Date post: | 19-Feb-2016 |
Category: |
Documents |
Upload: | thanomsing-kosolnavin |
View: | 227 times |
Download: | 7 times |
นตยสารธรรมะ : มม : Vol.2 No.8 : ISSN 1906-2613เดอนสงหาคม 2554 : Guilty Issue : อวยพร เขอนแกว Vs. พระครอดลสลกตต พระพทธศาสนาในลานนากดขผหญง เปนจรงแคไหน : สรมต นมมานเหมนทร It’s me!!! NOW : Made in Chiang Mai : แจกฟร !!
ทตนรายปลายดมถมไป พากเพยรในชวตนทวาดหวงตอสไดมนใจไรพะวงจะสมดงตงใจใชนอยเลย
วมล เจอสนตกลชย
Guilty Issueมลนธหยดธรรม
พระถนอมสงห สโกสโล
พระมหาไกรวรรณ ชนทตตโย
ประวทย เยยมแสนสข
พระมหาสวทย ปวชชญญ
พระมหาประสทธ ญาณปปทโป
คณวชย ชาตแดง
คณอลชา ตรโรจนานนท
คณศรพร ดรงคพสษฐกล
คณวรยา ทองนอย
คณดนตา ศกดาวษรกษ
พระถนอมสงห สโกสโล
อลชา ตรโรจนานนท
พระถนอมสงห สโกสโล
วรวรรณ กตศกด
ตป.ณ. 54 ปณ.แมรม เชยงใหม 50180
โทร : 053-044-220
www.dhammadrops.org
Rabbithood Studio
พชราภา อนทรชาง
ศรโชค เลศยะโส / ภานวฒน จตตวฒการ
พรชย บรบรณตระกล / ชยพทธ แกวกมล
ตะวน พงศแพทย / วชรพงษ บญเรอง
พระมหาวเชยร วชรเมธ
บรษท เคลดไทย จำากด 117-119
ถ.เฟองนคร แขวงวดราชบพธ
เขตพนะนคร กรงเทพฯ 10200
www.kledthaishopping.com
บรษท ดอคควเมนนท พาเซล เอกซเพรส จำากด (DPEX)
60 ซอยอารย 5 เหนอ
ถ.พหลโยธน แขวงสามเสนใน
เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400
(www.dpex.com)
พระพรหมคณากรณ ป.อ.ปยตโต/
พระปยะลกษณ ปญญาวโร/ พระมาโนช
ธมมครโก/ สลกษณ ศวรกษ/ สรสห
โกศลนาวน/ ถนอมวรรณ โกศลนาวน/
อดม แตพานช/ ชาล ประจงกจกล
รบฮ.
หางหนสวนจำากด กด-พรนท พรนตง
4/6 ซอย 5 ถ. ชางเผอก ต.ศรภม
อ.เมอง เชยงใหม 50200
โทร : 053-412556 แฟกซ : 053-217264
เจาของ
ประธานมลนธ
รองประธานมลนธ
ทปรกษามลนธ
กรรมการ
กรรมการ
กรรมการ
กรรมการ
กรรมการ
กรรมการ
กรรมการ
บรรณธการ
บรรณธการทปรกษา
บรรณาธการผพมพโฆษณา
กองบรรณาธการ
ทอยมลนธ
บรรณาธการศลปะ
ฝายศลป
ชางภาพ
พสจนอกษร
รวมบญจดสง
รวมบญจดสง
ตางประเทศ
Special thanks
ออกแบบปก
พมพท
มเพอนคนหนงไดโทรมายามคำาคนพรอมแนะนำาใหด
รายการทวรายการหนง ซงมเนอหาสาระอยทการจบคใหกบ
ชายหญงไดไปเดทกน โดยเรมแรกผหญงจะเปนฝายเลอกผชาย
ทเดนออกมา ดวยการรบชมรบฟงประวตความเปนมาของชาย
ผนน จนเมอถงรอบสดทายผชายจะเปนฝายเลอกผหญงคนท
ตนอยากไปดวย จากการฟงคำาตอบของคำาถามเพยงขอเดยว
บรรดาสาวๆ หนมๆ ทมารวมรายการกใชวาจะธรรมดาๆกน
ซะทไหน แตละคนกตางกมหนาทการงานทดพอสมควรแลว
ทงนน เพยงแตมารวมอดมการณเดยวกนบนพนฐานของคำาวา
“เหงา” คำาเดยว ซงกนาแปลก คนบางคนอยคนเดยวแลวเหงา
อยไมไดตองหาคนอนมาอยดวย แตบางคนอยทามกลางหม
ญาตมตรเพอนฝงหลายคนกยงเหงาได คงเปนเพราะตอใหอย
ทามกลางผคนกยงรสกเหมอนถกทอดทงอยนนเอง เหมอนๆ กบ
โฆษณากนใจชดหนงทรณรงคใหเราปดมอถอแลวหนไปสนใจ
คนใกลตวบาง โดยเฉพาะคนทมบญคณกบเรา เชน พอ แม
พ นอง เปนตน แลววนนคณเหลยวไปดพวกเขามงหรอยงละ
พระถนอมสงห สโกสโล
บรรณาธการ
สารบญ M M
ental O Optimum
O Orientation M M
agazine
Buddhist’s Mystery : นำามนต...ฉำากายสบายใจคน-ทำา-มะ-ดา : จตอาสาไมไดมากนงายๆ นะมมสวนตว : สรมต นมมานเหมนทร It’s me !!! NOW มมพเศษ : เกดเปนหญงเพราะมกรรมVS. : อวยพร เขอนแกว Vs. พระครอดลสลกตต พระพทธศาสนาในลานนากดขผหญง เปนจรงแคไหน ธรรมไมล : เพศวถในพทธศตวรรษท 27Hidden tips : ทดแทนบญคณพอแมตองทำาอยางไรผาเหลองเปอนยม : ให ได บญTime for ทำาธรรมะ(อก)บท : เตรยมการณ
4
7
8
1622
3234
363840
22
16
8
7
5มมใหมเรอง : กองบรรณาธการ
กระดาษอเลกทรอนกสรนใหม
นกวทยาศาสตรชาวไตหวนเผยความสำาเรจในการพฒนากระดาษอเลกทรอนกส (e-paper) พนธใหม สามารถเขยนซำาใหมไดดวยความรอน มชอเรยกวา “i2R e-paper” จดเดนคอการเปนมตรตอสงแวดลอมสามารถในการเขยนใหมไดโดยไมตองใชไฟฟา ทำาใหมความแตกตางจากกระดานอเลกทรอนกสทใชในปจจบน เพราะกระดาษไฮเทคเหลานนยงคงตองใชไฟฟาในการเปลยนขอมลบนหนากระดาษอยในขณะนผลการศกษาของทมพบวากระดาษหนงแผนจะสามารถเขยนซำาไดเกน 260 ครง ซงอาจจะสามารถเพมจำานวนการเขยนซำาในการพฒนาในอนาคตไดอก สถาบนจะนำาสงงานวจยนใหกบบรษทไตหวนเพอนำาไปพฒนาเชงพาณชยตอไป คาดวาจะสามารถสรางเปนผลตภณฑสตลาดไตหวนไดภายใน 1-2 ปนบจากน กระดาษและตนไมทมนษยจะสามารถประหยดไดมากทวโลก www.thairath.co.th
สรางวดไทยแหงแรกในนครเทยนจน
นายนพรตน เบญจวฒนานนท ผอำานวยการสำานกงานพระพท ธ -ศาสนาแหงชาต (พศ.) เปดเผยวา เมอเรวๆ น กระทรวงการตางประเทศมนโยบายสงเสรมความสมพนธอนดร ะ ห วางไทยและสาธารณรฐประชาชนจน โดยจะเนนเชอมความสมพนธทางพระพทธศาสนา โดยสถานเอกอครราชทต ณ กรงปกกง ไดจดทำาโครงการกอสรางวดไทยในบรเวณวดพระหยก ในนครเทยนจน ซงผแทนสถานเอกอครราชทตฯ นมสการพระอาจารยเหยยน หลง เจาอาวาสวดพระหยก นครเทยนจน เพอหารอแนวทางการสรางวดไทยในจนแลว ซงวดพระหยกยนดจะมอบทดนภายในวดประมาณ 20 ไร เพอสรางวดและอญเชญพระพทธรปแบบเถรวาทตามคตของไทยไปประดษฐาน ทงนรฐบาลกลางของจนและรฐบาลนครเทยนจน ไดอนมตใหกอสรางอาคารวดไทยภายในบรเวณของวดพระหยกได www.dailynews.co.th
พธหยาเทรนดใหมในญปน
ฮโรอ เทราอ รเรมการจดพธหยาในประเทศญปน และลาสดเขาเพงจดงานหยาเปนคท 79 เพอชวยใหพวกเขาเหลานน ฉลองการเรมตนแยกทางกนอยางชนมนทงสองฝายรปแบบงานหยาของเทราอแทบไมตางจากงานแตงงาน มญาตสนท
มตรสหายรวมเปนสกขพยาน โดยตวเทราอเปนเหมอนนกบวชกำากบพธ เรยกฝายชายวาอดตเจาบาว และเรยกฝายหญงวาอดตเจาสาว หลงประกาศวาวนนจะเปนการเรมตนทดสำาหรบทงคแลว เทราอจะยนคอนใหวาทอดตคสามภรรยาทบลงไปทแหวนแตงงาน อนเปนสญลกษณของการหมดเยอใยตอกน แขกเหรอปรบมอแสดงความยนด กอนเดนแยกจากกนไปดวยรอยยม ปจจบนอตราการหยารางในญปนเพมสงขนเรอยๆ และเขาไมหยดแคในญปนเทานน เพราะกำาลงมแนวคดขยายธรกจจดพธหยาไปยงเกาหลใต ประเทศทมอตราหยารางสงทสดในเอเชยอกดวย www.komchadluek.net
เดนหนาออกอากาศ “ทวพทธ”ทวโลก
พระพรหมโมล ประธานคณะกรรมการเผยแผพระพทธศาสนาแหงชาตกลาววา ทประชมมมตเหนชอบ โดยกำาหนดใหสถานวทยโทรทศนแหงประเทศไทย กรมประชาสมพนธ เขต 6 จ.สงขลาเปนชองเผยแพรและดำาเนนการจดตงสถานวทยโทรทศนพระพทธศาสนาแหงประเทศไทย กรมประชาสมพนธ “Thai-land Buddhist Channel” หรอ TBC ขน ออกอากาศทกวนจนทร - อาทตย วนละ 18 ชวโมง ผานดาวเทยมไทยคมระบบ C-Band ครอบคลมพนทใหบรการกวา 140 ประเทศใน 4 ทวป คอ แอฟรกา เอเชย โอเชยเนย และยโรป สำาหรบผทตองการรบชมจะตองมการตดตงจานดำาเทานน ถงจะสามารถรบชมได
