Shenakht Journal of Psychology and Psychiatry
Vol. 7/ No. 4/ 2020
Page: 105-121
The effectiveness of Lacanian analysis group therapy on empathy, social
acceptance and social competence in adolescent girls in Tehran city: two
months follow-up Lila Hatam Tahrani Moghadam
1, Maryam Mousavi Nike
2, Seyeed Kazem Malakouti
2
1-Master of Clinical Psychology, Department of Psychology, Naser Khosro Institute of Higher Education, Saveh,
Iran (Corresponding Author). E-mail: [email protected]
2- Assistant professor, Department of Psychology, Naser Khosro Institute of Higher Education, Saveh, Iran.
Received: 13/06/2020 Accepted: 19/08/2020
Abstract
Introduction: The occurrence of significant changes in adolescence can affect empathy,
acceptance and competence in adolescents. Therefore, psychoanalytic interventions are
necessary for adolescent emotional and social adjustment.
Aim: The purpose of this study was to determine effectiveness of Lacanian analysis group
therapy on empathy, social acceptance and social competence.
Method: This study was a research design was quasi-experimental with pretest-posttest and
control group with two-month follow-up. The population of this study included all the female
students’ high school of Tehran city in year 2018-2019. In this study, 30 female students were
considered as the sample size in two experimental groups (15 students) and control (15 students).
The experimental group underwent 6 sessions Lacanian analysis group therapy 90 minutes and
but control group received no intervention and remained in the waiting list. To collect data
empathy scale Jolliffe and Farrington, social desirability scale of Marlowe‐ Crowne and social
competence scale of Felner, Lease Phillips. Data analysis was performed using of covariance
with SPSS 24.
Results: The findings showed that Lacanian analysis group therapy had a significant effect on
emotional empathy (F=6.29), cognitive empathy (F=4.41), acceptance (F=5.36), cognitive
competence (F=18.47), behavioral (F=20.99), emotional (F=4.34), motivational (F=17.54) in
post-test and after a two month follows up (P<0.05).
Conclusion: Results highlight the importance of Lacanian analysis group therapy for empathy,
social acceptance and social competence in adolescent girls and providing new perspectives in
clinical interventions. So pay attention to the effectiveness of analysis group therapy in
counseling and psychotherapy of teen girls has a special significance.
Keywords: Group therapy, Empathy, Social distance, Social competence
How to cite this article : Hatam Tahrani Moghadam L, Mousavi Nike M, Malakouti SK. The effectiveness of Lacanian analysis group therapy
on empathy, social acceptance and social competence in adolescent girls in Tehran City: two months follow-up. Shenakht Journal of Psychology and Psychiatry. 2020; 7 (4): 105-121 .URL: http://shenakht.muk.ac.ir/article-1-915-en.pdf
Copyright © 2018 the Author (s). Published by Kurdistan University of Medical Sciences. This is an open access article distributed under the
terms of the Creative Commons Attribution-Non Commercial License 4.0 (CCBY-NC), where it is permissible to download, share, remix,
transform, and buildup the work provided it is properly cited. The work cannot be used commercially without permission from the journal.
Dow
nloa
ded
from
she
nakh
t.muk
.ac.
ir at
16:
46 +
0330
on
Frid
ay F
ebru
ary
26th
202
1
و روان پزشکی شناختمجله روانشناسی
9311، 4، شماره مهفتسال
901-929: صفحات
:کفایت اجتماعی بر همدلی، پذیرش اجتماعی والکانی ی گروه درمانی تحلیلاثربخشی
با پیگیری دو ماهه
2سید کاظم ملکوتی، 2مریم موسوی نیک، 1لیال حاتم طهرانی مقدم
(. مولف مسئول) مؤسسه آموزش عالی غیرانتفاعی ناصر خسرو، ساوه، ایران، گروه روانشناسی، روانشناسی بالینی کارشناس ارشد.9
[email protected]: ایمیل
.مؤسسه آموزش عالی غیرانتفاعی ناصر خسرو، ساوه، ایرانگروه روانشناسی، استادیار، . 2
21/01/9311 :تاریخ پذیرش مقاله 24/03/9311 :مقاله تاریخ دریافت
چکیده
. نوجوانان را تحت الشعاع قرار دهدهمدلی، پذیرش اجتماعی و کفایت اجتماعی تواند وقوع تغییرات چشمگیر در نوجوانی می :مقدمه
. دارد ضرورت نوجوانان هیجانی و اجتماعی سازش یافتگیتحلیلی بر مداخالت روانبنابراین،
.بودبر همدلی، پذیرش اجتماعی و کفایت اجتماعی الکانی ی گروه درمانی تحلیلاثربخشی حاضر تعیینهدف از پژوهش :هدف
جامعه در این پژوهش . بودبا پیگیری دو ماهه گروه کنترل و آزمون پس -آزمون آزمایشی با طرح پیشنیمه روش پژوهش :روش
گیری با استفاده از روش نمونه .بودند 9311-11شهر تهران در سال 2آماری کلیه نوجوانان دختر مدارس دولتی دوره متوسطه منطقه
10جلسه 6آزمایش تحت گروه. قرار گرفتند( نفر 91)و کنترل ( نفر 91)گروه آزمایش دواز آنان در نفر 30تعداد تصادفی ساده
فارینگتون مقیاس همدلی جولیف واز .در لیست انتظار باقی ماندقرار گرفتند؛ اما گروه کنترل رمانی تحلیلی الکانی ای گروه ددقیقه
استفاده منظور گردآوری اطالعاتبه ( 9110)و کفایت اجتماعی فلنر، لیس و فلیپس ( 9160) مارلو -کراون اجتماعی ، پذیرش(2006)
.ستفاده شدا 24ورژن SPSSتحلیل کواریانس با برای تجزیه و تحلیل اطالعات از . شد
، (F=36/1)، پذیرش(F=49/4)و شناختی( F=21/6)ر همدلی عاطفیبی الکانی ها نشان داد که گروه درمانی تحلیل یافته :هایافته
گروه آزمایش تأثیر معناداری ( F=14/94)های انگیزشیو آمایه( F=34/4)، هیجانی(F=11/20)، رفتاری(F=44/91)کفایت شناختی
(.>01/0P) داشته استآزمون و پیگیری در پس
همدلی، پذیرش اجتماعی و کفایت اجتماعی بهبودرا در ی الکانی نتایج این پژوهش اثربخشی گروه درمانی تحلیل :گیرینتیجه
برای بهبود درمانی های مشاوره و روان در محیطتحلیلی درمانی گروهتوجه به اثربخشی با بنابراین . دمورد تائید قرار دادختران نوجوان
.است ای برخوردار از اهمیت ویژه مشکالت دختران نوجوان
ی، پذیرش اجتماعی، کفایت اجتماعیهمدلگروه درمانی تحلیلی الکانی، :ها کلیدواژه
.است محفوظ کردستان پزشکی علوم دانشگاه یبرا نشر حقوق تمامی
Dow
nloa
ded
from
she
nakh
t.muk
.ac.
