602
United Nations Development Programme 2011 / 2010 ǵƢǠǴdz ĺǂǠdzơ ƨǧǂǠŭơ ǂȇǂǬƫ ƨǧǂǠŭơ ǞǸƬƴŭ ƨƠNjƢǼdzơ DZƢȈƳȋơ ƽơƾǟƛ
United Nations Development Programme
United Nations Development Programme
2011 / 2010
2011
/ 2
010
2011/2010
” “
2011/2010
2011/2010
.IóëàŸG á«Hô©dG äGQÉeE’G – H ô dG á É d ô ô dG QG á ô μ
dG «
dG Gô E’G GódG « àdG
IóëàŸG á«Hô©dG äGQÉeE’G H
μμ μ
μ
μ
μ
μ
2009
μ
μ
μ
μ
μμ
μ
μ
– –
μ
μ
μμ
μ
μμ
μ μ
μ
2011/2010
” :2011/2010 “
2009
μ “ ”
:2011/2010 ” “
μ
μ
μ
μμ
2011/2010
μ
μ
μμ
μ
μ
μμ
μμ
μ μ
μ μ
μ
μ μ μ
μ
μ
μ
Gô dG ô
μ
ôŸG ô dG
*
ô ô àdG e ô óe
á«© ôŸG GQ ’G ó©e
μ
μ
É E’G « ëàdG äG ’G äÉ É« à ’G «
μ
á« Gó«ŸG äÉ ŸG e
μ 2011/2/9 *
àμe G ó GQ H ó á e
É E’G IóëàŸG ’G eÉ ôH
μμ
dG ô ô
μ
á « ’G EG á dG
μ
dG «
ôŸG ô dG ëH ó É e
2011/2010
É©dG
ôô
àdG
äÉ àëŸG
ó« àdG dG
1 ô ô àdG á« H « É ŸG á« ŸG
1
2
3 μ4 μ4 μ5
5 μ6
6
7
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
’G dG
11 äÉ«dÉμ E’G ŸG á ô©ŸG à11
13
15 μ16 μ17 μ μ19 μ20 μ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
É dG dG
23 á ô©ŸG à Ÿ dG Gó EG « ©àdG
24 μ24
24 μ26
27
28
29
29
2011 2010
32
33
34
34
35
35
36
36
37
37
37
39
39 μ40
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
dÉ dG dG
41 á ô©ŸG à Ÿ Gó E’G á« É à ’G á àdG
43
43
44
44
45
45
45
47
47
49
50
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
HGôdG dG
53 á ô©ŸG à Ÿ dG Gó EG á« «μ àdG äÉ « dG54 μ55 μ56
É©dG
ôô
àdG
57 μ58
59
59
60
61
62 μ μ63
63
64
66 μ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
eÉ G dG
71 Éà dG äG Gô E’G á ô©ŸG à d d á É dG á É Gó«ŸG ë dG
71
72
72
72
72 μ72
75
76 μ77 μ77 μ78
78
78
78
79
80
80
80
80
81
2011 2010
84
85
87
87
88
90
90
92
92
92
94
95
97
97
97
100
100
102
104 μ104 μ106 μ114
114
116 μ117
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
É dG dG
121 á ô©ŸG à EG d d dG Gó E’ ôëàdG áe e
121
121
123
123
124
124
125
É©dG
ôô
àdG
126
128
130
134
136
137
141 á«© ôŸG GQ ’G GôŸG
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
155 ŸG
157 á© HQ’G ä’É G ód É« à ’G Éà :1 ë ŸG
157
158
163 É E’G ë ŸG :2 ë ŸG
163 áeÉ äGô e
163 μ μ 1164 2
165 2000 3
166 μ 4167 2000 5
168 2010 6
169 « ©àdG
2008 μ 7169
170 2009 8
171 9
2000 10
172
173 2009-2005 μ 11174 2000 12
175 ä’É ’G äÉe ©ŸG á É
175 2000 μ 13176 14
177 15
178 (2011/2010) μ 16178 (2011/2010) 17
2011 2010
ô ’G á É
16 :1-1
17 μ :2-118 :3-1
19 :4-1
25 μ :1-233 :2-2
35 :3-2
37 :4-2
40 :5-2
47 :1-3
48 μ :2-3 49 :3-3
51 μ :4-358 :1-4
59 :2-4
62 :3-4
63 :4-4
67 :5-4
69 μ :6-4 126 :1-6
129 :2-6
133 :3-6
135 :4-6
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Éμ ’G á É5 μ :1 μ
23 2007 – 2000 :1-2 μ25 (%) :2-2 μ30 15 μ :3-2 μ31 15 :4-2 μ38 :5-2 μ54 μ :1-4 μ55 :2-4 μ62 :3-4 μ
É©dG
ôô
àdG
67 2000 :4-4 μ71 :1-5 μ81 :2-5 μ83 :3-5 μ84 :4-5 μ85 (%) :5-5 μ88 :6-5 μ90 :7-5 μ91 (%) :8-5 μ93 :9-5 μ94 :10-5 μ95 (%) :11-5 μ97 :12-5 μ99 :13-5 μ
100 :14-5 μ101 (%) :15-5 μ109 :16-5 μ122 :1-6 μ127 :2-6 μ135 μ :3-6 μ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Gó G á É
24 μ :1-2:2-2
26 2007-1999
32 2009 :3-2
60 :1-4
61 :2-4
64 :3-4
68 :4-4
73 :1-5
73 :2-5
74 :3-5
75 :4-5
76 μ :5-5
2011 2010
77 μ :6-5 77 μ :7-5 79 :8-5
80 :9-5
81 :10-5
82 μ :11-583 μ :12-5 84 :13-5
86 (%) :14-5
86 (%) :15-5
86 (%) μ :16-5 87 (%) μ :17-5 87 :18-5
88 :19-5
89 :20-5
89 :21-5
91 (%) :22-5
91 (%) :23-5
92 (%) :24-5
92 :25-5
93 :26-5
93 : 27-5
94 :28-5
95 (%) :29-5
96 (%) :30-5
96 (%) :31-5
97 :32-5
97 :33-5
98 :34-5
98 :35-5
98 μ :36-5101 (%) :37-5
101 (%) :38-5
102 (%) :39-5
É©dG
ôô
àdG
102 (%) μ :40-5 103 :41-5
103 :42-5
104 μ :43-5 105 μ :44-5107 :45-5
108 :46-5
108 :47-5
110 :48-5
111 :49-5
112 :50-5
113 (%) μ :51-5 113 (%) μ :52-5 114 (%) μ : 53-5 114 :54-5
115 :55-5
115 :56-5
116 :57-5
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
2011 2010
1
É©dG
ôô
àdG
2011/2010
μ
μ
2011 2010
2009
μ
μ
μ
μ 2009
μ
μ
μμ
2011/2010
μ
μμ
μ
μ
Hô©dG É E’G
É H äÉ« d
á ô©ŸG à
à . eÉŸG
á ô©ŸG ô ô
É© d Hô©dG
EG 2011/2010
ôëàdG á ôe
ô G É QEG ë
É H É ’G
á ô©ŸG à
e
e eÉ©àdG G
äÉ«dG äÉ« e
É« ’G Gó EG
É « Éàd áe É dG
á É dG á QÉ d
à ŸG É H
EG d dG ô©ŸG
á ôdG ’É
ó
2011 20102
μ
2011 2010μ
μ
μ
μ
μ
2011 2010
μ
μ
μμ
“ μ ”
μ
μ
μ
á ô © ŸG á « É « ’G Gó EGá« àdG á ô G
μ
μμ
ôëàdG à
äÉ ó á G e
Góà Ió ó
É« dG É «
ô©ŸÉH É à ’ÉH
É dG äÉ«dÉH
É Q óH á à ŸG
á«H dG É«e
« ÉàdG « ©àdG
μàdG
3
É©dG
ôô
àdG
É« ’G É H EG
Ió ó G á«Hô©dG
’ á ô©ŸG à Ÿ
e
ä’É «
© á ô G
H á ô©ŸG É
á eÉ dG á« àdG
μ
μ
μ
μμ
μ
μ
á « É « ’G É H á ô dGμ àdG « dG äGQÉ ŸG
“ ”2011/2010
μμ
μ
μ
μ
μμ
μ
“ ” “ ” “ ”
18
”“
18(14-9 (8-0) μ
.(18-15
24-15 15 μ14-5
1518-15 14-5
μ
μ
μμ
2011 20104
μ
μ àdG « dG äGQÉ ŸG á«
μ
μμ μ
μ
μμ
μ μ
äÉ É μdG äGQÉ ŸG
μ
μ
μμ “ ”
μμ
μ
μ
μμ
“ ”
μ
μμ
μ
μ
μ
20-5
μ
“ μ ”
μμ μ
μ μμ
dG Qó EG
à Ÿ Gó EG
à á ô©ŸG
á°UÉN äGQÉ¡e AÉæH
ô©àdG e óH’
á ô H É¡«
e É à á«eÉæ
Iô à° ŸG äG àdG
á« á ° æàdG ó©
°UG àe AÉæH
μ àdG ó G d É ô©ŸG
äÉ ô G eÉ
äÉ° ° ŸG ©
áæeÉ° dG á ÉædG
QG ŸG
áeRÓdG
5
É©dG
ôô
àdG
óëH äGQÉ¡ŸG EG
μ ’ É¡ G É QÉ G
G EG ’EG I ° æŸG
áe æ G
e á μ Éæ©° . « dG
« dG ¡ e
áe æe ÉeG
É ŸG e
á HÉ ŸG É©ŸG
á«Hô©dG äÉ d
à Éë dG
d á ô©ŸG
á« æàdG Q
áeGóà° ŸG
μ
á « dG áe æŸG
μ
μ
μ
μ
μ
μμ
μ
μ
μ
μ
μ
á«æ«μ àdG äÉ « dG
μμ
μμμ
1 μ
μ
äGQÉ¡e«
2011 20106
μμ μ
μ
μμ
μ
μ μμ
μ μ
μμ
μ
μ
μ
μ
μ
á « Gó dG á « ô © ŸG É © H’Gá« É à ’G
μμ
“ ” “ ”“ ”
μμ
ô ô à d áeÉ©dG á« ¡æŸG
2011/2010
μ
μ
“ ”
μ
μ
Éà ŸG μ àdG ó© ó É° ŸG NóŸG G
Gó EG äÉ«
à Ÿ É« ’G
G d á ô©ŸG
dG QÉ E’G
É« Ód «à
áe É dG á«Hô©dG
äGQÉ¡ŸG ÓàeG
IQ É É¡ © àdG
« dG
Ió ó G
7
É©dG
ôô
àdG
á° GQódG É
É«à G
á«Hô©dG á æŸG
äG G EG ó ó° dG
á « äÉ« ¡æe
«à áææ e
©àdG G É«
É Q ô É
á« ô H
á« ° e
μ
μ
μμ
2010
μ
2011/2010
μμ
μ
ô ô àdG á«æH
μ2011/2010
“ ”μμ
μ
¡ ŸG á ô©ŸG à ”“äÉ«dÉμ° E’G
μ
μ μμ
μμ μ
Gó EG « ©àdG”“á ô©ŸG à Ÿ A æ dG
2011 20108
μ
μ
μμ
μ
μ
μ
á ° æàdG”“á ô©ŸG à Ÿ Gó E’G á« É à ’G
μμ
μ
á«æ«μ àdG äÉ « dG”“á ô©ŸG à Ÿ A æ dG Gó EG
μμ
μ
μ
μμ
μμ
μμ
μ ë dG Éà ” EG d d A æ dG á É Gó « ŸG
“á ô©ŸG à
μ
Éæë É ¡e
äÉ° ° e AÉæH
á ° æàdG Gó E’G
á ÉëH ôe’G
á«æ«μ äÉ «H EG áæ° É
á° ¡ædG I ° e
A ædG Gó EG ó
« e ¡æμ «° É ¡ Gó G
á ô©ŸG à
à ô
á ô©ŸG
ó ó àdG GóHE’G
óH ’ G N’G
É« ’G à G
Ió ó G á«Hô©dG
á«°UÉ
e É° G
äÉ «H ô G ÓN
I á«æ«μá G
9
É©dG
ôô
àdG
”μ
“
μμ
μμ
μ μ
á e á«eÉæ ô áe æŸ á Q
á ô©ŸG à Ÿ áe É dG É« ’G Gó E’
“á ôdG ô G ”“ ôëàdG IQó ŸG”
“ ôëàdG á« « ”
μ μ eÉ ”
“ ôëàdG äÉ àeμ
2011/2010
μ
2011 201010
μ11
É©dG
ôô
àdG
2011/2010
” “
μ
μμ μ
μμ
μ
2009
à Ó ¡ ŸG á ô © ŸG àA ædG Gó EÉH
μ
“ μ ” “ ”“ ” “ ”
μ
.(2008 ) 2003 . μ ) .(2003 2005 μ ” “ μ μ μ
. 2009 μ . ” μ “ . μ μ “ ” “ ” μ
à e óH ’
°UG àdG I É
e Éæ° G e
Gôd É©dG
á« ô©ŸG I dG
É Éæ ô EG àdG
ó©H Ée G à°
e °
É¡ QGó ©° dG
IG G á ô©ŸG EG
äGQÉ«N «° àd
¡ GQó ô° dG
NóŸG
« ëàd ° « ôdG
á eÉ° dG á« æàdG
μ
2011 2010 12
“ ” μ ) .(2009 μ μ
. μ ) (2000 μ (Paradigm) “ ” .“ ” ” μ .“ ” “ μ μ –
.“ ” μ . .
