การพฒนาคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอมองคกรปกครองสวนทองถน

(Environmental Health Accreditation : EHA)

ดานการจดการสขาภบาลอาหาร EHA 1000

มารน โด

นกวชาการสาธารณสขช านาญการ

ศนยอนามยท 12 ยะลา

ขอบเขตเนอหา

การจดการสขาภบาลอาหาร EHA 1000• SOP ระบบการจดการสขาภบาลอาหาร• การประเมน EHA 1001 สถานทจ าหนายและสะสมอาหาร• การประเมน EHA 1002 การจดการสขาภบาลอาหารในตลาด• การประเมน EHA 1003 การจดการสขาภบาลอาหารในการจ าหนาย

สนคาในททางสาธารณะ แผงลอยจ าหนายอาหาร)

มาตรา 50 ภายใตบงคบแหงกฎหมาย เทศบาลต าบลมหนาทตองท าในเขตเทศบาล

ดงตอไปน

(3) รกษาความสะอาดของถนน หรอทางเดนและทสาธารณะรวมทงการ

ก าจดมลฝอยและสงปฏกล

(4) ปองกนและระงบโรคตดตอ

มาตรา 51 ภายใตบงคบแหงกฎหมาย เทศบาลต าบลอาจจดท ากจการใด ๆ ในเขต

เทศบาล ดงตอไปน

(1) ใหมน าสะอาดหรอการประปา

(2) ใหมโรงฆาสตว

(3) ใหมตลาด ทาเทยบเรอและทาขาม

(4) ใหมสสานและฌาปนสถาน

(8) ใหมและบ ารงทางระบายน า

พระราชบญญต เทศบาล (ฉบบท ๑๐) พ.ศ. ๒๕๔๒

มาตรา 53 ภายใตบงคบแหงกฎหมาย เทศบาลเมองมหนาทตองท าในเขตเทศบาล

ดงตอไปน

(1) กจการตามทระบไวใน มาตรา 50

(2) ใหมน าสะอาดหรอการประปา

(3) ใหมโรงฆาสตว

(6) ใหมและบ ารงสวมสาธารณะ

มาตรา 54 ภายใตบงคบแหงกฎหมาย เทศบาลเมองอาจจดท ากจการใด ๆ ในเขต

เทศบาล ดงตอไปน

(1) ใหมตลาด ทาเทยบเรอและทาขาม

(2) ใหมสสานและฌาปนสถาน

(7) จดท ากจการซงจ าเปนเพอการสาธารณสข

(10) ใหมและบ ารงสวนสาธารณะ สวนสตวและสถานทพกผอนหยอนใจ

(11) ปรบปรงแหลงเสอมโทรม และรกษาความสะอาดเรยบรอยของทองถน

มาตรา 56 ภายใตบงคบแหงกฎหมาย เทศบาลนครมหนาทตองท าในเขตเทศบาล

ดงตอไปน

(1) กจการตามทระบไวใน มาตรา 53

(3) กจการอยางอนซงจ าเปนเพอการสาธารณสข

(4) การควบคมสขลกษณะและอนามยในรานจ าหนายอาหาร โรงมหรสพ

และสถานบรการอน

(5) จดการเกยวกบทอยอาศยและการปรบปรงแหลงเสอมโทรม

(6) จดใหมและควบคมตลาด ทาเทยบเรอ ทาขาม และทจอดรถ

มาตรา 57 เทศบาลนครอาจจดท ากจการอน ๆ ตาม มาตรา 54 ได

ตลาด/รานสะสมอาหาร

หาบเร แผงลอยรานอาหาร ครวเรอน

แหลงปลกพชแหลงเลยงสตว

สถานทผลตอาหารโรงฆาสตว

อาหารสะอาด

ผบรโภคปลอดภย

พรบ.ฆา&จ าหนายเนอสตว

พ.ร.บ.การสาธารณสข

พ.ร.บ. รกษาความสะอาดฯ

พ.ร.บ. อาหาร

กระบวนการไดมาซงอาหารของประชาชน

พ.ร.บ. วตถ

อนตราย

พ.ร.บ.โรคตดตอพ.ร.บ.คมครองสขภาพของผไมสบบหรพ.ร.บ.ควบคมเครองดมแอลกอฮอล

แบงประเภทของสถานประกอบกจการดานอาหาร ดงนหมวด 7 กจการทเปนอนตรายตอสขภาพ โดยประกาศกระทรวงสาธารณสข ท 5/2538 ได

ก าหนดประเภทกจการทเกยวกบอาหาร เครองดม น าดม ไว 26 ประเภท เชน ลกชน น าพรก เบเกอร เนย ปลารา เสนหม ขนนมจน ฯลฯ

หมวด 8 ตลาด สถานทจ าหนายอาหาร และสถานทสะสมอาหาร สามารถจ าแนกเปนประเภทสถานประกอบการ ไดดงน

1. ตลาด แบง เปน 2 ประเภท คอ ตลาดประเภทท 1 (มโครงสราง) และตลาดประเภทท 2(ไมมโครงสราง)

2. สถานทจ าหนายอาหาร เชน รานอาหาร ภตตาคาร หองอาหาร สวนอาหาร ศนยอาหารโรงอาหาร เปนตน

3. สถานทสะสมอาหาร เชน มนมารท ซปเปอรมารเกต รานขายของช า เปนตนหมวด 9 การจ าหนายสนคาในทหรอทางสาธารณะ ซงรวมถงการจ าหนายสนคาประเภท

