Before we get started(ကျနပတ မစတငမ )

Muting yourself(မ မ ဘကမ အသအ ား အခြ ားသမ ားမကက ားအအ ငပ တထ ားခြငား)

• All participants have been muted upon joining.(မ မ ဘကမ အသအ ားစတငပါ၀ငသညအြ နမ စ၍ အခြ ားသမ ားမကက ားအအ ငပ တထ ားပါသည)

• To unmute, click the red microphone icon to the right of your name. (အခြ ားသမ ားကက ားအအ ငအစရနအတက သငအမည၏ည ဘကအထ ငရ အနအရ ငမ ကြရ ဖနားပစအ ားအ ားန ပပါ)

• When you’re not speaking, please keep yourself on mute to minimize background noise. (သငအခပ ဆ မအနသညအြ နတင သင၏အန ကြအသဆညအနမ အ ား အ နညားအစရနအတက ပ တထ ားအပားပါ)

Chat your questions (သင၏အမားြနားမ ားအ ား စ ရ က၍အမားခမနားပါ)

• The chat box is located on the bottom right side of your screen. (သငစ ရ က၍အမားခမနားန ငအသ အနရ သည သငကနခပြတ မ ကန ခပင၏ အအ ကအခြည ဘကအထ ငတငရ ပါသည)

• You can send your comments and questions to everyone or send them directly to Social Performance Task

Force.(သင၏မတချကမျ ျားနင မများခနျားမျ ျားက အ ား ားထ (သ မဟတ) Social Performance Task Force ထတ ကရ ကအပားပ န ငပါသည)

Liquidity Risk Management During COVID-19

(COVID-19 က လတင မငဖြစလယမ ဆ ငရ ဆျားရ ျားန ငမချအ ျားစမခန ခဖခငျား)

26 May 2020

Name: Nitin MADAN(အမည - နစတင မဒဒန)

Organization: Independent (အဖ အစညား - တသားပဂဂ )

Title: Financial Inclusion Specialist, also SPTF RIFF-SEA Regional Support Advisor(ရ ထား - အ ားစအငအကကားကဏဍအထားကျမားက ငသ၊ SPTF RIFF-SEA ၏အဒသဆ ငရ အကကအပား)

• 17+ years in microfinance/financial inclusion (operations & consulting)(အအသားစ ားအငအရားအကကားအရား/အ ားစအငအကကားပါ၀ငမ ကဏဍ ( ပငနားပ ငား န ငအကကအပား) တင ၁၇ န စအက )

• Certified lead assessor and trainer for the Smart Campaign(Smart Campaign ၏အသ အမ တခပြ ဦားအဆ ငဆနားစစသန င သငတနားဆရ )

• Qualified social auditor for CERISE’s SPI4 tool(CERISE’s SPI4 နညားန အတကအသ အမ တခပြ မ အရားကဏဍဆနားစစသ)

• Cambodia, China, Ghana, India, Myanmar, Pakistan, Philippines, Sri Lanka(ကအမဘ ဒားယ ား၊ တရတ၊ ဂါန ၊ အ န ဒယန ငင၊ ခမနမ ၊ ပါကစစတန၊ ဖ စပ င၊ သရ က )

• Working in SEA since 2012 on financial inclusion – Trainings, assessments, ratings, certifications, research, technical assistance/advisory(အ ားစပါ၀ငအသ အငအကကားကဏဍတင ၂၀၁၂ မ စတငပပား SEA အတကသငတနားမ ား၊ ဆနားစစခြငားမ ား၊ အဆငသတမ တခြငားမ ား၊ သအတသန၊ နညားပည အကအည/

အကကအပားခြငားတ ပက ငြ )

• Based in Cambodia( ကရ ကအမဘ ဒားယ ားတငအအခြစ က)

Email: madannitin@gmail.comPhone: +855 92 917 385

Would like to acknowledge Hans Hekkenberg of Risktensive Management for his time and contribution to the material development

What will we be discussing(ကျနပတ မဆျားမနျားမည အရ မျ ျား)

COVID-19 and Risks1.

Contingency Planning4.

Scenario Planning to Ensure Business Continuity

2.

Liquidity Assessment: Key for Business Continuity

3.

(COVID-19 န ငဆားရ ားန ငအြ မ ား) ( ပငနားဆက က ညပတမ က အသြ အစမည အအခြအအနအ ား ထ ားခြငား)

( ပငနားဆက က ညပတမ တင

အဓ ကက သည အငခဖစ ယမ အ ား ဆနားစစခြငား)(အအရားအပေါက စစရပမ ားအတက ထ ားခြငား)

COVID-19 and Risks: Impacting Business Continuity

(COVID-19 နင ဆျားရ ျားန ငမချမျ ျား - လပငနျားဆကလကလညပတမ အ ျားသကမရ ကမစဖခငျား)

We have seen epidemics before…why is this one different?(ကပမရ ဂါမျ ျားက ယခငကမတ ကကြြ ျားမသ လညျား......ဒတစခနင ဘ က ဖခ ျားပါသလ)

• Global crisis, not limited to one country(တစကမဘ ား၏ခပသန ခဖစပပား န ငငတစန ငငတညားက ကန သတထ ားခြငားမဟတ)

• Big difference with SARS outbreak in 2003:

(၂၀၀၃ ြန စတငခဖစပ ားြ အသ SARS အရ ဂါခဖစပ ားမ န ငအ နက ခပ ားသည)

• SARS: 8,500 cases, 900 deaths, 32 countries

(SARS: ကားစကြရမ ၈၅၀၀၊ အသဆားမ ၉၀၀၊ န ငငအပါငား ၃၂ န ငင)

• COVID-19: >5 million cases, >300,000 deaths, cases nearly in all countries (17/May/2020)

(COVID-19: ကားစကြရမ >၅သနား၊ အသဆားမ >၃၀၀,၀၀၀ ဦား၊ န ငငအ ား ား နားပါားကားစကြရ) (17/May/2020)

….We have seen epidemics before…why is this one different? (ကပအရ ဂါမ ားက ယြငကအတ ကကြဖားအသ ညား......ဒတစြန ငဘ က ခြ ားပါသ )

