¼ÙŒàÃÕºàÃÕ§¼È. ÇÔâè¹� àÍÕèÂÁà¨ÃÔÞÃÈ. ´Ã. ÍÀÔÊÔ·¸Ôì àÍÕèÂÁ˹‹Í

¼ÙŒµÃǨÃÈ. ´Ã. ÊҡŠʶԵÇÔ·Âҹѹ·�¼È. ÃÐÀվà ÊÒÁÒö¹Ò§ÊÒÇÄ´ÕÇÃó ÁÒ´Õ¡ØÅ

ºÃóҸԡÒùÒÂÊÁà¡ÕÂÃµÔ ÀÙ‹ÃÐ˧É�

ÀÙÁÔÈÒʵÃ� Á.ó¡ÅØ‹ÁÊÒÃСÒÃàÃÕ¹ÃÙŒÊѧ¤ÁÈÖ¡ÉÒ ÈÒÊ¹Ò áÅÐÇѲ¹¸ÃÃÁ µÒÁËÅÑ¡ÊÙµÃ᡹¡ÅÒ§¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ¢Ñé¹¾×é¹°Ò¹ ¾Ø·¸ÈÑ¡ÃÒª òõõñ

ªÑé¹ÁÑ ÂÁÈÖ¡ÉÒ»‚·Õè ó

˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹ ÃÒÂÇÔªÒ¾×é¹°Ò¹

รหสสนคา ๒๓๑๓๒๑๔

¤Œ¹¤ÇÒÁÃÙŒ¢ÂÒ¤ÇÒÁ¤Ô´¨Ò¡EB GUIDE

ทพมพกากบหวขอสาคญในหนงสอเรยนหลกสตรแกนกลางฯ ผาน www.aksorn.com ไปยงแหลงความรทวไทย-ทวโลก

¤íÒ¹íÒ ¡ÒÃÈÖ¡ÉÒàÃÕ¹ÃÙŒ¡ÅØ‹ÁÊÒÃСÒÃàÃÕ¹ÃÙŒÊѧ¤ÁÈÖ¡ÉÒ ÈÒÊ¹Ò áÅÐÇѲ¹¸ÃÃÁ ÁÕ Ø ÁØ‹§ËÁÒÂà¾×èÍãËŒ¼ÙŒàÃÕ¹ÁÕ¤ÇÒÁࢌÒ㨡ÒôíÒçªÕÇÔµ¢Í§Á¹ØÉÂ� ·Ñé§ã¹°Ò¹Ð»˜¨à¨¡ºØ¤¤ÅáÅСÒÃÍÂًËÇÁ¡Ñ¹ã¹Êѧ¤Á ¡ÒûÃѺµÑǵÒÁÊÀÒ¾áÇ´ÅŒÍÁ ¡ÒèѴ¡Ò÷ÃѾÂҡ÷ÕèÁÕÍÂÙ‹Í‹ҧ¨íÒ¡Ñ´ ࢌÒ㨶֧¡ÒþѲ¹Ò ¡ÒÃà»ÅÕè¹á»Å§µÒÁÂؤÊÁÑ ¡ÒÅàÇÅÒ µÒÁà˵ػ¨¨Ñµ‹Ò§æ à¡Ô ¤ÇÒÁࢌÒã¨ã¹µ¹àͧáÅмٌÍ×è¹ ÁÕ¤ÇÒÁÍ´·¹ Í´¡ÅÑé¹ ÂÍÁÃѺ㹤ÇÒÁᵡµ‹Ò§ áÅÐÁդس¸ÃÃÁ ÊÒÁÒö¹íÒ¤ÇÒÁÃٌ任ÃѺ㪌㹡ÒôíÒà¹Ô¹ªÕÇÔµ ໚¹¾ÅàÁ×ͧ´Õ¢Í§»ÃÐà·ÈªÒµÔáÅÐÊѧ¤ÁâÅ¡ ·Ñ駹ÕéÊÒÃзÕè¼ÙŒàÃÕ¹µŒÍ§ÈÖ¡ÉÒã¹ÃдѺªÑé¹ÁÑ ÂÁÈÖ¡ÉÒ ÁÕ·Ñé§ËÁ´ õ ÊÒÃÐ »ÃСͺ ŒÇ ÊÒÃÐ • ÈÒÊ¹Ò ÈÕŸÃÃÁ ÃÔ¸ÃÃÁ • ˹ŒÒ·Õè¾ÅàÁ×ͧ ÇѲ¹¸ÃÃÁ áÅСÒôíÒà¹Ô¹ªÕÇÔµã¹Êѧ¤Á• àÈÃÉ°ÈÒʵÃ� • »ÃÐÇѵÔÈÒʵÃ� • ÀÙÁÔÈÒʵÃ� 㹡ÒèѴ·íÒ˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹ ¨Ð¨Ñ´á¡໚¹ÊÒÃÐÅÐ ñ àÅ‹Á à¾×èÍãËŒà¡Ô´¤ÇÒÁÊдǡᡋ¡ÒèѴ¡ÒÃàÃÕ¹¡ÒÃÊ͹ ÊíÒËÃѺÊÒÃÐÀÙÁÔÈÒʵÃ�㹪Ñé¹ÁѸÂÁÈÖ¡ÉÒ»‚·Õè ó àÅ‹Á¹Õéä´Œ¨Ñ´·íÒãËŒÊÍ´¤ÅŒÍ§¡ÑºÊÒÃСÒÃàÃÕ¹Ãٌ᡹¡ÅÒ§áÅеÑǪÕéÇÑ´ µÒÁËÅÑ¡ÊÙµÃ᡹¡ÅÒ§¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ¢Ñé¹¾×é¹°Ò¹ ¾Ø·¸ÈÑ¡ÃÒª òõõñ â´Âà¹×éÍËÒÊÒÃÐÇ‹Ò´ŒÇ à¤Ã×èͧÁ×Í·Ò§ÀÙÁÔÈÒʵÃ�·ÕèáÊ´§Åѡɳзҧ¡ÒÂÀÒ¾áÅÐÊѧ¤Á¢Í§·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Òà˹×ÍáÅÐÍàÁÃÔ¡Ò㵌 Åѡɳзҧ¡ÒÂÀÒ¾áÅÐÊѧ¤Á¢Í§·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Òà˹×ÍáÅÐÍàÁÃÔ¡Ò㵌 ¡ÒÃà»ÅÕè¹á»Å§»ÃЪҡà àÈÃÉ°¡Ô¨ Êѧ¤ÁáÅÐÇѲ¹¸ÃÃÁ¢Í§·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Òà˹×ÍáÅÐÍàÁÃÔ¡Ò㵌 ¡ÒÃ͹ØÃÑ¡É�·ÃѾÂҡøÃÃÁªÒµÔáÅÐÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁã¹·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Òà˹×ÍáÅÐÍàÁÃÔ¡Ò㵌 »˜ÞËÒà¡ÕèÂǡѺÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁ·Õèà¡Ô´¢Öé¹ã¹·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Òà˹×ÍáÅÐÍàÁÃÔ¡Ò㵌 ¼Å¡Ãзº¨Ò¡¡ÒÃà»ÅÕè¹á»Å§¢Í§ÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁã¹·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Òà˹×ÍáÅÐÍàÁÃÔ¡Ò㵌µ‹Í»ÃÐà·Èä·Â ËÇѧ໚¹Í‹ҧÂÔè§Ç‹Ò˹ѧÊ×ÍàÅ‹Á¹Õé Ð໚¹Ê×èÍ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè Ъ‹ÇÂÍíҹǤÇÒÁÊдǡᡋ¤ÃÙáÅйѡàÃÕ¹ à¾×èͪ‹Ç¾Ѳ¹ÒÈÑ¡ÂÀÒ¾¢Í§¹Ñ¡àÃÕ¹ãËŒºÃÃÅصÑǪÕéÇÑ´áÅÐÁҵðҹµÒÁ·ÕèËÅÑ¡ÊÙµÃ᡹¡ÅÒ§Ï ¡íÒ˹´äÇŒ·Ø¡»ÃСÒÃ