อาหารดวย เชน แผงลอยจ าหนายอาหาร หาบเร รถเร เปนตน

พระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ.2535

หมายถง การจดการและการควบคมอาหารใหสะอาด

ปลอดภยจากเชอโรค พยาธ และสารเคมทมพษตาง ๆ ซง

เปนอนตรายหรอ อาจเปนอนตรายตอการเจรญเตบโตของ

รางกาย สขภาพอนามย และการด ารงชวตของมนษย

>>>>ก า ร ท า อ า ห า ร ใ หส ะ อ า ด แ ล ะ ป ล อ ด ภ ย

รบประทานแลวไมเกดโรค<<<<<<<<<<<<<<<<

9

การจดการและควบคมอาหารใหสะอาด ปลอดภย

สาเหตทท าใหอาหาร

ไมปลอดภย

- เชอโรค, พยาธ- พษของเชอโรค- พษจากสารเคม- พษจากพชและสตว- วตถแปลกปลอมทเปนอนตราย

1. บคคล : ผจดการ/ผประกอบการ/ผสมผสอาหาร

2. อาหาร

3. ภาชนะอปกรณ

4. สถานทปรง ประกอบ และ จ าหนายอาหาร

5. สตว แมลงน าโรค

ควบคมและปองกนโดยวธการทางสขาภบาลอาหาร

อาหารสะอาด ผบรโภค สขภาพด

ระบบงานดานสขาภบาลอาหาร

ระบบงานดานสขาภบาล

1.ระบบการรบรองสถานประกอบกจการ

2.ระบบการรบรองผประกอบกจการ/ผสมผสอาหาร

3.ระบบการพฒนาศกยภาพเจาหนาทดานสขาภบาลอาหาร

4.ระบบการใหความรผบรโภค/ประชาชน

5.ระบบการเฝาระวงดานสขาภบาลอาหาร

6.สอสารสาธารณะ/สอสารความเสยง

1. ระบบการรบรองสถานประกอบกจการ

สถานประกอบกจการ

ผานการอนญาต/รบรองการแจง ตาม พรบ.การสาธารณสข

พศ.2535

ตรวจแนะน าตามเกณฑมาตรฐาน

รบรองคณภาพมาตรฐานสถานประกอบกจการ

2. ระบบการรบรองผประกอบกจการ/ผสมผสอาหาร

ผสมผสอาหาร ผานการอบรมดานสขาภบาลอาหาร/มความรดานสขาภบาลอาหารสถานประกอบ

กจการ

ผสมผสอาหารมความรดานสขาภบาลอาหารโดยมบตรประจ าตว

หรอเอกสารการรบรอง

3. ระบบการพฒนาเจาหนาท / Food Inspector

เจาหนาทผรบผดชอบ

ผานการอบรมดานสขาภบาลอาหาร/หลกสตรFood sanitation inspector

เจาหนาทมความรและทกษะในการตรวจแนะน าดานสขาภบาลอาหาร

4. ระบบการใหความรผบรโภค / ประชาชน

สอสารสาธารณะ/สอสารความเสยง

ผผลตผจ าหนายอาหาร

ผบรโภค

เจาหนาท

มาตรฐานการปฏบตงานตามระบบการจดการดานสขาภบาลอาหารส าหรบองคกรปกครองสวนทองถน

1.การก าหนดผรบผดชอบงานสขาภบาลอาหาร

ระยะเตรยมการ ระยะด าเนนการ 3.การออกใบอนญาตและการแจงประกอบกจการ2.ส ารวจ จดท าฐานขอมล

และวเคราะหสถานการณสขาภบาลอาหาร

4. ก า ร พ ฒ น า ศ ก ย ภ า พผประกอบกจการ/ผสมผสอาหาร

6.การจดการขอรองเรยน/เหตร าคาญ

7.สรปผล/สถานการณการด าเนนงานสขาภบาลอาหาร

ระยะตดตามและประเมนผลสมฤทธ

5.การเฝาระวง /สมประเมนสถานประกอบกจการ

การจดการสขาภบาลอาหาร ระดบทองถน ประกอบดวย 7 กระบวนงานหลก

การพฒนาคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอมดานการจดการสขาภบาลอาหาร(EHA1000)

EHA : 1001 สถานทจ าหนายและสะสมอาหาร(รานอาหาร/โรงอาหาร/สถานทสะสมอาหาร:มนมารท ,ซปเปอรมารเกต)

EHA : 1002 ตลาด (ตลาดประเภทท 1ซงหมายถง ตลาดสด/ตลาดประเภทท 2/ตลาดนด)

EHA : 1003 การจ าหนายสนคาในททางสาธารณะ (แผงลอยจ าหนายอาหาร)

ระบบการจดการสขาภบาลอาหาร

• วตถประสงค• 1.1 เพอใหบคลากรของทองถนมความร ความเขาใจในกระบวนการการ

จดการสขาภบาลอาหารทถกตองตามหลกกฎหมายและหลกวชาการ• 1.2 เพอพฒนายกระดบคณภาพ ความสะอาด ความปลอดภย ของสถาน

ประกอบกจการดานอาหาร

ล าดบ กระบวนงาน แนวทางการด าเนนงาน

1 ก าหนดผรบผดชอบ 1. ค า สงแตงต ง ผ รบผดชอบและก าหนดบทบาทหนาทคณะท างานดานสขาภบาลอาหาร

2. ผรบผดชอบจบการศกษาสาธารณสขศาสตร สาขาอนามยสงแวดลอม/สขาภบาล หรอผานการอบรมดานสขาภบาลอาหาร อยางนอย 1 คน หรอมประสบการณในการท างานดานสขาภบาลอาหาร อยางนอย 1 ป

