บทท� �

บทนา

�.� ท�มาและแนวคดในการศกษา

จากวกฤตพลงงานท�เกดข�นเม�อเดอนเมษายน ��� จากเหตการณกรณท�บรษท Total ผไดรบสมปทานแหลงกาซยาดานาในเมยนมาร ประกาศหยดซอมแทนขดเจาะในชวงวนท� 9-�� เมษายน 2556 เน�องจากการซอมบารงแทนขดเจาะคร �งน �น มผลทาใหกาซธรรมชาตท�ใชในโรงไฟฟาราชบรจานวน �,�CC ลานลกบาศกฟต/วน "หายไป" สงผลใหเกดวกฤตการณดานพลงงานคร �งใหญท�รฐบาลประกาศใหทกภาคสวนลดการใชไฟฟาลง การจดเตรยมน�ามนป �นไฟ และการเรงรบซ�อไฟฟาจากประเทศเพ�อนบานมากข�น

ดวยเหตน�รฐบาลขอความรวมมอภาครฐ ภาคเอกชน และคนไทย สวกฤตไฟฟา โดยการปฏบตการ J ป. "ปดไฟ ปรบแอร ปลดปล Lก" ชวยชาตประหยดพลงงาน ไดแก ป. ปดไฟ : ปดไฟดวงท�ไมใช, ป.ปรบแอร : ปรบอณหภมแอรท� � องศาหรอมากกวา, และ ป. ปลดปล Lก : ปลดปล Lกเคร�องใชไฟฟาทกชนดท�ไมจาเปน รวมท �งรวมมอกนประหยดการใชไฟฟาใหเปนกจวตรและพฤตกรรมอยางตอเน�อง เพ�อชวยสรางความม �นคงดานพลงงาน และลดความเส�ยงท�อาจจะเกดสภาวะฉกเฉนดานพลงงานได (กระทรวงพลงงาน, ��� )

อาคารสานกงาน บรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด�ง จากด (มหาชน) หรอ “RATCH” เปนอาคารสานกงานใหญของบรษท ประเภทอาคารควบคม (ตาม พรบ.ควบคมอาคาร พ.ศ. ��J�) เปนอาคารสานกงานขนาดใหญพเศษ ขนาด �� ช �น (รวมช �นใตดนและช �นลอย) มพ�นท�ใชสอยประมาณ �C,CCC ตารางเมตร มพนกงานทางานภายในอาคารสานกงานประมาณ �CC คน (ศนยบรหารอาคาร ของบรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด�ง จากด (มหาชน), ����)

การใชพลงงานไฟฟาภายในอาคารสานกงานมปรมาณสง ทาใหมคาใชจายคอนขางสง จากตารางคาใชไฟฟาประจาเดอนระหวางเดอนมกราคม – มนาคม ��� (กอนดาเนนการมาตรการประหยดพลงงานโดยปฏบตการ J ป ดงตารางท� �-� แสดงคาใชจายพลงงานไฟฟาแตละเดอนกอนดาเนนการประหยดไฟฟา

2

ชวงระยะเวลา (เดอน) คาใชจายพลงงานไฟฟา (บาท) คาใชจายพลงงานไฟฟา ตอ ตารางเมตร (บาท)

มกราคม - � �,�J�,�ZZ.�[ �.� กมภาพนธ - � �,�9J,��[.[[ �.�

มนาคม - � �,J9\,CC�.9 [.9C รวม J,\��,��Z.\C J.[�

ตารางท� �-� แสดงคาใชจายพลงงานไฟฟาแตละเดอนกอนดาเนนการประหยดไฟฟา ท�มา บลคากระแสไฟฟาของ บมจ. ผลตไฟฟาราชบรโฮลด�ง เดอนมกราคม -มนาคม ���

แสดงใหเหนวา การใชพลงงานไฟฟาไมมการจดการท�ถกตองเหมาะสม สงผลใหเสย

คาใชจายไฟฟาท�สงเกนความจาเปน องคกรธรกจท�ดาเนนการเก�ยวกบพลงงานและเปนอาคาร

ควบคม ควรมมาตรการในการประหยดพลงงาน มการบรหารจดการท�ดในการใชพลงงาน โดยทาง

ฝายบรหารไดดาเนนการกาหนดนโยบาย และมาตรการการอนรกษพลงงานเบ�องตน ในการกาหนด

โครงการณรงคประหยดไฟฟา (Harris, �Z\9 อางถงใน กองฝกอบรม กรมพฒนาและสงเสรม

พลงงาน กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและส�งแวดลอม, ��9J: 9) โดยพจารณาจาก

องคประกอบของการอนรกษพลงงานท�ด มาจาก �) นโยบาย/มาตรการการอนรกษพลงงาน �)

โครงสรางการจดการดานพลงงาน J) การกระตนและสรางแรงจงใจ 9) การใหขอมลขาวสาร �) การ

ประชาสมพนธ และ ) การลงทน โดยมกระบวนการดาเนนการข �นตอนสการปฏบตการบรหารการ

อนรกษพลงงานสมบรณแบบ (กรมสงเสรมอตสาหกรรม, ��9 : � -�[) ประกอบดวย

�. Cost/Energy Focus การปรบเปล�ยนทศนคตเร�องการประหยดพลงงาน วาเปนเร�องของ

การลดตนทนและเพ�มขดความสามารถในการแขงขน

�. การกาหนดนโยบาย แผนงาน และแผนปฏบตการ ตองมเปาหมายและทศทางของ

องคกรท�ชดเจน เพ�อสามารถนาไปประยกตเปนแผนปฏบตท�สอดคลอง

J. Product/Process Improvement โดยมงเนนการใชทรพยากรเกดประโยชนสงสด โดยม

จดมงหมายเพ�อลดตนทนสญเสย

9. Total Involvement ผบรหารและพนกงานทกระดบควรมสวนรวมในการพฒนาและ

ปรบปรงอยางตอเน�อง

3

หลงจากไดดาเนนการตาง ๆ ตามหลกการองคประกอบของการอนรกษพลงงานท�ดและมาตรการของภาครฐในการขอความรวมมอในการประหยดพลงงานไฟฟา โดยการปฏบตการ J ป. "ปดไฟ ปรบแอร ปลดปล Lก" ดงกลาวขางตนแลว จะเหนไดจากตารางคาใชไฟฟาประจาเดอนเมษายน – กรกฎาคม ��� มแนวโนมท�ลดลง ดงตารางท� �-� แสดงคาใชจายพลงงานไฟฟาแตละเดอนหลงดาเนนการประหยดไฟฟา

1,231,299.57

1,243,227.77 1,348,002.46

969,026.31

930,529.37

852,207.31

861,520.45

828,536.43

815,875.93

840,662.89

776,441.01

671,093.48

-

200,000.00

400,000.00

600,000.00

800,000.00

1,000,000.00

1,200,000.00

1,400,000.00

1,600,000.00

ม.ค. 56 ก.พ. 56 ม.ค. 56 เม.ย. 56 พ.ค. 56 ม.ย. 56 ก.ค. 56 ส.ค. 56 ก.ย. 56 ต.ค. 56 พ.ย. 56 ธ.ค. 56

คาไฟฟา

คาไฟฟา

ตารางท� �-� แสดงคาใชจายพลงงานไฟฟาแตละเดอนหลงดาเนนการประหยดไฟฟา ท�มา บลคากระแสไฟฟา บมจ. ผลตไฟฟาราชบรโฮลด�ง ป ���

จากความสาคญและท�มาของปญหาดงกลาว ผศกษาจงเกดแนวคดในการศกษาเก�ยวกบ

นโยบายและมาตรการ วธการในการจดการ ท�ผบรหารส�อสารใหพนกงานทราบถงความสาคญของ

ประเดนความสาคญของการจดการพลงงานไฟฟาภายในอาคารท�มตอองคกร โดยช�ใหเหนวา การ

จดการพลงงานไฟฟาภายในอาคารขององคกรอยางมประสทธภาพน �น เปนปจจยหน�งท�ชวยลด

ตนทนการผลต และการจดการพลงงานไฟฟาภายในอาคารถอเปนสวนหน�งในการดาเนนงาน

รวมถงการมสวนรวม และจตสานกของพนกงานบคลากรภายในองคกรในการรบร ความเขาใจ

ทศนคต ซ�งสงผลกระทบตอพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาและชวยพฒนาองคกร โดยใช

ตวช�วด (Key Performance Index: KPI) "ระดบความสาเรจของการดาเนนการตามมาตรการ

ประหยดพลงงาน" คอ เปรยบเทยบการใชพลงงานกอนและหลงดาเนนการท�เง �อนไขการใชพลงงาน

เหมอนกน ไดแก วตถประสงคของการตดตาม ประเมนผล ตวช�วด วธการ และเปาหมาย

4

จงเปนแนวคดในการศกษา “ประสทธผลของนโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงาน

กรณศกษา บรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด�ง จากด (มหาชน) นนทบร ประเภทอาคารควบคม” เพ�อ

พฒนาแนวทางในการบรหารจดการดานการอนรกษพลงงานของอาคารสานกงาน และเพ�อจะนา

นโยบายและมาตรการดงกลาวมาปรบใชในองคกรเพ�อใหเกดประสทธผลการอนรกษพลงงาน

นาไปสการปฏบตท�ทาใหเกดการรวมมอกนประหยดการใชไฟฟา

�.� วตถประสงคของการศกษา

�. เพ�อศกษามมมองการบรหารจดการเก�ยวกบนโยบายการใชพลงงาน และมาตรการการ

อนรกษพลงงานไฟฟาของผบรหารบรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด�ง จากด (มหาชน) และการจด

การพลงงานในปจจบน

�. เพ�อศกษาพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาของบคลากรบรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮ

ลด�ง จากด (มหาชน) และปจจยท�มผลตอพฤตกรรม

J. เพ�อศกษาประสทธผลของการนานโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงานภายใน

อาคารสานกงาน RATCH ไปปฏบต

�." ประโยชนท�คาดวาจะไดรบ

�. ทาใหทราบถงมมมองของผบรหารในการบรหารจดการเก�ยวกบนโยบายและมาตรการ

การอนรกษพลงงานนาไปสการประหยดพลงงานไฟฟา

�. ทาใหทราบถงพฤตกรรมและปจจยท�มผลตอพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาของ

บคลากรท�ปฏบตงานภายในอาคารสานกงาน RATCH เพ�อนามาวเคราะหและวางแผนการประหยด

พลงงานภายในอาคารสานกงาน RATCH

3. ทาใหทราบถงประสทธผลของการนานโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงานไป

ปฏบต

4. เปนประโยชนสาหรบหนวยงานท�สนใจในการบรหารจดการการใชพลงงานไฟฟาของ

ประเภทอาคารควบคม (อาคารสานกงาน)

5

�.+ ขอบเขตและวธการศกษา

�. เน�อหาการศกษา

�) ศกษาขอมลปฐมภม จากการศกษาเชงสารวจ (Survey Research) ซ�งเปน

ขอมลท�ไดรบจากการออกแบบแบบสอบถามเปนการศกษาพฤตกรรมและทศนคตตอการประหยด

พลงงานไฟฟาของบคลากรท�ปฏบตงานในอาคารสานกงาน RATCH และการสมภาษณ แบบม

โครงสรางเฉพาะกลม

�) ศกษาขอมลทตยภม ไดแก ขอมลการใชไฟฟาในอดตของอาคารสานกงาน

RATCH และศกษาทฤษฎท�เก�ยวของกบบทวเคราะห วารสาร หนงสอ และงานวจยท�เก�ยวของการ

ประหยดไฟฟา

� พ�นท�การศกษาในอาคารสานกงานบรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด�ง จากด (มหาชน)

ขนาด �� ช �น (รวมช �นใตดนและช �นลอย) พ�นท�ใชสอย �C,CCC ตารางเมตร

J. ประชากรท�ใชในการศกษาคร �งน� คอ บคลากรผปฏบตงานภายในอาคารสานกงาน

RATCH จานวนท �งส�น �\[ คน (ฝายทรพยากรบคคล ณ เดอน ธนวาคม ��� ) แยกเปน � กลม

คอ

�) กลมผบรหาร จานวน Z ทาน (ต �งแตระดบผชวยกรรมการผจดการใหญข�นไป)

�) ระดบผปฏบตงาน จานวน �[\ ทาน (ต �งแตระดบผอานวยการฝายลงมา)

9. ระยะเวลาการศกษา ชวงเวลาท�ทาการศกษา เดอน มกราคม – มถนายน ���7

�.. นยามศพทเฉพาะ

� อาคารสานกงาน RATCH หมายถง อาคารสานกงานของบรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด�ง จากด (มหาชน) ต �งอยท� 8/8 หมท� 2 ถนนงามวงศวาน ตาบาลบางเขน อาเภอเมองนนทบร จงหวดนนทบร

2 ผปฏบตงานภายในอาคารสานกงาน RATCH หมายถง พนกงานของบรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด�ง จากด (มหาชน) ท�ปฏบตงาน ณ อาคารสานกงาน RATCH จงหวดนนทบร

6

J. ประสทธผล (Effectiveness) หมายถง การบรรลตามวตถประสงค หรอเปาหมายท�พงปรารถนาหรอเปนไปตามท�คาดหวงไว พจารณาจากการนาผลของงาน โครงการ หรอกจกรรม ท�ไดรบเปรยบเทยบกบวตถประสงค หรอเปาหมาย

4. มาตรการการอนรกษพลงงาน หมายถง ข �นตอนสการปฏบตการบรหารพลงงาน การจดการดานพลงงาน การจดทานโยบายพลงงาน ดชนช�วดการใชพลงงาน การใชพลงงานในอาคารสานกงานอยางมประสทธผลและการประหยด โดยการศกษาน�ศกษาเฉพาะพลงงานไฟฟา

บทท� �

แนวคด ทฤษฏ และงานวจยท�เก�ยวของ

ผศกษาไดนา แนวคด ทฤษฎและงานวจยท�เก�ยวของ เพ�อเปนกรอบแนวทางในการศกษา

เร�อง ประสทธผลของนโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงาน กรณศกษา บรษท ผลตไฟฟา

ราชบรโฮลด2ง จากด (มหาชน) ประเภทอาคารควบคม ดงน2

7.9 แนวคดเก�ยวกบความรความเขาใจ

7.7 แนวคดเก�ยวกบทศนคต

7.: แนวคดเก�ยวกบพฤตกรรม

7.; แนวคด ทฤษฎเก�ยวกบการเปดรบขอมลขาวสาร

7.= แนวคดเก�ยวกบการประหยดพลงงาน

7.> หลกการจดการดานพลงงาน

2.7 แนวคดเก�ยวกบประสทธผล

7.A ขอมลพ2นฐานเก�ยวกบอาคารสานกงานบรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด2ง จากด (มหาชน)

7.C งานวจยท�เก�ยวของ

�.� แนวคดเก�ยวกบความรความเขาใจ

กรต บญเจอ (7=7=: >F–>A อางถงใน หทยรตน อยรอด, 7==J: 9;) นกปรชญาแหง

จฬาลงกรณมหาวทยาลย ไดอธบายใหเหนถงความแตกตางระหวางความรกบความเขาใจ โดยได

หยบยกเอาคาวา “ญาณ” กบ “ปรชาญาณ” ซ�งเปนคาในภาษาบาลและสนสกฤตท�หมายถง “ความร

และความรลกซ2ง” มาอธบายใหเหนถงระดบความรท�แตกตางกน คอ “ญาณ” หรอ“ความร หมายถง

ความรทางตา หรอรดวยตาเพยงอยางเดยว สวน “ปรชาญาณ” หรอ “ความเขาใจ” ความรลกซ2งท�

สามารถเขาใจถงความสมพนธระหวางวทยาการตางๆ กลาวโดยสรปคอ การเขาใจแตละอยางถอวา

เปน “ญาณ” สวนการเขาใจความสมพนธระหวางเร�องราวตาง ๆ ถอวาเปน “ปรชาญาณ”

ประภาเพญ สวรรณ (7=:;: 9> อางถงใน หทยรตน อยรอด, 7==J: 9=) ไดเรยกพฤตกรรม

ดานพทธพสย (Cognitive Domain) ทางดานสขภาพวา พฤตกรรมดานความร ซ�งพฤตกรรมดานน2

8

เก�ยวของกบการรบร การจาขอเทจจรงตาง ๆ รวมท 2งการพฒนาความสามารถและทกษะทาง

สตปญญาการใชความคด วจารณญาณ เพ�อประกอบการตดสนใจ พฤตกรรมดานความร

ประกอบดวยความสามารถระดบตาง ๆ ซ�งเร�มตนจากความรตาง ๆ และเพ�มการใชความคดและ

พฒนาสตปญญามากข2น

ไพศาล หวงพานช (7=7>: C> อางถงใน หทยรตน อยรอด, 7==J: 9=) กลาววา ความร

หมายถง บรรดาขอเทจจรงหรอรายละเอยดของเร�องราวอนเปนประสบการณของบคคล ซ�งสะสม

และถายทอดสบตอกนไป สวนความเขาใจหมายถง ความสามารถในการนาความร ความจา ไป

ดดแปลง ปรบปรงเพ�อใหสามารถจบใจความ อธบายหรอเปรยบเทยบ ยนยอเร�องราวความคด

ขอเทจจรงตาง ๆ ได

สนนท ศลโกสม (7=7;: ;, 9= อางถงใน หทยรตน อยรอด, 7==J: 9=) ไดกลาวถงความรวา

หมายถง ความสามารถในการคงไวรกษาไวซ�งขอเทจจรง เร�องราวรายละเอยดตาง ๆ ตลอดจน

ประสบการณท 2งมวลของผเรยนและในดานของความเขาใจน 2นไดกลาวไววา หมายถงความสามารถ

ในการเกบรวบรวมความรและขยายความร ความจาน 2นใหไกลออกไปจากเดมอยางสมเหตสมผล

อทมพร ทองอไทย (7=7:: A:–A= อางถงใน หทยรตน อยรอด, 7==J: 9=) ความหมาย

ในทางศกษาศาสตรไดจาแนกความหมายของความร ความเขาใจออกเปน “ความร” หมายถง

พฤตกรรมและสภาพการณตาง ๆ ซ�งเนนการจา ไมวาจะเปนการระลกถงหรอการระลกไดกตาม

สวน “ความเขาใจ” เปนสภาพการณท�เกดข2นสบเน�องมาจากการเรยนร โดยเร�มตนจากการรวมสาระ

ตาง ๆ เหลาน 2นจนกระท �งพฒนาไปสพ2นท�ท�มความซบซอนย�งข2นไป

Benjamin S. Bloomไดอธบายความหมายของความรความเขาใจไววา “ความร” หมายถง

พฤตกรรมและสถานการณตาง ๆ ซ�งเนนการจา ไมวาจะเปนการระลกถงหรอระลกไดกตาม เปน

สถานการณท�เกดข2นอนเน�องมาจากการเรยนร โดยเร�มตนจากการรวบรวมสาระตาง ๆ เหลาน 2น

จนกระท �งพฒนาไปสข 2นท�มความสลบซบซอนย�งข2นตอไป โดยความรน2อาจแยกออกเปนความร

เฉพาะส�ง ความรในเร�องระเบยบการและความรเร�องสากล เปนตน สวน “ความเขาใจ” น 2น หมายถง

ความสามารถทางปญญาและทกษะ อนไดแก (สนนท องเกดโชค, 7=7C: 7F–7A อางถงใน หทย

รตน อยรอด, 7==J: 9=)

9) ความสามารถท�จะใหความหมายของคา (การแปล)

9

7) ความสามารถในการเขาใจ ความหมายของการคด (การตความ)

:) ความสามารถในการคาดคะเนถงส�งท�จะเกดข2นไดจากการกระทา (การประเมน

คา)

ดงน 2นบคคลจะมความเขาใจในเร�องใดเร�องหน�งจะตองมองคประกอบท 2ง : น2 Block and

Anderson: (9C>9) ไดกลาวถง ระดบความสามารถดานการเรยนรและการใชสตปญญาตามการจด

จาแนกวตถประสงคการศกษาของ Bloom (Bloom’s Taxonomy of Education Objective) ซ�งม >

ระดบดงน2 (เธยรธดา เหมพพฒน, 7=;>: 7; อางถงใน หทยรตน อยรอด, 7==J:9>)

9) ความร คอ ความสามารถในทางระลกไดหรอจาไดเก�ยวกบความจรงเฉพาะอยาง

คาศพท เง�อนไข แนวคด กฎระเบยบ หลกการและกฎเกณฑท �วไปและวธการปฏบต

7) ความเขาใจ เปนความสามารถในการแปลความหมาย การตความหรอให

ความหมายตอส�งตางๆ ขาวสารตาง ๆ การคาดคะเนเหตการณท�จะเกดตามมาหรอผลกระทบท�จะ

เกดข2น

:) การนาไปใช คอ ความสามารถในการนาเน2อหาท�ไดเรยนรในสถานการณหน�งไป

ใชแกไขปญหาหรอชวยในการเรยนรสถานการณใหมไดงายข2น

;) การวเคราะห คอ ความสามารถในการวเคราะหแยกยอยเน2อหาเร�องราวตาง ๆ

ออกเปนสวนประกอบยอย ๆ และวเคราะหความสมพนธระหวางสวนประกอบยอยตาง ๆ ของ

เน2อหาเร�องราวน 2นวามความสมพนธกนอยางไร

=) การสงเคราะห คอ ความสามารถในการจดเตรยมและรวบรวมเอาเน2อหา

เร�องราวในสวนยอยหรอสวนประกอบตาง ๆ เพ�อสรางโครงสรางรปแบบหรอความคดใหม

>) การประเมนผล คอ ความสามารถในการตดสนคณคา (Worth) หรอคานยม

(Value) ตอเน2อหาเร�องราวหรอขอเทจจรงตาง ๆ โดยใชเกณฑมาตรฐานอยางใดอยางหน�งเปน

สวนประกอบ

Good ใหความหมายของความรวา หมายถง ขอเทจจรง ความเปนจรง หลกการและขอมล

ขาวสารท�มนษยรบและเกบรวบรวมไว ซ�งความรเปนผลผลตจากการใชความคด สตปญญาของ

มนษยและกระบวนการทางจตวทยาของความทรงจาท�ทาใหเปนมนษยสามารถระลกและจาได

10

เก�ยวกบแบบแผน โครงสรางส�งท�ถกกาหนดข2น (เธยรธดา เหมพพฒน, 7=;>: 7; อางถงใน หทย

รตน อยรอด, 7==J: 9>)

�.� แนวคดเก�ยวกบทศนคต

7.7.9 ความหมายของทศนคต

คาวา “ทศนคต” หรอ Attitude มาจากภาษาละตนวา “Aptus” แปลวาโนมเอยงเหมาะสม

(ทตยา สวรรณะชฎ, 7=7F: FA อางถงใน พนลาภ เกตทองแถม, 7==J: >) ราชบณฑตยสถาน

(7=7>::: อางถงใน พนลาภ เกตทองแถม, 7==J: >) ใหความหมายไววาทศนคต หมายถง

แนวโนมท�บคคลไดรบหรอเรยนรมาและเปนแบบอยางในการแสดงปฏกรยาสนบสนนหรอเปน

ปฏปกษตอบางส�งบางอยางหรอตอบคคลบางคน ทศนคตน2เหนไดจากพฤตกรรมซ�งอาจเปนแบบ

เขาส (Approach)หรอถอนตวออก (Withdrawal) กได

“ทศนคต” ตรงกบภาษาองกฤษวา Attitude ซ�งแปลวา “ความรสก ความเหน” ดงน 2นคาวา

ทศนคตในความหมายรวม ๆ จงเปนไปในลกษณะของความเหนหรอความรสกของแตละบคคล ซ�ง

ยอมแตกตางกนไปตามความร และประสบการณท�สะสมมาของแตละบคคลน 2น บางคร 2งใชคาวาเจต

คต

ทศนคต (Attitude) มผใชคาอ�นในความหมายเดยวกนเชนคาวา เจตนคตหรอเจตคต ม

นกวชาการศกษาและนกจตวทยาใหคาจากดความดงน2

McDonald กลาววา ทศนคต หมายถง ความโนมเอยงหรอความพรอมท�จะแสดงพฤตกรรม

ทางใดทางหน�ง (ธระวฒ เอกะกล, 7=;7: 7 อางถงใน พนลาภ เกตทองแถม, 7==J: F)

Second and Backman กลาววา ทศนคต หมายถง ความรสก ความนกคด และพฤตกรรม

ของบคคลตอสภาพแวดลอม (ธระวฒ เอกะกล, 7=;7: 7 อางถงใน พนลาภ เกตทองแถม, 7==J: F)

Mehres and Lehmann กลาววาทศนคต หมายถง รปแบบของความรสกหรอพฤตกรรมท�

บคคลมความโนมเอยงท�จะตอบสนองตอวตถทางสงคม (ธระวฒ เอกะกล, 7=;7: 7 อางถงใน พน

ลาภเกตทองแถม, 7==J: F)

11

Anastasi กลาววา ทศนคต หมายถง ความโนมเอยงท�จะไปในทางท�ชอบหรอไมชอบตอส�ง

เราอยางใดอยางหน�ง อาทกลมชน ประเพณหรอสถาบนตาง ๆ (ธระวฒ เอกะกล, 7=;7: : อางถง

ใน พนลาภ เกตทองแถม, 7==J: F)

ดวงเดอน พนธมนาวน กลาววา ทศนคต หมายถง ความรสกท�แสดงออกอยางม �นคงตอ

บคคลหรอสถานการณใด ๆ ซ�งอาจจะเปนไปในทางท�ด (Positive) ขดแยง (Negative) หรอเปน

กลาง (Neutral) ซ�งเปนผลของการรบรเก�ยวกบลกษณะท�ด หรอเลวของบคคลหรอสถานการณน 2น

(ธระวฒ เอกะกล, 7=;7: : อางถงใน พนลาภ เกตทองแถม, 7==J: F)

ไพศาล หวงพานช (7=7>: 9;> อางถงใน พนลาภ เกตทองแถม, 7==J: F) กลาวถง

ทศนคตวาเปนความรสกภายในบคคลท�มตอส�งหน�งอนเปนผลจากประสบการณการเรยนรเก�ยวกบ

ส�งน 2นและความรสกดงกลาวจะเปนตวกาหนดใหบคคลน 2นแสดงพฤตกรรมหรอมแนวโนมของการ

ตอบสนองตอส�งน 2น ในทางใดทางหน�ง อาจเปนการสนบสนนหรอโตแยงคดคาน

สงบ ลกษณะ (7=7C: 7 อางถงใน พนลาภ เกตทองแถม, 7==J: F) กลาววา ทศนคต คอ

ความรสกพอใจ ชอบ ไมพอใจหรอไมชอบส�งใดส�งหน�ง

สรปจากท�กลาวมาความหมายของทศนคตดงกลาว มผท �ใหความหมายไวสอดคลองกน ซ�ง

สามารถสรปความหมายของทศนคตไดวา ทศนคต คอ สภาพความพรอมของจตใจแบบหน�งท�เปน

ผลมาจากประสบการณในอนท�จะตอบสนองตอส�งเรา เปนส�งท�ช2บอกถงการแสดงออกของบคคลน 2น

ท�กระทาตอส�งน 2นหรอส�งท�คลายคลงกนกบท�เคยประสบมาในคร 2งกอนและเน�องจากทศนคตเปนส�งท�

ไมสามารถมองเหนไดอยางชดเจน การท�เราจะทราบทศนคตของบคคลใดบคคลหน�งไดจะตองใช

วธการแปลความหมายของการแสดงออกซ�งอาจจะเปนแบบใดแบบหน�งขององคประกอบทศนคต

ดงกลาว

7.7.7 องคประกอบของทศนคต

เชดศกด � โฆวาสนธ (7=7F: ;J–;9 อางถงใน พนลาภ เกตทองแถม 7==J: A) ประภาเพญ

สวรรณ (7=7J: :–; อางถงใน พนลาภ เกตทองแถม 7==J: A) และธระพร อวรรณโณ (7=7A::>–

:F อางถงใน พนลาภ เกตทองแถม 7==J: A) กลาวโดยสรปตรงกนวาองคประกอบของทศนคตม

องคประกอบ : ประการ คอ

12

9) องคประกอบทางดานความคด (Cognitive Component) ซ�งรวมถงความเช�อ

(Belief) ความคดเหน (Opinion) หรอความคด (Idea) ท�มตอส�งตาง ๆ

7) องคประกอบทางดานอารมณและความรสก (Affective Component) ซ�งจะ

แสดงออกในลกษณะของความชอบหรอไมชอบ อนเหนไดชดวาเปนความรสกท�มอารมณเก�ยวของ

ดวย (Emotional Feeling)

:) องคประกอบพฤตกรรมหรอแนวโนมของการกระทา (Behavioral or Action

Tendency Component) หมายถง แนวทางปฏบตเพ�อแสดงออกโดยไมตองฝนความรสกและ

ความคด ซ�งมกจะแสดงออกมาเปนความพรอมท�จะกระทา เชน การยอมรบหรอปฏเสธหรออาจเปน

การวางแนวทางไวลวงหนาวาเม�อถงเวลาจะปฏบตจรง ๆ ตอส�งน 2นแลวจะปฏบตอยางไรหรออาจจะ

กาลงปฏบตอยแลว

7.7.: ลกษณะสาคญของทศนคต เชดศกด � โฆวาสนธ (7=7F: ;7-;= อางถงใน สคนธ มาศ

นย 7==J: C)

9) ทศนคตเปนส�งท�บคคลเรยนรข 2น ไมใชส�งท�ไดรบการถายทอดมาทางกรรมพนธ

7) ทศนคตไมใชเปนส�งท�มอยช �วคราว เม�อเกดข2นแลวจะมความคงตวพอสมควร

แตไมถงกบไมมการเปล�ยนแปลง การเปล�ยนแปลงจะมข2นแตจะไมฉบพลน

:) ทศนคตมความคงตวในความสมพนธระหวางบคคลกบสงคม เปนส�งท�เกดจาก

การแสดงปฏกรยาตอกนระหวางบคคลกบส�งแวดลอม เปนอนพนธของคานยมและปกตวสยของ

กลมคน สถาบนและวฒนธรรมน 2น ๆ

;) ความสมพนธของบคคลท�มตอส�งแวดลอม เม�อเปนทศนคตแลว มลกษณะเปน

แรงจงใจ เปนความชอบพอและไมเปนกลาง

=) ทศนคตมลกษณะท�เปนกลมท�ประกอบดวยทศนคตยอย ๆ

7.7.; การเกดทศนคต

ทศนคตเกดจากสาเหตตาง ๆ หลายประการดวยกนคอ

9) การเรยนรเน� องจากการอบรมเล2ยงดต 2งแตตอนเปนเดกหรอเกดจากการ

เลยนแบบหรอรบถายทอดเอาทศนคตท�มอยแลว (Adaptation of Ready-made Attitudes) ซ�งมกจะ

ไดรบจากบคคลท�มความสมพนธกนอยางใกลชดและแนนแฟน

13

7) ประสบการณท�ส �งสมของแตละบคคลเชน ทศนคตท�ไมดของคนผวขาวตอคนผว

ดาเน�องจากคนผวขาวไดรบประสบการณเก�ยวกบคนผวดาวาเปนผรบใช ดงน 2นเขาจงไมยอมรบวา

คนผวดามฐานะทางสงคมเทาเทยมกบเขา

:) จากประสบการณท�ทาใหจาไปนาน (Truma or Dramatic Experience) ซ�งมก

เปนประสบการณท�เจบปวด รนแรง ทนททนใดหรอแทบไมนาเช�อวาจะเปนไปได

;) จากบคลกภาพของบคคลน 2น (Personality) บคคลทกคนมใชจะรบเอาวฒนธรรม

หรอทศนคตของคนหมมากใหมามอทธพลตอทศนคตของเขาโดยส2นเชง แตจะข2นอยกบบคลกภาพ

ของเขาดวย

=) จากครอบครว โรงเรยน กลมเพ�อน ส�อมวลชนและสภาพแวดลอมตาง ๆ ใน

สงคมซ�งกอใหเกดทศนคตในลกษณะท�เปนสงคมประกต (Socialization)

>) จากความตองการท�จะสมปรารถนาในส�งน 2น บคคลจะมทศนคตท�ดตอส�งตาง ๆ

หรอตอบคคลท�ทาใหความตองการของเขาสมปรารถนา

7.7.= การเปล�ยนทศนคต

ทศนคตของบคคลน 2น แมจะมลกษณะคงเสนคงวา (Consistency) เปล�ยนแปลงได

ยาก แตกอาจจะเปล�ยนแปลงอยางคอยเปนคอยไปได เน�องจากอทธพลของส�งแวดลอมตาง ๆ เชน

การไดรบขอมลใหม ๆ จากบคคลอ�น ๆ หรอจากส�อมวลชนตาง ๆ หรอโดยการไดรบประสบการณ

ท 2งโดยตรงและโดยออม ซ�งจะทาใหเกดการเปล�ยนแปลงในองคประกอบดานความเขาใจ อนจะมผล

ทาใหองคประกอบดานความรสกและพฤตกรรมเปล�ยนแปลงไปดวย อาจสรปปจจยตาง ๆ ท�

เก�ยวของกบการเปล�ยนแปลงทศนคตไดดงน2

9) ความสอดคลองตองกนระหวางขอมล ความคด ความเขาใจและความรสก เชด

ศกด � โฆวาสนธ (7=7F: อางถงใน สคนธ มาศนย 7==J: 9J) น �นคอ เม�อบคคลมความรสกท�ด

หรอไมดตอส�งใด เขากจะมความคด ความเขาใจในส�งน 2นในลกษณะดงกลาวดวยเชนกนและถา

บคคลน 2นไดรบขอมลใหม ๆ หรอประสบการณใหม ๆ ซ�งทาใหองคประกอบดานความรสก

เปล�ยนไป กจะมผลทาใหความคดและความเขาใจของคน ๆ น 2นเปล�ยนไปดวย โดยเฉพาะทศนคตท�

เดมเกดจากประสบการณโดยออม มกจะถกเปล�ยนแปลงไดงายถาหากบคคลน 2นไดรบประสบการณ

14

โดยตรงและโดยท�ประสบการณโดยตรงน 2น ขดแยงหรอไมเหมอนกบประสบการณโดยออมท�เขาเคย

ไดรบ

7) ความสอดคลองตองกนระหวางความรสก ความคด ความเขาใจและพฤตกรรม

เม�อใดกตามท�บคคลตองการกระทาอยางใดอยางหน�ง โดยท�การกระทาน 2น เปนการกระทาท�เขาไม

เช�อถอ อดอดใจ เน�องจากการกระทาน 2นไมสอดคลองกบความเช�อของเขา กรณเชนน2กจะเกดความ

ขดแยงในองคประกอบของทศนคต ซ�งจะตองมการปรบองคประกอบของทศนคตใหสอดคลอง

ตองกน

:) การถกบงคบใหยนยอม การถกบงคบขเขญหรอการลงโทษ จะมผลตอการ

เปล�ยนทศนคตเชนกน แตมกจะเปนผลสาเรจเฉพาะการเปล�ยนทศนคตในดานองคประกอบดาน

พฤตกรรมเทาน 2น

;) ความสมพนธระหวางบคคลและอทธพลของกลมท�บคคลน 2นเปนสมาชก บคคล

จะเปล�ยนทศนคตคลอยตามกลมเพ�อน เพ�อใหไดรบการยอมรบจากกลม

=) การเสรมแรงและการลงโทษ (Reinforcement and Punishment) เม�อบคคลม

ประสบการณท�ดตอส�งหน�งส�งใด เน�องจากการไดรบรางวลหรอการเสรมแรง เขากจะมทศนคตท�ด

ตอส�งน 2น ในทางตรงกนขาม ถาหากบคคลมประสบการณท�ไมดตอส�งหน�งส�งใด เน�องจากเขาถก

ลงโทษ กจะมทศนคตท�ไมดตอส�งน 2น

>) ส�อมวลชนตาง ๆ ซ�งจะมอทธพลตอการเปล�ยนทศนคตมากนอยเพยงใดน 2น

ข2นอยกบแหลงขอมล เชน มความนาเช�อถอมากนอยเพยงใดหรอผรบขอมล เชน การท�บคคลน 2นม

ทศนคต

ด 2งเดมตอขอมลน 2น ๆ อยางไร

เม�อพจารณาถงคาจากดความ องคประกอบ การเกดหรอท�มา ตลอดจนการเปล�ยนแปลง

หรอแทท�จรง กคอการเกดของทศนคตใหมในภายหลงแลว พอสรปไดวาทศนคตท�กอข2นในจตใจ

ของบคคลน 2นจะตองไดรบอทธพลจากสภาพแวดลอมหลายประการ นบต 2งแตประสบการณในอดต

การรบฟงขาวสารจากภายนอก การอบรมเล2ยงด การเรยนรและการจดจาส�งตาง ๆ แลวนามา

ผสมผสานกน ดงท� Foster (9C=7: 9;J อางถงใน พนลาภ เกตทองแถม, 7==J: 9J–99) ไดเสนอวา

ทศนคตข2นอยกบเหต 7 ประการ คอ

15

9) ประสบการณท�บคคลมตอส�งของ บคคลหรอสถานการณ ทศนคตเกดข2นในตว

บคคลจากการไดพบเหน ไดคนเคย ไดทดลอง อนถอไดวาเปนประสบการณโดยตรง (Direct

Experience) ถาบคคลใดไมมประสบการณท 2งทางตรงและทางออมตอส�งของ บคคลหรอ

สถานการณ เขากจะไมมทศนคตตอส�งน 2น

7) คานยมและการตดสนคานยม เน�องจากกลมชนแตละกลมมคานยมและการ

ตดสนคานยมไมเหมอนกน แตละกลมอาจจะมทศนคตตอส�งเดยวกนแตกตางกนกได ซ�งข2นอยกบ

วฒนธรรม คานยมหรอการใหความสาคญหรอการจดเรยงความสาคญ (Priority) ของคานยมของคน

แตละคนหรอกลมแตละกลม

อยางไรกตามเม�อเกดทศนคตข2นแลวในบคคลใดบคคลหน�ง กเปนไปในรป

นามธรรมอนจบตองหรอมองเหนมได แตเราทราบทศนคตของเขาไดหากการอานขอความท�เขา

เขยนหรอฟงถอยคาท�เขาพด พรอมท 2งสงเกตพฤตกรรมท�เขาแสดงออกมาดวย ซ�งเร�องน2 Maier

กลาววา “ความคดเหน (Opinion) เปนการแสดงออกของทศนคตเพยงสวนหน�งและเปนการแปล

ความหมายขอเทจจรงของบคคลน 2นอกสวนหน�ง” ความคดเหนน 2นจะแสดงออกถงทศนคตจรงมาก

นอยเพยงใดข2นอยกบการแสดงเหตผลประกอบ (Justification) สนบสนนวามความสมเหตสมผล

(Rationality) เพยงใด โดยตองประกอบกนเขากบพฤตกรรมหรอแนวโนมท�เขาจะแสดงออกในการ

กระทาเร�องน 2น ๆ (ธญวรรณ ธนาม, 7=;9: :> อางถงใน พนลาภ เกตทองแถม, 7==J: 99)

