หนวยท 1ความรเบองตนทเกยวกบงานชาง
สาระสำาคญประจำาหนวยความรทเกยวของกบงานชางเปนสงทเกยวของทผเรยน
สามารถนำาความรไปใชประกอบเปนขอมลพนฐานทควรทราบ ในการปฏบตงานทางดานชาง ไดแก ความหมาย ความสำาคญ ประโยชนของงานชาง ลกษณะของงานชาง ความปลอดภยในการปฏบตงาน พลงงานและสงแวดลอม วสดงานชาง อาชพงานชาง และเทคโนโลยและภมปญญาไทย
จดประสงคการเรยนร1. ผเรยนบอกความหมาย ความสำาคญ ประโยชนงาน
ชางได2. ผเรยนบอกลกษณะงานชางได3. ผเรยนสามารถบอกความปลอดภยจากการปฏบต
งานได4. ผเรยนบอกพลงงานและสงแวดลอมทเกยวของกบ
งานชางได5. ผเรยนบอกชอวสดและการใชงานได6. ผเรยนบอกลกษณะอาชพทเกยวของงานชางได7. ผเรยนบอกลกษณะของเทคโนโลยได
คำาชแจง1. ผสอนมอบหมายใหผเรยนแบงกลมศกษาสาระการเรยนร
ขอตาง ๆ แลวสรปออกมาในหวขอสำาคญ เชน ความหมาย ลกษณะ ความสำาคญ และสงทเกยวของกบงานชาง แลวนำาเสนอหนา
หองเรยนใหเพอน ๆ ทราบ ซกถาม และใหผสอนรวมกนสรปสาระการเรยนร
2. ใหผเรยนทำาแบบทดสอบทายหนวย จำานวน 10 ขอ หรอ มอบหมายงานเพมเตมนอก
เวลาตามความเหมาะสม 3. ควรใชเวลาในการเรยนรไมเกน 1 ชวโมงเรยน
ขอมลคนควาเพมเตมทสดของวสดชาง อรรจน ประภาพทยากรวสดชาง ศนยสงเสรมวชาการคมอแบบเรยนวชา พนฐานวชาชพ
ความหมาย ความสำาคญ และประโยชนของงานชาง1. ชาง หมายถง ผทมความรและชำานาญในงานหรอใน
ศลปะอยางใดอยางหนง และงานชาง หมายถง สงทเปนผลเกดจากการทำางานของชาง งานชางแบงออกไดหลายสาขา เชน งานไม ชางไฟฟา ชางโลหะ ชางยนต ชางประปา เปนตน
2. ความสำาคญของงานชาง เมอผเรยนไดเรยนรงานชางในแตละสาขา และไดทดลองปฏบตเพยงเลกนอยกสามารถทำาไดดวยตนเอง ซงไดแก งานซอมแซม บำารงรกษาเครองใชบางอยางภายในบาน เชน ซอมโตะ เกาอ ซอมไฟฟาภายในบาน ซอมผนงรว เปนตน หากไดฝกฝนจนเกดความชำานาญกสามารถ นำาความรไปประกอบเปนอาชพตอไปได
3. ประโยชนของงานชาง คอ สามารถใชเครองมอ เครองใชสอยไดอยางถกตอง เขาใจคณสมบตของวสด ชวยทำาใหเกดความประหยด ทำาใหยดอายการใชงานของเครองมอ เครองใช
2
บางครงสามารถใชความรซอมแซมแกไข ขอขดของทเกดกบอปกรณได ตรวจสอบความบกพรองของอปกรณ หากเราพฒนาฝมอความรจนเกดความชำานาญ กยงสามารถทจะเพมรายไดใหกบตนเอง โดยประกอบเปนอาชพเสรม หรออาชพหลกเพอเพม
รายไดตอไป
ลกษณะของงานชาง งานชางจำาแนกตามลกษณะงาน ได ดงน
1. งานเขยนแบบ เปนการถายทอดจนตนาการ ความคดสรางสรรค ของวศวกรหรอ นกออกแบบ ใหออกมาเปนรปเปนรางบนกระดาษ รปรางทเกดขนจากการลากเสนหลาย ๆ อยาง เชน เสนดง เสนโคง เสนเอยง เสนนอน มาประกอบกนเกดเปนรปรางเรยกวา แบบ หรอ แบบงาน สามารถนำาไปสรางผลตภณฑตาง ๆ เชน สงของอปกรณ เครองมอเครองใช เครองจกรตาง ๆ เปนตน
2. งานไฟฟา ชวตประจำาวนของมนษย จะเกยวของกบของใชทเปนเครองใชไฟฟา เพราะเครองใชไฟฟาใหความสะดวก ความสขสบาย อยางไรกตาม หากใชไมเปนหรอใชไมถกตอง กยอมมโทษเชนกน การใชจงตองคำานงถงเรองความปลอดภย ความประหยดและอายการใชงาน งานไฟฟาทเปนงานทตองใชความร ทกษะ และประสบการณของการนำาเอาพลงงานไฟฟามาใช ในลกษณะของการเปลยนเปนรปอน ๆ เชน แสงสวาง ความรอน พลงงานกล งานไฟฟาในงานชางพนฐาน สามารถปฏบตไดทงชายและหญง เพราะเปนงานทเกยวของกบชวตประจำาวน ซงจะตองรจกเครองมอเครองใช วธใช การเกบบำารงรกษา ตลอดจนวสดอปกรณ สามารถจดหาและนำามาใชไดอยางประหยดและปลอดภย
3
3. งานชางยนต เปนงานทตองอาศยความร ความสามารถในการซอมแซมและบำารงรกษายานยนต ดงนน จงตองมการเรยนรในเรองของเครองยนตเปนหลก ในปจจบนยานยนตทนยมใชไดแก รถยนต รถจกรยานยนต ซงจะมคาใชจายในการใชงานและการดแลรกษามาก การยดอายการใชงาน การดแลตรวจเชคจะชวยลดคาใชจายและอบตเหตจากการใชงานของเครองยนตได
4. งานโลหะ งานโลหะเปนงานทตองอาศยทกษะ แรงกาย ความอดทน ความประณตและบางครงตองใช เทคนค วธการ และประสบการณในการทำางานคอนขางสง ผลงานจงจะมคณภาพและมความปลอดภยในการทำางานสวนประกอบของอาคารบานเรอน อปกรณเครองใชภายในบานหลายชนด ทำาดวยโลหะ หรอโลหะเปนสวนประกอบ เชน รางนำา ลกกรง ประต หมอ กระทะ ถงนำา เครองเรอน เปนตน เครองใชแตละอยางใชโลหะตาง ๆ กน เชน ทองแดง ทองเหลอง เหลก อะลมเนยม มรปแบบตาง ๆ กนตามลกษณะของการใชงาน เครองใชโลหะทกอยาง เมอใชนานวนยอมมการชำารดเสยหายตองบำารงรกษา เพอใหใชงานตอไปไดอก งานชางโลหะบางชนด เชน งานชางโลหะแผน สามารถนำามาสรางสรรคเปนเครองใชเครองตกแตงภายในบานได
5. งานประปา ระบบประปาและระบบการระบายนำาเสยในอาการบานเรอน เปนสงจำาเปนอยางยงสำาหรบชวตประจำาวน ระบบประปาและระบบการระบายนำาโสโครกทมประสทธภาพมผลตอสขภาพและอนามยของผอาศย งานประปาจงมความสำาคญและเปนงานทเกยวของกบการวด การตดตอทอ ขอทอ มความสามารถในการซอมแซม แกไขปญหาทอาจจะเกดขนในระบบประปาและระบบการระบายนำาตาง ๆ
6. งานไม งานไมเปนงานชางทใชฝมอและความคดสรางสรรค ชางไมตองมความอดทน ขยน มความรบผดชอบสง
4
สามารถนำาทรพยากรธรรมชาตทเปนไมมาประดษฐสงของตาง ๆ ไดอยางเหมาะสมทงนจะตองมทกษะในการใชเครองมอและวสด จงจะสามารถปฏบตไดทงชายและหญง เชน การซอมบำารงรกษาเฟอรนเจอรหรอสวนประกอบของอาคารบานเรอน เปนตน
7. งานปน เปนงานหลกในงานกอสราง อาคารสมยกอน งานกอสรางจะใชไมเปนหลก ปจจบนไมมจำานวนนอย ราคาสง นอกจากนยงชวยในการตอเตมซอมแซมสงกอสราง เหมาะสำาหรบงานทไมใหญนก เชน การกออฐ ทำาขอบไม การเทปนทางเดน เปนตน
8. งานส สเปนงานขนสดทายของงานชางหลายแขนง เชน งานไม งานปน และงานโลหะ เปนตน เพอตกแตงงานทสำาเรจแลวใหดเรยบรอยสวยงาม และยงชวยใหงานแตละชนมความคงทนถาวรยงขน ยดอายการใชงานใหยาวนาน งานสมหลกวธการของเครองมอเครองใช และวสดทตองศกษาจงจะสามารถทำางานไดอยางมประสทธภาพ เปนงานท
ทำาไดทงชายและหญง
ความปลอดภยในการปฏบตงาน การปฏบตงาน สงสำาคญประการหนงทตองคำานงถงคอ
ความปลอดภย เพราะหากเกดอนตรายจากการปฏบตงาน ผลเสยทเกดขนอาจจะนำาความเดอนรอนทงตอตนเองหรอตอผอนบางครงหากเกดความรนแรง ความเสยหายทเกดขนอาจถงทพพลภาพ หรอ ถงแกชวตฉะนนผปฏบตงานควรใหความสำาคญและคำานงถง ดงคำาทวา ปลอดภยไวกอน“ ”
1. สาเหตททำาใหเกดอนตรายจากการทำางาน หลกใหญของสาเหตททำาใหเกดอนตรายจากการทำางาน สามารถแบงออกได 4 ประการ ดงน
5
- เกดจากผปฏบตเอง เชน การแตงกายของผปฏบตงานไมรดกม ชายเสอรมราม สวมใสเครองประดบ รางกายของผปฏบตงานไมปกต มความเครยด ออนเพลย เจบปวย - เกดจากเครองมอ วสดอปกรณ เชน เครองมอ หรอ เครองจกรทใชมสภาพไมพรอมจะใชงาน ชำารด หรออปกรณบางอยางหมดอาย
- เกดจากการจดระบบงาน เชน ระบบงานอาจวางแผนไวไมด
- เกดจากสภาพแวดลอม เชน พนทบรเวณปฏบตงานไมเหมาะสม มแสงสวางไมเพยงพอ
2. แนวทางในการปฏบตงานเพอใหเกดความปลอดภย - ในการปฏบตงานตองมสตระลกไวเสมอวา คดกอนทำา