ระยะเตรยมการ

ล าดบ กระบวนงาน แนวทางการด าเนนงาน

2 ส ารวจ จดท าฐานขอมล และวเคราะหสถานการณดานสขาภบาลอาหาร

1. มฐานขอมลทะเบยน สถานประกอบกจการอาหารจ าแนกตามประเภท เปนหมวดหม จดท าเปน

แฟมขอมลและจดเกบเปนระบบ ขอมลถกตองตรวจสอบได และเปนปจจบน โดยมขอมล- ชอ/ทอยสถานประกอบกจการ/ผประกอบกจการ/ผสมผสอาหาร (ผเตรยมอาหาร ผปรงผเสรฟ ผจ าหนายอาหารผท าความสะอาดภาชนะอปกรณ)- การขออนญาต/การแจง/การตออาย- รายละเอยดการตรวจสขลกษณะสถานประกอบกจการตามแบบฟอรม

ระยะด าเนนการ

ล าดบ กระบวนงาน แนวทางการด าเนนงาน

3 การออกใบอนญาตและการแจงประกอบกจการ

1.มเทศบญญต/ขอบญญตทองถน เรองการตรวจอนญาต/การแจงประกอบกจการ ตรวจสอบการออก และบงคบใชอยางถกตองและทนสมย ครอบคลมทกสถานประกอบการ2. มการตรวจสขลกษณะตามแบบฟอรมมาตรฐานหรอขอก าหนดตามกฎหมายหรอตามแบบตรวจแนะน าทกรมอนามยก าหนดและจดเกบขอมลการตรวจสขลกษณะของสถานประกอบการอยางเปนระบบ3. สถานประกอบกจการไดรบการตรวจและมสขลกษณะถกตองกอนด าเนนการออกใบอนญาตหรอการแจงหรอตออายใบอนญาต และจดเกบเปนทะเบยน

ล าดบ กระบวนงาน แนวทางการด าเนนงาน

4 การพฒนาศกยภาพผประกอบกจการ/ผสมผสอาหาร

1. มแผนงาน/โครงการอบรมผประกอบกจการ/ผสมผสอาหาร2. มการอบรมผประกอบกจการ/ผสมผสอาหาร อยางนอยปละ 1 ครง3. มทะเบยนผประกอบกจการ/ ผสมผสอาหารทผานการอบรมตามหลกเกณฑทกรมอนามยก าหนด

ล าดบ กระบวนงาน แนวทางการด าเนนงาน

5 การเฝาระวง/สมประเมนสถานประกอบกจการ

1. มขอมลสถานการณของโรคตดตอจากอาหารและน าเปนสอทเปนปจจบน 2. มการเฝาระวง/สมประเมนสถานประกอบกจการดานอาหารทไดรบการออกใบอนญาตหรอการแจงจากทะเบยนทมเพอตรวจสอบการรกษาสภาพ/มาตรฐานอยางนอย ปละ 1 ครงครอบคลมรอยละ 30ของสถานประกอบกจการทอนญาตหรอแจง3. มแผนการสอสารความเสยง/เผยแพรประชาสมพนธ/เตอนภยดานการบรโภคอาหาร4. มการเผยแพรรายงานสถานการณการเฝาระวง/สมประเมนดานสขาภบาลอาหาร

ล าดบ กระบวนงาน การด าเนนงาน

6 การจดการขอรองเรยน/เหตร าคาญ

1. มชองทางการรองเรยน/เหตร าคาญ 2. มมาตรการปองกนการจดการขอรองเรยน/เหตร าคาญ

7 สรปผล/สถานการณการด าเนนงาน(10)

1. มรายงานสรปผล/สถานการณการด าเนนงานฯ หรอแฟมรวบรวมผลงาน 2. เอกสารขอเสนอแนะจากการด าเนนงานดานสขาภบาลอาหารตอผบรหาร

การประเมนมาตรฐานคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอมองคกรปกครองสวนทองถน

(Environmental Health Accreditation : EHA)

ประเดนงาน ท 1.1 : การจดการสขาภบาลอาหารในสถานทจ าหนายและสะสมอาหาร (รานอาหาร,โรงอาหาร,สถานทสะสมอาหาร:มนมารท,

ซปเปอรมารเกต)รหสการรบรอง EHA : 1001

ประเดนงานท 1.1 การจดการสขาภบาลอาหารในสถานทจ าหนายและสะสมอาหาร (รานอาหาร/โรงอาหาร/ สถานทสะสมอาหาร: มนมารท/ซปเปอรมารเกต) รหสการรบรอง EHA : 1001 มมาตรฐานการปฏบตงานระบบบรการอนามยสงแวดลอม (Standard Operating Procedure : SOP)

องคประกอบท 6 การจดการกระบวนการ คะแนนเตม 100 คะแนน ตารางท 1 แสดงขอก าหนดเงอนไขการ “ผาน” เกณฑการประเมนกระบวนการรบรองคณภาพสถานประกอบการดานอาหาร

ผาน มการด าเนนงานตามแผนภมการท างาน ตงแตขนตอนท 1 – 7 มคะแนนรวมตงแต 60 คะแนนขนไป โดยมผลการด าเนนงานทสามารถแสดงหลกฐานใหปรากฏแกคณะกรรมการผตรวจประเมนฯ ไดชดเจน

ไมผาน ไมสามารถด าเนนการไดตามเงอนไขทก าหนด

ค าชแจง : ใหใสเครองหมาย √ ในชอง เพอระบประเภทสถานทจ าหนายและสะสมอาหาร (Setting) ทตรวจประเมน (P1) รานอาหาร (P2) โรงอาหาร (P3) สถานทสะสมอาหาร (มนมารท, ซปเปอรมารเกต)

คะแนนทไดกระบวนการ (P) การรบรองคณภาพสถานประกอบการดานอาหาร คอ

(P1) (P2) (P3)

คะแนนทได + + = (B)

(จ านวนประเภทสถานทจ าหนายและสะสมอาหาร (Setting) ทตรวจประเมน)

กระบวนการรบรองคณภาพสถานประกอบการดานอาหาร (P)

