Arminii Fritzschii Lipsiensis epistula critica ad Theodorum Fritzschium Gustroviensem de Theocriti carmine aeolico nuper a Th. Bergkio edito Source: Rheinisches Museum für Philologie, Neue Folge, 21. Jahrg. (1866), pp. 247-262 Published by: J.D. Sauerländers Verlag Stable URL: http://www.jstor.org/stable/41251100 . Accessed: 22/05/2014 14:15 Your use of the JSTOR archive indicates your acceptance of the Terms & Conditions of Use, available at . http://www.jstor.org/page/info/about/policies/terms.jsp . JSTOR is a not-for-profit service that helps scholars, researchers, and students discover, use, and build upon a wide range of content in a trusted digital archive. We use information technology and tools to increase productivity and facilitate new forms of scholarship. For more information about JSTOR, please contact [email protected]. . J.D. Sauerländers Verlag is collaborating with JSTOR to digitize, preserve and extend access to Rheinisches Museum für Philologie. http://www.jstor.org This content downloaded from 195.78.108.86 on Thu, 22 May 2014 14:15:33 PM All use subject to JSTOR Terms and Conditions
Transcript
Arminii Fritzschii Lipsiensis epistula critica ad Theodorum Fritzschium Gustroviensem deTheocriti carmine aeolico nuper a Th. Bergkio editoSource: Rheinisches Museum für Philologie, Neue Folge, 21. Jahrg. (1866), pp. 247-262Published by: J.D. Sauerländers VerlagStable URL: http://www.jstor.org/stable/41251100 .
Accessed: 22/05/2014 14:15
Your use of the JSTOR archive indicates your acceptance of the Terms & Conditions of Use, available at .http://www.jstor.org/page/info/about/policies/terms.jsp
.JSTOR is a not-for-profit service that helps scholars, researchers, and students discover, use, and build upon a wide range ofcontent in a trusted digital archive. We use information technology and tools to increase productivity and facilitate new formsof scholarship. For more information about JSTOR, please contact [email protected].
.
J.D. Sauerländers Verlag is collaborating with JSTOR to digitize, preserve and extend access to RheinischesMuseum für Philologie.
http://www.jstor.org
This content downloaded from 195.78.108.86 on Thu, 22 May 2014 14:15:33 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
deTheocriti carmine aeolico nuper a Th.Bcrgkio edito.
Magno me gaudio affecerunt tuae, mi Fritzschi, lltterae nuper ad me Gustrovia missae, quibus de carmine Theocriti recens a Guil. Studemundio Mediolani in bibliotheca i^mbrosiana invento et a Theodoro Bergkio in indice scholarum in/Ynivers. Halensi per bane biemem habendarum edito egisti multumque contulisti ad intelligendum carmen quum ob alias tea turn ob nova quaedam vocabula (v. 2. 7. 29) memorabile. Nee melius me gratias tibi agere posse intelligo quara si de carmine, in quo multa corruptissima habentur, quid ipse sentiam exposuerim. Itaque bac oblata occasione carmen totum recensui, non quo de rebus dubiis tecum litigarem nee quo Bergkio palmam meri- tam eriperem - ille enim, utpote editor carminis, tanta fu|fc religione ut, quum graeca ad codicis fidem quam maxime acconi- modare studeret , quasdam coniecturas suas egregias et baud dubie veras in adnptationibus commemorarq quam yerbis poetae inserere maluerit - , sed ut tamquam unus, conie^t9rv signifi- carem cum quadam probabilitatis specie, quid potuisse^-, scribi a poeta, non quid necessario debuisset. Nam in rebus tarn in- certis, quales bic multas babemus, incensis aliorum ad'indagan^ dum studiis, a probabilibus - vel, si dis placet, a temerariis - perveniri solet ad vera atque solida. Ac magnam hercle a me gratiam inibunt Abrensii. Ameisii, Buecbeleri, Koecblyi, Meinekii, Theocriti illi iuxta Bergkium sospitatores, si provocati btc nostra quasi velitatione nos meliora edocuerijit. Et quoniam ̂blitus quodam modo personae eius, quam in critica factitanda hucua- que sustinui et contra praeceptum Aristotelis mei nunc ali- quando a posse ad esse commendare conclusionem quandam decrevi, adieci etiam interpretationem latinam, ut homines doctos ad carmen legendum allioerem. Itaque sic habe.
This content downloaded from 195.78.108.86 on Thu, 22 May 2014 14:15:33 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
Heu quam tristemihi, quam miserum hoc, quo pereo, malum ! Per bimestre me amor iam pueri ac quadriduum tenet. Formosus puer est, per Venerem ! nil tamen ille dat
Horum, quae puerum gratificari ingenuo decet. 5 Et nunc hocce malum perpetuo corde gero meo.
Summa est gratia, si forte genae mollia riserint.
Ne sopore quidem parva mihi mox requies erit. Limo praeteriens intuitus nos oculo est heri, Nee recto, steteratque ante genas virgineus pudor.
10 Meum sed cruciat pectus amor maior et acrior, Ac domum petii moestitiae vulnus alens grave. Et multum increpitans sic animum corripui meum:
,,Eia, die quid agas ! Ecquis erit finis ineptiis? Canas temporibus nonne vides esse tuis comas?
15 Tandem sis sapiens! Num facies est iuvenis tibi?
Haec tandem meditere, his' studeas, quae senium decent. Obliviscere ! Nam profuit hoc saepe aliis viris. Felix ille quidem, quem pueri nullus amor trahit.
Illi namque hilare est vita fluens inulei citi, 20 Sed mutabit et hanc atque alii velificabitur.
At nunc hunc iuvenum laeta iuvat turba sodalium:
Te desideriis urit adhuc flamma medullitus Ourarum ! Miserum somnia te nunc male habent vaga. Vix anni spatium te recreet, ni sapias cito."
25 His multisque aliis ipse animum corripui meum. Contra sic animus : ,,vir bone, qui vincere se putat Posse callidulam progeniem Cypridis, hie putat
Posse dicere quot caelum habeat milia siderum. Et nunc, sive velis, colla iugo subdere te gravi
30 Fas est, seu fugias. Sic etenim complacitum est deo
Callenti insidiis fallere vel magnum animum Iovis, Atque ipsam Venerem. Cur igitur me, folium breve^ Auraeque exiguae, ferre iugum turpe Cupidinis?"