. 1973 μ 1
μ . μ “ ”
.(1994 ) . ) (2001 μ . μ μ . μ μ “ ” μ . .“ ” μ . ” “
.
á«Hô©dG á ôdG EG
á ô©ŸG à Ÿ
ëæ G
ÓeÉ° ëæe
AÉæH ë æàd
« ° à
á ° á ô©ŸG
äÉ É H d
I G äÉe ©ŸG
μ G IQó dG
H É©àdG EG
ódG H ÉædG
ä É àdG á «à
äGQÉ¡ŸG á ô©ŸG
QÉ à° ’G EG
É° e « ©àdG
I dG G
ÉædG H «d
ódG H H
É° G
«H É« G
μ 13
É©dG
ôô
àdG
“ ” . μ μ μ μ . μ μ μ μ . μ μ μ μ μ . μ )
.(2000
É° ’G á É àdG äGQ á ô©ŸG
– μ . . μ μ
. μ . μ . μ . μ μ
. μ . μ . μ μ μ μ μ μ . . μ
.(1998 ) 2 . μ
. ” . “ “ ” μ . μ . μ μ μ . μ μ μ )
äÉ° É«° dG EG
á« d æμàdG äÉ° É«° dG
æ á« É à ’G
É©e É¡à« æ à G
G eÉμàe μ° H É Ó æ
á eÉμàe Gó G
àæ á ô©ŸG EG
á ô©ŸG e ó ŸG
á àμdÉ d d Éæ°U e á ô G
áeÉ ádÉ° e á ô©ŸG
« Gó
AÉæH á ô©ŸG Éà EG
á ô©ŸG É° à G
2011 2010 14
μ .(2005 –
μ – . . “ ” μ . μ . μ . “ ” “ ” . ”
.3“ μ
. μ μ “ ” “ ” μ (Netizen) “ μ ” . ” μ “ ) μ μ
.(2011
μ μ . μ . . . μ
.(2004 ) ” .“ . . . . .(2001 ) μ μ μ μ . μ
.
G e eó
É à ’G É° ’G
E’G
ë °UG eÉæ
“ ° « dG” ° H É “ ” h «d °UG à d IG G
ó Gh e
H EG
e É° G
Nh . EG
É° ’G G
É G à ”“ ° G ’G
μ 15
É©dG
ôô
àdG
. .(1993 ) ) .(1993 μ . μ
. μ μ μ . μ
. μ μ μ – – .
2011 μ . μ . μ ” “ ” ” “ .“ ” “
μ μ “ ” “ ” . μ μ . μ )
.(2011 μ . μ μ . – – . 20-15 μ μ μ
. μ 2009 . . μ – – μ
.
à EG d dG äÉ « dÉ μ ° EG 4á ô©ŸG
“ μ ” μ . 1996 μ
à æ
Uô á ô©ŸG
á É äÉ ÉμeEGh RhÉ e Éææμ
– É« QÉ – e dG à° e æ°U EG
« æ° QG
ó àdGh á° ¡ædG
á æŸG Nóàd
à á«Hô©dG
á ô©ŸG
ó àdG e ° G
Gô ódG
. É° à ’G ó àdGh
ÉHÉ° à G á ô©ŸG EG
É « h É«æ h
IG G É GóHEGh É Éà EGh
à d á É h
° G h μ Gô° dG « EG
IGhÉ° ŸG Qó
ä’É ŸG « h
á« ô©ŸG
2011 2010 16
μ μ
.
dG á« É dG á« æàdG á«dÉμ° EG »Hô©dG
μ .(1989 ) μ μ μ . – – μ . μ
μ μ . μ
. ” .“ . μ . μ μ μ . – ) .(2009 μ “ ” μ )
.(2000 . . μ . . .
μ . μ . . . μ . μ
. μ . μ . . . . μ
.
1 1
2011 1995 1988
É G ó G ©dG EG
á« É° E’G á ô©ŸG
eh .É¡ «dh
Éàë ¡ d
á« É á«æH EG
h áæ° É
ôëŸG ° dG
á« »° É° ’G
á É° à ’G á« æàdG
á« É à ’Gh
μ 17
É©dG
ôô
àdG
μ . 2009 . “ ” μ μ μ . . . . μ μ .(2010 ) μ μ μ μ μ
. 2011 μ μ
.
à eÉμdG ÉæàdG á«dÉμ° EGá ô©ŸG É° à Gh á ô©ŸG
μ . μ
. 2003
μ ” μ μ 2004 14-12 .
μ .
. μ μ . μ μ
. μ μ
.
. μ . . μ .
μ μ
.
2 1
2004 μ
ä’hÉ äô° à G
á«Hô©dG äÉ© à ŸG
©dG àd
Gó à° ’G
h » É G dG
©dG G G à° G
Éà EG h á«æ àdG
° ©dG
2011 2010 18
μ . μ . μ μ μ . μ μ . μ μ .
. μ μ μ μ . 5“ ”
. μ
. μ μ μ . . . . μ .
. . μ . – ) (%80 ) (%20 .
. μ μ
μ μ
.
2011 23 μ Carnegieendowment.org
3 1
ähÉ àdG hG EG
» É à ’G
’ É° à ’Gh
EG
» É à ’G É ° ’G
»° É«° dG QGô à° ’Gh
QÉ©à H ° ë
hôdG e É° G
á« Gô ódG
Ó° É¡ G
É° dG ° É¡ G
É h IÉHÉëŸGh
e É ¡ G ó
áëHÉμdG eG ©dGá« æà d
μ 19
É©dG
ôô
àdG
μ .
. μ .“ ” “ ” . .(2002 ) ” “ ”
. μ “
“ μ ” “ ” . . μ
.“ ”
4 1
GôŸG ô á«dÉμ° EG
μ .
. ” μ “ . μ μ μ
μ μ . μ . μ μ . . μ μ
á« æàdG » óà°
Q áeGóà° ŸG
H ÉæàdG
á ô©ŸG É° à G
.á ô©ŸG à h
á ô©ŸG É° à É
É ° GQ É° à G
áë ° ŸG ó
à ÉeG á°UÉ G
á« EÉ á ô©ŸG
á eÉ° á« É à G
áë ° ŸG ó¡à°
áeÉ©dG
2011 2010 20
μ . μ μ μ μ μ
.
« ©àdG « àdG á«dÉμ° EG
μ μ . .
. μ μ . μ μ μ μ μ
.(1986 μ . μ .
. . . “ μ ” μ . μ μ μ
. . μ μ . μ
. μ . μ (1966 . μ .( 1972 μ μ . μ .
É É « ©àdG EG
à É«°
° É° N d ó
á«° É«° dG hô h
á« É à ’Gh
ô h .á« É dGh
à ŸG « ©àdG
dG H ô Éà h
á Ó °
á á«dó
ëà Éeóæ
° àμ á«H dG QÉ©ŸG Gô ’G
‹ÉàdÉHh ,äGQÉ¡ŸGh
Gô ’G A’ °
É ô° H Ée GQ
ÉμŸG » á° QóŸG á« æ « à dG
ô° dG ÉŸG GQ
.ádGó h IAÉ μH æ h © ádGó©dÉ
á° QóŸG
μ 21
É©dG
ôô
àdG
μ %52 ” μ μ “ . %23.1
.6 μ ) (1976 ) (1970 . 1982 1981 ) .
.(1986 μ
μ μ . ” “ μ
.
° G óH ’
Ó°UE’G N
’ GA H dG
N e G à
á eÉ° dG á« æàdG
á ô G É«°
á« Gô ódGh
É , à ŸG
,á á«° É«° I GQEG
I GQEG É¡ ó h
á É á«© à
2011 2010 22
23
É©dG
ôô
àdG
μ . μ . μ 15 μ %45 %21 24-15 . 2007 μ μ μ
μ μ . .
.
