เกดจากการตดเช�อไวรส HIV (Human Immunodeficiency Virus)สามารถแบงตวไดในเซลลของคน เชน เซลลเมดเลอดขาว, เซลลสมอง เม�อรางกายตดเช�อ จะสรางภมตานทาน (Antibody) ตอตานเช�อไวรส แตไมสามารถกาจดใหหมด เช�อยงคงอย ในเมดเลอดและแพรตอไปไดและจะไปทาลายเมดเลอดขาว T4 Lymphocyte ซ�งมความสาคญอยางย�ง ในการควบคมระบบภมตานทานของรางกายทาใหภมตานทานลดลง

แบงตวอยางรวดเรว ในรางกายมนษยเทาน�น

ตองมแหลงท�อย ใหอาศย (เมดเลอดขาวซ�งเปนระบบภมค มกน

ของรางกายอย ในกระแสเลอด)

กลายพนธ เรว ปจจบนม 12 สายพนธ

เม�อออกนอกรางกาย ไมสามารถทนสภาพแวดลอมภายนอกได

อาจมชวตอย ไดนานเปนช�วโมงหรอเปนวน ข�นอย กบสภาพแวดลอม

และอณหภมท�เหมาะสม

การตดเช�อ HIV ในเซลเมดเลอดขาว

การตดเช�อ HIV ในเซลเมดเลอดขาว

ระยะฟกแฝงตว

ระยะเวลาท�ไดรบเช�อจนถง

สามารถตรวจพบภมคมกนหาเช�อได

ใชเวลา ประมาณ 12 สปดาห ถง 6

เดอน

ระยะฟกตวเช�อเอดส

5-15 % มอาการภายใน 2- 5 ป

70-80 % มอาการภายใน 10 ป

5-15 % มอาการภายใน 15 ป(เขามโอกาสด ๆ ต �ง 10 ป ในการฟ� นฟ CD4สกบเช�อโรค)

ผตดเช�อ = ผไดรบเช�อ/มเช�อเปนของตนเอง

ผปวยเอดส = เร �มมอาการ ผอม ไข อจจาระรวง ฯลฯ

ขอแมหรอปจจยท�ทาใหตดเช�อเอดส

แหลงท�อย ของเช�อ(Source)

ปรมาณและคณภาพของเช�อ

(Quality and Quantity)

ชองทางการตดตอ (Route of Transmisstion)

ตองมจานวน เช�อ HIV ในปรมาณท�มากพอ

ในสารคดหล�งท�เปนท�อยของเช�อ

เช�อ HIV ตองมคณภาพพอ

- เช�อ HIV ไมสามารถมชวตอยนอกรางกาย

คนได

- สภาพในรางกายและสภาพแวดลอมบางอยาง

มผลทาใหเช�อไมสามารถอยได เชน กรดใน

น�าลาย กระเพาะอาหาร สภาพอากาศรอน

ความแหง น�ายาตาง ๆ

เช�อ HIV อยในคนเทาน�น (จะเกาะอยกบเมด

เลอดขาว)

เช�อ HIV จะอยในสารคดหล�งบางอยางในรางกาย

ของคนท�ม เช�อ HIV เชน เลอด น�าอสจ

น�าในชองคลอด น�านมแม

ไวรส HIV จะตองถกสงผานคนท�ตดเช�อ

ไปยงอก คนหน�ง โดยเช�อจะตองตรงเขาส

กระแสเลอด

การท�คนหน�งจะไดรบเช�อ HIV

เขาสรางกายไดจะตองประกอบดวย

3 ปจจยดงน�

1. แหลงท�อย

ของเช�อ

(Source)

3. ชองทาง

การตดตอ

(Route of Transmisstion)

2. ปรมาณและ

คณภาพของเช�อ

(Quanlit and Quantity)

มากท�สด ในเลอด น�าเหลอง เน�อเย�อตางๆ

รองลงมา ในน�าอสจน�าในชองคลอด น�าเล�ยงสมอง

นอยมาก ในน�าลาย เสมหะ น�านม

แทบไมมเลย ในเหง�อ ปสสาวะ อจจาระ

การทาลายเช�อเอดสใชแอลกอฮอล 70 %น�าตมเดอดอณหภม 56 องศาเซลเซยสไฟเผาน�ายาซกฟอกขาว / ผงซกฟอก

