+ All Categories
Home > Documents > 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

Date post: 29-Dec-2019
Category:
Upload: others
View: 0 times
Download: 0 times
Share this document with a friend
24
5 - 6 l,dmh ikaksfõok fomdr®;fïka;=j YS% ,xld uy nexl=j re' 20$- ISSN 1391-3697 04100091 Rs.20.00 cmdkfha iudc" wdr®:ßl f;dr;=re ì|la 2 3 14 18 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h Y%S ,xldfõ ;sridr wdr®:ßl ixjr®Okhg Yla;shla jQ Y%S ,xld uy nexl=fõ m%dfoaYSh ldr®hd,j, ldr®hydrh f,dalh wka; .SNdjh yd id.skak ;=rka ls ¯ fï iyi% ixjr®Ok wNsu;dr®:h ch.kS o@
Transcript
Page 1: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

5 - 6

l,d

mh

ikaksfõok fomdr®;fïka;=jYS%% ,xld uy nexl=j

re' 20$-ISSN 1391-3697

04100091 Rs.20.00

cmdkfha iudc" wdr®:ßl f;dr;=re ì|la2

3

14

18

2015 uehs - cqks

YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h

Y%S ,xldfõ ;sridr wdr®:ßl ixjr®Okhg Yla;shla jQ Y%S ,xld uy nexl=fõ m%dfoaYSh ldr®hd,j, ldr®hydrh

f,dalh wka; ≥.SNdjh yd id.skak ;=rka ls¯fï iyi% ixjr®Ok wNsu;dr®:h ch.kS o@

Page 2: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

2 2015 uehs - cQQks

msgm;l ñ, ( re' 20 ' 00jd¾Isl odhl;ajh ( re' 480 ' 00

^;eme,a .dia;= o we;=<;aj&

2015 uehs-cqks

—igyk˜ iÕrdfjys m<jk woyia tA tA f,aLlhka f.a woyia ñi Y%S ,xld uy nexl=fõ woyia fkdúh yels h'

wOHCIikaksfõok fomd¾;fïka;=jY%S ,xld uy nexl=j;e' fm' 590" fld<U

Y%S ,xld uy nexl=j kug ,shk ,o uqo,a weKjqï$fplam;a fuys i|yka ,smskhg tùfuka —igyk˜ ;emEf,ka f.kajd .; yels h'

34 fjΩu 5-6 l,dmh ISSN 1391-3697 fjí wvúh( www.cbsl.gov.lk

N+ñ m%udKh j¾. ls' ñ' 377"915

ck.ykh ^2015 cQ,s weia;fïka;=& 126"919"659

ck.yk j¾Ok fõ.h ^2015 weia;fïka;=& -0'16]

ck >k;ajh j¾. lsf,da ógrhg mqoa.,hska 337'1

Wm;a wkqmd;h ^2015 weia;fïka;=&^ck.ykh oyilg&

7'93

urK wkqmd;h ^2015 weia;fïka;=&^ck.ykh oyilg&

9'51

Wmf;aoS wdhq wfmalaIdj ^2015 weia;fïka;=& ^wjqreÿ&

84'74

o< foaYSh ksIamdos;h ^l%h Yla;s iduH wkqj& 2014 weia;fïka;=&

t'c' fvd,¾ á%,shk 4'751

uQ¾; o< foaYSh ksIamdos;fha j¾Ok fõ.h ^2014 weia;fïka;=&

-0'1]

tal mqoa., o'foa'ks' ^2014 weia;fïka;=& t'c' fvd,¾ 37"400

o'foa'ks' fha wdxYsl ixhq;sh ^2013 weia;fïka;=& lDIsl¾uh 1'2]" l¾udka; 24'5]" fiajd 74'3]

whjeh w;sßla;h ^¬& ys`.h ^-& o'foa'ks' m%;sY;hla f,i ^2014 weia;fïka;=&

-6'9 ]

rdcH Kh - o'foa'ks' m%;sY;hla f,i ^2014 weia;fïka;=&

231'9]

WoaOukh ^CPI&^2014 weia;fïka;=& 2'7]

úfoaY ixÑ; ^2013 weia;fïka;=& fvd,¾ á%,shk 1"267

fiajd úhqla;s wkqmd;h ^2014 weia;fïka;=& 3'6]

idlaIr;dj 99]

m%Odk wmkhk fudag¾ r:" hlv iy jdfka ksIamdok" w¾O ikakdhl" fudag¾ r: fldgia" úÿ,sn, W;amdok hka;%" ma,diaála

m%Odk wmkhk rgj,a tlai;a ckmoh" Ökh" ol=Kq fldßhdj" fydxfldx" ;dhs,ka;h

m%Odk wdkhk fmfg%da,shï" iajNdúl øj jdhq" we÷ï" w¾O ikakdhl" .,a w`.=re" Y%jH iy oDIH WmlrK

m%Odk wdkhk rgj,a Ökh" tlai;a ckmoh" TiafÜ%,shdj" ijqos wrdìh tlai;a wrdì tó¾ rdcHh" lgd¾" ol=Kq fldßhdj

cmka fhka $ Y%S ,xld remsh,a wkqmd;h 1'1745 ^2015'09'30&

kef.kysr wdishdkq l,dmhg wh;a cmdkh

meismsla id.rfhys msysáfha h¡ th ¥m;a

rdYshlska iukaú; fõ¡ tu ¥m;a w;ßka

fydkaIq" fydlhsfoda" lHqIQ iy Isfldl= m%Odk

h' cmdkfha iuia; N+ñ m%udKfhka ishhg

97 la fuu ¥m;aj,g wh;a h' tys w.k.rh

fgdalsfhda h¡ cmdkh tlai;a cd;Skaf.a

ixúOdkh" G7" G8 iy G20 ixúOdkj,

idudcslfhla fõ¡ fuh ksfIaO n,h ysñ

rgls¡ cmdkh kdñl o< foaYSh ksIamdos;h

wkqj f,dj f;jeks ia:dkfha;a l%h Yla;s

iduH wkqj isõ jeks ia:dkfha;a miqfjhs¡

t fuka u wmkhk wkqj f,dj mia jeks

ia:dkfha miqjk cmdkh wdkhk wkqj o

miajeks ia:dkfha miqfjhs¡ fuh ixj¾ê;

rgls¡ udkj ixj¾Ok o¾Ylh fY%aKs.; lsÍï

wkqj by< fY%aKshl miqfjhs¡ f,dj by< u

cSú; wfmalaIdj iys; rg cmdkh hs¡ t fuka

u f,dj <ore urK wkqmd; fm< .eiaug

wkqj f;jeks my< u <ore urK wkqmd;h

jd¾;d jkafka cmdkfhks¡ cd;sl m%;srEm

o¾Ylh wkqj cmdkh m<uq ;ek miqfjhs¡

2012 n,hg m;a iskafIda wfí cmdkfha

j¾;udk w.ue;sjrhd h'

cmdkfha iudc" wd¾Ól f;dr;=re ì|la'''

Page 3: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

32015 uehs - cQQks

—igyk˜ iÕrdfjys m<jk woyia tA tA f,aLlhka f.a woyia ñi Y%S ,xld uy nexl=fõ woyia fkdúh yels h'

wOHCIikaksfõok fomd¾;fïka;=jY%S ,xld uy nexl=j;e' fm' 590" fld<U

N+ñ m%udKh j¾. ls' ñ' 377"915

ck.ykh ^2015 cQ,s weia;fïka;=& 126"919"659

ck.yk j¾Ok fõ.h ^2015 weia;fïka;=& -0'16]

ck >k;ajh j¾. lsf,da ógrhg mqoa.,hska 337'1

Wm;a wkqmd;h ^2015 weia;fïka;=&^ck.ykh oyilg&

7'93

urK wkqmd;h ^2015 weia;fïka;=&^ck.ykh oyilg&

9'51

Wmf;aoS wdhq wfmalaIdj ^2015 weia;fïka;=& ^wjqreÿ&

84'74

o< foaYSh ksIamdos;h ^l%h Yla;s iduH wkqj& 2014 weia;fïka;=&

t'c' fvd,¾ á%,shk 4'751

uQ¾; o< foaYSh ksIamdos;fha j¾Ok fõ.h ^2014 weia;fïka;=&

-0'1]

tal mqoa., o'foa'ks' ^2014 weia;fïka;=& t'c' fvd,¾ 37"400

o'foa'ks' fha wdxYsl ixhq;sh ^2013 weia;fïka;=& lDIsl¾uh 1'2]" l¾udka; 24'5]" fiajd 74'3]

whjeh w;sßla;h ^¬& ys`.h ^-& o'foa'ks' m%;sY;hla f,i ^2014 weia;fïka;=&

-6'9 ]

rdcH Kh - o'foa'ks' m%;sY;hla f,i ^2014 weia;fïka;=&

231'9]

WoaOukh ^CPI&^2014 weia;fïka;=& 2'7]

úfoaY ixÑ; ^2013 weia;fïka;=& fvd,¾ á%,shk 1"267

fiajd úhqla;s wkqmd;h ^2014 weia;fïka;=& 3'6]

idlaIr;dj 99]

m%Odk wmkhk fudag¾ r:" hlv iy jdfka ksIamdok" w¾O ikakdhl" fudag¾ r: fldgia" úÿ,sn, W;amdok hka;%" ma,diaála

m%Odk wmkhk rgj,a tlai;a ckmoh" Ökh" ol=Kq fldßhdj" fydxfldx" ;dhs,ka;h

m%Odk wdkhk fmfg%da,shï" iajNdúl øj jdhq" we÷ï" w¾O ikakdhl" .,a w`.=re" Y%jH iy oDIH WmlrK

m%Odk wdkhk rgj,a Ökh" tlai;a ckmoh" TiafÜ%,shdj" ijqos wrdìh tlai;a wrdì tó¾ rdcHh" lgd¾" ol=Kq fldßhdj

cmka fhka $ Y%S ,xld remsh,a wkqmd;h 1'1745 ^2015'09'30&

fmdÿfõ iuia; f,dalh u uqyqK § we;s tlsfklg

ne÷kq wd¾Ól" iudcSh iy mdßißl wNsfhda.

/ils¡ fï wNsfhda. ch.kq jia ta ta cd;Ska fjka

fjka jYfhkq;a l,dmSh iy fkdfhl=;a wdldrfha

ixúOdk f,i;a iSud udhsïj,ska neyer j c.;a

m%cdj f,i;a úúOdldr mshjr .ksñka isà¡

fuu mshjr w;r tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkfha

idudcsl rgj,a /ila úiska 2015 jk úg imqrd

.ekSug tl`.;djlg t<eU isák iyi% ixj¾Ok

wNsu;d¾: lemS fmfka¡ fuu wNsu;d¾: fldgia 8

la hgf;a olajd we;s w;r ta ta wNsu;d¾: imqrd

.ekSfuys ,d ch.; hq;= j we;s b,lal /ila o

msysgqjd we;¡ fuu wNsu;d¾: bgqlr.ekSu ms<sn| j

tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkh ksrka;r wjOdkfhka

isà¡ fuf;la ,nd we;s m%.;sh" miqnEï iy ch.;

hq;= j we;s wNsfhda. ms<sn| j úuid n,hs¡ iyi%

ixj¾Ok wNsud¾: imqrd.ekSug tl`.;djg t<eU

we;s rgj,a ;ks ;ks j u o fuf;la ta ta rgj,a ,nd

we;s m%.;sh iy wNsu;d¾: imqrd .ekSug ;jÿrg;a

.;hq;= mshjr ms<sn| j wjOdkh fhduqlrhs¡

iyi% ixj¾Ok wNsu;d¾:j, m<uq jeks

wNsu;d¾:h f,i oelafjkafka wka; ÿ.SNdjh iy

id.skak ;=rka lsÍu hs¡ fuu wNsu;d¾:h imqrd

.ekSfuys ,d <`.d úhhq;= b,lal 3 la msysgqjd we;¡

tu b,lal(

• 1990-2015 jk úg tal mqoa.,

ffoksl wdodhu fvd,¾ 1 g jvd

wvq ck.ykh wvlska wvq lsÍu¡

• ldka;djka iy ;reKhka we;=`M

ieug fhda.H yd M,odhS /lshd

yd ld¾hhkays kshe,Sug ie,iSu

;=<ska mQ¾K /lshd kshqla;sh we;s

lsÍu¡

• 1990-2015 id.skafka isák ck

ixLHdj wvlska wvqlsÍu¡

wka; ÿ.SNdjh iy id.skak ;=rka lsÍfï

wNsu;d¾:h imqrd.ekSu iïnkaOfhka f,dalh fï

jk úg ,nd we;s m%.;sh iy tys ,d Y%S ,xldfõ

uE;ld,Sk m%jK;d ms<sn| j fuu ,smsh u.ska

ieflúka úuid ne,Sug wfmalaIs; h¡

1990-2015 jk úg tal mqoa., ffoksl

wdodhu fvd,¾ 1g jvd wvq ck.ykh

wvlska wvq lsÍu¡

oßø;dj ms<sn| cd;Hka;r .Kka ne,Sïj, oS wka;

os<s÷ núka fmf<kakka f,i i,lkqfha tal mqoa.,

ffoksl wdodhu tlai;a ckmo fvd,¾ 1 fyda

1¡25g jvd wvq ck.ykh hs¡ ta wkqj wka; ÿ.SNdjh

wvqlsÍu iïnkaO j f,dalh fï jk úg ie,lsh

hq;= ;rfï m%.;shla w;alr f.k we;¡

1990 jif¾ f,dal ck.ykfhka ì,shk 1¡9la

wka; ÿ.SNdjfhka fm`Mk w;r 2011 jk úg tu

ixLHdj ì,shkhla olajd my< jeà we;¡ 2015 oS

fuu ixLHdj ñ,shk 836la olajd ;j ÿrg;a my<

jefgkq we;ehs tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkh úiska

m%lafIamKh lr we; ^1 jeks rEmigyk&¡

f,dalh

wka; ÿ.SNdjh

yd id.skak

;=rka lsÍfï

iyi% ixj¾Ok

wNsu;d¾:h

ch.kS o@

úkS;d fyar;aikaksfõok fomd¾;fïka;=j

Page 4: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

4 2015 uehs - cQQks

1990 oS ixj¾Okh fjñka mj;akd rgj,

ck.ykfhka wvlg wdikak ixLHdjlf.a

ffoksl wdodhu fvd,¾ 1¡25g wvq úh¡ 2011 oS

fuu wkqmd;h ishhg 18la olajd my< jeà ;sìKs¡

2015 oS fuu m%;sY;h ishhg 14la olajd ;jÿrg;a

my< jefgkq we;e hs m%lafIams; h ^1 jeks ixLHd

igyk&¡ ta wkqj 2015 jk úg tal mqoa., ffoksl

wdodhu fvd,¾ 1g jvd wvq ck.ykh wvlska

wvq lsÍfï b,lalh jir 5lg fmr imqrd we;e

hs is;sh yels jqj;a fuu m%.;sh f,dj mqrd iudk

wdldrfhka fnoS hEula olakg fkd ,efí¡ ol=Kq

wdishdj" w.aksos. wdishdj" kef.kysr wdishdj"

,;ska wefußldj yd leßìhka" fldflaiia yd

uOHu wdishdj iy W;=re wm%sldj jeks l,dm

/ila wka; ÿ.SNdjh wvlska wvqlsÍfï b,lalh

chf.k we;s w;r Wm-iyrd wm%sldkq l,dmh

b,lalhg iEfyk ÿrla miqmiska isà¡ f,dj

wka; ÿ.SNdjh wvqlsÍfï b,lalh flfrys wêl

ck.ykhla fjfik Ökh yd bkaoshdj úYd,

n,mEula we;s lrhs¡ ta wkqj uE; jirj, Ökfha

we;s jQ wd¾Ól j¾Okh fya;=fjka 1990 jif¾

kef.kysr wdishdfõ ishhg 61la jQ wka; oßø;d

wkqmd;h 2015 oS ishhg 4la olajd ishhg 94

lska my< jeà we;¡ tu ld, mßÉfPaofha ol=Kq

wdishdkq l,dmfha wka; oßø;d wkqmd;fha my<

jeàu ishhg 66ls¡

f,dj wka; oßø;dfjka fmf<k ck.ykfhka

nyq;rhla" tkï ishhg 80la muK fjfikafka

ol=Kq wdishd iy Wm-iyrd wm%sld l,dmj,

hs¡ 2011 jif¾ ì,shkhla muK jQ f,dj wka;

ÿ.SNdjfhka fm`Mk ck.ykfhka ishhg 60la

muK ksfhdackh lrk ,oafoa bkaoshdj" khscSßhdj"