7.7.> แบบวดทศนคต

การวดทศนคตน 2นเปนการวดท�คอนขางยาก จงมความจาเปนอยางย�งท�จะตองใชแบบวด

ทศนคตท�เช�อถอได ในการศกษาคร 2งน2ทางกลมผศกษาไดใชแบบวดทศนคตของ Likert (ธระวฒ เอ

กะกล, 7=;7: =9–=7 อางถงใน พนลาภ เกตทองแถม, 7==J: 99)

แบบวดทศนคตตามวธของ Likert’s มช�อเรยกหลายอยางเชน Sigma Scale, Likert Type

Scale, Method of Summated Rating, Posttoriori Approach วธน2 Renis Likert เปนผคดข2น โดย

มขอตกลงเบ2องตนวา ทศนคตมลกษณะการกระจายเปนแบบโคงปกต (Normal Curve) ดวยการนา

ขอความท�สรางข2นไปใชกบกลมท�ตองการศกษา กาหนดใหคะแนนโดยใชเกณฑความเบ�ยงเบน

มาตรฐานใหคะแนนชวงความรสกเทา ๆ กน เปน = ชวงตอเน�อง เรยกวา Arbitary Weighting

Method ใหคะแนนเปน = ; : 7 9 สาหรบขอความทางบวก สวนขอความทางลบในระดบความคด

16

เดยวกนใหคะแนนเปน 9 7 : ; = ซ�งไดผลไมแตกตางกน คะแนนผตอบแตละคนจะไดจากการรวม

คะแนนจากการตอบแตละขอของผตอบ ดงภาพประกอบ

แผนภมท� 7.9 สเกลตามแบบวดทศนคตของ Likert (Likert’sScale)

ดงน 2น มาตราวดทศนคตของลเคอรท จงประกอบดวยขอความคดเหนหลาย ๆ ขอ แตละขอ

มคณคาทางทศนคต ตามสเกลระดบของความตอเน�องจากไมเหนดวยอยางย�ง (Strongly disagree)

ไมเหนดวย (Disagree) ไมแนใจ (Uncertain) เหนดวย (Agree) และเหนดวยอยางย�ง (Strongly

agree) ตามภาพประกอบ

แผนภมท� 7.7 สเกลขอความตามแบบวดทศนคต Likert (Likert’sScale)

�.$ แนวคดเก�ยวกบพฤตกรรม 7.:.9 ความหมายเก�ยวกบพฤตกรรม

พจนานกรม Longman ไดใหคาจากดความวา พฤตกรรมเปนการกระทาหรอการตอบสนอง

การกระทาทางจตวทยาของแตละบคคลและเปนปฏสมพนธในการตอบสนองตอส�งกระตนภายใน

หรอภายนอก รวมท 2งเปนกจกรรมการกระทาตางๆ ท�ไดผานการใครครวญมาแลวหรอเปนไปอยาง

ไมรสกตว (สมพงษ กระตายทอง, 7=;=: 9= อางถงใน รงเรอง สายสรรคพงษ,7=;C: C)

ชดา จตพทกษ (7=7=: 7 อางถงใน รงเรอง สายสรรคพงษ, 7=;C: C) กลาววา พฤตกรรม

หรอการกระทาของบคคลน 2นไมไดรวมเฉพาะส�งท�แสดงออกมาภายนอกเทาน 2น แตยงรวมถงส�งท�อย

ภายในใจของบคคลซ�งคนภายนอกไมสงเกตเหนไดโดยตรง เชน คานยม (Value) ท�ยดถอเปน

17

หลกการในการประเมนส�งตาง ๆ ทศนคตหรอเจตคต (Attitude) ท�เขามตอส�งตาง ๆ ความคดเหน

(Opinion) ความเช�อ (Belief) รสนยม (Tests) และสภาพจตใจท�ถอวาเปนบคลกภาพของบคคลน 2น

พมพา งามวงษวาน (7=;=: :7 อางถงใน รงเรอง สายสรรคพงษ, 7=;C: C) ไดมการสรปวา

พฤตกรรม หมายถง การกระทาหรอการแสดงออกโดยมพ2นฐานจากความมประสบการณ ความเช�อ

ทศนคต ความคดเหนและอ�น ๆ ท�มตอสถานการณใด ๆ ไมวาการกระทาน 2น ผกระทาจะรตวหรอไม

รตวและสามารถสงเกตเหนไดหรอไมไดกตาม ซ�งอาจเปนไดท 2งคณและโทษตอเจาของพฤตกรรม

เองหรอตอส�งภายนอก

วมลสทธ � หรยางกร (7=;C: ;-=) ไดมการกลาวถงพฤตกรรมมนษยวา มนษยมพฤตกรรม

ทางจตหรอพฤตกรรมภายในควบคมกบพฤตกรรมภายนอก มนษยมความรสก มการรบร มการ

เรยนร มการจามการคด มการตดสนใจ รวมท 2งเกดอารมณ ตอส�งตาง ๆ ท�อยภายในการประกอบ

กจกรรมในชวตประจาวน พฤตกรรมทางจตเหลาน2มความสมพนธกบพฤตกรรมในสภาพแวดลอม

ภายนอกดวยเหตน2พฤตกรรมทางจตจงมกจะมสวนเก�ยวของกบสภาพแวดลอมภายนอกดวยไมมาก

กนอยอยางไมอาจหลกเล�ยงได แมวามนษยจะทาอะไรจะมการรบขาวสารการเปล�ยนแปลงจาก

สภาพแวดลอม มการพยายามทาความเขาใจความหมาย เกดการรบร และสะสมไวในจต ซ�งจะเปน

ประโยชนตอการพฒนากระบวนการทางจตตอไป (จลลดา ใชฮวดเจรญ, 7=:>: 9;–9= อางถงใน

รงเรอง สายสรรคพงษ, 7=;C: C)

จากคาจากดความตาง ๆ ของความหมายของพฤตกรรมท�กลาวมาแลว พอจะสรปไดวา

พฤตกรรม หมายถง การกระทา การปฏบตกจกรรม ปฏกรยาหรอการตอบสนองของมนษยท�มตอ

ส�งเราตาง ๆ หรอสถานการณตาง ๆ ในสภาพแวดลอม โดยมความร ความเขาใจ ทศนคตและการ

ปฏบตเปนตวทาใหบคคลน 2นแสดงออกมา โดยท�บคคลอ�น ๆ ท�อยรอบ ๆ จะสงเกตการณกระทา

เหลาน 2นไดหรอไมกตาม

สาหรบพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟา เสาวลกษณ มากแผนทอง (7=;9: 9C อางถง

ใน รงเรอง สายสรรคพงษ, 7=;C: 9J) ไดใหความหมายวา เปนการกระทาหรอกรยาอาการท�

แสดงออกของบคคลตอการใชพลงงานไฟฟาใหเปนไปอยางคมคาและโดยท�ยงคงไดรบความ

สะดวกสบายเทาเดมหรอไมไดลดประโยชนจากการใชพลงงานไฟฟาลดลง

7.:.7 องคประกอบของพฤตกรรม

18

ประภาเพญ สวรรณ (7=7>: 9=–9F อางถงใน รงเรอง สายสรรคพงษ, 7=;C: 9J) กลาววา

นกจตวทยา เช�อวาพฤตกรรมเปนผลท�เกดจากการทาปฏกรยาของมนษยกบอนทรย (Organism)

กบส�งแวดลอม (Environment) จะมผลออกมาในรปท 2งท�สงเกตไดดวยบคคลอ�นและท�สงเกตไมได

แตสามารถจะวนจฉยวามหรอไมม โดยใชวธการหรอเคร�องมอทางดานจตวทยาและไดกลาวถง

ทฤษฎของ Bloom, Benjamis S. วาพฤตกรรม มองคประกอบ : สวนคอ

9) พฤตกรรมดานพทธปญญา (Cognitive Domain) พฤตกรรมดานน2เก�ยวของกบ

การรการจา ขอเทจจรงตาง ๆ รวมท 2งการพฒนาความสามารถ และทกษะทางสตปญญา การใช

วจารณญาณเพ�อประกอบการตดสนใจ พฤตกรรมดานพทธปญญา ประกอบดวยความสามารถระดบ

ตาง ๆ คอ ความร (Knowledge) ความเขาใจ (Comprehension) การประยกตหรอการนาไปใช

(Application) การวเคราะห (Analysis) และการประเมนผล (Evaluation)

7) พฤตกรรมดานทศนคตคานยมความรสกชอบ (Affective Domain) พฤตกรรม

ดานน2หมายถง ความสนใจ ความรสกเทาท�ชอบหรอไมชอบ การใหคณคา การเปล�ยนแปลงหรอการ

ปรบปรงคานยมท�ยดถออย พฤตกรรมดานน2ยากตอการอธบาย เน�องจากเกดภายในจตใจของบคคล

ซ�งตองใชเคร�องมอพเศษในการวดพฤตกรรมเหลาน2 เพราะความรสกภายในของคนน 2นยากตอการท�

จะวดจากพฤตกรรมท�แสดงออกมาภายนอก พฤตกรรมดานน2แบงออกเปน = ข 2นตอน คอ การรบร

(Receiving) การตอบสนอง (Responding) การใหคณคา (Valuing) การจดกลมคา (Organization)

และการแสดงคณลกษณะคานยมท�ยดถอ (Characterization by a Value or Value Complex)

:) พฤตกรรมดานการปฏบต (Psychomotor Domain) พฤตกรรมดานน2เปนการใช

ความสามารถท�แสดงออกทางรางกาย ซ�งรวมท 2งการปฏบตหรอพฤตกรรมท�แสดงออกและสงเกตได

ในสถานการณหน�ง ๆ หรออาจจะเปนพฤตกรรมท�ลาชาคอ บคคลไมไดปฏบตทนท แตคาดคะเนวา

อาจปฏบตในโอกาสตอไป พฤตกรรมแสดงออกน2เปนพฤตกรรมข 2นสดทายท�เปนเปาหมายของ

การศกษา ซ�งจะตองอาศยพฤตกรรมระดบตาง ๆ ท�กลาวมาแลวเปนสวนประกอบ (ดานพทธปญญา

และทศนคต) พฤตกรรมดานน2เม�อแสดงออกมาจะแสดงผลไดงาย แตในกระบวนการจะกอใหเกด

พฤตกรรมน2 ตองอาศยระยะเวลา และการตดสนใจหลายข 2นตอน

Gronbach (9CF7: 9; อางถงใน รงเรอง สายสรรคพงษ, 7=;C: 99) ไดอธบายวาพฤตกรรม

ของมนษยมองคประกอบ F ประการ คอ

19

9) ความมงหมาย (Goal) เปนความตองการหรอวตถประสงคท�ทาใหเกดกจกรรม

คนเราตองทากจกรรมเพ�อสนองตอบความตองการท�เกดข2น กจกรรมบางอยางกใหความพอใจหรอ

ตอบสนองความตองการไดทนท แตความตองการหรอวตถประสงคบางอยางกอาจตองใชเวลานาน

จงจะสามารถบรรลผลสมความตองการได คนเราจะมความตองการหลาย ๆ อยางในเวลาเดยวกน

และมกจะตองเลอกสนองความตองการท�รบดวนกอน และสนองความตองการท�หางออกไปใน

ภายหลง

7) ความพรอม (Readiness) หมายถง ระดบวฒภาวะหรอความสามารถท�จาเปนใน

การทากจกรรมเพ�อสนองความตองการ คนเราไมสามารถสนองความตองการไดหมดทกอยาง

ความตองการบางอยางอยนอกเหนอความสามารถของเรา

:) สถานการณ (Situation) เปนเหตการณท�เปดโอกาสใหเลอกทากจกรรมเพ�อจะ

ตอบสนองความตองการ

;) การแปลความหมาย (Interpretation) กอนท�คนเราจะทากจกรรมหน�งลงไป

มนษยจะพจารณาสถานการณกอนแลวจงตดสนใจเลอกวธการท�เกดความพงพอใจมากท�สดเพ�อ

ตอบสนองความตองการ

=) การตอบสนอง (Response) เปนการกระทากจกรรมเพ�อสนองตอบความ

ตองการโดยวธการท�ไดเลอกแลวในข 2นแปลความหมาย

>) ผลท�ไดรบหรอผลท�ตามมา (Consequence) เม�อทากจกรรมแลวยอมไดรบผล

การกระทาน 2น ผลท�ไดรบอาจเปนไปตามท�คาดคดหรออาจตรงขามกได

F) ปฏกรยาตอความผดหวง (Reaction to Thwarting) ในกรณท�ไมสามารถ

ตอบสนองความตองการได มนษยกอาจจะยอนกลบไปแปลความหมายของสถานการณและเลอก

วธการใหม

7.:.: ประเภทของพฤตกรรม

การกระทาหรอการแสดงออกของมนษย ท 2งความรสกนกคด คาพด การกระทาทาทางตาง

ๆ มความสาคญ เพราะเปนปจจยท�สาคญท�สดในการอยรวมกนในสงคม ในการจาแนกพฤตกรรม

ของบคคล อาจจาแนกไดหลายลกษณะ ถาจาแนกโดยอาศยการสงเกตเปนหลกสาคญสมจตต

20

สพรรณทศน ไดแบงพฤตกรรมออกเปน 7 ประเภท ดงน2 (สรณยศ บญไข, 7=;=: C อางถงใน

รงเรอง สายสรรคพงษ, 7=;C: 97)

9) พฤตกรรมภายในหรอพฤตกรรมการปกปด (Covert Behavior) คอการกระทา

หรอกจกรรมท�เกดข2นในตวบคคล ซ�งสมองจะทาหนาท�รวบรวมและส �งการมท 2งท�เปนรปธรรม ไดแก

การเตนของหวใจ การบบตวของลาไสและท�เปนนามธรรม ไดแก ความคด ความรสก ทศนคต

ความเช�อ คานยม ซ�งอยในสมองของคนไมสามารถสงเกตเหนได

7) พฤตกรรมภายนอกหรอพฤตกรรมการเปดเผย (Overt Behavior) คอ ปฏกรยา

ของบคคลหรอกจกรรมของบคคลท�ปรากฏออกมาใหบคคลอ�นเหนไดท 2งทางวาจาและการกระทา

ทาทางตาง ๆ เชน การพด การหวเราะ การกนอาหาร การปลกตนไม การกษาความสะอาด

พฤตกรรมภายนอกเปนปจจยท�สาคญท�สดของมนษยในการท�จะอยรวมกนกบผอ�นและเปนสาเหตท�

สาคญในการอนเคราะหโลกหรออนรกษส�งแวดลอม

7.:.; ส�งท�กาหนดพฤตกรรม

พฤตกรรมของมนษยท�แสดงออกน 2นไมไดข2นอยกบธรรมชาตเพยงอยางเดยว แตยงข2นอย

กบหลายส�งหลายอยางท�มอทธพลตอพฤตกรรม ดงท� ณรงค สนสวสด � ไดกลาวถงส�งท�กาหนด

พฤตกรรมมนษยมหลายประการ ซ�งอาจแยกไดเปน 7 ประเภท คอ (อารญญา รกษตานนท, 7=:A:

7C อางถงใน รงเรอง สายสรรคพงษ, 7=;C: 97)

9 ลกษณะนสยสวนตวของมนษยแตละคน ไดแก

9) ความเช�อ (Belief) หมายถง การท�บคคลหน�งคดถงอะไรกไดในแงของขอเทจจรง

คอ คดวาความจรงเปนเชนน 2น ซ�งอาจถกหรอไมถกตองตามความเปนจรงกได สวนความเช�ออาจ

ไดมาโดยการเหน การบอกเลา การอาน และการคดข2นมาเอง

7) คานยม (Value) หมายถง ส�งท�คนนยมยดถอประจาใจชวยตดสนใจในการเลอก

:) ทศนคตหรอเจตคต (Attitude) เปนพลงสาคญท�มอทธพลตอพฤตกรรมท�

แสดงออก เปนแกนกลางของจตวทยาสงคมยคปจจบน ทศนคตจดวาเปนเร�องท�ละเอยดออน

ซบซอน ตองอาศยการตอบสนองออกมาเปนถอยคาหรอพฤตกรรมภายนอก

;) บคลกภาพ (Personality) เปนสวนหน�งของลกษณะนสยและยงเปนสวนหน�งใน

การกาหนดพฤตกรรมดวย

21

7 ส�งท�ไมเก�ยวกบลกษณะนสยของมนษย ไดแก

9) ส�งกระตนพฤตกรรม (Stimulus Object) และความเขมขนของส�งกระตน

พฤตกรรม เปนส�งท�ทาใหเราแสดงพฤตกรรมออกมา อาจเปนอะไรกได เชน คาสอน ความหว

หนงสอ เปนตน

7) สถานการณ (Situation) หมายถง ส�งแวดลอมท 2งท�เปนบคคล และไมใชบคคลซ�ง

อยในสภาพท�บคคลกาลงจะมพฤตกรรม เชน การเขาควซ2อต �วท�โรงภาพยนตร

7.:.= กระบวนการทางพฤตกรรม

วมลสทธ � หรยางกร ไดแยกข 2นตอนของกระบวนการทางพฤตกรรมออกเปน : กระบวนการ

ยอยดงน2 (สรญยศ บญไข, 7=;=: 99 อางถงใน รงเรอง สายสรรคพงษ, 7=;C: 9:)

9) กระบวนการรบร (Perception) คอ กระบวนการท�ไดร บขาวสารจาก

สภาพแวดลอมโดยผานทางประสาทสมผส กระบวนการน2จงรวมไปถงความรสก (Sensation) ดวย

7) กระบวนการร (Cognition) คอ กระบวนการท�เก�ยวของกบกระบวนการทางจต

ท�รวมการเรยนร การจา การคด กระบวนการทางจตดงกลาวยอมรวมถงการพฒนาดวยกระบวนการ

รจงเปนกระบวนการทางปญญา

:) กระบวนการเกดพฤตกรรมในสภาพแวดลอม (Spatial Behavior) คอ

กระบวนการท�บคคลมพฤตกรรมเกดข2นในสภาพแวดลอม มความสมพนธกบสภาพแวดลอมผาน

การกระทา

สงเกตไดจากภายนอก เปนพฤตกรรมภายนอก (Overt Behavior)

7.:.> การวดพฤตกรรม

พฤตกรรมของบคคล มท 2งพฤตกรรมภายนอกและพฤตกรรมภายใน โดยการท�จะศกษา

พฤตกรรมน 2น สามารถทาไดหลายวธ ถาเปนพฤตกรรมภายนอกท�บคคลแสดงออกมาใหบคคลอ�น

เหนไดจะทาการศกษาได คอ ใชการสงเกตโดยตรงและโดยออม แตถาเปนพฤตกรรมภายในจะไม

สามารถสงเกตได ตองใชวการทางออม โดยการสมภาษณ การทดสอบดวยแบบทดสอบและการ

ทดลองท 2งในหองปฏบตการและในชมชน เพราะฉะน 2นเคร�องมอท�ใชวดพฤตกรรมอาจทาไดโดยการ

สรางเปนแบบสอบถาม แบบสมภาษณ แบบสงเกต ประกอบการสมภาษณหรออาจใชเคร�องมออ�น

ประกอบ เชน เคร�องวดความดนโลหต เคร�องฟงการเตนของหวใจ

22

สมจตต สพรรณทศน ไดกลาวถงวธการศกษาพฤตกรรมไววาม 7 วธ คอ (กฤษณพงศ พ

ตระกล, 7=;;: ;;–;= อางถงใน รงเรอง สายสรรคพงษ, 7=;C: 9:)

9 การศกษาพฤตกรรมโดยตรง ทาไดโดย

9) การศกษาพฤตกรรมโดยการสง เกตแบบใหผถ กสง เกตรตว (Direct

Observation) เชน ครสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนในหองเรยนโดยบอกใหนกเรยนในช 2นไดทราบ

วาครจะสงเกตใครทากจกรรมอะไรบางในหองเรยน การสงเกตแบบน2บางคนอาจไมแสดงพฤตกรรม

ท�แทจรงออกมาได

7) การสงเกตแบบธรรมชาต (Naturalistic Observation) คอ การท�บคคลผตองการ

สงเกตพฤตกรรมไมไดกระทาตนเปนท�รบกวนพฤตกรรมของบคคลผถกสงเกตและเปนไปใน

ลกษณะท�ทาใหผถกสงเกตไมทราบวาถกสงเกตพฤตกรรม การสงเกตแบบน2จะไดพฤตกรรมท�

แทจรงมาก และจะทาใหสามารถนาผลท�ไดไปอธบายพฤตกรรมในสถานท�ใกลเคยงหรอเหมอนกน

ขอจากดของวธสงเกตแบบธรรมชาตกคอ ตองใชเวลามากจงจะสงเกตพฤตกรรมท�ตองการไดและ

การสงเกตตองทาเปนเวลาตดตอกนเปนจานวนหลายคร 2ง พฤตกรรมบางอยางอาจตองใชเวลา

สงเกตถง =J ป หรอ 9JJ ป กได

การศกษาพฤตกรรมโดยทางตรงไมวาจะเปนการสงเกตโดยรตวหรอไมกตาม ผสงเกต

จะตองมความละเอยด ตองสงเกตใหเปนระบบและมการบนทกเม�อสงเกตพฤตกรรมไดแลว

นอกจากน2ผสงเกตตองไมมอคตตอผถกสงเกต ซ�งจะทาใหไดผลการศกษาท�เท�ยงตรงและเช�อถอได

7 การศกษาพฤตกรรมโดยออม แบงออกไดหลายวธคอ

9) การสมภาษณ เปนวธหน�งท�ผศกษาตองการซกถามขอมลจากบคคลหรอกลม

บคคลซ�งไดโดยการซกถามเผชญหนากนโดยตรงหรอมคนกลางทาหนาท�ซกถามใหกได เชน ใช

ลามสมภาษณคนท�พดกนคนละภาษา การสมภาษณเพ�อตองการทราบถงพฤตกรรมของบคคลแบง

ออกเปน 7 ประเภทใหญ คอ (9) การสมภาษณโดยทางตรง ทาไดโดยผสมภาษณซกถามผถก

สมภาษณเปนเร�อง ๆ ตามท�ไดต 2งจดมงหมายเอาไว (7) การสมภาษณโดยออมหรอไมเปนทางการ

ผถกสมภาษณจะไมทราบวาผส มภาษณตองการอะไร ผส มภาษณจะพดคยไปเร�อย ๆ โดย

สอดแทรกเร�องท�จะสมภาษณเม�อมโอกาส ซ�งผตอบจะไมรตววาเปนส�งท�ผสมภาษณเจาะจงท�จะ

23

ทราบถงพฤตกรรม การสมภาษณทาใหไดขอมลมากมายแตกมขอจากด คอ บางเร�องผถก

สมภาษณไมตองการเปดเผย

7) การใชแบบสอบถาม เปนวธการท�เหมาะสาหรบการศกษาพฤตกรรมของบคคล

เปนจานวนมากและเปนผท�อานออกเขยนไดหรอสอบถามกบบคคลท�อยหางไกล อยกระจดกระจาย

นอกจากน2ยงสามารถถามพฤตกรรมในอดตหรอตองการทราบแนวโนมพฤตกรรมในอนาคตไดขอด

อกประการหน�งคอ ผถกศกษาสามารถท�จะใหขอมลเก�ยวกบพฤตกรรมท�ปกปดหรอพฤตกรรมตาง

ๆ ท�ไมยอมแสดงออกใหบคคลอ�นทราบไดโดยวธอ�น ซ�งผถกศกษาแนใจวาเปนความลบและการใช

แบบสอบถามจะใชศกษาเวลาใดกได

:) การทดลอง เปนการศกษาพฤตกรรม โดยผถกศกษาจะอยในสภาพการควบคม

ตามท�ผศกษาตองการ โดยสภาพแทจรงแลว การควบคมจะทาไดในหองทดลอง แตการศกษา

พฤตกรรมของคนในชมชน โดยควบคมตวแปรตาง ๆ คงเปนไปไดนอยมาก การทดลองใน

หองปฏบตการจะใหขอมลท�มขอจากด ซ�งบางคร 2งอาจนาไปใชตามสภาพท�เปนจรงไดไมเสมอไปแต

วธน2มประโยชนอยางมากในการศกษาพฤตกรรมของบคคลทางดานการแพทย

;) การบนทก วธน2ทาใหทราบพฤตกรรมของบคคล โดยใหบคคลแตละคนทา

บนทกพฤตกรรมของตนเองซ�งอาจเปนบนทกประจาวนหรอศกษาพฤตกรรมแตละประเภท เชน

พฤตกรรมการกน พฤตกรรมการทางาน พฤตกรรมทางสขภาพ พฤตกรรมทางส�งแวดลอม เปนตน

�.& แนวคด ทฤษฎเก�ยวกบการเปดรบขอมลขาวสาร

บคคลตองอยรวมกนเปนสงคม ดงน 2นบคคลจงตองการขอมลขาวสารเพ�อชวยในการ

ตดสนใจเก�ยวกบเร�องใดเร�องหน�ง และชวยใหรสกวาตนเองเปนสวนหน�งของสงคมน 2น ๆ โดยการ

รบรขาวสารน 2น บคคลจะเลอกรบรเปนบางสวนซ�งคดวาเปนประโยชนแกตนเอง แรงผลกดนท�ทาให

บคคลหน�ง ๆ มการเลอกรบขาวสารอยางไรน 2น เกดจากคณสมบตพ2นฐานของบคคลน 2นในดานตาง

ๆ ไดแก

9) องคประกอบทางดานจตใจ เชน กระบวนการเลอกรบขอมลขาวสาร การเลอก

รบรตามทศนะและประสบการณเดมของตน

24

7) องคประกอบทางดานสงคม สภาพแวดลอม เชน ครอบครว วฒนธรรมประเพณ

ลกษณะทางประชากร เชน อาย เพศ ภมลาเนา การศกษา ตลอดจนสถานภาพทางสงคม

Klapper กลาววา ในการเปดรบขอมลขาวสารจากส�อมวลชน ผรบสารอาจเปดรบสารโดย

ผานกระบวนการในการเลอกรบ (Selective Process) ซ�งมข 2นตอนตาง ๆ ดงน2 (ศศพรรณ บว

ทรพย, 7=;F: 79 อางถงใน หทยรตน อยรอด, 7==J: 9C)

9) การเลอกรบหรอการเลอกใช (Selective Exposure) บคคลจะเลอกเปดรบส�อ

และขาวสารจากแหลงตาง ๆ ตามความสนใจ และความตองการของคนเพ�อนามาใชแกปญหาและ

เปนขอมลเพ�อสนองความตองการของตน

7) การเลอกใหความสนใจ (Selective Attention) บคคลจะเลอกเปดรบขาวสารและ

บคคลยงเลอกใหความสนใจตอขาวสารท�ไดรบ ซ�งสอดคลองหรอเขากนไดกบทศนคตและความเช�อ

ด 2งเดมของบคคลน 2นๆ ในขณะเดยวกนกพยายามหลกเล�ยงการรบขาวสารท�ขดตอทศนคตหรอ

ความคดด 2งเดม ท 2งน2เพราะการไดรบขาวสารท�ไมสอดคลองกบความรสกของตนจะทาใหเกดความ

สบสนและคบของใจ

:)การเลอกรบรและตความหมาย (Selective Perception and Selective

Interpretation) เม�อบคคลเปดรบขาวสารจากแหลงใดแหลงหน�งแลว ผรบสารอาจมการเลอกรบร

และเลอกตความสารท�ไดรบตามประสบการณของแตละคน ผรบสารจะมการตความขาวสารท�ไดรบ

ตามความเขาใจของตนเองหรอตามทศนคต ประสบการณ ความเช�อถอ ความตองการและแรงจงใจ

ของคนในขณะน 2น

;) การเลอกจา (Selective Retention) หลงจากท�บคคลเลอกใหความสนใจ เลอก

รบรและตความขาวสารไปในทศทางท�สอดคลองกบทศนคตและความเช�อของตนแลว บคคลยงเลอก

จดจาเน2อหาสาระของสารในสวนท�ตองการจาเขาไวเปนประสบการณ ในขณะเดยวกนกมกลม

ขาวสารท�ไมตรงกบความสนใจของตนเอง

McCombs and Beckerไดใหความเหนวา บคคลเปดรบขาวสารจากส�อมวลชนเพ�อ

ตอบสนองความตองการ ; ประการ คอ (ศศพรรณ บวทรพย, 7=;F: 79-77 อางถงใน หทยรตน อย

รอด, 7==J: 7J)

25

9) เพ�อตองการรเหตการณ โดยการตดตามความเคล�อนไหวและสงเกตการณส�ง

ตาง ๆ รอบตวจากส�อมวลชน เพ�อจะไดรเหตการณ ทนสมย รอบร

7)เพ�อชวยในการตดสนใจ โดยเฉพาะการตดสนใจในเร�องท�เก�ยวกบชวตประจาวน

การเปดรบขาวสาร ทาใหบคคลสามารถกาหนดความเหนของตนแตละสภาวะหรอเหตการณตาง ๆ

รอบตวได

:) เพ�อพดคยสนทนา การเปดรบขาวสารจากส�อมวลชนทาใหบคคลมขอมลท�จะ

นาไปใชในการพดคยกบคนอ�น ๆ ได

;) เพ�อความตองการมสวนรวม เพ�อรบรและมสวนรวมในเหตการณความเปนไป

ตาง ๆ ท�เกดข2นในสงคมและรอบ ๆ ตว

7.;.9 ประเภทของส�อ

ประจวบ อนออด (7=:J: A9 อางถงใน หทยรตน อยรอด, 7==J: 79) แบงส�อเพ�อการ

ประชาสมพนธเปน = ประเภท ดงน2

9) ส�อประเภทคาพด ไดแก วทยกระจายเสยง โทรศพท เคร�องขยายเสยง แถบ

เสยงแผนเสยง

7) ส�อประเภทลายลกษณอกษร ไดแก เอกสารส�งพมพชนดตาง ๆ เชน วารสาร

หนงสอพมพรายวน นตยสาร จลสาร เอกสารแผนพบ หนงสอเลมเลก โปสเตอร ใบปลว รายงาน

ประจาป วดโอเทป โทรเลข โทรสาร รวมท 2งคอมพวเตอร

:) ส�อประเภทภาพและสญลกษณ ไดแก การแสดงภาพแผนปายโฆษณารมทาง

หลวง ปายประชาสมพนธหรอปายโฆษณาขางรถประจาทางหรอทายรถประจาทาง ปายตามปายรถ

ประจาทาง ปายสถานรถไฟ รมทางดวนหรอส�แยก

;) ส�อประเภทภาพและเสยงหรอส�ออเลกทรอนกส ซ�งรวมท 2งวทยและโทรทศน

ปจจบนส�อโทรทศนเปนส�ออเลกทรอนกสท�มบทบาทมากท�สด โดยเขามาแทนท�ภาพยนตร และส�อท�

แตกแขนงจากโทรทศนคอวดโอ ซ�งนอกจากจะเปนส�อในการใหความบนเทงแลวยงเปนส�อสาหรบ

การใหขาวสารใหกบผชม

=) ส�อเบดเตลด ไดแก จดหมายสงตรงไปยงผรบ แผนผา เคร�องใช ของชารวย

ตางๆ เชน รม ไมขดไฟ กระเปาหรอถงใสของ เส2อยด ปฏทน ฯลฯ ส�อประเภทน2มกจะใชผสมกบส�อ

26

อ�นๆ เพ�อเปนการเตอนใหระลกจดจาขาวสารท�ประชาสมพนธส�ออ�นแลววรศรา วราลกษณ (7=:=:

9F-9A อางถงใน หทยรตน อยรอด, 7==J: 79) ส�อแบงไดเปน 7 ประเภท คอ

9) ส�อมวลชน หมายถง ส�อท�ทาใหผรบสาร ซ�งอาจจะเปนบคคลเดยวหรอกลม

บคคลท�สามารถสงขาวสารขอมลไปยงผรบเปาหมายเปนจานวนมาก และอยกนอยางกระจด

กระจายในเวลารวดเรว ส�อมวลชนในกระบวนการส�อมวลชน เปนรปแบบหน�งของการส�อสารซ�งม

ลกษณะโดยท �วไปแตกตางจากส�อสารในรปแบบอ�นๆ 7 ประการ คอ

(9) กลมผรบขาวสารจะตองเปนกลมชนขนาดใหญ ซ�งไมใชผท �อยในสงคม

หรอมประสบการณรวมกน แตเปนกลมชนท�มความหลากหลายและมลกษณะท�แตกตางกนไป ไม

จาเปนตองรจกหรอมประสบการณคลายคลงกนมากอน

(7) ส�อท�ใชในการส�อสารมวลชนจะเปนส�อท�สมผสดวยการมองเหน เชน

หนงสอพมพ นตยสาร ส�อท�สมผสไดดวยการฟง เชน วทย และส�อท�สมผสไดดวยมองเหนและการ

ฟง ไดแก โทรทศน เปนตน

7) ส�อบคคล หมายถง ตวบคคลท�นาพาขาวสารจากบคคลหน�งไปยงบคคลหน�งโดย

อาศยการตดตอส�อสารแบบตวตอตวระหวาง 7 คนหรอมากกวา 7 คนข2นไป ไดแก ญาต พ�นองสาม

หรอภรรยา เพ�อนบาน เพ�อนรวมงาน เจาหนาท�รฐบาล เจาหนาท�องคกรเอกชน นสต นกศกษา

7.;.7 อทธพลของส�อมวลชนตอการเปล�ยนแปลงพฤตกรรมของบคคล

De Fleur ไดใหแนวความคดพ2นฐานเก�ยวกบอทธพลของส�อมวลชนตอการเปล�ยนแปลง

พฤตกรรมของบคคลได ; ทฤษฎ ดงน2 (ศศพรรณ บวทรพย, 7=;F: 77-7: อางถงใน หทยรตน อย

รอด, 7==J: 77)

9) ทฤษฎความแตกตางระหวางบคคลกลาวคอโครงสรางทางบคลกภาพสวนบคคล

ท�แตกตางกน เชน ทศนคต คานยม และความเช�อ จะมสวนสาคญตอการกาหนดรปแบบการรบร

หรอการเรยนรของมนษย เก�ยวกบเหตการณท�เกดข2นและขาวสารตาง ๆ ท�แตกตางกน ตามทฤษฏ

น2ส�อมวลชนจงมอทธพลในแงของการเรยนรหรอการย2าในส�งท�เขารอยแลว

7) ทฤษฎการจดประเภททางสงคม กลาววา บคคลกลมเดยวกนยอมจะเปด

ขาวสารและมปฏกรยาตอบสนองตอเน2อหาของขาวสารท�คลายคลงกน ท 2งน2เน�องมาจากความ

27

ใกลชดสนทสนมผกพนของกลม ฉะน 2นส�อมวลชนจงมอทธพลตอกลมคนเหลาน2กตอเม�อสงมาใน

ลกษณะท�สอดคลองกบบรรทดฐานของกลม

:) ทฤษฎความสมพนธทางสงคม กลาวคอ ความสมพนธระหวางบคคลภายในกลม

แบบไมเปนทางการมอทธพลตอการส�อสาร นกสงคมวทยาชนบท เช�อวาเครอญาตของชาวนามสวน

สาคญตอการตดสนใจยอมรบหรอไมยอมรบการเปล�ยนแปลงใหม ๆ และชาวชนบทมความผกพน

ทางสงคมอยางแนนแฟนกบเพ�อนบาน ผนาความคดเหนในสงคมจะเปนบคคลท�มอทธพลตอการ

เผยแพรขาวสารและการตดสนใจยอมรบนวตกรรมของบคคลในสงคมน 2น ในกรณเชนน2ส�อมวลชน

จะมอทธพลตอคนในลกษณะ ทฤษฎการส�อสารสองข 2นตอน (Two-step Flow Theory) ซ�งตองอาศย

อทธพลของส�อบคคล

;) ทฤษฎบรรทดฐานทางสงคม กลาววา พฤตกรรมของบคคลอาจข2นอยกบบรรทด

ฐานและสภาพแวดลอมทางสงคม ถาส�อมเน2อหาสาระท�สอดคลองกบบรรทดฐานทางสงคม

ส�อมวลชนอาจเพยงย2าบรรทดฐานเดมและสรางบรรทดฐานใหมเพยงเลกนอยเทาน 2น

ฉะน 2นจงอาจกลาวไดวา ส�อมวลชนทาหนาท�ทางออม : ประการ คอ

(9) ส�อมวลชนจะสงเสรม สนบสนนและย2าบรรทดฐานทางสงคมใหดารงอย

ตลอดไป

(7) ส�อมวลชนจะสามารถสรางความรบผดชอบรวมกนใหเกดข2นในสงคม

(:) ส�อมวลชนสามารถเปล�ยนแปลงการดาเนนชวตและพฤตกรรมของ

บคคล โดยชวยใหเกดพฤตกรรมใหมแตตองใชเวลามาก

กลาวโดยสรป การรบขาวสาร ไมวาจะเปนทางไหน เชน จากส�อตาง ๆ ทางโทรทศน

หนงสอพมพ เปนตน ทาใหบคคลสามารถรบทราบถงความเปนไปในสงคม ไมวาจะเปนท 2งทางดาน

การเมอง เศรษฐกจและสงคม ซ�งในปจจบนกมการใชส�อในการประชาสมพนธในเร�องตางๆ ไมวาจะ

เปนการบรหารประเทศในทกยคทกสมยซ�งกมการเนนไปในแตละแนวทางในการบรหารประเทศ

เชน สมยของ พ.ต.ท. ทกษณ ชนวตร มแนวทางในการบรหารประเทศท�เนนการเจรญเตบโต

ทางดานเศรษฐกจระบบทนนยม เนนความทนสมย มการบรโภคกนอยางแพรหลายจนเรยกไดวา

การบรโภคนยม

28

�.+ แนวคดเก�ยวกบการประหยดพลงงาน ประเทศ สตะบตร (7=:>: 9 อางถงใน รงเรอง สายสรรคพงษ, 7=;C: 9=) ไดใหความหมาย