www.thairath.co.th
6 Buddhist’s Mystery เรอง : กองบรรณาธการ I ภาพประกอบ : รบฮ.
นำามนต...ฉำากายสบายใจ
ดวยภมปญญาของมนษยทมมาแตโบรำาโบราณ คนทอยากมผวสวย กอาบนำาแรแชนำานม ใชสมนไพร วตถธรรมชาต หรอจะเปนวตถสงเคราะหเหมอนในปจจบนกตามแต ในการดแลใหผวพรรณสะอาดสะอานชวนมองอยเสมอ แลวถาอยากชำาระจตใจใหใสสะอาด ปราศจากความมวหมองละ คงไมสามารถใชสงเหลานชำาระลางไดเปนแนแท “นำามนต” จงเปนทางเลอกหนงสำาหรบผทสงสยวาตวเองจะถกสงชวรายเขามาแทรกแซงในชวต นำามนต หรอ นำาศกดสทธ นนมอยในหลายศาสนาหลายความเชอ ซงความขลงของมนกอาจจะแปลกแตกตางกนออกไป ในพทธ-ศาสนานนไดบนทกเรองราวของการใชนำามนตไวในพระธรรมบทวาดวยเรองการแกปญหาขาวยากหมากแพง โรคระบาดไปทว ผรายครองเมอง (ไมรวาพดถงคนชวดวยหรอเปลา) ของเมองเวสาล ซงพระพทธเจากไดใหพระอานนทจดทำานำามนตมา เมอพรมนำามนตลงไปบนผปวยแลวตางกหายปวย พรมไปบนผรายผกรองแสบไปทว จงเปนทมาของการทำาลายสงชวรายตางๆ ดวยนำามนต แตวาหลงจากนนพระพทธเจากไดแสดงธรรมตอไป ซงพระธรรมทแสดงวนนนกคอ รตนสตร ทมสาระอยทความสำาคญของพระพทธ
พระธรรม พระสงฆ และระดบการละกเลสของพระอรยบคคลระดบตางๆ วาความทกขยอมไมอาจกลำากรายผทละกเลส (สงโยชน) ไดผลคอ ทำาใหผทไดฟงธรรมะบทนเขาใจความเปนจรงตามธรรมชาตจนรจกปลอยวาง และลางกเลสออกไปจากใจในเวลาเดยวกน จะเหนไดวาแมในสมยพทธกาล นำามนตทใชในขณะนนอาจจะศกดสทธจรง ในแงของการรกษาโรคทางกาย ชวยคมครองภยนตรายตางๆ นานา และชวยทำาใหใจชนขนมาไดในระดบหนงเทานน ไมไดชวยทำาใหพนจากทกขไดอยางแทจรง แตการไดฟงธรรมและ ไดพจารณาตามจนเขาใจตางหาก ทลางใจใหพนจากความทกขทคนกำาลงเผชญอยได เพราะฉะนนเราจะเหนวาเวลาไปวด พระจะพรมนำามนตกตอเมอสวดเจรญพทธมนตเสรจ ซงการเจรญพทธมนต เจาภาพจะเรมจดเทยนเมอพระเรมสวดบทรตนสตรนนเอง หลงจากนนในบางวดบางสำานกกจะแสดงธรรมตามดวย เพอรกษารปแบบทพระพทธเจาไดกระทำามา แตใครจะสงเกตเหนไหมนะวาจรงๆ แลวนำามนตหยดแรกทประพรมลงไปบนผนแผนดนแหงเมองเวสาลกคอ นำาใจของพระพทธเจาทตงใจจะไปชวยคนใหพนจากความทกขนนเอง
www.WANGDEX.co.th
8 Book Corner เรอง : กองบรรณาธการ
พระไตรปฎกอยน : อยทชวนกนไมประมาทในการศกษาผเขยน: พระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยตโต)
เมอมผศกษาพระไตรปฎกคมภรสำาคญของพทธศาสนา แลวเกดความสงสยเกยวกบจำานวนขอปฏบตของภกษสงฆทจารกไวในพระไตรปฎกนนวา “สกขาบทในพระปาตโมกขนนม 150 ขอ แทนทจะเปน 227 ขอ จรงหรอ” พระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยตโต) ไดเขยนหนงสอเลมนขนมา เพอไขขอของใจน และใหชาวพทธไดศกษาพระไตรปฎกชดเจนยงขน แมหนงสอจะมขนาดเลก แตทานไดยกเอาภาษาบาลทอางถงขอความสวนนมาอธบายไวไดอยางชดเจน สอดแทรกประวตการจดพมพพระไตรปฎกอยางคราวๆ พรอมทงแนะนำาใหผทจะอางองขอความในพระไตรปฎกวาควรทำาอยางไร และเตอนสตผทศกษาพระไตรปฎก ควรศกษารายละเอยดใหชดเจนกอนจะทเชอตาม
วาดวยสนทรยสนทนา (On Dialogue)ผแตง : เดวด โบหม อะไรคอคำาจำากดความของคำาทฟงแลวสวยหรคำาน “สนทรยสนทนา” คณสามารถทำาความเขาใจไดในงานปรชญาคลาสสกเลมน ผลงานของ เดวด โบหม นกวทยาศาสตรควอนตมฟสกส ยคเดยวกบ อลเบรต ไอสไตน ซงเปนการผสมผสานกนระหวางทฤษฎควอนตมฟสกสและแนวคดเรองการเชอมโยงธรรมชาต ออกมาเปนเรองราววาดวยการ “สนทนา” ทจะทำาใหเกดความเขาใจระหวางกน ทงเขาใจภาวะจตใจของตนเอง และเชอมโยงไปสความเขาใจผอน โดยโบหมไดแบงเนอหาทนาสนใจออกมาเปน 7 บทดวยกน เพอจดประสงคในการใหผคนไดศกษาวธทจะทำาใหอยรวมกนไดโดยสนตดวยความเขาใจผานการ “สนทนา”
In the Shadow of the Buddha : Secret Journeys, Sacred Histories, and Spiritual Discovery in Tibetผเขยน: Matteo Pistono
Matteo Pistono นกเขยน นกเคลอนไหวเพอสงคม ใชเวลาเดนทางนบสบป ในการแสวงบญตามรอยของพทธศาสนาแบบธเบตกวาพนไมล ทำาทกวถทางทจะปองกนศาสนาจากการถกเขาแทรกแซงและกดขจากมหาอำานาจอยางประเทศจน เขายอมทำาแมกระทงแอบเอาเอกสารสำาคญและภาพถายฝมอของเขา ทไดบนทกภาพเกยวกบการละเมดสทธมนษยชน ลกลอบนำาออกนอกประเทศดวยสารพดวธ ไมวาจะเปนเยบใสรองเทาและเปสะพายหลง เพอทจะนำาไปมอบใหกบองคกรขาวระหวางประเทศและรฐบาลสหรฐ หากเรองนเปนนยายมนกคงจะเปนเหมอนการผจญภยของยอดนกสบทกลาหาญชาญชย ทามกลางทางทเตมไปดวยขวากหนามอนแสนอนตราย แตทวานเปนชวตจรงของผชายคนหนง ทแสวงหาสนตภาพมาใหกบพทธศาสนามาในธเบตมาทงชวต ซงรบรองวาเปนหนงสอทคณอานแลวตองทง อง และนาตดตามจนวางไมลงแนนอน
9คน-ทำา-มะ-ดาเรยบเรยง : วรวรรณ กตศกด I ภาพ :
จตอาสาไมไดมากนงายๆ นะ
ทกวนนคงไมใชเรองแปลกหากคณจะเดนกระทบไหลกบชาวตางชาตวนละหลายหน เพราะเมองไทยกลายเปนเมองทองเทยวในฝนของใครหลายคนไปแลว (ไมวาจะฝนดหรอรายกตาม) เชนเดยวกนกบ พารคเกอร เซซ ชายหนมอเมรกน หนาตาด เกดในครอบครวนกกฎหมาย เรยนจบมาทางรฐศาสตรจากอเมรกา มชวตสขสบายทกอยาง ตงใจเพยงแคอยากจะออกมาทองเทยวเพอชมโลกกวาง เหมอนกบทเพอนๆ ของเขาไดไป แตเหตการณกลบเปนไปอยางทเขาคดไม เพราะความตงใจทจะทองเทยวของเขานนถกระงบไว ดวยบรรยากาศทสดแสนจะเปนมตรแตวาขดสนของคนในหมบานชาวเขาในแถบจงหวดเชยงราย เขาจงตกลงใจทจะเปนครภาษาองกฤษอาสาอยทนนชวงระยะเวลาหนง จนพบวา “ภาษา” เปนเรองทยงใหญกวาทคด จงไปสมครลงเรยนภาษาและการสอสารทวทยาลยสอฯ ของมหาวทยาลยเชยงใหม การกลบไปบานเพอทจะกลบมาเปนนกศกษาอาสา
สมครนนไมใชเรองงายสำาหรบเขาเลย เมอทบานไดเตรยมหลายสงหลายอยางไวใหแลว แมของเขาคดคานการมาเมองไทยอยางเตมท แตนนกไมไดทำาใหความตองการเรยนรการเปนอาสาสมครของเขานอยลง กลบทำาใหเขามแรงบนดาลใจมากขน ทำางานพารทไทมเกบเงนจนเดนทางมาเมองไทยไดสำาเรจ และดวยความทหนาตาเขาใกลเคยงกบพระเอกในสไปเดอรแมน คนจงมนเรยกเขาเลนๆ วา ปเตอร พารคเกอร ซงเขามกจะออกตววาเขาไมไดทำาอะไรยงใหญแบบนน เขากแคอยากชวยคนอยากรจกคนใหมากทสดเทานนเอง “ผมคดวาถาคณไมทำาความรจกกบเขา คณกจะไมแครเขา ผมอยากใหคนแครผม ผมกตองเรมจากการไปดแลเทคแครเขาส และทสำาคญคอผมอยากจะแนะนำาใหคนแครกนและกนนะ” เปนคำาทงทายทเขาบอกกบเรา เหมอนๆ กบจะบอกวา ภาษาทเขาเรยนตอนนไมไดมแคภาษาพด อาน เขยนเทานน มนไปถงภาษาใจแลว....
10 มมสวนตว เรยบเรยง : กองบรรณาธการ I ภาพ : วชรพงษ บญเรอง
หลายคนอาจมคำาถามในใจวา เขาวดปฏบตธรรมแลวไดประโยชนอะไร ในเมอความสขกสามารถหาไดในทกทตลอดเวลาอยแลว หลายคนมองวารอแกตวกอนคอยเขาวด หรอบางคนกมองวา วดคอสถานรบเลยงสงเสยเดกๆ ทบานยากจนเรยน แตในปจจบนกลบมหนมสาวทมอนาคตอนรงโรจนจำานวนไมนอยตดสนใจเขาวดไปปฏบตธรรมกนมากขน คำาถามทเกดขนตามมากคอทำาไมตองธรรมะและทำาไมตองบวช “มม” ในฉบบนไดมโอกาสพดคยสาวมนทานหนง คณ “ตบ” สรมต นมมานเหมนทร นกบนหญงของสายการบนแหงหนงและผเขยนหนงสอกญแจใจ ผประสบความสำาเรจในหลายดานของชวต ทงในดานการเรยน ดานการงาน มครอบครวทด มทงเงนทองและความสขสบายพรงพรอมในทกดาน แลวทำาไมผหญงคนนจงตดสนใจหนหนาเขาหาธรรมะ จนถงขนาดไปบวชเปนแมชเปลยนชอเปนแมนาวอยถง 6 เดอน แลวอะไรทำาใหเธอกลบมาเปนฆราวาสเหมอนเดมอกครง เรามาหาคำาตอบไปพรอมกนดกวาครบ
สรมต นมมานเหมนทร It’s me!!! NOW
11มม : ตงแตเดกมาถอวาเปนคนทมความสขไหม
มความสขคะ มนมความสขอยางไมรวาตวเองทกขไง แตตอนนหลงจากทไดรจกธรรมะกมความสขแลวกรวธทจะลดทกขทมนยงมใหมนนอยลง
มม : ทำางานนกบนมากป
ประมาณเกาป
มม : คดวาตวเองเปนคนยงไง
เปนตวเองนะคะ เปนคนเปนธรรมชาต คออาจจะผานชวงทเปนแบบนนมาแลว แบบวาอยากหาเงนมากๆ อยากมนนมน เหมอนมนพอแลวเรมรสกวา อยากจะทำาสงทตวเองอยากทำา เหนคณคาของเวลามากขน เพราะเวลามนเปนสงทมคาสำาหรบเรา เพราะฉะนนจะทำาอะไรทเราเหนวามนดมนมคณคา เรากทำาเลยทกวนกคอการเรยนร คอยๆ เรยนรไปพยายามทพฒนาตวเองทกวนคะ
มม : คดวาตวเองเปนคนแรงไหม
กลาแสดงออกมากกวา เพราะวาเมอกอนไมรหรอกวา คนไทยเขาถามแลว เขาไมไดเจาะจงวาเราจะกลาตอบ แตวาเดยวนเรากเรยนรวาบางทเขาถามเขาไมไดเจาะจงวาเราจะกลาตอบ แตเพราะเราคดวามนโอเคเรากจะตอบ เหมอนกลาทจะแสดงความคดเหนเหมอนกนไมแรงกไมไดคดทจะไปไฟตกบใคร แตถาเปนเมอกอนนคอฉนถกฉนคดอยางน แกทำาไมไมคดอยางฉน แกงเงาทำานองนคะ
มม : แลวจดทเปลยนตรงนเพราะอะไร
เมอกอนทเปนแบบนน คอเราไมไดเหนมมทวาความคดเราทเราวาดนะ แนใจหรอเปลาวามนด อาจจะคดวาดของเรา คนอนเขาอาจจะไมไดคดอยางนนดวยกได แตตอนนมนเหมอนกบมนมองเหนมมอนไดบางอยางบางทเราคดวาของเราด คนอนเขาวาของเราไมดกได หรอบางทเราวาของเขาไมเหนจะเขาทาเลยแตเขากวาของเขาดอยางน มนเหนหลายมมมากขน กเลยเหมอนกบวาเปดรบ ถาเขาแรงกวาเรากใหเขาไป เราไมขวางนำา นำาเชยวเราไมขวาง แตเรากรวาจรงๆ แลวอะไรคออะไร เรากรของเรา
มม : แลวอนนเปนบทเรยนทไดกอนทจะรจกธรรมะหรอวาหลง
หลงคะ แตหมายถงวาพอเราเรมเหนหลายดานมากขนหลงจากทเรารจกธรรมะ เรากยอนกลบไปดเหตการณในชวตเราตอนสมยกอนทเราเปน กคอเอาเหตการณในอดตมาตอกยำาวา ดส เมอกอนเราเชอมนมากเลยวา ความคดอยางนเราถกแลว เรากเขาไปพดหนาดำาครำาเครยดเถยงกน มนมขอดตรงไหน มนไมเหนมขอดเลย มขอเสยมากกวาดวยซำา แตพอมาตอนนพอเราเรยนรธรรมะแลว เรากเอาเหตการณทผานๆ มาเปนเหมอนกบหลกฐาน มนไมดจรงๆ นะ แลวเราควรจะปรบยงไงคะ
มม : แลวตอนเดกๆ เปนคนใกลวดอยแลวใชไหม