• Economy very different now:

(ယြစားပ ားအရားအအခြအအနမ အ နက ခြ ားသည)

• International travel increased

(န ငငတက ြရားသ ား မ မ ားတ ား ခြငား)

• Economy of China much bigger

(တရတန ငင၏စားပ ားအရားကဏဍအ နအတ ငတငား ခြငား)

• Much more international trade

(န ငငတက ကနသယအရား ပငနားမ ားပ မ မ ားခပ ား ခြငား)

• Interdependency in the value chain –the weakest link

(တနဖ ားမ ားထပတ ားအခပ ငား ခြငားတငတစြန ငတစြအမ သဟ ခပြအနရခြငား - အ ားအနညားဆားဆကသယမ )

Worldwide impact(ကမဘ တဝများသကမရ ကမ )

• Lower demand: garment, tourism / travel (အထညအ ပ၊ အ ညအပတ/ြရားသ ား ပငနားအအပေါ၀ယ အ ားက ဆငားခြငား)

• Stagnation of transport: flights, public transport(အ အကက ငားမ ား၊ အမ ားခပညသြရားသ ား ခြငားမ ား တန အနခြငား)

• Stagnation of imported goods and raw material(ကနစညမ ား န ငကနကကမားမ ားတငပ မ တန အနခြငား)

• Low commodity prices due to lower demand(၀ယ အ ားနညားခြငားအကက င သားကနပစစညားမ ားအစ ားန နားက ဆငားခြငား)

• Low aid inflow, lower / stagnated remittances(အထ ကပ၀ငအင၊ အင မ ား အ နညား/ တန အနခြငား)

• Closures of factories, bankruptcies(စကရမ ားပ တသ မားခြငား န ငဘဏမ ားအဒဝါ ြခြငား)

• Rising unemployment(အ ပ ကမ မ ားတ ား ခြငား)

• Lower consumption especially non-food(စ ားသားကနမဟတအသ ကနစညမ ားသားစ မ အ နညား ခြငား)

• Lock down in some countries.(အြ ြအသ တ ငားခပညမ ားတငကန သတပ တဆ ခြငား

• Safety and health of the employees, customers and their families (၀နထမားမ ား၊ အသငားသ ားမ ား န င ၄ငားတ ၏မ သ ားစ၀ငမ ား၏အဘားကငား ခြြအရားန ငက နားမ အရား)

• Loss of productivity due to illness of staff, limited mobility and remote working of the employees (ဝနထမားမ ား၏ဖ ားန ခြငားအကက ငထတ ပန ငစမားဆားရ ားခြငား၊ ၀နထမားမ ား၏သ ား မ န ငအအဝားသ သ ားအရ က

ပက ငရနကန သတြ ကမ ား)

• Operational challenges due to restriction on traveling, curfews, and possible lock downs (ြရားသ ား ခြငားကန သတြ ကမ ား၊ အခပငမထကရအမ န မ ား န င ခဖစန ငအြ ရ အသ ကန သတပ တဆ မ မ ားအကက င

ပငနားအဆ ငရကခြငားတင စ နအြေါမ မ ားကကြအတရခြငား)

• Loss of business by the clients as well as income losses (including other sources of revenues such as remittances) for customers leading to repayment problems / higher PAR (အသငားသ ားမ ား၏စားပ ားအရား ပငနား န င ၀ငအငဆားရ ားမ မ ား (အခြ ား၀ငအငအရငားအခမစမ ားခဖစအသ အင ကြ

ရရ ခြငားမ ားအပါအ၀င) ယငားအသငားသ ားမ ား အတကခပန ညအပားဆပမ ခပသန မ ားဆသ ဦားတညအစခြငား/ PAR

တက ခြငား)

• Fraud by clients / staff due to a lack of controls (ထ နားြ ြပန ငစမားမရ အသ အကက င ၀နထမားမ ား/အသငားသ ားမ ားမ မသမ မ မ ားခပြ ပ ခြငား)

• Liquidity and solvency problems (အငခဖစ ယခြငား န င အ ကားမ ခပန ညအပားဆပရနခပသန မ ား)

• Regulatory requirements. (ကကားကကပမ ပ ငားဆ ငရ အပြ ကမ ား)

Leading to business continuity problems ( ပငနားဆက က ညပတမ ခပသန မ ားဆသ ဦားတညအစသည)

Impact on microfinance

(အမသျားစ ျားမငမကကျားလပငနျားအမပေါသကမရ ကမ )

Scenario Planning to Ensure Business Continuity

(လပငနျားဆကလကလညပတမ က မသချ မစမည အမဖခအမနအ ျားလျ ထ ျားဖခငျား)

Set-up a Crisis Management Committee(ဖပသန အကကပအတညျားအ ျားစမခန ခသည မက မတြစညျားထ ျားရ ဖခငျား)

Management of the crisis situation

Focus on the businesscontinuity of the MFI

Appoint a crisis manager

Cross functional committee(လပမဆ ငချကမတ ညသ မျ ျားဖြင ြ စညျားထ ျားမသ မက မတ)

Separate working groups for more detailed actions

Board MemberCEO

Head of Departments

(ဘတအြ၀ငမျ ျား၊

CEO

ဌ နမ ျားမျ ျား)

Monitor the situation directly affecting the business (လပငနျားအ ျားထ ခ ကမသ အမဖခအမနအ ျားတ ကရ ကကကားကကပခြငား)

Monitor the situation externally

(အမဖခအမနအ ျား ဖပငပမထ နျားမကျ ငျားဖခငျား)

Execute various pro-active analysis (ကက ြတငဆနျားစစချကအမျ ြျားမျ ြျားအ ျား လပမဆ င ဖခငျား)

Ensure proper and timely communications to all stakeholders(ပါ၀ငကကသ မျ ျားအ ျားလျားအ ျားသင မတ ပပျား အချ နမနဖြစမသ ဆကသယမရျားအ ျားမသချ မစဖခငျား)

Ensure that staff is following the instructions(ဝနထများမျ ျားမညနကက ျားချကမျ ျားအ ျားလ ကန ဖခငျားအ ျားမသချ မစဖခငျား)

Roles and Responsibilities(အခနျားကဏဍနင တ ၀န၀တတ ရ ျားမျ ျား)

(ဖပသန အကကပအတညျား

အမဖခအမနအ ျားစမခန ခဖခငျား)

(MFI မျ ျား၏လပငနျားဆကလက

လညပတမ အ ျားအ ရစ ကဖခငျား)

(အမသျားစ တဖပြလပရနရ ဖခငျားမျ ျားအတက

သျားဖခ ျားအလပလပမသ မက မတမျ ျား)

(အကကပအတညျားအတက မနမနဂျ တစဦျားခန အပ

ထ ျားဖခငျား)

Do you have a ‘Crisis Management Committee’ ?

