June 2009

WWW.AFKL.BIZ

Make your clients’ world tour biggerWe’ve got the whole world covered for your customers.

Together with our SkyTeam partners, KLM gives your clients fast connections

to more than 800 destinations – more places than they will have time to fly to.

725_9019_KLM_TravelExpressAdv_A4_ENG.indd 1 15-05-2009 12:41:05

Patrick Pourbaix& Robert PascualCosta Cruises

Cruisen met Costa,een LUMINEUS idee!

ActuaLa crise

commence àaffecter lesvoyagistes

DossierLuxereizen

TravelexpressHet maandblad voor de reiswereld | Le mensuel du tourisme et des voyages Benelux

26229ste jaargang | 29ième annéejuni | juin 2009

nummer | numéro

Z B C M Y X CMY Z6 B6 C6 M6 Y6 X6 Z B C M Y X 40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40% Z B C M Y B C M Y X 40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40%40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40%40% Z B C M Y X Z6 B6 C6 M6 Y6 X6 Z B C M Y X Z B C M Y X CMY Z6 B6 C6 M6 Y6 X6 Z B C M Y X 40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40% B C M Y B C M Y X 40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40%40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40%40% Z B C M Y X Z6 B6 C6 M6 Y6 X6 Z B C M Y X

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32

Prinect/FOGRA 6 Dipco 2.1 Format 102 © 2004 FOGRA/Heidelberger Druckmaschinen AG Prinect/FOGRA 6 Dipco 2.1 Format 102 © 2004 FOGRA/Heidelberger Druckmaschinen AGZ B C M Y X CMY Z6 B6 C6 M6 Y6 X6 Z B C M Y X 40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40% Z B C M Y B C M Y X 40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40%40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40%40% Z B C M Y X Z6 B6 C6 M6 Y6 X6 Z B C M Y X Z B C M Y X CMY Z6 B6 C6 M6 Y6 X6 Z B C M Y X 40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40% B C M Y B C M Y X 40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40%40% Z B C M Y X Z B C M Y X 40%40% Z B C M Y X Z6 B6 C6 M6 Y6 X6 Z B C M Y X

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32

Prinect/FOGRA 6 Dipco 2.1 Format 102 © 2004 FOGRA/Heidelberger Druckmaschinen AG Prinect/FOGRA 6 Dipco 2.1 Format 102 © 2004 FOGRA/Heidelberger Druckmaschinen AG

verneem het uit

goede bron...

Handelsinformatiebron van zekerheid

Database Marketingbron van succes

Call Centerbron van contact

Opleidingenbron van deskundigheid

IT-Facility Managementbron van oplossingen

Archiveringbron van meerwaarde

Infos Commercialessource de sécurité

Database Marketingsource de succès

Call Centersource de contact

Formationssource de compétence

IT-Facility Managementsource de solutions

Archivagesource de plus-values

apprenez-le de

bonne source...

Graydon Belgium nv/sa | Uitbreidingstraat 84-b1 | BE-2600 BerchemT: 0032 (0)3 280 88 00 | F: 0032 (0)3 280 88 99 | [email protected] | www.graydon.be

ARE ON

YOUR ROUTE

TO ASIA?

HOW

MANYS

TO

PS

BRU

FRA

HEL HKG

Choose hassle-free transit and a fast route. Fly via Helsinki for a quick and easy

transfer. Everything is close by and in one terminal. In addition to short distances

and transit times, travelling via Helsinki provides the straightest route between

Europe and Asia. For more reasons please visit viahelsinki.com

T H E R E ’ S A N OT H E R WAY

FINNAIR_VIA_HEL_09_210x297_BEL_ENG.indd 1 23.4.2009 16.30

ZBCMYXCMYZ6B6C6M6Y6X6ZBCMYX40%ZBCMYXZBCMYX40%ZBCMYBCMYX40%ZBCMYXZBCMYX40% 40%ZBCMYXZBCMYX40% 40%ZBCMYXZ6B6C6M6Y6X6ZBCMYXZBCMYXCMYZ6B6C6M6Y6X6ZBCMYX40%ZBCMYXZBCMYX40%BCMYBCMYX40%ZBCMYXZBCMYX40% 40%ZBCMYXZBCMYX40% 40%ZBCMYXZ6B6C6M6Y6X6ZBCMYX

1234567891011121314151617181920212223242526272829303132

Prinect/FOGRA 6Dipco 2.1 Format 102©2004FOGRA/Heidelberger Druckmaschinen AGPrinect/FOGRA 6Dipco 2.1 Format 102©2004FOGRA/Heidelberger Druckmaschinen AG ZBCMYXCMYZ6B6C6M6Y6X6ZBCMYX40%ZBCMYXZBCMYX40%ZBCMYBCMYX40%ZBCMYXZBCMYX40% 40%ZBCMYXZBCMYX40% 40%ZBCMYXZ6B6C6M6Y6X6ZBCMYXZBCMYXCMYZ6B6C6M6Y6X6ZBCMYX40%ZBCMYXZBCMYX40%BCMYBCMYX40%ZBCMYXZBCMYX40% 40%ZBCMYXZBCMYX40% 40%ZBCMYXZ6B6C6M6Y6X6ZBCMYX

1234567891011121314151617181920212223242526272829303132

Prinect/FOGRA 6Dipco 2.1 Format 102©2004FOGRA/Heidelberger Druckmaschinen AGPrinect/FOGRA 6Dipco 2.1 Format 102©2004FOGRA/Heidelberger Druckmaschinen AG

Inhoud | Sommaire

Travelexpress 262 3

Colofon | ColophonStichter/Fondateur: Walter Baeke • Hoofdredacteur/Rédactrice en chef: Britta Baeke • Redactie/Rédaction: Patrick Anspach, Claude Boumal,Tony Bruggemans, Erik Brusten, Tony Christiaens, Fabrice De Brouwer, Jean-Pierre Detroy, Guy Denidder, Guido Elias, Rudy Gunst, MikeLouagie, Daniel Steevens, Walter Vaerewijck, Jan Van Rompaey, Jean Vander • Fotografie/Photographie: Tamara Del Tufo, Johan Van Cutsem• Layout & pre-press: Factum • Verantwoordelijke uitgever/Editeur responsable: Britta Baeke, Tervuursesteenweg 91, B-1820 Perk •Productie/Production: Traviscan bvba, 02 751 95 57, [email protected] • Abonnement: (10 nummers per jaar/10 numéros par an)België/Belgique/Nederland: 40 €, studenten/étudiants: 25 €, KBC 437-9097281-77

262 Travel Express Benelux • juni | juin 2009

Britta BaekeHoofdredacteur/Rédactrice en chef

CoverstoryPatrick Pourbaix en Robert Pascual (Costa Cruises): Cruisen metCosta, een LUMINEUS idee! 26

Actua• Fietsen in de Alpen wordt zomers speerpunt van Intermed 4• Varia 5• La crise commence à affecter les voyagistes 6

DebatTravelcoop: ‘Het toerisme: levensader voor onze economie’ 8

TO• Manuela Libens: “Gallia neemt enkel berekende risico’s” 10• Luxereizen: Duurdere vakanties overleven Fortis-effect 13

Aviation• Luxair garde la tête hors de l’eau / Joyeux anniversaire(s) àAmerican et Continental 11

• Lufthansa Italia est d’abord italienne! 16• Aviation en deux mots 20

Bestemming / Destination• Spanje-Portugal: “Lokale hoteliers moeten creatiever worden” 17• Your Travel en Ushuaia tasten grenzen van Senegal af 39

Cruises• Seadream: Verwennerij in idyllisch decor 21• Cruise & Ferry kort 22

FerrySNCM 24

Desktop news 30

DossierTreinreizen 35

WellnessSlovenië 37

CitytripMarseille 41

Reisbureau / AgenceConnections à Ixelles 43

InterviewBritta Campe 44

Overrun 46

www.travelexpress.be

Illusie?Onder het motto “het toerisme: een levensadervoor onze economie” nodigde Travelcoop,samenwerkingsverband van reisagenten, vlakvoor de verkiezingen, de politieke partijen uitvoor een debat met en over de toeristische sector(zie blz 8). Een geweldig initiatief dat getuigtvan gedrevenheid en oprechte begaanheid methet vak. Helaas bleek die begaanheid van de restvan de sector niet uit de (betreurenswaardigmatige) publieksopkomst voor deze belangrijkeavond. De idee dat de reisindustrie, zeker intijden van crisis, op op de hoogte wil blijven vanmogelijke plannen die die zijn toekomst medekunnen beïnvloeden, blijkt helaas dus soms eenillusie...“Geen illusie is gelukkig het feit dat vakantievoor velen een basisbehoefte blijft” meent ClaudePerignon, kersverse voorzitter ABTO (lees blz6). De winter kende echter een lichte terugval ende boekingsachterstand voor de zomer bedraagtnog altijd zo’n 8,6% tegenover vorig jaar. Latenwe dus hopen dat het alom voorspelde engepredikte scenario van massale last-minute-boekingen wél realiteit zal blijken. En datseizoen mag nu stilaan vollop beginnen!

Illusion?Sous le slogan “Le tourisme: une bouée desauvetage pour notre économie”, le groupementd’agences de voyage Travelcoop avait, justeavant les élections, invité les partis politiques àun débat sur le secteur du tourisme (voir p. 8).Une initiative qui témoigne d’un enthousiasmesincère et dévoué à la profession, mais qui n’amalheureusement réuni qu’un public restreint.L’idée que l’industrie du voyage, en particulier entemps de crise, reste à la hauteur de plans quipourraient affecter son avenir montre, hélas !qu’il s’agit souvent d’une illusion ...«Le fait que les vacances demeurent pourbeaucoup un besoin basique n’est heureusementpas une illusion», estime Claude Pérignon,président de l’ABTO (lire p. 6). L’hiver a connuune légère baisse et le déficit comptable de l’étéest encore d’environ 8,6 p.c. par rapport àl’année dernière. Espérons donc que le trèsprévisible scénario de réservations massives endernière minute s’avère une réalité. Et que cette

saison ne soit que lecommencement d’un vrairaz-de-marée!

176 41

Overrun

46 Travelexpress 262

La photo du moisIl est important d’habituer la jeunegénération de voyageurs au fonctionnementd’un aéroport!...

La citation du mois“Il n’y a pas de bonheur parfait, comme disaitl’homme quand sa belle-mère mourut et qu’onlui présenta la note des pompes funèbres.”(Jerome K. Jerome)

L’insulte du mois“Je ne puis accepter votre invitation en raisond’un engagement postérieur”(Oscar Wilde)

Le mot ultimedu moisCeux-ci sont des champignons inoffensifs.

Ma réflexion du moisHeureusement que le type qui voulait faireexploser un avion avait la dynamite dans seschaussures. Imaginez qu’il l’avait miseailleurs et ce qu’il faudrait enlever auxcontrôles de sécurité!

L’assuré du moisPuisque vous me demandez un témoignageprécis, je vous dirai qu’à mon avis, c’est lemonsieur qui a tort, puisque la dame araison.

Le Sarkozy du moisCertaines personnes portent un pyjamaSuperman. Superman porte un pyjamaSarkozy.

Time to fly!Vous savez tous que les coefficients deremplissage des avions sont en chute libre.C’est donc le moment de conseiller à vos clientsde voyager. Vous avez justement aujourd’hui unargument imparable: le confort aérien n’ajamais atteint un niveau si élevé! En Economy,il y a des rangées entières qui sont vides et quivalent largement les lits de la First sur lesgrandes compagnies. En Business, vous avezparfois l’impression de voyager dans votrepropre avion d’affaires! Et bien entendu, lepersonnel est aux petits soins pour vous.Profitez-en tant qu’il est encore temps! Alors,on dit merci à qui? Mmmmh?

S’il y a un truc qui m’agace......c’est le manque de ponctualité de certains. Ilsarrivent avec une demi-heure de retard auxconférences de presse, dérangent tout le mondeet puis posent des questions qui avaient déjàété posées. Parfois, ils s’en doutent etcommencent par: “On a peut-être déjà posécette question, mais...” Ben oui, mon vieux!Fallait attendre la fin pour s’enquérir de détailsen apparté, que diable! L’autre jour, j’ai fait unvoyage parfait à Milan avec Lufthansa Italiaen compagnie de journalistes soucieux de laponctualité. Un départ est prévu à telle heure?Tout le monde était là. Parfois, avec desFrançais ou des Italiens, les organisateursprévoient des marges de sécurité d’un quartd’heure ou d’une demi-heure. Et donc, les plusponctuels doivent attendre les retardataires. Cesont les “bons” qui sont toujours pénalisés.C’est tout à fait insupportable!

Fly me to the moon...Pour changer, parlons un peu d’astronautique.Savez-vous qu’au début de la conquêtespatiale, les Américains ont dépensé descentaines de milliers de dollars pour mettre aupoint des stylos à pointe-bille avec l’encre souspression car l’absence de gravité les rendaitinopérants? J’ai même acheté un de ces trucs àCap Kennedy, en me disant que ce serait bienutile pour écrire au plafond, par exemple. Ouplus simplement sur les post-it du frigidaire. Ehbien, ça ne fonctionnait pas bien. Les Russes,eux, utilisaient... des crayons! Donc, lors devotre prochain voyage sur Virgin Galactic, sivous voulez coucher sur le papier vos impres-sions, songez à cette solution toute simple.

(Very) high-mile club?En revanche, il paraît d’ores et déjà exclu quela compagnie spatiale de Richard Branson vousautorise à vous envoyer en l’air de façonindécente dans un avenir proche. Sollicité parun producteur souhaitant filmer des scènes Xen apesanteur, le (futur) fondateur du tourismespatial n’a pas donné suite. Mais il n’a pas pourautant exclu la possibilité d’envoyer desacrobates dans l’espace. Son vaisseau pourraitaccueillir des artistes de cirque désireuxd’expérimenter leurs numéros en étatd’apesanteur. On devra m’expliquer à quoi çaleur servirait de retour sur le plancher desvaches!

Ecartement des railsUn fou des chemins de fer m’expliquaitdernièrement que l’écartement des rails étaitde 4 pieds et 8,5 pouces (143,5 centimètres)aux Etats-Unis. Pourquoi? Parce que c’est lemême écartement qu’en Angleterre où est né lechemin de fer. Et pourquoi là-bas? Parce quec’était la mesure des constructeurs de chariotsqui devaient s’adapter aux ornières des routeseuropéennes afin d’éviter la rupture desessieux. Et pourquoi des ornières de cetécartement? Parce que cela vient de laconstruction des routes par les Romains pouraccélérer le déplacement des légions. En fait,les chars romains étaient tirés par deuxchevaux qui ne devaent pas se gêner. Mais leschars devaient pouvoir circuler en dehors desempreintes de pas des chevaux. Notammentpour pouvoir tourner aux croisements. Bref,l’espacement des rails a été choisi il y a plus de2.000 ans en fonction de la largeur du cul deschevaux. Et l’astronautique là-dedans? Eh bien,les réservoirs de la navette spatiale US sontplus petits que ceux qui avaient été prévus.Pourquoi? Parce qu’on les amène à CapeCanaveral en train et que les tunnels dans lesRocheuses n’ont pas l’écartement suffisantpour des réservoirs plus volumineux. Donc, avisaux ingénieurs de l’espace, pensez toujours aucul des chevaux! Merci qui?

Les sites à visiterTout d’abord, une légère omission dans notrerubrique du mois dernier. Si vous voulezemménager le bureau ovale de la MaisonBlanche avec des meubles Ikea, allez surwww.embracechange09.com/. Désolé pour cetoubli. Question aux quinquagénaires: voussouvenez-vous de l’aéroport du Zoute? Eh bien,pour un site soit-disant spécialisé, il existetoujours! Allez voir sur www.flightstats.com/go/airportDetails.do?airportCode=KNO...Maintenant, si vous voulez apprendre(virtuellement) à servir une bière dans lesrègles de l’art et sans vous mouiller, faites untour sur www.1001-bieres.com/1001-bieres-tireuse.swf. Plus compliqué comme jeu, parcequ’il fait appel à la mémoire et détermine votreâge mental, http:/flashfabrica.com/f_learning/brain/brain.html. Ensuite, un peu de poésie. Sid’aventure vous voulez envoyer un gentilmessage qui s’imprimera dans la neige, cegentil petit lien: http://www.star28.net/snow.html. Enfin, pour tous ceux qui ont cru àcette histoire d’hotelicoptère, vous aurez touesles explications sur www.wired.com/autopia/2009/03/the-hotelicopte/.

C’était de la (vaste)blague, évidemment!...

Patrick Anspach


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


4 Travelexpress 262

Actua

Intertravel Corporation, het moederbedrijf achterSkiworld, beschikt met acht eigen Skisunhotelsover een patrimonium dat welbekend is bij onzeskiënde landgenoten. Toen men enkele jaren terug,ter gelegenheid van 30 jaar Skiworld, een actielanceerde waarbij skiklanten ook een gratiszomerverblijf aangeboden kregen (zomer 2007)bleek dat meteen ook het startschot voor nieuweontwikkelingen.Patrick Van Riel, verantwoordelijke voor de hotels(en schoonzoon van grote baas Eddy Hernould) enzelf een gepassioneerd fietser, zag meteen hetpotentieel in, dixit Bossuyt. ‘In dat wereldje gaathet nieuws snel rond’ –ondanks het feit dat debewuste hotels niet meteen aangepast en uitgerustwaren om het groeiende peloton fietsers teontvangen.

Fietsvriendelijke hotelsDaar is intussen een mouw aan gepast: zes van deacht Skisunhotels openen deze zomer van 20 junitot 12 september als fietsvriendelijke hotels. Dathoudt onder meer in dat er een geslotenfietsstalling is, praktische zaken als verzorging enbegeleiding zijn voorzien en er zijn aangepastemaaltijden (vroeg ontbijt, pasta als snack ed.). Hetmanagement van de betrokken hotels zijn zelffietsers en/of kennen het terrein perfect, duskunnen ze de fietsende gasten ook met raad endaad bijstaan met suggesties. Op aanvraag kanzelfs bagagetransport worden georganiseerd tussende verschillende hotels.De logies worden –in all inclusive (dus ook met freebar tussen 16 en 23 uur)- aangeboden tegen eenprijsvork van 273 en 343 euro per week. Deklassieke halfpensionformule blijft bestaan, maarverdwijnt tegen de zomer 2010, laat Bossuyt alnoteren.

Website met partnersAlhoewel Intertravel weliswaar een stuwendepartner is geweest en als logiespartner eenbelangrijke rol speelt, heeft men doelbewust hetinitiatief voor een fietswebsite opengetrokken naareen heleboel andere partners. Voor de betrokkenmedia, verzekeringen, een brouwerij (deSkisunhotels zijn nu al de belangrijkste afnemervan Haachtbieren in Frankrijk EB), eenkoffiefabrikant is deze samenwerking een logischvervolg op wat men op andere vlakken al doet,

website is nog volop in ontwikkeling, ‘maar wewilden hem al lanceren want mensen beslissenstilaan over hun fietsvakantie’. Een denkpistewaaraan bijvoorbeeld nog gewerkt wordt, is: metde Franse toeristische dienst wordt bekeken of ergeen alternatieve arrangementen kunnenontwikkeld worden voor niet-fietsende partners.Verzekeraar Protections (van de skigarantie)kondigt alvast een gloednieuw initiatief aan, detijdelijke fietsverzekering tegen diefstal enbeschadiging van het stalen ros.

Brochure komt eraanAlhoewel er al een folder met de zomerhotels inomloop is, moet tegen eind mei een gloednieuwebrochure klaar zijn die de fietstoeristischemogelijkheden volledig in kaart brengt voorreisagent en klant. ‘De reisagenten zijn al gebriefdover het nieuwe initiatief. Op onze website staateen banner en verwijzing naar Fietsenindealpen.beDat wordt de website waar mensen kunnenboeken, maar niet rechtstreeks: ze moeten nogsteeds een reisagent aanduiden. Maar dat moet nogverbeterd worden’.

Fietsen in de Alpen wordtzomers speerpunt vanIntermed

‘We merkten dat we meeren meer fietsers over devloer kregen tijdens dezomer, en dat is alleen

maar gegroeid sinds deTour twee jaar terug in

Tignes een rustdag heeftingelast. Dat was voor

ons een bewijs dat erpotentieel zat in het

fietstoerisme in de FranseAlpen’, stelt Tom Bossuyt,

die in één adem ook aleen aantal nieuwe

denkpistes voor de zomer2010 lanceert.

luidt het. Op diemanier moet www.fietsenindealpen.beeen referentie-portaal worden, met(fiets)nieuwtjes enevenementen, infoover mogelijke fiets-en mountainbike-routes in de regio,befaamde (Tour)-cols, bezienswaard-igheden. De op 1mei gelanceerde

Plannen voor 2010Het is echter duidelijk dat dergelijkmultipartnerverhaal een ‘work in progress’ is. Demogelijkheid dat er nog extra partijen tot ditsamenwerkingsverband toetreden, is nietondenkbaar, meent Tom Bossuyt. ‘Maar daarvooris het nog even afwachten’.Minder afwachtend is de woordvoerder over deplannen die nu al in de pipe zitten voor de zomer2010. Het fiets-en mountainbikeverhaal krijgtzeker een staartje: ook voor wandelaars en andereactieve vakantiegangers (rafting bijvoorbeeld) inde Franse Alpen wil men in de toekomst specifiekeaanbiedingen en arrangementen gaan uitwerken –zoals gezegd vanuit een all inclusive-filosofie. ‘Ookhet aanbod aan logiesadressen willen we verderuitbreiden. Er zijn nog Belgenhotels in de regio,onafhankelijke hoteliers zullen ons misschien zelfcontacteren. Onze aankopers hebben alvast eenaantal ideeën om het aanbod uit te diepen. En hetis zeker niet ondenkbaar dat we in de toekomst degrens van de Alpen oversteken richting Italië. Wijhebben daar goeie contacten, de Giro is evenzeereen grote naam in wielermiddens. Zwitserland isdan weer minder evident. Het prijskaartje moetimmers in dezelfde grootteorde zitten’.

Erik Brusten

Travelexpress 262 45

schraal aanbod was naar het Midden-Oostenen ik ben binnen het reisbureau een eigenbrochure uit te bouwen. Dan ben ik met eenlicentie van een andere TO op eigen houtjebegonnen, om dan in oktober vorig jaar bijArthema een onderdak te vinden. De naamSecrets of the Desert is gebleven.

Heb je iets met de woestijn?Britta Campe: Eigenlijk niet, ik zag het meerals een gat in de markt: iets avontuurlijksaanbieden, maar toch met het nodigecomfort. Toen mijn vader in een fabriek gingwerken hebben we hier geruime tijd op eenzeilboot gewoond (nu is dat hip, maar toenkwam het veeleer marginaal over) en met dieboot hebben we twee keer een wereldreisgedaan. Ik heb dus van de zee leren houden,en misschien trok de woestijn me daarom zoaan. De stilte, de duinen, de uitgestrektheid.De witte woestijn in de Sahara, dat isfantastisch. Grillige kalkrotsen, bij maanlichtvormen de schaduwen een hallucinant beeld.Onvergetelijk.Jammer alleen dat de mensen zich aanpassenaan de toeristen: ze weten vaak interessanteverhalen te vertellen, maar ze vinden dieverhalen zélf niet belangrijk. Zwangerekamelen kiezen zorgvuldig de planten die zeeten, omdat ze hun jong kunnen verliezen alsze een verkeerde plant verorberen. Bedoeïnenvinden dat vanzelfsprekend en zeggen erniets over, terwijl de toerist juist voor datsoort anekdotes komt. Ik heb een agent inJordanië die in zijn vrije tijd ijvert voornatuurparken. Maar het komt niet bij hem opdat wij geïnteresseerd zijn in dienatuurparken!

Je bent niet de enige TO die de woestijnaanbiedt.Britta Campe: Nee, natuurlijk niet, maardoor onze naam krijgen we klanten diebewust voor de woestijn kiezen en deanderen proberen we ervan te overtuigen omde woestijn te leren kennen. Een enkeling wileen week in de woestijn rondtrekken, maardat zijn uitzonderingen, vaak zijn het ietsoudere, bereisde mensen. Maar het isnatuurlijk niet goedkoop, je hebt jeeps nodig,begeleiders… Dat soort reizen boeken we àla carte en werken we hier uit.Als een klant zo’n à la carte wil, moeten wenatuurlijk precieze informatie krijgen van dereisagent en dat wil wel eens tegenvallen:sommige reisagenten zouden meer met deklanten moeten praten en peilen naar hunwensen. Dat is nu net wat het internet nietkan doen.

Wat zijn momenteel de populairebestemmingen?Britta Campe: Oman en Jordanië. Toeristenvoelen zich daar veilig, dat wordt belangrijk.Hoewel: het gevoel van onveiligheid is vaakeen gevolg van de berichtgeving. Syrië,bijvoorbeeld, wordt als onveilig aanzien,terwijl dat helemaal niet zo is. De bevolkingis er op zijn minst even vriendelijk als inJordanië, maar misschien wat meer gesloten,niet zo op toerisme toegespitst. Heel Syrië is

een openluchtmuseum, er zijn ontelbaar veelhistorische sites.

Zijn er landen die het niet goed doen?Britta Campe: Vreemd genoeg kent Lybië eenterugval. Misschien heeft het te maken meteen incident: Lybië heeft een vlucht metZwitserse toeristen teruggestuurd omdat depaspoorten niet vertaald waren. Wij wétendat en laten paspoorten vertalen in hetArabisch mét stempel van het consulaat, endan zijn er geen problemen. Toerisme isdelicaat: mensen beslissen soms op basis vaneen gerucht om van bestemming teveranderen.

Oman zal ook wel een goede bestemmingzijn.Britta Campe: Ze hebben vorig jaar veelpromotie gevoerd, en daar plukken we nu devruchten van.

Ja, dat was me wat. Afleveringen vanThuis die zich in Oman afspelen metgeforceerde verwijzingen naar EtihadAirways: “Marianne, morgen vertrek iknaar huis en wel met Etihad Airways!”Britta Campe: Ja, dat was erover. Maar het iseen prachtig land. Er is veel te zien en demensen zijn niet opdringerig. Je moet er zelfop zoek gaan naar souvenirs, want zeworden je niet om de haverklap aangeboden,zoals in Egypte. En het zuiden is heeltropisch, bijna Thais, met mangoplantages enwitte, verlaten stranden. Helemaal andersdan het Noorden.

Voelen jullie de crisis?Britta Campe: Het zou niet fair zijn als ik zegdat we de crisis niet voelen. Maar de mensengaan nog steeds op reis: ze snoeien wel in hetaantal vakanties. Families die vroeger én eenwintervakantie én een citytrip én eenzonvakantie boekten, boeken nu nog maaréén reis. Ze combineren nu, meer danvroeger, culturele vakanties metstrandverblijven.

Worden de klanten veeleisender?Britta Campe: Ze worden mondiger. Zehebben veelbelovende foto’s gezien of eensprekende film en ze projecteren hun dromen

op de reis. Dat maakt het voor ons nietgemakkelijker. Mensen willen ook waardevoor hun geld. En liefst een extra. Het iscrisis, dus hebben we recht op meer. Zo werkthet natuurlijk niet.

Ze vergeten ook dat een vijfsterrenhotelniet overal een vijfsterrenhotel is.Britta Campe: Precies. Hotels hebben vaakeen Europees management maar lokaalpersoneel, en daar kan het wel eens verkeerdlopen: ze hebben geen hotelschool gevolgd ensoms maar een summiere opleiding gekregenin het hotel zelf, en als ze beginnen hebben zegeen noties van service. We inspecterenzoveel mogelijk de hotels die we aanbieden.

Maar je blijft er natuurlijk nooit lang. Kunje dan wel een oordeel vellen? En krijg jedan niet vanzelf een speciale behandeling?Britta Campe: Meestal valt dat nogal mee. Jeziet toch snel hoe het er aan toe gaat: je kuntmet het personeel praten, ik neem heel veelfoto’s en ik heb mijn checklijst bij. Bovendienreis ik vaak met mijn partner, die zelf ook eenreiskantoor heeft. Twee zien meer dan één.Ik heb onlangs enkele hotels in Jordanië en deEmiraten uit de brochure gehaald. Eigenlijk ishet menselijk aspect nog het belangrijkste: ofmensen zich goed voelen hangt hoofdzakelijkaf van de mensen ter plekke.

Wat zijn voor jullie de moeilijkste landen?Britta Campe: Eigenlijk zijn er niet echtmoeilijke landen: alles hangt af van deplaatselijke agenten. Die kunnen veel goedmaken en problemen voorkomen ofverzachten.Ik vond vroeger Israël erg moeilijk om mee tewerken. Maar nu hebben we een fantastischeagent, en alles loopt op wieltjes. Hijantwoordt prompt op onze mails, offertes zijnaltijd tot in elk detail uitgewerkt, zalig. Enplots is Israël een gemakkelijk land! Als jeeen goede agent hebt moet je niet wakkerliggen van allerlei problemen: je weet dat deagent ze oplost.

Staan er nog projecten op stapel?Britta Campe: We proberen nu landen tecombineren, en dat werkt wel. Jordanië enSyrië, Dubai en Bahrein. We hebben hetvoordeel dat we niet gigantisch groot zijn, wekunnen zelfs sommige projecten uitproberendoor ze op de website te zetten, nog voor ze inde papieren brochure terecht komen.Namibië ligt mij nauw aan het hart. Mooielandschappen, één groot natuurpark metdieren in vrijheid. Zelf hebben we het land meteen tentje bereisd, maar je hebt er ookprachtige lodges. En ook nog wel watwoestijn. En ook Zuidelijk Afrika…

…waar je geen echte woestijn meer vindt...Britta Campe: Ja, soms denk ik: zullen we deDeserts weglaten en alleen de Secrets overhouden?

Jan van Rompaey

De stilte, de duinen,de uitgestrektheid.De witte woestijn in deSahara, dat isfantastisch.Grillige kalkrotsen, bijmaanlicht vormen deschaduwen eenhallucinant beeld.Onvergetelijk!


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


Travelexpress 262 5

Ushuaïa mikt ook op Belgisch cliënteel‘De Belgische markt interesseert me zeker’, laat Olivier Thery van de Franse touroperator

Chemins de Sable noteren. Hij lanceert, samen met zijn Belgische partner Your Travel/EthnikaVoyages, het nieuwe reismerk Ushuaïa.

Ushuaïa is bij onze zuiderburen een bekendgegeven: de reisreportages van het gelijknamigetv-programma op TF1 genieten er ruimebekendheid. ‘TF1 heeft ons gecontacteerd met devraag of wij geen reizen voor hen kondenontwikkelen, met als rode draad respect en oogvoor mens en natuur’, legt Olivier Thery uit. Dekeuze voor een kleine nichespeler (Chemins deSable is goed voor zo’n 3000 klanten per jaar EB)is geen toeval: de touroperator is onlangsuitgeroepen tot meest duurzame touroperator inFrankrijk.‘Ushuaïa is sowieso een sterk merk. We zijn volopnieuwe (thematische) producten aan hetuitwerken, ook met hulp van specialisten. Denkaan ornitologen, botanici, walvissen, etnologieetcetera: zij komen ons opzoeken. Ik heb altijdgetracht producten te maken waar kwaliteitvoorop staat. Massatoerisme interesseert me niet’–wat niet belet dat de flamboyante vijftiger weldegelijk mikt op een significante toename van hetaantal klanten. Of het nieuwe reismerk Ushuaïazijn geesteskind Chemins de Sable zal opslorpendan wel of beide reismerken naast elkaar blijvenbestaan, is nog niet beslist.Ook de Belgische partner Your Travel is overtuigddat men in de toekomst nog meer die richting uitmoet. ‘Mensen zijn nu eenmaal op zoek naar hetcontact met de medemens. Ook het bezoeken vanduurzame projecten past in dat plaatje. Je kandaar niet meer om heen’, stelt stichter KhaledHafsia. De touroperator uit Waterloo is alvast heeltevreden over de respons in de Franstaligereiswereld: ‘Ushuaïa is ook in Wallonië geenonbekende. We hebben eind april een mailrondgestuurd om de lancering van de nieuwe

brochure aan te kondigen. Daarop hebben nietminder dan 250 kantoren gereageerd, da’senorm. Maar we zien nu al dat er ook inVlaanderen interesse bestaat. Daarom willenwe in 2010 een Nederlandstalige brochureuitbrengen’.De Ushuaïa-brochure wordt op de marktgebracht onder de paraplu van EthnikaVoyages, het merk dat Hedy Hafsia twee jaargeleden gelanceerd heeft. ‘Toen ik Olivierenkele jaren geleden leerde kennen, zijn weeens gaan kijken of we niet kondensamenwerken. Deze brochure is daar eenresultaat van. Maar opgelet: Fransetouroperators denken te makkelijk dat ze hunproducten zomaar kunnen kopiëren en op deBelgische reismarkt verkopen. Dat is eenmisvatting, dat hebben merken als Marmara enDonatello al ondervonden! België vereist neteen eigen aanpak, het reisgedrag is gewoonanders’.Het aanbod van Ushuaïa kiest bewust voorverantwoord en duurzaam toerisme, enbestrijkt een ruimer palet dan enkel Afrika. Ookin Latijns-Amerika en Azië zijn bekende

Winter gaat nu al van startDe trend was al ingezet en wordt bestendigd: de winter start steeds vroeger. Waar juni voorheende maand van de pre-brochures was, lijken die plaats maken voor een preview van het echtewinteraanbod, online.

Over wat er te gebeuren staat met deFavouritesbrochure, kan zijn collega Bostyn bijThomas Cook nog geen details geven. Alhoewelde hoofdbrochures pas vanaf half juli (voorwintersport; de vliegvakanties komen ietsvroeger uit: eerst helft augustus) verwachtworden, geeft hij wel aan ‘dat mensen nogsteeds liefst een brochure ter hand nemen.Maar inderdaad, als we het aanbod vroegeronline zetten en de hoofdbrochure ook watvroeger komt, wordt de levensduur van zo’nFavouritesbrochure korter’.Over het brochureluik wil Frank Bosteels vanBest Tours het volgende kwijt: ‘Omdat allelogica dit jaar een beetje zoek is, hebben wijalvast beslist om geen First Minute-brochure uitte brengen. Dat geld kunnen we voor anderedingen gebruiken’. De komende maandverwacht de woordvoerder wel dat punctueleaanbiedingen, onder andere voor Mauritius enZuid-Afrika, zullen klaar geraken. ‘Van zodradie programma’s klaar zijn, gaan we ze ookonline zetten. De hoofdmoot van onswinterprogramma met Thailand (waar opnieuween charter wordt ingelegd EB) verwacht iktegen begin juli’.Skispecialist Skiworld mikt op 15 juli om hetnieuwe skiaanbod rond te hebben. (EB)

Het startschot is half mei al gegeven door ThomasCook, met de bekendmaking dat men een reekswintersport- accommodaties op BTN boekbaarhad. Dat aanbod (voor alle bestemmingen) wordtde komende weken stelsel- matig uitgebreid, ooknaar skipassen en skimateriaal. ‘Van het ogenblikdat we zaken op BTN boekbaar maken, is hettechnisch geen probleem om ook naar deconsumentenwebsite dat aanbod online te zetten’,zegt Kurt Bostyn. Wat het winterzon-vliegaanbodbetreft, geeft Bostyn nog mee dat de eersteaanbiedingen online te verwachten zijn eind mei/begin juni. ‘We zitten enerzijds met mensen dievroeg willen boeken, anderzijds merken we, zekerdit jaar, late boekers. Maar tegelijk zien we datinzake productie voor de wintersport we al zakenklaar hebben. Vanuit de wetenschap dat datvroegboeken belangrijk is, lijkt het ons dan ooklogisch dat we dat beschikbare aanbod dan ookvroeger beschikbaar en boekbaar stellen’.Bij Jetair is men er eveneens vroeg bij. De nadrukin Oostende ligt evenwel anders, namelijk op delancering van het winterzonaanbod. Dat wordt inde loop van juni aan de pers voorgesteld en ookonline beschikbaar gemaakt. Over concrete data,het wintersportaanbod en wat er met deBestsellers-prebrochure gaat gebeuren, wilwoordvoerder Vanhaelemeesch echter liever geendetails kwijt.

Khaled Hafsia (Your Travel), EtienneDenil en Olivier Thery (Ushuaïa).

bestemmingen opgenomen,zoals bijvoorbeeld Cuba,Brazilië, Oezbekistan,Maleisië. Tijdens de reizenwil men klanten ook latenkennismaken met projectendie inspelen op lokalenoden. Wij kregen in Saint-Louis de kans om meer teleren over een projectwaarbij typha-algen, die de

vegetatie langs de Senegalstroom overwoeke-ren, gerecycleerd worden tot eco-houtskool, eenveel goedkopere brandstof voor lokale huis-houdens én tevens een middel dat het probleemvan ontbossing kan tegengaan. De verschillendebetrokken partners waren het roerend eens datzowel de cruise als de Siné Saloum nieuwekansen bieden om ‘een andere en minderbekende kant van Senegal te tonen’ (zie ook dereportage elders in dit nummer). (EB)

Koen Van den BoschTC-woordvoerdercrisis‘Sinds het vertrek van Claude Perignon zijn

we bij Thomas Cook op zoek naar eenopvolger. Voorlopig vul ik die positie in alswoordvoerder in crisissituaties en opgroepsniveau’, legt Koen Van den Bosch uit.Dat het communicatiebeleid van Thomas Cookeen beetje anders is georganiseerd dan bij degrote concurrent in Oostende is een under-statement. Er is de divisie die de reisagentenbevoorraadt met informatie, naast de pers-communicatie die vanuit de merken gebeurt énten slotte is er het luik crisiscommunicatie eninformatie die vanuit de groep Thomas Cookgebeurt –waarbij uiteraard de directieven enhet besef dat Thomas Cook eenbeursgenoteerd bedrijf is, niet onbelangrijkzijn.Het luik corporate en crisiscommunicatiewordt dus –ad interim- verzorgd door KoenVan den Bosch. ‘Een mooi voorbeeld was derecente versoepeling van het reisadvies rondMexico. Dat hebben wij gecommuniceerdvanuit de groep. Maar voor de concreteinvulling hoe de verschillende merken metsterke aanbiedingen inspelen op de nieuwesituatie hebben wij verwezen naar de merken.Er is nadien een afzonderlijk communiqueverstuurd met die aanbiedingen, inclusief decontactgegevens van de mensen die alswoordvoerder voor onze merken optreden’.Het spreekt voor zich dat dergelijke aanpakrisico’s inhoudt: wie doet immers watwanneer? Van den Bosch is formeel: ‘Onzeinterne organisatie is historisch gegroeid. Alsgroep heeft Thomas Cook altijd vanuit deverschillende merken gecommuniceerd. Maardat mag niet verhinderen dat wij naar buitentoe óók aanwezig moeten zijn als er onsvragen bereiken over productlijnen, concretesituaties en dergelijke. Als de persoon inkwestie niet beschikbaar of verhinderd is,moet desnoods ik maar het antwoord geven op

Actua

die vragen’, luidt het. Eenaanpak met verrassendegelijkenis met het woordvoerder-schap van Perignon: misschienniet helemaal orthodox, maarwel steeds beschikbaar voorcommentaar –waarmee hijmeteen ook Thomas Cookvisibiliteit garandeert. (EB)


Secrets of Britta

Praten met...Jan van Rompaey gaat iedere maand opbezoek bij een boeiende persoon uit dereisindustrie voor een gemoedelijkebabbel over onze sector.

Britta Campe (43) is manager van detouroperator met de romantische naamSecrets of the Desert, vorig jaar opgeslorptdoor Arthema, die tot dan vooral hetFranstalige landgedeelte bestreek. Dieoperatie lag voor de hand: beidetouroperators boden dezelfde regio aan. “Hethad geen zin om elkaar te blijvenbeconcurreren”, zegt Britta. Ze was welkombij Arthema omdat de Nederlandstaligemarkt afwijzend staat tegenover eenhoofdzakelijk Franstalige touroperator. Datwerd opgelost met de brochures van Secretsof the Desert.

Britta Campe: Ik had samen met mijntoenmalige echtgenoot een reisbureau in eenallochtone buurt van Borgerhout, met eenhoofdzakelijk Marokkaans cliënteel. Mijn exwas zelf van Marokkaanse afkomst en hetlag voor de hand dat we ons op die marktconcentreerden. Makkelijk was het niet enwe moesten onze prijzen haarfijn berekenen.Mijn relatie liep helaas mis, al was hetcultuurverschil niet de belangrijkste

oorzaak. Ik had trouwens wel wat ervaringmet cultuurverschillen: mijn vader is Belg,maar mijn moeder is Japanse. Kijk maar naarmijn gestalte, haarkleur, gelaatstrekken. Opstraat riepen de kinderen: kijk, eenChineeske (lacht).

Dat is niet evident, zo’n huwelijk als datvan je ouders.Britta Campe: En dat veertig jaar terug! Mijnmoeder was mijn vader gevolgd, maar kwamin een heel andere cultuur terecht. Ze wasvolgzaam en gedienstig, zoals een vrouw inJapan toen hoorde te zijn, en hier was datanders. Mijn vader was zeeman op de langeomvaart en was vaak weg. Hij kende hetleven hier zelf niet zo best.

Herken je iets van je Japanse moeder in jekarakter?Britta Campe: Misschien ben ik wel meergesloten dan de meeste mensen hier. Niet zouitbundig. Dat gedienstige heb ik ook, datheb ik als kind geleerd. Maar als je hieropgroeit merk je snel dat je daarmee nergenskomt. Ik heb dan ook geprobeerd om het afte leren (lacht). Nee, mijn moeder heeft hetniet gemakkelijk gehad. Ik ben pas latergaan beseffen hoe geïsoleerd ze moet geleefdhebben, met weinig vrienden. Ze is nu naarJapan teruggekeerd, daar heeft ze nogfamilie.

Hoe ben je dan touroperator geworden?Britta Campe: Ik vond dat er maar een

Mijn eerste en enigenacht in de woestijn zal

ik niet licht vergeten.Het programma heette

“Alleen op de wereld” enhet was de bedoeling om

met een BV naar eenonherbergzame plek tetrekken en hem daar te

interviewen. Eenvuurtoren, een verlatenkasteel in Schotland, de

mergelgrotten vanLimburg, een onbewoond

eiland in Senegal. Endus ook de woestijn, inTunesië, met Kristien

Hemmerechts. Webrachten de nacht door

in een Bedoeïenentent enhet vroor dat het

kraakte. Nooit zoveelkou gehad en nooit zo

blij geweest met deeerste zonnestralen. De

BV sloeg blauw uit en devingers van de camera-

man vroren vast aan zijncamera. Maar het was

een belevenis. En dewoestijn is wondermooi,

daar niks van.

BrittaCampe

Interview


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


Actua

6 Travelexpress 262

La crise commence àaffecter les voyagistesL’hiver a accusé un recul de 5,6% en paquets voyages

L’Australie et la Nouvelle-Zélande affichent un recul de53,6% pour la première fois

depuis des années

“Le secteur part du principeque le retard des réservationsse rattrapera plus tard”, noteClaude Pérignon

Ce qu’il y a de bien avec Claude Pérignon, lenouveau président de l’ABTO est qu’il est direct.Quand on lui demande quelle est l’évolution duchiffre d’affaires de la profession, il répond quel’enquête du WES ne porte pas sur cette question.Alors, posez-en une autre... Il y a un an, lerapport semestriel de l’Association remarquaittout de même que le chiffre d’affaires global étaitd’un peu plus de 2 milliards, cette année-ci, ilmentionne 2,22 milliards d’euros. Impossibletoutefois de comparer, puisque les membres del’ABTO ne sont pas exactement les mêmes.

Pourtant, ce chiffre serait intéressant. Endéfinitive, les Belges dépensent-ils moins depuisun an? A voir les chiffres du BSP (-38,8% enavril!), il y a tout lieu de penser que oui. Cela dit,une analyse attentive du rapport semestriel del’ABTO permet de tirer quelques conclusions. Avecd’emblée, quelques petites précisions utiles:- Cette année, les vacances de Carnaval sonttombées en même temps que celles de nos voisins.Ce qui signifie que le choix a été plus restreintdans certains pays (de sports d’hiver surtout) etpar conséquent les prix plus élevés, voiredissuasifs.- Les vacances de Pâques sont tombées à chevalsur la saison d’été et celle d’hiver, mais n’ont pasété comptabilisées dans le rapport de l’ABTO quine couvre que la période du 21 octobre au 20mars 2009, soit jusqu’à la veille des grandsdéparts de Pâques.

Alors que retenir des résultats intermédiaires?Tout d’abord que, même si les Belges ne désirentpas faire l’impasse sur leur budget de vacances, lacrise économique commence à se ressentir dans lemonde du voyage. Globalement, le nombre denuités commandées aux voyagistes (669.000) adiminué de 5,6% par rapport à la même saison de2007/2008. Ensuite, les réservations sont prisesde plus en plus tard. Enfin, les vacances“secondaires” que sont généralement les “citytrips” accusent un recul de 16,2%. Si l’on devaittenir compte des vacances de Pâques, donc desréservations allant jusqu’au 31 mars, on neparlerait alors que d’un statu quo (-0,1%), ce quifait dire à Pérignon que le recul est “limité”.

Les vacances en avion sont en recul de 10,4%; enrevanche les déplacements en autocars ontprogressé de 34,2% et les destinations trèsproches ont profité de la crise: +46,8% pour lesPays-Bas et +19,1% pour la Belgique, tandis quela France, leader du marché, recule de 5,7%. Onvoyagerait donc plus près (en hiver) et à moindrecoût (l’avion cède du terrain à l’autocar). En long-courrier (-9,1%), l’Afrique perd 15,4%. Malgré lastabilisation politique au Kenya, le recul est de61,1% (certains vols sur Mombasa n’ont pas reprisaprès les troubles de l’année dernière). Le Sénégal(-43,9%) et l’Ile Maurice (-48%) enregistrentégalement une forte perte. Après des augmenta-tions de plus de 50%, la Péninsule arabique reculeaussi de 25,1%. En Asie (-11,9%), la Thaïlande (-2,9%) reste leader du marché. Toutes les destina-

tions reculent, sauf l’Indonésie (+3,2%).L’Amérique (-4,5%) recule aussi, surtout dans lesCaraïbes (-9,8%), où la République Dominicaine (-9,5%) conserve la première place, mais qui a vul’écart avec le Mexique (+17,9%) se réduire. Nuldoute que la fièvre porcine aura changé la donnedepuis lors. Enfin, l’Australie et la Nouvelle-Zélande affichent un recul de 53,6% pour lapremière fois depuis des années.

Les City Trips souffrent

Le cas des city trips est particulier car onconsidère généralement ce segment de marchécomme “les deuxièmes (ou troisièmes) vacances”.Ici, le recul est de 16,2%. Paris (-5,7%) et Londres(+7,7% grâce à la chute de la livre sterling)demeurent en tête, ce qui s’explique probablementpar le fait que ces villes sont accessibles en train.En aérien, les baisses de capacités et surtoutl’impossibilité de plus en plus réelle de ne plusavoir d’horaires adéquats pour des retour dans lajournée ou en 48 heures ont joué fortement sur labaisse de visites vers des villes comme Barcelone(-44,4%, ce qui est le premier résultat négatifdepuis de longues années), Venise (-38,8%) ouMadrid (-36,7%).

Pour ce qui est des réservations pour l’été, alorsque l’an dernier, elles avaient démarré sur leschapeaux de roue, l’ABTO enregistre lephénomène inverse cette année. “Le secteur partdu principe que le retard des réservations serattrapera plus tard”, note Pérignon avecconfiance. Au 31 mars, 1.374.076 vacancesétaient déjà réservées, soit 57% des départs de lasaison d’été 2008 et une perte de 8,6% parrapport au 31 mars 2008. Les destinationslointaines perdent 15,5%. Malgré cela, l’ABTO estoptimiste. Elle constate que la baisse des prix ducarburant et l’indexation importante des salaires,suite à l’importante inexation de 2008 renforcentle pouvoir d’achat des voyageurs qui en prendrontréellement conscience avant le début des vacancesd’été. Néanmoins, les city trips risquent encore depâtir du manque de confiance des Belges. Dans cecréneau, les réservations de vacances en avionreculent de 25%, à l’inverse du train (+4%), dontLondres (+25,1%) est le principal bénéficiaire,toujours suite à la dépréciation de la livre. Prague(-39,8%) et les destinations du sud de l’Europeperdent généralement de 20% à plus de 33%.

L’ABTO conseille cependant de ne pas trop traînerdans les réservations. Les tarifs sont plusavantageux grâce à la baisse des prix pétroliers,mais aussi grâce à des contrats qui ont étérenégociés à la baisse par les tour-opérateurs. Enoutre, les capacités ont également été réduites, enparticulier dans l’aérien. Pour obtenir encore desdestinations de choix, il convient de ne pas troptraîner...

Patrick Anspach

A vrai dire, le 6 maidernier, on attendaitl’ABTO au tournant.

Depuis les vacances deNoël, de Carnaval, puis

de Pâques, les tour-opérateurs paraissaient

afficher une bellesérénité sur le mode: “lesBelges réservent de plus

en plus tard, mais ilspartent quand même.”

Les agents de voyages netenaient pas le même

langage. S’il est vrai queles réservations sont plus

tardives que l’annéedernière, le volumed’affaires recule lui

aussi. Et mêmesubstantiellement. Oui,mais... l’ABTO ne parlepas en termes de chiffre

d’affaires. Malgré cela, ilfaut se rendre à

l’évidence, la croissancedes dernières années a

été interrompue.

AgenceConnections | Ixelles


Connections surle mondeUne découverte singulière dans cette édition puisque l’agence Connectionsd’Ixelles me tient tout particulièrement à cœur. L’agence est en effet bienconnue des ulbistes et a contribué à faire voyager quantité d’étudiants, dontvotre humble serviteur, depuis sa création en 1991.

Le savoir-faire d’un groupetrès dynamiqueConnections agit en symbiose dans unenvironnement très dynamique. Pour preuve,la vitalité du site qui s’impose parmi les plusfréquentés. « Notr e force est d’avoir comprisles besoins de nos voyageurs et d’y répondreen adaptant nos produits et nos méthodes devente. » Le dynamisme de R onny Bayens estnotoire, et sa capacité manifeste à insufflercet état d’esprit à ses équipes de venteréparties dans les 27 agences de Belgique.« A Ixelles, j’ai commencé seul et par après,au tout début de l’informatisation, nous nouspassions les claviers en fonction desopérations à effectuer. C’étaitrocambolesque ! » L ’équipe à Ixelles estcomposée aujourd’hui de 5 membres dontFrançoise Alen qui assume la fonction deChef d’agence et Daniel Fonteyn qui s’activedésormais à mi-temps. L’état d’esprit resteau beau fixe, malgré la période un peuincertaine, et c’est du point de vue desclients très communicatif. « Heur eusement,Ronny Bayens n’est jamais à court d’idée.Non seulement, il a 2000 idées à la secondemais surtout, il les applique ! » Les initia-tives sont nombreuses et en ont inspirébeaucoup d’autres dans le secteur. L’exempledu ‘Book & Pay’ devenu un véritable rituelpour de nombreux clients est symptomatique,même si Daniel regrette que les jeunespuissent moins bénéficier de cette opérationcar elle intervient tôt dans l’année. Lesopérations menées aux Halles St Géryconstituent un autre exemple et mettait enprésence des candidats au voyage avec desclients ayant déjà effectués ces voyages etpouvant apporter leur précieuse expérience.

Un vrai passionnéDe toutes mes rencontres d’agent, il est peufréquent de pouvoir constater chez quelqu’un

ce plaisir sincère et renouvelé d’être aucontact des clients, malgré une évolutionévidente des comportements. « C ’est unerelation essentielle que le Call Center, malgréson succès et son utilité, ne peut remplacer.Il ne nous fait pas concurrence car rien nepeut se substituer au contact direct del’agent, lorsqu’il peut faire valoir sescompétences et son bagage culturel. » Lemétier d’agent de voyage est particulier maison a trop tendance à en faire un métiercomme les autres. Il est vrai qu’on gagnepetit mais on vit grand, du moins lorsqu’onest intimement passionné par le monde duvoyage. « Les avantages pr ocurés par lesecteur m’ont permis d’assouvir mes plusgrands rêves de voyageur. » Même le récentchangement de programme à l’agence créepour lui de nouvelles dynamiques et lesoblige, lui et l’ensemble de l’équipe, à uneremise en question qui ne peut être quebénéfique.

En phase avec notre tempsDe l’extrême simplicité des espacesdésertiques à la sophistication d’une villeunique, cet amoureux du Sahara qu’il a puarpenter, fasciné par les Touaregs, est toutautant un habitué de Central Park. Passionnéd’art africain, Daniel reste avide des grandsespaces et son regard se tourne plus que

Daniel Fonteyn, Office Manager, à qui revient lemérite de l’ouverture de cette agence du groupeConnections, précise d’emblée. « Les tempschangent et le label jeune a bien évolué au seinde notre groupe. Nous attirons à l’agence unpublic beaucoup plus large que le seul mondeétudiant. Le quartier est peuplé de clientsfidèles dégageant un beau pouvoir d’achat etles habitués sont très nombreux. » La baissegénéralisée des tarifs et l’évolution du secteuraérien bénéficient à tous et les étudiants fontde moins en moins l’objet de tarifs spécifiques.« Notr e soucis est de fournir des produits dequalité et de veiller aux intérêts de nosclients. » A l’instar de certains collègues,Daniel fronce les sourcils lorsqu’il évoquel’évolution du service aérien. L’irruption descompagnies low cost a fait boule de neige et defaçon générale, le niveau de service se dégradeet correspond de moins en moins à ce qu’il étaitauparavant. «Les compagnies se coupaient en4 pour régler le moindre problème. La pressionest actuellement forte mais le consommateurattentif peine à comprendre entre autre lemontant astronomique des taxes qu’on luiréclame. »

Une profonde reconnaissance2009 marque ses 40 ans d’activité dans lesecteur voyagiste. Daniel est la parfaiteillustration de l’adage selon lequel un entou-rage jeune permet de conserver l’esprit jeune.« Contrair ement aux complaintes habituelles,nous sommes plutôt gâtés par la qualité desjeunes qui s’engagent à nos cotés. Connectionsoffre par ailleurs une belle carte de visite àceux et celles qui travaillent chez nous. »L’apprentissage des métiers du tourisme adémarré pour lui de bonne heure. L’étape laplus marquante de sa carrière, avant Connec-tions, reste le CJB, les Caravanes de la JeunesseBelge, où il a été actif pendant 15 ans. Unautre temps, un autre siècle : « En effet, cetteépoque est révolue même si le CJB organiseencore des voyages scolaires. Les TO sontdevenus beaucoup plus compétitifs et les jeunesaspirent à beaucoup plus d’autonomie. Le CJBfut une chance pour moi, une fabuleuse écolequi m’a permis de toucher à toutes les facettesdu métier. Nous pouvons nous targuer d’avoirété les premiers, grâce aux relationsprivilégiées avec l’Association Belgique &Chine, à envoyer des touristes dans ce pays. »De cette époque quasi artisanale, il conserve untrès bon souvenir et les anecdotes fourmillent :du lancement de la formule de l’Air camping audébut des tarifs négociés, l’aérien semblen’avoir plus aucun secret pour lui.

jamais versle continentnoir et versle Congo enparticulier.

FabriceDe Brouwer

Daniel Fonteyn,Office Manager


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


Citytrip


ProductManager

Escape

> Marseilles

die hier zijn neergestreken, geven aan dat LePanier weer in de lift zit. ‘Dit is nog eenbeetje een dorp’, horen we. De was die aanhet raam te drogen hangt, oudere dames dievoor hun deur de voorbijwandelde toeristenobserveren terwijl ze een babbeltje slaan metde buren –het oogt charmant.Maar het samenleven van verschillendeculturen en nationaliteiten loopt niet per sevan een leien dakje, daarover hoeven we onsweinig illusies te maken. ‘Let toch maar opuw spullen’, fluistert een marktkramer op dezondagsmarkt aan Place Jean Jaures, hierbeter bekend als La Plaine, ons toe. We slaande wijze raad niet in de wind, maar voelenons tussen de Noord-Afrikaanse shoppers enpotpourri aan goederen best in onze sas. Dewinkeltjes in de achterliggende straatjes, deleuke terrasjes op Cours Julien, of meer naarde benedenstad, de souksatmosfeer in de RueLongue des Capucins: hier bonst het echtehart van deze stad, zo lijkt het –misschienmeer dan in de afgestoftewinkelwandelstraten of straatjes voltoeristenrestaurants achter de havenkadesen het Arsenaal. De wat rauwe sfeer, zonderveel gekunsteldheid, waar schoonheid eerderin het directe tot uiting komt –vandaar datwe Izzo’s stelling dat ‘dit een stad iswaardoor je gegrepen wordt, waar je voor oftegen bent’, wel kunnen bijtreden.

Een nieuwe god: Belgen inMarseilleGegrepen door de atmosfeer en het leven hieris nog een Brusselaar, Frédéric Bernard. Vanstudiomuzikant tot pastis- en absintbrouwerleest zijn cv (www.lamaisondupastis.com).De passie waarmee hij over zijn nieuweroeping vertelt, een verhaal dat geurt ensmaak naar varianten van anijs: het is eenplezier om deze man bezig te horen en tezien. En dat hij intussen ook door de mensenvan ons hotel, aan de overkant van le vieuxport, is aangezocht voor degustatiesessiesbewijst dat onze landgenoot hier naarwaarde wordt geschat. Pittig detail:mevrouw Bernard verkoopt in de winkelernaast ook een lokale specialiteit: le savonde Marseille.Kuierend langs de havenkade monsteren weuiteraard ook het visaanbod dat elke ochtendkraakvers wordt aangeboden (voor deobligate bouillabaisse van chef ChristianBuffa moet je ’s avonds naar restaurantMiramar). Met het typische, pittige accentvan hier werven deze ambachtslui omklanten –die op hun beurt de oogst kritischkeuren, en dat alles onder het alziend oogvan de lokale schutsmoeder, Notre Dame dela Garde, die hoog boven de heuvel uittorent.De vissersvrouwen aanroepen haar onder hetmotto: ‘Bescherm onze mannen als ze aanland zijn, op zee trekken ze wel hun plan’.De klim naar boven om haar zegen af tesmeken: het is een ritueel dat hier wel meergebeurt, als we de talloze gedenkplaatjesmogen geloven. Of ook de lokalevoetbalhelden dat zullen doen, weten weniet. Maar dat de blauwwitten van l’OM enzeker het meesterbrein achter dezekrachttoer, Eric Gerets, in staat zijn om deze

stad in een staat van delirium te brengen,mochten we wel aan de lijve ondervinden in hetStade Vélodrome. ‘Le lion de Rekem’ wordt ophanden gedragen door spelers, fans en pers.‘Monsieur Gerets, une photo s’il vous plait’,roept een dame vanachter het hekken. Ze gaatcompleet uit de bol als hij toestemt. ‘U moethier blijven’, klinkt het bijna smekend –iets wathij uiteindelijk toch niet zal doen. ‘Ik komweliswaar weinig in de stad, maar ik hou opmijn manier van Marseille. En ja, steden zoalsIstanbul of Marseille passen bij mijn karakter’.De Limburger blaast bedachtzaam de rook vanzijn sigaar uit, handelt snel nog enkeleplichtplegingen af en verdwijnt dan deMarseillaanse nacht in. Dat hij de club (‘als hetgoed gaat met OM gaat het ook goed met destad’) niet alleen uit het dal heeft gehaald,maar tot op het laatst heeft laten meestrijdenvoor de felbegeerde landstitel plaatst hem in derij der lokale grootheden (samen met die andereBelgische tovenaar Raymond Goethals). Mijndochter koestert alvast de handtekening van degod van OM.

