(ʧǹÊÔ·¸Ôì㪌㹡Ԩ¡ÒâͧἹ¡»ÃЪÒÊÑÁ¾Ñ¹¸� ๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒà·‹Ò¹Ñé¹)

¨Ñ´·Óâ´Â ¤³Ð͹ءÃÃÁ¡ÒûÃЪÒÊÑÁ¾Ñ¹¸ � ๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ ¨Ó¹Ç¹ õ,ððð àÅ‹Á๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ

¾ÔÁ¾�·Õè :

àÅ¢·Õè óò-ò ËÁÙ‹·Õè ñö ¶¹¹¡ÒÞ¨¹ÒÀÔàÉ¡ á¢Ç§ºÒ§ÃÐÁÒ´ ࢵµÅÔ觪ѹ ¡ÃØ§à·¾Ï ñðñ÷ð

ôó/ñ÷ò ¶¹¹¾ËÅâ¸Թ á¢Ç§Í¹ØÊÒÇÃÕÂ� ࢵºÒ§à¢¹ ¡ÃØ§à·¾Ï ñðùððºÃÔÉÑ· ¡ÃاÊÂÒÁ ¾ÑºÅÔªªÔè§ ¨Ó¡Ñ´

ºÃóҸԡÒÃá¶Å§ºÃóҸԡÒÃá¶Å§

http://www.thethaibar.or.thhttp://www.thethaibar.or.th โทร. ๐ ๒๘๘๗ ๖๘๑๐, ๐ ๒๘๘๗ ๖๘๐๑-๗เดอนตลาคม ๒๕๖๑ ปท ๓๑ ฉบบท ๓๕๑

http://www.thethaibar.or.thµÔ´µÒÁÍ‹Ò¹¨ ØÅÊÒâ ‹ÒÇ๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ©ºÑºÂŒÍ¹ËÅÑ§ä´ Œ·ÕèàÇçºä«µ�๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ

เนองในวนคลายวนสวรรคตของพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช บรมนาถบพตร ๑๓ ตลาคม ๒๕๖๑ ปวงขาพระพทธเจา กองบรรณาธการจลสารขาวเนตบณฑตยสภาและคณะ ขอนอมรำลกในพระมหากรณาธคณ และขอเชญชวนทกทานมงมนทำความด นอมนำแนวทางตามพระราชดำรตาง ๆ ของพระองคทานมาประพฤตปฎบต เพอความสขในชวตและความเจรญกาวหนาแกสงคมไทย สมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ พระราชทานผาพระกฐน ใหเนตบณฑตยสภา ในพระบรมราชปถมภ ตามทขอพระราชทานเพอไปถวายพระสงฆจำพรรษากาลถวน ไตรมาส ณ วดรชฎาธษฐานราชวรวหาร แขวงคลองชกพระ เขตตลงชน กรงเทพมหานคร วนศกรท ๙ พฤศจกายน พ.ศ. ๒๕๖๑ เวลา ๑๔.๐๐ นากา ในนามของกองบรรณาธการจลสารขาวเนตบณฑตยสภาขอเรยนเชญผมจตศรทธาทกทานเขารวม เปนเกยรตในพธรวมอนโมทนาในกศลครงนตามวนและเวลาดงกลาว ในโอกาสน ขออำนาจคณพระศรรตนตรย และสงศกดสทธ ทงหลาย จงดลบนดาลใหทกทานทบำเพญกศลรวมกนประสบแตความสขความเจรญตลอดกาลนานเทอญ จลสารขาวเนตบณฑตยสภา ประกอบดวยเนอหาดงน บทความ เนองจากปก เสนอเรอง “วดรชฎาธษฐาน ราชวรวหาร” โดย กฤษฎา บณยสมต และ วาสนา เกตเหง, บทความ ปญหาจากขอหารอกฎหมายทนาสนใจ เสนอเรอง “จดทะเบยนสมรสซอน” โดย พอชน พรหมโชตชย กลาวถง หนวยงาน ง. ขอหากรณบคคลจดทะเบยน สมรสซอน ความเปนโมฆะของการสมรสตามขอเทจจรงฯ ตองพจารณาพระราชบญญตใหใชบทบญญต บรรพ ๕ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชยทไดตรวจชำระใหม พ.ศ. ๒๕๑๙ ซงเปนกฎหมายทใชบงคบอยในขณะนน หรอประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและ พาณชย (ฉบบท ๑๐) พ.ศ. ๒๕๓๓) ฯลฯ, บทความ คำพพากษาฎกาทนาสนใจ เสนอเรอง “หมนประมาท” โดย ผศ.ดร.สมหมาย จนทรเรอง กลาวถง ประเดนปญหากฎหมายเกยวกบการหมนประมาท จากคำพพากษาฎกาท ๒๐๑๐๖/ ๒๕๕๖, บทความ เจาะฎกาเดน เสนอเรอง “คำพพากษาศาลฎกาท ๓๑๙/๒๕๖๐” โดย รงสชย บรรณกจวจารณ และ มนตชย ชนนทรลลา กลาวถง เจาของและบรรณาธการหนงสอพมพอาจไมตองรบผดฐานหมนประมาท แตตอง รบผดตาม พ.ร.บ. วาดวยการกระทำความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐, บทความ ภาษาองกฤษสำหรบ นกกฎหมาย เสนอเรอง “Hyperinflation: สภาวะเงนเฟอ อยางรนแรง” โดย วชดา ศรยทธวฒนา โปรดตดตาม, ขอสอบพรอมธงคำตอบในการสอบคดเลอกเพอบรรจเปนขาราชการอยการ ในตำแหนงอยการผชวย พ.ศ. ๒๕๕๙ วชากฎหมายพยานหลกฐาน กฎหมายรฐธรรมนญ กฎหมายปกครอง กฎหมายองคกรอยการและพนกงานอยการ กฎหมายวาดวยการจดตงศาลแขวงและวธพจารณาความอาญาในศาลแขวงหรอกฎหมายวาดวยศาลเยาวชนและ ครอบครวและวธพจารณาคดเยาวชนและครอบครว หรอกฎหมายวธพจารณาคดผบรโภค ฯลฯ ขอ ๑ - ๒ ปดทายดวย “มมขาว” โดย สตยา อรณธาร

พบกนใหมเดอนพฤศจกายน

ศรอร เทศะบำรง มณสนธ

ขาว เนตบณฑตยสภาขาว เนตบณฑตยสภา¡Ó˹´¡ÒþԸնÇÒ¼ŒÒ¾ÃС°Ô¹¾ÃÐÃÒª·Ò¹¢Í§à¹µÔºÑ³±ÔµÂÊÀÒ ã¹¾ÃкÃÁÃÒªÙ»¶ÑÁÀ� »ÃШӻ‚ òõöñ

³ ÇÑ´ÃѪ®Ò¸ÔÉ°Ò¹ÃÒªÇÃÇÔËÒà á¢Ç§¤ÅͧªÑ¡¾ÃРࢵµÅÔ觪ѹ ¡Ãا෾ÁËÒ¹¤Ã

ÇѹÈØ¡Ã�·Õè ù ¾ÄȨԡÒ¹ òõöñ àÇÅÒ ñô.ðð ¹ÒÔ¡Ò

เวลา ๑๓.๓๐ นากา ผรวมพธพรอมกน ณ พระอโบสถ

เวลา ๑๔.๐๐ นากา ประธานพธเดนทางถงบรเวณพระอโบสถ

เดนไปทำความเคารพพระฉายาลกษณทโตะหม เปดกรวยดอกไม

รบผาพระกฐน อมประคอง ยนตรง

(ดนตรบรรเลงเพลงสรรเสรญพระบารม) จบแลว

ประธานเดนเขาสพระอโบสถ วางผาพระกฐนทพานแวนฟาหนาพระสงฆ

รปท ๒

จดธปเทยนบชาพระประธานพระอโบสถ กราบ

ลกขนหนไปอมประคองผาพระกฐน ประนมมอผนหนาไปทางพระประธานพระอโบสถ

กลาว นะโม (๓ จบ) แลวผนหนามาทางพระสงฆ

กลาวคำถวายผาพระกฐน จบแลว

วางผาพระกฐนบนพานแวนฟาหนาพระสงฆรปท ๒

ยกทงพานประเคนพระสงฆรปท ๒

ประเคนเทยนพระปาฏโมกข กลบไปนง ณ เกาอทจดไว

พระสงฆกระทำพธอปโลกนกรรม และลงไปครองผา เสรจแลวขนมานง

ณ อาสนะสงฆ

ประธานพธเขาไปถวายบรวารกฐนแดพระสงฆทเปนเจาอาวาส เสรจแลว

ผรวมพธถวายจตปจจยไทยธรรมแดพระสงฆ

ศาสนพธกรประกาศยอดเงนถวายพระสงฆและปจจยบำรงพระอาราม

ประธานถวายใบปวารณาแดเจาอาวาส

พระสงฆอนโมทนา

ประธานพธกรวดนำ

รบพร

ประธานมอบเงนบำรงการศกษาแกโรงเรยนวดรชฎาธษฐาน

ประธานพธกราบลาพระรตนตรย กราบลาพระสงฆ

การแตงกาย ขาราชการ : แตงเครองแบบชดปกตขาว

ประชาชนทวไป : แตงกายชดสภาพ

เปดการอบรมเทคนคการเขยนตอบปญหากฎหมายสารบญญต ดร.กนก จลมนต รองเลขาธการสำนกอบรมศกษากฎหมายแหงเนตบณฑตยสภา กลาวเปดการอบรมเทคนคการเขยน ตอบปญหากฎหมายสารบญญต ณ หองรพพฒนศกด ชน ๓ อาคารสถานศกษาและฝกอบรมเนตบณฑตยสภา ในวนเสารท ๒๕ สงหาคม ๒๕๖๑ เพอใหผเขารบการอบรมไดทราบหลกการเขยนตอบปญหากฎหมายในระดบเนตบณฑต อนจะเปนการสงเสรม ใหความร ดานการศกษานตศาสตรและสรางความชำนาญในการประกอบวชาชพกฎหมายใหสามารถนำไปใชไดอยางม ประสทธภาพอยางแทจรง

เปดการอบรมทางดานวชาการ วาทพนตรสมบต วงศกำแหง ประธานอนกรรมการบรหารสำนกงาน ชวยเหลอประชาชนทางกฎหมายแหงเนตบณฑตยสภา กลาวเปดการ อบรมทางดานวชาการใหทนายความอาสาและผปฏบตงานชวยเหลอ ประชาชนทางกฎหมาย หวขอเรอง “การบงคบคดตามกฎหมายใหม (ภาคตอ) และกฎหมายลมละลาย” ณ หองรพพฒนศกด ชน ๓ อาคารสถานศกษา และฝกอบรมเนตบณฑตยสภา ในวนเสารท ๘ กนยายน ๒๕๖๑ เพอเพมพน ความรใหกบบคลากรของสำนกงานชวยเหลอประชาชนทางกฎหมาย แหงเนตบณฑตยสภา

ขาวเนตบณฑตยสภา เดอน ตลาคม ๒๕๖๑ ปท ๓๑ ฉบบท ๓๕๑

สารบญ

กำ�หนดก�รถว�ยผ�พระกฐนพระร�ชท�น

บรรณ�ธก�รแถลง

ข อสอบพรอมธงคำ�ตอบในก�รสอบคดเลอกเพอ บรรจเปนข�ร�ชก�รอยก�รในตำ�แหนงอยก�รผชวย พ.ศ. ๒๕๕๙ (สน�มใหญ) วช�กฎหม�ยพย�นหลกฐ�นกฎหม�ยรฐธรรมนญ กฎหม�ยปกครอง กฎหม�ยองคกรอยก�รและพนกง�นอยก�ร กฎหม�ยว�ดวยก�ร จดตงศ�ลแขวงและวธพจ�รณ�คว�มอ�ญ�ในศ�ลแขวงหรอกฎหม�ยว�ดวยศ�ลเย�วชนและครอบครวและวธพจ�รณ�คดเย�วชนและครอบครว หรอกฎหม�ยวธพจ�รณ�คดผบรโภค กฎหม�ยลมละล�ย หรอกฎหม�ยภ�ษอ�กร หรอกฎหม�ยแรงง�น กฎหม�ยทรพยสนท�งปญญ� หรอกฎหม�ยก�รค�ระหว�งประเทศ วนอ�ทตยท ๓๐ เมษ�ยน ๒๕๖๐ ขอ ๑ - ๒

ข�วเนตบณฑตยสภ�

มมข�ว

ส�รบญ ร�ยชอผจดทำ� เนองจ�กปก

ปญห�จ�กขอห�รอกฎหม�ยทน�สนใจ

เนองจ�กปก

คำ�พพ�กษ�ฎก�ทน�สนใจ

เนองจากปก

วดรชฎาธษฐานราชวรวหาร

บทความหรอขอคดเหนใดๆ ทปรากฏในขาวเนตบณฑตยสภาเปนผลงานของผเขยนโดยเฉพาะ กองบรรณาธการไมจำาเปนตองเหนดวย

๒

๒๔

๒๐

๒๓

๒๒

๓

๔

๑๐

๑๖

๑๘

๑๔

* อธบดอยก�ร สำ�นกง�นวช�ก�ร รกษ�ก�รในตำ�แหนง ผตรวจก�รอยก�ร สำ�นกง�นอยก�รสงสด, ภ�คสม�ชกสำ�นก ธรรมศ�สตรและก�รเมอง, ประธ�นกรรมก�รชำ�ระและศกษ�กฎหม�ยไทยโบร�ณ สำ�นกง�นร�ชบณฑตยสภ�, อนกรรมก�รประช�สมพนธ เนตบณฑตยสภ�** นกประช�สมพนธปฏบตก�ร เนตบณฑตยสภ�

อานตอหนา ๕

คณะผจดท�ำ อนกรรมก�รประช�สมพนธ ทปรกษำ น�ยชยวฒน เกตปรช�สวสด ประธำนฝำยอ�ำนวยกำร น�ยสตย� อรณธ�ร รองประธำนฝำยอ�ำนวยกำร น�ยกฤษฎ� บณยสมต ฝำยอ�ำนวยกำร น�ยสรพนธ ทมกระจ�ง น�ยปรเมศวร อนทรชมนม

น�ยมนเกยรต ธนวจตรพนธ น�งศรอร เทศะบำ�รง มณสนธ น�ยพงศพเชษฐ จนทรพรกจ น�ยโกศลวฒน อนทจนทรยง น�ยวชรนทร ภ�ณรตน ผศ.ดร.ศรพชร� สทธกำ�จร กองบรรณำธกำร บรรณำธกำร น�งศรอร เทศะบำ�รง มณสนธ ผชวยบรรณำธกำร ผศ.ดร.สมหม�ย จนทรเรอง น�ยนรนดร วฒวฒน น�ยรงสชย บรรณกจวจ�รณ น�ยมนตชย ชนนทรลล� น�ยวชรนทร ภ�ณรตน น�ยอำ�น�จ เนตยสภ� น�งส�วม�ตก� ธนเดช�กล น�ยทปกร โกมลพนธพร น�งปฐมณ เดชเดโช น�ยไตรวนจ ตจนด� ฝำยด�ำเนนกำร น�งพรพรรณ แตงออน น�ยสทธฤทธ โสวณณะ น�งว�สน� เกตเหง กำรเงน น�งกฤตญ� โพธง�ม

ทะเบยน จดสง น�งส�ววรศร� สขโสภ

ภ�ษ�องกฤษสำ�หรบนกกฎหม�ย

เจ�ะฎก�เดน

ดวยพธถว�ยผ�พระกฐนพระร�ชท�นของเนตบณฑตยสภ� ในพระบรมร�ชปถมภ ไดเวยนม�บรรจบอกว�ระหนง โดยในป พ.ศ. ๒๕๖๑ น สมเดจพระเจ�อยหวมห�วชร�ลงกรณ บดนทรเทพยวร�งกร ทรงพระกรณ�โปรดเกล�ฯ พระร�ชท�นผ�พระกฐนใหเนตบณฑตยสภ� ในพระบรมร�ชปถมภต�มทขอพระร�ชท�นเพอนอมนำ�ไปถว�ยพระสงฆจำ�พรรษ�ก�ลถวนไตรม�ส ณ วดรชฎ�ธษฐ�นร�ชวรวห�ร แขวงคลองชกพระ เขตตลงชน กรงเทพมห�นคร วนศกรท ๙ พฤศจก�ยน พ.ศ. ๒๕๖๑ เวล� ๑๔.๐๐ น�ฬก� อนง เมอ ป พ.ศ. ๒๕๕๒ เนตบณฑตยสภ� ในพระบรมร�ชปถมภ ไดเคยขอรบพระร�ชท�นผ�พระกฐนเพอนำ�ไปถว�ยพระสงฆจำ�พรรษ� ณ วดรชฎ�ธษฐ�นร�ชวรวห�รแหงนแลว และนบเปนกฐนพระร�ชท�น ครงแรกของเนตบณฑตยสภ�อกดวย จลส�รข�วเนตบณฑตยสภ�ฉบบน จงขอนำ�เสนอประวตและคว�มเปนม�ของวดรชฎ�ธษฐ�นร�ชวรวห�รใหทร�บอกครง

กฤษฎา บณยสมต* วาสนา เกตเหง**

ความเปนมา

วดรชฎาธษฐาน หรอ วดรชฎาธฐาน๑ เปน

พระอ�ร�มหลวงชนตร ชนดร�ชวรวห�ร รมคลองบ�ง

พรมฝงใต ตรงข�มฝงคลองกบวดก�ญจนสงห�สน

วรวห�รทตงอยท�งฝงเหนอ ตงอยเลขท ๖๙๒ แขวง

คลองชกพระ เขตตลงชน กรงเทพฯ มเนอท ๑๔ ไร และ

มทธรณสงฆ ๑๑ ไร ๓ ง�น ๔ ต�ร�งว� รวมเนอท ๒๕

ไร ๓ ง�น ๔ ต�ร�งว�

เดมเปนวดราษฎรชอ “วดเงน” สรางสมย

อยธยา โดยเจาขรวเงน พระภสด�ในสมเดจฯ เจ�ฟ�

กรมพระศรสด�รกษ พระเจ�พน�งเธอในพระบ�ทสมเดจ

พระพทธยอดฟ�จฬ�โลกมห�ร�ช รชก�ลท ๑ เจาขรว

เงนเปนคนจน แซตน มนองชายชอเจาขรวทอง

อพยพมาอยทคลองบางพรมแลวสรางวดขนคนละฝง

คลองบางพรม คอวดเงนและวดทอง ตามนามของ

บคคลทงสอง

ในสมยพระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลก

มหาราช รชกาลท ๑ กรมสมเดจพระอมรนทร�ม�ตย

พระบรมร�ชนน�ถในพระบ�ทสมเดจพระพทธยอดฟ�

จฬ�โลกมห�ร�ช ทรงสถ�ปน�วดเงนขนใหมทง

พระอ�ร�ม

ในสมยพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลา

นภาลย รชกาลท ๒ กรมสมเดจพระอมรนทร�ม�ตย

พระร�ชม�รด� โปรดใหสร�งพระอโบสถขน และม

พระร�ชพธผกพทธสม�วดเงน เมอปมะแม เบญจศก

จ.ศ. ๑๑๘๕ (พ.ศ. ๒๓๖๖)

ในสมยพระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว

รชกาลท ๓ โปรดบรณปฏสงขรณถ�วรวตถในวดเงน

เชน หอสวดมนต หอไตร และไดทรงสร�งหอระฆงใหม

ด วยปร�กฏหลกฐ�นว�ในรชก�ลน กรมสมเดจ

พระอมรนทร�ม�ตย ไดพระร�ชท�นตำ�หนกย�ว ๑๒ ว�

กว�ง ๖ ว� ขอย�ว ๓ ว� ใหสร�งเปนศ�ล�ก�รเปรยญและ

ไดพระร�ชท�นบษบกใหเปนธรรม�สนไวทวดเงนดวย

ในสมยพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว

รชกาลท ๔ โปรดใหบรณปฏสงขรณวดเงนขนอก และ

โปรดใหพระเจ�นองย�เธอกรมขนสรรพศลปปรช�

ทรงดำ�เนนก�รใหลงรกปดทองพระประธ�นวดเงน โดย

ทรงกำ�กบใหช�งลงรกปดคำ�เปลวเงนพระประธ�น เมอ

ลงรกปดคำ�เปลวเงนพระประธ�นในพระอโบสถวดเงน

เรยบรอยแลว ตอม�เมอวนศกรขน ๖ คำ� เดอน ๑๒ ปข�ล

ฉ ศก จ.ศ. ๑๒๑๖ (พ.ศ. ๒๓๙๗) จงทรงพระกรณ�

๑ ชอวดรชฎ�ธษฐ�นร�ชวรวห�รน ต�มหลกฐ�นและประก�ศของท�งร�ชก�รเรยกว� “วดรชฎ�ธฐ�นร�ชวรวห�ร ต�มทปร�กฏในเอกส�ร เก� เชน เอกส�รกองจดหม�ยเหตแหงช�ต (กนกวล ชชยยะ), และประวตวดรชฎ�ธฐ�น .๒๕๓๕ : หน� ๕ - ๗

ขาวเนตบณฑตยสภา4

โปรดเกล�ฯ พระร�ชท�นน�มวดเงนเสยใหมว �

“วดรชฎ�ธฐ�น”

กรมศลปากรประกาศขนทะเบยนพระอโบสถ

และวหารของวดรชฎาธษฐานเปนโบราณสถาน

ส�าคญของชาตเมอ พ.ศ. ๒๔๙๕

ถาวรวตถ

พระอโบสถหลงเดม๒ หนหน�ไปท�งทศตะวน

ออก คอนข�งขน�นไปกบคลองบ�งพรม หรอหนหน�

ออกสคลองชกพระ (ซงเปนแมนำ�เจ�พระย�ส�ยเดม)

ต�มประวตกล�วว�สร�งขนในสมยรชก�ลท ๒ มรป

แบบสถ�ปตยกรรมแบบพระร�ชนยมในรชก�ลท ๓ คอ

มพ�ไลรอบ หน�บนกออฐถอปนประดบล�ยปนปน

เครอเถ�ล�ยพดต�น ไมมชอฟ�ใบระก� พระประธ�น

เปนพระพทธรปป�งม�รวชย หลอดวยโลหะ ไมปร�กฏ

พระน�ม นอกจ�กน ยงมพระพทธรปยน ซงลวน

พระพทธรปเหล�นล วนแลวแตอย ในสมยอยธย�

ใบเสม�เปนเสม�เดยวขน�ดใหญหน�ม�ก มรปแบบเก�

แกถงสมยอยธย�ตอนกล�ง ร�วรชสมยสมเดจพระเอก�

ทศรถหรอพระเจ�ทรงธรรมลงม� ดงนนอ�จเปนเสม�

ทมอยตดวดม�กอนหน�ก�รบรณะใหญสมยรชก�ลท

๓ รอบพระอโบสถหลงเดมมกำ�แพงแกวลอมรอบ แยก

ออกจ�กพระวห�รหลงเดมหรอพระอโบสถหลงปจจบน

ตอมา พ.ศ. ๒๕๓๑ ทางวดได ก อสร าง

พระอโบสถขนใหม เปนสถ�ปตยกรรมสมยปจจบน ซม

ประตหน�ต�งเปนทรงมงกฎ หน�บนมตร�สญลกษณ

ง�นพระร�ชพธมห�มงคลสมยเฉลมพระชนมพรรษ� ๕

รอบ ของพระบ�ทสมเดจพระเจ�อยหวภมพลอดลยเดช

รชก�ลท ๙ โดยอโบสถหลงเดมนนท�งวดไดใชเปน

พระวห�ร แทนพระวห�รเดมทชำ�รดทรดโทรมลง โดย

สร�งแลวเสรจเมอ ป พ.ศ. ๒๕๓๘

พระประธานในพระอโบสถ เปนพระพทธรป

หลอดวยโลหะลงรกปดทองป�งม�รวชยประดษฐ�นบน

ฐ�นชกชเปนพระพทธรปโบร�ณ ไมปร�กฏพระน�ม

หน�ตกกว�ง ๒ เมตร สง ๒.๕๐ เมตร นอกจ�กน ยงม

พระพทธรปป�งห�มสมทร หลอดวยโลหะสง ๑.๔๕

เมตร ๒ องค พระพทธรปป�งทรงเครองน เดม

ประดษฐ�นในพระวห�ร และมพระอครส�วก คอ พระ

โมคลล�น และพระส�รบตร ๒ องค สง ๑.๒๐ เมตร

ประดษฐ�นอยทฐ�นชกชเดยวกบพระประธ�นรวม ๗

องค

๒ ทนงศกด เลศพพฒนวรกล ฐ�นขอมลแหงโบร�ณคดทสำ�คญในประเทศไทย ศนยม�นษยวทย�สรนธร (องคก�รมห�ชน) : วดรชฎ�ธษฐ�น

โดยเมอวนท ๑๗ มถนายน ๒๕๕๓ สมเดจ

พระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร เสดจ

พระราชด�าเนนไปทรงตดหวายลกนมต และทรง

ยกฉตรพระประธานประจ�าพระอโบสถน

ขาวเนตบณฑตยสภา 5

พระเจดย ตงอยรอบพระวห�รเก� ซงปจจบน

เปนพระอโบสถหลงใหม มจำ�นวน ๙ องค เปนเจดย

ทรงสเหลยมยอมมไมสบสอง แบบรตนโกสนทรตอน

ตน ฐ�นกว�ง ๗.๐๕ เมตร สง ๕.๔๕ เมตร เปนเจดย

ร�ยรอบพระวห�ร

ธรรมาสนบษบก ประดษฐ�นอย ในศ�ล�

ก�รเปรยญ มฐ�นกว�ง ๖.๗๕ เมตร ฐ�นกล�งกว�ง

๖.๕๐ เมตร สง ๖๔๐ เมตร เปนธรรม�สนบษบก

ซงไดรบพระร�ชท�นจ�กกรมสมเดจพระอมรนทร�

ม�ตย ลกษณะเปนแบบสมยรตนโกสนทรตอนตน

มเชงกลอนซอน ๕ ชน สวยง�มม�ก ศาลาการเปรยญ เปนอ�ค�รหลงเดยว ม

คว�มย�ว ๙ หอง โดยเปนเรอนประธ�น ๕ หอง และ

มมขลดหน�หลง มขละ ๒ หอง ลกษณะเปนอ�ค�รสง

๒ ชน ชนล�งเปนโครงสร�งคอนกรตเสรมเหลก ซง

สร�งใหม เมอย�ยจ�กทตงเดมชนบนยงเปนโครงสร�ง

ไมทยงคงสภ�พของร�ยละเอยดท�งสถ�ปตยกรรมแบบ

เดมไว ภ�ยในศ�ล�ก�รเปรยญมภ�พจตรกรรมทแผง

แรคอสองเปนจตรกรรมแบบไทยประเพณ เชน ทศช�ต

นรกภม ศาลาการเปรยญนเดมเปน “ต�าหนกแดง” ท

เปนตำ�หนกของสมเดจพระเจ�บรมวงศเธอ เจ�ฟ�กรม

พระศรสด�รตน เดมตำ�หนกนอยเบองหลงพระทนง

พม�นรตย� ในหม พระทนงดสตมห�ปร�ส�ท ใน

พระบรมมห�ร�ชวง พระบ�ทสมเดจพระพทธยอดฟ�

จฬ�โลกมห�ร�ชโปรดเกล�ฯ ใหสร�งขน พระร�ชท�น

เปนทประทบของสมเดจพระเจ�บรมวงศเธอ เจ�ฟ�

กรมพระศรสด�รกษ เมอเสดจเข�ไปชวยร�ชก�ร

ฝ�ยใน ตอม�พระตำ�หนกนเปนทประทบของกรม

สมเดจพระอมรนทร�ม�ตย และวดรชฎ�ธษฐ�น

ร�ชวรวห�รไดรบพระร�ชท�นตำ�หนกนม�ในสมย

พระบ�ทสมเดจพระนงเกล�เจ�อยหว

หอไตร เปนเรอนทรงไทย ๔ หลง ปลกรวมกน

อยในสระกล�งวด หลงท ๑ หนหน�ไปท�งทศตะวน

ตก หลงท ๒ หนหน�ไปท�งทศใต หลงท ๓ หนหน�ไป

ท�งทศตะวนออก และหลงท ๔ อยตรงกล�ง หลง

ประธ�นมลกษณะเปนอย�งเรอนไทยแฝด ด�นหน�ม

หลงขว�ง ด�นหลงตอเปนโปงโจง หลงค�มงกระเบอง

ดนเผ� หน�บนตดชอฟ�ใบระก�อย�งรวยระก�มอญ

คอไมมน�คสะดง ปจจบนเปนทพกของสงฆ และเกบ

หนงสอโบร�ณ

หอสวดมนต หลงเดมเปนเรอนไมทรงไทย

ขาวเนตบณฑตยสภา6

ชนเดยว หลงค�มงกระเบองดนเผ� เดมเปนทอยของ

เจ�อ�ว�ส แตทรดโทรมม�ก ใน พ.ศ. ๒๕๒๕ – ๒๕๒๖

ท�งวดไดรอหอสวดมนตเดมและสร�งขนใหม โดย

รกษ�ทรงและของเดมไว แตทำ�เปนอ�ค�รทรงไทย ๒

ชน ชนล�ง เปนคอนกรตเสรมเหลก ฝ�ผนงกออฐถอปน

หลงค�มงกระเบองเคลอบ มชอฟ� ใบระก� ลงรก

ปดทองและตดกระจกส หน�บนตดลวดล�ยและลงรก

ปดทอง หอสวดมนตหลงใหมนกอสร�งแลวเสรจใน

พ.ศ. ๒๕๒๘

หอระฆง มลกษณะกออฐถอปน ทรงยอดเกยว

อย�งจน สร�งบนฐ�น ๘ เหลยม มพนกลอม

พระแทนศลาทประทบ ประดษฐ�นอยหน�

วดรชฎ�ธษฐ�นร�ชวรวห�ร เปนแทนชนลดศลปะสมย

รชก�ลท ๓ กออฐถอปน เคยเปนทประทบพกผอน

พระอรย�บถของพระบ�ทสมเดจพระจอมเกล�เจ�อย

หว เมอเสดจพระร�ชดำ�เนนท�งชลม�รค พระร�ชท�น

ผ�พระกฐนและทรงโปรยท�น และมหลกฐ�นปร�กฏ

ว� เมอ พ.ศ. ๒๔๔๗ พระบ�ทสมเดจพระจลจอมเกล�

เจ�อยหวเสดจประภ�สตนและทรงแวะวดรชฎ�ธษฐ�น

ดงปร�กฏในพระบรมฉ�ย�ลกษณ ททรงฉ�ยบน

พระแทนศล�รวมกบพระบรมวงศ�นวงศ และข�ร�ช

บรพ�รทโดยเสดจครงนน เชน สมเดจพระเจ�บรมวงศ

เธอกรมพระย�ดำ�รงร�ช�นภ�พ ขณะดำ�รงอสรยยศ

เปน กรมหลวงดำ�รงร�ช�นภ�พ

วหารเลก กว�ง ๓.๕๕ เมตร ย�ว ๕.๕๕ เมตร

ประดษฐ�นรปหลออดตเจ�อ�ว�สวดรช�ฎ�ธษฐ�น

ร�ชวรวห�ร เปนอ�ค�รกออฐถอปนหลงค�ตรมข

ภ�ยในมภ�พเขยน บ�นหน�ต�ง ลงรกปดทอง พระ

วนยกจก�รเถร (ภ) อดตเจ�อ�ว�ส รปท ๒ เปนผ

ออกแบบ นอกจ�กน ภ�ยในวห�รเลกยงเป นท

ประดษฐ�นพระพทธบ�ทจำ�ลองอกดวย

หมกฏสงฆ วดรชฎ�ธษฐ�นร�ชวรวห�ร แตเดม

เปนกฏไมเรอนไทย ซงเปนกฏสำ�หรบผบำ�เพญภ�วน�

ฝ�ยวปสสน�ธระ ตอม�ไดบรณะปรบปรงเปลยนแปลง

บ�ง แตยงคงรปทรงอ�ค�รไทยไวโดยปรบปรงชนล�ง

เปนเครองกออฐถอปน

นอกจ�กน วดรชฎ�ธษฐ�นร�ชวรวห�ร ยงคงได

รบพระร�ชท�นสงของประจำ�วดตงแตครงรชก�ลท ๕

- ปจจบน คอ

๑. พระไตรปฏก ฉบบพมพในสมยรชก�ลท ๕

มตบรรจพรอม ๑ จบ ไดรบพระร�ชท�นเมอวนท ๒๑

ธนว�คม ๒๔๓๖ (ร.ศ.๑๑๒)

๒. พระบรมรปหลอพระบ�ทสมเดจพระจลจอม

เกล�เจ�อยหว รชก�ลท ๕ ทรงเครองยศจอมพล

ขาวเนตบณฑตยสภา 7

ทห�รบก ๑ พระรป ๓. ธรรม�สนบษบก กว�ง ๙๐ เซนตเมตร ย�ว ๑.๒๐ เมตร ในง�นพระบรมศพรชก�ลท ๕ พ.ศ. ๒๔๕๓ ๔. ธรรม�สนป�ฏโมกข และหนงสอพระป�ฏโมกข ๕. พระไตรปฎกสย�มรฐ ฉบบพมพในรชก�ลปจจบน พรอมตบรรจ ๑ จบ โรงเรยนพระปรยตธรรมราชวรเวท เปนทรงไทย ๓ ชน ตรมข กว�ง ๑๕ เมตร ย�ว ๒๕ เมตร หน�บนประดษฐ�นตร�สญลกษณง�นพระร�ชพธ เฉลมพระชนมพรรษ� ๖ รอบ ๗๒ พรรษ� ของพระบ�ทสมเดจพระเจ�อยหว ๕ ธนว�คม พ.ศ. ๒๕๔๒ ชนล�งเปนหองโถงใชเปนหองประชมและง�นบำ�เพญกศล ต�ง ๆ สร�งเมอ พ.ศ. ๒๕๔๕

๔. พระครภ�วน�ภรมย (ซม) พ.ศ. ๒๔๖๙ - ๒๔๗๒ ๕. พระครภ�วน�ภรมย (พลอย พรหมโชโต) พ.ศ. ๒๔๗๒ - ๒๔๘๘ ๖. พระครภ�วน�ภรมย (ส�ย) พ.ศ. ๒๔๘๘ - ๒๕๐๓ ๗. พระสรภ�ณโกศล (สมบรณ โชตป�โล) พ.ศ. ๒๕๐๔ - ๒๕๒๙ ๘. พระเทพวมลโมล (ประเวช ธนปญโญ) พ.ศ. ๒๕๒๙ - ปจจบน

ประวตเจาอาวาสวดรชฎาธษฐานราชวรวหาร พระเทพวมลโมล ธนปญโญ

พระเทพวมลโมล มนามเดมวา ประเวช ปญญา อาย ๗๘ พรรษา เกดเมอวนท ๑๗ สงห�คม พ.ศ. ๒๔๘๓ ตรงกบวนเส�ร ขน ๙ คำ� เดอน ๙ ปมะโรง ณ บ�นเลขท ๗ หมท ๑๓ ตำ�บลบ�นพร�ว อำ�เภอบ�นน� จงหวดนครน�ยก โยมบด� น�ยมล ปญญ� โยมม�รด� น�งนอย ปญญ� บรรพชา เมอวนท ๙ กมภ�พนธ พ.ศ. ๒๕๐๒ ตรงกบวนจนทร ขน ๑ คำ� เดอน ๓ ปจอ ณ วดบ�นพร�ว ตำ�บลบ�นพร�ว อำ�เภอบ�นน� จงหวดนครน�ยก โดยม พระปฎกคณ�ภรณ วดศรเมอง ตำ�บลเมอง อำ�เภอเมองนครน�ยก จงหวดนครน�ยก เป น พระอปชฌ�ย

หอพระ หรอวห�รรปหลออดตเจ�อ�ว�ส กว�ง ๔ เมตร ย�ว ๑๐ เมตร ๓ มข เปนอ�ค�รคอนกรต เสรมเหลก มชอฟ� ใบระก� ห�งหงส สร�งเมอ พ.ศ. ๒๕๕๗ ล�าดบเจาอาวาส กอนหน�ทวดรชฎ�ธษฐ�นจะไดรบก�รสถ�ปน�อ�ร�มหลวงนน จะมเจ�อ�ว�สกรปไมปร�กฏหลกฐ�น แตหลงจ�กไดรบก�รสถ�ปน�เปนพระอ�ร�มหลวงแลว จงมหลกฐ�นเกยวกบพระร�ช�คณะ และพระครสญญ�บตรเปนเจ�อ�ว�สต�มลำ�ดบ ดงน ๑. พระวสทธสงวรเถร (เสม) ๒. พระวนยกจก�รเถร (ภ) ครองวดถง พ.ศ. ๒๔๓๒ ๓. พระวนยกจก�รเถร (ปน) พ.ศ. ๒๔๓๒-๒๔๖๙