( သင ထတင ဖပသန အကကပအတညျားအ ျား စမခန ခသည မက မတရ ပါသလ ျား)

Go to www.menti.com and use the code 37 17 00

Stakeholders(အကျြျား၀ငပတသကသ မျ ျား)

(အစ ျားရ)

(မဒယ )

Stakeholder Analysis(အကျြျား၀ငပတသကသ မျ ျားအ ျားဆနျားစစဖခငျား)

• Can be done for business as usual – but we are focusing here on stakeholders in view of COVID-19

( ပရ ား ပစဉအရ ပငနားအတကခပြ ပန ငသည -သ အသ ယြမ မ COVID-19 ရ အဒါငမ အအ ားထ ားအဆ ငရကအနကကခြငားခဖစသည)

• Internal and external stakeholders – institution is dependent on them(ဌ နတငား န င ခပငပမ ပားအပါငားပါ၀ငကကသမ ား -အဖ အစညားအအနခဖင၄ငားတ အအပေါ မ ြ အနခြငားခဖစသည)

• There is mutual dependency, though not always equal(န စဦားန စဖကသအဘ တညအသ တ ပမ ရ အသ ညားအပမ တမားမတညကကပါ)

Activity 1. Carry out a Stakeholder analysis for your organisation

(မဆ ငရကချက ၁။သင ၏အြ အစညျားအတကပ ျားမပါငျားပါ၀ငသ မျ ျားအ ျားဆနျားစစဖခငျားအ ျားမဆ ငရကဖခငျား)

STEP 1

• Identify the stakeholders

(ပားအပါငားပါ၀ငသမ ားအ ားသတမ တပါ)

• Table gives a first impression

(ဇယ ားသညပထမဆားအထငကကားအ ားစ ားမ က ခဖစအစသည)

• There may be various categories of stakeholders (e.g. group loan clients, individual loan clients, co-operative clients)

(ပားအပါငားပါ၀ငသအပစအမ ြားမ ြားရ န ငသည (ဥပမ -အပစ ကအြ ားအငအသငားသ ားမ ား၊ တစဦားြ ငား

အြ ားအငအသငားသ ားမ ား၊ သမဝါယမအသငားသ ားမ ား)

STEP 2• For each stakeholder review:

(အက ြား၀ငပတသကသတစဦားစအ ားသားသပခြငား)

• What is important for the stakeholder?(သတ အတကအအရားကကားတ အရ ကဘ )

• What kind of risk can they create?(သတ ကဘယ ဆားရ ားန ငအြ အတက ဖနတားန ငကကသ )

• What can of support can they give?(သတ ကဘယ အကအညမ ြားက အပားန ငကကသ )

• How can you improve their support/action?(သတ ရ ပပ ားမ /အဆ ငရကမ က သငကဘယ တ ားတကအစန ငမ )

• Communication frequency/Channel?(အခပ ဆ ဆကသယအရားကက မန နား/နညား မား)

• Person to Act (PTA)(အဆ ငရကမညပဂဂ ြ )

• Due date(ရကခပညအသ အန )

Table for Review of Stakeholder(အကျြျား၀ငပတသကသ မျ ျားအ ျားသျားသပဖခငျားဇယ ျား)

Stakeholder Group/Review

What is important for the stakeholder

What kind of risk can they created

What kind of support can they give

How can you improve their support / action

Communication: frequency, channel

Person to act Due Date

(အကျြျား၀ငပတသကသ အပစ/သျားသပဖခငျား)

(အမရျားကကျားတ အရ ကဘ လ) (ဘယလ ဆျားရ ျားန ငမချ မတက သ တ ြနတျားန ငသလ)

(ဘယလ အက အညမျ ြျားက သ တ မပျားန ငလ)

(သ တ ရ ပ ပ ျားမ /လပမဆ ငချကမတက သငဘယလ တ ျားတကမစန ငလ)

(မဖပ ဆ ဆကသယမရျား

ကက မန နျား၊ နညျားလများ)

(ဖပြလပမည သ ) (မန ကဆျားမန )

Clients

Board

Staff

Outsourcers

Third Parties

Funders / Investors/ Shareholders

Banks

NGO's

Regulators

Tax authority

Local authorities

National Microfinance Association

Other

Scenario Analysis(အမဖခအမနအ ျားဆနျားစစဖခငျား)

• “what…if” analysis

(“အကယ၍” ဆနားစစခြငား)

• Proactive approach to risk management – being prepared

(ကက ြတငအဆ ငရကအသ ြ ဉားကပမ ခဖငဆားရ ားန ငအြ အ ားစမကပက ခြငား-ခပငဆငထ ားခြငား)

• Workout multiple scenarios – E.g. minor disruption, major disruption, worst-case

(အအခြအအနအမ ြားမ ြားအ ားကက ြားပမားကကညရန - ဥပမ -အပ ကအစားအနညားငယ/ကကားကကားမ ားမ ား ၊အ န

ဆ ားရ ားအသ အအခြအအန)

What is a scenario:(အအခြအအနတစြဆ သညမ -)

Describes a combination on possible risk events resulting in financial and non-financial impact

(အငအကကားန င/မဟတအသ သကအရ ကမ အ ားခဖစအစသညဆားရ ားန ငအြ ရ အသ အခဖစအပ ကမ ားစအပါငားထ ားသညအဖ ခပြ က)

