60
ภาพรวมระบาดวิทยา 1 นพ.เฉวตสรร นามวาท Director, Field Epidemiology Training Program (FETP) กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค
ภาพรวมระบาดวทยา 1
นพ.เฉวตสรร นามวาทDirector, Field Epidemiology Training Program (FETP)กองระบาดวทยา กรมควบคมโรค
เนอหา
▪ตวอยาง ระบาดวทยากบปญหาสขภาพใกลตว
▪หลกระบาดวทยา❖Host – Agent - Environment
❖Person – Place – Time
❖Prevention Level
❖Chain of infection
▪ตวอยางมาตรการสงเสรมสขภาพ EU
▪จะใชระบาดวทยาในงานสงเสรมสขภาพอยางไร
ตวอยาง 1 ระบาดวทยากบปญหาสขภาพใกลตว
เชอ SARS-CoV-2
4
2019-nCoV
กอโรค COVID-19
Source: National Geographic , 7 Feb 20
5Source: National Geographic , 7 Feb 20
6
7
Source: NEJM (published 30 Jan 20)
Sore throat, myalgia
BT 39.1 C, cough
German
M 33 y
ผปวย ชาย ชาวเยอรมน อาย 33 ป- 24 ม.ค. เจบคอ ปวดเมอยกลามเนอ- 25 ม.ค. ไข 39.1 C ไอมเสมหะ- 26 ม.ค. อาการดขน และกลบไปท างานวนท 27 ม.ค.
ไมมประวตเดนทางตางประเทศในชวง 14 วนกอนเรมปวย- 20-21 ม.ค. ประชมธรกจ มนกธรกจจากเซยงไฮรวมประชมดวย
8
Source: NEJM (published 30 Jan 20)
Shanghai
Female
หญง ชาวจน เรมปวยขณะบนกลบ 22 ม.ค.- ตรวจ PCR ผล positive 26 ม.ค. จงแจงบรษทท าใหมการตดตามผสมผส (contact tracing)
9
Source: NEJM (published 30 Jan 20)
ประเดนทได
▪ล าดบการเกดโรค
▪ความเชอมโยงกนของการปวย
▪…
▪…
▪…
ตวอยาง 2a
11https://www.nytimes.com/2019/10/26/world/asia/hiv-aids-pakistan-ratodero.html((Cr. New York Times)
Oct, 2019
ตวอยาง 2a
12https://www.nytimes.com/2019/10/26/world/asia/hiv-aids-pakistan-ratodero.html((Cr. New York Times)
Oct, 2019
13
Feb, 2008
https://www.jems.com/200
8/02/27/4044000-nevada-
clinic-patients/
https://www.cdc.
gov/mmwr/previ
ew/mmwrhtml/m
m5719a2.htm
ตวอยาง 2B
14
Feb, 2008
https://www.jems.com/2008/02/27/4044000-nevada-clinic-patients/
https://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm5719a2.htm
ตวอยาง 2C
15
June, 2018
https://apnews.com/929a1582f3664d18b32d4c943f625a10/Patient
s-being-tested-for-HIV-after-nurse-reused-syringes
ตวอยาง 2 – Lesson Learned
▪Abnormal event : outbreak, clinical practice
▪Roles of field epidemiologist▪ Outbreak detection and investigation
▪Tools▪ Epidemic curve
▪Descriptive study: Person, Place, Time
16
ตวอยาง 3
▪ บทความนมขอสรปส าคญวาอยางไร
▪ ขอมลผปวยทน ามาวเคราะห ตองมขอมลเกยวกบอะไรบาง17
18
Figure 2. Number of reported dengue disease cases and denguedisease incidence, Thailand, 2000–2011
19
2015
20132001
2002
2010
2008
1998
1997
20
21
Figure 4. Reported dengue disease incidence by region, Thailand, 2000–2011
22
Figure 6. Number of reported cases due to dengue disease, bymonth, Thailand, 2000–2012
ตวอยาง 3 (cont.)
▪Dengue disease in Thailand, 2000 and 2011
▪Peaks in the number of cases occurred during the review period in 2001, 2002, 2008 and 2010.
▪A shift in age group predominance towards older ages continued through the review period.
▪Disease incidence and deaths remained highest in children aged <=15 years and case fatality rates were highest in young children.
▪Heterogeneous geographical patterns were observed with higher incidence rates reported in the Southern region and serotype distribution varied in time and place.