This content downloaded from 195.78.108.86 on Thu, 22 May 2014 14:15:33 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
En tibi Sicelides Musae ab Arethusa ad PKssam citatae. Antequam de rebus singulis dicere incipio, haec praemonere
placet. Mirum sane videri potest , quod in codice Mediolanesi (c Ahr. = C Dorvill. = Mediol. 3 Ziegl.) codicibus aliis (k. p. Ahr.) inferiore hoc tamen carmen una cum id. XXVIII et XXIX aeolicis servatum est. Quae res ad constituendos fontes et familias codicum magni momenti est. De fide librarii ipsius in hac certe operis parte conspicua tu, mi Fritzschi, p. 7 dixisti. Verum ea est rerum conditio, ut ad coniecturas capiendas latis- simus campus pateat.
Carmen ipsum integrum esse existimo nee quidquam tri- buendum mendo in ipso principio carminis (xa/) conspicuo.
Auctor carminis haud dubie Theocritus habendus est. Rem planam fecit Bergkius p. XVI. Itaque in hac quam nunc euro editione Theocriteorum idyllium erit tricesimum propter maxi- mam idyllii XXIX similitudinem. Idem poetae illi, qui id. Theocriteum XXIII composuit - Moscho credo - notum fuisse non est incredibile. Apud Vergilium nulla imitationis vestigia reperi : nisi forte ilia de Eel. secunda (v. 5) ,,studio iactabat inani" cum v. 13 huius carminis sociare et Aeneid. IV, 66 - 67 ad versum 11 (elxog) et 22 (fxvslov) applicare placuerit. De Horatio - insx^* Nam si minus res, at metrum certe et Theocritus Alcaeo debuit et poeta Venusinus. Leges metri non tarn severas Theocritus sibi scripsit quam Horatius, qui quidem ubicunque hoc metro usus est (Od. 1, 11. 1,18. IV, 10) binas caesuras versus esse voluit - neque enim Od. I, 18, 16 ,,per- lucidor" exceptio putanda est - , neque fecit cum Catullo, qui in brevi illo odario XXX quinquies (v. 5. 6. 9. 10. 11) caesu- ram alteram utram neglexit. Idem ad exemplum Sapphonis (frg. 68 q)oird(T€ig nsd' dpuvQcov vsxvcov ixnenoTa/ueva) et Alcaei (cfr. e. gr. frg. 39) Theocritus v. 6. 7. 9. 12. 17 (18?) 19. 21. 24. 25. 26. 28. 32. 33 sibi permisit et in idyllii XXVHI v. 2. 3. 4. 5. 7. 8. 11. 12. 14. 15. 18. 20. 21. 23. 25.
Dialecto carmen aeolica, eadem qua id. XXVIII et XXIX, conscriptum esse apparet. Cuius dialecti quae leges fuerint et regulae accurate ab editore observandae uberius in editione mea loco suo exponam. Interim, quum nova haec omnia sint et adhuc mustea, te Bergkiumque imitatus inconstantiam cod. vel in psilosi (quum tamen e. gr. v. 32 sndfXBQOv et v. 26 orng - €(paxy ottiq - manifestum sit) conspicuam nondum evitavi et ex parte in his, quae Bergkius p. XIII diligenter et caute dispu- tavit, acquiesco.
Quod attinet ad form am carminis universam, binorum stro- phis versuum id tu quidem conscriptum esse sumpsisti : mihi - si versum tertium non esse integrum et particulas versuum
This content downloaded from 195.78.108.86 on Thu, 22 May 2014 14:15:33 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
excidisse vere conieci - ternorum versuum comprehensiones fuisse videntur, quales et in idyllio tertio videmus, et Hesiodi theogoniae antiquissimae Koechlyus , de Hes. theog. p. 12, vin- dicavit. Kai ravva fisv Tavrr:,
Versus primus, qui Tibullianum illud (I, 4, 81) ,,heu hen quam Marathus lento me torquet amoreu in memoriam revocat, in codice sic scriptus est:
xai ra> xa^€7l(*> yciivo/uoQco xtnds vootffAarog. Quemadmodum autem aQXOfxsvov sgyov ngooconov /qtj ffifiBV TyXavysg , ita vere Bergkius versui primo pristinum nitorem restituit pro xoti voce aeolica wai pQsita. Tibi, mi Fritzschi, potius olIolI rco xaXsnco xrk. scribenti , concedo quidem , uni- cuique, qui Theocriti lectione imbutus sit, simillimi versus Theocritei, id. IV, 40 (ulat tco oxXtjqco fxdla daifxovog), ad quern tu pag. 6 provocas, in mentem esse venturum. At si fait revera in archetypo scriptum aval, cur hoc in xa/' mutare scriba voluerit, non intelligitur : cur idem wat, rarum vel potius obscurum vocabulum , vitiosum duxerit et in xai mutaverit, facile intelligitur. Nisi forte , id quod saepe factum videmus, obliteratis in initio carminis primis elementis in codice . . <*i exstitit, pro quo x«/'erat in proclivi. Contra tu verissime da- mnandum ipsum vocabulum x«/ iudicas neque facile fore quem- quam statuis, qui hanc copulam servandam et initium carminis perisse existimet. Apte idem cum verbis xaXenta vooq/biaTog verba Simaethae, id. II, 95, si' ays (deoTvli fioi xaXsnaq v 6 a co bvq6 tl fia%o<; comparas, cui praeter Pseudotneocr. XXVII, 28 nunc Anth. V, 4, 5 - aygvnvov /aA*7ia£ tsiqovgi jusQi/uvccL addere placet. Quamquam fateor primo me ad- spectu esse vocabulo voaijpaTog offensum, donee recordatus sum versum Sophocleum Theocriteo simillimum, a Stobaeo, flor. LXIV, 13, servatum, a Meinekio ita scriptum: to yag vdotjpa tovt' 6(ptfX£Q0V xuxov (Dindorfius quidem , frgm. Soph. 162, v6at](jL9 6Q(orog tovt' €(pi'f.i£Qov xaxov). Nam ipsa animi pe*> turbatio, qua auotor ille noster concitatus est, hie describitur : contra Simaetha idyllii secundi corpore est affecto, morbo te vera consumpta (cf. id. II, 85 dXXd fxe Tig xanvQu v6aog i|a- Xana^sv - ita enim versus scribendus est - ).