กใกลวดเพราะวาพอไปวดบอยอะไรอยางนนะ แตวากไปวงเลนเฉยๆ ไมไดรเรอง เขาไปฟงพระมาแลวไปเถยงกบคนอนมากกวา อยางเชนสมยเดกๆ เราฟงธรรม เรากไมไดจะเอามาปฏบตกบเราเองหรอก แตเราจะเอาไปเถยงกบคนอน เวลาทคนอนเขาบอกตองนงสมาธ เรากบอกไมจรงเอาไปเถยงกบเขาอยางน มนกลายเปนวาไมไดมใครดขนเลยสกคน แตทะเลาะกนมากกวา นคอการเอาธรรมะไปใชแบบผดใชไหม ฟงมาแลวกไมไดเอามาใชกบตวเอง ไมไดพฒนาตวเองเลย แตวาอยางนอยทไปวงอยในวดมนทำาใหคนเคยหรอวาสงทเคยไดยนมากเหมอนอยในคลงของเรา แตมนยงไมคลก วนหนงพอเราเรมคลกในเรองหนงสงทเราเคยฟงมา มนกเรมมาเหมอนเปนจกซอวใหเราขยายภาพออกไปได มนกคลกมาเรอยๆ เหมอนกบวามภาพๆ หนงแรกสดเลย ภาพเกยวกบความเปนจรง ธรรมะคอความเปนจรงใชไหมคะ เมอกอนภาพเกยวกบความเปนจรงอยางนเราไมม มแตฉนคดยงไงฉนวาอะไรถกอยางนใชไหมคะ แตพอเราเรมคลกธรรมะเรมสงเกตวา
12ความเปนจรงมนคออะไร มภาพของความเปนจรงมากขนแลวมนกมากขนๆ อยางนคะ แลวกทกวนกคอการเรยนรของเราวาความเปนจรงมนคออะไร กคดวเคราะหของเราบนพนฐานของความเปนจรง แตอนนเปนเรองภายในนะ ไมเกยวกบบทบาทภายนอก
มม : ปกตเขาจะบอกวาคนทเขาวดคอคนทมทกข ถาคนไมมทกขสวนใหญกไปเทยวไปกบคนอนไมคอยเขาวด คณตบเปนอยางนนดวยหรอเปลา
ถาของตบนนะ คอตบไมรดวยซำาวา ตบเปนทกข ตอนทตบมาเขาอบรมครงแรกจรงๆ นะเปน แตเราไมรวาเราเปน เหมอนกบวาแมบอกวาปดเทอมมาอบรม กมา แตจรงๆ ทกคนมนมความทกขอยแลว แตทกคนไมคดหรอกวา ไอนนมนคอความทกข พอทกคนกเปนเหมอนกน คนนนกเจอคนนกเจอ ทะเลาะกบเพอนหรอวาไมพอใจใคร มนเหมอนแบบทกคนกเปนไง มนกเลยดเหมอนไมใชความทกข เหมอนเปนเรองธรรมดาของคนทกคนทเขาเปนกน ณ ตอนนนกไมรหรอกวาไอทเขยนในหนงสอนะคะ วาไมถกกบเพอนรมเมทวามนเปนความทกข แตพอเขาไปอบรมแลวพธกรบอกวาใครมความทกขอะไรบาง ไมรหรอกวานนคอความทกข แตวาโอเคแหละเรองทมนกรนๆ อยในความคดของเรามนกคอเรองนแหละ ทเราเลาออกมา แตสดทายนนนะแหละ เขากวเคราะหใหเราไดเหนวาเนยแหละกคอความทกข เรากเลยเขาใจวา ออ (เนนเสยง) ไอเรองหงดหงดเนยหรอกคอความทกข ไอเรองโมโหคนอนเนยหรอคอความทกข เพราะวาคำาวาทกขมนฟงดหนกสำาหรบคนเราทวไป เรากใชชวตอยไดไมเหนรองไหยมได ทำาไมบอกวาฉนทกขอยางนใชไหมคะ คนกเลยไมรวาตวเองนนแหละมความทกขอย จรงๆ ชวตมนดกวานได จดนนกถอวาเปนจดเรมตนททำาใหเรม ออ นความทกขเหรอ นแปลวาฉนมความทกขเยอะเลยนะเนยทจะตองเคลยรอะไรอยางนคะ นนกคอจดแรก
มม : แลวจากนนไปพยายามทำายงไงกบความทกขเหลานนบาง
ตอนนนตบอยหอกบเพอน แลวมนกหงดหงดเพอนคนนมาเปนระยะเวลาหนงแลว ตอนนนมนกมเรองเรยนกบเรองหงดหงดเพอนคนนสลบกนไปมา เวลาเราไปเรยนกไปเรยน เรากอาจจะเครยดเรองเรยนสวนหนง แลวกกลบมาบานกจะเจอเพอนคนน เรากหงดหงดหนามน เพราะฉะนน ณ จดชวงชวตตอนนนมนดเหมอนไมไดมเรองอะไรมาก เพราะมนกจะวนเวยนอยอยางน แตพอเราเขาใจความจรงวา ทเราไมชอบเพอนคนนเปนเพราะวาเราแคไมเขาใจวา คนนเขามธรรมชาตแบบทเขาเปน แตเราอยากจะใหเขาเปนแบบทเราตองการ มนกเลยไมไดดงใจ ไมพอใจอยอยางนนแหละ แตพอมนเขาใจความจรงวาเขามสทธทจะเปนแบบนน ใครมาเปลยนเรา เรากไมชอบ เราจะไปเปลยนเขา มนกเปนไปไมได แลวสดทายคนทอยากจะเปลยนนนแหละททกขเอง พอเราเขาใจความจรงความทกขเกยวกบเรองนมนหายไปแลว มนกลายเปนความเขาใจแทน ความทกขมนไมมแลวในเรองนใจมนสบายนะ เพราะจรงๆ เราหงดหงดกบเรองคนนมาตลอดชวงเวลานนเรากรสกไดวาพอมนหายไปนะ มนเบายงไง มนกเลยเปนจดเรมตนทเราคดวา เราไมทกข เพราะวาเราใหความหมายของคำาวา ทกขผด จรงๆ อะไรกตามทมนทำาใหเราหนกใจ มนกคอความทกขรปแบบหนง เรามเรองไหนอกละทมนคดถงเมอไหรแลวมนกเศรา คดถงเมอไหรแลวมนกหงดหงด นนคอความทกขทเราจะตองทำาความเขาใจใหไดนะ เพราะวาเวลาเรามความทกข แตวาเราไมเขาใจความจรงอะไรบางอยาง มนกเลยคอยๆ ตรวจสอบตวเอง เพราะวาตอนนนมนเปนชวงทไมไดเผชญกบเหตการณททำาใหเกดทกขบอยๆ แตวาเราสามารถเอาสงทเคยเปนทกขในอดตซงถามนไมเคลยรมนกยงจะคงเปนอยอยางนน กคอยๆ เคลยรไปทละเรองชวตมนมความรสกวามนสบายขนนะ แตพอเรยนจบทนเรมเจอชวตจรง ปญหามนกเรม อยางการทำางานมนกเรมมอะไรใหแกปญหาใหเรยนรเพมขนมนคอการทเราเหมอนกบวาออกรบจรงๆ อยางนคะ
มม : แลวเปนยงไงบางพอออกรบจรงนสนกกวาไหม
กสนกกวา แตวาพอเรามาลงสนามรบจรงๆ เราไมรวาเรองอะไรมนจะเขามาบาง แลวพอเรองเขามาสมมตวาไปทำางานราชการ เรากอาจจะดไมใชแนวขาราชการ คนเขากอาจจะนนทา หรอวาหมนไสเรา เราไมเคยเจอโจทยน เรากตองมความรสกกอนวาอะไรนะ เหมอนกบแบบคนนนทาจะทำายงไงด มนกทำาใหเราไดเอามาพจารณาวา จรงๆ แลวการทถกคนนนทานมนเลวรายทสดมนคออะไร สมมตเขาเกลยดเรากนทงกรมเลย อยางมากเขากแคไลเราออกหรอไมขนเงนเดอนใหเรา เออมนไมตายนหวา เออไมเหนตองกลวเลย ในทสดมนกจะเหมอน
ตบมองวาทกเหตการณไมวาดหรอรายคอบทเรยน
สำาหรบเราโดยเฉพาะเรองรายๆ มนจะมาตรวจสอบตวเราเองวา
เรายงไมเขาใจความจรงในจดไหน
14ทะลปญหาไปเจอความจรงวามนคออะไร แตวาเราจะทำาตวยงไงใหกลมกลนกบเขาดละ ไมใหเขาหมนไสมากนก อะไรอยางน กฝกทจะทำาตวกลมกลนมากขน แตชวงแรกๆ ทเราเจอโจทยใหมๆ มนกคอยๆ เรยนรมากขน เรากยงตองทำาขนตอนเดม กคอตรวจสอบวาเรามความเขาใจตรงไหนอก เราเจอเหตการณไหนแลวทำาใหเรารสกยงไง กเรยนรไปทกวน
มม : แตไมไดรสกวาปญหามนหนกมากขน
มนกเจอปญหาใหญๆ นะคะ บทเรยนทดเหมอนกบแรงขน แตถามวาวนนทผานเหตการณพวกนมาเราไดประโยชนหรอไดโทษจากมน ถาเปนคนทไมมธรรมะเราจะไดแตโทษกบมนแลวกอาจจะมแผลเปนในใจ แตถามวาในฐานะของคนทปฏบตตบมองวา ทกเหตการณไมวาดหรอรายคอบทเรยนสำาหรบเรา โดยเฉพาะเรองรายๆ มนจะมาตรวจสอบตวเราเองวา เรายงไมเขาใจความจรงในจดไหน เรายงมองอะไรไมเปนไปตามความจรงยงไง เหตการณพวกนมนมาเปนเหมอนกบเตอนใหกบเรา วานไงเฮย (เนนเสยง) ทเรายงรสกแยรสกทกขเนย มนเปนแคการเตอนบอกวามจดทจะตองทำาความเขาใจแลวนะ แลวกรสกวานแหละเหตการณพวกนมนใหประโยชน จรงๆ ทกคนมนกเจอหมด มนทำาใหเราสามารถเขาใจคนพวกนน แลวอยางสมมตวาถาเราจะชวยเหลอเขาทางดานจตใจหรออะไรอยางน เราเขาใจเขากอนอยางนอยเหมอนเปนผประสบมารวมกนเราจะเขาใจแลวเราจะบอกเขาได กนเขาออกจากไอวงวนของเขา
มม : ถงจดไหนทคดวาชวตเราตองบวช
กมความรสกวาจรงๆ เรารนะอะไรทสำาคญในชวต แตทำาไมเราถงใชเวลาไปแบบน คอหมายความวาเอาเวลาไปทำางาน ไมใชวามนไมมขอดไมมประโยชนนะคะ แตถงจดหนงมนรวา มนมอะไรทมประโยชนยงกวานน ณ จดทจะบวชมนมมมมองแบบนนวาเรากร อยางงานมนกเอาเปนสรณงไมได ไมเหนมอะไรเปนสรณงไดสกอยางเลย จรงๆ เราควรจะมาพฒนาใจ เราพฒนาตวเราเองใหมนเขมขนกวานไหม เพราะเราไมรวาจะตายเมอไหร ถาพรงนตายไปละ แลวเราจะเสยดายไหมทเราไมไดทำาสงทเราอยากทำาทสด กเลยตดสนใจทจะมาบวช
มม : คอตอนนนการบวชคอสงทอยากทำาทสด
อาจจะไมใชคำาวาบวช หมายความวาอยากจะใชเวลาเตมๆ ไปในการพฒนาจตใจตวเอง แลวกเปนประโยชนกบคนอน
มม :บวชแลวทำาใหวถชวตเปลยนไปอยางไร
กเหมอนกบวาเรากไมตองเสยเวลาไปเกยวกบงานหรออะไรอยางน มนกจดจออยกบการเรยนรสงตางๆรอบตวอะไรได ไมตองแสดงบทบาททางโลกเลยเอาอยางนดกวา เปนธรรมชาตเกยวกบภายในลวนๆ
มม : แตในขณะทเปนแมชเองกยงตองสวมบทบาทของแมชน
แตบทบาทแมชงาย คอวานงเงยบๆ มนกดเปนแมชทดแลวคะ เพราะฉะนนการทำางานภายใน มนสามารถเกดขนไดมากกวา ถาเราเปนนกบนเรากตองขบเครองบนคอมนตองแสดงบทบาทภายนอก แลวเวลาเราแสดงบทบาทภายนอกใหมนเหมาะสม เรากตองคดเหมอนกนนะวาเราจะแสดงยงไงถกไหมคะ เหมอนดาราแสดงละครเวทกเปนการทำางาน การทเราไปทำางานหรอการทเราอยในสงคมใหมนกลมกลน เรากตองแสดงบทบาทภายนอก เพราะฉะนนสวนของภายในแนนอนมนเรยนรระหวางภายนอกกบภายในไปพรอมกนนนแหละ แตวาพลงปญญา พลงสมอง มนตองสำาหรบออกมาแสดงภายนอกมากกวา
มม : แตสำาหรบบางคนนงเงยบๆ นงๆ อาจจะยากกวาการไปทำาอยางนนดวยไมใชหรอ
ในมมมองของตบ คดวาการเลนบททางโลกนแหละเปนเรองทยากทสดแลว เพราะถงยงไงการปฏบตธรรมมนกเปนอยสองสวน ของฆราวาสกคอการดานใจกบดานภายนอกถกไหมคะมนทงกนไมได จรงๆ โจทยทยากไมใชดานใจหรอกเพราะดานใจเปนสวนทเรารบผดชอบเองคนเดยวลวนๆ แตดานภายนอกนตางหากละ เราจะแสดงบทบาทไหนใหมนเหมาะกบสถานการณคะ
15มม : แลวตอนบวชนคดวาจะบวชนานไหมหรอวาจะบวชไปเรอยๆ
กอยากจะบวชไปเรอยๆ คะ แตวาเหตปจจยมนกไมคอยเอออำานวยเทาไหร แตหลงจากหกเดอนเรากมความรสกวา เรากพรอมแลวละ ถาสมมตวาเราจะตองสกกโอเค หรอวาถามโอกาสบวชตอกโอเคทงสองอยาง มนโอเคหมด
มม : ตอนนนเหตปจจยทจะบวชจะสกตอขนอยกบอะไร
สวนหนงกงานกตดสญญาอย แลวกสาม เพราะวาหลงจากหกเดอนทเราบวชมามนกคอนขางจะอะไรหลายๆ อยางททำาใหเรารสกวาหกเดอนนมนกมคณคา ตอใหเราจะเปนชวตฆราวาสตอไปเรากคอนขางมนใจวาทกเวลามนจะมคามากขน เหมอนกบวาเราไดบทเรยนอะไรบางอยาง เรารสกวากโอเคนะอยในรปฆราวาสกได เรากเรยนรอะไรได
มม : มนเหมอนไดพกมาดวยหรอเปลา
กทงสองสวนพกรางกายและกดานใจเหมอนเวลานกกฬาไปเกบตว แทนทวาวนหนง วงวนละหนงชวโมง ความแขงแรงมนอาจจะตางกบวงวนละหลายๆ กโล การทไปบวชกเหมอนกบวา เราไปฟตซอมอยางเขมขน มนทำาใหเกดซกแพค มนสรางความชดเจนเกยวกบการปฏบตธรรมมากขนคะ
มม : ตอนนนเขาใหทำาอะไรบางระหวางบวช