ของพลงงานวาหมายถง ความสามารถในการทางาน ซ�งมอยในตวของส�งท�อาจใหงาน ไดแก

พลงงานหมนเวยนและพลงงานส2นเปลองและใหความรวมถงส�งท�อาจใหงานได เชน เช2อเพลง ความ

รอนและไฟฟา เปนตน ซ�งสามารถแบงพลงงานได 7 ประเภท ตามแหลงท�มาไดแก พลงงานตน

กาเนด (Primary Energy) ไดแก น2า แสงแดด ลม เช2อเพลงธรรมชาต เชน น2ามนดบ ถานหน กาซ

ธรรมชาต พลงงานความรอนใตธรณ แรนวเคลยร ไมฟน แกลบ ชานออย เปนตน และพลงงานแปร

รป (Secondary Energy) ซ�งไดมาโดยการนาพลงงานตนกาเนดดงกลาวขางตนมาแปรรป เพ�อใช

ประโยชนในลกษณะตาง ๆ เชน พลงงานไฟฟา ผลตภณฑปโตรเลยม ถานโคก กาซปโตรเลยม

เหลว (LPG) เปนตน

พลงงานเปนปจจยสาคญสาหรบการดารงชวตของมนษย โดยแหลงพลงงานท�มอยใน

ปจจบนมจากด แตจานวนประชากรเพ�มมากข2น การใชพลงงานในอนาคตกจะเพ�มสงข2นตามจานวน

ประชากร การใชพลงงานในข 2นตอนตาง ๆ จะสงผลกระทบตอสภาพแวดลอม ดงน 2นมนษยจงตอง

เรยนรวธการใชอยางประหยดและมประสทธภาพสงสด เพ�อใหมพลงงานเพยงพอสาหรบการ

วางแผนใชในอนาคตและพฒนาแหลงพลงงานอ�นๆ มาใชทดแทนกอนท�แหลงพลงงานในปจจบนจะ

ถกใชหมดไป พลงงานจงเปนปญหาสาคญของทกประเทศ

จรพล สนธนาวา (7=:F: C–99 อางถงใน รงเรอง สายสรรคพงษ, 7=;C: 9>) ไดกลาวถงการ

ใชพลงงานอยางรคณคาและการเพ�มประสทธภาพการใชพลงงานวา การใชพลงงานทกข 2นตอนและ

กจกรรมการบรโภคจะตองควบคมใหมการใชอยางมประสทธภาพและเกดประโยชนสงสด โดยการ

9) ลดการสญเสยการใชพลงงานในทกข 2นตอนและทกกจกรรมการบรโภค ดวยการ

ท�ตรวจตราการใชพลงงานอยางตอเน�อง เพ�มความระมดระวงในการใช ไมปลอยใหมการส2นเปลอง

พลงงานโดยไมมการใชประโยชน ตลอดจนการกาหนดแผนการใชพลงงานอยางเหมาะสม

7) การลดการใช ดวยการงดการใชพลงงานในสวนท�ไมจาเปนโดยจะตองมการ

กาหนดมาตรการการประหยดพลงงานและการปฏบตการอยางเครงครดตอเน�อง

:) การเพ�มคณคาการใชพลงงาน โดยมการเผยแพรขาวสาร วธการใชและขอพง

ปฏบตเก�ยวกบการใชพลงงานดานตาง ๆ เพ�อจะไดเลอกใชไดเหมาะสม

29

;) การใชประโยชนจากธรรมชาตเขาชวยในการประหยดพลงงานใหมากท�สด เชน

การปลกตนไม การออกแบบประตหนาตางใหสามารถเปดรบแสงสวางไดมาก

ในสวนการเพ�มประสทธภาพการใชพลงงานไดกลาวถงเคร�องใชไฟฟาท�ไดใชเทคโนโลยการ

ประหยดพลงงานชนดตาง ๆ เชน หลอดไฟฟาประหยดพลงงาน เคร�องปรบอากาศประหยด

พลงงานและตเยนประหยดพลงงาน ใหเปนทางเลอกของผบรโภคในการตดสนใจเลอกซ2อและ

เลอกใชดวยจตสานกท�ถกตองดานพลงงาน ซ�งจะทาใหผบรโภคเสยคาใชจายพลงงานลดลงและลด

การพ�งพาการใชพลงงานลงดวย นอกจากน2ยงเปนการแสดงความรบผดชอบตอปญหาการลด

นอยลงของแหลงพลงงานและความเส�อมโทรมของสภาพแวดลอม และความสมดลของธรรมชาตท�

พงมอกดวย

นอกจากน 2นแลวยงไดเสนอแนวทางการใชพลงงานโดยไมทาลายสมดลธรรมชาตไววา

ธรรมชาตหรอส�งแวดลอมท�มนษยตองพ�งพาเพ�อการคงอยและสบทอดการดารงชวตท 2งในปจจบน

และอนาคต ดงน 2นการใชประโยชนในดานตาง ๆ จะตองมการทะนถนอมและบารงรกษาใหม

คณภาพท�ดตลอดไปและผท�อาศยอยรวมกนทกคนจะตองมสวนรวมในการรบผดชอบตอการรกษา

คณภาพส�งแวดลอมใหเอ2อตอการอยอาศยของคนในรนน2และรนตอ ๆ ไปในระยะยาว ในทก

กจกรรมการบรโภค โดยเฉพาะการบรโภคพลงงานในดานตาง ๆ โดยไมมผลกระทบตอสมดลของ

ธรรมชาตได จะตองปฏบตตามมาตรการดงตอไปน2

9) การลดการใช ดวยการลดการสญเสยในทกจดและทกข 2นตอนการใชพลงงาน

7) การเพ�มประสทธภาพการใชใหสามารถไดปรมาณมากกวาเดมดวยปรมาณ

พลงงานเทาเดม

:) ใหความรวมมอในการประหยดพลงงานและทรพยากรทกชนดในทกโอกาส

;) เพ�มการใชประโยชนจากทรพยากรทกชนด ดวยการหมนเวยนนาทรพยากร

กลบมาใชใหม เชน กระดาษ โลหะ พลาสตก ฯลฯ

=) ปลกตนไมและรวมกนอนรกษระบบนเวศปาไมและสตวปา เพ�อดดซบปรมาณ

ของกาซคารบอนไดออกไซดท�เกดจากการใชพลงงานใหไดมากท�สดเทาท�จะทาได

>) หลกเล�ยงการใชสนคาและเทคโนโลยท�จะเปนอนตรายตอสภาพแวดลอม

30

F) รวมแสดงความรบผดชอบในการรกษาสมดลของธรรมชาต ดวยการเผยแพร

ความรความเขาใจและประสบการณ ดานการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ

จรวย บญยบล (7=9C: 79 อางถงใน รงเรอง สายสรรคพงษ, 7=;C: 9F) ไดเสนอแนว

ทางแกไขปญหาพลงงานวามวธการ 7 ว คอ การแสวงหาพลงงานใหมเพ�อทดแทนพลงงานฟอสซล

และการอนรกษหรอการประหยดพลงงาน โดยไดกลาวถงวธการประหยดพลงงานวามอย ; วธ

ดวยกน คอ

9) ลดการสญเปลาของพลงงานท�ไมจาเปนลง เชน การร �วไหลของน2ารอน การ

ปองกนมใหความรอนตองสญเสยไปเพราะการใชฉนวนความรอนท�ไมเหมาะสมหรอการประหยด

การใชไฟฟาท�ไมจาเปน เปนตน

7) การเปล�ยนแปลงไปใชกระบวนการท�ใชพลงงานนอยลง เชน การไปใชระบบ

ขนสงมวลชนใหมากข2นและใชรถยนตสวนบคคลใหนอยลง การเปล�ยนไปใชกระบวนการผลตใน

อตสาหกรรมบางชนดท�ใชพลงงานตอหนวยการผลตนอยลง เปนตน

:) ลดกจกรรมท�ตองใชพลงงานโดยไมจาเปนลง ซ�งหมายถงการเปล�ยนแปลง

วถทางการดารงชวต เชน การน �งรถโดยสารแทนจะน �งรถยนต ลดเวลาการออกอากาศโทรทศน

นอยลง ลดการโฆษณาท�ใชไฟนออนลงโดยไมจาเปน การไมใชเคร�องปรบอากาศ การใชแสงสวาง

แตพอจาเปน เปนตน

;) การเพ�มประสทธภาพของอปกรณระบบและกระบวนการท�ใชพลงงาน ซ�ง

สามารถทาไดดวยการออกแบบท�เหมาะสม เชน การออกแบบมอเตอรใหมประสทธภาพ การเพ�ม

ประสทธภาพของระบบไฟฟา โดยการแกไขเพาเวอรแฟคเตอร เปนตน

การอนรกษพลงงาน สามารถพจารณาได 7 แนวทางดวยกน (จลลดา ใชฮวดเจรญ, 7=:>:

7F อางถงใน รงเรอง สายสรรคพงษ, 7=;C: 9F)

9) การเพ�มประสทธภาพของผผลตและจดจาหนายประสทธภาพผผลต หมายถง

การใชเช2อเพลงท�มอยเทาเดมมาผลตกระแสไฟฟาไดมากข2นหรอการผลตพลงงานไฟฟาในปรมาณ

เทาเดมแตใชเช2อเพลงนอยลง สวนประสทธภาพผจดจาหนายหมายถง การลดการสญเสยพลงงาน

ไฟฟาในระหวางการสงกระแสไฟฟาจากผผลตถงผบรโภค ซ�งกคอการลดการสญเสยในสายสง

น �นเอง

31

7) การเพ�มประสทธภาพของผใชประสทธภาพผใช หมายถง การใช

พลงงานไฟฟาท�มอยอยางจากด ใหเกดประโยชนสงสด ซ�งไดแก การลดปรมาณการบรโภคไฟฟาใน

กจกรรมท�ไมกอใหเกดประโยชนลงและการใชพลงงานท�มอยใหเกดประโยชนมากข2นหรอการใช

ประโยชนจากพลงงานไฟฟาเทาเดมแตใชพลงงานไฟฟานอยลงเชน การใชหลอดไฟฟาท�ม

ประสทธภาพสง ซ�งจะลดการใชไฟฟาไดถงรอยละ 9J โดยใหแสงสวางเทาเดม ดงน 2นการอนรกษ

พลงงานในสวนของผใช จงหมายรวมท 2งการประหยดพลงงานและการเพ�มประสทธภาพของการใช

พลงงานน �นเอง

�.- หลกการจดการดานพลงงาน พรใจฟา ถานะ (7===) ไดกลาวถงใน การจดการพลงงาน คอ การทาใหม �นใจวาไดมการ

จดการทรพยากรพลงงานอยางมประสทธภาพเพ�อบรรลเปาหมายขององคกร นยมใชคาวา “การ

อนรกษพลงงานแบบมสวนรวม” การอนรกษพลงงาน คอ การใชพลงงานอยางมประสทธภาพ

การอนรกษพลงงานใหเกดผลอยางจรงจง และมผลอยางย �งยนน 2น จาเปนตองวางระบบใน

การดาเนนงานท�เหมาะสม และปฏบตการอยางตอเน�องดวยความต 2งใจ เขาใจ สนใจ และรวมใจกน

ทกฝาย ต 2งแตผบรหารระดบสงลงไป พรอมท 2งกาหนดแผนงาน เพ�อใหเกดผลตามวตถประสงค

ตลอดไป ผลประโยชนของการจดการดานพลงงานแบงออกเปนประเภทใหญ ๆ 2 ประเภทดวยกน

คอ 9) ผลประโยชนโดยตรง 7) ผลประโยชนทางออมหรอผลขางเคยง

โดยกลยทธในการบรหารพลงงานในหนวยงานตาง ๆ ซ�งมแนวทางดงน2คอ ตองมนโยบายท�

แนนอน ตองมคนหรอผรบผดชอบ จะตองกาหนดหนาท�รบผดชอบ การตดตามผลการดาเนนงาน

ตองมการเตรยมการ เกบขอมล ประเมนผล การทางานเกบขอมลรายละเอยดของผลท�ไดรบจรง ๆ

เปรยบเทยบกบเปาหมายท�ต 2งไว

การบรหารและการจดการอนรกษพลงงานไมเพยงแตการทาผลประโยชนใหเกดกบองคกร

เทาน 2น ยงเปนการทาประโยชนใหกบประเทศชาตเพราะพลงงานตาง ๆ เปนตวแปรสาคญในการทา

ใหเศรษฐกจของประเทศชาตจะดหรอเลวลง เพราะพลงงานตาง ๆ เปนคาใชจายหรองบดลการคา

ของประเทศชาต การสรางพลงงาน หรอวตถดบในการแปลงพลงงานตาง ๆ เปนเงนทองท�

ประเทศชาตตองใชจาย กาหนดใครใชพลงงานไมเกดประโยชนอยางเตมท�กเปรยบเหมอนวาเราท2ง

32

ใหเสยโดยเปลาประโยชน คาใชจายหรอเงนท�ผลตพลงงานกไดประโยชนกลบคนมา และพลงงาน

บางอยางตองซ2อมาจากตางประเทศอก

ประโยชนการจดการดานพลงงาน (Benefit of energy management)

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (7==> : การฝกอบรมพฒนาศกยภาพ

บคลากรดานการอนรกษพลงงานในอาคาร) ไดกลาวถง การบรหารงานทกอยางถาหากมการ

ดาเนนการอยางถกตอง เปนข 2นเปนตอน เปนไปตามแผนท�วางไวยอมกอใหเกดผลดอยางแนนอน

เชนการอนรกษพลงงานกเชนเดยวกน การอนรกษมใชการหามใช หรอไมใหใช แตการอนรกษ คอ

การใชงานอยางคมคา การใชงานคมคากคอผลประโยชนท�ไดรบ ซ�งสามารถแบงผลประโยชนของ

การจดการดานพลงงานออกเปนประเภทใหญ ๆ 2 ประเภทดวยกนคอ ผลประโยชนโดยตรง (Direct

benefit) และ ผลประโยชนทางออม (By product) หรอผลขางเคยง (Side effect)

1 ผลประโยชนของการจดการดานพลงงานโดยตรงมอย 3 ระดบ คอ

1.1 ผลประโยชนในระดบองคกร (Organizing benefit)

ผลประโยชนในระดบองคกร คอผลประโยชนท�องคกรน 2น ๆ ไดทาโครงการอนรกษ

พลงงาน ซ�งเปนปจจยสาคญในการดาเนนธรกจ ในการผลตสนคา หรอการบรหารธรกจน 2น ๆ การ

อนรกษพลงงานคอการประหยดใช ผลของการประหยดใช คอการทากาไรเตมมลคา คอ 100%

กลาวคอ ปกตถาไมมการอนรกษหรอไมทาการประหยด สวนน 2นกเปนสวนเกนของการใชประโยชน

ซ�งถกท2งเสยหายไปโดยไรประโยชน การประหยดกคอการปองกนมใหเสยหายไป ยงคงเกบรกษาไว

ใชเปนประโยชนได คอการไดมาอยางท�เรยกวา ไมไดลงทนลงแรง คอไดเปลา ๆ น 2นน �นเอง

การประหยดพลงงานจะบงเกดผล ผลโดยตรงกคอพลงงานเปนปจจยของการ

ดาเนนการผลตและธรกจอ�น ๆ การประหยดพลงงานกคอการลดตนทนการผลตอยางหน�ง (Output

cost reduction) การลดตนทนการผลต เนนการกาหนดราคาสนคา ซ�งมกระแสการแขงขนอยาง

รนแรงในสวนแบงการตลาด ผท�สามารถทาตนทนการผลตข2นกอนยอมจะไดเปรยบในการแขงขนใน

สวนแบงการตลอดอยางแนนอน

นอกจากน 2นกาหนดมการบรหารและจดการดานพลงงานอยางมระบบท�ด ม

กระบวนการท�รดกมท�แนนอนแลว ยงจะทาใหเปรยบเทยบประสทธภาพในการผลตกบการใช

33

พลงงานได คอจะรไดวาผลผลตน2หนวยหน�งตองใชพลงงานเทาไร เปนมาตรฐานบงช2ใหเหนถง

ความสามารถในการผลต เม�อไรกตามเม�อมการใชพลงงานตอหนวยผลตเพ�มข2นกแสดงวา

ประสทธภาพการผลตต�าลงจาเปนตองวเคราะหหาสาเหต ปรบปรง แกไข

1.2 ผลประโยชนในระดบประเทศชาต

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (ฉบบท� 99 พ.ศ. 7===-7==C) ไดกลาวถง

ผลประโยชนในระดบประเทศชาต คอ ในภาคอตสาหกรรมจาเปนตองอาศยพลงงานจากสวนกลาง

หรอรฐ แมแตการดาเนนธรกจบางอยางสามารถจะทาการผลตกระแสไฟฟาใชเอง แตเช2อเพลงท�

นามาใชในการผลตน 2น กตองนาเขามาจากตางประเทศ เคร�องจกรอปกรณกส �งเขามาจาก

ตางประเทศ การท�ใชพลงงานอยางประหยด หรอใชใหเกดประโยชนอยางเตมเมดเตมหนวย กจะ

เปนการประหยดเงนตรา ท�จายออกไปตางประเทศได เปนการลดการขาดดลการคาระหวางประเทศ

น �นคอเปนการรกษาเศรษฐกจประเทศชาตใหดข 2น

นอกจากน 2นยงชวยแกไขปญหาการขาดแคลนพลงงานในประเทศอกดวย ประเทศ

ไทยยงมพลเมองท�มมาตรฐานการเปนอยตางกนมาก รฐไมสามารถเขาไปชวยเหลอและบรการให

ความสะดวกไดท �วถง ยงมพลเมองท�มาตรฐานการเปนอยต�ามาก ๆ ยงตองการพลงงานเหลาน 2นอย

แตในขณะเดยวกนกลมท�มมาตรฐานการเปนอยดเพยบพรอมดวยความสะดวกสบาย กใชพลงงาน

บรการความสะดวกใหแกคนเองและพวกพรอง อยางสะดวกสบายและเหลอเฟอ ถาหากชวยกน

ประหยดคนละเลกละนอยกสามารถแบงปนใหเพ�อนรวมชาตเราไดมโอกาสไดรบสวนแบงพลงงาน

เพ�อเพ�มความสะดวกสบายใหแกเขาเหลาน 2นได ซ�งจะเปนประโยชนแกสวนรวมอยางมหาศาล

1.3 ผลประโยชนโดยรวมของโลก

เน�องจากประชากรในโลกมมากเพ�มข2นทกวนและรวดเรว แตถาคดดใหดแหลง

พลงงานยงมเทาเดม มแตวนจะหาแหลงพลงงานท�มอยจากดเองข2นมาใชกนอยตลอดเวลา กาหนด

ชวยกนใชพลงงานตามสบาย ใชท2งใชขวาง ปลอยท2งไปโดยเปลาประโยชน ไมรจกประหยด คอย ๆ

ใช สกวนหน�งพลงงานในโลกน2จะตองหมดลงอยางแนนอน การถากวา รจกประหยด รจกใชให

พอเพยง กสามารถยดเวลาการหมดหรอการขาดแคลนเช2อเพลงลงได

ถาเรามาคดใหไกลหรอเปดใจกวางดตามความเปนจรงแลว ในขณะท�เรยกวา ยง

พอมพลงงานในโลกน2อย ยงมการแกงแยงรบราฆาฟนกนเพ�อแยงพลงงาน ถาหากพลงงานขาด

34

แคลนลงไมตองถงกบหมดเกล2ยง สภาพการเปนอยในโลกน2จะตองเดอดรอนไปทกหวระแหง

เน�องจากแยงพลงงานกน ผมอานาจ ผมกาลง ผมอาวธ หรอเกงกวายอมจะขบไล ทาลาย หรอฆาผ

ดอยกวาเพ�อตนเองจะไดพลงงานเหลาน 2นมาใชเพ�อบรการความสะดวกสบายแกตนเอง น �นคอ

จะตองเกดสงครามแยงพลงงานข2นในโลกน2 เม�อเกดสงครามพลงงานโลก ใครจะสามารถมชวตอยได

อยางสงบ สนตสข การอนรกษและการประหยดพลงงานโดยการจดการอยางมระบบและถกตองน2จะ

ยดการใชทรพยากรพลงงานของโลกใหยนยาวไปได เปนการปองกนมใหเกดความรนแรง หรอ

เหตรายในการแยงพลงงานเกดข2นในโลกได

2 ผลประโยชนทางออม (By product) หรอผลขางเคยง (Side effect)

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (7==> ) ไดกลาวถง ผลประโยชนในการ

จดการดานพลงงาน ท�เราสามารถนามาใชใหเกดประโยชนโดยตรง แลวผลท�ออกมายอมจะม

ผลกระทบอนอ�นเกดข2น ซ�งจะเปนผลทางออม หรอผลขางเคยงกได ซ�งเราตองไมลมวาพลงงานท�ใช

อยบางอยางกมาจากสสาร บางอยางท�เปนพลงงานแลว กจะเปล�ยนแปลงสภาพเปนอยางอ�น ดงน 2น

การประหยดพลงงานกจะเกดประโยชนทางออมได หรอเกดผลขางเคยงได ซ�งจะจาแนกเปน 4

อยาง คอ การรกษาสภาพแวดลอม (Environment control) การพฒนาบคลากร (Personal

development) การรกษาประสทธภาพของเคร�องจกร (Machinery efficiency maintaining) และการ

ทาช�อเสยงและสงคม (Honk and society)

2.1 การรกษาสภาพแวดลอม

พรใจฟา ถานะ (7===) ไดกลาวถง พลงงานท�ใชไปยอมจะเกดของเสย ของเหลอใช

หรอแปลงสภาพในของส�งท�ไมตองการคอกากของเสย (Exhaust) ของนากลบมาใชงานได(Recycle

able) และของท2ง (Waste)

2.1.1 ของเสย คอจากการใชพลงงานกจะเกดมของเสย ของเสยจะเกดมากเกดนอย

ข2นอยกบลกษณะการใชพลงงานอยางมประสทธภาพแคไหน หรอใชพลงงานใหเกดประโยชนแค

ไหน ถาใชไมเตมประสทธภาพกมของเสยมาก เม�อมของเสยมากกเกดผลกระทบกบส�งแวดลอม

มาก หรอทาใหส�งแวดลอมเสยหายหรอเส�อมไป ลองมาดตวอยางอาจจะมองเหนไดชด

35

� ปลองควนหมอไอน2า ถาการเผาไหมประสทธภาพไมด กเปลองน2ามน การ

เปลองน2ามนทาใหควนดมเขมา ทาใหบรรยากาศเสย และทาใหเกดความ

สกปรก

� อกอยางหน�งท�เหนไดชดเจนคอรถยนต ถาหากเคร�องยนตประสทธภาพไมด

รถกนน2ามน ไอเสย มควนดา ทาใหมลภาวะเสย อากาศเสย ถาเรารจกขบรถ

ท�ความเรวพอเหมาะและบารงรกษารถใหมสภาพใชงานอยางมประสทธภาพก

จะเกดการประหยดและรกษาสภาพแวดลอมไปดวย

2.1.2 นากลบมาใชงานได พลงงานท�เหลอใชจาเปนตองรจกรหนทางนากลบมาใช

ประโยชน จนหมดส2น ถาหากปลอยท2งไปจะไมทาใหประหยดหรอไมอนรกษพลงงานแลว ยงจะทา

ใหสภาพแวดลอมเสยหาย เส�อมเสย หรอทรดโทรมอกดวย มาดตวอยางท�เหนไดชดเจน

� น2ามนเกาหรอน2ามนลางเคร�อง ถาเขาท2งอาจจะทาใหดนเสย ตนไมตาย เทลง

น2าอาจทาใหน2าเสย น2าขาดออกซเจน สตวน2าหายใจไมได พชน2าตาย ควรจะ

นากลบมาใช กรองหรอแยกสารแขวนลอยออกแลวนามาใชงานใหม หรอ

นาไปใชกบน2ามนเตาของหมอตมไอน2ากได

� น2ารอน จากหมอไอน2า หรอจากไอน2ากล �นตวเปนน2า ควรนามาใชงานเพ�อแทน

พลงงาน ความรอน หรอนาน2ามนมาปอนเขาหมอไอน2าใหม เปนการประหยด

พลงงาน แตถาปลอยท2งไปผลกระทบคอ ปลอยท2งตนไมพชผกเสยหาย เกด

ความรอนหรอท2งลงน2า สตวหรอพชในน2าตาย น2าจะรอนมอณหภมสง จะขาด

ออกซเจน เปนตน

2.1.3 ของท2ง (Waste) หรอของท�แปลงสภาพจากการใชพลงงาน พลงงานอาจจะ

แปลงสภาพถาหากใชงานเกนความตองการ แลวจะมของเสยออกมาซ�งจาเปนตองเสยหรอท2งไป

ทาใหเกดผลกระทบกบสภาพแวดลอม ทาใหสภาพแวดลอมเส�อม เสยสมดลย เชนตวอยาง

� เคร�องปรบอากาศตามบาน ตามอาคารตาง ๆ ท�ใชพลงงานทาการเปล�ยน

สภาพ เอาความเยนถายเทลงในหองหรออาคารท�ทางาน สวนความรอนระบาย

ท2งไปในบรรยากาศ การประหยดคอตองการความเยนพอประมาณ พอสมควร

ไมมากเกนไป ความรอนท�ถายเทท2งไปกเปนสดสวนตามความเยนในหอง ถา

36

หากไมมการอนรกษหรอประหยดกจะทาใหหองหรออาคารเยนมาก ความรอน

ท�ตองถายเทท2งกมากดวย นอกจากไมจดการอนรกษพลงงานแลว ยงทาให

บรรยากาศท �วไปภายนอกรอนระอ อณหภมเพ�มข2นอกดวย

� อกตวอยางหน�ง คอ ไฟแสงสวาง การทาใหเกดแสงสวางกยอมเกดความรอน

เชนเดยวกน การใชพลงงานแสงสวางในอาคารอาคาร หรอสถานท�ทางาน ก

ยอมจะเกดความรอนข2นเม�อไมรจกใชงานใหพอเหมาะพอด กยอมทาใหเกดผล

เสยเพราะความรอนนอกจากจะทาลายบรรยากาศแลว อาจจะตองทาให

เคร�องปรบอากาศทางานหนกข2นอกดวย

คาวาสวนรวม หมายถง คอการบรณาการความคด การมสวนรวมในการตดสนใจการ

แสดงออกและความภมใจในผลของงานของผเก�ยวของในสถานประกอบการ เพ�อใหบงเกดผลบรรล

เปาหมายขององคกร

ข 2นตอนการจดการพลงงาน

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน (7==7) ไดกลาวถง.

วธการจดการพลงงานน 2นตองมการปฏบตอยางเปนข 2นตอน รวมท 2งมการวางแผนการดาเนนการท�ด

และเหมาะสมกบองคกร เพ�อใหบรรลตามเปาหมายของการจดการพลงงาน การดาเนนการสามารถ

แบงออกไดเปน 8 ข 2นตอน ดงน2

1. ต 2งคณะทางานดานการจดการพลงงาน

2. การประเมนสถานภาพการจดการพลงงานเบ2องตน

3. นโยบายอนรกษพลงงาน

4. การประเมนศกยภาพการอนรกษพลงงาน

5. การกาหนดเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน และแผนการฝกอบรมและกจกรรม

สงเสรมการอนรกษพลงงาน

6. การดาเนนการตามแผนอนรกษพลงงาน และการตรวจสอบและวเคราะหการปฏบตตาม

เปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน

7. การตรวจตดตามและประเมนการจดการพลงงาน

8. การทบทวน วเคราะหและแกไขขอบกพรองของการจดการพลงงาน

37

1. ต �งคณะทางานดานการจดการพลงงาน

2. ประเมนสถานภาพการจดการพลงงานเบ �องตน

3. กาหนดนโยบายอนรกษพลงงาน

4. ประเมนศกยภาพการอนรกษพลงงาน

5. กาหนดเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน และแผนการฝกอบรมและกจกรรมสงเสรมการอนรกษพลงงาน

8. ทบทวน วเคราะหและแกไขขอบกพรองของการจดการพลงงาน

7. ตรวจตดตามและประเมนการจดการพลงงาน

6. ดาเนนการตามแผนอนรกษพลงงาน และตรวจสอบและวเคราะหการปฏบตตามเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน

รปท� 7.9 ข 2นตอนการจดการพลงงาน

ท�มา กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, 7==7 ข 2นตอนท� 9 การแตงต 2งคณะทางานดานการอนรกษพลงงาน

เจาของโรงงานควบคมและเจาของอาคารควบคมตองจดใหมคณะทางานดานการจด

การพลงงาน รวมท 2งกาหนดโครงสราง อานาจหนาท��และความรบผดชอบของคณะทางานดานการ

จดการพลงงาน โดยจดทาเปนเอกสารเผยแพรใหบคลากรของโรงงานควบคมหรออาคารควบคม

ทราบ

อานาจหนาท�ของคณะทางานดานการจดการพลงงานอยางนอยตองมดงตอไปน2

1. ดาเนนการจดการพลงงานใหสอดคลองกบนโยบายอนรกษพลงงานและวธการจด

การพลงงานของโรงงานควบคม หรออาคารควบคม

38

2. ประสานงานกบหนวยงานท�เก�ยวของเพ�อขอความรวมมอในการปฏบตการตาม

นโยบายอนรกษพลงงานและวธการจดการพลงงาน รวมท 2งจดการฝกอบรมหรอ

กจกรรม เพ�อสรางจตสานกของ บคลากรของโรงงานควบคมหรออาคาร

ควบคม

3. ควบคมดแลใหการจดการพลงงานของโรงงานควบคมหรออาคารควบคมเปนไป

ตามนโยบาย อนรกษพลงงานและวธการจดการพลงงาน

4. รายงานผลการอนรกษและการจดการพลงงานตามนโยบายอนรกษพลงงานและ

วธการจดการพลงงานของโรงงานควบคมหรออาคารควบคมใหเจาของโรงงาน

ควบคมหรอเจาของอาคารควบคมทราบ

5. เสนอแนะเก�ยวกบการกาหนดหรอทบทวนนโยบายอนรกษพลงงานและวธการจด

การพลงงานใหเจาของโรงงานควบคมหรอเจาของอาคารควบคมพจารณา

6. สนบสนนเจาของโรงงานควบคมหรอเจาของอาคารควบคมในการดาเนนการตาม

กฎกระทรวงน2

ความสาเรจของการพฒนาและนาวธการจดการพลงงานมาใชภายในองคกรท�สาคญท�สด

คอการมคณะทางานท�มประสทธภาพและเหมาะสมดงน 2นเจาของอาคารควบคมตองจดใหม

คณะทางานดานการจดการพลงงานข2น เพ�อทาหนาท� ควบคมดแล ดาเนนการประสานงานและ

รายงานผลการจดการพลงงานในองคกร ตลอดจนตรวจตดตามและทบทวนการดาเนนการจด

การพลงงานใหเปนไปตามนโยบายอนรกษพลงงานท�องคกรไดกาหนดข2นโดยข2นตรงตอเจาของ

เจาของอาคารควบคม

ท 2งน2ตองมคาส �งประกาศแตงต 2งคณะทางานพรอมท 2งระบ อานาจ หนาท�และความ

รบผดชอบของคณะทางานใหชดเจนและตองเผยแพร คาส �งแตงต 2งคณะทางานใหแกพนกงานทกคน

ในองคกรรบทราบอยางท �วถงเพ�อใหเกดความเขาใจและใหความรวมมอในการดาเนนกจกรรมตางๆ

ท�เก�ยวกบการจดการพลงงาน

39

ข 2นตอนท� 7 การประเมนสถานภาพการจดการพลงงาน

ในกรณท�เปนการนาวธการจดการพลงงานตามกฎกระทรวงน2มาใชเปนคร 2งแรกใหเจาของ

โรงงานควบคมและเจาของอาคารควบคมประเมนสถานภาพการจดการพลงงานเบ2องตน (Energy

Management Matrix: EMM) โดยพจารณาจากการดาเนนงานดานพลงงานท�ผานมา กอนการ

กาหนดนโยบายอนรกษพลงงาน

โดยการประเมน EMM จะมตวช2วดท 2งส2น > องคประกอบ ไดแก

1. การประเมนดานนโยบายการจดการพลงงาน

2. การประเมนดานการจดองคกร

3. การประเมนดานการกระตนและสรางแรงจงใจ

4. การประเมนดานระบบขอมลขาวสาร

5. การประเมนดานการประชาสมพนธ

6. การประเมนดานการลงทน

ท 2งน2ในแตละดานจะมการใหคะแนนตามเกณฑช2วด = ระดบ โดยคาคะแนนอยในชวงต 2งแต

J - ; คะแนน (Harris,1984 อางถงใน กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, 7==7)

เจาของอาคารควบคมจงตองจดใหมการประเมนสถานภาพการจดการพลงงานภายใน

องคกรเบ2องตน สาหรบใชในการประเมนเปรยบเทยบเพ�อทาใหทราบถงการจดการ ดานพลงงาน

ขององคกรในปจจบนวา มจดออนหรอจดแขงในดานใด และนาขอมลท�ไดมาใชเปนแนวทางในการ

กาหนดนโยบายอนรกษพลงงาน รวมท 2งทศทางและแผนดาเนนการจดการพลงงานภายในองคกร

ตอไป

ในการประเมนสถานภาพการจดการพลงงานควรเร�มประเมนจากหนวยงานยอยตาม

โครงสรางของโรงงานควบคมหรออาคารควบคมกอน แลวจงนาผลการประเมนมาประเมนเปน

ภาพรวมของโรงงานควบคมหรออาคารควบคมอกคร 2ง

ถงแมวาโรงงาน/อาคารควบคม จะมการประเมน EMM ในคร 2งแรกท�วางระบบการจด

การพลงงานฯ แลวกตาม กควรดาเนนการจดประเมนใหมในทกป เพ�อเปนขอมลใหกบ

คณะทางานดานการจดการพลงงาน และผบรหาร ไดรบทราบสถานการณขององคกร และหา

แนวทางในการพฒนาไดตอไป

40

ข 2นตอนท� 3 การกาหนดนโยบายอนรกษพลงงาน

ในการจดทานโยบายอนรกษพลงงานเจาของโรงงานควบคมหรอเจาของอาคารควบคมอาจ

ต 2งคณะทางานเพ�อชวยจดทานโยบายอนรกษพลงงานกไดนโยบายอนรกษพลงงานตองแสดง

เจตจานงและความมงม �นในการจดการพลงงานในโรงงานควบคมและอาคารควบคม โดยจดทาเปน

เอกสารและลงลายมอช�อเจาของโรงงานควบคมหรอเจาของอาคารควบคมและอยางนอยตองม

รายละเอยดดงตอไปน2

1. ขอความระบวาการอนรกษพลงงานเปนสวนหน�งของการดาเนนงานของเจาของ

โรงงานควบคมหรอเจาของอาคารควบคม

2. นโยบายอนรกษพลงงานท�เหมาะสมกบลกษณะและปรมาณพลงงานท�ใชในโรงงาน

ควบคมหรออาคารควบคมน 2น

3. การแสดงเจตจานงท�จะปฏบตตามกฎหมายท�เก�ยวของกบการอนรกษและการจด

การพลงงาน

4. แนวทางในการปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานอยางตอเน�อง

5. แนวทางในการจดสรรทรพยากรอยางมประสทธภาพในการดาเนนการตามวธการ

จดการพลงงาน

ใหเจาของโรงงานควบคมและเจาของอาคารควบคมจดใหมการเผยแพรนโยบายอนรกษ

พลงงานโดยปดประกาศ ไวในท�ซ�งเหนไดงายในโรงงานควบคมหรออาคารควบคม หรอโดยวธการ

อ�นท�เหมาะสมเพ�อใหบคลากรของโรงงานควบคมหรออาคารควบคมทราบและปฏบตตามนโยบาย

อนรกษพลงงานได (กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, 7==7)

นโยบายอนรกษพลงงาน ท�จดทาข2นน 2นตองมเน2อหาหรอขอความท�ชดเจนและเปน ไป

ตามขอกาหนดโดยตองเขยนเปนลายลกษณอกษรและจดทาเปนเอกสารท�สมบรณ และตองลง

ลายมอช�อโดยเจาของอาคารควบคม หรอผบรหารระดบสง เพ�อแสดงเจตจานงในการจด

การพลงงาน และใชในการสรางจตสานกดานการอนรกษพลงงานเม�อกาหนดนโยบายอนรกษ

พลงงานเปนท�เรยบรอยแลว

41

เจาของอาคารควบคมตองดาเนนการเผยแพรนโยบายอนรกษพลงงานในรปแบบตางๆ

ใหกบพนกงานลกจางและบคลากรทกระดบในองคกรรบทราบ และใชเปนแนวทางในการปฏบตตาม

นโยบายอนรกษพลงงาน

ข 2นตอนท� ; การประเมนศกยภาพการอนรกษพลงงาน

ใหเจาของโรงงานควบคมและเจาของอาคารควบคมจดใหมการประเมนศกยภาพการ

อนรกษพลงงาน โดยการตรวจสอบและประเมนการใชพลงงานท�มนยสาคญตามหลกเกณฑและ

วธการท�รฐมนตรประกาศกาหนดในราชกจจานเบกษา

การประเมนแบงไดเปน 7 สวนหลก คอ

1. รวบรวมขอมลการผลต การบรการ และการใชพลงงานของทกฝายหรอแผนกท�

เก�ยวของกบการใชพลงงาน โดยเปนขอมลของเดอนมกราคมถงเดอนธนวาคมใน

รอบปท�ผานมา และจดทาขอมลดงกลาวเปนภาพรวมขององคกร

2. การตรวจสอบและประเมนการใชพลงงานขององคกร ประกอบดวยการประเมน :

ระดบ ไดแก

� การประเมนระดบองคกร

� การประเมนระดบการบรการ

� การประเมนระดบ เคร�องจกร / อปกรณหลก

การคนหาศกยภาพขององคกรในการปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงาน เพ�อใชเปน