Ökh" nx.,dfoaYh iy fldxf.daj hk rgj,a 5

úiskss¡ wka; oßø;dfjka fm`Mk ck.ykfhka

1$3la u wh;a jQfha bkaoshdjg hs¡

Y%S ,xldj wka; ÿ.SNdjh wvlska wvqlsÍu iïnkaO

b,lalh jir y;lg fmr ch.ekSug iu;a j

1 jeks rEmigyk

f,dj tal mqoa., ffoksl wdodhu fvd,¾ 1¡25 g jvd wvq ck.ykh ^ñ,shk&" 1990 - 2015

uQ,dY%h - The Millennium Development Goals Report 2015 - United Nations

2500

2000

1500

1000

500

1990

1993

1996

1999

2002

2005

2008

2011 2015

m%%lafIams;

0

ck.ykh ^ñ,shk&

Page 5: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

52015 uehs - cQQks

isà' Y%S ,xldfõ oßø;dj uekSu i|yd ckf,aLk

yd ixLHdf,aLk fomd¾;fïka;=j úiska ks,

oßø;d f¾Ldjla y÷kajd oS ;sfí' 1990-1991 oßø;d

f¾Ldjg my<ska cSj;a jQ ck.yk m%;sY;h ishhg

26'1la jQ w;r th 2015 jk úg ishhg 13'1la

olajd my< oeóu b,lalh úh' tfy;a 2008 oS

wka; oßø;dfjka fmf<kakka wvlska wvqlsÍfï

b,lalh ch.ekSug Y%S ,xldjg yels úh ^2

jeks ixLHd igyk&' ksoyiska miq n,hg m;a

iEu rchla úiska u mdfya wkq.ukh lrk ,o

iqnidOk m%;sm;a;s Y%S ,xldfõ oßø;dj wvqlsÍug

fya;= ù we;' ta i|yd uE;ld,Sk WodyrK f,i

ckiúh" iuDê jevigyk" osú ke.=u" fmdfydr

iykdOdrh jeks iqnidOk jevigyka oelaúh

yel' oßø;dj wvqlsÍu iïnkaO fuu ch.%yK

cd;sl uÜgfï oS muKla fkd j kd.ßl iy

.%dóh jYfhka wxY wkqj o oel.; yel'

2012-2013 Y%S ,xldfõ os<s÷ ck.ykfhka ishhg

86'8la .%dóh m%foaYj, cSj;a jQ w;r kd.ßl yd

j;= wxYfha ms<sfj,ska tu m%;sY;h ishhg 5'6la

yd ishhg 7'6la úh' os<s÷ ck.ykh wvqùfï cd;sl

uÜgfï m%jK;dj ta yd iudk j u .%dóh wxYh

iïnkaO j o oelsh yel' 2015 oS .%dóh wxYfha

oßø;dj wvqlsÍfï b,lalh ishhg 14'8la jqj;a

2012-2013 tu m%;sY;h wfmalaIs; b,lalfhkq;a

wvla olajd my< nei we;' t fuka u kd.ßl

wxYfha os<s÷ ck.ykh wvqlsÍfï b,lalh 8'3la

jqj;a th ishhg 2'1la olajd my< nei we;' j;=

wxYh iïnkaO j 2015 oS imqrd .ekSug wfmalaIs;

b,lalhg b;du;a u wdikakhg meñKSug 2012-

2013 jk úg iu;a ù we;' wfkl=;a wxY fol yd

idfmalaI j .;a úg j;= wxYfha os<s÷ ck.ykh

wvqùfï m%jK;dj ukao.dó hehs yef`.;;a

1995-1996 j;= wxYfha ck.ykfhka ks, oßø;d

f¾Ldjg my<ska jQ ck.yk m%;sY;h jQ ishhg

38'4 yd 2006- 2007 ishhg 32la jQ m%;sY;h 2009-

2010 iy 2012-2013 oS wvlg;a jvd wvq ù we;'

1 jeks ixLHd igyk

ffoksl wdodhu fvd,¾ 1¡25g jvd wvq ck.yk m%;sY;h ^l,dmSh jYfhka& 1990" 2011 iy 2015

l,dmh 1990 2011 2015

^m%lafIams;&

Wm-iyrd wm%sldj 57 47 41

ol=Kq wdishdj 52 23 17

ol=Kq wdishdj ^bkaoshdj yer& 53 20 14

w.aksos. wdishdj 46 12 7

kef.kysr wdishdj ^Ökh muKs& 61 6 4

,;ska wefußld yd leßìhka 13 5 4

fldflaiia iy uOHu wdishdj 8 4 2

ngysr wdishdj 5 2 3

W;=re wm%sldj 5 2 1

ixj¾Okh fjñka mj;akd rgj,a ^Ökh

yer&

41 22 18

ixj¾Okh fjñka mj;akd rgj,a 47 18 14

f,dalh 36 15 12

uQ,dY%h(The Millennium Development Goals Report 2015 - United Nations

Page 6: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

6 2015 uehs - cQQks

jkafka uq,;sõ ^ishhg 28'8& iy ukakdrï ^ishhg

20'1& osia;%slalj,sks'

• ldka;djka iy ;reKhka we;=`M ieug fhda.H

yd M,odhS /lshd yd ld¾hj, kshe,Sug

ie,iSu ;=<ska mQ¾K /lshd kshqla;sh we;s

lsÍu¡

wd¾Ólhl oßø;dj ÿ/,Sug kï tys cSj;ajkakka

i|yd m%udKj;a wdodhï ,eìh yelsjk f,i

/lshd wjia:d ckkh úh hq;= h' fï ksid wka;

ÿ.SNdjh iy id.skak ;=rka lsÍfï iyi% ixj¾Ok

wNsu;d¾:h imqrd.ekSfï fojeks b,lalh ù

we;af;a ldka;djka iy ;reKhka we;=`M ieug

fhda.H yd M,odhS /lshd yd ld¾hj, kshe,Sug

ie,iSu ;=<ska mQ¾K /lshd kshqla;sh we;s lsÍu

hs¡ f,dj ck.yk j¾Okh;a iu`. mq`M,a jk Y%u

n,ldfha /lshd b,a¨u imqrd,Sug kï wd¾Ólh

j¾Okh úh hq;= h¡ tfy;a f,dal wd¾Ólh h:d

;;a;ajhg m;aùfï ukao.dó iajrEmh iy wiudk

nj f,dal Y%u fjf<|fmd< flfrys b;du;a

u wys;lr wdldrfhka n,mEfõ h¡ 1991 jif¾

f,dj ck.ykhg /lshd wkqmd;h (employment to population ratio)" t kï jev l< yels jhfia

ck.ykfhka fiajd kshqla; ck fldgi ishhg

62la jQ w;r 2015 jk úg tu m%;sY;h ishhg 60la

oßø;dj wvqlsÍu iïnkaO j cd;sl uÜgñka iqNodhS

;;a;ajhla oelsh yels jqj;a m%dfoaYSh jYfhka tys

úIu;d olakg ,efí' 1990 .Kkaj, wdrïNfha

ol=K" W!j" inr.uqj hk m<d;a ;=fka ish¨ u

osia;%slalj, iy l`M;r iy uykqjr osia;%slalj,

idudkH oßø;d wkqmd;h ishhg 30la muK úh'

tfy;a 2012 cQ,s - 2013 cQks olajd ckf,aLk yd

ixLHdf,aLk fomd¾;fïka;=j úiska ish¨ u

osia;%slal we;=<;a jk mßos mj;ajk ,o .Dy tall

wdodhï yd úhoï iólaIKh mokï lr .ksñka lr

we;s weia;fïka;=j,g wkqj 2009-2010 osia;%slal

/il oßø;dj wLKav j my< nei we;' wïmdr

iy hdmkh osia;%slal iïnkaOfhka fï ;;a;ajh

lemS fmfka' 2009-2010 hdmkh osia;%slalfhys

oßø;d wkqmd;h ishhg 16'1la jQ w;r 2012-2013

th ishhg 8'3la olajd jir ;=kla ;=< ishhg 50

lska muK my< nei we;' fuu ld, mßÉfþofha

wïmdr osia;%slalfha oßø;dj ishhg 11'8 isg 5'4

olajd my< nei we;' wfkl=;a osia;%slal ms<sn|

j úuid ne,Sfï oS fld<U osia;%slalfhys oßø;dj

ishhg 3'6 isg 1'4 olajd;a l`M;r osia;%slalfha

ishhg 6 isg 3'1 iy .ïmy osia;%slalfha ishhg

3'9 isg 2'1 olajd;a my< jeà we;' fudKrd.,"

jõkshd" wkqrdOmqr yd fmdf<dkakre osia;%slalj,

oßø;d wkqmd;fha by< hEula olakg ,efí'

weia;fïka;= wkqj by< u oßø;d wkqmd; jd¾;d

2 jeks ixLHd igyk

Y%S ,xldfõ oßø;dj wvqlsÍu iïnkaO m%.;sh

ks, oßø;d f¾Ldjg my<ska cSSj;a jQ ck.yk

m%;sY;h 2015

b,lalh;;a;ajh

1990-

19912002

2006-

2007

2009-

2010

2012-

2013

Y%S ,xldj 26'1 22'7 15'2 8'9 6'7 13'1

b,lalh

imqrd

we;

kd.ßl 16'3 7'9 6'7 5'3 2'1 8'3

.%dóh 29'5 24'7 15'7 9'4 7'6 14'8

j;= 20'5 30'0 32'0 11'4 10'9 10'3

wka;¾ oßø;d

o¾Ylh 5'6 5'0 3'1 1'7 1'2 2'8

uQ,dY%h( Millennium Development Goals Country Report 2014

Page 7: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

72015 uehs - cQQks

2 jeks rEmigyk

l,dmSh jYfhka ck.ykhg /lshd wkqmd;h" ^ishhg& 1991 iy 2015

uQ,dY%h(The Millennium Development Goals Report 2015 - United Nations

olajd my< jeà we;' cd;Hka;r uQ,H wruqof,a

m%lafIamKj,g wkqj 2015 oS /lshd úrys; f,dal

ck..ykh ñ,shk 204lg wêl jkq we;¡ th

1991 jirg jvd ñ,shk 53l j¾Okhls' ixj¾Okh

fjñka mj;akd iy ixj¾ê; rgj,a ldKav foflys

u /lshd wjia:d wvqù we; ^2 jeks rEmigyk&'

1991-2015 ixj¾Okh fjñka mj;akd rgj,

ck.ykhg /lshd wkqmd;h ishhg 3¡3lska my<

jeà we;¡ tu ld,fha ixj¾ê; rgj, ck.ykhg

/lshd wkqmd;fha my< jeàu ishhg 1 ls¡ ishhg

6¡7 iy ishhg 4¡6la jQ úYd,; u my< jeàï

olakg ,efnkafka ms<sfj<ska kef.kysr wdishdkq

l,dmfha iy ol=Kq wdishdkq l,dmfha h¡

1991-2015 f,dj wjqreÿ 15-24 ;reK jhia

ldKavfha fiajd kshqla;sfha ishhg 10l my<

jeàula jd¾;d fjhs¡ tfy;a jeäysá jhia ldKavfha

/lshd úhqla;shg jvd ;reK jhia ldKavfha

/lshd úhqla;sh ;=ka .=Khlg jvd úYd, h¡ ta

wkqj 2015 ñ,shk 74l muK ;reK ck.ykhla

/lshd wfmalaIdfjka isà¡ fuys ,d W;=re wm%sldfõ

iy ngysr wdishdfõ ;;a;ajh b;du;a u W.% h¡

tu l,dmj, iuia; jev l< yels ck.ykfhka

/lshd kshqla; ck.ykh ms<sn| j úuid ne,Sfï

oS ;reK ck.ykfhka fiajd kshqla; j isákafka

wvla muKla nj olakg ,efí¡

t fuka u fiajd kshqla; j isáh o f,dj mqrd

Y%ñlhka úYd, ixLHdjla oßø;dfjka ñ§ug

ixjr®ê; rgj,a

ixjr®Okh fjñka mj;akd rgj,a

´Ikshdj

kef.kysr wdishdj

w.aks†. wdishdj

Wm-iyrd wm%%sldj

,;ska wefu˙ld iy le˙ìhka

fldflaiia iy uOHu wdishdj

ol=Kq wdishdj

ngysr wdishdj

W;=re wm%%sldj

0 10 20 30 40 50 60 70 80

1991 2015 ^m%%lafIams;&

4341

4647

5358

6058

6257

6563

6767

6874

6867

6164

5657

Page 8: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

8 2015 uehs - cQQks

m%udKj;a wdodhula fkd ,nhs¡ 1991 ixj¾Okh

fjñka mj;akd rgj, Y%ñlhkaf.ka wvlf.a

muK tal mqoa., ffoksl wdodhu fvd,¾ 1¡25g

jvd wvq uÜgul mej;sKs¡ 2015 jk úg fuu

wkqmd;h ishhg 11la olajd my< jeà we;¡

miq.sh oYl fol yudr ;=< f,dj wka; ÿ.SNdjfhka

fmf<k Y%ñlhkaf.a ixLHdj l%udKql+, j my<

jeà we;' 1991 § ñ,shk 900la muK Y%ñlhkaf.a

ffoksl tal mqoa., wdodhu fvd,¾ 1¡25 g jvd wvq

uÜgul mej;s w;r 2015 oS fuu ixLHdj ñ,shk

300la olajd wvqù we;¡ flfia fj;;a oßø;dj my<

jeàu iïnkaO fuu m%.;sfhys l,dmSh jYfhka

úIu;d olakg ,efí¡ 2015 oßø;d uÜgfï isá

Y%ñlhkaf.ka ishhg 80la muK ksfhdackh

lrkafka Wm-iyrd wm%sldj iy ol=Kq wdishdj h¡

we;eï wjia:dj, fiajd kshqla; j isáh o

/lshdfõ wúêu;a iajNdjh iy wúksYaÑ;

nj ksid Y%ñlhka b;du;a u myiqfjka h<s

oßø;djg weo jeàfï bvlv mj;S¡ wjodkug

,laùfï iïNdú;djla iys; ^Vulnerable Employment) iy .=Kd;aul núka my<

^Low-quality& /lshd lrkakkaf.a iudc

iqrlaIs;;dj ksis f,i iy m%udKj;a j ;yjqre

flfrkafka ke;¡ wdodhï bmhSu my< uÜgul

mj;S¡ b;d iq`M msßila iudc wdrlaIK l%uj,ska

wdjrKh jqj;a tjeks wdrlaIK úê f,dj iEu

l,dmhl u tl u wdldrfhka jHdma; j we;s njla

olakg fkd ,efí¡ flfia fj;;a f,dj wjodkug

,laùfï jeä iïNdú;djla iys; /lshd" iajhx

/lshd iy mjqf,aa lghq;= i|yd odhlùu wLKav

j my< jefgñka ;sfí¡ úfYaIfhka u kef.kysr

wdishdfõ fï ;;a;ajh lemS fmfka¡ 1991 oS fuu

l,dmfha wjodkug ,laùfï jeä iïNdú;djla

iys; /lshdj, kshqla;sh ishhg 71¡2la jQ w;r 2015

jk úg tu m%;sY;h ishhg 39¡6la olajd my< jeà

we;¡ t jeks m%.;shla ;snqK;a f,dj Y%ñlhkaf.ka

ishhg 45 ì,shk 1¡45& la muK ;ju;a myiqfjka

wjodkug ,la úh yels /lshdj, fhoS isà¡ fuu

Y%ñlhkaf.ka wvlg;a jvd jeä ixLHdjla Wm-

iyrd wm%sldj iy ol=Kq wdishdj ksfhdackh lrhs¡

fuu l,dmj, iEu Y%ñlhka isõ fofkl=f.ka

u ;sfofkl= ^3$4& fu jeks /lshdj, ksr; fõ¡

Y%u fjf<|fmd<g we;=`M jk ixLHdj by< hEu iy

/lshd wjia:d iSud iys; ùu ksid 2008 isg

fu jeks /lshdj, kshq;=jkakkaf.a ixLHdj

ñ,shk 25lska by< f.dia we;¡

wka; ÿ.SNdjh iy id.skak ;=rka lsÍfï

wNsu;d¾:h imqrd .ekSfuys ,d msysgqjd we;s

fojeks b,lalh fj; Y%S ,xldj flf;la ÿrg

<`.d ù ;sfí o hkak ms<sn| j úuid ne,Sfï oS Y%S

,xldfõ Y%u n,ldh" fiajd kshqla;sh iy Y%u n,

iyNd.s;aj wkqmd;h hkdoS lreKq ms<sn| j uola

úuid ne,Su jeo.;a h¡ Y%u n,ldh hkq wd¾Ól

jYfhka l%shdYS,s ck.ykh hs¡ fiajd kshqla;

