บทท 3
วธดาเนนการศกษา การดาเนนการศกษาครงน มวตถประสงคเพอสรางและหาประสทธภาพของชดกจกรรม เรอง การแปลงทางเรขาคณต ทเนนการเชอมโยงคณตศาสตรกบงานโมเสค สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสารภพทยาคม จงหวดเชยงใหม โดยผศกษาไดดาเนนการศกษาตามลาดบขนตอนดงตอไปน กลมเปาหมาย กลมทใชในการศกษาครงน เปนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสารภ พทยาคม อาเภอสารภ จงหวดเชยงใหม ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 1 หองเรยน จานวน 40 คน เครองมอทใชในการศกษาและการสรางเครองมอ 1. ชดกจกรรม เรอง การแปลงทางเรขาคณต ทเนนการเชอมโยงคณตศาสตรกบงานโมเสค สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสารภพทยาคม จงหวดเชยงใหม ซงประกอบดวย หนวยการเรยนรยอย จานวน 5 หนวย ดงน - ชดกจกรรมหนวยท 1 เรอง งานโมเสคกบการแปลงทางเรขาคณต - ชดกจกรรมหนวยท 2 เรอง ลวดลายของงานโมเสคกบการเลอนขนาน - ชดกจกรรมหนวยท 3 เรอง ลวดลายของงานโมเสคกบการสะทอน - ชดกจกรรมหนวยท 4 เรอง ลวดลายของงานโมเสคกบการหมน - ชดกจกรรมหนวยท 5 เรอง ผลงานทฉนประทบใจ ในการสรางเครองมอทใชในการศกษา ผศกษาไดดาเนนการตามลาดบขนตอนดงน 1. ศกษาเอกสาร ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของกบรปแบบ หลกการ และวธการสรางชดกจกรรม ตลอดจนการเชอมโยงคณตศาสตรกบชวตประจาวน 2. ศกษาการทากจกรรมของนกเรยนในการรวมกจกรรมตาง ๆ ของโรงเรยน ซงศกษาจากการสงเกตการทากจกรรมตาง ๆ โดยเฉพาะกจกรรมทเปนงานฝมอนกเรยนจะใหความสนใจ และใสใจเปนพเศษ จากนนผศกษาไดศกษาเกยวกบงานฝมอพบวา งานโมเสค มลวดลายท
44
สวยงาม โดดเดนแปลกตาเปนอยางมากแลวยงเปนทนาสนใจและนยมมากในปจจบน ผศกษาไดเขาไปศกษาวธการทางานโมเสค ตงแตขนตอนเรมตนจนถงขนสดทาย ทาใหทราบวาลวดลายของงานโมเสคนนเกดจากการใชความคดสรางสรรคเพอสรางสรรคชนงานแบบตาง ๆ ใหโดดเดนสวยงาม และสามารถสรางรายไดไดดวย 3. ศกษาหลกสตรการศกษาขนพนฐาน คมอกลมสาระการเรยนรคณตศาสตรหลกสตรคณตศาสตร และหนงสอเรยนคณตศาสตรของสสวท. เพอวเคราะหหลกสตรวชาคณตศาสตรพนฐาน ระดบชนมธยมศกษาปท 2 ในดานเนอหาสาระและกจกรรมการเรยนการสอน 4. วเคราะหความเชอมโยงระหวางองคความรของงานโมเสคกบเนอหาสาระคณตศาสตร ระดบชนมธยมศกษาปท 2 เพอคดเลอกบทเรยนใหเหมาะสมกบองคความรของงานโมเสค ซงพบวาลวดลายตาง ๆ ของงานโมเสคนนมความสอดคลองกบเนอหาสาระในเรอง การแปลงทางเรขาคณต จากนนศกษาหลกสตรคณตศาสตร เรองการแปลงทางเรขาคณต ตลอดจนเนอหาสาระทเชอมโยงกบองคความรของลวดลายงานโมเสค 5. กาหนดชดกจกรรม โดยพจารณาจากความเชอมโยงระหวางเนอหาเรอง การแปลงทางเรขาคณตกบลกษณะของลวดลายงานโมเสค และตงชอชดกจกรรม เรอง การแปลงทางเรขาคณต คอ “ชดกจกรรม เรอง การแปลงทางเรขาคณตกบงานโมเสค” โดยแบงชดกจกรรมออกเปน 5 หนวย ใชเวลาทงหมด 14 