+ All Categories
Home > Documents > Manual pa dosente grupo 7 i 8 skol Fundeshi · Manual pa dosente grupo 7 i 8 skol Fundeshi George...

Manual pa dosente grupo 7 i 8 skol Fundeshi · Manual pa dosente grupo 7 i 8 skol Fundeshi George...

Date post: 07-Oct-2020
Category:
Upload: others
View: 0 times
Download: 0 times
Share this document with a friend
5
MANUAL PA DOSENTE GRUPO 7 i 8 SKOL FUNDESHI George Maduro, héroe di movementu di resistensia di Kòrsou
Transcript
Page 1: Manual pa dosente grupo 7 i 8 skol Fundeshi · Manual pa dosente grupo 7 i 8 skol Fundeshi George Maduro, héroe di movementu di resistensia di Kòrsou. Eksposishon i buki di lès

Manual pa dosente grupo 7 i 8skol Fundeshi

George Maduro, héroe di movementu di resistensia di Kòrsou

Page 2: Manual pa dosente grupo 7 i 8 skol Fundeshi · Manual pa dosente grupo 7 i 8 skol Fundeshi George Maduro, héroe di movementu di resistensia di Kòrsou. Eksposishon i buki di lès

Eksposishon i buki di lèsKu e eksposishon i e buki di lès ‘George Maduro, héroe di movementu di resistensia di Kòrsou’, nos muchanan ta sera konosí ku un Kurasoleño ekstraor-dinario. Su nòmber ta George Maduro. E hòmber akí a demostra hopi balentia durante di di Dos Guera Mundial. El a lucha pa su idealnan i pa su pais. E no tabata pensa riba e so, pero tambe riba seguridat di otro hende. George Maduro no ta na bida mas. Pero ainda, den su di shen aña di nasementu, nos por siña hopi di dje.

Metanan• Alumnonan ta sera konosí ku e

héroe George Maduro komo un Kurasoleño Hudiu, ku no a skohe pa su propio seguridat pero pa su idealnan ku el a pone su dilanti.

• Alumnonan por konta ku nan mes palabranan ta ken ta George Maduro i konektá historia di su bida na historia di di Dos Guera Mundial na Hulanda i na Kòrsou.

• Alumnonan ta kontestá pregunta ku tin di haber ku e manera ku un hende ta komprometé su mes na su idealnan.

• Kontenido di e eksposishon i e buki di lès ta ikòpel na e metanan núkleo di e materia Hende i Ko-munidat.

Uzo di e buki di lèsDen e buki di lès tin tarea i pregunta ku alumnonan por traha i kontestá.E informashon ku nan tin mester pa esaki, nan ta haña den e eksposishon i den e buki di lès.

Alumnonan ta traha independiente òf den duo.Maestro(a) por opta pa laga traha e tareanan ku ta kuminsa ku ‘awor lesa e teksto’ sea den klas òf komo tarea pa kas. E kontestanan ta pará den e manual pa dosente akí.Alumnonan ta traha e tareanan ‘George i ami’ i ‘Traha e tarea akí huntu ku un amigu(a)’ mas tantu posibel durante nan bishita na e eksposishon. Si ta nesesario, por kaba e tareanan den klas òf na kas.E enkargonan adishonal alumnonan ta traha den klas òf na kas.

Kontenido di e buki di lèsAlumnonan ta kuminsá na skirbi den e buki di lès tur loke nan ke sa di George Maduro. Kaba nan ta bai traha e tareanan. Ora nan ta kla nan ta indiká si nan pregunta a keda kontestá. Den kaso ku nan ke sa mas tokante di George Maduro, ta duna nan tep.Meskos ku e alumnonan, George Maduro ta yu di Kòrsou. Struktura di e buki di lès ta kana pareu ku e fasenan den su bida. A base di pregunta alum-nonan ta kompará bida di Maduro ku nan mes bida. Ta tuts (evaluá) e in-formashon pa medio di pregunta basá riba konosementu i mediante tareanan kreativo. Alumnonan ta laga bida di Maduro ta un refleho di nan mes bida. Nan ta posishoná un punto di bista argumentá. Nan ta pensa riba nan propio posibilidatnan pa ta un héroe di Kòrsou di awendia. Por traha e tareanan tantu independiente ku den duo. Algun parti ta kontené tarea pa profundisá. Den e buki di lès tin un lista dipalabra splika-tivo.