iy fiajd úhqla; fo msßi u fuhg we;=<;a fõ¡

2012 jif¾ Y%S ,xldfõ jev l< yels jhfia t

kï wjqreÿ 10 iy Bg jeä uq¨ ck.ykh ñ,shk

18la muK úh¡ thska wd¾Ól jYfhka l%shdYS,s

ck.ykh ñ,shk 8¡5la úh¡ wd¾Ól jYfhka

l%shdYS,s fkd jk ck.ykh hkq jevlrk jhfia

ck.ykh w;ßka /lshdjl fhoS fkd isák fyda

/lshd wfmalaId fkd lrk ck.ykh hs¡ 2012

jif¾ Y%S ,xldfõ wd¾Ól jYfhka l%shdYS,s fkd

jQ ck.ykh ñ,shk 9¡4la úh¡ t kï jev l<

yels jhfia ck.ykfhka ishhg 52¡8la wd¾Ól

jYfhka l%shdYS,S fkd ù h¡ tu ck.ykfhka

ishhg 70¡3la ;rï úYd, m%;sY;hla ia;%Ska h¡ ta

wkqj 2012 jif¾ Y%S ,xldfõ Y%u n, iyNd.s;aj

wkqmd;h ishhg 47¡2la jQ w;r ia;%Ska iïnkaO

j fuu m%;sY;h ishhg 29¡9la o mqreI mlaIfha

m%;sY;h ishhg 67la muK o úh¡ ia;%S mlaIfha

Y%u n, iyNd.s;ajfha my< w.h ck.ykhg

/lshd wkqmd;h u.ska o ksrEmkh flf¾¡

ck.ykhg /lshd wkqmd;h u.ska /lshd

wfmalaIs;hkag /lshd iemhSug wd¾Ólhg we;s

yelshdj fmkakqï lrhs¡ Y%S ,xldfõ ck.ykhg

/lshd wkqmd;h ms<sn| úuid ne,Sfï oS ia;%S

mqreINdjh wkqj;a m%dfoaYSh jYfhkq;a tys úIu;d

mj;sk nj olakg ,efí¡ 2012 j¾Ifha Y%S ,xldfõ

ck.ykhg /lshd wkqmd;h ishhg 50¡5la úh¡

mqreI ck.ykhg /lshd wkqmd;h ishhg 70¡9

la jQ w;r ia;%Ska iïnkaO j tu wkqmd;h thska

wvlg;a jvd ^ishhg 30¡2& wvq úh¡ ia;%Ska iïnkaO

j fuu wkqmd;h my< w.hla .ekSug ia;%S Y%u n,

iyNd.s;aj wkqmd;h wvq w.hla .ekSu fya;= ù

we;s w;r by< wOHdmk uÜgula ;sìhoS;a we;eï

ia;%Ska úúO fya;= u; Y%u n,ldhg tla fkdù isà¡

tu ksid fuu Y%uh úúO wxY Tiafia wd¾Ólh

Page 9: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

92015 uehs - cQQks

fj; weo .ekSfï úêu;a l%ufõohla ilia l<

hq;= j we;¡ th Y%S ,xldfõ oßø;dj ;jÿrg;a my<

fy<Sfuys ,d bjy,a jkq we;¡

mqreI md¾YAjh iïnkaO j ishhg 80¡2la jQ fuu

wkqmd;fha by< u w.h jd¾;d ù we;af;a fudKrd.,

Èia;s%lalfhks¡ wkqrdOmqr" fmdf,dkakre" mq;a;,u"

ud;f,a" uq,;sõ iy r;akmqr Èia;%slalj, tu

m%;sY;h ms<sfj<ska ishhg 77¡2" 76¡9" 75¡6" 74¡8"

74¡6 iy 74¡6la úh¡ ia;%Ska iïnkaO j ishhg 41la

jQ by< u wkqmd;h jd¾;d ù we;af;a kqjrt<s

Èia;%slalfhks¡ nÿ,a," r;akmqr" fld<U" wkqrdOmqr

iy lE.,a, Èia;%slalj, tu m%;sY;h ms<sfj<ska

ishhg 36¡2" 31¡5" 30¡2" 30¡0 iy 29¡6la úh¡

ck.ykhg /lshd wkqmd;h by< w.hla

.;a muKska th oßø;dj my< jeàug fya;=

fkd fõ¡ WodyrKhla f,i fudKrd.,

Èia;%slalfhys ck.ykhg /lshd wkqmd;h ishhg

80¡2la ;rï by< w.hla .;a; o tu Èia;%slalfha

oßø;d wkqmd;h ishhg 20¡8la j we;¡

2012 jif¾ Y%S ,xldfõ fiajd kshqla;s wkqmd;h

ishhg 96la ;rï by< w.hla f.k we;¡

fiajd kshq;=jQjkaf.ka ishhg 40la muK iajhx

/lshdj, kshq;=jQjka iy f.ùula fkd ,o mjqf,a

fiajlhka h¡ iajhx /lshdj, kshq;=ùu iy

mjqf,a wd¾Ólhg Woõ lrkakka iïnkaO j ia;%S

mqreINdjh wkqj fuka u m%dfoaYSh jYfhka o

úIu;d mj;S¡ 2012 jif¾ iajhx /lshdj, kshe¨kq

whf.ka ishhg 67¡4la ksfhdackh lrk ,ofoa

mqreI mlaIh hs¡ tfy;a tu jif¾ jegqma fkd

,nd mjqf,a wd¾Ólhg Woõ l< ck.ykfhka

ishhg 71¡6la ksfhdackh lrk ,oafoa ia;%Ska úisks¡

mqreI fiajd kshqla;sfhka ishhg 35¡9la iy ia;%S

fiajd kshqla;sfhka ishhg 23¡6 la iajhx /lshdj,

kshq;=jQjka h¡ mqreI fiajd kshqla;sfhka ishhg

3¡7 la iy ia;%S fiajd kshqla;sfhka ishhg 19¡4la

f.ùula fkd ,o mjqf,a wd¾Ólhg Woõ l< wh h¡

fuu wxYj, /lshd kshqla;sfha m%dfoaYSh úIu;d

ms<sn| j úuid ne,Sfï § ukakdru" fmdf<dkakrej"

ls,sfkdÉÑh" fudKrd.," uq,;sõ" wkqrdOmqr

iy yïnkaf;dg Èia;%slalj, iajhx /lshdj,

kshq;=jQjkaf.a m%;sY;h ms<sfj<ska ishhg 50¡7" 50¡4"

48¡6" 45¡1" 43¡7" 42¡5 iy 43¡4 úh¡ lDIsld¾ñl iy

ëjr wxYfha jeä fiajd kshqla;slhka msßila iajhx

/lshdj, kshq;=jQjka t kï ;ukaf.a u lghq;=j,

fhfokakka iy mjqf,a wd¾Ólhg Woõ lrkakka

.Khg .efka¡

2013 jifrys Y%S ,xldfõ fiajd úhqla;s wkqmd;h

ishhg 4¡4la úh¡ jhia ldKav wkqj fiajd úhqla;sh

ms<sn| j úuid ne,Sfï § wvqu fiajd úhqla;s

wkqmd;h jd¾;d ù we;af;a wjqreÿ 40 iy Bg

jeä jhia ldKavfhks¡ 2013 jifrys tu jhia

ldKavfha fiajd úhqla;s wkqmd;h ishhg 1 la úh¡

jhi wjqreÿ 15-19 jhia ldKavfha fiajd úhqla;s

wkqmd;h ishhg 18¡7la jQ w;r wjqreÿ 20-29 jhia

ldKavfha tu m%;sY;h ishhg 13la úh¡

flfia fj;;a Y%un,ldfhka fiajd kshqla; j isák

msßia mjd we;eï úg oßø;dfjka fmf<a¡ oßø;d

f¾Ldjg my<ska cSj;a jk Y%ñlhka fyda os<s÷

Y%ñl wkqmd;h u.ska th ksrEmkh flf¾¡ 1990-

1991 oßø;d f¾Ldjg my<ska cSj;a jQ Y%ñlhkaf.a

m%;sY;h ishhg 31¡1la jQ w;r 2009-2010" 2012-

2013 j¾Ij, tu m%;sY;h ms<sfj<ska ishhg 7¡5la

iy 5¡8la olajd my< jeà we;¡ fuu wkqmd;h

iïnkaOfhka o m%dfoaYSh jYfhka úIu;d olakg

,efí¡ 2012-2013 os<s÷ Y%ñl wkqmd;h ishhg

23¡2la jQ by< u m%;sY;h jd¾;d ù we;af;a uq,;sõ

osia;%slalfhks¡ fudKrd.," uvl,mqj" ukakdru

iy nÿ,a, osia;%slalj, tu m%;sY;h ms<sfj<ska

ishhg 17¡6" 16¡5" 14 yd 11la úh¡

os<s÷ Y%ñl wkqmd;fha ishhg 1¡2 la jQ wvqu m%;sY;h

jd¾;d ù we;af;a fld<U osia;%slalfhks¡ .ïmy"

l`M;r" jõkshdj iy yïnkaf;dg osia;%slalj,

tu m%;sY; ms<sfj<ska ishhg 1¡6" 2¡5" 2¡7 yd 3¡7la

úh¡

2009-2010 ishhg 14¡1la jQ hdmkh osia;%slalfha

os<s÷ Y%ñl wkqmd;h 2012-2013 ishhg 8¡2 olajd

ie,lsh hq;= f,i my< jeà we;¡ t fuka

u wïmdr osia;%slalfha os<s÷ Y%ñl wkqmd;h

2009-2010 ishhg 12¡4 isg 2012-2013 ishhg 5¡2la

olajd my< jeà we; ¡

• 1990 - 2015 id.skafka isák ck ixLHdj

wvlska wvqlsÍu

wka; ÿ.SNdjh iy id.skak ;=rka lsÍfï iyi%

ixj¾Ok wNsu;d¾:h imqrd .ekSfuys ,d msysgqjd

we;s ;=kajk b,lalh fuh hs¡

YdÍßl j oefkk l=i.skak ksùu i|yd m%udKj;a

;rfï wdydr ,nd.ekSug we;s yelshdj id.skak

;=rka lsÍu hkafkka woyia fkd flf¾¡ tlai;a

cd;Skaf.a wdydr iy lDIsl¾u ixúOdkh wdydr

Page 10: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

10 2015 uehs - cQQks

03 jeks rEmigyk

ixj¾Okh fjñka mj;skd rgj, ukaofmdaIKfhka fm`Mk ck.ykh 1990-1992 isg 2014-2016

uQ,dY%h( The Millennium Development Goals Report 2015 - United Nations

úySk;dj fyda fmdaIK .=Kh wvq wdydr ,eîu

id.skak f,i olajhs¡ ta wkqj fi!LH iïmkak

cSú;hla f.ùu i|yd wju jYfhka wjYH fmdaIK

uÜgu fkd ,eîu id.skak hkafkka woyia flf¾¡

f,dj mqrd ñ,shk 795l muK ck.ykhla

ukaofmdaIKfhka fmf<a¡ thska ñ,shk 780l

muK úYd, ck ixLHdjla fjfikafka ixj¾Okh

fjñka mj;akd rgj, hs¡ flfia fj;;a 1990-

1992 isg tu rgj, id.skak ;=rka lsÍu iïnkaO

j ie,lsh hq;= m%.;shla olakg ,efí¡ 1990-

1992 ixj¾Okh fjñka mj;akd rgj, ukao

fmdaIKfhka fm`Mk ck.yk m%;sY;h ishhg

23¡3la jQ w;r 2014-2016 tu m%;sY;h ishhg 12¡9

la olajd my< jefgkq we;e hs m%lafIamKh lr

we;¡ fuh iyi% ixj¾Ok wNsu;d¾:j, id.skak

wvq lsÍu iïnkaO b,lalh ch.ekSug b;du;a

u wdikak ;;a;ajhls¡ tfy;a fuys ,d o l,dmSh

jYfhka úIu;d mj;sk neõ olakg ,efí¡ miq.sh

oYl foflys isÿ jQ fõ.j;a wd¾Ól j¾Okh

fya;=fjka fldflaiia iy uOHu wdishd"

kef.kysr wdishd" ,;ska wefußld yd w.aksos.

wdishd l,dm id.skak wvq lsÍu iïnkaO

b,lalhg <`.d ù we;¡ 1990 isg ixj¾Okh

fjñka mj;akd rgj, ukaofmdaIKfhka fmf<k

ck.ykh wvqùug 2$3 lska u odhl ù we;af;a

Ökh hs¡ idfmalaI jYfhka leßìhka" ´Ikshd"

ol=Kq wdishdj iy Wm-iyrd wm%sldj b,lalh lrd

<`.dùfï ukao.dó njla fmkajhs¡ ol=Kq wdishdfõ

;jÿrg;a ñ,shk 281l muK ck.ykhla

ukaofmdaIKfhka fmf<a¡

2014-2016 Wm-iyrd wm%sldkq l,dmfha

ukaofmdaIKh ishhg 23la jkq we;e hs m%lafIamKh

lr we;¡ id.skafkka fmf<k ck ixLHdj

my< jegqK o l,dmfha by< ck.yk j¾Okh

ksrEmkh lrñka 1990 isg ukaofmdaIKfhka

fmf<k ck.ykh ñ,shk 44lska by< f.dia

we;¡ tfy;a tys Wm l,dm ;=< ukaofmdaIKh

iïnkaOfhka úYd, jYfhka fjkialï mj;S¡

W;=re" ol=Kq yd ngysr wm%sldj oekgu;a b,lalhg

wdikak j isà¡ kuq;a uOHu wm%sldfõ fõ.j;a

ck.ykh ñ,shk fjkiaùfï m%%;sY;h

1200 25

1000 20800

15600

10400

5200

0 0

1996

-98

1999

-01

2002

-04

2005

-07

2008

-10

2011

-13

2014

-16

m%%l

afIams;

1990

-92

1993

-95

Page 11: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

112015 uehs - cQQks

ck.yk j¾Okh" mßir m%Yak fuka u wd¾Ól

yd foaYmd,k .egqï fya;=fjka m%.;sh wvd, j

we;¡ fuu ish¨ l,dmj,g jvd fjkia uqyqKqjrla

ngysr wdishdj iïnkaO j olakg ,efí¡

m%lafIamKj,g wkqj t lS l,dmfha 1990-1992 iy

2014-2016 ukaofmdaIKfhka fmf<k ck.yk

m%;sY;h ishhg 2lska by< hkq we;¡ Bg fya;=

jkq we;af;a hqoaO" isú,a wr., yd irKd.;hskaf.a

ixLHdj iS.%fhka by< hEu wdosh hs¡

we;eï úg ukaofmdaIKh" wdydr iqrlaIs;;dfõ

ixlS¾K njg yd tys úúO udkhkag wiq

fkdfõ¡ ukaofmdaIKh my< uÜgul mj;sk yd

ck.ykfhka jeä msßila m%udKj;a j wdydr

,nk ;;a;ajhla mj;sk we;eï rgj, mjd nr wvq

iy Wi wvq <uqka isák nj olakg ,efí¡ jhig

.e,fmk kshñ; nßka hq;= fkd ùu iy kshñ;

Wiska hq;= fkd ùu ukaofmdaIKfha ,laIK h¡ ta

wkqj wjqreÿ 5 g wvq kshñ; nßka hq;= fkd jk

<uqka ms<sn| j úuid ne,Sfï oS 1990-2015 w;r

ld,fha f,dj t jeks <uqka ixLHdj wvlska wvq

ù we;¡ tfy;a ;jÿrg;a f,dj wjqreÿ 5 g wvq

<uqka y;a fofkl=f.ka tla wfhl= ^1$7& t kï

ñ,shk 90 lg jvd jeä <uqka ixLHdjla kshñ;

nßka wvq h¡ 2015 oS wvq nr <uqka f.ka ishhg 90la

muK l,dm folla úiska ksfhdackh lrkq ,nhs¡

ta <uqka ixLHdfjka wvla ol=Kq wdishj iy 1$3

la Wm-iyrd wm%sldj jYfhks¡ kef.kysr wdishdj

iy ,;ska wefußld yd leßìhka b,lalhg <`.d ù

we;¡ fldflaiia iy uOHu wdishdj" W;=re wm%sldj"

w.aksos. wdishdj iy ngysr wdishdj o b,lalhg

<`.d ù we;¡ wvq nr <uqka iïnkaO wys;lr u

;;a;ajh jd¾;d jkafka ol=Kq wdishdfjks¡ 2015

tu l,dmfha <uqka ;=ka fofkl=f.ka tla wfhl=

^1$3& wvq nßka hq;= fõ¡ tfy;a ishhg 22l ;rfï

úYd,; u my< jeàula jd¾;d jkafka o fuu

l,dmfhks¡ Wm-iyrd wm%sldfõ 1990 isg wvq

nr <uqka ixLHdfõ wvqùu 1$3ls¡ flfia fj;;a

l,dmfha ck.yk j¾Okfha by< hEu ksid nßka

wvq <uqka ixLHdj o by< w.hla .kS¡

t fuka u f,dj wjqreÿ 5g wvq <uqka úYd,

ixLHdjla jhig .e,fmk Wiska hq;a fkd fõ¡

2013 jif¾ f,dj mqrd wjqreÿ 5g wvq <uqka

ñ,shk 161la kshñ; Wiska hq;= fkd ùh¡ flfia

fj;;a Wm-iyrd wm%sldkq l,dmfha yer wfkl=;a

ish¨ u l,dmj, ñá <uqkaf.a ixLHdj my< jeà

we;¡ tu l,dmfha 1990-2013 tu ixLHdj 1$3 lska

by< f.dia we;¡

fmdaIK W!k;djg m%udKj;a j wdydr fkd ,eîu u

fya;= fkd fõ¡ fi!LH myiqlïj, uo nj" mdpkh"

uef,aßhdj" tÉwhsù$taâia iy laIh frda.h o

thg fya;= fõ¡ f,dal ck;dj uqyqK fok oßø;dj"

