277

พระราชบั�ญญ�ติวิธี ปฏิบั�ติราชการทางปกครอง

พ.ศ. ๒๕๓๙

ภู�มิพลอดุ�ลยเดุช ป.ร.ให้$ไวิ$ ณ วิ�นท ( ๒๗ ก�นยายน พ.ศ. ๒๕๓๙

เป*นป+ท ( ๕๑ ในร�ชกาลป-จจ�บั�น

พระบาทสมเด็�จพระปรม�นทรมหาภู�ม�พลอด็�ลยเด็ช ม�พระบรมราชโองการโปรด็เกล�าฯ ให�ประกาศว่!า

โด็ยท�"สมคว่รม�กฎหมายว่!าด็�ว่ยว่�ธี�ปฏิ�บ'ติ�ราชการทางปกครองจ)งทรงพระกร�ณาโปรด็เกล�าฯ ให�ติราพระราชบ'ญญ'ติ�ขึ้)-นไว่�โด็ยค/า

แนะน/าและย�นยอมขึ้องร'ฐสภูา ด็'งติ!อไปน�-มาติรา ๑ พระราชบ'ญญ'ติ�น�-เร�ยกว่!า “พระราชบ'ญญ'ติ�ว่�ธี�ปฏิ�บ'ติ�

ราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙”

มาติรา ๒* พระราชบ'ญญ'ติ�น�-ให�ใช�บ'งค'บเม7"อพ�นก/าหนด็หน)"งร�อยแปด็ส�บว่'นน'บแติ!ว่'นถั'ด็จากว่'นประกาศในราชก�จจาน�เบกษาเป:นติ�นไป

* รก.๒๕๓๙/๖๐ก/๑/๑๔ พฤศจ�กายน ๒๕๓๙มาติรา ๓ ว่�ธี�ปฏิ�บ'ติ�ราชการทางปกครองติามกฎหมายติ!างๆ ให�

เป:นไปติามท�"ก/าหนด็ในพระราชบ'ญญ'ติ�น�- เว่�นแติ!ในกรณ�ท�"กฎหมายใด็ก/าหนด็ว่�ธี�ปฏิ�บ'ติ�ราชการทางปกครองเร7"องใด็ไว่�โด็ยเฉพาะและม�หล'ก

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

278

เกณฑ์D ท�"ประก'นคว่ามเป:นธีรรมหร7อม�มาติรฐานในการปฏิ�บ'ติ�ราชการไม!ติ/"ากว่!าหล'กเกณฑ์Dท�"ก/าหนด็ในพระราชบ'ญญ'ติ�น�-

คว่ามในว่รรคหน)"งม�ให�ใช�บ'งค'บก'บขึ้'-นติอนและระยะเว่ลาอ�ทธีรณDหร7อโติ�แย�งท�"ก/าหนด็ในกฎหมาย

มาติรา ๔ พระราชบ'ญญ'ติ�น�-ม�ให�ใช�บ'งค'บแก!(๑) ร'ฐสภูาและคณะร'ฐมนติร�(๒) องคDกรท�"ใช�อ/านาจติามร'ฐธีรรมน�ญโด็ยเฉพาะ(๓) การพ�จารณาขึ้องนายกร'ฐมนติร�หร7อร'ฐมนติร�ในงานทาง

นโยบายโด็ยติรง(๔) การพ�จารณาพ�พากษาคด็�ขึ้องศาลและการด็/าเน�นงานขึ้องเจ�า

หน�าท�"ในกระบว่นการพ�จารณาคด็� การบ'งค'บคด็� และการว่างทร'พยD(๕) การพ�จารณาว่�น�จฉ'ยเร7"องร�องท�กขึ้Dและการส'"งการติาม

กฎหมายว่!าด็�ว่ยคณะกรรมการกฤษฎ�กา(๖) การด็/าเน�นงานเก�"ยว่ก'บนโยบายการติ!างประเทศ(๗) การด็/าเน�นงานเก�"ยว่ก'บราชการทหารหร7อเจ�าหน�าท�"ซึ่)"งปฏิ�บ'ติ�

หน�าท�"ทางย�ทธีการร!ว่มก'บทหารในการปGองก'นและร'กษาคว่ามม'"นคงขึ้องราชอาณาจ'กรจากภู'ยค�กคามท'-งภูายนอกและภูายในประเทศ

(๘) การด็/าเน�นงานติามกระบว่นการย�ติ�ธีรรมทางอาญา(๙) การด็/าเน�นก�จการขึ้ององคDการทางศาสนาการยกเว่�นไม!ให�น/าบทบ'ญญ'ติ�แห!งพระราชบ'ญญ'ติ�น�-มาใช�บ'งค'บ

แก!การด็/าเน�นก�จการใด็หร7อก'บหน!ว่ยงานใด็นอกจากท�"ก/าหนด็ไว่�ในว่รรคหน)"ง ให�ติราเป:นพระราชกฤษฎ�กาติามขึ้�อเสนอขึ้องคณะกรรมการว่�ธี�ปฏิ�บ'ติ�ราชการทางปกครอง

มาติรา ๕ ในพระราชบ'ญญ'ติ�น�-“ว่�ธี�ปฏิ�บ'ติ�ราชการทางปกครอง” หมายคว่ามว่!า การเติร�ยมการ

และการด็/าเน�นการขึ้องเจ�าหน�าท�"เพ7"อจ'ด็ให�ม�ค/าส' "งทางปกครองหร7อกฎ

และรว่มถั)งการด็/าเน�นการใด็ๆ ในทางปกครองติามพระราชบ'ญญ'ติ�น�-ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

279

“การพ�จารณาทางปกครอง” หมายคว่ามว่!า การเติร�ยมการและการด็/าเน�นการขึ้องเจ�าหน�าท�"เพ7"อจ'ด็ให�ม�ค/าส' "งทางปกครอง

“ค/าส'"งทางปกครอง” หมายคว่ามว่!า(๑) การใช�อ/านาจติามกฎหมายขึ้องเจ�าหน�าท�"ท�"ม�ผลเป:นการสร�าง

น�ติ�ส'มพ'นธีDขึ้)-นระหว่!างบ�คคลในอ'นท�"จะก!อ เปล�"ยนแปลง โอน สงว่น ระง'บ หร7อม�ผลกระทบติ!อสถัานภูาพขึ้องส�ทธี�หร7อหน�าท�"ขึ้องบ�คคล ไม!ว่!าจะเป:นการถัาว่รหร7อช'"ว่คราว่ เช!น การส'"งการ การอน�ญาติ การอน�ม'ติ� การว่�น�จฉ'ยอ�ทธีรณD การร'บรอง และการร'บจด็ทะเบ�ยน แติ!ไม!หมายคว่ามรว่มถั)งการออกกฎ

(๒) การอ7"นท�"ก/าหนด็ในกฎกระทรว่ง“กฎ” หมายคว่ามว่!า พระราชกฤษฎ�กา กฎกระทรว่ง ประกาศ

กระทรว่ง ขึ้�อบ'ญญ'ติ�ท�องถั�"น ระเบ�ยบ ขึ้�อบ'งค'บ หร7อบทบ'ญญ'ติ�อ7"นท�"ม�ผลบ'งค'บเป:นการท'"ว่ไป โด็ยไม!ม�!งหมายให�ใช�บ'งค'บแก!กรณ�ใด็หร7อบ�คคลใด็เป:นการเฉพาะ

“คณะกรรมการว่�น�จฉ'ยขึ้�อพ�พาท” หมายคว่ามว่!า คณะกรรมการท�"จ'ด็ติ'-งขึ้)-นติามกฎหมายท�"ม�การจ'ด็องคDกรและว่�ธี�พ�จารณาส/าหร'บการว่�น�จฉ'ยช�-ขึ้าด็ส�ทธี�และหน�าท�"ติามกฎหมาย

“เจ�าหน�าท�"” หมายคว่ามว่!า บ�คคล คณะบ�คคล หร7อน�ติ�บ�คคล ซึ่)"งใช�อ/านาจหร7อได็�ร'บมอบให�ใช�อ/านาจทางปกครองขึ้องร'ฐในการด็/าเน�นการอย!างหน)"งอย!างใด็ติามกฎหมาย ไม!ว่!าจะเป:นการจ'ด็ติ'-งขึ้)-นในระบบราชการ ร'ฐว่�สาหก�จหร7อก�จการอ7"นขึ้องร'ฐหร7อไม!ก�ติาม

“ค�!กรณ�” หมายคว่ามว่!า ผ��ย7"นค/าขึ้อหร7อผ��ค'ด็ค�านค/าขึ้อ ผ��อย�!ในบ'งค'บหร7อจะอย�!ในบ'งค'บขึ้องค/าส'"งทางปกครอง และผ��ซึ่)"งได็�เขึ้�ามาในกระบว่นการพ�จารณาทางปกครองเน7"องจากส�ทธี�ขึ้องผ��น' -นจะถั�กกระทบกระเท7อนจากผลขึ้องค/าส'"งทางปกครอง

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

280

มาติรา ๖ ให�นายกร'ฐมนติร�ร'กษาการติามพระราชบ'ญญ'ติ�น�- และให�ม�อ/านาจออกกฎกระทรว่งและประกาศ เพ7"อปฏิ�บ'ติ�การติามพระราชบ'ญญ'ติ�น�-

กฎกระทรว่งและประกาศน'-น เม7"อประกาศในราชก�จจาน�เบกษาแล�ว่ ให�ใช�บ'งค'บได็�

ห้มิวิดุ ๑คณะกรรมิการวิธี ปฏิบั�ติราชการทางปกครอง

มาติรา ๗ ให�ม�คณะกรรมการคณะหน)"งเร�ยกว่!า “คณะกรรมการว่�ธี�ปฏิ�บ'ติ�ราชการทางปกครอง” ประกอบด็�ว่ยประธีานกรรมการคนหน)"ง

ปล'ด็ส/าน'กนายกร'ฐมนติร� ปล'ด็กระทรว่งมหาด็ไทย เลขึ้าธี�การคณะร'ฐมนติร� เลขึ้าธี�การคณะกรรมการขึ้�าราชการพลเร7อน เลขึ้าธี�การคณะกรรมการกฤษฎ�กาและผ��ทรงค�ณว่�ฒ�อ�กไม!น�อยกว่!าห�าคนแติ!ไม!เก�นเก�าคนเป:นกรรมการ

ให�คณะร'ฐมนติร�แติ!งติ'-งประธีานกรรมการและกรรมการผ��ทรงค�ณว่�ฒ� โด็ยแติ!งติ'-งจากผ��ซึ่)"งม�คว่ามเช�"ยว่ชาญในทางน�ติ�ศาสติรD ร'ฐประศาสนศาสติรD ร'ฐศาสติรD ส'งคมศาสติรD หร7อการบร�หารราชการแผ!นด็�น แติ!ผ��น' -นติ�องไม!เป:นผ��ด็/ารงติ/าแหน!งทางการเม7อง

ให�เลขึ้าธี�การคณะกรรมการกฤษฎ�กาแติ!งติ'-งขึ้�าราชการขึ้องส/าน'กงานคณะกรรมการกฤษฎ�กาเป:นเลขึ้าน�การและผ��ช!ว่ยเลขึ้าน�การ

มาติรา ๘ ให�กรรมการซึ่)"งคณะร'ฐมนติร�แติ!งติ'-งม�ว่าระด็/ารงติ/าแหน!งคราว่ละสามปJ กรรมการซึ่)"งพ�นจากติ/าแหน!งอาจได็�ร'บแติ!งติ'-งอ�กได็�

ในกรณ�ท�"กรรมการพ�นจากติ/าแหน!งติามว่าระ แติ!ย'งม�ได็�แติ!งติ'-งกรรมการใหม! ให�กรรมการน'-นปฏิ�บ'ติ�หน�าท�"ไปพลางก!อนจนกว่!าจะได็�แติ!งติ'-งกรรมการใหม!