และปลอดภยไวกอน - โตะบรเวณทปฏบตงานจะตองสะอาด - เกบเครองมอ วสด อปกรณ ใหเปนสดสวนเพอ
สะดวกในการหยบใชงาน - หากปฏบตงานไฟฟา ควรตดกระแสไฟฟาใหเรยบรอย
เพอปองกนอนตราย - อปกรณ เครองใชไฟฟาจะตองมการตอสายดนเพอ
ปองกนไฟรว - อยานำาเครองมอทมคมใสกระเปาเสอหรอกางเกงขณะ
ปฏบตงาน - อยาใชไขควงแทนสวหรอสกด - อยาใชคอนหรอตะไบทมดามหลวมหรอแตก และ อยา
ใชตะไบแทนคอน - กอน หลง ปฏบตงานควรตรวจสภาพเครองมอ
อปกรณและทำาความสะอาดทกครง
6
3. การปองกนอบตเหต อบตเหตเกดขนไดทกเวลา วธการทดทสด คอ การปองกนกอนทจะเกดขนโดยการลดหรอปองกนอบตเหต สามารถกระทำาไดดงน
- ตรวจสอบเครองมอเครองใชและบำารงรกษาใหอยในสภาพพรอมใชงาน
- มความพรอมในทก ๆ ดาน ของรางกายขณะปฏบตงาน
- จดบรเวณปฏบตงานใหเรยบรอย ไมมสงกดขวางหรอบดบงแสงสวาง
- ขณะปฏบตงานในทสง ตองมเคร องปองกน เชน เขมขดนรภย
- หากปฏบตงานใกล วตถไวไฟ ควรมอปกรณ เชน ถงดบเพลงวางไวใกล ๆ
หลกความปลอดภยในการปฏบตงาน การปฏบตงานเราควรยดหลก 5 ส. อนไดแก สะสาง สะดวก สะอาด สขลกษณะ และสรางนสย
4. การปฐมพยาบาลเบองตนในงานชางการปฐมพยาบาล (First Aid) หมายถง การใหความ
ชวยเหลอตอผบาดเจบ ณ สถานทเกดเหต โดยใชอปกรณเทาทหาได กอนทจะนำาสงโรงพยาบาล ควรมความรพอสงเขป ดงน
การชวยเหลอผไดรบเศษวสดหรอสารแปลกปลอมเขาตากรณสารพษเขาตา ซงจะทำาไดเกดระคายเคองของเยอตา
อาจมผลทำาใหตาบอดได - ลางตาดวยนำาสะอาดมาก ๆ นาน ๆ
- ใหผบาดเจบนอนตะแคง เอาตาขางทถกสารพษลงขางลาง
7
- เปดเปลอกตาแลวเทนำาจากหวตามาดานหางตา (อยาใหนำากระเดนเขาอกขางหนง)
- หามขยตา ป ดตาดวยผาสะอาดแลวรบน ำาสงโรงพยาบาล
การชวยเหลอผบาดเจบถกไฟไหมหรอนำารอนลวก แผลไฟไหมนำารอนลวกคอแผลทถกความรอนจากไฟหรอนำา
รอน เกดขนใน 3 ลกษณะ - ทำาลายเฉพาะหนงกำาพราผวหนงจะแดงไมพองและ
หายเองไดภายใน 2 – 3 วน - ทำาลายหนงกำาพราหนงแทเกดบวมแดงปวดแสบปวด
รอน มตมพองม นำาเหลอง - ทำาลายเนอถงกระดก เกดการทำาลายเนอแผลอยาง
รนแรง ตองปฐมพยาบาล ดงน1. ใชนำาแขงหรอความเยนประคบ ปดแผลดวยผา
สะอาด2. หามเจาะตมพองและหามใสยาลงในแผล3. ถาเปนแผลบรเวณแขนหรอขาใหยกอวยวะนนใหสง
เพอลดอาการบวม4. ถาแผลพพองแดงใหทำาความสะอาดบาดแผลเหมอน
วธการทำาแผลการชวยเหลอผบาดเจบทประสบอนตรายจากไฟฟา ไดแก
การชวยเหลอผบาดเจบและการชวยเหลอผบาดเจบทหมดสต ซงการปฐมพยาบาลสามารถทำาไดดงน 1
1. หากพบผถกกระแสไฟฟาดดใหรบกระแสไฟฟาทนท เชน คทเอาท หรอเตาเสยบ
8
1
http://healthnet.md.chula.ac.th/text/forum3/fifa/fifa3.html2. ใชไมแหงหรอฉนวนไฟฟาเขยอปกรณไฟฟาใหพนจากผท
ถกกระแสไฟฟาดด หรอใชผาแหงเชอก ดงผปวยออกจากจดทเกดเหตโดยเรว เพอทำาการปฐมพยาบาลเบองตน
3. ปฐมพยาบาลขนตนโดยการวางผปวยใหนอนหงาย แลว
ชอนคอผปวยใหแหงนขน
9
4. ตรวจดวามสงอดตนในชองปากหรอไม หากพบใหนำาออกและชวยเปาปาก โดยใชนวงางปากและบบจมกของผปวย
5. ชวยเหลอผบาดเจบหมดสต วธผายปอดแบบเปาปาก 1
1. ประกบปากกบผปวยใหสนท เปาลมเขาแรง ๆ ประมาณ 12 - 15 ครง/นาท เดก 20 ครง สงเกตการขยายของหนาอก หากเปาปากไมไดใหเปาจมกแทน
2. หากหวใจหยดเตน ตองนวดหวใจโดยวางผปวยนอนราบแลวเอามอกดเหนอลนป ใหถกตำาแหนง กดลงไปเปนจงหวะเทากบการเตนของหวใจ (ผใหญประมาณนาทละ 60 ครง เดกประมาณ 80 ครง)
10
3. แลวฟงการเตนของหวใจสลบกบการกดทก ๆ
10 - 15 ครง
1
http://healthnet.md.chula.ac.th/text/forum3/fifa/fifa3.html 4. ถาหยดหายใจ และหวใจหยดเตน ใหเปาปาก 2 ครง นวดหวใจ 15 ครง สลบกน 5. ถามผชวยเหลอ 2 คน ตองสลบกน เปาปาก 1 ครง นวดหวใจ 5 ครง วธผายปอดแบบกดหลงยกแขน 1. ขยายเสอผา เขมขดใหหลวมลวงเอาสงแปลกปลอมในปากออก 2. จบผปวยใหนอนควำา งอขอศอกทงสองขางและวางฝามอของผปวยใหทบกน จบศรษะวางลงบนฝามอของผปวย โดยเอยงศรษะของผปวยไปขางใดขางหนง
11
3. ผชวยเหลอนงคกเขาขางหนงเหนอศรษะผปวย หนหนาไปทางปลายเทาใหเขาอยระหวางแขน และหวของผปวย สวนเทาอกขางหนงวางอยระดบศอกของผปวย 4. วางฝามอทงสองขางบนหลงผปวยปลายนวแมมอทงสองขางชดกนตรงกลางสนหลงตำากวากระดกสะบก แลวโนมตวลงจนแขนตงฉากกบลำาตวผปวยใหนำาหนกกดลงไปบนหลงทงหมดพรอมนบดง ๆ หนง สอง ระวงอยางอขอศอก 5. แลวเลอนตวกลบทเดม เลอนนวมอไปจบขอศอกของผปวยนบ สาม ดง ๆ 6. ยกขอศอกและแขนของผปวยขนใหพนจากพนชา ๆ นบ ส หา อยางดงผปวยไปขางหนา เพราะจะทำาใหทางเดนของอากาศอดตน 7. คอย ๆ ลดศอกผปวยลงเลอนมอเราไปไวบนหลงในทาแรกนบ หก ทำาเชนน ตอเนองจงหวะสมำาเสมอ จนผปวยเร มหายใจเอง จงยกเฉพาะขอศอกและแขน การผายปอดจงหวะแรกไมควรกดแรงเกนไปหากแขนและทรวงอกไดรบอนตราย ใหผายปอด
โดยยกใตไหลของผปวยกพอ
พลงงานและสงแวดลอม พลงงานไฟฟาในชวตประจำาวน ไฟฟามบทบาทสำาคญใน
ชวตประจำาวนตลอด 24 ชวโมง ทงชวงระยะเวลานอนหลบและตนนอน ความสะดวกสบายเกยวกบการใชไฟฟาในชวตประจำาวน เกดขนจากการไหลของกระแสไฟฟาทำาใหเกดพลงงานในลกษณะตาง ๆ ชวยใหการดำาเนนชวตของเราสะดวกสบายขนดงน
การเกดแสงสวาง ไดแก หลอดไฟฟาแบบตาง ๆ ภายในบาน สวนใหญ จะใชหลอดไฟธรรมดา(Incandescent) และหลอดเรองแสง ทเรยกวาฟลออเรสเซนต (Fluorescent)
12
การเกดความรอน ไดแก เตาไฟฟา หมอหงขาว กระทะไฟฟา กาตมนำา และเตาอบ
การเกดความเยน ไดแก พดลม ตเยน และเครองปรบอากาศ การเกดพลงงานกล ไดแก ออด กระดง ทตดผม มอเตอร
ชนดตาง ๆ ซงเปนรปแบบของการเปลยนพลงงานไฟฟามาเปนพลงงานกล โดยทำาใหเกดการหมนเวยนขบเคลอนเครองจกรกล เพอนำาไปใชงาน เชน พวกเครองป มนำา เครองบด เปนตน ซงหนวยของมอเตอรเราเรยกวา (Horse Power) ซงมอเตอร 1 แรงมา เทากบ 746 วตต
ในปจจบนมกจะกลาวถงคำาวา สงแวดลอม อยางแพร “ ”หลาย เนองจากมปรากฏการณเปลยนแปลงทเกดขนกบสงแวดลอมทกอใหเกดผลกระทบตอคน ทสำาคญไดแก
1. อากาศเปนพษ คณภาพอากาศในเขตเมองทมการจราจรหนาแนน จะอยในระดบทเปนอนตราย ตอสขภาพ เนองจากมเขมาควนจากรถยนต สารตะกว กำามะถน คารบอนมอนอกไซด ฯลฯ อยในปรมาณสง สงผลใหมสขภาพรางกายออนแอ ออนเพลย วงเวยนศรษะ คอแหง หายใจไมสะดวก เนองมาจากการหายใจเอาอากาศทเปนพษเขาไป จากสภาพอากาศเปนพษ ทำาใหนำาฝนมสภาพทเรยกวา ฝนกรด ซงเปนนำาฝนทชะลางสารพษ เชน สารประกอบของกำามะถนทอยในบรรยากาศ ทำาใหนำาฝนมสภาพเปนกรด ไมสามารถใชบรโภคได และฝนทตกลงมายงสามารถกดกรอนโลหะ อาคารบานเรอน ใหเกดความเสยหายแกทรพยสน
2. ความรอนและความแหงแลง ในประเทศไทยสภาพอากาศรอนขนและมฝนทงชวง ทำาใหเกดความแหงแลง โดยเฉพาะในภาคตะวนออกเฉยงเหนอทไดรบความเดอดรอนจากความรอนและความแหงแลงเกอบทกป ทำาใหขาดนำาในการอปโภคบรโภคและนำาทจะใชในการเพาะปลก
13
3. การเกดภยธรรมชาต ประเทศไทยภยธรรมชาตเกดขนเปนประจำาทกป เชน อทกภยตวอยาง การเกดพายไตฝนในภาคใตของประเทศไทยในจงหวดตาง ๆ เชน จงหวดประจวบครขนธ และจงหวดชมพร ทำาใหบานเรอนเสยหาย และมการเสยชวตของประชาชนจำานวนมาก