ir at
16:
46 +
0330
on
Frid
ay F
ebru
ary
26th
202
1
با پیگیری دو ماهه: کفایت اجتماعی ی الکانی بر همدلی، پذیرش اجتماعی وگروه درمانی تحلیلاثربخشی 904
901-929، 9311، 4م، شماره هفتمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال
مقدمه
ای با شروع و طول مدت متغیر، بین نوجوانی دوره
ها آنکودکی و بزرگسالی است که از جمله مشکالت
اگبی، اوگوستینا، ایتیتا و )توان به مشکالت جنسی می
اسچویزر، )، ناتوانی در تنظیم هیجانات (2020، 9پارتریک
بریس، الکساندر، )، ناامیدی (2020، 2گوتلیب و بالکمور
بنر، هائو )یابی ، ناتوانی در دوست(2020، 3فراسر و فابس
، رفتارهای پرخطر و مصرف مواد (2020، 4و جکسون
افزون بر . اشاره کرد( 2020و همکاران، 1یوتونم)مخدر
چنین مشکالتی، یکی دیگر از مشکالت نوجوانان در این
سنین پایین بودن سطح همدلی در نوجوانان دختر است
به عنوان یک 6مدلیه (.9310وزیری و لطفی عظیمی، )
، 4یوآن، ژو، ایکسا، لی و ژانگ) سازه شناختی و هیجانی
، به عنوان ظرفیت (2020، 1جاریموویچاسزوستر و ؛ 2020
افراد برای ادراک و فهم رفتار دیگران، تجربه هیجانات و
ایم توصیف و بیان آنچه که درک کرده ها آناحساسات
-که بعد شناختی آن به توانایی درک دیدگاه شده است
تارانتینو، دس دی ) های طرف مقابل اشاره دارد
همدلی عاطفی به و( 2091، 1گاسپریس، ماسیو و پینو
مارتیناک دورسیس، ) های عاطفی فرد است واکنش
-زوبکوویک و کولیک-آزیک، رونسویک-اسموجور
-نقش مهمی در بهبود مهارتهمدلی . (2091، 90وهووس
نوراهمن، ایسناینی و ) کندافراد ایفا می 99های ارتباطی
1- Egbe, Augustina, Itita, Patrick & Bassey 2- Schweizer, Gotlib & Blakemore 3- Bryce, Alexander, Fraser & Fabes 4- Benner, Hou & Jackson 5- Mewton 6- Empathy 7- Yang, Zhu, Xia, Li & Zhang 8- Szuster & Jarymowicz 9- Tarantino, De Gasperis, Mascio & Pino 10- Martinac Dorčić, Smojver-Ažić, Rončević Zubković & Kolić-
Vehovec 11- Communication skills
کند افراد با دنیای کمک میو ( 2020، 92الیناواتی
پیوند برقرار کنند و با افزایش هوش اجتماعی خود
در آنان، باعث بهبود روابط اجتماعی بین افراد 93هیجانی
ترین یکی از حیاتیو ( 2020، 94تیواری و بهات) شودمی
-های اجتماعی یادگیرندگان جوان است که میمهارت
موسویان، طالیی، فرادانش و ) توان آن را رشد داد
نیروی یک عنوانبه همچنین همدلی(. 9311بختیاری،
نوجوانان را بهبود بخشیده انسجام گروهی را در انگیزشی
شودافراد از سوی دیگران می 91و باعث پذیرش اجتماعی
(.2090، 96ریف، کتالر و ویفرینک)
براساس نتایج یک پژوهش، نوجوانانی که از همدلی قابل
توجه در خودشان برخوردار هستند، از نگاه دیگران
هستند و پذیرش اجتماعی باالیی در نزد دیگران تر مقبول
و همکاران، 94پرتو-ساگاستیزابال، دل -پاسکوآل) دارند
احساس ارزشمندی و پذیرفته شدن از سوی (. 2091
شده شناخته و جامعه با عنوان پذیرش اجتماعی همساالن
به عنوان مقبول دیگر، پذیرش اجتماعی عبارت به؛ است
از سوی خانواده، اطرافیان، و مورد پذیرش بودن فرد
فریرا، آگویار، ) دوستان و همساالن تعریف شده است
(.2091، 91کوریا، هیالهو و پیمنتل
شود که نوجوانان از میان باعث میپذیرش اجتماعی
های ارتباطی بین فردی و حمایت اجتماعی باالیی مهارت
برخوردار شوند، به طوری که مقبولیت و پذیرش آنان از
ماعی الزم های اجتهمساالن باعث دریافت حمایتسوی
ژانگ، ونگ، چن و ) شود از سوی گروه دوستان می
12- Nurahman, Isnaeni & Ellianawati 13- Emotional intelligence 14- Tiwari & Bhat 15- Social acceptance 16- Rieffe, Ketelaar & Wiefferink 17- Pascual-Sagastizabal 18- Ferreira, Aguiar, Correia, Fialho & Pimentel
Dow
nloa
ded
from
she
nakh
t.muk
.ac.
ir at
16:
46 +
0330
on
Frid
ay F
ebru
ary
26th
202
1
901 و همکاران لیال حاتم طهرانی مقدم
901-929، 9311، 4م، شماره هفتمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال
هایی پذیرش اجتماعی به پاسخهمچنین (. 2091، 9تانگ
اشاره دارد که افراد دوست دارند بر اساس هنجارهای
فرهنگی، در اجتماع مورد پسند واقع شده و مطلوبیت
، 2کاستی و روسوساربسکو، ) اجتماعی کسب کنند
به طوری که مشکل در ارتباط اجتماعی و حل (. 2092
تواند موجب بروز مشکالتی در مسائل اجتماعی می
پذیرش اجتماعی شامل اعتماد . پذیرش اجتماعی گردد
به خوب بودن ذات دیگران و نگاه مثبت به ماهیت افراد
، 3پارک، کیم، کیم، یی، جئونگ، چای و روح) است
4رفی دیگر کفایت و شایستگی اجتماعیاز ط(. 2091
کندنقش مهمی در زندگی اجتماعی و فردی افراد ایفا می
با بهبود کفایت اجتماعی، (. 2091 و همکاران، 1فرناندس)
بهزیستی در نوجوانان نقش مهمی در یادگیری آنان در
، 6زاچریسون، جانسون و المر) محیط مدرسه نیز دارد
فایت اجتماعی کمتری نوجوانانی که از ک(. 2091
برخوردار هستند، مشکالت رفتاری بیشتری در زندگی
اجتماعی و در محیط مدرسه در تعامل با همساالن خود
، 4هوکلبرگ، کیلز، اوگدن و هامرستروم) کنندتجربه می
آموزان از کفایت اجتماعی سطح وقتی دانش(. 2091
مدرسه باالیی نسبت به دیگران برخوردار نباشند در محیط
نیاز با معلمان خود مشکالت تحصیلی و ارتباطی بیشتری
(.2091و همکاران، 1بیلر سیهان) دهنداز خود بروز می
با توجه به اهمیت همدلی، پذیرش اجتماعی و کفایت
اجتماعی در نوجوانان به کارگیری مداخالت روان
تواند به بهبود مشکالت نوجوانان در این زمینه درمانی می
1- Zhang, Wong, Chen & Tang 2- Sarbescu, Costea & Rusu 3- Park, Kim, Kim, Yi, Jeong, Chae & Roh 4- Social competence 5- Fernandes 6- Zachrisson, Janson & Lamer 7- Hukkelberg, Keles, Ogden & Hammerstrøm 8- Bilir Seyhan
های متکی بر روانکاوی، درمانییکی از روان. ندکمک ک
که در است الکانیهای روان درمانی مبتنی بر آموزه
با توجه به . ایران پژوهش در مورد آن انجام نشده است
اهمیت همدلی، پذیرش اجتماعی و کفایت اجتماعی در
تواند به می یشناخت رواننوجوانان به کارگیری مداخالت
در . بهبود مشکالت نوجوانان در این زمینه کمک کند
بر کفایت یمعنا درمانپیشینه پژوهش مداخالتی همانند
، بررسی (9311سروریان، تقی زاده و متو، )اجتماعی
هیرن، توماس و )نقش همدلی در رشد کفایت اجتماعی
آموزش تنظیم هیجانی بر پذیرش ، (2091، 1زولچ
حسین و خسروجاوید ،خوش روش) اجتماعی و همدلی
پذیرشطرحواره درمانی هیجانی بر ، (9314، خانزاده
و شاه حسینی ،بازانی ،دوازده امامی، تاشکه) اجتماعی
آموزش حل مسئله اجتماعی بر ، (9314، مصطفی لو
آباد، نصرت هاشمی ،بیرامی) های کفایت اجتماعی مؤلفه
تشخیصی یکپارچه درمان فراو ( 9314، کلیایی و میرنسب
، شکری و عثمانی)جویی شناختی هیجان و همدلی بر نظم
های اما یکی از درمان؛ اندمورد بررسی قرار گرفته (9311
که بر روی متغیرهای مورد نظر در نوجوانان مورد بررسی
90و اثربخشی قرار نگرفته است، گروه درمانی تحلیلی
ساختارگرایانه، به کان نیز با نوعی چرخش پساال. است
این نتیجه رسید که برای رسیدن به ناخودآگاه هیچ راهی
جز از طریق ایجاد و برقرار ساختن بستر ؛وجود ندارد
به طرزی عمیقاً الکانیکار . بین روانکاو و بیمار« گفتمان»
انگیز روانکاوی را هم در مقام نظریه ذهن بحث
گرگون کرده ناخودآگاه و هم در مقام فعالیتی بالینی د
(.9316؛ ترجمه جعفری و طاهایی، 2004، 99هومر) است
9- Hirn, Thomas & Zoelch 10- Analysis group therapy 11- Homer
Dow
nloa
ded
from
she
nakh
t.muk
.ac.
