Rto¡ fiy - International Institute of Tamil Studies

tst‹ gâ¥gf«br‹id - 600 017.

KJ Kidt® ïuh.ïs§Fkudh®MáÇa®

Rto¡ fiy

ü‰ F¿¥ò

ü‰bga® : Rto¡ fiyMáÇa® : KJKidt® ïuh. ïs§Fku‹

gâ¥ghs® : nfh. ïstHf‹

Kj‰gâ¥ò : 1973

ÛŸgâ¥ò : 2017

jhŸ : 16 » btŸis¤jhŸ

msî : 1/8 bj«Ä

vG¤J : 11 òŸË

g¡f« : 6+338 = 344

üš f£lik¥ò : ïašò (rhjhuz«)

Éiy : cUgh. 320/-

gofŸ : 1000

üyh¡f« : nfh. á¤uh

m£il totik¥ò : bršt‹ gh. mÇ (AÇZ)

m¢á£nlh® : $ bt§fnlRtuhM¥br£ ãÇ©l®Rïuha¥ng£il, br‹id - 14.

btËpL

tst‹ gâ¥gf«v© : 2 á§fhu nty® bjU,

âahfuha® ef®, br‹id - 600 017.bjhiyngá : 24339030

gâ¥òiu

KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

bkhÊüš fâut‹ ghthz® mt®fË‹ tÊÃiym¿P®. brhšyhŒî¥ bgU§flš. fHf¡fhy¢ rh‹nwh®fŸtÇirÆš it¤J¥ ngh‰w¤ j¡ft®.

e« fhy¤âš thœªJ kiwªj brªjÄœ m¿P®fshdirt á¤jhªj ü‰gâ¥ò¡ fHf ÃWtd® t. R¥igahãŸis,_j¿P® br«kš Kidt® t.Rg. khÂ¡fdh®, gâ¥ò¢br«kš Kidt® bkŒa¥gdh®, nguh. Kidt® muÉªj‹M»a jÄœ¢ rh‹nwh®fshš ghuh£l¥g£lt®.

ï¥bgUªjÄœ m¿P® vGâa üšfŸ bgU«gh‹ikahdt‰iw flªj fhy¤âš v« gâ¥gf« btËÆ£lj‹thÆyhf v§fis¥ bgUik¥gL¤â¡ bfh©nlh«.jÄœüš gâ¥ãš v« gâ¥gf« br«khªj ÃiyÆšts®tj‰F ï¥bgUkf‹ brŒj cjÉia e‹¿ cz®nthLÃidî T®»nwh«.

gšyh©LfS¡F K‹ò ï¥bgUªjif vGâa Ñœ¡f©lüšfŸ jÄG¡F tsK« tÈikí« nr®¡f¤j¡fd.ÛŸgâ¥ghf btËtU»‹w ïªüšfŸ mid¤J« jhŒ¤jÄG¡F¥ bgU« brh¤jhF«. ïªüšfis¤ jÄœTW«cyF¡F tH§Ftij v« flikahf¡ bfhŸ»nwh«. jÄœcyf« go¤J¥ ga‹bfhŸs nt©L»nwh«. ïªj üÈidbkŒ¥ò¤ âU¤j« brŒJ cjÉa Kidt® âUkâ »Çrhmt®fS¡F e‹¿.

ÛŸgâ¥ò üšfŸ

1. ghuj bt©gh - 1972 2. Rto¡ fiy - 19733. ghthz® - 1989 4. jÅ¤jÄÊa¡f« - 19915. jÄÊir ïa¡f« - 2000 6. bjhšfh¥ãa brh‰bghU£

fsŠáa« - 20027. ïy¡fz mokid 8. ïy¡fz tuyhW - 2009

És¡f« - 20039. brªjÄœ X® m¿Kf« - 2015 10. ãiH ïšyhkš vGJnth«-2017

nfh. ïstHf‹

4 KJKidt® ïuh. ïs§Fkudh®

Rto¡fiy

Rto v‹gJ mUik Ä¡f fiy¢ brhš. Rto¥ãŸis,Rto¡fiy, Rto¥ò, nrho¥ò, nrhL vd¥ gšntWbrh‰fË‹ _y¢brhš.

gid Xiy ÃÄ®ªJ Ã‰F« gUt« V£il¥gUt«.vL¥ghdJ VL. mjid ef¤jhš eW¡Fjš eW¡F. »ŸSjš»Ÿsh¡F. x‹nwhL x‹W ïiz¤jš Rto nr®¤jš. ïu©LfhšfŸ RtL! mâš nghL« Äâao nrhL. ïUg¡fK«x¥ghf x¥gid brŒjš Rto¥ò! ï›tsî brh‰fË‹_ykha, `Rto’ `nrho’ v‹git És¡fkh»í« mjid¡»uªj vG¤jhš vGâdhš vt® Fiw?

go¤jt® Vkh‰W« F‰w«; mjid V‰w go¤j khªj®F‰w«! mjid¥ ngÂ¡ fh¤J« go vL¤J« gobfh©Lm¢á£L« cjÉa bgUk¡fŸ e« tÊgh£L¡F« thœ¤J¡F«cÇa®! jÄœ¡nfhÆš Kjš brŒa¤j¡fd ïWâahf¥gâ‹_‹W jiy¥òfËš eilÆL»wJ ï¢Rto¡fiy.mUik Ä¡f _‹W ïiz¥òfS« cilaJ.

VL, vG¤jhÂ, V£blG¤J, VL bjhF¤J it¤jïl§fŸ, gâ¥ã¤j bgUk¡fŸ, gâ¥ãš mikªj ÃiwFiw,brŒa nt©L« braš v‹gt‰iwí« üšfŸ btËtªj fhymilití« TW« ï¢ Rto¡fiy Rto¡F miy miyahfmiyªJ gâ¥ã¤jt®fŸ nghy, ahD« gšyh©LfŸgšntW ïl§fS¡F miyªJ MÆu¡ fz¡fhd gâ¥òfis¡f©l mÇa Ka‰áahš btË¥g£ljhF«. gHªjÄœ üšgâ¥òfŸ g‰¿a mÇa bjhifí« tifí« És¡fK« mikªjüš ï~jh«.

5Rto¡fiy

m¢á£lit všyh« KGikahdit v‹W TwKoahkš, VLfbshL x¥ã£L¡ f©L bjËa nt©oaitc©L.

v§nfD« xU gHŠ Rto »il¤jhš mj‹ tÊahf¡»il¡F« âU¤jK« ghl¥ bghU¤jK« ÃiwîWjY«ïªehŸ tiu v‹dhš m¿a¥g£L¡ bfh©nl cŸsd.

ïJfhš, gH«gâ¥ò üšfS¡F« mªÃiy V‰g£L¡bfh©L tUjš f©TL. ïªüiy¡ f‰gh®. f£lha« giHaRto »il¤jhš x¥ã£L¡ f©L M¡f« òÇtbuÅ‹ mJe«bkhÊ¡F thŒ¤j ngwhF«. miu ü‰wh©il beU§F«ïªüš jÄHhŒî¡ fs¤âš jl« gâ¡F« ïs« MŒths®¡FbgU«ga‹ju¤j¡fdthF«.ïjid ï‹iwa njitfUâjÄœk© gâ¥gf« ÛŸgâ¥ghf btËÆLtJ rhy¥bghUªJ«. jÄœk© gâ¥gf¤â‹ bjh©L áw¡fthœ¤J»nw‹.

ïuh. ïs§Fku‹.

cŸSiw

1. jÄœ¡ nfhÆš 7

2. jÄœ¤ bjh©l®fŸ 10

3. VL« vG¤jhÂí« 14

4. ïa‰if¡ nfL« bra‰if¡ nfL« 23

5. ea¤jF ey§fŸ 51

6. jÄœ tÇtoî«, kh‰w§fS« 61

7. VL ngh‰¿a ÕLilahs® 74

8. VL bjhF¤j VªjšfŸ 99

9. gHªjÄœ¥ gâ¥ghs®fŸ 124

10. bfhilahsU« fUÄí« 142

11. gâ¥ò¥ gÂ 150

12. Ãiwí« Fiwí« 276

13. brŒa¤j¡fd 305

ïiz¥ò -1 319

ïiz¥ò -2 325

ïiz¥ò -3 334

1. jÄœ¡ nfhÆš

cyf¤âš jhŒ tÊghnl bjh‹ikahdJ v‹g®. jhŒtÊgh£oš ïUªnj bjŒt tÊghL bjhl§»aJ v‹W«TWt®. bg‰w jhiaí«, ngR« bkhÊiaí«, ãwªjeh£ilí« bjŒtkhf¥ ngh‰WtJ jÄH®fË‹ tH¡fkhF«. jhŒ tÊghnl, jhŒbkhÊ tÊghlhfî«, jhŒeh£L tÊghlhfî« ÉÇtilªjJ v‹gJ bghUªJ«.

“jÄœ¤ bjŒt¤ij cŸ ÃidªJ V¤jš brŒth«” v‹WjÄœ¤ bjŒt¤ij tÊg£L üš bjhl§FtJ òyt®fŸtH¡fkhÆ‰W. “ïUªjÄnH c‹dhš ïUªnj‹ ïiknah®, ÉUªjÄœj« v‹whY« nt©nl‹” v‹W jÄœ¥gÂiana bjŒt¤ âU¥gÂahf¡bfh©L thœªj òyt®bgUk¡fS« ïUªjd®. mt®fŸ jÄœ VLfis¤ bjhF¤J« gobaL¤J« ghJfh¤J« MuhŒªJ« j« gÂia¤jÄœ¤ bjŒt tÊghlhfnt brŒJ tªjd®. j«ik¤njotªj khzt®fS¡F c©oí« cilí« ciwíS«tH§» cŸsh®ªj m‹bghL« jªij ÃiyÆš ïUªJjhŒbkhÊ ïy¡»a ïy¡fz§fis¡ f‰ã¤jd®. ï¤jifajÄœ¤ bjh©l®fË‹ jFâÄ¡f braš fshnyna,“v§fŸ jÄœbkhÊ v‹bw‹W« thÊant” v‹W eh«bgUÄj¤njhL ï‹W thœ¤J¥ ghl Ko»‹wJ. thœ¤J¥ghLtJ ek¡F vËikahdJ! Mdhš jÄiH thHit¤jbgUk¡fŸ thH it¥gj‰fhf¥ g£lghLfŸ v¤Jiz!v¤Jiz! tWik¡F«, KJik¡F«, nehŒ¡F«, gif¡F«,Ô¡F«, ÚU¡F«, bršY¡F«, mªJ¡F« ïilna nghuho¥nghuho¥ g£l mšyšfŸ v¤Jiz! v¤Jiz!! mt®fŸ1

brŒj bra‰fU« bjh©Lfis¡ fh©gnj ï¢ `Rto¡fiy’ MF«.


VLfis¤ bjhF¤jY«, MuhŒªjY«, gâ¥ã¤jYnkjtthœthf¡ bfh©lt® bgU« nguháÇa®. bj‹bkhÊ¢ bršt® m¿P® c.nt. rhÄehijŒa® mt®fŸMt®. jh« f©L fËT®ªJ fÅªJU» tÊg£l jÄœ¡nfhÆšfis ̀v‹ rÇ¤âu’¤âš ïa«ò»wh®:

âUbešntÈ “nkiyåâÆš cŸs fÉuh# <Rtu_®¤â¥ ãŸis å£oš ò¤jf miw ïUªjJ. mJjh‹mt®fŸ gu«giu åL. ò¤jf miwia¤ âwªJ fh£o dh®.gh®¤jîl‹ v‹ cl«ò áÈ®¤jJ. ‘jÄœ¢ r§f¤âš K‹òï¥go¤jh‹ Rtofis it¤âUªjh®fnsh?’ v‹WÉ«Äjkilªnj‹. V£L¢ Rtofis mL¡fLfhfî«xG§fhfî« it¤âUªjh®fŸ. Rtofis¡ f£o it¤âUªj Kiwna âU¤jkhf ïUªjJ. òGâ ïšiy; ó¢áïšiy; VLfŸ x‹nwh blh‹W fy¡fÉšiy. jÄœ¤bjŒt¤â‹ nfhÆby‹W brhšY«go ïUªjJm›Él«”2

g¤J¥ gh£L¢ Rtofis¤ njo¡bfh©L Iaut®fŸmiyªj fhy« mJ. m¢Rto m§nfí« KGikahf¡»il¡fÉšiy! `ïÅ ntW v§nf »il¡f¥ ngh»wJ?’v‹W JaU‰wh® “r§f¥ òytUila å£il¥nghyÉs§F« ï›Él¤âš jÄœ¢ bršt« KGtJ«»il¡Fbk‹W KjÈš v©Ând‹, eh‹ vij¤njotªnjndh mJ K‰W« »il¡fÉšiyna! jÄGyf¤âšïªj¤ jÄHhya¤ij¡ fh£oY« áwªj ïl« v§nfïU¡f¥ ngh»wJ! ï§nf mf¥glhjJ ntW v§nfmf¥gL«! r§f¤J¢ rh‹nwh®fŸ ïa‰¿a üšfis¤jÄGyf« ï¥go MjuÉ‹¿¥ ngh¡»É£lnj!”3 v‹WtU¤j¤njhL T¿dh®.

Äâiy¥g£o v‹wîl‹ jÄHhuhŒ¢áahs®fS¡FmH»a á‰w«gy¡ fÉuha® Ãidnt c©lhF«. m¥òyt®bgUkfdh® å£L¡F Ia® VL njo¢ br‹wh®. mH»aá‰w«gy¡ fÉuha® å£oYŸs V£L¢ Rtofis¡f©lh®. `mt® åL jÄœ kfŸ Myakhf¤ `njh‰¿aJ’4

f©L É«Äj« milªjh®.

9Rto¡fiy

VLfis¤ bjhF¤J¥ ghJfh¤j òyt® bgUk¡fŸïšy§fns ̀jÄHf nfhÆšfŸ’ v‹gJ ̀jÄœ¤ jh¤jh’É‹nj®¢áíiu. m¤jÄœ¡ nfhÆš bjh©l®fshf És§»aòyt® bgUk¡fns jÄœ Mœth®fŸ. jÄœ eha‹kh®fŸ,jÄœ¥ ã¡FfŸ, jÄœ¤ Ô®¤j§fu®fŸ, jÄœ moah®fŸ!`mt®fŸ mo¥bgho v« Konkyd’ vd¡ bfh©LvG¥g¥bgW« jÄœ¡ nfhÆš ï¢ ̀Rto¡ fiy!’

F¿¥òfŸ1. “jhÆ‹ kÂ¡bfho ghß®” mij¤ jhœªJ gÂªJ òfœªâl

thß®” vd¤ jhÆ‹ kÂ¡bfhoia¥ òfœtJ ek¡F v›tsîvËjhdJ! Mdhš jhÆ‹ kÂ¡bfhopDŸns ml§»»l¡F«`âahf’ tuyhWfŸ v¤Jiz! v‹gij v©Â¥ gh®¥gt®ïjid¤ bjŸËâ‹ czuKoí«.

2. v‹ rÇ¤âu« g¡. 873

3 v‹ rÇ¤âu« g¡. 874.

4. v‹ rÇ¤âu« g¡. 944.


2. jÄœ¤ bjh©l®fŸ

bjhšfh¥ãa« Vw¤jhH _thÆu M©L¥ gHikahdüš. mjid ï‹W eh« m¢R tot¤âš fh©»nwh«.mjid Kj‰f© gâ¥ã¤j m¿P®fS¡F V£L¢ Rtofns_ykhf ïUªjd. mªj V£L¢ RtofŸ, MáÇa®bjhšfh¥ãadh® ifbaG¤J v›thW ïU¡F« v‹gijeh« m¿ªJ bfhŸtj‰F thŒ¥ò ïšiy. xUntis,bjhšfh¥ãadh® vGâa vG¤nj e« if¡F¡ »il¤âU¡Fkhdhš mjid eh« go¡fKoahkš nghfyh«! eh«ï¥bghGJ vGJ« vG¤â‰F« ïil¥g£l ntWghLfŸÄFâah«. ï›thwhfî«, bjhšfh¥ãadh® üiy, mt®T¿aKiwÆš rÇahd bghUËš m¿ªJ bfh©Lgo¡fî« òyik bgwî« MuhŒ¢á brŒaî« e«khšKo»‹wd v‹whš Éa¥ghfnt njh‹W« mªj Éa¥ghdntiyia¡ fhyªnjhW« jtwhkš brŒJtªj òyik¢bršt®fŸ vt®fŸ v‹W m¿aî« Mtš njh‹W«!

bjhšfh¥ãa® jh« ïa‰¿a üiy¢ RtoÆny vGâit¤âU¥gh®. mtÇl« gÆ‹w khzt®fS¡F mªüiyXâÆU¥gh®; mt®fS¡F mªüš ghl« brŒj‰Fnt©oajhf ïUªâU¡F«; xU Rtoia it¤J¡ bfh©Lgy khzt®fŸ v‹d brŒa ïaY«? j¤jk¡F nt©L«v‹D« M®t¤jhš x›bthU go mt®fŸ vGâ¡bfh©oU¥gh®fŸ. ã‹nd mt®fŸ bt›ntW ïl§ fËšbr‹W òyik¤ bjhÊš elh¤j ne®ªâU¡fyh«.mt®fS¡F khztuhÆdh® gyuhfyh« mt®fŸmidtU¡F« xU Rto nghjhnj! Mjyhš, MáÇa®it¤âUªj Rtoia¥ gh®¤J mt® khzt® fS«gobaL¤J¡ bfh©oU¥gh®fŸ. MáÇa®¡F e©g®

11Rto¡fiy

fsh»a MáÇa®fS«, òyikahs®fS« bjhšfh¥ãa¤â‹ mUik bgUikfis¡ nfŸÉí‰W¤ jhK« mjid¥gobaL¤J¡ bfh©oU¥gh®fŸ. ï¥gona bjhšfh¥ãa« jÄœ TW ešYyf¤J¥ òyik¢ bršt®ïšy§fËbyšyh« nfhÆš bfh©oU¤jš nt©L«.

V£L¢ RtofŸ v›tsî fhy«jh‹ mÊahkšïU¡fKoí«! m¢á£l ò¤jf§fns ü‰wh©L thœtJmÇjhf ïU¥gJ f©TL. m›thwhfî« V£L¢ RtofŸfhy btŸs¤ij - _thÆu M©L¡ fhy btŸs¤ij¡ -flªJ bt‰¿ bfhŸs Koíkh? áwªj Rtoahf¤ nj®ªJÓÇa ghl§fŸ brŒJ, ngh‰¿¡ fh¡f¥bg‰W tU« V£L¢Rtofns KªüW, eh}W M©L¡fhy« thHKoí«v‹g®! mthwhf _thÆu M©LŸ v¤JiznahKiw,jtwhkš gobaL¤J¥ ghJfh¤J tªjikahšjh‹e«ifÆš bjhšfh¥ãadh® mUËa bjhšfh¥ãa«»il¤jJ. x›bthUtU« jh« go¤JtU« V£iltªjvGªJ kh‰w§fŸ mt®fS¡F¥ òâjhf¤ njh‹whkš -ka¡f« c©lh¡fhkš - ïašghf¤ njh‹¿d. tÊ tÊnagobaL¡fî« go¡fî« jilÆ‹¿ MÆ‰W. ï¤jifagobaL¥ò¥ gÂ ïšyhJ nghÆU¡Fkhdhš bjhš fh¥ãadh® ifbaG¤J¢ Rtona ek¡F¡ »il¥ãD« e‹ikvËikahf thŒªâuhJ. fhy ïilbtË tÊ¤jl¤ijnakh‰¿aik¥gJ nghy, bkhÊ¤ jl¤ijí« kh‰¿aik¤JÉL« mšyth!

ãuhÄ vG¤âš áy fšbt£LfŸ »il¤jd. Mdhšmt‰iw¥ go¡fKoaÉšiy. go¡fKoahj fš bt£lhšMF« gabd‹d? X® m¿P® - ̀n#«Þ ãÇ‹by¥’ mauhJKa‹wh®! bjhl®g‰W¥ nghd ãuhÄ vG¤J¡ fšbt£il¥ go¥gj‰F¤ jhœ¡nfhš f©Lão¤jh®.

“ïªâahÉ‹ tlnk‰F¥ gFâÆš Äf¥ giHa fhy¤âštH§» tªj ehza§fËš xU g¡f« ãuhÄ vG¤J«k‰bwhU g¡f« »nu¡f vG¤J« vGj¥ g£oUªjd. »nu¡fvG¤JfË‹ cjÉÆdhš mªj ehza§fËš ïUªj ãuhÄvG¤Jfis ït® thá¤jh®. ï›thW áy ãuhÄ


vG¤JfË‹ xÈia¤ bjÇªJ bfh©L, ã‹d® nkY«MuhŒªJ k‰iw¥ ãuhÄ vG¤JfË‹ xÈiaí«f©l¿ªjh®. ï›thW kiwªJ kw¡f¥g£L¡ »lªj ãuhÄvG¤J¡fis¥ go¥gj‰F¤ âwînfhš - f©Lão¡f¥g£lgoahš, ãuhÄ vG¤J¢ rhrd§fŸ thá¤J¥ bghUŸm¿a¥g£ld.”1 bjhl®g‰W¥ nghdhš bjhšfh¥ãa¤â‹Ãiyikí« ï›thWjhnd M»ÆU¡F«! ïªÃiyMfhkš, tÊtÊna gobaL¤J« ghJfh¤jòyikahs®fns, ek¡F¤ bjhšfh¥ãa« v‹D«fUñy¤ij¡ if«nkš jªj tŸsšfŸ Mt®. ït®fŸjÄœ¤ bjh©l® tÇirÆš Kjšt® Mt®.

mL¤J¤ jÄœ ïy¡»a ïy¡fz§fshf ek¡F¡»il¤JŸst‰iw neh¡F§fhš áy brŒâfŸòy¥gL»‹wd.

1. gHikahdt‰WŸ _ykhfk£L« ïUªj ü‰RtofŸ ÄFâahf mÊªJŸsd.

2. 2ciuíl‹ Toa ü‰Rtofns ÄFâahf ek¡F¡»il¤JŸsd.

2. ciuahnyna _yghl¤ij¡ f©L üyhfmik¤J¡ bfhŸsî« ne®ªJŸsJ.

4. ciufshnyna eh« ïHªJnghd jÄœ¢ bršt§fË‹ bga®fisnah gFâfisnah F¿¥òfisnahm¿ªJbfhŸs Ko»wJ.

ït‰whš ciuf©l bgUk¡fŸ _yüš mÊªJglhkš bgÇJ« fh¤JŸsh®fŸ v‹gJ És§F«._yüÈš ïUªj ïU©l gFâfisbašyh« xËÉs¡f« brŒJ btË¥gL¤âaJl‹ mÊah thœîjªjt®fS« ciuaháÇa¥ bgUk¡fŸ v‹gJ jF«.MjÈ‹ ciuaháÇa®fŸ jÄœ¤ bjh©l®fSŸïu©lhkt® Mt®.

ehl¿ªj òyt®fshf ïUªjt®fËlK« všyh¢RtofS« gobaL¡f¥bg‰nwh, bjhF¡f¥ bg‰nwh

13Rto¡fiy

ïU¡F« v‹gj‰F ïšiy. gy üšfis¤ bjhF¤jhÇlK« áy mÇa üšfŸ ïšyhkš ïU¡f¡TL«. thiHaothiHahftU« òyikahs® tÊÆY« òyikÆšyh®njh‹¿ÉLtJ« c©L. òyik ïšyh® VLfË‹nkšm‹ò bfhŸthnuh? ngh‰¿¡ fh¡F«, eh£lKilat uhfïU¥gnuh? ï¤jifa ïl®¥ghLfisbašyh« xU§nfngh¡F« tifahd áy rh‹nwh®fS«, mik¥òfS«,kl§fS« VL bjhF¤J¥ ngh‰W« fil¥ãoiank‰bfh©ld. ï¡fil¥ ãoahš fhy¡nfhË‹thŒ¥glhJ fh¡f¥bg‰w RtofŸ gy¥gy, MfÈ‹VLbjhF¤J¥ ngh‰¿a rh‹nwh®fŸ, jÄœ¤ bjh©l®tÇirÆš _‹whkt® Mt®.

mL¤j ÃiyÆny ngh‰w¤j¡ft®fŸ V£L¢ Rtofisüšfsh¡»a gâ¥ghs®fŸ Mt®. mt®fŸ miyªjmiy¢riyí«, ïHªj ïH¥igí«, vL¤j Ka‰áiaí«vËâš T¿Él¤ bjhiyahJ. tira«òfis VÉ,th£Lth® ïilnaí«, mirahJ Ã‹W, mikªjgÂbrŒj bgUk¡fŸ gâ¥ò¥ nguháÇa®fŸ, mt®fŸfhy¤jhš gÂbrŒâuh® vÅ‹ `Phy¤â‹ _¤jbkhÊ’v‹W eh« TW« bgUÄj« ek¡F v¥go c©lh»ÆU¡fKoí«? Mjyhš ït®fS« e« e‹¿¡F cÇat®fŸ.ïªeh‰TWg£l e‹k¡fS« jÄœ¤ bjŒt tÊgh£ošjiyáwªj bjh©l®fŸ v‹gJ És§F«. ït®fnsjÄœ¤ bjŒt¤â‰F vG¥g¥ bg‰w âU¡nfhÆÈ‹ eh‹Fö©fŸ ngh‹wt®fŸ.

F¿¥òfŸ

1. 19-M« ü‰wh‹o‹ jÄœ ïy¡»a« g¡. 55, 4.

2. g¤J¥gh£L Kj‰gâ¥ò¡F _y¥go »il¡fÉšiy, gâ¥òKoªj ã‹dnu mjid Kj‰f© btËÉ£l lh¡l®. c.nt.rh.mt®fS¡F¡ fs¡fh£oš _y¥go »il¤jJ. v‹ rÇ¤âu« .g¡. 938.


3. VL« vG¤jhÂí«

e« K‹ndh® ga‹gL¤âa vGJbghUŸ gidXiyahF«. áy eh£od® xUtif¡ nfhiu¥òšÈ‹jhŸfisí« _§»š ášfisí« vGJ bghUŸfshf¥ga‹gL¤âd®. ML khL KjÈat‰¿‹ njhšfisí«vGJbghUshf¥ ga‹gL¤âa ehLfS« c©L, e«eh£o‹ ïa‰if¡F V‰wthW gidnahiyia¤ nj®ªbjL¤J¡ bfh©ld® vdyh«.

gidíŸ jhË¥gid v‹gJ x‹W. mjid¢ Ójhs«v‹W« TWt®. mj‹ Xiyiaí« vGJtj‰F¥ ga‹gL¤âd®. k‰W«.1 khjÉ nfhtyD¡F¤ jhiHklÈšKl§fš tiuªj brŒâia¢ áy¥gâfhu« bjÇÉ¡»wJ.Mjyhš jhiH kliyí« vGJtj‰F e« K‹ndh®ga‹gL¤âd® vd m¿ayh«.

Xiy v‹gJ bt‰W Xiyia mšyhkš Kl§fšvGj¥g£l Xiyiaí« F¿¤jJ. X® mur® k‰nwh®murU¡F¤ öj® tÊna Kl§fš mD¥òjiy `Xiyngh¡Fjš’ v‹g®. ï¤jifa Kl§fš XiyÆ‹nkš,K¤âiuÆ£L mD¥ò« tH¡fK« ïUªjij¡2 fÈ¤bjhif, áy¥gâfhu« KjÈat‰whš m¿ayh«. Xiy¡foj¤ij `Xiy¥ ghRu«’ vdî« tH§Ft® v‹gij3

moah®¡F ešyh® ciuahY«4 e¢ádh®¡»Åa®ciuahY« m¿a Ko»‹wJ.5 òyt®fŸ tŸsšfS¡FvGJ« foj¡fÉ ̀Xiy¤ ö¡F’ v‹W«, Ó£L¡ fÉ v‹W«bga®bg‰wJ. nrhH® M£á¡ fhy¤âš Ãfœªj `Flnyhiy’ Kiw jÅ¢áw¥ò thŒªjJ. m›nthiy, bgaU«FL«g¤ jFâí« ãwî« vGj¥ bg‰w Ó£nl MF«. fl‹

15Rto¡fiy

x¥gªj« KjÈait vGâa Xiy `Mtz Xiy’ MF«.Mtz§fŸ ghJfh¥ãš it¡f¥bg‰w ïl« ̀Mtz¡fsÇ’vd¥bg‰wJ. Mtz¤â‹ Kjš Xiy ̀_y Xiy’ v‹W«,mj‰F¥ gâš Xiy `gonahiy’ v‹W« bga® bg‰wikRªju® tuyh‰whš És§F«.

ïÅ, muruhÆdh® TW« brŒâia XiyÆš vGJth®`âUkªâunthiy’ v‹W«, mt®fŸ jiytuhf ïU¥gh®.`âUkªâunthiy ehk«’ v‹W« bga® bg‰wd®. murÇ‹braš elto¡if KjÈat‰iw vGJth® `g£nlhiy’v‹W«, fz¡bfGJth® 6`Xiy¡ fz¡f®’ v‹W«, C®elto¡iffis mitnah®¡F¥ go¤J¡ fh£Lth®.`Ú£nlhiy’ v‹W« bga® bg‰wd®. 7 Ú£nlhiy thá¡fkh£lhjt® m¿îilah® gÊ¥ò¡F MshÆd®.8 “btŸnshiy f©gh®¡f¡ifahš vGjhU«” ïfH¥g£ld®;

XiyíŸ Kâ®ªjJ K‰wš Xiy, fhŒªj Xiy t‰wšXiy vd¥gL« ïsnthiy FU¤njhiy, g¢nrhiy,rhnuhiy vd¥gL«. ï›ÉUtif XiyfS« vGJ tj‰F¥gjdhf mikah Kânuhiynah ïsnthiynahbeL§fhy« ciH¡fî«kh£lh. Mjyhš ï›ÉUtifXiyfisí« Éy¡» ïil¥g£l Xiyiana vGJtj‰F¤ nj®ªbjL¥g®.

Kj‰f© thskhd Xiyia¤ nj®ªJ mtut®ÉU¥g«nghš X® msthf eW¡» vL¤J¡ bfhŸt®. eW¡»vL¥gij Xiy thUjš v‹g®. Xiyia x¤j msthfeW¡» ïiz nr®¤jiy¢ `Rto nr®¤jš’ v‹g®. Rtov‹gJ ïizahd Xiy v‹gnjah«. ïizahdjl¤ij¢ ̀RtL’ v‹gJ«, ïizahd fhisfis¢ Rto¡fhisfŸ v‹gJ«, ïizahd ãŸisfis¢ Rto¥ãŸisfŸ v‹gJ« ï‹W« nf£f¡ Toaitnaah«.ïiz v‹D« bghUŸ jU« Rto, nrhoahÆ‰W. mjid`n#ho’ M¡»aJ vG¤J kh‰W ntiyah«!

msthf9 eW¡» vL¤j XiyfŸ tYîiladthfî«,ó¢áahš mÇ¡f¥glhjdîkhf ïU¥gj‰F, btªÚÇšngh£L xU Óuhf btJ¥ã vL¤J¡ fhait¥g®.


gÅ¥gj¥gL¤JtJ« c©L. mj‹ ã‹d® XiyÆ‹Ús¤â‰F¤ j¡fthW xUJisnah, ïU JisfnshïUt® ò¤jf§fS¡F m£il f£LtJnghy, V£L¢RtoÆ‹ ïU g¡f§fËY« ïu©L10 ku¢r£l§fis¢nr®¥g®. ï¢r£l¤â‰F¡ ̀f«ig’ v‹gJ bga®.

V£L¢ Rtoia¡ f£Ltj‰F¡ fÆ‰iw¥ ga‹gL¤Jt®.fÆ‰¿‹ jiy¥ãš, gidnahiyia mj‹ <®¡Fl‹»Ë_¡F¥nghy¡ f¤jÇ¤J¡ f£oÆU¥g®. mj‰F¡`»Ë_¡F’ v‹gJ bga®. mJ fÆW cUÉ¡ bfh©Ltuhkš jL¡F« jilahF«. x‰iw¤Jisíila Rtoia¡fÆ‰whš k£L« R£Lt®. ïu£il¤ JisfisíilaRtofis¥ bghUªJ« r£l¤â‹ xU JisÆš ̀RŸshÂ’v‹D« xU F¢áia¥ bghUª âU¥g® RŸshÂiaèhuhr«’ v‹W« TWt®. V£o‹ xUJisia¢r£l¤âYŸs RŸshÂÆš bghUªJkhW nr®¥g®.RŸshÂí«, f£L« VLfŸ fiyahkY«, câ®ªJnghfhkY« fh¡F«, r£l§fnsh VL gGJg£L¥nghfhkš cjî«.

Rto¢ r£l§fË‹nkš XÉa§fŸ vGJtJ«t©z§fŸ Ô£LtJ« c©L. Xiy¢ Rtofns v‹ whY«fhz¡ fhz¡ fË¥ó£Ltdthd mik¥òfËš mt‰iw¢brŒt®.11 “áy V£L¢ RtofŸ cU©il¡ fÊfŸ nghyî«,átÈ§f« nghyî« ïU¡F«” v‹g®.

kŠris miu¤J VLfË‹ nkš óRt®. tr«ò, kÂ¤j¡fhË ïiy¢ rhW, Ck¤ij ïiy¢ rhW, khÉiy¡ fÇ,mWf«òš fÇ M»at‰iw¡ T£o¢ nr®¤j xU tif ̀ik’iaí« jlît®. ït‰whš V£oYŸs vG¤J¤ bjËthf¤bjÇí«; f©Q¡F« FË®¢áí©lhF«; VL« ó¢áKjÈat‰whš mÇ¡f¥glhJ, VLfËš ï›thW ikjlÉ¥ go¡f¤ bjhl§Ftjhš, VL go¡f¤ bjhl§Ftijìkahlš’ v‹W TW« tH¡f« c©lhÆ‰W. jÄiH¡FHªijah¡»¡ bfhŠR« jÄœÉLöJ v‹D« üš,VLfËš kŠrŸ óRjiyí«, ik Ô£Ljiyí«c£bfh©L,

17Rto¡fiy

“kŠr£ FË¥gh£o ikÆ£L K¥ghY« ÄŠr¥ òf£l Äf ts®ªjhŒ”

v‹W ghuh£L»wJ.

Rtofis¥ ghJfh¥ghf it¥gj‰F« vL¤J¢brštj‰F« ga‹gL¤âa gyifia¤ ̀ö¡F’ v‹g®. ̀mir’v‹W« TWt®. 12`ftË’ v‹gh® nr¡»HhuofŸ. bršt¡FL«g§fËš ö¡Ffis¤ ö¡»¢ brštj‰bfd¤ jÅMŸfis V‰gL¤âÆU¥g®. mt®fS¡F¤ 13`ö¡F¤ ö¡»’v‹gJ bga®. RtofŸ, FHªijfŸ nghy mirah»abjh£oÈš »l¥gij¤ jÄœÉLöJ,

“gŸË¡T l¤jirah« g‰gybjh£oª»l¤â jŸË¢ áwh®To¤ jhyh£o”

v‹W jhyh£L»wJ.

Xiyí« VL« Äf¥ gHikahd brh‰fŸ. òšÈd¤â‹cW¥òfis¡ TW« MáÇa® bjhšfh¥ãadh®,

14“njhnl klny Xiy v‹wh Vnl ïjnH ghis v‹wh <®¡nf Fiybad ne®ªjd ãwî« òšbyhL tUbkd¢ brhšÈd® òyt®”

v‹W TWKf¤jh‹, jk¡F Kªij¥ òyt®fŸfhyªbjh£nl tH¡F©ikia¤ bjÇÉ¤jh®.

ïªehËš `jhŸ’ vd eh« tH§FtJ« òšÈ‹ cW¥ò¥bganuah«. ̀nggiuR’ v‹D« xUtif¥ òšÈdh‹jhnd`ng¥g®’ v‹D« bga® bg‰wJ v‹g®. fhy« flªJ«,ïl§flªJ« áy mo¥gilfŸ khwh v‹gj‰F¤ jhS«`ng¥gU«’ vL¤J¡fh£lh«.

ïÅ¢ Rto v‹D« brhš ï¥bghGJ bgUf tH§F»‹wJ. üš Ãiya¤ij¢ ̀Rto¢ rhiy’ v‹gh®, ghntªj®ghuâjhrdh®, MáÇa® bfh§FntË®,


15“g£L¢ RntjbkhL gh£L¥òw bkGâaf£lik Rto g‰¿a ifÆd®”

v‹gh®. `bgh¤jf«’ v‹D« brhšiyí« mt® tH§F»‹wh®.

16 “mwÃiy bg‰w mUŸbfhŸ mita¤JÃiwüš bgh¤jf beLkiz V‰¿”

v‹gJ mJ. ̀bgh¤jf¡ f£L«’, ̀bgh¤jf¡ ifÉid’í«mtuhš ngr¥gL»‹wd.17 áªjhkÂí« bgh¤jf«’ v‹D«brhšiy MŸ»‹wJ.18 fiykfŸ thœ¤jhf cŸs xUbt©gh “bgh¤jfK« Phd¤J K¤âiuí«” vd¤bjhl§F»‹wJ. bkhÊ¡F Kjyh« vG¤JfS¡FvL¤J¡fh£L¤ jU«19 neÄehjîiu, gfu tÇir¡F¥ “gil,gho, ãiw, Õu«, òw«, óÄ, bg‰w«, ngij, igjšbgh¤jf«, nghj«, bgst«” v‹»‹wJ. ïjdhš mt®fhy¤âš ò¤jf« v‹gjÅD« bgh¤jf« v‹gnjbgUtH¡fhf ïUªjJ v‹gJ òy¥gL« VbdÅš mt®gfu cfu¤â‰F vL¤J¡fh£lhf¥ ò¤jf« v‹gijnafh£oÆU¡fyh« mšyth; e‹}š ciuaháÇa® r§fuek¢átha® gy bghUsh‹ ïiaªj xU bghUŸ v‹gj‰F,

“gyÉ‹ ïiaªjî« x‹bwd¥ gLnk moáš bgh¤jf« nrid mikªj fjt khiy f«gy kida”

v‹gij vL¤J¡fh£lhf tH§»íŸsh®.

ò¤jf« v‹D« brhšY« K‹dnu tH§»aij m¿aKo»‹wJ. ò¤jf« bjhF¤J it¤J«, òyik bgwhjhiu¡ fUâ,

“ò¤jfnk rhy¤ bjhF¤J« bghUŸbjÇah® cŒ¤jf bkšyh« âiw¥ãD« - k‰wt‰iw ngh‰W« òytU« ntbw; bghUŸ bjÇªJ ne‰W« òytU« ntW”

19Rto¡fiy

v‹»wJ ehyoah®, (318) ̀ò¤jf¡ ftË Vªâ’ K¤jehj‹brštij¢ nr¡»HhuofŸ ciu¥gij K‹nd f©nlh«.ïªehËš ò¤jf« v‹D« brhšny bgUtH¡fhf c©ikvtU« m¿ªjnj,

V£oš vGJtj‰F¥ ga‹gL¤âa fUÉ `vG¤jhÂ’vd¥ bg‰wJ. MÂ v‹gJ gy bghUŸjU« brhš MfÈ‹btË¥gl És¡Ftj‰fhf vG¤jhÂ v‹D« bgaiu¥bg‰wJ. 20“ã¤âiu¡ bfhGKif MÂ” v‹Wïs§nfhtofŸ ciu¥gjhš “MÂ” v‹D« bga®tH¡F« òy¥gL«.

vG¤jhÂia ̀Cá’ v‹D« tH¡nf ÄFâahf ïUªjJv‹gij ïy¡»a§fshš m¿ayh«.21 ìkbaG¤öá’v‹W«,22 `br«bgh‹ Cá’ v‹W« áªjhkÂ vG¤jhÂia¢ R£L»‹wJ. “bkhŒÆiy ntš khw‹ fËWkU¥ò Cáahf kw§fdš ntš k‹d® cU¤jF kh®òXiyahf itafbkšyh« vkJ v‹W vGJtij23

K¤bjhŸshÆu« vÊšÄf ïa«ò»‹wJ. Ótf‹ mf‹wkh®g« Xiyahf, mrÅ ntf« v‹D« fË‰¿‹ kU¥òCáahf vGJÉ¥ng‹ vd¡ f£oa§fhu‹ RHWtij¡fh£L»‹wJ24 áªjhkÂ.

vG¤jhÂia `Xiy Ô£L« gil’ v‹W TW»wJ25âthfu«, mj‰F `Cá, f©l«, MÂ’ v‹D«K¥bga®fŸ c©ikiaí« mJ btËÆL»‹wJ. `vGJnfhš’ vd eh« ï¥bghGJ tH§F« bgaiu¢ NlhkÂÃf©L TW»‹wJ. mj‰F mo¥gil26 “vGJ§fhšnfhšfhzh¡ f©nznghš” vd tŸSt® tH§F«ctikna v‹gJ òy¥gL»‹wJ.27 “ehbsd x‹W ngh‰fh£o” v‹gjhš eh« “eh£fh£o” v‹gij¥ gil¤J¡bfhŸsÉšiyah! mJ nghš v‹f.

28“vG¤jhÂfËš F©blG¤jhÂ, thbuG¤jhÂ,kl¡bfG¤jhÂ vd29 bt›ntW tifí©L. thbuG¤jhÂ¡F¥ gidnahiyÆdhny ciw brŒJ mj‰FŸbrU» it¥gh®fŸ. kl¡bfG¤jhÂ¡F¥ ão ïU¡F«.


kl¡»¡ bfhŸsyh«. mªj¥ ão ku¤âdhnyhjªj¤âdhnyh kh£L¡ bfh«ãdhnyh mik¡f¥gL«.”

30“xUg¡f« thUtj‰F¡ f¤âí« kWg¡f« vGJtj‰FvG¤jhÂí« mikªjij¥ gh®¤nj `ngdh¡ f¤â’ v‹wbga® tªjbj‹W njh‹W»‹wJ. xUg¡f¤âš ïu©LvG¤jhÂí« cŸs kl¡bfG¤jhÂfS« ïUªjd.”

vG¤jhÂí« f¤âí« ïizªâU¥gij¡ f©l xUòyt® fhsnkf¥ òytÇl« `vG¤jhÂ’ v‹W vL¤J¢`NÇ¡f¤â’ vd KoíkhW xU bt©gh¥ ghl nt©odh®,m¥gona mt® ghodh®:

31“vG¤jh ÂJbg© ÂjidKÅ fhâš tG¤jh uz¡Ffid thJ¡ - fiH¤jJî« khu‹if É©kh‹K‹ fh¤jJî« e‹whF« ÔuKŸs NÇ¡f¤ â.”

v‹gJ m¥ghlš,

bghUŸ ka¡fh»a ãá¢ brŒíŸ (ÉLfÉ) âizâÇªJtU« v‹gj‰F¢ nrdhtiua®.

“vGJtÇ¡ nfhy¤jh® <th®¡ FÇah® bjhGâik¡ f©zizªj njh£lh® KGffyh ehÂ‰ br¿ªjh® ey§»ŸË ehnlhW« ngz‰ fikªjh® bgÇJ”

v‹D« bt©ghit¡ fh£o¥, “32ò¤jf« v‹D«bghUŸnkš âiz âÇªJ tªjthW f©LbfhŸf” v‹WvGJ»wh® (bjhš. brhš. 449) VL vG¤jhÂ M»at‰¿‹bršth¡if ïit fh£Ltdth«.

V£oš vGJtJg‰¿í« ï›Él¤âš m¿jš jF«.33“vGJgt®fŸ vG¤jhÂia ty¡ifÆš ão¤J¡bfh©L ïl¡ifÆš V£il¥ ão¤âU¥gh®fŸ. vGJ«bghGJ ïl¡if¥ bgUÉuš ef¤âš á¿jsî gŸsŠbrŒJ mªj ïl¤âš vG¤jhÂia¢ rh®¤â¡bfh©LvGJth®fŸ eh« ï¡ fhy¤âš fh»j¤âš vGJtij¥ngh‹w ntf¤njhnl V£oš vGJtJ©L”

21Rto¡fiy

mHFw vGJtj‹ mUikiaí«, mjid¥ gGjwthá¥gj‹ mUikiaí« cz®ªj xsitah®,

`vGjÇJ K‹d« vGâa ã‹d®¥gGjwth á¥gÇJ’

v‹wh®. gidna£ony K¤J¡ nfh¤jh‰nghy vGJth®ïUªjd® v‹whš mt®j« ift©z¤ij v›tsîghuh£oD« jF« m¤jifa iffns MÆu« MÆu«M©LfŸ fÊªJ« e« fiy¢ bršt§fis mÊahkšek¡F vL¤J tH§»a tŸs‹ik¤ ̀âU¡if’fsh«!

F¿¥òfŸ

1. “jhiH Kl§fš bt©njhL” áy¥. 8 : 49, Kl§fš v‹gJXiyia¢ RU£Ljyhš tªj bga®.

2. fÈ¤. 94 : 42; áy¥. 13 : 76.

3. áy¥. 13 : 93 - 95.

4. áªjh. 1653, 2147.

5. “k‹Dil k‹w¤J Xiy¤ ö¡»D«” - e‹.

6. “Xiy¡ fz¡f® xÈal§F« ò‹br¡fh® khiy¥ bghGJ”ehyo. 397.

7. “rigeLnt, Ú£nlhiy tháah Ã‹wh‹, F¿¥g¿a,kh£lhjt‹ e‹ku«”-th¡-13. “vG¤njhiy gšyhr®K‹ Ú£lÉËah, tG¡nfhiy bfh©LÉL«” -ehyo. 253.

8. “bt©gh ïUfhÈš fšyhnd btŸnshiy f©gh®¡f¡ifahš vG¤jhis¥ - bg©ghÈ, bg‰whnd bg‰wh‹ ãw®eif¡f¥ bg‰whns, v‰nwhk‰ bw‰nwhk‰ bw‰W”-xsitah®.

9. Xiy¡F èW¡F’ v‹W« `K¿’ v‹W« bga® tªjJïjdhnyah«.

10. Ãiy¡fjî nkYŸs r£l« `f«ig’ vd¥bgWjš ï‹W«tH¡»YŸsJ.

11. e‹Diu¡nfhit. 1. g¡. 143.

12. “ifÆÅ‰ gilfuªj ò¤jf¡ ftË Vªâ”, bkŒ¥bghUŸ. 7.


13. ö¡F¤ö¡» v‹gbjhU ehlf« m©ik¡ fhy«tiu elªjJ.

14. bjhš, bghUŸ, kuò, 86.

15. bgU§. 3,1 : 120-1

16. bgU§. 1, 36 : 225 :6

17. bgUªbjhif. 119

18. ü‰gh. 7 ciu.

19. ghlš 2009.

20. áy¥. 8, 55.

21. ghlš. 1767.

22. ghlš. 369.

23. ghlš. 21.

24. ghlš. 1421.

25. bra‰if tot« bga®¤ bjhFâ.

26. âU¡. 1285.

27. âU¡. 334.

28. v‹ rÇ¤âu«. g¡. 81-2.

29. `»Ë_¡F vG¤jhÂ’ vd xUtif vG¤jhÂí« c©L.

30. ešYiu¡nfhit 1. g¡. 144-5.

31. thJ¡fiH¤jJ - `N®,’ Éš - `ï¡F’ (fU«ò) fh¤jJ - `m¤â’(fn#ªâu‹ v‹D« khid) vd¥ãÇ¤J¥ bghUŸ bfhŸf.

32. V£il ca®âiz¥ bg©ouh¡»¡ T¿aikahš âizâÇjšv‹wh®, ï~âu£Lwš mÂ, vGJtÇ¡ nfhy«, <th®¡FÇik.ik¡f© mizjš, ehÂ‰ br¿jš, ngz‰fikjš M»aitV£o‰F« kfË®¡F« bghJ, tÇ¡nfhy« - tÇtot«; XÉa¤bjGJ« mH»a tot« ; XÉa¤ bjGJ« mH»a tot«;bjhGâ - bjhFâ. njhL - ïjœ, eh© - fÆW« ehzK«, ngzš- ÉU¥g«.

33 ešYiu¡ nfhit 1. g¡. 145.

23Rto¡fiy

4. ïa‰if¡ nfL«bra‰if¡ nfL«

jÄœehL K¥g¡fK« flš Nœªj ehL. ïa‰if muzhfKªÚ® mikªjJ. e‹ikna MÆD« mjdhš ÃfœªjÔikí« c©L. m¤Ôik ̀flš nfhŸ’ v‹gjh«.

flš Ú® bgh§» vGªJ Ãy¤â‹nkš gilbaL¤JtªJ ehL efu§fis¡ bfhŸis bfhŸtnj flšnfhŸ.ehL efu§fisna mÊ¡F« flšnfhŸ VLfis¤ jhkhvŠrÉL«? ï¤jifa xU flš nfhshš mÊªjt‰iwmoah®¡F ešyh® vGJ»‹wh®.

1“bj‹ghÈ Kf¤â‰F tlbtšiyah»a g~WËv‹D« M‰¿‰F« FkÇ v‹D« M‰¿‰F« ïilnavGü‰W¡ fhtj thW« ït‰¿‹ Ú®kÈth‹ vdkÈªjVœbj§f ehL«, VœkJiu ehL«, VœKidghiy ehL«,VœF‹w ehL«, VœFzfhiu ehL«, VœFW«gid ehL«v‹D« ïªj eh‰g¤bjh‹gJ ehL« FkÇ bfhšy« KjÈag‹kiy ehL« fhL« eâí« gâí« jlÚ®¡FkÇ tlbgU§nfh£o‹fhW« flš bfh©L xÊ¤j”J v‹gJ mJ.ï¥goí« flšnfhŸ c©nlh? mÊghL« ÃfGnkh vdIíWth® csuhÆ‹ bjËÉ¡»wJ m¿Éaš cyf«.

1961-M« M©L nk khj« 21-M« ehŸ áÈ eh£oš xUÃyeL¡f« c©lhÆ‰W. mj‹ Éisî f©L« nf£LÄuhj bfhLikahÆ‰W.

áÈ eh£o‹ “eL ika¤âš cŸs ̀f‹b[¥õ‹’ v‹D«efuK« mij mL¤j gFâfS« bfhoa óf«g¤J¡FcŸshÆd. m¥nghJ m§FŸs åLfŸ »L»L¤J Mo


ÉGªjd. ghy§fŸ cilªJ jf®ªJ nghÆd. gyïl§fËš Ô¥g‰¿¡ bfh©lJ. thd« Ñ¿aJnghšbgUbtŸskhf kiH bghÊªjJ; mªefU¡F 25 ikšbj‰fhf cŸs ̀fhudš’ v‹D« Ru§f¥ g£lz¤âš cŸsåLfËš ghâ jf®ªJ ÉGªjd; ï‹D« gy bto¤J¥nghÆd; maÈš cŸs `»nyhnt¡’ ÔÉY«, yh§»nt,fhÞonuh KjÈa ïl§fËY« óf«g¤jhš ÄFªj nrj«c©lhÆ‰W.

“f‹b[¥r‹ efu¤âš »£l¤j£l ïu©L y£r« k¡fŸthœªJ tªjh®fŸ. xUtU« vâ®ghuh ÃiyÆš âObu‹Wïªj¥ nguhg¤J mt®fis¤ jh¡»aJ. mt®fËš gy®Juâ®Þl« thŒªj mªj efiuÉ£L btËna¿¡fhLfisí« tašfisí« milªJ m¥gh‰ br‹W cÆ®j¥g Ka‹wh®fŸ. åLfS« f£ol§fS« behW§»ÉGªjnghJ mt‰¿š gy® mf¥g£L¡ bfh©Lkh©lh®fŸ. cilªJ ÉG« ghy§fËš ïUªJ M‰¿šjŸs¥g£L¥ gy® cÆ® ïHªjh®fŸ. mt®fŸ bršY«ghijfŸ gy Ñ¿í« bto¤J« thŒãsªJ« tÊ k¿¤jd.óf«g¤jhš ïoªJÉG« f£ol§fË‹ ngnuhirí«ï§F« m§F« g‰¿ thid neh¡» vG« ÔÆ‹ brªehî«mt®fis m¢RW¤â btU£od. Mfha Ékhd§fŸthÅš V¿¥ gw¡f KoaÉšiy. mjdhY« jªâ¡ f«ãfŸblÈngh‹ f«ãfŸ KjÈad mWªJ nghdjhY« m§FÃfG« brŒâfis btËÆl§fS¡F clnd m¿É¤J¤Jiz njl tÊÆšyhkš thŒ É£lJ. Rkh® 70,000 rJuikš gu¥òŸs Ãy¥gFâ ï›thW bgUŠnrj¤J¡FcŸshÆ‰W.”

“Ãy« Ñw thd«bghÊa Ô NH ne®ªj nrj§fŸ nghjhv‹gJnghš flÈš ïUªJ MÊ¥ nguiyfŸ »s«ã,Ãy¤â‹ÛJ gilbaL¤J tªJ mij nkhâ¥ òil¤JmÊªjd nfhuš KjÈa á‰ áy ïl§fËš ïªj miyfŸ30 mo cau« tiu X§» ca®ªjd. `ny ó’ KjÈa ntWïl§fËš 10 mo cauK«, ntW áy ïl§fËš r‰nwFiwªJ« ÄFªJ« fhz¥g£ld. gšyhÆu¡fz¡fhd

25Rto¡fiy

ikšfS¡F m¥ghš cŸs rh‹ãuh‹áÞnfh efÇY«,bk¡ánfhÉš cŸs [h©oahnfh JiwKf¤âY« Rkh®5000 ikY¡F m¥ghš cŸs ÃôÍyhªâY« ïªj MÊ¥nguiyfŸ nkhâd. m§FŸs glFfis¤ jf®¤jd.fl‰fiu Xu¤âš ïUªj f£ol§fŸ g©lfrhiyfŸKjÈat‰W¡F¥ bgUŠnrj« ÉisÉ¤jd. áÈ eh£ošïUªJ gšyhÆu¡fz¡fhd ikš öu¤âš cŸs #¥gh‹ÔîfË‹ Ñœ¡fiuÆY«, ïit nkhâ¥òil¤jd. m§F¢á‰áy ïl§fËš ït‰¿‹ cau« Rkh® 20 moahfïUªjJ. mªj miyfŸ bt¿ ão¤jit nghš Û©L«Û©L« ã‹th§» K‹tªJ jh¡»¥ òil¤jd.ü‰W¡fz¡fhd Û‹ão glFfS«, ãwtif¥ glFfS«f£lW¡f¥g£L¡ flÈš ïG¤J¢ bršy¥g£L« fiuÆšnkhj¥g£L« nrjK‰wd. nlh¡»nah efu¤J¡F¢ Rkh®200 ikš tl»H¡fhf cŸs nrªij v‹D« g£oz¤âšRkh® ïu©L ïy£r« k¡fŸ thœªJ tªjh®fŸ MÊ¥nguiyfŸ mªj Ciu¤ jh¡»d. mt‰¿‹jh¡FjY¡F¥ã‹ flšÚÇ‹ btŸs¤ijí«, ïoªjf£ol§fisí« mt‰¿‹ Äj¡F« gFâfisí« jÉuntbwh‹W« m§F cau¥ gwªj ÉkhÅfË‹ f©Q¡F¤bjÇaÉšiy. mªj MÊ¥nguiyfŸ Rkh® 20 ÃÄl¤J¡FxUKiwahf¥ gyKiw nkhâajhš #¥gh‹ eh£oš fiuXu¤âš cŸs C®fËš gy, btŸs ÚÇš _œ»¥bgUŠnrj« milªjd. gšyhÆu¡ fz¡fhd FoirfS«åLfS« mÊªJnghÆd. ÃôÍyhªJ, MÞânuÈah,gh®nkh[h, AhthŒ KjÈa ÔîfË‹ »H¡F¡ fiufËY«bj‹»H¡F¥ gFâfËY« ÄFªj cÆ®¢nrjK« bghU£nrjK« c©lhÆd.