4. การสญเสยปาไม ปาไมในประเทศไทย ถกบกรกทำาลายเปนจำานวนมากในชวงระยะเวลาทผานมา สวนใหญเพอใชเปนพนทการทำาเกษตรกรรม ทำาไรขาวโพด ออยและพชอน ๆ
5. การเสอมคณภาพของดน เนองจากการใชทดนไมเหมาะสมกบคณภาพดนเชน การใชทดนในเขตทราบลมภาคกลางทมความอดมสมบรณของอนทรยวตถ มาใชประโยชนในการสรางบานเรอน และเปนแหลงของโรงงานอตสาหกรรม
6. นำาเสยและการขาดแคลนนำา ทรพยากรนำาเปนองคประกอบสำาคญของระบบนเวศทงอยในรปของ ไอนำา เมฆ หมอก นำาคาง ทะเล แมนำา และอน ๆ ในธรรมชาตเมอนำาฝนตกลงมากจะชะลางเอาสงตาง ๆ เชน ฝนละอองและสารเคมอน ๆ ทอยในอากาศใหไหลผานผวดน ทำาใหนำาในแมนำาลำาคลองมความสกปรก นอกจากน ยงมนำาเสยททงจากบานเรอน และโรงงานอตสาหกรรมไหลไปรวมอยในแหลงนำา สงผลกระทบใหเกดภาวะมลพษทางนำาทเปนอนตรายตอผใชประโยชน 7. ขยะมลฝอยและสงปฏกล ขยะมลฝอยและสงปฏกล ในกรงเทพฯ มขยะ อยประมาณวนละ 6,000 ตน ตกคางจากการกำาจดทง วนละ 1,000 ตน และมแนวโนมจะเพมขนเรอย ๆ
การประหยดพลงงานและทรพยากรธรรมชาต วธการประหยดนำามน
14
- ตรวจลมในยางเปนประจำา เพราะยางทออนเกนไป จะทำาใหสนเปลองนำามนมากกวายางทม ปรมาณลมยางตามทมาตรฐานกำาหนด และสบเปลยนยาง ตรวจตงศนยลอตามกำาหนด จะชวยประหยดนำามนเพมขนอกมาก
- ดบเคร องยนตเมอจอดรถนาน ๆ ตดเคร องทงไว 10 นาท กเสยนำามนฟร 200 ซซ
- ไมออกรถกระชาก การออกรถกระชาก 10 ครง สญเสยนำามนไปเปลา ๆ ถง 100 ซซ นำามนจำานวนน รถสามารถวงไดไกล 700 เมตร
- ตรวจเครองยนตตามกำาหนดอยางสมำาเสมอ เชน ทำาความสะอาดระบบไฟจดระเบด เปลยนหวเทยนจดระเบด ตงไฟแกกอนใหพอด จะชวยประหยดนำามนไดถงรอยละ 10
- ควรขบรถดวยความเรวคงท เลอกขบทความเรว 70 – 80 กโลเมตรตอชวโมงท2,000 – 2,500 รอบเครองยนต ความเรวระดบน ประหยดนำามนไดมากกวา
- ไมตดตงอปกรณตกแตงทจะทำาใหเครองยนตทำางานหนกขน เชน การทำาใหเกดการตานลมขณะวง หรอทำาใหเครองยนตไมสามารถถายเทความรอนไดด
- เปลยนนำามนเครอง ไสกรองนำามนเครอง ไสกรองอากาศ ตามระยะเวลาเพอประหยดนำามน
- ควรเลอกเตมนำามนใหเหมาะสม สำาหรบเครองยนตแบบเบนซน ควรเลอกเตมนำามนเบนซนใหถกชนด ถกประเภท โดยเลอกตามคาออกเทนทเหมาะสมกบรถแตละยหอ
วธการประหยดไฟฟา - ปดสวตซไฟและเครองใชไฟฟาเมอเลกใช สรางใหเปน
นสยในการดบไฟทกครง
15
- หมนทำาความสะอาดแผนกรองอากาศ เครองปรบอากาศเพอลดการเปลองไฟเครองปรบอากาศ
- ตงอณหภมเครองปรบอากาศท 25 องศาเซลเซยส ซงเปนอณหภมทกำาลงสบาย อณหภมทเพมขน 1 องศา ตองใชพลงงานเพมขนรอยละ 5 – 10
- ตดตงฉนวนกนความรอยโดยรอบหองทมการปรบอากาศ เพอลดการสญเสยพลงงานจากการถายเทความรอนเขาภายในอาคาร
- ใชหลอดไฟประหยดพลงงาน ใชหลอดผอมแทนหลอดอวน ใชหลอดตะเกยบแทนหลอดไส หรอ หลอดคอมแพคทฟลออเรสเซนต
- ควรใชบลลาสตประหยดไฟ หรอบลลาสตอเลกทรอนกสคกบหลอดผอม จะชวย
เพมประสทธภาพในการประหยดไฟไดอกมาก - ควรใชโคมไฟแบบมแผนสะทอนแสงในหองตาง ๆ เพอชวยใหแสงสวางจากหลอดไฟกระจายไดอยางเตมประสทธภาพ ไมจำาเปนตองใชหลอดไฟฟาวตตสง สามารถชวยประหยดพลงงานได
- ซอมบำารงอปกรณไฟฟาใหอยในสภาพทใชงานได และหมนทำาความสะอาดเครองใชไฟฟาอยเสมอ จะทำาใหลดการสนเปลองไฟได
- อยาเปดคอมพวเตอรทงไวถาไมใชงาน ตดตงระบบลดกระแสไฟฟาเขาเครองเมอพกการทำางาน จะประหยดไฟไดรอยละ 35 – 40 และถาหากปดหนาจอทนทเมอไมใชงานจะประหยดไฟไดรอยละ 60
- สงเกตสญลกษณ Energy Star กอนเลอกซออปกรณสำานกงาน (เชน เครองคอมพวเตอร เครองโทรสาร
16
เครองพมพดดไฟฟา เครองถายเอกสาร) ซงจะชวยประหยดพลงงานลดการใชกำาลงไฟฟา เพราะจะมระบบประหยดไฟฟาอตโนมต
วธการประหยดนำา - หมนตรวจสอบการรวไหลของนำา เพอลดการสญเสยนำา
อยางเปลาประโยชน - ไมควรใชสายยางและเปดนำาไหลตลอดเวลาทลางรถ
เพราะจะใชนำามากขนถง 400 ลตร แตถาลางดวยนำาและฟองนำาในกระปองหรอภาชนะจะประหยดไดถง 200 ลตรตอครง
- ไมควรลางรถบอยครงเกนไป เพราะนอกจากจะสนเปลอกนำาแลวยงทำาใหเกดสนมทตวถงได
- ตด Aerator หรออปกรณเตมอากาศทหวกอก เพอชวยเพมอากาศใหแกนำาทไหลออกจากหวกอก ลดปรมาณการไหลของนำา ชวยประหยดนำา - ตดตงระบบนำา ใหสามารถใชประโยชนจากการเกบและจายนำาตามแรงโนมถวงของโลก เพอหลกเลยงการใชพลงงานไปสบและจายนำาภายในอาคาร
การประหยดพลงงานและทรพยากรธรรมชาตอน ๆ - อยาใชกระดาษหนาเดยวทง ใหใชกระดาษอยางคมคา
ใชทงสองหนา - ในสำานกงานใหใชการสงเอกสารตอ ๆ กน แทนการถาน
สำาเนาเอกสารหลาย ๆ ชด เพอประหยดกระดาษ และประหยดพลงงาน
- ใชการสงผานขอมลขาวสารตาง ๆ ผานระบบคอมพวเตอรโดยโมเดม หรอแผนดสก แทนการสงขอมลโดยเอกสาร ชวยลดขนตอนการทำางาน ลดการใชพลงงานไดมาก
- ร จกแยกประเภทขยะ เพ อชวยลดข นตอน และพลงงานในการทำาลายขยะงาย
17
- ขนลงชนเดยวหรอสองชนไมตองใชลฟตการกดลฟตแตละครงจะสญเสยพลงงาน - งด เลก บรโภคผลตภณฑทใชแลวทงเลย เพราะเปนการสนเปลองพลงงานในการผลต ใชทรพยากรธรรมชาตสนเปลอง เพมปรมาณขยะ เปลอกพลงงานในการกำาจดขยะ
- ลดการใชผลตภณฑทมบรรจภณฑทยากตอการทำาลาย เชน โฟม หรอ พลาสตก เลอกบรรจภณฑทนำากลบมาใชใหมได(Reuse)หรอนำาไปผานกระบวนการผลตมาใชใหม (Recycle)
- สนบสนนสนคาทมบรรจภณฑเปนวสดทสามารถมาผานกระบวนการนำามาใชใหม เชน แกว กระดาษ โลหะ พลาสตกบางประเภท โดยจดใหมการแยกขยะในครวเรอน และสำานกงาน - ใหความรวมมอ สนบสนน หรอเขารวมกจกรรมกบหนวยงานตาง ๆ ทงภาครฐและเอกชนทรณรงคสงเสรมใหมการอนรกษพลงงาน
การคดคำานวณคาไฟฟา การคดคาไฟฟา เราจะคดออกเปนหนวยหรอ Unit ซง
ไฟฟา 1 หนวย มคาเทากบ 1 กโลวตต / ชวโมง หรออาจจะกลาวไดวา คาไฟฟา 1 หนวย คอการใชหลอดไฟฟา 100 วตต จำานวน 10 ดวง ในเวลา 1 ชวโมง หรอการรดผา ดวยเตารด ขนาด 1,000 วตต โดยใชเวลา 1 ชวโมง หรอการป มนำาดวยมอเตอร 1 kw โดยใชเวลา 1 ชวโมง เชนเดยวกน เราสามารถเขยนเปนสมการไดดงน
Unit = (kw – hr)W = จำานวน (วตต)n = จำานวนหลอดไฟฟา (ดวง)
18
hr = เวลา (ชวโมง)
ตวอยาง การใชไฟฟาในบานหลงหนง โดยใชหลอดไฟฟาขนาด 40 w จำานวน 5 หลอดเฉลยใชวนละ 4 ชวโมง แตถาคาไฟฟาหนวยละ 2 บาท จำานวน 30 วน จะเสยคาไฟฟาเทาไร
Unit = (kw – hr)
= = 0.8 หนวยตอวน
ดงนน จะเหนไดวา ใน 30 วน หรอ 1 เดอน บานหลงหนง จะเสยคาไฟฟา
= 0.8 30 2 = 48 บาท
การอนรกษทรพยากรธรรมชาต ทรพยากรธรรมชาต คอ สรรพสงทงหลายทธรรมชาตได
สรางไว ซงมนษย สามารถใชประโยชนในการดำารงชวต อนไดแก ดน นำา ปาไม ทงหญา สตวปา แรธาต อากาศ สถานทนนทนาการ และมนษยชาต สำาหรบสถานทนบวาเปนสถานทนนทนาการทางวฒนธรรมอยางหนง แตนบวาเปนมรดกตกทอดตอเนองกนมาเปนเวลานาน
