7ni: ciiiiii lu.o° MaH T
a® ummmm mtmsï om.THESES
Q UÆ
APl'D FUMIM-.NSEM MEDICI N K FACDI/I ATEM .DOCTOni
. /'iuitf r Aont^ffceo rr ,
C A N D I D A T O
A D C N A M C A T H E D R A »! S E C T I O N I S C i l I R C R G I C.C
Professor? oirario rarntlnn
T O E N D X S O N T.
w i i i u m - D oH\ TYPIS GALLICIS , IN VIA SANCTI JOSfcl’BI ,
r tnn iuni i wm-i t
MDCCCLII.
*
FLUMINENSIS MEDICIN Æ FACULTAS.
HECTOR
ll.l.USTRISSIMlS DOMIMISJ. M. C. JOIWMl s
PROFESSORES PROPIUETAUII
Illustri'ä mi Domini Doctorcs :PRIMO AKKO.. . Botin ices Medica.- cl Zoologia- clcmenlorum.. . Physiccs Medica-,F. F. Allenianus . .
F. a P. Candidus .SECUSDO ASSO.
Chytnircs Medica* et Mineralogia* clcmcutoium.Generalis cl specialis A na tomes.J. V. T. Homo
J. M. N. GarciaTERTIO ASSO.
L. ab A. P. a CuncaJ . M. N. Garcia . Physiolngia:.
Generalis et specialis Anatomes.QUARTO ISSO.
i . J. a Carvalio . . Pliarmaccutices, Mnterix medica*, spccintim Ilrasi-*liensis, Thcrapculices et artis formulas compo-nendi.. . Patlialogiie interna-,. . Pnthalogia* estorna-.
QUISTO ASSO.J. J. a Silva . .J. B. n Rosa .
C li. Montoifus . . Operatinnum . Anatomes topographies- et Appa-rnluuni.. . Partuum. mniborum mulierum pra-gnantium efe-taruniquc et rcccntium natorum.
!.. a C. Fcijó. . .si;\TO ASSO.
J. M a C. Johimus!. G. a Sanctis . Medicina: lega lis.
Ilygieneii et IIist .ria- Medicina:.Em. a V. Pimcntelius . . . . Clinices interna: ct Anatomes Palhologiea- ad ti -
lam pertinentis.. . ('Unices cxleruæ et Anatomes Pathologien- ad il-ium pertinentis.
PROFESSO II ES VICAItlI.Section is medica:.
J Seclionis chirurgien.I Section!* rcicnliaiuni acrcssorinruin.
Em. F. P. a Carvalio.
F. Martinos. <'. F Abreus I
M. a M Castro'. G. a R. Freire
MINISTER A SCIIOL.E SECRETIS.L. C. a Fonseca.
CANDIDA IInocrones
Franciscus Prnxedc* ah Andrade Pertence.Friinriscus lionifaeius Abreus.
Medicina- facultas, M iiienlhs in -|unlihcl lhe c cxagilala« , próprias scduintiiud i uis nuctoribuí i
net » se iilln modo ti-m|robal is out improbata* esse dfcrcylt.
THESES
I .
Chirurgus dicitur is qui , ut ait Berardus, operam impendel maximemorbis, qui genera tim non sanabiles sunt, nisi appositâ solà manu, Tel
«rmi -s instructà; et is «pii unà, apud Velpeau (gallic«; seripsi ), in luciendu®edicina sapiens est.
U
8
II.
Di\ isio palhologiæ in infernam oxternamque , quum •‘•if arbitraria el
convcntionalis, ille immerilo appellalur chirurgus, qui insignis in secundaill , ncgleclo prima* studio.
III.
Quurn vitsc morlisque sæpc quæstio in medicina opcraloria impcndcalindicalionibus alque contraindicalionibus , facile hoc scopulo chirurgusfraugitur, qui notionibus medieis caret. r
IV.