23
ระบบขอมลทใชในการวเคราะหมขอมลอะไรบาง
1. …
2. …
3. …
4. …
5. …
24
26
28
ตวอยาง 4
▪HIV epidemic : An emerging disease in 1990’s
▪History of ▪ case report
▪AIDS case investigation
▪AIDS surveillance
▪Sentinel surveillance : sero-surveillance
29
Factors studied for association with HIV infection among female prostitutes in Chiang Mai, Thailand, August 1989
30
Variables
Frequency of intercourse per day in last week
<=1 45 2
1.5-3.0 57 29
3.5-6.0 15 10
>6 27 44
Total 144 85
HIV- HIV+
Please interpret this table
Source: modified from
“Risk factors for HIV among prostitutes in Chiangmai, Thailand.” Taweesap
Siraprapasiri, et al., AIDS 1991, 5:59-582
John Snow Award at EIS conference, US CDC
Factors studied for association with HIV infection among female prostitutes in Chiang Mai, Thailand, August 1989
31
VariablesCrude
OR(95% CI) P-value
Frequency of intercourse per day in last week
<=1 45 2 1
1.5-3.0 57 29 11.4 (2.6-102.7)
3.5-6.0 15 10 15.0 (2.6-149.1)
>6 27 44 36.7 (8.2-326.1) <.001
Total 144 85
Charge for sex (Baht)
>150 59 4 1
51-150 47 13 4.1 (1.2-18.1)
30-50 45 70 22.9 (7.6-91.4) <.001
Total 151 87
HIV- HIV+
Please interpret this
table
Source: modified from
“Risk factors for HIV among prostitutes in Chiangmai, Thailand.” Taweesap
Siraprapasiri, et al., AIDS 1991, 5:59-582
John Snow Award at EIS conference, US CDC
▪ศกษาประสทธผล HIV vaccine candidates
32
▪ศกษาประสทธผล HIV vaccine candidates
▪อาสาสมคร 16,000 คน
33
34
35
40 ป ระบาดวทยาภาคสนาม
36
อาจารยผกอตง
■ Established since 1980
■ Philosophy: “Learning by Doing”
นพ.สชาตเจตนเสน
นพ.ประยรกนาศล
นพ.ธวชจายนยโยธน
ตวอยาง 4: Lesson Learned
▪Epidemiological Study▪ Descriptive Study
▪ Analytic Study
▪Field work for clinical trial
▪International collaboration
37
Back to the basic principles
▪ระบาดวทยาคออะไร
▪Epidemiological Triad:Host – Agent – Environment
▪Natural History of disease
▪Chain of infection
38
ระบาดวทยาคอ...
39
40
“ยอดภเขาน าแขง”
41
ผปวยทตรวจพบ
ผปวยทยงไมพบ•ไปตรวจรกษาทอน•อาการนอย•ไมมอาการ
“Spectrum of Disease”
ประโยชนของระบาดวทยา
▪บอกธรรมชาตของโรค
(Natural history of disease)
▪หาสาเหตของโรค (Causation)
▪วดสถานะสขภาพและการเปลยนแปลง(Description of health status and changing in time)
▪ประเมนมาตรการ
(Evaluation of health intervention)
42
45
สงกอโรค เชน เชอโรค ..Agent
Hostคน
Environmentสงแวดลอม
Epidemiological Triads
46
AgentHost
Environment
Environment
Environment
Environment
Environment
Natural History of Disease Timelineธรรมชาตของการเกดโรค - ม 4 ระยะ
47
Exposure
Pathologic Change
Usual Time
Of Diagnosis
Stage ofSusceptibility
Stage ofSubclinical Disease
Stage ofClinical Disease
Stage of Recovery, Disability, or Death
Onset ofSymptoms
เหตทปรมาณการพบโรคแตกตางกน
▪Infectivity - สดสวนการไดรบเชอแลวเกดการตดเชอ
▪Pathogenicity - สดสวนการตดเชอแลวมอาการ
▪Virulence - สดสวนการมอาการแลวมความรนแรงมากหรอ
เสยชวต
48
ตวอยาง
Pathogenicity Virulence
ต า ต าHepatitis A (เดก)
สง ต าMeasles (ในกลมโภชนาการด)
สง สงMeasles (ในกลมทพโภชนาการ)
สง สงRabies
หวงโซของการตดเชอChain of Infection
50
Herd immunity
Pop A Pop B
ถามวงกลมสขาวแสดงวา มภมคมกน เครองหมายบวก หมายถงตดเชอเครองหมายลบ หมายถง ไมตดเชอ
Pop A ไมมภมคมกน 100%อตราตดเชอ 100%
Pop B ไมมภมคมกน 3/6 = 50%อตราตดเชอ 2/6 = 33%
คนนไมมภมคมกน แตไดประโยชนจาก Herd immunity
Ten Great Public Health Achievements—United States, 1900-1999
▪ วคซน Vaccination▪ ความปลอดภยบนทองถนน Motor-vehicle safety▪ ทท างานปลอดภย Safer workplaces▪ การควบคมโรคตดเชอ Control of infectious diseases▪ การตายจากโรคหวใจและหลอดเลอดลดลง Decline in deaths
from coronary heart disease and stroke▪ อาหารปลอดภยและดตอสขภาพมากขน Safer and healthier
foods▪ อนามยแมและเดก Healthier mothers and babies▪ การวางแผนครอบครว Family planning▪ การใสฟลออไรดในน าดม Fluoridation of drinking water▪ การพบพษภยของบหรRecognition of tobacco use as a health
hazard
53
54
Conclusion
▪บทบาทหนาท(นก)ระบาดวทยาภาคสนาม▪สอบสวน
▪ เฝาระวง
▪ศกษา/วจย
▪หลกการดานระบาดวทยา▪ ความหมาย, Triad, Natural History of Disease, Chain of infection, Herd
immunity
55
56
57
58
■ ไฟไหมซานตกาผบ น าทวมใหญ เขอนแตกในลาว
ตวอยางงานดานตาง ๆ
สอบสวนการตายจากเหตเพลงไหมในผบซานตกา
Outbreak Investigation during the big Flood in Thailand
Dam collapse in Laos PDR
59
ขอบคณครบ