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

281

มาติรา ๙นอกจากการพ�นจากติ/าแหน!งติามว่าระติามมาติรา ๘

กรรมการซึ่)"งคณะร'ฐมนติร�แติ!งติ'-งพ�นจากติ/าแหน!งเม7"อคณะร'ฐมนติร�ม�มติ�ให�ออกหร7อเม7"อม�เหติ�หน)"งเหติ�ใด็ติามมาติรา ๗๖

มาติรา ๑๐ ให�ส/าน'กงานคณะกรรมการกฤษฎ�กาท/าหน�าท�"เป:นส/าน'กงานเลขึ้าน�การขึ้องคณะกรรมการว่�ธี�ปฏิ�บ'ติ�ราชการทางปกครอง

ร'บผ�ด็ชอบงานธี�รการ งานประช�ม การศ)กษาหาขึ้�อม�ลและก�จการติ!างๆ ท�"เก�"ยว่ก'บงานขึ้องคณะกรรมการว่�ธี�ปฏิ�บ'ติ�ราชการทางปกครอง

มาติรา ๑๑ คณะกรรมการว่�ธี�ปฏิ�บ'ติ�ราชการทางปกครองม�อ/านาจหน�าท�" ด็'งติ!อไปน�-

(๑) สอด็ส!องด็�แลและให�ค/าแนะน/าเก�"ยว่ก'บการด็/าเน�นงานขึ้องเจ�าหน�าท�"ในการปฏิ�บ'ติ�ติามพระราชบ'ญญ'ติ�น�-

(๒) ให�ค/าปร)กษาแก!เจ�าหน�าท�"เก�"ยว่ก'บการปฏิ�บ'ติ�ติามพระราชบ'ญญ'ติ�น�- ติามท�"บ�คคลด็'งกล!าว่ ร�องขึ้อ ท'-งน�- ติามหล'กเกณฑ์Dท�"คณะกรรมการว่�ธี�ปฏิ�บ'ติ�ราชการทางปกครองก/าหนด็

(๓) ม�หน'งส7อเร�ยกให�เจ�าหน�าท�"หร7อบ�คคลอ7"นใด็มาช�-แจงหร7อแสด็งคว่ามเห�นประกอบการพ�จารณาได็�

(๔) เสนอแนะในการติราพระราชกฤษฎ�กาและการออกกฎกระทรว่งหร7อประกาศติามพระราชบ'ญญ'ติ�น�-

(๕) จ'ด็ท/ารายงานเก�"ยว่ก'บการปฏิ�บ'ติ�ติามพระราชบ'ญญ'ติ�น�-เสนอคณะร'ฐมนติร�เป:นคร'-งคราว่ ติามคว่ามเหมาะสมแติ!อย!างน�อยปJละหน)"งคร'-ง เพ7"อพ'ฒนาและปร'บปร�งการปฏิ�บ'ติ�ราชการทางปกครอง ให�เป:นไปโด็ยม�คว่ามเป:นธีรรมและม�ประส�ทธี�ภูาพย�"งขึ้)-น

(๖) เร7"องอ7"นติามท�"คณะร'ฐมนติร�หร7อนายกร'ฐมนติร�มอบหมาย

ห้มิวิดุ ๒ค/าสั่�(งทางปกครอง

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

282

สั่1วินท ( ๑เจ$าห้น$าท (

มาติรา ๑๒ ค/าส'"งทางปกครองจะติ�องกระท/าโด็ยเจ�าหน�าท�"ซึ่)"งม�อ/านาจหน�าท�"ในเร7"องน'-น

มาติรา ๑๓ เจ�าหน�าท�"ด็'งติ!อไปน�-จะท/าการพ�จารณาทางปกครองไม!ได็�

(๑) เป:นค�!กรณ�เอง(๒) เป:นค�!หม'-นหร7อค�!สมรสขึ้องค�!กรณ�(๓) เป:นญาติ�ขึ้องค�!กรณ� ค7อ เป:นบ�พการ�หร7อผ��ส7บส'นด็านไม!ว่!า

ช' -นใด็ๆ หร7อเป:นพ�"น�องหร7อล�กพ�"ล�กน�องน'บได็�เพ�ยงภูายในสามช'-น หร7อเป:นญาติ�เก�"ยว่พ'นทางแติ!งงานน'บได็�เพ�ยงสองช'-น

(๔) เป:นหร7อเคยเป:นผ��แทนโด็ยชอบธีรรมหร7อผ��พ�ท'กษDหร7อผ��แทนหร7อติ'ว่แทนขึ้องค�!กรณ�

(๕) เป:นเจ�าหน�-หร7อล�กหน�- หร7อเป:นนายจ�างขึ้องค�!กรณ�(๖) กรณ�อ7"นติามท�"ก/าหนด็ในกฎกระทรว่งมาติรา ๑๔ เม7"อม�กรณ�ติามมาติรา ๑๓ หร7อค�!กรณ�ค'ด็ค�านว่!าเจ�า

หน�าท�"ผ��ใด็เป:นบ�คคลติามมาติรา ๑๓ ให�เจ�าหน�าท�"ผ��น' -นหย�ด็การพ�จารณาเร7"องไว่�ก!อน และแจ�งให�ผ��บ'งค'บบ'ญชาเหน7อตินขึ้)-นไปช'-นหน)"งทราบ เพ7"อท�"ผ��บ'งค'บบ'ญชาด็'งกล!าว่จะได็�ม�ค/าส' "งติ!อไป

การย7"นค/าค'ด็ค�าน การพ�จารณาค/าค'ด็ค�าน และการส'"งให�เจ�าหน�าท�"อ7"นเขึ้�าปฏิ�บ'ติ�หน�าท�"แทนผ��ท�"ถั�กค'ด็ค�านให�เป:นไปติามหล'กเกณฑ์Dและว่�ธี�การท�"ก/าหนด็ในกฎกระทรว่ง

มาติรา ๑๕ เม7"อม�กรณ�ติามมาติรา ๑๓ หร7อค�!กรณ�ค'ด็ค�านว่!ากรรมการในคณะกรรมการท�"ม�อ/านาจพ�จารณาทางปกครองคณะใด็ม�ล'กษณะด็'งกล!าว่ ให�ประธีานกรรมการเร�ยกประช�มคณะกรรมการเพ7"อ

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

283

พ�จารณาเหติ�ค'ด็ค�านน'-น ในการประช�มด็'งกล!าว่กรรมการผ��ถั�กค'ด็ค�านเม7"อได็�ช�-แจงขึ้�อเท�จจร�งและติอบขึ้�อซึ่'กถัามแล�ว่ติ�องออกจากท�"ประช�ม

ถั�าคณะกรรมการท�"ม�อ/านาจพ�จารณาทางปกครองคณะใด็ม�ผ��ถั�กค'ด็ค�านในระหว่!างท�"กรรมการผ��ถั�กค'ด็ค�านติ�องออกจากท�"ประช�ม ให�ถั7อว่!าคณะกรรมการคณะน'-นประกอบด็�ว่ยกรรมการท�กคนท�"ไม!ถั�กค'ด็ค�าน

ถั�าท�"ประช�มม�มติ�ให�กรรมการผ��ถั�กค'ด็ค�านปฏิ�บ'ติ�หน�าท�"ติ!อไปด็�ว่ยคะแนนเส�ยงไม!น�อยกว่!าสองในสามขึ้องกรรมการท�"ไม!ถั�กค'ด็ค�าน ก�ให�กรรมการผ��น' -นปฏิ�บ'ติ�หน�าท�"ติ!อไปได็� มติ�ด็'งกล!าว่ให�กระท/าโด็ยว่�ธี�ลงคะแนนล'บและให�เป:นท�"ส�ด็

การย7"นค/าค'ด็ค�านและการพ�จารณาค/าค'ด็ค�านให�เป:นไปติามหล'กเกณฑ์Dและว่�ธี�การท�"ก/าหนด็ในกฎกระทรว่ง

มาติรา ๑๖ ในกรณ�ม�เหติ�อ7"นใด็นอกจากท�"บ'ญญ'ติ�ไว่�ในมาติรา ๑๓

เก�"ยว่ก'บเจ�าหน�าท�"หร7อกรรมการในคณะกรรมการท�"ม�อ/านาจพ�จารณาทางปกครองซึ่)"งม�สภูาพร�ายแรงอ'นอาจท/าให�การพ�จารณาทางปกครองไม!เป:นกลาง เจ�าหน�าท�"หร7อกรรมการผ��น' -นจะท/าการพ�จารณาทางปกครองในเร7"องน'-นไม!ได็�

ในกรณ�ติามว่รรคหน)"ง ให�ด็/าเน�นการด็'งน�-(๑) ถั�าผ��น' -นเห�นเองว่!าตินม�กรณ�ด็'งกล!าว่ ให�ผ��น' -นหย�ด็การ

พ�จารณาเร7"องไว่�ก!อนและแจ�งให�ผ��บ'งค'บบ'ญชาเหน7อตินขึ้)-นไปช'-นหน)"งหร7อประธีานกรรมการทราบ แล�ว่แติ!กรณ�

(๒) ถั�าม�ค�!กรณ�ค'ด็ค�านว่!าผ��น' -นม�เหติ�ด็'งกล!าว่ หากผ��น' -นเห�นว่!าตินไม!ม�เหติ�ติามท�"ค'ด็ค�านน'-น ผ��น' -น จะท/าการพ�จารณาเร7"องติ!อไปก�ได็�แติ!ติ�องแจ�งให�ผ��บ'งค'บบ'ญชาเหน7อตินขึ้)-นไปช'-นหน)"งหร7อประธีานกรรมการทราบ

แล�ว่แติ!กรณ�(๓) ให�ผ��บ'งค'บบ'ญชาขึ้องผ��น' -นหร7อคณะกรรมการท�"ม�อ/านาจ

พ�จารณาทางปกครอง ซึ่)"งผ��น' -นเป:นกรรมการอย�!ม�ค/าส' "งหร7อม�มติ�โด็ยไม!

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

284

ช'กช�า แล�ว่แติ!กรณ�ว่!าผ��น' -นม�อ/านาจในการพ�จารณาทางปกครองในเร7"องน'-นหร7อไม!

ให�น/าบทบ'ญญ'ติ�มาติรา ๑๔ ว่รรคสอง และมาติรา ๑๕ ว่รรคสอง

ว่รรคสาม และว่รรคส�"มาใช�บ'งค'บโด็ยอน�โลมมาติรา ๑๗ การกระท/าใด็ๆ ขึ้องเจ�าหน�าท�"หร7อกรรมการในคณะ

กรรมการท�"ม�อ/านาจพ�จารณาทางปกครองท�"ได็�กระท/าไปก!อนหย�ด็การพ�จารณาติามมาติรา ๑๔ และมาติรา ๑๖ ย!อมไม!เส�ยไป เว่�นแติ!เจ�าหน�าท�"ผ��เขึ้�าปฏิ�บ'ติ�หน�าท�"แทนผ��ถั�กค'ด็ค�านหร7อคณะกรรมการท�"ม�อ/านาจพ�จารณาทางปกครอง แล�ว่แติ!กรณ�จะเห�นสมคว่รด็/าเน�นการส!ว่นหน)"งส!ว่นใด็เส�ยใหม!ก�ได็�

มาติรา ๑๘ บทบ'ญญ'ติ�มาติรา ๑๓ ถั)งมาติรา ๑๖ ไม!ให�น/ามาใช�บ'งค'บก'บกรณ�ท�"ม�คว่ามจ/าเป:นเร!งด็!ว่น หากปล!อยให�ล!าช�าไปจะเส�ยหายติ!อประโยชนDสาธีารณะหร7อส�ทธี�ขึ้องบ�คคลจะเส�ยหายโด็ยไม!ม�ทางแก�ไขึ้ได็� หร7อไม!ม�เจ�าหน�าท�"อ7"นปฏิ�บ'ติ�หน�าท�"แทนผ��น' -นได็�

มาติรา ๑๙ ถั�าปรากฏิภูายหล'งว่!าเจ�าหน�าท�"หร7อกรรมการในคณะกรรมการท�"ม�อ/านาจพ�จารณาทางปกครองใด็ขึ้าด็ค�ณสมบ'ติ�หร7อม�ล'กษณะติ�องห�ามหร7อการแติ!งติ'-งไม!ชอบด็�ว่ยกฎหมาย อ'นเป:นเหติ�ให�ผ��น' -นติ�องพ�นจากติ/าแหน!งการพ�นจากติ/าแหน!งเช!นว่!าน�-ไม!กระทบกระเท7อนถั)งการใด็ท�"ผ��น' -นได็�ปฏิ�บ'ติ�ไปติามอ/านาจหน�าท�"

มาติรา ๒๐ ผ��บ'งค'บบ'ญชาเหน7อตินขึ้)-นไปช'-นหน)"งติามมาติรา ๑๔

และมาติรา ๑๖ ให�หมายคว่ามรว่มถั)ง ผ��ซึ่)"งกฎหมายก/าหนด็ให�ม�อ/านาจก/าก'บหร7อคว่บค�มด็�แลส/าหร'บกรณ�ขึ้องเจ�าหน�าท�"ท�"ไม!ม�ผ��บ'งค'บบ'ญชาโด็ยติรง และนายกร'ฐมนติร�ส/าหร'บกรณ�ท�"เจ�าหน�าท�"ผ��น' -นเป:นร'ฐมนติร�

สั่1วินท ( ๒ค�1กรณ

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

285

มาติรา ๒๑ บ�คคลธีรรมด็า คณะบ�คคล หร7อน�ติ�บ�คคล อาจเป:นค�!กรณ�ในการพ�จารณาทางปกครองได็�ติามขึ้อบเขึ้ติท�"ส�ทธี�ขึ้องตินถั�กกระทบกระเท7อนหร7ออาจถั�กกระทบกระเท7อนโด็ยม�อาจหล�กเล�"ยงได็�

มาติรา ๒๒ ผ��ม�คว่ามสามารถักระท/าการในกระบว่นการพ�จารณาทางปกครองได็�จะติ�องเป:น

(๑) ผ��ซึ่)"งบรรล�น�ติ�ภูาว่ะ(๒) ผ��ซึ่)"งม�บทกฎหมายเฉพาะก/าหนด็ให�ม�คว่ามสามารถักระท/าการ

ในเร7"องท�"ก/าหนด็ได็� แม�ผ��น' -นจะย'งไม!บรรล�น�ติ�ภูาว่ะหร7อคว่ามสามารถัถั�กจ/าก'ด็ติามประมว่ลกฎหมายแพ!งและพาณ�ชยD

(๓) น�ติ�บ�คคลหร7อคณะบ�คคลติามมาติรา ๒๑ โด็ยผ��แทนหร7อติ'ว่แทนแล�ว่แติ!กรณ�

(๔) ผ��ซึ่)"งม�ประกาศขึ้องนายกร'ฐมนติร�หร7อผ��ซึ่)"งนายกร'ฐมนติร�มอบหมายในราชก�จจาน�เบกษาก/าหนด็ให�ม�คว่ามสามารถักระท/าการในเร7"องท�"ก/าหนด็ได็� แม�ผ��น' -นจะย'งไม!บรรล�น�ติ�ภูาว่ะหร7อคว่ามสามารถัถั�กจ/าก'ด็ติามประมว่ลกฎหมายแพ!งและพาณ�ชยD

มาติรา ๒๓ ในการพ�จารณาทางปกครองท�"ค�!กรณ�ติ�องมาปรากฏิติ'ว่ติ!อหน�าเจ�าหน�าท�" ค�!กรณ�ม�ส�ทธี�น/าทนายคว่ามหร7อท�"ปร)กษาขึ้องตินเขึ้�ามาในการพ�จารณาทางปกครองได็�

การใด็ท�"ทนายคว่ามหร7อท�"ปร)กษาได็�ท/าลงติ!อหน�าค�!กรณ�ให�ถั7อว่!าเป:นการกระท/าขึ้องค�!กรณ� เว่�นแติ!ค�!กรณ�จะได็�ค'ด็ค�านเส�ยแติ!ในขึ้ณะน'-น

มาติรา ๒๔ ค�!กรณ�อาจม�หน'งส7อแติ!งติ'-งให�บ�คคลหน)"งบ�คคลใด็ซึ่)"งบรรล�น�ติ�ภูาว่ะกระท/าการอย!างหน)"งอย!างใด็ติามท�"ก/าหนด็แทนตินในกระบว่นการพ�จารณาทางปกครองใด็ๆ ได็� ในการน�-เจ�าหน�าท�"จะด็/าเน�นกระบว่นพ�จารณาทางปกครองก'บติ'ว่ค�!กรณ�ได็�เฉพาะเม7"อเป:นเร7"องท�"ผ��น' -นม�หน�าท�"โด็ยติรงท�"จะติ�องท/าการน'-นด็�ว่ยตินเองและติ�องแจ�งให�ผ��ได็�ร'บการแติ!งติ'-งให�กระท/าการแทนทราบด็�ว่ย

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

286

หากปรากฏิว่!าผ��ได็�ร'บการแติ!งติ'-งให�กระท/าการแทนผ��ใด็ไม!ทราบขึ้�อเท�จจร�งในเร7"องน'-นเพ�ยงพอหร7อม�เหติ�ไม!คว่รไว่�ว่างใจในคว่ามสามารถัขึ้องบ�คคลด็'งกล!าว่ให�เจ�าหน�าท�"แจ�งให�ค�!กรณ�ทราบโด็ยไม!ช'กช�า

การแติ!งติ'-งให�กระท/าการแทนไม!ถั7อว่!าส�-นส�ด็ลงเพราะคว่ามติายขึ้องค�!กรณ�หร7อการท�"คว่ามสามารถัหร7อคว่ามเป:นผ��แทนขึ้องค�!กรณ�เปล�"ยนแปลงไป เว่�นแติ!ผ��ส7บส�ทธี�ติามกฎหมายขึ้องค�!กรณ�หร7อค�!กรณ�จะถัอนการแติ!งติ'-งด็'งกล!าว่

มาติรา ๒๕ ในกรณ�ท�"ม�การย7"นค/าขึ้อโด็ยม�ผ��ลงช7"อร!ว่มก'นเก�นห�าส�บคนหร7อม�ค�!กรณ�เก�นห�าส�บคนย7"นค/าขึ้อท�"ม�ขึ้�อคว่ามอย!างเด็�ยว่ก'นหร7อท/านองเด็�ยว่ก'น ถั�าในค/าขึ้อม�การระบ�ให�บ�คคลใด็เป:นติ'ว่แทนขึ้องบ�คคลด็'งกล!าว่หร7อม�ขึ้�อคว่ามเป:นปร�ยายให�เขึ้�าใจได็�เช!นน'-น ให�ถั7อว่!าผ��ท�"ถั�กระบ�ช7"อด็'งกล!าว่เป:นติ'ว่แทนร!ว่มขึ้องค�!กรณ�เหล!าน'-น

ในกรณ�ท�"ม�ค�!กรณ�เก�นห�าส�บคนย7"นค/าขึ้อให�ม�ค/าส' "งทางปกครองในเร7"องเด็�ยว่ก'น โด็ยไม!ม�การก/าหนด็ให�บ�คคลใด็เป:นติ'ว่แทนร!ว่มขึ้องตินติามว่รรคหน)"ง ให�เจ�าหน�าท�"ในเร7"องน'-นแติ!งติ'-งบ�คคลท�"ค�!กรณ�ฝ่Lายขึ้�างมากเห�นชอบเป:นติ'ว่แทนร!ว่มขึ้องบ�คคลด็'งกล!าว่ ในกรณ�น�-ให�น/ามาติรา ๒๔ ว่รรคสอง และว่รรคสาม มาใช�บ'งค'บโด็ยอน�โลม

ติ'ว่แทนร!ว่มติามว่รรคหน)"งหร7อว่รรคสองติ�องเป:นบ�คคลธีรรมด็าค�!กรณ�จะบอกเล�กการให�ติ'ว่แทนร!ว่มด็/าเน�นการแทนตินเม7"อใด็

ก�ได็�แติ!ติ�องม�หน'งส7อแจ�งให�เจ�าหน�าท�"ทราบและด็/าเน�นการใด็ๆ ในกระบว่นการพ�จารณาทางปกครองติ!อไปด็�ว่ยตินเอง

ติ'ว่แทนร!ว่มจะบอกเล�กการเป:นติ'ว่แทนเม7"อใด็ก�ได็� แติ!ติ�องม�หน'งส7อแจ�งให�เจ�าหน�าท�"ทราบก'บติ�องแจ�งให�ค�!กรณ�ท�กรายทราบด็�ว่ย

สั่1วินท ( ๓การพจารณา

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

287

มาติรา ๒๖ เอกสารท�"ย7"นติ!อเจ�าหน�าท�"ให�จ'ด็ท/าเป:นภูาษาไทย ถั�าเป:นเอกสารท�"ท/าขึ้)-นเป:นภูาษาติ!างประเทศ ให�ค�!กรณ�จ'ด็ท/าค/าแปลเป:นภูาษาไทยท�"ม�การร'บรองคว่ามถั�กติ�องมาให�ภูายในระยะเว่ลาท�"เจ�าหน�าท�"ก/าหนด็ ในกรณ�น�-ให�ถั7อว่!าเอกสารด็'งกล!าว่ได็�ย7"นติ!อเจ�าหน�าท�"ในว่'นท�"เจ�าหน�าท�"ได็�ร'บค/าแปลน'-น เว่�นแติ!เจ�าหน�าท�"จะยอมร'บเอกสารท�"ท/าขึ้)-นเป:นภูาษาติ!างประเทศ และในกรณ�น�-ให�ถั7อว่!าว่'นท�"ได็�ย7"นเอกสารฉบ'บท�"ท/าขึ้)-นเป:นภูาษาติ!างประเทศเป:นว่'นท�"เจ�าหน�าท�"ได็�ร'บเอกสารด็'งกล!าว่

การร'บรองคว่ามถั�กติ�องขึ้องค/าแปลเป:นภูาษาไทยหร7อการยอมร'บเอกสารท�"ท/าขึ้)-นเป:นภูาษาติ!างประเทศ ให�เป:นไปติามหล'กเกณฑ์Dและว่�ธี�การท�"ก/าหนด็ในกฎกระทรว่ง

มาติรา ๒๗ ให�เจ�าหน�าท�"แจ�งส�ทธี�และหน�าท�"ในกระบว่นการพ�จารณาทางปกครองให�ค�!กรณ�ทราบติามคว่ามจ/าเป:นแก!กรณ�

ถั�าค/าขึ้อหร7อค/าแถัลงม�ขึ้�อบกพร!องหร7อม�ขึ้�อคว่ามท�"อ!านไม!เขึ้�าใจหร7อผ�ด็หลงอ'นเห�นได็�ช'ด็ว่!าเก�ด็จากคว่ามไม!ร� �หร7อคว่ามเล�นเล!อขึ้องค�!กรณ� ให�เจ�าหน�าท�"แนะน/าให�ค�!กรณ�แก�ไขึ้เพ�"มเติ�มให�ถั�กติ�อง

มาติรา ๒๘ ในการพ�จารณาทางปกครอง เจ�าหน�าท�"อาจติรว่จสอบขึ้�อเท�จจร�งได็�ติามคว่ามเหมาะสมในเร7"องน'-นๆ โด็ยไม!ติ�องผ�กพ'นอย�!ก'บค/าขึ้อหร7อพยานหล'กฐานขึ้องค�!กรณ�

มาติรา ๒๙ เจ�าหน�าท�"ติ�องพ�จารณาพยานหล'กฐานท�"ตินเห�นว่!าจ/าเป:นแก!การพ�ส�จนDขึ้�อเท�จจร�ง ในการน�-ให�รว่มถั)งการด็/าเน�นการด็'งติ!อไปน�-

(๑) แสว่งหาพยานหล'กฐานท�กอย!างท�"เก�"ยว่ขึ้�อง(๒) ร'บฟัNงพยานหล'กฐาน ค/าช�-แจง หร7อคว่ามเห�นขึ้องค�!กรณ�

หร7อขึ้องพยานบ�คคลหร7อพยานผ��เช�"ยว่ชาญท�"ค�!กรณ�กล!าว่อ�าง เว่�นแติ!เจ�าหน�าท�"เห�นว่!าเป:นการกล!าว่อ�างท�"ไม!จ/าเป:นฟั� LมเฟัOอยหร7อเพ7"อประว่�งเว่ลา

(๓) ขึ้อขึ้�อเท�จจร�งหร7อคว่ามเห�นจากค�!กรณ� พยานบ�คคล หร7อพยานผ��เช�"ยว่ชาญ

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

288

(๔) ขึ้อให�ผ��ครอบครองเอกสารส!งเอกสารท�"เก�"ยว่ขึ้�อง(๕) ออกไปติรว่จสถัานท�"ค�!กรณ�ติ�องให�คว่ามร!ว่มม7อก'บเจ�าหน�าท�"ในการพ�ส�จนDขึ้�อเท�จจร�ง

และม�หน�าท�"แจ�งพยานหล'กฐาน ท�"ตินทราบแก!เจ�าหน�าท�"พยานหร7อพยานผ��เช�"ยว่ชาญท�"เจ�าหน�าท�"เร�ยกมาให�ถั�อยค/าหร7อ

ท/าคว่ามเห�นม�ส�ทธี�ได็�ร'บค!าปLว่ยการติามหล'กเกณฑ์Dและว่�ธี�การท�"ก/าหนด็ในกฎกระทรว่ง

มาติรา ๓๐ ในกรณ�ท�"ค/าส' "งทางปกครองอาจกระทบถั)งส�ทธี�ขึ้องค�!กรณ� เจ�าหน�าท�"ติ�องให�ค�!กรณ�ม�โอกาสท�"จะได็�ทราบขึ้�อเท�จจร�งอย!างเพ�ยงพอและม�โอกาสได็�โติ�แย�งและแสด็งพยานหล'กฐานขึ้องติน

คว่ามในว่รรคหน)"งม�ให�น/ามาใช�บ'งค'บในกรณ�ด็'งติ!อไปน�- เว่�นแติ!เจ�าหน�าท�"จะเห�นสมคว่รปฏิ�บ'ติ�เป:นอย!างอ7"น

(๑) เม7"อม�คว่ามจ/าเป:นร�บด็!ว่นหากปล!อยให�เน�"นช�าไปจะก!อให�เก�ด็คว่ามเส�ยหายอย!างร�ายแรงแก!ผ��หน)"งผ��ใด็หร7อจะกระทบติ!อประโยชนDสาธีารณะ

(๒) เม7"อจะม�ผลท/าให�ระยะเว่ลาท�"กฎหมายหร7อกฎก/าหนด็ไว่�ในการท/าค/าส' "งทางปกครองติ�องล!าช�าออกไป

(๓) เม7"อเป:นขึ้�อเท�จจร�งท�"ค�!กรณ�น'-นเองได็�ให�ไว่�ในค/าขึ้อ ค/าให�การหร7อค/าแถัลง

(๔) เม7"อโด็ยสภูาพเห�นได็�ช'ด็ในติ'ว่ว่!าการให�โอกาสด็'งกล!าว่ไม!อาจกระท/าได็�

(๕) เม7"อเป:นมาติรการบ'งค'บทางปกครอง(๖) กรณ�อ7"นติามท�"ก/าหนด็ในกฎกระทรว่งห�ามม�ให�เจ�าหน�าท�"ให�โอกาสติามว่รรคหน)"ง ถั�าจะก!อให�เก�ด็ผลเส�ย

หายอย!างร�ายแรงติ!อประโยชนDสาธีารณะมาติรา ๓๑ ค�!กรณ�ม�ส�ทธี�ขึ้อติรว่จด็�เอกสารท�"จ/าเป:นติ�องร� �เพ7"อการ

โติ�แย�งหร7อช�-แจงหร7อปGองก'นส�ทธี�ขึ้องตินได็� แติ!ถั�าย'งไม!ได็�ท/าค/าส' "งทาง

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

289

ปกครองในเร7"องน'-น ค�!กรณ�ไม!ม�ส�ทธี�ขึ้อติรว่จด็�เอกสารอ'นเป:นติ�นร!างค/าว่�น�จฉ'ย

การติรว่จด็�เอกสาร ค!าใช�จ!ายในการติรว่จด็�เอกสาร หร7อการจ'ด็ท/าส/าเนาเอกสารให�เป:นไปติามหล'กเกณฑ์Dและว่�ธี�การท�"ก/าหนด็ในกฎกระทรว่ง

มาติรา ๓๒ เจ�าหน�าท�"อาจไม!อน�ญาติให�ติรว่จด็�เอกสารหร7อพยานหล'กฐานได็� ถั�าเป:นกรณ�ท�"ติ�องร'กษาไว่�เป:นคว่ามล'บ

มาติรา ๓๓ เพ7"อประโยชนDในการอ/านว่ยคว่ามสะด็ว่กแก!ประชาชน คว่ามประหย'ด็และคว่ามม�ประส�ทธี�ภูาพในการด็/าเน�นงานขึ้องร'ฐ ให�คณะร'ฐมนติร�ว่างระเบ�ยบก/าหนด็หล'กเกณฑ์Dและว่�ธี�การเพ7"อให�เจ�าหน�าท�"ก/าหนด็เว่ลาส/าหร'บการพ�จารณาทางปกครองขึ้)-นไว่�ติามคว่ามเหมาะสมแก!กรณ� ท'-งน�- เท!าท�"ไม!ขึ้'ด็หร7อแย�งก'บกฎหมายหร7อกฎในเร7"องน'-น