ทรพยากรทปรากฏบนพนพภพนอาจจะจดหมวดหมได 3 กลมใหญ ๆ ดวยกน คอ ทรพยากรธรรมชาตทใชไมหมด ทรพยากรธรรมชาตทสามารถบำารงรกษาใหคงอยได หรอนำามาใชใหมได ทรพยากรธรรมชาตทสนเปลอง
1. ทรพยากรธรรมชาตทใชไมหมด เปนทรพยากรทมปรมาณมากเกนความตองการ ทมนษยนำามาใชแตหากนำามาใชผดวธ
19
หรอขาดการบำารงรกษา คณภาพของทรพยากรนอาจเปลยนไป ไดแก อากาศ และนำาในอทกวฏจกร
2. ทรพยากรธรรมชาตทสามารถบำารงรกษาใหคงอยได หรอนำามาใชใหมได ทรพยากรกลมน หากมการบำารงรกษาอยางถกตองตามหลกวชาการแลว สามารถคงอยและมนษยสามารถนำามาใชประโยชนไดตลอดไป ไดแก ดน ปาไม ทงหญา สตวปา พลงงานมนษย
3. ทรพยากรธรรมชาตทสนเปลอง เปนทรพยากรทนำามาใชแลวหมดไป ไมสามารถนำามาดดแปลงหรอบรณะเพอนำามาใชอกได เชน แรธาต ทวทศนทสวยงาม
สาเหตททำาใหทรพยากรธรรมชาตถกทำาลาย ในชวงหลง ค ร ส ต ศ ต ว ร ร ษ ท 20 เ ป น ต น ม า อ ต ร า ก า ร ส ญ เ ส ยทรพยากรธรรมชาตเพมมากขนอนเนองมาจาก
- การเพมของจำานวนประชากร การขยายตวทางดานเศรษฐกจ
- ความเจรญกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย- ประชากรขาดความรและมความเชอทผด- การดำาเนนนโยบายของรฐ ขาดการประชาสมพนธ- การสรางสงกอสรางตาง ๆ
สาเหตทตองมการอนรกษทรพยากรธรรมชาต - ทรพยากรธรรมชาตใชแลวสนเปลอง- ความจำาเปนทตองการใชทรพยากรธรรมชาตเพมมาก
ขน- ทรพยากรธรรมชาตสงเสรมใหเกดการพฒนาทางดาน
เศรษฐกจ- ทรพยากรธรรมชาตแสดงออกถงความเจรญทาง
วฒนธรรม
20
หลกในการอนรกษทรพยากรธรรมชาต- การถนอม เพอคงสภาพทงปรมาณและคณภาพ- การบรณะฟ นฟ ใหคงสภาพเดม- การนำามาใชใหม เชนโลหะ นำามาหลอมหรอเปลยน
สภาพ- การเพมประสทธภาพการใชงาน- การนำาสงอนมาใชทดแทน- การสำารวจแหลงทรพยากรธรรมชาตเพมเตม- การประดษฐของเทยมขนใช
การดำาเนนงานเพอการอนรกษทรพยากรธรรมชาต- จ ด ต ง ส ม า ค ม ห ร อ ช ม ร ม เ พ อ ก า ร อ น ร ก ษ
ทรพยากรธรรมชาต- ออกกฎหมายควบคม ใหการศกษาแกประชาชน จดตง
หนวยงานขนรบผดชอบ
บทสรป ทรพยากรทปรากฏในสวนตาง ๆ ของโลก สมควรไดรบ
การดแล การทมนษยมความรเกยวกบเรองการอนรกษ จะกอใหเกดผลดตอการบำารงรกษาทรพยากรธรรมชาต ในการด ำาเนนการอนรกษจำาเปนตองอาศยกฎหมายบานเมอง และมใชปลอยใหอยในความรบผดชอบของผเชยวชาญเพยงคนสองคนเทานน ตองรวมมอรวมใจกนทงภาครฐและเอกชน จดการศกษาหรอบรการใหความร ทางดานการอนรกษทรพยากร และควรทำาอยางตอเนองและกวางขวาง ทงในระบบและนอกระบบโรงเรยน เพราะประชาชนทกคนและทกอาชพจำา
ตองมความรและความเขาใจ
21
วสดชาง วสดชาง คอ วสดทใชในงานชาง จำาแนกได 2 ประเภท คอ
วสดงาน และวสดชวยงาน 1. วสดงาน ค อว สดท ใ ช ง านผล ตได ร ปแบบตาม
ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ใ ช ห ร อ เ ป น ว ส ด อ น ท ใ ห เ น อ ง า น จ ร ง ๆ 2. วสดชวยงาน คอ วสดททำาใหวสดงานทำางานอยางม
ประสทธภาพ โดยชวยในกระบวนการผลต เมอสนสดกระบวนการผลตแลว จะไมปรากฏวสดชวยงานอยเลย ไดแก นำามน นำา นำามนหลอลน ในวงการอตสาหกรรมแบงวสดชางออกเปน 2 ประเภท คอ โลหะ และอโลหะ
โลหะ คอ วสดทไดจากการถลงแรตาง ๆ ทเกดขนโดยธรรมชาต โลหะ ยงแบงออกเปน โลหะทเปนเหลก ไดแก เหลกหลอ เหลกกลา เหลกประสม โลหะทไมใชเหลก ไดแก สงกะส ทองแดง ต ะ ก ว
อโลหะ คอวสดทไดจากธรรมชาต หรอ จากการสงเคราะห เชน ไม ยาง พลาสตก อโลหะสามารถแบงออกได 2 ประเภท สารธรรมชาต สารสงเคราะห
3. วสดกอสราง 3.1 ไม (Wood) เปนวสดกอสรางทเกดขนเองตาม
ธรรมชาต มหลายชนดแตกตาง ในดาน คณสมบต ส ความทนทาน ความนยม ซงสามารถแบงไดดงน 3.1.1 ไมเนอออน ไดแก 1) กระทอน สนำาตาลปนแดง เนอหยาบ มทวไป
2) ยาง เนอไมแนน หดตวมาก ใชในการกอสราง ม 2 พนธ คอ ยางขาวและยางแดง
22
3) กระบาก สนวล เนอหยาบไมบดงอ ใชเปนไมแบบหลอคอนกรต
4) จำาปาปา สนำาตาลปนเหลอง 3.1.2 ไมเนอแขงปานกลาง ไดแก
1) สก สเหลองทอง ใชนาน ๆ จะเปนสนำาตาล มนำามนในตว เสยนตรง เนอหยาบ มความแขงพอประมาณ ปลวก มอด ไมทำาอนตราย ไสตกแตงงาย ชกเงา ไดดมาก
2) ตะแบก สนำาตาลลอมเทา เนอละเอยดปานกลาง แขงแรงชกเงา ไดด
3) โมกมน สขาวนวล เสยนตรง เนอละเอยดมาก 3.1.3 ไมเนอแขง ไดแก
1) เตง สนำาตาลออน ทงไวนาน ๆ จะมสนำาตาลอมแดงเสยนหยาบ ไสตกแตงยาก ทนแดดทนฝน เหมาะในการใชทำาโครงสราง อาคารบานเรอน
2) รง สนำาตาลเหลอง เนอหยาบ นำาหนกมาก แขงแรง ไสตกแตงยาก ลกษณะคลายไมเตง ในวงการถอวาเปนชนดเดยวกน เรยกวา ไมเตง
3) ประด สแดงอมเหลองถงสแดงเหมอนอฐ มลวดลายสวยงาม แขงแรงและทนทานดมาก ไส ตกแตงชกเงาไดด
4) มะคาโมง สนำาตาลอมเหลองออนถงแก เนอหยาบเปนมนแขง แรงทนทานเลอยยาก ไมชนดนมปมสวยงามมาก
3.2 หน (Rock) เกดจากการรวมตวของแรธาตตามธรรมชาต แบงเปน 3 ประเภทคอ 3.2.1 หนอคน เกดจากกาหลอมตวของแรธาตบางชนดโดยความรอน เมอถกความกดดนจากใตผวโลกกพนออกมาบนผวโลก เมอเยนลงกกลายเปนหน ไดแก พวกหนแกรนต ซงมความแขงแกรงมาก ม สเหลอง เทา ชมพ นยมนำาไปใชในงานกอสราง โดย
23
ตดเปนแผน เพอปพน ทำาผนง เสาหน สรางอนสาวรย ขดมนแลวมน ทนทานดมาก 3.2.2 หนชน เกดจากการรวมตวของแรธาตตาง ๆ ซงถก นำา ลม พดมารวมตวกน โดยปฏกรยาทางเคม เชน หนเอามาทำาเปนปนขาว หนชนบางอยางกเอามาทำาเปนคอนกรตและอน ๆ ในงานกอสราง 3.2.3 หนแปร เกดจากการเปลยนแปลงของหนอคนและหนชน เนองจากถกความกดดนของโลก อาจโดยความรอนจากภเขาไฟหรอทางเคม ซงเกดจากของเหลวหรอแกส เชน หนปน ซงเดมประกอบดวยเมดทรายหรอเปลอกหอยรวมตวกนแนน แตเมอหนชนดนถกความรอนและความกดดนอยางแรงเขา ผลกกอดเปนรปลกษณะใหม และเปลยนแปลงเปนแทงของผลก กลายเปนหนออนขนเรยก “MARBLE”
ชนดของหนทใชเปนวสดผสมคอนกรตหนเบอร 1 ขนาด นว ถง นวหนเบอร 2 ขนาด นว ถง 1 นวหนเบอร 3 ขนาด 1 นว ถง 3 นวนอกจากนกยงมหนเบอรใหญกวาซงใชประโยชนในการ
กอสรางอน ๆ เชน ทำาถนน เปนตน การซอขาย เปนลกบาศกเมตร 3.3 ทราย (Sand) เปนสวนเลก ๆ ของหนขนาดไมโตเกนกวา นว ไมเลกกวา นว ถาโตกวานเรยกวา กรวด เลกกวานเรยก โคลน หรอตมของทราย การกอสรางนยมใชอย 3 ชนด คอ ทราบหยาบ ทรายกลาง และทรายละเอยด
24
ทรายหยาบ เมดใหญ มเหลยมแงมมแขงแรง เหมาะสำาหรบผสมคอนกรตทตานกำาลงมาก ๆ เชน โครงสรางอาคาร ฐานราก เสา เปนตน
ทรายกลาง มขนาดกลาง ไมหยาบ และละเอยดมากนก เหมาะสำาหรบใชเปนงานกอ กำาแพงอฐ หรอผสมคอนกรตรบนำาหนกไมมาก
ทรายละเอยด เมดเลกมาก นำามาใชสำาหรบเปนปนฉาบ ทำาบวประกอบลวดลายไดด ซเมนต (Cement) เปนวสดใชในการประสานทสำาคญในงานปน ลกษณะเปนผงละเอยด เมอผสมกบนำาจะจบตวแขงและเกาะแนนกบวสดทผสม เรยกวา คอนกรต ผผลตจะบรรจผงซเมนตใสถง มนำาหนกถงละ 50 กก. การเกบรกษาตองเกบในทแหงทสามารถปองกนความชนไดด (รายละเอยดเพมเตมอยหนวยท 4)
4. วสดเชอเพลง 4.1 วสดเชอเพลงแขง ไดแก ถานหน ถานโคก ถานไม