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฎ

1 ก าหนดผรบผดชอบ(10) 1. ค าสงแตงตงผรบผดชอบและผเกยวของเปนคณะท างานดานสขาภบาลอาหาร (2คะแนน)

2. ผรบผดชอบจบการศกษาสาธารณสขศาสตร สาขาอนามยสงแวดลอม/สขาภบาลหรอผานการอบรมดานสขาภบาลอาหาร อยางนอย 1คน (5 คะแนน) หรอมประสบการณในการท างานดาน

สขาภบาลอาหาร อยางนอย 1 ป(3 คะแนน)

ระยะเตรยมการ

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฏ

2 ส ารวจ จดท าฐานขอมล (15)และวเคราะหสถานการณดานสขาภบาลอาหาร

1. มฐานขอมลทะเบยนสถานประกอบกจการจ าแนกตาม ประเภท เปนหมวดหม เปนระบบโดย - จดท าเปนแฟมขอมล (5 คะแนน) - จดเกบในระบบคอมพวเตอร (+3 คะแนน) 2. ในฐานขอมลทะเบยนตามขอ 1 ครอบคลมขอมลผสมผส อาหาร ไดแก ผประกอบกจการผ เตรยมอาหาร ผปรง ผเสรฟ ผจ าหนายอาหาร ผท าความ- สะอาดภาชนะอปกรณ (7 คะแนน)

ระยะด าเนนการ

การจดเกบขอมล

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฎ

3 ตรวจการอนญาต/การแจงประกอบกจการตรวจสขลกษณะสถานประกอบกจการ(25)

1. มเทศบญญต/ขอบญญตทองถนเรอง การตรวจอนญาต/การแจงประกอบกจการ(5 คะแนน)2. มทะเบยนรานอาหารทขออนญาตหรอการแจงหรอตออายใบอนญาต- จดท าเปนแฟมขอมล(3 คะแนน)- จดเกบในระบบคอมพวเตอร(+2 คะแนน)3. มเอกสารการตรวจสขลกษณะตามแบบฟอรมมาตรฐานดานกายภาพ (เชน เกณฑมาตรฐานดานสขาภบาลอาหารกรมอนามยของรานอาหาร 15 ขอ)รวมทงขอมลผลตรวจทางชวภาพ-มการตรวจครบทกแหงทขออนญาตหรอจดแจง (10 คะแนน)และคดคะแนนตามสดสวนของการตรวจสถานประกอบการทขออนญาตหรอจดแจง เชน ตรวจ 5จาก 10 แหง ได 5คะแนน4. มการสมตรวจตวอยางอาหารภาชนะและมอผสมผสอาหารตามหลกเกณฑวธการตรวจแนะน าฯ ของกรมอนามย(5 คะแนน)

- รานอาหาร จ านวน 15 ขอ

- แผงลอยจ าหนายอาหาร จ านวน 12 ขอ

- โรงอาหาร จ านวน 30 ขอ

- โรงครวโรงพยาบาล จ านวน 30 ขอ

- ตลาดสด นาซอ จ านวน 40 ขอ- ตลาดนด 25 ขอ- มนมารท 35- ซปเปอรมารเกต 38 ขอ

มาตรฐานทางกายภาพของกรมอนามย

มาตรฐานทางชวภาพตรวจดวยชดตรวจหาโคลฟอรมแบคทเรย (อ.13)

• เกบ 10 ตวอยาง /ราน/แผง ประกอบดวย

- อาหาร 5 ตวอยาง

- ภาชนะ 3 ตวอยาง

- มอผสมผสอาหาร 2 ตวอยาง

เกณฑทางแบคทเรย ผาน 90 % ของตวอยางทตรวจ

การสมตรวจทางชวภาพ

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฎ

3 ตรวจการอนญาต/การแจงประกอบกจการตรวจสขลกษณะ สถานประกอบกจการ(25)

1. มเทศบญญต/ขอบญญตทองถนเรอง การตรวจอนญาต/การแจงประกอบกจการ(5 คะแนน)2. มทะเบยนรานอาหารทขออนญาตหรอการแจงหรอตออายใบอนญาต- จดท าเปนแฟมขอมล(3 คะแนน)- จดเกบในระบบคอมพวเตอร(+2 คะแนน)3. มเอกสารการตรวจสขลกษณะตามแบบฟอรมมาตรฐานดานกายภาพ (เชนเกณฑมาตรฐานดานสขาภบาลอาหารกรมอนามยของโรงอาหาร 30 ขอ)รวมทงขอมลผลตรวจทางชวภาพ-มการตรวจครบทกแหงทขออนญาตหรอจดแจง (10 คะแนน)และคดคะแนนตามสดสวนของการตรวจสถานประกอบการทขออนญาตหรอจดแจง เชน ตรวจ 5จาก 10 แหง ได 5 คะแนน4. มการสมตรวจตวอยางอาหารภาชนะและมอผสมผสอาหารตามหลกเกณฑวธการตรวจแนะน าฯ ของกรมอนามย(5 คะแนน)

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฎ

3 ตรวจการอนญาต/การแจงประกอบกจการตรวจสขลกษณะ สถานประกอบกจการ(25)

1. มเทศบญญต/ขอบญญตทองถนเรอง การตรวจอนญาต/การแจงประกอบกจการ(5 คะแนน)2. มทะเบยนรานอาหารทขออนญาตหรอการแจงหรอตออายใบอนญาต(แฟมขอม(3 คะแนน,เกบในระบบคอมพวเตอร(+2 คะแนน)3. มเอกสารการตรวจสขลกษณะตามแบบฟอรมมาตรฐานดานกายภาพ (เชน เกณฑมาตรฐานมนมารท 7 หมวด 35 ขอ/ ซเปอรมารเกต 3 หมวด 38 ขอ) รวมทงขอมลผลตรวจทางชวภาพ-มการตรวจครบทกแหงทขออนญาตหรอจดแจง (10 คะแนน)และคดคะแนนตามสดสวนของการตรวจสถานประกอบการทขออนญาตหรอจดแจง เชน ตรวจ 5จาก 10 แหง ได 5คะแนน4. 4. มผลการตรวจอณหภมของอาหารในสถานทและชนวางจ าหนาย และมการสมตรวจตวอยางอาหาร ภาชนะและมอผ สมผสอาหาร ตามหลกเกณฑวธการตรวจแนะน าฯ ของกรมอนามย (5 คะแนน)

