การหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอ สมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา

DEMAND CHAIN DISRUPTION AFFECTING TO VALUE CHAIN PERFORMANCE AND CUSTOMER SERVICE LEVEL

ธนษฐนนท จนทรแยม THANITNAN CHANYEAM

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการจดการโลจสตกสและโซอปทาน

วทยาลยโลจสตกสและซพพลายเชน มหาวทยาลยศรปทม

ปการศกษา 2561 ลขสทธของมหาวทยาลยศรปทม

DEMAND CHAIN DISRUPTION AFFECTING TO VALUE CHAIN PERFORMANCE AND CUSTOMER SERVICE LEVEL

THANITNAN CHANYEAM

A THESIS SUBMITTED IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF

DOCTOR OF PHILOSOPHY PROGRAM IN LOGISTICS AND SUPPLY CHAIN MANAGEMENT COLLEGE OF LOGISTICS AND SUPPLY CHAIN

SRIPATUM UNIVERSITY ACADAMIC YEAR 2018

COPYRIGHT OF SRIPATUM UNIVERSITY

I

วทยานพนธเรอง การหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา

ค าส าคญ โซอปสงค, โซคณคา, ตวชวดสมรรถนะโซคณคา, ระดบการบรการลกคา

นกศกษา ธนษฐนนท จนทรแยม อาจารยทปรกษา ผชวยศาสตราจารย ดร.องกร ลาภธเนศ หลกสตร ปรชญาดษฎบณฑต

สาขาวชาการจดการโลจสตกสและโซอปทาน คณะ วทยาลยโลจสตกสและซพพลายเชน ปการศกษา 2561

บทคดยอ

งานวจยนมวตถประสงคของการวจยเพอ 1) เพอศกษาปจจยการหยดชะงกของโซอปสงค

ทสงผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคาส าหรบรานคาสงและคาปลกผลตภณฑเหลก 2) เพอศกษาอทธพลการหยดชะงกของโซอปสงคของปจจยทสงผลตอสมรรถนะโซคณคาส าหรบรานคาสงและคาปลกผลตภณฑเหลก 3) เพอศกษาอทธพลการหยดชะงกของโซอปสงคของปจจยทสงผลตอระดบการบรการลกคาส าหรบรานคาสงและคาปลกผลตภณฑเหลก 4) เพอศกษากระบวนการและหลกเกณฑในการจดการดานโซอปสงคของอตสาหกรรมเหลกเพอน าเสนอเปนแนวทางในการตอบสนองความตองการของลกคา โดยใชวธการด าเนนงานวจยเชงคณภาพและ เชงปรมาณ ก าหนดกลมตวอยางเปนกลมอตสาหกรรมเหลก จ านวน 400 กลมตวอยาง โดยเลอกการสมกลมตวอยางของทาโรยามาเน และเครองมอในการวจยเปนการใชแบบสอบถามและประมวลผลขอมลวเคราะหขอมล และตรวจสอบความตรงของรปแบบความสมพนธเชงสาเหต

ผลการวจยพบวาโมเดลสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษโดยมคาดชนความกลมกลนทง 6 ดชนทผานเกณฑ การยอมรบ คอคาดชน 2 = 103.134, df = 91, p-value = 0.181,

2 /df = 1.133, CFI = 0.998, GFI = 0.972, AGFI = 0.948, RMSEA = 0.018 และ RMR = 0.012 ดงนนจงสรปไดวา โมเดลแบบจ าลองสมการเชงโครงสรางมความเหมาะสม กลมกลนกบขอมลเชงประจกษ และระบวาปจจยดานการหยดชะงกของโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอการวางแผนโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอการวางแผนโซอปสงค การวางแผนโซอปสงคม

II

อทธพลทางตรงเชงบวกตอสมรรถนะโซคณคา และสมรรถนะโซคณคามอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคารวมทงควรศกษาการหยดชะงกของโซอปสงคและโซอปทานทมผลตอความพงพอใจของลกคา

III

TITLE DEMAND CHAIN DISRUPTION AFFECTING TO VALUE CHAIN PERFORMANCE AND CUSTOMER SERVICE LEVEL

KEYWORD DEMAND CHAIN, VALUE CHAIN, VALUE CHAIN PERFORMANCE, CUSTOMER SERVICE LEVEL

STUDENT THANITNAN CHANYEAM ADVISOR ASST. PROF. UNGUL LAPTANED DR. LEVEL OF STUDY DOCTOR OF PHILISOPHY PROGRAM IN LOGISTICS

AND SUPPLY CHAIN MANAGEMENT FACULITY COLLEGE OF LOGISTICS AND SUPPLY CHAIN

SRIPATUM UNIVERSITY ACADEMIC YEAR 2018

ABSTRACT The objectives of this research are 1) to study factors affecting the value chain performance and level of customer services 2) to study the influence of factors affecting to the value chain performance for wholesales and retails of steel products and 3) to study the influence of factors affecting to level of customer services for wholesales and retails of steel products. 4) To study the process and criteria to manage the supply chain of the steel industry to offer guidance in response to customer demand. This research is a quantitative and qualitative research. The sample consisted of 400 samples of the steel sector. The quantitative research collected the disruption the demand chain and supply information affecting to the value chain performance and levels of customer services. The quality research focused on factors affecting to business management for steel factories. The random sample of Taro Yamane and methodology is a questionnaire and data analysis and the validity of the model, a causal relationship. The results showed that the model was fit to the empirical data, with the index value, the harmonized index of six qualified acceptance of the index are 2 = 183.809, df = 161, p-value = 0.105, 2 /df = 1.142, CFI = 0.998, GFI = 0.962, AGFI = 0.935, RMSEA = 0.019 and RMR = 0.012. Therefore, it is concluded that Models, structural equation modeling is appropriate.

IV

Harmony with the empirical data. The result reveals that the demand chain disruption directly affects to demand planning in the positive way, the demand chain disruption directly affects to demand planning in the positive way, demand planning directly affect to the value chain performance in the positive way and value chain performance directly affects to level of customer service in the positive way.

V

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบน ส าเรจลลวงไดดวยความกรณาอยางสงจากทาน ผชวยศาสตราจารย ดร.องกร ลาภธเนศ อาจารยประจ ามหาวทยาลยศรปทม ซงเปนอาจารยทปรกษาวทยานพนธ และผชวยศาสตราจารย ดร.ธรน มณศร คณบดวทยาลยโลจสตกสและซพพลายเชน มหาวทยาลยศรปทม และอาจารยสวฒน จรรยาพน ผอ านวยการหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต ทกรณาใหค าปรกษาและค าแนะน า ตลอดจนใหความชวยเหลอในการแกไขขอบกพรองตาง ๆ เพอใหวทยานพนธฉบบนมความสมบรณ ผวจยขอกราบขอบพระคณเปนอยางสง

ขอกราบขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย ดร.วชย รงเรองอนนต ประธานกรรมการสอบ วทยานพนธ ดร.วรพล วงฆนานนท ดร.พรธรชต อฐรตนโชค ผชวยศาสตราจารย ดร.ธรน มณศร และอาจารยสวฒน จรรยาพน คณะกรรมการสอบวทยานพนธทไดใหค าแนะน าทมคณคาตอการท าวทยานพนธฉบบน

ขอขอบคณ เพอนรวมรนทรกทกคนทเปนก าลงใจใหกนและกน และสดทายขอกราบขอบ พระคณทกก าลงใจจากครอบครว โดยเฉพาะก าลงใจอนส าคญยงทท าใหผวจยมความมงมนทมเทในการศกษา คนควา และจดท าวทยานพนธครงนใหแลวเสรจสมบรณจากคณพอสมบรณ จนทรแยม คณแมเรณ จนทรแยม แพทยหญงกญญาภทร จนทรแยม และนางสาวฉตรชนก จนทรแยม

ทายทสดสวนดทเปนประโยชนของวทยานพนธเลมนผวจยขอมอบใหเพอเปนการศกษาตามหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต วทยาลยโลจสตกสและซพพลายเชน ตอไป

ธนษฐนนท จนทรแยม กนยายน 2562

VI

สารบญ

บทคดยอภาษาไทย .................................................................................................................................... I บทคดยอภาษาองกฤษ ............................................................................................................................... II กตตกรรมประกาศ..................................................................................................................................... IV สารบญ ...................................................................................................................................................... VI สารบญตาราง ............................................................................................................................................ IX สารบญภาพ ............................................................................................................................................... XI บทท หนา

1 บทน า ......................................................................................................................................................... 1 1. ความเปนมาและความส าคญของปญหา ....................................................................................... 1 2. วตถประสงคการวจย .................................................................................................................... 8 3. กรอบแนวคดในการวจย .............................................................................................................. 9 4. สมมตฐานการวจย ....................................................................................................................... 10 5. ค าถามของการศกษา .................................................................................................................... 11 6. ขอบเขตของการวจย .................................................................................................................... 11 7. การด าเนนการศกษา ..................................................................................................................... 12 8. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ .......................................................................................................... 13 9. นยามค าศพทเฉพาะ ...................................................................................................................... 13

2 ทฤษฎ แนวคด และงานวจยทเกยวของ ...................................................................................................... 15 2.1 ทฤษฎ และแนวคดทเกยวของ .................................................................................................... 15 2.2 งานวจยทเกยวของ ..................................................................................................................... 67 2.3 กรอบแนวคด ............................................................................................................................. 87 2.4 ขอสมมตฐาน ............................................................................................................................. 88

3 ระเบยบวธวจย ........................................................................................................................................... 89 3.1 ประเภทการวจย ......................................................................................................................... 89 3.2 ประชากรและกลมตวอยางเชงคณภาพ ...................................................................................... 89 3.3 ขนตอนการด าเนนการวจย ......................................................................................................... 92

VII

สารบญ (ตอ)

บทท หนา

3 3.4 เครองมอทใชในการวจย ............................................................................................................ 95 3.5 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอ .......................................................................................... 100 3.6 การเกบรวบรวมและวเคราะหขอมลเชงคณภาพ ........................................................................ 103 3.7 การเกบรวบรวมขอมลเชงปรมาณ .............................................................................................. 104 3.8 การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ ................................................................................................... 104 3.9 สถตทใชในการวเคราะหขอมล .................................................................................................. 106

4 ผลการวเคราะหขอมล ................................................................................................................................ 108 สวนท 1 ผลการวจยเชงคณภาพ ....................................................................................................... 108

สวนท 2 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานขอมลทวไปเกยวกบองคกรของ

ผตอบแบบสอบถาม ........................................................................................................... 112

สวนท 3 ผลการวเคราะหระดบความคดเหนเกยวกบปจจยของการหยดชะงก ของโซอปสงคทมผลตอการวางแผนโซอปสงค และระดบการบรการลกคาโดยใชสถตเชงพรรณนา ................................................................................. 114

สวนท 4 ผลการวเคราะหการตรวจสอบขอมลกอนการวเคราะหโมเดล

สมการโครงสราง ........................................................................................................... 122 สวนท 5 ผลการวเคราะหขอมลเพอตอบวตถประสงคของการศกษา .............................................. 133 สวนท 6 ผลการวเคราะหเสนทาง .................................................................................................... 144 สวนท 7 ผลการวเคราะหตามสมมตฐานการวจย ............................................................................. 150

5 สรปผลการวจย และขอเสนอแนะ ............................................................................................................. 152 5.1 สรปผลการวจย .......................................................................................................................... 152 5.2 อภปรายผล ................................................................................................................................. 155 5.3 ขอจ ากดงานวจย ......................................................................................................................... 161 5.4 ขอเสนอแนะ .............................................................................................................................. 162

บรรณานกรม ............................................................................................................................................. 164

ภาคผนวก .................................................................................................................................................. 179

VIII

สารบญ (ตอ)

บทท หนา

ภาคผนวก ก แบบประเมนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบคณลกษณะ ตามวตถประสงค ............................................................................................................... 180 ภาคผนวก ข แบบประเมนคณภาพนวตกรรม เพอหาคา IOC ............................................ 190 ภาคผนวก ค แบบสอบถาม ................................................................................................ 199

ประวตผวจย ............................................................................................................................................... 205

IX

สารบญตาราง

ตารางท หนา

2.1 โครงการเหลกพรนและเหลกถลง ............................................................................................................. 19 2.2 พฒนาการของอตสาหกรรมเหลกเสน ....................................................................................................... 24 2.3 พฒนาการอตสาหกรรมเหลกแผนรดเยน .................................................................................................. 27 2.4 ความแตกตางของกจกรรมโซอปทาน โซอปสงค และโซคณคา ............................................................... 40 2.5 คณลกษณะและมาตรวดสมรรถนะในระดบท 1 แบบจ าลอง SCOR ....................................................... 50 2.6 การสงเคราะหปจจยของงานทเกยวของ ................................................................................................... 83 3.1 ขนาดกลมตวอยางของ Taro Yamane ทระดบความเชอมนรอยละ 95 และความ

คลาดเคลอนตาง ๆ ............................................................................................................................................ 91 3.2 ตวอยางของประเดนขอค าถามในแบบสอบถาม ....................................................................................... 96 3.3 ตวอยางของประเดนขอค าถามในแบบสอบถาม ....................................................................................... 98 3.4 คาความเชอมน (Reliability) ของประเดนขอค าถามรายขอทใชในการวจย .............................................. 103 4.1 สญลกษณทางสถตและความหมายของสญลกษณคาสถตและตวแปร ...................................................... 109 4.2 สวนท 1 ผลการวจยเชงคณภาพ ................................................................................................................ 111 4.3 จ านวนและรอยละขอมลทวไปเกยวกบองคกรของผตอบแบบสอบถาม................................................... 113 4.4 การวเคราะหขอมลระดบความส าคญของการหยดชะงกของโซอปสงค ................................................... 114 4.5 การวเคราะหขอมลระดบความส าคญของการวางแผนโซอปสงค ............................................................. 116 4.6 การวเคราะหขอมลระดบความส าคญของสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการ

ลกคา ......................................................................................................................................................... 118 4.7 คาสถตพรรณนาลกษณะของตวแปร ......................................................................................................... 122 4.8 คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสนระหวางตวแปรสงเกตได ........................................................... 124 4.9 ผลการวเคราะหภาวะรวมเสนตรงพห ....................................................................................................... 133

4.10 คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานขององคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค ........................................................................................ 134

X

สารบญตาราง

ตารางท หนา

4.11 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของตวแบบองคประกอบของการหยด ชะงกของโซอปสงค .................................................................................................................................. 134

4.12 คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานขององคประกอบการวางแผนโซอปสงค .................................................................................................. 136

4.13 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของตวแบบองคประกอบของการวางแผน โซอปสงค ................................................................................................................................................. 136

4.14 คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานขององคประกอบสมรรถนะโซคณคา ....................................................................................................... 138

4.15 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของตวแบบองคประกอบของสมรรถนะโซคณคา .................................................................................................................................................... 138

4.16 คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานขององคประกอบระดบการบรการลกคา ................................................................................................... 140

4.17 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของตวแบบองคประกอบของระดบการบรการลกคา .............................................................................................................................................. 140

4.18 การวเคราะหคาดชนความสอดคลองกลมกลนของโมเดลโดยรวม (กอนปรบโมเดล) 142 4.19 การวเคราะหคาดชนความสอดคลองกลมกลนของโมเดลโดยรวม (หลงปรบโมเดล) 143 4.20 อทธพลของตวแปรในโมเดลเชงสาเหตของการหยดชะงกของโซอปสงคทมผล

ตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา .................................................................................... 145 4.21 คาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได ........................................................................................... ) 148 4.22 สรปผลของการทดสอบสมมตฐาน ........................................................................................................... 151

XI

สารบญภาพ

ภาพประกอบท หนา

1.1 โครงสรางอตสาหกรรมเหลกในประเทศไทย ........................................................................................... 6 1.2 กรอบแนวคดในการวจย ............................................................................................................................ 10 2.1 แผนภาพผลตภณฑเหลกทมการผลตในประเทศไทย ................................................................................ 17 2.2 แผนภาพแสดงกระบวนการผลตเหลกครบวงจร ....................................................................................... 20 2.3 กรอบแนวความคดของการจดการโซอปสงค ............................................................................................ 35 2.4 แบบจ าลองโซคณคา (Porter’s Value Chain Model) ................................................................................. 42 2.5 โครงสรางของ SCOR Model .................................................................................................................... 46 2.6 กรอบแนวคด ............................................................................................................................................. 88 3.1 ขนตอนการด าเนนการวจย ........................................................................................................................ 95 4.1 การแจกแจงของขอมลตวแปรดานการหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) .................................................. 126 4.2 การแจกแจงของขอมลตวแปรดานการวางแผนโซอปสงค (DCP) ............................................................. 127 4.3 การแจกแจงของขอมลตวแปรดานสมรรถนะโซคณคา (VCP) .................................................................. 127 4.4 การแจกแจงของขอมลตวแปรดานระดบการบรการลกคา (CSL) .............................................................. 128 4.5 ความส มพน ธ ระหวาง เศษ ท เห ล อ (Standardized Residual) กบค า

พยากรณ(Standardized Predicted Value) โดยมการวางแผนโซอปสงค เปนตวแปรตาม ................................................................................................................................................. 129

4.6 ความส มพน ธ ระหวาง เศษ ท เห ล อ (Standardized Residual) กบค าพยากรณ(Standardized Predicted Value) โดยมสมรรถนะโซคณคา เปนตวแปรตาม ..................................................................................................................................................... 129

4.7 ความส มพน ธ ระหวาง เศษ ท เห ล อ (Standardized Residual) กบค าพยากรณ(Standardized Predicted Value) โดยมระดบการบรการลกคา เปนตวแปรตาม ................................................................................................................................................. 130

4.8 ความสมพนธระหวางเศษทเหลอ (Standardized Residual) กบตวชวดตวแปรแฝงดานการหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) ในกรณทการวางแผนโซอปสงค เปนตวแปรตาม ........................................................................................................................ 131

4.9 ความสมพนธระหวางเศษทเหลอ (Standardized Residual) กบตวชวดตวแปรแฝงดานการวางแผนโซอปสงค (DCP) ในกรณทสมรรถนะโซคณคา เปนตวแปรตาม. ......................................................................................................................................... 131

XII

สารบญภาพ

ภาพประกอบท หนา

4.10 ความสมพนธระหวางเศษทเหลอ (Standardized Residual) กบตวชวดตวแปรแฝงดานสมรรถนะโซคณคา (VCP) ในกรณทระดบการบรการลกคา เปนตวแปรตาม .......................................................................................................................................... 132

4.11 ผลการตรวจสอบความตรงของตวแบบการวดองคประกอบของการหยด ชะงกของโซอปสงค................................................................................................................................... 135

4.12 ผลการตรวจสอบความตรงของตวแบบการวดองคประกอบของการวางแผนโซอปสงค ..................................................................................................................................... 137

4.13 ผลการตรวจสอบความตรงของตวแบบการวดองคประกอบของสมรรถนะโซคณคา .................................................................................................................................... 139

4.14 ผลการตรวจสอบความตรงของตวแบบการวดองคประกอบของระดบการใหบรการลกคา .................................................................................................................................... 141

4.15 การวเคราะหคาดชนความสอดคลองกลมกลนของโมเดลโดยรวม (กอนปรบโมเดล) ....................................................................................................................................... 142

4.16 การวเคราะหคาดชนความสอดคลองกลมกลนของโมเดลโดยรวม (หลงปรบโมเดล) ....................................................................................................................................... 144

1

บทท 1 บทน ำ

ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ เนองจากในปจจบนความซบซอนของโซอปทานอนเนองมาจากการจดการโซอปทานมประสทธภาพมากขนจ าเปนตองใหความสนใจกบการหยดชะงกของความเสยง (Chen, K., & Xiao, T., 2015) และ (Clausen, J., Larsen, A., Larsen, J., & Rezanova, N. J., 2010) น อกจากน น ในปจจบนการด าเนนงานในดานการจดการโซอปทานเปนสงทในหลายอตสาหกรรมมความตองการในการบรหารจดการตงแต วตถดบ การผลตและ การสงมอบสนคาใหกบลกคา ซงสอดคลองกบความหมายของโซอปทาน (Supply Chain) คอ การใชระบบของหนวยงาน คน เทคโนโลย กจกรรม ขอมลขาวสาร และทรพยากร มาประยกตเขาดวยกน เพอการเคลอนยายสนคาหรอบรการ จากผ จดหาไปยงลกคา โดยกจกรรมของโซอปทานจะแปรสภาพทรพยากรธรรมชาต วตถดบ และวสดอน ๆ ใหกลายเปนสนคาส าเรจ แลวสงไปจนถงลกคาคนสดทายหรอผบรโภค ในเชงปรชญาของโซอปทานนน วสดทถกใชแลว อาจจะถกน ากลบมาใชใหมทจดไหนของโซอปทานกได ถาวสดนนเปนวสดทน ากลบมาใชใหมได โซอปทานมความเกยวของกบโซคณคา โดยทวไปแลว จดเรมตนของโซอปทานมกจะมาจากทรพยากรธรรมชาต ไมวาจะเปนทรพยากรทางชววทยาหรอนเวศวทยา ผานกระบวนการแปรรปโดยมนษยผานกระบวนการสกด และการผลตทเกยวของ เชน การกอโครงสราง การประกอบ หรอการรวมเขาดวยกน กอนจะถกสงไปยงคลงวสด หรอคลงสนคา โดยทกครงทมการเคลอนยาย ปรมาณของสนคากจะลดลงทก ๆ ครง และไกลกวาจดก าเนดของมน และทายทสด กถกสงไปถงมอผบรโภค รปแบบของโซอปทาน การเรยงล าดบสวนประกอบของโซอปทาน จากตนน าไปยง ปลายน าอาจจะเรยงไดดงน ผจดจายวตถดบและสวนประกอบ (Raw Material and Component Suppliers) ผผลต (Manufacturers) ผคาสง / ผกระจายสนคา (Wholesalers and Distributors) ผคาปลก (Retailers) และผบรโภค (Customer) อยางไรกตาม ในโซอปทานของแตละบรษท ไมจ าเปนตองมสวนประกอบเหลานทกตว (Nagurney, A., 2006) ดงนน ผวจยจงมความสนใจในแนวคดของการจดการการหยดชะงกของโซอปสงคและโซอปทาน เพอใหธรกจประสบความส าเรจ หากแตโดยทวไปแลวการหยดชะงกในโซอปทานสวนใหญอาจเปนไปได แบงออกเปนสามประเภทคอ ตองการการหยดชะงกทเกยวของจดหา การหยดชะงกดานความตองการและการหยดชะงกอน ๆ (Oke, A., & Gopalakrishnan, M., 2009) นอกจากน (Madhani, P. M., 2017) ไดกลาวถงเรองโซคณคา (Value Chain) ซงแยกเปน 2 สวน คอ โซอปสงค (Demand Chain) และโซอปทาน (Supply Chain) ซงระบบการบรหารโซอปทานทมการวางแผนในการจดหาได

2

เหมาะสมและทนเวลาการใชของผใช ดงนนจงมลกษณะเปน “Demand - Driven Supply Chains” ซงเปนไปตามทฤษฎของ (Chen, F., Drezner, Z., Ryan, J. K., & Simchi-Levi, D., 2000) จะตองน าเอาขอมลจากโซอปสงคมาใชในขนตอนตาง ๆ ทง 4 ขนตอน คอ 1) การก าหนดแผนการจดซอ 2) การจดหาจดซอ 3) การแจกจายและควบคม และ 4) การจ าหนาย (กรณฐ แกวโบราณ และ หควณ ชเพญ, 2558) การจดการดานอปสงค (Demand Management) เพอสนองความตองการ ผ บรโภค การบรหารงานดานความตองการของผบรโภคนน เปนตวแปรทส าคญทจะก าหนดวาแผนการบรหารงานนจะประสพผลส าเรจหรอไม เนองจากถาความตองการของผ บรโภคเกดการเปลยนแปลงขนมาโดยไมคาดคด จะสงผลกระทบตอการด าเนนงานในสวนอน ๆ ทงหมด ในการบรหารงานดานความตองการของผบรโภคนน ประกอบไปดวย 4 สวนส าคญ ดงตอไปน พฒนากลยทธและศกยภาพ (Strategy & Capabilities) การบรหารความหลากหลายของสนคาอยางมประสทธภาพ (Optimise Assortments) การสงเสรมการขายอยางมประสทธภาพ (Optimise Promotion) วธการน าเสนอสนคาใหมอยางมประสทธภาพ (Optimise Introductions) ดงนนบรษททอยในโซอปทานสามารถเขาถงขอมลทเกยวของได ทกบรษทกจะสามารถชวยหรอมองหาความชวยเหลอ เพอทจะใหโซอปทานทงระบบเขาถงจดดลยภาพได โดยไมตองพงพงการคาดเดาความตองการของตลาดในพนท อนอาจจะท าใหเกดปรากฏการณแสมาได ซงจะน าไปสการวางแผนงานทดขนทงในการผลตและจดจาย อนจะท าใหเกดการลดตนทนทไมจ าเปน และผลตสนคาทดงดดตลาดมากกวาเดม ซงสดทายจะท าใหไดยอดขายทสงขน และบรษทในโซนนจะไดผลประกอบการทดขนกวาเดม ความรวมมอในโซอปทานอยางสมบรณ กอใหเกดการแขงขนในมตใหมในตลาดโลก การแขงขนในปจจบนไดเปลยนจากการแขงขนในรปแบบบรษทตอบรษท มาเปนโซอปทานตอโซอปทานแทน เปาหมายพนฐานของการจดการโซอปทานคอการเตมเตมความตองการของลกคา โดยใชทรพยากรใหคมคาทสด ซงรวมไปถงก าลงในการกระจายสนคา, วสดคงคลงและแรงงาน โดยทฤษฎ โซอปทานมความมงหมายทจะสนองความตองการของตลาด และใชวสดคงคลงใหนอยทสด สวนประกอบของการสรางจดดลยภาพของโซอปทานน นหลากหลาย ประกอบดวย การรวมมอระหวางบรษทเพอก าจดคอขวด, การจดหาเชงยทธศาสตรเพอสรางจดสมดลระหวางราคาวสดต าสดกบการขนสง, การน าเทคนค Just in Time เขามาประยกตใชเพอท าใหเกดจดดลยภาพของการผลต, รกษาจดเหมาะสมในการตงโรงงานและคลงวสด เพอการบรการลกคาและการใชการวางต าแหนง, การวเคราะหเสนทางการขนสง, Dynamic Programming, และการสรางดลยภาพในระบบโลจสตกส เพอเพมประสทธภาพของฝงจดจาย

ถาโซอปทานเปนสงทสรางสรรคคณคาในรปแบบผลตภณฑและบรการใหกบลกคา และท าใหมการบรโภคสนคาแลว หากขาดตอนหรอหยดชะงกไปในการสรางคณคาเหลานนไป ลกคากคงจะล าบากในการด าเนนการใด ๆ โซอปทานในสถานการณทหลกเลยงไมได ท าใหลกคาขาด

3

แคลนสนคา การเดนทางไปในสถานทตางกไมสะดวกและล าบาก เพราะโซถกตดขาด จงควรใหความส าคญของโซอปทานมากขน เนองจากปลายทางของโซอปทานของสนคาและบรการตาง ๆ นนจะมไวบรการใหลกคา อกนยถง โซอปสงคกอาจจะขาดตอนหรอหยดชะงกไปในการสรางคณคาเชนกน ดงนน ถาโซอปสงคทงหลายเกดหยดชะงก (Disruption) จะวางแผนอยางไรกอนทจะเกดการหยดชะงก และเมอการหยดชะงกแลว ควรจะมแผนไวรองรบอยางไร เพราะไมสามารถรวาจะเกดขนเมอไหรและอยางไร อะไรทอยในการควบคม จงตองวางแผนและควบคมเพอลดความเสยงในการด าเนนการ ดงนน จ าเปนตองส ารองวธการตาง ๆ ไวเผอไว สรางหรอออกแบบโซอปสงค เสมอนกกตนส ารองสนคาไวในยามขาดแคลน แตส าหรบโซอปสงค ซงสามารถจดเกบสนคาคงคลงไดงาย เนองจากโครงสรางขององคกรและอตสาหกรรมทท างานรวมกน จะเปนแบบอยางทางการ (มการวางแผนรวมกน) หรออกประการหนงคอการซอมาขายไป โดยทโซอปสงคส ารองไวใชงาน สรางสนคาและบรการไวยามฉกเฉน ซงจะตองวางแผนเผอไวในหลายสถานการณทสามารถเกดขนไดในอนาคต

ในขณะทโซอปสงค (Demand Chain) เปนกระบวนการเชอมโยงระหวางกจกรรมการผลตกบการตลาด ซงครอบคลมทรพยากรทเปนปจจยน าเขา (Input) และผลตผล (Output) แตเนองจากการบรหารอปสงคเปนปจจยภายนอกทขนกบสภาวะตลาดและความตองการของลกคา ซงเปนสงทนอกเหนอการบรหารควบคม ดงนนการบรหารอปสงคจงเปนปจจยทมบทบาทสนบสนนการสรางประสทธผลโซอปทาน โดยเฉพาะการตอบสนองระดบการใหบรการกบลกคา และสรางความหลากหลายในผลตภณฑ โดยทวไปกระบวนการกระจายสนคาไดเรมจากลกคาออกค าสงซอเขามาและจบลงหลงจากไดจดสงสนคาถงมอลกคา ดงนนระบบวางแผนความตองการกระจายสนคา (Distribution Requirement Planning) หรอ DRP จงแสดงขอมลความตองการสนคาแตละรายการ ซงผจ าหนายสามารถจดเกบวตถดบในระดบตนทนทยอมรบไดพรอม ๆ กบการตอบสนองอปสงคทงในสวนรปแบบและคณภาพผลตภณฑ หากเกดค าสงซอจากคลงสนคาสาขากจะมการสรางแผนจดสงไปยงคลงสนคายอย โดยทขอมลค าสงซอจากคลงสนคาสาขาเปนสวนหนงของตารางการผลตหลก (Master Production Schedule หรอ MPS) ทศนยจดสงสนคา การบรหารอปสงคจงเปนสวนหนงในกระบวนการจดท าตารางการผลตหลกทเปนเสมอนประตเชอมโยงระหวางระบบวางแผนและควบคมการผลต (Production Planning and Control) กบอปสงคหรอความตองการตลาด แตอปสงคอาจเกดความผนผวนในบางฤดกาล หรออาจไมมความตองการสนคาเลยในบางชวง เชน เสอกนหนาว ไอศกรม ขนมเทยน เปนตน โดยบางรายการอาจมความจ าเปนตองมการสตอคส ารองไวส าหรบเบกใชงานอยางชนสวนหรออะไหลส ารอง เพราะฉะนนการพยากรณอปสงคจงไดมบทบาทสนบสนนกระบวนการวางแผนและควบคมการผลต ซงขอมลการพยากรณไดถกใชเปนขอมลส าหรบวางแผนธรกจ รวมท งการก าหนดตารางการผลตหลกและการวางแผนการขายและปฏบตการ ทงน การบรหารอปสงคจงมงการพยากรณค าสงซอลวงหนา ดวยการ

4

ตดตามขอมลส าคญ เชน ค าสงซอ ก าหนดการกระจายสนคา และอปสงคตลาด โดยขอมลเหลานไดถกเชอมโยงกบระบบวางแผนการผลตเพอใชเปนขอมลส าหรบจดเตรยมทรพยากรและตดสนใจขยายการลงทนระยะยาว เชน การลงทนสรางคลงกระจายสนคา การจดซอเครองจกรเพอขยายก าลงการผลต แตการบรหารอปสงคจะเกดประสทธผลกตอเมอระบบสามารถตอบสนองอปสงคใหกบลกคาและเกดการพฒนาผลตภาพจากการด าเนนธรกจ

ในกระบวนการของโซอปสงค (Bayar, N., Darmoul, S., Hajri-Gabouj, S., & Pierreval, H., 2016) ไดกลาววาระบบการผลตอาจมการหยดชะงกหลายประเภทเหตการณทไมพงประสงคซงมกจะเกดขนในทไมคาดคดลกษณะ เชน ความลมเหลวของคณภาพของผลตภณฑหรอกระบวนการปญหาการขาดแคลนสนคาคงคลง ฯลฯ โดยเหตการณดงกลาวน าไปสการเปนอนตรายผลทตามมารวมถงผลกระทบโดยตรงและแนวโนมปลายน าผลกระทบมกเรยกวาความเสยงของระบบการผลต การหยดชะงกและความเสยง อาจท าลายความตอเนองของกระแสงานและรบกวนองคกรหรอกระบวนการทต งไวลวงหนาและปองกนระบบการผลตจากการเขาถงระดบทคาดหวงของประสทธภาพ ดงนนการตรวจสอบการหยดชะงกของโซอปสงคนนจะท าใหกระบวนการของการผลตเปนไปไดอยางราบรนและแมนย ามากขน นอกจากนการพจารณาความตองการหยดชะงกในดานการวางแผนลวงหนา (Qi, X., Bard, J. F., & Yu, G., 2004)การประสานงานโซอปทานและโซอปสงครวมถงผผลตและผค าปลก (Xia, Y., Yang, M. H., Golany, B., Gilbert, S. M., & Yu, G., 2004) เปนวธการจดการขอขดของทเสนอส าหรบระบบสองระดบของการผลตและสนคาคงคลง (Xu, M., Qi, X., Yu, G., & Zhang, H., 2006) โดยการเอาตนทนการผลตการหยดชะงกในการพจารณาและใชสญญาสวนลดปรมาณเพอประสานงานโซอปทาน (Yang, B., & Yang, Y., 2010) และมงเนนไปทวธเพอกคนแผนการผลตเมอทงอปสงคและตนทนถก โดยการถกขดจงหวะและพจารณาสองสถานการณคอการหยดชะงกของตนทน (Huang, C., Yu, G., Wang, S., & Wang, X., 2006) ไดเรมการหยดชะงกของอปสงคและน าราคาทมสวนลดมาใชในสญญาเพอใหการประสานงานโซอปทานทมซพพลายเออรและผคาปลกใหมประสทธภาพ (Lei, D., Li, J., & Liu, Z., 2012) กลาวถงกลยทธโซอปทานการจดการความเสยงเมออปสงคและการหยดชะงกของสนคาทมราคาถก โดยการใชระดบความสมดลของโซอปสงคและโซอปทานเพอใหเกดประสทธภาพในการจดการซพพลายเชน

การวางแผนความตองการ (Demand Planning) คอ การน าคณคาของสวนปลายน า ทตองเอาการพยากรณการขาย มาวางแผนเพราะการวางแผนการจดหา จดซอ วางแผนการผลตจนถงวางแผนวาจะตองจดสงในกระบวนการโลจสตกส ซงตองมการวางแผนการจดการคลงสนคา ไวจดเกบ ครอบคลมไป แตถาจ ากดเรองการวางแผนความตองการ (Demand Planning) จะอยในขอบเขต คอเอาการพยากรณการขายมาวางแผนจะตองจดหาวตถดบมาเพอผลตเปนสนคาส าเรจรป เพอใหมเพยงพอการการขายหรอความตองการของลกคา ดงนนถาโซอปสงคเปนสงทสรางสรรค

5

คณคาในรปแบบผลตภณฑและบรการใหกบลกคา และท าใหมการบรโภคสนคาแลว หากขาดตอนหรอหยดชะงกไปในการสรางคณคาเหลานนไป ลกคากคงจะล าบากในการด าเนนการใด ๆ โซอปสงคในสถานการณทหลกเลยงไมได ท าใหลกคาขาดแคลนสนคา การเดนทางไปในสถานทตางกไมสะดวกและล าบาก เพราะโซอปสงคถกตดขาด จงควรใหความส าคญของโซอปสงคมากขน เนองจากปลายทางของโซอปทานของสนคาและบรการตาง ๆ นนจะมไวบรการใหลกคา อกนยถง โซอปสงคกอาจจะขาดตอนหรอหยดชะงกไปในการสรางคณคาเชนกน ดงน น ถาโซอปสงคทงหลายเกดหยดชะงก (Disruption) จะวางแผนอยางไรกอนทจะเกดการหยดชะงก และเมอการหยดชะงกแลว ควรจะมแผนไวรองรบอยางไร เพราะไมสามารถรวาจะเกดขนเมอไหรและอยางไร อะไรทอยในการควบคม จงตองวางแผนและควบคมเพอลดความเสยงในการด าเนนการ ดงนน จ าเปนตองส ารองวธการไวเผอไว สรางหรอออกแบบโซอปสงค เสมอนกกตนส ารองสนคาไวในยามขาดแคลน แตส าหรบโซอปสงค น นเปนความสามารถกกตนสนคาไดสะดวกกวา เพราะโครงสรางของหลายองคกร หรออตสาหกรรมทท างานรวมกน จะเปนแบบอยางทางการ (มการวางแผนรวมกน) หรอไมเปนทางการ (ซอมาขายไป) โดยทโซอปสงคส ารองไวใชงาน สรางสนคาและบรการไวยามฉกเฉน ซงจะตองวางแผนเผอไวในหลาย สถานการณทสามารถเกดขนไดในอนาคตดงเชนในดานของอตสาหกรรมเหลก

ซงงานวจยนไดมงเนนในดานอตสาหกรรมเหลกเนองจาก ปจจบนอตสาหกรรมเหลกในประเทศไทยนนไดมปจจยในรปแบบความตองการมากขนเนองจากมอสงหารมทรพยมากขน ประชาชนตองการทอยอาศยมากขนดงนนความตองการในดานโครงสรางของอาคารเพอรองรบและเสรมสรางความแขงแรงและคงทน นอกจากนจากนโยบายรฐบาลท าใหรปแบบของสงกอสรางพนฐานดานโลจสตกสมมากขน เหลกจงยงคงเปนอตสาหกรรมส าคญในการน าไปใชงาน นอกจากนปจจบนการแขงขนในดานราคาของอตสาหกรรมเหลกมมากขนท าใหลกคามทางเลอกในการเลอกสนคาไดมากขน ดงนนผวจยจงไดเลงเหนความส าคญในการจดการดานโซอปสงคของอตสาหกรรมเหลกเพอใหธรกจสามารถเตบโตไดอยางย งยน นอกจากนยงเปนการลดความเสยงในการจดการสนคาคงคลงของเหลกเพอใหผประกอบการสามารถด าเนนธรกจไดอยางราบรน

ทงนในชวงวกฤตเศรษฐกจในป 2540 ท าใหปรมาณการผลตผลตภณฑเหลกหยดชะงก และถงกบหดตวจากป 2539 ท 4.6 ลานตนเหลอ 4.4 ลานตนในป 2540 และถงจดต าสดท 3.4 ลานตนในป 2541 (กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ, 2543) ซงจากวกฤตดงกลาวผวจยไดมองเหนวาความตองการใชเหลกจนถงปจจบนพบวามปรมาณทมากขนตามการขยายของเศรษฐกจ ดงนนงานวจยนไดเลงเหนถงความส าคญของการใชผลตภณฑเหลกส าหรบโครงสรางพนฐานของประเทศไทย จากการทบทวนวรรณกรรมพบวาหากเกดการหยดชะงกของตนน า หรอโรงงานผลตน นสามารถท าใหเกดภาวการณขาดแคลนสนคาในตลาด ซงมผลท าใหผบ รโภคไมสามารถด าเนนงานหรอกจกรรมตอไปได

6

นรตศย ทมวงศา (2561) ไดกลาวถงการผลตเหลกของไทยในชวงป 2561 - 2563 มแนวโนมเตบโตตามทศทางของอปสงคภายในประเทศ โดยคาดวามปรมาณ 7 - 8 ลานตนตอป ซงนอยกวาความตองการใชในประเทศ เนองจากยงมสตอคเหลกสวนเกนสะสมทงจากเหลกทผลตในประเทศและเหลกน าเขา โดยเฉพาะเหลกราคาถกทเขามาทมตลาดสวนเหลกคณภาพสงไทยยงพงการน าเขาจากตางประเทศเปนหลก และทศทางราคาเหลกในประเทศในชวงป 2561 - 2563 คาดวาราคาเหลกเสนจะขยบขนรอยละ 3 – 5 ตอป อยท 20,000 - 21,000 บาทตอตน สวนราคาเหลกแผนรดรอนจะเพมขนรอยละ 4 - 6 ตอป อยท 23,000 - 24,000 บาทตอตน สวนหนงเปนผลจากความตองการเหลกในประเทศมทศทางขยายตว ขณะทแรงกดดนจากราคาเหลกในตลาดโลกนาจะลดลงตามอปทานสวนเกนทยงมอยมาก และไดคาดความตองการใชเหลกในประเทศไทย (ทงเหลกทรงยาวและเหลกทรงแบน) จะมปรมาณ 17.0-17.4 ลานตน ในป 2561 ขยายตวรอยละ 2 - 5 และในป 2562 และ 2563 จะเตบโตรอยละ 5 - 8 และรอยละ 6 - 9 ตามล าดบ โดยอปสงคเหลกทรงยาวมแนวโนมขยายตวเรงขนรอยละ 10 - 12 และรอยละ 11 - 14 ใน ป 2562 และ 2563 ตามทศทางการลงทนโครงสรางพนฐานของภาครฐ ขณะเดยวกนความตองการใชเหลกทรงแบน ในชวงเวลาเดยวกนจะเพมขนรอยละ 2 - 5 และรอยละ 3 - 6 ตามล าดบ ตามแนวโนมการลงทนในภาคอสงหารมทรพยและอตสาหกรรมการผลตทจะกลบมาขยายตวดขน

ทมา: นรตศย ทมวงศา (2561) ภำพประกอบท 1.1 โครงสรางอตสาหกรรมเหลกในประเทศไทย

จากภาพประกอบท 1.1 ไดพบวาในระบบโซอปทานของเหลกทใชในอตสาหกรรมนน เปนสวนหนงทท าใหผวจยพบวา กระบวนการทมความซบซอน อาจจะเปนสวนหนงของการตอบสนองลกคาไดไมชดเจน ซงจากปจจบนขอมลในชวงป พ.ศ. 2561 ความตองการของดานทอย

7

อาศยมแนวโนมทมากขน บรษททเกยวกบอสงหารมทรพยนนมความตองการในสวนของเหลกมากขน ดงนนผวจยจงมความสนใจในการตองการหาปจจยทปองกนความเสยงของการหยดชะงกของสนคา เพอใหผประกอบการสามารถน าขอมลไปใชในการพยากรณในการผลตและสงซอจากตางประเทศไดอยางทนตามความตองการของลกคา ซงอตสาหกรรมเหลกในประเทศไทยนนไดมปจจยในรปแบบความตองการมากขนเนองจากมอสงหารมทรพยมากขน ประชาชนตองการทอยอาศยมากขนดงนนความตองการในดานโครงสรางของอาคารเพอรองรบและเสรมสรางความแขงแรงและคงทน นอกจากนจากนโยบายรฐบาลท าให รปแบบของสงกอสรางพ นฐานดานโลจสตกส มมากขน เหลกจงย งคงเปนอตสาหกรรมส าคญในการน าไปใชงาน แนวโนมความตองการเหลกชวงป 2561 – 2563 ความตองการใชเหลกในไทยมแนวโนมขยายตว โดยเฉพาะเหลกทรงยาวทมกใชในงานกอสรางสอดคลองกบการขยายการลงทนโครงสรางพนฐานและการฟนตวของภาคอสงหารมทรพย สวนความตองการใชเหลกทรงแบนมแนวโนมเตบโตตามทศทางของอตสาหกรรมทเกยวเนอง ไดแก ยานยนต เครองใชไฟฟา และเครองจกร ซงจะทยอยฟนตว ส าหรบดานการผลตโดยรวม จะขยายตวในกรอบจ ากด จากการสญเสยสวนแบงตลาดใหแกเหลกราคาถกทนาเขาจากตางประเทศและเหลกทนกลงทนตางชาต โดยเฉพาะจน เขามาตงโรงงานในไทย อยางไรกด ดานการผลตเหลกทรงยาวทสวนมากใชในงานกอสรางมแนวโนมเตบโตด สวนหนงเปนผลจากนโยบายภาครฐทสนบสนนใหใชวสดกอสรางภายในประเทศ กลมผผลตเหลก รายไดมแนวโนมเตบโตดขนเฉพาะในบางกลมผผลตผผลตเหลกเสนและเหลกโครงสรางรปพรรณ (ผลตภณฑหลกในกลมเหลกทรงยาว) คาดวาจะมรายไดเพมขนจากค าสงซอเพอใชในงานกอสรางตามการขยายการลงทนโครงการโครงสรางพนฐานตาง ๆ ทภาครฐพยายามเรงผลกดน ประกอบกบนโยบายภาครฐทสงเสรมใหใชวสดกอสรางภายในประเทศอยางไรกด ผผลตไทยอาจเผชญการแขงขนดานราคาทรนแรงขนจากเหลกน าเขาทมราคาถกและการทนกลงทนจนเรมจะเขามาตงโรงงานผลตในไทยมากขน ซงอาจจ ากดความสามารถในการท าก าไรของผผลต ผผลตเหลกแผนรดรอนและรดเยน (ผลตภณฑหลกในกลมเหลกทรงแบน) คาดวารายไดของกลมนจะฟนตวช ากวารายไดของกลมผผลตเหลกเสนและเหลกโครงสรางรปพรรณ เนองจากถงแมวาอตสาหกรรมตอเนอง เชน อปกรณและเครองจกรกลการเกษตร ทอเหลก และเฟอรนเจอร มแนวโนมปรบตวดขน แตยงตองเผชญการแขงขนทสงขนกบผลตภณฑทน าเขาจากตางประเทศ สวนการฟนตวของตลาดยานยนตจะสงผลบวกอยบาง แตไมเตมทนก เนองจากชนสวนยานยนตสวนใหญมกน าเขาเหลกแผนคณภาพสงจากบรษทแมในตางประเทศ โดยเหลกแผนน าเขาทไดเปรยบทงดานคณภาพและราคาทถกกวาเนองจากเหลกแผนทน าเขามกผลตมาจากแรเหลก (Iron Ore) ขณะทเหลกแผนทผลตในไทยสวนใหญหลอมมาจากเศษเหลก (Scrap) ซงมคณภาพต ากวา

8

อาจสงผลใหความสามารถในการท าก าไรมแนวโนมชะลอลง และกลมผคาและน าเขาเหลก รายไดมแนวโนมขยายตวเพมขน โดยเฉพาะกลมผคาและน าเขาเหลกบางประเภททใชในงานกอสรางทยงไมมการผลตในไทย เชน เหลกราง ไดรบผลกระทบจากการขยายการกอสรางโครงสรางพนฐานทตองการใชเหลกจ านวนมาก ไดแก รถไฟความเรวสง รถไฟฟา และรถไฟทางคขณะทกลมผคาและน าเขาเหลกประเภทอนนาจะสามารถรกษาระดบรายไดตามปกต เนองจากจะยงมค าสงซอจากอตสาหกรรมทเกยวเนองททยอยฟนตวดขน จากขอความขางตนผวจยจงมความสนใจในการการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ในอตสาหกรรมเหลก เนองจากสภาพเศรษฐกจทมความผนผวนและมรปแบบท เปลยนแปลงไปอยางรวดเรว อกท งอตสาหกรรมเหลกเปนอตสาหกรรมทเปนโครงสรางพนฐานของธรกจและการขยายตวของธรกจ เพอตอบสนองความตองการของลกคาและการจดการวตถดบซงมความส าคญมากในการจดการความสมพนธกบลกคาและผผลต ดงนนผวจยจงตองการทราบถงปจจยทสงผลตอการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ในอตสาหกรรมเหลก เพอตอบสนองความตองการของลกคาสงสด วตถประสงคกำรวจย

การวจยเรองการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการ บรการลกคา ผวจยมวตถประสงคของการวจย ดงน

1) เพอศกษาปจจยการหยดชะงกของโซอปสงคทสงผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคาส าหรบรานคาสงและคาปลกผลตภณฑเหลก 2) เพอศกษาอทธพลการหยดชะงกของโซอปสงคของปจจยทสงผลตอสมรรถนะโซคณคาส าหรบรานคาสงและคาปลกผลตภณฑเหลก

3) เพอศกษาอทธพลการหยดชะงกของโซอปสงคของปจจยทสงผลตอระดบการบรการลกคาส าหรบรานคาสงและคาปลกผลตภณฑเหลก

4) เพอศกษากระบวนการและหลกเกณฑในการจดการดานโซอปสงคของอตสาหกรรมเหลกเพอน าเสนอเปนแนวทางในการตอบสนองความตองการของลกคา

9

กรอบแนวคดในกำรวจย การพฒนากรอบแนวคดในการวจยครงน ผวจยไดศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยท

เกยวของ เพอน ามาวเคราะห และสงเคราะห โดยใชหลกการทฤษฎการหยดชะงกของโซอปสงคและการวางแผนโซอปสงค พรอมทงสมรรถนะโซคณคา และระดบการบรการลกคา

เมอศกษาเอกสารและงานวจยอยางรอบคอบแลว จะท าใหมองเหนความสมพนธของตวแปรไดอยางลกซง ซงลกษณะการมองเหนความสมพนธระหวางตวแปรจากการศกษาเอกสารและงานวจยนเปนกระบวนการสรางมโนทศน ผลจากการสรางมโนทศนจากปรากฏการณทเกดขนนสงทไดกคอ กรอบความคดเชงทฤษฎ ซงสามารถเขยนเปนโมเดลแสดงความสมพนธของตวแปรทงหมดในลกษณะเปนโครงสราง จากกรอบความคดเชงทฤษฎน อาจจะไมสามารถน าตวแปรทงหมดมาศกษาได งานวจยนจงเลอกบางตวแปรเขามาศกษา ดวยเหตผลเชงวชาการท าใหลดจ านวนตวแปรจากกรอบความคดเชงทฤษฎเหลอเพยงตวแปรทจะศกษาจรง ๆ ซงกคอ กรอบแนวคดในการวจย ดงนน จงไดก าหนดกรอบแนวคดในการวจยแบงออกเปน 4 ปจจยหลก ไดแก 1) การหยดชะงกของโซอปสงค 2) การวางแผนโซอปสงค 3) สมรรถนะโซคณคา และ 4) ระดบการบรการลกคา โดยมขนตอนการพฒนาใหไดมาซงกรอบแนวคดในการวจย ดงน

1. ศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ โดยท าการทบทวนวรรณกรรม ทงงานวจยในประเทศไทยและตางประเทศทเกยวของกบปจจยทมอทธพลตอการหยดชะงกของโซอปสงคทมอทธพลเชงบวกตอ การวางแผนโซอปสงค สมรรถนะโซคณคา และระดบการบรการลกคาโดยครอบคลมเนอหา 1) การหยดชะงกของโซอปสงค 2) การวางแผนโซอปสงค 3) สมรรถนะโซคณคา และ 4) ระดบการบรการลกคา

2. ท าการพฒนากรอบแนวคดในการวจยและคาหาองคประกอบของปจจยโครสรางจากทฤษฎ แนวคด และจากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ

3. การหาความสมพนธระหวางปจจยและองคประกอบของโครงสราง ไดแก1) การหยดชะงกของโซอปสงค 2) การวางแผนโซอปสงค 3) สมรรถนะโซคณคา และ 4) ระดบการบรการลกคา (รายละเอยดแสดงในบทท 2)

10

ตวแปรตน ตวแปรแทรกซอน ตวแปรตำม

ภำพประกอบท 1.2 กรอบแนวคดในการวจย

สมมตฐำนกำรวจย การศกษาเรองปจจยทสงผลตอการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคา

และระดบการบรการลกคา มสมมตฐานมการศกษา ดงในภาพประกอบท 1.2 ผวจยไดก าหนดสมมตฐาน และเหตผลสนบสนนสมมตฐานโดยแสดงรายละเอยดความสมพนธระหวางตวแปร (ดงแสดงรายละเอยดในบทท 2) โดยมสมมตฐานการศกษา ดงตอไปน

สมมตฐำนท 1 (H1) : ปจจยดานการหยดชะงกของโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอการวางแผนโซอปสงค

สมมตฐำนท 2 (H2) : ปจจยดานการวางแผนโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอสมรรถนะโซคณคา

สมมตฐำนท 3 (H3) : ปจจยดานสมรรถนะโซคณคามอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคา

สมมตฐำนท 4 (H4) : ปจจยดานการวางแผนโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคา

กำรหยดชะงกของโซอปสงค -การจดการการตลาด -การจดการการขาย -การจดการผลตภณฑ/ตราสนคา -การวเคราะหความเสยง

ระดบกำรบรกำรลกคำ -อตราการเตมเตมค าสงซอ -อตราการขาดสนคา -ระดบของคางสง -ความนาจะเปนในการสงตรงเวลา

สมรรถนะโซคณคำ -ความนาเชอถอ -การตอบสนอง -ความคลองแคลว -ตนทน -การจดการทรพยสน

กำรวำงแผนโซอปสงค -การพยากรณอปสงค -การเตมเตมสนคา -การวางแผนก าลงผลต -การจดการสงเสรมสนคา -การบรการลกคา

11

ค ำถำมของกำรศกษำ

จากทไดกลาวมาขางตน ผวจยไดตงค าถามการวจยทเปนประเดนทอยในความสนใจของผวจย ผบรหาร และผประกอบการในอตสาหกรรมเหลก ดงน

1) ปจจยเชงสาเหตทสงผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคาส าหรบรานคาสงและคาปลกผลตภณฑเหลกมลกษณะอยางไร

2) อทธพลของปจจยเชงสาเหตทสงผลตอสมรรถนะโซคณคาส าหรบรานคาสงและคาปลกผลตภณฑเหลกเปนอยางไร

3) อทธพลของปจจยเชงสาเหตทสงผลตอระดบการบรการลกคาส าหรบรานคาสงและคาปลกผลตภณฑเหลกเปนอยางไร

4) อทธพลของปจจยเชงสาเหตทสงผลของการวางแผนโซอปสงคตอระดบการบรการลกคาส าหรบรานคาสงและคาปลกผลตภณฑเหลกเปนอยางไร ขอบเขตของกำรวจย

การวจยเรองการหยดชะงกของโซอปสงคและโซอปทานทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ผวจยไดก าหนดขอบเขตของการวจย ออกเปน 4 สวน ดงน

สวนท 1 ขอบเขตดำนเนอหำ การวจยครงน ผวจยเนนศกษาการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคา

และระดบการบรการลกคา ซงสามารถอธบายขอบเขตดานเนอหาของการวจย ดงน 1.1 ปจจยเหตทมผลตอวางแผนโซอปสงคจากการทบทวนวรรณกรรม ดงน (1) การหยดชะงกของโซอปสงค ประกอบดวยการจดการการตลาด, การจดการการขาย, การ

จดการผลตภณฑ/ตราสนคา, การวเคราะหความเสยง 1.2 ปจจยเหตทมผลตอสมรรถนะโซคณคาจากการทบทวนวรรณกรรม ดงน (1) การการวางแผนโซอปสงค ประกอบดวยการพยากรณอปสงค, การเตมเตมสนคา,

การวางแผนก าลงผลต, การจดการสงเสรมสนคา, การบรการลกคา 1.3 ปจจยเหตทมผลตอระดบการบรการลกคาจากการทบทวนวรรณกรรม ดงน (1) สมรรถนะโซคณคา ประกอบดวยความนาเชอถอ การตอบสนอง ความคลองแคลว ตนทน

และการจดการทรพยสน

12

สวนท 2 ขอบเขตดำนพนท การศกษากลมเปาหมายเพอก าหนดขอบเขตพนทในการเกบขอมล ผวจยไดก าหนด

ขอบเขตพนทในการวจยครงน เปนผวจยไดก าหนดขอบเขตพนทในการวจยครงน เปนโรงงานอตสาหกรรมเหลก และรานคาสงและคาปลก

สวนท 3 ขอบเขตดำนประชำกรและกลมตวอยำง ขอบเขตดานประชากรและกลมตวอยาง ผใหขอมลในการวจยครงน สามารถอธบายได ดงน

1.1 การก าหนดประชากร ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก การก าหนดประชากร ประชากรทใชในการวจยครงน คอ ผประกอบการในอตสาหกรรมเหลกและผลตเหลก

1.2 กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ผวจยใชวธการสมตวอยางแบบหลาย ขนตอน โดยมการแบงประชากรออกเปนกลมยอยจ านวน 2 กลม หรอ 2 ขนตอน

สวนท 4 ขอบเขตดำนเวลำ การวจยครงน ผวจยด าเนนการศกษาแนวคด ทฤษฎ และวรรณกรรมทเกยวของกบการ

หยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ตงแตป พ.ศ. 2560 ถง 2562 กำรด ำเนนกำรศกษำ ในการด าเนนการศกษาเรองการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา จะด าเนนการศกษาขอมลตาง ๆ ดงน

1) ศกษาวจยรวบรวมและวเคราะหขอมลเชงลกของประเภท ขนาด และกระบวนการของโรงงานอตสาหกรรมเหลก ผประกอบการในอตสาหกรรมเหลกและผลตเหลกและรานคาสงและคาปลก

2) ทบทวนผลการศกษาวจยในอดต และเกบรวบรวมขอมลปฐมภม (Primary Data) และขอมลทตยภม (Secondary Data) ทเกยวของกบการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะ โซคณคาและระดบการบรการลกคา

3) ศกษาวเคราะหขอมลเกยวกบปจจยการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอการวางแผน โซอปสงค

4) ศกษาวเคราะหขอมลเกยวกบปจจยการวางแผนโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา

5) สรปผลการศกษาและจดท ารายงานผลการศกษาฉบบสมบรณ

13

ประโยชนทคำดวำจะไดรบ ผ วจ ยคาดหวงวาการวจยในครงน จะเปนประโยชนตอผ ประกอบการในกลม

อตสาหกรรมเหลก ท งกลมผประกอบการเหลกและรานคาสงและรานคาปลก เพอใชในการปรบเปลยนกลยทธการด าเนนงานไดตามสถานการณไดอยางรวดเรว ซงจะสะทอนถงปจจยการหยดชะงกของโซอปสงคเพอสงผลตอการวางแผนโซอปสงค ทมผลตอระดบการบรการลกคา อธบายดงน

1. ประโยชนทำงดำนวชำกำร ท าใหมการวางแผนโซอปสงคทมประสทธภาพเพอลดการหยดชะงกของโซอปสงคในดาน

อตสาหกรรมเหลกและสามารถน ารปแบบการจดการดานการพฒนารปแบบการจดการดานอปสงคของอตสาหกรรมเหลก

2. ประโยชนทำงดำนวชำชพหรอกำรน ำไปปฏบต ท าใหเพมชองทางการจดจ าหนายของสนคาทผลตในอตสาหกรรมเหลก ลดตนทนในการ

หยดชะงกของโซอปสงค และสามารถตอบสนองความตองการของลกคาไดมากขนและครอบคลมพนทการใหบรการไดมากขน พรอมทงกระบวนการในการน าไปใชของรปแบบการวางแผนเพอลดการหยดชะงกของโซอปสงคและเพมความตองการของลกคา นยำมค ำศพทเฉพำะ

กำรหยดชะงกของโซอปสงค ความเสยงทเกดจากเพมขนหรอลดลงอยางกะทนหนของอปสงคโดยไมคาดคด

(WeihuaLiu et. al., 2016) และ (Minghui Xu et al., 2003) ไดกลาววา การจดการการหยดชะงกของโซอปสงค เปนการจดการในรปแบบโมเดลและ เพมประสทธภาพของสถานการณในกรณแบบพลวต ซงเปนการมองในดานการตลาด และความตองการของลกคา ดงนนในสวนของการการจดการการหยดชะงกของโซอปสงคนน จะเปนการมองภาพในระดบการบรการลกคาเพอใหลกคามความตอเนองในการใชบรการ ทงนการจดการในดานลกคานนจะตองมองในเชงของความตองการทแทจรงของลกคาภายใตราคาขายปลก นอกจากนยงมปจจยดานความตองการของตลาด และราคาซงเปนหวใจส าคญเพอลดการหยดชะงกของโซอปสงค

กำรวำงแผนโซอปสงค การวางแผนโซอปสงค (Demand Chain Planning) เปนวธการวางแผนทขนอยกบการ

ประเมนความเสยงของโซอปทานและอปสงค โดยอาศยแนวคดของการจดการโซอปทาน และการจดการโซอปทาน ซงการวางแผนโซอปสงคเปนสวนหนงของการจดการดานการวางแผนเพอท าให

14

ตอบสนองตอความตองการของลกคา และจ าเปนตองอาศยกลยทธทางดานการตลาดเขามาเกยวของเพอชวยใหการวางแผนโซอปสงคมประสทธภาพมากขน

สมรรถนะโซคณคำ การจดการกระบวนการเปนการจดการกจกรรมทเปลยนปจจยน าเขา (Input) ใหเปน

ผลตผล (Output) เปนกจกรรมทเชอมโยงกน เพอจดมงหมายในการผลตหรอการบรการใหแกผรบบรการ (ลกคา) ทงภายในและภายนอกองคการ กระบวนการแบงออกเปน 2 กระบวนการ คอ กระบวนการสรางคณคา และกระบวนการสนบสนน กระบวนการก าหนดขนตอนมระเบยบปฏบต และขอก าหนดทเปนลายลกษณอกษร มการควบคมและขนตอนการวดและประเมนกระบวนการ (Porter M. E., 1985) ซงการจดการดานสมรรถนะโซคณคาน นเปนรปแบบการใชตวชวดของ SCOR Model เปนรปแบบหนงในการวดประสทธภาพของการวางแผนโซอปสงค ซงสงผลท าใหระดบการบรการลกคาสงขน

ระดบกำรบรกำรลกคำ การเปนหนาทของดชนประสทธภาพทแตกตางกน แรกคออตราการเตมค าสงซอซงเปน

สวนของความตองการของลกคาทไดจากสตอค ส าหรบการสงซอของลกคาในสวนนไมจ าเปนตองพจารณาเวลาน าผขายและเวลาน าการผลต อตราการเตมค าสงซออาจขนอยกบคลงสนคากลางหรอคลงสนคาภาคสนามหรอสตอคทระดบใดกไดในระบบ อตราสตอคเปนสวนเตมเตมของอตราการเตมและแสดงใหเหนสวนของค าสงซอทหายไปเนองจากสตอค การวดอนคอระดบการขาดสนคาในสตอค ซงเปนจ านวนค าสงซอทรอการเตม เพอเพมระดบการบรการลกคาใหสงสดหนงตองเพมอตราการเตมค าสงซอใหมากทสดลดอตราการลดสตอคและลดระดบการสงซอกลบ การวดอนคอความนาจะเปนของการสงมอบทตรงเวลาซงเปนสวนของค าสงซอของลกคาทมการสงมอบตรงเวลาเชนภายในก าหนดเวลาทตกลงกนไว (Biswas, S., & Narhari, Y., 2000)

15

บทท 2 ทฤษฎ แนวคด และงานวจยทเกยวของ

2.1 อตสาหกรรมเหลก

อตสาหกรรมเหลกและเหลกกลา ของประเทศไทย เปนหนงในอตสาหกรรมพนฐานทมความส าคญในการพฒนาประเทศ เนองจากเปนอตสาหกรรมทเชอมโยงกบอตสาหกรรมส าคญของประเทศจ านวนมาก เชน อตสาหกรรมยานยนต เครองใชไฟฟา และอเลกทรอนกส เฟอรนเจอร อาหารกระปอง (บรรจภณฑ) เครองจกรกล และอตสาหกรรมกอสราง เปนตน (ส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม, 2562) อตสาหกรรมเหลก เหลกกลา และผลตภณฑเหลก สามารถแบงไดเปนสามขนตอนคอ ขนตน ขนกลาง และขนปลาย โดยทอตสาหกรรมเหลกขนตนนนเปนการน าเอาวตถดบคอ สนแรเหลก มาถลงเปนวตถดบพนฐานเพอสงตอใหอตสาหกรรม ขนกลางน าไปแปรรปอกทอดหนงเปนผลตภณฑขนกลาง ซงอตสาหกรรมขนปลายจะน าไปแปรรปเปนผลตภณฑส าเรจ ไดแก เหลกเสน เหลกลวด เหลกแผน เปนตน (ดงภาพประกอบท 2.1) (กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ, 2547)โดยกระบวนการผลตเหลกและเหลกกลามหลายขนตอน เรมตงแตการตรยมวตถดบตาง ๆ การถลงเหลก การผลตเหลกกลา การหลอ การแปรรป เชน การรด การตขนรป และการตกแตงขนสดทาย เชน การเคลอบผว การอบชบความรอน เปนตน จนกระทงไดมาซงผลตภณฑทท าจากเหลกกลา ซงโดยทวไปแบงการผลตเหลกและเหลกกลาออกเปน 3 ขนตอนหลก คอ การผลตเหลกขนตน การผลตเหลกขนกลาง และการผลตเหลกขนปลาย

2.1.1 อตสาหกรรมเหลกขนตน

ขนตอนนเปนการน าสนแรเหลก (Iron Making) มาถลง เพอแยกธาตเหลก(Ferrous; Fe) ออกมาจากสนแรทอยในรปเหลกออกไซด โดยมวตถดบเพมเตม เชน ถานหน (Coal) ถานโคก (Coke) กาซธรรมชาต (Natural Gas) เปนตวลดออกซเจนในแร และเปนแหลงพลงงานใน กระบวนการถลง และใชหนปน (Limestone) เพอจบสงสกปรกออกมาเปนตระกรน (Slag) ผลผลต ทไดอาจอยในรปของเหลวทเรยกวา น าเหลกหลอมเหลว (Hot Metal) หรออยในรปของแขงทเรยกวา เหลกถลง (Pig Iron) หรอเหลกพรน (Sponge Iron) ซงเปนวตถดบพนฐานในการผลตเหลก (Iron) และเหลกกลา (Steel) (ส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม, 2562) การผลตเหลกเรมจากการน าเอาวตถดบคอ สนแรเหลก (Iron Ore) ทไดจากเหมองเหลกมาผานกระบวนถลง โดยทกระบวนการถลงแรเหลกมสองวธคอ เตาถลงแบบพนลม (Blast Furnace) ซงประกอบดวยเตาหลอมทมปลองสงและใชวธอดอากาศรอนเขาทางดานลางโดยใชถานหน

16

เปนเชอเพลงเพอเรงความรอนถงอณหภมทไปแยกเหลกออกจากสงเจอปนอน ๆ ผลลพธเปนเหลกถลง (Pig Iron) สวนเตาหลอมแบบอณหภมต า (Direct Reduction) ใชวธพนกาซทเปน Reducing Gas เขาไปท าปฏกรยากบแรเหลกในเตาถลง ผลลพธทไดเปนเหลกพรน (Sponge Iron) โดยท ทงเหลกถลงและเหลกพรนเปนวตถดบพนฐานส าหรบการผลตผลตภณฑเหลกทงหมด เหลกทไดจากการถลงจะประกอบไปดวยคารบอน (Carbon) ประมาณรอยละ 4.5 และสารมลทน (Impurities) ตาง ๆ ซ งท าให เหลก มความเปราะ (Brittleness) มากเกนไป ไมสามารถน าไปใชงานได จงจ าเปนตองมการปรงสวนผสมตาง ๆ ในขนตอนการผลตเหลกขนกลาง เพอใหไดเหลกทมคณสมบตทางวศวกรรมตามทตองการ ในการผลตเหลกขนตนนนตองใชการลงทนสง เพราะตองใชพลงงานในการถลงเหลกมาก ตลอดจนตองมระบบสาธารณปโภคและระบบโครงสรางพนฐานทเอออ านวยตอการผลต เชน ทาเรอน าลก ระบบถนน เปนตน ณ ปจจบน ในประเทศไทยยงไมมการผลตเหลกขนตน นนคอ การผลตผลตภณฑเหลกและเหลกกลาในประเทศไทยจะเรมจากการผลตเหลกขนกลาง ไดแก การหลอมดวยเตาไฟฟาโดยใชเศษเหลก (Scrap) เปนวตถดบสวนใหญ และผสมดวยเหลกถลง เพอควบคมใหไดสวนผสมทางเคมตามทตองการ

ประเทศไทยเคยมผผลตวตถดบขนตนภายในประเทศเพยง 2 ราย ไดแก บรษท ปนซเมนตไทย จ ากด (มหาชน) และบรษท สยามโลหะเอนเตอรไพรส จ ากด โดยท าการผลตเหลกถลงในเชงพาณชย แตภายหลงป 2524 การผลตวตถดบขนตนภายในประเทศตองปดตวลงเพราะ ไมสามารถแขงขนกบเหลกถลงทน าเขาจากตางประเทศได เนองจากเหลกถลงจากตางประเทศมราคาถกกวา ประกอบกบเปนอตสาหกรรมทตองใชเงนในการลงทนสงและการลงทนผลตภายในประเทศไทยมตนทนสงเนองจากไมมแหลงแรเหลกคณภาพสงและไมมแหลงพลงงานราคาถก (กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ, 2547)