Erik BrustenM.m.v. Brussels Airlines en Radisson SAS(Radisson Blu) Hotels

toerisme goed voor 6 procent van onzeeconomie’. Rabiha Benaissa van de regionaletoerismedienst wijst ook op het belang vande tv-soap ‘Plus belle la vie’ die zich hierafspeelt: ‘Mijn nichtjes die geen hoge pet ophadden van Marseille wilden op slag komen.Dat zegt veel over hoe men in de rest vanFrankrijk positiever is gaan denken overonze stad’. Een masterplan alsEuroméditerranée versterkt het moderne endynamische imago, dat de stad zich graagaanmeet, alleen.

Moderne kasbah enLe CorbusierMaar er is meer. Het spanningsveld tusseneen stad die droomt van moderniteit entegelijk haar volks karakter wil behoudendie ingebakken zit in de veelheid aan wijkenen conviviale buurten, houdt ook FrédéricFlamand bezig, de Belgische directeur vanhet Ballet National de Marseille(www.ballet-de-marseille.com). ‘Deze stadademt zoveel energie uit, hier zijn zoveelmensen creatief bezig. Het zou goed zijn omde spanningsvelden en vragen die hetsamenleven in zo’n multiculturele stadoproept aan te wenden om grenzen teoverstijgen’. Flamand, die vaak beroep doetop andere kunstdisciplines (zo heeft hij inBrussel samengewerkt met Zaha Hadid!),wijst trouwens op de ‘warme welkom’ diehem als buitenlander te beurt is gevallen.Vanop het dak van de dansstudio’s -‘eenfuturistische kasbah’, dixit Flamand- zie jehet andere modernistisch icoon van Marseilleoprijzen: la cité radieuse van architect LeCorbusier. Als statement uit de nadagen vanWO II is het een pleisterplaats voorarchitectuurliefhebbers geworden, blijkttijdens onze passage. Het hotel annexrestaurant op de derde verdieping zijn eenmustsee voor affecionado’s, en op hetzonovergoten (300 zon-dagen telt men hier)dakterras betrappen we een model tijdenseen fotoshoot.Maar het is niet het enige spoor dat demeester heeft nagelaten: in de door deDuitsers (met medeweten van de lokaleautoriteiten) gedynamiteerde volkswijk LePanier heeft Le Corbusier zich beijverd om desite van la Vieille Charité te restaureren.Deze museumsite en de volkswijk, waar ookdetective Fabio Montale uit de verhalen vanJean-Claude Izzo graag verwijlt, oogt dezerdagen bepaald fraai. De pasteltinten van degevels krijgen door het voorjaarszonnetjeextra cachet, de ateliers van de kunstenaars

Praktisch• Brussels Airlines biedt dagelijks tottwee keer tussen Brussel en Marseille.Tickets zijn beschikbaar vanaf 49,99 eurovoor een enkele reis (alle taksen in).Reserveren via www.brusselsairlines.be ofvia de reisagent.• Wij waren te gast in het fraaie RadissonSAS hotel aan le Vieux Port (http://marseille.radissonsas.com). Het hotelbeschikt over 189 kamers, waaronder 64businesskamers en 12 suites (waarvan eenaantal met privéterras). In het restaurantSolaris kan je terecht voor snellezakenlunches (mede bereid door koks diebij Yves Mattagne in de leer zijn geweest).Daar worden ook degustaties van olijfolieen pastis georganiseerd. Het verwarmdezwem-bad is een oase van rust en kijkt uitop één van de twee historische forten diede toegang tot de haven domineren.• Meer informatie over het toeristischaanbod van Marseille lees je opwww.marseille-tourisme.com. Decultuurhoofdstad presenteert haar aanbodop www.marseille-provence2013.fr Opwww.euromediterranee.fr verneem je allesover de stadsrenovatieplannen.

Ochtendlijke drukteaan de haven

Radisson Hotel,pal aan de haven

Newswww.thomascookagent.be

Jaargang 7 • Editie 6 • 2009

Win dankzij de 50% actie1 van de 15 Mio GPS-toestellen!

Voordelig op vakantie met Easy Way!

er dantytrips,kanties

ppeleny Way

liefstgeven!rit innn

men isrmulier

winnaars te zijn!

Leer de Iberostar Hotelspersoonlijk kennen!


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


Citytrip


De heropstanding vanbruisend MarseilleDe Zuid-Franse havenstad Marseille heeft, in tegenstelling tot de Côted’Azur, zijn imago lange tijd niet meegehad. Maar nu de stad is uitverkozentot toekomstige Europese cultuurstad en de lokale voetbalhelden slechts opeen zucht van de titel zijn gestrand, zit de sfeer er weer goed in. Lenouveau Marseille est arrivé, en we hebben ervaren dat het snor zit.

De boot die ons terugbrengt van de Calanches–één van de leuke uitstappen als je de druktewil ontvluchten- klieft door de golven, omstuwddoor zeilbootjes en surfers. De voorjaarszonheeft zelfs al zonnekloppers naar de lokalestranden gelokt. En dan verschijnt plots hetnieuwe hoofdkwartier van CGM-CMA aan deeinder.

Vuurtoren voor de 21e eeuwDe wolkenkrabber van Zaha Hadid fascineerten stoot tegelijk af. Voor een stad zonderhoogbouw of skyline in de ware zin van hetwoord komt dit bijna over als een provocatie,een atypisch gebouw dat als het ware om zijnas draait. Maar net de beweging die erinverwerkt zit, karakteriseert misschien wel devernieuwing die deze eeuwenoude havenstadgevat heeft. Van op zee oogt de glazen torenals een nieuwe vuurtoren –maar dan één dieMarseille de 21e eeuw in catapulteert.De hele havenbuurt is één grote bouwwerf.Wandelaars hebben het stuk kade aan het FortSaint-Jean (waar een nieuw museum geplandis) al ingepalmd. Aan de dokken hebben deoude stapelhuizen een nieuwe functiegekregen: dit gerenoveerde stuk industrieelerfgoed herbergt het hoofdkwartier vanEuroméditerranée. Aan de hand van demaquette legt commercieel directeur Hugues deCibon uit waar het om gaat. ‘Dit project moetMarseille weer op de kaart zetten enaantrekkelijk maken voor investeerders. Hetgaat niet alleen om de uitbouw van eenzakenkwartier of nieuwe infrastructuur(tunnels en nieuwe invalswegen), ook renovatievan buurten en woningbouw behoren tot onsactieterrein’.Het resultaat merk je in de directe omgeving:in de oude graansilo’s van Arenc moet eenmodern theatercomplex onderdak vinden, dewijk rond het nieuwe zakendistrict is alopgefrist tot moderne wooncomplexen, eentweede wolkenkrabber (van o.a. Jean Nouvel)is gepland, blitse trams sporen door de statigeRue de la République richting bovenstad. Grootis onze verbazing als we van de lokale Arc deTriomphe naar Saint-Charles dwalen. Devernieuwde stationshal in glas die voor dekomst van de TGV is gebouwd, heeft niks meervandoen met de verloederde buurt die destijdsje eerste aanblik van de stad bepaalde. Voor deaanpalende Belle de Mai-wijk (waar diverseculturele initiatieven onderdak hebbengevonden in oude fabriekshallen) staatrenovatie hoog op de agenda. Ca bouge ici, endat voelt verfrissend aan –al maken critici zich

zorgen hoe al dat vernieuwend geweld kansamengaan met de volkse aard van dezestad.

Tabula rasa‘Marseille is geen stad van grotemonumenten. Men heeft hier altijd tabularasa gemaakt met het verleden’, zegt SilvieAllemand, vroeger stadsgids en nu pr-mevrouw van de toeristische dienst. ‘Maararcheologisch is dit een enorm rijke stad.Recent hebben ze sporen van eenvroegchristelijke basiliek gevonden’.Een blik op de geschiedenis van Marseillemaakt duidelijk dat de ondergrond hierinderdaad moet uitpuilen van historischeschatten. In het historisch museum van destad vernemen we meer over de stichting vande stad in de 6e eeuw voor Christus. Daarblijkt dat Masillia als enige havenstad uit hetwestelijk Middellands Zeebekken een eigengebedshuis had in het heiligdom van Delphi –een eer die aangeeft hoe belangrijk ‘laPhocéene’ wel moet geweest zijn. En in éénadem vernemen we ook dat Marseille tot inde 15e eeuw zich als onafhankelijke stadontwikkeld heeft. Vanuit het Fort Saint-Nicolas belegerden de Franse legers deplaatselijke haven.Het glorieuze verleden is vandaag veeleereen verre herinnering: enkele pompeuzegevelornamenteringen op de lokaleflaneerboulevard Canebière verwijzen naarde ‘époque des grands hôtels’. Tal vantheaters stammen eveneens uit die tijd. Hetinterieur van het museum Grobet-Labadiegeeft alvast een idee van de 19e eeuwsegrandeur, toen treinverbindingen eenbuitenverblijf voor Parijzenaars bereikbaarbegonnen te maken. Het paleis annex parkvan Longchamp (het museum is gesloten voorrenovatie) dateert ook van toen. Het istevens eindpunt van een ingenieuskanaalsysteem dat de watertoevoer uit hethinterland verzekert, leren we.Die 19e eeuw is tevens de periode waarin

Marseille expandeert en tal van omliggendedorpjes en gemeenten opslokt. ‘Je zalmensen niet horen spreken over hetarrondissement waar ze wonen, wel dat zevan Prado of La Plaine zijn. Dat verwijstnog naar de 111 dorpjes die vandaag demetropool constitueren’, dixit SilvieAllemand.Maar in één adem verwijzen allegesprekspartners naar de sociale structuurvan de stad. ‘Marseille is een arme stad.Hier is nauwelijks industrie, en toch heeftdeze stad grote golven immigranten uitonder meer Armenië, Spaanssprekenden,Italianen, uit Algerije moeten absorberen.Dat verklaart deels de chaotischestadsplanning. Voeg daar de hoge graad vanwerkloosheid en een imago à la FrenchConnection (denk aan Francis le Belge,begraven op Canet) met criminaliteit endrugs bij en dan is het niet verwonderlijkdat de stad geen fraai imago had’. Deommekeer is begonnen in 1997, volgensSilvie Allemand: ‘Toen vond hier de lotingvan het WK voetbal plaats. De aanwezigewereldpers zag dat de stad helemaal nietbeantwoordde aan dat imago. Ook het feitdat men beleidsmatig, net bij gebrek aanindustrie, is gaan opteren om dedienstensector en het toerisme aan tezwengelen speelt een rol. Vandaag is

De nieuwe ‘vuurtoren’van Marseille

Als het goed gaat met OMgaat het goed met Marseille’

De volkswijkLe Panier

Debat

8 Travelexpress 262

afgevuurd, waren geïnspireerd door de tweebelangrijkste memoranda vanuit de sector:het VVR “Memorandum ten behoeve vaniedereen die betrokken is bij het toeristischbeleid”, alsook het SARiV (StrategischeAdviesraad Internationaal Vlaanderen) –“Memorandum: een Vlaamse regering meteen open blik op de wereld” waarin eenbelangrijk toerisme-luik opgenomen is.Ministerie van Toerisme?De vraag of de partijen bereid zouden zijneen volwaardig “Ministerie van Toerisme” teondersteunen werd door de kandidaten in eenrealistisch perspectief gezet. SPA vindt dat“het gaat om een harde economische sector,dus combineer het pakket toerisme meteconomie”. CD&V wil vooral “een Ministermet passie en liefde voor het vak, idealitermet enkel toerisme als bevoegdheid,misschien moeten we de (tot op heden opVlaams niveau onbestaande) functie vanstaatssecretaris creeëren?” Groen! wil ookeen Minister die “iets kan doorduwen. Geefhem daarnaast dan ook bevoegdheden diehem gewicht gven, en wellicht ook watkwalitieve zaken in zijn portefeuille”. VLDwenst een Minister met visie, die ookpakketten zoals cultuur en ruimtelijkeordening zou moeten kunnen beheren.Vervolgens haalde Jan Peeters een klassiekeVVR-eis aan: de vraag om consequentetoepassing van de “Gedragscode voorReisbureaus”, dus het openen van de jacht oponwettige praktijken in de wereld vanreisbureaus. NVA stelt dat “indien er ietsschort aan de handhaving, we dit kort na deverkiezingen moeten evalueren en dan degepaste beslissingen nemen”. SPA: “Dit iseen onderdeel van het krachtdadig bestuurdat duidelijk vereist is bij ToerismeVlaanderen”. Groen! pleit voor eenonderscheid tussen de promotionele enmarketing- verantwoordelijkheden vanToerisme Vlaanderen enerzijds en “eencontrolerende, handhavende instantieanderzijds”. Er wordt ook een lansgebrokenvoor meer zelfregulering voor desector.Op de sectorvraag om vanaf nu ToerismeVlaanderen te laten leiden door eenreisindustrie-professional werd door depolitici voorzichtig en een beetje ontwijkendgeantwoord. Men zocht de oplossing eerderin een aanpassing van de structuren van hetagentschap, waarbij men zich blijkbaar nietwaagde aan het aanpakken van de politiekebenoemingen. Schrik om door de eigen partij

Travelcooporganiseert het

debat van hetjaar

Als u dit nummer van TravelExpress Benelux doorbladert,

zijn we aan de vooravond van deregionale en Europese

verkiezingen (of heeft u netgestemd). Kranten staan vol, op

radio en TV worden program-ma’s en kandidaten aan de tand

gevoeld, steden en dorpenworden volgeplakt door de

partijmilitanten. Partijen enpolitici hebben over alles een

mening en een standpunt ...behalve blijkbaar over toerisme.

Een zoektocht in departijprogramma’s levert

bedroevend weinig op. Blijkbaarwordt de toeristische sector

gereduceerd tot “incomingtourism”, en zelfs hieraan wordt

weinig aandacht besteed.

Travelcoop komt vaker en vaker uit de hoekmet onverwachte initiatieven. “Logisch”,vindt Voorzitter John Pot: “Wij zijn eensamenwerkingsverband van echtereisadviseurs. Wij zijn permanent bezig metons vak, met de klant en natuurlijk ook metde trends en tendenzen binnen onze sector.”Vier weken voor de Vlaamse en Europeseverkiezingen, nodigde Travelcoop dan ook deVlaamse politieke partijen uit om huntoerismespecialisten te laten deelnemen aaneen debat met en over de toeristische sector,onder het motto “het toerisme: eenlevensader voor onze economie”.“Toerisme-specialisten” geen echte kennersBart Caron (Groen!), Johan Verstreken(CD&V), Margriet Hermans (OpenVLD),Katia Segers (SP-A), Tijl Waelput (NVA) enPieter-Jan Devos (SLP) werden door hunrespectievelijke partijen als “toerisme-specialist” afgevaardigd. Moderator JanPeeters stelde aan het begin van de avondeen en ander scherp: hij verwachtte eenconstructief, dynamisch debat over één vande belangrijkste economische sectoren inVlaanderen en België: het toerisme in al zijnfacetten. Tijdens de introductieronde viel op,hoe elk van de politici zich uitputte inexcuses “omdat ze geen echte kenner van detoeristische sector zijn”. Margriet Hermanshaalde er zelfs haar droom als klein kind om“buschauffeur te worden” bij om duidelijk temaken dat de sector haar wel nauw aan hethart ligt. Johan Verstreken blijkt warempelbij te klussen als reisleider/animator...Pieter-Jan Devos sprak over een“onderschatte sector die ook voor veelandere sectoren (detailhandel, luxegoederen)omzet genereert”. Tijl Waelput onderlijndedat “in alle economische relanceplannen hettoerisme moet meegenomen worden”. BartCaron: “Merkwaardig hoe weinig aandachthet toerisme krijgt, het wordt als het wareondergesneeuwd door andere sectoren”. VoorKatia Segers “zou het goed zijn als toerismesamen met economie in de portefeuille vanéén minister zou komen”. Johan verstrekenmerkte op: “het is juist in de toerisme-commissies dat we af en toe partij-overschrijdend kunnen werken”. MargrietHermans, pragmatisch: “ Ik nodig u uit omons op de hoogte te houden vanaf nu, ik denkdat dit debat-initiatief verstandig en goedgetimed is”.Na deze “Tour de Table’ gaf Jan Peeters hetstartschot voor de tweede ronde. De vragendie in deze ronde op de kandidaten werden

‘Het toerisme:een levensadervoor onzeeconomie’

ModeratorJan Peeters


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


Bestemming > Senegal

het door landgenoten gerunde hotel KeurSaloum zijn we fris en monter om devogelrijkdom van de Siné Saloum-delta tegaan observeren.‘Dit was vroeger vooral een hotel datbekend was bij jagers. Sedert wij hethebben overgenomen, hebben wegeleidelijk het accent kunnen verleggen.In de toekomst willen we alleen nog maarin de ecotoeristische richting evolueren:kleinschalig, met de nadruk op natuur-beleving. In die zin beschouwen we desteun van Ushuaïa als een welkome steun.Veel to’s denken trouwens dat Senegalinzake ecotoerisme weinig te bieden heeft.Ik durf het tegendeel beweren’, stelt AlainGoetghebuer, een Franstalige Gentenaardie hier al bijna een decennium actief is.De fauna (mangroves en baobabs) van dedelta is een gegeerde stek voor tal vanwatervogels: van visarenden totpelikanen. Maar ook vlak voor demonding, op het Ile des Oiseaux (what’s ina name?), hebben (tien?)duizenden sternenhun nesten gebouwd. Het is er bijnaletterlijk over eieren lopen: elke vierkantecentimeter herbergt wel een nest dat wemoeten ontwijken en bij elke stap die wezetten, doen we onbewust een armada vande lokale luchtmachtdivisie opstijgen –diemeteen na onze passage schijnbaar

Praktisch• De cruise met de Bou el Mogdad isgebaseerd op een volpensionregime. Allemaaltijden en excursies zijn dusinbegrepen, voor drank, massages enpersoonlijke uitgaven betaal je extra.Elke cabine beschikt over een dubbel- oftwee enkele bedden en lavabo, douches enwc’s zijn om de hoek. De cruise zelf duurt5 dagen. Ushuaïa biedt een 8dagen/7nachten-formule aan met vluchten entransfers. Meer info: www.yourtravel.be• Logeren in hotel Keur Saloum(www.keursaloum.com) kan zowel in de48 paviljoenen op het domein als in suitesmet uitzicht over de mangroves. Delekkere keuken is Europees getint en aande bar wordt ook Belgisch bier getapt.Tips voor uitstappen en activiteiten krijgje van eigenaars Alain en Simonne,hoteldirecteur Henri of de hulpvaardigestaf. Het hotel zit ook in het aanbod vanYour Travel.

voldoende stappen hebben gezet die hen eenveilige landing lijkt te garanderen. En dan hebbenwe het nog niet gehad over de dolfijnen die komenjagen in deze visrijke gronden.’s Avonds trekken we in tegenovergestelderichting, dieper de delta in. In een kleine zijarmstrijken vlak voor zonsondergang aanhoudendzilverreigers en andere gevleugelde wezens neerin de bomen. Hier zijn ze veilig voor roofdieren,fluistert de bootsman. Maar hij wordt moeiteloosoverstemd door de vogels die onder elkaar staante kibbelen over wie vanavond recht heeft op debeste slaapplek en wie die vreemde toeschouwerswel mogen zijn die hen komen bekijken. Weesgerust, het is goedaardig volk.

Erik Brusten

moeiteloos heteigen nestterugvindt.Het is eenfascinerendschouwspel: desternenwijken, maarblijven klap-wiekend enargwanendboven onzehoofdenhangen -tot we

Koranschooltjein Mauretanië

Belgische gastvrijheid in de Sine Saloum

BRUSSELS ✈MARSEILLE3 DAILY FLIGHTS

SNBGEN13425_Ad_148x210_QE 1 5/15/09 12:29:08 PM

teruggefloten te worden?De moderator haalde vervolgens de huidige economische enfinanciële crisis aan: “Het toerisme is een performante sector, diesnel reageert. Maar wij krijgen wel voortdurend klappen, zoweldoor plotse gebeurtenissen – denk maar aan aanslagen, deMexicaanse Griep, oorlogen, natuurrampen – als door de crisis.Als deze laatste nog even voortwoekert, zou het kunnen datoverheidsmaatregelen nodig zijn. Wat zijn hier volgens uw partijde mogelijkheden? “Opvallend was dat de kandidaten van mening waren dat detoeristische sector tot nu toe flink gespaard bleef van de gevolgenvan de crisis. VLD: “Meestal gaat het om risico’s waar de politiekbuiten staat. We moeten realistisch zijn, en hoewel het soms omechte rampen gaat, is het wel een onderdeel van de risico’s vanhet vak”. CD&V merkt op dat de toeristische sector, invergelijking met heel wat andere activiteitsterreinen, zichmerkwaardig snel herstelt na een opdoffer. “Maar als er zich eenecht probleem dreigt voor te doen, moeten sector en politiek dekoppen bij elkaar steken: we zullen dan zeker kijken waar wekunnen helpen”. NVA waarschuwt ervoor geen twee soortencrisissen door elkaar te halen: “noodsituaties zijn vaak van korteduur, en scheppen ook opportuniteiten. Wat de economische crisisbetreft, moeten de zware gevolgen voor het toerismewaarschijnlijk nog komen. De sector zou zich hierop best goedvoorbereiden”. Groen! pleit ervoor dat de overheid de toeristischesector zou ondersteunen, niet met subsidies maar wel metinvesteringskredieten. “Hiervoor mag de Vlaamse overheid bestwel schulden maken.” Ook SPA is tegen rechtstreekse interventiesvanwege de overheid, maar ”ziet wel een opportuniteit inonrechtstreekse ondersteuning via regionale impulsprogramma’sen hefboomkredieten”.Pleidooi voor contact tussen sector en politiekTijdens de derde ronde van het debat confronteerde Jan peeters dekandidaten met vragen vanuit de zaal. Achtereenvolgens werdenbehandeld: de incoherente en voor buitenlanders onbegrijpelijkversnipperde manier waarop de verschillende regio’s en gewestenzich tonen op beurzen en evenementen, de BTW problematiek bijtouroperators en de internationale concurrentievervalsing diedaar het gevolg van is, en de criteria bij de toekenning van hetlabel “toeristisch centrum” .Deze concrete pijnpunten zetten de politici ertoe aan een sterkpleidooi te houden voor een directer contact tussen de sector en depolitiek, en impliciet werd aan de toeristische industrie de raadgegeven om zich meer te federeren en uit één mond –wellicht meteen woordvoerder- te spreken.De moderator sloot het debat af met enkele conclusies, hierbijopmerkend dat het Travelcoop adagio “You’ll never walk alone”ook toepasbaar is op de hele toeristische sector. Hij bedankteaanwezigen en panelleden-politici voor een geanimeerd envolwassen debat, met veel inhoud en stof tot nadenken en actie.Verwijzend naar de opkomst feliciteerde Jan Peeters deaanwezigen met hun beroepsernst en betrokkenheid, en stelde hijdat de afwezigen volledig ongelijk hadden: “een volgende keerrekenen we op vele honderden aanwezigen”. Tenslotte bedankt hijde politici voor hun aanwezigheid en betrokkenheid bij detoeristische sector, en wenst hij hen veel geluk “ergens beginJuni”.

De ‘toerisme’-specialisten vande verschillendepolitieke partijen.


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


Bestemming


Your Travel & Ushuaïatasten de grenzen vanSenegal afMet een spoedcursus Senegal, waarbij we het West-Afrikaanse land vannoord naar zuid hebben bereisd, hebben Ushuaïa en Your Travel onlangs deBelgische en Franse pers laten proeven van nieuwe mogelijkheden om ditland op een alternatieve manier te exploreren.

Gelogeerd in de PanterAlhoewel het schip dus terug ‘thuis’ is, is deBou el Mogdad ook de gevangene van destroom geworden. De door Gustave Eiffelgebouwde brug, die de verschillendestadsdelen van Saint-Louis met elkaarverbindt, is slechts met behulp vaningenieursvernuft en flink watontwikkelingshulp eind 2005 (even) geopendom het schip door te laten. De Bou, zoalsiedereen onze boot liefkozend noemt, is –buiten de prauwen die van oever tot oeverpendelen en de vissers - het enige schip op destroom!De vaarroute langs de Route des Comptoirs iseen trip terug in de tijd, langs oudehandelsposten, het nationaal park van Djoudj(befaamd om zijn vogels) en vooral het levenzoals het is op de grens van tweeontwikkelings-landen. Het leven, dat voor debouw van de dam gedomineerd werd door hetregime van eb en vloed en over-stromingen,lijkt zo weggeplukt uit een oude film: boerenlaten de schapen en geiten drinken aan derivier, her en der zitten vrouwen gehurkt dewas te doen, kinderen spelen langs dewaterkant. En als ons grote schip passeert,wuiven alle handen vriendelijk goeiedag.Tijdens de verplaatsingen behoren nietsdoenen genieten tot de kernactiviteiten van degasten: aan het kleine zwembad, op hetzonnedek of rustig nippend van een drankjeaan de bar. Lezen, zonnen, rusten om tijdensde excursies des te meer te genieten van hetcontact met de Peul en anderegrensbewoners langs deze en gene zijde vande stroom -voor zover gids Ansoumana nietals een strenge schoolmeester de pret komtbederven. De oude en wijze man heeft alleste graag onder controle. Jammer, wantspontaneïteit en autentieke ontmoetingenannex foto-opportuniteiten laten zich nietprogrammeren.Desalniettemin hebben we genoten van debezoekjes en inkijk in het leven langs deMauretaanse en Senegalese kant van destroom –waar het leven begint bij dageraaden niet per se eindigt als de nacht valt. Degezangen op een huwelijksfeest langs deoever houden tot in de vroege uurtjes aan.Net zoals ons avondlijk diner op de oever(schaap aan het spit) heel wat kijklustigedorpsbewoners lokt. Onze feëriek verlichtethuisbasis ligt intussen voor anker ligt in hetmidden van de, of beter: zijn, stroom.

De avond heeft, net als het ochtendgloren,iets magisch. De rust die is neergedaald overde boot, de stilte die enkel wordt verstoorddoor omgevingsgeluiden, de alomvattendesterrenhemel –het zijn taferelen waar eenwesterse stadsmens wel eens idyllisch vandurft worden. Slapen op het bovendek onderde sterren: hier kan het perfect. De meestegasten houden het bij nachtrust in de 28sobere maar smaakvol ingerichte (veel hout)cabines. Grappig detail: alle cabines zijngenoemd naar dieren. ‘Ik slaap in de Panter,en jij?’ In de toekomst wil men meerjuniorsuites aan boord installeren.‘Momenteel hebben we één suite (mooi enruim EB). Maar we zijn verplicht om onsproduct voortdurend te verbeteren’, steltThery terzake.

Vogelen in het zuidenLeven op het ritme van de stroom maaktzelfs journalisten loom. Dus maken we, viaeen korte tussenstop in Saint-Louis, in éénruk de oversteek naar de grens met Gambia.Een fikse rit die ons nog maar eens laatkennismaken met de bijwijlen bedroevendestaat van de Senegalesewegeninfrastructuur. We pikken onderwegwel een korte tussenstop mee in de heiligestad der mouridinen Touba waar metSaoedisch geld de grootste moskee van West-Afrika is neergeplant, maar waar hotels eenonbekend fenomeen blijken te zijn.De apotheose van onze tocht, de 60 km vanKaolack naar Toubacouta, heeft meer wegvan een holderdebolder calvarie om de diepekuilen in het asfalt te ontwijken. Geenwonder dus dat je best een auto metchauffeur huurt als je dit land wil bereizen.Maar ook dit vergeten we snel: na dehartelijke ontvangst en goede nachtrust in

Goed uitgerust en verwend door de aangenameservice op de businessclass van BrusselsAirlines landen we stipt op tijd in Dakar. Maarde hoofdstad van West-Afrika eist meteen alleaandacht op: straatverkopers en eindelooslijkende files op de enige uitvalsweg vormen hetkleurrijke decor waarin we ondergedompeldworden. De lange rit naar de voormaligehoofdstad Saint-Louis is geen lachertje. Maarwe vergeten snel: de aangename ontvangst encopieuze keuken van hotel de la Résidence, dekennismaking met het lokale nachtleven enbruisende sfeer overdag op straat én dekoloniale architectuur van deze stad laten onsniet onberoerd. We genieten dan ook met volleteugen van deze te korte kennismaking. Maarhelaas: we moeten verder, landinwaarts.

Het verhaal van een schipEn toch is onze eindbestemming, Podor, nauwverbonden met Saint-Louis. Beide steden delenimmers een stuk gemeenschappelijkegeschiedenis als haltes op de oude ‘Route desComptoirs’ langsheen de Senegalstroom. ‘Derivier was eertijds de meeste zekereverbindingsweg richting kust voor dehandelskaravanen die Arabische gom in hetbinnenland gingen zoeken. Zelfs de naam vandeze stad verwijst naar die handelsstromen:pot d’or –goud voor gom’, stelt de conservatorin het oude fort.Tesamen met de pakhuizen langs de kade is hetfort een prominente restante uit het kolonialetijdperk. Maar helemaal out is Podor niet:muziekliefhebbers kennen de stad wellicht vanpopster Baaba Maal. In zijn thuisstadorganiseert hij jaarlijks het festival Les Bluesdu Fleuve.Hier schepen wij in op de Bou el Mogdad, eenkoopvaardijschip uit de jaren 50 dat dezerdagen als drijvend hotel pendelt tussen Podoren Saint-Louis. Onze verbazing is groot alsblijkt dat het schip speciaal voor deSenegalstroom op een Nederlandse scheepswerf(de Biesbosch in Dordrecht) is gebouwd. ‘Hetwas jarenlang actief als post-, cargo- enpassagierschip voor de Messageries du Sénégal.In de jaren 80 was het bij Fransevakantiegangers bekend als drijvend hotel.Nadien is het, toen de Maka Diama-dam isgebouwd, verhuisd naar andere oorden in West-Afrika en later naar de Siné Saloum. Wijhebben het schip kunnen kopen in 2005.Sedertdien vaart het opnieuw op de stroom’,legt initiatiefnemer Olivier Thery uit.

>

Streetlife in hetaangename Saint-Louis

Een armada van sternenverwelkomt ons op Iledes Oiseaux

TO


Gallia bestaat sinds 1993, werd in 2006overgenomen, is inmiddels verhuisd, maar blijftogenschijnlijk groeien. Heeft Gallia dan geenlast van groeipijnen, vooral in dit crisisbelastjaar?Manuela Libens: “Onze brochures zijn voor decrisis op de markt gekomen. Gallia brengt debrochures altijd uit in de loop van het najaar. Denieuwe ‘Het Noorden’ was al verschenen inaugustus, terwijl de crisis pas losbarstte in hetnajaar. De keuzes waren toen gemaakt.Gallia is van bij aanvang altijd stilletjes aangegroeid. Elke 3-4 jaar kwam er een bestemmingbij. Nu is er bij Scandinavië voor gekozen om ineenszowel Zweden, Noorwegen als Denemarken op tenemen. Maar dit is natuurlijk ook één geheel datniet kon uitblijven nadat we 6 jaar geleden metFinland begonnen.”

Concreet: welke takken komen goed uit de verfen welke blijven achter?“Eigenlijk doen we het gezien de crisis nog vrijgoed. Toen die echt toesloeg, was onze winterLapland al voor een groot gedeelte geboekt.Daarnaast zit er, door de diversificatie waar Galliasinds de start naar gestreefd heeft, altijd wel eenbestemming in ons gamma die het goed doet. Ditjaar is dat, door de lage pond en het specialeSchotse Homecoming jaar, Groot-Brittannië. Tevenszijn we dit jaar dan ook net in Wallonië begonnenmet een kleine brochure voor Ierland en Groot-Brittannië. Dat blijkt een schot in de roos!”.

Naast het aanzienlijk grotere Scandinavië-aanbod, zijn er dit jaar in de brochure Auto-vakanties jaar zeker 20 nieuwe hotelsbijgekomen. Voor de UK zijn buiten brochureo.m. de Pride of Britain hotels erbij gekomen envoor volgend jaar plant u een fikse uitbreidingop het UK-brochureprogramma. Enzovoort. Watis ‘the limit’ die Gallia zich gesteld heeft? Isalmaar uitbreiden geen risicovolle strategie?“Gallia breidt niet ongebreideld uit, maar heeft zichook geen limiet gesteld. Naast het gegeven dat erbestemmingen bijkomen, verdwijnen er soms ook.Dat valt dan misschien niet zo erg op. Zwitserlandbijv. hebben we 2 jaar opgenomen in onzeautovakanties, maar toen de resultatentegenvielen, hebben we dat afgevoerd. Zo werd ookons aanbod op Frankrijk teruggeschroefd. Vroeger

oplossing om extra aanbod te creëren. Wij makenen onderhouden de website immers zelf. Datgebeurt dagelijks.De risico’s houden we op alle manieren binnen deperken doordat we steeds zoeken naar degoedkoopste/creatiefste oplossing voor onsproductieproces en promotie, doordat Philippe(Bellemans, gm) en ikzelf veel meer uren kloppendan de doorsnee werknemers en doordat we zoveelmogelijk automatiseren en de kosten voorpersoneel niet de pan laten uitswingen. Daaromkan je bij Gallia zeker niet spreken van risico’s.Wij vinden zelf dat we vaak niet genoeg risico’sdurven nemen en dat dit misschien onze effectievedoorgroei tegengehouden heeft de laatste jaren.Alles wat we doen zijn gecalculeerde risico’s. Inzoverre natuurlijk dat de markt niet plots opjaarbasis 50% zou terugvallen. Als dat gebeurt,overleeft er niemand!”

U noemt zichzelf een niche-TO, maar biedt uuiteindelijk niet een heel palet aan niches aan?Wil u dat aantal nog verder optrekken ofvoorziet u toekomstgericht daarin een keuze inte maken?“Wij bieden inderdaad een heel palet aan nichesaan, maar het zijn wel allemaal niches in dezelfdelijn. Je kan ze eigenlijk maar indelen in 2gebieden: verwenvakanties en het ontdekken vangroene bestemmingen.Onder de verwenvakanties vallen alleautovakanties naar onze fijne hotelletjes in eencirkel van 400 km van Brussel. In deze hotelletjeskan je lekker eten en/of je fijn laten verwennen inde wellness. Daarnaast heb je onze groenebestemmingen, en dat mogen dan wel 6verschillende landen zijn, maar eigenlijk zijn hetheel vergelijkbare landen in vakantieopzicht. Hetzijn allemaal bestemmingen waar reizigersnaartoe gaan om het land te ontdekken en zoveelmogelijk te zien.Toekomstgericht zal er altijd bijgestuurd wordenafhankelijk van de vraag of de mogelijkheden. Wesluiten niet uit dat er zijsprongetjes gemaaktworden naar bijv. Tallinn vanuit Helsinki ofSpitsbergen in combi met Noorwegen. Extralanden komen er echter normaal gezien niet meerbij. Nu consolideren we eerst een aantal jarenwaarin we trachten te groeien in kennis op onzenieuwe bestemmingen.”

Wordt het in de huidige stroomversnelling in denabije toekomst houdbaar om een 100%Belgisch en familiaal geleid bedrijf te blijven?“Als niche-TO is het natuurlijk niet gemakkelijkom onafhankelijk te zijn, maar wij zijn ervanovertuigd dat met de steun van de reisagenten hetmogelijk blijft te overleven. Gezien Gallia sinds deovername bewust gekozen heeft om de focusvolledig op Gallia en de reisbureauverkoop terichten, hebben wij besloten geen enkele directverkoop meer te doen. De website “Trips4you” isafgesloten en zal nooit meer hernomen worden.”

Daniel Steevens

n foto’s:

rittanië

Manuela Libens“Gallia neemt enkelberekende risico’s”

Touroperator Galliastaat voor een periode

van (nieuwe)veranderingen. Zo

kunnen we nu reedsmeegeven dat straks dereeks brochures anders

ingedeeld zal worden.Eind juli verschijnt bijv.

een winterbrochureLapland i.p.v. dejaarbrochure HetNoorden. Zomer

Scandinavië verschijntdan later op het jaar,samen met de andere

brochures die ertrouwens compleetanders zullen gaan

uitzien. Een gesprekmet woordvoerster

Manuela Libens.

had Gallia een aparte brochureFrankrijk, nu is dit nog slechtseen klein gedeelte van onsaanbod en ligt de focus zelfs ophet noordelijk landsgedeelte.Daartegenover staat dat weinderdaad dit jaar 20 nieuwehotels voor onze andereautovakantiebestemmingenopnamen, maar eerlijk gezegdmaakt dit gewoon deel uit vanhet constant upgraden van onsproduct.Uitbreiden op onze website isvoor ons een snelle en goedkope

“Door onze diversificatiezit er altijd wel een

bestemming in ons gammadie het goed doet. Dit jaar

is dat Groot-Brittannië”aldus Manuela Libens

Nu is er bij Scandinavië voorgekozen om ineens zowelZweden, Noorwegen alsDenemarken op te nemen.


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


Aviation


Le groupe Luxair garde la tête hors de l’eauGrâce à un sévère plan de restructuration

Comme toutes les compagnies, Luxair a souffert de la hausse des prix pétroliers, puis de lacrise économique en 2008. Mais dès 2007, elle avait engagé un important programme derestructuration qui s’est avéré bien utile au moment des chocs de l’année dernière. Bien queles activités aériennes soient en négatif, le groupe a néanmoins pu résister. Toutefois, saufamélioration de la situation économique internationale, 2009 risque encore d’être unemauvaise année.

transportés, un chiffre légèrement en hausse.Malgré cela, les résultats de la compagnieaérienne (vols réguliers) affichent une perte de1,95 million d’EUR. Pertes aussi (mais nonprécisées) pour les activités cargo qui ont étéaffectées par la hausse des prix pétroliers dès leprintemps de l’année dernière et qui ont rendule transport de fret par avion moins compétitif.Luxair constate que la baisse des volumestraités était encore de 22% au premiertrimestre et pourrait être de 13% pourl’ensemble de l’année, selon les prévisions del’IATA. Ce qui suposerait alors un redressementassez rapide.

La compagnie Luxair prévoit, aux conditionsactuelles, une baisse de 28% des voyageursd’affaires, ce qui pèsera beaucoup sur lesrésultats financiers. Des mesures ont été prisespour adapter les capacités à la baisse de lademande, notamment par des réductions defréquences. Au point que Marc Hoffmanns’attend à un résultat d’exploitation négatif en2009, y compris du groupe. Toutefois, la

La flotte des servicesréguliers de Luxair se composedésormais de huit biréacteurs Embraer etde trois Bombardier Q400.

Grâce à un taux d’endettement faible et descapitaux propres importants (259,5 millionsd’EUR), le groupe Luxair a pu supporter, en2008, le choc à la fois de la hausse des produitspétroliers (premier semestre) et du début de lacrise économique, dès l’automne. Tous lessecteurs d’activité ont été touchés, mais legoupe a pu néanmoins afficher un résultatd’exploitation de 1,55 million d’EUR (5,51millions en 2007) et un bénéfice net de 8,5millions. Pour maintenir de tels résultats en2009, alors que le recul du chiffre d’affaires estsignifiatif, le groupe s’attend à devoir fournir denouveaux efforts. Tel est en substance lerésumé de la situation, tel qu’il a été présentéle 19 mai à Luxembourg par Marc Hoffmann,président du conseil d’administration.Pour celui-ci, le groupe aurait accusé une perted’exploitation de 20 millions si n’avait pas étémis en oeuvre le programme de restructuration“Building a new airline”. Le chiffre d’affairesest passé de 403,9 millions à 416,7 millions(augmentation due aussi aux surchargescarburant...). 1,22 million de passagers ont été

priorité absolue demeure la sauvegarde des2.400 emplois de la compagnie.Pour ce qui est des activités de Luxair Toursqui a fêté l’an dernier, son 40e anniversaire, leT-O a poursuivi sa croissance et même pufranchir la barre des 225.000 clients, malgré lacrise qui a aussi affecté les vols vacances. En2008, Luxair Tours a développé de nouvellesdestinations et une attention particulière a étéapportée au service et à la qualité desprestations. La décision d’opérer la flotte deBoeing exclusivement pour LuxairTours s’esttraduite par une progression de 12% despassagers transportés et un taux d’occupationen progression à 82,9% par rapport aux 80% de2007. Néanmoins, assez touché par la récessionen France, son marché principal, le T-Oenregistre une baisse de 11% des réservationspar rapport à l’année dernière. Desnégociations sont en cours avec lesfournisseurs, dont les hôtels, pour faire baisserles prix. Mais cela suffira-t-il? (P.A.)

Joyeux anniversaire(s)à American et Continental!20 ans en Belgique pour AA et 10 pour CO!

American Airlines a débarqué le 12 mai 1989 pour la première fois à Bruxelles et Continentaldix ans plus tard. Sans failles, elles ont continué à desservir leurs lignes, avec desaméliorations continues. Une fidélité qui mérite un coup de chapeau. Sans pour autantenlever le mérite aux autres transporteurs qui assurent les liaisons transatlantiques, bienentendu...

jusqu’à aujourd’hui encore (mais sans douteplus pour longtemps), Brussels Airlines est encode-share avec AA sur les Etats-Unis avecprolongations sur le domestique, alorsqu’American a des codes AA sur des volseuropéens et africains de SN. Treize desemployés d’American en 1989 sont encore enservice aujourd’hui, pas mal! Alors que dire desliaisons actuelles? D’abord que le 777 a été misen ligne sur Bruxelles-Chicago. Les 47 Boeing777 que compte la compagnie ont étécomplètement reconfigurés avec notamment dessièges-lits en Business. Ensuite que, sur NewYork, American a mis en ligne un Boeing 757dont la cabine a été entièrement moderniséeavec 16 sièges-lits en Biz’ et une nouvelle offreen matière de divertissements. La classe Eco aaussi été relookée avec 166 sièges en configura-

tion 3x3, de nouvelles toilettes, de nouveauxécrans LCD, etc.De son côté, Continental fête ses dix ans deprésence sur la ligne Bruxelles-Newark et“Travel Express” se souvient bien de LucGeerts qui nous martelait: “Nous sommes icipour durer!” Et c’est sûr que Continental atenu parole. La compagnie a même crû eneffectifs avec aujourd’hui près de 66 temps-plein. Quant à Geerts, il est aujourd’huiresponsable pour la Belgique, le Grand-Duchéet l’Allemagne. Il y a dix ans, CO avaitdémarré avec un DC-10. Aujourd’hui, ce sontles 767 et, en principe dans quelques jours (7juin) des 777. Ces appareils ont récemmentété équipés du système “Audio-video ondemand”) en Business comme en Eco. C’estun système bien pratique qui permet auxpassagers de suivre leur programmationquand ils en ont envie, grâce à un écrantactile et facile à utiliser, pour arrêter,mettre en pause, revenir en arrière ouavancer le programme. Ce nouveau systèmeoffre le choix parmi 280 films, 350 pro-grammes courts, 2.900 chansons (!) 25 jeuxvidéo et le programme interactif BerlitzWord Traveler pour apprendre les languesétrangères.Happy Birthday “2” You! (P.A.)

Nous nous souvenons fort bien de ce 12 mai1989. L’Aviation Press Club avait été invité surle coup de midi au satellite de Bruxelles-National pour assister aux premiers volsd’American Airlines à destination de Chicago etNew York. En vérité, deux Boeing 767 avaientatterri en matinée de New York et de Chicagopour continuer leur route sur Düsseldorf etHambourg. Une opération croisée en quelquesorte, comme celles de Jet Airways avec pivot àBruxelles. Ben oui, les Indiens n’étaient pas lespremiers! Les avions étaient ensuite revenusvers 13 heures pour retourner sur les Etats-Unis. Curieusement, les Belges faisaient grisemine. En vérité, c’est parce que, au cours desmois qui avaient précédé, il avait été questionqu’American se lierait avec la Sabena pour ladesserte conjointe des Etats-Unis. Avec desavions Sabena, s’entend. Et Sabena envisageaitd’ailleurs qu’AA devienne un partenaire à partentière, suite aux négociations infructueusesavec la SAS.Bob Crandall était même venu à Bruxelles pourdiscuter avec Carlos Van Rafelghem et puis,patatras, non seulement on a annoncé larupture des discussions, mais AA a carrémentdécidé de desservir Bruxelles. En faisant quandmême appel à Sabena Catering! Rappelons quebeaucoup d’eau a coulé sous les ponts et que

Wellness


futuristische ogende thermale centrum vanSlovenia. Met zijn groene daken enaangepaste kleuren vormt het één geheel metde natuur. Het nieuwe welzijnsgebouw opentdeze zomer. Terme Olimia biedt diverse hotelswaarvan het meest recente, de Sotelia,letterlijk doorheen een heuvelflank golft.Klanten kunnen in Olimia eveneens terecht invakantiewoningen of in flats. Opgravingentoonden aan dat Kelten en Romeinen, degeneugten van de Sotla rivier al kenden. HetArmonia Spa Center biedt die nu in eenverrassend modern en luxueus comfort aan.

Genieten van de oudstewijnstokIn Rogaska Slatina, ietwat noordoostelijkergelegen bij de grens met Croatia, bestaat deverblijfskeuze uit Grand Hotel Rogaska, HotelStyria & Strossmayer, Hotel Slovenija,Aparthotel Ljubljana. Het geheel doetrechtstreeks wegdromen naar de periode vande dramatische Sissi-romantiek. Het thermaalresort is al 400 jaar actief en alchemistenontleedden het wonderbaarlijke water al in1572. Het door bloemperken omgeven GrandHotel Rogaska biedt een keizerlijke luxewaarvan niet alleen gekroonde hoofden alsFerdinand en Peter de Grote genoten, maarook componist Franz Liszt. De balzaal‘Crystal Hall’ kreeg een stijlvolle en unieke

decoratie. Slovenija biedt een all inclusiveformule aan (zonder alcoholische dranken).Rogaska is gekend voor zijn magnesiumrijkmineraalwater en is aangewezen voorbehandelingen tegen digestieve enmetabolische stoornissen.Op een boogscheut liggen de thermale badenvan Ptuj die al in 1311 werden geroemd. DeRomeinen noemden het Poetoevio en hunpatriciërs genoten al van de heilzamewatergeneugten. De Ptuj Thermal Spa vanGrand Hotel Primus biedt 4200 m?wateroppervlakte. De grotendeels autovrijemiddeleeuwse woonkern, in de regioStiermarken, domineert met zijn kasteel enDominicaner klooster op de heuvel, de Dravarivier. Het is een parel die binnen de murenook twee hotels huisvest, met een verrassendinterieur, zoals Art & Heritage Park envooral Mitra. De kamers van Mitra vertellendoor hun inrichting de geschiedenis van deregio. In de rijkgevulde kelder ontdekt menook de beste wijnen van het land. Ptuj is deoudste stad van Slovenië en zij is ookbefaamd voor haar carnavalviering, de‘Kurentovanje’.Op een boogscheut van de skigebieden, zoalsRogla, verwelkomt nabij de Dravinja rivier,de Zrece Thermal Climatic Spa. Hij ligttussen Velenje en de aangename historischestudentenstad Maribor.Maribor is een historische maar levendige

studentenstad, langs de Drava. Zij is, samenmet het Portugese Guimarães, de EuropeseCultuurhoofdstad in 2012 en ligt in eenwijngebied met vlakbij de berg Pohorje, die eengeliefd skigebied is. ‘Mariborski grad’ (1164),het fort, domineert het oude stadsdeel. Bij derivieroever kan de ‘Stara trta’, de oudstewijnstok (400 jaar) ter wereld wordenbewonderd.Maribor is amper 103 kilometer verwijderd vande centraal gelegen hoofdstad Ljubljana, dieook het ideale vertrekpunt vormt voor eenbezoek van het meer van Bled en de beroemdegrotten van Postojna.Ljubljana huisvest amper 300.000 bewoners eneen charmant oud stadscentrum. Haar burchtdomineert de historische wijken enwandelstraten waar barok en art-nouveau dearchitecturale toon aangeven. Nabij de marktligt de merkwaardige Tromostovje (‘Driebruggen’) over de rivier Ljubljanica.Slovenië is ook het land van deLippizanerpaarden, die de Spaanse ruiterschoolvan Wenen befaamd maakten. Hun wieg staatin Lipica, vlak naast Trieste. Slovenië biedt dusletterlijk alles: zon, zee, bergen, wellness,skicentra, cultuur en gastronomie. Door zijnomvang lokt het bovendien als één grote city-trip. W.V.

Informatie over alle Sloveense wellness-centraop ‘I feel Slovenia’: www.slovenia.info’


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


Van Carthago tot Sbeitla, van Tunis tot Kairouan, van El Jem totDougga, telt het land van Hannibal talloze archeologische vindplaatsen.Die getuigen van de bewogen geschiedenis van Tunesië met Fenicische,Romeinse, Arabische en O�omaanse invloeden. Wat u zeker niet magmissen is het Bardomuseum in Tunis met de belangrijkste mozaïek-collectie ter wereld. De vele creatieve ambachten met hun uitgebreidekeuze aan gebruiksvoorwerpen en souvenirs, maar ook talloze heden-daagse festivals maken deel uit van de rijke Tunesische cultuur.

Tunesië, geef me

HERINNERINGEN

Tunesië hee� ook zonnigestranden en gerenommeerde

badplaatsen

Een uitgebreide keuzethalassocentra

en kwaliteitshotels

Veel originele ontspannings-mogelijkheden, van zeilkarren totgolf, aan de zee of in de woestijn

WE HEBBEN ZOVEEL TE BIEDEN

TU NL 297x210.indd 3 5/02/09 11:53:56

Bestemming


>

Spa-geneugten,gekoppeld aan lekkereten en drinken inSloveniëJe kunt er dezelfde dag gaan skiën of pootje baden in de Adriatische Zee.Tegelijk geniet je er van de gastronomische mogelijkheden, geurende vaneen lekkere boerenkost tot de fijnste keuken, en smelt het gehemelte metde beste wijnen. Zelfs het lokale bier smaakt een beetje Belgisch inveelzijdig Slovenië, dat amper de twee derden van België beslaat metslechts 2,2 miljoen bewoners. Deze speldenprik op de aardbol biedt echterook een warme gastvrijheid uit het diepst van zijn hart: de mineraalrijkeondergrond.

Vooraleer er sprake was van dit Sloveense volkgenoten de Romeinen al van de thermalegeneeskracht, die bij de bron tot 63° haalt.Koningin Cleopatra wentelde zich inezelinnenmelk, de Grieken kenden eenbadcultuur, maar de Romeinen lanceerden deeerste thermale centra ten tijde van Trajanusen Hadrianus. De meest gekende werdenuiteraard de thermen van de waanzinnigekeizer Caracalla (Marcus Aurelius Antoninus),die gebouwd werden tussen 206 en 216.De thermale genezingsmogelijkheden van hettussen de Alpen en de Adriatische Zee gekneldeSlovenië werden in 1147 voor het eerst inhistorische documenten vermeld. Het land biedt15 kuuroorden, verspreid over de regio’sZasavje, Stajerska, Prekmurje en hetzuidoostelijke Dolenjska. Zij bieden alle soortenwellness behandelingen, zoals Turkse, Finsesauna’s, Japanse baden en Thaise massages.Deze centra tellen samen wel 13.262 bedden enfloreerden niet alleen tijdens de bezetting doorhet Habsburgse én het Oostenrijks-HongaarseRijk, maar ook in de communistische periode.Van toen dateert overigens de forse uitbreidingvan de mineraalrijke badcentra. Thermalegeneugten waren tot dan voorbehouden aan debetere klasse, de welgestelden. Toenmaarschalk Josip Broz ‘Tito’, de nazi-beulen uit(voormalig) Joegoslavië verjoeg, werden debaden en hun accommodaties ook toegankelijkvoor ‘kameraad-arbeider’. Dit leidde totmerkwaardige architectuurverschillen in debadcentra, die elk meerdere hotels ofaccommodatiemogelijkheden huisvesten. Debouwstijlen wisselen van een 18de en 19deeeuwse paleisachtige luxe, over eeninspiratieloos-eenvormig geheel gebouwd door‘socialistische architecten’, totappartementsgebouwen, moderne en zelfsfuturistisch ogende complexen of de meesteenvoudige hutjes, bungalows en zelfscampingterreinen.Voor buitenlandse toeristen bleef echter een‘klassenverschil’ behouden. Niet door deSlovenen, maar door de overheid van debetrokkenen: Nederlanders krijgen hun kuren

op voorschrift door de ziekteverzekeringterugbetaald, Belgen niet. Geen zorg echter.Hoewel Slovenië sinds begin deze eeuw eenvolwaardig lid van de Europese Unie is, blijfthet een betaalbare en op sommige vlakkenzelfs heel goedkope bestemming. Dat hetaantal Nederlandse en Belgische bezoekersdit jaar voor het eerst de kaap van 100.000overschreed bevestigt de groeiendebelangstelling. Slovenië is overigens één vande beste Europese leerlingen en biedt eenuitstekende infrastructuur!

Van indiaanse wigwams totkeizerlijke prachtHet grootste complex ‘Terme Catez’ is eenvoorbeeld van die uiteenlopendearchitecturale stijlen en biedt zelfsovernachting aan in een… indiaanswigwamdorp. Hotelcomfort vindt men er inTerme, Toplice en Catez. Catez biedt veelwateroppervlakten, 16 zwembaden, eenwaterpretpark, sauna, business centra en…gescheiden toegangen voor gasten met maxi-of mini vakantiebudgetten. Een moderningerichte wellness en SPA zijn voor allenbeschikbaar. Zij bieden, samen met hetgezondheidscentrum, een ruime keuze aanbehandelingen en massages. Ook derestauratiemogelijkheden zijn verscheiden enlopen van een hamburger tot een bijzonderfijne keuken. Er is ook een casino. Catez ligtnabij Brezice, langs de grens met Croatia. InCatez krijgt men het warmste aanbod vanSlovenië… thermaal water van 42° tot 63°.Catez, nabij de Sava rivier, was al eengekend oord in 1802. Bij de toegangverwelkomt ‘Catez’ de bezoeker persoonlijk.Hij is half mens (dwerg), half god en leiddede lokale bevolking naar het helende water.In de regio Dolenjska, zuidoostelijk vanBrezice zijn Smarjeske Toplice Thermal Spaen in Dolenjske Toplice hotel Balnea tevinden. Beide hotels behoren tot de Krkagroep, die eveneens het in 1252 gebouwdeOtocec Castle Hotel beheert. Golf CastleOtocec, op een eiland midden de rivier, is met

zijn middeleeuws verleden ook druk bezochtdoor pasgehuwden, die er bedacht wordenmet een traditionele ceremonie. Hethotelinterieur is een meestal geslaagde mixvan antiek en modern. Vlakbij kunnengolfanaten op een attractief parcourstegelijk van mooie vergezichten genieten.Smarjeske Toplice ligt verscholen in debossen, iets ten zuiden van de stad NovoMesto. Het complex ontstond tijdens Tito’sbewind en biedt 32° warm thermaal water.Het in eiken- en pijnboomhout aangelegdezwembad, met een bodem van klei, is éénvan de oudste openluchtbaden in het land.In dit complex (met zijn Vitarium Spa &Clinique Center) wordt vooral aandachtbesteed aan verouderingsverschijnselen,overgewicht, stress, sportkwetsuren enandere fysische problemen, zoalshartziekten en bloedsomloop. Novo Mestogroeide in een meander van de Krka rivier.Het Balnea Wellness Center opende in 2003in een mooi modern hotel, dat naast oudereaccommodatiemogelijkheden werdopgetrokken. Het ligt in het ‘centrum’ vanDolenjske, voorzover men daarvan kangewagen in dit onooglijke dorp. Balnea iseen deel van het Dolenjske Toplice HealthResort, dat ‘bevoorraad’ wordt door driethermale bronnen.Richting Rogaska Slatina, ten oosten van destad Celje, bereikt men de niet eens 4.000bewoners tellende gemeente Podcetrtek. Denaam betekent letterlijk ‘op een donderdag’en verwijst naar de wekelijkse marktdag.Hier verrees in de 16d eeuw het mooiefranciscaner klooster van Olimje, dat dederde oudste apotheek van Europa huisvest.De monniken vermengen nog altijdgeneesmiddelen met kruiden uit deomgeving; terwijl de eigenaars van‘Pivovarna Haller’ in hun restaurant klantenverwennen met hun huisbier. De valleienrondom Olimje kan je ook verkennen vanuitde lucht, vanuit het vlakbij gevestigde‘Balonarsko Drustvo Cetis’. In Podcetrtekprijkt het meest moderne en ten dele

Het Ptuj Mitra hotel

Rogaska hotels


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


TO


“Alleen de brave huisvader, die jaren belegde in risicoloze aandelen, werd zwaargetroffen. De traditionele luxeklant hield andere middelen achter de hand”,onderstreept Marc Van Zeveren. Zoals de meeste luxe-aanbieders is ExclusiveDestinations dus amper iets gewaar geworden van het rampzalige ‘Fortis-effect’,dat vele beleggers tot sukkelaars herleidde. Wel is ook de rijkere toerist even eenafwachtende houding gaan aannemen en maakten sommigen voor het eerst in hunleven een kostenberekening vooraleer te boeken.

Africadona. De luxe klant wil wel meer dan ooit dewaarborg dat hij een correcte prijs betaalt.Families blijven in groten getale boeken. We hebbendaarbij repeaters, trouwe klanten die van Afrikahouden en die zeer tevreden zijn met onzeindividuele aanpak en heel persoonlijkesamenstelling van reizen. Boutique & design hotelszijn zeker in de mode. Africadona heeft altijd algekozen voor kleinschaligheid waar mogelijk, maardesign is eerder de persoonlijke keuze van de klant.Sommige klanten verkiezen nog altijd eenklassieke lodge of luxe tent met een echtAfrikagevoel. In heel wat Afrikaanse landenworden nieuwe luxe lodges gebouwd. Zambia is eengoed voorbeeld is van een bestemming die nietlanger alleen maar ruwe bush lodges aanbiedt.Heel wat reizigers kiezen voor rondreizen (Fly &drives en safari’s) en de klanten verlengen heelvaak met een paar dagen rust aan zee. Sterkere ofzwakkere munten beïnvloeden de keuze van deklant voor een bepaalde bestemming meer dan decrisis zelf. De luxe-lodges in Afrika zijn dikwijls opbasis van fully inclusive en omvatten deactiviteiten georganiseerd door de lodges en allelokale dranken en park fees. Voor destrandverblijven zijn het vaak de exclusieve,kleinschalige producten die all inclusive aanbieden.De bestedingen door onze klanten wisselen van 300euro per persoon en per dag tot 1.000 euro perpersoon en per dag. Het duurste landarrangementtot nu toe was een Tanzania voor 10.300 euro perpersoon. We hebben ook regelmatig Botswana’s,Zuid-Afrika’s in die prijscategorie. De reisduurscheelt weinig of niets met vroeger. Ik denk datklanten eerder een reis minder zullen doen maar deduur van de reis die ze wel maken, is onveranderdof soms zelfs een dagje langer. Als reizigers eengratis extra nacht kunnen meepikken, maken zij

Duurdere vakantiesoverleven, na aarzeling,Fortis-effect zonder veelschade

Zowel touroperators als klanten zien ook welvoordelen in de ‘crisis’. Zij is wereldwijd. Hierdoorwordt ook het luxe segment overstelpt door somssensationele promoties en worden ook de cruiseaanbiedingen nog beter betaalbaar. Kapiteinsvaren liefst met een volle boten en het traditioneleklantenbestand van Amerikanen is aan wal blijvenstaan. Meteen werd de kajuitenkeuze voor deEuropeaan nog aantrekkelijker.

