+ All Categories
Home > Documents > Kristian Thalai - September, 2013

Kristian Thalai - September, 2013

Date post: 14-Apr-2018
Category:
Upload: mizoram-presbyterian-church-synod
View: 265 times
Download: 0 times
Share this document with a friend

of 36

Transcript
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    1/36

    September, 2013 1

    www.mizoramsynod.org

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    2/36

    September, 2013 2

    www.mizoramsynod.org

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    3/36

    September, 2013 3

    www.mizoramsynod.org

    A PAWIMAWH ZAWK

    September thla kan lo chuangkai ta reng mai, kum2013 hmang liam turin thla tam a awm ta lo,mihringten hun bi kan chhiar dan hi a chang chuan

    a rei lo mang e han tih \um te, a chang leh rei tih em em \um te, a changinkan hlim a, kan hlimni te chelh din theih nise ti ten kan suangtuah \hin.

    A chang leh kan nunah sawi fiah theih loh khawp harsatna leh mangannamihringpuite zinga sawi chhuah ngaihna hriat loh leh sawi fiah thiam silohten min tibuai a, chung ang hun kan hman lai chuan kan tan chhun

    leh zan a rei a, sana pawh a vir muang bikin kan hre \hin. Kan ni tinnunah hian Lalpan thil ropui tak min tihsak a, min chhandam a, a rawngkan bawl min phalsak a, ei tur min pe a, chhungte, \hiante, K|P lehkohhranho te zinga tel ve thei ten min siam a, kan beisei phak loh leh rinphak loh eizawnna te, chhungkua duhawm tak te min pein khawvelah thildang ngai lo leh thlahlel lovin kan awm \hin, Pathian malsawmna kandawn te hi a va hlu em.

    Thil pawimawh tak mai chu, i ngaihhlut zawng, duh zawng,ngaihsan zawng i buaipui viau lai khan a pawimawh zawk Pathianinhruai thlen a tumna che kha buaipui si lovin, a bul vela thil te leh ho zawk,chatuan nunna thu ni lo khan kan nunah hmun a chang lian zawk angtih a va hlauhawm em? Pathianin thil ropui zawk min tihsak ngaihtuahreng reng lo hian a ropui lo zawk leh tlo lo zawk ringawt buaipuiin kan chevel \hin em le?

    Ringtute hi mi dang tana malsawmna ni tur kan nihzia te, Lal Isua

    zuitute tih tur thil hrang hrang te kan ngaithla \hin a, keini kan dam emem laiin kan unaute an dam si lo, tun hnaiah kan unaute an dam theihnana kan tih tur leh kan fimkhur a \ul dan Dinthar Branch K|P ten filmhmuhnawm tak mai Cindy tih hmangin a duh apiangten an en theih turleh man pawh awm lova copy theih tura an siam chhuak thei khanngaihtuahna a luah hle, mi dang tana malsawmna ni tur hian ke i pen zelang u. Kan hma zawna thawh tur, rawngbawlna tur awmah hiantheihtawp i chhuah zel teh ang. Pathian rawng bawl tak tak tur chuan

    kalsan ngai, chan ngai, nghah ngai, ngaihchan ngai, beih hram hram ngaia ni \hin. Pathian hruaina ropui tak i hmuh chian theih nan buaipui turdik buaipui rawh lew

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    4/36

    September, 2013 4

    www.mizoramsynod.org

    Isua thu zirtirah chuanLuka 15 thu hi a lar pawl

    tak a ni a. Beram bo, duli bo,

    fapa bo - bo thu hlir a ni a, hethu zirtir pawimawhzia sawiuar deuhte phei chuanChanchin |ha chhungaChanchin |ha an ti hial a ni.

    Heng thawnthu pathumtehi Farisaite hnena hrilh a ni. Misual chunga Pathian \hatzia lehngaihdam a peihzia tar lan antum vek a ni. Chanchin |ha leh

    Juda sakhaw khaikhinnaahchuan Juda sakhaw tlin lohnatilang chiang bertu a ni a. Judasakhuain mi sual leh mi chhiate a ngaihsak tawk lo va, anzirtirnaah mi sual an simduhsakna a awm fo va; mahse,va zawn chhuahna a awm lova, mi sualin an rawn zawnghmasa tur a ni. Isua erawhchuan a zawng chhuak a, chawa kilpui \hin. Nang leh kei misual bo \hin hi min hmangaiha, min zawng reng \hin a ni.

    Beram bo ve lo a bangtekha ngaihthahin an awm lo va,

    beram 99-te chu a bo ta

    BO(Luka 15:1-32)

    Lalhmingsanga VanchhawngChawngtlai Branch

    avangin ngaihsak loh an nichuang lo va, an huangahkhung \hatin an awm. Duli

    pakhat bo mah se, pakuate khachu hmeichhiain a vawng \haa. Fapa upa zawk chu lungawilo mah se a pain, Ka hnenaawm reng i ni alawm, ka taapiang hi i ta a ni e, tiin a hrilhmai a ni. Mi \ha 99-te chungahai chuan mi sual 1 sim chungahvana mite an lawm zawk tihte hi kan changchawi lutuk emaw! Piangthar hlim te hian reitak lo piangthar tawh, lo kal

    bek bekte, kan tana min lo\awng\aipui \hintute kha kanhmu tling lo fo \hin. 1 bo mahse 99-te kha enkawl \hat an nia, huangah khunga enkawl tlata ni tih kan hriat fo a \ha.

    Aw le, bo pathumte bo dana\ang hian khawiah nge kan loawma, khawiah nge i lo awmle? I lo en leh dawn teh ang.

    Duli bo: He bona hi kan ramringtute kan bo mekna a ni.

    Duli khan bo tih pawh a inhrelo; mahse, a tibotu hmeichhepakhat khan a bo tih a hre si.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    5/36

    September, 2013 5

    www.mizoramsynod.org

    Bo tih inhre lo mah se a bo si.Kohhrana mi piangtharte kan

    bo mekna a ni. Tui tak leh hlimtaka inpe em em chung si hiankan lo bo reng em le? Kohhrankutke, rawngbawltu pawi-mawh tak ni chung si hian botih inhre miah lo leh bo si hianka lo awm reng lo maw? Sumngainatna te hian min len boduai duai \hin a nih hi maw le!K|P active member \ha tak nichung si hian a rukin kan lofihlim lo reng chuan kanPathian lakah bo kan ni. Kanlam kan lam lai te hian Setanahian zu hmang te, sex hmangte hian min len bo hi a tumreng a. K|P member-te ifimkhur ang u.

    Beram bo: He bona hi Kris-tiante kan bo tamna ber a nihhmel hle. Piangthar \ha taktekan bo tel na ni lovin.Piangthar lote bona tam ber ani. Beram chu a nung a, a mathuin a vak bo a, bo tih pawh a

    inhria, mahse, a kir leh thiamtawh lo a, a kir leh thei tawhmai lo a ni. Kan ramah hian

    beram anga bo nih inhria, kirleh mai thei tawh lo hi kan tamviau awm e. Setanan a sal behlaklawh tawh kir leh mai theilote hi kan puih pawh an ngai

    a ni. Mosia hunah kha chuan atihsak sa vek khan Israel-tekha an awm a. Josua hunah

    erawh chuan in rah chin apiangin ram a ni ang a ti a, tihsakngawr ngawr ring tawh lovinan mahni tih leh thawh chhuaha ngai tawh a ni. Keini pawh

    Josua hunah kan awm tawh a,a inpe leh thawk tam apianginthlarau hnathawh hi an changtam tawh a, kan duh lo chungchung min nawr chhuaha,taksa chetna te nena min nuaipawh a vang ta em em a,chawlawl a te chu an chawlawltelh telh a, bo nih inhre si,mahse, duh hun hunah Setanasal behna ata chhuak mai theitawh lo a ni. K|P leh kohhran

    bela, pangngai taka nun ve duhtam tak hi an duh hun hunah anchhuak mai thei tawh hlawm loa, bo nih inhre si, hawna kawnghre lovin tam tak an awm meka ni. Heta awm mekte te hi K|Pte hian chhan chhuaha, hruai kirtuma \an kan laka, keimahnipawh bo ve lo tura kan fimkhura ngai hle. Berampuin 99-te ahuanga a dah \haa, 1 a zawng

    ang khan kan Lal Isua hian minzawng reng a, min zawng meka ni tih kan hriat a pawimawhhle. Zawn chhuah hnua hruaikir theih loh sim duh lote chuanPathian thupek kan pawm duhlo a ni.

    Fapa tlan bo: He bona hi kanbo a nih pawha kan entawn tura ni. A nung a, a bo lui a; tin, a

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    6/36

    September, 2013 6

    www.mizoramsynod.org

    inhre chhuak a, ama thubawkin a kir lui leh a ni. Bo\hin mah ila fapa tlan bo a paina lo lawm ang hian eng laipawhin kan Pathian hian minlo dawngsawng thei in min lopawm duh a, kan kir leh nghakhian min lo thlir reng \hin, Tlumah sela, an tlu hlen lo vang;Lalpan a kutin a chelh reng sia (Sam 37:24). Mi sual helhmang luhlul ni \hin mah ila

    kan bona a\anga kan kir hunhi kan Pathian hian min nghakreng \hin a ni.

    Heng bo hrang hrang kantar lanahte hian kan lo awm veem le? Kan awm leh awm lohinbih chiang ila, K|P activemember-te hi khawi berahemaw hian kan lo bo ve renglo maw? Kan bo a nih pawhinhawi kirin, kan bo thui hmain iLalpa hnenah kir leh ang uw

    HRIATTIRNA

    Synod Multipurpose Training Centre, Mission Vengthlang, Aizawl-ah Certificate in Computer Application Course (6 months) training-nahawn a ni leh dawn a. Application Form Office-ah lamin Kohhran Lehkhanen Office hun chhungin theh luh tur a ni. Registration Fee Rs. 100/- leh

    Monthly Fee Rs. 50/- a ni a, tluang taka zir chhuak 80% kalte hnenahIncentive Prize Rs. 1,200/- pek an ni.

    1. Dilna theh luh ni hnuhnung - 20.9.20132. Screening test leh interview - Synod Multipurpose Training Centre,neihna hmun Mission Vengthlang, Aizawl

    3. Screening Test neih hun - 24.9.13; 10:30 a.m.4. Interview hun - 26.9.13; 11:00 a.m.5. Class \an hun - 7.10.13; 9:30 a.m.6. Dil thei chin - HSLC Passed

    Sd/-Rev. Zosangliana Colney

    Programme Director, SMTCMission Vengthlang, Aizawl

    COUNSELLING MAMAWHTE TAN

    Mi mal, nupa, fanau, chhungkua, nulat tlangval, ringtu nun, etc.-ahharsatna i neih chuan Family Guidance & Counselling Centre pan \hin la,an lo \anpui ang che. Telephone leh internet hmang pawhin biakrwn theihan ni.

    Main Centre - Mission Veng, Aizawl - Ph. 0389 2324443Branch Centre - Chanmari, Aizawl, - Ph. 0389 2306693email : [email protected]

    http://www.mizoramsynod.org/mailto:[email protected]:[email protected]://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    7/36

    September, 2013 7

    www.mizoramsynod.org

    Thuthlung Hluia kanhmuh dan chuan

    saruang chu thil tenawm tawpa ni a. Chutiang bawkin choakleh mulukawlh saruang bawm\hin te pawh chu sa tenawm lehei thiang lote zinga sawi an ni.Saruang chu thil \awphnawkleh tenawm tawpkhawkangaih a ni a; chuvangin, a

    bawmtute pawh an tuihnai lohle a ni.

