1 مقدمهاس . تم اهمیت است وداراید نظراعی مور اجتم طبقاتز سایرن بیش اعلمادل روانی م و تعا شخصیتی گردد شناسایعلمانمت روانی مد اگر وضعیت س دار بر آنها نفوذی کهزان و دانش آموعلم با نزدیک ماده و بتر ش نیز بهش آموزانلی دان شود ، عملکرد تحصیزینامه ریان برمت روانی آنهبود س وبرای با،فونتان( خواهد شدورشزش و پرقتصاد آمو به اانیمک شایش آموزان، کلی دان تحصیهش نرخ افت کاری، آبوسی د و1382 .) ت.ن اساغلی آنترس شازد موضوع اسا به خطر می اندعلمان ر بهداشت روانی می از عواملی که یکدا می پی خاصیترس معنایعلمی اساط با شغل م در ارتبماغل مطرح است اه مشاس در هم موضوع استراود دارد بمه افراد وجغل و برای هه مشا در همت کهوه بر مسائل و مشکلم عه یک مع کند زیرا کجه می باشد. است نیز مواعلمیشی از نوع شغل م ناً ی که صرفاودیت هایز مسائل و محدک سری ا ییاران بسعلم شده مرس تجربه استد که نسبتشان می ده نعلمانترس م روی اسنجام شده برت ا تحقیقاطه متوسی وداین ابتاعلمونه مده از یک نمستفا اری با آبوسینتانا ومعه است. فود جاشتر از دیگر افرا بیند که بیش ازن داد نشاگلستان ان72 یف وعلمان به طور خفرصد م د23 ارهایدی فشور جرصد به ط در را تجز کاشی انی نا روا ربه می کنند. دریس، وه ت ومی، نحت عمم ان در سعلمتی م ی های شخصژگیترس ویری و اس فشارکاوه بر ع می گذارد.ان تأثیرجتماعی آن و روابط ارتباط چگونگی ار است. چرا که به نظلموس روی آنها م برهمیت کاری است که ا هایژگیهمترین ویتی م عوامل شخصی طد را محی ر ازگاری ف وه سر است که نح های تفک شیوهز رفتار ونی ا معیلگوهایرد شخصیت ا هیگاشولتز،( می کند تعیین1387 زشی، انگیکی، عاطفیی ادرا ها پویش جنبهافتگیظر شلدون سازمان ی. از ن) گروسی،( گویندت مید را شخصی و بدنی فر1380 هجموع است از م عبارت شخصیتمی. از نظر کری) می،کری(ز می کندتمایا از افراد دیگر مد ر هر فر و رفتاری که جسمی، روانی هایژگی وی1389 .) اعلم بل مس، چگونگی تعامعلم در کود که رفتار مباط نم استن می توانف شخصیت با توجه به تعریعلمار دارد و دو م شخصیت او قرمل و صفات تأثیر عواحتعلم، ت روش تدریس مزان و حتی دانش آمواوتیای متف هیوه تدریس و... به ش تنبیه، روش دارد در نحوهمکانرت، اتی متفا شخصی هایژگی با ویمایند. رفتار نند به صورتین هست پایی رنجورخوی و روانی با برون گرایادیکه درند افرری کرد نتیجه گی پژوهشگرانرسیند. برنی را دار هیجاداری پایکی آمادگی ژنتی100 ادی نمره زیی کهد آنهاین دانشجو نشا مردو زن دا ادن ب ار آمه کن قادر بندی کسب کرد برونگرایه کمی دری که نمرز آنهایی گرفتند. بهتر ا برونگرای درار ساله، چه یک دورهن داد که طینشگاه نشا داشجویانره دانی دربا دیگررسیند.بر بودوزمرهس ر استرزایشع، اف، ترفیاثل نمره بی مثبت را مدها از رویداشتریاد بی تعدً حتماعی اجتماشرتی و اد معا افرای گرفتند. رنجور خویدی در روان نمره زیاانی که دانشجویا تجربه می کنند. ورو ازدواج روق در کا حقن در دورهده نش ا پذیرفت یندگییمه رانایش وزن، جر، افزماری، تصادف مثل بی منفیدهای رویدا براین بودن، با وجداری و با که در دلپذیشخاصیگری ا دیرسی بر.دراشتندشتری د بیانس آمادگی فوق لیسود متن کامل در دانلdownload-thesis.com
