Date post: | 27-Jun-2015 |
Category: |
Documents |
Upload: | cristinaelekes688 |
View: | 172 times |
Download: | 4 times |
Lect. univ. dr. loan ScheauUniversitatea ,,1 Decembrie 1918" Alba lulia
in
Metode activ-participative
scopul dezvoltirii gindirii critice
I . 6 - 3 - 5
\ c c ; r s t . j n i . ' l i r t i . r ; r g i r r t ! r r i i c r i L i c c i i r
i r : ' i r p r i { r - ' c i c ' i l i t i l t i t ' r ' i i t i i t t i r i ' l r r j t : r i c . t i i c . s j I . , s r i t . r l . r
l : r e l . rs i l-6 , J )coure cc r t tc todu de bu l .caz\ c l l
r r i t i r j t i l i c i r r t r o l cso t ' t t l u r ca re i rnp t r r l c c ias l t i n
r : ' r r pL r r " i dc e l i t c $use e i cv i . I ' ' i eca re c l c r
J r r l r : t cg tc o coa l ; i de ha r - t i e dup i ca re
; ' ' r r l t ' > ( r t r t i c i l c . ; i c t e . r t t t J i j c a r ra i j za l sau ac j r t c l
sp l 'c rczo lvarc o s i t t ra t ie prob lernS.- i : Decure ce pe coa la de h l r t re [ re c : . r re
c lev noteaz- l t re i ide i in Jegdtur i cu tex t r rJ
; , r r r . t l i z l t . saL r l r " c i pos rb i l e so lu t i i I a s i t L ra t i rpi 'o[r lenra prczcr] tat5.
- . i ; Dcor rece l iecare iCee este pre lucra t i
d c ; r l t e c i n c i p e i ' s o r i n e ( n r c r n b r i r q r u p u l u i )
l )up l r cc e lc r r i au t . r 'ecut pc fba ia de hAr t ie ce le
t re i rde i . u , - ' t i t ' i ta lea se dcsf i igoar i . in cadru l
l l i c i l u i r : t r p . as r tb i : f r cca re e iev iS i sch j r r t ba
l 'o ; i ia c u ce i la l l i p i r to teazd eventua le le
cornentar i i . in rbunAt i i i r i sau cr i t i c i aduse
ide i lo r ce lor la l i i n rembr i i a j g rupu lu i .
Act iv i ta tea se termin i in momentu l ?n care
f iecare tbaie a trecut pe Ia tot i membri ,grupuiui. La sf6rgit l iderul grupului strdngefoile. anai izeazd impreund cu menr briierupului idei le propuse gi elaboreazd strategiaf lnala ce ! 'a t r prez.entatA c lasei .
Z. A lgor i I r r t i z r t rc : l
. ' r i e l * ' , j j t r ; r r j i t i t r r i . r i l l ; r . r ( : r i r i t ; i l i i c j l c f ; r c t i e e .
. , lS r , i t t r t : j z . : t c l t l l l LsL iPL l l ' l L ' e x i s t . e n t i ' l i i t l t r i '
sc l rcn ic l t r ! i cc c ; t t ' c s l i J lc t ' i i i i t ; i t ' czo ivat 'e l t I l t l t r t '
s ; r r c r ru c j c l r . : c tL t C t l n f -o t t r l . .Pcc jagog ic i " i t t r
Ccr r : ; t ; i i r t i r r C, t ico . ,s . .a lgo: ' i tn r i i I 'e1 : rcz i l r i l i L t t l
r r r rp ; . i i dc sc l t c t t i c p i -oced t t t ' a l c . o s r r i l l j t Jc
opt r r r t i i s t :u tdard pr in parcL l t ! le rea c i ror l t sd
rcz t r lv l l q ) sc t ' i c t t ta i la rg l i t i c prcr [ r lc l t :c
asenr l l r t i t t r i r t " . '
i , ' ' ceei . l ce pr ive5te clasi l lc: . r rc l r
a lgor i l r t t i l r r t ' . l l ccare autor const ru iegte o l rs t lc i
c je c iusr f lc l le . Ast fe f , Sor in Cr is ter r in
. .D ic t i r inar r lc tc l t t tcn i pcdagogic i " i t r tp : . t r te
i i l go r i t n r i i i t t : r l go r i t r n i t l e rezo l \ / a i - c ; i; r igor i l r t : i dc idc t r l t l l c i r rc ; iu r Io ln l lo t t i l t . ,s i r t
. . [ 'cci l . ruogic" r 'ot ' t rcgte dc cr istet t ta i ] . ,s; lsc
t i 1 : r i r i d e l t l g t r r r t n t i : i t l g o l " i i n r r d e s r s l e t n i t t i T : r l c
l , l r : l lcJ ' rcr . i r i t r t r I t ln j de rc7.ai r ; i l 'e 'a prob jc ' l ' l )c-
Ior . a lgor i l r : r i de consol idare a cunost i in le lor .a lgor i t rn i c jc opt i t t t izare a rutor capaci ta l i i .a lgor i tnr i de creal ie, a lgor i tmi de prograntarea mater ie i .
in tunct ie de aces[e c las i f ic i r i i se observacA algori tmiTarea poate f i folositA cu succes in,or ice nroment a l lect ie i .
' L ' u c o 5 .
pr r r .9 -1C, . .1 'cr jugt - rg ic" Edi tur-a I 'o l i ront . lag i . IV9( ; ,
3. I f I ' i r i t l . \ tor l l l i l lg
l :u r t r ,u ra in c rc i c t ' ( c t i r r ro log ic in c t tg l cz l t ' )
l r ru in = crc icr - . s to l ' r t r = I i r r t t rn l i ) Sol ic i t l r
pu r i i c i ; ; ; r t ' ca c l cv i l t t r I : . r : ' t r t ; l l i z l t ; ' t t t t t t t t i t o t '
s i t r r l t i i ( l t ps ib i l t ' c l t l c ) . , s i g l r i c l l l l ' c l t l p t ' S l ' t c
r r l c r r t i l l c ; . r r c l r ; - rgs i l t i l i t i r t i l o r t l c t ' cz .p l v l t t ' c i t
i lcc .s t ( ) t ' .s i tu l r t i i ; l l 'o [ l le t t t i i .N4ct<lcl;r t-r t ' l t insLtl t ' t t t i l iu sc ghidclrzir t l trpir
r l i lua ; t r i t tc i ; : i i gcr icr i t lc :
l r ) C a r r t i t a tca dc tc rn t i t t i i ca t l i t a tc l r :
b) A t t t i r ta l 'c ; . t cVl t l t r r i r i i l . i t rdcc i r i i idc i lor '
c c l o r ' l a l t i -
I j tnpc lc r t tc todci s t t l t l ' t t t ' t t t l t to : r t 'c lc :
. .1 . Sc l t lcgc tc t t r l t 5 i sc I ' t l l t l l - [ i i sarc i t t l t t lc
I r re r t t : g t ' t t l t t r r i c l c tn i l t i t r t l 0 l l c l ' so ' l nc 'l . Se sg l i c i tu cx l l ; i l l i l t ' c i l i t t t r ' - t r t i t t t t l c l c l l t
rrr; .r i r- lr1: icl . ip l ' razc scLl ' tc 1i C.lr tct 'ctc. l i r . l r
ccp / -L l r . l i . L r t r r l u lp r i c lC i lg t ' ( . . . ) l t ; ; . ' c t l l l l r i r r c l c
I t r * ' 'Ch id r r re tod ic . inv i ta rea ac t iv i " MEC, Cons i l iu l
Nat iona l pc t r t ru Prcg i t i lea pro lesor i lo r " 2001 ' pag 3 l -
-31
I ' l r l r c l t r l sc co t l lp lc tc l rz i c lc c l - t t rc c lc r t
du l l l i c i t i l ' c ; . r t cx tu l u i cu respec tarc i t t t t ' l t t i i l t ) r t t c -
l o r i r r t l i c a t i i :/ l ' r ' i r t t t r l cadra t r sc c t l t l tp lc tc l t z l i J r j
. s t l l l L - tc lc cJcscr - i sc dc tcx tL l l l cc tu r l t t '
/ t \ l c lo i l ca cadran Sc co l l l l l l c tcaz . l t i i :
s c l l t i l n c n t c l c p c c : t l ' e l c - l t i t v t t t c l c r . ' . '
i r t t i r t t l l u l l e c t u l ' i i t c x t t r l t r i .
/ A l t l ' c i l c : r cz td r t t t r sc c ( ) l ' l l l l c tc l t z : ' i i i t
I t s c t t t i t t t ; l r i l c c x i s t c l i t c i r t t t ' c i t l c i l c
t c \ t l . l l u i s ; i c u n c l S t i n t c l c l t i r t c r i t - l l t t ' c r t l "
c l c v t t l l t i .
5. C iorch inc lc
l )e1 i cs tc o Var ian l . i i l I i l i s i l l t l i l i t l t [ r r - t i i :
storrtj i rts-tt Itr i. lrccaste l l lct(ldI. c:.rt 'c l)]: 'sj l l ]! l l '
i c l cn t i l ' i cu t ' c . r . t L lnor conex i i rn i log icc in t rc i t i c : .- - ^ 'lX ) i l t , c l r lO l r )S l t i t cu Suc( icS a ta t la inCc l l t r t t : l| - -r.r*a!|F.
:l,rr.ri. .lg_l_:f4^pl@. I'H ''
crrr tg. ,st ip!Clt l r . MCtOda CtOt 'c l i t l tc l t ' t l l t t t lc l t t r -
ncazi dtrpir ttrt lr l toarele etapc:
. .1 . Se scr ie un cuvint / tet t rd (c: l re
rur.preazi a l l cercetat) in rnij locul tablei sctl r l
runci fo i de hir t ic;2. Elevi i vor f i sol ic i ta l i s i -9i t lotcZt '
toate idei le. s inl ,agmele sau cuno$l ' in[ele Pecat.e le i lu irr minte in legitura cLl tc' l l l . l
rcspcct iv i . in ju ru l cuvar r tu lu i c l in cc l l t r r , .
t r igapclu-se l ip i i i r t t rc acestca 5i ct t r ' ; . t t t t t : :
i n i 1 i a l ;^ ?j . l t r t t t l l p ce le v in in m in te ide i no i ; i l "
poteazd pr ip cuv inte le respcct iye. c lev i i r t r r
t rage l in i i i l t t re toate ide i le ca l 'e pat ' : ' l t r
conectate:
I
I VI I I
I,it-
l
i1 tn iptc. lcgaLc dc rszulvarca utrc i s i t t l l t i i / z\ l patrulca cadran sc con:plctcazi ' l ct l
prtrblcrtlil c{)nturafc.:.. -- irt\:rlirttrra. .def ptijrsit di! rcfUdU.r ,
.1. lirtul sc inrcgislrc zit in scris, pe tlblll. iti.'ilc rnoralc pe cafc :ii lc ;'rot ittsttii
l t rJrchurt . v idco, reportof i rn. c l ' -v i i d in tcxtul anal iz-at '
l . Sc lasir o pit t tz. i i dc l-5 t t t i t t t t tc ' l lct l t t ' t t
r r$cz i l rc l l i t lc i lor e t t t isc . ,s i rccc l l I io t t l i te '
. 5 . Sc ia t r ; l c r l l r c l i c l c i l c en l i sc . i ; t t ' g ruPt t l
r :usc5tc cr i ter i i c le g l r l l ) i t l ' c i t lor ' l le catcgtr r i i -
s i r r r [ l r . l lu l ' i . c r tv i t r tc-chc ic , i t t r l rg i l t i c i . l l ' c t 'c [ ) l 'c -
z in t i r pos ib i l c c r i te r i i .
6 . Gruptr l se implr tc i r t s t rbgn ' rpur i ' i l t
l i r r rc t ic c ic c i r tcgor i i lc dc ic lc i l is ta tc . pe l l t l 'Lr
clczIaterc. l)ezbzttet 'ctt sc lx) i l l .c dcsl irStr la ipsa
1i in gr t rp i r l l l l i l l ' c . Sc sc lcctc : ' tz i t idc i lc
or ig in i l lc s i lu cc lc nru i i lpro i lpc de scr l t r l i i
l 'ezabi le per t t r t r probler l l f l pus i in d iscul ie '
7 . Se a l igeazi ide i lc rczt t l ta te de la f iecare
subgmp. in lbn l . le c i t n ta i var ia te 9 i or ig i r la le :
cuv i r t te . propozi l i i . co la. ic . i tnagin i , dcscne'
clntcce,- ioc cle t 'ol , pel ' l t l 'u i t l ' i cLlnoscLlte de
c e i l a l g i . " -i
4. Caclri lncle ,
Ca gi al te rnetode ale gandir i i cr i t ice'
nletoda cadranelor este o tehnica ce
presupune extragerea esenI ialului d intr-un
i.rt analizat gi aranjarea ideilor :'-lb fornta
unui tabel cu Patru cadl ' i lne:
L i l t c l l c c t l l,€g}.*rL r l l L l r v L l r t l ' s . .
-=.C
pr.ccl lr tc :rrtrcr.rr l i , c 'aLi l in c:rcl t 'ul lelcl i i lor . i . 'l - - - #
i lccf i-i 1r.',tttr'' rcactttal izurct crrptffir'
L
4 . Ac t i v i ta tca t se op l ' e$ tc ca l rd sc
cltuizcztzi i t t l l tLc idci lc sait ci l td .s- l . t l t t i rrs l i t t t i t i t
r lc t i l -r t p i lcot 'clnt i . " ' '
C o r t l o r r t t i u i I o n A l . D r t l t t i t t ' t t . . c x i s t a
c i r t cva l ' cg l l l i cc t t ' cb t r i c r cs l l cc t i t t c i t t u t i l i z . l t t ' c l t
l c l t r t i c i i c i t l r c l t i r r c l u i :
l . S c r i c ! i t o t c c v a t t ' c c c p r i t t t t t i t l t c
rc lL ' r i t t l r ' la te t t l l . t / 1 l t 'oLr lc t t t l t l l t ts l i t r
. c l i s c t r t i c .2. Ntr i t rdcca[ i l evahrnt i ic lc i le prroc lusc ' c i
. c l t l t t r l t t l ta t i - le .
Nu t , i opr i l i pani r l ' lL l ept t tz l t I l [ ( ) l l te
ic lc i lc c i l rc va v in i t t t t t i t l tc sat t par t i l t t t r
cxp i r i t t i l t t pu l a loca t : daca ide i l c re l t r za
s i r v i r t i t ins is ta! i ; ; i zabovi t i ast rprr i
tcrnc i l lar r i r cc vor api t t 'ca t t t tc le idc i '
L l i .s l t t i sd aIara cat t t ta i t t t t t l te 9 i t t t r t i1
v i . l n i . r t c co t l c . i t i t n i i r t t re i c l c i : t t t t l i n r i ta l i
n i c i t t t t t - t t i t u l i de i lo r ' . I r i c i l l t r x t r l
lcg i r rur i lor d t l t t re accstca. ' ' r
c i l r c s t rs ! i l r c acc la ; i l uc ru . No i l c l l c rcc l l il 'o r - r r r r r tc c lc tbzt t t imp dc c i r rc i t t t i t t t r lc
zu 's lu l r cn te lc dcscoper i te i l t i 1 i l l .Sc l i r t ' t ncaz i d in nou g rupur i l c i r r i t i r r l c
car .c t lczbat d i r r noLt problcnr i r i r r i t i r r l r r .
l i l r . n ru l i i nd , cJc c la ta i t ce l t s t l l . co l l c l r r z i i l c
l ' i r r l l c .I ) r . r r l r .s0r-u l i r rv i td rcprczct l tan l i a i l lcc l t r t r t
sr . r . r l t c ic Iucr l r sra prez inte c lasc i c t l t tc l t tz- i r r
luc l t rp t t t t i de grupul d in carc a l i rcut l )a l 'Lc '
7 . C u b u l
NIc t .c l . r , ' s te Ib lbs i ta in cor tc l i t i i l c i t t c r t t ' c
clorinr sri anaffie l iTirr:nrl i i i irr
I.g.Ugj-j-!**r11- gi-Ti"re,it. i'r pt'crtlulri I sc
rc it I i z.c ;rzit cl tl u it I ttc ru t'i :UIcr i i s t r - rd iaz l ' ' cvc l l i l t tc l t l ' r t l rcspcct i r
S r u d i u l l l o a t c f i r n d i v i d u ; . t 1 , i t t l l c r c c l t i s r t t r
i r t g rup de -5-6 Persoanc.p - I' r',r t L' s o t u I - r c a U ze' rz:4-r-t-t)-c-Ll U i ir-!- I r p--11 q!'r t ::
t i r f i r l cu t ' ru lu i notcaz i t t t t t r l c l i l ' l cL lv i t t tc l i
clcscr.ic. contltard, ernalizeaz.it. i ls()ci lrzi.
a 1r I i clr. argLllll ell 'cazia.
i r r c r rd ru l ac t i v i te i l i i l a c l l s i i cc l c ;asc c l r l ps
sc l )o t r lcs l i r ;ura J lc in ord inca dc rn l r i sus. l ic .
peptr .u c ; .1 act iv i l .a tea sa f ic t t ia i i l t r i lc t i \ 'a l . i r t
lunc l ic r lc I loroc, dupa cc s-Lt a l 'L l l lc i l l c l l
c u b u l .Potr iv i t lu i Ion Al . Dunr i t l t t l 'c i l l i7- i ' l r ' ( . : r
l lcc i r r .c i sarc in i inscr isd pe o l l i l r i i . r c t r t ' ' t r i t r i
v, izcazit tt rttt d to ztre I c :
l . Dc 'scr ie - Cunt arat i t?