ในกรณ�ท�"การด็/าเน�นงานในเร7"องใด็จะติ�องผ!านการพ�จารณาขึ้องเจ�าหน�าท�"มากกว่!าหน)"งราย เจ�าหน�าท�"ท�"เก�"ยว่ขึ้�องม�หน�าท�"ติ�องประสานงานก'นในการก/าหนด็เว่ลาเพ7"อการด็/าเน�นงานในเร7"องน'-น

สั่1วินท ( ๔ร�ปแบับัและผลของค/าสั่�(งทางปกครอง

มาติรา ๓๔ ค/าส'"งทางปกครองอาจท/าเป:นหน'งส7อหร7อว่าจาหร7อโด็ยการส7"อคว่ามหมายในร�ปแบบอ7"นก�ได็� แติ!ติ�องม�ขึ้�อคว่ามหร7อคว่ามหมายท�"ช'ด็เจนเพ�ยงพอท�"จะเขึ้�าใจได็�

มาติรา ๓๕ ในกรณ�ท�"ค/าส' "งทางปกครองเป:นค/าส' "งด็�ว่ยว่าจา ถั�าผ��ร'บค/าส' "งน'-นร�องขึ้อและการร�องขึ้อได็�กระท/าโด็ยม�เหติ�อ'นสมคว่รภูายในเจ�ด็ว่'นน'บแติ!ว่'นท�"ม�ค/าส' "งด็'งกล!าว่ เจ�าหน�าท�"ผ��ออกค/าส'"งติ�องย7นย'นค/าส' "งน'-นเป:นหน'งส7อ

มาติรา ๓๖ ค/าส'"งทางปกครองท�"ท/าเป:นหน'งส7ออย!างน�อยติ�องระบ� ว่'น เด็7อนและปJท�"ท/าค/าส' "ง ช7"อและติ/าแหน!งขึ้องเจ�าหน�าท�"ผ��ท/าค/าส' "ง พร�อมท'-งม�ลายม7อช7"อขึ้องเจ�าหน�าท�"ผ��ท/าค/าส' "งน'-น

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

290

มาติรา ๓๗ ค/าส'"งทางปกครองท�"ท/าเป:นหน'งส7อและการย7นย'นค/าส' "งทางปกครองเป:นหน'งส7อติ�องจ'ด็ให�ม�เหติ�ผลไว่�ด็�ว่ย และเหติ�ผลน'-นอย!างน�อยติ�องประกอบด็�ว่ย

(๑) ขึ้�อเท�จจร�งอ'นเป:นสาระส/าค'ญ(๒) ขึ้�อกฎหมายท�"อ�างอ�ง(๓) ขึ้�อพ�จารณาและขึ้�อสน'บสน�นในการใช�ด็�ลพ�น�จนายกร'ฐมนติร�หร7อผ��ซึ่)"งนายกร'ฐมนติร�มอบหมายอาจประกาศใน

ราชก�จจาน�เบกษาก/าหนด็ให�ค/าส' "งทางปกครองกรณ�หน)"งกรณ�ใด็ติ�องระบ�เหติ�ผลไว่�ในค/าส' "งน'-นเองหร7อในเอกสารแนบท�ายค/าส' "งน'-นก�ได็�

บทบ'ญญ'ติ�ติามว่รรคหน)"งไม!ใช�บ'งค'บก'บกรณ�ด็'งติ!อไปน�-(๑) เป:นกรณ�ท�"ม�ผลติรงติามค/าขึ้อและไม!กระทบส�ทธี�และหน�าท�"

ขึ้องบ�คคลอ7"น(๒) เหติ�ผลน'-นเป:นท�"ร� �ก'นอย�!แล�ว่โด็ยไม!จ/าติ�องระบ�อ�ก(๓) เป:นกรณ�ท�"ติ�องร'กษาไว่�เป:นคว่ามล'บติามมาติรา ๓๒(๔) เป:นการออกค/าส'"งทางปกครองด็�ว่ยว่าจาหร7อเป:นกรณ�เร!ง

ด็!ว่นแติ!ติ�องให�เหติ�ผลเป:นลายล'กษณDอ'กษรในเว่ลาอ'นคว่รหากผ��อย�!ในบ'งค'บขึ้องค/าส'"งน'-นร�องขึ้อ

มาติรา ๓๘ บทบ'ญญ'ติ�ติามมาติรา ๓๖ และมาติรา ๓๗ ว่รรคหน)"ง ม�ให�ใช�บ'งค'บก'บค/าส' "งทางปกครองท�"ก/าหนด็ในกฎกระทรว่ง ท'-งน�- ติามหล'กเกณฑ์D ว่�ธี�การ และเง7"อนไขึ้ท�"ก/าหนด็ในกฎกระทรว่ง

มาติรา ๓๙ การออกค/าส'"งทางปกครองเจ�าหน�าท�"อาจก/าหนด็เง7"อนไขึ้ใด็ๆ ได็�เท!าท�"จ/าเป:นเพ7"อให�บรรล�ว่'ติถั�ประสงคDขึ้องกฎหมาย เว่�นแติ!กฎหมายจะก/าหนด็ขึ้�อจ/าก'ด็ด็�ลพ�น�จเป:นอย!างอ7"น

การก/าหนด็เง7"อนไขึ้ติามว่รรคหน)"ง ให�หมายคว่ามรว่มถั)งการก/าหนด็เง7"อนไขึ้ในกรณ�ด็'งติ!อไปน�- ติามคว่ามเหมาะสมแก!กรณ�ด็�ว่ย

(๑) การก/าหนด็ให�ส�ทธี�หร7อภูาระหน�าท�"เร�"มม�ผลหร7อส�-นผล ณ เว่ลาใด็เว่ลาหน)"ง

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

291

(๒) การก/าหนด็ให�การเร�"มม�ผลหร7อส�-นผลขึ้องส�ทธี�หร7อภูาระหน�าท�"ติ�องขึ้)-นอย�!ก'บเหติ�การณDในอนาคติท�"ไม!แน!นอน (๓) ขึ้�อสงว่นส�ทธี�ท�"จะยกเล�กค/าส' "งทางปกครอง

(๔) การก/าหนด็ให�ผ��ได็�ร'บประโยชนDติ�องกระท/าหร7องด็เว่�นกระท/าหร7อติ�องม�ภูาระหน�าท�"หร7อยอมร'บภูาระหน�าท�"หร7อคว่ามร'บผ�ด็ชอบบางประการ หร7อการก/าหนด็ขึ้�อคว่ามในการจ'ด็ให�ม� เปล�"ยนแปลง หร7อเพ�"มขึ้�อก/าหนด็ด็'งกล!าว่

มาติรา ๔๐ ค/าส'"งทางปกครองท�"อาจอ�ทธีรณDหร7อโติ�แย�งติ!อไปได็�ให�ระบ�กรณ�ท�"อาจอ�ทธีรณDหร7อโติ�แย�ง การย7"นค/าอ�ทธีรณDหร7อค/าโติ�แย�ง

และระยะเว่ลาส/าหร'บการอ�ทธีรณDหร7อการโติ�แย�งด็'งกล!าว่ไว่�ด็�ว่ยในกรณ�ท�"ม�การฝ่Lาฝ่Oนบทบ'ญญ'ติ�ติามว่รรคหน)"ง ให�ระยะเว่ลา

ส/าหร'บการอ�ทธีรณDหร7อการโติ�แย�ง เร�"มน'บใหม!ติ'-งแติ!ว่'นท�"ได็�ร'บแจ�งหล'กเกณฑ์Dติามว่รรคหน)"ง แติ!ถั�าไม!ม�การแจ�งใหม!และระยะเว่ลาด็'งกล!าว่ม�ระยะเว่ลาส'-นกว่!าหน)"งปJ ให�ขึ้ยายเป:นหน)"งปJน'บแติ!ว่'นท�"ได็�ร'บค/าส' "งทางปกครอง

มาติรา ๔๑ ค/าส'"งทางปกครองท�"ออกโด็ยการฝ่Lาฝ่Oนหร7อไม!ปฏิ�บ'ติ�ติามหล'กเกณฑ์Dด็'งติ!อไปน�- ไม!เป:นเหติ�ให�ค/าส' "งทางปกครองน'-นไม!สมบ�รณD

(๑) การออกค/าส'"งทางปกครองโด็ยย'งไม!ม�ผ��ย7"นค/าขึ้อในกรณ�ท�"เจ�าหน�าท�"จะด็/าเน�นการเองไม!ได็�นอกจากจะม�ผ��ย7"นค/าขึ้อ ถั�าติ!อมาในภูายหล'งได็�ม�การย7"นค/าขึ้อเช!นน'-นแล�ว่

(๒) ค/าส'"งทางปกครองท�"ติ�องจ'ด็ให�ม�เหติ�ผลติามมาติรา ๓๗ ว่รรคหน)"ง ถั�าได็�ม�การจ'ด็ให�ม�เหติ�ผลด็'งกล!าว่ในภูายหล'ง

(๓) การร'บฟัNงค�!กรณ�ท�"จ/าเป:นติ�องกระท/าได็�ด็/าเน�นการมาโด็ยไม!สมบ�รณD ถั�าได็�ม�การร'บฟัNงให�สมบ�รณDในภูายหล'ง

(๔) ค/าส'"งทางปกครองท�"ติ�องให�เจ�าหน�าท�"อ7"นให�คว่ามเห�นชอบก!อน ถั�าเจ�าหน�าท�"น' -นได็�ให�คว่ามเห�นชอบในภูายหล'ง

เม7"อม�การด็/าเน�นการติามว่รรคหน)"ง (๑) (๒) (๓) หร7อ (๔) แล�ว่ และเจ�าหน�าท�"ผ��ม�ค/าส' "งทางปกครองประสงคDให�ผลเป:นไปติามค/าส'"งเด็�มให�

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

292

เจ�าหน�าท�"ผ��น' -นบ'นท)กขึ้�อเท�จจร�งและคว่ามประสงคDขึ้องตินไว่�ในหร7อแนบไว่�ก'บค/าส' "งเด็�มและติ�องม�หน'งส7อแจ�งคว่ามประสงคDขึ้องตินให�ค�!กรณ�ทราบด็�ว่ย

กรณ�ติาม (๒) (๓) และ (๔) จะติ�องกระท/าก!อนส�-นส�ด็กระบว่นการพ�จารณาอ�ทธีรณDติามส!ว่นท�" ๕ ขึ้องหมว่ด็น�- หร7อติามกฎหมายเฉพาะว่!าด็�ว่ยการน'-น หร7อถั�าเป:นกรณ�ท�"ไม!ติ�องม�การอ�ทธีรณDด็'งกล!าว่ก�ติ�องก!อนม�การน/าค/าส' "งทางปกครองไปส�!การพ�จารณาขึ้องผ��ม�อ/านาจพ�จารณาว่�น�จฉ'ยคว่ามถั�กติ�องขึ้องค/าส'"งทางปกครองน'-น

มาติรา ๔๒ ค/าส'"งทางปกครองให�ม�ผลใช�ย'นติ!อบ�คคลติ'-งแติ!ขึ้ณะท�"ผ��น' -นได็�ร'บแจ�งเป:นติ�นไป

ค/าส' "งทางปกครองย!อมม�ผลติราบเท!าท�"ย'งไม!ม�การเพ�กถัอนหร7อส�-นผลลงโด็ยเง7"อนเว่ลาหร7อโด็ยเหติ�อ7"น

เม7"อค/าส' "งทางปกครองส�-นผลลง ให�เจ�าหน�าท�"ม�อ/านาจเร�ยกผ��ซึ่)"งครอบครองเอกสารหร7อว่'ติถั�อ7"นใด็ ท�"ได็�จ'ด็ท/าขึ้)-นเน7"องในการม�ค/าส' "งทางปกครองด็'งกล!าว่ ซึ่)"งม�ขึ้�อคว่ามหร7อเคร7"องหมายแสด็งถั)งการม�อย�!ขึ้องค/าส' "งทางปกครองน'-น ให�ส!งค7นส�"งน'-นหร7อให�น/าส�"งขึ้องด็'งกล!าว่อ'นเป:นกรรมส�ทธี�Pขึ้องผ��น' -นมาให�เจ�าหน�าท�"จ'ด็ท/าเคร7"องหมายแสด็งการส�-นผลขึ้องค/าส'"งทางปกครองด็'งกล!าว่ได็�

มาติรา ๔๓ ค/าส'"งทางปกครองท�"ม�ขึ้�อผ�ด็พลาด็เล�กน�อยหร7อผ�ด็หลงเล�กน�อยน'-น เจ�าหน�าท�"อาจแก�ไขึ้เพ�"มเติ�มได็�เสมอ

ในการแก�ไขึ้เพ�"มเติ�มค/าส' "งทางปกครองติามว่รรคหน)"งให�แจ�งให�ผ��ท�"เก�"ยว่ขึ้�องทราบติามคว่รแก!กรณ� ในการน�-เจ�าหน�าท�"อาจเร�ยกให�ผ��ท�"เก�"ยว่ขึ้�องจ'ด็ส!งค/าส' "งทางปกครอง เอกสารหร7อว่'ติถั�อ7"นใด็ท�"ได็�จ'ด็ท/าขึ้)-นเน7"องในการม�ค/าส' "งทางปกครองด็'งกล!าว่มาเพ7"อการแก�ไขึ้เพ�"มเติ�มได็�

สั่1วินท ( ๕การอ�ทธีรณ6ค/าสั่�(งทางปกครอง

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

293

มาติรา ๔๔ ภูายใติ�บ'งค'บมาติรา ๔๘ ในกรณ�ท�"ค/าส' "งทางปกครองใด็ไม!ได็�ออกโด็ยร'ฐมนติร� และไม!ม�กฎหมายก/าหนด็ขึ้'-นติอนอ�ทธีรณDภูายในฝ่Lายปกครองไว่�เป:นการเฉพาะ ให�ค�!กรณ�อ�ทธีรณDค/าส' "งทางปกครองน'-นโด็ยย7"นติ!อเจ�าหน�าท�"ผ��ท/าค/าส' "งทางปกครองภูายในส�บห�าว่'นน'บแติ!ว่'นท�"ตินได็�ร'บแจ�งค/าส' "งด็'งกล!าว่

ค/าอ�ทธีรณDติ�องท/าเป:นหน'งส7อโด็ยระบ�ขึ้�อโติ�แย�งและขึ้�อเท�จจร�งหร7อขึ้�อกฎหมายท�"อ�างอ�งประกอบด็�ว่ย

การอ�ทธีรณDไม!เป:นเหติ�ให�ท�เลาการบ'งค'บติามค/าส'"งทางปกครอง

เว่�นแติ!จะม�การส'"งให�ท�เลาการบ'งค'บติามมาติรา ๕๖ ว่รรคหน)"งมาติรา ๔๕ ให�เจ�าหน�าท�"ติามมาติรา ๔๔ ว่รรคหน)"ง พ�จารณาค/า

อ�ทธีรณDและแจ�งผ��อ�ทธีรณDโด็ยไม!ช'กช�า แติ!ติ�องไม!เก�นสามส�บว่'นน'บแติ!ว่'นท�"ได็�ร'บอ�ทธีรณD ในกรณ�ท�"เห�นด็�ว่ยก'บค/าอ�ทธีรณDไม!ว่!าท'-งหมด็หร7อบางส!ว่นก�ให�ด็/าเน�นการเปล�"ยนแปลงค/าส'"งทางปกครองติามคว่ามเห�นขึ้องตินภูายในก/าหนด็เว่ลาด็'งกล!าว่ด็�ว่ย

ถั�าเจ�าหน�าท�"ติามมาติรา ๔๔ ว่รรคหน)"ง ไม!เห�นด็�ว่ยก'บค/าอ�ทธีรณDไม!ว่!าท'-งหมด็หร7อบางส!ว่นก�ให�เร!งรายงานคว่ามเห�นพร�อมเหติ�ผลไปย'งผ��ม�อ/านาจพ�จารณาค/าอ�ทธีรณDภูายในก/าหนด็เว่ลาติามว่รรคหน)"ง ให�ผ��ม�อ/านาจพ�จารณาค/าอ�ทธีรณDพ�จารณาให�แล�ว่เสร�จภูายในสามส�บว่'นน'บแติ!ว่'นท�"ตินได็�ร'บรายงาน ถั�าม�เหติ�จ/าเป:นไม!อาจพ�จารณาให�แล�ว่เสร�จภูายในระยะเว่ลาด็'งกล!าว่ ให�ผ��ม�อ/านาจพ�จารณาอ�ทธีรณDม�หน'งส7อแจ�งให�ผ��อ�ทธีรณDทราบก!อนครบก/าหนด็เว่ลาด็'งกล!าว่ ในการน�- ให�ขึ้ยายระยะเว่ลาพ�จารณาอ�ทธีรณDออกไปได็� ไม!เก�นสามส�บว่'นน'บแติ!ว่'นท�"ครบก/าหนด็เว่ลาด็'งกล!าว่

เจ�าหน�าท�"ผ��ใด็จะเป:นผ��ม�อ/านาจพ�จารณาอ�ทธีรณDติามว่รรคสองให�เป:นไปติามท�"ก/าหนด็ในกฎกระทรว่ง

บทบ'ญญ'ติ�มาติราน�-ไม!ใช�ก'บกรณ�ท�"ม�กฎหมายเฉพาะก/าหนด็ไว่�เป:นอย!างอ7"น

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

294

มาติรา ๔๖ ในการพ�จารณาอ�ทธีรณD ให�เจ�าหน�าท�"พ�จารณาทบทว่นค/าส'"งทางปกครองได็�ไม!ว่!าจะเป:นปNญหาขึ้�อเท�จจร�ง ขึ้�อกฎหมาย หร7อคว่ามเหมาะสมขึ้องการท/าค/าส' "งทางปกครอง และอาจม�ค/าส' "งเพ�กถัอนค/าส'"งทางปกครองเด็�มหร7อเปล�"ยนแปลงค/าส'"งน'-นไปในทางใด็ ท'-งน�- ไม!ว่!าจะเป:นการเพ�"มภูาระหร7อลด็ภูาระหร7อใช�ด็�ลพ�น�จแทนในเร7"องคว่ามเหมาะสมขึ้องการท/าค/าส' "งทางปกครองหร7อม�ขึ้�อก/าหนด็เป:นเง7"อนไขึ้อย!างไรก�ได็�

มาติรา ๔๗ การใด็ท�"กฎหมายก/าหนด็ให�อ�ทธีรณDติ!อเจ�าหน�าท�"ซึ่)"งเป:นคณะกรรมการ ขึ้อบเขึ้ติการพ�จารณาอ�ทธีรณDให�เป:นไปติามกฎหมายว่!าด็�ว่ยการน'-น ส/าหร'บกระบว่นการพ�จารณาให�ปฏิ�บ'ติ�ติามบทบ'ญญ'ติ� หมว่ด็ ๒ น�- เท!าท�"ไม!ขึ้'ด็หร7อแย�งก'บกฎหมายด็'งกล!าว่

มาติรา ๔๘ ค/าส'"งทางปกครองขึ้องบรรด็าคณะกรรมการติ!างๆ

ไม!ว่!าจะจ'ด็ติ'-งขึ้)-นติามกฎหมายหร7อไม! ให�ค�!กรณ�ม�ส�ทธี�โติ�แย�งติ!อคณะกรรมการว่�น�จฉ'ยร�องท�กขึ้Dติามกฎหมายว่!าด็�ว่ยคณะกรรมการกฤษฎ�กาได็�ท'-งในปNญหาขึ้�อเท�จจร�งและขึ้�อกฎหมาย ภูายในเก�าส�บว่'นน'บแติ!ว่'นท�"ได็�ร'บแจ�งค/าส' "งน'-น แติ!ถั�าคณะกรรมการด็'งกล!าว่เป:นคณะกรรมการว่�น�จฉ'ยขึ้�อพ�พาท ส�ทธี�การอ�ทธีรณDและก/าหนด็เว่ลาอ�ทธีรณDให�เป:นไปติามท�"บ'ญญ'ติ�ในกฎหมายว่!าด็�ว่ยคณะกรรมการกฤษฎ�กา

สั่1วินท ( ๖การเพกถอนค/าสั่�(งทางปกครอง

มาติรา ๔๙ เจ�าหน�าท�"หร7อผ��บ'งค'บบ'ญชาขึ้องเจ�าหน�าท�"อาจเพ�กถัอนค/าส'"งทางปกครองได็�ติามหล'กเกณฑ์Dในมาติรา ๕๑ มาติรา ๕๒ และมาติรา ๕๓ ไม!ว่!าจะพ�นขึ้'-นติอนการก/าหนด็ให�อ�ทธีรณDหร7อให�โติ�แย�งติามกฎหมายน�-หร7อกฎหมายอ7"นมาแล�ว่หร7อไม!

การเพ�กถัอนค/าส'"งทางปกครองท�"ม�ล'กษณะเป:นการให�ประโยชนDติ�องกระท/าภูายในเก�าส�บว่'นน'บแติ!ได็�ร� �ถั)งเหติ�ท�"จะให�เพ�กถัอนค/าส'"งทาง

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

295

ปกครองน'-น เว่�นแติ!ค/าส' "งทางปกครองจะได็�ท/าขึ้)-นเพราะการแสด็งขึ้�อคว่ามอ'นเป:นเท�จหร7อปกปQด็ขึ้�อคว่ามจร�งซึ่)"งคว่รบอกให�แจ�งหร7อการขึ้!มขึ้�!หร7อการช'กจ�งใจโด็ยการให�ทร'พยDส�นหร7อประโยชนDอ7"นใด็ท�"ม�ชอบด็�ว่ยกฎหมาย

มาติรา ๕๐ ค/าส'"งทางปกครองท�"ไม!ชอบด็�ว่ยกฎหมายอาจถั�กเพ�กถัอนท'-งหมด็หร7อบางส!ว่น โด็ยจะให�ม�ผลย�อนหล'งหร7อไม!ย�อนหล'งหร7อม�ผลในอนาคติไปถั)งขึ้ณะใด็ขึ้ณะหน)"งติามท�"ก/าหนด็ได็� แติ!ถั�าค/าส' "งน'-นเป:นค/าส' "งซึ่)"งเป:นการให�ประโยชนDแก!ผ��ร'บ การเพ�กถัอนติ�องเป:นไปติามบทบ'ญญ'ติ�มาติรา ๕๑ และมาติรา ๕๒

มาติรา ๕๑ การเพ�กถัอนค/าส'"งทางปกครองท�"ไม!ชอบด็�ว่ยกฎหมายซึ่)"งเป:นการให�เง�น หร7อให�ทร'พยDส�นหร7อให�ประโยชนDท�"อาจแบ!งแยกได็� ให�ค/าน)งถั)งคว่ามเช7"อโด็ยส�จร�ติขึ้องผ��ร'บประโยชนDในคว่ามคงอย�!ขึ้องค/าส' "งทางปกครองน'-นก'บประโยชนDสาธีารณะประกอบก'น

คว่ามเช7"อโด็ยส�จร�ติติามว่รรคหน)"งจะได็�ร'บคว่ามค��มครองติ!อเม7"อผ��ร'บค/าส' "งทางปกครองได็�ใช�ประโยชนDอ'นเก�ด็จากค/าส'"งทางปกครองหร7อได็�ด็/าเน�นการเก�"ยว่ก'บทร'พยDส�นไปแล�ว่โด็ยไม!อาจแก�ไขึ้เปล�"ยนแปลงได็�หร7อการเปล�"ยนแปลงจะท/าให�ผ��น' -นติ�องเส�ยหายเก�นคว่รแก!กรณ�

ในกรณ�ด็'งติ!อไปน�- ผ��ร'บค/าส' "งทางปกครองจะอ�างคว่ามเช7"อโด็ยส�จร�ติไม!ได็�

(๑) ผ��น' -นได็�แสด็งขึ้�อคว่ามอ'นเป:นเท�จหร7อปกปQด็ขึ้�อคว่ามจร�งซึ่)"งคว่รบอกให�แจ�งหร7อขึ้!มขึ้�! หร7อช'กจ�งใจโด็ยการให�ทร'พยDส�นหร7อให�ประโยชนDอ7"นใด็ท�"ม�ชอบด็�ว่ยกฎหมาย

(๒) ผ��น' -นได็�ให�ขึ้�อคว่ามซึ่)"งไม!ถั�กติ�องหร7อไม!ครบถั�ว่นในสาระส/าค'ญ

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

296

(๓) ผ��น' -นได็�ร� �ถั)งคว่ามไม!ชอบด็�ว่ยกฎหมายขึ้องค/าส'"งทางปกครองในขึ้ณะได็�ร'บค/าส' "งทางปกครองหร7อการไม!ร� �น' -นเป:นไปโด็ยคว่ามประมาทเล�นเล!ออย!างร�ายแรง

ในกรณ�ท�"เพ�กถัอนโด็ยให�ม�ผลย�อนหล'ง การค7นเง�น ทร'พยDส�นหร7อประโยชนDท�"ผ��ร 'บค/าส' "งทางปกครองได็�ไป ให�น/าบทบ'ญญ'ติ�ว่!าด็�ว่ยลาภูม�คว่รได็�ในประมว่ลกฎหมายแพ!งและพาณ�ชยDมาใช�บ'งค'บโด็ยอน�โลม โด็ยถั�าเม7"อใด็ผ��ร'บค/าส' "งทางปกครองได็�ร� �ถั)งคว่ามไม!ชอบด็�ว่ยกฎหมายขึ้องค/าส'"งทางปกครองหร7อคว่รได็�ร� �เช!นน'-นหากผ��น' -นม�ได็�ประมาทเล�นเล!ออย!างร�ายแรงให�ถั7อว่!าผ��น' -นติกอย�!ในฐานะไม!ส�จร�ติติ'-งแติ!เว่ลาน'-นเป:นติ�นไป และในกรณ�ติามว่รรคสาม ผ��น' -นติ�องร'บผ�ด็ในการค7นเง�น ทร'พยDส�นหร7อประโยชนDท�"ได็�ร'บไปเติ�มจ/านว่น

มาติรา ๕๒ ค/าส'"งทางปกครองท�"ไม!ชอบด็�ว่ยกฎหมายและไม!อย�!ในบ'งค'บขึ้องมาติรา ๕๑ อาจถั�กเพ�กถัอนท'-งหมด็หร7อบางส!ว่นได็� แติ!ผ��ได็�ร'บผลกระทบจากการเพ�กถัอนค/าส'"งทางปกครองด็'งกล!าว่ม�ส�ทธี�ได็�ร'บค!าทด็แทนคว่ามเส�ยหายเน7"องจากคว่ามเช7"อโด็ยส�จร�ติในคว่ามคงอย�!ขึ้องค/าส' "งทางปกครองได็� และให�น/าคว่ามในมาติรา ๕๑ ว่รรคหน)"ง ว่รรคสอง

และว่รรคสาม มาใช�บ'งค'บโด็ยอน�โลม แติ!ติ�องร�องขึ้อค!าทด็แทนภูายในหน)"งร�อยแปด็ส�บว่'นน'บแติ!ได็�ร'บแจ�งให�ทราบถั)งการเพ�กถัอนน'-น

ค!าทด็แทนคว่ามเส�ยหายติามมาติราน�-จะติ�องไม!ส�งกว่!าประโยชนDท�"ผ��น' -นอาจได็�ร'บหากค/าส'"งทางปกครองด็'งกล!าว่ไม!ถั�กเพ�กถัอน

มาติรา ๕๓ ค/าส'"งทางปกครองท�"ชอบด็�ว่ยกฎหมายซึ่)"งไม!เป:นการให�ประโยชนDแก!ผ��ร'บค/าส' "งทางปกครองอาจถั�กเพ�กถัอนท'-งหมด็หร7อบางส!ว่นโด็ยให�ม�ผลติ'-งแติ!ขึ้ณะท�"เพ�กถัอนหร7อม�ผลในอนาคติไปถั)งขึ้ณะใด็ขึ้ณะหน)"งติามท�"ก/าหนด็ได็� เว่�นแติ!เป:นกรณ�ท�"คงติ�องท/าค/าส' "งทางปกครองท�"ม�เน7-อหาท/านองเด็�ยว่ก'นน'-นอ�ก หร7อเป:นกรณ�ท�"การเพ�กถัอนไม!