ชวโมง ดงตอไปน หนวยท 1 เรอง งานโมเสคกบการแปลงทางเรขาคณต จานวน 1 ชวโมง หนวยท 2 เรอง ลวดลายของงานโมเสคกบการเลอนขนาน จานวน 3 ชวโมง หนวยท 3 เรอง ลวดลายอของงานโมเสคกบการสะทอน จานวน 3 ชวโมง หนวยท 4 เรอง ลวดลายของงานโมเสคกบการหมน จานวน 3 ชวโมง หนวยท 5 เรอง ผลงานฉนประทบใจ จานวน 4 ชวโมง 6. สรางชดกจกรรม เรอง การแปลงทางเรขาคณตกบงานโมเสค โดยประกอบดวยหนวยการเรยนรยอย จานวน 5 หนวย จานวน 1 ชด ดงน 6.1 ชดกจกรรมแตละหนวย ประกอบดวย 1) คมอคร ซงเปนสวนทอธบายเกยวกบการจดกจกรรม และลกษณะของงานโมเสค อยางคราว ๆ เพอทเปนแนวทางในการจดกจกรรม 2) คาชแจง ซงเปนสวนทอธบายความมงหมายของกจกรรม ลกษณะของการจดกจกรรม และแนวทางในการทากจกรรมอยางคราว ๆ เพอบรรลจดหมายนน 3) จดประสงคการเรยนร ซงเปนสวนทระบใหทราบถงจดประสงคของการเรยนแตละครงในดานความร ทกษะกระบวนการ และคณลกษณะทพงประสงค
45
4) เนอหาสาระ ซงเปนสวนทระบสาระสาคญของเนอหาและกจกรรม ซงเนอหาสาระในชดกจกรรมแตละหนวย แสดงดงตารางตอไปน ตาราง 2 แสดงเนอหาสาระในแตละหนวยของชดกจกรรม
หนวยท ชอหนวย สาระสาคญของเนอหา เวลา
(ชวโมง)
1 งานโมเสคกบการแปลงทางเรขาคณต
แนะนาใหนกเรยนรจกลกษณะของการแปลงทางเรขาคณตทงการเลอนขนาน การสะทอน และการหมน อยางคราว ๆ โดยเรยนรผานลวดลายตาง ๆ ของงานโมเสค
1
2 ลวดลายของงานโมเสคกบการเลอนขนาน
การเรยนรเรองการเลอนขนานผานลวดลายของงานโมเสค ทมลกษณะแบบการเลอนขนาน
3
3 ลวดลายของงานโมเสคกบการสะทอน
การเรยนรเรองการสะทอนผานลวดลายของงานโมเสค ทมลกษณะแบบกบการสะทอน
3
4 ลวดลายของงานโมเสคกบการหมน
การเรยนรเรองการหมนผานลวดลายของ งานโมเสค ทมลกษณะแบบการหมน
3
5 ผลงานทฉนประทบใจ
การประยกตความรเ รองการแปลงทางเรขาคณตทงการเลอนขนาน การสะทอน และการหมนเพอออกแบบลวดลายของ งานโมเสค ตามความคดสรางสรรคของนกเรยนโดยใหนกเรยนไดปฏบตจรงเปนผลงานทนกเรยนภาคภมใจ
4
5) เวลาทใช เปนสวนทระบจานวนเวลาในการดาเนนกจกรรมแตละหนวย 6) สอการเรยนการสอน/แหลงเรยนร เปนสวนทระบเกยวกบวสดอปกรณและ แหลงเรยนรทใชในกจกรรม 7) กจกรรมการเรยนร ซงเปนสวนทใหนกเรยนเปนผปฏบตตามกจกรรม ตาง ๆ ทระบเพอไปสจดหมายทตงไว กจกรรมการเรยนรทใชในชดกจกรรมแตละหนวยนนเปน
46
กจกรรมทเชอมโยงคณตศาสตรกบงานโมเสค โดยใชรปแบบการจดกจกรรมทครและนกเรยนรวมกนทา กจกรรม ซงลกษณะของกจกรรมทนกเรยนไดทามทงลกษณะทเปนกลมและเปนรายบคคล โดยมการดาเนนกจกรรมตามขนตอน ดงน
รป 5 แสดงขนตอนการดาเนนกจกรรมแตละหนวยในชดกจกรรม
8) การวดผลและประเมนผล เปนการวดผลโดยการทาชนงาน แบบสอบถามความคดเหน และการสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนในการใชชดกจกรรมแตละหนวย และประเมนผลโดยการตรวจชนงานตามเกณฑทกาหนดไว และประเมนจากแบบสอบความคดเหนของนกเรยนในการทดลองใชชดกจกรรม เพอดวาบรรลจดประสงคทตงไว มากนอยเพยงใด