ขาวเนตบณฑตยสภา8

อปสมบท เมอวนท ๑๕ เมษ�ยน พ.ศ. ๒๕๐๓ ตรงกบวนพธ ขน ๗ คำ� เดอน ๕ ปกน ณ วดบ�นพร�ว ตำ�บลบ�นพร�ว อำ�เภอบ�นน� จงหวดนครน�ยก โดยม พระวฒกรอดมคณ วดทองยอย ตำ�บลบ�นน� อำ�เภอบ�นน� จงหวดนครน�ยก เปนพระอปชฌ�ย พระปลดปลง วดทองยอย เปนพระกรรมว�จ�จ�รย พระอ�จ�รยส�ยนต วดบ�นพร�ว เปนพระอนส�วน�จ�รยการศกษา พ.ศ. ๒๔๙๘ สำ�เรจก�รศกษ�ชนประถมศกษ� ปท ๔ จ�กโรงเรยนวดท�งกระบอเออดวทย�ค�ร บ�นพร�ว อำ�เภอบ�นน� จงหวดนครน�ยก พ.ศ. ๒๕๐๖ สอบไดนกธรรมชนเอก สำ�นกเรยนวดอนงค�ร�ม ตำ�บลบ�นสมเดจ อำ�เภอคลองส�น จงหวดธนบร (กรงเทพมห�นคร) พ.ศ. ๒๕๑๙ สอบไดเปรยญธรรม ๖ ประโยค สำ�นกเรยนวดก�ญจนสงห�สน แขวงคลองชกพระ เขตตลงชน กรงเทพมห�นครต�าแหนง ฝายปกครอง พ.ศ. ๒๕๑๘ เปน พระกรรมว�จ�จ�รยพ.ศ. ๒๕๑๙ เปน ผชวยเจ�อ�ว�สวดรชฎ�ธษฐ�น ร�ชวรวห�รพ.ศ. ๒๕๒๗ เปน เจ�คณะแขวงบ�งเชอกหนง เขต ๒พ.ศ. ๒๕๒๘ เปน พระอปชฌ�ย วส�มญพ.ศ. ๒๕๒๙ เปน เจ�อ�ว�สวดรชฎ�ธษฐ�นร�ช วรวห�รพ.ศ. ๒๕๓๒ เปน พระวนย�ธก�ร ประจำ�เขตตลงชน เจ�คณะเขตตลงชน ฝายการศกษาพ.ศ. ๒๕๑๐ เปน ครสอนพระปรยตธรรม สำ�นก เรยนวดก�ญจนสงห�สนพ.ศ. ๒๕๑๙ เปน กรรมก�รสน�มหลวง แผนกธรรมพ.ศ. ๒๕๒๔ เปน กรรมก�รสน�มหลวง แผนกบ�ลพ.ศ. ๒๕๒๙ เปน เจ�สำ�นกเรยน วดรชฎ�ธษฐ�น ร�ชวรวห�ร สมณศกดพ.ศ. ๒๕๑๙ เปน เปรยญธรรม ๖ ประโยค

พ.ศ. ๒๕๒๑ เป นพระค รสญญ�บตร ผ ช วย เจ�อ�ว�สพระอ�ร�มหลวง ชนเอก ทพระครโสภณปรยตคณ พ.ศ. ๒๕๒๖ เป นพระค รสญญ�บตร ผ ช วย เจ�อ�ว�สพระอ�ร�มหลวง ชนพเศษ ในร�ชทนน�มเดม พ.ศ. ๒๕๒๙ เปนพระครสญญ�บตร เจ�อ�ว�ส พระอ�ร�มหลวง ชนเอก ในร�ชทนน�ม เดม ๕ ธนว�คม พ.ศ. ๒๕๓๖ เปน พระร�ช�คณะชนส�มญเปรยญ ทพระพพฒนปญญ�ภรณ ๕ ธนว�คม พ.ศ. ๒๕๔๓ เปน พระร�ช�คณะชนร�ช ทพระร�ชวรเวท ศรพพฒน�ทร มห�คณสสร บวรสงฆ�ร�ม ค�มว�ส ๕ ธนว�คม พ.ศ. ๒๕๔๘ เปน พระร�ช�คณะชนเทพ ทพระเทพวมลโมล ศล�จ�รโสภณ วมลวรกจจ�ทร มห�คณสสร บวรสงฆ�ร�ม ค�มว�ส

บรรณานกรม - หนงสอพระอ�ร�มหลวง เลม ๑ - ๒ กรมก�รศ�สน� กระทรวงวฒนธรรม โรงพมพชมนมสหกรณก�รเกษตรแหงประเทศไทย จำ�กด - จลส�รข�วเนตบณฑตยสภ� เดอนตล�คม ๒๕๕๒ ปท ๒๒ ฉบบท ๒๔๓ - หน งสอท ระลกง�นถว�ยผ �พระกฐนพระร�ชท�นกระทรวงก�รคลง ประจำ�ป พ.ศ. ๒๕๕๘ ณ วดรชฎ�ธษฐ�นร�ชวรวห�ร แขวงคลองชกพระ เขตตล งชน กรงเทพมห�นคร วนพฤหสบดท ๑๒ พฤศจก�ยน ๒๕๕๘ - เวบไซต ผ จดก�รออนไลน https :// m.mgronline.com/dhamma/detail/95800 00049428 สบคนเมอวนท ๒๘ สงห�คม ๒๕๖๑ - เวบไซตฐ�นขอมลแหงโบร�ณคดทสำ�คญในประเทศไทย ศนยม�นษยวทย�สรนธร (องคก�รมห�ชน) http://www.sac.or.th/databases/ archaeology/archaeology สบคนเมอวนท ๒๘ สงห�คม ๒๕๖๑

ขาวเนตบณฑตยสภา 9

ปญหาจากขอหารอกฎหมายทนาสนใจจดทะเบยนสมรสซอน**

* อยก�รประจำ�สำ�นกง�นอยก�รสงสด สำ�นกง�นทปรกษ�กฎหม�ย สำ�นกง�นอยก�รสงสด** สำ�นวนขอห�รอสำ�นกง�นอยก�รสงสด สำ�นกง�นทปรกษ�กฎหม�ย เลขรบท ห.๕๖/๒๕๖๑๑ พระร�ชบญญตใหใชบทบญญตบรรพ ๕ แหงประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ทไดตรวจชำ�ระใหม พ.ศ. ๒๕๑๙ ม�ตร� ๑๔๕๒๒ พระร�ชบญญตใหใชบทบญญตบรรพ ๕ แหงประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ทไดตรวจชำ�ระใหม พ.ศ. ๒๕๑๙ ม�ตร� ๑๔๙๕ “ม�ตร� ๑๔๙๕ คำ�พพ�กษ�ศ�ลเท�นนจะแสดงว�ก�รสมรสใดเปนโมฆะ”

พอชน พรหมโชตชย*

ขอเทจจรง หนวยง�น ง. ซงเปนผพจ�รณ�จ�ยเงนสวสดก�รรกษ�พย�บ�ลของข�ร�ชก�ร ไดตรวจสอบพบว� น�ย ก. ซงปจจบนเปนข�ร�ชก�รบำ�น�ญและไดเบกค�รกษ�พย�บ�ลของน�ง ข. ซงเปนคสมรสจำ�นวนหล�ยครง เคยสมรสกบน�ง ม. เมอป พ.ศ. ๒๕๒๖ ตอม� เมอตนป พ.ศ. ๒๕๒๗ น�ย ก. ไดจดทะเบยนสมรสกบน�ง ข. และตอม� เมอกล�งป พ.ศ. ๒๕๒๗ น�ย ก. ไดจดทะเบยนหย�กบน�ง ม.

ขอหารอ หนวยง�น ง. จงขอห�รอในกรณดงตอไปน ๑. น�ย ก. จดทะเบยนสมรสกบน�ง ข. ในป ๒๕๒๗ คว�มเปนโมฆะของก�รสมรสต�มขอเทจจรงดงกล�วข�งตน ตองพจ�รณ�พระร�ชบญญตใหใชบทบญญต บรรพ ๕ แหงประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ทไดตรวจชำ�ระใหม พ.ศ. ๒๕๑๙ ซงเปนกฎหม�ยทใชบงคบอยในขณะนน หรอประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย (ฉบบแกไขเพมเตมโดย พระร�ชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย (ฉบบท ๑๐) พ.ศ. ๒๕๓๓) ๒. น�ง ข. เปนคสมรสทชอบดวยกฎหม�ยของน�ย ก. หรอไม ๓. ห�กก�รสมรสระหว�งน�ง ข. และน�ย ก. มผลเปนโมฆะแลว จะตองดำ�เนนก�รอย�งไรตอไป หรอไม ทจะมผลท�งกฎหม�ยใหก�รสมรสซอนเปนโมฆะ กล�วคอ ผมสวนไดเสยคนใดคนหนงส�ม�รถกล�วอ�งขนได หรอก�รสมรสจะเปนโมฆะไดเพร�ะคำ�พพ�กษ�ของศ�ลเท�นน ๔. เมอดำ�เนนก�รต�มขอ ๓ แลว จะมผลบงคบตงแตเมอใด ๕. สำ�หรบกรณก�รเบกจ �ยเงนสวสดก�รรกษ�พย�บ�ลข�ร�ชก�ร หนวยง�น ง. ซงเปนผพจ�รณ�จ�ยเงนสวสดก�รรกษ�พย�บ�ล เปนผมสวนไดเสยทจะกล�วอ�งคว�มเปนโมฆะของก�รสมรส หรอรองขอใหศ�ลพพ�กษ�ว� ก�รสมรสเปนโมฆะหรอไม

๖. ก�รสมรสทเปนโมฆะเพร�ะฝ�ฝนประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ม�ตร� ๑๔๕๒ ช�ยซงเปนผจดทะเบยนสมรสซอน ถอว�ช�ยนนสมรสโดยไมสจรต ทำ�ใหเสอมสทธทไดม�เพร�ะก�รสมรสนน ต�มม�ตร� ๑๔๙๙ วรรคสอง ใชหรอไม และสทธทไดม�เพร�ะก�รสมรสดงกล�วหม�ยรวมถงสทธสวสดก�รรกษ�พย�บ�ลข�ร�ชก�รดวยหรอไม

ค�าวนจฉยของส�านกงานอยการสงสด สำ�นกง�นอยก�รสงสดพจ�รณ�แลว เหนว� ๑. จ�กขอห�รอท ๑ ท ๒ ท ๓ และท ๔ ก�รจดทะเบยนสมรสระหว�งน�ย ก. กบน�ง ข. เมอตนป พ.ศ. ๒๕๒๗ ซงขณะนนพระร�ชบญญตใหใชบทบญญตบรรพ ๕ แหงประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ทไดตรวจชำ�ระใหม พ.ศ. ๒๕๑๙ บงคบใชอย คว�มเปนโมฆะของก�รสมรสจงตองพจ�รณ�ต�มพระร�ชบญญตใหใชบทบญญตบรรพ ๕ แหงประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ทไดตรวจชำ�ระใหม พ.ศ. ๒๕๑๙ ซงใชบงคบขณะนน เมอปร�กฏว�น�ย ก. จดทะเบยนสมรสกบน�ง ข. ในขณะทน�ย ก. ยงคงเปนคสมรสของน�ง ม. ซงไดจดทะเบยนสมรสกนเมอป พ.ศ. ๒๕๒๖ ก�รสมรสระหว�งน�ย ก. กบน�ง ข. จงเปนก�รฝ�ฝนประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ม�ตร� ๑๔๕๒๑ มผลเปนโมฆะ ต�มม�ตร� ๑๔๙๕๒ ซงจะตองมคำ�พพ�กษ�ของศ�ลแสดงว�ก�รสมรสนนเปนโมฆะแลวเท�นน โดยจะมผลตกเปนโมฆะตงแตวนทไดจดทะเบยนสมรส ดงนน ห�กยงไมมคำ�พพ�กษ�ของศ�ลแสดงว�ก�รสมรสระหว�งน�ย ก. กบน�ง ข. เปนโมฆะ ตองถอว�ก�รสมรสระหว�งน�ย ก. กบน�ง ข. ยงมอย ๒. จ�กขอห�รอท ๕ เมอน�ย ก. ซงเปนข�ร�ชก�รจดทะเบยนสมรสซอนกบน�ง ข. และเนองจ�กก�รสมรสซอนนนทำ�ใหน�ย ก. เปนผมสทธไดรบเงนสวสดก�รเกยวกบก�รรกษ�พย�บ�ลสำ�หรบน�ง ข. ซงเปนคสมรสของตนจ�กท�งร�ชก�ร ก�รจดทะเบยนสมรสซอนระหว�งน�ย ก. กบน�ง ข. จงเปน ก�รโตแยงตอสทธและหน�ทของหนวยง�น ง. ซงเปน ผ พจ�รณ�จ�ยเงนสวสดก�รเกยวกบก�รรกษ�พย�บ�ล

ขาวเนตบณฑตยสภา10

หนวยง�น ง.จงเปนผมสวนไดเสยทจะรองขอใหศ�ลพพ�กษ�ว�ก�รสมรสซอนนนเปนโมฆะ ต�มม�ตร� ๑๔๙๗ แหง พระร�ชบญญตใหใชบทบญญตบรรพ ๕ แหงประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ทไดตรวจชำ�ระใหม พ.ศ. ๒๕๑๙๓ ๓. จ�กขอห�รอท ๖ พระร�ชบญญตใหใชบทบญญตบรรพ ๕ แหงประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ทไดตรวจชำ�ระใหม พ.ศ. ๒๕๑๙ ม�ตร� ๑๔๕๒ ช�ยหรอหญงจะทำ�ก�รสมรสในขณะทตนมค สมรสอย ไม ได ก�รสมรสทฝ �ฝนบทบญญตดงกล�วเปนโมฆะ แตทงนไมเปนผลใหช�ยหรอ หญงผสมรสโดยสจรตเสอมสทธทไดม�เพร�ะก�รสมรสนน ต�มม�ตร� ๑๔๙๙๔ ก�รทน�ย ก. ซงเปนผจดทะเบยนสมรสกบน�ง ม. ม�กอนแลวในป พ.ศ. ๒๕๒๖ และเมอไดม�จดทะเบยนสมรสอกครงกบน�ง ข. เมอวนท ๒๒ มน�คม ๒๕๒๗ ยอมรว�ตนจดทะเบยนสมรสซอน ถอว�น�ย ก. สมรสโดย ไมสจรต จงเปนเหตใหเสอมสทธทไดม�เพร�ะก�รสมรสนน ต�มม�ตร� ๑๔๙๙ ซงสทธทไดม�เพร�ะก�รสมรสดงกล�วหม�ยคว�มรวมถงสทธสวสดก�รรกษ�พย�บ�ลข�ร�ชก�รดวย

หมายเหต ๑. เดม พระร�ชบญญตใหใชบทบญญตบรรพ ๕ แหงประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ทไดตรวจชำ�ระใหม พ.ศ. ๒๕๑๙ ไดบญญตเกยวกบก�รสมรสซอนและสทธทไดม�เพร�ะก�รสมรสซอนไว ดงน

“ม�ตร� ๑๔๕๒ ช�ยหรอหญงจะทำ�ก�รสมรสในขณะทตนมคสมรสอยไมได ม�ตร� ๑๔๙๕ คำ�พพ�กษ�ศ�ลเท�นนจะแสดงว�ก�รสมรสใดเปนโมฆะ ม�ตร� ๑๔๙๖ ก�รสมรสทฝ�ฝนม�ตร� ๑๔๔๙ ม�ตร� ๑๔๕๐ ม�ตร� ๑๔๕๒ และม�ตร� ๑๔๕๘ เปนโมฆะ ม�ตร� ๑๔๙๗ ก�รรองขอใหศ�ลพพ�กษ�ว�ก�รสมรสเปนโมฆะนน ผมสวนไดเสยจะรองขอใหอยก�รเปนผรองขอ ตอศ�ลกได ม�ตร� ๑๔๙๙ เหตทก�รสมรสเปนโมฆะ ไมเปนผล ใหช�ยหรอหญงผสมรสโดยสจรตเสอมสทธทไดม�เพร�ะก�รสมรสนน ถ�ฝ�ยเดยวทำ�ก�รสมรสโดยสจรต ฝ�ยนนมสทธเรยกค�ทดแทนได และถ�ฝ�ยททำ�ก�รสมรสโดยสจรตนนตองย�กจนลงและไมมร�ยไดพอจ�กทรพยสน หรอจ�กก�รง�นต�มทเคยทำ�กอน มคำ�พพ�กษ�ของศ�ลแสดงว�ก�รสมรสเปนโมฆะ ฝ�ยนนมสทธเรยกค�เลยงชพไดดวย ใหนำ�คว�มในม�ตร� ๑๕๒๖ ม�ใชบงคบโดยอนโลม” ดงนน ก�รสมรสซอนทอยภ�ยใตประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ฉบบ พ.ศ. ๒๕๑๙ จงยงมอย จนกว�จะม คำ�พพ�กษ�ของศ�ลว�ก�รสมรสนนเปนโมฆะแลวเท�นน ทงน ต�มนยคำ�พพ�กษ�ศ�ลฎก�ท ๙๗๒๐/๒๕๓๙๕ และ คำ�พพ�กษ�ศ�ลฎก�ท ๒๒๐/๒๕๔๑๖ และห�กก�รสมรสซอนนนเปนโมฆะแลว ช�ยหรอหญงทเปนผสมรสโดยสจรตยอมไม