ซงเกดจากซากพชทถบถมเปนลาน ๆ ปการเกบรกษาถานหน อยากองถานหนใหกองโตเกนไป อากาศจะไดถายเท อยากองใกลสงทรอนหากตองเกบไวเวลานาน ๆ ควรอดผวรอบกองใหแนนเพอกนอากาศเขาไปหรอใชนำามนดบปกปดผว ตรวจอณหภมถานหนอยเสมออยาใหเกน 50 องศาเซลเซยส ถานหนทขดใหม ๆ ตองตากทงไว 2-3 สปดาหเพราะตดไฟงาย
4.2 เชอเพลงเหลว ไดจากนำามนดบ ซ งเกดจากซากสตวทบถมเปนเวลาลาน ๆ ป มช นหนปนปกคลมชนนำามนดบอย
กระบวนการกลนนำามน- การกลนแยกสวนนำามนแตละชนดเร มจาก จดเดอด
ตำา-อณหภมสง- อณหภม 30-70 องศาเซลเซยส ไดแกสหงตม
25
- อณหภม 40-200 องศาเซลเซยส ไดนำามนเบนซน- อณหภม 150-300 องศาเซลเซยส ไดนำามนกาด- อณหภม 300-350 องศาเซลเซยส ไดนำามนดเซล- อณหภม 350 องศาเซนเซยส ขนไป ไดนำามนเตา- ทเหลอไดยางมะตอยหรอขผง
4.2.1 นำามนเบนซน (Benzine) สวนใหญใชก บรถยนต แบงออกได 4 ประเภท
1) นำามนเบนซนธรรมดา เตมสแดงเพอสงเกตได
2) นำามนแกสโซฮอล 91 3) นำามนเบนซนพเศษ 95 4) นำามนแกสโซฮอล 95
4.2.2 นำามนดเซล (Diesel) ใชสำาหรบเคร องยนตดเซล ลกษณะขนกวาเบนซน 4.2.3 นำามนกาด (Kerosine) เปนสวนประกอบของสารไฮโดรคารบอนทม จดเดอดอยระหวาง 145-300 องศาเซลเซยส ลกษณะเหลวใส เปนเชอเพลงในโรงงานอตสาหกรรม
4.2.4 นำามนเตา (Heavy Fuel) เปนนำามนทใชเผา
ในเตาใหรอน มความหนดมาก
ตารางการเปรยบเทยบ นำามน 4 ชนด
ชนด จดไฟ ส ราคา จดเดอดเบนซน งายทสด แดง แพงทสด 17 อ ง ศ า
เซลเซยสนำามนกาด งาย นำาเงน แพง 40 อ ง ศ า
26
เซลเซยสดเซล ยาก เหลอง ถก 45 อ ง ศ า
เซลเซยสเตา ยากมาก นำาตาล ดำา ถกทสด 60 อ ง ศ า
เซลเซยส 4.3 เชอเพลงแกส แตกอนใชในการหงตม แตปจจบนนำามาใชในโรงงานอตสาหกรรมและในรถยนต ดวยเหตผลทคานำามนมคาสงขน 4.3.1 แกสธรรมชาต (Natural Gas) ไดจากการขดนำามนดบ ไดจากการ กลนนำามนดบ 4.3.2 โปรด วเซอรแก ส (Producer Gas) เป นผลพลอยไดจากการถลงเหลก 4.3.3 อวลมนเนตงแกส (Illuminating Gas) ไดจากการดดแปลงของมนษย 4.3.4 บาย-โปรดกแกส (By-product Gas) ไดจากอตสาหกรรมและเกษตรกรรมไดแก แกสชวภาพ
4.4 การเกบรกษาเชอเพลงแกส 4.4.1 ตองเกบไวในททมอากาศถายเทสะดวก 4.4.2 ตองเกบใหหางจากความรอนและเปลวไฟ 4.4.3 บรเวณทเกบตองมปายบอกวตถไวไฟทเหนเดนชด 4.4.4 ปองกนการลมกระแทกซงอาจทำาใหเกดสะเกดไฟ
5. วสดไฟฟา วสดไฟฟา เราแบงออกเปน 2 ประเภท มรายละเอยดดงน
5.1 วสดตวนำา ทำาจากโลหะ เชน อะลมเนยม ทองแดง นำามาใชในอปกรณไฟฟา ไดแก
27
5.1.1 สายไฟฟา นยมใชทองแดง หากเปนสายไฟฟาขนาดใหญ มกใชอะลมเนยม 5.1.2 สวตซ คออปกรณ ตด ตอในวงจรไฟฟา สวนใหญจดสมผสมกใชทองแดง 5.1.3 ฟวส เปนอปกรณปองกนการไหลเกนของกระแสไฟตามทกำาหนด การเลอกขนาดของฟวสมาใชงานตองคำานงถง กระแสทไหลในวงจร ซงคลายกบการเลอกขนาดของสาย อยางไรกตามความทนกระแสไฟฟาของฟวสตองนอยกวาสายไฟฟาเพอตองการใหฟวสละลายกอนทสายไฟฟาจะไหม
5.2 ฉนวน วสดฉนวนใชงานสวนใหญม 2 ลกษณะ คอ 5.2.1 ฉนวนไฟฟา มความตานทานการไหลของกระแสไฟ เชน พลาสตก เซรามก ไมกา 5.2.2 ฉนวนความรอน มจดหลอมเหลวสง ทนความรอนไดด ไดแก แกว เซรามก
6. วสดชางประเภทอน ๆ 6.1 พลาสตก เปนการสงเคราะห (Synthetic)
วตถดบทใชในการทำาพลาสตก ไดแก นำามนดบ ถานหน หนปน ใยพช นำา อากาศ พลาสตกถกคนพบประมาณ ป พ.ศ. 2405 นกเคมชาวองกฤษชอ ปารค (Alexander Park) ทำาแอลกอฮอลหกลงมาบนกอนฝายทมการบรผสมอยผลทได คอ ไดสงแปลกทตอมาไดมการคนพบพลาสตกแบบใหมทเรยกวา เซลลลอยด เมอถกความรอนจะออนตวตดไฟงาย ใชทำากรอบแวน ฟลมถายรป จากนนมการคนพบพลาสตกชนดใหมทถกความรอนแลวไมออนตวเรยกวา เบกเกอรไลทซงนำามาทำาหจบกระทะ มอจบเตารด และยงมการคนพบพลาสตกอกหลายชนด รอยละ 90 ไดวตถดบจากการกลนนำามนปโตรเลยม โดยพลาสตกแบงได 2 ประเภท
28
6.1.1 เทอรโมพลาสตก (Thermoplastic) หรอพลาสตกออน เมอถกความรอนจะออนตวหลอมละลาย เมอเยนตวกจะแขง สามารถหลอมใหมไดอก ไดแก ไนลอน (Nylon) , โพลเอททลน (Polyethylene) , โพลสไตลน (Polystyrene) , โพลโพรไพลน (Polypropylene) , โพลคารบอเนต (Polycarbonate) อะคลลค (Acrylic) , เซลลโลส (Cellulose) , ไวนล (Vinyl) , โพลไอไมด (Polyimide) 6.1.2 เทอรโมเซตตงพลาสตก (Themo Setting) คอ พลาสตกรปทรงถาวร เมอผานกรรมวธผลตโดยใชความรอนจะนำามาหลอมใหมไมได ไดแก อามโน (Amino) , อพอกซ (Epoxy) , พโนลค (Phenolic) , โพลเอสเตอร (Unsaturated Polyester) , ซลโคน (Silicone) , ยเรเทน หรอ โพลยเรเทน (Urathane หรอ Polyurethane) , ฟราน (Furan)
6.2 ยาง แบงออกได 2 ประเภท 6.2.1 ยางธรรมชาต ได จ ากต นยางพารา ยางธรรมชาตทใชกนทวไปม - ลกษณะ
1) ยางออน ใชทำาลกโปง ทอยาง ถงมอ แผนปะเกนยาง พนรองเทา
2) ยางแขง ใชทำาเปลอกแบตเตอรรถยนต 3) ยางฟองนำา ใชทำายางขอบประตรถยนต ทำาเบาะ
นง รองเทาฟองนำา 6.2.2 ยางเทยมหรอยางสงเคราะห ยางเทยมมขอดอยกวายางธรรมชาต ในเรองของการยดหยน แตมขอเดนกวา คอ ทนทานตอนำามน สารเคม ยางเทยมทผลตนำามาใชกนไดแก ยางบนา (Buna Rubber) 6.2.3 ขอควรระวงในการเกบรกษายางธรรมชาตและยางเทยม
29
1) เกบใหหางจากเปลวไฟหรอความรอน 2) เกบยางไมใหกระทบกบสารทองแดง สาร
แมงกานส เพราะยางจะเสอมสภาพ 3) ถาตองการเกบยางนาน ๆ ใหคลกผวยางดวย
แปง 4) เกบไวในอณหภมปกตและมอากาศถายเทไดด 5) เกบไวใหหางจากนำามนแร เพราะจะทำาใหยาง
บวมเสอมสภาพ 6.3 ส
6.3.1 องคประกอบของส 1) ผงสหรอเนอส (Pigment) สวนททำาใหเกดส
ตาง ๆ 2) ตวประสานหรอกาว (Binder) สวนททำาหนาท
ประสานอนภาคผงสเขาดวยกน 3) ตวทำาละลาย (Solvent) ทำาหนาทละลายผงส
และกาวเขาดวยกน 6.3.2 ชนดและการเลอกใชส
1) สนำามน (Oil Paint) ประกอบดวย Pigment ทใหสตาง ๆ ผสมกบนำามนซกแหง ซงพฒนาใหแหงเรว คอ นำามนตงอวผสมสารเชงพลาสตก ทเรยกวาสนำามนเพราะแหงชา ตองใชเวลา 3-4 ชวโมง นยมใชนำามนสน หรอนำามนแรทไมมกลน ใชทนเนอรผสมไมด เพราะจะแหงเรว สไมเกาะชนงาน นำายาซกแหงจะชวยสแหงเรวเพราะนำามนทผสมสนนแหงชามาก ทาไดทง ไม ปน โลหะ อฐ ปกตตองรองพนกอน สามารถผสมสลงไปไดอก ถาพนจะเรยบดกวาทา มหลายชนด เชน
สPrimer ใชทาลงบนพนเหลกรองพนเปนการเตรยมผว เพอทาสธรรมดา ใชผงแมสพวกเหลกออกไซด หรอตะกวแดง
30
สอะลมเนยม จะผสมผงอะลมเนยมกบนำามนวานช สะทอนแสงอาทตยไดด ใชทาถงบรรจใหญ ใชทากนความรอนหนไปจากของไหล
สยาง เหมอนยางนำา ทาโลหะและผนงตกไดดมาก ตดแนนทนทาน
สทากนเรอ ปองกนการกดกรอนไดด ผงสทใชผสมไดแก ตะกวแดง สงกะส
2) สพลาสตกหรอสนำา (Emulsion Paint) มองคประกอบทสำาคญ คอ เรซน พวก PVA(Polyvinyl acetate) เปนพวกพลาสตกทละลายไดในนำา เหนยวและเกาะวสด นอกจากโลหะไดแนน เพยงแตผสมผงแมสลงไปใน PVA กใชทาได ทำาใหเจอจางโดยใชนำาเตม เหมาะสำาหรบงานปฉาบ คอนกรต อฐ กอนทาควรทารองพนกอน เพราะสจะตดแนนและประหยด สรองพนราคาถก นยมทาดวยแปรง หรอลกกลง
