατό δεν περιμένει καμία αλλαγή στο ζήτημα, το 15 τοις εκατό πιστεύει ότι οι Τούρκοι εργάτες δεν θα ωφεληθούν ενώ το 9 τοις εκατό δήλωσε ότι δεν γνωρίζει.
Μια λεπτομερής παρουσίαση των χαρακτηριστικών που σχετίζονται με την γνώμη ότι οι Τούρκοι εργάτες θα ωφεληθούν παρέχεται στον Πίνακα A3.6. όπου τα υψηλότερα επίπεδα υποστήριξης αυτής της γνώμης εντοπίζονται στις ομάδες με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
54
43
40
49
60
68
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Εργαζόμενοι [Τουρκία]
Εργαζόμενοι [Ε.Ε.]
Μικροί και μεσαίοι Τούρκοιεργοδότες [Τουρκία
Μεγάλοι εργοδότες [E.Ε]
Ποσοστό
Μικροί και μεσαίοι Τούρκοιεργοδότες [E.Ε]
Μεγάλοι εργοδότες [Τουρκία]
35
o μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ (63 τοις εκατό) συγκριτικά με το 54 τοις εκατό της TÜRK-İŞ και το 46 τοις εκατό της DİSK.
o εκπρόσωποι των συνδικάτων στους εργασιακούς χώρους (61 τοις εκατό)
Ατομικά χαρακτηριστικά
o αυτοπροσδιορισμός (71 τοις εκατό) ή τάση αυτοπροσδιορισμού(59 τοις εκατό) ως "Ευρωπαίος”
o διευθυντικά στελέχη (61 τοις εκατό)
o ολοκλήρωση εκπαίδευσης σε ηλικία 22 ή παραπάνω ετών (59 τοις εκατό)
o ηλικιακή ομάδα 51 και άνω ετών (58 τοις εκατό)
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
o εργαζόμενοι σε μεγαλύτερες Τουρκικές εταιρίες (58 τοις εκατό)
Τα χαρακτηριστικά που συσχετίζονται με την γνώμη ότι οι Τούρκοι εργάτες δεν θα ωφεληθούν συμπεριλαμβάνουν:
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
o μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της DİSK (18 τοις εκατό)
Ατομικά χαρακτηριστικά
o προσκείμενοι στα αριστερά του πολιτικού φάσματος (18 τοις εκατό)
o αυτοπροσδιορισμός ως μη "ευρωπαίος” (21 τοις εκατό)
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
o εργαζόμενοι σε μια μη Ευρωπαϊκή (30 τοις εκατό) ή Ευρωπαϊκή (17 τοις εκατό)πολυεθνική εταιρία
o εργαζόμενοι στην γεωργία (23 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι στην εκπαίδευση, στην υγεία και σε κοινωνικές εργασίες (22 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι στους τομείς του ηλεκτρισμού, του φυσικού αερίου και της ύδρευσης (19 τοις εκατό)
36
Γνώμη των συνδικαλιστών στις επτά χώρες τις Ε.Ε.
Διάγραμμα 3.4 Γνώμη των ερωτηθέντων στην Τουρκία και στις επτά χώρες της Ε.Ε. σχετικά με το προσδοκώμενο όφελος από την ένταξη της Τουρκίας για τους εργαζόμενους στην Τουρκία και στην Ε.Ε.
Οι Τούρκοι συνδικαλιστές αναφορικά με τους εργαζόμενους και του εργοδότες στην Ε.Ε. πιστεύουν ότι περισσότερο ωφελημένοι από την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. θα είναι οι Ευρωπαίοι μεγαλοεργοδότες, μετά οι μικροί και μεσαίοι εργοδότες και μετά οι Τούρκοι εργαζόμενοι (Διάγραμμα 3.3). Λεπτομερής παρουσίαση των ομάδων συμφερόντων που θα επωφεληθούν από την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. παρέχεται στον Πίνακα A3.7. Η εξέταση και η συγκριτική ανάλυση αυτών των δεδομένων με τα δεδομένα που αναφέρονται στην Τουρκία υποδεικνύει ότι:
Ερωτηθέντες συνδικαλιστές στις επτά χώρες της Ε.Ε., με εξαίρεση τη Σουηδίας, συμμερίζονται την άποψη των Τούρκων ερωτηθέντων ότι οι εργαζόμενοι της Ε.Ε. θα ωφεληθούν λιγότερο από την Τουρκική ένταξη συγκριτικά με τους μικρούς και μεσαίους εργοδότες και ότι αυτοί με την σειρά τους θα ωφεληθούν λιγότερο από τους μεγαλοεργοδότες.
Οι Τούρκοι συνδικαλιστές πιστεύουν, ότι στην περίπτωση της Τουρκίας, οι Τούρκοι εργαζόμενοι θα ωφεληθούν ελαφρώς περισσότερο συγκριτικά με τους μικρούς και τους μεσαίους Τούρκους εργοδότες.
Οι ερωτηθέντες συνδικαλιστές και στις επτά χώρες της Ε.Ε. πιστεύουν επίσης ότι οι Τούρκοι εργαζόμενοι θα ωφεληθούν περισσότερο από τους μικρούς και μεσαίους Τούρκους εργοδότες, με σημαντικά όμως μεγαλύτερο περιθώριο της διαφοράς αυτής στις περισσότερες περιπτώσεις
45
13
10
11
16
68
6
19
55
78
42
54
59
71
43
81
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
TR
BE
EL
FR
IT
SE
SK
UK
Θα επωφεληθούν οι εργαζόμενοι στην Ε.Ε. (%) Θα επωφεληθούν οι εργαζόμενοι στην Τουρκία. (%)
37
Για παράδειγμα το 40 τοις εκατό των Τούρκων ερωτηθέντων πιστεύει ότι θα ωφεληθούν οι μικροί και οι μεσαίοι Τούρκοι εργοδότες σε σύγκριση με το 54 τοις εκατό που πιστεύει ότι θα ωφεληθούν οι Τούρκοι εργαζόμενοι. Στο Βέλγιο το 40 τοις εκατό πιστεύει ότι θα ωφεληθούν οι μικροί και οι μεσαίοι Τούρκοι εργοδότες και το 78 τοις εκατό πιστεύει ότι θα ωφεληθούν οι Τούρκοι εργαζόμενοι, στην Γαλλία τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 30 και 54 τοις εκατό, στην Ιταλία 41 και 59 τοις εκατό, στη Σλοβακία 15 και 43 τοις εκατό, στη Σουηδία 38 και 71 τοις εκατό και στο Ηνωμένο Βασίλειο 56 και 81 τοις εκατό. Μόνο στην Ελλάδα εμφανίζεται πολύ μικρή διαφορά (το 40 τοις εκατό πιστεύει ότι θα ωφεληθούν οι μικροί και οι μεσαίοι Τούρκοι εργοδότες και το 42 τοις εκατό πιστεύει ότι θα ωφεληθούν οι Τούρκοι εργαζόμενοι).
Στο Βέλγιο, τη Σλοβακία και το Ηνωμένο Βασίλειο οι ερωτηθέντες θεωρούν πιθανό να ωφεληθούν περισσότερο οι Τούρκοι εργαζόμενοι και λιγότερο οι μεγαλοεργοδότες.
Τέλος, τη γνώμη των Τούρκων εργαζομένων ότι έχουν να κερδίσουν περισσότερα από την ένταξη στην Ε.Ε. συγκριτικά με τους εργαζομένους στην Ε.Ε. συμμερίζονται οι ερωτηθέντες και στις επτά χώρες της Ε.Ε.. Στις περισσότερες περιπτώσεις η άποψη αυτή εμφανίζεται ως η επικρατέστερη (Διάγραμμα 3.4).
3.4 Σύνοψη
Οφέλη για την Ε.Ε. γενικά:
Οι Τούρκοι συνδικαλιστές είναι πιθανό να προσδοκούν ότι η Ε.Ε. θα ωφεληθεί από την αύξηση οικονομικής ανάπτυξης, την ενίσχυση της πολιτισμικής ποικιλομορφίας και σε μικρότερο βαθμό από την αυξημένη πολιτική σταθερότητα.
Οι κατηγορίες ερωτηθέντων στην Τουρκία που εμφανίζουν τη μεγαλύτερη πιθανότητα να προσδοκούν οφέλη για την Ε.Ε. ήταν:
o τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ
o οι εκπρόσωποι των συνδικάτων στους εργασιακούς χώρους
o τα διευθυντικά στελέχη
o οι εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας
o αυτοί που αυτοπροσδιορίζονται ως Ευρωπαίοι
Οι κατηγορίες ερωτηθέντων στην Τουρκία που εμφανίζουν τη μεγαλύτερη πιθανότητα διαφωνίας ότι θα υπάρχουν τέτοιου είδους οφέλη για την Ε.Ε. ήταν::
o εργαζόμενοι στην εκπαίδευση, στην υγεία και σε κοινωνικές εργασίες
38
o εργαζόμενοι σε Ευρωπαϊκές πολυεθνικές εταιρίες
o εργαζόμενοι στην γεωργία
Οι συνδικαλιστές στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. ήταν πιο πιθανό να αξιολογήσουν ως σημαντικότερη την αυξημένη πολιτισμική ποικιλομορφία συγκριτικά με την οικονομική μεγέθυνση και την πολιτικής σταθερότητας.
Οφέλη της ένταξης στην Ε.Ε. για την Τουρκία και τις επτά χώρες της Ε.Ε.
Οι Τούρκοι συνδικαλιστές φαίνεται πιο πιθανό να προσδοκούν οφέλη για την Τουρκία στους τομείς της υγιεινής και της ασφάλειας στους χώρους εργασίας, στην διασφάλιση της απασχόλησης και στα συνδικαλιστικά δικαιώματα.
Τα μέλη των συνδικάτων της HAK-İŞ είναι πιο πιθανό να προσδοκούν οφέλη συγκριτικά με τα μέλη της TÜRK-İŞ και της DİSK αντίστοιχα.
Συνδικαλιστές και στις επτά χώρες της Ε.Ε. πιστεύουν ότι λιγότερα οφέλη θα προκύψουν για τις χώρες τους συγκριτικά με αυτά που θα προκύψουν για την Τουρκία.
Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα οφέλη, είναι πιθανότερη η αξιολόγηση της ενίσχυσης της θρησκευτικής ανεκτικότητας ως όφελος χώρα τους από τους συνδικαλιστές της Ε.Ε. παρά από τους Τούρκους για την Τουρκία.
Ποιος ωφελείται;
Οι Τούρκοι συνδικαλιστές πιστεύουν ότι πρωτίστως οι Ευρωπαίοι και μετά οι Τούρκοι μεγάλοι εργοδότες θα είναι οι μεγαλύτεροι κερδισμένοι από Τουρκική ένταξης.
Με εξαίρεση τη Σλοβακία, σαφείς πλειοψηφίες σε έξι χώρες της Ε.Ε. θεωρούν ότι οι μεγάλοι εργοδότες θα ωφεληθούν περισσότερο, ανεξάρτητα από το αν είναι Ευρωπαίοι ή Τούρκοι.
Οι συνδικαλιστές στις έξι χώρες της Ε.Ε., με εξαίρεση τη Σουηδία, πιστεύουν ότι οι εργαζόμενοι στις χώρες της Ε.Ε. θα ωφεληθούν λιγότερο από την ένταξη της Τουρκίας συγκριτικά με τους μικρούς, μεσαίους και μεγάλους εργοδότες.
Οι Τούρκοι συνδικαλιστές προσδοκούν ότι οι Τούρκοι εργαζόμενοι θα ωφεληθούν περισσότερο συγκριτικά με τους μικρούς, μεσαίους και μεγάλους εργοδότες. Την άποψη αυτή, σχετικά με το ποιος θα ωφεληθεί στην Τουρκία συμμερίζονται οι ερωτηθέντες συνδικαλιστές και στις επτά χώρες της Ε.Ε..
Οι Τούρκοι εργαζόμενοι πιστεύουν ότι έχουν περισσότερα να κερδίσουν από την ένταξη στην Ε.Ε. συγκριτικά με τους Ευρωπαίους εργαζομένους. Την άποψη αυτή, η οποία στις περισσότερες περιπτώσεις εμφανίζεται ως επικρατέστερη, συμμερίζονται οι ερωτηθέντες και στις επτά χώρες της Ε.Ε..
39
Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
Στο κεφάλαιο αυτό εξετάζεται:
Η γενική γνώμη των ερωτηθέντων για την Ε.Ε.
Τι σημαίνει για αυτούς συγκεκριμένα η Ε.Ε.
Ποια είναι η γενική άποψη των Τούρκων ερωτηθέντων για την Ε.Ε.
Για να διερευνηθεί κατά πόσο οι ερωτηθέντες διάκεινται ευνοϊκά προς την Ε.Ε. . κλήθηκαν να απαντήσουν στην ακόλουθη ερώτηση
‘Σε γενικές γραμμές ποιες εικόνες φέρνει στο μυαλό σας η Ε.Ε. ?’
Οι απαντήσεις κωδικοποιούνται σε πέντε κατηγορίες που κυμαίνονται από το «πολύ θετική» ως το «πολύ αρνητική»
Διάγραμμα 4.1 Γενική εικόνα των Τούρκων ερωτηθέντων για την Ε.Ε.
Το ποσοστό των ερωτηθέντων που δηλώνουν ότι έχουν «αρκετά θετική» εικόνα μαζί με το ποσοστό που συγκεντρώνει η «πολύ θετική» εικόνα (Διάγραμμα 4.1) υποδεικνύει ότι τα μέλη των τριών συνομοσπονδιών που έχουν θετική εικόνα (46 τοις εκατό) είναι περισσότερα από τα μέλη που έχουν αρνητική εικόνα της Ε.Ε. (38 τοις εκατό). Αυτό το εύρημα συνεπικουρεί τη γενική θετική εικόνα (46 τοις εκατό) του τουρκικού πληθυσμού που καταγράφηκε το 2009 (Ευρωβαρόμετρο 2009β:2).
Τα πλήρη αποτελέσματα που συσχετίζουν διάφορες απαντήσεις με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αναφέρονται στο Πίνακα A4.1. Εντούτοις, μόλις ένας στους πέντε ερωτηθέντες εμφανίζει ισχυρή θετική ή ισχυρή αρνητική άποψη. Οι απόψεις αυτές αξίζει να αναλυθούν αυτοτελώς αλλά πρέπει να αναφερθεί ότι ακόμη και τα πιο υψηλά ποσοστά των πολύ θετικών ή πολύ αρνητικών απαντήσεων αποτελούν σαφή μειοψηφία.
12%
26%
16%
36%
10%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Πολύ αρνητική
Αρκετά αρνητική
Ουδέτερη
Αρκετά θετική
Πολύ θετική
40
Όπως φαίνεται και στο Διάγραμμα 4.2, τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στη δύναμη της HAK-İŞ εμφανίζουν τα υψηλότερα ποσοστά πολύ θετικής εικόνας (16 τοις εκατό). Τα μέλη των συνδικάτων στην που ανήκουν δύναμη της DΙSK ακολουθούν με 11 τοις εκατό και της TÜRK-İŞ με 9 τοις εκατό. Όπως συμβαίνει και στις μετρήσεις άλλων παραμέτρων υπέρ της Ε.Ε., οι εκπρόσωποι το των συνδικάτων στους εργασιακούς χώρους (14 τοις εκατό) καταγράφουν ποσοστά που προσεγγίζουν τα ποσοστά των διευθυντικών στελεχών (16 τοις εκατό).
Η μέγιστη συχνότητα πολύ θετικής εικόνας για την Ε.Ε. καταγράφεται στις μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες ενώ η μέγιστη συχνότητα πολύ αρνητικής εικόνας καταγράφεται στις νεωτέρες ηλικίες.
Η εμπειρία εργασίας ή διακοπών σε μια ευρωπαϊκή χώρα φαίνεται να συσχετίζεται με τη μεγαλύτερη συχνότητα πολύ θετικής εικόνας ενώ η εργασία σε ευρωπαϊκή πολυεθνική εταιρεία συσχετίζεται με πολύ αρνητικές εικόνες. Μπορούμε από τα ευρήματα αυτά να συμπεραίνουμε ότι οι επιπτώσεις της επαφής με την Ε.Ε. ποικίλλουν ανάλογα με τις περιστάσεις που τις καθορίζουν.
Διάγραμμα 4.2 Συσχέτιση ισχυρά αρνητικής και ισχυρά θετικής εικόνας για την Ε.Ε. με τα χαρακτηριστικά των Τούρκων ερωτηθέντων
Χαρακτηριστικά που συσχετίζονται με τα υψηλοτέρα ποσοστά πολύ θετικής εικόνας
Χαρακτηριστικά που συσχετίζονται με τα υψηλοτέρα ποσοστά πολύ αρνητικής εικόνας
Ηλικίες 51 ετών και άνω (18 τοις εκατό) Ηλικίες 15-25 (18 τοις εκατό)
Όσοι έχουν επισκεφτεί μία χώρα της Ε.Ε. για διακοπές (16 τοις εκατό)
Εργαζόμενοι σε Ευρωπαϊκές πολυεθνικές εταιρίες (17 τοις εκατό)
Αυτοπροσδιοριζόμενοι ως "Ευρωπαίοι (16 τοις εκατό)
Αυτοπροσδιοριζόμενοι ως μη "Ευρωπαίοι (16 τοις εκατό)
Διευθυντικά στελέχη (16 τοις εκατό) Εργαζόμενοι στην γεωργία (16 τοις εκατό)
Μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ (16 τοις εκατό)
Εργαζόμενοι σε μη Ευρωπαϊκές πολυεθνικές εταιρίες (14 τοις εκατό)
Εργασιακή εμπειρία σε μια χώρα της Ε.Ε. (15 τοις εκατό)
Εργαζόμενοι στην εκπαίδευση, στην υγεία και σε κοινωνικές εργασίες (14 τοις εκατό)
Εκπρόσωποι των συνδικάτων στους εργασιακούς χώρους (14 τοις εκατό)
Εργαζόμενοι στη δημόσια διοίκηση (14 τοις εκατό)
Εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις με 1-9 εργαζόμενους (14 τοις εκατό)
Προσκείμενοι στα αριστερά του πολιτικού φάσματος ( (14 τοις εκατό)
Γνώμη των συνδικαλιστών στις επτά χώρες της Ε.Ε.
Το άθροισμα του ποσοστού των Τούρκων ερωτηθέντων που δηλώνουν ότι έχουν «αρκετά θετική» εικόνα με το ποσοστό που συγκεντρώνει η «πολύ θετική» εικόνα (Διάγραμμα 4.1) υποδεικνύει ότι οι Τούρκοι ερωτηθέντες είναι στα ίδια επίπεδα με τους Βέλγους και τους Έλληνες (περίπου 50 τοις εκατό), περισσότεροι από τους
41
Γάλλους που έχουν θετική εικόνα (41 τοις εκατό) αλλά σαφώς λιγότεροι από τους Σουηδούς, τους Σλοβάκους και τους Βρετανούς (63 75 τοις εκατό) (Πίνακας A4.2). Οι Τούρκοι ερωτηθέντες εμφανίζουν τα υψηλοτέρα ποσοστά πολύ αρνητικής εικόνας τα οποία παραμένουν ωστόσο στο 12%.
Γνώμη των Τούρκων ερωτηθέντων σχετικά με το σημαίνει για συγκεκριμένα ζητήματα η ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε.
Με στόχο διερεύνηση της γνώμης τους σχετικά με ορισμένα ζητήματα οι Τούρκοι ερωτηθέντες κλήθηκαν να απαντήσουν στην ακόλουθη ερώτηση:
‘Τι σημαίνει για σας η Ε.Ε. [σχετικά με συγκεκριμένα ζητήματα]
Υπόψη των ερωτηθέντων τέθηκαν δέκα ζητήματα και οι απαντήσεις κωδικοποιήθηκαν σε πέντε κατηγορίες που κυμαίνονται από το «συμφωνώ πολύ» ως το «διαφωνώ πολύ». Τα μισά από αυτά τα ζητήματα συνήθως αξιολογούνται ως θετικά από τους υπέρμαχους της Ε.Ε. λ.χ. πολιτικά δικαιώματα. Τα υπόλοιπα συγκαταλέγονται στα θεωρούμενα συνήθως ως αρνητικά φαινόμενα λ.χ. γραφειοκρατία.
Διάγραμμα 4.3α Θετική συσχέτιση της Ε.Ε. με συγκεκριμένα ζητήματα.
Ποσοστά
38%
50%
51%
60%
64%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Θρησκευτική ανοχή
Οικονομική ευημερία
Δημοκρατία
Εργασιακά δικαιώματα
Πολιτικά δικαιώματα
42
Διάγραμμα 4.3β Αρνητική συσχέτιση της Ε.Ε. με συγκεκριμένα ζητήματα.
Ποσοστά
Ποσοστά
Για διευκόλυνση της παρουσίασης, στα Διαγράμματα 4.3α και 4.3β παρατίθενται συνδυασμένες οι απαντήσεις “συμφωνώ πολύ” και “συμφωνώ” για τις πιο θετικές και πιο αρνητικές συσχετίσεις αντίστοιχα. Σημειώνεται ότι η συνήθης μέθοδος παρουσίασης αυτής της έκθεσης με αναλυτική παράθεση της συσχέτισης των ατομικών και άλλων χαρακτηριστικών με τις απαντήσεις δεν ακολουθείται στην προκείμενη περίπτωση.
Σχετικά με τα θεωρούμενα ως θετικά ζητήματα που παρατίθενται στο Διάγραμμα 4.3α καταγράφονται οι ακόλουθες γνώμες:
Με μια εξαίρεση τη θρησκευτική ανεκτικότητα, οι μισοί τουλάχιστον από τους Τούρκους ερωτηθέντες συσχετίζουν τα ζητήματα που συνήθως αξιολογούνται ως θετικά και ιδιαίτερα τα πολιτικά και τα εργασιακά δικαιώματα με την Ε.Ε.