๓ พระร�ชบญญตใหใชบทบญญตบรรพ ๕ แหงประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ทไดตรวจชำ�ระใหม พ.ศ. ๒๕๑๙ ม�ตร� ๑๔๙๗ “ม�ตร� ๑๔๙๗ ก�รรองขอใหศ�ลพพ�กษ�ว�ก�รสมรสเปนโมฆะนน ผมสวนไดเสยจะรองขอใหอยก�รเปนผรองขอตอศ�ล กได”๔ พระร�ชบญญตใหใชบทบญญตบรรพ ๕ แหงประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ทไดตรวจชำ�ระใหม พ.ศ. ๒๕๑๙ ม�ตร� ๑๔๙๙ “ม�ตร� ๑๔๙๙ เหตทก�รสมรสเปนโมฆะ ไมเปนผลใหช�ยหรอหญงผสมรสโดยสจรตเสอมสทธทไดม�เพร�ะก�รสมรสนน ถ�ฝ�ยเดยวทำ�ก�รสมรสโดยสจรต ฝ�ยนนมสทธเรยกค�ทดแทนได และถ�ฝ�ยททำ�ก�รสมรสโดยสจรตนนตองย�กจนลงและไมม ร�ยไดพอจ�กทรพยสน หรอจ�กก�รง�นต�มทเคยทำ�กอน มคำ�พพ�กษ�ของศ�ลแสดงว�ก�รสมรสเปนโมฆะ ฝ�ยนนมสทธเรยกค� เลยงชพไดดวยใหนำ�คว�มในม�ตร� ๑๕๒๖ ม�ใชบงคบโดยอนโลม” ๕ คำ�พพ�กษ�ศ�ลฎก�ท ๙๗๒๐/๒๕๓๙ แมจำ�เลยท ๑ จดทะเบยนสมรสกบจำ�เลยท ๒ ในขณะทจำ�เลยท ๑ เปนส�มภรย� โดยชอบ ดวยกฎหม�ยกบโจทก และก�รสมรสระหว�งจำ�เลยท ๑ กบจำ�เลยท ๒ เปนโมฆะกต�ม แตเมอในระหว�งทจำ�เลยท ๑ ซอทพพ�ท ม�ยงไมมฝ�ยใดฟองใหก�รสมรสเปนโมฆะต�มประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย บรรพ ๕ ทตรวจชำ�ระใหม พ.ศ. ๒๕๑๙ ม�ตร� ๑๔๙๕ ซงเปนกฎหม�ยทใชอยในขณะนน ทบญญตว�คำ�พพ�กษ�ศ�ลเท�นนจะแสดงว�ก�รสมรสใดเปนโมฆะแลว จงตองถอว�ก�ร สมรสระหว�งจำ�เลยท ๑ กบจำ�เลยท ๒ ยงมอย ทพพ�ทจงเปนทดนทจำ�เลยท ๑ ไดม�ระหว�งสมรสกบทงโจทกและจำ�เลยท ๒ จงเปนสนสมรสระหว�งจำ�เลยท ๑ กบจำ�เลยท ๒ ดวย จำ�เลยท ๒ ยอมมสทธลงชอเปนเจ�ของรวมในโฉนดไดต�มประมวลกฎหม�ย แพงและพ�ณชย ม�ตร� ๑๔๗๕ โจทกไมมสทธขอใหเพกถอนชอจำ�เลยท ๒ ออกจ�กโฉนดทดนดงกล�ว๖ คำ�พพ�กษ�ศ�ลฎก�ท ๒๒๐/๒๕๔๑ ผรองและผคดค�นต�งกจดทะเบยนสมรสกบผต�ย โดยผรองจดทะเบยนสมรสกบผต�ยเมอป ๒๕๒๔ ภ�ยหลงจ�กผต�ยจดทะเบยนสมรสกบผคดค�นเมอป ๒๕๒๓ ก�รสมรสระหว�งผต�ยกบผรองจงอยภ�ยใตบงคบพระร�ช บญญตใหใชบทบญญตบรรพ ๕ แหงประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ทไดตรวจชำ�ระใหม พ.ศ. ๒๕๑๙ ม�ตร� ๓ และประมวล กฎหม�ยแพงและพ�ณชย ม�ตร� ๑๔๙๖ (ทใชบงคบอยในขณะนน) ประกอบม�ตร� ๑๔๕๒ คอ ในขณะทผต�ยจดทะเบยนสมรส กบผรองนน ผต�ยยงเปนคสมรสของผคดค�นซงตองห�มต�มประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ม�ตร� ๑๔๕๒ และเปนโมฆะต�ม ประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ม�ตร� ๑๔๙๕ แตเมอยงไมมคำ�พพ�กษ�ศ�ลแสดงว�ก�รสมรสของผต�ยกบผรองเปนโมฆะ ตองถอว�ก�รสมรสระหว�งผต�ยกบผรองยงมอย....

ขาวเนตบณฑตยสภา 11

เสอมสทธทไดม�เพร�ะก�รสมรสนน ๒. ตอม� พระร�ชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย (ฉบบท ๑๐) พ.ศ. ๒๕๓๓ ม�ตร� ๒๐ ไดยกเลกคว�มในม�ตร� ๑๔๙๕ ม�ตร� ๑๔๙๖ ม�ตร� ๑๔๙๗ และม�ตร� ๑๔๙๙ และใหใชคว�มตอไปนแทน “ม�ตร� ๑๔๙๕ ก�รสมรสทฝ�ฝนม�ตร� ๑๔๔๙ ม�ตร� ๑๔๕๐ ม�ตร� ๑๔๕๒ และม�ตร� ๑๔๕๘ เปนโมฆะ ม�ตร� ๑๔๙๖ คำ�พพ�กษ�ของศ�ลเท�นนทจะแสดงว� ก�รสมรสทฝ�ฝนม�ตร� ๑๔๔๙ ม�ตร� ๑๔๕๐ และม�ตร� ๑๔๕๘ เปนโมฆะ คสมรส บด�ม�รด� หรอผสบสนด�นของคสมรสอ�จรองขอใหศ�ลพพ�กษ�ว�ก�รสมรสเปนโมฆะได ถ�ไมมบคคลดงกล�ว ผมสวนไดเสยจะรองขอใหอยก�รเปนผรองขอตอศ�ลกได ม�ตร� ๑๔๙๗ ก�รสมรสทเปนโมฆะ เพร�ะฝ�ฝนม�ตร� ๑๔๕๒ บคคลผมสวนไดเสยคนใดคนหนงจะกล�วอ�งขน หรอจะรองขอใหศ�ลพพ�กษ�ว�ก�รสมรสเปนโมฆะกได ม�ตร� ๑๔๙๙ ก�รสมรสทเปนโมฆะ เพร�ะฝ�ฝนม�ตร� ๑๔๔๙ ม�ตร� ๑๔๕๐ หรอม�ตร� ๑๔๕๘ ไมทำ�ใหช�ยหรอหญงผสมรสโดยสจรตเสอมสทธทไดม�เพร�ะก�รสมรสกอนมคำ�พพ�กษ�ถงทสดใหเปนโมฆะ ก�รสมรสทเปนโมฆะเพร�ะฝ�ฝนม�ตร� ๑๔๕๒ ไมทำ�ใหช�ยหรอหญงผสมรสโดยสจรตเสอมสทธทไดม� เพร�ะก�รสมรสกอนทช�ยหรอหญงนนรถงเหตททำ�ใหก�รสมรสเปนโมฆะ แตก�รสมรสทเปนโมฆะดงกล�ว ไมทำ�ใหคสมรสเกดสทธรบมรดกในฐ�นะท�ย�ทโดยธรรมของคสมรสอกฝ�ยหนง ก�รสมรสทเปนโมฆะเพร�ะฝ�ฝนม�ตร� ๑๔๔๙ ม�ตร� ๑๔๕๐ หรอม�ตร� ๑๔๕๘ หรอฝ�ฝนม�ตร� ๑๔๕๒ ถ�ค สมรสฝ�ยใดไดสมรสโดยสจรตฝ�ยนนมสทธเรยกค�ทดแทนได และถ�ก�รสมรสทเปนโมฆะนนทำ�ใหฝ�ยทไดสมรสโดยสจรตตองย�กจนลงเพร�ะไมมร�ยไดพอจ�กทรพยสน หรอจ�กก�รง�นทเคยทำ�อยกอนมคำ�พพ�กษ�ถงทสด หรอกอนทจะไดรว�ก�รสมรสของตนเปนโมฆะ แลวแตกรณ ฝ�ยนนมสทธเรยกค�เลยงชพไดดวย สทธเรยกค�เลยงชพในกรณนใหนำ�ม�ตร� ๑๕๒๖ วรรคหนง และม�ตร� ๑๕๒๘ ม�ใชบงคบโดยอนโลม สทธเรยกรองค�ทดแทน หรอค�เลยงชพต�มวรรคส�ม มกำ�หนดอ�ยคว�มสองปนบแตวนทมคำ�พพ�กษ�ถงทสด สำ�หรบกรณก�รสมรสเปนโมฆะเพร�ะฝ�ฝนม�ตร� ๑๔๔๙ ม�ตร� ๑๔๕๐ หรอม�ตร� ๑๔๕๘ หรอนบแตวนทรถงเหตททำ�ใหก�รสมรสเปนโมฆะสำ�หรบกรณก�รสมรสเปนโมฆะเพร�ะฝ�ฝนม�ตร� ๑๔๕๒” ดงนน ก�รสมรสซอนทอยภ�ยใตประมวลกฎหม�ยแพง

และพ�ณชย ฉบบ พ.ศ. ๒๕๓๓ จงเปนโมฆะตงแตวนทจดทะเบยนสมรสซอน โดยบคคลผมสวนไดเสยคนใดคนหนงจะกล�วอ�งขน หรอจะรองขอใหศ�ลพพ�กษ�ว�ก�รสมรสเปนโมฆะกได และห�กก�รสมรสซอนนนเปนโมฆะแลว ช�ยหรอหญงทเปนผสมรสโดยสจรตยอมไมเสอมสทธทไดม�เพร�ะก�รสมรสนนกอนทช�ยหรอหญงนนรถงเหตททำ�ใหก�รสมรสเปนโมฆะ แตไมทำ�ใหคสมรสเกดสทธรบมรดกในฐ�นะท�ย�ทโดยธรรมของคสมรสอกฝ�ยหนง ๓. ม�ตร� ๗๐ พระร�ชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย (ฉบบท ๑๐) พ.ศ. ๒๕๓๓ ไดบญญตไวว� “บทบญญตบรรพ ๕ แหงประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชยซงแกไขเพมเตมโดยพระร�ชบญญตน ไมกระทบกระเทอนถงคว�มสมบรณของก�รหมน ก�รสมรส สญญ�กอนสมรส ก�รเปนบด�ม�รด�กบบตร ก�รเปนผปกครอง และก�รรบบตรบญธรรมทไดมอยแลวในวนทพระร�ชบญญตนใชบงคบ เวนแตในกรณทพระร�ชบญญตนบญญตไวเปนอย�งอน” ดงนน จงถอไดว�พระร�ชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย (ฉบบท ๑๐) พ.ศ. ๒๕๓๓ ไมกระทบกระเทอนถงคว�มสมบรณของก�รสมรสทมอยแลวในวนท พระร�ชบญญตนใชบงคบ เวนแตพระร�ชบญญตนจะบญญตไวเปนอย�งอน ซงก�รสมรสทกล�วถงยอมรวมถงก�รสมรสซอนดวย ดงนน เมอก�รสมรสซอนระหว�งน�ย ก. และน�ง ข. เกดขนในป พ.ศ. ๒๕๒๗ กอนก�รใชพระร�ชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย (ฉบบท ๑๐) พ.ศ. ๒๕๓๓ จงอยภ�ยใตบงคบของประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ฉบบ พ.ศ. ๒๕๑๙ ซงถอว�ก�รสมรสนนยงคงมอย จนกว�ศ�ลจะมคำ�พพ�กษ�ว �ก�รสมรสนนเป นโมฆะ ต�มม�ตร� ๑๔๙๕ แหงประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ฉบบ พ.ศ. ๒๕๑๙ ๔. พระร�ชกฤษฎก�เงนสวสดก�รเกยวกบก�รรกษ�พย�บ�ล พ.ศ. ๒๕๕๓ ม�ตร� ๔ และม�ตร� ๕ วรรคแรก ไดบญญตไวดงน “ม�ตร� ๔ ในพระร�ชกฤษฎก�น “ก�รรกษ�พย�บ�ล” หม�ยคว�มว� ก�รใหบรก�รด�นก�รแพทยและส�ธ�รณสขโดยตรง แกผมสทธและบคคลในครอบครวของผมสทธ เพอก�รรกษ�โรค ก�รตรวจวนจฉย ก�รฟนฟสมรรถภ�พทจำ�เปนตอสขภ�พและก�รดำ�รงชวต และใหหม�ยคว�มรวมถงก�รตรวจสขภ�พ ก�รสร�งเสรมสขภ�พและก�รปองกนโรคเพอประโยชนด�นส�ธ�รณสข ทงน ต�มทกระทรวงก�รคลงกำ�หนด แตไมรวมถงก�รเสรมคว�มง�ม...“ผมสทธ” หม�ยคว�มว� (๑) ข�ร�ชก�รและลกจ�งประจำ�ซงไดรบเงนเดอนหรอ

ขาวเนตบณฑตยสภา12

ค�จ�งประจำ�จ�กเงนงบประม�ณร�ยจ�ย งบบคล�กรของกระทรวง ทบวง กรม เวนแตข�ร�ชก�รตำ�รวจชนพลเรอนซงอยในระหว�งรบก�รศกษ�อบรมในสถ�นศกษ�ของสำ�นกง�นตำ�รวจแหงช�ตกอนเข�ปฏบตหน�ทร�ชก�รประจำ� (๒) ลกจ�งช�วต�งประเทศซงมหนงสอสญญ�จ�งทไดรบค�จ�งจ�กเงนงบประม�ณร�ยจ�ยและสญญ�จ�งนนมไดระบเกยวกบค�รกษ�พย�บ�ลไว (๓) ผไดรบบำ�น�ญปกตหรอผไดรบบำ�น�ญพเศษเพร�ะเหตทพพลภ�พต�มกฎหม�ยว�ดวยบำ�เหนจบำ�น�ญข�ร�ชก�รหรอกฎหม�ยว�ดวยกองทนบำ�เหนจบำ�น�ญข�ร�ชก�ร และทห�รกองหนนมเบยหวดต�มขอบงคบกระทรวงกล�โหมว�ดวยเงนเบยหวด “บคคลในครอบครว” หม�ยคว�มว� (๑) บตรชอบดวยกฎหม�ยของผมสทธซงยงไมบรรลนตภ�วะ หรอบรรลนตภ�วะแลวแตเปนคนไรคว�มส�ม�รถหรอเสมอนไรคว�มส�ม�รถซงอยในคว�มอปก�ระเลยงดของผมสทธ แตทงน ไมรวมถงบตรบญธรรมหรอบตรซงไดยกใหเปนบตรบญธรรมของบคคลอน (๒) คสมรสทชอบดวยกฎหม�ยของผมสทธ (๓) บด�หรอม�รด�ทชอบดวยกฎหม�ยของผมสทธ ม�ตร� ๕ วรรคแรก ใหผมสทธมสทธไดรบเงนสวสดก�รเกยวกบก�รรกษ�พย�บ�ลสำ�หรบตนเองและบคคลในครอบครวของตนต�มทบญญตไวในพระร�ชกฤษฎก�น” เดม น�ย ก. เปนข�ร�ชก�ร ตอม� น�ย ก. เกษยณอ�ยร�ชก�รเปนข�ร�ชก�รบำ�น�ญ น�ย ก. จงเปนผมสทธทจะไดรบเงนสวสดก�รเกยวกบก�รรกษ�พย�บ�ลสำ�หรบตนเองและสำ�หรบบคคลในครอบครวของตน ซงรวมถงคสมรสทชอบดวยกฎหมายดวย ทงน ต�มม�ตร� ๔ และม�ตร� ๕ แหงพระร�ชกฤษฎก�ดงกล�ว และเมอน�ย ก. ไดจดทะเบยนสมรสซอนกบน�ง ข. ในป พ.ศ. ๒๕๒๗ ก�รสมรสซอนระหว�งน�ย ก. และน�ง ข. จงอยภ�ยใตประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ฉบบ พ.ศ. ๒๕๑๙ ซงถอว�ก�รสมรสซอนนนจะยงคงมอย

จนกว�จะมคำ�พพ�กษ�ของศ�ลว�ก�รสมรสนนเปนโมฆะ ดงนน เมอศ�ลยงไมไดพพ�กษ�ว�ก�รสมรสระหว�งน�ย ก. และน�ง ข. เปนโมฆะ ก�รสมรสนนจงเปนก�รสมรสทสมบรณต�มกฎหม�ย น�ง ข. จงเปนคสมรสทชอบดวยกฎหม�ยของน�ย ก. ซงทำ�ใหน�ย ก. มสทธไดรบเงนสวสดก�รเกยวกบ ก�รรกษ�พย�บ�ลสำ�หรบน�ง ข. จนกว�ศ�ลจะมคำ�พพ�กษ�ว�ก�รสมรสนนเปนโมฆะ ๖. ผมสวนไดเสยต�มม�ตร� ๑๔๙๗ แหงประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ฉบบ พ.ศ. ๒๕๑๙ หม�ยถงบคคลทถกกระทบกระเทอนสทธหรอหน�ทอนเนองม�จ�กก�รสมรสซอนนน๗ เมอขอเทจจรงปร�กฏว� หนวยง�น ง. มหน�ทพจ�รณ�จ�ยเงนสวสดก�รเกยวกบก�รรกษ�พย�บ�ลใหแก ผมสทธ อกทง น�ย ก. ซงเปนผมสทธเคยไดรบเงนสวสดก�รเกยวกบก�รรกษ�พย�บ�ลสำ�หรบน�ง ข. ซงเปนคสมรสไปจ�กหนวยง�น ง. ไปแลวจำ�นวนหล�ยครง ก�รสมรสซอนระหว�งน�ย ก. และน�ง ข. จงกระทบกระเทอนถงสทธและหน�ทของหนวยง�น ง. ดงนน หนวยง�น ง. จงเปนผมสวนไดเสย ทจะรองขอใหศ�ลพพ�กษ�ว�ก�รสมรสเปนโมฆะ ต�มม�ตร� ๑๔๙๗ แหงประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ฉบบ พ.ศ. ๒๕๑๙ ทงน เทยบเคยงจ�กคำ�พพ�กษ�ศ�ลฎก�ท ๑๑๒๗/๒๕๓๖ ซงน�ยอำ�เภอเมองอบลร�ชธ�นทมหน�ท ในก�รจดทะเบยนสมรสและจดทะเบยนหย�ใหแกประช�ชนในเขตอำ�เภอเมองอบลร�ชธ�นเปนโจทกท ๑ รองขอใหศ�ลพพ�กษ�ว�ก�รสมรสระหว�งจำ�เลยทงสองเปนโมฆะเนองจ�กเปนก�รสมรสทฝ�ฝนประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ม�ตร� ๑๔๕๘๘ ๗. ช�ยซงไดเคยจดทะเบยนสมรสม�แลวยอมจะตองรดว�ตนมคสมรสโดยชอบดวยกฎหม�ยอยกอนแลว แตยงไปจดทะเบยนสมรสซอนกบหญงอนในขณะทตนมคสมรสอย ก�รจดทะเบยนสมรสครงหลงของช�ยผนน จงเหนชดว�เปนก�รกระทำ�ทไมสจรต

