บทท 5 ระบบปฏบตการและหลกการท างานเบองตน

ความหมายของระบบปฏบตการ

• ซอฟตแวรชนดหนงทท ำหนำทจดกำรและควบคมโปรแกรมประยกตและโปรแกรมทเกยวของอนๆ

• กำรตดตอประสำนงำนกบอปกรณคอมพวเตอรทเกยวของ

• ท ำใหคอมพวเตอรสำมำรถปฏบตงำนไดตำมทผใชตองกำร

• บำงครงเรยกวำ แพลตฟอรม (platform)

โปรแกรมประยกตกบการขามแพลตฟอรม

• โปรแกรมประยกตทสำมำรถท ำงำนไดกบระบบปฏบตกำรหลำยๆ คำยหรอหลำยแพลตฟอรม (cross-platform application)

เรมตนการท างานของเครองคอมพวเตอร (Boot Up)

• กำรบตเครอง (Boot)• ขนตอนทคอมพวเตอรเรมท ำกำรโหลดระบบปฏบตกำรเขำไปไวในหนวยควำมจ ำ RAM • เรมท ำงำนทนทตงแตเปดสวตซเครอง

• แบงออกเปน 2 ลกษณะ• โคลบต (Cold boot)• วอรมบต (Warm boot)

การบตเครอง ➢โคลบต (Cold boot)

• กำรบตเครองทอำศยกำรท ำงำนของฮำรดแวร

• กดป มเปดเครอง (Power On) เพอเขำสกระบวนกำรท ำงำนโดยทนท

• ป มเปดเครองเปนเหมอนสวตชปดเปดกำรท ำงำนโดยรวมของคอมพวเตอรเหมอนกบสวตชของอปกรณไฟฟำทวไป

การบตเครอง ➢วอรมบต (Warm boot)

• กำรบตเครองเพอใหเกดกระบวนกำรบตใหมหรอทเรยกวำ กำรรสตำรทเครอง (restart)

• ใชในกรณทเครองคอมพวเตอรไมสำมำรถท ำงำนตอไปได (เครองแฮงค)

การบตเครอง ➢วอรมบต (ตอ)

• สำมำรถท ำได 2 วธคอ

• กดปม Ctrl+alt+delete จำกแปนพมพ แลวเลอกค ำสง restart

• สงรสตำรทเครองไดจำกเมนบนระบบปฏบตกำร

สวนประสานงานกบผใช (User Interface)

• คอ สวนกำรท ำงำนของโปรแกรมทตดตอหรอเปนตวกลำงระหวำงผใชงำนและคอมพวเตอรใหท ำงำนไดตำมทตองกำร

• แบงออกไดเปน 2 ประเภทดงน

• ประเภทคอมมำนดไลน (Command Line)

• ประเภทกรำฟก (GUI - Graphical User Interface)

ประเภทคอมมานดไลน (Command Line)

• อนญำตใหปอนรปแบบค ำสงทเปนตวหนงสอ (text) สงกำรลงไปทละบรรทดค ำสง

• เรยกวำ คอมมำนไลด (command line)

ประเภทคอมมานดไลน (Command Line)

ประเภทกราฟก (GUI - Graphical User Interface)

• น ำเอำรปภำพมำปรบใชสงงำนแทนตวอกษร เชน ในระบบปฏบตกำร Windows

• ผใชไมจ ำเปนตองจดจ ำรปแบบค ำสงเพอใชงำนใหยงยำกเหมอนกบแบบคอมมำนดไลน

• เลอกรำยกำรค ำสงภำพทปรำกฏบนจอนนผำนอปกรณตำงๆ เชน เมำสหรอคยบอรด

ตวอยาง GUI ของ Windows 7

ไอคอนของ Windows 7

การจดการกบไฟล (File Management)