¥Gô©
dG G μdG d d ôG
G dG
GG
ô ©dG
GdG
GG dG
á«Hô
©dG á
æŸG
dG dG
G dG
dG μô
G
dG G
G ¥ô
GôdG
ô
G
4035302520151050
1 2 μ dG 2007-2000 ÜÉÑ°ûdG ÚH á«eC’G ä’ó©e
24 15 ô ©dG dG
2010 μ dG G
É ’G °
á dG A ædGh
15 e G á ô ©dG
%45 e G ÉeÉ
Éμ° dG e á °
É ° dGh © É«dG
24-15 ° H
%21 ë ÉeÉ
hódG à G
á© Gôe EG á«Hô©dG
á« « ©àdG É¡ É° É«°
« ©àdÉH ¡æ d
É É« ô h
»Hô©dG A æ d «à
á ô° H I ° G
AÉæ dG IQ É
á QÉ° ŸGh ó ó àdGh
QÉ EG á É dG
á æ I ° e
á eÉ°
ô© G dG G G © dGdG dG
2011 2010 © d ô©dG ô© G ô ô24
« © à dG É æ d » μ dG « ë à dG»Hô©dG
É ° dGh A ædG °U á«e’G
dG ©dG ô G G G μ © Gô G ô©dG © G G dG ô © G G dG dG d dG Gô dG G G d d G G ô © dG ©
. ô© G © G © ôdG ô © dG Gô d G © G dG μdG dG ô G Gô dG ô©dG
. G dG μ dG G G 15 μ dG G ( 2010 2007 ô©dG G G 58.36 G %29 dG μdG Gô dG G d dG ©dG © dG d G G %20 dG d %16 .%7 G ¥ô %9 dG G ô ©dG G dG ô d dG μdG G ©dG G . GôdG μ dG G 17 ô G ô G G μdG G . 10 5 dG G dG %60 μdG Gô dG μd dG G dG ô G
(%90 ) μ d d ô © dG G G © . G dG G G d G dG μ G G Gô G G G dG G d G dG G μ dG ô©dG G 2015 G G
. 55.78 μ G dG dG G G ô © dG dG dG G G %13 G G © . ô © dG dG dG G ôdG dG dG dG G G G %18 %9 ô©dG G .( 2010 μ dG G G G G G G G dG G dG μdG G μ ô©dG © G © dG G G dG G G dG ô© G dG dG ©dG G © dG G G G G μdG Gô dG
. ô ô d © ô
ád dG á ôe á«H dGh á É ôdG Iôμ ŸG
dG G ôμ G d dG . G ô G G dG G ôμ G © dG G G
1 2 GÑ G ád dG á« d ó dG ó É©dG
hô° ŸG» eG Q’h ó ædG ó É©dG
dG ôdG ô1.48
G G G ô ô1.59
G G ô2.27
G ôμ G d dG ô7.16
ô ô d © ô dG G
É ôdG
©e à
á«Hô©dG äÉ© à ŸG
ë e ° e
É
ó ,á«e’G
ÉŸE’G ä’ó©e
áHÉàμdGh IAGô dÉH É« ° á° æe
hódG e ó ó
AGô dG H á«Hô©dG
e ehôëŸGh
, É ° dGh A ædG
É E’G á°UÉ Hh
ô© G dG G G © dG ©dG ô ô dG25
É©dG
ôô
àdG
G G Gô © d G ôμ G © d © dG G ô dG d G μ d dG dG G dG G © dG .ô ©dG dG μ © ôμ G d dG ô G G © G G dG μ G G G ô d ôμ G © dG . G G ô dG ô ô G dG ©dG 1-2 G ô G © d dG © G G d dG G dG dG d dG
. ô ô d © ô dG dG © 2010 Gô G 6-0 ô ©dG dG d G G dG d dG © dG © %19 ô © dG © ô G G dG G .%41 d dG © G © G μ d dG G G © G ô©dG dG © dG d dG Gô G μ G d dG ôμ G dG G dG G
.( 2010 μ dG) μ dG G G G G ¥ dG © G ô G G © dG
ô 100 d dG dG d G μ G dG μ ô G ô dG dG ô ©dG 8-6 © G G G G G ( ô 1000) G d dG dG . dG G μ dG μ dG ©dG G G dG d © ô ©dG dG © G d G G Olfactory bulb ô dG dG ©
Hippocampus G ©dG G ©
ô dG G G G . © dG Gô G dG μd © d G G ©dG ô d ô G d d G dG . G G ô dG dG ©dG G ©dG G G © d d pruning dG G μdG G G dG G ©dG dG ô dG G 6 dG G G G dG
. d © G G G dG
ô ô d © ô dG G
1 2 GÑ G ád dG á É É ° ’G á « G É dG
á G É C’G á«Ñ° ©dG äÉ« ° G á É
ó« G « ©àdG
ád dG á ôe
« © Iôμ ŸG » æ , eÉμàe »
H ° æ h ,äGQó dG
,äGQÉ¡ŸGh ±QÉ©ŸG
É« É Qó ° h
É É° μà° Gh ,G « hÓ É h
° ædG G ° ’
á© ôŸG á ŸG
μ° É Ód © G É
hódG ©e eÉeG
É©«à° G á«Hô©dG
á ° dG Gó ’G
° É ’G e
á É Q eGôH
« ©àdGh ád dG
á«æ dG ôμ ŸG
μdGG
G
ô©G d
G dG
GG
ôdG G
ô
GdG
ô
d
¥Gô©
dG
ôG
G dG
©dG
9080706050403020100
2 2 μ dG(% Gó H’G Ñ Ée « © dÉH É ’G É d’G ä’ó©e
2010 μ dG G
1999
2007
2011 2010 © d ô©dG ô© G ô ô26
ô G ô ( G 5 G 4 ô©dG G G d μdG ô dG dG © d G © G G dG . G G ô G ô©dG dG © ¥Gô©dG ©dG G
. dG © dG d dG d G G Gô G G © dG G © ô©dG . G G G dG dG ô©dG G dG G dG 54 G G dG ô ©dG G d dG G © G μd ô dG G . ô G μdG Gô dG ¥Gô©dG dG d G G G 22 G ô G G © dG G d G 21 ô dG dG G dG 7 dG .( d G ô dG G d dG G d G μdG d G 9 G G G
.( 2010 μ dG) d G 10 G
á« GóàH’G á ôŸG « ©àdG Gh
© © dG © dG ô © G G © d G ¥ d G G © G
¥ d G ô© G dG dG © G G G © dG ô μdG Gô dG ô© G ô dG G dG ©dG G G G G . ô © G G dG G G © d ¥ d d dG G G dG G © ô ô © G G
. ô ô d ô©dG dG ô G G G G 1999 %28 G G 2.2 G G 1999 d dG G G G 5.8 2007 G G G d 12–6) G G G G G %8 ©dG G .( ¥ d G ô G ©dG
.( 2010 μ dG) G G © d d © d ©dG ôdG ô ô ô dG ô G G (G2010 μ dG) dG G dG ô G dG G G © dG G ô dG ô© G G G μ G μ ô© G © d dG ¥ d G © ô Gô G G ô G G d G G © dG G © G μ dG © dG G G dG G ô ô dG G . ô G G 1999 %78 G dG dG dG © G .2007 %84
2 2 G á° G ódG G ° ’G Gó H’G « © dÉH É d d É° dG ó© G ó dG óe
2007–1999 á« Gó H’G á° ó G É É C’G ä’ó©e
ádhó`dG
É° dG Éëàd’G ó©e
NER% QGóŸG QÉN É ’G Gó G±’’ÉH á« GóàH’G
19992007
ô©dG dG78845.752
dG dG808668.638
©dG828771.791
2010 μ dG G
É Q äGô° e EG
ádÉ Gh É ’G
»àdG á«ë° dG
ä’ó©eh É¡«
á æŸG ¡ É« h
á«Hô©dG
e Ió«©H á É° e
»àdG äÉ à° ŸG
hódG É¡à
ä’É ŸG áeó àŸG
É¡ G
á ° ° G
É ’G
QGóŸÉH ëà ŸG
Ée %28 QGó
,2007h 1999 ÚH
2.2 QGó G
« e
ô© G dG G G © dG ©dG ô ô dG27
É©dG
ôô
àdG
%98 %45 ô©dG dG . ô ô d © ô ô dG © d ©dG ôdG ô ô G G
dG ô d G G G ô G 2007 1999 ¥Gô © dG ô G G dG ¥ d G © . .%90 dG © dG ô μdG ô ô dG G G μd . dG dG G G G dG ¥ d G © G dG © . d dG G © %97 dG G G dG Gô 2007 1999 %73 G © ô G ©
.(G2010 μ dG) dG © ô dG G %2.9 d %3.4) %3.2 ô©dG ©dG ô©dG © G G . d dG ô©dG dG ô G %1.1 G G . ô G (%11.9) G dG ô G G ô©dG ô G G ô G ô dG G ¥Gô © dG
. ô©dG G G G G dG © G dG dG μd .%94 μ G G G G d © dG μ dG dG G
. G G ô G G G G G © dG ¥ Gô . G μ dG dG G μ dG ô G © 2007 % 90 d G dG 1999 %87 © dG G μ dG ô dG G G G . G G G μ dG dG dG © G G G G d G dG G ¥ d G © G dG G G . dG ©
ô G © G μ dG dG dG G G G G dG μd G G d
. d dG © G d G G © dG © ô©dG G μ dG © d © dG ô dG ô dG G © dG dG G G © dG μ G ô dG G G G G ô dG dG G © dG G d G
. ô© G G dG
7»Hô©dG É ° d É dG « ©àdG
G G dG © dG G © dG ô G © dG dG © G G G G ô G © . ô dG d dG
. ô© G dG G G dG ô ô G G dG G dG G (2005) dG © dG dG G dG ô ” © dG G G “ d ô dG G ô d dG G dG © d G G G μ dG G G dG μ dG G μ G © G G G G G G
. ©dG G G dG G ô dG © dG G ô© G . dG G G dG dG G μ d dG © dG ô μ . G G dG dG © dG G G G ô G G d d G dG d G G d ô G μ . G d ô G ©dG G G G dG © G G dG
« ©àdG É EG
ô¡ É dG
á« Éë° Gh
Ú h
.á É àdG
ædG G ±hô©ŸG
É EG Ú àdGh
ó äGQÉ¡e É à
Iô àe μ ’ Ée dÉ dG É©dG
Ió É Éæ μ à É ° dG e
äGQÉ¡ŸG
« e óH ’
« © AGREG G ŸG
« h äÉ«à dG
á hQ ŸG IQ ° dG
IÉà dG á Ó e
á«d æŸG É ’ÉH
EG ȈdGh
Éëàd’G e ¡©æe
° ó©H á° QóŸÉH
dG
2011 2010 © d ô©dG ô© G ô ô28
– dG – G ¥ô ¥ dG ô G ô G dG G G ¥ô μdG dG d μ dG dG dG dG dG © dG dG
.(2005 dG dG) G ¥ô dG G dG G G dG © dG G dG Gô d G G G dG © G d G dG © dG G . d dG © dG G d © %10 G G dG G G G ô G dG . dG G dG μd 4.1 G G © dG %10 © G μd 6.5 G © ô G G . dG G dG G © G © dG G G dG . G dG
.(2006 8 d μ dG © d © d d 27.5 dG © dG ô © dG G dG %65 G 2007–2006 G dG ôdG ô © dG dG μ © dG ô G d G © . ©dG G %47 dG dG © d G dG
. 5 d dG μ μ© Gô G ô © G G dG © dG ô G G © G dG G dG G G %35 ô dG μ © G d . ô G dG G G ô© dG dG G G d dG © ô© G G d G ô d d G G G G G G ô G G © dG
. ô ô d © ô dG © dG ô G ô ô © dG dG © dG
dG dG © dG G G %14 dG dG © dG G G G μ dG © dG ô©dG dG © G © dG dG © dG dG © dG d .ô d G dG © dG ô ô © . G G G G dG dG G G G d ©dG G ©dG ¥ d ©dG dG G G G © dG G G G d © d G G ô dG