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

297

อาจกระท/าได็�เพราะเหติ�อ7"น ท'-งน�- ให�ค/าน)งถั)งประโยชนDขึ้องบ�คคลภูายนอกประกอบด็�ว่ย

ค/าส' "งทางปกครองท�"ชอบด็�ว่ยกฎหมายซึ่)"งเป:นการให�ประโยชนDแก!ผ��ร'บค/าส' "งทางปกครองอาจถั�กเพ�กถัอนท'-งหมด็หร7อบางส!ว่นโด็ยให�ม�ผลติ'-งแติ!ขึ้ณะท�"เพ�กถัอน หร7อม�ผลในอนาคติไปถั)งขึ้ณะใด็ขึ้ณะหน)"งติามท�"ก/าหนด็ได็�เฉพาะเม7"อม�กรณ�ด็'งติ!อไปน�-

(๑) ม�กฎหมายก/าหนด็ให�เพ�กถัอนได็�หร7อม�ขึ้�อสงว่นส�ทธี�ให�เพ�กถัอนได็�ในค/าส' "งทางปกครองน'-นเอง

(๒) ค/าส'"งทางปกครองน'-นม�ขึ้�อก/าหนด็ให�ผ��ร'บประโยชนDติ�องปฏิ�บ'ติ� แติ!ไม!ม�การปฏิ�บ'ติ�ภูายในเว่ลาท�"ก/าหนด็

(๓) ขึ้�อเท�จจร�งและพฤติ�การณDเปล�"ยนแปลงไป ซึ่)"งหากม�ขึ้�อเท�จจร�งและพฤติ�การณDเช!นน�-ในขึ้ณะท/าค/าส' "งทางปกครองแล�ว่เจ�าหน�าท�"คงจะไม!ท/าค/าส' "งทางปกครองน'-น และหากไม!เพ�กถัอนจะก!อให�เก�ด็คว่ามเส�ยหายติ!อประโยชนDสาธีารณะได็�

(๔) บทกฎหมายเปล�"ยนแปลงไป ซึ่)"งหากม�บทกฎหมายเช!นน�-ในขึ้ณะท/าค/าส' "งทางปกครองแล�ว่เจ�าหน�าท�"คงจะไม!ท/าค/าส' "งทางปกครองน'-น แติ!การเพ�กถัอนในกรณ�น�-ให�กระท/าได็�เท!าท�"ผ��ร 'บประโยชนDย'งไม!ได็�ใช�ประโยชนD หร7อย'งไม!ได็�ร'บประโยชนDติามค/าส'"งทางปกครองด็'งกล!าว่ และหากไม!เพ�กถัอนจะก!อให�เก�ด็คว่ามเส�ยหายติ!อประโยชนDสาธีารณะได็�

(๕) อาจเก�ด็คว่ามเส�ยหายอย!างร�ายแรงติ!อประโยชนDสาธีารณะหร7อติ!อประชาชนอ'นจ/าเป:นติ�องปGองก'นหร7อขึ้จ'ด็เหติ�ด็'งกล!าว่

ในกรณ�ท�"ม�การเพ�กถัอนค/าส'"งทางปกครองเพราะเหติ�ติามว่รรคสอง (๓) (๔) และ (๕) ผ��ได็�ร'บประโยชนDม�ส�ทธี�ได็�ร'บค!าทด็แทนคว่ามเส�ยหายอ'นเก�ด็จากคว่ามเช7"อโด็ยส�จร�ติในคว่ามคงอย�!ขึ้องค/าส' "งทางปกครองได็� และให�น/ามาติรา ๕๒ มาใช�บ'งค'บโด็ยอน�โลม

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

298

ค/าส'"งทางปกครองท�"ชอบด็�ว่ยกฎหมายซึ่)"งเป:นการให�เง�นหร7อให�ทร'พยDส�นหร7อให�ประโยชนDท�"อาจแบ!งแยกได็� อาจถั�กเพ�กถัอนท'-งหมด็หร7อบางส!ว่นโด็ยให�ม�ผลย�อนหล'งหร7อไม!ม�ผลย�อนหล'งหร7อม�ผลในอนาคติไปถั)งขึ้ณะใด็ขึ้ณะหน)"งติามท�"ก/าหนด็ได็�ในกรณ�ด็'งติ!อไปน�-

(๑) ม�ได็�ปฏิ�บ'ติ�หร7อปฏิ�บ'ติ�ล!าช�าในอ'นท�"จะด็/าเน�นการให�เป:นไปติามว่'ติถั�ประสงคDขึ้องค/าส'"งทางปกครอง

(๒) ผ��ได็�ร'บประโยชนDม�ได็�ปฏิ�บ'ติ�หร7อปฏิ�บ'ติ�ล!าช�าในอ'นท�"จะด็/าเน�นการให�เป:นไปติามเง7"อนไขึ้ขึ้องค/าส'"งทางปกครอง

ท'-งน�- ให�น/าคว่ามในมาติรา ๕๑ มาใช�บ'งค'บโด็ยอน�โลม

สั่1วินท ( ๗การขอให้$พจารณาให้มิ1

มาติรา ๕๔ เม7"อค�!กรณ�ม�ค/าขึ้อ เจ�าหน�าท�"อาจเพ�กถัอนหร7อแก�ไขึ้เพ�"มเติ�มค/าส' "งทางปกครองท�"พ�นก/าหนด็อ�ทธีรณDติามส!ว่นท�" ๕ ได็�ในกรณ�ด็'งติ!อไปน�-

(๑) ม�พยานหล'กฐานใหม! อ'นอาจท/าให�ขึ้�อเท�จจร�งท�"ฟัNงเป:นย�ติ�แล�ว่น'-นเปล�"ยนแปลงไปในสาระส/าค'ญ

(๒) ค�!กรณ�ท�"แท�จร�งม�ได็�เขึ้�ามาในกระบว่นการพ�จารณาทางปกครองหร7อได็�เขึ้�ามาในกระบว่นการพ�จารณาคร'-งก!อนแล�ว่แติ!ถั�กติ'ด็โอกาสโด็ยไม!เป:นธีรรมในการม�ส!ว่นร!ว่มในกระบว่นการพ�จารณาทางปกครอง

(๓) เจ�าหน�าท�"ไม!ม�อ/านาจท�"จะท/าค/าส' "งทางปกครองในเร7"องน'-น(๔) ถั�าค/าส' "งทางปกครองได็�ออกโด็ยอาศ'ยขึ้�อเท�จจร�งหร7อขึ้�อ

กฎหมายใด็และติ!อมาขึ้�อเท�จจร�งหร7อขึ้�อกฎหมายน'-นเปล�"ยนแปลงไปในสาระส/าค'ญในทางท�"จะเป:นประโยชนDแก!ค�!กรณ�

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

299

การย7"นค/าขึ้อติามว่รรคหน)"ง (๑) (๒) หร7อ (๓) ให�กระท/าได็�เฉพาะเม7"อค�!กรณ�ไม!อาจทราบถั)งเหติ�น' -นในการพ�จารณาคร'-งท�"แล�ว่มาก!อนโด็ยไม!ใช!คว่ามผ�ด็ขึ้องผ��น' -น

การย7"นค/าขึ้อให�พ�จารณาใหม!ติ�องกระท/าภูายในเก�าส�บว่'นน'บแติ!ผ��น' -นได็�ร� �ถั)งเหติ�ซึ่)"งอาจขึ้อให�พ�จารณาใหม!ได็�

สั่1วินท ( ๘การบั�งค�บัทางปกครอง

มาติรา ๕๕ การบ'งค'บทางปกครองไม!ใช�ก'บเจ�าหน�าท�"ด็�ว่ยก'น เว่�นแติ!จะม�กฎหมายก/าหนด็ไว่�เป:นอย!างอ7"น

มาติรา ๕๖ เจ�าหน�าท�"ผ��ท/าค/าส' "งทางปกครองม�อ/านาจท�"จะพ�จารณาใช�มาติรการบ'งค'บทางปกครองเพ7"อให�เป:นไปติามค/าส'"งขึ้องตินได็�ติามบทบ'ญญ'ติ�ในส!ว่นน�- เว่�นแติ!จะม�การส'"งให�ท�เลาการบ'งค'บไว่�ก!อนโด็ยเจ�าหน�าท�"ผ��ท/าค/าส' "งน'-นเอง ผ��ม�อ/านาจพ�จารณาค/าอ�ทธีรณDหร7อผ��ม�อ/านาจพ�จารณาว่�น�จฉ'ยคว่ามถั�กติ�องขึ้องค/าส'"งทางปกครองด็'งกล!าว่

เจ�าหน�าท�"ติามว่รรคหน)"งจะมอบอ/านาจให�เจ�าหน�าท�"ซึ่)"งอย�!ใติ�บ'งค'บบ'ญชาหร7อเจ�าหน�าท�"อ7"นเป:นผ��ด็/าเน�นการก�ได็�ติามหล'กเกณฑ์Dและว่�ธี�การท�"ก/าหนด็ในกฎกระทรว่ง

ให�เจ�าหน�าท�"ติามว่รรคหน)"งหร7อว่รรคสองใช�มาติรการบ'งค'บทางปกครองเพ�ยงเท!าท�"จ/าเป:นเพ7"อให�บรรล�ติามว่'ติถั�ประสงคDขึ้องค/าส'"งทางปกครอง โด็ยกระทบกระเท7อนผ��อย�!ในบ'งค'บขึ้องค/าส'"งทางปกครองน�อยท�"ส�ด็

มาติรา ๕๗ ค/าส'"งทางปกครองท�"ก/าหนด็ให�ผ��ใด็ช/าระเง�น ถั�าถั)งก/าหนด็แล�ว่ไม!ม�การช/าระโด็ยถั�กติ�องครบถั�ว่น ให�เจ�าหน�าท�"ม�หน'งส7อเติ7อนให�ผ��น' -นช/าระภูายในระยะเว่ลาท�"ก/าหนด็แติ!ติ�องไม!น�อยกว่!าเจ�ด็ว่'น ถั�าไม!ม�การปฏิ�บ'ติ�ติามค/าเติ7อน เจ�าหน�าท�"อาจใช�มาติรการบ'งค'บทางปกครองโด็ย

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

300

ย)ด็หร7ออาย'ด็ทร'พยDส�นขึ้องผ��น' -นและขึ้ายทอด็ติลาด็เพ7"อช/าระเง�นให�ครบถั�ว่น

ว่�ธี�การย)ด็ การอาย'ด็และการขึ้ายทอด็ติลาด็ทร'พยDส�นให�ปฏิ�บ'ติ�ติามประมว่ลกฎหมายว่�ธี�พ�จารณาคว่ามแพ!งโด็ยอน�โลม ส!ว่นผ��ม�อ/านาจส'"งย)ด็หร7ออาย'ด็หร7อขึ้ายทอด็ติลาด็ให�เป:นไปติามท�"ก/าหนด็ในกฎกระทรว่ง

มาติรา ๕๘ ค/าส'"งทางปกครองท�"ก/าหนด็ให�กระท/าหร7อละเว่�นกระท/า ถั�าผ��อย�!ในบ'งค'บขึ้องค/าส'"งทางปกครองฝ่Lาฝ่Oนหร7อไม!ปฏิ�บ'ติ�ติาม

เจ�าหน�าท�"อาจใช�มาติรการบ'งค'บทางปกครองอย!างหน)"งอย!างใด็ ด็'งติ!อไปน�-(๑) เจ�าหน�าท�"เขึ้�าด็/าเน�นการด็�ว่ยตินเองหร7อมอบหมายให�บ�คคลอ7"น

กระท/าการแทนโด็ยผ��อย�!ในบ'งค'บขึ้องค/าส'"งทางปกครองจะติ�องชด็ใช�ค!าใช�จ!ายและเง�นเพ�"มในอ'ติราร�อยละย�"ส�บห�าติ!อปJขึ้องค!าใช�จ!ายด็'งกล!าว่แก!เจ�าหน�าท�"

(๒) ให�ม�การช/าระค!าปร'บทางปกครองติามจ/านว่นท�"สมคว่รแก!เหติ�แติ!ติ�องไม!เก�นสองหม7"นบาทติ!อว่'น

เจ�าหน�าท�"ระด็'บใด็ม�อ/านาจก/าหนด็ค!าปร'บทางปกครองจ/านว่นเท!าใด็ส/าหร'บในกรณ�ใด็ ให�เป:นไปติามท�"ก/าหนด็ในกฎกระทรว่ง