Transcript
1
مقدمه شخصیت و تعادل روانی معلمان بیش از سایر طبقات اجتماعی مورد نظر ودارای اهمیت است . تم��اس نزدیک معلم با دانش آموزان و نفوذی که بر آنها دارد اگر وضعیت سالمت روانی معلمان شناسایی گردد وبرای بهبود سالمت روانی آنان برنامه ریزی شود ، عملکرد تحصیلی دانش آموزان نیز به��تر ش��ده و ب��ا کاهش نرخ افت تحصیلی دانش آموزان، کمک شایانی به اقتصاد آموزش و پرورش خواهد شد)فونتان��ا،
(.1382د و آبوسیری، یکی از عواملی که بهداشت روانی معلمان را به خطر می اندازد موضوع اس��ترس ش��غلی آن��ان اس��ت. موضوع استرس در همه مشاغل مطرح است اما در ارتباط با شغل معلمی استرس معنای خاصی پیدا می کند زیرا که یک معلم عالوه بر مسائل و مشکالت که در همه مشاغل و برای همه افراد وج��ود دارد ب��ا
یک سری از مسائل و محدودیت هایی که صرفًا ناشی از نوع شغل معلمی است نیز مواجه می باشد. تحقیقات انجام شده بر روی استرس معلمان نشان می دهد که نسبت استرس تجربه شده معلم��ان بس��یار بیشتر از دیگر افراد جامعه است. فونتانا و آبوسیری با استفاده از یک نمونه معلم��ان ابت��دایی و متوس��طه
درصد به ط��ور ج��دی فش��ارهای23درصد معلمان به طور خفیف و 72انگلستان نشان دادند که بیش ازربه می کنند.روانی ناشی از کار را تج
عالوه بر فشارکاری و استرس ویژگی های شخص��یتی معلم��ان در س��المت عم��ومی، نح��وه ت��دریس،چگونگی ارتباط و روابط اجتماعی آنان تأثیر می گذارد.
عوامل شخصیتی مهمترین ویژگی هایی است که اهمیت کار بر روی آنها ملموس است. چرا که به نظ��ر هیگارد شخصیت الگوهای معینی از رفتار و شیوه های تفکر است که نح��وه س��ازگاری ف��رد را محی��ط
(. از نظر شلدون سازمان یافتگی پویش جنبه های ادراکی، عاطفی، انگیزشی1387تعیین می کند)شولتز، (. از نظر کریمی شخصیت عبارت است از مجموع��ه1380و بدنی فرد را شخصیت می گویند)گروسی،
(.1389ویژگی های جسمی، روانی و رفتاری که هر فرد را از افراد دیگر متمایز می کند)کریمی، با توجه به تعریف شخصیت می توان استنباط نمود که رفتار معلم در کالس، چگونگی تعام��ل معلم ب��ا دانش آموزان و حتی روش تدریس معلم، تحت تأثیر عوامل و صفات شخصیت او قرار دارد و دو معلم با ویژگی های شخصیتی متفارت، امکان دارد در نحوه تنبیه، روش تدریس و... به ش��یوه ه��ای متف��اوتی
رفتار نمایند. پژوهشگران نتیجه گیری کردند افرادیکه در برون گرایی باال و روان رنجورخویی پایین هستند به صورت