การทไปบวชมนคอทำาในสงทเราไมเคยทำา เหมอนกบวาถาเราเปนฆราวาส เรากจะอยในบานทมนซำาๆ เดม กจวตรเดมเปดไฟดวงเดมเวลาเดมอะไรอยางน แตการไปบวชมนคอขอพสจน อาจารยคอแมชสภาพนทานกจะไมใหทำาอะไรเดมๆ ใหทำาอะไรใหมๆเสมอ เพราะฉะนนถาเราตดอะไรมนจะโชวออกมา อยางสมมตวาเรายายทพกบอย แลวเกดเราตองใชผาเชดตวในการเชดตว แลวครงนเราลมเอามา เรากหาผาเชดตวอยไหนเดอดรอนขนมาอยางน กโชวแลววาเราตดผาเชดตว การทเราไมทำาสงตางๆ ซำามนจะเปนตวทจะพสจนวาอะไรทเรายงตดอย หรอวาเราสามารถประยกตตวปรบไดอยเรอยๆ ไหม ถามนปรบไมได ปรบไดยากแปลวาเราเรมครอบเรมยดแลวใชไหมคะ แตวาถาเราปรบเรอยๆ มนกไปไดเรอยๆ กจะยงทำาให ฟรขน แตถาสมมตวายงไปเจอจดทตดเหตการณกจะบงคบใหเราตองเปลยนอยางเชนวา พอมดแลวไมใหเปดไฟ บางคนทเขาตองมไฟ เขากจะรสกวาไมไดตองมไฟ มนกจะเปนหวขอทเขาจะตองไปเคลยรของเขาเองแลวใชไหมคะ หรอวาถาหองนำาไมชกโครกไดไหม อาบนำาไมอาบเวลานไดไหม หรอทำาอะไรทจะวดตวเองวาตดอะไรการทมาอยรวมกนเยอะๆผหญงรวมกนเยอะๆ มนมอะไรทมนไมเขาหเราไหมเราปรบไมไดไหม กบคนนเราไมชอบไหมมนกเปนเหมอนกบบททดสอบใหกบเราใหเราเหนวาอะไรทเราไมไดบาง แตถาเราปรบตวเกงขยบตวเกงการยดตดของเรามนกนอยคะ
มม : ตอนทความรสกเหลานนเกดขน เคยมสกแวบหนงไหมคดวาจะบวชเปนภกษณตอ เพราะสมยนกมภกษณคอนขางเยอะขนแลว
ตบไมไดใหคณคากบชอเรยก คอมความรสกวาการทเราบอกแบบน จรงๆ คนอนนนแหละทเขามาเรยกเราวาแมชหรออะไรกชางเถอะ แตวาความตงใจของเรา คอเรามาเปลยนสถานะ เรามาทำาในสงทแบบอยนอยกนนอยใชนอย ถาสมมตวาประเทศไทยเขาฮตภกษณกนกคงเปนภกษณนนแหละคะ แตเผอญเขาไมฮตกเลยเปนแมชเพราะเขาฮตแมช เปนสถานะทใหเราเขาไปได ไมไดใหคณคาวาภกษณหรอแมช เพราะวาเรองของใจจรงๆ แลวมนไมมชอนะคะ
มม : แลวทำาไมตอนนนถงตงชอตวเองวาแมนาว
ทมาทไปคอเปนนกบนใชไหมแลวกบนเยอะดวย เพราะฉะนนชวตมนขนอยกบตารางเวลาการบน แลวมอยครงหนงตอนทหลวงป (หลวงพอทล ขปปปญโญ) มรณภาพ กอนหนานนแมชทเปนอาจารย ทานบอกหลวงปปวยนะไปใหกำาลงใจหลวงปหนอยส เรากคดในใจหลวงปแขงแรง หลวงปไมตายเรวหรอก หยดกไมไดคดจะไปอดรเพอทจะเยยมหลวงป อยมาวนหนงหลวงปกตาย พอรวาหลวงปตาย กเลยรบไปอดรแลวมความรสกวาเซงตวเองจงเลย ทวาทำาไมเราถงผดวนประกนพรง ทำาไมเราถงคดวาหลวงปไมตายหรอก ทำาไมเราถงคดอยางนน
16คอเสยใจไมไดเสยใจทหลวงปตายนะ แตเสยใจทวา ดสเราเปนคนทคดจะทำาอะไรทำาไมไมทำาเลย เรารไดยงไงวามนจะมเวลาในอนาคต จากจดนนมนกเลยเหมอนเปนปณธานวา ถาเราคดวาเราจะทำาอะไรทำาเลยเถอะ หลวงปมาพสจนใหเหนแลววาหลวงปดแขงแรงกเถอะ กตายไดนะ วนทไมคดวาจะตายอยางน เพราะฉะนนไมวาคดจะทำาอะไรกใหทำาเลย กเหมอนกบตอนทบวชคะ เพราะอยมาวนหนงขบรถไป มนมความรสกวาเราทำาอะไรวะเนย เราคดวาทเราอยากทำาคอบวชไมใชหรอ แลวเรามาทำางาน ทำาไมเราไมไปบวช วนนนกเลยไปหาขอมลวาลาไปบวชไดไหมทนทเลย มนมความรสกวาจะทำาอะไรกทำาเลยเดยวนแหละ เพราะไมรวาจะมเวลาตอไปขางหนาอกไหมอยางนคะ
มม : ถาสมมตวามโอกาสอกครงจะกลบไปบวชใหมไหมหรอวาคดวาพอแลว
ถามโอกาสกคงบวชคะ เพราะวามนเปนชวตทเรยบงาย มนเปนชวตทสบาย ชดกไมตองคดวาจะใสอะไร รดกไมตองรด ผมกไมตองสระมนเปนชวตทสบายมาก แตวาถาปจจยมนเออกไป แตถามนไมเออกเหนอยหนอย ซกผามากหนอย รดผามากหนอย สระผมมากหนอย มนกโอเค มนกจะไดรวานมนเปนภาระกบเรายงไง
มม : ถาอยางนนทกวนนมอะไรเปนเปาหมาย
การพฒนาตวเราเองนแหละคะ ทำายงไงทเราจะสามารถไมตองใหความทกขมนมาถงใจเราไดอกเลยใหมนจบๆ กนไปเลย เพราะวากรแลววาการทเรามาเกดนมนกไปรนหาท อยาวาแตการทำางานอะไรทมนเปนรศมออกไปไกลๆ จากเรา กะอแคดแลรางกาย หวตองไปหาขาวกน มนกเปนภาระจะแยอยแลว เพราะฉะนนเราจะมารนหาทมภาระไปทำาไม
มม : พอเรากลบมาทำางานอกหลงจากไปปฏบตมาหกเดอน เพอนรวมงานมทาททแปลกไปไหม แลวเรามทาททมองเขาตางไปยงไง
เขากสงสย เขากคดไมออกหรอกวา จะไปบวชทำาไม มนตองอกหกรกคด มนตองมปญหาอะไรแนๆ แบบเวลาไปถงททำางานจะไดยนวา เปนยงไงบาง ดขนไหมตบ ก เอะ กดอยแลวนะคะ พไมไดเปนอะไร กเขาใจแหละวาเขาจะคดยงไง แตเรากอยากจะอธบาย เพราะเหมอนกบวา คำาตอบของเราทเราตอบเขามนจะกวนตน แตกจะบอกวาทไปเนยมนไมตองเปนทกขอะไรมากกไปไดนะ แตวาคนทรจกกนจรงๆ เขากจะรวามนคออะไร แตวาคนทเขาไมรจก เขากจะคดไปไมถงวามนมวธคดแบบนดวยเหรอ เขากจะคดแบบเดมๆ ของเขา แตวาใครจะคดยงไงมนกคงหามเขาไมไดนะคะ มนกจะมอกแงมมหนง คนกจะแบบมนตองดแนๆ เลย โอโห..ลาไปหกเดอนมนตองมอะไรดแนๆ เขากจะมาถามวา เออ จรงๆ แลวอะไรมนคออะไร คนทเขาจะคดแบบเขากแลวไป คนทเขาคดแลวสงสยวา เออ มนนาจะมอะไรด เรากคยใหเขาฟง มนกเหมอนเปดตวไปเลยดกวา
มม : คดวาการไปบวชแลวงานททำาในระหวางทบวชมนลำาบากกวาตอนทเปนฆราวาสไหม
การไปบวชหรอคะ สบายคะ เปนชวตทสบายมาก ใครๆ กนาจะบวชทงนนแหละ ถาเขารวามนสบาย
มม : แลวคดวาทำาไมคนสมยนถงไมบวช ทำาไมคนสมยนคดวามนลำาบาก
เพราะเขาไมเขาใจ เพราะเขาอาจจะมความสขกบการทไดม หรอเขามความสขกบการทเขาอยกบความเคยชนของเขา แตอยางตบมาบวชหลงจากทฝกตวเองมาแลวสบป เพราะฉะนนการทรจกธรรมะมนทำาใหมจตใจทกลาเผชญ คอเปนไงเปนกนเดยวคอยวากน อะไรอยางน มนกทำาใหรสกวาจากเดมทไมเคยบวช เรากคดไมออกวาการบวชคออะไรใชไหมคะ แตเราไมกลว เราอยากรวา ทำาไม อาจารยเราถงบวช เขาบวชมนตองดแนๆ เลย ตอนกอนบวชกถามแมชทเคยเปนฆราวาสแลวรจกกนมานาน กถามเปนยงไงบาง เขากพยายามจะอธบาย แตเรากเขาใจไดระดบหนง พอเรามาบวชเองประโยชนอกตงหลายอยางทเราไมมวนจะคดออก มนดมากๆ นะ ดกวาทเราคดไวรอยเทาพนเทาอยางนคะ เพราะฉะนนจรงๆ แลวถาคนทไมเคยฝกตวเองมาเลยยงมความสขกบการทมอะไรเยอะๆ ยงมความสขกบการทไดอยในคอมฟอรดโซนคอสงทตวเองเคยชน เขากคงไมมาบวชหรอกคะ แตวนหนงถาเกดวา เขาไดคอยๆ ฝกตวเองแลวรสกวาการไมมมนไมสบาย แตกยงรบไดอยนะอยางนอยยงมไดอย แตกไมไดตองพงพามนแลว การทมาบวชนมนจะเปนสงทสบายมากๆ
18
เก ดเป นหญงเพราะม กรรมมมพเศษ เรอง : กองบรรณาธการ I ภาพประกอบ : รบฮ.
20
เมอหลายเดอนกอนทธรรมศาลา( Dharamsala) ประเทศอนเดย องคดาไลลามะไดอนญาตใหคณะคนไทยไดเขาพบและถามคำาถามไดตามอธยาศย ในจำานวนคำาถามหลายขอนน มขอหนงไดถามวาหากทานไดกลบมาเกดใหมอกครง ทานอยากจะกลบมาเกดใหมเปนอะไร ซงทานไดตอบกลบมาวา ครงหนงทานไดเดนทางโดยเครองบนจากโตเกยวไปซานฟรานซสโก ใกลๆ กบททานนงมครอบครวทมลกเลกๆ อยครอบครวหนง ประกอบดวยพอ แม และ ลกสองคน ซงลกคนโตอายประมาณ 5 ขวบ วงไปวงมาบนเครองบน และมลกคนเลกอกคนทรองไหบอยมาก แรกๆ ทานกเหนทงพอทงแมชวยกนดแลอย แตพอผานไปซกพกคนเปนพอกเรมถอยและหลบไปในทสดทงใหคนเปนแมดแลตอไปโดยลำาพง จนถงรงเชาเมอทานตนขนมา ทานกสงเกตเหนวาฝายแมดโทรมเหมอนอดนอน ในขณะทฝายชายดสดใสจากการไดหลบเตมอม ทานจงมองวาฝายหญงเปนผเสยสละเพอลกมากกวาฝายชาย ทานบอกวาปจจบนความรนแรงตางๆ นานามกเกดขนจากนำามอของผชาย หากไดความกรณาจากผหญงมาชวยนาจะดขน ทานมองวาความรกจากผหญงเปนความรกทบรสทธโดยเฉพาะหากเปนรกของแมทตองการจะปกปองลก ซงทานไดยำาไวดวยวาในทางวทยาศาสตรกไดวเคราะหไวอยางนเหมอนกน(วทยาศาสตรอาจลมนกไปวาเวลาแมปกปองลกอาจจะโหดมากพอทฆาทกชวตทเขาใกลกได) ทานจงบอกกบผไปเยอนวาหากคณะสงฆของธเบตอนญาตทานกอยากกลบมาเกดใหมเปนผหญงเหมอนกน (ททานอยางนเพราะความเชอทางพทธศาสนาสายวชรยานเชอวาองคดาไลลามะเปนพระโพธสตว ซงหากอธษฐานเปนพระโพธสตวแลวกจะไมกลบมาเกดเปนหญงอก)
ชายหญงในพระพทธศาสนาไมเทากนหรอ ถงแมจะมหลายจดในคำาสอนทดเหมอนกบวาผหญงมฐานะไมเทากบชายในพระพทธศาสนากตาม แตความจรงแลวอาจมองไดวาในพทธกาลพระพทธเจามองทกคนเทากนในแงของการเขาถงความจรงของธรรมชาตหรอทเราเรยกกนวาเขาถงธรรมนนแหละ หากแตบรบททางสงคมของชมพทวปในเวลานนอาจตองอาศยการกระทำาทใหคนภายนอกดเหมอนกบวามความไมเทากนอยบางเพอใหชาวบานรบได ซงจะเอาเรองสทธตางๆ ในสมยนไปเทยบไมได คงเหมอนกบทสมยกอนคนแตงงานมลกตงแต 13-14 แตสมยนยงวาเดกไปนนแหละ จรงอยทพระพทธเจาไดพดถงการเกดเปนหญงวาเปนเพราะกรรม(การกระทำา+เจตนา) และมสวนทไดอธบายไววาเปนเพราะผดศลขอลวงละเมดทางกามในบคคลผมเจาของ ทำาใหกรรมนนสงผลใหไปเกดเปนสตวเดรจฉาน เปนกระเทย เปนผหญงอยางละ 500 ชาต แตในขณะเดยวกนกมสาวกามากมายทเปนเลศกวาผอนในดานตางๆ โดยอดตชาตของทานเหลานนไดถกเลาไววาทานไดตงจตอธษฐาน(ตงใจมน)และฝาฟนกระทำาจนไดมาเกดเปนผหญงทเปนพทธสาวกาและยงเลศกวาผชายและผหญงอนตงมากมาย ซงพระพทธเจาเองกรบรองความสามารถนนดวย ดงนนจงสามารถพดไดเหมอนกนวาการเกดเปนหญงไมไดเกดจากการทำาชวแตเพยงอยางเดยว แตการตงใจจะมาเปนหญงใหไดนนศาสนาพทธกรบรองวาถกตองตามหลกดวยเหมอนกน เชน พระนางสรมหามายาทไดมาเปนแมของพระพทธเจา กไมไดมาเปนแบบฟลคๆ แตมาจากเหตปจจยคอความตงใจลวนๆ อธษฐานกนหลายภพหลายชาตเลยทเดยว หรอแมแตพระนางยโสธราพมพา ทตงใจอธษฐานมาหลายภพหลายชาตวาจะมาเปนคครองของเจาชายสตธตถะทตอมาเปนพระพทธเจานนแหละ ซงทงหมดนแสดงใหเหนอยางชดเจนวาพระพทธเจาไมเคยบอกผหญงวามความสามารถไมทดเทยมผชายเลย อาจจะมบางพระสตรทพดทำานองวาผหญงมกรยาอยางไรทไมดบาง หรอกรยาอยางไรเปนกรยาทนายกยองบาง เชน กณาลชาดกทวาดวยมารยาหญง 40 เลมเกวยน เพอใหพระภกษแลวผตงใจปฏบตธรรมเพอความพนทกขรทนเทานน หรอการยกยอง
21