    K|P member te kalkhawm nikhuaa "Saruangahmin siam rawh, mulukawlhte eiturin" tia tui tak maia, menpawh meng phal lova kut

    benga, kan sak laite hian karilruah thil tam tak a lo lut a.Eng vangin nge member hlate kan vei em em? Kumpuanahmeuhte kan lo hmana, anpuala vawi duai lo prog-ramme kan siamsakte leh kan\awng\aipuinate hian awm-

    zia a va nei leh si lo em! Engvangin nge a chhanna hi kanhmuh hleih theih loh aw, tiin

    SARUANGAH

    CHAN I DUH EM?

    (Active member-te tan)

    Lallianpuii,Lengpui Branch

    ka ngaihtuahna a kal thui \hinkhawp mai.

    Saruang chu sathi tawh,eng mah ti thei tawh lo, dahleh kan khawih leh dan angangin a awm \hin a. A che theitawh lo va, a thaw thei tawhhek lo. Engtiang pawhinkhawih letin tiche vel \hinmah la, amah a\ang chuan loche let ve tur a awm tawh lova, lo phu ve uih tur pawh aawm tawh hek lo. I ten emavangin i chi l pawh khachhak mah la, a rawn ti let vetawh chuang lo ang che. Engvangin maw i lo ti mai thei.A chhan chu maw, saruang ani tlat alawm.

    Thuthlung Hluia hesaruang hi Thuthlung Tharahchuan a takin Isua Kristaah alo lang/chang a. A tuarna, atlawmna leh a channa a\angtein kan hmuin kan hre thei ani. Lei leh van leh a chhunga

    engkim neitu Fapa a ni a;mahse, bawhchhiatna avangathiam chang tawh lotenthiam kan chan theih nantlawm takin khawvelah a lopiang a. Chanchin |ha kan lohriat theih nan hrehawmtinreng a tuar a, chhandam

    kan nih theih nan leh chatuannun kan neih theih nan anunna thlengin a chan a ni.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    8/36

    September, 2013 8

    www.mizoramsynod.org

    Keini K|P member-tepawh hi mahni \heuh inbihchiang ta ila, a rawng kan

    bawl Isua avang hian vawieng zat nge kan tuara, kantlawma, kan lo chan ve tawhle? Eng chenah hian nge kanlo inhuam ve, a nuam chinahchauh hian em ni kan lo tuara,kan tlawma kan lo chan \hinle? Eng vanga kan rawng-

    bawlna chu kan thawhrimnaang hua hlawhtling ta lo nge anih i han inbih chiang dawnteh ang. Rawngbawlpui duhtak, active member i ni a, irawngbawlnaah khan tu thunge i ngaihchan \hin? Irawngbawlpuiten i duh lohang leh i thin khei zawng deuhan lo rel leh an lo sawi changinsaruangah i chang \hin em?Nge i lo phu ve zuk \hin zawk?Chutiang hunah chuansaruangah chan i duh ang em?I rawngbawlpuite zingahnang aia langsar tur leh feldeuh bikte an lo awmin

    saruangah i chang duh angem? I ei vak loh i rawng-

    bawlpui miten an fak changinsaruangah i lo chang \hin em?Nge sa hliamah i lo chang \hinzawk? Sa hliam chu tawngkawlh chawp pawh an ngaitawh chuang lo va, an kawlhin

    an hlauhawm em em tawh maia, a pel turin pasal\ha tepawhin fimkhur theihtawpin

    an bei \hin a ni. Chutiang sahliam ang rawngbawltu chu ini a, i rawngbawlpuite pawhininring ranin an lo kawm \hinche em? A nih leh sawiselnaleh hekna te, itsikna lehdiriamna, dodalna karah terawng i bawl changinsaruangah chan i duh em? Ihuam chiah em le? Kan biakPathian hian kan dilna techhangin mi dangte tanamalsawmna kan nih theih nansaruangah min siam dawn taktak ta sela, kan inhuam chiahem le? 'Lalpa ka la inpeih lo,ka rawngbawlpui hi siamhmasa phawt rawh, kei chunakinah' kan ti mai lo vangmaw? Member hlate vei turchuan active member-puitelakah saruanga kan chanphawt a ngai. Hruaitu i ni a,rei tawh intihna te leh fel lehtlak, \ha riau nia i inhriatna teleh i tawn hriat ngahna tehmang khan member hlate ihnuk hnai nge i rawngbawl-

    puite ngei pawh i lo tihla sawtzawk? I lo ti hla sawt zawk tea nih phei chuan an thlaraumawh chu i phur ngei ang le.

    Kan dil/\awng\ai hlawh-tlin theih lohna chhante pawhhi a diltute hian kan dil dan a

    lo dik tawk lo deuh a ni mai lomaw? Petera len deng ang maihian mahni rem hriatnaah kan

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    9/36

    September, 2013 9

    www.mizoramsynod.org

    lo innghat thui lutuk a ni lomaw? Mahse, a Lalpa thua lenan den kha chuan tam tak aman a nih kha. Chung lamthu ngaichang lek lo hian kanhah thlawn ang t ih a vahlauhawm em! Lalpa thu ingaichang ang u. A diltutenunah hian Lal Isua Kristaeng (tuarna, t lawmna,channa) hmuh tur a awm lozawk a ni lo maw? Hetiangrawngbawltu hi kan lo ni vemai lo maw? Member hla kantihte hi mi inang lo tak tak,hmel leh pianphungah pawhinanna reng nei lo, an duhzawng leh mamawhte pawhdang tak vek an ni. A \hendamdawi ngawl vei te, a \henzu hmun sa hmun a tlan te, a\hente hur sualna lama tlan tean ni a, a \hen te chu thil ti suallem lo, thil \ha pawh ti lem lo,Pathian leh a kohhran hlat emem si te, mi chi hrang tam takchung member hlate zingahchuan an awm a. Heng kan

    \awng\aisak member hla tiakan vei em emte tan hiansaruangah kan chang thei emle? Saruang chu mulukawlhleh choak, tho leh lungten an

    bawm \hin ang hian memberhlate tan a bawm theihin ac-tive member-te hi kan awm

    em le? Nge kei ni active mem-ber-te hi member hlate nel

    ngam loh tur khawp hian kanlo fel faiin kan lo thianghlimlutuk zawk? An hnaih ngamloh tur khawp hian kan lo inti-fekfawnin kan lo intihmitakkhum mai em ni? Kanthawmhnaw kan incheina tehi a mawiin a ropui a, a mantea tam lutuk a, kan \hiantehliam tuam nan hian a fai lutuka, kan ui ta em ni? An bawmngam loh khawpin kan lorimtuisan ta em ni zawk le?Keini a ha tute ngei pawh hiinbih chiang ta ila, kanintihmitakna leh inhmuam uplutuk avangte hian min lopawh \ha ngam lo em ni zawk?Biak In chip zum chauh en angmai hian kan lo hawi sanglutuka, kan \hian member hla-te hi kan lo hmuh kn ang tih ava hlauhawm em! Lal Isuanlamlianah leh daiah te, sualkawng thim tak zingahte kalavak bote hruai turin min duh ani. Member hla nia kan hriatkan vei em emte hian engtiang

    chiahin nge min lo hmuha minlo vei let ve ang tih hi ka inzawtmawlh mawlh \hin. Kan\awng\aisak a, a \ha em em,mahse, hetah hian duh tawkmai lo ila. Biak In leh achhehvela kan chet velnachauh hi rawngbawlnaah ngai

    lo in, rawngbawl tura kan inchherhriamnaah i ngai zawk ang u.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    10/36

    September, 2013 10

    www.mizoramsynod.org

    Bible-ah chuan nangmachunga i duh tur ang bawkinmi chungah pawh ti ve rawhtih kan hmu a. Hla siamtupawhin, "Aw nem, zaidaminmin zirtir langin, nunnem,Thlarau Thianghlim, a lo ti a.Hetiang hian kan vei kan\awng\aisak te chungah pawhhian kan ti ve dawn lawm ni?Isua Kristaah khan thilpathum - tuarna, tlawmna,channa kan hmu a, heng thilpathum tel lo hian kanrawngbawlna a famkim thei loa ni. Rawngbawlnaah hah intiviau \hin mah ila, heng zingapakhat chauh pawh hi kannunah hmuh tur a awm si lohchuan kan rawngbawlna ahlawhtling thei ngai lo ang.Miten engtin nge min ngaihtih aiin Lalpan engtin nge minngaih ti zawk \hin ta ila. Kantana thi Lal Isua avang hiantuarin chan ngam ila, mitenkan nunah te hian tlawmnanun hmu sela, kan ka ni lo kan

    nun hian member hlate hisawm thei zawk sela chuan(chu chu saruanga channa a nisi a), kan \awng\ai chhanna tepawh kan hmu hma zawk ngeiang le. Miten keimahniahPathian hmel an hmuh theihnatur chuan Lal Isua tuarna kan

    tuarpuia, a tlawmna kantlawmpui te, a channaah kan

    chanpui ve te a ngai a ni.Saruang awmnaah chuanmulukawlh te leh choak te,tho leh lung te an pungkhawm \hin. Engati nge i

    bulah member hlate an ngamtheih miah loh? Saruangah i lola chang lo a ni mai lo maw?

    K|P active member kan nia. Isua Krista rinna leh amahanna kawnga \halaite hruai,kohhran kutke ni tura \halaite

    buatsaih tihte hi kan motto anih si chuan, member hlatehnuh hnaih hi kan tihmakmawh kan koa tla a ni.Member hlate an mizia lehharsatnate a dang ang, anmamawhna zawn zela lokaihruai thei tur leh kan\hiante biak in thleng pha loleh sualin a phuar mekte tan amalsawmna kan nih theih nanleh kan zinga rawngbawl anchak ve theih nan keini K|Pactive member-te hi Lalpan,min titlawmin min tuartir se,

    min chntir zel rawh se.Amen.

    Saruangah min siam rawhmulukawlhte ei turin,

    Zion panna kawng bote hruaiturin,

    Min \hiat in min siam thar leh lasaruangah min siam la;

    Min \hiat in min siam tharleh rawh aw Lalpaw

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    11/36

    September, 2013 11

    www.mizoramsynod.org

    EYEP &I LOVE TAIWANMISSION - 2013

    R. Lalhmingthanga,Committee Member, CK|P

    Ecumenical Youth Exchange(EYEP) leh I LOVE TAIWAN

    MISSION Programme, TaiwanPresbyterian \halai ten Dt. 26th

    June -13th July thla chhunga anbuatsaihah Upa ZothangzualaChhangte, CK|P Treasurer nen kaltura hruaitute duhsakna kandawng kha a va han lawmawmem. Hmun hlaa zin khat kan ni

    bawk a, ken tur leh ken loh turthlengin Tv. Larkea, CK|P mem-ber kan va zawt \hin pek a, ani hianfel takin min lo chhang \hin. Engpawh ni se chk tak, huphurh rutak siin zin chhuak ve tawp maiteh ang , eng nge kan tih ber tur,kan programme tur enin ainthaikawi nasa si, lam tur, zai tur,action song, thusawi tur lo ti ta seeng nge kan han tih ve ang aw?2011 & 2012-a Taiwan tlawhte khachuan hruaitu hovin lam anthiam, an zaithiam sa , thusawi anthiam, \awng an thiam, keini veerawh

    Thlawhnaah kan chuang: PuDingtea, CK|P ten thlawhnaachuan hi ngaiah an neih \hin laiin

    keini tan chuan thil thar a ni a,tukverh bula \hutna chuh mai tepawh a awl dawn alawm maw le,Kolkata a\angin Nl. MiriamChawnghlunpuii (Manipursynod) ILT-a tel turin min rawn fina, Dt. 26 June zing dar 2-ah kanchhuak a, thlawh chhung a reiphian, Bangkok-ah kan chuannakan thlak a, darkar 1 vel kanchawlh hnuin chhun dar 12 rikhma deuhin Taiwan airport kan

    thleng, Gen. Conference 2012Thenzawla lo kal Nl. Won Jou Lini leh a \hiannu Aljui Kalauz tenmin lo hmuak, hmuaktu neih khalawmawm tak a ni. Kan ril a \amhmel a ni ang, ei tur awmnaah minhruai nghal a, kan va puar tehlul.