2. Cornpari - Cu cine/cc sc i lsci l l l t i i rrr i ; i
dr, ' ci t te/ce dif 'era?
3. , , \soci azd - La ce te Iace sit tc gindclt i" '
4 . Anal izeazd - Ce conI ine. d in cc e l i rc t r t " '
- r . Apl ic i t - Ce pol i fhcc 'c t t e l '? CLl l l l po: ' l lc -
l ' i f o los i t?
6. . ' \ rgtt t t letrtcazA pr-o sau col l tra - E Lrtrrt
suu rdu? De ce?" '
[-r 'ctia se poate' incheia cLl e lalrclr: lrclt
ultei lucrir i de cdtre f iecare grLlp ce rl
rezol\/at Llna din cele $ase sarcini de lttcru - ce
poate l i afigata in clasi pentru a fl studiati in
in t reg ime.
'-)')
Ia .
( r . Ct ln t ro t 'cr .s : t : tc : tdcr t t ic i
Asclt t i t t t i r toa.lg--q-Ll I9,t9?ya dc disctrt ic 5i
l irri l vl6'' i .t.,, it... ci;i; i i-"ri 'c[r]re' sit
r.r . ! .rLlprcptezL. l l fo sas coptpl l i rei l , l . ' l ; . rr gi
.'rrffilitrii.r.ii ii.'nn,l..c sc lttct'cazi pc g''prr'i
clc 4 c le v i . r r rc tOda controvcrs. r icadet t t ic i t L t t 'e
i lr . 'pt .-
s-co1l - $olul ionarea tt t t t t i sut ' t f f i -. .:-"*"---
controversat . Metoda se desl i5oar i d t rpa
rurrn i ton l P i l$ l :' . / I)rol 'csorul prezintd clasei t l l l strbiect
conLt 'oVcl 'sat , impat ' te c las l t dc e le r i in
grupur i de c i r te 4, apoi pune o in t rebi t re in
lcgitr-rr ir cu subiectul prezentat ( intreb:trea
are ur t r ispt tns inchis- da sau nu) '' /
E lev i i unt t i grup de luct ' t - t se impart in
c' loui perechi astf 'el incat o pereclte
irrqLnnetleazd pro iar cealalta colt tra
s u b i e c t t r l u i i n i t i a l .
/ Cele dtltra perechi dintr-un -g,rLlp realizeazir
o scLlrt i dezbatere care se f inl l izeazi ' cLl
iden t i f i carea tuturor at ' -qumentelor
srupului . atdt cele pro cdt 9i cele contra '' /
Perechile ini l ialu' se despart' f iecare
nretnbru al grupului forntdnd o noud
oereche cu un eiev dintr-un al t grup dar
' i **+ "Ghid uretodic: Educa[ ia c iv ic l - curr iculurn 5i
pregir i rea profesor i l#" MEC, 2001' pag.2li Dumi t tu , Ion A l : , ,Dezvo l t l rea gand i r i i c r i t i ce 5 i
inVi tarea el ' ic ientz l" Edi tura de Ve.st . Tinr iSoara. 1000.
aDezvoltarea gandiri i crit ice i iEdi tura de Vest. TirniSoara- :000-
5 Dunr i t ru . ton A l .inv i ta rca e l i c ien t i "
J r a g . 9 l
l '
(pag. 74-75
t l . Cvin tc tu I
I ;o los i to l t rc i r r spcc iu l ?r r cudnt l
c l i s c i l l l i r r c l o r u r n i t r r i s l , c , m c t o c l u c i , i n t c t u l u i
t)r 'c.sLl l)unc rczunr:.u'ci l unui l ' r ' l tgrt icrrI r .rrr.r l iz.t tL____
__:F
- l{nL c., t l j l t l l j ] : ' j l_ Ll] t :^t _l)ocl.u nt cutel \ct ' .sLu' l
cl .rrc s;. i : .r i l l l i t r t- l t t i t t t tarca stt ' t tcl . t tnt :
: . .1) r ' i r r tu l vcrs c : r rc dc l 'a1 l t cstc Lur .s i r tgur 'c i r v r . r r t l - c l r c ie (c l c c lb i cc i Ln t subs lu r t t i v )
rc lL ' r ' i t o r l u s r rb i cc tu l i n d i scu t i c .r A l r l o i l e r \ / c rs c lo r r r ta t d i t t do tu i c t t v i l t t c
( lc i . icc t ivc ) ca l 'e descr iL t ccv i t .r \ /crsu l i t l t rc i lc : . t . c .sLc l i l ' t tu t t t l in t rc i
c t r v i r r te ca rc c . rp t ' i t t r i t uc t iu t t i ( r ' c r l l c dc
t ' [ r i cc i l a gc runz i r r ) ./ r ' r l pr t t ru lc l t vct -s c l 'o t 'n tat d i r t l l l i t t 'L l cLtv intc
5 i cxp r i r t t i t sc r t t i r t i e r t te l c e levu lu i l a ! t i deprob le r t ta . suL l i cc tu l i n cauz i .
r L i l t i r l u l \ / c rs cs tc f ' o t - t r l t t t o t d i t t t r ' -un
c i rv l i r r t cr pr i tn i t t t l escr t la problc t t tc i . " ( '
Sc c'onsta[ iTit ]L; l cr i pi ir t tr t l vc; is lstci ait l i r i
l l r l cz i c i . l l do i le l \ / c rs cs tc o desc r i c rc a
s i t ru r l i c i d i r r t cN tu l i n i t i a l . a l t r c i l c r t vc r ' . s
l t rcz int i t lc t i r rn i lc c lcs{ i t . ,sunt tc in tcNt . a l
l l r t ru l c l t vc rs cu l l ' i r t c l c . sc t t t i t t t e t t l c l c e l cv r r l t r i
i r r lcg l i tur i i cu ceea cL ' e l c i t i t . i l r u l t i tnu l vet 's
s in te i i zcaz l cce a cc cs tc cscn l i r r I i r t
l l 'ustrt tett t t t I l l rczetl tat.
9 . l ) i scu t i : r
w' \ IJazl ta pc cc) lnut l icarea dircct i t prol 'esor-
elcr, $i eler,-elev, nretoda disculiei f ' l=tlt lggzAconrunicarea in cadrul lect ie i dar i i g i
i * ' ' e - - -
'
fre'getegtc _p1 eleyi pentru col' l tportatrtetttuldellilqatic deoarece oric-e- pgnct de vedere,r .Ur i . ascul tat gi respectat. chiar dacd nusrrrrtenr de acord cu el pif,silll se realizeazddupa urt t tatoarele etape:
l . ' . .Reanr in t i l i e l ev i l o r regu l i l c ' de. l
c l rscu l le :, / ascul ta persoana care vorbegte:'/ r,orbegte cdnd i1i vine rAndul;/ r id ic i mdna dacd doregt i sa spui ceva;,/ nu intrerupe pe cel care vorbegte;
6 Dunri : ru. lon Al .invi tarea el lc ientd"pug. 9 I
,.Dezvoltarea gdndiri i crit ice giEdi tura de Vest. Timigoara, 2000,
cr i t ica icJcca g i nLr J)crsoar ta ca l 'c 1)
cxpr inr i ;r tu r ide c le ce spl rne colegul t i ru :
i r tc t r ra. jerv i t - l i co lcg i i s i r perr t ic i l tc l : r
d i s c u t i i .2 . Aran ju t i c lcv i i i r t cc l ' c s i . lu sc t t t i ccrc s t
. s t i r t i i r r r ; r r c t r r t r c t r c i l l c t t t r u i t t t t t l d c l u d i s c t t t i : t
i . l ) r ' c z c r t t u t i s u b i c c I t t l r l i s c L r t i e i J L r
c l i t r i t l r tc . ,s i i t t t t ' -u t t t t tod c i l l 'c s i i inct t t ' l t iczc
cx pr i nu l rcr . l idc i l t l r ' .1 . I \4oc lc la t i c l i .sct r t i l r . l tv i l tc l gr i l r r .s . l
o r i cn ta l i c t , t su t r t i l i t l r t c t ' i i s l l t t t t . s t t r i l c c l c t i f r r : ' .
fac i l i lunc l cxpr i tnat 'ea l tunctc lor de \ rc(L ' l ' i '
. i ; lc r i tc ; ; i lans ind i r r t rcbar i c l t rc s i l ) l 'o \ ' ( ) i l iccon t i r ' r . r l r c i l d i scu t i c i . Suges t i i :
, / l luncf i in t rcb i r i la care pot l i dar tc t t t r t ir r tu l tc rus l lur isr - r t ' i , ev i t i r td in t rc t r j l i ic
I cr.r r i ispttt isuri da saLI rt t t :. / l lcntnr l apro l i rnc la problc tn i . r pusr i i r r
r l i scu l i c ad rcsa t i o in l r c - t ra rc dc uc r r r r l .I)c cc crccle t i a.sta'2;
/ alur'cir--l l iscu-i-iri--i ir -l l ir ' ictirr
cfrr' l s:il )crnr i t i r o cxplorzt t 'c c l lc ic l t t i i a pro[ ' ' ic -
r r ru t i c i i u l ' l o rda tc . u s i t r r l r t i c i i t t u r l i z l t l c
t r t i l iz ind o g i t t t ta vat ' iu t l i dc i r r t rc [ r r i i ' : .
c r . rnr ur ' I ' i : Cc s-u in t i i r t tp l l t ' / Dc cc s- .1in tan tp lu l as ta '7 Se l )L t te i l i r r tA r r t l l l l ; il l t l c l ' ? Cur t t ' / Ce a i l l l i r cu t tu i t t t t " - r r
lust l 'el clc si tual ie? A t irst corect ' .) l ) .- '
cc '? :' / l co rdu ! i e l cv i l o r su l i c i cn t t i n tp de re -
l )cc1ic per t t ru a- . ,s i orgat t iz i t r ispt t t ts t t -
r i l c :' / nu perrn i te l i t t ronopol izarea d iscrr t ic i
clc ci tre anLlnri l i elevi . ,si i t tcura.jal i p. '
c lev i i t i r l i z i sa par t i c ipe la d i scu l i c :, / lbrnru laI i in l . rebar i carc presui )u: ]
aru l iz l t . s i r t l .cza Si evaluarca c lcn lc ' t : --t c lq r s i tua l ie i ;
' / i " . * td [ in r r iod pozi t iv l )ar tea JcrirspLurs carc este c()rcct l i .
I0 . Eseu l\ .
- ' h ' ^ , . Y' ' i Fo los i ta r t ia i a les in cadnr l d isc ip l ine lcr r
uman is te , metoda eseu lu i es te to los i toa l ' e in
act iv i ta tea d idact ica deoarece permi ie e lev i l r r r
sa-g i sus[ in i ide i le personale in le-edtur i cu t )
anurn i t l idee. .
. t 0
t *** , "Chid rrretodic: invi tarea act iv i " N' lEC,Nat ionul pentru [ ) regi i t i rea prol 'esor i lor . ?00 I .
C o n s i l i u lp a g l 5
+
. .Fazc lc e lnbora r i i r t t l t t i csc t r 9 i cx i t l c t t l ' r : l c
ntctodo I o*qi ce P l'es Ll p Ll se :
I . c l r r . i l lcar .ea et lL tn l .u lu i ternc i c le Lret ta t :
/ i r t t e legerea cc r in fc i p r i l i s tab i l i r ca
sc t t s r t l r t i p rcc is a l p rob lcmc i l )L l sc i r t
d i s c t r t i e :
/ inc l . rc l | i r rc t r suLl icct r r lu i ?nt r ' - r t r t i t t t t t t l l iL
c o t l t c x t : g i r r d i r . c a t t t t t t i z i t t t c l t . . c l - l c l c i ti s t o r . i c l l . c r t t . e t r t l i t c r . l r r . s a r r l l l c l s t l | l c '
1 . I ' rcgei t i rca abord i r r i i :
, - i c l c r r t i l l ca rea cu l i t lS l . i r r l c lo r c lob inc l i t c
l l c l s i b i l c ] c l . r . u c | ' i | . i c a | . i r r t l . i t I a l . c asubiectu l t t i . a a l 'gL l l l lcntc lor ' l leccsal 'c
in tc rnc ie r i i i c te i l o t ' . L t cxc r t t l l l i l l c i r I i l o r :
/ s tab i l i r c t c i i r cc t i c i r c l l cc t i c i pe rso r ra lc .
i . S t a b i l i t ' c i t p t l t t t r l t r i c s c t r l t t i :
/ sc i l l toct l lc5tc in i t$ i t f c l inc i t sa
c o l . c S [ ) t l l i d d c e r . i n I e i c l e c o n l p i e t i t r r d i r r c ;/ csLc t tccesi l l ' pc l l t l ' t t a as ig l l ra r iqoarc ; i
cocre l l ta redi tc t i t r i i ' prect rnr 5 i pentru a
c vi i riaiir.rtEl'i I e de-l it-subi ec
. , , t t r t l . t ' e [ r u i c c o t t c c p L l t c L l t t n c l t d t ' l r l ' i g i d 'c i ca o schct t r i d inanr ica i '
/ l l r e c i z c a z d d i v i z , i l r r t i l c r r i a r i l l l c l t r c r ; i r i i
i i ic lce l pr inc ip l r l i r cc sc c ' lczvol t t i in
l ' icclt l 'c
J . Red; . rc l . l . t t 'cu esct t l t t i : :
p e l . s o n a l e c u p r . i v i r . c l l r s t r [ . l i e c t u l t r a t a l ' ,l ' i l [ )o l ' ta te l t t r tnc i c i r r rc l este cazul Ia
ide i l c a l to r i t '
/ , l r tcr l t t 'ea se structtt t 'cazi pc trct l l lalr l
p l t l i - in t roc l t rcere ' dczvol tare ' cot tc lu-
z te .
I I . Exe rc i t i u l
Metoda tracl i l ionala de predare fblosi t i in
cadru l d isc ip l ine lor rea le , exerc i l iu I arc ca
scop real izarea unei sarcini c le lucru in mod
,.p.ru, in vcderea fbrnldri i unor deprinderi de
rL'zolvare a opcraf i i Ior"
. . i , ' , general , exerci l iu l contr ibuie la f ixarea
gi consol idarea cuno$t inlelor pr in operarea cLr
. t . . pr in apl icarea lor pract icd, pr in folosirea
lor in vederea rezolvdr i i unor sarcini concrete'
pr in formularea unor depr inder i de rnuncd 5i
irdsaturi de caracter, in concluzie stimuieazit
L .
M c t o d l r p l . c s L l I ) L l | l c L : ( ) l l t l l c l t . l t t . e i t i n t t . c t l t r l
c lcv i carc at ra l izcLtz i t i r t tp t 'c t t t t i i t t t t tcxt ' cxt t " tg
( ) scr ic c le ic lc i pc ( :a l .c lc . l l r .cz i r t | . i r co lcg i lo l . .