¤³Ð¼ÙŒàÃÕºàÃÕ§

¤íÒàµ×͹˹ѧÊ×ÍàÅ‹Á¹Õéä´ŒÃѺ¡Òä،Á¤ÃͧµÒÁ ¾.Ã.º. ÅÔ¢ÊÔ·¸Ôì ËŒÒÁÁÔãËŒ¼ÙŒã´ ·íÒ«íéÒ ¤Ñ´ÅÍ¡

àÅÕ¹Ẻ ·íÒÊíÒà¹Ò ´Ñ´á»Å§ ¨íÒÅͧ§Ò¹¨Ò¡µŒ¹©ºÑºËÃ×Íá»Å§à»š¹ÃٻẺÍ×è¹ã¹

ÇÔ¸Õµ‹Ò§æ ·Ø¡ÇÔ¸ÕäÁ‹Ç‹Ò·Ñé§ËÁ´ËÃ×ͺҧʋǹ â´ÂÁÔä´ŒÃѺ͹ØÞÒµ¨Ò¡à¨ŒÒ¢Í§ÅÔ¢ÊÔ· Ôì

¶×Í໚¹¡ÒÃÅÐàÁÔ´ ¼ÙŒ¡ÃзíҨеŒÍ§ÃѺ¼Ô´ªÍº·Ñ駷ҧᾋ§áÅзҧÍÒÞÒ

ÀÙÁÔÈÒʵÃ� Á.ó

¼È. ÇÔâè¹� àÍÕèÂÁà¨ÃÔÞ

ÃÈ. ´Ã. ÍÀÔÊÔ·¸Ôì àÍÕèÂÁ˹‹Í

˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹ ÃÒÂÇÔªÒ¾×é¹°Ò¹

ªÑé¹ÁѸÂÁÈÖ¡ÉÒ»‚·Õè ó¡ÅØ‹ÁÊÒÃСÒÃàÃÕ¹ÃÙŒÊѧ¤ÁÈÖ¡ÉÒ ÈÒÊ¹Ò áÅÐÇѲ¹¸ÃÃÁ

µÒÁËÅÑ¡ÊÙµÃ᡹¡ÅÒ§¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ¢Ñé¹¾×é¹°Ò¹ ¾Ø·¸ÈÑ¡ÃÒª òõõñ

¤íÒàµ×͹˹ѧÊ×ÍàÅ‹Á¹Õéä´ŒÃѺ¡Òä،Á¤ÃͧµÒÁ ¾.Ã.º. ÅÔ¢ÊÔ·¸Ôì ËŒÒÁÁÔãËŒ¼ÙŒã´ ·íÒ«íéÒ ¤Ñ´ÅÍ¡

àÅÕ¹Ẻ ·íÒÊíÒà¹Ò ´Ñ´á»Å§ ¨íÒÅͧ§Ò¹¨Ò¡µŒ¹©ºÑºËÃ×Íá»Å§à»š¹ÃٻẺÍ×è¹ã¹

ÇÔ¸Õµ‹Ò§æ ·Ø¡ÇÔ¸ÕäÁ‹Ç‹Ò·Ñé§ËÁ´ËÃ×ͺҧʋǹ â´ÂÁÔä´ŒÃѺ͹ØÞÒµ¨Ò¡à¨ŒÒ¢Í§ÅÔ¢ÊÔ· Ôì

¶×Í໚¹¡ÒÃÅÐàÁÔ´ ¼ÙŒ¡ÃзíҨеŒÍ§ÃѺ¼Ô´ªÍº·Ñ駷ҧᾋ§áÅзҧÍÒÞÒ

ÃÈ. ´Ã. ÍÀÔÊÔ·¸Ôì àÍÕèÂÁ˹‹Í

พมพครงท ๑สงวนลขสทธตามพระราชบญญต

ISBN : 978-616-203-281-3

หนวยการเรยนรท ๑เครองมอทาง

ภมศาสตร

สาระการเรยนรแกนกลาง

● เครองมอทางภมศาสตรทแสดงลกษณะทางกายภาพและสงคมของทวปอเมรกาเหนอและอเมรกาใต

ตวชวด

● ใชเครองมอทางภมศาสตรในการรวบรวม วเคราะห และนาเสนอขอมลเกยวกบลกษณะทางกายภาพและสงคมของทวปอเมรกาเหนอและอเมรกาใต (ส ๕.๑ ม.๓/๑)

หนวยการเรยนรท ๑เครองมอทาง

ภมศาสตร

¡ÒÃÈÖ¡ÉÒÅѡɳзҧÀÙÁÔÈÒʵÃ�¢Í§·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Òà˹×ÍáÅзÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Ò㵌ãËŒà¡Ô »ÃÐÊÔ·¸ÔÀÒ¾ÊÙ§ÊØ ÐµŒÍ§ÁÕ¢ŒÍÁÙÅ·Õè·Ñ¹ÊÁÑ ¶Ù¡µŒÍ§ ÅÐàÍÕ´ áÅÐÁÕà¤Ã×èͧÁ×Í·Ò§ÀÙÁÔÈÒʵÃ�»ÃÐàÀ·µ‹Ò§ æ ·Ñ駹Õ顋͹¹íÒ¢ŒÍÁÙÅ·ÕèÃǺÃÇÁÁÒä´Œä»ãªŒµŒÍ§¹íÒÁÒÇÔà¤ÃÒÐË� ¨Ñ´Ãкº ÃÇÁ件֧¤ÇÃÃÙŒÇÔ Õ¡ÒùíÒàʹ͢ŒÍÁÙÅà¡ÕèÂǡѺÅѡɳзҧ¡ÒÂÀÒ¾áÅÐÊѧ¤Áã¹ÃٻẺµ‹Ò§ æ à¾×èÍãËŒ´Ù§‹Ò Êдǡᡋ¡ÒÃÈÖ¡ÉÒáÅзíÒ¤ÇÒÁࢌÒã¨