แนวทางในการกาหนดมาตรการการอนรกษพลงงานและปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานโดย

เร�มจากการเกบขอมลตรวจวดและวเคราะห การใชพลงงานและประเมนการใชพลงงานท�ม

นยสาคญ กลาวคอเปนการมงเนนไปยงกระบวนการและอปกรณท�มการใชพลงงานในสดสวนท�สง

วามการใชพลงงานไดอยางคมคา และเปนไปตามขอ กาหนดท�ควรจะเปนของแตละอปกรณ

หรอไมหลงจากน 2นจงนาขอมลท�ไดมาใชเปนแนวทางในการกาหนดเปาหมาย และวางแผนงานดาน

การอนรกษพลงงานตอไป

ประโยชนท�ไดจากการประเมนศกยภาพในการอนรกษพลงงานขององคกร กคอ

� เปนดชนในการบงบอกถงตนทนทางพลงงานสาหรบสนคาหรอการบรการ

42

� ใชเปรยบเทยบประสทธภาพการใชพลงงานไมวาจะเปนการเปรยบเทยบการใช

พลงงานขององคกรในอดตกบปจจบน หรอเปรยบเทยบการใชพลงงานเบ2องตนกบ

โรงงานประเภทเดยวกน

� ใชกาหนดเปาหมายในการเพ�มประสทธภาพการใชพลงงานและอนรกษพลงงาน

ข 2นตอนท� = การกาหนดเปาหมายและแผนฯ

เจาของโรงงานควบคมและเจาของอาคารควบคมตองจดใหมการกาหนดเปาหมาย และแผน

อนรกษพลงงานของพลงงานท�ประสงคจะใหลดลงโดยกาหนดเปนรอยละของปรมาณพลงงานท�ใช

เดมหรอกาหนดระดบของการใชพลงงานตอหน�งหนวยผลผลต รวมท 2งระบระยะเวลาการดาเนนการ

การลงทน และผลท�คาดวาจะไดรบจากการดาเนนการเพ�อใหบรรลเปาหมายตามหลกเกณฑ และ

วธการท�รฐมนตรประกาศกาหนดในราชกจจานเบกษา

ในการดาเนนการตามแผนอนรกษพลงงานตามวรรคหน�ง เจาของโรงงานควบคมและ

เจาของอาคารควบคมตอง จดใหมแผนการฝกอบรมและจดใหมกจกรรมเพ�อสงเสรมการอนรกษ

พลงงาน โดยใหบคลากรของโรงงานควบคม หรออาคารควบคมเขารวมฝกอบรมและรวมกจกรรม

อยางตอเน�อง เพ�อเปนการใหความรและสรางจตสานกใหเกดความตระหนกถงผลกระทบจากการใช

พลงงาน และเผยแพรใหบคลากรของโรงงานควบคมหรออาคารควบคมทราบอยางท �วถง

ข 2นตอนในการดาเนนงาน

1. การกาหนดมาตรการการอนรกษพลงงาน

2. การกาหนดเปาหมายการอนรกษพลงงาน

3. ดาเนนการจดทาแผนอนรกษพลงงาน

4. ดาเนนการจดทาแผนการฝกอบกรมและกจกรรมเพ�อสงเสรมการอนรกษพลงงาน

เจาของอาคารควบคมตองกาหนดมาตรการการอนรกษพลงงานเพ�อนาไปสการกาหนด

เปาหมายการอนรกษพลงงาน และรวมท 2งจดทาแผนอนรกษพลงงาน เพ�อใหมแผนงานท�จะ

ดาเนนการใหบรรลสเปาหมายท�กาหนดไวไดอยางเปนระบบและตอเน�อง และมแผนการฝกอบรม

และกจกรรมเพ�อสงเสรมการอนรกษพลงงานเพ�อเปนการเสรมสรางความร และกระตนใหพนกงาน

43

ลกจางและบคลากรของอาคารควบคมดาเนน การอนรกษพลงงานใหบรรลผลสาเรจตามเปาหมาย

และแผนฯ ท�กาหนดไว

เม�อดาเนนการจดทาเปาหมายและแผนดงกลาวเสรจเรยบรอยแลว เจาของอาคารควบคม

ตองเผยแพรแผนการฝกอบรมและกจกรรมเพ�อสงเสรมการอนรกษพลงงานดวยวธการท�เหมาะสม

ใหพนกงาน ลกจาง และบคลากรของอาคารควบคมทราบอยางท �วถง

ข 2นตอนท� > การดาเนนการตามแผนอนรกษพลงงาน

เจาของโรงงานควบคมและเจาของอาคารควบคมตองควบคมดแลใหมการดาเนนการตาม

แผนอนรกษพลงงานใหเจาของโรงงานควบคมและเจาของอาคารควบคมตรวจสอบ และวเคราะห

การปฏบตตามเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานท�จดทาข2นตามขอ Fตามหลกเกณฑและวธการท�

รฐมนตรประกาศกาหนดในราชกจจานเบกษา

คณะทางานมหนาท�ในการควบคมดแลใหมการดาเนนการตามแผนอนรกษพลงงาน และ

แผนการฝกอบรมฯ รวมถงตรวจสอบและวเคราะห การปฏบตตามเปาหมายและแผนอนรกษ

พลงงาน เพ�อตดตามความกาวหนาของการปฏบตงาน ซ�งหากมความลาชาหรอไมเปนไปตาม

เปาหมายและแผนงานท�วางไว คณะทางานจะตองดาเนนการคนหาสาเหตและแนวทางแกไข เพ�อ

ปรบปรงใหการทางานใหบรรลตามเปาหมาย

คณะทางานมหนาท�ในการควบคมดแลใหมการดาเนนการตามแผนอนรกษพลงงาน และ

แผนการฝกอบรมฯ รวมถงตรวจสอบและวเคราะหการปฏบตตามเปาหมายและแผนอนรกษ

พลงงาน เพ�อตดตามความกาวหนาของการปฏบตงานวามการดาเนนการเปนไปตามกาหนดเวลาท�

ระบไวในแผนงานหรอไม

ซ�งหากมความลาชาหรอการปฏบตไมเปนไปตามเปาหมายและแผนงานท�วางไว

คณะทางานจะตองดาเนนการคนหาสาเหตวาทาไมการดาเนนงานจงไมประสบผลตามท�ไดวางไว

พรอมท 2งหาแนวทางแกไขในการดาเนนงานเพ�อปรบปรงใหการทางานบรรลตามเปาหมาย เพ�อ

นาเสนอตอผบรหารระดบสงตอไป

44

ข 2นตอนท� F การตรวจประเมนภายในองคกร

เจาของโรงงานควบคมและเจาของอาคารควบคมตองจดใหมการตรวจตดตามและประเมน

การจดการพลงงานรวมถงการทบทวนวเคราะห และแกไขขอบกพรองของการจดการพลงงานตาม

ชวงเวลาท�กาหนดอยางเหมาะสมเปนประจาอยางนอยปละหน�งคร 2งตามหลกเกณฑและวธการท�

รฐมนตรประกาศกาหนดในราชกจจานเบกษา

1. การแตงต 2งคณะผตรวจประเมน การแตงต 2งคณะผตรวจประเมนฯ จะเปนประกาศ

แตงต 2งท�ลงนามโดยผบรหารระดบสงขององคกร โดยใชบคลากรท�มความร

ความสามารถ ซ�งผานการอบรม “การตรวจประเมนฯ” คณะผตรวจประเมน

จะตองมจานวนอยางนอย 7 ทาน

2. การเผยแพรรายช�อคณะผตรวจประเมนการเผยแพรประกาศแตงต 2งคณะผตรวจ

ประเมนฯ ควรมอยางนอย 7 วธ ข2นไป เพ�อใหบคลากรในองคกรไดรบทราบอยาง

ท �วถง โดยเฉพาะในองคกรท�มการหมนเวยนพนกงานบอยคร 2งจงตอง กระทาอยาง

สม�าเสมอ เชน การตดประกาศ, เสยงตามสาย, การประชมพนกงาน, การสง e-

mail เปนตน

3. คณะผตรวจประเมนดาเนนการตรวจสอบเอกสาร หลกฐาน กจกรรมตางๆ รวมถง

สอบถามจากผรบการตรวจประเมน และสมสอบถามจาก บคคลากรในองคกร

องคกรตองจดใหมคณะผตรวจประเมนการจดการพลงงานภายในองคกร เพ�อตดตามและ

ตรวจสอบวธการจดการพลงงานท�จดทาข2นวามการปฏบตงานตามแผน และดาเนนการจด

การพลงงานท�จดทาข2นหรอไม รวมท 2งรวบรวมเอกสารหลกฐานท�เก�ยวของเพ�อจดทาเปนรายงาน

การตรวจตดตามขององคกร โดยการตรวจตดตามตองทาเปนประจาอยางนอยปละ 9 คร 2ง

ในสวนของคณะผตรวจประเมนฯน 2นตองเปนผท�มความรและความเขาใจในวธการจด

การพลงงานอกท 2งตองมความเปนกลางและเปนอสระตอกจกรรมท�จะทาการประเมนการดาเนนการ

ตรวจตดตามภายในควรกาหนดแผนงาน และขอบเขตของการตรวจประเมนท�แนนอน

45

ข 2นตอนท� A การทบทวนวเคราะหและแกไขขอบกพรอง

เจาของโรงงานควบคมและเจาของอาคารควบคมตองจดใหมการตรวจตดตามและประเมน

การจดการพลงงานรวมถงการทบทวนวเคราะหและแกไขขอบกพรองของการจดการพลงงานตาม

ชวงเวลาท�กาหนดอยางเหมาะสมเปนประจาอยางนอยปละหน�งคร 2งตามหลกเกณฑและวธการท�

รฐมนตรประกาศกาหนดในราชกจจานเบกษา

โดยนาผลการประเมนการจดการพลงงานจากการตรวจตดตามภายในมาวเคราะหความ

เหมาะสมจดออน/จดแขง กจกรรมหรอการดาเนนการท�เปนประโยชนตอการอนรกษพลงงานของ

องคกร รวมท 2งการปรบปรงประสทธภาพในการดาเนนการตามขอกาหนดตางๆของวธการจด

การพลงงาน (นโยบายอนรกษพลงงาน แผนฝกอบรม หรอเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน เปน

ตน)

ในกรณท�พบปญหาในการดาเนนการ คณะทางานตองทาการวเคราะหหาสาเหตวาเกดจาก

ขอบกพรองวามาจากปจจยภายในองคกร หรอเน�องมาจากปจจยภายนอก จากน 2นจงหาแนว

ทางแกไขและปรบปรงวธการจดการพลงงานใหมใหเหมาะสมและมประสทธภาพมากย�งข2น ซ�งจะ

สงผลใหเกดการพฒนาวธการจดการพลงงานอยางตอเน�อง

การไดรบการสนบสนนมาตรการประหยดพลงงาน

ผใชพลงงานโดยท �วไปจะใหการสนบสนนกบมาตรการประหยดพลงงานเม�อไดรบการ

สนบสนน สงเสรมอยางเหมาะสมรสกวาตวเองมความสาคญตอมาตรการน 2น ๆ มโอกาสแสดงและ

ใชศกยภาพของตนเองอยางเตมท� ไดรบการชมเชยยกยองรสกภมใจในผลงาน ความสามารถ

ความสาเรจ มความรสกสนกสนานไมนาเบ�อ ไดรบขอมลท�ควรรและผลจากการนามาตรการท�เสนอ

ไปใช

บญรนทร วงษศร และ อานภาพ คปตะบตร (7==:, การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย)

หวใจหลกของกลยทธดานพลงงาน คอ “ผเก�ยวของตกลงรวมมอในการใชพลงงานอยางม

ประสทธภาพ”

46

ผมสวนรวม บทบาทและหนาท� ผลสาเรจ ผบรหารกจการ � ใหการสนบสนน

� ประกาศนโยบายและเปาหมาย � จดต 2งทมงาน กลมทางานตดตามผล � ใหแรงจงใจ

� ลดคาใชจายพลงงาน � ภาคภมใจในผลงาน � เปนตวอยางท�ดสาหรบ

องคกรอ�นๆ พนกงาน � ใหเหนความสาคญของการอนรกษ

พลงงาน � ใหความรวมมอทากจกรรมโดยเตมใจ � ประชมรบฟงความคดเหนและมสวน

รวมในทม � ใฝหาความรและเทคนคการประหยด

พลงงาน � คนหามาตรการและลงมอปฏบต

� สามารถดาเนนงานไดอยางตอเน�องและย �งยน

ผเช�ยวชาญ หรอท�ปรกษา

� ใหคาปรกษาการบรหารจดการทมงาน และการประชาสมพนธ

� แนะนา/อบรมใหความรเทคนคดานอนรกษพลงงาน

� การประเมนผล

ตารางท� 7.9 ผเก�ยวของตกลงรวมมอในการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ

ท�มา Energy Design Concept Co., Ltd. (EDCO), 7==>

ปจจยสาคญในการบรหารงานดานการอนรกษพลงงาน

ทศนคตของผบรหาร

� องคกรจะตองมปรชญาหรอนโยบายท�เนนเร�องอนรกษพลงงาน

� องคกรจะตองมปรชญาหรออดมการณท�เนนเร�องความตองการของคน

� ผบรหารระดบสงตองใหการสนบสนนและแสดงออกอยางเปนรปธรรม

� ตองเนนการฝกอบรม

47

� ผบรหารระดบสงจะตองเปนผนาในการปฏวตแนวความคดเกา

� สถานการณพลงงาน การขาดแคลน การลดคาใชจาย

� มาตรการทางกฎหมาย

เหตผลของการทากจกรรมอนรกษพลงงาน

� นโยบายบรษท

� ตองการลดการใชพลงงาน ลดคาใชจายในการผลต

� ตองการอปกรณและระบบมความทนสมยและอตโนมต

� ตองการส�งแวดลอมในการทางานท�ดข 2น

� ตองการลดการสญเสยพลงงาน

� เพ�มความปลอดภยในการทางาน (อนตรายจากสมผสผววสดท�รอน)

� ลดมลพษสบรรยากาศ

� ควบคมปรมาณมลพษตามกฎหมายกาหนด

�.. แนวคดเก�ยวกบประสทธผล ประสทธผล (Effectiveness) ไดมนกวชาการใหนยาม ไวดงน2

เรดดน (Reddin, 9CF9 อางถงใน อนนต เกตวงศ, 7=7>) ไดนยามวา "Effectiveness is

the extent to which a manger achieves the output requirements of the position" หรอ

ประสทธผลเปนเร�องเก�ยวกบการกระทาของผบรหาร ใหผลงานบรรลผลสาเรจตามความคาดหมาย

งานของผบรหารจะตองเนนอยท�ประสทธผลกบผลงานหรอผลผลตท�ผบรหารไดกระทาใน

สถานการณหน�ง โดยใชวการปฏบตงานท�เหมาะสมเพ�อใหไดผลงงานมากข2นเร�อยๆ หรอใหได

ผลงานมากท�สดเทาท�จะเปนไปได

เชสเตอร (Chester, 9C:A อางถงใน สวสด � ภทอง, 7=:>) ไดกลาวถงคาวา "ประสทธผล"

วาประสทธผลการดาเนนงานขององคกรน 2น เพ�อท�จะมงใหบรรลวตถประสงคขององคกร การ

ดาเนนงานท�เรยกวา กอใหเกดประสทธผลน 2น กคอการดาเนนงานท�บรรลวตถประสงคท�กาหนดไว

สมพงษ เกษมสน (7=9;: :9) ไดใหความหมายไววา "การพจารณาผลของการทางานท�

สาเรจลลวงดงประสงค หรอท�คาดหวงไวเปนหลก และความสาเรจของงานอยางมประสทธผลน2อาจ

48

เกดจากการปฏบตงานท�ประหยดหรอมประสทธผลเปนเร�องของการนาเอาผลงานท�สาเรจดงท�

คาดหวงไวมาพจารณา

จนดาลกษณ วฒนประสทธ (7=7C: 7=;) กลาววา "ประสทธผล คอ การพจารณาวาผลงาน

ของนโนบายน 2นบรรลวตถประสงคหรอไมเพยงไร ประสทธผลเปนเร�องท�เก�ยวกบการใชหลกเหตผล

ทางเทคนควชาการ (Technical Rationality)

เดวด เจ ลอวเลส (David J. Lawless, 1972: 388 อางถงใน สจนต ธารายทธ, 7=:A: C) ได

ใหความหมายของประสทธผลวา หมายถง เกณฑท�ใชสาหรบวตถประสงคตามเปาหมายท�ไดต 2งไว

วา เม�อปฏบตแลวสามารถบรรลวตถประสงคตามท�องคกรไดต 2งไวหรอไม

ประชย เป�ยมสมบรณ (7=7C: 41-44) ไดใหความหมายของคาวา "ประสทธผล" วา เปนเร�อง

การเนนความสาคญของส�งท�ออกแทนท�จะเปนส�งปอนเขา จดมงหมายท�สาคญของผลลพธจง ไดแก

การศกษาผลลพธท�ปรากฎบรรลวตถประสงคท�ต 2งไวหรอไมเพยงใด

กลาวโดยสรป ประสทธผล หมายถง ผลสาเรจหรอผลสมฤทธ �ในการปฏบตงานตาม

วตถประสงคท�ต 2งไว ประสทธผลองคการ (Organizational Effectiveness) คอความสามารถในการ

บรหารดาเนนการงานขององคกรใหกาวหนา มการปฏบตงานตรงตามหนาท�ท�องคกรกาหนดไว ทา

ใหองคกรสามารถบรรลเปาหมายขององคกร

�...� ประสทธผลขององคการ (Organization Effectiveness)

ประสทธผลขององคการ ประกอบดวย ความมประสทธผลของบคคลของแตละกลมรวมกน

มมมองความประสทธผลขององคการกโดยพจารณาดวา ความมประสทธผลขององคการน 2น ม

มากกวาผลบวกของความมประสทธผลของบคคลและของกลมรวมกน องคการน 2นกจะมผลการ

ดาเนนงานท�ด ความมประสทธผลขององคการเปนปจจยท�สาคญขององคการท�ผจ ดการจะ

ประเมนผลของบคคลและของกลม โดยประเมนจากการดาเนนงาน โดยพจารณาดถงองคประกอบท�

จะสามารถนาไปเปล�ยนแปลงตวองคการเองไปในทศทางท�กอใหเกดความสาเรจ องคประกอบของ

ความมประสทธผลของอคการม A ประการ ท�นามาใชในการประเมนความมประสทธผลขององคการ

(ธงชย สนตวงษ, 7=::: หนา :9;) มดงตอไปน2

49

9. ความสามารถในการหากาไร เปนเคร�องวดไดหลายทาง เชน กาไรจานวนมาก

เปอรเซนตกาไรจากการขายท 2งหมด และจานวนเงนท�ตองจายใหผถอหนในบรษท

7. การเจรญเตบโต เปนเคร�องวดความแตกตางกนไดหลายทาง เชน กาไรเพ�มข2น

รายไดเพ�มข2น และการเจรญเตบโดยในพ2นท�ใหม

:. การไดมาของทรพยากร ความสามารถของอคการในการไดทรพยากรมา ซ�ง

ไดมาจากการกระทา หนาท� ทรพยากรไดจากทน คน หรอความคดใหม

;. ความสามารถในการปรบตว ความสามารถขององคการในการปรบตวเขากบการ

เปล�ยนแปลงของผผลต ผบรโภค คแขงขนและคนงานขององคการ

=. นวตกรรม ความสามารถขององคการในการปรบปรงรปแบบของผลตผลใหม

รปแบบบรการใหม เทคโนโลยใหม และระบบการจดการใหม

>. ผลตผลประสทธภาพขององคการในการสรางสรรคสนคาและบรการ ใหม

คณภาพสง ตนทนหรอคาใชจายต�า

F. ความพอใจผบรโภค/ลกคา ความพอใจผบรโภค หรอลกคากบผลตผลหรอการท�

จดการโดยองคการ

A. ความพอใจของลกจาง/พนกงาน ความไววางใจเปนความพอใจและความ

ไววางใจในองคการระหวางสมาชกดวยกน

�...� ตวบงชDประสทธผลขององคการ (Determinants of Organizational Effectiveness)

สจนต ธารายทธ (7=:A) ไดกลาวถง มปจจยท�มอทธผลตอระดบประสทธผลขององคการ

โดยแบงออกเปน ; กลมหลก คอ

9. ลกษณะส�งแวดลอมภายนอกท�มอทธผลตอประสทธผลในการดาเนนงานภายใน

ขององคการ เชน การพยากรณ ความซบซอน ความเปนปรปกษ

7. ลกษณะขององคการ เชน โครงสราง เทคโนโลยย ขนาด อาย เปนตน

:. ลกษณะเฉพาะของสมาชกในองคการ เชน จดมงหมาย ความเช�ยวชาญหรอ

ทกษะ แรงจงใจ ทศนคต คานยม เปนตน

50

;. นโยบายและวธกรจดการท�องคกรนามาใชภายในองคกร เชน กลยทธ รางวล

การควบคมการตดตอส�อสาร ความเปนผนา การตดสนใจ เปนตน

นอกจากน2 (Steers,9CFF: A อางถงใน สจนต ธารายทธ, 7=:A) ไดเสนอตวแปรสาคญท�ม

อทธพลตอประสทธผลองคการ ; ประการ คอ

9. ลกษณะขององคการ ซ�งมตวช2วดอย 7 ประการ คอ โครงสรางขององคการ

พจารณาไดจากการกระจายอานาจ การแบงงานตามความชานาญพเศษ ชวงการบงคบบญชา

ขนาดขององคกร ขนาดของหนวยงานและเทคโนโยลของอคกร ซ�งพจารณาไดจากการปฏบตงาน

วสดอปกรณ และความรของบคลากร

7. ลกษณะของสภาพแวดลอมขององคการ ซ�งพจารณาจากส�งแวดลอม 7 ดาน คอ

ส�งแวดลอมภายนอกซ�งมตวบงช2 คอ ความสลบซบซอน ความม �งคง และความไมแนนอน กบ

แวดลอมภายในหรอบรรยากาศขององคการซ�งมตวบงช2 คอ แนวโนมของความสาเรจความเอาใจใส

ตอพนกงาน แนวทางการใหคาตอบแทนและการลงโทษ ความม �นคง ความเส�ยงความเปดเผย และ

ความปกปด

:. ลกษณะของพนกงาน พจารณาจากความผกพนตอองคการ และการปฏบตงาน

โดยตวบงช2ของความผกพนตอองคการ พจารณาจากความสนใจในการดารงรกษาไวและความ

ผกมดใจ สาหรบตวบงช2ของการปฏบตงานคอ แรงจงใจ เปาหมาย ความตองการ ความสามารถใน

การทางาน และความชดเจนของบทบาทพนกงาน/คณะทางานกจกรรม

4. นโยบายการบรหารและการปฏบต พจารณาจากตวบงช2 คอ การวางเปาหมายท�

แนนอน การจดหาและการใชทรพยากร การสรางสภาพแวดลอมในการปฏบตงาน กระบวนการ

ตดตอส�อสาร ภาวะผนาและการตดสนใจ การปรบตวขององคการ และการรเร�มส�งใหม

�...$ แนวคดเก�ยวกบการนานโยบายไปปฏบต

แวน มเตอร และแวนฮอรน (Van Meter และ Van Horn, 9CF= อางถงใน อาคม ใจแกว,

7=::: 99) ไดใหความหมายของการนานโยบายไปปฏบตวา หมายถง การกระทาเพ�อใหบรรล

เปาหมายท�กาหนดไวในนโยบายเบ2องตน การกระทาดงกลาวอาจจะโดยภาครฐ หรอเอกชนท 2งใน

51

ลกษณะของกลมหรอบคคลกได และยงไดกลาวเพ�มเตมอกวา (วรเดช จนทรศร, 7=:F, :;9-:;7)

ความสาเรจของการนานโยบายไปปฏบตข 2นอยกบปจจยหลก : ประการ ดวยกน คอ

9) กระบวนการในการส�อสารขอความประสทธผลของนโยบายไปปฏบตยอมข2นอย

กบความเขาใจของผปฏบตวาตนเองควรจะทาอยางไรบาง ความเขาใจดงกลาว จะมมากนอย

เพยงใดข2นอยกบความชดเจนของนโยบาย กจกรรมตางๆ ท�มสวนชวยใหเกดความร ความเขาใจด

ข2น

7) สมรรถนะขององคกรท�นานโยบายไปปฏบตข 2นอยกบความสามารถของหนวย

ปฏบตวาจะทางานใหเปนไปตามท�คาดหวงไดเพยงใด

:) ความรวมมอสนบสนนของผปฏบตงาน

นอกจากน2 กระบวนการนานโยบายไปปฏบตยงมปจจยยอยๆ ท�มผลตอการนา

นโยบายไปปฏบต ไดแก 1) มาตรฐานและวตถประสงคของนโยบาย 7) ทรพยากร :) การ

ตดตอส�อสารระหวางหนวยงาน ;) ลกษณะของหนวยงานฝายปฏบตการ =) เง�อนไขทางเศรษฐกจ

สงคม และการเมอง >) การสนบสนนของผปฏบต

ศภชย ยาวะประภาษ (7=;A: 9J9-99A) ไดรวบรวมปจจยท�กาหนดความสาเรจและ

ลมเหลวของการนานโยบายไปปฏบต ประกอบดวย 9) ลกษณะของนโยบาย 7) วตถประสงค/

เปาหมายของนโยบาย :) นโยบายทางการเมอง ;) ความเปนไปไดทางเทคนคหรอทฤษฎ =)

ทรพยากร >) ลกษณะของหนวยงานท�จะนานโยบายไปปฏบต F) ทศนคตของผนานโยบายไป

ปฏบต A) ความสมพนธระหวางกลไกตางๆ ท�นานโยบายไปปฏบต

กรอบการนานโยบายไปปฏบตตวแบบทางดานการจดการ (ถวลยรฐ วราเทพวฒ

พงศ, 7=;9) เปนเร�องของการนาตวแบบทางดานการจดการ (Management Mode) มา

ทาการศกษาปญหาของการนานโยบายมาปฏบต ตวแบบน2ใหความสนใจไปท�สมรรถนะขององคกร

เพราะเช�อวา ความสาเรจของการนานโยบายไปปฏบตยอมข2นอยกบองคกรท�รบผดชอบในการนา

นโยบายไปปฏบตวามขดความสามารถท�จะปฏบตงานใหสอดคลองกบความคาดหวงเพยงใด ใน

ลกษณะน2โครงการท�จะประสบความสาเรจไดจงเปนท�ตองอาศยโครงสรางท�เหมาะสม บคลากรท�อย

ในองคกรจะตองมความรความสามารถท 2งทางดานการบรหาร และเทคนคอยางเพยงพอ นอกจากน2

องคการยงจะตองมการวางแผนเตรยมการหรอมความพรอมเปนอยางด ท 2งทางดานวสดอปกรณ

52

สถานท� เคร�องมอ เคร�องใชและงบประมาณ ตวแบบน2จงเปนความพยายามท�จะศกษาหาทางแกไข

อปสรรค (หรอขออาง) ของการปฏบตตามแผนท�เกดข2นในอดต เชน การขาดเงนทน การขาด

บคลากรท�มความรความสามารถ ความลาชาในการสรรพหาบคลากร ความลาชาในการตดต 2ง

ระบบงาน เปนตน

ปจจยท�มอทธพลตอการนานโยบายไปปฏบต (ถวลยรฐ วราเทพวฒพงศ, 7=;9)

9) แหลงท�มาของนโยบาย (Source of policy) แถลงการณ หรอคาส �ง/ประกาศ/

ขอบงคบของฝายบรหารระดบสง

7) ความชดเจนของนโยบาย (Clarity of policy) ท 2งท�เปนทางการและไมเปน

ทางการ จะสงเสรมใหมความสอดประสานกน และมประสทธภาพ โดยความชดเจนของ

วตถประสงคการระบสภาพปญหาครบถวน กาหนดผท�เก�ยวของอยางชดเจน กาหนดกลมเปาหมาย

และการประเมนทรพยากรท�ตองใชอยางเหมาะสม

:) การสนบสนนนโยบาย (Support of policy) เปนส�งจาเปน แตมใชเง�อนไขท�

เพยงพอสาหรบการท�จะนานโยบายไปปฏบตใหประสบความสาเรจ โดยมปจจย คอ ความสนใจของ

ผรเร�มนโยบายและกลมผลประโยชน

;) ความซบซอนในการบรหาร (Complexity of administration) จะทาใหนโยบาย

เบ�ยงเบนจากเดม มการประเมนผลการกาหนดเปาประสงค ปจจยกระตนส�งจงใจ ผนานโยบายไป

ปฏบต

=) ส�งจงใจสาหรบผปฏบต (Incentives for implementers) ทาใหผปฏบตมความ

มงม �นท�จะทางานใหเสรจ

>) การจดสรรทรพยากร (Resource allocation) ทรพยากรอยางจากด การใชตอง

คานงถงกรจดลาดบ ความสาคญของแผนงานและโครงการ รวมถงกลยทธใหเกดประสทธภาพ

สงสด ตระหนกถงประโยชนหรอตนทนท�ไมไดคาดไว หรอท�เรยกวา "ผลกระทบภายนอก" ดวย

ประสทธผลของนโยบายไปปฏบต จะสาเรจหรอลมเหลว เน�องจากเปาหมายของกา

นานโยบายไปปฏบตอยท� การมงทาใหนโยบายน 2นประสบความสาเรจ การช2ใหเหนถงความ

แตกตางระหวางความสาเรจและความลมเหลว จะสามารถทราบจาก

53

9) ระดบความรวมมอ ท�ผรบนโยบายไปปฏบตมตอผออกคาส �ง หรอผกาหนด

นโยบาย ถาระดบความรวมมอมสงระดบความสาเรจในกานานโยบายไปปฏบตกจะมสงตามไปดวย

และในทางกลบกนถาระดบของความรวมมอมต�า กยอมหมายความวา ระดบของความลมเหลวใน

การนานโยบายไปปฏบตจะมอยสง

7) การบรรลผลการปฏบตตามนโยบาย ตามภาระหนาท�ขององคกรท�รบผดชอบ

ดวยความราบร�นและปราศจากปญหา ถาหากการปฏบตตามนโยบายใดเตมไปดวยความขดแยง

หรอมอปสรรคขอขดของเกดข2นมากเทาใด ระดบของความลมเหลวกนาจะมมากข2นเทาน 2น

:) นโยบายน 2นกอใหเกดผลในทางปฏบตหรอกอใหเกดผลกระทบตามท�พง

ปรารถนาหรอไม หากนโยบายสามารถนาไปปฏบตได กกลาวไดวาเปนความสาเรจประการหน�ง

และในทางตรงกนขามเม�อนานโยบายน 2นไปปฏบตแลว ผลท�ไดไมเปนไปตามความคาดหมาย ก

กลาวไดวาเปนความลมเหลวน �นเอง

ดงน 2นในการนานโยบายไปปฏบตจะตองมข 2นตอนครอบคลมถงพฤตกรรมตางๆ ท�

หนวยงานท�รบผดชอบจะตองปฏบต ต 2งแตการแปลงนโยบาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบ แผนงาน

โครงการ การจดหาทรพยากรท�จาเปน ตลอดจนการกล �นกรองผท�จะไดรบประโยชนจากโครงการ

การใหบรการและการวดประโยชน (วรเดช จนทรศร, 7=:J: 7)

�.K ขอมลพDนฐานเก�ยวกบอาคารสานกงาน RATCH �.K.� ความเปนมาของโครงการอาคารสานกงาน

บรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด2ง จากด (มหาชน) ("บรษทฯ") กอต 2งเม�อวนท� F มนาคม

7=;: ตามมตคณะรฐมนตรเม�อวนท� :J พฤศจกายน 7=;7 ท�เหนชอบใหระดมทนจากภาคเอกชน

ในโครงการโรงไฟฟาราชบร ดวยการจาหนายหนสามญของบรษทฯ แกประชาชนท �วไป จานวน

=AJ ลานหน ซ�งไดดาเนนการสาเรจเม�อเดอนตลาคม 7=;: มสถานะเปนบรษทมหาชน และจด

ทะเบยนซ2อขายหลกทรพยในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยดวยสญลกษณ “RATCH” มการ

ไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.) ถอหนใหญในสดสวนรอยละ ;= ดวยทนจดทะเบยน

9;,=JJ ลานบาท ประกอบกจการในรปแบบบรษทโฮลด2ง โดยมรายไดหลกมาจากเงนปนผลท�ได

54

จากบรษทท�ลงทน นอกจากน2 บรษทฯ ยงถอหนในบรษทยอย กจการรวมคา รวมท 2งเงนลงทนอ�นๆ

อกดวย

ต 2งแตเร�มดาเนนการ บรษทฯ ไดเชาพ2นท�อาคารเพ�อดาเนนการธรกจ คร 2งแรกท�อาคาร

SCB อาคารไทยพาณชย สานกงานรชโยธน ตกตะวนออก (East) ช 2น 7J-79 ระยะเวลาประมาณ >-

F ป และยายมาเชาพ2นท�ศนยเอนเนอรย�คอมเพลกซ ช 2น F ระยะเวลาประมาณ : ป เน�องจากบรษท

ฯ มการขยายงานและตองการพ2นท�เพ�มรองรบการขยายธรกจ ปญหากคอศนยเอนเนอรย�คอม

เพลกซ ไมสามารถใหบรการพ2นท�เพ�มได คณะกรรมการบรษทฯ ในคราวประชมคร 2งท� =/7==: เม�อ

วนท� 9C เมษายน 7==: ไดมตอนมตหลกการใหดาเนนการจดหาท�ดนสาหรบกอสรางสานกงานงาน

ประจาถาวรของบรษทฯ จงเปนท�มาใหมการจดหาท�ดนและทาการโครงการอาคารสานกงานถาวร

ของบรษทฯ

2.8.2 ประเภทของโครงการ

ส�งแวดลอมตามประกาศกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและส�งแวดลอม เร�อง กาหนด

ประเภทและขนาดของโครงการหรอกจการซ�งตองจดทารายงานการวเคราะหผลกระทบส�งแวดลอม

และหลกเกณฑ วธการ ระเบยบปฏบต และแนวทางในการจดทารายงานการวเคราะหผลกระทบ

ส�งแวดลอม กาหนดประเภทโครงการหรอกจการประเภทอาคารตามกฎหมายวาดวยการควบคม

อาคาร ลาดบท ��.� วาดวย อาคารท ใชเปนสานกงานหรอท ทาการของเอกชน ท มความสงต %งแต ��

เมตร ข%นไป หรอมพ%นท รวมกนทกช %นหรอช %นหนงช %นใดในหลงเดยวกนต %งแต +,,,,, ตารางเมตร

ข%นไป จะตองทารายงานการวเคราะหผลกระทบส�งแวดลอม โครงการอาคารสานกงานของ บรษท

ผลตไฟฟาราชบรโฮลด2ง จากด (มหาชน) ซ�งมความสง ;=.:J เมตร และมพ2นท�ใชสอยทกช 2นทก

อาคารท 2งโครงการรวม 9C,;JJ ตารางเมตร จงเขาขายท�จะตองจดทารายงานการวเคราะห

ผลกระทบส�งแวดลอม เพ�อเสนอตอสานกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและส�งแวดลอม

ในข 2นขออนญาตกอสราง

55

�.K.$ รายละเอยดโครงการ

(9) สถานท�ต 2ง ท�ดนโครงการขนาดพ2นท� C ไร >J ตารางวา ต 2งอยท�รมถนนงามวงศวาน ตา

บาลบางเขน อาเภอเมองนนทบร จงหวดนนทบร สามารถแจกแจงตาแหนงท�ตดตอกบพ2นท�โดยรอบ

โดยสงเขปได ดงน2

ท�ต �งโครงการ

รปท� 7-7 : ภาพแสดงสถานท�ต 2งของโครงการกอสรางอาคารสานกงาน

ท�มา บมจ. ผลตไฟฟาราชบรโฮลด2ง, 7===

ทศเหนอ ตดกบถนนงามวงศวาน ความกวางประมาณ A เลน มฟตบาทกวางดานละ 7.=-:

เมตร อาคารฝ �งตรงขามถนนเปนอาคารพาณชยกรรมและพกอาศย สงประมาณ :-; ช 2น

ทศใต ตดกบแปลงท�ดนซ�งเปนท�ดนของเอกชนจานวน ; แปลง ลาดบจากดานทศตะวนตก

สทศตะวนออกประกอบดวย ท�ดนรกรางซ�งขนาบดวยคลองสาธารณะจานวน 9 แปลง ท�ดนท�ใชปลก

สรางอาคารท�พกอาศยจานวน 7 แปล และท�ดนรกรางจานวน 9 แปลง โดยบรเวณถดลงมาดานทศ

ใตของท�ดนดงกลาว เปนถนนป�นประภาคม 7 ขนาดความกวาง 7 เลน โดยมเขตทางท�แคบท�สดอย

บรเวณแนวครอมคลองสาธารณะ

56

ทศตะวนออก ตดกบท�ดนเอกชน ปจจบนอยระหวางดาเนนการกอสราง โครงการ เดอะ

ทรสต คอนโด งามวงศวาน (The Trust Condo Ngamwongwan) โดย บรษท เดอะ คอนฟเดนซ

จากด หองชดพกอาศย 9,7AJ ยนต อาคารสง :7 ช 2น โดยบรเวณถดมาเปนท�ต 2งของกลมอาคาร

พาณชยและอาคารพกอาศย ความสง :-; ช 2น

ทศตะวนตก ตดกบคลองสาธารณะ (คลองบาฬ) ซ�งมความกวาง :-; เมตร ปจจบนม

สภาพต2นเขน น2าในคลองมสดาคล2า มวชพชข2นปกคลม ถดจากคลองบาฬเปนโรงงานผลตน2าอดลม

RC โดยมถนนท�ตดต 2งฉากเขาสพ2นท�โครงการ เปนถนนซอยตวานนท 9A มความกวาง 7 เลน

เช�อมตอไปสถนนตวานนท และเปนทางลดเช�อมถนนทางดวน ดานทศใตมบานเรอนขวางทางน2า

ท�ดนโครงการ

ซอยอ

คน

กวาง

2 เล

น

N

โรงงาน RCสง 2-3 ช �น

โรงงาน RC

ท�ดนรกราง บานพกอาศย

สานกงาน /ราน Honda สง 7 ช�น

เอกสนเพลส คอนโดมเนยม (กาลงกอสราง)