.ô dG d dG d G ô ô dG μ dG dG ô © dG dG © dG G G G2010 μ dG © dG G G G μ G G ô G G dG ô G ô G G dG © G © G ô G G G ¥Gô©dG G μ G . dG ô G G G ô G G dG © ô d © dG dG . ô G G © dG G G G dG ô G ô © dG G G G G G dG © dG ¥ d G ô dG G % 18 G dG G
. G G © d ô ©dG dG © dG dG dG © G © ô©dG dG dG %17 Gô .%57 G 2007 . ô dG ô %93 G μ dG © dG ôdG ô©dG dG © %7 G ¥Gô©dG % 27 G G %1 G
.( 2010 μ dG)
»æ dG É dG « ©àdG
ô dG © dG G . ©dG d G dG G
« ©àdG ° àdG EG
É° e É dG
Ió É ° G
Gô° d I É à° ’G
à ŸG I dG
G ‹ÉàdÉHh
äÉ° É«° dG ©°
É à ’G EG I É G
« ©àdG á° É«° e
UÉ G É dG
« ©àdG EG I ° dÉH
É d É dG
äGô° ŸG μ© Gó ó° É« ó
« ©àdG Uô
ÉeG á ÉàŸG É dG
© EG , É ° dG
° G
%35 á°Uô dG
e G É Q hG
° «eÓàdG
á ôŸG
ô© G dG G G © dG ©dG ô ô dG29
É©dG
ôô
àdG
d d dG © % 67 G ô
. dG G © © G G © ô© G G G G G G G G G ©dG G G d G G dG © dG ô© G μ G μ ô© G dG d G G dG G © dG dG G G dG dG G G ¥ dG G ©dG G G G dG ©dG G
. ô© G dG G ©dG G d dG © G G © G μ G © ô©dG dG © dG ô ¥ G d © μ G G μdG © dG dG © d G G ô G G G . G d dG μ G dG ôdG ô G © d dG G . dG © dG ¥ G dG G G d dG G G . dG G G d d ©dG ô d d G dG G ©
. G dG G dG dG © dG ô G G ©dG ¥ G G G ô © G G G G ô .(2005 dG dG) dG G ©dG G G dG G © G 9 G d ô G G dG G G G G G ô dG G G G ©dG © dG © dG Gô G dG
. ©dG © G G G
»Hô©dG « ©àdG á« ædG
dG G ô dG d
© G © G G G G G μ dG G © G d dG dG dG . © G ô ô © © G μ dG dG G ô G G G dG . © dG ô G © μdG dG dG Gô d . dG dG © G dG Gô G G . © dG dG G G dG ô dG G G © ô©dG dG © dG G ô G μ dG © G G G G dG d dG dG G G ô ô© G G G ô© . ô ô d © ô dG dG Gô G Gô ô©dG G © dG ô © G dG G dG G dG © d G © dG ¥ G G G
. dG © ô dG dG
« ©àdG «° ëàdG äGô° eá«Hô©dG
(TIMSS)10“ ” G © © dG Gô G G dG d dG G 11 dG G dG G G . © dG ôdG GôdG dG G G ô 2003 . dG d 14 G ©dG G ô 2007 “ ” G G G
.122011 ô d 16 d 2003 “ ” G ô G dG dG © G G dG G ô © dG ¥ . ô dG © dG © dG ©dG ô©dG Gô G dG 475 46 G 26 dG ô G ô d
ô QÉ àdG °
G äÉ° GQódGh
Ó dG « ©àdG
,á ó« á«Hô©dG
á« e É© h
EG ° H ó
Ó°UEG IQhô°
° à ædG
á á«æ«μ äÉ «H Gó EG IQ É
Ió ó G É« ’G
ô Éàë
EG »æ dG « ©àdG
Ió ó äÉ° É«°
á ô° hQh
ô G óæà°
IQGó d á«æ h
HôdG ó É° h
äÉ à° e ÚH
áH ŸG äGQÉ¡ŸG
©dG ä’É
e á ° àμŸG h « ©àdG eGôH ÓN
©àdGh
2011 2010 © d ô©dG ô© G ô ô30
d dG d 42 dG ô G dG ôdG . 393 ô G dG d 32 dG © dG . 433 44 dG ô G dG ô G . 332 dG d 2007 “ ” G G dG ô©dG dG G dG G © 500 G dG d ©dG © G © Gô ôdG ©dG ô 319 ©dG ô©dG dG 307 ôdG G 482
. d 449 ô G Gô dG dG d dG d G “ ” © Gô G ô©dG ô 7 2003 ô dG .2007 ô © dG ô d G ô dG ô ôμ d dG Gô G ô ô
. μdG Gô dG ©dG G G G Gô G ô d ô G
©dG G “ ” G dG ô© ôdG .13 G dG ô© G G G G dG © dG ô © dG dG dG ô© G G ô 75 ¥ G . d dG G dG Gô . ô d d ô © dG dG G G Gô G G d ô© G © G © G dG G dG dG G G G . G ô d dG Gô © dG ô dG ô . G G dG
. ô ô d © ô G ô©dG dG G . ô G © dG G G G d G (PISA)14“G ” G G d 15 ô dG .15 Gô dG ©dG ôdG “ ” G “G ” G G G G G ô G G dG G G G
3 2 μ dGá«d ódG äÉ É G ° H ódG ©H ÉeÉ 15 á ód á« ©dG á É dG e dG
(á 500 äÉ ° e É° CG ódG äÉ á É e
ô ô d © ô dG G
ô
dG
600
500
400
300
200
100
0
d
μ
ôG
G
« Éà °
äGQÉ¡ŸG Gô EG
«eÓàdG óæ
«d , ô©dG
, ’óà° ’G É
’G É ŸG h
H ,áH ©°Uh Gó« ©
,á ô©ŸG É
dG É ŸG h
äGQó dG «
ô àdÉ á «° dG
É ° ’Gh
ô© G dG G G © dG ©dG ô ô dG31
É©dG
ôô
àdG
dG G G . G dG
G dG 2006 dG d dG G G dG ô 3 d 56 ©dG dG .ô G G Gô G “ ” G ©dG ôdG Gô dG dG dG ©dG 15
. G dG G “G ” G G G dG G . G G d G G G μ G dG G ô©dG . G © dG dG G %23 Gô dG % 32 ô %61 ôdG . G G dG %49 %72 %37 dG . G dG ô G 28 %48 %16 dG © dG . G dG ô G % G dG dG G ô © dG © dG G ô© G d G ô© G G G G . ô ô d © ô ô μ d dG dG – ô©dG dG d dG
G dG dG d ©dG dG μ dG – G ô G dG G © d
. G ô © dG G G .2006 G “2009 G ” ô© G G G ©dG μ dG © dG G ©dG dG ô ô©dG dG G dG ô G dG μ ©dG G G Gô d G G G G . G dG © G © μ G dG ô G G 2009 G ô ô©dG dG G © G dG μ d ô dG G dG ©dG G G G
. ô© G © μ dG ô ô ô©dG G dG d © dG dG G G ©dG © G dG ô G d G dG G G μ G © μdG G μdG
.(2010 G) © dG G ô dG G ¥ dG G G G © d © G d dG G 850 G d G G 200 d G 1000
© ô dG G
4 2 μ dGódG ©H ÉeÉ 15 á G áÑ° dÉH G d ©dG ° dG ó G
(á 500 äÉ ° e É° CG ódG äÉ á É e
ô
dG
G
ô
μ G
G
600
500
400
300
200
100
0
G «H Éà ° μ à° e ó
»Hô©dG dÉ dG
á« Gô dG äGQÉ¡ŸG
á« ©dG á É dGh
á QÉ e á«° É ôdGh
á æe hóH
hÉ©àdGh á« æàdG
É° à ’G
2011 2010 © d ô©dG ô© G ô ô32
G G G G G G G G G G ô©dG dG G dG G dG G dG 789 G G © dG ô dG G dG © G
.(2008 μ dG d dG dG G ôdG © ô dG G dG G dG dG d © dG ©dG © dG G ô dG © . G G ô © dG ôdG dG %30 G G G G G G G G Gô G G G G © ô G G G © . ô ô d G ô©dG dG G dG G © G dG d © dG G G d © dG
. © dG G G G dG ô © dG © dG © dG G G G dG © ô©dG dG ©dG © dG G © . © ô d © dG ô dG . © dG G G © dG G © dG ô©dG dG G
© d . ô © G dG ô G dG G G G dG d dG ô ô dG G d G G ¥ dG dG G G © G d G G G d μ dG G © dG © G G © dG ô G ô©dG ô© dG ô© G G G dG ô G ©dG G ô G Gô dG
. ô ô dG G G
° QóŸG
dG ©dG dG ô 169000 G ô©dG dG 1959000 G G G © dG © dG 1913000 G G © dG .( 2010 μ dG dG dG G μ dG © ô 1.8 d © ô©dG G G ô G dG ô 2015
.(2008 μ dG) d G © dG ô G G μdG G G G G ©dG dG G ô G (%100 ) © dG ô G %99 G ô G G dG G dG (%69) ô © G dG d G .(%59)
3 2 G2009 G «H á«H ©dG á É°û G É
àμŸG ¡±ô©Gô à° G
êÉeOEG
hÉ
μ««
U °
á ° àe
U °
á ° æe
á É dG
á«° É ôdG
á É dG
á« ©dG
‹hódG ó©ŸG493495493494494493496501
459458457466461460453466
G405393410407417387387415
404393393427408393371401
ô372354379376375361368379
2010 G G
ô QÉ àdG ©H Qó
©àdG h G
Ió » © dG
á«Hô hO
á ° æH ° àŸG
h %30
» ° ôdG QóàdG
á« Ú° EG
É ó « ©àdG
hódG ÉeG É«° É° G
©° »àdG ,á«Hô©dG
á° ¡ædG «° É EG
à NOh
á ô©ŸG
ô© G dG G G © dG ©dG ô ô dG33
É©dG
ôô
àdG
G %13 G G G G G ô G dG © dG G d dG %100 G G G μdG ô (%80) G dG μd μ dG (%46) G G d (%68) © G G ô d ô .( 2010 ô© d © dG ô dG . G © G dG G © G © © μ © dG © G ô©dG G G G ô dG G G μ G dG ô G μ G . © dG dG G G © G
. ô ô d © ô © d G © G d G G . G G dG Gô G © ©dG G dG ô©dG G dG d G G G G dG dG ô G G G G G G d © dG G G G G dG – G © © dG G G G © dG © ô ô G G G d G G G ô G. ô ô dG dG G d G G
© G G G dG ô dG © © μ d dG . ô©dG ©dG G 20 G 2007 © G G G © dG ô μd © dG ô μ d G 22 © G . G G dG d ô μd G 43 G © G G G G dG .( 2010 μ dG © G G G ôdG ô G G G dG dG dG G ô ô G G
. ô ô d © ô
æd á« É à ’Gh á« ô©ŸG á«æ dGá«Hô©dG OÓ dG « ©àdG
G dG ô© G dG © . G © dG d G G “ ô© G dG” © © dG © dG dG © dG μ dG ô© G ô G Gô © G G “ G dG” G . G dG G ô dG © ©dG d dG dG ©dG G © dG G dG G dG G G dG G G G ô © G dG ô© G dG G dG . ô© G ô ô G G d .ô G d ô G dG dG ô © G dG G © ô© G G G ô d dG G ô
dG G dG ô G © d d © G μ dG G G ô dG G
d d d © dG dG . Gô G
. G G G G G G G μ dG © G μ G
. G © G G d dG μ d © Con- dG © dG ©dd Multiple © G dG structivismCon- dG © dG intelligence μ dG © dG textual learning