ÊÒúѭ à¤Ã×èͧÁ×Í·Ò§ÀÙÁÔÈÒʵÃ� ñ »ÃÐàÀ·¢Í§à¤Ã×èͧÁ×Í·Ò§ÀÙÁÔÈÒʵÃ� ò á¹Ç·Ò§¡ÒÃ㪌à¤Ã×èͧÁ×Í·Ò§ÀÙÁÔÈÒʵÃ� ù ¡ÒùíÒàʹ͢ŒÍÁÙÅ·Ò§ÀÙÁÔÈÒʵÃ� ññ ÀÙÁÔÈÒʵÃ�·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Òà˹×Í ñõ ÊÀÒ¾áÇ´ÅŒÍÁ·Ò§¡ÒÂÀÒ¾¢Í§·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Òà˹×Í ñö Åѡɳзҧ»ÃЪҡâͧ·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Òà˹×Í óô ÅѡɳзҧÊѧ¤ÁáÅÐÇѲ¹¸ÃÃÁ¢Í§·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Òà˹×Í óø ÅѡɳзҧàÈÃÉ°¡Ô¨¢Í§·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Òà˹×Í ôò »¯ÔÊÑÁ¾Ñ¹¸�ÃÐËÇ‹Ò§Á¹ØÉÂ�¡ÑºÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁã¹·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Òà˹×Í õø ¡ÒÃ͹ØÃÑ¡É�·ÃѾÂҡøÃÃÁªÒµÔáÅÐÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁã¹·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Òà˹×Í öð

ÀÙÁÔÈÒʵÃ�·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Ò㵌 öù ÊÀÒ¾áÇ´ÅŒÍÁ·Ò§¡ÒÂÀÒ¾¢Í§·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Ò㵌 ÷ð Åѡɳзҧ»ÃЪҡâͧ·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Ò㵌 ø÷ ÅѡɳзҧÊѧ¤ÁáÅÐÇѲ¹¸ÃÃÁ¢Í§·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Ò㵌 ùò ÅѡɳзҧàÈÃÉ°¡Ô¨¢Í§·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Ò㵌 ùö »¯ÔÊÑÁ¾Ñ¹¸�ÃÐËÇ‹Ò§Á¹ØÉÂ�¡ÑºÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁã¹·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Ò㵌 ñññ ¡ÒÃ͹ØÃÑ¡É�·ÃѾÂҡøÃÃÁªÒµÔáÅÐÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁã¹·ÇÕ»ÍàÁÃÔ¡Ò㵌 ññó ºÃóҹءÃÁ ñòó

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè ñ

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè ò

˹‹Ç¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè ó

  ส�าหรบการศกษาในชนนจะขออธบายเครองมอทางภมศาสตรรวมๆ กนไป ซงเครองมอทาง

ภมศาสตรทเหมาะกบการน�ามาใชในการศกษาคนควา รวบรวมขอมลทางกายภาพและสงคมของ

ทวปอเมรกาเหนอและอเมรกาใต มดงน

1.1แผนท(map)  แผนทเปนเครองมอทางภมศาสตรทส�าคญทมนษยสรางขนเพอแสดงลกษณะของพนผวโลก

และสงทปรากฏอยบนพนผวโลก  ทงทเกดขนเองตามธรรมชาตและทมนษยสรางขน  ดวยการ

ยอสวนใหมขนาดเลกลงตามมาตราสวนทตองการ  โดยใชสญลกษณแทนสงตางๆ  ทมอยจรงบน

พนผวโลก ทงนจะยงคงความเหมอนจรงไว ทงขนาด ทศทาง รปราง และต�าแหนงทตง

  แผนทแบงไดหลายชนด ขนกบเกณฑทใชในการแบง ซงในทนจะขอแนะน�าแผนททผเรยน

ควรน�ามาใชประกอบการศกษาเรองราวของทวปอเมรกาเหนอและอเมรกาใตเปนหลก คอ แผนท

เลม

  แผนทเลม (atlas) เปนการรวบรวมแผนทชนดตาง ๆ  มาไวในเลมเดยวกน เชน แผนทแสดง

ลกษณะภมประเทศ แผนทแสดงลกษณะทางธรณวทยา แผนทแสดงเขตภมอากาศ แผนทแสดง

เขตพชพรรณธรรมชาต เปนตน แผนทเลมเปนแผนททนยมใชกนมาก

  แผนทเลมทมจ�าหนายในปจจบนมอยหลายขนาด  นบตงแตขนาดเลกแบบพกพาไปจนถง

ขนาดใหญแบบกางบนโตะ ความแตกตางของแผนทเลม ถาไมพจารณาทขนาดและวสดอปกรณ

ทน�ามาผลตแลว ประเดนหลกจะอยทรปแบบการน�าเสนอและความละเอยดของขอมล ซงบางเลม

ใหขอมลเพยงระดบทวป แตบางเลมใหขอมลลกลงไปถงระดบประเทศและเมองส�าคญดวย

  ในการใชแผนทเพอรวบรวมขอมลเกยวกบทวปอเมรกาเหนอและทวปอเมรกาใต ควรเลอก

ใชแผนทเลมทผลตขนมาส�าหรบทวปดงกลาวโดยเฉพาะ  เพราะจะใหขอมลลกลงไปจนถงระดบ

ประเทศในทวป รวมทงประเทศทมขนาดเลกทเปนหมเกาะตาง ๆ  เชน ประเทศแถบทะเลแครบเบยน 

ถาไมมสวนขยายอาจเหนเปนเพยงจดเลกๆ บนแผนท ทงนขอมลทน�าเสนอนอกจากจะมลกษณะ

ทางกายภาพแลว สวนมากกจะมขอมลเชงลกอน ๆ  ประกอบดวย เชน ความหนาแนนของประชากร 

การนบถอศาสนาของประชากร  แหลงเพาะปลกและชนดพชเศรษฐกจ  แหลงปศสตว  แหลงแร

ส�าคญ  แหลงอตสาหกรรมส�าคญ  ปรมาณสนคาน�าเขา-สนคาสงออก  เสนทางคมนาคมขนสง

สายหลก เปนตน

  ทงนการใชแผนทเลม ในเบองตนควรศกษาและท�าความเขาใจสญลกษณตางๆ ทปรากฏใน

แผนทเลมนน ๆ  รวมไปถงความหมายของสตาง ๆ  ดวย เพราะถาไมท�าความเขาใจใหดกอน อาจ

ท�าใหแปลความขอมลจากแผนทคลาดเคลอนได 

๓

ñ.ประเÀทของเครองมอท�งÀมศ�สµร เครองมอทางภมศาสตร คอ วสด อปกรณรปแบบตางๆ ทน�ามาใชเพอการศกษาคนควา