ความสามารถของนางวสาขาทเขาไปปรนนบตครอบครวสามอยางถกกาลเทศะบาง (แมวาการปรนนบตจะคอนขางกระตกความคดบางกตาม) ไมวาอยางไรกตามในสมยนน พระพทธเจากทำาใหความสามารถของผหญงถกยอมรบไดเทาเทยมกบผชายเลยทเดยว แตพอเวลาลวงไป 2554 ปหลงพระพทธเจาปรนพพาน ทกสงทกอยางกดเหมอนจะเปลยนไป ผหญงดเหมอนจะมพนทในศาสนานอยลง เนองจากหลายสายโดยเฉพาะสายเถรวาทเชอกนวาไมมภกษณเหลออกแลวอยางหนง (ถงแมในปจจบนจะมทไปบวชจากศรลงกามาบาง แตกยงไมไดรบการยอมรบจากทางคณะสงฆอยด) พธกรรมความเชอทเกดขนมาใหมผสมผสานกบความเชอทองถนเดมซงกดกนพนทของผหญงอกหนง เชน ในภาคเหนอทมความเชอเรองผหญงขนบนพระธาตไมไดจะทำาใหขด (มความหมายในทางเสอม) ผคนสนใจเรองการเสพบรโภคมากกวาจตวญญาณอกหนง ซงในอยางหลงนนบวาทำาลายคณคาความเปนมนษยลงไปมาก เพราะถาหากคำาวามนษยมาจากคำาวา มน อานวา มะ-นะ รวมกบ อสโส หรอ อษย ทแปลวา สง เมอรวมกนแลวแปลวา ผมใจสง แลวละก การไปหมกมนอยกบการกนเสพบรโภคแตเพยงอยางเดยวจะตางอะไรกบสตวเดรจฉานทกนๆ นอนๆ อยทกวน แมจะอางวาถงไมไดคดเรองจตวญญาณ “คน” กสามารถพฒนาบานเมองและความเปนอยใหสะดวกสบายขน คดคนสงแปลกใหมสนกสนานออกมาเพมมากขนได ซงทำาใหสขมากขน เปนตน กตาม แตเพราะตองการความสะดวกสบายและความสขทไมเคยพอนไมใชหรอ ททำาใหเกดการแกงแยงชงดชงเดนกน จนทำาใหเกดความฉบหายแกตนเองและสงคมมานบครงไมถวน ซงนนกรวมไปถงการชงพนทในศาสนจกรดวยเชนกน เพราะทกคนตองการสทธแตไมคอยมคนคดถงหนาท เมอพนฐานทางความคดเปนอยางนแลว หลกการกไมมความหมายอกตอไปเพราะไมวาทไหนหลกการทดมกจะไมตรงกบความตองการ ดงเชนหลกแหงสทธมนษยชนนถาใชไมด แทนทจะเปนการเหนอกเหนใจคนอนทถกกดข กจะกลายเปนเหนแกตวแทน ฉะนนหากลองพจารณาดดๆ แลว การทพระพทธเจาเคยพดไววาเกดเปนผชายโชคดกวา อาจจะหมายความวาไมวาในสมยไหนๆ กมความไมเทาเทยมระหวางเพศนเกดขน และโดยเฉพาะสงคมบนโลกนกเคยชนกบสงคมทถกออกแบบมาโดยความคดแบบชายเปนใหญ ทำาใหการเกดเปนหญงมปมดวยตงแตตน ไมวาจะถกมองเปนเพศทออนแอ เปนวตถทางเพศ ฯลฯ สงทพระพทธเจาไดกระทำาในตอนนนจงมใชเพยงเปดโอกาสใหผหญงมสทธมากขนเทานน แตพระพทธเจาไดแสดงใหเหนวาคนทกคนนนมโอกาสเทากน ไมใชวาจะมโอกาสทางสงคมเทากน แตมโอกาสทจะพนไปจากความทกขทงปวงเทาๆ กนนนเอง ซงชดเจนมากวาพระพทธศาสนาไมเกดขนเพอกำาจดความเหลอมลำาทางสงคม แตพระพทธศาสนาเกดขนเพอกำาจดความทกขในใจคน ทำาใหนกถง ณ ขณะทพระนางมหาปชาบดโคตม หรอพระนานางของพระพทธเจาตองการบวชแตถกไมใหบวชโดยพระพทธเจา ตอนนนนางเองกเพงเสยพระสวามไป จตใจกไมไดอยกบเนอกบตว ลกเตากบวชกนหมดเสยแลว การอยในปราสาทพระราชวงทแสนจะยงใหญอาจจะไมอบอนเหมอนเดม เพราะเตมไปดวยความหลงทเคยไดรวมหรรษากบทกๆ คน ทำาใหอยเฉยๆ ไมได ไมเชนนนความหลงจะฟงขนมาทำาใหเสยใจอก นางจงไมสนใจทรพยสมบตและลาภยศอกตอไป เพราะบรรดาคนรกทงหมดบวชไปหมดแลวนนเอง ฉะนนความสขของนางจงไดไปผกไวกบพระพทธเจาและลกหลานทไปเปนพระเปนเณรหมดแลว เมอเปนภกษณแลวนางไดขออนญาตยกเลกครธรรมขอหนงไป (ครธรรมม 8 ขอ ขอแรกบญญตวา แมภกษณมพรรษา 100 กตองเคารพภกษทบวชไดวนเดยว นาจะเปนขอกำาหนดทตงเผอแมบวชตามลกชายแลวจะไมเคารพ จงเปนขอฝกฝนเพอลดละความถอตวของผเปนแมกได) เมอนางมาขอใหภกษและภกษณนบถอกนตามพรรษาไมเกยวกบเพศดวย พระพทธเจาจงปฏเสธไปพรอมกบกำาหนดสกขาบทเพมไปอกขอหนงดวยวา หามภกษไหวผหญง ถาไหวเปนอาบตทกกฏ โดยใหเหตผลวา ตงแตอดตถงปจจบนไมปรากฎวามลทธความเชอศาสนาใดๆ มการไหวผหญงมากอนเลย พระพทธเจาจงมองในแงของสงคมวาในสมยนนคนยงไมสามารถทำาใจยอมรบตรงนไดจงไมไดอนญาต ตอมานางมาขอใหพระพทธเจาแสดงธรรมทไมยาวนกใหฟง เพอทนางจะเอาไปใชเปนหลกปฏบตเวลาปลกวเวกออกไปอยคนเดยว พระพทธเจาจงสอนวาธรรมเหลาใดเปนไปเพอความกำาหนดยอมใจ, เปนไปเพอความประกอบสตวไว
22
(รงสตวใหตดในวฏฏะ), เปนไปเพอการสะสมกเลส, เปนไปเพอความมกมาก, เปนไปเพอความไมสนโดษ, เปนไปเพอความคลกคลดวยหมคณะ, เปนไปเพอความเกยจคราน, เปนไปเพอความเลยงยาก ทงหมดนใหจำาใหดวาไมใชคำาสอนของพระศาสดา แตถาธรรมทไดฟงนนเปนไปเพอความคลายกำาหนด, เปนไปเพอความพรากสตวออก(จากสงสารวฏ), เปนไปเพอความไมสะสมกเลส, เปนไปเพอความมกนอย, เปนไปเพอความสนโดษ, เปนไปเพอความสงด, เปนไปเพอความเพยร, เปนไปเพอความเลยงงาย ทงหมดนตองจำาใหดเพราะนแหละธรรม นแหละวนย นแหละสงทตถาคตสอน เพราะฉะนนหลกนแหละทเราสามารถนำาไปจบกบคำาสอนทไดยนมาได ถาพระบอกใหเราถวายเงนเยอะๆ เพอจะไดไปอยบนสวรรคแลวละก ตองลองพจารณาดวามนเปนไปตามหลกทพระพทธเจาสอนไวหรอเปลา พระพทธเจาเคยสอนใหตงเปาไปอยบนสวรรคไหม ทานบอกแควาถาอยากไปตองทำาเหตอยางไร แตทานไมเคยบอกใหไปใหได ทานบอกตลอดเวลาไปวาการไปสวรรคนนยงเปนทางทตองกลบมาทกขอย ควรพยายามหลดพนเสยตงแตวนนเลย อยกบปจจบนอดตเปนเรองทผานมาแลวแกไขอะไรไมได อนาคตยงมาไมถงทำาปจจบนใหดอนาคตกจะดเอง ดงนนหากจะมองวาการเกดเปนหญงเปนกรรมทมาจากอดตแลวไมยอมทจะปรบปรงตว กเลยกลายเปนวาเปนการสรางกรรมใหมคอกรรมขเกยจทจะพฒนาตวเองไป กลายเปนยอมรบความเสอมทจะเขามาในชวต แลวเมอเรายอมรบความเสอมนนเขามาเอง เราจะมสทธอะไรทจะมาบนมาอางวาเปนผลจากชาตทแลวอกเลา....
VS. พนทแลกเปลยนมมมองระหวางพระกบโยมในศตวรรษท 21
25เรยบเรยง : กองบรรณาธการ I ภาพ : ตะวน พงศแพทย
พระพทธศาสนาในลานนากดขผหญง เปนจรงแคไหน
พระครอดลสลกตต
Vs.
อวยพร เขอนแกว
VS.
26
ในสมยพทธกาลผหญงถกจำากดสทธตางๆ มากมายจากบรบททางสงคม แตพระพทธศาสนาในสมยนนกแหวกมานประเพณตางๆ ออกมาได โดยการตงสงฆะของภกษณ ยกยองสตรทมคณความดไวคกบบรษ เชน การมเอตทคคะตางๆ เมอผชายมไดผหญงกมได จนผคนละทงศาสนาเดมมาหาพระพทธเจา (สมยนนไมไดเรยกพทธศาสนาแตเรยกพระธรรมวนย) แตในปจจบน เหตการณกำาลงกลบตาลปตรอกครง เมอพระพทธศาสนกเรมกลบไปนบถอผ สาง เทวดา บชาหวย เทดทนคนรวย ดถกคนจน รำาแกบน จนถงววฒนาการทกลบมาดถกผหญงอกครงหนง โดยเฉพาะในภาคเหนอทหามไมใหผหญงขนพระอโบสถ (โบสถ) หรอพระธาต (เจดย) ดวยเหตผลทางไสยศาสตร ซงไมใชคำาสอนของพระพทธศาสนาเลย “มม” ฉบบนไดรบโอกาสจาก อาจารยอวยพร เขอนแกว กระบวนกรจดอบรมและตอสเพอสทธสตรไทย โดยใชพระพทธศาสนามาเปนฐานในการกาวเดน มาแลกเปลยนกบ พระครอดลสลกตต เจาอาวาสวดธาตคำา จงหวดเชยงใหม ผไดรบการยกยองจากวงการพระในลานนาวา มความรเรองวฒนธรรมลานนาทเอามาประสานกบพทธศาสนามากทสดรปหนง จะแลกเปลยนกนแคไหนนนเราไปพจารณาตามเลยครบ
อ.อวยพร : คอเมองไทยนมนเปนประเทศทมประชากรชาวพทธมากทสดในโลก แลวมนจะมภาพทเหนชดเจนกคอ ผหญงจะเปนคนททำานบำารงศาสนาตงแตทำากบขาวใสบาตรแลวกมาวด โดยเฉพาะวนศล (วนพระ) ทหมบานกจะใสชดขาว สวนใหญกจะเปนผหญง แลวตอนนแมกระทงสถานปฏบตธรรมไมวาสายไหน แปดสบเปอรเซนตเปนผหญง ทงในแงคนปฏบต ทงในแงคนททำานบำารง หมายความวาสงเสรมเรองพนฐาน เรองอาหารนผหญงทำาเปนสวนใหญ สงทมนเปนปญหากคอ โอกาสของผหญงทจะศกษาพระศาสนาโดยตรงทเปนแกนจรงๆ นนอย เพราะบวชกบวชไมได หรอบวชไดกเนองจากภาระของผหญง ซงระบบการบวชนมนไมเออ เพราะฉะนนถาเราสามารถมวธจะใหการศกษาพระศาสนานเปนแกนจรงๆ แลวกใหโอกาสทผหญงจะสอนผหญงเรองธรรมะได มนจะไปไดเรว เนองจากบทบาทมนไมมตอนน มนกเลยไปเชอเรองกรรมแกกรรมทำาโนน ซงผหญงกไปเยอะทสดเลย ตงแตปญหาทเขาเจอ ปญหาตดหนสน ปญหาเรองลกตดยา ปญหาเรองผว เขากไปแกกรรมผดๆ เพราะวาเขาไมไดรบเรองการศกษาการปฏบตทถกตอง คดวาอนนเปนตวหนงทเหนปญหาชดเจน เขาไมมทพง คอตามประเพณมนถกตอง เชน ใสบาตร ทำาโนนทำาน แตไอตวทศกษาและเขาใจแกน เชนพนฐานเลยอรยสจ ๔ คนทองๆ แตไมรวา เวลาเอามาใช นงมองปญหาชวต เอาใชมาวเคราะหยงไง แลวหาทางออกในดวยเชงปญญา เพราะฉะนนลกษณะเปนวาสวดบทน ถาสวดไดรอยแปดรอบจะถกหวย ซงมนไมใชไง สวดมนไดแคความสงบแตปญญามนยงไมเกด ตงแตเรมทำางานกบแมชเมอสบกวาปกอน กเหนวามนกมการสอนผดๆ ในเรองกรรม ซงพระพทธเจาไมไดสอนไว เชน เกดเปนผหญงเปนผลของกรรมชาตทแลว ซงมนรวมถงเกดเปนคนพการหลายอยางเลยนะ ทนพอชาตปจจบน สมมตวาเปนผหญงแลวไปเจอสามกนเหลา สามทบต เขากบอกอกวาเปนกรรม มนกเลยไมตองใชปญญาแก จรงๆ กรรมมนเปนเหตปจจยปจจบนใชไหม เพราะฉะนนมนถกทำาใหคำาสอนกรรมผดๆ แบบนน ทำาใหผหญงกลกขนมาไมแกไข กคลายๆ วายอมรบกรรมไป ทนผชายกไมมใครแก มนกเลยทกขทงสองฝาย เราทำางานกบเดกทเตบโตมาในครอบครวทพอแมใชความรนแรง เขากสบทอดความรนแรงตอมนไมจบไมสนโดยวธคดแคกรรมเรองนนะ แปลวาเราไมตองแกเหตปจจบนเลยไมวาเรองเหลาหรอเรองความรนแรงทศาสนาพทธตองปฏเสธ
พระครอดลยสลกตต : อยางเรองของการขนพระธาตกดหรอบรเวณทหามผหญงขน มนไมไดเกยวกบกรรมเลย อาจจะเกยวกบกรรมกคอการกระทำา เปนปจจบนกรรมไมใชอดตกรรมหรออดตชาตอะไร แตมนเกยวกบขอหามทวา บางเหตบางประการเมอในสถานทบางแหง เชนพทธสมาหรอโบสถของวด บางทมนคบแคบเวลาไปบวชพระ อยางโบสถลานนามนแคบ แลวจะใหผหญงขนไปรวมในขณะทำาสงฆกรรมเหมอนกบโบสถทางภาคกลางไมได เพราะวาโบสถของภาคกลางเขากวาง ผหญงกออกหางหตถบาทของพระสงฆไปไดไกล ลานนานขนาดพระไปอยไดยสบเอดรปกจะจเตมโบสถแลว เพราะฉะนนกจำาเปนตองใหแตผชายขนไปเพอประเคนสงของบางอยางเทานน จงมกฎวาไมใหผหญงขนไปในเวลาทำาสงฆกรรม เพราะวามนคบแคบอาจจะทำาใหเกดการนงอาสนะเดยวกน แมแตกบผชายกเชนเดยวกน พระยอมนงอาสนะเดยวกบอนปสมบนมนไมได ผดอาบตแลว ฉะนนไมเฉพาะแตผหญง สำาหรบในบรเวณพระธาตนน บางวดทหาม อยางเชน
การจำากดสทธมนกจำากดสทธแตวาไมจำากดการปฏบต
เพราะจำากดสทธเพยงบางสวนไมไดจำากดสทธโดยทวไป