ในกรณ�ท�"ม�คว่ามจ/าเป:นท�"จะติ�องบ'งค'บการโด็ยเร!งด็!ว่นเพ7"อปGองก'นม�ให�ม�การกระท/าท�"ขึ้'ด็ติ!อกฎหมายท�"ม�โทษทางอาญาหร7อม�ให�เก�ด็คว่ามเส�ยหายติ!อประโยชนDสาธีารณะ เจ�าหน�าท�"อาจใช�มาติรการบ'งค'บทางปกครองโด็ยไม!ติ�องออกค/าส'"งทางปกครองให�กระท/าหร7อละเว่�นกระท/าก!อนก�ได็� แติ!ท'-งน�-ติ�องกระท/าโด็ยสมคว่รแก!เหติ�และภูายในขึ้อบเขึ้ติอ/านาจหน�าท�"ขึ้องติน

มาติรา ๕๙ ก!อนใช�มาติรการบ'งค'บทางปกครองติามมาติรา ๕๘

เจ�าหน�าท�"จะติ�องม�ค/าเติ7อนเป:นหน'งส7อให�ม�การกระท/าหร7อละเว่�นกระท/า

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

301

ติามค/าส'"งทางปกครองภูายในระยะเว่ลาท�"ก/าหนด็ติามสมคว่รแก!กรณ� ค/าเติ7อนด็'งกล!าว่จะก/าหนด็ไปพร�อมก'บค/าส' "งทางปกครองก�ได็�

ค/าเติ7อนน'-นจะติ�องระบ�(๑) มาติรการบ'งค'บทางปกครองท�"จะใช�ให�ช'ด็แจ�ง แติ!จะก/าหนด็

มากกว่!าหน)"งมาติรการในคราว่เด็�ยว่ก'นไม!ได็�(๒) ค!าใช�จ!ายในการท�"เจ�าหน�าท�"เขึ้�าด็/าเน�นการด็�ว่ยตินเองหร7อ

มอบหมายให�บ�คคลอ7"นกระท/าการแทน หร7อจ/านว่นค!าปร'บทางปกครองแล�ว่แติ!กรณ�

การก/าหนด็ค!าใช�จ!ายในค/าเติ7อน ไม!เป:นการติ'ด็ส�ทธี�ท�"จะเร�ยกค!าใช�จ!ายเพ�"มขึ้)-น หากจะติ�องเส�ยค!าใช�จ!ายจร�งมากกว่!าท�"ได็�ก/าหนด็ไว่�

มาติรา ๖๐ เจ�าหน�าท�"จะติ�องใช�มาติรการบ'งค'บทางปกครองติามท�"ก/าหนด็ไว่�ในค/าเติ7อนติามมาติรา ๕๙ การเปล�"ยนแปลงมาติรการจะกระท/าได็�ก�ติ!อเม7"อปรากฏิว่!ามาติรการท�"ก/าหนด็ไว่�ไม!บรรล�ติามว่'ติถั�ประสงคD

ถั�าผ��อย�!ในบ'งค'บขึ้องค/าส'"งทางปกครองติ!อส��ขึ้'ด็ขึ้ว่างการบ'งค'บทางปกครอง เจ�าหน�าท�"อาจใช�ก/าล'งเขึ้�าด็/าเน�นการเพ7"อให�เป:นไปติามมาติรการบ'งค'บทางปกครองได็�แติ!ติ�องกระท/าโด็ยสมคว่รแก!เหติ� ในกรณ�จ/าเป:นเจ�าหน�าท�"อาจขึ้อคว่ามช!ว่ยเหล7อจากเจ�าพน'กงานติ/ารว่จได็�

มาติรา ๖๑ ในกรณ�ไม!ม�การช/าระค!าปร'บทางปกครอง ให�เจ�าหน�าท�"ด็/าเน�นการติ!อไปติามมาติรา ๕๗

มาติรา ๖๒ ผ��ถั�กด็/าเน�นการติามมาติรการบ'งค'บทางปกครองอาจอ�ทธีรณDการบ'งค'บทางปกครองน'-นได็�

การอ�ทธีรณDการบ'งค'บทางปกครองให�ใช�หล'กเกณฑ์Dและว่�ธี�การเด็�ยว่ก'นก'บการอ�ทธีรณDค/าส' "งทางปกครอง

มาติรา ๖๓ ถั�าบทกฎหมายใด็ก/าหนด็มาติรการบ'งค'บทางปกครองไว่�โด็ยเฉพาะแล�ว่ แติ!เจ�าหน�าท�"เห�นว่!ามาติรการบ'งค'บน'-นม�

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

302

ล'กษณะท�"จะเก�ด็ผลน�อยกว่!ามาติรการบ'งค'บติามหมว่ด็น�- เจ�าหน�าท�"จะใช�มาติรการบ'งค'บทางปกครองติามหมว่ด็น�-แทนก�ได็�

ห้มิวิดุ ๓ระยะเวิลาและอาย�ควิามิ

มาติรา ๖๔ ก/าหนด็เว่ลาเป:นว่'น ส'ปด็าหD เด็7อน หร7อปJน' -น ม�ให�น'บว่'นแรกแห!งระยะเว่ลาน'-นรว่มเขึ้�าด็�ว่ย เว่�นแติ!จะได็�เร�"มการในว่'นน'-นหร7อม�การก/าหนด็ไว่�เป:นอย!างอ7"นโด็ยเจ�าหน�าท�"

ในกรณ�ท�"เจ�าหน�าท�"ม�หน�าท�"ติ�องกระท/าการอย!างหน)"งอย!างใด็ภูายในระยะเว่ลาท�"ก/าหนด็ ให�น'บว่'นส�-นส�ด็ขึ้องระยะเว่ลาน'-นรว่มเขึ้�าด็�ว่ยแม�ว่!าว่'นส�ด็ท�ายเป:นว่'นหย�ด็ท/าการงานส/าหร'บเจ�าหน�าท�"

ในกรณ�ท�"บ�คคลใด็ติ�องท/าการอย!างหน)"งอย!างใด็ภูายในระยะเว่ลาท�"ก/าหนด็โด็ยกฎหมายหร7อโด็ยค/าส'"งขึ้องเจ�าหน�าท�" ถั�าว่'นส�ด็ท�ายเป:นว่'นหย�ด็ท/าการงานส/าหร'บเจ�าหน�าท�"หร7อว่'นหย�ด็ติามประเพณ�ขึ้องบ�คคลผ��ร'บค/าส' "ง ให�ถั7อว่!าระยะเว่ลาน'-นส�-นส�ด็ในว่'นท/างานท�"ถั'ด็จากว่'นหย�ด็น'-น เว่�นแติ!กฎหมายหร7อเจ�าหน�าท�"ท�"ม�ค/าส' "งจะก/าหนด็ไว่�เป:นอย!างอ7"น

มาติรา ๖๕ ระยะเว่ลาท�"ก/าหนด็ไว่�ในค/าส' "งขึ้องเจ�าหน�าท�"อาจม�การขึ้ยายอ�กได็� และถั�าระยะเว่ลาน'-นได็�ส�-นส�ด็ลงแล�ว่เจ�าหน�าท�"อาจขึ้ยายโด็ยก/าหนด็ให�ม�ผลย�อนหล'งได็�เช!นก'นถั�าการส�-นส�ด็ติามระยะเว่ลาเด็�มจะก!อให�เก�ด็คว่ามไม!เป:นธีรรมท�"จะให�ส�-นส�ด็ลงติามน'-น

มาติรา ๖๖ ในกรณ�ท�"ผ��ใด็ไม!อาจกระท/าการอย!างหน)"งอย!างใด็ภูายในระยะเว่ลาท�"ก/าหนด็ไว่�ในกฎหมายได็�เพราะม�พฤติ�การณDท�"จ/าเป:นอ'นม�ได็�เก�ด็ขึ้)-นจากคว่ามผ�ด็ขึ้องผ��น' -น ถั�าผ��น' -นม�ค/าขึ้อเจ�าหน�าท�"อาจขึ้ยายระยะเว่ลาและด็/าเน�นการส!ว่นหน)"งส!ว่นใด็ท�"ล!ว่งมาแล�ว่เส�ยใหม!ก�ได็� ท'-งน�- ติ�องย7"นค/าขึ้อภูายในส�บห�าว่'นน'บแติ!พฤติ�การณDเช!นว่!าน'-นได็�ส�-นส�ด็ลง

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

303

มาติรา ๖๗ เม7"อม�การอ�ทธีรณDติามบทบ'ญญ'ติ�ในส!ว่นท�" ๕ ขึ้องหมว่ด็ ๒ แห!งพระราชบ'ญญ'ติ�น�-หร7อการย7"นค/าขึ้อติ!อคณะกรรมการว่�น�จฉ'ยขึ้�อพ�พาทหร7อคณะกรรมการว่�น�จฉ'ยร�องท�กขึ้Dติามกฎหมายว่!าด็�ว่ยคณะกรรมการกฤษฎ�กาเพ7"อให�ว่�น�จฉ'ยช�-ขึ้าด็แล�ว่ให�อาย�คว่ามสะด็�ด็หย�ด็อย�!ไม!น'บในระหว่!างน'-นจนกว่!า การพ�จารณาจะถั)งท�"ส�ด็หร7อเสร�จไปโด็ยประการอ7"น แติ!ถั�าเสร�จไปเพราะเหติ�ถัอนค/าขึ้อหร7อท�-งค/าขึ้อให�ถั7อว่!าอาย�คว่ามเร�ยกร�องขึ้องผ��ย7"นค/าขึ้อไม!เคยม�การสะด็�ด็หย�ด็อย�!เลย

ห้มิวิดุ ๔การแจ$ง

มาติรา ๖๘ บทบ'ญญ'ติ�ในหมว่ด็น�-ม�ให�ใช�บ'งค'บก'บการแจ�งซึ่)"งไม!อาจกระท/าโด็ยว่าจาหร7อเป:นหน'งส7อได็�หร7อม�กฎหมายก/าหนด็ว่�ธี�การแจ�งไว่�เป:นอย!างอ7"น

ในกรณ�ค/าส' "งทางปกครองท�"แสด็งให�ทราบโด็ยการส7"อคว่ามหมายในร�ปแบบอ7"นติามท�"ก/าหนด็ในกฎกระทรว่ง ให�ม�ผลเม7"อได็�แจ�ง

มาติรา ๖๙ การแจ�งค/าส' "งทางปกครอง การน'ด็พ�จารณา หร7อการอย!างอ7"นท�"เจ�าหน�าท�"ติ�องแจ�งให�ผ��ท�"เก�"ยว่ขึ้�องทราบอาจกระท/าด็�ว่ยว่าจาก�ได็� แติ!ถั�าผ��น' -นประสงคDจะให�กระท/าเป:นหน'งส7อก�ให�แจ�งเป:นหน'งส7อ

การแจ�งเป:นหน'งส7อให�ส!งหน'งส7อแจ�งติ!อผ��น' -น หร7อถั�าได็�ส!งไปย'งภู�ม�ล/าเนาขึ้องผ��น' -นก�ให�ถั7อว่!าได็�ร'บแจ�งติ'-งแติ!ในขึ้ณะท�"ไปถั)ง

ในการด็/าเน�นการเร7"องใด็ท�"ม�การให�ท�"อย�!ไว่�ก'บเจ�าหน�าท�"ไว่�แล�ว่ การแจ�งไปย'งท�"อย�!ด็'งกล!าว่ให�ถั7อว่!าเป:นการแจ�งไปย'งภู�ม�ล/าเนาขึ้องผ��น' -นแล�ว่

มาติรา ๗๐ การแจ�งเป:นหน'งส7อโด็ยว่�ธี�ให�บ�คคลน/าไปส!ง ถั�าผ��ร'บไม!ยอมร'บหร7อถั�าขึ้ณะน/าไปส!ง ไม!พบผ��ร'บ และหากได็�ส!งให�ก'บบ�คคลใด็ซึ่)"งบรรล�น�ติ�ภูาว่ะท�"อย�!หร7อท/างานในสถัานท�"น' -น หร7อในกรณ�ท�"ผ��น' -นไม!ยอมร'บ หากได็�ว่างหน'งส7อน'-นหร7อปQด็หน'งส7อน'-นไว่�ในท�"ซึ่)"งเห�นได็�ง!าย ณ สถัานท�"

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

304

น'-นติ!อหน�าเจ�าพน'กงานติามท�"ก/าหนด็ในกฎกระทรว่งท�"ไปเป:นพยานก�ให�ถั7อว่!าได็�ร'บแจ�งแล�ว่

มาติรา ๗๑ การแจ�งโด็ยว่�ธี�ส!งทางไปรษณ�ยDติอบร'บให�ถั7อว่!าได็�ร'บแจ�งเม7"อครบก/าหนด็เจ�ด็ว่'นน'บแติ!ว่'นส!งส/าหร'บกรณ�ภูายในประเทศหร7อเม7"อครบก/าหนด็ส�บห�าว่'นน'บแติ!ว่'นส!งส/าหร'บกรณ�ส!งไปย'งติ!างประเทศ

เว่�นแติ!จะม�การพ�ส�จนDได็�ว่!าไม!ม�การได็�ร'บหร7อได็�ร'บก!อนหร7อหล'งจากว่'นน'-น

มาติรา ๗๒ ในกรณ�ท�"ม�ผ��ร'บเก�นห�าส�บคนเจ�าหน�าท�"จะแจ�งให�ทราบติ'-งแติ!เร�"มด็/าเน�นการในเร7"องน'-นว่!าการแจ�งติ!อบ�คคลเหล!าน'-นจะกระท/าโด็ยว่�ธี�ปQด็ประกาศไว่� ณ ท�"ท/าการขึ้องเจ�าหน�าท�"และท�"ว่!าการอ/าเภูอท�"ผ��ร 'บม�ภู�ม�ล/าเนาก�ได็� ในกรณ�น�-ให�ถั7อว่!าได็�ร'บแจ�งเม7"อล!ว่งพ�นระยะเว่ลาส�บห�าว่'นน'บแติ!ว่'นท�"ได็�แจ�งโด็ยว่�ธี�ด็'งกล!าว่