Τα χαμηλά επίπεδα συσχέτισης της Ε.Ε. με τη θρησκευτική ανεκτικότητα εμφανίζουν ελαφρές διαφοροποιήσεις ανάμεσα στα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη των τριών συνομοσπονδιών αλλά σε καμία περίπτωση δεν φτάνουν το 50 τοις εκατό. Τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στη δύναμη της TÜRK-İŞ εμφανίζουν τη χαμηλότερη πιθανότητα συσχέτισης της Ε.Ε. με τη θρησκευτική ανεκτικότητα (36 τοις εκατό) και ακολουθούν τα μέλη της DİSK με 42 τοις εκατό) και της HAK-İŞ με 44 τοις εκατό.
Στο συνολικό δείγμα των τριών συνομοσπονδιών, τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ είναι πολύ πιθανό να ταυτίζουν την Ε.Ε. με όλα τα ζητήματα που απαριθμούνται στο Διάγραμμα 4.3α. και καταγράφουν το υψηλότερο ποσοστό (70 τοις εκατό) για τα εργασιακά δικαιώματα. Τα αντίστοιχα ποσοστά για την TÜRK-İŞ είναι 60 τοις εκατό και για τη DİSK 55 τοις εκατό.
30%
31%
38%
43%
47%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Διασπάθιση των χρημάτωντων φορολογούμενων
Ανεργία
Απώλεια εθνικής κυριαρχίας
Γραφειοκρατία
Ευέλικτη απασχόληση
43
Το υπόδειγμα των απαντήσεων των Τούρκων ερωτηθέντων εμφανίζει τάσεις διαφοροποίησης συγκριτικά με το δείγμα των Ευρωπαίων συνδικαλιστών στα ακόλουθα σημεία:
Πολιτικά δικαιώματα: Οι ερωτηθέντες από τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο (43 και 56 τοις εκατό αντίστοιχα) είναι λιγότερο πιθανό να συσχετίσουν την Ε.Ε. με τα πολιτικά δικαιώματα συγκριτικά με τους Τούρκους. Οι ερωτηθέντες από το Βέλγιο (61 τοις εκατό) και τη Σλοβακία (63 τοις εκατό) προσεγγίζουν τα ποσοστά της Τουρκίας. Οι Έλληνες (69 τοις εκατό), οι Ιταλοί (71 τοις εκατό) και οι Σουηδοί (79 τοις εκατό) εμφανίζουν αρκετά υψηλότερες πιθανότητες.
Εργασιακά δικαιώματα: Οι ερωτηθέντες στο Βέλγιο (58 τοις εκατό), τη Σλοβακία (51 τοις εκατό), την Ελλάδα (50 τοις εκατό) και ιδιαίτερα στη Γαλλία (29 τοις εκατό) είναι λιγότερο πιθανό να συσχετίσουν την Ε.Ε. με τα εργασιακά δικαιώματα συγκριτικά με τους Τούρκους. Τα σχετικά ποσοστά στην Ιταλία πλησιάζουν τα επίπεδα που καταγράφονται στην Τουρκία (61 τοις εκατό) ενώ σε υψηλοτέρα επίπεδα κυμαίνονται τα ποσοστά στο Ηνωμένο Βασίλειο (74 τοις εκατό) και τη Σουηδία (79 τοις εκατό)
Δημοκρατία: Με εξαίρεση τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο (44 και 48 τοις εκατό αντίστοιχα) οι ερωτηθέντες στις υπόλοιπες πέντε χώρες της Ε.Ε. είναι αρκετά πιο πιθανό να συσχετίσουν την Ε.Ε. με τη δημοκρατία: Ελλάδα 61 τοις εκατό, Βέλγιο 69 τοις εκατό, Σλοβακία 75 τοις εκατό, Ιταλία 76 τοις εκατό, Σουηδία 79 τοις εκατό.
Οικονομική ευημερία: Με εξαίρεση τη Γαλλία και τη Ελλάδα (34 και 40 τοις εκατό αντίστοιχα) οι ερωτηθέντες στις υπόλοιπες πέντε χώρες της Ε.Ε. είναι πιθανότερο να συσχετίσουν την Ε.Ε. με την ευημερία.: (Βέλγιο και Ηνωμένο Βασίλειο 58 τοις εκατό, Ιταλία 63 τοις εκατό, Σουηδία 75 τοις εκατό, Σλοβακία 78 τοις εκατό.
Θρησκευτική ανεκτικότητα: Τα χαμηλά επίπεδα συσχέτισης της Ε.Ε. με τη θρησκευτική ανεκτικότητα που εμφανίζουν οι Τούρκοι ερωτηθέντες, δεν αναπαράγονται στο δείγμα των επτά χώρων της Ε.Ε. Καταγράφονται τα ακόλουθα ποσοστά: Στη Σουηδία το 80 τοις εκατό συσχετίζει την Ε.Ε. με τη θρησκευτική ανεκτικότητα, στη Σλοβακία το ποσοστό είναι 71 τοις εκατό, στην Ιταλία 67 τοις εκατό, στην Ελλάδα 61 τοις εκατό; στο Βέλγιο 54 τοις εκατό, στη Γαλλία 48 τοις εκατό και στο Ηνωμένο Βασίλειο 42 τοις εκατό.
Σχετικά με τα θεωρούμενα ως αρνητικά ζητήματα που παρατίθενται στο Διάγραμμα 4.3β καταγράφονται οι ακόλουθες γνώμες:
Λιγότερο από το 50 τοις εκατό των Τούρκων ερωτηθέντων αποδέχεται κάποια από τα ζητήματα αυτά.
Το πλέον διαδεδομένο ζήτημα που φορτίζει αρνητικά τη σημασία της Ε.Ε. είναι η ευελιξία της απασχόλησης και τα μεγαλύτερα επίπεδα συσχέτισης καταγράφονται στα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της
44
HAK-İŞ (54 τοις εκατό) συγκριτικά με την TÜRK-İŞ (47 τοις εκατό) ή τη DİSK (41 τοις εκατό).
Τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της TÜRK-İŞ είναι πιθανότερο να συσχετίσουν την Ε.Ε. με την απώλεια της εθνικής κυριαρχίας (40 τοις εκατό) συγκριτικά με τη HAK-İŞ (34 τοις εκατό) or DİSK (30 τοις εκατό)
Στα υπόλοιπα ζητήματα οι διαφοροποιήσεις ανάμεσα στα μέλη των τριών συνομοσπονδιών τείνουν να είναι μικρότερες.
Όπως και στο Διάγραμμα 4.3α, έτσι και στο Διάγραμμα 4.3β το υπόδειγμα κατανομής των απαντήσεων των Τούρκων ερωτηθέντων εμφανίζει τάσεις διαφοροποίησης συγκριτικά με το δείγμα των Ευρωπαίων συνδικαλιστών στα ακόλουθα σημεία:
Ευέλικτη απασχόληση: Οι ερωτηθέντες και στις επτά χώρες της Ε.Ε. είναι πιθανότερο να συσχετίσουν την Ε.Ε. με την ευέλικτη απασχόληση με ποσοστά που κυμαίνονται από το 52 τοις εκατό στην Ελλάδα ως το 77 τοις εκατό στη Σουηδία
Γραφειοκρατία: Οι ερωτηθέντες στις έξι χώρες της Ε.Ε. είναι πιθανότερο να συσχετίσουν την Ε.Ε. με τη γραφειοκρατία συγκριτικά με το δείγμα των Τούρκων συνδικαλιστών με ποσοστά που κυμαίνονται από το 48 τοις εκατό στην Ελλάδα ως το 73 τοις εκατό στη Σλοβακία). Εξαίρεση αποτελεί η Σουηδία με 21 τοις εκατό όπου όμως το μισό των ερωτηθέντων απάντησε ότι δεν γνωρίζει.
Απώλεια της εθνικής κυριαρχίας: Δεν καταγράφεται σαφές υπόδειγμα κατανομής γνώμης. Οι Γάλλοι και οι Σουηδοί ερωτηθέντες είναι πιθανότερο να συσχετίσουν την Ε.Ε. με την απώλεια της εθνικής κυριαρχίας (51 και 45 τοις εκατό αντίστοιχα). Στο Βέλγιο και την Ιταλία καταγράφονται παρόμοια ποσοστά με την Τουρκία (38 και 34 τοις εκατό), στη Σλοβακία και το Ηνωμένο Βασίλειο το ίδιο ποσοστό (32 τοις εκατό). Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, συγκριτικά με την Τουρκία, ο αριθμός των ερωτηθέντων οι οποίοι κάνουν αυτή τη συσχέτιση είναι μικρότερος (24 τοις εκατό).
Ανεργία: Το 42 και 41 τοις εκατό των ερωτηθέντων στην Ελλάδα και τη Γαλλία είναι πολύ πιθανό να συσχετίσουν την Ε.Ε. με την ανεργία. Εν τούτοις η συσχέτιση αυτή στις υπόλοιπες πέντε χώρες της Ε.Ε συγκριτικά με την Τουρκία εμφανίζεται λιγότερο πιθανή καταγράφοντας ποσοστά που κυμαίνονται από το 27 έως το 16 τοις εκατό)
Διασπάθιση τoυ χρήματος των φορολογούμενων: Οι ερωτηθέντες στη Γαλλία (45 τοις εκατό), στο Βέλγιο και τη Σλοβακία (44 τοις εκατό αμφότερες) είναι πιθανότερο να συσχετίσουν την Ε.Ε. με τη διασπάθιση των χρημάτων των φορολογούμενων από ότι οι Τούρκοι ερωτηθέντες. Τα ποσοστά στην Ιταλία, στην Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο κυμαίνονται από 34 έως 22 τοις εκατό ενώ στη Σουηδία καταγράφεται ποσοστό 11 τοις εκατό.
45
Σύνοψη
Τι γνώμη έχουν γενικά οι ερωτηθέντες για την Ε.Ε.
Λίγο κάτω από το μισό των Τούρκων ερωτηθέντων έχει γενικά θετική εικόνα για την Ε.Ε. Τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στη δύναμη της HAK-İŞ είναι πιθανότερο να έχουν θετική εικόνα συγκριτικά με τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στη δύναμη της DİSK ή TÜRK-İŞ.
Τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στη δύναμη της HAK-İŞ, οι εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας καθώς και όσοι έχουν επισκεφθεί μια χώρα της Ε.Ε. για εργασία η διακοπές συγκαταλέγονται στην ομάδα με την υψηλότερη συχνότητα πολύ θετικής εικόνας.
Οι εργαζόμενοι σε Ευρωπαϊκές πολυεθνικές εταιρίες, οι νέοι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενοι τη γεωργία συγκαταλέγονται στην ομάδα με την υψηλότερη συχνότητα πολύ αρνητικής εικόνας.
Οι Τούρκοι ερωτηθέντες είναι πιθανότερο να έχουν θετική εικόνα συγκριτικά το δείγμα των Γάλλων συνδικαλιστών, εμφανίζουν παρόμοια ποσοστά με τη Γαλλία και την Ελλάδα αλλά είναι σημαντικά λιγότερες οι πιθανότητες να έχουν θετικότερη εικόνα από τους ερωτηθέντες στη Σουηδία, τη Σλοβακία και το Ηνωμένο Βασίλειο
Τι σημαίνει συγκεκριμένα η Ε.Ε.
Το μισό ή περισσότερο των Τούρκοι ερωτηθέντων συσχετίζει την Ε.Ε. με τα πολιτικά και εργασιακά δικαιώματα, τη δημοκρατία και την οικονομική ευημερία.
Λιγότερο από το μισό των Τούρκοι ερωτηθέντων συσχετίζει την Ε.Ε. με τη θρησκευτική ανεκτικότητα. Η συσχέτιση αυτή εμφανίζεται πολύ πιθανή στα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στη δύναμη της HAK-İŞ (παραμένοντας εντούτοις πάντα σε ποσοστά χαμηλότερα από το 50 τοις εκατό) ενώ ακολουθούν τα μέλη της DİSK και της TÜRK-İŞ.
Η συσχέτιση της Ε.Ε. με τη θρησκευτική ανεκτικότητα εμφανίζεται πολύ πιο πιθανή στις επτά χώρες της Ε.Ε. παρά στην Τουρκία.
Τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στη δύναμη της TÜRK-İŞ είναι πιθανότερο να συσχετίζουν την Ε.Ε. με απώλεια εθνικής κυριαρχίας από ότι τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στη δύναμη της HAK-İŞ και της DİSK.
46
ΕΠΙΠΕΔΟ ΓΝΩΣΕΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ Ε.Ε.
Αυτό το τμήμα παρουσιάζει:
Το αντιληπτό επίπεδο κατανόησης των ερωτηθέντων για τη λειτουργία της Ε.Ε.
Το επίπεδο γνώσεων τους σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας της Ε.Ε.
Αντιληπτό επίπεδο κατανόησης των ερωτηθέντων για τη λειτουργία της Ε.Ε.
Οι συμμετέχοντες ερωτήθηκαν
“Πιστεύετε ότι καταλαβαίνετε πως λειτουργεί η Ε.Ε. ;”
Οι Τούρκοι ερωτηθέντες τείνουν να πιστεύουν ότι δεν καταλαβαίνουν πως λειτουργεί η Ε.Ε. Οι μισοί ισχυρίζονται ότι δεν καταλαβαίνουν ‘πολύ καλά’ ή ‘καθόλου καλά’ πως λειτουργεί η Ε.Ε. Μόνο το 11 τοις εκατό ισχυρίζεται ότι καταλαβαίνει πολύ καλά πως λειτουργεί η Ε.Ε.
Διάγραμμα 5.1 Αντιληπτό επίπεδο κατανόησης των Τούρκων ερωτηθέντων σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας της Ε.Ε.
Ποσοστά
Αντιληπτό επίπεδο κατανόησης του τρόπου λειτουργίας της Ε.Ε. στο δείγμα των επτά χώρων της Ε.Ε.
Συμφώνα με μια πρόσφατη έρευνα της Ε.Ε. “στην περίπτωση της Τουρκίας αλλά και στα κράτη μέλη της Ε.Ε., οι ερωτηθέντες εμφανίζουν αδυναμία κατανόησης του τρόπου λειτουργίας της Ε.Ε.” (Ευρωβαρόμετρο 2009β:3). Εάν θεωρηθεί ένδειξη χαμηλής εμπιστοσύνης ότι μόλις το 11 τοις εκατό των Τούρκων συνδικαλιστών δηλώνει ότι καταλαβαίνει πολύ καλά πως λειτουργεί η Ε.Ε., το ίδιο πρέπει να ισχύει και για τους ερωτηθέντες στις έξι από τις επτά χώρες της Ε.Ε. Με την εντυπωσιακή εξαίρεση της Σουηδίας (όπου το 67 τοις εκατό των ερωτηθέντων ισχυρίζονται ότι γνωρίζουν “πολύ καλά” πως λειτουργεί η Ε.Ε.) οι ερωτηθέντες
19%
36%
34%
11%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Καθόλου καλή
Λιγότερο καλή
Αρκετά καλή
Πολύ καλή
47
στις υπόλοιπες χώρες δεν εμφανίζονται περισσότερο σίγουροι από τους Τούρκους. Στη βάση αυτή, περισσότεροι είναι λιγότερο σίγουροι συγκριτικά με τους Τούρκους (Πίνακας A5.1).
Η εικόνα όμως αλλάζει όταν συνδυαστούν οι απαντήσεις “πολύ καλά” και “αρκετά καλά”. Με βάση τον πιθανώς πιο λογικό και σίγουρο αυτό δείκτη οι Τούρκοι ερωτηθέντες εμφανίζονται ως οι λιγότερο σίγουροι για τις γνώσεις τους συγκριτικά με το υπόλοιπο δείγμα.
Ποιο είναι όμως το πραγματικό επίπεδο γνώσεων των Τούρκων συνδικαλιστών για την Ε.Ε. ;
Επίπεδο γνώσεων για την Ε.Ε.
Στο περιορισμένης έκτασης κουίζ που διενεργήθηκε για να εξακριβωθεί το πραγματικό επίπεδο των γνώσεων των ερωτηθέντων σχετικά με την Ε.Ε., τους ζητήθηκε να απαντήσουν αν η κάθε μια από τις ακόλουθες δηλώσεις είναι αληθής, λανθασμένη η αν δεν γνωρίζουν.
“Η Ε.Ε. έχει το δικό της Κοινοβούλιο”
“Η Νορβηγία είναι μέλος της Ε.Ε. ”
“Η Ε.Ε. αποτελείται αυτή την στιγμή από εικοσιένα κράτη μέλη”
Τρεις στους τέσσερις Τούρκους ερωτηθέντες γνώριζαν ότι η Ε.Ε. έχει κοινοβούλιο αλλά λιγότεροι από τέσσερις στους δέκα απάντησαν σωστά στην δήλωση σχετικά με την Νορβηγία και μόλις τρεις στους δέκα γνώριζαν την σωστή απάντηση για τον αριθμό των κρατών μελών (Διάγραμμα 5.2).
Πιο αναλυτικά, στην ερώτηση σχετικά με το κοινοβούλιο της Ε.Ε. μόνο το 8 τοις εκατό έδωσε λάθος απάντηση ενώ το 17 τοις εκατό δήλωσε ότι δεν γνωρίζει. Στην ερώτηση σχετικά με την Νορβηγία το 30 τοις εκατό έδωσε λάθος απάντηση και το 31 τοις εκατό δήλωσε ότι δεν γνωρίζει ενώ στην ερώτηση σχετικά με τον αριθμό μελών της Ε.Ε. το 32 τοις εκατό έδωσε λάθος απάντηση και το 39 τοις εκατό δήλωσε ότι δεν γνωρίζει.
48
Διάγραμμα 5.2 Επίπεδο γνώσεων των Τούρκων ερωτηθέντων για την Ε.Ε.
Ποσοστά σωστών απαντήσεων
Η επίδοση των ερωτηθέντων και στις τρεις ερωτήσεις ήταν η ακόλουθη: το 17 τοις εκατό δεν έδωσε ούτε μία σωστή απάντηση, το 41 τοις εκατό έδωσε μόνο μία σωστή απάντηση, το 26 τοις εκατό δύο σωστές απαντήσεις ενώ μόλις το 16 τοις εκατό απάντησε σωστά και στις τρεις ερωτήσεις.
Συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που συνδέονται με την ύπαρξη καμίας σωστής απάντησης είναι τα ακόλουθα:
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
o μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της DİSK (22 τοις εκατό) συγκριτικά με το 16 τοις εκατό της TÜRK-İŞ και το 14 τοις εκατό της HAK-İŞ .
Ατομικά χαρακτηριστικά
o κάτοικοι αγροτικών περιοχών (28 τοις εκατό)
o γυναίκες (25 τοις εκατό)
o διακοπή της εκπαίδευσης από το 13ο έτος ηλικίας ή νωρίτερα (23 τοις εκατό)
o μικρότερες ηλικίες (20 τοις εκατό στις ομάδες 1520 και 2630 ετών)
o ανειδίκευτοι/χειρωνάκτες εργάτες (20 τοις εκατό)
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
εργαζόμενοι σε μικρές επιχειρήσεις (επιχειρήσεις με 1-9 εργαζόμενους 24 τοις εκατό, με 10-49 εργαζόμενους 18 τοις εκατό και με 50-149 εργαζόμενους 22 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι στην οικοδομή (20 τοις εκατό)
29%
39%
76%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
21 κράτη μέλη;
Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο;
Είναι η Νορβηγία μέλος;
49
o εργαζόμενοι στη δημόσια διοίκηση (20 τοις εκατό)
Συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που συνδέονται με σωστή απάντηση και στις τρεις ερωτήσεις είναι τα ακόλουθα:
Ατομικά χαρακτηριστικά
o προσκείμενοι στην κεντροαριστερά και την αριστερά του πολιτικού φάσματος (29 τοις εκατό και 15 τοις εκατό αντίστοιχα)
o συμπλήρωση του κύκλου εκπαίδευσης σε ηλικία 22 ετών (27 τοις εκατό ή και μεγαλύτερη (19-21 ετών 21 τοις εκατό)
o επαγγελματίες και τεχνικοί (26 τοις εκατό)
o προσκείμενοι στη κεντροδεξιά (26 τοις εκατό) και προσκείμενοι στη δεξιά (17 τοις εκατό)
o εμπειρία διακοπών σε μια χώρα της Ε.Ε. (25 τοις εκατό)
o διευθυντικά στελέχη (24 τοις εκατό)
o αυτοπροσδιορισμός (20 τοις εκατό) ή τάση αυτοπροσδιορισμού ως "ευρωπαίος” (24 τοις εκατό)
o εμπειρία εργασίας σε μια χώρα της Ε.Ε. (22 τοις εκατό)
o ηλικίες 46-50 ετών (22 τοις εκατό) και άνω των 51 ετών (23 τοις εκατό).
o κάτοικοι μεγάλων πόλεων (20 τοις εκατό)
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
o εργαζόμενοι σε ευρωπαϊκές πολυεθνικές εταιρίες (34 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι στην γεωργία (29 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι στην εκπαίδευση, στην υγεία και σε κοινωνικές εργασίες (24 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι στους τομείς του ηλεκτρισμού, φυσικού αερίου και ύδρευσης(21 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι στους κλάδους των πληροφοριών και επικοινωνίας (20 τοις εκατό)
Επίπεδο γνώσεων των ερωτηθέντων στις επτά χώρες τις Ε.Ε. σχετικά με την Ε.Ε.
Η υποβολή των παραπάνω 3 ερωτήσεων επιτρέπει μόνο μια περιορισμένη εκτίμηση των γνώσεων ενός ατόμου σχετικά με την Ε.Ε. . Ενώ όμως, τουλάχιστον στην περίπτωση ενός δείκτη, οι Τούρκοι ερωτηθέντες ήταν πιο σίγουροι για την κατανόηση τους σχετικά με την λειτουργία της Ε.Ε. συγκριτικά με το υπόλοιπο
50
δείγμα, η εικόνα παρουσιάζεται διαφοροποιείται αρκετά όταν εξετάζεται το πραγματικό επίπεδο γνώσεων.