Example: Financial – Impact on PaR, liquidity, solvency

(ဥပမ - အငအကကားန ငဆ ငအသ - PaR, အငခဖစ ယခြငားန င အ ကားမ ဆပန ငစမားတ အအပေါသကအရ ကမ )

Non-financial – non-availability of staff, lack of IT/MIS, reputation risk

(အငအကကားမဟတအသ - ၀နထမားမရရ ခြငား၊ IT/MIS မရ ခြငား၊ ဂဒသတငားန ငဆ ငအသ ဆားရ ားန ငအြ )

Analysis of scenario is based on events caused by one or a combination of:(အအခြအအနအ ားဆနားစစခြငားသညတစြ (သ ) တစြထကပ အသ အခဖစအပ ကမ ားခဖစသည-

• Stakeholders including third parties/suppliers(တတ ယပါတမ ား/ခဖန ခဖြားသမ ားပါ၀ငအသ အက ြား၀ငပတသကသမ ား)

• Macro-economic events(ကကားမ ားက ယခပန အသ စားပ ားအရားအခဖစအပ ကမ ား)

• Society: political events/reaction of the public

( မ ပတ၀နားက င -န ငငအရားရ အခဖစအပ ကမ ား/ အမ ားခပညသ၏တန ခပနမ )

Already discussed in previous slides(ယြငစ ကမ ားတငအ အဆားအနားြ ပပားခဖစသည)

အအခြအအန (A)

အအခြအအန (B)

အအခြအအန (C)

အအခြအအနအ ားဖ

နတားခြငား

အအခြအအနအမ ြားမ ြားအပါငားစညားခြငား..ဆားရ ားန ငအြ က ဖနတားကကအသ

…Scenario Analysis(အမဖခအမနအ ျားဆနျားစစဖခငျား)

• Interest goes up / down (အတ ားနနားတကခြငား/က ခြငား)

• Stagnation in the value chain(တနဖ ားထပအပါငားမ တငတန အနခြငား)

• Slowdown of remittances (အင ကြရရ မ မ ားက ဆငားခြငား)

• Breakdown of critical outsourced activities(အဓ ကက အသ ခပငပမ ရယရသည အရ မ ားပ ကဆားခြငား (ဥပမ - နညားပည )

• Banks close or limit access to funds (ဘဏမ ားပ တသ မားခြငား (သ ) အငအရငားအခမစ

ရရ ရနအကန အသတရ ခြငား)

Macro-economicSociety

• Fraud, scams(မသမ မ မ ား၊ ညဖ ားခြငား)

• Political unrest / protests / rioting / blockades(န ငငအရားမတညပင မမ မ ား/ဆနဒခပကန ကကမ မ ား/ အဓ ကရဏား/ပ တဆ မ မ ား)

• Robbery, plundering, vandalism( ယကခြငား၊ အဓမမသ မားခြငား၊ ဖ ကဆားခြငား)

• Famine(ငတမတအြါငားပါားခြငား)

• Politicians promote a “non-payment” movement.(န ငငအရားသမ ားမ ားမ မအပားအြ ရ ပရ ားမ က အ ားအပားခြငား)

Scenario Building

(အမဖခအမနအ ျားြနတျားဖခငျား)

Activity 2. Build the scenario you must prepare for

(လပမဆ ငချက ၂။ သငဖပငဆငရမည အမဖခအမနအ ျားတညမဆ ကပါ)

Based on the scenario analysis, you can build your own 2 -3 scenarios

(အအခြအအနအ ားဆနားစစမ အအပေါမတညပပား သငက ယတ ငအအခြအအန ၂ ြမ ၃ ြအ ားဖနတားပါ)

FULL LOCKDOW

N PARTIAL LOCKDOWN

4 months

PARTICALLOCKDOWN

2 months

Why are we doing this?

(ဘ အကက ငဒါက ပရတ ပါ )

• Attempt to stop or slow down the chain of events

(အခဖစအပ က ကငားဆကမ ားက ရပဆ ငားရန (သ ) အ ြ ရန

ကက ြားပမားအ ားထတခြငား)

• It all leads to deterioration in the liquidity (Liquidity = Survival)

(အငခဖစ ယခြငား (အငခဖစ ယခြငား = ဆက ကရ ငသနခြငား)

အ ားပ ကစားဆားရ ားအစခြငားက ဦားတညအစခြငား)

• Scenario building is input for stress testing

(အအခြအအနအ ားဖနတားခြငားသည စ တဖ စညားမ က စမားသပရန

အတက အပအသ အရ ခဖစခြငား)

(အဖပည အ၀အသ ျား

အလ ကန သတဖခငျား)(တစ တတပ ငျားသ

ကန သတဖခငျား (၄လ)

(အနညျားအကျဉျားသ

ကန သတဖခငျား (၂ လ)

Client Segmentation(အသငျားသ ျားမျ ျားအ ျားအပစပ ငျားဖခ ျားသတမတဖခငျား)

• Helps to assess the possible scenarios of the clients’ repayment behaviour. (ဖြစန ငမချရ မသ အသငျားသ ျားမျ ျား၏ဖပနလညမပျားဆပမ အမ အကျင အမဖခအမနမျ ျားအ ျားဆနျားစစန ငရနအက အညဖြစမစသည)

• Bottom up approach: involve the loan officers to make a judgement of their clients and aggregate the results

(မအ ကမဖခမအထကသ ချဉျားကပမ -မချျားမငအရ ရ မျ ျားက ပါ၀ငမစဖခငျားဖြင သ တ ၏အသငျားသ ျားမျ ျားအ ျား၏အမဖခအမနက သျားသပက

ရလ ဒမျ ျားအ ျား စစညျားရန)

For Scenario Analysis:(အမဖခအမနအ ျားဆနျားစစဖခငျားအတက)

• Local and country circumstances and economy are drivers for this assessment for the ability to pay(ခပညတငား န င တ ငားခပည၏အအခြအအနမ ား န င စားပ ားအရား တ သညခပန ညအပားဆပန ငစမားအ ား ဆနားစစြ ကအတက အမ ငားန ငအနသည အရ မ ားခဖစသည)

• Based on the sector of client(အသငားသ ား၏တညရ အနသညအအခြအအနအအပေါမ တညခြငား)

…….Client Segmentation(အသငျားသ ျားမျ ျားအ ျားအပစပ ငျားဖခ ျားသတမတဖခငျား)

• For example, (ဥပမ )

• Business as usual e.g. food shop

(ပမ နခဖစအနသညစားပ ားအရား ပငနား ဥပမ - အစ ားအစ အရ ငားြ သညဆ င)

• Increased business e.g. cleaning (soap), protection facilities (masks, gloves, screens, online)

(တ ားတက အသ စားပ ားအရား ပငနား ဥပမ -သန ရ ငားအရား (ဆပခပ )၊ က ကယအရားပစစညားမ ား (masks၊ ကအ ပမ ား၊ screens, online)

• Decreased business (non food shops, barbers..)