Chirurgus, qui anlcquam incipial opus modicum operari , neque dis-ponit apparatus ad operandum atquc curandum , neque adjulores digit ,
neque de re facienda in operatione eos præoeupat , immerilo chirurgusappellalur.
V.
Chirurgus insciens præviderc ea qua? in operationibus accidere qucanl.soleant ; et ideo sibi non suppetUlans quomodo ea oppugoet. vel occur-rat, indebite chirurgus apellatur.
VI.
Chirurgus, qui se non tenet sedato animo in operatione simplici . rleo magis in complicata , minime dolobit homincm , ut al> arte non recédai.
VII.
Chirurgus. qui præ inilucnlia nervosa (irmilatc caret èo ut in opera-liouc, superveniente obstáculo, vacillante manu, maturct, moretur, aut in-termittat prosecutionem operationis damnum ægrotantis aQercns, pericu-losus est , aliàs non chirurgus.
9
VIII .
Chirurgus débet esse in disciplinis naturalibus , medieis, et cliiriiriii-ci» expertas ; et iiumuiiiis, nihilocecius sedalo animo in horriieris sesenis.«juæ siepe operationum in amphitheatres dantur.
IX.
Cliirurgus eam débet habere manûs firrailateni . ut instrumenta diri-gat. non dirigatur ab illis, ab alia vi velut impulsis.
X .
Chirurgus débet quasi mathematica ratione incisionis extensionem inoperalione requisitam cognoscere, ut ea non sit aut amplíssima, aut ita mi-nima ut opus sit eam produci magis magisque, allato damno ægrotantis.cui alius magis peritus dolores parceret acerbíssimos.
XI .
Chirurgus , non modo experientiam anatomise descriptivæ sed etiamcognitionem anatomiæ topographie» débet habere maximam, ut incidatad amussiin ( ita dicam ) mathematicam i i partem afficiendam .
XII.
Chirurgus débet versari diurna nocturnàque manu anatomiam gene-ralem, ut sciât quomodo et quando varia organa se emergant, ut in opc-rationibus vices eorum æstimare possit.
XIII.
Chirurgus, ultra disciplinas litterarias, débet haud ignarus esse scientia-ru®, quæ mentora expoliunt , et lucide conciseque methodos atque mo-dos agendi describerc docent.
5
10
XIV.
Chirurg»* (lebet cadaveru cl animalia viventia operandi us» i operamdare, ut suminam perfectionem consequalur, quæ postulat ilium sibi fin-gere sc in homitte viventi operari, ut melhodicc agat, minime vero stelle« I rustiee.
XV.
Qui vero , tantummodo nixus speciali operationura exercitatione elii-rurgi nonien sibi vindicat ; et agit inconsiderate ac inepte , et longe dt*terius eo ( jui in exercitatione non nititur neque nomen sibi vindicat, nonoperator neque chirurgus, ut maxime infinnis operator.
XVI.
Chirurgus débet esso vir sincerus atquc verax, et dignitatc præditus,ne anomaliis abcrralionibusque deffectus ab incuriâ et imperitiâ comissosassignet.
XVII.4
Chirurgus, « pii sub i'allaci specie non recenlis exercitationis exsolvitse culpa perturbâtionis, et imperfectæ operationis dilationcm plane prohi-bentis ( tamquam Iiippocratis — occasiopriccr/is ) alicHhaud dubia morte ægro-tanlis, est humnnitatis pcrnicies.
XVIII.
Chirurgus recta conscientia débet esse, ne collegis deffectus ab ipsistan-non commissos dolose tribuat ; neque minime operalioncs operetur
itunmodo auri sacra fame, lamæve coaclus, ne redintegretur historia a Se*
dilloto relata de chirurgo , qui ad lithotomiam se accinxit cum calculoextra quæsito. Tanta turpitudinis conscicnlia erat !
11
XIX.
Cbirurgus dcnique sum mo ingenio prædilus débet esse, ut in re dil-iicili . neejue meditata neque in libris descripta , ad methodum , niodumagemli , et arma invenienda vel corrigenda valcat.