    EYEP 2013: I LOVE TAIWANprogramme leh EYEP hi a rualintun \umah hian an kalpui a, ILT-ah chuan Presbyterian \halai a duhapiang tan a tel theih a, mi malinan PCT \halai hruaitute emailhmangin an dawr mai a, visa te anhmuh chuan Taiwan an han thlenhnuah kohhran hrang hrangahrawngbawl turin an lo tir chhuak\hin a, chutah chuan a \ul apiangan va thawk \hin, thlawhna chuanman bakah pawisa tlem azawngkan pai tel thei a nih chuan mipakhat tan Rs. 70,000 velin heprogramme-a tel tur hian bazar-nachhut tel lovin a la daih thei a, a

    programme buatsaihtute hian anrama thlenna, vahvelna, ei leh inzawng zawng an tum vek. ILT-a

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    12/36

    September, 2013 12

    www.mizoramsynod.org

    tel te pawh hian hlawkna tam takrawngbawlnaah an va chhar \hin.Tun \umah hian ILT-a tel turin\halai ram hrang hrang 12 vela\angin mi 60 chuang lai mai antel a, EYEP-ah erawh Thailanda\angin mi 7, Taiwan \halai mi 9bakah keini \hian dun kan ni a.EYEP-ah chuan kohhran \halairam danga mite nen inremna ansiampui angin rawngbawlnainhriat tawnsakna hun atan hman

    \hin a ni a, nakkum 2014-ah hianTaiwan \halaiten kan K|P GeneralConference an rawn chhim ve lehdawn a ni. Tun \um programme-atel te hi Presbyterian \halaite kanni ber a, kuminah hian mi 90 velhe programme ILT leh EYEPhmang tur hian kan kal khawm a,

    hlim takin hun kan hmang a, an\halai hruaituten min vil reng a,min enkawl \ha hle a ni.

    Taiwan ram chu: Airport a\angakan innghahna hmun turHsinchu khuaa Presbyterian BibleCollege kan panna kawng tluanmai kha keini tan chuan thilhmuhnawm leh thil thar a ni, ankhua, an veng a fai, traffic jam aawm lo, kawng a tam, boruakakawngpui \ha tak leh tam tak ansiam khian veivah a tiawlsam. Danan zawm \ha hle. Zan rei deuhpawh ni se duh duhnaah motoran hung lo va, red light-ah an tlan

    tlang lui chuang lo. Tin, engemaw hlekah motor horn an hmetri vak vak duh lo. Presbyterian

    Bible College compound nuam takleh fai takah room nuam tak minpe a, min dawngsawng \ha hle.Taiwan-ah hian ram mipui awmzat a\anga 3 percent vel chauhKristian an ni a, mahse, an thawhhona a \ha a, Presbytery 23 awmin,District 4-ah an in\hen a, tundinhmunah kohhran 1205 awmindan zawh kim member 2,38,372 annei. |halai khaw hran hrana mipawh rawng an bawl ho zin tawh

    avangin an inhre \ha viau.

    Mi dang tana malsawmna: Dt. 27-29 June chhung hian programme-a tel zawng zawngte nen Pathianfak leh chawimawina hun te,thusawi leh ILT programmea\anga a tel tawhten hlawkna an

    chhar dan ngaihthlakna te, midangte tana malsawmna kan nihtheih nana kan tih tur te tuksakinkan awm a, group hran hranahmin \hen darhin keini awmnagroup pawh an khawpui Taipei-ah hmelhriat lohte hnena IsuaKrista hmangaihna thu lehduhsakna thu hrilh turin min tirchhuak a, an khaw lun lai ber, an\halaite fuan khawmna hmunahte min kaltirin, khawlaiah"Khawngaihna mak mawi lehduhawm" hla sain hunte kanhmang a, a nuam hle. Hsinchukhuaa kan cham chhung hian\hupui hrang hrang sawi hona

    hun te hmangin, group hranghrangah kan in\hen a, kan group-ah hian kan thupui chu Mipat

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    13/36

    September, 2013 13

    www.mizoramsynod.org

    Hmeichhatna hman khawlohchungchang a ni a, America,Hongkong leh Korea, Malaysia,a\anga lo tel \halaite pawhin hengharsatna hian an kohhran \halaitea tihbuai dan te, harsatna neikohhran \halaite chunga rilru putdan tur te sawi hona hun te kanhmang a, khawthlang,khawchhak leh keini Indiahmarchhaka awmte harsatna a lothuhmun reng si tih te min hmuh

    chhuahtir chiang hle.

    Hsinchu khua a\anga kanchhuah dawn ni hian, mi dangtana rawngbawl hi kan tih tur a nitih kan hriat thar leh nan kanrawngbawlpuite nen ke kaninsilsak tawn a, thinlung, rilru,

    ngaihtuahna a fan hneh hle.

    Taipei : An khawpui hi a lianin amawi hle, kan cham chhung hianchhun lamah chuan lum tak a ni.Chuvangin, an ramah hian AC anmamawhna a zual a, motor, hotel,dawr, bus, rel, mi mal inah te hmanlohna hmun a tlem hle. Hotelpakhatah zan thum min riahtir a,he ta \ang hian an hmunpawimawh hrang hrang Taiwanrama Presbyterian Missionaryhmasa mi ropui tak Dr Mac Kay-athlan te leh zirna in hrang hrang adin te min kawhhmuh a, a thusawilang sar tak mai "Isua Krista avanga

    kan ral vek hi amah avang ni lova\awih ral ai chuan a \ha zawk" tihthu an tarin rilru a hneh hle. An

    tuipui kam mawi tak mai te, an inchhawng sang 101 an tih te minfanpui a, tin, vanneihthlak takmaiin kan cham chhung hianPresbyterian Church in Taiwan(PCT) General Assembly hruaituthar lawm luhna inkhawmah kantel a, India ram a\anga kal kan nihthute an han puang a, min handintir a, mikhual min lawm thiamhle. Taiwan ram hi ram inrelbawlhrang, ram dang thu hnuaia awm

    lo a ni tih UNO-in a pawm theihnatura hmalatu pawl TAIUNA hotutenen inkawm hona te kan nei a,chawchhun min kilpui a, minlawm thiam hle. Tin Taipei-ah hianPCT office kan tlawh a, an roomhrang hrang te min fanpui a, kanSynod office ai chuan thawktu an

    tlem zawk a, an office pawh a tezawk hle. Hmun awl a awm meuhlo, kil tin an hmang \angkai thiamhle a, thawktute an buai em emvek mai.

    Kan hel chhuak : Taiwan rampianhmang hi hnahthel sawl lamdeuh, theihai hnah ang deuh hlekhi a ni a, tuipuiin a hual a, a ramlaili chu tlangram a ni a, a rammipuite hi tlang sang lamah ancheng tam lo, tin khaw chhunghmun awih lai deuh leh kawngsir, awih deuh lai chu cement-inan char phui tlat zel, lei kal ral turan veng \ha hle, hei vang hi a ni

    mai thei, khawlaiah vaivut khuleh chirhdiak hmuh tur a awmmang lo. Taiwan-a kan cham

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    14/36

    September, 2013 14

    www.mizoramsynod.org

    chhung hian min zin kualpui renga, a tlangpuiin hmun pakhatahzan thum aia tam kan riak lo va,hmun 5-ah riah hmun kan remhman a, an ram hmar tawp lamHsinchu a\angin Taipei, chuta\angin khawthlang lamah tuipuikam hrul zelah Taiwan chhim lamTaitung kan thleng a, chuta \angina chhim tawp lam PaiwanPresbytery chhungah, chuta\angin khawchhak lamah tuipui

    kam hrulah kal zelin Pingtung,Kaoshiang (an khawpui lian berdawttu), chutah hmar lam Taipeikan thleng leh a, khatianga zinkualna hun \ha min siamsak khakan va lawm tehlul, vannei kanin ti a, Taiwan mite tan pawhkhatianga zin kual kha a harsa

    khawpin kan ring a, mindawngsawngtute chungah kanlawm hle a ni.

    An ngaih pawimawh: Hmun engemaw zat kan tlawh a, chungzingah chuan Taiwan Presbyteriankohhran \han chhoh zel dan te, anmissionary-te sulhnu bakah,kohhranin ram \hatna lehhmasawnna atana an thawh dante, khuarel chhiatna an tawh a,kohhran miten \anpui ngai anpuih dan te, an chet dan te, ei lehin an siam dan te, thing phek kermawi te min zirtir bawk a, tin, Tai-wan ram luah hmasatu tribe hrang

    hrang hnam 14-te khawsak dan temin entir a, an hnam lam hranghrang hmuhnawm tak tak min

    thlirpui a, hmuhnawm tak a ni.Bunun cultural centre hmunpawimawh tak maiah zan khat kanriak a. He hmunah hian Rev.Zaidarhzauva fapain hna a thawknghe nghe, kan inhmu chu kanhlim hle . An tlangmite hian \awnghrang hmang vek tho siin , \awnghrang an hman avangin aninmikhual en chuang lo. A LangYi kawngah min kalpui a, he ankawng hlui hi an khawsak a

    changkan hmaa an kawngpawimawh a ni a, Pacific tuipuikamah darkar 4 chuang kal ngarngar a ngai a, a chang leh tlang sangvak lo, chho tak maiah rei fe lawn angai a, rahbi erawh \ha tak siam ani, thlan pawh a tla nasa hle.

    Biak In: Taiwan kan cham chhunghian biak in hrang hrang pangavelah kan inkhawm a, chungzinga biak in 3-ah chuan kan riaknghe nghe, mikhual room an neichangtlung hle. Inkhawm ankaihhruai dan chu kan tih dannen a inang thawkhat viau a,mahse, biak in chhung kan hmandan erawh a inang lo hle. Hmuntam berah chuan maicham sirvelah hian projector leh screenan dah nghal mai a, Bible changchhiar lai fiah takin an tilang a,tin hla sak lai thu an tilangbawk a, a f iah \hain an t iawlsam thiam hle. Inkhawm

    chhung rei zawng darkar khatvel a ni tlangpui a, Pathiannichawhmaah an inkhawm a,

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    15/36

    September, 2013 15

    www.mizoramsynod.org

    \awng hrang hmang tamnahmunah chuan thusawitu sawikha tawng hranga leh ngaihnahmun te a awm.