17

หมายเหต: * คอ ผลตภณฑเหลกทมการผลตในประเทศไทย ทมา: กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ (2547) ภาพประกอบท 2.1 แผนภาพผลตภณฑเหลกทมการผลตในประเทศไทย

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

I *

T *

*

C

* *

*

* (Long Product)

*

*

* (Flat Product)

(Iron Ore)

Blast Furnace Direct Reduced

(Pig Iron) (Sponge Iron) (Scrap)

(Billet)* (Slab)*

(Bloom, Beam,

Blanks)*

/ /

18

จากภาพประกอบท 2.1 ลกษณะโครงสรางอตสาหกรรมเหลกของไทยแตกตางจากประเทศอน ๆ คอ อตสาหกรรมเหลกไทยเรมจากการพฒนาจากอตสาหกรรมเหลกขนปลาย (การขนรป) เชน โรงเหลกเหลกเสนหรอโรงงานผลตทอ จากนนจงยอนมาสอตสาหกรรมขนกลาง (การผลตเหล ก ) ซ ง ม เต าหลอมแบบ เตาอารคไฟ ฟ าห รอโรง เหล กขน าดยอม (Mini - Mill) เช น โรงผลตเหลกแผนรดรอนทมเตาหลอมโรงรดเหลกเสนทม เตาหลอม ตามดวยการลงทน ในอตสาหกรรมเหลกส าเรจรปอน ๆ เชน เหลกแผนเคลอบดบกและเหลกแผนเคลอบสงกะส ท าใหเหลกในไทยยงจ ากดอยในเทคโนโลยการรไซเคลเศษเหลกเทานน ถงแมผผลตเหลกในประเทศ จะประกอบดวยผผลตจ านวนมากราย แตมกระบวนการผลตทไมตอเนองและไมครบวงจร ยงตองอาศยการน าเขาวตถดบและผลตภณฑกงส าเรจรปจากตางประเทศ โดยเฉพาะจากประเทศผรวมทน ท าใหในแตละปประเทศไทยตองน า เขาวตถดบผลตภณฑกงส าเรจรป และผลตภณฑเหลกส าเรจรปเปนจ านวนมาก (ส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม, 2562)

ในชวงป 2537 – 2538 มผประกอบการลงทนในอตสาหรรมการผลต วตถดบเหลกขนตน และไดยนโครงการขอรบการสงเสรมการลงทนจากส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน คดเปนก าลงการผลตรวม 9.15 ลานตนตอป แตเนองจากวกฤตเศรษฐกจป 2540 และปจจบนโรงงานเหลกของไทยทผลตตงแตเหลกขนตนมจ านวนเพยง 1โรงงาน คอ บรษท ทาทา สตล (ประเทศไทย) จ ากด (มหาชน) โดยเปนโรงงานขนาดเลก ตงอยทนคมอตสาหกรรมเหมราช จงหวดชลบร ในบรเวณพนทตอเนองกบโรงงานของบรษท เอน.ท.เอส.สตลกรป จ ากด (มหาชน) ซงเปนบรษทยอยข อ งบ รษท ท าท า ส ต ล (ป ระ เท ศ ไท ย ) จ ากด (ม ห าชน ) ก าล ง ก ารผ ล ต 5 0 0 ,0 0 0 ตน/ป วตถดบหลกทใชคอ สนแรเหลกและผลตเพอใชตอเนองในโรงงาน โดยโรงงานนเปนโรงงานแหงแรกของไทยทผลตตงแตเหลกตนน า นอกจากน เนองจากปญหาความกงวลเกยวกบเรองสงแวดลอมของชมชนจงมผลใหโรงงานเหลกตนน า ไมสามารถจดตงขนไดในประเทศ ท าใหบรษท สหวรยา สตลอนดสตร จ ากด (มหาชน) ลงนามในสญญาซอขายโรงถลงเหลกและผลตเหลกกลาครบวงจร (Teesside Cast Product) จากบรษท Tata Steel UK Limited ในพ.ศ. 2554โดยใหบรษทยอยของ บรษท สหวรยา สตลอนดสตร จ ากด (มหาชน) คอบรษท Sahaviriya Steel Industries UK Limited (SSI UK) เปนผลงทนและถอหนรอยละ 100 และเปลยนชอโรงงานจาก Teesside Cast Product (TCP) เปน SSI Teesside มก าลงการผลต 3.6 ลานตน และไดเรมผลตเหลกแทงแบน (Slab) และปจจบนในประเทศไทยย งคงไม มการผลตเหลกถลงและเหลกพรนภายในประเทศ จงจ าเปนตองน าเขาจากตางประเทศทงหมด ดงนนโรงงานอตสาหกรรมเหลกในประเทศไทย จงยงคงน าเขาเหลกจากตางประเทศ (ตามตารางท 2.1) มาใชส าหรบอตสาหกรรม ทเกยวของเปนจ านวนมาก

19

ตารางท 2.1 สรปการน าเขาเหลก เหลกกลาและผลตภณฑ ป 2562 ในประเทศไทย

ท ประเทศ มลคา (ลานบาท) สดสวน (รอยละ)

1 ญปน 126,938.6 36.4

2 จน 73,663.0 21.1

3 เกาหลใต 44,052.7 12.6

4 ไตหวน 16,810.7 4.8

5 รสเซย 13,896.9 4.0

6 มาเลเซย 11,773.3 3.4

7 เวยดนาม 7,631.2 2.2

8 โอมาน 7,208.1 2.1

9 อหราน 7,162.0 2.1

10 อนโดนเซย 5,439.9 1.6

11 ประเทศอน ๆ 34,246.2 9.7 ทมา: การคาไทย, 2562

จากตารางท 2.1 คอสรปการน าเขาเหลก เหลกกลาและผลตภณฑ ป 2562 ในประเทศไทยซงพบวาประเทศไทยไดน าเขาเหลก เหลกกลา มาจากประเทศญปนจ านวนมากทสด โดยคดเปนรอยละ 36.4 ซงเปนประเภท เหลกแทงแบน (Slab) เนองจากไทยไมมโรงงานถลงเหลกจงตองน าเขาเหลกแทงแบน (Slab) เพอน ามาใชเปนวตถดบในการผลตเหลก โดยแหลงน าเขาส าคญมทงญปน เกาหล อนโดนเซย เวยดนาม และไตหวน เปนตน นอกจากนยงมสนคาอน ๆ เชน แผนในขดลวด แผนรดรอน เปนตน

20

ทมา: ส านกงานอตสาหกรรมพนฐาน กรมอตสาหกรรมพนฐานและการเหมองแร รวบรวมจากผประกอบการ (2546) ภาพประกอบท 2.2 แผนภาพแสดงกระบวนการผลตเหลกครบวงจร

จากรปภาพประกอบท 2.2 แสดงถงกระบวนการผลตเหลกครบวงจร ซงการขนรปขนปฐม

ภม ดงเชน การรดรอน เปนวธทประยกตใชกบ เหลกแทงแบน เหลกแทงใหญ และเหลกแทงเหลก ทผานกระบวนการหลอแบบตอเนองมา และเปนการใชเหลกกลาทหลอเปนแทงสมยเกาดวย ซงวตถประสงคของกระบวนการคอการชวยท าใหเกดการลดหรอเปลยนแปลงรปทรง นอกจากนยงเกการเปลยนแปลงคณสมบตตาง ๆ ในเนอโลหะ ท าใหผลตภณฑส าเรจรปทไดมานนในขนตอนนมหลายชนด เชน เหลกแผนรดรอน เหลกแผนรดรอนชนดมวน หลกเสนเสรมคอนกรต เหลกลวด เหลกโครงสรางรปพรรณ เปนตน

2.1.2 อตสาหกรรมเหลกขนกลาง ในข น น เปนการน า เอาผ ลตภณฑ จาก อตส าหกรรม เหล กข นตน คอ เหลกถ ล ง

มาเขาเตาหลอมละลายออกซเจน (Basic Oxygen Furnace) เปนน าเหลก ตลอดจนผานกระบวนการปรงคณภาพของน าเหลกตามทตองการ หรอน าเอาเหลกพรนมาเขาเตาหลอมไฟฟา (Electric Arc Furnace) จากนน น าเหลกกจะเขาสกระบวนการหลอเปนเหลกแทง นอกจากน กยงอาจใชเศษเหลก (Scrap) เปนวตถดบเขาหลอมในเตาหลอมไฟฟาและปรบปรงคณภาพไดอกเชนกน ผลลพธทไดคอ เหลกแทงชนดตาง ๆ ไดแก เหลกแทงเลก (Billet) เหลกแทงใหญ (Bloom & Beam) และเหลกแทง

21

แบน (Slab) จากขนตอนการผลตเหลกขนตนจะไดผลตภณฑทเปนทงของแขงและของเหลวรวมถงเศษเหลก น ามาหลอมรวมกน และจะมข นตอนของการผสมน าเหลกกลา (Liquid Steel) เพอปรบเปลยนคณสมบตตาง ๆ ของการผสมน าเหลกกลา ปรบปรงคณสมบต ปรบคาสวนผสมทางเคม อณหภมและความสะอาดใหเทยงตรงและดยงขน การผลตเหลกกลาแบงออกเปน 2 วธ คอ

2.1.2.1 การผลตเหลกกลาดวยเตาออกซเจน (Basic Oxygen Furnace: BOF) เปนการน าน าเหลกหลอมเหลว หรอเหลกถลง มาผสมกบเศษเหลก และลดปรมาณ

คารบอนใหเหลอรอยละ 0 - 1.5 โดยการเปากาซออกซเจน (Oxygen) ผานโลหะในเตา Converter เพอใหกลายเปนเหลกกลาหลอมเหลว (Liquid Steel)

2.1.2.2 การผลตเหลกกลาดวยเตาอารคไฟฟา (Electric Arc Furnace: EAF) วธนถกเอามาใชส าหรบการหลอมเศษเหลก โดยเศษเหลกทถกหมนเวยนมาใชใหมจะถก

หลอมดวยและเปลยนแปลงไปเปนเหลกกลาคณภาพดวยการอารคไฟฟาก าลงสง เหลกกลาหลอมเหลวทไดจะถกน าไปสกระบวนการหลอแบบตอเนอง ซงจะไดเปน

ผลตภณฑเหลกกลากงส าเรจรป (Semi – Finished Steel Product) จะมอยดวยกน 4 ประเภท คอ เหลกแทงเลก (Billet) เหลกแทงแบน (Slab) เหลกแทงใหญ (Bloom หรอ Beam Blank) และ อนกอต (Ingot) ทงน เหลก (Iron) และเหลกกลา (Steel) มความแตกตางกน โดยเหลกจะมสวนผสมของคารบอนมากกวารอยละ 2 ขณะทเหลกกลาจะมปรมาณคารบอนต ากวารอยละ 2 และผลตภณฑเหลกทใชกนสวนใหญเกอบทงหมดเปนเหลกกลา ขณะทเหลกจะใชส าหรบงานทตองหลอมาเปนผลตภณฑหรอเรยกกนวาเหลกหลอ (Cast Iron) (ส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม, 2562)

ในประเทศไทย ผผลตเหลกขนกลางสวนใหญจะเปนผผลตเหลกขนปลายดวยเพอใชประโยชนจากการประหยดขนาด (Economies of Scale) ทงน ผลตภณฑขนกลางทเกนกวาความตองการผลตขนปลายของตนเองกจะขายใหแกผผลตขนปลายอน ๆ ดวย อตสาหกรรมเหลกขนกลางของไทยใชวตถดบรอยละ 90 เปนเศษเหลก ทงนมความตองการใชเศษเหลกปละประมาณ 2.1 – 2.6 ลานตน แตในประเทศ มเศษเหลกหมนเวยนใชเพยงปละประมาณ 1.5 – 1.9 ลานตน ท าใหตองมการน าเขาเศษเหลกจากตางประเทศปละประมาณ 6 – 9 แสนตน (กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ, 2547)

ปจจบนไทยมโรงงานทผลตเหลกขนกลาง คอ ผลตภณฑเหลกกงส าเรจรป จ านวน 16 โรงงาน ไดแก บรษท ทาทา สตล (ประเทศไทย) จ ากด (มหาชน) บรษท จ สตล จ ากด (มหาชน) บรษท จ เจ สตล จ ากด (มหาชน) บรษทเหลกสยามยามาโตะ จ ากด เปนตน โดยสวนใหญจะเปนการผลตเพ อใชตอเนองในโรงงานและจะไมคอยขายตอใหกบโรงงาน ทไม ม เตาหลอม ในประเทศ ท าใหโรงงานทไมมเตาหลอมตองน าเขาผลตภณฑเหลกกงส าเรจรปจากตางประเทศ โดยแหลงน าเขาทส าคญ ไดแก ประเทศรสเซย ยเครน ตรก และบราซลและแหลงสงออกทส าคญ

22

ไดแก ประเทศเวยดนาม ฟลปปนส อนเดย และไตหวน (ส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม, 2562)

2.1.3 อตสาหกรรมเหลกขนปลาย ในขนน วตถดบขนกลางคอ เหลกแทงเลก เหลกแทงใหญ และเหลกแทงแบนจะถกน ามา

ผานกระบวนการรดรอน รดเยน รดซ า หลอ หรอตขนรป ใหเปนผลตภณฑเหลกขนปลาย ทงนเหลกแทงเลกเปนวตถดบในการรดและรดซ าเปนผลตภณฑเหลกรปทรงยาว (Long Product) ไดแก เหลกเสน เหลกลวด ลวดเหลกแรงดงสง และ เหลกโครงสรางรปพรรณรดรอน สวนเหลกแทงใหญนนจะถกรดเปนผลตเหลกโครงสรางรปพรรณรดรอนขนาดใหญ ในขณะทเหลกแทงแบนจะถกรดเปนผลตภณฑเหลกทรงแบน (Flat Product) ไดแก เหลกแผนรดรอนและเหลกแผนรดเยน ตาง ๆ หรอน าไปชบดบกหรอสงกะส เปนเหลกแผนชบดบกและเหลกแผนชบสงกะส เปนตน สวนผลตภณฑเหลกหลอนน จะผลตดวยการหลอเศษเหลกขนรปเปนวสดเหลกรปทรงตาง ๆ เพอการใชงานเฉพาะอยางตอไป ผลตภณฑขนปลายเหลานจะเปนวตถดบใหแกอตสาหกรรมตอเนองอน ๆ เชน กอสราง ยานยนต เครองใชไฟฟา เฟอรนเจอร บรรจภณฑโลหะ เปนตน

นอกจากนเปนการน าผลตภณฑเหลกกลากงส าเรจรปไปผานกระบวนการแปรรป ซงมห ล า ย ก ร ะ บ ว น ก า ร ท ง ก า ร แ ป ร ร ป ร อ น (Hot forming) ก าร ร ด เย น (Cold Forming) การเคลอบผว (Coating) การอบชบความรอน (Heat Treatment) การทบขนรป (Hot Forging) การทบขนรปเยน (Cold forging) การกลงไสตดเจาะ (Machining) การเชอม (Welding) การผลตทอเหลก การตขนรป รวมถงการหลอเหลก โดยผลตภณฑทไดแบงเปน 2 ประเภท คอ ประเภทแรก คอ เหลกทรงยาว ไดแก เหลกเสนเหลกลวด เหลกโครงสรางรปพรรณรดรอน ประเภททสอง คอ เหลกทรงแบน ไดแก เหลกแผนรดรอนเหลกแผนรดเยน เหลกขนรปเยน โดยทวไปการขนรปเหลกกลาแบงออกเปน 2 ขนตอนหลก ๆ คอ

2.1.3.1 การขนรปขนปฐมภม (Primary Forming) เปนวธทถกประยกตใชกบเหลกแทงแบน (Slab) เหลกแทงใหญ (Bloom) และเหลกแทงยาว (Billet) ทผานกระบวนการหลอแบบตอเนองมา ซงขนตอนนจะชวยท าใหเกดการลดหรอเปลยนแปลงรปทรง เปลยนแปลงคณสมบตในเนอโลหะ ผลตภณฑในขนน ไดแก เหลกแผนรดรอน เหลกแผนรดรอนชนดมวน เหลกเสนส าหรบเสรมคอนกรต เหลกลวด เหลกโครงสรางรปพรรณ เปนตน

2.1.3.2 การขนรปขนทตยภม (Secondary Forming) กระบวนการในขนตอนน ไดแกการผลต การแปรรป และการตกแตงงานขนสดทาย (Manufacturing, Fabrication & Finishing) เพอท าใหชนสวนเหลกกลาขนสดทาย มรปทรงและคณสมบตตาง ๆ ตามทตองการ ซงแบงยอยเปนกระบวนการตาง ๆ ไดแก การเปลยนรปทรง (Shaping) เชน การรดเยน (Cold Rolling) การกลงแปรรป (Machining) เชน การเจาะ การตอประสาน (Joining) เชน การเชอม (Welding) เปนตน การ

23

เคลอบผว (Coating) เชน การชบสงกะส (Galvanizing) เปนตน การท ากรรมวธทางความรอน (Heat treatment) เชน การเทมเปอรรง (Tempering) และการท ากรรมวธปรบปรงผว (Surface treatment) เชน การท าคารบไรซง (Carburizing) เปนตน

อตสาหกรรมเหลกในประเทศไทยสวนใหญเปนอตสาหกรรมขนปลายทผลตทงเหลกเสน เหลกลวด และเหลกแผนชนดตาง ๆ เพ อสนองความตองการของอตสาหกรรมตอเนองภายในประเทศ

2.1.4 อตสาหกรรมเหลกทรงยาว อตสาหกรรมเหลกทรงยาวเปนอตสาหกรรมทผลตเหลกเสน เหลกลวด และเหลก

โครงสรางรปพรรณ เพอใชในอตสาหกรรมกอสราง มกระบวนการผลต 2 แบบคอ การหลอม และการรด ทงน ผผลตอาจทงเตาหลอมและโรงรดเหลกอยในโรงงานเดยวกน หรอมเฉพาะเครองรดเหลกเพยงอยางเดยว

อตสาหกรรมเหลกเสนนบเปนอตสาหกรรมเกาแกของไทยทมพฒนาการมาตงแตป 2510 โดยผผลตเหลกเสนแบบมเตาหลอมรายแรกคอ บรษท จ เอส สตล จ ากด (GS Steel Co., Ltd) มโรงงานตงอยทจงหวดสมทรปราการ นบแตนน กมจ านวนผผลตเพมขนอยางชา ๆ จนกระทงในชวงเศรษฐกจรงเรองป 2537 – 2539 จ านวนผผลตจงไดเพมขนอยางรวดเรวเปนกวา 100 รายเพอสนองความตองการดานกอสรางภายในประเทศทก าลงขยายตวอยางรวดเรว แตเมอเกดวกฤตเศรษฐกจป 2540 ความตองการใชเหลกเสนภายในประเทศไดตกต าลงอยางมาก ท าใหผผลตตองหยดการด าเนนงานไปหลายสบราย แตถงกระนน กยงคงมก าลงการผลตสวนเกนเหลออยมากเนองจากความตองการเหลกเสนภายในประเทศยงไมฟนตวอยางเตมท (ตารางท 2.2) เนองจาก มผผลตมากราย มทงรายใหญและรายเลก ท าใหอตสาหกรรมเหลกเสนมการแขงขนคอนขางสงทงทมตนทนวตถดบสง ท าใหมชองก าไร (Profit Margin) คอนขางต า

24

ตารางท 2.2 พฒนาการของอตสาหกรรมเหลกเสน

ป พ.ศ. พฒนาการ

2510 เรมมการผลตเหลกเสนแบบมเตาหลอมโรงแรก โดยบรษท จ เอส สตล จ ากด (G.S.

Steel Co., Ltd) ทจงหวดสมทรปราการ ปจจบนเปลยนชอเปน บรษท ไทยสตลบารส

จ ากด

2531 มผผลตเหลกเสนแบบมเตาหลอมทงสน 9 ราย ก าลงการผลตรวมประมาณ 1 ลานตน

ตอป

2536 จ านวนผผลตเหลกเสนแบบมเตาหลอมเพมเปน 11 ราย ก าลงการผลตรวมประมาณ

1.9 ลานตนตอป แตยงใชก าลงการผลตไมเตมท คอใชเพยงรอยละ 60 เนองจากบรษท

เหลกไทยพฒนา จ ากด (บางป) บรษท เหลกกอสรางสยาม จ ากดและ บรษท เอน.ท.

เอส. สตลกรปส จ ากด(มหาชน) เพงเปดด าเนนการในปลายป 2535 และตนป 2536

2537

-2539

มผผลตเหลกเสนทงแบบมเตาหลอมและไมมเตาหลอมเปดด าเนนการเพมขนจ านวน

มากรวมทงสนกวา 100 ราย ก าลงการผลตรวม 8 ลานตนตอป

2540 วกฤตเศรษฐกจสงผลใหความตองการเหลกในประเทศลดลงรอยละ 40 - 50 อตราการ

ใชก าลงการผลตจรงเหลอเพยงรอยละ 30 และมโรงงานปดกจการไปกวา 50 ราย

2541 รฐบาลจดใหอตสาหกรรมเหลกเปนหนงในอตสาหกรรมหลก 13 สาขาทตองมการ

ปรบโครงสรางอตสาหกรรมเพอเรงพฒนาเศรษฐกจหลงประสบภาวะวกฤตเศรษฐกจ

ทมา: กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ, 2547

อตสาหกรรมเหลกทรงยาว ไดแบงกลมผประกอบการของอตสาหกรรมของเหลกเปน 2 ประเภทคอ (1) เหลกทรงยาวรดรอน มจ านวนผผลตประมาณ 50 โรงงาน โดยโรงงานทมขนาดใหญ ไดแก บรษท ทาทา สตล (ประเทศไทย) จ ากด (มหาชน) บรษท บางสะพานบารมล จ ากด (มหาชน) เปนตน (2) เหลกทรงยาวดงเยน มจ านวนผผลตประมาณ 50 โรงงาน โดยการใชงานของเหลกประเภทนสวนใหญจะใชในอตสาหกรรมกอสรางอตสาหกรรมยานยนตและชนสวน อตสาหกรรมเครองจกรกล

อตสาหกรรมเหลกเสนใชวตถดบคอ เหลกแทงเลกหรอเศษเหลกมาผานกระบวนการรดเปนเสนดวยเครองรดรอน อตสาหกรรมเหลกเสนในประเทศไทยทส าคญมงสนองความตองการของภาค

25

กอสราง ผผลตมทงหมด 24 ราย แบงเปนประเภทมเตาหลอม และไมมเตาหลอม ทงน ผผลตเหลกเสนประเภทมเตาหลอมทเปดด าเนนการในปจจบนมจ านวน 11 ราย มก าลงการหลอมเหลกแทงรวม 2,870,000 ตนตอปและก าลงการรด 420,000 ตนตอป สวนผผลตเหลกเสนประเภทไมมเตาหลอมมจ านวน 13 ราย มก าลงการผลตรวม 3,383,000 ตนตอป นอกจากน ยงมผผลตเหลกเสนรดซ าไมมเตาหลอมในประเทศอกกวา 100 ราย มก าลงการผลตรวมกนประมาณ 9.4 แสนตนตอป

เหลกลวดเปนผลตภณฑรปเหลกทรงยาวทไดจากการน าวตถดบคอ เหลกแทงเลกหรอเศษ

เหลกมารดเปนเหลกลวดเพอใชในอตสาหกรรมกอสราง และผลตเปนผลตภณฑลวด (Wire

Products) ในประเทศไทย ผลตภณฑเหลกลวดสวนใหญเปนชนดคารบอนต า ทใชในการผลตนอต

ตะป สกร ลวดเหลก ตาขายเหลก ตะแกรงเหลก เปนตน ผผลตเหลกลวดในประเทศไทย มทงสน 6

รายโดยมเตาหลอม 4 ราย มก าลงการหลอมรวม 1,245,000 ตนตอป และก าลงการรดรวม 860,000

ตนตอป ผผลตไมมเตาหลอม 2 ราย มก าลงการผลตรวม 1,000,000 ตนตอป

ผลตภณฑเหลกลวดอกประเภทหนงทมความส าคญมากคอ เหลกลวดคารบอนสง ซงใชใน

การผลตลวดเหลกทนแรงดงสงหรอลวดเหลกเสรมคอนกรตอดแรง (Pre - Stressed Concrete Wire)

ทงชนดเสนเดยว (PC Wire) และชนดตเกลยว (PC Strand Wire) เพองานกอสรางขนาดใหญ เชน

สะพานแขวน รถไฟฟา สนามบน เปนตน ประเทศไทยตองน าเขาเหลกลวดคารบอนสงจาก

ตางประเทศเกอบทงหมดเพอมาผลตลวดเหลกทนแรงดงสง ซงในประเทศไทยมก าลงการผลตรวม

ประมาณ 4 แสนตนตอป

อตสาหกรรมเหลกโครงสรางรปพรรณรดรอนแบงเปนเหลกโครงสรางรปพรรณรดรอน

ขนาดใหญและขนาดเลก โดยเหลกโครงสรางรปพรรณรดรอนขนาดใหญไดจากการน าเอาเหลก

แทงใหญมาใหความรอนและเขาสกระบวนการรดดวยลกรดตาง ๆ ไดผลตภณฑเปนเหลก

โครงสรางรปตวเอช (H - Beam) และเหลกโครงสรางรปตวไอ (I – Beam) เปนตน สวนเหลก

โครงสรางรปพรรณรดรอนขนาดเลกใชเหลกแทงเลกเปนวตถดบผานกระบวนการรดเปนเหลก

โครงสรางรปรางน า (Channel Shape) เหลกฉาก (Angle Shape) เหลกเขมพด (Sheet Pile) เปนตน

ทงเหลกโครงสรางรปพรรณขนาดใหญและขนาดเลกเปนวสดกอสรางส าคญในทกระดบ

ทงใหญและเลก ตลอดจนเปนวสดในอตสาหกรรมผลตเครองจกร ปจจบน มผผลต 7 ราย ใน

จ านวนนเปนผผลตประเภทมเตาหลอม 3 รายโดยมผผลตขนาดใหญ 1 รายคอ บรษท สยามยามา

โตะ จ ากด มก าลงการผลต 630,000 ตนตอป และรายเลกอก 2 ราย มก าลงการผลตรวม 300,000

ตนตอป สวนผผลตประเภทไมมเตาหลอมมจ านวน 4 ราย มก าลงการผลตรวม 430,000 ตนตอป

26

ผลผลตเหลกโครงสรางรปพรรณเหลานสามารถสนองความตองการสวนใหญภายในประเทศได

และมการน าเขาเปนจ านวนนอย

2.1.5 อตสาหกรรมเหลกทรงแบน อตสาหกรรมผลตภณฑเหลกทรงแบนจ าแนกออกเปน 3 กลมใหญคอ อตสาหกรรม

ผลตภณฑเหลกแผนรดรอน อตสาหกรรมผลตภณฑเหลกแผนรดเยน และอตสาหกรรมเหลกแผนเคลอบ กลมอตสาหกรรมผลตภณฑ เหลกแผนรดรอนใชเหลกแทงแบนเปนวตถดบ ผานกระบวนการรดรอนเพอลดขนาดใหเปนแผนบาง มทงผลตเปนแผน (Plates) และเปนมวน (Coils) เพอเปนวตถดบในการผลตถงแกส ถงเหลก ตคอนเทนเนอร ทอเหลกกลา และชนสวนยานยนต เปนตน ในปจจบนมผ ประกอบการผลตเหลกแผนรดรอนรวมท งสนโดยมก าลงการผลตรวม 3,000,000 ตนตอป และประเภทไมมเตาหลอม 3 ราย มก าลงการผลตรวม 3,500,000 ตนตอป เปนการผลตท ง เหลกแผน รดรอนชนดมวนและเหลกแผน รดรอนชนดแผนหนาและมวน (Hot Rolled Plates and Coils)

กลมอตสาหกรรมผลตภณฑ เหลกแผนรดเยนใชเหลกแผนรดรอนเปนวตถดบ ผานกระบวนการรดเยนเพอลดขนาดของเหลกแผนรดรอนใหมความหนาลดลง ตลอดจนมการปรบปรงคณภาพตาง ๆ เชน ความเรยบผว ความแขงแรงทางแรงดง เปนตน เหลกแผนรดเยนเปนวตถดบส าคญของอตสาหกรรมตอเนองจ านวนมาก เชน ยานยนต เครองใชไฟฟา เฟอรนเจอรโลหะ เปนตน

อตสาหกรรมเหลกแผนรดเยนยงนบเปนอตสาหกรรมคอนขางใหมในประเทศไทย โดยมผ ขอสงเสรมการลงทนรายแรกในป 2537 คอ บรษทเหลกแผนรดเยนไทยจ ากด (มหาชน)และเปดด าเนนการในป 2540 ปจจบนประเทศไทยมผผลตเหลกแผนรดเยนจ านวน 3 ราย มก าลงการผลตรวม 2,600,000 ตนตอป โดยมงสนองความตองการภายในประเทศไดเปนหลก แตกยงไมเพยงพอตอการใชภายในประเทศ จงยงมการน าเขาผลตภณฑเหลกทรงแบนจากตางประเทศ การผลตในปจจบนเปนการรวมลงทนจากตางประเทศ โดยเฉพาะอยางยง จากญปน ซงท าใหตองน าเขาวตถดบคอเหลกแผน (Slaps) จากบรษทแมหรอบรษทในเครอในประเทศญปนดวย

จากวกฤตเศรษฐกจป 2540 มผลกระทบตออตสาหกรรมเหลกทรงแบนไมมาก ยกเวนในชวงสนทคาเงนบาทผนผวนมาก เกดการขาดแคลนเงนตราตางประเทศและสนเชอธนาคาร ท าใหมปญหาการน าเขาวตถดบเหลกแผนอยระยะหนง แตอตสาหกรรมเหลกทรงแบนโดยทวไปกยงคงมการผลตอยางตอเนอง และมระดบการใชก าลงการผลตคอนขางสงโดยตลอดประมาณรอยละ 70

27

ตารางท 2.3 พฒนาการอตสาหกรรมเหลกแผนรดเยน

ป พ.ศ. พฒนาการ

2537 มผสนใจลงทน 1 ราย คอ บรษท เหลกแผนรดเยนไทย จ ากด (มหาชน) ก าลงการ

ผลต1.2 ลานตนตอป

2538 มผลงทนเพม 2 ราย คอ บรษท บเอชพ สตล (ประเทศไทย) จ ากด ก าลงการผลต

400,000 ตนตอป และบรษท สยามยไนเตดสตล (1995) จ ากด ก าลงการผลต 1.0

ลานตนตอป มลคาการลงทนรวมทงสน 40,000 ลานบาท

2540 บรษท เหลกแผนรดเยนไทย จ ากด (มหาชน) เรมผลตเปนครงแรกในเดอน

สงหาคม

2541-2542 บรษท บเอชพ สตล (ประเทศไทย) จ ากด และบรษท สยามยไนเตดสตล (1995)

จ ากด เรมผลตเหลกแผนรดเยน ตามล าดบ

ทมา: กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ, 2547

อตสาหกรรมเหลกแผนเคลอบใชเหลกแผนรดเยนเปนวตถดบ น ามาผานกระบวนการชบ

หรอเคลอบผวดวยโลหะตาง ๆ เชน ดบก สงกะส เปนตน ใหไดผลตภณฑเหลกแผนเคลอบไปใชใน

อตสาหกรรมตอเนองอน ๆ เชน ยานยนต กระปอง เครองไฟฟา กอสราง เปนตน ในประเทศไทย

อตสาหกรรมเหลกแผนเคลอบมสองกลมคอ เหลกแผนเคลอบดบก (Tinplates) และเหลกแผน

เคลอบสงกะส (Galvanized Iron Sheets)

ปจจบน มผผลตเหลกแผนเคลอบดบกม 2 ราย มก าลงการผลตรวม 480,000 ตนตอป วตถดบทใชคอ Tin Mill Black Plates (TMBP) ซงเดมตองน าเขาจากประเทศญปน แตปจจบน บรษท สยามยไนเตดสตล (1995) จ ากด สามารถผลตเหลกแผนรดเยนชนดรดลดครงเดยว (Single Cold – Reduced TMBP) และสนองความตองการภายในประเทศในการผลตกระปองบรรจอาห ารและ ชน ส วน เค รองใช ไฟ ฟ า ไดแลว แ ต เห ล กแผน รด เยนช น ด รดลดสองค ร ง (Double Cold – Reduced TMBP) นน ยงตองน าเขาจากญปนเพอใชผลตเหลกแผนเคลอบโครเมยมซงใชในอตสาหกรรมกระปองบรรจอาหารทะเล กระปองสเปรย และฝาจบ

ส วน ผ ผ ล ต เห ล ก แ ผ น เค ล อบ ส งก ะ ส ม 5 ร าย ม ก าล งก ารผ ล ต รวม 640,000 ตนตอป โดยมผลตภณฑ 4 ชนด ไดแก เหลกแผนเคลอบสงกะสชนดจมรอน (Hot – Dip Galvanized Iron Sheets) เหลกแผนเคลอบสงกะสชนดชบดวยไฟฟา (Electro – Galvanized Iron

28

Sheets) เหลกแผนเคลอบโลหะผสมสงกะสชนดจมรอน (Zinc Alloy - Coated Iron Sheets) และเหลกแผนเคลอบโลหะผสมสงกะสชนดชบดวยไฟฟาซงมทงผสมนกเกลและผสมเหลก (Zinc - Nickel or Zinc-Iron Coated Iron Sheets) แตเดมใชวตถดบคอเหลกแผนรดเยนน าเขาจากญปน แตปจจบนไดหนมาใชวตถดบภายในประเทศมากขน ผลตภณฑเหลกแผนเคลอบสงกะสเปนวตถดบใหแกอตสาหกรรมตอเนองหลายประเภท เชน ยานยนต กอสราง ถงเหลก เปนตน

อตสาหกรรมเหลกแผนไรสนมรดรอน (Hot - Rolled Stainless) ปจจบนยงไมมการผลตภายในประเทศ แต มความส าคญเพราะเปนวตถ ดบใหแก อตสาหกรรมเหลกแผนไรสนม ร ด เยน (Cold - Rolled Stainless) แล ะ อ ตส าหกรรม เห ล ก ไ รส น มท งห มก (Stainless Steel) ในประเทศไทย มผผลตเหลกแผนไรสนมรดเยนเพยงรายเดยวคอ บรษท ไทยนอกซ สตล จ ากด (Thainox Steel Co., Ltd.) โดยเปนบรษทรวมทนไทย ฝรงเศส และญปน ทตงโรงงานจงหวดระยอง มก าลงการผลตทงชนดแผนและชนดมวน 160,000 ตนตอป ผลผลตรอยละ 60 เปนการสงออก และทเหลอรอยละ 40 เปนการขายภายในประเทศ วตถดบคอเหลกแผนไรสนมรดรอน ตองน าเขาทงหมด

อตสาหกรรมผลตทอเหลกใชเหลกแผนรดรอนเปนวตถดบ ในประเทศไทย การผลตทอเหลกมความตองการประมาณรอยละ 30 ของเหลกแผนรดรอนในประเทศ ปจจบนมผผลตประมาณ 40 ราย มก าลงการผลตรวม 1,860,000 ตนตอป โดยเปนผผลตรายใหญทมก าลงการผลตเกนกวา 100,000 ตนตอป และอตสาหกรรมเหลกโครงสรางรปพรรณรดเยนใชเหลกแผนรดรอนเปนวตถดบ ปจจบนมก าลงการผลตรวม 1,174,000 ตนตอป

อตสาหกรรมเหลกในประเทศไทยมศกยภาพในการผลต คอ ลวดเหลกกลา เหลกเสนกอสราง เหลกแผนเคลอบสงกะสแบบจมรอนหรอดวยไฟฟา และเหลกแผนรดเยนชนดเหลกกลาคารบอน เปนตน ซงในบางชนดมศกยภาพในการผลตมากพอทจะสงออก แตในขณะเดยวกนนนกอาจจะตองเผชญกบการแขงขนสงจากสนคาทน าเขามา โดยเฉพาะจากจน ท าใหผประกอบการจ าเปนจะตองมการพฒนากระบวนการผลตและตนทนมากขน รวมไปถงการพฒนาสนคาเพอใหไดคณภาพในการสงออกมากขน

ส าหรบในประเทศไทย อตสาหกรรมเหลกนนเปนตวชวยในการพฒนา และเสรมสรางความมนคงใหกบประเทศชาตได เนองจากอตสาหกรรมเหลกนนจะตองมความสามารถในการตอสกบตลาดเชงพาณชย และรกษาผผลตทมอยภายในประเทศไวใหได โดยอตสาหกรรมเหลกทเขมแขงและสามารถอยรอด จะเปนพนฐานส าคญตอการชวยพฒนาประเทศในดานตาง ๆ ซงไดแก โครงสรางพนฐาน การพาณชย การกอสรางภาคอตสาหกรรม การคมนาคมขนสง และพลงงาน ซงในการพฒนาเหลานจะเปนการชวยใหโซอปสงคของอตสาหกรรมเหลกเหนความตองการการใชเหลกในประเทศไทยเพมมากขน

29

การใช เห ล ก ในประ เทศใน ป 2554 ม ป รม าณ 14 ,646 ,812 เมต รกตน เพ ม ข น รอยละ 4.53 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน โดยเหลกทรงแบนมปรมาณการใชเหลกในประเทศ 9,885,315 เมตรกตน เพมขนรอยละ 5.26 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน เหลกทรงยาวมปรมาณการใชเหลกในประเทศ 4,761,497 เมตรกตน เพมขนรอยละ 3.06 เนองจากการน าเขาทเพมขนของเหลกทรงแบนทขยายตวขนรอยละ 11.27 แตปรมาณการสงออกกลบหดตวลงรอยละ 39.18

ส าห ร บ ส ถ าน ก าร ณ อ ต ส าห ก รรม เห ล ก ไท ย ใน ไต รม าส 1 ป พ .ศ . 2 5 6 1 ประเทศไทยมยอดการบรโภคผลตภณฑเหลกส าเรจรปรวมทงสน 4.35 ลานตน ขยายตว รอยละ 3.3 โดยการบรโภคเหลกทรงยาวขยายตวรอยละ 6.5 อยท 1.51 ลานตน สวนการบรโภคเหลกทรงแบนขยายตว รอยละ 1.8 อยท 2.8 ลานตน โดยการบรโภคเหลกทกผลตภณฑขยายตวเกอบท งหมด ยกเวนเหลกแผนหนา เหลกแผนเคลอบดบก และเหลกแผนเคลอบโครเมยม ยอดผลตเหลกส าเรจรปของไทยในไตรมาส 1 พ.ศ. 2561 อยท 1.95 ลานตน ขยายตวรอยละ 8.1 เมอเทยบกบชวงเวลาเดยวกนกอนของป ก อน โดยยอดการผลต เหล กทรงยาวอย ท 1 .1 ล านตน ขยายตว รอยละ 4.8 เปนผลมาจากการผลตเหลกเสนกลมเหลกเสนขอออย และเหลกโครงสรางรปพรรณขยายตวรอยละ 2.0 สวนการผลตเหลกลวดเพ ม ขนรอยละ 19.6 เมอเทยบกบชวงเวลาเดยวกนของป กอน การผลตเหลกแผนรดรอนและเหลกแผนรดเยนในประเทศขยายตวรอยละ 20.7 และรอยละ 23.4 อยท 775,771 ตนและ 567,791 ตน ตามล าดบ สวนการผลตเหลกแผนเคลอบอยท 385,677 ตน ขยายตวรอยละ 3.4 เมอเทยบกบชวงเวลาเดยวกนของปกอนการน าเขาผลตภณฑเหลกรวมทงสนในไตรมาส 1 ปนขยายตวรอยละ 3.7 เมอเทยบกบชวงเวลาเดยวกนของปกอน อยท 4.28 ลานตน จ าแนกเปนการน าเขาวตถดบ 506,719 ตน เพมขนรอยละ 5.9 การน าเขาในกลมผลตภณฑเหลกกงส าเรจรป อย ท 934,523 ตน ขยายตว รอยละ 12.1 เม อ เท ยบกบ ช วงเวลาเด ยวกนของป ท ผ านมา การน าเขาผลตภณฑเหลกส าเรจรปอยท 2.84 ลานตนเพมขนรอยละ 0.9 เมอเทยบกบชวงเวลาเดยวกนของปกอน จ าแนกเปนการน าเขาเหลกทรงยาว 633,457 ตน ขยายตวรอยละ 8.8 และการน าเขาเหลกทรงแบน 2.20 ลานตน หดตวรอยละ 1.2 เมอเทยบกบชวงเวลาเดยวกนของปกอนการสงออกผลตภณฑเหลกรวมท งหมดไตรมาส 1 ปนอยท 807,494 ตน เพมขนรอยละ 46.3 เมอเทยบกบชวงเวลาเดยวกน ของปกอน โดยการสงออกผลตภณฑเหลกกงส าเรจรปอยท 21,512 ตน หดตวรอยละ 64.4 ขณะทการสงออกสนคากลมวตถดบ และ ผลตภณฑเหลกส าเรจรป อยท 352,861 ตน และ 433,121 ตน ขยายตวรอยละ 221 และรอยละ 13.5 ตามล าดบ โดยสนคาทมการสงออกมากทสดไดแก เหลกโครงสรางรปพรรณรดรอน 97,370 ตน ขยายตวรอยละ 4.0 รองลงมาคอ ทอเหลกเชอมตะเขบ 51,693 ตนขยายตวรอยละ 1.5 และลวดเหลก 42,233 ตน ตามล าดบ (สถาบนเหลกและเหลกกลาแหงประเทศไทย, 2561)

นอกจากนจากขอมลของสมาคมเหลกโลก หรอ Worldsteel ไดคาดการณความตองการใชเห ล กส า เร จ รป ของโลก ป 2562 ม แน วโน มขยายตว ร อยละ 1.4 อย ท 1,681.2 ล าน ตน

30

โดยทจากการคาดการณความตองการใชเหลกส าเรจรปของโลกป 2562 ของภมภาคตาง ๆ ทวโลกมแนวโนมความตองการมการขยายตวเพมขนเมอเทยบกบปกอนหนา โดยกลมสหภาพยโรป (28 ประเทศ) คาดการณความตองการใชเหลกส าเรจรป ในป 2562 ขยายตวอย ท รอยละ 1.7 อยท 169.4 ลานตน กลมประเทศเครอรฐเอกราช (CIS) คาดการณความตองการใชเหลกส าเรจรป ขยายตวรอยละ 0.9 ในกลมประเทศอาเซยน Worldsteel คาดการณความตองการใชเหลกส าเรจรปมการขยายตวรอยละ 6.2 ซงความตองการใชเหลกส าเรจรปขยายตวสงขนเมอเทยบกบภมภาคอน ๆ โดยอยทประมาณ 78.3 ลานตน ซงเปนผลมาจากการลงทนในโครงสรางพนฐานและการขยายการลงทนไปยงประเทศตางในกลมประเทศอาเซยน ในขณะท Worldsteel คาดการณความตองการใชเหลกส าเรจรปของจนทซงเปนประเทศผผลตและผใชเหลกรายใหญของโลก โดยในป 2562 ความตองการใชเหลกส าเรจรปไมมการขยายตวและคาดวาจะคงทเทากบในป 2561 (สถาบนเหลกและเหลกกลาแหงประเทศไทย, 2561)

2.2 แนวคดและทฤษฎเกยวกบโซอปสงค

Chen, F., Drezner, Z., Ryan, J. K., & Simchi-Levi, D. (2000) ไดกลาวถงค านยามของการจดการอปสงคเปนกระบวนการเชอมโยงระหวางกจกรรมการผลตกบการตลาดซงครอบคลมทรพยากร ทเปนปจจยน าเขาและผลตผล แตเนองจากการจดการอปสงคเปนปจจยภายนอกทขนกบสภาวะตลาดและความตองการของลกคา ซงเปนสงทนอกเหนอการจดการควบคม ดงน นการจดการอปสงคจงเปนปจจยทมบทบาทสนบสนนการสรางประสทธผลโซอปทาน โดยเฉพาะการตอบสนองระดบการใหบรการกบลกคา และสรางความหลากหลายในผลตภณฑ โดยทวไปกระบวนการกระจายสนคาไดเรมจากลกคาออกค าสงซอเขามาและจบลงหลงจากไดจดสงสนคาถงมอลกคา ดงนนระบบวางแผนความตองการกระจายสนคา จงแสดงขอมลความตองการสนคาแตละรายการ ซงผจ าหนายสามารถจดเกบวตถดบในระดบตนทนทยอมรบไดพรอม กบการตอบสนองอปสงคทงในสวนรปแบบและคณภาพผลตภณฑ หากเกดค าสงซอจากคลงสนคาสาขากจะมการสรางแผนจดสงไปยงคลงสนคายอย (Lee, H. L., & Whang, S., 2001)โดยทขอมลค าสงซอจากคลงสนคาสาขาเปนสวนหนงของตารางการผลตหลกทศนยจดสงสนคา ส าหรบองคกรทมการเชอมโยงกบโรงงานหลายแหงไดใชระบบการวางแผนวสด เพอสรางแผนค าสงซอในรายการหรอชนสวนทมความตองการ ณ โรงงานหนงและผลตทโรงงานอกแหงหนง ซงค าสงซออยในตารางการผลตหลกของโรงงานทจดสงสนคา เพอสรางความสอดคลองกบแผนก าหนดการกระจายสนคา และมนใจไดวามของพรอมเมอตองการใชงาน ดงนน (Lei, D., Li, J., & Liu, Z., 2012) การจดการอปสงคจงเปนสวนหนงในกระบวนการจดท าตารางการผลตหลกทเชอมโยงระหวางระบบวางแผนและควบคมการผลตกบอปสงคหรอความตองการตลาด แตอปสงคอาจเกดความผนผวนในบางฤดกาล หรออาจไมมความตองการสนคาเลยในบางชวง โดยบางรายการอาจมความจ าเปนตองมการ

31

สตอกส ารองไวส าหรบเบกใชงานอยางชนสวนหรออะไหลส ารอง เพราะฉะนนการพยากรณอปสงคจงไดมบทบาทสนบสนนกระบวนการวางแผนและควบคมการผลต ซงขอมลการพยากรณไดถกใชเปนขอมลส าหรบวางแผนธรกจ รวมทงการก าหนดตารางการผลตหลกและการวางแผนการขายและปฏบตการ ส าห รบการพยากรณ (Qi, X., Bard, J. F., & Yu, G., 2004) ไดใช ป จจยสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกทมผลตอการด าเนนธรกจ ซงเปนตวแปรส าหรบคาดการณแนวโนมอนาคต เชน ตวเลขการเตบโตทางเศรษฐกจ ขอมลคแขงขน และการพฒนาทางเทคโนโลย เปนตน สวนขอมลปจจยภายในประกอบดวยการปรบเวลาในกระบวนการผลต อตราการเกดของเสย ผลตภาพการท างาน และแนวโนมตนทนการผลต เปนตน ดวยเหตน (Selen, W., & Soliman, F., 2002) ประสทธผลจากการพยากรณจงเกดจากความพรอมขอมลทมความแมนย าและเครองมอสนบสนนการตดสนใจ ดงนน ฝายวางแผนจงใชเทคนคการพยากรณความตองการลวงหนาและด าเนนการผลตเพอจดเกบ (Make – to – Stock) สงผลใหระดบสตอคสงขนและปญหาการจดการคลงสนคาเนองจากสนคาเกดการเสอมสภาพ ดวยเหตดงกลาวผบรหารจงไดปรกษารวมกนระหวางฝายวางแผนกบฝายผลตเกยวกบปญหาทเกดขนและด าเนนการยกเลกกลยทธการผลตเพอจดเกบแลวด าเนนกลยทธการผลตตามค าสงซอ (Make – to – Order) ดวยการเชอมโยงระบบการวางแผนการผลตลวงหนากบระบบการจดการทรพยากรองคกร (Enterprise Resource Planning) เพอจดท าแผนงานทมความยดหยนและสอดคลองกบตารางก าหนดการจดซอ การผลต และการกระจายสนคา ทงน การจดการอปสงคจงมงการพยากรณค าสงซอลวงหนา ดวยการตดตามขอมลส าคญ เชน ค าสงซอ ก าหนดการกระจายสนคา และอปสงคตลาด โดยขอมลเหลานไดถกเชอมโยงกบระบบวางแผนการผลตเพอใชเปนขอมลส าหรบจดเตรยมทรพยากรและตดสนใจขยายการลงทนระยะยาว เชน การลงทนสรางคลงกระจายสนคา การจดซอเครองจกรเพอขยายก าลงการผลต แตการบรหารอปสงคจะเกดประสทธผลกตอเมอระบบสามารถตอบสนองอปสงคใหกบลกคาและเกดการพฒนาผลตภาพจากการด าเนนธรกจ

นอกจากนน วทยา สหฤทด ารง (2554) ไดกลาวถง Demand Chain หรอ โซอปสงคเกดขนมากอนโซอปทาน เปาหมายของการจดการไมวาจะเปนอะไรกตาม คอความพยายามทจะสรางสมดลระหวางอปสงคและอปทาน ขอแตกตางระหวางอปสงคและอปทาน กคอ ตวเลขและความเปนจรงทใชประโยชนไดระหวางอปสงคและอปทาน ขอแตกตางระหวางอปสงคและอปทาน กคอ ตวเลขและความเปนจรงทใชประโยชนได โซอปสงค คอ เสนทางการไหลของสารสนเทศทเปนตวบอกวา ปรมาณความตองการของลกคา ตวอปสงคนจะเปนตวก าหนดความเปนไปของกจกรรมในโซอปทาน ถาอปสงคดหรอแมนย ากจะท าใหการจดการโซอปทานนนมประสทธภาพด ไมไดอยในสภาพขาด (Shortage) หรอเกน (Inventory) สวนมากแลวกจกรรมของโซอปสงคนนจะแฝงอยในกจกรรมของโซอปทานอยแลว เชน กจกรรมการพยากรณความตองการของลกคา สวนมากแลวกจกรรมของโซอปสงคนนจะแฝงอยในกจกรรมของโซอปทานอยแลว เชน กจกรรมการพยากรณ

32

ความตองการของลกคา (Demand Forecasting) นอกจากนในกระบวนการ 8 กระบวนการหลกของการจดการโซอปทานน น มอย 3 กระบวนการหลกท เกยวของกบโซอปสงค คอ Customer Relationship Management, Customer Service Management และ Demand Management ซงท งสามกระบวนการน คอ โซอปสงคทจะน าเอาสารสนเทศและขอมลตาง ๆ ทเกยวของกบความตองการของลกคามาเพอเปนโจทยใหโซอปทานจดหามาเตมเตม (Chen, J., Yao, D. D., & Zheng, S., 2001). ใหไดตามอปสงคหรอความตองการ นอกจากนน โซอปสงคอาจจะฝงตวอยในการจดการโซอปทานอยแลว ทจรงแลวเรองของอปสงคนนมความส าคญตอการจดการโซอปทานอยางยง แตกระบวนการของโซอปสงคน นไมไดซบซอนและยงยากเหมอนโซอปทานซงจะตองมความเกยวพนกบขนตอนตาง ๆ ผคนและบรษทองคกรอกมากมายทมารวมกนสรางคณคาใหไดคณภาพและจ านวนตามทโซอปสงคก าหนดมา อปสงคนนเปนความตองการทแทจรงแตการจดการโซอปทานทจะตอบสนองตอจ านวนทตองการอาจจะไมสามารถตอบสนองไดตรงตามเปาหมายเสมอไปเพราะวาความไมแนนอนและความซบซอนในโซอปทานมมากกวาโซอปสงคมาก เชน รถยนต 1,000 คน ถาเปนอปสงคกเปนแคขอมลความตองการทเปนตวเลขจ านวน 1,000 คน แตถาเปนอปทานนน กคอ การจดหาและประกอบรถยนตใหไดเปนจ านวน 1,000 คนทวงไดจรง ๆ แลวอปสงคกมเปนโซอปสงคซงถกเรยกวาโซอปสงค (Demand Chain) 2.3 การจดการโซอปสงค (Demand Chain Management : DCM)

การจดการโซอปสงค (DCM) คอการจดการความสมพนธระหวางคคาและลกคาทจะสงมอบคณคาทดทสดใหกบลกคาในราคาทนอยถงโซอปสงคโดยรวม การจดการโซอปสงคคลายกบการจดการโซอปทาน แตมเรองพเศษใหกบลกคา (Galt, J., 2018) การทราบถงความตองการของโซอปสงค และการจดการในดานขอมลทเชอมตอระหวางชองวางของการจดการลกคาสมพนธและการจดการโซอปทาน (Sarl, Q., 2007) และกระบวนการโซอปทานขององคกรทมการจดการเพอสงมอบคณคาทดทสดตามความตองการของลกคาการจดการโซอปสงค และสรางสนทรพยเชงกลยทธส าหรบบรษท นอกจากนนในแงของการสรางมลคาโดยรวมทจะชวยใหบรษทในการด าเนนการและบรณาการการตลาดและการจดการโซอปทาน พรอมท งการก าหนดกลยทธทปรบปรงประสทธภาพโดยรวม (Madhani, P. M., 2013) เพอใหกระบวนการการจดการท งในดานความตองการของลกคาและบรษททผลตสนคาน นสามารถด าเนนงานไปดวยกนได นอกจากนในการศกษาของมหาวทยาลยใน Wageningen ประเทศเนเธอรแลนด ไดเหนถงความส าคญของการจดการโซอปสงค ซงเปนสวนขยายของการจดการโซอปทานทเกดจากการรวมตวกนของมมมองของตลาดปฐมนเทศบนแนวคดของ (Martin, R., 2006) ดงนนการจดการโซอปสงคนน เปนทศทางหรอแนวปฏบตหนงของใหเหนถงความสมดลของการตลาดและการผลตสนคาโดยมรปแบบการเชอมโยงขอมลของผผลตและลกคาเพอใหขอมลสามารถเขาถงไดงาย นอกจากนการจดการโซอป

33

สงคของผผลตนน มความส าคญในการจดการการพยากรณของวตถดบเพอใหสามารถผลตสนคาใหทนตามความตองการของลกคา ดงนนในการจดการโซอปสงค จงมความส าคญในระดบแรกของการตอบสนองความตองการของลกคา นอกจากน (Baron, R.A., & Berg, R.G., 1995) การสรางระดบความสมพนธกบลกคานนเปนสงทผผลตควรจะตองด าเนนการคอ การสรางความสมพนธกบลกคาในระดบสน กลางและยาว เพอใหลกคาสามารถด าเนนธรกจควบคไปกบผผลตได

Rajendran, N. (2018) ไดกลาวถง ความแตกตางของโซอปทานและโซอปสงค คอการทผผลตเปนแกนหลกของกระบวนการในความตองการลกคาเปนศนยกลางของการด าเนนงานท งหมด ลกคาตดสนใจวาการด าเนนงานของโซอปทานเปนอยางไร หากแตโซอปสงคไดด าเนนการจากมมมองของลกคามจดมงหมายเพอการเปลยนแปลงอยางรวดเรวของผลตภณฑลดตนทนผบรโภคการบรการลกคาทยอดเยยมและเปลยนความตองการของลกคาใหมใหกลายเปนผลตภณฑใหมไดอยางรวดเรวและอน ๆ ผลก าไรทเหลออยในรปแบบโซอปสงคหมายความวา บรษท จะตองมงเนนแนวทางปฏบตทดทสดเพอตอบสนองความตองการของลกคาในขณะทลดตนทนการด าเนนงานและปรบปรงคณภาพของลกคาและบรการ ความตองการและโซอปทานแตกตางกนอยางไร โซอปทานทขบเคลอนดวยอปสงคนนมการบรณาการอยางแนนหนา ผมสวนไดสวนเสยทงหมดทเกยวของในกระบวนการ ตงแตผจดหาวตถดบไปจนถงผผลตผลตภณฑและผคาปลกซงตองการการมองเหนทแมนย าในรปแบบความตองการของลกคา การตดสนใจเกยวกบสนคาคงคลงการผลตและการเคลอนยายวสดขนอยกบสญญาณความตองการของลกคาซงมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา กคอโมเดลโซอปสงคเปนโซอปทานทลกคาอยในการขบเคลอนของลกคาโดยก าหนดสงทเขาตองการเมอเขาตองการและวธทเขาตองการรบสนคา

Naveed, A. T. (2016) ไดกลาวถงการจดการโซอปสงค ดวยรปแบบโซอปสงคทมความตองการโดยมการเปลยนแปลงทส าคญในการเปนผน า – ลกคาคอศนยกลางของงานทงหมดและก าหนดวธการท างานของโซอปทาน เครอขายทขบเคลอนดวยอปสงคนนเกยวของกบทกสงทลกคาตองการ – การเปลยนแปลงอยางรวดเรวความคดทเปลยนเปนผลตภณฑใหมทความเรวแปรปรวนลดตนทนการบรการลกคาทยอดเยยม – รายการด าเนนตอไป เพอรกษาผลก าไร บรษทตองพจารณาวธการใหมในการตอบสนองตอความตองการและแนวทางปฏบตทดทสดในการลดตนทนการด าเนนงานในขณะทเพมคณภาพและบรการ มากไปกวาน นโซอปทานทขบเคลอนดวยความตองการจะตองท างานเปนเครอขายแบบรวมทรดกม ผมสวนไดสวนเสยทกคนตองการการมองเหนทเกยวของกบสงทผบรโภคตองการและสงทลกคาซอ – ตวอยางเชน การตดสนใจเกยวกบสนคาคงคลงและการเคลอนยายของวสดจ าเปนในการท างานโดยทกฝายของแตละแผนกตองการขอมลเชงลกเกยวกบการใชขอมลทตรงกบความเปนจรง นนกคอจ านวนสตอคตรงกบจ านวนในระบบและการจดการรปแบบการซอทเกดขนใหมเพอใหตรงกบความตองการของลกคา

34

Jüttner, U., Christopher, M., & Baker, S. (2007) ไดกลาวถงการจดการโซอปสงควา แมจะมขอเทจจรงทวาการจดการโซอปสงค เปนแนวคดทคอนขางใหม แตกมการก าหนดไวในทแตกตางกนวธ สงส าคญทสดคอสามารถแยกแยะมมมองทกวางขนและจ ากดมากขนของการจดการโซอปสงค ในความหมายทกวางขนโดย (Selen, W., & Soliman, F., 2002) ไดก าหนดการจดการโซอปสงค เปน“ ชดของการปฏบตทมงเปาไปทในการจดการและประสานงานโซอปสงคทงหมดโดยเรมจากลกคาปลายทางและท างานยอนกลบไปยงผจดจ าหนายวตถดบ” ในท านองเดยวกน (Vollmann, T. E., & Cordon, C., 1998) การจดการโซอปสงคเรมตนดวยลกคาทท างานยอนกลบไปตลอดทงผผลตวตถดบและสนคา ดงนนทกอยางทถกเคลอนยายและถกจดการน าสงสนคาหรอผลตจะตอบสนองความตองการของลกคาเปนอยางด นอกจากน (Baker, S., 2003) กเนนย าดวยวาการจดการโซอปสงคนนแตกตางจากการจดการโซอปทาน โดยทมนตองเปลยนโซอปทานซงอยตนน าและน าผบรโภคเปนจดเรมตนแทนทจะเปนปลายทางสดทาย (De Treville, S., Shapiro, R. D., & Hameri, A. P., 2004) ไดวพากษวจารณมมมองทกวางขนเหลานเนองจากเปนนยวา โซอปสงคนนสามารถแทนทโซอปทานไดอยางมประสทธภาพซงเปนการเปลยนแปลงศพททเหนวาไมพงประสงค ดงนนการน าเสนอค าจ ากดความทแคบกวาของการจดการโซอปสงค ขนอยกบความแตกตางระหวางอปทานทางกายภาพทมประสทธภาพและตลาดบทบาทการเปนสอกลางของ โซอปทานทเสนอโดย (Fisher, M. L., 1997) และ (Treville, et al., 2004) แนะน าให มการจ ากดค าทใชในการท าตลาดในโซอปทานทเปนสอกลาง โดยในโซอปสงคนนทตอบสนอง ส าหรบผลตภณฑดวยความตองการทเปนนวตกรรมประสทธภาพของโซอปทานจะถกแลกเปลยนเพอการบรการลกคา (Rainbird, M., 2004) ไดกลาวถงการจดการโซอปสงควาในรปแบบการจดการโซอปสงคนนยงรกษาความแตกตางระหวางโซอปสงคและโซอปทาน ซงแบงเปนสองหนวยงานทแตกตางกนและนอกจากนนยงสนบสนนทงโซคณคาอกดวย ในรปแบบของโซคณคาทสงผลตอโซอปสงคนน เปนแนวคดซงประกอบดวยทงความตองการของลกคาและผผลต อยางไรกตามเมอการก าหนดการจดการโซอปสงคซงเปน “ ความเขาใจของลกคาปจจบนและอนาคต ความคาดหวงลกษณะตลาดและทางเลอกในการตอบสนองทมอยเพอตอบสนองสงเหลานผานการปรบใชกระบวนการปฏบตงาน” โดยรวมอปสงคและอปทานเขาดวยกน

การจดการโซอปสงคเปนความสบสนทอาจเกดขนหากมการเปลยนค าวาโซอปทาน อยางไรกตามการโตกลบโตแยงของ (Treville, et al., 2004) ถอไดวาแมในตลาดทประสทธภาพของโซอปสงคเปนพนฐานส าหรบการแขงขนและเปนขอไดเปรยบความตองการควรเชอมโยงกบอปทาน สอดคลองกบ (Rainbird, M., 2004) กระบวนการอปสงคและอปทานมการทบซอนกน แตยงคงเปนเชนนนเดน ดงนนการจดการโซอปสงค เปนแนวคดทมจดมงหมายเพอรวมกระบวนการอปสงคและอปทานทมงเนน กระบวนการความตองการทงหมดกระบวนการทลกคาหรอสวนตอประสานการตลาดเพอตอบสนองความตองการของลกคาผานการสรางมลคา และกระบวนการ

35

เหลานมลกษณะคลายกนกบทางการตลาดกระบวนการจดหาประกอบดวยงานทจ าเปนส าหรบการตอบสนองความตองการ (Christopher, M., Payne, A., & Ballantyne, D., 2002) นอกจากนการจดการโซอปสงค เปนกระบวนการในระดบมหภาค ซงรวมถงทงหมดกจกรรมท บรษท ด าเนนการในการแสวงหาเพอสรางและสงมอบตามความตองการขอเสนอคณคาของลกคา ในทางปฏบตอาจหมายถงวาในการทจะตอบสนองความตองการทแตกตางกนความตองการของลกคาตองค านงถงแนวทางทแตกตางในโซอปสงค ในฐานะทเปนดงนนการจดการโซอปสงคจงไมได จ ากด อยท โซอปทานเดยวซงกคอเชอมโยงอยางใกลชดกบความตองการมากขน แตสามารถอธบายไดวาเปนระบบหรอเครอขายของความสมพนธภายในและแมกระทงระหวางคคาในโซอปสงค ดงนนการจดการโซอปสงค จงเกยวของกบการสรางและจดการคณคาของลกคาผานการตอบสนองเครอขาย จนถงตอนนการมสวนรวมของการจดการโซอปสงค สวนใหญมาจากตวอยางการปฏบตทดทสด (เชน Lee, H. L., & Whang, S. (2001);, Deloitte Research. (2002);, และ Langabeer, J., & Rose, J. (2001) เพอพฒนากรอบการจดการโซอปสงค และไดรบบทบาท การตลาดภายในการจดการ โซอปสงค ซงเปนการด าเนนการประชมเชงปฏบตการการพฒนารวมเพอสรางเพมเตมขอมลผประกอบการ

แหลงทมา: Uta Jüttner, et al. (2004) ภาพประกอบท 2.3 กรอบแนวความคดของการจดการโซอปสงค

2.3.1 การด าเนนการตามความตองการ การจดการโซอปสงคนนเหมอนกบการจดการโซอปทาน แตเนนการดงผบรโภคและการ

ผลกดนผผลต (Galt, J., 2018) โซอปสงคเรมตนทลกคาจากนนชองทางผานตวแทนจ าหนายผจดจ าหนายและพนธมตรทางธรกจอน ๆ ทชวยขายผลตภณฑและบรการของ บรษทในโซอปสงคนนรวมถงพนกงานขายทงทางตรงและทางออมซงเปนรปแบบการจดการโซอปสงค ความตองการของ

36

ลกคานนยากทจะตรวจสอบและการคาดการณเนองจากสถานการณสนคาอาจจะหมดหรอไมมตรงตามความตองการของลกคา ดงนนการจดการโซอปสงคจ าเปนตองมหลายปจจยเพอใหการจดการโซอปสงค ประสบความส าเรจ โดย (Corsten, D., & Gruen, T., 2003) อธบายถงปจจยส าคญคอ ความถกตองของขอมล, การคาดการณและความแมนย าในการสงซอ, ปรมาณการสงซอ, การเตมเตมสนคา, ความสามารถในการดานการจดหาวตถดบ (การจดหาเวลา), ความสามารถในการจดการบรรจภณฑ (Packout), การปฏบตตาม พลาโนแกรม (Planogram), และเตมเตมชนวางสนคา

จากการศกษาของ (Ayers, B. C., Jiang, J., & Yeung, P. E., 2006) เพ อคนหาวธการทเหมาะสมกบ บรษท ประเภทตาง ๆ สงแรกท บรษท ควรท าคอการประเมนความกาวหนาของลกคาและบรษททเกยวของตอการบรรลการจดการโซอปทานระดบโลก เพอเพมระดบทขบเคลอนดวยอปสงค บรษท จ าเปนตองด าเนนความพยายามอยางเปนระบบทมองคประกอบ 3 ประการ 1) การท าใหเวลาในกระบวนการส นลง เวลาน าโดยรวมนนประกอบดวยแตละรอบเวลาส าหรบกระบวนการหลาย ๆ กระบวนการ ขนตอนนเกยวของกบการท าใหรอบเวลาสนลงในแตละขนตอนในกระบวนการสวนทเกดวกฤตจากจดซอจนถงจดเรมตนการผลตส าหรบโซอปทานท งหมด 2) การใชแบบจ าลองการไหลของตนทนต าในเชงเศรษฐศาสตร โดยวธการแบบผสมคอรวมทงปรมาณการสงซอและตนทนทต า เพอใหไดยอดสงซอทต าทสดเพอความคมคาของการสงซอ 3) การแทนทการคาดการณดวยความตองการ ข นตอนนตองการ การแบงปนขอมลท มประสทธภาพทงในโซอปสงคและโซอปทานทเหมาะอยางยงส าหรบพนธมตรในการเขาถงระดบการขายแบบทสามารถเขาถงขอมลทเปนขอเทจจรงในระบบของการจดการสนคาคงคลงหรอสตอค รวมถงกฎเกณฑทางธรกจทจะตอบสนองความตองการของลกคาและผผลตไดอยางมประสทธภาพ (Ayers, B. C., Jiang, J., & Yeung, P. E., 2006)

2.3.2 การวางแผนความตองการ (Demand Planning) Galt, J. (2018) ไดกลาวถงในอกดานการวางแผนความตองการหมายถงกจการทงหมด การ

คาดการณความตองการของผ บรโภคแลวจดเรยงสงตาง ๆ ตามความเหมาะสม เปาหมายทครอบคลมคอการท าใหแนใจวา บรษท สามารถจดหาลกคาดวยผลตภณฑหรอบรการทก าหนดเมอใดทไหนและอยางไรทลกคาตองการซอในขณะทรกษาตนทนใหต าทสดเทาทจะเปนไปไดซงเปนการเพมโอกาสในการท าก าไร ดงนนผวางแผนความตองการจะใชการคาดการณความตองการและแปลมนเปนจรงจดท าแผนทขนตอนทจ าเปนทงหมด

ดงนนการวางแผนความตองการจงครอบคลมมากกวาการพยากรณความตองการ แมวาการสรางการพยากรณจะเปนองคประกอบทส าคญ แตกกอใหเกดหนาทและความรบผดชอบอน ๆ ทเปนสวนหนงของการวางแผนความตองการ และผวางแผนความตองการจะตองประสานงานกบ

37

ผคนตลอดโซอปทานเพอใหแนใจวาลกคามความสข ทงหมดมสวนรวมในการพยากรณความตองการและการวางแผนอปสงค

2.3.3 การพยากรณความตองการ (Demand Forecasting) Galt, J. (2018) การคาดการณในรปแบบทงายทสดคอการท านายเหตการณในอนาคต ใน