.Mastery learning ô G ô ô G G dG G G dG d G dG G
dG μ dG G G dG G G G
. ô G d μ G G © dG © G G
. G ¥ dG G G G dG ô G G ô dG . G G G G G dG G dG G G – dG – dG – G dG d μ –
. G G G ô G G dG G dG ô©dG ô dG dG G dG G ôdG G ô d G
.16 d μ dG ©dG 2005 ôμ G
2 2 GÉ «dÉe É G
á æ©ŸG ádÉ G ó©
e © d á OÉŸGh
áeÉ¡dG äGô ŸG
EG ,AGO’G IO
EG © ó G μ áeó ÉH QÉ ’G
á ° Gh á« « ©àdG
É ° ô ôNG
© à«æ¡e
2011 2010 © d ô©dG ô© G ô ô34
dG G ô© G G dG G d G dG G dG dG . ô © dG © dG
. ô ô d © ô d G dG © dG dG “ G G” © dG G G G ô©dG dG G ©dG μ © G © dG © dG ô © G G G G G dG G Gô dG G ô dG dG © . μ G G G dG © G G ô©dG G G © Gô dG G Gô dG © G d d . G dG ô G G μ G G G ©d © dG G . G G ô μd d G G ô dG . ô © dG dG d G G
. ô ô d © ô ô© G dG G dG G ô©dG © dG G G G © μ G G dG dG G G dG dG G ô G G G d © dG dG G G © ô©dG dG Gô dG G G G
. ô©dG dG dG ô dG ô© G
á«° QóŸG äG «¡ àdGh á«àëàdG á«æ dG
G dG G dG © G Gô G ô dG G G © dG dG ô dG dG dG dG Gô G © dG d ô©dG dG © . © dG Gô G G G dG dG © ô dG dG © μ dG © dG Gô G G © G © dG
G d . d ô©dG dG G dG G © . G G G G G ô G © G G ô d d dG G G dG ô dG G dG © G dG dG G dG G G dG Gô G G G ô dG . dG Gô G G G dG G G d Gô G μ G G dG © G G G G G dG dG
.(2008 ) G dG
ó« àdG É«° dG »° GQódG ¡æŸG»Hô©dG « ©à d
G dG G G G © ô G G dG ô © dG © dG
d dG dG ô ô d ô G ô G dG G G dG dG . G ô© ô d G dG G ô G ô
. G ôdG dG G ô G dG dG d dG ©dG μ © G dG G ©dG
. dG G G dG G ô μ G d © dG © G G ¥ G ¥ dG © G G ¥ G G G G μ d G G
. μ ô dG ©d G © d G ¥ô G ô ô G G
.G G G © G © G ô d G ô dG G d μ
ô Ée É dÉ
äÉe ©ŸGh ±QÉ©ŸG
É ë äÉ ô ædGh
’ á e
É ,±ÓàN’G
μ ¡° Ú¡à° á«æ
ô àdGh G dÉH
Ée à h
»àdG äÉ ° ŸG °
QG G ’
¡° É , É ædGh
á«æ «μ° HôdG I É
á QÉ ŸGh « ëàdGh
äÓμ° ŸG h ÚH « dGh
É dG
ô© G dG G G © dG ©dG ô ô dG35
É©dG
ôô
àdG
dG G ô dG μ dG G G G dG ôdG dG dG μ G © ô ¥G G G G ô ô
. ô ô d
« ©àdG É E’G
%5 ô©dG dG G G %20 G G . © dG G G © dG Gô G G G dG dG G ô©dG G G %1.6 © d .2007 %7.8 G dG © 1999 G G © d ô G dG © dG G G d G ¥ G G .%2.7 G %2.0 G μd .ô dG © ô G dG G ô© G © dG dG G G G ô©dG d © d d . © G Gô dG ©dG G G ©dG ¥ G G ô G dG d © G dG G © G d dG dG G G dG
.(2008
« ©à d á« É dG á«æ dG
“ dG dG” © dG dG d G dG dG G dG ô . G dG © ô dG dG ô©dG G d dG G dG © dG dG dG ô dG μ dG © dG Gô G © ô©dG © ô G dG ©dG © ô dG G G G dG G .ô ©dG © dG dG dG G dG ô G G G dG © dG . dG G ô G G G G ô©dG G dG G G G dG G © ô G G G © dG dG G G ô ©dG ©dG G G G dG μ dG G G G ô dG G ô©dG G G d dG dG dG ô d d . dG dG ô dG dG . ô© G G d d dG G
ô©dG dG © dG G G G dG dG dG G G G G G dG © G G dG dG G G © dG dG dG G © . G G d ©dG μdG d dG © dG © dG dG G dG dG dG G G dG μ . ô© G dG ôμ dG © ô©dG G ô G dG G dG G G dG dG G G G dG G G
G ©dG G G. ô © G G G G dG G ô d ô ô dG ô G . dG dG G © dG © dG G G G ©dG dG ô©dG G d G G G dG G G G G ©dG dG G d G G dG ô dG ô G d . © ô d μ dG © dG dG dG © dG ©dG dG dG
. G G
ô ô d © ô G
3 2 Gá« © dG á° É G ° dG ÜÉ G ÚH H ©dG « © dG
I dG É° G EG
á« ô©ŸGh á« « ©àdG
Gó dG G
» óà° á«Hô©dG
ó ŸG «°
AÉ QÓd OQG ŸG e
«° h « ©àdÉH
« ° àd à e
á«© à ŸG Gô° dG
Gó dG ó ’
äÉ£Ñãe á«Hô©dG
á«æÑdG à° e
É¡ É° e á« É dG
É« ’G ê dh á ô
à EG áeOÉ dG
Éæ° G EGh á ô©ŸG
É¡ EÉ É O h
à° e EG ° ’
á É E’G hG á ô©dG
2011/2010 © d ô©dG ô© G ô ô36
G G G G dG G dG © ô dG G μ G d G G ô©dG G G . ô G ô © dG dG ô© G G d d G ô d G G dG dG d © G © dG dG G G dG μ dG ô © dG d dG © ô G G ôμ dG dG G G dG © ô dG
. ô ô d © ô μd G
hó`̀dG « ©àdG Ó`̀°`̀UEG äÉ° É«°á«Hô©dG
dG dG ô ô G ô©dG dG © dG G G ô©dG dG dG ô © dG ô G G G d ô G dG dG © dG ô G dG © dG ô G © dG dG d G dG d G G G © G μ dG G G ô© G μ G G © ô dG dG ©dG G G ô ô dG G .(2008 © dG G G G G G ’hG ô©dG dG dG μdG G G G G G © G ô d d G d d G G G G dG G G G dG G G © ô d © dG . © © dG G G G G d G G É`̀«`̀ É`̀ h d G G © G G G G d G G μ dG dG G ô © G G . d G G G dG G ¥ dG © É`̀ã`̀dÉ`̀ h
d d © G ©dG ô G dG d ô©dG ©d G dG ô G © dG ô ô©dG dG . ©dG G © dG dG ô ô G dG G
. dG G G ¥ô Gô G G dG d ô ô ô G G ô © dG G G Gô dG G G dG G G dG G dG G μ G © dG G G . G dG μ dG d © dG d G G G d d G dG G dG dG μ G G G G G G μ . d dG © G d © G G dG G G G ô G dG μ G dG G G
.(2007 dG G dG dG G μ G dG G ô G dG dG © – ô©dG © dG dG – G dG G ôμ G d dG © dG ôdG dG © dG G ¥ d G ©
. ô © G ©dG d
á«Hô©dG á £æ d ó ó « © ë
G G ô dG G G G . ô© G G © G dG G dG G © © dG d d G dG G G G G ô© G G dG G G G G . G G G ô © G d dG ô© G © dG G G G dG G ô G
« ©àdG «°
á«° É° ’G Ió É dG
É« Ód «¡ »àdG
É° à G Uô
»àdG « dGh äGQÉ¡ŸG
eÉ©à d É¡
É « á ô©ŸG e
É Éà EGh Éæ« h
hódG G
« ©àdG á«Hô©dG
ÉÑ ô hÉ° à É
Iô ÉæŸG hódG e
ó G G ’EG ,É¡d
äÉ ô h
Ée á É¡ædG « ©àdG
á QÉ e á« óàe dGR
äÉ ô h ó G ©H
hódG « ©àdG
Iô ÉæŸG
ô© G dG G G © dG ©dG ô ô dG37
É©dG
ôô
àdG
ô© G © d dG dG ô© G ô ô . G μ dG dG dG G G © G dG G © dG ô © G G G dG Gô dG ô G G ô ô dG . ©dG G G d G Gô © ô © G G dG ©dG ô dG μ
. © ô ô G
à Ÿ áeRÓdG äGQÉ¡ŸGh ±QÉ©ŸGá ô©ŸG
dG d G G G G μ dG ô dG G ô© G G G G G G d G Gô dG ô©dG dG G μ © G G G μ G dG dG dG G . © G G G © dG G G d d . μ dG G ô dG μ G ô © G © dG G dG ô d G ô G dG dG G μ dG ô G © dG G G dG © dG G dG ô G © dG G dG G G G G G G G G dG G © dG G
. ©dG dG dG G G © G d dG G © ô© GMeta- “ ô© G © ” G G G
dG © G © d Cognitive G . © dG © μ dG © G G dG © ô© G © © ¥ G ô d © © dG ©dG © . ô © G ô © G © G dG G G © dG G . © G G G © G ô dG dG ©dG ¥ G G
G G G G μ G G G G © Gô G G G © G ô © G . ©dG Gô d G G dG ô dG G G G G dG G dG G G G ô μ dG ô© G G μ dG G Gô © G dG © dG G G
.(2005 dG dG) G ô © G
« ©àdG ô £ á« ÉHQ
© dG ô G 5-2 μ dG dG dG dG ô© G dG G ©dG ¥ dG d μ dG d G G dG G dG μ dG G G G G dG G G d
. ô© G G G G G
á« ô©ŸG á«æÑdG ó
ô © G dG G G © d G d G ô dG © ¥ô ô © G ô dG G © dG © dG d G/ G dG μ dG G dG ô G dG G G dG “ dG G dG” dG ô©dG © dG G ” G dG ô dG G . G μ © G 17“ 18 © G μ ô © G μ G
G G G G ô © G G dG G G G G G ôdG dG dG ôdG ©dG
© G G G d © dG G G G G G © d © dG G G G G
. ©dG dG G
. ô ô d © ô G
4 2 GH C’G É ’G - á © G á«° É° C’G äG É G
Ó°UEG á«
á« ÉHQ « ©àdG
á«æÑdG á eÉμàe á«æÑdGh á« ô©ŸG
á«æÑdGh á« « æàdG
á« d æμàdG»ŸÉ©dG É«° dGh
2011/2010 © d ô©dG ô© G ô ô38
G dG © dG G d d G ô © G © G ô© G G G © G G ©dG © ô “ ô© dG dG” ô© G G dG μ © dG μ G G . G ô G dG dG G dG © ô © G G © G G G μ ô © dG G Gô μdG μ G G dG d dG μ G . G dG dG μ dG d © G © G . dG © dG © dG G © G G ô G dG G dG ô G dG ô© G G © G G dG Gô . dG ©dG dG dG dG G dG GôdG μ G G © G G ô G G © dG © dG © dG G G © © G © d dG © G ô© G dG G ©dG dG G G d dG G G d © G μ © G μ G G . G μ ô© d G
© © G G . G ô© G
dG G G ô © G G ô G G dG G dG G G ô © G © . G dG ô G © ô G G © . dG G d μ G © G G G μ G dG G ô Gôμ ô ©