ir at
16:
46 +
0330
on
Frid
ay F
ebru
ary
26th
202
1
با پیگیری دو ماهه: کفایت اجتماعی ی الکانی بر همدلی، پذیرش اجتماعی وگروه درمانی تحلیلاثربخشی 901
901-929، 9311، 4م، شماره هفتمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال
ر مورد مکانیسم عمل درمان الکانی و اینکه ضرورت و د
تناسب انتخاب این درمان برای این جامعه هدف یعنی
الکانی درمانگر روانتوان گفت که دختران نوجوانان می
به دنبال بهبود ادراک خویشتن، توانایی عزت نفس، بهبود
تواند نقش مهمی است که این عوامل می رابطه با دیگران
در بهبود همدلی، پذیرش و کفایت اجتماعی نوجوانان
به طوری که بر اساس نتایج تحقیقات. دختر دارد
و بهبود رابطه با دیگران نقش مهمی در توانایی نفس عزت
همچنین (.2003، 9فرناندز و مارشال)دارد دلی افراد هم
های منحصر به بهبود شیوهروان درمانی الکانی منجر به
در افراد فرد سازگاری و بهبود دیگر کارکردهای ایگو
؛ 2099، 2کابانیس، چری، داگالس و شوارتز) شودمی
وقتی افراد توانایی (. 9314ترجمه میرنوش و روشنایی،
تواند در روابط با دیگران باالیی داشته باشند میسازگاری
لذا ؛پذیرش و کفایت اجتماعی بیشتری را تجربه کنند
با .تواند در این پژوهش کارآمد باشددرمان الکانی می
توجه به آنچه گفته شد در این پژوهش به بررسی این
گروه درمانی پرداخته شده است که آیا آموزش سؤال
بر همدلی، پذیرش اجتماعی و کفایت الکانی ی تحلیل
است؟ مؤثراجتماعی در دختران نوجوان شهر تهران
روش
پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش
با طرح پیش آزمون و پس آزمون پژوهش نیمه آزمایشی
در این پژوهش . بودبا پیگیری دو ماهه گروه کنترل و
س دولتی دوره جامعه آماری کلیه نوجوانان دختر مدار
.بودند 9311-11اول و دوم متوسطه شهر تهران در سال
ن ابتدا از بیای مرحله چندای گیری خوشهنمونه به صورت
1- Fernandez & Marshall 2- Cabaniss, Cherry, Douglas & Schwartz
و از آن منطقه به 2گانه شهر تهران منطقه 22مناطق
صورت تصادفی ساده دو مدرسه انتخاب و سپس
آموزان آن مدارس های پژوهش بر روی دانشپرسشنامه
تری کسب کردند که نمرات پایین ییها آناجرا و از بین
با استفاده از بعد از این مرحله . تخاب شدندنفر ان 30تعداد
دودر مورد نظر نفر 30تعداد تصادفی گیری روش نمونه
. قرار گرفتند( نفر 91)و کنترل ( نفر 91)گروه آزمایش
ای گروه درمانی دقیقه 10جلسه 6آزمایش تحت گروه
در گروه کنترل در این مدت قرار گرفتند؛ تحلیلی الکانی
جلسات درمانی .قرار داشتند لیست انتظار گروه درمانی
به طول 9311آبان 99تا 9311مهر 6در بازه زمانی
بعد از .جلسه آموزش داده شد 6انجامید که در مجموع
از هر دو گروه در شرایط یکسان اتمام جلسات درمانی
دی ماه 99همچنین در تاریخ . پس آزمون به عمل آمد
های که در پیش افراد هر دو گروه به همان پرسشنامه
سؤاالتآزمون و پس آزمون پاسخ داده بودند، این بار به
در این تحقیق از آمار . به عنوان پیگیری پاسخ دادند
یاستنباطو آمار (انحراف معیارو میانگین) یفیتوص
. آزمون استفاده شد (گیری مکرربا اندازهواریانس ل تحلی)
های آن شامل آزمون همچنین قبل اجرای تحلیل مفروضه
برای 1، آزمون لوین4برای نرمال بودن 3ویلکز-شاپیرو
های برای ماتریس 4باکسام ، آزمون 6هاهمگنی واریانس
یهم خط، 1خط رگرسیون شیب، 1کوواریانس-واریانس
نرم افزار تحلیل . شد استفاده، کرویت موچلی 90چندگانه
.بود 24نسخه SPSSها برنامه داده
3- Shapiro-wilk 4- Normality 5- Levene's test 6- Homogeneity of variance 7- Box M 8- Matrix variance covariance 9- Homogeneity of regression 10- Multicollinearity
Dow
nloa
ded
from
she
nakh
t.muk
.ac.
ir at
16:
46 +
0330
on
Frid
ay F
ebru
ary
26th
202
1
990 و همکاران لیال حاتم طهرانی مقدم
901-929، 9311، 4م، شماره هفتمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال
(1931؛ ترجمه میرنوش و روشنایی، 2111محتوای جلسات گروه درمانی تحلیلی اقتباس از کابانیس، چری، داگالس و شوارتز، 1جدول
محتوای جلسات جلسات
مصداق و دال و مدلول یریمحل قرارگ ییسوژه و ابژه و شناسا یگریمن و د فیدرمان با تعر: یگریمن در د ریتصو اول
با فراغ بال تواند یمموضوع فرد نیا افتیبا در ندیبب یگرید نهیخود را در آ ریتصو ردیگیم میفرد چطور تصم نکهیجهت ا
. بپردازد یبه مبحث همدل شتریب
که درک کند از میکن یم تیمهم هدا نیفرد او را به ا خچهیتار یبا کنکاش در ناخودآگاه راه و بررس: ستیتو ک یگرید دوم
به چه یچه کسان لیدرک برسد که طبق م نیکند به ایمهارت به او کمک م نیداشته است و ا یالگوبردار یچه کس
خود یقیحق لیم یگرید نیا افتنیو با یگرید ای دخودش بو یریگمیها و تصمانتخاب نیا ایدست زده است و آ ییها انتخاب
. داشته باشد یبهتر یاجتماع رشیو پذ تیکفا یقیکردن خود حق دایپ تواند بایکه چطور م ابدییرا م
افتیو در یموضوع که در عشق ورز نیافراد جهت درک ا تیهدا :عشق به مثابه جراحت ای میعشق به مثابه ترم سوم
دوست داشتن یعنی نیکه در واقع همان مقصد است و ا میا را در نظر گرفته میترم یالگو. میریگیعشق کدام الگو را در نظر م
یفقدان است در الگو یاست و نوع یشگیهم یموضوع یعنی ؛فاقد مقصد است میریجراحت در نظر بگ یاگر عشق را به معنا
.بداییبهبود م یاجتماع تیالگو کفا نیاست با درک ا شیدوم عشق مدام در حال افزا یدر الگو یول؛اول عشق دوام دارد
الزم را با یتوانم همدلیشوم و نمیدچار اضطراب م یگریموضوع که من چطور در مواجهه با د نیا نیتمر :یگریمن در د چهارم
خواهد یکه فرد مقابل با ما چه رفتار میترس یاضطراب که در واقع در وجود خود ماست و ما م یآب جا افتنیاو داشته باشم
. است ریپذ انجامتر راحت اریبس یمبحث همدل نیا یداشت با کار کردن رو
و یکه منشاء آن به دوران کودک یکالم میبه کالم دار ازین یپرداختن به همدل یبرا :کالم ای نیمن در ساحت نماد پنجم
الزم را داشته باشد یتواند همدلیکه فرد نم یآن در موارد میارتباط و ترم نیگردد با کنکاش در ایارتباط فرد با پدر باز م
. خواهد شد سریموضوع م نیا
عبور کردن از .به عزت نفس و اعتماد به نفس دنیخود و رس ییبه خود و شناسا یقیحق یابیدست :یگریمن در عبور از د ششم
و تیبه کفا یواقع یتواند بدون اضطراب و ترس به معنایخود فرد م یقیحق لیم ییبا شناسا گرانید یهاو خواسته الیام
در انتهای این جلسه .گرانید یدتائاست که مد نظر خود اوست نه یزیبرسد آنچه انتظار دارد باشد آن چ یاجتماع رشیپذ
.اجرا شد آزمون پس
ابزار
:آوری اطالعات از ابزارهای زیر استفاده شدبرای جمع 2فارینگتون جولیف و( BES) 1مقیاس همدلی اساسی
است که دو خرده سؤال 20این مقیاس شامل :(2112)
. کندگیری میرا اندازه شناختیو عاطفی مقیاس همدلی
کامالًز ا) یادرجه 1مقیاس در طیف لیکرت یگذار نمره
. گیردتعلق می( نمره 1موافقم کامالًنمره تا 9مخالفم
پایایی مقیاس با آلفای کرونباخ بررسی و ضرایب در دامنه
ترکمن مالیری و ) به دست آمده است 44/0تا 40/0
های دیگر ضریب در پژوهش(. 9311، االسالمی یخش
1- Basic Empathy Scale (BES) 2- Jolliffe & Farrington
انجانی و خ) 11/0و شناختی 14/0عاطفی بُعدکرونباخ
به دست 19/0و ضریب ( 9316بهادری خسروشاهی،
کاجی اصفهانی، عارفی، آقایی جشوقانی، ) آمده است
نیز در خارج از کشور(. 9316اصلی آزاد و فرهادی،
ترونر، فوستر ) 41/0و شناختی 11/0برای عاطفی ضرایب
تا 61/0 و در یک پژوهش دیگر در دامنه( 2091و وبستر،
-کاریزالس، پرچس و النگراند) محاسبه شده است 14/0
در پژوهش حاضر برای بررسی همسانی (. 2091 3ویلمز،
از آلفای کرونباخ استفاده شده است که مقیاسدرونی
.به دست آمده است 12/0 ضریب آلفای کرونباخ
3- Carrizales, Perchec & Lannegrand-Willems
Dow
nloa
ded
from
she
nakh
t.muk
.ac.