การส�ารวจ การเกบรวบรวม การบนทก การวเคราะหขอมล รวมไปถงใชเปนสอในการเผยแพรขอมล

ทางภมศาสตรดวย

ทงนหากพจารณาหนาทหลกในการใชงานของเครองมอภมศาสตร สามารถจ�าแนกเครองมอ

ทางภมศาสตรอยางกวางๆไดเปน๒ประเภทดงน

  ๑.  เครองมอประเภททท�าหนาทเปนสอความร  สอความรทางภมศาสตร  หมายถง  วสด 

อปกรณ เทคโนโลยตาง ๆ  ทท�าหนาทเผยแพรใหความรเพอการศกษาเรยนรทางภมศาสตร ซงอาจ

จะอยในรปของหนงสอ รปภาพ แผนภม แผนผง แบบจ�าลอง สอดจทล ภาพเคลอนไหว ตวอยาง

ของเครองมอประเภทน เชน หนงสอทบนทกขอมลสถตของโลกรายป (World Almanac) ลกโลก 

แผนทเลม ภมประเทศจ�าลอง รปถายทางอากาศ ภาพจากดาวเทยม โปรแกรมคอมพวเตอรทาง

ภมศาสตร เวบไซตทเผยแพรขอมลทางภมศาสตร เปนตน

  ๒. เครองมอประเภททท�าหนาทเปนสอเกบรวบรวมขอมล  สอเกบรวบรวมขอมลทาง

ภมศาสตร หมายถง วสด อปกรณ หรอเทคโนโลยตางๆ ทท�าหนาทเพอส�ารวจ ตรวจวด บนทก 

เกบรวบรวม  วเคราะหขอมลและแสดงผลทางภมศาสตร  ตวอยางของเครองมอเหลาน  เชน 

เขมทศ เทปวดระยะทาง กลองสามมต เทอรมอมเตอร จพเอส (ระบบก�าหนดต�าแหนงบนพนโลก) 

จไอเอส (ระบบสารสนเทศภมศาสตร) บารอมเตอร เปนตน

ตวอยางเครองมอทางภมศาสตร

Ãкº¡íÒ˹´µíÒá˹‹§º¹¾×é¹âÅ¡

á¼¹·ÕèàÅ‹Á ÅÙ¡âÅ¡

à¢çÁ·ÔȺÒÃÍÁÔàµÍÃ�

2

  อยางไรกตาม  ถงแมแผนทเลมจะมความสะดวกในการใชงานและใหขอมลไดดระดบหนง 

แตควรพจารณาความทนสมยของขอมลทระบไวในแผนทดวย  จงควรเลอกแผนททเปนปจจบน 

ลกโลกแบบใหมทใชเทคโนโลยตานแรงโนมถวงในการสราง มความทนสมย แตการเอยงของแกนโลกจะตางจากลกโลกทยดตดกบฐาน (ทมาของภาพ : www.kaboodle.com)

โดยเฉพาะขอมลทางเศรษฐกจและสงคมทมการ

เปลยนแปลงอยางรวดเรว

1.2ลกโลก(globe)  ลกโลกเปนเครองมอทางภมศาสตรอก

ประเภทหนงทสามารถน�ามาใชในการศกษา

เรองราวทางภมศาสตรของทวปอเมรกาเหนอและ

อเมรกาใต และความสมพนธกบภมภาคอนของ

โลก ลกโลกมลกษณะเปนทรงกลมทยอสวนของ

โลกลงบนวสดตางๆ เชน กระดาษอด โลหะ วสด

สงเคราะห  เปนตน  มทงแบบทยดตดกบฐาน 

และแบบลอยกลางอากาศทใชเทคโนโลยตาน

แรงโนมถวง (anti-gravity)

  บนลกโลกมขอมลปรากฏอย ๒ ลกษณะ 

ไดแก ขอมลทแสดงลกษณะทางกายภาพ เชน สวนทเปนพนดน พนน�า และขอมลสวนทก�าหนด

ขน เชน เสนสมมต คอ เสนขนานละตจด และเสนเมรเดยน เพอบอกพกดทางภมศาสตร โดยจะ

บอกเปนคาของละตจดและลองจจด ชอและสญลกษณของสงตางๆ เปนตน

  ขอดของการใชลกโลก คอ แสดงต�าแหนงทตง รปราง ขนาด ทศทาง และระยะทางของสง

ทปรากฏบนลกโลกไดอยางถกตอง แตมขนาดเลกจงใหรายละเอยดเฉพาะภาพรวมเทานน ลกโลก

ทแสดงแกนเอยงจะท�าใหรและเขาใจการรบแสงอาทตยและการเกดฤดกาลได

1.๓ภาพจากดาวเทยม(satelliteimage)  ความกาวหนาของเทคโนโลยดานอวกาศและโปรแกรมคอมพวเตอร ท�าใหมการน�าภาพจาก

ดาวเทยมมาใชในการส�ารวจขอมลทางภมศาสตรททนสมยในดานตาง ๆ อยางแพรหลาย

  ภาพจากดาวเทยม  คอ  ภาพทไดจากดาวเทยมทโคจรรอบโลกบนทกขอมลเชงเลขพนผว

โลกไวและสงสญญาณขอมลนนลงมาทสถานรบสญญาณ ขอมลจากดาวเทยมเปนเครองมอสมยใหม

ทมประสทธภาพสงและมความตอเนองตลอดเวลา  เปรยบเสมอนสงแทนดวงตามนษยทสามารถ

มองเหนไดจากมมสงและมมกวาง ครอบคลมพนทบรเวณกวาง มทงภาพทมคลนความถทตามนษย

มองเหนไดและคลนความถทตามนษยมองไมเหน  แตสามารถน�าขอมลมาประมวลผลและแสดง

ผลดวยโปรแกรมคอมพวเตอร5

แผนทลกษณะภมประเทศของประเทศอารเจนตนา

  ตวอยางการอธบายสทปรากฏอยในแผนทเลม  ซงใชจ�าแนกความแตกตางของลกษณะ

ภมประเทศตามระดบความสงต�าไลระดบจากระดบทะเลปานกลางขนไป

ปารากวยซลตา

น.เบรเมโฮ

ฟอรโมซา

น.อรกวยน.ปารานา

อรกวย

มอนเตวเดโอ

อาซนซออน

ลาปลาตา

ซานเตยโกเดลเอสเตโร

ซานตาเฟกอวโดบา

ยอดเขาอากอนกากวา6,960 ม.