“áÈ eh£oš KjÈš njh‹¿a óf«g¤ij¤ bjhl®ªJáyehŸfŸ tiu óÄ á¿njh bgÇnjh Mo tªjJ.m§»UªJ gšyhÆu¡fz¡fhd ikšfS¡F m¥ghš cŸsãÈ¥ã‹ ÔîfËš x‹wh»a kÂšyh¤ Ôî«, bj‰nfcŸs ÃôÍyhªJ¤ ÔÉ‹ á‰áy gFâfS« Mo mirªjd.áÈ eh£oš cŸs vÇkiyfŸ beU¥ò, òif, fÇKjÈat‰iw¡ f¡f¤ bjhl§»d. mt‰WŸ x‹wh»a


ónant v‹D« vÇkiy mt‰iw 7000 Û£l® cau«thd¤âš åá‰W m§FŸs vÇkiyfŸ všyhnkÉÊ¤bjGªjd. beU¥ig cÄœªjd.”2

m¿Éaš ts®ªj ïªehËnyna ïa‰ifÆ‹ Ó‰w¤ij¡f£L¥gL¤j ïayÉšiy! Xo¥nghŒ cjt KoaÉšiy!Xo¤j¥g KoaÉšiy! nkny gwªJ« gh®¡f KoaÉšiy!70000 rJu ikš gu¥ò Ãy« ghHhÆ‰W! v©z¤ bjhiyahïH¥òfŸ! ehL ehlhf mÊî ghLfŸ! ïit flš nfhŸfh£áia¡ f©K‹ ÃW¤Jjš xU jiy.

moah®¡F ešyh® TWkhW flšnfhshš ehL«,kiyí« ahW« xU§nf mÊªJg£l ÃiyikÆš,M§»Uªj fiy¢ bršt§fS« vitnaD« vŠRnkh?mâY« r§f« ïUªj bj‹kJiuí« TlšthÆš v‹D«fghlòuK« flš nfhshš mÊî‰wd vÅ‹, jÄœtskid¤J« xU§nf flYŸ khŒªjd v‹gj‹nwhbghUŸ, “v¤Jiznah gÇghlY«, KJehiuí«,KJFUF«, fsÇahÉiuí«” v‹D« “fÈí« FUF«bt©lhËí«, ÉahHkhiy mftY«” v‹W« “khòuhzK« ïir EQ¡fK«, ój òuhzK«” v‹W«ïiwadh® fsÉaš TW« üšfŸ všyh« v§nf nghÆd?

“ïir¤ jÄœ üyh»a bgUehiu bgU§FUF«” ãwî«,njt ÉUo ehuj‹ brŒj gŠrghuÔa« KjyhfcŸsbjh‹}šfŸ ïwªjd; ehlf¤ jÄœ üyh»a guj«,KWtš, raªj«, Fzüš, brÆ‰¿a« v‹gt‰WŸS«xUrh® N¤âu§fŸ el¡»‹w m¤ JizašyJ Kjš eLïWâ fhzhikÆ‹ mití« ïwªjd nghY«. ïw¡fnttU« bgU§fy KjÈa ãwîkh« v‹W ïu§» V§FkhWmUªjÄœ üšfŸ mÊî‰wdnt! ïw¡fnttU«bgU§fy¤ij¤ jhD« vtU« cÆ®¥ã¡f KoahJxÊªjik flš nfhis¡ fh£o¤ j¥g¡ Toaj‹W!VbdÅš, moah®¡F ešyh® fhy¤â‰F¥ã‹ v¡flšnfhS« ÃfœªâyJ. jÄH®j« jhŒbkhÊ ngh‰whkoikí« jo¥ònk fhuz§fsh«.

27Rto¡fiy

nrhH® jiyefuhfî« JiwKf efuhfî« ïUªjJfhÉÇ¥ó«g£oz«. bršt ts« nghynt fšÉ ts¤âY« Ãfu‰W És§»aJ. m¥g£oz« MuhŒ¢áahdKâ®ªj m¿P®fŸ c©ik fh©gh‹ nt©o bfhoeh£o m¿î¥ ngh® òÇªj ef® mJ MÆ‹ v¤jifaÉGÄa VLfŸ všyh« m§nf ïUªj m¿P®fŸ iffËnyjtœªâU¡F«! m›ñiuí« K¤J¡ bfhÊ¤jbfh‰ifiaí« flš jhnd bfh©lJ! MjyhšgHikahd üšfŸ bgU«ghY« flyhš bfhŸs¥g£ld vdyh«.

ïÅ eh£ilna ÉG§FtJ flš v‹whš, CiuÉG§F« fh£lh‰W btŸs¤jhš c©lh»anfL«ïšyhkš xÊíkh?3 “Kšiyia¡ F¿Šáah¡»” kUj¤ijKšiyah¡»¥ òšÈa beŒjš j‹id¥ bghUtU«kUjkh¡» všiyÆš bghUŸfbsšyh« ïiljLkhw¢”brŒí« btŸs¤jhš mŸË¡ bfhŸs¥ bg‰w VLfŸv©z‰wd Mfyh«.

Úuhš mÊªjd v©z‰wit v‹whš, mªÚuhšmÊ¡f¥gL« Ôahš fhyªnjhW« V‰g£l mÊîfis¡fz¡»£Liu¡f KoahJ.

ntahkhlK«, vGÃiy khl¤J ïilÃy¤Jmu§fK«, F‹Wf©l‹d khËifí«, ̀kh‹f© fhyj®khËif’ ïl§fS« ãwî« M§fh§F fhz¥ bg‰wikbfh©L Cbušyh« m›thnw ïUªjd v‹W bfhŸSjšbghUªjhJ. v§nfh x‹W ïu©L vd Äf mÇjhf¡fhz¥bg‰w fh£á mJ. Mdhš gutyhf¡4‘Fu«ig¡ Tiuí« 5FW§Tiuí« 6F¿Æiw¡’ Tiuí«7 bfho¡Tiuí« 8ctiy¡ Tiuí« 9òšntŒ’ Fu«igí«10br¿¥ãš gH§Tiuínk Ä¡»Uªjd F¿¥ghfmu©kidia mL¤nj Foirí« És§»aJ©L.‘nfhÆbyhL Fu«ig To’ v‹D« 11bgU§fij ïjid¤bjËÉ¡F«. 12ahidbt© jªj¤ö© eh£oa ïšynkvÅD«, RtÇbth©kÆÇ‹ ntŒªj fh£ánaòy¥gL»‹wJ. 13bršt®fŸ brGkidí« it¡nfhšntŒtj‰F¥ gâš brª be‰fâ® ntŒªj njh‰wnk


mË¡»‹wJ ïªÃiyÆš tUªâ¥ bg‰w gÇirí«14všnyh®¡F« bfhLkâ kid»Hnthna” v‹W thœªjòyt®fŸ ïšy« v¤jifajhf ïUªâU¡F«?

khWkhwhf¤ ij¡f¥ bg‰w ijaš ïil¥ òiuÆny<U« ngD« g‰¿¡»l¡F« ÃiyikÆš òyt® cL¤j TiwïU¡Fkhdhš, mt® ciwªj å£o‹ Tiu v›thWïUªâU¡f¡ TL«? “br¿¥ãš gH§Tiu nrwizahfïiw¤J Ú® V‰W« »l¥gh®.” 15 v‹D« ÃiyikÆšv¤Jiznah òyt®fË‹ ïšy§fŸ ïUªâU¡fyh«“eid Rt®Tiu” v‹whnu r¤â K‰w¥ òyt® j« ïšy¤ij!mªÃiyÆš ïUªj òyt®fŸ gyuhfyh«! mt®fŸå£o‹ ïiw¥ng, VLfŸ it¡F« ngiHfshfïUªâU¡F«; “V£il¡ f£o ïiw¥ãny it” v‹D«gHbkhÊna ïj‰F¢ rh‹W! ï¤jifa Tiu å£ošit¡f¥ bg‰¿Uªj V£L¡F v‹d ghJfh¥ò©L?

16nrhwh¡Fj‰F _£l¥bgW« Ôna å£il vÇ¤JÉLtJ ïšiyah! t«g®fS« nfhs®fS« it¡F«`t‹f©ik¤ Ô’ v‹W ïšyhkš ïUªjJ? bt‰¿ bfh©lntªj® njhšÉí‰w ntªjÇ‹ ehL efu§fis vÇ gu¥ãaÃfœ¢áfŸ v¤Jiz! v¤Jiz! `vÇ guª bjL¤jš’v‹gij 17xU òw¤Jiw ah¡»¥ “gift® C® RL És¡f¤JmGÉË¡ f«giy¡ bfhŸis” nkîjiy18ïy¡»a kh¡»¥ ngh‰¿a ï¤ jÄGy»š v¤JizKiwfŸ jh« vÇô£l¥ bg‰wdnth? ï¤ ÔÉidahšfhyªnjhW« mÊªjitnghf vŠáí« áy üšfŸïUªjd v‹whš Éa¥ò¡FÇanjah«.

ÚU« Ôí« btË¥gl Ã‹wË¥gd, ït‰iw¥ òw¥gifvdyh«. ïÅ, mf¥gif ïu©L©L mŠr¤j¡f gifmitna vÅD« rhY«, fiwah‹ KjÈa ó¢áfË‹mÇ¥ò« Jis¥ò« xU gif; VLfŸ eh£gl eh£gl k¡»koªJ xÊtJ k‰bwhU gif.

ïiwt‹ gil¥ò mšyJ ïa‰if Éªijahdnj. vªjX® cÆÇí« Ôik brŒtj‰nf gil¡f¥g£ld mšy gh«ònjŸ Kjyha e¢RÆÇfshY« e‹ikí©L. vÅD« ek¡Fmit nfL brŒtjhš - ek¡F mŠá¤ j«ik¡ fh¤J¡

29Rto¡fiy

bfhŸs nt©L« v‹D« fh¤jš cz®thš nfLbrŒtjhÆD« - eh« mt‰iw¤ Ôa cÆÇfshfntfUJ»‹nwh«. f©lJ« »il¤jij vL¤J¡ bfhšyî«Nœ»nwh«. gh«ò njŸ nghy mŠr¤j¡fjhf¡ fiwahideh« fUjhÉoD«, mJ Ôik brŒant ãwÉ vL¤jjhfntfUâ¡ bfhŸ»nwh«. mj‰F¡ fhuz« eh« mUikahf¥ngh‰W« bghUŸfisí«, <L brŒa ïayhj mUik¥bghUŸfisí« mÇ¤J¤ bjhiy¤JÉLtjhnyah«.Mdhš fiwah‹ k©iz tsKilajh¡Ftâšbfh©LŸs g§if m¿Éaš cyf« És¡fkhf ciu¡f¤jtwÉšiy.

fiwah‹ btË¢r¤ij ÉU«ghJ; btË¢r¤âš thHî«brŒahJ; ïUisna ÉU«ò«; k©Âšnkny ca®ªJò‰W ïUªjhY« k©Â‹ cŸns ïU£oš <u¡fáÉ‹ïilna jh‹ thG« btËna ïiunjl¥ nghF«tÊiaí« ̀_Lghy«’ ngh£L mj‹ cŸghy« mik¤J¢bršY« M‰wš cilait fiwah‹fŸ. ï›t¿ÉašfU¤bjšyh« e‹F m¿ªnj bga® N£o ÆU¡»wh®fŸ e«g©ilnah®, ciw v‹gj‹ bghUŸ ïUŸ. ïUËnynathG« cÆÇ¡F¡ fiwah‹ v‹W bgaÇ£lJ ïa‰ifÃiya¿ªJ it¤j bga® mšyth! ïÅ mj‰F `MHš’v‹gJ k‰bwhU bga®. Ãy¤ij mfœªJ MH¤âšïU¥gjhš ̀MHš’ v‹D« fhuz¥ bga® mj‰F ï£ld®.mj‰F k‰bwhU bga® - Äf¥ gH« bga® - ájš v‹gJ;áij¥gijna fldh¡»¢ áij¥gjhš »il¡F«czitna c©L thœtjhš bg‰w bga® ïJ. XahkšxÊahkš C®ªJ fldh‰Wtjhš `brš’ v‹gJ ïj‹k‰bwhU bga®.

“ájiy MHš bršny fiwah‹”

v‹gJ âthfu«.19fiwah‹ thG« áWò‰W x‹iw MuhŒªJ gh®¤j

m¿P®fŸ mjDŸ ïUªj gÂahs® 1,560,000 ng® v‹W«ngh® åu® 200,000 ng® v‹W«, ïsty® 40,000 ng® v‹W«fz¡»£ld®! xU áW ò‰¿š 18 ïy¡f« fiwah‹fŸïUªjd v‹whš mt‰¿‹ gil vL¥ig¡ fUknk


f©zhÆd® m‹¿¡ flik jt¿nah® jL¡f ïaYnkh?fiwah‹ T£l¤ij¥ ̀gš»is¢ ájiy’ v‹W«, ̀E©gyájiy’ v‹W« `ájiy¤njhL’ v‹W« T¿a 20rh‹nwh®Tu¿î m¿Éaš tÊ¥g£lJ v‹gJ És§F»wjšyth!

mf‹w ku« ‘mfš’ vd¥ bg‰wJ. `mfš’ ã‹d®, `Mš’M»aJ. eh‰bgU« gilí« j§f ÃHyhF« v‹W xUntªj‹ TwÉšiyah! “mo ku« bgÇa ahid” v‹Wghntªj® gfuÉšiyah! ï¤jifa mf‹w ku¤ijí« ájšÉ£L it¤jjh? mo ku¤ijna â‹W mÊ¤JÉ£lJ,“ájiy âd¥g£l Myku¤ij mj‹ kjiy (ÉGJ - åœJ)jh§»” Ã‰F« kh£áia 21 ehyoah® e« K‹nd fh£áahf¡fh£L»‹wJ.

Cut® ToÆUªJ Muhí« k‹w¤ij É£L it¤jjhájš?

22“tÇÃw¢ ájiy mÇ¤jÈš òšby‹W bgUeyŠ áijªj ngvKâ® bghâÆš”

v‹W ïu§»íiu¡f it¤jJ! TiuntŒªJ it¤j C®k‹w¤ij KGikahf ntŒªJ _o¡ bfh©oU¡F«ájiyna XÉakh¡»¡ fh£L»wh® r§f¢ rh‹nwh®23foaÿ® cU¤âu§ f©zdh®.

bfhŸisao¥gh®¡F mŠá Cnu Fongh»É£lJ;m§F MsutK« ïšiy; tsikí« ïšiy; Õ®¡»¡bfho gl®ªj mf‹w ghÊl¤âš Ã‹w KU§if¤jiHia¤ â‹w ahid, C®k‹w¤â‹ TiuÆš KJifcuhŒ»wJ; mj‹ Rt®nkš ïUªj É£lK« åœªJgL»wJ; if«ku§fŸ áijªJnghFkhW ntš Kid ngh‹wTÇa Kf¤ijíila fiwah‹fŸ Tiuia _oÉ£ld!

it¡nfhY« òšY« jiHí« ntŒªj Tiufis¡fiwah‹ mÊ¤jâš Éa¥ò v‹d ïU¡»wJ? âšiy¢á‰w«gy¤âš ïUªj njthu¤ âUntLfŸ g£l gh£ilÃid¡F« nghJ fiwahDl‹ To¡bfh©L f‹Å¤jÄœmÊ¤j nfl® braY« xU§nf òy¥gL«.

24âUehiwô® bghšyh¥ ãŸisah® mUshš âšiy¢á‰w«gy¤âš njthu¤ âUntLfŸ fh¥ãš ïU¡F«

31Rto¡fiy

brŒâia m¿ªjh® e«ãah©lh® e«ã. nrhH ntªjDl‹á‰w«gy« nr®ªjh®. kiwnah®, bjh©l®, fhtyhs®M»a midtU¡F« ãŸisah® mUË¢ braiy k‹d‹T¿dh‹. mt®fnsh, “jÄœ it¤j _t® tªjhšmiwâw¡F«” vd ciu¤jd®. ïiwtndhL fyªJÉ£l_t®fisí« vGªjUs¢ brŒa ïaYkh? Vblšyh«mÊªJgl nt©Ltij mšyhkš cŒtj‰F xUtÊÆšiy! fjî mil¡f¥g£lJ nghynt VLfismilí« tÊí« mil¡f¥g£L É£lJ! Mdhš ̀MTœ’ïUªjikahš k‹dt‹ xUtÊ f©lh‹,

_t® âUîUt§fis vGªjUs¢ brŒJ, VLfŸ it¤J¡fh¥ã£l miwK‹nd bfh©L tu¢ brŒjh‹. `_t®tªjh®’ vd bkhÊªjh‹ _t® ifna ïy¡»idahfïUªj fh¥ig Ú¡»¡ fjit¤ âwªjh‹.

“bghŒíilnah® m¿îjid¥ òy‹fŸ _L« bgh‰gJnghš nghjÄF« ghlš j‹id behŒaáW 25t‹Ûf« _l¡ f©L beho¥gsÉ Å‰áªij” behªjh‹ ntªj‹!

VLfns bjÇaht©z« _oÆUªj `k© kiyia¢nru¤ jŸs¢’ brŒjh‹. Fl« Flkhf eWkz v©bzia¢brhÇa VÉdh‹. vÅD« v‹d? myâyh VL gGjhf¡f©L ̀gund! gund!’ vd¢ áªij js®ªJ ïUfÙ® nrhuÃ‹wh‹. M©lh©LnjhW« mGjhY« Mtbj‹d?nghdJ nghdnj! Mjyhš, “ntj¢ irt be¿¤jiytbuD« _t® ghlš, ntŒªjdnghš k©_l¢brŒnj <©L, nt©Ltd it¤njh«” v‹W X® XirvGªjJ v‹W mikâ T¿dh® nr¡»HhuofŸ.

Phdr«gªj® mUËa âU¥gâf§fŸ 16000; ehî¡fur®mUËa gâf§fŸ 49000; Rªju® mUËa gâf§fŸ 38,000._t® mUËat‰WŸS« Kiwna »il¤j gâf§fŸ 334,307, 100 XÇy¡f¤J _thÆu« gâf§fËš nr¡»HhuofŸfhy¤âš if¡F v£oait vGü‰W¤ bjh©û‰bwhUgâf§fnsah«! bjŒt¤ âU¥ghlš vd¡ bfh©L,âU¡nfhÆÈš fh¥ãš it¡f¥ bg‰W, âU¡nfhÆyh£áahs® fhtÈny ïUªj njthu¤ âUntLfË‹ Ãiyna


ï›thwhdhš, Vid¥ òyt®fË‹ ̀òšntŒ Fu«igfËš’it¡f¥ bg‰¿Uªj VLfis bašyh« fiwah‹fŸv›thW c©oU¡F«! mªÃiyÆš m¥òyt®fŸ fh¥gh‰¿dh®fŸ v‹whš mt®fŸ bjh©L¡F ïizbah‹W« c©nlh? mt®fŸ bjh©nl, “brŒif mÊªJ ájšk©o‰whÆD«, bgŒah xU áiw ngÇš cil¤jhF«”v‹gJ nghy t©lÄÊš xU gFâ ita¤J¤ j§fit¤jJ.

VLfis¡ fiwah‹ k£Lnkh bfL¤jd? tšÈš XÇÆ‹m«bgd¤ Jis¤J xUghš òFªJ kWghš vG«ò«Jis¥ ó¢á j‹ fl‹ kwªjjh? òŸË it¥gJ«bghUªjhJ v‹W òyt®fŸ xJ¡»a V£oš, mitit¤jòŸËfŸ v©z¤ bjhiyah! `ïuhkghz¥ ó¢áfŸ’v‹W bga® N£L« msî¡F¡ bfhŸis bfhŸisahŒ¤Jis¤j bfhL« ó¢áfŸ mit. ï‹D« 26gh¢ir KjÈaó¢áfS« j« g§if¤ jtwhkš vL¤J¡ bfh©ldmitjh«. v‹d brŒí«! mt‰W¡F czî¥ nghuh£l«!cÆ®¥ nghuh£l«! m¡fiwahf eh« ngÂ¡ fh¤âU¡fnt©oa Kiwia¥ ãiHaw¡ f‰ã¡F« nguháÇa®fŸmit, nguháÇa‹kh® ciuia v¤jid khzt®fŸngÂ¥ ngh‰W»wh®fŸ! mªÃiyna jÄH® Ãiy MÆ‰W!

V£ony ïit brŒj nf£ilí« eh£gLjyhš VLfŸjhnk g£oU¡F« gh£ilí« V£il¡ fh¥gnj thœthf¡bfh©l VªjšfŸ ïa«ò»‹wh®fŸ.

27“VL vL¡F«nghJ Xu« brhÇ»wJ; R£L mÉœ¡F«nghJ ïjœ KÇ»wJ. x‰iw òu£L«nghJ J©LJ©lhŒ¥ gw¡»wJ. ïÅ vG¤J¡fnsh bt‹whš thY«jiyí« ï‹¿ ehYòwK« ghz¡ fy¥ig kW¤J kW¤JcGJ »l¡»wJ.”

“fhy¤â‹ thŒ¥g£l VLfis¥ ã‹ njo vL¥ãD«f«igí« ehuhrK« jh‹ ÛW«”

VLfŸ ïUªj Ãiyf©L ahD‰w gÇgt¤â‰F v‹ÉÊÆÅ‹W bgU»a f©Ùnu rhø”

gâ¥ò¤ JiwÆ‹ K‹ndhoah»a bgÇah® á.it.

33Rto¡fiy

jhnkhju« ãŸis mt®fŸ fÈ¤bjhif¥ gâ¥òiuÆšbtËÆ£lit ïit.

“ï›ntL be‹d‰f©l âUnkÅ ï‹W ã¿jh ÃiyjsU« ÃiyÆš ïUªjjhš clnd bjhl§» Ko¡F«ï‹¿aikahik vŒâaJ.

-ïJ 1929-M« M©oš bjhšfh¥ãa« brhšyâfhu«bjŒt¢áiyah® ciuia btËÆ£l fuªij¡ fÉauRnt§flhry« ãŸis mt®fŸ gâ¥òiuÆš vGâaJ.

“KjÈš 10 - VLfŸ fhz¥glÉšiy. ïWâÆY« 212 M«V£o‰F nknyíŸs VLfŸ ïšiy ïWâna£ošK‹òw« vGj¥g£L« ã‹òw« vGj¥glhkY« ïUªjd;nkny v¤jiynaLfŸ ïUªjdnth bjÇa Éšiy,»il¤j gFâíŸS« ïilÆilnaíŸs ÃiyFiyÉ‰F« vG¤J¡fis ÉG§»a ïuhkghz¤ JisfS¡F«ã‹DKŸs òu£á¡F« msÉšiy.”

ïJ lh¡l®. c.nt. rhÄehija® mt®fŸ 1935-M«M©oš btËÆ£l bgU§fij KfîiuÆš mikªj gFâ.ï›thnw ï‹D« gyth«.

ÚuhY« beU¥ghY« ó¢áahY« fhyÚ£o¥ghY«mÊªj VLfis ïa‰if¡nfL vd mikâ bfhŸsyh«.Mdhš khªj‹ _l¤jhš ÚÇY« beU¥ãY« VLfis¥ngh£lÊ¤j nfnl ÄfÄf¡ bfhLikahdjh«.

eh£g£l VLfŸ behW§»í« KÇªJ« áijªJ« nghjšïa‰if MjÈ‹, m¤jifa VLfis¥go vL¤J¡ bfh©LM‰W btŸs¤âš ÉLtJ«, beŒÆš njhŒ¤J beU¥ãšïLtJ« e« eh£oš tH¡fkhf ïUªjJ. vªj VLMÆD«go vL¡fhkš ÚÇY« beU¥ãY« nghLtJïšiy. Mdhš ï›tH¡f« fhy« bršy¢ bršy,M©LnjhW« Mo¤ â§fŸ 18-M« ehŸ btŸs¥ bgU¡»šV£ilÉLtJ `ò©Âa¢ braš’ nghy¡fUj¥ bg‰wJ.ÔÆš V£il¥ nghLtJ bjŒt¤â‰F `MFâ’ brŒtJnghy¤ Ô®khÅ¡f¥ bg‰wJ. Mjyhš tÊtÊ¥òyikahs® ïšy§fËš njh‹¿a klt®fŸ, j«ïšy§fËš ïUªj VLfis vL¤J¥ gh®¡fî«


m¿ÉšyhuhŒ, mj‹ mUik cz®ªjhÇl« bfhL¡fî«kdÄšyhuhŒ¥ gâbd£lh« bgU¡F¡F ïiu ah¡»d®;Ô§F¤ ÔÅah¡»d®. ï«klikahš mÊªj üšfns -ü‰wh©L ü‰wh©L fhykhf¥ ngh‰¿¡ fh¤J tªj mÇaüšfns if¡F v£oí« thŒ¡F v£lhjit nghyhÆd!mªnjh Fu§»‹if¡ bfhŸË bfhL¤j fijahÆ‰Wï›t¿Éyh® braš!

`beU¥ãny vÇahj jÄœ’ v‹W« ̀ÚÇny mÊahj jÄœ’v‹W« TWtj‰F ïÅ¡fyh«! Mdhš beU¥ãY« ÚÇY«jÄH® klikahš mÊªJg£l VLfis v©z v©z,28

“kUk¤â‹ v¿ntš ghŒªj ò©Qyh« bgU« òiHÆšfdš EiHªjhbyd¡” f«g® T¿athW fÊbgUªJ anuf¥ã¡ bfhŸSjš xUjiy.

jÄH® ešÿHhš ãwªJ, MœflÈš K¤J¡ FË¥gh®nghy¤ jÄHfbkšyh« mauhJ gšfhš miyªJ, mÇaüšfisbašyh« njo¤ bjhF¤J, mÊÉÅ‹W fh¤jbgU« nguháÇa® rhÄehija® VlÊîg‰¿¤ jh«nf£l¿ªj ïu©L Ãfœ¢áfis v‹ rÇ¤âu¤âšF¿¤JŸsh®.

x‹W VLfis¤ ÔÆš ngh¡»a Ãfœ¢á; k‰bwh‹WVLfis ÚÇš ngh¡»a Ãfœ¢á. ïu©L« bešiykht£l¤âš “brªjÄG« rªjdK« âir bašyh«gÇkË¡f” És§F« bešiy kht£l¤âny ÃfœªjÃfœ¢áfŸ mÇa VLfis msÉwªjJ jªJ v¤JizV‰w« bg‰wnjh, m¤Jiz V‰w¤â‰F vâÇilahf¥ bg‰wïw¡f Ãfœ¢áfŸ ïit.

Iaut®fŸ VLfŸ njo¡bfh©L fÇty« tªj ešÿ®br‹wh®. tuFz gh©oa® it¤âUªj VLfŸ všyh«fÇty« tªj ešÿ® nfhÆÈš mw§ fhtyiu¡f©L V¿g‰¿ crhÉdh®. IaU« mw§ fhtyU« ciuahLtij Ia®th¡fhnyna eh« nf£ngh«;

27eh‹ : tuFz gh©oa® it¤âUªj V£L¢ Rto fŸvšyh« Mya¤âš ïU¡»‹wdthnk!

mt® : mbjšyh« vd¡F¤ bjÇahJ. v‹dnth

35Rto¡fiy

it¡nfh‰ Ts« khâÇ fz¡F¢ RUiznahL v›tsnth giHa VLfŸ ïUªjd.”

eh‹ : m¥goah! mit v§nf ïU¡»‹wd? jiabrŒJ mªj ïl¤â‰F miH¤J¥ nghå®fsh?

mt® : mj‰FŸ mtru¥gL»Ö®fnsh? tuFzgh©oa® ïwªj ãwF mt® brh¤bjšyh«nfhÆiy¢ nr®ªJÉ£ljh«. mt® it¤âUªj V£L¢ Rtofbsšyh« m¥nghJjh‹nfhÆY¡F tªjdth«.

eh‹ : mJ bjÇí«, ï¥nghJ mit v§nf ïU¡»‹wd?

mt® : F¥ig Tskhf¡ »lªj Rtofis eh‹gh®¤âU¡»nw‹. vªj¡ fhy¤J¡ fz¡F¢RUizfnsh?

eh‹ : ntnw VLfŸ ïšiyah?

mt® : všyh« fyªJjh‹ »lªjd.

(vd¡F mt® jhkr¥gL¤Jtjdhš nfhg«tªjJ)

eh‹ : thU§fŸ nghfyh«.

mt® : V‹ T¥ãL»Ö®fŸ? mªj¡ Ts§fisbašyh« v‹d brŒtbj‹W nahá¤jh®fŸ.Mfk rhÞâu¤âš brhšÈÆU¡»wgo brŒJÉ£lh®fŸ.

vd¡F x‹W« òÇaÉšiy `v‹d brŒJ É£lh®fŸ?v‹W gj‰wJl‹ nf£nl‹.’

giHa VLfis¡ f©l ïl§fËny nghl¡ Tlhjh« .mt‰iw beŒÆš njhŒ¤J nAhk« brŒJ Élnt©Lkh«. ï§nf m¥go¤jh‹ brŒjh®fŸ.

Àh’ v‹W v‹idí« kwªJ É£nl‹.

`FÊbt£o m¡»Å ts®¤J beŒÆš njhŒ¤J mªj¥


giHa RtofŸ m›tsití« MFâ brŒJ É£lh®fŸ’v‹W mt® tUÂ¤jh®.

`ï¥go v§fhtJ Mfk« brhšYkh? m¥go¢brhšÈÆUªjhš mªj Mfk¤ij mšyth KjÈš MFâbrŒa nt©L«’ v‹W nfhg« nfhgkhf tªjJgH§fhy¤âš giHa RtofŸ áâykhd ÃiyÆš ïUªjhšòâa ãuâ g©Â¡ bfh©L gH« ãuâfis MFâ brŒtJtH¡f«. òJ¥ãuâ ïU¤jÈdhš gH« ãuâ nghtâšeZl« x‹W« ïuhJ. ã‰fhy¤J nkjhÉfŸ ãuâbrŒtij kwªJ É£L¢ Rtofis¤ Ô¡F ïiuah¡F«ghjf¢ braiy¢ brŒjh®fŸ. v‹d ngijik! ï¤jifav©z¤jhš v›tsî mUikahd RtofŸ ïªjcy»ÈUªJ kiwªjd!

tuFz gh©oa® VLfŸ m¡»Å gfthD¡FczthÆ‰W v‹w brŒâia¡ nf£lJ Kjš v‹cŸs¤âš mikâ ïšyhkš nghÆ‰W, `ïÅ ïªjeh£o‰F Éoî c©lh?’ v‹bwšyh« kd«behªnj‹.

èh‹ ïu©L eh£fŸ j§»¥ gh®¡fyh« v‹wÉU¥g¤njhL tªnj‹ vd¡F¢ áuk« bfhL¡fhj ÃiyÆšmt®fŸ brŒJ É£lh®fŸ. kWgoí« Mya¤JŸbr‹nw‹. `ïªj m¡»uk« ïÅah»Y« elthjgoâUîŸs« ïu§f nt©L«’ v‹W ïiwtÅl«KiwÆ£nl‹.

Iaut®fŸ th¡»š “mªj Mfk¤ij mšyth KjÈšMFâ brŒa nt©L«” v‹W tunt©Lkhdhš m~Jv›tsî Ja%£oÆU¡f nt©L«? V£o‹ mUikiamtiu¥nghš vtnu cz®ªjh®? cz®îilah®¡F¤jhnd cz®¢á njh‹W«!

“ïÅ ïªj eh£o‰F Éoî c©lh?” v‹W cUFtJ«,“ïªj m¡»uk« ïÅah»Y« elthjgo âUîŸs« ïu§fnt©L«” v‹W ïiwtÅl« KiwÆLtJ« ca®gwca®ªj cz®É‹ btË¥gh£odhy‹¿ btË¥ gl¡TLnkh?

âUbešntÈ¤ bj‰F¥ òJ¤ bjUÉš ïUªj tH¡f¿P®R¥igah ãŸis v‹gtÇl« áy VLfŸ c©L v‹gij

37Rto¡fiy

Ia® m¿ªâUªjh®. Mjyhš M§F¢ br‹W mtiu¡f©lh® VL g‰¿¡nf£lh®, âÇ Tluhr¥g¡ fÉuha®v‹gtU« clÅUªjh®. m¥bghGJ R¥igah ãŸis,“v§fŸ å£oš C®¡ fh£L th¤âah® ò¤jf§fŸ t©o¡fz¡fhf ïUªjd. všyh« gGJg£L xoªJcgnahfÄšyhkš nghŒ É£ld. ïl¤ij mil¤J¡bfh©L ahU¡F« ãunahrd Äšyhkš ïUªj mt‰iwv‹d brŒtbj‹W nahá¤nj‹.” mt‰¿š v‹dïU¡»wbj‹W gh®¥ gj‰nfh vd¡F¤ âwik ïšiymHfhd m¢R¥ ò¤jf§fŸ tªJ É£l ïªj¡ fhy¤âšïªj¡ F¥igia¢ RkªJ bfh©oU¥gâš v‹dgabd‹W v©Ând‹. M‰¿ny ngh£L Élyh« v‹W«,Mo¥ gâbd£oš Rtofis¤ nj® nghy¡ f£o ÉLtJr«ãujha« v‹W« áy Kâa bg©fŸ brh‹dh®fŸ. eh‹m¥gona všyh VLfisí« X® Mokhj« gâbd£lh«njâ thŒ¡fhÈš É£L É£nl‹” v‹wh®. ïjid¡ nf£lIa® kd« kW»dh®.

“c§fŸ å£L VLfŸ všyh« btŸs¤ânynghŒÉ£ld v‹W brhš»Ö®fns! ï¥go¢ brŒtJÃahakh?” v‹W tUªâ¡ T¿dh®. m¥nghJ âÇTluhr¥g¡fÉuha® “eh‹ tªâUªj rka¤âš filá¤jlitahf V£L¢ Rtofis thŒ¡fhÈš ngh£L¡bfh©oUªjh®fŸ eh‹ mij¥ gh®¤nj‹ filáÆšÄŠáÆUªj áy VLfis¡ bfh©L nghd xU iga‹f‹d¤âš X§» X® miw miwªJ mªj¡ f£il¥ ãL§»cŸns ÕnuhÉ‹ nkš it¤âU¡»nw‹. mij vL¤JthU§fŸ” v‹W å£L¡fhuiu neh¡»¡ T¿dh®.mâšjh‹ ̀âU¥ótz ehj® cyh’ ïUªjJ. áy¥gâfhu¤JQ¡FfŸ áy »il¤jd! âÇTluhr¥g¡ fÉuha®miwªj X® miwahš âU¥ótz ehj® cyh ek¡Fv£oaJ! ï¤âU¥ gÂia M§fh§F ïUªnjh® brŒâUªjhš v¤jidnah mÇa üšfis mÊahkš fh¤âU¡f¡TL«?29 bfhoWil¡F« T‹ ifna! bfhLikiaxÊ¡F« nghY«!

xUt® å£oš ïUªj VLfŸ mÊªJ nghtj‰F« gy®To¤ bjhF¤J it¤j VLfŸ mÊªJ nghtj‰F«


ntWghL Äfî©L. xUt® j« Rit¡F V‰w VLfisnabjhF¤âU¥gh®; mtÇl« jh« ïa‰¿adî« j«K‹ndh® ïa‰¿adî« ÄFâahf ïU¡f¡TL« ca®ªjVLfshfnt ïU¡f nt©L« v‹gâ‹¿ tÊtÊahftªjdt‰iw všyh« it¤âU¥gh®. m¤jifa ÃiyÆšmtÇl« mÇa VLfŸ mÇjhfnt ïU¤jš TL«. Mdhšïy¡»a ïy¡fz§fisbašyh« MuhŒ¢á brŒj‰fhfm¿P®fŸ njo¤ bjhF¤j VLfŸ mid¤J« mÇadthfnt ïU¡F«.. MÆu¡fz¡fhd RtofŸ cŸsïl§fËY« ïu©L _‹W Rtofisna Iaut®fŸvL¤J tªâU¡»wh®fŸ x‹W« vL¡fhJ« tªjJ©L.Mjyhš, `MuhŒ¢á¤ bjhF¥ò’ v‹gJ jÅ¤j‹ikthŒªjJ v‹gJ òy¥gL«. eh£oš cŸs ešym¿P®fisbašyh« xU§F T£oit¤j mita«ngh‹wJ. MuhŒ¢á neh¡»š bjhF¤J it¡f¥ bgW«Rto¢rhiy. m¤jifa rhiyfSŸ x‹whf¤ âfœªjJ.kJiu¤jÄœ¢ r§f«, K¢r§fK« _ntªjU« nghd ã‹ndï¢ r§f« vGªjikahš eh‹fh« r§f« v‹W òyt®fŸghuh£L« òfœbg‰wJ. ghš t©z e¤j« FWÃy k‹d®bgh‹ gh©o¤Jiu¤ njtU«, nrJeh£L¢ brªjÄœntªjU« nr®ªJ njh‰WÉ¤J mt®fŸ tŸs‹ikahšts®ªjJ jÄœ¢Rto bjhF¤jš, MuhŒjš,üšbtËÆlš v‹gdt‰iw a‹¿¥ ã¿bjhUneh¡fÄ‹¿¤ bjhl§f¥ bg‰wJ. ïj‰bfd¥ bgU« òyt®ïuh. ïuhft Ia§fh®, nr‰ù®¥ òyt® ïuh. R¥ãukÂa¡fÉuha® KjÈa bgUk¡fŸ VL njo¤ bjhF¤j‰FÇamU§fl‹ nk‰ bfh©oUªjd®. ehl¿ªj òyt®fŸmidtU«, e‰wÄœ cŸs« mikªj tŸs‰ bršt®fS«VLfS« üšfS« jhnk K‹ tªJ bjhF¤J« jªjd®.ï¤jifa r§f¤njLfŸ v¤jif adthf ïUªâU¡F«!

mÇa RtofS« üšfS« ïUªj jÄœ¢ r§f¤âny ÔÉisahoÆU¡»wJ! e‹whf ÉisahoÆU¡»wJ.v¤jifa mÊîfŸ V‰g£oU¡F«! m¿P®fisbašyh«T£o it¤j mitÆny F©Lngh£L mÊ¤jJ ngh‹wbfhLik V‰g£oU¡»wJ. v‹d fhuz«? e‹whfkiw¡f¥g£oU¡»wJ! òif f¥ã¡ bfh©lJ nghynt,fhuzK« fhÇUËš f¥ã¡ bfh©oU¡»wJ!

39Rto¡fiy

jÄœ¢ r§f« btËÆ£l Äf mUikahdjhŒ jÄœ¢brhšyfuhâÆ‹ _‹wh« ghf¤â‹ KfîiuÆny,“ï«_‹wh« ghf¤ij ÉiuÉš btËÆl¡ fUâ m¢á£LtU§fhš 1920-M« M©L #&‹ khj« 20” r§f¤âš ne®ªjÔ Ég¤âš ï«_‹wh« ghf¤âš jh - Kjš efu« tiuíŸsm¢á£l ghfªjÉu, m¢áLtj‰F¥ gÇnrhâ¤J it¤âUªjmrY« efY« M»a fh»j¡ ifbaG¤J¥ ãuâfŸKGtijí« ïHªJ É£lik”ia¡ F¿¥ãL»wh® nr.uh.R¥ãukÂa¡ fÉuha®.

1920- br¥l«g® 4-M« 5 - M« ehŸfËš r§f¤â‹ 18-M«19-M« M©L¡ T£l« ÃfœªjnghJ “r§f¤â‰F V‰g£lÔ Ég¤ij c¤njá¤J ïu§»” ïU¡»‹wd®. “r§f¤â‰Fvâ®ghuhJ ne®ªj ÔÉg¤âdhš c©lh»a eZl§fis¤Ô®¤J¢ r§f¤ij K‹ÅY« e‹Åiy¡F« bfh©Ltu¢r§f¤â‹ bfsut fhÇajÇáat®fŸ brŒJtU«mU«bgU« Ka‰á f©L” ghuh£oÆU¡»‹wd®.

N‹ khj¡fz¡»š %. 541-4-0, Niy khj¡ fz¡»š843-11-4. f£ll« gGJ gh®¡f¢ bryÉl¥g£LŸsd®.MfÞL khj« 1-M« njâÆY« 24-M« njâFnkš gz«âu£oíŸsd®. f£ll« gGJ gh®¡f %. 3500 xJ¡»ÆU¡»‹wd®. m¢rf¤ij¢ rÇbrŒJ K‹id Ãiy¡F¡bfh©Ltu %. 2500 tH§»ÆU¡»‹wd®. üšfŸ th§»ts®¢á brŒtj‰F %. 3500 jªâU¡»‹wd®. r§f khËifth§F« bghU£L %. 10,000 e‹bfhil tH§»aJl‹, r§f«eilbg‰W tªj thlif¡ f£ll¤ijna brhªjkhfth§Ftj‰F nt©oÆUªj bjhif KGtijí« fldhf¤jªj “khøik j§»a fd« m¡»uhrdhâ gâat®fŸuhÍehkh” brŒâU¡»wh®. gh©o¤Jiu¤ njt® kiwªJ8 M©Lfns M» ïUªjd! mj‰FŸshfnt r§f¤J VLfŸvÇ beU¥ò¡F Msh»d! Û©L« bfhŸË¡F« MaJ!bfhŸis bfhŸisahfî« btËna¿aJ! VLit¤j‰bfdnt jÅ¥bgUkhËif nt©oÆUªjK‹Åiy v§nf! V£L¡f£L ï›thW ïU¡Fbkd¡fh£L« f© fh£á¡fhf¡f£o it¤JŸs ã‹Åiy v§nf!ïl§ flªjt‰iw v¥goí« Ka‹W f©L bfhŸsyh«.fhy§flªjt‰iw¡ bfh©Ltu tšyh® vtnu?


ïÅ¢ rka¡ fhœ¥ò«, muáaš FH¥gK« ïÅa üšfŸgyt‰¿‹ mÊî¡F¡ fhuzkhf ïUªjdth«.

g©il¤ jÄH® be¿ ïd« flªjJ; bkhÊ flªjJ;ehL flªjJ; cyfshÉaJ; “ahJ« Cnu ahtU« nfË®”v‹D« bfhŸif¡F Ãiy¡fskhahJ. fšÉ bgWjnyï›îa® bfhŸifia¡ fil¥ãoahf¡ bfhŸtj‰nfv‹D« bjËîilaJ Mjyhš,

“ahjhD« ehlhkš Cuhkš v‹bdhUt‹ rh¤Jizí« fšyhj thW”

v‹W ÉdhÉ, És¡f« jªjJ.

“cynfhbušyh« j« cwÉd®” v‹W«, `cyf¤J C®všyh« jh«thG« Cnu’ v‹W« bfh©l mt®fŸv¤bjŒt¤ij v¥bgauhš v›îUthš v›tifahštÊg£lhY« m¤bjŒtbkšyh« x‹nw v‹D« cWâ¥gh£oš Ã‹W, “x‹nw FyK« xUtnd njtD«”vdKoî bfh©ld®. m›Éiwt‹ toî«, gU¥bghUs‹W;“neh¡FÄlbkšyh« Ú¡fkw Ã‰F« ïa‰ifna” v‹W«bjËªJ ïUªjd®. ïªÃiyÆš mt®fËl« ̀r«gh rhšò’mšyJ ̀rka¥ bghiwna’ És§»aJ.

rk© rka¥ g‰whs® v‹W bfhŸs¤j¡f ïs§nfhtofsh®. ò¤j rka¤âš mG¤jkhd g‰Wilarh¤jdh®¡F m‹ò e©guhf És§»dh®. m¢ rh¤jdh®irt rka¥ g‰whsdh»a br§F£LtD¡F e©guhfî«ïUªjh® ò¤j be¿ rh®ªj nfhtyD¡F« f©z»¡F«rkz¤ JwÉ bfsªâaofsh® tÊfh£Lgtuhfmikªjh®. âUkhš tÊgh£oš C‹¿a khjÇah® j«ïšy¤J¡ nfhty f©z»aiu it¤J¥ ngh‰¿dh®.nfhty‹ bfh‰wit tÊghL brŒthbuhL« Toí«ïir¡»‹wh‹. x›nthÇl¤J« ïs§nfhtofŸ ghL«bjŒt Ãiy¥ ghlšfŸ m›t¢ rka¤âš mGªâ Ã‰gt®v‹W v©Qkhnw mikªJŸsd ïitbašyh«m¡fhy¢ rka¥ bghiw¢ rh‹W. ï¤jifa rka¥ bghiwïil¡ fhy¤J« ã‰fhy¤J« kh‰wK‰wJ. rka¥g‰Wv‹gnj ãwrka¥ gÊ¥ò« mÊ¥ònk v‹wh»

41Rto¡fiy

btËbfh©lhoaJ. vªj vªj¢ rka§fŸ j¤j« bghUŸv‹W bfh©L, jÄœ bkhÊia ts®¤jdnth, mªj mªj¢rka§fbsšyh« rka¡ fhœ¥ã‹ bgauhš ãw rkaüšfis mÊ¡fî«, m¢rka be¿ia¥ gÊ¡fî« KidªJÃ‹wd. ï¡nf£lhY« mÊªj jÄœ üšfŸv©z‰wdth«.

megha nrhH‹ áªjhkÂ¢ RitÆš <Lg£oUªjij¡f©l nr¡»Hhh®, mt‹ <Lgh£il¤ âU¥òj‰fhf¥bgÇaòuhz¤ij¥ gil¡»wh®. `òw¢ rka üš f‰gJbghUªjhJ’ vd¥ òf£L»wh®. ̀mdš thj«’ ̀òdš thj«’v‹git ̀rkz - irt’ kj§fË‹ nkhjš fh£áfnsah«!`F©lynfá’ rkz rka¤ij¡ f©o¤J vG«ãa üšv‹whš, mjid¡ f©o¥gj‰F vG«ò»wJ. `Úynfá’t‹ikahd jh¡Fjš mikªj üš tYthf xÊ¡f¥ g£L¥ngh»‹wJ! F©lynfáí« tisahgâí« ek¡F v£lh¥bghUŸfŸ MÆd.

ïy¡fz¡bfh¤J ïa‰¿a RthÄehjnjáf®.30e‹}š, á‹}š, mf¥bghUŸ, fhÇif, my§fhu«KjÈa ïy¡fz§fisí« g¤J¥gh£L, v£L¤bjhif,gâbd© Ñœ¡fz¡F, ïuhk‹ fij, es‹ fij,mÇ¢rªâu‹ fij KjÈa ïy¡»a§fisí« xUbghUshf v©Â thzhŸ fÊ¥g®. mt® ïitfŸ (irtüšfŸ) ïU¡fnt mitfis ÉU«òjš v‹bdÅ‹,gh‰flYŸ ãwªJ mjDŸ thG«Û‹fŸ m¥ghiyÉU«ghJ ntW gyt‰iw ÉU«òjšnghy mtuJ ïa‰ifv‹f” v‹W vGJtJ mtuJ rka¡ fhœ¥ig e‹Fòy¥gL¤J«. ï¡fU¤ij¡ bfh©nl khjt¢ átPhdKÅtuU«,

31“nr¡»Hh® áªjh kÂ¥gÆ‰á Ôbjdnt ö¡»í« njá¤jh® nrhnkh - neh¡»‰ gaÅšbrhš ghuh£L thid kfbddš k¡f£ gjo vdš”

v‹W ghodh®, “bghŒna f£o el¤âa áªjhkÂ”v‹wh® ckhgâ átdh®.


32“juÂÆ‰ bghŒ«ik Æyh¤jÄœ¢ r§f kâ‰fãy® guz® e¡Ñu® Kjdh‰g¤ bjh‹gJ gšòšnyh® mUzik¤ Ôíª âUthy thau‹ nrto¡nf bghUsik¤ â‹g¡ fÉgy ghL« òyt®fns”

v‹W e«ãah©lh® e«ãfshš òfH¥gL« bghŒaoikïšyhj òyt® bgUk¡fshš fãy®, guz«, e¡Ñu®Kjyhnah® ghoa ghlš bjhF¥gh»a gh£L, bjhiffisí« òw¡fÂ¤jik jÄH®j« ÔÉidnaah«! rhÄehjnjáf® ngh‹wt® ï›tifÆš jiy Ã‹W nfL Nœªnjh®Mt®.

ãw rka üšfis¡ f‰gj‰F všiy¡nfhL ngh£L¡bfh©lh‰ nghynt, ãw rka¤jt®¡F¡ f‰ã¥gâY«eh£l« brY¤âdh® mÇa®; btW¤jhU« cs®, bga®KjÈat‰iw kh‰¿ it¤J¤ j« M®t¤ij¡ fh£omutiz¤jhU« c©L.

33irt rka« rh®ªjt® vd¥bgW« ciuaháÇa®e¢ádh®¡»Åa® rkz rka üyh»a áªjhkÂ¡F ciuf©lh®. Mdhš m›îiu rka be¿¡F Kuzhf¢ áyïl§fËš mikªJŸsbjd m¢rka¤njh® T¿d®;e¢ádh®¡»Åa® rkz rka üšfis¡ f‰fî«, rkz rkabe¿Kiwfis m¿aî« mthÉdh®. mjdhš j«ik¢rkzuhf¢ brhšÈ¡ bfh©L á‰wh«ó® v‹D« ïl¤âšïUªj rkz¤ âUkl« rh®ªJ ciwªjh®. rka üšfis¡f‰W¤ bjËªjh®. ã‹d® Û©Lnkh® ciuf©lh® irte¢ádh®¡»Åa® rkz e¢ádh®¡ »Åauh»na rkz rkaüšfis¡ nf£f Koªjik mt® fhy¢ rkaÃiymG¤j¤ij m¿É¡F«.

k‰W«34: bgU«òyt® ïuhrnfhghy¥ãŸis v‹gh®itzt®; mtÇl« fšÉ f‰gj‰F¤ âUkÆiy r©Kf«ãŸis br‹wh®. irt« rh®ªj r©Kf« ãŸis¡Fitzt« rh®ªj ïuhrnfhghy¥ ãŸis ünyhjÉU«ãdh® mšy®. r©Kf« ãŸis¡F ïuhkhDr‹v‹D« bga® N£o itztuh¡»na Xâdh®.

35lh¡l® rhÄehjŒaÇ‹ ãŸis¥ bga® rhÄehj‹v‹gnj, Mdhš óû‰rl§»‹ (cgead¤â‹) nghJ

43Rto¡fiy

`nt§fluhk‹’ v‹D« bga® N£l¥bgW»wh®. mªjbganu e‹whf cŸsJ v‹W mt® jªij ahU« ãwU«v©Âdh®. mJ Kjš m¥bgaiuna tH§»d®.bgU«òyt® Ûdh£á Rªju« ãŸisÆÅlK« `ït‹bga® nt§fluhk‹’ v‹nw jªijah® ciu¤jh®. ã‹nd,`ck¡F ntW bga® VnjD« c©lh?’ v‹W ãŸisat®fŸ ÉdhÉdh®. ̀rhÄehj‹’ v‹w bga® vd¡F c©Lv‹W Ia® T¿aJ«, “m¥goah! rhÄehj‹ v‹w bga®v›tsî e‹whf ïU¡»wJ! c«ik ehD« m¥bgauhnyna miH¡fyh« v‹W v©Q»nw‹. ÚU«ïÅnkš m¥bgaiuna brhšÈ¡bfhŸS«” v‹Wf£lisÆ£lh®!

ãŸisat®fËl« gÆ‹w xU khzt® 36nrhntÇehjãŸis v‹gh®. mt® »¿¤jt® vÅD« âUÚWÉs§fnt M§F¤ âfœªjh® 37ãŸisat®fŸ ifahšvGâa áªjhkÂ e¢ádh®¡»Åa® És¡fîiunahL ToaVL âUthtL Jiw kl¤âš ïUªJ«, mjid¤ j«khzt®fS¡F¡ f‰ã¤jJ ïšiy! Mjyhš, g¤bjh‹gjh« ü‰wh©o‹ ïWâtiu Tl ïªÃiyik ïUªjijm¿ayh«.

ïÅ, muáaš FH¥g§fS« mÇa RtofŸ gyt‰¿‹mÊî¡F mo¥gilahf ïUªjd. nru nrhH gh©oantªj®fŸ jÄHnu; m›thnw ntË® Kjyhaá‰wur®fS« jÄH®fns! bkhÊtÊahš ït®fŸx‹Wg£oU¥ãD« muáaš tÊahš nkhJjš Éis¤njtªjd®. ïUbgUntªj®fnsh, K¥bgUntªj®fnshx‹W g£oU¡f¡ fh©gJ mÇjhf ïUªjJ. m›thWx‹W g£oU¡f¡ fh©gJ Éªijahfî«, fh©l‰fÇajhfî« njh‹¿¥ òyt®fŸ ÉaªJ ghuh£Lj‰FcÇajhf És§»d. “ï¤jifa ïizªj fh£á v‹W«MFf” v‹W ghuh£od®. ï›ntªj®fŸ bkhÊ¡nfLbrŒa ÉiHªây® vÅD«, ngh® Éisthš VLfŸ gymÊant ïlkhÆd.

tlnt§fl« bj‹FkÇ MÆil¤ jÄœ TW ešYyf«v‹W gd«ghuhdhuhš, Tw¥bg‰w jÄHf¤â‹ tlghšgFâ, Mªâuh ehlhÆ‰W. nkšghšgFâ, fUehlfK«


nfusK« MÆd. ÉÇªâUªj jÄœ Ãy« RU§»aJ.m¥gFâÆš tH§»a bkhÊ¤âÇghš M§F cyhÉa jÄœVLfŸ bghUs¿ thuhthÆd. òyt®fŸ ngh‰Wjšm‰wd®.

gâ‰W¥g¤J«, áy¥gâfhu«, òw¥bghUŸ bg©ghkhiyahfî«, bgU§fijí« gil¤J¤ jªj jÄœk©,kiyahsbkhÊ ÃykhÆ‰W. 13-14 M« ü‰wh©L msÉšne®ªj ï«kh‰w¤jhš jÄœ ü‰ gu¥ãš bgU«ghyhd xUgFâ, bga®jhD« m¿a¥ bgwhkš xÊªjJ. jÄœ ts®¤jjiyef®fŸ mÊªjd; jÄœ C®¥ bga®fŸ âÇªjd; jÄœtH¡F« áijªjJ; VLfnsh kiyahs vG¤âš jÄœ¢brŒâia¤ jh§» btË¥nghªjd. ïjdhš jÄHuhÆdh®m›ntLfis¡ f‰f KoaÉšiy. VbdÅš vG¤J¡fŸkiyahs¤âš ïUªjd. kiyahs¤jtU« go¡fKoaÉšiy. VbdÅš brŒâ jÄHhf ïUªjJ. ï›thWmikªj x‹W tiyåR òuhz« v‹g®. ïJ âUÉisahl‰ òuhz¤âYŸs tiyåR gly¡ fij ngh‹wnjah«. ïÅ¤ jÄœ k©Âny v§F« »ilahj xU RtoâUtdªjòu« mu©kid rh®ªj Rto¢ rhiyÆš»il¤JŸsJ. mj‹ bga® ̀mÇ¢rªâu bt©gh’ v‹gJ,mªüny åufÉuhauhš ghl¥bg‰w mÇ¢rªâuòuhz¤â‰F K‹ndho üš. jÄœ eh£oš »ilahj RtoM§F¡ »il¤jik. mJnghš v¤jid mÇa üšfŸïUªJ mÊªJg£ldnth v‹gij Ãidñ£LjšxUjiy.