ir at
16:
46 +
0330
on
Frid
ay F
ebru
ary
26th
202
1
پیگیری دو ماههبا : کفایت اجتماعی ی الکانی بر همدلی، پذیرش اجتماعی وگروه درمانی تحلیلاثربخشی 999
901-929، 9311، 4م، شماره هفتمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال
:(1321) 2مارلو-کراون( SDS) 1اجتماعی مقیاس پذیرشصورت صحیح یا است که به سؤال 33ارای داین مقیاس
کینگ، دونکان، کلینکنبئارد، ) شودغلط پاسخ داده می
در یک پژوهش پایایی مقیاس .(2091، 3روتلند و رایان
دست آمده به 66/0با آلفای کرونباخ بررسی و ضریب
و روایی ( 9314عظیمی، شریعتمدار و نعیمی، ) است
واگری مقیاس بررسی و ضریب همبستگی با مقیاس
مقدار ( 2009) 1از اسپل ایچ و هولت 4قلدری ایلینویز
-صمدی)است ذکر شده 09/0و معنادار در سطح -21/0
در خارج از کشور در یک پژوهش (. 9316فر و نریمانی،
پایایی مقیاس از روش آلفای کرونباخ برای بررسی
به دست آمده است 42/0استفاده شده است که ضریب
در (.2091، 6وانگ، مئارنز، یانگ، هان و کاتانزارو)
از مقیاسپژوهش حاضر برای بررسی همسانی درونی
آلفای کرونباخ استفاده شده است که ضریب آلفای
.به دست آمده است 46/0کرونباخ فلنر، لیس و فلیپس( SCS) کفایت اجتماعیمقیاس
خرده 4است که سؤال 44این مقیاس شامل (:1331)
های آمایهو هیجانی، رفتاری، شناختی کفایت مقیاس
شریعتمدار و ) کندگیری میاندازهرا انگیزشی
مقیاس در طیف لیکرت یگذار نمره. (9313پورگراوند،
4موافقم کامالًنمره تا 9مخالفم کامالًاز ) یادرجه 1
در یک پژوهش پایایی مقیاس با . گیردتعلق می( نمره
به دست آمده 44/0آلفای کرونباخ بررسی و ضریب
روایی و ( 9314و شمشیرگران، دشت بزرگی) است
عالمه، شهنی ) آموزان متوسطه است عاملی در دانش
1- Social Desirability Scale (SDS) 2- Marlowe‐ Crowne 3- King, Duncan, Clinkenbeard, Rutland & Ryan 4- Illinois 5- Espelage & Holt 6- Wang, Mearns, Yang, Han & Catanzaro 7- Social Competence Scale (SCS) 8- Felner, Lease & Phillips
در (. 9314ییالق، حاجی یخچالی و مهرابی زاده هنرمند،
گزارش 11/0ضریب بازآزمایی برابر یک پژوهش دیگر
روایی (. 9313شریعتمدار و پورگراوند، )است شده
قرار گرفته است و ضریب یدتائمحتوایی مقیاس مورد
صلیبی و ) ذکر شده است 11/0همبستگی بین متخصصین
در خارج کشور پایایی درونی مقیاس بر (. 9311مدرسی،
مقیاس در یها مؤلفهاساس روش آلفای کرونباخ برای
پترانوویچ، ) گزارش شده است 19/0تا 41/0دامنه بین
در پژوهش حاضر (. 2096، 1والز، استات، چیو و واده
از آلفای کرونباخ مقیاسبرای بررسی همسانی درونی
به 16/0ده است که ضریب آلفای کرونباخ استفاده ش
.دست آمده است
اهیافته
( درصد 40) نفر 6سن در گروه آزمایش براساس نتایج،
4/26) نفر 4ساله و 94( درصد 3/33) نفر 1ساله، 96
3/33) نفر 1 سن در گروه کنترل. ساله بودند 91( درصد
نفر 4ساله و 94( درصد 40) نفر 6ساله، 96( درصد
از لحاظ معدل تحصیلی در . ساله بودند 91( درصد 4/26)
نفر 1، تعداد 91( درصد 20) نفر 3گروه آزمایش تعداد
4و تعداد 94( درصد 20) نفر 3، تعداد 96( درصد 3/33)
از لحاظ معدل تحصیلی در . بود 91( درصد 4/26) نفر
نفر 4، تعداد 91( درصد 3/93) نفر 2گروه کنترل تعداد
و تعداد 94( درصد 3/33) نفر 1، تعداد 96( صددر 4/26)
میانگین و 2جدول در . بود 91( درصد 4/26) نفر 4
انحراف معیار متغیرهای پژوهش گروه آزمایش و کنترل
.در پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری آمده است
9- Petranovich, Walz, Staat, Chiu & Wade
Dow
nloa
ded
from
she
nakh
t.muk
.ac.
ir at
16:
46 +
0330
on
Frid
ay F
ebru
ary
26th
202
1
992 و همکاران لیال حاتم طهرانی مقدم
901-929، 9311، 4م، شماره هفتمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال
میانگین و انحراف معیار متغیرهای پژوهش گروه آزمایش و کنترل در پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری 2 جدول
انحراف معیار میانگین مرحله متغیرهای پژوهش
کنترل آزمایش کنترل آزمایش
همدلی عاطفی
149/0 134/0 10/23 93/24 آزمونپیش
114/0 000/9 13/23 00/21 آزمون پس
114/0 169/0 13/23 13/24 پیگیری
همدلی شناختی
114/0 694/0 40/20 64/20 آزمونپیش
191/0 119/9 14/20 24/22 آزمون پس
162/0 004/2 10/20 20/22 پیگیری
416/0 404/0 00/4 04/4 آزمونپیش پذیرش اجتماعی
441/0 191/0 20/4 93/1 آزمون پس
441/0 169/0 20/4 04/1 پیگیری
کفایت شناختی
404/0 443/0 43/90 14/90 آزمونپیش
411/0 134/0 13/90 13/92 آزمون پس
411/0 134/0 13/90 44/92 پیگیری
کفایت رفتاری
211/9 419/9 60/12 24/13 آزمونپیش
314/9 111/9 43/12 60/11 آزمون پس
314/9 642/9 64/12 13/11 پیگیری
141/0 411/0 00/99 13/90 آزمونپیش کفایت هیجانی
134/0 963/9 93/99 04/92 آزمون پس
134/0 934/0 93/99 00/92 پیگیری
141/0 169/0 00/93 04/93 آزمونپیش های انگیزشیآمایه
191/0 424/0 93/93 60/91 آزمون پس
191/0 611/9 93/93 13/91 پیگیری
متغیرهای پژوهش میانگین و انحراف معیار 2جدول
و آزمون ، پسآزمون یشپو کنترل در گروه آزمایش
در ادامه به . دهدرا نشان میپیگیری متغیرهای پژوهش
بررسی فرضیه پژوهش از تحلیل واریانس مکرر استفاده
آزمون کرویت موچلی آمده 3شده است که در جدول
. است
نتیجه آزمون کرویت موچلی متغیرهای پژوهش 9جدول
معنی داری درجه آزادی ی کای دوآماره کرویت موچلی متغیرهای پژوهش
009/0 2 321/34 219/0 همدلی عاطفی
009/0 2 360/11 991/0 همدلی شناختی
009/0 2 339/41 969/0 پذیرش اجتماعی
009/0 2 666/12 942/0 کفایت شناختی
009/0 2 041/46 060/0 رفتاریکفایت
009/0 2 419/11 921/0 کفایت هیجانی
Dow
nloa
ded
from
she
nakh
t.muk
.ac.