. © dG G dG G μ ô G μ G ô© G © G © dG © dG G ô ô © G ô dG G μ dG G G © dG G dG μ G ô© G © dG ô dG d G © G © dG G .ô G © dG G dG © dG ©dG G ô μ dG d Gô dG μ dG © © G G ô dG d dG G dG G dG ¥ dG G dG μ © dG
5 2 μ dG « © dG á« ÉH
É©dG É«° dG -á« d dG á« ÑdG -á« « dG á« ÑdG -á« © G á« ÑdG á« ÑdG
á« « dGá« É dG
á« ÑdGá« d dG
« © dG á« © G á« ÑdG
äÉ ©dGá« É ’G
É«° dG É©dG
OGó EG e óH ’
Éæe e μ ©e GQOÉ , « àdÉH
e Éæμ àe , OÉ« á É Gó à° G
Gôμ eh ,äÉe ©ŸG ,É° ô àe É«æ¡eh
°UG àdG GQOÉ h
«eÓ e
É eh , ÓeRh
á É h ô° ©H
© à
ô G «£à° ’
« © à°
e ÉH «eÓàdG
¡«° Qóe à° e
ô© G dG G G © dG ©dG ô ô dG39
É©dG
ôô
àdG
G Gô G G ©dG . d G G
á« « æàdG á«æÑdG
dG G ©dG © G dG ô G G d . G G G dG G μ G dG G Gô dG dG G G ô©dG G G G ô G © G G G dG ô ôdG μ G G dG ô d G © G G dG G dG G dG G dG dG dG Gô dG G
. G d G G G G μ Gô ô dG G . G G G dG G G dG G G dG G G G d G dG d G ô dG Gô dG G G ô G G G G dG G G G Gô dG G dG d G d G dG d G G . © dG ô G G G d G G G G G G G dG © dG ô dG G . G μ G d G d G dG d G μ G G G G ©d G G G G d G dG d G © dG
.(2000
á« d æμàdG á«æÑdG
G © G G μ G ô©dG G G © G G dG d © G dG G G G . G G
G G G G dG G G G dG G d © G dG G G μ . G G G © dG ©dG d G dG G d G dG ô ô© G dG G © G G ô© dG G dG ) G dG
.(2009 dG dG © G © dG ô G G ©dG © . © dG G G © dG ô dG G G G Gô © G G dG © G ô G © μ ©d . © © G G G G ©dG G G ô © © G G G © dG G d G G © G ©dG G G
. G G G © G © G d ô dG μ G d G dG dG d dG © G © G G G G dG ô G
. d dG G G d G d G G dG dG G” G © dG ô G d “ dG ” G d © dG dG G dG .“2020 d G G © dG dG d G G dG © dG μ© . dG G G G μ G G G G G © d dG dG © © dG Gô ô G dG . G © dG ô dG μ G © © G d G
á É ©
GQhO äÉe ©ŸG
μ G O ÉeÉ , QGó d ó«° ôdG
ó à° «
á« É ° dG ëàd
á° QÉ Ÿ áeRÓdG
á QÉ° ŸGh ,ádAÉ° ŸG
á©HÉàŸGh ,á«© à ŸG
HQh , àdGh
ô° ÉH á° QóŸG
à ŸGh «eÓàdG
,» ëŸG
2011/2010 © d ô©dG ô© G ô ô40
d G © dG G dG dG © dG G dG dG G © dG dG μ dG © dG μ dG G G ô . G G μ G dG © ô G dG dG dG . dG © dG G dG G G Gô G ô dG G G © G © © G G G © G © © G © G
. ô ô d © ô
»ŸÉ©dG É«° dG
– ô © G ô G dG . © dG – G dG ô ô dG μ dG ô© G © dG G ©dG G G dG dG ô© G G G dG G ¥ G G . © dG G G dG Gô G G ô d dG dG μ G G dG dG ô© d ©dG G G G G G dG G G G . G ©dG ô© G d © G d G dG G G G © G © G G © dG © G dG ô G dG d G G G ô dG G d G G © dG G dG G G dG ©dG G G Gô Gô G G G dG G G © ô μ d G Gô G dG G
. G
© dG © G G ô G d dG G d dG – © dG G G G ô G – ô dG ô dG d G . ©dG ¥ © dG dG G G ô d d . © dG G dG d G G
dG © ô dG G d dG G © dG ô ©dG G G ô d μ . dG © dG ¥ G © dG G G ô dG G G G
.
5 2 GÉ©dG É«° dG É«
2004 dG dG G
μ G » Ñæ «eÓàdG « ©àdG
e É àdG e
,á«ŸÉ©dG äGó à° ŸG
IQó dG eh
OÉ° à G á° ÉæŸG
h á ô©ŸG
»HÉ E’G êÉeó ’G
ó G à »ŸÉ É«°
០©dG äG É «
É¡ ÉÑ £àeh
ô© G G G G dG ©dG ô ô dG41
É©dG
ôô
àdG
G G dG d G dG G dG dG ô ©dG Gô G © μ G G © G G ô dG .(1997 ) ô dG d G dG G G dG ô G G dG G © G G G d G G dG G G G G ©
. dG G G dG μ dG dG dG ô©dG G G G dG G d . ô© G G d d G © G dG G . dG μ G dG dG © ô G ô © G © d G dG dG © dG G G dG d G G μ G G G . ô ô d © ô G dG dG © G dG G G ô G G G μdG G ©dG dG ¥ dG d d . dG dG dG dG μ G dG G © G G G G ô G G μ dG G dG G dG
.(1997 ) G dG G
ô dG d d G dG Gô μ G Gô G μ Gô G © G ô G G G d G G μ G © dG ô G
Gô dG dG G dG d d Gô G ô© G G G G μ G G dG G μ G G dG G dG dG G ô dG dG dG G dG ô dG ô G . G dG G ô G G dG dG G dG G dG dG G ô © dG μd G G dG G ©d . ô ô d © ô dG μ d G G G dG d G μ dG G G dG dG dG
. ô©dG © G Gô G G G G ô©dG G G ô G d G G G d . G G dG dG G G G dG dG dG G dG G G dG d dG dG dG © G d dG ô © G ) dG G d
.(2010 ôμdG
á ° æàdG EG
I « Q á« É à ’G
á« á«° É° G
äÉÑ £àe «
á«æ«μ àdG á «ÑdG OGó E’ áæ° É G
á«Hô©dG É« ’G
EG ê d d áeOÉ dG
á ô©ŸG à
»° É«° dG ÉæŸG ©d
GQhO » É à ’Gh
«μ° ÉÑdÉ° «dÉ° Gh äÉ«dG
,á« É à ’G á ° æàdG
áe æe ° h
,á É dG « dG
á« GQOE’G ê É ædGh
» h μ° »àdG ¡ ° h OGô ’G
á«Hô©dG äÉ© à ŸG
ô© G G G G dGd dG dG
2011/2010 © d ô©dG ô© G ô ô42
G G G dG ôdG d G G dG dG d G G G d . ô©dG ©dG dG G © dG dG © G G 19“ G” G G G dG d G dG © G dG . G G dG ô dG dG © G Gô © dG ô G G G G © d . G d G ©dG G dG © G d G dG G Gô G G © G dG G G ©d G . G G dG dG G G G G G d
. ô ô d © ô d G μ G dG μ ô © ô©dG G © dG © dG G G © G dG G ô dG © G © G . ô G G © dG G G G G dG ) G dG μ – G – ©d .(2009 dG dG ¥G G ô G G G – G G ©dG dG μ G G – dG © G dG dG G . ô©dG dG dG dG © G dG G G dG G G dG dG μ G ©dG © d G ô © © dG d dG dG ô ©dG d dG dG . dG ô G G dG d G G © © dG d dG μ G G © dG d dG
© G dG . dG dG dG ô©dG dG © dG d G G G G dG
. ô©dG dG G dG ©dG ô©dG dG d μ dG ô dG dG . dG G G G dG d G G G ô “ dG G ô ” G ©dG dG” G G G © μ μ dG ô dG .“ G G d μ dG d dG ©dG © μ G G G G G d dG
. © G μ G G d G ¥ô μ dG ô ô © dG dG ô dG ô G G G © ô G G G © G ô ©dG Gô d G dG μdG G d ô©dG dG © G ô μ G G G G dG dG d . G G G ô © dG G G ©dG G G dG G G G G G G dG G G G G ô Gô ô μ d G Gô dG ô – G G ô G (2011 μ G (2011 ô )
. G ©dG G G G © dG dG G G © dG G dG Gô G dG dG ô μ G ô©dG ô© G ô© G G d d ô© G ô ô dG dG ô G © dG © d .2009 © d ô © dG G G G ô©dG d . G G dG dG dG G G G . G dG dG μ dG dG dG G G
É EG μ ’ Iô É áæ « É
«μ° ០©dG á ° æàdG
e á« É à ’G
É¡ Q G ÓN
Ió à©ŸG á £dG
IQ äGRÉ EG
É° ’Gh äÉe ©ŸG
ô© G G G G dG ©dG ô ô dG43
É©dG
ôô
àdG
. dG d dG G G © ô©dG dG G ô G Gô dG G ©d G G G dG ©dG dG dG G G ©dG G dG G dG . ô©dG dG ô©dG dG G G G ô G G G d G © ô© G G d dG dG ô ©dG © dG dG
. G Gô dG
á« ô©ŸG á ° æàdG ãe
dG G G ©dG ô dG μ ô©dG ©dG dG G d G d d μ ô© G G μ G G G G ô G G
. ©dG dG
É« Ód á« ô©ŸG á ° æàdGh Iô° ’GáeOÉ dG á«Hô©dG
ô©dG ô G G G dG ô dG G G dG ô © dG d G G G dG G ©dG μ . ô©dG G ô©dG ô G ô G G dG d G dG μ dG © G ©dG G . Gô ôdG . © dG © dG G ô G G G dG d ô©dG G G G G dG G G dG ô G G © G dG dG G dG G © . dG © dG G G G ô©dG G dG © dG dG ô G G G G G G G ô©dG G dG d G . © dG ¥ d G © G G dG dG G G μ G ô G
G © dG G G ©dG dG . ô© G Gô dG G G G G G ô G μ G ô©dG d dG G dG G dG dG ©dG ¥ dG G G dG G dG d dG” G © dG d G G “ ©dG dG G
. ô ô d © ô ô G dG ©dG G G G dG ô©dG ô©dG dG G d G dG G dG G dG d μ . ô©dG ô G dG G G © G © dG ô © dG dG G G G G G μ d G G G G G G μ d . G d dG G dG G d G dG © G μ d” G © G G ©dG dG . G G ô dG G . d © G d G ©dG G G G ô©dG ô ô dG) “ G G
.(2008 dG d dG μ μdG G d dG dG G © G μ G G G © dG G G © G G G G ô G G G G d G G ô G G G G © G G © G G © ©d . ô ô d © ô dG ô Gô G d © ô G dG dG d G G μ G
. ô G G G © dG G © dG μ©
á Ñ£dG É EG
á°UÉNh , £° dG
Q ¡ ÓN e
OGhô É¡æe Gô°
G e É G
áã ó G êÉà E’G
ó ,á°UÉ Gh
°Uh á μ á«HÉ EG
OÉ° à ’G eódG
á £æ d »° É«° dGh
° dG á«Hô©dG
á«ŸÉ©dG
hódG É« EG
É© QhóH á«Hô©dG
Ó°UEG Gó EG
ë »° É«°
á« Gô ódG
ádGó©dGh á ô Gh
° É G