Mctt lcla pl 'esupLll tc t ' t t ' t l i i tol ' l l pLl$l: '
/ . . E lev i i l i l r r r rcazt i pct .cc l i i ; i r r t r -un t i t r t l l t l ; ' t t
(3-4 nr i t t ' ) l ' iect l l -e e lev ' d in [ iccr t rc
-per:eche,--scr ie. dcs p1 c-- !!11 -{ll-!l]llLt-:gt't.. :l-:
i i c l ap t , a r11b i i e l cv i r i spund ind iv i c l t l l l l l r r
u , ' , r . , , ' , ' t i t . i n t r e b l r r i p r c g a t i t c c l i r r a i l r t c ' ! l cprol'esor, .igrtb'1ii
tt-.-lUti!-tl rniri lltrltc':':Plll':l! | r1!l'!ll!l: cci ,rrri/ Cfn i i
- l iu tc t 'nr inat t lc sc l ' ls '
p l l r t c l l e r i c i t csc ' t t t t u l i r l t u i l r ' t ' i t s l l r t l t s t r t i l c
5 ico I rv i11 . l$ ! l11ar r t t r - r i r l i s l ) t l I lScOl l l L l l ] c i ' l l . csR irrcciirif itaei lc *r' irrcluror'.
/ pr.olcsoi,,t p,urgJJxr...chi (in lurrciic tlc
t i t np t r l c l i spor r ib i l ) s i t ' cz r t t t t c ' i t t t i l t t ' J ' "
s c c t r t t c l e l . i c c a r c , c o i r l r l r t r t r r l d i s c t r t i i l t r l .
PL ] ] .gg$ iconc luz i i . I e - l l r *T i r ' _a | r l r i i r r r sparl.Gt: i i , de cbmun acot 'd'"
I I -*- '
a.
i l c r i v i t a t e i t c l c v r r l r r i s o l i c i t i r n c l L r - i c l t l r t i r t t c l c c -
tual 5i l-tzic."')
Col r lbr l r t , -Pcc l i igogie i " l t r i Ioan Bor t t r t5
cxerc i l i i l e se in rpar t i n f u r rc l i e de c lou i t c r i t c r i i :
dr rp i r . f i t r tc l i t t pc cLt l 'c o indcp. l i t tc 'sc. t lvc l l l :
exe rc i l i i rep rod t rc t i ve , exc rc i t i i c t -ea t t r r c t t
p, ' t ' r . . ,1.r ' ,1 .sincctic: cl tr lr i r .alult t t f i t t ' t t t i t t ' i i
t lc l t t ' i r tdat ' i l r t r avc l l l : cxct 'cr t i i c lc i t r i t i t ' t ' ' " '
cxc l . c i t i i cu r -c l t l , c $ i cxc rc i t i i r cc ; . r l l i t r r l i t t iVc : r t t t
dc t ,c t ' i l ' i c i t t 'e . l "
l Z . G i i n d i t i / L u c r a t i ? n 1 l u ' e c l t i /Co t lr t t n ic:t I i
13. Ghic lur i le c Ic s tud iu / inv i t t : r re
' / ' t
' A lbu l .scu . lon : A lbu lescu, Mi re la "Predarea $ t
i n r . i | a r e a d i s c i p l i n e l o r s o c i o . u m a n e ' ' E d i t u r a P c . l [ i r o m .
M e t o d a g l r i d u r i l e d e s t u d i u / i r r r ' i 1 l r eeste util2l]- iLry4Jat'--e-a- sel-llidirijata si'rtr irt
inval-a;ef, independetrt ' i deoarece presupLll lc
coordonarea invaf i l r i i e levi lor de c ' : ' i t rc
p ro l . cso rcua . i t t t o ru lL l l l o r se tu r i de i r r t reb l i r i i t t ,l ega tu racucon I i t r u tu l i n fb r . r r ra t i c l r l a l . I \ , 1 r - ' t od lorlruoun. dotrd activi-tali realizate de clevi:
)::---:: r
(ci l irea unui text; qi( rdsPtttts\ - " " - -
t ' - - - - - - * '
e Nicola. loan ,,Pcdagogie Scolari" Editura Didactic 'r 'sr
Pedagogici, Bucuregti , [980, pag' 277it- gJif is, Ioan ,,Pedagogie" Editura Al l ' Bucureit i '
lgg6,pag. 158 , 'I t DumTtru, lon Al. , .Dezvoltarea gandir i i cr i t icc-9t
invirarea eficienttr" Editura de Vest. Timigoara- 2000'
pir-e. 7l _i:
l a : ; i . 2000. Pag. l6 - l - 164
ir(f rc.sate cle prol 'esor'. Obligzttoriu rrispunsuriIclzr intrebir i lc aclresate dc prolb.sor ' .sc gzi .scsc i r rt e x t u l p r i m i t d e e l c v i .
, , i r rv i ta rea g i r idata es te c l jc icn t i r z rLur rc icand :
,tg€lil,fg,_ sEDIFc-l ilcT pc c,,,-c ,,ttifipo i l tc nu le-ar f i ses izat ;
) invi t i r la efe ctuarca Lrnor opcral i i c lcanaliza, cornparare ;i. cvaluare, a unor-operat i i c le qgandire cr i t iqa inteleasi c i tgan di rc dc ti pluptr: io-r:
l .sctul clc intrebdri constituie p!Ug_[^ _ cl.cpl:g.llg pentt'u discu lii/tlc haLeri salrpentn-r real izarea Ltnor r i lspun.sur i scr. isc.cotnentar i i . cseu r i . " I 2
11 . Gt 'up : r rca c l cv i l o r i n I ' u i r c t i c t l c: r t i t ud ine : r /poz i t i a l i r t r i dc o I r -ob lc rn r j
f 'q_losi toarc in ca;:ul unor problcrne contr-over.-sntc, nrctocl l presupune giup. i lea Clbvi lor- intrupur i c l i fer i te in f r incl ie dc r i rspunsul lor laproblcnra pt is l : t in discut ie.
Confbr rn lucrdr i i , ,Dezvo l tarea g ind i r i icr i t ice gi ?nvafarea ef ic icntd" rnctoda gruparcaelevilor in funcgie de atitudinea/ pozit ia faticJe o problernd , ,presupune parcurgereaurmdtoarelor etape:
l . Prezentarea une i tentc , a une iproblenre care susci td discuf i i , controverse gi
I
/cxpnmargL_ unor opfiuru .-_p_ltygSJ soiulia.lrr_gt.i"o.
2. Elevi lor l i se cere sd scr ie, intr-un t impdcterminat (3-4 rn in . ) , c6 t mai n tu l te g i maictrnvingltoare argumente in favoarea opfiuniircal izate gi argunrente impotr iva al ternat ivelorrcsp inse.
3. Se sol ic i td gruparea elevi lor l in funcgiede pozil ia adoptatd: cei carq sunt pro segrupeazd intr-un colg al sdli i de clas6, cei caresurrt contra se grupeazd in alt colg al sdli i , iarcei indecigi ramdn in rni j locul sal i i de clasa.
4. Prezentarea, de cdtre fiecare grup (prosau contra) a argumentelor propri i care susfin
rr Dumitru, Ion Al. ,.Dezvoltarea gdndiri: crit ice gi
invdgarea ef ic ientd" Edi tura de Vest, Tinr igoara, ?000,p:.r-e. 79-80' Dunritru, Ion Al. ,,Dezvoltarea gdndiri i crit ice giinva[area ef ic ientd" Edi tura de Ves[. Tinr igoara, 2000.png ' 8 l -82
, - 1 .
ytoz. i t ia lat i tucl inca adoptat i r . Acc-st lucnr scrcalizcttz.ir printr-un purl.eitor dc cLrvint lr lcs rlcn'rcn' lb i ' i i f iecirrui gr i r11.
5. Dupa i lrclrcicrca clcr.l 'satcri i ciu'(. Lrcorrclus Ia .stabi l i rca Lutor ;scszi l i i -ar ' r i f f i ]; + -
I rcc l rc ' r l l 'L t l l t rcbuic s i r -p i prez inLe c l j t r iur ic o r t r p l c t . , s i s i s t c l r r z r t i c a r g L n r r c r r t c l c c i l l . t ' l c.sr rs t i n lx lz i t ia adol t ta t i r .
(1 . In I i na l , sc poa te ce re c l cv i l o r c r r s l rcx l r r i r r re , l ' iecare, in .scr is , poz i t ia propr ic . ,s ir . r rgunrcn tc l c ca rc -o sus t i r t . " l 3
15. In te rv iu l ?n t rc i t repLe
l l l rzata pc co labci rarca in t rc c , lev i lnc. r t r t l i tirttcr' irrlrri i 'r Fffi*; r;zrli.crrzrl irrgt 'upur i c lc t l 'c i s i rL t l )z l t ru e lcv i in care l ' icc l r r .ee s t c i r r t c r v i e v u t d c c l e v u l d i n ; r i r r t i , r l u i . , s i i l r uin ten , i cva pc e lcvu l dc c lup i i c l . A . ; t fb l i r r r r . -ungrL rp a lc i tu i t d in t r c i e lev i i n tc r r j u l i r r r r - c i
Prsu l I : Pr inru l c lcv i l in tc rv iev iuz_r r pcce l c lc - l l do i lca c lcv in t imp ce a l l rc i le r r c . lc ' r .notcazr i pr incipaieie idci
Pasu l i l : A l do i lea e lev i l in rcrv iev i : rz : ipe ce l c le-a l t re i lca e lcv in t imp ce pr imul c . le vnotenz i l l r inc ipa le le idc i .
Pasu l l l i : A l t rc i lea e lev i l in tc rv ier i : rz lpc pr inru l e lev i l r t imp ce a l do i leu r . !e r .noteaz i pr inc ipa lc le idc . i . \ .
Apl icat i r la c lzrsd nrctocl i t incel tc- iu \act iv i tatea prol 'esorur lu ' i care aduce in discrrr ico probrleulz-l ce trebuie solu!ionatir dc gr_r_q2ur-i lede lucru a lc i t t r i te d in t re i sau pat ru c lc [ i .
- ' ---''Dupa ce f lecare grup gi-a conl .urat solur iu
la aceastd problemd incepe interviul in rreitrepte dupd nrodelul prezentat mai sus.(Decagrupul este alcdtui t d in patru elevi se lucre;rzr iin perechi, acegtia intervievdndu-se recipr.c-rc.)Dupa ternrinarea interviuri lor se elaboreazi osolutie t ' inala a grupuiui ce va rf i comuniceriprofesorului g i celor la l [e grupuri de lucru.
Act iv i tatea se poate incheia cu odezbatere asupra solul i i lor avansate degrupuri le de lucru.
I 6 . Invest iga( ia comunl
Asemdnitoare metodelor l in ia valor i i -gruparea elevi lor in func[ ie de -at i tudineai
. t ?
A s e r n ir n i-r I o a re_ r ri c t ode i_ I i ni a v,al ori i_c1a r _ - -trclrtc se realizeazi in trci-pagi.,- -
I
I
i
6
pozilja faln de o problernl 5i retcaua dc r li.risltttt si ttllc lucnrri c'urc ltr autr :l
discutii. r.l.retoda investigalia' conruni- sc ./rictrtc? inlrcbtLrca incLtt'a.icazZt idec:r iri
;;ii1lr "-tiqtrlCn
g'iip-.q..irgo-r*ii ..rt ','' 'cliunile srtnt clc fetpt rczultatul tur..'i
pi.Grpi-p." i,rti"Ueiif "
p" "oi"
l.' ,u:r.r.nri. .lege.i s:ltr strrrt inlluentate clc Itrpttrl cri Irti
Metoda incepe cu ac l . iv i (u tc i l l l l . : : t les cca nra i b t rnd zr l tcr l ta t iv i p t ls i t r i l : i
.pr t r l 'esoru lu i care inmdneazi c lcv i lor un tc \ t . .1 . / i ts t t ' i t t ( cr r i t ' t r / ( lc u i . l i f t iar t t t r : ' :
cc vr r l ' i unal izat ( ind iv idui r l s i ru in gnrp) . t : ; / /a l t la . t i t t r t t l i i " ( ' lc o t : i cc i t r s i t t : : i
'I-crtLrl trcbuic alcs cu griji Pcnt|u I liria loc lat'\(,.tttd r("\l). 'Llit '(i / ('a u^i li tirtrtit :: '
r r r : r i r r r r r l tor in tcrpret i i i i . ' nLr nc i l l l : j t i l l i t r t r ' t t , r : ; t . / t ' l t la .s i t t rc t l i t ' , ' In t rcb i i r i lc : : l
. , i r , ,* i i . i "-r i i . t)ufa ' l" . turur"u
tcxtului. . i t r tr l srr t tbscrvi irrr in cc 'r isuri i clr ' \ r i
prolbsorul a(jrc-seaza grupuri lor de lucru 6 l ' t r loscsc ctt tpatia irr anunti tc si tual i i ' i rr cc
scric dc intrcbir i . I ldspunsuri le 6.te Ia accstc rnistrr l i p.t idcnti l ica altcrnativc'
']r*l*Lo*"i. sir,-reprezir-rte rl"ffii't 1i'rr,I .,.
.1 '/itst drept / ulrucr,? / /it'rl,1|1esit'/ D.,l ;t.'
"t-,r;;rd" I'_914 du14_99 ac.riQi-t..t;.g intrebi-rrilc' urnrirclc stadiul dczi'olt:'trii
DrfiG;; ,espe"Wa. p" nlargillea accstor Inoritlc""'
f f i , ,n*r i . la 'niul lul clasei se organizcltzi tr
clczSttcrc gc.eral i i ' carc adcl i l i i l icci 'ci f I l l . i rr ' I i t :r .c:r p' in t lcscoperirc
solLrt i i rrcbtr ic si aducri argunrcntcj in lu'olr lea + l
ideii sustlnute ( ar 5i sir aclttcit I l\plllcltl ascln ltlliitr )arc tnctodci prolrlcrtl't
cont rAlrgur] lcnte idei l r r susl int l tc dc adcpl i i t iz i l i i . i r tVir t l : rca pr in lcscopcl ' r lc prcstrptr l r '
cclorlalre soltrlii prezer rtate----l0 carc elcvi i t rcbuic s i c lcscopcrc posi l ' i l "
l 7 . i n t r c b i r r i l c
d
s r l l t r t i i .irrvlilurca .-gin dc'scqlo irc sc l1(r:llc
IJ zara l)c ruaieuricn socraricii. nrctoda r9!]!L!- i:1!144ltt, -*rrci-caid-i:iciirl
nr.ru,ru,.,. ,'i,., ,", de intrcbirri adrcsatc cf6ii,5o,rr,i-iiii*aga activitate iar proll'strrttl
elcvilor. itrtrcbijri czrrc si ii provoaii: pc' doaf ulllliirc$tc dcslhqurarca accslcla: iill
u."S,io io dezbaterea anunritor pioblenre. Din c1!1ig,- rrru.ci. ciind prol'csortll, coordonc':t::l
pun.t d. vedcre psihologic, pedagogic Ai i r f f ia rct iv i tatc i rnpir l ind elcvi lor sarcir t i
s.r . io logi . sunt interzise dora' .ot .goi i i d. de I t rcru, dar . iut i rndu- i pc ace5t ia s: i lc '
intrcbir i : I 'ezolve pr in sugest i i 9 i indical i i '
2 intrebArile cu rdspuns inchis. care ol'eri ..in l'r'rnclie dc relalia cc se stabilc'5te intrr'
c levi lor un rrumdr I imitat de ralspunsuri . de ct l l lo$t in lelc- dobi indi te antcr ior f i celc crt ic
.obicei doar alegerea uneia dintre vari- urnleazi si lie descoperite 9i ilrsu5ite' ptttcnt
rntele da sau nu. dist inge unuitoalele t ipur i de de'scoperi tc:
.,. intrebarile cu raspuns direclionat' ce ' il ' Descoperirea inductivd: pe lrilzJ
incearci sd induci elevului un posibi l cuno$t inlelor part iculare sunt dobindi tc '
I.napunr, de obicei cel dorit de prof'esor. ctlllo$tinle cu un grad nrai nlarc Je
..Lista de intrebdri care stinruleaza genel'lllitate'
-udndirea critici: - {2' Descopelirea dcdtrctivi: pornind d'' l;r
r Ce s-u i r t tdntplur? Intrebarca i i a jutd pe cuno$t inlc cu un g4ad de gcneral i tate mart 's" '
e l e v i s i c l a r i f l c € p e r s p e c t i v a a s u p r a a . i u n g e l a c u n o S t i n l e p a r t i c u l a r e s a u c u t t n g r l Jcazului Ei ne asigur i cd tol i e levi i iau in de general i tate mic '
considerare acelali eveninrent. 1 3. Descoperirea transductivi: . se bazerzi
i De ce s-u intdmplat? Trebuia sd sc pe 'relagii
analogice .inlt:..f,ttii de d:rte
int1rnple? intrebdrile incurajeazd infelege- (ralionamentul prrn analogre). -
rea cauzelor gi efecteior'
faca? Au r)rut itntr-adevdr sct-l .faca?intrebarile creeazA posibil i tatea de a se
deplasa accentul spre cdutarea nlotivelor
i nter ioare sau a'caLlzelor.
r ? a -
l '
" - - - -Gl" 'd t t*odic: Part ic iparea lcol i i la prevcnirc:r
qi conrbaterea tral icului de f i in[e unlane" OIM $i NIEC-
2001, pag. 25-26r ' j A lbu lescu, ton : A lbu lescu ' M i rc la - 'Prcdarea $ i
iuvi larea discipl inelor sclc io-unl i . lne" Edi tu11 Pol i r . rnt .
f api . 2000. pag. 146-147/
19. . locu l r lc ro l
Mctoda jocului c le rol l rc lu bt tz l i t lccucon I 'orrtt cdreia se poatc invir(a .,si cl inin tc rpre tarca une i s i tuat i i rcu lc l ' lL t c lour t l inpreleger i le sus[ inute cle prol 'csur ' . u\st l i ' i . i r ri rc t iv i ta tca la c ias l e lc r ' i i .s r r r r t f f i Gi1,.:.ft ' ._t gLg o situatic r-cal: l srtu irrrlqirlrr ir- 11:-pgalgI rezolvata in ni i r i r r rul tc nroclrrr i . t l l . ' r ' i it f e b u i c s i g i s e a s c a . s o l u l i i l : r p r o t r l c r r r c l cr id icate de si tua( ia intcrf i t ' r r i f i r . Sc r ' . 'conr l l rda i l16 los : i le r i . c le-ob icer , a-s i tunt i i lo r c i r rc r ic i ica Iprob le lnc r lo ra le pcr t t r r r i l vcc lcu .so l r r t i i l c !propLrsc dc elevi lu t tccstc [ )r ' ( ) [ ) lct t tc.