Οι ερωτηθέντες από τις χώρες της Ε.Ε. ήταν τουλάχιστον δυο φορές πιο πιθανό να απαντήσουν σωστά και στις τρεις ερωτήσεις συγκριτικά με τους Τούρκους ερωτηθέντες. Ήταν επίσης γενικά λιγότερο πιθανό να απαντήσουν και στις τρεις ερωτήσεις λάθος συγκριτικά με τους Τούρκους ερωτηθέντες (Πίνακας A5.2).
Σύνοψη
Η πλειοψηφία των Τούρκων συνδικαλιστών ισχυρίζεται ότι δεν καταλαβαίνει πολύ καλά ή καθόλου καλά τον τρόπο που λειτουργεί η Ε.Ε. και στο συνολικό δείγμα εμφανίζονται ως οι λιγότερο σίγουροι για τι καταλαβαίνουν.
Στο περιορισμένο τεστ που διεξήχθη, οι Τούρκοι συνδικαλιστές είχαν λιγότερες γνώσεις σχετικά με την Ε.Ε. συγκριτικά με τους συνδικαλιστές των επτά χωρών της Ε.Ε.
Οι Τούρκοι που κατοικούν σε αγροτικές περιοχές, οι γυναίκες, οι εργαζόμενοι σε μικρές επιχειρήσεις, όσοι έχουν χαμηλό εκπαιδευτικό επίπεδο καθώς και οι νέοι εργαζόμενοι είναι ανάμεσα στους χειρότερα ενημερωμένους.
51
ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΣΤΗΝ Ε.Ε. ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥΣ ΘΕΣΜΟΥΣ Αυτό το κεφάλαιο παρουσιάζει τα ευρήματα σχετικά το βαθμό εμπιστοσύνης που οι ερωτηθέντες έχουν για την Ε.Ε. και τους θεσμούς της. Συγκεκριμένα διερευνήθηκε ο βαθμός εμπιστοσύνης:
στην Ε.Ε. συνολικά
σε συγκεκριμένους θεσμούς
στην Ε.Ε. συγκριτικά με τα Ηνωμένα Έθνη
στην Ε.Ε. συγκριτικά με διάφορους εθνικούς θεσμούς
Εμπιστοσύνη στην Ε.Ε. συνολικά
Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να προσδιορίσουν το βαθμό εμπιστοσύνης τους απαντώντας στην ερώτηση:
“Σε πιο βαθμό εμπιστεύεστε την Ε.Ε. ;”
Οι απαντήσεις τους (όπως οι απαντήσεις που παρουσιάζονται στο κεφάλαιο 5) κωδικοποιήθηκαν στις κατηγορίες “τείνω να εμπιστεύομαι”, “τείνω να μην εμπιστεύομαι” και “δεν γνωρίζω”.
Η τάση εμπιστοσύνης προς την Ε.Ε. (29 τοις εκατό) καταγράφεται ως μειοψηφική συγκριτικά με τα ευρήματα του Ευρωβαρόμετρου (2009β: 2) γενικά για τον τουρκικό πληθυσμό όπου τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 38 τοις εκατό το 2009 και 27 τοις εκατό το 2008. Το γεγονός ότι περίπου 70 τοις εκατό των ερωτηθέντων δήλωσε ότι τείνει να μην εμπιστεύεται την Ε.Ε. ή ότι δεν γνωρίζουν αντικατοπτρίζει εκτεταμένη έλλειψη εμπιστοσύνης.
Διάγραμμα 6.1 Βαθμός εμπιστοσύνης των Τούρκων ερωτηθέντων στην Ε.Ε.
52
Τα χαρακτηριστικά που συσχετίζονται με την εμπιστοσύνη στην Ε.Ε. παρουσιάζονται στον Πίνακα A6.1.
Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά όσοι είναι πολύ πιθανό να εμπιστεύονται την Ε.Ε. έχουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
o μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της DİSK (39 τοις εκατό)
o μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ (36 τοις εκατό)
o εκπρόσωποι των συνδικάτων στους εργασιακούς χώρους (33 τοις εκατό)
Ατομικά χαρακτηριστικά
o αυτοπροσδιορισμός (45 τοις εκατό) ή τάση αυτοπροσδιορισμού ως "Ευρωπαίος” (35 τοις εκατό)
o εργασιακή εμπειρία σε μια χώρα της Ε.Ε. (39 τοις εκατό)
o εμπειρία διακοπών σε μια χώρα της Ε.Ε. (37 τοις εκατό)
o προσκείμενοι στην αριστερά του πολιτικού φάσματος (κεντροαριστερά 33 τοις εκατό; και αριστερά 34 τοις εκατό)
o ηλικία 51 ετών και άνω (37 τοις εκατό)
o διευθυντικά στελέχη (34 τοις εκατό)
o γυναίκες (33 τοις εκατό)
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
o εργαζόμενοι στην οικοδομή (40 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι σε μικρές επιχειρήσεις (1-9 εργαζόμενοι 38 τοις εκατό)
o Οι ερωτηθέντες που είναι πολύ πιθανό να μην εμπιστεύονται την Ε.Ε. έχουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
o Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
o μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της TÜRK-İŞ (63 τοις εκατό)
o Ατομικά χαρακτηριστικά
o αυτοπροσδιορισμός ως μη "Ευρωπαίος” (67 τοις εκατό)
53
o υπάλληλοι (66 τοις εκατό)
o προσκείμενοι στα δεξιά του πολιτικού φάσματος (κεντροδεξιά και δεξιά μαζί 64 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι κάτω των 40 ετών (15-25 ετών 62 τοις εκατό, 30-35 ετών 62 τοις εκατό, 36-40 ετών 62 τοις εκατό)
o ολοκλήρωση εκπαιδευτικού κύκλου (19-21 ετών 63 τοις εκατό; 22 και άνω 61 τοις εκατό)
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
o εργαζόμενοι στην γεωργία (72 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι σε ορυχεία και λατομεία(69 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι σε πολυεθνικές εταιρίες (ευρωπαϊκές 68 τοις εκατό, μη ευρωπαϊκές 69 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι στη μεταποίηση (66 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις που ανήκουν σε μεγάλους τουρκικούς ομίλους (62 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα (62 τοις εκατό)
o στους κλάδους του ηλεκτρισμού, φυσικού αερίου και ύδρευσης (62 τοις εκατό)
o εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις με 500 και άνω εργαζόμενους (62 τοις εκατό)
o Ο βαθμός εμπιστοσύνης στην Ε.Ε. μεταξύ των ερωτηθέντων στις επτά Ευρωπαϊκές χώρες
Η έρευνα του Ευρωβαρόμετρου (2009β:2) εντόπισε χαμηλότερο βαθμό εμπιστοσύνης στην Ε.Ε. μεταξύ του γενικού πληθυσμού της Τουρκίας συγκριτικά με τα κράτη μέλη της Ε.Ε. (Τουρκία 38 τοις εκατό το 2009, 27 τοις εκατό το 2008 και κράτη μέλη της Ε.Ε. 53 τοις εκατό το 2009, 47 τοις εκατό το 2008).
Το μοτίβο αυτό είναι εμφανές στην παρούσα έρευνα παρά το γεγονός ότι αφορά συνδικαλιστές και μικρό αριθμό χωρών (μόλις επτά από τις 27 της Ε.Ε. ενώ ισχύουν και άλλοι περιορισμοί. Με εξαίρεση τη Γαλλία (όπου το 32 τοις εκατό των ερωτηθέντων τείνουν να εμπιστεύονται την Ε.Ε. συγκριτικά με το 29 τοις εκατό της Τουρκίας) σε όλες τις υπόλοιπες χώρες η τάση εμπιστοσύνης προς την Ε.Ε. είναι πολύ μεγαλύτερη και κυμαίνεται από 55 έως 83 τοις εκατό με μέσο όρο το 70 τοις εκατό (λεπτομερή στοιχεία παρέχονται στον Πίνακα A6.2).
54
Βαθμός εμπιστοσύνης σε συγκεκριμένους θεσμούς σε επίπεδο Ε.Ε.
Λιγότερο από το μισό των Τούρκων συνδικαλιστών εκφράζει εμπιστοσύνη προς τα τέσσερα θεσμικά όργανα για τα οποία ρωτήθηκαν: τα ευρωπαϊκά συνδικάτα, το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα πολιτικά κόμματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Λιγότερο από το μισό των Τούρκων συνδικαλιστών τείνει να εμπιστεύεται οποιοδήποτε από τα τέσσερα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα για τα οποία ρωτήθηκε – τα ευρωπαϊκά συνδικάτα, το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα πολιτικά κόμματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο εκφράζοντας όμως διαφορετικά επίπεδα εμπιστοσύνης (Διάγραμμα 6.2).
Τα ευρωπαϊκά συνδικάτα συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο βαθμό εμπιστοσύνης και έπεται το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Αντιθέτως περίπου οκτώ στους δέκα εμφανίζουν έλλειψη εμπιστοσύνης προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα πολιτικά κόμματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Διαφορές καταγράφονται στο βαθμό εμπιστοσύνης στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα μεταξύ των μελών που ανήκουν στις τρεις Τουρκικές συνδικαλιστικές ομοσπονδίες. Τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της TÜRK-İŞ είναι λιγότερο πιθανό να εμπιστεύονται οποιονδήποτε από τους τέσσερις θεσμούς. Σε κατάταξη αύξουσας έλλειψης εμπιστοσύνης το 45 τοις εκατό των μελών της TÜRK-İŞ, 47 τοις εκατό της DİSK, και 52 τοις εκατό της HAK-İŞ τείνει να εμπιστεύεται τα ευρωπαϊκά συνδικάτα. Το 32 τοις εκατό των μελών της TÜRK-İŞ τείνει να εμπιστεύεται το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (HAK-İŞ 35 τοις εκατό, DİSK 39 τοις εκατό), το 20 τοις εκατό των μελών της TÜRK-İŞ τείνει να εμπιστεύεται το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (HAK-İŞ 26 τοις εκατό, DİSK 33 τοις εκατό;) ενώ μόνο το 14 τοις εκατό των μελών της TÜRK-İŞ εμπιστεύεται τα πολιτικά κόμματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. (HAK-İŞ 18 τοις εκατό, DİSK 29 τοις εκατό).
Διάγραμμα 6.2 Βαθμός εμπιστοσύνης των Τούρκων ερωτηθέντων σε συγκεκριμένους θεσμούς της Ε.Ε.
55
Ποσοστό
O βαθμός εμπιστοσύνης σε συγκεκριμένους θεσμούς της Ε.Ε. των ερωτηθέντων σε επτά χώρες της Ε.Ε.
Τα ευρωπαϊκά συνδικάτα συγκαταλέγονται στους θεσμούς τους οποίους φαίνεται ότι εμπιστεύονται πολύ οι ερωτηθέντες τόσο στην Τουρκία όσο και στις επτά ευρωπαϊκές χώρες (Πίνακας A6.3). Εξαίρεση αποτελεί η Γαλλία, όπου τα ευρωπαϊκά συνδικάτα συγκεντρώνουν πολύ χαμηλότερο βαθμό εμπιστοσύνης (και σε μικρότερο βαθμό η Ιταλία). Πέρα από αυτές τις εξαιρέσεις όμως, ο βαθμός εμπιστοσύνης είναι σημαντικά υψηλότερος στις χώρες της Ε.Ε. συγκριτικά με αυτό της Τουρκίας.
Η αναλογία όσων τείνουν να εμπιστεύονται τα ευρωπαϊκά συνδικάτα είναι περίπου έξι στους δέκα στο Βέλγιο, την Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο και περίπου οχτώεννέα στους δέκα στην Σλοβακία και την Σουηδία αντίστοιχα, συγκριτικά με λιγότερους από πέντε στους δέκα στην Τουρκία.
Οι Τούρκοι συνδικαλιστές συγκριτικά με τους συνδικαλιστές των χωρών της Ε.Ε. είναι λιγότερο πιθανό να εμπιστεύονται το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Μόνο στην περίπτωση των πολιτικών κομμάτων σε επίπεδο Ε.Ε. οι ερωτηθέντες στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. επιδεικνύουν χαμηλό βαθμό εμπιστοσύνης ανάλογο με αυτόν που εντοπίζεται στην Τουρκία. Εν τούτοις, ακόμα και σε αυτή την περίπτωση τα ποσοστά στη Σουηδία (69 τοις εκατό) και την Ιταλία (36 τοις εκατό) είναι σημαντικά υψηλότερα.
Βαθμός εμπιστοσύνης στα Ηνωμένα Έθνη και την Ε.Ε.
Πως συγκρίνεται ο βαθμός εμπιστοσύνης των Τούρκων συνδικαλιστών προς την Ε.Ε. με τη γνώμη τους σχετικά με την αξιοπιστία άλλων διεθνών οργανισμών:
Το ερώτημα μπορεί να διερευνηθεί επιχειρώντας συγκεκριμένη αναφορά σε έναν διεθνή θεσμό, τα Ηνωμένα Έθνη. Η απάντηση υποδηλώνει ότι οι Τούρκοι συνδικαλιστές φαίνεται να εμπιστεύονται λιγότερο τον ΟΗΕ συγκριτικά με την Ε.Ε. (Διάγραμμα 6.1 και Διάγραμμα 6.3). Μόνο το 24 τοις εκατό εμπιστεύεται τον ΟΗΕ ενώ το 29 τοις εκατό εμπιστεύεται την Ε.Ε. Τόσο η Ε.Ε. όσο και ο ΟΗΕ συγκεντρώνουν χαμηλότερο βαθμό εμπιστοσύνης στους κόλπους των συνδικαλιστών σε σύγκριση με το βαθμό εμπιστοσύνης του γενικού πληθυσμού που κατέγραψε έρευνα του Ευρωβαρόμετρου (38 τοις εκατό και για τους δύο θεσμούς το 2009 (Ευρωβαρόμετρου 2009c: 16-17).
56
Διάγραμμα 6.3 Βαθμός εμπιστοσύνης των Τούρκων ερωτηθέντων στα Ηνωμένα Έθνη Ποσοστό
13%
63%
24%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
δεν γνωρίζω
τείνω να μην εμπιστεύομαι
τείνω να εμπιστεύομαι
Τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της TÜRK-İŞ εμφανίζουν το χαμηλότερο βαθμό εμπιστοσύνης στον ΟΗΕ (22 τοις εκατό) ενώ το αντίστοιχο ποσοστό είναι 28 και 35 τοις εκατό για τα μέλη της HAK-İŞ και της DİSK αντίστοιχα.
Βαθμός εμπιστοσύνης των ερωτηθέντων στις επτά χώρες της Ε.Ε. στον ΟΗΕ
Οι Τούρκοι ερωτηθέντες είναι σαφώς λιγότερο πιθανό να εμπιστεύονται τον ΟΗΕ συγκριτικά με αυτούς των επτά χωρών της Ε.Ε. (Πίνακας A6.4). Το ποσοστό που δείχνει εμπιστοσύνη στον ΟΗΕ κυμαίνεται από 38 τοις εκατό (Σουηδοί ερωτηθέντες) έως 62 τοις εκατό (Ιταλοί ερωτηθέντες). Η έρευνα του Ευρωβαρόμετρου το 2009 δείχνει ένα υψηλότερο μέσο όρο εμπιστοσύνης στον ΟΗΕ μεταξύ των 27 κρατών μελών της Ε.Ε. συγκριτικά με την Τουρκία (Ευρωβαρόμετρου 2009β: 16-17).
Βαθμός εμπιστοσύνης σε συγκεκριμένους εθνικούς και ευρωπαϊκούς θεσμούς
Οι συμμετέχοντες ερωτήθηκαν για το βαθμό εμπιστοσύνης τους σε δυο θεσμούς της Τουρκίας , τα εθνικά πολιτικά κόμματα και τη δικαιοσύνη/εθνικό νομικό σύστημα. Η ερώτηση αυτή επιτρέπει μια περιορισμένη σύγκριση ανάμεσα στο βαθμό εμπιστοσύνης προς τους θεσμούς της Ε.Ε. και τους εθνικούς θεσμούς.
Δεν συντρέχει λόγος για να συμπεράνουμε ότι υφίσταται διαφορά στον βαθμό εμπιστοσύνης προς τη δικαιοσύνη και το νομικό σύστημα. Μόνο το 34 τοις εκατό των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι εμπιστεύονται τη δικαιοσύνη/ εθνικό νομικό σύστημα στην Τουρκία αλλά τον ίδιο βαθμό εμπιστοσύνης συγκεντρώνει και το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (Διάγραμμα 6.4α).
57
Διάγραμμα 6.4α Βαθμός εμπιστοσύνης των Τούρκων ερωτηθέντων σε συγκεκριμένους εθνικούς και ευρωπαϊκούς θεσμούς : το εθνικό νομικό σύστημα /δικαιοσύνη και το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων
Ποσοστά
34
34
51
57
15
9
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων
ΠΟΣΟΣΤΑ
Εθνικό νομικό σύστημα/ δικαιοσύνη
τείνω να εμπιστεύομαι
τείνω να μην εμπιστεύομαι
δεν γνωρίζω
Ο βαθμός εμπιστοσύνης στο εθνικό νομικό σύστημα και τη δικαιοσύνη εμφανίζεται υψηλότερος στην Τουρκία συγκριτικά με τη Σλοβακία, σχεδόν ίδιος με τη Γαλλία, την Ελλάδα και το Βέλγιο και συγκριτικά χαμηλότερος από την Ιταλία (42 τοις εκατό) και αρκετά χαμηλότερος από το Ηνωμένο Βασίλειο (64 τοις εκατό) και της Σουηδία 98 τοις εκατό) (Πίνακας A6.5). Στο βαθμό που η σύγκριση ανάμεσα στην εμπιστοσύνη προς το εθνικό νομικό σύστημα/ δικαιοσύνη και στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων αποτελεί έγκυρο δείκτη, δεν φαίνεται ότι οι Τούρκοι δεν θεωρούν ότι η Ε.Ε. παρέχει πιο αξιόπιστο νομικό σύστημα. (βλ. Πίνακας A6.3 και A6.5).
Σε ότι αφορά το βαθμό εμπιστοσύνης προς τα πολιτικά κόμματα μόνο το 24 τοις εκατό των Τούρκων ερωτηθέντων αναφέρει ότι εμπιστεύεται τα εθνικά πολιτικά κόμματα και ακόμα λιγότεροι εκφράζουν εμπιστοσύνη στα πολιτικά κόμματα σε επίπεδο Ε.Ε. (Διάγραμμα 6.4β).
Διάγραμμα 6.4β Βαθμός εμπιστοσύνης των Τούρκων ερωτηθέντων σε συγκεκριμένους εθνικούς και ευρωπαϊκούς θεσμούς: εθνικά και ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα
16
24
66
68
18
8
0 10 20 30 40 50 60 7 80 90 100
Εθνικά πολιτικά κόμματα
ΠΟΣΟΣΤΑ
Ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα
τείνω να εμπιστεύομαι
τείνω να μην εμπιστεύομαι
δεν γνωρίζω
58
Βαθμός εμπιστοσύνης των ερωτηθέντων στις επτά ευρωπαϊκές χώρες σε συγκεκριμένους εθνικούς και ευρωπαϊκούς θεσμούς–εθνικά και ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα.
Οι ερωτηθέντες στη Σλοβακία εμφανίζουν χαμηλότερο βαθμό εμπιστοσύνης στα εθνικά πολιτικά κόμματα (13 τοις εκατό) σε σύγκριση με την Τουρκία. Στο Βέλγιο, την Γαλλία, την Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι περίπου ίδιος η κάπως χαμηλότερος και κυμαίνεται από 19 έως 24 τοις εκατό ενώ είναι πολύ υψηλότερος στην Σουηδία με 86 τοις εκατό (Πίνακας A6.5). Πάντως, από όλες τις χώρες που εξετάστηκαν, μόνο οι ερωτηθέντες στην Ιταλία φαίνεται ότι τείνουν να εμπιστεύονται περισσότερο τα πολιτικά κόμματα σε ευρωπαϊκό παρά σε εθνικό επίπεδο. Συνεπώς η Τουρκία δεν αποτελεί εξαίρεση επιδεικνύοντας λιγότερη εμπιστοσύνη στα πολιτικά κόμματα σε ευρωπαϊκό από ότι σε εθνικό επίπεδο (βλ. Πίνακες A6.3 και A6.5).
Σύνοψη
Εμπιστοσύνη στην Ε.Ε. συνολικά
Επτά στους δέκα Τούρκους συνδικαλιστές επιδεικνύουν έλλειψη εμπιστοσύνης στην Ε.Ε. , είτε δηλώνοντας ότι τείνουν να μην την εμπιστεύονται είτε ότι δεν γνωρίζουν αν την εμπιστεύονται η όχι.
Είναι επίσης πιθανότερο να είναι πιο επιφυλακτικοί από ότι οι συνδικαλιστές στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε.
Βαθμός εμπιστοσύνης σε συγκεκριμένους της Ε.Ε.
Λιγότεροι από τους μισούς Τούρκους ερωτηθέντες τείνουν να εμπιστεύονται τους τέσσερις θεσμούς για τους οποίους ρωτήθηκαν - τα ευρωπαϊκά συνδικάτα, το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα πολιτικά κόμματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Τα ευρωπαϊκά συνδικάτα καταγράφονται ως ο πλέον αξιόπιστος θεσμός τόσο για τους Τούρκους όσο και για τους υπόλοιπους ερωτηθέντες οι οποίοι όμως εμφανίζουν σημαντικά υψηλότερο βαθμό υποστήριξης.