ขนนาเขาส
กจกรรม
นาเขาสกจกรรมโดยใชลวดลายของงานโมเสค
ขนดาเนนการ
ทากจกรรม
นกเรยนเรยนรเนอหาของลวดลายงานโมเสคกบการแปลงทาง
เรขาคณตโดยใชกระบวนการกลม
นกเรยนรวมกนอภปราย และสรป การเรยนรจากลวดลายตาง ๆ
กบการแปลงทางเรขาคณต
นกเรยนนาความรทไดรบไปประยกตใช เปนรายบคคล และ
นาเสนอผลงานของนกเรยน
ขนสรป นกเรยนชวยกนสรปผลการเรยนร โดยครเปนเพยงผชแนะให
นกเรยน
47
7. นาชดกจกรรมทสรางเสรจเรยบรอยแลวไปใหผเชยวชาญตรวจสอบ ดงน นาชดกจกรรมแตละหนวยไปใหผเชยวชาญดานการเรยนการสอนคณตศาสตร จานวน 3 ทาน (ดรายชอผเชยวชาญในภาคผนวก ก หนา 73) ตรวจสอบความถกตองเกยวกบการใชภาษา ความเทยงตรงของเนอหา ความสอดคลองกบองคความรของลวดลายโมเสค และความเหมาะสมของชดกจกรรมแตละหนวย เพอนาขอบกพรองมาปรบปรงแกไขชดกจกรรมใหมความสมบรณยงขนตามขอเสนอแนะ โดยผเชยวชาญไดใหขอเสนอแนะและผศกษาไดปรบปรงแกไข แสดงดงตาราง 3 ตาราง 3 แสดงการปรบปรงแกไขชดกจกรรมแตละหนวยตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ
หนวยท ขอเสนอแนะของผเชยวชาญ การปรบปรงแกไข
1 เวลาทใชในการปฏบตกจกรรมอาจใชนานเกนไป ซงอาจจะทาให เวลา ทแตละกลมนา เสนอไมเพยงพอในหนงชวโมง
ในการนาเสนอของนกเรยนเลอกตวแทนกลมเพยง 3 – 4 กลมออกมานาเสนอเทานน
2
ในใบงานท 1 รปท 2 รปลวดลายโมเสคกบรปทดงออกมาใหนก เ รยนสง เกตกรอบดานนอกไมเหมอนกน ควรปรบรปทดงออกมาใหเหมอนกบลวดลายโมเสคจรง เพอใหนกเรยนสงเกตไดอยางไมผดพลาด และใบกจกรรมท 3 ขอท 1.3 รปทกาหนดใหไมคอยชดเจน อาจจะปรบรปใหชดเจนขนเพอใหนกเรยนสงเกตไดอยางชดเจน
ปรบรปใหเหมอนกบลวดลาย โมเสคจรงทนามาใหนกเรยนสงเกต และปรบรปขอ 1.3 ใหชดเจนมากขน
4 ในใบงานท 2 ชองของตารางทใหนกเรยนหมนรปตนแบบบนระนาบพกดฉากไมชดเจนสของเสนตารางไมชดเจน
ปรบสของเสนตารางใหเขมขนใหมองไดชดเจนมากขน
5 ตวอยางลวดลายของงานโมเสคทใชเปนรปตนแบบใหนกเรยนนาไปใชในการออกแบบมบางรปไมชดเจน และมขนาดเลก
ปรบรปใหมความชดเจนขน และปรบขนาดของรปใหใหญขน เพองายตอการเปนรปตนแบบ
8. ไดชดกจกรรมทไดปรบปรงแกไขเรยบรอย เพอนาไปหาประสทธภาพของชดกจกรรมกบกลมทใชในการศกษา
48
2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนคณตศาสตร ทผศกษาสรางขน ประกอบดวย - แบบทดสอบแบบปรนยชนดเตมคา จานวน 5 ขอยอย - แบบทดสอบแบบปรนยชนดถกผด จานวน 5 ขอยอย - แบบทดสอบแบบอตนย จานวน 4 ขอ ในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนคณตศาสตร ผศกษาไดดาเนนการสรางตามขนตอนดงน 1) ศกษาวธและเทคนคการสรางขอสอบจากหนงสอการวดและประเมนผลการเรยนวชาคณตศาสตร 2) วเคราะหเนอหา และพฤตกรรมทสอดคลองกบจดประสงคการเรยนรในชดกจกรรม เรอง การแปลงทางเรขาคณต ทเนนการเชอมโยงคณตศาสตรกบงานโมเสค สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 3) เขยนขอสอบแบบปรนยชนดเตมคา จานวน5 ขอยอย