Mt: tocla. jocului c ic rul l sc r lcsl i rSoi tr i i r i r rpl irunndtol l rcIe el i toc:
. r ' i , aborclatzi.Mc toc ia . l a ca rc par t i c ip i r to t i c l cv i i . t i l r '
. ,s i ; r 'o lbsoru l . pc l rnc. ; { .c dc l l lcc t in ' r r unui tc \ t
; i sc l ' tazcaz. i t pe conrp lc tut 'cu i r t cr r ic tc l r t r r r r r it a l l c l c t t cJou i r rub r i c i :/ i r r l l r i n r i l r -L rb r i c i i c l cv i i t t o tc l t z . l i l r r ru r i t c r t t r r l
l u l cs r l i r t t cx l . ( l i - i t -u t t t c t t l u l e l l l ' c l c - l t l . l : t c t r tc c l r n l r i r n u l t ) .
/ i r r { .1 c lc lua r r t l t t ' ic l t e lc l ' i i n( ) tc l t / i lc t l r t i c r t t :u ' i i Jc Jac r r t c i r t l cs i r t r r r i c r . rl l ' l g r t t c r r tu I a l cs ..Sco!u l l r rc todci cs lc cr l lccru 'c . ' lc r s i r
poata nt('tiv g--jl_1lc,s uclcll_p,.11,1;. ll t 'c .s-r.tqanc l i t i n r t ' t o rncn tu l l cc tu r i i l ' r ' ug r t t c r t l u l r r i : r l c ' . s<-_
5i . r t t r t i a lcs . Zacf Cx is t i n . ' i lu rncr i r i i r r l csr i t r rn icu r tccl , l iJ fr icnr- l l . r . r ' - " lx is i i ls t lL ' l .Jcrrt lxjrrrrrci lTl-prdfcsniuI trc[ruic sir Ic cIari l lcc crra ju t i l r u l c l usc i .
21 . I i -W-L ($ t i u -V rc : ru s i i . , s t i u -A t t t i r t r r t t : t t )
- Ncccsur i r in in lc lcgcrcu Icc t t r r i i r rnr r i tc r t . ' r -r.r c ca.s t ir rr.Ei g d a_Agrr:"d i r-r-Lcr"rJitC 1 r u u t c I I r r r i I :i. ,s i in cazu l ur rd ic r i i r r r re i p rc lcucr i . ln c l rzu llp l icar i i lu cJa.sa r r tc todu K- \V-L L iL ,Lnrccccl : . t l . i t c lc [ r 'u i r istrrr- tn ir t r - l l ]cntnrt . - - - i :
l ' - cac tu i t l i za - i ca cunog t i t t t c l t l r p rcc l t t t c i u r t c ' r ' r t r r '-".-'-.c l i t_ tL pg!_ l lu idcnt i I rcurcu tuIuror i r t l i r r r t t : r t i i Ior 'nccesqre itltSlggcJll_**:.:lillui . cc urrncuz;i :r lii tna l izut . Dupi ident i l icurc i t aCr 'St t ) r 'in lbrnra{ i i . pro l 'csoru l dcscr tcuz i i 1 lc t lb l r r . i : t rc lcv i i deseneazd, in ca ic tc . urnr i r toru l tabel :
I
Complet iu 'ea tabclului se \ /a l ' ;^rcc JLrrespectarea urrndtori lor pa.,si :' / . .Anun1a1i sub iec tu l lcc l ie i ; ; i ccrc t i
e lev i lo r sd spund ce $ t iu despre sub iec tu lrespect iv. Discutaf i cu elevi i pdna sccontureazi cdteva idei esengiale le-eate desubiectrrl in discufie, pe care le treceli in .prima coloani. Greli apoi elevilor sidezvolte f iecare idee notatd.
D4
cl i rr t r'- u n__. l-q,I t, pc -c illgIu r r c t i c dc a t i t ud incu su
pii _l _g(l_ill_cn tlz._.1 irrl i r t i l r l c ; r r o t r l c r t t . t
l . . . S t a b i l i l iurnrar i [ ] i . Lcrna sauro l t rcbu ie sa le
ob icc t i vc l c l ) c c i l r cp rob lcn r i t l )e ca rc . j oc t r l
i lust rczc .s i pcrsr lnu jc l r '
l cr lc, 1 , ,
in terpre , a t .2 . I ' regdt i l i f iSe le cu dcscr ic r i le dc ro l .3 . Dec ide l i i r t tp reur t i t cu c lcv i i ca t i c j in t rc
ci r ,or. juca rolur i . cat i vor l l obscr i 'utor i . t l l tc i r.sc in terprc tcaz i s in tu l tar t . i r t g rupur i r t t i c i s ; t t rcu tout i c lasa.
4 . Stab i l i l i n rodu l in c i . l rc sc va c lcs l i5ur l r
- iocul de rol (povcst i rc, sccnct i r . proccs).5. Incaizi l i^ grupul i r r vedcrcr. t acccptr i r i i
. jocu lu i dc ro l . I r t cazu l ur tu i gru l ) cu c :u 'c sclblosegte nretoda pentru pr i rnl t dat i i . sugcntt i os i tua l ie ugoar i pent ru a sc ob i5nu i .
6 . Acorda[ i e lev i lo r ca ter /a n t i r tu te pent rua ana l iza s i tua l ia g i pent ru a-p i prcgat i ro l r r r i l c .
7. Elevi i interpreteaz'ajocul de rol .^ i8. In t impul interpret i r i i . uneori este ut i l
si i intrerupe!i interpretarea intr-un anurri i tpunct pentru a Ie cere elevi lor sa ref lectcze laceea ce se intdnrpla.
. f . in f inal , este intportant c l l e levi i sareflectezei Ia activitatea deslirgurata ca (:, o
-+%
exoer ientd de invdtare. I lva luat i i tc l . iv i tn tca-*J*,---:* -..:- .. -- -.. llG
llrylJqe911t-')r'rrj
20. Jurnalul cu dul l l i r intr i t rc
BazatA pe act iv i tatea independelt ta.rnetoda jurnalului cu dubla intrare lasde lev i lo r nos ib i l i ta tea de a a lese un f rasment
-e -
1 6 * * * . . _
Cons i l i u lpug 26-27
' 'Chid metodic: invdtarea actir,tr" N'f EC.Nagional pentru Pregi t i rea prol 'esor i lor . 200 l .
a
I
IitI
CIr $TlU'?CE VREAUsA $Tru'?
CE AJ\ Iiru va,i-,.rt-l
' / in t i t t t l lu l c l iscu l ic i vor up iu 'c ; . t r rcc l l r r i t i r t isaLr ic le i g rc . ,s i tc . ' l ' r -ccc I i Ioutc c lc r t tc r t tc lcnecLrnosc t t tc i r t c< l l< l i r r r . l r . l c lo r r . t , l rpc l i
in t rebat i e ln , i i cc a l tc i r r l i rn r ra l i i l r rJor i s i rcul ro i tsc i t i r r lcg i iLur i r cu s t tb icc l . t r l in
d i .scut ic . ' l ' rc 'cet i
t i : tcc.s tc ccr- i t t tc i l t
co l t l l t t t L t : . t c l o t t l t .
, / D iscu t i i nc l cL t L - l cv i i . l cc t t r r i nc l tu t t c . r I su t t
i o los ind n t l t c t ' i a l c cc l r r t i l l c t t ' t c t t t l u 'e c l r r i l ' i --
ca t i p rob le r t re l c t t ccu t toscu tc . s l tu i l t t c l cscgrcq i t . P t r t c t i ch ia r L r t i l i za luc t ' t t l i n cc l i i l x r
pc r r t r r r ob l inc reu c l c t to i i n l i t i ' r r r l t i i . I )up i r
cc c l cv i i i t t r t c r r t t i r ta t l t r c t ' t r l . cJ i scu ta t i
dcspre c l c t t t c t t t c l c t to i pc c in ' c 1 i l e - l t t t
i nsuq i t g i t r cce t i Loa tc l l ccs tc i c l c i i n
colcl i tru.t t t Ll 'c i l t ., / Pcntru o r t t i t i but t i i i t t tc r t lc l lc t t r lc t t t i r poz i t r -
v i t a c lev i lo t ' ccrct i accst ( ) r ' i t s l i co l l ' lpa l rc
ceea cc p t iau in i t i a l cu ccc l cc lu i t t v l t l i t t . , s i
ceea ce dorcau sd i t tvctc cu ceea cc aLl
i r t va ta t .' / Dccidc l i apoi i t t tp t 'c t t t t i t c t t c lcv i i cJ l tc i t t t ta t
sun t p rob le r t t c cc i l t ' t t ' cbu i c la r i l l ca te ; ; idac i r da . c la r i l l cu t i -1c . " l 7
22. Lt ts i t -n t i t pc nr i t tc s i - t :u l l r , r l t i rn t t l c t tv i i l t t
Asent i ru i to l re . jur t l t lu lu i cL l duLr l i r i r t t r i t -
re , nretoda lasa-r t t i i pc t r i i t te s i i a l t r t t l t i t t t t r l c t r -van t es te u t i l i i n i t c t i v i t l t t ca c i i dac t i ca
deoarece laci l i teaza part iciparert_1, _lggtig $i Ir , r , - : . . ' - - - -
:lrytier taggl. c4l.:_ LLtlg rt_i c" jp11_! :j!f._q i, l Itact iv i ta - tea d idact ic i r . C l r 5 i i t t czrz t t l . iu rna lu lu icu dubla intrare Prol 'esorrr l i r t rpl t t ' tc elcvi lor ut ttex t ia r ace$t ia . ind iv idua l , a leg d i r t acest tex tfragmentul cal 'e le-a placut. De aceasta datdfragmentul ales nu mai este notat in caiet c i peo coald de hart ie. Pe verso elevul noteazd t t t tscurt comentariu la acest f iagrnent. Dupd ceelevii au realizat activitatea independentaprofesorul sol ic i ta. in nrod aleator iu. anttmitor ,e levi sd prezinte. pe rdnd, f iagtt tentele alese.EIevul nunr i t c i tegte f) 'agnrentul ales. Penrarginea acestui fragntetit prof'esorul l icei la lgi e levi fac un scut l conrentar iu. Dupaacest comentar iu elevul care a ales fragmentulcitegte ideile sale in legatura cu acel fragment
l7 **+ . ,Chid nretodic: Part ic iparea gcol i igi cornbaterea trat' icului de fi in(e ut' l lane"2001. pag. 26-27
la prevenireaO I M p i M E C ,
. , s i c l i scu I ia .sc oprc . , s Ic u i c i . c l coarccc c ' l : l r cu l t i r l u l c u v l n t .
. , , 'F Mctoc lu c .s l .c ut i l i r i r t c : . lz -Lt l c l isc i l l l i t t . ' i . r t '
ru r la r t i s te c l coarccc e l cv i i po t c i t i acus r t L ln
anurn i t ronr i ln , o anut t t i t i t oper i l i tc r ' : . r r i t . . l i r t
carc .s i l sc lcctczc LrJt z t t tu t t t i t [ i 'ag l t te t t t , i l i r l l t
cla.sir sir .sc clc.sl i iSoule r l t l l t r i tct ir i t . t lcrtpr i tcL ic i i . Ar , ; t r tLa ju l rcz.Lt l ta t ust l 'c l : vot ' l l t : : : t i
mul tc f l ' rgr r tcntc a lc .sc dc c lcv i cc v t r r i i
ztnalizal.c la clasa.
2 3 . l , c c t u r i l r s i r e z u l n : t t ' c : t c r t t t ( i l r i r t t t l t t i t t l t t t i
lcx t , ?r t pcrcchi
Buzi inc lu- .sc. ca . ,s i l t l tc t t tc todc . r le
gand i r i i c r i t i cc , l ) c mLrnc i . t i r r l l c rcc l t i . n rc t t ' r i . ll c c t r r r a p i r c z . u n r a r c a c o r t l i r t u t t t l t r i t r r t t t i t c r t . i r i
Jrcrcclii .L!t lblgltlit_jrl 9r_L/lr].-,rr-urIizc'i Ju_r.\)r' i
tg4-c--q!Ulq *dlrf ;)-Lrx-rL-dg r*t:dql-e -q itlil-t I I.. -Ast lb l , l recarc percche ci tc; te tcxtul prr int i t .1r '
_]1jU{b_ry1, __glup4_c_ig1c llccnrc rtretttLrt'u .rl
F.dUi i i;e elrllr;tg ; d t, i,ili hr,-,qt;'.,i,' tlTrczunratul tcvuli i i ;.x"'t. ' 'rcr'u-[ul izru pi pr:i 'rc' jintrebrirri ?n Iegirturi cu t 'czuttiutuI partcnc'ruiui,f ldc ccl i ip i r .
Scopul I inal al act iv i t i t t i i estc cr l icc: i : r '
; rcrccl tc s i -5i cott turczc Lln t ' is l t tnts l l ru i l i 'ccarc sa- l prczintc intrcgi i c l lsc. La sl i i r ' ; i : ; . r lact iv i tat i i , dupi cc i lu lbst prczcntatc ' l t r : i icrczLtmatele perecl i i lor . prolcsr l rul . i tnprcu:: : icu elcvi i . contt t rcazi un rezLl t t t t t t gct tc '"11 gL'r : l
I l t rccut pc tablai , rcspcct iv i t t c l t ictc lc e lcr i l . . . : .
24. Linia vakrr i i
inrbinAnd act iv i tatea teorct ic i t ! 'u. .\--
activitaTe-a practi-Ch," aCeasta rnetoda h1-{'e-leVilor-ll56ffiiea
-de a avea o opinie in
legatura cu o problenra (de prefbrat ttroral: i).L in ia va lor i i se poate ap l ica foar tc b in . ' i ls farpi tul unei lecl i i , avdnd la baza urr tr i t t r r : r l ip l a n :
I . Pro fesoru l aduce in d iscut ie ! )problenrd rnorali care poate avea ntit i rttul iepos ib i l i ta l i de abordare. De ob ice i SL ' l - : l ;eacest lucru sub fornra unei intrebari.
2. Elevii igi contureazi rdspunsul perSr>r' 'al la aceasta problerni. care poate l i .eventual, notat pe o foaie de hartie.