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฎ

4 การพฒนาศกยภาพผประกอบกจการ/ผสมผสอาหาร(15)

1. มแผนงาน/โครงการอบรมผประกอบกจการ/ผสมผสอาหาร(5 คะแนน) 2. มการอบรมผประกอบกจการ/ผสมผสอาหาร อยางนอยปละ 1 ครง(5 คะแนน)3. มทะเบยนผประกอบกจการ/ ผสมผสอาหารทผานการอบรมตามหลกเกณฑทกรมอนามยก าหนด (5 คะแนน)

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฎ

5 การเฝาระวง/สมประเมนสถานประกอบกจการ(20)

1. มขอมลสถานการณของโรคตดตอจากอาหารและน าเปนสอทเปนปจจบน (5 คะแนน)2. มหลกฐานการเฝาระวง/สมประเมนสถานประกอบกจการดานอาหารทไดรบการออกใบอนญาตหรอการแจงจากทะเบยนทมเพอตรวจสอบการรกษาสภาพ/มาตรฐาน อยางนอย ปละ 1 ครงครอบคลมรอยละ 30(10 คะแนน) ครอบคลมรอยละ20 (7 คะแนน)ครอบคลมรอยละ10 (3คะแนน) ของสถานประกอบกจการทอนญาตหรอแจง2. มแผนการสอสารความเสยง/เผยแพรประชาสมพนธ/เตอนภยดานการบรโภคอาหาร(2 คะแนน)3. มการเผยแพรรายงานสถานการณการเฝาระวง/สมประเมนดานสขาภบาลอาหาร(3 คะแนน)

ระยะตดตามและประเมนผลสมฤทธ

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฎ

6 การจดการขอรองเรยน/เหตร าคาญ(5)

1. มชองทางการรองเรยน/เหตร าคาญ (2 คะแนน)2. มมาตรการปองกนการจดการขอรองเรยน/เหตร าคาญ(+3 คะแนน)

7 สรปผล/สถานการณการด าเนนงาน(10)

1. มรายงานสรปผล/สถานการณการด าเนนงานฯ หรอแฟมรวบรวมผลงาน (7 คะแนน)2. เอกสารขอเสนอแนะจากการด าเนนงานดานสขาภบาลอาหารตอผบรหาร (+3 คะแนน)

ประเดนการวดผลลพธ ไมผานผาน

ระดบพนฐานระดบเกยรตบตร

รบรอง

มสถานประกอบกจการทไดรบการอนญาตหรอรบรองการแจง และผานเกณฑมาตรฐานทกรมอนามยก าหนด

นอยกวารอยละ 60

รอยละ 60 - 79 รอยละ 80 ขนไป

หมายเหต : คาคะแนนทได เทากบ รอยละของสถานประกอบกจการทไดรบการอนญาตหรอรบรองการแจงและผานเกณฑมาตรฐานทกรมอนามยก าหนด

ผลลพธ คอ1. รอยละของสถานทจ าหนายและสะสมอาหาร (รานอาหาร/ โรงอาหาร/ สถานทสะสมอาหาร:มนมารท/ซเปอรมารเกต) ทขออนญาตประกอบกจการถกตองตามทกฎหมายก าหนด และผานเกณฑมาตรฐานดานสขาภบาลอาหาร เงอนไข การ “ผาน” เกณฑประเมนผลลพธ

องคประกอบท 7 การวดผลลพธ คะแนนเตม 100 คะแนน

หลกฐานทปรากฏ คอ1.ทะเบยน/ฐานขอมลสถานทจ าหนายและสะสมอาหาร2.ทะเบยนการขออนญาตประกอบกจการของสถานทจ าหนายและสะสมอาหาร3.ทะเบยน/ฐานขอมลสถานทจ าหนายและสะสมอาหารทผานเกณฑมาตรฐานดานสขาภบาลอาหาร

องคประกอบท 7 การวดผลลพธ คะแนนเตม 100 คะแนน

กรมอนามย กระทรวงสาธารณสขการประเมนมาตรฐาน

คณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอมองคกรปกครองสวนทองถน (Environmental Health Accreditation : EHA)

ประเดนงาน : การจดการสขาภบาลอาหารในตลาด (ตลาดประเภทท 1 : ตลาดสด/ ตลาดประเภทท 2 : ตลาดนด)

รหสการรบรอง EHA : 1002

ประเดนงานท 1.2 การจดการสขาภบาลอาหารในตลาด (ตลาดประเภทท 1 : ตลาดสด/ ตลาดประเภทท 2 : ตลาดนด)

รหสการรบรอง EHA : 1002 มมาตรฐานการปฏบตงานระบบบรการอนามยสงแวดลอม (Standard Operating Procedure : SOP) ทเกยวของ

องคประกอบท 6 การจดการกระบวนการ คะแนนเตม 100 คะแนน ตารางท 1 แสดงขอก าหนดเงอนไขการ “ผาน” เกณฑการประเมนกระบวนการรบรองคณภาพสถานประกอบการดานอาหาร