».ã. _‹wh« ü‰wh©o‹ bjhl¡f Kjš Iªjh«ü‰wh©Ltiu jÄHf¤â‹ ïU©l fhy« v‹g®.m¡fhy¤âš fs¥ãu® v‹D« xU T£l¤jh® jÄHf¤â‹nkš ml®ªJ tªJ mÊî gy brŒjd®. gh©o ntªjiuïUªj ïl« bjÇahkš M¡», kJiuia¥ g‰¿¤, j«jiyefuh¡» M£á nk‰ bfh©ld®. k¡fŸ j« ehL«CU« ÉL¤J¡ fhL« fiuí« nr®ªJ ciwªjd®. cÆ®ngh‰¿¡ bfhŸSj‰F« M‰whuhf miy¡»Hªj k¡fŸ j«fiy¢ bršt§fis¡ f£o¡ fh¤jj‰F« ïayhuhŒmikªjd®. gh©oa nrhH ehLfŸ fs¥ãu® ifÆšïUªj fhy¤âš bjh©ilehL« eLehL« gšyt® v‹gh®

45Rto¡fiy

M£á¡F c£g£ld mt®fS« fs¥ãu® nghynt nt‰WbkhÊahsnu Mt®. mt®fŸ fhy¤âš tlbkhÊ¡F«ghÈbkhÊ¡Fnk jÅ¢ bršth¡F c©lhÆ‰W.tlbkhÊ¡ fšÿÇfis¤ njh‰WÉ¤jd®. tlbkhÊ¥òyt®fns ngh‰w¥ bg‰wd®. jÄnH m¿ahjt® jÄiH¥ngh‰¿¡ fh¤jY«, mÊîNHh âU¤jY« vâ®gh®¡f¡Toad mšy, fs¥ãu® M£áahš kJiu¤ jÄœ¢r§f« xÊªjJ. gšyt® M£áahš tlbkhÊnfhnyh¢áaJ.

38“jÄHf¤â‹ bj‹gFâah»a gh©oehL ».ã. _‹wh«ü‰wh©o‹ bjhl¡f¤âš gh©oa® M£áia ïHªJfs¥ãu® MSif¡F c£g£lJ. m§‡dnk jÄHf¤â‹ tlgFâah»a bjh©ilehL« eLehL« ».ã. _‹wh«ü‰wh©o‹ ïilÆš gšyt® M£á¡F cŸshÆd.eLeh£o‰F« gh©o eh£o‰F« ïilÆYŸsnrhHehL« fs¥ãu® MSif¡F c£g£ljhÆ‰W. Mfntï¡fhy¥ gFâÆš jÄœ ehL KGtJ« nt‰wur® ïUtuJM£á¡F cŸsh»É£lik bjŸËJ. m›ÉUtU« jÄœbkhÊia¤ j« jhŒbkhÊahf¡ bfh©ltušy®.mt®fsJ M£á¡ fhy¤âš ãuh»Ujnk murh§fbkhÊahf mikªâUªjJ. fs¥ãu® M£áÆšghÈbkhÊí« murh§f¤âš nguhjuÉ‰FÇajhŒmikªâUªjik m¿a¤j¡fJ. Mfnt, ».ã. _‹wh«ü‰wh©oš jÄHf¤âš V‰g£l Vâyh® M£á, jÄœk¡fË‹ åœ¢á¡F v¤Jiznah tiffËš mo nfhÈaJvdyh«. vdnt ».ã. _‹wh« ü‰wh©o‹ ïil¥gFâKjš ».ã. Mwh« ü‰wh©o‹ ã‰gFâ tiuÆš eilbg‰wmayh® M£áÆš jÄœbkhÊ ngh‰W thu‰W¤ j‹ts®¢áí« bgUikí« ïHªJ jhœªj Ãiyia vŒâïUªjik czu‰ghyjhF«” v‹W«,

39“fs¥ãuuJ gilbaG¢áÆdhš kJiu khefÇšjÄHhuhŒ¢á brŒJ bfh©oUªj fil¢ r§fK« mÊªJnghŒÉ£lik m¿a¤j¡fJ. fs¥ãu® M£áahš V‰g£l


ÔikfSŸ ïjÅD« bfhoaJ ntW ïšiy v‹WTwyh« vdnt, ït®fsJ M£á¡fhy« X® ïU©lfhykhF«” v‹W« m¿P® o.É. rjhát g©lhu¤jh®mt®fŸ TWtjhš ï¢brŒâfŸ És¡fkhF«.

ïÅ ïil¡fhy¢ nrhHuh£á jÄœ bkhÊ ts®¢áÆšbgU«g§F bfh©lJ x£l¡T¤j®, bra§bfh©lh®,òfnHªâah®, nr¡»Hhh®, f«g®, Kjyha òyt®bgUk¡fis¥ ngh‰¿¥ òuªjJ. eha‹kh®fS«Mœth®fS« g¤â¥gh¡fis¥ bghÊªjd®. gh©oaU«Xusî jÄœ ts®¤jd®. ït®fS¡F¥ ã‹d® eh£ošÃfœªj muáaš FH¥g« - mayh® M£á - M»aitgšntW nghuh£l§fS¡F ïilna cÆ® jÇ¤J¡bfh©oUªj RtofËš bgU«ghydt‰W¡F« ciyit¤J É£ld.

40“É#a efu murhš mD¥g¥ g£L¤ jÄœ eh£il¥ã‰fhy¤âš murh©l eha¡f k‹d®fŸ gh©oeh£ilí« nrhHeh£ilí« murh©lt®. mt®fŸrka§fisí« rka¥òyt®fisí« ngh‰¿dh®fns jÉu,jÄœ bkhÊ¥ òytiu¥ ngh‰wÉšiy; giHa jÄœüšÃiya§fisí« ngh‰wÉšiy, gh©oa nrhHmur®fË‹ ò¤jf Ãiya§fŸ v‹d MÆd v‹gJbjÇaÉšiy.”

“ïy§ifÆš ahœ¥ghz¤ij MÇa¢ r¡fut®¤âfŸv‹D« bgaUl‹ murh©l k‹d®fŸ jÄH®fŸ;mt®fŸ gh©oa k‹dÇ‹ bjhl®òilat®fŸ;ahœ¥ghz¤âš ï›tur®fŸ jÄœ¢ r§f§fŸ it¤J¤jÄœ ts®¤jh®fŸ. ruÞtâ kfhya« v‹D« ò¤jfrhiyiaí« it¤âUªjh®fŸ. ã‰fhy¤âš á§fs k‹d‹ï«k‹d®fSl‹ ngh® brŒj nghJ, ahœ¥ghz¤âšïUªj ïªj¥ ò¤jf rhiyia mÊ¤J É£lh‹ mt‹jÄHdšyhj á§fst‹. Mifahš jÄœ üšfismÊ¥gJ g‰¿ mt‹ ftiy¥glÉšiy.”

“jÄœeh£ony ».ã. 17, 18-M« ü‰wh©LfËš muáašÃiy Äf ÄfnkhrkhŒ É£lJ. kj x‰Wik ïšyhjnt‰W kj¡fhu®fS«, nt‰W bkhÊ¡fhu®fS« ekJ

47Rto¡fiy

eh£ony tªJ muáa‰ FH¥g§fisí« ngh®fisí«c©lh¡» eh£o‹ mikâia¡ bfL¤J¥ ghJfh¥igmÊ¤jd®. ãbuŠR¡ »H¡»ªâa¡ f«bgÅahU«, M§»y¡»H¡»ªâa¡ f«bgÅahU«, Kfkâa®fS«, kuh£oaU«mªj ü‰wh©LfËš jÄœeh£oš Ãfœ¤âam£^Êa§fŸ brhšÈ Koah! bgÇa efu§fŸ Kjš á¿ag£o bjh£ofŸ tiuÆš mt®fË‹ m£^Êa« k¡fis¤jh¡»aJ FH¥g§fS«, bfhiyí« bfhŸisí«,ngh®fS«, fyf§fS«, gilbaL¥ò¡fS« bj‹ ïªâahKGtJ« Ãfœªjd.

“mªj¡ fhy¤âš jh‹ bgU«gh‹ikahd giHaüšfŸ mÊªJ kiwªjd. cÆU¡F« bghUS¡F«ghJfh¥ãšyhkš mšyho¡ bfh©oUªj k¡fŸüšfis¥ ngh‰¿ it¥gâš v›thW ftiy bfhŸsKoí«? rka¥ gifikfS¡F« bršY¡F« ájY¡F« cÆ®j¥ã vŠáÆUªj mUikahd áy üšfŸ 17,18M«ü‰wh©LfËš Ãfœªj muáa‰ FH¥g¤âny bgÇJ«kiwªJ É£ld.”

T£l‹g®¡F v‹D« brUkhÅa® ».ã. 1440ïš m¢R¥bgh¿ia¡ f©Lão¤jd®. m¢R¡ fiy nkiy ehLfËštsKw ts®ªjJ. MÆD« 41».ã. 1556 M« M©Lbr¥l«g®¤ â§fŸ Mwh« ehËnyna ngh®¤J¡Ñáa¡f¥gš x‹¿š nfhth efU¡F, m¢R¥ bgh¿fSl‹m¢ro¥ghs®fS« tªJ nr®ªjd®. m«gy¡fhL,ò‹id¡fhaš KjÈa ïl§fËš m¢rf« mik¤jd®.ï¡flikia nk‰bfh©lt®fŸ VRkj rigÆdnu Mt®.mt®fŸ j« rka« bjhl®ghf Kj‰f© btËÆ£l üš`»¿Þjt ntj¥ ò¤jf«’ (Doctrina Christam) MF«. ïªâabkhÊfËš Kj‹ Kjyhf btËtªjJ jÄœ¥ò¤jfnkmJ 1578-M« M©oš m¢ál¥g£lJ. ï›thW m¢rfthŒ¥ò V‰g£L«, V£L¥goòfŸ m¢R üšfŸ Mtj‰FthŒ¥ò V‰glÉšiy. VbdÅš m¢R¢r£l« x‹Wjilahf ïUªjJ.

MŸgt® j§fS¡F thŒ¥ghfî«, j§fŸ rka¥gu¥òjY¡fhfînk m¢R¥ bgh¿ia¡ bfh©L tªJ m¢RvG¤Jfis¥ gil¤J m¢ro¤jd®. m›t¢rf¤ij


ïªâa® mik¥gj‰F«, üšfis btËÆLj‰F«jL¡f¥g£oUªjd®. m›thW jL¤j‰F mik¡f¥g£lr£lnk, m¢R¤ jil¢ r£lkhF«. m¢r£l« ».ã. 1835-M«M©Ltiu ïUªjJ. Mdhš mj‰F¢ áy M©LfS¡FK‹dnu r£l¤â‹ t‹ik r‰nw FiwªJ É£lJ.Mjyhš ».ã. 1812-M« M©oš âU¡FwŸ _yK«,ehyoah® _yK« xU§»izªj üyhf btË¥g£ld.mj‹ Kj‰g¡f¤âš bjh©il k©ly« br‹id¥g£od¤âš, jŠir efu« kiya¥ãŸis Fkhu‹Phd¥ãufhrdhš m¢á‰ gâ¡f¥g£lJ. khr¤âd¢rÇijÆ‹ m¢R¡Tl« ï M©L 1812” v‹WŸsJ. mnjM©oš “Tirukkural on Virtue” v‹D« bgaUl‹ `F.W. Elli’sCommentary’ ïizªj Kj‰gâ¥ò« btË¥g£LŸsJ.Vw¤jhH 250 M©Lfshf ïUªj m¢R¤jil¢ r£l«mÇâš ïUªj V£L¢ Rtofisí« fh¡f Koah t©z«brŒJ É£lJ.

flšnfhŸ Kjyhf m¢R¤jil¢ r£l« <whf¡f©lit všyh« cliyí« cz®ití« cŸs¤ijí«xU§nf btJ¥g¤j¡f ghitd¡ fh£áfŸ ngh‹wit!ï¡fh£áfË‹ ïilnaí« VLfis¡ fh¤j ïÅagRŠnrhiy¡ fh£áfS« áy cs mt‰iw nknyfh©ngh«.

F¿¥òfŸ

1. áy¥. 8.

2. m¿P® âU. bg. eh. m¥òrhÄ mt®fŸ, fiy¡fâ® bgh§fšky® 1962 “MÊ¥nguiy”

3. ïuhkh. ghy. M‰W¥. 17.

4. òw«. 332

5. g£. 81.

6. òw«. 129

7. òw«. 22.

8. Kš. 29.

49Rto¡fiy

9. òw«. 120.

10. ehyo. 231.

11. bgU§ 2-12 : 10

12. áªjh. 1201.

13. òw«. 22.

14 òw«. 163.

15. ehyo. 231.

16. nt«g¤ö® ã¢Rita® åL« VL« vÇªjd. vGªjbjhUbt©gh. “å£ilíªjh‹ nkŒªjh‹ És§fK‹ndh®njoit¤j V£ilíª jh‹ nkŒªjh‹ ïJbt‹nd -nf£oiynah, bj©oiuNœ ïªj¢ brfey¤jt‹ ÃfK«m©odiu¡ bfhšÈahj yh‹”

17 bjhš. òw¤. 8.

18. òw«. 7 “gift® Ciu¤ Ô_£o. m¤Ôiana És¡bfhËahf¡bfh©L Cut® mGJ mu‰W« fy¡f¤â‰F ïilnabfhŸisao¤jš”

19. fiy¡fâ® ky® 12. ïjœ. 9, g¡. 24.

20. mf« 81 : òw« 51; e‰. 325.

21. gh£L 197.

22. mf«. 377.

23. `mf«. 167.

24. âUKiw f©l òuhz«.

25. t‹Ûf« - ò‰W; ït© fiwahid¡ F¿¤jJ, t‹ Û mf« -tÈa nkÈl¤ijíila v‹D« bghUsJ mj‹ t;dikfl¥ghiwiaí« kG§f¢ brŒtJ v‹g®, `t‹Ûaf«’ t‹Ûf«MtJ mj‹ fu¥ò Ú® g£l k©Q¡F m›tsî t‹ik!

26. ghŒªJ brštjhš `gh«¢ir’ v‹W bga® bg‰W gh¢irahÆ‰W.

27. fÈ¤bjhif, gâ¥òiu - á.it. jhnkhju« ãŸis 1887, g¡. 12.


28. f«g. ghy. ifail¥.

29. âU¡. 1077.

30. ïy¡fz¡ bfh¤J, ghÆu« 7.

31. “nr¡»Hh®, `vdš’, v‹W MáÇa® átPhd nah»fŸ mUË¢brŒjÈ‹, áªjhkÂ¥ gÆ‰áí«, áªjhkÂ v‹wJcgy¡fzkhjÈ‹ mJnghY« áy¥gâfhu«, kÂnkfiyNshkÂ¥ gÆ‰áí« irt itzt e‹khzh¡f®fS¡FMfhbtÅ‹ bjh¡Fk‹; MÆD« áªjhkÂ KjÈafhÉa§fË‰ bghJthd cy»aš Úâ ituh¡»a§Tw¥gLjyhD«, bjhšfh¥ãa ïa‰wÄœ¥ ãunahf« ÄftUjyhD« m¥ga‹ neh¡»¢ irt itzt e‹khzh¡f®mití§f‰f¥ ghybu‹W vL¤njhâdh«.

“ïÅ¢ irt itzt e‹khzh¡f® m¡fhÈa§fis¡ f‰fnt©o‹ j¤jŠ rka á¤jhªj¥ gh®itah‰ f‰f M¤j‹üšfË‰ nghy mt‰¿‹f© mGªj‰f bt‹gh® `áªjhkÂ¥gÆ‰á ÔJ’” v‹wh® gÆ‰á - gyfhš cs§bfhŸ mGªâMuhŒjš kd« x‹¿š mGªâd mj‹ t©zkhŒkhWbk‹gJ mDgtkhfÈ‹” vdtU« âuhÉl¥ ãufháifciuí« neh¡Ff. òâ¥ò -1879 g¡. 356-7.

nrhnkr® KJbkhÊ bt©gh. 20.

32. âU¤bjh©l¤ âUtªjhâ 49.

33. ÓtfáªjhkÂ e¢. tuyhW ; v‹. rÇ¤âu«. 240

34. g¤bjh‹gjh« ü‰wh©oš jÄœ.

35. v‹ rÇ¤âu« g¡. 120, 265.

36. v‹ rÇ¤âu« g¡. 241.

37. v‹ rÇ¤âu«. g¡. 736.

38. jÄœ ïy¡»a tuyhW (».ã 250, 600) g¡. 15, 16.)

39. gh©oah® tuyhW g¡. 37.

40. kiwªJnghd jÄœ üšfŸ. 370- 372.

41. m¢R¡fiy. g¡. 142.

51Rto¡fiy

5. ea¤jF ey§fŸ

“ghY« bjËnjD« ghF« gU¥òÄit ehY« fyªJd¡F eh‹jUnt‹ - nfhyŠbrŒ J§f¡ fÇKf¤J¤ ökÂna! Úbad¡F¢ r§f¤ jÄœ_‹W« jh”

v‹gJ xsitah® ãŸisahiu¥ ghoa ghlš, ïâš`jÄœ _‹W« jh’ v‹W Twhkš `r§f¤ jÄœ _‹W« jh’v‹W bkhÊªjJ Ãidî Tu¤j¡fJ. ï›thnw No¡bfhL¤j Rl®¡ bfhoah« M©lhŸ jh« ghoa ghit¥gh£o‹ ïWâÆš, `r§f¤ jÄœ khiy K¥gJ«’ v‹wh®.ït‰whš `r§f¤ jÄnH jÄœ’ v‹w fU¤J MŒªJz®ªjbgUk¡fŸ cŸs¤âš MH¥ gâªâUªjik òy¥gL«.

òyt® v‹D« bghJik R£oa bga® jhD«, r§f¥òytiuna áw¥ghf¡ F¿¤jJ. ̀òyt® brªeh’ v‹gj‰F¢`r§f¥ òytuJ brªehthny’ vd mo ah®¡F ešyh® ciuÉÇ¤jik (áy¥. 13 : 130) ïjid¥ òy¥gL¤J« m‹¿í«,

“c§fËny ahbdhUt‹ x›îtndh x›ntndh â§fŸ Fyd¿a¢ br¥ò§fŸ - r§f¤Ô® ghL»‹w K¤jÄœ¡bf‹ igªjÄG« x¡Fnkh VblGjh® VœvGå® ï‹W”

v‹D« bghŒahbkhÊ¥ òyt® th¡F« ï¡fU¤ijtÈíW¤J«,

r§f¤ jÄnH `jÄœ’ v‹W«, r§f¥ òytnu `òyt®’v‹W« m¿P®fŸ nj®ªjik¡F¤ j¡f fhuz« c©L.“bgUik¡F« Vid¢ áWik¡F« j¤j« fUknk f£lis¡fš” v‹gJ nghy mt®fŸ gil¤j üšfns f£lis¡


fšyhf ïUªJ mt®fS¡F¥ bgUik ô£Ljyhš m¥ngWbg‰wd®.

jFâ thŒªj òyt® bgUk¡fŸ r§f¤âš ïUªjd®.M§F tU« üšfis ÉU¥ò btW¥ò ï‹¿ MuhŒªjd®.`j¡fit ï‹d’ `jfhjit ï‹d’ v‹W gF¤J¤ jÄœcyf¤âš j¡ft‰iw k£Lnk cyhtÉ£ld®. k‰iwüiy¤ jL¤J ÃW¤âd®. Ôatiu¥ gh®¡»Y«, Ôa ünybgU§nfL òÇí« v‹gij¤ bjËªJ bkhÊ ts®¤jbr¥g« ïJ. Mjyhš eh£L ey§fUâ V£il¢br›Éjkh¡» btËÆ£l m¥ gh£Lil¥ bgUk¡fŸ,m¿P®fshš ̀r§f¢ rh‹nwh®’ vd¢ áw¥ã¡f¥ bg‰wd®.

r§f« v‹D« mik¥ig¤ njh‰WÉ¤j bgUikg©il¥ gh©oa®¡F c©L. mjid mt®fŸ f©lJ,ea¤jF ey§fSŸ jiyahaJ MF«. k‰iw¢ nru nrhHeh£L¥ òyt®fS« kJiu¥ gh©oa® r§f¥ òyt®fshf¤âfœªjik btË¥gil. Mjyhš mªeh£L ntªj®fS«jÄœ ts®¥gâš gh©oaUl‹ x‹Wg£L Ã‹wd® v‹gJnghjU«, m‹¿í« mtut® mit¡ fs§fisí« mUªjÄœ¡ fHfkhf¡ bfh©oUªjd® v‹gJ« gHªjÄœüšfis MuhŒnth® vËâš czu¤j¡fnjah«.

r§f¥ ghlšfŸ jÅ¤jÅ ky® ngh‹wd. mt‰iwxU§F âu£o Kiwbgw MuhŒªJ milî brŒjik mUŠbrayhF«. mj‰F cWJizahf ntªj® ïUªjikbtË¥gl¡ »l¡»wJ.

ï¤bjhif (FWªbjhif) Ko¤jh‹ óÇ¡nfh, ï¤bjhif ghoa fÉfŸ ïU ü‰iwt®. ï¤bjhif ehyo¢á‰bwšiyahfî« v£lo¥ ngbušiyahfî« bjhF¡f¥bg‰wJ” v‹W«,

“ï¤bjhif (e‰¿iz) x‹gjo¢ áWikahf¥g‹Åu©lofhW« cau¥ bg‰wJ ï¤bjhif bjhF¥ã¤jh‹ g‹dhL jªj gh©oa‹ khw‹ tGâ” v‹W«,

“ï¤bjhif¥ gh£o‰F (mfeh}W) moasî áWikgâ‹_‹W; bgUik K¥g¤bjh‹W, bjhF¥ã¤jh‹

53Rto¡fiy

gh©oa‹ c¡»u¥ bgUtGâ. bjhF¤jh‹ kJiuc¥óÇFo»Hh® kfdhth‹ cU¤âu r‹k‹ v‹gh‹”v‹W«,

“ï¤bjhif (I§FWüW) bjhF¤jh® òy¤Jiw K‰¿aTlÿ® »Hh®, ï¤bjhif bjhF¥ã¤jh® ahid¡f£nrŒkhªjuŠnruš ïU«bghiwah®” v‹W«,

Kšiy, F¿Šá, kUj«, beŒjbyd¢ brhšÈa Kiwah‰brhšyî« gLnk (bjhš. bghUŸ -3) v‹òÊ¢ brhšyhjKiwah‰ brhšyyî« gLbk‹wÈ‹ ï¤bjhif(fÈ¤bjhif) ia¥ ghiy, F¿Šá, kUj«, Kšiy,beŒjbyd ï«Kiwna nfh¤jh® ešyªJtdh®” v‹W«tUtdt‰whš ntªj®fŸ. bjhF¥ã¤njhuhf¡ F¿¡f¥bgWjš neh¡f¤j¡fJ. bjhF¤j òyt® bgUk¡fŸbgaU« btË¥gL»‹wJ. ït‰whš ghlšfŸ ájW©Lnghfh t©z« bjhifah¡»a Ó®ik, VLfis¡fh¥gh‰¿aJ v‹f.

g©il _ntªj®fS« òyt®fis¤ j¡f t©z«ngh‰¿¥ òuªjd®. 1 òyt®fŸ ghL« òfiHna òfœ vd¡fUâd®. 2òyt®fisna e©g®fshfî«, mik¢r®fshfî« bfh©L ïy¡»a nfhntªj®fS« c©L. 3mur®j« FL«g¥ ãz¡F MÆD«, eh£L¥ ãz¡F MÆD«òyt®fŸ K‹Å‹W rªJ brŒí« fl¥ghL nk‰ bfhŸS«msî¡F cÇik bg‰W ïUªjd®. 4j« tÊKiwia¥òyikahš ts®¡F« bghW¥ò«, mt®fis nk«gl¢brŒí« bghW¥ò« òyt®fns nk‰bfhŸs¢ brŒÉ¤jòfœ thŒªj ntªj®fS« ïUªjd®. 5vªeh£L¥òytuhÆD« mtiu¡ fhœ¥ò ï‹¿ mutiz¡F« áw¥òntªj® ghš ïUªjJ. ïitbašyh« bkhÊ ts®¢áÆš_ntªj®fS« bfh©oUªj g‰iw És¡F«e‰brŒiffsh«.

jÄœ _ntªj®fS«, ntËU« ãwU« jÄœ¥ òyt®fis¥ ngh‰¿¥ òuªjJ nghynt, jÄœ üšfis e‹FMuhŒtijí« fldhf¡ bfh©oUªjd®. fÉau§nf¿afhty®fS« gyuhf ïUªjd®. eht‹ikí« ght‹ikí«xU§nf bfh©l ntªj®fŸ jh« gifnk‰ bršY§fhš


T¿a tŠád bkhÊfS« ãwîkh»a cz®¢áÄ¡fbrŒâfŸ ghtoÉš g©il üšfËš âfœ»‹wd.ï›thW bkhÊia¡ fh¤J« ts®¤J« áwªj mt®fŸ,gift® eh£oY« üšfisnah fiy¢ bršt§fisnahmÊ¤jhušy®, khwhf kâ¤J¥ ngh‰wî« brŒjd®v‹gj‰F¢ rh‹W©L.

foaÿ® cU¤âu§ f©zdhuhš ghl¥bg‰w g£od¥ghiy òfh®efu¤âš gâdhWfhš k©lg« x‹¿š it¤J mu§nf‰w¥ bg‰wJ.nrhH‹ fÇfhš bgUts¤ jhid¥ gh£Lil¤ jiytdhf¡bfh©l üš mJ vÅD« ã‹dhËš nrhHeh£o‹nkš gilbaL¤J¢ br‹W bt‰¿ bfh©l ntªj‹ khwt®k‹ Rªjugh©oa‹ g£od¥ghiy mu§nf‰wkh»a gâdhWfhš k©lg¤ijïoahkš fh¥gh‰¿dh‹. ïjid¤ âUbtŸsiw¡ fšbt£L¥ghlš x‹W És¡fkhf¡ F¿¡»‹wJ.6“bt¿ah® jst¤ bjhil¢brŒJ khw‹ btF©l bjh‹W« m¿ahj br«ãa‹ fhÉÇ eh£oš muÄ a¤J¥ g¿ah® öÂšiy f©z‹ brŒ g£od¥ ghiy¡ f‹W be¿ahš ÉLªö© gâdhW nka§F Ã‹wdnt”

v‹gJ mJ.

V£ony ïUªj üšfŸ mÊªJ nghtij¡ f©nzuhf¡ f©likahš c©lh¡»a g£l¿Édhš üšfis¡fšbt£lhfî«, br¥ò¥ g£lakhfî« bgh¿¤J it¡F«tH¡f« c©lhÆ‰W. ï¢brašfis ntªj®fŸnjh‰WÉ¤jd®. ã‹d®¥, bghJk¡fS« bgU« g§Fbfh©ld®. tuyh‰W¡ fUñykhf¢ br¥ngLfS«, fšbt£LfS« ïU¥gJl‹, ïy¡»a¡ fUñykhfî« mitïU¥gij m¿P®fŸ e‹F m¿t®.

ïiwadh® fsÉaš mWgJ ü‰gh¡fS« _‹Wbr¥ãjHf¤J vGâÆUªj brŒâia mªüš, tuyhWciu¡»‹wJ.

nrhH‹ Kj‰Fnyh¤J§f‹ gil¤ jiyt®fSŸ xUt‹kzÉ‰T¤j‹ fhÈ§fuha‹ v‹gh‹, mt‹ njthu¤

55Rto¡fiy

âU¥gâf§fis¢ br¥ngLfËš vGj¢ brŒJ âšiy¤âU¡nfhÆÈš it¤jd‹ ïjid,

“K¤âw¤jh® <r‹ Kj‰¿w¤ij¥ ghoat® x¤jik¤j br¥ng£o‹ cŸbsGâ - ï¤jy¤J všiy¢ áÇthŒ ïirbaGâ dh‹T¤j‹ âšiy¢á‰ w«gy¤nj br‹W”

v‹D« fšbt£L bt©ghthš m¿ayh«.

`áuhkiy mªjhâ’ v‹gbjhU üš mJ fšbt£lhš»il¤j üyhF«. fÉuhrtnuhja‹ v‹D« òyt®, fšÈšbt£Lj‰bf‹nw âU¡nfhnzRtu® nkš xU üšïa‰¿dh®, mâš 56 brŒíŸfŸ cs. ïjid,

“brhšY‰w Ó®¡Fs¡ nfh£Lk‹ brh‰go brhšÈlnt fšbt£L¥ gh£bld¥ ghod‹ ghâ fij¥ bghUsh mšY‰w f©l®j« bgh‰ghj« beŠáš mG¤âÆdhš btšY‰w Ó®¡fÉ uhr tnuhja É‰gdnd”

v‹D« ghlš bjËth¡F«, njthu¥ gâf§fŸ áyî«,k‰iw¥ gâf§fŸ áyî«, ntWgy ghlšfS«fšbt£Lfshny »il¡f¥ bg‰WŸsd. ̀fšnkš vG¤J«br¥ng£L vG¤J« gid VL nghy mÊªJ glkh£lhv‹gij cz®ªJ brayh‰¿a Ó®ik ghuh£L¡F cÇajh«.

ïÅ VLfis¡ fh¥gj‰bfd xU â£l« ïil¡fhy¤âš ïUªjJ v‹gij¤ `âU¡if¡nfh£o’ v‹D«fšbt£L¤ bjhl® És¡F»‹wJ. âUKiwfŸ it¤JtÊgl¥ bg‰w nfhÆš k©lg« âU¡if¡ nfh£o v‹WtH§f¥ bg‰wJ. ïjid¢ Ó®fhÊÆYŸs âUPhd r«gªj®âU¡nfhÆš fšbt£L És¡F»‹wJ.

7âÇòtd¢ r¡fut®âfŸ $ Fnyh¤J§f nrhH njt®¡Fah©L MtJ ïuh#uh# tseh£L¤ âU¡ fGky eh£L¥ãuknjaa« âU¡fGky« f‰flf ehÆ‰W Kjš»uhkfhÇaŠ brŒ»w bgUk¡fnsh«, MSilaãŸisah®¤ âUkhËif¤ jÄœ Éuf® f©L ï¡nfhÆšâU¡if¡ nfh£oÆš vGªjUËÆU¡»w âUKiwfŸâU¡fh¥ò Ú¡» mÊîŸsd vGªjUË É¡fî«


âUKiwfŸ vGªjUË É¤J« âUKiw óá¤J ÄU¡if¡Fï›ñ® fhR bfhŸsh ïiwÆÈahf ï£l Ãy«” v‹WtU« m¡fš bt£L¥ gFâ âU¡if¡nfh£o v‹gij e‹FÉs¡F»‹wJ. VLfŸ gGJ‰wnghJ mt‰iw¥ òJ¡Fj‰FxU jÄœ Éuf® (m¿P®) ïUªjh® v‹gJ«, njthu¤âUKiwfŸ tÊgl¥ bg‰wd v‹gJ«, C®¢ rigahnuït‰¿‹ bryî¡F ïiwÆÈÃy« mË¤J¥ ngh‰¿d®v‹gJ« bjËth«.

âU¡fhuhÆš, âUåÊÄHiy, âUîrh¤jhd«fšbt£LfS« âU¡if¡nfh£o g‰¿ ciu¡»‹wd.âUîrh¤jhd¡ fšbt£L âU¡if¡ nfh£oÆš ïUªJnjthu« XJth®fis¤ `âU¡if¡ nfh£o XJth®’v‹W«, mj‰F mË¡f¥ bgW« Ãyªj¤ij¤ `âU¡if¡nfh£o¥òw«’ v‹W«, mjid M£á brŒgtiu `âU¡if¡nfh£o ïšy¤ Jiwah®’ v‹W« F¿¥ãL»‹wJ.

`âU¡if¡nfh£o’ v‹gj‹ brh‰bghUŸ És§f¡»l¥gnj cyif thHit¡F« if cHt® if Mjyhšmt®if `âU¡if’ v‹W tH§f¥ bgW«. mt® j«cGbjhÊ‰ áw¥ig ciu¡F« üš `âU¡if tH¡f«’v‹gJ, f«guhš ïa‰w¥bg‰w VbuGgJl‹ ïizªjï¤âU¡if tH¡fK« f«g® mUËanj. cGbjhÊš brŒjca®if `âU¡if’ vd¥ bg‰wJ nghynt vGJbjhÊšbrŒj vÊ‰ifí« ̀âU¡if’ vd¥ bg‰wJ. m¡ifbaG¤Jmikªj V£il MFbgauhš ã‹d®¢ R£oaJ MfÈ‹,VLfis¤ j‹df¤J¡ bfh©l nfhÆš k©l« âU¡if¡nfh£o vd¥ bg‰wJ. nfh£l« v‹gJ nfhÆiyí«,`nfh£o’ v‹gJ nfhÆš thÆiyí« F¿¡F« `MÆiHnfh£l¤J X§»U« nfh£o’ v‹D« áy¥gâfhu¤bjhlU« (30:1-2) m¥gFâÆš mU«gj ciuaháÇa®`nfh£o-nfhÆš’ v‹W vGJtJ« ït© fUj¤j¡fdth«. Mjyhš âU¡if¡ nfh£o v‹gJ nfhÆšthÆ‰f© ïUªjnjh® k©lg« v‹gJ És§F«. VLfismÊahkš ngh‰¿¡ fh¤j‰F« ehŸnjhW« XJj‰F«brŒj V‰ghnl âU¡if¡ nfh£o MjÈ‹ m¢brašea¡f¤j¡fjh«.

57Rto¡fiy

VLfis¥ ngh‰¿¡ fh¤jâš8 rka§fS¡F ÄFªjg§»UªjJ v‹gJ btË¥gil, njthu¥gâf§fis¡»il¤j msÉnyD« ngÂ¡fh¤j bgUik irt¥bgUk¡fS¡F c©L. ï›thnw m›t¢ rka üšfism›t¢ rka¤jt®fŸ ehŸnjhW« XJtijí«,Cut®fis¡ T£o it¤J¥ `ghuhaz«’ brŒtijí«,mj‹ ÃiwÉ‹ nghJ ÉHh¡ bfh©lhLtijí«fil¥ãoahf¡ bfh©oUªjd®.

jÄœ m¿P®fS¡F« áªjhkÂÆ‹ bga®jhD«m¿ahj fhy« x‹W ïUªjJ. Mdhš rkz rka¤âd®jh« jh« ïU¡F« ïl§fËš áªjhkÂia tu‹Kiwahf¥ gykhj§fŸ XJjiy (áutz« brŒjiy) nk‰bfh©oUªjd® XâKo¤J¢ áw¥bghL ÉHhî« vL¤Jk»œªjd®. ïjdhš üiya‹¿, mªüš TW« mÇabghUŸ És¡fK« tÊtÊna ngh‰¿ tu¥bg‰W ehK«m¿ªJ ï‹òW« thŒ¥ò¡ »£LtjhÆ‰W. ï¢brŒâiav‹ rÇ¤âu¤âš (g¡. 739) És§f¡ fhzyh«.ïuhkhaz¤ij¥ ghuhaz« brŒJ `g£lhãnrf«’el¤JtJ ehl¿ªj brŒâ.

ò¤j rka« jÄHf¤âš ÃiybgwhJ nghdikahš jh‹rkzrka üšfŸ Ãiybg‰w msî¡F m¢rka üšfŸÃiybgwhkš nghÆd vdyh«. »il¤jbjhUkÂnkfiyí«, ciuÆ‹¿¡ »il¡f¥bg‰w bgs¤j rkaüšfŸ ngh‰Wthu‰W¥ nghÆdikia¥ òy¥gL¤J«.

“bj‹D©njÅ‹ brŠbrh‰ fÈÆ‹g `«’ v‹W«,“f‹d‰gh»š nrh‰bwÅš fÅÆš fÅªj fÈ” v‹W«,bfh§Fnj® thœ¡ifauhf mik¤j fiyP®fshšghuh£l¥ bgW« ngW thŒ¤jJ fÈ¢Rit. m¢Rit<LghL, rka§flªj fÈ¡fhjiyí« tH§FtjhÆ‰W.mjdhš mÇa üšfŸ gy ek¡F¡ »il¤JŸsd.áªjhkÂ, áy¥gâfhu, kÂnkfiy V£L¢ RtofŸ»il¤JŸs ïl§fis¥ g‰¿ m¿gt® ïjid¤ bjËt®.mt‰iw m›tª ü‰ gâ¥òfis¥ g‰¿¡ TW« gFâfËšfhzyh«.

“VlhÆu« nfho vGjhJ j‹ kd¤J vGâ¥ go¤jÉuf‹” v‹W mªjf¡ fÉ åuuhft® j«ik¡ TWth®.


kh«gH« fÈ¢ á§f ehtyU« xU ghliy xnu Kiw nf£lmsÉš kd¤âš tu¥gL¤â¡ bfhŸS« M‰wšcilatuhf És§»dh®. nguháÇa® fªj rhÄahiuit¤J¡ bfh©L r§f üšfŸ mid¤ijí« R£o¡ flÈšngh£LÉ£lhY« mt‰iw vGâ¡ bfhŸs Koí« v‹WT¿at®fŸ c©L. khjt¢ átPhd KÅt® tÊÆš tªjXu«ikah® átPhd nghjîiuia khth£o¡ bfh©nlT¿ tUth® v‹gij¡ nfŸÉ¥ g£oU¡»nw‹. ï¤jifaM‰wš cilat®fŸ tÊna jh‹ ïiwadh® fsÉašciu ek¡F¡ »il¤âU¡»wJ v‹gij¡ F¿¥ghš m¿aKo»‹wJ. ïšiynaš,

“kJiu¡ fz¡fhadh® kfdh® e¡Ñudh® e« kfdh®Ñu§bfh‰wdh®¡F ciu¤jh®; mt® nj}® »Hh®¡Fciu¤jh®; mt® goa§ bfh‰wdh®¡F ciu¤jh®; mt®kzÿ® MáÇa® òË§fhŒ¥ bgUŠ nrªjdh®¡Fciu¤jh®. mt® bršÿ® MáÇa® M©il¥ bgU§Fkudh®¡F ciu¤jh®; mt® âU¡F‹w¤J MáÇa®¡Fciu¤jh®; mt® khjstdh® ïsehfdh®¡F ciu¤jh®;mt® Ká¿ MáÇa® Úyf©ldh®¡F ciu¤jh®; ï§‡d«tU»‹wJ ciu” v‹D« gFâ bghUªjhjhŒ Koí«.

òweh}‰W¡F¡ »il¤JŸsJ xnu X® giHaîiu,mj‹ f©, `fHš gÇªjd’ v‹nwhâ `åu¡fHš Ú§»ait’v‹W ciu¥ghU« cs® v‹W«, ̀v¿ gj¤jh‹’ v‹gj‰F`x¤J« fhiyíilah‹’ v‹W ciu¥ghU« cs® v‹W«9TWth®. ï›thnw nkY« gy ïl§fËš F¿¥gh®. mt®F¿¥ãL« ciu Rto tÊahf¡ »il¤âyJ. xUfhštÊtÊna thŒbkhÊahf tH§»a ciuahfî« ïU¤jšTL«.

áy¥gâfhu moah®¡F ešyh® ciu¡F« KªJiumU«gjîiu, mšîiu¡F« KªJiu c©L v‹gij mt®`v‹ghU« cs®’ v‹W R£Ljyhš m¿ayh«. mšîiuí«ï›thnw tH§Fiuahf ïUªjY« TL«. Mjyhš üY«ciuíkhf tu¥gL¤â¡ bfh©L thœªnjh® braY«Rtofis¥ ngh‰¿¡ fh¤j ea¤jF braš v‹WbfhŸSjš jfth«.

59Rto¡fiy

ïil¡fhy ã‰fhy nrhH gh©oa ntªj®fS¡F¥ã‹nd á‰¿y¡»a tiffËnyD« jÄœ ts®¤j bgUikFWÃy k‹d®fS¡F« irt kl§fS¡F« c©L. nrJgântªj®fŸ brŒj brªjÄœ¥ gÂ 10 jÅ üyhfntbtË¥gL« msî¡F m¤Jiz¥ bgUikahdJ k‰W«átf§if, nr‰ù®, v£ilaòu«, C‰Wkiy Kjyhaïl§fis M£á brŒj FWÃy k‹d®fS« ãwU« gy¥gyjÄœ ïy¡»a§fŸ njh‹Wj‰F ikakhf ïUªjd®. bgU«nguháÇa® Ûdh£á Rªju« ãŸis Kjyha òyt®fŸnfhÆ‰ òuhz§fS«, gšntW áW üšfS« gil¤j‰FÃy§fSkhf¢ irt kl§fŸ ïUªjd.

ïil¡ fhy¤âš rkz rka¢ rh‹nwh®fŸ brŒjïy¡fz ü‰gÂ jiynk‰bfh©L ngh‰w¤j¡fjh«.mt®fis¥ nghy ïy¡fz¥ gÂ v¢rka¤jhU« brŒây® v‹W« JÂªJ Twyh«. rka¤âš bfh©oUªjmG¤j« v›tsnth, m›tsî mG¤j« bkhÊ¤bjh©oY« bfh©oUªjd® v‹gJ btË¥gil.

ã‰fhy¤âš »¿¤jt rka« gu¥òe®fshf tªj bgUk¡fS«, ïRyhÄa rka¥ òyt®fS« gy üšfis¥gil¤jik ehl¿ªj brŒâ. »¿¤jt rka¥ bgÇah®fshšmfuhâ, fiy¡ fsŠáa« Kjyha òJtif ey§fis¤jÄœbkhÊ bg‰wikí«, jÄœbkhÊ `ca®jÅ¢br«bkhÊ’ vd m¿P®fshš x¥g« bg‰wikí« c©L.

“jÄÊ‹ bjh‹ikia cy»‰F m¿É¤jt® fhšLbtšbgUkfdh®. jÅ¤ jÄœ¡F É¤â£ly® gÇâkh‰ fiyP®.broahf¤ jiH¡f¢ brŒjt® Ãiw jÄœ kiyah«kiwkiyaofsh®; ehnd kukhf ts®¤J tU»nw‹”v‹W bkhÊPhÆW âUÄF njtnea¥ ghthz® TWkhWjÅ¤jÄœ cz®it c©lh¡», ts®¤JtU« bgUk¡fŸÃidî« ï›Él¤nj bfhŸs¤j¡fJ.

20-4-1918, 21-4-1918 M»a ïUehŸfËY« br‹idkhfhz¢ r§f¢ rh®ãš jŠir - âU¢á khehL jŠirÆšToaJ. 11m«kheh£oš “bghJ¡ T£l§fËš jÄH®fŸjhŒ bkhÊÆnyna ngRjš nt©L«” v‹W«,“mašbkhÊÆš ngRjš TlhJ” v‹W«, ̀vtnuD« maš


bkhÊÆš ngr¥ òFªjhš mtiu¤ âU¤J« bghW¥ig¥bghJk¡fŸ V‰wš nt©L«’ v‹W« jÄœ¤ bj‹wš âU.É. fÈahz Rªjudh® tÈíW¤â¤ Ô®khd« x‹Wbfhz®ªjh®.

“jÄÊš ngryhfhJ” v‹W M§»y¤âš eht‹ikfh£o tªj bgUª jiyt®fbsšyhU« jÄÊš ngr¥òFªjd®. bghJk¡fŸ »s®¢áÆ‹ K‹d® vªj¤ jiyt®v‹d brŒjšTL«? v‹ thœÉš Ãfœªj Kjš òu£á ï~JMF«.” v‹W F¿¥ãL»wh®. âU.É.f. ï›thW nkilÆšjÄœ KH¡f« brÊ¥gj‰F tÊf©l bgUªjif âU.É.f.î« ï¥gFâÆš Ãidî T®j‰F cÇat®.

ï§F¡ T¿adî« ãwî« jÄÊ‹ ešthœî¡F thŒªjea¤jF ey§fŸ MF«. ïÅ, üš btËpLfŸ bjhl®ghf¡fhz nt©oajh«. mj‰F K‹ndhoahf¤ jÄœ vG¤Jtot§fŸ, mj‹ kh‰w§fŸ KjÈad g‰¿ m¿nth«.

F¿¥òfŸ1. òw«. 27, 72

2. òw«. 212, 215 -217 ; gâ‰. gâ. 8.

3. òw«. 143- 147, 98

4. gâ‰. gâ. 8

5. òw«. 47.

6. brªjÄœ bjhFâ 41, g¡. 315, ï¢brŒâíl‹ `Ôg¡’ efiu ïo¤JÃyk£lkh¡f MizÆ£l mby¡rh©l® `ã©lh®’ v‹D«fÉP‹ å£il k£Lnk ïo¡fhkš É£l brŒâ x¥òneh¡f¤j¡fJ - »ßÞ thœªj tuyhW.

7. “âUKiw vGJnth® thá¥ngh®” âU¤bjh©luhf¡ fUj¥bg‰wd®. bgÇa òuhz«. fzehj® 3.

8. òweh}W. 4.

9. nrJehL« jÄG«.

10. âU. É.f. thœ¡if¡ F¿¥òfŸ. g¡. 261-2.

11. âU.É.f. thœ¡if¡ F¿¥òfŸ, g¡. 261-2.

61Rto¡fiy

6. jÄœ tÇtoî«, kh‰w§fS«

MáÇa® bjhšfh¥ãadh® fhy¤â‰F K‰g£nl jÄœbkhÊ tÇtot« bg‰¿UªjJ. mt® jÄœ ml§fšKiwmšyJ beL§fz¡if¡ T¿a ã‹dnu vG¤ây¡fz«Kjyhat‰iw ÉtÇ¡»wh®. vG¤JfŸ všyht‰W¡F«tÇtot§fis¡ T¿dh® mšy®, vÅD« áy vG¤JfË‹tÇtot§fisí« T¿íŸsh®.

vG¤Jfis ïUtifahf Kj‰f© gF¤J¡ bfhŸ»wh®. `mfu Kjyhf dfu <whf’ cŸsitah»a K¥gJvG¤Jfisí« xUtifahfî«, mt‰iw¢ rh®ªJtUtdth»a F‰¿aÈfu« F‰¿aYfu«, MŒj«v‹gt‰iw k‰bwhU tifahfî« T¿, vG¤JfŸ K¥g¤J_‹W v‹gij¡ fz¡»£L ciu¡»wh®.

ã‹dit _‹W« rh®bgG¤J v‹wikahš, K‹ditK¥gJ« KjbyG¤J v‹gJ bjËthF«.m«K¥gjDŸS« mfu Kjy xsfhu <whaitg‹Åu©L« cÆ® vG¤J v‹W«, ffu Kjš dfu<whait gâbd£L« bkŒbaG¤J v‹W« gF¤J¡fh£L»wh®. nkY« F¿š, beoš, kh¤âiu, tšÈd«,bkšÈd«, ïilÆd«, cÆ®bkŒ, FW¡f«, msbgilM»at‰iw És¡»¢ brš»‹wh®. ït‰¿‹ ïilnavG¤â‹ tÇtot§fisí« ïa«ò»‹wh®.

`«’ v‹gJ X® vG¤J ïJ bkŒbaG¤J MfÈ‹ miukh¤âiu msnt bgW«. vÅD« `«’ v‹D« vG¤J,`bfh©«’ `br‹«’ `ngh‹«’ ngh‹w ïl§fËš tU«bghGJ miu kh¤âiu msÉD« Fiwªnj xÈ¡F«.miu kh¤âiu íila `«’ v‹D« vG¤â‰F«, mâš


ghâahf¡ FiwªJ xÈ¡F« `«’ v‹D« vG¤â‰F«tot¤âš ntWghL fh£Ljš ï‹¿aikahjJ. ïjdhš,bjhšfh¥ãadh® xU Éâ T¿dh®. mtU¡F K‹dnum›Éâ tH¡»š ïUªâU¡fyh«. òw¤nj bgW«òŸËíl‹, cŸnsí« xU òŸË it¤jhš m›btG¤J,kh¤âiu Fiwªj `«’ v‹D« vG¤â‰F milahskhF«v‹wh®.

`1 c£bgW òŸË cUthF«nk’

v‹gJ mt® TW« ü‰gh.

`f’ v‹gJ cÆ®bkŒbaG¤J. ̀¡’ v‹gJ bkŒbaG¤J.ïu©l‹ vG¤âY« ntWghL ïšiy. ntWghlhtJ,bkŒbaG¤â‰F milahskhf vG¤â‹ nkny xU òŸËit¥gnj ï¥òŸË it¡f¤ jt¿dhš bkŒÆ‰F«, cÆ®bkŒÆ‰F« nt‰Wik ï‹¿ ka¡f« neÇL«. Mjyhšmjid t‰òW¤â íiu¡f nt©oa flik mtU¡FneÇ£lJ. Mjyhš,

2 ̀bkŒÆ‹ ïa‰if òŸËbahL Ãiyaš’

v‹wh®.

bjhšfh¥ãa® fhy¤âš `v’ v‹D« vG¤J beoyhfmjhtJ eh« vGJ« ̀V’ v‹gJ nghy ïUªjJ. mJnghšx v‹D« vG¤J« beoyhf mjhtJ eh« X v‹gJ nghyïUªjJ. ï›Éu©L vG¤J¡fS¡F« - beoš Mjyhš -ïu©L kh¤âiu msî c©L. Mdhš xU kh¤âiumsîila ït‰¿‹ F¿šfS¡F mjhtJ eh«ï¥bghGJ vGJ« , `v’, `X’ ngh‹w vG¤JfS¡F,ntWghL fh£l nt©oa fl¥ghL mtU¡F¤ njh‹¿aJ.xUntis mtU¡F KªJüš MáÇa®fS¡nf m¤jifaf£lha« njh‹¿ÆU¡fî« Toanj. Mjyhš,kh¤âiuia¡ Fiw¤J¡ fh£Lj‰F¡ ifah©l - òŸËit¤jš Kiwiana if¡bfh©lh®. x, X v‹D«vG¤J¡fË‹nkš òŸË it¤jh®. (V,X) Mjyhš

63Rto¡fiy

òŸËahš F¿š vG¤ij¡ fh£oaîl‹, òŸËÆšyhj v,x beoyhf¤ bjËthÆ‰W ïjid,

“bkŒÆ‹ ïa‰if òŸËbahL Ãiyaš”

v‹W T¿a ü‰ghit¤ bjhl®ªJ,

“vfu xfu¤ âa‰ifí« m‰nw”

v‹W tiuaW¤jh®.

cyF v‹gâYŸs `c’ F¿š xU kh¤âiu msÉdJ.Mdhš `cyF’ v‹gj‹ ïWâÆYŸs `F’ v‹D«vG¤âY« `c’ ïU¡fnt brŒ»wJ. v‹whY« mªj `c’v‹D« vG¤â‹ kh¤âiu FiwîilajhF«. Mjyhš,F‰¿aYfu« v‹g®. cfu¤;wF« F‰¿aYfu¤â‰F« tÇtoÉš ntWghL fh£l nt©oa Kiwik MáÇaU¡FneÇL»‹wJ. ï›thnw, `ïU«ãahJ’ v‹gâš cŸs `ï’v‹gJ«, `ã’ v‹gJ« ïfu vG¤nj MÆD«, xÈÆšntWghLilait. K‹dJ ïfu« ã‹dJ F‰¿aÈfu«cfu« nghynt. ïªj ïfu¤â‰F« tÇtoÉš nt‰Wikfh£Ljš nt©L«. K‹nd kh¤âiuia¡ Fiw¤J¡fh£Lj‰F¡ ifah©l tÊiana ït‰W¡F«ifah©lh®. F‰¿aYfu« F‰¿aÈfu« v‹gt‰iw¤bjËthf¡ fh£Lj‰F m›btG¤JfË‹ nkš òŸËit¡f¡ f£lis ï£lh®.

ï‹D« X® vG¤â‰F tÇtot« fh£LjšvŠáÆUªjJ. m~J MŒj vG¤jhF«. MŒj« v‹gJEQ¡f« v‹D« bghUŸ jU« brhš. Mjyhš jÄœvG¤JfSŸ Äf EQ»a xÈíila vG¤â‰F MŒj«v‹W F¿Æ£L M©lh®. mj‹ tÇtoití« kh¤âiu¡Fiwî¡F milahskhf¥ ngh‰¿a òŸËfis¡bfh©nl mik¤J¡ bfh©lh®.

rh®ªJ tU« kuãidíila ï« _‹W vG¤Jfisí«,

3 “mitjh«, F‰¿a Èfu« F‰¿a Yfu«


MŒj« v‹w K¥gh‰ òŸËí« vG¤njh u‹d”

v‹W És§f¡ T¿dh®.

ïÅ, MŒj« jd¡FÇa kh¤âiu msÉD« FiwªJtUjiy¤ bjhšfh¥ãadh® m¿ªnj ïUªjh®. ïjid,4

`MŒj« m~fh¡fhiyahd’ v‹gjhš `m~F« (FWF«)fhiyí« c©L’ v‹gij¡ F¿¥ghš m¿a it¤jh®.MÆD« m~F« MŒj¤â‰F¤ jÅ tÇ toî bfh©lh®mšy® bfh©oUªjh® vÅ‹ rh®bgG¤J _‹W vdmWâÆ£L¡ T¿Æuh® v‹f.

cÆU« bkŒí« Toa vG¤nj cÆ®bkŒ vG¤J v‹gJbgauhš T¿a¡»l¥ãD« 5`bkŒÆ‹ tÊaJ cÆ®njh‹WÃiyna’ v‹W T¿ bkŒbahÈ K‹dh jiyí«, cÆbuhÈã‹dhjiyí« bjËî brŒ»wh®. m›thWcÆ®bkŒahF«nghJ 6‘mfu¤njhL nrU§fhš bkŒÆ‹òŸË ïHªj tont (tothf mikí« vd És¡»dh®k‰iw cÆ®fnshL TL§fhš tot« âÇªJ ïa§F«v‹wh®. v›thW âÇªJ ïa§F« v‹gij ÉÇ¤Jiu¤jh®mšy®. Mdhš ciuaháÇa®fŸ ÉÇ¤Jiu¤jd®.

“cUî âÇªJ cÆ®¤jš nkY« ÑG« Éy§F bgWtdÉy§F bg‰W cÆ®¤jY«, nfhLbgWtd nfhL bg‰WcÆ®¤jY«, òŸËbgWtd òŸËbg‰W cÆ®¤jY«,òŸËí« nfhL« cl‹ bgWtd òŸËí« nfhL«cl‹bg‰W cÆ®¤jY« vd¡ bfhŸf” v‹W ïs«óuzmofŸ ciu ciu¤jh®. m¡fhy¤J És§f¡ »lªjd.MfÈ‹ Éy§F, nfhL, òŸË ït‰iw vL¤J¡fh£lhšÉs¡»dh® mšy®. Mdhš mtU¡F¥ ã‹nd ciu tiuªje¢ádh®¡»Åa®, “cUò âÇªJ cÆ®¤jyhtJ nkY« ÑG«Éy§Fbg‰W« nfhL bg‰W« òŸË bg‰W« òŸËí«nfhL« cl‹bg‰W« cÆ®¤jyh«.