- ? , ' ' r ' | '' 3. In jurul unei l ini i inraginare, schitatede profesor, elevii gjrup.gZq_l-! "&!!qiS_.J. ,gryUyl l. lt.tr.brr., ..rp4r,6. La capetele
c i./.r:
i.-t-_
, !, : !
r l ,t r a1 . 2l . t
lt','f,:'
t . lI
i 1i 4t . :+r !| : aI . l fl . e
r r t
i . j
i - : -
25. i \ ' [c toc l i t l to t 'o .scol lu lu i
2 ( r . N l c f o d r t i l t v i i t : j r i i ? n g r u p t r r i r n i c i
. , ' F , , \ s c t t l , i t t i t t o l t t ' c a l t o r t t t c t t l d c l t l c g a r r c l i r i i
c r i t icc c lu 'c i t re i t ra icaz 'a i t tv i t l t t 'c l r in pcrcchi
.szru in gr t rpru ' i . r t tc todl t i r rv l i l i r r i i in Qt ' t tp11f irnici lrysLrirjlLlA,j:1':j]
rrcc-ctrtLrlrri d1 tt,
I ) r 'o lL 's( ) r ' l rc c lcv i t t c-aCi* , -=c -1 l t ' i t 'c .1- tc
i r i Ic lcSc-
it-riii-il ii iii ii:..iiJ u n o 5 t i r r t c I t I t' ;r t'ccl it t e. r\ s t I c I .
pn l lL ' .sorr r l l l rc t l l i o iu t t t t t t i t l t tc t l t l . t dr rp l r c i l t 'c .
l7r r i r cxpr l ic l r t i i s r r l t l i l t tc l t t l t t 'c i r t lcgat t r r l i c t l
tcnra. i t t tpr t t ' tc c las i t i r r g t ' t t l l t t l ' i dc l t tc t ' t t
a lc i r l . r t i tc ' d i t t t t 'e i -pzt t r t t c lc t , i . I ; icc l rc g l 'L lp i r t
par tc d iscut i i tc t t ta prcc l l t t l t i l iccrcand s l i -1 i
pur l i in t rc l r l i r i . s i r - ; i c lc l r r i tspt tnsur i . s l i -s i
l d r t i u rcusc l i i de i l c ncc l l t r c . Dczba tc rea d in
in tc r io t ' u l e r t r l t t r l t r i i a . s l i i r ' . , s i t l t l t t l t c i c . rnc l t t r l i
rnc r l i r r i i g r r r l l t r l t r i s t t t t l g1 r t1 r ' i t t . , s i c i t s t i rp i r t csc
tc t t l t prcr l l t t t i . i. , \c tut t i r t tc t ' r , i t tc l l t ' t t lL 's t t t ' t t l c i t rc cr ' ; . t l t lc tz i t
l c t i v i t l l c i l e l cv i l o r J t r i l t t r ' - t t l t . sc t c l c i r r t r c l r l r r i l l
carc gruput i lc dc lucru trcbLr ie szir l i tspul t . i l i ,_r@irrgrt | i l i i ' ic1. l t lc ' - ' | - . - -T. l i t r l l l i . . iar [r . i . r .s i i t insTolc91-grtql t r lDrrr t tc 's.cLtt t
t lc pl t r :Lr c lcr , ! . nretoclu horoscol lLr lLr i cstc Lrt i l i pLrnct. rel l iz l indu-sc tnl c l l tsr tmcnt _f i ,n i r- l 'c l rc
i rr uct i r i lurca dir luct icu cc prcsr.r l )Lutc caraclc l i - l r i l t r i gra( l t r l . !Lr ' lprol i r r t t l l r l i ' \ i i l r ic icgi ic l r tcrrrc i
zurc:r LrnLt i l )crsort l i . lcsl)cct i \ c.Apl icurc i t t t tc loc lc i i r tcc; tc c :Lt i lc t iv i t : . l tc t t
I r ' ( ) l l ' sont lu i cu l 'c i r l t t i t tc l lzd c lc l ' i lo t ' tcxtu l cc
vr lr annl izat ; ; i o l ist i i cir tr i -r5rrt trr- i lc _{ic911_tt1scn ' l l r zodi lc t l i r t p i l - t ,e . E lev i i c i tesc textL l l
i r rd iv idu l t l . ,s i ip i a leg t tn l re t 'sot t r t i pe care v( ) r
sri- | cari tcteri zeue. C:.t t ' t tctct ' iz l . t t 'c:t I)ct 'sona-itr I ui
lu lcs se real izeaz:r pr i r r i t t t t 'oc jLtcc l 'ca accst t t ia
i r r t l ' -un senl t zodiacal a lc c i t r i r i t r is i t t t r r i
cofc 'spLt t ld cu t ras i r tur i le ; lc t 's t t t t l t iu l l t i a lc .s .
Elev i i t rebuie s i i -g i . j t rs t i l icc i i legerea cLl
a ju to ru l i n fb r r r ra l i i l o r co r t t i n t t t c de tex tu l
ana l i za t . Op I iona l n te toda poa tc con t inua cL l
iderr t i f icare l t tnu i s i rnLro l g t ' i l l ' i c pcntrL l
cCiilteriZiiea pirsoriaiului ztles .,si reali zarezlrunui poster care sa cupr indir : , i r t t t t tc lcpersonaj ului . t r isatur i le f i r r ldarnentale alei . lcestLl ia, semnul zodiacal in cat 'e a l 'os, t incl t rsqi s inrbolul graf ic ident i l lcat pett t ru
caracteri zarea acestui a. AAestt:_.|'qA'ul- YqI-Ii*r@n g_e elevi carq*.q[-4gs sa.caracterlzeze acelapi personaj. Activitatea se 7- - - - ; - ; _ /poate incheia cu realizarea ung JXpo,?!!care(sa cuprindd toate_pgsterelg realizate. J'""-" :';:':-:=
l in ic i sc vc)r ' r 'e gi is i cci carc ar loptai ; l rz i t i irad ic l r le . i l ro .s : . lu cont r - i l su [ l i c rc t r r I r r i rcspcct iv ;tar la rni . i loc sc vor t 'c :-r t r is i cci cLt pozi t i incc l l t t ' c .
4 . i r r l i r r t c t i e c l c s i t t - u t t i c . s c v o r o r s s n i z u
clczbi t tct ' i c l t r l t i i cul t ' l Lt t ' t t t c i tz. i l :
/ / [ ) u c i r n u c . \ i s t i r c l c v i c t r J r o z i t i i r r c c l i r r c l i r t i r
c l c l l r t r t r l c r t i ; . t i r r c l i s c t t t i c . c c l c i l o t u t t t ' t r p t t t - i
c t t r t s l . i t t r i t c . l ) r ' ( ) ; ; i c t l l t t r ' ; . t . \ ' ( ) t ' s t t s t i r t c o'
dczb l t t . c re p r i r r c i l t ' c i l t cc l t t ' c l i s i t cor tv i l tg i t
c l i u u a l c s s o l u t i l t c o r c c t i t .
/ D r c l i c x i s t i t c l c v i c t t ; t o z i t i i r t c c l a l ' c l i r l i r c l e
prob lcn ta i r t d i sc t r t i c . acc ; ; t i l r t r cbu ic sa l l c
co r tv i r tS i dc tu t t t l c l i r r g r t rp t t r i l e ca rc l t t t o
pozi l ie radic l l i r . s i r acccptc i lcca 1. ;oz i t ic .I )czbaterca l i l l l ca. ,s t igat i r c lc gt ' i t l l t t l cu
r i is i r i t r ts t ' r . t t i ic l . t l c i t t 'c l t t t ' ; . t t lc cc i t t t l t i r t t r r l t i
r r cho t i i r i t i .
27 .Nletodu Il.,\ Ii'l'( I to l - ' \ r rd i tor i r r- F-r l r l t t i t 'J-crrr i r )
CornL l inand ac t i v i l i t t c l dc sc l ' i c l ' c c t l
ac l . iv i t : . r tee pr t rc t ic i ( in tcrprct : t t 'ca unt t i 1 '1r l )
metodu Rol-Audi to l ' i u- l ; t t r t t t i t - ' l ' c t t t i - r cstc t r t i l r l
i n ac t i v i ta tea d ic lac t i c i r i nd i l ' c rc r r t c l c t l [ r i cc t t r l
c l c . s t u d i u .Metodlr lu'e cit l t t t t tct de l l lccltrc r.)
in tdrnplare pet l 'ecut i in rca l i ta te. ( ) i t t ta t t tp l : . t rc '
povest i ta de pro l 'csor sAu o ?rr t inrp lare d i r t t r ' -
un text l i terar . Dupi r prcz.c t l t l t rca in tAnrp l r i r i i
c lev i i se ident i l lca cu t t t t l t t t t t t t t i t ; tcrsona. i ; iindcpl inesc urnt i toare le etape : i
ROL: e lev i i in terpreteaza per .soner i r r l c t r
ca re s ru iden t i f i ca t .A i IDITORIU: e lev i i cr l t 'e sr -au idcnt i l ' ic l t
cu acelagi personaj i l i a lcg t t l t audi tor iu .
fo rm l t d in e lev i i ca re p i -au a les L tn l l t
personaj, cS.ruia i i vor adresa un l t tesaj scris
prin care sol ici ta ceva.
FORMA: mesaju l adresat audi tor i t r lu i
t rebuie sa a iba o anunr i td lbrnra: ( :erere.
scrisoare, notA, etc..
III
Il:,hFf,;i+I ,r,'lvIt
l:F
I
I;'.l . i
r ; i il a t
' t '
:- /u
' l - l iv lA: rrrcsu. i t r l ut l r 'csi t t l rudi tor iUlrr i
t r .ebuie sir a ibir r t i l l tL l l ' l t i t i r ter l i ; i t r r t cot t I i r t t r t
I rcJcc r ' ; . r [ [ct t te i i t lc .sc.
[ ) t r l ln rc l r l i z : l rc r . l l r c t i v i t i l t i i c l cv i i i ; ; i l )o t
s c l r i l t t t l t t r l l r r r i l e r c l t l i z l t r t t l c l i n n t l t r : ' t c t i v i t ; ' t t c l t
c l l t r ' c u r l t l t c s l t ' c i r r i d c t - c z . t l l v i t t '
2 t i . i \ ' l e toc l i t t t t r l t c t t l t l i i n t l -e t ' c l t i l l c
' , \sc l ' l l i t l i i t t t l ; . t l 'c t t tct t lc lc i invir Iar- i i i r t
u l ' r r 1 ' r r r r i r l r i c i . t t t c t t l c l l t t r t t ' t t c r r l t t i i r t t t ' c c c l r i l l c
p rcsL t l )u t l c c r i s l . c l t l l t t t t t t t i - c l l ] lg t t l ' s la s la t ' ; t t' \ 'g
I a s la r ' ; i t r r l
.'j;^nj . fii.: l ",;fl
t,,'.\ i I r t r s' g]:r r p t r r i]S-.{ i I t' t'-t'
L' a r dTr tl t' efi ; i rr i v ql-t!-.:-g-Q' I p e t c tt I it'---;Nfcf6ciii t rr t'tt c rt I rr i i rrfTc cc h rii-C p res tr p Lr -
nc l): . t t 'cLlrgcl 'c:. t t t t ' t t t l i t t l r i l t l r ' l l l r ; l :
I . f 'o t 'nrare l i t l l lo l ' ! l ruprr r i c te l 'ogel le '
c lcr r r rnr i tc grupur i r lc bazr i .sat t in i l ia le c i l l ' c .
c ics l i iSoal ' i t o act iv i ta tc c le inv i Iare sau
r. c e I r 1t i t u I c u z- ti --rl I I - c0 ll t j t u t -d cjEl -c-i --i tl-v-4 I tt !- - - --
I r r r t c r . i o r cL t s^co | ) dc c ( ) t lSOl ida rc i r c t t t t t lS t in -
l c lo r ' ; ; i c l l l ac i t l t i l o r ' Ace s tc g rupur i dc
inr ' l i [arc c lcs l i rSol t t ' i i o lc t iV i ta te in conrun pe o
c l t r r .u t l . i c lc t in t l l I t t l t i i r r t lc l i tng l rL i t (o l t r t t i t s l ' lL l
c l r i l t r L l l t sc t t t cs t t ' t t ) .
2 , rcOrgi t t l iz l rca c l l r .sc i ; ; i cot rs t i t i r i rca
Ll l tOl cc l r ipc t 'c l l t t i r ' Ol l ' logc l lc (e lcv i ca l 'c i tL l
ab i l i t r . i t i 5 i cap lc i ta t i s i r l i l l r c 5 i t r r l po tep l ia l
c lc inv l tare i lpropr ia t ) . De ot l icc i accstc cchipe
lurr . l ' iecnr-c . c i i te t rc i mcmbl ' i i .
3 . desf i t ; t r rarea t t t lu i joc cornpet i t i r " sub
lbr-n ia unui tur t teu carc co l ls ta ?n e laborarea
glor rdspupsur i la a l tu t t r i te ip t rebar i . F iecare
ntenrbru a l achipei rdspunde la acelagi n t tnrdr
de intrebdri. Pentru t lecare rdsputts corect se
acordd cdte un Punct ..1 . dupa desfh; t l rarea - jocul t t i , e lev i i rev in
i ' qrupui i ' i1 ia l cu ' l t a 'unr i t pu 'c ta j
acupru lat . Se i r ts t t tneazi scol t r i le inregis t rate
de f iecare membru 0 l ' $ l 'L lpu lu i in tu tneul pe
care l -a e l 'ectuat 5 i ast l 'e l se obl ine scoru l
s r .upu lu i . i n f ' i na l se s tab i le ; te ecS ipa ca ; t i g i r -
Iori.." '*
@ ivlozaicul
Este o nre.lodl activi +3:prery^care se
bazeazit pe imifAlirea sarcinilor de invdfare
c lev i lo r - , pen t ru ca in I ' i na l , p t ' i n re t tn i r c l t
sarc i r r i lor c le e; t rp sd rezul te cop{ i t t t t l ' t t l f lna l a l
. ,T l tv i r l i r r i i . i r . r c l . rc l ru l accste i ' rc tode ro l t r l
1 t ;o f ' c . so ru lu i es tc t t tu l t d i rn in t t l t t , c l i n te rv i r r c
se lnn i t l c r t t i v l u i t i ccp t t t t - t l l ec t ie i c ind in t ; ra r t c
c lcv i i i r r g r -up r r r - i l c c l c l uc r r t 5 i t r z rscaz l t
s l r r c i n i l c . , \ i l u s l a r ' l i t r r l a c t i r i t l t i i c i r t c l v l l
prczct . l [ : . t cot tc I r rz i i Ic act i v i t i i l i i '
I : r i s t i r r l l . r i r l r r l t c yu ; i l . t t t t c l t l c n tc l t l c l c t
t ' l ' tOZ.aiC i lr l ' t t( l i yt l t t ' t I) l 'C7.cntl t yl t t ' i l t t t t l r 's l ' l r t ld; ' tr ' t l
I r accstc i t t iCt ( ) ( lc c l t l 'c Sc l 'c i l l iz .c l rz i r i r t p l t t t ' t t
pa ; i i .P r t . t t t l / . c lo r rs t l ' u i r ca g t ' l . l l ) u I i l o r dc l t t c t ' t t .
1 l r . in inrp l . i r - t i r -cu c l i lsc i in l l rupul ' i dc c i tc l
c l cv i 5 i u t l i t ru i t t t l t t - . sc i l ccs ro l ' L t t t t l t c r ia lu l dc
Iuc l 'u . i r r c l tc l r - r t l t t r tu i g t 'up dc l t tc t ' t t { ' iccarc c l i r r
cei parru clcvi vi l a\ ' [ : l l ; ' r l t i r partc l l
nratcr - i i r l r r lu i t i . i lnp l ic i t . o l l t i r .s l t t 'c i l t i - t dc
' t ' t ' ' ' ; r , . ' . r t l 2 . i r 'pur-1 i 'ca te : l tu l t r i .c at t i ' t l iz ' r t :
it i 'U11.:1iJ*-de laiCinC-dc Iuc'rtr ar frcTartri--
mcmbr-u ul rr-u1tu lui. Este clc 1lrcf 'crat c: l
s i t t ' c in i l c ' c l c l r t c r t t s i r l i c cch i l i t r r l t c ' a t i t c l 5 i
d i r n c n s i t t t t e c i t g i c l r d i l i c t t l t l t t c .
I ) t t . s t t l - i . C t l r t s t i t t t i t ' e l t g l ' L lpu r i l r l r t l c
cx l ) c r t i : u l c i i t t r i t c l i r l l t t c t t tb t ' i i g r t r l l t t t ' i l o r '
in i l i l r lc cr i lg lu lc- l t lbst repi t t ' t iz . l r t i r accc l l l l
sarc in l . t c ' lc l i tc t ' r t . l jx l lc r f i i s t t rd i l tz i i n ta lcr i l r l t r l
p r i rn i t . , s i p rcg l i t csc ( ) so l t r { i c co t t t t t r t i dc
rczolvurc a stt t 'c ini i de l t tct ' t t .