ผาน มการด าเนนงานตามแผนภมการท างาน ตงแตขนตอนท 1 – 7 มคะแนนรวมตงแต 60 คะแนนขนไป โดยมผลการด าเนนงานทสามารถแสดงหลกฐานใหปรากฏแกคณะกรรมการผตรวจประเมนฯ ไดชดเจน

ไมผาน ไมสามารถด าเนนการไดตามเงอนไขทก าหนด

ค าชแจง : ใหใสเครองหมาย √ ในชอง เพอระบประเภทตลาด (Setting) ทตรวจประเมน (P1) ตลาดประเภทท 1 : ตลาดสด (P2) ตลาดประเภทท 2 : ตลาดนด

คะแนนทไดกระบวนการ (P) การรบรองคณภาพสถานประกอบการดานอาหาร คอ

คะแนนทได + = (B)(P1) (P2)

(จ านวนประเภทตลาด (Setting) ทตรวจประเมน)

กระบวนการรบรองคณภาพสถานประกอบการดานอาหาร (P)

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฎ

1 ก าหนดผรบผดชอบ(10) 1. ค าสงแตงตงผรบผดชอบและผเกยวของเปนคณะท างานดานสขาภบาลอาหาร (2คะแนน)

2. ผรบผดชอบจบการศกษาสาธารณสขศาสตร สาขาอนามยสงแวดลอม/สขาภบาลหรอผานการอบรมดานสขาภบาลอาหาร อยางนอย 1คน (5 คะแนน) หรอมประสบการณในการท างานดาน

สขาภบาลอาหาร อยางนอย 1 ป(3 คะแนน)

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฎ

2 ส ารวจ จดท าฐานขอมล (15)และวเคราะหสถานการณดานสขาภบาลอาหาร

1. มฐานขอมลทะเบยนสถานประกอบกจการจ าแนกตาม ประเภท เปนหมวดหม เปนระบบโดย - จดท าเปนแฟมขอมล (5 คะแนน) - จดเกบในระบบคอมพวเตอร (+3 คะแนน) 2. ในฐานขอมลทะเบยนตามขอ 1 ครอบคลมขอมลผสมผส อาหาร ไดแก ผประกอบกจการผ เตรยมอาหาร ผปรง ผเสรฟ ผจ าหนายอาหาร ผท าความ- สะอาดภาชนะอปกรณ (7 คะแนน)

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฎ

3 ตรวจการอนญาต/การแจงประกอบกจการตรวจสขลกษณะสถานประกอบกจการ(25)

1. มเทศบญญต/ขอบญญตทองถนเรอง การตรวจอนญาต/การแจงประกอบกจการ(5 คะแนน)2. มทะเบยนตลาดประเภทท 1 ทขออนญาตหรอหรอตออายใบอนญาต- จดท าเปนแฟมขอมล(3 คะแนน)- จดเกบในระบบคอมพวเตอร(+2 คะแนน)3. มเอกสารการตรวจสขลกษณะ ตามแบบฟอรมมาตรฐานดานสขาภบาลอาหาร ตลาดสด 40 ขอ (ตล.1) ของกรมอนามย (10 คะแนน) 4. มผลการสมตรวจสารปนเปอนในอาหาร 5-6ชนด ตาม หลกเกณฑวธการตรวจสารปนเปอนฯ ของกรมอนามย (5 คะแนน)

ขนตอนท การด าเนนงาน

3 เกณฑมาตรฐานตลาดสดนาซอ 40 ขอระดบด (ผานมาตรฐานขอ1-17 )ระดบดมาก (ผานมาตรฐานระดบด 17ขอและผานขอล าดบ 18 ขอขนไป รวม35-40 ขอ )ผลการตรวจสารปนเปอน5 ชนด ไดแก -สารฟอรมาลน-สารกนรา สารบอแรกซ-สารฟอก ขาว -สารฆาแมลง

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฎ

3 ตรวจการอนญาต/การแจงประกอบกจการตรวจสขลกษณะสถานประกอบกจการ(25)

1. มเทศบญญต/ขอบญญตทองถนเรอง การตรวจอนญาต/การแจงประกอบกจการ(5 คะแนน)2. มทะเบยนรานอาหารทขออนญาตหรอการแจงหรอตออายใบอนญาต- จดท าเปนแฟมขอมล(3 คะแนน)- จดเกบในระบบคอมพวเตอร(+2 คะแนน)3. มเอกสารการตรวจสขลกษณะ ตามแบบฟอรมมาตรฐานดาน สขาภบาลอาหาร ตลาดนด 20 ขอ (ตล.2) ของกรมอนามย (10 คะแนน) 4. มผลการสมตรวจสารปนเปอนในอาหาร 4-5ชนด ตาม หลกเกณฑวธการตรวจสารปนเปอนฯ ของกรมอนามย (5 คะแนน)

ขนตอนท การด าเนนงาน

3 เกณฑมาตรฐานตลาดนดนาซอ 25 ขอระดบพนฐาน (10ขอ)ระดบด (10ขอ) ระดบดมาก (20ขอ)

ผลการตรวจสารปนเปอน4ชนด ไดแก -สารฟอรมาลน-สารกนรา -สารบอแรกซ-สารฟอก ขาว

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฎ

4 การพฒนาศกยภาพผประกอบกจการ/ผสมผสอาหาร(15)

1. มแผนงาน/โครงการอบรมผประกอบกจการ/ผสมผสอาหาร(5 คะแนน) 2. มการอบรมผประกอบกจการ/ผสมผสอาหาร อยางนอยปละ 1 ครง(5 คะแนน)3. มทะเบยนผประกอบกจการ/ ผสมผสอาหารทผานการอบรมตามหลกเกณฑทกรมอนามยก าหนด (5 คะแนน)

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฎ

5 การเฝาระวง/สมประเมนสถานประกอบกจการ(20)