แบบปรนยชนดถกผด จานวน 5 ขอยอย และแบบอตนย จานวน 4 ขอ 4) สรางเกณฑการใหคะแนนแบบทดสอบแบบอตนย โดยแบงการใหคะแนนออกเปน 2 สวน ไดแก คะแนนจากการเขยนภาพทไดจากการแปลงทางเรขาคณต และคะแนนจากการบอกพกดของจดบนภาพทไดจากการแปลงทางเรขาคณต 5) นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธ ไปใหผเชยวชาญดานการเรยนการสอนคณตศาสตร จานวน 3 ทาน ตรวจสอบสานวนภาษา การเชอมโยงกบลวดลายของงานโมเสค ความสอดคลองกบจดประสงคและเนอหา และเวลาทใช ซงผเชยวชาญไดใหขอเสนอแนะและผศกษาทาการปรบปรงแกไข แสดงดงตาราง 4 ตาราง 4 แสดงขอเสนอแนะและการปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญเกยวกบแบบทดสอบวดผลสมฤทธ
ขอเสนอแนะของผเชยวชาญ การปรบปรงแกไข แบบทดสอบขอท 2 ใหญ ขอท 5 รปทกาหนดใหไมชดเจน ควรปรบรปใหมความชดเจน เพองายตอการสงเกตของนกเรยน
แกไขรปใหชดเจนมากขน เพอใหนกเรยนสงเกตไดงายขน
6) ไดแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรทไดปรบปรงแกไขเรยบรอย เพอนาไปคานวณหาคาความเชอมนกบกลมทใชในการศกษา
49
วธเกบรวบรวมขอมล การศกษาครงน ผศกษาดาเนนการเกบรวบรวมขอมล เพอหาประสทธภาพของชดกจกรรมดวยตนเอง โดยการนาชดกจกรรมทปรบปรงแกไขตามคาแนะนาของผเชยวชาญแลวไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 โรงเรยนสารภพทยาคม อาเภอสารภ จงหวดเชยงใหม ตามลาดบขนตอนดงตอไปน 1. ขนการทดลองแบบหนงตอหนง ผศกษาทดลองใชชดกจกรรม เรอง การแปลงทางเรขาคณต ทเนนการเชอมโยงคณตศาสตรกบงานโมเสค สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสารภพทยาคม จงหวดเชยงใหม จานวน 3 คน ซงเปนนกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรในภาคเรยนท 1 อยในระดบสง ระดบปานกลาง และระดบตา ระดบละ 1 คน เพอทดสอบการสอความหมาย ภาษาทใช ความยากงายของเนอหา ขนตอนการดาเนนกจกรรม เวลาทใช และวสดอปกรณทใชในชดกจกรรมแตละหนวย โดยทาการศกษาตงแตหนวยท 1 จนถงหนวย ท 5 แลวนาผลทไดมาปรบปรงแกไขในสวนทยงบกพรอง และคานวณหาประสทธภาพของชดกจกรรม 2. ขนการทดลองแบบกลมเลก ผศกษาทดลองใชชดกจกรรม เรอง การแปลงทางเรขาคณต ทเนนการเชอมโยงคณตศาสตรกบงานโมเสค สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสารภพทยาคม จงหวดเชยงใหม จานวน 8 คน ซงเปนนกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรในภาคเรยนท 1 อยในระดบสง จานวน 2 คน ระดบปานกลาง 4 คน และระดบตา จานวน 2 คน เพอนามาหาประสทธภาพของชดกจกรรมวาเปนไปตามเกณฑมาตรฐานทตงไว คอ 80 / 80 หรอไม โดยดาเนนตามขนตอนดงตอไปน 2.1 ดาเนนการทดลองสอนเพอหาประสทธภาพของชดกจกรรม โดยใชชดกจกรรมตงแตหนวยท 1 จนถงหนวยท 5 จานวน 14 ชวโมง และในระหวางการทดลองมการเกบรวบรวมขอมลเกยวกบการสอความหมาย ภาษาทใช ความยากงายของเนอหา ขนตอนการดาเนนกจกรรม เวลาทใช และวสดอปกรณทใชในชดกจกรรมแตละหนวย เพอนาไปปรบปรงแกไขชดกจกรรมใหมความสมบรณยงขน 2.2 หลงจากเรยนจบในแตละหนวยการเรยนร ใหนกเรยนทาแบบทดสอบประจาหนวย 2.3 หลงการทดลองสอนเพอหาประสทธภาพของชดกจกรรม ใหนกเรยนทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธ เพอวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร 2.4 คานวณหาประสทธภาพของชดกจกรรม