Pr t .s t t l 4 . Revct i i rea e le v i lor i r t grupur i lc '
in i l ia le ast lb l i r rc f r t l lecare cxpcr t i t t t r - t r
sarc in i de lucru s i r prez inte co lcg i lor sa i d i r r
grupul irr i l ial rezolvarea propttsi pentrtt
aceasta. Prezentarea solu l i i lor sc va lace pe
rend de f iecar-e exper t in ord inel sarc in i lor '
t rasate de profcsor . Scopul ac l i r r l r i i cs tc c ; .1
frecare nretrtbnt al grtrpului sl l- ' ,si insuSeasclt
?ntregul rnater ia l . iN4etoda tt tozaic poate l l t t t 'ntaLd de t)
scur td eval t larc i ' c 'dru l , c l i ru ' ia e lev i i s l i
c iemorrst rezc insuSirca in t requlu i n la tcr i i l l pr i r r
complet : . l rea de tubele, real izu leu de d i i lgr t l l l le
sau dezbuter i in grup.
ls Dumitru, Ion Al ' , .Dezvol tareainv5[area eficienti" Editurzi de Vest,
30. Organizatorul graf ic
Uti la in activitatea didactica deoarece
permite,ggh".nSltzgq iqtilor prezentate, me- !
toda organizatorul grafi i presupune c,onllru
irea unei gri le de sisternatizare a notlunllor.
/rgdndir i i cr i t ice 5iTinrigoara. 2000,
- t , 1 -l .
p a g . l 0 8 - 1 0 9
r - c l c v i i : s l r l l o l t a I a c c ( ) c o r c l l r t i c i n t r c c c c l rcc pLiu i ; i ccrr i r cc Ltn l t c t t . i r .s l i invc lc s l r r Inccc l cc vor t rc [ lu i s i rzr .s l tur r r l i r ,
/ - p n l l c . s o r i i : s l -
i-1gi. .szi corr.,stienli 'zczc nrzri binc cccit cc vor'sl i l l redcl l 5i ccca cc vor .sir cr,:r lrrczc.szir l cscopcrc p lu r t c tc l c t : r r i y i s l l t r c a l cc ' l cv i l o r pc r r tn r z r l c o f ' c r i . sp r i . i i n . " r "Organ iza to r -u l g ra l ' i c sc l )o l t t c u t i l i zu i r t
e i i r c i va r ian tc c l i f c r i t c :r O .G. dc I i J r comp iu ' l r l i t ' : c t r l l r i r t c l c
i . rscnr i in i r r i lc . ,s i c lcoscbi r i lc c l i r t l . r 'c t l i l ' c r i tc
o [ r i cc tc , i dc i . c ( )nccp tc ./ O .C. dc t i l l c l csc r i c rc : cu ; r r i ndc t to tc l c -
c .scn t ia l c : . r l c c lb iec tu l t r i . i c l c i i s i l L r
c( )nccr) l t t Iu i l l t t a l i t .u t .( ) , ( ; . d c t i l l s c c v c t t t i ; , t l : c t t l l t i t t c i c
cnunrc r , ;u 'e ; .1 c rono log ic i r . nun tc r i c i r s i . l L r
s c c \ / c n t i a l l l l c l t o t c l o r d c l l r r i l o r i i u l co b i c c t t r i u i . i d c i i s i t L r c o n c e p t u l u i u r u t l i z . a t .
Q_Ci __. li__U p _c_L)U1:it-g1 ..!,_ c u ;rr i rt cl_c_l csat r r r i le cuuz l r le cx is tcntc in l . rc ur t o t l i cc t
5 i un a l t ob i cc t .O. ( ; . dc t ip prob lcnta-so lu t ic : cupr i r tc lerczolvirrea urrci s i tuat i i problct t t i i .
31 . I '> l r i l l ips 6-6
Ca ; ; i a l te nre tode a le -ear td i r i i c r i t i cc . 5 ii lccast i nrctodl i l i pr i r le; tc dsnunt i reir dc l llc t i r i tatczr desl i . ,surata la c l : . tsa. c lcottreccact iv i tatca prcsLlpLtnc i rnpirr ' [ i rca cl l tsci i r rqrurpc clc .,sasc clevi cr.lrc dis^cuti i . t irttp clc gllscr r r inutc . o a t lunt i t i tcnr i r .
. ,Clasa se intpi t r te in grupe ontogene de
Sase elevi , care urr treazd sa discute pe o tet t t i idata. Prolbsorul expune subiectul . expl icd inrncld concis scopul qi r rrodul de desfbrsurare aact iv i tAt i i . precizand gi durata acesteia: patruIrrinute pentru organizare, gase ttt i ttute pentrugJ iscu l i i i in cadru l grupu lu i g i dou i I t r i t ru tepentru prezentarea raportului l lecarui grup deciitre un elev delegat. Fiecare grup desentttea-zA Lrn coordonator gi un purtdtor de cuvattt.Tinrp de gase minute au loc discugi i intre cei
$ase membri , schimbdndu-se idei cu pr iv i re latema propusi. ?e baza acestora, se intocmegteun raport. pe care purtdtorul de cuvdnt i l
te **+ "Ghid nretodic: invdgarea acl iv i " MEC,( 'onsi l iu l Nal ional pentru Pregdt i rea prolesor i lor . 200 I ,pl,u .iJ-.1.5
J r c z i r t t u c c l o r l u l t i . A r r i r t t i r t o r t t l s a u p L l t ' t i l t ( ) r ' i i
c lc cuvi ir t I r 'cal iz.c' . .v. ir o .si t t tczit zt r i lpoi l t ' tcl()t ' ., , ? s t u b i l i n d . s o l u t i a I l n a l i r , c c l r t l b r n t o l t i r r i c i
rnu j r l r i t l u 'e . "1 "
J2 . I ' r cc l i t r cu rcc ip roc i
L l t i l a i n u c t i v i t u t c a d i c l a c t i c a d c o i t r c c l
I)Lurc clc' t , ' i i in iytr>sLar.a clc ; l rol 'csot- i , dcci clc rt
l l r cc la a t tu r t t i t c cu r to ; t i r t I c co lcg i lo r dc c l ; t s r l .
rncl.ot l l r prr 'dlrca rg.ci lrroci sc rczgr l t l tur i dc p l l l r t t pani r lu . ,s l tp tc c lcv i .
I ' r ' o l r r i L tn l r ' \ ic i l r c l t r c ; . t t : , i l ' c l r l t i t sz r j c c i1 , ' | r t c t t t [ r r i i con .s t i t t r i cgrLI I lLr l dc lu , ' rLr . ( i ru ; ru l c i tc . ,s l .c , rand pc t ' l t t i , . ' i .p l tn tg t ' u lL ' l c r cx tu lu i . I ) t rp i r l cc t . t t t ' l t t t t t t t i l ) i l r ' : i -g r i r l ' u t t t t i c cv i i r cv i t t c n l l t r l cJc p t ' o l c .s t r t '
Accs t .u p rcz i r tu cc lo r ' l l r l t i t t t e t t tb r - i i a i ! t ' t t p t r l r r :rczunr i l tLr l l i ' ; rgrncntu lu i , lc ptutc o in t rc t l t t 'c i r tlcg i r t t r r i r cu Lcxt r r l ; lcnt ru l l vcdca daca l tu
Uft_.:!:f.__q!rd i ici-r I ucrur ri l,g1!Uill_g_ d i t't tc'N I i.l_ln t ic ipcazu ccca cc sc v i t in tarnpl i r in
l lararr r l r l i r l ur rn i r tc l r . Mctoda cont inu i ast lc l
inc i t l ' iccurc rncmtru a l grupu lu i v i l 1 ' r
l l ro l l ' s t l r ' 5 i v i l ana l i z i r [n r l i ' agmcnt dc I r ' \ l
c lup i procedunl prezcntut i t t r t t tc t ' ior .Pcti tru ca i lct ivi tatcu .sir ait l l ut-t .succc.s . ,si
r r ra i nr . t r r sc rccornar tc l i r cu .sc l t i r t tbu l dc l i r r rc t ; ;.s i t l re rcc iproc. pro l 'csor t t l c lcvct r ind i r .s t lc l u : t
s i rnp l t r c ler ' . Sc crcc i rz i r ast lL '1 . l l c las i t . r . r : :
c : l i r t r i t t cc l r tcat iorur l l l ro l l icc i r tv i i t i t r i i .
3J . I ' r ' c l cgc rc i t i l t t c t t s i l l c : r t i r
Avincl l t t bazA rclclnrta prelegcri i clasic,. '
lb los i t i r in s is ternul c lc invSI iur tant . t t tcLod: t
aceasta are doui avanl .a je nta jore:
date de profesor deoitrccc l ' iecarc mentlrru
al grupulu i de lucru are o anurn i tZ sarc inr i(un c - lev no tcazd idc i l e no i , a l tu l i dc i l c
nec la re . a l tu l i dc i l e con t roversa l . c ) .
c i te l5 -20 ln inu tc , a l te rna te cu vc r i f l c i i r i .
tenre de ref lect ie sau de r r ted i ta l ic .
l0 Albulescu, Ion; Albulescu, Mirela , ,1 ' redarea sr' invdtarea
discipl inelur socio-uml lne" Edi tura Pol i r<lm-lap i . 2000. pag. 168
- i : ' -
/z
Corr for rn lu i lon A l . Dunr i tn r , 1 l -e legcreui r r tcns i l rc r t l j se rea l izeazd dupa ur rndtonr l
l l l r t t :l . , ,1;uzl 'r pregi i l . iLoarc (cvocarca) in ci. l t 'e
; l r - t l l csot 'u l t t t ' t t tz i rc . ,s tc doi ra obicct ivc:-s i r - i c lc tcr r r t i r tc pc c lcv i sa Lrc: rc i r in
rcv is t l i cL l l t ( ) l t i n tc l c t rn l c r io iu ' c r c f ' c r i t c l r r c l u
tc r t r t 1 ; l ' c l cec r i i .-sa- i l lc i r pc c le v i .sa-s; i put t i i r r t reb i r r i 5 i
s f cautc r i ispunsur i la accstca pe parcursul
p rc legc r i i .l . z\ dt)uir l 'wzi (real izarca scnsului) o
i rcJl 'czinLir l trclegcrca propritr zisi real izal i in
r tu t i r t ru l tc c lapc:-J) t 'ezcnt : . l re l l , t imp dc l5-20 tn inutc. a
con t inu tu lu i p r i r l e i p i l r t i a l l r c legc r i i . Apo i
, t r cbu ic a loc l t t i rnp ca c l cv i i s i t co tnpa l ' c i c l c i l c
I r r r i n i t i a le cu ce le p rezen ta te i l t p re legere .-cor ' r t i r ru ; . t reu pre legel ' i i (a l te l5-20 nr inu
tc) ; dupi pr inra par tc a prc leger i i . ,s i dupa- --rli sr rr t i a--rf'erstrtif-co n I i n u t u I rr i --d c -i d e i-- a l- -
accs te iu . p ro lesor t t l poa tc l ' c l t l i z . l d i r r noL l o
; . r l t i r act iv i t l t tc prcgat i tc la t 'e . c le evocare.
.s t l l ic i t . ind e lcv i lor su s tabi lcasc i r t to i scol lur i ; i- .-.:_ .sii ln t ic'i pc'FEflol-uTiE'-Acrilnrdnieloi' di n
lf iT-c'u u y'oult l prclcgcri i . La tcrnrinarca cele i
cti* ct.oilri piiiii t'prdlEgcrii urnteazi o ttouiver i f lcare a predicl i i lor elevi lor. pr i t i conlpa-n l r c l i dc i l o r p rop r i i , s tab i l i t e a t t t i c i pa t , cuidei le prezentt te in prelegere.
3. A treia fazd o reprezitrt i i ret)ec[ia pebaza conl i r tut t t lu i preleger i i . I la se poaterea l iza pr in d iverse n toda l i ta l i :
-se cere elevi lor sI rdspundd la una saurnai nrul te intrebar i relbr i toare la problerr teleprezentate in prelegere.
l.
Situat ia l l rob le l l i i este funclanrenta l d i f 'er i t i r t lcproblcrna. a)sa cLrnr c .s te etceasta in td ln i t i r i r r
. r ' r cac l ru l c l i sc i l l l i nc lo r rea le . Con fo rm lu i I r r : t r tCerghi t 0 s i tu l l ic problemm.i ,r,'ffi- .,,,,ffi[tffio,,., ll, ;iffi ia.;; r'[iu I t,if r r - _ . -crilt r.t ' i i l l 'crl silnLtili lnil a 0OUa rchlitati (clEl,ffi i l-
cosn i t i r ' y i r r r i r i l i , l i i i r pz r l i ' - i r rC iJmpf t ih i l c i r t t r cc lc : 1 lc r ic ( ) l )ar tc . cxpcr ic ' r t ta t rccut i i . i lu ' . 1 ' 'gdc u l t l i par ' tc . c lcr lentu l de noutate . ,s i . lcsurJt r iz i - r - , r lccLuroscul .u l cu care cste conl i ' tu t t : t tc l c v u l . " - -
I )cnt ru rczolvarea ut re i s i tua l i i l r rob lenrr it rcbuic p l r rcursc unr tdtoarc lc etapc:
l . , .Dc l ' i n i r c r . r punc tu lu i dc p lccarc y i i . ls c o p u l t r i u n n i r i t .
2 . Puncrca p rob lc rnc i p r in cL rno i l l t c rd i l
l r rcr l i r r r r l i r l l s i t rn t ic i c lc p lccarc .5 i sc lcct i l rc i ri n l i l r rn i t t i c i .
3 . Orqaniz i t rc l r i n Ibr r lzr l ic i .4 . ' l - r 'uns lonni t rca in1 'ornta! ie i pe c l r lcr r
- r ' l r ; i c r t t rncntu lu i ; - i r tc luc t ic i 5 i dcduc l ic i - - r . - -i n tu i I i c i . , s i r . r na log i c i . i nc lus i v a u t i l i z i i r i i 5 i r rl t l lor ' l l roccdcc para- logicc in veclcrc:ri dcn t i l l c i r r i i so lu t i i l o r nos i b i l e .
-5. Lrulrc l dcciz ic iso lu t i l op t i n r i .
6 . Ver i l l can 'a so lu l ie irezLt I t:.r te lo r. " l ''
opt runca pcr l l , ru
a lese 5 i i l
-se sol ic i ta elevi lor rcal narea unul(dc 5 ln inute s i lL r max imum l0 nr inr r te) ?nsa prezinte pc scul ' t un lucru pe careinvafa t in t in rpu l pre leger i i . "2 I
CSCLI
ciil'e
I -au
35. I lc: : l iz l r rcn un0r prccl ic{ i i
I tcprczint i r o nretodd a glndir i i cr i t icc-rnai pl 'ctent ioasi i deoarcce sol ic i ta dirr partc irc lev i lo r a t i t g i r rd i rea c i t ; ; i i r lag inag ia . l ) r innrctoda real izareu unor predicl i i l i se ccrr , 'elevilor sir prevada dcrularea eveninrentc:lo-tpleci i r rd de la lectur i i -unui text in care suntt i chIic. M.'k;;presupune parc urgr'rca LrnilEtdifoi pagi :
l . , .E lev i i s r , rn t ing t in [a ! i cd vor s tud ia unLext in te t 'es i ln t .
2. Prot 'csorul cere elevi lor sa real izczcindiv idual . o scurt i povest i re, pornind de la-{-5 ternreni cheie selectaf i de acesta din textulue Lrrnteazd a t\ studiat.
l l Cerghit. Ioan ,. lvletode cJe invd!6nrdnt" EditunrDidact ictr g i Pedagogic i , Bucure; t i , 1980, pag. 130 tl '1 *+i "Chid nretodic: invdtarca act ivtr" N.IEC.
' Consi l iu l Nat ional pentru Pregi t i rea Profesor i lor . 200t.
/ i'i:- :i- '
\ 3J. I 'roblematizare:rL/
ft-'. \' 'Consacratd ca p i metodd t radig ionala de
predare, problematizarea presupune creareade citre prof'esor, Ia clasd, a unei situali iproblemd ce trebuie rezolvata de cdtre elevi.