OdysseusScoren met individuele à la carterondreizenDe crisis is een wereldwijd verschijnsel. De meestehotels lanceren aanbiedingen om de kleine terugvalop te vangen. Ook het luxe-segment wordt lichtgetroffen, zegt Eric Morren. Dat was zo indecember, maar Odysseus ziet nu een herstel.Odysseus is ook actief in Nederland, Duitsland enFrankrijk. Ook daar werd een langzame klim naarhet herstel ingezet.Het cliché dat alleen oudere welgestelden dure enverre luxe reizen kunnen maken is al een tijdachterhaald. Jonge bedrijfsleiders of specialisten inhun vak doen al een hele tijd beroep op ons ruim engevarieerde aanbod aan luxe reizen. De vraag naarkleine boutique en charmante design hotels neemtduidelijk toe en Odysseus pikt volledig in op dezetrend in al haar brochures. In het luxe segmentprimeert rust, een prettige kamer of suite en deligging boven het aantal faciliteiten van het hotelof resort. Het all-in aanbod valt dus teverwaarlozen. Strand- en cityverblijven doen hetnog steeds enorm goed in het luxe segment, maarde belangstelling in onze individuele à la carterondreizen neemt al een tijd gestaag toe. Afrika,Thailand en Bali zijn winnaars, de Caraïbenverliezen licht. Bestemmingen als Zuid-Afrika, deEmiraten en Vietnam leveren enorme inspanningenom hun luxe aanbod te vergroten. Dit jaar stellenwe echter een enorme stijging vast van het aantalgeboekte cruise dossiers. Alle bestemmingen hierinscoren goed.

AfricadonaJumbo-promoties in AfrikaJanuari en februari waren de “last-minutes”maanden. Het luxe segment wordt voorlopigminder getroffen, zegt Dona De Leenheer van

>36 Travelexpress 262

Dossier > Le train

internationaux. Il est donc tout à fait possible devoir apparaître à ce moment là des trains low pricesur le marché — il est difficile de parler de lowcost dans le secteur ferroviaire, si l’on considère lecoût de l’infrastructure elle-même. Un TGVpourrait par exemple parfaitement circuler deBruxelles vers Barcelone avec seulement quelquespassagers à bord pour la capitale catalane. Lespassagers pourront descendre à Paris ou à Lyon oùd’autres prendront leurs places.Dans ce cas, le train peut être rempli trois ouquatre fois. Il en va de même au Luxembourg où lasection Luxembourg-Strasbourg du TGV EstEurope devrait être opérationnelle en 2014. Lestrains devraient pouvoir partir de Bruxelles,traverser le Luxembourg et ensuite continuer versl’Alsace ou même la Suisse. L’amélioration del’infrastructure entre Bruxelles et le Grand Duchéva également contribuer à un temps de parcoursplus court. Une autre solution en cours d’examenpour cette ligne serait l’introduction de trainspendulaires, qui pourraient apporter un gain detemps de dix à quinze p.c. entre Bruxelles et leLuxembourg.

Comment faire face à cette nouvelle donne ?Afin de continuer à enregistrer de bons résultatsdans un contexte où la concurrence devient de plusen plus forte, nous devons anticiper et agir à troisniveaux. Avant toute chose, nous devons connaîtrele marché. Et pour cela, nous avons besoin de nospartenaires agents de voyages. Ensuite, nous

devons proposer des produits avec le meilleurrapport qualité/prix. Et enfin, nous devons fairesavoir que nous combinons notre connaissance dumarché avec des produits qui répondent à leursbesoins, et que nous les commercialisonségalement.Ce qui est important pour la SNCB, et doncBruxelles, est le lancement de l’offre vers Amster-dam avec le TGV, désormais appelé Albatros. Cedernier doit faire face à des problèmes inattendus,l’incertitude quant au nécessaire système desécurité ERTMS. Les attentes sont grandes carnous prévoyons 4 millions de passagersinternationaux pour cette nouvelle offre.La connexion avec l’aviation sera égalementoptimalisée. La particularité est aussi que ce TGVsera en service à la fois pour une circulationinternationale et nationale. Vu les courts temps deparcours – (Bruxelles - Amsterdam en 1h46 etAnvers – Rotterdam en 35 minutes), l’offre à bordsera limitée. Il s’agira d’un train avec réservationobligatoire.

L’offre vers l’Allemagne sera également adaptée àpartir de la mi-juin 2009. L’ICE permettra deréduire le temps de parcours vers Cologne de 2h20à 1h45. Vers Francfort, le temps de parcoursdiminuera de 30 minutes pour tomber à un peumoins de 3 heures. Pour Thalys, cela se passera unpeu plus tard.

Paul Geyssens:La bataille du rail

commence l’anprochain

Amsterdam à.p.d. € 19 A.S.

Londres à.p.d. € 80 A/R

Paris à.p.d. € 25 A.S.

Cologne à.p.d. € 15 A.S.

Prix valables au départ de Bruxelles-Midi.Tarifs soumis à conditions, sous réserve de disponibilité.

Voyager en train …avec RAIL1, évidemment !

Réservations via

@lantis2

Rail1 Online Booking

Rail1 Service Centre > 02 528 28 40


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


TOdaarvan dankbaar gebruik. Invele landen zwaaien carriers enhotels nu met promoties.Lufthansa lanceerde een heen enterug promotie naar Johannes-burg voor de prijs van 75 euro +taksen. In totaal 362 euro perticket, geldig in de maanden meien juni. Kinderen krijgen somsheel aantrekkelijke kortingen enzijn onder bepaalde voorwaardenzelfs gratis. Wie er snel bij is,kan soms echt wel goede zakendoen. In samenwerking metAndBeyond (het vroegereCCAfrica), heeft Africadonabijvoorbeeld een superpromotielopen naar Victoria Falls enBotswana. Een exclusieveluxereis waar je 6 nachtenbetaalt en er 2 gratis krijgt.Deze “special offer” loopt vanafnu tot 12 december en is dus ookgeldig tijdens het hoogseizoen.

KuoniKleinschalige luxeverkoopt alsmaarbeterNet als in België noteren onzebuurlanden geen verminderdevraag naar luxereizen. Maar

uiteraard worden ook daarreizigers prijsbewuster. KuoniUK scoort dan weer bijzondersterk met een serie last-minuteswaarbij aanbiedingen binnen de6 uur vermarkt worden, meldtLuc Maes. De snelheid enscherpte hebben er een enormpositieve impact op het aantalboekingen. De kapitaalkrachtigemiddenklasse reist weliswaarprijsbewuster, maar er is eengegoede toplaag klanten diehaar reisgewoonten niet aanpasten die onverminderd blijft reizen.Logeren in Zuidelijk en OostelijkAfrika, Dubai, de Malediven enIndia werd bovendien ook ietwatvoordeliger.Kuoni, met al 20 tot 25%repeaters, noteert voor Walloniëeen lichte terugval, voorVlaanderen een sterke stijging.Kuoni klanten bestedengemiddeld zowat 200 euro perdag en zijn meestaltweeverdienende veertigers,behorende tot hogeremiddenklasse: ‘Ons duurstedossier voor één koppel haaldeooit 76.000 euro’. Vakanties van15 dagen blijven een constanteen hierbij zitten de à la cartearrangementen (rondreis, al danniet met privéchauffeur,eindigend met een strandverblijfduidelijk in de lift. China,Maleisië, Indonesië en Zuid-Amerika beleven debelangrijkste groei, terwijlCanada en de Caraïben terreinverliezen. Ons aanbod bestaatvooral uit kleinschaligeaccommodaties, zegt Luc. Deboutique en design hotels,worden erg gesmaakt en wijverwachten dat deze trend zichzal doorzetten. Thailand bekoortde individuelemeerwaardezoeker alsmaar meerdoor een uitstekend boutiquehotelaanbod. Ook Maleisië enIndonesië leveren groteinspanningen op dit vlak. Eenparel, over enkele jaren, wordtongetwijfeld Nicaragua.

Arthema & Secretsof the DesertGroei in Vlaanderenén FrankrijkKlanten van Arthema en Secretsof the Desert genieten vannieuwe bijzondere tarieven in deEmiraten, onderstreept BenoitHodeige. Dat geldt bijvoorbeeldvoor de door de Jumeirah groepvoorgestelde combinatie Burdjal-Arab en Bab al-Shams inDubai. Echte tariefverlagingenzijn er niet omdat het luxesegment niet door een ‘Fortiseffect’ wordt getroffen. Dat blijktnog het best uit ons aanbod van

Aquamarine waarin wij luxe indiverse paradijzen aanbieden.Door de samenwerking metSecrets of the Desert kreegArthema ook greep op deVlaamse markt en die groeit nuheel fors. De verkoop in hetGroothertogdom Luxemburgstijgt eveneens en zelfs inNederland werden al enkeleklantendossiers afgewerkt. Er isook een toenemende vraag voorsamenwerking met Fransereisagenten. De verkoop inBrussel en Wallonië bleef na een‘luxe succesjaar 2008’ stabiel enArthema noteert zowat 15% vande boekers als repeaters.Klanten opteren meestal voorrondreizen van 8 dagen, die zijsoms verlengen met enkeledagen tot een week. Dossiersvan Arthemarine, waarbij verreoorden worden opgezocht,kunnen trips van 10 tot 15dagen inhouden, en bieden terplaatse bijkomende individuelereisinitiatieven. Arista Toursscoort intussen uitstekend bij hetjongere publiek. De bestedingenvoor een Arthema reis kunnengeraamd worden op 175 euro perdag. Het duurste dossier dat alwerd afgehandeld bedroeg40.000 euro, een reis van 10dagen voor 2… zonder devluchten. Culturele rondreizenblijven bij Arthema de meesteboekers aanspreken enbestemmingen die in het luxeaanbod een sprong voorwaartsmaken zijn de Seychellen,Mauritius, Frans-Polynesië en deArabische Emiraten. Geen enkelebestemming verloor daarentegenterrein, onderstreepte Benoit.Onze ‘echte luxe’, onderstreepteBenoit, zal zeker in de verfworden gezet in de nieuwebrochures: nieuwe bestemmingenmet andere culturen ontdekken.‘Van welke grotere luxe kan eenreiziger nog dromen?’. Een pittigdetail: Arthema verloor ooit eenzaak voor deGeschillencommissie ‘omdat deklanten, die naast dolfijnenkonden zwemmen, niet de kanshadden gekregen om dielievelingen… aan te raken’.

Iva OaAuthenticiteit enduurzaamheid zijnook luxeHet luxe segment werdinderdaad minder getroffen danhet goedkopere aanbod, beaamtBrigitte Dermaut, maar stelt bijIva Oa wel vast, dat derondreizen meer hinderondervonden dan destrandvakanties. Een rondreisreserveer je immers lang op

LUXE

DRE

AM

HOLIDAY

CULTURE

Baksteenkaai 761000 Brussel

02 511 04 02

[email protected]

ArthemaGroup

travel express_juin_09_nl.pdf 1 25/05/2009 14:52:26

Dossier> Le train


>

à ce que le nombre de clients continue à progressercette année. L’InterRail Global Pass permet auxclients de découvrir en train jusqu’à 30 pays àtravers l’Europe. Les prix vont de 159 euro, pour unPass Jeune de cinq jours, à 249 euro pour un PassAdulte. InterRail offre également une large gamme deOne Country Pass, de l’Autriche à la Turquie,disponibles à partir de 32 euro, pour un jeune, et de49 euro pour un adulte. Depuis 2007, la proportion declients InterRail âgés de 26 ans et plus est passée de27 à 30 p.c., témoignant ainsi de l’évolution desmentalités chez les consommateurs adultes.

La renaissance du trainde luxeLe tableau du rail en 2009 serait incomplet si onnégligeait la vogue croissante des voyages exotiquesen chemin de fer. L’Afrique du Sud, l’Australie, l’Indeet même Cuba sont présentes sur ce marché, sansoublier le Canada, avec le train panoramique qui

traverse les Montagnes Rocheuses. Et, plusrécemment, en Chine, le déjà célèbre « T rain duCiel » qui permet d’atteindr e Lhassa, la capitale duTibet, par la voie ferrée la plus haute du monde :4.000 mètres d’altitude en moyenne, et jusqu’àplus de 5.000 au terminus.On assiste aussi à la renaissance du train de luxequi, à l’image de la croisière, constitue déjà une« destination » en soi. On parle d’ailleursvolontiers de « cr oisière ferroviaire ». Chacunconnaît le célèbre Venise-Simplon Orient Express,dont la compagnie gère aussi plusieurs hôtels deluxe — dont le Cipriani à Venise — et exploitedans le monde cinq autres trains d’exception, dontl’Eastern & Oriental Express, un voyage de rêve deSingapour à Bangkok à travers le Vietnam.

Le train a, décidément, un bel avenir devant lui.

Claude Boumal

Paul Geyssens:La bataille du rail commence l’anprochainPaul Geyssens est Sales & Distribution Manager àla SNCB. Sa parfaite connaissance du marché et sesvues pertinentes sur l’avenir du rail en font unexpert incontournable de la question. Nous lui enavons posé quelques-unes.

SNCB, Rail, qui fait quoi, finalement ?Rail1 [prononcer Rail One, ndlr] est la marquedéposée dans le monde du voyage pour la commer-cialisation de l’offre internationale de train de laSNCB. L’industrie du voyage ne connaît donc pas laSNCB, mais Rail1. Dans la pratique, Rail1 est unepartie de la SNCB qui s’occupe du marché desagences de voyages. En plus du marché desagences de voyages, la SNCB gère égalementd’autres canaux de distribution à savoir son siteInternet www.sncb.be, le Call Center Internationalet les gares. Dans ces canaux, il est communiquésous le nom SNCB.

Le rail ressent-il les effets de la crise? dans quelsens?Bien sûr, le transport ferroviaire internationalsouffre aussi de la crise. En comparaison avecl’aviation, le train se porte cependant mieux. LaSNCB connaît un recul de son chiffre d’affaires de 5p.c. après 4 mois en 2009 par rapport à la mêmepériode l’année dernière. Le segment des voyagesd’affaires — réservés via les agences de voyagesd’affaires — a été fortement touché par lesentreprises qui voyagent moins, ou le ‘travel policy’qui convertit ses voyages de la 1ère à la 2èmeclasse. Le segment leisure continue à croître, enrevanche, avec des résultats excellents pour lesréservations Internet et via le Call Center SNCB.Les voyages en groupe continuent également àmarquer des points. Evidemment, nous remarquonsune baisse du chiffre d’affaires vu le recul de lavente de tarifs High Yield dans le marché Corpo-rate. En bref, un chiffre d’affaires plus faible maisavec le maintien du nombre de voyageurs.

Peut-on estimer la part business/leisure dans levoyage en train?La séparation Business/Leisure est difficile à faire.Puisqu’il y a des hommes d’affaires qui voyagentavec des tarifs réduits et des voyageurs de loisirsqui désirent voyager en 1ère classe. En tenantcompte de la distribution entre la 1ère classe(Business) et la 2ème classe (Leisure) dans lestrains, nous obtenons une répartition desvoyageurs de 17 p.c. en 1ère classe et de 83 p.c. en2ème pour Eurostar. Pour l’autre transporteur,Thalys, la répartition des voyageurs est de 24 p.c.en 1ère classe et 76 p.c. en 2ème classe.

Les (nombreuses et intéressantes) promotionsont-elles un effet sur le chiffre d’affaires ou letaux d’occupation?Les promotions nous apportent plus de voyageurs,de telle sorte que plus de sièges sont occupés dansle train. Généralement, ceci est dû à des tarifs bonmarché, à certaines conditions d’après-vente. Ledistributeur est évidemment mieux rémunéré avecla vente d’un tarif plus cher qu’avec un tarif bonmarché. La combinaison de la vente de tarifs pleinsdans un train rempli est le schéma idéal. Laissercirculer un train vide coûte naturellementbeaucoup d’argent. Le Yield management peutdonner dans ce cas un coup de main. A travers uneaction promotionnelle, nous constatons souventplus de trafic, mais le chiffre d’affaires reste aumême stade ou ne grimpe que légèrement.

Comment voyez-vous l’avenir du train enEurope?Le grand défi pour l’avenir est attendu pour 2010,lorsque la grande bataille du rail va exploser,notamment par la libéralisation du transportinternational de voyageurs. A partir du 1er janvier2010, chaque opérateur en possession d’unelicence d’exploitation et d’un certificat de sécuritépourra décider d’exploiter les trains


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


C

M

J

CM

MJ

CJ

CMJ

N

THA-WIFI-TKL_210x297mm_HD.pdf 15/05/09 11:08:06


voorhand en dat is precies waar het Fortis-effect een weerslag op had. De onzekerheiddeed twijfelen. Vooral in Wallonië was dit meervoelbaar. De gemiddelde reisduur bleef echterongewijzigd met 16 dagen en 3 tot 4 dagenverlengingen. Bestemmingen die groeiden zijnThailand, Vietnam en Peru. Ook China doet hetrelatief goed. Zij handhaven zich een stuk beterdan de rest van ons aanbod. Vele klanten reizenvoor de 2de of 3de maal met Iva Oa, zegtBrigitte: eens zij de speciale aanpak van Iva Oaproefden, tonen ze ook interesse voor de anderebestemmingen.Waar mogelijk bieden wij kleinschalige hotelsmet toegevoegde waarde aan. Klanten willeneens wat anders. ‘Design’ en ‘boutique’ hotelszijn het perfecte antwoord.Bij Iva Oa betaalt een klant gemiddeld 3.800euro per persoon, exclusief persoonlijkeuitgaven. Merkwaardig is dat de gemiddeldeprijs bij de Franstalige klanten beduidend hogerligt. Iva Oa is nu ook bij de zuiderburen inaanbieding. Wij leggen bovendien een nadrukop authenticiteit en duurzaamheid. Dat is ookeen vorm van luxe en dat heeft ook zijnprijskaartje, aldus Brigitte. Veel is inbegrepen,maar de drankjes zijn niet all-in. Wellness iswel een prominent thema in het Iva Oa aanbod.Ons duurste verkochte dossier tot vandaagbedroeg net iets meer dan ¤ 20.000 voor 2personen. De reis ging naar Argentinië metvluchten in business class.

PegaseCruise brochure en groei vancultuursegmentDoor heronderhandelingen heeft Pegase velegereduceerde tarieven bekomen en/of werdende vroegboekkortingen verlengd tot 1/5 (ofzelfs langer), zegt Kurt Bostyn.Dit heeft de schade enigszins beperkt. Feit isdat ook de Pegase klant prijsgevoeliger wordt,en momenteel een afwachtende houdingaanneemt. Vandaar bieden we sinds kort ookpromoties aan bij Pegase. De gemiddeldevakantieduur viel terug op 10 dagen, 1 dag

minder dan 5 jaar geleden.Door de lancering van een aantal nieuwebestemmingen, zoals bvb. Jordanië, Zuid-Afrika, Zambia, Namibië, Botswana, zien weeen stijging van het cultuursegment.Mauritius en Mexico verloren terrein. Onzegroeiers voor Pegase zijn Phuket, Gambia(nieuw), Rhodos, Sicilië & Napels, Kroatië(nieuw) en Malta.Voor de hotelkeuze volgen wij de groeiendevraag naar design en boutique. Wij bieden zoeen keuze met de grote hotels met veelfaciliteiten. Vooral families met kinderenvragen achter all-in en zowat 31% van onzeklanten boekt die formule. Een kwalitatiefall-in aanbod, volgens Pegase vereisten, isechter nog niet op alle bestemmingen tevinden.Pegase dit jaar ook uit met een heuse cruisebrochure. De vraag naar wellness bleefstatus quo en binnen ons groot aanbod kande klant pakketten vooraf boeken.Er bestaat eveneens een verhoogde vraagvast naar luxueuze autovakanties, die deklant via een betrouwbare touroperator wilreserveren, liever dan via internet.

VIP SelectionTurkije gered door zijn luxehotelsWie kiest voor kwaliteit en voor luxe blijftdat nu ook doen. Budgetten worden danhooguit anders ingevuld., zegt Hans VanHaelemeesch. Ook voor VIP Selection werdop alle bestemmingen heronderhandeld. Devraag naar all-in groeit jaar na jaar, dus ookbij VIP Selection. Het kwaliteitsaanbodevolueert daarbij, zoals ook de luxehotelsmet soms meer dan 10 à la carte restau-rants. Beauty & Wellness is “nice to have”.De Belg boekt hiervoor niet echt paketten.De gemiddelde verblijfsduur van eenvliegvakantie is 9 nachten: evolutie short &medium haul min 1 nacht; long haul plus 1nacht. Strandverblijven primeren duidelijk.Griekenland en Tunesië kennen de beste

evolutie, Egypte doet het minder goed. Turkijebeleeft een sterke groei kent door het aantalluxeresorts. Ook de Canarische Eilandeninvesteren voortdurend in het luxesegment.Een nieuwe doelgroep wordt aangeboord metluxeresorts met luxevilla’s. Dergelijkeluxevilla’s met luxeservice stelt VIP Selectionook voor aan de Turkse Riviera, Izmir,Bodrum, Kreta, Rhodos, Tenerife enLanzarote. Verschuivingen in de hotelkeuzestellen we niet echt vast, wij bieden immerseen zeer ruime en brede waaier aan, inclusiefcharme, design, adults only en villa’s. Zo kanmen binnen ons aanbod van VIP Selection voorelk van die logiesvormen terecht.

Exclusive DestinationsAlleen de brave huisvaderwerd getroffenDe traditionele luxeklant verloor geld maarheeft meestal nog ruime middelen. Het isinderdaad bij de brave huisvader die enkelbelegde in zogenaamde risicoloze aandelen datde crisis hard is aangekomen. Bovendienwerden alle luxebestemmingen werdengoedkoper, zowel door hotels als door carriers.Wij worden momenteel overspoeld doorpromoties die ook voor de tophotels tot 30 %korting geven, meldt Marc Van Zeveren vanExclusive Destinations.De gemiddelde vakantieduur vermindert welmet een fractie en er wordt gemakkelijker vooreen luxekamer gekozen dan voor eenluxesuite. Onze klant besteedt gemiddeld 500euro per persoon, per dag. Ons duurste dossierooit haalde 100.000 euro voor een reis van 2gedurende 2 weken. Strandverblijvendomineren en wij noteren een groeiende vraagnaar topkwalitatieve all inclusive formules.Cruises doen het uitstekend en wellness-pakketten worden vooral ter plaatse geboekt.Winnende bestemmingen bij ons zijn Portugal,Dubai, Malediven, de verliezers: Italië,Griekenland, Egypte.

AIR MAURITIUS - The First Reason To Love Mauritius

§§§

Your children will

have an unforgettable

time in Mauritius and

you will have a guar-

antee for your best

holiday. Air Mauritius

offers an impecable

in-flight service with

it’s renowed Mauritian

hospitality.

With Air Mauritius,

your holiday really

starts the moment

you step on board ...

Kales Airline Services

Park Hill, J.E. Mommaertslaan 18A, B-1831 Diegem-Brussels

Tel. +32 (0)2 716.00.69 - Fax. +32 (0)2 716.00.86

E-mail: [email protected]


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


Dossier


Chaque année en été, des milliersde voyageurs choisissent le trainpour se rendre à la Côte ou enArdenne, que ce soit pour passerune journée, un week-end ou unséjour plus long. L’été, c’est aussila période idéale pour visiter enfamille un parc d’attraction ous’adonner à toutes sortesd’activités touristiques, et la SNCBpropose encore plus de trainsdurant la saison estivale. Laplupart des trains touristiques(ICT) de longue distance seront denouveau mis en circulation vers lesdifférentes destinationstouristiques du pays, avec uneattention particulière pour lesrelations directes vers la Côte enprovenance des différentes villes deWallonie.Globalement, cette nouvelle offred’été représente, par rapport à lasaison précédente, une augmenta-tion de 63 p.c. du nombre total deplaces assises disponibles parrapport à la saison précédente.Au total, du samedi 27 juin audimanche 30 août inclus, 63 trainstouristiques circuleront en semainevers Blankenberge, Knokke, LaPanne, Ostende et Zeebrugge, etjusqu’à 89 les week-ends et joursfériés.D’autres destinations touristiques,comme les Ardennes ou Walibi,bénéficieront également d’unedesserte renforcée.Enfin, la SNCB prolongera aussi lesweek-ends cet été : durant les moisde juillet et août, le billet « week-end » sera e xceptionnellementvalable du vendredi matin jusqu’aulundi soir.

Thalys, lamétamorphoseExploité conjointement par laSNCB, la SNCF et les chemins defer néerlandais et allemand, letrain Thalys a déjà transporté 70millions de passagers. C’est, en2009, l’année de samétamorphose : nouveau look,nouveaux uniformes, et surtout,généralisation progressive del’Internet à bord et du ticket

Le train sort de sontrain-trainLe train se porte bien. Que ce soit pour les loisirs ou pour les affaires — malgré, surce secteur, un léger tassement ces derniers mois — les Belges sont de plus en plusnombreux à lui faire confiance.

électronique. Thalys, qui sertquotidiennement en moyenne6.350 repas en classe Confort 1,revoit aussi sa carte derestauration : un éventail de 32plats qui changera trois fois paran, concoctés par trois chefsbelges triplement étoilés. Le setde table a aussi été repensé,avec une nouvelle vaisselle et denouveaux couverts.Sur le plan tarifaire, Thalyspropose déjà Cologne à partir de12 euros par trajet, et Paris dès22 euros le trajet, ou 25 enConfort 1, du vendredi au lundi.

Eurostar, unetroisième classetarifaireChez Eurostar, dont le trainassure désormais la liaison entreBruxelles et Londres StPancrace en moins de deuxheures, on ne lésine pas non plussur les nouveautés. Avec, enparticulier, l’introduction d’unenouvelle classe tarifaire, laLeisure Select, qui s’adresse auxclients « loisirs » désir eux d’unmeilleur confort : accueilpersonnalisé, large sièges,restauration de grande qualité,pour un aller-retour proposé àpartir de 160 euros. On nemanque jamais, non plus , derappeler l’engagementd’Eurostar de réduire, par

rapport à 2007, ses émission deCO2 de 35 p.c. d’ici 2012.Eurostar, enfin, vient de lancerun nouveau magazine gratuit,In&Out London, plein de bonstuyaux pour découvrir autrementune des villes les plus excitantesdu monde.

Mais il n’y a pas que Paris etLondres, ou Amsterdam etCologne. En 2008, près de 240000 Européens ont voyagé avecun InterRail Pass, soit uneaugmentation d’environ 37 p.c.Et Rail Europe, la filiale dedistribution de la SNCF enEurope qui, depuis peu de temps,commercialise aussi les InterRailPass dans ses boutiques, s’attend

TO Actua


Enjoy ParadiseFlexibel met eenprivé-chauffeurVrij veel tophotels op exotischebestemmingen zoals deSeychellen, Mauritius,Malediven, Aruba, Curaçao,sturen wegens onderbezettingverlaagde tarieven door ofpromo’s met gratis nachten

zoals book 4 nights pay for 3 nights, zegt Tom Mertens. Hierdoorkunnen wij vaak een langer verblijf aanbieden.Enjoy Paradise stelt, met zowat 90% repeaters, niet echt eencrisisgevoel vast voor het luxesegment en boekte al mooie dossiers,zoals voor een klant die liever in een luxevakantie investeerde dan inbeurs of bank, “gezien de lage opbrengst”.De voorbije jaren merk je dat steeds meer jongere mensen de topluxeop prijs weten te stellen, en hiervoor ook willen betalen. En dit nietalleen bij huwelijksreizen. Azië, vooral Thailand en Bali, trekt hierbijmeer en meer de kaart van de design en boutiquehotels.De Seychellen en Frans Polynesië blijven ondanks het feit dat zijveruit de meest dure bestemmingen zijn, in een opwaartse spiraalgroeien. In de Caraïben kent Curaçao en sterke groei daar waarAruba en Jamaica de laatste 2 jaar wat achteruit gegaan. Onzerondreizen met privéchauffeur en gids beleven een toenemendebelangstelling. Bovendien kan men de rondreis en bezoeken terplaatse nog personaliseren in samenspraak met de gids. Bezoekenkunnen worden ingekort of verlengd. De vraag naar cruises blijftongelooflijk stijgen, en vooral dit jaar - dankzij de crisis - merken weeen zeer sterke groei. Door het ineenstuiken van de Amerikaansemarkt, is er een overcapaciteit op de meeste schepen, waardoor deprijzen enorm gedaald zijn. Voor de rederij is het belangrijker deschepen te vullen, daar de klanten aan boord alsnog een aanzienlijkbedrag spenderen. Door deze verlaagde prijzen, is de cruisemarkt nogtoegankelijker geworden voor een breder publiek. Een tijdelijkfenomeen waar we naar de toekomst toe alleen maar beter vankunnen worden.

Cruise ConnectionOnze all-in luxe wordt met de dagtoegankelijkerDoor de crisis staan de prijzen wereldwijd onder druk. Dat geldt ookvoor de cruise-industrie. We zien dit niet als een bedreiging, maareerder als een opportuniteit, zegt Patrick Parez: “Hierdoor wordt dedrempel naar de cruises verlaagd en zetten dit jaar nog meer mensen,zoals gezinnen met kinderen, de stap naar dit vakantieproduct.Bovendien zijn onze schepen drijvende vakantieresorts: tegelijkbezoeken ze elke dag een nieuwe stad”.Goede producten, zoals bv Royal Caribbean International, CelebrityCruises en Azamara Cruises en Croisières de France, houden stand endat geldt zeker voor de cruise-industrie. Mensen kijken in crisistijdenwat meer naar de prijs en kiezen voor producten met de beste prijs-kwaliteitverhouding. Dit verklaart dan ook waarom cruises op ditogenblik beter scoren dan andere vakantieproducten. Onze duurstesuites kosten echter10.000 euro per persoon en die zijn meestal eerstuitverkocht. Mensen laten zich op hun vakantie graag verwennen.Wij spelen daarop in met een waaier aan suites en zeer uitgebreidewellnesscentra.Een zevennachtencruise is het meest in trek. Mensen die al eerder opcruise zijn vertrokken, opteren in de mate van het mogelijke alshoofdvakantie voor een langere cruise (10 tot 14 nachten). Alsalgemene regel geldt dat 65 procent van de mensen die op cruisevertrokken, binnen de vijf jaar een nieuwe cruise boeken. Als eengezin met de kinderen op vakantie gaat, kiest het voor RoyalCaribbean International met zijn vele faciliteiten. Gaat het koppelzonder kinderen op reis, dan kan de voorkeur uitgaan aan AzamaraCruises waar de klemtoon meer ligt op de persoonlijke service en degastronomie.Alaska en Australië/Nieuw-Zeeland zijn op dit ogenblik minder intrek. Azië en het Midden-Oosten winnen aan belang. Dubai en hetMidden-Oosten zijn van volgende winter af nieuwe bestemmingen.Cruises groeien op dit ogenblik sneller groeien in Europa, het Midden-Oosten en Azië, dan in de Verenigde Staten. W.V.

Lufthansa Italia estd’abord italienne!Et les Milanais le perçoivent très bien!Lufthansa avait été candidate à une entrée dans le capitald’Alitalia, mais c’est Air France-KLM qui a gagné. LH aurait trèsbien pu se contenter de renforcer ses lignes sur l’Italie, mais c’eûtété oublier le nationalisme italien. D’où la création de LufthansaItalia. Une compagnie qui sera bientôt “totalement” italienne.“Totalement”? Mais oui... les défauts en moins, évidemment! Unrude défi. Que Heike Birlenbach a pris à bras le corps.

Dans un monde où tout est standardisé, il est parfois bon de découvrirquelques relents d’exotisme. Ainsi, en pénétrant dans cet avion deLufthansa Italia, le 12 mai dernier, nous avons été agréablementsurpris (quoique prévenus) par des annonces qui commencent enitalien, par la distribution de journaux et magazine italiens, par unerestauration très italienne qu’accompagnent un espresso ou unegrappa (ou les deux), ainsi que des vins qui, s’ils ne sont pas italiens,ont, nous dit-on, le “goût italien”. C’est-à-dire qu’ils conviennent auxpalais des Italiens. Car ce sont eux, indéniablement, qui sont la ciblede Lufthansa Italia. Du reste, sur la liaison entre Milan et Bruxelles,les horaires leur sont plus adaptés que pour ceux qui partent deBruxelles. L’A319 part de Milan à 8h45 et revient le soir à 21h15. Ensens inverse, on part à 11h00 et on revient avec le vol de 17h30. Unpeu court, peut-être. Mais rien ne dit qu’ultérieurement, ces rotationsne seront pas harmonisées avec celles de Brussels Airlines...

Milan-Malpensa (MXP) s’inscritrésolument dans la stratégie dehubs de la Lufthansa. AprèsFrancfort, Munich et Zurich,voici donc Milan, d’où lacompagnie dessert Bruxelles(depuis le 2 mars), Londres,Paris, Lisbonne, Madrid,Barcelone, Bucarest et Budapest, ainsi que trois destinationsitaliennes: Rome, Naples et Bari. Rien en Allemagne? Ben non,puisqu’il existe déjà sur ce marché une excellente compagnie quis’appelle... Lufthansa! Bientôt (en octobre, probablement), LH Italiaaura son AOC (Airline’s Operator Certificate) qui autorisera lacompagnie à engager ses propres pilotes. Lesquels seront doncitaliens, voire milanais!

Depuis qu’elle est arrivée à Milan, Heike Birlenbach n’a pas ménagé sesefforts pour faire accepter la compagnie. Disons tout de suite qu’ellebénéficiait d’un préjugé favorable. Lufthansa avait été candidate à lareprise d’Alitalia et puis, a décidé de miser sur Milan, alors qu’Alitalias’en désengageait partiellement. Les autorités milanaises ont marquéleur gratitude par l’autorisation donnée à LH de bénéficier de sespropres comptoirs, de sa propre “fast lane”, de son propre carrousel àbagages à l’arrivée. C’est une situation assez rare pour être soulignée.Comme l’explique intelligemment le fraîchement arrivé nouveau consulde Belgique (nous l’avions connu ambassadeur au Burundi), FrançoisCornet d’Elzius: “On a vécu un réel report d’affection.” Et du côté dessyndicats, il est évident que Birlenbach a bénéficié d’un capital-sympathie: “Quand on arrive sur un marché en offrant 250 emplois, ilest évident qu’on marque des points”, sourit-elle.

Cela dit, il va falloir imprimer fermement sa marque, parce qu’il n’estpas interdit de penser qu’Alitalia revienne un jour en force. “Je ne suispas naïve, souligne Birlenbach. Les syndicats sont probablement touspro-Alitalia, malgré les déboires antérieurs à la privatisation. Il nousfaut donc travailler ici en bonne intelligence.” A terme, il n’est d’ailleurspas du tout exclu que LH Italia développe des activités long-courriers.“En somme, résume Heike Birlenbach, nous voulons combiner le meilleurde deux mondes et les Italiens l’ont bien compris: ils apprécientl’efficacité allemande, mais demandent un style de vie italien. Et c’estce que nous leur offrons.” La preuve, depuis le début de ses activités,LHI a réalisé une ponctualité de 94,3% et une régularité des vols(annulations possibles en raison de circonstances diverses) de 98,8%.Pour une compagnie qui démarre, c’est un beau résultat.

Dans les jardins du Sheraton Diana Majestic qui accueille tous lesjours la jet-set milanaise, le consul de Belgique à Milan est songeur:“Je ne sais pas où ils fabriquent les Milanaises, mais il faut reconnaîtreque c’est du beau boulot!” Incontestablement, Lufthansa Italia, c’estaussi du beau boulot. P.A.


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


Software infosessies voorreisadviseurs en touroperators

Organisatie ingericht door TravelNote N.V. - [email protected] - www.travelnote.be

Vrijdag 19 juni 2009 van 13 tot 21 uur in Holiday Inn Gent ExpoWeb 2.0, Facebook?

Beoordelingssites binnen uw website?Wat kan U hiermee en waarom?

Presentatie backoffice systemen voortouroperator & reisagent

Presentatie reservatieplatformenB2B & B2C voor touroperator & reisagent

Welkom vanaf 13 u. Er is doorlopend koffietafel voorzien met mogelijkheid tot bezoek van deinformatiestands en vraagstelling, parallel lopend met de hieronder vermelde sessies.

TravelNote (13 u 30 / 15 u / 17u / 19 u):Webintegratie & ServiceMail, een krachtig marketing tool voor de reisbranche om klantente bereiken en te binden.Internet boekhouden en backoffice oplossingen voor reiskantoren & kleinere touropera-tors.

Pyton (14u / 16u / 18u / 20u):Voorstelling WaveRunner, uw reisgids en reservatieplatform.Het reisbedrijf: hoe reisagenten en touroperator één worden.

Omnit (14u 30 / 16u30 / 18u 30 / 20u30):

Consumentenbeoordeling, demo van de nieuwste ontwikkelingen voor website.Backoffice en webintegratie voor touroperators.

Vrijdag 19 juni 2009 van 13 uur tot 21 uurHoliday Inn Gent Expo - Maaltekouter 3, 9051 Gent

Vrije toegang voor reisagenten & touroperatorsOm praktische redenen vragen wij u om uw aanwezigheid op voorhand te bevestigen op www.travelnote.be/register.html

U bekomt dan per kerende mail een toegangsbewijs en bevestiging.

Uniek, leerzaam en niet te missen event voor alle professionals uit de reissector in Vlaanderen.Belangrijke nieuwigheden zoals web 2.0, Facebook en beoordelingssites binnen uw website komen aan bod.Naast tal van innovatieve ontwikkelingen en internet trends, worden interessante zaken zoals geïntegreerdebackoffice systemen en reservatieplatforms naar voren gebracht.Ook wordt een uitgebreide toelichting gegeven, hoe de reiskantoren en touroperators bij onze noorderburengebruik maken van deze nieuwe technologieën.

Bestemming


“Lokale hoteliersmoeten creatieverworden”‘Vamos a la Playa’ is dit jaar duidelijk uit de toeristische hitparadegetuimeld en de paella wordt overtroffen door kebabs. De Spaanse costa’sbeleven een dip en iedereen kijkt uit naar een creatief aanbod van de lokalehoteliers (en een natte of winderige juli bij ons) om met last minutes eendeel van het verloren terrein terug te winnen. De Belg is door de crisis eenbeetje Nederlander geworden en draait elke Eurocent tweemaal omalvorens hem te besteden.

Canarische Eilanden, stelt Hans vast.Barcelona is nog altijd top 3 onder de city-trips en beleeft dit jaar een terugval, maarbijlange niet (meer) van de grootte die voorde markt werd bekendgemaakt. Eeninhaalbeweging of… presteren wij beter?Jetair noteert wel een mooie groei voor deautovakanties richting van de noordelijkecosta’s: Brava en Daurada. Er is geenglobale verschuiving van vliegtuig naar autovoor de kustbestemmingen. De vluchten kunje moeilijk nog duur noemen, zegt Hans,daarom stopten wij ook met autocarpendels.

Thomas CookSuccesvol clubconcept,junior clubs en last minutesOok De Portugese steden delen in de klappendie Spanje krijgt, maar in een mindere mate,zegt Kurt Bostyn van Thomas Cook. Barce-lona wordt als city-trip zwaarder getroffendan de Portugese bestemmingen. Dealgemene terugval was al ingezet eer decrisis echt toesloeg en door dehoogconjunctuur van de voorbije vijf jaar wasBarcelona als mix voor leisure en business bijde dure Europese steden beland. Madrid isminder leisure en wordt beter gespaard. OokLissabon biedt een meer aanvaardbaarprijsniveau. De Iberische city-trips zijn goedvoor een vijfde van onze omzet. Wij gaanervan uit dat het boekingsgedrag wijzigdeomdat de klant wacht op een ‘deal’. Hetbasisconcept blijft onveranderd, maar minderextraatjes en een lagere consumptie terplaatse horen er nu bij. Wij stellen geenopmerkelijke verschuiving vast naar lagerehotelcategorieën. Voor sommige kortbijbestemmingen zijn de treinverbindingen inopmars, maar de autovakanties scorenopnieuw beter. De opgelopen achterstandwordt wekelijks kleiner, ondanks de ‘directsellers’. Spanje blijft na Frankrijk en voor

Italië, de nummer 2 voor autovakanties met1/5de van onze Iberische omzet: Costa deAlmería en Costa Blanca zakten, maar deCosta Daurada houdt goed stand. Deverhouding prijs-kwaliteit werd belangrijker.Wij stellen vast dat budgethotels het moeilijkhebben dan de middenklasse en wijonderhandelen nog over de beste prijzen voorde last minute periode.Ook voor de vliegtuigvakanties lijdt Portugalminder dan Spanje Het Spaanse vasteland,de Canarische Eilanden en de Balearenvolgen samen eenzelfde dalende trend. Costade Almería vormt bij Thomas CookVliegvakanties een uitzondering met goederesultaten. De rondreizen in Andalusië enPortugal verminderden niet. Madeira boertin Portugal het minst achteruit en onze PortoBay Hotels & Resorts gaan er zelfs opvooruit. De clubconcepten voor familiesscoren best. Thomas Cook investeerde inSpanje in 4 kwalitatieve Junior Clubs en desamenwerking met Studio 100 voorkinderanimatie in juli en augustus is eenschot in de roos. Het ruime aanbod IberostarHotels op blijft eveneens een stevige vastewaarde. Onder de label ‘Sentido’ verkopenwij in de zomer, in partnership, enkele hotelsdie een ‘bijzondere uitstraling’ bieden. Deklant blijft kiezen voor kwaliteit tegen eenafgewogen prijs. Vandaar onze aparteCharmebrochure in de nieuwe lijn ‘ThomasCook Collection’.Honderden hotels bezorgden ons als nieuweprijzen en wij zijn in volle onderhandelingmet onze partners voor promotioneel last-minute aanbod. De vluchtcapaciteit werddan ook niet gereduceerd.

Spanje en Portugal

Spanje en in een mindere mate Portugal zijndaarvan het slachtoffer, mede omdat ook delokale Iberiërs getroffen zijn en even een‘vakantie in eigen land’ lijken over te slaan.Misschien is het ogenblik hierdoor nu wel rijpvoor touroperators om meer binnenlandserondreizen te gaan promoten, een ontdekkingvan nog teveel schoonheid tussen de Pyreneeënen de ‘witte dorpen’ van Andalusië. Wij stakende lichten op bij enkele aanbieders.

JetairKlappen voor de costa’s enmeer autovakantiesZowel voor Spanje als Portugal is er eenvermindering van het aantal boekingen, maarvoor Jetair zijn de cijfers iets gunstiger dan hetmarktgemiddelde, zegt Hans Van Haelemeesch.De daling schrijft hij toe aan de marksituatie,een vermindering van het aantalvliegtuigvakanties, en dus niet aan eenstructureel probleem ter plaatse. De lokaleprijzen zijn evenmin een probleem want deterugval was niet abrupt en het aantal all-inreserveringen is blijven stijgen. Dat aanbodbreidt overigens uit. De klant blijft duidelijkvoor een hotelverblijf opteren. Van een keuzevoor minder sterren is ook in Spanje enPortugal geen sprake: 4 en 5 sterren blijvenook daar de Belgische voorkeur genieten.Wij hebben, net als voor andere bestemmingen,heronderhandeld om met scherpere prijzen demarkt te stimuleren. Spanje wordt hardgetroffen door de economische situatie,waardoor veel Spanjaarden dit jaar hunvakantieplannen opbergen, zelfs in eigen land.De lokale markt was de laatste jaren alsmaarbelangrijker geworden voor het Spaansetoerisme en dat is een markt die behoorlijk laatboekt. Dit begint ondertussen goed door tedringen bij de hotellerie, wat resulteert innieuwe en meer speciale aanbiedingen.De Portugese Algarve blijft in de zomer bovenhet gemiddelde scoren en Madeira boekt beterin de winter. De terugval treft eveneens hetbinnenland, maar dat levert een beperkteraandeel. Het luxesegment maakt geenonderscheid op de algemene trend, en kent dusook een terugval.De Costa del Sol en Costa Brava worden mindergetroffen dan de overige Spaanse regio’s. DeBalearen volgen in grote lijnen de markttrenden bij Jetair noteren we groei voor de

Costa Blanca

Andalusië

>Lissabon


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


Aviation


Uitspraak in

Kales Airline Servicesvertegenwoordigt KingfisherAirlines

Live2Travel breidt aanbodVesparondreizen uitLive2Travel, ondermeer gespecialiseerd in vespa-rondreizen in zuidelijkEuropa, heeft zijn bestaand aanbod fors uitgebreid. Zo bieden de TOvanaf heden exclusief voor de Belgische markt vespa-rondreizen aan ophet Italiaanse eiland Elba (vanaf 520 euro) in half pension. Daarnaastis het aanbod ook uitgebreid met een vesparondreis in Ligurië-

transavia.com: cet hiverégalement au départ de BrusselsAirportLa compagnie aérienne à bas prix néerlandaise transavia.com,offre à nouveau, cette saison d’hiver, des vols ‘destinaton neige’au départ de Brussels Airport. A partir du vendredi 18 décembre2009, transavia.com propose à nouveau un vol les lundis,mercredis et vendredi vers Innsbruck, en Autriche, à bord d’unBoeing 737. A partir du samedi 19 décembre la compagnieassure un vol les mardis et samedis à destination de Salzbourg.La saison d’hiver se termine le 31 mars 2010. transavia.comentend répondre ainsi, au départ de différents marchéseuropéens, à la demande croissante de produits aériens flexiblesvers les destinations de sports d’hiver, tels courts séjours etvillégiature plus longue.

Thomas Cook Airlines lanceertMega Mindy vliegtuigHalf mei werd op Brussels Airport het Thomas Cook Airlines MegaMindy vliegtuig gedoopt. De knalroze heldin van Studio 100 liet zo’n45 kinderen alvast proeven van wat de Thomas Cook Junior Club

Thalasso Europ «awards» annuelsCréatrice du Club Thalasso Europe, Maïté Lanthin peut se féliciter d’avoireu, avant tout le monde, la prémonition de l’importance qu’auraientaujourd’hui sur le marché la thalassothérapie, le thermalisme et le spa. Plusaucun hôtel digne de ce nom ne peut en effet se passer, désormais, deproposer à ses clients un instant de détente et de bien-être dans unenvironnement dédié.C’est ce qu’a d’ailleurs bien compris le groupe Accor, leader mondial del’hôtellerie et des services s’il fallait le rappeler, qui propose à présent, sousla marque Accor Thalassa, un éventail de ses établissements proposant ce« plus » indispensable.Après, l’an dernier, le très beau cadre du Château du Lac à Genval, quipropose, à quelques minutes de Bruxelles, les installations les plus modernesen matière de spa dans un cadre et un environnement exceptionnels, c’est encollaboration cette fois avec Accor Thalassa que s’est déroulée fin avril, auSofitel Europe à Bruxelles, la désormais traditionnelle cérémonie annuellede remise des « A wards » organisée par Thalasso Eur ope. Celle-ci s’estdéroulée à l’issue d’un « séminair e » au cours duquel, notamment, le gr oupeAccor a eu cette fois l’occasion de présenter sa philosophie en la matière etla richesse de son offre, à travers ses hôtels — des Sofitel, le plus souvent.Ces « awards » récompensent les agences de voyage, mais aussi les agentsà titre personnel, qui ont réalisé les meilleures ventes chez Thalasso Europe,dont l’offre ne cesse de s’étendre, à découvrir dans sa brochure et sur sonsite Internet www.thalasso-europ.com. (CB)

de zaak ‘konijn Jetairfly’De Rechtbank van Eerste Aanleg heeft een uitspraak gedaan in dezaak van het FOD-incident (Foreign Object Damage), waarbij opnieuwjaarsdag 2007 een konijn in één van de motoren van eenJetairfly-Boeing werd gezogen, met grote vluchtvertragingen totgevolg. Aanvankelijk werd werd in twijfel getrokken of Jetair wel allesin het werk had gesteld voor een snelle oplossing. De rechter oordeeldenu dat er duidelijk sprake was van overmacht, waarvoor Jetair nietverantwoordelijk kon worden gesteld. Bovendien, zo oordeelt derechtbank, “heeft Jetair alle redelijke maatregelen genomen om devlucht zo snel als mogelijk te verzekeren, zodat aan de reisorganisatorgeen tekortkoming kan worden verweten”. Tot eenzelfde conclusiekwam eerder ook al de Geschillencommissie Reizen vorig jaar.

animatie voor de komendezomervakantie in pettoheeft. Voor verblijven in julien augustus staat deanimatie in de Junior Clubsimmers in het teken van deStudio 100 figurenKabouter Plop, Het HuisAnubis en Mega Mindy. Deuitverkoren kleuterklassenwerden via een wedstrijdvoor kinderen vanreisagenten enpersoneelsleden van ThomasCook Belgium geselecteerd.De kinderen, die zichtbaarde dag van hun jonge levenbeleefden, mochten MegaMindy assisteren bij dekleurrijke doop.

Les lauréats: de gauche à droite:l’Award Thalasso de bronze, remportépar l’agent Melissa Armendariz, del’agence Stopover à Uccle; l’or, «agentet agence», remporté par CarmenCarillo, de l’Universelle Liège (icireprésentés par Bruna Ferrari),l’argent, remporté par l’agent MarjoryPauluzzi, de Plein Sud; le bronze«Agence», remporté par Nomades Uccle,représentée par Valérie et Denis, etl’Award Thalasso d’argent «Agence»,remporté par Jetair Center de Waterloo.

Bloemenrivièra (met alshoogtepunten CinqueTerre en Portofino) en eeneen rondreis door Cabo deGata National Park(Almeria). Zoals altijdwordt er verbleven inkleinschaligecharmehotels. Voor meerinfo: [email protected]

Sinds kortvertegenwoordigtKales AirlineServices hetprestigieuzeKingfisher Airlines,volgens Skytrax éénvan de zesvijfsterren airlinesin de wereld.Kingfischer Airlinesvliegt dagelijks vanLondon Heathrownaar Mumbai en Bangalore in Indië. Vanuit deze twee hubs biedt deairline dan verdere connecties aan naar meer dan 60 domestic enregionale bestemmingen in Indië en Azië. Voor de Belgische marktheeft Kingfisher Airlines een akkoord afgesloten met British Midland(BD) voor de interline verbinding naar/van LHR, en de tarieven zijnopgenomen in alle GDS-systemen. Tickets kunnen worden uitgegevenvia BSP. Voor meer informatie: www.flykingfisher.com

EscapePrijspromoties werkenaverechts in de toekomstSpanje en Portugal waren vorig jaar goedvoor 18% van de omzet, zegt PaulRyckaseys. Hij oordeelt dat vooral deIberische costa’s in de klappen delen. Deboekingen voor rondreizen door Spanje enPortugal houden grotendeels stand. Hetbinnenland van Spanje en de noordelijkeprovincies winnen echter aan populariteit,zegt Paul. Het Portugese Madeira tekent enigverlies op. Vroeger trokken veel meerklanten jaarlijks naar dezelfde bestemmingen liefst naar hetzelfde hotel, maar hetaanbod is enorm gegroeid en ik denk datiedereen de Spaanse costa’s intussen welkent. Dat kan eveneens de terugval vanBarcelona verklaren. Het stedenaanbod namtoe en mensen willen wat nieuws ontdekken.Toch krijgen de city-trips forse klappen ennoteren wij dat klanten, en dan vooral grotegezinnen, meer naar appartementen zijngaan vragen. Paul ziet wel een lichteverschuiving naar ‘goedkopereaccommodatie’ en heeft de indruk datjongeren en jonge koppels eerder afhakendan de ouderen. Wie luxe boekte blijft datechter doen, de overigen zoeken wel ietsgoed-kopere oplossingen. Eenprijsvergelijking door de klant met Turkse enTunesische aanbie-dingen kan dit ten deleverklaren, maar de problemen zijn toch veel

minder voelbaar in het segment ‘fly and drive’.Creativiteit blijft de boodschap. Paul ziet eerdereen nadelige weer-slag in promotie acties: “Alswe de prijzen nu te veel laten zakken of allerleiextra’s aanbieden blijven die goedkope prijzenons nog enkele seizoenen achtervolgen enkrijgen we volgend jaar de opmerking dat allesduur is geworden!”

John Pot (Travelcoop)Belangstelling van de jongerenreikt verder dan de costa’sPortugal is inderdaad zeer merkbaar achteruitgegaan, zegt John Pot die met zijn ‘Reiswinkel’vanuit Diest uitgroeide tot specialist Spanje envooral Andalusië. Boekingen naar Portugal enSpanje vormen 15% van zijn omzet. Deterugloop voor deze bestemmingen schrijft hijniet toe aan de crisis, maar aan de te hogeprijzen en het te beperkte all-in aanbod,vergeleken met Turkije. Ook zonzeker en veelgoedkoper Egypte is hierbij een lokker. Deverhouding prijs-kwaliteit is op diebestemmingen gunstiger voor de klant. DeSpaanse en Portugese overheid leverendegelijke promotionele inspanningen, maar hetzijn de hoteliers op het Iberische schiereilanddie innovatiever en flexibeler moeten worden,zegt hij. In Spanje worden hoofdzakelijk decosta’s getroffen. Vooral de Costa Brava enCosta Blanca lijden, terwijl de Costa del Solenigszins stand houdt. Ook de Balearen zijn ietskwetsbaarder: de terugval in Spanje kan ook

BestemmingLissabon

Albufeira

Algarve

> Spanje en Portugal


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


met een vorm van verzadiging maken hebben. John zag wel meerjongeren boeken dan voorheen, maar dan met een brederebestemmingsbelangstelling dan Spanje of Portugal. Regio’s dieklanten trekken met een hoger budget, krijgen minder klappen.John verwijst hierbij naar de Canarische Eilanden en Madeira.Hierdoor kan ook een vijfsterrenkeuze stabiel blijven en ook deluxereizen blijven blijkbaar onaangetast. Op andere bestemmingenstelt hij wel een lichte verschuiving vast naar lagerehotelcategorieën. Hij ziet geen achteruitgang voor rondreizen en deontdekking van het Iberische binnenland en merkwaardig genoegliepen boekingen voor een city-trip Barcelona bij hem niet achteruit!

Viva EspañaSamenwerking met low cost carriers en tochcommissiesViva España verzorgt al jaren reizen naar de costa’s. Productmanager Liesbeth Blanckaert stelt een vertraging van de boekingennaar Spanje vast. De bestemming blijft echter een klassieker, maarmen reserveert later. Zij hoopt er daarbij wel een beetje op, datonze zon het in juli laat afweten. De prijzen zijn de laatste jarenalleszins niet meer verhoogd. Misschien ligt het grootste probleemnog in de vluchtprijzen. Turkije geniet van zeer goedkope vluchtendie uitgevoerd worden door plaatselijke maatschappijen. Hetklassieke vluchtaanbod van lijnen chartervluchten naar Spanjeblijft betrekkelijk duur. Alleen de low-cost maatschappijen slagenerin hun prijzen in bedwang te houden. Viva España biedt zijnklanten al jaren een zeer grote flexibiliteit door gebruik te makenvan low-cost carriers in combinatie met zijn hotels. Onze klant kiestvoor een prijs en niet voor ‘sterren’ en vandaag kun je in elkecategorie rekenen op een onberispelijke hygiëne met kwaliteit.Bovendien ontvangt de reisagent nog een vergoeding voor zijn werk.Waar de bestemming inderdaad achterop hinkt is wat betreft de all-inclusive formules. Het aanbod all-in hotels is nog vrij schaars enwaar het aangeboden wordt is het vaak mits supplement dat vaakvrij duur komt!De Costa Brava is budgetvriendelijk en blijft het over het algemeenzeer goed doen. Bij BEST tours / Viva España noteren we overigenseen zeer stabiel volume. Dat geldt overigens ook voor de CostaBlanca die fors investeerde in een modernisering van dehotelinfrastructuur. Zij evolueerde naar een 4-sterrenaabod, deprijzen bleven behouden en de bestemmingen investeerden inthemaparken en dergelijke om nieuwe klanten aan te trekken. DeCosta Daurada en de costa’s in het Zuiden krijgen de grootsteklappen.De autocarvakanties doen het lang niet zo slecht. Deze boekingenhandhaven zich veel beter dan de vliegreizen. De autocarreizenzullen tijdens het hoogseizoen ook last-minute nog menig reizigeraantrekken. De autocar blijft dan de absolute prijskraker en dat isbij velen doorslaggevend. Liesbeth duimt voor een goed last-minuteseizoen: “De hoteliers mogen niet uit het oog verliezen dat je de lateboekers alleen maar kan aantrekken met prijsverlagingen en meteen beetje geluk… heel slecht weer bij ons”.

Pam VermeulenNieuwe bestemming in binnenlandBij ons kent Spanje en Portugal geen achteruitgang, meldt MurielleBal van Pam Vermeulen. De begeleide vliegbus-reizen halen totvandaag al dezelfde bezetting als het voorbije jaar. Wij behoudenook dezelfde hotelcategorie zijnde 3 of 4*. De prijzen zijn lichtjesgestegen maar dit ligt vooral aan de toch wel opvallend duurderevluchttarieven ( fuel toeslag + taksen ). Onze pakketten bestaanuit Nederlandstalig begeleide rondreizen of citytrips. De citytripshebben een kleine terugval maar dit wordt gecompenseerd dooronze rondreizen.Met de autocar hebben we een volledig nieuwe reis naar Spanje inons aanbod: een 9-daagse begeleide rondreis Cantabria - Bilbao -Baskenland, met een verblijf in Santander, misschien de iets mindergekende kant van Spanje maar zeker het bezoeken waard. Daar zijnnog stukjes ongerepte natuur te ontdekken.Ons publiek is niet echt de jeugd, eerder vanaf 30 jaar tot 75 jaar.Hierin voelen wij dit jaar toch enigszins wel een verjonging omdatonze prijs bestaat uit kant en klare pakketten, zonder fuel toeslagen zonder verrassingen. W.V.

www.escapetravel.be

P O R T U G A L

editie2009

Madeira Azoren Lissabon Porto Algarve

Portugal

HET PITTORESKE ZUIDEN

(1 week Lissabon – Faro) v.a. € 784 pp

Op een rustig tempo maakt U tijdens deze reis kennis met de culturele

hoogtepunten in Lissabon, geniet U van het mooie uitzicht op één van de

vele terrasjes of miradouros en moet U zeker een “Pastel de Belém” proe-

ven voor U vertrekt naar de zonovergoten Alentejo. Vanuit Evora, de histo-

rische parel van de streek, rijdt U door een landschap van graan, kurk-en

olijfbomen, dolmen en ruïnes en talrijke witte dorpjes. Nadien kan U in de

Algarve uitrusten aan één van de vele stranden en baaien of landinwaarts

trekken en U culinair laten verwennen door de maritieme keuken.

Escape Elegance

Nacht 1: Hotel Tivoli Jardim (Lisboa)


Nacht 3: M’ar de Ar Muralhas (Lisboa – Evora +/-130km)

Nacht 4: M’ar de Ar Muralhas (Evora)

Nacht 5: Vila Gale Praia (Evora – Albufeira +/-265km)

Nacht 6: Vila Gale Praia (Albufeira)

Nacht 7 : Vila Gale Praia (Albufeira – Faro +/-45km)

Vertrek: elke dag t.e.m. 31/10/09

Inbegrepen: lijnvlucht BRU-LIS/FAO-BRU, 7 overnachtingen in dubbele

kamer met ontbijt

Niet Inbegrepen: Huurwagen, annulatieverzekering

TAP Portugal is Uw expert voor Portugal, Brazilië en Afrika.

Vanuit Brussel biedt TAP 4 dagelijkse vluchten aan naar

Lissabon en 1 vlucht per dag naar Porto. Zonder de connecties

naar Faro, Madeira en de Azoren te vergeten.