โรซารโอซานตอาโก

กอนเซปซออน

เตมโก

ตลกา

ลาเซเรนา

มหาสมทรแอตแลนตก

มหาสมทรแปซกฟก

ปวยรโตมอนต

ความสงของพนท (เมตร)

6,000

4,000

3,000

2,000

1,000

400

200

0

200

ซานลยส

ทราบปมปสบวโนสไอเรส

บาเอยบลงกามารเดลปลาตา

เบยดมา

รอวซอน

โกโมโดโรรวาดาเวย

ทสงปาตาโกเนย

ชล

เท

อก

เข

าแ

อน

ดส

น.โกโลราโด

น.เนโกร

เนวเกน

ชองแคบมาเจลลนปนตาอาเรนส

กลมเกาะเตยรราเดลฟวยโก

อชวยา

แหลมฮอรน

1:20

000

000

100

0200

400

600

800กม

.

น

ระดบความสงต�าของผวเปลอกโลก(เมตร)

สขาว  แสดง  ยอดเขาทมหมะปกคลม

สมวง  แสดง  ยอดเขาสง

สสม น�าตาล  แสดง  เทอกเขาสง 

สเหลอง  แสดง  เนนเขา ทสง

สเขยวออน  แสดง  ทราบ 

สเขยว  แสดง  ทต�า ทลม

ระดบความลกของแหลงน�า(เมตร)

สฟาออน  แสดง  ไหลทวปหรอเขตน�าตน

สฟา  แสดง  ทะเล มหาสมทร

สฟาเขม  แสดง  ทะเลลก มหาสมทรลก

หมายเหต :  สและค�าอธบายทยกมาน  เปนเพยง

ตวอยางเทานน  ซงในแผนทเลมแตละเลมอาจใชส

ทแตกตางไปจากนได  เชน  บางเลมใชสสมทมคาส

ตางกนหลายระดบ เพอใหระบความสงไดอยางละเอยด

 เมองหลวง   เมองส�าคญ   ยอดเขา

4

เรองทก�าลงศกษาไดดยงขน เชน สภาพภมอากาศแบบทนดรา เทอกเขารอกกในทวปอเมรกาเหนอ 

ลกษณะภมประเทศแถบลมน�าแอมะซอน แผนดนไหวในทวปอเมรกาใต  เปนตน  สามารถสบคน

ไดจากเวบไซตตาง ๆ   แตการใชขอมลจากเวบไซตอาจมขอจ�ากดในดานภาษา  เนองจากขอมลท

เปนภาษาไทยมนอย ในปจจบนโปรแกรมการคนหา (search engine) ของ Google สามารถใช

โปรแกรมแปลภาษา  โดยแปลขอมลบนหนาเวบไซตใหมาเปนภาษาไทยไดทนท  ถงแมขอความ

ทแปลจะไมสละสลวย แตพอจะคาดคะเนความไดวาเปนเรองอะไร สามารถใหขอมลตามทเราตองการ

ได อยางไรกตาม การเลอกใชเวบไซตควรพจารณาเลอกจากองคกรหรอหนวยงานทมความนาเชอถอ 

หรอเกยวของกบเรองนน ๆ   โดยตรง  เชน  ขอมลเกยวกบทะเล  มหาสมทร  สภาพภมอากาศ

ของทวปอเมรกาเหนอ (รวมทงพนทตาง ๆ  ทวโลก) ควรใชขอมลจากเวบไซตขององคการบรหาร

มหาสมทรและบรรยากาศแหงชาต  สหรฐอเมรกา  (National  Oceanic  and  Atmospheric 

Administration [NOAA]) เปนตน 

  ส�าหรบเวบไซตทใหขอมล สถต เจาะลกเปนรายประเทศทเราสามารถจะใชประโยชนไดมาก 

อยางเชน www.cia.gov เขาไปทหวขอ The World Factbook แลวเลอกขอมลวาจะใหแสดงภาพ

รวมทงโลกหรอรายประเทศกได ซงจะมขอมลจดหมวดหมไวใหทงดานสภาพภมศาสตร ประชากร 

การเมองการปกครอง เศรษฐกจ การคมนาคมขนสง เปนตน ขอมลของเวบไซตดงกลาวจะมความ

ทนสมย เนองจากมการปรบปรงปละหลายครง

ขอมลทางภมศาสตรสามารถสบคนไดจากเวบไซตตางๆ ซงมอยจานวนมาก ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ และบางเวบไซตมการปรบเปลยนขอมลใหทนสมยอยเสมอ (ทมาของภาพ : https://www.cia.gov)

7

  ภาพจากดาวเทยมมหลายลกษณะ  มทงทแสดงขอมลเหมอนจรง  ดงาย  เขาใจงาย  เชน 

ภาพแสดงลกษณะภมประเทศของทวป ภาพแสดงบรเวณพนทปาไมทถกท�าลาย ภาพแสดงลกษณะ

ตวเมอง  ภาพจากดาวเทยมบางภาพสามารถบอกถงอณหภมบนพนผวโลกหรอบนกอนเมฆได 

สามารถจ�าแนกชนดพนผวของโลกได  และเมอมเหตการณใดๆ  เกดขนกะทนหน  เชน  การเกด

สนาม น�าทวม แผนดนถลม ภเขาไฟปะท ไฟปา กสามารถเหนขอมลและน�าไปเปรยบเทยบขอมล

ทผานมาไดอยางด  ดงนน  ภาพจากดาวเทยมจงมประโยชนตอการใชขอมล  การน�าขอมลไป

วางแผนและปองกนพนทตาง ๆ  ได 

  อยางไรกตาม  ภาพจากดาวเทยมบางภาพมความซบซอนและแสดงขอมลโดยใชแถบส 

ซงจะตองมการแปลความอยางถกตองกอน จงจะไดขอมลออกมาและน�าไปใชประโยชนได ดงนน 

การเลอกใชภาพจากดาวเทยมส�าหรบการศกษาทวปอเมรกาเหนอและทวปอเมรกาใต  จงควร

เลอกใชภาพจากดาวเทยมทใหขอมลทดงาย ไมสลบซบซอนมากนก

1.4เวบไซต(website)  การศกษาและรวบรวมขอมลทางภมศาสตร  จะตองใหมความทนสมยเปนปจจบน  เปน

เวบไซตทเชอถอได ขณะเดยวกนตองมความสะดวก สบคนไดงาย ซงขอมลจากเวบไซตสามารถ

ตอบสนองไดด  และเปนแหลงขอมลทไดรบความนยมมากทสด  นอกจากขอมลแลวยงมภาพ

ประกอบ คลปวดทศน แผนภม แผนผง แผนท และอน ๆ  ซงจะชวยใหผใชเกดความร ความเขาใจ

ภาพจากดาวเทยม GeoEye แสดงพนทบรเวณทาเรอเมองกลฟพอรต รฐมสซสซปป สหรฐอเมรกา กอนและหลงการเกดพายเฮอรรเคนแคทรนา (ทมาของภาพ : www.geoeye.com)