: l Durni t ru. lon Al . , ,Dezvol tarea g6ndir i i cr i t ice gi
inr 'd1area ef lc ient t r" Edi tura de Vest. Tint iqoara, 2000,pag. 8-3-86
ir
i;r l :IiiE;tt.A
it:til, t:lHl8ifiE i
3 . I )u1 r i r sc t ' i c t ' c i t i dc i l o r p ro l t r i i . e lev i i .
l uc ra r rd ?n pc rcch i . co t t t t rn i cd par te l l e r i l t l r l a
ccc i l cc .s- i tu gancl i t l lccare . Se incearc i s i t se
a- junga la ut t L tcc l rd l t t i t t i t t ra l pr iv ind
cvcni n tc t t tc lc l l rc lb l r l r i lc prc ' / .ent i t tc i r t tcxt t r l ce
v : . r l ' i c i t i t .4 . E lcv i i c i t csc t cxL t r l . [ ) c t tL t ' t t l ' c l . i l l c l ' c i l
l i rp tc lor ' . ,s i i l t tc t ' l l rc t l l l ' c : .1 l t l t ' .sc l l t l i t l ' c t r t i l iz i r
t chn ica . i t r r l r l r l t r I t t i c t r c l t rb l l i i t t t l ' i t r c .'
5 . RclL larc: .1 l r tc t ' t r l t r i i r r . l lc r -cchi : l l l r r tcr tcr i icgpr t rx t t ' i t l tovcs lc l r inr l rg i r ta t i t c lc c i . 1 lo t ' t t in tJ c lc
l a t c l r p e l r i i c l r c i c d l i l i i r r i t i l r l . c t t c t l l t t i r r t r t t t l c l c
i c l c i u I t cx t t r Iu i c i t i I c t l l t s t i t t L tnd e r l l n l l l i c ' t ' i l c s l l t t ,
c l inr lx t t r iv i t . c l i lL ' r 'c l r lc lc ' . t t ta . iorc ' j in t rc i lces-
tcL l . " - -r \ l l l ic l r rc ; . t t t tc toc lc i l l c l i ts i t ic t r l t la tc
i l r c I c ia cL l o c l i sc t r t i c i n g l ' L I l ) l l sL l l ) l ' a i t t sc t t t t l i t -
r i l t l r lT ic l t tc t lc c lcv i
36 . I { c tc i tu : t t l c d i . scu t i i
Nil titiir-siti -.'l
.,si ctapa 1l[grrtitolr'crpent l l l dczLl l t tc t 'c . t t te todl t i tce: ts t l ' t prest lp t lnc
cx isrcnfa tu tc i in t rebi l r i adt 'csate dc c l i t rc
pt .o lcsor c lcv i lor ' , in t rc t r l rc c : . l t 'e l lc l ' t t i i tc doi t t -
1p r i ispurrs prd ic : . r1 . lc lu Si lL t r tu) . Ct l l i l i l r t t t
g [ id r r lu i p rc tgd ic . . l nv i t t l . l t ' ca ac t i va " l t t c toc la
rc leuLlz t dc d iscgl ic l i rpct i t l t teaz i i c l r . tp i i
un l i toare le eta l re:
l . , , s t a b i l i r e a t e t t t e i p u s e i n d i s c u t i e .
2. Pro l l 'sor t r l adreseazi i o in t l 'ebare pr i l r
care so l ic i tar up r ispt t t ts pozi t iv sat l l legat iv ,
insol i t de argutnct r te .
3 . Ident i l icarea argt l l ' l lentc lor de c i t re
e let ' i .-1 . Ind iv idr ra l se contp leteazd, o I is ta cu
al ._guprepte le care susl i l l r isp i t t ts t t l a l ' i rn tat iv ,
apoi una cu cele care sr-ts! i tr Ll l l r isptt l ts
n e g a t i v .5. in perechi se constr t t iesc dqtra l is te
rnai lungi cu argunret t te pro g i contra.
6. F iecarc perec l te \ /a l r rcr i r c t l o l r l t l
pereche, aduclnd ar*gul ' l lc l ' l tc pe anrbelc l is te '
7. Reflectat 'ea asupra argLl l l lentelor 9i
stabi l i rea individuala a pozi l iei pro sau. , r 2 5
contra.
l r Dumitru. Ion Al . ,*Dezvol tarea gindir i i cr i t ice 9i
inr'6[area eficientd" Editura de Vest. Tirni;oara, 2000,
PJg 'e8l ' i - ** * "Ghid metodic: Invdtarea act i r ' t r " N4EC,
Cops i l iu l Nag iopa l pent r t t l ) reg i t i re l Pro lcsor i lo r . 200 l ,
37 . I l cun iunea l l i t t t e l
. r ' , Aceastd rnetodd presupt l r te c l iscutat 'c l t l : t
c lasa a t tne i s i tua t i i p rob lenra dar . s l ) l ' c
c l coschr i re dc i t l t e metode : . r l c g i r r c l i r i i c l ' i t i cc .
act iv i ta tcu l tL l .sc r la i des l i r lo l r ' l i cLt i t t t t 'c r tS: t
c las i r c i cL l L l l l -s t 'L lp rcst t 'ar ts c lc c lcv i ( i - ( ' ' t
l ) t ' o l c .s r l r t t l a l cgc c l cv i i cL t t ' c - \ ' o l ' l ' cz t r i r . '
.s i tu11ia l rp t tb lc t t tz i ; ; i L l l ' l c lcv c l l l ' c v i l l i tcc
lcg i r t t r ra i t t t l 'c cc i 5-6 c lcy i r r lc ; ; i : ; i t 'cs l t r i
c lusc i . cat 'c lbr l t tc i tz . i i t t tc l i tor i t t l . . ' \ t rc l i t t l l ' i t t I t t t r
Lr rc vo ic s l t i r t tcrv i r t i i i l t c l isc t r t ic t l i r r p( ) i l tc s . i
t r i n r i t i r g r t r l l t r l t r i dc l l t c t ' t t . ; l r i n i r t te r l t r c t j i t r l
c lcvul i r i c le .scnr l ra t . l lcsa ie c i l rc con! i t t : i t l t ' i .
i l i t reb i r r i . SLtgcSt i , e tc . In leg i r l . r t t ' i i c t t p ' r t lLr lc l t t : t
d i scg t : . r t i t . ' [ i l i a r l c l cgn l . r s i de^ l t ccs tc . sL lgcs t l i .
pro l 'csoru l ; ; i e t 'L lpu l c lc l t tcr t t i t r - l t l iz -cr tzr i
si l .ual ia 1l 'oblclnit s; i incealt 'ci t sl ' t gi : ;cascri 1' t
so luI ic c tc rczolvare, ca l 'e v i l l l prezct t t l t t : i
c lasei la s tar . ,s i tu l orc i , de cz i t t 'c pro l 'csc l ' .
18..SeFiE-rc:r l i l
Accs t i r I t t c toc la l i l g ind i r i i c r i l i cc . t l t r l ' . i
cL ln ' l 9 Sprutc ' ; i dCt tut t t i ;Ca. I ) l ' t 's t lpL l t tc { t 's l ) t -
$Lrrulrca, la clasit si tLl ztci tsi t . t lc cl i trc clcvi- : :
runc i ac t i v i t l [ i de a sc r i c ccva [ ) c l l t r t l a gand i ; l
i l i r tv i r [1 . Degarcce g l r ic lg l t t tc tpc l ic dc l i r l : i
cupr inde prczentarea unol ' t t te tode d id lc t ic . '
Ltt tzate pe scriel 'e, cui l t ar f i : ciol 'cI incle, ctt tr t t l
s r . rLr cv in l .e tu l , vom ins is ta : . r ic i ; . rs t r1)ra est 'L l lu l
ca g i Ibr rn i r a scr ier i i l ibere. t t t l . l i p t 'ec is csct r i
dc cinci t tr intt tc real izat ln clasi i . Act 'sl : t
trebuic sd se dcslhgoare ct l real iZi l tr- ' l ' l
rurnrdtor i lor pagi :l . , ,AdoptaI i o pozi l ie -Qet tera l i f a l i r t ' lc
terna dat i .2 . Notagi c6t r r ta i t t t t t l tc ' Arqt t l l le l t te pro - i i
con t ra poz i l i e i adop ta tc .
3. CAndig i -va cuin pt r te l i s i t v ' i p l 'ec izr l i
poz i l ia l inand cont de argt t r r te t t te le cc lnt ra.
4. E l i rn inal i tc la te a l 'g t l l l le l l ' tc lc , c t l t l l r ; :
cn rc s - i tu doved i t i t ' e levan te .
5. Specificali in scris pozil ia proprie c;r . '
concluzie a gandiri i bazatd pe structun
argumentat ivd prernise-concluzie pe care al i
const ru i t -o .6. Re[inegi argumentele pro ca prettt ise
val ide pentru Scr ierea eseului .
iI
. t
r d. l
i
prg . .10
//
, - _ . - l +
L Luand in consideraI ie prcnr ise Icadoptate, cor lstr l r i I i contraargumente la argu-nrcntc lc cont ra a c l t ror i re levar t t i t nu a t idoved i t -o .
8. I rorrnulat i 5 i dertrontaI i toatc r tcuz.clcde fal .s i tatc c i l t 'e i .u ' p i tLei t f i i t tc l t 'e l t t l t tc
i n r p c l t r i v a s t t ' L t c t L l t ' i i u t ' g t u r t c l t t l t l i v c 1 t t ' c t t t i s c -concluz ic .
9. I lcv izu i t i s l t ' r . lc tLu 'u ; t t 'c t t t isc-col tc l t tz . tcpcrr t ru a cv i t : . t cvct t tuu lc lc acLt 'Lc c lc l ' l t ls i t l t tc .
10. Scr ic l i csct t l l i r los i l rc l s t t ' t tc l . t t t ' r . t l ) r 'c -m isc -co r i c luz ic l i ru r l i r c i t sc l t c l c l l t l s , i c l r l
acc .s tL r ia . "h
39. Sinelg (s i .s tern in ter : tc t iv de t to tare
pcn f ru c f i c i cn t i z : t t ' c : t l cc tu r i i . , s i g ind i r i i )
Meto[ la se apl ica in cazul anal ize i t tn t t i
text i ; i pcnl l i tc o codi l lcarc a acest t r ia ast l 'e l
i l rcat in te l '3gcrea tc 'x l ,u l t t i s I l le c l i t t t ta i
-----.ilccc:si bj li r ac-tj-ui-$i-pr-agrrtatticii). - I n c:rlzrL lapl icdr i i Ia c lasir a acestei t t tctode. l t l l r r teirr tportantc sutt t ctrno;; t i r r Ic lc i t r t tct ' i t l l . t l 'c nle 'c lcvi lor , deolrcce ele rcprczint i t hrazl pc ci l rese va des l iqura ana l iza tcx t t r l r r i .
Conlbrnr ghidtr l t r i c lc l t tc l .ocl icr i l lc t t t r t tp ro f 'csor i , . [ rducu l ia c iv ' i c i c t t t ' t ' i cu lu t t t ; ; ip regat i rea pro l 'esor i lo r " . , , i , t t . i r t tp t r I l cc t t r r i ic levi i lnarcheazi in text sau I tct tcazl pe l rart ici r r t i mpul prc le-eer i i :
' ' / ' Cunopt i r t {elc- conl l r t t tatc de text V
./ CunoSti l i !e le i r t l l r l t tate sau cott t razisede text
' / Cunogt in[ele noi +
/ Cunogt in[ele incel ' te, confuze, cal 'enrerita sa fle cercetate ?
Elevi i t rebuie avert izaf i sa t tu z lboveasciasupra l lecarei in lbrnral i i . c i s i se concentrezemai ales asupra celor ce l i se plr relevante. Li tl ' inalul lectui ' i i , in care s-a urnt i r i t conl i 'unta-r -ea cu tex tu l . i r t tb r rna l i i l c se t rec i l i t r - t rn ta l - re l .
76 Durrrit ig. Ibn Al. ,.Dezvoltareainvi larea ef ic ient i " Edi tura de Vest.pag. 9-1-95'
gdndir i i er i t ice piTinr ipoara. 2000.
I n lb r rna t i i l e ob I in t r t c i r r c i i v i c l r rn l sc
d iscuLei in perec l t i sau ut 'upt t t ' i . apo i s .. ,?con tu r t i cd p ro fesoru lu i ca rc l c c l i sc r rL i i t t c r t r '
data cu in t reaga c las l , apoi lc cc l l l . ra l iz .c : t r ' i t
i n t r ' - t r r r tabc l s i rn i l a r l a ta t r l i r . f i ; ; 11 r ; l . i t t t c . c
i r tcct ' tc pc l t ramane c i l tc t t t l i tJc cc l 'cc t i l i 'a
l rcr t t ru lcct i i lc ur t t t i r t , , i l l ' c . " l t
40 . S ta l l i l i r ea . succe .s i t t t t i i e t ' c t t i t t l cn te lo r
Acct t .s t i r l r tc toc l i t l r g i r rc l i r i i c r i t icc ; ro i t te : :
I i - l l o s i t i r c L t s u c c c s i r t a c t i v i l ; t l c l t t l i c l l r c t i i "
a tur tc i c i i r rd avem ncvoic dc- l t c lc .scopcl ' i \ '
z rnu r t t i t r i c f c lno lc l s i c s i tL t s t t cccs i t t t t c i t t t t ' l
a n u r r i i [ e e v c n i m e n t e .Pro f csc , r ' u l cx t ragc 5 s i t t t 6 cvc r l i t t t c t t t c
d int r ' -ur t tcx t pc care le l l rcz. i l t t i t c lasc i i : l
pa ra lc l cu l t t o ta rca accs to ra pc b i l c t c le . j c
har t i c . Apo i p ro fbsor t t l a t t tes tcc i r b i l c l c l c l c i : : :
c l cv i i cx t ra . l accs te h i l c le l c i t t cc t ' ca t t c l : .
s tabi lcasc i t : t - tcccs iunci l lor . Acc l ts t i t s l ' lccc-
s iunc a evenimente lor estc ' t to t l t t i t pc t l t [ r l : i
D u p I c c o p e r a I i a d c s t n b i l i r c ; . 1 s t t c c c s i t r i : :
cvcni l t tctt telclr a lclst tct ' l t t i turt i t . 1' l rcl lL' .st l t ' t : .cc rc c l cv i l o r sa l cc tu rczc Lex tu l i n i l i l t l l t c t t t t ' t t . :
vcclc:.r cr. lre cste .sLrcccsit t t ica rcit l i r t l 11ggg[1)t ' . : .
Dupu l cc tu ra t cx tu l t r i c l cv i i co t t tp r t l ' '
succesiLnrca stabi l i ta de e i c t l .s t tcccs i t t l ' lc . :
dcsc r i sa de t cx tu l c i t i t . Scc lp t r l t t t c todc i a l t r s t
at ins i r r to ta l i ta te daca cele dt l tu . i succcsi t t t : i
sun I i de r t t i ce , accs l . l uc t ' t t dove t l i r td c i i c l c r ; :
aru inteles inlorm al, ia prczentati , i . l r ' lctoda f)() i) l r 'I i l b los i t i cu succes p i i n c i l z t r l vc r i l i c r l r : r
cunogt in{e lor predate anter ior .
41 . S tud iu l de c i t z
. t ' , r{\ Dund cunr o sr)Lurc dentttt ' t i t 'cit. accltstirnetodd didact ica presuputte at tal iza la c lasi t - iune i s i tuag i i ex is tente la t t i ve l soc ia l 5 i c l l t '3cs tc u t i la in ac t iv i ta tca educ l r t iv i r . I r t s i tu r t i i :arral izal . i r poate l r i rnpl ict t t ut t i r rdiv ic l . u l t grtr isoc ia l sa l r o ins t i fug ic . Conlbrnr gh idu lu imetod ic , ,Predarea g i invd[area d isc ip l ine lorsocio-unrane" alcatui t de lon pi Mirc 'hAlbu lescu, pot f i lua te ca g i exetnp le de s tud i ide caz urmdtoa: 'e le s i tuat i i :
l . , , inegal i ta i i socia leprincipi i Ie dreptali i;
care incalcr
27 * * t "Gh id r l e tod i c :
pregi i t i rea pro l 'esori Ior"
l ,
Educagia c iv ictr - curr iculut t tMI IC. 2001 .p rg .26-?7
V + .)
lf
2 . rnob i l i t a tca soc iz r l i i r t cz tc l t ' u l u r rc i
con ' runi t i r l i t 'ura lc , dctcr t t r inatz i dc o c t l l t . j t t t t -
c turd cconot . l ' l ic i r regat i va;
3. nccor tcordan[a d int rc dre l l t r - r r i lc o l t ' lL l -
l u i . , s i n rc r t t i t l i t i r l i l c , ob ice iu r i l c . co r rccp t i i l c
spcci l lce ut te i co l t t t t t r i ta ! i unrat t r : . "28
Scopu l rnc todc i s tL rd i t r l u i dc c i t z cs tc c l c z t
l )unc e lcv i i i r r s i tua l i i p rob lc rn i i cx i s tc t l t c i r r
v i : . r ta rca l i i pet t t ru i t p t t tca ga.s i s t l lu I i i lc co l 'cctc
d i rezolvarc r . t accstor problcmc.