(က ဆငားသ ားအသ စားပ ားအရား ပငနား ဥပမ - (အစ ားအစ အရ ငားြ ခြငားမဟတအသ ဆ ငမ ား၊ ဆပငညပဆ င)

• Business stopped (tourism, import / export dependent, restaurants….)

(ရပဆ သ ားအသ စားပ ားအရား ပငနား ဥပမ - (ြရားသ ား ပငနား၊ ပ ကနသငားကနအအပေါ မ ြ ရခြငား၊ စ ားအသ ကဆ ငမ ား)

• Business in a lock down area / situation

(တ ားခမစဧရ ယ /အအခြအအနတငရ အသ စားပ ားအရား ပငနား)

• Availability and access to government support for particular businesses

(အစ ားရ၏ပပ ား၏ပပ ားကညမ အ ား က မားမ ပပားရရ န ငအသ စားပ ားအရား ပငနားမ ား)

• Availability of emergency relief from government for income stabilisation and household consumption (avoids client using up business capital for family consumption)

(၀ငအငတညပင မအရား န င အ မအထ ငစစ ား၀တအနအရားအတကအစ ားရထမ အအရားအပေါကညပပ ားမ ရရ ခြငား (အသငားသ ားမ စားပ ားအရား ပငနားအငရငားက စ ားသားရန

အတကအသားခပြခြငားမ အရ ငရ ားအစသည)

• Availability of other income (e.g. remittances)(အခြ ား၀ငအငမ ားရရ န ငမ (ဥပမ - အင မ ား)

What does this mean for the payment behaviour?(၄ငားသညခပန ညအပားဆပခြငားအခပြအမအတကဘ အဓ ပပါယရသ )

How have you conducted client segmentation?

(အသငျားသ ျားမျ ျားအ ျား အပစပ ငျားဖခ ျားသတမတဖခငျားက သငဘယလ ဖပြလပပါသလ)

Go to www.menti.com and use the code 20 95 11

…Client Segmentation(အသငျားသ ျားမျ ျားအ ျားအပစပ ငျားဖခ ျားသတမတဖခငျား)

For each client segment, estimate:(အသငားသ ားအပစတစြစအတက၊ တကြ ကရမညအရ မ ားမ )

• Total number of clients(စစမပါငျားအသငျားသ ျားအမရအတက)

• Amount of portfolio outstanding associated with that segment

(၄ငျားအပစနင ဆကစပမနသည ဖပနလညမက ကခရရ မည မချျားမငပမ ဏစစမပါငျား)

Use the table below to categorise clients in the different segments(အသငျားသ ျားမျ ျားအ ျားအပစမျ ျားသတမတရန မအ ကမြ ဖပပါဇယ ျားအ ျားအသျားဖပြပါ)

(မပျားဆပလ မသ ဆနဒ)

(ဖပနလညမပျားဆပန ငမသ )

Scenario 1(အမဖခအမန ၁)

Partial lock down(တစ တတပ ငားကန သတပ တဆ ခြငား)

• Improvement of the situation after 3 months, gradual increase in business over another 3 months(၃ အကက တငအအခြအအနတ ားတက ခြငား၊ အန က ၃ အကက တင ပငနားတအခဖားအခဖားတ ားတက ခြငား)

• Based on the portfolio analysis of the clients:

(အသငျားသ ျားမျ ျား၏ Portfolio အ ျားဆနျားစစချကအမပေါအမဖခခ၍)

• 30% of the clients have business as usual(၃၀% အသ အသငားသ ားမ ားတင ပမ နစားပ ားအရား ပငနားရ ခြငား)

• 20% have increased business

(၂၀% မ ပငနားမ ားတ ားတက ခြငား)

• 30% have decreased business by on an average 50%, but given their buffer expectation is 15% down

(၃၀% မ စားပ ားအရား ပငနားမ ား၊ ပ မားမ ၅၀% အ နညားသ ားခြငား၊ သ အသ သတ အတကအမ မ နားြ ကမ ၁၅% န မက ခြငား)

• 20% have no business anymore, 80% down, 10% go bankrupt

(၂၀% တငစားပ ားအရား ပငနား ား၀မရ အတ ခြငား၊ ၈၀% က ဆငားသ ားခြငား၊ ၁၀% အဒဝါ ြရခြငား)

Partly and later full lock down/curfew

(တစ တတပ ငျားနင မန ကပ ငျားတငအဖပည အ၀ပ တဆ ဖခငျား/အဖပငမထကရအမ န ထတဖပနဖခငျား)

• Improvement of the situation after 6 months, gradual increase in business over another 3 months(၆လအကက တငအမဖခအမနတ ျားတကလ ဖခငျား၊ မန က ၃ လအကက တငလပငနျားတမဖြျားမဖြျားတ ျားတကလ ဖခငျား)

• Based on the portfolio analysis of the clients:

(အသငားသ ားမ ား၏ Portfolio အ ားဆနားစစြ ကအအပေါအအခြြ၍)

• 20% of the clients have business as usual

(၂၀% အသ အသငားသ ားမ ားတင ပမ နစားပ ားအရား ပငနားရ ခြငား)

• 10% have increased business

(၁၀% တငစားပ ားအရား ပငနားတ ားတက ခြငား)