», Ñ - KjÈad nkšÉy§F bg‰wd.

F, T - KjÈad ÑœÉy§F bg‰wd.

65Rto¡fiy

bf,nf - KjÈad nfhL bg‰wd.

fh, ‡h - KjÈad òŸËbg‰wd. mUnf bg‰w òŸËiaï¡fhy¤jh® fhyhf vGâdh®.

kfu« c£bgW òŸËia tis¤bjGâdh®.

bfh, nfh, b‡h, n‡h - KjÈad òŸËí« nfhL« cl‹bg‰wd”

v‹W7 És¡»dh®. ï›És¡f¤jhš `nkš Éy§F’v‹gJ nkš tisî v‹gJ«, `Ñœ Éy§F’ v‹gJ Ñœtisî v‹gJ«, `nfhL’ v‹gJ `x‰iw¡ bfh«ò«ïu£il¡ bfh«ò«’ v‹gJ«, e¢ádh®¡»Åa® fhy¤â‰FK‹nd fh, bfh, nfh v‹gd f, bf, nf v‹W vGj¥ bg‰wdv‹gJ« És§F»‹wd. Mdhš Ifhu xsfhu cÆ®bkŒfË‹ tot§ F¿¤J ï¥gFâ És¡fÉšiy.

ahœ¥ghz« m¿P® M. K¤J¤j«ã¥ òyt® ït‰iwKiw¥gL¤â És¡FtJl‹, Ifhu, xsfhu cÆ®bkŒtot§fË‹ milahs§fisí« F¿¥ã£LŸsh®.

K‹ ïu£il¥ òŸËbgWtd ..f (if) òŸËí« nfhL«ïu£il¥ òŸËí« bgWtd !f.. (bfs)

Mdhš ït® nfhL v‹gjid¡ bfh«ò (tisî) vd¡bfhŸshkš, e£L¡ Ñ‰iw¡ bfh©lJ bghUªjhjjhÆ‰W. òŸËí« nfhL« ïu£il¥ òŸËí« bgWtdbf.. (bfs) v‹¿U¤jš bghUªJ« k‰iw ïl§fËY«nfhL v‹gij e£L¡Ñ‰whfnt bfh©lh®.“fUizbfhoJ ahœnfhL” v‹gâš nfhLtisthjšm¿f.

jÄœ bkhÊÆ‹ Kªij tÇto§fis¡fhQ« ek¡FÉa¥ò« âif¥ò« V‰gl¡TL«. ï‹iw vG¤J¡F« KªijvG¤J¡F« ïil¥g£l nt‰Wik bgÇJ njh‹W«.Mdhš go¥gona kh‰w§fŸ ÃfœªJ tªjikahš,vtU¡F« ka¡f« c©lhfÉšiy. ïªÃiybjhšfh¥ãa¤â‹ ã‹}yhf vGªj e‹}yh® fhy«tiuí« Tl ïUªjJ. Mjyhš mt®,


8 “bjhšiy toÉd všyh vG¤J« M©blŒJ« vfhu xfhu bkŒòŸË”

v‹W ü‰gh ah¤jh®. ïjdhš, vfu«, xfu«, bkŒ M»a_tif vG¤JfS« òŸËbgW« v‹gij¡ T¿dh®. k‰iwvG¤J¡fË‹ toî giHikahdnj v‹wh®.ï›btG¤J¡fS¡F¥ òŸËÆ£L vGJth® mÇauhfntïjid tÈíW¤jš fl‹ vd¡ bfh©lh® v‹W v©znt©oíŸsJ. FW»a ïfu cfu§fŸ òŸËbgWjiy¥g‰¿ ït® TwhJÉL¤jJ« ït© Ãida¤j¡fjh«.

òŸËahš beoiy¡ F¿yh¡F« ï›Éªij¥ òyt®fis¢ RiyÉisah£L Éisahl¢ brŒjJ; xUbrhšyÂahf¡ bfhŸsî« ö©oaJ ïjid kh¤âiu¢RU¡f« v‹gh®. 9j©oay§fhu Kilah®, kh¤âiu¢Rjf« msî¢ Rjf« v‹gh® 10ah¥gU§fy ÉU¤âíilah®,

“neÇiHah® TªjÈndh® òŸËbgw Ú©kukh«”Ú®Ãiynah® òŸËbgw beU¥gh«”

v‹gJ j©oay§fhu« jU« xUnk‰nfhŸ. kfË® Tªjš`Xâ’ MF«. K‹dhËš Xâia `Xâ’ v‹nw vGâd®. `X’v‹gj‹ nkš xU òŸË it¤jhš (x) F¿š M»ÉL«.m¥bghGJ ̀Xâ’ v‹D« ku¤ij¡ F¿¡F«. Ú® Ãiy ̀VÇ’MF« VÇia `vÇ’ v‹W jhnd K‹ndh® vGâd®. `v’v‹gij xU òŸË it¤jd® (v) m¥bghGJ VÇ, ̀vÇ’ ahfkh¿ beU¥ò v‹D« bghUŸ jU« ïjidna,

“11kÆ®ÃWÉ k‰wj‰nfh® òŸË bfhL¥ã‹ brÆ®Ô® kukhF« br‹W”

v‹W« T¿d®.

všyh vG¤J« òŸËíiladthfnt tÇ‹ mjid¥`ãªJkâ’ v‹D« brhšyÂahf¡ bfh©ld®.

“beŒbfh©bl‹ be‰bfh©bl bd£bfh©bl‹ bfh£bfh©bl‹ brŒbfh©bl‹ br«bgh‹bfh© bl‹”

67Rto¡fiy

v‹bwhU bt©ghit¡ fh£o, “všyh vG¤J«òŸËíiladnt tªjikahš ïJ ãªJkâ” v‹wh®.12

ah¥gU§fy ÉU¤âíilah®. vfu, xfu«, bkŒ M»aitòŸË bgWjš mªehŸ tH¡f« MfÈ‹ “všyh vG¤J«òŸËíiladnt tªjd” v‹wh®.

bjhšfh¥ãadh® fhyªbjh£nl tÇtot mik¥òtÈíW¤j¥ bg‰W tªJ«, VL vGJnth®fS«, fšbt£L,br¥ò¥ g£la« Ô£Lnth®fS« òŸË vG¤ij¥òŸËÆšyh vG¤J¥nghynt vGâd®. nkY« x‰iw¡bfh«ò ïu£il¡ bfh«ò ntWghL« fUj¥ bgwÉšiy.fhY¡F« (<) ù’ fu¤â‰F« nt‰Wik És§f vGâdh®mšy®. Mjyhš j¡f gÆ‰áíilah®¡F m‹¿¥ ãw®¡Fmt‰iw¢ br›itahf¥ go¡f ïayÉšiy. go¡fïayhjt® go vGjî« bghW¥ng‰wd® v‹whš mt®j«vG¤J v›thW mikªâU¡F«? miuFiw¥ go¥ghs®gy® TÈ¡F VL vGâajhY«, fšÈš bt£oat® fšÉ¤âw¡ FiwthY« mt‰¿š V‰g£oU¡F« ãiHfŸ v©z¤bjhiyah VLfËš fhz¥bgW« ÄFªj ghlntWghLfS« fU¤â‹¿¥ go vL¤jikahšV‰g£litnaah«.

k‰W« VLfŸ òŸË it¤j‰F V‰witahfî«mikaÉšiy. mG¤â¥ òŸË it¤jhš TuhÂ¤JiskWg¡fK« tªJÉL«. VL«, Ñ¿í« xoªJ« ngh«.Mjyhš òŸË it¥gij¥ ngh‰¿dhušy®. k‰W«V£oY« fšbyG¤âY« jtW neUkhÆ‹ m›btG¤ijmÊ¡f Koahkš m›thnw É£L¢ br‹wd®. fU¤JŸsxU áynu, `ïJ ãiH; ïjid ÉL¤J¥ go¡f’ v‹gj‰Fmilahskhf¥ òŸË it¤jd®. ïjid, `vG¤JcUtÊahnj »lªjhY«, òŸË F¤âdhš m¤ij¡ fÊ¤Jnkny nghkh nghny’ vd tU« âUthŒbkhÊ 13

<£Liuahš m¿ayh«.

“M©lh®¡F« MËa tUth®¡F« ïilÃ‹wfhy«nghš ïUŸjªj kUŸkhiy” v‹wh‰nghy VLvG¤jhÂ¡ fhy« KoªJ jhS« vGJnfhY« fhš


bfhŸs tªj fhy¤â‰F ïil¥g£l fhy¤âš ngÇl®¥ghlhÆ‰W. Mjyhš m¡fhy ÃiyÆš jÄœ vG¤JfËšáy Ó®âU¤j§fŸ brŒa nt©oaJ c©lhÆ‰W.mjid¤ JÂªJ brŒjt® åukhKÅt® v‹g®. mt®vGâa `bfhLªjÄœ’ v‹D« üÈš 14`F¿Y¡F«beoY¡F« xnu khâÇahf vGj¥g£L tU»w bfh«òv‹W brhšy¥gL»w - b - ïªj vG¤ij¡ F‰bwG¤ij¡F¿¥ãlî«, ï¡bfh«ig nkny RÊ¤J - n - ï›ÉjkhfvGâdhš be£blG¤ij¡ F¿¥ãlî« kh‰¿aik¤ nj‹.cjhuzkhf bkŒ, nkŒ, bghŒ, nghŒ v‹gh®.

ïÅ åukhKÅt® jh« ïa‰¿a bjh‹}š És¡f¤âšv, x KjÈa F‰bwG¤J¥ òŸË¡F«, bkŒ baG¤J¥òŸË¡F« xU ntWgh£il c©lh¡F»wh®.

15“Ú£lš RÊ¤jš F¿š bkŒ¡F ïUòŸË”

v‹gJ mJ. mjdhš F¿Y¡F it¡F« òŸËiaÚ£oí« (-) bkŒ¡F it¡F« òŸËia¢ RÊ¤J« (0)mik¤J¡ bfh©lh® v‹gJ És§F«.

vfu Vfhu§fSŸ ntWghL fh£Lj‰F åukh KÅtnutÊtF¤jh® v‹g®. Vfhu¤âš cŸs Ñœ¡ nfh£ilc©lh¡»at® mtnu v‹g®. 16“Mdhš, m§‡d«nfhoG¥gJ m«KÅt®¡F K‰g£l rh[d tH¡fkhŒïU¤jyhš (T. A. S. Vol. I. P 202) m¡T‰W¥ bghUªjhjh«”vd kW¥gh® m¿P® K. ïuhfita§fh®.

`bf’ v‹gJ F¿yhfî«, `bf’ v‹gJ beoyhfî«bfhŸs¥ bg‰wd mšyt®. ït‰iwí« Ó®âU¤âdh®åukhKÅt®. mt® âU¤âago ̀bf’ v‹gJ F¿yhF«. ̀nf’v‹gJ beoyhF«. ï›thnw xfu cÆ® bkŒ¡F« XfhucÆ® bkŒ¡F« ntWghL brŒjh®. ï›tifahš mt®brŒj vG¤J¢ Ó®¤âU¤j« jÄH¿P®fshš V‰W¡bfhŸs¥ bg‰W¥ ngh‰w¥gLtjhÆ‰W.

ì’ v‹gJ Ifhu¤â‹ milahs«. ̀if’ v‹gâš jÅ¤JÃ‰»wJ. Mdhš ̀iz’ ̀iy’ ̀is’ ̀id’ M»a vG¤JfËš

69Rto¡fiy

ì’ jÅna Ã‰fÉšiy. ïªeh‹F vG¤JfS« RÊahfïU¥gjhš (z, y, s, d) ït‰¿‹ K‹ mik¤j ïu£il¢RÊfS« ntWghlw ïizªJ vGj¥ bg‰WÉ£ld.ã‹nd ïu£il¢ RÊ x‰iw¢ RÊahŒ nkny V¿ÃÄ®ªâU¡f nt©L«. Mdhš ïnj mik¥òila `x’ `t’v‹git ï« kh‰w¤ij¥ bgwhik v©z¤j¡fJ.ï¥bghGJ Ifhu cÆ® bkŒfS¡ bfšyh« ì’ v‹D«bghJ milahs« x‹whfnt ïU¤jš nt©L« v‹Wnjh‹¿íŸs vG¤J¢ Ó®âU¤j« V‰W¥ ngh‰w¤j¡fnjï«Kiw j£l¢R KjÈat‰W¡F Äf thŒ¥ghdjh«.

gH§fhy¤âš jÄœ vG¤J 17`f©bzG¤J’ vd¥bg‰wJ. mt‰iw vGâat® 18f©bzG¤jhs® vd¥bg‰wd®. ï¡f©bzG¤J, tot¤jhš bg‰w bga® MF«.ï›btG¤nj ã‹dhËš t£blG¤J vd¥ bg‰wJ.mJî« tothš bg‰w bganu. t£blG¤J¡fšbt£LfŸ jÄHf¤âš ÄFâahf¡ fhz¥ bgW»‹wd.ïit ï‹W eh« tH§F« jÄœ vG¤â‹ K‹ndho fsh«.fhyªnjhW« kh‰w K‰nw ï‹iw toit ïitvŒâÆU¡»‹wd.

`vG¤ij tot« khwhkš ngh‰w nt©L«’ v‹D«fU¤J g©L bjh£nl, ïUªJ tªâU¡»wJ. mj‰fhdÉâfisí« tF¤nj tªâU¡»‹wd®. vÅD«fhybtŸs« òâa kh‰w§fis c©lh¡»¡ bfh©nltªâU¡»wJ. vGJ bghUŸfS« ïªj kh‰w¤â‰Ftifahfnt ïUªâU¡»‹wd.

19 “bfh«òRÊ nfhzhkš bfh©lgªâ rhahkš m«ònghš fhšfŸ mirahkš - j«ã vGâdhš e‹ikí© L”

v‹W ïisa khzt®¡F Xâ tªjhY« vG¤J totkh‰w§fis¤ jL¤JÉl KoaÉšiy. ̀m¢R’ tot« bg‰wã‹dnu vG¤J xU be ¿¥g£oU¡»wJ v‹gJ jF«.

V£L¥ gofis¥ go¤J¥ bghUŸ fh©gJ mÇJ`áy¥gâfhukh? áw¥gâfhukh?’ v‹D« Ia« Tl


vG«ãaJ c©L. `âUÉisahlš gafu khiy’v‹gbjhU üš. `âUÉisahlš ga§fu khiy’ vdm¢N®â V¿ cyhî« tªjJ. kJiu¢ brh¡fehj® MoamWg¤J eh‹F âUÉisahlšfisí« TW« mªüÈ‹ghlšnjhW«, `ga¤ij mÊ¥gt‹’ v‹D« bghUËš`gafu‹’ v‹wJ, ̀ga§fukhf’ kh¿aJ.

fsÉaÈš Tw¥bgW« “mt®fsh‰ ghl¥g£ldbt¤Jiznah gÇghlY« ” v‹gJ “nt¤Jiznah®gÇghlY«” v‹W gâ¡f¥ bg‰wJ. `âU¡if¡ nfh£o’v‹gJ `âU¡if¡ bfh£o’ vd¥ go¡fî«, gâ¡fî«bg‰wJ. `fst‹’ `fŸt‹’; `nehâw«’ - `ne®âw«’; `ruf«’ -`rhf«’ v‹bwšyh« go¡fî« m¢álî« bg‰wd.

“Éoay bt§fâ® fhí« btak yfyiw” ïjid¥ãÇ¤Jz®j‰F v¤jid òytÇl« bfh©L âÇªnj‹.v¤jid É¤Jth‹fS¡F¡ foj« vGâ¡ if rÈ¤nj‹.vd¡F tªj kWbkhÊfis btËÆ£L¢ brh‹dhš Äfî«bt£f¡ nfbl‹w¿f. mit $y$ MWKf ehty®bgUkh‹ kf¤Jt¤ij e‹F És¡»d®. v‹W 20m¿P®á.it. jhnkhju« ãŸis F¿¥ãL»wh®. mt®gâ¥ã¥gj‰fhf v›tsî ghLg£oU¡»wh®! ï¥ghLfŸ,vG¤Jfis¥ ãÇ¤J cz®j‰F c©lh»a ka¡f§fshšne®ªjit mšyth! ï›Él®¥ghL, fšbt£ilí«,br¥ng£ilí« go¤jÈY« ÃfH¡ Toajhfnt ïUªjJ.

“jÄœ¢ rhrd§fis¥ gâ¥ã¡F«nghJ áyÉõa§fis¡ ftÅ¡fnt©L«. _yrhrd¤âny áybrh‰fË‹ vG¤J¡fŸ xnu Éjkhf vGj¥glhkšïU¥gjdhny rhrd¥ gâ¥ghs® rÇahd brhšiyí«ãiHahd brhšiyí« És¡»¡ fh£l nt©oatuhfïU¡»wh®. cjhuzkhf vL¤J¡ fh£Lnth«: ª, ® v‹D«vG¤J¡fŸ ‹, ‰ v‹D« vG¤J¡fshf khW»‹wd.be£blG¤J¡fshd V,X v‹D« vG¤J¡fis v, Xv‹D« F‰bwG¤J¡fËÈUªJ ãÇ¤j¿ªJ bfhŸsKoaÉšiy. ïfu cfu be£blG¤J¡fŸ ÄfmUikahf¢ rhrd§fËš cgnahf¥gL¤j¥g£LŸsd.

71Rto¡fiy

bkŒbaG¤J¡fË‹ nkš ïlnt©oa òŸËfŸïl¥glhkš ïU¡»‹wd. Äf mUikahf k£L« òŸËfŸïl¥g£LŸsd. áy vG¤J¡fŸ cUt mik¥ò ï‹dvG¤J v‹W bjÇªJ bfhŸs KoahjgovGj¥g£LŸsd. K¡»akhdJ `<’ v‹D« vG¤J. ïªjvG¤J Mfhu¤ij¡ F¿¡F« fhyhfî«, ù’ fukhfî« `®’v‹D« bkŒbaG¤jhfî« ï¥nghij¤ jÄœ vG¤âšfhz¥gL»‹wJ. ̀bfh’ v‹D« vG¤ij¢ rhrd¤âš ̀bfh’v‹W«, `nfh’ v‹W«, `bfh’ v‹W« `nf®’ v‹W«, `bfu’`nfu’ v‹W« thá¡fyh«. giHa jÄœ vG¤J¡fŸjÄHiu¡ Tl¢ áy rka§fËš ka¡F»‹wd v‹gj‰F X®cjhuz« fh£Lnth«;

ïuhnrªâu nrhH njtÇ‹ rhrd« x‹¿š `bfhsh’v‹W vGj¥g£oUªjij xUt® ̀bfhŸs’ v‹W vGâdh®.ïj‹ rÇahd thrf« `nfus®’ v‹gJ. ïuhnrªâu nrhHnjtÇ‹ áw¥ò¥ bga® ̀bfhghbfrÇgik’ v‹W rhrd¤âšfhz¥gL»wJ. ̀nfhgunfrÇ g‹k’ v‹W vGjî« go¡fî«glnt©oa ïJ `nfhghnfrß t®k’ v‹W vGjî«go¡fî« gL»wJ” v‹W m¿P® âU. kÆiy ÓÅnt§flrhÄ mt®fŸ 21TW« F¿¥òfŸ gâ¥ã¥gh®¡FŸsïl®¥ghLfis e‹F És¡Ftdth«.

vGâ mÊ¡f Koahikahš V‰gL« ãiHfis¡ fyhÃâM. ntY¥ ãŸis mt®fŸ e‹F És¡F»‹wd®.

22“m MÆ‹, M mL¡F, ï ï£L, be ïšyhš vdmiktd fšÈš mšyJ br«ãš go vL¡f¥g£l nghJjtWjyhf vGj¥g£lt‰iw mÊ¡f KoahikahšÉl¥g£ldthf ïU¤jš nt©L«.

23“ïu©L cÆ® vG¤J¡fŸ cl«gL bkŒÆšyhJvGj¥gL« Kiw rhrd§fËš fhz¥gL»‹wJ. âir, X®,ïiwïÈ, tÊïyh® v‹gd xnu brhšÈš mikªJfhz¥gL« cjhuz§fsh« Riu ï‹, F¿ ïš, jË cila,Ko xL, be‰¿ ïš KjÈad, bga®¢ brhšY¡F«nt‰Wik cUò¡F« ïilÆš cl«gLbkŒmikahik¡F cjhuz§fsh« ï¤jifa brh‰fŸ


xÈ¡f¥gL«nghJ cl«gLbkŒ mika nt©oaïl¤âš É£oir ïUªâU¡f nt©L«.

24“gâidŠ§ RHŠR, K£lhškš, bfh©£L - ïitvGâ mÊ¡f Koahikahš ne®ªj ãiHfŸ.”

25“ehF (eh‹F) g‹Å©L (g‹Åu©L) ïit É£LvGJjyhš neU« ãiHfŸ.”

ï§F¢ R£l¥bg‰w jtWfŸ VLfËY« V‰gl¡Toadntah«. ït‰iwbašyh« czU«nghJ jh‹,

“vGjÇJ K‹d« vGâaã‹ d¤ij¥ gGjwth á¥gÇJ g©gh - KGJkij¡ f‰gÇJ g‰gaid¡ fh©gÇJ f©l¡fhš Ã‰gÇJ jhdª Ãiy”

v‹D« xsitah® ghl‰bghUŸ mUik e‹F òy¥gL«.

F¿¥òfŸ

1. bjhš. vG¤J. 14.

2. bjhš. vG¤J. 15.

3. bjhš. 2.

4. bjhš. 40.

5. bjhš. 18.

6. bjhš. 17.

7. `nfhL bfh©ld gšy fhš bfh©ld gšy TL òŸËfŸbfh©ld gšy nkš Éy§F« khL bfh©ld gšyÑœÉy§Ft gšy ÚL v‹D« khôu« òuhz¢ brŒíŸ ku¢nrhiy¡F« beL§fz¡F« ïu£Lw bkhÊahfmikªJŸsik neh¡f¤j¡fJ.

8. e‹.

9. ü‰gh. 97

10. g¡. 548

73Rto¡fiy

11. kh.É.g¡. 548; e‹ 269.

12. kh.É. g¡. 548.

13. <L 7 : 3, 4.

14. m¢R¡fiy. g¡. 138.

15. ü‰gh. 13.

16. MuhŒ¢á¤ bjhFâ. g¡. 123.

17. áy«ò 5 : 12 : 26 : 36.

18. áy«ò. 26 : 170.

19. ešYiu¡ nfhit 1 g¡. 130.

20. bjhš. bghUŸ. Kfîiu g¡. 8 ïjid `Éoaš bt§fâ® fhí«ntakš mfyiw’ vd¡ f©L bghUŸ bfhŸf.

21. 19 M« ü‰wh©oš jÄœ ïy¡»a« g¡. 40 - 42; bj‹Åªâarhrd§fŸ Kj‰bwhFâ K‹Diu, Dr. Hullzeer ; bkhÊ bga®¥ò.

22. rhrdK« jÄG« g¡. 58

23. rhrdK« jÄG« g¡. 59.

24. rhrdK« jÄG« g¡. 60

25. rhrdK« jÄG« g¡. 60.


7. VL ngh‰¿a ÕLilahs®

gH« òyt®fŸ jh§fŸ gil¤j ïy¡fz ïy¡»a§fŸKjÈat‰iw VLfËnyna vGâd®; VLfËnynagobaL¤jd®. mt®fŸ tÊ tÊna tªjt®fS« jh«òâjhf ïa‰¿at‰iw V£oš vGâ it¥gJl‹K‹idnah® it¤j Rtofisí« mt®fŸ it¤j`mUkÂ¡Fit’bad¡ fUâ¥ ngh‰¿d®. m¢Rto¥bghUisbašyh« j« kd¡fUñy¤J ÃiwªJit¤âUªJ c‰wnghbjšyh« mŸË tH§» ctifí‰wd®. j« òyik ey¤â‰F ÉUªjhF« VLfŸ jk¡Fe©guhÆdh® FL«g§fËš ïU¡FkhÆ‹ mt‰iw¥gobaL¤J it¤J« ngh‰¿d®. j« RtofS¡F kh‰W¢Rtoahf¥ bg‰W¡ bfh©L« tH§»d®.. Rto¥ bghUisXJjY«, ciu fhQjY« j« thœÉ‹ âU¥gÂfshf¥ngh‰¿d®. ï¤jifa e‹ k¡fË‹ tÊKiwÆš ead¿ahk¡fS« ãwªJ nghaikahš, mU«bgh‹ m‹d V£L¢RtofË‹ mUik m¿ahuhŒ ïl¤J¡F¡ nflhf v©Ât¿nj xÊ¤âU¡»‹wd®. ngh‰¿¡ fhthikahšfiwahD¡F« áijî¡F« É£L¤ bjhiy¤âU¡»‹wd®.mt®fS¡F <LghLl‹ x‹iw¤ jhnd ïÅâš fh¤J¥ngh‰Wt®. ï›tifÆš jÄœ brŒj jt¥gadhš áy áytÊKiwÆd® VLfis e‹fd« ngh‰¿¤ jh« bg‰wï‹g¤ij cyF« bgw cjÉíŸsd®. mt®fns VLngh‰¿a ÕLilahs® Mt®.

1. mH»a á‰w«gy¡ fÉuha®

gHªjÄœ VLfis¥ ghJfh¤J¥ gâ¥ã¥gt®fS¡F«MuhŒgt®fS¡F« tiuahJ tH§F« tŸsbyd¤

75Rto¡fiy

âfœªjt®fSŸ jiyahat® Äâiy¥ g£o mH»aá‰w«gy¡ fÉuha® tÊKiwÆd® Mt®.

Äâiy¥g£o v‹gJ m©ik¡ fhy¤âš átf§ifFWÃy k‹dÇ‹ M£á¡F c£g£oUªjJ. òJ¡nfh£ilia¢ rh®ªj âUbkŒa¤â‰F¢ áy fšbjhiy ÉšcŸsJ m›ñ®, mH»a á‰w«gy¡ fÉuhaU¡FK‹ndhuhd kšiy¢ á‰w«gy¡ fÉuhaU¡F 1bt§fs¥geha¡f® v‹D« FWÃy k‹duhš tH§f¥ bg‰wJ ïjid,

“jhdkh« v‹dnt rªâuhâ¤ j®tiu khdkh¡ fh¥gtnd k‹dtdh« - ÚÂy¤âš á‰w« gyªjd¡F¢ 2 áªijef® bt§fisa‹ c‰w kl¥òwŠbrŒ C®”

v‹W«,

kiH¡f‹d jhiu¡ flhahid¢ áªijba‹ k‹d®if«khmiH¡FK‹ ndtªj bt§fs ót‹á‰ w«gy«ghšFiH¡f‹d yhW bgWf Äâiyeš ÿÇ‰bršt«jiH¡fbtª ehS« Äâyh òÇbad¤ jªjdnd”

v‹W« br¥ò¥ g£la« bgh¿¤J¤ jªjh®. ahidí«áÉifí« gÇáyhf tH§»dh®. ahid f£L« j¿í«áÉifí« beL§fhy« ngh‰w¥ bg‰wd. ï‹W j¿ k£Lnkc©L m¤j¿Ænyna nkny f©l ghlšfŸÔ£l¥g£LŸsd. bt§fs¥g eha¡f® nkš ghoaFwtŠá¡F¥ gÇR ï›ñ® v‹g®.

kšiy¢ á‰w«gy¡ fÉuhaÇ‹ C®, ̀kšiy’ v‹gjh«.mJ flš kšiy vd¥gL« khkšiya‹W `bfhšÈkšiy’ v‹gJ m›ñ® áj«gu¤â‰F mÂ¤nj ïU¥gJm§nf ï‹W« á‰w«gy¡ fÉuhaÇ‹ tÊÆd®ciw»‹wd®.

kšiy¢ á‰w«gy¡ fÉuhaÇ‹ k¡fŸ ïUt®. xUt®FHªij¡ fÉuha®; átf§if mik¢r® Kšiyô®¤jh©ltuha ãŸisnkš kh‹ÉL öJ ghodh®.


k‰bwhUt® gh©o¡ fÉuha®, mt®j« ikªjnu mH»aá‰w«gy¡ fÉuha®. mt®j« k¡fŸ _t®, mt®fŸ,á§fhuntš fÉuha®, rhÄehj¡ fÉuha®, fdifahv‹D« k§ifa®fŸ fÉuha® v‹gt®fŸ. ït®fSŸk§ifghf¡ fÉuha® e¤j« FWÃy k‹d® brh¡fÈ§fehf®nkš tU¡f¡ nfhit gho órhÇ¥ g£o v‹D«Ciu¥ bg‰wh® bfhL§F‹w¥ òuhzK« ït®ïa‰¿anjah« Äâiy¥g£o¡ fÉuhaUŸ xUt®, jk¡FïilôW brŒj xUt® nkš fGij ÉL öJ’ ghoaJ«c©L v‹g®. mJ tir üš.

mH»a á‰w«gy¡ fÉuha® ïuFehj nrJgâÆ‹ nkšJsá§fkhiy ghodh® nrJgâfshY«, bt§fs¥geha¡fuhY« 22 1/2 C®fis¥ bg‰W¢ áw¥òl‹ thœªjd® 3v‹g®. ïtU« ït® tÊÆdU« nrJgâ òÇªjUËae‹¿ ghuh£o ehS« jh« jh« cztUªJ K‹ndnrJgâ¡F xU thœ¤J¡ fÉ ghLtJ tH¡f«” 4 v‹g®.

Äâiy¥g£o¡ fÉuha® tÊÆd® br›ñ®,fhiu¢Nuh‹g£o M»a ïl§fS¡F¢ br‹W«thœªjd®. m§F« j« gHŠ bršt§fis¥ ngh‰¿ tªjd®.

mt®fŸ åLfËš ïUªj VLfŸ gy ü‰wh©Lfshf¢nr®¤J it¤j gHikahdit; áwªj òyik ahs®fshšvGj¥ bg‰witahjyhš br«ikahfî« âU¤jkhfî«ïUªjd. jÄœ jªj ts¤jhš thœªJtU« mt®fËl«,bgU§FzK« bghUªâÆUªjJ. Mjyhš j¡fh® vtU«jÄœ¢ Rto njotÇ‹ jilÆ‹¿ cjÉd®. òyt®fŸòfG« òfG¡F cÇat®fshf¤ âfœªjd®.

“Äf¥ gHikahdJ«, gÇnrhjid¡F ï‹¿aikahjjhf ïUªjJ«, k‰iw¥ ãuâfËš FiwªJ« âÇªJ«ngh»a ghf§fisbašyh« xG§Fgl¢ brŒjJ«nfh¥ò¢ áijªJ mHF bf£L khR bghâªJ »lªjbrªjÄœ¢ bršÉÆ‹ kÂnkfiyia mtŸ mÂªJbfhŸS« t©z« br¥g« brŒJ bfhL¤jJ«Äâiy¥g£o¥ ãuâna” v‹W lh¡l® rhÄehija®mt®fŸ Äâiy¥g£o¥ ãuâia¥ g‰¿ kÂnkfiyÆ‹

77Rto¡fiy

KfîiuÆš F¿¥ãL»‹wd®. nkY«, `jÄœeh£ošv›tsnth ò©Âa Þjy§fŸ ïU¡»‹wd. átÞjy§fS«, ÉZQ Þjy§fS«, R¥ãukÂa Þjy§fS« gy cŸsd. mt‰iw¥ nghš jÄœ¤ bjŒt« nfhÆšbfh©LŸs Þjy§fŸ x‹whfnt Äâiy¥g£oia eh‹fUâÆU¡»nw‹” v‹W 5ÉaªJ ghuh£L»‹wd®.

FWªbjhifia Kj‰f© gâ¥ã¤j bgUªjif,âUkhËif brsÇ¥ bgUkh‹ mu§fdh®. mt®FWªbjhif VL njo¡ bfh©L Äâiy¥g£o br‹wh®.m¥bghGJ fÉuha® FL«g¤jh® elªJ bfh©lbgUªjifikia 6ciu¡»‹wh®;

“gHªjÄœ¥ òyt®fŸ å£oš ÓÇa ãuâ ïU¡Fbkd¡fUâ Äâiy¥g£o, vr›ñ® KjÈa ïl§fS¡F¢ br‹Wnjond‹. j§fŸ ghš ãuâfis eho tUth® âw¤J¤ jh«tH¡fkhf¢ brŒtnj nghy v‹id kiw¤âl¡Toam¤jid VLfis vL¤J v‹ K‹d®¥ ngh£L É£L¤`’jh§fŸ ÉU«ò« VLfŸ »il¥ã‹ vL¤J¡ bfhŸf”v‹W j« bjhÊš nk‰ brštuhÆdh®.”

mH»a á‰w«gy¡ fÉuha® VLfSŸ kÂnkfiy _y«VL 1 ; òweh}W _yK« ciuí« VL 2 ; áy¥gâfhu _y«VL 1; áªjhkÂ e¢ ciu VL 2; _tUyh VL 1;âUÉisahlš gafu khiy VL 1 M»adî« ntW áyVLfS« lh¡l® rhÄehija® mt®fS¡F¡ »il¤jd.mt®fŸ tH§»a VLfSŸ x‹¿š ̀K¢r§f tuyhW’ g‰¿¡TW« 7mftš x‹W »il¤jJ. âUÉisahlš gafukhiy v‹gJ `ga§fu khiyna’ v‹W bjËth¡»aJ.mt®fŸ tH§»a Vnl; kÂnkiyÆ‹ fhijfŸgh£bl‹nw mt®fŸ V£oš F¿¡f¥ bg‰¿Uªjd.`kÂnkfiy Miw« gh£L’ v‹gj‹ bghU¤j¤ijm¢Rto És¡»‰W. òweh}‰¿š giHaîiu 266 M«ghlš tiu »il¤JŸsJ. m›îiu 8KGikahf¡»il¤jJ mt®fŸ tH§»a Rtoahny ah«.ï¡bfhilfbsšyh« mH»a á‰w«gy¡ fÉuh aiuí«,mt® tÊKiwÆdiuí« nr®ªjdntah«.


2. m«gythz fÉuha®

ï¥bgU« òyt® âUbešntÈia¢ nr®ªjt®. âUbešntÈ nkiy åâÆš thœªjt®. mt® tÊKiwia¢ nr®ªjbgUk¡fŸ fÉuhr bešiya¥g ãŸis, fÉuhr<Rtu_®¤â¥ ãŸis v‹gt®fŸ. ït®fŸ å£oš VLfŸit¡f¥ bg‰¿Uªj br›Éa Kiwia¤ bjhl¡f¤ânynaf©oU¡»nwh«. VLfis¥ ngh‰¿a ï¥bgUk¡fŸ VLnjo tUth®¡F« mt‰iw ïÅJtªjË¤J ïirbg‰wd®; gho tUth®¡F¥ gÇáš tH§»íjî«òuty®fshfî« âfœªjd®.

m«gythz fÉuhr® ãwªj k©Q¡F« ngR«bkhÊ¡F« bgUik jªj bgUkfdh® Mt®. mtÇl«gÆ‹W bgUikí‰w bgUk¡fŸ gy®. mtUŸ âU¥gh‰fldhj‹ fÉuhaU«, âUt«gy¤â‹dK« ãŸisí«F¿¥ãl¤j¡ft®fŸ. m«gythz fÉuha® VLfŸjÄGyF¡F¥ ga‹g£lh‰ nghynt, mt®j« khzt¢bršt§fsh»a ït®fŸ ngh‰¿a VLfS«ga‹g£LŸsd. m¥bgUikí« m«gythziu¢ nrU«v‹gâš IaÄšiy.

m¢R¤ jil¢ r£l« 1835 - M« M©L tiuïUªjijí«, MÆD« 1812M« M©onyna âU¡ FwS«ehyoahU« btË tªjijí« K‹d®¡ f©LŸnsh«._y« k£Lnk cŸs gâ¥òfŸ mit; ïu©L üšfË‹_yK« jÅ¤jÅ üyhf¢ brŒJ ïiz¡f¥ bg‰wit.mt‰iw¢ br›it¥gL¤âatU«, j¡f òyt®fSl‹MuhŒªjtU« m«gythz fÉuha® Mt®. mj‰FKfîiuí« vGâíŸsh®. Kj‰f© m¢R¢ r£l¤ijí«bghU£lhf v©zhkš JÂªJ gâ¥ã¤j gâ¥gháÇa®m«gythz fÉuha®, Mjyhš ït®j« jÄœbkhÊ¥g‰W«, bjh©LŸsK« JÂî« És§F«. jÄœ üšfËšKj‰f© m¢N®â V¿aJ âU¡Fwns v‹gJ«, mjidgâ¥ã¤jt® m«gythznu v‹gJ« mtiu Äf¥ bgÇaÃiy¡F V‰¿¢ brš»‹wd!

79Rto¡fiy

òweh}W eh}W ghlšfS« xU§nf »il¤j RtofŸehblšyh« T£oí« eh‹nfah«. mt‰WŸ x‹Wm«gythz fÉuha® Rto, k‰W« áªjhkÂ,FWªbjhif, fÈ¤bjhif, g¤J¥gh£L M»a RtofS§M§F¡ »il¤jd. Iaut®fŸ gâ¥ò¡F«, ìrtá¤jhªjrkh#¥’ gâ¥ò¡F« JizahÆd.

m«gythz fÉuha® VLfSŸ ntW v§F« »ilahjx‹W. `bfh§FntŸ kh¡fij’ v‹D« bgU§fij,mj‰FÇa k‰bwhUgo âUbešntÈ t©zhu¥ng£ilÆYŸs âU¥gh‰ fldhj fÉuha® goahF«K‹dij¥ gh®¤J¥ go vL¤jikahš Kâ®ªj goÆ‹áijit <L brŒj‰F¤ Jizahf m~J ïUªjJ. KjY«<W« ïšyhj bgU§fij, KGtJ« ïšyhJnghfht©z« fh¤J¡ f‹Å¤jÄG¡F cjÉat®fŸm«gythz fÉuha® tÊÆdU« mt®j« m¿t¿ªjkhzt® âU¥gh‰ fldhj fÉuha® tÊÆdU« Mt®.e‹k¡fŸ njo¡fh¡F« bghUŸ eh£L¥ bghUshfÉs§F« v‹gj‰F ï›nt£oD« rh‹W nt©Ltâšiy.

m«gythz fÉuha® gofËš, áªjhkÂe¢ádh®¡»Âa® ciuíl‹ »il¤jJ. m‹¿í«`áªjhkÂ¤ bjÇî’ v‹D« üY« »il¤jJ. mJáªjhkÂÆš ïUªJ RitÄ¡f ghlšfshf¤ âu£oit¡f¥g£l âu£L üyhF«. ïªüyhš X® mÇa fiy¢brhš jÄGyF¡F¡ »il¤JŸsJ. nj®ªJ nj®ªJbghU£Rit bfGk¤ bjhF¡f¥ bg‰w üiy¤ `bjÇî’v‹gJ v›tsî bghU¤jkhdJ âu£L v‹gâD« ̀bjÇî’v‹gJ bghUŸ bghâªj brhš v‹gJ vËâš És§F«.

ï›tifahš bgU« òytuhf¤ âfœªj m«gythzfÉuha® áwªj khzt®fŸ cUth¡»at® v‹gJ«, ÓÇatÊKiwahš áwªnjh§»at® v‹gJ«, Kj‰ gâ¥ò¥nguháÇa® v‹gJ«, fiy¢ brhšyh¡f« brŒjÈšnj®ªjt® v‹gJ«, bgU§fij mtuhnyna ehL bg‰wJv‹gJ« És¡fkhF«.


fÉuhr bešiya¥g ãŸis brŒj bra‰fU« cjÉiaÃidªJ cU»a c.nt. rhÄehija®.

“r§f¤ jÄiH¤ js®É‹¿ ah‹bgwntm§f§ Fl‹tª jË¤â£lh‹ - bgh§Fòfœï‹nghL« <rdo ba©Q bešiy a¥gid¥nghšm‹ngh LjÉbrŒth® M®?”

v‹W gho¥ ngh‰¿dh®.

3. âUt«gy¤ â‹dKj« ãŸis

âUbešntÈÆduh»a ït® m«gythz fÉuha®khzt®fSŸ xUt®. ã‰fhy¤âš kÆyh¥óÇš thœªJtªjh®. jÄœ üšfËš mG¤jkhd nj®¢áí«, ghl«gÆ‰W« âwK« ïtU¡F ÄFâí« c©L. V£L¢ RtofŸgyt‰iw vGâí« bjhF¤J« it¤âUªjh®.

âÇáuòu« bgU« nguháÇa® Ûdh£á Rªju« ãŸisïtÇl« áy üšfis¥ ghl§ nf£LŸsh®. kÆyh¥ó®gFâÆY«, bešiy¥ gFâÆY« mt® òfœ e‹FguÉÆUªjJ. ïtU¡F k¡f£ngW thŒ¡fÉšiy. mjdhšït® it¤âUªj VLfŸ m©zhrhÄ cgh¤âaha®v‹gtuhš ngh‰¿¡ fh¡f¥ bg‰wd.

ït®j« VLfshf kÂnkfiy, g¤J¥ gh£L, áªjhkÂM»ait jÄGyF¡F« »il¤JŸsd. âUKUfh‰W¥gil ciubah‹W« »il¤jJ.

ïÅ¥ gâbd©Ñœ¡fz¡F üš tÇiríŸ nr®ªjJ.`ï‹Åiyah? ifªÃiyah?’ v‹W« Ií‰w fU¤J jÄœcy»š cthÉaJ. ï‹Åiyna v‹ghU«, ifªÃiynav‹ghU« ïUªjd®. ïU âwªJ« brh‰ nghU«,brhšbyâ®¥ nghU« bgUf elªjd. ï‹W« Tlm¥ngh®¡F Koî V‰g£LŸsjhf¡ Tw KoaÉšiy.Mdhš âUt«gy¤ â‹dK« ãŸisÆ‹ V£L¢ Rtomjid¤ Ô®¤J it¡»‹wJ.

ï‹dKj« ãŸisÆ‹ V£L¤ bjhFâfSŸ x‹Wgâbd©Ñœ¡ fz¡F¤ bjhFâahF«. mJ gâbd£L

81Rto¡fiy

üšfisínk xU§F bfh©l Rto ehyo Kjyhfmikªj m¢Rto¤ bjhFâÆš ifªÃiyna cŸsJ.m¤bjhif üiy Iaut®fŸ bg‰W¢ br‹wd®.m©zhrhÄ cgh¤âaha® å£oš »il¤jJ m¤bjhFâ.

ifªÃiy¢ Rtobad ntbw§F« »il¡fÉšiy.khÃy¡ fšÿÇÆš jÄœ¥ nguháÇauhf ïUªj âU.ï.it.mdªjuhika®. Iaut®fË‹ gâ¥ò Ka‰á¡Fe‰Wizahf ïUªjh®. mt®fŸ cjÉahny 1925-M«M©oš fÈ¤bjhifia btËÆ£lh®. mt®¡Fï¡ifªÃiy¥go »il¤jJ. ïjidí« MŒªJ 1931-ïšm¢á£lh®. m¢áL«nghJ m¿P® ïuh. ïuhfita§fh®go x‹W x¥ò neh¡Fj‰F¡ »il¤jij¡ F¿¥ãL»wh®.ï›tifahš âUt«gy¤ â‹d Kjdh® âU¡if ts¤jhšifªÃiy jÄGy»š Ãiy bg‰wJ F¿¥ãl¤j¡fJ.

1893-M« M©oš Mrhu¡nfhit btËtªjJ. mjid¥gâ¥ã¤jt® bršt¡ nfrtuha KjÈah®. mj‹gâ¥òiuÆš, ìfªÃiyia¡ ifÆš Ãiybgw¡ fhQ«Jizí« cWâ Twš MfhJ’ v‹wh® mjid¡ ifÆšÃiybgw¢ brŒj VL ï‹d Kjdh® VL vÅ‹ v¤Jizghuh£oD« jF« m‹nwh!

4. âU¥gh‰fldhj‹ fÉuha®

ït® âUbešntÈ t©zh®ng£ilia¢ rh®ªjt®.m«gythz fÉuha® khzt®fSŸ xUt®; bgU«òyt®;VLfŸ gyt‰iw¤ bjhF¤J it¤jt®. K¤J åÇa¤â‰FbrŒjt®.

âU¥gh‰ fldhj‹ fÉuha® ngu® âU¥gh‰ fldhj‹fÉuha®, bghU£ brštK« mU£brštK« bghUªâat®. `bršÉUªnjh«ã tUÉUªJ’ gh®¤âU¥gh®nghyVLnjo tUth®¡F cjî« tŸs‹ikahs®. mt® å£ošVw¤jhH 500 RtofŸ ïUªjd. bgU«ghY« fÉuha®ifahš vGâaitna, mt‰WŸ mUikahd áy VLfŸgHªjÄœ¢ bršt§fshf eh£L¡F¥ ga‹g£LŸsd.


m¡fhy¤âš âUbešntÈÆš cjÉ Úâgâahf¡fdfrig KjÈah® v‹gh® ïUªjh®. mt®, j«m‹ò¡FÇa 9gâ¥ghs®fS¡F VLnjo¤ jªJjî« bgU«Fz¤âd uhf És§»dh®. mtU¡F¡ fÉuha® v£L¤bjhif, g¤J¥gh£L gâbd©Ñœ¡ fz¡F v‹D« _‹WbjhFâ VLfisí« jªjh®. Vw¤jhH r§f ïy¡»a«KGikí« âU¥gh‰ fldhj‹ fÉuha® ïšy¤âšïUªjik ïjdhš òy¥gL«. ã‹d® lh¡l®. Iaut®fŸVLnjo¢ br‹wh®. g¤J¥gh£L KGikí« mikªj Rto»il¤jJ. m¢RtoÆ‹ ïWâÆš “$ itF©l¤âšïU¡F« fÉuhaÇl¤nj bjhšfh¥ãa V£il¡ bfhL¤J¡bfhšykh©L.... th§» tªnj‹” v‹D« F¿¥ò ïUªjJ.m›ntL 150 M©LfS¡F K‹ò vGj¥ bg‰wJ v‹W«VL vGâa fhy« mj‰F K‹d® 200 M©LfŸ ïU¡f¡TL« v‹W« Ia® v©Âdh®. nkY« áªjhkÂí«,bfh§FntŸkh¡ fijí« ntW áy áW üšfS«»il¤jd. “g¤J¥ gh£L KGtJ« cŸs ãuâ »il¤jâšv‹ kd« Ä¡f ï‹gkilªjJ” v‹W Ia® F¿¥ãLkhWfÉuha® VL e‹ik gaªjJ.

m«gythz fÉuha® tÊÆduh»a fÉuhrbešiya¥g¥ ãŸis tH§»a bfh§FntŸ kh¡fijia¥gh®¤J¥ gobaL¡f¥ bg‰wJ. âU¥gh‰ fldhj‹fÉuha® å£oš ïUªj Rto mâš cŸs msnt ïâY«ïUªjJ. vÅD« gHikahd m¢RtoÆš ïUªjáijîfis xG§F brŒJ bfhŸtj‰F Äf¥ ga‹g£lJ.m‹¿í«, gHŠRto br¥gkhf ïUªj ehËnyna ï¢RtogobaL¡f¥ bg‰wJ v‹gij m¿ªJ bfhŸSkhW«ïUªjJ.

fdfrig KjÈah® th§»¢ br‹w RtofŸ,ïuh›gfö® á.it. jhnkhju« ãŸisÆl« ïUªjd.mt‰WŸ òweh}W ciuíl‹ Toa Rto lh¡l® Ia®gâ¥ò¡F¤ JizahÆ‰W. m¢RtoÆš Kjš 260ghlšfS¡F ciuÆUªjJ. br›Éa Rto, ãiH kÈªjü‰W¡fz¡fhd RtofËD« ãiHÆšyhj xU Rto

83Rto¡fiy

v›tsnth ca®ªjJ mšyth! bgU«òyt®fŸit¤âUªj RtofŸ âU¤jkhd gofshfnt mikªâUªjd v‹gj‰F¤ âU¥gh‰ fldhj‹ fÉuha® RtofŸrh‹whÆd.

5. m©zhrhÄ cgh¤âaha®

âUt«gy¤ â‹dKjdh® âUkÆiyÆš thœªjfhy¤âš, m§nf MáÇa¥ gÂ elh¤â tªj bgUkfdh®ït® mKjdhÇl« mQ¡fuhf ïUªJ mUªjÄœ üšfŸgy f‰¿U¡f¡TL«. m‹¿í« mtiu m¿î¤ jªijahf¡bfh©L thœªâU¤jY«, ngh‰¿ÆU¤jY« TLtnj.VbdÅš mKjdh®¡F k¡f£ ngW thŒ¡f¥ bgwÉšiyMfÈ‹,

mKjdh® m‹ã‹ <Lg£l MáÇa® m©zhrhÄ,m‹id¤ jÄœ f‰gâš C‹¿dh®. mt® brŒj bjh©L,gŸËÆš ghl« f‰ã¡F« msÉš Ã‹W ÉlÉšiy.m¡fhy MáÇa®fSŸ bgU«ghnyh® m›thW Ã‹whU«mšy® m«Kiw¥gona ïy¡»a ïy¡fz§fis¡f‰wY«, f‰ã¤jY« fldhf¡ bfh©lh®. ït‰¿D«nkyhf¥ gHŠRtofis¥ ngÂ¡ fh¤jiyí«,gobaL¤J¥ ngh‰Wjiyí« ãwÉ¥ bgU§flikahfV‰wh®. m›tifahš mt® V‰w« bg‰wJl‹, jÄœbkhÊÆ‹ V‰w¤â‰F X® mÇa Vªjhfî« thŒ¤jh®.

âUkÆiyÆš m«ik M©oa¥g¡ »uhkÂ v‹gh®xUt®. mt®j« k¡fSŸ m©zhrhÄ xUt®. mt®j«tÊÆd® `kªijbtËÆš thœ»‹wd®. mt®fŸ, “gH«bghUis¥ ngh‰Wth® ifÆš ïU¤jny bghUªJ«;ånz fh¤jš nt©lh” v‹D« F¿¥ãd®. MfÈ‹m©zhrhÄ MáÇa® fhykhdj‰F¥ ã‹d® VL njotªjIaut®fËl« tH§» ‘<¤Jt¡F« ï‹g«’ vŒâd®.ï›tifahš bjhš, brhš, ïs«óuz®, bjhš, brhš,e¢ádh®¡»Åa«, bjh/ bghUŸ, e¢, nguháÇa«,bghUeuh‰W¥ gil, áWghzh‰W¥ gil, fÈ¤bjhif,áy¥gâfhu _y«, áy¥gâfhu« moah®¡F ešyh® ciu,kÂnkfiy M»ad »il¤jd.


m©zhrhÄ cgh¤âaha® VL go vL¤jiy neh‹ghf¡ bfh©lt® v‹gij mt®j« V£L¥goÆYŸsF¿¥òfshš czu Ko»‹wJ.

bjhš, brhš ïs«óuz¤âY«, áy«ãY«, kÂnkfiyÆY«, “âUkÆiy m«ik M©oa¥g¡ »uhkÂFkhuÇš m©zhRthÄ cgh¤âaha® vGâaJ” v‹WvGâíŸsh®.

bghUeuh‰W¥ gil, áWghzh‰W¥ gil, fÈ¤bjhif, áy¥gâfhu« KjÈat‰¿š “ï~J m©zhrhÄcgh¤â vGâaJ” v‹W vGâíŸsh®.

bjhš, bghUŸ brŒíËš nguháÇa® ciuÆš,“fÈífhâ 4981 ãugtthâ 12 ãukhâ tUl« khá khj« 6âUkÆiyÆš M©oa¥g »uhkÂ Fkhu‹ m©zh rhÄcgh¤âahuhš vGâ Ãiwnt¿dJ ”vd vGâ Ãiwnt¿afhy¤ijí« F¿¥ã£LŸsh®.

MáÇa® m©zhrhÄ ngh‹wtuhf M§fh§»UªjMáÇa®fŸ cÇika‹ò« c©ik íiH¥ò« cilat®fshŒ¥ gÂ brŒâU¥ghuhÆ‹, jÄH‹idÆ‹ mÂfy§fŸ ngh‹w mÇa üšfŸ gy mÊahkš fh¡f¥bg‰¿U¡F« v‹D« cz®î, ek¡F©lhjš xUjiy.

6. âUkÆiy r©Kf« ãŸis

br‹id¥ òurth¡f¤âš ïUªj m£lhtjhÅ rghgâKjÈah® khzt® gy®. mt®fSŸ âUkÆiy r©Kf«ãŸis xUt®. rghgâ KjÈah® kd¥ghl¤âwnd mtium£lhtjhÅ M¡» it¤jJ m¥òyik mt®j« khzt®r©Kf« ãŸis¡F« mikªJ »lªjJ. ïtÇl« gÆ‹Wáwªnjh®fSŸ nguháÇa® fh. ekátha KjÈah®F¿¥ãl¤j¡f xUt® Mt®.

r©Kf« ãŸis âUKšiy thÆ‰ òuhz«, tlâUKšiy¥ gâ‰W¥ g¤jªjhâ, br‹id Éehaf® gâ‰W¥g¤jªjhâ. âU¥ngh%® M©lt‹ gâ‰W¥ g¤jªjhâ,rªjhdFut® eh‹kÂkhiy, âUkÆiy¡ fy«gf«Kjyha gy üšfis ïa‰¿dh®.

85Rto¡fiy

fªjuDóâíiu, f«guhkhaz« mnah¤âah fh©l«ciu, âU¡ifyha Phdîyh îiu, bgh‹ t©z¤jªjhâíiu, âUth%® K«kÂ¡ nfhitíiu KjÈadvGâdh®.

I«bgU§ fhÈa§fSŸ x‹wh»a kÂnkfiy _y¤ijKj‰f© btËÆ£l bgUik âUkÆiy r©Kf«ãŸisiana rhU«, mªüš 1894-M« M©ošbtËÆl¥bg‰wJ. mj‹ Kf¥ãš, “òuir m£lht jhd«rghgâ KjÈah® khzt® âUkÆiy r©Kf« ãŸisgh®itÆ£L, fa¥gh¡f« ïu¤âd br£oah® Fkhu®KUnfr br£oahuhš gâ¥ã¡f¥g£lJ. É#a tUl«jD®uÉ” v‹D« F¿¥òfŸ cŸsd.

ghtyuhfî«, nghjf MáÇauhfî«, ciuaháÇauhfî«, gâ¥gháÇauhfî«, És§»a r©Kfdh® VLbjhF¥ghsuhfî« És§»dh®. ïtuhš kÂnkfiy,òweh}W, gâ‰W¥ g¤J, I§FWüW, FWªbjhif,bjhšfh¥ãa« M»a RtofŸ »il¤JŸsd.

kÆiyah®, kJiu¤ jÄœ¢ r§f¤Jl‹ Äf¤ bjhl®òbfh©oUªjh®. ÉHh¡fŸ njhW« fyªJ bfh©Lciuah‰¿dh®. r§f¥ òytUŸ xUtuhf¤ âfœªjh®.nguháÇa® Rªju« ãŸis¡F« ït®¡F« beU§»abjhl®ò©L. ït®j« òweh}‰W¢ Rto nguháÇa®Rªju« ãŸis tÊahfnt c. nt. rhÄehijaU¡F¡»il¤jJ. ït®j« Iªâiz I«gJ V£L¢ Rtoí«,bršt¡ nfrtuha KjÈah® V£L¢ Rtoínk kJiu¤jÄœ¢ r§f«, tÊahf Iªâiz I«gJ giHa ciuíl‹btËtUj‰F thŒ¥gË¤jd. jÄœ¢ r§f¤â‹ KjšbtËpL ïªünyah«. bjhš, e¢, ciu’ - r§f¥ gâ¥ò¡F«ït® Rto ga‹g£lJ.