Cort lo l ' t t t . .Metc ldc lor c lc i r tv i t ta i t t l l i t l t " i l
l i r i I c ' ra r t Cc rgh i t cx i s t i i t l t t t i t t t t t l t c - t r cpLc dc
l lrrcurs in prelLtct ' i l t 'ea unui cuz:' L Scsizurc: . t s i tua[ ie i cuznl t t i : c l t t 'c prcsLt :
l )unc i r t t c legc rc i l cL t c la r i ta tc i t s i t r ra t i c i e . r i s -
tcntc i^i sc t 'c l t l i t .ea'z'a ctt l t i t t t t l t ' t t l ut ' t t tzttor- i lor '
1 lu5 i : | . i t l cn t i l r c l t l ' c l r c l t zu l t t i ; 2 . l l r t l cL l l ' i t l ' ea in -
i l i rrrrral i i lc lr rre cesal 'c; 3 . .sistclrt at izarea; 4.zrtt t t-
l i ' t . t r . s i tua t i c i c l c Iap t , 5 .c la t ro t ' a rc i t I t t t c l c t t l u i
n robab i l .
_ _ 2. StrlL1lif.l_yl1i41lcllor' _cle_ soltrlionarc:c l in to ta l i t i t t e r t so lu f i i l o r pos iL l i l c p ropuse .
3. I- t tat 'c 'a hotarari i : clr ,rgt ir parcLlrgerea pa-
. ,s i lor ur t t t i i tor i : I . rea l izarca unci con f l ' t rn t i r i a
vur i l t r t tc I t l t ' : 2 .c<l l t tpa l ' i . l t -c i . l v l Ior i i var ia t t te Ior ;
3.1; r 'ec izLu 'e: l t t t te i ie l 'arh i i t t v i t r ia t t te lor ' ; 4 . lLra-
re u l t t t l , I t t 'ar i i .-1 . Sust i t tcrer t hot i rar i lor ' I uatc .
-{2. Tchnici de sin tct izirrc Ai rcl .Lun:lrc : l
u n u i c o n t i n u t c l c i c l c i
I )u t i l t c j l l l b los i t i r a ta t l a c l z rsd ca t . , s i
acasi i . l t te toda tehnic i dc s intet izare 9 irezur l r r t re a t t t t t t i conI inr r t dc ide i ur t t tdregte
lo rn ra rea la e lev i a unor depr inder i , i n spec ia l
c ic rca l izare a unui rezumit l sau a unei
rccenz i i . As r l ' e l spus , ,e lev i i sun t so l i c i ta l i :
l . Sa expr in te in t r -o propozi f ie sau f raz6,
despre ce este vorba in textu l iau car tea c i t i td ,
s i prez inte. pe sct l r t . subiect r l l acestora.
, 2 . Sa a leaga o expres ie (s in tagnta)
senrn i l lcat iva pentru cot t I inut r , r l textu lu i sau
ci i r l i i .3 . SA rezul l le . in t r - t tn cuvdnt , esen!a
car t i i sau tex tu l t r i .
-s Albulescu. Ion: Albulescu, Mirela , ,Predarea 9iinr ' i tarea discipl inelor socio-utnane" Edi tura Pol i rom.
lapi . 2000. pa-e. 165
L
l . S i r c l c s c r i c c r t l t l i t t ' c i t s c t t t i t l t c t t t i t l l t i i
c l r ' [ i i s l i u : . t t c x t u l u i .
. , 'F 5 . S l g i tseasc i t t t t t s i l r tb t l l lg r l l l c ) pc l l l l ' L l
c;. lt ' l .ci l .sl.tu tcxtul i l i cauzit.
6 . S l i cor t tp lc t .czd prop t lz i l ia : cc l l t t r t i
i n tc rcs i t t t I luc t ' t t c l in i t cc i ts l . i c l t t ' te e s tc . . . ' ' ] ( )
I i czu t t tu tc lc s l t t t t ' cccn t . i i l c sL l l l l . c i t i t c i r r
c l l t s l t i l t t ' L tc t i v i l . l tLc ; . r sc co t i t i r l t r ; . - t cL l dcz l r l r l c r I
J lc t t t l t t ' t i t tc : . t lc l l ' .
JJ. ' l ' c r t r : t
r lc ccrcct l t t 'e
. ' \ccust l i t t rc l . t tc l i t l t gant l i l ' i i c r i t icc i t t 'c c : lr sc t r I i r t s t t ; i r ca c l c c l t t t ' c c l c t ' i i l t ' : o r t t t c l r l t ' . i , - '
cc rcc t i l r c S t i i n l i l i c t i ; ; i i l co r t t l i t i i l o r dc rc t l r t . ' -
t u rc : t t rne i l t t c t ' i i l ' i c t l c : : t ' i t c t c r ' ; ; t i i r r t i l l c cc p t r : , i -
t c l l J r rcze r t t i t t l i l l r c l i l c r i t c sc .s i t t t t i . i l' corr lun icarc. r \c t iv i t l t l .c i t dc cet 'cct l l rc sc dcs l i r -
y t lun i l l t c l l tsc ' lc a Xl - i t , r t XI I - t r . ,s i .sc facc sr r i . 'in clru nr.u'ell pro fc.sot'tr I rr i .
. . l l labora rca tt t t t- t i s t trcl i tr- - : - - - -cu r' c'r'cr.l ttllti ltt u I tor' l'ttt.c'.
rcc lunta I ' r l t t ' -
I . prc 'c i zarca Problemci:l . l ' t ' t t ' rr t t t l l t t 'ct t i l lotczclor ' :
-1 . t t t odc l i t r ca c l c sc l l r r t i i :-+ . cu lcsc t ' c i t i l t l l r r l t t a t i c i . s l l b i l i re l t l i r l ' -
t e lo r ' .
. i . co l t tp t t t ' t t t 'c l . t l t t t ldc lc l t l r ' . l r lcgct 'c i . l St ' ,1 ; -I r . r r 'L l L t -
6. i . l l 'g lunct t ta t 'c r t so l r r t ic i :j . c i ' a lu : . t t ' c t t so l r r t i i l o r i t l t c t ' t t l . t t i vc ;
S. t 'c t lact l t rc i t luct ' i t r i i . " l "
Ccr i r t l r t l iu tc lar t tc t t t l r l i r i t I t rcr i i r i i : ; t i in l i l ' ic - '
rcductutc . i t r u t ' tna apl ic i r i i n tc todci te t t rc i dc
ccrcct : , l re . este de i l dc l laq; i n ivc lu l cu l l ( ) f t i l l -
le lor cupr inse de nrantra le le gcolare, pr in tb lo-
s i rea une i b ib l i og ra f i i ca t ma i u r t i p l c .
, 4 4 . ' f e r n r e n i i - c h e i c i n i t i a l i
I' L t t i la in ac t iv i ta tea prcg i r t i toarc a lcc l ic r .
nre tor+ l te rn ten i i -che ie in i l ia l i i i a i r r t i r pe c- lc . t i
sri-,si reactu alizeze cLll ' lorstitttele prcdltt. '
runtedor cu iULltot 'L l l a 4-5 ternieni ce trebuic 'expl ical i . Prof 'esorul intparte elevi i ?n pereclr i .
le Dutt t i t ru. lon Al . . .Dezvol tarrea gaindir i i cr i t ice . t iinr ' t r tarea el ic ient i l " Edi t t r ra de Vcst. TirniSoara. 200(,-
or tl. 991o
-Albr l . r .u. lo 'n; Albulescu, Mirela , .Prcdarea . .s i
. - i r rv l tarea discipl inelor socio-utnane" Edi tura Pol i r t lnr-
Ia9i . 1000. pag. I 64-165
'* ;r-
l j s tc ( ) r r rc tod i in tc rac t iv i dc i r rvu [ l r rchlrz lr t i r [ )c col l t l rorareir intrc c lcvi , c i l t 'c st .nl t
; r rr5i i r r i l lostazu de l g i is i solut i i c le rezct lvare aLrnot ' proLr lcrnc. Astfc l , cot ' l [onn lucrar i i. . Dczvol t i i rca garrd i r i i cr i t ice gi invir tareuc l l c i c n t i " i . l l u i I o n n l . D u r n i t r u , , t c l r n i c acjcnturr i t i i turul galer ie i consl .z i in urnr i l .oarele:
l . I l le v i i . i r r g rupur i dc t re i s lu pat ru ,i 'ezolvri () problerrid (o sarcinei de i l ivir[are)susccpt ib , i la de a avL 'a nra i rnu l te so lu t i i ( rna inru l tc pcrspcct ive de abordare) .
2 . P roduse le rnunc i i g rupu lu i scrrl.ttc'r ial izeztzd, irttr-o scherni. diagrarl i i . in-vcnt i l r dc idc i , e tc . nota te pc o l r i i r t ie (unpostc'r ').
i . Postere le se expun pe pere l i i c lasc i ,tn l t ' ls l i r r rnal i ast f 'e l intr-o ver i tabi la galer ie.
- t . L l senrnalul profesorului , g l 'upur i le[ 'r 'c-c pc ri ind, pe lu f iecare poster pentt 'Lr aexarniru.r solut i i le propuse de i cole-ei .Cornc 'n tAr i i le g i observaI i i le v iz i ta tor i lo r suntscdse pe posterul anal izat.
5. Dupa ce se incheie turul galer ie i(grrrpur i le revi l t la pozigia in i f ia la, de plecare)flecare achipa i l i reexam ineazl, produsulnrunci i lor comparat iv cu ale celor la l l i g i
' t ' Dunr i t ru. lon Alinvirarea el lc iental 'p r rg .72
, .Dezvo l ta rea g ind i r i i c r i t iCe g iEdi tura de Vest. Tint i ; ;oara. 2000.
- r - - . - . . - -
i r ceg t i i l g r r i l l esc 4 -5 te r rnen i c l r c ie in i t i a l ir l i r r t r ' -un tcxt cc unr ieazd zr l ' i .s tudi l t . i r - r t r ' - r r , tt i rnp c lc tcr r r r inat l lecarre percc l rc t rc l t t r ic s i rg i r seusc i r Lo . t t c re la t i i l e ex is tcn tc in t rc i r cc . , s t ilc l ' r t tc 'r t i .
Dup lu accas l . i r ac t i v i te r t c c l cv i i y t r i n tcsctc \ tu l t l c . s t i r c l i u t ; ; i l i sc cc l ' e . s l i con t l ) l u ' crc la t i i l c i r l cn t i l l ca tc c l c e i i n t r c t c r rncn i . , s irc lu t i i lc t lc .scr isc c lc Icxt . cLr pr iv i rc lu acc. ,s t ilc i ' rnc n i .
Rolu l l rccstc i rne- todc ? l r lc t i v i ta tc l c lc
J l rcc lurc cstc c lc :- . . i r l i r ca l i za a tcn I ia i ; i i n l .e rcsu l c l cv i l o r '
l l s l . l l ) t ' t unor t c r r r ren i . cL t ro l csc r r t i a l i l ri r r t c l cgc rcu t cx tu I u i .
- l - i t j c t c r rn i r ra pc c l cv i s i r a r r t i , : i pczelc .q i r l t u ' l r p t l s ib i l a d in t rc t c r r l c l t i i c lu l i .s t t l i c i t i t t c l t r - l c g i r t c l i r ca ry i i r r i ag i t t i t t i a . " ' t I I
-15. ' l 'urul g:r lcr ie i
a,
c l i sc t r l i t l [ 5g1 '1 , i1 l i i l c . , s i c r - l rnc r r tu r i i l c l ro t l r t c r l cco lcq r l ) c l ) r ' ( ) l ) r ' i t r l l o r ' 1 ' l { l s t c r ' . "11
. , 'F I r r l cg i r tun r cu r r r c t< lc l l r t r rn r l g i r l c r i c i ; ro t l il i rcu lc c i tcv l r l ) r 'cc iz . i r i :r i r t c : r z . r r l r rno r c l i sc ip l i r r c l ) r ' l c t i cc . l ) r ' cc r ,un
t l c .sc r r t r l . l cc l i l r sc ; ro ; r t c i nc l r c i z r cu 1 )c r ; r o z i t i c c c c u ; l r i r r c l c t l r h l o u r i l e l ' c u l i z r u ct l c c l c r i . cxpoz i t i c cc l )o i l t c l i t , i t . i t a t i i ; ; i t l cl r l l i c l cv i . r ru c lou r '
' c l c c l cv i i c l i t sc i l u c l r r c
se r l ) l ic l i r r rc l .oc ler .r pcnt l 'u : l nLr d i .s l . l 'ugc po.stc t 'c lc cc lor lu l lc
cch i ; r c . sc l l o i r t r : l i l l i o I i l a i c z r l t r z i l a r rg il iccu lc l toste l ' . pc ca l 'c sa l lc t rcct r tcr r l l l r c s i i l c - c c l r l r l u f t c g r u l l u r i c l c l u c l ' t r . i nI tccs l . c l ' lz ( ) r ' i l sc l )o l l l .c i l tchc ia cr r o c l i : ,cr r t iei r r t r c ceh ipc i r r cac l ru r l c i r r c ia s r i sc. r r r r l i ' / c / . c s r rsc .s l i i l c s i conrcn tu r i i l c ! i , : r r t c .
i
J 6 . t J r r r r l . s t i r . , c c i l : r l t i c i r c u l : i
- - l l lzr jr tr lrr-sc-. l )c sclr ir lhr l-clc '- idci-- t- ' tu-r:--.c l c i i . n rc t ( ) c l ; .1 u r r r r l s t i r . cc i l u l t i c i r cu l i r i i i
l ) r ' ( )punc s l i c l czvo l t c a tcn f ia . opc ra t i i l c c i c: . rnu l i z i r 5 i s in tcz i i r l c c l cv i l o r ' p i capac i ta tc : , ri lccst ( ) l ' i l c lc : . r cVi l lua i i l tL i l I i tc idc i . Metoc l i r .sc 'dcsl ir . ,srxrr ir cu upl iclrcir r-r rrn; i tor i lor plr. ; i :
l . " l n t l ' caqa c l l r s i r dc c l cv i cs tc i rn l x r r t i l r iin t ru l lur i dc c i i tc 3-4 e lcv i . F iccarc _qru l ) .ast lL ' l const i tu i t . i l t 'c Lut nuln i t r . iar . in cadnr lt r r ' up1 l111 i . to ! i n rc r lb r i i aL r . dc ascn lcnca . untt trnt l1r ' .
l . Lucrur tc l in grLr l ) . c lcv i i rczc l lv l r ( )
l t ro [ r ler r r i i s i .nr ( ) sarc in i i cJc lucru; ; i n<- l tc l rz l is o l u t i u .
i . L l t sc r t rna lu l J l ro l ' cso l ' u lu i e lev i i SL 'rotesc ust l ! : l : ce i cL l nurndru l I .sc lnu l . i i ingrupul urnrator ; cc i cLt nurn i ru l 2 sc n luta lpestc c loui - r gr r rpur i g . i l . ln .d. . in totdcauna i r rs : i .un c le r , . d in l recare g rL rp in i l i a l rd r : rdne pe loc .l l i r rd ce l c f l re expl ica v iz i ta tor i lor rezul ta tu lrnunc i i g rupu lu i sz i r . r . V iz i ta to r : i i l acconrentrr i i pe rnurqinea celor prezentate' degazdri.
Este b ine sd se facd at6tea rotaf i i pAni r cee lev i i rev in in g rupur i l e lo r i n i l i a le .
l . R e v e n i l i i n g r u p u r i l e i n i l i a l e e l e v i i a uurmdtoare le sarc in i :
l l Durn i r ru . Ion A lin vii larea ellc icntai'pa-e. 102- l0. l
, .Dczvo l ta rea gdnd i r i i c r i t i ce g i[ : -d i lunr de Vcst. Tirni5oar l . '2000.