V. 2 codex mendose sane ita exhibet : TBTOQtafi €%bi nalda sQcog fxijva devieQOV.
Tu quidem Bergkii coniecturis receptis scripsisti tBTOQtatog e^Bi naidog €Q(og fiijvd /is dBvtSQOV.
Ac natdog quidem quin scriptum fuerit non est dubium, et in idem, ubi primum carmen, quale codex praebei, legi, ego inci- detam. Turn €Qog propter v. 10 et 27 et Theocr. XXIX, 22 scriber« malui. Verum ne firjvva (cf. Ahrens. dial. aeol. p, 61)
This content downloaded from 195.78.108.86 on Thu, 22 May 2014 14:15:33 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
sciberem, dehortata est me Bergkii adnotatio p. VII. Quod autem vos quoque restituistis rstoQTatog vocabulum, Bergkius, cuius tu sententiam probas, his verbis explicat : ,,dicit poeta se pueri amore iam secundum mensem tanquam febri (nvysry roQtai'w) laborare". At quamquam latine quartana dicitur febris quartana, et addito etiam adiectivo Horatius (Sat. II, 3,290) ,,frigida si puerum quartana reliquerit" scripsit, tamen auctoritate scriptoris graeci haec vocis novae et a the- sauris nostris adhuc alienae significatio ita destituta est, ut ei ne in simili quidem voce o TQixatog, satis patrocinii positum esse videatur. Tertiana quidem febris roiratog a Dioscoride 11,72 (-Ai'fi x«i tqitui'ovq) vocatur, sed Plato, Tim. p. 38, A, hoc sensu idem vocabulum propterea, quod nvQtrog paullo ante dixerat (nvgerovg ant^yuX^txai - TQuaiovg <T vdarog xiX.), facilius adhibere potuit. Denique si voluisset hoc loco febris quartanae notionem Theocritus huic vocabulo subiicere, necessario comparationem illam , quam moliebatur, addita particule co£ planam facere debebat. Ita non solum mihi visum est, sed etiam Cur tio, collegae optimo, qui multa mecum de hoc carmine egit, etKreusslero Misnensi, amico carissimo, qui praeclara quaedam de hoc carmine mihi suppeditavit. Quare hoc potius dictum esse existimo: ,,duos iam menses et quattuor dies pessimus me pueri amor cruciat". Nam quemad- modum Homerus, Odyss. £ 170 xd'it)6g cpvyov oi'vona uovtov ac similia dixit, ita Theocritus id. X, 12 sQUfxai oyjdov ev$e- xuTatog, id. II, 4 et II, 157 dcodsxaratog posuit. Denique simil- lima est computatio dierum id. XIV, 44 sqq. Huic denique adde numeros urbium, id. XVII, 82 sqq. artificiose indicatos. De verbo i/si bene id. II 96 comparasti. Nee absimile est id. IV, 40. Quod si offenderis pronomine fxs omisso, cf. Hor. Od. IV, 1, 5 - 6, vel, nisi forte digamma vocis ecxsKog tibimolestum est, per me scribas licet rsTOQiatog €/£i naVSog sQog fxaivddi (jC fixsXov.
V. 3 misere corruptus est. Valet autem, si quid video, etiam de hoc loco id, quod vere Koechlyus de carrn. Theocr. in stroph. suas rest. p. 7 dixit de univsrsis Theocriti carmi- nibus, plus ea lacunis esse quam additamentis librariorum foe- data. Duos igitur versus primitus fuisse suspicor, quorum haec fere, quam graecis verbis indicavi, sententia fuit : - ,,tenet me amor pueri, satis illius quidem pulcri, sed quae amatori puerum gratificari decet, horum nihil mihi, quamquam, ,,querelis supplicibus" (Tibull. 1,4,71) expetitus, morigeratur. Nam fxSTQiw'g est hoc loco formam pueri laudantis, quasi dicas: pulcer ita i 11 e est, ut par est, hoc est valde pulcer. Cf. Plat. Phaedr.
This content downloaded from 195.78.108.86 on Thu, 22 May 2014 14:15:33 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
p. 236, A iLietQicog ydq ftoc doxstg riQijxsvai. Rep. VII p. 518 B. Ill, p. 390, E. al. Ac, nisi fallit memoria, apud aliquem scri- ptorem graecum hoc ipsum (list qi cog xalog inveni. Nunc frustra locum istum quaesivi. Quum vero hariolari liberet, ionv&oiq propter Theocr. XII, 13 (ubi innviXog pro sianvrjlog - Mein. al. - e cod. p. cet. Ahrensius restituit), Xioao/Lisvoig propter Alcaeum (frgm. 46 Ahr. ds%ui [is xw/Lidodovra, de£ai , A/Wo- fiat as, Kiaaofxai) posui. Formam vulgatam ,/j,STQi'cog servavi, quamquam Bergkius psrsQcog p. VIII probabiliter coniectavit* Tu transponendis versibus vulnus sanare studuisti, Bergkius leniore medicina usus est. Nam codicis quidem haec verba sunt :
xdloz juev fxsjQiwg akV onooov tco naidl nsQisx^i. Ex his elegantem sane hunc Bergkius finxit versum :
xdXco fxev [ASTQioig, dW onooov T(jj na'Cdi nQsnsi, Ac verbum nQ&nti aliquo loco scriptum fuisse, etiam Kreuss- lerus meus existimat, qui quidem in solo usqi id delituisse adscribit. Tu, mi Fritzschi, post hunc versum locato versu eo, qui quintus est in codice, mihi vero sextus fuisse videtur, haec sic conformavisti:
Sic hoc significari p. 11 scribis: ,,quidquid terrae puerum cir- cumdet, spirare gratiam, h. e. puerum si minus pulcrutn, at mira saltern quadam gratia et suavitate venustum esse". Sed, ut ingenue fatear, quam sententiam verbis xwAco fxhv ixsxQi&g inesse vos ambo dicitis (,,puerou - ut Bergkius p. VII scribit - ,,mediocrem esse formam decorem, sed eum, qui puero conveniat"), haec parum mihi laudis continere videtur et concitatae menti amatoris plane repugnare. Nam est ille, ,,crudelis adhuc" puer haud dubie ,,Veneris muneribus potensu (Hor. Od. IV, 10, 1), hoc est pulcer si quis alius. Nisi forte ,,naevum" ilium, qui ,,in articulo pueri delectat Alcaeum" (Cic. N. D. 1, 28, 79), quod illi lumen videbatur, apud animum informamus aut Ho- ratii, Sat. I, 3, 38 - 40 verba comparamus. Aptius tamen lau- dari omnibus nominibus in tali causa existimo amasium, quem- admodum e. gr. Q. Catulus apud eundem M. Tullium cecinit:
Pace mihi liceat, caelestes, dicer e vestra: Mortalis visus pulcrior esse deo.