สง 25 ช�น

คอนโดมเนยม(กาลงกอสราง) เดอะทรสซ คอนโดมเนยม

ท�ดนโครงการขนาดพ� นท� 9 -0-60 ไร (หรอ 14,640 ตารางเมตร)

รปท� 7-: : ภาพถายแสดงท�ต 2งโครงการและพ2นท�บรเวณรอบโครงการ

ท�มา ภาพถายดาวเทยมจาก Google Earth, 7===

(7) การเขาถงโครงการ โครงการต 2งอยรมถนนงามวงศวาน ซ�งเปนเสนทางหลกสายหน�ง

เช�อมตอไปยงถนนสายตาง ๆ เชน ถนนตวานนท ถนนรตนาธเบศร เปนตน มท�หยดรถประจาทาง

อยหนาท�ต 2งโครงการ มรถประจาทางผานหลายสาย เชน >:, 99;, 9:; และ 9C9 เปนตน ซ�งมท 2ง

รถธรรมดาและรถปรบอากาศ นอกจากน 2น ขณะน2ยงมการกอสรางรถไฟฟาสายสมวง ชวงบางใหญ-

บางซ�อ โดยมสถานศนยราชการนนทบรเปนสถานท�อยใกลท�ดนโครงการมากท�สด มระยะทาง

57

ประมาณ 9.: กโลเมตร จากท�ต 2งโครงการ (กาหนดการเปดใหบรการประมาณป พ.ศ. 7==F) และ

โครงการรถไฟฟาสายสชมพ ชวงปากเกรด-หลกส�-มนบร-สวนทวงศ โดยมสถานแครายเปนสถาน

ท�อยใกลท�ต 2งโครงการมากท�สด มระยะทางประมาณ >JJ-FJJ เมตร จากท�ต 2งโครงการ (กาหนดการ

เปดใหบรการประมาณป พ.ศ. 7==C) การเดนทางมายงท�ต 2งโครงการ มหลากหลายทางเลอก ท 2ง

การใชรถสวนบคคล รถรบจางสาธารณะ รถประจาทาง และรถไฟฟาถงสองสาย ดวยการคมนาคม

ท�สามารถเขาถงพ2นท�ไดอยางสะดวก ท�ต 2งน2จงมความเหมาะสม และมความพรอมในการรองรบการ

เกดข2นของโครงการ

(:) ลกษณะของท�ดนโครงการ ท�ดนโครงการมลกษณะการวางตวหนดานแคบตามแนวทศ

เหนอและใต พ2นท�ดานทศเหนอของท�ดนโครงการสามารถเปดมมมองสถนนสาธารณะดานหนา

โครงการไดตลอดท 2งวน เน�องจากเปนพ2นท�ท�ไมไดรบผลกระทบดานความรอนจากแสงแดดตลอดท 2ง

วน

� พ2นท�ดานทศใต เปนพ2นท�ท�ไดรบแสงแดดชวงบาย และไมมอาคารสงจากภายนอก

บดบงแสงแดด จงตองหาทางปองกนความรอนจากแสงแดดเขาสตวอาคารบรเวณ

ท�หนสทศใต

� พ2นท�ดานทศตะวนออกไดรบแสงแดดเฉพาะชวงเชาและจะเปนพ2นท�รมต 2งแตชวง

สายไปจนถงชวงเยน จงสามารถกาหนดเปนพ2นท�ใชสอยภายในและภายนอก

อาคารได

� พ2นท�ดานทศตะวนตก เปนพ2นท�ท�ไดรบแสงแดดชวงบาย-เยน ไดรบผลกระทบจาก

ความรอนตลอดแนว จงตองหาทางปองกนความรอนจากแสงแดดเขา

ท 2งน2 หากพจารณาขนาดพ2นท�ดนของโครงการ (สานกงานท�ดนอาเภอเมองนนทบร จงหวด

นนทบร, 7===) ท�มความยาวดานทศเหนอประมาณ AA เมตร ทศใตยาวประมาณ A; เมตร ทศ

ตะวนออกยาวประมาณ 9;; เมตร และดานทศตะวนตกมความยาวประมาณ 9F7 เมตร สวนอาคาร

สานกงานมความสง ;=.:J เมตร และต 2งอยเกอบก�งกลางพ2นท� พบวา ขนาดท�ดนมความกวางจน

สามารถมท�วางโดยรอบอาคาร การเกดเงาและระยะทอดของเงาอาคารสวนใหญจะเกดข2นภายใน

เขตท�ดนของโครงการ

58

รปท� 7-; : แผนผงบรเวณท�ดนโครงการ

ท�มา สานกงานท�ดนอาเภอเมองนนทบร จงหวดนนทบร, 7===

สาหรบทศทางลม จากขอมลของสถานตรวจอากาศดอนเมอง ซ�งเปนสถานท�อยใกลท�ต 2ง

โครงการมากท�สด พบวา ทศทางหลกของลมท�พดตลอดปจะเปนลมท�พดจากทศใตสทศเหนอ ซ�ง

จากลกษณะดงกลาว ทาใหบรเวณดานท�ตดกบถนนงามวงศวานไมคอยไดรบผลกระทบเร�องฝน

ควน จากถนนเน�องจากอยในทศทางท�ลมพดออกจากท�ดนโครงการ ตลอดจนขนาดของท�ดนท�ม

ความกวาง มท�วางโดยรอบอาคาร ทาใหตวอาคารไมบดบงทศทางลมท�พดผานท�ดนโครงการออกส

ภายนอกโครงการ

(4) เหตผลในการเลอกท�ต 2งโครงการ บรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด2ง จากด(มหาชน) ม

ความประสงคท�จะพฒนาพ2นท�ดนดงกลาวเปนอาคารสานกงานสง 97 ช 2น (รวมช 2นใตดนและช 2น

ลอย) ในพ2นท�ดนขนาด 9;,>;J ตารางเมตร ต 2งอยบรเวณถนนงามวงศวาน ตาบลบางเขน อาเภอ

เมอง จงหวดนนทบรโดยขนาดท�ดนและขนาดอาคารโครงการ มความสอดคลองเหมาะสมไมขดตอ

ขอกาหนดผงเมองรวมจงหวดนนทบร พ.ศ.7=;A แตอยางใด รวมท 2งท�ต 2งโครงการยงอยใกลท�ต 2ง

59

สถาบนราชการตาง ๆ เชน ศนยราชการจงหวดนนทบร องคการโทรศพท (งามวงศวาน) การไฟฟา

นครหลวง(สาขานนทบร) กระทรวงสาธารณสข สถาบนโรคทรวงอก วทยาลยพยาบาลบรมราชชน

นนทบร เปนตน กอรปกบมการกระจายตวของ อาคารพาณชย หางสรรพสนคา และท�พกอาศยอย

โดยรอบ รวมท 2งการเดนทางเขาถงพ2นท�ไดอยางสะดวก ท 2งรถยนตสวนบคคล รถโดยสารประจาทาง

รถไฟฟา การดาเนนการของโครงการสามารถสรปเหตผลในการเลอกท�ต 2งโครงการตามปจจย

สาคญในการประเมนสถานท�ต 2งโครงการดงกลาวและไดพจารณาถงการวางตวของอาคาร การ

ประเมนความเหมาะสมของท�ต 2งโครงการ โดยคานงถงความเพยงพอของระบบสาธารณปโภค

บรเวณพ2นท�ต 2งโครงการ อาท ไฟฟา ประปา การจดการมลฝอย และการระบายน2า เปนตน ซ�ง

พบวา สถานท�แหงน2มความเหมาะสมในการจดสรางอาคารสานกงานของโครงการ โดยไมสงผล

กระทบตอชมชนโดยรอบ และเปนการเพ�มศกยภาพการใชประโยชนท�ดนบรเวณน2

5 th Floor Office Space (General Office)

4 th Floor Office Space (General Office)

3 th Floor Office Space (General Office)

2 th Floor Office Space (General Office)

Mezzanine Convention room, Meeting rooms

1 th Floor Hall, Reception, Waiting area

Basement Parking & Service Area

8 th Floor Multipurpose Hall

7 th Floor Working Area for Executive

6 th Floor Working Area for Executive

อาคารพ� นท�รวมท�งหมดประมาณ 20,000 ตร.ม.

4,127 ตร.ม.

1,750 ตร.ม.

1,454 ตร.ม.

1,778 ตร.ม.

1,778 ตร.ม.

1,778 ตร.ม.

1,778 ตร.ม.

1,649 ตร.ม.

1,649 ตร.ม.

1,126 ตร.ม.

ช�นท� 9(หองออกกาลงกาย) 668 ตร.ม.ท�หนไฟทางอากาศ 121 ตร.ม.

Acitv

e Zo

ne

P

assiv

e Zo

ne

9 th Floor Fitness Area , Service Area

รปท� 7-= : แบบแสดงพ2นท�ใชสอยอาคารสานกงาน 97 ช 2น (รวมช 2นใตดนและช 2นลอย)

ท�มา การออกแบบโครงการกอสรางอาคารสานกงาน บรษท -Synchron Group, 7==;

(=) การใชประโยชนพ2นท�โครงการ ตามกฎกระทรวงใหบงคบใชผงเมองรวมจงหวด

นนทบร พ.ศ. 7=;A (ขยายระยะเวลาการใชบงคบออกไปอกหน�งป(เปนคร 2งท� 7) โดยกฎกระทรวง

60

กาหนดการขยายระยะเวลาการใชบงคบผงเมองรวม(ฉบบท� 9> พ.ศ.7==:) กาหนดใหพ2นท�ดน

บรเวณท�ต 2งโครงการเปนการใชประโยชนท�ดนประเภทพาณชกรรมและท�อยอาศยหนาแนนมาก (ส

แดง) บรเวณหมายเลข ;.7C ใหใชประโยชนท�ดนเพ�อการพาณชยกรรม การอยอาศย สถาบน

ราชการ การสาธารณปโภคและสาธารณปการเปนสวนใหญ

สาหรบการใชประโยชนท�ดนเพ�อดาเนนโครงการอาคารสานกงาน บรษท ผลตไฟฟาราชบร

โฮลด2ง จากด (มหาชน) มพ2นท�ใชสอยทกช 2นทกอาคารรวม 9C,;JJ ตารางเมตร ความสงจากระดบ

พ2นดนท�กอสรางถงพ2นช 2นหลงคา (พ2นท�หนไฟทางอากาศ) ;=.:J เมตร ซ�งเขาขายประเภทอาคาร

สงและอาคารขนาดใหญพเศษ ดงน 2นการกอสรางอาคารสานกงานดงกลาว ถอเปนการใชประโยชน

ท�ดนเพ�อการพาณชยกรรมตรงตามประเภท ท�สามารถดาเนนการไดตามกฎกระทรวงผงเมองรวม

จงหวดนนทบร พ.ศ. 7=;A

88 เมตร

50 เมตร50 เมตร

65 เมตร

40 เมตร

40 เมตร

รปท� 7-> : แผนผงแสดงการจดวางตาแหนงของอาคารสานกงานบนท�ดนโครงการ

ท�มา การออกแบบโครงการกอสรางอาคารสานกงาน บรษท -Synchron Group, 7==;

การคานวณหาอตราสวนพ2นท�ใชสอยรวมทกช 2นของอาคารตอพ2นท�โครงการ Floor Area

Ratio (FAR) รอยละของท�วางปราศจากส�งปกคลม และอตราสวนท�วางตอพ2นท�อาคารรวม Open

61

Space Ratio (OSR) โดยโครงการดงกลาว มพ2นท�ต 2งของโครงการเทากบ 9;,>;J ตารางเมตร ม

พ2นท�ใชสอยภายในอาคารรวมทกช 2นทกอาคารเทากบ 9C,;JJ ตารางเมตร และพ2นท�อาคารปกคลม

ดนท 2งหมด เทากบ 7,997 ตารางเมตร พบวา อตราสวนพ2นท�ใชสอยรวมทกช 2นของอาคารตอพ2น

ท�ดน (FAR) เทากบ 9.:7= : 9 รอยละของท�วางปราศจากส�งปกคลมเทากบ A=.=F ของพ2นท�

โครงการ และอตราสวนท�วางตอพ2นท�อาคารรวม (OSR) คดเปนรอยละ >;.=F ซ�งอาคารสานกงาน

ของโครงการมความสอดคลองกบกฎกระทรวงฉบบท� :: (พ.ศ.7=:=) ขอ = อาคารสงหรออาคาร

ขนาดใหญพเศษท�กอสรางข2นในพ2นท�ดนท�ใชเปนท�ต 2งอาคาร ตองมคาสงสดของอตราสวนพ2นท�

อาคารทกช 2นของอาคารทกหลงตอพ2นท�ดนท�ใชเปนท�ต 2งอาคาร ไมเกน 9J ตอ 9 และขอ > อาคาร

สงหรออาคารขนาดใหญพเศษตองมท�วางไมนอยกวาอตราสวน ดงตอไปน2 (7) อาคารพาณชย

โรงงาน อาคารสาธารณะและอาคารอ�นท�ไมไดใชเปนท�อยอาศยตองมท�วางไมนอยกวารอยละ 9J

ของพ2นท�ดนท�เปนท�ต 2งอาคาร

พ2นท�สเขยว โครงการอาคารสานกงานมพ2นท�ใชสอยรวมทกช 2นอาคารประมาณ 9C,;JJ

ตารางเมตร มพ2นท�สเขยวรวมประมาณ =,;:; ตารางเมตร ประกอบดวยไมยนตน :,9>7 ตาราง

เมตร และไมพม ไมคลมดน 7,7F7 ตารางเมตร และมพ2นท�จอดรถได 77: คน

รปท� 7-F พ2นท�สเขยวของโครงการอาคารสานกงาน

ท�มา การออกแบบโครงการกอสรางอาคารสานกงาน บรษท -Synchron Group, 7==;

62

(>) การออกแบบงานสถาปตยกรรมท�มความเหมาะสมกบสภาพพ2นท�โดยรอบ ท�ดนของ

โครงการมการวางตวตามแนวทศเหนอ-ใต บรเวณดานทศเหนอเปนพ2นท�เดยวท�แนวเขตท�ดนอยตด

ถนนสาธารณะ ลกษณะแนวเขตท�ดนโดยรวมจะเปนเสนตรง มความยาวดานตรงขามของแนวเขต

ท�ดนใกลเคยงกน ทาใหผนท�ดนมรปรางใกลเคยงส�เหล�ยมผนผา งายตอการกาหนดพ2นท�ใชสอยจาก

ทศเหนอสทศใต ทาใหสามารถกาหนดตาแหนงอาคารอยบรเวณก�งกลางท�ดน มองเหนอาคารและ

ทางเขาอาคารตอเน�องไปถงแนวทางสญจรภายในโครงการไดอยางชดเจน

รปท� 7-A : แนวคดในการออกแบบอาคารสานกงาน

ท�มา การออกแบบโครงการกอสรางอาคารสานกงาน บรษท -Synchron Group, 7==;

ผออกแบบไดคานงถงความเหมาะสมดานสถาปตยกรรมและส�งแวดลอมเปนหลก จงได

ออกแบบรปทรงอาคารในลกษณะทรงกลม เปดมมมองจากพ2นท�โครงการสพ2นท�โดยรอบ โดยเฉพาะ

มมมองทางดานทศเหนอสพ2นท�ถนนงามวงศวาน ท�สามารถเปดมมมองออกสภายนอกไดระยะไกล

63

และตอเน�อง สาหรบทางดานทศตะวนตกซ�งตดกบคลองสาธารณะ ทางโครงการไดจดเปนพ2นท�เปด

โลงปลกตนไมตลอดแนว เสรมสรางทศนยภาพท�ดใหแกบรเวณโดยรอบ

รปท� 7-C ภาพจากมมสงของโครงการอาคารสานกงาน

ท�มา การออกแบบโครงการกอสรางอาคารสานกงาน บรษท -Synchron Group, 7==;

�.W งานวจยท�เก�ยวของ ณฐกานต ปวะบตร (2550: บทคดยอ) ศกษาเร�อง พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของ

บคลากรสาธารณสข: ศกษาเฉพาะกรณโรงพยาบาลพาน อาเภอพาน จงหวดเชยงราย ผล

การศกษาพบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง มอายระหวาง :J – ;J ป สาเรจการศกษา

ระดบปรญญาตรข2นไป มรายไดระหวาง =,JJJ – 9J,JJJ บาทตอเดอน สวนใหญมสถานภาพสมรส

ระยะเวลาในการปฏบตงานอยระหวาง 9J – 7J ป มลกษณะการทางานท�ตองซกประวตหรอสมผส

กบผปวยเปนประจา และสวนใหญมโรคประจาตว ไดรบขาวสารดานสาธารณสขจากส�อทางวทย

โทรทศนหรออนเตอรเนต มความถ�ในการรบขอมลขาวสารดานสาธารณสขเปนประจา มความรดาน

การดแลสขภาพตนเองในภาพรวมอยในระดบสง และมพฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองในภาพ

รวมอยในระดบด สวนปจจยท�มความสมพนธอยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ J.J= กบ พฤตกรรม

การดแลสขภาพตนเอง คอ เพศ อาย และระดบการศกษา สาหรบปจจยท�ไมมความสมพนธกบ

64

พฤตกรรมการดแลสขภาพ ไดแก รายได สถานภาพ ระยะเวลาในการปฏบตงาน ลกษณะการ

ทางาน โรคประจาตวแหลงขอมลในการไดรบขอมลขาวสารดานสาธารณสข

นรดา กล�นสคนธชาต (2550: บทคดยอ) ศกษาเร�อง พฤตกรรมสงเสรมสขภาพของนกเรยน

ระดบมธยมศกษาตอนปลาย อาเภอชะอา จงหวดเพชรบร ผลการศกษา พบวา พฤตกรรมสงเสรม

สขภาพของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย โดยภาพรวม F ดาน อยในระดบด คาเฉล�ย:.97

เม�อพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานท�มคาเฉล�ยมากท�สด คอ ดานพฤตกรรมเส�ยงตออบายมข

คาเฉล�ย :.F: มระดบพฤตกรรมอยในระดบดมาก รองลงมา คอ พฤตกรรมดานอนามยสวนบคคล

สวนพฤตกรรมสงเสรมสขภาพดานท�มคะแนนนอยท�สด คอ ดานพฤตกรรมการออกกาลงกาย

คาเฉล�ย 7.F7 มระดบพฤตกรรมการสงเสรมสขภาพอยในระดบด สวนปจจยท�มความสมพนธกบ

พฤตกรรมสงเสรมสขภาพของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย ไดแก เพศ ระดบช 2นเรยน

รายไดของผปกครอง การดแลสขภาพตนเอง และการไดรบการสนบสนนจากบคคลหรอองคกรท�

เก�ยวของ สวนปจจยท�ไมมผลตอพฤตกรรมสงเสรมสขภาพ คอ พ2นท�อยอาศย ระดบการศกษา และ

อาชพของผปกครอง และการไดรบขอมลขาวสารเก�ยวกบการสงเสรมสขภาพ

ประชา สามาน (2550: บทคดยอ) ศกษาเร�อง พฤตกรรมการเอารดเอาเปรยบในองคการ

บรหารสวนตาบล: ศกษากรณองคการบรหารสวนตาบล จงหวดปตตาน ผลการศกษา พบวา กลม

ตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง มอายระหวาง :9 – ;J ป เกอบคร�งมสถานภาพแตงงานและอย

ดวยกน จบการศกษาระดบอนปรญญามากท�สด มรายไดตอเดอนอยระหวาง =,JJJ – 9J,JJJ บาท

และมระยะเวลาการปฏบตงานอยระหวาง 9–= ป สวนตาแหนงสวนใหญเปนกลมผดแลเดกและ

ลกจางช �วคราวอ�น ๆ สถานภาพการสมรส ความร ความเขาใจในการบรหารงาน และระบบ

ความสมพนธเชงอานาจองคกร มความสมพนธตอพฤตกรรมการเอารดเอาเปรยบของผบงคบบญชา

ในองคการบรหารสวนตาบล สวนอาย ระดบการศกษา ความรความเขาใจในงาน ความสมพนธกบ

ผใตบงคบบญชาดวยกน และความสามารถและประสบการณการแกไขปญหา ไมมความสมพนธตอ

พฤตกรรมการเอารดเอาเปรยบของผใตบงคบบญชาในองคการบรหารสวนตาบล

ประสงค จรยาวฒนชยกล (2550: บทคดยอ) ศกษาเร�อง พฤตกรรมการเลอกต 2งสมาชกสภา

องคการบรหารสวนจงหวด: กรณศกษาเขตเลอกต 2งท� : อาเภอกนทรลกษ จงหวดศรษะเกษ ผล

การศกษา พบวา พฤตกรรมการเลอกต 2ง ดานการไปใชสทธเลอกต 2ง พบวา กลมตวอยางเกอบ

65

ท 2งหมดไปใชสทธเลอกต 2ง เน�องจากตองการไดคนท�ดไดรบเลอกต 2ง ดานระยะเวลาในการตดสนใจ

เลอกผสมคร พบวา กลมตวอยางเกอบท 2งหมดจะตดสนใจกอนวนเลอกต 2งและมบางสวนเปล�ยน

ความคดหลงท�มการตดสนใจเลอกผสมคร ในดานลกษณะผสมครท�เลอก สวนใหญจะเลอกผสมครท�

เปนอดต ส.อบจ. และลงรบสมครอสระ สวนปจจยสวนบคคลท�มอทธพลตอพฤตกรรมการเลอกต 2ง

ไดแก อาย อาชพ ระดบการศกษา รายได และภมลาเนา และเม�อเปรยบเทยบความสมพนธระหวาง

ปจจยสวนบคคลกบพฤตกรรมการเลอกต 2ง พบวา อายมความสมพนธกบพฤตกรรมการเลอกต 2งใน

ดานการเปล�ยนแปลงการตดสนใจและประเภทผสมคร อาชพและระดบการศกษามความสมพนธกบ

พฤตกรรมการเลอกต 2งในดานการเปล�ยนแปลงการตดสนใจ รายไดมความสมพนธกบพฤตกรรมการ

เลอกต 2งในดานการเปล�ยนแปลงการตดสนใจ และประเภทการลงรบสมครเลอกต 2งของ ส.อบจ.

ภมลาเนามความสมพนธกบพฤตกรรมการเลอกต 2งในดานประเภทผสมครท�เลอก

ปราโมทย ชวนตย (2550: บทคดยอ) ศกษาเร�อง พฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมของ

ประชาชน: ศกษากรณปาไมบรเวณลมน2าแมยางม2น ตาบลศรถอย อาเภอแมสรวย จงหวดเชยงราย)

ผลการศกษา พบวา กลมตวอยางเปนเพศชายมากกวาเพศหญงมอายเฉล�ย :J ป เปนผมการศกษา

ในระดบประถมศกษา มอาชพหลกเปนเกษตรกร (ทานา ทาไร ทาสวน) มรายไดเฉล�ย ;,CJJ บาท

และสวนใหญเปนผไมมตาแหนง เปนชาวบานท �วไป พฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมของ

ประชาชนในภาพรวมอยในระดบปานกลางท 2งดานการมสวนรวมในกจกรรมการอนรกษ และดาน

การรณรงคและการประชาสมพนธการอนรกษ ปจจยท�มผลตอพฤตกรรมในการอนรกษทรพยากร

ปาไมของประชาชน พบวา อาย การศกษาอาชพหลก รายไดครอบครว สถานภาพทางสงคมการ

รบรขาวสาร การเขาไปใชประโยชนจากปา ความรความเขาใจ การรบรถงปญหาทรพยากรปาไม

พสมย อานนามง (2547: บทคดยอ) ศกษาเร�อง พฤตกรรมการเรยนท�ไมพงประสงคของ

นกเรยนขยายโอกาสทางการศกษากรณศกษา: เฉพาะนกเรยนขยายโอกาสในตาบลปาหง อาเภอ

พาน พ2นท�การศกษาเชยงราย เขต 7 ผลการศกษา พบวา พฤตกรรมการเรยนท�ไมพงประสงค

โดยรวมมระดบต�าในทก ๆ ดาน ไดแก ดานพฤตกรรมกาวราวพฤตกรรมไมสนใจเรยน พฤตกรรม

ไมมวนยและพฤตกรรมไมมความรบผดชอบ สวนปจจยท�มผลตอพฤตกรรมการเรยนท�ไมพง

ประสงคของนกเรยนขยายโอกาสทางการศกษากรณศกษา ไดแก ทศนคตตอสถานศกษา

66

วมลรตน เกสโร (2549: บทคดยอ) ศกษาเร�อง พฤตกรรมการใชอปกรณปองกนอนตรายใน

การปฏบตงานของลกจาง ประเภทกจการแปรรปไม: ศกษากรณจงหวดยะลา ผลการศกษา พบวา

พฤตกรรมการใชอปกรณปองกนอนตรายในการปฏบตงานของลกจาง ในภาพรวมอยในระดบปาน

กลาง พบวา ลกจางมการใสถงมออยในระดบมาก ใสหมวกคลมผมผาปดจมกกนฝนหรอหนากาก

กนฝนรองเทายางหมขอและใชอปกรณปองกนดวงตา เชนแวนตา อยในระดบปานกลาง สวนการใช

อปกรณปองกนห เชน ปล �กอดห ท�ครอบห และหนากากพลาสตกปองกนใบหนาอยในระดบอาย

สภาพแวดลอมในการทางานและระดบการไดรบขอมลเก�ยวกบความปลอดภยในการทางานสวน

เพศ ระดบการศกษา ตาแหนงหนาท�ประสบการณทางานระยะเวลาในการทางานตอวนและความ

ตระหนกในการใชอปกรณปองกนอนตรายไมมผลตอพฤตกรรมการใชอปกรณปองกนอนตราย

ศภฤกษ ดวงขวญ (2548: บทคดยอ) ศกษาเร�อง พฤตกรรมการจดการขยะมลฝอยใน

ครวเรอนเขตพ2นท�องคการบรหารสวนตาบลคลองหาจงหวดปทมธาน ผลการศกษา พบวา กลม

ตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง (รอยละ >7.7) และมอายอยระหวาง :F–=> ป (รอยละ =J.;) สวน

ใหญจบการศกษาระดบประถมศกษา (รอยละ =9.7) และมรายไดอยระหวาง =,JJJ – 9J,JJJ บาท/

เดอน (รอยละ :A.;) กลมตวอยางมการคดแยกขยะมลฝอย รอยละ AA.9 โดยแยกเฉพาะขยะท�ขาย

ไดมากท�สด (รอยละ >7.=) เพ�อเปนรายไดเสรมของครอบครว กลมตวอยางไดรบขอมลขาวสารจาก

คาบอกกลาวของเจาหนาท�องคการบรหารสวนตาบลคลองหาและสานกงานส�งแวดลอมภาคมาก

ท�สด (รอยละ =J) และกลมตวอยางสวนใหญมความรเก�ยวกบการจดการขยะมลฝอยในครวเรอน

ระดบปานกลางมทศนคตเก�ยวกบการจดการขยะมลฝอยในครวเรอนระดบปานกลาง ระดบ

พฤตกรรมการลดปรมาณขยะมลฝอยในครวเรอนระดบปานกลาง ระดบพฤตกรรมการลดปรมาณ

ขยะมลฝอยใหเหลอนอยท�สดอยในระดบต�า พฤตกรรมการนาวสดส�งของมาใชซ2าอยในระดบปาน

กลางและพฤตกรรมการคดแยกขยะมลฝอยไปรไซเคลอยในระดบปานกลาง ท 2งน2ในภาพรวมกลม

ตวอยางสวนใหญมพฤตกรรมการจดการขยะมลฝอยในครวเรอนระดบปานกลาง ปจจยท�ม

ความสมพนธกบพฤตกรรมการจดการขยะมลฝอยในครวเรอนไดแกอาย การไดรบขอมลขาวสาร

ความรและทศนคตท�เก�ยวกบการจดการขยะมลฝอยในครวเรอน

สคนธ มาศนย (2551: บทคดยอ) ศกษาเร�อง พฤตกรรมการประหยดพลงงานเพ�อลดปญหา

ภาวะโลกรอนของบคลากรสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง ผลการศกษา

67

พบวากลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง รอยละ FF.A อายระหวาง :9 – ;J ป รอยละ ;J.J

สถานภาพโสด รอยละ =:.= มภมลาเนากรงเทพมหานครและปรมณฑล รอยละ F9.: การศกษา

สงสดระดบปรญญาตร รอยละ F;.A ตาแหนงพนกงานมหาวทยาลยสายปฏบตการรอยละ =>.=

สงกดสานก/ หนวยงานอ�นท�เทยบเทา และสงกดคณะ/ หนวยงานอ�นท�เทยบเทา รอยละ=J เทากน

มอายการทางาน 99 – 7J ป รอยละ ;7.> มรายไดเฉล�ยตอเดอน 9J,JJ9 – 7J,JJJ บาทรอยละ

;A.: เคยรบรขอมลขาวสารเก�ยวกบการประหยดพลงงานเพ�อลดปญหาภาวะโลกรอน รอยละ 9JJ

มความรความเขาใจ ทศนคต และพฤตกรรมเก�ยวกบการประหยดพลงงานเพ�อลดปญหาภาวะโลก

รอนโดยรวมอยในระดบสงผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา ปจจยท�มผลตอพฤตกรรมการประหยด

พลงงานเพ�อลดปญหาภาวะโลกรอนของบคลากรสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหาร

ลาดกระบงกรงเทพมหานคร ไดแก อาย อายการทางานท�สถาบนฯ การรบรขอมลขาวสารและ

ทศนคต สวนปจจยท�ไมมผลตอพฤตกรรมการประหยดพลงงานเพ�อลดปญหาภาวะโลกรอนของ

บคลากรสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง กรงเทพมหานคร ไดแก เพศ

สถานภาพ ภมลาเนาการศกษาสงสด ตาแหนง หนวยงานท�สงกด รายไดเฉล�ยตอเดอนและความร

ความเขาใจ

พบวา ตวแปรท�มผลตอพฤตกรรมไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา ระดบช 2นเรยน รายได

ของผปกครอง การดแลสขภาพตนเอง การไดรบการสนบสนนจากบคคลหรอองคกรท�เก�ยวของ

สถานภาพการสมรสความร ความเขาใจในการบรหารงาน ระบบความสมพนธเชงอานาจองคกร

อาชพหลก รายไดภมลาเนา สถานภาพทางสงคม การรบรขาวสาร การเขาไปใชประโยชนจากปา

การรบรถงปญหาทรพยากรปาไม ทศนคตตอสถานศกษา สภาพแวดลอมในการทางาน ระดบการ

ไดรบขอมลเก�ยวกบความปลอดภยในการทางาน

จากแนวคด ทฤษฏและงานวจยท�เก�ยวของซ�งมผวจยอ�นไดศกษาไวแลว ผวจยจงศกษา ตว

แปรท�คาดวาจะมผลตอพฤตกรรมการอนรกษพลงงานตามนโยบายและมาตรการการอนรกษ

พลงงานขององคกร ไดแก (9) ปจจยสวนบคคล (ผปฏบตงาน) เพศ, อาย, การศกษา, สงกดสาย

งานบงคบบญชา (7) การรบรขอมลขาวสารเก�ยวกบมาตรการการอนรกษพลงงาน (:) ความรความ

เขาใจเก�ยวกบมาตรการการอนรกษพลงงาน (;) ทศนคตเก�ยวกบมาตรการการอนรกษพลงงาน (=)

68

นโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงานของผบรหาร สาหรบการศกษาเร�อง ประสทธผลของ

นโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงาน กรณศกษา บรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด2ง จากด

(มหาชน) ประเภทอาคารควบคมคร 2งน2 ผศกษาไดนาความรจากตวแปรของงานวจยตาง ๆ ท�มผล

ตอพฤตกรรมไปใชเปนแนวทางในการศกษาตอไป

บทท� �

กรอบแนวคดและวธการศกษา

การศกษาประสทธผลของนโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงาน กรณศกษา บรษท

ผลตไฟฟาราชบรโฮลด&ง จากด (มหาชน) นนทบร ประเภทอาคารควบคม เปนการศกษาขอมล

ทตยภมโดยการคนควาจากเอกสารตาง ๆ และงานวจยอ5นท5เก5ยวของซ5งมผศกษาไวแลว และ

การศกษาขอมลปฐมภมโดยการใชแบบสอบถาม (Questionnaire) และการสมภาษณ

(Interview) เปนเคร5องมอ เพ5อใหทราบถงประสทธผลของนโยบายและมาตรการการอนรกษ

พลงงาน กรณศกษา บรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด&ง จากด (มหาชน) นนทบรประเภทอาคาร

ควบคม โดยมรายละเอยดเก5ยวกบวธการศกษาดงน&

G.I ตวแปรในการศกษา

G.J กรอบแนวคดในการศกษา

G.G สมมตฐานในการศกษา

G.K ประชากรและกลมตวอยาง

G.L การเกบรวบรวมขอมล

G.M เคร5องมอท5ใชในการศกษา

G.N การวเคราะหขอมล

�.� ตวแปรในการศกษา

ตวแปรในการศกษาประกอบดวย ตวแปรอสระ (Independent Variable) และตวแปร

ตาม (Dependent Variable) ดงน&

�.�.� ตวแปรอสระ (Independent Variable = I.V) แบงออกเปน J กลม คอ

I. ปจจยสวนบคคล (ผปฏบตงาน) ไดแก เพศ, อาย, การศกษา, สงกดสายงาน

บงคบบญชา

J ปจจยสงเสรม ไดแก การรบรขอมลขาวสารเก5ยวกบมาตรการการอนรกษ

พลงงาน ความรความเขาใจเก5ยวกบมาตรการการอนรกษพลงงาน ทศนคตเก5ยวกบมาตรการ

การอนรกษพลงงาน และนโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงานของผบรหาร

70

�.�.- ตวแปรตาม (Dependent Variable= D.V.) ไดแก พฤตกรรมการอนรกษ

พลงงานตามนโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงานขององคกร

�.- กรอบแนวคดในการศกษา

แผนภมท5 G.I กรอบแนวคดในการศกษา

�.� สมมตฐานในการศกษา

ในการศกษาคนควาอสระ เร5อง ประสทธผลของนโยบายและมาตรการการอนรกษ

พลงงาน กรณศกษา บรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด&ง จากด (มหาชน) ประเภทอาคารควบคม

ผวจยไดต &งสมมตฐานในการศกษา ดงน&

ปจจยสวนบคคล

(เพศ, อาย, การศกษา, หนวยวานท�สงกด)

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

ปจจยสงเสรม

- การรบรขอมลขาวสารเก�ยวกบการประหยดพลงงานไฟฟา

- ความรความเขาใจเก�ยวกบเก�ยวกบการประหยดพลงงานไฟฟา

- ทศนคตเก�ยวกบการประหยด

พลงงานไฟฟา

พฤตกรรมการประหยด

พลงงานตามนโยบายและ

มาตรการการอนรกษ

พลงงานขององคกร

71

I. บคลากรท5มขอมลสวนบคคลท5แตกตางกนมพฤตกรรมการประหยดไฟฟาภายใน

อาคารสานกงาน RATCH แตกตางกน

J. การรบรขอมลขาวสารเก5ยวกบการประหยดพลงงานไฟฟา มความสมพนธกบความร

ความเขาใจเก5ยวกบการประหยดพลงงานไฟฟา

G. การรบรขอมลขาวสารเก5ยวกบการประหยดพลงงานไฟฟา มความสมพนธกบ

ทศนคตเก5ยวกบการประหยดพลงงานไฟฟา

K. บคลากรท5มการรบรขาวสารเก5ยวกบการประหยดพลงงาน หรอการอนรกษพลงงาน

แตกตางกน มพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคารสานกงาน RATCH แตกตาง

กน

L. ความรความเขาใจเก5ยวกบการประหยดพลงงานไฟฟา และมาตรการการอนรกษ

พลงงาน มความสมพนธกบทศนคตเก5ยวกบการประหยดพลงงานไฟฟา

M. ความรความเขาใจเก5ยวกบการประหยดพลงงานไฟฟา และมาตรการการอนรกษ

พลงงาน มความสมพนธกบพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH

�.1 ประชากรและกลมตวอยาง

�.1.� ประชากร (Population) และผใหขอมลสาคญ

ประชากรท5ใชในการศกษา คอ บคลากรผปฏบตงานภายในอาคารสานกงาน

RATCH จานวนท &งส&น IaN คน (ท5มา ฝายทรพยากรบคคล ณ เดอน ธนวาคม JLLM) ประชากร

แยกเปน J กลม คอ

I) กลมผบรหาร จานวน c ทาน (ต &งแตระดบผชวยกรรมการผจดการใหญข&น

ไป)

J) ระดบผปฏบตงาน จานวน INa ทาน (ต &งแตระดบผอานวยการฝายลงมา)

�.1.- กลมตวอยาง (Sample)

กลมตวอยางท5ใชในการศกษา คอ

I) การสมตวอยางแบบเจาะจงกลมระดบผบรหาร ผชวยกรรมการผจดการใหญ

J ทาน (ท5เก5ยวของกบการกาหนดนโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงาน)

J) การสมตวอยางกลมระดบผปฏบตการ ใชวธการเลอกตวอยางแบงเปนช &น

ภม (Stratified Sampling) สดสวนตามสายบงคบบญชาขององคกร ตามตารางท5 G.I ขนาดของ

72

ตวอยาง I37 ตวอยาง เพ5อทาการศกษา (โดยใชตาราง Krejcie and Morgan, IcNn: Mna-Mnc

อางถงใน สจตรา บญรตนพนธ, JLGK: INM-INN)

ตารางท5 G.I ตารางจานวนประชากรกบกลมตวอยางตามช &นภม

จานวนประชากร (คน)

จานวนกลมตวอยาง (คน)

อตราสวนรอยละ

สายบรหาร Ia IL II สายพฒนาธรกจ Nc ML KN สายบญชและการเงน Kn JN Jn สายบรหารสานกงาน KI Gn JJ

รวม INa IGN Inn

�.C การเกบรวบรวมขอมล

การเกบรวบรวมขอมลในคร &งน&ผศกษาใชขอมล J ประเภท คอ ขอมลปฐมภมและขอมล

ทตยภมโดยมรายละเอยดดงตอไปน&

�.C.� ขอมลปฐมภม

ผศกษานาแบบสอบถามท5ผานการทดสอบและเช5อถอได จานวน ILn ชดไป

แจกใหกบกลมตวอยางจรงท5ทาการศกษาคอ ระดบผปฏบตงานบรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด&ง