مردو زن دانشجو نشان داد آنهایی که نمره زیادی100ژنتیکی آمادگی پایداری هیجانی را دارند. بررسی در برونگرایی گرفتند. بهتر از آنهایی که نمره کمی در برونگرایی کسب کردند قادر ب��ه کن��ار آم��دن ب��ا استرس روزمره بودند.بررسی دیگری درباره دانشجویان دانشگاه نشان داد که طی یک دوره چهار ساله، افراد معاشرتی و اجتماعی احتمااًل تعداد بیشتری از رویدادهای مثبت را مثل نمره ب��اال، ترفی�ع، اف�زایش حقوق در کارو ازدواج را تجربه می کنند. و دانشجویانی که نمره زیادی در روان رنجور خویی گرفتند. برای رویدادهای منفی مثل بیماری، تصادف، افزایش وزن، جریمه رانندگی ی��ا پذیرفت��ه نش��دن در دوره فوق لیسانس آمادگی بیشتری داشتند.در بررسی دیگری اشخاصی که در دلپذیری و با وجدان بودن، باال
بودند از اشخاصی در این صفات پایین بودند سالمت هیجانی و روانی بیشتری را نشان دادند)مک کری(.1387و کوستا. به نقل از شولتز،
بنابراین، ویژگی های شخصیتی و استرس از جمله عوامل مهم و اساسی است که رفتار، روش ت��دریس، ارتباط متقابل با دانش آموزان و سالمت روانی معلمان راتحت تأثیر قرار می دهد. ک��ه این هم ایج��اب
می کند تا هر جامعه ای برای پیشبرد اهداف خود به سالمت روانی معلمان اهمیت ویژه قائل باشد.
بيان مسئله1-1 معلم از اساسی ترین عناصر تعلیم و تربیت است. بدون وجود معلم امکان تعلیم و تربیت وجود ن��دارد. زیرا معلم راهنما و جهت دهنده ی فعالیت های تربیتی است و به واسطه ی وجود معلم است که تعلیم
(.1972و تربیت در جهت هدف هدایت می شود ) پترووسکی و دیگران، در گذشته نه چندان دور معلم در نظام های آموزشی رسمی؛ نقش انتقال دانش را داشته اس��ت و ج��زو منابع مهم اطالعات محسوب می شده است. کالس های درس او از نظم و انض��باط خش��ک برخ��وردار بوده و روش عامرانه بر آن حاکم بوده است. یافته های پژوهشی مختلف، توسعه اجتم��اعی و ف��رهنگی، نیازهای نو یا متفاوت و سایر عوامل اثر گذار سبب گردیده اند تا امروزه نقش معلم تغییر یابد. اگر معلم در گذشته به انتقال دانش تاکید داشته است اکنون باید بیشتر وقت خود را، ص��رف ش��ناخت مش��کالت
(.1382یادگیری فراگیران کند و حالت هدایت کننده و تسهیل گر یادگیری را داشته باشد) فتحی آذر، می توان گفت که امروزه معلمان یکی از ارکان اساسی و بنیادی در فرایند بهس��ازی و بالن��دگی جامع��ه بشمار می آید اثر بخشی و کارآیی معلمان در پیشرفت اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی جامع��ه غیر قابل انکار است. در این میان جوامعی ک��ه تالش گس��ترده ای را جهت آرامش و آس��ایش روحی و جسمی و همچنین محیط فردی و اجتماعی معلمان انجام می دهند. به نح�و احس�ن از توان�ایی آنه�ا در
جهت ترقی و پیشرفت استفاده می کنند. یکی از عواملی که در تدریس و کنترل کالس و روابط اجتماعی معلم��ان ت��اثیر می گ��ذارد ویژگیه��ای شخصیتی آنهاست. تحقیقات صورت گرفته بر روی شخصیت معلمین بر این ف��رض تاکی��د دارن��د ک��ه
شخصیت معلم تاثیر بسیار مهمی درفرآیند تدریس و یادگیری دارد.