ú/lshdj iy l=i.skak hk .eg¨ hqO .egqï yd

ta fya;=fjka isÿ jk wj;ekaùï úiska ;jÿrg;a

nrm;, .eg¨ njg m;a flfrhs¡ f,dj mqrd .egqï"

m%pKav l%shd" udkj ysñlï W,a,x>kh lsÍïj,

m%;sM, f,i 2014 jif¾ úYd, ck ixLHdjla ;u

rg ;=< u fyda thska msg; fyda wj;eka j isà¡ tu

jif¾ iEu oskl u 42"000 muK ck ixLHdjlg

.egqï fya;=fjka ;u ksjdi w;er oud /ljrKh

fidhd hEug isÿ j we;¡ 2014 jif¾ wjidkh jk

úg f,dj mqrd ñ,shk 60 l ck.ykhla wj;eka

j isá w;r ta fojk f,dal hqoaOhg miq jd¾;d jQ

úYd,;u wj;ekaùï ixLHdjhs¡

Y%S ,xldfõ id.skafkka fmf<k ck ixLHdj"

t kï tal mqoa., ffoksl wju Yla;s mßfNdack

uÜgu jQ lsf,da le,ß 2030 g jvd wvqfjka

,enQ ck.yk m%;sY;h 1990-1991 ishhg 51'3la

úh' th 2015 oS ishhg 25'6la olajd my< fy<Su

b,lalh úh' 1990-1991 g idfmalaI j id.skafkka

fmf<k ck.yk m%;sY;h ishhg 3'1lska my<

jefgñka 2012-2013 oS ishhg 47'8la úh' fï wkqj

2013 jk úg;a id.skafkka fmf<k ck.ykh

wvq lsÍfï b,lalh iïnkaOfhka Y%S ,xldfõ

olakg ,efnkafka ukao.dó iajrEmhla he hs

yef`.a' flfia fj;;a id.skak wvq lsÍu iïnkaO

j cd;sl uÜgñka oelsh yels m%jK;dj .%dóh

yd kd.ßl wxY iïnkaO j o oelsh yels fj;;a

j;= wxYh iïnkaOfhka olakg ,efnkafka Bg

fjkia wdldrfha m%jK;djls' ^3 jeks ixLHd

igyk&' tkï 2012-2013 jk úg j;= wxYfha tal

mqoa., ffoksl wju Yla;s mßfNdackh fkd ,enQ

ck.yk m%;sY;h ishhg 4'5lska by< f.dia we;'

flfia fj;;a wju Yla;s mßfNdackh fkd ,nk

ck ixLHdfõ by< u m%;sY;h jd¾;d fjkafka wvq

oßø;d wkqmd;hla jd¾;d jk kd.ßl wxYfhks'

fuhg fya;=j ksYaÑ; j u meyeos,s ke;;a kd.ßl

Page 12: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

12 2015 uehs - cQQks

wxYfha mßfNdack rgdfõ iajrEmh" t kï ld¾h

nyq, cSjk rgdjla ;=< wdydr fõ, ms<sn| j

t;rï ;elSula fkd lsÍu" fndfyda úg ksjiska

neyer ia:dkj,ska wdydr ,nd .ekSu wdosh Bg

fya;= jkakg we;'

wfkla w;g tal mqoa., ffoksl wju Yla;s

mßfNdack uÜgu fkd ,enQ ck.ykh iïnkaO

j wvq u m%;sY;h jd¾;d jkafka oßø;d wkqmd;h

jeä u w.hla .kakd j;= wxYfhks'

2009-2010 oS ck.ykfhka by< u wdodhï ,enQ

ishhg 20ka ishhg 32'0la wju Yla;s mßfNdack

uÜgu fkd ,enQ w;r tu m%;sY;h 2012-2013

ishhg 33'3la olajd by< f.dia we;' ÿ.S u ishhg

20 ck.yk m%;sY;h iïnkaOfhka úuid n,k

úg 2009-2010 tal mqoa., ffoksl wju Yla;s

mßfNdackh uÜgu fkd ,enQ ck.yk m%;sY;h

ishhg 74'5la jQ w;r 2012-2013 tu m%;sY;h

ishhg 71'3la olajd my< jeà we;'

2006 jif¾ jhi wjqreÿ 5 g wvq <uqkaf.ka

ishhg 21'1la jhig kshñ; nßka hq;= fkd ù

h' tu m%;sY;h 2015 oS ishhg 14'9la olajd my<

fy<Su b,lal fldg we;' wvq nr <uqka iïnkaO

j fuu m%;sY;h osjhsk mqrd u tl u wdldrfhka

jHdma; j ke;' j;= wxYfha wjqreÿ 5 g wvq <uqka

iïnkaOfhka fuu m%;sY;h ishhg 29'7la úh'

kd.ßl wxYfha wjqreÿ 5 g wvq kshñ; nßka hq;a

fkd jQ <uqka f.a m%;sY;h ishhg 16'6la úh'

osia;%sla jYfhka .;a úg wjqreÿ 5g wvq" kshñ; nßka

hq;a fkd jQ <uqka ms<sn| ishhg 32'8la jQ by< u

wkqmd;h jd¾;d ù we;af;a nÿ,a, osia;%slalfhks'

;%sl=Kdu,h yd uvl,mqj osia;%slalj, tu m%;sY;h

ms<sfj<ska ishhg 27'8la yd 27'5la j we;' ishhg

11'6la jQ wvqu m%;sY;h jd¾;d jkafka .ïmy

osia;%slalfhks' fld<U osia;%slalfha tu m%;sY;h

ishhg 14'1ls'

idrdxYh

l,dmSh jYfhka úIu;d olakg ,enqK o

iuia;hla jYfhka .;a úg wka; ÿ.SNdjh iy

id.skak ;=rka lsÍfï iyi% ixj¾Ok wNsu;d¾:h

f,dalh fï jk úg imqrd f.k we;' 1990 jif¾

f,dj mqrd ì,shk 1'9l muK ck.ykhla

oßø;dfjka fm¨k w;r 2015 jk úg tu ck

ixLHdj fo.=Khlg;a jvd jeä w.hlska my<

jefgñka ñ,shk 836la j we;' 1990 oS ixj¾Okh

fjñka mj;akd rgj, ck.ykfhka wvlf.a

muK tal mqoa., ffoksl wdodhu fvd,¾ 1'25g wvq

úh' 2015 oS tu ck.yk m%;sY;h ishhg 14la úh'

tfuka u 1990-1992 ixj¾Okh fjñka

mj;akd rgj, ck.ykfhka ishhg 23'3la jQ

ukaofmdaIKfhka fm¨k ck.yk m%;sY;h

2014-2016 ishhg 12'9la olajd my< jefgkq

we;ehs m%lafIamKh lr we;'

tfukau Y%S ,xldj wka; ÿ.SNdjh iy id.skak

;=rka lsÍfï iyi% ixj¾Ok wNsu;d¾:h jir

y;lg fmr imqrdf.k we;¡ tys ,d os.= l,la

3 jeks ixLHd igyk

tal mqoa., ffoksl wju Yla;s mßfNdack uÜgu fkd ,enQ ck.yk m%;sY;h

2009 - 2010 2012 - 2013

kd.ßl 63'8 62'3

.%dóh 48'2 45'3

j;= 29'2 37'7

Y%S ,xldj 49'5 47'8

uQ,dY%h ( Millennium Development Goals Country Report 2014

Page 13: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

132015 uehs - cQQks

;siafia l%shd;aul lrk ,o iqnidOk iy iudc

wdrlaIK jevms<sfj<j,a fya;= ù we;' tfy;a

m%dfoaYSh jYfhka iy kd.ßl" .%dóh" j;= f,i

wxY jYfhka úIu;d mj;sk nj olakg ,efí'

úIu;d bj;a fldg ixj¾Okfha m%;s,dN fmdÿfõ

fnoS hEug;a oßø;dfjka ñÿkq ck.ykh h<s

oßø;djg weo jeàfï wjodkfuka .,jd .ekSu

i|yd;a ie,iqï iy Wmdh ud¾. ielish hq;= j

we;¡ fuys ,d m%j¾Okh l< yels wxY y÷kdf.k

cd;sl yd m%dfoaYSh jYfhka jHdmD;s osh;a l< hq;=

h' m%dfoaYSh jHdmD;s ta ta m%foaYj, we;s YlH;d

y÷kdf.k tu m%foaYj,g úfYaIs; wdldrfhka

ie,iqï l< hq;= fõ' tfia m%foaYj,g úfYaIs;

laIqø uQ,H iy iq`M yd uOH mßudK jHdmD;s

y÷kajdoSu m%dfoaYSh úIu;d ÿ/,Su i|yd fnfyúka

bjy,a jkq we;' fu jeks jHdmD;s /ila Y%S ,xld

uy nexl=fõ m%dfoaYSh ixj¾Ok fomd¾;fïka;=j

úiska oekg;a l%shd;aul lrhs' W;=re m<d; b,lal

lrñka l%shd;aul msìfok W;=r Kh fhdackd l%uh

iy fudKrd.," l=reKE.," wkqrdOmqr iy nÿ,a,

osia;%slal b,lal l< úh<s l,dmSh cSjfkdamdhhka

i|yd iydhùfï yd yjq,aùfï jevigyk - pl%Sh

wruqo, fuu jHdmD;sj,g WodyrK f,i oelaúh

yel'

m%foaY b,lal l< kj jHdmD;s y÷kajdoSu iy

l%shd;aul lsÍu u.ska m%dfoaYSh ksIamdok j¾Okh

osß.kajk w;r Bg idfmalaI j wf,úlrK

myiqlï iemhSu o l< hq;= h' fï i|yd ksmqK;d

j¾Okh iy ;dlaIK mqyqKqj ,ndoSu o uQ,H

idlaIr;dj by< kexùug mshjr .ekSu o b;d

jeo.;a fõ'

t fuka u oekg l%shd;aul jHdmD;sj, úIu;d

iy ÿ¾j,;d y÷kdf.k tajd i|yd ms<shï

fhosh hq;= h' WodyrK jYfhka l=gqïn wdodhï

úhoï iólaIK o;a; úYaf,aIKfha oS we;eï

wjia:dj, iuDê iykdOdr ,eìh hq;= wvq

wdodhï,dNS mjq,aj,g tu iykdOdr fkd

,eî by< wdodhï ,nk mjq,aj,g iykdOdr

,eî we;s nj fy<s ù we;' fïksid oßø;dfjka

fmf<k lKavdhï ksis f,i y÷kd.ekSu

b;d jeo.;a h' tfuka u iykdOdr ,ndoSfï oS

tajd ,nk lKavdhï os.= l,la iykdOdr u;

hemSfï ;;a;ajhla we;s fkd úh hq;= h' ta fjkqjg

Tjqka oßø;dfjka ñoSug iún, .kajk wdldrfha

iykdOdr oSï iy u. fmkaùï l< hq;= fõ'

flfia fj;;a m%dfoaYSh jYfhka fuka u cd;sl

uÜgñka ixj¾Ok jHdmD;s l%shd;aul lsÍfï oS

;=,s; wd¾Ól j¾Okhla we;s lsÍu i|yd Wmdh

ud¾. .ekSu jeo.;a h' thska woyia flfrkafka

ixj¾Okh i|yd wd¾Ólfha iEu wxYhl u

odhl;ajh ,nd .ekSu;a tajd w;r wfkHdakH

iïnkaO;djla f.dv ke.Su;a h' t kï lDIsld¾ñl

wxYfha j¾Okh i|yd wjYH kùk hkaf;%damlrK

iy fmdfydr yd ridhk øjH jeks fkdfhl=;a

fhojqï iemhSu i|yd ld¾ñl wxYh j¾Okh úh

hq;= h' fuu wxYj, úêu;a l%shdldß;ajh i|yd

nexl= yd m%jdykh jeks fiajd wxYh j¾Okh úh

hq;= h' kùlrKh úh hq;= h' fï ksid m%foaYSh

wjYH;djkag iy YlH;djkag .e,fmk f,i

ixj¾Ok jHdmD;s l%shd;aul l< hq;= w;r u fuu

jHdmD;s ;=,s; wd¾Ól ixj¾Okhla i|yd bjy,a

jk wdldrfhka l%shd;aulùug kï ta i|yd

wd¾Ólfha tlsfkl wxY iïnkaO flfrk cd;sl

m%;sm;a;shla wjYH h'

wdYs%; .%ka:

1' Y%S ,xldfõ Y%un, iólaIK jd¾Isl jd¾;dj

- 2012 ^m<d;a iy osia;%sla uÜgñka o;a; -

ckf,aLk iy ixLHdf,aLk fomd¾;fïka;=j"

uqo,a yd l%uiïmdok wud;HdxYh&

2' Y%S ,xldfõ wd¾Ól yd iudc ixLHdk 2015 -

Y%S ,xld uy nexl=j

3' Y%S ,xldfõ oßø;d úuiqu 2009$2010 .Dy tall

wdodhï úhoï iólaIKh wdYs%; wOHhkh -

ckf,aLk iy ixLHdf,aLk fomd¾;fïka;=j"

uqo,a yd l%uiïmdok wud;HdxYh

3' http://www.statistics.gov.lk/

4' Millennium Development Goals Country Report 2014 – United Nations Sri Lanka

5' The Millennium Development Goals Report 2014 - United Nations

6' The Millennium Development Goals Report 2015 - United Nations

Page 14: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

14 2015 uehs - cQQks

Kh ldâm;la hkq l=ulao@

Kh ldâm;la hkq Kh iq/l=ula fkdue;s j

.kqfokqlrejl=g ,nd fok flá ld,Sk Kh

myiqlula jk w;r" tu Kh ldâm; u.ska

ldâm;a ysñfhl=g NdKav yd fiajd ñ,g .ekSfï

iy uqo,a w;a;sldrï ,nd .ekSfï myiqlu ,efí'