บรบททางธรกจ การพยากรณความตองการจงเปนกระบวนการทผวางแผนความตองการจะพยายามคาดการณวาความตองการผลตภณฑใดทจะไดรบในเวลาหนงสปดาหเวลาหนงเดอนหรอแมแตหนงป วตถประสงคทเปนเอกเทศคอการไดค าตอบทถกตองดงนนการพยากรณความตองการจงมงเนนไปทขอมลเปนหลก

ผวางแผนความตองการท างานรวมกบทมขายทมการตลาดและผมสวนไดสวนเสยอน ๆ เพอรวบรวมขอมลในอดตเชนตวเลขยอดขายและอตราการเตบโตในอดตของ บรษท รวมถงขอมลเรยลไทมเกยวกบพฤตกรรมผบรโภคแนวโนมตลาดสภาพอากาศและ มากกวา จากนนไดมการใชโมเดลและเทคนคการพยากรณตาง ๆ เพอใหไดการคาดการณทสอดคลองกน และการคาดการณนน (หรอการคาดการณ) เกยวกบอปสงคในอนาคตเปนพนฐานส าหรบแผนอปสงคโดยรวม

2.4 การหยดชะงกของโซอปสงค

Huang, C., Yu, G., Wang, S., & Wang, X. (2006)ไดกลาวถงปญหาการประสานงานของโซอปทานและโซอปสงค ซงประกอบดวยผ ผลตหนงรายและผ คาปลกรายหนงภายใตการหยดชะงกของความตองการของตลาดโดยมการน ารปแบบความตองการเลขชก าลงแบบแปลกใหมมาใชและมการก าหนดคาปรบอยางชดเจนเพอจบในดานตนทนการผลตสวนเบยงเบนทเกดจากความตองการของตลาดหยดชะงก กลยทธทดทสดนนไดมาจากระดบการหยดชะงกทแตกตางกนภายใตการเปนศนยรวมส าหรบการกระจายอ านาจนน (Chen, K., & Xiao, T., 2015) สามารถพสจนไดวาโซอปทานและโซอปสงค สามารถประสานงานไดอยางเตมทโดยการปรบนโยบายลดราคาอยางเหมาะสมเมอเกดการหยดชะงก นอกจากนยงสามารถสรางผลลพธทคลายกนส าหรบรปแบบความตองการทวไปทเปนตวแทนของสถานการณตลาดทแตกตางกนหากสมมตฐานบางอยางเปนทพอใจ และความเสยงทเกดจากเพมขนหรอลดลงอยางกะทนหนของอปสงคโดยไมคาดคด (WeihuaLiu, et. al., 2016) และ (Minghui Xu, et al., 2003) ไดกลาววา การจดการการหยดชะงกของโซอปสงค เปนการจดการในรปแบบโมเดลและ เพมประสทธภาพของสถานการณในกรณแบบพลวต ซงเปนการมองในดานการตลาด และความตองการของลกคา ดงน น (Bayar, N., Darmoul, S., Hajri-Gabouj, S., & Pierreval, H., 2016) ในสวนของการการจดการการหยดชะงกของโซอปสงคนน จะเปนการมองภาพในระดบการบรการลกคาเพอใหลกคามความตอเนองในการใชบรการ ทงนการจดการในดานลกคานนจะตองมองในเชงของความตองการทแทจรงของลกคา

38

ภายใตราคาขายปลก นอกจากน (Chen, K., Shen, J., & Feng, M., 2014) ยงมปจจยดานความตองการของตลาด และราคาซงเปนหวใจส าคญเพอลดการหยดชะงกของโซอปสงค

2.5 แนวคดและทฤษฎเกยวกบโซคณคา

2.5.1 แบบจ าลองโซคณคา (Value Chain Model) Porter, M. E., (1985)ไดกลาวถงโซคณคา (Value Chain) เปนเครองมอทใชอธบายถง

กจกรรมทกกจกรรมทองคกรกระท าโดยเรมตงแตการรบวตถดบเขาระบบซงรวมถงการออกแบบ และการเสนอสนคาหรอบรการจากแนวคด ผานเขาสกระบวนการผลต และการแปรรปจนกระทงกลายเปนสนคาส าเรจรป การจดสงสนคาส าเรจรปไปใหกบผบรโภคขนสดทาย และการจดการกบสนคาหลงจากใชงานไดน าเสนอแบบจ าลองโซคณคา (Value Chain Model) ไวในหนงสอ Competitive Advantage : Creating and Sustaining Superior Performance โดยแบบจ าลองโซคณคาจะมงเนนใหความส าคญกบกจกรรมในโซคณคา ตงแตกจกรรมการจดหาแหลงวตถดบ การแปรรป กจกรรมการสงมอบสนคา การบรหารใหกบลกคา โดยมงสรางความสามารถการแขงขนทางธรกจและองคกร ดวยการวเคราะห คณคาเพมทเกดขนในแตละขนตอน และกจกรรมตาง ๆ เพอเชอมโยงกจกรรมตาง ๆ ขององคกร ดงนนโซคณคาจงเปนการเชอมโยงกจกรรมตาง ๆ ขององคกร เพอทจะสรางคณคาในกจกรรมตาง ๆ (Value – Added Activities) ขององคกร ซงจะเชอมโยงกบคมคาในโซอปทานดวยการเชอมโยงกจกรรมทเกดขนทงภายในองคกร และภายนอกองคกร โดยทวไปการด าเนนธรกรรมขององคกร สวนใหญประกอบดวยกจกรรมทหลากหลาย ซงไดจ าแนกกจกรรมโซคณคาเปนกจกรรมหลก (Primary Activities) กบกจกรรมสนบสนน (Support Activities) โดยกจกรรมหลกไดเกยวของโดยตรงกบการสรางคณคาเพม (Value – Added)ใหแกผลตภณฑการบรการทสงมอบใหกบทางลกคาแบบจ าลองโซคณคาไดจ าแนกประเภทกจกรรมของโซคณคาได ดงน นในรปแบบของการจดการโซคณคาน นจงเปนกระบวนการทส าคญของการสรางความเชอมโยงของกจกรรมภายในและภายนอกองคกร ซงน าไปสการบรหารจดการอยางมประสทธภาพ ซงมงเนนในสวนของการสงมอบสนคาใหกบลกคาเปนหลก โดยมกระบวนการของกจกรรมดงน

2.5.1.1 กจกรรมโซคณคากจกรรมหลก (Primary Activities) Porter, M. E., (1985) Cited in ภทรสญากร คณาเสน (2558) ไดกลาวถงกจกรรมโซคณคา

กจกรรมหลก (Primary Activities) สามารถจ าแนกไดตามประเภท คอโลจสตกสขาเขา เปนกจกรรมการรบวตถดบ จากผผลต โดยรวมถงการจดเกบเพอรอการเบกจายเพอใชในสายงานการผลตเพอด าเนนการแปรรป เปนผลตภณฑการปฏบตการ เปนกจกรรมทเกยวของกบกระบวนการแปรรปวตถดบเปนผลตภณฑหรออาจเรยกวาการผลต เชน การวางแผน และการรบวตถดบ การเกบ

39

รกษา และเบกจายวตถดบ การควบคมและดแลยอดคงเหลอของวตถดบ การจดตารางการรบ วตถดบ การสงคนวตถดบใหแกซพพลายเออร เปนตน การปฏบตการ เปนกจกรรมทเกยวของกบกระบวนการแปรรปวตถดบเปนผลตภณฑหรออาจเรยกวาการผลต กจกรรมเกยวกบการแปลงวตถดบไปเปนผลตภณฑ เชน การบรหารจดการเครองจกรทใชในการผลตการบรรจหบหอ การบ ารงรกษาอปกรณการผลต การทดสอบคณภาพผลตภณฑ เปนตน โลจสตกสขาออก เมอกระบวนการแปรรป วตถดบเปนผลตภณฑเสรจเรยบรอยแลวกมขนตอนของการสงมอบสนคาไปยงลกคาตาง ๆ ในโซอปทาน ตงโรงงานผลตตนน าจนไปถงลกคาซงเปนปลายน า รวมถงกจกรรมเกยวกบการรวบรวม เกบรกษา และสงมอบ ผลตภณฑใหแกลกคา เชน การเกบรกษาและเบกจายผลตภณฑส าเรจรป การจดตารางการสงสนคา การด าเนนการเกยวกบการจดสงสนคา เปนตน การตลาดและการขาย เปนการวเคราะหถงความตองการลกคาเพอใชเปนขอมลส าหรบการวางแผนกจกรรมเกยวกบการขาย ผลตภณฑใหแกลกคา เชน การโฆษณา การสงเสรมการขาย การขายการเสนอราคา การเลอกผจดจ าหนาย การสรางและรกษาความสมพนธกบผจดจ าหนาย การตงราคา เปนตน การบรการ การใหบรการลกคาไมใชเปนเพยงแคกจกรรมแตเปนผลกระทบตอกจกรรมอน ๆ ของโลจสตกส การตดสนใจทงหมดเกยวกบโลจสตกส มาจากความตองทจะใหบรการเพอลกคา รวมถงการบรการหลงการขาย ถอเปนเรองส าคญเปนอยางมาก เชน Samsung จะมส านกงานใหบรหารของ Samsung ตงอยท วโลกเพอใหบรการลกคา

2.5.1.2 กจกรรมสนบสนน (Support Activities) Porter, M. E., (1985) Cited in ภทรสญากร คณาเสน (2558) กจกรรมสนบสนน (Support

Activities) เปนกจกรรมทสนบสนนการด าเนนกจกรรมหลกใหเกดประสทธภาพ ประกอบดวยโครงสรางพนฐานขององคกรประกอบดวยปจจยและระบบสนบสนนการด าเนนงานองคกร เชน การเลอกท าเลทตงโรงงานและส านกงาน การเงน ปจจยสนบสนนการผลต การบรหารทรพยากรบคคลทรพยากรมนษยเปนสวนทส าคญมากสวนหนง เพราะถอธรกจหรอองคกร จะประสบความส าเรจหรอไมขนอยกบทรพยากรมนษย การบรหารทรพยากรบคคล ประกอบดวยการสรรหาบคคลทมคณสมบต เหมาะสม การฝกอบรม ใหกบพนกงาน การประเมนผลงานและจายคาตอบแทนคดสรรพนกงานทมคณภาพการวจยและพฒนา ซงไดแกการพฒนาเทคโนโลย โดยมงการศกษาคนควาวจยนวตกรรมใหม ๆ เพอพฒนาองคกรใหมความสามารถแขงขนกบคแขงอนได เชน Samsung จะใหความส าคญกบแผนก R&D (Research and Development) เปนอยางมาโดยมการจดตงสถาบนวจยทวโลกเพอเปนการพฒนาเทคโนโลยอยางตอเนองและสม าเสมอ การจดหา / จดซอ ประกอบดวยกจกรรมทเกยงของกบการจดหาปจจย ทรพยากรส าหรบการด าเนนงาน การจดหา / จดซอ วตถดบเพอผลต รวมถงการเจรจากบคคาและสรางความพนธอนดกบผผลต เพอการจดซอวตถดบและเครองจกรตามแบบจ าลองโซคณคา (Value Chain Model) ของ Michael E. Porter

40

ไดกลาวถงสวนตางระหวางรายไดกบตนทนหรอผลก าไร (Profit Margin) ท เกดขนจากการด าเนนงานขององคกรโดยขนกบความสามารถการบรหารจดการกบกจกรรมตาง ๆ ในหวงโซคณคาใหมการเชอมโยงกจกรรมตาง ๆ ขององคกร รวมถงการเชอมโยงไปยงภายนอก โดยทองคกรจะตองสามารถสงมอบสนคา หรอ ผลตภณฑ ทสอดคลองกบความตองการลกคา ดงนนการไหลของสารสนเทศและการเชอมโยงระหวางกจกรรมในโซคณคา ถามการเชอมโยงกนใหครบถวนทกกจกรรมแลวยอมท าใหเกดประสทธผลในอตสาหกรรมตาง ๆ ไดเปนอยางดและมประสทธภาพ เพอสรางคณคาเพม และการสงมอบใหกบลกคา

สรป แบบจ าลองโซคณคาเปนการก าหนดรปแบบการวเคราะหโซคณคา โดยค านงถงตนทนการบรหารจดการโซอปทานในแตละหนวยงานหรอแตละแผนกขององคกร โดยแบงเปน กจกรรมหลก ใหเกดประสทธภาพสงสด ขณะทกจกรรมสนบสนน เปนกจกรรมทสนบสนนการด าเนนกจกรรมหลกเพอใหเกดการพฒนาประสทธภาพใหดขน เพอสรางผลก าไร (ศตวรรษ สถตเพยรศร, 2554) โซคณคาของ บรษทใด ๆ กตามเปนสวนหนงของโซคณคาระดบอตสาหกรรมขนาดใหญ หรอ กจกรรมอน ๆ ของบรษท เพอรบรองเมอเทยบกบโซคณคาอตสาหกรรมใหมากขน ซงดานลางนจะแสดงใหเหนถงโซคณคาของอตสาหกรรมและมความสมพนธกบโซคณคาของบรษท

Grant, R.M. (2010) อางถง Jurevicius, O. (2013) ไดกลาวถงการวเคราะหโซคณคา Value Chain Analysis (VCA) เปนกระบวนการทองคกรหรอบรษทท าการระบกจกรรมหลกและการสนบสนนทเพมมลคาใหกบผลตภณฑในขนตอนสดทาย ซงเกดจากการวเคราะหกจกรรมทแตกตางกนของกระบวนการผลต และกระบวนการจดสง เพอลดตนทน หรอ สรางความแตกตาง โซคณคา แสดงใหเหนถงกจกรรมภายในองคกร หรอ บรษท ทมการปรบปรงเปลยนแปลงปจจยการผลต เพอใหเกดประสทธภาพสงสดจนถงกระบวนการผลต

ตารางท 2.4 ความแตกตางของกจกรรม โซอปทาน โซอปสงค และโซคณคา

โซอปทาน โซอปสงค โซคณคา ขอสงเกตหลก การบวนการชองทาง

ของโลจสตกส ตอบสนองความตองการของลกคา

การเพมมลคาเพมใหกบลกคา

กจกรรมหลก การจดหา การจดซอ การผลต โลจสตกส

การพฒนาผลตภณฑใหมตามความตองการของลกคา

บรการทมมลคาเพมเชนการบรการลกคา

41

ตารางท 2.4 (ตอ)

โซอปทาน โซอปสงค โซคณคา ก จกรรมหลก (ตอ)

และการช าระเงน การปรบแตงผลตภณฑทมอยการพยากรณความตองการของลกคา

ผลตภณฑนวตกรรมบนพนฐานการวจยและพฒนา

วตถประสงคทส าคญ

การเตมเตมความตองการของลกคา

การสรางอปสงค ประสทธภาพของโซอปสงค

ผมสวนไดสวนเสยหลก

คคาในโซอปสงค ลกคาปลายทาง ผถอหนและนกลงทน

ทมา: Porter, M. E. (1985)

จากตารางท 2.4 พบวา ถงแมวาโซอปทาน โซอปสงคและโซคณคามความคลายคลงกน แตกมความแตกตางในกจกรรมของแตละสวนซงสามารถเหนไดชดเจนในแตละกจกรรมโดยสามารถมองกจกรรมหลกเพอเปนขอสงเกตในการประเมนความแตกตางของแตละกจกรรม

Jurevicius, O. (2013) ไดถกอางถงใน เอกกมล เอยมศร (2556) ไดกลาวถงการวเคราะหโซคณคา เปนเครองมอกลยทธทใชในการวเคราะหกจกรรมภายใน บรษท โดยมเปาหมายทชดเจนเพอการพฒนาคณคา และเพมประสทธภาพใหสงสด และสามารถรถตนทนการผลต หรอ คาใชจายของบรษทไดแบบมนยส าคญ หรอ มความไดเปรยบในดานการแขงขนเมอเทยบกบคแขง การทบรษท จะท าอยางนนได จ าเปนจะตองมองเขาไปภายในกจกรรมหลกของบรษท ทกกระบวนการเพอหาจดเสยเปรยบ และ จดทเปนอปสรรคในการท างานทงหมด ใหเจอกอน หลงจากนน บรษทกพยามหาทางแกไขปญหาทเกดขนทงหมด และเปรยบเทยบศกยภาพและประสทธภาพกบคแขงเปนระยะ เพอหาจดบกพรองตาง ๆ และท าการแกไขไปเรอย ๆ จนบรษท มนใจแลววา สามารถมความไดเปรยบเหนอคแขงในเรองใด เรองหนงอยางทตงเปาหมายไวตอนตน โดยไดรบการสนบสนนจาก กจกรรมสนบสนน ทชวยเพมมลคาในทางออม ตวอยางของแบบจ าลองโซคณคาดานลางน

42

ทมา : Pearson Education (2016) Cited in ภทรสญากร คณาเสน (2558) ภาพประกอบท 2.4 แบบจ าลองโซคณคา (Porter’s Value Chain Model)

ถงแมวากจกรรมหลกจะเปนตวเพมมลคาโดยตรงไปยงกระบวนการผลต แตสวนทใหความส าคญนอยลงไป กเปนกจกรรมการสนบสนน ในปจจบนเมอเปรยบเทยบกบการแขงขนสวนใหญเกดขนจากการปรบปรงเทคโนโลย หรอ นวตกรรมในรปแบบธรกจหรอกระบวนการ ดงนนกจกรรมการสนบสนนดงกลาวจะเปนเรองของระบบขอมล การวจยและพฒนา หรอการบรหารจดการทวไป มกจะถกหยบยกมาเปนประเดนในการเปรยบกบคแขงอยางสม าเสมอ ในขณะทกจกรรมหลก จะมการวเคราะหในแงของ ความไดเปรยบดานคาใชจาย ทสามารถระบไดอยางงายดายส าหรบแตละกจกรรมและมการจดการอยางถกตอง

โซคณคาของบรษทใด ๆ กตามเปนสวนหนงของโซคณคา ระดบอตสาหกรรมขนาดใหญ หรอ กจกรรมอน ๆ ของบรษท เพอรบรองเมอเทยบกบ โซคณคาอตสาหกรรมใหมากขน ซงดานลางนจะแสดงใหเหนถงโซคณคาของอตสาหกรรมและมความสมพนธกบโซคณคาของบรษท โดยมกระบวนการในการน าเขาสกระบวนการโซคณคา ดงน วตถดบหลก สนคาชวงกลาง (สนคาท

43

ยงไปไมถงขนของการบรโภค กระบวนการผลต การตลาดและการขาย และกระบวนการบรการหลงการขาย ซงเปนกจกรรมสนบสนนในโซคณคา

2.5.2 วธด าเนนการวเคราะห การว เคราะหสามารถแบงแยกออกไดเปน 2 ว ธ ซ งขออยกบประเภทของสงท ม

ความสามารถในการแขงขนของบรษททตองการสราง (ความไดเปรยบของการแขงขนดานคาใชจาย) ตารางดานลางนจะแสดงขนตอนการทจะท าใหบรรลผลส าเรจ ความไดเปรยบในการแขงขนโดยใชแบบจ าลองโซคณคา การวเคราะหเพอหาความแตกตางดวยการเปรยบเทยบคาใชจายของบรษท ม 5 ขนตอน ดงน

ขนตอนท 1 : ระบกจกรรมหลก และกจกรรมสนบสนนของ บรษท ทงหมด (ในรปแบบทไดรบวตถดบ กระบวนการจดเกบวสดตาง ๆ เพอการตลาด กระบวนการขายท งหมด การใหบรการหลงการขาย) การด าเนนการในการผลตสนคาหรอบรการทจะตองมการระบไวอยางชดเจน และแยกออกจากกนใหชดเจนน จะตองใชความร ความช านาญ มากเพยงพอ ในการบรหารจดการของบรษท เพราะกจกรรมโซคณคาจะไมไดถกจ ากดอยภายในกจกรรมของบรษทเองเทานน ผ จ ดการทมหนาทระบกจกรรมของโซคณคาจะตองมความร ความเขาใจในงานทท า และกระบวนการท างานของโซคณคาอยางด เพอคนหาวธการทจะท างานเพอสงมอบคณคาใหกบลกคาเพอใหเกดความแตกตาง

ขนตอนท 2 : ก าหนดความส าคญของแตละกจกรรมในดานคาใชจายทงหมดของผลตภณฑ คาใชจายรวมในการผลตสนคาหรอบรการจะตองถกยอยและกระจายไปอยในแตละกจกรรม ตามกจกรรมของกระบวนการผลต และ จ าหนายในทกขนตอน และมการจดบนทกรายการคาใชจาย พรอมหาทางพฒนากระบวนการท างานตาง ๆ เพอลดคาใชจายทเกดขนทงหมดในแตละขนตอน และท าการก าหนดคาเปรยบเทยบของทกกระบวนการผลต และท าประเมนผลของคาใชจายเทยบกบของคแขง (ถาสามารถหาได) หรอใชการประมาณการจากราคาขายเปนตวก าหนด และจะตองมการปรบปรงแกไขทนท ถาคาใชจายสงกวาคามาตรฐานทก าหนดไว

ขนตอนท 3 : ระบโปรแกรมควบคมคาใชจายส าหรบแตละกจกรรม โดยเฉพาะการท าความเขาใจในสงทเปนปจจยทผลกดนใหเกดคาใชจาย ผจดการจ าเปนจะตองเขาไปศกษา พฒนา ปรบปรง ใหคาใชจายในสวนนน ลดลงจนอยในระดบมาตรฐาน การใหแรงจงใจในการท างานเพอลดขอผดพลาดในการท างานทส าคญ หรอมความสลบซบซอนสง ฯลฯ กจกรรมทมความแตกตางกนจะมการบรหารจดการคาใชจายทแตกตางกน

ขนตอนท 4 : ระบการเชอมโยงระหวางกจกรรม เปนการลดคาใชจายในกจกรรมหนง ซงอาจจะน าไปสการลดลงของคาใชจายในกจกรรมอน ๆ ตามมา เชน กระบวนการออกแบบผลตภณฑจ าเปนจะตองมความละเอยดสง เพอน าไปสกระบวนการผลต ทผดพลาดนอยลง และลด

44

คาใชจายในการจดสง และสงเสรมดานการตลาด (ในขนตอนน หลายทานอาจจะแยงวา ตองเลอกอยางใดอยางหนง จะลดคาใชจายในการผลต หรอ ลดคาใชจายในการขนสง หรอ สงเสรมดานการตลาด) ถกตองเพยงบางสวน ขอใหคณกลบไปคนควาเกยวกบเทคนคการออกแบบผลตภณฑใหมใน Google หรอ ไปคนควาต าราท TCDC เกยวกบการออกแบบผลตภณฑ เพราะการตอบแบบน “การตอบแบบก าปนทบดน” หรอ เอาหวพงชนประตบาน เพราะลมกญแจ

ข นตอนท 5 : ระบโอกาสส าหรบการลดคาใช จาย เมอ บรษท รวากจกรรมทไม มประสทธภาพและการบรหารจดการคาใชจายจ าเปนจะตองมการปรบปรง หรอ คาใชจายสงกวาคามาตรฐานทก าหนดไวลวงหนา หรอการจางงานเพอเพมก าลงการผลตในบางชวงเวลา การยายฐานการผลตไปยงประเทศทมความไดเปรยบเรองภาษสงออก หรอ น าเขา และใชกระบวนการอตโนมตมากขน

2.5.3 ขอไดเปรยบทแตกตางกน แบบจ าลองโซคณคาจะท าใหการวเคราะหความแตกตางกนของ บรษท มความชดเจน

โดยเฉพาะอยางยงการวเคราะหความแตกตางดานคาใชจายในกระบวนการผลต เพราะน คอ แหลงทมาของความไดเปรยบในความแตกตางของการสรางผลตภณฑทเหนอกวาคแขง และเปนการเพมคณสมบตทมากขนและท าใหเกดความพงพอใจทแตกตางกนของผรบบรการ

ขนตอนท 1 : ระบลกคา “กจกรรมทสรางมลคา” หลงจากทท าการวเคราะห Value Chain Analysis ในทกกระบวนการผลต และขนตอนการจดสง การใหบรการ การสงเสรมการขาย การบรการหลงการขายแลว ผจดการจะตองทราบไดวา กระบวนการใดทสรางมลคาใหกบผลตภณฑ และสรางความไดเปรยบในการแขงขนใหกบบรษท ซงในขนตอนน คณจ าเปนจะตองเลอกวาจะเปนผผลตทมตนทนต ากวาของคแขง มคณสมบตของผลตภณฑทโดดเดน ดานภาพลกษณ การใชงาน และการตลาดทตรงใจลกคา หรออายการใชงานทยาวนานของผลตภณฑ พรอมบรการหลงการขายขนเทพ ฯลฯ

ขนตอนท 2 : ประเมนกลยทธทแตกตางกนส าหรบการปรบปรงมลคาของลกคา ผจดการสามารถใชกลยทธ ดงตอไปน เพอเพมความแตกตางของสนคาและมลคาของลกคา เพมคณลกษณะของผลตภณฑใหมากขน การมงเนนการใหบรการแกลกคา และการบรการหลงการขาย การปรบแตงใหตรงใจลกคาเฉพาะกลมมากขน การมผลตภณฑทด และราคาเหมาะสมกบทกชนชน

ขนตอนท 3 : ระบความแตกตางของการพฒนาอยางย งยนทดทสด โดยปกตแลวความแตกตางทเหนอกวาความคาดหวงของลกคา และกจกรรมการตลาดทสดยอด จะท าใหเกดพฤตกรรมเลยนแบบ เพอใหเกดความไดเปรยบในการแขงขนระยะยาวแบบยงยน

45

2.6 แนวคดและทฤษฎเกยวกบตวชวดสมรรถนะโซอปทาน

2.6.1 การด าเนนงานโซอปทาน Council, S. C. (2008). ไดกลาวถงการด าเนนงานโซอปทาน เปนการรวบรวมกระบวนการมาตรฐานในโซอปทาน โครงสรางของแบบจ าลองอางองการด าเนนงานโซอปทาน (Supply Chain Operations Reference, SCOR Model) ดงแสดงไวในภาพ ประกอบดวยสวนส าคญ 5 สวน คอ Plan, Source, Make, Deliver และ Return แบบจ าลองโซอปทานดงกลาวนนสามารถอธบายไดในลกษณะการแบงเปนชวง ซงใชอธบายความสมพนธภายในโซอปทานไดอยางงาย และในอตสาหกรรมทตางกนหรอเปนอตสาหกรรมคนละประเภทกนนน กสามารถทจะเชอมตอกนไดหรอสามารถแสดงความสมพนธกนไดภายใตแบบจ าลองโซอปทาน และสามารถทจะน าแบบจ าลองโซอปทานนมาอธบายและเปนพนฐานในการพฒนาและปรบปรงโซอปทานไดดวย ชนดของกระบวนการการจดการพนฐาน 5 กระบวนการคอ การวางแผน (Plan) การจดหาแหลงวตถดบ สนคาและบรการ (Source) การผลต (Make) การจดสงและสงมอบ (Delivery) การสงคนสนคาจากลกคา (Return) ชนดของกระบวนการจดการพนฐานประกอบดวย กจกรรมใน 3 ลกษณะ คอ การวางแผน (Planning) การด าเนนงาน (Execution) และกระบวนการทท าใหเกดขนหรอโครงสรางพนฐาน (Enable Process หรอ Infrastructure)

2.6.1.1 การวางแผน (Planning) หมายถงกระบวนการในการจดสรรทรพยากรเพอใหสามารถตอบสนองความตองการทคาดการณไว โดยการวางแผนนนตองสามารถท าใหเกดความสมดลระหวางทรพยากรและความตองการโดยรวมในชวงเวลาหนง ๆ ได รวมทงสามารถกระจายทรพยากรใหเหมาะสมกบความตองการของแตละสมาชกในโซอปทานได

2.6.1.2 การด าเนนงาน (Execution) หมายถง กจกรรมทจะถกกระตนหรอสงการจากแผนหรอความตองการทแทจรงซงจะมผลตอการเปลยนแปลงสถานะของผลตภณฑในโซอปทานรวมถงการจดตารางการผลตและล าดบขนตอนในการผลต การแปรสภาพวตถดบ การบรหารและการเคลอนยายผลตภณฑ (Transportation)

2.6 .1 .3 กระบวนการท ท าให เกด ขนห รอโครงส รางพ น ฐาน (Enable Process or Infrastructure) หมายถง กจกรรมการจดเตรยม กฎขอบงคบในการด าเนนงานหรอประกอบธรกจและการจดการขอมลสารสนเทศและความสมพนธตาง ๆ ทเกยวของกบกระบวนการวางแผนและกระบวนการปฏบตการ ดงภาพประกอบท 2.5

46

ทมา: Nair, A. (2017) Cited in Council, S. C. (2008) ภาพประกอบท 2.5 โครงสรางของ SCOR Model Bolstorff, P., & Rosenbaum, R. G. (2007). ไดก าหนดสญลกษณ SCOR Model ท เปน

มาตรฐานส าหรบการใชงาน คอ ใช P แทนชนดกระบวนการ Plan, S แทน Source, M แทน Make, D แทน Delivery, และ R แทน Return สวน E แทน Enable ซงเปนสวนประกอบ ทแสดงความเปนไปไดในการด าเนนการและมความสมพนธกบทงการวางแผน และองคประกอบในการบรหารจดการโซอปทาน โดยมขอบเขตของแตละกระบวนการ

(1) ขอบเขตของการวางแผน (Plan) ใน SCOR Model จะครอบคลมถงการวางแผน อปสงคและอปทานและการวางแผนของฝายบรหารไดแก

1.1 การสรางสมดลของทรพยากรดวยความตองการ และแผนการจดตง/การตดตอสอสารตาง ๆ ส าหรบโซอปทานทงหมด รวมทงกระบวนการการสงคน (Return) กระบวนการการจดหา (Source) กระบวนการการผลต (Make) และ กระบวนการจดสง (Delivery)

1.2 กฎระเบยบในการจดการทางธรกจ การวดสมรรถนะโซอปทาน การเกบ ขอมล ระดบสนคาคงคลง สนทรพยทน การขนสง การวางแผนโครงสราง และความตองการ และความสอดคลองกบกฎขอบงคบตาง ๆ ทางธรกจ

1.3 การปรบปรงการวางแผนของหนวยงานตาง ๆ ภายในโซอปทานใหไปทศทาง เดยวกนกบการวางแผนการการเงนขององคกร

(2) ขอบเขตของกระบวนการการจดหาวตถดบ สนคาและบรหาร (Source) ใน SCOR Model ครอบคลมถงการจดหาผลตภณฑทมการผลตไวลวงหนา (Make – to – Stock) ผลตตามสง (Make – to – Order) และผลตตามการออกแบบทางวศวกรรม (Engineer – to – Order) ไดแก

47

2.1 การจดตารางการจดสง, การรบ, การตรวจสอบและการเคลอนยาย ผลตภณฑและ การอนมตการจายเงนใหกบผจดสงวตถดบ

2.2 การบงชและเลอกแหลงวตถดบเมอไมไดมการก าหนดมากอน เชน ผลตภณฑตามการออกแบบทางวศวกรรม

2.3 การจดการกฎขอบงคบทางธรกจการประเมนสมรรถนะของผจดสงวตถดบและการเกบรกษาขอมล

2.4 การจดการสนคาคงคลง สนทรพยทน ผลตภณฑใหม การสรางโครงขายผจดสง เพอน าสงวตถดบ ความตองการของการน าเขา/สงออกและขอตกลงของผจดสง วตถดบ

(3) ขอบเขตของกระบวนการผลต (Make) ใน SCOR Model จะครอบคลมถงการผลตเพอจดเกบ ผลตตามสง และผลตตามการออกแบบทางวศวกรรมประกอบดวย

3.1 การจดตารางกจกรรมการผลต การออกแบบผลตภณฑ การผลตและทดสอบ การบรรจภณฑ การเกบผลตภณฑและการอนมตผลตภณฑเพอการจดสง

3.2 การสรปผลสดทายทางวศวกรรมส าหรบผลตภณฑประเภทการออกแบบทาง วศวกรรมตามค าสงซอ

3.3 การจดการเกยวกบกฎระเบยบของโรงงาน สมรรถนะในการผลต ขอมลในการผลต ผลตภณฑทอยระหวางกระบวนการ (Work In Process, หรอ WIP) เครองมอและสงอ านวยความสะดวกการขนสง เครอขายทางการผลตการ สรางความสอดคลองกบกฎขอบงคบในการผลต

(4) ขอบเขตของการสงมอบ (Deliver) ใน SCOR Model จะครอบคลมถง การจดสงผลตภณฑทมการผลตไวลวงหนา, ผลตตามค าสง, และผลตตามการออกแบบทางวศวกรรม เรมตงแต การรบค าสงซอ, การจดการคลงสนคา, การจดสงรวมไปถงการตดตง ไดแก

4.1 กระบวนการจดการกบค าขอจากลกคา การจดเสนทางการจดสงรวมถงการเลอกวาจะสงโดยยานพาหนะชนดใด ขนาดใดจงจะมความเหมาะสมและตนทนต าทสด

4.2 การจดการคลงสนคาตงแตการรบ และจายสนคา 4.3 การรบหรอรบรองสนคา ณ สถานทของลกคา 4.4 การออกใบก ากบภาษใหลกคา 4.5 การจดการและกฎของการสงมอบ เชน ความสามารถในการสงมอบ การไหล

ของสารสนเทศ การจดการสนคาคงคลง สนทรพยทน การขนสง วงจรชวต ของสนคาและความตองการน าเขา หรอสงออกสนคา (5) ขอบเขตของการสงคนสนคาจากลกคา (Return) ใน SCOR Model จะครอบคลมการสงคนของวตถดบ (กลบไปยงผจดสง) และการรบผลตภณฑส าเรจรปคน (มาจากลกคา) รวมถงผลตภณฑทมต าหน, ผลตภณฑทเปนวสดสนเปลอง (MRO) และผลตภณฑสวนเกน

48

5.1 ขนตอนการสงคนผลตภณฑทงหมด เรมจากการอนมตการสงคน เชน การจดตารางการสงคน, การรบและการยนยนและการก าจดผลตภณฑทช ารด, การสงผลตภณฑทดแทนหรอการคนเงน

5.2 ขนตอนการคนผลตภณฑสนเปลอง (Maintenance, Repair & Operations: MRO) โดยเรมจากการอนมตการสงคนและการจดตารางการสงคน, การก าหนดสถานภาพของผลตภณฑ, การยนยนผลตภณฑและการอนมตค ารองสงคน

5.3 ขนตอนการสงคนผลตภณฑสวนเกน โดยเรมจากการบงชสนคาคงคลงสวนเกน, การจดตารางการจดสง, อนมตค ารองในการรบคนผลตภณฑ สวนเกนจากการจดหา ตรวจสอบผลตภณฑสวนเกน การบรณะท าใหม และก าจดวตถดบ หรอผลตภณฑสวนเกน

5.4 การจดการกฎระเบยบในการสงคน, สมรรถนะของการสงคน, การเกบขอมล ผลตภณฑสงคนคงคลง, สนทรพยทน, การขนสง, โครงรางของขายงาน, ความตองการและความสอดคลองของขอบงคบ

การประยกตตวชวดใน SCOR Model ก าหนดไวหลายเกณฑ โดยการวดสมรรถนะของโซอปทานเรมจากระดบภาพรวมถงลงลกในรายละเอยดของระดบปฏบตการ ตวชวดพนฐานในการอธบายโซอปทานท SCOR Model ใชในระดบสงสดเรยกวา ตวชว ดสมรรถนะหลก (Key Performance Indicator : KPI) ไดแก

สมรรถนะในการจดสง (Delivery Performance) ซงสามารถวดไดในรปแบบของวนและเวลาทจดสงจรง เปรยบเทยบกบวนทก าหนดถงลกคาดงนนองคประกอบของสมรรถนะของการจดสงม 2 อยางคอ 1) อตราการเตมเตมค าสงซอ (Order Fill Rate) ซงถกก าหนดดวยคารอยละ ของค าสงซอทจดสงจากคลงสนคาภายใน 24 ชวโมง 2) การสงตรงเวลา (On – Time Delivery) ซงถกก าหนดเปนสดสวนของค าสงซอทจดสงไปถงลกคาไดกอนก าหนดหรอตรงตามเวลา

นอกจากนสมรรถนะในการเตมเตมค าสงซอ (Order Fulfilment Performance) ถอเปนตวชวดทมความสมพนธใกลชดกบสมรรถนะของการจดสง ซงเวลาน าของการเตมเตมค าสงซอจะนบจากวนเวลาเฉลยของวนเวลาทค าสงซอเกดขนจนถงวนและเวลาทลกคาไดรบสนคาครบตามค าสงซอในมมมองของลกคานนลกคาไมเพยงแตตองการใหมเวลาน าทสนเทานนแตตองการความถกตองของสนคาทสงมา ความนาเชอถอของการจดสง ถาองคกรสามารถท าไดยอมท าใหลกคาพอใจและพฒนาสความสมพนธทแนบแนนหรอเปนลกคาประจ าได

ตวว ดสมรรถนะการเตมเตมค าส งซอสมบรณ (Perfect Order Fulfilment) ซงม สวนเกยวของสมพนธกบสมรรถนะการจดสงเชนกนแตเปนเกณฑการวดทเขมขนกลาวคอ เปนตววดซงจะวดการสงเสรมและผลตภณฑทถกตอง ตรงตามเวลา สถานท และในจ านวนครบถวนตามค าสงซอ จะเหนไดวาการเตมเตมทสมบรณสามารถสรางความพงพอใจใหกบลกคาอยางปฏเสธไมได

ตววดสมรรถนะการตอบสนองของโซอปทาน (Supply Chain Responsiveness) หมายถง ความหมายของโซอปทานทจะตอบสนองตอการเปลยนแปลงในอนาคตโซอปทานจะตอง

49

ตอบสนองตอการเปลยนแปลงภายในเวลารวดเรวเพอใหแนใจถงความสามารถในการแขงขน ตวชวดจะวดความสามารถในการเปลยนแผนการตาง ๆ ไปจนถงการปรบเปลยนโครงรางของเครอขายโซอปทาน

ตววดสมรรถนะการความยดหยนของการผลต (Production Flexibility) เปนตวชวดทวดการตอบสนองของโซอปทานเกยวกบความยดหยนในกระบวนการผลต แบงออกเปน 2 แนวทาง คอ ความยดหยนตอความตองการลดหรอเพมการผลตในเวลาหนง ๆ เชน ในฤดกาลทมการขายนอยหรอมากกวาปกต

ตววดสมรรถนะตนทนการจดการโซอปทาน (Supply Chain Management Costs) เนองจากตนทนการจดการโซอปทานตอรายไดท งหมดขององคกรถาสามารถควบคมไดดจะมผลตอความสามารถในการท าก าไรขององคกรนน ๆ ตววดสมรรถนะนจงมความส าคญตอการบรหารโซอปทานและองคกรในเชงกลยทธ

ตววดสมรรถนะรอบเวลาของวงจรปดเงนสด (Cash – to – Cash Cycle Time) หมายถงเวลาทใชโดยเฉลยของเงนทใชในการสงซอวตถดบจนกระทงเงนนนไหลกลบมาสบรษทในรปของรายได ตวชวดรอบเวลาของวงจรเงนสด ประกอบดวยผลรวมของ 3 องคประกอบ คอ จ านวนวนของสนคาคงคลงบวกจ านวนวนของการขาย ลบดวยคาบเวลาของการจายเงนส าหรบคาวตถดบ

ตววดสมรรถนะจ านวนวนของสนคาคงคลง (Inventory Days of Supply) หมายถงตวชวดทใชวดวาจ านวนสนคาคงคลงถกผลตขนมาหรอซอเขามาแลวสามารถขายไปใหกบลกคาไดเรวเพยงไรการเพมของจ านวนวนของสนคาคงคลงชใหเหนถงการเพมขนของสนคาคงคลง ซงรวมถงการขายทชาลงและ / หรอคาบเวลาการผลตทยาวนานขน

ตววดสมรรถนะจ านวนรอบของสนทรพย (Asset Turn) เปนตวชวดของกจกรรมทางดานการเงน หมายถง จ านวนรายไดหารดวยจ านวนทรพยสนทงหมดจ านวนรอบของสนทรพยจะเปนตววดประสทธผลของบรษทในการด าเนนงานตอสนทรพยทงหมด

ส าหรบการเกบขอมลเพอใชค านวณคาตวชวดสมรรถนะน นควรเกบตามแผนอยางสม าเสมอโดยใชหนวยของการวดและขอมลทมพรอมใชส าหรบสมาชกของโซอปทาน อนงสมาชกของโซอปทานควรมขอมลทสามารถเขาถงและใชงานรวมกนได (Information Sharing) กลาวโดยสรป การด าเนนงานใด ๆ ขององคกรทตองการการเปลยนแปลงปรบปรงทดขนจ าเปนทจะตองมการวดสมรรถนะ (Performance Measurement) ซงเปนตวชสถานะและผลลพธของกระบวนการ ตวชวดสมรรถนะเหลานสามารถน ามาใชประโยชนในการบรณาการโซอปทาน (Supply Chain Integration) โดยสนบสนนการสอสารซงกนและกนระหวางสมาชกในโซอปทานและเปนเครองมอทมคณคาส าหรบประสานงานกนระหวางสมาชกในโซอปทานทงหมด

50

ตารางท 2.5 คณลกษณะและมาตรวดสมรรถนะในระดบท 1 ของแบบจ าลอง SCOR

คณลกษณะของสมรรถนะ

มาตรวดระดบท 1 นยามของมาตรวด

ความเชอถอได Perfect Order Fullfillment (POF) รอยละของค าส งซอซงเปนไปตามความสามารถของการจด ส งดวยเอกสารทสมบรณและถกตองและไมมความเสยหายจากการจดสง

การตอบสนอง Order Fullfillment Cycle Time (OFCT)

รอบเวลาเฉลยเพอท าตามค าสงซอของลกคา ส าหรบค าสงซอหนง ๆ รอบเวลานเรมนบจากการรบค าสงซอและสนสดลงเมอลกคาไดรบและยอมรบในสนคา

ความยดหยน – Upside Supply Chain Flexibility (USCF) – Upside Supply Chain Adaptability (USCA) – Downside Supply Chain Adaptability (DSCA)

จ านวนวนทตองใชเพยงรองรบการเพมขนของปรมาณทตองสงมองอกรอยละ 20 อย างย งยน โดยไม ไดวางแผนรองรบไว การเพมขนเปนรอยละของปรมาณทสงมอบอยางย งยนสงสดทสามารถท าไดภายใน 30 วน

ตนทน – Total Supply Chain Management Cost (SCMC) – Cost of Good Sold (COGS)

ผลรวมของตนทน ท เก ยวเนองกบกระบวนการในระดบขนทสองซงกคอกระบวนการวางแผน จดหา ผลต จดสง และคนสนคา

51

ตารางท 2.5 (ตอ)

คณลกษณะของสมรรถนะ

มาตรวดระดบท 1 นยามของมาตรวด

การจดการสนทรพย

– Cash – to – Cash Cycle Time (C2C) – Return on Supply Chain Fixed Assets (ROSCFA) – Return on Working Capital (ROWC)

ระยะเวลาทเงนลงทนกลบคนสบรษทหลงจากไดจายออกไปเปนคาวตถดบ ผลตอบแทนทองคกรไดรบตองเนลงท น ใน ส นท รพ ยถ าวรของโ ซอปทาน ทงนรวมถงสนทรพยถาวรในกระบวนการวางแผน จดหา ผลต สงมอบ และรบสนคาคน มาตรวดซงประเมนขนาดของการลงทนในเงนทนหมนเวยนของบรษทเทยบกบรายไดจากโซอปทาน

ทมา: Council, S. C. (2006) 2.7 แนวคดเกยวกบการจดการการหยดชะงก

ปจจบนสถานการณตลาดโลกมความแปรปรวนและไมแนนอน ซงแนวโนมความ แปรปรวนนเพมขนอยางตอเนองดวยเหตผลหลายประการ เชน ความตองการของผบรโภคมความผนผวนมากกวาในอดต ผลตภณฑและเทคโนโลยใหม ๆ เกดขนทกวนสงผลโดยตรงตอความตองการของ

ผบรโภค ท าใหยากทจะพยากรณความตองการของผบรโภคได ซงเปนหนงในความเสยงของโซอปทานความเสยงของโซอปทานแบงออกไดเปน 5 ดาน (Christopher, M., & Peck, H., 2004) ดงน

ความเสยงภายนอก (1) ความเสยงดานอปสงค (Demand Risk) เปนความเสยงทเกยวกบความตองการของผบรโภคทมความสมพนธกบการ

รบกวนของการเคลอนยายผลตภณฑ ขอมลและเงนสด ซงอาจจะเกดขนหรอเกดขนจรง ความเสยงดานนอาจน ามาซงความลมเหลวของบรษท จงควรมการประเมนระดบความตองการของผบรโภคอยางถกตองและแมนย า

(2) ความเสยงดานอปทาน (Supply Risk)

52

เปนความเสยงดานตนน าเมอเทยบกบความเสยงดานอปทาน มความสมพนธกบศกยภาพของการเคลอนยายผลตภณฑ ขอมลและเงนสด ซงอาจจะเกดขนหรอเกดขนจรงภายในตนน าของบรษทนน กลาวไดวาเปนความเสยงทเกยวของกบซพพลายเออรของบรษท หรอซพพลายเออรของผจดจ าหนายสนคาทไมสามารถจดสงวตถดบทมคณภาพไดตรงตามความตองการของบรษทหรอวตถดบนนไมสามารถตอบสนองความตองการของผบรโภคได

(3) ความเสยงดานสภาพแวดลอม (Environmental Risk) เปนความเสยงทเกดขนจากภายนอก และจากมมมองของบรษท เปนความเสยงท

ไมสามารถควบคมไดตวอยางเชน การปดกนทาเรอและคลงสนคา พนทอตสาหกรรมทงหมดเกดไฟไหมหรอมการรวไหลของสารเคม เหตการณภยพบตตาง ๆ รวมถงเหตการณทางดานกฎหมายและการเมองความเสยงภายใน

(4) ความเสยงดานกระบวนการ (Process Risk) กระบวนการ คอ ล าดบของกจกรรมเพอเพมมลคาและการบรหารจดการท

ด าเนนการโดยองคกรหรอบรษท ความเสยงดานกระบวนการจงเกยวของกบการขดขวางกระบวนการเหลาน

(5) ความเสยงดานการควบคมและการสอสาร (Control / Network Risk) การควบคมและการสอสารเปนขอสมมตฐาน กฎระเบยบ ระบบและขนตอนท

บงคบใชภายในองคกรเพอควบคมกระบวนการท างานตาง ๆ ในแงของโซอปทานอาจเปนเรองการสอสารจ านวนการสงซอ ขนาดและปรมาณของผลตภณฑ นโยบายดานความปลอดภย การไมสอสารกนในองคกร ความเสยงในการควบคมและการสอสารจงเปนความเสยงทเกดขนจากการประยกตใชกฎเหลานอยางไมถกตองและไมเหมาะสม 2.8 แนวคดการบรการลกคา

ในการด าเนนธรกจสงส าคญคอลกคา เพราะความพงพอใจของลกคาคอความส าเรจของบรษท ดงนนผบรหารควรเหนความส าคญในเรองการบรหารจดการโซอปทานและการแกไขปญหาทางดานโลจสตกสเพอใหเปนไปตามความตองการของลกคาแตละราย

วตถประสงคของธรกจโดยทวไปคอ การท าก าไร แตปจจบนทศนคตเหลานไดเปลยนไปแลว โดยวตถประสงคหลกของธรกจยงคงตองการสรางผลก าไร แตจะเนนทางดานการบรการและสรางความพงพอใจ สนองตอบความตองการของลกคาและสงมอบความพงพอใจใหแกลกคาดวยวธการ ทพยายามบรหารตนทนอยางมประสทธภาพในปจจบนมบรษททใหบรการทางดานโลจสตกสทมคณภาพสงหลายแหง และมขอบเขตการใหบรการแบบครบวงจร ตงแตการแกไขปญหาทางดานการจดการโซอปทาน การเปนตวแทนออกของทมใบอนญาตอยางเปนทางการ การด าเนน

53

พธการศลกากรทงการน าสนคาเขาและสงออก การบรการคลงสนคา การจดการสนคาคงคลง การขนสงสนคาและการกระจายสนคาจากคลงสนคาถงลกคาปลายทางทกแหงทวประเทศ

องคประกอบของการใหบรการลกคา แบงเปน 3 ชวงระยะเวลา คอ ชวงแรก คอ กอนการท าธรกรรมซอ – ขาย เปนเรองทเกยวของกบนโยบายธรกจในสวน

ของ "การใหบรการลกคา" มองคประกอบ 5 ประการคอ (1) การก าหนดนโยบายของบรษท ในการก าหนดมาตรฐานการใหบรการซงจะตอง

สอดคลองกบความตองการของลกคา การตดตามผลการใหบรการ ความถในการรายงานผลการปฏบตงาน ซงสงเหลานจะตองวดผลและน าไปปฏบตไดจรง

(2) การใหลกคารบทราบนโยบายของธรกจ เพอใหลกคาสามารถคาดหวงในสงทตองการได ธรกจจะตองแจงแกลกคาดวยวาลกคาสามารถรองเรยนไดในกรณทไมได รบการบรการตามทธรกจไดก าหนดไว

(3) การจดโครงสรางองคการทเหมาะสม เชน จดตงหนวยงานใหบรการลกคาโดยเฉพาะ เพอสามารถตอบค าถาม / ขอสงสยของลกคาไดงายและสะดวก

(4) ระบบงานขององคการควรมความยดหยน เพอสามารถบรหารงานไดอยางราบรน สามารถจดการกบปญหาตาง ๆ ทไมคาดคดไดเปนผลส าเรจ เชน ปญหาการประทวงของพนกงาน การขาดแคลนวตถดบ การเกดภยธรรมชาต เปนตน

(5) การบรการดานการจดการ คอ การใหบรการลกคาดวยการใหความชวยเหลอดานการวางแผนการขาย ปรบปรงการบรหารสนคาคงคลง การสงซอ โดยการจดสมมนาหรอใหค าปรกษาแกลกคาเปนรายบคคล

ชวงทสอง คอ ระหวางการท าธรกรรมซอ – ขาย เปนการใหบรการลกคาในชวงทก าลงสงซอ มองคประกอบ 8 ประการคอ

(1) ระดบการขาดสนคา / สนคาไมมในราน (Stock Out Level) เปนการชวยดแลปญหาการขาดแคลนสนคาของกจการของลกคา ถาเกดปญหาสนคาหมด บรษทไมสามารถสงสนคาใหรานของลกคา กควรจะเสนอสนคาทดแทน และเรงรดการจดสงสนคาทหมดใหแกลกคาโดยเรว

(2) ขอมลเพอการสงซอ องคการธรกจสามารถเชกประวตการสงซอยอนหลงของลกคา เพอเปนขอมลการสงซอครงตอไปในอนาคต

(3) ระบบงานทมความถกตอง คอ งานเอกสารตาง ๆ เชน ค าสงซอ ยอดจ านวนสนคาคงคลงทถกตอง เพราะถางานดานหนงดานใดผดพลาด จะมผลกระทบตองานดานอน ๆ ตามมา

(4) ระยะเวลาการสงมอบ (Lead Time) คอ การระบเวลาการสงมอบสนคาไวในใบสงซอ เชน ระบวา Lead Time 30 วน กรณนผซอกจะตองออกใบสงซอลวงหนา เมอสงใบสงซอใหกบผขายกจะยดเอาวนททระบในใบสงซอเปนหลก

54

(5) การจดสงดวยวธพเศษ กรณสนคาไมสามารถจดสงแบบปกต ลกคามความตองการสนคาเรงดวน หรอตองการสนคาเพยงรายการเดยว องคการธรกจควรพจารณาความจ าเปนดวาลกคารายใดหรอสถานการณใดทควร ด าเนนการดวยวธพเศษ เพราะเกยวของกบ "ตนทนทเพมขน" และ "การสญเสยลกคา"

(6) การถายโอนสนคา (Transshipment) เชน การขนสงสนคาระหวางประเทศ โดยสงสนคาทางเรอมาถงทาเรอแหงหนง แลวถายโอนสนคาใหอกบรษทเรอหนง เพอขนสงมายงจดหมายปลายทางคอประเทศของลกคา เปนตน

(7) การอ านวยความสะดวกในการสงซอ เชน การใหบรการรบค าปรกษา อธบายปญหาการสงซอโดยการพดคยกบลกคาโดยตรง

(8) การทดแทนสนคา กรณสนคาเกดขาดแคลนในกจการของลกคา ผขายควรเสนอสนคาอนทดแทน เพอสรางความพงพอใจแกลกคา

ชวงทสาม คอ ภายหลงการท าธรกรรมซอ – ขาย มองคประกอบ 4 ประการคอ (1) การตดตง การรบประกน ซอมแซมและการบรการหลงการขาย (2) การตดตามสนคา เชน แจงลกคาถงปญหาทอาจเกดขนกบตวสนคา เปนตน (3) การรองเรยน การขอชดเชยและการสงคนสนคา (4) การเปลยนสนคา เชน บรษทมระบบการเกบส ารองสนคาเผอใหลกคายม เมอ

ลกคาซอมสนคาเสรจเรยบรอยแลว กเปลยนสนคานนคนแกบรษท อยางกรณ การใหลกคายมรถยนตฟร เปนตน เปนการสรางความภกดของลกคาทมตอองคกร

2.8.1 ความหมายของคณภาพการใหบรการ Gronroos, C. (1988). แ ล ะ Houston, R., & Smith, R. (1982) cited in Khantanapha, N.

(2002) และ (Parasuraman et al., 1988) ไดอธบายและใหความหมายเชงปฏบตการไวไมแตกตางกน สรปไดวา คณภาพการใหบรการ (Service Quality) เปนความแตกตางระหวางความคาดหวง กบการรบรโดย Brunzell, J. D., Miller, N. E., Alaupovic, P., St Hilaire, R. J., Wang, C. S., Sarson, D. L., & Lewis, B. (1983) ไดใหค านยามของคณภาพการใหบรการวาเปนสงทชวดถงระดบของการบรการทสงมอบโดยผใหบรการตอลกคาหรอผรบบรการวาสอดคลองกบความตองการของเขาไดดเพยงใด การสงมอบบรการทมคณภาพ (Delivering Service Quality) จงหมายถง การตอบสนองตอผรบบรการบนพนฐานความคาดหวงของผรบบรการ (Gronroos, C., 1988) ไดใหความหมายของคณภาพการใหบรการวาจ าแนกได 2 ลกษณะคอ คณภาพเชงเทคนค (Technical Quality) อนเกยวกบผลลพธ หรอสงทผรบบรการไดรบจากบรการนน โดยสามารถทจะวดไดเหมอกบการประเมนไดคณภาพของผลตภณฑ (Product Quality) สวนคณภาพเชงหนาท (Functional Quality) เปนเรองทเกยวของกบกระบวนการของการประเมนนนเองครอสบ (Crosby, P. B., 1979). กลาวไว

55

วา คณภาพการใหบรการหรอ “Service Quality” นน เปนแนวคดทถอหลกการการด าเนนงานบรการทปราศจากขอบกพรอง และตอบสนองตรงตามความตองการของผบรการ และสามารถทจะทราบของตองการของลกคาหรอผรบบรการไดดวย คณภาพการใหบรการ เปนมโนทศนและปฏบตการในการประเมนของผรบบรการโดยท าการเปรยบเทยบระหวางการบรการทคาดหวง (Expectation Service) กบการบรการทรบรจรง (Perception Service) จากผ ใหบรการ ซงหากผ ใหบรการสามารถใหบรการทสอดคลองตรงตามความตองการของผรบบรการหรอสรางการบรการทมระดบสงกวาทผรบบรการไดคาดหวง จะสงผลใหการบรการดงกลาวเกดคณภาพการใหบรการซงจะท าใหผรบบรการเกดความพงพอใจจากบรการทไดรบเปนอยางมาก (Parasuraman, A., Zeithaml, V. A., & Berry, L. L. 1988; Fitzsimmons, J. A., Fitzsimmons, M. J., & Fitzsimmons, J. A., 2004) cited in ( Khantanapha, N., 2002; Kotler, P., & Anderson, A. R., 1987).) แ ล ะ (Parasuraman, A., Zeithaml, V. A., & Berry, L. L., 1985) ไดชใหเหนดวยวา คณภาพการใหบรการ เปนการใหบรการทมากกวาหรอตรงกบความคาดหวงของผรบบรการ ซงเปนเรองของการประเมนหรอการแสดงความคดเหนเกยวกบความเปนเลศของการบรการในลกษณะของภาพรวม ในมตของการรบร ผลการศกษาวจยของนกวชาการกลมน ชวยใหเหนวา การประเมนคณภาพการใหบรการตามการรบรของผบรโภคเปนไปในรปแบบของการเปรยบเทยบทศนคตทมตอบรการทคาดหวงและการบรการตามทรบรวามความสอดคลองกนเพยงไร ขอสรปทนาสนใจประการหนงกคอ การใหบรการทมคณภาพนนหมายถง การใหบรการทสอดคลองกบความคาดหวงของผรบบรการหรอผบรโภคอยางสม าเสมอ ดงนน ความพงพอใจตอการบรการ จงมความสมพนธโดยตรงกบการท าให เปนไปตามความคาดหวงหรอการไม เปนไปตามความคาดหวง (Confirm or Disconfirm Expectation) ของผบรโภคนนเอง

ตามแนวคดของ (Buzzell, R. D., Gale, B. T., & Gale, B. T.,1987) คณภาพการใหบรการเปนเรองทไดรบความสนใจและมการใหความส าคญอยางมากดงทไดกลาวไปแลวนน มผลงานวจยทคนควาพฤตกรรมของผบรโภคและผลของความคาดหวงของผบรโภคซงพบวา คณภาพการใหบรการเปนเรองทซบซอนขนอยกบการมองหรอทศนะของผบรโภคทเรยกกนทวไปวา “ลกคา” แนวคดและค าอธบายเรองคณภาพการใหบรการทนาสนใจเหนจะไดแก มมมองจากผเชยวชาญเฉพาะในสาขาความคาดหวงของลกคา (Expert in the Field of Customer Expectation) ค อ (Zeithaml, V. A., Parasuraman, & L. L., Berry., 1990) ความแนวคดของนกวชาการกลมน คณภาพการใหบรการ เปนการประเมนของผบรโภคเกยวกบความเปนเลศหรอความเหนอกวาของบรการ นกวชาการทงสามทานดงกลาว นบไดวาเปนหนงในคณะนกวชาการทสนใจท าการศกษา เรอง คณภาพในการใหบรการ และการจดการคณภาพในการใหบรการขององคการอยางจรงจงมาตงแตป ค.ศ. 1983 ไดใหความสนใจในการศกษาวจยเกยวกบคณภาพในการใหบรการนน เปนการมงตอบค าถามส าคญ 3 ขอ ประกอบดวย (1) คณภาพในการใหบรการคออะไร (2) อะไรคอสาเหตทท าให

56

เกดปญหาคณภาพในการใหบรการ และ (3) องคการสามารถแกปญหาคณภาพในการใหบรการทเกดไดอยางไร นกวชาการทกลาวถงความหมายของคณภาพการใหบรการทนาสนใจอกกลมหนงไดแก (Bitner, M. J., & Hubbert, A. R., 1994 cited in Lovelock, C. H., 1996) ซงเสนอความเหนไววา คณภาพการใหบรการ เปนความประทบใจในภาพรวมของลกคาผรบบรการ อนมตอความเปนเลศขององคกรและบรการทองคการจดใหม ขณะท (White and Abel, 1995 cited in Lovelock, C. H., 1996) ไดใหนยามค าดงกลาววาเปนการวนจฉยของผรบบรการเกยวกบความสามารถในการเตมเตมงานการใหบรการของหนวยงานทใหบรการ บรการเชนวาน ไวทและเอเบล เสนอแนวคดวาแตกตางไปจากสนคา (Goods) กลาวคอ สนคาเปนสงทจบตองได มความคงทนสง และโดยทวไปผลตขนภายใตและผลตเพอใหเปนไปตามมาตรฐานทแนนอนอนหนง ในขณะทบรการ (Buzzell, Robert D., Bradley, T. Gale, & Ralph, G. M. Sultan., 1975) เปนเรองทมความผนแปรมากกวาสนคาแมจะมลกษณะทตอบสนองผบรโภคเชนเดยวกบสนคากตาม และโดยทวไปแลว บรการมคณลกษณะส าคญทจบตองไมได มความหลากหลาย และไมสามารถแบงแยกไดจากการผลต

2.8.2 การพจารณาคณภาพในการใหบรการ Schmenner, Roger W. (1995) ไดก ลาวถ งคณภาพการใหบ รการไววา คณภาพการ

ใหบรการไดมาจากการรบรทไดรบจรงลบดวยความคาดหวงทคาดวาจะไดรบจากบรการนน หากการรบรในบรการทไดรบมนอยกวาความคาดหวง กจะท าใหผรบบรการมองคณภาพการใหบรการนนตดลบ (Carr, C. L., 2002)หรอรบรวาการบรการนนไมมคณภาพเทาทควร ตรงกนขาม หากผรบบรการรบรวาบรการทไดรบจรงนนมากกวาสงทเขาคาดหวง คณภาพการใหบรการ กจะเปนบวก หรอมคณภาพในการบรการนนเอง ในประเดนเดยวกนน เลฟลอค (Lovelock, C. H., 1996) มองคณภาพการใหบรการวามความหมายอยางกวาง ๆ เปนแนวความคดเกยวกบเรองของสนคาหรอบรการทลกคาทมศกยภาพในการซอหา สามารถและอาจจะท าการประเมนกอนทเขาจะเลอกบรโภคสนคาหรอบรการนน

Zineldin, M. (1996) เสนอความเหนไววา คณภาพการใหบรการเปนเรองทเกยวของกบความคาดหวงของผรบบรการในดานของคณภาพภายหลงจากทเขาไดขอมลเกยวกบบรการนน ๆ และมความตองการทจะใชบรการนน รวมทงการทเขาไดท าการประเมนและเลอกทจะใชบรการ

Wisher, J.D. & Corney, W.J. (2001) กลาววา คณภาพการใหบรการ มแนวการศกษาทส าคญคอการวเคราะหทเรยกวา SERVQUAL ทงน นกวชาการทงสองทานเสนอวา คณภาพการใหบรการ เปนการตดสนใจวนจฉยเกยวกบความเลศของบรการ (Superiority of the Service) ในทศนะของนกวชาการไทยเชน วรพงษ เฉลมจรรตน (2543) และ วรพงษ เฉลมจรรตน. (2539) กลาววา คณภาพการใหบรการ คอความสอดคลองกนของความตองการของลกคาหรอผรบบรการ หรอระดบของความสามารถในการใหบรการทตอบสนองความตองการของลกคาหรอผรบบรการอนท า

57

ใหลกคาหรอผรบบรการเกดความพงพอใจจากบรการทเขาไดรบ สวนสมวงศ พงศสถาพร (2550) ไดเสนอความเหนไววา คณภาพการใหบรการ เปนทศนคตทผรบบรการสะสมขอมลความคาดหวงไววาจะไดรบจากบรการ ซงหากอยในระดบทยอมรบได (Tolerance Zone) ผรบบรการกจะมความพงพอใจในการใหบรการ ซงจะมระดบแตกตางกนออกไปตามความคาดหวงของแตละบคคล และความพงพอใจนเองเปนผลมาจากการประเมนผลทไดรบจากบรการนนในชวงเวลาใดเวลาหนง

กลาวอยางสรปไดวา คณภาพการใหบรการ (Service Quality) หมายถง ความสามารถในการตอบสนองความตองการของธรกจใหบรการ คณภาพของบรการเปนสงส าคญทสดทจะสรางความแตกตางของธรกจใหเหนอกวาคแขงขนได การเสนอคณภาพการใหบรการทตรงกบความคาดหวงของผรบบรการเปนสงทตองกระท า ผรบบรการจะพอใจถาไดรบสงทตองการ เมอผรบบรการมความตองการ ณ สถานททผรบบรการตองการ และในรปแบบทตองการ

2.8.3 ทฤษฎของคณภาพการใหบรการ ในแงแนวคดทางวชาการ แนวคดพนฐาน (Basic Concept) ในเรองคณภาพการใหบรการ

ประกอบไปดวย 3 แนวคดหลก คอ แนวคดความพงพอใจของลกคา (Customer Satisfaction) คณภาพการใหบรการ (Service Quality) และคณคาของลกคา (Customer Value) (Cronin, J. J. & Taylor, S. A., 1992; Oliver, Pamela E., 1993 Parasuraman, A., Zeithaml, V. A., & Berry, L. L., 1988) ตามแนวคดพนฐานดงกลาว ความพงพอใจของลกคาตอบรการ เปนพฤตกรรมเชงจตวทยาทบคคลมตอบรการทไดรบหรอเกดขน (Oliver, Pamela E., 1993)

สวนแนวคดพนฐานเรองคณภาพการใหบรการ เปนแนวคดทไดรบการเสนอไวโดย (Cronin, J. J. & Taylor, S. A., 1992) ในทศนะของนกวชาการทงสองทาน ความพงพอใจหรอไมพงพอใจ เปนเรองของการเปรยบเทยบประสบการณของผรบบรการไดรบบรการ กบความคาดหวงทผรบบรการนนมในชวงเวลาทมารบบรการ และเปนสงทชวยใหสามารถวดคณภาพการใหบรการได สวนคณภาพการใหบรการในมมมองเชงการตลาด ซง (Cordupleski, Rust, and Zahorik., 1993) ไดใหค าจ ากดความไววา คณภาพการใหบรการ เปนสวนขยายของบรการ กระบวนการบรการ และองคกรทใหบรการ ทสามารถตอบสนองหรอท าใหเกดความพงพอใจในความคาดหวงของบคคล แนวคดพนฐานทมองคณภาพการใหบรการผานกรอบการมองดานความพงพอใจตอการใหบรการน ไดรบการสนบสนนจากนกวชาการอกทานหนงคอ (Bitner, M. J., & Hubbert, A. R., 1994) ซงอธบายจากผลงานวจยทไดเคยท าการศกษาไววา คณภาพการใหบรการสามารถวดโดยผานความพงพอใจของผรบบรการได โดยประการทไดกลาวมาขางตน กอใหเกดกรอบการพจารณาตวแบบการศกษาคณภาพการใหบรการจากแนวคดพนฐาน 3 แนวคดดงกลาวไดในสองนยยะ กลาวคอ นยยะแรก คณภาพการใหบรการสามารถพจารณาไดจากทงสามองคประกอบ หรออยางนอย 2 องคประกอบรวมกน และนยยะทสอง คณภาพการใหบรการ พจารณาไดจากตวชวดซงพฒนาจากแนวคดใดแนวคดหนงเปนหลก เชน แนวคด

58

พนฐานเรองคณภาพการใหบรการ (Service Quality) ซงจากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของผเขยนพบวา นกวจยสวนใหญมกใหความสนใจท าการศกษาคณภาพการใหบรการจากแนวคดพนฐานสองแนวคดหลก คอ แนวคดความพงพอใจของลกคา และแนวคดคณภาพการใหบรการอยางใดอยางหนง โดยแนวคดแรกมงวดความพงพอใจในมตตาง ๆ สวนแนวคดทสอง วดคณภาพการใหบรการตามตวแบบ SERVQUAL และค าถามทมกเกดขนตอมากคอ จะใชการวดความพงพอใจของประชาชนหรอผรบบรการทมตอการบรการ หรอจะวดจากคณภาพการใหบรการ จงสามารถตอบไดในเบองตน ค าตอบกคอ จะวดโดยอาศยแนวคดพนฐานใดกได ขนอยกบสงทส าคญคอ เปาหมายและวตถประสงคจองการวด โดยเฉพาะในประเดนความตองการน าขอมลทไดรบจากการประเมนไปใชประโยชนนนเอง เพยงแตแนวคดทฤษฎและขอสรปทวไปจากการวจยเทาทปรากฏ ดจะรองรบและยอมรบวธการวดคณภาพการใหบรการในกรอบการมองเรองคณภาพการใหบรการมากกวากรอบการมองดานความพงพอใจของผรบบรการ

2.8.4 เกณฑการพจารณาคณภาพการใหบรการ เนองจากคณภาพเปนเรองทสลบซบซอนและมองคประกอบหรอปจจยหลายอยางทเขามา