1. มขอมลสถานการณของโรคตดตอจากอาหารและน าเปนสอทเปนปจจบน (5 คะแนน)2. มหลกฐานการเฝาระวง/สมประเมนสถานประกอบกจการดานอาหารทไดรบการออกใบอนญาตหรอการแจงจากทะเบยนทมเพอตรวจสอบการรกษาสภาพ/มาตรฐาน อยางนอย ปละ 1 ครงครอบคลมรอยละ 30(10 คะแนน) ครอบคลมรอยละ20 (7 คะแนน)ครอบคลมรอยละ10 (3 คะแนน) ของสถานประกอบกจการทอนญาตหรอแจง3. มแผนการสอสารความเสยง/เผยแพรประชาสมพนธ/เตอนภยดานการบรโภคอาหาร(2 คะแนน)4. มการเผยแพรรายงานสถานการณการเฝาระวง/สมประเมนดานสขาภบาลอาหาร(3 คะแนน)

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฎ

6 การจดการขอรองเรยน/เหตร าคาญ(5)

1. มชองทางการรองเรยน/เหตร าคาญ (2 คะแนน)2. มมาตรการปองกนการจดการขอรองเรยน/เหตร าคาญ(+3 คะแนน)

7 สรปผล/สถานการณการด าเนนงาน(10)

1. มรายงานสรปผล/สถานการณการด าเนนงานฯ หรอแฟมรวบรวมผลงาน (7 คะแนน)2. เอกสารขอเสนอแนะจากการด าเนนงานดานสขาภบาลอาหารตอผบรหาร (+3 คะแนน)

ประเดนการวดผลลพธ ไมผานผาน

ระดบพนฐานระดบเกยรตบตร

รบรอง

มสถานประกอบกจการทไดรบการอนญาตหรอรบรองการแจง และผานเกณฑมาตรฐานทกรมอนามยก าหนด

นอยกวารอยละ 60

รอยละ 60 - 79 รอยละ 80 ขนไป

หมายเหต : คาคะแนนทได เทากบ รอยละของสถานประกอบกจการทไดรบการอนญาตหรอรบรองการแจงและผานเกณฑมาตรฐานทกรมอนามยก าหนด

ผลลพธ คอ1. รอยละของตลาด (ตลาดประเภทท 1 : ตลาดสด, ตลาดประเภทท 2: ตลาดนด) ทขออนญาตประกอบ กจการถกตองตามทกฎหมายก าหนด และผานเกณฑมาตรฐาน

ดานสขาภบาลอาหาร

เงอนไข การ “ผาน” เกณฑประเมนผลลพธ

องคประกอบท 7 การวดผลลพธ คะแนนเตม 100 คะแนน

หลกฐานทปรากฏ คอ1.ทะเบยน/ฐานขอมลตลาด (ตลาดประเภทท 1 : ตลาดสด/ ตลาดประเภทท 2:ตลาดนด)2.ทะเบยนการขออนญาตประกอบกจการของตลาด (ตลาดประเภทท 1 : ตลาดสด/ ตลาดประเภทท 2: ตลาดนด)3.ทะเบยน/ฐานขอมล(ตลาดประเภทท 1 : ตลาดสด/ ตลาดประเภทท 2: ตลาดนด) ทผานเกณฑมาตรฐานดานสขาภบาลอาหาร

องคประกอบท 7 การวดผลลพธ คะแนนเตม 100 คะแนน

กรมอนามย กระทรวงสาธารณสขการประเมนมาตรฐาน

คณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอมองคกรปกครองสวนทองถน (Environmental Health Accreditation : EHA)

ประเดนงาน : การจดการสขาภบาลอาหารในการจ าหนายสนคาในททางสาธารณะ (แผงลอยจ าหนายอาหาร)

รหสการรบรอง EHA : 1003

ประเดนงานท 1.3 การจดการสขาภบาลอาหารในการจ าหนายสนคาในททางสาธารณะ (แผงลอยจ าหนายอาหาร) รหสการรบรอง EHA : 1003 มมาตรฐานการปฏบตงานระบบบรการอนามย

สงแวดลอม (Standard Operating Procedure : SOP) ทเกยวของ จ านวน 1 กระบวนการ ไดแก กระบวนการรบรองคณภาพสถานประกอบการดานอาหาร

องคประกอบท 6 การจดการกระบวนการ คะแนนเตม 100 คะแนน ตารางท 1 แสดงขอก าหนดเงอนไขการ “ผาน” เกณฑการประเมนกระบวนการรบรองคณภาพสถานประกอบการดานอาหาร

ผาน มการด าเนนงานตามแผนภมการท างาน ตงแตขนตอนท 1 – 7 มคะแนนรวมตงแต 60 คะแนนขนไป โดยมผลการด าเนนงานทสามารถแสดงหลกฐานใหปรากฏแกคณะกรรมการผตรวจประเมนฯ ไดชดเจน

ไมผาน ไมสามารถด าเนนการไดตามเงอนไขทก าหนด

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฎ

1 ก าหนดผรบผดชอบ(10) 1. ค าส งแตงต งผ รบผดชอบและผ เ กยวของเ ปนคณะท างานดานสขาภบาลอาหาร (2 คะแนน)

2. ผรบผดชอบจบการศกษาสาธารณสขศาสตร สาขาอนามยสงแวดลอม/สขาภบาลหรอผานการอบรมดานสขาภบาลอาหาร อยางนอย 1คน (5คะแนน) หรอมประสบการณในการท างานดาน

สขาภบาลอาหาร อยางนอย 1 ป(3 คะแนน)