จากด (มหาชน) (ต &งแตระดบผอานวยการฝายลงมา) ดาเนนการกรอกขอมลดวยตนเอง ต &งแต

วนท5 I – Gn เมษายน JLLN และเร5มเกบรวบรวมขอมลระหวางวนท5 I – IL พฤษภาคม JLLN

ไดรบแบบสอบถามคนจานวน IGN ชด

และไดนาแบบสมภาษณสาหรบผบรหาร จานวน c ทาน (ต &งแตระดบผชวย

กรรมการผจดการใหญข&นไป) ทาการสมภาษณ จานวน L ชด ไดกลบมาจานวน G ชด

จากน &นนาแบบสอบถามท5ไดรบ คนท &งหมดตรวจสอบความถกตองและสมบรณ

กอนนาขอมลไปวเคราะหและประมวลผลการศกษาตามวธการทางสถตตอไป

�.C.2 ขอมลทตยภม

เปนขอมลท5ไดศกษา รวบรวมไวแลว ท5ไดจากรายงาน หรอถายทอดมาจาก

ขอมลช &นตน หรอนาขอมลปฐมภมมาสงเคราะหและเรยบเรยงข&นใหม เพ5อเสนอขอคดหรอ

แนวโนมบางประการ เชน ขอมลการใชพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH ในแตละเดอน ท5

73

ทางศนยบรหารอาคารดาเนนการจดเกบ รวบรวม และมการประมวลผลเพ5อเปนสารสนเทศ เพ5อ

นามาวเคราะหใชอางองในการศกษา

คนควาจากแนวความคด ทฤษฎและเอกสารตาง ๆ ตลอดจนงานวจยท5

เก5ยวของท5มผศกษาไวแลว ขอมลเหลาน&มการตพมพเผยแพรเพ5อใหใชงานได หรอนาเอาไป

ประมวลผลตอ เชน หนงสอท 5วไป หนงสอตารา หนงสอคมอการทางาน รายงานความกาวหนา

ทางวทยาการ บทคดยองานวจย บทวจารณหนงสอ วารสาร เปนตน

3.6 เคร�องมอท�ใชในการศกษา

เคร5องมอท5ใชในการเกบรวบรวมขอมลเพ5อการศกษาคร &งน&ไดแก แบบสอบถาม ท5สราง

ข&นจากการศกษาตารา เอกสารและงานวจยตาง ๆ ท5เก5ยวของ โดยกาหนดใหครอบคลมและ

สอดคลองกบวตถประสงค ตลอดจนกรอบแนวคดท5ใชในการศกษา ซ5งแบบสอบถามท5สรางข&นม

ท &งลกษณะแบบปลายปด (Close-ended Question) และปลายเปด (Open-ended Question)

โดยโครงสรางแบบสอบถามม J ตอนคอ ตอนท5 I เปนคาช&แจงของผศกษาถงวตถประสงคใน

การเกบขอมลและอธบายวธการตอบแบบสอบถามและตอนท5 J เปนขอมลเก5ยวกบการศกษาท5

แบงออกเปน K สวน ดงแสดงใหเหนในภาคผนวก โดยมรายละเอยดตอไปน&

สวนท5 I ขอมลท 5วไปของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH เปนการสอบถามเก5ยวกบ

เพศ อาย การศกษาสงสด สงกดสายงานบงคบบญชา ประสบการดานพลงงานและการอนรกษ

พลงงาน และ การรบรขาวสารดานพลงงานและการอนรกษพลงงาน ลกษณะขอคาถามเปนแบบ

ปลายปด โดยใหเลอกตอบจานวน N ขอ

สวนท5 J ปจจยอ5น ๆ ท5มผลตอการประหยดพลงงานไฟฟาของผปฏบตงานภายใน

อาคาร RATCH แบงเปนปจจยตางๆ จาแนกเปน K ปจจย (รวมขอคาถามจานวน GL ขอ) ได

I. การรบทราบนโยบาย เหตผล และความจาเปนในมาตรการการอนรกษ

พลงงานไฟฟาในบรษทฯ ลกษณะคาถามเปนแบบปลายปดท5ใหเลอกตอบ ไดรบ ไมไดรบ

จานวน L ขอ

J. ความคดเหนเก5ยวกบมาตรการประหยดพลงงานและการอนรกษพลงงาน

ไฟฟา ลกษณะคาถามเปนแบบปลายปดท5ใหเลอกตอบ เหนดวย, ไมแนใจ ไมเหนดวย จานวน

L ขอ

74

G. ความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา ซ5งไดแบงระบบไฟฟาท5ใช

ในอาคารสานกงาน G ระบบ ลกษณะคาถามเปนแบบปลายปดท5ใหเลอกตอบ ใช, ไมใช, ไม

ทราบ จานวน IL ขอ คอ ระบบปรบอากาศ (จานวน L ขอ), ระบบไฟฟาแสงสวาง (จานวน L

ขอ), และระบบอ5นๆ (จานวน L ขอ)

โดยมเกณฑการใหคะแนน สวนท5 J เก5ยวกบคาถาม ปจจยอ5น ๆ ท5มผลตอการ

ประหยดพลงงานไฟฟาของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH แบงเปนปจจยตางๆ จาแนกเปน

K ปจจย (รวมขอคาถามจานวน GL ขอ) ดงน&

ขอคาถามเชงบวก ขอคาถามเชง

ลบ

ไดรบ, เหนดวย,ใช ใหคะแนน I n

ไมไดรบ, ไมเหนดวย, ไมใช ใหคะแนน n I

และแบงระดบปจจยอ5น ๆ ท5มผลตอการประหยดพลงงานไฟฟาของ

ผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH ออกเปน G ระดบ ในแตละปจจย คอ

� ชวงคะแนนระหวาง I – J.GG เปนปจจยท5มผลการประหยดพลงงาน

ไฟฟาของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH ในระดบต5า

� ชวงคะแนนระหวาง J.GK – G.MN เปนปจจยท5มผลการประหยด

พลงงานไฟฟาของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH ในระดบปาน

กลาง

� ชวงคะแนนระหวาง G.Ma – L.nn เปนปจจยท5มผลการประหยด

พลงงานไฟฟาของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH ในระดบสง

หลงจากน &นนาคะแนนแตละขอมารวมกนเพ5อหาคาเฉล5ยและแบงออกเปน G

ระดบ ในแตละปจจย ดงน&

� คาเฉล5ยระหวาง n.nn – n.GG เปนปจจยท5มผลการประหยดพลงงาน

ไฟฟาของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH ในระดบต5า

� คาเฉล5ยระหวาง n.GK – n.MN เปนปจจยท5มผลการประหยดพลงงาน

ไฟฟาของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH ในระดบปานกลาง

� คาเฉล5ยระหวาง n.Ma – I.nn เปนปจจยท5มผลการประหยดพลงงาน

ไฟฟาของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH ในระดบสง

75

K. ทศนคตในการประหยดพลงงานในอาคาร เปนขอคาถามเก5ยวกบความ

คดเหนแนวคดความเช5อเก5ยวกบการประหยดพลงงานในอาคาร ลกษณะการสรางขอคาถามเปน

แบบ Likert Scale ประกอบดวยคาตอบ L ระดบ เหนดวยอยางย5ง, เหนดวย, ไมแนใจ, ไมเหน

ดวย, ไมเหนดวยอยางย5ง ซ5งเปนคาถามเชงบวกและเชงลบรวมกน จานวน In ขอ โดยมเกณฑ

การใหคะแนนดงน&

ขอคาถามเชงบวก ขอคาถามเชงลบ

เหนดวยอยางย5ง ใหคะแนน L I

เหนดวย ใหคะแนน K J

ไมแนใจ ใหคะแนน G G

ไมเหนดวย ใหคะแนน J K

ไมเหนดวยอยางย5ง ใหคะแนน I L

และแบงระดบของทศนคตเก5ยวกบการประหยดพลงงานไฟฟา ออกเปน G

ระดบ คอ

� ชวงคะแนนระหวาง I– IN มทศนคตเก5ยวกบการประหยดพลงงานใน

ระดบต5า

� ชวงคะแนนระหวาง Ia– GK มทศนคตเก5ยวกบการประหยดพลงงานใน

ระดบปานกลาง

� ชวงคะแนนระหวาง GL– Ln มทศนคตเก5ยวกบการประหยดพลงงานใน

ระดบสง

หลงจากน &นนาคะแนนแตละขอมารวมกนเพ5อหาคาเฉล5ยและแบงออกเปน G

ระดบ ดงน&

� คาเฉล5ยระหวาง I.nn – J.GG มทศนคตเก5ยวกบการประหยดพลงงาน

ในระดบต5า

� คาเฉล5ยระหวาง J.GK – G.MN มทศนคตเก5ยวกบการประหยดพลงงาน

ในระดบปานกลาง

� คาเฉล5ยระหวาง G.Ma – L.nn มทศนคตเก5ยวกบการประหยดพลงงาน

ในระดบสง

76

สวนท5 G พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH

ลกษณะคาถามเปนแบบปลายปดท5ใหเลอกตอบ ปฏบต, ปฏบตบาง, ไมปฏบต จานวน c ขอ

โดยมเกณฑการใหคะแนน สวนท5 G เก5ยวกบคาถาม พฤตกรรมการประหยด

พลงงานไฟฟาของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH ดงน&

ขอคาถามเชงบวก ขอคาถามเชง

ลบ

ปฏบต ใหคะแนน G I

ปฏบตบาง ใหคะแนน J J

ไมปฏบต ใหคะแนน I G

และแบงระดบมพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาของผปฏบตงานภายใน

อาคาร RATCH ออกเปน G ระดบ ในแตละปจจย คอ

� ชวงคะแนนระหวาง I – c มพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟา

ของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH ในระดบต5า

� ชวงคะแนนระหวาง In – Ia มพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟา

ของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH ในระดบปานกลาง

� ชวงคะแนนระหวาง Ic – JN มพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟา

ของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH ในระดบสง

หลงจากน &นนาคะแนนแตละขอมารวมกนเพ5อหาคาเฉล5ยและแบงออกเปน G

ระดบ ในแตละปจจย ดงน&

� คาเฉล5ยระหวาง n.nn– I.nn เปนปจจยท5มผลการประหยดพลงงาน

ไฟฟาของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH ในระดบต5า

� คาเฉล5ยระหวาง I.nI – J.nn เปนปจจยท5มผลการประหยดพลงงาน

ไฟฟาของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH ในระดบปานกลาง

� คาเฉล5ยระหวาง J.nI – G.nn เปนปจจยท5มผลการประหยดพลงงาน

ไฟฟาของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH ในระดบสง

สวนท5 K ปญหา อปสรรค และแนวทางในการประหยดพลงงานไฟฟา ลกษณะคาถาม

เปนปลายปดและปลายเปดใหเลอกตอบ จานวน G ขอ

77

�.7 การวเคราะหขอมลในการวเคราะหขอมล

ผศกษาใชการประมวลผลดวยคอมพวเตอร โดยโปรแกรมสาเรจรปทางสถต (SPSS for

Windows) และใชสถตเชงพรรณนาและสถตเชงอนมาน ดงน&

�.M.� สถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) สาหรบวเคราะหขอมลท 5วไป

ประกอบดวยการแจกแจงความถ5 คารอยละ คาเฉล5ยและคาเบ5ยงเบนมาตรฐาน

�.M.- สถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) เพ5อทดสอบสมมตฐานโดยใชสถต t–

testสาหรบตวแปร J กลม F–test สาหรบตวแปรท5มากกวา J กลมข&นไป ตามลกษณะของตว

แปรและใช Pearson Correlation สาหรบหาความสมพนธระหวางตวแปรท5ความเช5อม 5นรอยละ

cL

บทท� �

ผลการศกษา

การศกษาคนควาอสระเร�อง “ประสทธผลของนโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงาน

กรณศกษา บรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด,ง จากด (มหาชน) ประเภทอาคารควบคม” ผศกษาได

ทาการวเคราะหและนาเสนอขอมลออกเปน 6 สวน โดยมรายละเอยด ดงน,

8. นโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงานของผบรหารระดบสง นาส

มาตรการประหยดพลงงานในอาคารสานกงานอยางมประสทธผล ตามเกณฑโดยมกระบวนการ

ดาเนนการข ,นตอนสการปฏบตการบรหารการอนรกษพลงงาน

=. การวจยเชงคณภาพ โดยใชการสมภาษณ (Interview) จากผใหขอมลซ�งเปน

ผบรหารของบรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด,ง จากด (มหาชน) จานวน = คน

6. การวจยเชงปรมาณโดยการเกบขอมลโดยใชแบบสอบถาม (Questionnaire)

เกบขอมลจากกลมตวอยางท�เก�ยวของ โดยผศกษาคนควาอสระไดทาการวเคราะหและ

ดาเนนการเสนอผลการวเคราะหขอมลได ดงน,

�.� การนาเสนอผลการวเคราะหขอมล

8. การวเคราะหขอมลจากการเกบรวบรวมขอมลการใชพลงงานภายในอาคาร RATCH

สวนท� 8 นโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงานของบรษทฯ โดยผบรหาร

สวนท� = ผลการดาเนนการนโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงาน

=. การวเคราะหขอมลจากการสมภาษณ

สวนท� 8 เร�องของประสทธผลของนโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงาน

สวนท� = ประเดนปญหา/อปสรรคอะไรบางในการใหบคลากรปฏบตตาม

มาตรการการประหยดพลงงานของบรษท

6. การวเคราะหขอมลจากการเกบรวบรวมแบบสอบถาม

สวนท� 8 ขอมลท �วไปของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH

สวนท� = ปจจยอ�น ๆ ท�มผลตอการประหยดพลงงานไฟฟาของผปฏบตงาน

ภายในอาคาร RATCH

79

สวนท� 6 พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาของผปฏบตงานภายในอาคาร

RATCH

สวนท� Y ปญหา และแนวทางในการประหยดพลงงานไฟฟา

4.2 ผลการวเคราะหขอมลจากการเกบรวบรวมขอมลการใชพลงงานไฟฟา 4.2.1 นโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงานของบรษทฯ โดยผบรหาร นโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงานของบรษทฯ ภายในอาคาร RATCH โดย

ผบรหาร มข ,นตอนการจดการพลงงานอยางเปนข ,นตอน รวมท ,งมการวางแผนการดาเนนการท�ด

และเหมาะสมกบองคกร เพ�อใหบรรลตามเปาหมายของการจดการพลงงาน การดาเนนการ

สามารถแบงออกไดเปน ] ข ,นตอน (ภาคผนวก ข นโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงาน

ของบรษทฯ) ดงน,

1. ต ,งคณะทางานดานการจดการพลงงาน

2. การประเมนสถานภาพการจดการพลงงานเบ,องตน

3. นโยบายอนรกษพลงงาน

4. การประเมนศกยภาพการอนรกษพลงงาน

5. การกาหนดเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน และแผนการฝกอบรมและ

กจกรรมสงเสรมการอนรกษพลงงาน

6. การดาเนนการตามแผนอนรกษพลงงาน และการตรวจสอบและวเคราะห

การปฏบตตามเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน

7. การตรวจตดตามและประเมนการจดการพลงงาน

8. การทบทวน วเคราะหและแกไขขอบกพรองของการจดการพลงงาน

ผบรหารไดออกคาส �งบรษทฯ 1) ประกาศแตงต ,งคณะกรรมการจดการพลงงานจาก

หนวยงานซ�งหนวยงานตางเขารวมเปนคณะทางานฯ และกาหนดบทบาทหนาความรบผดชอบ

ท ,งน,ไดมอบหมายใหผบรหารระดบผชวยกรรมการผจดการใหญเปนประธานคณะกรรมการฯ

ดงกลาว โดยใหมการรายงานตรงตอกรรมการผจดการใหญ 2) ประเมนสถานภาพการจด

การพลงงานเบ,องตน (Energy Management Matrix : EMM) โดยพจารณาจากการ

ดาเนนงานดานพลงงานท�ผานมา กอนการกาหนดนโยบายอนรกษพลงงาน โดยการประเมน

EMM จะมตวช,ว ดท ,งส,น j องคประกอบ ไดแก (8) การประเมนดานนโยบายการจด

การพลงงาน (=) การประเมนดานการจดองคกร (6) การประเมนดานการกระตนและสราง

80

แรงจงใจ (Y) การประเมนดานระบบขอมลขาวสาร (l) การประเมนดานการประชาสมพนธ (j)

การประเมนดานการลงทน เกณฑมาตรฐานจะตองอยในระดบ 6 ท ,งหมด จากการประเมน

ปรากฏผลวา ต�ากวาเกณฑมาตรฐาน คอ การกระตนและสรางแรงจงใจ ระบบขอมลขาวสาร

และการประชาสมพนธ ดงแผนภม Y.8

แผนภม 4.1 ประเมนสถานภาพการจดการพลงงานเบ,องตน ของบรษทฯ

ท�มา: นโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงานของบรษทฯ, 2556

ข ,นตอนท� 6) บรษทฯ ไดประกาศนโยบายท�จะดาเนนการพฒนาและปรบปรงประเดนท�

ต�ากวาเกณฑมาตรฐานในระดบ 6 อยางเรงดวน เชน มนโยบายการจดการพลงงานจากฝาย

บรหารและถอเปนสวนหน�งของนโยบายของบรษทฯ มการแตงต ,งคณะกรรมการอนรกษ

พลงงานเปนชองทางหลกในการดาเนนงาน ใหพนกงานรบทราบโครงการอนรกษพลงงาน และ

ใหมการประชาสมพนธอยางสม�าเสมอ และแจงผลการใชพลงงานใหแตละฝายทราบถงผลการ

ประหยดได เปนตน

81

ข ,นตอนท� Y) ประเมนศกยภาพและเทคนคการอนรกษพลงงาน ดงแผนภม Y.= โดย

บรษทฯ ไดดาเนนการใชเทคนควธดาเนนการจดการตาง ๆ เชน ใชระบบอตราคาไฟฟา TOU

เปนอตราคาไฟฟาท�แตกตางกนตามชวงเวลาของการใช (Time of Use Rate) โดยคาไฟจะแพง

ในชวงท�ระบบมความตองการใชไฟฟามาก (On Peak) ระหวางเวลา uv.uu - ==.uu น. ของวน

จนทร - วนศกร เน�องจากการไฟฟาตองเดนเคร�องโรงไฟฟาท�ใชเช,อเพลงทกชนด ท ,งท�มราคา

ถกและแพง เพ�อผลตกระแสไฟฟาใหเพยงพอตอความตองการ แตในชวงท�ระบบมความตองการ

ใชไฟฟานอย (Off Peak) ระหวางเวลา ==.uu - uv.uu น. ของวนจนทร - วนศกร และท ,งวนของ

วนเสาร - อาทตย และวนหยดราชการท�ไมรวมวนหยดชดเชย คาไฟฟาจะถก เน�องจากการ

ไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย สามารถเลอกเดนเคร�องโรงไฟฟาท�ใชเช,อเพลงราคาถกได

ดงน ,น อตราคาไฟฟา TOU จงเปนอตราคาไฟฟาท�สะทอนถงตนทนการผลตไฟฟาท�แทจรง เปน

ตน

แผนภม Y.= ประเมนศกยภาพและเทคนคการอนรกษพลงงาน

ท�มา: นโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงานของบรษทฯ , =llj

สาหรบข ,นตอนท� 5) 6) และ 7) บรษทฯ ไดกาหนดเปาหมายและใชตวช,วด (Key

Performance Index: KPI) "ระดบความสาเรจของการดาเนนงานตามมาตรการประหยด

พลงงาน" เปนหน�งในกรอบการประเมนผลการปฏบตงาน ดงน,

82

วตถประสงค ตวช,วด วธการ เปาหมาย ประเมนผลสดทาย -ผลประหยด -เปรยบเทยบคาใชจาย

กอนและหลงปรบปรง -ประหยดได 8u% เทยบกบกอนปรบปรง

ประเมนกระบวนการ

-ระยะเวลาท�ใช -ใหมมาตรการใหมในการประหยดพลงงาน -มการประกวดดานการจดการพลงงาน

-l มาตรการใหม --ไดรบ 8 รางวล

แผนภม 4.3 แสดงตวช,วดระดบความสาเรจการดาเนนงานตามมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา

ท�มา บรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด,ง จากด (มหาชน) , 2556

4.2.2 แนวทางการปฏบตเพ�อการลดการใชพลงงานท�สามารถนาไปปฏบต

ในการลดการใชพลงงานภายในสานกงานของ RATCH รวมท ,งลดคาใชจายท�เกดจาก

การใชพลงงานอยางไมเหมาะสม เพยงการปรบเปล�ยนพฤตกรรมการใชอปกรณสานกงาน

เคร�องใชไฟฟา เปนการลดการใชพลงงานลงไดโดยไมตองใชงบประมาณเพ�มเตม โดยการใช

โครงการรณรงคประหยดไฟฟา ตามนโยบายขอความรวมมอภาครฐในการปฏบต 6ป ชวยชาต

ประหยดพลงงาน ไดแก ปดไฟ (ท�ไมมความจาเปนหรอเลกใชงาน), ปรบแอร (ท�อณหภม =l

องศา), และ ปลดปล }กไฟ (ปลดปล }กเคร�องใชไฟฟาทกชนดท�ไมจาเปน) โดยทางบรษทฯ ได

ดาเนนการเปนกจวตรและพฤตกรรมอยางตอเน�อง ดงน,

(8) ระบบแสงสวาง (ปดไฟ) จดทาขอมลประหยดพลงงานไฟฟาแลวปด

ประกาศไวใน Digital Signage และจดทา Label บอกชนดของสวตซไฟ ตดสวตซไฟทกจด เพ�อ

จะดาเนนการปดไฟเปนชวงเวลา ดงน,

� ดบไฟแสงสวางท�จอดรถช ,น B ลง ดวงเวนดวงบรเวณทางรถว�ง และ

ดบไฟโซนชองจอด ในชวงเวลา ].uu-8j.6u น. และ 8�.6u-�.uu น.

� ดบไฟหลบบรเวณหนากระจกและโถปสสาวะในหองน,าชาย ต ,งแตเวลา

�.uu-8].uu น และปดไฟท ,งหมดหลง 8].uu น.

� ดบไฟหลบบรเวณหนากระจกในหองน,าหญง ต ,งแตเวลา �.uu-8].uu

น. และปดไฟท ,งหมดหลง 8].uu น.

� ดบไฟแสงสวางโถงลฟต ช ,น ]-v ท ,งหมด และเปดไฟในชวงเวลา

8�.6u – =u.6u น.

� ดบไฟหลบ LED ท�บรเวณโถงลฟต ช ,น B-�

83

� ดบไฟบรเวณทางเดนภายในพ,นท�สานกงาน

� ดบไฟแสงสวางในพ,นท�สานกงานในชวงเวลาเท�ยง เวลา 8=:uu –

86:uu น.

� ดบไฟ Down light โถงช ,น G

� ดบไฟ Flood light สองอาคาร

� ดบไฟแสงสวางดานนอกอาคารบรเวณท�ตดกบอาคาร

� ขอความรวมมอพนกงานเปดไฟในหองประชมเฉพาะบรเวณโตะ

ประชม

� ขอความรวมมอพนกงานปดจอคอมพวเตอร หากไมไดใชงานเกนกวา

8l นาท

� ปรบระดบความสองสวาง (Lux) ในพ,นท�อาคารใหเหมาะสมกบคา

มาตรฐาน

(=) ระบบปรบอากาศ

� ปรบอณหภมระบบปรบอากาศจาก 24°C เปน =l°C

� ปรบเปล�ยนเวลาเปดระบบปรบอากาศเปนเวลา �.6u-8�.uu น.

� ปดระบบปรบอากาศบรเวณโถงลฟตผบรหาร ยกเวนช ,น G และช ,น �

� เปดระบบปรบอากาศหองออกกาลงกาย เฉพาะเวลา 8�.8l-8v.Yl น.

� ปดระบบปรบอากาศในหองอาหาร (กรณท�สามารถปดได) ในชวงเวลา

].uu-88.6u น. และ เวลา 86.uu-�.uu น.

� ปรบเปล�ยนเวลาเปดระบบรดน,าตนไมเปน Y เวลา คอ �.uu น., 8u.6u

น., 8Y.6u น. และ 8�.6u น. (เพ�อชวยลดอณหภมภายนอกอาคาร)

� การบารงรกษาเคร�องปรบอากาศ ทาความสะอาดแผงครบ (Fin) และ

เคร�องสงลมเยน (AHU) ทก j เดอน และทาความสะอาดหอผ�งน,า

(Cooling Water)

(6) ถอดปล }กอปกรณเคร�องใชไฟฟา

� ถอดปล }กเคร�องทาน,าเยนในหองกาแฟ และหองอาหาร ต ,งแตเวลา

8�.uu – u�:uu น.

� ถอดปล }กกาตมน,ารอนในหองประชม ต ,งแตเวลา 8�.uu - u�.uu น.

84

� รณรงคพนกงานถอดปล }กเคร�องใชไฟฟาท�โตะทางาน กอนกลบบาน

� เคร�องถายเอกสาร มการต ,งระบบ "ปมพกอตโนมต" (Standby Mode)

เม�อไมมการใชงานต ,งเวลาหนวง 6u นาท กอนเขาสระบบประหยด

พลงงาน

(Y) ปดการใชลฟตเปนชวงเวลาดงน,

� ปดลฟต L= ในชวงเวลา 8j.6u - �.uu น.

� ปดลฟต L6 ในชวงเวลา 8�.6u - 88.6u น. และ 86.6u-8j.6u น.

� ปดลฟต LY หลงจาก กรรมการผจดการใหญ (กจญ.) กลบ (เปด j.uu

น.)

� รณรงคการใชบนไดเดนข,น-ลงระหวางช ,น เปนการลดการใชพลงงาน

4.2.3 ผลการดาเนนการนโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงาน

จากการใชนโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงานดงกลาวขางตน คาไฟฟาเร�มลดลง

ต ,งแตเดอนเมษายน 2556 (เร�มมาตรการการอนรกษพลงงาน) เปนตนมา ตามแบบฟอรมการ

บนทกการใชไฟฟา ทาใหคาใชจายไฟฟา (รวมท ,งป) ลดลงไดมากกวา 8u% เม�อเปรยบเทยบกบ

กอนทาการปรบและหลงปรบปรง ตามแผนภม 4.4 แบบฟอรมการบนทกการใชไฟฟา

บรษทฯ ไดเขารวมประกวด “อาคารประหยดพลงงาน” กบหนวยงานการไฟฟานคร

หลวง (กฟน.) ในฐานะเปนหนวยงานท�มหนาท�จดจาหนายไฟฟาใหกบผใชไฟฟาในเขต กทม.

นนทบรและสมทรปราการ ซ�งเปนท�ต ,งของอาคารจานวนมาก มความหวงใยและไดทาการศกษา

วจยในดานน,มาระยะหน�งแลว จงมแนวคดท�จะสงเสรมใหอาคารท�อยในเขตบรการไดตระหนก

ถงความสาคญของการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ จงไดจดใหมการประกวดอาคารประหยด

พลงงาน ภายใตช�อ “โครงการสงเสรมการปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานในอาคาร” ซ�ง

อาคาร RATCH GROUP ไดรบรางวล อาคารประหยดพลงงาน เม�อวนจนทรท� 3 มนาคม 2557

ซ�งเปนสวนหน�งของตวช,วด (Key Performance Index: KPI) "ระดบความสาเรจของ

การดาเนนงานตามมาตรการประหยดพลงงาน" เปนหน�งในกรอบการประเมนผลการปฏบตงาน

85

แผนภม 4.4 แบบฟอรมการบนทกการใชไฟฟา

ท�มา บรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด,ง จากด (มหาชน) , 2556

�.+ การวเคราะหขอมลจากการสมภาษณ

จากการสมภาษณผบรหาร 2 ทาน คอ ผชวยกรรมการผจดการใหญ-บรหารองคกร และ

ผชวยกรรมการผจดการใหญ ไดกลาวถง ประสทธผลของนโยบายและมาตรการการอนรกษ

พลงงานมาใช สรปไดดงน,

Y.6.8 เร�องของประสทธผลของนโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงานมาใชใน

อาคาร RATCH

ประเดนการวเคราะหมมมองของผบรหารการใหความสาคญกบนโยบายการประหยด

พลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH ภาพรวมการใชพลงงานไฟฟาภายในอาคาร 1) ระบบแสง

สวาง =v�, 8ju วตต 2) ระบบปรบอากาศ v8=,]ju วตต 3) ระบบป }ม =u,�uu วตต และ 4)

ระบบไฟฟาอ�น 8]6,j]u วตต คอนขางจะสงมากกอนทาการปรบปรง โดยช,ใหเหนวาการจด

การพลงงานขององคกรอยางมประสทธภาพ เปนปจจยหน�งท�ชวยลดตนทนการผลต และชวย

86

พฒนาองคกร การมองปญหาและหาโอกาสในการพฒนาองคกรโดยพจารณาจากปญหาท�พบ

จากน ,นปองกนและแกไขท�สาเหตของปญหาเหลาน ,น

ประเดนการลดตนทนคาใชจายใหกบองคกร เหนดวยกบการกาหนดมาตรการประหยด

พลงงานไฟฟาของบรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด,ง จากด (มหาชน) ซ�งทางหนวยงานท�

รบผดชอบไดนาโครงการปฏบตตามมาตรการการอนรกษพลงงานของภาครฐท�ใชนโยบาย 3ป

“ปดไฟ ปรบแอร ปลดปล }ก” โดยเร�มต ,งแตเดอนเมษายน 56 เปนตนไป ทาใหเกดผลสาเรจชวย

ลดคาใชจายไดตามเปาหมายท�กาหนดไว รอยละ 8u เม�อเปรยบเทยบกบยอดคาใชจายกอนการ

นามาตรการตางๆ มาใชในการบรหารจดการดานพลงงานไฟฟา และไดสนองกบนโยบายของ

ภาครฐในการประหยดพลงงาน

กอนทามาตรการประหยดไฟฟา (พ,นท� 20,000 ตารางเมตร)

หลงทามาตรการประหยดไฟฟา (พ,นท� 20,000 ตารางเมตร)

เดอน คาไฟฟา (บาท)

คาไฟฟา ตอ ตาราง

เมตร (บาท)

เดอน คาไฟฟา (บาท)

คาไฟฟา ตอ ตารางเมตร

(บาท) ม.ค. - lj 8,=68,=vv.l� j8.lj เม.ย. - lj vjv,u=j.68 Y].Yj ก.พ. - lj 8,=Y6,==�.�� j=.8j พ.ค. - lj v6u,l=v.6� Yj.l6 ม.ค. - lj 8,6Y],uu=.Yj j�.Yu ม.ย. - lj ]l=,=u�.68 Y=.j8 ก.ค. - lj ]l=,=u�.68 Y=.j8 ส.ค. - lj ]=],l6j.Y6 Y8.Y6 ก.ย. - lj ]8l,]�l.v6 Yu.�v ต.ค. - lj ]Yu,jj=.]v Y=.u6 พ.ย. - lj ��j,YY8.u8 6].]= ธ.ค. - lj j�8,uv6.Y] 66.6l แผนภม 4.5 เปรยบเทยบคาไฟฟากอนและหลงทามาตรการประหยดไฟฟา ป 2556

ท�มา บลคาไฟฟาบรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด,ง จากด (มหาชน), 2556

ประเดนดานประสทธผล ( Effectiveness) คอ ผลสาเรจของงานท�เปนไปตามความ

มงหวง (Purpose) ท�กาหนดไวในวตถประสงค (Objective) หรอ เปาหมาย (Goal) และ

เปาหมายเฉพาะ (Target) ไดแก (8) เปาหมายเชงปรมาณ จะกาหนดชนดประเภทและจานวน

ของผลผลต สดทายตองการท�ไดรบเม�อการดาเนนงานเสรจส,นลง (=) เปาหมายเชงคณภาพ จะ

87

แสดงถงคณคาของผลผลตท�ไดรบจากการดาเนนงานน ,นๆ มงเนนท�จดส,นสดของกจกรรมหรอ

การดาเนนงานวาไดผล ตามท�ต ,งไวหรอไม (6) มตวช,วด (Indicator) ท�ชดเจน

ไดบรรลเปาหมายและใชตวช,วด (Key Performance Index: KPI) "ระดบความสาเรจ

ของการดาเนนงานตามมาตรการประหยดพลงงาน" เปนหน�งในกรอบการประเมนผลการ

ปฏบตงาน ดงน,

� คาใชจายไฟฟาเปรยบเทยบคาไฟฟากอนและหลงปรบปรงประหยดไดรอยละ

10 เปรยบเทยบกบกอนปรบปรง

� ในระหวางป 2556 มมาตรการใหมในการประหยดพลงงานหลายมาตรการ เกน

กวาท�ต ,งเปาหมายไว เชน การลด-เวลาการเปด ปดของระบบปรบอากาศ, เปด-

ปดลฟต ในชวงเวลา 8�.6u - 88.6u น. และ 86.6u-8j.6u น. ใหเหมาะสมกบ

ชวงเวลาการใชงาน, บรเวณทางเดนภายในพ,นท�สานกงานใชแสงสวางจาก

ธรรมชาต เปนตน

� เขารวมประกวดอาคารประหยดพลงงาน ของ กฟน.“โครงการสงเสรมการ

ปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานในอาคาร” ซ�งอาคาร RATCH GROUP

ไดรบรางวล อาคารประหยดพลงงาน เม�อวนจนทรท� 3 มนาคม 2557

Y.6.= ประเดนปญหา/อปสรรคอะไรบางในการใหบคลากรปฏบตตามมาตรการการ

ประหยดพลงงานของบรษท

ยงขาดการส�อสารใหบคลากรภายในอาคารทราบเก�ยวกบมาตรการตางๆ และขาดการม

สวนรวมของผปฏบตงาน คอ พนกงานขาดความเขาใจ พนกงานบางสวนอาจเขาใจวาการ

ดาเนนระบบน,เปนการเพ�มภาระของตนเอง โดยมองวาความรบผดชอบเปนบทบาทหนาท�ศนย

บรหารอาคารท�จะตองดาเนนการตามเปาหมายท�กาหนดไวของผบรหารระดบสงอยางเดยว ไม

มแรงจงใจ ขาดการประชาสมพนธใหผปฏบตงานทราบ จงทาใหไมเกดพฤตกรรมในการ

ประหยดพลงงานภายในอาคาร RATCH ผปฏบตงานทกคนมองวาเปนหนาท�ความรบผดชอบ

ของหนวยงานเทาน ,น การทาเพยงแคผปฏบตงานน ,นไดผลนอยมากกบบรษทฯ จงไมเหน

ความสาคญในเร�องดงกลาว

ซ�งสวนอ�นยงไมไดใหความรวมมอและมสวนรวมจงยงไมเกดผลเทาท�ควร ไมเกด

ประสทธผลจงทาใหพนกงานทกคนไมเกดความตระหนก และใหความรวมมอในการดาเนนงาน

88

เพ�มมากข,นตามลาดบ เชน การแสดงความคดเหน การปดไฟฟาแสงสวางท�ไมจาเปน และไม

เกดความรสกตอตาน เพราะไมไดรบความสะดวกเปนตน

�.� การวเคราะหขอมลจากการเกบรวบรวมแบบสอบถาม

Y.Y.8 ขอมลท �วไปของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH

(8) การวเคราะหขอมลปจจยสวนบคคล ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา สาย

การบงคบบญชา ของกลมตวอยางท�ทาการตอบแบบสอบถาม จากการใชสถตการแจงนบ

ความถ�และรอยละ ไดนาเสนอรายละเอยดของการวเคราะหดวยตาราง Y.8 ดงตอไปน,

ตารางท� Y.8 จานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกปจจยสวนบคคลของผปฏบตงานใน

อาคาร RATCH

ปจจยสวนบคคล จานวน (คน) รอยละ 8. เพศ ชาย �u l8.8 หญง j� Y].v รวม 86� 8uu =. อาย ต�ากวาหรอเทากบ 6u ป l6 6].� 68 - Yu ป lu 6j.l Y8 - lu ป =u 8Y.j อาย l8 ป ข,นไป 8Y 8u.= รวม 86� 8uu 3. ระดบการศกษา ปรญญาตร j] Yv.j ปรญญาโท jv lu.Y รวม 86� 8uu Y. สายบงคบบญชา สายบรหาร 8l 8u.v สายพฒนาธรกจ jl Y�.Y สายบญชการเงน =� 8v.� สายบรหารองคกร 6u =8.v รวม 86� 8uu

89

จากตารางท� Y.8 การวเคราะหขอมลปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม

ผวจยวเคราะหโดยใชคาความถ� และรอยละ แสดงใหเหนวา กลมตวอยางก�งหน�งเปนชาย

จานวน �u คน คดเปนรอยละ l8.8 มอายต�ากวา 6u ป มากท�สด จานวน l6 คน คดเปนรอยละ

6].� รองลงมาคอ อาย 68-Yu ป จานวน lu คน คดเปนรอยละ 6j.l และนอยท�สด คอ อาย l8

ปข,นไป จานวน 8Y คน คดเปนรอยละ 8u.= และการศกษาสงสดอยในระดบปรญญาโท จานวน

jv คน คดเปนรอยละ lu.Y อยในสายบงคบบญชาสายพฒนาธรกจมากท�สด จานวน jl คน

คดเปนรอยละ Y�.Y รองลงมาคอ สายบรหารองคกร จานวน 6u คน คดเปนรอยละ =8.v

(=) การวเคราะหขอมลปจจยสวนบคคลท�เก�ยวกบประสบการณดานพลงงาน

และการรบรขอมลขาวสารดานพลงงานและการอนรกษพลงงาน ของกลมตวอยางท�ทาการตอบ

แบบสอบถาม จากการใชสถตการแจงนบความถ�และรอยละ ไดนาเสนอรายละเอยดของการ

วเคราะหดวยตารางท� Y.= ดงตอไปน,

ตารางท� Y.= จานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามประสบการณ และการรบรขอมล