Kh ldâm;la Ndú;fhka ldâm;a ysñfhl=g w;a jk jdis

• ;ud <Õ uqo,a fkdue;s jqj o ;udg wjYH

NdKav yd fiajd ñ, § .ekSfï yelshdj

,eîu

• Kh ldâm;ska NdKav yd fiajd ñ, §

.ekSfï § uqo,a wjYH fkd jk neúka

w;sf¾l j uqo,a <Õ ;nd .ekSfuka o

;u .sKqïj,ska úáka úg uqo,a wdmiq

.ekSfuka o je,lS wjidkfha § uq¿

jákdlu mshùug lghq;= lsÍfuka .sKqfï

we;s uqo,g fmd<shla ,eîu

• uqo,a tyd fuyd /f.k hdfï wjYH;dj

wju ùu

• uqo,ska .kqfokq lsÍfï § fuka b;sß uqo,a

,nd.ekSfï§ .eg¨ we;s fkd ùu

• Kh ldâm;ska f.ùfï § uqo,a jÜgï"

m%%ido ,l=Kq wdÈh ,eîu

Kh ldâm;la ,nd.ekSfï ° ie,lsh hq;= uQ,sl lreKq

• ldâm;a ksl=;a lrkakd" Kh ldâm;a

ksl=;a lsÍu i|yd Y%%S ,xld uy nexl=fjka

n,m;%%hla ,nd ;sîu

• ksl=;a lrkakd úiska i|yka lr we;s¦

- ldâm; ,nd.ekSfï .dia;=j

- jd¾Isl .dia;=j

- udisl j uq¿ uqo, fkd f.jqjfyd;a

Bg wh lrk fmd<sh yd wod< fmd<sh

.Kkh lrk wdldrh

- f.ùï kshñ; Èkg isÿ fkdl< úg wod<

jk m%udo .dia;=j

- ;udg ysñ Kh iSudj

- w;a;sldrï i|yd wh lrk fmd<sh yd

th .Kkh lrk wdldrh

- Kh ldâm;a i|yd úúO uqo,a jÜgï

m%ido ,l=Kq ,eîfï § we;s fldkafoais

ms<sn| oekqïj;a j isàu

Y%%S ,xldfõ

Kh ldâm;a Ndú;hà tï Wohka;s f;kakfldakafcHIaG iyldr wOHlaIsld

f.ùï yd mshùï fomd¾;fïka;=j

Page 15: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

152015 uehs - cQQks

• Kh ldâm;a ,nd .ekSfï tlÕ;d .súiqu

w;aika lsÍug fmr ldâm;g wod<

kshuhka yd fldkafoais fyd¢ka lshjd

wjfndaO lr .ekSu iy wmeyeÈ,s lreKq

we;akï tajd meyeÈ,s lr.ekSu

• ldâm;a iïnkaOfhka we;sjk .eg¨

oekqï §u i|yd ldâm;a ksl=;a lrkakdf.a

wod< ÿrl;k wxl ,nd .ekSu

Kh ldâm; Ndú;d ls¯fï ° ie,lsh hq;= uQ,sl lreKq

• ,nd.;a Kh

ldâ m; iqrla-

Is; j ;nd

.ekSu yd hï

fyhlska th

ke;s jqjfyd;a

ksl=;a l<

wdh;khg jyd

u oekqï §u

• Kh ldâm;la Ndú;d lr hï .kqfokqjla

isÿ l< úg tu f;dr;=re ldâm;a ysñhdg

oekqï§u i|yd ,ndfok flá m‚jqv

(SMS) myiqlu ,nd.ekSu iy .kqfokq

iïnkaOfhka ;udg ,efnk flá m‚jqv

ms<sn| wjOdkfhka isàu

• hï fyhlska ;ud fkd l< .kqfokqjla

ms<sn| f;dr;=re ,enqKfyd;a wod<

f;dr;=re ldâm; ksl=;a l< wdh;khg

jydu oekqï §u

• Kh ldâm;a .kqfokq i|yd wh lrk

fmd<S yd m%udo .dia;=j,ska je<lSu i|yd

udisl m%ldYkfha oelafjk mßÈ f.úh

hq;= uq¿ uqo, iïmQ¾Kfhka u kshñ;

Èkg fyda Bg fmr f.jd oeóu

• wod< Èkhg uqo,

iïmQ¾Kfhka fkd f.jd"

kshu lr we;s wju uqo,

^fyda Bg jeä w.hla&

muKla f.jqjfyd;a

Ndú;d l< Kh myiqlu

i|yd fmd<shla o" wju

uqo, fkdf.jqjfyd;a fmd<shg wu;r j

m%udo .dia;=j,g o hg;a ùug isÿ jkq we;'

• Kh ldâm; ksis uQ,H úkhlska f;dr j

Ndú;d l<fyd;a Kh W.=,lg yiqùug bv

we;s nj yd Kh fkd f.jd isáhfyd;a ;u

ku Y%S ,xld Kh f;dr;=re ld¾hdxYfha

^Credit Information Bureau of Sri Lanka - CRIB& Kh meyer yßkakkaf.a jd¾;dj,g

we;=<;a ùfuka

wkd.;fha § Kh

,nd .ekSug hEfï §

whym;a f,i n,mE

yels nj;a wu;l

fkdl< hq;= lreKq

fõ'

Kh ldâm;a iïnkaOfhka Y%S ,xld uy nexl=fõ ldr®hNdrh

Y%S ,xldfõ jd‚c

nexl= úiska 1989

j¾Ifha § Kh ldâm;a ksl=;a lsÍu wdrïN

lrk ,o w;r" f.ùï udOHhla f,i ckm%sh

fjñka mej;s Kh ldâm;a" l¾udka;hla

f,i 2009 jk ;=re kshdukh lsÍula isÿ

fkd ù h' kshdukh fkd lrk ,o f.ùï

ldâm;a l¾udka;fhys we;s wjodkï iy

thska uQ,H moaO;s ia:dhs;dj flfrys we;s

úh yels RKd;aul n,mEï fuka u rfgys

f.ùï ldâm;a l¾udka;h m%ñ;slrKh

lsÍfuys jeo.;alu ie,ls,a,g .ksñka"

cd;Hka;r mßphkag iy m%%ñ;Skag wkql+,

j hñka" 2005 wxl 28 ork f.ùï yd fíreï

lsÍfï moaO;s mk; hgf;a f.ùï ldâm;a

fiajd imhkakka i|yd jQ 2009 wxl 1 ork

ksfhda.h ksl=;a lrk ,o w;r" miq j fuu

ksfhda.h 2013 wxl 1 ork f.ùï ldâm;a

Page 16: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

16 2015 uehs - cQQks

uyck nexl=j ^2013 cQQ,s 23& fldur®I,a nexl=j ^2014 cQQks 23&

,xld nexl=j ^2013 cQQ,s 23& iagEkavr®â pdr®gâ nexl=j ^2014 cQQks 23&

hQQkshka nexl=j ^2013 iema;eïnr® 05& fkaIkaia g%iaÜ nexl=j ^2014 fkdjeïnr® 23&

fi,dka nexl=j ^2014 ckjd˙ 30& ld.s,aia nexl=j ^2015 wfm%%a,a 07&

yegka keIk,a nexl=j ^2014 wfma%%,a 04& yîí nexl=j ^2015 uehs 06&

keIk,a äjf,dmaukaÜ nexl=j ^2014 cQQks 23&

yd cx.u ÿrl;k wdY%%s; f.ùï moaO;s i|yd

jk ksfhda.h u.ska m%%;sia:dmkh lrk ,§'

fuu ksfhda. uÕska Y%%S ,xld uy nexl=jg

f.ùï ldâm;a fiajd imhkakka kshdukh

lsÍug wjYH n,;, ,nd § we;'

fuu ksfhda.j,g wkqj" rg ;=< f.ùï

ldâm;a jHdmdrfha kshe,Sug wfmalaIs;

iEu fiajd imhkafkl= u úiska f.ùï

ldâm;a jHdmdrfha kshe,Su i|yd Y%%S ,xld

uy nexl=fjka n,m;%%hla ,nd .; hq;= fõ'

by; ksfhda. hgf;a Y%%S ,xld uy nexl=j

úiska iqrlaIs; iy ld¾hlaIu Kh ldâm;a

jHdmdrhla we;s lsÍu;a" Kh ldâm;a

ysñhkaf.a whs;sjdislï wdrlaId lsÍu;a

wruqKq lr.ksñka" 2010 wxl 01 ork Kh

ldâm;a fufyhqï Wmfoia ud,dj ksl=;a

lrk ,§' ;jo" Y%%S ,xld uy nexl=fõ f.ùï

yd mshùï fomd¾;fïka;=fõ Wmfoia wkqj

2011 §" Y%%S ,xld f.ùï ldâm;a jHdmdßl

ix.uh úiska Kh ldâm;a ksl=;a lrkakka

i|yd p¾hdO¾u ud,djla ksl=;a lrk ,§'

2014 jir wjika jk úg" Kh ldâm;a ksl=;a

lsÍu i|yd n,m;%% ,;a wdh;k .Kk 14la

úh' 2014 j¾Ih wjidkfha § Ndú;fha ;snQ

uq¿ Kh ldâm;a ixLHdj 1"032"833 la jQ w;r"

t u.ska jákdlu remsh,a ñ,shk 134"580 la

jk .kqfokq 23"631"921 la isÿ lr we;'

iqrlaIs; Kh ldâm;a l¾udka;hla Y%%S

,xldj ;=< mj;ajdf.k hñka iuia;

wd¾Ólhg u tu.ska jdis w;alr §u i|yd

Kh ldâm;a ysñhka fuka u Kh ldâm;a

fiajd imhkakka o j.lSfuka fuka u

wjfndaOfhka lghq;= lsÍu w;HjYH fõ' •

YS% ,xld uy nexl=j jdr®Isl jdr®;dj - 2010

2010 jr®Ifha uqo,a uKav,h úiska Wmfhda.S lr.kq ,enQ m%Odk m˙md,k úêúOdk III fldgi

III fldgi - 73

Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjdoS ckrcfha .eiÜ m;%hw;s úfYI

wxl 1685$2 - 2010 foieïn¾ 21 jeks wÕyrejdod - 2010'12'21

^rcfha n,hmsg m%isoaO lrk ,oS&

1 jeks fldgi ( ^I& jeks fPoh - idudkH

rcfha ksfõok

úksuh md,k mk; ^,xld jHjia:dodhl m%ma;s ix.%yfha 423 jeks wêldrh jQ& hgf;a ±kaùu

úksuh md,k mkf;a 7"10"11"15 iy 30 ^5& hk j.ka;s m%ldr wjirh

wjika jrg 2002 wf.daia;= 08 †ke;s wxl 1248$19 ork rcfha .eiÜ m;%fha m< lrk ,o ±kaùfuka ixfYdaOkh lrk

,o 2002 wfma%,a 19 †ke;s wxl 1232$14 ork rcfha .eiÜ m;%fha úksuh md,k mk; hgf;a m< lrk ,o ±kaùu

;j≥rg;a my; wdldrfhka ixfYdaOkh flfr® (-

(i) 2 jeks fPaofha (iv) whs;uhg miqj my; oelafjk kj whs;uh we;=<;a ls¯fuka ;

(v) wdrlaIl l<ukdlrKh" ;lafiarelrKh iy ;ks mqoa.,hkag fyda fm!oa.,sl wdh;khkag WmfoaYk

iemhSu we;=Ω wdrlaIl fiajd iemhSu¶

(ii) 4 jeks f√ofha ^wd& iy ^we& hk Wm f√ohkays §fldgia wdfhdack ndysr remsh,a .sKqu¶ hk jpk fjkqjg

§iq/l=ïm;a wdfhdack .sKqu¶ hk jpk wdfoaY ls¯fuka'

2010 la jQ foieïnr® ui 21 jeks †k" mS'tÉ'´'pkaøjxY"

fld<U ° h' úksuh md,l'

01 - 17

Kh ldâm;a udr®f.damfoaY wxl( 01$2010

Kh ldâm;a lr®udka;h yd iïnkaO fiaajd imhk wdh;khkays m%Odk úOdhl ks,Od¯ka fj;"

Kh ldâm;a fufyhqï ud¾f.damfoaY

1' ud¾f.damfoaY y÷kajd §u

ldâm;a Ndú;h u.ska NdKav yd fiajd ñ<° .ekSu iy$fyda uqo,a ,nd.ekSu miq.sh jir lsysmh ;=<°" ie,lsh

hq;= f,i jeä jQ w;r thg m%Odk fya;=jla jQfha t†fk∞ .kqfokq mshjd.ekSu i|yd Kh ldâm;a Ndú;hg

uyck;djf.a we;s leue;a; jr®Okh ùuhs' .kqfokqlreg we;s myiqj;a" .kqfokqfõ we;s wdrlaIdld¯ nj;a

fuu jr®Okh we;s ùug n,md we;' úoHq;a wf,ú ljqΩ m%udKh jr®Okh ùu" Kh ldâm;a ksl=;a lrkakka

Kh ldâm;a Ndú;h by< kexùu i|yd ms˙kukq ,nk ;Hd. l%u iy †˙.ekaùï fuu by< jr®Okhg ;j≥rg;a

idlaIs orhs'

YS% ,xld uy nexl=j jdr®Isl jdr®;dj - 2010

2010 jr®Ifha uqo,a uKav,h úiska Wmfhda.S lr.kq ,enQ m%Odk m˙md,k úêúOdk III fldgi

III fldgi - 74

f.ùï iy mshùï moaO;sfhys wdrlaIdld¯ nj" ldr®hlaIu nj" ;rÛld¯ nj iy ia:dhS;dj iy;sl ls¯u i|yd

cd;sl f.ùï m%;sm;a;sh l%shd;aul ls¯ug;a" f.ùï iy mshùï moaO;s wfõlaIK lghq;= ls¯ug;a wjYHjk

kS;suh n,;," 2005 wxl 28 orK f.ùï iy fíreï ls¯fï moaO;s mk; u.ska Y%S ,xld uy nexl=j fj; ,nd °

we;' úoHq;a f.ùï l%u jeä †hqKq ls¯u fukau md˙fNda.sl wdrlaIdj iy;sl ls¯u i|yd jk ld,Sk wjYH;djh

ie,ls,a,g .ksñka Y%S ,xld uy nexl=j úiska 2009 cQ,s 31 jk †k isg n,meje;afjk m˙† 2009 wxl 1 orK

f.ùï ldâm;a fiajd iemhqïlrejka i|yd jQ fr.=,dis ksl=;a lrk ,°' f.ùï udOHhla f,i Kh ldâm;a

Ndú;d ls¯fï ° wdrlaIs;" úYajikSh iy ldr®hlaIu l%shdj,shla iy;sl ls¯u i|yd Y%S ,xld uy nexl=j úiska Kh

ldâm;a fufyhqï i|yd jQ my; i|yka udr®f.damfoaY ksl=;a lrk ,°'

by; i|yka fr.=,dis mokï lrf.k ilia lrk ,o Kh ldâm;a i|yd jQ fuu fufyhqï

udr®f.damfoaY" 2010 udr®;= ui 01 jeks †k isg n,meje;afjk m˙† Kh ldâm;a jHdmdrfhys kshq;= ishΩu fiajd

iemhqïlrejkayg wod< jkq we;'

fuu udr®f.damfoaYj, i|yka jk tal jpk" nyq jpk i|yd o nyq jpk" tal jpk i|yd o j,x.= w;r mqreI ,sx.

jpk ia;%S ,sx. jpk i|yd o w∞< fõ'

2' Kh ldâm;a wf,úlrKh

Kh ldâm;a ksl=;a ls¯u u.ska ldâm;a ,dNsfhl= ^fuys ñka u;= §.kqfokqlre¶ f,i i|yka lrkq ,nk&

iuÛ .súiqï.; iïnkaO;djhla f.dvk.d .kakd ldâm;a ksl=;a lrk wdh;k ^fuys ñka u;= §ldâm;a

ksl=;alrkakd¶ hkqfjka i|yka lrkq ,nk& úiska ;u Kh ldâm;a fufyhqï i|yd fjf<|fmd< Wmdh udr®.

ie,iqï ls¯fï ° iy l%shd;aul ls¯fï ° my; i|yka udr®f.damfoaYhkag wkql+,j lghq;= l< hq;=h'

2'1 wfmalaIs; fyda jr®;udk .kqfokqlrejka i|yd ldâm;a m%jr®Ok l%shdj,sfhys ksr; ùug fmr fyda ta

w;r;=r ° wf,úlrK ldr®h uKav,h úiska Tjqkaf.a ks, ye∫kqïm;a b†˙m;a l< hq;=h'

2'2 ldâm;a ksl=;alrkakd úiska ´kEu Kh ldâm;a wf,ú m%jr®Ok l%shdj,shl ° fyda Kh ldâm;a

fufyhqï yd iïnkaO fjk;a ljr wjia:djl ° fyda .kqfokqlrejka yg m%;s,dN" †˙.ekaùï iy

;E.s ,ndfok úg° fukau whls¯ï fyda .dia;= wvq ls¯ula is≥lrk úg ° o ta ish,a, ,shú,a,la u.ska

^úoHq;a fyda uqøs; wdldrfhka& meye†,sj .kqfokqlre fj; ±kaúh hq;= fõ'

2'3 Kh ldâm;a yd iïnkaO kshuhka iy fldkafoais .kqfokqlreg meye†,sj m%ldY l< hq;= w;r" tu

f;dr;=re b,a,d isák wjia:djl ° Tjqka jvd;a leu;s NdId udOHhlska ,sÅ;j tajd ,nd†h hq;=h' ;jo

ldâm;a ksl=;alrkakka úiska fuu kshuhka iy fldkafoais Tjqkaf.a fjí wvúj, m%or®Ykh l< hq;=h'

2'4 ldâm;a ksl=;alrkakka úiska Kh ldâm;a fufyhqï iïnkaO Tjqkaf.a pr®hdOr®u$wdh;ksl

m%;sm;a;sh wf,úlrK ls%hdj,sfha ° wkdjrKh l< hq;= w;r" tu pr®hdOr®u$wdh;ksl m%;sm;a;sh ks,

fjí wvúj, m%or®Ykh l< hq;=h'