3) สเคลอบ (Enamel Paint) ประกอบ Pigment ผสมกบนำามนวานช นำามนวานชแหงไดโดยการระเหยของสารละลาย นำามนวานชทไดจากธรรมชาตทขางกระปองจะพมพคำาวา Enamel ทำาใหเจอจางโดยใชนำามนสน ผสมอตราสวน 1:2-4 สารสงเคราะหทไดจากพลาสตก ชนด Urea-Formaldehyde จะเขยนวา ทำาใหเจอจางโดยใชทนเนอร ซงตนระวงตองผสมใหถกตอง สามารถใชไดทงทา พน จดเปนสแหงชา จะมพวกสขาว และเทา สวนมากตองอบดวยความรอนทงนน เหมาะสำาหรบงานโลหะ ใชทาภายนอก ใหความเงา แหงชา
4) สแลคเกอร (Lacquer Paint) เปนสแหงเรวชา สวนมากใชพนรถยนต จะแหงเปนฟลม โดยอาศยการระเหยของสาระระเหย เนอของแลคเกอร คอ ไนโตรเลลโลส ซงละลายไดดใน สารละลายตาง ๆ เชน บวทวอะซเตด คโตน และแอลกอฮอล
31
นอกจากนกมแมสและสารอน ๆ เจอ ใชทนเนอรเปนตวทำาละลาย ใชอตราสวน 1 : 1.5-2 นยมใชพนมากกวาทา ฟลมของสแลคเกอรจะแขงแรงนอยกวา Enamel การแกปญหา สEnamel แหงชาแตเกาะยดผวงาน ฟลมแขงแรง สสดใส แตสแลคเกอรแหงเรว แกไดโดยเอาส 2 ชนดนมาผสมกน เรยกวา ส “Lacquer Enamel” ซงใชในการพนรถยนต 6.3.3 การแบงประเภทของส
1) สแหงชา ไดแก สเคลอบ สนำามน 2) สแหงเรว ไดแก สแลคเกอร สพลาสตก
6.3.4 ขอควรระวงในการใชส 1) ดฉลากขางกระปองกอนใชส 2) ทาสรองพน กอนทจะทาสจรงทบ 3) เลอกตวทำาละลายใหถกกบชนดของส 4) เมอใชสเสรจแลว ตองปดกระปองใหแนน
ทกครงเสมอ 5) แปรงทใชแลว ตองทำาความสะอาดตาม
กรรมวธ 6.4 กาว สงทใชตดวสดเดยวกนหรอตางชนดกน 6.4.1 คณลกษณะของกาว ขอด ตดแลวไมตองมนอตโผลใหเหน ตดวสดตางชนดได ทำาใหการออกแบบในงานอตสาหกรรมงายขน สามารถตดวสดทเปราะบางหรอมขนาดเลกไดด ขอเสย เมอตดแลวจะแกะออกมาประกอบหรอซอมแซมใหมยาก ทนแรงดงสนอตไมได 6.4.2 ประเภทของกาว
1) กาวธรรมชาต ไดแก พช สตว หรอเกลอแร ธรรมชาต มราคาถก ปจจบนมการใชนอยลงกาวแปง ทำาจากแปงมนสำาปะหลง กาวยาง ทำาจากยางพารา
32
2) กาวสงเคราะห ผลตจากสารเคม สามารถใหคณสมบตไดตามตองการแบงไดตามคณสมบตตอความรอน คอ เทอรโมเซตตง (Thermosetting) ไดแก อพอกซ ซลโคน , เทอรโมพลาสตก (Thermoplastic) ไดแก กาวยาง กาว PVA 6.4.3 การแบงกาวตามคณสมบตของการแขงตว
1) กาวทแขงตวจากการระเหยของนำา 2) กาวทแขงตวจะเปลยนสถานะ 3) กาวทแขงตวจากปฏกรยาเคม
6.5 ฟลนโคท เปนสารสงเคราะหในรปของอมลชน (Emulsion) ทประกอบดวย สารประกอบโพลเมอรทมนำาหนกโมเลกลสง เชน เรซนและสารเคมพเศษอกหลายชนด ฟลนโคทแยกประเภทใหญ ๆ ได 2 ประเภท
- ผสมนำาทเรยกวา อมลชน - ผสมนำามนฟลนโคท เมอแหงแลวจะมสดำา ไมมกลน
ไมละลายนำา 6.5.1 ประโยชนของฟลนโคท 1) ปองกนการเกดสนม 2) ผสมซเมนตหรอทรายหยาบ ใชอดรอยแตกราว 3) ปองกนการรวซม 6.5.2 ขอควรระวงในการใชฟลนโคท 1) จะตองทำาความสะอาดพนผวทจะทาใหสะอาด
2) ชนดผสมนำา เมอเลกใชแลวในกระปองจะตองมนำาหลอผวไว
33
3) อยาเกบไวในอณหภมสงกวา 145 องศาเซลเซยส
7. สารหลอลนและสารหลอลน 7.1 สารหลอลน
7.1.1 หนาทของสารหลอลน 1) ลดความรอน ลดการสกหรอของชนงาน
2) เพมประสทธภาพของเครองจกร 3) ปองกนสนม
7.1.2 คณสมบตของสารหลอลนทด 1) ไดจากการกลนนำามนดบ 2) ลนและตดผววสดไดด ลดการเสยดสของ
วสดได 3) ไมตดไฟงาย ไมทำาปฏกรยาตอชนงาน 4) ความขนใสพอเหมาะไมเปลยนแปลงงายเมอ
อณหภมเปลยน
การเขาสอาชพ อาชพในปจจบนมหลากหลายวธการเพอเขาสอาชพจงตองม
ความรพนฐานและหลกเกณฑในการเลอกอาชพ เพอปองกนความผดพลาดทจะมผลกระทบตออาชพในอนาคต จงเปนการตดสนเสนทาง ชวตของบคคล ซงปญหาทเกดจากการเลอกอาชพ คอ
1. เลอกอาชพทไมตรงกบความร ความสามารถ และความสนใจทแทจรง
2. เลอกอาชพตามกระแสสงคมมากกวาพนฐานความตองการทแทจรงของตนเอง
3. เลอกอาชพตามตองการของตนเองโดยไมคำานงถงความตองการของตลาดแรงงาน
34
4. ขาดทกษะความเชยวชาญในสาขาอาชพทเลอกปฏบต 6.1 ระดบทกษะอาชพ ประกอบดวยระดบอาชพตอไปน 6.1.1 ระดบแรงงานไรฝมอ (Unskilled
Worker) เปนผทมการศกษาตำากวามธยมศกษา เปนกลมคนทใชแรงงานมาก ไดแก คนงานกอสราง รบจางขนของ พนกงานทำาความสะอาด เปนตน
6.1.2 ระดบแรงงานกงฝมอ (Semi-skilled Worker) เปนผทมการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน เปนแรงงานทมความรดานทฤษฏเลกนอย สวนใหญจะตองลงมอปฏบตงานและเปนผทมทกษะเฉพาะดาน เชน พนกงานขบรถยนต พนกงานรบโทรศพท และชางทาส เปนตน
6.1.3 ระดบแรงงานชางฝมอ (Skilled Worker) เปนผทมการศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) หรอมธยมศกษาตอนปลาย มความรทงดานทฤษฏและปฏบตจะสามารถปฏบตงาน ไดอยางชำานาญในสาขาอาชพใดอาชพหนง เชน ชางกอสราง ชางเครองยนต ชางไฟฟา เปนตน แรงงานระดบนตลาดตองการมาก
6.1.4 ระดบแรงงานชางเทคนค (Technical) เปนผทมการศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง(ปวส.) หรอเทยบเทาอนปรญญา มความรทฤษฎและเทคโนโลยมากกวาปฏบต สามารถวางแผนวเคราะหงานอยางถกตองและมประสทธภาพ เชน นายชางโยธา และชางเขยนแบบ
6.1.5 ระดบแรงงานอาชพชนสง (Professional) การศกษาระดบปรญญาตรหรอเทยบเทา มความรดานคณตศาสตร วทยาศาสตร และเทคโนโลย ไดแก วศวกรและสถาปนก
35
6.2 คณลกษณะของผประกอบอาชพ ผประกอบการทดตองมคณลกษณะพเศษกวาคนอน ๆ สามารถแบงออกได ดงน
1) มวสยทศน เปนคนทใชและวเคราะหขอมลทมในปจจบน และคาดการณในอนาคตไดอยางแมนยำา และสอดคลองกบความเปนจรง 2) มคณสมบตพนฐานของนกบรหาร เชน ความเปนผนำา เปนนกบรหารจดการ มมนษยสมพนธทด และเปนผประสานผลประโยชนทด
3) ผประกอบการตองมความรอบรในอาชพของตนเองทงแนวกวางและแนวลก เพอใหสามารถแกปญหาไดตรงจดและถกตอง และประสานประโยชนไดอยางเหมาะสม 4) มความรอบรในกจการของตนเอง เชน การผลต การจำาหนาย การโฆษณา ประชาสมพนธ การบรหาร และการรบรองมาตรฐานคณภาพ 5) มความรความสามารถในการใชเทคโนโลยในการพฒนางาน เชน คอมพวเตอร นวตกรรมตาง ๆ สนบสนนใหบคลากรใชเทคโนโลย ใหเปนประโยชน มประสทธภาพสงสด
36
www.cet-media.com/images_news/jop.jpg
6.3 การศกษาเพอการประกอบอาชพ ปจจบนแนวคดในการศกษา ถอวาทกวชามงสการ
ประกอบอาชพ การมรายได และการมงานทำา จะทำาใหแนวความคดใหม คอการเรยนรทกวชาไมวาจะเปนวชาสามญหรอวชาชพ เพอมงเนนประสบการณในโรงเรยนทเปนสวนหนงของชองทางการเลอกอาชพในอนาคต ตามแผนภม
37
sps.lpru.ac.th/resources/2/10/1004.jpg การดำาเนนอาชพสวนตว เพอการมรายไดระหวางเรยน สามารถแสดงเปนแผนผงไดดงน
ประกอบอาชพ สถาบนอดมศกษาระดบปรญญาตร
ประกอบอาชพ
วทยาลยชมชน (อนปรญญา)
วทยาลยชมชน (อนปรญญา)
ประกอบอาชพ
มหาวทยาลยราชภฏ
วทยาลยการอาชพ
โรงเรยนสารพดชาง
การศกษาขนพนฐาน 12 ป
38
ในโรงเรยน นอกโรงเรยน
- รานคา- สหกรณ- แผงจำาหนาย ฯลฯ
- บาน- สถานประกอบการ- สถานประกอบการ อาชพสวนตว ฯลฯ