057515_TravelExpr_NL_102x297:057515_nl 21-04-2009 15:23 Pagina


newsDesktop

Kronplatz heeft weinig last van crisisDe vakantieregio Kronplatz (Zuid-Tirol) heeft globaal een prima 2008 achterde rug, met in totaal 673.809 aankomsten. De gasten bleven gemiddeld 5,3dagen, in de zomer zelfs 5,6 dagen. Iets minder dan de helft van het aantalverblijven (nl. 309.560) werd trouwens gerealiseerd in de zomer. Echter nietbij het Belgisch publiek: het merkwaardige is dat de Belgen zichhoofdzakelijk tijdens de maanden februari en maart in dichte drommenkomen onderdompelen in de wintersportambiance. Vanuit de invalshoek vande nationaliteiten gezien eindigde het Belgische publiek in de zomer 2008slechts zesde (na Italië, Duitsland, Nederland, Oostenrijk en Zwitserland).Dit resultaat ligt in het verlengde van voorgaande jaren. Heidi Hauser,directeur van de Toerismevereniging Vakantieregio Kronplatz, is er echtersterk van overtuigd dat er nog heel wat rek in zit bij het Belgisch publiek inde zomer.Het algemeen optimisme van Toerismevereniging Kronplatz wordt gevoeddoor de voortreffelijke (voorlopige) resultaten van de afgelopen winter-toppers februari en maart. Er is, in volle economische crisis, sprake vanamper 1% teruggang in vergelijking met het recordjaar 2008. De zomer2009 is eens te meer rijk aan evenementen in het vakantiegebied Kronplatz.Vooral Bruneck is terzake opnieuw zeer actief met onder meer de Bruneckezomerconcerten (14 juli tot 25 augustus) en het Altstadtfest (24 tot 26 juli).Omgekeerd wil de Kronplatz zich ook nog eens hier manifesteren met eennadrukkelijke aanwezigheid tijdens het Artiestengala en op Zotte Maandag,resp. op 19 en 20 juli in het West-Vlaamse Pittem.Het vakantiegebied

Papoea Nieuw-Guineavoor het eerst in BrusselIn het kader van een Europese tournee heeft de toeristische dienst vanPapua Nieuw-Guinea in Brussel -voor de eerste maal überhaupt- eenvoorstelling gegeven van het toeristisch potentieel van deeilandengroep. ‘We krijgen jaarlijks zo’n 40.000 toeristen per jaar opbezoek. Zowat de helft daarvan zijn Australiërs. Andere belangrijkemarkten zijn in Europa Groot-Brittannië en Duitsland, de VS en Japan’,verduidelijkt Leith Isaac, marketing manager van de TourismPromotion Authority. Bestemmingsspecialist Asteria Expeditionshanteert voor Papoea de slogan ‘dé belevenis van uw reisleven’. Na depresentatie begon het ons te dagen waarom: een land van 5,5 miljoeninwoners op een oppervlakte die bijna 16 maal België bedraagt, eeneconomie waar ruilhandel nog een belangrijke rol speelt, maar ookoverweldigende natuurervaringen zowel te land, in de lucht als onderwater, fascinerende ontmoetingen met totaal andere culturen, festivalswaar je ogen en oren te kort komt om alle prikkels te registreren. PaulLoose en Annick Desmet erkennen wel dat Papoea geen goedkopebestemming is, ‘maar dat heeft alles te maken met het feit dat jezoveel privévluchten moet inschakelen om het uitgestrekte land tekunnen bereizen’. Eén ding lijkt wel duidelijk: wie de inspanning doet,krijgt veel in ruil. Begin september reist Asteria, onder leiding vanervaren gids Herman Hannon (de oprichter van Asteria Travel enpromotor van deze bestemming is door de lokale autoriteitenopgenomen in de Orde van Logohu, de hoogste onderscheiding. Dezereis wordt zijn 38e bezoek!) naar aanleiding van het Goroka festivalnaar Papoea Nieuw-Guinea. Belgen hebben voor deze bestemming

Enregistrement rapide pour lesclients de Sunny CarsSunny Cars introduit spécialement pour les destinationsensoleillées populaires d’Alicante, Palma de Majorque, Malaga etFaro l’enregistrement rapide. De ce fait, les clients ne doivent plusprendre place dans la file lorsqu’ils arrivent dans ces aéroportspour prendre possession de leurs voitures de location. Ce serviceexclusif coûte de 20 euros (Portugal) à 40 euros (Espagne) parsemaine et c’est une commission pour l’agence de voyages.L’enregistrement rapide est un service personnel. Cela veut direque le client est reçu à un comptoir séparé par un collaborateur quil’aide rapidement et efficacement. Michael Wetzel, directeurgénéral : « Ce nouveau service assure un début de vacances ensouplesse, ce qui est indispensable pour de nombreux vacanciers etnotamment les familles. Nous sommes donc très fiers que SunnyCars le propose en exclusivité. » Le nouveau paquet a commeavantage complémentaire qu’un deuxième conducteur est comprisdans le prix. La règle « enlèvement avec le plein d’essence, remiseavec le plein d’essence » est également d’application. Ainsi, nousne prenons pas en compte des frais de carburant plus élevés que letarif que le client paie lui-même à la pompe.

Kandidatuur Aegean Airlines voortoetreding Star AlliancegoedgekeurdEind vorige maand heeft de Raad van Bestuur van Star Alliance dekandidatuur voor toetreding van het Griekse Aegean Airlinesgoedgekeurd. “Aegean Airlines is een waardevolle aanwinst voor hetStar Alliance-netwerk. Zijn thuismarkt Griekenland is strategischbelangrijk omwille van zijn ligging in het oostelijk MiddellandseZeegebied. Het is hierdoor de belangrijkste zuidoostelijke toegangs-poort tot de Europese Unie”, aldus Jaan Albrecht, de CEO van StarAlliance.Het beursgenoteerde Aegean Airlines werd zo’n 10 jaar geledenopgericht en heeft een vloot van 31 vliegtuigen die in totaal 47nationale en internatonale routes verzorgen, goed voor zo’n 200vluchten per dag. Door het toekomstige lidmaatschap tot Star Alliancekrijgt Aegean Airlines wereldwijd toegang tot heel wat markten met

SpaanseUnescostedenstellen zich voorOp een druk bijgewoonde workshop inThe Dominican hebben de Spaansesteden, die door de Unesco zijnuitgeroepen tot werelderfgoed zich

‘bijna down under’een visum nodig. Datwordt vlot afgeleverdop de ambassade inBrussel. Meerinformatie:www.pngtourism.org.pg(EB)

Kronplatz legt dit jaar als zomer-attractie meer dan ooit het accent opzijn natuurgebieden. Er zijn er liefstdrie met Fennes-Sennes-Prags, Puez-Geisler en Riesenferner Ahrn.Opvallend zijn de onderling grotecontrasten tussen de zuidelijk gelegenDolomieten en het oergesteente van deRiesenferners in het noorden. Meerinfo: www.kronplatz.com (DS)

Annick Desmet, ambassadeur Peter Maginde,Paul Loose en Leith Isaac

Natuurpark Puez-Geisler(foto Herbert Thoma)

voorgesteld aan reisagenten, touroperators en pers. Het gaat in totaal om13 bestemmingen: steden in de brede gordel rond de hoofdstad Madrid(zoals de geboortestad van Cervantes Alcala de Henares, Avila, Segovia,universiteitsstad Salamanca, Toledo en Cuenca), in Extremadura (Mérida,Caceres), bekende toeristische trekpleisters als Cordoba en Santiago deCompostela evenals Tarragona en de eilandlocaties San Cristobal de laLaguna (op Tenerife) en Ibiza. De workshop kadert in een vernieuwdestrategie om het toeristisch potentieel van de vermelde bestemmingenopnieuw aan te zwengelen. Meer informatie over de betrokken steden vindje op www.ciudadespatrimonio.org (EB)

een grote Griekse gemeenschap zoalsAustralië, Canada, Zuid-Afrika en deVerenigde Staten. Bovendien zullenook zakenreizigers uit Griekenlandvoordeel doen met de troeven vanStar Alliance. De integratieteams vanAegean Airlines en Star Alliancebeginnen binnenkort aan de integratiedie naar schatting zo’n 12 maanden inbeslag zal nemen.


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


Aviation


en deux motsintervention des Etats-Unis, à cause de laprésence à son bord du journaliste franco-colombien Hernando Calvo Hospina. Celui-cifigurait en effet sur le “No Fly List”, mais nele savait pas. Le pilote du Boeing 777,contacté en plein vol, a reçu l’interdiction desurvoler le territoire US. Le journaliste (etécrivain) en question se rendait au Nicaraguapour un reportage pour “Le Monde diploma-tique”. Cette interdiction américaine a obligél’avion à atterrir en Martinique avant derepartir pour le Mexique. Calvo est unColombien exilé politique en France quidénonce souvent le gouvernement Uribe.Air France qui a subi des frais importantsdans cette opération s’étonne que laTransport Security Administration (TSA) aitcommuniqué cette information “après ledécollage de l’avion, ce qui est inhabituel.Mais de toute façon, il n’était pas questiond’atterrir aux States. La “No fly list”compte, paraît-il, quelque 50.000 noms. Ellea été mise en place par l’administration Bushaprès les attentats de septembre 2001 et sescritères sont assez opaques. Il est vrai qu’ony trouve aussi le nom d’un certain EdwardKennedy et le sénateur du même nom en asubi les conséquences amères. Mais que faitObama?

Plan d’urgencechez IberiaIberia a perdu 92,6 millions d’euros au coursdu premier trimestre 2009. En conséquencede quoi, la compagnie espagnole a décidéd’appliquer immédiatement un plan deréduction des dépenses 110 à 125 millionsd’EUR et de suspendre provisoirement desplans d’investissement de 80 à 90 millionsd’EUR. Les réductions des dépensesporteront sur des baisses de capacité, desréductions de coûts salariaux, mais lessuspensions d’investissements n’affecterontpas ceux relatifs aux services à la clientèle,a annoncé la compagnie. Des licenciementsprovisoires sont à craindre surtout sur lesmarchés les plus touchés par la crise et desnégociations en ce sens ont été entreprisesavec les syndicats. La construction d’unimmeuble spécifique pour les équipages àMadrid-Barajas a été mis au frigo; enrevanche Iberia a annoncé que le programmede modernisation des lounges VIP serapoursuivi. Quelque cinq Airbus A320 serontmis au sol. Outre la crise générale, Iberia asubi en ce début d’année la grève du zèle depilotes et quelques sévères conditionsclimatiques en Espagne, des tempêtes deneige, notamment.

Qu’est-ce qui dérangeles Belges en avion?British Airways, qui a l’habitude de réaliser dessondages qui sortent un peu de la norme(rappelez-vous, à l’occasion de la Saint-Valentin, les habitudes de “drague” dans lesavions), a demandé cette fois aux voyageurs cequi les agaçait le plus en vol. Eh bien, pour81% des Belges (et 64% des Européens), cesont les passagers qui cognent l’arrière de leursiège (avec les coques en Business, ça doit êtredifficile!). 71% sont irrités par les parents quine maîtrisent pas leurs enfants (ce qui rejointla première constatation, cela dit). 57%s’énervent à cause des passagers impatientsqui commencent à se lever dès que l’avion aatterri pour être les premiers à quitter l’avion.56% n’acceptent pas les passagers qui seplaignent tout au long du voyage et 52% sontagacés par leurs voisins qui s’allongent dansleur siège en prenant la place d’autrespassagers. Moi, ce qui m’agace, c’est quand lepassager devant moi a pris le dernier journalque j’avais choisi ou le dernier plat de poissonque j’aimais. Ou celui qui a mis sa grosse valiseau-dessus, dans mon “bin” en chiffonnant monimperméable. Ou celui qui me tient conversa-tion alors que j’ai envie de dormir. Ou celle quipue le patchouli ou qui mange en faisant dubruit. Ou celui qui... bon, j’arrête et j’avoue.J’aime bien voyager seul. Et en ce moment,c’est souvent le cas.

American a repeint undes 777 aux couleurs deOneworld.

AA joue la carte OneworldA l’instar de ce qui se fait depuis trèslongtemps chez Star Alliance, les dixcompagnies membres de Oneworld ont décidéde peindre un ou plusieurs des avions deleurs flottes aux couleurs de l’alliance. Nousavons vu le mois dernier ce que cela donnaitsur un avion de Royal Jordanian et voici lerésultat chez American Airlines. Le premieravion d’AA aux couleurs Oneworld est unBoeing 777. Suivront un autre 777, un 767et 757. En tout, quelque 40 appareils decompagnies de Oneworld seront repeints dela sorte.

Contacts entre LiègeAirport et l’Etat d’ArizonaLa nouvelle est passée complètementinaperçue dans la presse d’informationgénérale et pourtant elle est d’importance.Un communiqué de l’aéroport de Liègenous a signalé que “suite à la mission duBureau du Parlement wallon en Californieoù des contacts ont été pris par leprésident du Parlement wallon, MonsieurJosé Happart, par ailleurs président deLiège Airport, Liège Airport a étécontacté par les autorités de l’Etatd’Arizona et plus particulièrement parcelles de Phoenix. Ces premiers contactsvisent à examiner des possibilités decollaboration avec l’aéroport de Phoenix-Mesa en ce qui concerne le cargo.”Accessoirement, Liège Airport signalequ’une telle demande de collaboration aégalement été formulée à l’égard del’aéroport de Charleroi.Le président Happart (qui ne se présenteplus aux élections, donc, on ne peut pasnous accuser de publicité tapageuse) tientaussi à rappeler que “Liège Airport a déjàsigné des accords de collaboration avecl’aéroport de Chisinau en Moldavie et avecl’aéroport de Ningbo en Chine”. Que l’onne vienne plus nous dire que la missionparlementaire en Californie et en Arizonan’a servi à rien!

Vol Air France détournéà cause d’un journalisteNous disons bien que le vol en question a étédétourné “à cause” d’un journaliste et pas“par” un journaliste! Le 18 avril dernier, unavion d’Air France qui faisait route versMexico a été détourné de son itinéraire sur

Sachezencore que:• FlyOnAir a repris ses vols estivaux entreCharleroi et Pescara dans les Abruzzes.Actuellement, au départ de l’aéroportcarolorégien, pas moins de treize destina-tions italiennes sont accessibles.• Harry Hohmeister a été désigné CEO parle conseil d’administration de Swiss, enremplacement de Christoph Franz.Hohmeister (45 ans) était membre de ladirection de Swiss depuis 2005. Il entreraen fonction le 1er juillet. Franz prendra encharge la direction Passagers du groupeLufthansa.• L’Union européenne et le gouvernementcanadien ont signé un accord “Open Skies”entre les deux entités. Il permet auxcompagnies de l’UE et du Canada d’opérerdes vols internationaux au départ del’autre continent et ultérieurement àl’intérieur-même des deux entités.• Ethiopian Airlines a annoncé l’ouverturede nouvelles lignes entre Addis Abeba,d’une part, Malabo (Guinée Equatoriale) etRiyadh, d’autre part. Ethiopian dessertBruxelles et a des accords de code-shareavec Brussels Airlines.• Les aéroports européens ont annoncé unrecul de 12,4% de la fréquentation depassagers au cours du premier trimestre2009. Le nombre de mouvements d’avionsa décru, lui, de 9,8%.

P.A.

The Northern Europe and Dubai are moreprecious aboard of Costa Luminosa.

THE ONLY 92,600 CARATDIAMOND IN THE WORLD.

The hugest diamond you’ve ever seen: 92,600 tons of beauty, elegance and harmony.Costa Luminosa, the ship dedicated to light, will dazzle you with its suites, restaurants,art pieces. It will excite you with its great golf, Gran Prix Simulator and 4D movie theatre.It will relax you with the Samsara Spa’s rituals and perfumes. Treat yourself to a preciousdream on the routes to Dubai and to the great North. A Costa Luminosa cruise is forever.

ABU DHABI

BAHREIN

DUBAIFOUDJAÏRAH

MASQAT

ann_corpo_travel2.indd 1 9/04/09 14:56:06


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32



Verwennerij ineen idyllisch decorWe hebben de winter ingeruild voor wat idyllischer oorden en zetten koersrichting Saint-Thomas. Daar worden we verwacht voor een tocht met deSeadream. Verslag van een droom.

kleine schip. De Filipijnse hoofdtechnicusnoemt het hier aangenaam werken, eenwereld van verschil met de cargowereldwaar hij eerst actief was. De jongeconciërge Maike is nog explicieter: ‘Ik hebvroeger op de QE2 gewerkt. Daar is allesheel hiërarchisch en strak georganiseerd.Hier hebben wij één mess, iedereen kentmekaar en springt in als er wat moetgedaan worden. Nee, ik ga nooit meer terugnaar grote schepen’.

Culinaire verwennerijEen niet onbelangrijk aspect van het levenaan boord is de catering. Telkens alsSeadream zijn passagiers uitwuift (om ’snamiddags nieuwe gasten te verwelkomen)is het alle hens aan dek. ‘Ik geef drie wekenvooraf door wat we nodig hebben, zo hebbenonze leveranciers tijd om alles te zoeken.Enkel als we in de Middellandse Zeeaanmeren ga ik elke dag naar de markt. Dekeuze aan verse producten daar isoverweldigend’. De hele crew verstouwt bijhet begin van elke cruise in een mum vantijd de hele bestellijst aan producten endrank naar het schip –goed voor eenvolgende verwentrip.Want verwend worden we. Niet minder dannegen koks uit diverse windstreken, metervaring in tophotels en/ofsterrenrestaurants, en een hele batterijobers staan de klok rond paraat om zoveelmogelijk de wensen van de gasten tevervullen. ‘Iemand vroeg mij vanmorgen ofer geen bouillabaise op het menu staat. Wel,binnen twee dagen zal je een bouillabaisegeserveerd krijgen zoals je ze nog niet vaakgeproefd hebt. Of nog: ik had gedacht datmet zoveel Amerikanen aan boord vlees hetpopulairst zou zijn. Omdat de meestemensen vis hebben gekozen, heb ik demenukaart aangepast’, legt chefkok SudeshKishore uit.Elke avond, onder een schitterendesterrenhemel op het achterdek,onderwerpen we ons dan ook graag, onderhet deskundig advies van onze Hongaarsemaître d’hôtel Gabor, aan de culinairetoverkunsten. Het resultaat is telkensverbluffend: het ene hoogstaande gerechtvolgt het andere, met als absoluut summumhet dessert -zeker voor het vrouwelijk deelvan de gasten. Pattissier Garfield, eenoudgediende op Seadream uit Noord-Ierland(die meteen bewijst dat vooroordelen overBritse keuken op los zand gebouwd zijn), isnaar eigen zeggen al lang de tel kwijt vanhet aantal dames dat hem al ten huwelijkheeft gevraagd.‘Het spannendste moment voor mij is als ikde gastencommentaren mag doornemen.

Cruises

Het schipAls we ’s ochtends vanop de heuvels boven St-Thomas een blik werpen op de haven isSeadream I net aangemeerd. In vergelijkingmet het megaschip ernaast lijkt ons schip eennietig stulpje: een villa versus eenappartementsgebouw zeg maar.Kleinschaligheid betekent echter niet dat erbeknibbeld wordt op het service- niveau, welintegendeel: de 94 crewleden zullen er dekomende dagen alles aan doen om de 109aanwezige gasten te pamperen.Als het hoofd van het team verwelkomt deNoorse kapitein Berg, tesamen met twee damesvan de Thaise spa-equipe, een voor een detoestromende passagiers. ‘Neem plaats. Eenglaasje champagne?’ (dat maar niet leeg wilgeraken). De toon is meteen gezet: hier isgenieten en verwennerij de norm. Weondergaan gewillig…

‘Dit is veel aangenamerwerken’Verloren lopen op een schip met 5passagiersdekken, 105 meter lang en 14 meterbreed, is moeilijk. Maar wat doe je dan eenganse dag als er geen groteentertainmentfaciliteiten zoals op de groteschepen aan boord zijn? ‘Goh, ik weet nietwaar onze tieners uithangen’, verzucht eenNew Yorkse moeder. ‘Ik vermoed dat ze de dvd-bibliotheek raadplegen en voor tv hangen’. Hetalternatief is deelnemen aan de uitstappen diede Welshe activities director Richard dagelijkskomt voorstellen, gebruik maken van de spa- enfitnessruimtes aan boord of gewoon niks doenen relaxen. Wij kiezen voor een gezonde mix.Dat geeft ons ook gelegenheid om nader kenniste maken met het leven zoals het is op deSeadream en de internationaal getintebemanning. De meerderheid onder hen zijnFilipino’s, maar voor de strategische enpublieke posities wordt toch vooralgerecruteerd in Europa en nieuwe landen zoalsZuid-Afrika. ‘Seadream heeft een reputatiehoog te houden, vandaar dat we proberen debeste mensen aan te trekken. Sinds enige tijdhebben we ook een selectiebureau in Zuid-Afrika, die leveren heel goeie krachten’, legt deFranse hotelmanager Christophe Cornu uit.En dat merk je als gast ook wel: het gros vande bemanning loopt er goedgemutst bij en isimmer vriendelijk. ‘Je vraag of dat niet moeilijkis, is een typische journalistenvraag. Wie zijnjob niet doodgraag doet, voelt snel dat dit nietsvoor hem of haar is en haakt af’. De Duitseober Sebastian is nieuw maar heeft zich meteenop zijn werk gestort, en dat gaat hem duidelijkgoed af. Hij kent Seadream van vroeger en is naeen ommetje in de Londense butlerwereld terugaan boord.Opvallend: de meeste mensen werken hier almeerdere jaren en tonen zich verknocht aan dit

Champagne enkaviaar-splash

Bij verwennerij hoort ookThaise massage

Idyllische hoekjes en strandenop St-Barts


BestemmingCoverstoryGeboortedatum: 11 juni 1972

Burgerlijke stand: Gehuwd

Kinderen: Alexis, 9 jaar enInès, 6 jaar

Sterrenbeeld: Tweeling

Studie: Graduaat Marketing

Talenkennis: Frans,Nederlands (ik doe mijnbest!), Engels

Geboortedatum: 15/04/1959

Burgerlijke stand: Gehuwdmet Jacqueline, 4 kinderen:(Céline, Audrey, Scott, Mike)

Sterrenbeeld: Ram

Studie: Licence SciencesPolitiques & RelationsInternationales (ULB)

Talenkennis: Frans,Nederlands, Engels

Steekkaart Robert Pascual Steekkaart Patrick Pourbaix

Hobbies?Tijd met mijn kinderendoorbrengen, reizen, uit etengaan met vrienden.

Welke souvenirs breng je meevan op reis?Foto’s, dàt zijn de souvenirs dieik meebreng, en liefst zoveelmogelijk, zodat ik altijd kanterugblikken op de reis.

Welk land ter wereld heeft hetmeeste indruk op je gemaakt?Waarom?Mauritius omwille van deprachtige stranden en vooral devriendelijke bevolking. Er is eenongelofelijke cultuurmix:Hindoes, Moslims, Christenen,etc… en al deze mensen lijken inperfecte harmonie met elkaar televen.

Hoe reis je zelf het liefst?Het zou ongeloofwaardig klinkenmoest ik zeggen dat ik het liefstop cruise vertrek… (lacht)Daarom zeg ik dat ik hotels ofvakantieclubs verkies bovenrugzaktoerisme.Uiteraard hou ik erg van nieuwetrendy hotels zoals er nu meer enmeer in Brussel verschijnen.

Wat wou je als kind altijdworden?politieagent te paard!

Welke karaktertrekken vanjezelf zie je nu bij je eigenkinderen terug?Humor en sociaal contact. Zeleggen makkelijk contact, staanopen voor vanalles en houdenwel van een goeie mop.

Ben je een sociaal dier of eenEizelganger?Ik beschouw mezelf als eensociaal iemand. Ik hou vanomgaan met andere mensen envooral van het leggen vannieuwe contacten.

Wat is de beste raad die je ooitgekregen hebt?Dat 80% van de problemenzichzelf oplossen en dat je somsgewoon vertrouwen moet hebbenin wat gaat gebeuren.

Al snelheidsboetes gehad?Ja maar nooit overdreven. Dezwaarste ooit was voor eenberekende snelheid van 145 km/u.

Waarop bespaar je niet graag?Op eten. Ik hou van eten en hetklaarmaken van kleinegerechtjes. Meestal is er genoegvoor enkele dagen want ik koopaltijd teveel.

Welke andere functie in onzesector zie je jezelf vervullen?Ik zou met plezier kunnenwerken voor een groot hotel inBelgië of buitenland, als publicrelations.

Wat is jouw lievelingsgerecht?En welke drank mag daarbij?Ik ben Spaans van origine enmijn vader is chef kok. Je kan medus altijd verleiden met eengoede Zarzuela (visschotel) eneen glas rode wijn uit Rioja (zelfsal hoort bij vis een witte wijn).

Van welke club ben je (actief)lid?Een fitnessclub. Ik steun ook deWLW (De Waterleeuwen), dezwemclub van mijn kinderen.

Ben je een ochtendtype ofnachtmens?Eerder een ochtendlijk type,maar niet om 6u. Ik heb hetgevoel dat mijn dag om zeep isals ik te laat opsta.

Waarvoor mag je je altijdwakker maken?Voor een toffe dag met mijnkinderen, dat mag in België zijnof elders, of voor een vakantie.

Hobbies?Hockey, tennis, golf, muziek.

Welke souvenirs breng jemee van op reis?Foto’s.

Welk land ter wereld heefthet meeste indruk op jegemaakt?De USA, omwille van debusiness mentaliteit die erheerst

Hoe reis je zelf het liefst?Met de hele familie.

Wat wou je als kind altijdworden?Een showman, zanger.

Welke karaktertrekken vanjezelf zie je nu bij je eigenkinderen terug?Creativiteit en een grote liefdevoor muziek.

Ben je een sociaal dier ofeen Eizelganger?Een mix van de twee.

Wat is de beste raad die jeooit gekregen hebt?Begin enkel aan projecten dieje kan afwerken.

Al snelheidsboetes gehad?Ja, maar niet dikwijls.

Waarop bespaar je nietgraag?Op goed eten en goededranken

Wat kies je: garanties ofrisico?Ik hou van berekende risico’s.

Wat is jouw lievelings-gerecht? En welke drankmag daarbij?Topkwaliteitsvlees, gegrild,met een zeer goede rode wijnerbij.

Van welke club ben je (actief)lid?Ik ben voorzitter van deBelgische en Brusselse SkalClub.

Ben je een ochtendtype ofnachtmens?Alles kan, maar ik maak in iedergeval altijd heel langewerkdagen.

Waarvoor mag je je altijdwakker maken?Voor creatieve projecten!

What’snext?Robert Pascual is duidelijktrots op wat Costa Cruises devolgende jaren nog in pettoheeft.“Toen ik in Venetië landde omaan boord van de Luminosa testappen zag ik vanuit hetvliegtuig de scheepswerf vanMarghera. En daar lag hetzusterschip, de CostaDeliziosa, dat begin 2010wordt geleverd. In Genuawordt ondertussen gewerktaan het vierde en vijfdezusterschip van de Concordiaklasse (lente 2001 en 2012).De Costa vloot bestaat nureeds uit 14 schepen. Daarkomen dus nog 3 eenheden bij.Voor de laatste twee schepenhebben we trouwensreisagenten gevraagd om opzoek te gaan naar originelenamen. Van over heel Europahebben we al duizenden ideeënbinnen.”


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132



Cruises

Riviercruises bij Cruise SelectionRony Broun heeft zijn bekende portfolio met o.m. Cunard,Seabourn en Princess uitgebreid met riviercruises. Op 15mei legde de Rhein Prinzessin voor het eerst aan inAntwerpen, wat meteen de start was van dit nieuwsegment voor de firma uit Brecht.De Rhein Prinzessin charmeert door haar aantrekkelijkklassiek design met veel hout, warme kleuren en maritiemgetinte elementen. Zoals op bijna elk riviercruiseschip iser vooraan een lounge met bar, en achteraan een cosyrestaurant met panoramische ramen, essentieel om tekunnen genieten van de voorbijglijdende landschappen.De hutten met telkens 2 aparte bedden zijn erg ruim metgrote ramen. Onderaan kan het raam niet open maar hebje wel een fraai zicht doordat het wateroppervlak zodichtbij is. Bovenaan zijn er kleine balkonnetjes, méér dande zogenaamde French balconies, want je kan er gaanzitten, wat toch tamelijk uniek is. Ook speciaal is eensmal promenadedek (eerder een wandelstrook) waar jerondom rond het schip kan bewegen als het zonnedekontoegankelijk is omwille van passages onder lagebruggen.Cruise Selection biedt met de Rhein Prinzessin tweepromotionele korte cruises aan langs Rijn en Moezel,

Caraïben daarentegen zijn de stranden dehoofdattractie en beperkt het aanbod in deaanleghavens zich hoofdzakelijk totpittoreske shoppingmogelijkheden enrelaxen. De eilanden verkennen met deaanwezige mountainbikes of per huurautokan, maar zal naar cultuur dorstende gastenmisschien wat op hun honger laten.Dat stemt overeen wat we eerder haddengenoteerd op de brug, bij monde van vice-kapitein, de Ijslander Steinar Holmsteinsson:‘We kennen het gebied, we hebben hetallemaal gezien, vandaar dat de meesten vanons zelden van boord gaan’.

Economische levenslijnDe eilanders doen alleszins hun uiterste bestom de horden cruisetoeristen ter wille tezijn. De influx van 100 Seadreamgasten ismaar klein bier tegen wat de grote schepenvan RCI, MSC en andere rederijen lossen alsze een haven aandoen. ‘Heb je die driemastodonten vanmorgen gezien in Tortola?Dat zijn telkens 2000 passagiers –terwijl heteiland ocharme zelf amper een paar duizendinwoners telt’, laat een crewmember zichontvallen.Uit diverse gesprekken ter plaatse valt op temaken dat de doortocht tussen november enapril van de talloze cruiseschepen op deverschillende Caraïbische eilanden zorgtvoor een belangrijke economische impuls.‘We betalen misschien meer voor onzeproducten dan andere rederijen. Maar weweten dan ook dat we de nodige kwaliteitkrijgen’, stipte kok Sudesh aan. Ook voor deleveranciers van huurwagens, excursies enandere diensten zijn cruisegangersongetwijfeld een niet onbelangrijke bron vaninkomsten. En dan hebben we het nog nietover de vele (juwelen en andere) shops,restaurants, bars en andere tertiairebedrijven wier aanbod bijna exclusief op dezevakantiegangers is afgestemd. ‘Vanaf aprilwordt het hier heel kalmpjes’, fluistert eenchauffeur ons in dat verband stilletjes toe.Het is inderdaad bijna zover: ‘Vraag hetmaar na bij de bemanning. Op het eind vanhet Caraïbisch seizoen snakt iedereen naarde Middellandse Zee, zes maand later kijktiedereen weer reikhalzend uit naar deCaraïben’, geeft hoofdanimator Richard onsmee, als wij mekaar bij het afscheid de handschudden.Het ontschepen voelt als ontwaken uit eendiepe droom. ‘Vanaf morgen zal niemand onsmeer bedienen. We moeten opnieuw beginnensparen’, roepen enkele Amerikaanse gastenverschrikt uit. Ze hadden nooit eerder eencruisevakantie geboekt. ‘Dit was echtfantastisch als ervaring. Het enige probleemis: we hebben nu van het beste geproefd. Eengewone cruise zal hier nooit aan kunnentippen’. Eén van de weinige Europeanen aanboord, met veel cruiseervaring, is strengmaar rechtvaardig in zijn oordeel: ‘Hetformele gedoe op andere, zeker Britse,schepen is weerzinwekkend. Geen smoking,geen eten. Het informele karakter van ditschip zint me meer. En jullie hebben ons echtwel in de watten gelegd, bedankt mannen’.

Erik BrustenMet dank aan Palmair (www.palmair.be) enSeadream (www.seadream.com).

Seadream heeft van deAmerikaanse overheid, alsallereerste!, een score van 100 %gekregen voor hygiëne envoedselveiligheid, da’s heelbelangrijk voor ons. Maar ik bentoch benieuwd om te weten watonze gasten ervan vonden’. Wekunnen de vriendelijke man uitNew Delhi geruststellen: het waspico bello.

‘Where are we today?’Bij al dat goede leven zou je bijnauit het oog verliezen dat deSeadream ook een vaarrouteaflegt, in onze geval tussen devroegere vrijhaven St-Thomas enSan Juan. Tussen deMaagdeneilanden en Puerto Ricois de afstand an sich niet heelgroot, maar onze tijdelijkethuisbasis kiest –geheel in de lijnvan de huisfilosofie- voor een easygoing-aanpak: een beetje varen,voor anker gaan en despeldenkoppen van eilanden diedit stukje van de Caraïbenbevolken, verkennen.De stranden en waterkleur zijn erbijwijlen paradijselijk, deaangedane stadjes pittoresk en delandschappen idyllisch.Achtereenvolgens doen we zo St-John, St-Barts, St-Martin enVirgin Gorda aan. Die laatstehalte, met zicht op het privé-eiland van Richard Branson, ishet schouwtoneel voor debefaamde ‘champagne and caviarsplash’: hotelmanager Christopheen hoofdkok Sudesh nodigen allegasten uit om (Amerikaanse)kaviaar te komen proeven (in hetwater!), geflankeerd door obers inflashy outfit die à volonté glazenchampagne uitdelen. Intussen isde hele cateringmachineovergebracht naar het strand,waar ons nog maar eens eenheerlijke maaltijd wacht. En danis het tijd voor watersport,zwemmen of siësta.Dat sommige gasten tussen aldeze verwennerij even uit het oogverliezen waar we nu precies zijnaanbeland, is legio. ‘Waar zijn wevandaag?’, opperde iemand na dederde dag. De obers endienstdoende bestemmings-encyclopedie Richard komen jedan graag vertellen wat deontspanningsmogelijkheden ofexcursies zijn, de pendelbootzorgt voor een continuëoverzetservice naar het vastelandvan dienst. En daar wacht daneen lokale agent die deSeadreamgasten meeneemt naarhet strand.Dat is het grote verschil tussenhet Caraïbisch vaargebied en deMiddellandse Zee: in de marenostrum puilt het uit van stedenen een groot cultuuraanbod. In de

Cruise & Ferry kort

telkens vier dagen in oktober(met bus vanuit België).Andere schepen in de portefeuillezijn de Prinses Juliana, de Gloriaen de Rhine Princess, met eenmooi aanbod van cruises op deEuropese rivieren, waaronderRijn en Donau. (ML)

RonyBroun bijde RheinPrinzessin

Nieuwe dienst Zeebrugge-SchotlandZeebrugge heeft opnieuw een verbinding naar Schotland,ditmaal met Norfolkline, bekend van onder meer de dienstDunkerque-Dover. Norfolkline charterde voor deze diensteen nieuw schip, de Scottish Viking. Die arriveerde rechtvan de werf en startte meteen op 18 mei met een eersteovervaart vanuit Zeebrugge. De Scottish Viking is eenzeer robuuste ropax ferry waarbij de grootste capaciteitvan de garagedekken wordt ingenomen door devrachtwagens. Passagiers zijn welkom met hun auto’s,moto’s, campers en zelfs fietsen. Voetgangers wordenechter, net als op de Kanaalroute, niet toegelaten.Het schip is een degelijk werkpaard zonder glamour. Er iseen buffetrestaurant, een bar, een winkeltje, en voor derest bestaat de accommodatie vooral uit zitlounges,vliegtuigstoelen en 107 hutten met toilet en douche. Eenhut is niet verplicht maar aan te raden omdat deovertocht lang duurt. De Scottish Viking vertrekt opmaandag, donderdag en zaterdag uit Zeebrugge (om17u00), en komt na een volle nacht en ochtend aan inRosyth (bij Edinburgh) om 13u00. De eerste afvaart hadeen bezetting van 70%, wat veelbelovend is voor hetzomerseizoen. Norfolkline wordt vertegenwoordigd doorFCM Travel Solutions. (ML)

Royal Caribbean et Dubailand entendentrenforcer leur collaborationRoyal Caribbean International et Dubailand viennent deconclure un accord de collaboration stratégique enmatière de marketing. Cet accord a pour objectif depromouvoir le développement, la croissance et le succèscommercial des deux marques. Royal Caribbean Interna-tional reprendra les attractions de Dubailand, comme parexemple le Dubai Outlet Mall et la Dubai Sports City(regroupant un club de golf, une académie de golf et unstade de cricket) dans son programme d’excursions tandisque Dubailand assurera la promotion des croisières deRoyal Caribbean International au départ de Dubaï par lebiais de son réseau international. De janvier à avril 2010,Royal Caribbean opérera des croisières de sept nuitées audépart de Dubaï à bord du Brilliance of the Seas. Le navirepassera, en début comme en fin de croisière, une nuit àDubaï afin de donner tout le temps nécessaire à sespassagers de visiter cette ville spectaculaire.


>

Het was interessant om ook te luisterennaar de ideeën van architect Joseph Farcus,die met de Luminosa al aan zijn zevendeschip zit voor Costa. “Mensen gaan opcruise om even weg te zijn uit de sleur vanhet dagelijkse leven. Ze verlaten de beganegrond en met hun schip klieven ze door hetzilte nat, weg van de kommer. In feite zijnhet hun dromen die de ultieme bestemmingworden. Daarom kan een schip er nietuitzien als wat ze thuis hebben. Hetinterieur moet helpen om de mensen in dedroom te brengen. Dat is de basis van mijncreaties.Hierbij is het erg belangrijk om de juistegraad van verbazing aan te houden. Demensen stappen aan boord en moeten zichmeteen thuis voelen in die droomwereld-van-één-week. Het interieur mag evenminextreem worden zodat mensen meerderedagen nodig hebben om zich op hun gemakte voelen. Het wow-gevoel moet er meteenzijn” aldus Farcus.Voor de Luminosa koos Farcus voor hetthema “licht”. “Licht en kleur zijn altijd ergbelangrijk in mijn creaties. Ik noem het devierde dimensie. Op dit schip heb ik hetthema licht nog verder uitgewerkt, echterzonder dat er een opvallend verschil is metde rest van de Costa vloot. De basis van hetconcept bestaat uit 120 gigantischelichtsculpturen gemaakt met een veelvoudvan druppelvormige elementen in blauwwitMurano glas.”Zelfs al is de Luminosa “anders”, toch zijnalle familietrekken van Costa aanwezig.Zoals het atrium dat net als een verticaledoos over negen dekken reikt. Of despectaculaire discotheek met videowandenen -vloeren. Niet te vergeten de SamsaraSpa met maar liefst 3.500m? aanmassageruimtes, sauna’s, stoombaden etc…en de bijhorende suites en Samsara restau-rant.“Costa was trouwens de eerste rederij omspecifieke hutten te linken aan het spagebeuren” aldus Pourbaix.Bovenaan het atrium is er hetbuffetrestaurant en nog een dekje hoger hetspecialiteitenrestaurant dat onder auspiciënstaat van Ettore Bocchia, de chef bekendvan de moleculaire keuken.Verder is er de typische bar op het laagsteniveau van het atrium, de brede lounges, hettheater, de ruime hutten en suites met eenonmiskenbare Costa look, en uiteraard deschoorsteen met misschien wel het meestbekende logo uit de ganse cruise sector.Want uit gesprekken met verschillendereisagenten blijkt dat Costa bijna zichzelf

verkoopt. Klanten zijn al erg vertrouwd metde merknaam en vragen dikwijls zelf naar decatalogus.Zoals op de Costa Concordia is ook hier eenFormule 1 simulator. De simulator past ineen pakket wat Costa omschrijft als de “C-wonderen”, met o.a. een 4D cinema, een gansareaal aan Playstation toepassingen (metzelfs ’s avonds Playstationwedstrijden op hetgrote scherm bij het zwembad) en de meestgesofistikeerde golfsimulator, waarbijgeavanceerde software in combinatie metGPS en high definition video de passagiertransponeert naar de beste golfbanen terwereld.Leuk is de combinatie jogging track enrolschaatsbaan op één van de hoogstedekken. Rolschaatsen kunnen ter plekkegehuurd worden, terwijl animatoren ookleren hoe het moet.

Costa Cruises: de toekomstAls we Patrick Pourbaix en Robert Pascualde vraag stellen hoe ze de toekomst zien,bruisen ze van optimisme. “Nu reeds zijn wenummer één in Europa, met in 2008 maarliefst 1,2 miljoen passagiers. Onze voorzitterGianni Onorato heeft voor 2010 een targetvan anderhalf miljoen passagiersvooropgesteld, en dat halen we zeker. En watde crisis betreft denk ik dat we erg goedgeplaatst zijn. Amerikanen zeggen “you onlyhave one shot”. In deze crisis gaan mensenbesparen op hun vakantiebudget. In plaatsvan 2 of 3 keer weg te gaan zullen ze numisschien slechts één belangrijke reis maken.En die ene vakantie moet dan perfect zijn.Precies wat Costa te bieden heeft”.

Tekst & foto’s: Mike Louagie

Samsara SpaDe Samsara Spa van de Costa Luminosa iséén van de grootste wellness centers aanboord van een cruiseschip. Dankzij de liggingover de twee bovenste dekken vooraan heb jein de Spa meestal een prachtig zicht overzee. De Spa is grossomoddo in 4 segmentente verdelen: enerzijds heb je allebehandelingsruimtes voor de diversemassages. Een kleiner deel omvatschoonheidsbehandelingen en kapsalon. Voordie diensten moet je een afspraak maken aande Samsara receptie of telefonisch vanuit dehut.Dan is er het vrije gedeelte met sauna, Turksstoombad, het thalassotherapeutischzwembad met verwarmde zeewaterstralen,tepidarium, meditatie- en relaxatieruimteetc. Tot slot is er ook een grote fitnessruimtemet als nieuwigheid een Technogym Kinesiscircuit (gesofistikeerde trainingsmethode met400 mogelijke bewegingen in 250oefeningen).Om toegang te krijgen tot het vrije gedeelte(omdat je mag gaan wanneer je wil) heb jeeen polsbandje met chip nodig. Bij Samsarasuitepassagiers zit het armbandje in hetpakket, anderen kost het 30 euro per dag.Ik had ook de kans om een Balinese massageuit te proberen. Er werd mij gevraagd om eenkwartier voor het afgesproken uur aanwezigte zijn, om voldoende tijd te hebben om klaarte zijn. Een vinnige Aziatische begeleidt menaar de mannenkleedkamers, geeft me eenbadjas, legt me uit hoe het cijferslot van dekastjes werkt en zegt dat ze in de gang opme zal wachten. Even later volg ik haar naaréén van de mooie behandelingsruimtes. Zelegt in detail uit wat ik moet doen. Ga daarzitten, doe dit, doe dat. Eerst wast ze mijnvoeten in een metalen kom. Op deachtergrond fluiten vogeltjes en klinktOosterse muziek.Dan vertelt ze dat ik op de massagetafelmoet gaan liggen, op de rug, en dat ik mezelfmoet bedekken met de handdoeken. Zemompelt dat ze even buiten gaat staan zodatik in alle discretie mijn badjas kan uitdoen.Zo preuts ben ik niet maar het hoortblijkbaar zo. Plots denk ik aan het contrastmet mijn legerdienst waar ik naakt voor dedokter stond met enkel mijn dossier alsonbruikbare schaamlap.Mijn Aziatische komt voorzichtig terugbinnen, en begint aan een massage van bijnaeen uur. Wat ze allemaal doet? Geen idee.Wat ik wel zeker weet (maar heb het nietkunnen zien) is dat ze op een bepaaldmoment op handen en knieën over mijn rug isgekropen. Hoor ik iemand lachen? Misschienheb ik geslapen of gedroomd? Geen idee. Eénding is zeker: het was fantastisch en ikvoelde me uiterst ontspannen. Uiteraardwerd de droom even doorprikt als ze nogprobeerde om één of ander Elemis product teverkopen tegen stress. Business as usual: zekrijgen een commissie op de verkoop.Spa-behandelingen zijn doorgaans nietgoedkoop, maar ongetwijfeld de moeitewaard om te doen.

DuodoopDe Costa Luminosa werd in Marghera bijVenetië gebouwd, terwijl aan de anderekant van Italië de Genuezen vorm gavenaan de Costa Pacifica. Dat laatste schip ishet derde in de reeks van de Concordia-klasse. Op 5 juni werden beide schepensamen gedoop in Genua, een primeur voorde cruise industrie. De Luminosa enPacifica vormden een soort amfitheaterwaartussen 4000 gasten en passagiers dedoopplechtigheid konden bijwonen. Hetgeheel was één grote lofzang op deItaliaanse cultuur en technologie. Deapotheose was het overvliegen van hetacrobatische team Frecce Tricolori van deItaliaanse luchtmacht.

Tonnenmaat Hutten Pax Space(2 per hut) Ratio

COSTA MEDITERRANEA (2003) 85.700 1.057 2.114 41

COSTA FORTUNA (2003) 102.600 1.358 2.702 38

COSTA CONCORDIA (2006) 114.500 1.502 3.004 38

COSTA LUMINOSA (2009) 92.600 1.130 2.260 41

Ter vergelijking...


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


Coverstory


Cruisen met Costa,een LUMINEUSidee!Met de vorige schepen in het achterhoofdwas het wel fijn om te merken dat de CostaLuminosa toch verschillend is, helemaal nietin lijn met het flamboyante design van bvb.de Costa Mediterranea, of de extravagantievan de Costa Concordia. De genodigdevakmensen waren het unaniem eens: ditnieuwe schip is veel zachter van stijl. Minderoverladen, maar toch nog herkenbaar als lidvan de familie.“De diamant van de vloot”. Zo omschrijftPatrick Pourbaix het nieuwe vlaggenschip.“Het verschil in design heeft alles te makenmet het passagiersprofiel. Dit schip is echtbedoeld voor onze meest veeleisende klanten.Wie de verhouding tussen tonnenmaat enaantal passagiers bekijkt (space ratio) steltmeteen vast dat de Luminosa in vergelijkingmet de Concordia een veel ruimer schip is,voor minder passagiers.”Hutten en balkons zijn zichtbaar groter,alsook de publieke ruimtes.“Niet alleen is het interieur rustiger, Costaheeft er ook voor gekozen om een fraaiekunstcollectie aan boord te brengen” zegtPourbaix. “Het meest opvallende werk is deLiggende Vrouw van Fernando Botero. Het istrouwens boeiend om te kijken naar deaantrekkingskracht van het kunstwerk.Typisch voor Botero zijn de dikke rondemenselijke wezens . Met haar bijna 1 ton isde liggende dame een op en top Botero

subtiel kunstwerk is een bronzen sculptuur vanFlavio Lucchini bij het zwembad. “Hetintegreren van kunst in architectuur isongetwijfeld typisch Italiaans” meentPourbaix. “Die integratie zagen we al in deRenaissance en de Barok.”

Costa ItaliaEen deel van Costa’s marketing bestaat erduidelijk in de Italiaanse origine van de rederijte benadrukken. Met de verwijzingen naar deRenaissance, de Italiaanse kunst of deItaliaanse vlag. Of het feit dat zoveelelementen van het interieur uit Italië komen,zonder te vergeten dat het schip helemaal inItalië werd gebouwd.Meubels, stoffen, graniet, mozaïeken komenintegraal uit la bella Italia, en uiteraard ookhet “Nembro Rosato” en “Breche de Vendome”marmer.Pourbaix voegt er aan toe dat de kapitein enzijn officieren Italiaans zijn, terwijl de meestebemanningsleden van zowat overal komen, meteen uitgesproken Aziatische toets. Costa heeftin diverse landen en continenten specialescholen opgericht zodat elk bemanningslid eengrondige opleiding krijgt voor hij of zij aanboord mag werken.

Design versus bestemmingDe manier waarop het schip ontworpen is,heeft niet alleen te maken met het premiumsegment van de Costa passagiers. Evenbelangrijk zijn de vaargebieden. De CostaLuminosa is geen funship voor de Caraïben.Uiteraard zijn er wel zwembaden, maar geenglijbanen of uitgesproken waterpretparken.Eén zwembad kan helemaal overdekt worden,wat toelaat om het ganse jaar door te cruisenin alle vaargebieden. Deze zomer bijvoorbeeldexploreert de Luminosa de Noorse Fjorden ende Oostzee (Baltic), met Amsterdam als turn-around haven.“De erg grote balkonnen zijn zeker een troefvoor regio’s als de fjorden, omdat menuiteindelijk veel buiten wil zijn om devoorbijglijdende landschappen te bewonderen”benadrukt Pourbaix. In de winter heeft hetschip Dubai als thuishaven.Zoals reeds gezegd is ook de overgang vanbuiten naar binnen veel softer. De link tussenvaargebied en interieurdesign is echt niet teonderschatten. Een schip dat in de Caraïbenvaart kan echt de gekste dingen verdragen quakleurcombinaties en dergelijke. Fjorden vragenechter niet om een Las Vegas interieur.

De nieuwe Costa Luminosa

Aan boord stappen van eengloednieuw schip heeft altijd

wel iets magisch, zeker als jeweet dat je absoluut bij de

allereerste passagiers bent.Nog nooit heeft iemand in dat

bed geslapen. Zelfs voorPatrick Pourbaix en zijn team

waren de eerste uren aanboord van de Costa Luminosa

een puur ontdekken.

Patrick Pourbaix& Robert Pascual

Costa Cruises

creatie. Het lijktwel alsof ze op haarbuik aan het strandligt en devoorbijgangersobserveert. Methaarhypnotiserende bliktrekt ze veelaandacht en bijnaiedereen wil methaar op de foto.”Een ander, meer

Ontdek nu reeds onze prachtige vaarroutes en al het nieuws dat MSC Cruises te bieden heeft. Dit jaar is onzebrochure 2009-2010 extra vroeg beschikbaar zodat u uw vakantie tijdig kan plannen.Veel cruiseplezier!

w w w . m s c c r u i s e s . b e

Kinderen jonger dan 18 jaar, die de kajuit van 2 volbetalende volwassenen delen, cruisengratis. (met uitzondering van de havengelden, vluchten en transfers).

KINDEREN GRATIS HET HELE JAAR DOOR!

VRAAG NU HIER UW MSC CRUISESBROCHURE AAN.

BROCHURE 2009/2010

agisch ? tijlvol ?ruise !

TRANSOCEANISCH, CARAÏBEN, ZUID-AMERIKA, ZUID-AFRIKA,

MIDDELLANDSE ZEE, NOORD-EUROPA EN NOORD-AMERIKA

ZOEK NIET VERDER DENIEUWE BROCHURE 2009/2010 IS AANGEKOMEN!

De modernste vloot ter wereld.


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


qui font appel au feu : la coutellerie, lapoterie et la céramique, le verre soufflé,la visite de ce tout nouveau centre àvocation didactique se terminantinévitablement par la boutique qui enpropose les productions, à des prixmalheureusement prohibitifs.

Un littoral ininterrompuCes dernières années, la Corse du Suds’est organisée en sous-régions, quiconcentrent davantage de moyens pourleur développement économique ettouristique, en particulier. Ghisonacciaest le cœur de la « Costa Ser ena », labien nommée. Un immense littoral,ininterrompu sur des kilomètres, s’estprêté tout naturellement à l’ouverture dequelques hôtels, campings, résidences detourisme et villages de vacances. Le clubPerla di Mare est de celles-là, qui offreun ensemble de mini-villas construites enhabitat groupé, dans le style d’un villagecorse, ainsi que des mobilhomes de luxe,tous avec terrasse individuelle et équipésd’un coin cuisine. Une belle piscine àcascade constitue une transition idéalevers le mer, qu’une plage de sable finsépare des résidences.Trois campings 4 étoiles, plusieursvillages ou résidences de vacances, descampings et villages naturistes, aussi,ainsi que de nombreux petitsétablissements de charme composent

l’équipement hôtelier de la Costa Serena,ainsi qu’un centre de thalassothérapie etde spa. Mais pas d’enseigneinternationale, aucun établissement deplus de quelques dizaines de chambres,pour les plus importants : l’hôtelleriecorse se veut à taille humaine, et c’estbien ce qui en fait le charme particulier.On choisira donc la Corse pour son côté« vrai ». Il est d’ailleurs significatif queles Corses, entre eux, continuentvolontiers à parler… corse, une languequi est, comme notre wallon, directementissue du latin, et qui ne doit rien àl’italien, comme on pourrait le penser.Rocher émergeant de la Méditerranée,l’île est un endroit à part, et c’est en yséjournant qu’on comprend sonoriginalité, sa spécificité. Un bonheur quisera complété par l’extraordinaire accueilque réservent les Corses à leurs hôtes…surtout s’ils ne sont pas Parisiens !

Claude Boumal

Nos pas nous avaient guidé cette fois en Corsedu Sud, à la suite d’un eductour organisé parla SNCM et les responsables du tourisme corsepour une quarantaine d’agents de voyage duBenelux et de Scandinavie, « terres » d’Her véPerrotin, directeur basé à Bruxelles pour cettevaste région et le Royaume Uni. Les uns et lesautres ont eu l’occasion d’échanger leursinformations au cours d’un work shop auquelont pris part de nombreux opérateurstouristiques de la région.

La SNCM, une «toile» enMéditerranéeAujourd’hui filiale du groupe Veolia, leader en Francedans les métiers de l’environnement, la SNCM a depuislongtemps tissé sa toile en Méditerranée, jusqu’à êtrele partenaire incontournable pour qui veut se rendreen Corse ou en Afrique du Nord par voie maritime. Lacompagnie transporte véhicules, passagers etmarchandises en proposant quotidiennement plusieursliaisons au départ de Marseille, Toulon et Nice àdestination des ports corses d’Ajaccio, Bastia, Calvi,Propriano et Porto Vecchio. Au départ de Marseille etde Toulon, mais aussi d’Ajaccio et de Propriano, laSNCM dessert aussi Porto Torres, en Sardaigne. DeMarseille, la CTN, sa société sœur tunisienne, dessertles ports de Bizerte, Sfax et Sousse, ainsi que deTunis, également desservi en collaboration avec laSNCM au départ de Marseille et de Gênes. Lacompagnie exploite cinq ferries, cinq navires mixtes etun NGV, le Navire à Grande Vitesse.On trouve aussi des filiales de la SNCM opérant sur leMaroc, la COMANAV, à destination de Nador au départde Sète, en France, et d’Almeria, en Espagne, de Sète,d’Algeciras et de Gènes vers Tanger. Seule ou en« code share » avec sa filiale Algérie F erries, la SNCMassure de nombreuses liaisons vers l’Algérie : Annaba,de Marseille, et Bejaia, Oran et Skikda, de Marseilleou de Sète.Enfin, des navires de sociétés apparentées sillonnentaussi les mers du Nord, avec des escales en Grande-Bretagne, en Irlande, au Danemark, en Suède, enNorvège et jusqu’en Pologne.

The best Economy Class in Europe - flexibility, time-saving andonboard service

Service designed for you

The low fare you can trust

CHOOSE THE BEST OPTION FOR YOUR CUSTOMERS

Brussels Airlines has completed its European network line-up with b.light economy, b.flex economy+ and now b.business.This means you can offer a full range of service and fares to your customers.

SNBGEN13425_Ad_148x210_QE 2 5/15/09 12:29:29 PM


Ferry

Avec SNCM sur la CostaSerena, la bien nomméecôte corse

Quel que soit le moyende transport envisagé, il

faut aller en Corse. Parceque l’île s’est

heureusement dispenséede construire de grosses

unités hôtelières, évitantle tourisme de masse.

Parce que la Corse a eule souci de préserver sonidentité et sa qualité devie - et ici, ce n’est pas

un vain mot.

A commencer par l’agriculture et l’élevage, quin’ont jamais pris la voie extensive, et quigarantissent aujourd’hui des produits d’une qualitéexceptionnelle. Et pour son environnement protégé:la plus grande partie du territoire a le statut deparc national. Et si la Corse est une île, c’estsurtout la montagne: les Corses sont plus un peuplede montagnards que de marins.Pour ceux qui n’aiment pas prendre l’avion, ou quipréfèrent ne pas se séparer de leur voiture, laSNCM propose la solution idéale pour rejoindrel’île, avec ses cruise ferries que sont par exemple leNapoléon Bonaparte et le dernier-né de la flotte, leDanielle Casanova. Cette résistante corse, àlaquelle l’occupant nazi a réservé une fin tragique,a donné son nom à ce navire, qui peut emporter àla fois plus de 700 véhicules et plus de 2.200passagers. Alors que d’autres unités de la SNCMassurent les traversées de jour, le DanielleCasanova est généralement affecté aux liaisonsnocturnes, qui se transforment ainsi en véritablespetites croisières. Le bateau appareille en début desoirée du port de La Joliette, à Marseille, pourgagner Bastia où il arrive le lendemain matin.Entre-temps, les passagers auront eu le loisir de serestaurer dans l’un des trois restaurants à bord,proposant, en buffet self service ou en service àtable, une honnête cuisine où les senteurs etsaveurs constituent déjà un avant-goût de ladestination finale. De se détendre au bar-spectacleaménagé sur deux niveaux, avant de gagner unecabine un peu exiguë, mais disposant d’une doucheet de toutes les commodités, dont la télé.La SNCM a abandonné son offre de mini croisières,jugée peu rentable, mais les navires conservent unesalle de réunion qui peut être réservée pour unséminaire.A l’arrivée au port de Bastia, c’est un autre mondequi s’offre au voyageur. Si la ville s’est rapidementdéveloppée autour du port ces dernières années,elle conserve un patrimoine architectural baroque,notamment, qui mérite qu’on s’y attarde.

Corte: 40 p.c. d’étudiants!Elle est aussi un point de départ aisé versl’intérieur du pays et sa « capitale » — elle le futd’ailleurs un certain temps — Corte qui, depuis1969, abrite une université. La ville n’en est pasmoins demeurée un « gr os village » de quelque6.000 âmes… auxquelles s’ajoutent près de 4.000étudiants ! De toutes les villes universitair es,Corte est sans doute ainsi celle dont la populationétudiante est proportionnellement la plus élevée.Avec ses maisons anciennes qui s’étagent à mesureque grimpent ses ruelles étroites, interdisantpresque toute circulation automobile — un petittrain touristique s’y fraye un chemin, on ne saittrop comment — Corte la pittoresque attire denombreux touristes, auxquels se joint cettepopulation étudiante jeune et joyeuse dans uneatmosphère bon enfant. Les cafés proposent leursterrasses, et les restaurants leur cuisine, parfoisroborative, mais toujours servie avec le sourire et

un humour qui n’est curieusement guère éloigné de la« zwanze » br uxelloise!

Une gastronomie légendaireCorse du Sud toujours, mais autre région: celle deGhisoni. Le village ne compte plus que quelquesdizaines d’habitants, mais deux églises de l’époquegénoise, et une belle maison patricienne, témoignaged’une richesse révolue que l’on ne soupçonne plusaujourd’hui. Pour atteindre le village, il fautemprunter une route difficile, qui serpente à traversles gorges de l’Inzecca, encore dominées par dessommets enneigés : difficile de cr oire, ici, qu’on n’estqu’à quelques dizaines de kilomètres de la mer!A mi-chemin, le parc d’aventure Indian Forestpropose un parcours « accr o branche » comme il enexiste de plus en plus partout, mais où les plussportifs — car l’exercice demande une bonnecondition physique —accompliront d’arbre en arbreun itinéraire à plusieurs mètres du sol, par-dessusl’étroite vallée creusée par le torrent, mais dans desconditions de sécurité absolue. Avant de s’attabler enterrasse de l’auberge et déguster, sous un magnifiqueappareil de poutres et de fermes assemblées par destenons de bois, le meilleur veau aux olives qui sepuisse imaginer, couronné par un fromage et unetome de brebis.C’est que la gastronomie corse est légendaire. Lescharcuteries à base de porc sont fameuses — et,qu’on se rassure, l’âne est trop précieux ici pour quecet adorable animal entre dans la composition dusaucisson du même nom, quelle horreur !Aux traditionnelles préparations bien de la montagne,comme ces revigorantes soupes aux fèves, ceschaussons aux blettes, il faut tout de même ajouter,dans les restaurants du littoral surtout, de bellessoupes de poisson, et de beaux bars tout frais pêchés.Et surtout, chose trop méconnue, les huîtres : depuisl’époque romaine, on les élève à l’étang de Diane,près d’Aleria, à mi-chemin entre Bastia et PortoVecchio. Originaires de Bretagne, elles se développentici trois fois plus vite, pour donner une chair laiteuseet grasse, goûteuse à souhait. On les déguste surplace, à 90 p.c., dans l’agréable restaurant érigé surun ponton, qui s’avance dans l’étang marin,proposant aussi moules et palourdes de l’élevage, oul’un ou l’autre poisson qui frétille jusque sous la jetéedans une eau limpide.