6EB GUIDE

http://www.aksorn.com/LC/Geo/M3/01

1.6เครองมออนๆ  ในการเกบรวบรวมขอมลเพอการวเคราะหและน�าเสนอขอมลทางภมศาสตร  ยงสามารถ

ใชประโยชนไดจากสอสารมวลชนแขนงตาง ๆ   โดยเฉพาะโทรทศนและวทย  ซงมความรวดเรว

ในการน�าเสนอ  และเปนแหลงขอมลทสามารถเขาถงไดงาย  ซงสวนใหญจะเปนการรายงาน

สถานการณ  ขอมลขาวสารตาง ๆ   หรอเหตการณทเกดขน  เชน  การเกดพายทอรนาโดใน

สหรฐอเมรกา  เหตแผนดนไหวในประเทศเฮต  การหดหายของธารน�าแขงบนเทอกเขาแอนดส 

เปนตน แตในการใชขอมลควรตรวจสอบเทยบเคยงกบแหลงขอมลอนๆ ประกอบดวย

ò.แนวท�งก�รใªเครองมอท�งÀมศ�สµร

เนองจากเครองมอทางภมศาสตรมหลายชนด แตละชนดมขอด ขอดอยแตกตางกน ดงนน

การเลอกเครองมอทางภมศาสตรเพอการรวบรวม วเคราะห และน�าเสนอขอมลเกยวกบลกษณะ

ทางกายภาพ สงคมและวฒนธรรมของทวปอเมรกาเหนอและทวปอเมรกาใต สามารถปฏบตได

ดงน

๑)ใชเครองมอทเหมาะกบลกษณะของขอมล เนองจากขอมลทแสดงหรอบรรจอยในเครองมอภมศาสตรแตละชนดจะมลกษณะตางกน อยางแผนทเลมจะใหขอมลทเปนภาพรวม

ของพนทหรอขอมลทมการเปลยนแปลงนอย เชน สภาพภมลกษณ ภมอากาศ ขอบเขตของทวป 

หรอถาเปนขอมลเศรษฐกจดานการเพาะปลก จะแสดงทงชนด ปรมาณ และการกระจายของแหลง

ปลกพชชนดตาง ๆ  ตามบรเวณใดบรเวณหนงของ

ประเทศหรอทวป  ถาตองการทราบรายละเอยด

กควรใชเครองมอภมศาสตรทเปนตารางแสดง

ปรมาณผลผลต  สถตจากเวบไซตหรอจาก

หนงสอ The World Almanac ประกอบ

๒)ใชเครองมอทมคณภาพคณภาพในทนมไดหมายถงเปนเครองมอทม

เทคโนโลยระดบสง  หากแตเปนเครองมอท

สามารถใหขอมลไดถกตองตามความเปนจรง 

เชน แผนทแสดงแหลงทองเทยว มวตถประสงค

หลกเพอใหผอานรวา มแหลงทองเทยวอะไรและ

ทใดบาง  ใชเสนทางอยางไร  ดงนน  ขนาด

มาตราสวน ทศทาง ระยะทางจงเปนเพยงขอมล

ตวอยางหนงสอ Time Almanac และ The World Alma-nac ทรวบรวมสถตตางๆ เปนรายป ซงสามารถนามาใชศกษาขอมลทางภมศาสตรได

9

  อยางไรกตาม  ในการเกบรวบรวมขอมลในการศกษาภมศาสตร  ควรตรวจสอบกบขอมล

จากหลาย ๆ   เวบไซตหรอจากแหลงขอมลอน  เชน  ขอมลจากองคกรนานาชาตเพอเทยบเคยง 

แลวพจารณาเลอกใชขอมลทประเมนแลววาใกลเคยงกบความเปนจรงมากทสดและเปนขอมล

ททนสมยทนตอเหตการณ 

โปรแกรม Google Earth สามารถซมภาพเขาไปชมสถานทสาคญ ลกษณะทางกายภาพ และเมองตางๆ ไดทวโลก จากภาพตวอยาง สามารถซมจนเหนสนามบนจอหน เอฟ. เคนเนด ในสหรฐอเมรกา (ทมาของภาพ : Google Earth)

  นอกจากน โปรแกรม Google Earth ทนกเรยนไดเรยนรวธการใชงานมาแลวในชน ม. ๑ 

และ ม. ๒ กสามารถใหขอมลเกยวกบลกษณะภมประเทศ สภาพแวดลอมของพนทตางๆ ในทวป

อเมรกาเหนอและอเมรกาใต โดยบางสวนมขอมลทมองลงมาจากพนทเบองสง ภาพจากดาวเทยม 

สามารถมองเหนภาพไดเปนบรเวณกวางและดงภาพเขามาดในระยะใกลได 

1.5สอสงพมพ  นอกจากขอมลทบนทกอยในหนงสอเรยนและแผนทเลมแลว ยงมสอสงพมพอกหลายอยาง

ทสามารถใหขอมลทางภมศาสตรได  เชน  The World  Almanac  ซงเปนหนงสอทรวบรวมสถต

ตาง ๆ  ของโลกและของประเทศตาง ๆ  อยางละเอยด นตยสารเนชนแนล จโอกราฟฟก (National 

Geographic) ฉบบภาษาไทย ทเสนอเรองราวของธรรมชาต  สงแวดลอม วทยาศาสตร  วถชวต

ของผคนและสตวตาง ๆ  นอกจากน ยงมหนงสอพมพ วารสาร นตยสาร พอกเกตบกแนะน�าขอมล 

สถานททองเทยวของแตละประเทศ  ตลอดจนสอสงพมพอน ๆ   อก  ซงเราตองน�ามาคดกรองวา 

มขอมลอะไรบางทกลาวถงลกษณะทางกายภาพและสงคมของทวปอเมรกาเหนอและอเมรกาใต

ทสามารถจะน�าไปใชประโยชนได

8

๕)ใชเครองมอภมศาสตรหลากหลายผสมกน  เนองจากเครองมอภมศาสตรแตละชนดมขอด ขอจ�ากดในการใหขอมลแตกตางกนออกไป เพอลดขอจ�ากดดงกลาว ในการใช