،3، برونگ�رایی2( شخصیت را در راستای پنج عامل اصلی، روان رنجور خ�ویی1992 )1مک کری و جان توصیف می کنند. روان رنجو.ری خویی به6 و با وجدان بودن 5 در برابر تجربه، توافق پذیری4گشودگی
تمایل برای تجربه اضطراب، تنش، خود محوری، خصومت، تکانشوری، افسردگی کم اطالق می ش��ود. برونگرایی، تمایل برای مثبت بودن، قاطعیت، تحرك و اجتماعی بودن گفته می شود. گشودگی در براب��ر تجربه، تمایل به کنجکاوی، هنر نمایی، خ��رد ورزی، روش��نفکری و ن��وآوری اطالق می ش��ود. تواف��ق پذیری، تمایل برای گذش��ت، مهرب��انی، س��خاوتمندی، اعتم��اد ورزی، هم��دلی، ف��داکاری و وف��اداری
( در نظر گرفته می شود و در نهایت با وجدان بودن به عنوان تمایل ب��ه س��ازمان دهی،2002) سارافینو ، مک کری و جان،1989کارآمدی، قابلیت اعتماد، خویشتن داری و منطق گرایی قلمداد می شود) جان،
(.1387 به نقل از ارجی 1385 و حق شناس ، 1992 از طرف دیگر، هموستازی در اثر فرآیندهای جبرانی که در پاسخ به تغییرات محیط داخلی ب��دن ایج��اد می شود تامین می گردد. این فرآیند زیست شناختی که به طور غیرارادی کنترل می شود به دنبال تعادل شیمیایی و فیزیولوژی می باشد.هر گاه عوامل مختل کننده، این تعادل پویا را بهم بزند سبب عدم تعادل حیاتی شده و استرس یا تنیدگی بوجود می آید به عبارت دیگر تنیدگی حالتی است ک��ه در اث��ر تغی��یر محیطی که به عنوان آسیب، چ��الش ی��ا تهدی��د ب��رای تع��ادل پوی��ای ف��رد تلقی می ش��ود، ایج��اد می
(.1386گردد) هنرپروران، بسیاری از مشاغل موجود در جهان از جمله معلمی استرس زا هستند و به نوبه خود در زندگی ف��ردی، اجتماعی و شغلی اشخاص اختالل ایجاد می کنند. فلذا، شغل معلمی به دلیل اس��ترس زا ب��ودن رواب��ط
فردی، اجتماعی، حرفه شغلی و سالمت روانی معلمان را تحت تاثیر قرار می دهد. کارشناسان بهداشت جهانی سالمت فکر و روان را قابلیت ارتباط موزون و هماهنگ با دیگران، تغی��یر و اصالح محیط فردی و اجتماعی و حل تضادها و تمایالت شخصی به ط��ور منطقی، عادالن��ه و مناس��ب
(.1386تعریف نموده اند )هنرپروران، بسیاری از تحقیقات وجود رابطه بین ابعاد شخصیت و سالمت روانی را مورد تایید قرار داده اند.در چند بررسی معلوم شد که برونگرایی به صورت مثبت با سالمت روانی و هیجانی فرد ارتباط دارد. در ح��الی
،9، کالرك8، واتس�ون1984 و مک گری، 7که روان رنجور خویی ارتباط منفی با سالمت افراد دارد ) کوستا(.1387 به نقل از شولتز، 11،1992 و هامیکر10مک اینتایر
1 -McCrea&Jhon2 -neuroticism3 -extreversion4 -openness5 -agreeableness6 -conscientiousness7 -Costa8 -watson9 -Clark10 -Mchntyre11 -Hamaker دانلود متن کامل در
از طرف دیگر تجربه ی استرس، به ویژه منابع استرس منفی و سطح باال، نیز سالمت روانی افراد را ب��ه (. همچنین استرس تجربه شده ب��اعث ب��رخی عملکرده��ای نامناس��ب1386مخاطره می اندازد) استورا،
روانی می شود بدین معنا که اثرات منفی عواملی از قبیل اضطراب، افسردگی و ک��اهش ع��زت نفس را ب��ه نق��ل از2001تشدید می نماید و به طور غیرمستقیم بر بهداشت روانی تاثیر می گ��ذارد ) م��ازالك،
بدین ترتیب مسئله اصلی این پژوهش بررسی رابطه عاملهای شخصیتی مداخل��ه گ��ر و(،�� 1386مهاجر، استرس تجربه شده با سالمت روانی معلمان در شهر تبریز است.