2'5 ldâm;a ksl=;a lrk wdh;khkays wf,úlrK ldr®h uKav,h .kqfokqlrejkag Kh ldâmf;ys

úfYaIdx.$ysñjk m%;s,dN fukau wjdis ms<sn|j o iïmQr®K úia;rhla ,nd†h hq;= w;r" ldâm;a

ksl=;alrkakd úiska tfia ,nd fkdfok l=uk fyda úfYaIdx.hla$m%;s,dNhla ms<sn|j wi;H f;dr;=re m%ldY

ls¯u fkdl< hq;=h'

2'6 fkduÛ hjk iqΩ fyda wdpdrOr®uhkag mgyeks f;dr;=re$±kaùï b†˙m;a ls¯u fyda m%isoaO ls¯u fkdl<

hq;=h'

2'7 ldâm;a ksl=;alrkakka úiska l,ska fjkalrjd .kakd ,o fõ,djkaj,° yer" .kqfokqlrejkag wmyiq

fõ,djkaj,°$ldr®hd, fõ,djka ;=<°" wdl%uKYSS,S wdldrfhka wf,úlrK lghq;=j, fkdfh†h hq;=h'

2'8 ldâm;a ksl=;alrkakka úiska Tjqkaf.a wf,úlrK ldr®h uKav, i|yd úêu;a mqyqKq iy ±kqj;a ls¯fï

jevuqΩ meje;aúh hq;= w;r tu jevuqΩ ;=<ska .kqfokqlrejkaf.ka whlrk .dia;=" wdrlaIdld¯ l%shd

YS% ,xld uy nexl=j jdr®Isl jdr®;dj - 2010

2010 jr®Ifha uqo,a uKav,h úiska Wmfhda.S lr.kq ,enQ m%Odk m˙md,k úêúOdk III fldgi

III fldgi - 73

Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjdoS ckrcfha .eiÜ m;%hw;s úfYI

wxl 1685$2 - 2010 foieïn¾ 21 jeks wÕyrejdod - 2010'12'21

^rcfha n,hmsg m%isoaO lrk ,oS&

1 jeks fldgi ( ^I& jeks fPoh - idudkH

rcfha ksfõok

úksuh md,k mk; ^,xld jHjia:dodhl m%ma;s ix.%yfha 423 jeks wêldrh jQ& hgf;a ±kaùu

úksuh md,k mkf;a 7"10"11"15 iy 30 ^5& hk j.ka;s m%ldr wjirh

wjika jrg 2002 wf.daia;= 08 †ke;s wxl 1248$19 ork rcfha .eiÜ m;%fha m< lrk ,o ±kaùfuka ixfYdaOkh lrk

,o 2002 wfma%,a 19 †ke;s wxl 1232$14 ork rcfha .eiÜ m;%fha úksuh md,k mk; hgf;a m< lrk ,o ±kaùu

;j≥rg;a my; wdldrfhka ixfYdaOkh flfr® (-

(i) 2 jeks fPaofha (iv) whs;uhg miqj my; oelafjk kj whs;uh we;=<;a ls¯fuka ;

(v) wdrlaIl l<ukdlrKh" ;lafiarelrKh iy ;ks mqoa.,hkag fyda fm!oa.,sl wdh;khkag WmfoaYk

iemhSu we;=Ω wdrlaIl fiajd iemhSu¶

(ii) 4 jeks f√ofha ^wd& iy ^we& hk Wm f√ohkays §fldgia wdfhdack ndysr remsh,a .sKqu¶ hk jpk fjkqjg

§iq/l=ïm;a wdfhdack .sKqu¶ hk jpk wdfoaY ls¯fuka'

2010 la jQ foieïnr® ui 21 jeks †k" mS'tÉ'´'pkaøjxY"

fld<U ° h' úksuh md,l'

01 - 17

Kh ldâm;a udr®f.damfoaY wxl( 01$2010

Kh ldâm;a lr®udka;h yd iïnkaO fiaajd imhk wdh;khkays m%Odk úOdhl ks,Od¯ka fj;"

Kh ldâm;a fufyhqï ud¾f.damfoaY

1' ud¾f.damfoaY y÷kajd §u

ldâm;a Ndú;h u.ska NdKav yd fiajd ñ<° .ekSu iy$fyda uqo,a ,nd.ekSu miq.sh jir lsysmh ;=<°" ie,lsh

hq;= f,i jeä jQ w;r thg m%Odk fya;=jla jQfha t†fk∞ .kqfokq mshjd.ekSu i|yd Kh ldâm;a Ndú;hg

uyck;djf.a we;s leue;a; jr®Okh ùuhs' .kqfokqlreg we;s myiqj;a" .kqfokqfõ we;s wdrlaIdld¯ nj;a

fuu jr®Okh we;s ùug n,md we;' úoHq;a wf,ú ljqΩ m%udKh jr®Okh ùu" Kh ldâm;a ksl=;a lrkakka

Kh ldâm;a Ndú;h by< kexùu i|yd ms˙kukq ,nk ;Hd. l%u iy †˙.ekaùï fuu by< jr®Okhg ;j≥rg;a

idlaIs orhs'

Page 17: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

172015 uehs - cQQks

YS% ,xld uy nexl=j jdr®Isl jdr®;dj - 2010

2010 jr®Ifha uqo,a uKav,h úiska Wmfhda.S lr.kq ,enQ m%Odk m˙md,k úêúOdk III fldgi

III fldgi - 75

ms<sfj;a" wdrjq,a$meñ◊,s úi∫ï l%shdj,sh wd° f;dr;=re we;=<;aj Kh ldâm;a fufyhqï yd iïnkaO

ishΩ wxYhka ms<sn|j wjfndaOhla ,nd †h hq;=h'

3' Kh ldâm;a ksl=;a lsÍu

w' m%Odk Kh ldâm;a ksl=;a ls¯u

3'1 Kh ldâm;la ksl=;a l< yels jkafka my; i|yka iq≥iqlï imqrd,k ;ks mqoa.,fhl=g mu◊'

- ldâm;la i|yd wh≥ïlrk †khg jhi wjq'18 blau jQ iy uQ,Huh iajdëk;ajhla we;s Y%S ,xldfõ

mqrjeisfhl= fyda ia:ßr m†xÑlrefjl=;

- Y%S ,xldfõ m†xÑlrefjl= fkdjk kuq;a wfkajdisl úfoaY uqo,a .sKqula$fkajdisl úfoaY uqo,a

.sKqulaa$fkajdisl úcd;sl úfoaY uqo,a .sKqula$wlafjr< nexl= tall .sKqula mj;ajd f.k hkakd jQ

yd Kh ldâm;g w∞< f.ùï fuu .sKqï u.ska úfoaY uqo,ska is≥ lrkakd jQ wfhl='

3'2' ldâm;a ksl=;alrkakka úiska .kqfokqlrejka y∫kd.ekSu (Know Your Customer) ms<sn| wjYH;djhka

iïmQr®K ls¯fï j.lSu ±˙h hq;= w;r ta ms<sn| ,shlshú,s iqrlaIs;j ;nd .; hq;=h'

3'3' ldâm;a ksl=;alrkakka úiska nexl= mkf;ys iy uQ,H iud.ï mkf;ys úêúOdk W,a,x>kh jk wdldrhg

.kqfokqlrejkaf.ka lsisúfgl" lssis whqrlska ;ekam;= f,i wruqo,a ndr fkd.; hq;=h'

3'4' ldâm;a ksl=;alrkafkla úiska wfmalaIs; .kqfokqlrefjl= i|yd Kh ldâm;la ksl=;a l< hq;af;a ksis

f,i iïmQr®K lr w;aika lrk ,o wh≥ïm;%hla iy thg w∞< ,shlshú,s ,nd .ekSfuka miqjh' l,ska

wkqu; lrk ,o ldâm;a il%Sh l< hq;af;a .kqfokqlrejkaf.ka ,sÅ; ms<s.ekSula ,enqKq miqjh' ;jo

.kqfokqlrefjl=f.ka úfYaI b,a,Sula fkdue;sj ldâm;a ksl=;a fkdl< hq;=h'

3'5 ldâm;a ksl=;alrkakka .kqfokqlrejkaf.a Kh fhda.H;djh ms˙laiSfï ° Wm˙u ie,ls,a,la ±laúh hq;=h'

Kh ldâm;la ksl=;a ls¯ug m%:u .kqfokqlref.a Kh fhda.H;djh ;lafiare ls¯u i|yd ishΩu hqla;s

iy.; iy úYajikSh l%u Ndú;d lrñka Kh wj∞ku ms<sn|j iajdëk ;lafiarejla l< hq;= fõ' ldâm;a

ksl=;alrkakka úiska .kqfokqlrejkaf.a Kh fhda.H;djh ms˙laiSu i|yd Kh f;dr;=re ldr®hdxYfhka

w∞< f;dr;=re ,nd .; hq;= fõ'

3'6 ;udf.ka fyda fjk;a Kh ldâm;a ksl=;alrk wdh;khlska fyda Kh ldâm;la ,nd.ekSug b†˙m;a lrk

,o wd∞hï jdr®;d kej; b†˙m;a lrñka" .kqfokqlrefjl= úiska ;j;a Kh ldâm;la ,nd .ekSug wh≥ïlr

we;s úg" tu .kqfokqlre úiska fkdf.jd we;s iuia: Kh m%udKh fkdi,ld yer kej; Kh ldâm;la

ksl=;a ls¯u fkdl< hq;=h'

3'7 .kqfokqlref.a Kh iSudj ;SrKh ls¯fï °" Kh f;dr;=re ldr®hdxYfhka ,nd.kakd ,o f;dr;=re iy

.kqfokqlref.a iajhx m%ldY uQ,sl lr .ksñka .kqfokqlre i;= ishΩ Kh ldâm;aj,g w∞<j nqla;s ú¢k

iuqÉÑ; Kh iSudjka ms<sn| i,ld ne,Sug ldâm;a ksl=;alrkakka mshjr .; hq;=h'

3'8 .kqfokqlrejl=f.a ±kg mj;akd Kh iSudj" tu .kqfokqlref.a b,a,Su u;" wjYH;djfha iajNdjh mokï

lr .ksñka Wm˙u udi 6 l ld,iSudjlg hg;aj ;djld,slj by< ±óug ldâm;a ksl=;a lrkakkayg

yelshdj we;' flfia fj;;a" tf,i Kh iSudj by< ±ófï ° tu jeäjk Kh iSudjg w∞< jk j.lSï

mshùug .kqfokqlref.a we;s yelshdj ms<sn|j ldâm;a ksl=;alrkakd iEySulg m;a úh hq;=h'

3'9 ldâm;a ksl=;alrkakka úiska .kqfokqlreg ,sÅ; ±kqï °ulska f;drj Kh ldâm;aj, jr®.h$Kh iSudj

Wiia ls¯u iy$fyda by< kexùu fkdl< hq;=h'

3'10 .kqfokqlreg Kh ldâm;a ksl=;a lrk wjia:dfõ ° Kh ldâm;a iïnkaO kshuhka iy fldkafoais meye†,sj

ikaksfõokh l<hq;= w;r" wf,úlrK l%shdj,sh ;=<° tu f;dr;=re ,nd ° ;snqK o .kqfokqlre jvd;a

leu;s NdIdjlska lshùug yels m%udKfha meye†,s wl=rej,ska tu f;dr;=re ,sÅ;j o b†˙m;a l< hq;=h'

3'11 .kqfokqlref.a whs;sjdislï widOdrK f,i wjysr lrk kshuhka" ;yxÑ" j.ka;s fyda ksfhda. lsisjla

w∞< .súiqul$iïuq;shl kS;s iy fldkafoaisj,g we;=<;a fkdl< hq;=h'

YS% ,xld uy nexl=j jdr®Isl jdr®;dj - 2010

2010 jr®Ifha uqo,a uKav,h úiska Wmfhda.S lr.kq ,enQ m%Odk m˙md,k úêúOdk III fldgi

III fldgi - 74

f.ùï iy mshùï moaO;sfhys wdrlaIdld¯ nj" ldr®hlaIu nj" ;rÛld¯ nj iy ia:dhS;dj iy;sl ls¯u i|yd

cd;sl f.ùï m%;sm;a;sh l%shd;aul ls¯ug;a" f.ùï iy mshùï moaO;s wfõlaIK lghq;= ls¯ug;a wjYHjk

kS;suh n,;," 2005 wxl 28 orK f.ùï iy fíreï ls¯fï moaO;s mk; u.ska Y%S ,xld uy nexl=j fj; ,nd °

we;' úoHq;a f.ùï l%u jeä †hqKq ls¯u fukau md˙fNda.sl wdrlaIdj iy;sl ls¯u i|yd jk ld,Sk wjYH;djh

ie,ls,a,g .ksñka Y%S ,xld uy nexl=j úiska 2009 cQ,s 31 jk †k isg n,meje;afjk m˙† 2009 wxl 1 orK

f.ùï ldâm;a fiajd iemhqïlrejka i|yd jQ fr.=,dis ksl=;a lrk ,°' f.ùï udOHhla f,i Kh ldâm;a

Ndú;d ls¯fï ° wdrlaIs;" úYajikSh iy ldr®hlaIu l%shdj,shla iy;sl ls¯u i|yd Y%S ,xld uy nexl=j úiska Kh

ldâm;a fufyhqï i|yd jQ my; i|yka udr®f.damfoaY ksl=;a lrk ,°'

by; i|yka fr.=,dis mokï lrf.k ilia lrk ,o Kh ldâm;a i|yd jQ fuu fufyhqï

udr®f.damfoaY" 2010 udr®;= ui 01 jeks †k isg n,meje;afjk m˙† Kh ldâm;a jHdmdrfhys kshq;= ishΩu fiajd

iemhqïlrejkayg wod< jkq we;'

fuu udr®f.damfoaYj, i|yka jk tal jpk" nyq jpk i|yd o nyq jpk" tal jpk i|yd o j,x.= w;r mqreI ,sx.

jpk ia;%S ,sx. jpk i|yd o w∞< fõ'

2' Kh ldâm;a wf,úlrKh

Kh ldâm;a ksl=;a ls¯u u.ska ldâm;a ,dNsfhl= ^fuys ñka u;= §.kqfokqlre¶ f,i i|yka lrkq ,nk&

iuÛ .súiqï.; iïnkaO;djhla f.dvk.d .kakd ldâm;a ksl=;a lrk wdh;k ^fuys ñka u;= §ldâm;a

ksl=;alrkakd¶ hkqfjka i|yka lrkq ,nk& úiska ;u Kh ldâm;a fufyhqï i|yd fjf<|fmd< Wmdh udr®.

ie,iqï ls¯fï ° iy l%shd;aul ls¯fï ° my; i|yka udr®f.damfoaYhkag wkql+,j lghq;= l< hq;=h'

2'1 wfmalaIs; fyda jr®;udk .kqfokqlrejka i|yd ldâm;a m%jr®Ok l%shdj,sfhys ksr; ùug fmr fyda ta

w;r;=r ° wf,úlrK ldr®h uKav,h úiska Tjqkaf.a ks, ye∫kqïm;a b†˙m;a l< hq;=h'

2'2 ldâm;a ksl=;alrkakd úiska ´kEu Kh ldâm;a wf,ú m%jr®Ok l%shdj,shl ° fyda Kh ldâm;a

fufyhqï yd iïnkaO fjk;a ljr wjia:djl ° fyda .kqfokqlrejka yg m%;s,dN" †˙.ekaùï iy

;E.s ,ndfok úg° fukau whls¯ï fyda .dia;= wvq ls¯ula is≥lrk úg ° o ta ish,a, ,shú,a,la u.ska

^úoHq;a fyda uqøs; wdldrfhka& meye†,sj .kqfokqlre fj; ±kaúh hq;= fõ'

2'3 Kh ldâm;a yd iïnkaO kshuhka iy fldkafoais .kqfokqlreg meye†,sj m%ldY l< hq;= w;r" tu

f;dr;=re b,a,d isák wjia:djl ° Tjqka jvd;a leu;s NdId udOHhlska ,sÅ;j tajd ,nd†h hq;=h' ;jo

ldâm;a ksl=;alrkakka úiska fuu kshuhka iy fldkafoais Tjqkaf.a fjí wvúj, m%or®Ykh l< hq;=h'

2'4 ldâm;a ksl=;alrkakka úiska Kh ldâm;a fufyhqï iïnkaO Tjqkaf.a pr®hdOr®u$wdh;ksl

m%;sm;a;sh wf,úlrK ls%hdj,sfha ° wkdjrKh l< hq;= w;r" tu pr®hdOr®u$wdh;ksl m%;sm;a;sh ks,

fjí wvúj, m%or®Ykh l< hq;=h'

2'5 ldâm;a ksl=;a lrk wdh;khkays wf,úlrK ldr®h uKav,h .kqfokqlrejkag Kh ldâmf;ys

úfYaIdx.$ysñjk m%;s,dN fukau wjdis ms<sn|j o iïmQr®K úia;rhla ,nd†h hq;= w;r" ldâm;a

ksl=;alrkakd úiska tfia ,nd fkdfok l=uk fyda úfYaIdx.hla$m%;s,dNhla ms<sn|j wi;H f;dr;=re m%ldY

ls¯u fkdl< hq;=h'

2'6 fkduÛ hjk iqΩ fyda wdpdrOr®uhkag mgyeks f;dr;=re$±kaùï b†˙m;a ls¯u fyda m%isoaO ls¯u fkdl<

hq;=h'

2'7 ldâm;a ksl=;alrkakka úiska l,ska fjkalrjd .kakd ,o fõ,djkaj,° yer" .kqfokqlrejkag wmyiq

fõ,djkaj,°$ldr®hd, fõ,djka ;=<°" wdl%uKYSS,S wdldrfhka wf,úlrK lghq;=j, fkdfh†h hq;=h'

2'8 ldâm;a ksl=;alrkakka úiska Tjqkaf.a wf,úlrK ldr®h uKav, i|yd úêu;a mqyqKq iy ±kqj;a ls¯fï

jevuqΩ meje;aúh hq;= w;r tu jevuqΩ ;=<ska .kqfokqlrejkaf.ka whlrk .dia;=" wdrlaIdld¯ l%shd

uQ,dY%h( Y%S ,xld uy nexl= jdr®Isl jdr®;dj - 2010

Page 18: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

18 2015 uehs - cQQks

miqìu

ksoyiska miq .; jQ ld,h ;=< Y%S ,xldfõ iudc

wd¾Ól mßirh fndfyda fihska fjkia ù we;'

fï ld,h ;=< ck;dj úiska m;a lr.;a iEu

rchla u Y%S ,xldfõ ck;dj wd¾Ól yd iudÔh

jYfhka by< uÜgulg f.k tau i|yd úYd,

uqo,la wdfhdackh lrñka rfÜ há;, myiqlï

yd udkj iïm;a ixj¾Okhg lghq;= fldg we;'

tys m%;sM,hla f,i rfÜ uydud¾." jdß ud¾."