เครองมอภมศาสตรจงควรใชเครองมอหลายอยางผสมผสานกน ซงนอกจากจะเปนการตรวจสอบ

ขอมลไปในตว ท�าใหไดรบขอมลทถกตองแลว การไดมโอกาสสมผสหรอใชเครองมอภมศาสตรท

หลากหลาย จะไดรบรถงคณสมบตของเครองมอภมศาสตรแตละชนด อนจะเปนประโยชนตอการ

พฒนาความคดสรางสรรค เหนแนวทางทจะน�าขอมลทผานการวเคราะหไปน�าเสนอใหมผานทาง

เครองมอภมศาสตรชนดตางๆ

ó.ก�รนÓเสนอขอมลท�งÀมศ�สµร

ทวปอเมรกาเหนอและทวปอเมรกาใต ทนกเรยนจะไดศกษาในระดบชนน มสาระความรอยมาก

และขอมลทบนทกอยในหนงสอเรยนเปนขอมลเพยงสวนนอย เพอใหเกดความร ความเขาใจเรองท

ศกษามากขนใหเปนความรทตดตวนกเรยนตอไปไดยาวนานและชวยสรางทกษะทสามารถจะน�าไปใช

ประโยชนในชวตประจ�าวนได นกเรยนจงควรเรยนรวธการน�าเสนอขอมลทางภมศาสตรทผานการ

วเคราะหแลวใหเปนสารสนเทศรปแบบตางๆ

วตถประสงคหลกของการน�าเสนอสารสนเทศกเพอสอสารใหกบผพบเหนไดรบรและเขาใจขอมล

ทางภมศาสตรนนๆ ซงปจจบนนยมน�าเสนอเปนสารสนเทศแบบตางๆ ขนอยกบลกษณะของขอมล

ทพบเหนไดบอยมดงน

โบลเวย

บราซล

โคลอมเบย

กายอานา 2.22เวเนซเอลา     290.70 

ตรนแดดและโตเบโก 20.59

19.37 

2,090

285.50

อารเจนตนา

(หนวย : พนลานดอลลารสหรฐ)แหลงขอมล : CIA World Factbook

370.30

ปารากวย18.48

เปร152.80 

เอกวาเดอร58.91 

ชล

อรกวย203.30

40.27

๑) แบบแผนท  เหมาะแกการน�าเสนอขอมลทางภมศาสตรทตองการจะใหเขาใจหรอเหนภาพรวมของพนท ซงจะเปนประเทศ ภมภาค หรอทวปกได  ไมตองอธบายความมากหรอรายละเอยดทแสดงไมมความส�าคญมากนก  รวมทงเหมาะกบการแสดงขอมลเพยง  ๑ - ๒  ประเภท เพราะยงใสขอมลลงไปมากกจะยงดยาก เชน ถาน�าตวเลขผลตภณฑมวลรวมในประเทศ  (Gross Do-mestic Product [GDP จดพ]) ของทกประเทศในทวปอเมรกาเหนอและทวปอเมรกาใต แลวน�ามาจดแบงเปนระดบร�ารวย  ปานกลาง  ยากจน  แลวใชสแทนคาระดบ  ระบายลงในแผนทโครงรางหรอใสขอมลตวเลขลงไปในแตละประเทศ  กจะเหนไดชดวา ภาพรวมเศรษฐกจของทวปเปนอยางไร ประเทศใดบางทประชากรมรายไดต�า

ตวอยางแผนทผลตภณฑมวลรวมในประเทศของทวปอเมรกาใตค.ศ.๒๐๑๐

ซรนาเม 3.68

11

ตวอยางจากเวบไซตขององคการสารวจทางธรณวทยาแหงสหรฐอเมรกา (USGS) ทมการนาเสนอขอมลเกยวกบการเกดแผนดนไหวไดอยางทนทวงท (ทมาของภาพ : http://earthquake.usgs.gov)

สงเขปเทานน  การน�าแผนทมาใชอางองหาขอมลสภาพภมลกษณของพนท  ควรใชแผนทแสดง

ลกษณะทางกายภาพจะไดขอมลทถกตองมากกวา  หรอพนทปาแอมะซอนทไดรบความเสยหาย

จากไฟปา ควรดภาพจากดาวเทยมประกอบดวย เปนตน

๓)ใชเครองมอททนสมย  เครองมอภมศาสตรแตละชนดลวนมขอจ�ากดเรองความทนสมยของขอมลตางกน  ดงนน  จงควรพจารณาชวงเวลาทมการจดท�าเครองมอนน 

เพราะถาละเลย  จะท�าใหไดรบขอมลทไมเปนปจจบน  การน�ามาวเคราะหอาจผดพลาดได  เชน

ถาตองการทราบการเปลยนแปลงลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาเหนอและอเมรกาใต 

ใชภาพจากดาวเทยมจะไดขอมลทเปนประโยชนมากกวาดจากลกโลก  หรอตองการทราบสถต 

ขอมล บรเวณทเกดแผนดนไหวลาสดวนตอวน พรอมระดบความรนแรง ควรสบคนจากเวบไซต

ขององคการส�ารวจทางธรณวทยาแหงสหรฐอเมรกา (USGS) ซงเปนหนวยงานเฝาระวงตรวจจบ

แผนดนไหวทวโลกสามารถระบพกดและความรนแรงไดทนท จงดกวาขอมลจากแหลงอน เปนตน

๔)ตรวจสอบขอมลทไดจากเครองมอ  ขอมลทเกบรวบรวมไดจากเครองมอทางภมศาสตร  กอนน�าไปใชควรตรวจสอบจากหลาย ๆ   แหง  แลวน�ามาเปรยบเทยบกน  รวมทง

พจารณาถงความนาจะเปนไปไดของขอมลนน ๆ  ดวย ไมควรน�าไปใชทนท โดยเฉพาะขอมลจาก

เวบไซตซงมทงทจดท�าจากหนวยงาน  องคกรทนาเชอถอ  แตบางครงท�ามาจากบคคลแตละคน 

ทอาจมการคดลอกท�าส�าเนาซ�า ๆ   เผยแพรกนตอไป  ไมวาจะเปนขอมลจากเวบไซต  สอสงพมพ 

พบวาบอยครงมความคลาดเคลอนไมตรงกบความเปนจรง 

10

¡Å‹ÒÇÊÃػ䴌NjÒ

การศกษาเรยนรเรองราวทางภมศาสตรของทวปอเมรกาเหนอและทวปอเมรกาใต

ใหเกดประสทธภาพและไดผลดนน นอกจากสอทเปนหนงสอเรยนแลว ตองรจกศกษาคนควา

และรวบรวมขอมลททนสมยของทวปทงสองเพมเตมขนอก เพอประโยชนในการเรยนร

โดยอาศยเครองมอทางภมศาสตรแตละประเภท ขอมลทรวบรวมมาไดนน กอนจะนามาใช

ตองนามาวเคราะห รวมทงตองรจกการนาเสนอขอมลใหมดวยเทคนค

วธการตาง ๆ เพอใหสอสารทาความเขาใจไดงาย ซงแนวทางเชนน

จะชวยใหเกดความรความเขาใจเรองราวของทวปอเมรกาเหนอและ

ทวปอเมรกาใตอยางถองแท

ตวอยางกราฟกสรปผลจากเหตการณแผนดนไหวทประเทศเฮตค.ศ.๒๐๑๐

๔) แบบกราฟก  เปนการใชเสน  สญลกษณ  รปวาด  ภาพถาย  ส  หรออน ๆ   เพอสอความหมายใหการแสดงขอมลนนเขาใจงาย  เหนภาพรวม  และมความสวยงามดงดดความสนใจเปนรปแบบการน�าเสนอขอมลอกแบบหนงทนยมใชกนมาก บางแหงใชเรยกผลงานทเกดจากการออกแบบ หรอการใชคอมพวเตอรในการสราง ตกแตง แกไขสารสนเทศวาเปนผลงานแบบกราฟกทงสน ซงในการน�าเสนอขอมลแบบกราฟกนจะตองใชความคดสรางสรรคมาก และแสดงออกไดหลากหลายไมมขอจ�ากด แตตองระวงมใหสอขอมลออกมาคลาดเคลอนจากความเปนจรง  เชน  การสรปผลเหตการณแผนดนไหวทประเทศเฮต เมอ ค.ศ. ๒๐๑๐ ถามการใชแผนทจะท�าใหทราบพนททไดรบความเสยหาย สวนการใชสญลกษณแสดงความเสยหายจะชวยใหเขาใจขอมลไดงายขน และสามารถดงดดความสนใจไดเปนอยางด เปนตน