اهميت و ضرورت مسئله1-2 در جوامع امروزی نقش و اهمیت آموزش و پرورش به عنوان یکی از نهادهای اساسی هر جامعه ای بر همگان واضح و آشکار است و این امر، بسیار بدیهی است که یکی از ارکان اصلی آموزش و پ��رورش هر جامعه معلمان هستند. بدون وجود معلمان نمی تواند معنا و مفهومی داشته باشد و نظ��ام آم��وزش و پرورش هر جامعه ای برای رشد و بالندگی خود نیازمند معلمان کارآمد و اثر بخش می باش��د، بن��ابراین تعلیم و تربیت سالم، پویا و معتدل ارتباط تنگ��اتنگی ب��ا معلمین س��الم، ب��ا ارده، پرت��وان و سرش��ار از احساس مسئولیت و تعهد و با نشاط دارد. پس رس��الت تعلیم و ت��ربیت ب��ا وج��ود معلم��ان خس��ته و مضطراب، ناتوان و ناراضی زیر سوال خواهد رفت، چرا که فش�ار عص�بی ناخوش�ایند معلم ب�اعث می گردد تا روحیه یاس و ناامیدی بر آن مسطوره گردد و اعتماد ب��ه نفس و ع��زت آن خدش��ه دار گ��ردد
(.1378) محمدی خواه
در این میان بررسی شخصیت معلمان و عوامل مخ��اطره آم��یز س��المت روانی آنه��ا از اهمیت بس��زایی برخوردار است. می توان گفت که شخصیت معلمان می تواند ارتباط موجود بین استرس . بیماری را به طرق مختلف تحت تاثیر قرار داده یا تعدیل نماید و همچنین می تواند به طور غیر مس��تقیم و از طری��ق برقراری یک زندگی سالم و منطقی ) تغذیه سالم، ورزش، خواب کافی و...( ب��ه س��المتی ف��رد کم��ک
(.1376نماید) کرلینجر،
در زمینه شخصیت و ارتباط آن با مولفه های سالمت، اولین پژوهش به وس��یله کوس��تا و م��ک گ��ری ) ( نشان داد که شادکامی با سطح باالی برونگ��رایی و س��طح پ��ایین روان1386، به نقل از پروین، 1980
نژندگرایی در افراد مرتبط می باشد.
بسیاری از تحقیقات دیگر نز وجود رابطه بین ابعاد شخصیت و استرسهای تجربه شده با س��المت روانی را مورد تایید قرار داده اند. در مجموع و براساس پژوهش ه��ای موج��ود می ت��وان نتیج��ه گ��رفت ک��ه شخصیت و استرس های تجربه شده توسط هر فرد می تواند پیش بینی کننده سالمت روانی فرد باش��د.
معلمان نیز مانند سایر افراد جامعه تحت تاثیر شخصیت و محیط اطراف خود قرار می گیرن��د و از آنه��اتاثیر می پذیرند و متقابال بر محیطشان نیز تاثیر می گذارند.
معلمانی که از شخصیت انعطاف پذیر، برونگرا و مسئولیت پذیر برخ��وردار هس��تند مطمئن��ا از س��المت روانی برخوردار خواهند بود و برعکس معلمانی که درونگرا و روان نژند بوده و منابع متعدد اس��ترس را تجربه می کنند، سالمت روانی کمتری خواهند داست و این ب��ه نوب��ه خ��ود در ارتباط��ات بین ف��ردی،
تدریس و رفتار معلمان و نهایتا در یادگیری و پیشرفت فراگیران تاثیر عمده ای خواهد گذاشت.