• 50% have decreased business by on an average 50%, buffer to be ignored(၅၀% မ စားပ ားအရား ပငနားမ ား၊ ပ မားမ ၅၀% အ နညားသ ားခြငား၊ သ အသ သတ အတကက ကယထ ားြ ကအ ား စ ြရ ရခြငား)

• 20% have no business anymore, go bankrupt

(၂၀% တငစားပ ားအရား ပငနား ား၀မရ အတ ခြငား၊ အဒဝါ ြရခြငား)

• No renewal of loan(အြ ားအငအသစထတအပားမ မရ ခြငား)

• Overdraft facility has to be repaid(အပ ထတအပားထ ားအသ ၀နအဆ ငမ မ ားအ ားခပနအပားရမည)

• Excess saving will be withdrawn to the full extent

(ပ အနအသ စအငမ ားအ ား အခပညအ၀ထတယရမည)

Scenario 2

(အမဖခအမန ၂)

Liquidity Assessment: Key for Business Continuity

(မငဖြစလယမ အ ျားဆနျားစစဖခငျား - လပငနျားဆကလကလညပတရနအတကအဓ ကမသ ချက)

Liquidity Assessment

(မငဖြစလယမ အ ျားဆနျားစစဖခငျား)

Maintaining a sufficient level of liquidity is THE key factor for business continuity

( အ ကအသ အငခဖစ ယမ အအခြအအနအ ားထ နားသ မားခြငားသည ပငနားဆက က ညပတရနအတကအဓ ကအသ ြ ကခဖစသည)

The three scenarios analysis described earlier will have financial consequences:(အရ တငအဆားအနားြ အသ အအခြအအနမ ားအ ားဆနားစစြ ကမ ားတင အငအကကားဆ ငရ အက ြားဆကမ ားရ သည)

Rising PaRLiquidityProblems

SolvencyProblems

Breaching Covenants/Reg

Bankruptcy

1 2 3 4 5

Scenario analysis must help us understand the impact on ------- meaning stress testing

(အမဖခအမနအ ျားသျားသပဖခငျားသည ...............အမပေါသကမရ ကမ အ ျားန ျားလညမစရနက ညမပျားပပျား၊ ဆ လ သညမ စ တြ စညျားမ အ ျားစများသပဖခငျားဖြစသည)

(PaR တကလ ဖခငျား) (မငဖြစလယဖခငျားဖပသန မျ ျား) (အမ ကျားဖပနဆပရနဖပသန မျ ျား) (ကတ က၀တမျ ျားြျကဖခငျား) (ဘဏပ တသ များရဖခငျား)

Stress Testing(စ တြ စညျားမ အ ျားစများသပဖခငျား)

• Used to test the resilience of the FI against the different adverse financial scenarios (မငမကကျားအြအစညျားအမနဖြင ကဖပ ျားဖခ ျားန ျားမသ မငမကကျားအမဖခအမနမျ ျားအမပေါ ခန ငရညရ ဖခငျားအ ျားစများသပရနအသျားဖပြဖခငျား)

• E.g. PAR goes up to x% --- fraud goes up by y% --- what does that mean to the liquidity over time

(ဥပမ PAR မ x% အထ တကပပား........မသမ မ y% တကပါက၊ယငားက အငခဖစ ယမ အတကမညသညအဓ ပပါယရပါသ )

• For this, we use the Liquidity Gap Report

(ထ အတက အငခဖစ ယမ က ဟြ ကအစရငြစ အ ားအသားခပြသည)

• A tool to simulate various scenarios to see the effect on the liquidity and liquidity gap over time(အအခြအအနအမ ြားမ ြားတင အငခဖစ ယမ အအပေါသကအရ ကခြငား န င အငခဖစ ယမ ဟ ကကမ ားအ ားအဖ ခပသည နညားက ရ ယ တစမ ြား)

• Report is a tool (အစရငြစ သညအအ ကအဖ ခပပါတ အတကက ရ ယ တစမ ြားခဖစခြငား)

• To simulate the various scenarios(က ခပ ားအသ အအခြအအနအမ ြားမ ြားအ ားမ နားဆရန)

• To see the effect on the liquidity, and(အငခဖစ ယခြငားအအပေါသကအရ ကမ အ ားကကညရန)

• The liquidity gap over time(က အ ကအငခဖစ ယမ စဟ ြ ကမ ား)

…… Stress Testing(စ တြ စညျားမ အ ျားစများသပဖခငျား)

• By changing variables in the gap report --- based on the (scenario) analyses --- the effect of liquidity and the

liquidity gap can be analysed.

(အအခြအအနအ ားသားသပခြငားအအပေါတငအအခြြ၍အစရငြစ တင က နားရ ငမ ားက အခပ ငား ကခြငားခဖင အငခဖစ ယမ ၏ သကအရ ကခြငားန င

အငခဖစ ယမ စဟ ြ ကမ ားအ ားဆနားစစန ငသည)

• Measures must be taken to reduce the gap to an acceptable level(က ဟြ ကမ ားက ကြန ငအသ အဆငအထ အ ြ ရနအတကသတမ တြ ကမ ားရ ရမည)

• Measures may include, for example:(သတမ တြ ကမ ားတင ပါ၀ငန ငသညမ ားမ - ဥပမ အ ားခဖင)

• Reducing the expenses(ကနက စရ တမ ားအ ြ ခြငား)

• Postponing investments(ရငားန ားခမပန ခြငားမ ားအရ ဆ ငားခြငား)

• Increasing inflow, e.g. by getting support / grants / loans from international lenders and NGO’s(၀ငအငတ ားအစခြငား ဥပမ -န ငငတက အြ ားင ားသမ ားန ငNGO မ ားထမ အကအည/အထ ကပအငမ ား/အြ ားအငမ ားရယခြငား)

Liquidity Gap Report

(မငဖြစလယမ က ဟချကအစရငခစ )

Gap report – monthly time buckets - Based on balance sheet - Asset –liability gap