XXX.liiud — citu. luto. ct jocundc à Celso postcris tradilum, inepta mente
brevi describendi partes ebirurgi, imperfeclum est : primo tutô, cito non>cmel conlraindicatur. jucundc deridicnlum.
COHOLLAUI 4.H\ HOC DH CHIKURGO COM ICITUI :
1.“ in medico quidam dotes oniitli posso, qu <9» minime in ciiirurgo.»
2. “ lu cliirurgo non omitti dotes medici periti.
.‘î.° C ù m dotes in chirurgo requisition res sint levis, neque facile inoodern viro vulgo conjungantur, plurimos esse l'alsos cliirurgos, at paueosveros.
6
KMlIKl
DK
OGULOROIH SUFFUSIOIVE.
I.
•Juotiescumque cristalline , cl membranæ cju.s , et humori Morgagnivcl seorsum vel pariter i'ucrit major aut minus opacitas, perintle ac si inl>upilla lacta 1’uerit substantia Gbriiiosa, purulenta, sanguí nea, &c., oculorurasuttusio datur.
Ui
11.
I ) ii;i' sunt et magna* suflusionis divisiones — vcuc et i'a Ilacis — in cjui-lms singulis numerantur pauciores vel immerosiores variotatos secundumsedem , color«* m. durilieui , molliticm , &c.
III.
( Inin plurimi diversissimiquo sint modi , quihus sulfusio proferri se-iet , quale absolution , vel niagis quale disertmen assignons sa*pe lit valde dif-cillimum.
IV.
Accuralissima investigalio progression is moibi. æstimalio exacta ejusforma* anntomicæ, et diligeiis studiuni physiologue organ! nflecti , geueiatimMint ea quae eliirtirgus comparai in qtutle absolution.
V.Prr collalionem opacitatis cum opacilule, ampliludinis cum aniplilu-
linc, iridis cum iridc, cellula.* cum ccllula, visiouis cum visione, progrès*
progressione, maculæ cum macula , &c. , chirurgus induciturad cognilionem qualis discrimen assignant!*.sioms cum
VI.
Cum didicilliinum foret dccerncre — quale sn fusionis — quia nigrn,physica; leges, qua ralionc ex angnstiis j >es proféraiur, docent.
VII.Oblata luce oculo nigra suflusionc non all'cclo, imago at linens ad su~
perliciem posteriorem crystallini non potest non esse antipus, et longoliicidior ca ad superliciern anteriorem altinenti, quæ non meutitur : obla-ta vero luce oculo alVecto, aut una solum aut amba* imagines delicicnda*.
VIII.
Ocu îortim suflnsio , non secus ac alii niorbi, simplex vel complicataesse pastes!: si complicata, prx* morbo generali vel partiali.
15
IX.
In generailiiin complicalionum série (ad exemplum) sypbilim.podagram,
strumam . (See. . cnarrarcnervi optici resolutionem , humoris vitrei raollitudinem, maculas in cor-nea. &c.
pos.sumus ; el parlialium série — glaucomam ,
X.
Suffusionis causa* non æstimationem habent candem: internæ inflam-mationes. vulnera, contusioncs, ætales, sexus, hereditates, temperamenta.corporis constilutioncs. vilæ instituía , stationes, alimenta, &c., sunt magi«
vel minus ponderis, baud tarnen spbæra definita.
XI.Suffusionis progressionem uiysticum velamenlum obumbrat : persa?pe
totius crystallini opacitas tarde vel lente lit obscura caussa : alter oculus» ulgo celcrius altero virtutem amiltit videndi, etiam caussa obscura.
XII.Der suffusione prænuntiuni non
lanea, vel non suffusio sit, vera anmollis, anterior an
prorsus absolute fieri potest : an spon-falsa , complicata an simplex , solida an
posterior, (See. , ca quæri expedit, ut prænuntium fiat.
XIII.
Præter aliquot non spontaneas suffusiones, gcncratim suffusio sanarinon potest, nisi operatione ; quamvis nonnuli, ut Puliatus, suffusionemadmoliouc medica cvancscere posse defendant.