Από τις τρεις τουρκικές συνομοσπονδίες, τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στη δύναμη της TÜRK-İŞ εμφανίζουν το χαμηλότερο βαθμό εμπιστοσύνης προς οποιονδήποτε από τους τρεις θεσμούς.
Βαθμός εμπιστοσύνης στα Ηνωμένα Έθνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση
Οι Τούρκοι συνδικαλιστές εμφανίζονται λιγότερο διατεθειμένοι να εμπιστευτούν την Ε.Ε. από ότι τον ΟΗΕ
Οι Τούρκοι συνδικαλιστές είναι λιγότερο πιθανό να εμπιστευτούν τον ΟΗΕ συγκριτικά με τους συνδικαλιστές των επτά χωρών της Ε.Ε.
Βαθμός εμπιστοσύνης σε συγκεκριμένους εθνικούς και Ευρωπαϊκούς
59
θεσμούς
Σε αντίθεση με τους συνδικαλιστές στις περισσότερες από τις επτά χώρες της Ε.Ε. , οι Τούρκοι συνδικαλιστές δεν θεωρούν ότι η Ε.Ε. παρέχει πιο αξιόπιστο νομικό σύστημα από το δικό τους.
Μόνο μια μειοψηφία των Τούρκων εμπιστεύεται τα εθνικά πολιτικά κόμματα και ακόμα λιγότεροι εμπιστεύονται τα πολιτικά κόμματα σε επίπεδο Ε.Ε. (τα οποία οι συνδικαλιστές στις περισσότερες από τις επτά χώρες τείνουν να εμπιστεύονται)
60
Ο ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ Ε.Ε. Αυτό το τμήμα παρουσιάζει τις απαντήσεις των ερωτηθέντων στο ζήτημα του μελλοντικού ρόλου της Ε.Ε.. Οι απόψεις πάνω στο μέλλον της Ε.Ε. εξετάστηκαν με βάση το ερώτημα εάν πρέπει να γίνουν περισσότερα σχετικά με τα ζητήματα που αναφέρονται σε διάφορες δηλώσεις. Οι απαντήσεις ήταν κωδικοποιημένες σε μία κλίμακα πέντε διαβαθμίσεων (‘συμφωνώ έντονα’ έως ‘διαφωνώ έντονα’).
Υπόψη των ερωτηθέντων τέθηκαν τα ακόλουθα ζητήματα/δηλώσεις:
Πολιτισμικά και θρησκευτικά ζητήματα
o “Η Ε.Ε. θα έπρεπε να κάνει περισσότερα για την προσέγγιση μεταξύ των ανθρώπων με διαφορετικό πολιτισμό, διαφορετική θρησκεία και διαφορετικές ιστορικές καταβολές”.
Δικαιώματα των εργαζομένων
o “Η Ε.Ε. πρέπει να κάνει περισσότερα για να βελτιώσει τα δικαιώματα των εργαζομένων”
Ευελιξία της αγοράς εργασίας
o “Η Ε.Ε. πρέπει να κάνει περισσότερα για να γίνουν οι αγορές εργασίας πιο ευέλικτες”
Περιβαλλοντικά ζητήματα
o “Η Ε.Ε. πρέπει να ασχοληθεί περισσότερο με περιβαλλοντικά ζητήματα”
Εάν η Ε.Ε. θα πρέπει να πάψει να υφίσταται
o “Η Ευρωπαϊκή ένωση πρέπει να πάψει να υφίσταται”
Η σχετική υποστήριξη αυτών των ιδεών εξετάζεται στο τμήμα 7.1. Η υποστήριξη στην ιδέα ότι η Ε.Ε. θα πρέπει να πάψει να υφίσταται αναλύεται περαιτέρω στο τμήμα 7.2.
Βαθμός υποστήριξης για διαφορετικές προοπτικές εξελίξεις της Ε.Ε.
Η γνώμη των Τούρκων συνδικαλιστών σχετικά με τις πέντε παραπάνω δηλώσεις παρουσιάζεται αναλυτικά στον Πίνακα A7.1. Το Διάγραμμα 7.1 κατατάσσει τις πέντε προοπτικές εξέλιξης για το μέλλον της Ε.Ε. με βάση τη διαβάθμιση υποστήριξης που εκφράζεται στις θετικές απαντήσεις (συμφωνώ έντονα και συμφωνώ).
61
34%
72%
74%
80%
82%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Τέλος της Ε.Ε.
Πολιτισμική συνύπαρξη
Ευελιξία της αγοράς εργασίας
Περιβαλλοντικά ζητήματα
Εργασιακά δικαιώματα
Διάγραμμα 7.1 Βαθμός υποστήριξης Τούρκων ερωτηθέντων προς τις διάφορες προοπτικές εξέλιξης της Ε.Ε.
Ποσοστό
Όπως φαίνεται η θετική έκφραση υποστήριξης (συμφωνώ έντονα και συμφωνώ) διαβαθμίζεται σε τρεις κατηγορίες.
Πολύ υψηλός βαθμός υποστήριξης καταγράφεται στα ακόλουθα ζητήματα:
o βελτιωμένα εργασιακά δικαιώματα
o αυξημένη ενασχόληση με τα περιβαλλοντικά ζητήματα
Υψηλός βαθμός υποστήριξης καταγράφεται στα ακόλουθα ζητήματα:
o Αύξηση της ευελιξία στην αγορά εργασίας
o Ενίσχυση της μέριμνας για την προσέγγιση μεταξύ των ανθρώπων με διαφορετικό πολιτισμό, διαφορετική θρησκεία και διαφορετικές ιστορικές καταβολές
Χαμηλός βαθμό υποστήριξης εκφράζεται σε μόνο ένα ζήτημα:
o Η Ε.Ε. θα πρέπει να πάψει να υφίσταται
Το Διάγραμμα επιβεβαιώνει την σημασία που έχουν για τους Τούρκους συνδικαλιστές η ενίσχυση των δικαιωμάτων των εργαζομένων καθώς και το ενισχυμένο ενδιαφέρον για τα περιβαλλοντολογικά ζητήματα. Λεπτομερείς στοιχεία για το πως τα διαφορετικά χαρακτηριστικά των ερωτηθέντων επηρεάζουν τη γνώμη τους στα ζητήματα αυτά παρουσιάζονται στους Πίνακες A7.2, A7.3, A7.4, A7.5 και A7.6. Στους πίνακες καθίσταται εμφανές ότι τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ εμφανίζουν τον υψηλότερο βαθμό υποστήριξης για όλες τις δηλώσεις με εξαίρεση τη δήλωση ότι η Ε.Ε. πρέπει να πάψει να υφίσταται. Οι διαφορές μεταξύ των μελών της HAK-İŞ και των άλλων συνομοσπονδιών είναι συνήθως περιορισμένες. Η μεγαλύτερη διαφορά καταγράφεται στην ερώτηση σχετικά με την προσέγγιση των ατόμων με διαφορετικό πολιτισμό, διαφορετική
62
θρησκεία και διαφορετικές ιστορικές καταβολές. Σε αυτό το σημείο, το 50 τοις εκατό των μελών της HAK-İŞ συμφωνεί έντονα με την πρόταση ότι η Ε.Ε. στο μέλλον πρέπει να πράξει περισσότερα προς την κατεύθυνση αυτή, σε σύγκριση με το 41 τοις εκατό των μελών της TÜRK-İŞ και της DİSK.
Βαθμός υποστήριξης των ερωτηθέντων στις επτά χώρες της Ε.Ε. σχετικά με τις μελλοντικές πολιτικές της Ε.Ε.
Οι ερωτηθέντες στις επτά χώρες της Ε.Ε., σε γενικές γραμμές αξιολογούν τις μελλοντικές πολιτικές με την ίδια διαβάθμιση όπως οι Τούρκοι ερωτηθέντες (Πίνακας A7.7) αλλά δύο σημεία χρίζουν προσοχής.
Ο βαθμός υποστήριξης για βελτίωση των δικαιωμάτων των εργαζομένων είναι μάλλον υψηλότερος μεταξύ των ερωτηθέντων στις χώρες της Ε.Ε. (περίπου 90 τοις εκατό ή και περισσότερο στις έξι από τις επτά χώρες της Ε.Ε. σε σχέση με το 81 τοις εκατό για τους Τούρκους ερωτηθέντες.
Σαφής διαφορά διαπιστώνεται μεταξύ των Τούρκων και των Ευρωπαίων ερωτηθέντων στο θέμα εάν θα έπρεπε η Ε.Ε. να πάψει να υφίσταται. Στην Τουρκία το 34 τοις εκατό υποστηρίζει την άποψη ότι η Ε.Ε. θα πρέπει να πάψει να υφίσταται. Σε πέντε από τις επτά χώρες της Ε.Ε. το ποσοστό συμφωνίας δεν ξεπερνά το 10 τοις εκατό και είναι μόλις 12 τοις εκατό στην Ελλάδα και 18 τοις εκατό στο Ηνωμένο Βασίλειο όπου μεταξύ των επτά χωρών η ιδέα αυτή συγκεντρώνει την μεγαλύτερη υποστήριξη.
Το ελαφρώς χαμηλότερο ποσοστό υποστήριξης των Τούρκων ερωτηθέντων στο ζήτημα των εργασιακών δικαιωμάτων στην Ε.Ε. πρέπει να αναλυθεί υπό το πρίσμα των διαφορετικών συνθηκών που επικρατούν στην Τουρκία. Σε αντίθεση με τους ερωτηθέντες στις άλλες επτά χώρες, οι Τούρκοι συνδικαλιστές, φυσικά δε ζουν σε ένα κράτος μέλος της Ε.Ε. και ορισμένοι δεν υποστηρίζουν την ιδέα να γίνει η Τουρκία μέλος της Ε.Ε.. Εάν υπολογιστούν οι απαντήσεις μόνο των Τούρκων συνδικαλιστών που θέλουν να γίνει μέλος η Τουρκία της Ε.Ε., το ποσοστό αυτών που πιστεύουν ότι η Ε.Ε. πρέπει να κάνει περισσότερα για να βελτιώσει τα εργασιακά δικαιώματα αυξάνεται στο 90 τοις εκατό, ενώ για αυτούς που δεν τάσσονται υπέρ της ένταξης της Τουρκίας το ποσοστό αυτό είναι 75 τοις εκατό.
Βαθμός υποστήριξης των Τούρκων ερωτηθέντων στην ιδέα ότι η Ε.Ε. θα πρέπει να πάψει να υφίσταται
Όπως φαίνεται ο βαθμός συμφωνίας μεταξύ των Τούρκων συνδικαλιστών στην ιδέα ότι η Ε.Ε. θα πρέπει να πάψει να υφίσταται είναι υψηλότερος σε σύγκριση με τους συνδικαλιστές των επτά χωρών μελών της Ε.Ε.. Εν τούτοις, η πιθανή ερμηνεία ότι το 66 τοις εκατό των Τούρκων ερωτηθέντων δεν συμφωνεί με την άποψη ότι η Ε.Ε. θα πρέπει να πάψει να υφίσταται, μπορεί να οδηγήσει σε εσφαλμένα συμπεράσματα.
Μια πιο προσεκτική εξέταση της στάσης των Τούρκων ερωτηθέντων όπως παρουσιάζεται στον Πίνακα A7.6 αποκαλύπτει μια διαφορετική εικόνα. Συγκεκριμένα:
63
περίπου το ένα τρίτο των ερωτηθέντων συμφωνεί ότι η Ε.Ε. θα πρέπει να πάψει να υφίσταται (34 τοις εκατό)
μόλις πάνω από το ένα τρίτο διαφωνεί ότι η Ε.Ε. θα πρέπει να πάψει να υφίσταται (35 τοις εκατό)
ελάχιστα κάτω από το ένα τρίτο δηλώνει αναποφάσιστο σχετικά με το εάν η Ε.Ε. θα πρέπει να πάψει να υφίσταται ή όχι (31 τοις εκατό).
Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι η στάση των Τούρκων συνδικαλιστών προς την Ε.Ε. πιθανώς προσλαμβάνει περισσότερες αποχρώσεις σε σχέση με προηγούμενη διαπίστωση ότι το 52 τοις εκατό υποστηρίζει την πλήρη ένταξη (Διάγραμμα 2.1). Όντως όπως φαίνεται στον πίνακα A7.8 οι μισοί περίπου ερωτηθέντες που δήλωναν υπέρμαχοι της πλήρους ένταξης ταυτόχρονα θεωρούν ότι η Ε.Ε. θα πρέπει να πάψει να υφίσταται (24 τοις εκατό) ή δηλώνουν αναποφάσιστοι σχετικά με το εάν η Ε.Ε. θα πρέπει να πάψει να υφίσταται ή όχι (27 τοις εκατό). Η απογοήτευση που πηγάζει από το χρόνιο αίτημα ένταξης της Τουρκίας προσφέρει μια πιθανή εξήγηση για την προκειμένη αντίφαση ανάμεσα την επιθυμία ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. και την προσδοκίαή αναποφασιστικότητανα σταματήσει η Ε.Ε. να υφίσταται.
Σύνοψη
Παρατηρούνται πολύ υψηλά επίπεδα υποστήριξης μεταξύ των Τούρκων συνδικαλιστών για να κάνει η Ε.Ε. περισσότερα για τα δικαιώματα των εργαζομένων και τα περιβαλλοντικά ζητήματα καθώς και υψηλά επίπεδα υποστήριξης για μεγαλύτερη ενεργοποίηση της Ε.Ε. στα θέματα ευελιξίας της εργασίας και προσέγγισης των διαφορετικών πολιτισμών και θρησκειών.
Στους κόλπους των τριών συνομοσπονδιών, τα μέλη των συνδικάτων που ανήκουν στην δύναμη της HAK-İŞ είναι περισσότερο πιθανό να υποστηρίζουν όλες τις δηλώσεις για την πολιτική της Ε.Ε. με έμφαση στην πολιτισμική και θρησκευτική συνύπαρξη.
Οι Τούρκοι συνδικαλιστές είναι περισσότερο πιθανό να συμφωνήσουν ότι η Ε.Ε. πρέπει να πάψει να υφίσταται σε σύγκριση με τους συνδικαλιστές σε οποιαδήποτε από τις επτά χώρες της Ε.Ε..
Περίπου ένας στους τρεις Τούρκους συνδικαλιστές θεωρεί ότι θα πρέπει η Ε.Ε. να πάψει να υφίσταται, περίπου άλλο ένα τρίτο θεωρεί ότι πρέπει να συνεχίσει να υφίσταται και σχεδόν ένα τρίτο δήλωσε ότι δεν γνωρίζει.
Αυτό το εύρημα φαίνεται να αντιφάσκει με το γεγονός ότι η πλειοψηφία των Τούρκων συνδικαλιστών είναι υπέρ της ένταξης της Τουρκίας ως πλήρες μέλος της Ε.Ε.. Η απογοήτευση που συνδέεται με το χρόνιο αίτημα ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. μπορεί εν μέρη να αιτιολογήσει την αντίφαση αυτή που εμφανίζεται ταυτόχρονα ανάμεσα στην επιθυμία να γίνει η Τουρκία μέλος της Ε.Ε. και την προσδοκία να πάψει να υφίσταται η Ε.Ε. ή τη δήλωση αναποφασιστικότητας.
64
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ A
Πίνακες
Παρατηρήσεις για τους πίνακες
Δείκτης πολιτικής ταυτότητας
Στους ερωτηθέντες δόθηκε μια κλίμακα πέντε βαθμών η οποία στο ένα άκρο είχε την ένδειξη “αριστερά” και στο άλλο άκρο την ένδειξη “δεξιά” και τους ζητήθηκε να επιλέξουν πώς θα περιέγραφαν τους εαυτούς τους. Οι όροι “κεντροδεξιός” κ.α. αποδόθηκαν ανάλογα.
Δείκτης Ευρωπαϊκής ταυτότητας
Στους ερωτηθέντες δόθηκε μια κλίμακα πέντε βαθμών η οποία στο ένα άκρο είχε την ένδειξη “Ευρωπαίος” και στο άλλο άκρο την ένδειξη “μη Ευρωπαίος” και τους ζητήθηκε να επιλέξουν πώς θα περιέγραφαν τους εαυτούς τους.
65
Πίνακας A2.1 Υπέρ της ένταξης της Τουρκίας ως πλήρες μέλος της Ε.Ε. (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Ποσοστά Ναι Όχι Δεν γνωρίζουν Βάση
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
Συνδικαλιστική συνομοσπονδία
HAK-İŞ 64 28 9 852
TÜRK-İŞ 53 39 8 4735
DİSK 46 38 16 816
Ιδιότητα μέλους συνδικάτου
εκπρόσωπος σωματείου σε εργασιακό χώρο 59 35 6 1658
Άλλη 52 39 10 4464
Ατομικά χαρακτηριστικά
Ηλικία
15-25 45 44 11 325
26-30 48 39 13 834
31-35 52 38 10 1001
36-40 51 40 9 125
41-45 58 35 7 1384
46-50 58 36 6 904
51 ή μεγαλύτεροι 64 28 8 281
Φύλο
άνδρες 55 38 8 5096
γυναίκες 50 35 15 879
Τόπος Γέννησης
αγροτική περιοχή/χωριό 56 36 8 2023
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη 53 38 9 2056
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 50 40 10 1941
66
Ποσοστά Ναι Όχι Δεν γνωρίζουν
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Τόπος διαμονής
αγροτική περιοχή/χωριό 42 47 11 191
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη 59 32 9 1369
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 52 39 9 3828
Ηλικία διακοπής εκπαίδευσης
13 ή μικρότεροι 60 29 11 871
14-16 54 36 10 852
17-18 52 40 8 2285
19-21 54 37 10 1030
22 ή μεγαλύτεροι 50 42 8 820
Επαγγελματική κατηγορία
διευθυντικό στέλεχος 62 34 5 265
επαγγελματίες/τεχνικοί 51 39 10 370
άλλοι υπάλληλοι γραφείου 48 43 9 989
ειδικευμένοι εργάτες 56 36 8 2646
ημιειδικευμένοι εργάτες 55 35 11 506
ανειδίκευτοι εργάτες 49 38 13 723
άλλοι 48 41 11 518
Πολιτική ταυτότητα
αριστεροί 52 40 8 1237
κέντρο-αριστεροί 49 38 13 363
κεντρώοι 52 39 9 943
κέντρο-δεξιοί 56 34 9 424
δεξιοί 54 39 8 2013
67
Ποσοστά Ναι Όχι Δεν γνωρίζουν
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Ευρωπαϊκή ταυτότητα
Ευρωπαίοι 72 23 5 926
τείνουν στο Ευρωπαίοι 63 28 10 346
ουδέτεροι 58 31 11 803
τείνουν στο μη Ευρωπαίοι 51 39 10 321
μη Ευρωπαίοι 43 49 9 2356
Εμπειρία χωρών της Ε.Ε.
Εργασιακή εμπειρία σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 55 36 9 406
Όχι 53 38 9 5675
Εμπειρία διακοπών σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 55 38 8 748
Όχι 53 38 9 5367
68
Ποσοστά Ναι Όχι Δεν γνωρίζουν
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
Τομέας
ιδιωτικός 53 38 9 2621
δημόσιος 55 37 9 2645
άλλοι 42 45 14 379
Τομέας Βιομηχανίας
ορυχεία και λατομεία 51 40 9 322
κατασκευές 50 42 8 1521
ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και νερό 58 35 7 828
κατασκευές 46 41 13 112
μεταφορές 63 30 7 602
οικονομικά 44 40 16 25
πληροφορίες και επικοινωνία 59 32 9 121
δημόσια διοίκηση 57 34 9 389
εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική εργασία 46 43 11 158
τουρισμός ξενοδοχεία και εστιατόρια 51 29 20 41
γεωργία 42 53 5 293
άλλοι 54 36 11 1488
Κατάσταση επιχείρησης
ανεξάρτητη 55 37 8 2813
μέρος εταιρίας εθνικών συμφερόντων 53 37 9 1600
μέρος Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας 44 49 8 418
μέρος μη Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
43 47 11 148
δεν γνωρίζω 53 34 13 585
69
Ποσοστά Ναι Όχι Δεν γνωρίζουν
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά (συν.)
Μέγεθος επιχείρησης (αρ. εργαζομένων )
1-9 54 34 13 273
10-49 53 35 12 664
50-149 52 38 11 856
150-499 53 41 6 1433
500 ή περισσότεροι 54 37 9 2951
Σύνολο 53 38 9 6402
Πίνακας A2.2 Υπέρ της ένταξης της Τουρκίας ως πλήρες μέλος της Ε.Ε. (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε.)