ÈkstraRiba www.georgemaduro.com maestro(a) por haña mas informashon, lenk, tep i sugerensia.

Kolofon© Fundashon de Cultuur KameleonLider di proyekto: Saskia Luckmann-MeijerKonsepto i teksto: Els van Kuijk Stazjèr di proyekto: Samuel de KorteDiseño gráfiko & Ilustrashon: Overburen.nlTradukshon: Diana Domacassé-Lebacs

Fotografia: Archief voor Genealogie Den Haag, Beeldbank WO2 – NIOD, Collectie van het Haags Gemeentearchief, Familie-collectie George Maduro, Joods Cultureel Historisch Museum te Curaçao, Maritiem Museum Rotterdam, Mongui Maduro Library Curaçao, Nationaal Archief Curaçao, Stichting Oranje-hotel, United States Holocaust Memorial Museum.

Ku gratitut na: de Vertegenwoordiger van Nederland Henk Brons, Debbie Joubert, Kathleen Brandt Carey, Nicole Henriquez , Henry van der Kwast, George Maduro Alvarez- Correa, Yvonne Willemsen, Tibor Luckmann.

www.georgemaduro.com

Page 3: Manual pa dosente grupo 7 i 8 skol Fundeshi · Manual pa dosente grupo 7 i 8 skol Fundeshi George Maduro, héroe di movementu di resistensia di Kòrsou. Eksposishon i buki di lès

Kontesta riba e preguntanan basá riba konosementu

Yu di kòrsou

• Habitantenan di Kòrsou ta biba di agrikultura, nabegashon, flèktumentu di sombré i negoshi di kòkou, kòfi, suku, palu i hariña. Un parti ta traha na e refineria di zeta Shell.-Kòrsou i Hulanda tin un laso ku otro, tempu ku George Maduro ta nase, pa motibu ku Kòrsou ta un kolonia di Hulanda; pa motibu ku hulandes ta un di e idiomanan di mas importante riba e isla; pa motibu ku tin hopi Hulandes ta biba einan.

• Avochinan di George ta Hudiunan Sefárdiko. Originalmente nan ta bini di Spaña i Portugal.

• Algun kustumber for di e fe Hudiu i e kultura Hudiu ta: resa den snoa bou di guia di un rabino, selebrá saba, lesa for di e Tora, kome kosher, sirkumsishon, bisti kipá; selebrá fiesta manera Pesach, Chanoeka i Jom Kippoer, kome matse, sende ocho bela.

skol na hulanda

• George tin 10 aña di edat ora e ta bai Hulanda pa estudio.

• -George por manda mensahe via karta, telegram òf tarheta postal. Mucha di awendia ta manda mensahe via i-meil, WhatsApp, Skype etc.

• ‘Graf Zeppelin’ ta un zèpelin grandi ku, na kuminsamentu di siglo 20, a hasi algun buelo pa transportá hende i karta. Di su tio George ta risibí koreo ku a bula bin ku Graf Zeppelin i ku tin hopi balor.

studiante

• Den kabayeria bo ta siña bringa riba kabai.• Ta kuminsá ku estudio di lei, skol di kabayeria,

fakansi Kòrsou, bishita serka mayornan na Merka, bai Paris

• Desempleo, 1932, kansier, nazi, Alemannan, Hudiunan, problema, e di Tres Imperio, diktador

sòldá

• huzaren, cavalerie, tolbrug, dorrepaal, Den Haag, Oncko, Tweede Luitenant, mitrailleur, Wilhelmina, Adolf Hitler. E palabra ta Heldendaad

guera Mundial

• 15 di mei 1940; Hitler no ta manda einan i for di kaminda e ta, e por yuda su pueblo mihó; kasi tur pais na mundu tin di haber ku esei; e refinerianan di petroli riba e isla ta suminstrá kombustibel na e avionnan di guera. Avionnan merikano ku kombustibel for di Kòrsou ta bringa kontra Alemannan i ku hendenan ta sostené nan famianan ku ta for di tera i ta yuda unda ku nan por.

presunan

• Ta yama e prizòn ‘Hotèl Oraño’ pa motibu ku eiden ta tene hende ku stima nan pais, presu.