Itaque particulam dX"kd talia intulisse arbitror, qualia indicat versus imitatoris Theocritei, id. XXIII, 2 :
(pQ(f) : XXII, 61 ev itot'fup. Ovid. art. am. I, 562 (in facili est) Weissenborn. ad Liv. praef. 3 (fama in obscuro est).
V. 5 quae scripsi, ea ex parte certe latent in verbis istis codicis :
xai vvv /xhv to xaxbv ralg f.tsv cyji xalg d1 ov. Pro rk^ainovoig (pgivag quid vere scriptum fuerit, Oedipus viderit. Accusativos aeolicos (jui'g, id quod manifesto in codice exstat, et Tlrioinovoig) habemus etiam Theocr. XXVIII, 20 (Xvygaig) XXIX, 29 (eiKtifxadiaig, quo ducit codicis nostri 1. v. STuapuoiaig), XXIX, 39 (avWiaig frvgaig), XXVIII, 10 («V dQB'ioig nsnloig), XXVIII, 12 (f,ialuxoig noxoig), XXVIII, 16 (dofiioig), XXVIII, 20 (voaoig). Cf. Hirzel. dial. aeol. p. 50, Ahr. dial. aeol. p. 71 sqq. et exempla, quae nunc habemus in tabula Conzii (Lesb.), XXII A. 4.7 (roig fxlv nolixaig) cet. Ac roig quidem Bergkius v. 27 restituit. Fortasse tamen erunt, qui Bergkii praeferant emendationem p. V exhibitam
xai vvv juev to xomov xatg filv s'xei, xuloi ds (V ovxhi, qua quidem hoc significari scribit vir doctissimus: ,,modo hoc malo vexor, modo liber a morbo sum". Tu illud , quod ipsi Bergkio p. VIII minus arridet, scribere maluisti;
xai vvv filv to xaxov zatg /utv i'/si, lutoi ds (i* ovx £/ft. Alia quoque posse tentari Bergkius ipse concedit, Nunc dum meliora inventa fuerint, has meas fac aequi boni symbolas.
V. 6 extremis verbis id repraesentat, quod est apud Ovi- dium, art. am. Ill, 513 ,,ridenti mo Ilia ride", ne commemorem ,,dulce ridentem" Lalagen Horatii. Nam haud cunctater meam feci palmarem coniecturam Bergkii - nugavaig y"kvxv fieidiaiy mutatis tamen primis versus vocabulis, de quibus Bergkius ipse p. VIII dubitanter loquitur. -Codex haec habet:
tug yag rovro /ugig. xalg de n^avkaig y'vxv /Lteidia/uS Hinc versum totum Bergkius sic scripsit :
rag yag tovto xdgig- xaig de nagavaig yhvxv (itiiiai. At ipse duriusculum esse dicit p. VIII, quod, quum modo hoc ,,terra haec mihi hoc malum gratificata est" quasi hospite in aliena civitate commorante et ibi in amorem coniecto dictum sit, continuo ipsius pueri decor ille describatur, quo se totum amator irretitum profitetur. Ego vero, si terra ilia pere- grina poetae commemoranda videbatur, pluribus verbis id facien- dum fuisse existimo. De tua, miFritzschi, huius versus conformatione supra dictum est. Meliorem fortasse etiam viam ad emendandum locum indicavit Kreusslerus , qui in litteris ad me datis haec scripsit, quae libenter ipsius permissu publici iuris facio. ,,For- tasse, inquit, avyag tovto yjxgig. lam debebat relative conti- nuare orationem, sed poetico more abstinuit hoc genere. Sen- tentia haec est ,,oculorum hoc est meritum et quod
This content downloaded from 195.78.108.86 on Thu, 22 May 2014 14:15:33 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
genae dulce rident". Denique idem vir doctissimus haec addidit: ,,non ausim xag avyag to %dgig secundum Homeri (X 63) usum "Extoql fxev xui Tgcoai to x4q$iovu.
V. 7 addita lineola ita a Bergkio constitutus est, ut addi nihil possit. Videlicet pro ̂ tiltv/^v in codice legitur niTv/rjv. Hoc tamen non tua , sed aliorum hominum doctorum causa moneo, novum illud, sed optimae - id quod Bergkius planum fecit - notae vocabulum eQco'ia (h. e. eQtorj, vel potius £Q<*frj) dignum esse quod lexicis nostris inseratur. Ceterum sententia memoriam replicat Theocriti X, 10, ovda/ud vvv Gvvtfiu rot dyQvnvrjoai (5V eg cot a ; et Catulli LXVIU, 5 (quern neque sancta Venus molli requiescere somno - perpetitur) et Horatii, Epist. I, 2, 37 (invidia vel amore vigil torquebere).
Vss. 8 - 9 in codice sic scripti sunt: ezdeq^yoLQ nagivov edgaxe Isutu ixelicpgryoov aldso'&sig notidtjv dvu'og tJqsv&sto db XQoa.
Orestes quidem Euripideus (Or. 225 Nauck.) dicit avx/xoidrj xonijV acpeKB nQoaconov Xenrd yd$ Xfvoaio xogaig. Et ille quidem iure sic dicere potuit. Alia mihi - quod pace tua dixerim - huius loci ratio esse videtur, ubi de furtivo quo- dam adspectu agitur. Quare recepi emendationem Kreussleri, Arist. Vesp. 900 (xkeniov filenev) comparantis, et praeter haec, quae dixi in adn. ad Theocr. I, 96 cum nostro versu Ibyc. frg. 2 ("Egog xvavsoioiv vno pXsqxxQOig tuxeq' o/nfiaac d£Q*6{ievoC) confero. Pronomen lifif.is et proxima ((5V ScpQixov) debeo Bergkio, qui tamen 6(pgvya>v non plane spernendum exi- stimat totumque versum sic scriptum edidit:
£/&6g yag naQicov idgaxe k 6 §' ufxfxs di' Sygvcov. Nam Pseudotheocritus , id. XX, 12, dixit yjileoi [zvx&i%oioa xai ofxfxaai lo£a plenoiou. Vtique accusativus pronominis aegre desideraretur. Quare minus mihi placet »quod tu, Fritzschi, scripsisti: - sdgaxe nalg 'keniu di' otpyvcov. At eadem de causa te secutus v. 9, ubi plane nihil mutatum a Bergkio est, nOTidfjv [x* dvTi'og posui.
