Date post: | 16-Dec-2015 |
Category: |
Documents |
Upload: | gavin-robertson |
View: | 214 times |
Download: | 0 times |
Mosquito Borne Diseases
Prepared by Dr. T. DilipKumar
Assist: Director (Entomology)Directorate of Health Services
sImXpIpw sImXp-Ip-P-\-y-tcm-K-§fpw
temI-¯m-I-am\w 3400 C\w sImXp-Ip-IÄ D v.
$ CXn GI-tZiw 300 C\w sImXp-Ip-IÄ a\p-j-y-\n-tebv¡pw arK-§-fn-
tebv¡pw tcmKw ]c-¯m³ Ign-hp-Å-h-bm-Wv.
$ km[mcWbmbn a\p-j-y-cn tcmKw ]I-cm³ Ign-hpÅ sImXp-Ip-IÄ
Xmsg-¸-d-bp¶ hÀ¤-¯nÂs¸-Sp-¶h-bm-Wv.
þ Iyp-eIvkv
þ At\m-s^-ekv
þ am³tkm-Wnb
þ CuUnkv
sImXp-Ip-Ifpw Ah ]c-¯p¶ {][m\ tcmK-§fpw
• Iyp-eIvkv þ a´v, P¸m³P-z-cw, aäp sshdkv tcmK-§Ä
• At\m-s^-ekv þ ae-¼\n• am³tkm-Wnb þ a´v• CuUnkv þ sU¦n-¸-\n, Nn¡p³Kp-\n-b,
aª- ¸-\n, a´v, aäp sshdkv tcmK-§Ä
sImXp-Insâ Poh-N-cn{Xw– sImXp-In\v ap«, Iq¯m-Sn, ]yq-
¸, ]qÀ®-h-fÀ¨-sb-¯nb sImXpIv F¶o \mep Pohn-X-L-«-§-fp- v.
– CXn BZ-ys¯ aq¶p L«-§fpw (aq-«, Iq¯m-Sn, ]yq-¸) F¶nh shůn-em-Wv.
– sImXpIv km[m-c-W-bmbn shÅ-¯n ap«-bn-Sp-¶p.
– ap«-bnÂ\n¶pw c p-Zn-h-k-¯n-\Iw Iq¯mSn ]pd-¯p-h-cp-¶p.
– Iq¯mSn Ipd-¨p-Zn-h-k-§Ä¡Iw ]yq-¸-bmbpw AXn-\p-tijw ]qÀ®-h-fÀ¨-sb-¯nb sImXp-Imbpw amdp-¶p.
– km[m-cW Imem-h-Ø-bn Cu N{Iw ]qÀ¯n-bm-Ip-¶-Xn\v 7 apX 10 Znhkw hsc Bh-i-y-am-Wv.
At\m-s^-ekv sImXpIp-IÄ
• At\m-s^-ekv sImXp-Ip-IÄ Hä-sbm-ä-bmbn ap«-bn-Sp-¶p. At\m-s^-ekv sImXp-Ip-Insâ Iq¯m-Sn Ptem-]-cn-X-e-¯n kam´cambn s]m§n-¡n-S-¡p-¶p.
Larva
Adult
Iyq-eIvkv sImXp-Ip-IÄ
• Iyq-eIvkv sImXp-Ip-IÄ N§m-Sw-t]m-se-bm-Wv ap«-bn-Sp-¶-Xv. Iyq-eIvkv sImXp-Insâ Iq¯m-Sn Ptem-]-cn-X-e-¯n Xe IogmbmWv InS¡p¶Xv
CuUnkv sImXpIv \\-hpÅ {]X-e-§-fn ap«-bn-Sp¶p
CuUnkv sImXp-Ip-IÄ
CuUnkv sImXp-Insâ ap«IÄ
am³tkm-Wnb sImXp-Ip-IÄ
• am³tkm-Wnb hÀ¤-¯n-epÅ sImXp-Ip-IÄ B{^n-¡³]m-bÂ, Ipf-hmg XpS-§nb Pe-k-ky-§-fpsS Ce-bpsS ASn-h-i¯v ap«-bn-Sp-¶p.
• CXnsâ Iq¯mSnIÄ Pekky§fpsS thcn ]änt¨À¶p hfcp¶p.
am³tkm-Wnb sImXp-Ip-IfpsS ap«bpw, Iq¯m-Snbpw
Iq¯m-Snap«
sImXp-Insâ ico-c-L-S\
• sImXp-Insâ ico-cw, Xe, Dc-kv, DZcw F¶o aq¶p-`m-K-§-fmbn Xncn-¡mw.