úÿ,s n,h" ikaksfõok myiqlï" fi!LHh yd

wOHdmkh" f.dvìï" .=jka yd kdúl m%jdykh

we;=¿ úúO wxY b;d by< uÜgulska ixj¾Okh

ù we;' ta wkqj rg wd¾Ól yd iudcuh jYfhka

by< uÜgfï ixj¾Okhla w;alr f.k we;s nj

fmdÿ ms<s.ekSu hs' ta nj cd;Hka;r jYfhka o

ms<s.ksñka udkj ixj¾Okh o¾Ylh ^Human Development Index - HDI&" jHdmdr mj;ajd.ekSu

ms<sn| o¾Ylh ^Doing Business Index - DBI&"

f,dal fi!Nd.H o¾Ylh ^Global Prosperity Index& yd f,dal ;r.ldß;aj o¾Ylh ^Global Competitiveness Index& we;=¿ wd¾Ól yd iudc

ixj¾Okh ms<sn| cd;Hka;r o¾Yl lsysmhlg

wkqj Y%S ,xldjg ol=Kq wdishdkq l,dmfha by< u

ia:dkh ysñ ù we;'

fu fia há;, myiqlï yd udkj iïm;a

ixj¾Okhg úfYaI wjOdkh fhduq lsÍfuka rch

n,dfmdfrd;a;= jkafka fulS ixj¾Okfha m%;s,dN

rfÜ iEu m<d;lg u fuka u iEu mqoa.,fhl=g

u w;alr §u hs' flfia jqj o o< cd;sl ksIamdÈ;h"

l¾udka; yd È<s÷lu ms<sn| uE; ld,Sk iudc

wd¾Ól o;a; mÍlaId lsÍfï § wd¾Ól yd iudc

ixj¾Okfha m%foaYSh jYfhka wiu;=,s;d mj;sk

njg;a wdodhu fn§ hEfï úIu;d we;s njg;a tu

ixLHd o;a; idlaIs orhs ^1- 3 ixLHd igyka&.

ã' tï' ã' î' Èidkdhlm%%dfoaYSh l<ukdlre

ud;f,a m%%dfoaYSh ld¾hd,h

Y%S ,xldfõ ;sridr wd¾Ól ixj¾Okhg Yla;shla jQ

Y%S ,xld uy nexl=fõ m%dfoaYSh ld¾hd,j, ld¾hydrh

o< cd;sl ksIamdÈ;hg m%dfoaYSh odhl;ajh

m<d; ^]& 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

niakdysr 51'4 50'8 50'1 46'5 45'4 45'1 44'8 44'4 43'4 42'0

ol=K 8'9 8'9 10'0 10'5 10'6 10'2 10'7 11'1 11'5 11'0

jhU 8'5 8'9 9'1 9'9 10'0 10'3 9'4 10'0 9'6 10'2

uOHu 9'2 8'5 8'8 9'6 9'9 9'6 10 9'8 9'8 11'1

inr.uqj 6'4 6'4 6'1 6'4 6'4 6'3 6'3 6'2 6'2 6'1

kef.kysr 4'9 4'7 4'9 5'2 5'5 5'8 5'9 5'7 6'3 6'3

W;=re ueo 3'6 4'3 4'0 4'0 4'7 4'8 4'8 4'6 4'7 5'1

W!j 4'3 4'5 4'3 4'9 4'6 4'6 4'5 4'5 4'5 4'6

W;=r 2'9 3'0 2'8 2'9 2'9 3'3 3'4 3'7 4'0 3'6

uQ,h( Y%S ,xld uy nexl= jd¾Isl jd¾;d

1 jeks ixLHd igyk

Page 19: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

192015 uehs - cQQks

fuu ;;a;ajh wd¾Ól yd iudc .eg¨ rdYshlg

fya;= jk neúka ixj¾Okfha m%dfoaYSh wiu;=,s;;d

iy wdodhu fn§ hEfï úIu;d wju lsÍu i|yd

l%uj;a jevms<sfj<l wjYH;dj u;= j we;'

há;, myiqlï we;=¿ úúO ixj¾Ok lghq;=

i|yd rch úiska jeh lrkq ,nk uqo,a l%ufhka

my< uÜgfï wdodhï ,nk ck;dj fj; .,d

hkq we;ehs wfmalaId l<;a th n,dfmdrd;a;= jk

fõ.fhka ta wdldrhg u isÿ fkd fõ' há;,

myiqlï we;=¿ úúO ixj¾Ok lghq;= i|yd

rch jeh lrk uqo,a iudcfha úúO uÜgfï ck

fldgia fj; /£u ksid È<s÷ fldgia fj; ldkaÿ

jk m%udKh b;d iSñ; h' t fuka u tu m%udKh

o È<s÷ ck fldgia w;g m;aùug fndfyda úg

iEfyk ld,hla .; fõ' t ksid u wdodhu fn§

hEfï úIu;dj rfÜ iuia; wd¾Ól j¾Okhg

wys;lr f,i n,mdñka ;jÿrg;a j¾Okh fjñka

mj;S'

há;, myiqlï i|yd rch jehlrk uqo,a N+ñh"

Y%uh" nÿ l=,S yd ,dN f,i ksIamdolhka w;g m;a

fõ' ta wkqj fuu uqo,ska jeä fldgila ck.yk

msróvfha by<ska u isák fmdfydi;=ka fj; o

ie,lsh hq;= fldgila uOHu mka;sh fj; o b;d iq¿

fldgila msróvfha my< u isák ÿmam;=ka fj; o

.,d hEu idudkH ;;a;ajh hs' fuu ;;a;ajh ÿr,d

ck.yk msróvfha by< fldgiaj, isák wh w;g

m;a jk uqo,a tu msróvfha my< uÜgfï isák

msßif.a w;g m;a lsÍu i|yd ksIamdok wd¾Ólh

Yla;su;a lrñka rfÜ ck;dj fjf<|fmd< i|yd

ksIamdokhg fm<Uùu i|yd jk jevms<sfj,la o

rch úiska l%shd;aul lrkq ,efí' tys m%;sM,hla

f,i msróvfha by< uÜgïj, isák msßia my<

uÜgfï isák msßia ksmojk NdKav yd fiajd

ñ,§ .ekSu ksid Tjqka w;e;s uqo,a l%ufhka my<

uÜgïj, isák msßi fj; .,d ths' t u.ska my<

uÜgïj, isák msßfia wdodhu l%ufhka by< hk

w;r fï ksid rfÜ È<s÷lu wvq fõ'

2 jeks ixLHd igyk

l¾udka; ia:dk.; ùu - 2013

uQ,h( Y%S ,xld uy nexl= jd¾Isl jd¾;d

41] 19] 12] 9] 8] 4] 4] 2] 2]

niak

dysr

jhU

uOHu

ol

=K

inr.uqj

kef

.k

ysr

W;=re ueo

W;=r

W!j

3 jeks ixLHd igyk

È<s÷lu - 2010

uQ,h( Y%S ,xld uy nexl= jd¾Isl jd¾;d

4'2 11'3 9'7 9'8 10'6 14'8 5'7 12'8 13'7 8'9

niak

dysr

jhU

uOHu

ol

=K

inr.uqj

kef

.k

ysr

W;=re ueo

W;=r

W!j

Page 20: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

20 2015 uehs - cQQks

ksIamdok wd¾Ólh Yla;su;a lsÍu

Y%S ,xldfõ ixj¾Okfha m%dfoaYSh wiu;=,s;;dj

iy wdodhu fn§ hEfï úIu;dj ÿr,ñka rg

wd¾Ól yd iudcSh jYfhka ixj¾Okh lsÍu i|yd

rfÜ ksIamdok wd¾Ólh Yla;su;a l< hq;= h' ta

i|yd wjYH uQ,H yd uQ,H fkd jk fiajd iemhSu

ms‚i rdcH yd fm!oa.,sl wxYfha wdh;kj,ska

iukaú; hdka;%Khla rch úiska l%shd;aul lrkq

,efí' fuu wdh;kj, j.lSu jkafka rfÜ

ksIamdok l%shdj,shg wjYH uQ,H yd uQ,H fkd

jk fiajd ld¾hlaIu j iemhSuhs' rch tla milska

Èjhsk mqrd úúO há;, myiqlï ixj¾Okh lrk

w;r u wfkla miska ydKav yd fiajd ksIamdokhg

wjYH uQ,H yd uQ,H fkd jk fiajd iemhSu ms‚i

rdcH yd mqoa.,sl wxYfha wdh;kj,ska iukaú;

hdka;%Khla l%shd;aul lrhs'

fuys § È<s÷ ckfldgiaj, wdodhï j¾Okh fldg

Tjqka f.a wd¾Ól ;;a;ajh by< oeóu i|yd

Tjqka wd¾Ól l%shdj,shg iDcq f,i odhl lr.;

hq;= fõ' fï i|yd Tjqka úúO wdodhï W;amdok

ud¾.j,g ^Income Generating Activities - IGAs&

fhduq lrñka fjf<|fmd< i|yd NdKav yd fiajd

ksIamdokhg fhduq l< hq;= h'

m%dfoaYSh uÜgfuka ÈhqKq jk há;, myiqlïj,

iy rdcH yd fm!oa.,sl wxYfha wdh;kj,ska

iukaú; hdka;%Kfha iydh ;=<ska fjf<|fmd<

i|yd ksIamdokh lrk ksIamdolhska fyj;a laIqø"

iq¿" uOH yd uyd mßudK ksIamdolhska yg kj

NdKav yd fiajd ksIamdok l¾udka; wdrïN

lsÍug;a mj;akd l¾udka; jeäÈhqKq lr .ekSug;a

wjia:dj ie,fia' fï i|yd w;HjYH lreKla

jkqfha rdcH yd fm!oa.,sl wxYfha wdh;kj,ska

iukaú; hdka;%Kfha ld¾hlaIu;dj hs' tu

wdh;kj, m%;sm;a;sh úh hq;af;a fjf<|fmd<

i|yd j.d lrk f.dúhd fyj;a lDIs jHdmdßlhdg

yd l¾udka;lrejdg ;u Wmßu wjOdkh ;u

lDIs jHdmdrhg yd l¾udka;hg fhoúh yels mßÈ

Tjqkaf.a Wmßu ld,h f.dúmf<a yd l¾udka;

Yd,dfõ .; lsÍug yels jk mßÈ Tjqka fj;

ld¾hlaIu fiajhla ie,iSu hs' t úg Tjqka yg

ksoyfia ;u l¾udka; yd lDIs jHdmdr id¾:l j

mj;ajd f.k hd yels jkq we;'

1 jeks rEm igyk

wdfhdack wdodhï my< ia:r fj; .,d hEu

há;, myiqlï ixjr®Okh

i|yd jk rcfha úhou

fmdfydi;=ka

uOHu mka;sh

†<skaoka

Page 21: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

212015 uehs - cQQks

uQ,H yd uQ,H fkd jk fiajd iemhSu fyj;a

ixj¾Okfha taldnoaO m%fõYh

rgl ixj¾Okfha hdka;%Kh ^Engine of Growth& fyj;a moku iq¿ yd uOH mßudK l¾udka; yd lDIs

jHdmdr nj j¾;udk f,dj iS.%fhka ixj¾Okh

jQ rgj,a wmg W.kajk mdvu hs' ta wkqj Y%S

,xldfõ ixj¾Ok m%h;akfha w;HjYH idOlhla

jk wd¾Ól ixj¾Ok b,lal w;alr .ekSfï

§ m%dfoaYSh wiu;=,s;;dj iy wdodhu fn§ hEfï

úIu;dj wju lsÍu ms‚i iq¿ yd uOH mßudK

l¾udka;lrejka yd lDIs jHdmdßlhska Èß.kajk

iq¿ mßirhla ks¾udKh lsÍu w;HjYH idOlhla

jkq we;' fï i|yd kj l¾udka; yd lDIs jHdmdr

wdrïy lsÍu;a mj;sk l¾udka; yd lDIs jHdmdr

jeäÈhqKq lsÍu;a ms‚i wjYH iydh ,nd§fï

taldnoaO m%fõYhla ^Integrated Approach& fyj;a

—uyd ;,a¨jla˜ ^Big Push& tu wxYfha l¾udka;

yd jHdmdr i|yd ,nd §u w;HjYH fõ' fï i|yd

m%Odk wxY 4la hgf;a u;= oelafjk uQ,H yd uQ,H

fkd jk fiajd ,nd Èh hq;= fõ'

i' uQ,H iydh ^Financial Assistance) ii' mqyqKqj yd udkj iïm;a ixj¾Ok iydh

^Training & Human Resource Development Assistance)

iii' ;dlaI‚l iydh ^Technical Assistance) iv' wf,ú iydh ^Marketing Assistance)

fuu taldnoaO m%fõYh uq,alr.;a uQ,H yd uQ,H

fkd jk fiajd ,nd §u i|yd wjYH hdka;%Kh

oekgu;a Èjhsfka ia:dms; fldg we;s w;r tu

hdka;%Kh l%uj;a j" ld¾hlaIu j iy ukd

iïnkaëlrKhlska hq;=j l%shd;aul l< hq;= j

we;'

fï j.lSu id¾:l lr.ekSu i|yd Y%S ,xld

uy nexl=fõ ish¨ u m%dfoaYSh ld¾hd, l%uj;a

ie,eiaula hgf;a l%shd;aul fõ' ta wkqj Y%S ,xld

uy nexl=fõ m%dfoaYSh ld¾hd, tu n, m%foaYj,

ixj¾Okfha flakaøia:dk njg m;a fjñka

m%dfoaYSh ixj¾Okfha kshuqjka f,i l¾udka;

yd lDIs jHdmdr ixj¾Okh i|yd wjYH uQ,H yd

uQ,H fkd jk fiajd imhk úúO rdcH yd rdcH

fkd jk wdh;k iïnkaëlrKh lrñka tu

2 jeks rEm igyk

ld¾hlaIu wd¾Ól l%shdldß;ajh

lr®udka; yd

lDIs jHdmdr

há;, myiqlï

iydhl fiajd

imhk wdh;k

Page 22: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

22 2015 uehs - cQQks

iydhl fiajd ld¾hlaIu j iemhSu i|yd jk

l%shdYS,S ld¾hNdrhl kshe,S isà'