XIV.
Cbirurgus , ut suffusionis Operationen* necessariam putet, necessário'pectare débet ulrumque inagni ponderis: — quomodo sc babeat et ægro-•aus, ct orgauura operatione albcicndum ?
16
XV.Cliirurgus umquam operelur, uno oculo sufl'usione afleclo, alio inte-
gro ; minime vero utroque sulTusione aiTecto, si tarnen ægrotans se ipsum du -cere possit , quia matura nondum suÛ'usio.
XVI .
Data vera indicationc ad operationem, si una luerit suflusio, at non du -plex , cliirurgus umquam operari debet, nisi in uno oculo, pr.vposito eu an-tiquiori vol perfection cæcitate aflecto.
XVII .
Levis est quæstio de tempore opportune suQusionis operalioni ; ueque %
digna certamine pro vel contra : prœ ter frigidissimum, aut æstuosissimum ,
quodlibet tempus opportunem.
XVIII.Quod de tempore, idem de ætate dicitur ; evitato discrimine præ tener-
rima œ tate vel decrepita, operalio indicatur.XIX.
Quoticscumque suQusio erit non simplex, sed generali complicata aOec-tione, et aliquolies etiam partiali, nécesse est ut prævia medicalione regro-tans prœ parctur; quia imprudentissimum , chirurgum aleæ probabililatc vi-duæ præstantissimum visionis organum committere.
XX.Constituía suQusionis operatione, cliirurgus optalurus est vel extraheu-
di vel deprimendi methodum, ulramque multimodam in lutam et espedi-tam exccutionem.
XXI.
Thesis: — Si chirurgo optio detur, eligenda est methodus extrahendisuOusioncm, posposita melhodo deprimendi.
17
XXII.
Kx moilis agcndi ad suiTusioncm extrahendam præferendi sunt, quiafiiciunl corncani translucidam, non vcro qui opacam.
XXIII.
1 res sunt onim agcndi modi per corncam translucidam: inferior kora-totomia, obliqua, atque superior.
XXIV.Inferior keratotomia facile agilur ; at non congrucns præ loco incisio-
ns juxta inferiorem palpebram, præ iridi ad herniam proclivi , et præ liumorc.treo ad cruptioueni.
XXV.Xon ila facile obliqua keratotoniia ; at major diflicullas usque adeo re-
j'cnditur ab aliquot, qua? in keratotomia inferiori non dantur.XXVI.
Keratotomia superior valde diflicillius prædictis ogitur ; cæteroquin obli-qiue. inferiorique admodum præslat, quod ad limnoris vitrei cruptionera,iiidis herniam, ineisionis sedem juxta inferiorem palpebram attiuet.
XXVII.
ln extrabeuda suiTusionc p»-r baue casus maxime mcluendi sunt — iri-dis procidentia in cullrum, ipsius hernia , humoris vitrei eruplio, et solutio-nis continuitalis non primitiva adjunclio.
XXVIII.Cum iridis procidentia ad humoris aquosi amissionem, et musculorum
contractioncin gradiatur ; co quod proxima non sit variabilis in cunctis kera -toloir.iis. et illa variabilis ad minus in superiori, palet keratntomiam superio-' *‘m præferendam esse.
18
XXIX.
Jriilis hernia valde difiicillior in kcratotomia superiori. quia et non lamfacilis est procidentia ejus, cl pro ligamine uniendi est superior palpcbra , el
musculorum oculi contractioncs adducunt musmlum orhilani circumductionad actionem similem et simullaneam, persæpe iu kcratolomia obliqua infe-riorique damnosam.
XXX.
Humoris vitrei integra vel quasi amissio in operatione per kerntoto#
miam superiorem ita raro accidil, ul stupenda sit caligo, ne dicam, doluseorum qui depressionem deiendunt, ct obtcstationeiu coinponunt iu eosqui kcratotomiam superiorem colunt.
XXXI.