Un artisanat bien vivantLa Corse est, aussi, justement fière de son artisanat.Unique en Corse, à proximité d’Aleria, le domaineMavela produit ses propres eaux de vie et même unwhisky corse ! Et surtout des liqueurs à base debaies sauvages du maquis, comme la myrte,omniprésente, mais aussi le cédrat, le muscat et lachâtaigne, que l’on retrouve aussi dans la préparationde délicieuses confitures, ainsi que les figues, quiaccompagnent à merveille le fromage de brebis.Plus au nord, peu après Corte en direction de Bastia,le centre des Art du feu « Pr umitei » pr opose uneapproche pratique, avec démonstrations, des métiers

Le groupe au complet, au commence-ment d’une journée bien remplie.

Accroche-toi,Hervé!

Ville universitaire,Corte est aussi resté

un gros village…


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


qui font appel au feu : la coutellerie, lapoterie et la céramique, le verre soufflé,la visite de ce tout nouveau centre àvocation didactique se terminantinévitablement par la boutique qui enpropose les productions, à des prixmalheureusement prohibitifs.

Un littoral ininterrompuCes dernières années, la Corse du Suds’est organisée en sous-régions, quiconcentrent davantage de moyens pourleur développement économique ettouristique, en particulier. Ghisonacciaest le cœur de la « Costa Ser ena », labien nommée. Un immense littoral,ininterrompu sur des kilomètres, s’estprêté tout naturellement à l’ouverture dequelques hôtels, campings, résidences detourisme et villages de vacances. Le clubPerla di Mare est de celles-là, qui offreun ensemble de mini-villas construites enhabitat groupé, dans le style d’un villagecorse, ainsi que des mobilhomes de luxe,tous avec terrasse individuelle et équipésd’un coin cuisine. Une belle piscine àcascade constitue une transition idéalevers le mer, qu’une plage de sable finsépare des résidences.Trois campings 4 étoiles, plusieursvillages ou résidences de vacances, descampings et villages naturistes, aussi,ainsi que de nombreux petitsétablissements de charme composent

l’équipement hôtelier de la Costa Serena,ainsi qu’un centre de thalassothérapie etde spa. Mais pas d’enseigneinternationale, aucun établissement deplus de quelques dizaines de chambres,pour les plus importants : l’hôtelleriecorse se veut à taille humaine, et c’estbien ce qui en fait le charme particulier.On choisira donc la Corse pour son côté« vrai ». Il est d’ailleurs significatif queles Corses, entre eux, continuentvolontiers à parler… corse, une languequi est, comme notre wallon, directementissue du latin, et qui ne doit rien àl’italien, comme on pourrait le penser.Rocher émergeant de la Méditerranée,l’île est un endroit à part, et c’est en yséjournant qu’on comprend sonoriginalité, sa spécificité. Un bonheur quisera complété par l’extraordinaire accueilque réservent les Corses à leurs hôtes…surtout s’ils ne sont pas Parisiens !

Claude Boumal

Nos pas nous avaient guidé cette fois en Corsedu Sud, à la suite d’un eductour organisé parla SNCM et les responsables du tourisme corsepour une quarantaine d’agents de voyage duBenelux et de Scandinavie, « terres » d’Her véPerrotin, directeur basé à Bruxelles pour cettevaste région et le Royaume Uni. Les uns et lesautres ont eu l’occasion d’échanger leursinformations au cours d’un work shop auquelont pris part de nombreux opérateurstouristiques de la région.

La SNCM, une «toile» enMéditerranéeAujourd’hui filiale du groupe Veolia, leader en Francedans les métiers de l’environnement, la SNCM a depuislongtemps tissé sa toile en Méditerranée, jusqu’à êtrele partenaire incontournable pour qui veut se rendreen Corse ou en Afrique du Nord par voie maritime. Lacompagnie transporte véhicules, passagers etmarchandises en proposant quotidiennement plusieursliaisons au départ de Marseille, Toulon et Nice àdestination des ports corses d’Ajaccio, Bastia, Calvi,Propriano et Porto Vecchio. Au départ de Marseille etde Toulon, mais aussi d’Ajaccio et de Propriano, laSNCM dessert aussi Porto Torres, en Sardaigne. DeMarseille, la CTN, sa société sœur tunisienne, dessertles ports de Bizerte, Sfax et Sousse, ainsi que deTunis, également desservi en collaboration avec laSNCM au départ de Marseille et de Gênes. Lacompagnie exploite cinq ferries, cinq navires mixtes etun NGV, le Navire à Grande Vitesse.On trouve aussi des filiales de la SNCM opérant sur leMaroc, la COMANAV, à destination de Nador au départde Sète, en France, et d’Almeria, en Espagne, de Sète,d’Algeciras et de Gènes vers Tanger. Seule ou en« code share » avec sa filiale Algérie F erries, la SNCMassure de nombreuses liaisons vers l’Algérie : Annaba,de Marseille, et Bejaia, Oran et Skikda, de Marseilleou de Sète.Enfin, des navires de sociétés apparentées sillonnentaussi les mers du Nord, avec des escales en Grande-Bretagne, en Irlande, au Danemark, en Suède, enNorvège et jusqu’en Pologne.

The best Economy Class in Europe - flexibility, time-saving andonboard service

Service designed for you

The low fare you can trust

CHOOSE THE BEST OPTION FOR YOUR CUSTOMERS

Brussels Airlines has completed its European network line-up with b.light economy, b.flex economy+ and now b.business.This means you can offer a full range of service and fares to your customers.

SNBGEN13425_Ad_148x210_QE 2 5/15/09 12:29:29 PM


Ferry

Avec SNCM sur la CostaSerena, la bien nomméecôte corse

Quel que soit le moyende transport envisagé, il

faut aller en Corse. Parceque l’île s’est

heureusement dispenséede construire de grosses

unités hôtelières, évitantle tourisme de masse.

Parce que la Corse a eule souci de préserver sonidentité et sa qualité devie - et ici, ce n’est pas

un vain mot.

A commencer par l’agriculture et l’élevage, quin’ont jamais pris la voie extensive, et quigarantissent aujourd’hui des produits d’une qualitéexceptionnelle. Et pour son environnement protégé:la plus grande partie du territoire a le statut deparc national. Et si la Corse est une île, c’estsurtout la montagne: les Corses sont plus un peuplede montagnards que de marins.Pour ceux qui n’aiment pas prendre l’avion, ou quipréfèrent ne pas se séparer de leur voiture, laSNCM propose la solution idéale pour rejoindrel’île, avec ses cruise ferries que sont par exemple leNapoléon Bonaparte et le dernier-né de la flotte, leDanielle Casanova. Cette résistante corse, àlaquelle l’occupant nazi a réservé une fin tragique,a donné son nom à ce navire, qui peut emporter àla fois plus de 700 véhicules et plus de 2.200passagers. Alors que d’autres unités de la SNCMassurent les traversées de jour, le DanielleCasanova est généralement affecté aux liaisonsnocturnes, qui se transforment ainsi en véritablespetites croisières. Le bateau appareille en début desoirée du port de La Joliette, à Marseille, pourgagner Bastia où il arrive le lendemain matin.Entre-temps, les passagers auront eu le loisir de serestaurer dans l’un des trois restaurants à bord,proposant, en buffet self service ou en service àtable, une honnête cuisine où les senteurs etsaveurs constituent déjà un avant-goût de ladestination finale. De se détendre au bar-spectacleaménagé sur deux niveaux, avant de gagner unecabine un peu exiguë, mais disposant d’une doucheet de toutes les commodités, dont la télé.La SNCM a abandonné son offre de mini croisières,jugée peu rentable, mais les navires conservent unesalle de réunion qui peut être réservée pour unséminaire.A l’arrivée au port de Bastia, c’est un autre mondequi s’offre au voyageur. Si la ville s’est rapidementdéveloppée autour du port ces dernières années,elle conserve un patrimoine architectural baroque,notamment, qui mérite qu’on s’y attarde.

Corte: 40 p.c. d’étudiants!Elle est aussi un point de départ aisé versl’intérieur du pays et sa « capitale » — elle le futd’ailleurs un certain temps — Corte qui, depuis1969, abrite une université. La ville n’en est pasmoins demeurée un « gr os village » de quelque6.000 âmes… auxquelles s’ajoutent près de 4.000étudiants ! De toutes les villes universitair es,Corte est sans doute ainsi celle dont la populationétudiante est proportionnellement la plus élevée.Avec ses maisons anciennes qui s’étagent à mesureque grimpent ses ruelles étroites, interdisantpresque toute circulation automobile — un petittrain touristique s’y fraye un chemin, on ne saittrop comment — Corte la pittoresque attire denombreux touristes, auxquels se joint cettepopulation étudiante jeune et joyeuse dans uneatmosphère bon enfant. Les cafés proposent leursterrasses, et les restaurants leur cuisine, parfoisroborative, mais toujours servie avec le sourire et

un humour qui n’est curieusement guère éloigné de la« zwanze » br uxelloise!

Une gastronomie légendaireCorse du Sud toujours, mais autre région: celle deGhisoni. Le village ne compte plus que quelquesdizaines d’habitants, mais deux églises de l’époquegénoise, et une belle maison patricienne, témoignaged’une richesse révolue que l’on ne soupçonne plusaujourd’hui. Pour atteindre le village, il fautemprunter une route difficile, qui serpente à traversles gorges de l’Inzecca, encore dominées par dessommets enneigés : difficile de cr oire, ici, qu’on n’estqu’à quelques dizaines de kilomètres de la mer!A mi-chemin, le parc d’aventure Indian Forestpropose un parcours « accr o branche » comme il enexiste de plus en plus partout, mais où les plussportifs — car l’exercice demande une bonnecondition physique —accompliront d’arbre en arbreun itinéraire à plusieurs mètres du sol, par-dessusl’étroite vallée creusée par le torrent, mais dans desconditions de sécurité absolue. Avant de s’attabler enterrasse de l’auberge et déguster, sous un magnifiqueappareil de poutres et de fermes assemblées par destenons de bois, le meilleur veau aux olives qui sepuisse imaginer, couronné par un fromage et unetome de brebis.C’est que la gastronomie corse est légendaire. Lescharcuteries à base de porc sont fameuses — et,qu’on se rassure, l’âne est trop précieux ici pour quecet adorable animal entre dans la composition dusaucisson du même nom, quelle horreur !Aux traditionnelles préparations bien de la montagne,comme ces revigorantes soupes aux fèves, ceschaussons aux blettes, il faut tout de même ajouter,dans les restaurants du littoral surtout, de bellessoupes de poisson, et de beaux bars tout frais pêchés.Et surtout, chose trop méconnue, les huîtres : depuisl’époque romaine, on les élève à l’étang de Diane,près d’Aleria, à mi-chemin entre Bastia et PortoVecchio. Originaires de Bretagne, elles se développentici trois fois plus vite, pour donner une chair laiteuseet grasse, goûteuse à souhait. On les déguste surplace, à 90 p.c., dans l’agréable restaurant érigé surun ponton, qui s’avance dans l’étang marin,proposant aussi moules et palourdes de l’élevage, oul’un ou l’autre poisson qui frétille jusque sous la jetéedans une eau limpide.

Un artisanat bien vivantLa Corse est, aussi, justement fière de son artisanat.Unique en Corse, à proximité d’Aleria, le domaineMavela produit ses propres eaux de vie et même unwhisky corse ! Et surtout des liqueurs à base debaies sauvages du maquis, comme la myrte,omniprésente, mais aussi le cédrat, le muscat et lachâtaigne, que l’on retrouve aussi dans la préparationde délicieuses confitures, ainsi que les figues, quiaccompagnent à merveille le fromage de brebis.Plus au nord, peu après Corte en direction de Bastia,le centre des Art du feu « Pr umitei » pr opose uneapproche pratique, avec démonstrations, des métiers

Le groupe au complet, au commence-ment d’une journée bien remplie.

Accroche-toi,Hervé!

Ville universitaire,Corte est aussi resté

un gros village…


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


Coverstory


Cruisen met Costa,een LUMINEUSidee!Met de vorige schepen in het achterhoofdwas het wel fijn om te merken dat de CostaLuminosa toch verschillend is, helemaal nietin lijn met het flamboyante design van bvb.de Costa Mediterranea, of de extravagantievan de Costa Concordia. De genodigdevakmensen waren het unaniem eens: ditnieuwe schip is veel zachter van stijl. Minderoverladen, maar toch nog herkenbaar als lidvan de familie.“De diamant van de vloot”. Zo omschrijftPatrick Pourbaix het nieuwe vlaggenschip.“Het verschil in design heeft alles te makenmet het passagiersprofiel. Dit schip is echtbedoeld voor onze meest veeleisende klanten.Wie de verhouding tussen tonnenmaat enaantal passagiers bekijkt (space ratio) steltmeteen vast dat de Luminosa in vergelijkingmet de Concordia een veel ruimer schip is,voor minder passagiers.”Hutten en balkons zijn zichtbaar groter,alsook de publieke ruimtes.“Niet alleen is het interieur rustiger, Costaheeft er ook voor gekozen om een fraaiekunstcollectie aan boord te brengen” zegtPourbaix. “Het meest opvallende werk is deLiggende Vrouw van Fernando Botero. Het istrouwens boeiend om te kijken naar deaantrekkingskracht van het kunstwerk.Typisch voor Botero zijn de dikke rondemenselijke wezens . Met haar bijna 1 ton isde liggende dame een op en top Botero

subtiel kunstwerk is een bronzen sculptuur vanFlavio Lucchini bij het zwembad. “Hetintegreren van kunst in architectuur isongetwijfeld typisch Italiaans” meentPourbaix. “Die integratie zagen we al in deRenaissance en de Barok.”

Costa ItaliaEen deel van Costa’s marketing bestaat erduidelijk in de Italiaanse origine van de rederijte benadrukken. Met de verwijzingen naar deRenaissance, de Italiaanse kunst of deItaliaanse vlag. Of het feit dat zoveelelementen van het interieur uit Italië komen,zonder te vergeten dat het schip helemaal inItalië werd gebouwd.Meubels, stoffen, graniet, mozaïeken komenintegraal uit la bella Italia, en uiteraard ookhet “Nembro Rosato” en “Breche de Vendome”marmer.Pourbaix voegt er aan toe dat de kapitein enzijn officieren Italiaans zijn, terwijl de meestebemanningsleden van zowat overal komen, meteen uitgesproken Aziatische toets. Costa heeftin diverse landen en continenten specialescholen opgericht zodat elk bemanningslid eengrondige opleiding krijgt voor hij of zij aanboord mag werken.

Design versus bestemmingDe manier waarop het schip ontworpen is,heeft niet alleen te maken met het premiumsegment van de Costa passagiers. Evenbelangrijk zijn de vaargebieden. De CostaLuminosa is geen funship voor de Caraïben.Uiteraard zijn er wel zwembaden, maar geenglijbanen of uitgesproken waterpretparken.Eén zwembad kan helemaal overdekt worden,wat toelaat om het ganse jaar door te cruisenin alle vaargebieden. Deze zomer bijvoorbeeldexploreert de Luminosa de Noorse Fjorden ende Oostzee (Baltic), met Amsterdam als turn-around haven.“De erg grote balkonnen zijn zeker een troefvoor regio’s als de fjorden, omdat menuiteindelijk veel buiten wil zijn om devoorbijglijdende landschappen te bewonderen”benadrukt Pourbaix. In de winter heeft hetschip Dubai als thuishaven.Zoals reeds gezegd is ook de overgang vanbuiten naar binnen veel softer. De link tussenvaargebied en interieurdesign is echt niet teonderschatten. Een schip dat in de Caraïbenvaart kan echt de gekste dingen verdragen quakleurcombinaties en dergelijke. Fjorden vragenechter niet om een Las Vegas interieur.

De nieuwe Costa Luminosa

Aan boord stappen van eengloednieuw schip heeft altijd

wel iets magisch, zeker als jeweet dat je absoluut bij de

allereerste passagiers bent.Nog nooit heeft iemand in dat

bed geslapen. Zelfs voorPatrick Pourbaix en zijn team

waren de eerste uren aanboord van de Costa Luminosa

een puur ontdekken.

Patrick Pourbaix& Robert Pascual

Costa Cruises

creatie. Het lijktwel alsof ze op haarbuik aan het strandligt en devoorbijgangersobserveert. Methaarhypnotiserende bliktrekt ze veelaandacht en bijnaiedereen wil methaar op de foto.”Een ander, meer

Ontdek nu reeds onze prachtige vaarroutes en al het nieuws dat MSC Cruises te bieden heeft. Dit jaar is onzebrochure 2009-2010 extra vroeg beschikbaar zodat u uw vakantie tijdig kan plannen.Veel cruiseplezier!

w w w . m s c c r u i s e s . b e

Kinderen jonger dan 18 jaar, die de kajuit van 2 volbetalende volwassenen delen, cruisengratis. (met uitzondering van de havengelden, vluchten en transfers).

KINDEREN GRATIS HET HELE JAAR DOOR!

VRAAG NU HIER UW MSC CRUISESBROCHURE AAN.

BROCHURE 2009/2010

agisch ? tijlvol ?ruise !

TRANSOCEANISCH, CARAÏBEN, ZUID-AMERIKA, ZUID-AFRIKA,

MIDDELLANDSE ZEE, NOORD-EUROPA EN NOORD-AMERIKA

ZOEK NIET VERDER DENIEUWE BROCHURE 2009/2010 IS AANGEKOMEN!

De modernste vloot ter wereld.


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32



Cruises

Riviercruises bij Cruise SelectionRony Broun heeft zijn bekende portfolio met o.m. Cunard,Seabourn en Princess uitgebreid met riviercruises. Op 15mei legde de Rhein Prinzessin voor het eerst aan inAntwerpen, wat meteen de start was van dit nieuwsegment voor de firma uit Brecht.De Rhein Prinzessin charmeert door haar aantrekkelijkklassiek design met veel hout, warme kleuren en maritiemgetinte elementen. Zoals op bijna elk riviercruiseschip iser vooraan een lounge met bar, en achteraan een cosyrestaurant met panoramische ramen, essentieel om tekunnen genieten van de voorbijglijdende landschappen.De hutten met telkens 2 aparte bedden zijn erg ruim metgrote ramen. Onderaan kan het raam niet open maar hebje wel een fraai zicht doordat het wateroppervlak zodichtbij is. Bovenaan zijn er kleine balkonnetjes, méér dande zogenaamde French balconies, want je kan er gaanzitten, wat toch tamelijk uniek is. Ook speciaal is eensmal promenadedek (eerder een wandelstrook) waar jerondom rond het schip kan bewegen als het zonnedekontoegankelijk is omwille van passages onder lagebruggen.Cruise Selection biedt met de Rhein Prinzessin tweepromotionele korte cruises aan langs Rijn en Moezel,

Caraïben daarentegen zijn de stranden dehoofdattractie en beperkt het aanbod in deaanleghavens zich hoofdzakelijk totpittoreske shoppingmogelijkheden enrelaxen. De eilanden verkennen met deaanwezige mountainbikes of per huurautokan, maar zal naar cultuur dorstende gastenmisschien wat op hun honger laten.Dat stemt overeen wat we eerder haddengenoteerd op de brug, bij monde van vice-kapitein, de Ijslander Steinar Holmsteinsson:‘We kennen het gebied, we hebben hetallemaal gezien, vandaar dat de meesten vanons zelden van boord gaan’.

Economische levenslijnDe eilanders doen alleszins hun uiterste bestom de horden cruisetoeristen ter wille tezijn. De influx van 100 Seadreamgasten ismaar klein bier tegen wat de grote schepenvan RCI, MSC en andere rederijen lossen alsze een haven aandoen. ‘Heb je die driemastodonten vanmorgen gezien in Tortola?Dat zijn telkens 2000 passagiers –terwijl heteiland ocharme zelf amper een paar duizendinwoners telt’, laat een crewmember zichontvallen.Uit diverse gesprekken ter plaatse valt op temaken dat de doortocht tussen november enapril van de talloze cruiseschepen op deverschillende Caraïbische eilanden zorgtvoor een belangrijke economische impuls.‘We betalen misschien meer voor onzeproducten dan andere rederijen. Maar weweten dan ook dat we de nodige kwaliteitkrijgen’, stipte kok Sudesh aan. Ook voor deleveranciers van huurwagens, excursies enandere diensten zijn cruisegangersongetwijfeld een niet onbelangrijke bron vaninkomsten. En dan hebben we het nog nietover de vele (juwelen en andere) shops,restaurants, bars en andere tertiairebedrijven wier aanbod bijna exclusief op dezevakantiegangers is afgestemd. ‘Vanaf aprilwordt het hier heel kalmpjes’, fluistert eenchauffeur ons in dat verband stilletjes toe.Het is inderdaad bijna zover: ‘Vraag hetmaar na bij de bemanning. Op het eind vanhet Caraïbisch seizoen snakt iedereen naarde Middellandse Zee, zes maand later kijktiedereen weer reikhalzend uit naar deCaraïben’, geeft hoofdanimator Richard onsmee, als wij mekaar bij het afscheid de handschudden.Het ontschepen voelt als ontwaken uit eendiepe droom. ‘Vanaf morgen zal niemand onsmeer bedienen. We moeten opnieuw beginnensparen’, roepen enkele Amerikaanse gastenverschrikt uit. Ze hadden nooit eerder eencruisevakantie geboekt. ‘Dit was echtfantastisch als ervaring. Het enige probleemis: we hebben nu van het beste geproefd. Eengewone cruise zal hier nooit aan kunnentippen’. Eén van de weinige Europeanen aanboord, met veel cruiseervaring, is strengmaar rechtvaardig in zijn oordeel: ‘Hetformele gedoe op andere, zeker Britse,schepen is weerzinwekkend. Geen smoking,geen eten. Het informele karakter van ditschip zint me meer. En jullie hebben ons echtwel in de watten gelegd, bedankt mannen’.

Erik BrustenMet dank aan Palmair (www.palmair.be) enSeadream (www.seadream.com).

Seadream heeft van deAmerikaanse overheid, alsallereerste!, een score van 100 %gekregen voor hygiëne envoedselveiligheid, da’s heelbelangrijk voor ons. Maar ik bentoch benieuwd om te weten watonze gasten ervan vonden’. Wekunnen de vriendelijke man uitNew Delhi geruststellen: het waspico bello.

‘Where are we today?’Bij al dat goede leven zou je bijnauit het oog verliezen dat deSeadream ook een vaarrouteaflegt, in onze geval tussen devroegere vrijhaven St-Thomas enSan Juan. Tussen deMaagdeneilanden en Puerto Ricois de afstand an sich niet heelgroot, maar onze tijdelijkethuisbasis kiest –geheel in de lijnvan de huisfilosofie- voor een easygoing-aanpak: een beetje varen,voor anker gaan en despeldenkoppen van eilanden diedit stukje van de Caraïbenbevolken, verkennen.De stranden en waterkleur zijn erbijwijlen paradijselijk, deaangedane stadjes pittoresk en delandschappen idyllisch.Achtereenvolgens doen we zo St-John, St-Barts, St-Martin enVirgin Gorda aan. Die laatstehalte, met zicht op het privé-eiland van Richard Branson, ishet schouwtoneel voor debefaamde ‘champagne and caviarsplash’: hotelmanager Christopheen hoofdkok Sudesh nodigen allegasten uit om (Amerikaanse)kaviaar te komen proeven (in hetwater!), geflankeerd door obers inflashy outfit die à volonté glazenchampagne uitdelen. Intussen isde hele cateringmachineovergebracht naar het strand,waar ons nog maar eens eenheerlijke maaltijd wacht. En danis het tijd voor watersport,zwemmen of siësta.Dat sommige gasten tussen aldeze verwennerij even uit het oogverliezen waar we nu precies zijnaanbeland, is legio. ‘Waar zijn wevandaag?’, opperde iemand na dederde dag. De obers endienstdoende bestemmings-encyclopedie Richard komen jedan graag vertellen wat deontspanningsmogelijkheden ofexcursies zijn, de pendelbootzorgt voor een continuëoverzetservice naar het vastelandvan dienst. En daar wacht daneen lokale agent die deSeadreamgasten meeneemt naarhet strand.Dat is het grote verschil tussenhet Caraïbisch vaargebied en deMiddellandse Zee: in de marenostrum puilt het uit van stedenen een groot cultuuraanbod. In de

Cruise & Ferry kort

telkens vier dagen in oktober(met bus vanuit België).Andere schepen in de portefeuillezijn de Prinses Juliana, de Gloriaen de Rhine Princess, met eenmooi aanbod van cruises op deEuropese rivieren, waaronderRijn en Donau. (ML)

RonyBroun bijde RheinPrinzessin

Nieuwe dienst Zeebrugge-SchotlandZeebrugge heeft opnieuw een verbinding naar Schotland,ditmaal met Norfolkline, bekend van onder meer de dienstDunkerque-Dover. Norfolkline charterde voor deze diensteen nieuw schip, de Scottish Viking. Die arriveerde rechtvan de werf en startte meteen op 18 mei met een eersteovervaart vanuit Zeebrugge. De Scottish Viking is eenzeer robuuste ropax ferry waarbij de grootste capaciteitvan de garagedekken wordt ingenomen door devrachtwagens. Passagiers zijn welkom met hun auto’s,moto’s, campers en zelfs fietsen. Voetgangers wordenechter, net als op de Kanaalroute, niet toegelaten.Het schip is een degelijk werkpaard zonder glamour. Er iseen buffetrestaurant, een bar, een winkeltje, en voor derest bestaat de accommodatie vooral uit zitlounges,vliegtuigstoelen en 107 hutten met toilet en douche. Eenhut is niet verplicht maar aan te raden omdat deovertocht lang duurt. De Scottish Viking vertrekt opmaandag, donderdag en zaterdag uit Zeebrugge (om17u00), en komt na een volle nacht en ochtend aan inRosyth (bij Edinburgh) om 13u00. De eerste afvaart hadeen bezetting van 70%, wat veelbelovend is voor hetzomerseizoen. Norfolkline wordt vertegenwoordigd doorFCM Travel Solutions. (ML)

Royal Caribbean et Dubailand entendentrenforcer leur collaborationRoyal Caribbean International et Dubailand viennent deconclure un accord de collaboration stratégique enmatière de marketing. Cet accord a pour objectif depromouvoir le développement, la croissance et le succèscommercial des deux marques. Royal Caribbean Interna-tional reprendra les attractions de Dubailand, comme parexemple le Dubai Outlet Mall et la Dubai Sports City(regroupant un club de golf, une académie de golf et unstade de cricket) dans son programme d’excursions tandisque Dubailand assurera la promotion des croisières deRoyal Caribbean International au départ de Dubaï par lebiais de son réseau international. De janvier à avril 2010,Royal Caribbean opérera des croisières de sept nuitées audépart de Dubaï à bord du Brilliance of the Seas. Le navirepassera, en début comme en fin de croisière, une nuit àDubaï afin de donner tout le temps nécessaire à sespassagers de visiter cette ville spectaculaire.


>

Het was interessant om ook te luisterennaar de ideeën van architect Joseph Farcus,die met de Luminosa al aan zijn zevendeschip zit voor Costa. “Mensen gaan opcruise om even weg te zijn uit de sleur vanhet dagelijkse leven. Ze verlaten de beganegrond en met hun schip klieven ze door hetzilte nat, weg van de kommer. In feite zijnhet hun dromen die de ultieme bestemmingworden. Daarom kan een schip er nietuitzien als wat ze thuis hebben. Hetinterieur moet helpen om de mensen in dedroom te brengen. Dat is de basis van mijncreaties.Hierbij is het erg belangrijk om de juistegraad van verbazing aan te houden. Demensen stappen aan boord en moeten zichmeteen thuis voelen in die droomwereld-van-één-week. Het interieur mag evenminextreem worden zodat mensen meerderedagen nodig hebben om zich op hun gemakte voelen. Het wow-gevoel moet er meteenzijn” aldus Farcus.Voor de Luminosa koos Farcus voor hetthema “licht”. “Licht en kleur zijn altijd ergbelangrijk in mijn creaties. Ik noem het devierde dimensie. Op dit schip heb ik hetthema licht nog verder uitgewerkt, echterzonder dat er een opvallend verschil is metde rest van de Costa vloot. De basis van hetconcept bestaat uit 120 gigantischelichtsculpturen gemaakt met een veelvoudvan druppelvormige elementen in blauwwitMurano glas.”Zelfs al is de Luminosa “anders”, toch zijnalle familietrekken van Costa aanwezig.Zoals het atrium dat net als een verticaledoos over negen dekken reikt. Of despectaculaire discotheek met videowandenen -vloeren. Niet te vergeten de SamsaraSpa met maar liefst 3.500m? aanmassageruimtes, sauna’s, stoombaden etc…en de bijhorende suites en Samsara restau-rant.“Costa was trouwens de eerste rederij omspecifieke hutten te linken aan het spagebeuren” aldus Pourbaix.Bovenaan het atrium is er hetbuffetrestaurant en nog een dekje hoger hetspecialiteitenrestaurant dat onder auspiciënstaat van Ettore Bocchia, de chef bekendvan de moleculaire keuken.Verder is er de typische bar op het laagsteniveau van het atrium, de brede lounges, hettheater, de ruime hutten en suites met eenonmiskenbare Costa look, en uiteraard deschoorsteen met misschien wel het meestbekende logo uit de ganse cruise sector.Want uit gesprekken met verschillendereisagenten blijkt dat Costa bijna zichzelf

verkoopt. Klanten zijn al erg vertrouwd metde merknaam en vragen dikwijls zelf naar decatalogus.Zoals op de Costa Concordia is ook hier eenFormule 1 simulator. De simulator past ineen pakket wat Costa omschrijft als de “C-wonderen”, met o.a. een 4D cinema, een gansareaal aan Playstation toepassingen (metzelfs ’s avonds Playstationwedstrijden op hetgrote scherm bij het zwembad) en de meestgesofistikeerde golfsimulator, waarbijgeavanceerde software in combinatie metGPS en high definition video de passagiertransponeert naar de beste golfbanen terwereld.Leuk is de combinatie jogging track enrolschaatsbaan op één van de hoogstedekken. Rolschaatsen kunnen ter plekkegehuurd worden, terwijl animatoren ookleren hoe het moet.

Costa Cruises: de toekomstAls we Patrick Pourbaix en Robert Pascualde vraag stellen hoe ze de toekomst zien,bruisen ze van optimisme. “Nu reeds zijn wenummer één in Europa, met in 2008 maarliefst 1,2 miljoen passagiers. Onze voorzitterGianni Onorato heeft voor 2010 een targetvan anderhalf miljoen passagiersvooropgesteld, en dat halen we zeker. En watde crisis betreft denk ik dat we erg goedgeplaatst zijn. Amerikanen zeggen “you onlyhave one shot”. In deze crisis gaan mensenbesparen op hun vakantiebudget. In plaatsvan 2 of 3 keer weg te gaan zullen ze numisschien slechts één belangrijke reis maken.En die ene vakantie moet dan perfect zijn.Precies wat Costa te bieden heeft”.

Tekst & foto’s: Mike Louagie

Samsara SpaDe Samsara Spa van de Costa Luminosa iséén van de grootste wellness centers aanboord van een cruiseschip. Dankzij de liggingover de twee bovenste dekken vooraan heb jein de Spa meestal een prachtig zicht overzee. De Spa is grossomoddo in 4 segmentente verdelen: enerzijds heb je allebehandelingsruimtes voor de diversemassages. Een kleiner deel omvatschoonheidsbehandelingen en kapsalon. Voordie diensten moet je een afspraak maken aande Samsara receptie of telefonisch vanuit dehut.Dan is er het vrije gedeelte met sauna, Turksstoombad, het thalassotherapeutischzwembad met verwarmde zeewaterstralen,tepidarium, meditatie- en relaxatieruimteetc. Tot slot is er ook een grote fitnessruimtemet als nieuwigheid een Technogym Kinesiscircuit (gesofistikeerde trainingsmethode met400 mogelijke bewegingen in 250oefeningen).Om toegang te krijgen tot het vrije gedeelte(omdat je mag gaan wanneer je wil) heb jeeen polsbandje met chip nodig. Bij Samsarasuitepassagiers zit het armbandje in hetpakket, anderen kost het 30 euro per dag.Ik had ook de kans om een Balinese massageuit te proberen. Er werd mij gevraagd om eenkwartier voor het afgesproken uur aanwezigte zijn, om voldoende tijd te hebben om klaarte zijn. Een vinnige Aziatische begeleidt menaar de mannenkleedkamers, geeft me eenbadjas, legt me uit hoe het cijferslot van dekastjes werkt en zegt dat ze in de gang opme zal wachten. Even later volg ik haar naaréén van de mooie behandelingsruimtes. Zelegt in detail uit wat ik moet doen. Ga daarzitten, doe dit, doe dat. Eerst wast ze mijnvoeten in een metalen kom. Op deachtergrond fluiten vogeltjes en klinktOosterse muziek.Dan vertelt ze dat ik op de massagetafelmoet gaan liggen, op de rug, en dat ik mezelfmoet bedekken met de handdoeken. Zemompelt dat ze even buiten gaat staan zodatik in alle discretie mijn badjas kan uitdoen.Zo preuts ben ik niet maar het hoortblijkbaar zo. Plots denk ik aan het contrastmet mijn legerdienst waar ik naakt voor dedokter stond met enkel mijn dossier alsonbruikbare schaamlap.Mijn Aziatische komt voorzichtig terugbinnen, en begint aan een massage van bijnaeen uur. Wat ze allemaal doet? Geen idee.Wat ik wel zeker weet (maar heb het nietkunnen zien) is dat ze op een bepaaldmoment op handen en knieën over mijn rug isgekropen. Hoor ik iemand lachen? Misschienheb ik geslapen of gedroomd? Geen idee. Eénding is zeker: het was fantastisch en ikvoelde me uiterst ontspannen. Uiteraardwerd de droom even doorprikt als ze nogprobeerde om één of ander Elemis product teverkopen tegen stress. Business as usual: zekrijgen een commissie op de verkoop.Spa-behandelingen zijn doorgaans nietgoedkoop, maar ongetwijfeld de moeitewaard om te doen.

DuodoopDe Costa Luminosa werd in Marghera bijVenetië gebouwd, terwijl aan de anderekant van Italië de Genuezen vorm gavenaan de Costa Pacifica. Dat laatste schip ishet derde in de reeks van de Concordia-klasse. Op 5 juni werden beide schepensamen gedoop in Genua, een primeur voorde cruise industrie. De Luminosa enPacifica vormden een soort amfitheaterwaartussen 4000 gasten en passagiers dedoopplechtigheid konden bijwonen. Hetgeheel was één grote lofzang op deItaliaanse cultuur en technologie. Deapotheose was het overvliegen van hetacrobatische team Frecce Tricolori van deItaliaanse luchtmacht.

Tonnenmaat Hutten Pax Space(2 per hut) Ratio

COSTA MEDITERRANEA (2003) 85.700 1.057 2.114 41

COSTA FORTUNA (2003) 102.600 1.358 2.702 38

COSTA CONCORDIA (2006) 114.500 1.502 3.004 38

COSTA LUMINOSA (2009) 92.600 1.130 2.260 41

Ter vergelijking...


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32



Verwennerij ineen idyllisch decorWe hebben de winter ingeruild voor wat idyllischer oorden en zetten koersrichting Saint-Thomas. Daar worden we verwacht voor een tocht met deSeadream. Verslag van een droom.

kleine schip. De Filipijnse hoofdtechnicusnoemt het hier aangenaam werken, eenwereld van verschil met de cargowereldwaar hij eerst actief was. De jongeconciërge Maike is nog explicieter: ‘Ik hebvroeger op de QE2 gewerkt. Daar is allesheel hiërarchisch en strak georganiseerd.Hier hebben wij één mess, iedereen kentmekaar en springt in als er wat moetgedaan worden. Nee, ik ga nooit meer terugnaar grote schepen’.

Culinaire verwennerijEen niet onbelangrijk aspect van het levenaan boord is de catering. Telkens alsSeadream zijn passagiers uitwuift (om ’snamiddags nieuwe gasten te verwelkomen)is het alle hens aan dek. ‘Ik geef drie wekenvooraf door wat we nodig hebben, zo hebbenonze leveranciers tijd om alles te zoeken.Enkel als we in de Middellandse Zeeaanmeren ga ik elke dag naar de markt. Dekeuze aan verse producten daar isoverweldigend’. De hele crew verstouwt bijhet begin van elke cruise in een mum vantijd de hele bestellijst aan producten endrank naar het schip –goed voor eenvolgende verwentrip.Want verwend worden we. Niet minder dannegen koks uit diverse windstreken, metervaring in tophotels en/ofsterrenrestaurants, en een hele batterijobers staan de klok rond paraat om zoveelmogelijk de wensen van de gasten tevervullen. ‘Iemand vroeg mij vanmorgen ofer geen bouillabaise op het menu staat. Wel,binnen twee dagen zal je een bouillabaisegeserveerd krijgen zoals je ze nog niet vaakgeproefd hebt. Of nog: ik had gedacht datmet zoveel Amerikanen aan boord vlees hetpopulairst zou zijn. Omdat de meestemensen vis hebben gekozen, heb ik demenukaart aangepast’, legt chefkok SudeshKishore uit.Elke avond, onder een schitterendesterrenhemel op het achterdek,onderwerpen we ons dan ook graag, onderhet deskundig advies van onze Hongaarsemaître d’hôtel Gabor, aan de culinairetoverkunsten. Het resultaat is telkensverbluffend: het ene hoogstaande gerechtvolgt het andere, met als absoluut summumhet dessert -zeker voor het vrouwelijk deelvan de gasten. Pattissier Garfield, eenoudgediende op Seadream uit Noord-Ierland(die meteen bewijst dat vooroordelen overBritse keuken op los zand gebouwd zijn), isnaar eigen zeggen al lang de tel kwijt vanhet aantal dames dat hem al ten huwelijkheeft gevraagd.‘Het spannendste moment voor mij is als ikde gastencommentaren mag doornemen.

Cruises

Het schipAls we ’s ochtends vanop de heuvels boven St-Thomas een blik werpen op de haven isSeadream I net aangemeerd. In vergelijkingmet het megaschip ernaast lijkt ons schip eennietig stulpje: een villa versus eenappartementsgebouw zeg maar.Kleinschaligheid betekent echter niet dat erbeknibbeld wordt op het service- niveau, welintegendeel: de 94 crewleden zullen er dekomende dagen alles aan doen om de 109aanwezige gasten te pamperen.Als het hoofd van het team verwelkomt deNoorse kapitein Berg, tesamen met twee damesvan de Thaise spa-equipe, een voor een detoestromende passagiers. ‘Neem plaats. Eenglaasje champagne?’ (dat maar niet leeg wilgeraken). De toon is meteen gezet: hier isgenieten en verwennerij de norm. Weondergaan gewillig…

‘Dit is veel aangenamerwerken’Verloren lopen op een schip met 5passagiersdekken, 105 meter lang en 14 meterbreed, is moeilijk. Maar wat doe je dan eenganse dag als er geen groteentertainmentfaciliteiten zoals op de groteschepen aan boord zijn? ‘Goh, ik weet nietwaar onze tieners uithangen’, verzucht eenNew Yorkse moeder. ‘Ik vermoed dat ze de dvd-bibliotheek raadplegen en voor tv hangen’. Hetalternatief is deelnemen aan de uitstappen diede Welshe activities director Richard dagelijkskomt voorstellen, gebruik maken van de spa- enfitnessruimtes aan boord of gewoon niks doenen relaxen. Wij kiezen voor een gezonde mix.Dat geeft ons ook gelegenheid om nader kenniste maken met het leven zoals het is op deSeadream en de internationaal getintebemanning. De meerderheid onder hen zijnFilipino’s, maar voor de strategische enpublieke posities wordt toch vooralgerecruteerd in Europa en nieuwe landen zoalsZuid-Afrika. ‘Seadream heeft een reputatiehoog te houden, vandaar dat we proberen debeste mensen aan te trekken. Sinds enige tijdhebben we ook een selectiebureau in Zuid-Afrika, die leveren heel goeie krachten’, legt deFranse hotelmanager Christophe Cornu uit.En dat merk je als gast ook wel: het gros vande bemanning loopt er goedgemutst bij en isimmer vriendelijk. ‘Je vraag of dat niet moeilijkis, is een typische journalistenvraag. Wie zijnjob niet doodgraag doet, voelt snel dat dit nietsvoor hem of haar is en haakt af’. De Duitseober Sebastian is nieuw maar heeft zich meteenop zijn werk gestort, en dat gaat hem duidelijkgoed af. Hij kent Seadream van vroeger en is naeen ommetje in de Londense butlerwereld terugaan boord.Opvallend: de meeste mensen werken hier almeerdere jaren en tonen zich verknocht aan dit

Champagne enkaviaar-splash

Bij verwennerij hoort ookThaise massage

Idyllische hoekjes en strandenop St-Barts


BestemmingCoverstoryGeboortedatum: 11 juni 1972

Burgerlijke stand: Gehuwd

Kinderen: Alexis, 9 jaar enInès, 6 jaar

Sterrenbeeld: Tweeling

Studie: Graduaat Marketing

Talenkennis: Frans,Nederlands (ik doe mijnbest!), Engels

Geboortedatum: 15/04/1959

Burgerlijke stand: Gehuwdmet Jacqueline, 4 kinderen:(Céline, Audrey, Scott, Mike)

Sterrenbeeld: Ram

Studie: Licence SciencesPolitiques & RelationsInternationales (ULB)

Talenkennis: Frans,Nederlands, Engels

Steekkaart Robert Pascual Steekkaart Patrick Pourbaix

Hobbies?Tijd met mijn kinderendoorbrengen, reizen, uit etengaan met vrienden.

Welke souvenirs breng je meevan op reis?Foto’s, dàt zijn de souvenirs dieik meebreng, en liefst zoveelmogelijk, zodat ik altijd kanterugblikken op de reis.

Welk land ter wereld heeft hetmeeste indruk op je gemaakt?Waarom?Mauritius omwille van deprachtige stranden en vooral devriendelijke bevolking. Er is eenongelofelijke cultuurmix:Hindoes, Moslims, Christenen,etc… en al deze mensen lijken inperfecte harmonie met elkaar televen.

Hoe reis je zelf het liefst?Het zou ongeloofwaardig klinkenmoest ik zeggen dat ik het liefstop cruise vertrek… (lacht)Daarom zeg ik dat ik hotels ofvakantieclubs verkies bovenrugzaktoerisme.Uiteraard hou ik erg van nieuwetrendy hotels zoals er nu meer enmeer in Brussel verschijnen.

Wat wou je als kind altijdworden?politieagent te paard!

Welke karaktertrekken vanjezelf zie je nu bij je eigenkinderen terug?Humor en sociaal contact. Zeleggen makkelijk contact, staanopen voor vanalles en houdenwel van een goeie mop.

Ben je een sociaal dier of eenEizelganger?Ik beschouw mezelf als eensociaal iemand. Ik hou vanomgaan met andere mensen envooral van het leggen vannieuwe contacten.

Wat is de beste raad die je ooitgekregen hebt?Dat 80% van de problemenzichzelf oplossen en dat je somsgewoon vertrouwen moet hebbenin wat gaat gebeuren.

Al snelheidsboetes gehad?Ja maar nooit overdreven. Dezwaarste ooit was voor eenberekende snelheid van 145 km/u.

Waarop bespaar je niet graag?Op eten. Ik hou van eten en hetklaarmaken van kleinegerechtjes. Meestal is er genoegvoor enkele dagen want ik koopaltijd teveel.

Welke andere functie in onzesector zie je jezelf vervullen?Ik zou met plezier kunnenwerken voor een groot hotel inBelgië of buitenland, als publicrelations.

Wat is jouw lievelingsgerecht?En welke drank mag daarbij?Ik ben Spaans van origine enmijn vader is chef kok. Je kan medus altijd verleiden met eengoede Zarzuela (visschotel) eneen glas rode wijn uit Rioja (zelfsal hoort bij vis een witte wijn).

Van welke club ben je (actief)lid?Een fitnessclub. Ik steun ook deWLW (De Waterleeuwen), dezwemclub van mijn kinderen.

Ben je een ochtendtype ofnachtmens?Eerder een ochtendlijk type,maar niet om 6u. Ik heb hetgevoel dat mijn dag om zeep isals ik te laat opsta.

Waarvoor mag je je altijdwakker maken?Voor een toffe dag met mijnkinderen, dat mag in België zijnof elders, of voor een vakantie.

Hobbies?Hockey, tennis, golf, muziek.

Welke souvenirs breng jemee van op reis?Foto’s.

Welk land ter wereld heefthet meeste indruk op jegemaakt?De USA, omwille van debusiness mentaliteit die erheerst

Hoe reis je zelf het liefst?Met de hele familie.

Wat wou je als kind altijdworden?Een showman, zanger.

Welke karaktertrekken vanjezelf zie je nu bij je eigenkinderen terug?Creativiteit en een grote liefdevoor muziek.

Ben je een sociaal dier ofeen Eizelganger?Een mix van de twee.

Wat is de beste raad die jeooit gekregen hebt?Begin enkel aan projecten dieje kan afwerken.

Al snelheidsboetes gehad?Ja, maar niet dikwijls.

Waarop bespaar je nietgraag?Op goed eten en goededranken

Wat kies je: garanties ofrisico?Ik hou van berekende risico’s.

Wat is jouw lievelings-gerecht? En welke drankmag daarbij?Topkwaliteitsvlees, gegrild,met een zeer goede rode wijnerbij.

Van welke club ben je (actief)lid?Ik ben voorzitter van deBelgische en Brusselse SkalClub.

Ben je een ochtendtype ofnachtmens?Alles kan, maar ik maak in iedergeval altijd heel langewerkdagen.

Waarvoor mag je je altijdwakker maken?Voor creatieve projecten!

What’snext?Robert Pascual is duidelijktrots op wat Costa Cruises devolgende jaren nog in pettoheeft.“Toen ik in Venetië landde omaan boord van de Luminosa testappen zag ik vanuit hetvliegtuig de scheepswerf vanMarghera. En daar lag hetzusterschip, de CostaDeliziosa, dat begin 2010wordt geleverd. In Genuawordt ondertussen gewerktaan het vierde en vijfdezusterschip van de Concordiaklasse (lente 2001 en 2012).De Costa vloot bestaat nureeds uit 14 schepen. Daarkomen dus nog 3 eenheden bij.Voor de laatste twee schepenhebben we trouwensreisagenten gevraagd om opzoek te gaan naar originelenamen. Van over heel Europahebben we al duizenden ideeënbinnen.”


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


Aviation


en deux motsintervention des Etats-Unis, à cause de laprésence à son bord du journaliste franco-colombien Hernando Calvo Hospina. Celui-cifigurait en effet sur le “No Fly List”, mais nele savait pas. Le pilote du Boeing 777,contacté en plein vol, a reçu l’interdiction desurvoler le territoire US. Le journaliste (etécrivain) en question se rendait au Nicaraguapour un reportage pour “Le Monde diploma-tique”. Cette interdiction américaine a obligél’avion à atterrir en Martinique avant derepartir pour le Mexique. Calvo est unColombien exilé politique en France quidénonce souvent le gouvernement Uribe.Air France qui a subi des frais importantsdans cette opération s’étonne que laTransport Security Administration (TSA) aitcommuniqué cette information “après ledécollage de l’avion, ce qui est inhabituel.Mais de toute façon, il n’était pas questiond’atterrir aux States. La “No fly list”compte, paraît-il, quelque 50.000 noms. Ellea été mise en place par l’administration Bushaprès les attentats de septembre 2001 et sescritères sont assez opaques. Il est vrai qu’ony trouve aussi le nom d’un certain EdwardKennedy et le sénateur du même nom en asubi les conséquences amères. Mais que faitObama?

Plan d’urgencechez IberiaIberia a perdu 92,6 millions d’euros au coursdu premier trimestre 2009. En conséquencede quoi, la compagnie espagnole a décidéd’appliquer immédiatement un plan deréduction des dépenses 110 à 125 millionsd’EUR et de suspendre provisoirement desplans d’investissement de 80 à 90 millionsd’EUR. Les réductions des dépensesporteront sur des baisses de capacité, desréductions de coûts salariaux, mais lessuspensions d’investissements n’affecterontpas ceux relatifs aux services à la clientèle,a annoncé la compagnie. Des licenciementsprovisoires sont à craindre surtout sur lesmarchés les plus touchés par la crise et desnégociations en ce sens ont été entreprisesavec les syndicats. La construction d’unimmeuble spécifique pour les équipages àMadrid-Barajas a été mis au frigo; enrevanche Iberia a annoncé que le programmede modernisation des lounges VIP serapoursuivi. Quelque cinq Airbus A320 serontmis au sol. Outre la crise générale, Iberia asubi en ce début d’année la grève du zèle depilotes et quelques sévères conditionsclimatiques en Espagne, des tempêtes deneige, notamment.

Qu’est-ce qui dérangeles Belges en avion?British Airways, qui a l’habitude de réaliser dessondages qui sortent un peu de la norme(rappelez-vous, à l’occasion de la Saint-Valentin, les habitudes de “drague” dans lesavions), a demandé cette fois aux voyageurs cequi les agaçait le plus en vol. Eh bien, pour81% des Belges (et 64% des Européens), cesont les passagers qui cognent l’arrière de leursiège (avec les coques en Business, ça doit êtredifficile!). 71% sont irrités par les parents quine maîtrisent pas leurs enfants (ce qui rejointla première constatation, cela dit). 57%s’énervent à cause des passagers impatientsqui commencent à se lever dès que l’avion aatterri pour être les premiers à quitter l’avion.56% n’acceptent pas les passagers qui seplaignent tout au long du voyage et 52% sontagacés par leurs voisins qui s’allongent dansleur siège en prenant la place d’autrespassagers. Moi, ce qui m’agace, c’est quand lepassager devant moi a pris le dernier journalque j’avais choisi ou le dernier plat de poissonque j’aimais. Ou celui qui a mis sa grosse valiseau-dessus, dans mon “bin” en chiffonnant monimperméable. Ou celui qui me tient conversa-tion alors que j’ai envie de dormir. Ou celle quipue le patchouli ou qui mange en faisant dubruit. Ou celui qui... bon, j’arrête et j’avoue.J’aime bien voyager seul. Et en ce moment,c’est souvent le cas.

American a repeint undes 777 aux couleurs deOneworld.

AA joue la carte OneworldA l’instar de ce qui se fait depuis trèslongtemps chez Star Alliance, les dixcompagnies membres de Oneworld ont décidéde peindre un ou plusieurs des avions deleurs flottes aux couleurs de l’alliance. Nousavons vu le mois dernier ce que cela donnaitsur un avion de Royal Jordanian et voici lerésultat chez American Airlines. Le premieravion d’AA aux couleurs Oneworld est unBoeing 777. Suivront un autre 777, un 767et 757. En tout, quelque 40 appareils decompagnies de Oneworld seront repeints dela sorte.

Contacts entre LiègeAirport et l’Etat d’ArizonaLa nouvelle est passée complètementinaperçue dans la presse d’informationgénérale et pourtant elle est d’importance.Un communiqué de l’aéroport de Liègenous a signalé que “suite à la mission duBureau du Parlement wallon en Californieoù des contacts ont été pris par leprésident du Parlement wallon, MonsieurJosé Happart, par ailleurs président deLiège Airport, Liège Airport a étécontacté par les autorités de l’Etatd’Arizona et plus particulièrement parcelles de Phoenix. Ces premiers contactsvisent à examiner des possibilités decollaboration avec l’aéroport de Phoenix-Mesa en ce qui concerne le cargo.”Accessoirement, Liège Airport signalequ’une telle demande de collaboration aégalement été formulée à l’égard del’aéroport de Charleroi.Le président Happart (qui ne se présenteplus aux élections, donc, on ne peut pasnous accuser de publicité tapageuse) tientaussi à rappeler que “Liège Airport a déjàsigné des accords de collaboration avecl’aéroport de Chisinau en Moldavie et avecl’aéroport de Ningbo en Chine”. Que l’onne vienne plus nous dire que la missionparlementaire en Californie et en Arizonan’a servi à rien!

Vol Air France détournéà cause d’un journalisteNous disons bien que le vol en question a étédétourné “à cause” d’un journaliste et pas“par” un journaliste! Le 18 avril dernier, unavion d’Air France qui faisait route versMexico a été détourné de son itinéraire sur

Sachezencore que:• FlyOnAir a repris ses vols estivaux entreCharleroi et Pescara dans les Abruzzes.Actuellement, au départ de l’aéroportcarolorégien, pas moins de treize destina-tions italiennes sont accessibles.• Harry Hohmeister a été désigné CEO parle conseil d’administration de Swiss, enremplacement de Christoph Franz.Hohmeister (45 ans) était membre de ladirection de Swiss depuis 2005. Il entreraen fonction le 1er juillet. Franz prendra encharge la direction Passagers du groupeLufthansa.• L’Union européenne et le gouvernementcanadien ont signé un accord “Open Skies”entre les deux entités. Il permet auxcompagnies de l’UE et du Canada d’opérerdes vols internationaux au départ del’autre continent et ultérieurement àl’intérieur-même des deux entités.• Ethiopian Airlines a annoncé l’ouverturede nouvelles lignes entre Addis Abeba,d’une part, Malabo (Guinée Equatoriale) etRiyadh, d’autre part. Ethiopian dessertBruxelles et a des accords de code-shareavec Brussels Airlines.• Les aéroports européens ont annoncé unrecul de 12,4% de la fréquentation depassagers au cours du premier trimestre2009. Le nombre de mouvements d’avionsa décru, lui, de 9,8%.

P.A.

The Northern Europe and Dubai are moreprecious aboard of Costa Luminosa.

THE ONLY 92,600 CARATDIAMOND IN THE WORLD.

The hugest diamond you’ve ever seen: 92,600 tons of beauty, elegance and harmony.Costa Luminosa, the ship dedicated to light, will dazzle you with its suites, restaurants,art pieces. It will excite you with its great golf, Gran Prix Simulator and 4D movie theatre.It will relax you with the Samsara Spa’s rituals and perfumes. Treat yourself to a preciousdream on the routes to Dubai and to the great North. A Costa Luminosa cruise is forever.

ABU DHABI

BAHREIN

DUBAIFOUDJAÏRAH

MASQAT

ann_corpo_travel2.indd 1 9/04/09 14:56:06


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


met een vorm van verzadiging maken hebben. John zag wel meerjongeren boeken dan voorheen, maar dan met een brederebestemmingsbelangstelling dan Spanje of Portugal. Regio’s dieklanten trekken met een hoger budget, krijgen minder klappen.John verwijst hierbij naar de Canarische Eilanden en Madeira.Hierdoor kan ook een vijfsterrenkeuze stabiel blijven en ook deluxereizen blijven blijkbaar onaangetast. Op andere bestemmingenstelt hij wel een lichte verschuiving vast naar lagerehotelcategorieën. Hij ziet geen achteruitgang voor rondreizen en deontdekking van het Iberische binnenland en merkwaardig genoegliepen boekingen voor een city-trip Barcelona bij hem niet achteruit!

Viva EspañaSamenwerking met low cost carriers en tochcommissiesViva España verzorgt al jaren reizen naar de costa’s. Productmanager Liesbeth Blanckaert stelt een vertraging van de boekingennaar Spanje vast. De bestemming blijft echter een klassieker, maarmen reserveert later. Zij hoopt er daarbij wel een beetje op, datonze zon het in juli laat afweten. De prijzen zijn de laatste jarenalleszins niet meer verhoogd. Misschien ligt het grootste probleemnog in de vluchtprijzen. Turkije geniet van zeer goedkope vluchtendie uitgevoerd worden door plaatselijke maatschappijen. Hetklassieke vluchtaanbod van lijnen chartervluchten naar Spanjeblijft betrekkelijk duur. Alleen de low-cost maatschappijen slagenerin hun prijzen in bedwang te houden. Viva España biedt zijnklanten al jaren een zeer grote flexibiliteit door gebruik te makenvan low-cost carriers in combinatie met zijn hotels. Onze klant kiestvoor een prijs en niet voor ‘sterren’ en vandaag kun je in elkecategorie rekenen op een onberispelijke hygiëne met kwaliteit.Bovendien ontvangt de reisagent nog een vergoeding voor zijn werk.Waar de bestemming inderdaad achterop hinkt is wat betreft de all-inclusive formules. Het aanbod all-in hotels is nog vrij schaars enwaar het aangeboden wordt is het vaak mits supplement dat vaakvrij duur komt!De Costa Brava is budgetvriendelijk en blijft het over het algemeenzeer goed doen. Bij BEST tours / Viva España noteren we overigenseen zeer stabiel volume. Dat geldt overigens ook voor de CostaBlanca die fors investeerde in een modernisering van dehotelinfrastructuur. Zij evolueerde naar een 4-sterrenaabod, deprijzen bleven behouden en de bestemmingen investeerden inthemaparken en dergelijke om nieuwe klanten aan te trekken. DeCosta Daurada en de costa’s in het Zuiden krijgen de grootsteklappen.De autocarvakanties doen het lang niet zo slecht. Deze boekingenhandhaven zich veel beter dan de vliegreizen. De autocarreizenzullen tijdens het hoogseizoen ook last-minute nog menig reizigeraantrekken. De autocar blijft dan de absolute prijskraker en dat isbij velen doorslaggevend. Liesbeth duimt voor een goed last-minuteseizoen: “De hoteliers mogen niet uit het oog verliezen dat je de lateboekers alleen maar kan aantrekken met prijsverlagingen en meteen beetje geluk… heel slecht weer bij ons”.

Pam VermeulenNieuwe bestemming in binnenlandBij ons kent Spanje en Portugal geen achteruitgang, meldt MurielleBal van Pam Vermeulen. De begeleide vliegbus-reizen halen totvandaag al dezelfde bezetting als het voorbije jaar. Wij behoudenook dezelfde hotelcategorie zijnde 3 of 4*. De prijzen zijn lichtjesgestegen maar dit ligt vooral aan de toch wel opvallend duurderevluchttarieven ( fuel toeslag + taksen ). Onze pakketten bestaanuit Nederlandstalig begeleide rondreizen of citytrips. De citytripshebben een kleine terugval maar dit wordt gecompenseerd dooronze rondreizen.Met de autocar hebben we een volledig nieuwe reis naar Spanje inons aanbod: een 9-daagse begeleide rondreis Cantabria - Bilbao -Baskenland, met een verblijf in Santander, misschien de iets mindergekende kant van Spanje maar zeker het bezoeken waard. Daar zijnnog stukjes ongerepte natuur te ontdekken.Ons publiek is niet echt de jeugd, eerder vanaf 30 jaar tot 75 jaar.Hierin voelen wij dit jaar toch enigszins wel een verjonging omdatonze prijs bestaat uit kant en klare pakketten, zonder fuel toeslagen zonder verrassingen. W.V.

www.escapetravel.be

P O R T U G A L

editie2009

Madeira Azoren Lissabon Porto Algarve

Portugal

HET PITTORESKE ZUIDEN

(1 week Lissabon – Faro) v.a. € 784 pp

Op een rustig tempo maakt U tijdens deze reis kennis met de culturele

hoogtepunten in Lissabon, geniet U van het mooie uitzicht op één van de

vele terrasjes of miradouros en moet U zeker een “Pastel de Belém” proe-

ven voor U vertrekt naar de zonovergoten Alentejo. Vanuit Evora, de histo-

rische parel van de streek, rijdt U door een landschap van graan, kurk-en

olijfbomen, dolmen en ruïnes en talrijke witte dorpjes. Nadien kan U in de

Algarve uitrusten aan één van de vele stranden en baaien of landinwaarts

trekken en U culinair laten verwennen door de maritieme keuken.