    Incheina : Incheina hi an kohhran\halaite ngaih pawimawh ber a nilo chiang, an \halaite inchei duhdan ber chu khaw luma awm tihtakah hmeichhe tan kekawrbulchhing te te hak a ni mai a, T-Shirta tam zawkin an ha a, kekawr

    tlawn hralh khi kekawr bul hralhaiin a kal loh zawk te kan ring veringawt a, kan kalpuite hi nulatlangval kum 18-26 inkar an ni a,biak inah pawh Sundaychawhmaah tih loh chuanincheina an la thutak teh chiamlo, programme eng emaw hman

    erawh chuan biak in chhungah anhnam incheinaa inthuam an uarviau bawk. Tlangmi hnam hranghrangte khian an hnam incheinakohhran hun puiah an ha chhuaktam hle.

    Zawlbuk an nei: Taitung panaTaipei a\anga rela kan chuang kha,an rel kawng a rimchhe ve hleturah ka ngai a, mahse a rimchhelo, bawlhlhlawh an paih mai mailo. India ram rel kawng nen ainthianghlim hleih tlat. Station tinmai kha a fai em em zel, kan relchuanna cabin-a rawn chuang ve,khualzin thui vak lo chuang tur te

    khan an ticket leiin a seat a huamtel lo va, awl \euh mah se a seatawl an chuh ngawt miah lo nia!

    Taitung kan han thleng chuthingtlang hmun khawhar ve taktur emaw ka tih kha, khaw fai tak,mumal taka in leh lo din,kawngpui zau \ha tak, intodelhtaka an khawsakna hmun a lo ni a,hna an thawk nasa, a tam zawkchuan lo neih hmangin ei anzawng a, khawpui pa motor lehthingtlang pa motor a danglamlutuk hran lo, thingtlang kiltawpah pawh internet/wifi a \ha

    hle zel. Amis hnamho Zawlbkkan tlawh a, an hman lai nunahZawlbk khan hmun pawimawhtak a luah \hin a, he hmunah hianhla te kan sa ho va, a chhungahhian sa lu te an tar a, tin, hriamhrei- chem, fei leh a dangte an khai\euh bawk, a laiah mei an chhep a,

    khua a lum nen, thlan a tla duhhle. An hmanlai hunah tlangvalkum 18 chin chung lam an lo riakkhawm \hin a, nupui te an neiherawh chuan in lamah an riak tawh\hin; an zawlbukah hmeichhe luhan phalsak ngai lo.

    Fian hman a nuam: Kan chamchhung hian riahna, ei leh in turbakah vahvelna tur zawng zawngmin tum sak vek a, a man han zawhchhen hi a nuam lem lo va,Mizoramah chuan zin kawngahpuar taka hotel-a chaw leh sa eitur chuan Rs. 100-150 vel a ngaihlaiin anniah chuan Rs. 300 vel lai a

    ngai. Lui lam sa an ei nasa hle a,chutih laiin vawksa an ei ve bawk,mahse vawksa kan ei kha chu a

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    16/36

    September, 2013 16

    www.mizoramsynod.org

    thlum lampang a ni tlangpui.Thlai kan an ei uar khawp a, telerawh an telh tam lo, khua te a lumavangin thingpui lum an in ngaimeuh lo va, kan inho kha chu avawt tlangpui, thingpui paw aiina sen ang chi hi an ngaina zawk.Fian, thirkut an hmang ber lo va,hmawlhte pahnih (Chop stick) anhman avangin saruh leh sanghaei an thulh chuang lo, keini \hiandun erawh chuan fian hman

    nuam kan ti zawk.

    Zawhna min zawt?An \halaitean zangkhai a, fiamthu an lawm a,an hlim thei hle a, zawhna kanchhan mai theih loh chu - Mizo\halaite hi thlalak lai hian engatinge lungleng/lungngai awm taka

    in awm fo \h in? In hlim ngai lo emni? Chhan har kan ti hle.

    Eizawnna leh mizia : An \halaiterilru luahtu pakhat chu eizawnnamumal tak neih a ni, hna a vangve tho, an pawisa Taiwan dollar hikan ram pawisa let chiaha hlu a nia, police emaw, sipai emawa \angtirte hian a tlangpuiin Indiapawisaa chhut chuan Rs. 50000-80000 thleng an hlawh \hin. Minbuaipuitu \henkhat hi Universityzirlai te anni a, assignment an ngah\hin thu te, zirna a pawimawhziate an hre chiang hle. Kristian num-ber a tlem leh tam hi an lungkham

    ber a ni lo, anmahni rau rau annghet phian Kristian zingahringlo mi nupui pasala neih pawi

    tihna a awm ve tho mai. An miziaa tlang, \ha an tih leh an duhzawng thinrim leh meng rumnghal mai lovin an sawi mai, minunah an inrawlh tehchiam lo, michanchin a \ha lam an sawi \hin,an nihna angin an lang chhuakngam, an ram leh kohhran tanangaihdam dil ngai a nih chuanngaihdam an dil nghal \hin.Kohhran mipui kan hmuh tamzawk chu nu leh pa an ni a, an fate

    hmun hla tak takah eizawnga kalte an ni a, an inkhawm tam hmanlo an ti. Inkhawm chhuntenPathian biak an urhsun hle, an\awng\ai tam, zing, chhun, tlaiahkhawi hmunah pawh an \awng\aimai. Tunlai hmasawnna hranghrangin \halaite a tihchhiat nasat-

    zia pawh an pha lo, chutih rualerawh chuan tunlai hmasawnna hibihruksan chi a ni lo va, mi thatchhetan tunlai hmasawnna lehchangkanna hi a hlauhawm an ti.

    Kuhva leh Meizial: Zuk lehhmuam, ruih theih thil kohhran\halaia inhmang te chuan ankhawih lo va, zu leh meizialinangkhat rengah an ngai.Khawlaiah zu in buai leh zu ruihmuh tur an awm lo, meizial zuan tam lo, meizial man a to hle, aman tlawm pawl pawh Indiapawisaa Rs. 120 man te a ni a, dawra\halai meizial lei hmuh tur an tam

    lo. An tlangmite zingah kuhva eian awm, kan rama kuhva kan ei\hin nen chuan tlemin a dang,

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    17/36

    September, 2013 17

    www.mizoramsynod.org

    anni chuan a rah sen te te an ei a,tlangmi kuhva ei zingah chuan hasen deuh deuh hmuh tur an awmve leh tlat \hin, mahse tlemin annuihzat deuh niin a lang.

    Cultural Night: An ram chhimlam Paiwan Presbytery, Pingtunghuam chhunga kan awm laiinTunging biak inah Pathiannizanah cultural night kan hmang a,an Presbytery huam chhunga

    kohhran hrang hrang \halaite lehnaupangte an lo kal khawm a,programme hlimawm tak kanhmang ho va, a tlangpuiin an\halaiten rimawi tum an thiamviau zel a, hlim taka zai ho leh lamnuam an ti a, keini \hian dun pawhtheihtawpa kan han zai kha.

    Thurawn: Taiwan-ah khian atlangpuiin India ram aiin thil mana sang, Mizo duh zawng lehngainat zawng chu Bangkok leh achhehvelah a tam zawk niin alang, passport neih hnuin, visa hiAizawl-ah travel agent kaltlangina dil theih a, sawrkar hnathawknih chuan thla thum hlawh laknaleh pute phalna certificate lehsawrkar hnathawkin a theh luhawm chi inrin sa a ngai a, bankaccount statement-te a pawimawhhle. Pawl anga kan kal dawn a nihchuan CK|P hriatpuina te a ngaitel bawk. A zangkhai thei anga zin

    a nuam zawk, mi mala kan kal anih pawhin ngaihhruina thilpek

    man to lutuk lo eng emaw zat talhum chhoh ve theih ni se, mipahnih pathum kan nih pheichuan hla thiam rual sa neih te,hnam lam eng emaw lo zir lawkte, kan hnam incheina lo ken lawkte a \ha hle. Thusawi tur duan lawkte, kohhran \halaite zinga thusawiawm tak te duan lawk a \ha hle.Mahse, thu rei tak sawina hun a awmlo tih vawn reng a \ha. Torch lightken a ngai lo, an eng a thim ve lo.

    Mang\ha : Kar thum dawn lai maiAizawl kan chhuahsan hnu chuankan \hian chhar tharte leh minhruaitute nen in\hen a lo hun tareng mai. Taiwan airport lam kanpan a, zan dar 8 vela chhuak turkan ni a, min thlah tum an hotute

    an la kim tlat lo, dar 7:30 a ni tawhsi, security pawh kan la paltlangsi lo, hmanhmawh rilru taka kanawm lai chuan an lo thleng a, kaninchibai a, kan inmang\ha a, kancham chhunga min enkawltutemittui far han hmuh khan Taiwanmin ngaihzualtir a, han cham lehrih pawh kan hnial lo, anni nenaPathian fak ho leh a tichakawmzual asin. Tichuan, airportchhungah chuan kan kalna turgate number min pek lam panintheihtawpa chakin kan lim pheita a, min hmu apiangin mak minti, Pu Zotea pakhatna a ni.

    Tichuan, tluang takin Aizawl

    chu Dt. 13.7.2013 chhun dar 12velah kan lo thleng leh ta a niw

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    18/36

    September, 2013 18

    www.mizoramsynod.org

    MEMBER HLTE

    KAN HAI EM?Zonunsanga,

    Tuithumhnar

    Member hlte hnuh hnaihtih hian eng nge kan

    rilruah lo lang? 'Mi hl te' hi

    tute nge? Kan mitthlaah 'mihl' tih hian eng nge lo lang\hin? Drug addict te, zu bawihatngte, a hun hmaa mipathmeichhiatna bawiha tngmek te an la ni reng em?

    'Mi hl' hi tu nge nia kan

    hriat? Ni 28th November,2012-a CK|P Programme,'Consultation on Evangelism'tiha Branch hrang hrangtenMission Veng Kohhran Hall-akan neihah khan mi hl tia kansawi tam berte kha heng achunga kan sawite hi an la ni

    fo mai tih turin chu lam chuhawiin kan kawk ni khan alang a. Chawhnu lamahruihhlo ngaite enkawl danpawh kan zir a nih kha! Hengmite hi 'mi hl' te an ni ber emtih erawh ngaihtuah chian angai ta. Kan va kawh (subject/address) te hi kan rilru hian

    pawm bik, tum bik a nei fo em?Chutianga kan rilruin akawhte chu sawi chhuak chiah

    si lo hian an tan kan \awng\aideuh fo em? Kan \awng\aipuizel tur a nih lai hian he lai hingaihtuah chian a hun ta hle.

    'Mi hl' kan hai a ni lawm ni?:March ni 1-3, 2013 chhungaCK|P Rorel Inkhawm vawi 5-na, Lunglei-a reports-a a landanin kum 2012 chhung khanThawh\an zan inkhawm \hinchu mi 29,900 vel kan ni a, chu

    chu a pum pui a\anga chhutin22.81% vel kan nih thu kanhmu. Khawiah nge kan mem-

    ber-pui \halai mi 1,01,185(71.19%) hi thawh\an zanahhian an awm \hin? Heng hi ani lawm ni veiawm zawk turchu? Hei hi zir chian a ngai

    lawm ni? |an kan lakna tur ani zawk dawn lawm ni?Kumpuan atana 'Inkhawm tamkum' auchhuahpuitute\hahnemngaihna zozaite khaa dik lohna bik a va awm si loem! Chutih rual chuankumpuana neih avangainkhawm pung tur kan ni emtih erawh zawhna awm theitak a ni ang a, kan bawh lamapiang tithei duak duak tanchuan hei pawh hi kanhmabak atan a \ha hle ang. Atih pawh kan tithei leh maiang tih a rinawm bawk e.