V. 10-12 codex haec habet: e[ied'£v dh nheov rag xagdiag ocoQog idQa^aro slg oixov J' anefiav elxog e%u>v xai to noXXd <5' slgxa'eaag d-v/udv ipavrov dWks^t.
Purgavit haec Bergkius, qui quidem v. 10 xgudiag co^osetv. 12 dieks'Zdpav, ut tu quoque scripsisti, optime coniecit, sed v. 12 siaxaXsaag, tibi quoque probatum, retinuit, pro quo ego iyxa- Moaig (Hor. Sat. II, 3; 257 ,,correptus voce magistri") malui scribere. De forma aeolica participii nunc ea etiam exempla, quae in inscriptione Conzii (L e s b.) tab. XII, A 12 (<ha pa agate), tab. XII, C, 11 (dnooT&kcug) legimus, comparari possunt. -
This content downloaded from 195.78.108.86 on Thu, 22 May 2014 14:15:33 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
Verba versus 11 s'xog s'xav Theocritum auctorem arguere vi- dentur: cf. id. XI, 14 ex&ioxov i'/cov vnoxdgdiov slxog Kv- nqidog ix jLUydkag.
" Similiter Bion I, 17, iisltyv <T a Kv&s- QSia (peQBi noxixdqStov elxog. Verg. Aen. IV, 67 taciturn vivit sub pectore vulnus. Ovid. Her. XV, 276 (Merkel.). Stat. Achill. I, 639 quonam usque premes urentia pectus vulnera? Calpurn. XI, 12 sic sua desertis nudarunt vulnera silvis. Eundem ver- sum extremum Bergkius parti cipio xedro'(x>[A.evog (tig olxov dJ dnefiav sXxog s/cov xal xe&olco/xsvog) supplevit, ubi tu ser- vato articulo, qui in codice comparet (to) xal xo diftag ra- xsi'g coniecisti. Servandum istum articulum ego quoque existimo, sed de participio Taxeig dubito. Quare id, in quod Curtius noster incidit, xsuq, addito ex mea coniectura participio duxwv (cf. Theocr. XII, 25. Hesiod. eyy. 451 xyadiyv edaxs. Iliad. E. 493. Arist. Ach. 1 et Iliad. Z 201 ov ^v/aov yMiedcov) exhibui. - Denique v. 12 d'vf.iov (cf* v. 25) posui et e/uavrco aptius a te scriptum judico, quam Sfiavrw (Bergk.). Neque inutile est comparare Homericum, Od. s 298 , 6x&t]<Jag d' uqu sine nQog ov /LUyalrjioQa &vjli6v, vel Archilochi versum (frg. 68) d-vfxiy &v/Li dprixdvoioi xridsatv xvxw/uevs, vel Theogn. 1029 Bergk., roX/ua Svjiii xtX.
V. 13 partim Bergkii, partim Kreussleri sagacitate instau- ratus est. Quum enim in codice haec legantur :
T£ drj tuvt' ino/ja dXoavvaQ' %i so/utov soerru, Kreusslerus prima verba sic interpuncta it drj ravx* inorjg; (cfr. Ahr. dial. aeol. p; 144 Bergk. p. XI) optime dici me docuit, dummodo hoc pacto ea interpretemur : ,,quid est hoc, quod per hoc tempus (per hos menses) faciebas? quis finis erit vesaniae?" Adscripsit idem verissime, ,,in plurali (rai^Ta) non haerendum. Quid enim frequentius quam haec : t« ti; ravra rt ianv ; Alloquitur autem se ipsum vel animum suurn". Bergkius vero , qui p. V textum verborum magis ad ductus litterarum applicaverat (ibi enim ti drj to£t* inot]^', dloavvag xi sG^axov saoexai ; edendum curavit), p. IX dllo- ovvag Aeolensium more et xi "a/axov aphaeresi aliis etiam exemplis probata (velut supra v. 7 vnvco ̂nixv/^) scribendum esse demonstravit. Qui tibi, miFritzschi, restat p. 12 scrupulus, eum natura interrogatavi pronominis semper cum vi quadam vehementius prolati removeri existimo. Et haec quidem causa est, ob quam nondum adducar, ut hoc, quod tu scripsisti
xi J^t' avxonodg dkoovvag xwoxaxov saasxai; et doctissime exemplis probare studuisti, superioribus illis ante- ponam.
This content downloaded from 195.78.108.86 on Thu, 22 May 2014 14:15:33 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
V. 14 extremo TQi%ag eleganter a te emendatum esse bmnes concedent. Codicis enim haec verba sunt:
Xsvxag ovx invo&rjod' otl cpogoig iv XQOTclcpoig TQia. Hinc tu duce ex parte Bergkio (p. IX)
levxag ov ovvsttjoS^ ottl opoQSig iv xQOTaopoig TQi%ag; scripsisti. Bergkius contra
Xsvxag ovx o'ldtjod*, ottl cpOQBig iv xgordcpoig TQi'ag; edidit, ut hie esset sensus verborum: ,,nonne vides te tres canos capillos in temporibus gestare ?" Mibi vero maxime placet coniectura Kreussleri Xsvxag ov awi-yoB* - , quamquam Curtio Xevxag ovx inidrjod* - visum est praestare.