$ Xe-bpsS Ccp-h-i-¯p-ambn Hmtcm henb I®p- v.
$ Xe-bnÂ\n¶pw ap³]n-te¡v XÅn-\n-ev¡p¶ ‘sIm-¼v’ (s{]m-t_m-kn-kv) D v. CXp-]-tbm-Kn¨v sImXpIv càw IpSn-¡p-¶p.
$ sIm¼n-\n-cp-h-i¯pw Hcp tPmSn ‘]m¸p-IÄ’ D v. Hcp tPmSn ‘Bân\’ IqSn Xe-bn ImWp-¶p.
Xe
DcÊv
DZcw
sImXp-Insâ hn{iacoXn
• At\m-s^-ekv sImXpIp-IÄ hn{ian¡pt¼mÄ icocw (Xe, Dckv, DZcw) {]Xe¯n \n¶v Ncnªncn¡pw. (Hcp tIm¬ cq]¯nÂ).
• Iyq-eIvkv, CuUnkv apXemb sImXp-Ip-IÄ hn{ian ¡pt¼mÄ AXnsâ icocw {]Xe¯n \v kam´cambncn¡pw.
At\m-s^-ekv
CuUnkv
Iyq-eIvkv
sImXp-Ins\ Xncn-¨-dn-bm³
• sImXpIn\v aäp {]mWnIfn \n¶v hyXØambn Xebn \n¶v ap¶nte¡v XÅn\n¡p¶ Hcp sIm¼v AYhm s{]m-t_m-kn-kv D v.
• sImXp-In BWpw s]®pw D v• B¬sIm-Xp-Ip-IÄ càw IpSn-¡m-
dn-Ã. Ch ]g-¨mtdm tXt\m atäm IpSn-¨p Pohn-¡p-¶p. ChbpsS Bân\IÄ Xqh t]mencn¡pw.
• s]¬sIm-Xp-Ip-IÄ càw IpSn¨p Pohn-¡p-¶p. AXp-sIm v s]¬sIm-Xp-Ip-I-fmWv tcmKw ]c-¯p-¶-Xv. ChbpsS Bân\bn \ofw Ipdª tcma§fmWv ImWp¶Xv.
At\m-s^-ekv
Iyq-eIvkv
s]®vBWvv
BWvv
s]®v
hnhn[ Xcw sImXpIpIsf F§s\ Xncn¨dnbmw?
• At\m-s^-ekv sImXpIn\v NndIn km[mcWbmbn ]pÅnIÄ D mbncn¡pw.
• Iyq-eIvkv sImXp-Insâ NndIn ]pÅnIÄ ImWmdnÃ.
• CuUnkv sImXp-In\v Idp¸v \ndamWv. F¶m icocamkIew shfp¯ \nd¯nepÅ ]pÅnIÄ ImWs¸Spw. AXn\m CXns\ ISphm sImXpIv F¶pw ]dbp¶p. Ch km[mcW ]I kab¯Wv ISn¡p¶Xv.
• CXnsâ XebpsS ]pdIphi¯v DZc¯n\papIfn shfp¯ \nd¯nepÅ c v AcnhmÄNnlv\§Ä D v.
• sU¦p, Nn¡³Kp\nb F¶o tcmK§Ä ]c¯p¶p.
CuUnkv CuPn]vän (B{^n¡³ ssSKÀ)
• CXnsâ XebpsS ]pdIphi¯v DZc¯n\papIfn shfp¯ hc ImWs¸Sp¶p.
• sU¦p, Nn¡³Kp\nb F¶o tcmK§Ä ]c¯p¶p.
CuUnkv BÂt_m]nÎkv (Gjy³ ssSKÀ)
sImXpIv ]c-¯p¶ tcmK-§Ä
ae-¼\n• a\p-j-y-cn At\m-s^-ekv sImXp-ImWv ae-¼-\n-
tcmKw ]c-¯p-¶-Xv.• ae-¼-\n-tcm-K-apÅ Hcmsf ISn-¡p-t¼mÄ tcmKm-
Wp-¡Ä sImXp-Insâ ico-c-¯n IS-¡p-¶p.• ]¯p-ap-X ]Xn-\m-ep-Zn-h-k-¯n-\Iw Ch sImXp-Insâ
Dan-\oÀ{KÙn-bn-se-¯p-¶p.• C¯-c-¯n-epÅ Hcp sImXpIv asäm-cmsf ISn-¡p-t¼mÄ
AbmÄ¡v tcmKw ]nSn-s]-Sp-¶p.
a´v• tIc-f-¯n Iyp-e-Ivkv, am³tkm-Wnb
F¶o sImXp-Ip-IÄ a´p-tcmKw ]c-¯p-¶p.