• Bajes = prizòn; gajes = hende asosial; glorie = honor, fama, splendor, grandesa, gloria. E presunan netamentu no tabata hende asosial, pero héroenan di Hulanda.

• E presunan a pinta e sifra- i strepinan riba muraya di e sèlnan, nan ta konta nan dianan.

Page 4: Manual pa dosente grupo 7 i 8 skol Fundeshi · Manual pa dosente grupo 7 i 8 skol Fundeshi George Maduro, héroe di movementu di resistensia di Kòrsou. Eksposishon i buki di lès

tristu i orguYoso

• Rei(na)• Kabayero• Balentia: George ta ataká Villa Dorrepaal

komo esun di promé, e no ta laga nan kumpr’é pa e por sali liber for di prizòn, ta drenta resistensia, ta warda riba su enamo-rada miéntras e por a hui, ta trata di hui bai Inglatera pa aya drenta resistensia, ta yena otro hende ku kurashi ku su mensahenan; Maneho: George ta guia su sòldánan na Villa Dorrepaal, ta pensa un plan pa desviá e enemigu, ta ataká e vila komo esun di promé sin hinka su trupanan den peliger; Fieldat: na su idealnan, mayornan, famia, enamorada, amigunan, estudio, reina i patria.

konMeMorá

• Mira potrètnan di e monumentonanAriba na man robes: Berg Altena; Mei mei ariba: Madurodam idem; Ariba na man drechi: Plaka konmemorativo Maduro & Sons; Abou: Monumento di guera na Waaigat

héroe di kòrsou

3. ”Ku orguyo lo mi konmemorá su aktonan heroiko”, e ta skirbi den su karta na momentu di e kondekorashon.

1. ”Kòrsou por ta orguyoso di dje”, tin skirbí den e partisipashon di morto di Maduro.

4. ”E ta héroe di henter e prizòn”, su kom-pañeronan di prizòn ta bisa.

2. ”Na memoria di nos kompañero di kampo”, tin pará riba e plaka na entrada di Madurodam.

salí For di hulanda

• estudio na Leiden, Villa Dorrepaal, kuminsa-mentu di GMII, intento di huida pa Inglatera, prizòn Saarbrücken, Dachau

• Mas o ménos 8.000 kilometer• Héroe di movementu di resistensia di Kòrsou!

presunan

• -Ta yama e prizòn ‘Hotèl Oraño’ pa motibu ku eiden ta tene hende ku stima nan pais, presu.

• -Bajes = prizòn; gajes = hende asosial; glorie = honor, fama, splendor, grandesa, gloria. E presunan netamentu no tabata hende asosial, pero héroenan di Hulanda.

• -E presunan a pinta e sifra- i strepinan riba muraya di e sèlnan, nan ta konta nan dianan.

S E F A R D I S C H E E G R O E G T V G E H L V F A U H S O J B O B E R O L I E R A F F I N A D E R Y R D U Z T G Y M N A S I U M E A T C A V A L E R I E M S T I Z A N H U C E T E C E L E J O O D S C J O R H R A R L E I D E N L A U C E R A A N A L U D E O M C B P F E H U Ç U A D Y I E B R O K R P Y B O D A T N L A T N E R B O U E T E T A O E T O Y E H D E D V G R A R E M N Z E S A N A R P O O R T J E L C U R Y K R A A Y A E N G E L A N D H E D D A N G F A A L I B Y S Ç A O V L I E T W I L H E L M I N A !

Anton papaJoshua

mamaRebecca

Yaya Maria Adam

BobOncko ruman muhéSybil

Solushon: Verzetsheld van Curacao!

Page 5: Manual pa dosente grupo 7 i 8 skol Fundeshi · Manual pa dosente grupo 7 i 8 skol Fundeshi George Maduro, héroe di movementu di resistensia di Kòrsou. Eksposishon i buki di lès

Recommended