“kÆiy r©Kf« ãŸis, `bjhšfh¥ãa« r©Kf«ãŸis’ v‹W ngh‰w¥g£l xU bgUª jÄœ¥ òyt®”v‹W« “fâiunt‰ ãŸisÆ‹ bfGjif e©gUŸr©Kf« ãŸisí« xUt®” v‹W«, “f«guhkhaz«mnah¤âah fh©l¤J¡F xU ešYiu mtuhš


fhz¥g£lJ. mt® ah¤j üšfËš áwªjJ âUKšiythÆš òuhz«” v‹W« 10âU.É.f. F¿¥ãL»wh®.

7. nj. ïy£Rkz fÉuha®

ït® âU¡FUT® vd¥bgW« Mœth® âUefÇia¢nr®ªjt®. thiHao thiHahf¥ bgU«òyt® tÊÆštªjt®. khwdy§fhu ciuaháÇa® 11bj‹ âU¥nghiu fhÇïu¤âd fÉuha®. òytuh‰W¥ gil ïa‰¿a á¿aïu¤âd fÉuha®. âuhjÉid Ô®¤j âUnkÅ¡ fÉuha®v‹gt®fŸ tÊÆš tªjt®.

ït® j« K‹ndh® nfhÆÈš ̀thfdkhiy’ ghLj‰fhf¢áwªj `khÅa§fŸ’ bg‰¿Uªjd®. mt‰iw tÊtÊnaM£áíÇik íilat®fshŒ tsKw thœªJ tU»‹wd®.

ïy£Rkz fÉuha® òyikahš áwªjJl‹ VLtH§F« t‹ikahY« áwªJ És§»dh®. MÆu¡fz¡fhd VLfis mUikahf¥ ngh‰¿ it¤âUªjh®. ït®j«VLfŸ á.it. jhnkhju« ãŸis, c.nt. rhÄehija®, c.nt.ïuh. ïuhfita§fh® KjÈat®fS¡F tiuahJ tH§f¥bg‰WŸsd.

g¤J¥gh£L, gâ‰W¥g¤J, gÇghlš, I§FWüW,áy¥gâfhu« moah®¡F ešyhUiu, òw¥bghUŸbt©ghkhiy KjÈa RtofŸ IaU¡F¡ »il¤jd.

ït‰WŸ gÇghlš RtofŸ ïu©L gâ¥ò¡F¡ »il¤jbkh¤j¥ gofnsh _‹Wjh«. m‹¿í« gÇghlš 2 Kjš22 ghlš Koa ciuíl‹ ïUªj gofŸ ïit, ï›tsntgÇghlÈš e« if¡F¡ »il¤JŸs msî vÅ‹, mj‹KG¥ bgUikí« ïy¡F kz¡ fÉuhaiu¢ nr®ªjnjah«.

I§FW üW gâ¥ò¡F¡ »il¤j RtofŸ eh‹nfah«.mt‰WŸ k‰iw¢ RtofŸ _‹W« _yK« fU¤Jiuí«k£Lnk cŸsit. ïy¡Fkz fÉuha® tH§»a Rtona_yK« fU¤Jiuí« giHaîiuí« cilaJ. MjyhšI§FW ü‰¿‹ giHaîiuia¥ gÇªjË¤J¥igªjÄG¡F¤ bjh©L brŒjt® ï¡fÉuhanu.

87Rto¡fiy

ït®j« òw¥bghUŸ bt©ghkhiy¢ RtoÆš “829”M« M©L MtÂ khj« 11 - M« ehŸ bt©ghkhiyvGâ KoªjJ” v‹D« F¿¥ò«, áy¥gâfhu¢ RtoÆš 1813Mo khj« 14 -« ehŸ vGâaJ” v‹D« F¿¥ò« cŸsd.

ï¡fÉuha® FL«g¤â‹ VLfns, âU¡nfhitah®ciuaháÇa® e¢ádh®¡¡»Åa® mšy® nguháÇanuv‹W«, jhnkhjudh® btËÆ£l bjhšfh¥ãa¢brŒíËaš Kjyha ã‹dh‹»aš ciu e¢ádh®»Åa®ciua‹W nguháÇa® ciuna v‹W«, gÇghlšciuaháÇa® gÇnkyHf® v‹W« m¿ªJ bfhŸs¢brŒjd.

ï‹bdhU áw¥igí« F¿¥ãlnt©L«. ï¡fÉP®bgUkh‹ å£oš _thÆu« RtofS¡F nkš ïUªjd.mit v‹bd‹d RtofŸ v‹gj‰F ml§fš brŒJjÅna xU RtoÆš vGâ it¤âUªjd®. üyf¡ fiynanjh‹whj ehËnyna mt®fŸ f©oUªj E©fiyï~j‹nwh!

ïy¡Fkz fÉuha® g©ghš áwªjt®; bjh©lhšca®ªjt®. mt® ïšy¤âny ã¤juhf És§»dh® lh¡l®.Ia®! “Ãyh xË e‹whf åáaJ. m¥bghGJ yZkzfÉuha® vijnah j« nkyhilahš kiw¤J¡ bfh©LÄfî« ntfkhf v§fis neh¡» tªjh®. âU¡nfhÆšãurhj§fis¥ bg‰W mt‰iw kiw¤J¡ bfh©LtU»wh® v‹W eh‹ Ãid¤nj‹, tªjt®, `ïªj¥ò¤jf¤ij¥ ghU§fŸ. ïªj x‹Wjh‹ v‹ khkdhÇl«ïU¡»wJ. gh®¤J É£L¤ âU¥ã mD¥ã ÉLtjhf¢brhšÈ th§» tªnj‹.” v‹W T¿ nkš tÞâu¤jhš_oÆUªj Rtoia vL¤jh®. mt® v‹Ål« bfhL¥gj‰FK‹ng M¤âu¤jhš eh‹ mjid¥ ãL§ »nd‹ nknyR£oÆUªj fÆ‰iw mÉœ¤J mªj ÃyhÉ‹ xËÆnynaãÇ¤nj‹. r£bl‹W Kšiy¥ gh£L v‹w bga® v‹f©Â‰g£lJ. ÃyÉš ky®ªj m« KšiyÆdhš v‹cŸs« ky®ªjJ. vd¡F c©lhd rªnjhõ¤â‰FvšiyÆšiy. Äfî« Éiuthf KjÈš ïUªJ âU¥ã¤


âU¥ã¥ gh®¤nj‹. Mu«g¤âš âUKUfh‰W¥gil,m¥ghš bghUeuh‰W¥ gil, mj‹ã‹ áWghzh‰W¥gil - ï¥go beLeš thil Koa VG gh£L¡fŸ ïUªjd.x›nth® V£ilí« òu£o¥ òu£o¥ gh®¡ifÆšv‹idna kwªJÉ£nl‹. rªnjhõ ÄFâÆdhšm¥bghGJ v‹ thÆÈUªJ tªj th®¤ijfŸ mU»šïUªjt®fS¡F¥ bghUŸ g£ouh. mªj¢ rka¤âš k£L«v‹id ahnuD« òâjhf¥ gh®¤âUªjhš vd¡F¥ig¤âa« ão¤âU¥gjhfnt fUâÆU¥gh®. v‹Dilakd cz®¢á m›tsî ÔÉukhf ïUªjJ.”

8. â.j. fdfRªju« ãŸis

ït® ïy§ifÆYŸs âUnfhz kiyÆš ãwªjt®.ït® jªijah® j«ãK¤J v‹gt®. ït® br‹id»¿¤Jt¡ fšÿÇÆY«, g¢ira¥g‹ fšÿÇÆY« jÄœ¥nguháÇauhf¥ gÂah‰¿dh®.

th‹Û» ïuhkhaz« Rªju fh©l¤ij¤ jÄÊšbkhÊ bga®¤jh®. R‹dhf« m. FkhurhÄ¥ òytUl‹nr®ªJ e«ãaf¥ bghUS¡F«, f«guhkhaz«ghyfh©l¤J¡F« ciu vGâdh®. jÄœ ehty® rÇij,<Hk©ly¤ njthu« M»at‰iw¥ gâ¥ã¤jh®. br‹id¥gšfiy¡ fHf¤ jÄœ¥ ngufuhâ MáÇa® FGÉ‹jiytuhfî« És§»dh®.

ït® VLfŸ áyt‰iw¤ bjhF¤jiyí«, gobaL¤J¥ghJfh¤jiyí« flikahf¡ bfh©oUªjh®. ït®j«VLfSŸ òweh}W, gâ‰W¥ g¤J, FWªbjhif v‹gdlh¡l® rhÄehija® gâ¥òfS¡F¥ ga‹g£ld.e‰¿iz¢ RtofŸ ïu©L ã‹d¤ö® ehuhazrhÄ Ia®gâ¥ò¡F¥ ga‹g£ld. FWªbjhif, gâ‰W¥ g¤J,gÇghlš, òweh}W M»at‰¿‹ foj¥ gofŸirtá¤jhªj rkhr¤â‹ r§f ïy¡»a¥ gâ¥ò¡F¥ga‹g£ld. gâ¥gháÇauhf¤ jhK« ïUªJbfh©L ãw®gâ¥ò¡F cŸsh®ªj m‹òl‹ VLfŸ cjÉa ït®j«g©ò ey« ngh‰w¤ j¡fjh«. ï¤jifa ey« thŒ¤jšmUikah«.

89Rto¡fiy

9. bgU«òyt® âÇáuòu«

Ûdh£á Rªju« ãŸis

elkhL« Rto¢ rhiyahf És§»a ï¥ òyt®bgUkhid m¿ahjt® ïuh®. g¤bjh‹gjh« ïUgjh«ü‰wh©L¥ òyt®fŸ v‹W És§»at®fSŸbgU«ghnyh® ït® tH§»a òyik¢ bršt¤ij mŸË¡bfh©lt®fns. ghntªjuhf¤ âfœªj ï¥òyt®bgUkh‹ g©ilnah® VLfis¥ gobaL¤jiy¥ ãwÉ¡flikahf¡ bfh©L ngh‰¿dh®.

flšnghš ÉÇªj f«guhkhaz¤ij xUt® xUKiwKGikahf¥ gobaL¥gnj mÇJ, Mdhš ït® mjid_‹W Kiw gobaL¤JŸsh®. Vw¤jhH 56000ghlšfis¥ ghoa ït®j« ifbaG¤J v¤jifaJ?

12“ïtUila vG¤J mHfhf K¤J¡ nfh¤jh‰ nghyïU¡F«. x›bthU tÇí« nfhzhkš xG§fhf ïU¡F«.vG¤J x‹Wl‹ x‹W nruhJ ïtuhš vGj¥bg‰wRtofS¡F¡ fz¡nfÆšiy.”

bjhšfh¥ãa«, g¤J¥gh£L, áy¥gâfhu«, áªjhkÂ,f«guhkhaz« Kjyha giHa üšfisí«, ïil¡fhy,ã‰fhy üšfŸ gyt‰iwí« gobaL¤J¤ jG«ng¿aït®¡F¥ gHªjÄœ MŒî« br¿ªâU¡Fkhdhšv¤Jiznah mÇa üšfis eh« ïHªJÉlhkšmilªâU¡f¡TL«. Mdhš ghL§FÆyhf¤ âÇªj ït®¡Fmt‰¿š C‹Wj‰F thŒ¡fÉšiy. ïa‰if m¤jifanjghty® ghuâah®, ghntªj® ghuâjhrdh® M»nah®gil¥ãy¡»a¢ á‰ãfshf¤ âfœªjik f©TL. m›thnwïtU« gil¥ãy¡»a¢ brštuhfnt âfœªjh®.

giHa jÄœ üšfËš ït® ifbaG¤jhš ga‹gL¤Jtj‰F mikªj RtofŸ, bjhš, vG¤J ïs«óuz«,g¤J¥gh£L e¢., ciu, áy¥gâfhu« moah®¡F ešyh®ciu, áy¥gâfhu« _y«, áªjhkÂ e¢, ciu¢ RtofŸïu©L M»ait.


ït® tH§»a v£L¢ bršt§fŸ ïitna vÅD«,ï¤jÄœ tH§F Ãybkšyh« tH§F« VLfisbašyh«bjhF¤J, ïiza‰w m¢R¥ gâ¥ghf¡ bfhz®ªj bgU«nguháÇa® c.nt. rhÄehijaiu¡ bfhilahf tH§»aòyt® nfhkh‹ ïtuhfÈ‹ jÄH® ngh‰WjY¡FÇajÄœ¤ bjŒtK« ïtuhth®!

jÅ¤jÅna f©l ï¥òyt®fis mšyhkš ntW gyC®fËš òyik¢ bršt®fshf¤ âfœªJ RtogobaL¤J«, ngh‰¿¡ fh¤J«, f‰ã¤J« bjh©L brŒjbgUk¡fŸ gy®. nt«g¤ö® áy ü‰wh©Lfshf¤ bjhl®òyikahs® kš»a ïl«. ghL òyt®fŸ åLfisnaj‹df¤J¡ bfh©lJ. m›thnw âU bešntÈ,âUitF©l«, Mœth®âUefÇ, fila ešÿ®, bj‹fhá,òËa§Fo, át»Ç, nr‰ù®, brh¡f«g£o, C‰Wkiy,fhŠákhef®, nfhit, jŠir, âÇáuòu«, br‹id KjÈaïl§fËny ïUªJ ngh‰¿a ÕLilahs®fshf¤âfœªjt®fis v©z¥ò»‹ tu«ò jk¡F ï‹ikÆ‹.ïJfhW« mÇa gHªjÄœ¢ Rtofis it¤âUªJgâ¥ghs®¡F cjÉ, ca®òfœ bfh©l bgUk¡fshfm¿a¥ bgWgt®fis k£L« F¿¥ã£L¡ fh£Lnth«.

Rto cjÉa jifikahs®fS« mt®fŸ cjÉaRtofS« mfuKiwÆš tUkhW:

m©zhrhÄ¥ ãŸis, âÇáuòu«áy¥ _y« : òw¤âu£L.

m¥g‹ br£oah® N, br‹idáy¥. moah®¡

m¥ghrhÄ ehÆdh®, å^® áªjh. e¢.

m¥ghrhÄ¥ ãŸis, nry« áªjh. e¢.

m¥ghrhÄ iedh®, fyit Úynfá-âu£L.

ïuhjh»UZiza®, òJ¡nfh£il. FWª.

ïuhrnfhghy¢rhÇah® r¡fut®¤â njuGªö®áy¥ mU«.

91Rto¡fiy

v£ilaòu« - bgÇa mu©kid kÂnk.

fU¥igah¤ njt®, blh«Ä¢nrÇ e‰.

fÉuh# g©lhu«, br§nfh£il áªjh. e¢.

fdfrig¥ ãŸis, k.É. ahœ¥ghz«òw« _y« : g¤J¥ : áy¥ moah®¡: áy¥ _y«.

FkhurhÄ br£oah®, ahœ¥ghz« áy¥. moah®¡ :áy¥. _y«; áy¥ (ifbaG¤J¥go) áªjh. e¢.

FkhurhÄ Ia®. ntÿ® g¤J¥. e¢.

FkhurhÄ¥ ãŸis, ö¤J¡Fo òw« - ciu.(ïu©L RtofŸ) áy¥. _y« : g¤J¥, e¢. áªjh. e¢.

FUrhÄ Ia®, br‹id. áy¥. moah®¡; áy¥(ifbaG¤J¥ go) mU«gjîiu áy VLfŸ

ifyhr ãŸis, á‰. ešÿ®, ahœ¥ghz« kÂnk.

bfh©l¥g th¤âah® âU¡.

nfhÉªjrhÄ bu£oah®, Ó®fhÊ I§FW

r§fu R¥ãukÂa j¤jRthÄ, kªâ¤njh¥ò kl« FWª :òw«, _y«.

rªâuehj br£oah®, å^® áªjh. e¢; áªjh,_y«

rghgâ KjÈah® m£lhtjhd«, br‹id. áªjh. e¢.

rutz¥ bgUkhisa®, âU¤jÂif òw«.

rhÄ Ia§fh®, áj«gu« áy¥. moah®¡.

rhÄehj njáf®, fs¡fhL

g¤J¥. _y«; ciu¥ãuâ áy.

rhÄehija® mÇô® òw«. _y«.

rhÈthORtu XJth®, âUbešntÈáy¥. moah®¡ : áy¥. _y« : áªjh. e¢ :

áj«gu« ãŸis, t.c. bjhš. ïs«. bghUŸ


átFUehj‹, âUth%® fÈ¤.

át‹ ãŸis, bghŸsh¢á g¤J¥. e¢.

á‹drhÄ ãŸis áªjh. e¢.

Rªju_®¤â¥ ãŸis, MWKfk§fy« kÂnk.

R¥guha¢ br£oah®, nrhlrhtjhd« áªjh. e¢. FWª.

R¥ãukÂa ãŸis, ciwô® áªjh. e¢.

R¥igah ãŸis, bj‹fhá òw«(_‹WFiw¢RtofŸ) á‰w£lf« (áy VLfŸ)

RthÄehj g©oj®, ahœ¥ghz« òw«, ciu.

br§nfhškl« FWª.

nrhkRªju njáf®, ïy¡fz És¡f¥ gu«giubjhš. bghUŸ. e¢.

PhÅah®kl«, âU¥ghâÇ¥òÈô®bjhš. bghUŸ. e¢. nguh.

jUkÈ§f br£oah®, áj«gu« áªjh. e¢.

jhnkhju« ãŸis òw« : áªjh e¢ : áy¥ moah®¡.

jhatyªÔ®¤j fÉuha®, Mœth®âUefÇòw«. ciu : bjhš, bghUŸ. brŒ. e¢. (Rto 2)

âahfuhr br£oah®, âÇáuòu«.áy¥. moah®¡ :áªjh. e¢.

JiurhÄ KjÈah® v«.ã.vÞ. KUF _y«.

njt®ãuh‹ fÉuha®, Mœth®âUefÇ g¤J¥.

ek¢átha KjÈah® fh.uh. br‹id,g¤J¥ (foj¥ ãuâ)

g¢ira¥g th¤âah® áªjh. e¢; áªjh, _y«.

gh®Rtehj eÆdh® kÂnkfiy Rto 2.

93Rto¡fiy

bgÇa âUto¡ fÉuha® - Mœth®âUefÇáy¥ (ifbaG¤J¥ go)

bjhš. bghUŸ. e¢. nguh.

bgh‹DrhÄ¤ njt®, ïuhkehjòu«áªjh _y«.

kfhÈ§ifa®, kHit br‹id áªjh. e¢.

kUjK¤J cgh¤âaha®, jŠir áªjh. e¢.

K¤J»UZz th¤âah®, filaešÿ® áªjh. e¢.

K¤J¡FkhurhÄ KjÈah®, br‹id kÂnk.

K¤ijah br£oah® át. K.K. òJ¥g£o e‰.

thdkhkiy¤jhj® (fz¡F), eh‹FndÇ áªjh. e¢.

Éraghy eÆdh®, Tlÿ® áªjh. e¢.

ÉUõgjhr KjÈah® áªjh. e¢.

ntyhíj KjÈah®, bjhGñ®, br‹idáy¥ moah®, FWª.

ntY¥ãŸis n#. v«. gâ‰. I§FW _yK«fU¤Jiuí«.

ï›ntLfŸ mšyhkš ntWgy VLfS« gâ¥ghs®fS¡F¡ »il¤JŸsd. Mdhš mt‰iw¥ g‰¿aÉs¡f§fŸ »ilahikahš »il¤j msÉš F¿¥ãl¥bg‰WŸsd. ï¥g£oaš KGikahdJ vd¡ bfhŸSjšTlhJ v‹gJ fUâna ïjid¡ F¿¥ ãlyhÆ‰W.

ï›tÇiríŸ ïu©L Rtofis¡ F¿¥ãlšï‹¿aikahjJ. m›Éu©L« jÅ¢ áw¥ò thŒªjit.x‹W fs¡fhL rhÄehj njáf® tH§»a g¤J¥ gh£L_y¢Rto! mj‰FK‹ _y¢Rto g¤J¥ gh£L¡F¡»il¡fÉšiy. mjid¥ bg‰w k»œÉš Ia®vGJ»‹wh®. 13“g¤J¥ gh£L _y« KGtJ« ml§»agiHa ãuâ m§nf »il¤jJ. Mdªj btŸs¤âš_œ»nd‹. ïj‰fhf eh‹ v›tsî miyªâU¡»nw‹.


K‹ng »il¤âUªjhš v›tsî mDTykhfïUªâU¡F«! ïu©lhtJ gâ¥ò¡F ïij cgnah»¤J¡bfhŸnt‹! v‹W T¿ mij¥ bg‰W¡ bfh©nl‹”T¿athnw ïu©lh« gâ¥ã‰F¡ fs¡fh£L¢ Rtoia¥ga‹gL¤â¡ bfh©lh®. g¤J¥gh£L¡F xnu KG_y¢Rtoahf¤ jÄœ cyF¡F¡ »il¤jJ. fs¡fh£L¢Rtona vÅ‹ mj‹ bgUik ms¥gÇaJjhnd!

k‰bwhU Rto áy¥gâfhu mU«gjîiu¢ RtoahF«.mjid tH§»at® njuGªö® r¡fut®¤â ïuhrnfhghy¢rhÇah®. ï¢Rtobah‹nw mU«gjîiu¡F¡»il¤jJ. ã‹nd rutz¥ bgUkhisa® bfhŸS¥ ngu®FUrhÄ Ia® å£oš mU«gjîiuÆ‹ g¤J x‰iwnaLfŸk£Lnk »il¤jd. Mjyhš, áy¥gâfhu mU«gjîiuv‹D« mUikahd ciu ek¡F¡ »il¡f cjÉat®njuGªöuhnu, ïU¡F« x‹iw¡ bfhL¥gJ« ca®ªjnjv‹D« g¤bjhL gâbdh‹whfnt v©z¥bgW«! x‹nwx‹W vÅ‹ f©nz f© v‹W ngh‰w¥bgW« m‹nwh!

áy gofns go vL¤jtiu¥ g‰¿a F¿¥òfS« fhy¡F¿¥ò« bfh©LŸsd. mit V£il¥ go vL¤jtiuí«,go vL¡f¥ bg‰w fhy¤ijí« És¡Ftd.

bjhš, bghUŸ, e¢, nguh, ciu¢ Rto x‹¿š ctkïaš ïWâÆš, “Mœth® âUefÇÆš ïU¡F« bgÇaâUto¥ãŸis Fkhu® gHÅa¥g¥ ãŸis v‹W ng®És§»a âUnt§fl« ãŸis vG¤J”v‹D«F¿¥òŸsJ.

- c.nt.rh. II. 103.

fÈ¤bjhif e¢. ciu¢Rto x‹¿š “850 M©L khákhj« 19M« ehŸ âUth%Çš ïU¡F« br§fkybgh‰ghj« kiwPhd g©lhu¤â‹ ò¤âu‹ átFUehj‹vG¤J” v‹D« F¿¥òŸsJ.

- c.nt. rh. II 224.

áªjhkÂ e¢. ciu¢Rto x‹¿š, “$ rfh¥j« 1550¡Fnkš bršyh Ã‹w <Þtu tUl¤J ij khj¤J mku

95Rto¡fiy

gB¤J âÇâiaí« bg‰w Mâ¤âa thu ehŸ vGâ KoªjãuânahL gh®¤J rfh¥j« 1625-¡F nkš bršyh Ã‹wRghD tUl¤J á¤âiu khj¤J mku gB¤J Jthjá5 « ehŸ Jthjá btŸË¡»Hik ehŸ vGâ Ko¤jJ.ïªj¢ Rto f©z§Fil bgh‹d«gy¤jh® ãŸisò¤âu® K¤jŒah ãŸis mt®fŸ áªjhkÂ vGâKo¤jJ” v‹W Äf ÉÇthf vGj¥ bg‰WŸsJ.

r.k. ü. 145.

ïjdhš go vL¤j Rto¡F Kªij¢ Rto¡ fhyK«bjËî brŒa¥ bg‰WŸsJ.

áªjhkÂ _yK« ciuí« mikªj Rto x‹¿š “880tUl« á¤âiu khj« 15 M« ehŸ fhÇkhw‹ vGâKo¤jJ.” v‹WŸsJ.

c.nt.rh. II 325.

`fÇkhw‹ rlnfha‹’ (âUthŒbkhÊ) Mjyhš mt®bga® jh§»a òytbuhUt® ã‹dhËš ïUªjijí«,mt® ïUªj fhy¤ij m¿aî« ï¡F¿¥ò¥ ga‹gL»‹wJ.ït® fhÇ u¤dfÉuha® tÊÆduhjY« TL«.

ciuíŸ ̀tF¤Jiu’ vd x‹W c©bl‹gij âU¡FwŸtF¤Jiu v‹D« Rtoahš m¿a Ko»‹wJ, “U¤nuhfhÇtUl« I¥gá khj« 28« R¡»uthu ehŸ åuhrhÄ ” v‹Wm¢RtoÆš F¿¥òŸsJ.

m.X.R.ü. 162.

âU¡FwŸ, ciu¢ Rto k‰bwh‹¿š “U¤nuh¤ fhÇtUl« I¥gá khj« 18« ehŸ òj‹»Hik nuh»Âe£r¤âu« JÉ âd« ïªj ehËš âUtŸSt® FwŸ vGâÃiwªjJ K‰W«. fhs¤âÈ§f¡ fÉuha® mt®fŸ RfÞjÉ»j«” v‹WŸs F¿¥ãdhš ï¥bgaUl‹ xU fÉuha®ïUªjik òy¥gL»‹wJ.

ï‹D« ntW áy ÉÇthd F¿¥òfS« RtofËšcŸsd. “mH»a ehj® mãuhÄ Jizahf ntQ«.âU¢á‰w«gy«. btFjhÅa tUl« MÅ khj« 20«


Mâthueh‹, fhŠáòu¤J¡F nk‰F fhntÇ¥ gh¡f¤J¡F¡»H¡F _QehÊ tÊÆny fUÉL fs¤ö® âUnt§fl¥ãŸis Fkhu‹ bgh‹d«gy¤jh ãŸis, fU¥ó®ntshãŸis Fkhu‹ tÆ¤âadhj ãŸis vGâ¡bfhL¤j ehyo njt® vGâ Ko¤jh‹. mJ m¿aî«K‰W«” v‹WŸs gFâahš K‹ Rto vGâ¡ bfhL¤jt®bgaU«, gobaL¤jt® bgaU«, C®¥ bga®fS«, fhy¡fÂ¥ò«, ehÊif¡ fz¡F« ãwî« m¿a tU»‹wd.

r.k.ü. 82.

áy F¿¥òfŸ MuhŒ¢áahsiu¤ ö©Ltdthfî«cŸsd. âU¡FwŸ ciu¢ Rto x‹W. gÇnkyHf® ciu.fU¤ij¡ bfh©L vGâajhf cŸsJ. vÅD« òâaciufS«, ntWghLfS«, vËa eilí« cilajhfmikªJŸsJ. m›îiu lh¡l® c.nt. rhÄehija® üšÃiya btËplhf “âU¡FwŸ _yK« X® giHa ciuí«”v‹D« bgaÇš tªJŸsJ. Mdhš m›nt£L¢ RtoÆšmikªJŸs F¿¥ò MŒî¡FÇajhf cŸsJ.

“........ tUl« I¥gá khj« 2 « ehŸ MâthuehŸ óre£r¤âu« etÄ ïªj¢ Rgâd¤âš, bfh©l¥g th¤âah®vGâd âUtŸStUiuia¥ gh®¤J vGâ KoªjJ.K‰W« átnd Jiz. njÉrfha«, âU¢á‰w«gy«”v‹D« F¿¥òŸsJ. ïjdhš ï›îiu “âUtŸSt®ciu” vd¥ bga® bgW« v‹gJ«, ïjid vGâat®bfh©l¥g th¤âah® v‹gJ«, mjid¥ gh®¤J xUt®go vL¤jh® v‹gJ« òy¥gL»‹wJ. Mjyhš ï›îiubfh©l¥g th¤âah® v‹gt® vGâa ciuna vd KoîbrŒj‰F cÇajh»‹wJ.

Rtoia¥ gobaL¤J¥ ghJfh¥gJ ngh‰Wj‰FÇabrayhF«. m¤jifa braiy¢ brŒj xUtU¡F¢brštK« òfG« nr®ªJ thH thœ¤J»‹wJ xU RtoÆ‹ghlš.

14 “KUfhW bghUehW áWgh zhWKšiybgU« ghzhW kJiu¡ fhŠá

97Rto¡fiy

gÇrha bghUlGî beLeš thilg£od¥gh iyF¿Šá kiyf lhK«

kUthU« bghÊšòilNœ fsªij _ö®tUát¥g ógdUŸ nty óg‹ciunahL« vGâd‹M fÈdhš m‹ndh‹X§FbgUŠ brštÄir í‰W thÊ!”

fs¤ij v‹gJ fs¤ö® v‹gjh«. m›ñ® bgh‹ Éisªjfs¤ö® vd¥gL«. 15òfnHªâahU«, mªjf¡ fÉåuuhftU« ãwªj òfœÄ¡f C® m›ñ®, mâš át¥g óg‹v‹gh‹ xUt‹ ïUªjh‹. mt‹ ikªj‹ nty¥g ót‹v‹gh‹ mt‹ KUfhW Kjyhf kiygLflh« <whfmikªj g¤J¥ gh£ilí« ciunahL vGâdh‹. Mjyhšmt‹ brštK« òfG« nru thœthdhf v‹Wthœ¤J»wJ ï¥gh£L.

bgU§fij¢ Rtoia vGâat‹ m‹ó® eÆdh‹mKjfÉ v‹gt‹. mtid m›thW vGj¢ brŒjt‹bjh©il eh£il¢ nr®ªj giHir v‹D« CÇd dh»amilŠrh‹ v‹gt‹ ikªj‹ á‹dilŠrh‹ v‹gt‹.mt‹ braš, _t® ghoa njthu¤ âUKiwfis¡ f©lâUKiwf©l nrhH‹ braš ngh‹wJ v‹Wngh‰W»‹wJ. bgU§fij kfj fh©l¤â‹ ïWâÆšcŸs xU f£lis¡ fÈ¤Jiw.

“K‹dhË‹ _t® ciuf©lnrhH‹ Kiwikia¥nghš

ïªehË nybfh§f nt©kh¡fijf© blGJÉ¤jh‹

g‹dhS§ Ñ®¤â¥ giHirailŠrh‹bkŒ¥ ghyÅaš

e‹dh ty®òfœ á‹dilŠrh‹ bjh©il eh£ltnd”


v‹gJ mJ, m‹¿í«, “ïªj¡ fhÉa« vGâdJ m‹ó®eÆdh‹ mKjfÉ vG¤J” v‹W« F¿¥òŸsJ. ï¤jifaF¿¥òfŸ MŒths®¡F¥ ga‹Ä¡fitah«.

F¿¥òfŸ

1. ïjid¡ T¿at® mH»a á‰w«gy¡ fÉuha® tÊKiwïuhkehj¡ fÉuha® v‹gt® ï›tÊÆš tªJ gHª bjhl®igÃidñ£o¡ bfh©oU¥gt® ïtnu. ï›ñiu K‰ù£lhf¥bg‰wJ rhÈ. 1870. (1648) v‹g®. (brªjÄœ¤ bjhFâ - 6)

2. bt§fs¥g eha¡f® C® áªij ef®, áWTlšg£o vdtH§F»wJ.

3. r§f¤ jÄG«, ã‰fhy¤ jÄG« g¡. 169.

4. nrJehL« jÄG« g¡. 24.

5. eh‹. f©lJ« nf£lJ« g¡. 48.

6. FWªbjhif. Kfîiu.

7. áy¥gâfhu¥ gâ¥ãš ïl« bg‰WŸsJ.

8. k‰iw¥ ãuâfËš 261 M« ghlš; 260 M« ghlš tiuínkciu »il¤jd.

9. âU. á.it. jhnkhju« ãŸis mt®fŸ gâ¥ò¡F« MŒÉ‰F«ïit ga‹gL¤j¥g£ld.

10. thœ¡if¡ F¿¥òfŸ g¡. 179.

11. Mœth® âUefÇ¡F¡ »H¡nf _‹Wfš bjhiyÉš cŸsbjhUgHikahd C® “877 M« tUl« kh®fÊ khj«” rJ®¤jáí«òj‹ »Hikí« cnuh»Âí« bg‰w Rgâd¤âš ïu¤âdfÉuha® bt©ghkhiyíiu vGâ K‰W«” v‹D« F¿¥òòw¥bghUŸ bt©ghkhiy¢ RtoÆš cŸsJ.

12. Ûdh£á Rªju« ãŸisat®fŸ rÇ¤âu« II. 114 - 276.

13. v‹ rÇ¤âu« . 938.

14. br‹id mU§fh£á üš Ãiya¥ ãuâ. bgUªbjhif. 2090.

15. KJfs¤ö® v‹ghU« cs®.

99Rto¡fiy

8. VL bjhF¤j VªjšfŸ

òyt®fË‹ å£L¥ guizÆš »lªj VLfŸ, m›thnw»lªJ mÊªJglhkš fh¤j bgUik¡FÇat®fŸ `VLbjhF¤j VªjšfŸ’ v‹D« ï¥gFâÆš ïl« bgW»‹wd®.

VLfŸ òyt®fŸ åLfËš k£L« ïU¡fÉšiy.F¿¥ãl¤j¡f áy FWÃy k‹d®fŸ, tskidfËY«,irt itzt kl§fËY« bjhF¤J it¡f¥ bg‰¿ Uªjd.

FWÃy k‹d®fSŸ bkhÊ¥ òyikí«, òyt®fis¥ngh‰W« ïašò« ïÅnj mikªj áy® mití«bghÈnthL És§»aJ. mt®fS« òytnuhL òyt uhfntmk®ªJ MuhŒªJ« fÉijÆa‰¿í« k»œªjd®.ï›tifÆš jiyikahdJ ïuhkehjòu munrahF«.“òyÄ¡ftiu¥ òyik bjÇjš òyÄ¡ft®¡nf òydh«”v‹gJ nghš, òÉntªjuhfî«, fÉ ntªjuhfî« âfœªjnrJgâfshš ü‰W¡F nk‰g£l òyt®fŸ ngh‰¿¡fh¡f¥g£ld®. mt®fŸ ghoa üšfŸ jÅ¥ g£oašï£L¡ fh£L« jifikad. nrJntªj®fŸ tskid,VLfŸ Ãu«g¡ bfh©l âUkidahf¤ âfœªjJ. jÄœ¢r§f« kJiuÆš njh‰WÉ¡F« K‹dnu, nrJmu©kidÆš ÄFâahf¢ RtofŸ ïUªJŸsd.

átf§if¡ FWÃy k‹dU« brªjÄœ ts®¤jt®fŸMt®. k§fh¥ òfœ bfh©l kUJ gh©oa® mitÆš 21òyt®fŸ ïUªjd® v‹g®. gy¥gy jÅ¥ghlšfS«,üšfS« ïa‰¿d®. mÇa Rtofisí« bjhF¤J¥ngh‰¿d®.


v£ilaòu« FWÃy k‹d®fŸ jÄœ bkhÊ¡F¢brŒJŸs bjh©L Äf¥ bgÇjhF«. foif K¤J¥ òyt®Kjyhf gy òyt®fis¥ òuªJ ghkhiy No¡ bfh©LŸsd®. ghuâah® bjhl®ò ghu¿ªj brŒâ mt®fŸtskidÆY« VLfŸ gy bjhF¡f¥ bg‰¿Uªjd.

nriw vd¥bgW« nr‰ùÇ‹ k‹d®fŸ Ãy¥ gu¥ò¢á¿nj vÅD« òy¥gu¥ò¥ bgÇjhf ïy§»d®, ̀xU FoÆšVG òyt®’ vd V‰w« ngh‰w Kfñ® fÉuha®fisí«,v©z‰w ãw òyt®fisí« jh§»¤ jhK« mit¡fs¥òytUŸ xUtuhf å‰¿UªJ ghLòfœ bg‰wd®.

ï‹D« át»Ç, brh¡f«g£o, C‰Wkiy -FWÃyk‹d®fS«, tuJ§fuha gh©oa®, mâåuuhkgh©oa®, tlkiya¥g ãŸisa‹ M»nahU« VLbjhF¤J it¤j VLfSŸ bgU«ghyhd ã‰fhy¢ áWüšfS«, mt®fis¥ g‰¿¥ gšntW òyt®fŸ ghoaüšfSnk ïUªjd. mÇjhfnt mÇa üšfŸ ïUªjd.r§f üš gofŸ fh©l‰F Äf mÇjhÆ‰W. m‹¿í« j¡ftÊKiw thŒ¤J¤ j¡ft®fËl« VLfis tH§»íjthikahš eh£L¡F¥ ga‹glhJ« xÊªjd. Mdhšáy kl§fŸ ï¥gÊ¡F Mshfhkš VLfis e‹KiwÆšfh¥gh‰¿íŸsd. mit ngh‰¿at‰WŸS« bgU«ghY«rka¤ bjhl®ghd üšfns ïUªjd vÅD«, gHFRtofis¥ ghl« brhštij ÉU«ãd mšy vÅD« -gobaL¤J¥ ghJfh¤J tªJŸsd. m¢áw¥ò¥ngh‰Wj‰FÇajh«.

irt kl§fSŸ âUthtLJiw¡F« jÅ¥bgUikí©L. mj‹ jiyt®fshf ïUªjt®fSŸ gy®jÄœ¥ òyik Ãu«ãat®fŸ, rka üšfSl‹ jÄœïy¡fz ïy¡»a§fËY« nj®¢á bg‰wt®fŸ, e«ikehotªj khzt®¡F¤ jÄœ¢ bršt¤ijí«, thÇtH§»at®fŸ átPhd KÅt®, <rhd njáf®, f¢áa¥gKÅt®, bjh£o¡fiy R¥ãukÂa KÅt®, âÇáuòu«Ûdh£á Rªju« ãŸis M»nah® âUthtL Jiwkl¤â‰F mÂ brŒj òyt® bgUk¡fŸ Mt®.

101Rto¡fiy

ã‰fhy¤âš gâ¥ò¤Jiw ntªjuhf¤ âfœªj rhÄehijaU« ï«kl¤âš ts®ªj bgUikí©L. ï«kl¤âš ïUªj RtofŸ MÆu¡fz¡»d, mt‰WŸtisahgâí« xU fhy¤nj ïUªâU¡f¡ f©oU¡»wh®rhÄehija®. Mdhš ã‹dhËš VL njL§fhšmf¥glhJ nghÆ‰W. mfeh}W, e‰¿iz, FWªbjhif,gâ‰W¥g¤J, gÇghlš, I§FWüW, òweh}W, áªjhkÂ,áy¥gâfhu«, kÂnkfiy, e‹}š r§fu ek¢áthaUiuKjÈad M§F¡ »il¤JŸs RtofshF«. k‰iw¥ã‰fhy¢ Rtofshf¡ »il¤jit v©z‰wit. ït®fŸ,Ia® gâ¥ò¡F¤ njo¡bfhL¤j mÇa RtofS« gythF«.

jUkòu klK« gHŠRtofis¥ ngh‰¿¡ fh¤jïlnkahF«. btŸËa«gy thz¤j«ãuh‹, r«gªjruzhya KÅt®, Ó®fhÊ áj«gu KÅt® Kjyhaòyt®fŸ ïUªJ jÄœ ts®¤j ïl« ïJ. ï§»UªjRtofS« Äf¥ gyth«. v¤jifait mit?

1 “MÆu¡fz¡fhd V£L¢ RtofŸ ïUªjd.... všyh«giHa VLfns. òâjhf vGj¥g£l VL x‹nwD« mâšfhz¥glÉšiy.”

ïªj¢ RtofËY« g¤J¥ gh£o‹ Rto ïšiy.Mdhš gâbd£lh« bgU¡»š ÉLj‰F mŸË¡ bfh©Lnghdt‰¿ÈUªJ áy ájwš VLfis vL¤J¢ RthÄehj¤j«ãuh‹ v‹gh® f£o it¤âUªjh®. mªj VLfSŸx‹¿ny g¤J¥ gh£oš mf¥glhj gFâ vJnth mJ»il¤jJ. F¿Šá¥ gh£oš tªJŸs ó¡fŸ 99. mt‰WŸcâ®ªJ nghait _‹nw. _‹whf ïUªjhš v‹d?K¥gjhf ïUªjhš v‹d? Fiw Fiwjhnd! Fiw Ú¡»aÃiwnalh»a x‰iwna£il¡ F¿¡»wh®. c.nt.rh. “ïHªjFHªijia¡ f©blL¤j jhŒ¡F c©lhF«k»œ¢áia¤jh‹ eh‹ mj‰F ctkhdkhf¡ Twyh«.”

ïHªj FHªijia¤ njo¡ f©LbfhŸs cjÉa jUkòuMÔd«, áªjhkÂ¢ RtofŸ 2, gÇghlš, (ïu©Lx‰iwnaLfŸ) j¡fahf¥ guÂ - ciu M»at‰iwí«


tH§»aJ. j¡fahf¥ guÂ ciu jUkòu¤â‰F¢ jÅ¢áw¥ò¤ jUtjh«. VbdÅš m›îiu¢ Rto. m›bth‹nwah«!

FkuFUgu mofshš njh‰WÉ¡f¥bg‰w bgUikíilaJ âU¥gdªjhŸ kl« mJ brŒJŸs jÄœ¤bjh©L bgÇJ. gy mÇa btËpLfisí« btËÆ£LŸsbgUikí« mj‰F©L mt‰WŸ âU¡FwŸ ciuts«KokÂ ngh‹wJ. VLfŸ bjhF¤J m¿P®fË‹MŒî¡F« thŒ¥gË¤JŸsJ.

k‰W« fhŠá Phd¥ãufhr® kl«, kJiu¤ âUPhdr«gªj® kl«, bešiy¢ br§nfhš kl«, âU¡nfhtÿ®PhÅah® kl« M»adî«, Flªij, áj«gu«,âUt©zhkiy, Jiwô®, kÆy« Kjyha ïl§fËšcŸs åu irt kl§fS« VLfŸ bjhF¤J« btËpLfŸòÇªJ« jÄœ¤bjh©L brŒJŸsd.

ïÅ VLfŸ bjhF¤jiyí«, MuhŒjiyí« üšbtËÆLjiyínk neh¡fkhf¡ bfh©L bjhl§»a áymik¥òfS« cŸsd. m›tik¥òfSŸ br‹id muád®Xiy¢ Rto üš Ãiya«, jŠir ruRtâ kfhš üšÃiya«, kJiu¤ jÄœ¢ r§f« v‹git jÅ¢ áw¥òthŒªjd.

1. Xiy¢ Rto üš Ãiya«

áy vËa ö©lšfŸ mÇa Jy§fšfis c©lh¡»ÉLjš m›t¥nghJ cy»aÈš fhzî« nf£fî«Toadthf cŸsd. nkny F¿¥ã£l mik¥òfŸ _‹W«m›thW vËa ö©lšfshš Ãfœªjitnaah«.ï›bth‰Wik Éªijahdnj.

1 fÇdš fhÈ‹ bk¡f‹á v‹gh® `Þfh¤yhªJ’eh£od®. mt® 1752M« M©oš ãwªjh®. jk¡F¥g¤bjh‹gjh« taJ el¡F«nghJ mjhtJ 1772 M«M©oš M§»y¡ »H¡»ªâa¡ f«bgÅÆš bgh¿ÆašJiwÆš mYtš bg‰W ïªâahî¡F tªjh®. tU«nghnjxU neh¡f¤ij¡ bfh©L« tªjh®.

103Rto¡fiy

ï§»yhªâš ïUªj ne¥ãa® bgUkfdh® xU üšïa‰¿dh®. mªüš mt®j« Kªijauh»a ̀#h‹ ne¥ãa®’tuyh‰W üyhF«. #h‹ ne¥ãa® fz¡»aš ngu¿P®;ïªâa ehL fz¡F¤ JiwÆš nk«g£l ehL v‹gijm¿ªâUªjh®. Mjyhš ïªâa eh£oš fz¡»ašbjhl®ghd áy MŒî¡ F¿¥òfis¤ njo¤ bjhF¤JmD¥òkhW bk¡f‹á¡F m¿îW¤âÆUªjh®. ne¥ãa®bgUkfdh® ÉU¥ig Ãiwnt‰WjÈš nguh®t«bfh©lh® bk¡f‹á. VbdÅš mt®j« bjhl®ngm›tsî bgUik¡FÇajhf kâ¡f¥bg‰wJ.

bk¡f‹á fz¡»aÈš M®tK« âwK« Û¡T®ªjt®.ct¥ghd m¥gÂia cÇika‹òl‹ brŒjh®. mt®V‰¿Uªj bghW¥ò `r®nta® brduš’ v‹gJ. m¥bghW¥ãdhš »U£ozhÉš ïUªJ f‹ÅahFkÇtiuíŸs všyh ïl§fS¡F« gšfhš br‹WtU«flikí©lhÆ‰W. mJ eh« vL¤J¡ bfh©l gÂ¡FV‰w thŒ¥ò MÆ‰W.

fz¡»aš F¿¥òfis¤ bjhF¤J ne¥ãa®bgUkfdh®¡F cjÉa bk¡f‹áÆ‹ cŸs¤âš ïªâaeh£L tuyhW, g©ghL g‰¿at‰iw Muhí« cªJjšc©lhÆ‰W. mj‰F mo¥gilahf ïU¥git Xiy¢RtofS«, fšbt£LfS« v‹gij cz®ªjh®. jhnk j¡fáyiu¤ Jizahf¤ j« r«gs¤âny it¤J¡ bfh©LXiy¢ Rtofis Éiy bfhL¤J th§FtâY«, fšbt£Lfis¥ gobaL¥gâY« KG _¢rhf ïw§»dh®.

1818-M« M©L tiu bj‹dh£oš ïUªjh®. áyM©LfŸ ïy§if¡F«, rhthî¡F« br‹¿UªjJ jÉ®¤JVw¤jhH 31 M©LfŸ ï¥gÂÆš bjhl®ªJ <lg£lh®.ã‹d® ̀ïªâahÉ‹ r®nta® brduš’ v‹D« gjÉ ca®îbg‰W¡ fšf¤jhî¡F¢ br‹wh®. m§nf jh« bjhF¤jV£L¢ Rtofisí« fšbt£L¥ gofisí« bfh©Lbr‹wh®. mt‰iw Kiw¥gL¤â¥ g£oa‰ gL¤J«Ka‰áÆš <Lg£lh®. Mdhš m§F¢ br‹w _‹wh©LfËš mjhtJ 1821 M« M©oš ïa‰if vŒâdh®.


bra‰fÇa brŒj ï¥bgUkfdh® bjhF¥òfis ehLm¿ªâUªjJ. M£áahsU« m¿ªâUªjd®. mt‰¿‹mUik bgUikfisí« cz®ªâUªjd®. mt® njoit¤j ea¤jF bršt« eh£L¡F¥ ga‹ gl nt©L« vdmªehŸ mur¥ nguhsuhf ïUªj `nAÞo§Þ’v©Âdh®. »H¡»ªâa¡ f«bgÅÆ‹ ïa¡Fe®fË‹ïirit¥ bg‰W bk¡f‹á mt®fË‹ kidÉahÇl«gâdhÆu« gî‹ Éiy bfhL¤J th§»dh®.m¤bjhF¥ãš jÄœ, bjY§F, kiyahs«, f‹dl«,kuh¤â, muã, ghuÓf«, tlbkhÊ M»a bkhÊfËšRtofŸ ïUªjd. ï¢RtofŸ fšf¤jhÉš ïUªj Máar§f¤jhÇl« x¥gil¡f¥ bg‰wd. ït‰W¡F m¿P®v¢.v¢. Éšr‹ v‹gh® xU g£oaš mik¡F« Ka‰áÆš<LgL¤j¥ bg‰wh®. ã‹d®¤ bj‹Åªâa vG¤JfËšcŸs RtofŸ 1828 M« M©oš br‹id¡ fšÉ¢ r§f«v‹D« r§f¤â‰F mD¥g¥ bg‰wd.

gaDŸs RtofŸ tªJ« gL¤Jw§»d. Mjyhš fšÉ¢r§f¤âš cŸs VLfis¤ j«Äl« jªJjîkhW br‹idïy¡»a¢ r§f¤âd® nt©od®. muR« mjid V‰W¡bfh©L 1830 M« M©L bk¡f‹áÆ‹ RtofistH§»aJ. mj‹ ã‹d®¡ 1 fšÉ¢ r§f¤â‹ Rto¤bjhF¥ò, lh¡l®. iyl‹ v‹gh® bjhF¤J ï§»yhªâšïUªj Rto¤ bjhF¥ò. br‹id¡ fšÉ¢ r§f¤â‹bjhF¥ò, ïy¡»a¢ r§f¤â‹ bjhF¥ò M»adbtšyh«bk¡f‹áÆ‹ bjhF¥òl‹ ïiz¡f¥bg‰wd. všyhK«Û©L« br‹id¡ fšÉ¢ r§f¤J¡nf ju¥bg‰wd.ïªÃiyÆš 1858 M« M©oš ÉšÈa« blŒy® v‹gh®És¡fkhd xU g£oaš vGâdh®. ãwF br‹id khÃy¡fšÿÇ üš Ãiya¤Jl‹ ïiz¡f¥ bg‰wJ. ïªüšÃiya«, “muád® ÑiH eh£L¡ ifbaG¤J üš Ãiya«”vd¥ bg‰wJ. RU¡fkhf `muád® Xiy¢ Rto üšÃiya«’ v‹W« tH§f¥ bgW«.

105Rto¡fiy

fz¡»aš bjhF¥ãny br‹w bk¡f‹áÆ‹ neh¡FXiy¢ Rto, fšbt£L M»at‰¿‹ bjhF¥ãny br‹W 2

mÇadbtšyh« cÇa bghGâny nr®¤Jit¡FkhWbrŒjJ ca®tw ca®ªj e‰ngnwah«. mt® m¡flikahšï‹W eh« fhz ïayhj, mÇa fšbt£LfË‹ gofS«»il¤JŸsd. m¡ fšbt£LfS¡F mt® bjhF¤Jit¤j gofns rh‹W; _y¢rh‹W ngha ïl«bjÇaÉšiy. ï›thnw Xiy¢ RtofËY« mÇad c©L.

nkdh£lt® jÄœ bkhÊ¡F¢ brŒâU¡F« M¡f¥gÂfŸ gy¥gy. mt‰WŸ bk¡f‹áÆ‹ gÂ ïiza‰wJ.fhy¤ij btšYjš mÇJ! mjid btšY« tifia¡f©L ek¡F vL¤J¡fh£lhf ïy§Fgt® m¿P® f®dšfhÈ‹ bk¡f‹á v‹D« bgUkfdh®.

Xiy¢ Rto üš Ãiya« M§FŸs RtofS¡FÉs¡f¥ g£oaš btËÆ£LŸsJ; üšfS¡F¥gobaL¡F« gÂí« brŒ»‹wJ; MuhŒth®¡F¢ RtofŸtH§»í« cjî»‹wJ; m›t¥nghJ áy üšfisí«m¢áL»‹wJ.

brsÇ¥ bgUkhsu§fdhÇ‹ FWªbjhif¥ gâ¥ò.ã‹d¤ö® ehuhazrhÄ IaÇ‹ e‰¿iz¥ gâ¥ò. lh¡l®rhÄehijaÇ‹ kÂnkfiy, g¤J¥ gh£L, gâ‰W¥g¤J,FWªbjhif¥ gâ¥òfŸ, itahòÇ¥ ãŸisÆ‹ r§fïy¡»a¥ gâ¥ò (ir.á. rkhr«) KjÈat‰W¡F¢ RtotH§»íŸsJ.

M§FŸs bjhšfh¥ãa«, gh£L, bjhif KjÈat‰¿YŸs RtofŸ v©Â¡ifia¡ F¿¥ngh«. ïitáijthfhjit v‹nwh. K‰W« cŸsit v‹nwh bfhŸsnt©lh. miuFiwahdití«, áijthdit í« c©LK‰W« cŸsití« c©L. ï¡ F¿¥ò nkny tU«mik¥òfËYŸs RtofS¡F« bghUªJ«.

bjhšfh¥ãa« RtofŸ 11

KUfh‰W¥gil RtofŸ 5


bghUeuh‰W¥gil RtofŸ 1

áWghzh‰W¥gil RtofŸ 1

bgU«ghzh‰W¥gil RtofŸ 1

Kšiy¥gh£L 1

kJiu¡fhŠá 1

g£od¥ghiy 1

kiygLflh« 1

e‰¿iz 1

FWªbjhif 1

I§FWüW 2

gâ‰W¥g¤J 3

fÈ¤bjhif 4

mfeh}W 1

òweh}W 1

áy¥gâfhu« 2

kÂnkfiy 2

áªjhkÂ 6

NshkÂ 1

âU¡FwŸ 17

1 ïy¡fz, ïy¡»a, ïâfhr, òuhz, rka, j¤Jt ü‰Rtofshf 1867 v©Â¡if Xiy¢ Rto üš Ãiya¤âšcŸsd.

2. jŠir runghá k‹d®ruRtâ kfhš`’ üš Ãiya«

kuh¤âa k‹d® átháÆ‹ tÊKiwÆš tªjt®fŸjŠir¥ gFâia ».ã. 1676 Kjš 1855 tiuÆY« M£ábrŒJŸsd®. m›ntªj®fSŸ xUt® runghá k‹d®.

107Rto¡fiy

runghá fiy¢bršt®; g‹bkhÊ¥ òyikahs®. mw«ngQ« M®ty®. mtnu jŠir ruRtâ kfhš üšÃiya¤ij ÃWÉat®. mt® mjid ÃWîj‰Fne®ªjbjhU ö©Ljiy m¿nth«.

runghá k‹d® xUKiw fhá¡F¢ br‹wh®. br‹wt®,fšf¤jhÉš ïUªj M§»y muá‹ mur¥ nguhsiu¡f©L ciuahodh®. mur¥ nguhs® âU¡FwisM§»y¤âš R‰W mj‹nkš M®t« bfh©oUªjh®.jÄœeh£L¥ gFâÆš thG« mur® runghá âU¡Fwism¿ªâU¥gh® v‹W v©Âdh®. jÄÊš mjid¡ nf£fÉU«ãdh®. mt‰WŸ áyt‰iw¢ brhšYkhWÉU«ãdh®. mJfhW« runghá âU¡Fwis¥ g‰¿m¿ªjâšiy. jÄœbkhÊ g‰¿í« m¡fiw fh£LtâY«mayhuhfnt ïUªjh®. tlbkhÊ, kuh¤â bkhÊ¥òyt®fisna MjÇ¤J tªjh®. mt® nguhs® Édhîjšmt® beŠáš MH¤ij¤jJ. jh« M£á brŒJtU«k©Âš tH§F« bkhÊia¥ g‰¿ v©Â¥ghuhjt‰iwcz®ªjh®. mU»š j«Kl‹ ïUªj òyt®fis¡ bfh©L«mur¥ nguhs®¡F És¡f« ju ïayÉšiy. Mdhšâwikahd MÆu‹ fz¡fhd jÄœ üšfŸ ïU¡»‹wd.Mdhš všyht‰iwí« eh‹ bjÇªJit¥gJ Koahjbraš, eh‹ C®nghŒ¢ nr®ªjJ« m¥ò¤jf¤ijmD¥ò»nw‹’ v‹W T¿ Éilbg‰W¡ bfh©lh®.

jŠrhñU¡F tªjJ« jÄœ¢ RtofË‹ nkš fU¤J¢brY¤âdh® »il¡F« Rtofis všyh« Éiy bfhL¤Jth§»dh®. t¿a òyt®fbsšyh« thŒ¥ghf¡ fUâ¤ j¤j«å£oš Kl§»¡ »lªj Rtofis¡ bfhL¤J Éiybg‰wd®. òâjhfî« Rtofis vGâ¡ FÉ¤jd®.RtofË‹ Éiyí« V¿aJ, RtofË‹ v©Â¡ifí«bgU»aJ.