استرس، کنش وری فرد در قلمرو اجتماعی، روانشناختی، جسمانی، خانوادگی و شغلی را دچار اختالل می کند و نارضایتی شغلی، کاهش تولید، افزایش خطاها، تنزل سطح قضاوت و کندی زم��ان واکنش را در پی دارد. استرس براساس ایجادتغییرات روانشناختی مانند افزایش تحریک پذیری، اض��طراب، تنش، حالت عصبی و ناتوانی در مهار خود، روابط اجتماعی و خانوادگی را مختل می کن��د و در ایف��ای نقش
(.1386، 1حرفه ای ضعف و سستی بوجود می آورد ) استورا
بنابراین هر چقدر استرس تجربه شده معلم بیشتر باشد نارضایتی شغلی، سستی در تدریس، کاهش توان جسمی، ضعف روابط اجتماعی و درك نامناسب فراگیران نیز بیش��تر خواه��د ب��ود و نهایت��ا نتیج��ه این خواهد بود که دانش آموزان مضطرب، دلسرد، کم سواد و منفعل را تحویل جامعه خواه��د داد. مس��لما این روند به نفع هیچ جامعه ای نخواهد بود. تضمین آینده جامعه نیاز به معلمانی توانمن��د، س��الم و ب��ا
نشاط و دانش آموزانی فعال، پرکار و جدی دارد.
با اندك تاملی در رابطه با مسائل مطرح شده و اهمیت سالمت روانی معلم، به راحتی ضرورت پرداختن به این پژوهش مشخص می گردد، به ویژه اینکه بدون سالمت روانی معلم، اساس تعلیم و تربیت دچ��ار
مشکل می شود.
از طرفی با توجه به اینکه در بین پژوهش های موجود هر سه متغیر ) رابطه ابع�اد شخص�یت و اس�ترس تجربه شده با سالمت روانی معلمان( با هم مطالعه نشده است این پژوهش درصدد بررسی رابطه آنها ب��ا هم برآمده تا میزان تبین کنندگی ابعاد شخصیت و استرس تجربه شده را با سالمت روانی معلمان م��ورد
اهداف پژوهش1-3 تعیین نقش عامل های شخصیتی و استرس تجربه شده با سالمت روانی و مولفه های آن در معلمان می هدف كلي:1-3-1
باشد. اهداف جزئي:1-3-2
( تعیین رابطه عامل های پنجگانه شخصیت با سالمت روانی معلمان1( تعیین رابطه استرس تجربه شده با سالمت روانی معلمان2
فرضيه هاي تحقيق1-3( بین بعد شخصیتی رنجوری و سالمت روانی معلمان رابطه معکوس وجود دارد.1( بین بعد شخصیتی انعطاف پذیری و سالمت روانی معلمان رابطه معکوس وجود دارد.2( بین بعد شخصیتی برونگرایی با سالمت روانی معلمان رابطه مثبت وجود دارد.3( بین بعد شخصیتی دلپذیر بودن و سالمت روانی معلمان رابطه مثبت وجود دارد.4( بین درجه مسئولیت پذیری ) با وجدان بودن( معلمین و سالمت روانی آنها رابطه مثبت وجود دارد.5( بین استرس تجربه شده و سالمت روانی معلمان رابطه منفی وجود دارد.6 ( . عامل های شخصیتی و استرس تجربه شده بطور ترکی��بی و تفکیکی نقش مع��نی دار در پیش بی��نی7
تغییرات سالمت روانی دارند. ( عوامل شخصیتی و استرس تجربه شده بطور ترکیبی و تفکیکی نقش معنی دار در پیش بینی تغییرات8
مؤلفه های چهارگانه سالمت روانی)جسمانی، اضطراب،اختالل در کارکرد اجتماعی و افسردگی( دارند.
