CHÖÔNG 1CHÖÔNG 1Nhaäp moân kinh teá hoïc
vó moâ
TS. Traàn Nguyeãn Ngoïc Anh Thö
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
MUÏC TIEÂU CUÛA MUÏC TIEÂU CUÛA CHÖÔNG:CHÖÔNG:
Hieåu bieát moät soá khaùi nieäm cô baûn cuûa kinh teá hoïc. Tìm hiểu một số vấn đề cơ bản của kinh tế học: vốn tiềm năng, PPF, 3 vấn đề cơ bản của kinh tế học, các mô hình kinh tế.
Hieåu bieát moät soá khaùi nieäm cô baûn cuûa kinh teá hoïc vó moâ: sản lượng tiềm năng, tổng cung, tổng cầu. Xaùc ñònh muïc tieâu cuûa kinh teá vó moâ.
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
Caùc vaán ñeà chính Caùc vaán ñeà chính cuûa chöôngcuûa chöông::
1. Moät soá vấn đề cô baûn cuûa kinh teá hoïc.
2. Các khái niệm cơ bản của kinh tế học vĩ mô.
3. Sự cân bằng và các mục tiêu của kinh tế vĩ mô
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
TAØI LIEÄU THAM KHAÛOTAØI LIEÄU THAM KHAÛO
Taøi lieäu chính :
Traàn Ng Ngoïc Anh Thö vaø Phan Nöõ Thanh Thuûy, Kinh Teá Vó Moâ, Chöông 1.
Traàn Ng Ngoïc Anh Thö, Toùm taét kinh teá vó moâ, Chöông 1.
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
TAØI LIEÄU THAM KHAÛOTAØI LIEÄU THAM KHAÛO
Caùc taøi lieäu khaùc: David Begg vaø N.D., Kinh teá hoïc, chöông 20. P. Samuelson, Kinh teá hoïc, phaàn 2, chöông 5. Döông Taán Dieäp, Kinh teá hoïc vó moâ ,
chöông 1. Traàn Vaên Huøng vaø caùc ñoàng nghieäp,
Kinh teá hoïc vó moâ – Ñaïi cöông vaø naâng cao, chöông 1.
Nguyeãn Vaên Luaân vaø caùc ñoàng nghieäp, Kinh teá hoïc vó moâ, chöông 1,. . .
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
I. 1. MOÄT SOÁ KHAÙI NIEÄM CÔ I. 1. MOÄT SOÁ KHAÙI NIEÄM CÔ
BAÛN CUÛA KINH TEÁ HOÏCBAÛN CUÛA KINH TEÁ HOÏC
1. Kinh teá hoïc 2. Kinh teá vi moâ vaø kinh
teá vó moâ3. Kinh teá hoïc thöïc
chöùng vaø kinh teá hoïc chuaån taéc
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
I. 1. Kinh teá hoïcI. 1. Kinh teá hoïc
Laø moân khoa hoïc xaõ hoäi, nghieân cöùu söï löïa choïn cuûa con ngöôøi trong vieäc söû duïng nhöõng nguoàn taøi nguyeân coù giôùi haïn ñeå saûn xuaát ra cuûa caûi vaät chaát ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng cao cuûa con ngöôøi.
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
2. Kinh teá vi moâ vaø kinh 2. Kinh teá vi moâ vaø kinh teá vó moâteá vó moâ
Kinh teá vi moâ laø :Moät boä phaän cuûa kinh teá
hoïc.Nghieân cöùu haønh vi öùng xöû
cuûa các cá nhân (ngöôøi tieâu duøng vaø nhaø saûn xuaát) treân töøng loaïi thò tröôøng.
Từ đó, rút ra những quy luật cơ bản của nền kinh tế.
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
2. Kinh teá vi moâ vaø 2. Kinh teá vi moâ vaø kinh teá vó moâkinh teá vó moâ
Kinh teá vó moâ laø :Moät boä phaän cuûa kinh teá hoïc
Nghieân cöùu các chỉ tiêu đánh giá tổng thể neàn kinh teá (tổng sản phẩm quốc gia, lạm phát, thất nghiệp, tỉ giá hối đóai,…) nhö laø moät toång theå thoáng nhaát.
Töø ñoù ñeà xuaát chính saùch ñeå điều tiết vaø thúc đẩy taêng tröôûng kinh teá.