ความเปนกรดเปนดาง หรอ กรดในน�าลาย ฯ

นอกรางกายมนษย สภาวะเหมาะสมท�เช�อเอดสสามารถดารงชวตอยได ประมาณ 5- 10 นาท� คอ อณหภมระหวาง 18 - 22 องศาเซลเซยส โดยท�ไมม ลม หรอแสงมารบกวนโดยเดจขาด

ในอณหภมปกต เช�อเอดสอย ได 36 ช�วโมง

ในศพ

ในอณหภม 0 - 2 องศาเซลเซยส เช�อเอดส อย ไดนาน 15 วน

ในอณหภม 4 - 6 องศาเซลเซยส เช�อเอดส อย ไดนาน 6 วน

เลอด

น�าเหลอง

เลอด

น�าเหลอง

ชองทางออก ชองทางเขา

• ขนาดของแผล

• ปรมาณเลอด

• ระยะเวลา

• สภาพแวดลอม

เย�อบ

ชองคลอด

อวยะเพศชาย

ปาก/กนน�ารก/น�าอสจ

น�าในชองคลอด

น�าเหลอง

ชองทางออก

ชองเปด

รฉ�(ผ ชาย)

ชองทางเขา

• ความบอย/ถ�ในการรวมเพศ

ปจจยรวม

•ความรนแรงในการรวมเพศ

• เปนกามโรคท�มแผล

• การใสหวงคมกาเนด

ชาย กบ ชาย หญง กบ หญง

ชาย กบ หญง

1.เพศสมพนธกบผท�มเช�อฯ

2. ทางเลอด การรบเลอดขณะทาผาตด หรอเพ�อรกษา

การรบการปลกถายอวยวะ

การใชเขม หรอกระบอกฉดยารวมกบผ ตดเช�อ

การสก การเจาะ

กอนคลอดทางสายรกขณะคลอด

ระยะหลงคลอด

3.ตดจากมารดาส ทารก

ตรวจเลอดทารกหลงคลอด 18 เดอน หรอ 1 ป คร�ง

หากเล�ยงลกดวยน�านมตนเอง

ควรพาบตรไปตรวจเลอดเม�ออาย 24 เดอน หรอ 2 ป

ทราบไดอยางไรวาลกตดเช�อเอดสหรอไม

1. ปองกนการรบหรอแพรเช�อทางเพศสมพนธ- ไมเปล�ยนค นอน- ไมสาสอนทางเพศ- การใชถงยางอนามยปองกน- การงดเวนการมเพศสมพนธ

2. การปองกนการแพรเช�อทางเลอด- เปล�ยนเขม- ใชเลอดตวเอง- ไมใชสารเสพตดทกชนด

3. การปองกนการแพรเช�อจากแมส ลก-ฝากครรภเม�อร วาต�งทอง-เขาโครงการลดการแพรเช�อจากแมส ลก-ด�มนมจากนมผง ในระยะท�เดกทารกอาย 18-24 เดอน

เหลาน�ไมทาใหตดเอดส

เหลาน�ไมทาใหตดเอดส

การรบประทานอาหารการใชหองน�า

หองสวม

การทางานรวมกน

การวายน�า

การถกยงกด

การสมผส

การใชโทรศพท

การพดคย

เอดส ไมตดตอจากการใชชวตประจาวนรวมกน เราจงไมสามารถตดเช�อจากการอยใกลชดกน เราควรให

ความเหนใจ ยอมรบ และใหโอกาสผตดเช�อ อยรวมในสงคมไดเปนปกตสข

รกษาสขภาพกาย จตใจ รบประทานอาหารท�มประโยชน ออกกาลงกายสม�าเสมอ ใชถงยางอนามยเพ�อปองกนการรบและแพรโรค

งดส�งเสพตดทกชนด งดบรจาคเลอด/ อวยวะ หลกเล�ยงการรบเช�อเพ�ม หลกเล�ยงการมบตร