๗ หม�ยเหตท�ยคำ�พพ�กษ�ศ�ลฎก�ท ๓๒๗๙/๒๕๔๒ - บคคลผมสวนไดเสยทมสทธกล�วอ�งหรอรองขอใหศ�ลพพ�กษ�ว�ก�รสมรส ซอนเปนโมฆะต�มประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ม�ตร� ๑๔๙๗ นน หม�ยถงบคคลทถกกระทบกระเทอนสทธหรอหน�ทอน เนองม�จ�กก�รสมรสซอน อนไดแกช�ยหรอหญงททำ�ก�รสมรสซอน บด�ม�รด� ผปกครอง บตรหรอท�ย�ทผมสทธรบมรดก ของช�ยหรอหญงดงกล�ว และคสมรสทชอบดวยกฎหม�ยของช�ยหรอหญงเชนว�นน๘ คำ�พพ�กษ�ศ�ลฎก�ท ๑๑๒๗/๒๕๓๖ ... เมอพฤตก�รณแหงคดปร�กฏว�ชวงเกดเหตจำ�เลยท ๒ ยงอยกนฉนส�มภรรย�กบน�ย บ. สวนจำ�เลยท ๑ มฐ�นะเปนเพยงลกจ�งของบคคลทงสอง ก�รทจำ�เลยทงสองรวมกนไปขอจดทะเบยนสมรสโดยแจงตอเจ�พนกง�น ว�มเจตน�จะสมรสกนและต�งไมเคยมคสมรสม�กอนจงผดไปจ�กเจตน�ทแทจรง และไมน�เชอว�จำ�เลยทงสองยนยอมเปนส�ม ภรย�กนอนเปนเงอนไขแหงก�รสมรสต�มประมวลกฎหม�ยแพงและพ�ณชย ม�ตร� ๑๔๕๘ โจทกจงมสทธรองขอใหศ�ลพพ�กษ� ว�ก�รสมรสระหว�งจำ�เลยทงสองเปนโมฆะได

ขาวเนตบณฑตยสภา 13

ค�ำพพำกษำฎกำทนำสนใจ

“หมนประมาท”ผศ.ดร.สมหมาย จนทรเรอง*

* ผชวยอธก�รบด และคณบดคณะนตศ�สตร มห�วทย�ลยสย�ม

ก�รทอดกฐนทมเงนม�เกยวของอนเปนทม�ของก�รจดก�รเงนวด อ�จมก�รกล�วห�และเกดขอขดแยงทำ�ใหเปนประเดนกฎหม�ยเกยวกบก�รหมนประม�ท หรอก�รหมนประม�ทโดยก�รโฆษณ� ซงมคำ�พพ�กษ�ฎก�ทน�สนใจ คอ ค�าพพากษาฎกาท ๒๐๑๐๖/๒๕๕๖ มส�ระสำ�คญสรปไดดงน โจทกฟองจำ�เลยฐ�นหมนประม�ท หรอหมนประม�ทดวยก�รโฆษณ�ใหลงโทษจำ�เลยต�มประมวลกฎหม�ยอ�ญ� ม�ตร� ๓๒๖, ๓๒๘ มาตรา ๓๒๖ ผใดใสคว�มผอนตอบคคลทส�ม โดยประก�รทน�จะทำ�ใหผอนนนเสยชอเสยง ถกดหมน หรอถกเกลยดชง ผนนกระทำ�คว�มผดฐ�นหมนประม�ท ตองระว�งโทษจำ�คกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนสองหมนบ�ท หรอทงจำ�ทงปรบ มาตรา ๓๒๘ ถ�คว�มผดฐ�นหมนประม�ทไดกระทำ�โดยก�รโฆษณ�ดวยเอกส�ร ภ�พว�ด ภ�พระบ�ยส ภ�พยนตร ภ�พหรอตวอกษรททำ�ใหปร�กฏไมว�ดวยวธใด ๆ แผนเสยง หรอสงบนทกเสยง บนทกภ�พ หรอบนทกอกษร กระทำ�โดยก�รกระจ�ยเสยง หรอก�รกระจ�ยภ�พ หรอโดยกระทำ�ก�รป�วประก�ศดวยวธอน ผกระทำ�ตองระว�งโทษจำ�คกไมเกนสองปและปรบไมเกนสองแสนบ�ท จำ�เลยใหก�รปฏเสธ ศ�ลชนตนพพ�กษ�ยกฟอง โจทกอทธรณ ศ�ลอทธรณ พพ�กษ�กลบว� จำ�เลยมคว�มผดต�มประมวลกฎหม�ยอ�ญ� ม�ตร� ๓๒๘ จำ�คก ๖ เดอน ปรบ ๕,๐๐๐ บ�ท โทษจำ�คกใหรอก�รลงโทษไว ๒ ป ต�มประมวลกฎหม�ยอ�ญ� ม�ตร� ๕๖ โจทกและจำ�เลยฎก� ศ�ลฎก�วนจฉยว� ขอเทจจรงเบองตนรบฟงเปนยต

ว � จำ�เลยไดเขยนหนงสอชอ “ในเงอมมอม�ร” ถงเหตก�รณทเกดขนทวดแหงหนงในต�งประเทศ โดยจำ�เลยเขยนขอคว�ม (หน� ๑๗๐) ว� “โจทกมปญห�ท�งจตอย�งแนนอน” (หน� ๒๔๖) ว� “โจทกเขยนจดหม�ยรวม ๑๐ หน� สงแฟกซกระจ�ยคว�มคดชวช�ออกไป เนอคว�มในจดหม�ยเตมไปดวยคว�มเทจสกปรกโสมม สอนสยสนด�นอนตำ�ทร�มและคว�มโงเง� โดยเจตน�ดจเดยวกบส�ม “ช�งท�ส” “คงย�กทจะห�ใครซงส�ม�รถมคว�มคดอนตำ�ทร�มเชนนได นอกจ�กผทวปรตผดปกตจนถงทสดแลวเท�นน ในวนทพวกเร�ไปวดเพอกร�บล�พระประธ�น โจทกยงต�มไปอ�ละว�ดและแสดงอ�ก�รวปรตทวดอก” (หน� ๒๔๗) “รวมมอกบพระรปหนงนำ�พ�วดไปสห�ยนะแลวไมสำ�นก คนทอย�กเข�ม�บรห�รวดและคมก�รเงนกเหนมแตพวกโจทกเท�นน ก�รใสร�ยป�ยสเปนคว�มชำ�น�ญเฉพ�ะด�นสำ�หรบโจทก (หน� ๒๔๘) “พฒน�ก�รท�งด�นจตใจของโจทกนบว�ยงตำ�อยม�ก เปน “บวใตโคนโดนหนทบขน�ดแทและดงเดมย�กทจะประสบสงเปนส�ระแกนส�รในชวตได” (หน� ๒๕๖) “พฤตกรรมทโจทกแสดงออกตอหน�ส�ธ�รณชน ทำ�ใหผคนตงฉ�ย�บคคลพเศษนอย�งหล�กหล�ย หลงก�รประชมในโบสถวด ดงกล�ว บ�งคนเรยกเธอว� “น�งงววกลจรต” หรอ “น�งงวหลงโรง” ประเดนปญห�ตองวนจฉยต�มฎก�ของจำ�เลยว� จำ�เลยมคว�มผดฐ�นหมนประม�ทหรอไมเหนว�จำ�เลยเคยดำ�รงตำ�แหนงเจ�อ�ว�ส โจทกเคยเปนประธ�นทอดกฐน ป ๒๕๔๗ และป ๒๕๔๘ ตอม�โจทก จำ�เลยบคคลทเกยวของกบวดและกรรมก�รของวดขดแยงกนเกยวกบเรองก�รเงนของวดแยกออกเปนหล�ยฝ�ยและกล�วห� อกฝ�ยยกยอกเงนของวดจนมก�รฟองรองดำ�เนนคด ตอศ�ลยตธรรมในต�งประเทศ โจทกเขยนขอคว�ม

ตอจากหนา ๑๗

ขาวเนตบณฑตยสภา14

กล�วห�จำ�เลยสรปไดว� จำ�เลยเปนคนทเคยบวชพระและมประวตเปนอลชชยกยอกเงนของวด ไมมคว�มละอ�ยตอบ�ป และเขยนป�ยประก�ศภ�ษ�องกฤษตดไวทหน�วด มขอคว�มห�มจำ�เลยเข�ไปในบรเวณวด และจำ�เลยยกยอกเงนของวด ซงเปนก�รกล�วห�ว�จำ�เลยเปนคนโกงเปนคนไมด ก�รทจำ�เลยเขยนหนงสอและแจกจ�ยหนงสอ ดงกล�วกเนองจ�กจำ�เลยเคยดำ�รงตำ�แหนงเจ�อ�ว�ส และไดรบผลกระทบทำ�ใหเสยชอเสยง ถกดหมนถกเกลยดชง ก�รแสดงขอคว�มของจำ�เลยเปนก�รกระทำ�โดยสจรตเพอคว�มชอบธรรมของจำ�เลยทจะปองกนสวนไดเสยเกยวกบตนต�มคลองธรรม ต�มประมวลกฎหม�ยอ�ญ� ม�ตร� ๓๒๙ (๑) จำ�เลยจงไมมคว�มผดฐ�นหมนประม�ท ฎก�จำ�เลยฟงขนทโจทกฎก�ขอใหลงโทษจำ�เลยสถ�นหนกและไมรอก�รลงโทษใหจำ�เลยนน ไมจำ�ตองวนจฉย พพ�กษ�กลบ ใหยกฟอง

ความเหนเกยวกบเรองน โจทกเคยเปนประธ�นทอดกฐน โจทก จำ�เลย บคคลทเกยวของกบวด และกรรมก�รของวดขดแยงกนเกยวกบ

เรองก�รเงนของวดแยกออกเปนหล�ยฝ�ย และกล�วห�อกฝ�ยยกยอกเงนของวด มก�รฟองคดตอศ�ล คดนโจทกเขยนขอคว�มกล�วห�จำ�เลยว�เคยบวชพระและมประวตเปนอลชชยกยอกเงนวด ไมมคว�มละอ�ยตอบ�ป และเขยนป�ยประก�ศตดไวทหน�วดห�มจำ�เลยเข�บรเวณวดและจำ�เลยยกยอกเงนของวด ซงเปนก�รกล�วห�ว�จำ�เลยเปนคนโกง เปนคนไมด ก�รทจำ�เลยเขยนหนงสอ และแจกจ�ยหนงสอถงเหตก�รณทเกดขนในวดเปนทำ�นองตอบโตโจทก เนองจ�กจำ�เลยเคยดำ�รงตำ�แหนงเจ�อ�ว�สวด และไดรบผลกระทบทำ�ใหเสยชอเสยง ถกดหมน ถกเกลยดชง ก�รแสดงขอคว�มของจำ�เลยเปนก�รกระทำ�โดยสจรตเพอคว�มชอบธรรมทจะปองกนสวนไดเสยเกยวกบตนต�มคลองธรรมในประมวลกฎหม�ยอ�ญ� ม�ตร� ๓๒๙ (๑) จำ�เลยไมมคว�มผดฐ�นหมนประม�ท ดงนน ก�รแสดงคว�มเหนหรอวจ�รณเกยวกบ ก�รทอดกฐนและก�รจดก�รเงนของวด จงขนอยกบคว�มสจรตและคว�มชอบธรรม เพอปองกนตนหรอปองกนสวนไดเสยเกยวกบตนต�มคลองธรรมเปนหลกสำ�คญ

สวนตวหรอกดแชรสงตอขอมลตอไป ตองควรตระหนกอยเสมอว�ห�กเปนขอมลทมไดอยบนพนฐ�นขอเทจจรงทถกตองหรอเค�รพสทธของผอนต�มกฎหม�ย หรอแมแตก�รใหคว�มรวมมอ ยนยอม รเหนเปนใจ หรอแมแตก�รรเท�ไมถงก�รณ เมอเปนก�รกระทำ�ทกฎหม�ยบญญตเปนคว�มผดไวจนกอใหเกดคว�มเสยห�ยขนตอผอนหรอสงคมในวงกว�งแลวกอ�จเกดเปนคดคว�มแลว กยอมอ�จถกแจงคว�มฟองรองใหตอง รบผดชอบทงท�งแพงและท�งอาญาฐานหมนประมาทโดยการโฆษณา และหรอความผดตอพระราชบญญตวาดวยการ กระท�าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ ตดต�ม ม�ได เชน ก�รโพสตขอคว�มและหรอรปภ�พด�ว�ใหร�ยผอน ก�รนำ�เข�สระบบคอมพวเตอรซงขอมลคอมพวเตอรอนเปนเทจโดยประก�รทน �จะกอใหเกดคว�มตนตระหนกแกประช�ชน ก�รสงขอมลเทจหรอบดเบอนคว�มจรงซงอาจโยงไปถงความผดฐานฉอโกงประชาชนและหรอการเลนแชรดวย

ก�รกดแชรหรอ Like ขอมลละเมดลขสทธหรอทมฐ�นคว�มผดและมผลกระทบตอสงคม เศรษฐกจ สถ�บนและคว�มมนคง ก�รโพสตสงล�มกอน�จ�ร เปนตน ทงน ห�กเกดเปนก�รกระทำ�คว�มผดท�งอ�ญ�ขนผกระทำ�กจะม�อ�งคว�มไมรกฎหม�ยม�เปนขอแกตวเพอไมตองรบผดต�มกฎหม�ยไมได ดงนน ผใชสอสงคมออนไลนจงควรตองพจ�รณ�ตรวจสอบไตรตรองเสยกอนก�รโพสตหรอแชรหรอกด Like นำ�เข�ส เผยแพร หรอสงตอขอมลเข�สระบบคอมพวเตอร มฉะนนแลวอ�จกอใหเกดปญห�ยงย�กท�งคดคว�มหรอมคว�มผดเปนชนกตดตวตอไปจนกว�คดหรอความผดจะข�ดอ�ยคว�มโดยเฉพ�ะในคว�มผดต�มพระร�ชบญญตว�ดวยก�รกระทำ�คว�มผดเกยวกบคอมพวเตอร ฯ ซงมอตร�โทษสงกว� ไมอ�จยอมคว�มกนได และไมมหลกยกเวนคว�มผดดงเชนในคว�มผดฐ�นหมนประม�ทโดยก�รโฆษณ�

เจาะ...ฎกาเดนตอจากหนา ๑๗

ขาวเนตบณฑตยสภา 15

เจาะ...ฎกาเดนค�ำพพำกษำศำลฎกำท ๓๑๙/๒๕๖๐

เจำของและบรรณำธกำรหนงสอพมพอำจไมตองรบผดฐำนหมน

ประมำท แตตองรบผดตำม พ.ร.บ. วำดวยกำรกระท�ำควำมผด

เกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐

รงสชย บรรณกจวจารณ*

มนตชย ชนนทรลลา**

* ผพพ�กษ�ศ�ลอทธรณ (น.บ.ท. ๓๘)** ผพพ�กษ�หวหน�คณะในศ�ลอ�ญ� (น.บ.ท. ๔๒)๑ พระร�ชบญญตว�ดวยก�รกระทำ�คว�มผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ มาตรา ๑๔ ผใดกระทำ�คว�มผดทระบไวดงตอไปน ตองระว�ง โทษจำ�คกไมเกนห�ป หรอปรบไมเกนหนงแสนบ�ท หรอทงจำ�ทงปรบ (๑) โดยทจรต หรอโดยหลอกลวง นำ�เข�สระบบคอมพวเตอรซงขอมลคอมพวเตอรทบดเบอนหรอปลอมไมว�ทงหมดหรอบ�งสวนหรอ ขอมลคอมพวเตอรอนเปนเทจ โดยประก�รทน�จะเกดคว�มเสยห�ยแกประช�ชน อนมใชก�รกระทำ�คว�มผดฐ�นหมนประม�ทต�มประมวล กฎหม�ยอ�ญ� (๒) นำ�เข�สระบบคอมพวเตอรซงขอมลคอมพวเตอรอนเปนเทจ โดยประก�รทน�จะเกดคว�มเสยห�ยตอก�รรกษ�คว�มมนคงปลอดภย ของประเทศ คว�มปลอดภยส�ธ�รณะ คว�มมนคงในท�งเศรษฐกจของประเทศ หรอโครงสร�งพนฐ�นอนเปนประโยชนส�ธ�รณะของประเทศ หรอกอใหเกดคว�มตนตระหนกแกประช�ชน (๓) นำ�เข�สระบบคอมพวเตอรซงขอมลคอมพวเตอรใด ๆ อนเปนคว�มผดเกยวกบคว�มมนคงแหงร�ชอ�ณ�จกรหรอคว�มผดเกยวกบก�ร กอก�รร�ยต�มประมวลกฎหม�ยอ�ญ�

ค�ำพพำกษำศำลฎกำท ๓๑๙/๒๕๖๐ บรษท ม. จ�าเลยท ๑ ในฐานะเจำของกจกำรหนงสอพมพตามบทนยามของ พ.ร.บ. จดแจงการพมพ พ.ศ. ๒๕๕๐ มาตรา ๔ มไดมหนำทตำมกฎหมำยทตองรบผดชอบในการผลตขาวแตอยางใด เมอโจทกมไดน�ำสบพยานใหปรากฏวาจ�าเลยท ๑ เกยวของกบขำวตามทโจทกน�ามาฟองอยำงไร จงไมอาจลงโทษจ�าเลยท ๑ ในความผดฐานหมนประมำทได จ�าเลยท ๑ เปนเจำของสออเลกทรอนกสเวบไซต ม.ออนไลน เปนผน�าเสนอขาวสารทางระบบคอมพวเตอรในนามของตนเอง จ�าเลยท ๑ ยอมเปนผใหบรกำรตามบทนยามของ พ.ร.บ. วาดวยการกระท�าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ มาตรา ๓ และกำรทเวบไซต ม.ออนไลนเสนอขำวใด ๆ ยอมถอวำจ�าเลยท ๑ ในฐานะเจำของและเปน ผใหบรกำรยนยอมใหมกำรน�ำเสนอขำวดงกลาวแลว จ�าเลยท ๑ จะอางวาไดมอบใหบคคลอนควบคมดแลบรหำรจดกำรเวบไซตโดยจ�าเลยท ๑ มไดเกยวของกบขาวดงกลาวเลยหาไดไม เพราะบทกฎหมายขางตนมเจตนารมณมงประสงค จะควบคมกำรท�ำหนำทของผใหบรกำรโดยเฉพาะ โจทกมไดเปนแกนน�ำหรอเขำรวมกำรชมนมตามขาวทปรากฏ ถอไดวาขำวหรอขอมลทเกยวกบตวโจทกเปนขอมลอนเปนเทจ เมอขาวดงกลาวระบวาการชมนมมการน�ารถบรรทกสบลอมาปดถนนอนเปนการกระท�าทผดกฎหมาย เปนเหตใหรถทกประเภทไมสามารถสญจรผานไปมาได กอใหเกดความเดอดรอนแกประชาชน ยอมท�าใหโจทกซง

ตามขาวระบวาเปนแกนน�าการชมนมไดรบควำมเสยหำยแก ชอเสยงได จ�าเลยท ๑ เปนผใหบรการยนยอมใหมกำรน�ำขอมลอนเปนเทจดงกลาวเขาส ระบบคอมพวเตอร โดยประการทนาเกดความเสยหายแกโจทกหรอประชาชน จงมความผดตาม พ.ร.บ. วาดวยการกระท�าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ มาตรา ๑๕ ประกอบมาตรา ๑๔ (๑)๑

---------------------------------- ขอสงเกต คดนศาลชนตนพพากษาวา จำ�เลยท ๑ มคว�มผดต�มพระร�ชบญญตว�ดวยก�รกระทำ�คว�มผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ ม�ตร� ๑๕ ประกอบม�ตร� ๑๔ (๑) ประมวลกฎหม�ยอ�ญ� ม�ตร� ๓๒๘ ก�รกระทำ�ของจำ�เลยท ๑ เปนคว�มผดหล�ยกรรมต�งกนใหลงโทษทกกรรมเปนกระทงคว�มผดไปต�มประมวลกฎหม�ยอ�ญ� ม�ตร� ๙๑ ฐ�นเปนผใหบรการ จงใจสนบสนนหรอยนยอมใหมการน�าเขาส ระบบคอมพวเตอรซงขอมลคอมพวเตอรอนเปนเทจโดยประการทนาจะเกดความเสยหายแกผ อนหรอประชาชน กบฐ�นหมนประมาทผอนโดยการโฆษณาต�มฟอง ขอ ๒.๑ เปนกรรมเดยวเปนคว�มผดตอกฎหม�ยหล�ยบทใหลงโทษต�มพระร�ชบญญตว �ดวยก�รกระทำ�คว�มผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ ม�ตร� ๑๕ ประกอบม�ตร� ๑๔ (๑) ซงเปนกฎหม�ยบททมโทษหนกทสดต�มประมวลกฎหม�ยอ�ญ� ม�ตร� ๙๐ ปรบ ๓๐,๐๐๐ บ�ท ฐ�นหมนประม�ทผอนโดยก�รโฆษณ�ต�มฟอง ขอ ๒.๒ ปรบ ๓๐,๐๐๐ บ�ท

ขาวเนตบณฑตยสภา16

ท�งนำ�สบของจำ�เลยท ๑ เปนประโยชนแกก�รพจ�รณ�คด ลดโทษใหกระทงละหนงในส�มต�มประมวลกฎหม�ยอ�ญ� ม�ตร� ๗๘ คงปรบ ๔๐,๐๐๐ บ�ท กบใหจำ�เลยท ๑ โฆษณ�คำ�พพ�กษ�โดยยอใหไดใจคว�มในระบบคอมพวเตอรเวบไซตมตชนออนไลนและในหนงสอพมพมตชนร�ยวนในหน�แรกสดเปนเวล� ๗ วน ไมชำ�ระค�ปรบใหจดก�รต�มประมวลกฎหม�ยอ�ญ� ม�ตร� ๒๙ (กอนไตสวนมลฟอง โจทกยนค�ารองถอนฟอง จ�าเลยท ๒), ศาลอทธรณภาค ๘ พพากษากลบ ใหยกฟอง, และศาลฎกาพพากษาแกเปนวา จำ�เลยท ๑ มคว�มผดต�ม พระร�ชบญญตว�ดวยก�รกระทำ�คว�มผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ ม�ตร� ๑๕ ประกอบม�ตร� ๑๔ (๑) ว�งโทษปรบ ๓๐,๐๐๐ บ�ท ลดโทษใหหนงในส�ม คงปรบ ๒๐,๐๐๐ บ�ท ไมชำ�ระค�ปรบใหจดก�รต�มประมวลกฎหม�ยอ�ญ� ม�ตร� ๒๙ นอกจ�กทแกใหเปนไปต�มคำ�พพ�กษ�ศ�ลอทธรณภ�ค ๘ แตเดมมกจะมก�รฟองรองใหบรรณาธการตองรบผดหรอร วมรบผดฐ�นหมนประมาทโดยการโฆษณาท�งหนงสอพมพดวย แตหลงจ�กม พ.ร.บ. จดแจงการพมพ พ.ศ.๒๕๕๐ ม�ตร� ๓ ซงใหยกเลก พ.ร.บ. การพมพ พ.ศ. ๒๔๘๔ ยอมมผลให พ.ร.บ. ก�รพมพ พ.ศ. ๒๔๘๔ ไมอาจบงคบใชไดอก ตอไป และไมปรากฏวา พ.ร.บ. จดแจงก�รพมพ พ.ศ. ๒๕๕๐ บญญตใหผ พมพ ผ โฆษณำ บรรณำธกำรและเจำของหนงสอพมพตองรบผดเปนตวการในคว�มผดอนเกยวกบหนงสอพมพในทำ�นองเดยวกบทบญญตไวใน พ.ร.บ. ก�รพมพ พ.ศ. ๒๔๘๔ ม�ตร� ๔๘ อก ฉะนน ก�รกระทำ�ของจำ�เลยท ๒ บรรณาธการซงเดมเปนคว�มผดจงเปนกรณทกฎหมายซงบญญตในภ�ยหลงมไดก�าหนดใหการกระท�าเชนนนเปนความผดอกตอไป (ค�าพพากษาศาลฎกาท๑๒๕๕๗/๒๕๕๗, ๙๓๒๘/ ๒๕๕๗, ๕๘๘๖/๒๕๕๑, ๖๒๖๘/๒๕๕๐) เชนเดยวกนกบเจาของกจการหนงสอพมพต�มคำ�พพ�กษ�ศ�ลฎก�ท ๓๑๙/ ๒๕๖๐ ข �งต น และมค�าพพากษาศาลฎกาท

๕๙๑๗/๒๕๕๗ วนจฉยวา โจทกและโจทกรวมทงสองไมมพยานหลกฐานยนยนว�จำ�เลยท ๒ เปนผใสคว�มหรอมสวนรวมในก�รใสคว�มโจทกรวมทงสอง ก�รทจำ�เลยท ๒ เปนเจำของหนงสอพมพ ท. จะใหถอว�จำ�เลยท ๒ กระทำ�คว�มผดดวยห�ไดไม แตดค�าพพากษาศาลฎกาท ๑๔๑๖๙/๒๕๕๗ จ. ผเขยนข�วไมรจกโจทก ไมรว�ด�บ ก. มตวตนหรอไม ไมไดตรวจสอบวาหนงสอรองเรยนเปนความจรงหรอไม และไมไดเกบหนงสอรองเรยนไว แสดงว�ผเขยนไมไดมขอมลหรอพฤตก�รณใดๆ ทจะสอแสดงว� ทอำ�เภอปะคำ�มตำ�รวจชอด�บ ก. นำ�เมทแอม เฟต�มนม�สงใหช�วบ�นจำ�หน�ย ในฐ�นะเปนสอมวลชนเมอมหนงสอรองเรยนซงไมไดลงชอผรองเรยนเพยงฉบบเดยวเท�นน ขอมลในก�รกล�วห�โจทกทไดม�เพยงเท�น วญญชนยอมทร�บไดว�อ�จมก�รกลนแกลงกน จำ�เลยท ๓ บรรณาธการตองใชความระมดระวงในการเสนอขาวมากเปนพเศษ จะถอว�เปนสอมวลชนแลวจะเสนอข�วอย�งใดกไดนนมได มฉะนนอ�จจะเปนชองท�งใหบคคลบ�งคนบ�งกลมใชสอในก�รทำ�ล�ยชอเสยงกนและยอมถอเปนก�รละเมดสทธสวนบคคลของผอนโดยมชอบดวย ก�รกระทำ�ของจำ�เลยท ๓ จงไมถอวาเปนการแสดงความเหนโดยสจรตหรอเปนการตชมดวยความเปนธรรมอนเปนวสยของประชาชน ก�รกระทำ�ของจำ�เลยท ๓ ในฐ�นะเปนบรรณ�ธก�รมหน�ทตรวจ จดทำ� และควบคมข�วและขอคว�มทลงพมพในหนงสอพมพตองถอเปนตวการรวมรบผดในขอคว�มทลงพมพและหมนประม�ทโจทก๒ ป จจบนก�รใช สอสงคมออนไลนผ �นเทคโนโลยคอมพวเตอรกนอย�งแพรหล�ยและกระทำ�ไดโดยสะดวกรวดเรวม�ก ซงในหล�ยกรณก�รนำ�เข�ส เผยแพร หรอสงตอขอมลเข�สระบบคอมพวเตอร แมแตผมวช�ชพด�นสอมวลชนเองกยงอ�จตองรบผดท�งอ�ญ�ดงตวอย�งคดข�งตน ดงนน ผใชสอสงคมออนไลนไมว�จะเปนก�รโพสตแสดงคว�มคดเหน

(๔) นำ�เข�สระบบคอมพวเตอรซงขอมลคอมพวเตอรใด ๆ ทมลกษณะอนล�มก และขอมลคอมพวเตอรนนประช�ชนทวไปอ�จเข�ถงได (๕) เผยแพรหรอสงตอซงขอมลคอมพวเตอรโดยรอยแลวว�เปนขอมลคอมพวเตอรต�ม (๑) (๒) (๓) หรอ (๔) ถ�ก�รกระทำ�คว�มผดต�มวรรคหนง (๑) มไดกระทำ�ตอประช�ชน แตเปนก�รกระทำ�ตอบคคลใดบคคลหนง ผกระทำ� ผเผยแพรหรอสงตอ ซงขอมลคอมพวเตอรดงกล�วตองระว�งโทษจำ�คกไมเกนส�มป หรอปรบไมเกนหกหมนบ�ท หรอทงจำ�ทงปรบ และใหเปนคว�มผดอนยอมคว�มได มาตรา ๑๕ ผใหบรก�รผใดใหคว�มรวมมอ ยนยอม หรอรเหนเปนใจใหมก�รกระทำ�คว�มผดต�มม�ตร� ๑๔ ในระบบคอมพวเตอรทอยใน คว�มควบคมของตน ตองระว�งโทษเชนเดยวกบผกระทำ�คว�มผดต�มม�ตร� ๑๔ ใหรฐมนตรออกประก�ศกำ�หนดขนตอนก�รแจงเตอน ก�รระงบก�รทำ�ใหแพรหล�ยของขอมลคอมพวเตอร และก�รนำ�ขอมลคอมพวเตอร นนออกจ�กระบบคอมพวเตอร ถ�ผใหบรก�รพสจนไดว�ตนไดปฏบตต�มประก�ศของรฐมนตรทออกต�มวรรคสอง ผนนไมตองรบโทษ. ๒ ศ�ลฎก�พพากษาแกเปนวา จำ�เลยท ๓ มคว�มผดต�มประมวลกฎหม�ยอ�ญ� ม�ตร� ๓๒๘, ๘๓ จำ�คก ๖ เดอน ปรบ ๑๐,๐๐๐ บ�ท ใหจำ�เลยท ๓ ชำ�ระค�เสยห�ย ๘๐,๐๐๐ บ�ท พรอมดอกเบยอตร�รอยละ ๗.๕ ตอป นบถดจ�กวนฟองเปนตนไปจนกว�จะชำ�ระเสรจแกโจทก ไมปร�กฏว�จำ�เลยท ๓ เคยตองโทษจำ�คกม�กอน สมควรใหโอก�สจำ�เลยท ๓ กลบตวเปนพลเมองดสกครง โทษจำ�คกใหรอก�รลงโทษไว ๒ ป ต�มประมวลกฎหม�ยอ�ญ� ม�ตร� ๕๖ ใหจำ�เลยท ๓ ลงพมพคำ�พพ�กษ�บ�งสวนในหนงสอพมพพมพไทยร�ยวนตดตอกน ๓ วน โดยจำ�เลย ท ๓ เปนผเสยค�ใชจ�ย ไมชำ�ระค�ปรบใหจดก�รต�มประมวลกฎหม�ยอ�ญ� ม�ตร� ๒๙, ๓๐ คำ�ขออนนอกจ�กนใหยก นอกจ�กทแกใหเปน ไปต�มคำ�พพ�กษ�ศ�ลอทธรณภ�ค ๓ ค�ฤช�ธรรมเนยมชนฎก�ใหเปนพบ.

อานตอหนา ๑๕

ขาวเนตบณฑตยสภา 17

ภาษาองกฤษส�หรบนกกฎหมาย

วชดา ศรยทธวฒนา*

Hyperinflation :

สภำวะเงนเฟออยำงรนแรง

* อยก�รประจำ�สำ�นกง�นอยก�รสงสด สำ�นกง�นต�งประเทศ, LL.M. University of California, Berkeley, LL.M. Cornell University, นกเรยนทนรฐบ�ล

ต�มคว�มตองก�รของสำ�นกง�นอยก�รสงสด

สวสดคะท�นผอ�นทกท�น ในชวงนมข�วคร�วเรองสภ�วะเงนเฟออย�งรนแรง (Hyperinflation) ในบ�งประเทศม�ใหผ�นต�กนอยเนอง ๆ เชน เหตก�รณ เงนเฟอ (inflation) และก�รออนตวของ ค�เงน (depreciat ion) ในประเทศตรก ค �เงนสกล ลร� (Lira) ไดลดลงถง ๔๐ เปอรเซนต เมอยอนไปเทยบกบชวงตนปน และเหตก�รณเงนเฟอรนแรงในประเทศเวเนซเอล�ทำ�ใหธน�ค�รกล�ง (Venezuelan Central bank) แหงเวเนซเอล�ออกธนบตรสกลเงนโบลว�ร (Bolivar) ใหม ชอว� Sovereign Bolivar และเรมนำ�เข�สระบบตล�ดแลวเมอ ๒๐ สงห�คม ๒๕๖๑ โดยธนบตรเงนสกล โบลว�รใหมน จะมก�รตดจำ�นวนเลขศนยลง ๕ ตำ�แหนง (slashing five zeroes) นนคอ ธนบตรใหม ๑ โบลว�ร มค�เท�กบ ๑๐๐,๐๐๐ โบลว�ร ของธนบตรเก� โดยกองทนก�รเงนระหว�งประเทศ หรอ IMF ค�ดก�รณว�ค�เงนเฟอของเวเนซเอล�อ�จพงทะย�นถง ๑ ล�นเปอรเซนตในสนป ค.ศ. ๒๐๑๘ (The International Monetary Fund (IMF) predicting inflation could rise to one million percent by the end of 2018.) วกฤตก�รณท�งเศรษฐกจ (economic crisis) ดงกล�วสงผลใหประช�กรช�วเวเนซเอล�อพยพไปยงประเทศเพอน

บ�น (neighboring countries) เชน ประเทศ โคลมเบย และบร�ซลจำ�นวนม�ก เนองจ�กก�รข�ดแคลน (shortage) อ�ห�ร ย� และสงของพนฐ�นต�ง ๆ (basic supplies) เรยกไดว�เงนทเกบทงชวตไดลดค�ลงอย�งม�กจนอ�จเพยงพอใหซออ�ห�รประทงชวตไดไมกมอเท�นน แตท�นผอ�นทร�บหรอไมว�เหตก�รณเงนเฟออย�งรนแรงนไมใชเรองใหม ห�กแตเคยเกดขนแลว ในชวงหลงสงคร�มโลกครงท ๑ ในป ค.ศ. ๑๙๑๙ หลงจ�กประเทศเยอรมน พ�ยแพ (defeated) ในสงคร�มโลกครงท ๑ และถกเรยกรองใหจ�ยค�ปฏกรรมสงคร�ม (reparation) ต�มสนธสญญ�แวรซ�ย (The treaty of Versailles) ถง ๒๖๙ ล�นล�นม�รคทองคำ� (269 billion gold Mark) ประเทศเยอรมนไดจ�ยค�ปฏกรรมบ�งสวนดวยทองคำ�และกล�ยเปนหนสนอย�งตอเนอง ทำ�ใหปรม�ณทองคำ�ในประเทศลดลงอย�งม�ก และมก�รพมพธนบตรเข�สตล�ดจำ�นวนม�กโดยไมมสนทรพยอ�งอง ระหว�งป ค.ศ. ๑๙๙๒ ถง ๑๙๒๕ จ�กปรม�ณธนบตรทเข�สตล�ดจำ�นวนม�ก ทำ�ใหค�เงนลดลงอย�งมห�ศ�ล ร�ค�ของอ�ห�รและสงต�ง ๆ ทะย�นขนหล�ยเท�ตว คนง�นพบว�ค�แรงของตนไมเพยงพอใน