เกยวของ อนสงผลใหการมองคณภาพจ าเปนตองท าการมองจากหลายดาน ดงท(สมวงศ พงศสถาพร, 2550) อธบายใหเหนวา คณภาพการใหบรการ โดยพนฐานแลวนบเปนเรองทยากเนองจากธรรมชาตความไมแนนอนของงานบรการทจบตองไมไดและคาดหมายล าบาก จงไดมความพยายามจากนกวชาการมาโดยตอเนองในการพยายามคนหาแนวทางการประเมนหรอวดคณภาพการใหบรการทสามารถสะทอนใหเหนถงมตของการปฏบตและสามารถน าไปสการพฒนาคณภาพการใหบรการอยางเดนชดทสด (Grönroos, C., 1984) ไดเสนอแนวคดไววา คณภาพเชงเทคนค (Technical Quality) และคณภาพเชงหนาท (Functional Quality) เปนภาพแหงมตของคณภาพทสงผลกระทบไปถงท งความคาดหวงและการรบรตอคณภาพการใหบรการ และคณภาพการใหบรการจะมมากนอยเพยงใด ขนอยกบระดบของ คณภาพเชงเทคนค และคณภาพเชงหนาทนนเอง ทงน กรอนรส ไดกลาวถงเกณฑการพจารณาคณภาพการบรการวาสามารถสรางใหเกดขนไดตามหลก 6 ประการ กลาวคอ

(1) การเปนมออาชพและการมทกษะของผใหบรการ (Professionalism and Skill) เปนการพจารณาวา ผรบบรการสามารถรบรไดจากการเขารบบรการจากผใหบรการทมความรและทกษะในงานบรการ ซงสามารถด าเนนการแกไขปญหาตาง ๆ ไดอยางมระบบและแบบแผน

(2) ทศนคตและพฤตกรรมของผใหบรการ (Attitude and Behavior) ผรบบรการจะเกดความรสกไดจากการทผใหบรการสนใจทจะด าเนนการแกไขปญหาตาง ๆ ทเกดขนดวยทาททเปนมตร และด าเนนการแกไขปญหาอยางเรงดวน

59

(3) การเขาพบไดอยางงายและมความยดหยนในการใหบ รการ (Accessibility and Flexibility) ผรบบรการจะพจารณาจากสถานทต งไวใหบรการ และเวลาทไดรบบรการจากผ ใหบรการ รวมถงระบบการบรการทจดเตรยมไว เพออ านวยความสะดวกใหกบผรบบรการ

(4) ความไววางใจและความเชอถอได (Reliability and Trustworthiness) ผรบบรการจะท าการพจารณาหลงจากทไดรบบรการเปนทเรยบรอยแลว ซงการใหบรการของผใหบรการจะตองปฏบตตามทไดรบการตกลงกน

(5) การแกไขสถานการณใหกบสภาวะปกต (Recovery) พจารณาจากการเกดเหตการณทไมไดคาดการณลวงหนาเกดขนหรอเกดเหตการณทผดปกต และผใหบรการสามารถแกไขสถานการนน ๆ ไดทนทวงทดวยวธการทเหมาะสม ซงท าใหสถานการณกลบสภาวะปกต

(6) ชอเสยงและความนาเชอถอ (Reputation & Credibility) ผ รบบรการจะเชองถอในชอเสยงของผใหบรการจากการทผใหบรการด าเนนกจการดวยดมาตลอด

ค าอธบายและผลงานของการศกษาเรองคณภาพการใหบรการของ (Gronroos C., 1984; 1988; 1990; 1992) ตามทไดกลาวนน นบไดวาเปนจดเรมตนของการศกษาคณภาพทเนนหนกในเชงคณภาพการใหบรการอยางแทจรง ผลงานทส าคญอนเปนแนวคดของกรอนรสคอขอเสนอในเชงแนวคดทส าคญเกยวกบคณภาพการใหบรการทเขาเรยกวา “คณภาพการใหบรการทลกคารบร (Perceived Service Quality - PSQ)” และ “คณภาพการใหบ รการท ลกคารบ รท งหมด (Total Perceived Quality - TPQ)” ซงเปนแนวคดทเกดจากการวจยเกยวกบพฤตอกรรมของผบรโภคและผลกระทบทเกดจากความคาดหวงของลกคาหรอผรบบรการเกยวกบคณภาพของการใหบรการ ทมตอก ารประ เม น คณ ภาพ ของบ รก ารภายหลงจาก ท ได รบบ รก ารแลว (ป รบป รงจาก ธรกต นวรตน ณ อยธยา, 2547) ตอมาในป ค.ศ.1990 (Gronroos C., 1990) ไดอธบายแนวคดในเรองคณภาพทลกคารบรทงหมด วา เปนคณภาพการใหบรการทลกคาหรอผรบบรการรบร โดยเกดจากความสมพนธระหวางองคประกอบของสงตาง ๆ ทส าคญ 2 ประการคอ

(1) คณภาพทลกคาหรอผรบบรการคาดหวง (Expected Quality) ซงไดรบอทธพลจากปจจยตาง ๆ ไดแก การสอสารทางการตลาด (Marketing Communication) ภาพลกษณขององคกร (Corporate Image) การสอสารแบบปากตอปาก (Word – of – Mouth Communication) และความตองการของลกคา (Customer Needs)

(2) คณภาพทเกดจากประสบการณในการใชบรการของลกคาหรอผรบบรการ (Experiences Quality) ซงไดรบอทธพลจากปจจยตาง ๆ ประกอบดวย ภาพลกษณขององคกร (Corporate Image) คณภาพเชงเทคนค (Technical Quality) และคณภาพเชงหนาท (Functional Quality)

ทศนะเรองคณภาพการใหบรการของกรอนรสดงกลาว สามารถสรปไดวา ลกคาทรบบรการมกจะท าการประเมนคณภาพของการใหบรการโดยการเปรยบเทยบคณภาพทคาดหวงกบคณภาพทเกดจากประสบการณของการใชบรการ วา คณภาพทงสองดานนน สอดคลองกนหรอไม

60

หรอมความแตกตางกนอยางไร ซงเมอน ามาพจารณารวมกนแลว จะกลายเปนคณภาพทลกคารบรท งหมด (Total Perceived Quality - TPQ) และท าการสรปผลขนสดทายเปนคณภาพทรบรได (Perceived Service Quality - PSQ) นนเอง ซงหากผลจากการเปรยบเทยบพบวา คณภาพทเกดจากประสบการณไมเปนไปหรอไมสอดคลองกบคณภาพทคาดหวงจะท าใหมการรบรของลกคาทดหรอไมดอยางไร สวนนกวชาการอกกลมหนงทไดใหความสนใจท าการศกษาเครองมอเพอใชชวดคณภาพการใหบรการ และไดรบการยอมรบอยางแพรหลายกคอ พาราซรามานและคณะในผลงานการวจยเชงส ารวจและบทความตพมพเกยวกบคณภาพการใหบรการ และไดรบการพฒนามาเปนกรอบแนวคดพนฐานเรองการศกษาคณภาพการใหบรการ

Buzzell, R. D., Gale, B. T., & Gale, B. T. (1987) อางถงในอนวฒน ศภชตกลและคณะ, 2542) ไดกลาวถงเกณฑการพจารณาคณภาพการใหบรการไวดงน

(1) คณภาพการใหบรการ จะถกก าหนดโดยลกคาหรอผรบบรการ ลกคาหรอผรบบรการจะเปนผพจารณาวาอะไรทเรยกวาคณภาพ โดยไมไดใสใจวากระบวนการท าใหการบรการเกดขนนนเปนอยางไร อยางไรกด ลกคาหรอผรบบรการแตละคนยอมมมมมองในเรองคณภาพทอาจแตกตางกนไปบาง

(2) คณภาพการใหบรการ เปนสงทองคการจะตองคนหาอยตลอดเวลาไมมจดสนสด โดยทไมสามารถก าหนดคณภาพการใหบรการใหเปนไปโดยเฉพาะเจาะจง หรอเปนสตรส าเรจตายตวได การใหบรการทดมคณภาพจงตองท าอยางตอเนองสม าเสมอ ทงในชวงเวลาทกจการด าเนนไปไดดวยดหรอไมดกตาม

(3) คณภาพการใหบรการ จะเกดขนไดดวยความรวมมอของทกฝายทเกยวของ ไมวาจะเปนผปฏบตงานในสวนใด การควบคมคณภาพของการปฏบตงานของแตละคนเปนเรองทสงผลตอความส าเรจของการใหบรการทมคณภาพได สงทผปฏบตงานจ าเปนตองไดรบคอการปลกฝงจตส านกความรบผดชอบตอการใหบรการ และการน าเสนอบรการทมคณภาพอยเสมอ ทงตอเพอนรวมงานและลกคาหรอผรบบรการ

(4) คณภาพการใหบรการ การบรหารการบรการ และการตดตอสอสารเปนสงทไมอาจแยกออกจากกนได ในการน าเสนอการใหบรการทมคณภาพนน ผปฏบตงานใหบรการจะเปนตองมความรและเขาใจค าตชมผลงาน ซงใหการน ผบรการจะตองเอาใจใสตอการบรหารจดการ ทงนเพอใหผปฏบตงานบรการดวยความจรงใจและสรางสรรค ภายใตความมงหวงทจะใหบรการทออกมามคณภาพด

(5) คณภาพการใหบรการ จะตองอยบนพนฐานความเปนธรรม (6) คณภาพการใหบรการจะดเพยงนนขนอยกบวฒนธรรมของการบรการภายในองคการท

เนนความเปนธรรมและคณคาของคน โดยองคการทใหบรการทสามารถปฏบตตอลกคา และบคลากรขององคการไดอยางเทาเทยมกน ยอมสะทอนใหเหนถงคณภาพการใหบรการอยางแทจรง

61

(7) คณภาพการใหบรการ ขนอยกบความพรอมในการใหบรการ แมวาคณภาพการใหบรการจะไมสามารถหรอยากทจะก าหนดตายตวลงไป แตการวางแผนเพอเตรยมความพรอมของการบรการไวลวงหนา รวมทงการเรยนรในสงทเปนความตองการหรอความคาดหวงของลกคาหรอผรบบรการ ยอมกอใหเกดการบรการทมคณภาพทด

(8) คณภาพการใหบรการ หมายถงการรกษาค ามนสญญาวาองคการจะใหบรการลกคาหรอผรบบรการไดอยางทเปนไปตามความคาดหวง และเปนไปตามเงอนไขทผปฏบตงานใหบรการ

นอกเหนอจากทกลาวไปแลว (Macaulay, S., & Cook, S., 1995) ยงชใหเหนดวยวา การเลอกใชบรการของผรบบรการโดยสวนใหญนอกจากจะค านงถงภาพลกษณขององคการและความตองการสวนบคคลแลว คณภาพการใหบรการของหนวยงานหรอองคการทใหบรการยงสามารถพจารณาไดจากเกณฑ 9 ประการดงตอไปน

(1) การเขาถงบรการไดทนทตามความตองการของผใหบรการ (2) ความสะดวกของท าเลทตงในการเขารบบรการ (3) ความนาเชอถอไววางใจของการใหบรการ (4) การใหความส าคญตอผรบบรการแตละคน (5) ราคาคาบรการทเหมาะสมกบลกษณะของงานบรการ (6) คณภาพการใหบรการทงในระหวางเขารบบรการและภายหลงการเขารบบรการ (7) ชอเสยงของบรการทไดรบรวมถงการยกยองชมเชยในบรการ (8) ความปลอดภยในการใหบรการจากผเชยวชาญโดยเฉพาะ (9) ความรวดเรวในการใหบรการ

นกวชาการทไดกลาวถงหลกการพจารณาคณภาพการใหบรการยงไดแก (Kurtz D.L. & Clow K.E., 1998) ซงไดเสนอ หลกพจารณา 3 ประการ ประกอบดวย (1) คณภาพการใหบรการ เปนสงทลกคาประเมนไดยากกวาคณภาพของสนคา (2) คณภาพการใหบรการนน ขนอยกบการรบรของลกคาเกยวกบผลผลตของการใหบรการ และจะประเมนจากกระบวนการทบรการนนเกดขน และ (3) คณภาพการใหบรการเกดจากการเปรยบเทยบสงทลกคาไดคาดหวงไว กบระดบของการบรการทไดรบจรง จากทกลาวมาสามารถสรปไดวา คณภาพการใหบรการนน เปนเรองทมความซบซอนและหลากหลายในแงมมของการพจารณา แตกระนน เปนทประจกษชดวาคณภาพการใหบรการเปนเรองทส าคญซงผบรหารขององคการพงใหความส าคญและทมเทความสนใจ องคการทตองการความส าเรจของการประกอบการไมวาจะเปนภาครฐหรอเอกชน จงตองใหความสนใจตอประเดนเรองคณภาพการใหบรการทพจารณาหรอท าความเขาใจจากความตองการและความคาดหวงของลกคาหรอผรบบรการใหไดอยางเดนชด

62

2.8.5 ตวแปรทมอทธพลตอคณภาพการใหบรการ จากการศกษาวจยและผลงานเขยนของนกวชาการจ านวนมาก เหนพองกนวา ตวแปรทม

อทธพลตอคณภาพการใหบรการประกอบไปดวย (1) ความคาดหวงกบคณภาพการใหบรการ ความคาดหวงของผรบบรการ กลาวอยางรวบรด

ไดวาเปนการคาดการณลวงหนาของผรบบรการเกยวกบการบรการทเขาจะไดรบเมอเขาไปใชบรการ จากแนวคดของนกวชาการหลายทาน ผวจยขอประมวลเสนอใหเหนวา ความคาดหวงในเรองคณภาพในการใหบรการน มระดบทแตกตางกนออกไปโดยยดเอาเกณฑการพจารณาความพงพอใจทไดรบจากการบรการไดกลาวคอ ในระดบตน หากผรบบรการไมพงพอใจ จะแสดงใหเหนวาคณภาพในการใหบรการมนอย ในระดบทสอง หากผรบบรการมความพงพอใจ แสดงวา มคณภาพในการใหบรการ และในระดบทสาม หากผรบบรการมความประทบใจ ยอมแสดงวา การใหบรการนนมคณภาพสงหรอมคณภาพในการใหบรการสง ความคาดหวงเปนแนวคดส าคญทไดรบการน ามาใชส าหรบการศกษาพฤตกรรมของผ บรโภค และคณภาพการใหบรการ (Parasuraman, A., Zeithaml, V. A., & Berry, L. L., 1988) ซงไดเสนอตวแบบ SERVQUAL เพอศกษาคณภาพการใหบรการจากความคาดหวงของผรบบรการทมตอบรการทเขาไดรบ โดยเสนอความเหนไววา ความคาดหวงหมายถง ความปรารถนาหรอความตองการของผบรโภค โดยความคาดหวงของบรการนไมไดน าเสนอถงการคาดการณวาผใหบรการอาจจะใหบรการอยางไร แตเปนเรองทพจารณาวา ผใหบรการควรใหบรการอะไรมากกวา กลาวโดยสรปแลว ความคาดหวงของผรบบรการ เปนการแสดงออกถงความตองการของผรบบรการทอนทจะไดรบบรการจากหนวยงานหรอองคการทท าหนาทในการใหบรการ โดยความคาดหวงของผรบบรการน ยอมมระดบทแตกตางกนไป มากบางนอยบาง ขนอยกบปจจยหลายประการ เชน ความตองการสวนบคคล การไดรบค าบอกเลา ประสบการณทผานมา เปนตน และความคาดหวงของผรบบรการน หากไดรบการตอบสนองหรอไดรบบรการทตรงตามคาดหวงแลว กยอมสะทอนใหเหนถงคณภาพในการใหบรการของผใหบรการ ในงานวจยหลายชน นอกจากจะศกษาการรบรในคณภาพในการใหบรการแลว ยงมการศกษาความคาดหวงในการใหบรการเพอสะทอนถงคณภาพในการใหบรการกนอยางกวางขวางเชนเดยวกน

Zeithaml, V. A., Parasuraman, & L. L., Berry., (1990) ไดเสนอมมมองของการพจารณาคณภาพในการใหบรการจากความคาดหวง (Expectation) ของผรบบรการอกดวย นกวชาการกลาวกนไววา โดยทวไปนน ความคาดหวงของผรบบรการทมตอบรการหนงบรการใด ยอมเกดขนจากปจจยหลายประการประกอบกนหรอเปนตวก าหนด และปจจยเชนนนกก าหนดความคาดหวงของผรบบรการ นอกเหนอไปจากการรบร ซงจะเหนไดจากทผวจยไดน าเสนอวา คณภาพในการใหบรการ เปนความแตกตางของบรการทไดรบจรงกบบรการทคาดหวงนนเอง ในประการนท าให

63

ไดก าหนดปจจยทเปนตวก าหนด (Determiner) ความคาดหวงของผรบบรการไว 4 ประการดวยกนดงน (Zeithaml, V. A., Parasuraman, & L. L., Berry., 1990)

ประการแรก การบอกแบบปากตอปาก (Word – of – Mouth Communication) ความคาดหวงทเกดจากการบอกเลาปากตอปาก หมายถง ความคาดหวงทเกดจากค าบอกเลาทรบทราบจากค าแนะน าของเพอน หรอญาตสนททเคยไปรบบรการในสถานทแหงนนมากอน และพบวามการใหบรการเปนอยางด อนท าใหผฟงเกดความคาดหวงทจะไดรบบรการเชนนน

ประการทสอง ความตองการสวนบคคล (Customer’s Personal Needs) ซงอาจจะเปนสงทท าใหระดบความคาดหวงของบคคลอยในระดบทลดลงจากเดมกได

ประการทสาม ประสบการณ ในอดต (Past Experience) ความคาดหวงอน เกดจากประสบการณในอดต มสวนเกยวของกบประสบการณดานการบรการทเคยไดรบ และมอทธพลตอความคาดหวงในปจจบนของผรบบรการ ทงน ประสบการณนนอาจจะเปนประสบการณทสรางความประทบใจหรอความรสกทไมพงพอใจกได

ประการทส การโฆษณาประชาสมพนธ (External Communication) เปนความคาดหวงทเกดจากการตดตอสอสารเพอโนมนาวผรบบรการ ซงเปนท งการสอสารทางตรงและการสอสารทางออม เพอสรางความเชอมนใหแกผรบบรการ เชน การใหบรการดวยความจรงใจ ตรงตอเวลา เปนตน

นอกจากน (Tenner, A. R., & DeToro, I. J., 1992) ไดเสนอถงปจจยทมอทธพลตอความคาดหวงในการรบรการของผรบบรการไวเชนกน ในทศนะของนกวชาการทงสองทาน ผรบบรการ มความตองการทจะใหความคาดหวงของตนไดรบการตอบสนองหรอบรรลผลอยางครบถวน และมแนวโนมทจะยอมรบการใหบรการนนโดยท าการเปรยบเทยบกบประสบการณจรงทเคยไดรบ กอนทจะช าระคาบรการเสมอ ซงผรบบรการจะเกดความพงพอใจกตอเมอไดรบบรการทตอบสนองตอความตองการของเขา ดงนน ในหนวยงานทประสบความส าเรจในการใหบรการ จงจะตองเปนหนวยงานทสามารถท านายความคาดหวงของผรบบรการ และสรางความพงพอใจตอผรบบรการไดอยางครบถวนถกตอง โดยปจจยทมอทธพลตอความคาดหวงของผรบบรการประกอบไดดวย

(1) ลกษณะบรการทผรบบรการตองการ (2) ระดบของการปฏบตงานหรอการใหบรการทผรบบรการพงพอใจ (3) ความสมพนธของงานบรการทส าคญ (4) ความพงพอใจของผรบบรการตอผลการปฏบตงานในปจจบน กลาวโดยสรปไดจากทศนะของนกวชาการหลายทานดงทไดหยบยกมาน าเสนอขางตน

คณภาพการใหบรการ เปนเรองของการรบรของผรบบรการตอการใหบรการของผใหบรการ ซงนอกจากจะมมตหรอครอบคลมถงเรองตาง ๆ ไมวาจะเปนความพรอมในการใหบรการ การสอสารระหวางผใหและผรบบรการ ความเปนธรรมและอน ๆ ซงรวมถงการรกษาค ามนสญญาของ

64

องคการหรอหนวยงานทท าหนาทใหบรการดวย และโดยทวไปน น การรบรในคณภาพการใหบรการหรอคณภาพของการบรการ จะผกพนหรอยดโยงกบความคาดหวงของผรบบรการทมตอสองสงคอ การรบรและความคาดหวงทมตอคณภาพของผลตภณฑหรอบรการ (Technical Quality of Qutcomes) ซงเปนเรองของผลงานหรอบรการทผรบบรการไดรบ และคณภาพของกระบวนการบรการ (Functional Quality of Process) ซงเกยวของกบการมปฏสมพนธระหวางผใหบรการกบผรบบรการในแตละสถานการณและพฤตกรรมการบรหารทผใหบรการแสดงออกมา ซงจะไดกลาวถงในหวขอถดไปโดยสงเขป

(2) การรบรกบคณภาพการใหบรการ ในเชงทฤษฎทางจตวทยาสงคม การรบรหมายถง สามารถอธบายไดอยางสน ๆ คอ วธการทบคคลมองโลกทอยรอบ ๆ ตวของบคคล ฉะนนบคคล 2 คนอาจมความคดตอตวกระตนอยางเดยวกนภายใตเงอนไขเดยวกน แตบคคลทง 2 อาจมวธการยอมรบถงตวกระตน (Recognize) การเลอกสรร (Select) การประมวล (Organize) และการตความ (Interpret) เกยวกบตวกระตนดงกลาวไม เหมอนกน อยางไรกตาม ย งขนกบพ นฐานของกระบวนการของบคคลแตละคนเกยวกบความตองการ คานยม การคาดหวง และปจจยอน ๆ ทงน มตของการรบรคณภาพในการใหบรการ นกวชาการเหนพองกนวาประกอบไปดวย (1) เวลา หมายถงเวลาของการตดสนใจวาจะใชบรการเมอใดหรอในชวงใด (2) เหตผล ในการตดสนใจใชบรการนน เปนการตดสนใจทผใชบรการเปรยบเทยบระหวางประโยชนทไดรบกบตนทนทไดลงไป (3) การบรการ เนองจากคณภาพการใหบรการเปนเรองของปฏสมพนธระหวางผใหบรการและผรบบรการ จงตองมการประเมนหรอการวดคณภาพการใหบรการจากผรบบรการหรอลกคา (4) เนอหา โดยคณภาพการใหบรการครอบคลมถงความร (Cognitive) ความรสก (Affective) และแนวโนมของพฤตกรรม (Behavioral) ของผรบบรการ (5) บรบท (Context) ซงไดรบอทธพลจากบรการหรอปจจยสถานการณ และ (6) การรวม (Aggregation) โดยทพฤตกรรมการใชบรการนน จะไดรบการพจารณาวาเปนเรองของการท าธรกจ หรอความตองการสรางความสมพนธทางการคาระหวางผใหและผรบบรการ

(3) ประสบการณการรบบรการกบคณภาพการใหบรการ ประสบการณในอดตทเกยวกบการรบบรการในทางทฤษฎแลวถอไดวาเปนปจจยหนงทมอทธพลหรอสงผล หรอเปนตวก าหนดความคาดหวงตอคณภาพในการใหบรการของผรบบรการเชนทไดกลาวโดยอาศยทศนะของ (Zeithaml, V. A., Parasuraman, & L. L., Berry., 1990) อน ม อท ธพลตอความคาดหวงใน ปจจบนของผรบบรการ ในทางการตลาด ประสบการณของการเคยรบบรการ นบเปนสวนผสมทางการตลาด (Marketing Mix) ของธรกจบรการหนงใน 7 องคประกอบ (7 P’s) ทนกการตลาดค านงถงในการจดการทางดานการตลาดของสนคาหรอบรการ

65

2.8.6 เครองมอศกษาคณภาพการใหบรการ ตวแบบทใชวดคณภาพการใหบรการทไดรบความนยมน ามาใชอยางแพรหลายนนนบวาเปน

ผลงานทไดพฒนาตวแบบเพอใชส าหรบการประเมนคณภาพการใหบรการโดยอาศยการประเมนจากพนฐานการรบรของผรบบรการหรอลกคา พรอมกบไดพยายามหานยามความหมายของคณภาพการใหบรการและปจจยทก าหนดคณภาพการใหบรการทเหมาะสม ผลงานความคดและการพฒนาตวแบบ SERVQUAL ของ (Zeithaml, V. A., Parasuraman, & L. L., Berry., 1990) มาจากการศกษาวจยเรองอจจยทมอทธพลตอการสรางคณภาพการใหบรการ ทไดแบงระยะของการวจยออกเปน 4 ระยะ โดยระยะท 1 ศกษาวจยเชงคณภาพในกลมผรบบรการและผใหบรการของบรษทชนน าหลายแหง และน าผลทไดมาใชในการพฒนารปแบบคณภาพในการใหบรการ ระยะท 2 เปนการวจยเชงประจกษโดยมงศกษาทผรบบรการโดยเฉพาะ ใชรปแบบคณภาพในการใหบรการทไดจากระยะท 1 มาปรบปรงไดเปนเครองมอทเรยกวา SERVQUAL และปรบปรงเกณฑทใชในการตดสนคณภาพในการใหบรการตามการรบร และความคาดหวงของผรบบรการ ระยะท 3 ไดท าการศกษาวจยเชงประจกษเหมอนในระยะท 2 แตมงขยายผลการวจยใหครอบคลมองคการตาง ๆ มากขน มการด าเนนงานหลายขนตอน เรมตนดวยการวจยในส านกงาน 89 แหง ของ 5 บรษทชนน าในการบรการ แลวน างานมาวจยทง 3 ระยะมาศกษารวมกนโดยการท าสมมนากลมผรบบรการและผใหบรการ การสมภาษณแบบเจาะลกในกลมผบรหารและทายสดไดท าการวจยส ารวจในทก ๆ กลม ตอมาไดท าการศกษาอกครงในธรกจบรการ 6 ประเภท ไดแก งานบรการซอมบ ารง งานบรการบตรเครดต งานบรการประกน งานบรการโทรศพททางไกล งานบรการธนาคารสาขายอย และงานบรการนายหนาซอขาย และระยะท 4 เปนมงศกษาความคาดหวงและการรบรของผบรการโดยเฉพาะงานวจย ของนกวชาการทงสามทานน นบไดวามชอเสยงและเปนพนฐานแนวคดของการศกษาใน เรองการตลาดบ รการ ขอส รปทวไปจากงานวจยขางตน (Zeithaml, V. A., Parasuraman, & L. L., Berry., 1990)ไดก าหนดมตทจะใชวดคณภาพในการใหบรการ (Dimension of Service Quality) ไว 10 ดาน มมาตรวดความพงพอใจของการบรการรวม 22 ค าถามดวยกน ซงไดรบความนยมอยางแพรหลายในอตสาหกรรมการบรการ (สมวงศ พงศสถาพร, 2550) ตวแปรหลก 10 ตวแปรทไดพฒนาขนมาเพอใชชวดคณภาพการใหบรการ สามารถสรปไดในตารางดานลาง กอนทจะมการปรบปรงใหคงเหลอเพยง 5 ตวแปรหลกและไดใหความหมายของมตหรอมมมองของคณภาพการใหบรการไวกลาวคอ

มตท 1 ลกษณะของการบรการ (Appearance) หมายถง สภาพทปรากฏใหเหนหรอจบตองไดในการใหบรการ

มตท 2 ความไววางใจ (Reliability) หมายถง ความสามารถในการน าเสนอผลตภณฑหรอการบรการทเปนไปตามค ามนสญญาไดอยางตรงไปตรงมาและถกตอง

66

มตท 3 ความกระตอรอรน (Responsiveness) หมายถง การทองคการทใหบรการแสดงความเตมใจทจะชวยเหลอและพรอมทจะใหบรการลกคาหรอผรบบรการอยางเตมท ทนททนใด

มตท 4 สมรรถนะ (Competence) หมายถง ความรความสามารถในการปฏบตงานบรการทรบผดชอบอยางมประสทธภาพ

มตท 5 ความมไมตรจต (Courtesy) หมายถง มอธยาศยนอบนอม มไมตรจตทเปนกนเอง รจกใหเกยรตผอน จรงใจ มน าใจ และมความเปนมตรของผปฏบตการใหบรการ

มตท 6 ความนาเชอถอ (Creditability) หมายถง ความสามารถในดานการสรางความเชอมนดวยความซอตรงและสจรตของผใหบรการ

มตท 7 ความปลอดภย (Security) หมายถง สภาพทบรการปราศจากอนตราย ความเสยงภยหรอปญหา ตาง ๆ

มตท 8 การเขาถงบรการ (Access) หมายถง การตดตอเขารบบรการเปนไปดวยความสะดวก ไมยงยาก

มตท 9 การตดตอสอสาร (Communication) หมายถง ความสามารถในการสรางความสมพนธและการสอความหมาย

มตท 10 การเขาใจลกคาหรอผรบบรการ (Understanding of Customer) ในการคนหาและท าความเขาใจความตองการของลกคาหรอผรบบรการ รวมทงการใหความสนใจตอการตอบสนองความตองการของลกคาหรอผรบบรการ

ตอมาภายหลง ตวแบบและวธการประเมนคณภาพการใหบรการหรอ SERVQUAL ไดรบการน ามาทดสอบซ าจากจากโดยใชวธการสมภาษณแบบกลมทงสน 12 กลม ค าตอบทไดจากการสมภาษณจ านวน 97 ค าตอบ ไดท าการจบกลมเหลอเพยง 10 กลมทแสดงถงคณภาพการใหบรการ โดยแบบวด SERVQUAL นไดถกแบงออกเปน 2 สวนหลก คอ สวนท 1 เปนแบบสอบถามทใชวดถงความคาดหวงในบรการจากองคการหรอหนวยงาน และสวนท 2 เปนการวดการรบรภายหลงจากไดรบบรการเปนทเรยบรอยแลว ในการแปลคะแนนของแบบวด SERVQUAL สามารถท าไดโดยการน าคะแนนการรบรในบรการลบกนคะแนนความคาดหวงในบรการ และถาผลลพธของคะแนนอยในชวงคะแนนตงแต +6 ถง -6 แสดงวา องคการหรอหนวยงานดงกลาวมคณภาพการใหบรการในระดบด ทงน นกวชาการทท าการวจยดงกลาว ไดน าหลกวชาสถตเพอพฒนาเครองมอส าหรบการวดการรบรคณภาพในการบรการของผ รบบรการ และไดท าการทดสอบความนาเชอถอ (Reliability) และความเทยงตรง (Validity) พบวา SERVQUAL สามารถแบงมตไดเปน 5 มตหลกและยงคงมความสมพนธกบมตของคณภาพการใหบรการทง 10 ประการ SERVQUAL ทท าการปรบปรงใหมจะเปนการยบรวมบางมตจากเดมใหรวมกนภายใตชอมตใหม SERVQUAL ทปรบปรงใหมประกอบดวย 5 ม ตหลก (Zeithaml, V. A., Parasuraman, & L. L., Berry., 1990) ประกอบดวย

67

มตท 1 ความเปนรปธรรมของบรการ (Tangibility) หมายถง ลกษณะทางกายภาพทปรากฏใหเหนถงสงอ านวยความสะดวกตาง ๆ อนไดแก สถานท บคลากร อปกรณ เครองมอ เอกสารทใชในการตดตอสอสารและสญลกษณ รวมทงสภาพแวดลอมทท าใหผรบบรการรสกวาไดรบการดแล หวงใย และความตงใจจากผใหบรการ บรการทถกน าเสนอออกมาเปนรปธรรมจะท าใหผรบบรการรบรถงการใหบรการนน ๆ ไดชดเจนขน

มตท 2 ความเชอถอไววางใจได (Reliability) หมายถง ความสามารถในการใหบรการใหตรงกบสญญาทใหไวกบผรบบรการ บรการทใหทกครงจะตองมความถกตอง เหมาะสม และไดผลออกมาเชนเดมในทกจดของบรการ ความสม าเสมอนจะท าใหผรบบรการรสกวาบรการทไดรบนนมความนาเชอถอ สามารถใหความไววางใจได

มตท 3 การตอบสนองตอลกคา (Responsiveness) หมายถง ความพรอมและความเตมใจทจะใหบรการ โดยสามารถตอบสนองความตองการของผรบบรการไดอยางทนทวงท ผรบบรการสามารถเขารบบรการไดงาย และไดรบความสะดวกจากการใชบรการ รวมทงจะตองกระจายการใหบรการไปอยางทวถง รวดเรว

มตท 4 การใหความเชอมนตอลกคา (Assurance) หมายถง ความสามารถในการสรางความเชอมนใหเกดขนกบผรบบรการ ผใหบรการจะตองแสดงถงทกษะความร ความสามารถในการใหบรการและตอบสนองความตองการของผรบบรการดวยความสภาพ นมนวล มกรยามารยาททด ใชการตดตอสอสารทมประสทธภาพและใหความมนใจวาผรบบรการจะไดรบบรการทดทสด

มตท 5 การรจกและเขาใจลกคา (Empathy) หมายถง ความสามารถในการดแลเอาใจใสผรบบรการตามความตองการทแตกตางของผรบบรการแตละคน

SERVQUALไดรบความนยมในการน ามาใชเพอศกษาในธรกจอตสาหกรรมบรการอยางกวางขวาง ซงองคการตองการท าความเขาใจตอการรบรของกลมผรบบรการเปาหมายตามความตองการในบรการทเขาตองการ และเปนเทคนคทใหวธการวดคณภาพในการใหบรการขององคการ นอกจากน ยงสามารถประยกตใช SERVQUAL ส าหรบการท าความเขาใจกบการรบรของบคลากรตอคณภาพในการใหบรการ โดยมเปาหมายส าคญเพอใหการพฒนาการใหบรการประสบผลส าเรจ

2.9 งานวจยทเกยวของ เจรญชย โขมพตราภรณ, ธนญญา วสศร, รวพมพ ฉวสข, และปรารถนา ปรารถนาด (2550)

ไดกลาวถงระบบโซอปทานของอตสาหกรรมสบปะรดกระปองไทยเปนสนคาทมความส าคญทางเศรษฐกจชนดหนงของไทย โดยทประเทศไทยเปนผสงออกสบปะรดอนดบ 1 ของโลก มลคาการสงออกปละกวา 20,000 ลานบาท และมสวนแบงของตลาดคดเปนรอยละ 39 ของตลาดสบปะรดกระปองทวโลก ประเทศทสงออกสบปะรดกระปองสตลาดโลกรองลงมาไดแก ฟลปปนส และ อนโดนเซย โดยประเทศทงสองมสวนแบงการตลาดประเทศละรอยละ 14 นอกจากน อตสาหกรรม

68

สบปะรดกระปองยงเปนอตสาหกรรมทเกยวของกบเกษตรกรและผใชแรงงานทงสนประมาณ 8 แสนคนแตในขณะเดยวกน อตสาหกรรมสบปะรดกระปองไทยยงมจดออนอยเปนอยางมาก ซงผวจยไดท าการวเคราะห SWOT ของอตสาหกรรมนและพบวายงมขอควรปรบปรงอยเปนจ านวนมาก โดยเฉพาะในประเดนของการจดการโซอปทานของอตสาหกรรมสบปะรดกระปองไทยในปจจบน โดยเรมจากกระบวนการจดหาวตถดบหรอสบปะรดสด ระบบการผลตสบปะรดกระปอง การวเคราะหในประเดนของการจดการคณภาพ เชน เกษตรทดและเหมาะสมส าหรบสบปะรด, หลกเกณฑวธการทดส าหรบการผลต และ ระบบการวเคราะหอนตรายและจดวกฤตทตองควบคม การวเคราะหในประเดนของการจดการโซอปทาน รวมทงประเดนความตองการความรเชงวชาการทสามารถตอบสนองโดยตรงกบอตสาหกรรมสบปะรดกระปองไทย อนจะสงผลในการเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนของอตสาหกรรมนในอนาคต

ธรนาฏ เจยมพจมาน (2548) ไดกลาวถงการศกษาการขนราคาสนคากบผลกระทบตอโซอปทาน ในการขนราคาขายสนคาบรษทผผลตจ าเปนตองแจงใหผคาปลกทราบลวงหนา เพอใหผคาปลกมเวลาเพยงพอในการปรบเปลยนปายราคาสนคาและขอมลระบบกอนการขนราคาจรง อยางไรกตามการทผค าปลกทราบวาจะมการขนราคาขายสนคาในอนาคตจะท าใหเกดการซอลวงหนา (Forward Buying) เพอกกตนสนคาไวขายในภายหลง ซงท าใหเกดความบดเบอนของขอมลความตองการทแทจรง และผลกระทบแสหวด (Bullwhip Effect) ทกระทบตอกจกรรมตางๆ ในโซอปทาน ท าใหผลก าไรรวมของบรษทลดลงในทสด ทางเลอกหนงเพอการลดผลกระทบน คอ การพยากรณความตองการของผ คาปลกทแมนย า ผลการศกษาดวยตวแบบจ าลองสถานการณ (Simulation Model) พบวาผผลตสามารถเพมความแมนย าของพยากรณ (Forecast Accuracy) จากเดมรอยละ 63 เปนรอยละ 83 (เพมขนรอยละ 20) ในชวงการขนราคาขายสนคา จะท าใหก าไรรวมเพมขนรอยละ 16 และจากวธการพยากรณเชงปรมาณแบบความสมพนธ (Causal Methods) ดวยการวเคราะหการถดถอย (Multiple Regression Model) ท าใหไดสมการความสมพนธระหวางปรมาณสงซอเฉลยรายสปดาหของผคาปลกตอปจจยตางๆ ในชวงกอนและหลงการขนราคาทมความแมนย าในระดบทคอนขางสง ผลการศกษานนอกจากท าใหเขาใจถงปจจยทสงผลตอการตอบสนองของผคาปลกแลว ยงสามารถใชเปนแนวทางในการวางแผนเพอลดผลกระทบทเกดขนจากการขนราคาขายสนคาครงตอไปในอนาคต ชวยใหบรษทไดก าไรรวมจากการขนราคาขายสนคาอยางทควรจะเปนได อรวรรณ ศรรตนชยกล (2548) ไดกลาวถงการศกษาการพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจในการวางแผนส าหรบโซอปทานของอตสาหกรรมสงทอในโลกาภวฒน การสอสารขอมลทเพยงพอเปนสงทส าคญอยางยงในการตดสนใจทางธรกจ โดยเฉพาะในกลมอตสาหกรรม

69

สงทอ ทตองรองรบกบความตองการของลกคาทมความเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว เนองจากแฟชนทเปลยนไปตามสมยนยม จากปญหาสวนใหญทพบในกลมอตสาหกรรมน คอ การสงสนคาลาชาเพราะวา การวางแผนการผลตทคลาดเคลอนกบสภาพความเปนจรง ซงสงผลกระทบตอ การวางแผนการจดซอ และการผลตจรง ดงนน งานวจยนจงเกดขน เพอชวยในการวางแผนการรบงานจากลกคา การวางแผนการผลต และการวางแผนการจดซอ งานวจยนมงเนนทจะพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบการจดการสารสนเทศในกลมอตสาหกรรมสงทอ ทชวยในการจดเกบและการน าเสนอขอมลทชวยในการตดสนใจ ไดแก การตดสนใจรบงานจากลกคา การวางแผนการผลต และการตดสนใจในการสงซออยางเหมาะสม ซงในกลมอตสาหกรรมอนทมกระบวนการท างานคลาย ๆ กนสามารถน าไปปรบใชได กลปพฤกษ ผวทองงาม และคณะ (2549) ไดกลาวถงการศกษาเรองการวเคราะหเชงปรมาณเพอการบรหาร แบบโซอปทานในอตสาหกรรมออยและน าตาลพบวา เกษตรกรชาวไรออยในภาค ตะวนออก เฉยงเหนอและโรงงานไมไดประสานงานกนเพอวางแผนการปลกออย ท าใหปรมาณออยสงเขา หบในแตละวนคอนขางผนผวน สวนใหญจะมออยเขาหบต ากวาก าลงการผลตในชวงตนและปลายฤดเกบ เกยว และมออยเขาหบสงกวาก าลงการผลตชวงกลางฤดจงเกดความสญเสยขนทงกบ ฝายโรงงาน และ เกษตรกร เปนเหตใหทงสองไมสามารถผลตทระดบก าไรสงสด เกษตรกรตองรอควเขาหบหนาโรงงานนาน กวา 15 ชวโมง ท าใหผลผลตน าตาลทไดลดลง ปญหานสามารถแกไขไดโดยใชการบรหารจดการแบบโซอปทานซงประกอบดวยการใชเทคนคตาง ๆ รวมกน ไดแก การใชฐานขอมล การใชโปรแกรมจ าลอง พฒนาการของออย เชน โปรแกรม CANEGRO และการใชเทคนคฮวรสตกส ฐานขอมลถกใชในบนทก ขอมลทดน สภาพอากาศ ลกษณะดน ขนาดพนท และการจดการในไร เมอรวบรวมขอมลเหลานไดแลวจง ปอนขอมลเขาไปในโปรแกรมการพฒนาการของออย ซงในทนคอ CANEGRO โปรแกรมจะท าการ ประมวลขอมลอากาศ พนธกรรม และการจดการออยเพอจ าลองการเจรญเตบโตของออย ผลการจ าลอง แสดงใหเหนวาเกษตรกรควรจะปลกออยพนธใด เมอใด และเกบเกยวเวลาใด จงจะท าใหท งเกษตรไดรบ รายไดสงสดและโรงงานผลตเตมก าลงการผลต ผลผลตน าตาลสงสดทจ าลองได คอ 810 ลานกโลกรม ได จากการเปดหบวนท 6 มกราคม และปดหบวนท 9 พฤศจกายน เมอท าการเปรยบเทยบกบการสมปลก 25 ครง พบวา ผลผลตจากแนวทางทน าเสนอสงกวาคาเฉลยของผลผลตทไดจากการสม 243 ลาน กโลกรม นอกจากน การปลกแบบสมจะท าใหมออยเขาหบสงกวาก าลงการผลตของโรงงานประมาณ 4 ครงโดยเฉลย และต ากวาก าลงการผลตประมาณ 20 ครง

ศศวรณ นวกวงษ (2549) ไดกลาวถงการท าการศกษาโซอปทานการผลตแบบสะอาดโดยใชระบบการจดการคณภาพสงแวดลอมในการผลตเมลดส มวตถประสงคเพอศกษากระบวนการจดหาวตถดบในการผลตแบบสะอาดภายในผลตเมดส ในกลมบรษทซพพลายเออรทเกยวของกบ

70

การผลต วตถดบ กระบวนการผลตส และเพอพฒนาตนแบบระบบโซการผลตแบบสะอาดใหกบระบบอตสาหกรรมของประเทศ ผลการศกษา พบวาบรษทท ยงไมไดด าเนนการนนรอยละ 56.50 ยงไม ใหความสนใจและค านงถงระบบคณภาพสงแวดลอม โดยเกณฑทใชในการเลอกซพพลายเออร ไดแก การขนสงตรงตอเวลา และเงอนไขทางการคา สวนโอกาสทางธรกจ พบวารอยละ 43.48 มสดสวนทางการตลาดเพยงพอแลว และพอเหมาะตอก าลงการผลตไมจ าเปนตองจดท าระบบ ISO 14001 และบรษททไดรบการรบรอง ISO 14001 และอยระหวางด าเนนการพบวารอยละ 66.67 ใหความสนใจกบเรองคณภาพสงแวดลอม และเกณฑทใชในการเลอกซพพลายเออรจะใชเกณฑเดยวกบบรษททยงไม ไดด าเนนการ ISO 14001 เมอพจารณาถงโอกาสทางธรกจ พบวารอยละ 44.44 ลกคาจะมความเชอมนมากขนเมอบรษทไดรบการรบรอง ISO 14001 และเมอไดรบการรบรอง ISO 14001 จะท าใหบรษทไม มความเสยงในการยกเลกการส งสนคาจาก EU และนอกจากนน บรษทตองควบคมตนเองโดยการ ISO 14001 เปนอนดบแรก

เกรยงไกร เตชกานนท (2550) ไดกลาวถงผลกระทบของการเปดเสรการคา และการปรบตว

ในโซอปทาน ในภาคอตสาหกรรมสงทอและเครองนงหมในประเทศไทย มวตถประสงคเพอศกษาหลกการเกยวกบการจดการโลจสตกสและโซอปทาน และวเคราะหตนทนคาขนสงรวมและปรมาณการกระจายสนคาเปนการศกษาทเปนกรณของปรมาณสนคาทจดตนทางรวมกนตองเทากบปรมาณทจดปลายทางรวมกน จากตวแบบปญหาการขนสงมการจ าลอง ตวแบบจากกรณศกษาเพอใชในการวเคราะห คอ มโรงงานอย 3 แหงตองการขนสงสนคาไปยงศนยกระจายสนคาทมอย 4 แหง โดยตองการหาวธทท าใหตนทนคาขนสงรวมต าทสด ซงมวธการวเคราะหเพอหาค าตอบเรมตนอย 3 วธคอ วธ North West Corner วธ Least Cost และวธ VAM แลวน าค าตอบทไดมาเปรยบเทยบเพอใหตนทนต าทสด ผลการศกษาพบวา การวเคราะหหาค าตอบเรมตนดวยวธ Least Cost และวธ VAM จะท าใหตนทนทต ากวา North West Corner โดยค าตอบทไดจากการวเคราะหดวยวธ North West Corner วธ Least Cost และวธ VAM มคาเทากน เมอน าไปทดสอบและปรบปรงดวยวธ Modi แลวดชนปรบปรงไมตดลบแสดงวาเปนค าตอบทใหตนทนต าทสด

ตตยา กองกจ (2550) ไดกลาวถงการศกษาการวเคราะหระบบโลจสตกสเชงวศวกรรม

การคายางพารา ผานชายแดนไทยสประเทศจน พบวา การประยกตใช SCOR Model กบกระบวนการด าเนนงานของ 37 โรงงานแปรรปเบองตนสามารถน า SCOR Model ในระดบก าหนดแนวทาง หรอ Configuration Level (Process Categories) และระดบองคประกอบของกระบวนการ หรอ Process Element Level (Decompose Process) และไดใชมาตรวดประสทธภาพของโซอปทาน โดยมาตรวดตามแบบของ SCOR Model ทจะน ามาใชเพอประเมนประสทธภาพการด าเนนงานของโรงงานแปรรปยางพารา เปนมาตรวดท มคณลกษณะของสมรรถนะ (Performance Attributes) อย 5

71

ประการดวยกน คอ ความเชอมน ความเรวการตอบสนอง ความยดหยน ตนทน และสนทรพย โดยผลการประเมนดานโลจสตกสภายในโรงงานแปรรปยางเบองตน โดยการประยกตใช SCOR Model พบวากลมโรงงานตวอยางทท าการประเมนมผลการด าเนนการทใกลเคยงกนในแตละดาน ทงน เนองจากกระบวนการในการแปรรปยางมขนตอนทไมซบซอน ดงนน ผลการศกษาจงอยในระดบทใกลเคยงกน ซงหากจะมองการท างานในแตละดานโดยละเอยดแลว พบวาการจดเกบสนคาส าเรจรปและการกระจายสนคามผลการด าเนนการอยในเกณฑสง เนองจากสนคาทไดไมตองมการปองกนความเสยหายมากนกเนองจากสนคาเปนประเภททคงทน ไมออนแอ ตอสภาวะแวดลอม มการเคลอนยายโดยไมตองอาศยความระมดระวงมากเนองจากสนคาเปน ยางจงไมตองกลวการขดขวนหรอแตกหก ส าหรบการกระจายสนคาเนองจากสนคา เปนสนคาขนาดใหญ และการขนสงไดในปรมาณนอย งายตอการตรวจเชค อกทงเสนทางการขนสงมนอย ดงนน กระบวนการของการกระจายสนคาจงไมมปญหาอปสรรคมาก ซงจากการศกษา พบวาผลการประเมนทมการด าเนนการอยในระดบต า ไดแก การจดซอ การจดเกบว ตถดบ และดานระบบขอมล ท ง น เนองจากกระบวนการจดซอจะตองด าเนนการวมกบผสงมอบในหลายรปแบบทงชาวสวน พอคาคนกลาง ตลาด กลางยางพารา เปนตน ซงผสงมอบแตละรปแบบกมความแตกตางกน ดงนน วตถดบทไดจงมความแตกตางกนซงสงผลตอระบบการตรวจรบการช าระเงนทแตกตางกน จงท าใหมผลการด าเนนการทต าส าหรบขนตอนการจดเกบวตถดบกเชนกน เพราะโรงงานแปรรปยางรบวตถดบยางมาหลายรปแบบ ทงน ายาง ยางกนถวย ยางแผนดบ ซงจะตองมการเกบรกษาทตางกนโดยเฉพาะน ายางจะตองเตมสารเคม ในระยะเวลาทเหมาะสมซงวตถดบทมาจากแหลงทตางกนกมคณสมบตทตางกน ซงเปนสาเหตหนงทท าให การด าเนนการดานนเปนอปสรรค

ทรงกต ชยนมตวฒนา (2550) ไดกลาวถงการศกษาโซอปทานในอตสาหกรรมกระดาษ

กรณ ศกษากลมธรกจกระดาษและบรรจภณฑ เครอ บรษทปนซ เมนต จ ากด (มหาชน) ท าการศกษาหลกการของโครงสรางของอตสาหกรรมกระดาษในประเทศไทย ตามวธการบรหารโซอปทาน เพอใชเปนแนวทางในการปรบปรงการบรหารใหมประสทธภาพ เกดการพฒนากลยทธ และสรางความเตรยมพรอมในการแขงขนทางธรกจเพอใหสามารถแขงขนกบประเทศเพอนบานในภมภาคเอเชย จากผลการศกษาพบวาผเกยวของในระบบโซอปทานในกลมอตสาหกรรมกระดาษ จ าเปนตองมพนธมตรทดและรวมกลมเปนอตสาหกรรม ซงเปนการใหเกดโอกาสในการรวมมอและไดรบขาวสารขอมลรวมกน จะชวยสรางความแขงแกรงใหกบโซอปทาน การทกลมธรกจกระดาษและบรรจภณฑของ SCG มนโยบายผลตกระดาษครบวงจรจดจ าหนายกระดาษใหกบ กลมลกคาทวไปและกลมบรษทในเครอ ซงมระบบโซอปทานและโลจสตกสสนบสนนอย กอใหเกด การไหลของขอมลทมประสทธภาพจากลกคา สงผานมายงโรงงานผลตกระดาษและโรงงานผลตเยอกระดาษ ตามล าดบ เพอใชวางแผนจดการ ตามกระบวนการผลตของโรงงาน การ

72

บรหารวตถดบสงผลใหสามารถลดความผนผวนทเกดจากปจจย ตาง ๆ (Bluewhip Effect) ลดปรมาณสนคาคงคลงและผลตสนคาไดตรงความตองการของลกคาไดเพมมากขน ส าหรบในสวนของกลมธรกจกระดาษและบรรจภณฑของ SCG นน ไดมการปรบปรงคณภาพในการด าเนนงานในโซอปทานในหลายหนวยงานทเกยวของไมวา จะเปนผขายวตถดบ ฝายผลต ฝายคลงสนคา ฝายจดสงสนคา ซงแตละหนวยงานลวนตองมขอมลเดยวกนในการท างานรวมกน ซงมปญหาในแตละหนวยงานตาง ๆ ซงทางบรษทเองไดตระหนกถงปญหาและไดจดการแกไขปญหาดานโซอปทานเหลาน เพอใหสามารถตอบสนองตอความพงพอใจของลกคาสงสด

ทรงพล สถตพรเทวญ และพณทพย อดมพล (2550) ไดกลาวถงการศกษาโซอปทานสนคาเกษตร และการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศภมศาสตรเพอการพฒนาแผนยทธศาสตรเศรษฐกจชมชน กรณศกษาจงหวดชลบร มความมงหมายทจะศกษากระบวนการผลตและพฒนาสนคาเกษตร และน าเสนอระบบสารสนเทศภมศาสตรทชวยใหผบรหารมองเหนภาพรวมทงหมดของโซอปทานผลการศกษาพบวา กระบวนการผลตสนคาเกษตรตวอยาง ไมสามารถสรางรายไดทคมคาใหกบเกษตรกร การก าหนดราคาและผลผลตขนอยกบแหลงรบซอ นอกจากนการแปรรปภายในชมชน ยงขาดการพฒนา และสนบสนนทงในดานกระบวนการผลต และแหลงจ าหนาย ท าใหเกษตรกรไมมทางเลอกในการสรางรายได

อภชาต โสภาแดง (2551) ไดกลาวถงการศกษาระบบจดการโซอปทานของล าไยสดในประเทศไทยผลการศกษา พบวา องคกรสวนใหญมการด าเนนการดานโลจสตกสขาออกดทสด คอ กจกรรมการสงมอบสนคาไปยงคคาในโซอปทานโดยเฉพาะกลมผคาสง (Wholesalers) และมการด าเนนการดานปจจยสนบสนน ไดแก การโฆษณา ประชาสมพนธ การบรการลกคาต าทสด โดยเฉพาะในกลมเกษตรกร นอกจากน งานวจยยงบงชปญหาและอปสรรคทเกดขนในโซอปทานล าไย โดยปญหาหลกทพบ คอ ล าไยขาดคณภาพ ปรมาณผลตไมแนนอน การด าเนนการของรฐไมประสบผลผลผลตล าไยไมมมาตรฐานทแนนอน งานวจยนยงไดน าเสนอแนวทางการแกไขปญหาตาง ๆ ขางตน จากการวเคราะหขอมลของหนวยงานทมการปฏบตทดทสด (Best Practice) เพอพฒนาโซอปทานล าไยใหมประสทธภาพดกวาทเปนอยในปจจบน นอกจากน น โครงการยงคดเลอกตวอยางผ ท มแนวปฏบตท ดของแตละดานเพอเปนแบบอยางในการปฏบต รวมถงขอเสนอแนะและแนวทางการปรบปรงในอนาคต (To Be) เพอสารตอและน าไปปฏบตใหเกดประโยชนในแตละภาคสวนทเกยวของ

รศจรางค นนทวราวงศ และกาญจนา กาญจนสนทร ( 2551) ไดกลาวถงการศกษาเรองการจดการโซอปทานเพอเพมศกยภาพการแขงขนในอตสาหกรรมผาไหมไทย กรณศกษา หาง

73

หนสวนจ ากด ผาไหมไทย พบวา ปญหาในระบบโซอปทาน โดยเกดการสญเสยในกระบวนการผลต คดเปนมลคา 512,477 บาทตอป ผวจยไดท าการศกษาถงสาเหตของแตละประเดนและพบวาเกดจากปญหากระบวนการผลต ปญหาก าลงการผลต ปญหาปรมาณวตถดบ จงน าเสนอแนวทางแกไขปญหาโดยการประยกตใชหลกการ วางแผนการผลตโดยรวมเพอแกไขปญหาการขาดแคลนกาลงการผลต และปญหาการขาดแคลนวตถดบน าหลกการจดการวสดคงคลง ไดแก การค านวณปรมาณการสงซอทประหยด (Economic Order Quantity, EOQ) ค านวณสนคาเพอความปลอดภย (Safety Stock) ค านวณ จดส ง ซ อสนคา (Reorder Point) ปญหาความ สญ เส ยในกระบวนการผลต และเสนอกลยทธการพฒนาทกษะใหกบบคลากร เทคโนโลยเขามาชวยในกระบวนการผลต โดยการซอเครองอานคาสเพอแกไขปญหาสไมตรงความตองของลกคา ผลจากการวเคราะหประโยชนทจะไดรบจากแนวทางการแกไขปญหาทกลาวมาคาดหวงไดวา องคกรกรณศกษาสามารถเพมประสทธภาพการทอผาไหม ท าใหการผลตผาไหมจากเดมผลตได 136 หลาตอวน เพมขน 10 หลาตอวน คดเปนรอยละ 7.35และการน าเครองอานคาสมาใชจะชวยลดของเสย ซงคดเปนมลคา 466,071.46 บาท โดยมจดคมทนทระยะเวลา 3.39 ป

ชต เหลาวฒนา (2553) ไดกลาวถงการศกษาโซอปทานในอตสาหกรรมฮารดดสค เพอให "บรษทคนไทย" สามารถสรางงานและผลก าไรในอตสาหกรรมฮารดสคได ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนคสและคอมพวเตอรแหงชาตไดรวมกบสถาบนวจยนโยบายเศรษฐกจการคลง ศกษา "โซอปทาน" ในอตสาหกรรมนและสรางนโยบายระดบชาตสงเสรมใหบรษทสายพนธไทยแทรกตวขนมาได อตสาหกรรมการผลตฮารดดสกไดรฟกมความเชอมโยมกบอตสาหกรรมสนบสนน และเกยวเนองอก 3 อตสาหกรรม ไดแก 1) อตสาหกรรมเครองจกรกลอตโนมต (Automation) เปนอตสาหกรรมการผลตเครองจกรเพอใชในกระบวนการผลต 2) อตสาหกรรมเครองมอและอปกรณทมความ เทยงตรง (Precision Tooling) เปนอตสาหกรรม การผลตชนสวนประกอบเครองจกรท งอตโนมตและไมอตโนมต และ 3) อตสาหกรรมผลตภณฑสนบสนนในการผลต (Indirect Material) เปนอตสาหกรรมการผลตวตถดบทางออม ทน ามาใชในกระบวนการผลตฮารดดสกไดรฟอตสาหกรรม เหลานมความส าคญอยางยงทจะพฒนาใหสอดคลองกบความตองการของ อตสาหกรรมการผลตฮารดดสกไดรฟ จากการสมมนาระดมความคดเหนภายใตโครงการศกษากลไกการสงเสรมและสรางผ ประกอบการเพอสนบสนนอตสาหกรรมการผลตฮารดดสกไดรฟพบวาอตสาหกรรมสนบสนนเหลานม มลคาตลาดประเทศไทยถอเปนฐานการผลตอนดบ 2 ของโลกในการผลตฮารดดสกไดรฟเพอการสงออกโดยเปนฐานการผลตใหกบผผลตงาน

Qiang, P., & Nagurney, A. (2012) ในบทความนไดศกษาการพฒนารปแบบเครอขายโซ

อปทาน / โลจสตกส าหรบความตองการทส าคญในกรณของการหยดชะงก วตถประสงคคอเพอลด

74

คาใชจายเครอขายโดยรวมซงเปนคาทวไปคาใชจายทอาจรวมถงคาเงนความเสยงเวลาและคาใชจายทางสงคม แบบจ าลองจะถอวาการหยดชะงกนนอาจสงผลกระทบตอท งความสามารถในการเชอมโยงเครอขายและในความตองการสนคา สองกรณทแตกตางกนของสถานะในครงแรกกรณเคดวาผลกระทบของการหยดชะงกนนไมรนแรงและความตองการสามารถท าไดไดพบ ในกรณทสองความตองการไมสามารถตอบสนองไดท งหมด ส าหรบสองกรณ นไดเสนอตวชว ดประสทธภาพสองแบบ โดยปจจยของการหยดชะงกของโซอปสงคนนคอปจจยการน าเขาจากการขายและปจจยดานการตลาด จากนนมการสรางตวบงชเกณฑสองทางเพอประเมนประสทธภาพเครอขายโซอปสงคส าหรบความตองการทส าคญ อลกอรทมคออธบายซงใชในการแกสเปกตรมของตวอยางตวเลขเพอแสดงแนวคดใหม

พนดา รกษมณ (2548) ไดศกษาความเปนไปไดในการน าเวบเบสเพอใชในการตดตามงาน

ส าหรบการจดการโซอปทาน กรณศกษาโรงงานอตสาหกรรมทอผา โดยวเคราะหเปรยบเทยบเทคโนโลยตาง ๆ รวมถงขอเสนอแนะในการเลอก กระบวนการในการด าเนนงาน โครงสรางใหมขององคการ การวางแผนในการด าเนนงานรวมถงการการวเคราะหในเรองของตนทนในการพฒนาและการด าเนนงาน ตดตามงานโดยใชเทคโนโลยเวบเบสประกอบดวย ระบบขอมลงานขาย การประเมนเครดต ระบบขอมลการสงท าสตรส ระบบขอมลการสงซอวตถดบระบบขอมลการวางแผนการทอ ระบบขอมลการวางแผนการยอม ระบบขอมลผลการผลต ระบบขอมลผลการยอม ระบบขอมลการสงสนคา และระบบขอมลใบแจงหน การออกแบบระบบดงกลาวเปนการออกแบบตามกระบวนการธรกจของโรงงานอตสาหกรรมทอผา การน าเทคโนโลยเวบเบส มาใชในการตดตามงานโนโรงงานอตสาหกรรมทอผา เทคโนโลยเวบเบสดงกลาวไดรวบรวมขอมลขาวสารตามหลกการของการจดการโซอปทาน แมวาการแลกเปลยนขอมลขาวสารสามารถท าไดหลากหลายวธกตาม เทคโนโลยเวบเบสกเปนอกแนวทางหนงทสามารถท าใหการรวบรวมและการแลกเปลยนขอมลเพอพฒนาโรงงานอตสาหกรรมสงทอและเครองนงหมไทย

Van L., H., & Vanmaele, H. (2002). ไดกลาวถงการเสนอกระบวนทศนใหมส าหรบการ

วางแผนโซอปสงค (DCP) ทางยทธวธทเรยกวาการวางแผนทแขงแกรงขนอยกบการประเมนความเสยงของโซอปทานและอปสงค แนวคดของการจดการโซอปทาน (SCM) และการจดการโซอปทาน (DCM) เปนศนยกลางของการวจยลาสด หนงในเหตผลส าหรบเรองนคอในชวงหลายปทผานมาระบบขอมลจ านวนมากไดเกดขนซงอางวาสนบสนนแนวคด บทความระบวาระบบเหลานสวนใหญน ามาใชมมมองสายตาสนของการวางแผนตามวธการวางแผนทก าหนดอยางบรสทธ มนแสดงใหเหนวาวธการดงกลาวลมเหลวในการสมตวอยางดวยความไมแนนอนอยางมากของขอมลการวางแผน จากนนน าเสนอกระบวนทศนการวางแผนทแขงแกรงและผลกระทบทอธบายโดยใช

75

ตวอยางเกมเบยรทรจกกนด มนถอสญญาวาจะลดจ านวนรอบการวางแผนอกครงผานลกษณะทดขนของประสทธภาพระดบการบรการทคาดหวงผานการวางแผนขนาดกลาง ในทสดกรณศกษาจะแสดงคณคาของการวางแผนทแขงแกรงในองคกรเคมในยโรป

Kebing C., Jiulong S. & Meiling F. (2014) ไดกลาวถงบทความนย งศกษากลไกการ

ประสานงานส าหรบการจดหาโซอปสงคเมอเกดการหยดชะงก หนงคอการหยดชะงกปจจยเดยวสถานการณคอการหยดชะงกของตนทนสนคาคงคลงและอกรายการหนงคอ ประกอบดวย 2 ปจจยสถานการณทขดของเชนความตองการสนคาคงคลง - ราคา - บวก – อปสงค การหยดชะงก ในแตละสถานการณทงสวนกลางและกระจายอ านาจ โซอปทานมการตรวจสอบและศกษาวธการ บรรลการประสานงานโซอปทานทมการกระจายอ านาจ โดยพบวา สญญาการอดหนนสนคาคงคลงทเหมาะสมทจดท าโดยผผลต สามารถประสานงานโซอปทานอยางเตมทแมวาจะเปนไปไดปจจยรบกวน นอกจากนโดยใชการสนบสนนสนคาคงคลง สญญาทไดพบวาผผลตสามารถบรรลการจดสรรทตองการ ของก าไรของชองผานการเปลยนแปลงราคาสง ภายใตเงอนไขทแนนอน ในการท างานปกตจะท าการแสดงใหเหนวา ก าไรทงหมดของชองสามารถจดสรรไดโดยอสระระหวางทงสองผเลนเมอมการจดหาสญญาการสนบสนนสนคาคงคลงโดยผผลต

สมภพ ตลบแกว และวชย รงเรองอนนต (2553) ไดกลาวถงในปจจบนการด าเนนธรกจของ

กจการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (Small and Medium Enterprise: SMEs) มการรวมกลมกนเพอเกดความรวมมอในการท าธรกจและความไดเปรยบในการแขงขนทางธรกจดงนนผประกอบการในกลมอตสาหกรรมประเภทเดยวกนท ง 10 กลม (49 โรงงาน) จงควรมการจดท าระบบเทยบเคยง (Benchmarking) เพอหาวธปฏบตทดทสดโดยใชการวนจฉยปญหาจากการส ารวจขอมลเชงลกตามมาตรฐานแบบจ าลองอางองการด าเนนงานโซอปทาน (Supply Chain Operation Reference Model: SCOR Model) รวมกบกระบวนการวเคราะหเชงล าดบช น (Analytical Hierarchy Process: AHP) ในการจดล าดบความส าคญของปญหา อปสรรค และความตองการเรงดวนของแตละกลมอตสาหกรรม เพอใหไดรบการปรบปรงและพฒนาใหปญหาดงกลาวไดลดลงหรอหมดสนไป

Snyder, L. V., Atan, Z., Peng, P., Rong, Y., Schmitt, A. J., & Sinsoysal, B. (2016) ไ ด

กลาวถงการทบทวนวรรณกรรมการวจยการด าเนนงาน / การจดการวทยาศาสตร (OR / MS) เกยวกบการหยดชะงกของโซอปทานและโซอปสงคเพอน าหนของการวจยจนถงปจจบนและเพอใหภาพรวมของค าถามการวจยทไดรบการแกไข อนดบแรกคอการท าการหยดชะงกในบรบทของรปแบบอน ๆ ของความไมแนนอนของอปทานและหารอเกยวกบวธการสรางแบบจ าลองทวไป จากนนผวจยจะหารอ 180 งานวชาการในหวขอจดเปนหกหมวดหม การประเมนการหยดชะงกของ

76

อปทานและอปสงค การตดสนใจเชงกลยทธ การตดสนใจจดหา สญญาและสงจงใจ สนคาคงคลง และทตงโรงงาน ดงนนสรปดวยการอภปรายทศทางการวจยในอนาคต

Schmitt, A. J., Sun, S. A., Snyder, L. V., & Shen, Z. J. M. (2015) ไ ด ก ล า ว ถ ง ก า ร

ตรวจสอบการออกแบบระบบทดทสดในระบบหลายต าแหนงซงการจดหาอาจมการการหยดชะงก โดยการตรวจสอบตนทนทคาดหวงและผลตางตนทนของระบบทงแบบรวมศนยและระบบสนคาคงคลงกระจายอ านาจ ดงนนแสดงใหเหนวาเมอความตองการมการก าหนดและอปทานและอปสงค อาจถกรบกวนโดยใชการออกแบบสนคาคงคลงกระจายอ านาจชวยลดความแปรปรวนของตนทนผานผลกระทบการกระจายความเสยงและดงนนระบบสนคาคงคลงกระจายอ านาจทดทสด สงนตรงกนขามกบผลลพธแบบคลาสสกทเมออปทานมการก าหนดและอปสงคมการสมการรวมศนยเปนสงทดทสดเนองจากผลการรวมก าไรความเสยง เมออปทานท งคอาจหยดชะงกและความตองการอยในระดบต าแสดงใหเหนวา บรษท ทไมชอบความเสยงควรเลอกการออกแบบระบบกระจายสนคาแบบกระจาย

Heckmann, I., Comes, T., & Nickel, S. (2015) ไดกลาวถงระบบเศรษฐกจมแนวโนมทจะ

ซบซอนและไมแนนอนมากขน นอกจากนนการตดสนใจอยางถกตองจะตองมการวเคราะหควบคมและลดความเสยง ในบางพนท เชน การเงนการประกนภยการจดการภาวะวกฤตและการดแลสขภาพความส าคญของการพจารณาความเสยงเปนทยอมรบกนอยางกวางขวางและมรายละเอยดทด แตแนวคดและแนวทางทแตกตางกนส าหรบการจดการความเสยงถกพฒนา ความถทเพมขนและผลกระทบทรนแรงของโซอปทานและโซอปสงคทผานมาการหยดชะงกสงผลใหเกดความสนใจในความเสยงเพมขน การพฒนานไดน าไปสการยอมรบของแนวคดความเสยงของค าศพทและวธการจากสาขาทเกยวของ ในบทความนแนวทางทมอยส าหรบการจดการความเสยงของโซอปทานและโซอปสงคในเชงปรมาณนนไดรบการทบทวนโดยก าหนดจดเนนทค าจ ากดความของอปทานความเสยงความสมพนธของแตสวนและแนวคดทเกยวของ

Parasuraman, A., Berry, L. L., & Zeithaml, V. A. (1991) ไดกลาวถงเกยวกบบรษทบางแหงม

มากกวาความไดเปรยบในการแขงขนในการบรการลกคาใหมความภกดของลกคาไมเปลยนแปลง ผวจยไดยนยนวากญแจส าคญในการใหบรการทเหนอกวาคอการท าความเขาใจและตอบสนองตอความคาดหวงของลกคา ความคาดหวงสองแบบทแตกตางกนเกดขนซงท งสองอยางสามารถเปลยนแปลงไดตลอดเวลาและจากบรการหนงไปพบกบลกคารายถดไป โดยการตอบสนองความคาดหวงเหลานอยางเหมาะสมผจดการสามารถด าเนนการพฒนาแฟรนไชสลกคาได