เปต254,000

เลโอกาน34,000 เกรซเย

25,000

ชกเมล34,000

ปอรโตแปรงซ2,000,000

การฟร334,000

12 มกราคม 2010แผนดนไหวขนาด 7.0 รกเตอร

ผเสยชวต บาดเจบ ไรทอยอาศย ขาดแคลนอาหาร ประชากรทไดรบผลกระทบอยางรนแรง

200,000 196,595 1,100,000 2,000,000 3,725,615

ประชากรในประเทศเฮต10,000,000

ความเสยหายจากแผนดนไหว เมองทไดรบผลกระทบอยางรนแรง

=100,000คน

รายไดประชาชาตของสหรฐอเมรกา14.2 ลานลานดอลลารสหรฐ

6.95 พนลานดอลลารสหรฐ

รายไดประชาชาตของประเทศเฮต6.95 พนลาน

ประชากรทมชวตอยางยากจน 80%

อาย 0-9 อาย 10-19 อาย 20-39 อาย 40-59 อาย 60+

25.7% 23.8% 30.4% 15% 5.1%

958,109 889,126 1,134,945 555,501 187,932

อายเฉลยของประชากรทไดรบผลกระทบอยางรนแรง

50%› 20ป

ประชากรทไดรบผลกระทบอยางรนแรง3,725,615

ประเทศทยากจนทสดในซกโลกตะวนตก

แหลงขอมล : www.good.is

1๓

ตวอยางกราฟการสงออกการน�าเขาและดลการคาของประเทศแคนาดาค.ศ.๒๐๐๑-๒๐๑๐

ตวอยางแผนภมเชอชาตของประชากรสหรฐอเมรกาค.ศ.๒๐๐๗

๓) แบบแผนภม มอยหลายรปแบบเชนกน  เหมาะกบการแสดงขอมลเพอใหเขาใจถงความสมพนธของสงตาง ๆ   ตลอดจนแสดงขอมลในเชงเปรยบเทยบหรอแสดงใหเหนปรมาณ สามารถสอสารบอกรายละเอยดของขอมลไดดในระดบหนง เชน สถตแสดงขอมลสนคาน�าเขา สนคาสงออกของประเทศตาง ๆ  ในทวปอเมรกาใตทเปนตวเลขจ�านวนมาก  การอธบายแบบบรรยายหรอท�าเปนตารางจะเขาใจยาก การน�าขอมลมาวเคราะหแลวน�าเสนอเปนแผนภมแทงจะเขาใจไดงายกวา  หรอการน�าเสนอขอมลเชอชาตของประชากรสหรฐอเมรกาดวยแผนภมวงกลมจะท�าใหเหนภาพรวมเชอชาตของประชากรทงหมดในสหรฐอเมรกา และความแตกตางระหวางแตละเชอชาตไดอยางชดเจน

๒) แบบกราฟ เหมาะกบการน�าเสนอขอมลเรองใดเรองหนงทมการเปลยนแปลงตามชวงเวลา สามารถแสดงขอมลไดหลายชดในภาพเดยวกนได และเหมาะกบการแสดงขอมลในเชงเปรยบเทยบหรอแสดงใหเหนปรมาณมากนอยเพองายตอการท�าความเขาใจ  โดยขอมลทน�ามาเปรยบเทยบตองอยบนฐานเดยวกน เชน การแสดงสดสวนรายไดของประชากรในสหรฐอเมรกาเปรยบเทยบกบประชากรในอเมรกากลาง  หรอตองการแสดงมลคาการสงออก  การน�าเขา  และดลการคาของประเทศแคนาดาในปตางๆ จะท�าใหรวาปรมาณการสงออก การน�าเขา และดลการคาในแตละปมการเปลยนแปลงอยางไร

สงออก  น�าเขา  ดลการคา

500

400

300

200

100

0

-1002001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

(พนล

านดอ

ลลารสห

รฐ)

ชาวผวขาว

ชาวผวด�า

ชาวเอเชย

ชาวอนเดยนและชาวพนเมองอะแลสกา

ชาวฮาวายพนเมองรวมถงชาวเกาะอนๆในมหาสมทรแปซฟก

12.85

0.180.97

81.57

4.43

แหลงขอมล : www.ask.com

แหลงขอมล : CIA World Factbook12

คำ�ถ�มประจำ�หนวยก�รเรยนร

กจกรรมสร�งสรรคพฒน�ก�รเรยนรกจกรรมสร�งสรรคพฒน�ก�รเรยนร

กจกรรมท

๑

นกเรยนสบคนขอมลทางดานภมศาสตรของทวปอเมรกาเหนอ

และอเมรกาใตจากแหลงขอมลตาง ๆ   เชน  แผนทเลม  เวบไซต 

หนงสอพมพ เปนตน มาคนละ ๑ เรอง แลวน�ามาสรปความรทได

หนาชนเรยน

กจกรรมท

๒

นกเรยนแบงกลม  กลมละเทา ๆ   กน  ศกษาประโยชนทไดจาก

เครองมอภมศาสตรมากลมละ  ๑  ชนด  แลวน�าความรทางดาน

กายภาพหรอทางดานสงคมและวฒนธรรมอยางใดอยางหนงตาม

ทไดนนมาน�าเสนอหนาชนเรยน

๑  เครองมอทางภมศาสตรทมความส�าคญตอการศกษาภมศาสตรทวปอเมรกาเหนอและ

อเมรกาใตมอะไรบาง แตละประเภทใชงานอยางไร

๒  หากนกเรยนตองการศกษาลกษณะภมประเทศของทวปอเมรกาเหนอและอเมรกาใต

จะเลอกใชเครองมอชนดใด เพราะเหตใด

๓  ภาพจากดาวเทยมสามารถน�ามาศกษาภมศาสตรทวปอเมรกาเหนอและอเมรกาใตได

อยางไรบาง

๔ นกเรยนมหลกในการเลอกใชขอมลจากเวบไซตอยางไร

๕  การน�าเสนอขอมลทางภมศาสตรมรปแบบใดบาง และมลกษณะแตกตางกนอยางไร

1414