ir at
16:
46 +
0330
on
Frid
ay F
ebru
ary
26th
202
1
با پیگیری دو ماهه: کفایت اجتماعی ی الکانی بر همدلی، پذیرش اجتماعی وگروه درمانی تحلیلاثربخشی 993
901-929، 9311، 4م، شماره هفتمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال
009/0 2 141/41 060/0 های انگیزشیآمایه
آزمون کرویت موچلی مقدار سطح 3براساس جدول
به دست 009/0معناداری برای متغیرهای پژوهش برابر
نتیجه از در .شودلذا فرض کرویت رد می؛ آمده است
تر شرط ای دقیق ها و به گونهفرض یکسان بودن واریانس
لذا ؛همگنی ماتریس کواریانس اطمینان حاصل نشد
در نتیجه . صورت گرفته است Fتخطی از الگوی آماری
-های جایگزین محافظه کارانه گرین هاوساز آزمون
-گیرز برای بررسی اثرات درون آزمودنی درمان استفاده
. آمده است 4شد که نتایج در جدول
متغیرهای پژوهش در سه مرحله اجرا مکرر گیریواریانس اندازه تحلیل نتایج 1جدول
توان آماری تأثیرضریب داریمعنی Fآماره منابع تغییر متغیرهای پژوهش
114/0 404/0 009/0 912/91 عامل همدلی عاطفی
641/0 913/0 091/0 219/6 گروه
119/0 261/0 002/0 019/90 گروه*عامل
134/0 301/0 009/0 411/92 عامل همدلی شناختی
121/0 936/0 041/0 491/4 گروه
146/0 216/0 009/0 621/1 گروه*عامل
113/0 492/0 009/0 600/91 عامل پذیرش اجتماعی
601/0 969/0 021/0 311/1 گروه
144/0 243/0 009/0 149/1 گروه*عامل
111/0 113/0 009/0 462/40 عامل کفایت شناختی
116/0 314/0 009/0 461/91 گروه
111/0 449/0 009/0 139/24 گروه*عامل
114/0 336/0 009/0 914/0 عامل کفایت رفتاری
113/0 424/0 009/0 111/20 گروه
129/0 11/0 002/0 102/99 گروه*عامل
111/0 312/0 009/0 243/94 عامل هیجانیکفایت
423/0 904/0 041/0 331/4 گروه
114/0 241/0 009/0 626/90 گروه*عامل
111/0 139/0 009/0 491/39 عامل های انگیزشیآمایه
119/0 311/0 009/0 143/94 گروه
111/0 441/0 009/0 623/21 گروه*عامل
Dow
nloa
ded
from
she
nakh
t.muk
.ac.
ir at
16:
46 +
0330
on
Frid
ay F
ebru
ary
26th
202
1
994 و همکاران لیال حاتم طهرانی مقدم
901-929، 9311، 4م، شماره هفتمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال
گروه درمانی تحلیلی دهد که نشان می 4نتایج جدول
گیری در تفاوت معناداری را در سه مرحله اندازه الکانی
سه گروه همدلی، پذیرش و کفایت اجتماعینمرات
در ادامه برای مقایسه دو به دوی . ایجاد کرده است
و آزمون پسون، پیش آزم) آزمونمیانگین تعدیل مراحل
.آمده است 1جدول در متغیرهای وابسته در( پیگیری
پیگیری و آزمونپس آزمون،پیش مراحل در متغیرهای پژوهش فرونیبن تعقیبی آزمون نتایج 5جدول
معنی داری تفاوت میانگین هاآزمون میانگین تعدیل شده متغیرهای پژوهش
009/0 -100/0* پس آزمون-پیش آزمون 14/23 آزمون یشپ همدلی عاطفی
009/0 -464/0* پیگیری-پیش آزمون 44/24 آزمون پس
141/0 033/0 پیگیری-پس آزمون 43/24 پیگیری
003/0 -164/0* پس آزمون-پیش آزمون 40/20 آزمون یشپ همدلی شناختی
006/0 -100/0* پیگیری-پیش آزمون 14/29 آزمون پس
101/0 064/0 پیگیری-پس آزمون 10/29 پیگیری
009/0 -633/0* پس آزمون-پیش آزمون 03/4 آزمون یشپ پذیرش اجتماعی
009/0 -600/0* پیگیری-پیش آزمون 64/3 آزمون پس
141/0 033/0 پیگیری-پس آزمون 63/4 پیگیری
009/0 -133/0* پس آزمون-پیش آزمون 10/90 آزمون یشپ کفایت شناختی
009/0 -100/0* پیگیری-پیش آزمون 43/99 آزمون پس
146/0 032/0 پیگیری-پس آزمون 40/99 پیگیری
009/0 233/9* پس آزمون-پیش آزمون 13/12 آزمون یشپ رفتاریکفایت
004/0 964/9* پیگیری-پیش آزمون 94/14 آزمون پس
101/0 -064/0 پیگیری-پس آزمون 90/14 پیگیری
009/0 -633/0* پس آزمون-پیش آزمون 11/90 آزمون یشپ هیجانیکفایت
009/0 -600/0* پیگیری-پیش آزمون 60/99 آزمون پس
141/0 033/0 پیگیری-پس آزمون 14/99 پیگیری
009/0 -333/9* پس آزمون-پیش آزمون 03/93 آزمون یشپ های انگیزشیآمایه
009/0 -300/9* پیگیری-پیش آزمون 34/94 آزمون پس
146/0 -034/0 پیگیری-پس آزمون 33/94 پیگیری
.دار است معنی 01/0در سطح *
همدلی، پذیرش و کفایت به منظور مشخص نمودن اینکه
دارند از داری در کدام مرحله با هم تفاوت معنی اجتماعی
تعقیبی بن فرونی استفاده شد که به مقایسه دو به آزمون
دهد نشان می 1جدول . ها پرداخته شده است نگیندو میا
در هر دو وابسته متغیرهایبر گروه درمانی الکانیکه
. داری داشته استمعنی تأثیرو پیگیری آزمون پسرحله م
تفاوت میانگین »دهد که نتایج جدول نشان می گونه همان
آزمون پیشتفاوت میانگین »و « آزمون پسبا آزمون پیش
تفاوت میانگین »بیشتر و معنادارتر از « با پیگیری
است که این نشان دهنده آن است « و پیگیری آزمون پس
گروه درمانی تحلیلی الکانی بر همدلی، پذیرش و که
داشته است و تأثیر آزمون پسدر مرحله کفایت اجتماعی
.در مرحله پیگیری را در برداشته است تأثیرتداوم این
Dow
nloa
ded
from
she
nakh
t.muk
.ac.
ir at
16:
46 +
0330
on
Frid
ay F
ebru
ary
26th
202
1
با پیگیری دو ماهه: کفایت اجتماعی ی الکانی بر همدلی، پذیرش اجتماعی وگروه درمانی تحلیلاثربخشی 991
901-929، 9311، 4م، شماره هفتمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال
بحث
های آزمایش و کنترل از که بین گروهآن بود یدمؤنتایج
، پذیرش اجتماعی و کفایت همدلیآزمون لحاظ پس
آزمون تفاوت معناداری وجود کنترل پیشبا اجتماعی
گروه درمانی فرضیه پژوهش مبنی بر اینکه بنابراین ؛ دارد
در دختران ، پذیرش و کفایت اجتماعیی بر همدلیتحلیل
و درمان در طول شد یدتائاست مؤثرنوجوان شهر تهران
لذا همسویی و ناهمسویی نتیجه به ؛زمان ماندگاراست
اما این ؛دست آمده با نتایج تحقیقات قبلی مشخص نیست
همدلی، نتیجه به دست آمده با مداخالت قبلی که بر روی
پذیرش اجتماعی و کفایت اجتماعی انجام شده است
سروریان، تقی )بر کفایت اجتماعی یمعنا درمانهمچون
های اجتماعی بر ، آموزش مهارت(9311زاده و متو،
آموزش ، (9316صدیق کرج و اقدسی، )کفایت اجتماعی
خوش ) تنظیم هیجانی بر پذیرش اجتماعی و همدلی
طرحواره ، (9314، حسین خانزاده و یدخسرو جاو ،روش
دوازده ، تاشکه) اجتماعی پذیرشدرمانی هیجانی بر
آموزش ، (9314، مصطفی لوو شاه حسینی ،بازانی ،امامی
کفایت اجتماعی یها مؤلفهحل مسئله اجتماعی بر
و ( 9314، کلیایی و میرنسبآباد، نصرت هاشمی ،بیرامی)
شناختی یینظم جوتشخیصی یکپارچه بر درمان فرا
همسویی (9311، شکری و عثمانی)هیجان و همدلی
ی بر همدلیگروه درمانی تحلیل یرتأثدر تبیین .دارد
یکی از اصول آموزش داده شده در توان گفت می
گوش دادن الکانیجلسات گروه درمانی تحلیلی
در برقراری یمؤثرتواند نقش همدلی می. همدالنه است
کامیساسکا، میراگولی، ) روابط بین فردی افراد داشته باشد
، به طوری که افراد دارای (2091، 9دی بالسیو و فینبرگ
1- Camisasca, Miragoli, Di Blasio & Feinberg
مهربانی بیشتری در همدلی باالتر میزان بخشودگی و
تواند روابط مسالمت زندگی خود دارد که این امر می
ای در قبال دیگران را برای آنان به آمیز و مهرورزانه
از طرف (.2091، 2ورا کروز و مولت) ارمغان بیاورد
وی های روانکا ابژه یک واژه تکنیکی در نوشتهدیگر
است و بیشتر از اشاره به یک موضوع غیرانسانی، به فروید
شخص یا عملی اشاره دارد که میل فرد در آن جهت
(1خود یا ایگو) 4ای با سوژه 3ایهر ابژه. یابد سوق می
شخص جذاب از نظر ،ابژه سائق جنسی مثالً؛ مرتبط است
یکی از تحوالت روانکاوی و . است (سوژه) جنسی
این است که او ایگو را الکانیاه فلسفی بسیار مهم در نگ
در واقع بین ایگو و . دانست نه یک سوژه یک ابژه می
کارکردی »به عبارت دیگر ایگو ؛ شد سوژه تمایز قائل می
با بدنش ( کودک) است که از طریق رابطه سوژه «خیالی
در واقع ایگو محصول . شود ای ایجاد می در مرحله آینه
گیری سوژه، در حالی که برای شکل .همین رابطه است
این تصور . رویدادهای دیگری نیز باید وجود داشته باشد
، مرکز انتقادهای (و نه سوژه) از ایگو به عنوان ابژه
. نسبت به روانشناسان ایگوِ امریکایی بود الکانیهمیشگی
کان با این رویکرد روانشناسان ایگو آمریکایی مخالف ال
ویت ایگوی بیماران خود بودند؛ بود که فقط در پی تق
روانشناسان ایگو معتقد بودند که ایگو، عامل خودمختار و
بر خالف این دیدگاه، . بدون تعارض وجود انسان است
بر این اساس وقتی . داند ایگو را ذاتا نوروتیک می الکانی
شخصیت فرد درگیر اختالل نباشد بهتر با خود و دیگران
ی گروه درمانی تحلیللذا منطقی است که ؛کندهمدلی می
.باشد مؤثربر همدلی
2- Vera Cruz & Mullet 3- Object 4- Subject 5- Igo
Dow
nloa
ded
from
she
nakh
t.muk
.ac.