รวมกลมผทสนใจตรงกน
ประชมปรกษาหารอ
วางแผนปฏบตงาน
ปฏบตงานตามแผน
ประเมนผลและ
ปรบปรง- เลอกอาชพ- เลอกกรรมการ- กำาหนดการประชม ปฏบตงาน ฯลฯ
- เขยนโครงการและ แผนปฏบตงาน- กำาหนดผรบผดชอบงาน ฯลฯ
- ปฏบตงานตามขนตอน- การควบคมกำากบและ ตดตาม
- กำาหนดเกณฑการ ประเมน- ประเมนตามเกณฑ- ปรบปรงแกไข ฯลฯ
ความจำาเปนของการประกอบอาชพสวนตวระหวางเรยน มปจจยตาง ๆ ดงน
- สถานการณเศรษฐกจตกตำา - การปรบเปลยนคานยมในการเรยนวชาสามญ- การปรบเปลยนแนวคดในการเรยน - ประสบการณในการประกอบอาชพเพอหารายไดระหวาง
เรยน- การเขาสอาชพตงแตเยาววย - โอกาสไดรบความสำาเรจในอาชพมากกวาคนอน
การประกอบอาชพสวนตวเพอการมรายไดระหวางเรยน เปนการทำางานรวมกนในการจำาลองจากบรษท ทำาใหเกดความใกลเคยงในสถานการณการทำาธรกจขนาดเลก เพอนำาเอาประสบการณไปใชในการประกอบอาชพในอนาคต ทำาใหเกดการเรยนรดานการบรหาร ลกษณะ
39
ของอาชพ การจดการ ตลอดทงปญหา และอปสรรคตาง ๆ ทเขามามอทธพลตอการประกอบอาชพ เทคโนโลยและภมปญญาไทยกบงานอาชพ
การนำาเทคโนโลยและภมปญญาไทยมาใชกบงานอาชพ มหลกการสำาคญคอ 1. เพมมลคาของผลผลต ถามการนำาเทคโนโลยเขาไปชวยเหลอในดานการเพมผลผลต บรรจภณฑและจดจำาหนาย จะทำาใหสนคานนมราคาสงขน เชน เครองกรองนำา อลตราไวโอเลต แชมพจากสมนไพร และการเพาะพนธปลาทบทมเชงการคา เปนตน 2. แกปญหาในการทำางาน ทำาใหการทำางานงายขน สะดวก ประหยดเวลาและแรงงานเชน การทำาระบบนำาหยดสปรงเกอร เครองเกยวขาว และเครองหยอดเมลดพชลงหลม เปนตน 3. พฒนาคณภาพจากผลตภณฑ จะนำาการพฒนาคณภาพจากผลตภณฑทมอยใหมประสทธภาพดยงขน เชน เครองตดกระแสไฟฟาอตโนมต เครองตดแกสอตโนมตและเครองดบเพลงอตโนมต เปนตน 4. การเลอกเทคโนโลยและภมปญญา โดยนำามาใชในการออกแบบและสรางผลตภณฑตองพจารณาความเหมาะสม ความสะดวกในการใชงาน ความประหยด และความปลอดภย 5. ผลตภณฑทมสวนประกอบของเทคโนโลยตองหาซองาย มจำาหนายในทองตลาด ทงอปกรณ ชนสวน และผลตภณฑสำาเรจรป
6. เทคโนโลยทนำามาใชตองมมาตรฐาน ในระดบสากล และเปนทยอมรบกนทวไป ทงในสวนของวสด อปกรณ และคณภาพของการใชงาน
ธรรมชาตของเทคโนโลย
40
1. ความหมายของเทคโนโลย การศกษาเทคโนโลยจะใชแบบจำาลองตามแนวคดของโฮลสน 2. ประวตของเทคโนโลย เมอหลายลานปกอน มนษยดำารงชวตอยบนโลกดวยการตอสกบภยธรรมชาต เปนผสรางเทคโนโลยโดยเรมจากการเกบรกษาอาหาร การปรบตวเองใหเขากบธรรมชาตจงไดเปรยบสตวอนอย 4 ประการ ประการแรก มนษยเดน 2 เทา เหลอมออก 2 ขางทเปนอสระใชทำาอะไรกไดในขณะเดน ประการทสอง มนษยมหวแมมอทชวยนวทงสจบสงของในการทำางาน ซงสตวหลายชนดไมสามารถทจะใชประโยชนจากสวนนได ประการทสาม มนษยมสมองทดเลศ ใชสงงานใหมอทำางานตามทตองการ และยงใชสมองในการแกปญหาวเคราะหปญหาตาง ๆ ประการทส มนษยไดสรางเครองมอตาง ๆ ทชวยในการดำารงชวต เรมจากวสดทหาไดงายในธรรมชาต เชน หน ไมและอน ๆ สรางขวาน หอก เพอชวยลาสตว เปนตน
กระบวนการทางเทคโนโลย เปนการสราง สงของ เครองใช ผลตภณฑ หรอวธการแกปญหาอยางมระบบและขนตอน สามารถหาเหตผลทมาของการสรางหรอการออกแบบผลตภณฑได เรมจากการกำาหนดและระบปญหาความตองการของปญหานน ๆ กอน อกยงสามารถเสนอแนวคดทจะพฒนาคณภาพผลตภณฑ โดยนำาขอมลพนฐาน จากกระบวนการทไดดำาเนนการไปแลว มาวเคราะหหาเหตผลและวธการทเหมาะสมยงขน เพอพฒนาคณภาพของผลตภณฑใหสอดคลองกบความตองการ และเทคโนโลยในยคนน ๆได
41
1. การระบปญหาและความตองการ
2. การสบคนปญหาและความตองการ
3. การเลอกวธการแกปญหา
4. การวางแผนและออกแบบเพอแกปญหา
5. การปฏบตงานสรางผลตภณฑ หรอ ดำาเนนการวธ
การทเลอก
7. เสนอแนวคดทจะพฒนา และปรบปรงผลตภณฑ หรอวธการ
6. การทดสอบและประเมนผลตภณฑ หรอ วธการตามประบวนการทไดดำาเนนไป
แผนภมกระบวนการของเทคโนโลยจากแผนภมกระบวนการของเทคโนโลย จะเหนไดวาการ
ดำาเนนการแตละขนตอนจะมสวนทตองยอนกลบไปยงทมาของแตละป ญหา แตละวธการเพ อพฒนาและปรบปร งกระบวนการของเทคโนโลยใหมความเหมาะสมเพอใชในการดำารงชวตทดขน
กจกรรมเสนอแนะ1. ควรปลกฝงแนะนำาใหผเรยนตระหนกและเหนความสำาคญในการประหยดพลงงานใหมาก
42
2. ใหผเรยน คนตนเองใหพบวามความสนใจและถนดในชางประเภทใด
กกรรมหนวยท 1
แบบฝกถามตอบ ใหนกเรยนทำาแบบตอบคำาถามความรเบองตนท
เกยวของกบงานชาง
1. นกเรยนจบวชาชพชางเทคนค หรอชำานาญการแกะสลกไดชอวาเปนชางแสดงวานกเรยนคอผท . .............................................................................................................................................................
43
2. เมอเรยนจบชางไฟฟานกเรยนจะไดประโยชนใดของการเปนชาง............................................................................................................................................................3. มลกษณะเปนผมความคดสรางสรรค ถายทอดจนตนาการ แสดงวานกเรยนเปนชาง. .............................................................................................................................................................4. ควรปฏบตตนอยางไรใหปลอดภยจากการปฏบตงานชาง ............................................................................................................................................................. 5. ขบรถไปกรงเทพฯ นำามนแพงจะบอกคณพอ วาควรขบความเรวเทาไร จงจะประหยดพลงงาน .............................................................................................................................................................6. สรางบานไม 4 เดอน เสรจ ขณะสรางจะเกดสภาวะแวดลอมทเกดมลพษใดบางจากงานชาง ............................................................................................................................................................ 7. บอกชอวสดชาง มา 2 ชนด พรอมการใชประโยชน ............................................................................................................................................................. 8. เมอจบ ปวส. ชางยนต แลวทำางานแสดงวานกเรยนเปนผทมระดบทกษะอาชพระดบใด.............................................................................................................................................................9. หากนกเรยนจะหารายไดระหวางเรยนนกเรยนจะคำานงถงประโยชนใดบาง .............................................................................................................................................................