ขาวเนตบณฑตยสภา18

ก�รซอของจงเกดก�รจล�จลประทวงหยดง�น (strike) ทำ�ใหกำ�ลงก�รผลตหยดชะงก สนค�และอ�ห�ร ซงข�ดแคลนอยแลวเนองจ�กสงคร�ม ยงห�ย�กและแพงขนไปอก ในชวงฤดใบไมรวงของป ค.ศ. ๑๙๒๓ ขนมปงเพยง แถวเดยวมร�ค�ถง ๒ แสนล�นม�รค (By the autumn of 1923 a loaf of bread cost 200,000,000,000 marks) เมอดจ�กภ�พในประวตศ�สตรจะเหนว�ในก�รซอของตองขนเงนไปเปนตะกร� เงนม�รคใน ขณะนนกล�ยเปนเงนเศษกระด�ษ (paper money) และเกษตรกรปฏเสธทจะสงสนค�ห�กไมไดรบก�ร ชำ�ระเปนเงนสกลต�งประเทศ (farmers resisted supplying food to the stores unless they were paid by foreign) เหตก�รณจล�จลท�งเศรษฐกจและก�รเมอง (economic and political turmoil) นเอง ททำ�ใหพรรคน�ซ (Nazi) ไดเข�ไปมบทบ�ทในเยอรมน และนำ�พ�โลกไปสประวตศ�สตรครงสำ�คญในสงคร�มโลกครงท ๒ ในเวล�ตอม� เยอรมนไดแกไขปญห�เงนเฟอรนแรงได โดย ก�รออกเงนตร�สกล Rentenmark ในเดอนพฤศจก�ยน ค.ศ. ๑๙๒๓ ซงมก�รผกกบมลค�ทองคำ� (tied to the value of gold) และสนบสนนโดยก�รจำ�นองทดนในภ�คก�รเกษตรและอตส�หกรรม (backed by mortgages on agricultural and industrial land) โดยมอตร�แลกเปลยนท ๔.๒ Rentenmarks ตอ ๑ US dollar ซงในปตอม�ไดถกแทนทดวยเงนตร�สกล Reichsmark

สำ�หรบค�ปฏกรรมสงคร�มต�มสนธสญญ� แวรซ�ยสเยอรมนไดชำ�ระหมดสน เมอวนท ๓ ตล�คม ค.ศ. ๒๐๑๐ ใชเวล�ทงหมดถง ๙๒ ป ในก�รปลดหน

อางองhttps://thaipublica.org/2018/08/pipat-56/

https ://www.al jazeera.com/news/2018/08/

venezuela-rolls-currency-rampant-hyperinflation

-180820143212003.html

https://www.ukessays.com/essays/economics/

inflation-and-hyperinflation-after-world -war-1-

economics -essay.php

https://phorbangerman.com/2017/05/30/%E0%B8%

A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%

95%E0%B8%AD%E0%B8%A0%E0%B8%B4%E0%B8

%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B

8%87%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B

8%9F%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%82%E0%

B8%AD%E0%B8%87/

https://abcnews.go.com/International/germany-

makes-final-reparation-payments-world-war/

story?id=11755920

https://www.theholocaustexplained.org/the-nazi-

rise-to-power/economic-issues/economic-effects-

of-the-treaty-of-versailles/

https://inkspire.org/post/hyperinflation-in-post-

world-war-i-germany/-KpcKyYEAtaERskm6s1i

https://mashable.com/2016/07/27/german-

hyperinflation/#xDXrzSUczsqP

ขาวเนตบณฑตยสภา 19

ขอ ๑ รอยตำ�รวจเอกแดงจบกมน�ยจอหน ผตองห�ช�วองกฤษ ต�มหม�ยจบ ขอห�ชงทรพยเปนเหตใหผอนถงแกคว�มต�ย ซงมโทษประห�รชวต น�ยจอหนพดภ�ษ�ไทยไมได จงรองขอใหน�ยเขยวเปนล�มแปลและขอใหน�ยข�วเปนทน�ยคว�มรวมฟงก�รใหถอยคำ�ชนจบกม แตรอยตำ�รวจเอกแดงซงพดภ�ษ�องกฤษไดไมดำ�เนนก�รใหและเปนล�มเอง พรอมกบแจงขอเทจจรง ขอห� แจงสทธต�ง ๆ ครบถวนต�มกฎหม�ย และแจงดวยว� ถอยคำ�ของน�ยจอหนในชนจบกม ใชเปนพย�นหลกฐ�นในก�รพจ�รณ�คดชนศ�ลได น�ยจอหนไมยอมใหก�ร เพร�ะยงไมมทน�ยคว�ม รอยตำ�รวจเอกแดงจงบอกว�น�ยจอหนใหก�รอย�งไรกได ห�กรวมมอจะใหพนกง�นสอบสวนพจ�รณ�เรองประกนตว น�ยจอหนจงใหก�รว� ไดใชอ�วธปนยงน�ยโทนต�ย แตเปนเพร�ะน�ยโทนผต�ยห�เรองและใชอ�วธปนยงตนกอน สวนบตรประจำ�ตวประช�ชนและโทรศพทมอถอของน�ยโทนตกอยทพน ไมทร�บว�ใครเอ�ไป รอยตำ�รวจเอกแดงจงพดว� ห�กพดคว�มจรงจะกนไวเปนพย�น น�ยจอหนจงใหก�รว� ตนเองเปนผเอ�บตรประจำ�ตวประช�ชนของน�ยโทนผต�ยไปทงแมนำ� สวนโทรศพทมอถอของน�ยโทนผต�ยไดนำ�ไปข�ยใหน�ยดำ� รอยตำ�รวจเอกแดงจงนำ�น�ยจอหนไปทบ�นของน�ยดำ� แตไมพบน�ยดำ� จงหลอกม�รด�ของน�ยดำ�ซงอย บ�นเดยวกนว� น�ยดำ�ใหม�เอ�โทรศพทมอถอ ม�รด�ของน�ยดำ�หลงเชอจงใหรอยตำ�รวจเอกแดงเข�ไปในบ�น รอยตำ�รวจเอกแดงหยบเอ�โทรศพทมอถอของน�ยโทนผต�ยทอยในบ�นของน�ยดำ�ไปเปนของกล�ง นำ�ตวน�ยจอหนพรอมโทรศพทมอถอของกล�งและบนทกจบกมสงมอบใหรอยตำ�รวจเอกเหลอง พนกง�นสอบสวนดำ�เนนคด ตอม�น�ยข�ยรบเปนทน�ยคว�มใหน�ยจอหน ซงน�ยข�วและน�ยจอหนตกลงใหรอยตำ�รวจเอกเหลอง พนกง�นสอบสวนซงรจกน�ยข�วและน�ยจอหน เปนล�มแปลรอยตำ�รวจเอกเหลองรบเปนล�มใหและไดแจงขอเทจจรง ขอห� และสทธต�ง ๆ แกน�ยจอหนครบถวน น�ยจอหนใหก�รเชนเดยวกบทใหก�รในชนจบกม ตอม�เจ�หน�ทตำ�รวจจบกมน�ยดำ�ได ชนสอบสวนน�ยดำ�ใหก�รปฏเสธ พนกง�นอยก�รไดมคำ�สงฟองและยนฟองน�ยจอหน และน�ยดำ� เปนจำ�เลยท ๑ และจำ�เลยท ๒ ตอศ�ลต�มลำ�ดบ

ค�าถาม ๘ ขอรวม ๘๐ คะแนนเวลาตอบ ๓ ชวโมง ๒๐ นาท (๑๔.๐๐ - ๑๗.๒๐ นาฬกา)ใหยกเหตผลประกอบค�าตอบดวย

ขอสอบพรอมธงค�ำตอบในกำรสอบคดเลอกเพอบรรจเปนขำรำชกำรอยกำรในต�ำแหนงอยกำรผชวย พ.ศ. ๒๕๕๙

วชำกฎหมำยพยำนหลกฐำน กฎหมำยรฐธรรมนญ กฎหมำยปกครอง กฎหมำยองคกรอยกำรและพนกงำนอยกำร กฎหมำยวำดวยกำรจดตงศำลแขวงและวธพจำรณำควำมอำญำในศำลแขวง หรอกฎหมำยวำดวยศำลเยำวชนและครอบครวและวธพจำรณำคดเยำวชนและครอบครว หรอกฎหมำยวธพจำรณำคดผบรโภค กฎหมำยลมละลำย หรอ

กฎหมำยภำษอำกร หรอกฎหมำยแรงงำน กฎหมำยทรพยสนทำงปญญำ หรอกฎหมำยกำรคำระหวำงประเทศวนอำทตยท ๓๐ เมษำยน ๒๕๖๐

ตอจากฉบบทแลว

ใหวนจฉยวา (ก) คำ�ใหก�รของน�ยจอหน ในชนจบกม รบฟงเปนพย�นหลกฐ�นไดหรอไม เพยงใด (ข) คำ�ใหก�รของน�ยจอหน ในชนสอบสวน รบฟงเปนพย�นหลกฐ�นไดหรอไม เพยงใด (ค) โทรศพทมอถอของกล�ง รบฟงเปนพย�นหลกฐ�นไดหรอไม เพยงใด ธงค�าตอบ (ก) ก�รทน�ยจอหนใหก�รในชนจบกมโดยทร อยตำ�รวจเอกแดง ผจบกมมไดจดห�ล�มและทน�ยคว�มใหน�ยจอหนนน เมอประมวลกฎหม�ยวธพจ�รณ�คว�มอ�ญ� ม�ตร� ๑๓ บญญตใหตองจดห�ล�มใหผตองห�เฉพ�ะในชนสอบสวน แตไมไดใหจดห�ล�มในชนจบกมดวย และแมคว�มผดทน�ยจอหนถกกล�วห�นนมอตร�โทษประห�รชวตแตเนองจ�กในก�รจบม�ตร� ๘๓ กำ�หนดใหผถกจบมสทธทจะพบและปรกษ�ทน�ยคว�มหรอผซงจะเปนทน�ยคว�มเท�นน โดยไมไดกำ�หนดใหผจบกมตองจดห�ทน�ยคว�มใหกอนถ�มคำ�ใหก�รดงเชนในชนสอบสวนต�มม�ตร� ๑๓๔/๑ แมรอยตำ�รวจเอกแดงพดว� ห�กรวมมอจะใหพนกง�นสอบสวนพจ�รณ�เรองประกนกอนทน�ยจอหนใหก�รกต�ม แตคำ�พดของรอยตำ�รวจเอกแดงกมใชก�รจงใจ ขมข หลอกลวง หรอใหสญญ�ต�มม�ตร� ๒๒๖ แตประก�รใด ถอยคำ�ของน�ยจอหนในชนจบกมทใหก�รว�ไดใชอ�วธปนยงน�ยโทนผต�ยแตเปนเพร�ะน�ยโทนผต�ยห�เรองและใชอ�วธปนยงตนกอน ซงเปนคำ�ใหก�รปฏเสธ มใชคำ�รบส�รภ�พของผถกจบดงกล�วจงรบฟงเปนพย�นหลกฐ�นได สวนคำ�ใหก�รของน�ยจอหนในชนจบกมทว�ไดหยบเอ�บตรประจำ�ตวประช�ชนของผต�ยไปทงแมนำ�และเอ�โทรศพทมอถอของผต�ยไปข�ยใหน�ยดำ�นน เปนคำ�รบส�รภ�พของผถกจบว�ตนไดกระทำ�คว�มผด จงห�มมใหรบฟงเปนพย�นหลกฐ�นในก�รพสจนคว�มผดของน�ยจอหนต�มประมวลกฎหม�ยวธพจ�รณ�คว�มอ�ญ� ม�ตร� ๘๔ วรรคส ทงถอยคำ�ดงกล�วยงเกดจ�กก�รทรอยตำ�รวจเอกแดง ผจบกมใหสญญ�ว�จะกนน�ยจอหนไวเปนพย�นไมดำ�เนนคดเกยวกบทรพย จงเปนถอยคำ�ทไมไดเกดจ�กคว�มสมครใจในก�รใหถอยคำ� จงรบฟง

ขาวเนตบณฑตยสภา20

เปนพย�นหลกฐ�นในก�รพสจนคว�มผดของน�ยดำ�ไมไดต�มม�ตร� ๒๒๖ (ข) ในชนสอบสวน แมน�ยจอหน ผ ต องห�และทน�ยคว�มตกลงยนยอมใหรอยตำ�รวจเอกเหลองพนกง�นสอบสวน เปนล�มใหน�ยจอหนเอง แตประมวลกฎหม�ยวธพจ�รณ�คว�มอ�ญ� ม�ตร� ๑๓ วรรคสอง กำ�หนดว�ห�กผตองห�ไมเข�ใจภ�ษ�ไทยและไมมล�ม ใหพนกง�นสอบสวนจดห�ล�มใหโดยมชกช� ซงล�มจะตองเปนบคคลอนทมใชพนกง�นสอบสวน ดงนน จงถอว�น�ยจอหนไมมล�มในชนสอบสวน คำ�ใหก�รของน�ยจอหนในชนสอบสวน จงรบฟงเปนพย�นหลกฐ�นไมได (ค) เมอโทรศพทมอถอของกล�งเปนพย�นหลกฐ�นทไดม�จ�กก�รคนทไมชอบเนองจ�กไมมหม�ยคนและก�รทม�รด�น�ยดำ�ยนยอมใหรอยตำ�รวจเอกแดงเข�ม�ในบ�นนน กเนองจ�กหลงเชอรอยตำ�รวจเอกแดงว�น�ยดำ�ใหม�เอ�โทรศพทมอถอ จงถอไมไดว�ม�รด�น�ยดำ�ยนยอมหรออนญ�ตใหรอยตำ�รวจเอกแดงเข�ม�ในบ�น ดงนน จงห�มมใหศ�ลรบฟงโทรศพทมอถอของกล�งเปนพย�นหลกฐ�น เวนแตก�รรบฟงพย�นหลกฐ�นนนจะเปนประโยชนตอก�รอำ�นวยคว�มยตธรรมม�กกว�ผลเสยอนเกดจ�กผลกระทบตอม�ตรฐ�นของระบบง�นยตธรรมท�งอ�ญ� หรอสทธเสรภ�พพนฐ�นของประช�ชน ต�มประมวลกฎหม�ยวธพจ�รณ�คว�มอ�ญ� ม�ตร� ๒๒๖/๑ ขอ ๒ โจทกฟองขบไลจำ�เลยออกจ�กทดนทเช�อ�งว�สนสดระยะเวล�เช�ต�มสญญ�แลวตงแตวนท ๓๑ สงห�คม ๒๕๕๙ และเรยกค�เสยห�ยในอตร�เดยวกบค�เช�เปนเงนเดอนละ ๕๐,๐๐๐ บ�ท จนกว�จำ�เลยจะออกไปจ�กทดนทเช� จำ�เลยใหก�รว�ระยะเวล�ต�มสญญ�เช�ยงไมสนสด ศ�ลชนต นงดชสองสถ�นและนดสบพย�นโจทก ในวนท ๒๒ พฤศจก�ยน ๒๕๕๙ นดสบพย�นจำ�เลยในวนท ๒๔ พฤศจก�ยน ๒๕๕๙ ตอม�วนท ๑๔ พฤศจก�ยน ๒๕๕๙ โจทกยนคำ�รองขอสงบนทกถอยคำ�ของตนแทนก�รซกถ�มและไดสงสำ�เน�บนทกถอยคำ�ตอศ�ลพรอมสำ�เน�ใหจำ�เลยในวนเดยวกนนน ในวนนดสบพย�นโจทก ทน�ยโจทกนำ�โจทกขนเบกคว�มรบรองบนทกถอยคำ�ตอศ�ลและขออนญ�ตซกถ�มเพมเตม จำ�เลยโตแยงว�ทน�ยโจทกจะซกถ�มโจทกเพมเตมไดตอเมอโจทกไดตอบคำ�ถ�มค�นและคำ�ถ�มตงแลว และประเดนททน�ยโจทกจะซกถ�มเพมเตมนนตองเปนขอเทจจรงทไดม�จ�กบนทกถอยคำ�พย�นจำ�เลยซงสงตอศ�ลเมอวนท ๑๖ พฤศจก�ยน ๒๕๕๙ ห�กศ�ลอนญ�ต จะทำ�ใหจำ�เลยเสยเปรยบ ศ�ลอนญ�ตใหทน�ยโจทกซกถ�มเพมเตมได จำ�เลยไดนำ�หนงสอทโจทกมถงจำ�เลยม�ประกอบก�รถ�มค�นโจทกว�โจทกตกลงใหจำ�เลยเช�ทดนตอไปไดอกหนงปนบแตสนสดระยะเวล�ต�มสญญ�เช�ทฟองโจทกโตแยงว�หนงสอฉบบ ดงกล�วอยในคว�มครอบครองของจำ�เลยโดยจำ�เลยทร�บดว�

เปนเอกส�รสำ�คญทจะตองนำ�ม�แสดงตอศ�ล ก�รทจำ�เลยไมยนบญชระบพย�นและไมไดสงสำ�เน�เอกส�รใหโจทกภ�ยในระยะเวล�ทกฎหม�ยกำ�หนดจงเปนก�รมเจตน�เอ�เปรยบโจทกในท�งคด ศ�ลจงไมส�ม�รถรบฟงเอกส�รดงกล�วได ใหวนจฉยว� ขอโตแยงของโจทกและจำ�เลยฟงขนหรอไม ธงค�าตอบ แมโจทกจะเสนอบนทกถอยคำ�ของตนแทนก�รซกถ�มแลว แตในวนสบพย�นโจทก โจทกยงตองม�ศ�ลเพอเบกคว�มตอศ�ลดวย ซงทน�ยโจทกมสทธซกถ�มโจทกเพมเตมจ�กบนทกถอยคำ�ของโจทกไดต�มประมวลกฎหม�ยวธพจ�รณ�คว�มแพง ม�ตร� ๑๒๐/๑ วรรคส�ม มใชกรณก�รขออนญ�ตเพอซกถ�มพย�นภ�ยหลงทพย�นตอบคำ�ถ�มค�นและคำ�ถ�มตงต�มม�ตร� ๑๑๗ วรรคส และแมประเดนททน�ยโจทกจะซกถ�มเพมเตมจะเปนขอเทจจรงทไดม�จ�กบนทกถอยคำ�พย�นจำ�เลยซงสงตอศ�ลเมอวนท ๑๖ พฤศจก�ยน ๒๕๕๙ ซงเปนเวล�ภ�ยหลงทโจทกไดสงสำ�เน�บนทกถอยคำ�ของตนตอศ�ลแลวกต�ม แตจำ�เลยกส�ม�รถถ�มค�นโจทกในประเดนดงกล�วได และทน�ยโจทกกส�ม�รถถ�มค�นจำ�เลยในประเดนดงกล�วในขณะทจำ�เลยเบกคว�มไดเชนกนก�รทโจทกจะเบกคว�มตอบคำ�ซกถ�มเพมเตมในประเดนดงกล�วจงไมทำ�ใหจำ�เลยเสยเปรยบแตอย�งใด ขอโตแยงของจำ�เลยจงฟงไมขน แมจำ�เลยจะมไดยนบญชระบพย�นอ�งหนงสอทโจทกมถงจำ�เลยและมไดสงสำ�เน�หนงสอฉบบดงกล�วใหโจทก อนเปนก�รฝ�ฝนประมวลกฎหม�ยวธพจ�รณ�คว�มแพง ม�ตร� ๘๘ และม�ตร� ๙๐ กต�ม แตปร�กฏว�จำ�เลยไดใชสำ�เน�หนงสอฉบบดงกล�วในก�รถ�มค�นโจทกซงอ�งตนเองเบกคว�มเปนพย�นป�กแรก โจทกยอมมโอก�สทจะนำ�พย�นหลกฐ�นอนม�หกล�งขอเทจจรงต�มสำ�เน�หนงสอฉบบดงกล�วหรอเบกคว�มโตแยงเอกส�รดงกล�วได ประกอบกบโจทกมไดคดค�นขอคว�มในหนงสอฉบบดงกล�วว�ไมถกตอง คงคดค�นเพยงว�หนงสอฉบบดงกล�วอยในคว�มครอบครองของจำ�เลย แตจำ�เลยไมสงสำ�เน�เอกส�รใหโจทกภ�ยในเวล�ทกฎหม�ยกำ�หนดเท�นน แตโดยทหนงสอฉบบดงกล�วเปนหนงสอทโจทกมถงจำ�เลย โจทกยอมทร�บดอยแลวถงคว�มมอยและคว�มถกตองของขอคว�มแหงเอกส�รนน จำ�เลยจงไมตองสงสำ�เน�หนงสอฉบบดงกล�วใหโจทกต�มม�ตร� ๙๐ วรรคส�ม (๑) ก�รทจำ�เลยไมสงสำ�เน�หนงสอฉบบดงกล�วใหโจทกจงไมทำ�ใหโจทกเสยเปรยบแตอย�งใด นอกจ�กนน เมอหนงสอทจำ�เลยนำ�ม�ถ�มค�นโจทกมขอคว�มว�โจทกตกลง ใหจำ�เลยเช�ทดนตอไปไดอกหนงปนบแตสนสดระยะเวล�ต�มสญญ�เช�ทฟอง หนงสอฉบบดงกล�วจงเปนพย�นหลกฐ�นสำ�คญซงเกยวกบประเดนขอสำ�คญในคด อนเปนขอททำ�ใหแพชนะในระหว�งคคว�ม ศ�ลมอำ�น�จทจะรบฟงหนงสอฉบบ ดงกล�วไดต�มม�ตร� ๘๗ (๒) ขอโตแยงของโจทกจงฟงไมขน

โปรดตดตามตอฉบบหนา

ขาวเนตบณฑตยสภา 21

มมขาวสวสดครบสมาชกจลสารขาวเนตบณฑตยสภาและผอานทกทาน

สตยา อรณธาร*

สมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ พระราชทานผาพระกฐนใหเนตบณฑตยสภา ในพระบรมราชปถมภ ต�มทขอพระร�ชท�นเพอนอมนำ�ไปถว�ยพระสงฆ จำ�พรรษ�ก�ลถวนไตรม�ส ณ วดรชฎ�ธษฐ�นร�ชวรวห�ร แขวงคลองชกพระ เขตตลงชน กรงเทพมห�นคร วนศกรท ๙ พฤศจก�ยน ๒๕๖๑ เวล� ๑๔.๐๐ น. จงขอเชญชวนอ�จ�รยผบรรย�ย นกศกษ� สม�ชกจลส�รฯ พนกง�นเนตบณฑตยสภ� ฯลฯ ตลอดจนผมจตศรทธ�ทกท�นรวมเปนเกยรตในพธฯ ต�มวนและเวล�สถ�นทดงกล�วครบ ทนพชรกตยาภาเพอการศกษากฎหมาย ประจ�าป ๒๕๖๑ เนตบณฑตยสภ� ในพระบรมร�ชปถมภ เปดรบสมครนกศกษ�กฎหม�ยและผประกอบวช�ชพกฎหม�ยของไทยสอบแขงขนรบทนพชรกตย�ภ�เพอก�รศกษ�กฎหม�ย (Bajrakitiyabha Fund for Legal Education) เพอไปศกษ�ตอในระดบปรญญ�โท ณ มห�วทย�ลยคอรแนล ประเทศสหรฐอเมรก� จำ�นวน ๑ ทน รบสมครตงแตวนนจนถงวนท ๑๔ ธนวาคม ๒๕๖๑ ดร�ยละเอยดคณสมบตเพมเตมไดท www.thethaibar.or.th หรอสอบถ�มเพมเตมท โทร. ๐ ๒๘๘๗ ๖๘๐๑ - ๗ กด ๓ ตอ ๑๐๑, ๒๑๗

แผนกหนงสอค�าพพากษาฎกาและวารสาร รายการหนงสอค�าพพากษาฎกาและนตยสารบทบณฑตยทตพมพออกเผยแพรลาสด ส�ม�รถรบไดทแผนกหนงสอคำ�พพ�กษ�ฎก�และว�รส�ร ดงนครบ หนงสอคำ�พพ�กษ�ฎก�ป ๒๕๕๒ ตอน ๑ - ส�รบ�ญ หนงสอคำ�พพ�กษ�ฎก�ป ๒๕๕๓ ตอน ๑ - ส�รบ�ญ หนงสอคำ�พพ�กษ�ฎก�ป ๒๕๕๔ ตอน ๑ - ส�รบ�ญ หนงสอคำ�พพ�กษ�ฎก�ป ๒๕๕๕ ตอน ๑ - ส�รบ�ญ หนงสอคำ�พพ�กษ�ฎก�ป ๒๕๕๖ ตอน ๑ - ส�รบ�ญ หนงสอคำ�พพ�กษ�ฎก�ป ๒๕๕๗ ตอน ๑ - ส�รบ�ญ หนงสอคำ�พพ�กษ�ฎก�ป ๒๕๕๘ ตอน ๑ - ส�รบ�ญ หนงสอคำ�พพ�กษ�ฎก�ป ๒๕๕๙ ตอน ๑ - ส�รบ�ญ หนงสอคำ�พพ�กษ�ฎก�ป ๒๕๖๐ ตอน ๑ - ๑๐ หนงสอคำ�พพ�กษ�ฎก�ป ๒๕๖๑ ตอน ๑ - ๒ นตยส�รบทบณฑตย ป ๒๕๕๙ ตอน ๑ - ๔ นตยส�รบทบณฑตย ป ๒๕๖๐ ตอน ๑ - ๔ นตยส�รบทบณฑตย ป ๒๕๖๑ ตอน ๑

* กรรมก�รอยก�รผทรงคณวฒ, กรรมก�รเนตบณฑตยสภ�, กรรมก�รอำ�นวยก�รอบรมศกษ�กฎหม�ยแหงเนตบณฑตยสภ�, ประธ�นอนกรรมก�รประช�สมพนธ เนตบณฑตยสภ�, อนกรรมก�รวช�ก�ร, อนกรรมก�รพจ�รณ�ม�ตรฐ�นก�รศกษ�ต�มหลกสตรนตศ�สตรบณฑตฯ, อ�จ�รยผบรรย�ยวช�กฎหม�ยวธพจ�รณ�คว�ม อ�ญ� ภ�ค ๑ - ๒ (ภ�คปกต) สำ�นกอบรมศกษ�กฎหม�ยแหงเนตบณฑตยสภ� น.บ. (เกยรตนยม), น.บ.ท., น.ม., นตศ�สตรดษฎบณฑตกตตมศกด ส�ข�นตศ�สตร (มห�วทย�ลยทกษณ)

ขาวเนตบณฑตยสภา22

ขาว เนตบณฑตยสภาขาว เนตบณฑตยสภา¡Ó˹´¡ÒþԸնÇÒ¼ŒÒ¾ÃС°Ô¹¾ÃÐÃÒª·Ò¹¢Í§à¹µÔºÑ³±ÔµÂÊÀÒ ã¹¾ÃкÃÁÃÒªÙ»¶ÑÁÀ� »ÃШӻ‚ òõöñ

³ ÇÑ´ÃѪ®Ò¸ÔÉ°Ò¹ÃÒªÇÃÇÔËÒà á¢Ç§¤ÅͧªÑ¡¾ÃРࢵµÅÔ觪ѹ ¡Ãا෾ÁËÒ¹¤Ã

ÇѹÈØ¡Ã�·Õè ù ¾ÄȨԡÒ¹ òõöñ àÇÅÒ ñô.ðð ¹ÒÔ¡Ò

เวลา ๑๓.๓๐ นากา ผรวมพธพรอมกน ณ พระอโบสถ

เวลา ๑๔.๐๐ นากา ประธานพธเดนทางถงบรเวณพระอโบสถ

เดนไปทำความเคารพพระฉายาลกษณทโตะหม เปดกรวยดอกไม

รบผาพระกฐน อมประคอง ยนตรง

(ดนตรบรรเลงเพลงสรรเสรญพระบารม) จบแลว

ประธานเดนเขาสพระอโบสถ วางผาพระกฐนทพานแวนฟาหนาพระสงฆ

รปท ๒

จดธปเทยนบชาพระประธานพระอโบสถ กราบ

ลกขนหนไปอมประคองผาพระกฐน ประนมมอผนหนาไปทางพระประธานพระอโบสถ

กลาว นะโม (๓ จบ) แลวผนหนามาทางพระสงฆ

กลาวคำถวายผาพระกฐน จบแลว

วางผาพระกฐนบนพานแวนฟาหนาพระสงฆรปท ๒

ยกทงพานประเคนพระสงฆรปท ๒

ประเคนเทยนพระปาฏโมกข กลบไปนง ณ เกาอทจดไว

พระสงฆกระทำพธอปโลกนกรรม และลงไปครองผา เสรจแลวขนมานง

ณ อาสนะสงฆ

ประธานพธเขาไปถวายบรวารกฐนแดพระสงฆทเปนเจาอาวาส เสรจแลว

ผรวมพธถวายจตปจจยไทยธรรมแดพระสงฆ

ศาสนพธกรประกาศยอดเงนถวายพระสงฆและปจจยบำรงพระอาราม

ประธานถวายใบปวารณาแดเจาอาวาส

พระสงฆอนโมทนา

ประธานพธกรวดนำ

รบพร

ประธานมอบเงนบำรงการศกษาแกโรงเรยนวดรชฎาธษฐาน

ประธานพธกราบลาพระรตนตรย กราบลาพระสงฆ

การแตงกาย ขาราชการ : แตงเครองแบบชดปกตขาว

ประชาชนทวไป : แตงกายชดสภาพ

เปดการอบรมเทคนคการเขยนตอบปญหากฎหมายสารบญญต ดร.กนก จลมนต รองเลขาธการสำนกอบรมศกษากฎหมายแหงเนตบณฑตยสภา กลาวเปดการอบรมเทคนคการเขยน ตอบปญหากฎหมายสารบญญต ณ หองรพพฒนศกด ชน ๓ อาคารสถานศกษาและฝกอบรมเนตบณฑตยสภา ในวนเสารท ๒๕ สงหาคม ๒๕๖๑ เพอใหผเขารบการอบรมไดทราบหลกการเขยนตอบปญหากฎหมายในระดบเนตบณฑต อนจะเปนการสงเสรม ใหความร ดานการศกษานตศาสตรและสรางความชำนาญในการประกอบวชาชพกฎหมายใหสามารถนำไปใชไดอยางม ประสทธภาพอยางแทจรง

เปดการอบรมทางดานวชาการ วาทพนตรสมบต วงศกำแหง ประธานอนกรรมการบรหารสำนกงาน ชวยเหลอประชาชนทางกฎหมายแหงเนตบณฑตยสภา กลาวเปดการ อบรมทางดานวชาการใหทนายความอาสาและผปฏบตงานชวยเหลอ ประชาชนทางกฎหมาย หวขอเรอง “การบงคบคดตามกฎหมายใหม (ภาคตอ) และกฎหมายลมละลาย” ณ หองรพพฒนศกด ชน ๓ อาคารสถานศกษา และฝกอบรมเนตบณฑตยสภา ในวนเสารท ๘ กนยายน ๒๕๖๑ เพอเพมพน ความรใหกบบคลากรของสำนกงานชวยเหลอประชาชนทางกฎหมาย แหงเนตบณฑตยสภา

(ʧǹÊÔ·¸Ôì㪌㹡Ԩ¡ÒâͧἹ¡»ÃЪÒÊÑÁ¾Ñ¹¸� ๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒà·‹Ò¹Ñé¹)

¨Ñ´·Óâ´Â ¤³Ð͹ءÃÃÁ¡ÒûÃЪÒÊÑÁ¾Ñ¹¸ � ๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ ¨Ó¹Ç¹ õ,ððð àÅ‹Á๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ

¾ÔÁ¾�·Õè :

àÅ¢·Õè óò-ò ËÁÙ‹·Õè ñö ¶¹¹¡ÒÞ¨¹ÒÀÔàÉ¡ á¢Ç§ºÒ§ÃÐÁÒ´ ࢵµÅÔ觪ѹ ¡ÃØ§à·¾Ï ñðñ÷ð

ôó/ñ÷ò ¶¹¹¾ËÅâ¸Թ á¢Ç§Í¹ØÊÒÇÃÕÂ� ࢵºÒ§à¢¹ ¡ÃØ§à·¾Ï ñðùððºÃÔÉÑ· ¡ÃاÊÂÒÁ ¾ÑºÅÔªªÔè§ ¨Ó¡Ñ´

ºÃóҸԡÒÃá¶Å§ºÃóҸԡÒÃá¶Å§

http://www.thethaibar.or.thhttp://www.thethaibar.or.th โทร. ๐ ๒๘๘๗ ๖๘๑๐, ๐ ๒๘๘๗ ๖๘๐๑-๗เดอนตลาคม ๒๕๖๑ ปท ๓๑ ฉบบท ๓๕๑

http://www.thethaibar.or.thµÔ´µÒÁÍ‹Ò¹¨ ØÅÊÒâ ‹ÒÇ๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ©ºÑºÂŒÍ¹ËÅÑ§ä´ Œ·ÕèàÇçºä«µ�๵Ժѳ±ÔµÂÊÀÒ

เนองในวนคลายวนสวรรคตของพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช บรมนาถบพตร ๑๓ ตลาคม ๒๕๖๑ ปวงขาพระพทธเจา กองบรรณาธการจลสารขาวเนตบณฑตยสภาและคณะ ขอนอมรำลกในพระมหากรณาธคณ และขอเชญชวนทกทานมงมนทำความด นอมนำแนวทางตามพระราชดำรตาง ๆ ของพระองคทานมาประพฤตปฎบต เพอความสขในชวตและความเจรญกาวหนาแกสงคมไทย สมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ พระราชทานผาพระกฐน ใหเนตบณฑตยสภา ในพระบรมราชปถมภ ตามทขอพระราชทานเพอไปถวายพระสงฆจำพรรษากาลถวนไตรมาส ณ วดรชฎาธษฐานราชวรวหาร แขวงคลองชกพระ เขตตลงชน กรงเทพมหานคร วนศกรท ๙ พฤศจกายน พ.ศ. ๒๕๖๑ เวลา ๑๔.๐๐ นากา ในนามของกองบรรณาธการจลสารขาวเนตบณฑตยสภาขอเรยนเชญผมจตศรทธาทกทานเขารวม เปนเกยรตในพธรวมอนโมทนาในกศลครงนตามวนและเวลาดงกลาว ในโอกาสน ขออำนาจคณพระศรรตนตรย และสงศกดสทธ ทงหลาย จงดลบนดาลใหทกทานทบำเพญกศลรวมกนประสบแตความสขความเจรญตลอดกาลนานเทอญ จลสารขาวเนตบณฑตยสภา ประกอบดวยเนอหาดงน บทความ เนองจากปก เสนอเรอง “วดรชฎาธษฐาน ราชวรวหาร” โดย กฤษฎา บณยสมต และ วาสนา เกตเหง, บทความ ปญหาจากขอหารอกฎหมายทนาสนใจ เสนอเรอง “จดทะเบยนสมรสซอน” โดย พอชน พรหมโชตชย กลาวถง หนวยงาน ง. ขอหากรณบคคลจดทะเบยน สมรสซอน ความเปนโมฆะของการสมรสตามขอเทจจรงฯ ตองพจารณาพระราชบญญตใหใชบทบญญต บรรพ ๕ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชยทไดตรวจชำระใหม พ.ศ. ๒๕๑๙ ซงเปนกฎหมายทใชบงคบอยในขณะนน หรอประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและ พาณชย (ฉบบท ๑๐) พ.ศ. ๒๕๓๓) ฯลฯ, บทความ คำพพากษาฎกาทนาสนใจ เสนอเรอง “หมนประมาท” โดย ผศ.ดร.สมหมาย จนทรเรอง กลาวถง ประเดนปญหากฎหมายเกยวกบการหมนประมาท จากคำพพากษาฎกาท ๒๐๑๐๖/ ๒๕๕๖, บทความ เจาะฎกาเดน เสนอเรอง “คำพพากษาศาลฎกาท ๓๑๙/๒๕๖๐” โดย รงสชย บรรณกจวจารณ และ มนตชย ชนนทรลลา กลาวถง เจาของและบรรณาธการหนงสอพมพอาจไมตองรบผดฐานหมนประมาท แตตอง รบผดตาม พ.ร.บ. วาดวยการกระทำความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐, บทความ ภาษาองกฤษสำหรบ นกกฎหมาย เสนอเรอง “Hyperinflation: สภาวะเงนเฟออยางรนแรง” โดย วชดา ศรยทธวฒนา โปรดตดตาม, ขอสอบพรอมธงคำตอบในการสอบคดเลอกเพอบรรจเปนขาราชการอยการ ในตำแหนงอยการผชวย พ.ศ. ๒๕๕๙ วชากฎหมายพยานหลกฐาน กฎหมายรฐธรรมนญ กฎหมายปกครอง กฎหมายองคกรอยการและพนกงานอยการ กฎหมายวาดวยการจดตงศาลแขวงและวธพจารณาความอาญาในศาลแขวงหรอกฎหมายวาดวยศาลเยาวชนและ ครอบครวและวธพจารณาคดเยาวชนและครอบครว หรอกฎหมายวธพจารณาคดผบรโภค ฯลฯ ขอ ๑ - ๒ ปดทายดวย “มมขาว” โดย สตยา อรณธาร

พบกนใหมเดอนพฤศจกายน

ศรอร เทศะบำรง มณสนธ