Ποσοστά TR BE EL FR IT SE SK UK
Ναι 53 39 13 36 45 78 15 53
Όχι 38 45 67 42 33 15 54 25
δεν γνωρίζω 9 16 21 22 22 8 31 22
Βάση 6402 223 200 232 692 239 144 204
70
Πίνακας A2.3 Εάν η Τουρκία θα γίνει τελικά δεκτή ως μέλος της Ε.Ε. (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Ποσοστά Ναι Όχι Δεν γνωρίζουν
Βάση
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
Συνδικαλιστική συνομοσπονδία
HAK-İŞ 42 42 16 858
TÜRK-İŞ 29 55 16 4758
DİSK 32 48 20 817
Συνδικαλιστική ιδιότητα
εκπρόσωπος σωματείου σε εργασιακό χώρο
34 52 17 1658
Όχι 30 53 17 4483
Ατομικά χαρακτηριστικά
Ηλικία
15-25 32 55 13 329
26-30 32 46 21 836
31-35 30 53 17 1006
36-40 28 56 16 1254
41-45 32 54 14 1399
46-50 33 53 14 899
51 ή μεγαλύτεροι 34 49 17 283
Φύλο
άνδρες 31 54 16 5114
γυναίκες 33 45 22 888
Τόπος Γέννησης
αγροτική περιοχή/χωριό 31 52 17 2030
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη 31 53 16 2064
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 31 53 17 1950
71
Ποσοστά Ναι Όχι Δεν γνωρίζουν
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Τόπος διαμονής
αγροτική περιοχή/χωριό 33 44 23 194
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη 34 51 15 1378
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 30 53 17 3835
Ηλικία διακοπής βασικής εκπαίδευσης
13 ετών ή μικρότεροι 35 44 21 883
14-16 33 49 18 860
17-18 29 55 16 2294
19-21 27 57 16 1032
22 ή μεγαλύτεροι 31 54 15 823
Επαγγελματική κατηγορία
διευθυντικό στέλεχος 38 50 12 269
επαγγελματίες/τεχνικοί 26 54 20 370
άλλοι υπάλληλοι γραφείου 30 56 15 994
ειδικευμένοι εργάτες 31 53 16 2648
ημιειδικευμένοι εργάτες 31 52 17 509
ανειδίκευτοι εργάτες 28 53 20 730
άλλοι 36 44 20 522
Πολιτική ταυτότητα
Αριστεροί 27 57 16 1249
κέντρο-αριστεροί 28 54 17 357
κεντρώοι 30 52 18 944
κέντρο-δεξιοί 32 46 22 422
δεξιοί 31 54 15 2034
72
Ποσοστά Ναι Όχι Δεν γνωρίζουν
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Ευρωπαϊκή ταυτότητα
Ευρωπαίοι 38 45 17 926
τείνουν στο Ευρωπαίοι 34 52 14 349
ουδέτεροι 31 48 21 803
τείνουν στο μη Ευρωπαίοι 32 53 16 324
μη Ευρωπαίοι 27 58 15 2375
Εμπειρία χωρών της Ε.Ε.
Εργασιακή εμπειρία σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 36 51 12 403
Όχι 31 52 17 5705
Εμπειρία διακοπών σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 35 52 13 744
Όχι 31 53 17 5399
73
Ποσοστά Ναι Όχι Δεν γνωρίζουν
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
Τομέας
ιδιωτικός 32 53 15 2636
δημόσιος 30 53 17 2649
άλλος 31 48 21 380
Κλάδος βιομηχανίας
ορυχεία και λατομεία 29 57 14 320
κατασκευές 28 55 17 1529
ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και νερό 29 55 16 826
κατασκευές 29 51 20 111
μεταφορές 31 50 19 604
οικονομικά 20 40 40 25
πληροφορίες και επικοινωνία 36 44 20 120
δημόσια διοίκηση 33 52 16 391
εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική εργασία 24 52 24 161
τουρισμός ξενοδοχεία και εστιατόρια 33 48 19 42
γεωργία 23 67 10 298
άλλος 36 47 17 1492
Κατάσταση επιχείρησης
ανεξάρτητη επιχείρηση 31 55 15 2823
μέρος εταιρίας εθνικών συμφερόντων 31 51 18 1611
μέρος Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας 25 59 16 425
μέρος μη Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
25 52 23 149
δεν γνωρίζω 32 46 23 584
74
Ποσοστά Ναι Όχι Δεν γνωρίζουν
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά (συν.)
Μέγεθος επιχείρησης (αρ. εργαζομένων)
1-9 39 45 16 273
10-49 33 49 18 667
50-149 32 49 19 858
150-499 30 55 15 1439
500 ή περισσότεροι 30 54 496 2964
Σύνολο 31 52 17 6431
Πίνακας A2.4 Εάν η Τουρκία θα γίνει τελικά δεκτή ως μέλος της Ε.Ε . (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε.)
Ποσοστά TR BE EL FR IT SE SK UK
Ναι 31 43 17 41 43 47 30 53
Όχι 52 34 55 34 23 44 26 18
δεν γνωρίζω 17 24 28 26 34 10 44 29
Βάση 6431 225 201 233 692 239 144 204
75
Πίνακας A2.5 Μεταβολή στάσης σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. κατά την τελευταία πενταετία (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Ποσοστά περισσότερο υπέρ
καμία αλλαγή
περισσότερο κατά
στάθμιση Βάση
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
Συνδικαλιστική συνομοσπονδία
HAK-İŞ 46 41 13 33 842
TÜRK-İŞ 26 56 18 8 4661
DİSK 24 57 19 5 809
Συνδικαλιστική ιδιότητα
εκπρόσωπος σωματείου σε εργασιακό χώρο
30 54 16 14 1637
Όχι 28 55 18 10 4405
Ατομικά χαρακτηριστικά
Ηλικία
15-25 29 55 16 13 327
26-30 26 57 18 8 821
31-35 27 56 17 10 993
36-40 29 54 17 12 1233
41-45 29 54 17 12 1374
46-50 31 50 20 11 882
51 ή μεγαλύτεροι 25 59 16 9 272
Φύλο
άνδρες 29 54 17 12 5030
γυναίκες 24 58 19 5 871
Τόπος Γέννησης
αγροτική περιοχή/χωριό 29 55 16 13 2009
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη
29 53 18 11 2030
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 27 55 18 9 1907
76
Ποσοστά περισσότερο υπέρ
καμία αλλαγή
περισσότερο κατά
στάθμιση Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Τόπος διαμονής
αγροτική περιοχή/χωριό 29 54 18 11 192
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη
31 55 14 17 1358
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 28 54 18 10 3771
Ηλικία διακοπής βασικής εκπαίδευσης
13 ή μικρότεροι 32 54 14 18 857
14-16 29 54 17 12 838
17-18 26 56 18 8 2260
19-21 27 55 18 9 1021
22 ή μεγαλύτεροι 30 52 18 12 818
Επαγγελματική κατηγορία
διευθυντικό στέλεχος 37 50 13 24 264
επαγγελματίες/τεχνικοί 24 58 18 6 367
άλλοι υπάλληλοι γραφείου 28 53 19 9 982
ειδικευμένοι εργάτες 28 55 18 10 2606
ημιειδικευμένοι εργάτες 31 52 17 14 500
ανειδίκευτοι εργάτες 24 59 17 7 721
άλλη 29 54 17 12 516
Πολιτική ταυτότητα
Αριστεροί 21 56 23 -2 1225
κέντρο-αριστεροί 22 56 23 -1 361
κεντρώοι 25 58 17 8 937
κέντρο-δεξιοί 35 52 14 21 417
δεξιοί 33 52 16 17 1985
.
77
Ποσοστά περισσότερο υπέρ
καμία αλλαγή
περισσότερο κατά
στάθμιση Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Ευρωπαϊκή ταυτότητα
Ευρωπαίοι 35 48 17 18 917
τείνουν στο Ευρωπαίοι 30 56 14 16 346
ουδέτεροι 28 56 16 12 801
τείνουν στο μη Ευρωπαίοι 28 55 17 11 322
μη Ευρωπαίοι 25 56 19 6 2332
Εμπειρία χωρών της Ε.Ε.
Εργασιακή εμπειρία σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 34 48 18 16 394
Όχι 28 55 17 11 5611
Εμπειρία διακοπών σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 30 50 20 10 733
Όχι 28 55 17 11 5306
78
Ποσοστά περισσότερο υπέρ
καμία αλλαγή
περισσότερο κατά
στάθμιση Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
Τομέας
ιδιωτικός 28 56 16 12 2602
δημόσιος 28 53 19 9 2597
άλλος 24 57 20 4 378
Κλάδος βιομηχανίας
ορυχεία και λατομεία 28 59 13 15 314
κατασκευές 26 56 17 9 1512
ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και νερό
21 59 21 0 825
κατασκευές 26 55 20 6 112
μεταφορές 39 46 15 24 586
οικονομικά 20 56 24 -4 25
πληροφορίες και επικοινωνία 39 44 17 22 119
δημόσια διοίκηση 32 47 22 10 381
εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική εργασία
28 57 14 14 155
τουρισμός ξενοδοχεία και εστιατόρια
32 42 26 6 38
γεωργία 22 59 19 3 289
άλλος 30 55 16 14 1480
Κατάσταση επιχείρησης
ανεξάρτητη επιχείρηση 27 56 18 9 2779
μέρος εταιρίας εθνικών συμφερόντων
29 54 16 13 1593
μέρος Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
23 56 21 2 419
μέρος μη Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
30 44 26 4 149
δεν γνωρίζω 33 53 15 18 564
79
Ποσοστά περισσότερο υπέρ
καμία αλλαγή
περισσότερο κατά
στάθμιση Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά(συν.)
Μέγεθος επιχείρησης (αρ. εργαζομένων)
1-9 33 54 13 20 270
10-49 29 55 16 13 658
50-149 29 55 17 12 652
150-499 28 56 17 11 1417
500 ή περισσότεροι 28 53 19 10 2905
Σύνολο 29 54 17 12 6311
Πίνακας A2.6 Μεταβολή στάσης σχετικά με την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. κατά την τελευταία πενταετία (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε.)
Ποσοστά TR BE EL FR IT SE SK UK
περισσότερο υπέρ
28 23 8 18 20 5 9 25
καμία αλλαγή 54 64 62 73 67 90 72 61
περισσότερο κατά
17 13 30 9 13 6 19 15
Βάση 6311 222 199 231 676 220 141 203
80
Πίνακας A2.7 Υπέρ της ελεύθερης κυκλοφορίας των Τούρκων εργαζομένων σε περίπτωση ένταξης της Τουρκίας ως πλήρες μέλος στην Ε.Ε. (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Ποσοστά υπέρ κατά Δεν γνωρίζουν
Βάση
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
Συνδικαλιστική συνομοσπονδία
HAK-İŞ 81 13 6 855
TÜRK-İŞ 78 14 8 4715
DİSK 62 21 17 812
Συνδικαλιστική ιδιότητα
εκπρόσωπος σωματείου σε εργασιακό χώρο
78 16 5 1660
Όχι 77 14 9 4439
Ατομικά χαρακτηριστικά
Ηλικία
15-25 72 14 14 326
26-30 76 13 11 828
31-35 77 14 9 998
36-40 78 12 9 1246
41-45 77 16 8 1385
46-50 80 15 5 896
51 ή μεγαλύτεροι 76 20 5 280
Φύλο
άνδρες 79 14 8 5076
γυναίκες 71 15 14 881
Τόπος Γέννησης
αγροτική περιοχή/χωριό 78 14 9 2015
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη 77 15 9 2062
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 76 15 9 1927
81
Ποσοστά υπέρ κατά Δεν γνωρίζουν
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Τόπος διαμονής
αγροτική περιοχή/χωριό 59 28 13 195
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη 77 15 8 1370
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 78 13 9 3802
Ηλικία διακοπής βασικής εκπαίδευσης
13 ή μικρότεροι 75 15 10 875
14-16 73 16 11 856
17-18 81 11 8 2281
19-21 74 18 8 1021
22 ή μεγαλύτεροι 78 15 7 616
Επαγγελματική κατηγορία
διευθυντικό στέλεχος 81 13 6 267
επαγγελματίες/τεχνικοί 70 20 10 368
άλλοι υπάλληλοι γραφείου 75 15 7 985
ειδικευμένοι εργάτες 81 12 7 2635
ημιειδικευμένοι εργάτες 72 18 10 504
ανειδίκευτοι εργάτες 70 19 12 727
άλλη 69 18 13 523
Πολιτική ταυτότητα
Αριστεροί 75 17 8 1240
κέντρο-αριστεροί 74 17 9 359
κεντρώοι 74 16 10 943
κέντρο-δεξιοί 81 12 7 414
δεξιοί 78 14 8 2016
82
Ποσοστά υπέρ κατά Δεν γνωρίζουν
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Ευρωπαϊκή ταυτότητα
Ευρωπαίοι 85 10 5 927
τείνουν στο Ευρωπαίοι 76 18 6 351
ουδέτεροι 80 11 9 798
τείνουν στο μη Ευρωπαίοι 74 18 8 321
μη Ευρωπαίοι 73 17 10 2357
83
Ποσοστά υπέρ κατά Δεν γνωρίζουν
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
Τομέας
ιδιωτικός 78 13 9 2620
δημόσιος 79 14 8 2634
άλλος 69 19 12 374
Κλάδος βιομηχανίας
ορυχεία και λατομεία 71 21 8 318
κατασκευές 80 12 9 1524
ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και νερό 78 14 8 831
κατασκευές 67 22 11 110
μεταφορές 81 13 7 604
οικονομικά 84 12 4 25
πληροφορίες και επικοινωνία 69 18 13 120
δημόσια διοίκηση 73 19 9 386
εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική εργασία 71 20 9 160
τουρισμός ξενοδοχεία και εστιατόρια 62 19 19 42
γεωργία 76 17 8 295
άλλος 78 12 10 1478
Κατάσταση επιχείρησης
ανεξάρτητη επιχείρηση 78 15 8 2798
μέρος εταιρίας εθνικών συμφερόντων 79 14 7 1602
μέρος Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας 74 12 15 420
μέρος μη Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
72 14 14 148
δεν γνωρίζω 72 15 13 580
84
Ποσοστά υπέρ κατά Δεν γνωρίζουν
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά (συν.)
Μέγεθος επιχείρησης (αρ. εργαζομένων)
1-9 74 15 11 273
10-49 73 16 11 685
50-149 73 16 11 857
150-499 77 15 7 1427
500 ή περισσότεροι 78 14 8 2937
Σύνολο 76 15 9 6381
Πίνακας A2.8 Υπέρ της ελεύθερης κυκλοφορίας των Τούρκων εργαζομένων σε περίπτωση ένταξης της Τουρκίας ως πλήρες μέλος στην Ε.Ε. (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε.)
Ποσοστά TR BE EL FR IT SE SK UK
υπέρ 76 43 26 58 49 25 38 61
κατά 15 39 36 21 33 8 44 25
δεν γνωρίζω 9 18 38 21 18 67 19 15
Βάση 6381 224 199 231 687 239 144 203
85
Πίνακας A3.1 Εάν η ένταξη της Τουρκίας θα ωφελήσει την Ε.Ε. λόγω της αύξησης της οικονομικής ανάπτυξης (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Ποσοστά Συμφωνούν Διαφωνούν Δεν γνωρίζουν
Βάση
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
Συνδικαλιστική συνομοσπονδία
HAK-İŞ 69 20 11 842
TÜRK-İŞ 60 28 13 4700
DİSK 51 29 20 811
Συνδικαλιστική ιδιότητα
εκπρόσωπος σωματείου σε εργασιακό χώρο
68 24 8 1642
Όχι 58 28 14 4436
Ατομικά χαρακτηριστικά
Ηλικία
15-25 60 25 15 327
26-30 58 27 15 830
31-35 60 26 13 993
36-40 57 30 13 1237
41-45 62 26 13 1389
46-50 65 26 10 894
51 ή μεγαλύτεροι 65 23 13 279
Φύλο
άνδρες 62 27 12 5064
γυναίκες 53 28 19 877
Τόπος Γέννησης
αγροτική περιοχή/χωριό 62 27 11 2017
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη 60 27 13 2045
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 59 27 14 1931
86
Ποσοστά Συμφωνούν Διαφωνούν Δεν γνωρίζουν
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Τόπος διαμονής
αγροτική περιοχή/χωριό 51 31 19 190
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη 64 24 12 1369
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 59 28 14 3795
Ηλικία διακοπής βασικής εκπαίδευσης
13 ή μικρότεροι 61 22 17 867
14-16 61 27 13 851
17-18 60 28 12 2285
19-21 59 28 13 1016
22 ή μεγαλύτεροι 64 26 10 819
Επαγγελματική κατηγορία
διευθυντικό στέλεχος 69 25 6 266
επαγγελματίες/τεχνικοί 61 27 12 363
άλλοι υπάλληλοι γραφείου 60 27 13 988
ειδικευμένοι εργάτες 61 27 12 2614
ημιειδικευμένοι εργάτες 59 26 15 503
ανειδίκευτοι εργάτες 59 27 14 724
άλλα 52 32 16 522
Πολιτική ταυτότητα
αριστεροί 60 29 12 1236
κέντρο-αριστεροί 59 26 15 362
κεντρώοι 56 30 14 944
κέντρο-δεξιοί 66 23 11 422
δεξιοί 63 27 11 1997
87
Ποσοστά Συμφωνούν Διαφωνούν Δεν γνωρίζουν
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Ευρωπαϊκή ταυτότητα
Ευρωπαίοι 72 19 9 920
τείνουν στο Ευρωπαίοι 68 23 10 346
ουδέτεροι 59 26 15 810
τείνουν στο μη Ευρωπαίοι 62 25 13 319
μη Ευρωπαίοι 56 32 13 2348
Εμπειρία χωρών της Ε.Ε.
Εργασιακή εμπειρία σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 59 28 13 404
Όχι 61 27 13 5646
Εμπειρία διακοπών σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 59 31 9 741
Όχι 60 26 13 5338
88
Ποσοστά Συμφωνούν Διαφωνούν Δεν γνωρίζουν
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
Τομέας
ιδιωτικός 61 25 13 2616
δημόσιος 61 27 12 2629
άλλος 52 28 19 376
Κλάδος βιομηχανίας
ορυχεία και λατομεία 64 22 15 321
κατασκευές 60 28 12 1519
ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και νερό 62 29 9 808
κατασκευές 52 26 22 112
μεταφορές 68 22 11 603
οικονομικά 48 12 40 25
πληροφορίες και επικοινωνία 61 28 11 119
δημόσια διοίκηση 59 25 16 377
εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική εργασία 48 37 14 161
τουρισμός ξενοδοχεία και εστιατόρια 48 26 26 42
γεωργία 57 33 10 296
άλλος 61 25 14 1486
Κατάσταση επιχείρησης
ανεξάρτητη επιχείρηση 61 27 12 2803
μέρος εταιρίας εθνικών συμφερόντων 61 26 12 1587
μέρος Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας 57 29 14 419
μέρος μη Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
56 31 13 147
δεν γνωρίζω 57 23 20 576
89
Ποσοστά Συμφωνούν
Διαφωνούν Δεν γνωρίζουν
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά (συν.)
Μέγεθος επιχείρησης (αρ. εργαζομένων)
1-9 59 24 17 269
10-49 59 29 12 660
50-149 55 28 17 846
150-499 60 29 12 1419
500 ή περισσότεροι 63 25 12 2935
Σύνολο 60 27 13 6352
90
Πίνακας A3.2 Εάν η ένταξη της Τουρκίας θα ωφελήσει την Ε.Ε., λόγω της αυξημένης πολιτισμικής πολυμορφίας (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Ποσοστά Συμφωνούν Διαφωνούν Δεν γνωρίζουν
Βάση
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
Συνδικαλιστική συνομοσπονδία
HAK-İŞ 67 23 10 833
TÜRK-İŞ 58 30 13 4639
DİSK 54 26 20 806
Συνδικαλιστική ιδιότητα
εκπρόσωπος σωματείου σε εργασιακό χώρο
64 27 9 1627
Όχι 58 29 14 4388
Ατομικά χαρακτηριστικά
Ηλικία
15-25 59 27 14 327
26-30 56 27 17 821
31-35 59 29 13 985
36-40 56 30 14 1220
41-45 63 27 11 1376
46-50 60 30 10 884
51 ή μεγαλύτεροι 63 24 13 280
Φύλο
άνδρες 60 28 12 5001
γυναίκες 54 29 18 870
Τόπος Γέννησης
αγροτική περιοχή/χωριό 62 27 11 1987
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη 60 29 12 2031
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 55 29 16 1916
91
Ποσοστά Συμφωνούν Διαφωνούν Δεν γνωρίζουν
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Τόπος διαμονής
αγροτική περιοχή/χωριό 50 28 22 180
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη 60 27 13 1360
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 59 29 13 3759
Ηλικία διακοπής βασικής εκπαίδευσης
13 ή μικρότεροι 60 23 18 853
14-16 60 26 14 841
17-18 58 30 12 2262
19-21 59 29 12 1015
22 ή μεγαλύτεροι 60 29 11 616
Επαγγελματική κατηγορία
διευθυντικό στέλεχος 65 25 11 264
επαγγελματίες/τεχνικοί 53 33 14 360
άλλοι υπάλληλοι γραφείου 58 29 13 972
ειδικευμένοι εργάτες 61 27 12 2597
ημιειδικευμένοι εργάτες 61 24 15 492
ανειδίκευτοι εργάτες 57 29 13 718
άλλοι 51 33 16 521
Πολιτική ταυτότητα
αριστεροί 58 30 12 1231
κέντρο-αριστεροί 56 30 15 359
κεντρώοι 57 28 15 923
κέντρο-δεξιοί 61 27 12 419
δεξιοί 60 29 11 1982
92
Ποσοστά Συμφωνούν Διαφωνούν Δεν γνωρίζουν
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Ευρωπαϊκή ταυτότητα
Ευρωπαίοι 70 23 8 909
τείνουν στο Ευρωπαίοι 64 24 12 336
ουδέτεροι 59 23 17 802
τείνουν στο μη Ευρωπαίοι 61 24 15 317
μη Ευρωπαίοι 54 34 12 2338
Εμπειρία χωρών της Ε.Ε.
Εργασιακή εμπειρία σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 55 29 16 399
Όχι 59 28 13 5591
Εμπειρία διακοπών σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 60 30 11 727
Όχι 59 28 14 5287
93
Ποσοστά Συμφωνούν Διαφωνούν Δεν γνωρίζουν
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
Τομέας
ιδιωτικός 59 28 14 2596
δημόσιος 60 28 12 2603
άλλος 50 34 17 370
Κλάδος βιομηχανίας
ορυχεία και λατομεία 62 25 14 312
κατασκευές 58 29 13 1501
ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και νερό 60 30 10 805
κατασκευές 56 23 22 111
μεταφορές 62 27 11 597
οικονομικά 68 8 24 25
πληροφορίες και επικοινωνία 62 26 13 119
δημόσια διοίκηση 58 28 14 380
εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική εργασία 52 38 10 162
τουρισμός ξενοδοχεία και εστιατόρια 57 24 19 42
γεωργία 55 38 7 294
άλλος 60 24 15 1467
Κατάσταση επιχείρησης
ανεξάρτητη επιχείρηση 61 28 11 2782
μέρος εταιρίας εθνικών συμφερόντων 59
29 12 1572
μέρος Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας 58 31 12 416
μέρος μη Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
52 31 17 145
δεν γνωρίζω 54 24 23 564
94
Ποσοστά Συμφωνούν Διαφωνούν Δεν γνωρίζουν
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά (συν.)