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฎ

2 ส ารวจ จดท าฐานขอมล (15)และวเคราะหสถานการณดานสขาภบาลอาหาร

1. มฐานขอมลทะเบยนสถานประกอบกจการจ าแนกตาม ประเภท เปนหมวดหม เปนระบบโดย - จดท าเปนแฟมขอมล (5 คะแนน) - จดเกบในระบบคอมพวเตอร (+3 คะแนน) 2. ในฐานขอมลทะเบยนตามขอ 1 ครอบคลมขอมลผสมผส อาหาร ไดแก ผประกอบกจการผ เตรยมอาหาร ผปรง ผเสรฟ ผจ าหนายอาหาร ผท าความ- สะอาดภาชนะอปกรณ (7 คะแนน)

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฎ3 ตรวจการอนญาต/การแจงประกอบกจการ

ตรวจสขลกษณะสถานประกอบกจการ(25)

1. มเทศบญญต/ขอบญญตทองถนเรอง การตรวจอนญาต/การแจงประกอบกจการ(5 คะแนน)2. มทะเบยนรานอาหารทขออนญาตหรอตออายใบอนญาต- จดท าเปนแฟมขอมล(3 คะแนน)- จดเกบในระบบคอมพวเตอร(+2 คะแนน)33. มเอกสารการตรวจสขลกษณะ ตามแบบฟอรมมาตรฐานแผงลอยจ าหนายอาหาร 12 ขอ) -มการตรวจครบทกแหงทขออนญาต (10 คะแนน)และคดคะแนนตามสดสวนของการตรวจสถานประกอบการทขออนญาตเชน ตรวจ 5จาก 10 แหง ได 5คะแนน4. มการสมตรวจตวอยางอาหารภาชนะและมอผสมผสอาหารตามหลกเกณฑวธการตรวจแนะน าฯ ของกรมอนามย(5 คะแนน)

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฎ

4 การพฒนาศกยภาพผประกอบกจการ/ผสมผสอาหาร(15)

1. มแผนงาน/โครงการอบรมผประกอบกจการ/ผสมผสอาหาร(5 คะแนน) 2. มการอบรมผประกอบกจการ/ผสมผสอาหาร อยางนอยปละ 1 ครง(5 คะแนน)3. มทะเบยนผประกอบกจการ/ ผสมผสอาหารทผานการอบรมตามหลกเกณฑทกรมอนามยก าหนด (5 คะแนน)

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฏ

5 การเฝาระวง/สมประเมนสถานประกอบกจการ(20)

1. มขอมลสถานการณของโรคตดตอจากอาหารและน าเปนสอทเปนปจจบน (5 คะแนน)2. มหลกฐานการเฝาระวง/สมประเมนสถานประกอบกจการดานอาหารทไดรบการออกใบอนญาตจากทะเบยนทมเพอตรวจสอบการรกษาสภาพ/มาตรฐาน อยางนอย ปละ 1 ครงครอบคลมรอยละ 30(10 คะแนน) ครอบคลมรอยละ20 (7 คะแนน)ครอบคลมรอยละ10 (3 คะแนน) ของสถานประกอบกจการทอนญาตหรอแจง3. มแผนการสอสารความเสยง/เผยแพรประชาสมพนธ/เตอนภยดานการบรโภคอาหาร(2 คะแนน)4. มการเผยแพรรายงานสถานการณการเฝาระวง/สมประเมนดานสขาภบาลอาหาร(3 คะแนน)

ขนตอนท การด าเนนงาน หลกฐานทตองปรากฎ

6 การจดการขอรองเรยน/เหตร าคาญ(5)

1. มชองทางการรองเรยน/เหตร าคาญ (2 คะแนน)2. มมาตรการปองกนการจดการขอรองเรยน/เหตร าคาญ(+3 คะแนน)

7 สรปผล/สถานการณการด าเนนงาน(10)

1. มรายงานสรปผล/สถานการณการด าเนนงานฯ หรอแฟมรวบรวมผลงาน (7 คะแนน)2. เอกสารขอเสนอแนะจากการด าเนนงานดานสขาภบาลอาหารตอผบรหาร (+3 คะแนน)

ประเดนการวดผลลพธ ไมผานผาน

ระดบพนฐานระดบเกยรตบตร

รบรอง

มสถานประกอบกจการทไดรบการอนญาตหรอรบรองการแจง และผานเกณฑมาตรฐานทกรมอนามยก าหนด

นอยกวารอยละ 60

รอยละ 60 - 79 รอยละ 80 ขนไป

หมายเหต : คาคะแนนทได เทากบ รอยละของสถานประกอบกจการทไดรบการอนญาตหรอรบรองการแจงและผานเกณฑมาตรฐานทกรมอนามยก าหนด

ผลลพธ คอ1. รอยละของสถานทจ าหนายอาหารในททางสาธารณะ(แผงลอยจ าหนายอาหาร)ทขออนญาตประกอบกจการถกตองตามทกฎหมายก าหนดและผานเกณฑมาตรฐานดานสขาภบาลอาหาร เงอนไข การ “ผาน” เกณฑประเมนผลลพธ

องคประกอบท 7 การวดผลลพธ คะแนนเตม 100 คะแนน

หลกฐานทปรากฏ 1.ทะเบยน/ฐานขอมลสถานทจ าหนายอาหารในททางสาธารณะ (แผงลอยจ าหนายอาหาร)2.ทะเบยนการขออนญาตประกอบกจการของสถานทจ าหนายอาหารในททางสาธารณะ (แผงลอยจ าหนายอาหาร) 3.ทะเบยน/ฐานขอมลสถานทจ าหนายอาหารในททางสาธารณะ (แผงลอยจ าหนายอาหาร) ทผานเกณฑมาตรฐานดานสขาภบาลอาหาร

องคประกอบท 7 การวดผลลพธ คะแนนเตม 100 คะแนน

“องคกรหลกในการอภบาลระบบสงเสรมสขภาพและระบบอนามยสงแวดลอมเพอประชาชนสขภาพด”