28วดพระธาตหรกญชย วดพระธาตดอยสเทพ จะมรวเหลกลอมไว ไมใหผหญงเขารวนนเรยกวาระเบยงพระธาต เพราะวาในตำานานพระธาตทกแหงนนจะปรากฏโยงเชอมเขาไปจนถงตำานานพระเจาเลยบโลก ในตำานานบอกวาถาจะบรรจเกศาธาตกด สงตางๆ ทพระพทธเจาประทานใหแกพระอนทร ทานจะนำาฝงไวใตดน ไมไดบรรจไวในเจดยเหมอนพวกเราในปจจบนน สงของทอยในเจดยนนกมทงของทเปนของมคาของพวกกษตรยทในขณะนนไดเอามาถวายเปนพทธบชา เชนทอง เครองอปภณฑ สงตางๆ แกวแหวนอะไร ทนพระอนทรทานกกลววาของเหลานนจะถกคนทำาลาย ทานจงทำาเครองปองกนทพเศษเรยกวา ยนต ยนตนเปนสงทปองกนโดยลกษณะเปนธรรมชาต เชนถาหากวา เราขดไปจนใกลจะถงทรพยสนสงของทมคาเหลานนๆ มนจะเกดเปนจกรผนทจะทำาลายบคคลทจะเขาไปใหเกดอนตราย แตวายนตนกำากบดวยคาถาอาคม ถาหากวาผหญงเขาไปสในบรเวณนนจะทำาใหคาถาอาคมทกำากบยนตนนเสอม ทานจงหามไมใหผหญงเขาไปใกลบรเวณทพระธาต จงเปนประเพณมา แตทอนๆ ทไมมสงของทศกดสทธบรรจไว เชนวาในวหารหรอวาในศาลาการเปรยญ หรอวาในขวง (บรเวณ) วดนกไมไดหาม แลวอกอยางหนงกในเวลาทกระทำาพธอนสำาคญ อยางเชนพทธาภเษกเปนตน เขากจะกนราชวตรไวบอกวาบรเวณนไมควรใหผหญงเขาไป เพราะวาในพระบาลนนจะมอยบทหนงวา มนตนนยอมเสอมเพราะอสตร สตรเปนอนตรายตอมนตทงหลาย
อ.อวยพร : คดวาทอาจารยอธบายนเหนชด มนจะเหนพธเรองคาถาอาคมมาเปนสวนหนงของพธกรรมเรองพทธ ทอาจารยอธบายนมนชใหเหนสองอนทเราตองแยกวา ตวพระพทธเจาเองไมไดพดไว ไมไดบอกรางกายสกปรกนะ เหมอนทพระพทธเจาพดตอนพระอานนทถามวา อะไรทำาใหตถาคตไมอนญาตใหผหญงบวช เปนเพราะเขาไมสามารถตรสรธรรมใชหรอเปลา กไมใช ใชไหม นนกแปลวาการตรสรไมไดเกยวกบรางกาย ไมไดเกยวกบทางเพศ
พระครอดลยสลกตต : แตทานวาเปนอนตรายตอพรหมจรรยแหงภกษเปนอยางยง เพราะวาถาหากใหผหญงบวชศาสนาจะสนลง เพราะเหตวาสตรเมอใกลชดกบบรษยอมทำาใหเกดการด พระอานนทถามวาสตรจะทำาอยางไร ถาไมดนนยอมเปนสงทดทสด เพราะเมอการดการเหนกจะทำาใหเกดการนกคด เมอเกดการนกคดกเกดอยากจะสมผส เมอเกดอยากจะสมผสกทำาใหเลยเถดไปยงกวานน เพราะฉะนนพระพทธเจาทานจงไมยอมใหบวช แตตอนหลงพระอานนททานวกถามวา สตรจะสามารถบรรลธรรมไดไหม พระพทธองคตรสวา ได เพราะฉะนนพระอานนทจงทลวา ถาอยางนนกขอใหสตรบวช จงไดบวช แตวาพระพทธเจาไมไดบอกวา หามสตรบวช เพราะไมไดบรรลธรรมอะไร แตเพราะกลววาถาหากสตรบวชมนจะทำาใหอายแหงศาสนามนจะสน โดยเหตวายงใกลชดเทาไหรนน กยงจะเปนอนตรายมากเทานน แมแตเสยงเราศกษาในพระธรรมบทสามเณรรปหนงไดยนแตเสยงสตรรองเพลง ไมไกลจากทนน กยงไปกระทำามจฉาจาร ทานอรรถกถาจารยกลาววา ไมมเสยงใดเทาเสยงสตรทจะไปตงอยในใจ และในกายทำาใหเกดการฟงซานไดเทาเสยงสตร เพราะฉะนนแมแตเสยงกเกดอารมณ เกดความวปรตทางเพศแลว ไมใชวาหามสตรบรรลธรรมอะไรหรอก แตวาตองการไมใหใกลชดมากเกนไป ถาบวชกตองอยในวดเดยวกน พระพทธเจาถงตองใหกน แลวกไมใหภกษแสดงธรรมโดยเกนหกคำา แมแตสตรกไมใหเกนหกคำาในระหวางสองตอสอง
อ.อวยพร : ผหญงกเหมอนกบผชาย กตองการทงสองฝาย พดถกไหมคะ แตทนเราตองรวา วฒนธรรม ผชายกอนทจะบวช วฒนธรรมของผชายเปนใหญ มนสอนผชายแตเลกเรองจบผหญง ไดเหนผหญงออน นกออกไหม สงเกตไหม คอถาพดเฉพาะผชายฆราวาสทวไป มนสอนกรอบใหผชายมอสระเรองคดถงผหญงเปนวตถทางเพศเยอะ สงเกตจากรปโฆษณาอะไรตางๆ โดยสงแวดลอมมนกฝกใหคดเหมอนกนแลว เพราะฉะนนแนนอนถาจะบวช ยงอยในสภาพสงคมแบบน จะทำายงไงใหผชายซงถกคาดหวงวาเปนผนำาศาสนา จะตองมเหตปจจยทเออตอการปฏบตใหพฒนาจตวญญาณใหมากทสดนะคะ กเหนดวยวาไมได ผหญงทถกสอนวาเหนผชายตองรกตองเปนทพงเราเปนแฟนเรา กมกเลสเหมอนกน แตวาเนองจากกรอบวฒนธรรมมนปกปองผหญงไมใหไปวงไลจบ สมยกอนนะ ซงสมยนมนเปลยนไปแลว เพราะฉะนนกตองการเสมอกน การเสมอกนไมวาจะนกบวชหญงหรอนกบวชชายนะคะ แตทนไอสงทพดเรองพระธาตนมนแสดงใหเหนเรองคาถาอาคม คอพอเรานเปนหมอผเปนหมอรกษาคน เปนหมอรกษายาดงมาก แลวเขากมรอยสกเตมเลย ทนไอคาถาอาคมมนกไปโยงเรองพราหมณ เรองวฒนธรรมพนบานซงมองมากอนพทธ แลวคาถาอาคมนะ เฉพาะผชายเทานน มนกถกตความวาผหญงมประจำาเดอน เพศผหญงออนแอ หรออะไรกตาม ถกตความโดยวฒนธรรมพนบานนะ หามเขาใกล หามไปยงกบพธ เพราะฉะนนตอนทพอตาย เขาไมสอนคาถาอาคมใหใครนะ เขาบอกวาผหญงรบไมได เสอม กตองสอนใหลกชาย ลกชายไมเอา กเจงหมด ไอคาถาอาคมพวกน เพราะฉะนนเราจะเหนการผสมผสานของไอความเชอพนบานวฒนธรรมเดม ซงมเรองผชายเปนใหญเรองศกดสทธเยอะ และพอมนมารวมกบพทธ
29มนกไปใสในเนอเดยวกนดวย มนกทำาใหคนแยกไมออก ซงทพระอาจารยบอกวาพระพทธเจาไมไดสอนเชนน แตคนสวนใหญไมไดคดเหมอนพระอาจารย แลวไมคอยไดสอนแบบใหแยกออกวา ไอตวแกนพระศาสนากบไอตววฒนธรรมดงเดมเรองผหญงผชายสองอนมนคนละตวนะ แลวเผอญบางชวงบางเรองพธกรรมมนมาปนกน
พระครอดลยสลกตต : การจำากดสทธมนกจำากดสทธ แตวาไมจำากดการปฏบต เพราะจำากดสทธเพยงบางสวน ไมไดจำากดสทธโดยทวไป เพราะวาวดเปนสงททกคนสามารถจะเขาได ผหญงกเขาได ผชายกเขาได แมแตใกลพระธาตเรากสามารถไปกราบไหวได แตในชนในเทานนทเขาไมให แตไมมทกนผชาย เพราะวาพระพทธเจาทานบอกวา ผชายจะสามารถบรรลไดถงพระสมมาสมโพธญาณ แตผหญงไมสามารถบรรลถงพระสมมาสมโพธญาณได แตสามารถอธษฐานทจะใหเกดเปนพระพทธเจาได โดยทวาเมอบารมถงสด จะกลบชาตกลายเปนผชายแลวจงจะไดบำาเพญตอ แมพระพทธเจาของเรา ถาสบประวตโดยรวมแลวไปจนลก พระองคกเคยเปนผหญงมากอน แตตองเปนผชายเพราะวา พระสมมาสมโพธญาณนนจำากดเฉพาะผชาย ไมมพระพทธเจาเปนผหญง ในทกกปปไมเฉพาะแตพระภทรกปปน การทเปนเพศผหญงนนมนกเกยวกบการทเราบำาเพญบญบำาเพญกศลมา บางคนกอธษฐานทจะเปนอยางนน ไมใชวาเปนแตเศษแหงกรรมไมใช แตทอานพบนนเศษแหงกรรมกาเมสมจฉาจารน สวนมากจะเปนบณเฑาะก เปนกะเทย เปนคนลกเพศผหญงกไมใชผชายกไมใช เพราะวาไปผดประเพณ แตวานนเรากตองดวาบางคนมนเกดจากการเปนเลยนแบบอกกม แตวาเปนผหญงนนมนเปนตงแตกำาเนด กแลวแตแรงอธษฐานเปนสวนสำาคญ อยางพระพทธเจาของเราทานกเคยเปนผหญง ทานกอธษฐานวาขอใหไดเกดเปนผชาย พอทานเกดเปนผชาย ทานกบำาเพญตบะซงมาเปนพระพทธเจา
อ.อวยพร : เรองกรรมมนมผลแมกระทงคนทสามตดเชอเอดส แลวมาตดเขา เขาบอกเปนกรรมชาตทแลวมนมาทน ทนการอธบายกรรมทไมถกตองแบบน มนทำาใหคนสยบยอมแลวกรบกรรม แลวไมตองแกไขปญหาอะไรเลย ตงแตตดเหลา ตดการพนน เจาช จนกระทงตดเชอเอดส ปญหาประเทศไทยตอนนมนถงเยอะมาก เพราะวาพอมนเกดปญหาอะไรปบ โดยเฉพาะกบคนทเปนชายขอบผหญง มนไปทกรรมทนท ถาไมมฐานรองรบอยแลวใชไหม พอไปทกรรมเรากไมตองทำาอะไร ไมตองแก ไมตองแกตงแตเรองระบบบรโภค ไมตองแกเรองกฎหมาย ไมตองแกผชายผหญงใชไหม แลวทนปญหามนกจะเรอรง คอวธเชอมกรรมทไมถกตอง คออยทหมบานผหญงเขาวดเยอะ แตวาประเพณพฤตกรรมกยงเปนภาษาบาล เวลาไปวดมนไมมการสอนทมนเปนปจจบน
พระครอดลยสลกตต : คอเราตองรระดบของการเขาวดนะ ในพทธศาสนาของเราน ทาน ศล ภาวนา นเปนแบบสามญทวไป แตวา ศล สมาธ ปญญา อนนเปนระดบขนสง ณ ปจจบนนคนทกคน ไมวาหญงวาชายจะตดอยทแคทาน ศลยงมคนรบแลวไมรกษาเยอะมาก เพราะฉะนนเราสอนไดแคทานหรอวาคนบรจาคแคทานอยางเดยว ถาจะตองการใหเกดน มนจะตองรอตงแตระบบเรมตนตงแตเปนนกเรยน เดยวนเราสวดมนตมไหม กไมม นกเรยนเราไมไดสวดมนตเลย แตกอนอยางอาตมาเปนเดกนกเรยนวนศกร เรากตองสวดมนต เสรจเรยบรอยแลวกตองสวดพาหงอะไรยงไดเลย แต ณ วนนกไมมใครจะสวดมนต จตใจของนกเรยนทจะสวดมนตกไมมแลว เพราะฉะนนระบบของการทเราสอนทกวนน สอนทานไดแตศลไมได ภาวนายงยากทสดในการทจะไดมา แมพระพทธเจาทานบอกวา สมาธเพยงหนงแคแมไกกมกนนำา ไกกระพอปกกเปนบญ เรายงไมสามารถทจะนำาใหจตมาตงอย ณ ทมนเปนสวนทจะใหเกดสมาธได เพราะฉะนนอยาไปคดเลยวา ถาเราสามารถใหทาน และมศล แลวกเจรญภาวนาได ไมตองถงสมาธ ปญญาอะไรกพอแลวประเทศไทยกสงบสขได แตทกคนเดยวนใหทานไหม ทกคนกใหทานมอะไรกใหทานๆ ตกบาตร ตกได ทำาบญ ทำาได แจกซองผาปา แจกซองกฐน ทำาได แตไมมศล คนไมมศล จงเกดการโกงการคอรปชน ตงแตชนขางลางไปจนถงสงสดของประเทศนนนะ เพราะไมมศล และภาวนาจะเอาทไหนมา ภาวนาอบรมจตใจใหสะอาดบรสทธแลวมนจะเปนฐานใหเกดปญญา ความคด ความเฉลยวคฉลาด ความทเปนสงทจะงอกงามเกดขน แตเดยวนผชายยงไมเขาวด วนพระทกวนน วดหลวงพอมผชายแคสองคนผหญงม 14-15 คน ทกแหงทกทกเปนอยางน หรออาจ สมยพทธกาลกคงจะเปนอยางนกไมร สมมตวาเราอานคมภรในพทธศาสนา ตายไปแลวไปเกดเปนเทพบตร ทำาไมมนางฟาเปนบรวารตงหนงหมนหกพนนางแวดลอม กแสดงวาผชายเปนคนทมาทำาบญนอยตายไป ผหญงเหลานนกจงไปเกดเปนบรวารกอาจจะเปนได แตเรายงไมไดวเคราะหจนถงขนนน เพราะฉะนนนหลวงพอวา พทธศาสนาไมไดจะจำากดสทธหรอก แตวาทกคนไมใชสทธ ไมคอยใชสทธ อยางมาวดเนย ไมใชสทธในการเปน
30พทธศาสนกชนทด หลวงพอไปพมา เขาหยดราชการวนพระทกคนไปวดนะ แลวไมมอาหารขายในวด ตองหวปนโตกนไปทกคน ไปกนงสวดมนต ผชายพมานบประคำาเกงทสด นงสมาธไดนานทสด หลวงพอไปนงเคยงเขา เขายงไมลก หลวงพอตองลกแลวตองไปทอนแลว แสดงวาเขามจตมนคงมากกวาเรา เขาสอนภาวนาไดเกงเรามใครไหมขนาดประกาศจะปฏบตธรรมกมแตผหญงนนแหละทไปปฏบตธรรม ผชายกม 4-5 คน ตองมการเกณฑอยางหนวยงาน จะใหปฏบตธรรมตองมการเกณฑ คณไมผานเกณฑเขาปฏบตธรรมแลวคณกไมสามารถจะเลอนตำาแหนงเลอนขนไดนะ นเปนสงทลอใจ แตนนเขาเอาบญ เอานพพานเปนสงทเขาจะดำาเนนชวตไปตามจดนน อยางพวกพมาเราจะเหนนงเจดยทไหนนงในวหารทไหน เขานงจตเขาเปนสมาธ ทกอยางเทากน แตวามเพยงจำากดนดหนอย คอวาบางทเปนอยางทวาขนบธรรมเนยมประเพณเขามาอยางนนแลวคนกไมกลาวา แตกแหกกฎประเพณได อยางวดพระสงหแตกอนนนโบสถเขามสองสวน เขาบอกวาโบสถภกษณ โบสถภกษ แลวกไมใหผหญงขนแต ณ ปจจบนนกเหนเขาเปดตลอดวนขน ไดทงผหญงขน ไดทงผชาย กแสดงวาวดเขาสามารถแหกกฎประเพณทมาแตโบราณไดสำาเรจ