Μέγεθος επιχείρησης (αρ. εργαζομένων)
1-9 57 23 20 267
10-49 55 32 14 647
50-149 54 29 17 844
150-499 60 30 10 1392
500 ή περισσότεροι 60 27 13 2916
Σύνολο 58 28 13 6278
95
Πίνακας A3.3 Εάν η ένταξη της Τουρκίας θα ωφελήσει την Ε.Ε. λόγω της ενίσχυσης της πολιτικής σταθερότητας (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Ποσοστά Συμφωνούν Διαφωνούν Δεν γνωρίζουν
Βάση
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
Συνδικαλιστική συνομοσπονδία
HAK-İŞ 57 28 15 836
TÜRK-İŞ 48 37 16 4659
DİSK 44 36 20 809
Συνδικαλιστική ιδιότητα
εκπρόσωπος σωματείου σε εργασιακό χώρο
54 35 11 1634
Όχι 47 36 17 4403
Ατομικά χαρακτηριστικά
Ηλικία
15-25 45 35 20 328
26-30 40 41 19 824
31-35 44 37 19 987
36-40 45 39 16 1378
41-45 45 39 16 1227
46-50 56 30 14 1378
51 ή μεγαλύτεροι 53 34 14 280
Φύλο
άνδρες 50 36 14 5020
γυναίκες 40 36 25 874
Τόπος Γέννησης
αγροτική περιοχή/χωριό 50 36 14 1993
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη 51 34 15 2032
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 44 38 19 1925
96
Ποσοστά Συμφωνούν Διαφωνούν Δεν γνωρίζουν
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Τόπος διαμονής
αγροτική περιοχή/χωριό 39 41 20 186
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη 52 32 16 1363
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 47 37 16 3772
Ηλικία διακοπής βασικής εκπαίδευσης
13 ή μικρότεροι 49 31 20 858
14-16 50 33 16 833
17-18 48 37 15 2274
19-21 49 36 15 1016
22 ή μεγαλύτεροι 49 40 12 820
Επαγγελματική κατηγορία
διευθυντικό στέλεχος 58 32 11 267
επαγγελματίες/τεχνικοί 45 41 14 362
άλλοι υπάλληλοι γραφείου 47 38 15 973
ειδικευμένοι εργάτες 50 34 16 2594
ημιειδικευμένοι εργάτες 52 33 15 501
ανειδίκευτοι εργάτες 45 38 17 722
άλλοι 43 37 20 524
Πολιτική ταυτότητα
αριστεροί 49 39 12 1236
κέντρο-αριστεροί 39 43 18 363
κεντρώοι 44 37 19 934
κέντρο-δεξιοί 49 37 14 1977
δεξιοί 52 34 14 1977
97
Ποσοστά Συμφωνούν Διαφωνούν Δεν γνωρίζουν
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Ευρωπαϊκή ταυτότητα
Ευρωπαίοι 60 28 13 910
τείνουν στο Ευρωπαίοι 50 38 13 346
ουδέτεροι 49 29 22 804
τείνουν στο μη Ευρωπαίοι 43 39 18 317
μη Ευρωπαίοι 44 42 14 2345
Εμπειρία χωρών της Ε.Ε.
Εργασιακή εμπειρία σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 49 37 14 396
Όχι 49 35 16 5608
Εμπειρία διακοπών σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 48 39 13 738
Όχι 49 35 16 5294
98
Ποσοστά Συμφωνούν Διαφωνούν Δεν γνωρίζουν
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
Τομέας
ιδιωτικός 47 37 17 2596
δημόσιος 52 35 13 2605
άλλος 41 37 22 376
Κλάδος βιομηχανίας
ορυχεία και λατομεία 50 34 16 314
κατασκευές 44 39 17 1512
ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και νερό 55 35 10 806
κατασκευές 44 30 12 595
μεταφορές 59 29 12 595
οικονομικά 36 12 52 25
πληροφορίες και επικοινωνία 46 41 14 121
δημόσια διοίκηση 50 34 16 378
εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική εργασία 44 38 18 160
τουρισμός ξενοδοχεία και εστιατόρια 43 31 26 42
γεωργία 47 40 13 295
άλλος 48 35 18 1478
Κατάσταση επιχείρησης
ανεξάρτητη επιχείρηση 49 36 15 2783
μέρος εταιρίας εθνικών συμφερόντων 49 36 16 1587
μέρος Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας 44 40 16 416
μέρος μη Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
42 38 20 147
δεν γνωρίζω 48 30 22 570
99
Ποσοστά Συμφωνούν Διαφωνούν Δεν γνωρίζουν
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά (συν.)
Μέγεθος επιχείρησης (αρ. εργαζομένων)
1-9 48 28 24 270
10-49 48 38 14 649
50-149 45 38 18 853
150-499 51 35 15 1402
500 ή περισσότεροι 49 36 16 2923
Σύνολο 48 36 16 6303
100
Πίνακας A3.4 Όφελος για την Ε.Ε. γενικά από την ένταξη της Τουρκίας (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Ποσοστά TR BE EL FR IT SE SK UK
Οικονομική ανάπτυξη
Συμφωνούν 60 34 16 26 32 74 9 45
Διαφωνούν 27 40 54 47 333 15 53 23
δεν γνωρίζω 13 26 31 28 35 11 37 31
Βάση 6352 224
200 230 690 238 143 201
Πολιτιστική ποικιλομορφία
Συμφωνούν 58 50 27 52 53 73 47 60
Διαφωνούν 28 29 45 28 25 14 35 17
δεν γνωρίζω 13 21 29 20 23 13 17 22
Βάση 6278 222
200 230 689 239 142 201
Πολιτική σταθερότητα
Συμφωνούν 48 29 16 35 21 72 7 40
Διαφωνούν 36 47 50 35 45 15 66 29
δεν γνωρίζω 16 24 34 30 37 14 27 31
Βάση 6303 221
200 232 690 239 143 200
101
Πίνακας A3.5 Όφελος για τη χώρα των ερωτηθέντων από την ένταξη της Τουρκίας (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Ποσοστά TR BE EL FR IT SE SK UK
Υγιεινή και ασφάλεια
καλύτερα 68 5 9 5 5 6 0 34
καμία αλλαγή 23 65 55 53 62 73 76 44
χειρότερα 5 23 25 34 22 11 12 13
δεν γνωρίζω 5 7 12 8 11 11 13 8
Βάση 6364 219 200 229 687 239 143 202
Εργασιακή ασφάλεια
καλύτερα 60 3 3 2 3 15 0 24
καμία αλλαγή 27 43 40 42 60 43 53 38
χειρότερα 7 43 45 42 25 19 35 28
δεν γνωρίζω 6 10 12 14 12 23 12 11
Βάση 6342 221 201 229 683 238 143 202
Συνδικαλιστικά δικαιώματα
καλύτερα 59 11 7 12 16 8 7 32
καμία αλλαγή 26 59 47 48 56 89 77 46
χειρότερα 8 18 21 28 11 4 9 9
δεν γνωρίζω 7 12 25 12 17 6 14 13
Βάση 6348 224 201 228 683 239 142 201
Δικαιώματα γυναικών
καλύτερα 55 14 12 19 23 4 7 34
καμία αλλαγή 30 51 41 42 45 91 70 36
χειρότερα 8 23 30 29 18 1 16 14
δεν γνωρίζω 7 12 18 11 14 7 14 17
Βάση 6361 222 199 227 684 239 141 203
102
Ποσοστά TR BE EL FR IT SE SK UK
Ευκαιρίες απασχόλησης
καλύτερα 51 11 6 10 14 27 2 33
καμία αλλαγή 34 37 38 38 45 29 54 26
χειρότερα 9 43 47 38 29 21 31 31
δεν γνωρίζω 7 10 10 14 13 23 13 10
Βάση 6345 222 199 229 686 239 140 201
Πολιτικές ελευθερίες
καλύτερα 50 11 19 15 18 4 4 24
καμία αλλαγή 33 59 55 53 52 92 74 56
χειρότερα 9 20 14 17 17 1 11 8
δεν γνωρίζω 8 10 12 15 14 7 11 11
Βάση 6323 224 201 227 684 239 143 201
Δικαιοσύνη /νομικό σύστημα
καλύτερα 48 7 3 7 9 0 0 25
καμία αλλαγή 35 64 74 59 59 92 73 54
χειρότερα 10 17 11 18 16 1 13 10
δεν γνωρίζω 8 13 12 16 17 7 14 11
Βάση 6337 222 201 229 686 239 143 201
Μισθοί
καλύτερα 46 3 3 4 5 22 0 20
καμία αλλαγή 36 50 48 41 61 55 64 42
χειρότερα 10 37 42 47 21 13 21 27
δεν γνωρίζω 8 10 8 8 13 11 15 11
Βάση 6338 221 201 230 684 239 142 202
103
Ποσοστά TR BE EL FR IT SE SK UK
Θρησκευτική ανεκτικότητα
καλύτερα 34 22 27 27 34 17 5 23
καμία αλλαγή 39 35 48 31 2 75 41 43
χειρότερα 18 27 15 26 28 1 38 17
δεν γνωρίζω 9 11 10 15 14 6 17 19
Βάση 6329 224 201 223 684 239 143 200
Εθνική ακεραιότητα
καλύτερα 29 9 17 9 15 0 3 14
καμία αλλαγή 37 47 37 48 49 52 64 47
χειρότερα 25 25 23 23 21 24 13 21
δεν γνωρίζω 9 19 23 21 16 23 20 18
Βάση 6331 224 199 224 687 239 142 203
104
Πίνακας A3.6 Όφελος για τους Τούρκους εργαζομένους από την ένταξη στην Ε.Ε. (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Ποσοστά όφελος καμία αλλαγή
κανένα όφελος
δεν γνωρίζω
Βάση
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
Συνδικαλιστική συνομοσπονδία
HAK-İŞ 63 19 12 6 848
TÜRK-İŞ 54 23 15 9 4383
DİSK 46 26 18 11 816
Συνδικαλιστική ιδιότητα
εκπρόσωπος σωματείου σε εργασιακό χώρο
60 21 14 5 1594
Όχι 52 23 15 9 4181
Ατομικά χαρακτηριστικά
Ηλικία
15-25 52 28 11 9 300
26-30 57 20 12 11 760
31-35 53 22 16 9 950
36-40 51 24 16 9 1203
41-45 55 23 15 7 1319
46-50 56 22 16 5 855
51 ή μεγαλύτεροι 58 17 16 9 273
Φύλο
άνδρες 55 22 15 8 4871
γυναίκες 49 25 12 14 779
Τόπος Γέννησης
αγροτική περιοχή/χωριό 55 22 15 8 1951
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη
54 22 15 9 1958
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 52 23 16 9 1794
105
Ποσοστά όφελος καμία αλλαγή
κανένα όφελος
δεν γνωρίζω
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Τόπος διαμονής
αγροτική περιοχή/χωριό 42 31 14 12 191
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη
55 21 14 11 1359
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 54 23 16 7 3548
Ηλικία διακοπής βασικής εκπαίδευσης
13 ή μικρότεροι 52 21 16 12 864
14-16 51 25 15 10 832
17-18 54 23 15 8 2222
19-21 55 22 15 8 965
22 ή μεγαλύτεροι 59 22 15 5 676
Επαγγελματική κατηγορία
διευθυντικό στέλεχος 61 17 16 6 252
επαγγελματίες/τεχνικοί 58 22 13 7 290
άλλοι υπάλληλοι γραφείου 54 25 14 7 894
ειδικευμένοι εργάτες 57 20 15 8 2561
ημιειδικευμένοι εργάτες 49 30 13 8 500
ανειδίκευτοι εργάτες 45 24 18 13 701
άλλοι 51 24 15 10 491
Πολιτική ταυτότητα
αριστεροί 51 25 18 5 1232
κέντρο-αριστεροί 55 21 16 8 350
κεντρώοι 52 23 13 12 899
κέντρο-δεξιοί 61 21 11 7 370
δεξιοί 53 24 15 8 1898
106
Ποσοστά όφελος καμία αλλαγή
κανένα όφελος
δεν γνωρίζω
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Ευρωπαϊκή ταυτότητα
Ευρωπαίοι 71 16 8 5 889
τείνουν στο Ευρωπαίοι 59 26 10 5 328
ουδέτεροι 59 18 11 13 738
τείνουν στο μη Ευρωπαίοι 54 24 13 9 308
μη Ευρωπαίοι 45 27 21 8 2264
Εμπειρία χωρών της Ε.Ε.
Εργασιακή εμπειρία σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 52 26 15 6 383
Όχι 54 22 15 9 5372
Εμπειρία διακοπών σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 56 23 15 6 696
Όχι 53 23 15 9 5090
107
Ποσοστά όφελος καμία αλλαγή
κανένα όφελος
δεν γνωρίζω
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
Τομέας
ιδιωτικός 56 21 14 9 2544
δημόσιος 54 22 17 7
άλλος 45 26 16 14 292
Κλάδος βιομηχανίας
ορυχεία και λατομεία 53 29 12 6 316
κατασκευές 57 20 15 7 1506
ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και νερό 54 21 19 6 821
κατασκευές 49 28 14 10 104
μεταφορές 56 22 14 8 585
οικονομικά 50 19 19 13 16
πληροφορίες και επικοινωνία 56 21 16 7 113
δημόσια διοίκηση 51 25 13 10 362
εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική εργασία
47 23 22 7 112
τουρισμός ξενοδοχεία και εστιατόρια
54 16 22 8 37
γεωργία 51 19 23 7 171
άλλος 53 23 13 11 1444
Κατάσταση επιχείρησης
ανεξάρτητη επιχείρηση 54 23 15 8 2616
μέρος εταιρίας εθνικών συμφερόντων
58 21 13 9 1539
μέρος Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
51 26 17 6 419
μέρος μη Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
4 17 30 5 144
δεν γνωρίζω 50 22 16 12 562
108
Ποσοστά όφελος καμία αλλαγή
κανένα όφελος
δεν γνωρίζω
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά (συν.)
Μέγεθος επιχείρησης (αρ. εργαζομένων)
1-9 55 24 11 10 269
10-49 50 27 13 10 608
50-149 51 25 14 10 820
150-499 55 21 17 8 1349
500 ή περισσότεροι 55 22 15 8 2803
Σύνολο 54 23 15 9 6047
109
Πίνακας A3.7 Όφελος για τα συμφέροντα των εργοδοτών των εργαζόμενων στην Ε.Ε. και την Τουρκία εάν η Τουρκία γίνει μέλος της Ε.Ε. (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Ποσοστό
Ποιοι θα ωφεληθούν;
TR BE EL FR IT SE SK UK
μεγάλοι εργοδότες στην Ε.Ε.
68 62 54 78 57 90 33 63
μεγάλοι εργοδότες στην Τουρκία
60 60 69 61 58 88 15 67
μικροί και μεσαίοι εργοδότες στην Ε.Ε.
49 36 20 36 33 36 24 49
μικροί και μεσαίοι εργοδότες στην Τουρκία
40 40 40 30 41 38 15 56
Ευρωπαίοι εργαζόμενοι
43 14 10 10 16 68 6 19
Τούρκοι εργαζόμενοι 54 68 42 54 59 71 43 81
110
Πίνακας A4.1 Γενική εικόνα της Ε.Ε. (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Ποσοστά πολύ θετική
αρκετά θετική
ουδέτερη
αρκετά αρνητική
πολύ αρνητική
Βάση
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
Συνδικαλιστική συνομοσπονδία
HAK-İŞ 16 47 13 18 7 788
TÜRK-İŞ 9 35 15 29 12 4428
DİSK 11 31 24 21 13 796
Συνδικαλιστική ιδιότητα
εκπρόσωπος σωματείου σε εργασιακό χώρο
14 43 9 25 9 1516
Όχι 9 35 18 27 12 4213
Ατομικά χαρακτηριστικά
Ηλικία
15-25 7 34 20 21 18 317
26-30 8 36 19 25 12 794
31-35 9 35 17 28 11 963
36-40 9 37 17 26 11 1176
41-45 12 38 12 29 10 1283
46-50 9 38 12 29 11 830
51 ή μεγαλύτεροι 18 36 10 29 7 262
Φύλο
άνδρες 11 36 14 28 11 4738
γυναίκες 8 39 20 23 10 851
111
Ποσοστά πολύ θετική
αρκετά θετική
ουδέτερη
αρκετά αρνητικ
ή
πολύ αρνητικ
ή
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Τόπος Γέννησης
αγροτική περιοχή/χωριό 10 39 15 26 10 1887
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη
11 36 15 27 11 1931
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 9 35 16 27 12 1836
Τόπος διαμονής
αγροτική περιοχή/χωριό 13 31 18 24 14 176
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη
12 40 15 24 9 1304
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 8 36 16 28 12 3610
Ηλικία διακοπής βασικής εκπαίδευσης
13 ή μικρότεροι 12 36 20 23 9 802
14-16 11 37 17 25 11 798
17-18 8 37 14 29 12 2172
19-21 9 37 16 27 11 985
22 ή μεγαλύτεροι 12 38 10 27 13 767
Επαγγελματική κατηγορία
διευθυντικό στέλεχος 16 42 6 23 13 242
επαγγελματίες/τεχνικοί 8 42 15 25 10 337
άλλοι υπάλληλοι γραφείου 7 38 12 28 12 938
ειδικευμένοι εργάτες 9 38 13 28 12 2470
ημιειδικευμένοι εργάτες 11 36 19 24 10 478
ανειδίκευτοι εργάτες 10 29 26 23 11 682
άλλοι 13 39 21 26 10 507
112
Ποσοστά πολύ θετική
αρκετά θετική
ουδέτερη αρκετά αρνητική
πολύ αρνητική
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Πολιτική ταυτότητα
αριστεροί 12 34 14 26 14 1178
κέντρο-αριστεροί 12 36 16 26 10 355
κεντρώοι 6 37 19 27 11 888
κέντρο-δεξιοί 9 44 19 23 4 410
δεξιοί 9 38 12 29 12 1876
Ευρωπαϊκή ταυτότητα
Ευρωπαίοι 16 48 10 18 8 857
τείνουν στο Ευρωπαίοι 11 56 8 17 7 335
ουδέτεροι 7 42 19 23 9 766
τείνουν στο μη Ευρωπαίοι 9 33 20 31 7 308
μη Ευρωπαίοι 8 29 17 31 16 2227
Εμπειρία χωρών της Ε.Ε.
Εργασιακή εμπειρία σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 15 38 13 25 9 360
Όχι 10 37 16 27 12 5352
Εμπειρία διακοπών σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 16 37 12 25 11 676
Όχι 9 37 16 27 12 5060
113
Ποσοστά πολύ θετική αρκετά θετική
ουδέτερη
αρκετά αρνητική
πολύ αρνητική
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
Τομέας
ιδιωτικός 9 38 16 26 12 2511
δημόσιος 10 36 14 29 11 2424
άλλος 10 30 18 28 13 360
Κλάδος βιομηχανίας
ορυχεία και λατομεία 6 42 13 25 14 302
κατασκευές 8 36 14 29 13 1457
ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και νερό
11 36 11 34 9 728
κατασκευές 12 34 22 21 11 105
μεταφορές 11 44 15 23 8 565
οικονομικά 4 44 17 26 26 12
πληροφορία και επικοινωνία
12 47 11 20 11 114
δημόσια διοίκηση 12 27 15 22 14 353
εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική εργασία
14 26 12 34 14 150
τουρισμός ξενοδοχεία και εστιατόρια
2 42 10 34 12 41
γεωργία 3 37 8 36 16 268
άλλος 11 34 22 22 11 1436
Κατάσταση επιχείρησης
ανεξάρτητη επιχείρηση 10 38 15 26 11 2652
μέρος εταιρίας εθνικών συμφερόντων
11 36 16 27 11 1506
μέρος Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
6 31 16 30 17 405
μέρος μη Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
7 33 14 28 19 140
δεν γνωρίζω 11 33 29 27 10 544
114
Ποσοστά πολύ θετική
αρκετά θετική
ουδέτερη αρκετά αρνητική
πολύ αρνητική
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά (συν.)