(.زمینه روانشناسی هیلکارد)ترجمه: محمد نقی براهنی و همکاران(. تهران: رشد.1385 مثبت معتاد ب��ا گ��روم س��الم. فص��لنامهHIV(. مقایسه ویژگیهای شخصیتی افراد 1387ارجی، اکرم و همکاران.)
.15-1، صفحه 12روانشناسی دانشگاه تبریز، سال سوم، شماره (. تنیدگی یا استرس بیماری جدید تمدن) ترجمه پریرخ دادستان(. تهران. رشد1386استورا. )
(.بررسی وضعیت سالمت روان و عوامل مرتیط با آن در میان دبیران دبیرس��تانهای ش��هرهای1386آراسته، مدبر).53-62سنندج و بیجار. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان. دوره دوازدهم. صفحه
(. بررسی ارتباط بین اس��ترس ه��ای ش��غلی و رض��ایت من��دی ش��غلی1386آزاد. اسفندیار، طرخوراتی. حمید) . دوره یک2کارکنان.مجله علوم رفتاری. شماره
(. روش های تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. تهران . نشر دوران.1387بیابانگرد، اسماعیل) (. تعیین وضعیت سالمت روانی معلم��ان1384بیانی، علی اصغر. کوچکی، عاشور محمد. کوچکی، قربان محمد) ( مجله علمی دانشگاه علوم پزشکیSCL.90.Rاستان گلستانبا استفاده از چک لیست نشانگان روانی . )
.44تا 39( صفحات22)پیدرپی 2.شماره 9 دوره 1386گرگان. تابستان (. آموختن برای زیستن، ترجم��ه محم��د قاض��ی و دیگ��ران. ته��ران.1972پتروفسکی، آرتور و دیگران.)
امیرکبیر.(. شخصیت نظریه و پژوهش ) ترجمه کدیور و جوادی(. تهران. آییژ.1386پروین، لورنس ای، جان، الیور پی. )
(. بررسی و مقایسه استرس شغلی در رضایت شغلی در مدیران مدارس ابت��دایی و1375جمشید نژاد، علی رضا)متوسطه. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه عالمه طباطبایی تهران. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
1 neuroticism دانلود متن کامل درdownload-thesis.com
(. اصول بهداشت روانی، مشهد. انتشارات دانشگاه مشهد.1383حسینی، سید ابوالقاسم) (. سازمان بهداشتی جهانی سالمت روان. ترجمه محمد اس��ماعیل اک��بری و همک��اران1382درکی نو، امیدی نو)
ران. موسسه فرهنگی ابن سینا بزرگ، (. نظریه های شخصیت. ترجمه مهرداد فیروز بخت. تهران. ارسباران. 1387رایکمن، ریچارد)
(. بررسی عوامل پنجگانه شخصیتی معلمان موفق کالس اول ابتدایی1388ربوی، رجب، ملکی آوارسین، صادق)استان آذربایجان شرقی. فصلنامه پویش.
(. بررسی میزان استرس شغلی و سالمت روانی در پرسنل نیروی انتظامی. کرمان. دانش��گاه1384رفیعی، عباس. )علوم پزشکی و خدمات درمانی کرمان.
(. تأثیر استرسهای شغلی مدیران بیمارستانها مترون های پرستاری بر س��المت1381رئیسی. پوران، توکلی. گالله)روانی و عملکرد شغلی آنان. مجله پژوهشی حکیم. دوره پنجم، شماره چهارم.