V. 15 hocdicitur: ,,resipisce tandem! num tA forte forma iuvenili tibi esse videris? Particula [ir' iuterrro- gantis est, perinde atque id. V, 74 fxtj tv Tig qQWTrj - ; De pronomine ti addito (Iliad. A 522 [xri ti voqorj, Bekk.) dixi nuper ad id. Ill, 5. Vocabulum vsog, quod quidem id. XXIX, 10 in versus thesi iambus habetur, hoc loco monosyllabum esse, vere contendit Curtius. Nam ad substituendum vocabulum tv ducimur lacuna duarum litterarum, quae desunt in codice, in quo haec habemus :
wqa to i (fQOveoiv f,itj . . . i vsog tuv iSsuv niXrj. Keliqua (cpQOvisiv, neky) debeo Bergkio, qui quidem lacunam sic explevit:
oo(jd toi g)QOV€€iv fxrj ov ti vsog tuv idiav niXy* Tu quidem firj uvts vsog scribendum putavisti. Sed utut haec sunt, ad vocabulum idea quod attinet, haec, quae p. 14 dispu- tavisti et de Theocritea (XXIX, 6) similitudine monuisti, per- grata et accepta mihi, Theocriti editori, fuerunt*
V. 1 6 haec est sententia, ut vidit Kreusslerus, qui versum duabus litteris deletis correxit: fac omnia, quaecunque faciunt ii probe, qui annos suos gustant, i. e; qui suae aetatis vitio laborant, quibus abstinendum est a libidine ac pruritu. Nempe scriptum est in codice
ndvT* €Qd' oooa ittQ a tcov stsoov uqtiu ysyevfxevov. De participio yevfxevoi cf. Theocr. XIV, 51. Haec quum a Kreusslero mecum communicata sint, non mirabere, quod non acquieverim in Bergkiana versus conformatione a te repetita
nctVT* sgd', oaaa tibq oi tcov hscov olqti ysysvfievoi. Neque enim apte IIqti h. 1. dicitur.
Vss. 17 - 18 hoc sibi volunt: ,,multis profecto aliis profuit oblivionem amorum petere". Nam, ut ait Ovi- dius, Kerned. 729, admonitu refricatur amor, vulnusque novatum scinditur. ,,Hos, qui oblivisci potuere, tu nunc imi- tare. Nam melius est ,,hospitemu esse in puerorum amoribus et ab his plane liberum." (Propert. II, 2, 1
3Kuf. f. ̂ t)ilol. 31. ft. XXI. 17
This content downloaded from 195.78.108.86 on Thu, 22 May 2014 14:15:33 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
liber eram et vacuo meditabar vivere lecto. Horat. Od. 1,6, 19 cantamus v a c u i, sive quid urimur. Contra servitium dicitur amor a Tibullo , 11,4,1 et Propertio, I, 5, 19). Imperfectum autem eo fere sensu positum est quo e. gr. in versu Niciae, arg. id. XI, vel apud Simonidem, fragm. 89 rp aq' enog tod9 otXrj- &£$ - . Cum significatione vocis £ttvog (§evvov, id quod Ahren- sius id. XXVIII, 6 e coniectura posuit, scribere dubitavi) pariter a Soph. Oed. E. 219, quern Bergkius testem citat, et a Moscho, III, 96 Mein., quern tu laudas, adhibitae libet etiam conferre Plat. Apol. p. 17, D '£ev(og. i/co tijg iv&dds Xe&cog. Versus in codice sic scripti sunt :
Prior em horum versuum renovavit Bergkius , quern uterque nostrum libenter auctorem secutus est, alterum ad similitudinem Theocr. XXIX , 10 (nyoyevsoTSQw) idem Bergkius sic scribi voluit :
%elvov toqv xuXsncov natdog eqavn ngoy£vs(jT€Q(a. Quod legitur p. VI nuidog librarii culpa factum esse videtur p. V versum 2 comparantibus. Tu alia in fine ( - ^etvov t(ov XaXenaiv naldog sqw fxrj nenovupevov) substituisti. Alii alia excogitabunt. Nimirum et hie et in proximis haeremus in salebris.
V. 19 auctoritate Bergkii impulsus €Qnsi nqoyovoig recepi pro his, quae sunt in codice
tco [ihv yuQ piog sqtis qoji aayovoig eldqxo &oatg. Necdum lectis in Bergkii libro iis, quae editor p. XII disputat, adscripseram paginae exempli mei sextae Anacreontea, quae olim ephebus Bergkii editionem Anacreonteorum primam (ubi id frgm. XLIX habetur) pertractans cupide combiberam, et quae tune avus tuus , Godofredus Hermannus , sic in quattuor versus re- degerat :
are vs^qov veod-rfkia yuhad'qvov, 6V ev vktjg xsQO£Got]g dnoXsiqt&eig vno fxrfTQog inro^d't].
De imitationibus Horatianis (Od. I, 23,1. 111,11,9) tu dixisti, ipse haec scribi iussisti:
no f,iev yu$ fit'og bTqti* ica yovotg' rotg iXdcpw &oug. His ego Bergkii emendationem praetuli, at Curtius noster vehe- menter sibi istud tuum sign' placere affirmavit, dubitans tamen de versus clausula ac talia fortasse scripta fuisse adiiciens :
T(jj fxev yu(j fii'og blqub tiqotsoov tfo1 ikdcpco doug. V. 20 sic ego interpretor : ,,nunc quidem, amoris expers,
hilarem ille puer agit vitam , sed aliquando mutabit bane vitam ut mitis factus (JifxBQog) alii amatori
This content downloaded from 195.78.108.86 on Thu, 22 May 2014 14:15:33 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
velificetur" h. e. faveat (cfr. Cael. ap. Cic. div. VIII, 10, 2 ne velificatus alicui dicaris). Adiectivum apiBQog de re eadem exstat id. XXIII, 3. Verbum dXXdooBi e coniectura Kreussleri adscivi; eo enim^ mo do litteris maiusculis utaris, ducit lectio codicis :
JAAi. El <T €t€Qa novtonoQtjV avQiov afiiqav. Bergkio haec placuerunt :
V. 21, qui comparationem quandam habet verborum Theo- gnidis (v. 1305) yvovg oxi naidsiaq nolcorjQaxov av&og wxvxbqov uxadiov - , in codice sic scriptus est:
ov (T dv ylvxsQag dv&Sjuovdpag nsSifxakixco. Ex his verbis Bergkius haec eruit, quae tibi quoque, mi Fritzschi, probabilia visa sunt:
ovd' avtw yl.vy.BQdg uv&b/liov afiag nBd' v/Lia'kixcov. Aeolicam praepositionem vel Theocriteum carmen XXIX, 38 (Ahr.) tutatur: cum voce v/naXixcov Theocritea XXVUI, 3 (vfxdgTrj) et XXIX, 20 (yfioiov, Meinek.) comparo.