Μέγεθος επιχείρησης (αρ. εργαζομένων)
1-9 14 37 16 22 11 254
10-49 12 36 19 24 9 616
50-149 11 35 18 26 11 822
150-499 9 340 14 28 10 1385
500 ή περισσότεροι 10 35 15 27 13 2739
Σύνολο 10 36 16 26 12 6012
Πίνακας A4.2 Γενική εικόνα της Ε.Ε. (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Ποσοστά TR BE EL FR IT SE SK UK
πολύ θετική 10 3 11 4 21 12 22 15
αρκετά θετική 36 45 42 37 49 52 63 47
ουδέτερη 16 36 28 12 23 22 11 20
αρκετά αρνητική
26 15 14 38 6 7 2 11
πολύ αρνητική
12 1 6 9 1 8 2 6
Βάση 6012 218 199 230 680 239 140 196
115
Πίνακας A5.1 Αντιληπτή κατανόηση της Ε.Ε. (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Ποσοστά TR BE EL FR IT SE SK UK
πολύ καλή 11 4 11 3 4 58 6 9
αρκετά καλή
34 50 56 45 45 39 69 50
Όχι πολύ καλή
36 41 27 44 44 3 26 31
καθόλου καλή
19 5 6 9 7 0 0 9
Βάση 6317 225 202 233 686 239 144 204
Πίνακας A5.2 Γνώσεις για την Ε.Ε. (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Ποσοστά TR BE EL FR IT SE SK UK
καμία σωστή απάντηση
17 4 6 3 3 0 0 10
μία σωστή απάντηση
40 18 19 11 27 3 8 23
δύο σωστές απαντήσεις
26 33 27 33 39 12 17 25
τρεις σωστές απαντήσεις
17 46 49 52 32 85 75 42
Βάση 6071 220 200 228 670 239 144 201
116
Πίνακας A6.1 Βαθμός εμπιστοσύνης στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Ποσοστά τείνουν να εμπιστεύονται
τείνουν να μην εμπιστεύονται
Δεν γνωρίζουν Βάση
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
Συνδικαλιστική συνομοσπονδία
HAK-İŞ 36 52 12 847
TÜRK-İŞ 26 63 11 4697
DİSK 39 44 18 810
Συνδικαλιστική ιδιότητα
εκπρόσωπος σωματείου σε εργασιακό χώρο
33 57 10 1657
Όχι 28 60 12 4414
Ατομικά χαρακτηριστικά
Ηλικία
15-25 26 62 12 322
26-30 31 57 14 826
31-35 28 62 10 984
36-40 24 62 14 1245
41-45 31 58 11 1387
46-50 39 69 19 890
51 ή μεγαλύτεροι 37 52 12 282
Φύλο
άνδρες 28 61 11 5053
γυναίκες 33 50 18 871
Τόπος Γέννησης
αγροτική περιοχή/χωριό 29 60 11 2006
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη 29 59 12 2046
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 28 60 12 1927
Ποσοστά τείνουν να τείνουν να μην Δεν γνωρίζουν Βάση
117
εμπιστεύονται εμπιστεύονται
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Τόπος διαμονής
αγροτική περιοχή/χωριό 31 53 16 192
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη 31 57 12 1376
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 28 61 12 3782
Ηλικία διακοπής βασικής εκπαίδευσης
13 ή μικρότεροι 30 53 17 70
14-16 31 54 15 841
17-18 28 62 11 2262
19-21 27 63 10 1029
22 ή μεγαλύτεροι 30 61 10 815
Επαγγελματική κατηγορία
διευθυντικό στέλεχος 34 7 11 266
επαγγελματίες/τεχνικοί 27 61 12 367
άλλοι υπάλληλοι γραφείου 22 66 12 975
ειδικευμένοι εργάτες 28 61 11 2621
ημιειδικευμένοι εργάτες 35 52 14 507
ανειδίκευτοι εργάτες 30 57 13 712
άλλοι 36 50 14 523
Πολιτική ταυτότητα
αριστεροί 34 55 11 1237
κέντρο-αριστεροί 33 56 11 363
κεντρώοι 28 60 11 935
κέντρο-δεξιοί 23 64 13 414
δεξιοί 26 64 11 2010
118
Ποσοστά τείνουν να εμπιστεύονται
τείνουν να μην εμπιστεύονται
Δεν γνωρίζουν Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Ευρωπαϊκή ταυτότητα
Ευρωπαίοι 45 46 9 922
τείνουν στο Ευρωπαίοι 35 54 11 344
ουδέτεροι 31 58 11 797
τείνουν στο μη Ευρωπαίοι 27 61 12 320
μη Ευρωπαίοι 22 67 11 2356
Εμπειρία χωρών της Ε.Ε.
Εργασιακή εμπειρία σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 39 50 11 403
Όχι 28 60 12 5639
Εμπειρία διακοπών σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 37 55 8 748
Όχι 28 60 13 5332
119
Ποσοστά τείνουν να εμπιστεύονται
τείνουν να μηνεμπιστεύονται
Δεν γνωρίζουν
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
Τομέας
ιδιωτικός 26 62 12 2605
δημόσιος 30 59 12 2617
άλλος 30 55 16 379
Κλάδος βιομηχανίας
ορυχεία και λατομεία 21 69 10 321
κατασκευές 25 66 9 1505
ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και νερό 29 62 9 820
κατασκευές 40 50 11 111
μεταφορές 30 56 14 597
οικονομικά 29 63 8 24
πληροφορίες και επικοινωνία 32 50 19 119
δημόσια διοίκηση 32 57 12 381
εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική εργασία 27 60 14 163
τουρισμός ξενοδοχεία και εστιατόρια 34 54 12 41
γεωργία 21 72 8 295
άλλος 33 52 15 1480
Κατάσταση επιχείρησης
ανεξάρτητη επιχείρηση 31 59 11 2792
μέρος εταιρίας εθνικών συμφερόντων 27 62 11 1596
μέρος Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας 20 68 13 416
μέρος μη Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
22 69 9 147
δεν γνωρίζω 32 47 21 582
120
Ποσοστά τείνουν να εμπιστεύονται
τείνουν να μην εμπιστεύονται
Δεν γνωρίζουν Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά (συν.)
Μέγεθος επιχείρησης (αρ. εργαζομένων)
1-9 38 49 14 274
10-49 30 55 15 659
50-149 33 55 13 857
150-499 39 61 9 1424
500 ή περισσότεροι 27 62 12 2914
Σύνολο 29 59 12 6355
Πίνακας A6.2 Βαθμός εμπιστοσύνης στην Ε.Ε. (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε.
Ποσοστά TR BE EL FR IT SE SK UK
τείνουν να εμπιστεύονται
29 59 65 32 78 79 83 55
τείνουν να μην εμπιστεύονται
59 26 24 51 14 10 11 28
δεν γνωρίζω 12 15 11 17 8 11 6 17
Βάση 6355 209 199 218 687 238 137 196
121
Πίνακας A6.3 Βαθμός εμπιστοσύνης σε συγκεκριμένα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Συνδικάτα σε επίπεδο Ε.Ε.
Τείνουν να εμπιστεύονται
46 67 65 14 41 91 78 59
τείνουν να μην εμπιστεύονται
31 9 15 80 39 2 10 11
δεν γνωρίζω 22 24 20 6 20 7 13 30
Βάση 6288 189 202 263 658 239 144 202
Ευρωπαϊκό δικαστήριο
τείνουν να εμπιστεύονται
34 65 67 58 66 46 79 61
τείνουν να μην εμπιστεύονται
51 19 19 25 16 24 11 16
δεν γνωρίζω 15 16 15 17 18 30 11 22
Βάση 6299 190 200 263 688 238 141 202
Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο
τείνουν να εμπιστεύονται
22 56 66 42 69 81 69 54
τείνουν να μην εμπιστεύονται
64 25 23 47 19 9 19 28
δεν γνωρίζω 14 20 10 11 12 10 13 18
Βάση 6259 191 201 264 686 239 143 204
Πολιτικά κόμματα σε επίπεδο Ε.Ε.
τείνουν να εμπιστεύονται
16 24 44 20 36 69 15 23
τείνουν να μην εμπιστεύονται
66 48 39 62 42 12 57 48
δεν γνωρίζω 18 28 18 18 22 19 28 29
Βάση 6299 188 200 262 685 238 142 204
122
Πίνακας A6.4 Βαθμός εμπιστοσύνης στα Ηνωμένα Έθνη (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Ποσοστά TR BE EL FR IT SE SK UK
τείνουν να εμπιστεύονται
24 56 42 41 62 38 59 61
τείνουν να μην εμπιστεύονται
63 30 36 41 25 8 26 24
δεν γνωρίζω 13 15 22 18 13 55 15 15
Βάση 6250 223 201 233 684 239 143 203
Πίνακας A6.5 Βαθμός εμπιστοσύνης σε συγκεκριμένους εθνικούς θεσμούς (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε. )
Ποσοστά TR BE EL FR IT SE SK UK
Δικαιοσύνη/το εθνικό νομικό σύστημα
τείνουν να εμπιστεύονται
34 39 38 31 42 98 20 64
τείνουν να μην εμπιστεύονται
57 47 44 55 48 1 75 29
δεν γνωρίζω 9 14 19 14 10 1 5 7
Βάση 6293 223 200 229 687 239 143 202
Εθνικά πολιτικά κόμματα
τείνουν να εμπιστεύονται
24 29 41 16 19 86 13 22
τείνουν να μην εμπιστεύονται
68 57 43 71 71 3 76 61
δεν γνωρίζω 9 14 16 13 10 11 12 17
Βάση 6295 223 201 226 681 239 144 202
123
Πίνακας A7.1 Τι πρέπει να κάνει η Ε.Ε. στο μέλλον (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφάσιστοι Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Να προάγει την πολιτισμική προσέγγιση
42 30 16 7 5 6337
Να ενισχύσει τα δικαιώματα των εργαζομένων
48 33 12 4 3 6337
Να αυξήσει την ευελιξία της αγοράς εργασίας
37 36 16 6 4 6313
Να αυξήσει την μέριμνα για το περιβάλλον
45 35 12 5 3 6332
Να πάψει να υπάρχει σαν οντότητα η Ε.Ε.
18 16 31 22 13 6298
124
Πίνακας A7.2 Εάν η Ε.Ε. θα πρέπει να κάνει περισσότερα για να βελτιώσει τα δικαιώματα των εργαζομένων (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
Συνδικαλιστική συνομοσπονδία
HAK-İŞ 52 31 12 3 2 837
TÜRK-İŞ 49 34 11 4 3 4692
DİSK 42 32 16 6 4 809
Συνδικαλιστική ιδιότητα
εκπρόσωπος σωματείου σε εργασιακό χώρο
56 31 8 3 2 1639
Όχι 46 35 12 4 3 4431
Ατομικά χαρακτηριστικά
Ηλικία
15-25 40 37 16 6 2 325
26-30 44 36 13 4 3 828
31-35 46 35 12 4 3 828
36-40 52 32 19 4 3 997
41-45 51 33 9 4 3 1376
46-50 52 33 9 3 4 894
51 ή μεγαλύτεροι 52 30 10 6 3 274
Φύλο
άνδρες 51 33 10 4 3 5043
γυναίκες 41 38 14 5 3 883
Τόπος Γέννησης
αγροτική περιοχή/χωριό 49 33 11 5 3 2013
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη
49 33 11 4 3 2045
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 48 35 11 3 2 1929
125
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Τόπος διαμονής
αγροτική περιοχή/χωριό 36 31 20 9 4 187
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη
49 33 11 5 3 1363
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 49 35 10 3 3 3801
Ηλικία διακοπής βασικής εκπαίδευσης
13 ή μικρότεροι 47 28 15 6 4 861
14-16 47 32 13 5 3 840
17-18 53 33 9 3 2 2280
19-21 45 38 12 3 2 1023
22 ή μεγαλύτεροι 47 37 8 5 3 823
Επαγγελματική κατηγορία
διευθυντικό στέλεχος 56 29 9 4 2 267
επαγγελματίες/τεχνικοί 38 40 14 5 4 365
άλλοι υπάλληλοι γραφείου 46 38 12 3 2 980
ειδικευμένοι εργάτες 54 30 9 4 3 2618
ημιειδικευμένοι εργάτες 47 38 9 4 2 501
ανειδίκευτοι εργάτες 44 35 14 4 3 722
άλλος 41 33 19 5 2 525
Πολιτική ταυτότητα
αριστεροί 55 29 9 5 3 1234
κέντρο-αριστεροί 4 35 12 5 1 365
κεντρώοι 45 36 13 4 2 940
κέντρο-δεξιοί 43 44 10 2 2 423
δεξιοί 49 33 11 4 3 1996
126
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Ευρωπαϊκή ταυτότητα
Ευρωπαίοι 59 31 8 2 1 916
τείνουν στο Ευρωπαίοι 39 48 10 2 2 350
ουδέτεροι 49 35 11 4 2 806
τείνουν στο μη Ευρωπαίοι 43 39 14 4 1 320
μη Ευρωπαίοι 48 32 12 5 3 2343
Εμπειρία χωρών της Ε.Ε.
Εργασιακή εμπειρία σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 43 33 18 4 3 403
Όχι 49 34 11 4 3 5641
Εμπειρία διακοπών σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 47 33 13 4 4 746
Όχι 49 34 11 4 3 5334
127
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
Τομέας
ιδιωτικός 50 33 11 4 2 2607
δημόσιος 51 33 9 4 3 2619
άλλος 34 38 13 9 7 378
Κλάδος βιομηχανίας
ορυχεία και λατομεία 48 38 11 3 1 313
κατασκευές 50 32 11 4 2 1519
ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και νερό
50 35 8 4 4 814
κατασκευές 38 32 19 6 5 111
μεταφορές 53 33 8 4 2 599
οικονομικά 48 32 8 8 4 25
πληροφορίες και επικοινωνία 45 33 12 6 5 122
δημόσια διοίκηση 40 37 15 4 3 388
εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική εργασία
52 27 10 7 4 162
τουρισμός ξενοδοχεία και εστιατόρια
44 35 16 2 2 43
γεωργία 46 41 6 3 3 295
άλλος 51 32 13 3 2 1484
Κατάσταση επιχείρησης
ανεξάρτητη επιχείρηση 50 34 9 5 2 2796
μέρος εταιρίας εθνικών συμφερόντων
49 35 11 3 3 1601
μέρος Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
52 29 13 4 2 420
μέρος μη Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
52 30 14 2 3 147
δεν γνωρίζω 41 31 18 5 5 580
128
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά (συν.)
Μέγεθος επιχείρησης (αρ. εργαζομένων)
1-9 44 37 11 5 4 266
10-49 45 34 13 5 3 662
50-149 43 35 15 4 3 851
150-499 50 35 10 4 2 1418
500 ή περισσότεροι 51 32 11 4 3 2932
Σύνολο 48 33 12 4 3 6337
129
Πίνακας A7.3 Εάν η Ε.Ε. θα πρέπει να ενδιαφερθεί περισσότερο για τα περιβαλλοντικά ζητήματα (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
Συνδικαλιστική συνομοσπονδία
HAK-İŞ 47 35 11 5 2 835
TÜRK-İŞ 45 36 11 5 3 4690
DİSK 40 32 17 7 5 807
Συνδικαλιστική ιδιότητα
εκπρόσωπος σωματείου σε εργασιακό χώρο
50 34 10 3 3 1644
Όχι 43 36 12 5 3 4422
Ατομικά χαρακτηριστικά
Ηλικία
15-25 34 35 20 7 4 323
26-30 39 38 14 6 3 824
31-35 44 38 10 4 3 996
36-40 46 35 12 5 2 1243
41-45 48 34 10 4 3 1374
46-50 51 33 10 4 3 891
51 ή μεγαλύτεροι 47 36 8 5 4 278
Φύλο
άνδρες 47 35 11 5 3 5045
γυναίκες 35 40 15 7 3 876
Τόπος Γέννησης
αγροτική περιοχή/χωριό 44 37 12 5 3 2011
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη
45 35 11 6 3 2040
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 45 35 13 4 3 1927
130
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Τόπος διαμονής
αγροτική περιοχή/χωριό 34 33 19 11 3 188
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη
45 37 10 6 3 1366
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 46 36 11 4 3 3793
Ηλικία διακοπής βασικής εκπαίδευσης
13 ή μικρότεροι 44 34 12 6 5 862
14-16 40 38 15 4 3 842
17-18 47 34 12 4 3 2272
19-21 45 38 10 5 2 1020
22 ή μεγαλύτεροι 48 37 8 4 4 823
Επαγγελματική κατηγορία
διευθυντικό στέλεχος 51 32 11 5 2 266
επαγγελματίες/τεχνικοί 42 39 10 4 5 366
άλλοι υπάλληλοι γραφείου 46 36 11 5 2 975
ειδικευμένοι εργάτες 49 34 9 5 4 2609
ημιειδικευμένοι εργάτες 41 37 14 6 2 500
ανειδίκευτοι εργάτες 41 37 15 4 3 724
άλλοι 38 35 17 7 3 526
Πολιτική ταυτότητα
αριστεροί 50 32 10 5 3 1234
κέντρο-αριστεροί 42 37 14 6 1 362
κεντρώοι 43 38 13 4 2 941
κέντρο-δεξιοί 43 40 9 5 2 424
δεξιοί 45 36 11 5 3 1998
131
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Ευρωπαϊκή ταυτότητα
Ευρωπαίοι 53 36 7 4 1 915
τείνουν στο Ευρωπαίοι 39 42 14 3 2 351
ουδέτεροι 48 35 10 5 2 806
τείνουν στο μη Ευρωπαίοι 35 43 13 6 3 320
μη Ευρωπαίοι 44 35 13 5 4 2344
Εμπειρία χωρών της Ε.Ε.
Εργασιακή εμπειρία σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 38 40 14 5 4 402
Όχι 46 35 12 5 3 5637
Εμπειρία διακοπών σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 43 36 12 6 4 746
Όχι 45 35 12 5 3 5329
132
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
Τομέας
ιδιωτικός 44 36 11 5 3 2602
δημόσιος 48 34 10 4 3 2617
άλλος 32 40 14 9 5 378
Κλάδος βιομηχανίας
ορυχεία και λατομεία 41 38 12 6 3 313
κατασκευές 49 32 12 4 3 1509
ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και νερό
47 37 8 5 3 813
κατασκευές 39 41 9 6 6 110
μεταφορές 47 34 12 4 4 603
οικονομικά 44 40 4 8 4 25
πληροφορίες και επικοινωνία
42 40 8 4 6 121
δημόσια διοίκηση 40 38 14 4 3 384
εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική εργασία
47 28 14 8 4 160
τουρισμός ξενοδοχεία και εστιατόρια
36 29 31 2 2 42
γεωργία 50 32 8 6 4 297
άλλος 44 38 12 5 2 1486
Κατάσταση επιχείρησης
ανεξάρτητη επιχείρηση 46 37 10 5 3 2800
μέρος εταιρίας εθνικών συμφερόντων
46 37 11 4 3 1594
μέρος Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
47 31 13 7 2 419
μέρος μη Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
53 26 13 7 2 148
δεν γνωρίζω 36 34 20 6 5 579
133
Ποσοστά Συμφωνούν
έντονα
Συμφωνούν
Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν
Διαφωνούν
έντονα
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά (συν.)
Μέγεθος επιχείρησης (αρ. εργαζομένων)
1-9 38 39 12 6 5 268
10-49 42 36 15 5 3 664
50-149 39 37 15 6 4 853
150-499 45 37 12 5 2 1409
500 ή περισσότεροι 48 34 10 5 3 2929
Σύνολο 45 35 12 5 3 6332
134
Πίνακας A7.4 Εάν η Ε.Ε. θα πρέπει να κάνει περισσότερα για να καταστήσει τις αγορές εργασίας ευέλικτες (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
Συνδικαλιστική συνομοσπονδία
HAK-İŞ 42 36 14 5 2 835
TÜRK-İŞ 38 37 15 6 4 4682
DİSK 31 30 24 8 6 795
Συνδικαλιστική ιδιότητα
εκπρόσωπος σωματείου σε εργασιακό χώρο
42 36 13 5 4 1637
Όχι 36 37 17 6 4 4410
Ατομικά χαρακτηριστικά
Ηλικία
15-25 34 33 22 7 5 328
26-30 33 40 19 5 3 824
31-35 36 39 16 5 4 990
36-40 38 37 16 6 3 1241
41-45 41 35 13 5 5 1371
46-50 38 36 15 5 5 887
51 ή μεγαλύτεροι 39 34 13 10 3 275
Φύλο
άνδρες 39 37 15 6 4 5027
γυναίκες 33 36 22 6 4 875
Τόπος Γέννησης
αγροτική περιοχή/χωριό 36 38 16 6 4 1999
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη
37 36 16 6 5 2039
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 38 36 17 5 4 1921
135
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Τόπος διαμονής
αγροτική περιοχή/χωριό 28 36 21 11 5 189
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη
38 36 16 7 3 1364
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 38 38 16 5 4 3786
Ηλικία διακοπής βασικής εκπαίδευσης
13 ή μικρότεροι 37 32 19 7 5 853
14-16 34 38 18 6 4 838
17-18 39 37 16 5 4 2269
19-21 37 39 15 6 3 1022
22 ή μεγαλύτεροι 38 38 13 6 5 819
Επαγγελματική κατηγορία
διευθυντικό στέλεχος 47 28 16 8 2 262
επαγγελματίες/τεχνικοί 28 43 16 6 6 362
άλλοι υπάλληλοι γραφείου 40 36 16 6 3 980
ειδικευμένοι εργάτες 40 36 14 6 5 2607
ημιειδικευμένοι εργάτες 35 40 16 5 4 500
ανειδίκευτοι εργάτες 32 39 19 5 4 717
άλλοι 33 31 25 8 3 521
Πολιτική ταυτότητα
αριστεροί 41 33 15 7 5 1225
κέντρο-αριστεροί 29 40 21 5 5 361
κεντρώοι 38 37 16 5 4 938
κέντρο-δεξιοί 32 38 18 9 4 423
δεξιοί 38 39 14 5 3 1991
136
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Ευρωπαϊκή ταυτότητα
Ευρωπαίοι 48 34 12 4 3 912
τείνουν στο Ευρωπαίοι 24 51 13 6 6 344
ουδέτεροι 36 39 16 6 3 806
τείνουν στο μη Ευρωπαίοι 28 38 25 6 3 319
μη Ευρωπαίοι 38 35 16 6 4 2331
Εμπειρία χωρών της Ε.Ε.