77

Huiskonen, J., & Pirttilä, T. (1998) ไดกลาวถงบทความนในการน าเสนอวธวเคราะหความตองการการบรการลกคาดานโลจสตกสโดยใชแบบจ าลองคณภาพของคารโน และการจ าแนกองคประกอบและอภปรายถงผลประโยชนทอาจเกดขนทสามารถท าไดโดยใชวธนกบการวดประสทธภาพดานโลจสตกสและกระบวนการวางแผนการบรการลกคา ตามแบบจ าลองของคารโน องคประกอบคณภาพควรแบงออกเปนสามสวน ขนอยกบความสามารถในการสรางความพงพอใจของลกคาหรอกอใหเกดความไมพอใจ โดยองคประกอบของคณภาพทคาดหวงคณภาพทนาดงดดและคณภาพแบบหนงมต การศกษานแสดงใหเหนวาองคประกอบการบรการลกคาดานโลจสตกสคอการเตมเตมสนคาหรอบรการ และการปองกนสนคาไมใหขาดในคลงสนคา ซงอาจเปนไปไดจดแบงแบบอะนาลอกดวยโมเดลของคารโน เพอระบองคประกอบการบรการลกคาทส าคญทสดและเพอใหมประสทธภาพแยกความแตกตางระหวางกลมลกคา ความแตกตางระหวางวธการดงเดมและการจ าแนกประเภทของคารโน

De Treville, S., Shapiro, R. D., & Hameri, A. P. (2004) ได ก ล าว ถ งก ารป รบ ป ร ง เพ อ

ประสทธภาพของโซอปสงคนนจะดกวาส าหรบฝายในโซอปทานทจะมงเนนไปทการลดเวลาน ากอนแทนทจะมงเนนไปทการปรบปรงการถายโอนขอมลความตองการตนน าจนถงปลายน า แมวาทฤษฎของอปทานและอปสงคนน และการจดการโซอปสงคแสดงใหเหนวาการลดเวลาน าเปนสงทมากอนในการใชการไกลเกลยตลาด (เชนการปรบการผลตเพอใหเหมาะกบความตองการของลกคาจรง) เพอลดการท าธรกรรมความไมแนนอนในความตองการของลกคา ซงสามารถก าหนดแนวคดเปนเปาหมายหลกของการจดการโซอปทาน กลมโซอปสงคมกถกปฏบตในการเรมตนดวยการปรบปรงการถายโอนขอมลโดยไมสนใจปญหาของเวลาน าทยาวนาน ในบทความนไดน าเสนอกรอบส าหรบจดล าดบความส าคญลดเวลาน าในการจดการโซอปสงค และความตองการโครงการปรบปรงโดยใชรปแบบของโซอปสงคเพอระบและแนะน าวถเพอใหไดระดบทตองการของประสทธภาพการไกลเกลยตลาด

Jüttner, U., Christopher, M., & Baker, S. (2007) ไดกลาวถงงานวจยทไดรบรองการจดการโซความตองการเปนรปแบบธรกจใหมมงเปาไปทสรางคณคาในตลาดของวนนและรวมจดแขงของการตลาดและอปทานความสามารถของความสมพนธในองคกรและลกคา การออกแบบโซอปสงคขนอยกบความเขาใจของตลาดอยางละเอยดและจะตองมการจดการในลกษณะทจะตอบสนองความตองการของลกคาทแตกตางกนไดอยางมประสทธภาพจากการทบทวนวรรณกรรมตลอดจนขอคนพบจากการประชมเชงปฏบตการการพฒนารวมและสนทนากลมกบผเชยวชาญดานการตลาดและโซอปสงคซงเปนแนวคดมการเสนอรากฐานส าหรบการจดการโซอปสงค การจดการโซอปสงคเกยวของกบ (1) การจดการการรวมระหวางกระบวนการอปสงคและอปทาน (2) การจดการโครงสรางระหวางกระบวนการแบบรวมและสวนลกคาและ (3) การจดการความสมพนธในการ

78

ท างานระหวางการตลาดและการจดการโซอปทาน ขอเสนอส าหรบบทบาทของการตลาดภายในการจดการโซความตองการและผลกระทบตอไปการวจยทางการตลาดไดมา

Vickery, S. K., Jayaram, J., Droge, C., & Calantone, R. (2003) ไดกลาวถงการศกษาครงน

ตรวจสอบผลกระทบของการด าเนนงานของกลยทธโซอปทานแบบบรณาการกบประสทธภาพการบรการลกคาตามดวยประสทธภาพทางการเงนในการสรางประสทธภาพ องคประกอบหลกสองประการของ กลยทธโซอปทานแบบบรณาการไดรบการระบและก าหนด (1) เทคโนโลยสารสนเทศเชงบรณาการซงเปนแบบจ าลองทมาจาก (2) การรวมโซอปทาน รปแบบการวจยไดรบการทดสอบโดยใชขอมลจากตวอยาง (n = 57) ของซพพลายเออรยานยนตชนหนงอสระ 150 อนดบแรกถงยกษใหญจ านวน 3 บรษท ในอเมรกาเหนอ ผลลพธแสดงใหเหนถงความสมพนธโดยตรงในเชงบวกระหวาง (1) เทคโนโลยสารสนเทศแบบบรณาการและการรวมโซอปทาน (2) การรวมโซอปทานและการบรการลกคาและ (3) การบรการลกคาและประสทธภาพของ บรษท ความสมพนธของการรวมโซอปทานกบผลการด าเนนงานทางการเงนเปนไปในทางออมผานการบรการลกคา กลาวคอการบรการลกคาพบวามความสมพนธระหวางการรวมโซอปทานกบประสทธภาพของ บรษท ส าหรบซพพลายเออรชนหนงในอตสาหกรรมยานยนต

Schmitt, A. J. (2011) ไดกลาวถง การจ าลองระบบหลายระดบซงการหยดชะงกสามารถ

เกดขนไดในทกขนตอนและประเมนกลยทธหลายประการเพอปกปองการบรการลกคาหากเกดการหยดชะงก กลยทธทพจารณาใชประโยชนจากเครอขายเองและรวมถงความตองการทนาพอใจจากทตงอนในเครอขายจดหาวสดหรอการขนสงจากแหลงหรอเสนทางส ารองและเกบส ารองสนคาคงคลงเชงกลยทธทวทงเครอขาย ความตองการของอนเมตท นนเปนแบบจ าลองโดยใชการผสมผสานระหวางยอดขายยอนหลงและยอดขายทหายไป และไดด าเนนการวเคราะหเชงตวเลขและใหค าแนะน าเกยวกบการเลอกวธบรรเทาผลกระทบเชงกลยทธเพอลดผลกระทบจากการหยดชะงกในการบรการลกคา นอกจากนไดแสดงใหเหนวาการปรบปรงระดบการใหบรการทยงใหญทสดสามารถท าไดโดยการจดวางสนคาคงคลงเชงรกเพอใหครอบคลมการหยดชะงกระยะสนหรอการเรมตนของการหยดชะงกทยาวนานและวธการส ารองขอมลปฏกรยาเพอชวยใหโซอปสงคฟนตวหลงจากการหยดชะงกเปนเวลานานหรอถาวร

Jeffery, M. M., Butler, R. J., & Malone, L. C. (2008) ไดกลาวถงวตถประสงคเพอก าหนด

วธการในการก าหนดระดบสนคาคงคลงซงสงผลใหระดบการบรการลกคาขนต าส าหรบผลตภณฑทเฉพาะเจาะจงตามลกษณะความตองการและอตราก าไร งานวจยนใชวธการถดถอยดานโลจสตกสเพอวดความสมพนธระหวางระดบการบรการลกคาและสนคาคงคลงในมอทสมพนธกบความ

79

ตองการทคาดการณรวมถงการประเมนผลกระทบของปจจยตาง ๆ เชนความแมนย าในการคาดการณระยะเวลาของลกคาและความแปรปรวนของอปสงคตอความสมพนธน จากนนจะท าการวเคราะหทางการเงนเพอเชอมโยงตนทนกบระดบการบรการลกคาผลการวจยคอผลลพธเชงประจกษจากขอมลจากผผลตเซมคอนดกเตอรระบวาประหยดคาใชจายไดอยางมนยส าคญสามารถท าไดโดยใชวธการทเสนอผานแนวทางปฏบตเฉพาะกจขององคกรในปจจบน ขอจ ากดและผลการวจยคอ ระดบการบรการลกคาราคาต าสดทระบผานวธการนนขนอยกบคาของปจจยแบบไดนามกทมความเฉพาะเจาะจงกบเวลาทรวบรวมขอมล ดงนนจ าเปนตองอพเดทบอยครงเพอใหแนใจวาระดบการบรการลกคายงคงใกลเคยงกบคาใชจายขนต า ซงเปนการวดระดบการสงสนคาตรงเวลา และระดบสนคาในคลงสนคา การวจยในอนาคตสามารถระบความถในอดมคตส าหรบการอปเดตระดบสนคาคงคลงตามการลดตนทนและความมนคงในการผลต งานวจยนน าเสนอวธการจดการสนคาคงคลงส าหรบองคกรทมความตองการไมแปรผน ตรงกนขามกบเอกสารการสรางแบบจ าลองสนคาคงคลงสวนใหญในปจจบนซงเปาหมายระดบการบรการไดรบการคดเลอกในแบบเฉพาะกจหรองานวจยเบองตนงานวจยนจะก าหนดระดบการบรการลกคาในอดมคต (ตนทนต าสด) จากมมมองของซพพลายเออรตามลกษณะเฉพาะของผลตภณฑ

Heskett, J. L. (1971) ไดกลาวถงการบรการโลจสตกสลกคาอาจหมายถงสงทแตกตางส าหรบ

องคกรตางๆ เนนหนกในองคกรหนงอาจวางบนมผลตภณฑพรอมใชเวลา ณ สถานทและในปรมาณทตองการ ใน บรษท อนอาจตองการรกษาความเปนอสระในลกษณะและเวลาทสามารถรบค าสงซอจากลกคาเพอด าเนนการ ในเวลาอน ๆ และในองคกรอน ๆ ผบรหารอาจมสมาธในการปรบปรงสภาพของสนคาทสงมอบใหกบลกคา ในทสด แตมความส าคญอยางยงในระบบโลจสตกสหลายอยางความเรวและความนาเชอถอซงสนคาทสงซอสามารถใหบรการแกลกคาไดอาจเปนปญหาหลก

Bollapragada, R., Rao, U. S., & Zhang, J. (2004) ไดกลาวถงการพจารณาระบบสนคาคงคลง

แบบอนกรมสองระดบทมความไมแนนอนของอปสงคและอปทานระยะ และเวลารอคอยสนคาทไมเปนศนยส าหรบการจดซอสวนประกอบและการประกอบผลตภณฑขนสดทายและความตองการระดบการบรการลกคาขนต า โดยน าเสนอรปแบบการจดหาสองแบบซงรวมทงความไมแนนอนของปรมาณและเวลา โมเดลเหลานสอดคลองกบสภาพแวดลอมของอปทานในปจจบนและทเสนอ สมมตวามการปฏบตตามนโยบายการสงซอหนฐานการตดตงและการกระจายความตองการเปนเสมอนวาเปนการแสดงใหเหนวาปญหาท จ ากด โอกาสของการก าหนดระดบฐานหนทเหมาะสมซงลดการลงทนสนคาคงคลงทงหมด (ลดระดบสนคาคงคลง) นอกจากนขอจ ากด ของบรการเปนปญหาการเขยนโปรแกรมนน ซงผวจยไดอธบายลกษณะความสมพนธระหวางระดบฐานหนทดทสดของสวนประกอบและผลตภณฑสดทาย นอกจากนผวจยยงแสดงใหเหนวาสามารถค านวณระดบการ

80

บรการภายใน (สวนประกอบ) ทเหมาะสมทสดไดอยางไรซงอนญาตใหมการสลายตวของระบบอนกรมแบบสองขนตอนเปนสองระบบเดยวระดบต าแหนงทประสานงานกน การทดลองทางคอมพวเตอรแสดงใหเหนถงขอมลเชงลกเกยวกบผลกระทบของความไมแนนอนของอปทานและพารามเตอรของปญหาอน ๆ ทมตอการจดต าแหนงหนในระบบอนกรมสองระดบ โดยเฉพาะอยางยง ในการประเมนประโยชนของการสลบจากสภาพแวดลอมหนงไปสอกสภาวะแวดลอมหนง

วจยดงกลาวทรวบรวมมาสามารถน าไปใชเปนเอกสารอางองในการวเคราะหรปแบบการ

หยดชะงกของโซอปสงคและทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา โดยทมาของกรอบแนวความคดมดงน

ปจจยหลกทไดจากการทบทวนวรรณกรรมของการวางแผนโซอปสงคจากงานวจยท

เกยวของไดมการกลาวถงปจจยทเกดจาก (Jüttner, U., Christopher, M., & Baker, S., 2007) การ

วางแผนโซอปสงคคอดานปจจยน าเขาดานการตลาด ปจจยน าเขาดานการขาย และปจจยน าเขาดาน

การจดการผลตภณฑ/ตราสนคา ซงงานวจยทไดอางถงปจจยดงกลาวนนม (เจรญชย โขมพตราภรณ

และคณะ, 2548) และ (Van L., H., & Vanmaele, H., 2002) ไดกลาวถงในการวางแผนโซอปสงค

ของการจดการ นอกจากนนยงมงานวจยของ (ธรนาฏ เจยมพจมาน, 2548) ซงไดกลาวถงปจจย

น าเขาดานการขาย ปจจยน าเขาดานการจดการผลตภณฑ/ตราสนคา และการวเคราะหความเสยง ซง

ท าใหปจจยนนมความชดเจนมากขนในกระบวนการของการวางแผนของโซอปสงค ซงสอดคลอง

กบงานของ (อรวรรณ ศรรตนชยกล, 2548) ไดกลาวถง ปจจยน าเขาดานการตลาดทมผลกระทบตอการ

วางแผนโซอปสงค และ (ศศวรณ นวกวงษ, 2549) และ (ทรงกต ชยนมตวฒนา, 2550) ไดกลาวถง

ปจจยน าเขาดานการขาย และปจจยน าเขาดานการจดการผลตภณฑ/ตราสนคา (เกรยงไกร เตชกานนท,

2550) ไดวจยเรองไดกลาวถงผลกระทบของการเปดเสรการคา และการปรบตวในโซอปทาน

ในภาคอตสาหกรรมสงทอและเครองนงหมในประเทศไทย มวตถประสงคเพอศกษาหลกการเกยวกบ

การจดการโลจสตกสและโซอปทาน ซงไดกลาวถงปจจยน าเขาดานการจดการผลตภณฑ/ตรา ทสงผล

ตอการวางแผนเพอตอบสนองความตองการของลกคา ซงสอดคลองกบงานวจยของ (อภชาต โสภา

แดง , 2551) (รศจรางค นนทวราวงศ และกาญจนา กาญจนสนทร, 2551) (ชต เหลาวฒนา, 2553)

(Hagel, J., Brown, J. S., Wooll, M., & de Maar, A., 2016).) (Snyder, L. V., Atan, Z., Peng, P., Rong,

Y., Schmitt, A. J., & Sinsoysal, B., 2016) Lee, C. C., & Chu, W. H. J., 2005) (Kebing C., Jiulong S. &

Meiling F., 2014) ทรงพล สถตพรเทวญ และพณทพย อดมพล (2550) (Heckmann, I., Comes, T., &

Nickel, S., 2015) และ (Qiang, P., & Nagurney, A., 2012). ซ งไดก ล าวในงานวจยใน ท ศทางท

สอดคลองกน

81

ปจจยหลกทไดจากการทบทวนวรรณกรรมการหยดชะงกของโซอปสงค (เจรญชย โขมพตรา

ภรณ และคณะ, 2548) ไดท าการวเคราะห SWOT ของอตสาหกรรมนและพบวายงมขอควรปรบปรง

อยเปนจ านวนมาก โดยเฉพาะในประเดนของการจดการโซอปทานของอตสาหกรรมสบปะรด

กระปองไทยในปจจบน โดยเรมจากกระบวนการจดหาวตถดบหรอสบปะรดสด ระบบการผลต

สบปะรดกระปอง การวเคราะหในประเดนของการจดการคณภาพ ซงสอดคลองกบ (ธรนาฏ เจยม

พจมา, 2548) ไดศกษางานวจยเกยวกบท าใหไดสมการความสมพนธระหวางปรมาณสงซอเฉลยราย

สปดาหของผค าปลกตอปจจยตางๆ ในชวงกอนและหลงการขนราคาทมความแมนย าในระดบท

คอนขางสง ผลการศกษานนอกจากท าใหเขาใจถงปจจยทสงผลตอการตอบสนองของผคาปลกแลว ยง

สามารถใชเปนแนวทางในการวางแผนเพอลดผลกระทบทเกดขนจากการขนราคาขายสนคาครงตอไป

ในอนาคต ซงสอดคลองกบ (ทรงกต ชยนมตวฒนา, 2550) ซงไดกลาวถงกระบวนการผลตสนคา

เกษตรตวอยาง ไมสามารถสรางรายไดทคมคาใหกบเกษตรกร การก าหนดราคาและผลผลตขนอยกบ

แหลงรบซอ นอกจากนการแปรรปภายในชมชน ยงขาดการพฒนา และสนบสนนท งในดาน

กระบวนการผลต และแหลงจ าหนาย

ปจจยหลกทไดจากการทบทวนวรรณกรรมสมรรถนะโซคณคา (สมภพ ตลบแกว และ วชย รงเรองอนนต, 2553) ไดกลาวถงโดยใชการวนจฉยปญหาจากการส ารวจขอมลเชงลกตามมาตรฐานแบบจ าลองอางองการด าเนนงานโซอปทาน (Supply Chain Operation Reference Model: SCOR Model) รวมกบกระบวนการว เคราะห เช งล าด บชน (Analytical Hierarchy Process: AHP) ในการจดล าดบความส าคญของปญหา อปสรรค และความตองการเรงดวนของแตละกลมอตสาหกรรม เพอใหไดรบการปรบปรงและพฒนาใหปญหาดงกลาวไดลดลงหรอหมดสนไป ซงไดสอดคลองกบงานวจยของ (ตตยา กองกจ, 2550) ไดกลาวถงการศกษาการวเคราะหระบบโลจสตกสเชงวศวกรรมการคายางพารา ผานชายแดนไทยสประเทศจน พบวา การประยกตใช SCOR Model กบกระบวนการด าเนนงานของ 37 โรงงานแปรรปเบองตนส ามารถน า SCOR Model ในระดบก าหนดแนวท าง หรอ Configuration Level (Process Categories) และระดบองคประกอบของกระบวนการ หรอ Process Element Level (Decompose Process) และไดใชมาตรวดประสทธภาพของโซอปทาน โดยมาตรวดตามแบบของ SCOR Model ทจะน ามาใชเพอประเมนประสทธภาพการด าเนนงานของโรงงานแปรรปยางพารา เปนมาตรวดท มคณลกษณะของสมรรถนะ (Performance Attributes) อย 5 ประการดวยกน คอ ความเชอมน ความเรวการตอบสนอง ความยดหยน ตนทน และสนทรพย เกรยงไกร เตชกานนท (2550) ธรนาฏ เจยมพจมาน (2548) อรวรรณ ศรรตนชยกล (2548) ซงงานวจยดงกลาวทกลาวมานนมความสอดคลองกบปจจยของสมรรถนะโซคณคา

82

ปจจยหลกทไดจากการทบทวนวรรณกรรมระดบการบรการลกคา Bollapragada, R.,

Rao, U. S., & Zhang, J. (2004) ไดกลาวถงการพจารณาระบบสนคาคงคลงแบบอนกรมสอง

ระดบทมความไมแนนอนของอปสงคและอปทานระยะ และเวลารอคอยสนคาทไมเปนศนย

ส าหรบการจดซอสวนประกอบและการประกอบผลตภณฑขนสดทายและความตองการระดบ

การบรการลกคาขนต า ไดน าเสนอรปแบบการจดหาสองแบบซงรวมทงความไมแนนอนของ

ปรมาณและเวลา และ (De Treville, S., Shapiro, R. D., & Hameri, A. P.,2004) (Huiskonen, J.,

& Pirttilä, T., 1998) (Parasuraman et al, 1991) ไดกลาวถงเกยวกบบรษทบางแหงมมากกวา

ความไดเปรยบในการแขงขนในการบรการลกคาใหมความภกดของลกคาไมเปลยนแปลง ผวจย

ไดยนยนวากญแจส าคญในการใหบรการทเหนอกวาคอการท าความเขาใจและตอบสนองตอ

ความคาดหวงของลกคา (Schmitt, A. J., 2011) ไดกลาวถง การจ าลองระบบหลายระดบซงการ

หยดชะงกสามารถเกดขนไดในทกขนตอนและประเมนกลยทธหลายประการเพอปกปองการ

บรการลกคาหากเกดการหยดชะงก กลยทธทพจารณาใชประโยชนจากเครอขายเองและรวมถง

ความตองการทนาพอใจจากทตงอนในเครอขายจดหาวสดหรอการขนสงจากแหลงหรอเสนทาง

ส ารองและเกบส ารองสนคาคงคลงเชงกลยทธทวทงเครอขาย ซงสอดคลองกบงานวจยของ

(Schmitt , A. J. et al., 2015) (Snyder, L. V. et al., 2016) (Lee, C. C., & Chu, W. H. J., 2005)

(Kebing C. et al., 2014) และ (Jeffery, M. M. et al., 2008) ไดกลาวถง ระดบการบรการลกคา

ราคาต าสดทระบผานวธการนนขนอยกบคาของปจจยแบบไดนามกทมความเฉพาะเจาะจงกบ

เวลาทรวบรวมขอมล ดงนนจ าเปนตองอพเดทบอยครงเพอใหแนใจวาระดบการบรการลกคา

ยงคงใกลเคยงกบคาใชจายขนต า ซงเปนการวดระดบการสงสนคาตรงเวลา และระดบสนคาใน

คลงสนคา

85

ตารางท 2.6 การสงเคราะหปจจยของงานวจยทเกยวของ

การวางแผนโซอปสงค การหยดชะงกของโซอปสงค สมรรถนะโซคณคา ระดบการบรการลกคา

ปจจยน าเขา

ดานก

ารตล

าด

ปจจยน าเขา

ดานก

ารขาย

ปจจยน า

เขาดานก

ารจด

การ

ผลตภ

ณฑ/ตราสน

คา

การวเคร

าะหค

วามเส

ยง

การตลาด

การขายตรง

การขายผานช

องทาง

การบ

รการลก

คา

ความนาเชอ

ถอ

การตอบ

สนอง

ความคล

องแค

ลว

ตนทน

การจดก

ารทร

พยสน

อตราการเต

มเตม

ค าส ง

ซอ

อตราการขาดสน

คา

ระดบ

ของคางสง

ความนาจะเปนใ

นการสง

ตรงเว

ลา

เจรญชย โขมพตราภรณ และคณะ(2548)

X X X X X X X X X

ธรนาฏ เจยมพจมาน (2548) X X X X X X X X X

อรวรรณ ศรรตนชยกล (2548) X X X X X X

กลปพฤกษ ผวทองงาม และคณะ (2549)

X X X X X

ศศวรณ นวกวงษ (2549) X X X X X X X

เกรยงไกร เตชกานนท (2550) X X X X X X

ตตยา กองกจ (2550) X X X X X X X

ทรงกต ชยนมตวฒนา (2550) X X X X X X X X

86

ตารางท 2.6 (ตอ)

การวางแผนโซอปสงค การหยดชะงกของโซอปสงค สมรรถนะโซคณคา ระดบการบรการลกคา

ปจจยน าเขา

ดานก

ารตล

าด

ปจจยน าเขา

ดานก

ารขาย

ปจจยน า

เขาดานก

ารจด

การ

ผลตภ

ณฑ/ตราสน

คา

การวเคร

าะหค

วามเส

ยง

การตลาด

การขายตรง

การขายผานช

องทาง

การบ

รการลก

คา

ความนาเชอ

ถอ

การตอบ

สนอง

ความคล

องแค

ลว

ตนทน

การจดก

ารทร

พยสน

อตราการเต

มเตม

ค าส ง

ซอ

อตราการขาดสน

คา

ระดบ

ของคางสง

ความนาจะเปนใ

นการสง

ตรงเว

ลา

อภชาต โสภาแดง (2551) X X X X X X X

รศจรางค นนทวราวงศ และกาญจนา กาญจนสนทร (2551)

X X X X X

ชต เหลาวฒนา (2553) X X

Hagel, J. et al. (2016) X X X X

Schmitt, A. J. et al. (2016) X X X

Lee, C. C., & Chu, W. H. J. (2005) X X

Kebing, C. et al. (2014) X X

ทรงพล สถตพรเทวญ และพณทพย อดมพล (2550)

X X X

87

ตารางท 2.6 (ตอ)

การวางแผนโซอปสงค การหยดชะงกของโซอปสงค สมรรถนะโซคณคา ระดบการบรการลกคา

ปจจยน าเขา

ดานก

ารตล

าด

ปจจยน าเขา

ดานก

ารขาย

ปจจยน า

เขาดานก

ารจด

การ

ผลตภ

ณฑ/ตราสน

คา

การวเคร

าะหค

วามเส

ยง

การตลาด

การขายตรง

การขายผานช

องทาง

การบ

รการลก

คา

ความนาเชอ

ถอ

การตอบ

สนอง

ความคล

องแค

ลว

ตนทน

การจดก

ารทร

พยสน

อตราการเต

มเตม

ค าส ง

ซอ

อตราการขาดสน

คา

ระดบ

ของคางสง

ความนาจะเปนใ

นการสง

ตรงเว

ลา

พนดา รกษมณ (2548) X

สมภพ ตลบแกว และ วชย รงเรองอนนต (2553)

X X X X

Schmitt, A. J. et al. (2015) X X X

Heckmann, I. et al. (2015) X

Parasuraman, A. at al. (1991) X X X

Huiskonen, J. & Pirttilä, T. (1998)

X X

Van, L. H. & Vanmaele, H. (2002)

X X

88

ตารางท 2.6 (ตอ)

การวางแผนโซอปสงค การหยดชะงกของโซอปสงค สมรรถนะโซคณคา ระดบการบรการลกคา

ปจจยน าเขา

ดานก

ารตล

าด

ปจจยน าเขา

ดานก

ารขาย

ปจจยน า

เขาดานก

ารจด

การ

ผลตภ

ณฑ/ตราสน

คา

การวเคร

าะหค

วามเส

ยง

การตลาด

การขายตรง

การขายผานช

องทาง

การบ

รการลก

คา

ความนาเชอ

ถอ

การตอบ

สนอง

ความคล

องแค

ลว

ตนทน

การจดก

ารทร

พยสน

อตราการเต

มเตม

ค าส ง

ซอ

อตราการขาดสน

คา

ระดบ

ของคางสง

ความนาจะเปนใ

นการสง

ตรงเว

ลา

Schmitt, A. J. (2011) X X

Jeffery, M. M. et al. (2008) X X

Bollapragada, R., Rao, U. S., & Zhang, J. (2004)

X X

Qiang, P., & Nagurney, A. (2012)

X X X

De Treville, S. (2004) X X

87

2.10 กรอบแนวคด

เมอศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของพบวา ความสมพนธของตวแปรเปนการมองเหนความสมพนธระหวางตวแปรจากการศกษาเอกสารและงานวจยนเปนกระบวนการสรางมโนทศน (Conceptualization) ผลจากการสรางมโนทศนจากปรากฏการณทเกดขนนสงทไดกคอ กรอบความคดเชงทฤษฏ (Theoretical Framework) ซงสามารถเขยนเปนโมเดลแสดงความสมพนธของตวแปรทงหมดในลกษณะเปนโครงสราง จากกรอบความคดเชงทฤษฏน อาจจะไมสามารถน าตวแปรทงหมดมาศกษาได ดงนนในตวแปรตนนนเปนการศกษาเกยวกบการหยดชะงกของโซอปสงค ซงปจจยทไดมานนเปนการสงเคราะหตวแปรทมการทดสอบทางสถตแลววาตวแปรแตละตวมความสมพนธสงผลตอตวแปรแทรกซอน ซงเปนตวแปรของการวางแผนโซอปสงค โดยตวแปรแตละตวนนเปนการศกษาจากการสงเคราะหปจจยจากงานวจยทเกยวของเพอใหเปนปจจยทมผลตอตวแปรตาม อยางไรกตามปจจยตวแปรแทรกซอนทไดสงผานไปยงตวแปรตามคอสมรรถนะโซคณคาและระดบการใหบรการลกคา ซงตวแปรทไดมานนเกดจากการสงเคราะหงานวจยทเกยวของเพอใหไดตวแปรทมความเกยวของมากทสด ซงลวนมาจากการทดสอบทางสถตวามความสมพนธกน นอกจากนตวแปรตามซงกคอสมรรถนะโซคณคานน ยงสงผลตอระดบการใหบรการลกคาโดยงานวจยนเปนการสงเคราะหในกลมอตวาหกรรมตางๆเพอใหไดมาซงปจจยทสามารถน าไปทดสอบสมมตฐานได นอกจากนนงานวจยนจงเลอกบางตวแปรเขามาศกษา (ดวยเหตผลเชงวชาการ) ท าใหลดจ านวนตวแปรจากกรอบความคดเชงทฤษฏเหลอเพยงตวแปรทจะศกษาจรงๆซงกคอ กรอบแนวคดในการวจย (Conceptual Framework) ดงนน กรอบแนวคดในการวจยจะท าใหมองเหนภาพรวมงานวจยไดชดเจน และมองเหนความสมพนธของตวแปรทใชในการศกษา กรอบแนวคดแสดงดงน

88

ตวแปรตน ตวแปรแทรกซอน ตวแปรตาม

ภาพประกอบท 2.6 กรอบแนวคด

2.11 ขอสมมตฐาน

การศกษาเรองปจจยทสงผลตอการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา มสมมตฐานมการศกษา ดงน

สมมตฐานขอท 1 : ปจจยดานการหยดชะงกของโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอการวางแผนโซอปสงค

สมมตฐานขอท 2 : ปจจยดานการวางแผนโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอสมรรถนะโซคณคา

สมมตฐานขอท 3 : ปจจยดานสมรรถนะโซคณคามอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคา

สมมตฐานขอท 4 : ปจจยดานการวางแผนโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคา

การหยดชะงกของโซอปสงค -การจดการการตลาด -การจดการการขาย -การจดการผลตภณฑ/ตราสนคา -การวเคราะหความเสยง

ระดบการบรการลกคา -อตราการเตมเตมค าสงซอ -อตราการขาดสนคา -ระดบของคางสง -ความนาจะเปนในการสงตรงเวลา

สมรรถนะโซคณคา -ความนาเชอถอ -การตอบสนอง -ความคลองแคลว -ตนทน -การจดการทรพยสน

การวางแผนโซอปสงค -การพยากรณอปสงค -การเตมเตมสนคา -การวางแผนก าลงผลต -การจดการสงเสรมสนคา -การบรการลกคา

89

บทท 3

วธดาเนนการวจย

วธดาเนนการวจยประกอบดวยการออกแบบเกยวกบกจกรรมหรอข นตอนในการดาเนนการวจยทจะนาไปสกระบวนการทจะทาใหสามารถเกบรวบรวมขอมลไดตามทตองการตรงตามคาถามการวจย และวตถประสงคของการวจย โดยผวจยไดแบงออก ดงน

1. รปแบบการวจย 2. ประชากรและกลมตวอยาง 3. ขนตอนการดาเนนการวจย 4. เครองมอทใชในการวจย 5. การตรวจสอบคณภาพของเครองมอวจย 6. การเกบรวบรวมขอมล 7. การวเคราะหขอมล 8. สถตทใชในการวเคราะหขอมล

3.1 ประเภทการวจย

รปแบบการวจยในครงนเปนการวจยเชงสารวจโดยใชเทคนคการวจยแบบระหวางการวจยเชงปรมาณ และการวจยเชงคณภาพ (Tashakkori & Teddie, 1998) เปนกระบวนการทเนนในการเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล และการผสมผสาน การวเคราะหขอมลระหวางขอมลเชงปรมาณ และขอมลเชงคณภาพ (Creswell, 2005) ในสวนของการวจยเชงคณภาพจะใชวธการสมภาษณแบบเชงลกโดยใชวธการเลอกแบบเจาะจงและสาหรบการวจยเชงปรมาณจะใชแบบสอบถามในการเกบรวบรวมขอมล จากนน ผวจยจงจะนาผลทไดจากการสมภาษณ และผลการวเคราะหทไดจากขอมลเชงประจกษ มาทาการแปลผลวามความสอดคลอง และสนบสนนกนหรอไม หรอมประเดนใดทมความขดแยงหรอแตกตางกน 3.2 ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรและกลมตวอยางเชงคณภาพ

การเกบขอมลในการวจยเชงคณภาพ ดาเนนการ คอ

90

การสม ภาษ ณ เช งลก (In-depth Interview) คด เล อกก ล มตวอยางเป น ผ ท รงค ณ ว ฒ ผเชยวชาญ และนกวชาการดานอตสาหกรรมเหลก และรานคาสงและคาปลก จานวน 7 ทาน แบงดงตอไปน

• โรงงานอตสาหกรรมเหลกขนาดใหญ ขนาดกลาง และขนาดเลก • ผลตและจดเกบสนคาผลตภณฑเหลก (Coil Warehouse) • ตวแทนขนสงและกระจายสนคาทางถนนในประเทศและระหวางประเทศ • ตวแทนผรบจดการขนสงสนคาทางเรอ (Sea Freight Forwarder) • ตวแทนออกของและพธการทางศลกากร (Shipping & Customs) • รานคาสง (Wholesaler) • รานคาปลก (Retailer)

1. ประชากรและกลมตวอยางเชงปรมาณ ประชากรทใชในการวจย ไดแก โรงงานอตสาหกรรมเหลก แยกตามประเภทตามกรม

พฒนาธรกจการคา โดยเกบขอมลจากผจดการหรอตวแทนทรบผดชอบ แสดงตวอยาง ดงภาคผนวก 2. การกาหนดขนาดกลมตวอยาง (Sample Size)

ในการกาหนดขนาดของกลมตวอยางจากประชากรทใชในการวจย คอ โรงงานอตสาหกรรมเหลก รานคาสงและคาปลก เพอใหสอดคลองกบรปแบบการวจย ผวจยไดกาหนดขนาดกลมตวอยาง ดงตอไปน

2.1 การวจยเชงคณภาพ กาหนดใหผใหขอมลสาคญ ไดแก ผทรงคณวฒ ผเชยวชาญ และนกวชาการดานอตสาหกรรมเหลก และรานคาสงและคาปลก จานวน 7 ทาน

2.2 การวจยเชงปรมาณ กาหนดใหกลมตวอยาง ไดแก ผจดการหรอตวแทนทรบผดชอบธรกจอตสาหกรรมเหลก และรานคาสงและรานคาปลก สาหรบขนาดกลมตวอยางเพอใหครอบคลมเนอหาในการวจย ผวจยไดกาหนดเลอกกลมตวอยาง โดยเกบขอมลจาก ผบรหาร หรอ หวหนางาน หรอ ผ ปฏบตงาน 1 คน ซงมหลายวธทใชพจารณาในการกาหนดขนาดของกลมตวอยาง มรายละเอยดดงน

วธท 1 กรณทราบจานวนทแทจรงของประชากร ในการกาหนดขนาดตวอยางจะใชสตรการคานวณของยามาเน (Yamane, 1967, อางถงใน สชาต ประสทธรฐสนธ, 2550) โดยใชสตรในการคานวณ ดงน

โดยการใชสตร ( )21

Nn

Ne=

+

91

โดยท n คอ โรงงานอตสาหกรรมทขนทะเบยนกรมการคาพาณชย N คอ ข น าด ป ระ ช าก รท ใช ใน ก ารวจยแ ท น ด วยจาน วน ธ รก จ

อตสาหกรรมเหลก มจานวนทงสน 400 ราย (ตามตารางท 3.1) e คอ คาความคลาดเคลอนของการสมตวอยางทผวจยยอมรบได

แทนคาในสตรทระดบความเชอมน 95% (ระดบนยสาคญทางสถตท 0.5) ดงนน จะไดคาระดบความคลาดเคลอนของกลมตวอยางในทางสถตจะเทากบ 0.05 (e = 0.05) จะได

n = N 1 + N (e)2

ดงนน ไดคาระดบความคลาดเคลอนของกลมตวอยางในทางสถตเทากบ 0.05 (e = 0.05) จะได n = 2,512 / (1 + 2,512*0.05²) = 346 แบบสอบถาม

ตารางท 3.1 ขนาดกลมตวอยางของ Taro Yamane ทระดบความเชอมนรอยละ 95 และความคลาด เคลอนตาง ๆ

ทมา: รพวรรณ พมพจนทร (2551)

92

วธท 2 กรณวเคราะหขอมลโดยใชเทคนคสถตโมเดลสมการโครงสราง (Structural Equation Modeling) จากกรอบแนวคดในการวจยมตวแปรแฝง (Latent Variables) จานวน 4 ตวแปร และมตวแปรสงเกตได (Observed Variables) จานวน 18 ตวแปร เนองดวยนกสถตแนะนาวาในการกาหนดขนาดกลมตวอยางควรมขนาดต งแต 15 ถง 20 เทาของจานวนตวแปรสงเกตได (Hair, Anderson, Tatham, & Black, 2006) จงจะถอวาเปนขนาดตวอยางทเหมาะสมสาหรบการวเคราะหตวแปรพห ดงนน ขนาดของกลมตวอยางทมความเหมาะสมและเพยงพอควรมจานวนตงแต 15 x 18 = 270 ถง 20 x 18 = 300 โดยผวจยเลอกใชการกาหนดขนาดกลมตวอยางตามวธท 1 ทมขนาดกลมตวอยางเทากบ 300 ตวอยาง เพอใหแนใจวาจะไดขนาดกลมตวอยางทสามารถใชเปนคาสถตทเปนตวแทนทดของประชากรได (Hair et al., 2006) 3.3 ขนตอนการดาเนนการวจย

ผวจยไดแบงขนตอนการวจยออกเปน 7 ขนตอน ดงตอไปน ขนตอนท 1 การทบทวนวรรณกรรม เปนขนตอนทผวจยได เรมตนดวยการศกษาแนวคด

ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของทมผศกษาไวแลวทงภายในประเทศและตางประเทศ เพอใหไดมองเหนประเดนปญหาและชองวางการวจย ขอจากดงานวจยในอดต และไดทราบถงขอเสนอแนะในการวจยในอนาคตของนกวจย เมอไดทราบวาประเดนใดมการตรวจสอบแลว และประเดนใดยงไมไดมการตรวจสอบ ทาใหผวจยไดรบความรพนฐานในการวจย และนามาพฒนากรอบแนวคดในการวจย

ขนตอนท 2 การกาหนดจดมงหมายของการวจย ผวจยมจดมงหมายทจะศกษาปจจยการ

หยดชะงกของโซอปสงคและโซอปทานทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ในขนตอนนผวจยไดกาหนดความเปนมาและความสาคญของปญหา โดยไดนาประเดนปญหามากาหนดเปนคาถามเชงบรหาร วตถประสงคการวจย คาถามการวจย ขอบเขตการวจย และประโยชนทคาดวาจะไดรบทงในเชงวชาการ

ขนตอนท 3 การสรางกรอบแนวคดในการวจย จากการทบทวนวรรณกรรมในขนตอนท 1

ผวจยไดทาการวเคราะห สงเคราะห เพอหาโครงสรางขององคประกอบ ปจจยและตวแปรทใชในการวจยสาหรบหลกการในการสรางกรอบแนวคดในการวจย ความสมพนธระหวางตวแปรโครงสรางขององคประกอบ และการกาหนดสมมตฐานการวจย (ดงแสดงรายละเอยดไวในบทท 1)

ขนตอนท 4 การพฒนาเครองมอการวจย เปนขนตอนในการสรางเครองมอทใชในการวจย

เพอใชในการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง และกลมผใหขอมลสาคญใหมความครบถวนและสมบรณ โดยเครองมอการวจยครงน ไดแก แบบสอบถาม และแบบสมภาษณ

93

(1) การพฒนาแบบสมภาษณเชงลก (In - Depth Interview) เพอเปนเครองมอทใชในการสมภาษณผใหขอมลสาคญ ผวจยไดแปลผลการสมภาษณทไดจากการสมภาษณเชงลกกบผบรหารของผทรงคณวฒ ผเชยวชาญ และนกวชาการดานอตสาหกรรมเหลก คลงสนคา และรานคาสงและคาปลก

(2) การพฒนาแบบสอบถามการวจย (Questionnaire) เพอเปนเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลกบกลมตวอยางทไดคานวณไว (ตามวธท 3.2)

หลงจากทไดพฒนาเครองมอทใชในการวจย ผวจยไดนารางเครองมอวจย ไดแก รางแบบสมภาษณและรางแบบสอบถาม ไปปรกษากบอาจารยทปรกษาวทยานพนธเพอตรวจสอบและขอคาชแนะ จากนนผวจยไดทาการปรบปรงและแกไขเครองมอการวจยตามคาชแนะ และไดนาเครองมอการวจยผานการตรวจสอบและอนมตจากอาจารยทปรกษาฯ แลวไปดาเนนการตอ เพอทาการทดสอบเครองมอการวจยโดยผเชยวชาญตอไป

ขนตอนท 5 การตรวจสอบคณภาพเครองมอการวจย เปนการประเมนคณภาพของเครองมอ

ทใชในการวจยดวยทาการทดสอบคณภาพเพอหาคาความเทยงตรง (Validity) และหาคาความเชอมน (Reliability) โดยผวจยไดนารางแบบสอบถามทผานการตรวจสอบและการอนมตจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธ มาทาการตรวจสอบหาคาความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) จากผเชยวชาญโดยผเชยวชาญทง 5 ทาน ไดทาการตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาเพอประเมนความสอดคลองของขอคาถามรายขอกบวตถประสงคการวจย ดงรายชอตอไปน

ผเชยวชาญทางดานดานการจดการโลจสตกส (1) คณเอกรฐ มสาร ตาแหนง Transport Supervisor บรษท ฮาว โลจสตกส (ประเทศไทย) จากด ผเชยวชาญ

ดานโลจสตกสมากกวา 5 ปและเคยประกอบธรกจในอตสาหกรรมเหลก ผเชยวชาญทางดานดานเศรษฐศาสตรและสถต (2) รองศาสตราจารย ดร.ฉนธะ จนทะเสนา ตาแหนง อาจารยสาขาวชาเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรม

ราชปถมภ (3) ผชวยศาสตราจารยอจฉราวรรณ สขเกด ตาแหนงประธานสาขาวชาเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรม

ราชปถมภ ผเชยวชาญทางดานการตลาดและบรหารธรกจ (4) อาจารย ดร.วรรตน สมพทธพงศ มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรม

ราชปถมภ

94

ตาแหนง อาจารยสาขาสาขาวชาการบรหารธรกจ แขนงวชาการตลาด มหาวทยาลยราชภฏ วไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ

(5) อาจารย ดร.อญชล เยาวราช ตาแหนง อาจารยสาขาวชาการจดการธรกจคาปลกสมยใหม มหาวทยาลยราชภฏวไลย

อลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จากนนผวจยไดนาแบบประเมนคณภาพเครองมอการวจยทผเชยวชาญไดตรวจสอบและม

คาชแนะ มาทาการหาการแกไขตามคาชแนะ และทาการประเมนความสอดคลองดวยการหาคาดชนวดความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence: IOC) โดยมเกณฑพจารณาวาคา IOC ควรจะตองมคามากกวา หรอเทากบ 0.50 (IOC = 0.914) ซงเปนคาความเทยงตรงทผวจยสามารถนาแบบสอบถามไปใชตอได ผวจยจงไดนาแบบสอบถามทผานการตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาจากผเชยวชาญไปทดลองใชกบกลมตวอยางคอ โรงงานอตสาหกรรมเหลก และรานคาสง คาปลก จานวน 40 ราย เพอตรวจสอบหาคาความเชอมนของขอคาถามเปนรายขอคาถาม โดยการหาคาสมประสทธความเชอมน (Cronbach Alpha Coefficient, α) โดยเกณฑคาครอนบาคแอลฟา (α) ตองมคามากกวาหรอเทากบ 0.70 (α = 0.70) ซงเปนคาความเชอมนทสามารถนาแบบสอบถามไปใชเกบรวบรวมขอมลจรงได

ขนตอนท6 การเกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมลเปนการนาแบบสอบถามทผาน

การตรวจสอบความเทยงตรงและความนาเชอถอแลว สงไปยงกลมตวอยางเปาหมาย ทอยในธรกจอตสาหกรรมเหลก โดยมหนงสอขอความอนเคราะหในการตอบแบบสอบถาม จากนน เมอไดรบแบบสอบถามกลบคนมาจากกลมตวอยาง ผวจยไดนามาลงรหสใหกบตวแปร และทาการบนทกขอมลลงโดยใชโปรแกรมสาเรจรป SPSS version 21 และวเคราะหขอมลดวยโปรแกรมสาเรจรป SPSS Amos Version 21 โด ยใช เท ค น ค ส ถ ตโม เด ล ส ม ก ารโค รงส ราง (Structural Equation Modeling: SEM)

ขนตอนท7 การสรปผลและการอภปรายผลการวจย เปนขนตอนทผวจยสรป และอธบาย

เนอหาสาระสาคญใหมความครอบคลมถงวตถประสงคการวจย คาถามการวจย และสมมตฐานการวจยทผวจยไดกาหนดไวตามหลกการวจยทางสงคมศาสตรและมนษยศาสตร โดยไดสรปและอภปรายผลความสมพนธระหวางตวแปรการหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) การวางแผนโซอปสงค (DCP) สมรรถนะโซคณคา (VCP) และระดบการบรการลกคา (CSL) วามประเดนสาคญในประเดนอะไร และปจจยใดมอทธพลหรอมความสาคญมากนอยอยางไร เพอใชเปนแนวทางในการกาหนดกลยทธทเหมาะสมสาหรบการกาหนดปจจยการหยดชะงกของโซอปสงคและโซอปทานทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ซงผวจยไดนาองคความรและผลการวเคราะห

95

ขอมล (จากขนตอนท 6) มาเขยนเปนรายงานการวจยฉบบสมบรณ เพอตพมพเผยแพรและนาเสนอตอคณะกรรมการสอบดงภาพประกอบท 3.1 ประกอบแสดงขนตอนการดาเนนงานวจย

ภาพประกอบท 3.1 ขนตอนการดาเนนการวจย

3.4 เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสอบถาม และแบบสมภาษณ เพอเปนแนวทางในการ

วเคราะหปจจยเชงเหตและผล และเพอสรางตวแบบในการวจยครงน โดยแบงการสมภาษณตามลกษณะของกลมตวอยางของผบรหารหรอผเชยวชาญดานอตสาหกรรมเหลก และรานคาสง รานคาปลก ใชเทคนคการสมภาษณเชงลก ซงจะมแนวคาถามสาหรบการสมภาษณประกอบดวยคาถาม 7 สวน ไดแก 1) บรษทมนโยบายในการเลอกใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอ

แนวคด ทฤษฎตาง ๆ

และทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ

การพฒนากรอบแนวคดการวจย

การตรวจสอบคณภาพดานความเทยงตรง เชงเนอหา (Content)

Validity)

การทดสอบหาคาความเชอมน (Reliability)

การเกบรวบรวมขอมลเชงปรมาณและเชงคณภาพ

และการวเคราะหขอมล

การสรปผลและอภปรายผลการวจย

การนาเสนอผลการวจย

โครงราง

มาตรวด

ตวแปร (1)

แหลงขอมลทตยภม

(Secondary Sources)

โครงราง

มาตรวด

ตวแปร (2)

การพฒนากรอบแนวคดการวจย

96

การขายหนาราน 2) บรษทมระบบการใหอานาจการตดสนใจและความรบผดชอบในการเลอกใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน 3) บรษทมหลกเกณฑในการเลอกใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน 4) บรษทเคยไดรบประสบการณทยงยาก ไมสะดวกสบาย ในดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน 5) บรษทมความถในการใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน 6) บรษทมตวชวดเพอประเมนคณภาพและประสทธภาพบรการของอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน และ 7) บรษทเคยไดรบประสบการณเรองอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน เพอใชเปนแนวทางในการสมภาษณกลมตวอยางแบบเจาะลก โดยประเดนขอคาถามทกขอคาถามไดมาจากทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ รวมถงบทความทมความสาคญและเปนประเดนในปจจบน ตารางท 3.2 ตวอยางของประเดนขอคาถามในแบบสอบถาม

ตวอยางขอคาถามในแบบสอบถาม ขอเสนอแนะจากผทรง รปแบบการบรหารจดการสนคาและนโยบาย

1. บรษทมนโยบายในการเลอกใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน

เหนดวย

2. บรษทมระบบการใหอานาจการตดสนใจและความรบผดชอบในการเลอกใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน

เหนดวย

3. บรษทมหลกเกณฑในการเลอกใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน

เหนดวย

4. บรษทเคยไดรบประสบการณทยงยาก ไมสะดวกสบาย ในดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน

เหนดวย

5. บรษทมความถในการใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน

เหนดวย

6. บ รษท มตว ชว ด เพ อประเมนคณ ภาพ และประส ทธภาพ บรการของอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน

เหนดวย

7. บรษทเคยไดรบประสบการณเรองอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน

เหนดวย

97

สาหรบเครองมอวจยเชงปรมาณ ผวจยใชแบบสอบถาม (ตามภาคผนวก ก) กบกลมตวอยาง เพอใชในการเกบรวบรวมขอมลโดยในกระบวนการพฒนาแบบสอบถาม ไดจากการทบทวนวรรณกรรม ทฤษฎ งานวจยทเกยวของ และประเดนสาคญขององคกรธรกจ ศนยวจย หรอหนวยงานเกยวของทไดรวบรวมประเดนคาถามไวในงานวจยตางๆ เพอนามาบรณาการและกาหนดเปนประเดนคาถามทเหมาะสมในทกขอคาถามการวจย โดยคานงถงความสอดคลองเชงเนอหา วตถประสงคการวจย และใหครอบคลมทกองคประกอบของกรอบแนวคดในการวจย ซงแบบสอบถามชดนสวนหนงผวจยไดทาการแปลประเดนคาถามจากบทความแบบสอบถามและงานวจยตางประเทศใหเปนภาษาไทย และอกสวนหนงผวจยปรบปรงหรอคดแปลงขอความจากประเดนขอคาถามจากบทความ แบบสอบถามและงานวจยภายในประเทศและไดปรบปรงพฒนาใหเปนประเดนคาถามของผวจย เพอใหมความเหมาะสมกบบรบทของธรกจอตสาหกรรมเหลก โดยไดพฒนาตวอยางของแบบสอบถาม แบงออกเปน 5 สวน ดงน

สวนท 1 แบบสอบถามขอมลทวไป ประกอบดวย 1) ประเภทขององคกร 2) ยอดขายของธรกจตอป และ 3) ประเภทของบรษทคคา หรอบรษททมการรวมธรกจ รวม 3 ขอคาถาม

สวนท 2 การสอบถามปจจยการหยดชะงกของโซอปสงค ประกอบดวย 1) การหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) (การจดการการตลาด, การจดการการขาย, การจดการผลตภณฑ/ตราสนคา, การวเคราะหความเสยง)

สวนท 3 การสอบถามปจจยการวางแผนโซอปสงค ประกอบดวยการวางแผนโซอปสงค (DCP) (การพยากรณอปสงค, การเตมเตมสนคา, การวางแผนกาลงผลต, การจดการสงเสรมสนคา, การบรการลกคา)

สวนท 4 การสอบถามสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ประกอบดวย สมรรถนะโซคณคา (VCP) (ความนาเชอถอ, การตอบสนอง, ความคลองแคลว, ตนทน, การจดการทรพยสน) และระดบการบรการลกคา (CSL) (อตราการเตมเตมคาสงซอ, อตราการขาดสนคา, ระดบของคางสง, ความนาจะเปนในการสงตรงเวลา) และขอเสนอแนะ

สาหรบสวนท 2 ถงสวนท 4 จะใชการวดตามวธของลเครท (Likert's Scale) โดยใชแบบประเมนรวมคา (Rating Scale) วดความสาคญออกเปน 5 ระดบ (Cooper & Schindler, 2003) ยกตวอยางเชน 5 = มากทสด 4 = มาก 3 = ปานกลาง 2 = นอย และ 1 = นอยทสด เปนตน ซงผ วจ ยอาจจะใหความหมายใน 5 ระดบ (ระดบท 1 ถงระดบท 5) แตกตางกนไปในแตละสวนของแบบสอบถาม

98

ตารางท 3.3 ตวอยางของประเดนขอคาถามในแบบสอบถาม

ดานการวางแผนโซอปสงค (DCP) มตท 1 การพยากรณอปสงค (DF) 1) การกาหนดการพยากรณความตองการ จดซอ

วางแผนความตองการเคลอนยาย คงคลง และบรรจภณฑของสนคา 2) การกาหนดการวางแผน และจดการสนคา

มตท 2 การเตมเตมสนคา (RP) 1) การกาหนดวธการในเตมเตมสนคาทเหมาะสม 2) การกาหนดระยะเวลาในเตมเตมสนคาทเหมาะสม

มตท 3 การวางแผนกาลงผลต (CP) 1) เพมความตองการใชและควบคมปรมาณของปจจยการผลต 2) การควบคมปจจยการผลตใหคงท

มตท 4 การจดการสงเสรมสนคา

(RM)

1) การจดทาขอกาหนดทสาคญของการสงเสรมสนคา 2) การออกแบบการสงเสรมสนคา 3) การควบคมและปรบปรงการสงเสรมสนคา

ตวแปร ตวอยางขอคาถามในแบบสอบถาม

ดานการหยดชะงกของโซอปสงค (DCD)

มตท 1 การจดการการตลาด (MM) 1) การกาหนดตราสนคา 2) การกาหนดสวนประสมทางการตลาด 3) การกาหนดกลมเปาหมายของลกคา

มตท 2 การจดการการขาย (SM)

1) การกาหนดประวตการขาย 2) การกาหนดกลยทธทางการตลาด 3) การกาหนดทมการขายโฆษณา และประชาสมพนธ

มตท 3 การจดการผลตภณฑ/ตราสนคา (PM)

1) การกาหนดรปลกษณะและคณภาพของผลตภณฑ 2) การกาหนดสวนประสมและคณภาพบรการ 3) การกาหนดตราสนคาหรอยหอ 4) การกาหนดคณคาตราสนคาในสายตาของลกคา

99

ตารางท 3.3 (ตอ)

ตวแปร ตวอยางขอคาถามในแบบสอบถาม มตท 5 การบรการลกคา (CS) 1) ความสะดวกเมอมาตดตอขอใชบรการ

2) ความสะดวกและรวดเรวของการใหบรการ 3) ระบบบรหารจดการของการใหบรการ 4) คาใชจายของผใชบรการทใชบรการ

มตท 4 การวเคราะหความเสยง (RA) 1) การกาหนดเกณฑมาตรฐานความเสยง 2) การประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยง 3) การวเคราะหระดบความเสยง 4) การจดลาดบความเสยง

ดานสมรรถนะโซคณคา (VCP) มตท 1 ความนาเชอถอ (RL) 1) ประสทธภาพการจดสงสนคา

2) อตราเตมเตม 3) การเตมเตมการสงซอทสมบรณ

มตท 2 การตอบสนอง (RT) 1) ระยะเวลาทใชตงแตวนรบคาสงซอลกคาถงวนสงมอบสนคา

มตท 3 ความคลองแคลว (FL) 1) เวลาตอบสนองหวงโซอปทาน 2) ความยดหยนในการผลต

มตท 4 ตนทน (CO) 1) ตนทนของสนคาทขาย 2) ตนทนการจดการโซอปทานทงหมด 3) มลคาเพมผลผลต 4) ตนทนกระบวนการคนสนคา

มตท 5 การจดการทรพยสน(TM) 1) ระยะเวลาทใชโดยนบจากการซอสนคาจนถงวนรบเงนคาสนคา 2) จานวนสนคาคงคลงถกผลตขนมา 3) สนทรพยหมนเวยน

100

ตารางท 3.3 (ตอ)

ตวแปร ตวอยางขอคาถามในแบบสอบถาม

ดานระดบการบรการลกคา (CSL) มตท 1 อตราการเตมเตมคาสงซอ (OF) 1) จานวนคาสงซอทสามารถจดสงไดตามท

กาหนด 2) จานวนคาสงซอทควรจะตองสง

มตท 2 อตราการขาดสนคา (PS)

1) การสงมอบลาชา 2) การสงมอบดวยจานวนทไมถกตอง 3) ความผดพลาดของสนคาคงคลง 4) ไมมพนทเกบสนคาเพยงพอ 5) ความผดพลาดของการเตมเตมสนคา

มตท 3 ระดบของคางสง (LO)

1) กาหนดการสงสนคาทไมครบจานวน 2) กาหนดรายการทไดรบคาสงซอโดยสนคาคงคลงไมเพยงพอ

มตท 4 ความนาจะเปนในการสงตรงเวลา (PT)

1) การกาหนดการแจงสถานะและเวลาในการจดสง 2) การประเมนเวลาในการจดสงและสงมอบสนคา

จากตารางท 3.2 อธบายถงตวอยางประเดนขอคาถามทผวจยจะนาไปเสนอตออาจารยท

ปรกษาวทยานพนธและผเชยวชาญ เมอผานการตรวจสอบจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธ และการประเมนคณภาพของเครองมอจากผเชยวชาญแลว ผวจยจะนาไปทดลองกบกลมตวอยาง กอนนาไปใชเกบขอมลจรงตอไป 3.5 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอวจย

ในการตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถามสามารถวดไดจากความเทยงตรงของประเดนขอคาถาม (Validity) และวดจากความเชอมนของประเดนขอคาถาม (Reliability) ไดดงตอไปน

1. การทดสอบหาคาความเทยงตรง (Validity) ในการทดสอบคณภาพดานความเทยงครงเชงเนอหา (Content Validity) ผวจยไดนาราง

แบบสอบถามทไดพฒนาขน นาเสนอตออาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอตรวจสอบเชงเนอหา และผวจยไดปรบแกไขแบบสอบถามตามคาชแนะของอาจารยทปรกษาฯ จากนน ผวจยไดนารางแบบสอบถามทผานการอนมตจากอาจารยทปรกษาฯ มาหาความเทยงตรงของประเดนขอคาถามโดยเชญผเชยวชาญจานวน 5 ทาน เพอตรวจสอบและประเมนความสอดคลองของประเดนขอ

101

คาถามเปนรายขอกบวตถประสงคการวจย โดยการหาคาดชนวดความสอดคลองระหวางประเดนขอคาถามกบวตถประสงคการวจย ซงถาประเดนขอคาถามทมดชนความสอดคลองเทากบหรอมากกวา 0.50 จงจะไดรบการตดสนวาเปนประเดนคาถามทมความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) และสามารถใชในการเกบรวบรวมขอมลได (เกรยงศกด เจรญวงศศกด, 2555) โดยใชสตรในการคานวณหาคาดชนความสอดคลอง ดงน

วธการหาคา IOC โดยการใชสตร

เมอ

IOC คอ คาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence) โดยคาทเหมาะสม คอ IOC ≤ 0.5 R คอ ผลรวมคะแนนจากความคดเหนของผเชยวชาญเปนรายขอ N คอ จานวนผเชยวชาญทงหมด

โดยมการกาหนดคะแนนทผเชยวชาญ ใหดงน ผวจยนาไปหาคา IOC ของประเดนคาถามตามเกณฑทยอมรบได คอ มคาระหวาง 0.67 - 1.000 โดยใหผทรงคณวฒพจารณาใหความเหนเกยวกบความสอดคลองของขอความกบคานยามตวแปร โดยมเกณฑ การพจารณาดงน

+ 1 หมายถง แบบสอบถามมความสอดคลอง และมความตรงเชงเนอหาเพอทจะนาไปใชในการเกบรวบรวมขอมล

0 หมายถง ไมแนใจวาแบบสอบถามมความสอดคลองและความตรงเชงเนอหาหรอไม เพอทจะนาไปใชในการเกบรวบรวมขอมล

- 1 หมายถง แบบสอบถามไมมสอดคลอง และไมมความตรงเชงเนอหาเพอทจะนาไปใชในการเกบรวบรวมขอมล

โดยมเกณฑการแปลความหมายของคาดชนความสอดคลอง ดงน คา IOC > .50 หมายความวา คาถามตรงวตถประสงคของการวจย คา IOC < .50 หมายความวา คาถามไมตรงวตถประสงคของการวจย

จากการประเมนคณภาพของแบบสอบถามจากผเชยวชาญทง 5 ทาน ไดทาการตรวจสอบขอคาถามเปนรายขอ และไดใหคาแนะนาเพอใหเหมาะสมและสอดคลองกบวตถประสงคการวจย ซงผวจยไดทาการปรบปรงแกไขประเดนคาถามหลายประเดนทสาคญสรปประเดนทแกไข ไดแก (1)

102

การรวมขอคาถามทผเชยวชาญเหนวามขอคาถามทมความใกลเคยงกนใหรวมเปนขอคาถามเดยว (2) การตดขอคาถามทผเชยวชาญเหนวาไมเกยวของ และไมไดวดสงทตองการจะวดคามวตถประสงคการวจย (3) การแกไขประเดนคาถามทมหลายนยหรอหลายคาถามในขอเดยวกนใหมเพยงนยเดยวหรอคาถามเดยว (4) การแกไขคาทเขยนผดและภาษาทไมเปนทางวชาการ (5) การคดคาทไมจาเปนออก (6) การปรบเปลยนคาถามจากขอคาถามทผเชยวชาญเหนวาผตอบแบบสอบถาม ประเมนไดยากใหเปนขอคาถามทประเมนไดงายขน (7) การปรบเปลยนประเดนคาถามใหสอความหมายไดชดเจนยงขน และ (8) การขยายความหมายของขอคาถามใหชดเจนโดยใหเพมการอธบายคานยามทใชในการวจยเทาทจาเปนกอนการตอบขอคาถามในแตละตอน และจากการประเมนคณภาพแบบสอบถามในรอบแรก คานวณหาคาดชนวดความสอดคลองรายขอ (IOC) ไดเทากบ 0.807 (อยระหวาง 0.71 - 0.93) จากนน ผวจยไดปรบปรงขอคาถามตามคาแนะนาของผเชยวชาญจนกระทงผเชยวชาญตอบรบผลการแกไข จงไดคานวนหาคาดชนวดความสอดคลองรายขออกครงไดคา IOC เทากบ 0.914 (อยระหวาง 0.98 - 1.00) (ดงมรายละเอยดสรปตามภาคผนวกท ค) ซงคา IOC ทคานวนไดมคามากกวา 0.50 (IOC > 0.50) แสดงวาขอคาถามรายขอตรงตามวตถประสงคการวจย และสามารถนาแบบสอบถามทผานการตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาแลว ไปทดสอบหาคาความเชอมนเพอนาไปใชในการเกบขอมลจรงตอไป

2. การทดสอบหาคาความเชอมน (Reliability) ผวจยไดนาแบบสอบถามทผานการประเมนและไดทาการปรบปรงแกไขตามคาแนะนา

ของผเชยวชาญไปทดลองใชกบกลมตวอยางจานวน 40 ตวอยาง ซงไมใชกลมตวอยางทใชในการเกบรวบรวมขอมลจรง เพอทาการทดสอบหาคาความเชอมน (Reliability) โดยวธว ดความสอดคลองภายในของประเดนขอคาถามรายขอ (Internal consistency) ดวยการหาคาสมประสทธแอลฟา ของครอนบาค (Cronbach's Alpha Coefficient: C) มหลกเกณฑวาขอคาถามรายขนตองมคา α ตงแต 0.70 ขนไป (α > 0.70) จงจะแสดงวาขอคาถามนนมความเชอมน (Cornbach, 1990 และ ศรชย พงษวชย, 2547) โดยใชสตรในการหาคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค α ดงน

สตร 2

2(1 )

1

i

t

SK

K S = −

−

โดยท

α คอ สมประสทธแอลฟา K คอ จานวนคาถาม

2

iS คอ ผลรวมของความแปรปรวนของคะแนนแตละขอ

2

iS คอ ความแปรปรวนของคะแนนรวม

103

โดยมหลกเกณฑในการแปลความหมายของคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค α วาขอคาถามจะตองมคา α ตงแต 0.70 ขนไป (α > 0.70) จงจะแสดงวาขอคาถามนนมความเชอมน และนาไปใชได (Cronbach, 1951, cited in Li et al., 2006) จากนน ผวจยไดนาแบบสอบถามไปทาการทดลองใชกบกลมตวอยางจานวน 40 ตวอยาง ซงไดผลจากการตรวจสอบความนาเชอถอ ของประเดนคาถามรายขอสามารถสรปไดตามตารางท 3.4 ดงน ตารางท 3.4 คาความเชอมน (Reliability) ของประเดนขอคาถามรายขอทใชในการวจย

จากตารางท 3.4 แสดงคาความเชอมนของประเดนขอคาถามรายขอทใชในการวจยทไดจาก

การหาคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค จากการทดลองใชแบบสอบถามกบกลมตวอยางคอ ธรกจอตสาหกรรมเหลก จานวน 40 ราย จากผลการทดสอบความเชอมน พบวา คาสมประสทธความเชอมนของขอคาถามเทากบ 0.991 ซ งมคามากกวาเกณฑ ทกาหนดไววาจะตองมคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค ณ ตงแต 0.70 ขนไป (α > 0.70)

3.6 การเกบรวบรวมและวเคราะหขอมลเชงคณภาพ ผวจยไดนาแบบสอบถามทผานการทดสอบคาความเทยงครงและความเชอมนของประเดน

คาถามมาดาเนนการเกบรวบรวมขอมลจรง ดงตอไปน 1. จดทาหนงสอขอความรวมมอในการตอบแบบสอบถามการวจยไปยงกลมตวอยาง

เปาหมาย คอ ธรกจอตสาหกรรมเหลก

104

2. คาเนนการรวบรวมขอมลดวยหลายวธการ ทงแบบทผวจยจดเกบดวยตนเอง พรอมแนบหนงสอขอความอนเคราะหจากผบรหารธรกจอตสาหกรรมเหลก ในการตอบแบบสอบถามสาหรบการแจกแบบสอบถามดวยตนเอง (ผวจย) โดยตดตอทางอเมล

3. ตดตามผลการคอบกลบทงทางโทรศพทและผานชองทางสอสารตางๆ รวมทงไดมการนดหมายเพอจดเกบแบบสอบถามกลบคนมาดวยตนเอง รวมถงการเกบขอมลในการสมภาษณเชงลกแบบตวตอตวกบผบรหารธรกจอตสาหกรรมเหลก รานคาสง และรานคาปลก ทผวจยไดคดเลอกผใหขอมลสาคญไวแบบเจาะจง

3.7 การเกบรวบรวมขอมลเชงปรมาณ 1. การเตรยมการกอนเกบขอมล ตดตอและทาหนงสอขอความรวมมอในการเกบรวบรวม

ขอมลจากผประกอบการดานระบบการผลตของอตสาหกรรมเหลก รานคาปลก คาสง และโรงงานอตสาหกรรมเหลก ของบรษทหรอองคกรทวไป โดยสงแบบสอบถามเพอเกบขอมล และนดหมายวนเวลาสงคาตอบกลบ โดยมผชวยวจยอก 2 ทานชวยในการตดตอประสานงาน

2. ขนทดลองใชเครองมอและหาคณภาพเครองมอ โดยหาคาความตรงตามเนอหา (Content Validity) การวเคราะหแตละขอ (Item Analysis) และความเทยงของแบบสอบถามผประกอบการดานระบบการผลตของงอตสาหกรรมเหลก รานคาปลก คาสง และโรงงานอตสาหกรรมเหลก

3. หลงจากพฒนาแบบสอบถามจนไดคาความเทยงของแบบสอบถามแลว ไดดาเนนการจดทาแบบสอบถามเพอนาไปเกบขอมล

4. ดาเนนการเกบขอมล โดยการเกบขอมลครงนจงเรมตงแตปพ.ศ. 2560 ถงป พ.ศ. 2562 รวมระยะเวลาประมาณ 24 เดอน

5. เมอไดรบคาตอบกลบคนมาแลว ผวจยจะตรวจสอบความถกตองของขอมลทไดมา กรณมขอมลขาดหาย ผวจยจะคดคาตอบออก และเตรยมการจดกระทาขอมลเพอการวเคราะหตอไป