Vss. 22 - 23 certae sunt emendationes Bergkii, quern uterque nostrum sequitur, nisi quod ego v. 22 %ol pro t<w (Bergk.), [.ivbXov pro pvBXov (Bergk.) propter cod. D. Theocr. XXVIII, 18 et v. 23 op^g (de quo cf. quae Bergkius ipsep. XIII copiosissime disputat) pro oqij (Bergk.) scriptum fuisse suspicor, et nokla ut supra, v. 12, propter cod. D id. XXVIII, 11 posui. Ceterum quam singulare Bergkii acumen in verbis priscis eruendis fuerit nemo non intelliget comparatis codicis ineptiis:
Aeolicum dfjifxia^aa^ofxevu) conspirat cum Theocr. XXIX, 26 6fA.vdad-rjv. Theocritum ipsum in verbis v. 22 agnoscesmus, ubi meminerimus tertii idyllii versum 17, quo de Amore dicitur og /us xaxaGjLivxwv xai eg oaxiov a/gig idnxBi vel. id. VII, 102 8K naidog "Aqaxog vn3 oariov ai'&Bx' Zqcoxl. In versu latino scripsi medullitus memor Plautini dicti, Most. I, 3, 86. Ver- gilius, Aen. IV, 66 ,,est mollis flamma medullas" (cf. Eibbeck pag. 404. vol. IT) Aen. VIII, 389 ,,notusque medullas intravit calor." Georg. Ill, 271, ,,ubi subdita flamma medullis". Catulli versus similes in adn.ad Theocr. Ill, 17 p. 125 indicavi. His addere iuvat Ovid. Met. I, 473 ,,laesit Apollineas traiecta perossa medul- las". Hor. Epist. I, 10, 28 ,,certius accipiet damnum propiusve medullis". Calpurn. Ill, 28 ,,sic intimus arsi ut nihil ulterius tu- lerim". Quod autem v. 23 dicitur de insomniis, id mire congruit
This content downloaded from 195.78.108.86 on Thu, 22 May 2014 14:15:33 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
cum sententia Horatii, Od. IV, 1, 37: ,,nocturnis ego somniis iam captum teneo, iam volucrem sequor te per gramina Martii campi, te per aquas, dure, volubiles".
V. 24 sospitator utriusque nostrum iudicio Bergkius ex- stitit. Codicis haec verba sunt: X
navaaad^ <T eviavxbg ov %ulznai ov/i Initium versus habet collocationem eandem verbi navoaod'ai, quae est id. XI, 28 (navaaaS'ai <T iaiddv xv, xai vgxbqov ovds xi na vvv £x xrfvco dvvafzai) et id. V, 138 coll. XV, 87.
V. 25 te Bergkiumque secutus verba codicis xuvxa y£ axe^a nokku nox' i'xhv &v/li6v ips/uipd/Aav
servavi, nisi quod de Bergkii sententia uqox3 correxi et Ahrensii, id. XXVIII, 6, exemplum imitatus accentum s/.iov, et &vpov, per- inde atque v. 12, non ignarus id. XXIX, 36, ubi Ahrensius quo- que &vfi(p scriptum edidit, et nolla novavi. De verbo fiefA.- xfjaod-ai cf. Theocr. II, 144.
Vss. 26 - 27 nihil est quod quisquam dubitet, quin emen- dati satis sint a Bergkio , qui ea, quae supra scrips!, ex bis verbis codicis eruit:
Verbum doxi(u(o/.n e. gr. in Sappb. frgm. Ill Abr. et in inscri- ptione Memnonia (Letr. 24, 7) legimus. Adiectivum SoXofxixuvoq admonet nos de verbis Simonidis, frgm. 42 : a^f xlis nat} $o- Xojurjxig ^AcpQodira xov vAqsi doXo/Aaxuva) xsxsv et de descri- ptione Amoris Mosch. I, 8 sqq.
V. 28 hoc utique dici debuit, quod similibus verbis Catul- lus, LXI, 206, expressit: ,,ille pulveris Africi siderumque mi- cantium subducat numerum prius , qui vostri numerare volt multa milia ludi" (cf. et Catull. VII, 7 - ,,aut quam sidera multa, quum tacet nox furtivos hominum vident amoresu - nostri cetera). Itaque scripsi - doxi'f.ioixoigvnbQ afx^stov svqsiv pQa'Cdtcog doxegag onnoadxig evvea, eaque verba sic interpretor : ,,qui se Amorem putat posse vincere, is putat se in venire numerum astrorum", vel, ut poeta dicere maluit, ,,putat se posse astra invenire et dicere quoties exstet numerus ille sanctus novenarius". (Eustath. II. p. 180, 18). Habes igitur idem dicendi genus , de quo dixi ad id. II, 69 (cpgd^eo - ixsxo). Quintil. X, 1, 62 Stesicborum quam sit ingenio validus materiae quoque ostendunt. De verbo svQetv cf. et Herod. 1,5, 1. Vt ivvia scriberem, persuasit mihi Curtius, quod hoc vocabu- lum proxime a verbis codicis abest. Quamquam onnovdxi fivQioi mallem, si liceret per codicem, in quo haec babemus:
evQttv (JQadicog daxeqag onnoodxivvevv svvea. Ex bis verbum svqeVv iure a te retentum esse iudico, de ceteris
This content downloaded from 195.78.108.86 on Thu, 22 May 2014 14:15:33 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
yero dissentio. Suspicaris enim poetam hoc fere dicere voluisse: ,,qui amorem vinci posse putat, is stellas quoties no venae sint inveniri sive stellas numerari posse putabit." Quare scripsisti:
Vocabulum aeolicum ftoaiSi'wg, a Bergkio abunde testimonies ve- terum munitum, quandam etiam auctoritatem ex Theocriteo vo- cabulo Pquxti habet, id. XXVIII, 1 1 . Cf. Sapph. frgm. 74 (23).