Cum, facta punctionc et contrapunclione in cornea transl úcida , violcn-tissimæ musculorum contraclioni humoris vitrei eruptio immincat , silablatus culter, et Guthrii modus agendi sccutus.
XXXII.
Communis agendi modus per superiorem kcratotomiam valde superiorest agendi modis a llavhardo , Fournario, ct aliis ad suffusionem extrahen-dam cxcogitutis , quamvis maxime ingeniosis.
XXXIII.
Arma usque adliuc adinventa ad palpebras aperiendas et oeulorumglobum firmandum minus valent digits chirurgi periti et adjntoris inlelli -gentis.
XXXIV.Richtri culter, emendatus vel non ab aliquot chirurgis, Wenzelii cultro
præstat in suffusioncm extrahendam.
J O
WW.
Cum bunions vitrei niuiia tcnuilns, lumen exiguuni nut vehementer c i
. suiTusionis maxima mollilies, iridis adhesioiics ampla*, indicio fucriutVUill
operationi per depressioncm , ea fieri potest per corncam opacain (scleroti-conixis) vel per corne mi translucidain (keratotonixis).
XXXV.I.icct crystallirium per corncam translucidain vel opacam accessihile sit ,
niliilominus agendi modi per banc pra?ferendi sunt.XXXVI.
Modus communis depressioncm agendi præslnnliur est ill « » MackenzieFercini, Bowenii, &c. : adscrihendus pro numero præslantium ille Goirandi.
XXXVII.Dcpuytrani acus, despeclo Sansonis argumento, < juia imlirmum, am
Scarpa* præfercnda est in suflusioncm deprimendam.XXXVIII.
Mcinhramc laccratio crystallini depulsionem cum sineret ; hnjus scctu-ra in frusta cum reddat facilem ipsius declinalionein ah axe visuali ; hocchain pro su II usion is operalionc per depressioncm adscribenduni est: < juain-vis ca operatio generatim inferior sit depressione proprie dicta.
XXXIX.Ouod ad ægrotunlis Stationen: attiiiet : — oportet cum scdciilcm sc te-aerc, si sullusionis operatio per depressioncm ngilur; el supinum jacere,
parum dato capite, si suflusio exlrabcnda.XL
Quod ad st at H m chirurgi: is stabil, si suflusio extrahenda ; ct stabil , velsedebit , sj deptimend I.
20
W A .
Thesis: — in qualihct mcthodo, anlequam inci pial ui operalio. elihtir-gus influential cliloroformii a'grolantem siihjicere debet.
XLII.Valde simplicíssima sit curatio: nec sepullus oculus restct sub spksn
apparatu , tamquam in Gallia ; nec, vclut in Albione, palpebræ juucUe persuturam falsam: faseia in medicina improprie — nwnocu/us — siistincal levolintoum in aqua frigida madidtim.
XL1II.
Levaiionis methodus a Paulo, Ilervczio, Joberto, el aliis culla , lmdie%
incrito in oblivioue, el omuino damnata ab homiuibus cordatis alquc sapi-eulibus.
XLIV.
Cum impenosæ et spéciales ralioncs keralotomiam non indiconl . el mi-nime communis depressio congruat, ad sclcrotolomiam confugerc debemusbaud tarnen , velut in keratolomia, crvslallino extraeto.
XLV.In suirusiouis operalione casus vel primitivi vel seccundarii sunt, va-
rianlquc magis vel minus juxla methodum præpositam, ægrolanlis nalurain.chirurgi peiiliam, adjutorum inlclligcntiam, & c.
XLVI.Quamvis sinl casus communes duabus melliodis supradiclis, lamcn ali-
quot sunl plan- unique vel ouiniuo adslricli alia* priusquam alia' melhodo.
Velut casus communes enarrare possumus : — oculorum maxima mo-bililas, sanguinis (luxtis, punclio valde obliqua vel alio loco pia; signalo.iuflamnnlio, pupü læ vuliius. vornhin, phlegmon, oculi atrophia, vXc.
i\
MAUI .