ir at
16:
46 +
0330
on
Frid
ay F
ebru
ary
26th
202
1
996 و همکاران لیال حاتم طهرانی مقدم
901-929، 9311، 4م، شماره هفتمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال
ی بر پذیرش اجتماعیگروه درمانی تحلیلدر تبیین
عقیده دارد که نوزاد در بدو تولد، الکانیتوان گفت می
بدن خود را تکه تکه و اجزای آن را جدا از هم احساس
به همین دلیل به شدت به والدین خود نیازمند . کند می
ی داشتن بدنی جدا از هم و وابسته به تجربه. است
اضطراب، منشأدیگران، برای نوزاد خوشایند نیست و
رماندگی اولیه این د. پریشانی و سرخوردگی اوست
و «ناتوانی حرکتی و وابستگی به پرستاری»نوزاد، یعنی
ی عواطف همراه آن، محرک اصلی همچنین تجربه
نوزادِ در حال رشد که با این عواطف . ای استمرحله آینه
شود، وقتی تصویر خود را در آینه منفی برانگیخته می
ی اولیه تواند بر ناتوانی کند که می بیند، امید پیدا می می
با این . خود غلبه کند و خود را یکپارچه و کامل ببیند
حال در ابتدا هنوز خود را تکه تکه و جدا از هم احساس
اما تصویر آینه تسلط نوزاد بر بدنش را مهیا ؛ کند می
ن کودک، دکند و در مقابل احساس تکه تکه بو می
در نهایت نوزاد خود را با تصویر درون آینه . ایستد می
در صورتی . کند می همانند سازی بیند و با آنکی میی
ای را به ای آینهکه نوجوان در دوران کودکی این مرحله
خوبی برطرف نکرده باشد همواره در طول دوره کودکی
و نوجوانی با اضطراب و پریشانی و سرخوردگی همراه
تواند پذیرش اجتماعی وی را نزد دیگران و است که می
با گروه درمانی تحلیلی . قرار دهد یرتأثهمساالن تحت
گیرد که نوجوان یاد می الکانیمبتنی بر روانکاوی
خودش را معنادار تصور کند و این تجربه آرامش زندگی
بخش برای او لذت بخش بوده و احساس آرامش و
تواند روابط اجتماعی وی را بهزیستی ناشی از آن می
ا همساالن خود مثبت خود قرار دهد و ب یراتتأثتحت
شود تری را برقرار کند و همین امر سبب میروابط مثبت
پذیرش اجتماعی وی در نزد دیگران و همساالن او بیشتر
ی بر پذیرش گروه درمانی تحلیللذا منطقی است که ؛شود
.باشد مؤثراجتماعی
-می ی بر کفایت اجتماعیگروه درمانی تحلیلدر تبیین
مرحله در خود تصویر دیدن با کودکتوان گفت
تصور معنادار و یکپارچه صورت به را خودش ای، آینه
بخش لذت او برای بخش، آرامش ی تجربه این. کند می
های تشویق»نوزاد از طریق ،الکانی ی عقیده به. است
شود تا با ، تشویق می«کالمی و غیرکالمی بزرگساالن
«9من» تصویر درون آینه، همانندسازی کند و آن را عنوان
دارند و با بزرگساالن او را مقابل آینه نگه می مثالً. شناسدب
در واقع، . این تویی :گویند اشاره و لبخند به نوزاد می
قرار 2ازخودبیگانگی را در برابر خود ذاتی الکانی
مانندوقتی هسته تصوری ایگو با چیزهایی . دهد می
های کالمی و غیرکالمی مراقبان تحریک بیرونی، تشویق
. داند اولیه، ایجاد شود، آن را دور شدن از خود واقعی می
کودک را منِ به این معنا که این تصویر سرانجام جای
گیرد؛ بنابراین احساس یکپارچگی و تمامیت کودک می
به بهای دیگری بودن این خود، یعنی همان تصویر
ها کل ، انسانالکانیی به عقیده. شود م میای، تما آینه
ی همان هماهنگی و زندگی خود را صرف تعقیب بیهوده
کنند که تصویر آینه میای هارمونی دست نیافتنی اولیه
تواند کفایت اجتماعی که این امر می وعده آن را داده بود
منفی یرتأثکودک را در سنین کودک و نوجوانی تحت
، به فرد الکانیدر گروه درمانی تحلیلی .خود قرار دهد
شود که تصوری که از خودش نوجوان آموزش داده می
داشته و توسط والدین اشباع شده را حذف و فرد نوجوان
را کمک کند تا با شناخت بیشتر خود کنار بیاید و بیشتر
1- Me 2- Ontological asserting ego
Dow
nloa
ded
from
she
nakh
t.muk
.ac.
ir at
16:
46 +
0330
on
Frid
ay F
ebru
ary
26th
202
1
با پیگیری دو ماهه: کفایت اجتماعی ی الکانی بر همدلی، پذیرش اجتماعی وگروه درمانی تحلیلاثربخشی 994
901-929، 9311، 4م، شماره هفتمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال
به خود واقعی خویش نزدیک شود و از خودش بیگانه
از خود بیگانه نباشد و خود بنابراین نوجوانی که ؛ نباشد
های ها و شایستگییواقعیش را بشناسد نسبت به توانمند
گروه لذا منطقی است که ؛شودخود بیشتر واقف می
.باشد مؤثری بر کفایت اجتماعی درمانی تحلیل
تران نوجوان خداز آنجایی که این پژوهش بر روی
صورت مشغول به تحصیل مدارس متوسطه شهر تهران
آموزان دانشدر تعمیم نتایج این پژوهش به گرفته است،
های فرهنگی، قومی و به دلیل تفاوت سایر شهرها
باید احتیاط الزم توسط پژوهشگران و اجتماعی اشاره
. ن از نتایج این پژوهش صورت گیرداستفاده کنندگا
های پژوهش از طریق های مربوط به متغیراطالعات و داده
هی شرکت کنندگان و به وسیله پرسشنامه دخودگزارش
یرگذارتأثعوامل یرتأثآوری شد که این شیوه تحت جمع
پاسخ های جامعه پسند ارائهبه دهندگان پاسخمثل گرایش
به پایان آزمون پسانجام این پژوهش در مرحله . است
توانست با در نظر گرفتن یک دوره پیگیری رسید، می
اما ؛ طول زمان نیز بررسی کرد دستاوردهای درمانی را در
پذیر به دلیل محدودیت زمانی و مکانی این امر امکان
های های مشابه در دیگر شهرها و فرهنگپژوهش. نبود
سایر شهرها نیز اجرا آموز تران دانشخددیگر بر روی
-پژوهش. ها با هم قابل مقایسه باشدشود تا نتایج پژوهش
گروه در زمینه تأثیر های کاربردی با موضوعاتی مشابه
بر سایر مشکالت نوجوانان مانند الکانیدرمانی تحلیلی
آوری، تحمل پریشانی، تنظیم هیجان، استرس، تاب
انجام . صورت گیردافسردگی و اضطراب اجتماعی آنان
الکانیتحلیلی درمانی گروه های در مورد مقایسه پژوهش
رفتاری، -انند درمان شناختیم ی درمانیهابا سایر روش
آگاهی، آموزش مدیریت یوگا مبتنی بر ذهنآموزش
تواند نتایج میخود، درمان شفقت به خود و غیره
همدلی، پذیرش اجتماعی و کفایت بر بهبود اثربخشی را
به محققان . در پی داشته باشدنوجوانان دختر اجتماعی
بردن باالشود به منظور در این حوزه پیشنهاد می مند عالقه
ی هاهایی با حجم بیشتر و در گروهاعتبار بیرونی از نمونه
.اجتماعی گوناگون استفاده کنند
بر استفاده از ابزارهای عالوه شود، همچنین پیشنهاد می
محتمل ها آنکه امکان سوگیری در یگزارش دهخود
های پژوهشی دیگر شود که از روشمی پیشنهاداست
رای سنجش این متغیر استفاده مانند مصاحبه و مشاهده ب
به پژوهشگران . ها به حداقل کاهش یابدشود تا سوگیری
شود با تکرار این پژوهش، با در نظر گرفتن پیشنهاد می
، دستاوردهای الکانیتحلیلی درمانی گروهدوره پیگیری
همدلی، درمانی این مداخالت را در طول زمان بر روی
دختر نیز نوجوانان پذیرش اجتماعی و کفایت اجتماعی
بر همدلی الکانیدرمانی گروه. مورد بررسی قرار گیرد
بر این اساس به روانشناسان، . اثربخش بود دختران نوجوان
شود برای بهبود همدلی مشاوران و درمانگران پیشنهاد می
های عاطفی و شناختی نوجوانان دختر با برگزاری کارگاه
به نوجوانان الکانیتحلیلی گروه درمانی یشناخت روان
دختر کمک کنند تا در زمینه تقویت همدلی و مهربانی با
؛خود و دیگر بهتر با مشکالت دوره نوجوانی کنار آیند
در مدارس الکانیگروه درمانی تحلیلی توان از می لذا
به عنوان درمانی راحت، در دسترس و کم هزینه دخترانه
استفاده جواناننو بهبود مشکالت مانند عدم همدلیبرای
بر پذیرش و کفایت الکانیتحلیلی گروه درمانی. کرد
شود پیشنهاد می. اثربخش بود دختران نوجوان اجتماعی
سته درمانی کارآمد و کم عنوان یک به ب درمان رااین
در ارتباط دختر جوانان نو، از سوی مراکزی که با هزینه
Dow
nloa
ded
from
she
nakh
t.muk
.ac.