(. بهداشت روانی در محیط کار با تأکید ب��ر فش��ار روانی و افس��ردگی ش��غلی. ته��ران:1387ساعتچی، محمود)ویرایش. گانه آم�وزش و پ�روش ش��هر ته�ران.19(. بررسی علل و عوامل استرس مدیران مناطق 1378سراج، معصومه)
پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه عالمه طباطبایی تهران. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی. (. رابطه بین عملکرد شغلی و میزان برخوداری از سالمت روان در مدیران م��دارس متوس��طه1377سقاء، پیرمرد)
شهر مشهد.پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه عالمه طباطبایی تهران. (. نقش1384شکری، امید. مرادی، علی رضا. فرزاد،ولی اله. سنگری، علی اکبر. غن��ایی، زیب��ا. رض��ایی، اک��بر )
صفات شخصیت و سبک های مقابله، در سالمت روانی دانشجویان؛ ارئه مدل های علی. تازه های علوم.1 . شماره 7شناختی. دانشگاه تربیت معلم تهران. سال
(. نقش ذهنیت فلسفی، خالقیت، خود کار آمدی ریاضی وخود پن��داره ریاض��ی ب��ر1387شیر علی پور، اصغر) .پایان نامه کارشناسی1387-� 88پیشرفت ریاضی دانش آموزان سوم دبیرستان شهرستان مرند در سال
ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران. (بررسی رابطه ابعاد شخصیت و ابعاد کمال گ��رایی ب��ا س��المت عم��ومی دانش��جویان1386 صوفیانی، حکیمه.)
.دانشگاه تبریز. پایاننامه کارشناسی ارشد. تبریز. دانشگاه تبریز. دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی (. مقایسه بین عوامل شخصیتی، سبکهای حل مسئله و میزان استرس تجرب��ه ش��ده می��ان1386عبداله زاده، بیانه.)
وابسته به مواد و افراد بهنجار. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تبریز. دانشکده عل��وم تربی��تی و روانشناسی.
(.آزمونهای روان شناختی.تهران:بعثت. 1388فتحی آشتیانی،علی، وداستانی،محبوبه )(. روشهای و فنون تدریس. تبریز. انتشارات دانشگاه تبریز.1382فتحی آذر، اسکندر.)
( روانشناسی برای معلمان . ترجمه: فروغان ، م . چاپ اول . تهران.1382فونتانا، د و آبوسیری .)
(. مهار استرس در معلمان)ترجمه منصوره وحدتی احمدزاده(. تهران. رشد. 1387کی ریاکو، کریس.)(. میانی پژوهش در علوم رفتاری ) ترجمه پاشا شریفی و جعفری زند(. تهران. آوای نور.1388کرلینجر، فرد.)
(. بررسی رابطه ی بین ابعاد شخصیت و سالمت عمومی در دانشجویان1386گروسی. میرتقی، صوفیانی. حکیمه)دانشگاه تبریز. مجله مطالعات تربیتی و روانشناسی. دانشگاه فردوسی مشهد.
(. رویکرد های نوین در ارزیابی شخصیت. تبریز. جامه پژوه.1380گروسی فرشی، میر تقی.)(. بهداشت روانی. تهران. ارسباران.1376گنجی، حمزه. ) (. بررسی به کارگیری الگوی پرسید- پروسید با ترکیب نظریه مکان کنترل سالمت به منطور1386مشکی. مهدی)
عملکرد تحصیلی در دانشجویان کارشناسی دانشگاه اصفهان. دانش و پژوهش در روانشناسی. دانش��گاه119-134آزاد اسالمی واحد خوراسگان. شماره هفدهم- پاییز.صص
(. بررسی ارتباط بین ویژگیهای شخصیتی، سابقه شغلی و میزان حقوق ماهیانه با فرسودگی1382مهاجر، مهدی. ) شغلی دبیران شهر تبریز. پایاننامه کارشناسی ارشد. تبریز. دانشگاه تبریز. دانشکده عل��وم تربی��تی و روان
(. برسی سطح استرس پرستاران و ارتباط آن با برخی از ویژگی های ف�ردی اجتم�اعی در1373نصیری. محمود). دانشگاه علوم پزشکی اصفهان1373بیمارستانهای دولتی اصفهان. سال
(. بهداشت روانی)ترجمه یحیی سید محمدی(. تهران. ارسباران.1388نوید، جفری و راتوس، اسپنسر.) (. بررسی رابطه استرس شغلی و رضایت شغلی در کارکنان سازمان بهداشت و درمان صنعت1381همتی، مریم)