(ဟ ကကမ ားအ ားအစရငြခြငား- စဉအ ကစ တပ ငားခြငား- ကက နရ ငားတမားအအပေါမတညအသ ရပ ငြင မ ား န င အပားရနရ ခြငားက ဟြ ကမ ား)

Assets ≤ 1 month 1 month 2 months 3 months 4 months 5 months 6 months6 months to 12 months

> 1 year, <2 years

>2 years, >3 years

No maturity Total

Cash and banks -

Savings deposits with banks -

Term deposits with Fin. Inst. -

Client loans -

Interest receivable

Other current assets -

Tangible and intangible fixed assets -

Long term investments -

Total assets - - - - - - - - - - - -

Liabilities and equity

Guarantee savings/mandatory deposits - - - - - - - - -

Voluntary savings -

Term Deposits/Savings Plans -

Overdraft facilities -

Short term borrowing -

Medium / long term borrowing -

Interest payable

Tax payable -

Allocation of credit funds

Equity / share capital -

Retained income - -

Total liabilities and equity - - - - - - - - - -

Asset-liability gap - - - - - - - - - - - -

Maturity gap as percentage of equity

Cumulative gap

Cumulative gap as % of equity

Possible Ingredients for Stress Testing(စ တြ စညျားမ အ ျားစများသပရနအတကဖြစန ငမချရ မသ ပါ၀ငသည အရ မျ ျား)

Increase in non-repayment by clients(အသငားသ ားမ ား၏ အပားဆပရနပ ကကကခြငားမ ား မ ားခပ ား ခြငား)

Non-availability of staff(၀နထမားမ ားမရရ ခြငား)

Lock down situations(ကန သတပ တဆ မ အအခြအအနမ ား)

Political measures(န ငငအရားရ သတမ တြ ကမ ား)

Withdrawal voluntary savings(ဆနဒအအ ကစအငအ ားခပန ညထတယခြငား)

Depreciation of currency(အငတနဖ ားအ က ခြငား)

Non renewal/ withdrawal of funding(အငအရငားအခမစသကတမားတ ားခြငား/ထတယမ မရ ခြငား)

Intermittent service of outsourcers/ suppliers(ခပငပအရငားအခမစမ ား/ခဖန ခဖြားသမ ား၏၀နအဆ ငမ မ ားရပဆ ခြငား)

1. Normal(ပမ န)

2. Scenario 1:(အအခြအအန ၁)

• Repayment down 5% 1st month, 10% down the next months

(ပထမ တငခပန ညအပားဆပခြငား ၅% သ အ က ၊ အန င မ ားတင ၁၀% အ က ခြငား)

• Overdraft facilities are partly drawn down in the 2nd and 3rd month(ဒတ ယ န င တတ ယ တင အပ ထတအပားအသ ၀နအဆ ငမ မ ား တစ တတပ ငားအ က ခြငား)

• Voluntary savings are withdrawn in the 1st month(ဆနဒအအ ကစအငမ ားအ ား ပထမ တငပငထတယကကခြငား)

3. Scenario 2, idem but with measures taken:

(အအခြအအန ၂၊ တညအသ ညား သတမ တြ ကမ ားြ မ တထ ားသည)

• Slow down of disbursements(အြ ားအငထတအြ ားမ မ ားအ ြ ခြငား)

• Tax deferral - 6 months

(အြနဆ ငားငြင - ၆ )

• Capital injection from the government/ funder

(အစ ားရ/အငအရငားအခမစအပားသထမ အငရငားထပမခဖညတငားခြငား)

Three Simplified Stress Testing Scenarios(ြ စညျားမ အ ျားစများသပမသ ရ ျားရငျားသည အမဖခအမန ၃ ခ)

Contingency Planning

(အမရျားမပေါလျ ထ ျားချက)

Contingency Planning: Financial

(အမရျားမပေါလျ ထ ျားချက - မငမကကျားဆ ငရ )

Expenses down, investments down, inflows up

(ကနက စရ တအ ြ ၊အရငားအန ားအ ြ ၊ အငအ၀င တ ားခမင)

• Stopping new disbursements…? But…Agri!

(အြ ားအငအသစထတအြ ားခြငားမ ားရပဆ ငားခြငား……သ အသ စ ကပ ြားအရား!)

• Delaying payments – asking for changing timelines

(ခပန ညအပားဆပခြငားမ ားကကန ကက ခြငား - အြ နက အခပ ငား ရနအတ ငားဆ ခြငား)

• Consider lowering salaries for a short duration

(က တ စ မ ားအ ြ ရနစဉားစ ားခြငား)

• Capital spending is postponed

(မတညအငရငားအသားြ ခြငားက အရ ဆ ငားခြငား)

• Vacancies are not filled

( စ ပအနရ မ ားက မခဖညဆညားခြငား)

• Sale of illiquid assets, but…may take time

(အငခဖစမ ယအသ ပစစညားမ ားအရ ငားြ ခြငား။သ အသ အြ နကက ခမငန င)

• Don't forget to allow for any (permitted) savings withdrawals (voluntary savings)

(ြငခပြသည) မညသညစအင (ဆနဒအအ ကစအင) ထတယခြငားက မဆ ြငအပားရန မအမပါန င)

Contingency Planning: Non-Financial

(အမရျားမပေါလျ ျားထ ျားချက - မငမကကျားမဟတမသ )

• Clear communication to all stakeholders is key, use different channels (SMS, USSD, WhatsApp)

(အက ြား၀ငပတသကသမ ားအ ား ားအ ားရ ငား ငားစ အခပ ဆ ဆကသယအရားသည အဓ ကက သည၊ အမ ြားမ ြားအသ နညား မားမ ား

အ ားအသားခပြပါ။ (SMS, USSD, WhatsApp)

• Lobby together in a joint effort with National Microfinance Associations towards

(န ငင၏အအသားစ ားအငအရားအကကားအရားအစညားအရ ားန င ပားအပါငားက စညားရ ားပါ)

• Government(အစ ားရ)

• Donor agencies

(အ ရ ငအအဂ ငစမ ား)

• Investors / funders

(ရငားန ားခမပန သမ ား/ အငအကကားပပ ားသမ ား)