ir at
16:
46 +
0330
on
Frid
ay F
ebru
ary
26th
202
1
991 و همکاران لیال حاتم طهرانی مقدم
901-929، 9311، 4م، شماره هفتمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال
به گفتن است الزم. هستند، مورد توجه قرار گیرد
شرکت الکانیدرمانی تحلیلی گروه جوانانی که در نو
داشتند، با نشان دادن استقبال زیاد برای شرکت در این
داشتند و اظهار می داشتندادامه جلسات اصرار به جلسات،
لذا با ؛را به دیگران معرفی کنند درمانند این اکه مایل
انان به مدارس توجه به استقبال این درمان از سوی نوجو
شود از این جلسات درمانی با استفاده از یک پیشنهاد می
روانشناس و مشاور مسلط به درمان مورد نظر به عنوان
ای در مدارس برای کمک به یک فعالیت فوق برنامه
دختران اجتماعی تیپذیرش اجتماعی و کفابهبود
.ستفاده کنندا نوجوان
گیرینتیجه
کار رفته در به ی گروه درمانی تحلیلنشان داد که نتایج
همدلی، پذیرش اجتماعی و کفایت تواند این پژوهش می
نتایج این . بهبود بخشدرا اجتماعی دختران نوجوان
بهبودرا در ی پژوهش اثربخشی گروه درمانی تحلیل
همدلی، پذیرش اجتماعی و کفایت اجتماعی دختران
توجه به اثربخشی با بنابراین ؛دمورد تائید قرار دانوجوان
درمانی های مشاوره و روان در محیطتحلیلی درمانی گروه
ای از اهمیت ویژه برای بهبود مشکالت دختران نوجوان
.است برخوردار
سپاسگزاری
مقاله حاضر حاصل کار پایان نامه کارشناسی ارشد
در نویسنده اول در رشته روانشناسی بالینی مصوب
نویسندگان بدین . استاحد ساوه دانشگاه آزاد اسالمی و
که در این پژوهش شرکت آموزانی دانشوسیله از تمامی
.نمایدکردند صمیمانه تشکر می
References
Allameh A, Shehni Yeilagh M, Haji Yakhchali A,
Mehrabizadeh Honarmand M. (2016). The
Comparison of Self -efficacy in Peer
Interaction and Social Competence of Male
Students with Aggressive and Normal
Behaviors. Social Cognition, 4(2), 102-123.
(In Persian)
Azimi D, Shariatmadar A. (2018). The Effect of
Hardiness Training on Academic Self_
Efficacy and Social Acceptance
Students. Educational Psychology, 14 (48),
87-103. (In Persian)
Beirami M, Hashemi T, Mirnasab M, Kolyaei L.
(2018). Effectiveness of Social Problem
Solving Training on the Components of Social
competence in Students Victim of
Bullying. Social Cognition, 7(1), 53-74. (In
Persian)
Benner AD, Hou Y, & Jackson KM. (2020). The
Consequences of Friend-Related Stress
Across Early Adolescence. The Journal of
Early Adolescence, 40(2), 249-272.
Bilir Seyhan G, Ocak Karabay S, Arda Tuncdemir TB,
Greenberg, MT, Domitrovich C. (2019). The
effects of Promoting Alternative Thinking
Strategies Preschool Program on teacher–
children relationships and children's social
competence in Turkey. International Journal of
Psychology, 54 (1), 61-69.
Bryce CI, Alexander BL, Fraser AM, & Fabes RA.
(2020). Dimensions of hope in adolescence:
Relations to academic functioning and
well‐ being. Psychology in the Schools, 57(2),
171-190.
Cabaniss D, Chery S, Daglas C, Schwartz A. (2011).
Analytical Psychotherapy: A Clinical Guide.
Translated by Babak Roshanmoghadam and
Mehrnaz Mirnoush. Tehran, Arjmand Press.
Camisasca E, Miragoli S, Di Blasio P, Feinberg M.
(2019). Co-parenting mediates the influence of
marital satisfaction on child adjustment: the
conditional indirect effect by parental
empathy. Journal of Child and Family
Studies, 28 (2), 519-530.
Dow
nloa
ded
from
she
nakh
t.muk
.ac.
ir at
16:
46 +
0330
on
Frid
ay F
ebru
ary
26th
202
1
با پیگیری دو ماهه: کفایت اجتماعی ی الکانی بر همدلی، پذیرش اجتماعی وگروه درمانی تحلیلاثربخشی 991
901-929، 9311، 4م، شماره هفتمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال
Carrizales A, Perchec C, Lannegrand-Willems L.
(2019). Brief report: How many dimensions in
the prosocial behavior scale? Psychometric
investigation in French -speaking adolescents.
European Journal of Developmental
Psychology, 16 (3), 340-348.
Crowne DP, Marlowe D. (1960). A new scale of social
desirability independent of psychopathology.
Journal of consulting psychology, 24 (4), 349.
Dasht Bozorgi Z, Shamshirgaran M. (2018).
Effectiveness of Positive Training on Social
Competence and Health Hardiness in
Nurses. Positive Psychology, 4(2), 13-24. (In
Persian)
Egbe IB, Augustina OO, Itita EV, Patrick AE, &
Bassey OU. (2020). Sexual Behaviour and
Domestic Violence among Teenage Girls in
Yakurr Local Government Area, Cross River
State, Nigeria. Academic Journal of
Interdisciplinary Studies, 9(2), 101-115.
Espelage DL, Holt MK. (2001). Bullying and
victimization during early adolescence: Peer
influences and psychosocial correlates. Journal
of Emotional Abuse, 2 (2-3), 123-142.
Felner RD, Lease AM, Phillips RS. (1990). Social
competence and the language of adequacy as
a subject matter for psychology: A
quadripartite tri-level framework. The
development of social competence in
adolescence, 245-264.
Fernandes C, Monteiro L, Santos AJ, Fernandes M,
Antunes M, Vaughn BE, Veríssimo M.
(2019). Early father–child and mother–child
attachment relationships: contributions to
preschoolers’ social competence. Attachment
human development, 1-18.
Fernandez YM, & Marshall WL. (2003). Victim
empathy, social self-esteem, and psychopathy
in rapists. Sexual Abuse: A Journal of
Research and Treatment, 15(1), 11-26.