อ.อวยพร : คดวาอาจจะเหนตางจากอาจารย คอหนงตอนนเรารวามนมคอวาภกษณกบสามเณรรวมหกสบกวาองค แตเนองจากทงทางเถระสมาคม ทงรฐบาลไมยอมรบ เขากอยลำาบาก เพราะวดไมใชทกวดทจะรบ กมนะวดทใจกวางอยางเชนทางเชยงใหมกม ทางอสานหลวงพอใจกวางกใหไปอย แลวกเขาฝกเขมขน เพราะวาเขากตองปฏบตตามศลสามเณรกบภกษณซงเยอะมาก เขากตงใจ แตโอกาสการศกษากนอย เพราะวาอยๆ จะไปเรยนมหามงกฎโนน มนกยากใชไหม เพราะวาสงคมยงไมเปดรบ อนนเปนขอทแตกตาง สองเรามแมชหมนกวารปภายใตสถาบนแมชไทย ทเคยทำางานดวยหลายปมาก กพบวาโอกาสทจะเรยนนอยมาก เพราะมนไมสามารถจะมปจจย คอครอบครวเขาพอรวา ลกสาวจะบวชแมช เขาเสยใจ แลวบางคนลกสาวเรยนปรญญาตร ปรญญาโท ไปบวช พอแมบงคบใหสกนะ เพราะวาเขาคดวาไมมอนาคตไง เปนชนกออกไหม แตถาลกบวชเปนพระ เขายนดนคอความตางนะ เพราะฉะนนพอเปนแมชไมสามารถมปจจยไมมคนนมนต โอกาสทจะสงตวเองไปเรยนทางดานธรรมะ ทางโลกมนนอย ในแงนแคดแคสองรปแบบน เรากเหนวาทงสองมนสวมบทตางกน แตแนนอนในแงของฆราวาสผหญงเขาเขาวดเยอะ เขามโอกาสเยอะ แตแงในลกษณะของสภาพทเปนนกบวช คดวาผหญงคนทเปนฆราวาส ถามชองทางมระบบทเกอเขาอยางเตมทแลว ผหญงนาจะบวชเยอะมาก
พระครอดลยสลกตต : คอถาเราอยากจะใหบวชอยางนน มนตองมสำานกอยตางหาก คอการทเราจะมาบวชอยในวดรวมกบพระนมนกคงจะลำาบาก ความใกลชดกอาจทำาใหเกดเหมอนกบทพระพทธเจาทานหวนเกรงไวนนแหละ ทนถามสำานกอยางนน เจาสำานกทานจะสรางเอง สำานกแมชนนสำานกภกษณน ทไปบวชมาจากตางประเทศ เพราะในประเทศไทยเรานยงไมนยมดวยเหตถอตามเถรวาทวา ภกษณจะตองบวชมาจากภกษณ แลวจะมาบวชตองเปนสกขมานาถงหกป บวชภกษณแลวจงบวชกบภกษอกทหนง ทนเมอวงศภกษณไมไดอยในประเทศไทย การทไปบวชอยในประเทศอน กไมไดอยในหนยานเปนมหายาน เพราะฉะนนพระทเปนหนยานจะบวชใหภกษณทมาจากมหายานกไมได เมอไมได กจงไมมการบวช แลวกมประกาศหามของคณะสงฆไวดวย วาหามภกษบวชผหญงใหเปนภกษณ กจงเปนเหตอยางทคณโยมบอกวามนไมมการบวช ถาจะใหบวชมนกจะตองรใหรฐบาลสงเสรม การศกษาของพระภกษนปลกปลำามาตง 14-15 ป กเพงจะบรรลผล แตวาวนนการศกษาของพระ ถาจะเอาเขมขน เราเอาคนทจบปรญญาจากพระมาสอบดอกทหนง กนาจะสอบตกไปเกนกวาครง เพราะวาเพยงแตสอน เพยงแตตามใหความร ใหผานเกรดไปเทานน ไมไดสอนใหวาศลมนคออะไรแนทพระจะตองปฏบต สมาธคอทำาอยางไรทจะทำาใหพระถงความมนคงแหงจต และปญญามนเกดขนไดเพราะอาศยอะไร ตกหมดนะ หลวงพอบอกวาเหลอสกยสบเปอรเซนตยงจะมหรอไม กไมแน ถาเราเรยนตามแบบทเขาตองการใหคะแนน มนไมรอะไรหรอก มนกจะตองศกษาเพมเตมดวยตนเองและปฏบตไปดวย
อ.อวยพร : มนจะเสรม เพราะวารฐบาลนจรงๆ ใหความสำาคญเรองการพฒนาศาสนานอยมาก เชนถงจด หนงทงพระ ทงองคกรเอกชนทกคนกำาลงมองวา หามขายเหลาใกลวด ซงรฐบาลตองทำานคอหนาทเขาไมใชหนาทพระทจะตองลกมาทำาใชไหมคะ งานวดอะไรอยางน โอโห บรษทเบยร บรษทอะไรเขาไปหมดเลยอนนนรฐบาลตองทำา รฐบาลนมกฎหมายจะตองสรางเงอนไขทางสงคมเพอจะเออใหคนเขาถงธรรม ไมใชปลอยเปนลกษณะใครจะทำาธรกจอะไรกได ทนพระกไมใชมอำานาจใชไหม เดยวนกตองพงโยมกทำาอะไรไมไดมาก ดไมดโยมวจารณพระอก
ฆราวาสผหญงเขาเขาวดเยอะ ถามชองทางมระบบทเกอเขาในลกษณะของสภาพทเปนนกบวชอยางเตมทแลว
ผหญงนาจะบวชเยอะมาก
32
พระครอดลยสลกตต : ถาเราไปพมาหรอไปอนเดย เราจะไมเหนรานทขายเหลาเลย
อ.อวยพร : เขาไมใหเลย ไมมเลย
พระครอดลยสลกตต : เพราะฉะนนคนเขากไมกนเหลา เขากไมตองมกฎหมายทจะหามตามมาตรฐาน เรานยงอยากขายใหนกเรยนทมนอายนอยๆ นแหละมนไดขายงาย ฉะนนจงหามนกเรยนสบเจด สบแปดอะไรกแลวแตซอ แตวาโดยการปฏบตแลวมนยงหามไมได มนหามเดดขาดกยงไมได จงเปนปญหาวา เออ ทำาอยางไรละ ทำาอยางไรทวาศาสนาของเราเนยมนเจรญเตบโตแตเพยงวตถ เพราะวารฐบาลกยงไมมขอกำาหนด มหาเถระสมาคมทานกไมไดกำาหนด ณ ปจจบนนเราจงเหนวดตางๆ แขงกนสรางพระองคใหญ วหาร โบสถใหญ เปนเจดย มหาเจดย แตวามคนไปกราบไหว หรอวาไปปฏบตเพอใหบรรลธรรมมมากไหม กยงไมมใคร ขอสรางใหญๆ ไวกอน 10-20 ลาน หรอ 100 ลาน บางวด 500 ลานอยางน มนเกนจำาเปน ประเทศของเราความจรงจะวาจนนกไมใช จะวารวยกไมใช แตวาเมองไทยเรานรวยศรทธานะ การสรางวดแตละวด ถารวมกนนเปนแสนลานนะ ลองรวมๆ งบไปวดๆ หนง หลวงปทวด หลวงพอโตองคใหญ องค 200-300 ลาน กเปนพทธานสต ธรรมมานสต สงฆานสต แตวาถาหากวานกไวในใจทกคนใหเกดความดโดยตลอด แตวานนเปนเพยง องคหลวงพอโตกยกมอไหวกหมดไปกไมไดนำาจตลงไปทบาน ความจรงกจะไดแตพอถก แลวกสงเสรม สงเสรมคอการทวาทำา เราพากนไปสงเสรมถาสรางเปนรปขององคพระสมมาสมพทธเจา เรากนกไดวาจะไดเปนพทธานสต แตสรางเปนรปสตว เปนพวกเครองรางของขลง เปนพวกหนมานพวกอะไร ไมมอะไรเลย ชชกอยางน มนจะเกนเลยเหตแหงพระพทธศาสนาไปมาก ทำาไมถงไมมกฎ ไมมกฎหมายทจะหาม เราตองสรางแตองคพระพทธเจาเทานน เพอวาหอยแลวตดตวเราจะไดเปนพทธานสตระลกถงคณพระองคไมม แลวดหนงสอพมพน หลวงพอกอานหนงสอพมพหนาพระทกวนกเหนแตโฆษณาประชาสมพนธ ครบาอาจารยอายบญเกอบรอยแลวกไปสรางในสงทไมใชของพระพทธเจา
อ.อวยพร : กมนมเหตปจจยเพราะวาแมชทเคยทำางานดวย สวนใหญกตองดแลวดไมใหออกมา บางวดพระทเขาเนนเรองกรรมฐานกจะเปนโอกาสไดฝกปฏบต เพราะฉะนนเงอนไขปจจยของหลายคนตองจบงานดแลวด ดแลพระ ไมมเวลาทจะปฏบตหรอวาอะไร แตวาอนหนงทคดวาโดยสวนตวมความหวงกคอปจจบนศนยปฏบตธรรมมมากขน ฆราวาสเองสนใจมากขน ผชายกเรมมมากขนแลว เพราะเขาเหนสภาพเศรษฐกจการเมองคนกเขามา แตวาทำายงไงเปนการทจะมารวมๆ กนไมใชของใครของมน แลวกมานำามาสเรองแกปญหาสงคมไมใชปฏบตเดยวๆ คอหลายคนตอนนมนเปนคนชนชนกลางทเขาปฏบตเดยวๆ แลวเขากไมสนใจคนยากคนจน หรอถาจะสนใจ กสนใจแตวด แตไมสนใจสงคม เพราะฉะนนในแงหนงการทฆราวาสเขาลกขนมา มนกชใหเหนวาฆราวาสจะตองลกขนมารบผดชอบสอนกนเองใชไหมคะ เพราะวาอยางระบบของการศกษาพระสงฆเอง รฐกไมไดสนใจจรงจง มองในแงดนะ แตนเราไมรจะทนกระแสไดไหม กระแสทางการเมอง กไม ระบบการเมองรฐบาลกไมสนใจ เศรษฐกจกเปนในเรองบรโภคมาก กฎหมายหลายอนไมมเลย เพราะฉะนนไอเงอนไขปจจยสภาวะของโลก มนไมเออเรองทพทธศาสนาจะฟนตวขนไดอยางรวดเรว ตรงนจะเปนจดทเราไมแนใจวาจะไปทางไหน เดยวนมนเปลยนไปมาก ไปขนบานใหมแถวหมบาน แตกอนเขาเอาพระพทธรปขนกอนแลวกหงพระ เดยวนเอาทวขนกอน อนนมนเปลยนไปหมด ระบบบรโภคนยมยงนากลวนะ เพราะฉะนนมนตองทำายงไงทจะดงเรองมาทำายงไงมาดวา เราชวยกนฟนเรองระบบการศกษาของพระ จนพระมคณภาพ เสรจแลวทำายงไงทพระจะเปนผนำาจตวญญาณของประชาชนไดจรง แลวเขาไปสทกมมตงแตโรงเรยน ตงแตอะไรกวาไป แลวเรองผหญงทจะใหโอกาสผหญงสงเสรม มนกอยในกรอบอนเดยวกนนน ตองยกระดบทงแผงนะ ไมอยางนนเราหาความหวงไดนอยมาก
ระบบของการทเราสอนทกวนน สอนทานไดแตศลไมได ภาวนายงยากทสด
พระครอดลสลกตต
34 ธรรมไมล เรอง I ภาพ : ภาณวฒน จตตวฒการ
เพศวถในพทธศตวรรษท 27
คนจะเปนชายหรอหญงไมไดอยท
ชาตกำาเนดอกแลว
แตคนจะเปนชายหรอหญง
อยทการกระทำาและความประพฤต
36 hidden tips เรอง : ว.วชรเมธ (เชยงใหม) I ภาพประกอบ : เพลง
ทดแทนบญคณพอแมตองทำาอยางไร
คำาวา “ตองทดแทนบญคณพอแม” คอคำาทคนเอเชยไดยนไดฟงกนมาตงแตเดก แตความหมายของการปฏบตนน กแตกตางกนไปตามแตทองถน บางทกพดถงการตอบแทนบญคณดวยการเลยงทานกลบใหทานอยอยางสขสบาย บางทกพดถงการตอบแทนทางใจโดยการทำาใหทานสบายใจ ไมทำาตวเปนนกเลงหวไม ไมเปนหนเปนสน เปนคนดใหทานชนใจ เปนตน แตเชอหรอไมแทจรงแลวการกระทำาเหลานนในพทธศาสนายงไมถอวาเปนการทดแทนบญคณทงหมด ในพทธศาสนานนไดสอนเรองการตอบแทนบญคณ หรอหนาททควรกระทำาใหกบพอแมไว 3 อยางดวยกนคอ 1 ทางกาย คอ การตอบแทนดวยการเลยงดทานทางกายภาพ ชวยเหลอการงานไมใหทานตองทำางานหนกมากเหมอนเมอเรายงเดกๆ เปนตน 2 ทางใจ คอ ทำาตวใหเปนคนด ในความหมายทไมทำาให
ทานทกขใจ ใหกำาลงใจสนบสนนกน ไมทำาใหวงศตระกลเสอมเสย เปนตน 3 ดวยการใหสงทประเสรฐกบชวตของทาน ซงขอนสำาคญทสด พระพทธเจาสอนไววา ตอใหนำาทานมาขนนงบนบาเลยงดพอแมอยางดทสดตลอดชวตกไมถอวาไดทดแทนบญคณทงหมด แตหากลกคนไหนทำาพอแมทไมมศรทธา (ในความจรง ในเหตปจจย ในกรรม) ใหมศรทธา ไมมศลใหมศล ไมมความเสยสละใหรจกเสยสละ ไมมปญญา(รแจง เขาใจโลกและชวตตามความเปนจรง)ใหมปญญาได ลกคนนนกถอวาไดทดแทนบญคณพอแมแลว ฉะนนจะเหนไดวาพทธศาสนาไมไดสอนวา “ลกทดตองเชอฟง+ตามใจพอแม” เพราะพอแมอาจจะไมไดถกเสมอไปกได แตพทธศาสนาสอนดวยวาถาพอแมไมดลกกตองชวยเหลอพอแม โดยการแนะนำาใหพอแมกาวออกมาจากกองทกขไดดวย
38 ผาเหลองเปอนยม ภาคพเศษ ตอนเณรนอยนกสบ เรอง : กตตเมธ I ภาพประกอบ : บคลกลงปา [email protected]
คดท ๑๕ : “ให ได บญ”