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
3. Kinh teá hoïc thöïc 3. Kinh teá hoïc thöïc chöùng vaø chöùng vaø
Kinh teá hoïc chuaån taécKinh teá hoïc chuaån taécKinh teá hoïc thöïc chöùng ñi
vaøo moâ taû vaø giaûi thích caùc söï kieän xaûy ra trong thöïc teá khách quan.
Kinh teá hoïc chuaån taéc ñöa ra caùc kieán nghò döïa treân nhöõng ñaùnh giaù chuû quan, kinh nghiệm cuûa caùc nhaø kinh teá hoïc.
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
4. Ñöôøng giôùi haïn khaû 4. Ñöôøng giôùi haïn khaû naêng saûn xuaátnaêng saûn xuaát
Ñöôøng PPF bieåu hieän treân ñoà thò caùc söï löïa choïn maø xaõ hoäi coù theå
ñaït ñöôïc khi toaøn duïng hôïp lyù caùc
nguoàn löïc. QHTD
QMMTB
0
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
BA VAÁN ÑEÀ CÔ BAÛNBA VAÁN ÑEÀ CÔ BAÛN
Saûn xuaát caùi gì? Saûn xuaát cho ai ?Saûn xuaát nhö theá naøo?
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
BA VAÁN ÑEÀ CÔ BAÛNBA VAÁN ÑEÀ CÔ BAÛN
Caùc moâ hình kinh teá khaùc nhau seõ coù caùch giaûi quyeát khaùc nhau ñoái vôùi 3 vaán ñeà naøy.
- Moâ hình kinh teá thò tröôøng- Moâ hình kinh teá chæ huy- Moâ hình kinh teá hoãn hôïp
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
SAÛN LÖÔÏNG TIEÀM NAÊNG VAØ SAÛN LÖÔÏNG TIEÀM NAÊNG VAØ ÑÒNH LUAÄT OKUNÑÒNH LUAÄT OKUN
1. Saûn löôïng tieàm naêng
2. Ñònh luaät Okun
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
1. Saûn löôïng tieàm naêng 1. Saûn löôïng tieàm naêng (Yp hay Qp)(Yp hay Qp)
Laø möùc saûn löôïng toái öu maø neàn kinh teá coù theå ñaït ñöôïc khi söû duïng heát moät caùch hôïp lyù caùc nguoàn löïc cuûa neàn kinh teá maø khoâng gaây aùp löïc laøm laïm phaùt taêng.
P
0 QQp
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
Löu yùLöu yù ÔÛ möùc saûn löôïng tieàm
naêng vaãn coøn thaát nghieäp, laø tæ leä thaát töï nhieân (Un).
Saûn löôïng tieàm naêng coù xu höôùng taêng leân theo thôøi gian.
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
2. Ñònh luaät Okun2. Ñònh luaät Okun
a/ Neáu saûn löôïng thöïc teá thaáp hôn saûn löôïng tieàm naêng 2% thì tyû leä thaát nghieäp thöïc teá seõ cao hôn tyû leä thaát nghieäp töï nhieân laø 1%.
b/ Neáu saûn löôïng thöïc teá taêng nhanh hôn saûn löôïng tieàm naêng 2,5% thì tæ leä thaát nghieäp thöïc teá seõ giaûm bôùt 1%.
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
TOÅNG CUNG – TOÅNG CAÀUTOÅNG CUNG – TOÅNG CAÀU
1. Toång cung 2. Toång caàu3. Caân baèng toång cung – toång caàu
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
1. Toång cung (AS1. Toång cung (AS ) )
- Laø giaù trò cuûa toaøn boä löôïng haøng hoùa vaø dòch vuï ñöôïc saûn xuaát trong nöôùc maø caùc doanh nghieäp muoán cung öùng taïi moãi möùc giaù.
- Coù 2 daïng: toång cung ngaén haïn vaø toång cung daøi haïn.
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
Toång cung ngaén haïn (SASToång cung ngaén haïn (SAS ) )
Toång cung ngaén haïn phaûn aûnh quan heä giöõa toång cung vaø möùc giaù trong ñieàu kieän giaù caùc yeáu toá ñaàu vaøo chöa thay ñoåi.
- Khi Q<Qp, neáu P taêng AS taêng.
- Khi Q=Qp hoaëc Q>Qp, neáu P taêng Q chæ taêng raát ít roài khoâng taêng ñöôïc nöõa.