• a´p-tcm-K-hn-c-bpsS Ipªp-§-fmb "ssat{Im-ss^-te-dnb' cm{Xn-Im-e¯v a\pjycpsS D]-cn-Xe cà-{]-hm-l-¯nse¯n-t¨-cp-¶p.
• Cu kabw sImXpIp ISn-¡p-t¼mÄ "ssat{Im-ss^-te-dnb' AXnsâ ico-c-¯n IS-¡p-¶p.
• 10 apX 14 Znh-k-¯n-\Iw Cu Ipªp-hnc hfÀ¶v Xe-bnepw sImXp-Insâ hZ-\-`m-K-§-fnepw F¯n-t¨-cp-¶p.
• C¯-c-¯n-epÅ sImXpIv asäm-cmsf ISn-¡p-t¼mÄ tcmKw ]I-cp-¶p.
sU¦n¸\n, Nn¡p³Kp-\nb• Cu tcmK-§Ä CuUnkv sImXp-
Ip-IÄ ]c-¯p-¶p.• sshd-kp-I-fmWv tcmK-ap- m-
¡p-¶-Xv.• sU¦n-¸\n amc-I-amImw• CuUnkv sImXp-Ip-IÄ, Nnc-«,
SbÀ, Sm¦v, ac-s¸m-¯v, {^nUvPnsâ ]pd-Inse t{S, sSd-kv, sNSn-¨«n XpS§n FÃm-¯cw sNdnb Pe-ti-J-c-§-fnepw ap«-bn«p hf-cp-¶p.
P¸m³P-zcw
• sshd-kp-I-fmWv tcmK-ap- m-¡p-¶-Xv.
• Iyp-eIvkv sImXp-ImWv {][m-\-ambpw Cu tcmKw ]c-¯p-¶-Xv.
• P¸m³P-zcw amc-I-am-Wv.• tcmK-{]-Xn-tcm-[-¯n-\
mbn hmIvkn³ D v.• P¸m³P-zcw ]c-¯p¶ sImXp-
Ip-IÄ ]mS-ti-J-c¯pw Ipf-§-fnepw shÅw sI«n-\n-ev¡p¶ Ipgn-I-fnepw ap«-bn«p hf-cp-¶p.
• ]¶n, ]£n-IÄ XpS-§nb arK-§-fn Cu tcmKw D m-¡p¶ sshd-kp-IÄ [mcm-f-ambn ImWp-¶p.
sImXpIp \io-I-c-W-amÀ¤-§Ä
1. ssPhn-I-amÀ¤-§Ä
• Iq¯m-Sn-Isf Xn¶p-\-in-¸n-¡p¶ "K¸n', Kw_q-knb XpS-§nb aÕ-y-§sf InW-dp-I-fnepw Ipf-§-fnepw \nt£-]n-¡p-I.
• Iq¯m-Sn-Isf \in-¸n-¡p-hm³ _m-kn-Ãkv Xpdn- ³Pnb³kn-kv t]mepÅ Nne _mÎo-cn-b-Isf D]-tbm-Kn-¡mw.
2. ]mcn-Øn-Xn-I-amÀ¤-§Ä
• Bh-i-y-an-Ãm¯ Pe-ti-J-c-§Ä a®n«p \nI-¯p-I, Nmep-Iodn shÅw hän-¡p-I.
• sk]vän-Sm-¦nse "shâvss]-¸nÂ' sImXp-Ip-he sI«p-I.
• Dd§pt¼mÄ sImXp-Ip-he D]-tbm-Kn-¡p-I.
• ac-s¸m-¯v, apfw-Ipän F¶nh a®n«p \nd-bv¡p-I.
• Bh-i-y-an-Ãm¯ sNSn-IÄ \o¡w sN¿p-I.
3. cmk-\n-b-{´Ww
• Iq¯m-Sn-s¡-Xnsc sSao-t^m-kv, Hmbn apX-em-bh Xfn-¡Â
• hoSn-\p-Ån `n¯n-I-fn IoS-\m-in\n Xfn-¡p-I.
• hoSn\p ]pd¯v IoS-\m-in\n D]-tbm-Kn¨v ]pI-bv¡pI (t^m-Knw-Kv)
THANK YOU