• Health measures / A-B teams / working home

(က နားမ အရားဆ ငရ သတမ တြ ကမ ား/ A-B အဖ / အနအ မမ အ ပ ပခြငား)

• Think out of the box

(အဘ ငအခပငဘကမ အတားအြေါစဉားစ ားပါ)

Changes to Processes

(လပငနျားစဉမျ ျားသ မဖပ ငျားလဖခငျား)

၁။အချ ြ မသ လပငနျားစဉမျ ျား

အ ျားရပဆ ငျားပါ

( သစစအဆ ငားခြငား၊ အြ ားအငအသစထတအြ ားခြငားမ ား န င သငတနားမ ား)

ြရားသ ားခြငား/ အဖ ကအစညားအအဝားမ ား

၂။လပငနျားစဉမျ ျား၏ တငျားကျပမ မျ ျားက

မဖြမလ ပါ

၃။ အချ ြ မသ လပငနျားစဉမျ ျား

အ ျားတ ျားချပါ

(ဖနားခဖငကပက ခြငား၊ ပါ၀ငကကသမ ားအ ားဆကသယခြငား)

၄။လပငနျားစဉ၊ ၀နမဆ ငမ ၊

နညျားလများ/မဒယ

အသစမျ ျားစတငပါ

(အ မမ အ ပ ပခြငား၊

မ ဘ ငားခဖငအပားအြ ခြငားမ ား၊

SMS, WhatApps,

အအရားအပေါအြ ားအငမ ား)

(ဥပမ မျ ျားသ ဖြစသည)

Remember also…(အဖခ ျားသတ ဖပြရန)Clients in need:

(အသငားသ ားမ ား အပအသ )

• Restructuring

(အပားဆပြ နခပန ညအခပ ငား ခြငား)

• Emergency loans

(အအရားအပေါအြ ားအငမ ား)

• Agricultural sector and value chain effects

(စ ကပ ြားအရားကဏဍန ငတနဖ ားထပအပါငားခြငားသကအရ ကမ မ ား)

Staff:

(၀နထမားမ ား)

• Extra payment to keep them motivated

(သတ အ ားစ တဓ တြနအ ားတက ကအစသညအပ ထပအဆ ငားအပားအြ မ မ ား)

You need them, but they need you too!

(သငသတ က အပသည သ အသ သတ သည ညားသငက အပကကသည)

Same with funders!

(အငအကကားပပ ားကကသမ ား ညား ထ အတခဖစသည)

(မများခနျားနင အမဖြမျ ျား)

About RIFF-SEA(RIFF-SEA အမကက ငျား)

Responsible Inclusive Finance Facility for Southeast Asia (RIFF-SEA)(အအရ အတ ငအ ရ အတကတ ၀နယမ ရ အသ ပပားပပားခပညစသညအငအကကား၀နအဆ ငမ (RIFF-SEA)

The RIFF-SEA offers the following trainings: (RIFF-SEA မ အအ ကအဖ ခပပါသငတနားမ ားအ ားပပ ားအပားသည)

• Responsible Inclusive Finance Training

(တ ၀နယမ ရ အသ ပပားပပားခပညစသညအငအကကား၀နအဆ ငမ သငတနား)

• Smart Assessor Training

(SMART ဆနားစစသခဖစသငတနား)

• SPI4 Auditor Training (SPI4 စ ရငားစစသမ ားအတကသငတနား)

• Training TA providers on client protection or SPM

(အသငားသ ားမ ားအ ားက ကယအစ ငအရ ကခြငား (သ ) SPM အ ားနညားပည အကအညပပ ားအပားသမ ား အတကသငတနား)

The RIFF-SEA provides co-financing to financial institutions for the following activities: (RIFF-SEA မ အငအကကားအဖ အစညားမ ားအ ား အအ ကအဖ ခပပါ ပရ ားမ မ ားအတက အငအကကားမ အဝက ြအပားသည)

• SPI4 assessment plus additional support

(SPI4 ဆနားစစခြငားန ငထပအဆ ငားပပ ားမ မ ား)

• Client protection assessment (အသငားသ ားမ ားအ ားက ကယအပားခြငားဆ ငရ ဆနားစစမ )

• Digital readiness assessment

(ဒစဂ စတယအ ားအသငခဖစခြငားအ ားဆနားစစမ )

• Upgrade project

(စမြ ကမ ားအဆငခမငခြငား)

• Specialized training on an aspect of SPM of the MFI’s choosing

(MFI ၏အရားြ ယမ ခဖစအသ SPM ၏ကဏဍအအပေါအထားခပြသငတနားအပားခြငား)

• Smart certification and/or social rating(Smart Certification န င/(သ ) (social rating) မ အရားပ ငားဆ ငရ အက ခဖတခြငား)

…..About RIFF-SEA(RIFF-SEA အမကက ငျား)

During the COVID-19 crisis, RIFF-SEA has modified its protocols to better assist financial service providers: (RIFF-SEA မ အငအကကား၀နအဆ ငမ အပားသမ ားအ ား ပ မ အက ငားမနအသ အကအညမ ားက COVID-19 က အတငား အပားအပရန၄ငား၏ ပငနားစဉမ ားက ခပြခပငအခပ ငား ထ ားသည။)

• A simplified application form is online(ရ ားရ ငားအသ အ က အ ားအန ငားတငရရ န ငသည)

• Applications can be reviewed biweekly instead of quarterly.

(အ က မ ားအ ားသား တစကက မအစ ား၊ န စပတတစြါသားသပသည)

• Up to 80% of the project costs can be co-financed up to a maximum of $18,000. (၈၀% အသ စမြ က၏ကနက စရ တမ ားက အမ ားဆားပမ ဏ $18,000 အထ ပားအပါငားအငအကကားက ြအပားသည)

• Topics that can be covered have been expanded to include more COVID-related issues.

(ပ ြ န ငအသ သငြနားစ မ ားအ ား COVID-19 န ငပတသကအသ က စစရပမ ားမ ားပါ၀ငအအ ငတ ားြ ထ ားသည)

http://sptf.info/resources/riff-sea

…..About RIFF-SEA(RIFF-SEA အမကက ငျား)