êÓ©d ãe’G Gh
,០©dG äÉ° Éæ
á° ¡ædG Gó EGh
á eÉ° dG
2011/2010 © d ô©dG ô© G ô ô44
ô© G ô G dG d G d G G dG . ô©dG ô G © d G d Gô ô©dG ô G ô© ô Gô ô©dG ô G . G ô© G μ dG © ô ô ô ô©dG G G dG dG G dG dG . G ô dG μ© ô d G G © ô G G . G G G . d © ô dG d G © G G μ ô ô d ô© G μ dG dG ô G Gô G G d G ô dG dG ô G dG dG ô dG ô dG d G G G G G dG dG G ô ô© G dG . G ô© G μ dG ô G
. d
áÑ ædG áë ô°
dG μ G ô G ô G © ô G dG ô G G ©dG dG G G μ μ G . G G ô©dG G Gô μ dG / G μ G Gô G ô G ô G G G G ô© G μ dG G G G dG G G G ô dG . G ô ô . Gô G d ô G G d d G © © dG ô G ô ô G G © . d ô© G μ dG d dG ôdG G dG d d © G ô © G μ μ G G G dG ©dG d G dG ô dG ô . G G G dG Gô dG
dG dG G d d dG ô© G dG d d G G dG G . dG G G G dG G G G G G G G G dG dG d G G dG G G
. G dG ô dG ô © G dG G G ôμ © G μ Gô G G d G dG G d © ô G d G . dG © dG © dG dG d “ G G μ ” ô μ G . G G G ô G ô© G Gô d d dG G G . dG G G ©dG
á¡ ôŸG áë ô° dG
ô©dG G ô dG ô ©dG ô dG G ©dG dG G G dG dG d G dG G G . G dG ô©dG dG G dG dG d G G ô G dG dG ôdG . G ¥ G G ¥ ô © . G ôdG G dG ©dG Gô dG G dG . G dG d dG μ dG © G dG dG dG G μ G dG G G ô . μ G G dG G dG G ¥ © G G dG . G μ © G dG G G d G © G © G dG ô© G ô © G μ dG d dG dG ô G . ô G G ô d dG dG G
áÑ ædG áë ô° ô
äGhOC’G É¡FÉæHC’
á« ¡æŸGh á ôμ dG »àdG á« d æμàdGh ÉëàdÓd ¡
e É« ©dG FGô° dÉH
Óà Gh à ŸG
« IOÉ ôdG G e
ô° C’G ó ’
«dÉ° CG á«Hô©dG
É « Ió e á ° æ
á ô©ŸÉH ©à
æàd Gô É¡FÉæHh
á ô° C’G FGô° dG
.É Q £ ±hô h
É« É¡ É¡ h
óæ ô©ŸG Úμ àdGAÉæHC’G
ô© G G G G dG ©dG ô ô dG45
É©dG
ôô
àdG
G G μ . ô© G G G dG dG G G ô© G μ dG d © d G
. ô© G Gô G
EG »©° dGh £° dG hO áë ô° dG
» É à ’G AÉ Q’G
© dG G G ô dG G ô dG ô . ô©dG G G/ G . d G ô © dG dG ô dG © G © G G ôdG Gô © G ô© μ ô G ôdG © dG d d G G . Gô dG ô© G μ dG G G . d © G dG ©dG ¥ G d d ô ©dG μ . G . dG © dG dG d G G ¥ G ô G G G . . d G G dG G G dG . G G G © G G G G G G G © dG dG ô ) dG μ dG dG ô dG .(2005 dG G G G G dG dG © G d G ô © dG d ô dG d G d μ dG ôdG G G ô© G G ô © G μ dG ô © dG G d G ô© © d
. ô d ô
dG ÉÑ° hCG á° ¡ŸG áë ô° dG
ô dG G ô G G dG d G G G dG ô G ô d . G d dG ô dG ô dG . ô© G μ dG G dG ©d d ô dG
dG dG G ô G ô G G d G G ô G G dG G dG . G G d μ © d .“ G dG ô dG” ô G G dG G d ô ô G ô G ©dG . G G G d ô© G dG G G dG dG G .“ G ” ô G ©dG μ ) G μdG G .(2008 2005 ô G G G ô G
. ô© G G d dG ô©dG ô d dG © G dG d ôdG G © ô G G dG G © G © dG d G μ d ô G ô© G G G d d G G . ô G μ dG d G ô G ô . G G G G μ dG dG dG ô©dG G © G ô G μ d G G dG G G . ô G μ μ μ G dG G G G
. ô© G
á £æŸG á« ô©ŸG á ° æàdGh Ó E’G á«Hô©dG
dG ô G μ © G d G G d G dG μ dG dG G dG G G Gô G . μ © G μ dG dG dG G G © . ô© G G d d dG G G G
. μd G G dG
hódG êÉà
äÉ «H EG á«Hô©dG
e eÉμà á«æ«μ ,É¡ ó h Iô° C’G
«£ àdG ÓN e
á« « G ° E’
á eÉμàeh Ió e É° CG
OGó E’ á eÉ° á° ¡
äÉÑ £àŸ É« C’G
á ô©ŸG à
hO áë ô° dG ã
ã £° dG
á à É« C’G e
É Ñ h á° FÉ
dG Údh ° ŸG
á hQ EG hó à
à° á æ
ó«°UôdG G
hô° e Éμ° dGô©ŸG Úμ àdG AÉæH
2011/2010 © d ô©dG ô© G ô ô46
G G dG ô G © G μ Gô G μ dG G © k’hCG ô G . G dG ©dG ô © G dG G G ô G G G dG © G G dG G G G dG G G kÉ`̀«`̀ É`̀ h G G G ¥ ô © G G ô© G G kÉãdÉ h G dG © dG G G ô d G dG G G dG G ô G dG ô G G dG © dG dG G © ô G dG
. ô ô d G G d G dG dG dG G G Gô dG © dG G Gô μ G ô ôdG © ô μ G ô © G G G G G G μ G G dG d G G
. ©dG G © Gô G ô ô G ô G ©dG G μ G G dG G dG ô©dG G © G G G dG μ G Gô ô© G dG ô G dG Gô d dG G dG G G ô μdG G G . ô ô d © ô dG Gô G dG dG dG μd 50.2 ô©dG d dG G . ô©dG dG dG 267 482 dG G dG
ô©dG ô ô dG G) G .(2008 dG d G
G dG dG dG dG G d G G G ô© G ô G Gô G G dG ô dG G ô G . Gô G dG dG d G %69.4 G ô
. d ©dG d G G G G © dG G dG G G ô © G G ¥ G ô©dG G dG G © G dG G Gô G
. ô©dG G dG d G G Gô © G G ô dG G G G G dG dG dG dG G d dG d G G dG G Gô d ô G G . G Gô G G G G Gô μdG
. d G G ô dG Gô G μ ô μ d dG G d dG G Gô G G ô G G d ô ô G dG G G ô © dG G G dG G © G G G G G dG dG μ G. © ô G . G dG
G © ô G G G dG d G G © dG . μ ô © dG dG dG μ G ô dG G dG G
Ó E’G FÉ° h ô
É« C’G á ° æ
eó Ée ÓN e
äÉe ©e e
á É° E’ÉH ,á ô©eh
É CÉ EG
¡ É É G «μ°¡ ° É CGh
äG äÉ ° ŸG » CÉ
» ©dG ° ŸG
á FÉ
á° hô©ŸG äÉ ° ŸG
É C’G eG H
á«Hô©dG äG æ dG
ô© G G G G dG ©dG ô ô dG47
É©dG
ôô
àdG
G G ô © dG G dG d G dG ô G dG dG dG dG μd G G ¥ G G ô d G G G d . G ô G ©dG G G ô G G μ ô©dG G d G ô©dG ô ô dG . ô G ô G
2008 dG G ô , dG ©dG G © G G G ô G G d G G G G © dG G dG ô ©dG dG G dG ¥ G %20 %80 G ô©dG d G G dG ©d . μ d G G G dG – G dG © d d ô dG – dG ô G © dG G G . dG G dG G G G G ô©dG ©dG G d G G dG G dG ôdG G G dG G dG G dG G ô G dG d G ô © dG ô ô dG)
.(2008 G μ d G G G G ô G G G dG ô©dG G G G G G
. G
á ô©ŸG à h á«© à ŸG á É ãdG
ódG
G G ô dG μ G ô dG G d . dG G d ô dG © dG ©dG
G dG G . dG G dG G G ô dG G G G G ô d . G G dG G dG ô ©dG Gô G G © G μ dG dG ©dG ô dG G G dG ©dG d dG G G dG . ô ô d © ô G G ô ô ©dG dG G dG G dG G dG d ( 19-14) © d d G G G G ô G G ©dG © d dG G © . ô ©dG dG dG dG ô ©dG dG G dG μ dG μ G G G G dG G G “ G” © dG d G © G dG μ dG G d ©dG ©dG ô dG G © . ô ô d © ô dG © G G dG d © dG G dG dG © dG G G d G ©d © μ© dG © G . dG © dG d ô ô©dG dG dG dG dG G dG
. G ©dG G G μ ô dG G dG G G . dG dG μ G ¥ d ©dG G © dG G
dG G G G dG dG ô G . G G dG ô ô G G G d . G dG G G ô G © G G G μ . G ôdG
d dG G G dG dG dG G d ô©dG d G dG G G G G G G
. ô© G
ô ô dG G dG G G dG
1 3 Gû d á« É ’G á °û dG á« H ©dG ’G
É Q Nód É
á É° É C’G
CÉ Ó E’G
á « dG O ©°U
»àdG á« Ó E’G
h dÉH Ñ ô
’ äÉeóNh ° d
á«æH ó à©
á«Hô á« Éà EG
2011/2010 © d ô©dG ô© G ô ô48
. G μdG ©dG ô© G G dG dG dG G G G G Gô G G G G dG dG ô ©dG dG dG G G .ô G © dG G . © d G μ G G G dG G Gô G dG ô G ©dG ©dG G dG G G d G G G μ dG ô G . ô © d d ô dG ô G μ G G G dG μ G ô μ G © μ G G G dG dG © G dG G
. Gô dG G G G G G μ d dG G G ô © d μ dG G G G G ô© ô dG ©dG G dG . ©dG G dG ô G ©dG ô© d ©dG G G dG © ô© G G μdG ô© d ©dG μ G ôμ G . ©dG d G G G © dG G dG G G G μ © G © dG μ dG G G
. ô ô d © ô dG ô © dG G G
d dG G © dG dG dG dG © G Gô G G dG dG G © dG ©dG dG dG d G dG ô G G ©dG G dG ôdG © . dG G dG G ô G G © dG ô G dG dG d G dG Gô G ôdG dG © © Gô G ô μ dG d G μ dG dG dG dG dG G dG G . ô dG d dG dG Gô G G dG dG G G ô G G dG dG G G μ ô G © ô dG G G © dG dG dG © dG G G G © © d G
. dG ô μ dG G G © G G © © dG dG dG ô ô©dG G G dG © dG G ¥ô ô G Gô ô dG ©dG dG G ô ©dG © d dG ô ô ô © d .ô G dG dG dG ô G G G dG G G G ôμ dG © dG G G ô© G G G ©dG © dG ô G © G ¥ G dG ¥ G dG ¥ G dG ©dG ¥ G G G ô ô G ¥ G G
. ô ô d © ô G dG G G G ô©dG G G G
G dG G G dG © G ô dG d G dG G ô G G dG © Gô d dG dG G μdG G ôμ © G © ô G G G dG ô© G G G μ ô G
d dG d
G G G ¥ dGdG © d G
dG dG μ dG © dG © dG
d G μ G ©
¥ô G dG dG
.