50
3. ขนการทดลองภาคสนาม ผศกษาทดลองใชชดกจกรรม เรอง การแปลงทางเรขาคณต ทเนนการเชอมโยงคณตศาสตรกบงานโมเสค สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสารภพทยาคม จงหวดเชยงใหม จานวน 40 คน ซงเปนนกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรในภาคเรยนท 1 มาอยในระดบสง ระดบปานกลาง และระดบตา คละกน เพอนามาหาประสทธภาพของชดกจกรรมวาเปนไปตามเกณฑมาตรฐานทตงไว คอ 80 / 80 หรอไม โดยทาตามขนตอน ดงตอไปน 3.1 ดาเนนการทดลองสอนเพอหาประสทธภาพของชดกจกรรม โดยใชชดกจกรรมตงแตหนวยท 1 จนถงหนวยท 5 จานวน 14 ชวโมง และในระหวางการทดลองมการเกบรวบรวมขอมลเกยวกบการสอความหมาย ภาษาทใช ความยากงายของเนอหา ขนตอนการดาเนนกจกรรม เวลาทใช และวสดอปกรณทใชในชดกจกรรมแตละหนวย เพอนาไปปรบปรงแกไขชดกจกรรมใหมความสมบรณยงขน 3.2 หลงการเรยนจบในแตละหนวยใหนกเรยนทาแบบทดสอบประจาหนวยและเขยนสะทอนคดเกยวกบการเรยน และความรสกตอชดกจกรรมแตละหนวย 3.3 หลงการทดลองสอนเพอหาประสทธภาพของชดกจกรรม ใหนกเรยนทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธ เพอวดผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร 3.4 คานวณหาประสทธภาพของชดกจกรรม การวเคราะหขอมล ผศกษาดาเนนการวเคราะหหาประสทธภาพของชดกจกรรม เรอง การแปลงทางเรขาคณต ทเนนการเชอมโยงคณตศาสตรกบงานโมเสค ในขนการทดลองแบบหนงตอหนง แบบกลมเลก และภาคสนาม โดยนาขอมลทไดจากการใหนกเรยนปฏบตกจกรรมและทาชนงานในแตละหนวยมาวเคราะหเพอหาประสทธภาพของชดกจกรรม(E1 / E2) ซงตงเกณฑมาตรฐานของชดกจกรรมไว 80 / 80 ดงน ประสทธภาพของกระบวนการ (E1) หมายถง คะแนนเฉลยของนกเรยนทงหมดคดเปนรอยละ 80 ของคะแนนทไดจากการทากจกรรมและการทาชนงานในชดกจกรรมหนวยท 1 – 5 ประสทธภาพของผลลพธ (E2) หมายถง คะแนนเฉลยของนกเรยนทงหมดคดเปนรอยละ 80 ของคะแนนทไดจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธ
51
สถตทใชในการวเคราะหขอมล 1. สตรการหาประสทธภาพของกระบวนการ (E1)
E1 = 100AN
X
เมอ E1 คอ ประสทธภาพของกระบวนการ X คอ คะแนนรวมของแบบฝกหดหรองานทกชนของนกเรยนทกคน N คอ จานวนนกเรยน A คอ คะแนนเตมของแบบฝกหดหรองานทกชนรวมกน 2. สตรการหาประสทธภาพของผลลพธ (E2)
E2 = 100BN
F
เมอ E2 คอ ประสทธภาพของผลลพธ F คอ คะแนนรวมของการสอบหลงเรยนของนกเรยนทกคน N คอ จานวนนกเรยน B คอ คะแนนเตมของการสอบหลงเรยน (ชยยงค พรหมวงศ และคณะ, 2537, หนา 916)