Escape Elegance



Nacht 3: M’ar de Ar Muralhas (Lisboa – Evora +/-130km)

Nacht 4: M’ar de Ar Muralhas (Evora)

Nacht 5: Vila Gale Praia (Evora – Albufeira +/-265km)

Nacht 6: Vila Gale Praia (Albufeira)

Nacht 7 : Vila Gale Praia (Albufeira – Faro +/-45km)

Vertrek: elke dag t.e.m. 31/10/09

Inbegrepen: lijnvlucht BRU-LIS/FAO-BRU, 7 overnachtingen in dubbele

kamer met ontbijt

Niet Inbegrepen: Huurwagen, annulatieverzekering

TAP Portugal is Uw expert voor Portugal, Brazilië en Afrika.

Vanuit Brussel biedt TAP 4 dagelijkse vluchten aan naar

Lissabon en 1 vlucht per dag naar Porto. Zonder de connecties

naar Faro, Madeira en de Azoren te vergeten.

057515_TravelExpr_NL_102x297:057515_nl 21-04-2009 15:23 Pagina


newsDesktop

Kronplatz heeft weinig last van crisisDe vakantieregio Kronplatz (Zuid-Tirol) heeft globaal een prima 2008 achterde rug, met in totaal 673.809 aankomsten. De gasten bleven gemiddeld 5,3dagen, in de zomer zelfs 5,6 dagen. Iets minder dan de helft van het aantalverblijven (nl. 309.560) werd trouwens gerealiseerd in de zomer. Echter nietbij het Belgisch publiek: het merkwaardige is dat de Belgen zichhoofdzakelijk tijdens de maanden februari en maart in dichte drommenkomen onderdompelen in de wintersportambiance. Vanuit de invalshoek vande nationaliteiten gezien eindigde het Belgische publiek in de zomer 2008slechts zesde (na Italië, Duitsland, Nederland, Oostenrijk en Zwitserland).Dit resultaat ligt in het verlengde van voorgaande jaren. Heidi Hauser,directeur van de Toerismevereniging Vakantieregio Kronplatz, is er echtersterk van overtuigd dat er nog heel wat rek in zit bij het Belgisch publiek inde zomer.Het algemeen optimisme van Toerismevereniging Kronplatz wordt gevoeddoor de voortreffelijke (voorlopige) resultaten van de afgelopen winter-toppers februari en maart. Er is, in volle economische crisis, sprake vanamper 1% teruggang in vergelijking met het recordjaar 2008. De zomer2009 is eens te meer rijk aan evenementen in het vakantiegebied Kronplatz.Vooral Bruneck is terzake opnieuw zeer actief met onder meer de Bruneckezomerconcerten (14 juli tot 25 augustus) en het Altstadtfest (24 tot 26 juli).Omgekeerd wil de Kronplatz zich ook nog eens hier manifesteren met eennadrukkelijke aanwezigheid tijdens het Artiestengala en op Zotte Maandag,resp. op 19 en 20 juli in het West-Vlaamse Pittem.Het vakantiegebied

Papoea Nieuw-Guineavoor het eerst in BrusselIn het kader van een Europese tournee heeft de toeristische dienst vanPapua Nieuw-Guinea in Brussel -voor de eerste maal überhaupt- eenvoorstelling gegeven van het toeristisch potentieel van deeilandengroep. ‘We krijgen jaarlijks zo’n 40.000 toeristen per jaar opbezoek. Zowat de helft daarvan zijn Australiërs. Andere belangrijkemarkten zijn in Europa Groot-Brittannië en Duitsland, de VS en Japan’,verduidelijkt Leith Isaac, marketing manager van de TourismPromotion Authority. Bestemmingsspecialist Asteria Expeditionshanteert voor Papoea de slogan ‘dé belevenis van uw reisleven’. Na depresentatie begon het ons te dagen waarom: een land van 5,5 miljoeninwoners op een oppervlakte die bijna 16 maal België bedraagt, eeneconomie waar ruilhandel nog een belangrijke rol speelt, maar ookoverweldigende natuurervaringen zowel te land, in de lucht als onderwater, fascinerende ontmoetingen met totaal andere culturen, festivalswaar je ogen en oren te kort komt om alle prikkels te registreren. PaulLoose en Annick Desmet erkennen wel dat Papoea geen goedkopebestemming is, ‘maar dat heeft alles te maken met het feit dat jezoveel privévluchten moet inschakelen om het uitgestrekte land tekunnen bereizen’. Eén ding lijkt wel duidelijk: wie de inspanning doet,krijgt veel in ruil. Begin september reist Asteria, onder leiding vanervaren gids Herman Hannon (de oprichter van Asteria Travel enpromotor van deze bestemming is door de lokale autoriteitenopgenomen in de Orde van Logohu, de hoogste onderscheiding. Dezereis wordt zijn 38e bezoek!) naar aanleiding van het Goroka festivalnaar Papoea Nieuw-Guinea. Belgen hebben voor deze bestemming

Enregistrement rapide pour lesclients de Sunny CarsSunny Cars introduit spécialement pour les destinationsensoleillées populaires d’Alicante, Palma de Majorque, Malaga etFaro l’enregistrement rapide. De ce fait, les clients ne doivent plusprendre place dans la file lorsqu’ils arrivent dans ces aéroportspour prendre possession de leurs voitures de location. Ce serviceexclusif coûte de 20 euros (Portugal) à 40 euros (Espagne) parsemaine et c’est une commission pour l’agence de voyages.L’enregistrement rapide est un service personnel. Cela veut direque le client est reçu à un comptoir séparé par un collaborateur quil’aide rapidement et efficacement. Michael Wetzel, directeurgénéral : « Ce nouveau service assure un début de vacances ensouplesse, ce qui est indispensable pour de nombreux vacanciers etnotamment les familles. Nous sommes donc très fiers que SunnyCars le propose en exclusivité. » Le nouveau paquet a commeavantage complémentaire qu’un deuxième conducteur est comprisdans le prix. La règle « enlèvement avec le plein d’essence, remiseavec le plein d’essence » est également d’application. Ainsi, nousne prenons pas en compte des frais de carburant plus élevés que letarif que le client paie lui-même à la pompe.

Kandidatuur Aegean Airlines voortoetreding Star AlliancegoedgekeurdEind vorige maand heeft de Raad van Bestuur van Star Alliance dekandidatuur voor toetreding van het Griekse Aegean Airlinesgoedgekeurd. “Aegean Airlines is een waardevolle aanwinst voor hetStar Alliance-netwerk. Zijn thuismarkt Griekenland is strategischbelangrijk omwille van zijn ligging in het oostelijk MiddellandseZeegebied. Het is hierdoor de belangrijkste zuidoostelijke toegangs-poort tot de Europese Unie”, aldus Jaan Albrecht, de CEO van StarAlliance.Het beursgenoteerde Aegean Airlines werd zo’n 10 jaar geledenopgericht en heeft een vloot van 31 vliegtuigen die in totaal 47nationale en internatonale routes verzorgen, goed voor zo’n 200vluchten per dag. Door het toekomstige lidmaatschap tot Star Alliancekrijgt Aegean Airlines wereldwijd toegang tot heel wat markten met

SpaanseUnescostedenstellen zich voorOp een druk bijgewoonde workshop inThe Dominican hebben de Spaansesteden, die door de Unesco zijnuitgeroepen tot werelderfgoed zich

‘bijna down under’een visum nodig. Datwordt vlot afgeleverdop de ambassade inBrussel. Meerinformatie:www.pngtourism.org.pg(EB)

Kronplatz legt dit jaar als zomer-attractie meer dan ooit het accent opzijn natuurgebieden. Er zijn er liefstdrie met Fennes-Sennes-Prags, Puez-Geisler en Riesenferner Ahrn.Opvallend zijn de onderling grotecontrasten tussen de zuidelijk gelegenDolomieten en het oergesteente van deRiesenferners in het noorden. Meerinfo: www.kronplatz.com (DS)

Annick Desmet, ambassadeur Peter Maginde,Paul Loose en Leith Isaac

Natuurpark Puez-Geisler(foto Herbert Thoma)

voorgesteld aan reisagenten, touroperators en pers. Het gaat in totaal om13 bestemmingen: steden in de brede gordel rond de hoofdstad Madrid(zoals de geboortestad van Cervantes Alcala de Henares, Avila, Segovia,universiteitsstad Salamanca, Toledo en Cuenca), in Extremadura (Mérida,Caceres), bekende toeristische trekpleisters als Cordoba en Santiago deCompostela evenals Tarragona en de eilandlocaties San Cristobal de laLaguna (op Tenerife) en Ibiza. De workshop kadert in een vernieuwdestrategie om het toeristisch potentieel van de vermelde bestemmingenopnieuw aan te zwengelen. Meer informatie over de betrokken steden vindje op www.ciudadespatrimonio.org (EB)

een grote Griekse gemeenschap zoalsAustralië, Canada, Zuid-Afrika en deVerenigde Staten. Bovendien zullenook zakenreizigers uit Griekenlandvoordeel doen met de troeven vanStar Alliance. De integratieteams vanAegean Airlines en Star Alliancebeginnen binnenkort aan de integratiedie naar schatting zo’n 12 maanden inbeslag zal nemen.


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


Aviation


Uitspraak in

Kales Airline Servicesvertegenwoordigt KingfisherAirlines

Live2Travel breidt aanbodVesparondreizen uitLive2Travel, ondermeer gespecialiseerd in vespa-rondreizen in zuidelijkEuropa, heeft zijn bestaand aanbod fors uitgebreid. Zo bieden de TOvanaf heden exclusief voor de Belgische markt vespa-rondreizen aan ophet Italiaanse eiland Elba (vanaf 520 euro) in half pension. Daarnaastis het aanbod ook uitgebreid met een vesparondreis in Ligurië-

transavia.com: cet hiverégalement au départ de BrusselsAirportLa compagnie aérienne à bas prix néerlandaise transavia.com,offre à nouveau, cette saison d’hiver, des vols ‘destinaton neige’au départ de Brussels Airport. A partir du vendredi 18 décembre2009, transavia.com propose à nouveau un vol les lundis,mercredis et vendredi vers Innsbruck, en Autriche, à bord d’unBoeing 737. A partir du samedi 19 décembre la compagnieassure un vol les mardis et samedis à destination de Salzbourg.La saison d’hiver se termine le 31 mars 2010. transavia.comentend répondre ainsi, au départ de différents marchéseuropéens, à la demande croissante de produits aériens flexiblesvers les destinations de sports d’hiver, tels courts séjours etvillégiature plus longue.

Thomas Cook Airlines lanceertMega Mindy vliegtuigHalf mei werd op Brussels Airport het Thomas Cook Airlines MegaMindy vliegtuig gedoopt. De knalroze heldin van Studio 100 liet zo’n45 kinderen alvast proeven van wat de Thomas Cook Junior Club

Thalasso Europ «awards» annuelsCréatrice du Club Thalasso Europe, Maïté Lanthin peut se féliciter d’avoireu, avant tout le monde, la prémonition de l’importance qu’auraientaujourd’hui sur le marché la thalassothérapie, le thermalisme et le spa. Plusaucun hôtel digne de ce nom ne peut en effet se passer, désormais, deproposer à ses clients un instant de détente et de bien-être dans unenvironnement dédié.C’est ce qu’a d’ailleurs bien compris le groupe Accor, leader mondial del’hôtellerie et des services s’il fallait le rappeler, qui propose à présent, sousla marque Accor Thalassa, un éventail de ses établissements proposant ce« plus » indispensable.Après, l’an dernier, le très beau cadre du Château du Lac à Genval, quipropose, à quelques minutes de Bruxelles, les installations les plus modernesen matière de spa dans un cadre et un environnement exceptionnels, c’est encollaboration cette fois avec Accor Thalassa que s’est déroulée fin avril, auSofitel Europe à Bruxelles, la désormais traditionnelle cérémonie annuellede remise des « A wards » organisée par Thalasso Eur ope. Celle-ci s’estdéroulée à l’issue d’un « séminair e » au cours duquel, notamment, le gr oupeAccor a eu cette fois l’occasion de présenter sa philosophie en la matière etla richesse de son offre, à travers ses hôtels — des Sofitel, le plus souvent.Ces « awards » récompensent les agences de voyage, mais aussi les agentsà titre personnel, qui ont réalisé les meilleures ventes chez Thalasso Europe,dont l’offre ne cesse de s’étendre, à découvrir dans sa brochure et sur sonsite Internet www.thalasso-europ.com. (CB)

de zaak ‘konijn Jetairfly’De Rechtbank van Eerste Aanleg heeft een uitspraak gedaan in dezaak van het FOD-incident (Foreign Object Damage), waarbij opnieuwjaarsdag 2007 een konijn in één van de motoren van eenJetairfly-Boeing werd gezogen, met grote vluchtvertragingen totgevolg. Aanvankelijk werd werd in twijfel getrokken of Jetair wel allesin het werk had gesteld voor een snelle oplossing. De rechter oordeeldenu dat er duidelijk sprake was van overmacht, waarvoor Jetair nietverantwoordelijk kon worden gesteld. Bovendien, zo oordeelt derechtbank, “heeft Jetair alle redelijke maatregelen genomen om devlucht zo snel als mogelijk te verzekeren, zodat aan de reisorganisatorgeen tekortkoming kan worden verweten”. Tot eenzelfde conclusiekwam eerder ook al de Geschillencommissie Reizen vorig jaar.

animatie voor de komendezomervakantie in pettoheeft. Voor verblijven in julien augustus staat deanimatie in de Junior Clubsimmers in het teken van deStudio 100 figurenKabouter Plop, Het HuisAnubis en Mega Mindy. Deuitverkoren kleuterklassenwerden via een wedstrijdvoor kinderen vanreisagenten enpersoneelsleden van ThomasCook Belgium geselecteerd.De kinderen, die zichtbaarde dag van hun jonge levenbeleefden, mochten MegaMindy assisteren bij dekleurrijke doop.

Les lauréats: de gauche à droite:l’Award Thalasso de bronze, remportépar l’agent Melissa Armendariz, del’agence Stopover à Uccle; l’or, «agentet agence», remporté par CarmenCarillo, de l’Universelle Liège (icireprésentés par Bruna Ferrari),l’argent, remporté par l’agent MarjoryPauluzzi, de Plein Sud; le bronze«Agence», remporté par Nomades Uccle,représentée par Valérie et Denis, etl’Award Thalasso d’argent «Agence»,remporté par Jetair Center de Waterloo.

Bloemenrivièra (met alshoogtepunten CinqueTerre en Portofino) en eeneen rondreis door Cabo deGata National Park(Almeria). Zoals altijdwordt er verbleven inkleinschaligecharmehotels. Voor meerinfo: [email protected]

Sinds kortvertegenwoordigtKales AirlineServices hetprestigieuzeKingfisher Airlines,volgens Skytrax éénvan de zesvijfsterren airlinesin de wereld.Kingfischer Airlinesvliegt dagelijks vanLondon Heathrownaar Mumbai en Bangalore in Indië. Vanuit deze twee hubs biedt deairline dan verdere connecties aan naar meer dan 60 domestic enregionale bestemmingen in Indië en Azië. Voor de Belgische marktheeft Kingfisher Airlines een akkoord afgesloten met British Midland(BD) voor de interline verbinding naar/van LHR, en de tarieven zijnopgenomen in alle GDS-systemen. Tickets kunnen worden uitgegevenvia BSP. Voor meer informatie: www.flykingfisher.com

EscapePrijspromoties werkenaverechts in de toekomstSpanje en Portugal waren vorig jaar goedvoor 18% van de omzet, zegt PaulRyckaseys. Hij oordeelt dat vooral deIberische costa’s in de klappen delen. Deboekingen voor rondreizen door Spanje enPortugal houden grotendeels stand. Hetbinnenland van Spanje en de noordelijkeprovincies winnen echter aan populariteit,zegt Paul. Het Portugese Madeira tekent enigverlies op. Vroeger trokken veel meerklanten jaarlijks naar dezelfde bestemmingen liefst naar hetzelfde hotel, maar hetaanbod is enorm gegroeid en ik denk datiedereen de Spaanse costa’s intussen welkent. Dat kan eveneens de terugval vanBarcelona verklaren. Het stedenaanbod namtoe en mensen willen wat nieuws ontdekken.Toch krijgen de city-trips forse klappen ennoteren wij dat klanten, en dan vooral grotegezinnen, meer naar appartementen zijngaan vragen. Paul ziet wel een lichteverschuiving naar ‘goedkopereaccommodatie’ en heeft de indruk datjongeren en jonge koppels eerder afhakendan de ouderen. Wie luxe boekte blijft datechter doen, de overigen zoeken wel ietsgoed-kopere oplossingen. Eenprijsvergelijking door de klant met Turkse enTunesische aanbie-dingen kan dit ten deleverklaren, maar de problemen zijn toch veel

minder voelbaar in het segment ‘fly and drive’.Creativiteit blijft de boodschap. Paul ziet eerdereen nadelige weer-slag in promotie acties: “Alswe de prijzen nu te veel laten zakken of allerleiextra’s aanbieden blijven die goedkope prijzenons nog enkele seizoenen achtervolgen enkrijgen we volgend jaar de opmerking dat allesduur is geworden!”

John Pot (Travelcoop)Belangstelling van de jongerenreikt verder dan de costa’sPortugal is inderdaad zeer merkbaar achteruitgegaan, zegt John Pot die met zijn ‘Reiswinkel’vanuit Diest uitgroeide tot specialist Spanje envooral Andalusië. Boekingen naar Portugal enSpanje vormen 15% van zijn omzet. Deterugloop voor deze bestemmingen schrijft hijniet toe aan de crisis, maar aan de te hogeprijzen en het te beperkte all-in aanbod,vergeleken met Turkije. Ook zonzeker en veelgoedkoper Egypte is hierbij een lokker. Deverhouding prijs-kwaliteit is op diebestemmingen gunstiger voor de klant. DeSpaanse en Portugese overheid leverendegelijke promotionele inspanningen, maar hetzijn de hoteliers op het Iberische schiereilanddie innovatiever en flexibeler moeten worden,zegt hij. In Spanje worden hoofdzakelijk decosta’s getroffen. Vooral de Costa Brava enCosta Blanca lijden, terwijl de Costa del Solenigszins stand houdt. Ook de Balearen zijn ietskwetsbaarder: de terugval in Spanje kan ook

BestemmingLissabon

Albufeira

Algarve

> Spanje en Portugal


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


Software infosessies voorreisadviseurs en touroperators

Organisatie ingericht door TravelNote N.V. - [email protected] - www.travelnote.be

Vrijdag 19 juni 2009 van 13 tot 21 uur in Holiday Inn Gent ExpoWeb 2.0, Facebook?

Beoordelingssites binnen uw website?Wat kan U hiermee en waarom?

Presentatie backoffice systemen voortouroperator & reisagent

Presentatie reservatieplatformenB2B & B2C voor touroperator & reisagent

Welkom vanaf 13 u. Er is doorlopend koffietafel voorzien met mogelijkheid tot bezoek van deinformatiestands en vraagstelling, parallel lopend met de hieronder vermelde sessies.

TravelNote (13 u 30 / 15 u / 17u / 19 u):Webintegratie & ServiceMail, een krachtig marketing tool voor de reisbranche om klantente bereiken en te binden.Internet boekhouden en backoffice oplossingen voor reiskantoren & kleinere touropera-tors.

Pyton (14u / 16u / 18u / 20u):Voorstelling WaveRunner, uw reisgids en reservatieplatform.Het reisbedrijf: hoe reisagenten en touroperator één worden.

Omnit (14u 30 / 16u30 / 18u 30 / 20u30):

Consumentenbeoordeling, demo van de nieuwste ontwikkelingen voor website.Backoffice en webintegratie voor touroperators.

Vrijdag 19 juni 2009 van 13 uur tot 21 uurHoliday Inn Gent Expo - Maaltekouter 3, 9051 Gent

Vrije toegang voor reisagenten & touroperatorsOm praktische redenen vragen wij u om uw aanwezigheid op voorhand te bevestigen op www.travelnote.be/register.html

U bekomt dan per kerende mail een toegangsbewijs en bevestiging.

Uniek, leerzaam en niet te missen event voor alle professionals uit de reissector in Vlaanderen.Belangrijke nieuwigheden zoals web 2.0, Facebook en beoordelingssites binnen uw website komen aan bod.Naast tal van innovatieve ontwikkelingen en internet trends, worden interessante zaken zoals geïntegreerdebackoffice systemen en reservatieplatforms naar voren gebracht.Ook wordt een uitgebreide toelichting gegeven, hoe de reiskantoren en touroperators bij onze noorderburengebruik maken van deze nieuwe technologieën.

Bestemming


“Lokale hoteliersmoeten creatieverworden”‘Vamos a la Playa’ is dit jaar duidelijk uit de toeristische hitparadegetuimeld en de paella wordt overtroffen door kebabs. De Spaanse costa’sbeleven een dip en iedereen kijkt uit naar een creatief aanbod van de lokalehoteliers (en een natte of winderige juli bij ons) om met last minutes eendeel van het verloren terrein terug te winnen. De Belg is door de crisis eenbeetje Nederlander geworden en draait elke Eurocent tweemaal omalvorens hem te besteden.

Canarische Eilanden, stelt Hans vast.Barcelona is nog altijd top 3 onder de city-trips en beleeft dit jaar een terugval, maarbijlange niet (meer) van de grootte die voorde markt werd bekendgemaakt. Eeninhaalbeweging of… presteren wij beter?Jetair noteert wel een mooie groei voor deautovakanties richting van de noordelijkecosta’s: Brava en Daurada. Er is geenglobale verschuiving van vliegtuig naar autovoor de kustbestemmingen. De vluchten kunje moeilijk nog duur noemen, zegt Hans,daarom stopten wij ook met autocarpendels.

Thomas CookSuccesvol clubconcept,junior clubs en last minutesOok De Portugese steden delen in de klappendie Spanje krijgt, maar in een mindere mate,zegt Kurt Bostyn van Thomas Cook. Barce-lona wordt als city-trip zwaarder getroffendan de Portugese bestemmingen. Dealgemene terugval was al ingezet eer decrisis echt toesloeg en door dehoogconjunctuur van de voorbije vijf jaar wasBarcelona als mix voor leisure en business bijde dure Europese steden beland. Madrid isminder leisure en wordt beter gespaard. OokLissabon biedt een meer aanvaardbaarprijsniveau. De Iberische city-trips zijn goedvoor een vijfde van onze omzet. Wij gaanervan uit dat het boekingsgedrag wijzigdeomdat de klant wacht op een ‘deal’. Hetbasisconcept blijft onveranderd, maar minderextraatjes en een lagere consumptie terplaatse horen er nu bij. Wij stellen geenopmerkelijke verschuiving vast naar lagerehotelcategorieën. Voor sommige kortbijbestemmingen zijn de treinverbindingen inopmars, maar de autovakanties scorenopnieuw beter. De opgelopen achterstandwordt wekelijks kleiner, ondanks de ‘directsellers’. Spanje blijft na Frankrijk en voor

Italië, de nummer 2 voor autovakanties met1/5de van onze Iberische omzet: Costa deAlmería en Costa Blanca zakten, maar deCosta Daurada houdt goed stand. Deverhouding prijs-kwaliteit werd belangrijker.Wij stellen vast dat budgethotels het moeilijkhebben dan de middenklasse en wijonderhandelen nog over de beste prijzen voorde last minute periode.Ook voor de vliegtuigvakanties lijdt Portugalminder dan Spanje Het Spaanse vasteland,de Canarische Eilanden en de Balearenvolgen samen eenzelfde dalende trend. Costade Almería vormt bij Thomas CookVliegvakanties een uitzondering met goederesultaten. De rondreizen in Andalusië enPortugal verminderden niet. Madeira boertin Portugal het minst achteruit en onze PortoBay Hotels & Resorts gaan er zelfs opvooruit. De clubconcepten voor familiesscoren best. Thomas Cook investeerde inSpanje in 4 kwalitatieve Junior Clubs en desamenwerking met Studio 100 voorkinderanimatie in juli en augustus is eenschot in de roos. Het ruime aanbod IberostarHotels op blijft eveneens een stevige vastewaarde. Onder de label ‘Sentido’ verkopenwij in de zomer, in partnership, enkele hotelsdie een ‘bijzondere uitstraling’ bieden. Deklant blijft kiezen voor kwaliteit tegen eenafgewogen prijs. Vandaar onze aparteCharmebrochure in de nieuwe lijn ‘ThomasCook Collection’.Honderden hotels bezorgden ons als nieuweprijzen en wij zijn in volle onderhandelingmet onze partners voor promotioneel last-minute aanbod. De vluchtcapaciteit werddan ook niet gereduceerd.

Spanje en Portugal

Spanje en in een mindere mate Portugal zijndaarvan het slachtoffer, mede omdat ook delokale Iberiërs getroffen zijn en even een‘vakantie in eigen land’ lijken over te slaan.Misschien is het ogenblik hierdoor nu wel rijpvoor touroperators om meer binnenlandserondreizen te gaan promoten, een ontdekkingvan nog teveel schoonheid tussen de Pyreneeënen de ‘witte dorpen’ van Andalusië. Wij stakende lichten op bij enkele aanbieders.

JetairKlappen voor de costa’s enmeer autovakantiesZowel voor Spanje als Portugal is er eenvermindering van het aantal boekingen, maarvoor Jetair zijn de cijfers iets gunstiger dan hetmarktgemiddelde, zegt Hans Van Haelemeesch.De daling schrijft hij toe aan de marksituatie,een vermindering van het aantalvliegtuigvakanties, en dus niet aan eenstructureel probleem ter plaatse. De lokaleprijzen zijn evenmin een probleem want deterugval was niet abrupt en het aantal all-inreserveringen is blijven stijgen. Dat aanbodbreidt overigens uit. De klant blijft duidelijkvoor een hotelverblijf opteren. Van een keuzevoor minder sterren is ook in Spanje enPortugal geen sprake: 4 en 5 sterren blijvenook daar de Belgische voorkeur genieten.Wij hebben, net als voor andere bestemmingen,heronderhandeld om met scherpere prijzen demarkt te stimuleren. Spanje wordt hardgetroffen door de economische situatie,waardoor veel Spanjaarden dit jaar hunvakantieplannen opbergen, zelfs in eigen land.De lokale markt was de laatste jaren alsmaarbelangrijker geworden voor het Spaansetoerisme en dat is een markt die behoorlijk laatboekt. Dit begint ondertussen goed door tedringen bij de hotellerie, wat resulteert innieuwe en meer speciale aanbiedingen.De Portugese Algarve blijft in de zomer bovenhet gemiddelde scoren en Madeira boekt beterin de winter. De terugval treft eveneens hetbinnenland, maar dat levert een beperkteraandeel. Het luxesegment maakt geenonderscheid op de algemene trend, en kent dusook een terugval.De Costa del Sol en Costa Brava worden mindergetroffen dan de overige Spaanse regio’s. DeBalearen volgen in grote lijnen de markttrenden bij Jetair noteren we groei voor de

Costa Blanca

Andalusië

>Lissabon


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


Dossier


Chaque année en été, des milliersde voyageurs choisissent le trainpour se rendre à la Côte ou enArdenne, que ce soit pour passerune journée, un week-end ou unséjour plus long. L’été, c’est aussila période idéale pour visiter enfamille un parc d’attraction ous’adonner à toutes sortesd’activités touristiques, et la SNCBpropose encore plus de trainsdurant la saison estivale. Laplupart des trains touristiques(ICT) de longue distance seront denouveau mis en circulation vers lesdifférentes destinationstouristiques du pays, avec uneattention particulière pour lesrelations directes vers la Côte enprovenance des différentes villes deWallonie.Globalement, cette nouvelle offred’été représente, par rapport à lasaison précédente, une augmenta-tion de 63 p.c. du nombre total deplaces assises disponibles parrapport à la saison précédente.Au total, du samedi 27 juin audimanche 30 août inclus, 63 trainstouristiques circuleront en semainevers Blankenberge, Knokke, LaPanne, Ostende et Zeebrugge, etjusqu’à 89 les week-ends et joursfériés.D’autres destinations touristiques,comme les Ardennes ou Walibi,bénéficieront également d’unedesserte renforcée.Enfin, la SNCB prolongera aussi lesweek-ends cet été : durant les moisde juillet et août, le billet « week-end » sera e xceptionnellementvalable du vendredi matin jusqu’aulundi soir.

Thalys, lamétamorphoseExploité conjointement par laSNCB, la SNCF et les chemins defer néerlandais et allemand, letrain Thalys a déjà transporté 70millions de passagers. C’est, en2009, l’année de samétamorphose : nouveau look,nouveaux uniformes, et surtout,généralisation progressive del’Internet à bord et du ticket

Le train sort de sontrain-trainLe train se porte bien. Que ce soit pour les loisirs ou pour les affaires — malgré, surce secteur, un léger tassement ces derniers mois — les Belges sont de plus en plusnombreux à lui faire confiance.

électronique. Thalys, qui sertquotidiennement en moyenne6.350 repas en classe Confort 1,revoit aussi sa carte derestauration : un éventail de 32plats qui changera trois fois paran, concoctés par trois chefsbelges triplement étoilés. Le setde table a aussi été repensé,avec une nouvelle vaisselle et denouveaux couverts.Sur le plan tarifaire, Thalyspropose déjà Cologne à partir de12 euros par trajet, et Paris dès22 euros le trajet, ou 25 enConfort 1, du vendredi au lundi.

Eurostar, unetroisième classetarifaireChez Eurostar, dont le trainassure désormais la liaison entreBruxelles et Londres StPancrace en moins de deuxheures, on ne lésine pas non plussur les nouveautés. Avec, enparticulier, l’introduction d’unenouvelle classe tarifaire, laLeisure Select, qui s’adresse auxclients « loisirs » désir eux d’unmeilleur confort : accueilpersonnalisé, large sièges,restauration de grande qualité,pour un aller-retour proposé àpartir de 160 euros. On nemanque jamais, non plus , derappeler l’engagementd’Eurostar de réduire, par

rapport à 2007, ses émission deCO2 de 35 p.c. d’ici 2012.Eurostar, enfin, vient de lancerun nouveau magazine gratuit,In&Out London, plein de bonstuyaux pour découvrir autrementune des villes les plus excitantesdu monde.

Mais il n’y a pas que Paris etLondres, ou Amsterdam etCologne. En 2008, près de 240000 Européens ont voyagé avecun InterRail Pass, soit uneaugmentation d’environ 37 p.c.Et Rail Europe, la filiale dedistribution de la SNCF enEurope qui, depuis peu de temps,commercialise aussi les InterRailPass dans ses boutiques, s’attend

TO Actua


Enjoy ParadiseFlexibel met eenprivé-chauffeurVrij veel tophotels op exotischebestemmingen zoals deSeychellen, Mauritius,Malediven, Aruba, Curaçao,sturen wegens onderbezettingverlaagde tarieven door ofpromo’s met gratis nachten

zoals book 4 nights pay for 3 nights, zegt Tom Mertens. Hierdoorkunnen wij vaak een langer verblijf aanbieden.Enjoy Paradise stelt, met zowat 90% repeaters, niet echt eencrisisgevoel vast voor het luxesegment en boekte al mooie dossiers,zoals voor een klant die liever in een luxevakantie investeerde dan inbeurs of bank, “gezien de lage opbrengst”.De voorbije jaren merk je dat steeds meer jongere mensen de topluxeop prijs weten te stellen, en hiervoor ook willen betalen. En dit nietalleen bij huwelijksreizen. Azië, vooral Thailand en Bali, trekt hierbijmeer en meer de kaart van de design en boutiquehotels.De Seychellen en Frans Polynesië blijven ondanks het feit dat zijveruit de meest dure bestemmingen zijn, in een opwaartse spiraalgroeien. In de Caraïben kent Curaçao en sterke groei daar waarAruba en Jamaica de laatste 2 jaar wat achteruit gegaan. Onzerondreizen met privéchauffeur en gids beleven een toenemendebelangstelling. Bovendien kan men de rondreis en bezoeken terplaatse nog personaliseren in samenspraak met de gids. Bezoekenkunnen worden ingekort of verlengd. De vraag naar cruises blijftongelooflijk stijgen, en vooral dit jaar - dankzij de crisis - merken weeen zeer sterke groei. Door het ineenstuiken van de Amerikaansemarkt, is er een overcapaciteit op de meeste schepen, waardoor deprijzen enorm gedaald zijn. Voor de rederij is het belangrijker deschepen te vullen, daar de klanten aan boord alsnog een aanzienlijkbedrag spenderen. Door deze verlaagde prijzen, is de cruisemarkt nogtoegankelijker geworden voor een breder publiek. Een tijdelijkfenomeen waar we naar de toekomst toe alleen maar beter vankunnen worden.

Cruise ConnectionOnze all-in luxe wordt met de dagtoegankelijkerDoor de crisis staan de prijzen wereldwijd onder druk. Dat geldt ookvoor de cruise-industrie. We zien dit niet als een bedreiging, maareerder als een opportuniteit, zegt Patrick Parez: “Hierdoor wordt dedrempel naar de cruises verlaagd en zetten dit jaar nog meer mensen,zoals gezinnen met kinderen, de stap naar dit vakantieproduct.Bovendien zijn onze schepen drijvende vakantieresorts: tegelijkbezoeken ze elke dag een nieuwe stad”.Goede producten, zoals bv Royal Caribbean International, CelebrityCruises en Azamara Cruises en Croisières de France, houden stand endat geldt zeker voor de cruise-industrie. Mensen kijken in crisistijdenwat meer naar de prijs en kiezen voor producten met de beste prijs-kwaliteitverhouding. Dit verklaart dan ook waarom cruises op ditogenblik beter scoren dan andere vakantieproducten. Onze duurstesuites kosten echter10.000 euro per persoon en die zijn meestal eerstuitverkocht. Mensen laten zich op hun vakantie graag verwennen.Wij spelen daarop in met een waaier aan suites en zeer uitgebreidewellnesscentra.Een zevennachtencruise is het meest in trek. Mensen die al eerder opcruise zijn vertrokken, opteren in de mate van het mogelijke alshoofdvakantie voor een langere cruise (10 tot 14 nachten). Alsalgemene regel geldt dat 65 procent van de mensen die op cruisevertrokken, binnen de vijf jaar een nieuwe cruise boeken. Als eengezin met de kinderen op vakantie gaat, kiest het voor RoyalCaribbean International met zijn vele faciliteiten. Gaat het koppelzonder kinderen op reis, dan kan de voorkeur uitgaan aan AzamaraCruises waar de klemtoon meer ligt op de persoonlijke service en degastronomie.Alaska en Australië/Nieuw-Zeeland zijn op dit ogenblik minder intrek. Azië en het Midden-Oosten winnen aan belang. Dubai en hetMidden-Oosten zijn van volgende winter af nieuwe bestemmingen.Cruises groeien op dit ogenblik sneller groeien in Europa, het Midden-Oosten en Azië, dan in de Verenigde Staten. W.V.

Lufthansa Italia estd’abord italienne!Et les Milanais le perçoivent très bien!Lufthansa avait été candidate à une entrée dans le capitald’Alitalia, mais c’est Air France-KLM qui a gagné. LH aurait trèsbien pu se contenter de renforcer ses lignes sur l’Italie, mais c’eûtété oublier le nationalisme italien. D’où la création de LufthansaItalia. Une compagnie qui sera bientôt “totalement” italienne.“Totalement”? Mais oui... les défauts en moins, évidemment! Unrude défi. Que Heike Birlenbach a pris à bras le corps.

Dans un monde où tout est standardisé, il est parfois bon de découvrirquelques relents d’exotisme. Ainsi, en pénétrant dans cet avion deLufthansa Italia, le 12 mai dernier, nous avons été agréablementsurpris (quoique prévenus) par des annonces qui commencent enitalien, par la distribution de journaux et magazine italiens, par unerestauration très italienne qu’accompagnent un espresso ou unegrappa (ou les deux), ainsi que des vins qui, s’ils ne sont pas italiens,ont, nous dit-on, le “goût italien”. C’est-à-dire qu’ils conviennent auxpalais des Italiens. Car ce sont eux, indéniablement, qui sont la ciblede Lufthansa Italia. Du reste, sur la liaison entre Milan et Bruxelles,les horaires leur sont plus adaptés que pour ceux qui partent deBruxelles. L’A319 part de Milan à 8h45 et revient le soir à 21h15. Ensens inverse, on part à 11h00 et on revient avec le vol de 17h30. Unpeu court, peut-être. Mais rien ne dit qu’ultérieurement, ces rotationsne seront pas harmonisées avec celles de Brussels Airlines...

Milan-Malpensa (MXP) s’inscritrésolument dans la stratégie dehubs de la Lufthansa. AprèsFrancfort, Munich et Zurich,voici donc Milan, d’où lacompagnie dessert Bruxelles(depuis le 2 mars), Londres,Paris, Lisbonne, Madrid,Barcelone, Bucarest et Budapest, ainsi que trois destinationsitaliennes: Rome, Naples et Bari. Rien en Allemagne? Ben non,puisqu’il existe déjà sur ce marché une excellente compagnie quis’appelle... Lufthansa! Bientôt (en octobre, probablement), LH Italiaaura son AOC (Airline’s Operator Certificate) qui autorisera lacompagnie à engager ses propres pilotes. Lesquels seront doncitaliens, voire milanais!

Depuis qu’elle est arrivée à Milan, Heike Birlenbach n’a pas ménagé sesefforts pour faire accepter la compagnie. Disons tout de suite qu’ellebénéficiait d’un préjugé favorable. Lufthansa avait été candidate à lareprise d’Alitalia et puis, a décidé de miser sur Milan, alors qu’Alitalias’en désengageait partiellement. Les autorités milanaises ont marquéleur gratitude par l’autorisation donnée à LH de bénéficier de sespropres comptoirs, de sa propre “fast lane”, de son propre carrousel àbagages à l’arrivée. C’est une situation assez rare pour être soulignée.Comme l’explique intelligemment le fraîchement arrivé nouveau consulde Belgique (nous l’avions connu ambassadeur au Burundi), FrançoisCornet d’Elzius: “On a vécu un réel report d’affection.” Et du côté dessyndicats, il est évident que Birlenbach a bénéficié d’un capital-sympathie: “Quand on arrive sur un marché en offrant 250 emplois, ilest évident qu’on marque des points”, sourit-elle.

Cela dit, il va falloir imprimer fermement sa marque, parce qu’il n’estpas interdit de penser qu’Alitalia revienne un jour en force. “Je ne suispas naïve, souligne Birlenbach. Les syndicats sont probablement touspro-Alitalia, malgré les déboires antérieurs à la privatisation. Il nousfaut donc travailler ici en bonne intelligence.” A terme, il n’est d’ailleurspas du tout exclu que LH Italia développe des activités long-courriers.“En somme, résume Heike Birlenbach, nous voulons combiner le meilleurde deux mondes et les Italiens l’ont bien compris: ils apprécientl’efficacité allemande, mais demandent un style de vie italien. Et c’estce que nous leur offrons.” La preuve, depuis le début de ses activités,LHI a réalisé une ponctualité de 94,3% et une régularité des vols(annulations possibles en raison de circonstances diverses) de 98,8%.Pour une compagnie qui démarre, c’est un beau résultat.

Dans les jardins du Sheraton Diana Majestic qui accueille tous lesjours la jet-set milanaise, le consul de Belgique à Milan est songeur:“Je ne sais pas où ils fabriquent les Milanaises, mais il faut reconnaîtreque c’est du beau boulot!” Incontestablement, Lufthansa Italia, c’estaussi du beau boulot. P.A.


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


C

M

J

CM

MJ

CJ

CMJ

N

THA-WIFI-TKL_210x297mm_HD.pdf 15/05/09 11:08:06


voorhand en dat is precies waar het Fortis-effect een weerslag op had. De onzekerheiddeed twijfelen. Vooral in Wallonië was dit meervoelbaar. De gemiddelde reisduur bleef echterongewijzigd met 16 dagen en 3 tot 4 dagenverlengingen. Bestemmingen die groeiden zijnThailand, Vietnam en Peru. Ook China doet hetrelatief goed. Zij handhaven zich een stuk beterdan de rest van ons aanbod. Vele klanten reizenvoor de 2de of 3de maal met Iva Oa, zegtBrigitte: eens zij de speciale aanpak van Iva Oaproefden, tonen ze ook interesse voor de anderebestemmingen.Waar mogelijk bieden wij kleinschalige hotelsmet toegevoegde waarde aan. Klanten willeneens wat anders. ‘Design’ en ‘boutique’ hotelszijn het perfecte antwoord.Bij Iva Oa betaalt een klant gemiddeld 3.800euro per persoon, exclusief persoonlijkeuitgaven. Merkwaardig is dat de gemiddeldeprijs bij de Franstalige klanten beduidend hogerligt. Iva Oa is nu ook bij de zuiderburen inaanbieding. Wij leggen bovendien een nadrukop authenticiteit en duurzaamheid. Dat is ookeen vorm van luxe en dat heeft ook zijnprijskaartje, aldus Brigitte. Veel is inbegrepen,maar de drankjes zijn niet all-in. Wellness iswel een prominent thema in het Iva Oa aanbod.Ons duurste verkochte dossier tot vandaagbedroeg net iets meer dan ¤ 20.000 voor 2personen. De reis ging naar Argentinië metvluchten in business class.

PegaseCruise brochure en groei vancultuursegmentDoor heronderhandelingen heeft Pegase velegereduceerde tarieven bekomen en/of werdende vroegboekkortingen verlengd tot 1/5 (ofzelfs langer), zegt Kurt Bostyn.Dit heeft de schade enigszins beperkt. Feit isdat ook de Pegase klant prijsgevoeliger wordt,en momenteel een afwachtende houdingaanneemt. Vandaar bieden we sinds kort ookpromoties aan bij Pegase. De gemiddeldevakantieduur viel terug op 10 dagen, 1 dag

minder dan 5 jaar geleden.Door de lancering van een aantal nieuwebestemmingen, zoals bvb. Jordanië, Zuid-Afrika, Zambia, Namibië, Botswana, zien weeen stijging van het cultuursegment.Mauritius en Mexico verloren terrein. Onzegroeiers voor Pegase zijn Phuket, Gambia(nieuw), Rhodos, Sicilië & Napels, Kroatië(nieuw) en Malta.Voor de hotelkeuze volgen wij de groeiendevraag naar design en boutique. Wij bieden zoeen keuze met de grote hotels met veelfaciliteiten. Vooral families met kinderenvragen achter all-in en zowat 31% van onzeklanten boekt die formule. Een kwalitatiefall-in aanbod, volgens Pegase vereisten, isechter nog niet op alle bestemmingen tevinden.Pegase dit jaar ook uit met een heuse cruisebrochure. De vraag naar wellness bleefstatus quo en binnen ons groot aanbod kande klant pakketten vooraf boeken.Er bestaat eveneens een verhoogde vraagvast naar luxueuze autovakanties, die deklant via een betrouwbare touroperator wilreserveren, liever dan via internet.

VIP SelectionTurkije gered door zijn luxehotelsWie kiest voor kwaliteit en voor luxe blijftdat nu ook doen. Budgetten worden danhooguit anders ingevuld., zegt Hans VanHaelemeesch. Ook voor VIP Selection werdop alle bestemmingen heronderhandeld. Devraag naar all-in groeit jaar na jaar, dus ookbij VIP Selection. Het kwaliteitsaanbodevolueert daarbij, zoals ook de luxehotelsmet soms meer dan 10 à la carte restau-rants. Beauty & Wellness is “nice to have”.De Belg boekt hiervoor niet echt paketten.De gemiddelde verblijfsduur van eenvliegvakantie is 9 nachten: evolutie short &medium haul min 1 nacht; long haul plus 1nacht. Strandverblijven primeren duidelijk.Griekenland en Tunesië kennen de beste

evolutie, Egypte doet het minder goed. Turkijebeleeft een sterke groei kent door het aantalluxeresorts. Ook de Canarische Eilandeninvesteren voortdurend in het luxesegment.Een nieuwe doelgroep wordt aangeboord metluxeresorts met luxevilla’s. Dergelijkeluxevilla’s met luxeservice stelt VIP Selectionook voor aan de Turkse Riviera, Izmir,Bodrum, Kreta, Rhodos, Tenerife enLanzarote. Verschuivingen in de hotelkeuzestellen we niet echt vast, wij bieden immerseen zeer ruime en brede waaier aan, inclusiefcharme, design, adults only en villa’s. Zo kanmen binnen ons aanbod van VIP Selection voorelk van die logiesvormen terecht.

Exclusive DestinationsAlleen de brave huisvaderwerd getroffenDe traditionele luxeklant verloor geld maarheeft meestal nog ruime middelen. Het isinderdaad bij de brave huisvader die enkelbelegde in zogenaamde risicoloze aandelen datde crisis hard is aangekomen. Bovendienwerden alle luxebestemmingen werdengoedkoper, zowel door hotels als door carriers.Wij worden momenteel overspoeld doorpromoties die ook voor de tophotels tot 30 %korting geven, meldt Marc Van Zeveren vanExclusive Destinations.De gemiddelde vakantieduur vermindert welmet een fractie en er wordt gemakkelijker vooreen luxekamer gekozen dan voor eenluxesuite. Onze klant besteedt gemiddeld 500euro per persoon, per dag. Ons duurste dossierooit haalde 100.000 euro voor een reis van 2gedurende 2 weken. Strandverblijvendomineren en wij noteren een groeiende vraagnaar topkwalitatieve all inclusive formules.Cruises doen het uitstekend en wellness-pakketten worden vooral ter plaatse geboekt.Winnende bestemmingen bij ons zijn Portugal,Dubai, Malediven, de verliezers: Italië,Griekenland, Egypte.

AIR MAURITIUS - The First Reason To Love Mauritius

§§§

Your children will

have an unforgettable

time in Mauritius and

you will have a guar-

antee for your best

holiday. Air Mauritius

offers an impecable

in-flight service with

it’s renowed Mauritian

hospitality.

With Air Mauritius,

your holiday really

starts the moment

you step on board ...

Kales Airline Services

Park Hill, J.E. Mommaertslaan 18A, B-1831 Diegem-Brussels

Tel. +32 (0)2 716.00.69 - Fax. +32 (0)2 716.00.86

E-mail: [email protected]


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


TOdaarvan dankbaar gebruik. Invele landen zwaaien carriers enhotels nu met promoties.Lufthansa lanceerde een heen enterug promotie naar Johannes-burg voor de prijs van 75 euro +taksen. In totaal 362 euro perticket, geldig in de maanden meien juni. Kinderen krijgen somsheel aantrekkelijke kortingen enzijn onder bepaalde voorwaardenzelfs gratis. Wie er snel bij is,kan soms echt wel goede zakendoen. In samenwerking metAndBeyond (het vroegereCCAfrica), heeft Africadonabijvoorbeeld een superpromotielopen naar Victoria Falls enBotswana. Een exclusieveluxereis waar je 6 nachtenbetaalt en er 2 gratis krijgt.Deze “special offer” loopt vanafnu tot 12 december en is dus ookgeldig tijdens het hoogseizoen.

KuoniKleinschalige luxeverkoopt alsmaarbeterNet als in België noteren onzebuurlanden geen verminderdevraag naar luxereizen. Maar

uiteraard worden ook daarreizigers prijsbewuster. KuoniUK scoort dan weer bijzondersterk met een serie last-minuteswaarbij aanbiedingen binnen de6 uur vermarkt worden, meldtLuc Maes. De snelheid enscherpte hebben er een enormpositieve impact op het aantalboekingen. De kapitaalkrachtigemiddenklasse reist weliswaarprijsbewuster, maar er is eengegoede toplaag klanten diehaar reisgewoonten niet aanpasten die onverminderd blijft reizen.Logeren in Zuidelijk en OostelijkAfrika, Dubai, de Malediven enIndia werd bovendien ook ietwatvoordeliger.Kuoni, met al 20 tot 25%repeaters, noteert voor Walloniëeen lichte terugval, voorVlaanderen een sterke stijging.Kuoni klanten bestedengemiddeld zowat 200 euro perdag en zijn meestaltweeverdienende veertigers,behorende tot hogeremiddenklasse: ‘Ons duurstedossier voor één koppel haaldeooit 76.000 euro’. Vakanties van15 dagen blijven een constanteen hierbij zitten de à la cartearrangementen (rondreis, al danniet met privéchauffeur,eindigend met een strandverblijfduidelijk in de lift. China,Maleisië, Indonesië en Zuid-Amerika beleven debelangrijkste groei, terwijlCanada en de Caraïben terreinverliezen. Ons aanbod bestaatvooral uit kleinschaligeaccommodaties, zegt Luc. Deboutique en design hotels,worden erg gesmaakt en wijverwachten dat deze trend zichzal doorzetten. Thailand bekoortde individuelemeerwaardezoeker alsmaar meerdoor een uitstekend boutiquehotelaanbod. Ook Maleisië enIndonesië leveren groteinspanningen op dit vlak. Eenparel, over enkele jaren, wordtongetwijfeld Nicaragua.

Arthema & Secretsof the DesertGroei in Vlaanderenén FrankrijkKlanten van Arthema en Secretsof the Desert genieten vannieuwe bijzondere tarieven in deEmiraten, onderstreept BenoitHodeige. Dat geldt bijvoorbeeldvoor de door de Jumeirah groepvoorgestelde combinatie Burdjal-Arab en Bab al-Shams inDubai. Echte tariefverlagingenzijn er niet omdat het luxesegment niet door een ‘Fortiseffect’ wordt getroffen. Dat blijktnog het best uit ons aanbod van

Aquamarine waarin wij luxe indiverse paradijzen aanbieden.Door de samenwerking metSecrets of the Desert kreegArthema ook greep op deVlaamse markt en die groeit nuheel fors. De verkoop in hetGroothertogdom Luxemburgstijgt eveneens en zelfs inNederland werden al enkeleklantendossiers afgewerkt. Er isook een toenemende vraag voorsamenwerking met Fransereisagenten. De verkoop inBrussel en Wallonië bleef na een‘luxe succesjaar 2008’ stabiel enArthema noteert zowat 15% vande boekers als repeaters.Klanten opteren meestal voorrondreizen van 8 dagen, die zijsoms verlengen met enkeledagen tot een week. Dossiersvan Arthemarine, waarbij verreoorden worden opgezocht,kunnen trips van 10 tot 15dagen inhouden, en bieden terplaatse bijkomende individuelereisinitiatieven. Arista Toursscoort intussen uitstekend bij hetjongere publiek. De bestedingenvoor een Arthema reis kunnengeraamd worden op 175 euro perdag. Het duurste dossier dat alwerd afgehandeld bedroeg40.000 euro, een reis van 10dagen voor 2… zonder devluchten. Culturele rondreizenblijven bij Arthema de meesteboekers aanspreken enbestemmingen die in het luxeaanbod een sprong voorwaartsmaken zijn de Seychellen,Mauritius, Frans-Polynesië en deArabische Emiraten. Geen enkelebestemming verloor daarentegenterrein, onderstreepte Benoit.Onze ‘echte luxe’, onderstreepteBenoit, zal zeker in de verfworden gezet in de nieuwebrochures: nieuwe bestemmingenmet andere culturen ontdekken.‘Van welke grotere luxe kan eenreiziger nog dromen?’. Een pittigdetail: Arthema verloor ooit eenzaak voor deGeschillencommissie ‘omdat deklanten, die naast dolfijnenkonden zwemmen, niet de kanshadden gekregen om dielievelingen… aan te raken’.

Iva OaAuthenticiteit enduurzaamheid zijnook luxeHet luxe segment werdinderdaad minder getroffen danhet goedkopere aanbod, beaamtBrigitte Dermaut, maar stelt bijIva Oa wel vast, dat derondreizen meer hinderondervonden dan destrandvakanties. Een rondreisreserveer je immers lang op

LUXE

DRE

AM

HOLIDAY

CULTURE

Baksteenkaai 761000 Brussel

02 511 04 02

[email protected]

ArthemaGroup

travel express_juin_09_nl.pdf 1 25/05/2009 14:52:26

Dossier> Le train


>

à ce que le nombre de clients continue à progressercette année. L’InterRail Global Pass permet auxclients de découvrir en train jusqu’à 30 pays àtravers l’Europe. Les prix vont de 159 euro, pour unPass Jeune de cinq jours, à 249 euro pour un PassAdulte. InterRail offre également une large gamme deOne Country Pass, de l’Autriche à la Turquie,disponibles à partir de 32 euro, pour un jeune, et de49 euro pour un adulte. Depuis 2007, la proportion declients InterRail âgés de 26 ans et plus est passée de27 à 30 p.c., témoignant ainsi de l’évolution desmentalités chez les consommateurs adultes.

La renaissance du trainde luxeLe tableau du rail en 2009 serait incomplet si onnégligeait la vogue croissante des voyages exotiquesen chemin de fer. L’Afrique du Sud, l’Australie, l’Indeet même Cuba sont présentes sur ce marché, sansoublier le Canada, avec le train panoramique qui

traverse les Montagnes Rocheuses. Et, plusrécemment, en Chine, le déjà célèbre « T rain duCiel » qui permet d’atteindr e Lhassa, la capitale duTibet, par la voie ferrée la plus haute du monde :4.000 mètres d’altitude en moyenne, et jusqu’àplus de 5.000 au terminus.On assiste aussi à la renaissance du train de luxequi, à l’image de la croisière, constitue déjà une« destination » en soi. On parle d’ailleursvolontiers de « cr oisière ferroviaire ». Chacunconnaît le célèbre Venise-Simplon Orient Express,dont la compagnie gère aussi plusieurs hôtels deluxe — dont le Cipriani à Venise — et exploitedans le monde cinq autres trains d’exception, dontl’Eastern & Oriental Express, un voyage de rêve deSingapour à Bangkok à travers le Vietnam.

Le train a, décidément, un bel avenir devant lui.

Claude Boumal

Paul Geyssens:La bataille du rail commence l’anprochainPaul Geyssens est Sales & Distribution Manager àla SNCB. Sa parfaite connaissance du marché et sesvues pertinentes sur l’avenir du rail en font unexpert incontournable de la question. Nous lui enavons posé quelques-unes.

SNCB, Rail, qui fait quoi, finalement ?Rail1 [prononcer Rail One, ndlr] est la marquedéposée dans le monde du voyage pour la commer-cialisation de l’offre internationale de train de laSNCB. L’industrie du voyage ne connaît donc pas laSNCB, mais Rail1. Dans la pratique, Rail1 est unepartie de la SNCB qui s’occupe du marché desagences de voyages. En plus du marché desagences de voyages, la SNCB gère égalementd’autres canaux de distribution à savoir son siteInternet www.sncb.be, le Call Center Internationalet les gares. Dans ces canaux, il est communiquésous le nom SNCB.

Le rail ressent-il les effets de la crise? dans quelsens?Bien sûr, le transport ferroviaire internationalsouffre aussi de la crise. En comparaison avecl’aviation, le train se porte cependant mieux. LaSNCB connaît un recul de son chiffre d’affaires de 5p.c. après 4 mois en 2009 par rapport à la mêmepériode l’année dernière. Le segment des voyagesd’affaires — réservés via les agences de voyagesd’affaires — a été fortement touché par lesentreprises qui voyagent moins, ou le ‘travel policy’qui convertit ses voyages de la 1ère à la 2èmeclasse. Le segment leisure continue à croître, enrevanche, avec des résultats excellents pour lesréservations Internet et via le Call Center SNCB.Les voyages en groupe continuent également àmarquer des points. Evidemment, nous remarquonsune baisse du chiffre d’affaires vu le recul de lavente de tarifs High Yield dans le marché Corpo-rate. En bref, un chiffre d’affaires plus faible maisavec le maintien du nombre de voyageurs.

Peut-on estimer la part business/leisure dans levoyage en train?La séparation Business/Leisure est difficile à faire.Puisqu’il y a des hommes d’affaires qui voyagentavec des tarifs réduits et des voyageurs de loisirsqui désirent voyager en 1ère classe. En tenantcompte de la distribution entre la 1ère classe(Business) et la 2ème classe (Leisure) dans lestrains, nous obtenons une répartition desvoyageurs de 17 p.c. en 1ère classe et de 83 p.c. en2ème pour Eurostar. Pour l’autre transporteur,Thalys, la répartition des voyageurs est de 24 p.c.en 1ère classe et 76 p.c. en 2ème classe.

Les (nombreuses et intéressantes) promotionsont-elles un effet sur le chiffre d’affaires ou letaux d’occupation?Les promotions nous apportent plus de voyageurs,de telle sorte que plus de sièges sont occupés dansle train. Généralement, ceci est dû à des tarifs bonmarché, à certaines conditions d’après-vente. Ledistributeur est évidemment mieux rémunéré avecla vente d’un tarif plus cher qu’avec un tarif bonmarché. La combinaison de la vente de tarifs pleinsdans un train rempli est le schéma idéal. Laissercirculer un train vide coûte naturellementbeaucoup d’argent. Le Yield management peutdonner dans ce cas un coup de main. A travers uneaction promotionnelle, nous constatons souventplus de trafic, mais le chiffre d’affaires reste aumême stade ou ne grimpe que légèrement.

Comment voyez-vous l’avenir du train enEurope?Le grand défi pour l’avenir est attendu pour 2010,lorsque la grande bataille du rail va exploser,notamment par la libéralisation du transportinternational de voyageurs. A partir du 1er janvier2010, chaque opérateur en possession d’unelicence d’exploitation et d’un certificat de sécuritépourra décider d’exploiter les trains


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


TO


“Alleen de brave huisvader, die jaren belegde in risicoloze aandelen, werd zwaargetroffen. De traditionele luxeklant hield andere middelen achter de hand”,onderstreept Marc Van Zeveren. Zoals de meeste luxe-aanbieders is ExclusiveDestinations dus amper iets gewaar geworden van het rampzalige ‘Fortis-effect’,dat vele beleggers tot sukkelaars herleidde. Wel is ook de rijkere toerist even eenafwachtende houding gaan aannemen en maakten sommigen voor het eerst in hunleven een kostenberekening vooraleer te boeken.