Εργασιακή εμπειρία σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 35 37 19 5 6 404
Όχι 38 37 16 6 4 5619
Εμπειρία διακοπών σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 38 35 15 7 5 742
Όχι 38 37 16 6 4 5314
137
Ποσοστά Συμφωνούν
έντονα
Συμφωνούν
Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν
Διαφωνούν
έντονα
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
Τομέας
ιδιωτικός 36 37 16 6 5 2606
δημόσιος 40 37 14 5 4 2604
άλλος 30 35 20 9 6 373
Κλάδος βιομηχανίας
ορυχεία και λατομεία 43 38 12 4 4 313
κατασκευές 36 37 16 8 4 1512
ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και νερό
40 39 12 5 4 808
κατασκευές 34 39 15 7 5 108
μεταφορές 41 37 13 5 4 598
οικονομικά 44 28 16 8 4 25
πληροφορίες και επικοινωνία
39 34 13 9 4 122
δημόσια διοίκηση 36 36 18 5 5 386
εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική εργασία
37 30 14 12 7 160
τουρισμός ξενοδοχεία και εστιατόρια
32 37 24 5 2 41
γεωργία 37 37 15 8 3 294
άλλος 38 35 19 4 4 1481
Κατάσταση επιχείρησης
ανεξάρτητη επιχείρηση 37 38 15 6 4 2788
μέρος εταιρίας εθνικών συμφερόντων
39 38 14 6 4 1586
μέρος Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
35 34 17 7 6 420
μέρος μη Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
46 26 20 5 5 149
δεν γνωρίζω 34 29 26 7 4 577
138
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά (συν.)
Μέγεθος επιχείρησης (αρ. εργαζομένων)
1-9 37 33 22 3 6 267
10-49 36 35 18 6 5 661
50-149 33 37 20 6 4 849
150-499 38 38 16 5 3 1406
500 ή περισσότεροι 39 36 15 6 4 2922
Σύνολο 45 35 12 5 3 6332
139
Πίνακας A7.5 Εάν η Ε.Ε. θα πρέπει να κάνει περισσότερα την προσέγγιση των ανθρώπων με διαφορετικές πολιτισμικές, θρησκευτικές και ιστορικές καταβολές (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
Συνδικαλιστική συνομοσπονδία
HAK-İŞ 50 28 13 5 4 841
TÜRK-İŞ 41 31 16 7 5 1691
DİSK 41 27 19 7 5 806
Συνδικαλιστική ιδιότητα
εκπρόσωπος σωματείου σε εργασιακό χώρο
49 30 11 7 3 1640
Όχι 40 31 17 7 5 4428
Ατομικά χαρακτηριστικά
Ηλικία
15-25 36 29 22 10 4 329
26-30 37 31 20 7 5 826
31-35 42 31 16 7 4 998
36-40 43 29 16 8 4 1246
41-45 45 30 14 6 5 1372
46-50 47 29 14 6 5 898
51 ή μεγαλύτεροι 45 34 8 9 4 273
Φύλο
άνδρες 45 29 15 7 4 5053
γυναίκες 34 34 21 7 4 875
Τόπος Γέννησης
αγροτική περιοχή/χωριό 42 31 16 8 4 2009
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη
42 31 16 6 5 2044
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 43 31 16 7 4 1933
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
140
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Τόπος διαμονής
αγροτική περιοχή/χωριό 25 30 30 9 6 189
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη
42 31 16 7 4 1364
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 43 31 15 7 4 3798
Ηλικία διακοπής βασικής εκπαίδευσης
13 ή μικρότεροι 38 30 19 8 6 860
14-16 39 28 21 7 6 842
17-18 43 30 16 7 3 2282
19-21 42 35 13 7 4 1024
22 ή μεγαλύτεροι 51 28 10 6 5 822
Επαγγελματική κατηγορία
διευθυντικό στέλεχος 55 25 9 9 3 267
επαγγελματίες/τεχνικοί 43 30 13 10 5 367
άλλοι υπάλληλοι γραφείου 42 31 16 7 3 984
ειδικευμένοι εργάτες 45 29 14 7 5 2619
ημιειδικευμένοι εργάτες 39 34 19 5 4 503
ανειδίκευτοι εργάτες 38 33 18 7 5 722
άλλοι 34 31 24 9 3 520
Πολιτική ταυτότητα
αριστεροί 47 27 15 7 4 1237
κέντρο-αριστεροί 39 35 16 9 2 362
κεντρώοι 40 31 17 7 5 943
κέντρο-δεξιοί 44 35 15 4 2 423
δεξιοί 44 29 15 8 5 1999
141
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Ευρωπαϊκή ταυτότητα
Ευρωπαίοι 55 29 10 4 2 923
τείνουν στο Ευρωπαίοι 35 46 12 5 3 349
ουδέτεροι 44 32 15 6 4 805
τείνουν στο μη Ευρωπαίοι 38 34 19 9 1 317
μη Ευρωπαίοι 42 27 17 9 6 2349
Εμπειρία χωρών της Ε.Ε.
Εργασιακή εμπειρία σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 40 30 20 7 3 405
Όχι 43 30 15 7 4 5641
Εμπειρία διακοπών σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 44 30 16 6 5 749
Όχι 43 30 16 7 4 5333
142
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
Τομέας
ιδιωτικός 41 33 15 7 4 2609
δημόσιος 47 27 14 7 5 2623
άλλος 34 30 16 11 9 375
Κλάδος βιομηχανίας
ορυχεία και λατομεία 43 36 13 5 2 315
κατασκευές 42 31 17 7 4 1517
ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και νερό
45 31 11 8 5 814
κατασκευές 39 27 22 8 4 110
μεταφορές 45 29 15 5 5 596
οικονομικά 42 4 17 33 4 24
πληροφορίες και επικοινωνία
39 27 21 11 3 122
δημόσια διοίκηση 39 29 20 7 6 388
εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική εργασία
44 23 14 13 7 163
τουρισμός ξενοδοχεία και εστιατόρια
33 29 19 17 2 42
γεωργία 48 29 12 6 4 297
άλλος 42 32 15 6 4 1482
Κατάσταση επιχείρησης
ανεξάρτητη επιχείρηση 44 31 14 7 4 2798
μέρος εταιρίας εθνικών συμφερόντων
42 32 17 6 4 1598
μέρος Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
41 28 16 11 4 422
μέρος μη Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
50 22 17 7 5 148
δεν γνωρίζω 36 30 22 6 6 580
143
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά (συν.)
Μέγεθος επιχείρησης (αρ. εργαζομένων)
1-9 40 33 15 7 6 267
10-49 43 30 15 9 4 655
50-149 39 31 19 7 4 850
150-499 41 33 15 6 5 1422
500 ή περισσότεροι 44 29 16 7 4 2935
Σύνολο 42 30 16 7 5 6337
144
Πίνακας A7.6 Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να πάψει να υπάρχει (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
Συνδικαλιστική συνομοσπονδία
HAK-İŞ 17 13 29 25 17 833
TÜRK-İŞ 19 17 30 22 12 4658
DİSK 16 14 34 23 13 808
Συνδικαλιστική ιδιότητα
εκπρόσωπος σωματείου σε εργασιακό χώρο
18 18 29 24 12 1631
Όχι 19 15 32 22 13 4406
Ατομικά χαρακτηριστικά
Ηλικία
15-25 18 14 32 22 14 324
26-30 17 5 34 21 13 823
31-35 20 16 33 19 13 990
36-40 20 16 32 22 11 1241
41-45 17 17 28 25 13 1366
46-50 18 16 27 25 15 889
51 ή μεγαλύτεροι 15 12 32 26 16 276
Φύλο
άνδρες 19 16 30 23 13 5017
γυναίκες 13 15 34 23 14 875
Τόπος Γέννησης
αγροτική περιοχή/χωριό 17 17 30 25 13 1993
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη
19 15 31 22 12 2038
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 19 15 32 21 13 1917
145
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Τόπος διαμονής
αγροτική περιοχή/χωριό 16 23 32 17 12 189
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη
16 16 32 24 13 1357
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 19 15 31 22 14 3775
Ηλικία διακοπής βασικής εκπαίδευσης
13 ή μικρότεροι 16 14 31 24 15 862
14-16 16 18 33 22 12 836
17-18 19 15 32 22 13 2270
19-21 15 19 31 24 11 1008
22 ή μεγαλύτεροι 23 12 27 23 15 822
Επαγγελματική κατηγορία
διευθυντικό στέλεχος 18 14 26 26 16 264
επαγγελματίες/τεχνικοί 16 18 26 26 14 365
άλλοι υπάλληλοι γραφείου 20 18 32 21 9 971
ειδικευμένοι εργάτες 19 14 30 24 13 2600
ημιειδικευμένοι εργάτες 16 21 30 19 14 499
ανειδίκευτοι εργάτες 18 13 37 18 14 720
άλλοι 19 16 34 20 12 524
Πολιτική ταυτότητα
αριστεροί 18 16 28 24 14 1232
κέντρο-αριστεροί 15 13 33 26 13 361
κεντρώοι 17 15 34 23 11 936
κέντρο-δεξιοί 11 16 36 24 13 422
δεξιοί 22 16 29 22 12 1991
146
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφάσιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Ατομικά χαρακτηριστικά (συν.)
Ευρωπαϊκή ταυτότητα
Ευρωπαίοι 15 13 25 24 23 906
τείνουν στο Ευρωπαίοι 8 21 26 31 14 347
ουδέτεροι 14 13 35 28 10 803
τείνουν στο μη Ευρωπαίοι 13 18 38 22 9 317
μη Ευρωπαίοι 22 16 32 19 11 2339
Εμπειρία χωρών της Ε.Ε.
Εργασιακή εμπειρία σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 19 22 25 23 12 405
Όχι 18 15 32 22 13 5611
Εμπειρία διακοπών σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 19 19 25 23 14 744
Όχι 18 15 32 22 13 5302
147
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφάσιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
Τομέας
ιδιωτικός 19 17 32 21 12 2590
δημόσιος 18 14 30 25 14 2609
άλλος 17 18 24 25 16 377
Κλάδος βιομηχανίας
ορυχεία και λατομεία 18 28 28 14 12 311
κατασκευές 22 16 31 21 10 1505
ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και νερό
16 18 29 28 11 811
κατασκευές 17 15 32 28 8 107
μεταφορές 14 13 29 26 19 598
οικονομικά 33 13 13 33 8 24
πληροφορίες και επικοινωνία
21 16 21 27 16 121
δημόσια διοίκηση 21 15 29 22 13 383
εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική εργασία
22 17 29 23 9 162
τουρισμός ξενοδοχεία και εστιατόρια
23 15 33 25 5 40
γεωργία 20 19 24 26 12 296
άλλος 16 12 36 20 16 1473
Κατάσταση επιχείρησης
ανεξάρτητη επιχείρηση 18 15 31 24 12 2796
μέρος εταιρίας εθνικών συμφερόντων
15 15 31 23 16 1584
μέρος Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
22 22 32 15 10 412
μέρος μη Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας
26 13 38 16 8 146
δεν γνωρίζω 20 15 31 21 13 574
148
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφάσιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά (συν.)
Μέγεθος επιχείρησης (αρ. εργαζομένων)
1-9 19 18 28 21 14 268
10-49 16 13 32 25 13 652
50-149 20 15 29 23 13 853
150-499 20 18 29 22 12 1408
500 ή περισσότεροι 17 15 32 22 13 2916
Σύνολο 18 16 31 22 13 6298
149
Πίνακας A7.7 Τι θα πρέπει να κάνει η Ε.Ε. στο μέλλον (ερωτηθέντες από την Τουρκία και επτά χώρες της Ε.Ε.)
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφάσιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Να αυξήσει την πολιτισμική συνύπαρξη
TR 42 30 16 7 5 6337
BE 26 36 23 12 2 223
EL 27 42 23 5 4 202
FR 36 32 20 8 5 231
IT 53 31 11 4 1 689
SE 20 7 23 1 0 239
SK 14 49 25 11 1 142
UK 41 38 14 6 2 202
Να ενισχύσει τα δικαιώματα των εργαζομένων
TR 48 33 12 4 3 6367
BE 63 30 6 1 0 224
EL 49 41 7 2 2 202
FR 81 19 0 0 0 231
IT 68 27 4 1 0 689
SE 20 57 24 1 0 239
SK 47 43 9 0 1 143
UK 63 28 6 3 1 203
Να αυξήσει την ευελιξία στην αγορά εργασίας
TR 38 36 16 6 4 6313
BE 13 29 21 27 11 223
EL 32 38 16 7 6 202
FR 6 7 14 33 40 229
IT 31 29 20 16 5 687
SE 18 53 28 1 0 239
SK 28 54 12 5 1 143
UK 16 26 35 16 8 201
150
Ποσοστά Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφά-σιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Να αυξήσει την προσοχή προς το περιβάλλον
TR 54 35 12 5 3 6332
BE 43 38 16 4 0 223
EL 66 28 5 1 1 201
FR 59 32 8 1 0 231
IT 57 31 9 3 1 689
SE 32 46 21 1 0 239
SK 33 61 6 0 0 143
UK 36 41 16 5 3 203
Να πάψει η Ε.Ε. να υφίσταται
TR 18 16 31 22 13 6298
BE 3 3 17 38 40 223
EL 5 7 34 33 22 200
FR 7 2 19 33 40 233
IT 4 5 14 36 42 684
SE 4 6 18 62 11 239
SK 1 4 15 57 23 143
UK 10 7 16 27 39 202
151
Πίνακας A7.8 Υπέρ της ένταξης της Τουρκίας ως πλήρες μέλος της Ε.Ε. και απόψεις σχετικά με το κατά πόσον η Ε.Ε. θα πρέπει να πάψει να υπάρχει (Τούρκοι ερωτηθέντες)
Ποσοστά Εάν συμφωνούν ότι η Ε.Ε. θα έπρεπε να πάψει να υπάρχει
Συμφωνούν έντονα
Συμφωνούν Αναποφάσιστοι
Διαφωνούν Διαφωνούν έντονα
Βάση
Εάν είναι υπέρ της πλήρους ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε.
Ναι 12 12 27 31 18 3305
Όχι 30 22 30 11 7 2329
δεν γνωρίζω 10 14 52 16 8 569
Σύνολο 19 16 31 22 13 6203
Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΙ Η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΩΝ ΣΥΝΔΙΚΑΤΩΝ
152
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ B
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ
Αυτό το παράρτημα παρέχει πληροφορίες σχετικά με τα κύρια χαρακτηριστικά των Τούρκων ερωτηθέντων. Παρουσιάζει αστάθμιστα στοιχεία και διακρίνει:
Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά
Ατομικά χαρακτηριστικά
Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, επιχείρησης και οργανωτικά χαρακτηριστικά
Πίνακας B1 Συνδικαλιστικά χαρακτηριστικά των Τούρκων ερωτηθέντων
Αριθμός Ποσοστό
Συνδικαλιστική συνομοσπονδία
HAK-İŞ 2235 34
TÜRK-İŞ 2747 42
DİSK 1632 34
Συνδικαλιστική ιδιότητα
εκπρόσωπος σωματείου σε εργασιακό χώρο 1665 25
Όχι 4552 69
δεν γνωρίζω 116 2
δεν απάντησαν 281 4
Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΙ Η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΩΝ ΣΥΝΔΙΚΑΤΩΝ
153
Πίνακας Β2 Ατομικά χαρακτηριστικά των Τούρκων ερωτηθέντων
Αριθμός Ποσοστό
Ηλικία
15-25 348 5
26-30 882 13
31-35 1122 17
36-40 1337 20
41-45 1362 21
46-50 804 12
51 ή μεγαλύτεροι 263 4
δεν απάντησαν 496 8
Φύλο
άνδρες 5135 78
γυναίκες 970 15
δεν απάντησαν 509 8
Τόπος Γέννησης
αγροτική περιοχή/χωριό 2025 31
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη 2290 35
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 1869 28
δεν απάντησαν 430 7
Τόπος διαμονής
αγροτική περιοχή/χωριό 208 3
μικρού ή μεσαίου μεγέθους κωμόπολη 1764 27
μεγάλη κωμόπολη/πόλη 3644 55
δεν απάντησαν 998 15
Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΙ Η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΩΝ ΣΥΝΔΙΚΑΤΩΝ
154
Πίνακας B2 Ατομικά χαρακτηριστικά των Τούρκων ερωτηθέντων (συν.)
Αριθμός Ποσοστό
Ηλικία διακοπής βασικής εκπαίδευσης
13 ή μικρότεροι 959 15
14-16 915 14
17-18 2105 32
19-21 1044 16
22 ή μεγαλύτεροι 970 15
δεν απάντησαν 621 9
Επαγγελματική κατηγορία
διευθυντικό στέλεχος 275 4
επαγγελματίες/τεχνικοί 413 6
άλλοι υπάλληλοι γραφείου 902 14
ειδικευμένοι εργάτες 2471 37
ήμι ειδικευμένοι εργάτες 541 8
ανειδίκευτοι εργάτες 804 12
άλλοι 728 11
δεν απάντησαν 480 7
Πολιτική ταυτότητα
αριστεροί 1390 21
κέντρο-αριστεροί 418 6
κεντρώοι 918 14
κέντρο-δεξιοί 394 6
δεξιοί 2117 32
δεν απάντησαν 1377 21
Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΙ Η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΩΝ ΣΥΝΔΙΚΑΤΩΝ
155
Πίνακας B2 Ατομικά χαρακτηριστικά των Τούρκων ερωτηθέντων (συν.)
Αριθμός Ποσοστό
Ευρωπαϊκή ταυτότητα
Ευρωπαίοι 900 14
τείνουν στο Ευρωπαίοι 353 5
ουδέτεροι 826 13
τείνουν στο μη Ευρωπαίοι 349 5
μη Ευρωπαίοι 2572 39
δεν απάντησαν 1614 24
Εμπειρία χωρών της Ε.Ε.
Εργασιακή εμπειρία σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 446 7
Όχι 578 88
δεν απάντησαν 383 6
Εμπειρία διακοπών σε χώρα της Ε.Ε.
Ναι 810 12
Όχι 5157 83
δεν απάντησαν 347 5
Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΙ Η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΩΝ ΣΥΝΔΙΚΑΤΩΝ
156
Πίνακας B3 Χαρακτηριστικά τομέα, κλάδου βιομηχανίας, οργάνωσης και επιχείρησης των Τούρκων ερωτηθέντων Αριθμός Ποσοστό Τομέας ιδιωτικός 2613 40 δημόσιος 2619 40 άλλα 474 7 δεν απάντησαν 908 14 Κλάδος βιομηχανίας ορυχεία και λατομεία 351 κατασκευές 1430 22 ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο και νερό 650 10 κατασκευές 150 2 μεταφορές 492 7 οικονομικά 35 <1 πληροφορίες και επικοινωνία 166 3 δημόσια διοίκηση 533 8 εκπαίδευση, υγεία και κοινωνική εργασία 194 3 τουρισμός ξενοδοχεία και εστιατόρια 60 <1 γεωργία 203 3 Άλλος 1717 26 δεν απάντησαν 633 10 Κατάσταση επιχείρησης ανεξάρτητη επιχείρηση 3062 46 μέρος εταιρίας εθνικών συμφερόντων 1417 21 μέρος Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας 367 6 μέρος μη Ευρωπαϊκής πολυεθνικής εταιρίας 161 2 δεν γνωρίζω 663 10 δεν απάντησαν 944 14
Μέγεθος επιχείρησης (αρ. εργαζομένων) 1-9
359
5
10-49 742 11 50-149 1051 16 150-499 1412 21 500 ή περισσότεροι 2754 42 δεν απάντησαν 296 5
Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΙ Η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΩΝ ΣΥΝΔΙΚΑΤΩΝ
157
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΩΝ ΣΤΙΣ ΕΠΤΑ ΧΩΡΕΣ ΜΕΛΗ ΤΗΣ Ε.Ε.
Στο παράρτημα αυτό παρέχονται πληροφορίες για τη συμβολή στην έρευνα των συνδικαλιστικών συνομοσπονδιών στο Βέλγιο, τη Γαλλία, την Ελλάδα, την Ιταλία, τη Σλοβακία, τη Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η συμβολή των ερωτηθέντων από τις συνδικαλιστικές συνομοσπονδίες διαφοροποιείται σε διάφορα σημεία.
Διαφορετικοί στόχοι για τον αριθμό των δειγμάτων καθορίστηκαν για κάθε χώρα
Οι στόχοι επιτεύχθηκαν σε διαφορετικό βαθμό
Η συμβολή των συνδικαλιστικών συνομοσπονδιών επίσης διαφέρει σε κάθε χώρα κατά τρόπο όχι απαραίτητα αντιπροσωπευτικό.
Στο σύνολό τους αυτοί οι προβληματισμοί καταδεικνύουν ότι τα δεδομένα για τις διαφορετικές χώρες της Ε.Ε. μπορούν, στην καλύτερη περίπτωση, να θεωρηθούν απλώς ως περίπου ενδεικτικά και συνεπώς πρέπει να λαμβάνονται υπόψη με αυτό τον τρόπο όταν διαβάζεται η έρευνα. Τα βασικά δεδομένα παρέχονται στον Πίνακα Γ1.
Πίνακας Γ1 Συμβολή των συνδικαλιστικών συνομοσπονδιών στο δείγμα των ερωτηθέντων από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.
Συνομοσπονδίες Βέλγιο Γαλλία Ελλάδα Ιταλία Σλοβακία Σουηδία Ηνωμένο Βασίλειο
CGIL 247
CISL 450
CGSLB 107
CSC 84
FGTB 35
GSEE 202
KOZSR 145
LO 239
TUC 205
δεν δηλώθηκε - 235 - - - -
Σύνολο 191 235 202 697 145 239 205
Στόχος 500 2,000 500 3,000 500 500 1,000
Επίτευξη στόχου 45% 12% 40% 23% 29% 48% 21%
Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΙ Η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΩΝ ΣΥΝΔΙΚΑΤΩΝ
158
ΑΝΑΦΟΡΕΣ Emekdunyasi (2009) http://www.emekdunyasi.net/tr/article.asp?ID=4207 (last accessed 22 December 2009)
Eurobarometer 71 (2009a) Public opinion in the European Union, Standard Barometer, European Commission, Brussels
Eurobarometer 71 (2009b) National Report Executive Summary – Turkey, European Commission, Brussels.
Eurobarometer 71 (2009c) Avrupa Birliğinde Kamuoyu Bahar, European Commission, Brussels.
Ministry of Labour and Social Security (2009) http://www.cgm.gov.tr/article.php?article_id=295 (last accessed 23 December 2009)