Ail exemplum casuum ut plurimum vel absolute depressions adscri-bemla : — oculorum irrilabilitas, ncrvi oplici rcsolulio, secundaria suffusio.crystallini ad ccllulain anteriorem translatio, sufl’usionis scctura in fiusta ,
oculi ruplio, crystallini asccnsio, mors, &c.
XLIX .
Hcferuutur privatim vel gcncralim ad uiethoduui , in qua suffusio extra-Jiitur, casus: — carunculæ punclio, valdo ampla vel brevis cornea? incisio,
pupillæ angustia, iridis procidentia et vulnus, lacrymæ, acris bulla*, bumo-moris vitrei cruplio, cornæc vel inllammatio, vel contractio, vel suppura-
0 tio, vel gangræna, conlrapunctionis difficultas, cultri retroccssio priusquameontrapunetio fit , cornea* valde celeris incisio, iridis hernia , margin is palpc-bralis interposilio, »See.
L.
Ilæc casuum tarn magna series, qui, primo adspectu , mclhodum præ-judicare videntur per quam suffusio extrahitur , valdissimè rest ât coarc-ta , cum attenditur, ul illorum maxima pars ab imperilia chirurgi provenit,at non a melhodi vitio: prreter musculorum contracliones, iridis adhesioncset hernias, pupilla* inagnam angustiam, reliqua sequuntur munuin in opera-tione dexteritalis expertem et vitiosam curationem.
CENSURA V SEI)ILLOTO.Suffusioncs secundariæ, nervi optici resolutioncs consequentes, iridis
inflaniinationes, voinitaliones, sanguinis interni fluxus, ÍXc. , magis depressaquam eXlructa suffusionc dantur: praHerea depressions melhodus proximosminime tam nolaudos effect us producit, velut cum suffusio extrahitur: etiam
corpus in oeuln relinquil opaemu , minime ahsorptum fam hrevi , ut eralilia
22
opinio ; quia, inspects decern a Velpeau ( gallicè scripsi ) in primo , secun -do et tertio anno post Operationen! a vita dccessis, tnntummodo in uuoiminutum fuisse invenit , et adhuc parum scnsibilis minutio.
Crystallinum depressum in oculo remanens ascendere polesl , et moi -bum redintegrare: vere equidem, in extrahenda suffusione geniinum delri-inentum plane irreparabile afferri potest — humoris vitrei cruptio , etcorncæ translucidæ dcstructio: sed humoris vitrei cruptio de chirurgo etadjutore dcxtcrilatis experti provenit, corncæ translucidæ dcstructio ex vi -tiosa ut plurimum curatione.
In sufl'usionis depressione inhabilis chirurgi lapsus, inscitia , erroresabsconditi remanere possunt, et exitus tristis in his innumeris rationihus#quas tarn facile ægrotans accipit, cxcusationcm habet. Yalde diflicillius estsuQ'usioncm extrahere: opus est magis ingenii, experiential, et non oiuncs
illud audent, quod eorum imperilia baud obtectura fuisset. Ad summum — «
chirurgus qui clare oculis videt, cl manus magnam firmilatem habet , sitantuinmodo ci a'grotantis utilitas est animo, kcratolomiam præfert.
I- IMS.
MPIttiDBMOaKk
ï .
A plaga in caput stupor , aut delirium, malum.11 .
> In morbis acutis extremarum partium frigus, malum.111.
Ubi somnus delirium sedat. bonum.
IV
Aculorum morborum non omnino lula» sunt predictiones nequc mol-lis. nerjuo sanitatis.
V.Naturarum rpiædam ad æslalem , alia* vero ad liyemem bene vel male
se lialxMit.VI.
Morbi alii ail alia tê mpora bene vel male se habeiit. et quædam æta -•cs ad nu ni lempora. loca , et vietus genera.
K\ TVPIS CAIHCI« , IX VIA SAXCT» IOSEI‘111 , FKBKUARII MESSE , MUCCCLII.