มาติรา ๗๓ ในกรณ�ท�"ไม!ร� �ติ'ว่ผ��ร'บหร7อร� �ติ'ว่แติ!ไม!ร� �ภู�ม�ล/าเนาหร7อร� �ติ'ว่และภู�ม�ล/าเนาแติ!ม�ผ��ร'บเก�นหน)"งร�อยคน การแจ�งเป:นหน'งส7อจะกระท/าโด็ยการประกาศในหน'งส7อพ�มพDซึ่)"งแพร!หลายในท�องถั�"นน'-นก�ได็� ในกรณ�น�-ให�ถั7อว่!าได็�ร'บแจ�งเม7"อล!ว่งพ�นระยะเว่ลาส�บห�าว่'นน'บแติ!ว่'นท�"ได็�แจ�งโด็ยว่�ธี�ด็'งกล!าว่

มาติรา ๗๔ ในกรณ�ม�เหติ�จ/าเป:นเร!งด็!ว่นการแจ�งค/าส' "งทางปกครองจะใช�ว่�ธี�ส!งทางเคร7"องโทรสารก�ได็� แติ!ติ�องม�หล'กฐานการได็�ส!งจากหน!ว่ยงานผ��จ'ด็บร�การโทรคมนาคมท�"เป:นส7"อในการส!งโทรสารน'-น และติ�องจ'ด็ส!งค/าส' "งทางปกครองติ'ว่จร�งโด็ยว่�ธี�ใด็ว่�ธี�หน)"งติามหมว่ด็น�-ให�แก!ผ��ร'บในท'นท�ท�"อาจกระท/าได็� ในกรณ�น�-ให�ถั7อว่!าผ��ร'บได็�ร'บแจ�งค/าส' "งทางปกครองเป:นหน'งส7อติามว่'น เว่ลา ท�"ปรากฏิในหล'กฐานขึ้องหน!ว่ยงานผ��จ'ด็บร�การโทรคมนาคมด็'งกล!าว่ เว่�นแติ!จะม�การพ�ส�จนDได็�ว่!าไม!ม�การได็�ร'บหร7อได็�ร'บก!อนหร7อหล'งจากน'-น

ห้มิวิดุ ๕คณะกรรมิการท (มิ อ/านาจดุ/าเนนการพจารณาทางปกครอง

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

305

มาติรา ๗๕ การแติ!งติ'-งกรรมการในล'กษณะท�"เป:นผ��ทรงค�ณว่�ฒ�ให�แติ!งติ'-งโด็ยระบ�ติ'ว่บ�คคล

มาติรา ๗๖ นอกจากพ�นจากติ/าแหน!งติามว่าระ กรรมการพ�นจากติ/าแหน!งเม7"อ

(๑) ติาย(๒) ลาออก(๓) เป:นบ�คคลล�มละลาย(๔) เป:นคนไร�คว่ามสามารถัหร7อคนเสม7อนไร�คว่ามสามารถั(๕) ได็�ร'บโทษจ/าค�กโด็ยค/าพ�พากษาถั)งท�"ส�ด็ให�จ/าค�ก เว่�นแติ!เป:น

คว่ามผ�ด็ลห�โทษหร7อคว่ามผ�ด็อ'นได็�กระท/าโด็ยประมาท(๖) ม�เหติ�ติ�องพ�นจากติ/าแหน!งก!อนครบว่าระติามกฎหมายว่!า

ด็�ว่ยการน'-นมาติรา ๗๗ในกรณ�ท�"กรรมการพ�นจากติ/าแหน!งก!อนว่าระ ผ��ม�

อ/านาจแติ!งติ'-งอาจแติ!งติ'-งผ��อ7"นเป:นกรรมการแทนได็� และให�ผ��ท�"ได็�ร'บแติ!งติ'-งให�ด็/ารงติ/าแหน!งแทนอย�!ในติ/าแหน!งเท!าก'บว่าระท�"เหล7ออย�!ขึ้องผ��ซึ่)"งตินแทน

ในกรณ�ท�"ม�การแติ!งติ'-งกรรมการเพ�"มขึ้)-นในระหว่!างท�"กรรมการซึ่)"งแติ!งติ'-งไว่�แล�ว่ย'งม�ว่าระอย�!ในติ/าแหน!ง ให�ผ��ท�"ได็�ร'บแติ!งติ'-งให�เป:นกรรมการเพ�"มขึ้)-นอย�!ในติ/าแหน!งเท!าก'บว่าระท�"เหล7ออย�!ขึ้องกรรมการท�"ได็�ร'บแติ!งติ'-งไว่�แล�ว่

มาติรา ๗๘ ภูายใติ�บ'งค'บมาติรา ๗๖ การให�กรรมการในคณะกรรมการว่�น�จฉ'ยขึ้�อพ�พาทพ�นจากติ/าแหน!งก!อนครบว่าระจะกระท/าม�ได็� เว่�นแติ!กรณ�ม�เหติ�บกพร!องอย!างย�"งติ!อหน�าท�"หร7อม�คว่ามประพฤติ�เส7"อมเส�ยอย!างร�ายแรง

มาติรา ๗๙ ภูายใติ�บ'งค'บมาติรา ๑๕ ว่รรคสอง การประช�มขึ้องคณะกรรมการติ�องม�กรรมการมาประช�มอย!างน�อยก)"งหน)"งจ)งจะเป:นองคD

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

306

ประช�ม เว่�นแติ!บทบ'ญญ'ติ�แห!งกฎหมายหร7อกฎหร7อค/าส' "งท�"จ'ด็ให�ม�คณะกรรมการช�ด็น'-นจะก/าหนด็ไว่�เป:นอย!างอ7"น

ในกรณ�ม�กรรมการครบท�"จะเป:นองคDประช�มได็� แติ!การพ�จารณาเร7"องใด็ถั�าติ�องเล7"อนมาเพราะไม!ครบองคDประช�ม ถั�าเป:นการประช�มขึ้องคณะกรรมการซึ่)"งม�ใช!คณะกรรมการว่�น�จฉ'ยขึ้�อพ�พาท หากได็�ม�การน'ด็ประช�มเร7"องน'-นอ�กภูายในส�บส�"ว่'นน'บแติ!ว่'นน'ด็ประช�มท�"เล7"อนมา และการประช�มคร'-งหล'งน�-ม�กรรมการมาประช�มไม!น�อยกว่!าหน)"งในสามขึ้องจ/านว่นกรรมการท'-งหมด็ ให�ถั7อว่!าเป:นองคDประช�ม แติ!ท'-งน�-ติ�องระบ�คว่ามประสงคDให�เก�ด็ผลติามบทบ'ญญ'ติ�น�-ไว่�ในหน'งส7อน'ด็ประช�มด็�ว่ย

มาติรา ๘๐ การประช�มให�เป:นไปติามระเบ�ยบการท�"คณะกรรมการก/าหนด็

การน'ด็ประช�มติ�องท/าเป:นหน'งส7อและแจ�งให�กรรมการท�กคนทราบล!ว่งหน�าไม!น�อยกว่!าสามว่'น เว่�นแติ!กรรมการน'-นจะได็�ทราบการบอกน'ด็ในท�"ประช�มแล�ว่ กรณ�ด็'งกล!าว่น�-จะท/าหน'งส7อแจ�งน'ด็เฉพาะกรรมการท�"ไม!ได็�มาประช�มก�ได็�

บทบ'ญญ'ติ�ในว่รรคสองม�ให�น/ามาใช�บ'งค'บในกรณ�ม�เหติ�จ/าเป:นเร!งด็!ว่นซึ่)"งประธีานกรรมการจะน'ด็ประช�มเป:นอย!างอ7"นก�ได็�

มาติรา ๘๑ ประธีานกรรมการม�อ/านาจหน�าท�"ด็/าเน�นการประช�ม และเพ7"อร'กษาคว่ามเร�ยบร�อยในการประช�ม ให�ประธีานม�อ/านาจออกค/าส'"งใด็ๆ ติามคว่ามจ/าเป:นได็�

ถั�าประธีานกรรมการไม!อย�!ในท�"ประช�มหร7อไม!สามารถัปฏิ�บ'ติ�หน�าท�"ได็�ให�รองประธีานกรรมการท/าหน�าท�"แทน ถั�าไม!ม�รองประธีานกรรมการหร7อม�แติ!ไม!สามารถัปฏิ�บ'ติ�หน�าท�"ได็� ให�กรรมการท�"มาประช�มเล7อกกรรมการคนหน)"งขึ้)-นท/าหน�าท�"แทน

ในกรณ�ท�"ประธีานกรรมการม�หน�าท�"ติ�องด็/าเน�นการใด็ๆ นอกจากการด็/าเน�นการประช�มให�น/าคว่ามในว่รรคสองมาใช�บ'งค'บโด็ยอน�โลม

มาติรา ๘๒ การลงมติ�ขึ้องท�"ประช�มให�ถั7อเส�ยงขึ้�างมาก

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

307

กรรมการคนหน)"งให�ม�หน)"งเส�ยงในการลงคะแนน ถั�าคะแนนเส�ยงเท!าก'นให�ประธีานในท�"ประช�มออกเส�ยงเพ�"มขึ้)-นอ�กเส�ยงหน)"งเป:นเส�ยงช�-ขึ้าด็

เร7"องใด็ถั�าไม!ม�ผ��ค'ด็ค�าน ให�ประธีานถัามท�"ประช�มว่!าม�ผ��เห�นเป:นอย!างอ7"นหร7อไม! เม7"อไม!ม�ผ��เห�นเป:นอย!างอ7"น ให�ถั7อว่!าท�"ประช�มลงมติ�เห�นชอบในเร7"องน'-น

มาติรา ๘๓ ในการประช�มติ�องม�รายงานการประช�มเป:นหน'งส7อถั�าม�คว่ามเห�นแย�งให�บ'นท)กคว่ามเห�นแย�งพร�อมท'-งเหติ�ผลไว่�ใน

รายงานการประช�มและถั�ากรรมการฝ่Lายขึ้�างน�อยเสนอคว่ามเห�นแย�งเป:นหน'งส7อก�ให�บ'นท)กคว่ามเห�นแย�งน'-นไว่�ด็�ว่ย

มาติรา ๘๔ ค/าว่�น�จฉ'ยขึ้องคณะกรรมการว่�น�จฉ'ยขึ้�อพ�พาทติ�องม�ลายม7อช7"อขึ้องกรรมการท�"ว่�น�จฉ'ยเร7"องน'-น

ถั�ากรรมการคนใด็ม�คว่ามเห�นแย�ง ให�ม�ส�ทธี�ท/าคว่ามเห�นแย�งขึ้องตินรว่มไว่�ในค/าว่�น�จฉ'ยได็�

บัทเฉพาะกาล

มาติรา ๘๕ ให�ถั7อว่!าระเบ�ยบส/าน'กนายกร'ฐมนติร�ว่!าด็�ว่ยการปฏิ�บ'ติ�ราชการเพ7"อประชาชนขึ้องหน!ว่ยงานขึ้องร'ฐ พ.ศ. ๒๕๓๒ เป:นระเบ�ยบท�"คณะร'ฐมนติร�ว่างขึ้)-นติามมาติรา ๓๓ แห!งพระราชบ'ญญ'ติ�น�-

มาติรา ๘๖ บรรด็าค/าขึ้อเพ7"อให�ม�ค/าส' "งทางปกครองท�"เจ�าหน�าท�"ได็�ร'บไว่�ก!อนท�"พระราชบ'ญญ'ติ�น�-ใช�บ'งค'บให�เจ�าหน�าท�"ท/าการพ�จารณาค/าขึ้อด็'งกล!าว่ติามหล'กเกณฑ์Dท�"กฎหมายหร7อกฎส/าหร'บเร7"องน'-นได็�ก/าหนด็ไว่�

มาติรา ๘๗ เม7"อได็�ม�การจ'ด็ติ'-งศาลปกครองขึ้)-นแล�ว่ บทบ'ญญ'ติ�มาติรา ๔๘ ให�เป:นอ'นยกเล�ก

ผ�$ร�บัสั่นองพระบัรมิราชโองการ

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)

308

บัรรห้าร ศลปอาชานายกร�ฐมินติร

ห้มิายเห้ติ� : เหติ�ผลในการประกาศใช�พระราชบ'ญญ'ติ�ฉบ'บน�- ค7อ โด็ยท�"การด็/าเน�นงานทางปกครองในปNจจ�บ'นย'งไม!ม�หล'กเกณฑ์Dและขึ้'-นติอนท�"เหมาะสม จ)งสมคว่รก/าหนด็หล'กเกณฑ์Dและขึ้'-นติอนติ!างๆ ส/าหร'บการด็/าเน�นงานทางปกครองขึ้)-นเพ7"อให�การด็/าเน�นงานเป:นไปโด็ยถั�กติ�องติามกฎหมาย ม�ประส�ทธี�ภูาพในการใช�บ'งค'บกฎหมายให�สามารถัร'กษาประโยชนDสาธีารณะได็� และอ/านว่ยคว่ามเป:นธีรรมแก!ประชาชน อ�กท'-งย'งเป:นการปGองก'นการท�จร�ติและประพฤติ�ม�ชอบในว่งราชการ จ)งจ/าเป:นติ�องติราพระราชบ'ญญ'ติ�น�-

-------------------------------------------

ส/าน'กพ'ฒนาระบบ ร�ปแบบและโครงสร�าง (สพร.)