Rtofis xG§FgL¤â it¡f¤ jÄœ¥ òyikahs®fŸnt©Lnk! mjdhš bfh£ilô® át¡ bfhGªJ njáf®,fhiu¡F¿¢á ntyhíj cgh¤âaha®, âUnt§fl¤jhãŸis, R¥guha¡ fÉuha®, nt§flhry« ãŸisKjÈnahiu mk®¤âdh®.


Kj‰f© j¡f òyt®fŸ ïšyhikahš üÈ‹ bgaiu¡Tl mt®fŸ br›itahf vGâ it¡fÉšiy.1 ̀ehyoah®’ v‹gbjhU üš v‹gJ« bjÇahkš, ̀átka«ehyoah®’ ̀fzgâ Jiz ehyoah®’ ̀uhk Ia« ehyoah®’è‹whf FUthœf FUnt Jiz ehyoah®’ v‹bwšyh«g£oaš vGâÆUªjh®fsh«. ̀ï¤jid ehyoahuh?’ v‹Wm¿ahjt®fS« Éa¥ò‰wduh«! Mdhš, jŠirÆšÚâahf ïUªj g®dšJiu v‹gt® ï¢Rto¥ g£oašf©L tUªâdh®. xG§fhd g£oaš x‹W mik¡f¢brŒjh®. Rtofis¡ foj¤âš go vL¡fî« V‰ghLbrŒjh®. Mdhš mt® m¡f© fhÂ¥ig¤ bjhl§FK‹dnu v©z‰w RtofŸ R£o¡ fh¥ghÇ‹¿¡ ifflªJnghÆd. mt‰iwí« xG§F brŒjh® g®dšJiu.

ruRtâ kfhš üš Ãiya¤âš gšntW bkhÊ üšRtofS«, Riy üš RtofS« gšyhÆu« cŸsd.Mdhš gHªjÄœ¢ RtofŸ M§nf ÉušÉ£L v©z¡Toadthfnt cŸsd v›tsîjh‹ M®t«bfh©lhY«, v›tsîjh‹ bryÉ£lhY« m›t¤JiwÆš òyik Ä¡fh®¡nf m›tt‰¿‹ mUikòy¥gLtjh«! lh¡l® rhÄehija® üš Ãiya¢bršt§fŸ ̀bfh§Fnj® thœ¡if mŠáiw¤ J«ã nghš’nr®¡f¥ bg‰wit! mj‹ kh©ò, m¥bgU kfdh®bfh©oUªj,

“ïUªjÄnH c‹dhš ïUªnj‹ ïiknah®ÉUªjÄœj« v‹whY« nt©nl‹”

v‹D« bfhŸif kh©ò!

ruRtâ kfhš üš Ãiya¤âš ïU¡F« gHªjÄœ¢Rtofshf m¿a¥ bgWtd tUkhW:

bjhšfh¥ãa¢ RtofŸ 8. (_y« KGikahdJ x‹nw;vŠáait áijîfS«, Fiw¢ RtofSnkah«)âUKUfh‰W¥gil Rto 2, áy¥gâfhu« Rto 1, áªjhkÂRto 8, âU¡FwŸ Rto 9, ̀ehyoah® ciu ts«,’ ̀ïy¡fzÉs¡f«’ Kjyhf ï¥bghGJ btËtU« üšfŸ

109Rto¡fiy

ga‹Ä¡fd. üš Ãiya¤ij¥ ngh‰W« kh©ò,vL¤J¡fh£lhf ïy§F»‹wJ! mjDŸns EiHªjJ«rungháÆ‹ nkjifik fh©ghiu ta¥gL¤â¡f£L©z¢ brŒjš xUjiy!

3. kJiu¤ jÄœ¢ r§f«

ghšt©z e¤j« FWÃy k‹d® bgh. gh©o¤ Jiu¤njt®. mt® kJiuÆš xU brh‰bghÊth‰w tªjnghJâU¡FwS« f«guhkhazK« nt©oÆUªjd. mt‰iwvtÇlÄUªJ« bgw Koahkš òJ k©lg¥ ò¤jf¡filÆš ïUªnj Éiy¡F¥ bgw nt©o ïUªjJ. mªÃiymtiu tU¤âaJ. “jÄœ¢ r§f« ïUªJ jÄœ MŒªjkJiuÆš ïªÃiy ïU¡»wnj! jÄœ bkhÊÆ‹js®Ãiyjh‹ v‹nd!” vd ïu§»dh®. m›Éu¡f«Xahkš xÊahkš tU¤â‰W.

gh©o¤Jiu¤ njt® òyikahs® tÊÆš tªjt® mt®jªijah® bgh‹DrhÄ¤ njt® òyt® òytuhŒÉs§»at®. gh©o¤Jiu¤ njtU« jÄG« M§»yK«bjËªJ f‰wt®. mHfuhf, rjhtjhd« K¤JrhÄ Ia§fh®,gHÅ¡ Fkhu¤j«ãuh‹ kJiu ïuhkrhÄ¥ ãŸisM»nahÇl« jÄœ ts« bg‰wh®. nt§fnlRtu rh¤âÇv‹gh® tÊna M§»y¤ âw« bg‰wh®. ghL« òyikí«,Mí« âwK«, eht‹ikí«, òytiu¥ ngh‰W« òfG«xU§nf bfh©lh®. ï¤jifa® bfh©l kdîisî t¿njnghfÉšiy.

1901-M« M©L nk¤ â§fŸ 21, 22, 23-M« ehŸfËškJiuÆš br‹id khfhz muáaš khehL ToaJ.bgUikÄF ã. mdªjhrh®Y jiyik jh§»dh®.gh©o¤Jiu¤ njt® tunt‰ò¡ FG¤ jiytuhfïUªjh®. _‹W ehŸ m«khehL elªjJ. mj‹ KoÉšgh©o¤Jiu¤ njt®, jÄœ ts®¢á bgU»ÆUªj kJiukhefÇ‹ gH« bgUikfisí«, mj‹ ts®¢á F‹¿aj‰fhy Ãiyiaí« vL¤J¡ T¿¤ jÄœbkhÊ Ãiybg‰Wts®tj‰F¢ r§f« x‹W nt©Ltj‹ ï‹¿aikahikia vL¤Jiu¤jh®. kWehŸ nrJgâ ca®gŸË


k©lg¤âš TlÉU¡F« nguit¡F, kheh£L¡F tªjbgU k¡fS« bghJ k¡fS« fyªJ bfhŸSkhWnt©LnfhŸ ÉL¤jh®. m›thnw 1901 nk¤â§fŸ 24-M«ehŸ nguit ToaJ, r§f« mik¡F« â£l« cUth»aJ.K‹nd‰ghLfŸ clnd bjhl§f¥ bg‰wd.

1901 M« M©L br¥l«g®¤ â§fŸ 14-M« ehŸ kJiuÆš eh‹fh« jÄœ¢ r§f« bjhl§»aJ. òyt®fS«,òuty®fS«, bghJk¡fS« âushf¡ ToÆUªjd®. gh‰funrJgâ ntªj® j« muáaš R‰w« NH tªâUªjh®. c.nt.rhÄehj Ia®, ïuh. ïuhft Ia§fh®, it.K. rlnfhguhkhDrh¢rhÇah®, nrhHtªjh‹ murŠ r©Kfdh®,âUkÆiy r©Kf« ãŸis, ã‹d¤ö® m. ehuhazrhÄIa®, gÇâkhš fiyP® Kjyha òyt® bgUk¡fŸ fyªJbfh©ld®.

nrJgâ brªjÄœ¡ fyhrhiy, gh©oa‹ ò¤jf rhiy,üyhuhŒ¢á¢ rhiy KjÈadî« r§f¢ rh®ãšjÅ¤jÅna bjhl§f¥ bg‰wd. _‹W ehŸfŸ bjhl®ªJT£l« eilbg‰wJ. âU. ehuhaz Ia§fh® brªjÄœ¡fyhrhiy¤ jiyikaháÇaÇauhfî«, ïuh. ïuhftIa§fh® ü‰gâ¥ò MuhŒ¢á¤ JiwfË‹ jiytuhfî«Ãakd« bg‰wd®. ã‹d® kJiu tl¡F btË åâÆšcŸs j« khËifia¤ jÄœ¢ r§f¤J¡bfd¥gh©o¤Jiu¤ njt® tH§»dh®. jÄœ¢ r§f¥gâ¥ò¡bfd¢ áwªj m¢R¡Tl« x‹W ÃWt¥ bg‰wJ.ïy¡fz ïy¡»a MuhŒ¢á áwªJ És§f¢ `brªjÄœ’v‹D« â§fËjœ bjhl§f¥ bg‰wJ. mj‹ MáÇauhfïuh. ïuhft Ia§fh® mk®ªjh®. nr‰ù® R¥ãukÂafÉuha® ü‰gâ¥gháÇa® Mdh®. VLfŸ bjhF¥gJ«,mt‰iw MŒªJ btËÆLtJ« ït®fŸ flikfŸ MÆd.eh£oš ïUªj òyt®fS«, òuty®fS«, r§f¥ gÂÆšM®t¤Jl‹ g§F bfh©ld®. MÆu¡fz¡»š VLfŸbjhF¡f¥ bg‰wd; Muha¥ bg‰wd; brªjÄœ ïjœ tÊahf btËÆl¥bg‰wd. ï›thW xnu ntisÆš gy¥gyJiwfËš jÄœ ts®¤j bgUik r§f¤â‰F©L mÇa

111Rto¡fiy

üšfŸ mÊªJglht©z« fh¥gh‰¿a bgUikí«mj‰F c©L.

brªjÄœ Kjš ïjÊnyna Iªâiz I«gJ«,neÄehjK« MŒªJ btËtu¤ bjhl§»d. fšbt£LtuyhW ït‰¿‹ fsŠáakhf¢ brªjÄœ¤ bjhFâfŸÉs§»d. MuhŒ¢á¡ fUñy« v‹DkhW mÇa f£LiufŸbtË¥g£ld. m¿Éaš Jiw¡F M¡f« Äf¢ brŒjJ;rka MuhŒ¢áÆY« jiy Ã‹wJ. ï›thW jÄHf¤âšòâanjh® ÉÊ¥òz®¢áia¢ brªjÄœ c©lh¡»‰W.mj‹ eh‰gjh« bjhFâtiu mikªj f£Liufismilî brŒÆ‹ jÄœ m‹idÆ‹ thlhky® khiyahfv‹W« És§Fjš â©z«.

gh©o¤Jiu¤ njt® j« f©ÂD«, f©Â‹kÂÆD« bgÇbjd¢ r§f ts®¢áÆš <Lg£lh®. mt®1911 M« M©oš ïa‰if vŒâdh®. mj‰F nkš v£LM©LfËš bgU«ghyhd RtofŸ Ô¡F ïiuahÆd.r§f¤ij¥ giHa Ãiy¡F¡ bfh©L tUj‰F¥ gy®Ka‹wd®. m«Ka‰á <LbrŒa ïayhj ïH¥ig <LbrŒj‰F MFnkh? ÉHh¡fŸ Ãfœªjd; btËpLfS«bjhl®ªjd; gHŠRtofŸ btËna¿d; Û©L« tuhkšxÊªjd; ïUªj RtofS« áijªjd! ïU¥gití«f©fh£á¥ bghUsh« msÉš mikªJŸsd!

brsÇ¥ bgUkhŸ mu§fdh® FWªbjhif¥ gâ¥ò.ã‹d¤ö® m. ehuhazrhÄ Ia®. xsit R. JiurhÄ¥ãŸis M»at®fË‹ e‰¿iz¥ gâ¥ò, lh¡l® c.nt.rhÄehj Ia® òweh}‰W¥ gâ¥ò, f«g® Éyhr« m.ïuhrnfhghiya§fh® mfeh}‰W¥ gâ¥ò, irt á¤jhªjrkhr¤â‹ r§f ïy¡»a¥ gâ¥ò M»at‰W¡F«ãwt‰W¡F« kJiu¢ r§f¢ RtofŸ ga‹g£LŸsd.

r§f« njh‹Wtj‰F K‹dnu gh©o¤Jiu¤ njt®lh¡l® rhÄehija® gâ¥ò¡F cjÉdh®.

“ga‹á¿a njD« gidasth¡ bfhŸt® ea‹bjÇth® v‹wî©ik eho - Ka‹¿Jngh


ijªüW %gh mD¥ã‹d~ nj‰wUŸthŒbkŒªüš JßïbahGF« É¤jfh - ikªü¿Mkhiy Æ‰Rití© lh¡F« òw¥bghUŸbt©ghkhiy a¢á‰ gâîbrŒí« - khKa‰áC¿ RªJ K‰wš cWÉ¥gh‹”

nt©odh®, kÂnkfiyÆ‹ Kj‰ gâ¥ò¡F« gz«cjÉdh® gh©o¤Jiuah®. r§f« njh‰WÉ¤j ã‹d®btËÆ£l üšfŸ gy. mt‰WŸ ahœ¥ghz«fâiunt‰ãŸis jÄœ¢ brhšyfuhâia _‹Wghf§fshf btËÆ£lJ«, g¢ira¥g‹ fšÿÇ¤ jÄœ¥nguháÇa® m. á§fhuntY KjÈah® bjhF¤j fiy¡fsŠáa« ngh‹w mã jhd áªjhkÂia btËÆ£lJ«r§f¤â‹ gÂ¡F¥ bgUikaË¥gdth«.

jÄœ¢ r§f¥ gh©oa‹ ò¤jfrhiyÆš ï¥bghGJ5177 üšfŸ cŸsd. Äf mUikahd jÄœ üšfS«M§»y üšfS« cs. gšyhÆu¡ fz¡»š ïUªj V£L¢RtofËš ï¥bghGJ 207 Rtofns cŸsd. mt‰WŸ

bjhšfh¥ãa® RtofŸ -6 cŸsd. k‰witã‰fhy¤jit, mit :

e‹}š RtofŸ -6

ïiwadh® fsÉaš RtofŸ -7

òw¥bghUŸ bt©ghkhiy RtofŸ - 1

ïy¡fz És¡f« RtofŸ -3

åunrhÊa« RtofŸ -1

neÄehj« RtofŸ -2

ah¥gU§ fy¡fhÇif RtofŸ -1

j©oay§fhu« RtofŸ -1

âU¡FwŸ RtofŸ -4

ehyhoah® gJkdh® ciu RtofŸ -4

ïuhkhaz« RtofŸ -9

113Rto¡fiy

vŠáait gšntW Ãf©LfŸ, gh£oašfŸ òuhz§fŸ,kU¤Jt, rka üš RtofŸ MF«.

VLfŸ bjhF¤j ï«_‹W mik¥òfis mšyhkšjÅ¥g£l áyU« MuhŒ¢á neh¡»š bjhF¥gijí« govL¥gijí« ïÅa bghGJ ngh¡fhf¡ bfh©oUªjd®.mt®fSŸ, mŒa«ng£il K¤J u¤âd KjÈah®,k‹dh®Fo nrhkRªju« ãŸis, fhtšJiw Miza®gthdªj« ãŸis, nry« ïuhkrhÄ KjÈah® M»abgUk¡fŸ F¿¥ãl¤j¡ft®fŸ.

4. mŒa«ng£il K¤Ju¤âd KjÈah®

brsÇ¥ bgUkhŸ mu§fdhiu kJiuÆš br‹W jÄœgÆy VÉatU«, mt®¡F nt©L§fhš nt©LtcjÉatU« ïtnu Mt®. ït®j« ö©Ljny, brsÇ¥bgUkhŸ mu§fdhiu¢ br‹id¡F VÉ¡ FWªbjhif¢Rtoia muád® Xiy¢ Rto Ãiya¤âš f©LgobaL¡f VÉaJ. br‹wt® gobaL¤J Û©L tªJMuhŒªjâš ãiHfŸ gy bghâªâU¡f¡ f©lh®. xUbrŒíŸ K‰W« ÉLg£oU¡fî« f©lh®. MfÈ‹K¤Ju¤âd® mÇanjh® FWª bjhif¥ goia tUÉ¤J¤jªjh®. m‹¿í« mfeh}W, e‰¿iz, gÇghlš KjÈabjhif üš Rtofisí«, ãw üšfisí«, tH§»dh®.“mt®j« cjÉfŸ ïyntš ïªüiy ciuíl‹gâ¥ã¤jÈš ï‹D« ngÇl®¥ g£oU¥ng‹” vdmu§fdh® vGJ»‹wh®. ïl®Ôu VLjªJjÉa VªjšK¤Ju¤âd® v‹gJ ïjdhš És§F«.

“brªjÄœ üyhuhŒ¢ána bghGJ ngh¡fhf¡ bfh©LmÇa bgÇa jÄœ üšfis¥ bg‰W¤ j« ifahnyna ãuâbrŒJ bfh©L cilatÇl« bfhL¡F« ca®ªjhU«v‹dhUÆu‹ ãdUkhd kz¡fhš mŒa«ng£ilbrªjÄœ Éyhr« $ kh‹ 8 K¤Ju¤âd KjÈah®” v‹Wmu§fdh® j« FWª bjhif¥ gâ¥ã‹ cjÉíiu¤jšgFâÆš ï¥bgU kfdhiu¥ ghuh£oíŸsh®. ït®vGâa FWªbjhif¡ foj¢ Rto rkhr¤âdÇ‹ r§fïy¡»a¥ gâ¥ò¡F cjÉaJ.


K¤Ju¤âd KjÈah® jŠir ruRtâ kfhš üšÃiya¥ òytuhfî«, gâ¥gháÇauhfî« És§»at®.ïtU« òyt® v«.M®. fªjrhÄ ãŸis mt®fS«gâ¥ã¤JŸs èhyoah® ciuts«’ ngh‰w¤ j¡fgâ¥ghF«. mÇa mo¡F¿¥òfisí«, áw¥ò¡F¿¥òfisí« j‹df¤J¡ bfh©lJ. m¥gâ¥ò ruftâkfhš 59 MtJ v© btËplhf 1953 ïš btËtªJŸsJehyoah® ciuts«.

5. k‹dh®Fo nrhkRªju« ãŸis

e‰¿iz ciuaháÇa® ã‹d¤ö® m. ehuhazrhÄIaÇ‹ MáÇa® ehuhazrhÄ¥ ãŸis mt® j«âUkfdh® ï¢ nrhkRªju« ãŸis Mt®.

nrhkRªju« ãŸis j« jªijahÇl« jÄœ gÆ‹wh®.mtiu ïsikÆnyna ïHªjikahš nk‰ go¥ò¥ go¡fïayhuhŒ mikªjh®. mªÃiyÆš jªijah® gÂbrŒjk‹dh®Fo¡ »¿¤Jt¡ fšÿÇÆš jÄHháÇa¥ gÂbg‰wh®. Mdhš m¡fšÿÇ vL¡f¥g£L Élnt,nrhkRªjudh® ntiyí« nghÆ‰W.

nrhkRªjudh® fhtš JiwÆš Jiz MŒthsuhfmk®ªjh®; MÆD« jh« bfh©oUªj jÄœ m‹igkwªjh® mšy®; jÄœ XJjiy¤ JwªjhU« mšy®. xUfhšxU bfhŸis¡ T£l¤ij¥ g‰w¢ br‹W nghuho bt‰¿bfh©lh®; bt£L¡ fha§fS« bfh©lh®; m¥bghGJr£il¥ igÆš ïUªj bjhšfh¥ãa üiy¤ jtwÉ£LÉ£lh®. kU¤Jt kidÆš »lªjnghJ« mjidÃid¤nj tUªâdh®, njo¡ bfhz®ªJ jªj ã‹dnumikâí‰wh®.

bjhšfh¥ãa¥ òyikÆš jiy Ã‹wh® nrhkRªjudh®gh£L, bjhiffŸ btË¥glhj fhy¤âš jhnk Ka‹Wmt‰iw¥ gobaL¤J¥ gÆ‹wh®. mÇa MuhŒ¢áí«brŒjh®. j« ifahš vGâa mfeh}‰iwí«, e‰¿iziaí« ã‹d¤ö® ehuhaz rhÄ Ia®¡F tH§»dh®.irt á¤jhªj rkhr« btËÆ£l r§f ïy¡»a¥ gâ¥ò¡F

115Rto¡fiy

mt® vGâa òweh}W kJiu¡fhŠá, beLeš thil,F¿Šá¥ gh£L g£od¥ghiy M»at‰¿‹ foj¥ gofŸga‹g£ld. mªehis¥ bgU«òyt®fS¡bfšyh«njhHuhf És§»a nrhkRªju« ãŸisÆ‹ òyikiam¿P® gh.nt. khÂ¡f ehaf® ghuh£L»wh®:

1“bghâa kiyÆš mf¤âaiu¡ fhz¢ br‹nw‹; m§FmtUila mo¢Rt£il¡ Tl f©ony‹ vâ®ghuhjïl¤âny vâ®ghuhj cUt¤âny bjhšfh¥ãaiu¡f©nl‹.”

fhtš JiwÆš gÂbrŒJ bfh©L f‹Å¤ jÄÊ‹fhtyuhfî« És§»a ï¤jifa bgUk¡fŸ v‹W«ngh‰Wj‰FÇatuht®.

6. rutz gthdªj« ãŸis

ïtU« fhtš gÂ brŒjtnu. 1889 M« M©oš fhtšJiwÆš nr®ªj ït® 1918 M« M©oš Jiz Miza®(Deputy Commissioner) gjÉia¥ bg‰wh®. ït® eh£L¡F¢brŒj e‰gÂia¡ fUâ thœehŸ msî« M©LnjhW«mWüW %gh Ãuªju tUthŒ jU« Ãy¡bfhilbah‹W1922 M« M©L V¥uš â§fŸ 12 M« ehŸ muáduhštH§f¥ bg‰wh®.

kh©òÄF ntšR ïsturU« ïstuáahU« 1905 M«M©L br‹id¡F tªjnghJ«, Ä©nlh bgUkfdhU«,fh®oŠR bgUkfdhU« br‹idÆš j§»ÆUªjnghJ«ïtnu bkŒfh¥ghsuhf ïUªJ áw¥ò¥ bg‰wh®. br‹id`brß¥’ghfî« És§»dh®. 1 flik¢ áw¥ghš ÉUJ«ghuh£L« bg‰wh®. ̀âth‹ gfö®’ v‹D« áw¥ò¥ g£l«M§»y muR tH§f¤ âfœªjh®.

ït® g§F bfh©l mik¥òfŸ Äf¥ gy br‹id¥gšfiy¡ fHf üš btËp£L¡ FG, brh‰bwhluh¡f¡FG M»at‰¿‹ cW¥ãduhf ïUªjh®. bj‹ÅªâaMuhŒ¢á¡ fHf¤ Jiz¤ jiytuhf ïUªjh®. ïy©l‹khefu muáaš tuyh‰W¤ Jiw¡ FGÉY«, Máamuáaš r§f¡ FGÉY« cW¥ãduhf¥ gÂ òÇªjh®.


fšÉ¢ áw¥ãš nknyh§»a ït® r£l¤ nj®î¡F¥ga‹gl¤j¡f mÇa üšfŸ gyt‰iw MuhŒªJ vGâ¥gâ¥ã¤jh®, ̀x¥òuîÄ¡f fhtš mYty®’ v‹D« Ó®ikbg‰wh®. ï›btšyht‰¿Y« nkyhf¤ jÄœ üšfS«,RtofS« bjhF¥gJ«, mt‰iw MuhŒªJ«,btËÆLtJ« j« ïÅa gÂahf¡ bfh©lh®.

ït®, j« bgauhš `gthdªj® fHf«’ vd xU fHf¤ijÃWÉdh®. mj‹ ts®¢á¡fhfî«, üš btËp£L¡fhfî« jh« mÇâ‹ <£oa bgU« bghUis `ïWâK¿’thÆyhf¥ gil¤jh®. m¡fHf¢ rh®ãš ÃWt¥g£l üšÃiya¤âš gšyhÆu« üšfŸ - V£L toÉY«,ifbaG¤âY«, m¢áY« mikªjit - cŸsd.

bjhšfh¥ãa« bghUsâfhu« (e¢ádh®¡»ÅaUiu,nguháÇa® ciu) ah¥gU§fy ÉU¤âíiu, ïiwadhuf¥bghUSiu, nguf¤âa¤ âu£L, e‹}š fh©oifíiu.jÄHfuhâ M»at‰iw btËÆ£lh®. ït® mik¤j fHftÊahf ït® fhy¤â‰F¥ ã‹d® btËtªj üšfS« gy.mt‰WŸ fh.u. nfhÉªjuhr KjÈah® gâ¥ã¤jåunrhÊa« F¿¥ãl¤j¡fjhF«.

gthdªj® gâ¥ã¤jt‰WŸ jÅ¢áw¥ò thŒªjJah¥gUt§fy ÉU¤âahF«. mj‹ Kj‰ghf« 1916 M«M©L«, ïu©lh« ghf« 1917 M« M©L« btËtªjd.m›btËp£lhš jÄœ ïy¡fz ïy¡»a¥ gu¥òbtËÆ£lJ nghy v›btËp£lhY« òy¥g£oyJ.mÊªJnghd üšfË‹ xU áy ghlšfisnaD«,F¿¥òfisnaD«, bga®fisnaD« mªüš nghyntbwªüY« fh£o‰¿y, gâ¥ghF«. Mjyhš mªüšÃ‹W Ãyî« fhybkšyh« gthd¤j® mj‹ òfbHhL«fyªJ Ã‰gh® v‹gJ cWâ.

`gthdªj® fHf«’ MuhŒ¢áahs®¡F mÂ ÃHš jªjJ;mutiz¥ò¢ brŒjJ; ãw® btËp£L¡F« bgUªJizòÇªjJ. irt á¤jhªj rkhr¤â‹ r§f ïy¡»abtËp£L¡F mfeh}W, fÈ¤bjhif, e‰¿iz,bjhšbghUŸ e¢, nguh. M»a foj¢ Rtofisí«, V£L¢

117Rto¡fiy

Rtofisí« tH§»aJ. ï¤jifa mÇa bgÇa Rtofis¡bfh©l gthdªj® fHf« gÂa‰W Kl§»aik jÄH®jt¡Fiwnaah«! ï¥bghGânyD« j¡fh® <Lg£L¢brayh‰¿D« jFâ Ä¡f üšfŸ gy jÄœeh£o‹brštkhf És§Fjš TL«! mªe‰ngW thŒ¡Fkhf!

7. nry« ïuhkrhÄ KjÈah®

VL bjhF¤j VªjšfSŸ xUt® nry« ïuhkrhÄKjÈah® mt®fSŸ xUtifahš V‰wÄ¡ftU« Mdh®.áW üš gu¥ãnyna á¡»¡ »lªj bgU« nguháÇa®rhÄehijaiu¥ gHªjÄœ ü‰g¡f« gh®¡f¤ ö©oat®mtnu! “mtUila ö©Ljš ïuhÉ£lhš áªjh kÂiaeh‹ m¢áLtJ v§nf? r§f üšfË‹ bgUikiacz®ªJ ï‹ò‰W btË¥gL¤J« Ka‰á¡F« vd¡F«v‹d r«gªj«? v‹bwGJ« IaÇ‹ kÂbkhÊfŸïuhkrhÄ KjÈahÇ‹ ö©Ljiy És¡F« ÓÇarh‹whF«.

nry« ïuhkrhÄ KjÈah® jªijah® nfhghš rhÄKjÈah®; bgU Ãy¡»Hh®. m¡fhy¤âš ïªâa®¡F Äfca®ªj gjÉahf ïUªj `jhášjh®’ gjÉia milªjt®.j« ikªjU« gjÉahš ca®ªJ És§f M®t« bfh©lt®.

ïuhkrhÄ KjÈah® ïs§fiy¤ nj®Éš (ã.V) khÃyKj‹ik bg‰W¤ nj¿dh®. KJfiy¥ g£lK« bg‰wh®.r£l¡ fšÉ¤ nj®¢áÆY« khÃy Kj‹ik vŒâdh®. 1876M« M©ony kht£l `KÅÓ¥’ Mdh®. m›ntiyiaMW M©LfË‹ ã‹d® ÉL¤J, ca® k‹w tH¡f¿Puhf¥ gÂ òÇªjh®. `ïªâa r£l ïjœ’ v‹D« ïjÊ‹MáÇauhf ïUªjh®. g£l tF¥òfË‹ jÄœ¤ nj®thsuhfî« És§»dh®. ï§»yhªJ br‹W ïªâa k¡fŸca®î¡fhf¥ ghLg£lh®. ÉLjiy ïa¡f¤âY« M®t«fh£odh®.

fhŠáòu« bgU«òyt® rghgâ KjÈah® kfdh®ehfÈ§f KjÈahÇl« jÄœ gÆ‹wh®. ïuhkrhÄah®M§»y¤âY«, M§»yt® ÉaªJ ghuh£L« âw« bg‰wh®.


jÄœ¥ òyt®fŸ midtU« ã‰fhy¢ á‰¿y¡»a§fËnyna bghGij¥ ngh¡Ftij m¿ªJ ct¥ò‰wh®.mt® ïs§fiy gÆ‹w fhy¤âny áªjhkÂÆ‹áw¥ãid cz®ªjt®. Mjyhš, m¤jifa giHaïy¡»a§fis¥ go¥ghU«, ghl« brhšthU« ïynu vdV§»dh®. gHªjÄœ üšfis¥ ghlŠ brhšthiu¤ njomiyªjh®. ïªÃiyÆš j‰brayhf¥ bgU« nguháÇa®rhÄehija® tªJ KjÈahiu¡ f©lh®. m¡fh£áIaiu¥ òJbe¿Æš - òâa cy»š - òF¤âaJ. mjidmtnu TW»wh®. r§f¤ jÄœ cz®it¤ j£o vG¥ãmânyna j« thœit KGJw¥ gâ¥ã¤J¡ bfhŸSkhWIaiu¤ ö©oa Ãfœ¢á m~jhjÈ‹ mjid ÃfœªjJÃfœªjthnw m¿jš e‹wh«.

(âUthtLJiw) MÔd¤ jiyt® “ï¥nghJ m§nf(F«gnfhz«) K‹Óghf tªâU¡F« KjÈah® jÄÊš ešygÆ‰áíilatbu‹W njh‹W»wJ.” mtiu Ú§fŸ nghŒ¥gh®¤J tunt©L«.” v‹W vd¡F¢ brhšÈ mD¥ãdh®.

“mtiu¥ gh®¡f nt©Lbk‹w Mtš KjÈš v‹Ål«ïšiy; R¥ãukÂa njáf® brhšÈaD¥ãdikÆ‹ eh‹br‹W gh®¡fyh« v‹W xUehŸ òw¥g£nl‹ m‹WÉahH¡»Hik (21-10-1880) mt® ïUªj å£il milªJmtiu¡ f©nl‹, eh‹ fhnyÍš ïU¥gijí« kl¤âšgo¤jt‹ v‹gijí« brh‹nd‹. mt® ahnuhmayhÇl« ghuhKfkhf¥ ngRtJ nghy¥ ngádh®.v‹ndhL Ä¡f ÉU¥g¤Jl‹ ngRtjhf¥ òy¥gl Éšiy`mâfhu¥ gjÉÆdhš ï¥go ïU¡»wh®, jÄœ go¤jtuhfïUªjhš ï¥go e«Äl« ngRthuh? ” v‹Wv©zyhnd‹.

“Ú§fŸ ahÇl« ghl« nf£O®fŸ?” v‹W mt®nf£lh®.

“kfh É¤Jth‹ Ûdh£á Rªju« ãŸisat®fËl«ghl« nf£nl‹” v‹nw‹.

ãŸisat®fŸ bgaiu¡ nf£lîl‹ mtÇl« VjhtJ

119Rto¡fiy

»s®¢á c©lhFbk‹W vâ®gh®¤nj‹. v‹Dilac¤ânahf¤J¡fhf v‹id kâ¡fh É£lhY«ãŸisat®fŸ khzh¡f‹ v‹w Kiw ÆyhtJ v‹Ål«kd« fyªJ ngryhnk. mt® m¥go¥ ngr K‹ tuÉšiy,fz¡fhfnt ngádh®.

ãŸisat®fŸ bgaiu¡ nf£L¥ òil bga®¢ánaïšyhj ïtuhtJ, jÄÊš mãkhd« cilatuhfïU¥gjhtJ! všyh« bghŒahf ïU¡F«, v‹W eh‹Ô®khd« brŒJ bfh©nl‹.

mt® nfŸÉ nf£gij ÃW¤jÉšiy; v‹d v‹d ghl«nf£oU¡»Ö®fŸ? v‹w nfŸÉ mL¤jgo mtÇlÄUªJtªjJ. `ïj‰F eh« gâš brhšY« tifÆš ïtiu¥ãuÄ¡F«go brŒJ Élyh«’ v‹w Ã¢ra ò¤ânahL eh‹go¤j ò¤jf§fË‹ tÇiria x¥ã¡fyhnd‹. Flªijaªjhâ, kiwir aªjhâ, f«guªjhâ, âUtu§f¤ jªjhâ,mHfuªjhâ, f«guªjhâ, Kšiyaªjhâ, Ûdh£áa«ikãŸis¤ jÄœ, K¤J¡ FkhurhÄ ãŸis¤ jÄœm»yh©l eha» ãŸis¤ jÄœ, nr¡»Hh® ãŸis¤jÄœ ....... v‹W brhšÈ¡ bfh©nl nghnd‹. mªjhâfËšïUgJ, fy«g§fËš ïUgJ, nfhitfËš gâidªJ,ãŸis¤ jÄœfËš K¥gJ, cyh¡fËš ïUgJ, öJfŸï¥gona ãugªj§fis mL¡»nd‹. mt® Kf¤âšfLfsî Éa¥ò¡ Tl¤ njh‹wÉšiy.

`ïbjšyh« go¤J v‹d ãunahrd«?’ v‹WâObu‹W mt® ïilk¿¤J¡ T¿dh®. eh‹ Ä¡f Vkh‰w«milªnj‹, `ït® ï§»äZ go¤J mânynkhf§bfh©ltuhf ïU¡fyh«. mjdhš jh‹ ï¥go¢brhš»wh®, v‹w v©z« vd¡F c©lhÆ‰W. MdhY«eh‹ ÉlÉšiy òuhz tÇiria¤ bjhl§»nd‹,

`âUÉisahl‰ òuhz«, âUehif¡ fhnuhz¥ òuhz«,khôu¥ òuhz«, fªj òuhz«, bgÇa òuhz«F‰why¥òuhz«........’

mt® giHa gona f‰áiy nghy ïUªjh®.


ìelj«, ãuòÈ§fäiy, átPhdnghj« átPhdá¤âah® ciu........ .........’ v‹D« üšfË‹ bga®fis¢brh‹nd‹. ïy¡fz üšfis vL¤J¡ T¿nd‹.m¥bghGJ« mtU¡F¤ âU¥â c©lhfÉšiy. ̀mllh!K¡»akhdt‰iwašyth kwªJÉ£nlh«?’ mijKjÈnyna brhšÈÆUªjhš tÊ¡F¡ bfh©LtªâU¡fyhnk!” v‹w cWâíl‹ f«guhkhaz«KGtJ« ïu©L _‹W Kiw go¤âU¡»nw‹.ãŸisat®fËlK« áy fh©l§fis¥ ghl«nf£oU¡»nw‹ v‹nw‹. ïuhkRthÄ KjÈah® `rÇ,m›tsî jhnd?’ v‹W nf£lh®. vd¡F Äfî« mâU¥âV‰g£LÉ£lJ. `f«guhkhaz¤âš Tlth ï›tsîghuhKf«! ï›tsî mr£il! v‹w Ãidnt mj‰F¡fhuz« mj‰F nkny brhšy v‹d ïU¡»wJ? Mdhšmt® v‹id ÉL»wtuhf ïšiy nkY« nfŸÉnf£fyhdh®.

“ïªj¥ ã‰fhy¤J¥ ò¤jf§fbsšyh« go¤jJ rÇjh‹.giHa üšfËš VjhtJ go¤jJ c©lh?”

vd¡F mt® vij¡ fUâ¡ nf£lh® v‹W bjÇaÉšiy.`ãŸisat®fŸ ïa‰¿a üšfisna eh‹ go¤âU¥gjhfït® v©Â¡ bfh©lhnuh? fªjòuhz« bgÇa òuhz«KjÈaitfŸ všyh« giHa üšfŸ mšynth?f«guhkhaz« giHa üšjhnd? giHa üby‹W ït®ntW vij¡ fUJ»wh®?’ v‹W nahá¡fyhnd‹.

èh‹ brh‹dt‰¿š v›tsnth giHa üšfŸïU¡»‹wdnt!’ v‹W nf£nl‹.

`mitfS¡bfšyh« _ykhd üšfis¥ go¤âU¡»Ö®fsh?’ v‹W mt® nf£l nghJ jh‹mtÇl«Vnjh ru¡F ïU¡»wJ v‹w v©z« vd¡F c©lhÆ‰W.

`jh§fŸ vªj üšfis¢ brhš»Ö®fŸ’ v‹WbjÇaÉšiyna?’ v‹nw‹.

`Ótf áªjhkÂia¥ go¤âU¡»Ö®fsh?’ kÂnkfiygo¤âU¡»Ö®fsh? áy¥gâfhu« go¤âU¡»Ö®fsh?

121Rto¡fiy

mt® brh‹d üšfis eh‹ go¤jâšiy. 1 v‹DilaMáÇanu go¤jâšiy ò¤jf¤ij¡ Tl eh‹ f©zhšgh®¤jâšiy. MdhY« ï›tsî ò¤jf§fis¥go¤jjhf¢ brh‹dij xU bghU£ gL¤jhkš vitnahïu©L _‹W üšfis¥ go¡fÉšiy v‹gij¥ãukhjkhf¢ brhšy tªJ É£lhnu, v‹w ÃidbthLbgUÄj« nr®ªJ bfh©lJ, `ò¤jf« »il¡fÉšiy»il¤jhš mitfisí« go¡F« ijÇa« c©L’ v‹Wf«Õukhf¢ brh‹nd‹.

rhjhuzkhf¥ ngá¡ bfh©L tªj KjÈah® ÃÄ®ªJv‹id e‹whf¥ gh®¤jh®, eh‹ ò¤jf« jU»nw‹. jªjhšgo¤J¥ ghl« brhšå®fsh? v‹W nf£lh®.

Ia® JÂîl‹ Éil T¿dh® mL¤j PhÆ‰W¡ »HikIa®, KjÈahiu Û©L« f©lh®. áªjhkÂ¢ RtoiatH§»dh®. m¢Rtoia¥ bg‰w mUikiaí« KjÈah®ciu¤jh®.

“vd¡F¢ áªjhkÂ KjÈa giHa ò¤jf§fis¥ go¡fnt©Lbk‹w Mtš ÄFâahf ïUªjJ. ïªj¤ njr¤âšeh‹ rªâ¤j É¤Jth‹fËš xUtuhtJ mt‰iw¥go¤jjhfnt bjÇaÉšiy. V£L¢ RtofS« »il¡fÉšiy. âUbešntÈ¥ g¡f¤âYŸs fÉuha®fË‹å£oš ãuâfŸ »il¡fyh« v‹W v©Â $itF©l¤âš K‹èghf ïUªj v‹ e©g® V.ïuhk¢rªâiua® v‹gtÇl« Éõa¤ij¢ brhšÈit¤âUªnj‹. mt® ah® ahiunah ÉrhÇ¤J¥ gh®¤jh®,x‹W« »il¡fÉšiy.”

“xU rka« $ itF©l¤J¡F mU»YŸs X® CÇšgu«giu É¤Jth‹fshf ïUªj fÉuha® FL«gbkh‹¿š câ¤j xUt® xU tH¡»š rhÎahf tªjh®.mtiu ÉrhÇ¡F« nghJ, mt® fÉuha® gu«giuia¢nr®ªjtbu‹W«, mtUila K‹ndh®fŸ gy üšfisïa‰¿ÆU¡»wh®fŸ v‹W« v‹ e©gU¡F¤ bjÇa tªjJ.Érhuizbašyh« Koªj ãwF K‹è¥ mªj¢


rh£áia¤ jÅna miH¤J mt® å£oš V£L¢ RtofŸïU¡»‹wdth v‹W ÉrhÇ¤jh®. mt® ïU¡»‹wd v‹Wbrhšynt” áªjhkÂ¥ ãuâ ïUªjhš njo vL¤J¤ junt©L« v‹W T¿dh®. mâfhu¥ gjÉÆš ïUªjikahšmt® Ka‰á gÈ¤jJ. mªj¡ fÉuha® Ótf áªjhkÂ¥ãuâia¡ bfh©L tªJ bfhL¤jh®. mj‰F K¥g¤ijªJ%ghŒ bfhL¤J th§» vd¡F mD¥ãdh®. mâÈUªJfh»j¤â‰ ãuâ g©Âa ò¤jf« ïJ”

ïuhkrhÄ KjÈah® `òijaš’ ïU¡FÄl¤ij k£L«fh£odh® mšy®, `òijaiyna vL¤J tH§»dh®.ã‹d®¥ gjÉÆš ïUªJ Éy»¢ br‹id¡F¢ br‹wh®.M§»Uªj nghJ m¿P®fŸ bjhl®ig IaU¡F c©lh¡»it¤jh®. gâ¥ã¡F« gÂÆ‹ nghJ j« khËifÆnyj§F« thŒ¥ig IaU¡F tH§»dh®. btËp£L¡F¥gzîjÉí« òÇªjh®. ãw® m›îjÉ brŒaî« ö©odh®.VLfS« bjhF¤J¤ jªjh® m›tsî jÄœ¡ fhjšKjÈahU¡F!

ïuhkrhÄ KjÈah® rhÄehija® gâ¥ò¡F kÂnkfiy¢ Rto, áy¥gâfhu¢ Rto 2, áªjhkÂ¢ Rto_‹W vd MW RtofŸ tH§»dh®. á.it. jhnkhju«ãŸis gâ¥ò¡F« gy Rtofis tH§»dh®! gHªjÄœüšfË‹ xËguî« ïl§fËbyšyh« ïuhkrhÄKjÈah® m›bthË ônl ò‹KWt‰ bghÈnthL fh£átH§F»wh® v‹gJ xUjiy.

ïÅ¥ gâ¥ò neh¡f¤ij it¤J¡ bfh©L VL bjhF¤Jit¤j VªjšfŸ áy®, mt®fŸ, Éidahš Éidah¡»¡bfh©l É¤jf®fŸ Mt®; mt®fŸ tuyh‰iw mL¤jgFâÆš fh©ngh«.

F¿¥òfŸ

1. câ®ªj ky®fŸ. c.nt.rh.

2. bj‹Åªâa nfhÆ‰ rhrd§fŸ ghf« - 1 K‹Diu.

3. 19-M« ü‰wh©oš jÄœ ïy¡»a«.

123Rto¡fiy

4. ïJfhW« m¿atªj fšbt£LfŸ 21464; ït‰WŸbtËahÆdî«, btËahf mÂakhÆdî« 8479; btË¥glnt©Ltd 12985. gh©oa® br¥ngLfŸ g¤J, 11.

5. Descriptive Catalegued Vol. to IV.

6. òâaJ« giHaJ« g¡. 50.

7. jÄœ¥ òyt® tÇir bjhFâ. 10. g¡. 128.

8. rutz gthdªj® âU.É. f. î¡F m‹g®, njdh«ng£ilÆšátr§fu KjÈah® v‹gh®, `nfhÆÈš gÈÆLjiy’ m‹òKiwÆš foªjh®. C® á¿aJ átr§fu® å£oš f‰fŸ ÉGªjd;gh«òfŸ ÉGªjd; m«k‹ bjŒt« áy®nkš jiyÉÇ¤jhoaJ. âU.É.f. gthdªjU¡F Kl§fš Ô£odh®. “tªjh®gthdªj« ãŸis, kUshoa bjŒt§fŸ všyh« kiyna¿d;jiyfhš bjÇahJ Fâ¤j åu®fŸ všyh« ò‰WŸ gh«ghdh®fŸ.FH¥g« FiyªjJ; mikâ ÃyÉ‰W.”

gthdªj® braš kh©ò¡F ï~bjhU rh‹W. âU.É.f.thœ¡if¡ F¿¥òfŸ 920 - 21.

9. v‹ rÇ¤âu«. g¡. 909.

10. ïJ br›Éa e‹W VbdÅš mt® gobaL¤j g¤J¥gh£L,áy¥gâfhu, áªjhkÂ, bjhš. ïs«. RtofŸ Ia® gâ¥ò¡F¡»il¤JŸsd. bghUeuh‰W¥gil, btÆÈš cy®¤âaij v‹rÇ¤âu¤âš TW»wh®. Mdhš, áªjhkÂ áy¥gâfhu üšfis¥ghl« brhšÈaâšiy vdyh«. Ia® áªjhkÂia¥gâ¥ã¤jijna f©o¤jt®fS« âUthtLJiw kl¤âšïUªjd® v‹gjdhš ïJ És§F«.


9. gHªjÄœ¥ gâ¥ghs®fŸ

ï›tÇirÆš ïl« bgw¤j¡fh® gyuht®, vÅD«, xUehšt® ït© F¿¡f¥ bgW»‹wd®. ãwbušyh« mt®gâ¥ã¤j üiy¥ g‰¿a gFâÆny ïl« bgWt®ïªehštUŸ Kjštuhth® _t® mt®

“gHªjÄœ ïy¡»a btËp£L¡F¡ fhš bfh©lt®MWKf ehty®; vG¥ãat® jhnkhju« ãŸis; TiuntŒªJ, Ãiya« nfhÈat® rhÄehj Ia®” v‹W âU.É.f.Édhš F¿¥ãl¥ bgW« _tnu Mt®.

MWKf ehty®

ehty® ».ã. 1822 ïš ãwªjh®. ït® jªijah®fªj¥ãŸis, C®, <H¤ij¢ nr®ªj ešÿ®.

ït® jªijah® áwªj ehlf É¤jf®; gy ehlf üšfŸïa‰¿íŸsh® xU ehlf üiy vGâ¡ bfh©oU¡F«nghnj VL« vG¤jhÂíkhf ïUªj ÃiyÆnyna ïa‰ifvŒâdh®. m¥bghGJ ehty®¡F taJ x‹gJ. jªijah®miuFiwahf É£l ehlf¤ij¤ jhnk m›És« taâšKo¤jh® ehty® v‹g®!

ehty®, rutzK¤J¥ òyt® ïUghiy¢ nrdhâuhaKjÈah® M»nahÇl« jÄœ¡fšÉ bg‰wh®. gŸËÆšM§»y« gÆ‹wh®. rka üšfËš MœªJ njhŒªjh®;kHit kfhÈ§ifa®, bgU«òyt® Ûdh£á Rªju« ãŸisKjyha jÄœ m¿P®fSl‹ bjhl®ò bfh©lh®.ng¢Rt‹ik nghynt vG¤J t‹ikÆY« áwªJÉs§»dh®. ciu eilia ts®¤j bgUk¡fSŸ ehty®F¿¥ãl¤j¡ft®. mt® j« gâ¥òfŸ mUik thŒªjit.

125Rto¡fiy

v›Él¤ânyD« xU ãiHia vtU« fh©l‰F ïayhJv‹D« mÇa gâ¥ò mtUilaJ.

ehty® rkaüšfŸ, ïy¡fz üšfŸ, ghl üšfŸvd¥ gytifÆš gâ¥ã¤JŸsh®. mt‰WŸ gHªjÄœtsbkšyh« xU§F br¿ªj âU¡Fwis¥ gÇnkyHf®ciuíl‹ btËÆ£LŸsik F¿¥ãl¤j¡f jh« mjidïuhkehjòu« bgh‹DrhÄ¤ njt® nt©LnfhË‹goJ‹kâ tUl« itfhá khj« gâ¥ã¤J cŸsh®. mj‰F¤âÇáuòu« Ûdh£á Rªju« ãŸis á. âahfuhr¢ br£oah®, r. bjŒtehaf« ãŸis nrhlrhtjhd« R¥guha¢br£oah® M»nah® áw¥ò¥ ghÆu« ghoíŸsd®.

bjhšfh¥ãa« âU¡FwŸ, bgÇa òuhz« KjÈa mt®gâ¥ò¡fË‹ g¡f v©, ghlš v© jiy¥ò v© M»avšyhK« jÄœ v©zhfnt ïU¤jš xU jÅ¢ áw¥ghF«.bjhšfh¥ãa« nrdhtiua® ciu e‹}š r§fuek¢átha® ciu, âU¡nfhitah® nguháÇa® ciuv‹gdî« ehtyÇ‹ gâ¥ghš btË¥g£ld.

ït‰WŸ ïtuhŒªj bjhšfh¥ãa« nrdhtiua® cium¿P® á.it. jhnkhju« ãŸisahš gâ¥ã¡f¥ bg‰wJ.nrdhtiua¤â‹ Kj‰gâ¥ò mJntahF«. Mdhš mnj1848 M« M©onyna nfhksòu« ïuhrnfhghy¥ãŸisahY« bjhš, nrdhtiua« btËÆl¥ bg‰wJ.ïu©l‰F« ïil¥g£l â§fŸ x‹nwah« És¡f«bjhšfh¥ãa¥ gâ¥ò¥ gFâÆš fh©f.

ehty® gâ¥ãš mo¡ F¿¥òfŸ Äf mÇait.“ïUŸnr® ïUÉid” v‹D« âU¡FwŸ ciuÆ‹mo¡F¿¥ghf, “<©L ešÉid v‹wJ mÊj‹ khiyatha Jw¡fÉ‹g KjÈa jhÊa§fis¥ ga¥gdth»antŸÉ KjÈat‰iw, ïit å£L¡F nenu thÆyh»aj¤Jt Phd¤ij¥ gathik kh¤âiunaa‹¿¤ÔÉidnghy mJ ÃfHbth£lhJ jil brŒJÃ‰wYKiladth«. Mjyhš, ïªešÉid ÔÉidïu©L« xUtD¡F Phd¤ij¤ jL¤J¥ gªj KW¤j‰ f©


bgh‹ Éy§F« ïU¥ò Éy§F«nghy¤ j«KŸ x¥gdth«v‹f. rÇia »Çia nahf§fŸ Phd« thÆyhf åLga¤jÈ‹ <©L ešÉid v‹wJ mt‰iw a‹bw‹f.”v‹W És¡f« tiu»‹wh®. ïJ bghUŸ És¡f«.

`gÊaŠá v‹gj‰F¥ gÇnkyHf® gÊiaaŠá vd ciuÉÇ¥gj‰F “gÊaŠá v‹gjid¥ gÊiaaŠá gÊÆdŠávd ÉÇ¡fyh« v‹gJ’ m¢r¡»sÉ¡ ifªJ Äu©L«,v¢r« ïynt bghUŸ tÆdhd” v‹D« bjhšfh¥ãa¢N¤âu¤jh‹ m¿f v‹»wh®, ï~ây¡fz És¡f«.

`vªe‹¿ bfh‹wh®¡F«’ v‹D« âU¡FwŸ ciuÉs¡f¤âš “bgÇa mw§fis¢ áij¤jyhtJ M‹KiyaW¤jY« kfË® fUÉid¢ áij¤jY«, gh®¥gh®¤jò¤jY« KjÈa ghjf§fis¢ brŒjš” v‹W gÇnkyHf®vGJtJ òweh}‰W¥ ghliy mo bah‰¿aJ v‹gijm¿a¢ brŒtJl‹ m¥ghliyí« vL¤J¡ fh£L»wh®.mJ tUkhW:

1 “M‹Kiy aW¤j mwÅ nyh®¡F«khÂiH kfË® fU¢áij¤ njh®¡F«Fut®¤ j¥ãa bfhLik nah®¡F«tUthŒ kU§»š fGthí« csntÃy«òil bga®t jhÆD« xUt‹brŒâ bfh‹wh®¡ FŒâ Æšby‹ww«gh o‹nw MÆiH fzt”

ïâš tU« nfho£l vG¤âYŸs <uofS«, “gh®¥gh®¤j¥ãa bfhLiknah®¡F«, tGthŒ kU§»‰fGthí« csbtd” v‹nw rhÄehija® òweh}‰W¥gâ¥ãY«, itahòÇ¥ ãŸisÆ‹ r§f ïy¡»a¥gâ¥ãY« cŸsd. ghlntWghlhf¡ Tl¡ fh£l¥bg‰¿y. ï~ehŒªJ bfhŸs¤j¡f âU¤jkh«! gÇnkyH f®fhy¤â‰F K‹dnk ï¥ghl« mikªJ É£lJ nghY«!

irt rka üšfS«, ïy¡fz üšfS« mšyhkš,áªjhkÂ, áy¥gâfhu«, kÂnkfiy Kjyha üšfËY«

127Rto¡fiy

ehty® mGªj¡f‰w m¿Éduhf ïU¤jiy¤ âU¡FwŸmo¡F¿¥òfshš m¿jš TL« mt® VLfis¡ bfh©Lf‰w fšÉna m~jh«. VbdÅš ïit mªehËšm¢ál¥bg‰wd mšy.

á.it. jhnkhju« ãŸis

jhnkhju« ãŸis <H¤âYŸs áW¥g£o v‹D«CÇš ãwªjt®. ït® jªijah® itutehj ãŸis jhah®bgUªnjÉa«khŸ ït® ãwªj ehŸ ».ã. 1832br¥l«g® 12.

t£L¡nfh£il¡ fšÿÇÆš M§»yK« ãwî«gÆ‹wh®. jÄœ ïy¡fz ïy¡»a§fis¢ R‹dhf«K¤J¡ Fkhu¡ fÉuha® v‹gÇl« gÆ‹wh®. j«MáÇa®nkš ït® bfh©l m‹ig,

“R‹id K¤J¡ Fku‹ Jiz¡fHšbr‹Å ehbthL áªij âUªjit¤j‹d _j¿ ths® gjªJâ¤âªÃy¤ â›îiu ï‹¿ a«ònf‹”

vd¡ fÈ¤bjhif¥ gâ¥ãš F¿¥ãL»‹wh®.