Africadona. De luxe klant wil wel meer dan ooit dewaarborg dat hij een correcte prijs betaalt.Families blijven in groten getale boeken. We hebbendaarbij repeaters, trouwe klanten die van Afrikahouden en die zeer tevreden zijn met onzeindividuele aanpak en heel persoonlijkesamenstelling van reizen. Boutique & design hotelszijn zeker in de mode. Africadona heeft altijd algekozen voor kleinschaligheid waar mogelijk, maardesign is eerder de persoonlijke keuze van de klant.Sommige klanten verkiezen nog altijd eenklassieke lodge of luxe tent met een echtAfrikagevoel. In heel wat Afrikaanse landenworden nieuwe luxe lodges gebouwd. Zambia is eengoed voorbeeld is van een bestemming die nietlanger alleen maar ruwe bush lodges aanbiedt.Heel wat reizigers kiezen voor rondreizen (Fly &drives en safari’s) en de klanten verlengen heelvaak met een paar dagen rust aan zee. Sterkere ofzwakkere munten beïnvloeden de keuze van deklant voor een bepaalde bestemming meer dan decrisis zelf. De luxe-lodges in Afrika zijn dikwijls opbasis van fully inclusive en omvatten deactiviteiten georganiseerd door de lodges en allelokale dranken en park fees. Voor destrandverblijven zijn het vaak de exclusieve,kleinschalige producten die all inclusive aanbieden.De bestedingen door onze klanten wisselen van 300euro per persoon en per dag tot 1.000 euro perpersoon en per dag. Het duurste landarrangementtot nu toe was een Tanzania voor 10.300 euro perpersoon. We hebben ook regelmatig Botswana’s,Zuid-Afrika’s in die prijscategorie. De reisduurscheelt weinig of niets met vroeger. Ik denk datklanten eerder een reis minder zullen doen maar deduur van de reis die ze wel maken, is onveranderdof soms zelfs een dagje langer. Als reizigers eengratis extra nacht kunnen meepikken, maken zij

Duurdere vakantiesoverleven, na aarzeling,Fortis-effect zonder veelschade

Zowel touroperators als klanten zien ook welvoordelen in de ‘crisis’. Zij is wereldwijd. Hierdoorwordt ook het luxe segment overstelpt door somssensationele promoties en worden ook de cruiseaanbiedingen nog beter betaalbaar. Kapiteinsvaren liefst met een volle boten en het traditioneleklantenbestand van Amerikanen is aan wal blijvenstaan. Meteen werd de kajuitenkeuze voor deEuropeaan nog aantrekkelijker.

OdysseusScoren met individuele à la carterondreizenDe crisis is een wereldwijd verschijnsel. De meestehotels lanceren aanbiedingen om de kleine terugvalop te vangen. Ook het luxe-segment wordt lichtgetroffen, zegt Eric Morren. Dat was zo indecember, maar Odysseus ziet nu een herstel.Odysseus is ook actief in Nederland, Duitsland enFrankrijk. Ook daar werd een langzame klim naarhet herstel ingezet.Het cliché dat alleen oudere welgestelden dure enverre luxe reizen kunnen maken is al een tijdachterhaald. Jonge bedrijfsleiders of specialisten inhun vak doen al een hele tijd beroep op ons ruim engevarieerde aanbod aan luxe reizen. De vraag naarkleine boutique en charmante design hotels neemtduidelijk toe en Odysseus pikt volledig in op dezetrend in al haar brochures. In het luxe segmentprimeert rust, een prettige kamer of suite en deligging boven het aantal faciliteiten van het hotelof resort. Het all-in aanbod valt dus teverwaarlozen. Strand- en cityverblijven doen hetnog steeds enorm goed in het luxe segment, maarde belangstelling in onze individuele à la carterondreizen neemt al een tijd gestaag toe. Afrika,Thailand en Bali zijn winnaars, de Caraïbenverliezen licht. Bestemmingen als Zuid-Afrika, deEmiraten en Vietnam leveren enorme inspanningenom hun luxe aanbod te vergroten. Dit jaar stellenwe echter een enorme stijging vast van het aantalgeboekte cruise dossiers. Alle bestemmingen hierinscoren goed.

AfricadonaJumbo-promoties in AfrikaJanuari en februari waren de “last-minutes”maanden. Het luxe segment wordt voorlopigminder getroffen, zegt Dona De Leenheer van

>36 Travelexpress 262

Dossier > Le train

internationaux. Il est donc tout à fait possible devoir apparaître à ce moment là des trains low pricesur le marché — il est difficile de parler de lowcost dans le secteur ferroviaire, si l’on considère lecoût de l’infrastructure elle-même. Un TGVpourrait par exemple parfaitement circuler deBruxelles vers Barcelone avec seulement quelquespassagers à bord pour la capitale catalane. Lespassagers pourront descendre à Paris ou à Lyon oùd’autres prendront leurs places.Dans ce cas, le train peut être rempli trois ouquatre fois. Il en va de même au Luxembourg où lasection Luxembourg-Strasbourg du TGV EstEurope devrait être opérationnelle en 2014. Lestrains devraient pouvoir partir de Bruxelles,traverser le Luxembourg et ensuite continuer versl’Alsace ou même la Suisse. L’amélioration del’infrastructure entre Bruxelles et le Grand Duchéva également contribuer à un temps de parcoursplus court. Une autre solution en cours d’examenpour cette ligne serait l’introduction de trainspendulaires, qui pourraient apporter un gain detemps de dix à quinze p.c. entre Bruxelles et leLuxembourg.

Comment faire face à cette nouvelle donne ?Afin de continuer à enregistrer de bons résultatsdans un contexte où la concurrence devient de plusen plus forte, nous devons anticiper et agir à troisniveaux. Avant toute chose, nous devons connaîtrele marché. Et pour cela, nous avons besoin de nospartenaires agents de voyages. Ensuite, nous

devons proposer des produits avec le meilleurrapport qualité/prix. Et enfin, nous devons fairesavoir que nous combinons notre connaissance dumarché avec des produits qui répondent à leursbesoins, et que nous les commercialisonségalement.Ce qui est important pour la SNCB, et doncBruxelles, est le lancement de l’offre vers Amster-dam avec le TGV, désormais appelé Albatros. Cedernier doit faire face à des problèmes inattendus,l’incertitude quant au nécessaire système desécurité ERTMS. Les attentes sont grandes carnous prévoyons 4 millions de passagersinternationaux pour cette nouvelle offre.La connexion avec l’aviation sera égalementoptimalisée. La particularité est aussi que ce TGVsera en service à la fois pour une circulationinternationale et nationale. Vu les courts temps deparcours – (Bruxelles - Amsterdam en 1h46 etAnvers – Rotterdam en 35 minutes), l’offre à bordsera limitée. Il s’agira d’un train avec réservationobligatoire.

L’offre vers l’Allemagne sera également adaptée àpartir de la mi-juin 2009. L’ICE permettra deréduire le temps de parcours vers Cologne de 2h20à 1h45. Vers Francfort, le temps de parcoursdiminuera de 30 minutes pour tomber à un peumoins de 3 heures. Pour Thalys, cela se passera unpeu plus tard.

Paul Geyssens:La bataille du rail

commence l’anprochain

Amsterdam à.p.d. € 19 A.S.

Londres à.p.d. € 80 A/R

Paris à.p.d. € 25 A.S.

Cologne à.p.d. € 15 A.S.

Prix valables au départ de Bruxelles-Midi.Tarifs soumis à conditions, sous réserve de disponibilité.

Voyager en train …avec RAIL1, évidemment !

Réservations via

@lantis2

Rail1 Online Booking

Rail1 Service Centre > 02 528 28 40


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


Van Carthago tot Sbeitla, van Tunis tot Kairouan, van El Jem totDougga, telt het land van Hannibal talloze archeologische vindplaatsen.Die getuigen van de bewogen geschiedenis van Tunesië met Fenicische,Romeinse, Arabische en O�omaanse invloeden. Wat u zeker niet magmissen is het Bardomuseum in Tunis met de belangrijkste mozaïek-collectie ter wereld. De vele creatieve ambachten met hun uitgebreidekeuze aan gebruiksvoorwerpen en souvenirs, maar ook talloze heden-daagse festivals maken deel uit van de rijke Tunesische cultuur.

Tunesië, geef me

HERINNERINGEN

Tunesië hee� ook zonnigestranden en gerenommeerde

badplaatsen

Een uitgebreide keuzethalassocentra

en kwaliteitshotels

Veel originele ontspannings-mogelijkheden, van zeilkarren totgolf, aan de zee of in de woestijn

WE HEBBEN ZOVEEL TE BIEDEN

TU NL 297x210.indd 3 5/02/09 11:53:56

Bestemming


>

Spa-geneugten,gekoppeld aan lekkereten en drinken inSloveniëJe kunt er dezelfde dag gaan skiën of pootje baden in de Adriatische Zee.Tegelijk geniet je er van de gastronomische mogelijkheden, geurende vaneen lekkere boerenkost tot de fijnste keuken, en smelt het gehemelte metde beste wijnen. Zelfs het lokale bier smaakt een beetje Belgisch inveelzijdig Slovenië, dat amper de twee derden van België beslaat metslechts 2,2 miljoen bewoners. Deze speldenprik op de aardbol biedt echterook een warme gastvrijheid uit het diepst van zijn hart: de mineraalrijkeondergrond.

Vooraleer er sprake was van dit Sloveense volkgenoten de Romeinen al van de thermalegeneeskracht, die bij de bron tot 63° haalt.Koningin Cleopatra wentelde zich inezelinnenmelk, de Grieken kenden eenbadcultuur, maar de Romeinen lanceerden deeerste thermale centra ten tijde van Trajanusen Hadrianus. De meest gekende werdenuiteraard de thermen van de waanzinnigekeizer Caracalla (Marcus Aurelius Antoninus),die gebouwd werden tussen 206 en 216.De thermale genezingsmogelijkheden van hettussen de Alpen en de Adriatische Zee gekneldeSlovenië werden in 1147 voor het eerst inhistorische documenten vermeld. Het land biedt15 kuuroorden, verspreid over de regio’sZasavje, Stajerska, Prekmurje en hetzuidoostelijke Dolenjska. Zij bieden alle soortenwellness behandelingen, zoals Turkse, Finsesauna’s, Japanse baden en Thaise massages.Deze centra tellen samen wel 13.262 bedden enfloreerden niet alleen tijdens de bezetting doorhet Habsburgse én het Oostenrijks-HongaarseRijk, maar ook in de communistische periode.Van toen dateert overigens de forse uitbreidingvan de mineraalrijke badcentra. Thermalegeneugten waren tot dan voorbehouden aan debetere klasse, de welgestelden. Toenmaarschalk Josip Broz ‘Tito’, de nazi-beulen uit(voormalig) Joegoslavië verjoeg, werden debaden en hun accommodaties ook toegankelijkvoor ‘kameraad-arbeider’. Dit leidde totmerkwaardige architectuurverschillen in debadcentra, die elk meerdere hotels ofaccommodatiemogelijkheden huisvesten. Debouwstijlen wisselen van een 18de en 19deeeuwse paleisachtige luxe, over eeninspiratieloos-eenvormig geheel gebouwd door‘socialistische architecten’, totappartementsgebouwen, moderne en zelfsfuturistisch ogende complexen of de meesteenvoudige hutjes, bungalows en zelfscampingterreinen.Voor buitenlandse toeristen bleef echter een‘klassenverschil’ behouden. Niet door deSlovenen, maar door de overheid van debetrokkenen: Nederlanders krijgen hun kuren

op voorschrift door de ziekteverzekeringterugbetaald, Belgen niet. Geen zorg echter.Hoewel Slovenië sinds begin deze eeuw eenvolwaardig lid van de Europese Unie is, blijfthet een betaalbare en op sommige vlakkenzelfs heel goedkope bestemming. Dat hetaantal Nederlandse en Belgische bezoekersdit jaar voor het eerst de kaap van 100.000overschreed bevestigt de groeiendebelangstelling. Slovenië is overigens één vande beste Europese leerlingen en biedt eenuitstekende infrastructuur!

Van indiaanse wigwams totkeizerlijke prachtHet grootste complex ‘Terme Catez’ is eenvoorbeeld van die uiteenlopendearchitecturale stijlen en biedt zelfsovernachting aan in een… indiaanswigwamdorp. Hotelcomfort vindt men er inTerme, Toplice en Catez. Catez biedt veelwateroppervlakten, 16 zwembaden, eenwaterpretpark, sauna, business centra en…gescheiden toegangen voor gasten met maxi-of mini vakantiebudgetten. Een moderningerichte wellness en SPA zijn voor allenbeschikbaar. Zij bieden, samen met hetgezondheidscentrum, een ruime keuze aanbehandelingen en massages. Ook derestauratiemogelijkheden zijn verscheiden enlopen van een hamburger tot een bijzonderfijne keuken. Er is ook een casino. Catez ligtnabij Brezice, langs de grens met Croatia. InCatez krijgt men het warmste aanbod vanSlovenië… thermaal water van 42° tot 63°.Catez, nabij de Sava rivier, was al eengekend oord in 1802. Bij de toegangverwelkomt ‘Catez’ de bezoeker persoonlijk.Hij is half mens (dwerg), half god en leiddede lokale bevolking naar het helende water.In de regio Dolenjska, zuidoostelijk vanBrezice zijn Smarjeske Toplice Thermal Spaen in Dolenjske Toplice hotel Balnea tevinden. Beide hotels behoren tot de Krkagroep, die eveneens het in 1252 gebouwdeOtocec Castle Hotel beheert. Golf CastleOtocec, op een eiland midden de rivier, is met

zijn middeleeuws verleden ook druk bezochtdoor pasgehuwden, die er bedacht wordenmet een traditionele ceremonie. Hethotelinterieur is een meestal geslaagde mixvan antiek en modern. Vlakbij kunnengolfanaten op een attractief parcourstegelijk van mooie vergezichten genieten.Smarjeske Toplice ligt verscholen in debossen, iets ten zuiden van de stad NovoMesto. Het complex ontstond tijdens Tito’sbewind en biedt 32° warm thermaal water.Het in eiken- en pijnboomhout aangelegdezwembad, met een bodem van klei, is éénvan de oudste openluchtbaden in het land.In dit complex (met zijn Vitarium Spa &Clinique Center) wordt vooral aandachtbesteed aan verouderingsverschijnselen,overgewicht, stress, sportkwetsuren enandere fysische problemen, zoalshartziekten en bloedsomloop. Novo Mestogroeide in een meander van de Krka rivier.Het Balnea Wellness Center opende in 2003in een mooi modern hotel, dat naast oudereaccommodatiemogelijkheden werdopgetrokken. Het ligt in het ‘centrum’ vanDolenjske, voorzover men daarvan kangewagen in dit onooglijke dorp. Balnea iseen deel van het Dolenjske Toplice HealthResort, dat ‘bevoorraad’ wordt door driethermale bronnen.Richting Rogaska Slatina, ten oosten van destad Celje, bereikt men de niet eens 4.000bewoners tellende gemeente Podcetrtek. Denaam betekent letterlijk ‘op een donderdag’en verwijst naar de wekelijkse marktdag.Hier verrees in de 16d eeuw het mooiefranciscaner klooster van Olimje, dat dederde oudste apotheek van Europa huisvest.De monniken vermengen nog altijdgeneesmiddelen met kruiden uit deomgeving; terwijl de eigenaars van‘Pivovarna Haller’ in hun restaurant klantenverwennen met hun huisbier. De valleienrondom Olimje kan je ook verkennen vanuitde lucht, vanuit het vlakbij gevestigde‘Balonarsko Drustvo Cetis’. In Podcetrtekprijkt het meest moderne en ten dele

Het Ptuj Mitra hotel

Rogaska hotels


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


Aviation


Le groupe Luxair garde la tête hors de l’eauGrâce à un sévère plan de restructuration

Comme toutes les compagnies, Luxair a souffert de la hausse des prix pétroliers, puis de lacrise économique en 2008. Mais dès 2007, elle avait engagé un important programme derestructuration qui s’est avéré bien utile au moment des chocs de l’année dernière. Bien queles activités aériennes soient en négatif, le groupe a néanmoins pu résister. Toutefois, saufamélioration de la situation économique internationale, 2009 risque encore d’être unemauvaise année.

transportés, un chiffre légèrement en hausse.Malgré cela, les résultats de la compagnieaérienne (vols réguliers) affichent une perte de1,95 million d’EUR. Pertes aussi (mais nonprécisées) pour les activités cargo qui ont étéaffectées par la hausse des prix pétroliers dès leprintemps de l’année dernière et qui ont rendule transport de fret par avion moins compétitif.Luxair constate que la baisse des volumestraités était encore de 22% au premiertrimestre et pourrait être de 13% pourl’ensemble de l’année, selon les prévisions del’IATA. Ce qui suposerait alors un redressementassez rapide.

La compagnie Luxair prévoit, aux conditionsactuelles, une baisse de 28% des voyageursd’affaires, ce qui pèsera beaucoup sur lesrésultats financiers. Des mesures ont été prisespour adapter les capacités à la baisse de lademande, notamment par des réductions defréquences. Au point que Marc Hoffmanns’attend à un résultat d’exploitation négatif en2009, y compris du groupe. Toutefois, la

La flotte des servicesréguliers de Luxair se composedésormais de huit biréacteurs Embraer etde trois Bombardier Q400.

Grâce à un taux d’endettement faible et descapitaux propres importants (259,5 millionsd’EUR), le groupe Luxair a pu supporter, en2008, le choc à la fois de la hausse des produitspétroliers (premier semestre) et du début de lacrise économique, dès l’automne. Tous lessecteurs d’activité ont été touchés, mais legoupe a pu néanmoins afficher un résultatd’exploitation de 1,55 million d’EUR (5,51millions en 2007) et un bénéfice net de 8,5millions. Pour maintenir de tels résultats en2009, alors que le recul du chiffre d’affaires estsignifiatif, le groupe s’attend à devoir fournir denouveaux efforts. Tel est en substance lerésumé de la situation, tel qu’il a été présentéle 19 mai à Luxembourg par Marc Hoffmann,président du conseil d’administration.Pour celui-ci, le groupe aurait accusé une perted’exploitation de 20 millions si n’avait pas étémis en oeuvre le programme de restructuration“Building a new airline”. Le chiffre d’affairesest passé de 403,9 millions à 416,7 millions(augmentation due aussi aux surchargescarburant...). 1,22 million de passagers ont été

priorité absolue demeure la sauvegarde des2.400 emplois de la compagnie.Pour ce qui est des activités de Luxair Toursqui a fêté l’an dernier, son 40e anniversaire, leT-O a poursuivi sa croissance et même pufranchir la barre des 225.000 clients, malgré lacrise qui a aussi affecté les vols vacances. En2008, Luxair Tours a développé de nouvellesdestinations et une attention particulière a étéapportée au service et à la qualité desprestations. La décision d’opérer la flotte deBoeing exclusivement pour LuxairTours s’esttraduite par une progression de 12% despassagers transportés et un taux d’occupationen progression à 82,9% par rapport aux 80% de2007. Néanmoins, assez touché par la récessionen France, son marché principal, le T-Oenregistre une baisse de 11% des réservationspar rapport à l’année dernière. Desnégociations sont en cours avec lesfournisseurs, dont les hôtels, pour faire baisserles prix. Mais cela suffira-t-il? (P.A.)

Joyeux anniversaire(s)à American et Continental!20 ans en Belgique pour AA et 10 pour CO!

American Airlines a débarqué le 12 mai 1989 pour la première fois à Bruxelles et Continentaldix ans plus tard. Sans failles, elles ont continué à desservir leurs lignes, avec desaméliorations continues. Une fidélité qui mérite un coup de chapeau. Sans pour autantenlever le mérite aux autres transporteurs qui assurent les liaisons transatlantiques, bienentendu...

jusqu’à aujourd’hui encore (mais sans douteplus pour longtemps), Brussels Airlines est encode-share avec AA sur les Etats-Unis avecprolongations sur le domestique, alorsqu’American a des codes AA sur des volseuropéens et africains de SN. Treize desemployés d’American en 1989 sont encore enservice aujourd’hui, pas mal! Alors que dire desliaisons actuelles? D’abord que le 777 a été misen ligne sur Bruxelles-Chicago. Les 47 Boeing777 que compte la compagnie ont étécomplètement reconfigurés avec notamment dessièges-lits en Business. Ensuite que, sur NewYork, American a mis en ligne un Boeing 757dont la cabine a été entièrement moderniséeavec 16 sièges-lits en Biz’ et une nouvelle offreen matière de divertissements. La classe Eco aaussi été relookée avec 166 sièges en configura-

tion 3x3, de nouvelles toilettes, de nouveauxécrans LCD, etc.De son côté, Continental fête ses dix ans deprésence sur la ligne Bruxelles-Newark et“Travel Express” se souvient bien de LucGeerts qui nous martelait: “Nous sommes icipour durer!” Et c’est sûr que Continental atenu parole. La compagnie a même crû eneffectifs avec aujourd’hui près de 66 temps-plein. Quant à Geerts, il est aujourd’huiresponsable pour la Belgique, le Grand-Duchéet l’Allemagne. Il y a dix ans, CO avaitdémarré avec un DC-10. Aujourd’hui, ce sontles 767 et, en principe dans quelques jours (7juin) des 777. Ces appareils ont récemmentété équipés du système “Audio-video ondemand”) en Business comme en Eco. C’estun système bien pratique qui permet auxpassagers de suivre leur programmationquand ils en ont envie, grâce à un écrantactile et facile à utiliser, pour arrêter,mettre en pause, revenir en arrière ouavancer le programme. Ce nouveau systèmeoffre le choix parmi 280 films, 350 pro-grammes courts, 2.900 chansons (!) 25 jeuxvidéo et le programme interactif BerlitzWord Traveler pour apprendre les languesétrangères.Happy Birthday “2” You! (P.A.)

Nous nous souvenons fort bien de ce 12 mai1989. L’Aviation Press Club avait été invité surle coup de midi au satellite de Bruxelles-National pour assister aux premiers volsd’American Airlines à destination de Chicago etNew York. En vérité, deux Boeing 767 avaientatterri en matinée de New York et de Chicagopour continuer leur route sur Düsseldorf etHambourg. Une opération croisée en quelquesorte, comme celles de Jet Airways avec pivot àBruxelles. Ben oui, les Indiens n’étaient pas lespremiers! Les avions étaient ensuite revenusvers 13 heures pour retourner sur les Etats-Unis. Curieusement, les Belges faisaient grisemine. En vérité, c’est parce que, au cours desmois qui avaient précédé, il avait été questionqu’American se lierait avec la Sabena pour ladesserte conjointe des Etats-Unis. Avec desavions Sabena, s’entend. Et Sabena envisageaitd’ailleurs qu’AA devienne un partenaire à partentière, suite aux négociations infructueusesavec la SAS.Bob Crandall était même venu à Bruxelles pourdiscuter avec Carlos Van Rafelghem et puis,patatras, non seulement on a annoncé larupture des discussions, mais AA a carrémentdécidé de desservir Bruxelles. En faisant quandmême appel à Sabena Catering! Rappelons quebeaucoup d’eau a coulé sous les ponts et que

Wellness


futuristische ogende thermale centrum vanSlovenia. Met zijn groene daken enaangepaste kleuren vormt het één geheel metde natuur. Het nieuwe welzijnsgebouw opentdeze zomer. Terme Olimia biedt diverse hotelswaarvan het meest recente, de Sotelia,letterlijk doorheen een heuvelflank golft.Klanten kunnen in Olimia eveneens terecht invakantiewoningen of in flats. Opgravingentoonden aan dat Kelten en Romeinen, degeneugten van de Sotla rivier al kenden. HetArmonia Spa Center biedt die nu in eenverrassend modern en luxueus comfort aan.

Genieten van de oudstewijnstokIn Rogaska Slatina, ietwat noordoostelijkergelegen bij de grens met Croatia, bestaat deverblijfskeuze uit Grand Hotel Rogaska, HotelStyria & Strossmayer, Hotel Slovenija,Aparthotel Ljubljana. Het geheel doetrechtstreeks wegdromen naar de periode vande dramatische Sissi-romantiek. Het thermaalresort is al 400 jaar actief en alchemistenontleedden het wonderbaarlijke water al in1572. Het door bloemperken omgeven GrandHotel Rogaska biedt een keizerlijke luxewaarvan niet alleen gekroonde hoofden alsFerdinand en Peter de Grote genoten, maarook componist Franz Liszt. De balzaal‘Crystal Hall’ kreeg een stijlvolle en unieke

decoratie. Slovenija biedt een all inclusiveformule aan (zonder alcoholische dranken).Rogaska is gekend voor zijn magnesiumrijkmineraalwater en is aangewezen voorbehandelingen tegen digestieve enmetabolische stoornissen.Op een boogscheut liggen de thermale badenvan Ptuj die al in 1311 werden geroemd. DeRomeinen noemden het Poetoevio en hunpatriciërs genoten al van de heilzamewatergeneugten. De Ptuj Thermal Spa vanGrand Hotel Primus biedt 4200 m?wateroppervlakte. De grotendeels autovrijemiddeleeuwse woonkern, in de regioStiermarken, domineert met zijn kasteel enDominicaner klooster op de heuvel, de Dravarivier. Het is een parel die binnen de murenook twee hotels huisvest, met een verrassendinterieur, zoals Art & Heritage Park envooral Mitra. De kamers van Mitra vertellendoor hun inrichting de geschiedenis van deregio. In de rijkgevulde kelder ontdekt menook de beste wijnen van het land. Ptuj is deoudste stad van Slovenië en zij is ookbefaamd voor haar carnavalviering, de‘Kurentovanje’.Op een boogscheut van de skigebieden, zoalsRogla, verwelkomt nabij de Dravinja rivier,de Zrece Thermal Climatic Spa. Hij ligttussen Velenje en de aangename historischestudentenstad Maribor.Maribor is een historische maar levendige

studentenstad, langs de Drava. Zij is, samenmet het Portugese Guimarães, de EuropeseCultuurhoofdstad in 2012 en ligt in eenwijngebied met vlakbij de berg Pohorje, die eengeliefd skigebied is. ‘Mariborski grad’ (1164),het fort, domineert het oude stadsdeel. Bij derivieroever kan de ‘Stara trta’, de oudstewijnstok (400 jaar) ter wereld wordenbewonderd.Maribor is amper 103 kilometer verwijderd vande centraal gelegen hoofdstad Ljubljana, dieook het ideale vertrekpunt vormt voor eenbezoek van het meer van Bled en de beroemdegrotten van Postojna.Ljubljana huisvest amper 300.000 bewoners eneen charmant oud stadscentrum. Haar burchtdomineert de historische wijken enwandelstraten waar barok en art-nouveau dearchitecturale toon aangeven. Nabij de marktligt de merkwaardige Tromostovje (‘Driebruggen’) over de rivier Ljubljanica.Slovenië is ook het land van deLippizanerpaarden, die de Spaanse ruiterschoolvan Wenen befaamd maakten. Hun wieg staatin Lipica, vlak naast Trieste. Slovenië biedt dusletterlijk alles: zon, zee, bergen, wellness,skicentra, cultuur en gastronomie. Door zijnomvang lokt het bovendien als één grote city-trip. W.V.

Informatie over alle Sloveense wellness-centraop ‘I feel Slovenia’: www.slovenia.info’


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


Bestemming


Your Travel & Ushuaïatasten de grenzen vanSenegal afMet een spoedcursus Senegal, waarbij we het West-Afrikaanse land vannoord naar zuid hebben bereisd, hebben Ushuaïa en Your Travel onlangs deBelgische en Franse pers laten proeven van nieuwe mogelijkheden om ditland op een alternatieve manier te exploreren.

Gelogeerd in de PanterAlhoewel het schip dus terug ‘thuis’ is, is deBou el Mogdad ook de gevangene van destroom geworden. De door Gustave Eiffelgebouwde brug, die de verschillendestadsdelen van Saint-Louis met elkaarverbindt, is slechts met behulp vaningenieursvernuft en flink watontwikkelingshulp eind 2005 (even) geopendom het schip door te laten. De Bou, zoalsiedereen onze boot liefkozend noemt, is –buiten de prauwen die van oever tot oeverpendelen en de vissers - het enige schip op destroom!De vaarroute langs de Route des Comptoirs iseen trip terug in de tijd, langs oudehandelsposten, het nationaal park van Djoudj(befaamd om zijn vogels) en vooral het levenzoals het is op de grens van tweeontwikkelings-landen. Het leven, dat voor debouw van de dam gedomineerd werd door hetregime van eb en vloed en over-stromingen,lijkt zo weggeplukt uit een oude film: boerenlaten de schapen en geiten drinken aan derivier, her en der zitten vrouwen gehurkt dewas te doen, kinderen spelen langs dewaterkant. En als ons grote schip passeert,wuiven alle handen vriendelijk goeiedag.Tijdens de verplaatsingen behoren nietsdoenen genieten tot de kernactiviteiten van degasten: aan het kleine zwembad, op hetzonnedek of rustig nippend van een drankjeaan de bar. Lezen, zonnen, rusten om tijdensde excursies des te meer te genieten van hetcontact met de Peul en anderegrensbewoners langs deze en gene zijde vande stroom -voor zover gids Ansoumana nietals een strenge schoolmeester de pret komtbederven. De oude en wijze man heeft alleste graag onder controle. Jammer, wantspontaneïteit en autentieke ontmoetingenannex foto-opportuniteiten laten zich nietprogrammeren.Desalniettemin hebben we genoten van debezoekjes en inkijk in het leven langs deMauretaanse en Senegalese kant van destroom –waar het leven begint bij dageraaden niet per se eindigt als de nacht valt. Degezangen op een huwelijksfeest langs deoever houden tot in de vroege uurtjes aan.Net zoals ons avondlijk diner op de oever(schaap aan het spit) heel wat kijklustigedorpsbewoners lokt. Onze feëriek verlichtethuisbasis ligt intussen voor anker ligt in hetmidden van de, of beter: zijn, stroom.

De avond heeft, net als het ochtendgloren,iets magisch. De rust die is neergedaald overde boot, de stilte die enkel wordt verstoorddoor omgevingsgeluiden, de alomvattendesterrenhemel –het zijn taferelen waar eenwesterse stadsmens wel eens idyllisch vandurft worden. Slapen op het bovendek onderde sterren: hier kan het perfect. De meestegasten houden het bij nachtrust in de 28sobere maar smaakvol ingerichte (veel hout)cabines. Grappig detail: alle cabines zijngenoemd naar dieren. ‘Ik slaap in de Panter,en jij?’ In de toekomst wil men meerjuniorsuites aan boord installeren.‘Momenteel hebben we één suite (mooi enruim EB). Maar we zijn verplicht om onsproduct voortdurend te verbeteren’, steltThery terzake.

Vogelen in het zuidenLeven op het ritme van de stroom maaktzelfs journalisten loom. Dus maken we, viaeen korte tussenstop in Saint-Louis, in éénruk de oversteek naar de grens met Gambia.Een fikse rit die ons nog maar eens laatkennismaken met de bijwijlen bedroevendestaat van de Senegalesewegeninfrastructuur. We pikken onderwegwel een korte tussenstop mee in de heiligestad der mouridinen Touba waar metSaoedisch geld de grootste moskee van West-Afrika is neergeplant, maar waar hotels eenonbekend fenomeen blijken te zijn.De apotheose van onze tocht, de 60 km vanKaolack naar Toubacouta, heeft meer wegvan een holderdebolder calvarie om de diepekuilen in het asfalt te ontwijken. Geenwonder dus dat je best een auto metchauffeur huurt als je dit land wil bereizen.Maar ook dit vergeten we snel: na dehartelijke ontvangst en goede nachtrust in

Goed uitgerust en verwend door de aangenameservice op de businessclass van BrusselsAirlines landen we stipt op tijd in Dakar. Maarde hoofdstad van West-Afrika eist meteen alleaandacht op: straatverkopers en eindelooslijkende files op de enige uitvalsweg vormen hetkleurrijke decor waarin we ondergedompeldworden. De lange rit naar de voormaligehoofdstad Saint-Louis is geen lachertje. Maarwe vergeten snel: de aangename ontvangst encopieuze keuken van hotel de la Résidence, dekennismaking met het lokale nachtleven enbruisende sfeer overdag op straat én dekoloniale architectuur van deze stad laten onsniet onberoerd. We genieten dan ook met volleteugen van deze te korte kennismaking. Maarhelaas: we moeten verder, landinwaarts.

Het verhaal van een schipEn toch is onze eindbestemming, Podor, nauwverbonden met Saint-Louis. Beide steden delenimmers een stuk gemeenschappelijkegeschiedenis als haltes op de oude ‘Route desComptoirs’ langsheen de Senegalstroom. ‘Derivier was eertijds de meeste zekereverbindingsweg richting kust voor dehandelskaravanen die Arabische gom in hetbinnenland gingen zoeken. Zelfs de naam vandeze stad verwijst naar die handelsstromen:pot d’or –goud voor gom’, stelt de conservatorin het oude fort.Tesamen met de pakhuizen langs de kade is hetfort een prominente restante uit het kolonialetijdperk. Maar helemaal out is Podor niet:muziekliefhebbers kennen de stad wellicht vanpopster Baaba Maal. In zijn thuisstadorganiseert hij jaarlijks het festival Les Bluesdu Fleuve.Hier schepen wij in op de Bou el Mogdad, eenkoopvaardijschip uit de jaren 50 dat dezerdagen als drijvend hotel pendelt tussen Podoren Saint-Louis. Onze verbazing is groot alsblijkt dat het schip speciaal voor deSenegalstroom op een Nederlandse scheepswerf(de Biesbosch in Dordrecht) is gebouwd. ‘Hetwas jarenlang actief als post-, cargo- enpassagierschip voor de Messageries du Sénégal.In de jaren 80 was het bij Fransevakantiegangers bekend als drijvend hotel.Nadien is het, toen de Maka Diama-dam isgebouwd, verhuisd naar andere oorden in West-Afrika en later naar de Siné Saloum. Wijhebben het schip kunnen kopen in 2005.Sedertdien vaart het opnieuw op de stroom’,legt initiatiefnemer Olivier Thery uit.

>

Streetlife in hetaangename Saint-Louis

Een armada van sternenverwelkomt ons op Iledes Oiseaux

TO


Gallia bestaat sinds 1993, werd in 2006overgenomen, is inmiddels verhuisd, maar blijftogenschijnlijk groeien. Heeft Gallia dan geenlast van groeipijnen, vooral in dit crisisbelastjaar?Manuela Libens: “Onze brochures zijn voor decrisis op de markt gekomen. Gallia brengt debrochures altijd uit in de loop van het najaar. Denieuwe ‘Het Noorden’ was al verschenen inaugustus, terwijl de crisis pas losbarstte in hetnajaar. De keuzes waren toen gemaakt.Gallia is van bij aanvang altijd stilletjes aangegroeid. Elke 3-4 jaar kwam er een bestemmingbij. Nu is er bij Scandinavië voor gekozen om ineenszowel Zweden, Noorwegen als Denemarken op tenemen. Maar dit is natuurlijk ook één geheel datniet kon uitblijven nadat we 6 jaar geleden metFinland begonnen.”

Concreet: welke takken komen goed uit de verfen welke blijven achter?“Eigenlijk doen we het gezien de crisis nog vrijgoed. Toen die echt toesloeg, was onze winterLapland al voor een groot gedeelte geboekt.Daarnaast zit er, door de diversificatie waar Galliasinds de start naar gestreefd heeft, altijd wel eenbestemming in ons gamma die het goed doet. Ditjaar is dat, door de lage pond en het specialeSchotse Homecoming jaar, Groot-Brittannië. Tevenszijn we dit jaar dan ook net in Wallonië begonnenmet een kleine brochure voor Ierland en Groot-Brittannië. Dat blijkt een schot in de roos!”.

Naast het aanzienlijk grotere Scandinavië-aanbod, zijn er dit jaar in de brochure Auto-vakanties jaar zeker 20 nieuwe hotelsbijgekomen. Voor de UK zijn buiten brochureo.m. de Pride of Britain hotels erbij gekomen envoor volgend jaar plant u een fikse uitbreidingop het UK-brochureprogramma. Enzovoort. Watis ‘the limit’ die Gallia zich gesteld heeft? Isalmaar uitbreiden geen risicovolle strategie?“Gallia breidt niet ongebreideld uit, maar heeft zichook geen limiet gesteld. Naast het gegeven dat erbestemmingen bijkomen, verdwijnen er soms ook.Dat valt dan misschien niet zo erg op. Zwitserlandbijv. hebben we 2 jaar opgenomen in onzeautovakanties, maar toen de resultatentegenvielen, hebben we dat afgevoerd. Zo werd ookons aanbod op Frankrijk teruggeschroefd. Vroeger

oplossing om extra aanbod te creëren. Wij makenen onderhouden de website immers zelf. Datgebeurt dagelijks.De risico’s houden we op alle manieren binnen deperken doordat we steeds zoeken naar degoedkoopste/creatiefste oplossing voor onsproductieproces en promotie, doordat Philippe(Bellemans, gm) en ikzelf veel meer uren kloppendan de doorsnee werknemers en doordat we zoveelmogelijk automatiseren en de kosten voorpersoneel niet de pan laten uitswingen. Daaromkan je bij Gallia zeker niet spreken van risico’s.Wij vinden zelf dat we vaak niet genoeg risico’sdurven nemen en dat dit misschien onze effectievedoorgroei tegengehouden heeft de laatste jaren.Alles wat we doen zijn gecalculeerde risico’s. Inzoverre natuurlijk dat de markt niet plots opjaarbasis 50% zou terugvallen. Als dat gebeurt,overleeft er niemand!”

U noemt zichzelf een niche-TO, maar biedt uuiteindelijk niet een heel palet aan niches aan?Wil u dat aantal nog verder optrekken ofvoorziet u toekomstgericht daarin een keuze inte maken?“Wij bieden inderdaad een heel palet aan nichesaan, maar het zijn wel allemaal niches in dezelfdelijn. Je kan ze eigenlijk maar indelen in 2gebieden: verwenvakanties en het ontdekken vangroene bestemmingen.Onder de verwenvakanties vallen alleautovakanties naar onze fijne hotelletjes in eencirkel van 400 km van Brussel. In deze hotelletjeskan je lekker eten en/of je fijn laten verwennen inde wellness. Daarnaast heb je onze groenebestemmingen, en dat mogen dan wel 6verschillende landen zijn, maar eigenlijk zijn hetheel vergelijkbare landen in vakantieopzicht. Hetzijn allemaal bestemmingen waar reizigersnaartoe gaan om het land te ontdekken en zoveelmogelijk te zien.Toekomstgericht zal er altijd bijgestuurd wordenafhankelijk van de vraag of de mogelijkheden. Wesluiten niet uit dat er zijsprongetjes gemaaktworden naar bijv. Tallinn vanuit Helsinki ofSpitsbergen in combi met Noorwegen. Extralanden komen er echter normaal gezien niet meerbij. Nu consolideren we eerst een aantal jarenwaarin we trachten te groeien in kennis op onzenieuwe bestemmingen.”

Wordt het in de huidige stroomversnelling in denabije toekomst houdbaar om een 100%Belgisch en familiaal geleid bedrijf te blijven?“Als niche-TO is het natuurlijk niet gemakkelijkom onafhankelijk te zijn, maar wij zijn ervanovertuigd dat met de steun van de reisagenten hetmogelijk blijft te overleven. Gezien Gallia sinds deovername bewust gekozen heeft om de focusvolledig op Gallia en de reisbureauverkoop terichten, hebben wij besloten geen enkele directverkoop meer te doen. De website “Trips4you” isafgesloten en zal nooit meer hernomen worden.”

Daniel Steevens

n foto’s:

rittanië

Manuela Libens“Gallia neemt enkelberekende risico’s”

Touroperator Galliastaat voor een periode

van (nieuwe)veranderingen. Zo

kunnen we nu reedsmeegeven dat straks dereeks brochures anders

ingedeeld zal worden.Eind juli verschijnt bijv.

een winterbrochureLapland i.p.v. dejaarbrochure HetNoorden. Zomer

Scandinavië verschijntdan later op het jaar,samen met de andere

brochures die ertrouwens compleetanders zullen gaan

uitzien. Een gesprekmet woordvoerster

Manuela Libens.

had Gallia een aparte brochureFrankrijk, nu is dit nog slechtseen klein gedeelte van onsaanbod en ligt de focus zelfs ophet noordelijk landsgedeelte.Daartegenover staat dat weinderdaad dit jaar 20 nieuwehotels voor onze andereautovakantiebestemmingenopnamen, maar eerlijk gezegdmaakt dit gewoon deel uit vanhet constant upgraden van onsproduct.Uitbreiden op onze website isvoor ons een snelle en goedkope

“Door onze diversificatiezit er altijd wel een

bestemming in ons gammadie het goed doet. Dit jaar

is dat Groot-Brittannië”aldus Manuela Libens

Nu is er bij Scandinavië voorgekozen om ineens zowelZweden, Noorwegen alsDenemarken op te nemen.


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


Bestemming > Senegal

het door landgenoten gerunde hotel KeurSaloum zijn we fris en monter om devogelrijkdom van de Siné Saloum-delta tegaan observeren.‘Dit was vroeger vooral een hotel datbekend was bij jagers. Sedert wij hethebben overgenomen, hebben wegeleidelijk het accent kunnen verleggen.In de toekomst willen we alleen nog maarin de ecotoeristische richting evolueren:kleinschalig, met de nadruk op natuur-beleving. In die zin beschouwen we desteun van Ushuaïa als een welkome steun.Veel to’s denken trouwens dat Senegalinzake ecotoerisme weinig te bieden heeft.Ik durf het tegendeel beweren’, stelt AlainGoetghebuer, een Franstalige Gentenaardie hier al bijna een decennium actief is.De fauna (mangroves en baobabs) van dedelta is een gegeerde stek voor tal vanwatervogels: van visarenden totpelikanen. Maar ook vlak voor demonding, op het Ile des Oiseaux (what’s ina name?), hebben (tien?)duizenden sternenhun nesten gebouwd. Het is er bijnaletterlijk over eieren lopen: elke vierkantecentimeter herbergt wel een nest dat wemoeten ontwijken en bij elke stap die wezetten, doen we onbewust een armada vande lokale luchtmachtdivisie opstijgen –diemeteen na onze passage schijnbaar

Praktisch• De cruise met de Bou el Mogdad isgebaseerd op een volpensionregime. Allemaaltijden en excursies zijn dusinbegrepen, voor drank, massages enpersoonlijke uitgaven betaal je extra.Elke cabine beschikt over een dubbel- oftwee enkele bedden en lavabo, douches enwc’s zijn om de hoek. De cruise zelf duurt5 dagen. Ushuaïa biedt een 8dagen/7nachten-formule aan met vluchten entransfers. Meer info: www.yourtravel.be• Logeren in hotel Keur Saloum(www.keursaloum.com) kan zowel in de48 paviljoenen op het domein als in suitesmet uitzicht over de mangroves. Delekkere keuken is Europees getint en aande bar wordt ook Belgisch bier getapt.Tips voor uitstappen en activiteiten krijgje van eigenaars Alain en Simonne,hoteldirecteur Henri of de hulpvaardigestaf. Het hotel zit ook in het aanbod vanYour Travel.

voldoende stappen hebben gezet die hen eenveilige landing lijkt te garanderen. En dan hebbenwe het nog niet gehad over de dolfijnen die komenjagen in deze visrijke gronden.’s Avonds trekken we in tegenovergestelderichting, dieper de delta in. In een kleine zijarmstrijken vlak voor zonsondergang aanhoudendzilverreigers en andere gevleugelde wezens neerin de bomen. Hier zijn ze veilig voor roofdieren,fluistert de bootsman. Maar hij wordt moeiteloosoverstemd door de vogels die onder elkaar staante kibbelen over wie vanavond recht heeft op debeste slaapplek en wie die vreemde toeschouwerswel mogen zijn die hen komen bekijken. Weesgerust, het is goedaardig volk.

Erik Brusten

moeiteloos heteigen nestterugvindt.Het is eenfascinerendschouwspel: desternenwijken, maarblijven klap-wiekend enargwanendboven onzehoofdenhangen -tot we

Koranschooltjein Mauretanië

Belgische gastvrijheid in de Sine Saloum

BRUSSELS ✈MARSEILLE3 DAILY FLIGHTS

SNBGEN13425_Ad_148x210_QE 1 5/15/09 12:29:08 PM

teruggefloten te worden?De moderator haalde vervolgens de huidige economische enfinanciële crisis aan: “Het toerisme is een performante sector, diesnel reageert. Maar wij krijgen wel voortdurend klappen, zoweldoor plotse gebeurtenissen – denk maar aan aanslagen, deMexicaanse Griep, oorlogen, natuurrampen – als door de crisis.Als deze laatste nog even voortwoekert, zou het kunnen datoverheidsmaatregelen nodig zijn. Wat zijn hier volgens uw partijde mogelijkheden? “Opvallend was dat de kandidaten van mening waren dat detoeristische sector tot nu toe flink gespaard bleef van de gevolgenvan de crisis. VLD: “Meestal gaat het om risico’s waar de politiekbuiten staat. We moeten realistisch zijn, en hoewel het soms omechte rampen gaat, is het wel een onderdeel van de risico’s vanhet vak”. CD&V merkt op dat de toeristische sector, invergelijking met heel wat andere activiteitsterreinen, zichmerkwaardig snel herstelt na een opdoffer. “Maar als er zich eenecht probleem dreigt voor te doen, moeten sector en politiek dekoppen bij elkaar steken: we zullen dan zeker kijken waar wekunnen helpen”. NVA waarschuwt ervoor geen twee soortencrisissen door elkaar te halen: “noodsituaties zijn vaak van korteduur, en scheppen ook opportuniteiten. Wat de economische crisisbetreft, moeten de zware gevolgen voor het toerismewaarschijnlijk nog komen. De sector zou zich hierop best goedvoorbereiden”. Groen! pleit ervoor dat de overheid de toeristischesector zou ondersteunen, niet met subsidies maar wel metinvesteringskredieten. “Hiervoor mag de Vlaamse overheid bestwel schulden maken.” Ook SPA is tegen rechtstreekse interventiesvanwege de overheid, maar ”ziet wel een opportuniteit inonrechtstreekse ondersteuning via regionale impulsprogramma’sen hefboomkredieten”.Pleidooi voor contact tussen sector en politiekTijdens de derde ronde van het debat confronteerde Jan peeters dekandidaten met vragen vanuit de zaal. Achtereenvolgens werdenbehandeld: de incoherente en voor buitenlanders onbegrijpelijkversnipperde manier waarop de verschillende regio’s en gewestenzich tonen op beurzen en evenementen, de BTW problematiek bijtouroperators en de internationale concurrentievervalsing diedaar het gevolg van is, en de criteria bij de toekenning van hetlabel “toeristisch centrum” .Deze concrete pijnpunten zetten de politici ertoe aan een sterkpleidooi te houden voor een directer contact tussen de sector en depolitiek, en impliciet werd aan de toeristische industrie de raadgegeven om zich meer te federeren en uit één mond –wellicht meteen woordvoerder- te spreken.De moderator sloot het debat af met enkele conclusies, hierbijopmerkend dat het Travelcoop adagio “You’ll never walk alone”ook toepasbaar is op de hele toeristische sector. Hij bedankteaanwezigen en panelleden-politici voor een geanimeerd envolwassen debat, met veel inhoud en stof tot nadenken en actie.Verwijzend naar de opkomst feliciteerde Jan Peeters deaanwezigen met hun beroepsernst en betrokkenheid, en stelde hijdat de afwezigen volledig ongelijk hadden: “een volgende keerrekenen we op vele honderden aanwezigen”. Tenslotte bedankt hijde politici voor hun aanwezigheid en betrokkenheid bij detoeristische sector, en wenst hij hen veel geluk “ergens beginJuni”.

De ‘toerisme’-specialisten vande verschillendepolitieke partijen.


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


Citytrip


De heropstanding vanbruisend MarseilleDe Zuid-Franse havenstad Marseille heeft, in tegenstelling tot de Côted’Azur, zijn imago lange tijd niet meegehad. Maar nu de stad is uitverkozentot toekomstige Europese cultuurstad en de lokale voetbalhelden slechts opeen zucht van de titel zijn gestrand, zit de sfeer er weer goed in. Lenouveau Marseille est arrivé, en we hebben ervaren dat het snor zit.

De boot die ons terugbrengt van de Calanches–één van de leuke uitstappen als je de druktewil ontvluchten- klieft door de golven, omstuwddoor zeilbootjes en surfers. De voorjaarszonheeft zelfs al zonnekloppers naar de lokalestranden gelokt. En dan verschijnt plots hetnieuwe hoofdkwartier van CGM-CMA aan deeinder.

Vuurtoren voor de 21e eeuwDe wolkenkrabber van Zaha Hadid fascineerten stoot tegelijk af. Voor een stad zonderhoogbouw of skyline in de ware zin van hetwoord komt dit bijna over als een provocatie,een atypisch gebouw dat als het ware om zijnas draait. Maar net de beweging die erinverwerkt zit, karakteriseert misschien wel devernieuwing die deze eeuwenoude havenstadgevat heeft. Van op zee oogt de glazen torenals een nieuwe vuurtoren –maar dan één dieMarseille de 21e eeuw in catapulteert.De hele havenbuurt is één grote bouwwerf.Wandelaars hebben het stuk kade aan het FortSaint-Jean (waar een nieuw museum geplandis) al ingepalmd. Aan de dokken hebben deoude stapelhuizen een nieuwe functiegekregen: dit gerenoveerde stuk industrieelerfgoed herbergt het hoofdkwartier vanEuroméditerranée. Aan de hand van demaquette legt commercieel directeur Hugues deCibon uit waar het om gaat. ‘Dit project moetMarseille weer op de kaart zetten enaantrekkelijk maken voor investeerders. Hetgaat niet alleen om de uitbouw van eenzakenkwartier of nieuwe infrastructuur(tunnels en nieuwe invalswegen), ook renovatievan buurten en woningbouw behoren tot onsactieterrein’.Het resultaat merk je in de directe omgeving:in de oude graansilo’s van Arenc moet eenmodern theatercomplex onderdak vinden, dewijk rond het nieuwe zakendistrict is alopgefrist tot moderne wooncomplexen, eentweede wolkenkrabber (van o.a. Jean Nouvel)is gepland, blitse trams sporen door de statigeRue de la République richting bovenstad. Grootis onze verbazing als we van de lokale Arc deTriomphe naar Saint-Charles dwalen. Devernieuwde stationshal in glas die voor dekomst van de TGV is gebouwd, heeft niks meervandoen met de verloederde buurt die destijdsje eerste aanblik van de stad bepaalde. Voor deaanpalende Belle de Mai-wijk (waar diverseculturele initiatieven onderdak hebbengevonden in oude fabriekshallen) staatrenovatie hoog op de agenda. Ca bouge ici, endat voelt verfrissend aan –al maken critici zich

zorgen hoe al dat vernieuwend geweld kansamengaan met de volkse aard van dezestad.

Tabula rasa‘Marseille is geen stad van grotemonumenten. Men heeft hier altijd tabularasa gemaakt met het verleden’, zegt SilvieAllemand, vroeger stadsgids en nu pr-mevrouw van de toeristische dienst. ‘Maararcheologisch is dit een enorm rijke stad.Recent hebben ze sporen van eenvroegchristelijke basiliek gevonden’.Een blik op de geschiedenis van Marseillemaakt duidelijk dat de ondergrond hierinderdaad moet uitpuilen van historischeschatten. In het historisch museum van destad vernemen we meer over de stichting vande stad in de 6e eeuw voor Christus. Daarblijkt dat Masillia als enige havenstad uit hetwestelijk Middellands Zeebekken een eigengebedshuis had in het heiligdom van Delphi –een eer die aangeeft hoe belangrijk ‘laPhocéene’ wel moet geweest zijn. En in éénadem vernemen we ook dat Marseille tot inde 15e eeuw zich als onafhankelijke stadontwikkeld heeft. Vanuit het Fort Saint-Nicolas belegerden de Franse legers deplaatselijke haven.Het glorieuze verleden is vandaag veeleereen verre herinnering: enkele pompeuzegevelornamenteringen op de lokaleflaneerboulevard Canebière verwijzen naarde ‘époque des grands hôtels’. Tal vantheaters stammen eveneens uit die tijd. Hetinterieur van het museum Grobet-Labadiegeeft alvast een idee van de 19e eeuwsegrandeur, toen treinverbindingen eenbuitenverblijf voor Parijzenaars bereikbaarbegonnen te maken. Het paleis annex parkvan Longchamp (het museum is gesloten voorrenovatie) dateert ook van toen. Het istevens eindpunt van een ingenieuskanaalsysteem dat de watertoevoer uit hethinterland verzekert, leren we.Die 19e eeuw is tevens de periode waarin

Marseille expandeert en tal van omliggendedorpjes en gemeenten opslokt. ‘Je zalmensen niet horen spreken over hetarrondissement waar ze wonen, wel dat zevan Prado of La Plaine zijn. Dat verwijstnog naar de 111 dorpjes die vandaag demetropool constitueren’, dixit SilvieAllemand.Maar in één adem verwijzen allegesprekspartners naar de sociale structuurvan de stad. ‘Marseille is een arme stad.Hier is nauwelijks industrie, en toch heeftdeze stad grote golven immigranten uitonder meer Armenië, Spaanssprekenden,Italianen, uit Algerije moeten absorberen.Dat verklaart deels de chaotischestadsplanning. Voeg daar de hoge graad vanwerkloosheid en een imago à la FrenchConnection (denk aan Francis le Belge,begraven op Canet) met criminaliteit endrugs bij en dan is het niet verwonderlijkdat de stad geen fraai imago had’. Deommekeer is begonnen in 1997, volgensSilvie Allemand: ‘Toen vond hier de lotingvan het WK voetbal plaats. De aanwezigewereldpers zag dat de stad helemaal nietbeantwoordde aan dat imago. Ook het feitdat men beleidsmatig, net bij gebrek aanindustrie, is gaan opteren om dedienstensector en het toerisme aan tezwengelen speelt een rol. Vandaag is

De nieuwe ‘vuurtoren’van Marseille

Als het goed gaat met OMgaat het goed met Marseille’

De volkswijkLe Panier

Debat

8 Travelexpress 262

afgevuurd, waren geïnspireerd door de tweebelangrijkste memoranda vanuit de sector:het VVR “Memorandum ten behoeve vaniedereen die betrokken is bij het toeristischbeleid”, alsook het SARiV (StrategischeAdviesraad Internationaal Vlaanderen) –“Memorandum: een Vlaamse regering meteen open blik op de wereld” waarin eenbelangrijk toerisme-luik opgenomen is.Ministerie van Toerisme?De vraag of de partijen bereid zouden zijneen volwaardig “Ministerie van Toerisme” teondersteunen werd door de kandidaten in eenrealistisch perspectief gezet. SPA vindt dat“het gaat om een harde economische sector,dus combineer het pakket toerisme meteconomie”. CD&V wil vooral “een Ministermet passie en liefde voor het vak, idealitermet enkel toerisme als bevoegdheid,misschien moeten we de (tot op heden opVlaams niveau onbestaande) functie vanstaatssecretaris creeëren?” Groen! wil ookeen Minister die “iets kan doorduwen. Geefhem daarnaast dan ook bevoegdheden diehem gewicht gven, en wellicht ook watkwalitieve zaken in zijn portefeuille”. VLDwenst een Minister met visie, die ookpakketten zoals cultuur en ruimtelijkeordening zou moeten kunnen beheren.Vervolgens haalde Jan Peeters een klassiekeVVR-eis aan: de vraag om consequentetoepassing van de “Gedragscode voorReisbureaus”, dus het openen van de jacht oponwettige praktijken in de wereld vanreisbureaus. NVA stelt dat “indien er ietsschort aan de handhaving, we dit kort na deverkiezingen moeten evalueren en dan degepaste beslissingen nemen”. SPA: “Dit iseen onderdeel van het krachtdadig bestuurdat duidelijk vereist is bij ToerismeVlaanderen”. Groen! pleit voor eenonderscheid tussen de promotionele enmarketing- verantwoordelijkheden vanToerisme Vlaanderen enerzijds en “eencontrolerende, handhavende instantieanderzijds”. Er wordt ook een lansgebrokenvoor meer zelfregulering voor desector.Op de sectorvraag om vanaf nu ToerismeVlaanderen te laten leiden door eenreisindustrie-professional werd door depolitici voorzichtig en een beetje ontwijkendgeantwoord. Men zocht de oplossing eerderin een aanpassing van de structuren van hetagentschap, waarbij men zich blijkbaar nietwaagde aan het aanpakken van de politiekebenoemingen. Schrik om door de eigen partij

Travelcooporganiseert het

debat van hetjaar

Als u dit nummer van TravelExpress Benelux doorbladert,

zijn we aan de vooravond van deregionale en Europese

verkiezingen (of heeft u netgestemd). Kranten staan vol, op

radio en TV worden program-ma’s en kandidaten aan de tand

gevoeld, steden en dorpenworden volgeplakt door de

partijmilitanten. Partijen enpolitici hebben over alles een

mening en een standpunt ...behalve blijkbaar over toerisme.

Een zoektocht in departijprogramma’s levert

bedroevend weinig op. Blijkbaarwordt de toeristische sector

gereduceerd tot “incomingtourism”, en zelfs hieraan wordt

weinig aandacht besteed.

Travelcoop komt vaker en vaker uit de hoekmet onverwachte initiatieven. “Logisch”,vindt Voorzitter John Pot: “Wij zijn eensamenwerkingsverband van echtereisadviseurs. Wij zijn permanent bezig metons vak, met de klant en natuurlijk ook metde trends en tendenzen binnen onze sector.”Vier weken voor de Vlaamse en Europeseverkiezingen, nodigde Travelcoop dan ook deVlaamse politieke partijen uit om huntoerismespecialisten te laten deelnemen aaneen debat met en over de toeristische sector,onder het motto “het toerisme: eenlevensader voor onze economie”.“Toerisme-specialisten” geen echte kennersBart Caron (Groen!), Johan Verstreken(CD&V), Margriet Hermans (OpenVLD),Katia Segers (SP-A), Tijl Waelput (NVA) enPieter-Jan Devos (SLP) werden door hunrespectievelijke partijen als “toerisme-specialist” afgevaardigd. Moderator JanPeeters stelde aan het begin van de avondeen en ander scherp: hij verwachtte eenconstructief, dynamisch debat over één vande belangrijkste economische sectoren inVlaanderen en België: het toerisme in al zijnfacetten. Tijdens de introductieronde viel op,hoe elk van de politici zich uitputte inexcuses “omdat ze geen echte kenner van detoeristische sector zijn”. Margriet Hermanshaalde er zelfs haar droom als klein kind om“buschauffeur te worden” bij om duidelijk temaken dat de sector haar wel nauw aan hethart ligt. Johan Verstreken blijkt warempelbij te klussen als reisleider/animator...Pieter-Jan Devos sprak over een“onderschatte sector die ook voor veelandere sectoren (detailhandel, luxegoederen)omzet genereert”. Tijl Waelput onderlijndedat “in alle economische relanceplannen hettoerisme moet meegenomen worden”. BartCaron: “Merkwaardig hoe weinig aandachthet toerisme krijgt, het wordt als het wareondergesneeuwd door andere sectoren”. VoorKatia Segers “zou het goed zijn als toerismesamen met economie in de portefeuille vanéén minister zou komen”. Johan verstrekenmerkte op: “het is juist in de toerisme-commissies dat we af en toe partij-overschrijdend kunnen werken”. MargrietHermans, pragmatisch: “ Ik nodig u uit omons op de hoogte te houden vanaf nu, ik denkdat dit debat-initiatief verstandig en goedgetimed is”.Na deze “Tour de Table’ gaf Jan Peeters hetstartschot voor de tweede ronde. De vragendie in deze ronde op de kandidaten werden

‘Het toerisme:een levensadervoor onzeeconomie’

ModeratorJan Peeters


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


Citytrip


ProductManager

Escape

> Marseilles

die hier zijn neergestreken, geven aan dat LePanier weer in de lift zit. ‘Dit is nog eenbeetje een dorp’, horen we. De was die aanhet raam te drogen hangt, oudere dames dievoor hun deur de voorbijwandelde toeristenobserveren terwijl ze een babbeltje slaan metde buren –het oogt charmant.Maar het samenleven van verschillendeculturen en nationaliteiten loopt niet per sevan een leien dakje, daarover hoeven we onsweinig illusies te maken. ‘Let toch maar opuw spullen’, fluistert een marktkramer op dezondagsmarkt aan Place Jean Jaures, hierbeter bekend als La Plaine, ons toe. We slaande wijze raad niet in de wind, maar voelenons tussen de Noord-Afrikaanse shoppers enpotpourri aan goederen best in onze sas. Dewinkeltjes in de achterliggende straatjes, deleuke terrasjes op Cours Julien, of meer naarde benedenstad, de souksatmosfeer in de RueLongue des Capucins: hier bonst het echtehart van deze stad, zo lijkt het –misschienmeer dan in de afgestoftewinkelwandelstraten of straatjes voltoeristenrestaurants achter de havenkadesen het Arsenaal. De wat rauwe sfeer, zonderveel gekunsteldheid, waar schoonheid eerderin het directe tot uiting komt –vandaar datwe Izzo’s stelling dat ‘dit een stad iswaardoor je gegrepen wordt, waar je voor oftegen bent’, wel kunnen bijtreden.