39 “การถวายทานนนอยเคยงคกบพระพทธศาสนามาแตไหนแตไร โดยจดเรมตนมาจากเจตนาทตองการสนบสนนสงเสรมผปฏบตดปฏบตชอบ คอพระสงฆ หรอเปนการลดละกเลสคอความโลภของผถวายทานใหเบาบางลง อกทงพระพทธองคกสรรเสรญวา ผใหยอมเปนทรกของเทวดาและมนษย และทสำาคญเมอทำาบญดวยการใหทานเสรจแลว ตองกรวดนำาเพออทศสวนบญกศลใหกบเจากรรมนายเวร หรอญาตทลวงลบจากไปแลวอกดวย เหมอนเรองพระเจาพมพสาร...” พระอาจารยแนะนำาโยมทมาทำาบญถงเรองการกรวดนำา “พระเจาพมพสารเมอถวายวหารเวฬวนไมไดอทศใหกบเปรตทเคยเปนญาตของพระองค ตอนกลางคนจงปรากฏเปนเสยงนากลว ทงแสดงตนใหเหน พระเจาพมพสารจงไปถามพระพทธองคจงรวาไมไดอทศ พระองคจงจดถวายอาหารแดภกษสงฆ แลวอทศสวนบญแกเปรต เปรตจงไดอาหารทพยจากสวนบญนน แตวนตอมาเปรตเหลานนกยงเปลอยกายอย จงไปถามพระพทธองคกเลยรวาตนเองไมไดถวายผา จงจดถวายผาแดภกษสงฆแลวอทศสวนบญใหเปรตอก ตอนนนพวกเปรตจงไดรบผาทพย...ทกครงเวลาทำาบญจงตองกรวดนำาอทศใหกบญาตทลวงลบไปแลวดวย” ตาทองมคคนายกประจำาวดกบนอยหนาหลานสาวเจาปญหานงฟงเรองนอยางสนใจ พอกรวดนำาเสรจ นอยหนากถามทนท “แลวอยางนหนถวายเสอผาแลวพระจะใสอยางไรละคะ” “ไมใชทำาบญดวยเสอผา แตทำาบญดวยผาสบง จวร หรอจะเปนผาอาบนำาฝนทนยมถวายตอนเขาพรรษากได” พระอาจารยแนะนำา “แลวถาหนถวายปลากระปอง แตไมไดถวายทเปดละคะ จะทำายงไงด” นอยหนาถามตอทนท “กไมเปนไร ปลากระปองเปนอาหาร กอทศสวนบญกศลได แตถาใหดกถวายทมฝาเปดไดเลยกมนจะไดสะดวกพระทานเวลาฉน” พระอาจารยตอบตอ “แลวถาถวายมามาละคะ” นอยหนาถามตอ “มามากเปนอาหารกตองไดผลเหมอนกน ญาตทตายไปแลวกไดอานสงสเชนกน” พระอาจารยแกวตอบตอ “แตหนไมไดถวายนำารอนนสคะ แลวคนตายจะกนกนไดหรอ” นอยหนาถามตอมาถงตรงนพระอาจารยแกวเลยบอกสามเณรนอยทนงอยขางๆ ใหทำาหนาทตอบแทน “กไมเปนไรนะนอยหนาเณรวา มามาเณรฉนไมตองใสนำารอนกได ฉะนน คนตายไปแลวกตองกนไดเหมอนกน” “แลวถาหนใสขนมจนแตไมไดใสนำายาละคะ” นอยหนายงไมยอมหยด สามเณรนอยหยดคดนดหนง “นอยหนากจะเหนญาตทตายไปแลวมาหาทำาหนาตาซบซด ไมแจมใส และทสำาคญตองทำาหนาตานากลวแนๆ เลย ปรอๆ” “อาว ทำาไมละคะ” “กเพราะกนแตขนมจนอยางเดยว ทงจดและฝดคออกตางหาก” สามเณรนอยตอบ “แลวเณรรไดอยางไรละ” “อาว กเณรเคยฉนมาแลวนะส ใครกนเขาไปกตองทำาหนาตาอยางนนละ” สามเณรทำาหนาตาพะอดพะอมใหดประกอบไปดวย พระอาจารยกบตาทองไดแตนงยมกบการสนทนาธรรมของทงค “อยางไร คนใหกไมไรผลหรอกนะนอยหนา และทสำาคญเราชอบอะไรกใหสงนนแกคนอน นจงจะชอวาเปนทายกหรอผใหทประเสรฐอยางแทจรง” พระอาจารยสรป เพราะกลววาทงคจะคยออกนอกเรองอก และกถงเวลาฉนพอดดวย ทงตาหลานจงลากลบ “อยางนกไมยากเลย ถาจะใหสงทหนชอบ” นอยหนาพดขนตอนเดนกลบ “แลวใหอะไรละลก” ตาทองถามหลาน “ใหลกอมไงคะ” นอยหนาตอบอยางมนใจ “แตตาวาถาอยางนน ญาตทตายไปตองมาหานากลวกวาเดมแนๆ” “อาวทำาไมละคะ” “กคดดสหลาน ขนาดหนอมลกอมจนฟนผหมดปากแลว ถาพระเณรอมบางแลวฟนผ พอเราอทศสวนบญไปใหคนตาย เขากคงมาหาหนดวยใบหนายมแตไมมฟนแนๆ นากลวจะตาย ปรอๆ” ตาทองตอบพรอมทำาทาลบแขนดวยความกลว ขณะทนอยหนาเอามอปดปากดวยความอาย แตไมหมดขอสงสยทตงใจจะถามตอในวนหนา
40
รบสมครอาสาสมครสอนหนงสอเดก
สวนศวโมกข มลนธหยดธรรม ต.แมแรม อ.แมรม จ.เชยงใหม รบสมครอาสาสมคร
รวมกจกรรมสอนหนงสอใหกบเดกในชมชน หลงเลกเรยน วนจนทร – ศกร ตงแต
ชวงเวลา 16.00 น. เปนตนไป ไมจำากดเพศและอาย ขอเพยงมจตอาสาและมเวลา
ใหเดกๆ ไมวาจะเปนวชาภาษาไทย, ภาษาองกฤษ, ศลปะ, คณตศาสตร ฯลฯ สนใจ
ตดตอสอบถามไดท โทร. 053-044220 หรอ e-mail: [email protected]
รบอาสาสมครงานมหกรรมดนตรคนพการ
ศนยอาสาสมคร มหาวทยาลยธรรมศาสตร รวมกบมลนธเพอเดกพการ
รบอาสาสมครดแลประสานงานกบชาวตางชาต สามารถสอสารภาษา
องกฤษ, ภาษาจน, ภาษาเกาหล หรอภาษาญปนได หรอจะมาเปนอาสา
สมครฝายกจกรรมทวไป ในงานมหกรรมดนตรคนพการแหงเอเชย – แปซฟก
ครงท 11 จดขนโดยองคกรททำางานดานคนพการใน 16 ประเทศคอ ญปน
เกาหล จน ฮองกง ไตหวน มาเกา สงคโปร มาเลเซย อนโดนเซย ศรลงกา
เวยดนาม ลาว เขมร ไทย ออสเตรเลย และนวซแลนด มารวมยมสเพอ
การอยรวมกนอยางกลมกลน ระหวางวนท 13 – 18 พ.ย. 2554 น สนใจ
ตดตอสอบถามไดท โทร. 086-5300012
อาสามา (ฟนฟ) แมสามแลบ
โครงการครบานนอกเปดรบกจกรรมงานอาสาสมครไมจำากดจำานวนในพนทประสบภย
ตำาบลแมสามแลบ อำาเภอสบเมย จงหวดแมฮองสอน ภายใตชอกจกรรม “อาสามา
(ฟนฟ) แมสามแลบ” ระหวางวนท 29 กนยายน – 2 ตลาคม 2554 เพอฟนฟ สรางขวญ
และกำาลงใจใหคนในพนทประสพภย ไมวาจะเปนเดก, ครประจำาการในพนท, ชาวบาน
สนใจตดตอสอบถามไดท โทร.053-737412 ตอ 19 หรอ 087-1833705
รบอาสาสมครบานราชวถ
บานราชวถรบอาสาสมครเพอกระตนและเปนแรงบนดาลใจใหกบเดก ไมวาจะเปนโครงการสอนพเศษ
ใหนอง, โครงการกจกรรมเสรมทกษะความรทวไป, โครงการสนทนากบบคคลตวอยาง และโครงการ
กจกรรมเพอความบนเทง เพอใหเดกๆ ไดทำากจกรรมสนกสนานรวมกน และเพอเปนการใหกำาลงใจเมอ
เดกทำาความด กจกรรมเหลานเปนไปลกษณะการสงสรรคหรอกจกรรมนนทนาการทวไป ซงโครงการ
นเหมาะกบการทอาสาสมครจะไดทำาความรจกกบเดกๆ ในบานราชวถในสภาพแวดลอมทเปนกนเอง
สนใจตดตอสอบถามไดท โทร. 02-3547484-5
-
--
-Time for ทำา เรอง : กองบรรณาธการ
BACK ISSUE
XXX
XXX
XX
XX
XX
1 2 3 4 5
6 7 8 9 10
11 12 13 14
เชยงใหม
rabbithood studio
happy hut 1
happy hut 2
รานก
Sweets
Salad Concept
แกวกอ
Café de Nimman
คณเชญ
มาลาเต
Seescepe
iberry
Minimal Gallery
Hatena
ราชดำาเนน
คณนายตนสาย
สวนนม(นมมาน)
Toast House
บะเกา
หมา อน ซอย
กาแฟสถาน
hub 53
รานวนวาน
กาแฟโสด
กนเสน
สวนนม (หนา มช.)
Nova
รานหนงสอดวงกมล
รานหนงสอสรวงศ
พนธทพย
Bangkok Airway
(ศรดอนชย)
รานอาหารครวปาศร
รานอาหารโปงแยงแองดอย
หอพกนครพงคลอดจ
ธนาคารกรงไทย จำากด (มหาชน)
ถ.ชางเผอก
ธนาคารกรงไทย จำากด
(มหาชน) แมรม
ฝายเบเกอร (ไลเซยม)
Kru Club
Lyceum
สถาบนบณฑตวทยา
รานอาหาร 32 กม.
รานกาแฟ วาว (แมสา)
รานกาแฟ วาว
(four seasons)
รานกาแฟ วาว (แมโจ)
รานกาแฟ ดอยชาง
(แมรม)
รมปง super market
(กาดรวมโชค)
หองสมดทกคณะใน มช.
รตกา คลนก
รานแชรบค แมรม
Annie Beauty
(ศลมงคลาจารย)
Bon Café ชางคลาน
สนามบนเชยงใหม
วดพระธาตดอยสะเกด
รานเลา
Little cook cafe
สถานวทยแมรมเรดโอ
เชยงราย
รานเกาเหลาเลอดหม เจสหรส
รานเครองปนดนเผา ดอยดนแดง
หองสมดมหาวทยาลยแมฟาหลวง
Café Hub
วทยาลยเทคนค เชยงราย
กรงเทพฯรานกาแฟ คาเฟ ดโอโร (กรงเทพ)
หองสมดมหาวทยาลยธรรมศาสตร
หอสมดปวย องภากรณ
หองสมด มหาวทยาลยศลปากร
วดญาณเวศกวน
SwedenThe Royal Thai Embassy,StockKhoim
Thai Studies Associatio
สามารถรบหนงสอมมไดท
สามารถตดตอรบหนงสอมมฉบบยอนหลงไดทมลนธหยดธรรม 083-5169-888 หรอprataa@
dhamm
adrops.org
42 ธรรมะ(อก)บท เรอง : ธรรมรตา I ภาพประกอบ : Pare ID
เตรยมการณ
มตำานานไดเลาถง ลกหม 3 ตว แยกครอบครวไปสรางบานของตนเอง และกเจอกบสนขจงจอกเจาเลห เปาลมใสบานฟางและบานไม ของลกหมพงซะจนยอยยบ อยางทเราทราบกนด จนกระทงถงบานหลงท 3 ทเปนอฐโบกปน นำามาสบทสรปใหหมรนตอๆ มา ไมสรางบานดวยฟางและไม หนมาสรางดวยอฐและปนแทน กาลเวลาผานมา เมองของหมถกสรางอยางมนคงตกสงใหญ มกำาแพงหลายชน เพอปองกนการรกรานของเหลาจงจอก การเผชญหนากนครงลาสด สนขจงจอกตองออกแรงเปาลมพรอมกนมากกวา 1พนตว ยงไมสามารถทำาใหกำาแพงสะเทอนไดเลย สรางความเดอดแคนใหกบจงจอกอยางยง ตองถอยทพกลบไปพรอมเสยงโหไลของหมบนกำาแพงเมอง เมอหมไมหมซะแลว จงจอกไดแตคดในใจวา “ฝากไวกอนเถอะ” ผานไปจนสนหนาฝนและเขาสฤดเกบเกยว พชพนธธญญาหารถกนำามาเกบไวในคลง พรอมรบมอกบพายหมะ เพราะหมทกตวรดวา หากไปหาอาหารหนาหนาวนน เสยงกบสนขจงจอกและสตวกนเนอหวโซ ทพรอมขยำาพวกเขาไดทกเมอ จงอยแตในเมอง
ขณะทเหลาจงจอกตองออกหาอาหารทกวน และตองซกตวอยในถำาทอบชนสกปรก เมออาหารไมพอกตองแยงชงกน เกดความบาดเจบลมตาย เสยงโหยหวน เหา หอน สรางความรสกสยดสยอง ใหกบปาทงปา กลนอายของความอดอยากและความโหดรายเพอเอาชวตรอด โอบลอมไปดวยไอเยนคละเคลากนผสานเปนดจดงเขมอนแหลมคม ทมแทงหวใจและไสพงอยางเจบปวด เหลาหมผอยในเมอง แมไมรเหนแตกสมผสได จากเสยงแหงความวนวายจากปาอนมดมนเยนยะเยอก สดทจะอดสะทานในใจไมได “ขาขอเรยนถามทาน ผเฒาแหงปราชญ ทานนำาพาพวกเรามาสจดนไดอยางไร?” เจาชายหมผเยาวถามหมเฒาผเปนอาจารย แมมอเขยาจนไมเทาสนแตกดนงสงบอบอน กอนเอยเบาๆ วา “ครขาสอนไว ตงแตยาวไกลเมอกวาพนปมาแลวมตอนหนง บอกวา “อนาคตำ ปฏกยราถ กจจำ มา มำ กจจำ กจจกาเล พยเธส เตรยมกจสำาหรบอนาคตใหพรอมไวกอนอยาใหกจนนบบคนตวเมอถงเวลาตองทำาเฉพาะหนา”
มลนธหยดธรรม ดำาเนนการรวมกนระหวางพระและฆราวาสในการสรางสรรคใหสงคมเกดความดงามโดยการใชธรรมะในการกลอมเกลาจตผานกจกรรม การสรางเสรมจตอาสา สรางเครอขายอาสาสมครชมชนใหตระหนกถงการอยรวมกน
อยางเกอกลเออเฟอเผอแผ มจตใจเมตตาตอเพอนมนษยดวยกน อกทงการจดคายคณธรรมตามสถานศกษาตางๆ ทณฑสถาน และชมชนทสนใจ เพอใหเยาวชนและชมชนไดถายทอดตอไปยงคนรอบขาง
ไมเพยงเทานน ทางมลนธหยดธรรมยงดำาเนนงานในเรองของการจดอบรมกรรมฐานและปฏบตธรรม สำาหรบผสนใจ เพอสขภาวะของบคคลและองครวม อกทงการสรางสรรคสอธรรมะในรปแบบตางๆ รวมทงนตยสารททานถออยน เพอทจะได
ถายทอดและเผยแผธรรมะออกไปในวงกวาง
ทงน ในทกกจกรรมททางมลนธไดดำาเนนการ รวมทงสอตางๆททางมลนธไดจดทำาและเผยแพรเปนไปเพอการสาธารณะกศลโดยไมคดคาใชจายใดๆทงสนจากผเขารวมกจกรรม ทางมนธดำาเนนกจกรรมผานนำาใจของทานผมจตศรทธา ทหวงจะให
สงคมของเราเกดความดงาม ทานผมจตศรทธาทานใดตองการสนบสนนการทำางานของมลนธ และรวมเครอขายหยดธรรมสามารถตดตอไดท [email protected] กรณประสงคสนบสนนทนในการดำาเนนกจการของมลนธ
สามารถสนบสนนไดโดยการโอนเงนมาท ...
มลนธหยดธรรม
ชอบญช มลนธหยดธรรม
ธนาคารไทยพาณชย
สาขามหาวทยาลยเชยงใหม หมายเลขบญช 667-2-69064-3
ธนาคารกสกรไทย
สาขายอยมหาวทยาลยเชยงใหม หมายเลขบญช 557-2-03369-6
โปรดแจงการสนบสนนโดยการสงหลกฐานการโอนเงนมาทโทร 085-995-9951 หรอ [email protected] เพอททางมลนธสามารถออกโมทนาบตรไดถกตอง