1957 M« M©L br‹id¥ gšfiy¡ fHf« Kj‹Kjyhf el¤âa EiHî¤ nj®Éš bt‰¿ f©lh®. mL¤jeh‹F â§fËny ïs§fiy¤ nj®ÉY« bt‹wh®.br‹id¥ gšfiy¡ fHf Kjš g£ljhÇ jhnkhjudhnuv‹g®.

jhnkhjudh® nfh¥ghŒ MáÇa® gÆ‰á¡ fšÿÇMáÇauhfî«, `âdt®¤jkhÅ’ v‹D« â§fŸ btËp£o‹ MáÇauhfî« fŸË¡nfh£il muád® fšÿÇ¤jiyikaháÇauhfî«, br‹id muád® tuî bryîfz¡F Ãiya Kjštuhfî«, tH¡f¿Puhfî«,òJ¡nfh£il mwk‹w¤J eLtuhfî« flikah‰¿íŸsh®! v›bt¥ gjÉÆš, v›bt› Él¤âš jhnkhjudh® ïUªjhY«, `jhâ’ f© j©Ù®¡ Fl¤njv‹gJnghš mt® f© jÄœ nknyna ïUªjJ! mj‰F¤


bjh©L brŒjny j« ãwÉ¡ flikahfî«, ngÇ‹gkhfî« cz®ªjh®. mjdhš k‰iw¥ gjÉfËš j«ik¥gâ¤J¡ bfh©lij¥ gh®¡»Y«, jÄœ üš gâ¥ãšgâ¤J¡ bfh©l gâ¥ng ca®tw ca®ªjjhÆ‰W!

jhnkhjudhÇ‹ jÄœ ü‰ gâ¥ò¡ fhjš ï›tsîm›tsî m‹W. eh£oYŸs VLfisbašyh« xU§nfbjhF¤jš nt©L«; mid¤ijí« m¢á£L Élnt©L«; jÄH¿ªjh® iffËš všyh« mitjtHnt©L«; ešnyh® cŸs¤bjšyh« jÄœ¥g‰WfËel« òÇant©L«. ïU¡F« üšfËš v›bth‹nwD«ïwªJg£LÉLjš MfhJ! ciH¥ò! ciH¥ò! mauhciH¥ò! v‹W fh‰who vd¢ RH‹W flikah‰¿dh®.

1“giHa RtofŸ ahî« »HkhŒ x‹bwh‹whŒmÊªJngh»‹wd òJ VLfŸ nr®¤J mt‰iw vGâit¥ghU« ïy®. Jiu¤jd¤jhU¡F mj‹nkšïy£áaÄšiy. ruÞtâia¤ j«ghš t»¡f¥bg‰wÉ¤th‹fis mtŸ khÄ v£oí« gh®¡»whËšiy.âUîilp®! E« fUiz ïªehŸ jt¿dhš ã‹ò jt«òÇªjhY« xU ju« mÊªj jÄœ üšfis Û£lš mÇJahid thŒ¥g£l És«gH¤ij¥ ã‹ ït©l¤JŸvL¤Jbk‹? Xl‹nwh »£Ltnjh? fhy¤â‹ thŒ¥g£lVLfis¥ ã‹ njo vL¥ãD« f«igí« ehuhrK« jh‹ÛW«. miu¡ fhR¡F mÊªj f‰ò MÆu« bgh‹bfhL¤jhY« thuhJ. r§f kßïa üšfSŸ áy ï¥nghJjhD« »il¥gJ rKra«. K¥ghš m¥ghyhŒÉ£lJ v‹fhy¤âš ah‹ gh®¡f¥ bg‰w I§FW üW ï¥bghGJnjr§fŸ njhW« njoí« mf¥g£oyJ. v¤jidnah â›akJu »uªj§fŸ fhyhªju¤âš x‹w‹ ã‹ x‹whŒmÊ»‹wd. Ókh‹fns! ï›thW ïwªbjhÊí« üšfËšc§fS¡F¢ r‰whtJ »Uig ãw¡fÉšiyah! M¢rÇa«!M¢rÇa«! mayh‹ mÊa¡ fh©»D« kd«js«ò»‹wnj. jÄœ khJ E« jhašyth! ïtŸ mÊaek¡bf‹d v‹W thsh ïU¡»‹Ö®fsh?”

129Rto¡fiy

ï¥gFâÆš jhnkhjudh® M®tK« flik ca®î«e‹fd« btË¥gL«. jhnkhjudh® gâ¥ò¤ JiwÆš<Lg£l fhyÃiy v¤jifaJ? ïjid k‰bwhUgâ¥gháÇauh»a nguháÇa® itahòÇ¥ ãŸis mUikahf És¡F»‹wh®.

1 “$ MWKf ehty® irt rka üšfŸ FwŸ ghuj«btËÆLtnjhL mikªJ É£lh®fŸ. É¤Jth‹jh©ltuha KjÈah® âthfu« KjÈa üšfisí«gŸË khzt®fS¡F nt©L« trd üšfisí«m¢áa‰Wtâš xL§»É£lh®fŸ. kHit kfhÈ§ifa®bjhšfh¥ãa« vG¤jâfhu¤ij e¢ádh®¡»Åa®ciunahL gâ¥ã¤J ntW áy üšfisí« btËÆ£Lm¤Jl‹ Ã‹W É£lh®¡Ÿ. fs¤ö® ntj»Ç KjÈah®ehyo ielj« KjÈa üšfis btËÆ£L m›tsÉšâU¥âí‰wh®fŸ âU¤jÂif Érhf¥ bgUkhisa®KjÈnah® FwS¡F¤ bjË bghUŸ, ãuòÈ§f äiyNlhkÂ Ãf©L KjÈat‰iw¥ ãuRÇ¤J m›tsÉšj§fŸ Ka‰áia¢ RU¡»¡ bfh©lh®fŸ. âUnt§flKjÈah®, ïuhrnfhghy¥ ãŸis Kjyhdt®fŸïuhkhaz« btËÆLtâY« ehyo KjÈad gâ¥ã¤jÈY« <Lg£L Ã‹wd®. $ c.nt. rhÄehj Iaut®fŸm¥bghGJjh‹ ÓtfáªjhkÂ¥ gâ¥ò Ka‰áÆšnghuho¡ bfh©oUªjh®fŸ. Mfnt ekJ ãŸis at®fŸj‹dªjÅahŒ¥ g©il¤ jÄœ¢ bršt¥ òijaiy¤ jÄœk¡fS¡F mfœªbjL¤J cjî« bgUKa‰áiank‰bfh©lh®.”

jhnkhjudh® gâ¥ò¥ gÂ gÇâkhš fiyPiu¡ft®ªjJ. jhnkhjudh® 1901 M« M©L rdtÇ¤ â§fŸKjš ehŸ ïa‰if vŒâdh®. m¥bghGJ,

“fhnkhâ t©l® foky®¤nj‹ T£LjšnghšehnkhJ brªjÄÊ‹ e‹}š gybjhF¤jjhnkh ju«ãŸis rhšbgL¤J¢ rh‰wbtt®jhnkh juKilah® j©lÄœ¢brª eh¥òyå®”


vd¥ ghodh®,. “jhnkhjudh® bjhF¤jJ üy‹W;`j©nl‹’ vd¡ bfh©lh®. gÇâkhš fiyP®,jhnkhjudh® t©lhdh®! jÄœ üš njdhaJ! ah®gh®itÆš? gÇâkhš fiyP® gh®itÆš; Mdhšm›thnw gyU« gh®¤jduh? jhnkhjudhiu, “vd¡F Ú®jhnkhju®” v‹W ïo¤jhU«. mt® vGJ« gâ¥ òiuia¥“gâ¥òiu” vd¥ ãÇ¤J¥ bghUŸ bfh©lhU«,“E«FHWgil ÉÇ¥ã‰ rhy¥bgUF«” vd ïfœªjhU« 1

ït‰iwbašyh« thasÉš xÊahkš m¢á£LÃiy¥gL¤âdhU« ïUªjd®. ï›Éogh£L¡F ïilnajh‹ jhnkhjudh® jÄœ¥gÂ ïa‰¿dh®.,

ãw JiwfËš <£lhj bghUis <£o Él¥ gâ¥ò¤Jiwia nk‰bfh©lhušy®. jh« gâ¥ã¤j üšfŸãiHa‰wd v‹W bgU« giwaiwªjhU« mšy®. V£ošïU¡F« ïÅa üšfŸ ïwªJ gLjš MfhJ v‹D«nt£if x‹nw mtiu VÉ¥gÂ bfh©lJ. vâ®¤JÃ‹wt®fŸ v¤Jiz üšfis btËÆ£ld®? btËÆ£lJ všyh« tirna! gÊna! thHit¡f tªj thŒ, tirbghÊahJ!

jhnkhju« ãŸis ïa‰if vŒâaj‰F ïu§»¥ghondh® gy®. m›Éu§fš ÃiyÆnyD« òyik¡fhŒ¢rš xÊªjnjh? gÇâkhš fiyP® ghoa ifaWÃiyia¤ bjhšfh¥ãa Éâ¡F Ku©g£lJ v‹W K£o¡bfh©lhU« ïUªjd® v‹whš, jhnkhjudh® cÆnuhLïUªj fhy¤J v¤jifa ïl®¥ghL g£oU¥gh®?

jhnkhjudh®, Úâbe¿ És¡f«, åunrhÊa«, jÂif¥òuhz«, ïy¡fz És¡f«, NshkÂ, fÈ¤bjhif,bjhšfh¥ãa« M»at‰iw btËÆ£lh®. bjhšfh¥ãa¤ij K‰W« gâ¥ã¤j bgUik ïtU¡nf c©L.ïªüš gâ¥igí«. fÈ¤bjhif, NshkÂ¥ gâ¥òfisí« gâ¥ò üš tÇirÆš, fh©f.

jhnkhjudh® gâ¥ò¥ gÂÆš cŸsªnjhŒªJ âU.É.f.ciu¤jij K‹nd f©nlh«. irt á¤jh¤j rkhr« r§fïy¡»a¥ gâ¥ig ml¡f ÉiyÆš btËÆ£lJ. mj‹

131Rto¡fiy

btËp£L¢ bryit V‰W¡ bfh©lt®. irt ïisP®ehuhazrhÄ. mt® m¥gâ¥ig¤ âU.É.f. É‹ Ãidî¡F¿ah¡f ÉiHªJ nt©odh®. 1 “c« jªijah®Ãidî¡nfh jhnkhju« ãŸis Ãidî¡nfh gâ¥igm®¥gzŠ brŒí§fŸ” v‹W âU.É.f. T¿dh®. jhnkhju«ãŸisia¤ âU.É.f. kâ¤j kâ¥ã‹ rh‹W ïJ.

c.nt. rhÄehija®

jÄœ¥ gâ¥ò¤ JiwÆš x¥ghU« Ä¡fhU« ïšyhkšxU jÅ X§»a bgUkfdh® c.nt.rhÄehija®, `v›thWï¤âw« thŒ¡f¥ bg‰wh®?’ v‹D« Éa¥ò neh¡FvtU¡F« vG«òjš ïa‰if! m¤jifa gâ¥gh¡f§fismt® brŒjh®.

gâ¥ò¤ JiwÆš <Lg£l bgUk¡fSŸ bgU« ghnyh®jÄœ¥ g‰whY«, VLfŸ mÊªJglhkš fh¡f nt©L«v‹D« M®t¤jhY« <Lg£lt®fŸ, mt®fŸ ïsikKjny mG¤jkhd jÄœ¥ òyikia¥ bg‰¿Uªjhušy®!mªÃiyÆY« mt®fŸ brŒj gÂ ngh‰w¤j¡fnjah«.

áy gâ¥gháÇa®fŸ gÆ‹wJiw ntwhfî«, gâªj JiwjÄHhfî« ïU¡F«. mšyJ gÂbrŒj Jiw x‹whF«mÂ brŒj Jiw x‹whfî« ïU¡F«. MjyhšKGikahf <LgLj‰F mt®fŸ ntiy Ãiy ïl«jUkhwikaÉšiy.

áy gâ¥ghs®fŸ rka¢rh®ò mt®fis¥ gHikü‰g¡f« - rkaŠrhuh ü‰g¡f« - gh®¡fÉlÉšiy,Mjyhš F¿¥ã£l üšfis Muhí« msîl‹ Ã‹wd®.

gâ¥ghsUŸ áy® g‹bkhÊ¥ òyik vŒâ Ã‹wd®, m¥g‹bkhÊ jÄG¡F M¡fªjªjnj vÅD«, KGikahf¤jÄœ üš MŒî¡nf j«ik <LgL¤â¡ bfhŸs ÉlÉšiy.

mÇa MuhŒ¢á¤ âw«Ä¡fh®¡F« kd¥ghl¤ âw«thŒ¥gJ mÇJ. üš üyhfnt kd¥ghl« brŒJbfh©lt®fS¡F üÈš tU« nk‰nfhŸfisí«x¥òik¥ gFâfisí« beho¥ bghGâš f©L F¿¥gj‰FthŒ¡F«, ãw®¡F m›thŒ¥ò¡ TLtJ ï‹W.


jhnk cHštâD« j¡f Jizt®fis it¤J¡bfh©L MuhŒtâny m›tidt® ešy¿ití« xU§FbjhF¤J¡ bfhŸS« thŒ¥ò c©L. mj‰F mt®fismQ» ntiy bfhŸS« âwK« bghWikí« ngh‰WjY«M»adbtšyh« mikjš nt©L«.

ciH¥ã‹ br«ik x‹iw¡ fUJjš mšyhkš fhyÉiuî gâ¥ã‹ áw¥ò¡F¥ ga‹glhJ. fhy ÉiuîlD«,xU F¿¥ã£l neh¡FlD« brŒí« gâ¥ò, mt® k‰iw¥gâ¥òl‹ x¥òneh¡f¥ bgÇJ« nt‰Wik¥gLjš f©TL.

fsŠáa¤âš it¤J¡ bfh©L M¡»í©gh® Ãiy¡F«m›t¥nghJ fil¡F¢ br‹W th§» M¡»í©gh®Ãiy¡F« cŸs nt‰Wik VLfis¤ bjhF¤J it¤J¡bfh©L MŒth®¡F«, m›t¥nghJ Muhí« üšfis¤njo¤ njo¤ bjhF¤J MŒth®¡F« c©L K‹dJïÅikí«, Ãiwî«, gaD« Ä¡fjh«.

gâ¥ò üšfËš v©Â¡if bgUf¥ bgUf mt‰¿‹milîfS« nk‰nfhŸfS« bgUF« t©z«tu‹Kiwah‹ bjhF¥òfŸ it¤âU¤jš gâ¥igvËikah¡FtJl‹, mUikah¡fî« brŒí«,

ešyit vtÇl¤J¡ fhÂD« vªÃiyÆš fhÂD«mt‰iwbašyh« j«kitahf¥ ngh‰¿ V‰W¡ bfhŸS«ÃiwkdK«, e‹¿íz®î« gâ¥ã‹ kz¤ij¥ bgUf¥gu¥ò«, rhÄehija® v¤jifa gâ¥ghsuhf És§»dh®?

“rhÄehj Ia® jÄÊny ãwªjh®; jÄÊny ts®ªjh®;mt® ãw¥ò« jÄœ; ts®¥ò« jÄœ; thœî« jÄœ; mt®kdbkhÊ bkŒfbsšyh« jÄnH MÆd; mt®jÄHhÆdh®; jÄœ mtuhÆ‰W; mt® jÄœ; jÄœ mt®”

“Ia® òyik jÄœ¤ bjh©oš òF¤âaJ. m¤bjh©Lmtiu kAh knAhgh¤âaha® M¡»‰W. jhøzh¤âafyhÃâ M¡»‰W. lh¡l® M¡»‰W. jÄœ¤ jh¤jh M¡»‰W;jÄœ¡nfhÆš M¡»‰W.”

“IaÇl« mQ»¥ ngR§fhŸ mt® Kf¤âš xUÉj xËfhštJ òydhF«. fhuz« v‹d? Ia® Xiyfis

133Rto¡fiy

x¥ãL«nghJ mt® kd« M‹nwh® gh¡fËš MœªJMœªJ bršY«. kd« MœªJ bršy¢ bršy mJòy‹fË‹ f£oÈUªJ ÉLjiyailí«. ÉLjiy ailªje‹kd¤âÅ‹W« vG« xË òw¤âY« fhY«,m›bthËna xG¡f§ fh¥gJ, xËí« xG¡fK« Iaiu¤jÄœ¡ nfhÆyh¡»d,”

ï«kÂ bkhÊfŸ 1 âU.É.f. ÉDilait v‹gij¡Twnt©oaJ ïšiy!

gâ¥ò¤JiwÆš x‹¿a nguháÇa® itahòÇ¥ ãŸiskâ¥ãL»wh®. gh«ã‹ fhš gh«g¿í« v‹gJgHbkhÊašyth! k‰wt®fS¡F¤ njh‹whj njh‰w§fbsšyh« nguháÇa®¡F¤ njh‹W« Ó®ik bgÇJ. mt®âwdhŒî¤ âw« gâ¥ghs®fS¡F xË Ä¡f tÊfh£oahf¤ âfœ»wJ! xU gFâ ït© brhšy¥gL»wJk‰bwhU gFâ nkny fh£l¥ bgW«.

2 “ït®¡F K‹bgšyh« üšfis¥ gâ¥ãL«bjhÊÈš <Lg£l jÄœ m¿P®fËš bgU«ghnyh®jk¡F¡ »il¤j ïu©blhU ãuâfis it¤J¡ bfh©L,mt‰¿YŸs `RuÈ»j t>c¡fis¡ fisªJ âU¤âí«òJ¡»í« üšfis m¢áLjš tH¡fkhÆUªjJ. MdhšIa® ïªj Kiwia¥ ã‹g‰wÉšiy. gy ãunjr§fËšïUªJ« gy ãuâfis Ka‹W njo¥ bg‰W¤ bjhF¤Jit¤J¡ bfhŸtJ ït® KjyhtJ brŒj ntiy.”

“ã‹d®, ït‰WŸ xU ãuâia¡ foj¤âšbga®¤bjGâ k‰iw¥ ãuâfnshL x¥ã£L¥ ghlngj§fis¡ F¿¤J¡ bfhŸt®. ï›thW F¿¤J¡ bfh©lã‹ üiy¥ gyKiwí« thá¤J¥ bghUisí« e‹FbjÇªJ bfhŸs Kašt®. ïj‰F¥ ã‹ ïªü‰ bghUŸg‰¿ baGªj ãw üšfisí« f‰W¥ bghUŸ És¡f«brŒa K‰gLt®. ã‹D« bjÇahjd csthÆ‹ tlbkhÊbj‹bkhÊ üšfËny tšyt®fisí« üš vªj¢rka¤â‰FÇanjh mªj¢ rka rhÞâu§fËštšyt®fisí« mL¤J ÉrhÇ¤J¥ bghUŸ bjÇªJbfhŸt®. És¡f¤â‰FÇa mid¤ijí« Kiw¥gl¡


F¿¤J it¤J¡ bfh©L m¢áLtnj j¡f Kiw vd¡ fUâm›thW brŒJ tªjd®.”

rhÄehija® gâ¥ã‹ bgUik ehl¿ªjJ.M§»yt®fS« ghuh£L« mUik thŒªjJ. m¤âw¤ijmt® v›bt›thW ts®¤J¡ bfh©lh® v‹gij m¿ªJbfhŸSjš ek¡F Äf¥ gaDilajh«.

IaÇ‹ Kj‰gâ¥ò ‘R¥ãukÂa njáf Éyhr«’ v‹gJã‹ âU¡Flªij¥ òuhz« É¤Jth‹ âahfuhr¢br£oah®¡F cjÉahf ïUªJ gâ¥ã¤jh®. mjid¢Nis nrhkRªju ehaf® m¢á£lh®. _y« k£Lnkm¢ál¥g£lJ . 1 F¿¥òiuíl‹ btËÆ£lhšjh‹go¥gt®fS¡F cgnahfkhf ïU¡Fbk‹w fU¤Jm¥nghJ vd¡F vHÉšiy” v‹»wh® Ia®.

âU¡Fl¤ij¥ òuhz« Ia® btËÆ£l ïu©lh«üyhF«. 2 “m¥òuhz¥ gâ¥ã‹ m¢R¤jhŸfis¤âU¤J« Kiwia eh‹ bjÇªJbfh©nl‹. MdhY«gâ¥ò v¥goÆUªjhš mHfhÆU¡Fbk‹w brŒâfise‹whf¤ bjÇªJ bfhŸsÉšiy. m¢áš tªJÉ£lhšbfsutkhf¡ fUJ« fhy« mJ” v‹W F¿¥ãL»wh® Ia®.‘m¿njhW« m¿ahik fhQjš’ jhnd ï‹gK«ts®¢áí«!

áªjhkÂ¥ gâ¥ãš Ia® fU¤J¢ br‹wJ. MŒªJx¥ã£L¢ Rto mÂa« brŒâUªjh®. gh£L, bghÊ¥ òiu,Énrlîiu všyh« x‹whf ïUªjikahš mt‰iw ntWãÇ¤J m¿tJ«, m¿í«go brŒtJ« Äfî« mÇabrašfŸ v‹W m¡fhy¤âš Ia® v©Âdh®. m¢R¡fiyÆš ne®ªj njuG¤ö® r¡fut®¤â ïuhrnfhghyh¢rhÇah® v‹gt®, 1” mt‰iw Äfî« Rygkhf¤ jÅ¤ jÅnamik¤JÉlyh«. _y¤ij¥ bgÇa vG¤âY« ciufis¢á¿a vG¤âY« m¢álnt©L«. bghÊ¥ òiuiaí«,Énrl ciuiaí« jÅ¤jÅna ghuh ghuhthfmik¤JÉ£lhš mit ntW ntW v‹W bjÇa tU«.V£L¥ ãuâÆYŸs FH¥g§fisbašyh« m¢áš

135Rto¡fiy

kh‰¿Élyh«. mij¥g‰¿ Ú§fŸ á¿J« ftiyailant©lh«” v‹W bjËîgL¤âdh®.

áªjhkÂ m¢R ntiy bjhl§»anghJ« áyka¡f§fŸ IaU¡F c©lhÆd. ïuhrnfhghyh¢rhÇah®vËikahf¤ Ô®¤Jit¤jh®. mt® gÆ‹w fiym~jhfÈ‹!

2 “ü‰ bga®, ïy«gf¥ bga®, jiy¥ò, _y« ciuv‹gt‰iw bt›ntW vG¤J¡fËš mik¡F«gouh#nfhghyh¢rhÇah® â£l« brŒjh®.

3 “Kj‰gh£o‰FÇa ciuÆš nk‰ nfhŸfŸ gy ïUªjd.mt‰iw mo¡F¿¥ãny v›thW bjÇÉ¥g bj‹W eh‹ka§»nd‹. mt® cL¡F¿ KjÈa milahs§fisKiwna ngh£L mt‰¿‹ bgaiu vd¡F¤ bjÇÉ¤jh®.”

ã‹nd g¤J¥ gh£L gâ¥ò eilbg‰wJ. g¤J¥ gh£L¥gâ¥ò¡F _ynk »il¡fÉšiy. e¢ádh®¡ »Åa® tiuªjciuÆ‹ tÊna jh‹ _y¤ij¤ Jy¡f nt©oajhÆ‰W.ï›Él®¥ghL IaU¡F kiy¥ig¤ jªjJ. ‘kiynaš’ vdthœ¤J¡ T¿dh®. ïuhr nfhghy¢rhÇah®, mt®r£bl‹W xUtÊ T¿dh®. 4 “ mªj¢ áW gFâfshd_y§fisbašyh« jÅna vGâ it¤J¡ bfh©lhšãwF bghUis¡ bfh©L« ntW Mjhu§fis¡ bfh©L«xG§FgL¤â¡ bfhŸsyhnk” v‹wh®, `mt®Kšiy¥gh£oš áy gFâfis vGâ¡ fh£odh®.’

g¤J¥gh£o‹ bgUikia cz®ªjh® ïuhrnfhghy¢rhÇah®. mâYŸs mUŠbrh‰fisí« mUªbjhl®fisí« bjhF¤J mfuhâahf btËÆlyh« v‹WtÊfh£odh®. 1 mfuhâ mik¤j‰F¡ fUÉahfîŸsbg£o x‹iw¡ bfhz®ªJ, mfuhâ brŒí« Kiwiaí«fh£odh®. Äf vËikahf mfuhâ Koªjij¥ gh®¤JIa® Éaªjh®. jk¡bfd m¥bg£oia¥ nghš ïu©Lbg£ofis¢ brŒJ bfh©lh®.

gâ¥ò¤ JiwÆdhš jk¡F c©lh»a ts®¢á KiwiaIa® F¿¥ãL»wh®;


2“áªjhkÂ¥ gâ¥ig¡ fh£oY« g¤J¥gh£oš áyòâa gFâfis¢ nr®¤nj‹. mij¡ fh£oY« áy¥gâfhu¤âš áy òâa gFâfis MuhŒ¢á brŒgt®fS¡FcjÉahf¢ nr®¡f nt©Lbk‹W njh‰¿aJ. mt‰¿‰ FÇaÉõa§fŸ áy¥gâfhu _y¤âY« ciuÆY« gy ïUªjd.moah®¡F ešyh® ciuÆdhš bjÇatU« üšfis¥g‰¿a F¿¥ò¡fis mtáa« vGj nt©L bk‹w Mirvd¡F ÄFâahf vGªjJ. üyhY« ciuahY«m¿a¥gL« mur® KjÈnah® bga®fis tif¥gL¤âmfuhâ tÇirahš mik¡f nt©L« v‹gJ k‰bwhUÉU¥g«. ï¥go v‹Dila MuhŒ¢á tif ÉÇªJbfh©nl br‹wJ.”

gâ¥ò Kiwia¡ f‰W¡ bfh©lJl‹ gâ¥ò¤ öŒikneh¡F Ia® cŸs¤âš C¿¡ »lªjikia mt®j«gâ¥òiufŸ fh£L»‹wd. m¡fhy¤âš ciuaháÇa®bga® mf¥glÉšiy v‹whš gâ¥ã¥gt® j« bgaiunaciuaháÇauhf¥ ngh£L¡ bfhŸsî« JÂªjd®.mtut® ÉU¥g« nghbyšyh« ïilïilna nr®¡fî«,Éy¡fî«, kh‰wî«, kiw¡fî«, âU¤jî« Kidªjd®.ït‰iw¡ f©zhu¡ f©Lbfh©lt® Ia®.

nfhkçRtu‹ ng£il ïuhrnfhghy¥ ãŸisgâ¥ghf¥ ̀ghftj«’ btËÆl¥ bg‰¿UªjJ. m¥gâ¥ãšghftj« ïa‰¿a MáÇa® bga® `MÇa¥g¥ òyt®’ vd¡F¿¡f¥bg‰¿UªjJ. br›it¢ NLth® ïa‰¿a ghftj«MÇa¥g¥ òyt® ïa‰¿ajhf v›thW MaJ?ïuhrnfhghy¥ ãŸis TW»wh®; “v‹ bgaiu¥ ngh£Lahnuh m¢á£LÉ£lh®fŸ.”

mt® br‹idÆš cÆnuhL cyh tªJbfh©oUªjehisÆny br‹idÆny brŒj bra‰fUŠ braš ïJ!Kj‰g¡f« ïšyhj RtoÆš `br›it¢ NLnth®’ïUªjij v¥go¥ gâ¥ã¤jt® m¿th®, m¥gonaKj‰g¡f¤ij vL¤bj¿ªJÉ£L m¢á£lhY« br›it¢NLth® vGªJ tªJÉLthuh? m›tsî JÂîÄ¡f fhy«mJ.

137Rto¡fiy

“gâ¥ã¡f¤ bjhl§»a üš vd¡F xU bjŒt É¡»uf«nghš ïUªjJ. mj‹ mG¡if¤ Jy¡»¡ ftrÄ£L¤jÇá¡f nt©Lbk‹gnj v‹ Mir; “ifnfhÂ ïU¡»wJ.ntW Éjkhf mik¡fyh« ef¤ij kh¤âu« á¿JâU¤jyh«” v‹w v©z« vd¡F c©lhfÉšiy. mj‹x›nth® mQÉY« bjŒåf m«r« ïU¡»wJ v‹nwe«ãnd‹. mG¡if Ú¡» És¡Ftj‰F« m§f¤ijnantWgL¤Jtj‰F« cŸs É¤âahr¤ij e‹whfm¿ªâUªnj‹” v‹W j« bfhŸifia tiuaW¤J¡bfh©L gâ¥ò¥ gÂ brŒjh® Ia®. Mjyhš mt® gâ¥òghuh£L¡FÇajhÆ‰W; k‰W« ï¡fU¤J tYÉš mt®j«cŸs¤J mGªâUªjik áªjhkÂ, bgU§fij Kjyhagâ¥òfË‹ Kfîiu ahY« òy¥gL«.

rhÄehija® jhnk g£L¥g£L¥ gâ¥ã¡F« Kiwiam¿ªJ bfh©lh®! ïuhrnfhghy¢rhÇah® JizvŒ¥ãÅš it¥ghf thŒ¤jJ. mj‰F K‹dnu gšntWtifÆš M§»y e‹k¡fŸ btËÆ£l M§»y üšfËšmik¥ò«, jÄœ üšfË‹ mik¥ò« vL¤J¡fh£lhfÉs§»d. ït‰iwbašyh« ngh‰¿ mauhkš bghU¤â¡bfh©l âw« Iaiu¢ nr®ªjjh«! VbdÅš mt® gâ¥igbt‰¿ bfhŸS« tifÆš vt® gâ¥ò« jiyfh£lÉšiy! mtÇl« mQ¡fuhf ïUªJ gÂ brŒnjhU«, gÆ‹nwhU« Tl m›tifÆš gâ¥ã¡fÉšiy!m¥gÂÆš <Lglî« mt®fŸ ÉU«ãdh® mšy®!ÉU«ãÆU¥ãD« Ia® bg‰w bt‰¿ia¥ bgWjšmÇnjah«! VbdÅš mt® thœî, jÄœ thœî! jÄœthœnt jt thœthf¡ bfh©l thœî.

1 “jÄœ¡fhjš Ãu«ãaikªj âUnkÅ; jÄœ¢ RtofŸïU¡F« ïl§f£bfšyh« Xo naho¢ br‹w âUtofŸ;V£L¢ RtofŸ bg‰W Mdªjhâ rka¤jhš Éâ®Éâ®¡F« âU¡fu§fŸ; jÄÊ‹ bgUikiaí« jÄÊ‹bjh‹ikiaí« Ãid¤j kh¤âu¤âš cŸs¤nj X§»tU»‹w ctifahš X§»aikªj âU¥òa§fŸ. jÄœxËí«, jÄœ m¿î« xU§F És§F»‹w âUead§fŸ.


jÄœ¤ bjh©L v‹D« jt¤JiwÆny beL§fhy« xG»Kâ®ªj âU¡nfhy«” v‹W ghuh£l¥bgW« thœÉnyïUªJ btË¥g£l gâ¥òfŸ jÅ¥bgUik thŒªjdnt!

IaÇ‹ ïsik òyt®fis¤ njo¤ njo¡ f‰wJ;mikªJ Ã‹W MuhŒªjJ. IaÇ‹ KJik Xo XoVLfis¤ bjhF¤jJ; cŸsh®ªj m‹nghL gâ¥ã¤jJ.

rhÄehijaÇ‹ jªijah® nt§flR¥ãukÂa Ia®.jhah® ruÞtâ m«ikah®, C® c¤jkjhdòu«, 1855 M«M©L ã¥utÇ khj« ïu©lh« ehŸ ãwªjh®.

`ïir’ ït® FL«g¢ brh¤J, Mwh« taânyna jªijahÇl« ïir f‰wh®. ehuhaiza® gŸË, rhÄehija®gŸË M»at‰¿Y« v©Q« vG¤J« f‰wh®. mÇaÿ®»UZz th¤âah®, mÇaÿ® rlnfhiga§fh®, F‹d«áj«gu« ãŸis, fh®Fo fÞöÇ Ia§fh®, fh®Fo rhÄIa§fh®, ghgehr« ïuhfita®, br§fz« ÉU¤jhrybu£oah®, bgU«òyt® Ûdh£á Rªju« ãŸisM»at®fËl« gÆ‹wh®. R¥ãukÂa njáfÇlK«ãŸisat®fŸ fhy¤â‰F¥ ã‹d® ghl« nr£lJ©L.

É¤Jth‹ âahfuhr¢ br£oah® cjÉahš F«gnfhz« fšÿÇÆš gÂah‰¿dh®. ã‹d®¢ br‹idkhÃy¡ fšÿÇ¥ nguháÇauhdh®. M§F XŒî bg‰wã‹d® m©zhkiyaurÇ‹ nt©Lnfhis V‰W¡bfh©L áj«gu« Ûdh£á jÄœ¡ fšÿÇ¡F¥bghÈñ£odh®.

rhÄehija® gâ¥ã¤j üšfŸ Äf¥gy, vGâaciueil üšfS« gy. mt‰WŸ g¤J¥ gh£L, gâ‰W¥g¤J, gÇghlš, I§FWüW, FWªbjhif, òweh}W,áy¥gâfhu«, kÂnkfiy áªjhkÂ v‹git F¿¥ãl¤j¡fitah«.

ït® bjhF¤J it¤j RtofŸ eh£o‹ brštkhf¥ngh‰w¤j¡fd. mUikahf¥ ngÂ milî brŒJ it¤jm¢RtofŸ, milahW ãu«k Phd rig¡F tH§f¥bg‰wd. bgwyU« m¥bgU« bghUis¥ bg‰w m¢rig,

139Rto¡fiy

âUth‹ÄôÇš lh¡l®. rhÄehija® üš Ãiya¤ijÃWÉ M§F it¤jJ Ia® âU¥bga® És§f btËpLfisí« bjhl®ªJ brŒ»‹wJ. MuhŒ¢áahs®¡FmUkUªj‹d fUñykhf¤ âfœ»wJ Ia® Rto¢rhiy.

gHªjÄœ¢ Rtofshf¢ rhÄehija® üš Ãiya¤âšcŸs RtofŸ tUkhW;

bjhšfh¥ãa« RtofŸ - 25

KUfh‰W¥gil RtofŸ - 8

bghUeh‰W¥gil RtofŸ - 2

áWghzh‰W¥gil RtofŸ - 4

bgU«ghzh‰W¥gil RtofŸ - 4

Kšiy¥gh£L -RtofŸ - 2

F¿Šá¥gh£L RtofŸ - 2

kJiu¡fhŠá RtofŸ - 3

beLešthil RtofŸ - 3

g£od¥ghiy RtofŸ - 2

kiygLflh« RtofŸ - 2

I§FWüW RtofŸ - 1

gâ‰W¥g¤J RtofŸ - 1

gÇghlš RtofŸ - 1

fÈ¤bjhif RtofŸ - 3

mfeh}W RtofŸ - 5

òweh}W RtofŸ - 9

áy¥gâfhu« RtofŸ - 5

kÂnkfiy RtofŸ - 6

áªjhkÂ RtofŸ - 15

bgU§fij RtofŸ - 1

NshkÂ RtofŸ - 1

âU¡FwŸ RtofŸ - 12


ï›tÇirÆš ïl« bg‰w¤j¡f bgÇah® xUt® cs®.mt® vt®? âU itahgÇ¥ ãŸis.

1 “ï¥bghGJ itahòÇ¥ ãŸis jÄœeh£L¥gâ¥gháÇa® cy»ny xU th‹kÂbad¤ âfœ»wh®.MWKf ehty®, jhnkhju« ãŸis, rhÄehija®M»at® ïd¤âš nr®ªjtuhdh®!”

“irt á¤jhªj kfh rkh#¥ gâ¥ò¡fsh»a r§fïy¡»a«, áªjhkÂ, âUkªâu« KjÈa üšfŸe‹KiwÆš btËtu - V£L¥ ãuâfis x¥ò neh¡»í«,ghlngj§fis xG§F brŒJ«, ãiH âU¤âí« cjÉòÇªjt® itahòÇ¥ ãŸis v‹gij ah‹ e‹f¿nt‹.ah‹ bgÇa òuhz« ïu©lh« gâ¥ò Ka‰áÆšjiy¥g£lnghJ, jÄœ eh£oYŸs gy V£L¥ãuâfis¤ âu£o v‹Ål« nr®¥ã¤jJ itahòÇÆ‹jÄH‹ngahF«” v‹W rh‹nwh® ghuh£L« Ó®ikia¥gâ¥ò¤ âw¤jhš bg‰wt® itahòÇah®.

itahòÇah® fšÿÇÆš gÆY« fhiyÆnyna VLnjodh®; MuhŒªjh®; gobaL¤jh®; ã‹nd tH¡f¿Puhf¥ gÆ‹W«, gÂah‰W¥ òFªJ«, mtiu¤ jÄœ¤Jiwna M£bfh©lJ! mt®j« jÄœ <LghL mJ.

2 `v¥ V’ go¡F«nghnj fÈ¤bjhif KGtijí«V£L¥goíl‹ x¥ã£L¥ gÆ‹wh® itahòÇah® `ã.V’nj®¢á bg‰wJ« bjhšfh¥ãa¥ bghUsâfhu«ïs«óuz® ciu¢Rtoia¤ j. fdfRªju« ãŸisÆlÄUªJ bg‰W ciuKGtJ« gobaL¤J¡ bfh©lh®.ïsikÆš bfh©l ï›îz®î thsh xÊínkh? c.t.áÆ‹ bjhšfh¥ãa¥ gâ¥ò¡F¤ JizahaJ. âU.É.f.É‹gâ¥ò¡F cjÉaJ. r§f ïy¡»a¥ gâ¥ig¢ rhšòwKo¤jJ. áªjhkÂ, òw¤âu£L, fsÉaš fhÇif,mU«bghUŸ És¡f Ãf©L Kjyhf eh‰gJ¡F nk‰g£lüšfis¥ gâ¥ã¤jJ; gšfiy¡ fHf mfuhâ¥ gÂiaKo¤J btËÆ£lJ.

141Rto¡fiy

itahòÇah® foa ciH¥ghs® VLfis ïilÉlhJMŒªjt®. m¢á£l üšfisí« VLfSl‹ x¥ã£L¥ghl« nj®ªjt®. ãw® gâ¥ã¡f åU«ò« üiyí«,bghGijí«, bghUisí« fUjhkš MŒªJ jªjt®;j«Äl« ïU¡F« Rtofis¤ j£lhkš ãw® MŒî¡FtH§»at®; vtbut® vâ®¥ãD« jk¡F¤ njh‹¿afU¤ij¤ JÂªJ ciu¤jt®. üY¡F¢ áw¥ò¢ brŒí«mÇa MuhŒ¢á K‹Diuia tiuªjt®. ït®j« MuhŒ¢áK‹Diuia¤ bjhF¥ã‹ X® mÇa MuhŒ¢á üyhf¤âfœjš cWâah«. ït® gâ¥ò¤ JiwÆš bfh©oUªjbfhŸiffŸ Äf¥ ngh‰w¤j¡fd. mt‰iw `Ãiwí«Fiwí«’ v‹D« jiy¥ãš fh©ngh«.

F¿¥òfŸ1. òw«. 34.

2. fÈ¤bjhif gâ¥òiu g¡. 33 : 4.

3. jÄœ¢ Rl®kÂfŸ. g¡. 333, 4.

4. âuhÉl¥ ãufháif g¡. 31 - 44.

5. jhnkhju« ãŸis tuyhW (T.A. ïuhru¤âd«) g¡. 86.

6. âU.É.f. thœ¡if¡ F¿¥òfŸ. g¡. 944.

7. thœ¡if¡ F¿¥òfŸ 160 - 3.,

8. jÄœ¢ Rl® gÂfŸ 394 - 5.

9. v‹ rÇ¤âu« g¡. 753.

10. v‹ rÇ¤âu« 760.

11. v‹ rÇ¤âu« 796.

12. v‹ rÇ¤âu« 798.

13. v‹ rÇ¤âu« 799.

14. v‹ rÇ¤âu« 863.

15. v‹ rÇ¤âu« 919.

16. v‹ rÇ¤âu« 964.

17. jÄœ¢ Rl® kÂfŸ. g¡. 306.

18. âU.É.f. thœ¡if¡ F¿¥òfŸ. 209.

19. mfuhâ ÃidîfŸ g¡. 6.


10. bfhilahsU« fUÄí«

brštUŸ, bfhilahsU« fUÄí« c©L v‹gJcyf¿ªj brŒâ. mJnghš m¿thsUŸS« bfhilahsU« fUÄí« cs® v‹gij á¿J neh¡F thU« m¿t®.m¿thsUŸ bfhilahs® Mth®. jh« bg‰w fiy¢bršt¤ij¥ ãw®¡F¢ á¿J« kiwahkš thÇ tH§Fgt®.fUÄahth® jh« bg‰w fiy¢ bršt¤ij vtU« m¿ªJbfhŸsht©z« xË¤J¡ bfhŸgtU«, mÇjhf bfhL¡fneÇD« ïW¡» it¤J¡ bfh©L Vnjh bfhL¥gtU«Mt®. ï¤jifa® VL it¤âUªjt®fËY« ïUªjd®.ga‹gL« ïl¤âš, jhnk ÉU«ãaË¤j bfhilahsU«ïUªjd®. tUªâ tUªâ¡ nf£L miyªjhY« fhš TÈí«ïšyhkš É£l fUÄfS« ïUªjd®.

VL tH§FjÈš fUÄahf ïUªjt® v¤jifa®? `ój«fh¡F« òijaš’ v‹gh®fns. m¤jifauhf ïUªjt®.go¥g¿ÉšyhjtU«, go¤J¤ bjËªjt®fS« VLfisï‹Kf¤Jl‹ gâ¥gh®¡F« bjhF¥gh®¡F« tH§»d®.miuFiw¥ go¥ghsU« V£o‹ bgUik v‹dbt‹Wczuhkš `gH« bghUŸ’ v‹W ngh‰¿a kltUnkVLfis tH§fhJ« JŒ¡fhJ« xÊªjd®.

VLfŸ bjhF¤jÈš <Lg£l bgUk¡fŸ g£oU¡F«Ja® v©z¤ bjhiyah! vGj¤ bjhiyah! xU gaD«ïšyhj V£ilí« Tl, jh« F¥ignahL F¥igahf¥ngh£oUªj V£ilí« Tl, xUt® nf£L tªj nghâškd§bfh©L bfhlhkš khÂ¡fkhf¡ fUâ kiwªJ¡bfh©lt® c©L! ãw® thÇ¡bfh©L nghŒÉ£lh®’v‹W gÊí«, ̀K‹dnk tªâUªjhš K¥gJ eh‰gJ RtojªâU¥ngnd’ v‹W xU ng¢R« ciu¤J ctif

143Rto¡fiy

bfh©lhU« ïUªjd®. VL njo¢ br‹wt®fŸ cŸs«,cila¤j¡f ciufis ciu¤jhU« ïUªjd®. MÆD«VLnjo¢ br‹nwh® jh« vL¤J¡ bfh©l jt¥gÂiaÃidªJ ò‹KWtYl‹ jh§»¡ bfh©ld®! ï‹bdhUbfhilahs® jk¡F tH§»a Rtofis v©Â v©Â¥g£l Jaiu kwªJ k»œªjd®.

v¤jifa bgU« òyt® Ûdh£á Rªju« ãŸis!mtU¡F X® VL nt©oÆUªjJ. m›ntL `átjUnkh¤âu«’ v‹gJ! mt® thœªj fhy¤âš mtiu m¿ahjm¿ths® ïy®! bršt® ïy®! vªj¥ g£o bjh£oÆY«ãŸisÆ‹ òfœ guÉ¡ »lªj fhy«. m¢Rtoiaí« jh«it¤J¡ bfhŸtj‰fhf¡ nf£f Éšiy. gh®¤JÉ£L¤jUtj‰fhfnt nf£lh®. Rto âÇáuòu¤âny FU¡fŸxUtÇl« ïUªjJ. jhnk g‹Kiw nf£L¥ gh®¤jh®; ãw®tÊahfî« nt©o¥ gh®¤jh®; ga‹glÉšiy! bghUŸjUtjhfî« j¡f ãiz jUtjhfî« T¿í«gh®¤jh»É£lJ. ãothj« nkny br‹wij m‹¿ïw§fÉšiy.

1 Ûdh£á Rªju« ãŸisÆ‹ khzt® xUt® Rªju«ãŸis v‹gh®. mt®, j« MáÇa® kd¤Jaiu m¿ªjh®fhuz« ÉdhÉdh®. jh« MuhŒªJ tU« jÂif¥òuhz¤âYŸs mf¤âa‹ mUŸbgW gly¤â‹ bghUŸòy¥glhkš ïU¥gijí«, átjU nkh¤âu« ïUªjhšm¢brŒâia¥ òy¥gL¤j¡ TL« v‹gijí« T¿dh®.Rªju« ãŸis j« MáÇaÇ‹ jhHh¡ftiyia¤ jh« kh‰wKidªjh®.

Rªju« ãŸis ïu£il¡ Fâiu t©o bah‹¿š xUbgUŠbršt¡ nfhy¤âš nghŒ¡ FU¡fŸ å£o‹ K‹ndïw§»dh®. vLãoahŸ, Vty® NH ïUªjh®. å£L¤â©izÆ‹nkš f«gs« ÉÇ¤J¤ â©Lit¤J¢rhŒªâUªjh®. Vty® ifbgh¤â thŒbgh¤â Ã‹wd®.FU¡fŸ ï¡nfhy¡ fh£áÆš FË®ªjh®! j«ika¿ahjbgUÄj¤âš C®ªjh®! v¤jifa bghU£bršt® njotªâU¡»wh®? bgUÄj« vHhjh?


`bj‹dh£L¡ FWÃy k‹duhdh®, Rªju« ãŸis!mUik m‹idíl‹ âU¡nfhÆš cyh tªj mt®,m‹idia¡ fhŒ¢rš nehahš g¿bfhL¤jh®; ml¡f«brŒJ« Ko¤jh®! ïWâ¡ flid ïÅJ Ko¤J it¤j‰Fnt©L« bghUŸfis bašyh« â£l¥ gL¤â¤ jUj‰F¤j¡fh® ï¡FU¡fns vd C®¥ bgÇat®fŸciu¤jikahš mtiu¤ njo¡ bfh©L tªjh®! òidªJT¿a ï¥òfÊY« bghU£ bghÈÉY« á¡»¡ bfh©lh®FU¡fŸ! “v¡ftiyí« nt©lh! ehnd všyh V‰ghL«brŒ»nw‹ gz« k£Lnk nt©L«! všyh« ï§F¡»il¡F«” v‹W T¿ nt©L« bghUŸfS¡F¥ g£oašvGâ¤ jªjh®!

m¥bghGJ VtyUŸ xUt® T¿dh®; ̀bryit¥ g‰¿¡ftiy ïšiy; cjÉ MŸfis¥ g‰¿í« ftiyÆšiy.ït®fS¡F X® v©z« ïU¡»wJ. átjU nkh¤âu«v‹D« ò¤jf« ïU¡»wjh«. ï¥bghGJ mij¥ go¤J¡bfh©nl bghGJngh¡f nt©Lkh«. mj‰fhfnt j«C®¡F¥ nghf ÉU«ò»wh®. ïšyhÉoš c§fis¥bfh©nl všyht‰iwí« Ko¤JÉlyh«.”

“átjU nkh¤âu« v‹Ål« cŸsJ. nt©Lkhdhšga‹gL¤â¡ bfhŸsyh«. j§fis¥ ngh‹w bgUk¡fS¡F ïšyhkš ahU¡F ïU¡»wJ?” v‹W T¿¢Rtoia¤ jªjh® FU¡fŸ, “ïWâ¡ flD¡F xU thu¤â‰FK‹nd Ú§fŸ tªjhš nghJ«” v‹W T¿dh® bršt®Rªju«ãŸis! IªJ %ghia vL¤J¡ FU¡fËl«jªJÉ£L t©oÆš V¿¡bfh©lh®!

MáÇa® ifÆš Rto »il¤jJ! xU thu¤âšKGikí« gobaL¤J¡ bfh©ld®. ̀ïWâ¡ fl‹ ï§nfKo¡f ÉU«gÉšiy’ v‹W bršt® nghŒÉ£l jhfFU¡fËl« T¿¢, át jUnkh¤âu« V£ilí« xUgîidí« bfhL¤JÉLkhW K‹nd Vtyuhf eo¤jxUt® tÊna mD¥ãdh® Rªju« ãŸis. ïªjehlf¤â‰fhf¢ Rªju« ãŸisÆ‹ Ûir kÊ¡f¥g£lJ!Mdhš MáÇa® Mir Ãiwnt‰w¥g£lJ.

145Rto¡fiy

xU Rto¡fhf bgÇa ehlfnk â£lÄ£L el¤jne®ªjJ v‹whš MÆu¡fz¡»š Rto njoat®fŸv¤jid ehlf§fŸ el¤âat®fshfî«, eo¥ò¤ âw«Ä¡ft®fshfî« ïU¡f nt©L«. “Mo¡ fw¥gij Mo¡fw¡fnt©L«; gho¡ fw¥gij¥ gho¡ fw¡f nt©L«”v‹D« gHbkhÊ VL bjhF¤jY¡F« V‰F« nghY«!

MáÇa® át jUnkh¤âu¤ij¤ njo mik¤jh®. mt®khzt® rhÄehija® áªjhkÂia¤ njo¡ bfh©Lòw¥g£lh®. jŠir¡F¢ br‹wh®. jk¡F nt©oa bršt®xUtiu cldiH¤J¡ bfh©L ÉURgjhr KjÈah®v‹D« ird® å£L¡F¢ br‹wh®. áªjhkÂ¢ Rtoiait¤J tÊg£L tUgt® KjÈah®. Ia® m‹òlD«gÂîlD« nt©odh®. óirÆš ïUªJ vL¡f¡TlhJvd kW¤JÉ£lh®. nkY« nt©o¡ bfh©l nghJ,ird®fS¡F¤ jh‹ bfhL¥ngnd m‹¿ k‰wt®fS¡F¤jukh£nl‹; m¥go¤ jUtJ v§fŸ tH¡f¤J¡FkhWg£lJ. maš kj¤jhuh»a c§fS¡F¡ bfhL¥gJv§fS¡F¥ ght«’ v‹W â£lkhf kW¤JÉ£lh®.

cl‹ tªj xUt® rhÄehija® âUthtLJiwkl¤J¡F nt©oat® v‹gij ciu¤jh®. bgÇa ïl«vd¡ fUâ cŸs« ïu§fyh« mšyth! Mdhš ÉisîntwhÆ‰W. irt kl¤âš gH»atU¡F¢ “ird üšfËšm‹ò V‰gLtj‰F KiwÆšiy eh‹ bfhL¡fntkh£nl‹” v‹W Û©L« kW¤JÉ£lh®.

MÆD« Ia® m¢Rtoia¥ bgwhkš Él ÉU«gÉšiy. m›ñÇš ïUªj kuh£o¢ bršt® `J¡fhuh«nfhšfh®’ v‹gtiu miH¤J¡ bfh©L br‹W nt©odh®. mt® kd« ïs»aJ. Rtoia¤ jªjh®. Mdhš Rto,áwªj Rto m‹W; És¡fîiuí« ïšyhjJ!

jhnkhju« ãŸis, fÈ¤bjhif¢ Rtoia Xu‹g®tÊna bgWj‰F ÉU«ãdh®. m‹g® mjidíilabgÇatiu mQ»¢ Rto bgWj‰F Ka‹wh®; Äf mÇâ‹Ka‹wh®. Ka‰ánah njhšÉÆš KoªjJ VL bgw¤


jh«g£l Ãiyikiaí«, mt® jukh£lh Ãiyikiaí«jhnkhjudh®¡F vGâdh®, v¥go?

1 “muÉ‹ Roif mujd¤â‰F« MÊthŒ ï¥ãíŸK¤â‰F« mit cÆnuhL ïU¡F§fhW« Mir bfhsšnt©lhthWnghy, ï«kfhDila ÓtâirÆš ït®if¥g£l ò¤jf§fis¡ f©zh‰ gh®¡F« mthÉidxÊf” vd¥ gâš vGâdh®.

RtoÆ‹ nkš mst‰w g‰Wilat® ït® v‹gij¤bjÇªJ bfh©l áy®. mjdhš jh« ÉU«ò« v©z¤ij<nl‰¿¡ bfhŸsî« brŒJŸsd®. 2 brh‹dhš v‹ kd§fËíbk‹W gy ciu¥ ãuâfis tUÉ¤J¡bfhL¥gjhf¡ T¿¤ j§fŸ fhÇa¤ij k£L« Ãiwnt‰¿¡bfh©L br‹w ò©Âath‹fŸ áy®” v‹D« F¿¥òï¤jifaiu btË¥gL¤J»‹wJ.

Rto vJî« jhuhkny m›tsî« mŸË¤jªJÉ£ljhf¡ T¿¤, jk¡F¤ jhnk tŸsš g£l« N£o¡bfh©lhU« ïUªjd®.

filaešÿ®¥ gŸË¡Tl¤J MáÇa® xUt® jh«ÄFâahf it¤âUªj Rtofisbašyh« F«gnfhz«rhÄehija® bfh©L nghŒÉ£lh® v‹W rhÄehijaÇlnk T¿dh®! IaU¡F M§F¡ »il¤jJmiuFiwahd áªjhkÂ¢ Rto x‹nwah«. Mjyhš“Ú§fŸ m¥nghJ ïUªÔ®fsh? v‹W ÉdhÉ¤ j«ikï‹dh® v‹W Ia® brh‹dh®. m¥nghJ “eh‹bjÇahkš brhšÈÉ£nl‹! eh‹ m¥bghGJ m§nfïšiy ÉLKiwÆš C®¡F¥ nghÆUªjnghJ v‹ å£ošïUªjt®fŸ m¥go¢ brh‹dh®fŸ’ v‹wh® MáÇa®.v¤jid ngÇl« ïj‰F K‹d® ï¢brŒâia¥gu¥ãdhnuh MáÇa®! vËjhf¥ òfœ nr®¤J¡ bfhŸsm›tsî Mtš!

VL it¤âUªjt®fSŸ tŸs‹ik Ä¡ft®fŸ gy®v‹gij K‹dU« f©LŸnsh«. m¤jifa t©ika®bfhilahnyna t©lÄHhf¤ jÄœeil nghL»‹wJ.