• ไฟล (files) หนวยในกำรเกบขอมลในคอมพวเตอร ซงอำจจะเกบอยในสอเกบบนทกขอมลตำงๆ เชน ฟลอปปดสก, ฮำรดดสก หรอซดรอม เปนตน

• ประกอบดวยสวนยอย 2 สวน คอ ชอไฟล (naming files) และสวนขยำย (extentions)

ตวอยางไฟล

ล าดบโครงสรางไฟล (Hierarchical File System)

• เมอตองกำรเกบขอมลจะแยกโครงสรำงออกเปนสวนๆ เหมอนกงกำนสำขำของตนไมแตละกง เรยกวำ โฟลเดอร (folder)

• แบงออกเปน 2 สวนยอย

• ไดเรคทอร (Directory)

• ซบไดเรคทอร (Subdirectory)

โครงสรางแบบตนไมในระบบปฎบตการ

ล าดบโครงสรางไฟล (Hierarchical File System)

• ไดเรคทอร (Directory)

• โฟลเดอรหลกส ำหรบจดเกบหมวดหมไฟลขนสงสดในระบบ บำงครงอำจเรยกวำ root directory

• ซบไดเรคทอร (Subdirectory)

• โฟลเดอรยอยทถกแบงและจดเกบไวออกมำอกชนหนง

ไดเรคทอร (Directory) ในระบบปฏบตการWindows 7

ซบไดเรคทอร (Subdirectory) ในระบบปฏบตการWindows 7

พาธ (Path)

• พำธ (Path)

• เสนทำงทใชระบทอยในกำรจดเกบไฟลในระบบปฏบตกำร

• เรมอำงองตงแตตนทำงคอไดเรคทอรชนบนสดไลเรยงลงมำตำมล ำดบเรอยๆ จนถงแหลงเกบขอมลต ำแหนงสดทำย

การจดการหนวยความจ า (memory management)

• ใชวธทเรยกวำ หนวยควำมจ ำเสมอน (VM- virtual memory) • กรณทมกำรประมวลผลกบขอมลปรมำณมำกหรอหลำยโปรแกรมพรอมกน• ระบบปฏบตกำรจะเกบขอมลทงหมดของโปรแกรมทท ำงำนอยขณะนนเอำไว

เปนไฟลในฮำรดดสก (เรยกวำ swap file)• โดยแบงเนอทเหลำนนออกเปนสวนๆ เรยกวำ เพจ (page) ซงมกำรก ำหนด

ขนำดไวแนนอน

การจดการอปกรณน าเขาและแสดงผลขอมล (I/Odevice management)

• ใช บฟเฟอร (buffer) เพอเปนทพกรอของขอมลทอำนเขำมำ เชน กำรท ำ spolling ในกำรจดกำรงำนพมพ

• เรยกใชดไวซไดรเวอร (device driver) เพอควบคมอปกรณชนดนนๆ โดยเฉพำะ

การจดการกบหนวยประมวลผลกลาง (CPU Management)

• แบงเวลำของซพยเพอประมวลผลในกำรท ำงำนแบบ multi-tasking

• ท ำใหซพยตวเดยวสำมำรถใชไดหลำยๆ คน หรอ multi-user ทพบเหนในระบบเครอขำย

• ท ำหนำทเปนตวประสำนกำรท ำงำนของซพยทมำกกวำหนงตวใหท ำงำนดวยกนไดในระบบ multi-processing

การรกษาความปลอดภยของระบบ

• ตรวจสอบสทธกำรเขำใชเครอง วำจะอนญำตใหบคคลนนใชงำนกบโปรแกรมหรอขอมลในตวเครองนนไดหรอไม

การตรวจสอบสถานะการท างานของระบบ

• วดประสทธภำพกำรท ำงำนของเครองคอมพวเตอร เชน วดคำเวลำทซพยท ำงำน

• กำรตรวจสอบเวลำของซพยทถกปลอยวำงในกำรท ำงำน

การตรวจสอบสถานะการท างานของระบบ (ตอ)