3.8 การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ ผวจยไดนาแบบสอบถามทไดรบกลบคนมาจากกลมตวอยางมาดาเนนการ ดงตอไปน 1. การตรวจสอบขอมลในเบองตนแบบสอบถามทไดรบกลบคนมา ผ วจยไดนามา

ตรวจสอบความสมบรณและความถกตองของขอมลในเบองตนเปนการตรวจสอบโดยสายตาดวยผวจย โดยพจารณาลกษณะความตงใจในการตอบขอคาถามของผตอบแบบสอบถาม เพอความสมบรณและความถกตองของขอมล จากนนนาแบบสอบถามทมความสมบรณของขอมลมาทาการลงรหส ทาการวเคราะหขอมลและแปลผล เพอนาไปสรปผลการวจยตอไป

2. การลงรหส นาแบบสอบถามทมความสมบรณมาลงรหสตามทไดกาหนดไวลวงหนา

105

3. การประมวลผลขอมลสาหรบการวจยเชงปรมาณจะนาขอมลทลงรหสเรยบรอยแลวมาบนทกดวยเครองคอมพวเตอร และประมวลผลขอมลดวยโปรแกรมสาเรจรป SPSS version 21 กบตวแปรเชงปรมาณทวดและเกบรวบรวมได ในการวเคราะหเบองตนจะใชสถตเชงพรรณนา ไดแก จานวน (Frequency) รอยละ (Percentage) คาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)

4. การตรวจสอบขอมลดวยคอมพวเตอรโดยใชเครองมอทางสถตในการตรวจสอบความสมบรณและความถกตองของขอมล ดงน

4.1 การตรวจสอบขอมลผดปกต เปนการตรวจสอบดวยการพจารณา คาเฉลย (Mean) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) คาความโตง (Kurtosis) และคาความเบ (Skewness) (สวมล ตรกานนท, 2550) โดยถาคาความโดงมาตรฐานหรอคาความเขมมาตรฐานมคามากกวา 2.58 แสดงวาตวแปรนนมการแจกแจงทเบยงเบนจากโคงปกตทระดบความเชอมนท 99% หรอถามคามากกวา 1.96 แสดงวาตวแปรนนมการแจกแจงทเบยงเบนจากโคงปกตทระดบความเชอมนท 95% แตคาคะแนนมาตรฐาน (Standard Score: Z) มจดออนเมอใชกลมตวอยาง (n) จานวนมาก เพราะจะทาใหคาคะแนนมาตรฐาน (Z) มคา สงซงอาจทาใหสรปไดวาตวแปรนนมการแจกแจงไมปกต ทงๆ ทตวแปรอาจแจกแจงเปนปกตแลว ดงนน เมอ n มจานวนมาก ควรพจารณาการแจกแจงของตวแปร โดยดจากรปการแจกแจงมากกวาการใชสตร (Hair., et al, 1998; สภมาส ยงโชต และคณะ, 2557)

4.2 การตรวจสอบโดยใชเทคนคการวเคราะหสมการความถดถอยมความสมพนธกน (Multicollinearity) เปนการตรวจสอบลกษณะความสมพนธของตวแปรทงหมดวามความ เหมาะสมทจะใชในการวเคราะหองคประกอบหรอไม (สวมล ตรกานนท, 2553) โดยการพจารณาความสมพนธในเบองตนจากการทดสอบความเหมาะสมดวยเมทรกซสหสมพนธ (Correlation Matrix)

5. การแปลผล การวเคราะหขอมลระดบความคดเหนเกยวกบปจจยดานการหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) ปจจยดานการวางแผนโซอปสงค (DCP) สมรรถนะโซคณคา (VCP) และระดบการบรการลกคา (CSL) เปนตวแปรแบบสเกลมาตราสวน (Scale) ดงนนใชมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบของลเกอรท มาคานวณหาอตราสวนอนตรภาคชน (Interval Scale) เพอหาความกวางในแตละช น สามารถนามาวเคราะหโดยการหาคาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) โดยจากการคานวณไดคาความกวางของแตละชนเทากบ 0.80 ผวจยใชเกณฑการแปลผล ดงน

คะแนนเฉลย การแปลผล 4.21 - 5.00 เหนดวย (มากทสด) อยางยง 3.41 - 4.20 เหนดวย (มาก) 2.61 - 3.40 ไมเหนดวย (ปานกลาง) 1.81 - 2.60 ไมเหนดวย (นอย) 1.00 - 1.80 ไมเหนดวย (นอยทสด) อยางยง

106

6. การวเคราะหขอมล ผศกษาไดแบงการวเคราะหออกเปน 7 สวน ดงน สวนท 1 ผลการวจยเชงคณภาพ

สวนท 2 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานขอมลทวไปเกยวกบองคกรของผตอบ แบบสอบถาม

สวนท 3 ผลการวเคราะหระดบความคดเหนเกยวกบการหยดชะงกของโซอปสงค การวางแผนโซอปสงค และสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการ ลกคา โดยใชสถตเชงพรรณนา

สวนท 4 ผลการวเคราะหการตรวจสอบขอมลกอนการวเคราะหโมเดลสมการ โครงสราง

สวนท 5 ผลการวเคราะหขอมลเพอตอบวตถประสงคของการศกษา สวนท 6 ผลการวเคราะหเสนทาง สวนท 7 ผลการวเคราะหเพอตอบสมมตฐานการวจย

3.9 สถตทใชในการวเคราะหขอมล การวจยครงนมสถตทใชในการวเคราะหขอมล เพอสรปผลการสรางตวแบบการวจย ดงน 1. สถตเชงพรรณนา (Descriptive Analysis) ทใชในการวเคราะหขอมลและไดนาเสนอใน

รปของตารางแจกแจงความถแสดงจานวน (Frequency) รอยละ (Percentage) คาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation) โดยใชโปรแกรมสาเรจรป SPSS version 21

2. สถตสถตเชงอนมาน (Inferential Analysis) ทใชในการวเคราะหขอมล การนาเสนอขอมล และการทดสอบสมมตฐานการวจยครงน คอโมเดลสมการโครงสราง (Structural Equation Modeling: SEM) ซงเปนเทคนคทางสถตทใชทดสอบและประมาณคาความสมพนธเชงสาเหต เปนการวเคราะหเพอยนยนตวแบบการวจย (สวมล ตรกานนท, 2553) ในการวเคราะหขอมลจะมการตรวจสอบความเหมาะสมของตวแบบโดยรวม (Overall Model Fit) ความเหมาะสมของตวแบบการวต (Measurement Model Fit) และความเหมาะสมของตวแบบเชงโครงสราง (Structural Model Fit) โดยใชโปรแกรมสาเรจรปทางสถต SPSS Amos Version 21 เพอใชวเคราะหเปรยบเทยบ และทดสอบความตรงของตวแบบวาสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ (Model Fit) (สภมาส องศโชต และคณะ, 2557) ซงผวจยไดดาเนนการวเคราะหตามขนตอน ดงน

6.2 ดชน ราก ท ส องของค าเฉ ลย2.1 ก ารว เคราะห องคป ระกอบ เชงยน ย น (Confirmatory Factor Analysis: CFA) โดยใชโมเดลการวด เปนโมเดลทระบความสมพนธเชงเสนระหวางตวแปรเเฝง และตวแปรสงเกตได (สภมาส องศโชต และคณะ 2557) เพอทดสอบความสอดคลองและเหมาะสมของโมเดลการวด (Measurement Model Fit) (สภมาส องศโชต และคณะ 2557) ซงสามารถสรปดชนทใชในการพจารณาความสอดคลองกลมกลนของตวแบบการวจยกบ

107

ขอมลเชงประจกษ โดยคาอธบายวาดชนทใชในการวดความสอดคลองกลมกลนของตวแบบการวจยแบบขอมลเชงประจกษ มรายละเอยดดงน

1. คาสถตไค-สแควร (Chi-Square: χ2) 2. คาสถตไค-สแควรสมพทธ เปนคาสถตทปรบลดความไวดวยองศาความเปนอสระ

(Normal Chi-Square: χ2/df) 3. ดชนรากทสองของคาเฉลยความคลาดเคลอนกาลงสองของการประมาณคา (Root Mean

Square Error of Approximation: RMSEA) 4. ดชนวดความสอดคลองกลมกลนเชงสมบรณ (Absolute Fix Index) ไดแก

4.1 ดชนวดความสอดคลองกลมกลนหรอความแปรปรวนรวม (Goodness of Fit Index: GFI) แสดงปรมาณความแปรปรวนและความแปรปรวนรวมทอธบายได

4.2 คาดชนวดความสอดคลองกลมกลนหรอความแปรปรวนรวม หลงปรบแกองศาความเปนอสระ (Adjust Goodness of Fit Index: AGFI)

5. ดชนวดความสอดคลองกลมกลนเชงสมพทธ (Relative fix index) ไดแก NET (Normed Fit Index) NNIF (Non-Normed Fit Index) และ CFI (Comparative Fit Index)

6. ดชนวดความสอดคลองกลมกลนในรปความคลาดเคลอน ไดแก 6.1 ดชนรากทสองของคาเฉลยกาลงสองของสวนทเหลอ (Root Mean Square

Residual: RMR) กาลงสองของสวนทเหลอมาตรฐาน (Standardized Root Mean Square Residual:

SRMR) 7. การทดสอบสมมตฐานการวจย ใชโมเดลโครงสรางซงเปนโมเดลทระบความสมพนธเชงสาเหตหรอเชงเสนทางระหวางตวแปรแฝงกบตวแปรแฝงเพอใชตรวจสอบความสมพนธเชงสาเหตและผลระหวางตวแปรโครงสรางหรอตวแปรแฝงของกรอบสมการ โครงสรางการวจย (สภมาส องศโชต และคณะ, 2557) โดยเพอทดสอบความมนยสาคญทางสถต ดงน 7.1 หาคาสมประสทธการพยากรณ (Coefficient of Determination: R2) ของตวแปรตาม ซงเปนตวแปรแฝงภายในเพอตรวจสอบความสอดคลองของโมเดลโครงสราง

7.2 การประมาณคาสมประสทธของเสนทาง (Path Coefficient) และ ทดสอบนยสาคญทางสถต โดยใชคาสถตทดสอบท (T - Value) ในการทดสอบสมมตฐานการวจย

108

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การวจยเรอง การหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการ

บรการลกคา ผวจยมวตถประสงคในการวจยดงน (1) เพอศกษาปจจยทสงผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคาส าหรบรานคาสงและคาปลกผลตภณฑเหลก (2) เพอศกษาอทธพลของปจจยทสงผลตอสมรรถนะโซคณคาส าหรบรานคาสงและคาปลกผลตภณฑเหลก (3) เพอศกษาอทธพลของปจจยทสงผลตอระดบการบรการลกคา (4) เพอศกษากระบวนการและหลกเกณฑในการจดการดานโซอปสงคของอตสาหกรรมเหลกเพอน าเสนอเปนแนวทางในการตอบสนองความตองการของลกคา ผวจยแบงผลการวเคราะหขอมลซงน าเสนอออกเปน 7 ตอนตามล าดบ ดงน

สวนท 1 ผลการวจยเชงคณภาพ สวนท 2 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานขอมลทวไปเกยวกบองคกรของผตอบ

แบบสอบถาม สวนท 3 ผลการวเคราะหระดบความคดเหนเกยวกบการหยดชะงกของโซอปสงค การ

วางแผนโซอปสงค และสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา โดยใช สถตเชงพรรณนา

สวนท 4 ผลการวเคราะหการตรวจสอบขอมลกอนการวเคราะหโมเดลสมการ โครงสราง

สวนท 5 ผลการวเคราะหขอมลเพอตอบวตถประสงคของการศกษา สวนท 6 ผลการวเคราะหเสนทาง สวนท 7 ผลการวเคราะหเพอตอบสมมตฐานการวจย

ส าหรบการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล ผวจยไดก าหนดสญลกษณทใชแทนคาสถตและตวแปร รวมถงก าหนดความหมายของสญลกษณคาสถตและตวแปร เพอใหการน าเสนอผล การวเคราะหขอมลมความเขาใจตรงกนเกยวกบสญลกษณตาง ๆ ทใชในการวจยครงน ซงสามารถแสดงไดดงตารางท 4.1 ดงน

109

ตารางท 4.1 สญลกษณทางสถตและความหมายของสญลกษณคาสถตและตวแปร

สญลกษณ ความหมาย

X คาเฉลยเลขคณต (Arithmetic Mean) S.D. สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) MIN คะแนนต าสด (Minimum) MAX คะแนนสงสด (Maximum)

T-value คาสถตทดสอบซงมการแจกแจงแบบ t P-value คาสดสวนของความผดพลาดทเกดขนจากการปฏเสธสมมตฐานและเปนคาท

ค านวณไดจากขอมลเชงประจกษ (Observed Significance Level)

ความคลาดเคลอนของการวดตวแปรสงเกตไดภายนอก

ความคลาดเคลอนของการวดตวแปรสงเกตไดภายใน SE ความคลาดเคลอนมาตรฐาน b คาน าหนกองคประกอบ B คาน าหนกองคประกอบมาตรฐานเปนรายองคประกอบ (Standardized Solution)

น าหนกองคประกอบมาตรฐาน SK คาความเบ (Skewness) KU คาความโดง (Kurtosis)

r คาสมประสทธสหสมพนธเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation Coefficient)

CV สมประสทธการกระจาย (Coefficient of Variation)

c ความเทยงของตวแปรแฝง (Construct Reliability)

v คาเฉลยความแปรปรวนทสกดได (Average Variance Extracted) TE ขนาดอทธพลรวม (Total Effects) IE ขนาดอทธพลทางออม (Indirect Effects) DE ขนาดอทธพลทางตรง (Direct Effects)

2 ดชนตรวจสอบความกลมกลนประเภทคาสถตไค-สแควร (Chi-square) df คาองศาความเปนอสระ (Degree of Freedom) P ระดบนยส าคญทางสถต

CFI ดชนวดความสอดคลองกลมกลนเชงสมพทธ (Comparative Fit Index)

110

ตารางท 4.1 (ตอ)

สญลกษณ ความหมาย GFI ดชนวดระดบความกลมกลน (Goodness of Fit Index)

AGFI ดชนวดระดบความกลมกลนทปรบแกแลว (Adjusted Goodness of Fit Index) RMSEA

ดชนรากทสองของคาเฉลยความคลาดเคลอนโดยประมาณ (Root Mean Square Error of Approximation)

SRMR ดชนรากทสองของคาเฉลยก าลงสองของสวนเหลอมาตรฐาน (Standardized Root Mean Square Residual)

DCD การหยดชะงกของโซอปสงค MM การจดการการตลาด SM การจดการการขาย PM การจดการผลตภณฑ/ตราสนคา RA การวเคราะหความเสยง

DCP การวางแผนโซอปสงค DF การพยากรณอปสงค RP การเตมเตมสนคา CP การวางแผนก าลงผลต RM การจดการสงเสรมสนคา CS การบรการลกคา

VCP สมรรถนะโซคณคา RL ความนาเชอถอ RT การตอบสนอง FL ความคลองแคลว CO ตนทน TM การจดการทรพยสน CSL ระดบการบรการลกคา OF อตราการเตมเตมค าสงซอ PS อตราการขาดสนคา LO ระดบของคางสง PT ความนาจะเปนในการสงตรงเวลา

111

ตารางท 4.2 สวนท 1 ผลการวจยเชงคณภาพ

ขอค าถาม ประมวลค าตอบ 1. บรษทมนโยบายในการเลอกใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน

ควรน าโลจสตกสชวยในการปรบปรงการจดเกบสนคาและวตถดบใหมประสทธภาพมากขน และควรวเคราะหปญหาและแนวทางแกไขในเรองความเหมาะสมของพนทการจดเกบและการจดวางแผนผงใหมส าหรบจดเกบสนคาส าเรจรปและวตถดบส าหรบอตสาหกรรมเหลก

2. บรษทมระบบการใหอ านาจการตดสนใจและความรบผดชอบในการเลอกใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน

ควรใหอ านาจและความรบผดชอบในการตดสนใจและการปฏบตการแกบคลากร การเอออ านาจในการตดสนใจและความรบผดชอบในการเลอกใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก และเขาใจงานซงสามารถตดสนใจไดตามล าดบขนทก าหนด

3. บรษทมหลกเกณฑในการเลอกใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน

ควรมหลก เกณฑ ในการเลอก ใชบ รก ารด านอตสาหกรรมเหลก ใหมความเหมาะสมตอการน าไปจดเกบสนคา หรอขายหนารานอยางมประสทธภาพสงสด

4. บรษทเคยไดรบประสบการณทยงยาก ไมสะดวกสบาย ในดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน

ประสบการณในดานอตสาหกรรมเหลกเปนเรองทยากในการสงสม ปกตอตสาหกรรมเหลกจะเนนการพฒนาเทคโนโลยทางการผลตเปนหลก

5. บรษทมความถในการใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน

ควร เพ ม ค ว าม ถ ใน ก าร เล อ ก ใช บ รก ารด านอตสาหกรรมเหลก ใหมความเหมาะสมตอการน าไปจดเกบสนคา หรอขายหนาราน

6. บรษทมตวชวดเพอประเมนคณภาพและประสทธภาพบรการของอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน

อตสาหกรรมเหลกเปนอตสาหกรรมพนฐานทมสดสวนก าไรตอชนไมสงนก ท าใหตองผลตในปรมาณมาก ดงน นจงตองเพมระดบคณภาพและมลคา เพมประสทธภาพในการผลต ลดการสญเสย

112

ตารางท 4.2 (ตอ)

ขอค าถาม ประมวลค าตอบ 7. บรษทเคยไดรบประสบการณเรองอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน เพอใชเปนแนวทางในการสมภาษณกลมตวอยางแบบเจาะลก

สวนมากควรปรบปรงประสทธภาพในการด าเนนการจดเกบสนคา การน าเอาระบบอตโนมตส าหรบกระบวนการควบคมโดยเพมความเรวในการจดเกบสนคา ไดอยางสงสดและสามารถรกษาคณภาพของสนคา

สวนท 2 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานขอมลทวไปเกยวกบองคกรของผตอบแบบสอบถาม ผวจยน าเสนอผลการวเคราะหคาสถตพนฐานขอมลทวไปเกยวกบองคกรของผตอบแบบสอบถาม ซงสามารถแสดงไดดงตารางท 4.2 ดงน ตารางท 4.3 จ านวนและรอยละขอมลทวไปเกยวกบองคกรของผตอบแบบสอบถาม

ขอมลทวไปเกยวกบองคกร กลม จ านวน รอยละ สนคาหลกทท าการผลต เหลกขนตน

เหลกถลง 66 16.50 เหลกพรน 54 13.50 เหลกขนกลาง เหลกแทงเลก (Billet) 83 20.75 เหลกแทงแบน (Slab) 41 10.25 เหลกแทงใหญ (Bloom, Beam

Blanks) 26 6.50

เหลกขนปลาย เหลกแผนรดรอน 46 11.50 เหลกแผนรดเยน 32 8.00 เหลกเสน 31 7.75 เหลกลวด 19 4.75 เทรดดง 2 0.50 รวม 400 100.00

113

ตารางท 4.3 (ตอ)

ขอมลทวไปเกยวกบองคกร กลม จ านวน รอยละ ยอดขายของธรกจตอป นอยกวา 100 ลานบาท 247 61.75

101 – 600 ลานบาท 113 28.25 601 – 1,500 ลานบาท 36 9.00 1,500 – 3,000 ลานบาท 3 0.75 3,001 – 6,000 ลานบาท 1 0.25 รวม 400 100.00

ประเภทของบรษทคคา* ไมม 3 0.75 องคกรธรกจผขนสงสนคา (ทวไป) 269 67.25 องคกรธรกจผผลต 124 31.00 องคกรธรกจผจดสงสนคา (เฉพาะ

ประเภท) 82 20.50

องคกรธรกจผใหบรการดานขอมล การจดการขอมลและสารสนเทศ

56 14.00

หมายเหต * ตอบไดมากกวา 1 ค าตอบ จากตารางท 4.3 ผตอบแบบสอบถามมจ านวนท งหมด 400 คน พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญสนคาหลกทท าการผลตเปนเหลกแทงเลก (Billet) จ านวน 83คน คดเปนรอยละ 20.75 รองลงมาคอ เหลกถลง จ านวน 66 คน คดเปนรอยละ 16.50 เหลกพรน จ านวน 54 คน คดเปนรอยละ 13.50 เหลกแผนรดรอน จ านวน 46 คน คดเปนรอยละ 11.50 เหลกแทงแบน (Slab) จ านวน 41 คน คดเปนรอยละ 10.25 เหลกแผนรดเยน จ านวน 32 คน คดเปนรอยละ 8.00 เหลกเสน จ านวน 31 คน คดเปนรอยละ 7.75 เหลกแทงใหญ (Bloom, Beam Blanks) จ านวน 26 คน คดเปนรอยละ 6.50 เหลกลวด จ านวน 19 คน คดเปนรอยละ 4.75 และเทรดดง จ านวน 2 คน คดเปนรอยละ 0.50

ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมยอดขายของธรกจตอป นอยกวา 100 ลานบาท จ านวน 247 คน คดเปนรอยละ 61.75 รองลงมาคอ ยอดขายของธรกจตอป 101 – 600 ลานบาท จ านวน 113 คน คดเปนรอยละ 28.25 ยอดขายของธรกจตอป 601 – 1,500 ลานบาท จ านวน 36 คน คดเปนรอยละ 9.00 ยอดขายของธรกจตอป 1,500 – 3,000 ลานบาท จ านวน 3 คน คดเปนรอยละ 0.75 และยอดขายของธรกจตอป 3,001 – 6,000 ลานบาท จ านวน 1 คน คดเปนรอยละ 0.25 ผตอบแบบสอบถามมประเภทของบรษทคคาเปนองคกรธรกจผขนสงสนคา (ทวไป) จ านวน 269 คน คดเปนรอยละ 67.25 รองลงมา คอ องคกรธรกจผผลต จ านวน 124 คน คดเปนรอยละ 31.00

114

องคกรธรกจผ จดสงสนคา (เฉพาะประเภท) จ านวน 82 คน คดเปนรอยละ 20.50 องคกรธรกจผ ใหบรการดานขอมล การจดการขอมลและสารสนเทศ จ านวน 56 คน คดเปนรอยละ 14.00 และไมม จ านวน 3 คน คดเปนรอยละ 0.75 สวนท 3 ผลการวเคราะหระดบความคดเหนเกยวกบการหยดชะงกของโซอปสงค การวางแผนโซอปสงค และสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา โดยใชสถตเชงพรรณนา 3.1 การหยดชะงกของโซอปสงค

การหยดชะงกของโซอปสงค ทศกษาม 4 ดาน เกณฑทใชในการวดการหยดชะงกของโซอปสงค ม 5 ระดบ โดยก าหนดเกณฑดงตอไปน (5) หมายถง ดมาก (4) หมายถง ด (3) หมายถง ปกต (2) หมายถง ต า (1) หมายถง ต ามาก สามารถน าเสนอผลการวเคราะหไดดงน ตารางท 4.4 การวเคราะหขอมลระดบความส าคญของการหยดชะงกของโซอปสงค

การหยดชะงกของโซอปสงค ระดบความส าคญ

X ..DS แปลผล

การจดการการตลาด 3.29 0.71 ปานกลาง 1. การก าหนดตราสนคา 3.36 0.83 ปานกลาง 2. การก าหนดสวนประสมทางการตลาด 3.28 0.80 ปานกลาง 3. การก าหนดกลมเปาหมายของลกคา 3.25 0.81 ปานกลาง

การจดการการขาย 3.17 0.76 ปานกลาง 1. การก าหนดประวตการขาย 3.23 0.89 ปานกลาง 2. การก าหนดกลยทธทางการตลาด 3.07 0.89 ปานกลาง 3. การก าหนดทมการขาย โฆษณา และประชาสมพนธ 3.22 0.83 ปานกลาง

การจดการผลตภณฑ/ตราสนคา 3.10 0.79 ปานกลาง 1. การก าหนดรปลกษณะและคณภาพของผลตภณฑ 3.16 0.97 ปานกลาง 2. การก าหนดสวนประสมและคณภาพบรการ 3.14 0.92 ปานกลาง 3. การก าหนดตราสนคาหรอยหอ 3.03 0.94 ปานกลาง 4. การก าหนดคณคาตราสนคาในสายตาของลกคา 3.07 0.92 ปานกลาง

115

ตารางท 4.4 (ตอ)

การหยดชะงกของโซอปสงค ระดบความส าคญ

X ..DS แปลผล

การวเคราะหความเสยง 3.22 0.75 ปานกลาง 1. การก าหนดเกณฑมาตรฐานความเสยง 3.12 0.87 ปานกลาง 2. การประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยง 3.35 0.90 ปานกลาง 3. การวเคราะหระดบความเสยง 3.32 0.89 ปานกลาง 4. การจดล าดบความเสยง 3.10 0.99 ปานกลาง

เฉลยรวม 3.20 0.67 ปานกลาง จากตารางท 4.3 พบวา การหยดชะงกของโซอปสงค โดยภาพรวม ความส าคญอยในระดบ

ปานกลาง ( X = 3.20, ..DS = 0.67) พจารณารายดานพบวา ดานการจดการการตลาด มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.29, ..DS = 0.71) รองลงมาคอ ดานการวเคราะหความเสยง ( X = 3.22, ..DS = 0.75) ดานการจดการการขาย ( X = 3.17, ..DS = 0.76) และดานการจดการผลตภณฑ/ตราสนคา ( X = 3.10, ..DS = 0.79) ตามล าดบ ซงสามารถแจกแจงรายละเอยดแตละดานไดดงน

การจดการการตลาด ภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.29, ..DS = 0.71) เมอพจารณารายขอพบวา มความส าคญอยในระดบปานกลางทกขอ เรยงล าดบจากปานกลางไปหานอย ไดแก การก าหนดตราสนคา มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.36, ..DS = 0.83) รองลงมาคอ การก าหนดสวนประสมทางการตลาด ( X = 3.28, ..DS = 0.80) และการก าหนดกลมเปาหมายของลกคา ( X = 3.25, ..DS = 0.81) ตามล าดบ

การจดการการขาย ภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.17, ..DS = 0.76) เมอพจารณารายขอพบวา มความส าคญอยในระดบปานกลางทกขอ เรยงล าดบจากปานกลางไปหานอย ไดแก การก าหนดประวตการขาย มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.23, ..DS = 0.89) รองลงมาคอ การก าหนดทมการขาย โฆษณา และประชาสมพนธ ( X = 3.22, ..DS = 0.83) และการก าหนดกลยทธทางการตลาด ( X = 3.07, ..DS = 0.89) ตามล าดบ

การจดการผลตภณฑ/ตราสนคา ภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.10, ..DS = 0.79) เมอพจารณารายขอพบวา มความส าคญอยในระดบปานกลางทกขอ เรยงล าดบจาก

ปานกลางไปหานอย ไดแก การก าหนดรปลกษณะและคณภาพของผลตภณฑ มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.16, ..DS = 0.97) รองลงมาคอ การก าหนดสวนประสมและคณภาพบรการ ( X = 3.14,

..DS = 0.92) การก าหนดคณคาตราสนคาในสายตาของลกคา ( X = 3.07, ..DS = 0.92) และการก าหนดตราสนคาหรอยหอ ( X = 3.03, ..DS = 0.94) ตามล าดบ

116

การวเคราะหความเสยง ภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.22, ..DS = 0.76) เมอพจารณารายขอพบวา มความส าคญอยในระดบปานกลางทกขอ เรยงล าดบจากปานกลางไปหานอย ไดแก การประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยง มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.35,

..DS = 0.89) รองลงมาคอ การวเคราะหระดบความเสยง ( X = 3.32, ..DS = 0.89) การก าหนดเกณฑมาตรฐานความเสยง ( X = 3.12, ..DS = 0.87) และการจดล าดบความเสยง ( X = 3.10,

..DS = 0.70) ตามล าดบ

3.2 การวางแผนโซอปสงค การวางแผนโซอปสงค ทศกษาม 5 ดาน เกณฑทใชในการวดปจจยดานการขนสงและการ

คลงสนคา ม 5 ระดบ โดยก าหนดเกณฑดงตอไปน (5) หมายถง ดมาก (4) หมายถง ด (3) หมายถง ปกต (2) หมายถง ต า (1) หมายถง ต ามาก สามารถน าเสนอผลการวเคราะหไดดงน ตารางท 4.5 การวเคราะหขอมลระดบความส าคญของการวางแผนโซอปสงค

การวางแผนโซอปสงค ระดบความส าคญ

X ..DS แปลผล

การพยากรณอปสงค 3.25 0.87 ปานกลาง 1. การก าหนดการพยากรณความตองการ จดซอ วางแผน

ความตองการเคลอนยาย คงคลง และบรรจภณฑของสนคา

3.25 0.92 ปานกลาง

2. การก าหนดการวางแผน และจดการสนคา 3.26 0.91 ปานกลาง การเตมเตมสนคา 3.34 0.80 ปานกลาง

1. การก าหนดวธการในเตมเตมสนคา 3.31 0.85 ปานกลาง 2. การก าหนดระยะเวลาในเตมเตมสนคาทเหมาะสม 3.37 0.88 ปานกลาง

การวางแผนก าลงผลต 3.24 0.83 ปานกลาง 1. เพมความตองการใชและควบคมปรมาณของปจจยการ

ผลต 3.22 0.88 ปานกลาง

2. การควบคมปจจยการผลตใหคงท 3.26 0.90 ปานกลาง

117

ตารางท 4.5 (ตอ)

การวางแผนโซอปสงค ระดบความส าคญ

X ..DS แปลผล

การจดการสงเสรมสนคา 3.23 0.82 ปานกลาง 1. การจดท าขอก าหนดทส าคญของการสงเสรมสนคา 3.21 0.88 ปานกลาง 2. การออกแบบการสงเสรมสนคา 3.26 0.89 ปานกลาง 3. การควบคมและปรบปรงการสงเสรมสนคา 3.23 0.92 ปานกลาง

การบรการลกคา 3.28 0.72 ปานกลาง 1. ความสะดวกเมอมาตดตอขอใชบรการ 3.26 0.79 ปานกลาง 2. ความสะดวกและรวดเรวของการใหบรการ 3.28 0.80 ปานกลาง 3. ระบบบรหารจดการของการใหบรการ 3.31 0.81 ปานกลาง 4. คาใชจายของผใชบรการทใชบรการ 3.29 0.78 ปานกลาง

เฉลยรวม 3.27 0.71 ปานกลาง

จากตารางท 4.4 พบวา การวางแผนโซอปสงค โดยภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.27, ..DS = 0.71) พจารณารายดานพบวา ดานการเตมเตมสนคา มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.34, ..DS = 0.80) รองลงมาคอ ดานการบรการลกคา ( X = 3.28, ..DS = 0.72) มากทสด รองลงมาคอ ดานการพยากรณอปสงค ( X = 3.25, ..DS = 0.87) ดานการวางแผนก าลงผลต ( X = 3.24, ..DS = 0.83) และดานการจดการสงเสรมสนคา ( X = 3.23, ..DS = 0.82) ตามล าดบ ดงน

การพยากรณอปสงค ภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.25, ..DS = 0.87) เมอพจารณารายขอพบวา มความส าคญอยในระดบปานกลางทกขอ เรยงล าดบจากปานกลางไปหานอย ไดแก การก าหนดการวางแผน และจดการสนคา มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.26, ..DS = 0.91) รองลงมาคอ การก าหนดการพยากรณความตองการ จดซอ วางแผนความตองการเคลอนยาย คงคลง และบรรจภณฑของสนคา ( X = 3.25, ..DS = 0.92) ตามล าดบ

การเตมเตมสนคา ภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.34, ..DS = 0.80) เมอพจารณารายขอพบวา มความส าคญอยในระดบปานกลางทกขอ เรยงล าดบจากปานกลางไปหานอย ไดแก การก าหนดระยะเวลาในเตมเตมสนคาทเหมาะสม มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.37,

..DS = 0.88) รองลงมาคอ การก าหนดว ธการใน เตม เตม สนคา ( X = 3.31, ..DS = 0.85) ตามล าดบ

การวางแผนก าลงผลต ภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.24, ..DS = 0.83) เมอพจารณารายขอพบวา มความส าคญอยในระดบปานกลางทกขอ เรยงล าดบจากปานกลาง

118

ไปหานอย ไดแก การควบคมปจจยการผลตใหคงท มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.26, ..DS = 0.90) รองลงมาคอ เพมความตองการใชและควบคมปรมาณของปจจยการผลต ( X = 3.22, ..DS = 0.88) ตามล าดบ

การจดการสงเสรมสนคา ภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.23, ..DS = 0.82) เมอพจารณารายขอพบวา มความส าคญอยในระดบปานกลางทกขอ เรยงล าดบจากปานกลางไปหานอย ไดแก มคาเฉลยมากทสด การออกแบบการสงเสรมสนคา ( X = 3.26, ..DS = 0.89) รองลงมาคอ การควบคมและปรบปรงการสงเสรมสนคา ( X = 3.23, ..DS = 0.92) การจดท าขอก าหนดทส าคญของการสงเสรมสนคา ( X = 3.21, ..DS = 0.88) ตามล าดบ

การบรการลกคา ภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.28, ..DS = 0.72) เมอพจารณารายขอพบวา มความส าคญอยในระดบปานกลางทกขอ เรยงล าดบจากปานกลางไปหานอย ไดแก ระบบบรหารจดการของการใหบรการ มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.31, ..DS = 0.81) รองลงมาคอ คาใชจายของผใชบรการทใชบรการ ( X = 3.29, ..DS = 0.78) ความสะดวกและรวดเรวของการใหบรการ ( X = 3.28, ..DS = 0.80) และความสะดวกเมอมาตดตอขอใชบรการ ( X = 3.26, ..DS = 0.79) ตามล าดบ

3.3 สมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา สมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ทศกษาม 9 ดาน เกณฑทใชในการวด

สมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ม 5 ระดบ โดยก าหนดเกณฑดงตอไปน (5) หมายถง ดมาก (4) หมายถง ด (3) หมายถง ปกต (2) หมายถง ต า (1) หมายถง ต ามาก สามารถน าเสนอผลการวเคราะหไดดงน

ตารางท 4.6 การวเคราะหขอมลระดบความส าคญของสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา

สมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ระดบความส าคญ

X ..DS แปลผล

สมรรถนะโซคณคา 3.16 0.71 ปานกลาง ความนาเชอถอ 3.19 0.78 ปานกลาง 1. ประสทธภาพการจดสงสนคา 3.23 0.86 ปานกลาง 2. อตราเตมเตม 3.19 0.85 ปานกลาง 3. การเตมเตมการสงซอทสมบรณ 3.16 0.94 ปานกลาง

119

ตารางท 4.6 (ตอ)

สมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ระดบความส าคญ

X ..DS แปลผล

การตอบสนอง 3.12 0.91 ปานกลาง 1. ระยะเวลาทใชตงแตวนรบค าสงซอลกคาถงวนสงมอบ

สนคา 3.12 0.91 ปานกลาง

ความคลองแคลว 3.15 0.82 ปานกลาง 1. เวลาตอบสนองหวงโซอปทาน 3.14 0.87 ปานกลาง 2. ความยดหยนในการผลต 3.17 0.90 ปานกลาง

ตนทน 3.13 0.79 ปานกลาง 1. ตนทนของสนคาทขาย 3.25 0.93 ปานกลาง 2. ตนทนการจดการโซอปทานทงหมด 2.91 1.00 ปานกลาง 3. มลคาเพมผลผลต 3.07 1.01 ปานกลาง 4. ตนทนกระบวนการคนสนคา 3.28 0.92 ปานกลาง การจดการทรพยสน 3.18 0.85 ปานกลาง 1. ระยะเวลาทใชโดยนบจากการซอสนคาจนถงวนรบ

เงนคาสนคา 3.32 0.93 ปานกลาง

2. จ านวนสนคาคงคลงถกผลตขนมา 3.17 0.92 ปานกลาง 3. สนทรพยหมนเวยน 3.05 1.01 ปานกลาง

ระดบการบรการลกคา 3.07 0.78 ปานกลาง อตราการเตมเตมค าสงซอ 2.91 0.90 ปานกลาง 1. จ านวนค าสงซอทสามารถจดสงไดตามทก าหนด 2.82 0.98 ปานกลาง 2. จ านวนค าสงซอทควรจะตองสง 3.00 0.97 ปานกลาง อตราการขาดสนคา 3.00 0.82 ปานกลาง 1. การสงมอบลาชา 3.00 0.98 ปานกลาง 2. การสงมอบดวยจ านวนทไมถกตอง 2.99 0.94 ปานกลาง 3. ความผดพลาดของสนคาคงคลง 3.07 0.92 ปานกลาง 4. ไมมพนทเกบสนคาเพยงพอ 2.93 0.96 ปานกลาง 5. ความผดพลาดของการเตมเตมสนคา 3.00 0.97 ปานกลาง

120

ตารางท 4.6 (ตอ)

สมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ระดบความส าคญ

X ..DS แปลผล

ระดบของคางสง 3.23 0.86 ปานกลาง 1. ก าหนดการสงสนคาทไมครบจ านวน 3.14 0.98 ปานกลาง 2. ก าหนดรายการทไดรบค าสงซอโดยสนคาคงคลงไม

เพยงพอ 3.32 0.92 ปานกลาง

ความนาจะเปนในการสงตรงเวลา 3.16 0.87 ปานกลาง 1. การก าหนดการแจงสถานะและเวลาในการจดสง 3.18 0.92 ปานกลาง 2. การประเมนเวลาในการจดสงและสงมอบสนคา 3.14 0.94 ปานกลาง

เฉลยรวม 3.11 0.71 ปานกลาง

จากตารางท 4.5 พบวา สมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา โดยภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.11, ..DS = 0.71) ซงสามารถแจกแจงรายละเอยดแตละดานไดดงน

สมรรถนะโซคณคา โดยภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.16, ..DS = 0.71) พจารณารายขอพบวา ดานความนาเชอถอ มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.19, ..DS = 0.78) รองลงมาคอ ดานการจดการทรพยสน ( X = 3.18, ..DS = 0.85) ดานความคลองแคลว ( X = 3.15,

..DS = 0.82) ดานตนทน ( X = 3.13, ..DS = 0.79) ดานการตอบสนอง ( X = 3.12, ..DS = 0.91) ตามล าดบ ดงน

ความนาเชอถอ ภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.19, ..DS = 0.78) เมอพจารณารายขอพบวา มความส าคญอยในระดบปานกลางทกขอ เรยงล าดบจากปานกลางไปหานอย ไดแก ประสทธภาพการจดสงสนคา มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.23, ..DS = 0.86) รองลงมาคอ อตราเตมเตม ( X = 3.19, ..DS = 0.85) และการเตมเตมการสงซอทสมบรณ ( X = 3.16, ..DS = 0.94) ตามล าดบ

การตอบสนอง ภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.12, ..DS = 0.91) เมอพจารณารายขอพบวา มความส าคญอยในระดบปานกลาง ไดแก ระยะเวลาทใชตงแตวนรบค าสงซอลกคาถงวนสงมอบสนคา มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.12, ..DS = 0.91)

ความคลองแคลว ภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.15, ..DS = 0.82) เมอพจารณารายขอพบวา มความส าคญอยในระดบปานกลางทกขอ เรยงล าดบจากปานกลางไปหานอย

121

ไดแก ความยดหยนในการผลต มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.17, ..DS = 0.90) รองลงมาคอ เวลาตอบสนองหวงโซอปทาน ( X = 3.14, ..DS = 0.87) ตามล าดบ

ตนทน ภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.13, ..DS = 0.79) เมอพจารณารายขอพบวา มความส าคญอยในระดบปานกลางทกขอ เรยงล าดบจากปานกลางไปหานอย ไดแก ตนทนกระบวนการคนสนคา มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.28, ..DS = 0.92) รองลงมาคอ ตนทนของสนคาทขาย ( X = 3.25, ..DS = 0.93) มลคาเพมผลผลต ( X = 3.07, ..DS = 1.01) และตนทนการจดการโซอปทานทงหมด ( X = 2.91, ..DS = 1.00) ตามล าดบ

การจดการทรพยสน ภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.18, ..DS = 0.85) เมอพจารณารายขอพบวา มความส าคญอยในระดบปานกลางทกขอ เรยงล าดบจากปานกลางไปหานอย ไดแก ระยะเวลาทใชโดยนบจากการซอสนคาจนถงวนรบเงนคาสนคา มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.32, ..DS = 0.93) รองลงมาคอ จ านวนสนคาคงคลงถกผลตขนมา ( X = 3.17,

..DS = 0.92) และสนทรพยหมนเวยน ( X = 3.05, ..DS = 1.01) ตามล าดบ ระดบการบรการลกคา โดยภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.07, ..DS =

0.78) พจารณารายขอพบวา ดานระดบของคางสง มคาเฉลยปานกลางทสด ( X = 3.23, ..DS = 0.86) รองลงมาคอ ดานความนาจะเปนในการสงตรงเวลา ( X = 3.16, ..DS = 0.87) ดานอตราการขาดสนคา ( X = 3.00, ..DS = 0.82) และดานอตราการเตมเตมค าสงซอ ( X = 2.91, ..DS = 0.90) ตามล าดบ ดงน

อตราการเตมเตมค าสงซอ ภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 2.91, ..DS = 0.90) เมอพจารณารายขอพบวา มความส าคญอยในระดบปานกลางทกขอ เรยงล าดบจากปานกลางไปหานอย ไดแก จ านวนค าสงซอทควรจะตองสง มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.00, ..DS = 0.97) รองลงมาคอ จ านวนค าสงซอทสามารถจดสงไดตามทก าหนด ( X = 2.82, ..DS = 0.98) ตามล าดบ

อตราการขาดสนคา ภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.00, ..DS = 0.82) เมอพจารณารายขอพบวา มความส าคญอยในระดบปานกลางทกขอ เรยงล าดบจากปานกลางไปหานอย ไดแก ความผดพลาดของสนคาคงคลง มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.07, ..DS = 0.92) รองลงมาคอ การสงมอบลาชา ( X = 3.00, ..DS = 0.98) ความผดพลาดของการเตมเตมสนคา ( X = 3.00,

..DS = 0.97) การสงมอบดวยจ านวนทไมถกตอง ( X = 2.99, ..DS = 0.94) และไมมพนทเกบสนคาเพยงพอ ( X = 2.93, ..DS = 0.96) ตามล าดบ

ระดบของคางสง ภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.23, ..DS = 0.86) เมอพจารณารายขอพบวา มความส าคญอยในระดบปานกลางทกขอ เรยงล าดบจากปานกลางไปหานอย ไดแก ก าหนดรายการทไดรบค าสงซอโดยสนคาคงคลงไมเพยงพอ มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.32, ..DS = 0.92) รองลงมาคอ ก าหนดการสงสนคาทไมครบจ านวน ( X = 3.14, ..DS = 0.98) ตามล าดบ

122

ความนาจะเปนในการสงตรงเวลา ภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ( X = 3.16, ..DS = 0.87) เมอพจารณารายขอพบวา มความส าคญอยในระดบปานกลางทกขอ เรยงล าดบจาก

ปานกลางไปหานอย ไดแก การก าหนดการแจงสถานะและเวลาในการจดสง มคาเฉลยมากทสด ( X = 3.18, ..DS = 0.92) รองลงมาคอ การประเมนเวลาในการจดสงและสงมอบสนคา ( X = 3.14,

..DS = 0.94) ตามล าดบ

สวนท 4 ผลการวเคราะหการตรวจสอบขอมลกอนการวเคราะหโมเดลสมการโครงสราง 4.1 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรสงเกตได

การวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรสงเกตได มวตถประสงคเพอตรวจสอบการแจกแจงปกตของตวแปรเดยว ซงเปนขอตกลงเบองตนของการตรวจสอบขอมลกอนวเคราะหขอมลดวยโปรแกรมสถต เนองจาก การวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรจะท าใหนกวจยทราบวาลกษณะการแจกแจงของตวแปรเปนแบบใด โดยผวจยไดท าการวเคราะหดวยสถตพรรณนา ไดแก คาเฉลย (Mean) ส วน เบ ย ง เบ น ม าต รฐ าน (Standard Deviation) ค า เบ (Skewness) ค ว าม โด ง (Kurtosis) เพอท าใหสามารถสรปไดวาตวแปรในการวจยแตละตวมการแจกแจงแบบปกตหรอไมอยางไร (นงลกษณ วรชชย, 2542) โดยการตรวจสอบการแจกแจงปกตของตวแปรเดยวนยมตรวจสอบโดยพจารณาคาเบ (Skewness) ความโดง (Kurtosis) (สภมาส องศโชต และคณะ, 2554) ซงประกอบดวย คาสถตพนฐานของตวแปรสงเกตได ซงเปนตวแปรบงชของตวแปรแฝง (Latent Variable) จ านวน 5 องคประกอบ คอ (1) การหยดชะงกของโซอปสงค จ านวน 4 ดาน (2) การวางแผนโซอปสงค จ านวน 5 ดาน (3) สมรรถนะโซคณคา จ านวน 5 ดาน และ (4) ระดบการบรการลกคา จ านวน 4 ดาน ดงตารางท 4.6 ตารางท 4.7 คาสถตพรรณนาลกษณะของตวแปร (n = 400)

ตวแปร X S.D. MIN MAX แปลผล Skewness Kurtosis CV

DCD MM 3.29 0.71 1.00 5.00 ปานกลาง -0.18 -0.03 21.45 SM 3.17 0.76 1.00 5.00 ปานกลาง -0.13 -0.04 23.91 PM 3.10 0.79 1.00 5.00 ปานกลาง -0.22 -0.17 25.51 RA 3.22 0.75 1.00 5.00 ปานกลาง -0.29 0.05 23.35

DCP DF 3.25 0.87 1.00 5.00 ปานกลาง -0.20 0.02 26.67 RP 3.34 0.80 1.00 5.00 ปานกลาง -0.14 -0.17 23.94

123

ตารางท 4.7 (ตอ)

ตวแปร X S.D. MIN MAX แปลผล Skewness Kurtosis CV CP 3.24 0.83 1.00 5.00 ปานกลาง -0.29 -0.02 25.58 RM 3.23 0.82 1.00 5.00 ปานกลาง -0.40 0.04 25.51 CS 3.28 0.72 1.00 5.00 ปานกลาง -0.10 -0.01 21.89

VCP RL 3.19 0.78 1.00 5.00 ปานกลาง -0.12 -0.12 24.42 RT 3.12 0.91 1.00 5.00 ปานกลาง -0.14 -0.02 28.99 FL 3.15 0.82 1.00 5.00 ปานกลาง 0.06 0.04 26.12 CO 3.13 0.79 1.00 5.00 ปานกลาง -0.08 -0.52 25.28 TM 3.18 0.85 1.00 5.00 ปานกลาง -0.36 -0.14 26.76 CSL OF 2.91 0.90 1.00 5.00 ปานกลาง -0.13 -0.41 30.83 PS 3.00 0.82 1.00 5.00 ปานกลาง -0.16 -0.14 27.31 LO 3.23 0.86 1.00 5.00 ปานกลาง -0.37 0.13 26.57 PT 3.16 0.87 1.00 5.00 ปานกลาง -0.50 0.20 27.60

จากตารางท 4.7 แสดงการวเคราะหคาสถตพรรณนาลกษณะของตวแปรสงเกตได พบวา ตว

แปรสงเกตไดทงหมดมคาเฉลยอยในระดบปานกลาง ( X = 2.91 – 3.34) มคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) อยระหวาง 0.71 - 0.91 แสดงใหเหนวาขอมลมการกระจายอยใกลกบคาเฉลย เนองจาก คาสวนเบยงเบนมาตรฐานดงกลาวมคาไมเกน 1 ซงจาก 18 องคประกอบ มคาความเบ (Skewness) มคาอยระหวาง -0.01 ถง -0.50 ซงมคาเปนลบ มการแจกแจงขอมลแบบเบซาย แสดงวาตวอยางสวนใหญมคาคะแนน สงกวาคะแนนเฉลย แตมเพยง 1 องคประกอบ คาเทากบ 0.06 ซงมคาเปนบวก มการแจกแจงขอมลแบบเบขวา แสดงวาตวอยางสวนใหญมคาคะแนนต ากวาคะแนนเฉลย และคาความโดง (Kurtosis) มคาอยระหวาง 0.02 ถง 0.20 ซงมคาเปนบวก 5 องคประกอบ แสดงถงการกระจายคอนขางนอย การแจกแจงของขอมลอยในลกษณะสงกวาโคงปกต และมคาเปนลบ 12 องคประกอบ มคาอยระหวาง -0.01 ถง -0.52 แสดงถงการกระจายคอนขางมาก การแจกแจงของขอมลอยในลกษณะแบนกวาโคงปกต แตอยางไรกตาม เมอพจารณาคาความเบและความโดง พบวา คาความเบและความความโดงมความแตกตางจากศนยเพยงเลกนอย แตจดวาใกลศนย จงถอวาตวแปรสงเกตไดมการแจกแจงเปนโคงปกต จงมความเหมาะสมทจะน าไปวเคราะหโมเดลสมการเชงโครงสราง

124

4.2 ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตได ผวจยท าการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตไดโดยพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Product Moment Correlation) ท าใหได เมทรกซสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตได เพอตรวจสอบขอตกลงเบองตนของการวเคราะหโมเดลสมการเชงโครงสราง เนองจาก ขอตกลงเบองตนทส าคญของการวเคราะหองคประกอบ คอ ตวแปรตองมความสมพนธกน เพอวตถประสงคหลกของการวเคราะหองคประกอบในการรวมกลมของตวแปรทสมพนธกน ซงการตรวจสอบวาตวแปรมความสมพนธกนมากหรอไม ผวจยใชคาสถตทดสอบ 2 คา คอ Kaiser – Mayer - Olkin Measure of Sampling Adequacy (KMO) และสถต Bartlett’s Test of Sphericity เพอทดสอบวาตวแปรสงเกตไดท งหมดเปนเมทรกซเอกลกษณ (Identity Matrix) หรอไม (สภมาส องศโชต และคณะ, 2554) ดงตารางท 4.7 ตารางท 4.8 คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสนระหวางตวแปรสงเกตได

MM SM PM RA DF RP CP RM CS MM 1 SM 0.805** 1 PM 0.633** 0.701** 1 RA 0.657** 0.723** 0.776** 1 DF 0.599** 0.614** 0.644** 0.687** 1 RP 0.621** 0.641** 0.637** 0.709** 0.830** 1 CP 0.597** 0.600** 0.590** 0.637** 0.642** 0.687** 1 RM 0.612** 0.659** 0.658** 0.696** 0.684** 0.717** 0.838** 1 CS 0.570** 0.558** 0.567** 0.602** 0.656** 0.688** 0.678** 0.685** 1 RL 0.598** 0.650** 0.647** 0.700** 0.719** 0.736** 0.682** 0.744** 0.702** RT 0.552** 0.581** 0.572** 0.564** 0.610** 0.647** 0.574** 0.646** 0.605** FL 0.564** 0.624** 0.636** 0.635** 0.678** 0.696** 0.634** 0.686** 0.651** CO 0.584** 0.623** 0.631** 0.651** 0.597** 0.645** 0.591** 0.641** 0.550** TM 0.567** 0.578** 0.574** 0.622** 0.585** 0.648** 0.622** 0.629** 0.580** OF 0.507** 0.549** 0.521** 0.552** 0.503** 0.557** 0.556** 0.580** 0.559** PS 0.543** 0.585** 0.558** 0.581** 0.562** 0.590** 0.610** 0.630** 0.555** LO 0.516** 0.558** 0.558** 0.635** 0.598** 0.617** 0.603** 0.626** 0.529** PT 0.532** 0.537** 0.532** 0.603** 0.578** 0.600** 0.582** 0.637** 0.559**

125

ตารางท 4.8 (ตอ)

RL RT FL CO TM OF PS LO PT RL 1 RT 0.738** 1 FL 0.823** 0.759** 1 CO 0.677** 0.550** 0.632** 1 TM 0.653** 0.538** 0.616** 0.735** 1 OF 0.590** 0.543** 0.565** 0.679** 0.782** 1 PS 0.624** 0.539** 0.612** 0.666** 0.775** 0.779** 1 LO 0.621** 0.518** 0.598** 0.641** 0.749** 0.664** 0.774** 1 PT 0.640** 0.517** 0.587** 0.664** 0.772** 0.710** 0.775** 0.829** 1

Bartlett’s test of sphericity = 9819.588, df = 253, p = 0.000, KMO = 0.965

หมายเหต ** p < 0.01

จากตารางท 4.8 ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสนระหวางตวแปรสงเกตได จ านวน 23 ตวแปร พบวา ความสมพนธระหวางตวแปรทงหมด 253 ค ซงเปนตวแปรสงเกตไดทงหมดมความสมพนธกนและความสมพนธของตวแปรทกคมทศทางเดยวกน โดยมคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรเปนความสมพนธทางบวก มขนาดของความสมพนธหรอคาสมประสทธสหสมพนธอยระหวาง 0.453 - 0.849 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 เมอพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตได พบวา ตวแปรสงเกตไดทกคมความสมพนธในทศทางเดยวกน (ทางบวก) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 โดยตวแปรสงเกตได ท มความสมพนธกนในระดบสงมาก ( r > 0.8) จ านวน 7 ค ตวแปรสงเกตได ท มความสมพนธกนในระดบสง (0.6 < r < 0.8) จ านวน 124 ค และตวแปรสงเกตไดทมความสมพนธกนในระดบปานกลาง (0.4 < r < 0.6) จ านวน 95 ค โดยคทมความสมพนธกนสงมากทสด คอ การสงเสรมสนคาใหม (PP) กบ ความผดพลาดของสารสนเทศ (FI) (r = 0.849) สวนตวแปรคทมความสมพนธกนต าทสด คอ การตอบสนอง (RT) กบ การขาดวตถดบหรอชนสวน (LR) (r = 0.453) แตอยางไรกตาม เมอพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตไดทกค ในภาพรวม พบวา คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตไดทกคสวนใหญมคาไมเกน 0.85 ไคลน (Kline, 2011) ความสมพนธดงกลาวแสดงใหเหนวาตวแปรสงเกตไดมระดบความสมพนธไมสงมากนกไมเกดปญหา Multicollineartiry และตวแปรสงเกตไดท งหมดอยบนองคประกอบรวมกน ดงน น มความเหมาะสมทจะน าไปวเคราะหโมเดลสมการเชงโครงสราง

126

เมอพจารณาคาสถต Bartlett’s Test of Sphericity พบวา มคาเทากบ 9819.588 df = 253 (p = 0.000) แสดงวา เมทรกซสมประสทธสหสมพนธไมเปนเมทรกซเอกลกษณ (Indentity Matrix) อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ตวแปรมความสมพนธกนอยางเพยงพอทจะสามารถน าไปวเคราะหองคประกอบได สอดคลองกบผลการวเคราะห Kaiser – Mayer - Olkin (KMO) ซงมคาใกล 1 (0.965) แสดงใหเหนวาตวแปรสงเกตไดมความสมพนธกนมาก เหมาะสมในการน าไปใชในการตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนกบโมเดลการวจยกบขอมลเชงประจกษตอไป เนองจาก คาดชนมคา 0.80 ขนไป แสดงวา ขอมลเหมาะสมทจะท าการวเคราะหองคประกอบ (Factor Analysis) ดมาก (สภมาส องศโชต และคณะ, 2554 อางองจาก Hair et al., 2006)

การตรวจสอบลกษณะการแจกแจงแบบปกตของขอมล (Normality) การตรวจสอบลกษณะการแจกแจงแบบปกตของขอมลเพอใหทราบถงประสทธภาพของ

การประมาณคาของตวแปรหรอความแกรง (Robustness) ของการประมาณคาสถตวเคราะหทใชในการทดสอบแบบ t และ F มขอตกลงเบองตนวาตวแปรตองมการแจกแจงแบบปกต (Hair, Black, Babin, & Anderson, 2010, p. 71; นงลกษณ วรชชย, 2542, p. 15) ควรท าการตรวจสอบลกษณะการแจกแจงแบบปกตของขอมลส าหรบตวแปรตอเนอง (Metric) ทกตวทอยในการวเคราะห

การตรวจสอบลกษณะการแจกแจงแบบปกตของขอมลท าไดโดยการตรวจสอบแผนภาพ Normal Q-Q Plot ผลจากการวเคราะหแผนภาพ Normal Q-Q Plot แตละตวแปรพบวา ไดเสนตรงในแนวทแยง สรปไดวาตวแปรแตละตวมลกษณะการแจกแจงแบบโคงปกต (Hair, et al., 2010, p. 71; Hair, Black, Babin, Anderson, & Tatham, 2006, p. 81; นงลกษณ วรชชย, 2542, p. 15) ผลดงแสดงในแผนภาพท 4.1 ถงแผนภาพท 4.9

แผนภาพท 4.1 การแจกแจงของขอมลตวแปรดานการหยดชะงกของโซอปสงค (DCD)

127

แผนภาพท 4.2 การแจกแจงของขอมลตวแปรดานการวางแผนโซอปสงค (DCP)

แผนภาพท 4.3 การแจกแจงของขอมลตวแปรดานสมรรถนะโซคณคา (VCP)

128

แผนภาพท 4.4 การแจกแจงของขอมลตวแปรดานระดบการบรการลกคา (CSL) การตรวจสอบความเปนเอกพนธของการกระจาย (Homoscedasticity)

ความเปนเอกพนธของการกระจาย (Homoscedasticity) ใชกบการวเคราะหการถดถอยซงตวแปรตน และตวแปรตามเปนตวแปรตอเนอง (Metric Variable) สวนความเปนเอกพนธของความแปรปรวน (Homogeneity of Variances) นนใชกบการวเคราะหความแปรปรวนทมตวแปรตามเปนตวแปรตอเนอง (Metric Variable) และตวแปรตนเปนตวแปรไมตอเนอง (Non-Metric Variable) ในงานวจยนผวจยตรวจสอบลกษณะความเปนเอกพนธของการกระจายเนองจากทงตวแปรตน และตวแปรตามเปนตวแปรตอเนองโดยนยามลกษณะความเปนเอกพนธของการกระจาย หมายถงคณสมบตของตวแปรตามทมการกระจายไมตางกนทกคาของตวแปรตน (นงลกษณ วรชชย, 2542, pp. 16-17) วธการตรวจสอบท าไดโดยการสรางแผนภาพกระจดกระจายทแสดงความสมพนธระหวางเศษทเหลอ (Standardized Residual) กบคาพยากรณ (Standardized Predicted) ความเปนเอกพนธของการกระจาย (Pedhazur, 1997, pp. 36-37)โดยพจารณาจากคา Standardized Residual หากมการกระจายตวแบบสมโดยไมมการเพมขน หรอลดลงอยางมแบบแผน จงจะสรปไดวา มความเปนเอกพนธของการกระจายนนเอง (Hair, et al., 2010, p. 221; Hair, et al., 2006, pp. 251-252) จากแผนภาพท 4.1 ถงแผนภาพท 4.4 พบวา คาเศษทเหลอมการกระจายอยางไมมแบบแผนโดยไมพบวา คาเศษทเหลอมรปแบบแนวโนมไปในทางมากขน หรอลดลงอยางมแบบแผน สรปไดวาขอมลเปนไปตามขอตกลงเบองตนของการมเอกพนธของการกระจาย

129

แผนภาพท 4.5 ความสมพนธระหวางเศษทเหลอ (Standardized Residual) กบคาพยากรณ (Standardized Predicted Value) โดยมการวางแผนโซอปสงค เปนตวแปรตาม

แผนภาพท 4.6 ความสมพนธระหวางเศษทเหลอ (Standardized Residual) กบคาพยากรณ (Standardized Predicted Value) โดยมสมรรถนะโซคณคา เปนตวแปรตาม

130

แผนภาพท 4.7 ความสมพนธระหวางเศษทเหลอ (Standardized Residual) กบคาพยากรณ (Standardized Predicted Value) โดยมระดบการบรการลกคา เปนตวแปรตาม

การตรวจสอบความสมพนธเชงเสนตรง (Linearity)

สถตวเคราะหทกประเภททมพนฐานการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสนตองมขอตกลงเบองตนวาความสมพนธระหวางตวแปรแตละคเปนแบบเสนตรง วธการตรวจสอบท าไดโดยการตรวจสอบแผนภาพกระจดกระจาย (Scatter Plot) ทแสดงความสมพนธระหวางเศษทเหลอ (Standardized Residual) ก บ ต ว แป ร อ ส ระแ ต ล ะ ต ว (Independent Variable) เพ อ ต รวจส อบความสมพนธเชงเสนตรงระหวางตวแปร (Lin & Lu, 2000, p. 203; นงลกษณ วรชชย, 2542, p. 17)จากแผนภาพกระจดกระจายพบวา คาเศษทเหลอมการกระจายอยางไมมแบบแผนโดยไมพบวา คาเศษทเหลอมรปแบบแนวโนมไปในทางมากขนหรอลดลงอยางมแบบแผน สรปไดวาขอมลเปนไปตามขอตกลงเบองตนของการมความสมพนธเชงเสนตรงดงแสดงในแผนภาพท 4.8 ถงแผนภาพท 4.10

131

แผนภาพท 4.8 ความสมพนธระหวางเศษทเหลอ (Standardized Residual) กบตวชวดตวแปรแฝง ดานการหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) ในกรณทการวางแผนโซอปสงค เปนตวแปรตาม

แผนภาพท 4.9 ความสมพนธระหวางเศษทเหลอ (Standardized Residual) กบตวชวดตวแปรแฝงดานการวางแผนโซอปสงค (DCP) ในกรณทสมรรถนะโซคณคา เปนตวแปรตาม

132

แผนภาพท 4.10 ความสมพนธระหวางเศษทเหลอ (Standardized Residual) กบตวชวดตวแปรแฝง ดานสมรรถนะโซคณคา (VCP) ในกรณทระดบการบรการลกคา เปนตวแปรตาม

การตรวจสอบภาวะรวมเสนตรงพห (Muticollinearlity) ภาวะรวมเสนตรงพห หมายถง ภาวะทมตวแปรในการวจยทเปนตวแปรตนมอทธพลทาง

ตรงกนสงมาก และมผลเสยตอการวเคราะหถดถอย ท าใหผลการวเคราะหขอมลคาดเคลอนไปจากความเปนจรง วธการตรวจสอบภาวะรวมเสนตรงพหท าไดโดยใชโปรแกรม SPSS วเคราะหตรวจสอบคาสถต 2 ตว คอ Tolerance และ Variance Inflation Factor (VIF) คาสถต Tolerance มคาใกล 0 แสดงวาตวแปรนนมอทธพลทางตรงกบตวแปรอน ๆ สง สวนคาทใกล 1 แสดงวา ตวแปรนนมอทธพลทางตรงกบตวแปรอน ๆ ต าในการวเคราะหขอมล ส าหรบคาสถต VIF ทสงมาก (มคาสงสดเทากบ10.0) แสดงวามภาวะเสนตรงพหสงมากในกลมตวแปรตน (นงลกษณ วรชชย, 2542, หนา 17-18)

ดงนน จงสรปไดวา คาสถต Tolerance ถามคาใกล 0 แสดงวา ตวแปรนนมอทธพลทางตรงกนสง แตถามคาใกล 1 แสดงวาตวแปรนนมอทธพลทางตรงกนต า(นงลกษณ วรชชย, 2542, หนา 17-18)

คาสถต VIF ถามคาเทากบ 10 แสดงวามคาสงมาก กอใหเกดปญหาภาวะรวมเสนตรงพห ดงนนควรมคาต ากวา 10 ยงมคานอยเทาไร แสดงวาไมเกดปญหาภาวะรวมเสนตรงพห ดงตารางท 4.8 (นงลกษณ วรชชย, 2542, หนา 17-18)

133

ตารางท 4.9 ผลการวเคราะหภาวะรวมเสนตรงพห

ตวแปร Tolerance VIF DCD 0.254 3.938 DCP 0.190 5.260 VCP 0.220 4.541

จากตารางท 4.9 พบวา คา Tolerance มคาระหวาง 0.190-0.254 แสดงวา มอทธพลทางตรงกนต า ไมกอใหเกดปญหาความสมพนธรวมระหวางตวแปร คา VIF (Variance Inflation Factor) มคาระหวาง 3.938-5.260 แสดงวา ไมมปญหาภาวะรวมเสนตรงพห จงสรปไดวา การทดสอบดวยการวเคราะหถดถอยพห พบวา ตวแปรแตละตวไมรบอทธพลซงกนและกนจากตวแปรอน ๆ และไมมปญหาดานภาวะรวมเสนตรงสงจงสามารถน าไปวเคราะหขอมล เพอหาเสนทางอทธพลตอไป

สวนท 5 ผลการวเคราะหขอมลเพอตอบวตถประสงคของการศกษา 5.1 ผลการวเคราะหความตรงเชงโครงสรางของโมเดลการวด (Construct Validity) ผวจยไดท าการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis: CFA) เพอการตรวจสอบความเหมาะสมและถกตองของโมเดลสมการเชงโครงสรางดวยการพจารณาคาน าหนกองคประกอบ และคา R2 เพอตรวจสอบความผนแปรรวมของตวบงช ซงสามารถน าเสนอผลการวเคราะหแบงออกเปน 4 สวน ไดแก (1) การหยดชะงกของโซอปสงค (2) การวางแผนโซอปสงค (3) สมรรถนะโซคณคา และ (4) ระดบการบรการลกคา

(1) การหยดชะงกของโซอปสงค ตวแปรองคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค ประกอบดวย 4 ดาน ไดแก การจดการ

การตลาด (MM) การจดการการขาย (SM) การจดการผลตภณฑ/ตราสนคา (PM) และ การวเคราะหความเสยง (RA) ผวจยท าการตรวจสอบคาสหสมพนธระหวางองคประกอบทง 4 องคประกอบของการหยดชะงกของโซอปสงค รวมทง 6 ค พบวา คาสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดแตกตางจากศนยอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ท ง 6 คมคาความสมพนธกนในระดบปานกลางถงระดบสงระหวาง 0.633 – 0.805 ผลการวเคราะหเมทรกซสหสมพนธดวย Bartlett’s Test of Sphericity ไดค า Chi-Square = 1133.525 , df = 6, p = 0.000 ซ ง แ ตกต า ง จ าก ศ น ย อ ย า ง มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 แสดงวา เมทรกซสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดไมใชเมทรกซเอกลกษณ (Identity Matrix) และตวแปรมความสมพนธกนมากพอทจะสามารถน าไปวเคราะหองคประกอบได และคาดชน Kaiser – Mayer - Olkin (KMO) = 0.801 แสดงวา ตวแปรมความเหมาะสมทจะท าการวเคราะหองคประกอบไดด

134

ตารางท 4.10 คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของ องคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค

ตวแปร MM SM PM RA MM 1 SM 0.805** 1 PM 0.633** 0.701** 1 RA 0.657** 0.723** 0.776** 1

X 3.29 3.17 3.10 3.22

..DS 0.71 0.76 0.79 0.75 Bartlett’s test of sphericity = 1133.525, df = 6, p = 0.000, KMO = 0.801

** p <0.01

ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนองคประกอบของการหยดชะงกของโซอปสงค ตารางท 4.11 และแผนภาพท 4.11 พบวา ตวแบบมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยพ จารณ าจาก 2 = 0.043, df = 1, p = 0.835, CFI = 1.00, GFI = 1.00, AGFI = 0.99, RMSEA = 0.000, RMR = 0.000 แสดงวาตวแบบการวดมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ

ตารางท 4.11 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของตวแบบองคประกอบของการหยดชะงก ของโซอปสงค

ตวแปร น าหนกองคประกอบ

t 2R

สมประสทธองคประกอบ b SE

MM 1.000 0.732 - - 0.537 0.051 SM 1.185 0.808 0.052 22.761** 0.653 0.127 PM 1.323 0.867 0.080 16.590** 0.751 0.225 RA 1.303 0.896 0.077 16.843** 0.802 0.308

2 = 0.043, df = 1, p = 0.835, CFI = 1.000,GFI = 1.000, AGFI = 0.999, RMSEA=0.000,RMR = 0.000

** p <0.01

135

แผนภาพท 4.11 ผลการตรวจสอบความตรงของตวแบบการวด องคประกอบของการหยดชะงกของโซอปสงค

เมอพจารณาความส าคญขององคประกอบมาตรฐานแตละตวแปรสงเกตไดในตวแบบองคประกอบของการหยดชะงกของโซอปสงค พบวา น าหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก โดยมขนาดตงแต 0.732 ถง 0.896 และมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ทกตว โดยเรยงล าดบความส าคญจากมากไปนอย ไดแก การวเคราะหความเสยง (RA) ( = 0.896) การจดการผลตภณฑ/ตราสนคา (PM) ( = 0.867) การจดการการขาย (SW) ( =0.808) และการจดการการตลาด (MM) ( = 0.732) ตามล าดบ และมความแปรผนรวมกบองคประกอบของการหยดชะงกของโซอปสงค รอยละ 80.2, 75.1, 65.3 และ 53.7 ตามล าดบ