44
10. การพฒนาชนงานเพอแกปญหาตาง ๆ เราควรจะเรมดำาเนนการทกระบวนการใดกอน.............................................................................................................................................................
เฉลยแบบถามตอบหนวยท 1ความรเบองตนเกยวกบงานชาง
1. เปนชาง , มความรดานชาง 2. ใชเครองมอ เครองใช 3. ชางเขยนแบบ 4. - อปกรณ เครองใชไฟฟาจะตองมการตอสายดนเพอปองกนไฟรว
- อยานำาเครองมอทมคมใสกระเปาเสอหรอกางเกงขณะปฏบตงาน
- อยาใชไขควงแทนสวหรอสกด - อยาใชคอนหรอตะไบทมดามหลวมหรอแตก และ อยา
ใชตะไบแทนคอน 5. ไมเกน 80 กโลเมตร/ชวโมง 6. - มลพษทางเสยง อากาศเปนพษ มฝนละออง - ความแหงแลงจาการตดไม 7. - ไมประด ใชในการกอสรางอาคาร - ซเมนต ใชผสมทำาคอนกรต , ทรายละเอยดใชฉาบปน
45
8. ระดบแรงงานชางเทคนค 9. - ประสบการณในการประกอบอาชพเพอหารายไดระหวางเรยน - การเขาสอาชพตงแตเยาววย - โอกาสไดรบความสำาเรจในอาชพมากกวาคนอน 10. การระบปญหาและความตองการแกปญหา
บรรณานกรม
ชะลอ บญกอ, และคนอน ๆ. (2548). งานชาง. กรงเทพฯ: แมค._______. และนพววรรณ ชอนตะวน. (ม.ป.ป.). ไฟฟาเทคโนโลย. กรงเทพฯ: เอราวณการพมพ._______. (ม.ป.ป.). ไฟฟาเบองตนและไฟฟาทวไป. กรงเทพฯ: เอราวณการพมพ.ธตวฒ บญกอ และศรพร บญประเสรฐ. (2546). งานเกษตรและงานชาง. กรงเทพฯ: ประสานมตร.ธรกจบณฑต, มหาวทยาลย. (2551). รายงานผลการวจยแนวทางพฒนาคณภาพการศกษาไทย
สสากล กมภาพนธ 2551. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจบณฑต.
46
ปราโมทย ออนประไพ.(2539). เครองมอเบองตน. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน.ราชบณฑตยสถาน. (2525). พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน. กรงเทพฯ: สำานกพมพอกษรเจรญทศน.มานส ครรภาฉาย, และคนอน ๆ. (2549). งานชาง. กรงเทพฯ: สกนกพมพวฒนาพานช.วทยา ทองขาว. (2527). ทฤษฎงานฝกฝมอ. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน. สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, สถาบน. (2549). การออกแบบและเทคโนโลย. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว.
แบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนรรวม ง 40105 งานชาง
พนฐาน
จงเลอกคำาตอบทถกทสดแลวกากบาทลงบนกระดาษคำาตอบ
47
1. เปนผทมความรความชำานาญในงานหรอศลปะอยางใดอยางหนงเปนความหมายของก. งานชาง ข. ชางค. ประโยชนชาง ง. ความสำาคญของ
งานชาง
2. ประโยชนของงานชางควรเปนขอใดก. ใชเครองมอเครองใช ข. ซอมโตะเกาอค. ซอมไฟฟา ซอมโตะในบาน ง. มความชำานาญใน
ศลปะ
3. เมอเราเรยนรงานชางแลวจะเกดความสำาคญอยางไร ก. ใชเครองมอเครองใช ข. เขาใจคณสมบตวสด ค. ซอมไฟฟา ซอมโตะในบาน ง. พฒนาเปนอาชพ
ได
4. เปนการถายทอดจนตนาการ ความคดสรางสรรค ของวศวกร เปนลกษณะของ ก. งานไฟฟา ข. งานไม ค. งานเขยนแบบ ง. งานโลหะ
5. งานทตองใชทกษะ แรงกาย อดทน ประณต ใชเทคนค วธการเปนลกษณะของงาน ก. งานไฟฟา ข. งานไม ค. งานเขยนแบบ ง. งานโลหะ
6. งานทเปนงานขนตอนสดทายเปนลกษณะของงาน
48
ก. งานไฟฟา ข. งานไม ค. งานส ง. งานประปา
7. พลงงานขอใดทนำามาใชแลวไมมโอกาสหมด ก. แสงอาทตย ข. ถานหน ค. พลงงานไฟฟา ง. เชอเพลง
8. ทกษะอาชพ ระดบชางกอสราง ชางเครองยนต เปนแรงงานระดบใด ก. ไรฝมอ ข. กงฝมอ ค. ชางฝมอ ง. ชางเทคนค
9. พวกนายชางโยธา ชางเขยนแบบ เปนแรงงานระดบใด ก. ชางเทคนค ข. กงฝมอ ค. ชางฝมอ ง. ไรฝมอ
10. กระบวนการของการพฒนาทางเทคโนโลยขนตอนใดเปนขนแรก ก. ปรงปรงผลตภณฑ ข. ทดสอบผลตภณฑ ค. ระบปญหา ง. วางแผนแก
ปญหา
11. กระบวนการของทางเทคโนโลยขนตอนใดเปนขนสดทาย ก. ปรงปรงผลตภณฑ ข. ระบปญหา ค. วางแผนแกปญหา ง. ทดสอบ
ผลตภณฑ
12. เครองมอทขนสกร หวผา ใชเครองมอในคำาตอบขอ
49
ก. ไขควงแฉก ข. ไขควงปากแบน ค. ประแจปากตาย ง. ประแจแหวน
13. การขนนทหว 6 เหลยม ควรใชเครองมอในคำาตอบขอใด ก. คมถอดแหวนลอก ข. ไขควงปากแบน ค. ประแจแหวน ง. ประแจเลอน
14. ใชจบชนงานทแนนมาก ไมใชขนแทนประแจปากตายควรเปนเครองมอขอ ก. คมถอดแหวนลอก ข. คมชนดพเศษ ค. ประแจแหวน ง. คมลอก
15. คำาตอบในขอใดจงจะเรยกวาเปนผทใชไฟฟาไดอยางปลอดภย ก. ตดตงเสาทวใหหางสายไฟฟา 2 เมตร ข. การซอมทำางานดานไฟฟาควรทำา 2 คน ค. ตดตงสวทชไวดานในประตหองนำาเพอตดไฟไดเรว ง. เดนสายบนรวลวดหนามเพอความปลอดภย
16. วงจรไฟฟาประกอบดวยคำาตอบขอใดถกตอง ก. แหลงกำาเนด ตวนำา สวทช โหลด ข. แหลงกำาเนด ตวนำา สวทช เซลไฟฟา ค. แหลงกำาเนด โหลด สวทช ง. โหลด ตวนำา สวทช
17. อปกรณไฟฟาภายในบานเรา จะตอแบบใดกบแหลงจายไฟ
50
ก. อนกรม ข. อนดบ
ค. ผสม ง. ขนาน
18. แรงดนไฟฟาในบานเราใชแรงดน ก. 440 Volt ข. 380 Volt ค. 220 Volt ง. 110 Volt
19. ระบบไฟฟาทจายเขาบานเพอใชกบอปกรณไฟฟาในบาน เปน
ระบบเฟส ก สาย
ก. 1 เฟส 1 สาย ข. 1 เฟส 2 สาย ค. 2 เฟส 2 สาย ง. 3 เฟส 4
สาย
20. วงจรไฟฟาทยอมใหกระแสไฟฟาไหลผาน โหลดทำางานเปนวงจร ก. วงจรปด ข. วงจรลด ค. วงจรตด ง. วงจรเปด
21. สายไฟฟาสขาว ทใชเดนสายดวยเขมขดรดสายใชโคดอกษรขอใด ก. VSF ข. NYY ค. THW ง. VAF
22. การเดนสายดวยเขมขดรดสาย ระยะหางเขมขดทเหมาะสมควรหาง ก เซนตเมตร ก. 8 – 10 เซนตเมตร ข. 10 – 12 เซนตเมตร
51
ค. 12– 15 เซนตเมตร ง. 15 – 20
เซนตเมตร
23. เลอยประเภทใดทใชตด โกรกไม ก. เลอยลอ ข. เลอยฉล ค. เราทเตอร ง. เลอยลนดา
24. การทำาใหมขนาดความกวางมากขนควรใชวธขอ ก. การตอไม ข. การเพลาะไม ค. การบงใบ ง. การเขาเดอยหาง
เหยยว
25. สวนประกอบทอทตอตดกบทอนำาออกทงของอางลางหนาเรยกวา ก. ทอระบายนำาลน ข. ทอระบายนำาทง ค. ทอพกนำา ง. ทอดกกลน
26. เครองยนต ทำางานจงหวะใดทดนใหไอเสยออกจากหองเผาไหม ก. จงหวะคาย ข. จงหวะระเบด ค. จงหวะอด ง. จงหวะดด
27. การเปลยนนำามนเครองจกรยานยนต ควรทำาททกระยะก กโลเมตร ก. 8000 กโลเมตร ข. 4000 กโลเมตร ค. 2000 กโลเมตร ง. 1500
กโลเมตร
52
28. หวเทยนควรเปลยนททก ๆ ระยะก กโลเมตร ก. 8000 กโลเมตร ข. 5000 กโลเมตร ค. 4000 กโลเมตร ง. 2000
กโลเมตร
29. การลบรอยคมจากการเลอย เราควรใชเครองมอประเภทใด ก. ตะไบ ข. สกด ค. กระดาษทราย ง. หนเจยร
30. การใชใบเลอยในการใสควรหนฟนเลอยไปดานไหน ก. ดานหลง ข. ดานหนา ค. ดานซาย ง. ดานขวา
เฉลยคำาตอบ แบบทดสอบ ผลการเรยนรสมฤทธรวม ง 40105
งานชางพนฐาน
1. ข 16. ก
2. ก 17. ง
3. ค 18. ค
4. ค 19. ข
5. ง 20. ก
53
6. ค 21. ง
7. ก 22. ข
8. ค 23. ง
9. ก 24. ข
10. ค 25. ง
11. ก 26. ก
12. ข 27. ข
13. ค 28. ก
14. ง 29. ก
15. ข 30. ข
54