    Mi hlte chu tute nge?: Ruihhlo ngaite hi kan huam chhung\heuhvah hian an awm tam lo

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    19/36

    September, 2013 19

    www.mizoramsynod.org

    a nia. Branch khatah hian kutthliaka chhiar tham lek anawm tawh a ni lawm ni? Hengmite chauh hi 'Mi hl te' an nita hauh lo tih kan reportsa\angin a chiang! Ram pummember 1,31,085-ah hian drugaddict te, zu bawiha tng te, ahun hmaa mipat hmeichhiatna

    bawiha tng mek te hi an tamlo tawp ang tih hi a rinawm emem a ni. Ruih theih thil ti lo, mi

    \ha leh fel tak tak biak inkawng zawh tawh lote, K|Pprogramme-in an thinlung achhun phak lem loh hi tam takan awm ta. Thiamna lamahpawh chhuanawm tak takte anni fur mai thei. Anni hnuhhnaih hi a har pawh a har ber

    hial awm e. Hei hi tam takinkan ngaihtuah thleng lo foem? Kan \halaite hi kaninnghahna Bible leh kanthurin ringhlelin Pathian a awmlo ve tia a bo tawk lek hian aninzir sng ang tih hi a vahlauhawm ta em! Heng mite hia ni lawmni mi hl zawk te chu!

    Eng nge kan tih ang?: CK|Preports 2013-a tar lan daninEvangelical Cell/EvangelicalSub-Committee din theiBranch 415 kan awm laiinBranch 378-in kan la din theilo niin a lang a, hei hian a entir

    chu Branch tam zawkte hichuan kan member-te tisa lehtharauva an harsatna \anpui

    turin kan inring tawh a, hmakan la mek zel a ni tihna a nithei ang em? Ruihhlo ngaiteleh a hun hmaa mipathmeihchhiatna suala tang tetan hian eng nge kan tih tihinzawt nawn fo ila a duhawmhle. 'Kan ti alawm' kan ti thei\heuhin a rinawm e. Hei hi thillawmawm tak chu a ni. Ni e,heng mite tana rawngbawlnachu kan thiam ang angin kan

    tih reng a ni a. Kantheihtawpin anmahni lamhawiin tha kan chhuah zel ang.Chumi bak chu kan ngaihtuahthlena, heng mi hlte tanangaihtuahna thar kan sen aduhawm hle. Evangelical Cell/Evangelical Sub-Committee

    tichak zel ila, mi mal nunluhchhuak zawngin i inpe tharzel ang.

    Ngaihtuah tlang teh ang: Tuna\ang hian kan kohhran hmalam thlir thiama kan kal a hunta hle. Heng mi hl kan sawite zingah hian khawvel thilami hlawhtling tak takte pawhan awm nuk a. Kohhran leh arawngbawltute ngaihsanlohna an nei tlangpui. Thlaraulam nun aiin khawvel lam thilleh thiamnaten an nunahhmun a luh thk tawh avanginchumi hneh tur chuan \an lak

    a \ul hle mai. Heng mite hnuhhnaih hi kan hna lian lehpawimawh tak tur a ni tawh

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    20/36

    September, 2013 20

    www.mizoramsynod.org

    dawn lawm ni? Tuna kan kaldan, kan tih dan (practise/ tra-dition) pangngai ang rengakan kal hian mi hlte hnuhhnaih kawngah hian kanthawk hlawk lutuk lo ang tihchu a hlauhawm hle. Hei bakhi a la awm ang.

    Chanchin |ha puan darhnakawnga kan hmalakna te, kaninpekna te, kan tih tak

    taknate, kohhran kutke ni turakan inzirtirna leh thawhrimnaa\ang te hian a rah seng tur kan

    nih lai hian tih dan \ha zawk(effective) hmang thei turin\halai thiam zawk, zei zawkleh changkang zawktenngaihtuahna thar kan sen ahun tawh em? A hnai satetinghet chung zela ke penthiam kan ngai a. Heng 'Mihl' te hnuhhnaih nan hianeng hmanrua hi nge \ha ang?Camping leh Crusaderingawt ni lo kan ngaihtuah

    chhuah a ngai ta a ni lawmni? Hawh u, i ngaihtuah tlangteh ang uw

    SYNOD CHOIR RAWNGBAWLNA

    1. East Phaileng: June 29-30, 2013 khan East Phaileng Bial lehKhawruhlian Bial Jt. Meet hmanpuiin East Phailengah an kal a, \um 4dinah hla 9 an rem, solo 8 an nei thei bawk. Pathianni chawhma inkhawmahDirector Pu Vanlalhruaian thuchah a sawi a, Pathianni tlaiah Praise &Worship programme an hmanpui bawk.

    2. Khatla South: July 8, 2013 (Thawh\an) zanah Khatla South K|Pinkhawmah telin Nl. Rinhmingsangin \anna hun a hmang a, \um 3dinah hla 8 an rem a, Director Pu Vanlalhruaian thuchah a sawi. KhatlaSouth K|P-te hian zanriah an lo buatsaihsak a ni.

    3. Mamit,July 13-14 khan Mamit Bial K|P Conference hmanpuiinMamit-ah an kal a, \um 4 dinah hla 9 an rem a, solo 5 an nei thei bawk.Inrinni zanah Choir Conductor Pu C. Lalchamlianan thuchah a sawi.

    4. Salem Veng:July 22 (Thawh\an) zan khan Salem Veng Branch K|Pinkhawmah Leader Rev. Lalrinmawia thusawi an \awiawm a, Nl.Lalfakzualin \anna hun a hmang. Zaipawl hian \um 2 dinah hla 4 an sa.

    5. Vanzau Bial:August 3-4, 2013 chhung khan Vanzau Bial K|P Meet,

    Dungtlang Kohhrana neihah an kal a, zaipawl \um 4 dinah hla 10 an rema, mi 4 an solo bawk. Sunday zan fellowship-ah thuchah tawi PuLalchamliana, Conductor leh Tv. Lalrinfela ten an sawi bawk.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    21/36

    September, 2013 21

    www.mizoramsynod.org

    HARSATNA

    (Engtia hmachhawn turnge?)

    K. RemruatfelaAsst. Leader,

    K|P - Bangalore Br.

    Kristian \halaite hianrawngbawl tura chhan-

    dam kan nih angin kan ni tinnunah te leh kan rawngbawlnakawngah te harsatna tam takkan tawh \hin a rinawm a. Sualkalsana thil \ha kan tih vang te,keimahni lam dik loh vangte

    leh chhan dang dang vang teinharsatna hian min la hmuakdawn chauh pawh niin a lang.Chutiang karah chuan keiniKristian \halaite chu chhel takakan awma, heng kan chungavanduaina lo thlengte hi mintichhetu ni lova, Pathian min

    hnaihtirtu leh mi tichaktu ni theitura harsatna dawnsawn dankan thiam hi a pawimawh emem a ni.

    Harsatna hi kan pumpelh theiem?

    He anchhedawng khaw-

    vela kan cham chhunga mi tininkan pumpelh theih hauh loh turchu harsatna hi a ni a. Eng angin

    tlanchhiatsan tum eltiang \hinmah ila, kan biruksan hlen theidawn chuang reng reng lo a ni.Harsatna hian rethei leh hausaa thliar chuang lo va, mi lian lehmi chuanhnuai pawh a hrehrang chuang hek lo. Thlahtu

    bul Evil leh Adamabawhchhiatna sual vangahringfate chanvo tura Siamturuat lawk sa a ni a. Chuvangin,harsatna kan chunga lo thlenghmachhawn thiam thiam hi hekhawvela mi vannei ber bertean ni mai. Chu an vannneihnadawn chu sum leh paia lei zawhsen rual a ni lo.

    Engtia hmachhawn tur nge ni ta

    ang?

    Famkim lohna khawvelacheng kan nih vang hian mi tinmai hian kan phurrit phurh hirit kan ti \heuhin phurh zawhloh chang pawh kan nei hial\hin ang le. Mi tam tak chuanmalsawmna chi tinreng andawngin, sum leh pai tlachham

    miah lovin an khawvel nun anhmang bik a, ti nge tiang rengrenga vanduai tur bika ka lopian bik tih pawhin mahni lehmahni inzawh chang kan neihfo ka ring \hin. |henkhat chumilian chhungkua a\anga lochawr chhuakin hausa sain an

    lo piang a. Keini ve thung churetheih tawh sa nak alaiinpianphunga rualbanlo, dawm

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    22/36

    September, 2013 22

    www.mizoramsynod.org

    tak tea dawm ngai salehnghalin an lo piang lehzel hichu Pathian hian kanchhungkua hi min hmangaih veloin, min ensan bik a ni angpawh ti ila, kan demawmna kahre hran lo. A chhan chuthlarauin kan mit a tihvar hmachu mihring hriatna mai chuanhriat thiam zawh rual a nih lohvang a ni. Nimahsela, hengzawhna zawng zawng chhannachu A CHHAN A AWM A NI tihhian a hrilhfiah chian ber ka ring.

    Eng nge a chhan chu?

    Bible kan keu chuanPathianin a mite a ven dan tamtak kan hmuh rualin arawngbawltu rinawm ngawihngawihte chunga a kut thlakdan chungchang pawh kanhmuh hmaih phah bik awm love. Hemi chhanna chu zirtirtenkalkawnga an hmuh mitdelchungchanga Isua hnenahmitdel saa a pian hi tuin ngethil tisual, he mi hian nge a nu

    leh pain? tia an zawhna Isuan,Hemi hian an tisual lo, a nu lehpain an tisual hek lo; Pathianhnathawh a chunga a lanna tura nih zawk hi, tia a zirtirte achhanna hian a hrilhfiah chianghlein ka hria. Harsatna kanchunga lo thleng hi kan sual

    vanga lo awm tam tak chu nibawk mah se, a chhan bulpui berchu Pathian hian harsatna kan

    hmachhan dan a hriat duh vangleh keimahni kaltlanga aropuina a puan chhuah duhvang zawk hi a lo ni a. Eng tiklai mah hian Pathian hian kantana \ha lo turin ro min relsakngai reng reng lo va, kan chungaa rorelna hi kan hre thiam pha\hin lo mai zawk a lo ni.

    I inpeih em?

    Hla phuahtuin, Kawngawlsam a ni lo, vanram kan pannakawng hi, hling tam tak awmnakawng a ni e a lo tih anginringtute hi nuamsaa awm turatih kan ni lo hrim hrim a.Harsatna tam tak hmachhawnamahni hrehawm pawisa lova nitin kraws pua hnungzui tur kanni. Harsatna hi mi tam tak tanchuan tlukna lungpui lian tak nimah se, hmang \angkai thiamtutan erawh chuan lunghlu angmaia duhawm a ni hlauh thungsi a. Mi, a thil tih kawngengkima harsatna tawk ngai lomi chu nun awhawm a ni ngai

    reng reng lo va. Thil \ha lo kantih pawha kan nunah ngawnglet a neih hauh loh chuan kanhma lam hun a thim hle tihna ani zawk awm e. LalruatfelaPachuau hla ka duh tawp theihloh I hnena ka dil malsawmnatinreng leh ro thil zawngte hi, nei

    thei ila khawvelah nang ka ngailaw`ng; I hming lam ka tum ngailaw`ng nge, beidawnna mangan

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    23/36

    September, 2013 23

    www.mizoramsynod.org

    retheihna te, min tichaktu a lo ni etih hla thu tha \ak hi ngun takini zir chiang \heuh teh ang u.

    Engtin nge i hmachhawn dawntak?