Ferreira M, Aguiar C, Correia N, Fialho M, Pimentel
JS. (2019). Friendships and Social Acceptance
of Portuguese Children With Disabilities: The
Role of Classroom Quality, Individual Skills,
and Dosage. Topics in Early Childhood
Special Education, 39 (3), 183-195.
Homer S. (2004). Jacques lacan. Translated by
Mohammad Ali Jafari and Seyed
Mohammad Ibrahim Tahaee. Tehran:
Qoqnoos Press.
Hukkelberg S, Keles S, Ogden T, Hammerstrom K.
(2019). The relation between behavioral
problems and social competence: A
correlational Meta-analysis. BMC
psychiatry, 19 (1), 354.
Jolliffe D, Farrington DP. (2006). Development and
validation of the Basic Empathy Scale. Journal
of adolescence, 29 (4), 589-611.
Kaji Isfahani S, Arefi M, Aqaei Joshaghani A, Asli
Azad M, Farhadi T. (2017). Comparison of
Cognitive Empathy in Students with
Relational and Explicit Aggression. jcmh. 4
(2), 116-124. (In Persian)
Khanjani Z, Bahadorikhosroshhi J. (2017).
Investigation of empathy development,
internalization and externalizing disorders in
male and female students 5 to 11
years. Counseling Culture and Psycotherapy,
8(30), 195-218. (In Persian)
Khoshravesh S, Khosrojavid M, Hoseyn khanzade A.
(2015). Efficacy of emotion regulation training
on social acceptance and empathy of students
with dyslexia. Journal of Learning Disabilities,
5(1), 32-46. (In Persian)
King BM, Duncan LM, Clinkenbeard KM, Rutland
MB, Ryan KM. (2019). Social Desirability
and Young Men’s Self-Reports of Penis
Size. Journal of sex marital therapy, 1-4.
Martinac Dorcic T, Smojver-Azic S, Roncevic
Zubkovic B, Kolic-Vehovec S. (2019).
Determinants of Helping the Victim in
Situations of Peer Violence. Psychological
Topics, 28 (3), 681-700.
Mewton L, Shaw B, Slade T, Birrell L, Newton NC,
Chapman C, & Teesson M. (2020). The
comorbidity between alcohol use and
internalising psychopathology in early
adolescence. Mental Health &
Prevention, 17(1), 1-10.
Moosaviyaan S, Talaa’ee E, Fardaanesh H, Bakhtiyaari
A. (2019). A Framework for Compassion-
Based Teaching. QJOE, 35 (3), 9-34. (In
Dow
nloa
ded
from
she
nakh
t.muk
.ac.
ir at
16:
46 +
0330
on
Frid
ay F
ebru
ary
26th
202
1
920 و همکاران لیال حاتم طهرانی مقدم
901-929، 9311، 4م، شماره هفتمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال
Persian)
Nurahman NI, Isnaeni W, Ellianawati E. (2020).
Analysis of Communication Skills and
Empathy of Fifth-Grade Students of
Elementary Schools through ICT-based
Learning. Journal of Primary Education, 321-
327.
Osmani H, Shokri L. (2019). Effectiveness of unified
trans-diagnostic treatment on emotion’s
cognitive regulation and cognitive empathy of
students with externalized behavior
disorder. Empowering Exceptional Children,
10(1), 125-136. (In Persian)
Park KH, Kim DH, Kim SK, Yi YH, Jeong JH, Chae
J, Roh H. (2015). The relationships between
empathy, stress and social support among
medical students. International journal of
medical education, 6, 103.
Pascual-Sagastizabal E, Del Puerto N, Cardas J,
Sanchez-Martin JR, Vergara AI, Azurmendi
A. (2019). Testosterone and cortisol modulate
the effects of empathy on aggression in
children. Psychoneuroendocrinology, 103,
118-124.
Petranovich CL, Walz NC, Staat MA, Chiu CYP,
Wade SL. (2016). Structural language,
pragmatic communication, behavior, and
social competence in children adopted
internationally: A pilot study. Applied
Neuropsychology: Child, 1-12.
Rieffe C, Ketelaar L, Wiefferink CH. (2010). Assessing
empathy in young children: Construction and
validation of an Empathy Questionnaire
(EmQue). Personality and individual
differences, 49 (5), 362-367.
Salibi J, Modaresi G. (2016). Studying the Relationship
between General Health and Occupational
Burnout and Social Competency of Primary
SchoolFemale Teachers of Tehran (Academic
year of 2013-14). Women Studies, 7(15), 127-
154. (In Persian)
Samadifard H, Narimani M. (2017). Bullying in high
school male students: The role of perception of
interaction, support and social acceptance.
Journal of Social Psychology, 5(45), 83-94. (In
Persian)
Sarbescu P, Costea I, Rusu S. (2012). Psychometric
properties of the marlowe-crowne social
desirability scale in a romanian
sample. Procedia-Social and Behavioral
Sciences, 33, 707-711.
Sarvarian Z, Taghizadeh M, Meto S. (2016). Effect of
Logo Therapy on Social Competence in
Adolescents. Social Psychology Research,
6(21), 33-45. (In Persian)
Schweizer S, Gotlib IH, & Blakemore SJ. (2020). The
role of affective control in emotion regulation
during adolescence. Emotion, 20(1), 80-90.
Sediq Karaj N, Aqdasi A. (2017). Investigating the
effectiveness of social skills training on
academic adjustment, academic performance
and social adequacy in female high school
students in Tabriz. Quarterly Journal of
Modern Psychological Ideas. 1(4), 1-11. (In
Persian)
Shariatmadar A, Poorgravand S. (2014). Comparison
of sensation seeking and social competence of
girls living in well-being boarding centers and
girls adopted by families. Counseling Culture
and Psycotherapy, 5(20), 95-112. (In Persian)
Szuster A, Jarymowicz M. (2020). Human empathy of
automatic vs. reflective origin: Diverse
attributes and regulative consequences. New
Ideas in Psychology, 56, 100748.
Tarantino L, De Gasperis G, Mascio TD, Pino MC.
(2019, November). Immersive applications:
what if users are in the autism spectrum?.
In The 17th International Conference on
Virtual-Reality Continuum and its
Applications in Industry (p. 32). ACM.
Tashkeh M, Davazdahemamy MH, Bazani M,
shahhosseni M, Mostafalo T. (2019), The
Effectiveness of Emotional Schema Therapy
on Social Acceptance and Bullying Behavior
in Teenagers with Post-Traumatic Stress
Disorder. Hrjbaq, 4 (2), 88-95. (In Persian)
Tiwari P, Bhat AK. (2020). The Effect of Emotional
Intelligence, Empathy and Perceived Social
Pressure on Predicting Social Entrepreneurial
Intention: A Field Research.
In Methodological Issues in Social
Entrepreneurship Knowledge and Practice
Dow
nloa
ded
from
she
nakh
t.muk
.ac.
ir at
16:
46 +
0330
on
Frid
ay F
ebru
ary
26th
202
1
با پیگیری دو ماهه: کفایت اجتماعی ی الکانی بر همدلی، پذیرش اجتماعی وگروه درمانی تحلیلاثربخشی 929
901-929، 9311، 4م، شماره هفتمجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، سال
(pp. 137-158). Springer, Singapore.
Torkman Malayeri M, Sheikholeslami R. (2019).
Empathy and Pro-Social Behavior: The
Mediating Role of Moral Emotions. Jouranal
Devolopmental Psychology Iranian
Psychologist, 15(59), 261-272. (In Persian)
Turner IN, Foster JD, Webster GD. (2019). The Dark
Triad's inverse relations with cognitive and
emotional empathy: High-powered tests with
multiple measures. Personality and Individual
Differences, 139, 1-6.
Vaziri S, Lotfi Azimi A. (2011). The effect of empathy
traiing in decreasing adolescents aggression.
Jouranl Developmental Psychology, 8(30),
167-175. (In Persian)
Vera Cruz G, Mullet E. (2019). Empathy and
forgiveness among Mozambican
wives. International Perspectives in
Psychology: Research, Practice,
Consultation, 8 (3), 124.
Wang G, Mearns J, Yang X, Han P, Catanzaro SJ.
(2019). Measuring generalised expectancies
for negative mood regulation in China: The
Chinese language Negative Mood Regulation
scale. International Journal of Psychology, 54
(2), 223-231.
Yang C, Zhu YL, Xia BY, Li YW, Zhang J. (2020).
The effect of structured empathy education on
empathy competency of undergraduate
nursing interns: A quasi-experimental
study. Nurse education today, 85, 104296.
Zachrisson HD, Janson H, Lamer K. (2019). The
Lamer Social Competence in Preschool
(LSCIP) Scale: Structural Validity in a Large
Norwegian Community Sample.
Scandinavian Journal of Educational
Research, 63 (4), 551-565.
Dow
nloa
ded
from
she
nakh
t.muk
.ac.
ir at
16:
46 +
0330
on
Frid
ay F
ebru
ary
26th
202
1