(2) การวางแผนโซอปสงค ตวแปรองคประกอบการวางแผนโซอปสงค ประกอบดวย 5 ดาน ไดแก การพยากรณอป

สงค (DF) การเตมเตมสนคา (RP) การวางแผนก าลงผลต (CP) การจดการสงเสรมสนคา (RM) และการบรการลกคา (CS) ผวจยท าการตรวจสอบคาสหสมพนธระหวางองคประกอบทง 5 องคประกอบของการวางแผนโซอปสงค รวมทง 10 ค พบวา คาสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดแตกตางจากศนยอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ทง 10 คมคาความสมพนธกนในระดบปานกลางถงระดบสงระหวาง 0.642 – 0.838 ผลการวเคราะหเมทรกซสหสมพนธดวย Bartlett’s Test of Sphericity ไดค า Chi - Square = 1610.821, df = 10, p = 0.000 ซ ง แตกต า งจ ากศ น ย อ ย า ง มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 แสดงวา เมทรกซสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตได

136

ไมใชเมทรกซเอกลกษณ (Identity Matrix) และตวแปรมความสมพนธกนมากพอทจะสามารถน าไปวเคราะหองคประกอบได และคาดชน Kaiser – Mayer - Olkin (KMO) = 0.847 แสดงวา ตวแปรมความเหมาะสมทจะท าการวเคราะหองคประกอบไดด

ตารางท 4.12 คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของ องคประกอบการวางแผนโซอปสงค

ตวแปร DF RP CP RM CS DF 1 RP 0.830** 1 CP 0.642** 0.687** 1 RM 0.684** 0.717** 0.838** 1 CS 0.656** 0.688** 0.678** 0.685** 1

X 3.25 3.34 3.24 3.23 3.28

..DS 0.87 0.80 0.83 0.82 0.72 Bartlett’s test of sphericity = 1610.821, df = 10, p = 0.000, KMO = 0.847

** p <0.01

ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนองคประกอบของการวางแผนโซอปสงค ตารางท 4.13 และแผนภาพท 4.12 พบวา ตวแบบมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยพจารณาจ าก 2 = 2.460, df = 2, p = 0.292, CFI = 1.000, GFI = 0.998, AGFI = 0.982, RMSEA=0.024 ,RMR = 0.003 แสดงวาตวแบบการวดมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ

ตารางท 4.13 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของตวแบบองคประกอบของการวางแผนโซอปสงค

ตวแปร น าหนกองคประกอบ

t 2R

สมประสทธองคประกอบ b SE

DF 1.000 0.726 - - 0.527 0.031 RP 0.974 0.767 0.040 24.345** 0.589 0.064 CP 1.185 0.901 0.067 17.685** 0.811 0.259 RM 1.219 0.931 0.068 17.989** 0.867 0.381 CS 0.847 0.742 0.050 16.913** 0.551 0.075

2 = 2.460, df = 2, p = 0.292,CFI = 1.000, GFI = 0.998, AGFI = 0.982, RMSEA=0.024,RMR = 0.003

** p <0.01

137

แผนภาพท 4.12 ผลการตรวจสอบความตรงของตวแบบการวดองคประกอบของการวางแผนโซอปสงค

เมอพจารณาความส าคญขององคประกอบมาตรฐานแตละตวแปรสงเกตไดในตวแบบองคประกอบของการวางแผนโซอปสงค พบวา น าหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก โดยมขนาดตงแต 0.726 ถง 0.931 และมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ทกตว โดยเรยงล าดบความส าคญจากมากไปนอย ไดแก การจดการสงเสรมสนคา (RM) ( = 0.931) การวางแผนก าลงผลต (CP) ( = 0.901) การเตมเตมสนคา (RP) ( = 0.767) การบรการลกคา (CS) ( = 0.742) และการพยากรณอปสงค (DF) ( = 0.742) ตามล าดบ และมความแปรผนรวมกบองคประกอบของการวางแผนโซอปสงค รอยละ 86.7, 81.1, 58.9, 55.1 และ 52.7 ตามล าดบ

(3) สมรรถนะโซคณคา ตวแปรองคประกอบสมรรถนะโซคณคา ประกอบดวย 5 ดาน ไดแก ความนาเชอถอ (RL) การ

ตอบสนอง (RT) ความคลองแคลว (FL) ตนทน (CO) และการจดการทรพยสน (TM) ผวจ ยท าการตรวจสอบคาสหสมพนธระหวางองคประกอบทง 5 องคประกอบของสมรรถนะโซคณคา รวมทง 10 ค พบวา คาสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดแตกตางจากศนยอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ทง 10 คมคาความสมพนธกนในระดบปานกลางถงระดบสงระหวาง 0.538 – 0.823 ผลการวเคราะหเมทรกซสหส มพนธดวย Bartlett’s Test of Sphericity ไดค า Chi - Square = 1437.649, df = 10, p = 0.000 ซ งแตกตางจากศนยอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 แสดงวา เมทรกซสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดไมใชเมทรกซเอกลกษณ (Identity Matrix) และตวแปรมความสมพนธกนมากพอทจะ

138

สามารถน าไปวเคราะหองคประกอบได และคาดชน Kaiser -Mayer - Olkin (KMO) = 0.852 แสดงวา ตวแปรมความเหมาะสมทจะท าการวเคราะหองคประกอบไดด

ตารางท 4.14 คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของ องคประกอบสมรรถนะโซคณคา

ตวแปร RL RT FL CO TM RL 1 RT 0.738** 1 FL 0.823** 0.759** 1 CO 0.677** 0.550** 0.632** 1 TM 0.653** 0.538** 0.616** 0.735** 1

X 3.19 3.12 3.15 3.13 3.18

..DS 0.78 0.91 0.82 0.79 0.85 Bartlett’s test of sphericity = 1437.649, df = 10, p = 0.000, KMO = 0.852

** p <0.01 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนองคประกอบของสมรรถนะโซคณคา ตารางท 4.15

และแผนภาพท 4.13 พบวา ตวแบบมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยพจารณาจาก 2 = 0.622, df = 3, p = 0.891,CFI = 1.000, GFI = 0.999, AGFI = 0.997, RMSEA=0.000,RMR = 0.003 แสดงวาตวแบบการวดมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ

ตารางท 4.15 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของตวแบบองคประกอบของสมรรถนะ โซคณคา

ตวแปร น าหนกองคประกอบ

t 2R

สมประสทธองคประกอบ b SE

RL 1.000 0.941 - - 0.885 0.546 RT 0.965 0.782 0.050 19.153** 0.611 0.079 FL 0.984 0.876 0.042 23.582** 0.768 0.212 CO 0.774 0.719 0.044 17.517** 0.516 0.071 TM 0.807 0.696 0.048 16.652** 0.484 0.053

2 = 0.622, df = 3, p = 0.891,CFI = 1.000, GFI = 0.999, AGFI = 0.997, RMSEA=0.000,RMR = 0.003

** p <0.01

139

แผนภาพท 4.13 ผลการตรวจสอบความตรงของตวแบบการวดองคประกอบของสมรรถนะโซคณคา

เมอพจารณาความส าคญขององคประกอบมาตรฐานแตละตวแปรสงเกตไดในตวแบบองคประกอบของสมรรถนะโซคณคา พบวา น าหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก โดยมขนาดตงแต 0.696 ถง 0.941 และมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ทกตว โดยเรยงล าดบความส าคญจากมากไปนอย ไดแก ความนาเชอถอ (RL) ( = 0.941) ความคลองแคลว (FL) ( = 0.876) การตอบสนอง (RT) ( =0.782) ตนทน (CO) ( = 0.719) และการจดการทรพยสน (TM) ( = 0.696) ตามล าดบ และมความแปรผนรวมกบองคประกอบของสมรรถนะโซคณคา รอยละ 88.5, 76.8, 61.1, 51.6 และ 48.4 ตามล าดบ

(4) ระดบการบรการลกคา ตวแปรองคประกอบระดบการบรการลกคา ประกอบดวย 4 ดาน ไดแก อตราการเตมเตมค า

สงซอ (OF) อตราการขาดสนคา (PS) ระดบของคางสง (LO) และ ความนาจะเปนในการสงตรงเวลา (PT) ผวจยท าการตรวจสอบคาสหสมพนธระหวางองคประกอบท ง 4 องคประกอบของระดบการบรการลกคา รวมทง 6 ค พบวา คาสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดแตกตางจากศนยอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ทง 6 คมคาความสมพนธกนในระดบปานกลางถงระดบสงระหวาง 0.664 – 0.829 ผลการวเคราะหเมทรกซสหสมพนธดวย Bartlett’s test of sphericity ไดคา Chi -Square = 1285.461, df = 6, p = 0.000 ซงแตกตางจากศนยอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 แสดงวา เมทรกซสมประสทธ

140

สหสมพนธของตวแปรสงเกตไดไมใชเมทรกซเอกลกษณ (Identity Matrix) และตวแปรมความสมพนธกนมากพอทจะสามารถน าไปวเคราะหองคประกอบได และคาดชน Kaiser - Mayer - Olkin (KMO) = 0.822 แสดงวา ตวแปรมความเหมาะสมทจะท าการวเคราะหองคประกอบไดด

ตารางท 4.16 คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของ องคประกอบระดบการบรการลกคา

ตวแปร OF PS LO PT OF 1 PS 0.779** 1 LO 0.664** 0.774** 1 PT 0.710** 0.775** 0.829** 1

X 2.91 3.00 3.23 3.16

..DS 0.90 0.82 0.86 0.87 Bartlett’s test of sphericity = 1285.461, df = 6, p = 0.000, KMO = 0.822

** p <0.01

ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนองคประกอบของระดบการบรการลกคา ตารางท 4.17 และแผนภาพท 4.14 พบวา ตวแบบมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยพจารณาจาก 2 = 0.641, df = 1, p = 0.423, CFI = 1.000,GFI = 0.999, AGFI = 0.992, RMSEA = 0.000, RMR = 0.003 แสดงวาตวแบบการวดมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ

ตารางท 4.17 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของตวแบบองคประกอบของระดบการบรการลกคา

ตวแปร น าหนกองคประกอบ

t 2R

สมประสทธองคประกอบ b SE

OF 1.000 0.791 - - 0.625 0.122 PS 0.991 0.857 0.044 22.347** 0.735 0.137 LO 1.106 0.910 0.058 19.223** 0.828 0.328 PT 1.119 0.908 0.055 20.236** 0.824 0.279

2 = 0.641, df = 1, p = 0.423, CFI = 1.000,GFI = 0.999, AGFI = 0.992, RMSEA=0.000,RMR = 0.003

** p <0.01

141

แผนภาพท 4.14 ผลการตรวจสอบความตรงของตวแบบการวดองคประกอบของระดบการบรการลกคา

เมอพจารณาความส าคญขององคประกอบมาตรฐานแตละตวแปรสงเกตไดในตวแบบองคประกอบของระดบการบรการลกคา พบวา น าหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก โดยมขนาดตงแต 0.791 ถง 0.910 และมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ทกตว โดยเรยงล าดบความส าคญจากมากไปนอย ไดแก ระดบของคางสง (LO) ( = 0.910) ความนาจะเปนในการสงตรงเวลา (PT) ( = 0.908) อตราการขาด สนคา (PS) ( = 0.857) และอตราการเตม เตมค าส ง ซ อ (OF) ( = 0.791) ตามล าดบ และมความแปรผนรวมกบองคประกอบของระดบการบรการลกคา รอยละ 82.8, 82.4, 73.5 และ 62.5 ตามล าดบ

4.5 ผลการวเคราะหโมเดลสมการโครงสรางตามสมมตฐาน

ในการศกษาการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ผวจยตงสมมตฐานไว ดงน

1. ปจจยดานการหยดชะงกของโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอการวางแผนโซ อปสงค

2. ปจจยดานการวางแผนโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอสมรรถนะโซคณคา 3. ปจจยดานการวางแผนโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคา 4. ปจจยดานสมรรถนะโซคณคามอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคา

142

ผวจยด าเนนการวเคราะหขอมลดวยตวแบบความสมพนธเชงสาเหต ซงประกอบดวย การหยดชะงกของโซอปสงค การวางแผนโซอปสงค สมรรถนะโซคณคา และระดบการบรการลกคา แสดงดงแผนภาพท 4.15 และตารางท 4.17

แผนภาพท 4.15 การวเคราะหคาดชนความสอดคลองกลมกลน ของโมเดลโดยรวม (กอนปรบโมเดล)

ตารางท 4.18 การวเคราะหคาดชนความสอดคลองกลมกลนของโมเดลโดยรวม (กอนปรบโมเดล)

ดชนความกลมกลน เกณฑ คาดชนทวดได ผลการพจารณา 2 /df (792.397/131) < 2.00 6.049 ไมผานเกณฑ

CFI 0.95 0.907 ไมผานเกณฑ GFI 0.95 0.806 ไมผานเกณฑ

AGFI 0.90 0.746 ไมผานเกณฑ RMSEA < 0.05 0.112 ไมผานเกณฑ

RMR < 0.05 0.032 ผานเกณฑ จากตารางท 4.18 แสดงใหเหนวาโมเดลการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ทผวจยไดพฒนาขนมาจากแนวคดและทฤษฏทเกยวของยงไมมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ โดยพจารณาจากคาสถตทค านวณได คอ คา 2 = 792.397, df = 131, p-value = 0.000, 2 /df = 6.049, CFI = 0.907, GFI = 0.806, AGFI = 0.746, RMSEA = 0.112 และ RMR= 0.032 ซงคาสถตทส าคญบางดชนยงไมผานเกณฑตามทก าหนดไว (Joreskog; & Sorbom, 1996)

143

ผวจยจงไดด าเนนการปรบโมเดล (Model Modification) โดยพจารณาจากค าแนะน าในการปรบพารามเตอรในโมเดลดวยคาดชนปรบโมเดล (Model Modification Indices: MI) จากนนปรบพารารามเตอรโดยยนยอมใหผอนคลายขอตกลงเบองตนใหคาความคลาดเคลอนสมพนธกนได จนกระทงคาดชนความกลมกลนมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยพบวา มการปรบแกโมเดล จ านวน 43 ครง หรอ 43 เสน ซงในการปรบโมเดลมการเปลยนแปลงไปในทศทางทดขน คอ 2 ลดลงจาก 792.397 เปน 106.305 และคา RMSEA กลดลงเชนเดยวกนจาก 0.112 เปน 0.023 แสดงใหเหนวาการปรบแกโมเดลเพอใหมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษดวยวธการดงกลาวไดผลคอนขางด และไมเปนการแกไขแนวคดและทฤษฏทใชในการวจยดวย เพราะเปนการปรบทความคลาดเคลอนมาตรฐานของตวแปรเชงประจกษ ไมไดไปเปลยนทศทางความสมพนธระหวางตวแปรในแบบจ าลองโดยผลการวเคราะหคาดชนความกลมกลนของโมเดลโดยรวมหลงจากทผวจยไดด าเนนการปรบโมเดล ดงตารางท 4.18 และแผนภาพท 4.16 ตารางท 4.19 การวเคราะหคาดชนความสอดคลองกลมกลนของโมเดลโดยรวม (หลง ปรบโมเดล)

ดชนความกลมกลน เกณฑ คาดชนทวดได ผลการพจารณา 2 /df (106.305/88) < 2.00 1.208 ผานเกณฑ

CFI 0.95 0.997 ผานเกณฑ GFI 0.95 0.972 ผานเกณฑ

AGFI 0.90 0.945 ผานเกณฑ RMSEA < 0.05 0.023 ผานเกณฑ

RMR < 0.05 0.013 ผานเกณฑ จากตารางท 4.19 เมอพจารณาคาดชนความกลมกลนของโมเดล พบวา โมเดลสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษโดยมคาดชนความกลมกลนทง 6 ดชนทผานเกณฑ การยอมรบ คอคาดชน 2 = 106.305, df = 88, p-value = 0.090, 2 /df = 1.208, CFI = 0.997, GFI = 0.972, AGFI = 0.945, RMSEA = 0.023 และ RMR = 0.013 ดงน นจงสรปไดวา โมเดลแบบจ าลองสมการเชงโครงสรางมความเหมาะสม กลมกลนกบขอมลเชงประจกษ

144

แผนภาพท 4.16 การวเคราะหคาดชนความสอดคลองกลมกลนของโมเดลโดยรวม (หลง ปรบโมเดล)

สวนท 6 ผลการวเคราะหเสนทาง (Path Analysis) 6.1 ผลการวเคราะหอทธพลเชงสาเหตของการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ผวจ ยท าการวเคราะหอทธพลเชงสาเหตของการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา เพอท าการตอบค าถามการวจยและสมมตฐานการวจย โดยผวจยน าเสนอผลของอทธพลทางตรง (Direct Effects: DE) อทธพลทางออม (Indirect Effects: IE) และอทธพลรวม (Total Effects: TE) ซงสามารถน าเสนอผลการวเคราะหไดดงน

145

ตารางท 4.20 อทธพลของตวแปรในโมเดลเชงสาเหตของการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอ สมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา

ปจจยผล DCP VCP CSL

ปจจยเหต DE IE TE DE IE TE DE IE TE DCD 0.914** - 0.914** - 0.838** 0.838** - 0.742** 0.742** DCP - - - 0.917*

* - 0.917** 0.444** 0.368** 0.812**

VCP - - - - - - 0.402** - 0.402** CSL - - - - - - - - -

คาสถตไคว-สแควร = 106.305, df = 88, P = 0.090, CFI= 0.997, GFI = 0.972, AGFI = 0.945, RMR = 0.013, RMSEA = 0.023

ตวแปร MM SM PM RA DF RP CP RM CS ความเทยง 0.642 0.692 0.710 0.779 0.673 0.737 0.633 0.739 0.618 ตวแปร RL RT FL CO TM OF PS LO PT ความเทยง 0.851 0.644 0.762 0.732 0.690 0.707 0.820 0.741 0.739 สมการโครงสรางของตวแปร

DCP VCP CSL

R Square 0.835 0.840 0.685 เมทรกซสหสมพนธระหวางตวแปรแฝง ตวแปรแฝง DCD DCP VCP CSL DCD 1 DCP 0.805** 1 VCP 0.797** 0.854** 1 CSL 0.691** 0.734** 0.817** 1

หมายเหต * p < 0.05 ** p < 0.01

146

จากตารางท 4.19 แสดงการทดสอบความสอดคลองของโมเดลเชงสาเหตของการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ตามสมมตฐานกบขอมลเชงประจกษ พบวา โมเดลมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยพจารณาจากคาสถตทใชตรวจสอบความสอดคลองระหวางโมเดลกบขอมลเชงประจกษ ไดแก คาไคว - สแควร มคาเทากบ 106.305 องศาอสระเทากบ 88 คานาจะเปน (p) เทากบ 0.090 นนคอ คาไคว - สแควร แตกตางจากศนยอยางไมมนยส าคญ แสดงวายอมรบสมมตฐานหลกทวา โมเดลทพฒนาขนสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ ซงสอดคลองกบผลการวเคราะห โดยคาดชน GFI = 0.972, AGFI = 0.945 และ CFI = 0.997 มคาเขาใกล 1 สวนดชน RMR = 0.013 และ RMSEA = 0.023 มคาเขาใกลศนย เมอพจารณาคาความเทยงของตวแปรสงเกตได พบวา ตวแปรสงเกตไดมคาความเทยงอยระหวาง 0.618 - 0.851 โดยตวแปรทมความเทยงสงสด คอ สมรรถนะโซคณคาดานความนาเชอถอ (RL) มคาความเทยงเทากบ 0.851 รองลงมาคอ ระดบการบรการลกคา ดานอตราการขาดสนคา (PS) มคาความเทยงเทากบ 0.820 สวนตวแปรทมความเทยงต าสด คอ การวางแผนโซอปสงคดานการบรการลกคา (CS) มคาความเทยงเทากบ 0.618 ส าหรบคาสมประสทธการพยากรณ (R2 ) ของสมการโครงสรางตวแปรแฝงภายใน พบวา คาสมประสทธการพยากรณ (R 2) ของการวางแผนโซอปสงค มคาเทากบ 0.835 หรอตวแปรในโมเดลสามารถอธบายความแปรปรวนของการวางแผนโซอปสงค (DCP) ไดรอยละ 83.5 คาสมประสทธการพยากรณ (R2) ของสมรรถนะโซคณคา มคาเทากบ 0.840 หรอตวแปรในโมเดลสามารถอธบายความแปรปรวนของสมรรถนะโซคณคา (VCP) ไดรอยละ 84.0 คาสมประสทธการพยากรณ (R2) ของระดบการบรการลกคา มคาเทากบ 0.685 หรอตวแปรในโมเดลสามารถอธบายความแปรปรวนของระดบการบรการลกคา (CSL) ไดรอยละ 68.5 เมทรกซสหสมพนธระหวางตวแปรแฝง พบวา คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรแฝงมคาอยระหวาง 0.691 - 0.854 โดยตวแปรทกคเปนความสมพนธแบบมทศทางเดยวกน คอ มคาความสมพนธเปนบวก โดยตวแปรแฝงทมความสมพนธกนสงมาก (r > 0.8) มจ านวน 3 ค และตวแปรแฝงทมความสมพนธกนในระดบสง (0.6 < r < 0.8) มจ านวน 3 ค โดยตวแปรแฝงทมคาสมประสทธสหสมพนธมากทสดซงมคาสมประสทธสหสมพนธเทากบ 0.854 (r = 0.854) คอ การวางแผนโซอปสงค (DCP) กบสมรรถนะโซคณคา (VCP) รองลงมาคอ ระดบการบรการลกคา (CSL) กบสมรรถนะโซคณคา(VCP) มคาสมประสทธสหสมพนธเทากบ 0.817 (r = 0.817) และ การหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) กบระดบการบรการลกคา (CSL) มคาสมประสทธสหสมพนธนอยทสดเทากบ 0.691 (r = 0.691)

147

เมอพจารณาอทธพลทางตรงและอทธพลทางออม ซงสามารถสรปไดดงน (1) การหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) มอทธพลทางตรงเชงบวกตอการวางแผนโซอปสงค (DCP) โดยมขนาดอทธพลทางตรงเทากบ 0.914 ซงเปนคาอทธพลทมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

(2) การวางแผนโซอปสงค (DCP) มอทธพลทางตรงเชงบวกตอสมรรถนะโซคณคา (VCP) โดยมขนาดอทธพลทางตรงเทากบ 0.917 ซงเปนคาอทธพลทมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

(3) สมรรถนะโซคณคา (VCP) มอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคา (CSL) โดยมขนาดอทธพลทางตรงเทากบ 0.402 ซงเปนคาอทธพลทมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

(4) การวางแผนโซอปสงค (DCP) มอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคา (CSL) โดยมขนาดอทธพลทางตรงเทากบ 0.444 ซงเปนคาอทธพลทมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 (5) การหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) มอทธพลทางออมเชงบวกตอสมรรถนะโซคณคา (VCP) โดยผานการวางแผนโซอปสงค (DCP) โดยมขนาดอทธพลทางออมเทากบ 0.838 ซงเปนคาอทธพลทมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 (6) การหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) และการวางแผนโซอปสงค (DCP) มอทธพลทางออมเชงบวกตอระดบการบรการลกคา (CSL) โดยผานสมรรถนะโซคณคา (VCP) โดยมขนาดอทธพลทางออมเทากบ 0.742 และ 0.368 ตามล าดบ ซงเปนคาอทธพลทมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 6.2 ผลการวเคราะหคาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได ผวจยไดด าเนนการตรวจสอบขอมลกอนการวเคราะหโมเดลสมการโครงสรางเรยบรอยแลว ผ วจ ยไดท าการวเคราะหคาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได เพอพจารณาถงองคประกอบรวมทสามารถอธบายถงความสมพนธระหวางตวแปรสงเกตได ซงผลการวเคราะหสามารถแสดงไดดงตารางท 4.20

148

ตารางท 4.21 คาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได

องคประกอบ/ตวแปร น าหนกองคประกอบ สมประสทธคะแนน

องคประกอบ b B SE t R2

DCD MM 1.000 0.801 - - 0.642 0.138 SM 1.119 0.832 0.049 22.982 0.692 0.094 PM 1.179 0.843 0.070 16.831 0.970 0.147 RA 1.173 0.883 0.066 17.874 0.779 0.227

DCP DF 1.000 0.820 - - 0.673 0.071 RP 0.965 0.859 0.035 27.407 0.737 0.138 CP 0.928 0.796 0.051 18.165 0.633 0.022 RM 0.997 0.860 0.050 20.088 0.739 0.163 CS 0.794 0.786 0.044 18.110 0.618 0.119

VCP RL 1.000 0.923 - - 0.851 0.317 RT 1.012 0.802 0.048 20.914 0.644 0.135 FL 1.001 0.873 0.037 26.792 0.762 0.140 CO 0.942 0.856 0.048 19.786 0.732 0.281 TM 0.976 0.830 0.052 18.814 0.690 0.290 CSL OF 1.000 0.841 - - 0.707 0.350 PS 0.988 0.906 0.043 23.172 0.820 0.372 LO 0.984 0.861 0.050 19.619 0.741 0.261 PT 1.003 0.860 0.047 21.263 0.739 0.223

หมายเหต ** p < 0.01

149

จากตารางท 4.20 ผลการวเคราะหคาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได พบวา คาน าหนกองคประกอบ (b) ของตวแปรสงเกตได มคาเปนบวกทงหมดมขนาดตงแต 0.928 ถง 1.179 และแตกตางจากศนยอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ทกตว โดยตวแปรสงเกตไดทมคาน าหนกองคประกอบมากทสด คอ องคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) คอ การจดการผลตภณฑ/ตราสนคา (PM) น าหนกองคประกอบเทากบ 1.179 สวนตวแปรสงเกตไดทมน าหนกองคประกอบนอยทสด องคประกอบองคประกอบการวางแผนโซอปสงค (DCP) คอ การวางแผนก าลงผลต (CP) น าหนกองคประกอบเทากบ 0.928 คาสมประสทธความเทยงของตวแปรสงเกตไดทกคา (R2) ซงบอกคาความแปรปรวนรวมของตวแปรสงเกตได มคาต งแต 0.576 - 0.776 เมอพจารณาคาน าหนกองคประกอบมาตรฐาน (B) เปนรายองคประกอบ พบวา (1) องคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) ตวแปรทมน าหนกส าคญมากทสด คอ การวเคราะหความเสยง (RA) มน าหนกองคประกอบมาตรฐานเทากบ 0.883 มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค รอยละ 77.9 รองลงมาคอ การจดการผลตภณฑ/ตราสนคา (PM) มน าหนกองคประกอบมาตรฐานเทากบ 0.843 มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค รอยละ 71.0 การจดการการขาย (SM) มน าหนกองคประกอบมาตรฐานเทากบ 0.832 มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค รอยละ 69.2 และการจดการการตลาด (MM) มน าหนกองคประกอบมาตรฐานเทากบ 0.801 มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค รอยละ 64.2

(2) องคประกอบการวางแผนโซอปสงค (DCP) ตวแปรทมน าหนกส าคญมากทสด คอ การจดการสงเสรมสนคา (RM) มน าหนกองคประกอบมาตรฐานเทากบ 0.860 มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการวางแผนโซอปสงค รอยละ 73.9 รองลงมาคอ การเตมเตมสนคา (RP) มน าหนกองคประกอบมาตรฐานเทากบ 0.859 มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการวางแผนโซอปสงค รอยละ 73.7 การพยากรณอปสงค (DF) มน าหนกองคประกอบมาตรฐานเทากบ 0.820 มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการวางแผนโซอปสงค รอยละ 67.3 การวางแผนก าลงผลต (CP) มน าหนกองคประกอบมาตรฐานเทากบ 0.796 มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการวางแผนโซอปสงค รอยละ 63.3 และ การบรการลกคา (CS) มน าหนกองคประกอบมาตรฐานเทากบ 0.786 มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการวางแผนโซอปสงค รอยละ 61.8

(3) องคประกอบสมรรถนะโซคณคา (VCP) ตวแปรทมน าหนกส าคญมากทสด คอ ความนาเชอถอ (RL) มน าหนกองคประกอบมาตรฐานเทากบ 0.923 มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบสมรรถนะโซคณคา รอยละ 85.1 รองลงมาคอ ความคลองแคลว (FL) มน าหนกองคประกอบมาตรฐานเทากบ 0.873 มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบสมรรถนะโซคณคา รอยละ 76.2 ตนทน (CO) มน าหนกองคประกอบมาตรฐานเทากบ 0.856 มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบสมรรถนะโซคณคา รอยละ 73.2 การจดการทรพยสน (TM) มน าหนกองคประกอบ

150

มาตรฐานเทากบ 0.830 มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบสมรรถนะโซคณคา รอยละ 69.0 และ การตอบสนอง (RT) มน าหนกองคประกอบมาตรฐานเทากบ 0.802 มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบสมรรถนะโซคณคา รอยละ 64.4 (4) องคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) ตวแปรทมน าหนกส าคญมากทสด คอ อตราการขาดสนคา (PS) มน าหนกองคประกอบมาตรฐานเทากบ 0.906 มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค รอยละ 82.0 รองลงมาคอ ระดบของคางสง (LO) มน าหนกองคประกอบมาตรฐานเทากบ 0.861 มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค รอยละ 74.1 ความนาจะเปนในการสงตรงเวลา (PT) มน าหนกองคประกอบมาตรฐานเทากบ 0.860 มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค รอยละ 73.9 และอตราการเตมเตมค าสงซอ (OF) มน าหนกองคประกอบมาตรฐานเทากบ 0.841 มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค รอยละ 70.7 สวนท 7 ผลการวเคราะหตามสมมตฐานการวจย

สมมตฐานท 1 ปจจยดานการหยดชะงกของโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอการวางแผนโซอปสงค

จากผลการวเคราะหพบวา ปจจยดานการหยดชะงกของโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอการวางแผนโซอปสงค โดยมขนาดอทธพลทางตรงเทากบ 0.914 ซงเปนคาอทธพลทมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

สมมตฐานท 2 ปจจยดานการวางแผนโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอสมรรถนะโซคณคา

จากผลการวเคราะหพบวา ปจจยดานการวางแผนโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอสมรรถนะโซคณคา โดยมขนาดอทธพลทางตรงเทากบ 0.917 ซงเปนคาอทธพลทมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 สมมตฐานท 3 ปจจยดานสมรรถนะโซคณคามอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการ ลกคา

จากผลการวเคราะหพบวา ปจจยดานสมรรถนะโซคณคามอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคา โดยมขนาดอทธพลทางตรงเทากบ 0.402 ซงเปนคาอทธพลทมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

สมมตฐานท 4 ปจจยดานการวางแผนโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคา

151

จากผลการวเคราะหพบวา ปจจยดานการวางแผนโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคา โดยมขนาดอทธพลทางตรงเทากบ 0.444 ซงเปนคาอทธพลทมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

ตารางท 4.22 สรปผลของการทดสอบสมมตฐาน

สมมตฐาน ผลการทดสอบ

สมมตฐานท 1 ปจจยดานการหยดชะงกของโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอการวางแผนโซอปสงค

ยอมรบ

สมมตฐานท 2 ปจจยดานการวางแผนโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอสมรรถนะโซคณคา

ยอมรบ

สมมตฐานท 3 ปจจยดานสมรรถนะโซคณคามอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคา

ยอมรบ

สมมตฐานท 4 ปจจยดานการวางแผนโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคา

ยอมรบ

152

บทท 5

สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยเรอง การหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ผวจยมวตถประสงคในการวจยดงน (1) เพอศกษาปจจยทสงผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคาส าหรบรานคาสงและคาปลกผลตภณฑเหลก (2) เพอศกษาอทธพลของปจจยทสงผลตอสมรรถนะโซคณคาส าหรบรานคาสงและคาปลกผลตภณฑเหลก (3) เพอศกษาอทธพลของปจจยทสงผลตอระดบการบรการลกคาส าหรบรานคาสงและคาปลกผลตภณฑเหลก และ (4) เพอศกษากระบวนการและหลกเกณฑในการจดการดานโซอปสงคของอตสาหกรรมเหลกเพอน าเสนอเปนแนวทางในการตอบสนองความตองการของลกคา โดยเกบรวบรวมขอมลจากผทรงคณวฒ ผเชยวชาญ และนกวชาการดานอตสาหกรรมเหลก และรานคาสงและคาปลก ผบรหารหรอผเชยวชาญดานรานคาสงและคาปลก จ านวน 7 ทาน และตวอยางของโรงงานอตสาหกรรมเหลก ผใหบรการคลงสนคาสาธารณะ และรานคาสงและคาปลก ผวจยแบงหวขอการน าเสนอออกเปน 3 สวน ดงน

1. สรปผลการวจย 2. อภปรายผล 3. ขอจ ากดในงานวจย 4. ขอเสนอแนะ

5.1 สรปผลการวจย ผลการศกษาปจจยดานการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคาสามารถสรปการวจยไดดงน

1. ผลการวจยขอมลเบองตนและขอมลทวไปเกยวกบองคกรผตอบแบบสอบถามสวนใหญสนคาหลกทท าการผลตเปนเหลกแทงเลก (Billet) มยอดขายของธรกจตอป นอยกวา 100 ลานบาท และมประเภทของบรษทคคาเปนองคกรธรกจผขนสงสนคา (ทวไป) สวนใหญจะปฏบตงายในงานกลมอตสาหกรรมเหลกทมระยะเวลาในการด าเนนงานระหวาง 5 - 15 ป ท างานในต าแหนงหวหนางาน และผปฏบตงานดานการผลตทงทเปน การรบจางผลต และการท าเพอสงรานคาปลกและคาสง โดยสวนใหญจะใหวามส าคญ ในดานการหยดชะงกของโซอปสงค โดยภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง พจารณารายดานพบวา ดานการจดการการตลาด มคาเฉลยมากทสด รองลงมาคอ ดานการวเคราะหความเสยง ดานการจดการการขาย และดานการจดการผลตภณฑ/ตราสนคา ตามล าดบ ใน

153

ขณะเดยวกน การวางแผนโซอปสงค โดยภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง พจารณารายดานพบวา ดานการเตมเตมสนคา มคาเฉลยมากทสด รองลงมาคอ ดานการบรการลกคา มากทสด รองลงมาคอ ดานการพยากรณอปสงค ดานการวางแผนก าลงผลต และดานการจดการสงเสรมสนคา ตามล าดบ และดานสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา โดยภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ซงสามารถแจกแจงรายละเอยดแตละดานไดดงน คอสมรรถนะโซคณคา โดยภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง พจารณารายขอพบวา ดานความนาเชอถอ มคาเฉลยมากทสด รองลงมาคอ ดานการจดการทรพยสน ดานความคลองแคลว ดานตนทน ดานการตอบสนอง ตามล าดบ ทายทสดในดานระดบการบรการลกคา โดยภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง พจารณารายขอพบวา ดานระดบของคางสง มคาเฉลยปานกลางทสด รองลงมาคอ ดานความนาจะเปนในการสงตรงเวลา ดานอตราการขาดสนคา และดานอตราการเตมเตมค าสงซอ ตามล าดบ ซงในผลจากงานวจยไดพบวาในอตสาหกรรมเหลกนนจะตองมรปแบบการจดการการวางแผนรวมกบลกคาเพอเปนการปองกนการหยดชะงกของโซอปสงคในดานความตองการของลกคา เพอท าใหสงผลตอการวางแผนในดานการผลตและเพอตอบสนองลกคาไดอยางชดเจนและถกตอง

2. ผลการวเคราะหอทธพลเชงสาเหตของ จากการทดสอบความสมพนธเชงสาเหตของการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา สรปไดดงน 2.1 ผลการวเคราะหและทดสอบความสมพนธของจากผลการวเคราะหพบวา

ปจจยดานการหยดชะงกของโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอการวางแผนโซอปสงค ตาม

สมมตฐานท 1 ไดคาสมประสทธสหสมพนธโดยมขนาดอทธพลทางตรงสงมาก ตามสมตฐานท 1

สรปไดวา องคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) ตวแปรทมน าหนกส าคญมากทสด คอ

การวเคราะหความเสยง (RA) มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค

รองลงมาคอ การจดการผลตภณฑ/ตราสนคา (PM) มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการ

หยดชะงกของโซอปสงค การจดการการขาย (SM) มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการ

หยดชะงกของโซ อปสงค และการจดการการตลาด (MM) ม ม ความแปรผนรวมกนกบ

องคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค

2.2 ผลการวเคราะหและทดสอบความสมพนธของจากผลการวเคราะหพบวา

ปจจยดานการวางแผนโซอปสงค ม อทธพลทางตรงเชงบวกตอสมรรถนะโซคณคา ตาม

สมมตฐานท 2 ไดคาสมประสทธสหสมพนธโดยมขนาดอทธพลทางตรงสงมาก ตามสมตฐานท

2 สรปไดวา องคประกอบการวางแผนโซอปสงค (DCP) ตวแปรทมน าหนกส าคญมากทสด คอ

154

การจดการสงเสรมสนคา (RM) มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการวางแผนโซอปสงค

รองลงมาคอ การเตมเตมสนคา (RP) มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการวางแผนโซอป

สงค การพยากรณอปสงค (DF) มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการวางแผนโซอปสงค

การวางแผนก าลงผลต (CP) มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการวางแผนโซอปสงค และ

การบรการลกคา (CS) มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการวางแผนโซอปสงค

2.3 ผลการวเคราะหและทดสอบความสมพนธของจากผลการวเคราะหพบวา ปจจย

ดานสมรรถนะโซคณคามอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคา ตามสมมตฐานท 3 ไดคา

สมประสทธสหสมพนธโดยมขนาดอทธพลทางตรงสงมาก ตามสมตฐานท 3 สรปไดวา องคประกอบ

สมรรถนะโซคณคา (VCP) ตวแปรทมน าหนกส าคญมากทสด คอ ความนาเชอถอ (RL) มความแปรผน

รวมกนกบองคประกอบสมรรถนะโซคณคา รองลงมาคอ ความคลองแคลว (FL) มความแปรผนรวมกน

กบองคประกอบสมรรถนะโซคณคา ตนทน (CO) มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบสมรรถนะโซ

คณคา การจดการทรพยสน (TM) มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบสมรรถนะโซคณคา และ การ

ตอบสนอง (RT) มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบสมรรถนะโซคณคา ซงสอดคลอง อธบายไดวา

ปจจยดานสมรรถนะโซคณคาไดสงผลตอระดบการบรการลกคาในดานอตสาหกรรมเหลก เพอสงเสรม

ใหผประกอบการไดมการปรบตวในกระบวนการการตอบสนองความตองการของลกคาไดอยางม

ประสทธภาพ

2.4 ผลการวเคราะหและทดสอบความสมพนธของจากผลการวเคราะหพบวา ปจจย

ดานการวางแผนโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคาปานกลาง ตาม

สมมตฐานท 4 ไดคาสมประสทธสหสมพนธโดยมขนาดอทธพลทางตรงสงมาก ตามสมตฐานท 4 สรป

ไดวา องคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) ตวแปรทมน าหนกส าคญมากทสด คอ อตรา

การขาดสนคา (PS) มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค รองลงมาคอ

ระดบของคางสง (LO) มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค ความนาจะ

เปนในการสงตรงเวลา (PT) มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค และ

อตราการเตมเตมค าสงซอ (OF) มความแปรผนรวมกนกบองคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค

ซงสอดคลองกบวตถประสงคการวจยคอเพอศกษากระบวนการและหลกเกณฑในการจดการดานโซอป

สงคของอตสาหกรรมเหลกเพอน าเสนอเปนแนวทางในการตอบสนองความตองการของลกคา

155

5.2 อภปรายผล จากการด าเนนการวจยเรองการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ผวจยสรปผลประเดนการอภปรายรวม 6 ประเดน ดงน จากผลการวเคราะหขอมลงานวจยน ามาอภปรายผลมรายละเอยดดงน

1. จากผลวจยการหยดชะงกของโซอปสงคโดยภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ประกอบดวย การจดการการตลาด การจดการการขาย ภาพรวม การจดการผลตภณฑ/ตราสนคา การวเคราะหความเสยง การหยดชะงกของโซอปทาน การขาดวตถดบหรอชนสวน การเปลยนแปลงดานวศวกรรม การแนะน าสนคาใหม การสงเสรมสนคาใหม และความผดพลาดของสารสนเทศ ความส าคญอยในระดบปานกลาง ในขณะท การวางแผนโซอปสงค โดยภาพรวม ความส าคญอยในระดบปานกลาง ประกอบดวย การหยดชะงกของโซอปสงค การวางแผนโซอปสงค สมรรถนะโซคณคา และระดบการบรการลกคา จากผลวจยการวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรสงเกตได มวตถประสงคเพอตรวจสอบการแจกแจงปกตของตวแปรเดยว ซงเปนขอตกลงเบองตนของการตรวจสอบขอมลกอนวเคราะหขอมลดวยโปรแกรมสถต และเมอพจารณาคาความเบและความโดง พบวา คาความเบและความความโดงมความแตกตางจากศนยเพยงเลกนอย แตจดวาใกลศนย จงถอวาตวแปรสงเกตไดมการแจกแจงเปนโคงปกต จงมความเหมาะสมทจะน าไปวเคราะหโมเดลสมการเชงโครงสราง ผวจยท าการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตไดโดยพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Product Moment Correlation) ท าใหได เมทรกซสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตได เพอตรวจสอบขอตกลงเบองตนของการวเคราะหโมเดลสมการเชงโครงสราง

2. ผลการวเคราะหการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ผวจยตงสมมตฐานไว ดงน 1) ปจจยดานการหยดชะงกของโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอการวางแผนโซอปสงค 2) ปจจยดานการหยดชะงกของโซอปทานมอทธพลทางตรงเชงบวกตอการวางแผนโซอปสงค 3) ปจจยดานการวางแผนโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอสมรรถนะโซคณคา และ 4) ปจจยดานสมรรถนะโซคณคามอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคา โมเดลการหยดชะงกของโซอปสงคและโซอปทานทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ทผวจยไดพฒนาขนมาจากแนวคดและทฤษฏทเกยวของยงไมมความสอดคลองกลมกลนกบขอมล เชงประจกษ และไดด าเนนการปรบโม เดล (Model Modification) โดยพจารณาจากค าแนะน าในการปรบพารามเตอรในโมเดลดวยคาดชนปรบโมเดล (Model Modification Indices: MI) จากนนปรบพารารามเตอรโดยยนยอมใหผอนคลายขอตกลงเบองตนใหคาความคลาดเคลอนสมพนธกนได จนกระทงคาดชนความกลมกลนมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ จากผลงานวจยน าเสนอเปนขอเสนอแนะในงานวจยครงนและขอเสนอแนะในงานวจยครงตอไป ตามสมมตฐานการวจย พบวา ปจจยดานการหยดชะงกของโซอปสงคม

156

อทธพลทางตรงเชงบวกตอการวางแผนโซอปสงค โดยมขนาดอทธพลทางตรงตอปจจยดานการหยดชะงกของโซอปทานมอทธพลทางตรงเชงบวกตอการวางแผนโซอปสงค และจากผลการวเคราะหพบวา ปจจยดานการวางแผนโซอปสงคมอทธพลทางตรงเชงบวกตอสมรรถนะโซคณคา โดยมขนาดอทธพลทางตรง ปจจยดานสมรรถนะโซคณคามอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคา ดงเชนงานวจยของ Patrick Qiang and Anna Nagurney (2012) ไดกลาวถงแบบจ าลองจะถอวาการหยดชะงกนนอาจสงผลกระทบตอทงความสามารถในการเชอมโยงเครอขายและในความตองการสนคา สองกรณทแตกตางกนของสถานะในครงแรกกรณเราคดวาผลกระทบของการหยดชะงกนนไมรนแรงและความตองการสามารถท าไดไดพบ ในกรณทสองความตองการไมสามารถตอบสนองไดทงหมด ส าหรบสองกรณนเราเสนอตวชวดประสทธภาพสองแบบ โดยปจจยของการหยดชะงกของโซอปสงคน นคอปจจยการน าเขาจากการขายและปจจยดานการตลาด จากนนเราสรางตวบงชเกณฑสองทางเพอประเมนประสทธภาพเครอขายซพพลายเชนส าหรบความตองการทส าคญ ซงผลงานวจยนนไดพบวาปจจยในการหยดชะงกของโซอปสงคนนมผลตอการระดบการบรการลกคา

3. อภปรายผลวจยเชงคณภาพในการแกปญหาการหยดชะงกของโซอปสงคทสงผลตอการวางแผนโซอปทานเพอตอบสนองตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการใหบรการลกคาคอน าโลจสตกสชวยในการปรบปรงการจดเกบสนคาและวตถดบใหมประสทธภาพมากขน และควรวเคราะหปญหาและแนวทางแกไขในเรองความเหมาะสมของพนทการจดเกบและการจดวางแผนผงใหมส าหรบจดเกบสนคาส าเรจรปและวตถดบส าหรบอตสาหกรรมเหลก และควรใหอ านาจและความรบผดชอบในการตดสนใจและการปฏบตการแกบคลากร การเอออ านาจในการตดสนใจและความรบผดชอบในการเลอกใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก และเขาใจงานซงสามารถตดสนใจไดตามล าดบขนทก าหนด พรอมทงควรมหลกเกณฑในการเลอกใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก ใหมความเหมาะสมตอการน าไปจดเกบสนคา หรอขายหนารานอยางมประสทธภาพสงสด นอกจากนควรเพมความถในการใชบรการดานอตสาหกรรมเหลกในดานผลตภณฑและบรการ เพอใหมความเหมาะสมตอการน าไปจดเกบสนคา หรอขายหนาราน นอกจากนในสวนของบรษทมตวชวดเพอประเมนคณภาพและประสทธภาพบรการของอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน แมวาในอตสาหกรรมเหลกเปนอตสาหกรรมพนฐานทมสดสวนก าไรตอชนไมสงนก ท าใหตองผลตในปรมาณมาก ดงนนจงตองเพมระดบคณภาพและมลคา เพมประสทธภาพในการผลต ลดการสญเสย ดงนนในสวนมากควรปรบปรงประสทธภาพในการด าเนนการจดเกบสนคา การน าเอาระบบอตโนมตส าหรบกระบวนการควบคมโดยเพมความเรวในการจดเกบสนคา ไดอยางสงสดและสามารถรกษาคณภาพของสนคา ดงเชนงานวจยของ Kebing Chen et al. (2014) ไดมผลด าเนนงานวจยคอไดกลาวถงบทความนยงศกษากลไกการประสานงานส าหรบการจดหาโซเมอเกดการหยดชะงก หนงคอการหยดชะงกปจจยเดยวสถานการณคอการหยดชะงกของตนทนสนคาคง

157

คลงและอกรายการหนงคอ ประกอบดวย 2 ปจจยสถานการณทขดของเชนความตองการสนคาคงคลง - ราคา - บวก – อปสงค การหยดชะงก ในแตละสถานการณทงสวนกลางและกระจายอ านาจ โซอปทานมการตรวจสอบและเราศกษาวธการ บรรลการประสานงานโซอปทานทมการกระจายอ านาจ ซงไดสอดคลองกบผลการด าเนนงานวจยในดานการจดการสนคาคงคลงทเหมาะสมของการจดการโซอปสงค

4. ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสนระหวางตวแปรสงเกตได จ านวน 23 ตวแปร พบวา ความสมพนธระหวางตวแปรทงหมด 253 ค ซงเปนตวแปรสงเกตไดท งหมดมความสมพนธกนและความสมพนธของตวแปรทกค ม ทศทางเดยวกน โดยมคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรเปนความสมพนธทางบวก มขนาดของความสมพนธหรอคาสมประสทธสหสมพนธอยระหวาง 0.453 - 0.849 5. จากผลการวเคราะหขอมลเพอตอบวตถประสงคของการศกษา ผลการวเคราะหความตรงเชงโครงสรางของตวแบบการวดโดยท 5.1 ตวแปรองคประกอบการหยดชะงกของโซอปสงค ประกอบดวย 4 ดาน ไดแก การจดการการตลาด (MM) การจดการการขาย (SM) การจดการผลตภณฑ/ตราสนคา (PM) และ การวเคราะหความเสยง (RA) ผวจ ยท าการตรวจสอบคาสหสมพนธระหวางองคประกอบท ง 4 องคประกอบของการหยดชะงกของโซอปสงค รวมทง 6 ค พบวา คาสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดแตกตางจากศนยอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ทง 6 คมคาความสมพนธกนในระดบปานกลางถงระดบสงระหวาง 0.633 – 0.805 5.2 ตวแปรองคประกอบการวางแผนโซอปสงค ประกอบดวย 5 ดาน ไดแก การพยากรณอปสงค (DF) การเตมเตมสนคา (RP) การวางแผนก าลงผลต (CP) การจดการสงเสรมสนคา (RM) และการบรการลกคา (CS) ผวจยท าการตรวจสอบคาสหสมพนธระหวางองคประกอบทง 5 องคประกอบของการวางแผนโซอปสงค รวมทง 10 ค พบวา คาสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดแตกตางจากศนยอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ทง 10 คมคาความสมพนธกนในระดบปานกลางถงระดบสงระหวาง 0.642 – 0.838 5.3 ตวแปรองคประกอบสมรรถนะโซคณคา ประกอบดวย 5 ดาน ไดแก ความนาเชอถอ (RL) การตอบสนอง (RT) ความคลองแคลว (FL) ตนทน (CO) และการจดการทรพยสน (TM) ผวจยท าการตรวจสอบคาสหสมพนธระหวางองคประกอบทง 5 องคประกอบของสมรรถนะโซคณคา รวมทง 10 ค พบวา คาสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดแตกตางจากศนยอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ทง 10 คมคาความสมพนธกนในระดบปานกลางถงระดบสงระหวาง 0.538 – 0.823 5.4 ตวแปรองคประกอบสมรรถนะโซคณคา ประกอบดวย 5 ดาน ไดแก ความนาเชอถอ (RL) การตอบสนอง (RT) ความคลองแคลว (FL) ตนทน (CO) และการจดการทรพยสน (TM) ผวจยท าการตรวจสอบคาสหสมพนธระหวางองคประกอบทง 5 องคประกอบของสมรรถนะโซ

158

คณคา รวมทง 10 ค พบวา คาสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดแตกตางจากศนยอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ทง 10 คมคาความสมพนธกนในระดบปานกลางถงระดบสงระหวาง 0.538 – 0.823 5.5 ตวแปรองคประกอบระดบการบรการลกคา ประกอบดวย 4 ดาน ไดแก อตราการเตมเตมค าสงซอ (OF) อตราการขาดสนคา (PS) ระดบของคางสง (LO) และ ความนาจะเปนในการสงตรงเวลา (PT) ผวจยท าการตรวจสอบคาสหสมพนธระหวางองคประกอบทง 4 องคประกอบของระดบการบรการลกคา รวมทง 6 ค พบวา คาสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดแตกตางจากศนยอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ทง 6 คมคาความสมพนธกนในระดบปานกลางถงระดบสงระหวาง 0.664 – 0.829 6. จากผลการวเคราะหเสนทาง (Path Analysis) โดยวเคราะหอทธพลเชงสาเหตของการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ซงไดตอบตามวตถประสงคของงานวจยคอศกษาเพอศกษาปจจยการหยดชะงกของโซอปสงคทสงผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคาส าหรบรานคาสงและคาปลกผลตภณฑเหลก เพอศกษาอทธพลการหยดชะงกของโซอปสงคของปจจยทสงผลตอสมรรถนะโซคณคาส าหรบรานคาสงและคาปลกผลตภณฑเหลก เพอศกษาอทธพลการหยดชะงกของโซอปสงคของปจจยทสงผลตอระดบการบรการลกคาส าหรบรานคาสงและคาปลกผลตภณฑเหลก และเพอศกษากระบวนการและหลกเกณฑในการจดการดานโซอปสงคของอตสาหกรรมเหลกเพอน าเสนอเปนแนวทางในการตอบสนองความตองการของลกคา ดงนนเพอท าการตอบค าถามการวจยและสมมตฐานการวจย โดยผวจยน าเสนอผลของอทธพลทางตรง (Direct Effects: DE) อทธพลทางออม (Indirect Effects: IE) และอทธพลรวม (Total Effects: TE) 6.1 การหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) มอทธพลทางตรงเชงบวกตอการวางแผนโซอปสงค (DCP) โดยมขนาดอทธพลทางตรงนนท าใหเหนไดชดวาปจจยในการหยดชะงกของโซอปสงคซงมการประเมนถงความตองการของสนคาเหลก สงผลตอการวางแผนโซอปสงคมผลตอการตดสนใจในการวางแผนโซอปสงคของสนคาการสงผลตของเหลก ท าใหการจดการวางแผนของโซอปสงคของธรกจเหลกนนยอมมความสมพนธกบการหยดชะงกของโซอปสงคของธรกจ 6.2 การวางแผนโซอปสงค (DCP) มอทธพลทางตรงเชงบวกตอสมรรถนะโซคณคา (VCP) โดยมขนาดอทธพลทางตรงนนท าใหเหนไดชดวาปจจยในดานการวางแผนโซอปสงคสงผลตอสมรรถนะโซคณคา ซงมกจกรรมของการจดการของสมรรถนะโซคณคาในดานการตอบสนองความตองการของลกคา การพฒนาผลตภณฑใหมตามความตองการของลกคา การปรบแตงผลตภณฑทมอยการพยากรณความตองการของลกคา การสรางอปสงค ดงนนจากกจกรรมทกลาวมาสงผลถงสมรรถนะโซคณคาของการจดการดานในผลตภณฑของสนคาเหลก ดงนนการจดการวางแผนความตองการของลกคาสนคาเหลกเปนปจจยส าคญตอการจดการกจกรรมของโซคณคาในการประกอบธรกจเหลก

159

6.3 สมรรถนะโซคณคา (VCP) มอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคา (CSL) โดยมขนาดอทธพลทางตรงนนท าใหเหนไดชดวาปจจยในดานสมรรถนะโซคณคาสงผลตอระดบการบรการลกคา ทงในดานความนาเชอถอในดานของตราสนคาหรอความนาเชอถอในระดบของการบรการลกคา แมกระทงความคลองแคลวในการจดการค าสงซอของลกคานนเปนสงทผประกอบการจะตองระมดระวงในการจดใหถกตองแมนย า นอกจากนยงมดานการจดการทรพยสนของผประกอบการเองเพอสรางความมนใจของลกคา ทงในดานการเงนและการใหเครดตของการจดการดานการบรการลกคา พรอมทงการตอบสนองลกคาใหลกคามความพงพอใจและกลบมาใชบรการของผประกอบการเพอรกษาฐานลกคาไว 6.4 การวางแผนโซอปสงค (DCP) มอทธพลทางตรงเชงบวกตอระดบการบรการลกคา (CSL) โดยมขนาดอทธพลทางตรงนนผลการวจยพบวาในรปแบบของการพยากรณอปสงค การเตมเตมสนคา การวางแผนก าลงผลต การจดการสงเสรมสนคา และการบรการลกคานน เปนปจจยส าคญของการสงผลตอระดบความพงพอใจของลกคา นอกจากนผประกอบการอตสาหกรรมเหลกนนยงใหความสนใจในดานการวางแผนความตองการของลกคาเพอตอบสนองลกคาโดยตรง ซงท าใหเกดแรงผลกดนในการจดการของธรกจใหสามารถด าเนนความสงซอของลกคาใหมประสทธภาพมากขน พรอมกนนน ยงเปนการจดการรปแบบของการจดการในดานระยะเวลาเพอสงผลใหอตสาหกรรมมความตอเนองในการผลตตอไป 6.5 การหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) มอทธพลทางออมเชงบวกตอสมรรถนะโซคณคา (VCP) โดยผานการวางแผนโซอปสงค (DCP) โดยมขนาดอทธพลทางออมซงปจจยของการจดการดานการตลาด การจดการการขาย การจดการผลตภณฑหรอตราสนคานน สงผลตอการจดการในดานความนาเชอถอ การตอบสนองตอลกคา และรปแบบการขาย และตนทนการผลตสนคา โดยผานรปแบบของการจดการโซอปสงคซงเปนสวนส าคญในการจดการดานธรกจของผลตภณฑเหลก ดงนนการจดการรปแบบทางการขายโดยมการจดการดานการจดการโซคณคา ท าใหการจดการของธรกจเหลกมประสทธภาพมากขน ทงในดานของผประกอบการและลกคา 6.6 การหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) และการวางแผนโซอปสงค (DCP) มอทธพลทางออมเชงบวกตอระดบการบรการลกคา (CSL) โดยผานสมรรถนะโซคณคา (VCP) โดยมขนาดอทธพลทางออมนนคอในการศกษาในดานการหยดชะงกของความตองการของลกคานนสงผลตอการวางแผนโซอปสงคในแงกคอการจดการของวตถดบซงสงผลตอจ านวนค าสงซอและการจดการสนคาคงคลง นอกจากนการวางแผนโซอปสงคน นเปนรปแบบการจดการของผประกอบการอตสาหกรรมเหลกซงสงผลตอการจดการในดานคณภาพของการใหบรการลกคา ท าใหธรกจในอตสาหกรรมเหลกในปจจบนนนเหมาะสมกบการจดการในดานความสมพนธกบลกคาและผผลต เพอใหผประกอบการสามารถตอบสนองความผนผวนของความตองการสนคาและลกคา

160

ซงถามองในดานของการจดการธรกจนนจ าเปนตองอาศยความสมพนธในซพพลายเชนเพอใหผประกอบการนนสามารถยงประกอบธรกจใหประสงความส าเรจ

นอกจากนทางผวจยไดมการสมภาษณผบรหารและเจาหนาททเกยวของกบอตสาหกรรมเหลกโดยสรปความจากการสมภาษณและการวเคราะหในดานของการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคาไดดงตอไปน

ประเดนแรกคอ บรษทของผประกอบการอตสาหกรรมเหลกการมนโยบายในการเลอกใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนารานควรน าโลจสตกสชวยในการปรบปรงการจดเกบสนคาและวตถดบใหมประสทธภาพมากขน และควรวเคราะหปญหาและแนวทางแกไขในเรองความเหมาะสมของพนทการจดเกบและการจดวางแผนผงใหมส าหรบจดเกบสนคาส าเรจรปและวตถดบส าหรบอตสาหกรรมเหลก

ประเดนทสองคอ บรษทของผประกอบการอตสาหกรรมเหลกมระบบการใหอ านาจการตดสนใจและความรบผดชอบในการเลอกใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน ควรใหอ านาจและความรบผดชอบในการตดสนใจและการปฏบตการแกบคลากร การเอออ านาจในการตดสนใจและความรบผดชอบในการเลอกใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก และเขาใจงานซงสามารถตดสนใจไดตามล าดบขนทก าหนด

ประเดนทสามคอ บรษทของผประกอบการอตสาหกรรมเหลกมหลกเกณฑในการเลอกใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน ควรมหลกเกณฑในการเลอกใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก ใหมความเหมาะสมตอการน าไปจดเกบสนคา หรอขายหนารานอยางมประสทธภาพสงสด

ประเดนทสคอ บรษทของผประกอบการอตสาหกรรมเหลก เคยไดรบประสบการณทยงยาก ไมสะดวกสบาย ในดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนารานประสบการณในดานอตสาหกรรมเหลกเปนเรองทยากในการสงสม ปกตอตสาหกรรมเหลกจะเนนการพฒนาเทคโนโลยทางการผลตเปนหลก

ประเดนทหาคอ บรษทของผประกอบการอตสาหกรรมเหลกมความถในการใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน ควรเพมความถในการเลอกใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก ใหมความเหมาะสมตอการน าไปจดเกบสนคา หรอขายหนาราน

ประเดนทหกคอ บรษทของผประกอบการอตสาหกรรมเหลกมตวชวดเพอประเมนคณภาพและประสทธภาพบรการของอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนารานอตสาหกรรมเหลกเปนอตสาหกรรมพนฐานทมสดสวนก าไรตอชนไมสงนก ท าใหตองผลตในปรมาณมาก ดงนนจงตองเพมระดบคณภาพและมลคา เพมประสทธภาพในการผลต ลดการสญเสย

ประเดนทเจดคอ บรษทเคยไดรบประสบการณเรองอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนาราน เพอใชเปนแนวทางในการสมภาษณกลมตวอยางแบบเจาะลก สวนมากควร

161

ปรบปรงประสทธภาพในการด าเนนการจดเกบสนคา การน าเอาระบบอตโนมตส าหรบกระบวนการควบคมโดยเพมความเรวในการจดเกบสนคา ไดอยางสงสดและสามารถรกษาคณภาพของสนคา

ดงนนกลาวโดยสรปของงานวจยการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคาการหยดชะงกของโซอปสงคและการวางแผนโซอปสงค มอทธพลทางออมเชงบวกตอระดบการบรการลกคาโดยผานสมรรถนะโซคณคาโดยมขนาดอทธพลทางออมนนคอในการศกษาในดานการหยดชะงกของความตองการของลกคานนสงผลตอการวางแผนโซอปสงคในแงกคอการจดการของวตถดบซงสงผลตอจ านวนค าสงซอและการจดการสนคาคงคลง นอกจากนการวางแผนโซอปสงคน นเปนรปแบบการจดการของผประกอบการอตสาหกรรมเหลกซงสงผลตอการจดการในดานคณภาพของการใหบรการลกคา ท าใหธรกจในอตสาหกรรมเหลกในปจจบนนนเหมาะสมกบการจดการในดานความสมพนธกบลกคาและผผลต เพอใหผประกอบการสามารถตอบสนองความผนผวนของความตองการสนคาและลกคา ซงถามองในดานของการจดการธรกจนนจ าเปนตองอาศยความสมพนธในซพพลายเชนเพอใหผประกอบการนนสามารถยงประกอบธรกจใหประสงความส าเรจ นอกจากนจากการสมภาษณของผบรหารในสถานประกอบการของธรกจในอตสาหกรรมเหลก นนยงมความสอดคลองกบผลทไดจากการใชแบบสอบถามของแตละสถานประกอบการคอในดานนโยบายในการเลอกใชบรการดานอตสาหกรรมเหลก การจดเกบสนคา หรอการขายหนารานควรมการปรบปรงการในการจดเกบสนคาและวตถดบใหมประสทธภาพ เพอทจะสามารถตอบสนองความตองการของลกคาไดอยางเหมาะสม นอกจากนในสถานประกอบการจ าเปนตองมการใชรปแบบของเทคโนโลยเขามาเพอชวยในการจดการพยากรณความตองการของลกคา เพอใหสามารถตอบสนองลกคาไดอยางถกตอง ท งในดานเวลา จ านวน และคณภาพ รวมถงดานการบรการลกคา และนอกเหนอจากเรองดงกลาวคอการจดการดานการวางแผนของความตองการของลกคาเพอน าไปสความสมพนธของผผลต และลกคาอยางตอเนอง เพอใหการตอบสนองความตองการของลกคาเปนไปไดอยางมประสทธภาพ

5.3 ขอจ ากดในการวจย

1. การวจยครงนผวจยด าเนนการศกษาแนวคด ทฤษฎตาง ๆ และทบทวนวรรณกรรมทเกยวของจากแหลงขอมลทตยภม จากวรรณกรรมภายในประเทศและตางประเทศเปนสวนใหญ เพอท าใหไดรบความรพนฐานในการวจย ดงน น ผทจะน าผลการวจยไปประยกตใชตองค านงถงขอจ ากดดงกลาว

2. การวจยในครงนผวจยไดด าเนนการเกบรวบรวมขอมลจากแบบสอบถาม กบผบรหาร อาท ประธาน กรรมการผจดการ ผจดการใหญ ผบรหารระดบสง ผจดการทวไป ผจดการทางดาน

162

ฝายการผลต ผจดการทางดานการตลาด ผจดการทางดานฝายโลจสตกสเนองจากผบรหารมบทบาทและหนาททส าคญในการบรหารและยงเปนบคลากรทรบรรบทราบถงรายละเอยดขอขอมลตาง ๆ ทเกยวกบธรกจมากทสดซงตรงกบสงทผวจยตองการศกษา จงเปนกลมบคคลทมความเหมาะสมมากทสดในการใหขอมล ดงนน ผทจะน าผลการวจยไปใชตองค านงถงขอจ ากดทเกยวกบขอมลดงกลาว เพราะเปนมมมองของผบรหารทประเมนธรกจของตนเอง 5.4 ขอเสนอแนะ

1. ขอเสนอแนะในการน าผลวจยไปใช ในงานวจยนเปนการวเคราะหปจจยเพอใหทราบถงปจจยทสงผลตอการหยดชะงกของโซอปสงค เพอใหสามารถน าไปสการวางแผนการจดการดานการผลตเพอตอบสนองความตองการของลกคา ซงสามารถน าผลไปใชกบระบบธรกจทมลกษณะของอตสาหกรรมการผลต สนคาทรบท าตามค าสงซอ และการขายทมหนารานทงขายปลกและขายสง ซงในสวนการน าไปใชประโยชน ผวจยมองวาจากผลทไดจากงานวจยในฉบบนนนจะสามารถปรบในสวนของการจดการค าสงซอของลกคา เพอน าไปสการพยากรณการผลตซงในการพยากรณนนมความจ าเปนในการใชรปแบบการจดการความสมพนธกบลกคาเพอใหลกคาสามารถแจงความประสงคของจ านวนทตองการซอ นนคอการทลกคากจะตองมการพยากรณลวงหนาในการจดการค าสงซอ เพอใหผซอและผขายสามารถใหธรกจอยรอดตอไปได ทงนจากสภาพเศรษฐกจในปจจบน การหยดชะงกของโซอปสงคนนมความเปนไปไดสง ซงในการจดการสนคาคงคลงจงมความจ าเปนในการใชรปแบบการพยากรณเขามาชวยเพอลดระดบการจดการสนคาคงคลง ซงจะท าใหธรกจนนสามารถด าเนนตอไปไดโดยไมเสยโอกาสในการขายและการจดเกบสนคา ทงทเปนวตถดบและสนคาส าเรจรป เชน รปแบบการผลตสนคาแบบ Make to Order at Scale ซงการผลตแบบดงกลาว เปนความตองการของลกคาทเกดขนใหม ซงลกคามกจะคาดหวงวาสนคานนจะตอบสนองความตองการและเปนการผลตสนคาทเฉพาะเจาะจงตอตวบคคลหรอธรกจของลกคามากขน ผลตตามค าสงซอของลกคา และเปนสงทลกคาตองการมากขน ซงในกลมอตสาหกรรมเหลกนน เปนสนคาทสามารถแปรรปไดหลากหลาย ดงนนผประกอบการจ าเปนอยางยงในการทจะบรหารจดการรปแบบของความตองการของลกคา เพอท าใหผลประกอบการสามารถด าเนนธรกจตอไปได นอกจากน การน าประโยชนทางเทคโนโยลเขามาใชในธรกจ โดยมการพฒนารปแบบการตดตอกบลกคาทางเทคโนโลยทสามารถเชอมโยงขอมลกบลกคาไดนน กเปนสวนส าคญทสามารถเขาถงกลมลกคาไดดมากขน เพอใหรปแบบการจดการลกคาและเพมระดบการใหบรการลกคาไดดมากขนไปดวย

163

2. ขอเสนอแนะแนวทางในการวจยครงตอไป 2.1 ในงานวจยครงตอไปควรเปนการศกษาในดานการวางแผนการพยากรณและ

ของการวางแผนจดการดานการผลต นอกจากนควรศกษาในมตอน ๆทเกยวของของธรกจเพอใหสามารถใหผประกอบการพฒนารปแบบของธรกจและน าไปสของการท าแผนธรกจในอนาคตและนอกจากนควรจะตองศกษาความตองการของลกคาเพอใหผประกอบการสามารถมสนคาและเตมเตมสนคาใหตรงกบความตองการของลกคาเพอรกษาระดบความพงพอใจของลกคา

2.2 การวจยครงตอไปควรมการน าแบบจ าลองและตวแปรทใชในการศกษาครงนไปท าการวจยซ าในอตสาหกรรมอน ๆ ในบรบทของประเทศไทยหรอประเทศอน ๆ เพอท าการตรวจสอบตวแบบวามความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษตอไป

164

บรรณานกรม

ภาษาไทย กรณฐ แกวโบราณ และหควณ ชเพญ. (2558). การพฒนาการบรหารงานพสด ของสถาบนอดมศกษา

วเคราะหการบรหารโซอปสงคโซอปทานของมหาวทยาลยอบลราชธาน. Local Administration Journal, 8(2), 94-102.

กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ. (2547). (2562, กมภาพนธ 5). บทท 7 อตสาหกรรมเหลก. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: www.thaifta.com/thaifta/Portals/0/file/vol4Ch_7_steel.doc.

กลปพฤกษ ผวทองงาม และคณะ. (2549). (2562, มกราคม 5). การวเคราะหเชงปรมาณเพอการบรหารแบบหวงโซอปทานในอตสาหกรรมออยและน าตาล: รายงานวจยฉบบสมบรณโครงการ ศนยขอมลดจทลวจยแหงชาต. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: https://dric.nrct.go.th/Search/SearchDetail/173340.

เกรยงไกร เตชกานนท. (2550). (2562, มกราคม 10). ผลกระทบของการเปดเสรทางการคาและการปรบตวในหวงโซอปทานของอตสาหกรรมสงทอและเครองนงหมในประเทศไทย โครงการ WTO Watch (จบกระแสองคการการคาโลก) ไดรบทนอดหนนจากส านกงานกองทนสนบสนนการวจย. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: http://elibrary.trf.or.th/project_content.asp?PJID=RDG4810004.

เกรยงศกด เจรญวงศศกด. (2549). การคดเชงวเคราะห. พมพครงท 5. กรงเทพมหานคร: ซกเซสมเดย. เจรญชย โขมพตราภรณ, ธนญญา วสศร, รวพมพ ฉวสข และปรารถนา ปรารถนาด. (2550). (2561, 12

ธนวาคม). ระบบโซอปทานของอตสาหกรรมสบปะรดกระปองไทย. การประชมสมมนาเชงวชาการประจ าป ด านการจดการโลจสตกสและโซอปทาน ค รงท 6 . [ออนไลน ]. เขาถงไดจาก : https://elibrary.trf.or.th/project_content.asp?PJID=RDG4950013.

ไชยยศ ไชยมนคง, และมยขพนธ ไชยมนคง. (2557). การจดการซพพลายเชนและชองทางการตลาด. ตตยา กองกจ. (2550). (2561, พฤศจกายน 20). การวเคราะหระบบโลจสตกสเชงวศวกรรมการคายางพารา

ผานชายแดนไทยสประเทศจน. [ขอมลอเลกทรอนกส]. วทยานพนธบณฑตวทยาลย สาขาวชาวศวกรรมศาสตรโลจสตกส, คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม. เขาถงไดจาก : http://cmuir.cmu.ac.th/handle/6653943832/27241.

165

ตณญดา กองสน. (2560). ผลกระทบจากการหยดชะงกในโซอปทานตออตราผลตอบแทนของหลกทรพยในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย. (การคนควาอสระหลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต คณะพาณชยศาสตรและการบญช, มหาวทยาลยธรรมศาสตร).

ทรงกต ชยนมตวฒนา. (2550) การศกษาหวงโซอปทานในอตสาหกรรมกระดาษ: กรณศกษา: กลมธรกจกระดาษและบรรจภณฑ เครอบรษทปนซเมนตไทย จ ากด (มหาชน). (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต วทยาลยนวตกรรมอดมศกษา, มหาวทยาลยธรรมศาสตร).

ทรงพล สถตพรเทวญ และพณทพย อดมพล (2550). การศกษาหวงโซอปทานสนคาเกษตร และการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศภมศาสตร. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต วทยาลยนวตกรรมอดมศกษา มหาวทยาลยธรรมศาสตร).

ทศพร ศรสมพนธ. (2549). แนวคด ทฤษฎและหลกการรฐประศาสนศาสตรในการตรวจสอบถวงดล. ประมวลสาระชดวชา แนวคด ทฤษฎและหลกการรฐประศาสนศาสตร หนวยท 7 (พมพครงท 3). นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ธรกต นวรตน ณ อยธยา. (2547). การตลาดส าหรบการบรการ : แนวคดและกลยทธ. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ธรนาฏ เจยมพจมาน (2548). (2561, ธนวาคม 6). การขนราคาสนคากบผลกระทบตอโซอปทาน ในการขนราคาขายสนคา. การประชมสมมนาเชงวชาการประจ าปดานการจดการโลจสตกสและโซอปทาน ครงท 6 สถาบนราชภฎอบลราชธาน [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: http://eprints.utcc.ac.th/4038/1/212569.pdf.

นงลกษณ วรชชย. (2542). การวเคราะหอภมาน (Meta-Analysis). กรงเทพมหานคร: นชนแอดเวอรไทซง. นงลกษณ วรชชย. (2542). โมเดลลสเรล: สถตวเคราะหส าหรบการวจย (พมพครงท 3). กรงเทพมหานคร:

จฬาลงกรณมหาวทยาลย. พมกมล แกวใส. (2554). การวเคราะหโซคณคาของผลตภณฑมนส าปะหลงไทย. (วทยานพนธส านกงาน

คณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) มหาวทยาลยเกษตรศาสตร). ภทรสญากร คณาเสน. (2558). แนวทางการวเคราะหหวงโซคณคาในธรกจโรงไมสบ กรณศกษา บรษท

ธญญเจรญยโสธรวดชพ จ ากด. (การคนควาอสระหลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชานโยบายและการบรหารเทคโนโลยสารสนเทศ วทยาลยนวตกรรม, มหาวทยาลยธรรมศาสตร).

มลลกา บนนาค. (2537). สถตเพอการตดสนใจ. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

166

รพวรรณ พมพจนทร. (2551). (2562, มกราคม 10). ขนาดของกลมตวอยางทเหมาะสม. [ออนไลน]. เขาถง

ไดจาก: https://sites.google.com/site/bb24559r/khnad-khxng-klum-tawxyang-thi-hemaa-sm.

รศจรางค นนทวราวงศ และกาญจนา กาญจนสนทร (2551). การจดการหวงโซอปทานเพอเพมศกยภาพการแขงขนในอตสาหกรรมผาไหมไทย กรณศกษา หางหนสวนจ ากด ผาไหมไทย. (วทยานพนธวศ วกรรมศาสต รมห าบณ ฑ ต , ส าขาวศ วกรรม อตส าหการ , คณ ะวศวกรรมศาสต รมหาวทยาลยเชยงใหม).

วทยา สหฤทด ารง. (2544). (2562, มกราคม 10). Basic - Demand Chain โซอปสงค โซแหงความตองการ (ออนไลน). เขาถงไดจาก: http://drvithaya.blogspot.com/2011/06/basic-demand-chain.html.

วรพงษ เฉลมจรรตน. (2543). คณภาพงานบรการ 1 (พมพครงท 4). กรงเทพมหานคร: สมาคมสงเสรมเทคโนโลยไทย – ญปน.

ว รพ งษ เฉ ล ม จ ร ร ต น . (2539). ค ณ ภ าพ ใน ง าน บ ร ก าร (Quality in Service) (พ ม พ ค ร ง ท 2). กรงเทพมหานคร: สมาคมสงเสรมเทคโนโลยไทย – ญปน.

ศตวรรษ สถตยเพยรศร. (2554). (2562, มกราคม 10). แนวคดทฤษฏหวงโซคณคา (ออนไลน). เขาถงไดจาก: http://www.tpso10.org/index.php?option=com_content&view=article&id=126&Itemid=185.

ศรชย กาญจนวาส (2550). การวเคราะหพหระดบ: Multi - level Analysis (พมพครงท4). กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศรชย พงษวชย. (2544). การวเคราะหขอมลทางสถตดวยคอมพวเตอร. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย

สถาบนเหลกและเหลกกลาแหงประเทศไทย, (2561). (2562,กมภาพนธ 5). เหลก. เขาถงไดจาก: http://iiu.isit.or.th/th/reports/Quarterly%20Thailand%20Steel%20Summary/download.aspx?Content=3060.

สมวงศ พงศสถาพร. (2550). เคลดไมลบการตลาดบรการ (พมพครงท 2). กรงเทพมหานคร: ยบซแอล บคส. สมภพ ตลบแกว และ วชย รงเรองอนนต. (2553). การชวดความสามารถในการแขงขนของวสาหกจขนาด

กลางและขนาดยอมจงหวดพระนครศรอยธยา. วารสารวชาการพระจอมเกลาพระนครเหนอ, ปท 20, ฉบบท 3, หนา 534-543.

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. (2547). คมอค าอธบายและแนวทางการปฏบตตามพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ.2546. กรงเทพมหานคร: ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ.

167

สชาต ประสทธรฐสนธ. (2550). การใชสถตในงานวจยใหถกตอง. กรงเทพมหานคร: เฟองฟาพรนตง. สภมาส องศโชต, สมถวล วจตรวรรณา และรชนกล ภญโญภานวฒน. (2554). สถตวเคราะหส าหรบวจย

ทางสงคมศาสตรและพฤตกรรมศาสตร: เทคนคการใชโปรแกรม LISREL (พมพครงท 3) ฉบบปรบปรง. กรงเทพมหานคร: เจรญดมนคงการพมพ.

สวมล ตรกานนท. (2550). การสรางเครองมอวดตวแปรในการวจยทางสงคมศาสตร: แนวทางสการปฏบต. กรงเทพมหานคร: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

อภชาต โสภาแดง. (2551). การพฒนารปแบบการคดกรองสนคาหนงต าบลหนงผลตภณฑทเปนหตถอตสาหกรรม. TRF Logistics Research Papers, 1(1), หนา 89-108.

อรวรรณ ศรรตนชยกล. (2548). การพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจส าหรบการจดการสารสนเทศในกลมอตสาหกรรมสงทอในยคโลกาภวฒน. (วทยานพนธปรญญา มหาบณฑตวทยาศาสตร(เทคโนโลยจดการระบบสารสนเทศ), มหาวทยาลยมหดล).

อนวฒน ศภชตกล, ช าน จตตรประเสรฐ, ทศนย สมามาลย, บญเรอง ไตรเรองวรวฒน, วชรพล ภนวล, สมเกยรต โพธสตย และสรยะ วไลนรนดร. (2542). เสนทางสโรงพยาบาลคณภาพ คมอการเรยนรเชงปฏบต. กรงเทพมหานคร: สถาบนพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาล.

กรงเทพมหานคร: สถาบนรบรองคณภาพ ส านกงานกองทนสนบสนนการวจยระบบสาธารณสข. พนดา รกษมณ. (2548). การศกษาความเปนไปไดในการน าเวบเบส เพอใชในการตดตามงาน ส าหรบการ

จดการหวงโซอปทาน กรณศกษาโรงงานอตสาหกรรมทอผา. (วทยานพนธปรญญา มหาบณฑตวทยาศาสตร (เทคโนโลยจดการระบบสารสนเทศ), มหาวทยาลยมหดล).

ภาษาตางประเทศ Aldarrat, H., & Noche, B. (2007). Modeling and Controlling Distribution Supply Chain Network:

Conceptual Scor Simulation Approach. New York Press. Ayers, B. C., Jiang, J., & Yeung, P. E. (2006). Discretionary accruals and earnings management: An

analysis of pseudo earnings targets. The Accounting Review, 81(3),. pp. 617-652. Baker, S. (2003). New consumer marketing. Chicester: John Wiley & Sons. Baron, R.A., & Berg, R.G. (1995). Behavior in Organization. New Jersey: Prentice-Hall. Bayar, N., Darmoul, S., Hajri-Gabouj, S., & Pierreval, H. (2016). Using immune designed ontologies to

monitor disruptions in manufacturing systems. Computers in Industry, 81,. pp. 67-81.

168

Berthon, P.R., Pitt, L.F., Ewing, M.T., & Carr, C. (2002) Potential Research Space In MIS: A Framework For Replication, Extension And Generation, Information Systems Research, 13, 4,. pp. 416-427.

Bollapragada, R., Rao, U. S., & Zhang, J. (2004). Managing two-stage serial inventory systems under demand and supply uncertainty and customer service level requirements. IIE transactions, 36(1),. pp. 73-85.

Biswas, S., & Narhari, Y. (2000). Supplier Competition in Electronic Marketplaces. New York. Bitner, M. J., & Hubbert, A. R. (1994). Encounter satisfaction versus overall satisfaction versus

quality. Service quality: New directions in theory and practice, 34(2),. pp. 72-94. Bitner, M. J. (1995). “Building service relationships: It’s all about promises.” Journal of the Academy of

Marketing Science 23,. pp. 246-251. Bitner, M. J., & Hubbert, A. R. (1994). Encounter satisfaction versus overall satisfaction versus

quality. Service quality: New directions in theory and practice, 34(2),. pp. 72-94. Brunzell, J. D., Miller, N. E., Alaupovic, P., St Hilaire, R. J., Wang, C. S., Sarson, D. L., & Lewis, B.

(1983). Familial chylomicronemia due to a circulating inhibitor of lipoprotein lipase activity. Journal of Lipid Research, 24(1),. pp. 12-19.

Buzzell, R. D., Gale, B. T., & Gale, B. T. (1987). The PIMS principles: Linking strategy to performance. Simon and Schuster.

Buzzell, Robert D., Bradley, T. Gale, & Ralph, G. M. Sultan. (1975). “Market Share-A Key to Profitability.” Harvard Business Review 53 (January-February),. pp. 97-106.

Carr, C. L. (2002). “Measuring information system service quality: SERVQUAL from the other side. MIS Quarterly 26(2),. pp. 145-166.

Chen, F., Drezner, Z., Ryan, J. K., & Simchi-Levi, D. (2000). Quantifying the bullwhip effect in a simple supply chain: The impact of forecasting, lead times, and information. Management science, 46(3),. pp. 436-443.

Chen, J., Yao, D. D., & Zheng, S. (2001). Optimal replenishment and rework with multiple unreliable supply sources. Operations Research, 49(3),. pp. 430-443.

Chen, K., & Xiao, T. (2015). Outsourcing strategy and production disruption of supply chain with demand and capacity allocation uncertainties. International Journal of Production Economics, 170,. pp. 243-257.

169

Chen, K., Shen, J., & Feng, M. (2014). Disruptions management of a supply chain under strategic subsidy policy for the demand-stimulating inventory. Computers & industrial engineering, 76,. pp. 169-182.

Christopher, M., & Peck, H. (2004). Building the resilient supply chain. The international journal of logistics management, 15(2),. pp. 1-14.

Christopher, M., Payne, A., & Ballantyne, D. (2002). Relationship marketing. Elsevier. Clausen, J., Larsen, A., Larsen, J., & Rezanova, N. J. (2010). Disruption management in the airline

industry - Concepts, models and methods. Computers & Operations Research, 37(5),. pp. 809-821.

Cochran, W. G. (1977). Sampling Techniques. John Wiley & Sons. New York. Cordupleski, R., & Zahorik J. (1993) .Customer Satisfaction, Customer Retention, and

Market Share. Journal of Retailing, 69,. pp. 193-215. Council, S. C. (2008). Supply chain operations reference model. Overview of SCOR version, 5(0). New

York. Cooper, D. R., & Schindler, P. S. (2003). Business Research Methods. McGraw-Hill: New York. Corsten, D., & Gruen, T. (2003). Desperately seeking shelf availability: an examination of the extent, the

causes, and the efforts to address retail out-of-stocks. International Journal of Retail & Distribution Management, 31(12),. pp. 605-617.

Council, S. C. (2006). Supply-Chain Operations Reference-model (SCOR): Overview Version 8.0. Supply-Chain Council Inc., Pittsburgh, Washington DC.

Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. psychometrika, 16(3),. pp. 297-334.

Cronbach, L. J. (1990). Essentials of psychological testing (5. Baskı). John Wiley & Sons. New York. Cronbach, L. J.(1990). Essentials of Psychological Testing. New York, happer and Row Publisher. Crosby, P. B. (1979). Quality is Free. McGraw-Hill: New York. Cronin, J. J. & Taylor, S. A. (1992). “Measuring Service Quality : A Re-examination and Extension.”

Journal of Marketing 56(7),. pp. 55-68.

170

De Treville, S., Shapiro, R. D., & Hameri, A. P. (2004). From supply chain to demand chain: the role of lead time reduction in improving demand chain performance. Journal of Operations Management, 21(6),. pp. 613-627.

Deloitte Research. (2002). Consumer business digital loyalty networks – Increasing. McGraw-Hill: New York.

Dickens, P. (1994). Quality and Excellence in Human Service. John, Willey & Sons: New York. Fisher, M. L. (1997). What is the right supply chain for your product?. Harvard business review, 75,. pp.

105-117. Fitzsimmons, J. A., Fitzsimmons, M. J., & Fitzsimmons, J. A. (2004). Service management:

Operations, strategy, and information technology. John, Willey & Sons: New York. Goodhardt, G. J., Andrew S.C., Ehengberg T., & Christopher, C. (1984). “The Dirichlet: A

Comprehensive Model of Buying Behaviour.” Journal of Royal Statistics Society 147 (part 5),. pp. 621-655.

Grant, R. M. (2016). Contemporary strategy analysis: Text and cases edition. John Wiley & Sons. pp. 239-241.

Grönroos, C. (1984). A service quality model and its marketing implications. European Journal of marketing, 18(4),. pp. 36-44.

Gronroos, C. (1988). Service quality: The six criteria of good perceived service. Review of business, 9(3),. pp. 10-20.

Gronroos. C. (1990). “Relationship Approach to Marketing in Service Contexts: The Marketing and Organizational Behavior Interface.” Journal of Business Research 20 (1),. pp. 3-17.

Gronroos. C. (1992). Strategic Management and Marketing in the Public Sector. Finland: Swedish School of Economics and Business Management. John, Willey & Sons: New York.

Gundlach, J., & Nelson P. R. (1983). “A Scale for Measurement of Consumer Satisfaction with Social Service.” Journal of Social Service Research 7 (Fall),. pp. 37-54.

Galt, J. ( 2018). Four Reasons Why Demand Planning is Critical 2th Edition. The Forecast Expert Printing.

171

Galt, J. (2018). (2019, January 20). What’s the difference between demand forecasting and demand

planning?. [Online]. Retrieved to: https://blog.johngalt.com/difference-between-demand-forecasting-and-planning. The Forecast Expert Printing.

Hagel, J., Brown, J. S., Wooll, M., & de Maar, A. (2016). (2019,January 20). Shorten the value chain: Transforming the stages of value delivery. [Online]. Retrieved from http://www.opdc.go.th/special.php?spc_id=1&content_id=160.

Hagel, J., Brown, J.S., Wooll, M. & de Maar, A. (2016). (2019, January 20). “Expand market reach connecting fragmented buyers and sellers wherever, whenever”. [Online]. Retrieved from http://dupress.com/articles/disruptive-strategy-market-reach-digital-marketplaces/.

Heckmann, I., Comes, T., & Nickel, S. (2015). A critical review on supply chain risk–Definition, measure and modeling. Omega, 52,. pp. 119-132.

Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis: Global edition. John, Willey & Sons: New York.

Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., & Tatham, R. L. (2006). Multivariate data analysis (Vol. 6). John, Willey & Sons: New York.

Heskett, J. L. (1971). Controlling customer logistics service. International Journal of Physical Distribution, 1(3),. pp. 141-145.

Halos, A.L.C. (2005). (2019, January 20). Teaching an Undergraduate Supply Chain Management Course Using the Supply Chain Operations Research (SCOR). [Online]. In Proceeding of the 1st International Conference on Operations and Supply Chain Management, 15-17 December 2005, Bali, Indonesia. Retrieved from https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/dsji.12038.

Holzemer, W. L., & Reilly, C. A. (1995). “Variable, Variability, Variation Research: Implications for Medical Informatics.” Journal of Medical Informatics Association 2,. pp. 183-190.

Hsiao, MH. & Yen, KL. (2007). Exploring the Potential Impacts of Outsourcing on Supply Chain Performance. In Proceeding of the 8th Asia Pacific Industrial Engineering and Management System, 9-12 December 2007, Khaosiung, Taiwan,. pp. 965-973.

Huang, C., Yu, G., Wang, S., & Wang, X. (2006). Disruption management for supply chain coordination with exponential demand function. Acta Mathematica Scientia, 26(4),. pp. 655-669.

172

Huiskonen, J., & Pirttilä, T. (1998). Sharpening logistics customer service strategy planning by applying Kano's quality element classification. International journal of production economics, 56,. pp. 253-260.

Houston, R., & Smith, R. (1982). A new approach to family history?.In. History Workshop Journal (Vol. 14, No. 1,. pp. 120-132). Oxford University Press.

Hutchins, D. (1985). Achieve Total Quality. UK: Fitzwilliam Publishing. Jeffery, M. M., Butler, R. J., & Malone, L. C. (2008). Determining a cost-effective customer service

level. Supply Chain Management: An International Journal, 13(3),. pp. 225-232. Johnson, R. & D. Lyth. (1991). Implementing the Integration of Customer Expectations and

Operational capability. Massachusetts: Lexington book printing. Johnston, R. (1995). “Service failure and recovery: Impact, attributes, and process. Advances in

Services.” Marketing and Management 4., pp. 211-218. Jöreskog, K. G., & Sörbom, D. (1996). LISREL 8 & AMOS: User's reference guide. Scientific

Software International. John, Willey & Sons: New York. Juran, J.M. & F. M. Gryna. (1988). Juran’s Quality Control Handbook. 4th ed. McGraw Hill: New

York. Jurevicius, O. (2013). Pest & Pestel analysis. Strategic management insight, 13. McGraw Hill: New

York. Jüttner, U., Christopher, M., & Baker, S. (2007). Demand chain management-integrating marketing and

supply chain management. Industrial marketing management, 36(3),. pp. 377-392. Jüttner, U., & Maklan, S. (2011). Supply chain resilience in the global financial crisis: an empirical

study. Supply Chain Management: An International Journal, 16(4),. pp. 246-259. Kebing C., Jiulong S. & Meiling F. (2014). Disruptions management of a supply chain under strategic

subsidy policy for the demand-stimulating inventory. Journal of Computers & Industrial Engineering 76,. pp. 169–182.

Khantanapha, N. (2002). An empirical study of service quality in part-time MBA programs in private and public universities in Thailand. Dissertation submitted to the Degree of Doctor of Business Administration, Wayne Huizenga Graduate School of Business and Entrepreneurship, Nova Southeastern University,. pp. 125-135.

173

Khemavuk, P., & Hasan, M. (2007). Measuring Performance of Supply Chain with Scor Model. E-Logistics Aspect. McGraw Hill: New York.

Kim, S., Yun, J. & Seo, JH. (2007). The Supplier Performance Evaluation Model for the Public Procurement. In Proceeding of the 8th Asia Pacific Industrial Engineering and Management System, 9-12 December 2007, Khaosiung, Taiwan,. pp. 596-630.

Koehler, J.W. & Pankowski, J. M. (1996). Quality Government: Designing, Developing and Implementing TQM. N.J.: St. Lucie Press.

Kotler, P. (2000). Marketing Management. The Millennium edition. New Jersey: Prentice-Hall Press. Kotler, P., & Anderson, A. R. (1987). Strategic Marketing for Nonprofit Organizations. New Jersey:

Prentice-Hall Press. Kraus, S. J. (1995). “Attitude and the Prediction of Behaviour : A Meta Analysis of the Empirical

Literature.” Personality and Social Psychology Bulletin 21 (No.1, January),. pp. 58-75. Kurtz D.L. & Clow K.E. (1998), Services marketing. John Wiley & Sons: New York. Langabeer, J., & Rose, J. (2001). Why the supply chain is past its sell-by date. Financial Times, 5.

McGraw Hill: New York. Lee, C. C., & Chu, W. H. J. (2005). Who should control inventory in a supply chain?. European Journal

of Operational Research, 164(1),. pp. 158-172. Lee, H. L., & Whang, S. (2001). DEMAND CHAIN EXCELLENCE: A TABLE OF TWO

RETAILERS. SUPPLY CHAIN MANAGEMENT REVIEW, V. 5, NO. 2 (MAR./APR. 2001): ILL,. pp. 40-46.

Lei, D., Li, J., & Liu, Z. (2012). Supply chain contracts under demand and cost disruptions with asymmetric information. International journal of production economics, 139(1),. pp. 116-126.

Lin, J. C. C., & Lu, H. (2000). Towards an understanding of the behavioural intention to use a web site. International journal of information management, 20(3),. pp. 197-208.

Liu, W., Liu, Y., Zhu, D., Wang, Y., & Liang, Z. (2016). The influences of demand disruption on logistics service supply chain coordination: A comparison of three coordination modes. International Journal of Production Economics, 179,. pp. 59-76.

Lovelock, C. H. (1996). Service Marketing. Upper Saddle River, New Jersey: Prentice-Hall Press.

174

Madeline L. (Editor). (2013). Onborading 2013: A new Look at New Hires. Aberdeen Group: A Harte-Hanks Company,. pp. 1-28.

Madhani, P. M. (2013). Demand chain management: Enhancing customer value proposition. The European Business Review,. pp. 50-54.

Madhani, P. M. (2017). Customer-focused supply chain strategy: developing business value-added framework. IUP Journal of Supply Chain Management, 14(4),. pp. 7-22.

Martin R. (2006). The Demand Driven Supply Network DDSN. GMA and AMR Research, Your Business Operating Strategy,. pp. 15-25.

Myerson, A. (2002). Handbook of industrial crystallization. Butterworth-Heinemann Press. Nair, A. (2017). (2019,March 20). Applying the SCOR model to improve supply chain performance.

[Online]. Original Published on 21 March 2017. Retrieved from https://www.anandnair.com/nairblog/ 2017/03/applying-the-scor-model-to-achieve-control-in-the-midst-of-chaos.html.

Nagurney, A. (2006). Supply chain network economics: dynamics of prices, flows and profits. Edward Elgar Publishing.

Naveed, A. T. ( 2 0 1 6 ) . (2019,March 20). Supply Chain & Demand Chain Management. [Online]. Original Published on 15 June 2016. Retrieved from https://www.linkedin.com/pulse/supply-chain-demand-management-manager-supply-chain.

Oke, A., & Gopalakrishnan, M. (2009). Managing disruptions in supply chains: A case study of a retail supply chain. International journal of production economics, 118(1),. pp. 168-174.

Oliver, P. E. (1993). "Formal Models of Collective Action." Annual Review of Sociology 19,. pp. 271-300.

Parasuraman, A., Zeithaml, V. A., & Berry, L. L. (1985). A conceptual model of service quality and its implications for future research. Journal of marketing, 49(4),. pp. 41-50.

Parasuraman, A., Berry, L. L., & Zeithaml, V. A. (1991). Understanding customer expectations of service. Sloan management review, 32(3),. pp. 39-48.

Parasuraman, A., Zeithaml, V. A., & Berry, L. L. (1991). “Refinement and Reassessment of the SERVQUAL Scale.” Journal of Retailing 67,. pp. 420-450

175

Parasuraman, A., Zeithaml, V. A., & Berry, L. L. (1994). “Reassessment of Expectation of Comparison Standard in Measuring Service Quality: Implication for Further Research.” Journal of Marketing 58 (January),. pp. 111-124.

Parasuraman, A., Zeithaml, V. A., & Berry, L. L. (1988). “SERVQUAL: A Multi-item Scale for Measuring Consumer Perception of Service Quality.” Journal of Retailing 64 (1),. pp. 12-40.

Pedhazur, E. J. (1997). Multiple regression in behavioral research: Explanation and prediction. (3rd edition.). Stamford, CT: Thompson Learning Publishing.

Persson, F., & Araldi, M. (2009). The development of a dynamic supply chain analysis tool—Integration of SCOR and discrete event simulation. International Journal of Production Economics, 121(2),. pp. 574-583.

Plano Clark, V. L. (2005). Cross-disciplinary analysis of the use of mixed methods in physics education research, counseling psychology, and primary care. Stamford, CT: Thompson Learning Publishing.

Porter, M. E. (1985). Competitive Advantage Free Porter Competitive Advantage1985. Press New York.

Porter, M. E., & Michael; ilustraciones Gibbs. (2001). Strategy and the Internet. Press New York. Porter, M. E. (2011). Competitive advantage of nations: creating and sustaining superior

performance. Simon and Schuster. Qi, X., Bard, J. F., & Yu, G. (2004). Supply chain coordination with demand disruptions. Omega, 32(4),.

pp. 301-312. Qiang, P., & Nagurney, A. (2012). A bi-criteria indicator to assess supply chain network performance for

critical needs under capacity and demand disruptions. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 46(5),. pp. 801-812.

Rainbird, M. (2004). Demand and supply chains: the value catalyst. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 34(3/4),. pp. 230-250.

Rajendran N. (2018). (2019,January 18). Supply Chain, Demand Chain, and Value Chain – Are they the Same?. [Online]. Original Publishing 12 December 2018. Retrieved from https://intrigosys.com/blog/supply-chain-demand-chain-and-value-chain-are-they-the-same-2.

176

Sarl, Q. (2007). (2018,November 18). “Demand Chain Management Solutions Take Hold With Selling Organizings, According To New Aberdeen Report". [Online]. Archived from the original on 2007-06-14. Retrieved from https://web.archive.org/web/20070614132839/http://www.quantos-stat.com/crm-news/news32.htm.

Schmitt, A. J. (2011). Strategies for customer service level protection under multi-echelon supply chain disruption risk. Transportation Research Part B: Methodological, 45(8),. pp. 1266-1283.

Schmenner, R. W. (1995). Service operations management. Englewood Cliifs, NJ Prentice-Hall. Schmitt, A. J., Sun, S. A., Snyder, L. V., & Shen, Z. J. M. (2015). Centralization versus decentralization:

Risk pooling, risk diversification, and supply chain disruptions. Omega, 52,. pp. 201-212. Snyder, L. V., Atan, Z., Peng, P., Rong, Y., Schmitt, A. J., & Sinsoysal, B. (2016). OR/MS models for

supply chain disruptions: A review. Iie Transactions, 48(2),. pp. 89-109. Selen, W., & Soliman, F. (2002). Operations in today’s demand chain management framework. Journal

of Operations Management, 20(6),. pp. 667-673. Sharp, B., Page, N., & Dawes, J. (2000). “A New Approach to Customer Satisfaction, Service Quality and

Relationship Quality Research.” in Visionary Marketing for the 21st Century: Facing the Challenge. ANZMAC 2000 Marketing Science Center, University of South Australia,. pp. 45-61.

Snyder, L. V., Atan, Z., Peng, P., Rong, Y., Schmitt, A. J., & Sinsoysal, B. (2016). OR/MS models for supply chain disruptions: A review. Iie Transactions, 48(2),. pp. 89-109.

Macaulay, S., & Cook, S. (1995). Practical teamwork for customer service. Team Performance Management: An International Journal, 1(3),. pp. 35-41.

Tenner, A. R., & DeToro, I. J. (1992). Total quality management: Three steps to continuous improvement. Addison-Wesley Longman.

Troudi, S. (2014). Paradigmatic nature and theoretical framework in educational research. Inspiring Academic Practice, 1(2),. pp. 48-59.

Van L., H., & Vanmaele, H. (2002). Robust planning: a new paradigm for demand chain planning. Journal of operations management, 20(6),. pp. 769-783.

177

Vickery, S. K., Jayaram, J., Droge, C., & Calantone, R. (2003). The effects of an integrative supply chain strategy on customer service and financial performance: an analysis of direct versus indirect relationships. Journal of operations management, 21(5),. pp. 523-539.

Vollmann, T. E., & Cordon, C. (1998). Building successful customer—Supplier alliances. Long Range Planning, 31(5),. pp. 684-694.

Vollmann, T., Cordon, C., & Raabe, H. (1995). From supply chain management to demand chain management. IMD Perspectives for Managers, (9),. pp. 136-148.

Wadhwa, S., & Saxena, A. (2005). Knowledge management based supply chain: an evolution perspective. Global Journal of e-business and Knowledge Management, 2(2),. pp. 13-29.

Wang, HI. (2007). Toward the Development of a Balanced SCOR-Maturity Framework. In Proceeding of the 8th Asia Pacific Industrial Engineering and Management Systems, 9-12 December 2007, Khaosiung, Taiwan,. pp. 1526-1540.

Westcott, R. (2008). Supply Chain Excellence. Quality Progress, 41(10),. pp. 72. White & Abel. (1995). Men Message and Media: A Look at Human Communication. Irwin/McGraw-

Hill: New York. Cited in Lovelock. (1996). Manual of American Psychotically Association. 3rd

edition. Holt, Rinehart and Winston: New York. Wisher, J.D. & Corney, W.J. (2001). “Comparing practices for capturing bank customer feedback –

Internet versus traditional banking.” Benchmarking: An International Journal 8(3),. pp. 240-250.

Xia, Y., Yang, M. H., Golany, B., Gilbert, S. M., & Yu, G. (2004). Real-time disruption management in a two-stage production and inventory system. IIE transactions, 36(2),. pp.111-125.

Xu, M., Qi, X., Yu, G., & Zhang, H. (2006). Coordinating dyadic supply chains when production costs are disrupted. IIE transactions, 38(9),. pp. 765-775.

Xu, M., Qi, X., Yu, G., Zhang, H., & Gao, C. (2003). The demand disruption management problem for a supply chain system with nonlinear demand functions. Journal of Systems Science and Systems Engineering, 12(1),. pp. 82-97.

Yaibuathet, K., Enkawa, T., & Suzuki, S. (2006, December). Supply chain operational performance analysis: Thai manufacturing sector. In Proceedings of the 7th Asia Pacific Industrial Engineering and Management Systems Conference,. pp. 17-20.

178

Yamane, T. (1967). Problems to accompany" Statistics, an introductory analysis". Harper & Row Press.

Yang, B., & Yang, Y. (2010). Postponement in supply chain risk management: a complexity perspective. International Journal of Production Research, 48(7),. pp. 1901-1912.

Zineldin, M. (1996). Bank-corporate client “partnership” relationship: benefits and life cycle. International Journal of Bank Marketing, 14(3),. pp.14-22.

Zeithaml, V. A., & Bitner , M. J. (2000). Services Marketing: Customer Focus Across the Firm. (2nd ed). Boston, Massachusetts: McGraw-Hill.

Zeithaml, V. A., Parasuraman, A. & L. L., Berry. (1985). “Problem and Strategic in Services Marketing.” Journal of Marketing 49 (2),. pp. 33-46

Zeithaml, V. A., Parasuraman, A. & L. L., Berry.(1990). Delivering Quality Service: Balancing Customer Perceptions. New York: The Free Press.

Zeng, Y. J., Ye, Z. Z., Xu, W. Z., Li, D. Y., Lu, J. G., Zhu, L. P., & Zhao, B. H. (2006). Dopant source choice for formation of p-type ZnO: Li acceptor. Applied Physics Letters, 88(6), 062107,. pp. 165-174.

Zineldin, M. (1996). “Bank Strategy Portioning and Some Determinants of Bank Selection.” International Journal of Bank Marketing 14 (6),. pp. 12-22.

149

ภาคผนวก

180

ภาคผนวก ก

แบบประเมนความสอดคลอง

ระหวางขอค าถามกบคณลกษณะตามวตถประสงค

181

แบบประเมนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบคณลกษณะตามวตถประสงค

ค าชแจง

การประเมนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบคณลกษณะตามวตถประสงค เรองการ

หยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา แบบสอบถาม

แบงออกเปน 4 สวน ดงน

➢ สวนท 1 : ขอมลทวไปเกยวกบองคกรของผตอบแบบสอบถาม ➢ สวนท 2 : การสอบถามถงการหยดชะงกของโซอปสงค ➢ สวนท 3 : การสอบถามถงการวางแผนโซอปสงค ➢ สวนท 4 : การสอบถามถงสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา และ

ขอเสนอแนะ ผวจยขอกราบขอบพระคณทานผตอบแบบสอบถามเปนอยางสง ททานไดกรณาสละ

เวลาและให ความอนเคราะหขอมลตางๆ เพอเปนประโยชนตอเรองการหยดชะงกของโซอปสงคท

มผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา ขอมลของทานจะถกเกบรกษาไวเปน

ความลบ ไมมการใชขอมลใด ๆ ทเปดเผยเกยวกบหนวยงาน ของทานในการรายงานขอมล และไม

มการใหขอมลดงกลาวกบบคคลภายนอกโดยไมไดรบอนญาตจากทาน ผวจยขอขอบพระคณทานท

กรณาเสยสละเวลาในการตอบแบบสอบถามทกขออยางถกตองครบถวน

ผวจย นางสาวธนษฐนนท จนทรแยม นกศกษาระดบปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการ

จดการโลจสตกสและ โซอปทาน วทยาลยโลจสตกสและซพพลายเชน มหาวทยาลยศรปทม ขอมล

ตดตอ Email: ds2323@hotmail.com โทรศพท +66 846270850

182

แบบประเมนคณภาพนวตกรรม เพอหาคา IOC

แบบแสดงความคดเหนของผทรงคณวฒทมตองานวจยเรองการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา

ค าชแจง ขอใหทานผเชยวชาญไดกรณาแสดงความคดเหนของทานทมตอแบบสอบถาม............ โดยใสเครองหมาย ( ✓) ลงในชองความคดเหนของทานพรอมเขยนขอเสนอแนะทเปนประโยชนในการน าไปพจารณาปรบปรงตอไป

รายการขอความคดเหน

ความคดเหน

ขอเสนอแนะ เหมาะสม

1

ไมแนใจ

0

ไมเหมาะสม

-1

1. ความสอดคลองเหมาะสมกบเนอหา

2. ความสอดคลองเหมาะสมกบตวแปรตนตาง ๆ

3. ความสอดคลองเหมาะสมกบกลมผท า

แบบสอบถาม

4. ความสอดคลองเหมาะสมกบสภาพปจจบนและ

ปญหา

5. ความเหมาะสมตอกระบวนการพฒนาระบบ

(Models)

6. ความเหมาะสมของเนอหาในเชงพรรณนา

7. ความเหมาะสมของขนาดตวอกษร

8. ความเหมาะสมของการใชภาษา

9. ความเหมาะสมกบความขอค าถามในสวนตาง ๆ

10.ความเหมาะสมของรปแบบ

ขอแสดงความขอบคณอยางยง

............................................

(..............................................)

ลงชอ........................................................

(..........................................................)

ผทรงคณวฒ

183

นางสาวธนษฐนนท จนทรแยม

แบบแสดงความคดเหนของผทรงคณวฒทมตองานวจยเรองการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอ

สมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา

สวนท 2 : การสอบถามถงการหยดชะงกของโซอปสงค และการหยดชะงกของโซอปทาน

2.1 การหยดชะงกของโซอปสงค

2.2 การหยดชะงกของโซอปทาน

โดยใสเครองหมาย ( ✓) ลงในชองความคดเหนของทานพรอมเขยนขอเสนอแนะทเปน

ประโยชนใน การน าไปพจารณาปรบปรงตอไป

รายการขอความคดเหน

ความคดเหน

ขอเสนอแนะ เหมาะสม

1

ไมแนใจ

0

ไมเหมาะสม

-1

2.1.1 การจดการการตลาด

1) การก าหนดตราสนคา

2) การก าหนดสวนประสมทางการตลาด

3) การก าหนดกลมเปาหมายของลกคา

2.1.2 การจดการการขาย

1) การก าหนดประวตการขาย

2) การก าหนดกลยทธทางการตลาด

3) การก าหนดทมการขาย โฆษณา และ

ประชาสมพนธ

2.1.3 การจดการผลตภณฑ/ตราสนคา

1) การก าหนดรปลกษณะและคณภาพของ

ผลตภณฑ

2) การก าหนดสวนประสมและคณภาพบรการ

3) การก าหนดตราสนคาหรอยหอ

184

4) การก าหนดคณคาตราสนคาในสายตาของลกคา

รายการขอความคดเหน

ความคดเหน ขอเสนอแนะ

เหมาะสม

1

ไมแนใจ

0

ไมเหมาะสม

-1

2.1.4 การวเคราะหความเสยง

1) การก าหนดเกณฑมาตรฐานความเสยง

2) การประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยง

3) การวเคราะหระดบความเสยง

4) การจดล าดบความเสยง

ขอเสนอแนะอน ๆ

.........................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................

ขอแสดงความขอบคณอยางยง

............................................

(..............................................)

นางสาวธนษฐนนท จนทรแยม

ลงชอ........................................................

(..........................................................)

ผทรงคณวฒ

185

แบบแสดงความคดเหนของผทรงคณวฒทมตองานวจยเรองการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอ

สมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา

สวนท 3 : การสอบถามถงการวางแผนโซอปสงค

โดยใสเครองหมาย ( ✓) ลงในชองความคดเหนของทานพรอมเขยนขอเสนอแนะทเปนประโยชน

ใน การน าไปพจารณาปรบปรงตอไป

รายการขอความคดเหน

ความคดเหน

ขอเสนอ

แนะ เหมาะสม

1

ไมแนใจ

0

ไมเหมาะสม

-1

3.1 การพยากรณอปสงค

1) การก าหนดการพยากรณความตองการ จดซอ วางแผนความตองการเคลอนยาย คงคลง และบรรจภณฑของสนคา

2) การก าหนดการวางแผน และจดการสนคา

3.2 การเตมเตมสนคา

1) การก าหนดวธการในเตมเตมสนคา ทเหมาะสม

2) การก าหนดระยะเวลาในเตมเตมสนคาท

เหมาะสม

3.3 การวางแผนก าลงผลต

1) เพมความตองการใชและควบคมปรมาณของ

ปจจยการผลต

2) การควบคมปจจยการผลตใหคงท

3.4 การจดการสงเสรมสนคา

1) การจดท าขอก าหนดทส าคญของการสงเสรม

สนคา

2) การออกแบบการสงเสรมสนคา

3) การควบคมและปรบปรงการสงเสรมสนคา

186

รายการขอความคดเหน

ความคดเหน ขอเสนอ

แนะ เหมาะสม

1

ไมแนใจ

0

ไมเหมาะสม

-1

3.5 การบรการลกคา

1) ความสะดวกเมอมาตดตอขอใชบรการ

2) ความสะดวกและรวดเรวของการใหบรการ

3) ระบบบรหารจดการของการใหบรการ

4) คาใชจายของผใชบรการทใชบรการ

ขอเสนอแนะอน ๆ

.........................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................

ขอแสดงความขอบคณอยางยง

............................................

(..............................................)

นางสาวธนษฐนนท จนทรแยม

ลงชอ........................................................

(..........................................................)

ผทรงคณวฒ

187

แบบแสดงความคดเหนของผทรงคณวฒทมตองานวจยเรองการหยดชะงกของโซอปสงคทมผลตอ

สมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา

สวนท 4 : การสอบถามถงสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา

4.1 สมรรถนะโซคณคา

4.2 ระดบการบรการลกคา

โดยใสเครองหมาย ( ✓) ลงในชองความคดเหนของทานพรอมเขยนขอเสนอแนะทเปนประโยชน

ใน การน าไปพจารณาปรบปรงตอไป

รายการขอความคดเหน

ความคดเหน

ขอเสนอ

แนะ เหมาะสม

1

ไมแนใจ

0

ไมเหมาะสม

-1

4.1 สมรรถนะโซคณคา

4.1.1 ความนาเชอถอ

1) ประสทธภาพการจดสงสนคา

2) อตราเตมเตม

3) การเตมเตมการสงซอทสมบรณ

4.1.2 การตอบสนอง

1) ระยะเวลาทใชตงแตวนรบค าสงซอลกคาถงวนสง

มอบสนคา

4.1.3 ความคลองแคลว

1) เวลาตอบสนองหวงโซอปทาน

2) ความยดหยนในการผลต

4.1.4 ตนทน

1) ตนทนของสนคาทขาย

2) ตนทนการจดการโซอปทานทงหมด

188

รายการขอความคดเหน

ความคดเหน ขอเสนอ

แนะ เหมาะสม

1

ไมแนใจ

0

ไมเหมาะสม

-1

4.1.4 ตนทน (ตอ)

3) มลคาเพมผลผลต

4) ตนทนกระบวนการคนสนคา

4.1.5 การจดการทรพยสน

1) ระยะเวลาทใชโดยนบจากการซอสนคาจนถงวน

รบเงนคาสนคา

2) จ านวนสนคาคงคลงถกผลตขนมา

3) สนทรพยหมนเวยน

4.2 ระดบการบรการลกคา

4.2.1 อตราการเตมเตมค าสงซอ

1) จ านวนค าสงซอทสามารถจดสงไดตามทก าหนด

2) จ านวนค าสงซอทควรจะตองสง

4.2.2 อตราการขาดสนคา

1) การสงมอบลาชา

2) การสงมอบดวยจ านวนทไมถกตอง

3) ความผดพลาดของสนคาคงคลง

4) ไมมพนทเกบสนคาเพยงพอ

5) ความผดพลาดของการเตมเตมสนคา

189

รายการขอความคดเหน

ความคดเหน ขอเสนอ

แนะ เหมาะสม

1

ไมแนใจ

0

ไมเหมาะสม

-1

4.2.3 ระดบของคางสง

1) ก าหนดการสงสนคาทไมครบจ านวน

2) ก าหนดรายการทไดรบค าสงซอโดยสนคาคงคลง

ไมเพยงพอ

4.2.4 ความนาจะเปนในการสงตรงเวลา

1) การก าหนดการแจงสถานะและเวลาในการจดสง

2) การประเมนเวลาในการจดสงและสงมอบสนคา

ขอเสนอแนะอน ๆ

.........................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................

ขอแสดงความขอบคณอยางยง

............................................

(..............................................)

นางสาวธนษฐนนท จนทรแยม

ลงชอ........................................................

(..........................................................)

ผทรงคณวฒ

190

ภาคผนวก ข

แบบประเมนคณภาพนวตกรรม เพอหาคา IOC

ตวแปร ตวอยางขอคาถามในแบบสอบถาม (กอน) ผเชยวชาญ สตรคานวณ IOC คา IOC

ผลการประเมน

การหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) 1 2 3 4 5 มตท 1 การจดการการตลาด 1) การก าหนดตราสนคา 1 0 1 0 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.6 สอดคลอง

2) การก าหนดสวนประสมทางการตลาด 0 1 0 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.6 สอดคลอง 3) การก าหนดกลมเปาหมายของลกคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 2 การจดการการขาย 1) การก าหนดประวตการขาย 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.2 ไมสอดคลอง 2) การก าหนดกลยทธทางการตลาด

1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 3) การก าหนดทมการขาย โฆษณา และประชาสมพนธ 0 1 0 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.6 สอดคลอง

มตท 3 การจดการผลตภณฑ/ตราสนคา

1) การก าหนดรปลกษณะและคณภาพของผลตภณฑ 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 2) การก าหนดสวนประสมและคณภาพบรการ 1 0 0 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.2 ไมสอดคลอง 3) การก าหนดตราสนคาหรอยหอ 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 4) การก าหนดคณคาตราสนคาในสายตาของลกคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 4 การวเคราะหความเสยง 1) การก าหนดเกณฑมาตรฐานความเสยง 0 1 1 1 0 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.2 ไมสอดคลอง 2) การประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยง 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 3) การวเคราะหระดบความเสยง 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 4) การจดล าดบความเสยง 0 1 0 1 0 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.4 ไมสอดคลอง

191

ตวแปร ตวอยางขอคาถามในแบบสอบถาม (กอน) ผเชยวชาญ สตรคานวณ IOC คา IOC

ผลการประเมน

การวางแผนโซอปสงค (DCP) 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 1 การพยากรณอปสงค 1) การก าหนดการพยากรณความตองการ จดซอ วางแผนความตองการเคลอนยาย คงคลง และบรรจภณฑของสนคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 2) การก าหนดการวางแผน และจดการสนคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 2 การเตมเตมสนคา 1) การก าหนดวธการในเตมเตมสนคาทเหมาะสม 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 2) การก าหนดระยะเวลาในเตมเตมสนคาทเหมาะสม 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 3 การวางแผนก าลงผลต 1) เพมความตองการใชและควบคมปรมาณของปจจยการผลต 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 2) การควบคมปจจยการผลตใหคงท 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 4 การจดการสงเสรมสนคา 1) การจดท าขอก าหนดทส าคญของการสงเสรมสนคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 2) การออกแบบการสงเสรมสนคา 1 0 1 0 0 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.4 ไมสอดคลอง 3) การควบคมและปรบปรงการสงเสรมสนคา 1 0 0 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.6 สอดคลอง

มตท 5 การบรการลกคา 1) ความสะดวกเมอมาตดตอขอใชบรการ 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 2) ความสะดวกและรวดเรวของการใหบรการ 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 3) ระบบบรหารจดการของการใหบรการ 1 0 1 0 0 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.4 ไมสอดคลอง 4) คาใชจายของผใชบรการทใชบรการ 1 0 0 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.6 สอดคลอง

มตท 3 ระดบของคางสง 1) ก าหนดการสงสนคาทไมครบจ านวน 0 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.8 สอดคลอง

192

ตวแปร ตวอยางขอคาถามในแบบสอบถาม (กอน) ผเชยวชาญ สตรคานวณ IOC คา IOC

ผลการประเมน

2) ก าหนดรายการทไดรบค าสงซอโดยสนคาคงคลงไมเพยงพอ 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 4 ความนาจะเปนในการสงตรงเวลา

1) การก าหนดการแจงสถานะและเวลาในการจดสง 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 2) การประเมนเวลาในการจดสงและสงมอบสนคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

ดานสมรรถนะโซคณคา (VCP) 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง มตท 1 ความนาเชอถอ 1) ประสทธภาพการจดสงสนคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

2) อตราเตมเตม 0 -1 1 0 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.2 ไมสอดคลอง 3) การเตมเตมการสงซอทสมบรณ 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 2 การตอบสนอง 1) ระยะเวลาทใชตงแตวนรบค าสงซอลกคาถงวนสงมอบสนคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 3 ความคลองแคลว 1) เวลาตอบสนองหวงโซอปทาน 0 1

-1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.4 ไมสอดคลอง

2) ความยดหยนในการผลต 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง มตท 4 ตนทน 1) ตนทนของสนคาทขาย 1 0 1 0 0 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.4 ไมสอดคลอง

2) ตนทนการจดการโซอปทานทงหมด 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 3) มลคาเพมผลผลต 1 0 1 0 -1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.2 ไมสอดคลอง

193

ตวแปร ตวอยางขอคาถามในแบบสอบถาม (กอน) ผเชยวชาญ สตรคานวณ IOC คา IOC

ผลการประเมน

4) ตนทนกระบวนการคนสนคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง มตท 5 การจดการทรพยสน 1) ระยะเวลาทใชโดยนบจากการซอสนคาจนถงวนรบเงน

คาสนคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 2) จ านวนสนคาคงคลงถกผลตขนมา 1 0 1 0 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.6 สอดคลอง

3) สนทรพยหมนเวยน -1 0 1 1 0 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.2 ไมสอดคลอง

ดานระดบการบรการลกคา (CSL) 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง มตท 1 อตราการเตมเตมค าสงซอ 1) จ านวนค าสงซอทสามารถจดสงไดตามทก าหนด 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

2) จ านวนค าสงซอทควรจะตองสง 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง มตท 2 อตราการขาดสนคา 1) การสงมอบลาชา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

2) การสงมอบดวยจ านวนทไมถกตอง 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 3) ความผดพลาดของสนคาคงคลง 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 4) ไมมพนทเกบสนคาเพยงพอ 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 5) ความผดพลาดของการเตมเตมสนคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

0.80741

194

ตวแปร ตวอยางขอคาถามในแบบสอบถาม (หลง) ผเชยวชาญ สตรคานวณ IOC คา IOC

ผลการประเมน

การหยดชะงกของโซอปสงค (DCD) 1 2 3 4 5 มตท 1 การจดการการตลาด 1) การก าหนดตราสนคา 1 0 1 0 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.6 สอดคลอง

2) การก าหนดสวนประสมทางการตลาด 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 3) การก าหนดกลมเปาหมายของลกคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 2 การจดการการขาย 1) การก าหนดประวตการขาย 0 1 0 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.6 สอดคลอง 2) การก าหนดกลยทธทางการตลาด 1 0 1 0 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.6 สอดคลอง 3) การก าหนดทมการขาย โฆษณา และประชาสมพนธ 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 3 การจดการผลตภณฑ/ตราสนคา

1) การก าหนดรปลกษณะและคณภาพของผลตภณฑ 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 2) การก าหนดสวนประสมและคณภาพบรการ 1 0 1 1 0 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.6 สอดคลอง 3) การก าหนดตราสนคาหรอยหอ 1 0 1 0 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.6 สอดคลอง 4) การก าหนดคณคาตราสนคาในสายตาของลกคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 4 การวเคราะหความเสยง 1) การก าหนดเกณฑมาตรฐานความเสยง 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 2) การประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยง 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 3) การวเคราะหระดบความเสยง 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 4) การจดล าดบความเสยง 0 1 0 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.6 สอดคลอง

การวางแผนโซอปสงค (DCP) 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

195

ตวแปร ตวอยางขอคาถามในแบบสอบถาม (หลง) ผเชยวชาญ สตรคานวณ IOC คา IOC

ผลการประเมน

มตท 1 การพยากรณอปสงค 1) การก าหนดการพยากรณความตองการ จดซอ วางแผนความตองการเคลอนยาย คงคลง และบรรจภณฑของสนคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 2) การก าหนดการวางแผน และจดการสนคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 2 การเตมเตมสนคา 1) การก าหนดวธการในเตมเตมสนคาทเหมาะสม 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 2) การก าหนดระยะเวลาในเตมเตมสนคาทเหมาะสม 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 3 การวางแผนก าลงผลต 1) เพมความตองการใชและควบคมปรมาณของปจจยการผลต 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 2) การควบคมปจจยการผลตใหคงท 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 4 การจดการสงเสรมสนคา 1) การจดท าขอก าหนดทส าคญของการสงเสรมสนคา 1 0 1 1 0 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.6 สอดคลอง 2) การออกแบบการสงเสรมสนคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 3) การควบคมและปรบปรงการสงเสรมสนคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 5 การบรการลกคา 1) ความสะดวกเมอมาตดตอขอใชบรการ 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 2) ความสะดวกและรวดเรวของการใหบรการ 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 3) ระบบบรหารจดการของการใหบรการ 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 4) คาใชจายของผใชบรการทใชบรการ 0 1 1 0 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.6 สอดคลอง

196

ตวแปร ตวอยางขอคาถามในแบบสอบถาม (หลง) ผเชยวชาญ สตรคานวณ IOC คา IOC ผลการประเมน

มตท 3 ระดบของคางสง 1) ก าหนดการสงสนคาทไมครบจ านวน 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 2) ก าหนดรายการทไดรบค าสงซอโดยสนคาคงคลงไมเพยงพอ 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 4 ความนาจะเปนในการสงตรงเวลา

1) การก าหนดการแจงสถานะและเวลาในการจดสง 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 2) การประเมนเวลาในการจดสงและสงมอบสนคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

ดานสมรรถนะโซคณคา (VCP) 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง มตท 1 ความนาเชอถอ 1) ประสทธภาพการจดสงสนคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

2) อตราเตมเตม 1 0 1 0 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.6 สอดคลอง 3) การเตมเตมการสงซอทสมบรณ 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 2 การตอบสนอง 1) ระยะเวลาทใชตงแตวนรบค าสงซอลกคาถงวนสงมอบสนคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 3 ความคลองแคลว 1) เวลาตอบสนองหวงโซอปทาน 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 2) ความยดหยนในการผลต 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

มตท 4 ตนทน 1) ตนทนของสนคาทขาย 1 0 1 0 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.6 สอดคลอง 2) ตนทนการจดการโซอปทานทงหมด 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 3) มลคาเพมผลผลต 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

197

ตวแปร ตวอยางขอคาถามในแบบสอบถาม (หลง) ผเชยวชาญ สตรคานวณ IOC คา IOC

ผลการประเมน

4) ตนทนกระบวนการคนสนคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง มตท 5 การจดการทรพยสน 1) ระยะเวลาทใชโดยนบจากการซอสนคาจนถงวนรบ

เงนคาสนคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 2) จ านวนสนคาคงคลงถกผลตขนมา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 3) สนทรพยหมนเวยน 1 1 1 0 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.8 สอดคลอง

ดานระดบการบรการลกคา (CSL) 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง มตท 1 อตราการเตมเตมค าสงซอ 1) จ านวนค าสงซอทสามารถจดสงไดตามทก าหนด 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

2) จ านวนค าสงซอทควรจะตองสง 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง มตท 2 อตราการขาดสนคา 1) การสงมอบลาชา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

2) การสงมอบดวยจ านวนทไมถกตอง 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 3) ความผดพลาดของสนคาคงคลง 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง 4) ไมมพนทเกบสนคาเพยงพอ 1 0 1 0 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 0.6 สอดคลอง 5) ความผดพลาดของการเตมเตมสนคา 1 1 1 1 1 (e1+e2+e3+e4+e5)/5 1 สอดคลอง

0.91481

198

199

ภาคผนวก คภาคผนวก ค

แบบสอบถามแบบสอบถาม

200

แบบสอบถามแบบสอบถาม

ปจจยการหยดชะงกของโซอปสงคและโซอปทานทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคาปจจยการหยดชะงกของโซอปสงคและโซอปทานทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา แบบสอบถามนเปนสวนหนงของการส ารวจ วจย ปจจยการหยดชะงกของโซอปสงคและโซอปทานทมผลตอสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา โดยมวตถประสงคหลกเพอทราบถงปจจยตางๆ เพอใชในการปรบปรงประสทธภาพเพอลดการหยดชะงกของโซอปสงคและโซอปทาน เพมชองทางการจดจ าหนายของสนคา ลดตนทนในการหยดชะงกของโซอปสงค และตอบสนองความตองการของลกคา โดยแบบสอบถามชดนแบงออกเปน 4 สวน

➢ สวนท 1 : ขอมลทวไปเกยวกบองคกรของผตอบแบบสอบถาม ➢ สวนท 2 : การสอบถามถงการหยดชะงกของโซอปสงคและการหยดชะงกของโซอปทาน ➢ สวนท 3 : การสอบถามถงการวางแผนโซอปสงค ➢ สวนท 4 : การสอบถามถงสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา

นกวจยขอรบรองวาจะเกบรกษาขอมลของทานไวเปนความลบ ขอมลทไดรบนนจะถกน าเสนอในภาพรวมและถกน าไปใชประโยชนส าหรบการศกษาเทานน นกวจยหวงเปนอยางยงวา จะไดรบความอนเคราะหจากทานในการตอบแบบสอบถามใหสมบรณทกขอ และขอขอบพระคณทานทกรณาสละเวลาในการตอบแบบสอบถามในครงน ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ✓ ลงในชอง ❑ ใหตรงตามความคดเหนของทาน หรอเตมขอมลลงในชองวาง ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ สวนท 1 : ขอมลทวไปเกยวกบองคกรของผตอบแบบสอบถาม องคกร : ........................................................................................ ทอย................................................................................. ชอ-นามสกล : .............................................................................ต าแหนง............................................................................. เบอรโทรศพท : ........................................... เบอรโทรสาร : .................................................อเมล : .....................................

1.1 ประเภทขององคกร สนคาหลกทท าการผลต -เหลกขนตน เหลกถลง เหลกพรน -เหลกขนกลาง เหลกแทงเลก (Billet) เหลกแทงแบน (Slab) เหลกแทงใหญ (Bloom, Beam Blanks) -เหลกขนปลาย เหลกแผนรดรอน เหลกแผนรดเยน เหลกเสน เหลกลวด เทรดดง

1.2 ยอดขายของธรกจตอป (1) นอยกวา 100 ลานบาท (2) 101 – 600 ลานบาท (3) 601 – 1,500 ลานบาท (4) 1,500 – 3,000 ลานบาท (5) 3,00 – 6,000 ลานบาท (6) 6,001 – 15,000 ลานบาท (7) 15,001 – 30,000 ลานบาท (8) มากกวา 30,001 ลานบาท

201

1.3 ประเภทของบรษทคคา หรอบรษททมการรวมธรกจ (สามารถตอบไดมากกวา 1 ขอ) (1) ไมม (2) องคกรธรกจผขนสงสนคา (ทวไป) (3) องคกรธรกจผผลต (4) องคกรธรกจผจดสงสนคา (เฉพาะประเภท) (5) องคกรธรกจผใหบรการดานขอมล การจดการขอมลและสารสนเทศ

สวนท 2 : การสอบถามถงการหยดชะงกของโซอปสงค และการหยดชะงกของโซอปทาน

2.1 การหยดชะงกของโซอปสงค เกณฑการประเมน นอยกวาระดบ 3 2.1.1 การจดการการตลาด 5 4 3 2 1 N/A โปรดระบ 1) การก าหนดตราสนคา ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 2) การก าหนดสวนประสมทางการตลาด ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 3) การก าหนดกลมเปาหมายของลกคา ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… เกณฑการประเมน นอยกวาระดบ 3 2.1.2 การจดการการขาย 5 4 3 2 1 N/A โปรดระบ 1) การก าหนดประวตการขาย ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 2) การก าหนดกลยทธทางการตลาด ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 3) การก าหนดทมการขาย โฆษณา และประชาสมพนธ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… เกณฑการประเมน นอยกวาระดบ 3 2.1.3 การจดการผลตภณฑ/ตราสนคา 5 4 3 2 1 N/A โปรดระบ 1) การก าหนดรปลกษณะและคณภาพของผลตภณฑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 2) การก าหนดสวนประสมและคณภาพบรการ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 3) การก าหนดตราสนคาหรอยหอ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 4) การก าหนดคณคาตราสนคาในสายตาของลกคา ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ………………………

เกณฑการประเมน นอยกวาระดบ 3 2.1.4 การวเคราะหความเสยง 5 4 3 2 1 N/A โปรดระบ 1) การก าหนดเกณฑมาตรฐานความเสยง ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 2) การประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยง ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 3) การวเคราะหระดบความเสยง ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 4) การจดล าดบความเสยง ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… เกณฑการประเมน: 5 คอ ดมาก 4 คอ ด 3 คอ ปกต 2 คอ ต า 1 คอ ต ามาก N/A คอ ไมไดใชบรการ

202

สวนท 3 : การสอบถามถงการวางแผนโซอปสงค

3.1 การพยากรณอปสงค เกณฑการประเมน นอยกวาระดบ 3 5 4 3 2 1 N/A โปรดระบ 1) การก าหนดการพยากรณความตองการ จดซอ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… วางแผนความตองการ เคลอนยาย คงคลง และบรรจภณฑของสนคา 2) การก าหนดการวางแผน และจดการสนคา ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ………………………

3.2 การเตมเตมสนคา เกณฑการประเมน นอยกวาระดบ 3 5 4 3 2 1 N/A โปรดระบ 1) การก าหนดวธการในเตมเตมสนคา ทเหมาะสม ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ .................................... 2) การก าหนดระยะเวลาในเตมเตมสนคาทเหมาะสม ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ....................................

3.3 การวางแผนก าลงผลต เกณฑการประเมน นอยกวาระดบ 3 5 4 3 2 1 N/A โปรดระบ 1) เพมความตองการใชและควบคมปรมาณของปจจยการผลต ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ .................................... 2) การควบคมปจจยการผลตใหคงท ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ....................................

3.4 การจดการสงเสรมสนคา เกณฑการประเมน นอยกวาระดบ 3 5 4 3 2 1 N/A โปรดระบ 1) การจดท าขอก าหนดทส าคญของการสงเสรมสนคา ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ .................................... 2) การออกแบบการสงเสรมสนคา ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ .................................... 3) การควบคมและปรบปรงการสงเสรมสนคา ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ .................................... 3.5 การบรการลกคา เกณฑการประเมน นอยกวาระดบ 3 5 4 3 2 1 N/A โปรดระบ 1) ความสะดวกเมอมาตดตอขอใชบรการ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 2) ความสะดวกและรวดเรวของการใหบรการ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 3) ระบบบรหารจดการของการใหบรการ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 4) คาใชจายของผใชบรการทใชบรการ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… เกณฑการประเมน: 5 คอ ดมาก 4 คอ ด 3 คอ ปกต 2 คอ ต า 1 คอ ต ามาก N/A คอ ไมไดใชบรการ

203

สวนท 4 : การสอบถามถงสมรรถนะโซคณคาและระดบการบรการลกคา

4.1 สมรรถนะโซคณคา เกณฑการประเมน นอยกวาระดบ 3 4.1.1 ความนาเชอถอ 5 4 3 2 1 N/A โปรดระบ 1) ประสทธภาพการจดสงสนคา ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 2) อตราเตมเตม ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 3) การเตมเตมการสงซอทสมบรณ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ………………………

เกณฑการประเมน นอยกวาระดบ 3 4.1.2 การตอบสนอง 5 4 3 2 1 N/A โปรดระบ 1) ระยะเวลาทใชตงแตวนรบค าสงซอลกคาถงวนสงมอบสนคา ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ………………………

เกณฑการประเมน นอยกวาระดบ 3 4.1.3 ความคลองแคลว 5 4 3 2 1 N/A โปรดระบ 1) เวลาตอบสนองหวงโซอปทาน ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 2) ความยดหยนในการผลต ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ………………………

เกณฑการประเมน นอยกวาระดบ 3 4.1.4 ตนทน 5 4 3 2 1 N/A โปรดระบ 1) ตนทนของสนคาทขาย ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 2) ตนทนการจดการโซอปทานทงหมด ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 3) มลคาเพมผลผลต ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 4) ตนทนกระบวนการคนสนคา ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ………………………

เกณฑการประเมน นอยกวาระดบ 3 4.1.5 การจดการทรพยสน 5 4 3 2 1 N/A โปรดระบ 1) ระยะเวลาทใชโดยนบจากการซอสนคาจนถงวนรบเงนคาสนคา ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 2) จ านวนสนคาคงคลงถกผลตขนมา ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 3) สนทรพยหมนเวยน ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 4.2 ระดบการบรการลกคา เกณฑการประเมน นอยกวาระดบ 3 4.2.1 อตราการเตมเตมค าสงซอ 5 4 3 2 1 N/A โปรดระบ 1) จ านวนค าสงซอทสามารถจดสงไดตามทก าหนด ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 2) จ านวนค าสงซอทควรจะตองสง ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ………………………

204

เกณฑการประเมน นอยกวาระดบ 3 4.2.2 อตราการขาดสนคา 5 4 3 2 1 N/A โปรดระบ 1) การสงมอบลาชา ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 2) การสงมอบดวยจ านวนทไมถกตอง ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 3) ความผดพลาดของสนคาคงคลง ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 4) ไมมพนทเกบสนคาเพยงพอ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… 5) ความผดพลาดของการเตมเตมสนคา ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………… เกณฑการประเมน นอยกวาระดบ 3 4.2.3 ระดบของคางสง 5 4 3 2 1 N/A โปรดระบ 1) ก าหนดการสงสนคาทไมครบจ านวน ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………... 2) ก าหนดรายการทไดรบค าสงซอโดยสนคาคงคลงไมเพยงพอ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………...

เกณฑการประเมน นอยกวาระดบ 3 4.2.4 ความนาจะเปนในการสงตรงเวลา 5 4 3 2 1 N/A โปรดระบ 1) การก าหนดการแจงสถานะและเวลาในการจดสง ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………... 2) การประเมนเวลาในการจดสงและสงมอบสนคา ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ……………………...

เกณฑการประเมน: 5 คอ ดมาก 4 คอ ด 3 คอ ปกต 2 คอ ต า 1 คอ ต ามาก N/A คอ ไมไดใชบรการ 4.3 ขอเสนอแนะเพมเตม

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

*** ขอขอบพระคณเปนอยางสงในความรวมมอของทาน ***

205

ประวตผวจย

ชอ - สกล ธนษฐนนท จนทรแยม วน เดอน ปเกด 20 พฤศจกายน 2527 สถานทเกด จงหวดตรง ประวตการศกษา

ระดบ ชอปรญญา (สาขาวชา) สถาบนการศกษา ปทจบ

ปรญญาโท บธ.ม. (การจดการโลจสตกส) มหาวทยาลยรามค าแหง 2559

ปรญญาตร ศศ.บ. (ภาษาองกฤษ) มหาวทยาลยรามค าแหง 2553

ประสบการณท างาน

วน/เดอน/ป ต าแหนง

ชอหนวยงาน/องคกร/สถาบน/บรษท

สถานทตง จาก ถง

1/11/2556 ปจจบน อาจารยและ รองคณบดฝายพฒนาศกยภาพนกศกษาเเละ

พนธกจสมพนธ

มหาวทยาลยราชภฏ วไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ

จงหวดปทมธาน

12/10/2553 12/10/2555 จดซออาวโส/คลงสนคา

บรษท เลยเทกซ (ประเทศไทย) จ ากด

จงหวดสมทรสาคร