Een nieuwe god: Belgen inMarseilleGegrepen door de atmosfeer en het leven hieris nog een Brusselaar, Frédéric Bernard. Vanstudiomuzikant tot pastis- en absintbrouwerleest zijn cv (www.lamaisondupastis.com).De passie waarmee hij over zijn nieuweroeping vertelt, een verhaal dat geurt ensmaak naar varianten van anijs: het is eenplezier om deze man bezig te horen en tezien. En dat hij intussen ook door de mensenvan ons hotel, aan de overkant van le vieuxport, is aangezocht voor degustatiesessiesbewijst dat onze landgenoot hier naarwaarde wordt geschat. Pittig detail:mevrouw Bernard verkoopt in de winkelernaast ook een lokale specialiteit: le savonde Marseille.Kuierend langs de havenkade monsteren weuiteraard ook het visaanbod dat elke ochtendkraakvers wordt aangeboden (voor deobligate bouillabaisse van chef ChristianBuffa moet je ’s avonds naar restaurantMiramar). Met het typische, pittige accentvan hier werven deze ambachtslui omklanten –die op hun beurt de oogst kritischkeuren, en dat alles onder het alziend oogvan de lokale schutsmoeder, Notre Dame dela Garde, die hoog boven de heuvel uittorent.De vissersvrouwen aanroepen haar onder hetmotto: ‘Bescherm onze mannen als ze aanland zijn, op zee trekken ze wel hun plan’.De klim naar boven om haar zegen af tesmeken: het is een ritueel dat hier wel meergebeurt, als we de talloze gedenkplaatjesmogen geloven. Of ook de lokalevoetbalhelden dat zullen doen, weten weniet. Maar dat de blauwwitten van l’OM enzeker het meesterbrein achter dezekrachttoer, Eric Gerets, in staat zijn om deze

stad in een staat van delirium te brengen,mochten we wel aan de lijve ondervinden in hetStade Vélodrome. ‘Le lion de Rekem’ wordt ophanden gedragen door spelers, fans en pers.‘Monsieur Gerets, une photo s’il vous plait’,roept een dame vanachter het hekken. Ze gaatcompleet uit de bol als hij toestemt. ‘U moethier blijven’, klinkt het bijna smekend –iets wathij uiteindelijk toch niet zal doen. ‘Ik komweliswaar weinig in de stad, maar ik hou opmijn manier van Marseille. En ja, steden zoalsIstanbul of Marseille passen bij mijn karakter’.De Limburger blaast bedachtzaam de rook vanzijn sigaar uit, handelt snel nog enkeleplichtplegingen af en verdwijnt dan deMarseillaanse nacht in. Dat hij de club (‘als hetgoed gaat met OM gaat het ook goed met destad’) niet alleen uit het dal heeft gehaald,maar tot op het laatst heeft laten meestrijdenvoor de felbegeerde landstitel plaatst hem in derij der lokale grootheden (samen met die andereBelgische tovenaar Raymond Goethals). Mijndochter koestert alvast de handtekening van degod van OM.

Erik BrustenM.m.v. Brussels Airlines en Radisson SAS(Radisson Blu) Hotels

toerisme goed voor 6 procent van onzeeconomie’. Rabiha Benaissa van de regionaletoerismedienst wijst ook op het belang vande tv-soap ‘Plus belle la vie’ die zich hierafspeelt: ‘Mijn nichtjes die geen hoge pet ophadden van Marseille wilden op slag komen.Dat zegt veel over hoe men in de rest vanFrankrijk positiever is gaan denken overonze stad’. Een masterplan alsEuroméditerranée versterkt het moderne endynamische imago, dat de stad zich graagaanmeet, alleen.

Moderne kasbah enLe CorbusierMaar er is meer. Het spanningsveld tusseneen stad die droomt van moderniteit entegelijk haar volks karakter wil behoudendie ingebakken zit in de veelheid aan wijkenen conviviale buurten, houdt ook FrédéricFlamand bezig, de Belgische directeur vanhet Ballet National de Marseille(www.ballet-de-marseille.com). ‘Deze stadademt zoveel energie uit, hier zijn zoveelmensen creatief bezig. Het zou goed zijn omde spanningsvelden en vragen die hetsamenleven in zo’n multiculturele stadoproept aan te wenden om grenzen teoverstijgen’. Flamand, die vaak beroep doetop andere kunstdisciplines (zo heeft hij inBrussel samengewerkt met Zaha Hadid!),wijst trouwens op de ‘warme welkom’ diehem als buitenlander te beurt is gevallen.Vanop het dak van de dansstudio’s -‘eenfuturistische kasbah’, dixit Flamand- zie jehet andere modernistisch icoon van Marseilleoprijzen: la cité radieuse van architect LeCorbusier. Als statement uit de nadagen vanWO II is het een pleisterplaats voorarchitectuurliefhebbers geworden, blijkttijdens onze passage. Het hotel annexrestaurant op de derde verdieping zijn eenmustsee voor affecionado’s, en op hetzonovergoten (300 zon-dagen telt men hier)dakterras betrappen we een model tijdenseen fotoshoot.Maar het is niet het enige spoor dat demeester heeft nagelaten: in de door deDuitsers (met medeweten van de lokaleautoriteiten) gedynamiteerde volkswijk LePanier heeft Le Corbusier zich beijverd om desite van la Vieille Charité te restaureren.Deze museumsite en de volkswijk, waar ookdetective Fabio Montale uit de verhalen vanJean-Claude Izzo graag verwijlt, oogt dezerdagen bepaald fraai. De pasteltinten van degevels krijgen door het voorjaarszonnetjeextra cachet, de ateliers van de kunstenaars

Praktisch• Brussels Airlines biedt dagelijks tottwee keer tussen Brussel en Marseille.Tickets zijn beschikbaar vanaf 49,99 eurovoor een enkele reis (alle taksen in).Reserveren via www.brusselsairlines.be ofvia de reisagent.• Wij waren te gast in het fraaie RadissonSAS hotel aan le Vieux Port (http://marseille.radissonsas.com). Het hotelbeschikt over 189 kamers, waaronder 64businesskamers en 12 suites (waarvan eenaantal met privéterras). In het restaurantSolaris kan je terecht voor snellezakenlunches (mede bereid door koks diebij Yves Mattagne in de leer zijn geweest).Daar worden ook degustaties van olijfolieen pastis georganiseerd. Het verwarmdezwem-bad is een oase van rust en kijkt uitop één van de twee historische forten diede toegang tot de haven domineren.• Meer informatie over het toeristischaanbod van Marseille lees je opwww.marseille-tourisme.com. Decultuurhoofdstad presenteert haar aanbodop www.marseille-provence2013.fr Opwww.euromediterranee.fr verneem je allesover de stadsrenovatieplannen.

Ochtendlijke drukteaan de haven

Radisson Hotel,pal aan de haven

Newswww.thomascookagent.be

Jaargang 7 • Editie 6 • 2009

Win dankzij de 50% actie1 van de 15 Mio GPS-toestellen!

Voordelig op vakantie met Easy Way!

er dantytrips,kanties

ppeleny Way

liefstgeven!rit innn

men isrmulier

winnaars te zijn!

Leer de Iberostar Hotelspersoonlijk kennen!


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


Actua

6 Travelexpress 262

La crise commence àaffecter les voyagistesL’hiver a accusé un recul de 5,6% en paquets voyages

L’Australie et la Nouvelle-Zélande affichent un recul de53,6% pour la première fois

depuis des années

“Le secteur part du principeque le retard des réservationsse rattrapera plus tard”, noteClaude Pérignon

Ce qu’il y a de bien avec Claude Pérignon, lenouveau président de l’ABTO est qu’il est direct.Quand on lui demande quelle est l’évolution duchiffre d’affaires de la profession, il répond quel’enquête du WES ne porte pas sur cette question.Alors, posez-en une autre... Il y a un an, lerapport semestriel de l’Association remarquaittout de même que le chiffre d’affaires global étaitd’un peu plus de 2 milliards, cette année-ci, ilmentionne 2,22 milliards d’euros. Impossibletoutefois de comparer, puisque les membres del’ABTO ne sont pas exactement les mêmes.

Pourtant, ce chiffre serait intéressant. Endéfinitive, les Belges dépensent-ils moins depuisun an? A voir les chiffres du BSP (-38,8% enavril!), il y a tout lieu de penser que oui. Cela dit,une analyse attentive du rapport semestriel del’ABTO permet de tirer quelques conclusions. Avecd’emblée, quelques petites précisions utiles:- Cette année, les vacances de Carnaval sonttombées en même temps que celles de nos voisins.Ce qui signifie que le choix a été plus restreintdans certains pays (de sports d’hiver surtout) etpar conséquent les prix plus élevés, voiredissuasifs.- Les vacances de Pâques sont tombées à chevalsur la saison d’été et celle d’hiver, mais n’ont pasété comptabilisées dans le rapport de l’ABTO quine couvre que la période du 21 octobre au 20mars 2009, soit jusqu’à la veille des grandsdéparts de Pâques.

Alors que retenir des résultats intermédiaires?Tout d’abord que, même si les Belges ne désirentpas faire l’impasse sur leur budget de vacances, lacrise économique commence à se ressentir dans lemonde du voyage. Globalement, le nombre denuités commandées aux voyagistes (669.000) adiminué de 5,6% par rapport à la même saison de2007/2008. Ensuite, les réservations sont prisesde plus en plus tard. Enfin, les vacances“secondaires” que sont généralement les “citytrips” accusent un recul de 16,2%. Si l’on devaittenir compte des vacances de Pâques, donc desréservations allant jusqu’au 31 mars, on neparlerait alors que d’un statu quo (-0,1%), ce quifait dire à Pérignon que le recul est “limité”.

Les vacances en avion sont en recul de 10,4%; enrevanche les déplacements en autocars ontprogressé de 34,2% et les destinations trèsproches ont profité de la crise: +46,8% pour lesPays-Bas et +19,1% pour la Belgique, tandis quela France, leader du marché, recule de 5,7%. Onvoyagerait donc plus près (en hiver) et à moindrecoût (l’avion cède du terrain à l’autocar). En long-courrier (-9,1%), l’Afrique perd 15,4%. Malgré lastabilisation politique au Kenya, le recul est de61,1% (certains vols sur Mombasa n’ont pas reprisaprès les troubles de l’année dernière). Le Sénégal(-43,9%) et l’Ile Maurice (-48%) enregistrentégalement une forte perte. Après des augmenta-tions de plus de 50%, la Péninsule arabique reculeaussi de 25,1%. En Asie (-11,9%), la Thaïlande (-2,9%) reste leader du marché. Toutes les destina-

tions reculent, sauf l’Indonésie (+3,2%).L’Amérique (-4,5%) recule aussi, surtout dans lesCaraïbes (-9,8%), où la République Dominicaine (-9,5%) conserve la première place, mais qui a vul’écart avec le Mexique (+17,9%) se réduire. Nuldoute que la fièvre porcine aura changé la donnedepuis lors. Enfin, l’Australie et la Nouvelle-Zélande affichent un recul de 53,6% pour lapremière fois depuis des années.

Les City Trips souffrent

Le cas des city trips est particulier car onconsidère généralement ce segment de marchécomme “les deuxièmes (ou troisièmes) vacances”.Ici, le recul est de 16,2%. Paris (-5,7%) et Londres(+7,7% grâce à la chute de la livre sterling)demeurent en tête, ce qui s’explique probablementpar le fait que ces villes sont accessibles en train.En aérien, les baisses de capacités et surtoutl’impossibilité de plus en plus réelle de ne plusavoir d’horaires adéquats pour des retour dans lajournée ou en 48 heures ont joué fortement sur labaisse de visites vers des villes comme Barcelone(-44,4%, ce qui est le premier résultat négatifdepuis de longues années), Venise (-38,8%) ouMadrid (-36,7%).

Pour ce qui est des réservations pour l’été, alorsque l’an dernier, elles avaient démarré sur leschapeaux de roue, l’ABTO enregistre lephénomène inverse cette année. “Le secteur partdu principe que le retard des réservations serattrapera plus tard”, note Pérignon avecconfiance. Au 31 mars, 1.374.076 vacancesétaient déjà réservées, soit 57% des départs de lasaison d’été 2008 et une perte de 8,6% parrapport au 31 mars 2008. Les destinationslointaines perdent 15,5%. Malgré cela, l’ABTO estoptimiste. Elle constate que la baisse des prix ducarburant et l’indexation importante des salaires,suite à l’importante inexation de 2008 renforcentle pouvoir d’achat des voyageurs qui en prendrontréellement conscience avant le début des vacancesd’été. Néanmoins, les city trips risquent encore depâtir du manque de confiance des Belges. Dans cecréneau, les réservations de vacances en avionreculent de 25%, à l’inverse du train (+4%), dontLondres (+25,1%) est le principal bénéficiaire,toujours suite à la dépréciation de la livre. Prague(-39,8%) et les destinations du sud de l’Europeperdent généralement de 20% à plus de 33%.

L’ABTO conseille cependant de ne pas trop traînerdans les réservations. Les tarifs sont plusavantageux grâce à la baisse des prix pétroliers,mais aussi grâce à des contrats qui ont étérenégociés à la baisse par les tour-opérateurs. Enoutre, les capacités ont également été réduites, enparticulier dans l’aérien. Pour obtenir encore desdestinations de choix, il convient de ne pas troptraîner...

Patrick Anspach

A vrai dire, le 6 maidernier, on attendaitl’ABTO au tournant.

Depuis les vacances deNoël, de Carnaval, puis

de Pâques, les tour-opérateurs paraissaient

afficher une bellesérénité sur le mode: “lesBelges réservent de plus

en plus tard, mais ilspartent quand même.”

Les agents de voyages netenaient pas le même

langage. S’il est vrai queles réservations sont plus

tardives que l’annéedernière, le volumed’affaires recule lui

aussi. Et mêmesubstantiellement. Oui,mais... l’ABTO ne parlepas en termes de chiffre

d’affaires. Malgré cela, ilfaut se rendre à

l’évidence, la croissancedes dernières années a

été interrompue.

AgenceConnections | Ixelles


Connections surle mondeUne découverte singulière dans cette édition puisque l’agence Connectionsd’Ixelles me tient tout particulièrement à cœur. L’agence est en effet bienconnue des ulbistes et a contribué à faire voyager quantité d’étudiants, dontvotre humble serviteur, depuis sa création en 1991.

Le savoir-faire d’un groupetrès dynamiqueConnections agit en symbiose dans unenvironnement très dynamique. Pour preuve,la vitalité du site qui s’impose parmi les plusfréquentés. « Notr e force est d’avoir comprisles besoins de nos voyageurs et d’y répondreen adaptant nos produits et nos méthodes devente. » Le dynamisme de R onny Bayens estnotoire, et sa capacité manifeste à insufflercet état d’esprit à ses équipes de venteréparties dans les 27 agences de Belgique.« A Ixelles, j’ai commencé seul et par après,au tout début de l’informatisation, nous nouspassions les claviers en fonction desopérations à effectuer. C’étaitrocambolesque ! » L ’équipe à Ixelles estcomposée aujourd’hui de 5 membres dontFrançoise Alen qui assume la fonction deChef d’agence et Daniel Fonteyn qui s’activedésormais à mi-temps. L’état d’esprit resteau beau fixe, malgré la période un peuincertaine, et c’est du point de vue desclients très communicatif. « Heur eusement,Ronny Bayens n’est jamais à court d’idée.Non seulement, il a 2000 idées à la secondemais surtout, il les applique ! » Les initia-tives sont nombreuses et en ont inspirébeaucoup d’autres dans le secteur. L’exempledu ‘Book & Pay’ devenu un véritable rituelpour de nombreux clients est symptomatique,même si Daniel regrette que les jeunespuissent moins bénéficier de cette opérationcar elle intervient tôt dans l’année. Lesopérations menées aux Halles St Géryconstituent un autre exemple et mettait enprésence des candidats au voyage avec desclients ayant déjà effectués ces voyages etpouvant apporter leur précieuse expérience.

Un vrai passionnéDe toutes mes rencontres d’agent, il est peufréquent de pouvoir constater chez quelqu’un

ce plaisir sincère et renouvelé d’être aucontact des clients, malgré une évolutionévidente des comportements. « C ’est unerelation essentielle que le Call Center, malgréson succès et son utilité, ne peut remplacer.Il ne nous fait pas concurrence car rien nepeut se substituer au contact direct del’agent, lorsqu’il peut faire valoir sescompétences et son bagage culturel. » Lemétier d’agent de voyage est particulier maison a trop tendance à en faire un métiercomme les autres. Il est vrai qu’on gagnepetit mais on vit grand, du moins lorsqu’onest intimement passionné par le monde duvoyage. « Les avantages pr ocurés par lesecteur m’ont permis d’assouvir mes plusgrands rêves de voyageur. » Même le récentchangement de programme à l’agence créepour lui de nouvelles dynamiques et lesoblige, lui et l’ensemble de l’équipe, à uneremise en question qui ne peut être quebénéfique.

En phase avec notre tempsDe l’extrême simplicité des espacesdésertiques à la sophistication d’une villeunique, cet amoureux du Sahara qu’il a puarpenter, fasciné par les Touaregs, est toutautant un habitué de Central Park. Passionnéd’art africain, Daniel reste avide des grandsespaces et son regard se tourne plus que

Daniel Fonteyn, Office Manager, à qui revient lemérite de l’ouverture de cette agence du groupeConnections, précise d’emblée. « Les tempschangent et le label jeune a bien évolué au seinde notre groupe. Nous attirons à l’agence unpublic beaucoup plus large que le seul mondeétudiant. Le quartier est peuplé de clientsfidèles dégageant un beau pouvoir d’achat etles habitués sont très nombreux. » La baissegénéralisée des tarifs et l’évolution du secteuraérien bénéficient à tous et les étudiants fontde moins en moins l’objet de tarifs spécifiques.« Notr e soucis est de fournir des produits dequalité et de veiller aux intérêts de nosclients. » A l’instar de certains collègues,Daniel fronce les sourcils lorsqu’il évoquel’évolution du service aérien. L’irruption descompagnies low cost a fait boule de neige et defaçon générale, le niveau de service se dégradeet correspond de moins en moins à ce qu’il étaitauparavant. «Les compagnies se coupaient en4 pour régler le moindre problème. La pressionest actuellement forte mais le consommateurattentif peine à comprendre entre autre lemontant astronomique des taxes qu’on luiréclame. »

Une profonde reconnaissance2009 marque ses 40 ans d’activité dans lesecteur voyagiste. Daniel est la parfaiteillustration de l’adage selon lequel un entou-rage jeune permet de conserver l’esprit jeune.« Contrair ement aux complaintes habituelles,nous sommes plutôt gâtés par la qualité desjeunes qui s’engagent à nos cotés. Connectionsoffre par ailleurs une belle carte de visite àceux et celles qui travaillent chez nous. »L’apprentissage des métiers du tourisme adémarré pour lui de bonne heure. L’étape laplus marquante de sa carrière, avant Connec-tions, reste le CJB, les Caravanes de la JeunesseBelge, où il a été actif pendant 15 ans. Unautre temps, un autre siècle : « En effet, cetteépoque est révolue même si le CJB organiseencore des voyages scolaires. Les TO sontdevenus beaucoup plus compétitifs et les jeunesaspirent à beaucoup plus d’autonomie. Le CJBfut une chance pour moi, une fabuleuse écolequi m’a permis de toucher à toutes les facettesdu métier. Nous pouvons nous targuer d’avoirété les premiers, grâce aux relationsprivilégiées avec l’Association Belgique &Chine, à envoyer des touristes dans ce pays. »De cette époque quasi artisanale, il conserve untrès bon souvenir et les anecdotes fourmillent :du lancement de la formule de l’Air camping audébut des tarifs négociés, l’aérien semblen’avoir plus aucun secret pour lui.

jamais versle continentnoir et versle Congo enparticulier.

FabriceDe Brouwer

Daniel Fonteyn,Office Manager


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


Travelexpress 262 5

Ushuaïa mikt ook op Belgisch cliënteel‘De Belgische markt interesseert me zeker’, laat Olivier Thery van de Franse touroperator

Chemins de Sable noteren. Hij lanceert, samen met zijn Belgische partner Your Travel/EthnikaVoyages, het nieuwe reismerk Ushuaïa.

Ushuaïa is bij onze zuiderburen een bekendgegeven: de reisreportages van het gelijknamigetv-programma op TF1 genieten er ruimebekendheid. ‘TF1 heeft ons gecontacteerd met devraag of wij geen reizen voor hen kondenontwikkelen, met als rode draad respect en oogvoor mens en natuur’, legt Olivier Thery uit. Dekeuze voor een kleine nichespeler (Chemins deSable is goed voor zo’n 3000 klanten per jaar EB)is geen toeval: de touroperator is onlangsuitgeroepen tot meest duurzame touroperator inFrankrijk.‘Ushuaïa is sowieso een sterk merk. We zijn volopnieuwe (thematische) producten aan hetuitwerken, ook met hulp van specialisten. Denkaan ornitologen, botanici, walvissen, etnologieetcetera: zij komen ons opzoeken. Ik heb altijdgetracht producten te maken waar kwaliteitvoorop staat. Massatoerisme interesseert me niet’–wat niet belet dat de flamboyante vijftiger weldegelijk mikt op een significante toename van hetaantal klanten. Of het nieuwe reismerk Ushuaïazijn geesteskind Chemins de Sable zal opslorpendan wel of beide reismerken naast elkaar blijvenbestaan, is nog niet beslist.Ook de Belgische partner Your Travel is overtuigddat men in de toekomst nog meer die richting uitmoet. ‘Mensen zijn nu eenmaal op zoek naar hetcontact met de medemens. Ook het bezoeken vanduurzame projecten past in dat plaatje. Je kandaar niet meer om heen’, stelt stichter KhaledHafsia. De touroperator uit Waterloo is alvast heeltevreden over de respons in de Franstaligereiswereld: ‘Ushuaïa is ook in Wallonië geenonbekende. We hebben eind april een mailrondgestuurd om de lancering van de nieuwe

brochure aan te kondigen. Daarop hebben nietminder dan 250 kantoren gereageerd, da’senorm. Maar we zien nu al dat er ook inVlaanderen interesse bestaat. Daarom willenwe in 2010 een Nederlandstalige brochureuitbrengen’.De Ushuaïa-brochure wordt op de marktgebracht onder de paraplu van EthnikaVoyages, het merk dat Hedy Hafsia twee jaargeleden gelanceerd heeft. ‘Toen ik Olivierenkele jaren geleden leerde kennen, zijn weeens gaan kijken of we niet kondensamenwerken. Deze brochure is daar eenresultaat van. Maar opgelet: Fransetouroperators denken te makkelijk dat ze hunproducten zomaar kunnen kopiëren en op deBelgische reismarkt verkopen. Dat is eenmisvatting, dat hebben merken als Marmara enDonatello al ondervonden! België vereist neteen eigen aanpak, het reisgedrag is gewoonanders’.Het aanbod van Ushuaïa kiest bewust voorverantwoord en duurzaam toerisme, enbestrijkt een ruimer palet dan enkel Afrika. Ookin Latijns-Amerika en Azië zijn bekende

Winter gaat nu al van startDe trend was al ingezet en wordt bestendigd: de winter start steeds vroeger. Waar juni voorheende maand van de pre-brochures was, lijken die plaats maken voor een preview van het echtewinteraanbod, online.

Over wat er te gebeuren staat met deFavouritesbrochure, kan zijn collega Bostyn bijThomas Cook nog geen details geven. Alhoewelde hoofdbrochures pas vanaf half juli (voorwintersport; de vliegvakanties komen ietsvroeger uit: eerst helft augustus) verwachtworden, geeft hij wel aan ‘dat mensen nogsteeds liefst een brochure ter hand nemen.Maar inderdaad, als we het aanbod vroegeronline zetten en de hoofdbrochure ook watvroeger komt, wordt de levensduur van zo’nFavouritesbrochure korter’.Over het brochureluik wil Frank Bosteels vanBest Tours het volgende kwijt: ‘Omdat allelogica dit jaar een beetje zoek is, hebben wijalvast beslist om geen First Minute-brochure uitte brengen. Dat geld kunnen we voor anderedingen gebruiken’. De komende maandverwacht de woordvoerder wel dat punctueleaanbiedingen, onder andere voor Mauritius enZuid-Afrika, zullen klaar geraken. ‘Van zodradie programma’s klaar zijn, gaan we ze ookonline zetten. De hoofdmoot van onswinterprogramma met Thailand (waar opnieuween charter wordt ingelegd EB) verwacht iktegen begin juli’.Skispecialist Skiworld mikt op 15 juli om hetnieuwe skiaanbod rond te hebben. (EB)

Het startschot is half mei al gegeven door ThomasCook, met de bekendmaking dat men een reekswintersport- accommodaties op BTN boekbaarhad. Dat aanbod (voor alle bestemmingen) wordtde komende weken stelsel- matig uitgebreid, ooknaar skipassen en skimateriaal. ‘Van het ogenblikdat we zaken op BTN boekbaar maken, is hettechnisch geen probleem om ook naar deconsumentenwebsite dat aanbod online te zetten’,zegt Kurt Bostyn. Wat het winterzon-vliegaanbodbetreft, geeft Bostyn nog mee dat de eersteaanbiedingen online te verwachten zijn eind mei/begin juni. ‘We zitten enerzijds met mensen dievroeg willen boeken, anderzijds merken we, zekerdit jaar, late boekers. Maar tegelijk zien we datinzake productie voor de wintersport we al zakenklaar hebben. Vanuit de wetenschap dat datvroegboeken belangrijk is, lijkt het ons dan ooklogisch dat we dat beschikbare aanbod dan ookvroeger beschikbaar en boekbaar stellen’.Bij Jetair is men er eveneens vroeg bij. De nadrukin Oostende ligt evenwel anders, namelijk op delancering van het winterzonaanbod. Dat wordt inde loop van juni aan de pers voorgesteld en ookonline beschikbaar gemaakt. Over concrete data,het wintersportaanbod en wat er met deBestsellers-prebrochure gaat gebeuren, wilwoordvoerder Vanhaelemeesch echter liever geendetails kwijt.

Khaled Hafsia (Your Travel), EtienneDenil en Olivier Thery (Ushuaïa).

bestemmingen opgenomen,zoals bijvoorbeeld Cuba,Brazilië, Oezbekistan,Maleisië. Tijdens de reizenwil men klanten ook latenkennismaken met projectendie inspelen op lokalenoden. Wij kregen in Saint-Louis de kans om meer teleren over een projectwaarbij typha-algen, die de

vegetatie langs de Senegalstroom overwoeke-ren, gerecycleerd worden tot eco-houtskool, eenveel goedkopere brandstof voor lokale huis-houdens én tevens een middel dat het probleemvan ontbossing kan tegengaan. De verschillendebetrokken partners waren het roerend eens datzowel de cruise als de Siné Saloum nieuwekansen bieden om ‘een andere en minderbekende kant van Senegal te tonen’ (zie ook dereportage elders in dit nummer). (EB)

Koen Van den BoschTC-woordvoerdercrisis‘Sinds het vertrek van Claude Perignon zijn

we bij Thomas Cook op zoek naar eenopvolger. Voorlopig vul ik die positie in alswoordvoerder in crisissituaties en opgroepsniveau’, legt Koen Van den Bosch uit.Dat het communicatiebeleid van Thomas Cookeen beetje anders is georganiseerd dan bij degrote concurrent in Oostende is een under-statement. Er is de divisie die de reisagentenbevoorraadt met informatie, naast de pers-communicatie die vanuit de merken gebeurt énten slotte is er het luik crisiscommunicatie eninformatie die vanuit de groep Thomas Cookgebeurt –waarbij uiteraard de directieven enhet besef dat Thomas Cook eenbeursgenoteerd bedrijf is, niet onbelangrijkzijn.Het luik corporate en crisiscommunicatiewordt dus –ad interim- verzorgd door KoenVan den Bosch. ‘Een mooi voorbeeld was derecente versoepeling van het reisadvies rondMexico. Dat hebben wij gecommuniceerdvanuit de groep. Maar voor de concreteinvulling hoe de verschillende merken metsterke aanbiedingen inspelen op de nieuwesituatie hebben wij verwezen naar de merken.Er is nadien een afzonderlijk communiqueverstuurd met die aanbiedingen, inclusief decontactgegevens van de mensen die alswoordvoerder voor onze merken optreden’.Het spreekt voor zich dat dergelijke aanpakrisico’s inhoudt: wie doet immers watwanneer? Van den Bosch is formeel: ‘Onzeinterne organisatie is historisch gegroeid. Alsgroep heeft Thomas Cook altijd vanuit deverschillende merken gecommuniceerd. Maardat mag niet verhinderen dat wij naar buitentoe óók aanwezig moeten zijn als er onsvragen bereiken over productlijnen, concretesituaties en dergelijke. Als de persoon inkwestie niet beschikbaar of verhinderd is,moet desnoods ik maar het antwoord geven op

Actua

die vragen’, luidt het. Eenaanpak met verrassendegelijkenis met het woordvoerder-schap van Perignon: misschienniet helemaal orthodox, maarwel steeds beschikbaar voorcommentaar –waarmee hijmeteen ook Thomas Cookvisibiliteit garandeert. (EB)


Secrets of Britta

Praten met...Jan van Rompaey gaat iedere maand opbezoek bij een boeiende persoon uit dereisindustrie voor een gemoedelijkebabbel over onze sector.

Britta Campe (43) is manager van detouroperator met de romantische naamSecrets of the Desert, vorig jaar opgeslorptdoor Arthema, die tot dan vooral hetFranstalige landgedeelte bestreek. Dieoperatie lag voor de hand: beidetouroperators boden dezelfde regio aan. “Hethad geen zin om elkaar te blijvenbeconcurreren”, zegt Britta. Ze was welkombij Arthema omdat de Nederlandstaligemarkt afwijzend staat tegenover eenhoofdzakelijk Franstalige touroperator. Datwerd opgelost met de brochures van Secretsof the Desert.

Britta Campe: Ik had samen met mijntoenmalige echtgenoot een reisbureau in eenallochtone buurt van Borgerhout, met eenhoofdzakelijk Marokkaans cliënteel. Mijn exwas zelf van Marokkaanse afkomst en hetlag voor de hand dat we ons op die marktconcentreerden. Makkelijk was het niet enwe moesten onze prijzen haarfijn berekenen.Mijn relatie liep helaas mis, al was hetcultuurverschil niet de belangrijkste

oorzaak. Ik had trouwens wel wat ervaringmet cultuurverschillen: mijn vader is Belg,maar mijn moeder is Japanse. Kijk maar naarmijn gestalte, haarkleur, gelaatstrekken. Opstraat riepen de kinderen: kijk, eenChineeske (lacht).

Dat is niet evident, zo’n huwelijk als datvan je ouders.Britta Campe: En dat veertig jaar terug! Mijnmoeder was mijn vader gevolgd, maar kwamin een heel andere cultuur terecht. Ze wasvolgzaam en gedienstig, zoals een vrouw inJapan toen hoorde te zijn, en hier was datanders. Mijn vader was zeeman op de langeomvaart en was vaak weg. Hij kende hetleven hier zelf niet zo best.

Herken je iets van je Japanse moeder in jekarakter?Britta Campe: Misschien ben ik wel meergesloten dan de meeste mensen hier. Niet zouitbundig. Dat gedienstige heb ik ook, datheb ik als kind geleerd. Maar als je hieropgroeit merk je snel dat je daarmee nergenskomt. Ik heb dan ook geprobeerd om het afte leren (lacht). Nee, mijn moeder heeft hetniet gemakkelijk gehad. Ik ben pas latergaan beseffen hoe geïsoleerd ze moet geleefdhebben, met weinig vrienden. Ze is nu naarJapan teruggekeerd, daar heeft ze nogfamilie.

Hoe ben je dan touroperator geworden?Britta Campe: Ik vond dat er maar een

Mijn eerste en enigenacht in de woestijn zal

ik niet licht vergeten.Het programma heette

“Alleen op de wereld” enhet was de bedoeling om

met een BV naar eenonherbergzame plek tetrekken en hem daar te

interviewen. Eenvuurtoren, een verlatenkasteel in Schotland, de

mergelgrotten vanLimburg, een onbewoond

eiland in Senegal. Endus ook de woestijn, inTunesië, met Kristien

Hemmerechts. Webrachten de nacht door

in een Bedoeïenentent enhet vroor dat het

kraakte. Nooit zoveelkou gehad en nooit zo

blij geweest met deeerste zonnestralen. De

BV sloeg blauw uit en devingers van de camera-

man vroren vast aan zijncamera. Maar het was

een belevenis. En dewoestijn is wondermooi,

daar niks van.

BrittaCampe

Interview


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


4 Travelexpress 262

Actua

Intertravel Corporation, het moederbedrijf achterSkiworld, beschikt met acht eigen Skisunhotelsover een patrimonium dat welbekend is bij onzeskiënde landgenoten. Toen men enkele jaren terug,ter gelegenheid van 30 jaar Skiworld, een actielanceerde waarbij skiklanten ook een gratiszomerverblijf aangeboden kregen (zomer 2007)bleek dat meteen ook het startschot voor nieuweontwikkelingen.Patrick Van Riel, verantwoordelijke voor de hotels(en schoonzoon van grote baas Eddy Hernould) enzelf een gepassioneerd fietser, zag meteen hetpotentieel in, dixit Bossuyt. ‘In dat wereldje gaathet nieuws snel rond’ –ondanks het feit dat debewuste hotels niet meteen aangepast en uitgerustwaren om het groeiende peloton fietsers teontvangen.

Fietsvriendelijke hotelsDaar is intussen een mouw aan gepast: zes van deacht Skisunhotels openen deze zomer van 20 junitot 12 september als fietsvriendelijke hotels. Dathoudt onder meer in dat er een geslotenfietsstalling is, praktische zaken als verzorging enbegeleiding zijn voorzien en er zijn aangepastemaaltijden (vroeg ontbijt, pasta als snack ed.). Hetmanagement van de betrokken hotels zijn zelffietsers en/of kennen het terrein perfect, duskunnen ze de fietsende gasten ook met raad endaad bijstaan met suggesties. Op aanvraag kanzelfs bagagetransport worden georganiseerd tussende verschillende hotels.De logies worden –in all inclusive (dus ook met freebar tussen 16 en 23 uur)- aangeboden tegen eenprijsvork van 273 en 343 euro per week. Deklassieke halfpensionformule blijft bestaan, maarverdwijnt tegen de zomer 2010, laat Bossuyt alnoteren.

Website met partnersAlhoewel Intertravel weliswaar een stuwendepartner is geweest en als logiespartner eenbelangrijke rol speelt, heeft men doelbewust hetinitiatief voor een fietswebsite opengetrokken naareen heleboel andere partners. Voor de betrokkenmedia, verzekeringen, een brouwerij (deSkisunhotels zijn nu al de belangrijkste afnemervan Haachtbieren in Frankrijk EB), eenkoffiefabrikant is deze samenwerking een logischvervolg op wat men op andere vlakken al doet,

website is nog volop in ontwikkeling, ‘maar wewilden hem al lanceren want mensen beslissenstilaan over hun fietsvakantie’. Een denkpistewaaraan bijvoorbeeld nog gewerkt wordt, is: metde Franse toeristische dienst wordt bekeken of ergeen alternatieve arrangementen kunnenontwikkeld worden voor niet-fietsende partners.Verzekeraar Protections (van de skigarantie)kondigt alvast een gloednieuw initiatief aan, detijdelijke fietsverzekering tegen diefstal enbeschadiging van het stalen ros.

Brochure komt eraanAlhoewel er al een folder met de zomerhotels inomloop is, moet tegen eind mei een gloednieuwebrochure klaar zijn die de fietstoeristischemogelijkheden volledig in kaart brengt voorreisagent en klant. ‘De reisagenten zijn al gebriefdover het nieuwe initiatief. Op onze website staateen banner en verwijzing naar Fietsenindealpen.beDat wordt de website waar mensen kunnenboeken, maar niet rechtstreeks: ze moeten nogsteeds een reisagent aanduiden. Maar dat moet nogverbeterd worden’.

Fietsen in de Alpen wordtzomers speerpunt vanIntermed

‘We merkten dat we meeren meer fietsers over devloer kregen tijdens dezomer, en dat is alleen

maar gegroeid sinds deTour twee jaar terug in

Tignes een rustdag heeftingelast. Dat was voor

ons een bewijs dat erpotentieel zat in het

fietstoerisme in de FranseAlpen’, stelt Tom Bossuyt,

die in één adem ook aleen aantal nieuwe

denkpistes voor de zomer2010 lanceert.

luidt het. Op diemanier moet www.fietsenindealpen.beeen referentie-portaal worden, met(fiets)nieuwtjes enevenementen, infoover mogelijke fiets-en mountainbike-routes in de regio,befaamde (Tour)-cols, bezienswaard-igheden. De op 1mei gelanceerde

Plannen voor 2010Het is echter duidelijk dat dergelijkmultipartnerverhaal een ‘work in progress’ is. Demogelijkheid dat er nog extra partijen tot ditsamenwerkingsverband toetreden, is nietondenkbaar, meent Tom Bossuyt. ‘Maar daarvooris het nog even afwachten’.Minder afwachtend is de woordvoerder over deplannen die nu al in de pipe zitten voor de zomer2010. Het fiets-en mountainbikeverhaal krijgtzeker een staartje: ook voor wandelaars en andereactieve vakantiegangers (rafting bijvoorbeeld) inde Franse Alpen wil men in de toekomst specifiekeaanbiedingen en arrangementen gaan uitwerken –zoals gezegd vanuit een all inclusive-filosofie. ‘Ookhet aanbod aan logiesadressen willen we verderuitbreiden. Er zijn nog Belgenhotels in de regio,onafhankelijke hoteliers zullen ons misschien zelfcontacteren. Onze aankopers hebben alvast eenaantal ideeën om het aanbod uit te diepen. En hetis zeker niet ondenkbaar dat we in de toekomst degrens van de Alpen oversteken richting Italië. Wijhebben daar goeie contacten, de Giro is evenzeereen grote naam in wielermiddens. Zwitserland isdan weer minder evident. Het prijskaartje moetimmers in dezelfde grootteorde zitten’.

Erik Brusten


schraal aanbod was naar het Midden-Oostenen ik ben binnen het reisbureau een eigenbrochure uit te bouwen. Dan ben ik met eenlicentie van een andere TO op eigen houtjebegonnen, om dan in oktober vorig jaar bijArthema een onderdak te vinden. De naamSecrets of the Desert is gebleven.

Heb je iets met de woestijn?Britta Campe: Eigenlijk niet, ik zag het meerals een gat in de markt: iets avontuurlijksaanbieden, maar toch met het nodigecomfort. Toen mijn vader in een fabriek gingwerken hebben we hier geruime tijd op eenzeilboot gewoond (nu is dat hip, maar toenkwam het veeleer marginaal over) en met dieboot hebben we twee keer een wereldreisgedaan. Ik heb dus van de zee leren houden,en misschien trok de woestijn me daarom zoaan. De stilte, de duinen, de uitgestrektheid.De witte woestijn in de Sahara, dat isfantastisch. Grillige kalkrotsen, bij maanlichtvormen de schaduwen een hallucinant beeld.Onvergetelijk.Jammer alleen dat de mensen zich aanpassenaan de toeristen: ze weten vaak interessanteverhalen te vertellen, maar ze vinden dieverhalen zélf niet belangrijk. Zwangerekamelen kiezen zorgvuldig de planten die zeeten, omdat ze hun jong kunnen verliezen alsze een verkeerde plant verorberen. Bedoeïnenvinden dat vanzelfsprekend en zeggen erniets over, terwijl de toerist juist voor datsoort anekdotes komt. Ik heb een agent inJordanië die in zijn vrije tijd ijvert voornatuurparken. Maar het komt niet bij hem opdat wij geïnteresseerd zijn in dienatuurparken!

Je bent niet de enige TO die de woestijnaanbiedt.Britta Campe: Nee, natuurlijk niet, maardoor onze naam krijgen we klanten diebewust voor de woestijn kiezen en deanderen proberen we ervan te overtuigen omde woestijn te leren kennen. Een enkeling wileen week in de woestijn rondtrekken, maardat zijn uitzonderingen, vaak zijn het ietsoudere, bereisde mensen. Maar het isnatuurlijk niet goedkoop, je hebt jeeps nodig,begeleiders… Dat soort reizen boeken we àla carte en werken we hier uit.Als een klant zo’n à la carte wil, moeten wenatuurlijk precieze informatie krijgen van dereisagent en dat wil wel eens tegenvallen:sommige reisagenten zouden meer met deklanten moeten praten en peilen naar hunwensen. Dat is nu net wat het internet nietkan doen.

Wat zijn momenteel de populairebestemmingen?Britta Campe: Oman en Jordanië. Toeristenvoelen zich daar veilig, dat wordt belangrijk.Hoewel: het gevoel van onveiligheid is vaakeen gevolg van de berichtgeving. Syrië,bijvoorbeeld, wordt als onveilig aanzien,terwijl dat helemaal niet zo is. De bevolkingis er op zijn minst even vriendelijk als inJordanië, maar misschien wat meer gesloten,niet zo op toerisme toegespitst. Heel Syrië is

een openluchtmuseum, er zijn ontelbaar veelhistorische sites.

Zijn er landen die het niet goed doen?Britta Campe: Vreemd genoeg kent Lybië eenterugval. Misschien heeft het te maken meteen incident: Lybië heeft een vlucht metZwitserse toeristen teruggestuurd omdat depaspoorten niet vertaald waren. Wij wétendat en laten paspoorten vertalen in hetArabisch mét stempel van het consulaat, endan zijn er geen problemen. Toerisme isdelicaat: mensen beslissen soms op basis vaneen gerucht om van bestemming teveranderen.

Oman zal ook wel een goede bestemmingzijn.Britta Campe: Ze hebben vorig jaar veelpromotie gevoerd, en daar plukken we nu devruchten van.

Ja, dat was me wat. Afleveringen vanThuis die zich in Oman afspelen metgeforceerde verwijzingen naar EtihadAirways: “Marianne, morgen vertrek iknaar huis en wel met Etihad Airways!”Britta Campe: Ja, dat was erover. Maar het iseen prachtig land. Er is veel te zien en demensen zijn niet opdringerig. Je moet er zelfop zoek gaan naar souvenirs, want zeworden je niet om de haverklap aangeboden,zoals in Egypte. En het zuiden is heeltropisch, bijna Thais, met mangoplantages enwitte, verlaten stranden. Helemaal andersdan het Noorden.

Voelen jullie de crisis?Britta Campe: Het zou niet fair zijn als ik zegdat we de crisis niet voelen. Maar de mensengaan nog steeds op reis: ze snoeien wel in hetaantal vakanties. Families die vroeger én eenwintervakantie én een citytrip én eenzonvakantie boekten, boeken nu nog maaréén reis. Ze combineren nu, meer danvroeger, culturele vakanties metstrandverblijven.

Worden de klanten veeleisender?Britta Campe: Ze worden mondiger. Zehebben veelbelovende foto’s gezien of eensprekende film en ze projecteren hun dromen

op de reis. Dat maakt het voor ons nietgemakkelijker. Mensen willen ook waardevoor hun geld. En liefst een extra. Het iscrisis, dus hebben we recht op meer. Zo werkthet natuurlijk niet.

Ze vergeten ook dat een vijfsterrenhotelniet overal een vijfsterrenhotel is.Britta Campe: Precies. Hotels hebben vaakeen Europees management maar lokaalpersoneel, en daar kan het wel eens verkeerdlopen: ze hebben geen hotelschool gevolgd ensoms maar een summiere opleiding gekregenin het hotel zelf, en als ze beginnen hebben zegeen noties van service. We inspecterenzoveel mogelijk de hotels die we aanbieden.

Maar je blijft er natuurlijk nooit lang. Kunje dan wel een oordeel vellen? En krijg jedan niet vanzelf een speciale behandeling?Britta Campe: Meestal valt dat nogal mee. Jeziet toch snel hoe het er aan toe gaat: je kuntmet het personeel praten, ik neem heel veelfoto’s en ik heb mijn checklijst bij. Bovendienreis ik vaak met mijn partner, die zelf ook eenreiskantoor heeft. Twee zien meer dan één.Ik heb onlangs enkele hotels in Jordanië en deEmiraten uit de brochure gehaald. Eigenlijk ishet menselijk aspect nog het belangrijkste: ofmensen zich goed voelen hangt hoofdzakelijkaf van de mensen ter plekke.

Wat zijn voor jullie de moeilijkste landen?Britta Campe: Eigenlijk zijn er niet echtmoeilijke landen: alles hangt af van deplaatselijke agenten. Die kunnen veel goedmaken en problemen voorkomen ofverzachten.Ik vond vroeger Israël erg moeilijk om mee tewerken. Maar nu hebben we een fantastischeagent, en alles loopt op wieltjes. Hijantwoordt prompt op onze mails, offertes zijnaltijd tot in elk detail uitgewerkt, zalig. Enplots is Israël een gemakkelijk land! Als jeeen goede agent hebt moet je niet wakkerliggen van allerlei problemen: je weet dat deagent ze oplost.

Staan er nog projecten op stapel?Britta Campe: We proberen nu landen tecombineren, en dat werkt wel. Jordanië enSyrië, Dubai en Bahrein. We hebben hetvoordeel dat we niet gigantisch groot zijn, wekunnen zelfs sommige projecten uitproberendoor ze op de website te zetten, nog voor ze inde papieren brochure terecht komen.Namibië ligt mij nauw aan het hart. Mooielandschappen, één groot natuurpark metdieren in vrijheid. Zelf hebben we het land meteen tentje bereisd, maar je hebt er ookprachtige lodges. En ook nog wel watwoestijn. En ook Zuidelijk Afrika…

…waar je geen echte woestijn meer vindt...Britta Campe: Ja, soms denk ik: zullen we deDeserts weglaten en alleen de Secrets overhouden?

Jan van Rompaey

De stilte, de duinen,de uitgestrektheid.De witte woestijn in deSahara, dat isfantastisch.Grillige kalkrotsen, bijmaanlicht vormen deschaduwen eenhallucinant beeld.Onvergetelijk!


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


Inhoud | Sommaire

Travelexpress 262 3

Colofon | ColophonStichter/Fondateur: Walter Baeke • Hoofdredacteur/Rédactrice en chef: Britta Baeke • Redactie/Rédaction: Patrick Anspach, Claude Boumal,Tony Bruggemans, Erik Brusten, Tony Christiaens, Fabrice De Brouwer, Jean-Pierre Detroy, Guy Denidder, Guido Elias, Rudy Gunst, MikeLouagie, Daniel Steevens, Walter Vaerewijck, Jan Van Rompaey, Jean Vander • Fotografie/Photographie: Tamara Del Tufo, Johan Van Cutsem• Layout & pre-press: Factum • Verantwoordelijke uitgever/Editeur responsable: Britta Baeke, Tervuursesteenweg 91, B-1820 Perk •Productie/Production: Traviscan bvba, 02 751 95 57, [email protected] • Abonnement: (10 nummers per jaar/10 numéros par an)België/Belgique/Nederland: 40 €, studenten/étudiants: 25 €, KBC 437-9097281-77

262 Travel Express Benelux • juni | juin 2009

Britta BaekeHoofdredacteur/Rédactrice en chef

CoverstoryPatrick Pourbaix en Robert Pascual (Costa Cruises): Cruisen metCosta, een LUMINEUS idee! 26

Actua• Fietsen in de Alpen wordt zomers speerpunt van Intermed 4• Varia 5• La crise commence à affecter les voyagistes 6

DebatTravelcoop: ‘Het toerisme: levensader voor onze economie’ 8

TO• Manuela Libens: “Gallia neemt enkel berekende risico’s” 10• Luxereizen: Duurdere vakanties overleven Fortis-effect 13

Aviation• Luxair garde la tête hors de l’eau / Joyeux anniversaire(s) àAmerican et Continental 11

• Lufthansa Italia est d’abord italienne! 16• Aviation en deux mots 20

Bestemming / Destination• Spanje-Portugal: “Lokale hoteliers moeten creatiever worden” 17• Your Travel en Ushuaia tasten grenzen van Senegal af 39

Cruises• Seadream: Verwennerij in idyllisch decor 21• Cruise & Ferry kort 22

FerrySNCM 24

Desktop news 30

DossierTreinreizen 35

WellnessSlovenië 37

CitytripMarseille 41

Reisbureau / AgenceConnections à Ixelles 43

InterviewBritta Campe 44

Overrun 46

www.travelexpress.be

Illusie?Onder het motto “het toerisme: een levensadervoor onze economie” nodigde Travelcoop,samenwerkingsverband van reisagenten, vlakvoor de verkiezingen, de politieke partijen uitvoor een debat met en over de toeristische sector(zie blz 8). Een geweldig initiatief dat getuigtvan gedrevenheid en oprechte begaanheid methet vak. Helaas bleek die begaanheid van de restvan de sector niet uit de (betreurenswaardigmatige) publieksopkomst voor deze belangrijkeavond. De idee dat de reisindustrie, zeker intijden van crisis, op op de hoogte wil blijven vanmogelijke plannen die die zijn toekomst medekunnen beïnvloeden, blijkt helaas dus soms eenillusie...“Geen illusie is gelukkig het feit dat vakantievoor velen een basisbehoefte blijft” meent ClaudePerignon, kersverse voorzitter ABTO (lees blz6). De winter kende echter een lichte terugval ende boekingsachterstand voor de zomer bedraagtnog altijd zo’n 8,6% tegenover vorig jaar. Latenwe dus hopen dat het alom voorspelde engepredikte scenario van massale last-minute-boekingen wél realiteit zal blijken. En datseizoen mag nu stilaan vollop beginnen!

Illusion?Sous le slogan “Le tourisme: une bouée desauvetage pour notre économie”, le groupementd’agences de voyage Travelcoop avait, justeavant les élections, invité les partis politiques àun débat sur le secteur du tourisme (voir p. 8).Une initiative qui témoigne d’un enthousiasmesincère et dévoué à la profession, mais qui n’amalheureusement réuni qu’un public restreint.L’idée que l’industrie du voyage, en particulier entemps de crise, reste à la hauteur de plans quipourraient affecter son avenir montre, hélas !qu’il s’agit souvent d’une illusion ...«Le fait que les vacances demeurent pourbeaucoup un besoin basique n’est heureusementpas une illusion», estime Claude Pérignon,président de l’ABTO (lire p. 6). L’hiver a connuune légère baisse et le déficit comptable de l’étéest encore d’environ 8,6 p.c. par rapport àl’année dernière. Espérons donc que le trèsprévisible scénario de réservations massives endernière minute s’avère une réalité. Et que cette

saison ne soit que lecommencement d’un vrairaz-de-marée!

176 41

Overrun


La photo du moisIl est important d’habituer la jeunegénération de voyageurs au fonctionnementd’un aéroport!...

La citation du mois“Il n’y a pas de bonheur parfait, comme disaitl’homme quand sa belle-mère mourut et qu’onlui présenta la note des pompes funèbres.”(Jerome K. Jerome)

L’insulte du mois“Je ne puis accepter votre invitation en raisond’un engagement postérieur”(Oscar Wilde)

Le mot ultimedu moisCeux-ci sont des champignons inoffensifs.

Ma réflexion du moisHeureusement que le type qui voulait faireexploser un avion avait la dynamite dans seschaussures. Imaginez qu’il l’avait miseailleurs et ce qu’il faudrait enlever auxcontrôles de sécurité!

L’assuré du moisPuisque vous me demandez un témoignageprécis, je vous dirai qu’à mon avis, c’est lemonsieur qui a tort, puisque la dame araison.

Le Sarkozy du moisCertaines personnes portent un pyjamaSuperman. Superman porte un pyjamaSarkozy.

Time to fly!Vous savez tous que les coefficients deremplissage des avions sont en chute libre.C’est donc le moment de conseiller à vos clientsde voyager. Vous avez justement aujourd’hui unargument imparable: le confort aérien n’ajamais atteint un niveau si élevé! En Economy,il y a des rangées entières qui sont vides et quivalent largement les lits de la First sur lesgrandes compagnies. En Business, vous avezparfois l’impression de voyager dans votrepropre avion d’affaires! Et bien entendu, lepersonnel est aux petits soins pour vous.Profitez-en tant qu’il est encore temps! Alors,on dit merci à qui? Mmmmh?

S’il y a un truc qui m’agace......c’est le manque de ponctualité de certains. Ilsarrivent avec une demi-heure de retard auxconférences de presse, dérangent tout le mondeet puis posent des questions qui avaient déjàété posées. Parfois, ils s’en doutent etcommencent par: “On a peut-être déjà posécette question, mais...” Ben oui, mon vieux!Fallait attendre la fin pour s’enquérir de détailsen apparté, que diable! L’autre jour, j’ai fait unvoyage parfait à Milan avec Lufthansa Italiaen compagnie de journalistes soucieux de laponctualité. Un départ est prévu à telle heure?Tout le monde était là. Parfois, avec desFrançais ou des Italiens, les organisateursprévoient des marges de sécurité d’un quartd’heure ou d’une demi-heure. Et donc, les plusponctuels doivent attendre les retardataires. Cesont les “bons” qui sont toujours pénalisés.C’est tout à fait insupportable!

Fly me to the moon...Pour changer, parlons un peu d’astronautique.Savez-vous qu’au début de la conquêtespatiale, les Américains ont dépensé descentaines de milliers de dollars pour mettre aupoint des stylos à pointe-bille avec l’encre souspression car l’absence de gravité les rendaitinopérants? J’ai même acheté un de ces trucs àCap Kennedy, en me disant que ce serait bienutile pour écrire au plafond, par exemple. Ouplus simplement sur les post-it du frigidaire. Ehbien, ça ne fonctionnait pas bien. Les Russes,eux, utilisaient... des crayons! Donc, lors devotre prochain voyage sur Virgin Galactic, sivous voulez coucher sur le papier vos impres-sions, songez à cette solution toute simple.

(Very) high-mile club?En revanche, il paraît d’ores et déjà exclu quela compagnie spatiale de Richard Branson vousautorise à vous envoyer en l’air de façonindécente dans un avenir proche. Sollicité parun producteur souhaitant filmer des scènes Xen apesanteur, le (futur) fondateur du tourismespatial n’a pas donné suite. Mais il n’a pas pourautant exclu la possibilité d’envoyer desacrobates dans l’espace. Son vaisseau pourraitaccueillir des artistes de cirque désireuxd’expérimenter leurs numéros en étatd’apesanteur. On devra m’expliquer à quoi çaleur servirait de retour sur le plancher desvaches!

Ecartement des railsUn fou des chemins de fer m’expliquaitdernièrement que l’écartement des rails étaitde 4 pieds et 8,5 pouces (143,5 centimètres)aux Etats-Unis. Pourquoi? Parce que c’est lemême écartement qu’en Angleterre où est né lechemin de fer. Et pourquoi là-bas? Parce quec’était la mesure des constructeurs de chariotsqui devaient s’adapter aux ornières des routeseuropéennes afin d’éviter la rupture desessieux. Et pourquoi des ornières de cetécartement? Parce que cela vient de laconstruction des routes par les Romains pouraccélérer le déplacement des légions. En fait,les chars romains étaient tirés par deuxchevaux qui ne devaent pas se gêner. Mais leschars devaient pouvoir circuler en dehors desempreintes de pas des chevaux. Notammentpour pouvoir tourner aux croisements. Bref,l’espacement des rails a été choisi il y a plus de2.000 ans en fonction de la largeur du cul deschevaux. Et l’astronautique là-dedans? Eh bien,les réservoirs de la navette spatiale US sontplus petits que ceux qui avaient été prévus.Pourquoi? Parce qu’on les amène à CapeCanaveral en train et que les tunnels dans lesRocheuses n’ont pas l’écartement suffisantpour des réservoirs plus volumineux. Donc, avisaux ingénieurs de l’espace, pensez toujours aucul des chevaux! Merci qui?

Les sites à visiterTout d’abord, une légère omission dans notrerubrique du mois dernier. Si vous voulezemménager le bureau ovale de la MaisonBlanche avec des meubles Ikea, allez surwww.embracechange09.com/. Désolé pour cetoubli. Question aux quinquagénaires: voussouvenez-vous de l’aéroport du Zoute? Eh bien,pour un site soit-disant spécialisé, il existetoujours! Allez voir sur www.flightstats.com/go/airportDetails.do?airportCode=KNO...Maintenant, si vous voulez apprendre(virtuellement) à servir une bière dans lesrègles de l’art et sans vous mouiller, faites untour sur www.1001-bieres.com/1001-bieres-tireuse.swf. Plus compliqué comme jeu, parcequ’il fait appel à la mémoire et détermine votreâge mental, http:/flashfabrica.com/f_learning/brain/brain.html. Ensuite, un peu de poésie. Sid’aventure vous voulez envoyer un gentilmessage qui s’imprimera dans la neige, cegentil petit lien: http://www.star28.net/snow.html. Enfin, pour tous ceux qui ont cru àcette histoire d’hotelicoptère, vous aurez touesles explications sur www.wired.com/autopia/2009/03/the-hotelicopte/.

C’était de la (vaste)blague, évidemment!...

Patrick Anspach


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


verneem het uit

goede bron...

Handelsinformatiebron van zekerheid

Database Marketingbron van succes

Call Centerbron van contact

Opleidingenbron van deskundigheid

IT-Facility Managementbron van oplossingen

Archiveringbron van meerwaarde

Infos Commercialessource de sécurité

Database Marketingsource de succès

Call Centersource de contact

Formationssource de compétence

IT-Facility Managementsource de solutions

Archivagesource de plus-values

apprenez-le de

bonne source...

Graydon Belgium nv/sa | Uitbreidingstraat 84-b1 | BE-2600 BerchemT: 0032 (0)3 280 88 00 | F: 0032 (0)3 280 88 99 | [email protected] | www.graydon.be

ARE ON

YOUR ROUTE

TO ASIA?

HOW

MANY

ST

OP

S

BRU

FRA

HEL HKG

Choose hassle-free transit and a fast route. Fly via Helsinki for a quick and easy

transfer. Everything is close by and in one terminal. In addition to short distances

and transit times, travelling via Helsinki provides the straightest route between

Europe and Asia. For more reasons please visit viahelsinki.com

T H E R E ’ S A N OT H E R WAY

FINNAIR_VIA_HEL_09_210x297_BEL_ENG.indd 1 23.4.2009 16.30


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


1234567891011121314151617181920212223242526272829303132


WWW.AFKL.BIZ

Make your clients’ world tour biggerWe’ve got the whole world covered for your customers.

Together with our SkyTeam partners, KLM gives your clients fast connections

to more than 800 destinations – more places than they will have time to fly to.

725_9019_KLM_TravelExpressAdv_A4_ENG.indd 1 15-05-2009 12:41:05

Patrick Pourbaix& Robert PascualCosta Cruises

Cruisen met Costa,een LUMINEUS idee!

ActuaLa crise

commence àaffecter lesvoyagistes

DossierLuxereizen

TravelexpressHet maandblad voor de reiswereld | Le mensuel du tourisme et des voyages Benelux

26229ste jaargang | 29ième annéejuni | juin 2009

nummer | numéro


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32


Date post:	26-Mar-2016
Category:	Documents
Upload:	britta-baeke
View:	226 times
Download:	7 times

June 2009

Documents