    Tirhkoh Paula chuan Kachak lohna hi ka chakna a nia lotih tawh ang hian kan chungaharsatnate hi kan tan chakna

    thahrui a ni ve em le? Harsatnahmachhawn ngam lovinlungngaia indawmkun chunginPathian kan dem ringawt dawnnge. Ka \hatna tura Pathian ruata ni tiin huaisen takin kanhmachhawn zawk dawn?

    Harsatna tawk lo rawngbawltuawm maw?

    Zion Lal tana beitutew

    Synod Bookroom lehkhabu thar \henkhatte

    1. Kohhran Pathian Khawpui: Mizo zingah Pathian thusawi thiam leh ziakthei awm nual mah se Pathian thu ril luhchilh ngam ngat khawpa thawkrimpeih chu mi tlem te an ni ang. Ringtu nun lungphum sawhnghehna atanalehkhabu belhfakawm buatsaihtu Upa Dr. K.C. Vannghaka hi ni tin School-a pawl 6 thleng bak a kal lo, chuti chunga Ph.D. hial zir thleng thei khawpami tumruh a ni. A man Rs. 200.

    2. Darkar 10 la dam tur: Darkar 10 chauh dam tawh tura doctor-ten anngaih, Brian Wills chuan Pathian ata tihdamna changin thihna hnehin a damchhuak a! Khawvel ram 35 zeta a rawngbawl tawhnaah thi mekten damnaan chang a, Pathian ropuina hmuh theihin a lang \hin. Chu mi chanchin UpaMalsawmdawnglianan Mizo \awnga min lehlinsak hi rawngbawltute tanahmanraw \angkai leh ringtute tan Pathian min hnaih zualtirtu a ni ngei ang.

    A man Rs. 120 a ni.

    3. Counselling zirna: Mi dangte tana malsawmna nih theihna kawngawlsam ber chu an mamawhna zawn taka puih hi a ni. Nun chau, beidawng

    leh tuihalte hnena in tur leh ei tur tak pek hi heti lama hriatna tlem tal nei tan lochuan a huphurhawmin a buaithlak thei hle. Chutiang kawnga min pui theilehkhabu, Rev. Lalramliana buatsaih chu a lo chhuak ta e. A man Rs. 60.

    4. English tawngkam hausakna : Sap \awng hi a hausa a ni satliah lo va,tunlai khawvelah chuan engkim tehna a ni titih. He lehkahbuah hian En-glish thumal langsar, eng hun emawa hman ngai bik thil lawr khawm a nia. Zirlaiten mamawh huna kan en atana inchhawp tlak lehkhabu hlu tak ani ngei ang. Melvyn Vanlalhlimpuia buatsaih, Rs. 100 man a ni.

    5. Globalisation zungzam leh Mizote : Tunlai min chimtu heng; Instal-

    ment-in min tihbuai dan te, Dust bin aiah Recycle bin, Uchuak Era, Inawm-that-duh-loh-siak nupa leh Kohhran Disc 2 tih leh a thupui dang ngaihnawmtam tak hmanga Lalduhawma Kawlni-in khawvel tukverh min dahpuina hidahchhuahna manhla tak a ni. A man Rs. 150.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    24/36

    September, 2013 24

    www.mizoramsynod.org

    Tv. B. Lalrinngheta hi Dt.26.6 .1986 khan Pu B.

    Lalengl iana leh PiBiakt luangi te fa 6 z ingapalina niin Hliappui khuaaha lo piang a. Amah hi pahleitling tak ft. 5.10-a sang ani. Lehkha thiam thei tak a nia, school a kal tawhna rengrengah a thiam ber leh ti \ha

    ber pawl a ni zel \hin a ni.Kum 2003 khan HSLCHliappuiah \ha takin a passa, Govt. HSSLC RepublicSchool, Aizawlah \ha takapass lehin kum 2009 khanGovt. Aizawl West Collegea\angin BA \ha takin a passleh a. Aizawl West College

    a\angin B.A. a zawh hnu hianMA zir chhunzawm lehin finalexam-ah Central a\angin subjectkhat Dec. 31.12.2012-ah sawnhlat a nih avangin Krismashmang turin Hliappui-ah a rawnhaw chho a.

    Kum 2013-a Hl iappuiBranch K|P Secretary n iturin thlan a ni a. Tichuan, az i r n a t e ch a w l h s a n i n

    Pathianin a rawngbawl turaa kohna chu a chhang tazawk a ni. A thiltihna kawngtinrengah theihtawp chhuah\hin a n i a . Kohhranahchanvo pawimawh tak tak achelh a, Bial K|P-ah Com-mit tee member n i in Bia l

    Zaipawl member a ni bawk.Kum 2013 June thlaah examleh tuma a inbuatsaih laiina ke lamah harsatna a tawhavangin dt. 10.5.2013 khanAizawl lamah doctor - terawn tura hruai a ni a. Dt.14 . 5 . 2013 - a h i n l a m ainenkawl turin a rawn hawchho leh a ; t i chuan, dt .14.5.2013 tlai lama in a rawnthleng chu eng mah natnanei si loin a chau ta em emmai a. Dt. 14.5.2013 zan dar9:40-ah a rawngbawl \hin aLalpa hnenah min kalsan taa niw

    Tv. B. Lalrinngheta,Hliappui

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    25/36

    September, 2013 25

    www.mizoramsynod.org

    Ka thawhna hmun tur damdawi in lian zet choka chu zing dar 6-ah kathleng a. Chumi hmuna ka thawhpui tur, Rose-i chu chaw semna thlengadamlohovin an duh zawng an chah en felin a lo bur ngar ngar tawh a. Chokakil khatah chuan chhuar lian fe hi a inhung r a, a chhungah chuan damlo chawsemna thleng hi a khat thr a.

    Choka ka luh veleh chuan awki zangkhai tak hian, Hi, Janet-i ka nia.Tun kar chhung chu i kiangah ka rawn thawk ve dawn a ni, ka ti a.

    Rose-i chu nu valai tak a la ni a. Ka aw a hriat chuan ka lam hawiin arawn inher a, a tarmit phen a\ang chuan ngun zetin min rawn melh kiau va,a hmai an chuar a; ka hmel chuan amahah lawmna a thlen hran lo a ni ang, ahmelah lawm hmel hmuh tur a awm chuang lo.

    Awki zangkhai tak bawk hian, Eng thil nge ti tura min duh? Coffee kansiam nghal dawn em ni ang? ka ti sawt sawt a. Rose-i chuan engtin mah minchhang hlek lo. A inher a, a hna thawh lai chu a chhunzawm leh mawlh mawlh a.

    Bel lian takin thukah tui ka chhuang a, coffee tur ka buatsaih zui nghal a.Rose-i chu ka bulah a lo kal a, awka ngaihnobei lo zet hian, Khatiang khacoffee siam dan a ni lo, a rawn ti hluk a, ka hmanraw ken chu min laksak a,amahin coffee chu a siam zui nghal a.

    Kei chuan, Khatiang kha kan zirtrtuten coffee siam dan tur min hrilhdan a ni, ka lo ti ve \alh a.

    Ani chuan melh pawh min melh chuang aih lo hian, Damloho chuan isiam aiin ka siam hi tui an ti zawk daih ang, a lo ti bak leh hluk a.

    Ka thiltih eng mahin Rose-i chu a tihlawm zawh reng reng loh avangin kabei hi a dawng khawp mai a. Ka thil tih apiang chu min vil a, a endik a, ka kalnaapiangah min zui a; chutiang reng reng chuan min enthla tuk pum a ni ber.

    Damloho tuk\huan kan pek zawh chuan an chaw semna thleng chu ka silfai a, chhuarah ka rem nghal vek a; ka thil tih chu Rose-i chuan a sawisel karing tawh lo. Thleng ka rem fel zawh chuan choka chhuat chu ka nawt leh a.Chhuat ka nawh lai chuan Rose-i chu a rawn lut a, thleng ka rem sa chu a duhdan tein a rawn rem \ha leh vek mai a.

    Chumi chawhnua ka zirna, University of Minnesota Hospital ka thlenleh meuh chuan ka chau lutuk chu ka zawi vek a. Tunah hian kan University-ah chuan kum 3-na ka zir mek a, mihring ka hrawn tawh zingah Rose-i angahrawn hrehawm hi ka la tawng ngai pawhin ka hre lo.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    26/36

    September, 2013 26

    www.mizoramsynod.org

    Ka khumah ka bawk thlawp a, ka mittui ka hru hul a, Lalpa, eng thil ngeti tura min duh? Rose-i kiangah zawng ka thawk thei ngang lo vang, tiinPathian hnenah ka harsatna chu ka thlen tawp mai a. Ka thinlungah chuanngaihtuahna thar, kan hotute hmuin hmun dangah min thawhtir zawk turin ka

    thlen dawn em ni ang tih chu a lo lut a; mahse hna tlawmsan nih ka duh si lo.Pathian chuan ka \awng\aina chu min chhang ngei mai a; mahse, a mi

    chhan dan erawh chu mak ka ti khawp mai le. Rose-i chu hmangaih turin minrawn hriattir a ni! Rose-i chu ka hmangaih thei meuh ang maw? Ka hmangaihtheih ka ring chiah lo a ni.

    Lalpa, Rose-i hi keimah chuan ka hmangaih thei ngai lo vang tih ka hria.Chuvangin, Rose-i hmangaih thei turin keimahah hna rawn thawk la, min puiang che, tiin ka \awng\ai leh tawp mai a.

    A tuk zingah Rose-i nen chuan kan thawk dun leh ngei a, ka laka a awm

    dan chu eng mah a danglam chuang lo. Amaherawhchu, ka lakah eng \awngkam\ha lo pawh cheh mah se ka haider lui tlat a, Lalpa, Rose-i hmangaih thei turinmin pui rawh. Lalpa, Rose-i hi malsawm ang che, tiin ka \awng\ai mawlhmawlh reng mai a ni.

    Ni eng emaw zat hnuah chuan thil mak a thleng \an ta a ni. Ka lakahhawihhawm chhuah lovin, a mit ngo rng min hmuh \hin mah se ka thinlungahchuan Rose-i chu hmangaih duhna leh ngaihdamna duhna ka nei \an ta a;chumi rilru pu chunga a lakah \hat ka chhuah tlat avangin ka lakah rilru chhiaa pu reng thei bik lo. Tichuan, kan inkara leikak zau tak awm \hin chu zawi

    zawiin inhmangaih tawnnaa chhun khahin a awm ta a ni.Rose-i nen chuan chumi kum nipui chhung zawng chu kan thawk dun a, ka

    hmel a hmuh changa a hmel danglam ta leh hlim hmel a pu ta \hin chu hai theih ani tawh lo. Kan inkawm ngeih tak hnu phei chuan a mi mal thuruk leh nungchangnelawm lo a put chhan chu nu leh pa upa tak enkawla a buai \hin em vang te, amahrilselna chungthu vang leh zu ruih hmang a pasalin chhuahsan a tum rengvangte a ni tih ka hrechhuak ta zel a; a harsatna ka hriat hnu phei chuan kathinlungah Rose-i hmangaihna leh lainatna thuk lehzual ka neih phah ta zel a ni.

    Damdawi ina kan thawh dun hun ni hnuhnung berah chuan damdawi inchoka-a ka awm laiin Rose-i chuan min rawn fin a. Ni danga a hak \hin,damdawi in kawr pawl ha lovin, kawr pangngai a rawn ha a. A inthuamna kahmuh chuan makti zet hian, Kha, vawiinah chu hna thawh i tum meuh nange? ka lo ti thuai a.