ô ô d © ô G G ô G
2 3 GÜ G dG á«H dG áe e á G G É° ’G
ó É° CG » Ñæ
É£ G Ó°UEG
É« C’G »æ ódG
á £æŸG Ió ó G
μ á«Hô©dG áëà æe á hQ
°UG àdG «à É©dG
ó É° dG àæŸG
Ú h
à° h á ô©ŸG
äGQÉ¡ŸGh « dG
±QÉ©ŸGh « É ŸGh
á ô©ŸG à Ÿ
ô© G G G G dG ©dG ô ô dG49
É©dG
ôô
àdG
G dG ©dG μ ô© G dG G © G G G G dG d dG G G © dG ô© G dG G G . dG G ©dG G μ G dG dG ô G dG dG ô dG G ô ô dG G dG dG G ©dG G μ d G d G ©dG dG ôμ dG ô ôμ G
. ô© G G G G
à EG °U dGh á«Hô©dG á dG
á ô©ŸG
. ôμ dG G G ô©dG dG G G G G d ôμ . μ G G G d ô μ dG dG . μ d d dG G dG G d . G dG dG G μ G G d G G dG μ . © ô dG G © . © dG dG μ dG dG G G G μ dG dG G G G G G 1973 2008 G G G
. 1974 G G ô©dG dG © G d ô©dG dG ô ô ¥ – G G μ dG © d ô© G G d – dG μ G dG G G μ G G G ôμ dG G dG
. ô© G G G G dG ô dG © G G © ô©dG dG G G G © © dG G G dG G G dG © © μ G dG G © G G . ô ô d © ô Gô 20 dG ô©dG dG G ô d G ©
ô d © G dG © dG ©dG G dG ô dG © dG μ G dG ô G ô d . dG ô © dG d G G G ô©dG © © d dG G dG ô d μ G G G dG Gô G G dG d dG G dG d dG G ô dG G dG μ © Gô ô d G d . G ô©dG dG G G © ©dG dG ô©dG d G G © d d ô©dG μ G ©dG μ dG ©dG dG ô
. Gô dG ô G G G G d G μ ô©dG d μ G ô G d μ G G G © 5.330 ô©dG G G Gô G 18.440 μ . ô 27.400 %3.3 ô©dG d dG
dG dG G G G μ G G G G d ô © Gô © dG G G G . G G μ © d © dG © dG dG G G G d dG G G © μ dG dG G G ©dG ô μ dG © Gô G © dG μ G dG ô G dG dG
. G G dG G μ dG G dG G G G G dG G ô μ G
G ô G ô ô © dG dG © dG dG G μ G © G dG ô ô dG ô© G G G © dG G G . Gô G μ G ©d ô ô G dG ô G G dG G © dG ô “ ô ” d ô G © G G dG G ©dG ô ô dG G dG μ dG ©dG G dG
. G © dG dG
ô ô d © ô G G ô G
3 3 Gá« É ’G á °û dG á H dG á« « dG äÉ° ° G
á«Hô©dG á dG É©
G h áeRCG
©à äÉ ó
É¡HÉ° à Gh É¡ « ©àH
É¡eGó à° Gh
ó ædGh GóHE’Gh
ɡࣰ G H
2011/2010 © d ô©dG ô© G ô ô50
G G ô G G %3.9 2010 G/ ô dG 21 G d dG d μ G . ô©dG d μ G G G dG ô©dG dG G μ dG dG dG G G dG © dG G G ©dG dG G G μd ô ô©dG dG G ô G G %67.8 G dG ô©dG dG G .22 dG ©dG d dG d G G dG dG ôdG G © d G dG ô G ô©dG dG ô ©
. © dG G G dG dG G © ô G ô©dG dG G ô©dG G dG ô©dG G d G G ôdG . ô©dG dG ô G dG ô G ô G dG ô©dG dG dG ô G G G G G . d ô©dG dG G dG G d ô©dG dG G . ô dG G G dG μd ôμdG Gô dG G G G dG G G d G G ô©dG G G . G μ d G dG dG ô©dG dG © G © G ©dG μ d G ôdG © dG ©dG dG dG G G . dG G G G G G dG © dG G d © G ô G
.(2005 G ) Gô dG © d ©dG ô ô G G ô © dG G G dG G dG d ô©dG dG G dG μd ô©dG dG © G . dG G © dG dG G ©dG dG . © dG dG © Gô dG dG d ô©dG dG dG G dG
. dG G © dG G ©dG G dG G μd ô© G G G d ô d dG d dG G G ô G . ô©dG G G G ô©dG dG © dG G μ dG dG © dG dG G G G dG G G
. ô© μ G ô dG G d dG μ G G G ô dG ô G ô©dG d ô© G G d G dG G d ô© G d μ G dG © © G dG G d G ô © dG dG G G G © dG Gô G ô©dG © dG dG . ô© G G G μ d G G G G G dG © G ô μ d . © G dG ô G © G ô G dG dG dG ô© G G dG G dG G G G ©dG Gô G dG G dG G dG . d μ dG ©dG G ô G d G G G dG d G d G . G G dG G d G G ¥ dG G G dG %82.7 G ô G ô ô dG G dG G G © G G G G G ô G G ©dG ô©dG dG G G © G %78.8
. G 19- ô G
êÉeOEG äÉÑ £àeh á ¡dGh áæ G ŸG á ô©ŸG à A ædG
© G G G d G ô G ¥
H Qhô° dG e
á« É° E’G O ¡ G
É à ’G CG e
á dG á Éμ É¡ Ó°UEGh á«Hô©dG
É¡° Qó ô £ h
IGOCÉ É¡«dEG ô ædGh
êÉà EG á É° d
«dh á ô©ŸG
Q £ ád
á ô©ŸG à
á« H É à ’G EG
EG ,á«æ C’G äÉ dG
,á«Hô©dG á dG É
eG ©dG e
á É° ŸG á«° É° ’G
á° ¡ædG AÉæH
©dG á FÉ dG
É« d æμàdGh
ô© G G G G dG ©dG ô ô dG51
É©dG
ôô
àdG
dG dG G μdG . G G © dG G . d dG G G ©dG Gô d – – dG G dG . G G ô G G G © G G G G ô G ¥ G ô© G © dG G μ G © dG G Gô G dG dG d © © . dG dG G © G G G ©dG ©dG G G G μdG d G G
. © dG μdG G © ô©dG dG © d G G dG G G G dG G . dG G G d dG G G G G G d d μ G ô d . G dG G G ©d G G G G © dG dG dG G G dG dG G dG d d ô © dG G ©dG G © dG μ dG G G G G G ôdG ô G Gô ôμ ô G d d G G ¥ . G dG G
G G Gô d ô ô ô© G G © dG dG ô G © dG dG G G dG G G G dG dG dG ¥ G © dG dG G μ ô Gô G d Gô G dG ô© μdG G ô G ô d μ dG G G ¥ G G Gô G
.23 ôμdG ©dG ©dG © dG G ô© G G ô © G ô G G G © G dG ô – ©dG G G G G . G G G ¥ G G G dG G G dG G μ G ©dG G G © © dG G dG . G G G dG dG G . ©dG G G G G d d . G G d dG G G G G ô dG dG . ô d © G ô G G G © G © dG μ dG dG G dG G G Gô dG d
. ô G
G G G G ©dG d .ô G dG G ©dG μd d dG © dG G G ©dG G G G G G dG μ G G . d G dG dG dG G G ô©dG GôdG “ G dG ” G dG
μ G G d μ G G G d dG G G dG G G .Problematic d μ G ô©dG G dG G G G μ G dG dG dG G ô © G ô©dG G dG ô dG ô dG
. ô©dG G G G
2005 G G
4 3 GÜ ©dG ó É dG á«dÉ ° G á dG
á FÉ dG áæ G ŸG EG
IGhÉ° ŸG
áëà æŸGh G
äG àŸG
É¡ CÉ° e á«ŸÉ©dG
É« C’G μ CG « © e á ° ÉædG
AÉ à ’ÉH Q ©°
¡æ h EG
2011/2010 © d ô©dG ô© G ô ô52
ô© G dG G G μ dG dG ©dG ô ô dG53
É©dG
ôô
àdG
dG G G ô© G ô©dG G d ©dG G © . dG G G dG ô©dG G dG ô ô ô G ô© G 2003 ©d μ G ô© G ô G © G dG G G dG G G Gô G d G ô G ô ô . G dG G G G d 2009 ô © dG ô © G dG ” “ ô© d μ ” ô © G G dG .“ ô© G ô ô G ô ô dG d ô G G 2011/2010 ô©dG ô© G “ ô© G ” ô ôd μ ô© G ô μ dG ©dG ô G G G μd G © dG dG © dG . © G dG G G dG G G μ G G G © G dG ô © G G ô © G ô© G G d d dG G G d G dG G G G
. dG μ d dG ô dG ô G G GôdG ô© G G G ô ô©dG G d d dG G G” G ô G μ “ ô© G G
G G Gô G ©dG G G ô©dG dG d G G dG G G G . G ô© G G dG μ dG dG dG μ d dG dG G G ô©dG G ô©dG . ô© G G G G G G dG μ dG dG G G
.ô ô dG G G d μ G ô dG G © “ ô© G ” “ ô© G” dG dG G G d dG © dG dG dG dG dG d dG dG dG G ô G dG ô© d dG G μ dG ô©dG μ dG d . ô© G G d dG dG G G G ô G dG / © dG dG dG G dG dG dG G d d G G ô d ô G dG G © G dG G dG G μ G G G G . d “ μ dG dG” μ G G G dG G ô G dG G G ô G G ô © G dG Gô G μ dG G G G d dG ô dG μ ô G ô© G dG ôdG
. G © G
á ô©ŸG ô° à ’
á É àdGh ©dG
ã H ,
á É àe á °
É° E’G äÉ GóHEG μd
á hôdG »eô
ä’’ód á eÉ° dG
á ô©ŸG à
äGQÉ«N «° EG
ó Uô h
»Hô©dG É° E’G
à ô « h
Gó CGh
ô© G dG G G μ dG dGGôdG dG
2011/2010 © d ô©dG ô© G ô ô54
A ædG « CÉ h μ G IQGOEG
G G G ô dG μ G © dG G G μ G G G G G dG dG G d dG © ô dG dG G G d G G . G © G G ô μ d © dG d G G
.24 dG G © ô©dG dG © ô©dG G ¥ © μ dG dG “ μ G G G” μ . ô© G G G © dG
![é « þ ] Ô À ( ñ jhh $4'...) ó 7  B O ´ B k | ÷ ó 7  L c 3 ± n t L i < ] H % ù y ó 7  t O ´ [ s ÷ é ] q : ¥ ¨ q o  L N L i < ] H % ù k s k O ´ ± k k ÷](https://static.documents.pub/doc/80x56/5fe1cbcabae11442c54a88ea/-jhh-4-7-b-o-b-k-7-l-c-3-n-t.jpg)