Vss. 29 - 30 nunc tua opera ad Bergkii studia accedente sanatos esse existimo, dummodo v. 29 xar9 a(,upsva, id quod ego pro xov a/Licpsva scripsi, adsciscatur. Praepositionem xard vel ab auctoritate Homerica (Iliad. <P 406. Odyss. X 828) satis habere praesidii existimo. Codex quidem haec propinat:
Verum vfdit Bergkius, quum versu priore bIV b&bXco, id quod posterioris versus concinnitas postulat, et o/ovra reponeret: verum tu, miFritzschi, vidisti, quum extremo versu posteriore, ubi Bergkius coycx&og edidit , coya&i scriberes. Me vero arti- culus rdv ante Hfucpsva vocabulum a Bergkio luculente vindi- catum male habuit. Potius *ar' requirere videtur oratio. Vo- cabum d/ucpijv ab Hesychio , ubi av/ijv pro avXrfv legendum, commemoratum , ratum est. Theognidis succurrit versus ille (1023) ovnoTB TOig sx&qoioiv vno t^vyov avxsvrx &qo(o. Prae- terea cf. Theocr. XXVII, 20. Theocr.XII, 15. Hor. Sat. 11,7, 91 eripe turpi colla iugo. Hor. Od. I, 33, 10 sic visum Veneri, cui placet impares formas atque animos sub iuga aenea saeva mit- tere cum ioco. Od. Ill, 9, 18.
V. 31 expolitus a Bergkio est, cuius nos sententiae acces- simus. Codicis haec est varietas exigua :
ftovXsrui &€ooog xai Siog eGcpaXs (xsyav voov. Cum his Pseudotheocritum comparo, id. XXIII, 4 - 5 , ubi vere Ahrensius correxit: xovx fjdsi xov "Eqcotcx, tig r^v dsoc, akixa To'a XGQoi XQarst, naig tiixqo, ̂ sXrj noil xai /liafidX'ksi.
V.J32- 33 haec a codice suppeditata sunt : xuvrag xvriQoysvijag efts juav cpt'Xov sndfiSQOV afxixgag Sbvo/libvov avgag 6 /lisXXcov ouxa cpogst.
Veneris quidem commemoratio talis est, ut Moschum imitatorem, (id. I, 2l)loqui existimes. Sed aquam quis citius e pumice quam sententiam ex his reliquiis exprimi posse arbitretur. Tu tamen praeclare vicisti his, quae ipse adoptavi, erutis. Sed firmare, quae scripsisti, his rationibus liceat. Poeta quum id significare vellet, quod Tibullus, I, 6, 3 scripsit: ,,an gloria magna «st in si-
This content downloaded from 195.78.108.86 on Thu, 22 May 2014 14:15:33 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
d i a s (sirgpaXs) homini composuisse deum?" mortalem hominem cum folio caduco vi ventorum celeriter ex arbore decusso com- parat, usus imagine - ad quam tu ipse provocas - Homerica, Iliad. -Z 146 : otrj neo cpvklcov yevq, xoirj de xal dvdgcov. qtvlXa to. (iev r' avepog xafxddig %eei - . Haec extrema in- terpretionem parant verbis nostri poetae o/uixQag devfisvov avoag, Quam notum autem Graecis illud dictum Homericum fuerit vel e versu Simonidis (frgm, 85 = 60,2) intelligitur : ev de to xdlXiaxoi Xtog seiner dviJQ • ,,olrj neg yvXXwv yeverj, TOi't] de xal dvdgcov". navQOi /Liijv &vi]xwv xxl. Mimnermus vero (frg. 2, l) tfjLietg, inquit, old ts cpvlXa cpvsi noXvavd'eog TJQtj s'agog - rotg Ixeloi nr'yviov snl xqovov av&saiv r'$r'g TSQuofisB-a. lam quod ego propter Flaccum meum (Od. I, 36, 16 ,,breve lilium") in versu latino dixi ,,folium brevea, id Theocritus adiectivo endfieQov eo facilius significare potuit, quod nemo non Graecus audito hoc vocabulo de mortalitate generis humani cogitabat. Audiamus modo Pindarum (Pyth. VIII, 92) : - ev oXiyw Pqotwv to rsgnvov av&xai - . s n d /us q cTf %i de tig; tl d' oil rig; axidg ovao avd-Qwnog. Audiamus Aeschylum (Prom. 546): Tig icpafiegicov aQij^ig; ovd' edeQX&rig oXiyodQu- vi'av axixvv Ioovsiqov , a %6 cpWTcov dedexai (Mein.) yevog ifxnsnodia/Lievov ; Audiamus Platonem (L egg. XI p. 923 A) 3 cpi'Xoi, cpTJao/Ltsv, xal dTf/yu>g ecpruxeooi. Denique his ipsius Theocriti verba addamus (id. XIII, 4) d/utv - , ot frvaxoi ne- XdjLieod'a, to <T avQiov ovx iaoQw/Lieg. Ad extrema verba de- fendenda opportune memor fuisti Lysiae, Eratosth. § 28 nwg vjusig slxdc anode/jad-ai-, Kestat ut commemorem Bergkii con- iecturas, qui versus ita conformavit:
Sed (pikov producta priore syllaba, vel potius cpi'llov, ut placet Bergkio p» XV, nee mihi probabile est nee Curtio, qui quidem potius (pvlov coll. Iliad. E 441 Soph. frgm. 518 Dind. (ev cpv- Xov dv&OGOTHOV fit" edei^e naxQog xai fxaTQog y/nag dfAeoa Tovg it avTag) scriptum fuisse suspicatur, adhibitis etiam exemplis graeci vocabuli yevog Odyss. d, 63 (dvdocov yevog eoTe dioxQS- q)€(ov) et Odyss. o 267 #; ̂ I&dx^g yevog eif.ii et vocabulorum Teutonicorum atque Anglicorum menschenkind, mankind. Atque haec fortasse tibi ipsi nunc arridebunt. Itaque fer sententiam et fac ut reliqua, quae de Theocrito recondita habes, mox publici iuris fiant mihique, dum operae typothetae in extrema parte Theocriti mei occupati sunt , pateant. Vale. Scripsi Lipsiae Id. Ianuar. MDCCCLXVL
This content downloaded from 195.78.108.86 on Thu, 22 May 2014 14:15:33 PMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions
![[Critica] Facebook colectivism](https://static.documents.pub/doc/80x56/5575d77dd8b42a917e8b4e24/critica-facebook-colectivism.jpg)