    Rose-i chuan awki dam dap hian, Hna thar ka hmu a, hetah hian kathawk zui dawn tawh lo a ni, tiin min chhang a. Chutah, Hetah hian nangmahthlah tura lo kal ka ni, a ti a, min rawn pan a, duhthawh takin min pawmvawng vawng a; tichuan, kawngkaah chhuakin min kalsan ta a ni.

    Chumi chin chu Rose-i chu ka hmu leh ngai ta lo va; mahse ka thinlungah acham reng \hin. Chumi kum nipui lai chuan damchhung daih zirlai ropui ber ka

    zir chhuak a, chu chu hmelma hnehna leh \hiana siamna hmanrua \ha ber chuhmangaihna leh ngaihdamnahi a ni tih hi. Janet Sewyver, (Source : Alabasta)

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    27/36

    September, 2013 27

    www.mizoramsynod.org

    nnnRIMAWI

    Music leh |halai

    nunF. Thuamliani,

    Kulikawn

    Music hian mihring nunahthu a sawi hnem hle mai.

    Kan lungngaih ber lai a\anga

    kan hlim kan lawm ber thlenghian music hian min pawl a.|awngkama sawi theih lohthil tam tak hi music chuan asawi thei. |awng bik a nei lova, awmze chi hrang hrangnen mi mal nun a deng a,thinlung a luhchilh a,

    hahdamna leh hriatthiampuina nen mi mal nun atihausa a. Mite hnen a\anga alang thei thil \ha kan hmuh aimaha nasain kan rilruchhungrilah thu sawi changpawh a nei thei. Politics thilaramri ang hi a kham ve lo va,kum bithliah a siam lo va, mitinten kan rilrem zawng ang\heuh kan inhnangfakna tur anei. Kan hringnun piah lamahkan thlaurau nihphung pawhthui tak chu a nghawng hialniin a lang. Eng tik lai a\angalo awm \an nge hriat theih a nilo va, eng tika tawp tur nge tih

    pawh a sawi theih loh.Naupang tan hlimna leh nunhausakna a belhchhah a,

    puitling leh upa lam taninhnemna, hun kaltawhtehriat nawntirna, lunglenhnemtu leh nun tikimtu a nithei bawk.

    Mihring mize hranghrang neite hian musicngainat zawng kan nei \heuhmai. Mihring pangngai a \hanglian tawh phawt chuan engemaw chen tal chu misic

    ngainatna kan nei \heuhbawk. Nun khawhar laia kan\hian \ha a nih \hin vang hiankan rilru kalphung kan nunthlir dan (attitude) chu akhawih danglam thei. Hei hihriain mi thiamte pawhin kanmisic duh zawng (favorite) te

    pawh hi siam rem a \ulzia an losawi fo tawh \hin. Hei hi a biktakin \halaite leh rawltharte tana pawimawh em em reng a ni.

    Kum 1950 chho vel khanAmerica ram ropui tak mai chumusic chi tharin a run thut maia. Rock n Roll an tih mai,chutih laia rual u zawkten,Ramsa khawi ngam loh(Wild) an tih mai ang miziachu \halaiten an uar thar a,Hippie Culture an tih maichu \halaite lawm zawng a loni ta thut mai a. Hetih hun laiaan khawtlang, chhungkua leh

    kohhran thleng pawhinnghawng a nei nasa hle tihhriat a nih kha. Upa lamte

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    28/36

    September, 2013 28

    www.mizoramsynod.org

    nunphung hriat ngai loh lehhriat thiam loh zawngin\halaiten nun pawlawh lehthil kalphung pangngai duhkhawp lohna a lo piang a.Mipat hmeichhiatna leh ruihtheih thil lama tlanna a lopiang a. Nu leh pate leh an fateinkarah kak, Generation Gapan tih chu a lo nasa ta hle maia. He thil thar hian boruak neichho zelin a tira harsatna nasa

    lutukte pawh chuan tlemchuan ziaawm lam a lo panchho ve ta a. Harsatna eng engemawte chu la awm bawk mahse, hun lo kal zel a\angin\hangtharten thil \ha lo chinchu an lo zir chho ve ta hrethret ni ngei tur a ni.

    He Rock n Roll music lolar hnu fe hian Hip hop/Raplamte pawh lo piang leh zelinheng ang chi music-te hiannunphung pangngai duh tawklohna leh thi l kalphungpangngai sawiselna hi a kengtel deuh zel a. Sualna chi tharleh Setana biakna lam hawihialte pawh rawn keng telin\halai tam tak, thatchhe si, mihriat hlawh duh ve bawksiten an bawh nasa zual a niawm e. Hetiang chi hi sawitur tam tak a awm a,Illuminati an tih mai ang chi

    te pawh hetiang boruaka\anga lo darh zaute pawhniin a ngaih theih.

    Chutichuan, khang kanhan sawi takte a\anga thillangsar ta viau chu hei hi a ni,heti khawpa \halaite nuna thilti thei music hi engtin ngekan lo dawnsawn ang, eng angzawngin nge kan nunah thukan neihtir ang, tih hi a ni. Thilreng reng hi a chhiat leh a \hatchu a rah chhuah a\angin alang mai \hin. Kan nun pawhhi nunphung pangngai huang

    chhunga tel ngei ni zel se, kanthil ngainat leh ngaihsanzawngte pawh hi kalphungpangngai huang chhunga lengzel thei turin kan insiamrem a\ul tak zet a ni. Tunlaiin \halaitam takten Ear phone-in mu-sic kan ngaithla a, mi te biak

    theih lohin kan su tlut tlut a,mi te biakpawh theih loha kanawm ang hian Pathian biakpawh theih loh khawpa kanmusic ngaihsan zawnga kankhah liam phei chuan a pawilehzual ngei ang.

    Setana hian hmanrua angah a. Kan nunah hian ahring a hranin a rawn tel kherlo ang. Kan duh zawng lehngaihsan zawng kan siam laihian rawn luh telnaremchang a lo zawng a,chumi hmang chuan kan nunlairilah nghet taka bu khuar

    hi a duh a ni. Aw leh Aih tithei tu awm chhun chukeimahni \heuh hi kan ni.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    29/36

    September, 2013 29

    www.mizoramsynod.org

    Kan ngaihthlak tam musicchuan kan nunah hmun achang tam nge nge \hin. Chukan nun, a changa khawhar,a changa h l im, a changa

    b e i d a w n g \ h i n c h u a nhrethiamtu a zawng a, chua thil zawn chu music hiana l o p e a . C h u c h u a n an u n a h b u l o k h u a r i n ak h a w t h l i r t e p a w h a l on g h a w n g c h h o z e l a , a

    nunpui chho ta ze l \h in .Hei vang hian eng lam mu-sic hi nge ka ngainat ang?tih hi ngun taka kan chhutthiam a \ha khawp mai.

    Music thiamna kawngahpawh hian a lera \huai mai

    lovin a bul \hut lam hi chian a\ha. Guitar zir \antirinMetallica tih angte han zirnghal ngawt maite hi a bul\hut mumal a awm si lohchuan a sawt lo. Thil ropuitakte hi thil ho te a\anga in\anan ni fo. A parmawi lai chauhlawra a kung lam kanngaihthah chuan par zel tur aawm lo mai ang. A kung hingai pawimawh hmasa ila a

    par dang a rawn chhuak leh zelmai dawn a ni. Hun rei daih turchuan chu chu kan nunah hiani vawng reng ang u.

    A tawp berah chuan, Kannun hi music pawimawh ber ani tih hi i hre thar leh ang u.

    n Willie-a nu leh pate chu Kristian ni lo mah sela an fapa chu Lal |awng\ainaleh mut dawn \awng\aina te an zirtir a, a chhunzawmna turin, Lalpa ka nuleh pa te, kei pawh mal min sawm la, mipa naupang \ha tak ni turin minawmtir ang che, tiin a \awng\ai \hin a.

    Zan khat a \awng\ai zo chuan a nu hnenah, Ka nu, i \awng\ai ve em?a ti a. A nu chuan, Bawihte, ka \awng\ai ve lo, tiin a chhang a. Willie-a

    chuan, A nih leh ka pa a \awng\ai ve em?a ti leh a. A nu chuan, A \awng\aingai bik lo a ni ang, a ti leh a. Willie-a chuan, A nih leh eng atan nge min\awng\aitir ziah si?a ti a. A nu chuan, A \ha alawm, naupang \ha nih i duhlo vem ni?a ti a.

    Duh tehreng mai, mahse ka pa nen hian engati nge in \awng\ai ve ngailoh?

    Thlarauvin min chhuahsan a ni mahna!Ka pa nen hian kei, naupang mai mai lakah hian in phut sang lutuk lo

    maw? Chhungkaw tana \awng\ai hi kei chauhin ka tih bik tur em ni? Ka panen hian tlem tal chuan min pui ve ula!

    Chu ta \ang chuan an chhungkuain an \awng\ai \an ta a...

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    30/36

    September, 2013 30

    www.mizoramsynod.org

    Cataract hi India ramamitdelna thlentirtu tam ber

    a ni a. Kum 1986-89-a National Sur-

    vey (BPCB/WHO) in a hmuhchhuahdan chuan India ramah hianmitdel maktaduai 10 vel mitdelnachhan chu Cataract vang a ni.

    Cataract chu eng nge ni? Mitnaute chhungah hian kan hmuhtlang na fim tak mai lens a awm a,chu chu a lo paw emaw a lo var

    chuan Cataract an ti a ni.Kan mit dum fim tak Cornea(Mit darthlalang) chhungah hianrawng uk deuh khak mai Iris aawm a. Iris lai takah hian kan mittukverh kaw bial pap mai mm. 4tiat vel a awm a, chu chu pupil ani. He pupil zawn chiahah hianlens chu a awm a ni. Lens hi

    dailuah fang lian chi ang deuh hia ni a, a lai hi a kiar a, a hmawr lama pan a. Khawlla hrui zai sin takang hian a sir lehlam lehlamkualin a khai a; hma lam lehhnung lamah mit chhung tuiril ina si a. Lens hi a fim em em a, kanthil hmuh lut leh chhuak zawng

    zawng hian a pal tlang vek a ngaia; mahse, a lo pawt emaw, cataracta lo insiam emaw chuan kan thil

    HRISELNA nnn

    CATARACT

    Dr. K.L. RemsangaSenior Specialist (Eye)

    Civil Hospital

    hmuh kha a lo fiah lo \hin a ni.Cataract hi chi hrang hrang a awma, chungte chu tawi te tein lo tarlang ila

    1. Congenital Cataract: Hei hipian tirh a\angin a lo awm a, achhan awm thei chu nau pailaiin nuin a taksa mamawh ei tura tlakchham vang te, sentut hrichi khat rubella an vei avangteleh nau pai laia thiput nasat

    avang tein a ni.

    2. Traumatic Cataract: Hei hi mithliamna a\angin a lo insiam theia, tu pawhin mit kan tihhliampalh chuan cataract hi a insiamchawp thei a ni. Pawn lam a\angakan mit lan dan kha chhe vak

    lovin lang mah se, kan lens khatihchet chuan cataract hi a tirahemaw, a hnu deuhah emaw ainsiam thei a ni. Electric currenthian mi a man chuan cataract ainsiam thei bawk a ni.

    3. Endocrine Cataract: Zun-thlum (Diabetes) avang te, thyroidgland hnathawh \hat loh avang teleh kan harmone dangtein hna athawh dan tur ang a taksa a thawhloh avang te in Cataract hi a insiamthei a ni.