ขาวสารดานพลงงานและการอนรกษพลงงาน

ปจจยสงเสรม จานวน (คน) รอยละ 8.ประสบการณดานพลงงานและการอนรกษพลงงาน เคย j= Yl.=j ไมเคย �l lY.�Y รวม 86� 8uu =. ทานรบรขอมลขาวสารจากแหลงใด (ตอบมากกวา 8 ขอ) ปายประกาศบอรดของบรษท jj =j.j8 เวบไซตของบรษทฯ u u อนเตอรเนต 6v 8l.�6 หนงสอพมพ 6v 8l.�6 นตยสาร วารสารเก�ยวกบพลงงาน u u โปสเตอร/สต}กเกอร u u โทรทศน Y] 8v.6l วทย lj ==.l] รวม =Y] 8uu จากตารางท� Y.= การวเคราะหขอมลในเร�อง ประสบการณและการรบรขอมล

ขาวสารเก�ยวกบดานพลงงานและการอนรกษพลงงาน พบวา กลมตวอยางเกนกวาก�งหน�งไม

90

เคยมประสบการณเก�ยวกบดานพลงงานและการอนรกษพลงงาน คดเปนรอยละ lY.�Y และการ

รบรขอมลขาวสารเก�ยวกบดานพลงงานและการอนรกษพลงงานโดยปายประกาศบอรดของ

บรษทมากท�สด คดเปนรอยละ =j.j8 รองลงมา คอ วทย คดเปนรอยละ ==.l] และมการรบร

ขอมลขาวสารจากอนเตอรเนต หนงสอพมพ และโทรทศน และท�ไมรบการรจากเวบไซตของ

บรษท นยตสาร วารสารเก�ยวกบพลงงาน และโปสเตอร/สต}กเกอร

4.4.2 สวนท� = ปจจยอ�น ๆ ท�มผลตอการประหยดพลงงานไฟฟาของผปฏบตงานภายใน

อาคาร RATCH ดงตอไปน,

ตารางท� Y.6 การรบทราบนโยบาย เหตผล มาตรการและการอนรกษพลงงานไฟฟาในบรษทฯ

การรบทราบนโยบาย เหตผล ความจาเปนในการประหยดพลงงานไฟฟา

ทราบ ไมทราบ X S.D. ระดบ จานวน

(รอยละ) จานวน (รอยละ)

1. หนวยงานของทานปฏบตตามมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา และการสงเสรมการอนรกษพลงงาน

107 (78.1)

30 (21.9)

0.78 0.415 สง

=. หนวยงานของทานมการสงเสรมการประหยดพลงงานไฟฟาอยางจรงจงและตอเน�อง

98 (71.5)

39 (28.5)

0.72 0.453 สง

6. ทานมความเขาใจนโยบายและโครงการตางๆ ของรฐบาลและหนวยงานในการประหยดพลงงานไฟฟา

111 (81.0)

26 (19.0)

0.81 0.394 สง

Y. หนวยงานของทานมคณะกรรมการทางานดานพลงงาน ข,นตรงตอกรรมการผจดการใหญ มคาส �งประกาศแตงต ,งคณะทางาน พรอมท ,งระบ อานาจ หนาท�และความรบผดชอบท�ชดเจน และเผยแพรคาส �งแตงต ,งคณะทางานใหแกพนกงานทก

87 (63.5)

50 (36,5)

0.64 0.482 สง

91

คนในองคกรรบทราบอยางท �วถง เพ�อใหเกดความเขาใจ และใหความรวมมอในการดาเนนกจกรรมตางๆ ท�เก�ยวกบการจดการพลงงาน

l. หนวยงานของทานมการนาความร และวธการประหยดพลงงานไฟฟามาประยกตใชในหนวยงานของทาน

107 (78.1)

30 (21.9)

0.78 0.415 สง

เฉล�ย 0.74 0.238 สง

จากตารางท� 4.3 การวเคราะหขอมลในเร�อง การรบทราบนโยบาย เหตผล และ

ความจาเปนในมาตรการและการอนรกษพลงงานไฟฟาในบรษทฯ พบวา กลมตวอยาง สวน

ใหญรบทราบนโยบาย เหตผล ความจาเปนในการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร

RATCH มความเขาใจนโยบายและโครงการตางๆ ของรฐบาลและหนวยงานในการประหยด

พลงงานไฟฟา มากท�สดจานวน888 คน คดเปนรอยละ ]8 และรองลงมา คอรบทราบปฏบตตาม

มาตรการประหยดพลงงานไฟฟา และการสงเสรมการอนรกษพลงงาน และมการนาความร และ

วธการประหยดพลงงานไฟฟามาประยกตใชในหนวยงาน จานวน 8u� คน คดเปนรอยละ �].8

ท ,งน,การรบรนโยบายท ,งหมดอยในระดบสง

ตารางท� 4.4 ความคดเหนเก�ยวกบมาตรการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH

ความคดเหนเก�ยวกบมาตรการประหยดพลงงาน

ไฟฟาและการอนรกษพลงงานไฟฟา

เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย

X S.D. ระดบ จานวน (รอยละ)

จานวน (รอยละ)

จานวน (รอยละ)

1. ทานเหนดวยกบมาตรการประหยดพลงงานและการอนรกษพลงงานไฟฟาทาใหลดคาใชจายในหนวยงานได

124 (90.5)

12 (8.8)

1 (7.0)

2.90 0.327 สง

=. ทานเหนดวยกบ 59 67 11 2.35 0.625 สง

92

นโยบายของรฐบาล มาตรการปฏบต “6 ป”ในการรณรงคประหยดพลงงาน ท�หนวยงานของทานนามาใชเปนมาตรการประหยดพลงงานทาใหเกดประสทธภาพในการบรหารเพ�มข,น

(43.1) (48.9) (8.0)

6. การรณรงคใหพนกงานประหยดพลงงานไฟฟาและการอนรกษพลงงานเปนการสรางจตสานกท�ดใหแกพนกงานนาไปใชท�อ�นนอกเหนอจากหนวยงาน

44 (32.1)

89 (65.0)

4 (2.9)

2.29 0.577 สง

Y. ทานเหนความจาเปนท�บรษทฯ เขารวมในโครงการสงเสรมการปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานในอาคาร MEA Energy Saving Building อาคารประหยดพลงงานของ กฟน.ท �วถง เพ�อใหเกดความเขาใจ และใหความรวมมอในการดาเนนกจกรรมตางๆ ท�เก�ยวกบการจดการพลงงาน

22 (16.1)

115 (83.9)

0 (0.0)

2.16 0.368 สง

93

l. มาตรการประหยดพลงงานไฟฟาและการอนรกษพลงงานทาใหทานประหยดหรอลดการใชพลงงานไฟฟาลดลง แตไมใชกบตวทาน

47 (34.3)

90 (65.7)

0 (0.0)

2.34 0.476 สง

เฉล�ย 2.41 0.225 สง

จากตารางท� 4.4 การวเคราะหขอมลในเร�อง ความคดเหนเก�ยวกบมาตรการ

ประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH พบวา กลมตวอยาง มความคดเหนเก�ยวกบ

มาตรการประหยดพลงงานไฟฟาและการอนรกษพลงงานไฟฟา เหนดวยมากท�สดกบมาตรการ

ประหยดพลงงานและการอนรกษพลงงานไฟฟาทาใหลดคาใชจายในหนวยงานได จานวน 124

คน คดเปนรอยละ 90.5 รองลงมาเหนดวยกบนโยบายของรฐบาล มาตรการปฏบต “6 ป”ในการ

รณรงคประหยดพลงงาน ท�หนวยงานของทานนามาใชเปนมาตรการประหยดพลงงานทาใหเกด

ประสทธภาพในการบรหารเพ�มข,น จานวน 59 คน คดเปนรอยละ 43.1 การรณรงคใหพนกงาน

ประหยดพลงงานไฟฟาและการอนรกษพลงงานเปนการสรางจตสานกท�ดใหแกพนกงาน

นาไปใชท�อ �นนอกเหนอจากหนวยงาน, ความจาเปนท�บรษทฯ เขารวมในโครงการสงเสรมการ

ปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานในอาคาร MEA Energy Saving Building อาคารประหยด

พลงงานของ กฟน. เหนดวยจานวน 22 คน คดเปนรอยละ 16.1 และไมแนใจ จานวน 115 คน

คดเปนรอยละ 83.9 มาตรการประหยดพลงงานไฟฟาและการอนรกษพลงงานทาใหทาน

ประหยดหรอลดการใชพลงงานไฟฟาลดลง แตไมใชกบตวทาน เหนดวย 47 คน คดเปนรอยละ

34.3 ท ,งน,ความคดเหนเก�ยวกบมาตรการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH คาเฉล�ย

รวมอยในระดบสง

94

ตารางท� 4.5 ความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา - ดานระบบปรบอากาศ

ความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา ดานระบบปรบอากาศ

ใช ไมใช X S.D. ระดบ จานวน (%) จานวน (%)

8. เปดเคร�องปรบอากาศเทาท�จาเปน ต ,งอณหภมท�ระดบ =l องศาเซลเซยสข,นไป

137 (100.0)

0 (0.0)

1.00 0.000 สง

=. ลดช �วโมงการทางานเคร�องทาน,าเยน (Chiller System) กอนเวลาเลกงาน 6u - Yl นาท

134 (97.8)

3 (2.2)

0.98 0.147 สง

6. มการบารงรกษา และหม �นตรวจสอบเคร�องปรบอากาศตามระยะเวลาอยางเครงครด

132 (96.4)

5 (3.6)

0.96 0.188 สง

Y. ตดต ,งมานอากาศ (Air Curtain) ดานในอาคารบรเวณเหนอประตเขา-ออก ดานหนาและหลงอาคาร

136 (99.3)

4 (0.7)

0.99 0.085 สง

l. ตดต ,งฟมลกรองแสง/กนความรอนภายในอาคารและผามานปรบแสงเพ�อลดความรอนจากแสงอาทตย เขาสพ,นท�ปรบอากาศ (พ,นท�ทางาน ภายในอาคาร)

128 (93.4)

9 (6.6)

0.93 0.249 สง

เฉล�ย 0.97 0.678 สง

จากตารางท� 4.5 การวเคราะหขอมลในเร�อง ความเขาใจในมาตรการประหยด

พลงงานไฟฟา - ดานระบบปรบอากาศ พบวา กลมตวอยาง สวนใหญมความรความเขาใจ

95

ประหยดพลงงานไฟฟา ดานระบบปรบอากาศ ขอท�ไดสงสด เปดเคร�องปรบอากาศเทาท�จาเปน

ต ,งอณหภมท�ระดบ =l องศาเซลเซยสข,นไป รองลงมาตดต ,งมานอากาศ (Air Curtain) ดานใน

อาคารบรเวณเหนอประตเขา-ออก ดานหนาและหลงอาคาร และนอยท�สด ตดต ,งฟลมกรองแสง/

กนความรอนภายในอาคารและผามานปรบแสงเพ�อลดความรอนจากแสงอาทตย เขาสพ,นท�ปรบ

อากาศ (พ,นท�ทางาน ภายในอาคาร)

ตารางท� 4.6 ความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา - ดานระบบไฟฟาแสงสวาง

ความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา

ดานระบบไฟฟาแสงสวาง

ใช ไมใช

X S.D. ระดบ จานวน (รอยละ)

จานวน (รอยละ)

8. การควบคมดวยเวลา ควร ใชกบพ,นท�ของอาคารท�มกจกรรมตามชวงเวลาเฉพาะเจาะจงแนนอนเหมอนๆ กนทกวนทางาน

122 (89.1)

15 (10.9)

0.89 0.313 สง

=. ระบบแสงสวางเปนแหลงสญเสยพลงงานท�สามารถสงเกตไดมากท�สด และมโอกาสในการลดใชจายพลงงานของระบบแสงสวางมาก เชน การปดไฟเม�อเลกใช, การปรบปรงใชหลอดท�มประสทธภาพ เปนตน

127 (92.7)

10 (7.3)

0.93 0.261 สง

6. การบารงรกษาอปกรณแสงสวาง ควรมการทาความสะอาดอยางสม�าเสมอและตอเน�องทก 6-j เดอน โดยทาความสะอาดฝาครอบโคม หลอดไฟ และแผนสะทอนแสงโคม เพ�อใหอปกรณแสงสวางมความสะอาดและใหแสงสวางอยางม

128 (93.4)

9 (6.6)

0.93 0.249 สง

96

ประสทธภาพ Y. แยกสวตซควบคมอปกรณ

ไฟฟาแสงสวาง ท�สามารถเปด-ปด ไดอยางเหมาะสมและสอดคลองกบความจาเปนในการใชงาน แทนการใชหน�งสวตซควบคมหลอดแสงสวางจานวนมาก

134 (97.8)

3 (2.2)

0.98 0.147 สง

l. ถอดหลอดไฟฟา ในบรเวณท�มความสวางมากเกนความ จาเปน เชน โถงทางเดน หรอ พจารณาใชแสงธรรมชาตจากภายนอก เพ�อลดการใช หลอดไฟ โดยการเปดมาน มล�บรเวณหนาตาง

127 (92.7)

10 (7.3)

0.93 0.261 สง

เฉล�ย 0.93 0.106 สง

จากตารางท� 4.6 การวเคราะหขอมลในเร�อง ความเขาใจในมาตรการประหยด

พลงงานไฟฟา - ดานระบบไฟฟาแสงสวางพบวา กลมตวอยางสวนใหญ มความเขาใจใน

มาตรการประหยดพลงงานไฟฟา – ดานระบบไฟฟาแสงสวาง เชน การควบคมดวยเวลา ควร

ใชกบพ,นท�ของอาคารท�มกจกรรมตามชวงเวลาเฉพาะเจาะจงแนนอนเหมอนๆ กนทกวนทางาน

จานวน 122 คน คดเปนรอยละ 89.1 แยกสวตซควบคมอปกรณไฟฟาแสงสวาง ท�สามารถเปด-

ปด ไดอยางเหมาะสมและสอดคลองกบความจาเปนในการใชงาน แทนการใชหน�งสวตซควบคม

หลอดแสงสวางจานวนมาก จานวน 134 คน คดเปนรอยละ 97.8 ทกขอกลมตวอยางมความร

ความเขาใจในระดบสง

97

ตารางท� Y.� ความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา - ดานอปกรณสานกงานและระบบ

อ�นๆ

ความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา

ดานอปกรณสานกงาน

ใช ไมใช

X S.D. ระดบ จานวน (รอยละ)

จานวน (รอยละ)

1. ต ,งโปรแกรมคอมพวเตอรปดหนาจออตโนมต เม�อไมมการใชงานเกน 8l นาท (Standby Mode)

137 (100.0)

0.00 (0.0)

1.00 0.000 สง

=. ไมควรทาส ตดกระดาษ ตดผามานหนา หรอวางตทบมดชดบรเวณกระจก เพราะจะทาใหเกดการสะสมความรอนในเน,อกระจก

119 (86.9)

18 (13.1)

0.87 0.339 สง

6. เคร�องถายเอกสาร/เคร�องพมพ เม�อใชงานเสรจ และหากเคร�องถายเอกสารมระบบอตโนมต (Auto Power Off) ควรต ,งเวลาหนวง 6u นาท กอนเขาสระบบประหยดพลงงงาน

137 (100)

0.00 (0.0)

1.00 0.000 สง

Y. ต ,งเวลาใหประตลฟตปดเองในชวงเวลาอยางนอย 8u วนาท จะชวยลดความจาเปนในการใชพลงงานไฟฟาของการขบเคล�อนมอเตอรเปด-ปด ประต และชวยยดอายการใชงานของมอเตอรเปด-ปด ประตลฟต

121 (88.3)

16 (11.7)

0.88 0.222 สง

l. กาหนดใหลฟตหยดเฉพาะช ,น เชน การหยดช ,นคหรออาจใชสลบใหมการหยด

121 (88.3)

16 (11.7)

0.88 0.222 สง

98

เฉพาะช ,นค� เพ�อชวยการใชพลงงานในการเดนทางและหยดบอยคร ,งของลฟต และยงชวยลดการสกหรอ การซอมบารงรกษาและอายการใชงานได

เฉล�ย 0.93 0.116 สง

จากตารางท� Y.� การวเคราะหขอมลในเร�อง ความเขาใจในมาตรการประหยด

พลงงานไฟฟา - ดานอปกรณสานกงานและระบบอ�นๆ พบวา กลมตวอยางม ความเขาใจใน

มาตรการประหยดพลงงานไฟฟา – ดานอปกรณสานกงานและระบบอ�นๆ เชน ลฟตโดยสาร,

มอเตอร เปนตน ในระดบสง เชน เคร�องถายเอกสาร/เคร�องพมพ เม�อใชงานเสรจ และหาก

เคร�องถายเอกสารมระบบอตโนมต (Auto Power Off) ควรต ,งเวลาหนวง 6u นาท กอนเขาส

ระบบประหยดพลงงาน และต ,งโปรแกรมคอมพวเตอรปดหนาจออตโนมต เม�อไมมการใชงาน

เกน 8l นาท (Standby Mode) จานวน 86� คน คดเปนรอยละ 8uu และรองลงมาต ,งเวลาให

ประตลฟตปดเองในชวงเวลาอยางนอย 8u วนาท จะชวยลดความจาเปนในการใชพลงงาน

ไฟฟาของการขบเคล�อนมอเตอรเปด-ปด ประต และชวยยดอายการใชงานของมอเตอรเปด-ปด

ประตลฟต และกาหนดใหลฟตหยดเฉพาะช ,น เชน การหยดช ,นคหรออาจใชสลบใหมการหยด

เฉพาะช ,นค� เพ�อชวยการใชพลงงานในการเดนทางและหยดบอยคร ,งของลฟต และยงชวยลด

การสกหรอ การซอมบารงรกษาและอายการใชงานได จานวน 8=8 คน คดเปนรอยละ ]].6

99

ตารางท� Y.] ทศนคตในการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH

ทศนคตในการประหยดพลงงานไฟฟาภายใน

อาคาร RATCH

เหนดวย

อยางย�ง

เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวย

อยางย�ง X S.D. ระดบ

จานวน (คน)

(รอยละ)

จานวน (คน)

(รอยละ)

จานวน (คน)

(รอยละ)

จานวน (คน)

(รอยละ)

จานวน (คน)

(รอยละ)

8. ทานคดวาหนาท�การประหยดพลงงานของประเทศเปนของทกคน ไมใชเฉพาะคนใดคนหน�งหรอหนวยงานใดหนวยงานหน�งเทาน ,น

30 (21.9)

98 (71.5)

9 (6.6)

0.0 (0.0)

0.0 (0,0%)

4.15 u.513 สง

=. ทานคดวาการเลอกใชอปกรณไฟฟาท�มประสทธภาพสง ตลอดจนการบารงรกษาอยางสม�าเสมอและตอเน�องเปนวธปฏบตท�ชวยประหยดพลงงานไฟฟาได

16 (11.7)

82 (59.9)

39 (28.5)

0.0 (0.0)

0.0 (0.0)

3.83 0.613 สง

6. ทานคดวาหนวยงานท�มคณะกรรมการรณรงคและประเมนผลการประหยดพลงงานไฟฟาไมไดชวยใหการใชพลงงานของหนวยงานน ,นลดลงแตประการใด

47 (34.3)

73 (53.3)

17 (12.4)

0.0 (0.0)

0.0 (0.0)

1.78 0.650 ต�า

Y. เน�องจากภาระคาใชจายดานพลงงานไฟฟา เปนความรบผดชอบของบรษทฯ ทานไมจาเปนตองชวยประหยดพลงงานกได

64 (46.7)

65 (47.4)

8 (5.8)

0.0 (0.0)

0.0 (0.0)

1.59 0.601 ต�า

100

l. สรางอปนสยท�ดในการประหยดไฟรวมกบการใชอปกรณประหยดไฟ เพ�อลดตนทนคาไฟฟาในอาคาร RATCH

28 (20.4)

92 (67.2)

17 (12.4)

0.0 (0.0)

0.0 (0.0)

4.08 0.570 สง

j. อาคาร RATCH เปนอาคารท�ใชพลงงานไฟฟาจานวนมาก ดงน ,นจงควรมมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา

34 (24.8)

92 (67.2)

11 (8.0)

0.0 (0.0)

0.0 (0.0)

4.17 0.550 สง

�. ผปฏบตงานในอาคาร RATCH มจตสานกในการประหยดพลงงานไฟฟาเพ�อสวนรวม

24 (17.5)

93 (67.9)

20 (14.6)

0.0 (0.0)

0.0 (0.0)

4.03 0.568 สง

]. การประหยดพลงงานไฟฟาในอาคาร RATCH เปนหนาท�ของผปฏบตงานทกคน

37 (27.0)

87 (63.5)

13 (9.5)

0.0 (0.0)

0.0 (0.0)

4.18 0.580 สง

v. การออกระเบยบ นโยบายในการประหยดพลงงานไฟฟาในอาคาร RATCH ทาใหคาไฟฟาลดลง

31 (22.6)

91 (66.4)

15 (10.9)

0.0 (0.0)

0.0 (0.0)

4.12 0.570 สง

8u. ผปฏบตงานในอาคาร RATCH จาเปนตองประหยดไฟฟาในอาคาร เพราะถอเปนของสวนรวม

18 (13.1)

108 (78.8)

11 (8.1)

0.0 (0.0)

0.0 (0.0)

4.05 0.459 สง

เฉล�ย 3.59 0.151 สง

101

จากตารางท� 4.8 การวเคราะหขอมลในเร�อง ทศนคตในการประหยดพลงงาน

ไฟฟาภายในอาคาร RATCH พบวา กลมตวอยางท ,งหมด มทศนคตโดยรวมอยในระดบสง โดย

มทศนคต ในเร�อง หนาท�การประหยดพลงงานของประเทศเปนของทกคน ไมใชเฉพาะคนใดคน

หน�งหรอหนวยงานใดหนวยงานหน�งเทาน ,น, ผปฏบตงานในอาคาร RATCH จาเปนตอง

ประหยดไฟฟาในอาคาร เพราะถอเปนของสวนรวม, ผปฏบตงานในอาคาร RATCH มจตสานก

ในการประหยดพลงงานไฟฟาเพ�อสวนรวม และถอเปนหนาท�ของผปฏบตงานทกคนในระดบสง

และมทศนคตในเร�อง หนวยงานท�มคณะกรรมการรณรงคและประเมนผลการประหยด พลงงาน

ชวยใหการใชพลงงานของหนวยงานน ,นลดลง อยในระดบต�า ท ,งน, ทศนคตในการประหยด

พลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH เฉล�ยอยในระดบสง

Y.Y.6 พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH

ตารางท� Y.v พฤตกรรมประหยดพลงงานไฟฟาของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH

พฤตกรรมการ

ประหยดพลงงาน

ไฟฟาภายในอาคาร

RATCH

ปฏบต ปฏบตบาง ไมปฏบต

X S.D. ระดบ จานวน

(รอยละ)

จานวน

(รอยละ)

จานวน

(รอยละ)

8. กอนกลบบาน

ทานปดไฟฟา หรอ

เคร�องใชสานกงาน

ท�ใชพลงงานไฟฟา

104

(75.9)

24

(17.5)

9

(6.6)

2.69 0.589 สง

=. ในเวลาพกเท�ยง

ถาทานออกไปทาน

อาหารขางนอก

ทานปดไฟกอนออก

จากหอง

79

(57.7)

46

(33.6)

12

(8.8)

2.49 0.654 สง

6. ทานปดไฟทน

หลงจากเลกใชงาน

95

(69.3)

40

(29.2)

2

(1.5)

2.68 0.499 สง

Y. ทานเคยใชบนได

ข,นลงระหวางช ,น

ภายในอาคาร แทน

การใชลฟต

83

(60.6)

29

(21.2)

25

(18.2)

2.42 0.629 สง

102

l. ทานใชระบบ

ประหยดพลงงาน

(Save Mode) ของ

เคร�องคอมพวเตอร

เม�อไมการใชงาน

นาน 6u นาท

42

(30.7)

83

(60.6)

12

(8.8)

2.22 0.591 สง

j. ทานดงปล }ก

ไฟฟาเคร�อง

คอมพวเตอรออก

ทกคร ,งหลงการใช

งาน

51

(37.2)

66

(48.2)

20

(14.6)

2.23 0.686 สง

�. ทานเปดมานบง

แดดออกขณะ

ทางานเพ�อใชแสง

จากธรรมชาต

30

(21.9)

78

(56.9)

29

(21.2)

2.01 0.659 สง

]. ทานไมเคยให

เพ�อนกดลฟตรอ

ทาน หรอทานกด

ลฟตรอเพ�อนเปน

เวลานาน

47

(34.3)

73

(53.3)

17

(12.4)

2.22 0.650 สง

v. ทานเลอกใช

อปกรณไฟฟาท�ม

ประสทธภาพสง

หรอมการรบรอง

มาตรฐานอตสาหกร

รม เชน ฉลากเบอร

l ในการประหยด

พลงงานมาใชงาน

60

(43.8)

67

(48.9)

10

(7.3)

2.36 0.617 สง

เฉล�ย 2.37 0.568 สง

103

จากตารางท� 4.9 การวเคราะหขอมลในเร�อง พฤตกรรมการประหยดพลงงาน

ไฟฟาของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH พบวา กลมตวอยาง มพฤตกรรมประหยด

โดยรวมอยในระดบสง โดยมพฤตกรรมในเร�อง การปดเคร�องใชไฟฟาทกชนดทนทท�เลกใช เร�อง

การ Shut Down เคร�องคอมพวเตอรทนท ท�เลกใชงานหรอต ,งเวลาใหเคร�อง Shut Down

อตโนมต และเร�องการปดประต หอง หนาตางและชองระบายอากาศตาง ๆ เพ�อกนความรอน

จากภายนอกเขา และเปดมานบงแดดเพ�อใชแสงจากธรรมชาต ใชบนไดข,นลงระหวางช ,นภายใน

อาคาร แทนการใชลฟต และกอนกลบบานปดไฟฟา หรอเคร�องใชสานกงานท�ใชพลงงานไฟฟา

4.4.4 ปญหา และแนวทางในการเก�ยวกบการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร

RATCH

ตารางท� Y.8u ปญหา และแนวทางในการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH

ปญหา และแนวทางการประหยดพลงงานไฟฟา จานวน (คน) รอยละ 8. ทานคดวา ทานมความพงพอใจกบพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาในสถานท�ทางานของทานหรอไมอยางไร

8.8. มความพงพอใจมาก ไมจาเปนตองมการรณรงคใหประหยดพลงงานไฟฟาตอไปแลว

26 19

8.=. มความพงพอใจ แตควรสงเสรมการประหยดพลงงานไฟฟาอยางตอเน�อง

44 32.1

1.3. ยงไมมความพงพอใจ ควรมการสงเสรมการจดกจกรรมเก�ยวกบการประหยดพลงงานในองคกร

42 30.7

1.4. ยงไมมความพงพอใจ ควรสงตวแทนผปฏบตงานแตละหนวยไปรวมกจกรรมรณรงค

25 18.2

รวม 86� 8uu

=. ทานคดวาปญหาและอปสรรคในการประหยดพลงงานไฟฟาในองคกรของทานคออะไร

=.8. ผปฏบตงานไมมทศนคต นโยบายตอมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา

60 43.8

2.2. ผปฏบตงานไมมความรความเขาใจตอมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา

35 25.5

=.6. ไมไดการสนบสนนสงเสรมการประหยดไฟฟาจากผบรหาร 2 1.5

=.Y. ผปฏบตงานขาดความสนใจในการรบขอมลขาวสารเก�ยวกบการประหยดพลงงานไฟฟา

18 13.1

104

=.l. ผปฏบตงานมพฤตกรรมใชพลงงานไฟฟาเกนความจาเปนจนเปนนสย

22 16.1

รวม 137 100

6. ทานคดวาแนวทางหรอวธการท�ดท�สดในการประหยดพลงงานไฟฟาในองคกรควรทาอยางไร

27 19.7

6.8. จดกจกรรมรณรงคเก�ยวกบพลงงานไฟฟาภายในองคกร 36 26.3

3.2. มการฝกอบรมใหความรการประหยดพลงงานไฟฟาแกผปฏบตงาน

23 16.8

3.3. เพ�มชองทางในการรบรขอมลขาวสารแกผปฏบตงาน 23 16.8

6.Y. ฝายบรหารควรกาหนดนโยบายในการประหยดพลงงานไฟฟาอยางชดเจน และนาไปสการปฏบตอยางเปนรปธรรม

26 19.0

6.l. ปรบเปล�ยนทศนคต ปลกจตสานก และการตระหนกในการประหยดพลงงานไฟฟา

25 18.2

รวม 137 100

จากตารางท� 4.10 การวเคราะหขอมลในเร�อง ปญหา และแนวทางในการ

ประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH พบวา

(1) ปญหา และแนวทางการประหยดพลงงานไฟฟา กลมตวอยางจานวนมาก

ท�สด มความพงพอใจ แตควรสงเสรมการประหยดพลงงานไฟฟาอยาง

ตอเน�อง จานวน 44 คน คดเปนรอยละ 32.1 รองลงมา ยงไมมความพง

พอใจ ควรมการสงเสรมการจดกจกรรมเก�ยวกบการประหยดพลงงานใน

องคกร จานวน 42 คน คดเปนรอยละ 30.7 และนอยท�สด คอไมมความพง

พอใจ ควรสงตวแทนผปฏบตงานแตละหนวยไปรวมกจกรรมรณรงค

จานวน 25 คน คดเปนรอยละ 18.2

(2) ปญหาและอปสรรคในการประหยดพลงงานไฟฟาในองคกรของทานคอ

อะไร เหนวา. ผปฏบตงานไมมทศนคต นโยบายตอมาตรการประหยด

พลงงานไฟฟา จานวน 60 คน คดเปนรอยละ 40.8 รองลงมา คอ

ผปฏบตงานไมมความรความเขาใจตอมาตรการการประหยดพลงงาน

ไฟฟา จานวน 35 คดเปนรอยละ 25.5 และนอยท�สดเหนวา ไมไดรบการ

สนบสนนสงเสรมการประหยดไฟฟาจากผบรหาร จานวน 2 คน คดเปน

รอยละ 1.5

105

(3) แนวทางหรอวธการท�ดท�สดในการประหยดพลงงานไฟฟาในองคกรควรทา

อยางไร เหนวา จดกจกรรมรณรงคเก�ยวกบพลงงานไฟฟาภายในองคกร

จานวน 36 คน คดเปนรอยละ 26.3 รองลงมาฝายบรหารควรกาหนด

นโยบายในการประหยดพลงงานไฟฟาอยางชดเจน และนาไปสการปฏบต

อยางเปนรปธรรม และปรบเปล�ยนทศนคต ปลกจตสานก และการตระหนก

ในการประหยดพลงงานไฟฟา (จานวน 26, 25 ตามลาดบ) คดเปนรอยละ

19.0 และ 18.2 ตามลาดบ ท�เสนอแนวทางลาดบนอย คอเพ�มชองทางในการ

รบรขอมลขาวสารแกผปฏบตงาน และมการฝกอบรมใหความรการ

ประหยดพลงงานไฟฟาแกผปฏบตงาน จานวน 23 คน คดเปนรอยละ 16.8

4.5 การทดสอบสมมตฐาน ในการวเคราะหเพ�อทาการพสจนสมมตฐานท�ต ,งไว จะทาการวเคราะหขอมลตามลาดบ

ดงน, สมมตฐานท� 1 ปจจยสวนบคคลไดแก เพศ อาย การศกษา หนวยงานท�สงกด ท�

แตกตางมผลตอพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH ของบคลากร

บรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด,ง จากด (มหาชน) นนทบร แตกตางกน จากการวเคราะห

เปรยบเทยบ โดยใชการทดสอบคา t– test และ F– test ดงตารางท� Y.88 ถงตารางท� Y.86

พบวา เพศ อาย และการศกษา ตางกน มพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร

RATCH ไมแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ u.ul

ตารางท� 4.11 คาเฉล�ย คาเบ�ยงเบนมาตรฐานและการเปรยบเทยบตวแปรเพศ กบพฤตกรรมการ

ประหยดพลงงานภายในอาคาร RATCH

เพศ จานวน (คน) รอยละ t P-value

ชาย 70 51.1 -1.9 0.60

หญง 67 48.9

106

ตารางท� 4.12 คาเฉล�ย คาเบ�ยงเบนมาตรฐานและระดบของพฤตกรรมการประหยดพลงงาน

ไฟฟาภายในอาคาร RATCH จาแนกตามอาย

อาย จานวน (คน) รอยละ t P-value

ต�ากวาหรอเทากบ 6u ป 53 38.7

2.257 0.085 อาย 31 - 40 ป 50 36.5

อาย 41 – 50 ป 20 14.6

อาย 51 ปข,นไป 14 10.2

ตารางท� 4.13 คาเฉล�ย คาเบ�ยงเบนมาตรฐานและการเปรยบเทยบตวแปรระดบการศกษากบ

พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH

การศกษา

สงสด จานวน (คน) รอยละ t P-value

ปรญญาตร 69 49.6 0.517 0.60

ปรญญาโท 68 50.4

สวนปจจยสวนบคคล ไดแก สายบงคบบญชา พบวา สายบงคบบญชา ตางกน ม

พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH แตกตางกน อยางมนยสาคญทาง

สถตท�ระดบ u.ul ดงตารางท� 4.14

ตารางท� 4.14 คาเฉล�ย คาเบ�ยงเบนมาตรฐานและการเปรยบเทยบตวแปรสายบงคบบญชากบ

พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH

สายบงคบบญชา จานวน

(คน) รอยละ t P-value

สายงานบรหาร 15 10.9

9.990 0.00 สายงานพฒนาธรกจ 65 47.4

สายงานบญชและการเงน 27 19.7

สายงานบรหารสานกงาน 30 21.9

สายงานบรหารสานกงานมพนกงาน 41 คน และเปนสายท�จะตองรบผดชอบในการ

บรหารจดการใชพลงงานภายในอาคารโดยมหนวยงาน สวนบรหารอาคารและบรเวณ ซ�งม

107

หนาท�ดาเนนงานโดยตรง ดงน ,นจงมพฤตกรรมท�จะตองใสใจในเร�องประหยดพลงงาน ตางกบ

สายงานบรหาร, สายงานพฒนาธรกจ และสายงานบญชและการเงน

สมมตฐานท� 2 การรบรขอมลขาวสารเก�ยวกบการประหยดพลงงานไฟฟา ม

ความสมพนธ พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH, ความคดเหน

เก�ยวกบมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา, ความรความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงาน

ไฟฟา (รวมอปกรณ) และแยกประเภทอปกรณระบบไฟฟาภายในอาคาร (ระบบปรบอากาศ,

ระบบแสงสวาง และระบบอปกรณสานกงาน) และทศนคตในการประหยดพลงงานไฟฟาภายใน

อาคาร ของบคลากรบรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด,ง จากด (มหาชน) นนทบร โดยการใช

สมประสทธ �สหสมพนธเพยรสน ทาการวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยสนบสนนดานการ

รบรขอมลขาวสาร ไดแก นโยบาย เหตผล และความจาเปนในการดาเนนการอนรกษพลงงาน

ไฟฟาของบรษทฯ

ตารางท� 4.15 การวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยสนบสนนการรบรขาวสาร กบพฤตกรรม

การประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH

ตวแปร การรบรขาวสาร

พฤตกรรมการประหยดพลงงาน

ไฟฟา การรบรขาวสาร Pearson Correlation 1 0.154

Sig. (2-tailed) 0.73

พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟา

Pearson Correlation 0.154 1

Sig. (2-tailed) 0.73

จากตารางท� 4.15 พบวา การรบรขาวสาร ไมมความสมพนธ กบพฤตกรรมการประหยด

พลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ 0.05

108

ตารางท� 4.16 การวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยสนบสนนการรบรขาวสาร กบความ

คดเหนเก�ยวกบมาตรการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH

ตวแปร การรบรขาวสาร

ความรความเขาใจในการประหยดพลงงาน

การรบรขาวสาร Pearson Correlation 1 0.185*

Sig. (2-tailed) 0.03

ความรความเขาใจในการประหยดพลงงาน

Pearson Correlation 0.185 1

Sig. (2-tailed) 0.03

จากตารางท� 4.16 พบวา การรบรขาวสาร มความสมพนธ กบความคดเหนเก�ยวกบการ

ประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ 0.05 เชงบวก

ในระดบต�า

ตารางท� 4.17 การวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยสนบสนนการรบรขาวสาร กบความร

ความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา (รวมอปกรณ) และแยกประเภทอปกรณระบบ

ไฟฟาภายในอาคาร (ระบบปรบอากาศ, ระบบแสงสวาง และระบบอปกรณสานกงาน) ภายใน

อาคาร RATCH

ความรความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา (รวมอปกรณ)

ตวแปร การรบรขาวสาร

ความรความเขาใจในการประหยดพลงงาน

(รวมอปกรณ) การรบรขาวสาร Pearson Correlation 1 -0.045

Sig. (2-tailed) 0.600

ความรความเขาใจในการประหยดพลงงาน

(รวมอปกรณ)

Pearson Correlation Sig. (2-tailed)

-0.045 1 0.600

109

ความรความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา-ระบบปรบอากาศ

ตวแปร การรบรขาวสาร

ความรความเขาใจในการประหยดพลงงาน (ระบบปรบอากาศ)

การรบรขาวสาร Pearson Correlation 1 -0.018

Sig. (2-tailed) 0.834

ความรความเขาใจในการประหยดพลงงาน (ระบบ

ปรบอากาศ)

Pearson Correlation Sig. (2-tailed)

-0.018 1 0.834

ความรความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา-ระบบไฟฟาแสงสวาง

ตวแปร การรบรขาวสาร

ความรความเขาใจในการประหยดพลงงาน

(ระบบไฟฟาแสงสวาง)

การรบรขาวสาร Pearson Correlation 1 -0.023

Sig. (2-tailed) 0.785

ความรความเขาใจในการประหยดพลงงาน

(ระบบไฟฟาแสงสวาง)

Pearson Correlation Sig. (2-tailed)

-0.023 1 0.785

ความรความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา

ระบบอปกรณสานกงานอ�น ๆ (ลฟต, มอเตอร, ป ,มน,า)