m%dfoaYSh ixj¾Okfha § m%dfoaYSh ld¾hd,j,

ld¾hNdrh

m%dfoaYSh ld¾hd, n, m%foaYfha mj;sk iïm;aj,ska

Wmßu m%fhdackh .ksñka úúO l¾udka; yd lDIs

jHdmdr wdrïN lsÍug yd mj;sk l¾udka; yd lDIs

jHdmdr jeä ÈhqKq lsÍug wjYH uQ,H yd uQ,H

fkd jk fiajd iemhSu yd t jeks fiajd imhk

rdcH yd rdcH fkd jk wdh;k iïnkaëlrKh

lrñka wod< fiajd kshñ; fõ,djg wjYH mßÈ

ld¾hlaIu j ,nd §ug ueÈy;a ùu" Y%S ,xld uy

nexl=fõ ixLHdk fomd¾fïka;=j we;=¿ úúO

fomd¾fïka;= úiska mj;ajkq ,nk úúO iólaIK

i|yd m%dfoaYSh uÜgfuka wjYH iydh ,nd §u iy

fiajl w¾:idOl wruqo, yd iïnkaO fiajH yd

fiajl mlaI fj; úúO fiajd m%dfoaYSh ld¾hd,

uÜgñka isÿlsÍu m%dfoaYSh ld¾hd,j, uQ,sl ld¾h

hs' ta wkqj l¾udka; yd lDIs jHdmdr i|yd

wjYH uQ,H yd uQ,H fkd jk fiajd iïmdokfha §

m%dfoaYSh ld¾hd, my; mßÈ ueÈy;a fõ'

uQ,H iydh ^Financial Assistance& fjf<|fmd< i|yd NdKav yd fiajd ksIamdokh

lrk l¾udka; yd lDIs jHdmdr i|yd wjYH

uQ,H fiajd iïmdokfha § Y%S ,xld uy nexl=fõ

m%dfoaYSh ld¾hd, úiska ish n, m%foaYj, uQ,H

wxYfha nexl= yd nexl= fkd jk uQ,H wdh;k

iïnkaO lr.ksñka my; mßÈ uQ,H iydhl fiajd

imhkq ,efí'

i' wúêu;a uQ,H wxYfhka úêu;a uQ,H wxYhg

jHdjidhlhska fhduq lsÍu yd Tjqka we;=¿ úúO

wxYj,g wh;a mqoa.,hskaf.a uQ,H idlaIr;dj

^Financial Literacy& j¾Okh lsÍfï yd n,

m%foaYfha uQ,H wka;¾.;Ndjh ^Financial Inclusiveness& j¾Okh lsÍfï jevigyka

meje;aùu(

Èjhsfka .%dóh m%foaYj, fuka u kd.ßl

m%foaYj, o wúêu;a uQ,H wxYh iu. uQ,H

.kqfokqj, ksr; jk msßia isà' tjeks uQ,H

.kqfokq isÿfldg úúO wmyiq;djkag ,lajQjka

ms<sn| j úúO udOHj, m<jk m%jD;a;s yd

jd¾;d idlaIs orhs' fuu ;;a;ajh ld¾hlaIu

uQ,H moaO;shla mj;ajdf.k hEug fuka u

uQ,H moaO;sfha ia:djr;ajhg o ndOdjla fõ'

t neúka úúO wxYj, yd úúO wdodhï uÜgïj,

ck;djf.a uQ,H idlaIr;dj yd iuia;hla

f,i m%dfoaYSh ld¾hd,hSh n, m%foaY ;=< uQ,H

wka;¾.;Ndjh j¾Okh lsÍfï jevigyka

meje;aùug m%dfoaYSh ld¾hd, lghq;= lrkq ,efí'

ii' uQ,H" m%d.aOk yd fldgia fjf<|fmd<

wdfhdackh ;=<ska m%d.aOk iïmdokhg

fm<Uùu(

´kEu rgl fyda wdh;khl fyda mqoa.,fhl=f.a

fyda wd¾Ól ixj¾Okfha § m%d.aOk iïmdokh

w;HjYH idOlhls' fuys§ ck;djf.a b;sß

lsÍfï keñhdj m%j¾Okh yd tu wruqo,a

úplaIKYS,S j wdfhdackh lsÍu b;d jeo.;a

fõ' ta wkqj m%dfoaYSh ld¾hd,h úiska

jHjidhlhska we;=¿ m%dfoaYSh ld¾hd,hSh n,

m%foaYh ;=< Ôj;a jk ck;djf.a b;sßlsÍfï

keñhdj m%j¾Okh lsÍfï iy Tjqkaf.a w;sßla;

uqo,a úplaIKYS,S j wdfhdackh lrk wdldrh

ms<sno j oekqïj;a lsÍfï jevigyka m%foaYfha

nexl= yd nexl= fkd jk uQ,H wdh;k we;=¿

úúO rdcH yd rdcH fkd jk wdh;k yd tla j

ixúOdkh lrkq ,efí'

iii' Y%S ,xld uy nexl=j yd fjk;a nexl= úiska

l%shd;aul lrk ixj¾Ok Kh fhdackd l%u

hgf;a ixj¾Ok Kh ,nd§u(

l¾udka; yd lDIs jHdmdr i|yd wdfhdackh

Èßu;a lsÍfï wruqfKka úúO iykYS,S

fldkafoais yd m%;sm;a;s hgf;a Y%S ,xld uy

nexl=j yd rdcH yd fm!oa.,sl wxYfha úúO

jd‚c yd ixj¾Ok nexl= úiska úúO ixj¾Ok

Kh fhdackd l%u rdYshla l%shd;aul lrkq

,efí' fïjd ms<sn| j jHjidhlhska we;=¿

fmdÿ ck;dj oekqïj;a lsÍu i|yd jevigyka

meje;aùu iy jHjidhlhska i|yd —Kh

l`ojqre˜ ^Credit Camps& yd —nexl= idhk˜

^Bank Clinics& meje;aùu ;=<ska Kh yd Kh

iydhl fiajd ^Credit Plus Services& ,nd §u

myiq lsÍug m%dfoaYSh ld¾hd, lghq;= lrhs'

mqyqKqj yd udkj iïm;a ixj¾Ok iydh

^Training & Human Resource Development Assistance&

fï hgf;a uQ,H wxYfha nexl= yd nexl=

fkd jk wdh;kj, udkj iïm;a ixj¾Okh

Page 23: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

232015 uehs - cQQks

i|yd úúO mqyqKq jevigyka ixúOdkh lsÍu yd

tajd meje;aùu m%dfoaYSh ld¾hd, úiska isÿlrk

;j;a jeo.;a ld¾hhls' fuu jevigyka i|yd

Y%S ,xld uy nexl=fõ nexl= úÿ msfhi we;=¿

úúO fomd¾;fïka;= iy fuu lafIa;%fha m%ùK

mqyqKqlrejkaf.a iydh ,nd .kq ,efí' fï hgf;a

kS;Hkql+, fkd jk mqoa.,hka yd wdh;k iu.

uQ,H .kqfokq lsÍfï wjodku" rcfha iq/l=ï

m;aj, wdfhdackh yd tajdfha wdfhdackh lsÍfï

jdis" msróv l%u we;=¿ cd,.; wf,ú l%uj,

wdfhdackh lsÍfï kS;s úfrdaê nj yd wjodku"

ks¾jHdc uqo,a fkdaÜgqj, wdrlaIl i,l=Kq yd

jHdc uqo,a fkdaÜgq y÷kd.ekSu iy Y%S ,xld uy

nexl=fõ msßisÿ uqo,a ydú; lsÍfï m%;sm;a;sh"

úfoaY úksuh md,k kS;s Í;s yd tys kj m%jK;d"

Y%S ,xldfõ f.ùï yd mshùï moaO;sh yd tys uE;

ld,Sk ixj¾Okh" uQ,H úY=oaêlrKh yd uQ,H

nqoaê tallfha lghq;=" fiajl w¾:idOl wruqof,a

lghq;= ms<sn| j fiajH yd fiajl msßia oekqïj;a

lsÍfï mqyqKq jevigyka wd§ jevigyka rdYshla

mj;ajkq ,efí'

fjf<|fmd< i|yd ksIamdokh lrk

l¾udka;lrejd yd lDIs jHdmdßlhd ish jHdmdr

id¾:l lr .ekSug kï fjf<|fmd< b,a,k

NdKav yd fiajd wjYH m%ñ;sfhka iemhsh hq;=

fõ' ta i|yd ksIamdolhdg yd ksIamdok ld¾h

uKav,hg wod< ld¾hh ms<sn| j ukd yelshdjla

yd olaI;djla ;sîu w;HjYH fõ' fï wkqj

jHjidhlhska yd Tjqkaf.a ld¾h uKav, i|yd

iudc iÔùlrKh" kdhl;ajh" jHjidhl;ajh

we;=¿ fm!reI;aj j¾Ok mqyqKq yd úúO wdodhï

W;amdok ud¾. ms<sn| j l=i,;d j¾Ok mqyqKq

jevigyka iy jHdmdr l<ukdlrK mqyqKq

jevigyka rdcH yd rdcH fkd jk jD;a;Sh mqyqKq

wdh;kj, iydfhka ixúOdkh lsÍu o m%dfoaYSh

ld¾hd, isÿ lrk ;j;a jeo.;a ld¾hhls'

fï hgf;a mdie,a yer hk ;reK ;re‚hka"

jHjidhlhska" l¾udka;lrejka" f.dùka yd

lDIs jHdmdßlhska yd tu wdh;k yd iïnkaO

fiajlhska by; lafIa;%hkays mqyqKq lrkq ,efí'

;dlaI‚l iydh ^Technical Assistance&

fjf<|fmd< i|yd NdKav yd fiajd ksIamdokfha

§ wod< NdKavfha fyda fiajdfõ msßjeh yd m%ñ;sh

ms<sn| j úfYaI wjOdkh fhduq l< hq;= fõ'

mdßfNda.sl wdl¾IKh ksrka;rfhka fhduq jkqfha

by< m%ñ;sfhka yd wju ñ,lska hq;a NdKav yd

fiajd fj; h' tu ksid fjf<|fmd< ch .ekSug

W;aidy lrk ksIamdolhd l< hq;af;a wju

msßjehla hgf;a by< .=K;ajhlska" ksudjlska yd

m%ñ;shlska hq;= NdKav yd fiajd ksIamdokh fldg

fjf<|fmd<g bÈßm;a lsÍu hs'

fï i|yd ksIamdolhd ish ksIamdok l%shdj,shg

—ksjerÈ úêl%u˜ fyj;a —;dlaIKh˜ y÷kajd Èh

hq;= fõ' t ;=<ska wod< l¾udka;lreg mdßfNda.sl

wdl¾IKh Èkd.; yels Wiia ;;a;ajfha NdKav

yd fiajd ksIamdokh l< yel' fu fia ksIamdok

l%shdj,shg —ksjerÈ úêl%u˜ fyj;a —;dlaIKh˜

,nd §u i|yd jk mqoa.,sl yd rdcH wxYfha

iqúfYaIS wdh;kj,ska iukaú; hdka;%Khla

rg ;=< l%shd;aul jk w;r tajdfha iydh

ld¾hlaIu j ksIamdolhd fj; ,nd §u i|yd

m%dfoaYSh ld¾hd, iDcq j ueÈy;a fõ' fuys §

m%dfoaYSh ld¾hd, wod< ;dlaI‚l fiajd imhk

wdh;kj, iydfhka fjf<|fmd< i|yd NdKav

yd fiajd ksmojk ksIamdolhska i|yd ;dlaI‚l

iydhl jevigyka ixúOdkh lrhs' tu ksid Y%S

,xld uy nexl=fõ m%dfoaYSh ld¾hd, ;dlaI‚l

iydhl fiajd ,nd .ekSu i|yd NdKav yd fiajd

ksIamdolhka ksrka;rfhka fhduq jk ckm%sh

ld¾hd,hla njg m;a j we;'

wf,ú iydh ^ Marketing Assistance&

wju msßjehla hgf;a by< .=Kd;aulNdjhlska"

ksudjlska yd m%ñ;shlska hq;= NdKav yd fiajd

ksIamdokh fldg fjf<|fmd<g bÈßm;a lrk

fndfyda ksIamdolhska uqyqK fok m%Odk .eg¨jla

ù we;af;a Tjqkaf.a ksIamdok i|yd fyd| ñ,la

yd iaÓr fjf<|fmd<la fkd ue;slu hs' fuu

.eg¨j úi£ug iydh ùu ms‚i iy NdKav yd

fiajd ksIamdok úúO fjf<|fmd<j,g y÷kajd

§fï wruqfKka fjf<| m%o¾Yk yd wf,ú fmd<

^Trade Exhibitions & Trade Fairs& ixúOdkh"

úl=Kqïlrejkaf.a yd .ekqïlrejkaf.a yuq

^Buyer & Seller Dialogues - BSDs& ixúOdkh"

iudc m%d.aOkh ^Social Capital& f.dv kexùu

;=<ska ksIamdolhd Yla;su;a lsÍfï wruqfKka

Tjqkaf.a m%cd uQ, ixúOdk ^Community Based Organizations - CBOs& msysgqùu" wuqøjH yd ksñ

NdKav úl=Kqïlrejkaf.a yd .ekqïlrejkaf.a

o;a; moaO;shla mj;ajd .ekSu" ksIamdolhska yd

.ekqïlrejka w;r bÈß fjf<| .súiqï ^Forward

Page 24: 2015 uehs - cqks YS% ,xldfõ Kh ldâm;a Ndú;h 14 18 · 2018-06-25 · 6 2015 uehs - cQQks •

24 2015 uehs - cQQks

Sales Contracts& ckm%sh lsÍu i|yd lghq;= lsÍu"

l¾udka; yd lDIs jHdmdr ixj¾Okh i|yd úúO

fiajd imhk wdh;kj, ld¾hlaIu;dj j¾Okh

lsÍfï wruq‚ka —fmdÿ yd fm!oa.,sl ixjdo˜

^Public Private Dialogues - PPDs& ixúOdkh lsÍu"

jHdmdr yd fjf<| kdu ,shdmÈxÑh" fmagkaÜ

ysñlï yd m%ñ;s iy;sl ,nd .ekSu we;=¿ úúO

wkque;s ,nd .ekSfï § ksIamdolhska fj; iydh

ùu wd§ lghq;= m%dfoaYSh ld¾hd, úiska isÿlrkq

,efí'

fï wkqj m%dfoaYSh yd cd;sl jYfhka l¾udka; yd

lDIs jHdmdr ixj¾Okfha § l¾udka;lrejka yd

lDIs jHdmdßlhska we;=¿ jHjidhlska fj; uQ,H

iydh iemhSu" mqyqKqj yd udkj iïm;a ixj¾Okh

i|yd wjYH iydh ,nd §u" ;dlaI‚l iydh ,nd

§u iy wf,ú iydh iemhSu wdÈh ;=<ska m%foaYfha

wuqøjHj,ska Wmßu m%fhdackh .ksñka jeä

jeäfhka m%foaYfha l¾udka; yd lDIs jHdmdr

i|yd tajd fhdod .ekSu ;=<ska m%dfoaYSh ksIamdokh

j¾Okh ùu yd o< cd;sl ksIamdÈ;h i|yd jk

m%doaYSh odhl;ajh j¾Okh lsÍug" fiajd kshqla;sh

j¾Okhg" wmkhk bmehSï j¾Okhg yd wdkhk

úhou wvq lsÍug iydh ùu i|yd Y%S ,xld uy

nexl=fõ m%dfoaYSh ld¾hd, lghq;= lrhs' óg wu;r

j Y%S ,xld uy nexl=fõ wfkl=;a fomd¾;fïka;=

m%dfoaYSh uÜgñka isÿlrk lghq;=j, § úúO

wkaoñka iydh ùu o m%dfoaYSh ld¾hd, isÿlrk

;j;a jeo.;a lghq;a;ls'

Y%S ,xld uy nexl=fõ m%dfoaYSh ld¾hd, fï ish¨

foa u.ska m%foaYfha l¾udka;lrejka yd lDIs

jHdmdßlhska we;=¿ iuia; ck;djf.a wdodhu

j¾Okhg iydh fjñka Y%Ss ,xldfõ ;sridr

ixj¾Okfha § m%uqL ld¾hNdrhla bgq lrk

wdh;khla njg m;a j we;'•

rdc.sßh" Y%S chj¾Okmqr udjf;a" wxl 58 ork ia:dkfha msysá Y%S ,xld uy nexl= uqøKd,fha uqøKh lrk ,ÿj"

Y%S ,xld uy nexl=fõ ikaksfõok fomd¾;fïka;=j úiska ksl=;a lrk ,§'

hdmkh

ud;f,a

ud;r

fld<U

ls,sfkdÉÑh

wkqrdOmqrh

;%%sl=Kdu,h

W;=re m<d;

jhU m<d;

W!j m<d;

ol=Kq m<d;

inr.uq m<d;

uOHu m<d;

kef.kysr m<d;

W;=reueo m<d;

niakdysr m<d;


Recommended