    4. Cataract leh natna dang

    inlaichin theite: Mongolian-idi-

    ocy (thluak lam \ha lo), myotonicdystrophy (tihrawl natna) leh skin

    diseases (vun natna) te hi kan

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    31/36

    September, 2013 31

    www.mizoramsynod.org

    taksaa a lo awm chuan, Cataract hi

    a keng tel duh em em bawk a ni.

    5. Complicated Cataract: Mit

    chhunga mit natna lo awm hian

    lens a tichhe thei a; chuvangin, cata-

    ract a insiam thei a ni.

    6. Drug avanga Cataract:

    Damdawi kan hman lar steriods

    kan tihho, Betnasol leh Predniso-

    lone te hi rei tak kan mita kan

    thlawr emaw, kan ei emaw hiancataract a awmtir thei a ni.

    7. Radiation Cataract: Ionizing

    radiation-X-rays, Y-rays, b-rays,

    infrared rays (used by glassblow-

    ers and furance workers), laser-ra-

    diation, ultra-violet rays te hian

    cataract an siam thei a ni.

    8. Senile Cataract: Hei hi cataract

    kan sawi zawng zawng zingah

    chuan a lar ber a ni. A awm chhan

    chiang taka sawi fak tur a awm lo

    va, kum sawmnga chung lamah a

    common ber a ni. Mit vei lamah

    emaw, ding lamah emaw apahnihah emaw a awm kawp thei

    a ni. Mit pakhat zawkah a awm

    hma deuh tlangpui a, a hnuah a

    lehlamah a awm veleh \hin.

    Inthlah chhawn theih chu a ni lo

    nain chhungkaw \henkhatah

    chuan a inchhun theih deuha

    ngaih a ni. Vawi leh khatah SenileCataract hian mit a tidel thut lo va,

    zawi zawiin thil hmuh a tifiah lo

    va, thil hmuhte a tiphir a, bulb eng

    te en chuan chhimbal rawng angte

    an hmu \hin. A thil hmuh kha

    chhm ang deuhin paw phtin a

    hre \hin. Lens kha a lo pawt

    chhuah vek chuan a var angin a

    mit naute dum \hin kha a lo lang

    a, eng mah a hmu fiah thei tawh lo

    va, thil che leh che lo erawh chu a

    hre thei \hin. Mit chhung lam

    retina a \hat chuan eng chhun leh

    chhun loh a hre thei bawk.Hetianga lens kha a lo var tawh

    chuan mit a fiah lo emaw, a del

    angin emaw a lo awm \hin a ni.

    Damdawi leh tarmit pawhin a

    \anpui thei tawh lo va, a tihdamna

    awmchhun chu zai (surgery)

    chauh a ni. Cataract zai hi a

    hlawhtling em em a, hmanlaideuh chuan mit zai zawhah tarmit

    chhah tak takte hmuh fiah nan

    bun a ngai a, tunlai erawh chuan

    thiamna a lo sang zel a, tarmit aiah

    mit chhunga phum chi Intra-

    Ocular Lens (IOL) te dah theih a

    lo ni leh zel a, hei hian mit zai a

    tihlawhtling lehzual em em a,amaherawhchu, vanduai thil

    thuah hlawhtling lo erawh chu

    sawi tur a awm ve zeuh a ni.

    Damdawi ina zai hi a \ha ber a,

    mahse, damdawi in pan thei lote

    tan Eye Camp-te thingtlangah

    neih a ni \hin a, heng hmunah te

    hian hlawhtling taka zai \hin a niw Source : Hriselna

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    32/36

    September, 2013 32

    www.mizoramsynod.org

    KANTU

    Sihphir Venglai Br.

    SIHPHIR VENGLAI BRANCH

    Sihphir Venglai BranchK|P hi 2nd August 1991

    khan a lo ding \an a, kum 2016-a Silver Jubilee lawm turin aninbuatsaih mek a ni.

    Kumin hian member mipa261 leh hmeichhia 128, an vaiin389 an ni a, Branch committeemember 26 an awm mek

    bawk. Branch tihchakna turin,Group 4 - Matthaia, Marka,Luka leh Johana Group-ah anin\hen a, budget Rs. 10,000/-\heuh tuk an ni. Sub-Com-mittee 5 - Programme, Prop-erty, Media, Evangelical lehMusic te s iamin, mahni

    hmazawnah theihtawpchhuanin hma an la a, branchpum huapa an rawngbawlnaan tiphuisui hle a ni.

    Sum tuak nan, Thawh\anzan inkhawm thawhlawm lehFaith Promise bakah thawh

    tur remchang apiang heng huan sam, slab chhun, bankhur laih, blanket suk, etc. te

    an thawk \hin. Kohhrankaltlangin missionary 5 anchawm mek a, an member-tea\angin mi 5 missionary-in anchhuak mek bawk, an Brancha\angin Pastor pakhat achhuak tawh a, Branch OBa\angin Kohhran Upa pakhatthlan a ni ve tawh bawk.

    Kohhran zaipawl \ha takneiin kohhran ni pawimawh

    leh special programme-ah te,inkhawmpui leh sunna-ah tean zai \hin bakah an member

    biak in hawnga innei anawmin an zai \hin. An mem-

    ber biak in hawnga inneite hiHoly Bible leh Citation an pe\hin a ni.

    Kum 1994 a\angin kar tinInrinnia chhuak chanchinbu'LOGOS' chu kohhran in tinahsem a ni a, kohhranprogramme leh informationhrang hrangah a \angkai hle.Thla tin Bible quiz (written) an

    buatsaih \hin a, thla tinachhangte hnenah leh kumtluana chhang kimte hnenah

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    33/36

    September, 2013 33

    www.mizoramsynod.org

    lawmman an pek \hin bakah,kum 5 chhang kim zawntehnenah kan Kohhran Upa thita hming chawiin UpaVaithawia Medal an pe \hin.Tin, kum 2010 a\ang khan kumkhat chhunga Bible chhiarchhuakte hnenah lawmmansiam \hin a, a zawna kum ngachhiar chhuakte hnenahlawmman/chawimawina pekan tum bawk a ni. Thla thum

    chhunga Thawh\an zaninkhawm kimte hnenahlawmman pek \hin a ni a,kumtluana inkhawm kim tehnenah lawmman \ha tak anpe \hin bawk a ni. Kum 1991-2012 thleng khan Pathiannizingah naupang an inkhawm-

    pui \hin a, kumin a\ang hian

    tlai lamah an inkhawmpui ta.Mi hlate hnuh hnaih nan lehmember-te insawh ngheh zelnan, Thawh\an zan inkhawm

    bakah programme hranghrang, Group Nite, Goupintawhkhawm, sports, chawngheia \awng\ai, member-teina \awng\ai chhuah, fehchhuah programme te lehprogrammee hrang hrang tean hmang \hin.

    Central leh Bial K|Pa\anga tih tur leh bawh zuingai awmte \ha takin an latihlawhtling thei zel a. Dt. 20th

    June 2013 khan kumpuanbawh zui nan kawngpuidungah thing \iak 100 an phun

    bawk.

    SAWMNA

    October ni 14-20, 2013 chhung hian Ruantlang PresbyterianKohhran chuan kan Kohhran Centenary kan lawm dawn a. He hun hmang

    tur hian Ruantlang Kohhrana lawi tawh zawng zawngte kan sawm a cheu. In rawn ngaih pawimawha Centenary hi a hmuna in rawn lawm chuana lawmawm lehzual ngawt ang.

    SecretaryInformation & Publicity

    Ruantlang Kohhran

    n A hlawh lak chu Rs. 20-in a lo kim lo va, hlawh semtu hnenah chuan, Ka

    hlawh hi Rs. 20-in min pe kim lo va... a va ti a. Ani chuan a chhiar nawn hnuinhlawh semna bu a va en a, nui deuh vur vur chung hian, Thla hmasa khanRs. 20 kan pe chuang palh che a, ... i sawisel miah lo va, a ti a...

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    34/36

    September, 2013 34

    www.mizoramsynod.org

    Keimahni

    n June 29, 2013 khan Sihphir Vengthar Bial Half Year Meet hmanpuiinT. Upa Zohmangaiha (Fin. Secy.) leh Pu Lalmuanpuia Hrahsel te SihphirVengthar-ah an kal. Zanah T. Upa Zohmangaihan thuchah a sawi a, inkhawmbanah inkawm khawmna hun hman a ni.

    n July 6-7, 2013 khan K|P Gen. Conference inbuatsaihna thlirpuiin Execu-tive Secretary i/c K|P Rev. Lalzuithanga, Leader Rev. Lalrinmawia,

    Asst. Leader T. Upa Dr. Samuel Vanlalth langa leh Com. memberPu Saizamliana Sailo te Khawzawl-ah an kal a, Gen. Conference thlengtu\anpuina 2012 -13 budget-a dah sa `2,30,000/-, 2013 -14 budget a\angin`2,00,000/-, a vaiin `4,30,000/- an hlan nghal bawk.

    n July 13-14, 2013 chhungin Lengpui Pastor Bial K|P Leadership Train-ing, Lengpui Model Kohhran Biak Inah hmanpuiin T.Upa Lalhruaizela lehPu Samuel Laldingliana te an kal a. Inrinni nilengin Leadership Trainingneih a ni a, Inrinni zanah T.Upa Lalhruaizela'n thu a sawi a, Pathianni

    zanah Pu Samuel Laldinglianan thu a sawi. Tv. Freddy LalremruataPathianni zan inkhawm leh inkhawm ban fellowship-ah a zai bawk.

    n July 13-14, 2013 khan Mamit Bial K|P Meet hmanpuiin Pu Vanlalhruaialeh Pu Lalmuanpuia Hrahsel te an kal. Pathianni chawhma inkhawmah PuVanlalhruaian thuchah a sawi a, Pathianni zanah Pu Lalmuanpuia Hrahsel-in a sawi.

    n I Love Taiwan Mission/EYEP programme (June 26 -July 13, 2013) hmangaTaiwan-a kal Upa Zothangzuala Chhangte (Treasurer) leh Pu R.Lalhmingthanga te chu dam takin July 15, 2013 khan Aizawl an lo thleng.

    n July 22, 2013 (Thawh\an) zan khan Leader, Rev. Lalrinmawia chuan SalemVeng Branch K|P inkhawmah thuchah a sawi, Synod Choir-in an \awiawm.

    n July 27, 2013 (Inrinni) khan Madanrting Bial Leadership, MadanrtingKohhranah neih a ni a, Pu Saizamliana Sailo leh Pu Lalmuanpuia Hrahselten an hmanpui a, hruaitu kalte hi Chaltlang Bial Zaipawl ten an \awiawm ani. Kohhran Pathian Biak Inkhawmah Pu Muanan Inrinni zanah thuchahsawiin Pu Saizaman Pathianni chawhnu leh zanah thuchah a sawi a, ChaltlangBial Zaipawl te hian hla \um 13 an rem a ni.

    n

    August 3-4, 2013 chhung khan Vanzau Bial K|P Meet, DungtlangKohhrana neihah Upa Zothangzuala Chhangte leh Pu Vanlalhruaia, Commit-tee member-te an kal a, Pu Hruaitean Pathianni chawhmaah thuchah sawiinchawhnuah PuZotean thuchah a sawi a ni.

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    35/36

    September, 2013 35

    www.mizoramsynod.org

    http://www.mizoramsynod.org/http://www.mizoramsynod.org/
  • 7/27/2019 Kristian Thalai - September, 2013

    36/36

    September, 2013 36


Recommended