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
Toång cung ngaén haïn (SASToång cung ngaén haïn (SAS ) )
Ñoà thò toång cung ngaén haïn theo möùc giaù:
P
Q0 Qp
SAS
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
Toång cung daøi haïn Toång cung daøi haïn (LAS)(LAS)
Toång cung daøi haïn phaûn aûnh quan heä giöõa toång cung vaø möùc giaù trong ñieàu kieän giaù caùc yeáu toá ñaàu vaøo thay ñoåi cuøng tyû leä vôùi möùc giaù ñaàu ra cuûa saûn phaåm.
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
Toång cung daøi haïn Toång cung daøi haïn (LAS)(LAS)
Ñoà thò ñöôøng toång cung daøi haïn laø ñöôøng thaúng ñöùng taïi saûn löôïng tieàm naêng.
P
Q0 Qp
LAS
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
Toång cungToång cung
Nhöõng yeáu toá laøm dòch chuyeån ñöôøng cung:
- Giaù cuûa caùc yeáu toá ñaàu vaøo.
- Giaù saûn phaåm- Chính saùch vó moâ- Nguoàn löïc saûn
xuaát, . . .
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
2. Toång caàu (AD2. Toång caàu (AD ) )
Laø giaù trò cuûa toaøn boä löôïng haøng hoaù vaø dòch vuï noäi ñòa maø hoä gia ñình, doanh nghieäp, chính phuû, ngöôøi nöôùc ngoaøi … muoán mua taïi moãi möùc giaù.
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
2. Toång caàu (AD2. Toång caàu (AD ) )
Ñoà thò toång caàu theo möùc giaù
P
0 Q
AD
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
2. Toång caàu (AD2. Toång caàu (AD)) Nhöõng nhaân toá laøm dòch
chuyeån ñöôøng toång caàu:- Thu nhaäp cuûa daân
chuùng.- Khoái löôïng tieàn.- Laõi suaát.- Chi tieâu chính phuû, . . .
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
3. Caân baèng toång cung – 3. Caân baèng toång cung – toång caàu:toång caàu:
Po
P AS
0 Qo
AD
Q
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
4.4. MUÏC TIEÂU OÅN ÑÒNHMUÏC TIEÂU OÅN ÑÒNH VAØ VAØ TAÊNGTRÖÔÛNG KINH TEÁTAÊNGTRÖÔÛNG KINH TEÁ
Trong ngaén haïn, söï caân baèng toång cung – toång caàu coù 3 tröôøng hôïp coù theå xaûy ra:
- caân baèng khieám duïng (hay suy
thoaùi).- caân baèng toaøn duïng.- caân baèng nhöng coù laïm phaùt
cao.
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
Muïc tieâu oån ñònh kinh teá trong Muïc tieâu oån ñònh kinh teá trong
ngaén haïnngaén haïn
P2 P1
P3
Y1
P AS
AD1
E3
E1
Y2 Y3
AD3
AD2
E2
Y
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
Muïc tieâu oån ñònh kinh teá trong Muïc tieâu oån ñònh kinh teá trong ngaén haïnngaén haïn
Chính phuû duøng caùc chính saùch kinh teá vó moâ ñeå toång caàu laø AD2:
- ñaït traïng thaùi caân baèng toaøn duïng (YE= Yp)
- khi ñoù, laïm phaùt thaáp vaø tyû leä thaát nghieäp laø Un.
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
Muïc tieâu taêng tröôûng kinh Muïc tieâu taêng tröôûng kinh teá trong daøi haïnteá trong daøi haïn
Trong daøi haïn, caàn thöïc hieän caùc chính saùch gia taêng veà chaát vaø löôïng cuûa voán tieàm naêng ñeå taêng Yp.
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
Muïc tieâu taêng tröôûng Muïc tieâu taêng tröôûng kinh teá trong daøi haïnkinh teá trong daøi haïn
Gia taêng voán tieàm naêng:
P
Q0 Qp Qp
’
Tp. HCM, 2008 Macroeconomics PhD. Thö Hoaøng
CAÂU HOÛI OÂN TAÄP CAÂU HOÛI OÂN TAÄP CHÖÔNG1CHÖÔNG1
Caâu 1: Kinh teá hoïc laø gì?Caâu 2: Phaân bieät khaùi nieäm kinh teá
hoïc vi moâ vaø kinh teá hoïc vó moâ.Caâu 3: Saûn löôïng tieàm naêng, toång
cung , toång caàu laø gì?Caâu 4: Muïc tieâu cuûa kinh teá vó moâ
trong ngaén haïn vaø trong daøi haïn laø gì?
Caâu 5: Coù theå ñaït muïc tieâu naøy trong ngaén haïn vaø trong daøi haïn nhö theá naøo?