ตวแปร การรบรขาวสาร

ความรความเขาใจในการประหยดพลงงาน

(ระบบอปกรณสานกงาน) การรบรขาวสาร Pearson Correlation 1 -0.041

Sig. (2-tailed) 0.633

ความรความเขาใจในการประหยดพลงงาน

(ระบบอปกรณสานกงาน)

Pearson Correlation Sig. (2-tailed)

-0.041 1 0.633

110

จากตารางท� 4.16 พบวา การรบรขาวสาร ไมมความสมพนธ กบความรความเขาใจใน

มาตรการประหยดพลงงานไฟฟา (รวมอปกรณ) ในภาพรวม และการรบร ไมมความสมพนธกบ

ความเขาใจ ระบบปรบอากาศ, ระบบแสงสวาง และระบบอปกรณสานกงาน ในมาตรประหยด

พลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ 0.05 เชงลบในระดบต�า

ตารางท� 4.17 การวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยสนบสนนการรบรขาวสาร กบทศนคตใน

การประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH

ตวแปร การรบรขาวสาร

ทศนคตการประหยดพลงงานไฟฟา

การรบรขาวสาร Pearson Correlation 1 0.054

Sig. (2-tailed) 0.535

ทศนคตการประหยดพลงงานไฟฟา

Pearson Correlation Sig. (2-tailed)

0.054 1 0.535

จากตารางท� 4.17 พบวา ความสนใจเก�ยวกบการรบรขาวสาร ไมมความสมพนธ กบ

ทศนคตในการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ

0.05 ในระดบต�า

สมมตฐานท� 3 ความรความเขาใจเก�ยวกบการประหยดพลงงานไฟฟา (รวมอปกรณ)

และแยกประเภทอปกรณระบบไฟฟาภายในอาคาร (ระบบปรบอากาศ, ระบบแสงสวาง และ

ระบบอปกรณสานกงาน) ภายในอาคาร RATCH มความสมพนธตอพฤตกรรมการประหยด

พลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH, และทศนคตในการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร

ของบคลากรบรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด,ง จากด (มหาชน) นนทบร โดยการใชสมประสทธ �

สหสมพนธเพยรสน ทาการวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยสนบสนนดาน พฤตกรรม และ

ทศนคตในการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH

ตารางท� 4.18 การวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยสนบสนนความรความเขาใจเก�ยวกบการ

ประหยดพลงงานไฟฟา (รวมอปกรณ) และแยกประเภทอปกรณระบบไฟฟาภายในอาคาร

(ระบบปรบอากาศ, ระบบแสงสวาง และระบบอปกรณสานกงาน) ภายในอาคาร RATCH กบ

พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH

111

ความรความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา (รวมอปกรณ) กบพฤตกรรม

ตวแปร

ความรความเขาใจ

(รวมอปกรณ)

พฤตกรรมการประหยดพลงงาน

ไฟฟา ความรความเขาใจ

(รวมอปกรณ) Pearson Correlation Sig. (2-tailed)

1 0.253** 0.003

พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟา

Pearson Correlation Sig. (2-tailed)

0.253 1 0.003

ความรความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา-ระบบปรบอากาศ

ตวแปร

ความรความเขาใจ (ระบบปรบอากาศ)

พฤตกรรมการประหยดพลงงาน

ไฟฟา ความรความเขาใจ

การประหยดพลงงาน (ระบบปรบอากาศ)

Pearson Correlation 1 0.063

Sig. (2-tailed) 0.467

พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟา

Pearson Correlation Sig. (2-tailed)

0.063 1 0.467

ความรความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา-ระบบไฟฟาแสงสวาง

ตวแปร

ความรความเขาใจ

(ระบบไฟฟาแสงสวาง)

พฤตกรรมการประหยดพลงงาน

ไฟฟา

ความรความเขาใจ การประหยดพลงงาน (ระบบไฟฟาแสงสวาง)

Pearson Correlation 1 0.163

Sig. (2-tailed) 0.057

พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟา

Pearson Correlation Sig. (2-tailed)

0.163 1 0.057

112

ความรความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา

ระบบอปกรณสานกงานอ�น ๆ (ลฟต, มอเตอร, ป ,มน,า)

ตวแปร

ความรความเขาใจ (ระบบ

อปกรณสานกงาน)

พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟา

ความรความเขาใจ การประหยดพลงงาน

(ระบบอปกรณสานกงาน)

Pearson Correlation 1 -0.224**

Sig. (2-tailed) 0.008

พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟา

Pearson Correlation Sig. (2-tailed)

0.224** 1 0.008

จากตารางท� 4.18 พบวา ความรความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา (รวม

อปกรณ) และแยกอปกรณประเภท ระบบอปกรณสานกงานอ�น ๆ (ลฟต, มอเตอร, ป ,มน,า) ม

ความสมพนธกน อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ 0.05 เชงบวกในระดบต�า

ความรความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา แยกประเภทอปกรณระบบ

ไฟฟาภายในอาคาร ระบบปรบอากาศ และระบบไฟฟาแสงสวาง ไมมความสมพนธกบ

พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ

0.05 เชงบวกในระดบต�า

ระบบอปกรณสานกงาน ภายในอาคาร RATCH มความสมพนธกบพฤตกรรมการ

ประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ 0.05 เชงบวก

ในระดบต�า

จากตารางท� Y.8v การวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยสนบสนนความรความเขาใจเก�ยวกบ

การประหยดพลงงานไฟฟา (รวมอปกรณ) และแยกประเภทอปกรณระบบไฟฟาภายในอาคาร

(ระบบปรบอากาศ, ระบบแสงสวาง และระบบอปกรณสานกงาน) ภายในอาคาร RATCH กบ

ทศนคตการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH

113

ความรความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา (รวมอปกรณ) กบทศนคต

ตวแปร

ความรความเขาใจ (ระบบอปกรณ

สานกงาน)

ทศนคตการประหยดพลงงานไฟฟา

ความรความเขาใจ การประหยดพลงงาน

(รวมอปกรณ)

Pearson Correlation 1 -0.166

Sig. (2-tailed) 0.177

ทศนคตการประหยดพลงงานไฟฟา

Pearson Correlation Sig. (2-tailed)

-0.166 1 0.177

ความรความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา-ระบบปรบอากาศ

ตวแปร

ความรความเขาใจ (ระบบปรบอากาศ)

ทศนคตการประหยดพลงงานไฟฟา

ความรความเขาใจ การประหยดพลงงาน (ระบบปรบอากาศ)

Pearson Correlation 1 -0.077

Sig. (2-tailed) 0.037

ทศนคตการประหยดพลงงานไฟฟา

Pearson Correlation Sig. (2-tailed)

-0.077 1 0.037

ความรความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา-ระบบไฟฟาแสงสวาง

ตวแปร

ความรความเขาใจ

(ระบบไฟฟาแสงสวาง)

ทศนคตการประหยดพลงงานไฟฟา

ความรความเขาใจ การประหยดพลงงาน (ระบบไฟฟาแสงสวาง)

Pearson Correlation 1 -0.064

Sig. (2-tailed) 0.459

ทศนคตการประหยดพลงงานไฟฟา

Pearson Correlation Sig. (2-tailed)

-0,064 1 0.459

114

ความรความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา

ระบบอปกรณสานกงานอ�น ๆ (ลฟต, มอเตอร, ป ,มน,า)

ตวแปร

ความรความเขาใจ (ระบบอปกรณ

สานกงาน)

ทศนคตการประหยดพลงงานไฟฟา

ความรความเขาใจ การประหยดพลงงาน

(ระบบอปกรณสานกงาน)

Pearson Correlation 1 -0.084

Sig. (2-tailed) 0.327

ทศนคตการประหยดพลงงานไฟฟา

Pearson Correlation Sig. (2-tailed)

-0.084 1 0.327

จากตารางท� 4.19 พบวา ความรความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา (รวม

อปกรณ) และแยกประเภทอปกรณระบบไฟฟาภายในอาคาร (ระบบปรบอากาศ, ระบบแสง

สวาง และระบบอปกรณสานกงาน) ภายในอาคาร RATCH พบวา ไมมความสมพนธทศนคต

การประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ 0.05

สมมตฐานท� 4 ทศนคตประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH มความสมพนธ

กบพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH ของบคลากรบรษท ผลต

ไฟฟาราชบรโฮลด,ง จากด (มหาชน) นนทบร โดยการใชสมประสทธ �สหสมพนธเพยรสน ทา

การวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยสนบสนนดาน พฤตกรรม และทศนคตในการประหยด

พลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH

115

ตารางท� 4.20 การวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยสนบสนนทศนคตประหยดพลงงาน

ไฟฟาภายในอาคาร RATCH กบพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH

ตวแปร

พฤตกรรมการประหยดพลงงาน

ไฟฟา

ทศนคตการประหยดพลงงาน

ไฟฟา พฤตกรรมการประหยด

พลงงานไฟฟา Pearson Correlation 1 -0.025

Sig. (2-tailed) 0.768

ทศนคตการประหยดพลงงานไฟฟา

Pearson Correlation Sig. (2-tailed)

-0,025 1 0.768

จากตารางท� 4.20 พบวา ทศนคตเก�ยวกบการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร

RATCH ไมมความสมพนธกบพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH

อยางมนยสาคญทางสถตท�ระดบ 0.05

4.6 ขอคดเหนและขอเสนอแนะ

จากการเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถาม เก�ยวกบขอเสนอแนะ พบวา

8. บคลากรบางสวนยงขาดจตสานก ความตระหนกและความรความเขาใจเก�ยวกบการ

ใชพลงงานในท�ทางาน ดงน ,น บรษทฯ ตองเผยแพรขอมลขาวสารท�เก�ยวของกบการประหยด

พลงงานผานส�อตาง ๆ เพ�มข,น เชน เวบไซดของบรษทฯ ขาว สจล. วารสาร โทรทศนวงจรปด

ภายในองคกร ฯลฯ เพ�อใหทกคนมพฤตกรรมการประหยดพลงงานใหเปนนสยตดตว

=. ควรจดต ,งคณะกรรมการเพ�อกาหนดกรอบนโยบาย มาตรการ ขอบงคบและศกษา

วธการประหยดพลงงานท�มประสทธภาพ และเหมาะสมกบสภาพแวดลอมท ,งภายในและ

ภายนอกบรษทฯ รวมท ,งตดตามตรวจสอบใหทกคนปฏบตตามมาตรการประหยดพลงงานอยาง

จรงจงและเปนรปธรรม

3. ตองสรางแรงจงใจใหทกคนชวยกนประหยดพลงงาน โดยจดใหมการประกวดแขงขน

ชงรางวลระหวางหนวยงานท�สามารถเสนอมาตรการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร

RATCH เชน ใหเปนเงนรางวล ประกาศนยบตร เกยรตบตรหรอโลรางวล เปนตน

116

4. ผบรหารทกระดบช ,นของบรษทฯ ตองใหความสนใจและปฏบตตนเปนตวอยางในการ

ประหยดพลงงาน เชน การข,นบนไดแทนการใชลฟต การปดแอรและปดไฟเม�อเลกใชงานหรอ

กลบบานฯลฯ

5. ควรศกษาหาวธการหรอแนวทางการประหยดพลงงานท�มประสทธภาพ เหมาะสม

และเปนท�ยอมรบของบคลากรในบรษท และใหผปฏบตงานมสวนรวมในการประหยดพลงงาน

ไฟฟาภายในอาคาร RATCH เชน การต ,งอณหภมของเคร�องปรบอากาศท� 25 องศาเซลเซยส

การต ,งเคร�องถายเอกสาร เคร�องคอมพวเตอร ตลอดจนเคร�องใชไฟฟาอ�นทกประเภทใหหยดการ

ทางานในระหวางพกกลางวน เปนตน

บทท� 5

สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ

จากการศกษาเรอง ประสทธผลของนโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงาน

กรณศกษา บรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด*ง จากด (มหาชน) ประเภทอาคารควบคม ผศกษาม

วตถประสงคเพอ ศกษาพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร ปจจยทมผลตอ

พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร ปญหาและอปสรรคทเกยวของกบการ

ประหยดพลงงาน และแนวทางในการเสรมสรางการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร เพอ

เปนแนวทางในการกาหนดนโยบายและมาตรการประหยดพลงงานของอาคารสานกงานทาให

เกดรวมมอกนประหยดการใชไฟฟาใหเปนกจวตรและพฤตกรรมอยางตอเนอง อกท *งเปนการ

อนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเกยวกบพลงงานของประเทศอกดวย โดยไดทบทวน

วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของกบการศกษาพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายใน

อาคาร ในดานความรความเขาใจทศนคต พฤตกรรม การรบขอมลขาวสาร การประหยด

พลงงาน ข *นตอนการจดการพลงงาน แนวคดทฤษฎประสทธผล และขอมลพ*นฐานเกยวกบ

อาคารสานกงานบรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด*ง จากด (มหาชน) นนทบร “(บรษทฯ)” เพอใช

ประกอบการศกษาในคร *งน* และทาการเกบรวบรวมขอมลปฐมภมโดยใชแบบสอบถามกบ

ผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH ตามโครงสายบงคบบญชาของบรษทฯ ทมวฒการศกษา

ระดบปรญญาตรข*นไปบรษทฯ จานวน EFG คน ซงแบบสอบถามมดวยกน I ตอน คอ

สวนท E ขอมลท วไปของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH

สวนท J ปจจยอน ๆ ทมผลตอการประหยดพลงงานไฟฟาของผปฏบตงาน

สวนท F พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาของผปฏบตงานภายในอาคาร

สวนท I ปญหา และแนวทางในการเกยวกบการประหยดพลงงานไฟฟา

ตวแปรทใชในการศกษาคร *งน* คอ ตวแปรตนไดแก ปจจยสวนบคคล ประกอบดวย เพศ

อาย ระดบการศกษา หนวยงานทสงกด สวนปจจยสงเสรมประกอบดวย การรบรขอมลขาวสาร

เกยวกบการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร ความรความเขาใจเกยวกบการประหยด

พลงงานไฟฟาภายในอาคาร และทศนคตเกยวกบการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร และ

ตวแปรตาม ไดแก พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร นาไปสแนวทางการ

118

ประหยดพลงงานไฟฟาเพอลดคาใชจายและแนวทางในการบรหารจดการดานพลงงานไฟฟา

ของบรษทฯ ตอไป

จากน *นทาการวเคราะหขอมลดวยคอมพวเตอรโดยใชโปรแกรมสาเรจรปทางสถต

(SPSS for Windows) และใชสถตเชงพรรณนา(Descriptive Statistics) สาหรบวเคราะหขอมล

ท วไป ประกอบดวย การแจกแจงความถ คารอยละ คาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน และ

สถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) เพอทดสอบสมมตฐาน โดยใชสถต t-test สาหรบตว

แปร J กลม และ F-test สาหรบตวแปรทมากกวา J กลมข*นไปตามลกษณะของตวแปร และใช

Pearson Correlation สาหรบหาความสมพนธระหวางตวแปร

�.� สรปผลการศกษา จากการวเคราะหขอมลปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม พบวากลมตวอยาง

เกนกวากงหนงเปนชาย คดเปนรอยละ eE.E มอายตากวา Fg ป มากทสด คดเปนรอยละ Fh.G

รองลงมาคอ อาย FE-Ig ป คดเปนรอยละ Fi.e และนอยทสด คอ อาย eE ปข*นไป คดเปนรอย

ละ Eg.J และการศกษาสงสดอยในระดบปรญญาโท คดเปนรอยละ eg.I สายบงคบบญชาสาย

พฒนาธรกจมากทสด คดเปนรอยละ IG.I รองลงมาคอ สายบรหารองคกร คดเปนรอยละ JE.j

ประสบการณเกยวกบดานพลงงานและการอนรกษพลงงาน พบวา กลมตวอยางเกน

กวากงหนงไมเคยมประสบการณเกยวกบดานพลงงานและการอนรกษพลงงาน คดเปนรอยละ

54.74 และการรบขอมลขาวสารดานพลงงานและการอนรกษพลงงานจากปายประกาศบอรดของ

บรษทฯ คดเปนรอยละ 26.61 รองลงมา คอ วทย โทรทศน อนเตอรเนต หนงสอพมพ คดเปน

รอยละ 22.58, 19.35, 15.73, 15.73 ตามลาดบ

การรบทราบนโยบาย เหตผล และมาตรการการอนรกษพลงงาน พบวา กลมตวอยาง

เกนกวากงหนงรบทราบนโยบาย เหตผล และมาตรการการอนรกษพลงงาน คดเปนรอยละ hE.E

ในระดบลงมา รบทราบปฏบตตามมาตรการประหยดพลงงานไฟฟา และมการนาความร และ

วธการประหยดพลงงานไฟฟามาประยกตใชในหนวยงาน คดเปนรอยละ Gh.1ท *งน*การรบร

นโยบายท *งหมดอยในระดบสง

119

ความรความเขาใจในมาตรการประหยดพลงงานไฟฟาภาพรวม เชน มาตรการปฏบต

“F ป” นามาประยกตใช พบวา กลมตวอยางเกนกวากงหนง เหนดวยมากทสดกบมาตรการ

ประหยดพลงงานและการอนรกษพลงงานไฟฟาทาใหลดคาใชจายในหนวยงานได คดเปนรอย

ละ jg.e ในระดบสง และความเขาใจในมาตรการประหยดไฟฟาแยกเปนประเภทอปกรณ ไดแก

ระบบปรบอากาศ ระบบไฟฟาแสงสวาง และระบบอปกรณสานกงานและระบบอนๆ พบวา กลม

ตวอยางเกนกวากงหนง มความรความเขาใจประหยดพลงงานไฟฟาในอปกรณแตละประเภทได

ดในระดบสง

ทศนคตในการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร RATCH พบวา กลมตวอยางเกน

กวากงหนง มทศนคตโดยรวมอยในระดบสง

พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาของผปฏบตงานภายในอาคาร RATCH พบวา

กลมตวอยางเกนกวากงหนง มพฤตกรรมโดยรวมอยในระดบปานกลาง

ปญหา อปสรรค และแนวทางในการเกยวกบการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร

RATCH มดงน*

E) แนวทางการประหยดพลงงานไฟฟาในภาพรวม กลมตวอยางสวนใหญม

ความพงพอใจกบนโยบายและมาตรการอนรกษพลงงาน แตควรทจะดาเนนการสงเสรมการ

ประหยดพลงงานไฟฟาอยางตอเนอง

J) ปญหาและอปสรรคในการประหยดพลงงานไฟฟาในองคกร ขาดการกระตน

และสรางแรงจงใจในการประหยดพลงงาน ไมมการประชาสมพนธ และระบบขอมลขาวสาร

F) แนวทางหรอวธการทดทสดในการประหยดพลงงานไฟฟาในองคกร ควรจด

กจกรรมรณรงคเกยวกบพลงงานไฟฟาภายในองคกร เพมชองทางในการรบรขอมลขาวสารแก

ผปฏบตงาน และมการฝกอบรมใหความรการประหยดพลงงานไฟฟาแกผปฏบตงาน

120

สรปผลการทดสอบสมมตฐานการศกษา มดงตอไปน*

ตารางท 5.1 ผลการทดสอบสมมตฐานการศกษา

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม การยอมรบและปฏเสธสมมตฐาน

ตวแปรอสระและตวแปรตาม ยอมรบ ปฏเสธ

เพศ / อาย

พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายใน

อาคาร

/ ระดบการศกษา / หนวยงานทสงกด / การรบรขอมลขาวสาร / ความรความเขาใจความเขาในการประหยดพลงงาน

/

ทศนคตการประหยดพลงงาน / ทระดบนยสาคญ 0.05

สรป ปจจยทมผลตอประสทธผลของนโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงาน

กรณศกษา บรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด*ง จากด (มหาชน) ประเภทอาคารควบคม ไดแก

หนวยงานทส งกด และความรความเขาใจในการประหยดพลงงานมความแตกตางมผลตอ

พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคารอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ g.ge

5.2 อภปายผลการศกษา จากการศกษาเรอง ประสทธผลของนโยบายและมาตรการการอนรกษพลงงาน

กรณศกษา บรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลด*ง จากด (มหาชน) ประเภทอาคารควบคม สามารถ

นามาอภปรายผล ไดดงน*

5.2.1 หนวยงานทสงกด จากการทดสอบสมมตฐาน พบวา หนวยงานทสงกดทแตกตาง

มผลตอพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคารทแตกตางอยางมนยสาคญทางสถต

ทระดบ g.ge เพราะวา สายงานบรหารองคกร เปนหนวยงานทมหนาทรบผดชอบในการบรหาร

จดการอาคารสานกงานโดยตรง และมหนวยงานจดการอาคารและบรเวณ ทมหนาทในการ

จดการอาคาร มผลตอพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร เนองจากเปนหนาท

ความรบผดชอบในการทางานในหนวยงานทสงกดอย

121

5.2.2 การรบรขอมลขาวสารเกยวกบการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร จากการ

ทดสอบสมมตฐาน พบวา การรบรขอมลขาวสารเกยวกบการประหยดพลงงานไฟฟาภายใน

อาคารไมมความสมพนธกบพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคารของบรษทฯ

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ทเปนเชนน*อาจเปนเพราะวา บคลากรทมการรบรขอมล

ขาวสารเกยวกบการประหยดพลงงาน ทกคนสามารถรบรขอมลทอยโดยรอบอยางกวางขวางใน

โลกอนเตอรเนต ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ นรดา กลนสคนธชาต (2550: บทคดยอ)

เรองพฤตกรรมสงเสรมสขภาพของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย อาเภอชะอา จงหวด

เพชรบร พบวา การไดรบขอมลขาวสารเกยวกบการสงเสรมสขภาพ เปนปจจยทไมมผลตอ

พฤตกรรมสงเสรมสขภาพ

5.2.3 ความรความเขาใจเกยวกบการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร จากการ

ทดสอบสมมตฐาน พบวา ความรความเขาใจเกยวกบการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคารม

ความสมพนธตอพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร อยางมนยสาคญทางสถต

ทระดบ g.ge ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ ปราโมทย ชวนตย (2550: บทคดยอ) เรอง

พฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมของประชาชน: ศกษากรณปาไมบรเวณลมน*าแมยางม*น

ตาบลศรถอย อาเภอแมสรวย จงหวดเชยงราย พบวา ความรความเขาใจเปนปจจยทมผลตอ

พฤตกรรมในการอนรกษทรพยากรปาไมของประชาชน

5.3 แนวทางการจดการพลงงานอยางมประสทธผล แนวทางในการจดการพลงงานอยางมประสทธผลน *นสวนหนงมาจากความรความเขาใจ

เกยวกบการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคารมผลตอพฤตกรรมการประหยดไฟฟา ดงน *น

E) องคกรจงควรใหความร กบพนกงานเกยวกบวธการประหยดพลงงานดาน

ตาง ๆ ดวย อาทเชน

- ใหความรวาเครองใชไฟฟาแตละชนดใชปรมาณไฟฟาตางกน ยงม

จานวนวตตมากยงใชปรมาณไฟมาก ทาใหส*นเปลองพลงงานมาก เชน 25 องศาเซลเซยส เปน

อณหภมทเหมาะสมกบการอยอาศยในอาคารแถบเมองรอน การเพมอณหภมหอง 1 องศา

เซลเซยส จะลดคาไฟฟาไดประมาณ 10 เปอรเซนต ควรลางเครองปรบอากาศปละคร *ง ควรจะ

มการถอดลางภายในโดยชางผชานาญทกป เพอใหเครองปรบอากาศทางานไดอยางเตม

ประสทธภาพ จะสามารถยดอายการใชงานและประหยดคาไฟฟาได 10% อดรอยร วของพ*นท

122

ปรบอากาศ ประหยดได E% ปดไฟชวงพกเทยง ประหยดได J.e% ใชแสงธรรมชาต ลด

หลอดไฟลง Eg% ประหยดได J.e% คานงการใชอปกรณอนๆ ประหยดได g.Ge% เปนตน

- ประชาสมพนธเทคนควธประหยดพลงงานในการใชอปกรณสานกงาน

ตาง ๆ เชน การตดต *งภาพพกหนาจอ ( screen server ) ทหนาจอคอมพวเตอรเพอชวย

ประหยดพลงงานไฟฟาในยามทละจากหนาจอเปนเวลานาน ไมเปดปดเครองใชไฟฟาบอย ๆ

ซงจะกระชากไฟทาใหคาไฟเพมข*นและเครองใชไฟฟาน *นอาจมอายการใชงานส *นในอนาคต

เปนตน

- บรบทในองคกร ปฏรปบรบทในองคกรใหเอ*อตอแนวทางการ

ประหยดพลงงาน สามารถทาไดโดย การสรางบรรยากาศในองคกรใหเอ*อตอการประหยด

พลงงาน อาท การตดปายคาขวญ เปาหมาย วสยทศนขององคกรในเรองการประหยดพลงงาน

ตามบรเวณตาง ๆ เชน หองทางาน ลฟท หองน*า ฯลฯ มบอรดประเมนผลการใชพลงงาน คาน*า

คาไฟ ในรปแบบของกราฟทดไดงาย การหม นสอสารนโยบายดานการประหยดพลงงานอยาง

สมาเสมอท *งทางตรงและทางออม

J) หนวยงานทสงกดทแตกตางมผลตอพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟา

ภายในอาคารทแตกตาง ดงน *น องคกรควรทจะดาเนนการ ดงน*

- สรางระบบใหพนกงานมสวนรวม เนองจากพนกงานในแตละฝายหรอ

แผนกน *นมเงอนไขหรอขอจากดในการใชพลงงานทแตกตางกน การออกกฎระเบยบจากบนลง

ลางในการบงคบใชแบบเหมารวมทกแผนกน *นจงอาจไมสามารถใชไดอยางสมจรงรวมท *งอาจ

เกดแรงตานในใจลก ๆ ของพนกงาน สงผลใหองคกรไมไดรบความรวมมออยางดเทาทควร

ดงน *นจงควรออกแบบระบบใหพนกงานในแตละฝายไดมสวนรวมในการออกความคดเหนเสนอ

แผนการประหยดพลงงาน อนนาไปสแผนหรอแนวทางทสามารถใชไดจรง

- สรางระบบใหคณใหโทษสรางแรงจงใจใหพนกงานรสกมสวนไดสวน

เสยกบเรองดงกลาว เชน มอบรางวลใหกบพนกงานในแผนกทสามารถไปถงเปาหมายหรอ

สามารถประหยดพลงงานไดสงสดการใหเปนโบนส หรอเพมวนหยดพกรอนประจาป เปนตน

- ผบงคบบญชา ควรพจารณาประสทธภาพการปฏบตงานในองคกรทม

การใชพลงงานไฟฟา อยางเหมาะสม

- ผเกยวของดานการอนรกษพลงงานรวมกนวางแนวทางในการปฏบต

สรางตวช*วด ทแสดงใหเหนถงความเปลยนแปลงทชดเจนไดขององคกร กฎ ระเบยบ ซงบาง

123

กฎเกณฑอาจตองปรบใช การขบเคลอนระบบดงกลาวอาจใชเครองมอในการบรหารจดการตาง

ๆ เขามาชวย อาท ใช Key Performance indicators (KPI) ในการสอสารกลยทธ และทาให

สอดคลองเปนหนงเดยวกนท *งองคกร รวมท *งการประเมนผลองคกรโดยใหเปาหมายในการ

ประหยดพลงงานเปนตวช*วดหนงของความสาเรจ หรอการใชหลกของ Gain-Sharing group;

หรอแผนการมสวนรวมในผลประโยชน ในการเชอมโยงผลประโยชนใหพนกงานทมสวนรวมใน

การลดตนทนภายในใหกบองคกร เชน คาน*า คาไฟ คากระดาษ และปจจยอน ๆ ททาใหตนทน

การผลตและคาใชจายขององคกรลดลง

F) แนวทางในการจดการพลงงานอยางมประสทธผล กอนเรมทาระบบการจด

การพลงงานจะทบทวนการดาเนนงานดานพลงงานทมอย โดยเปรยบเทยบกบ

� ขอกาหนดตามกฎหมายทเกยวของกบระบบการจดการพลงงาน

� ประสทธภาพและประสทธผลของทรพยากรทมอย ซงจะนาไปใชในการ

จดการพลงงาน

� แนวทางการดาเนนงานดานพลงงานทมอยในองคกร

� ขอปฏบตและการดาเนนงานทดกวา ซงองคกรหรอหนวยงานอนได

จดทาเอาไว (Best Practice)

4) สงสาคญนอกเหนอจากการดาเนนการตามข *นตอนการจดการพลงงาน คอ

ผบรหารจะตองใหความสาคญตอการจดการพลงงาน โดยการกาหนดนโยบายใหชดเจน ให

ความรความเขาใจในการประหยดพลงงานโดยการสอสารใหพนกงานทราบและสรางแรงจงใจใน

การดาเนนการประหยดพลงงานไฟฟาภายในอาคาร พรอมกบการรณรงคประชาสมพนธเพอ

กระตนใหเกดพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาเปนหนาทความรบผดชอบและอยากมสวน

รวมในการประหยดพลงงาน

5.4 ขอเสนอแนะเพ�อการวจยคร -งตอไป E. ควรศกษาปจจยอน ๆ ทคาดวาจะมผลตอพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟา

ภายในอาคาร เชน จานวนอปกรณสานกงานและเครองใชไฟฟาของหนวยงานสภาพแวดลอม

กจกรรมหรอลกษณะงานทปฏบต เปนตน

J. เนองจากกลมตวอยางทศกษาเปนบคลากรทปฏบตงานในหองสวนรวม มการใช

อปกรณสานกงานและเครองใชไฟฟา รวมท *งเวลาเขา – ออกทแตกตางกน บางคนไมมสวน

124

เกยวของกบการเปด – ปดอปกรณตาง ๆ โดยตรง ทาใหแบบสอบถามทสรางข*นไมสอดคลอง

กบพฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาในอาคารทตองการศกษา จงควรนาประเดนน*ไป

พจารณาเพมเตมสาหรบการ

วจยในคร *งตอไป

F. ควรศกษาหลกการอนทสามารถชวยลดการใชพลงงานไฟฟาภายในอาคาร เชน หลก

ปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของในหลวง โดยนาไปใชกบองคกรหรอหนวยงานภาครฐและเอกชน

อนๆ ทมการใชพลงงานไฟฟาภายในอาคารจานวนมาก หรอเปนอาคารควบคมประเภทอน เชน

หางสรรพสนคา โรงพยาบาล สถาบนการศกษา ฯลฯ

บรรณานกรม

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน. 2549. คมอฝกอบรมโครงการอนรกษ

พลงงานแบบมสวนรวม โดยโรงงานอตสาหกรรมและอาคารธรกจขนาดกลางและขนาดเลก ป

2549. กระทรวงพลงงาน. กรงเทพมหานคร.

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน. 2552. คมอพฒนาระบบการจด

การพลงงานส าหรบโรงงานควบคมและอาคาร. กระทรวงพลงงาน. กรงเทพมหานคร.

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน. 2556. การฝกอบรมพฒนาศกยภาพ

บคลากรดานการอนรกษพลงงานในอาคาร. กระทรวงพลงงาน. กรงเทพมหานคร.

กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม. 2550. หยดโลกรอนดวยชวตพอเพยง. กระทรวง

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. กรงเทพมหานคร.

กรมสงเสรมอตสาหกรรม . 2548. ความส าเรจผลการด าเนนโครงการ การจด

การพลงงานแบบสมบรณ เพอยกระดบประสทธภาพการใชพลงงานส าหรบอตสาหกรรม.

กระทรวงอตสาหกรรม. กรงเทพมหานคร.

กองฝกอบรม. 2547. กรณศกษาทประสบความส าเรจดานการอนรกษพลงงาน. กรม

พฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน. กระทรวงพลงงาน. ปทมธาน.

ณฐกานต ปวะบตร. 2550. พฤตกรรมการดแลสขภาพตนเองของบคลากรสาธารณสข:

ศกษา เฉพาะกรณโรงพยาบาลพาน อ าเภอพาน จงหวดเชยงราย . ภาคนพนธปรญญา

มหาบณฑต สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ถวลยรฐ วรเทพพฒพงษ. 2541. การก าหนดและการวเคราะหนโยบายสาธารณะ : ทฤษฎ

และการประยกตใช. สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพฯ.

125

นารายณ รตนไพโรจนขจ. 2546. การแกปญหาภาวะโลกรอนของประเทศไทยกบ

นโยบายพลงงานไทย. วารสารพลงงาน (ปท 3) สถาบนวจยพลงงาน จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

นรดา กลนสคนธชาต. 2550. พฤตกรรมสงเสรมสขภาพของนกเรยนระดบมธยมศกษา

ตอนปลายอ าเภอชะอ า จงหวดเพชรบร. ภาคนพนธปรญญามหาบณฑต สถาบนบณฑตพฒนบร

หารศาสตร.

ประชา สามาน. 2550. พฤตกรรมการเอารดเอาเปรยบในองคการบรหารสวนต าบล:

ศกษากรณองคการบรหารสวนต าบล จงหวดปตตาน. ภาคนพนธปรญญามหาบณฑต สถาบน

บณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ประสงค จรยาวฒนชยกล. 2550. พฤตกรรมการเลอกตงสมาชกสภาองคการบรหารสวน

จงหวด:กรณศกษาเขตเลอกตงท 3 อ าเภอกนทรลกษ จงหวดศรษะเกษ. ภาคนพนธปรญญา

มหาบณฑต สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ปราโมทย ชวนตย. 2550. พฤตกรรมการอนรกษทรพยากรปาไมของประชาชน:

กรณศกษาปาไมบรเวณลมน าแมยางมน ต าบลศรถอย อ าเภอแมสรวย จงหวดเชยงราย. ภาค

นพนธปรญญามหาบณฑต สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

พรใ จ ฟ า ถานะ . 2555 . รปแบบพลง งาน คนวนท 1 7 เมษายน 2557 จาก

:http://www.trirung.com/index.php/2010-05-25-13-14-48/2011-01-04-07-09-27.html)

พลอยแสง เอกญาต. 2550. โลกรอน (AN INCONVENIENT TRUTH). ฉบบคนรนใหม.

พมพครงท 5. ส านกพมพมตชน. กรงเทพมหานคร.

พสมย อานนามง.2547. พฤตกรรมการเรยนทไมพงประสงคของนกเรยนขยายโอกาส

ทางการศกษา กรณศกษา: นกเรยนขยายโอกาสในต าบลปาหง อ าเภอพาน พนทการศกษา

เชยงราย เขต 2. ภาคนพนธปรญญามหาบณฑต สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

126

พนลาภ เกตทองแถม. 2550. ทศนคตของขาราชการครมธยมศกษาตอการถายโอนการ

จดการศกษาไปสองคกรปกครองสวนทองถน: กรณศกษาส านกงานเขตพนทการศกษาชลบร

เขต 1. ภาคนพนธปรญญามหาบณฑต สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ภสสร ลมานนท. 2544. เพศ สถานภาพสตรกบการพฒนา. วทยาลยประชากรศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย. โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. กรงเทพมหานคร.

รงเรอง สายสรรคพงษ. 2549. พฤตกรรมการประหยดพลงงานไฟฟาในชวตประจ าวน

ของนกเรยนโรงเรยนกนนทรทธารามวทยาคม. ภาคนพนธปรญญามหาบณฑต สถาบน

บณฑตพฒนบรหารศาสตร.

วมลรตน เกสโร. 2549. พฤตกรรมการใชอปกรณปองกนอนตรายในการปฏบตงานของ

ลกจางประเภทกจการแปรรปไม: ศกษากรณจงหวดยะลา. ภาคนพนธปรญญามหาบณฑต

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ศภฤกษ ดวงขวญ. 2548. พฤตกรรมการจดการขยะมลฝอยในครวเรอนเขตพนท

องคการบรหารสวนต าบลคลองหา จงหวดปทมธาน. ภาคนพนธปรญญามหาบณฑต สถาบน

บณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ศนยบรหารอาคาร. 2556. ตารางสรปคาไฟฟาประจ าปงบประมาณ 2556. บรษท ผลต

ไฟฟาราชบรโฮลดง จ ากด (มหาชน) นนทบร.

ศนยบรหารอาคาร. 2556. นโยบายและมาตรการในการรณรงคประหยดพลงงานไฟฟา

ประจ าป 2556. บรษท ผลตไฟฟาราชบรโฮลดง จ ากด (มหาชน) นนทบร.

ศนยบรหารอาคาร. 2556. รายงานประจ าป 2556. บรษท ผลตไฟฟราชบรโฮลดง จ ากด

(มหาชน)นนทบร.

สรพงษ โสธนะเสถยร. 2533. การสอสารกบสงคม. โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

กรงเทพมหานคร.

127

ส านกพฒนาทรพยากรบคคลดานพลงงาน. 2552. คมอการฝกอบรม “โครงการสมมนา

ผรบผดชอบดานพลงงาน”. กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน.

กรงเทพมหานคร.

สคนธ มาศนย. 2551. พฤตกรรมการประหยดพลงงานเพอลดปญหาภาวะโลกรอนของ

บคลากรสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง กรงเทพมหานคร . สาร

นพนธปรญญามหาบณฑต สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

สจนต ธารายทธ. 2538. ประสทธผลการบรหารโครงการ เพมประสทธภาพการบรการ

เพอขอใชไฟฟา ของการไฟฟานครหลวง : ศกษาเฉพาะกรณ เขตสมทรปราการ. วทยานพนธ

ศลปศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเกรก.

สวมล ตรกานนท. 2549. ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร: แนวทางสการปฏบต

พมพครงท 2. โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. กรงเทพมหานคร.

หทยรตน อยรอด. 2550. ทศนะของพนกงานตอการน าแนวคดปรชญาเศรษฐกจ

พอเพยงไปใชในการด าเนนชวต กรณศกษา: บรษท โจนส แลง ลาซาลล (ประเทศไทย) จ ากด.

ภาคนพนธปรญญามหาบณฑต สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

Rogers, E. and Shoemaker, F.F.1971.Communication of Innovation a Cross-Culture

Approach. New York, the Free Press.

Thailand Energy and Environment Network. 2546.การจดระบบการจดการพลงงาน.

วารสารโลกพลงงาน ปท 6 ฉบบท 18, มกราคม – มนาคม 2546 มหาวทยาลยเชยงใหม.