147Rto¡fiy

“FWFW elªJ áWif Ú£L«” ïsŠ bršt®fis¡fhQ« bg‰nwh® k»œ¢ánghy, V£L¢ Rtoia¥gâ¥ã¤J vÊš fh©gj‰F ÉU«ãa bg‰nwhuhfm›tŸsšfŸ âfœªjd®.

jhnkhju« ãŸisÆ‹ fÈ¤bjhif¥ gâ¥ò 1875 ïšbtËtªjJ. mj‹ gâ¥òiuÆny F¿¥ãL»wh®. “ah‹K¥g¤ijªJ tUõ¤â‹ K‹ ãukhÔr tUõ« xU ju«mUikahd jÄœ üšfŸ njo ahœ¥ ghz¤âÈUªJï¡f©l¤âš tªJ elkhoanghJ TlÿÇš kŠr¡F¥g¤âš r©Kf cgh¤âaha® v‹nwh® tnahâfU«,òJ¢nrÇÆš bešÈ¤ njh¥ãš brh¡fÈ§f« ãŸisv‹nwh® jÄœ¥ g©ojU« fÈ¤bjhif it¤âUªjJ v‹Phgf¤â‰F tu mªj ïl§fËš br‹W ÉrhÇ¤nj‹.K‹idat® ïUªj ïlK« bj‹g£oyJ. ã‹idat®ïUªj ïl¤âš ÉrhÇ¤J mt® tÄr¤âš mtuJbjs»¤âÇí« FL«gK« mL¤j CÇš ïU¥gjhf¡nfŸÉí‰W M§filªJ bjs»¤âÇÆ‹ ehafidÉdÉanghJ mt® Vnjh f£L¢ RtofŸ ó®th®¢ájkhfit¤âU¡»nwh«. ek¡F mt‰¿‹ bgaU« bjÇahJ.j§fS¡F nt©oaâUªjh‰ gh®¤J vL¤J¡ bfhŸsyh«v‹W kfh cjhu¤njhL V£L¡ f£il mË¤jd®.”

njo¥ nghŒ¡ f©lilªj V£L¢ brŒâ ïJ!njotªJ« VL nrUkh? gabdâ® ghuhkš gÆU¡F kiHnjo¥ nghŒ¥ bghÊtJ ïšiyah! m¥go¥ bghÊªjhU« cs®! tsik¥ bgU¡»dhš thÇ tH§»dhuh? M«!cŸs¤â‹ tsik, C‰bwd¥ bgU»¥ bgh§»¤jJ«ãaikahš jªj t©bfhil mJ! CU« ngU«brhšyhkš cjÉa tŸsš vd t‹guzuhš ghLòfœbg‰whnd tšÈš XÇ! mtid naD« `ãw® ãw®’ ngU«CU« T¿d®! VL tH§»a ï› tŸsš ngU« CU«m¿ªjhU« ïy®! ciu¤jhU« ïy®! òfG« nt©lh¥òfHhs® mt®,1

1900 M« M©L nk khj« ïu©lh« ehŸ F«gnfhz¤â‰F xUt® tªjh®. bgUŠbršt¡ FL«g¤ij¢nr®ªj mt®, mt‰iw všyh« ïHªJ, åL« å£oš ïUªj


bghUŸfS« `Vy«’ nghL«goahd NœÃiy¡FM£g£oUªjh®. Mdhš mt® jÄœ beŠr« VLfis Vy«ngh£L vt® ifÆnyh nghŒ¥ ghœ¥g£L¥ nghjiyÉU«gÉšiy. j¡f ïl¤âš jÄœ VLfis¢ nr®¥ã¤jšnt©Lbkd v©Âdh®. všyht‰iwí« f£o¡ bfh©LF«gnfhz¤â‰F tªjh®. rhÄehijanu m›ntLfis¥ngh‰Wj‰FÇa òfHhs® v‹gij cz®ªnj m§F tªjh®.

j« tUifia m¡fhy¤âš fšÿÇÆš gÆ‹Wbfh©oUªj rh«gát« v‹D« khzt® tÊna rhÄehija®¡F mD¥ãdh®. VLfŸ bfh©L tªâU¡F«brŒâ v£oaJ« IaU¡F ïU¥ò¡ bfhŸsÉšiy.m¥bghGnj mŸË¥ gUf MtY‰wh®. `khiyÆš eh‹bršY«tiu ÉLâÆš mt® ïU¥gh®. mt® j«bgaiuí« Tw ÉU«gÉšiy. j«ik ahU« gh®¥gij í«ÉU«gÉšiy. jk¡F V‰g£LŸs Ãiyik¡F Äf ehÂvt® Kf¤ijí« gh®¥gâšiy. VLfŸ Ãu«g¡ bfh©LtªJŸsh®” v‹wh®. m›tsî VLfS¡F« gz« juïaYnkh? v›tsî nf£ghnuh” v‹D« âif¥ò¡FMshdh® Ia®. khzt® T¿dh®. “VLfis¥ ngh‰¿¥ga‹gL¤Jthiu¤ njo tªnjnd mšyhkš bghUS¡FÉ‰f tªnj‹ ïšiy v‹W mt® â£lkhf¡ T¿dh®.” Ia®ïu£o¥ò k»œ¢á¡F M£g£lh®. miyªJ miyªJMwh¤ Ja® g£lghL mtU¡f‹nwh bjÇí«! åLnjo VLxU üW¡F nkny tU»wJ v‹whš É«Äj«milakh£lhnuh?

å£L¡F¥ nghdîlnd khzt® rh«gát« j«khšRk¡Fksî« mŸË¡ bfh©L tªjh®. jhK« tUtjhf¡T¿dh®. rhÄehija®, “tunt©lh! tªjhš mt®kiwªJÉLth®; gh®¡f mt® ÉU«gnt ïšiy!” v‹WjL¤jh®. ã‹D« ehiyªJ Kiw Rk¡Fksî« mŸË¡bfh©L tªjh®. ïWâahf¤ jh« gh®¤J¤ j«e‹¿iaahtJ brhšy nt©Lnk vd¤ jÉ¤jh®. mt®ÉU«gh É£lhY« jh« br‹W mtiu¡ fhzš flikvd¡ fUâ ÉLâ¡F¥ nghdh®. VL jªj tŸsiy m§nffhzÉšiy. j¡f ïl¤âš VLfis x¥ã¤j mikâÆny

149Rto¡fiy

mt® nghŒÉ£lh®! m¥ 1 “ngUgfhÇÆÅl« cgfhu«bg‰W« eh‹ mtiu m¿a¡TlÉšiy” vd tUªâdh®.mt®j« Fzkh©ig v©Â cU»dh®.

CU« ngU« brhšyhkš Rto tH§»a m¢ bršt®VLfSŸ x‹whf ïUªjnj `jÄœ ÉL öJ’. “v‹thœ¡ifÆ‹ y£áa« mªj üÈš ïu©lofËnybrhšy¥g£oU¥gij¡ f©nl‹” v‹W óÇ¡»wh® Ia®.ã‹nd jh« ïu©lofis ïa‰¿¤ j« bfhŸif És¡f¥ ghlyhf mik¤J¡ bfh©lh®. m¥gh£L tUkhW:

1 “ïUªjÄnH c‹dhš ïUªnj‹; ïiknah®ÉUªjÄœj« v‹whY« nt©nl‹” - âUªjcâ¥ã¤j g‹}š xËu tona‹gâ¥ã¡f ntfil¡f© gh®!

ï‹dh® vd¤ j« bgaiu¡ TwÉšiy v‹whY« `VLtH§»a tŸsš’ v‹D« bganuhL v‹W« tH§Fth®,`F¥ig¡ nfhÊah®’ `mÂyhL K‹¿yh®’ `Éšyf ÉuÈdh®’ v‹D« òyt® bga®fŸ ïšiyah! `mU«gjîiuaháÇa®’ ̀ciuaháÇa®’ ̀giHa ciuaháÇa®’ ̀j¡fahf¥guÂ ciuaháÇa®’ vd ciuaháÇa®fŸ bga®fŸÃytÉšiyah! V‹? `ïUªjÄnH c‹dhš ïUªnj‹’v‹whnu mt® bga® v‹d? `jÄœÉL öJ MáÇa®’v‹gJjhnd!

“if«khW nt©lh¡ fl¥ghL khÇkh£ bl‹dh‰W« bfhšnyh cyF”

F¿¥òfŸ

1. fÈ¤bjhif gâ¥òiu. g¡. 30.

2. j¡fahf¥ guÂ Kfîiu CVIII

3. fÈ¤bjhif, gâ¥òiu - g¡. 29.

4. ešYiu¡ nfhit - III 119.

5. jÄœ¤bjŒt tz¡f« j¡fahf¥ guÂ Kfîiu.


11. gâ¥ò¥ gÂ

thœî `Ú® nkš vG¤J¥’ ngh‹wJ. m›thœit¡`fšnkš vG¤J’ M¡»¡ bfh©l bgUk¡fŸ gâ¥ò¤JiwÆš <Lg£lt®fŸ Mt®. ït®fis ̀k‹dh cyf¤Jk‹Djš F¿¤J¤ j« òfœ ÃÖïa’ bgUk¡fŸ vdyh«.

kzšnkš jl« it¤jt®. k‰iw behona kiwa¡fh©g®. fšnkš jl« gâ¤J it¤jt® fhybtŸs«flªJ« fÉDw¡ fh£á tH§Ft®. tÊ tÊna v« jªija®,mt® jªija®, mt® Kªija® v‹W bgUÄj« vŒj¥ngUl‹ thœt®.

1 “bghâakiy¥ ãwªjbkhÊ thœt¿í«fhybkyh« òynth® thÆš

Jâa¿thŒ mt®beŠá‹ thœ¤j¿thŒïw¥ã‹¿¤ Jy§F thna!”

v‹D« ghuâah® th¡if neh¡Ff.

nkš eh£lt® bjhl®ghš e« eh£od® m¢R¡ fiyiam¿ªjd® v‹gij K‹dnu f©LŸnsh«. m¢R vG¤Jth®¡f¥g£l vG¤J. ku¡f£ilfËš vG¤ij¢ brJ¡»¥g¡f« g¡fkhf m¢á£l fhyK« ïUªjJ. ã‹d®¤jÅ¤jÅ vG¤ij mik¤J mL¡F« ts®¢á í‰wJ.vGjhkš gâ¡F« ï›btG¤ij e«K‹ndh® `vGjhvG¤J’ v‹wd®. 1883 M« M©oš btËtªj ÓtfáªjhkÂ¥ gâ¥ò¡F¢ áw¥ò¥ ghÆu« tH§»a òuirm£lhtjhd« rghgâ KjÈah®,

“fdf rigkhš jdJeš YjÉahšvGjh vG¤âš ïiaÉ¤ j‹dhš”

151Rto¡fiy

vd¡ F¿¥ãL»wh®. ïjid¤ ̀Ô£LjÈyh vG¤J’ v‹W«T¿d®. MWKf ehtyÇ‹ âU¡FwŸ gâ¥ò¡F¢ áw¥ò¥ghÆu« tH§»a âÇáuòu« Ûdh£áRªju« ãŸis,

“Ô£LjÈ yhbtG¤â ÈiaÉbad cyFòfœ br«ã ehl‹”

v‹gjhš ïjid m¿ayh«.

Kj‰f© btËÆ£l m¢R üšfŸ gy V£L¢ RtoÆšvG¤JfŸ ïU¥gJ nghynt ïUªjd. ÃW¤j¡ F¿fnsh,x‰iw¡ bfh«ò ïu£il¡ bfh«ò ntWghLfnsh,bkŒbaG¤âš òŸËfnsh ïšiy rh‹whf 1812-M«M©oš m¿P® všÈÞ (F.W. Ellis) btËÆ£l âU¡FwŸgâ¥ig nkny fh©f.

g£l¿î Kâu Kâu vG¤â‹ tot« br¥gkh»aJ;F¿pLfS« ga‹gL¤j¥ bg‰wd. F¿p£L És¡f¤ij xUüš És«gu¥gL¤J»‹wJ.

ï«Kis T£L¢ brhš KjÈat‰¿‹ ã‹D«, ï¢áWÑ‰W¢ brh‰fË‹ ãÇî¡F¥ ã‹D«, - ï¥bgU§Ñ‰W¥gjrhu¤J¡F¥ ã‹D«. ( ) ï›ÉUjiy¥ãiwtUÉ¡f¥g£l brh‰fS¡F«, ï¡F¤J K‰W¢brhšY¡F¥ ã‹D« ( ) ï›ÉUjiy¥ gfuªjh¤gÇa¤J¡F«, * ï¤jhuif moÆ‰ fh£l¥g£l t‰¿‰F«it¡f¥g£ld.

- ïJ 1875 - M« M©oš br‹id, ókfŸ Éyhrm¢R¡Tl¤âš m¢ál¥g£l ̀Ã£lhDóâ’ v‹D« üÈšfh£l¥g£LŸsJ MF«.

ïÅ¥ gHªjÄœ üšfŸ m¢ál¥ bg‰w tuyh‰iwmt‰¿‹ fhyKiw¥go fh©ngh«. ï¤ bjhl¡f¤J¡FK‹dU«, ïilÆilnaí« ïil¡fhy ã‰fhy ïy¡»aïy¡fz§fS«, ciueil üšfS«, ãwtif üšfS«btË¥g£LŸsd. mt‰iw bašyh« tu‹KiwnaF¿¥ãlÉšiy. eh« MuhŒtJ gHªjÄœ üšfË‹gâ¥òfis¥ g‰¿naah«.


âU¡FwŸ - ehyoah® - _y« 1812

`âU¡FwŸ _y ghl«’ èhyoah® _y ghl«’ v‹D«ïu©L üšfS« x‹whf 1812 - M« M©oš btËtªJŸsJ. âU¡FwŸ, ehyoah® M»a ïu©l‹Kj‰gâ¥ò ïªüšfns MF«.

ku vG¤jhš m¢ál¥bg‰w üšfŸ ïit. K‰W¥ òŸË.Ñ‰W M»a F¿fŸ k£L« cŸsd. bkŒ baG¤J fS¡F¥òŸËÆl¥ bgwÉšiy. x‰iw¡ bfh«ò ïu£il¡ bfh«òntWghLfŸ ïšiy. Vw¡Fiwa V£L¥go vG¤bjdntmikªJŸsJ.

1ïj‹ Kj‰g¡f« tUkhW:

âU¡FwŸ_yghl«bjŒt¥ òyik¤ âUtŸStehadh®mUË¢ brŒjJ.3 ïJbgh¤jf«

ïy¡fz Éy¡»a thuhŒ¢á íilat®fshš É»j¥ãiHaw thuhŒªJ R¤jghlkh¡f¥g£lJ.

bjh©il k©ly«br‹id¥ g£od¤âš jŠirefu«

kiya¥gãŸis Fkhu‹Phd¥ãufhrdhš

m¢á‰gâ¡f¥g£lJ.

khr¤ âd¢ rÇijÆ‹ m¢R¡Tl«1 ï. M©L 1812

ïªüÈ‹ ïu©lh« _‹wh« g¡f§fËš üš tuyhW,MuhŒªjKiw, MuhŒªjt®, x¥ò¡bfh©lt® g‰¿aÉs¡f§fŸ vGj¥g£LŸsd. ïjid MuhŒªJgâ¥ã¤jt® âUbešntÈ m¥gythz fÉuha®.

153Rto¡fiy

ïj‹ ïu©lh« _‹wh« g¡f§fË‹ brŒâfŸtUkhW:

âU¡FwS« ehyoahU«

2 tuyhW

f‰Wz®ªj jÄHháÇa®fŸ mUikÆ‹ ïa‰¿a -ïy¡fz Éy¡»a§fsh»a - mÇa üšfbsšyh« -ïªeh£oš - m¢á‰ gâ¡F« gÆ‰áÆ‹¿¡ ifÆdhbyGâ¡fh©L tUtâš - vG¤J¡fŸ FiwªJ« ÄFªJ«- kh¿íŠ brh‰f oÇªJ« bghUŸ ntWg£L« ghl¤J¡F¥ghl« - x›thJ ãiHfŸ ÄFâí« c©lh»‹w thjyhš -m›thW ãiHfË‹¿¢ R¤j¥ ghlkhf Ãiy¡F«gom¢á‰ gâ¤jiy tH§FÉ¥gj‰F¤ njá¤JüyháÇa®fSŸ bjŒt¥òyik¤ âUtŸStehadhuUË¢ brŒj mw« bghUŸ ï‹gbk‹D« -K¥ghiyí« E£gkhf És§f îz®¤Jª âU¡FwŸ_yghlK« - KÅt®fŸ mUË¢ brŒj Úâ üyh»a ehyo_y ghlK« ï¥ngh j¢á‰ gâ¡f¥g£ld.

........

ïit m¢á‰ gâ¡FK‹ bj‹dh£oš gu«giuMÔd§fËY« É¤Jt brd§fËl¤âYKŸs R¤jghl§fŸ gyt‰¿‰F Äz§f¥ ãiHaw - ïy¡fz Éy¡»athuhŒ¢á íilat®fsh yhuhŒ¤J R¤j ghlkh¡f¥g£ld.

ï~J©ik bgw - âU¥ghN® K¤J¢rhÄ¥ ãŸisâUbešntÈ¢ Óik - mâfhÇ - k - uhkrhÄ eha¡f®K‹Åiy Æy‹dh£oÈUª jiH¥ã¤j R¤jghl§fSlbdGâ tªj tuyhW.

(3)

ïªj¥ bgh¤jf¤â byGâa bjŒt¥ òyik¤ âUtŸStehadh uUË¢ brŒj âU¡FwŸ ghlK« ehyoah® _yghlK« âUtŸSt khiyí« - Mf - _‹W Rtoí« btF_y ghl§fŸ - ciu ghl§fŸ mj‰F¡ fUÉahf nt©L«- ïy¡fz Éy¡»a§ fbsšyh« it¤J¥ gÇnrhâ¤J¥


ghlª Ô®khd« brŒJ - XbuG¤J xU brhš üjdkhf¡T£lhk‰ Fiwah kyndf _y ghl§fSiu ghl§fS¡»z§»djhf¤ Ô®khd« g©Â aªj¥ ghl«gh®¤bjGâ¢ rÇgh®¤j ghlkhifahY« - mªj¥goÔ®khd« g©ÂbaGâd ghlbk‹gJ« -ïtl§fËÈU¡Fª jÄHhuhŒ¢áíila kfhÉ¤Jtbrd§fsh‰ gh®¡F« nghJ kt®fŸ fU¤â‰nwh‹w¥gL«- MifahY« ghl§fËby›ts ntDŠ rªnjf¥glnt©Ltâ‹W

ï¥go¡F

âUbešntÈm«gythz¡ fÉuha®.

-----

ïªj¥ ghl§fis ïtl« tªâUªj âUthtLJiw -Mâd É¤Jth‹ m«gythz¤ j«ãuh‹ Ó®fhÊ tLfehjg©lhu« - ït®fsJ kWgo f©nzh£l¤ Jldhuha¥g£ld.

----

ïªj ciueil¥ gFâÆš ÃW¤â¥ go¡f nt©oaïl§fS¡F¡ Ñ‰W¡ F¿Æ£oU¥gJ neh¡f¤j¡fJ.fh‰òŸË, miu¥òŸË, K‰W¥òŸË KjyhaÃW¤j¡F¿fŸ ga‹gL¤j¥bgwÉšiy. _yghl¤âšK‰W¥ òŸËí©L. Mdhš M§»y¤âš m¢ál¥bg‰wï¡fhy¥ gâ¥òfËY« F¿pLfŸ br¥gkhf¥ ngh‰w¥bg‰WŸsd. mjid `všärß‹’ âU¡FwŸ gâ¥ãnyfhzyh«.

âU¡FwS¡F mikªj tuyhW. MuhŒ¢á KjÈatdbtšyh« ehyoah®¡F« c©L. Kj‰gFâ âU¡FwS«,ã‰gFâ ehyoahU« m¢ál¥ bg‰W xnu üyhfbtË¥g£ld. ïnj M©oš m¿P® `všÈR’ âU¡FwŸgâ¥ò btËtªjJ ïu©oY« 1812-M« M©nl F¿¥ãl¥bg‰w¤ â§fŸ F¿¡f¥ bgwhikahš v¥gâ¥ò K‹idaJv¥gâ¥ò¥ ãŸisaJ v‹gij¤ bjËî brŒa

155Rto¡fiy

KoaÉšiy. Mdhš âU¡FwË‹ KG _y¥gâ¥òm«gythz fÉuhaUilaJ MfÈ‹ mjid Kj‰f©it¡f¥ bg‰wJ k‰bwhU fhuz« ã‹nd Tw¥bgW«.

âU¡FwŸ - 1812

TIRUKKURALON VIRTUE

F.W. ELLIS’ COMMENTARYFIRST EDITION

1812

ïJ jiy¥ò¥ g¡f«. ïj‹ Kj‰g¡f¢ brŒâ tUkhWjÄœ vG¤J mâYŸsthnw mik¡f¥g£LŸsJ.

mw¥ghš

ON VIRTUECHAP -1

flîŸ thœ¤J The prase of god

The literal meaning of the title of this chapter is preserved in thetranslation. According to established rule all Tamil Compositions oughtand with few exceptions all do commence by an invocation of the birty.Varying occording to the seat of the writer. Tiruvalluvar has devoted thewhole of this chapter to this subject.

mfu Kjy btG¤bjšyh khâgft‹ Kj‰nw íyF (1)

As ranked in every alphabet the first the self - same vewel stands, soin all words.

Th’ elernal God is chief.

Kj‰FwS¡F _‹W g¡f msÉš ciu És¡f«M§»y« jÄœ nk‰nfhŸ M»adt‰iw¤ jªJŸsh®.

ãwÉ¥ bgU§flš v‹D« FwS¡F 9 g¡f§fËš ciuÉs¡f« tiuªJŸsh®. âUthŒbkhÊ, âUthrf«,átth¡»a® ghlšfŸ, nj«ghtÂ KjÈat‰¿š ïUªJ26 brŒíŸfis nk‰ nfhŸ fh£o M§»y¤âš bkhÊ


bga®¤JŸsd®. M§»y¥ gâ¥òfËš mªehËnynabfhŸs¥ bg‰¿Uªj br¥g§fbsšyh« všär® âU¡ FwŸgâ¥ghš òy¥gL»‹wd. všär® gâ¥ãš m«gy thz®gâ¥ãš fhzhj x‰iw¡ bfh«ò. ïu£il¡ bfh«òntWghL©L. Mjyhš mj‰F ïJ ã‰gâ¥ò Mfyh«.nkY« jÄœ vG¤JfËš bkŒbaG¤â‰F¥ òŸËí«c©L. òŸËÆšyhikí« c©L. ï›thW xUgh‰glhjik¤JŸsd.

1812-M« M©L áw¥ghf¡ F¿¡f¤j¡f X® M©L MF«.âU¡FwŸ m¢R toÉš btË¥g£ljdhš m‹W. m~Jm¢R toÉš tUj‰FÇa NHš 1812-M« M©onynac©lhÆ‰W. m¢R¤ jil¢ r£l« 1835-M« M©ony jh‹Ú¡f¥ bg‰wJ v‹gij m¿ªJŸnsh«. mªÃiyÆš mj‰F23 M©LfS¡F K‹dnu âU¡FwŸ m¢áš btË¥glne®ªj thŒ¥ò mUikahdjh«.

thÂf« brŒj‰F tªj »H¡»ªâa¡ f«bgÅah® ïªâaeh£il MS« cÇik bg‰wd®. mt®fŸ M£á¡Fnt©oa mYty®fis ï§»yhªJ eh£oÈUªJbfhz®ªjd®. mt®fS¡F ïªeh£L bkhÊÆš gÆ‰ájunt©oa ï‹¿aikahik M§»y¡ f«bgÅ¡FV‰g£lJ. mjdhš br‹id¡ fšÉ¢ r§f« v‹D« X®mik¥ig ÃWÉd®. br‹id khÃy¤âš jÄœ, bjY§F,f‹dl«, kiyahs« KjÈa bkhÊfis¥ ngR« k¡fŸïUªjd®. m›t«bkhÊÆš XusntD« gÆ‰áÆUªjhšmšyhkš m«k¡fSl‹ mYty®fŸ bjhl®ò bfhŸsïayhJ. vdnt j¡f òyt®fis mk®¤â m›t«bkhÊ¥gÆ‰á jªjd®. ïjid ÃWÉat®fŸ, eh« K‹ndf©l f®dš fhÈ‹ bk¡f‹áí«, všäR Jiu kfdhU«Mt®. všäR Jiu kfdh® mªehËš br‹idÆš kht£lM£áahsuhf ïUªjh®. bk¡f‹á bgh¿ ahsuhfïUªjh®. ïUtU« òyikahY«, bkhÊ¤ âw¤jhY«x‹Wg£oUªjd®. brayhY« beU§» Ã‹wd®.

eh£L bkhÊ¥ òyik ïUªjhš m‹¿ mYty®¡FM©L Câa¡ TLjš ïšiy v‹whš M®t¤Jl‹

157Rto¡fiy

go¡fkh£lhuh? ̀gz« g¤J« brŒí«’ v‹gJ gHbkhÊašyth! mYty® go¥gj‰F ïu©L thŒ¥òfŸ nt©L«.x‹W MáÇa®fŸ; k‰bwh‹W üš,

br‹id¡ fšÉ¢ r§f¤â‰F¢ áj«gu cgh¤âaha®v‹gh® jÄHháÇauhf ïUªjh®. ã‹nd jh©ltuhaKjÈah®, K¤JrhÄ¥ ãŸis, òJit ead¥g KjÈah®,bfh£ilô® át¡bfhGªJ njáf®. kJiu¡ fªjrhÄ¥òyt® M»nah® jÄHháÇa®fshf És§»d®. ïÅ¥,go¥gj‰F ï‹¿aikahjit üšfŸ. ïjid ÃiwîbrŒj‰F vGªj üšfŸ 1 ̀âU¡FwŸ ehyoah®’ gâ¥òfŸv‹f. r§f¤ij¤ njh‰WÉ¤j všärnu üY« cUth¡»¥gil¤jik mt®j« braš kh©ig btË¥gL¤J«.

âU¡FwŸ _yK« ciuí« (1830)

“bjŒt¥ òyik¤ âUtŸSt ehadh® mUË¢ brŒjâU¡FwËDiu” v‹gJ ïj‹ jiy¥ò¥ bga®. ï›îiu“âU¤jÂif¢ rutz¥ bgUkhisauhš gÇnkyHf®ciuia¢ RU¡» btË¥gilah¡»¥ gjîiuí« jh‰gÇaîiuíkhf¢ brŒa¥g£lJ. ïjndhL âUtŸStkhiy¡F« ciu brŒJ nr®¤âU¡»‹wJ” rutz¥bgUkhisa® ciutiuªjhuhÆD« Érhf¥ bgUkhisaU« ïizªnj gâ¥ã¤jh® v‹gJ üÈ‹ ïWâ¥gFâahš btË¥gL»‹wJ. m‹¿í« mt®fŸ Kªijnahiu¥ g‰¿a mÇa F¿¥òfS« M§F És§F»‹wd.

“âU¤jÂif¢ Ó®fUÙf® klhya¤â‰F mâg®É%gh£ira® - ït® Fkhu® Kªija® - ït® Fkhu®rh«gát Ia® - ït® Fkhu® fªj¥iga® - ït®Fkhu®fsh»a Érhf¥ bgUkhisaU«, rutz¥bgUkhisaU« m¢á‰ gâ¥ã¤j âUtŸSt® ciuí«âUtŸStkhiyí« K‰W¥ bg‰wd” v‹gJ mJ.

ï¥gâ¥ng âU¡FwË‹ _yK« ciuí« ToaKj‰gâ¥ò vdyh«. Érhf¥ bgUkhisa® 1828-M«M©onyna gâ¥gháÇauhf És§»dh®. mt® m¥bghGJ gâ¥ã¤jJ ïy¡fz¢ RU¡f ÉdhÉil v‹gJ.


1833-M« M©oš btËtªj ̀th¡F©lh«’ v‹D« üš`ãuá¤j g¤âÇif’ v‹gâš âUtŸSt® FwSiu%. 8-00 v‹W És«gu« brŒa¥ bg‰WŸsJ ï¥gâ¥ngMfyh«.

rutz¥ bgUkhisa® gâ¥ã¤j âU¡FwŸ cium¢ál¥ bg‰w üÈ‹ èfš’ V£L¥ goahf vd¡F¡»il¤jJ. mj‹ Kf¥ò¥ g¡f« tUkhW:

“bjŒt¥ òyik¤ âUtŸSt ehadh® mUË¢ brŒjâU¡FwËDiu”

br‹d g£lz¤â‰ fd« bghUªâa - ãuò¡fns‰gL¤âd Éntf¡ fšÉ¢ rhiy¤ jÄœ¤ jiyik¥òytuh»a âU¤jÂif¢ rutz¥ bgUkhisauh‰ áWt®KjÈa ahtU bkËâDzU« goahf¥ gÇnkyHfUiuia¢ RU¡» btË¥gilah¡»¥ gjîiuíªjh‰gÇaîiuíkhf¢ brŒa¥g£lJ - ïjndhL âUtŸStkhiy¡F Kiw brŒJ nr®¤âU¡»‹wJ. fÈíf tUl« 4631rhÈthfd tUl« 1752 ï§»äR tUl« 183- ïâš ÃfœªjÉ»®â tUl« br‹dg£lz¤âš m¢á‰ gâ¡f¥g£lJ¡Fefš”

m¢á‰ gâ¥ã¡f¥ bg‰w üY¡F« V£L¢ RtoÆšgobaL¤J it¤âU¥gJ Éa¥ghd brŒâ m‹nwh!ï›nt£o‹ vG¤J« jilÆ‹¿¥ go¡F« tifÆšâU¤jkhf mikªJŸsJ. ïjid vGâa âU¡ifkh©ig ï›ntL giwaiwjš xUjiy.

âU¡FwŸ

ïuhkhEr fÉuha® gâ¥ò 1840

âU¡FwŸ ïšywÉaš 24 mâfhu§fS« ciuíl‹Toa gâ¥ò ïJ. ïj‹ gâ¥gháÇa® ïuhkhEr fÉuha®mâš “ïuhkhEr® btŸSiuí« ò¤Jiuí«, JW Ia®brŒj M§»ybkhÊ bga®¥ò«” v‹D« F¿¥òŸsJ.M§»a bkhÊ bga®¥ò. üÈ‹ ïWâ¥ gFâÆš jÅnacŸsJ. mbkÇ¡fh Äánah‹ m¢R¡ Tl¤âš 1840 M«M©L gâ¥ã¡f¥bg‰wJ.

159Rto¡fiy

ïuhkhEr fÉuha® gâ¥ã¤j âU¡FwË‹ ïu©lh«ghf« 1852ïš btËtªjJ fÉuhaU« JW IaU«ïizªJ gâ¥ã¤j gâ¥ò ïJ ïâš âU¡FwŸJwtwÉaYl‹ muáaY« ïizªJ (FwŸ 630 Koa)ciuÉs¡f« bg‰WŸsd. ïâš ã‹ ïiz¥ò (IndexVerborum) 11 g¡f« cŸsJ. ïJ nt¥ngÇ Äánah‹ m¢R¡Tl¤âš gâ¡f¥£lJ.

ïj‹ jiy¥ò¥ g¡f« :

Cural of TiruvalluvarRecond Part

Ramanuja Kavirayarand

W.H. DrewMadras - 1852.

âU¡FwŸ bjËbghUŸ És¡f«

ntj»Ç KjÈah® gâ¥ò 1849

fs¤ö® ntj»Ç KjÈah®, âU¡FwS¡F vGâa`bjËbghUŸ És¡f«’ v‹D« ciuíl‹ btËtªj üšïJ. ̀âUtŸSt® v‹»w âU¡FwŸ _yK« bjËbghUŸÉs¡f« v‹»w mj‹ ciuí« fU¤Jiuí« Ãiwnt¿d.’v‹W«, “ï¡fhk¤J¥ ghY¡F¡ fhk¤ij¡ F¿¤J¢br«bghUshf¢ brhšy¥g£l ï¢á‰¿‹g¥ bghUs‹¿nkh£r¤ij¡ F¿¤J¡ F¿¥ò¥ bghUshf¢ brhšy¥ g£lngÇ‹g¥ bghUS« c©L” v‹D« F¿¥òfŸ ïªüÈšcŸsd.

âU¡FwŸ _yK« ciuí«

ntj»Ç KjÈah® 1856

“kJiu òJit br‹id ï¢r§f§fËš jÄœ¤jiyik¥ òyik elh¤âa fs¤ö® ntj»Ç KjÈah®brŒj gjîiu fU¤Jiu ÉnrlîiufSl‹ gy ïy¡fznk‰nfhŸ bfhL¤J¥ gâ¤j ãuâ¡»z§f¢ áªjhâÇ¥ng£il bešYk©o nt§f£luhk KjÈah® Fkhu®


nfrt KjÈahuhš ãughf® m¢R¡Tl¤âš gâ¡f¥g£lJ.” ïâš âUtŸStkhiy ciuíl‹ cŸsJïuh£rj tUl« ij khj« btËtªjJ ïJ.

âU¡FwŸ _yK« gÇnkyHf® ciuí« ešÿ®MWKf ehty® gâ¥ò 1861

“ïuhkehjòu« rkÞjhd« bgh‹DrhÄ¤ njt®nt©LnfhË‹go ahœ¥ghz¤J ešÿ® MWKfehtyuhš gy ãuâ %g§fis¡ bfh©L gÇnrhâ¤JbtËÆ£l” gâ¥ò ïJ. br‹dg£lz« thÂ Ãnfjdt¢R¡ Tl¤âš J‹kâ tUl« itfhá khj«gâ¥ã¡f¥g£lJ. ïu©lh« gâ¥ò ít tUl« Mo khj«btËahaJ (1875)

ï¥gâ¥ãš kfhÈ¤Jth‹ âÇáuòu« Ûdh£á Rªju«ãŸis, mt® khzt®fŸ á. âahfuhr br£oah®, r.bjŒtehaf« ãŸis, nrhlrhtjhd« å. R¥guha¢br£oah® M»at®fŸ ïa‰¿a áw¥ò¥ ghÆu¢brŒíŸfŸ cŸsd.

x›bthU g¡f¤â‹ jiy¥ãY« g¡f v©. mâfhu v©,mâfhu¥ bga® M»ait ml§»íŸsd. FwS¡F¤bjhl® v© bfhL¡f¥g£LŸsJ . mJ m›t¡ FwË‹K‹nd bfhL¡f¥g£LŸsJ. m›t¡ FwË‹ ïu©lh«mo ïWâÆY«, m¡FwË‹ ciu KoÉYkhfïu©ol§fËY« m›tâfhu¤âš m~J v¤jidahtJFwŸ v‹gJ F¿¥ãl¥g£LŸsd. ga‹gL¤j¥g£LŸsv©fŸ všyhK« jÄœ v©fns; v£L¥ g¡f§bfh©lgot¡ F¿¥ò v©fS« jÄœ v©fns! ehty® gâ¥òkh©òüÈš e‹F btË¥gL»‹wJ. mo¡F¿¥ò,ghÈayâfhu tRuhâfŸ, âU¡Fwsfuhâ v‹gt‰iwneh¡f xU ü‰W¥ gâdhW M©LfS¡F K‰g£l gâ¥òv‹D« v©znk vGtâšiy.

ntj»Ç KjÈah® gâ¥ò«, rutz¥ bgUkhisa®gâ¥ò« ã‹tªj gyuhY« bt›ntW ïl§fËšbt›ntW fhy§fËš bt›ntW gâ¥gháÇa® bga®

161Rto¡fiy

fshš btËÆl¥ bg‰WŸsd. `mt®fŸ MŒªjJ’ v‹Wbgaiu¥ ngh£L¡ bfh©L vtU« btËÆlyh« v‹wmsÉš mt®fS¡F¢ bršth¡F ïUªjJ. ïtUiuiamtUiu v‹W«, mtUiuia ïtUiu v‹W«gâ¥ã¤jhU« cs®. m¥gâ¥òfŸ gythf ïU¤jÈ‹ÉÇtŠá ÉL¤jh«.

âU¡Fwsâfhu ÞtUg Nrf« 1863

ïªüš âU¡FwŸ mâfhu« x›bth‹w‹ bghUŸg‰¿a bghJ¡ F¿¥òilajhF«. ïjid ïa‰¿at®âUtšÈ¡nfÂ tuj¥g KjÈah®, gâ¥ã¤jt®áªjhâÇ¥ng£il KÅrhÄ KjÈah®, gâ¥ã¡f¥g£lfhy« U¤nuh¤fhÇ tUl« fh®¤âif khj«.

âU¡FwŸ - kz¡Flt® ciu 1917

âU¡FwŸ kz¡Flt® ciuia Kj‰f© gâ¥ã¤jt®t.c. áj«gudh® Mt®. kz¡Flt® ciu, tŸSt®fU¤ij¤ bjŸbsd És¡Ftjhfî«, ïÅa brªjÄœeilÆš vGj¥ bg‰wjhfî« ïU¡f¡ f©L mjidMŒªJ gâ¥ã¡f ÉU«ãdh®.

kz¡Flt® ciu¥ ãuâ x‹iw¤ njo¥ bg‰wh®. t.c.á.mjid muád® ifbaG¤J¢ Rto üš Ãiya¢Rtoíl‹ x¥ã£L MuhŒªjh®. lh¡l®. rhÄehijaÇl¤âUªJ« xU Rto »il¤jJ. ït‰iw it¤J¡bfh©L, â. bršt¡nfrtuha KjÈah®, j. fdfRªju«ãŸis, rfrhdªj RthÄfŸ M»at®fŸ clÅUªJMŒªjh®. bj‹dh¥ãÇ¡fhÉš cŸs ïªâa m‹g®fŸbghUSjÉahš btËÆ£lh®.

kz¡Flt® ciuí« gÇnkyHf® ciuí« x¥ã£LMuhí«nghJ mâfhuKiwÆš á¿J«, Fw£ gh¡fË‹KiwÆš bgÇJ« ntWg£oU¡f¡ f©lh®. gy FwŸfË‹bt›ntW ghl§fS« gyt‰W¡F bt›ntWbghUŸfS« ïU¡f¤ bjËªjh®.

vËâš f‰FkhW _y¤ijí« ciuiaí« rªâ ãÇ¤J¥gâ¥ã¤jh® t.c.á. kz¡Flt® ciuíl‹ j« brhªj¢


ru¡Ffisí« nr®ªJŸsij ïUjiy¥ gfu¤JŸïiz¤JŸsh®. k‰W« ̀ÞUZo ÞâÇ [«Ahu«’ v‹D«_‹iwí« òÇªJ kz¡Flt® ciuia m¢á£ljhf¡F¿¥ã£LŸsh®.

`t.c. áj«gu« ãŸis, ãu«ó® br‹id’ v‹D«KftÇí«, `K.R. Press Madras 1917’ vd m¢R¡Tl¥ bgaU«cs. ãu«ó®, br‹id ã§fs tUl« á¤âiu khj« 132.t.c. áj«gu« ãŸis vd¥ gâ¥òiu ïWâÆš ïlK«fhyK« bgaU« F¿¥ã£LŸsh®. mâfhu m£ltizK‹Åiz¥ò«, vdJ üšfS¡F¤ bj‹dh¥ãÇ¡fhÉÈUªJ bghUSjÉa ïªâa rnfhju®fË‹ bga®fŸKjÈad” v‹D« xU ã‹Åiz¥ò« cs. mâš gî‹,ÎÈ§, bg‹Þ fz¡»š 72, 14, 1, bkh¤j« F¿¡f¥bg‰WŸsJ.

âU¡FwŸ kz¡FltUiu 1925

MáÇa® nfh. tontY br£oah® khztUŸxUtuh»a fh. bgh‹DrhÄ eh£lhuhš MuhŒªJgâ¥ã¡f¥bg‰w gâ¥ò ïJ. ï¥gâ¥ò¡F« br‹idmuád® ifbaG¤J¢ Rto üš Ãiya¢ Rtona JizbrŒJŸs F¿¥òŸsJ. kz¡Flt® ciu 32âU¡FwŸfS¡F¡ »il¡fÉšiy v‹W«, mt‰W¡F¥gÇnkyHf® ciuiana gâ¥ã¤JŸsjhfî«, mt‰W¡Fmilahskhf cL¡F¿Æl¥bg‰WŸsjhfî« KfîiuÆš F¿¥ã£LŸsh®. bj.bgh. Ûdh£á Rªjudh®M§»y¤âš K‹Diu tH§»íŸsh®. ghÈaš mâfhum£ltiz, âUtŸSt® tuyhW, M.r.m©zhkiyKjÈah®, Ñ. ntQnfhghy ehaf® M»a ïUtU« ïa‰¿aghuh£L¥ ghlšfS« K‹Åiz¥ghfî«, âUtŸStkhiy, âU¡FwŸ Kj‰ F¿¥gfuhâ, ciuÆ‹ mU«gjciufŸ, ïy¡fz És¡f« nk‰nfhŸ És¡f« KjÈaitã‹Åiz¥ghfî« cs. br‹id âUtšÈ¡ nfÂ nehãšm¢áaªâu rhiyÆš gâ¥ã¡f¥g£l ïªüš Éiy %. 2-00MF«.

163Rto¡fiy

âU¡FwŸ - ciuts« 1950

ï¥gâ¥ò bgU«òyt® j©lghÂ njáfuhš MŒªJbjhF¤J¥ gâ¥ã¡f¥ bg‰wjhF«. F¿¥òiu, MuhŒ¢á¥ngUiu M»adî«, gÇnkyHfUiu, kz¡FltUiu,gÇâahUiu, gÇ¥ bgUkhŸ ciu fhË§fUiu, giHanjh® ciu, âU¡FwŸ E© bghUŸ khiy, òJitïuhkEr fÉuha® És¡fîiu M»adî« ï¤bjhF¥ãšbjhF¡f¥ bg‰WŸsd. nkY« jUk®, jhk¤j®, e¢r®KjÈnah® ciuahf¡ »il¤JŸs msî« ga‹gL¤j¥g£LŸsd. nk‰nfhshf¤ âU¡FwŸ fh£l¥ bg‰WŸsïl§fŸ všyh« bjhF¤J `nk‰nfhŸ gFâ’ v‹bwhUgFâÆš fh£l¥ bg‰WŸsd. âU¡FwŸ fU¤J¡F x¥ghdïy¡»a¢ brŒâfŸ x¥òik¥ gFâÆš fh£l¥bg‰WŸsd.

ï¥gâ¥ò¡F¡ »il¤j V£L¢ RtofŸ 5

mit :

1. jUkòu MÔd¤J¥ ò¤jfrhiy gÇnkyHf® ciu¢Rto-1

2. irt všy¥g ehty® å£L gÇnkyHf® ciu¢Rto -1

3. ïy¡fz És¡f MáÇa® gu«giu nrhkRªju njáf®1 giHa ciu¡ fh»j¢ Rto -1

4. <nuhL nt.uh. bjŒtáfhkÂ¡ fî©l® gÇâah®Rto -1.

5. <nuhL nt.uh. fhË§f® ciu¢Rto - 1.

gÇâah® bga® gÇ....... v‹w msÉnyna V£oš fhz¥bg‰wjh«. ïjid¡ bfh©L gÇâ, gÇnkyHf®,gÇ¥bgUkh‹ v‹D« _tiuí« v©zyh« vÅD«btËtªJŸs gÇnkyHf®, gÇ¥bgUkhŸ ciufS¡FntwhdjhfÈ‹ gÇâah® ciu vd¡ bfhŸs¥ bg‰wbjd¥ gâ¥gháÇa® F¿¥ã£LŸsh®. kz¡Flt® ciu¡F


t.c. áj«gudh® gâ¥igí«, fh. bgh‹DrhÄ eh£lh®gâ¥igí« ga‹gL¤â¡ bfh©LŸsh®. gÇ¥bgUkhŸ,fhË§f® ciufS¡F¤ âU¥gâ Ñœ¡fiy MuhŒ¢á¡ fHf¤jÄœ¥ nguháÇa® o.ã. gHÅa¥g ãŸis 1948 M« M©LbtËÆ£LŸs gâ¥ig¥ ga‹gL¤â¡ bfh©LŸsh®.E©bghUŸkhiy KGtJ« brªjÄœ¤ bjhFâÆšïUªJ vL¤J¡ bfhŸs¥ bg‰WŸsJ. jUk® e¢r®ciufŸ jÄœ¥ bghÊš btËp£oÈUªJ vL¡f¥bg‰WŸsd.

gÇnkyHf®, kz¡Flt®, gÇ¥bghUkhŸ, giHaîiu,gÇâah®, fhË§f®, jhk¤j®, e¢r®, jUk® M»a ciufisKiwahf mik¤J mj‹ ã‹nd ciu És¡f¥ gFâÆšE©bghUŸ khiy. ïuhkhEr fÉuha® És¡f§fismik¤J mj‹nkny nk‰nfhŸ gFâ. x¥òik¥ gFâ,F¿¥òiu M»at‰iw Ãuny mik¤JŸsh®. M§fh§nfmo¡F¿¥ghf¥ ghl ntWghLfS«, fÉuhr g©oj®ciuí«, ãw® ciufS«, ãwî« F¿¥ãl¥g£LŸsd.

ïj‹ ïu©lh« gâ¥ò 1957 M« M©oš (VÉs«ã)btË tªJŸsJ. ïj‹ nk‰nfhŸ gFâ, x¥òik¥ gFâKjÈad Ú§»a 1 ciu¥ gFâ k£L« “ciu¡ bfh¤J”v‹D« üyhf btË¥g£LŸsJ. âU¥gdªjhŸ fhákl¤â‹ btËplh»a ïj‹ Kj‰gâ¥ò 1957 ïš btËtªJŸsJ. ïj‹ gâ¥gháÇa® â. g£LrhÄ XJth® Mt®.âU¥gdªjhŸ fhákl¤J¤ jiyt® mUŸeªâ¤ j«ãuh‹RthÄfŸ ÃWÉa Mâ FkuFUgu RthÄfŸ Ãidî¤âU¡FwŸ gâ¥ò ÃâÆÈUªJ btËÆl¥ bg‰wjhF«.

ehyoah® - btËpLfŸ

ehyoah® _y« 1812 M« M©L btËtªj brŒâiam¿ªJŸnsh«. mjid¤ bjhl®ªj ehyo btËpL fis¡fh©ngh«.

`Úâ bkhÊ¤ âu£L’ v‹D« bjhF¥ãš ehyo ahiuí«ïiz¤J th¡f® v‹gt® (J. Walker) m¢á£lh®. mJ 1841M« M©oš btËtªjJ.

165Rto¡fiy

ïj‰F mL¤j gâ¥ò 1843 ïš btËtªjJ. èhyoeh}‰¿‹ _y«’ v‹gJ mj‹ bga®. ̀fhŠáòu« yºkzKjÈahuhš âU¤â btËÆl¥ bg‰wJ’ btËÆl¥ bg‰wfhy« “rhÈthfd tUl« 1764”; Ãfœ»‹w nrhg»UJg§FÅ khj«” v‹WŸsJ. rhÈ thfd 1796 nrhg»UJM©L v‹gJ ».ã. 1843 M« M©lhF«.

ï¥gâ¥ãš m¢áL¡»at® ï‹dh® v‹D« F¿¥òŸsJ. m›tH¡f« m¡fhy¤J ïUªjik áw¥ghf¡fUJj‰F cÇajh«. “ï¥ò¤jf« nt§flhry KjÈahuhšm¢ro¡f¥g£lJ” v‹gJ m¡F¿¥ò.

ehyoah® - _yK« ciuí« 1844

ï¥bghGJ »il¤JŸs msÉš ehyoah® _yK«ciuíkhf btË¥g£lâš ï¥gâ¥ng KjyhtjhF«.ïj‰F¥ gJkdh® ciuia¤ jGÉ ciu tiuªjt® òJiteae¥g KjÈah® Mt® ïj‹ jiy¥ò¥ g¡f¤âš cŸsbrŒâfŸ tUkhW;

“KÅt®fŸ mUË¢ brŒj Úâ üyh»a ehyoah®ïj‰F Tlÿ® rghgâ KjÈah® áWt® KjÈa ahtU«vËâš czU«go gJkdh® ciuia btË¥gil ah¡»¥gj¥ bghUS§ fU¤Jkhf ciu brŒJ jUfbtd¡ nf£L¡bfh©ljhš br‹id¡ fšÉ¢ r§f¤ jÄœ¥ òytuh»aòJit eae¥g KjÈah® mt®fshš ciu brŒa¥g£Ltst}® R¥guha KjÈah® mt®fŸ Fkhuuh»aK¤JrhÄ KjÈahuhš Ç¡fh®L m¢R¡ Tl¤â‰gâ¡f¥g£lJ. rhÈthfd rf tUl« 1767 ÃfG« FnuhâtUl« fh®¤âif khj« ïj‹ Éiy %. 7.”

ïªüÈ‹ ciu¥ ghÆu¤âš ehyoahÇ‹ bga®¡fhuz« br›Éâ‰ Tw¥g£LŸsJ. ehyo bjhiyî itiaah‰¿š br‹w eh}W VLfis¤ bjhF¤J mik¡f¥bg‰wJ ehyoah® v‹D« fij tH¡if kW¡Fkh¥ nghym¡ F¿¥òŸsJ.

“üyo KiwKiw Etys tjdhšehyo vd¥ bga® eh£od®”


v‹gJ mJ “msÉdhš bg‰w bga® ehyo eh}W” v‹W1 ïy¡fz üyh‰ F¿¥ãLtj‰F¤ j¡f És¡fkhfï›îiu¥ ghÆu« gFâ mikªJŸsik czu¤ j¡fjh«.


ïªüš gÇnrhâ¤jt®, gâ¥ã¤jt®, fhy« M»at‰iw¡ÑœtUkhW F¿¡»‹wJ. “ntj»Ç KjÈah® gÇnrhâ¤jãuâ¡»z§f, nrjd¥g£L ïuhkrhÄ¡ fÉuhauhšgÇnrhâ¡f¥g£L, MWfhL KÅa¥g KjÈahuhšgâ¡f¥bg‰wJ gÇjhã tUl« g§FÅ khj«,”

ehyoah®

fs¤ö® ntj»Ç KjÈah® ciuíl‹ 1855

ntj»Ç KjÈah® tiuªj ï›îiu, ã‹d®¥ gšfhšgyuhš gâ¥ã¡f¥bg‰wJ. mjid¤ jGÉí«, gÇnrhâ¤jt® bgaiu kh‰¿í« btËÆ£lt® gy®,

ehyoah® - _yK« ciuí« -1860

ntj»Ç KjÈah® gâ¥ig¤ jGÉ¢ brŒa¥ bg‰w gâ¥òïJ. ï¥gâ¥ò¥ g‰¿a F¿¥ò tUkhW:

“ntj»Ç KjÈah® gâ¥ò¡F ïz§f âU Ã‹iwô®mUzhry RthÄfshš gh®itÆl¥g£L, óÉUªjtšÈfªjrhÄ KjÈahuhš E§f«gh¡f« ïu¤jd KjÈah®r©Kf Éyhr m¢R¡Tl¤âš gâ¥ã¡f¥g£lJ.” 1863

ï¥gâ¥ã‹ ïWâÆš, “ehyoahU¡F fs¤ö® jÄœ¥òyt® ntj»Ç KjÈahuhš brŒa¥g£l gjîiuí«fU¤Jiuí« K‰W¥ bg‰wJ. ï~J K‹ gâ¥ã¤jãuâ¡»z§f vG¤J¥ãiH kh¤âu« nk‰go òyt®Fkhu® R¥guha KjÈahuhš xUthW gÇnrhâ¤JÃiwnt¿aJ.” v‹D« F¿¥òfŸ cŸsd.


ï¥gâ¥ò« ntj»Ç KjÈah® ãuâ¡»z§f¥ gâ¥ã¡f¥bg‰wnjah«. gÇnrhâ¤jt® áj«gu« fUzheªjRthÄfŸ. “áªjhâÇ¥ng£ilÆš ïU¡F« nfrt KjÈah®

167Rto¡fiy

mt®fshš jkJ ãughfu m¢R¡ Tl¤âšgâ¥ã¡f¥g£ld” v‹D« Kf¥òŸsJ.

ïâš nghl¥g£LŸs M§»y M©Ll‹ M§»y¤â§fS« cŸsJ. k‰iw¥ gâ¥ãš fhz¥bgwÉšiy. 1866tUl« MfÞ£ khj«” v‹gJ mJ.

fhŠÓòu« kfhÉ¤th‹ rghgâ KjÈah®, giHaešÿ® k§ifahf¥ òyt® Fkhu® rutz¥ bgUkhŸòyt®, ju§fhòu« r©Kf¡ fÉuha®, ntj»Ç KjÈah®Fkhu® Rªju KjÈah®, âÇáuòu« jÄœ¤ jiyik¥ òyt®É. nfhÉªjrhÄ¥ ãŸis, Fkhu® ehuhazrhÄ ãŸisM»nah® ̀rh‰W fÉfŸ’ tH§»íŸsd®.

ï›îiu gj¥ bghUS«, jh‰gÇaK« (fU¤Jiuí«)ïy¡fz¡ F¿¥ò«, mÇjhf¢ áy mo¡ F¿¥òfS« cilagâ¥ò. ciuí« F¿¥ò« ïil btËÆ‹¿¤ bjhl®ªJtUjyhš gF¤J¡ fh£l‰fhf¤ jh‰gÇa¤â‹ K‹d®cL¡F¿í«, ïy¡fz¡ F¿¥ò¡F K‹d®¢ R£o¡ fh£Ljšngh‹w if¡F¿í« cŸsd. Kj‰ghlÈ‹ mo¡F¿¥ãšmf¤âa« “bjhF¤j fÉia¢ brhš brhš yhf¥, gF¤J¥bghUŸ brhyš gjîiu ahnk” fÉ¥bghUŸ RU¡»¡fh£lyh‰ gÇa«” v‹gdîs.

âU¡FwŸ ehyoah® btËpLfŸ F¿¤J¡ f©nlh«.mªüšfË‹ Kj‰gâ¥ig mL¤J btË¥g£l üšbjhšfh¥ãakhF«. MÆD« 35 M©LfË‹ ã‹dnubtË¥g£lJ. mjid btË¡bfhz®ªj bgUik¡FÇat® kHit kfhÈ§ifa® v‹gt®.

bjhšfh¥ãa« vG¤jâfhu« e¢ádh®¡»Åa«1847

ïªüš rhÈthfd 1770 ¡F¢ rÇahd ãyt§f MtÂÆšbtËÆl¥ bg‰wJ. gy ãuâfis¡ bfh©L kHitkfhÈ§ifa® MuhŒªJ, âUt©zhkiy åug¤âuIauhš jkJ fšÉ¡flš m¢R¡ Tl¤âš gâ¥ã¡f¥bg‰wJ.


kHit kfhÈ§ifa®, “fd« bghUªâa f«bgÅahuhšV‰gL¤j¥g£l ôÅt®á£o ba‹D« rfy rhÞâu rhiy¤jÄœ¤ jiyik¥ òyik el¤âat®.”

“ruÉ»j§fshyha tG¡fis Ú¡» m¢á£L¤jUfbtd¢ áy É¤Jth‹fŸ nf£L¡ bfh©lgo brŒa¥bg‰wjhf” ïªüš Kf¥ãš F¿¥ãl¥g£LŸsJ. ïj‰F¤âUthtLJiw MÔd É¤Jth‹ jh©ltuha RthÄfŸáw¥ò¥ ghÆu« tH§»íŸsh®. ïªüš ifahšbrŒa¥g£l jhshš m¢ál¥ bg‰wJ. üÈ‹ ïWâÆšvG¤jâfhu ïašfŸ x‹gj‹ bgaU« xU bt©ghÉY«,ü‰gh¡fË‹ bjhif xU bt©ghÉY«F¿¡f¥g£LŸsd. m›bt©gh¡fŸ tUkhW:

“üÈ‹ kuò bkhÊkuò E©ãw¥ònkiy¥ òz®¢á bjhifkuò - ghyh«cUãaÈ‹ ã‹DÆ® òŸË ka¡f¤bjÇtÇa F‰WfuŠ br¥ò”

“vG¤jâ fhu¤J¢ N¤âu§f bsšyh«xG¡»a bth‹gnjh¤ JŸS« - tG¡»‹¿eh}‰ ¿Ueh‰gh‹ _‹bw‹W ehty®fŸnk}‰W it¤jh® ÉÇ¤J”

kiwkiyaofŸ üš Ãiya« 55 v‹D« v©Â YŸsïªüÈš, “âUbešntÈ xËK¤J bjh©lkh‹ Fkhu‹mUzhry¤ bjh©lkh‹ ò¤jf«” v‹WvGj¥g£LŸsJ.

bjhšfh¥ãa - e‹}š 1858

bjhšfh¥ãa e‹}š x¥òik nt‰Wik És§f¢brŒa¥ bg‰wJ ïªüš. ïJ Kj‰ gFâahF«. ïj‹Kf¥ò¡ F¿¥ò:

Comparative Reference Editionof the

Tholcapyam and the Nunnool

169Rto¡fiy

S. Samuel PillayReviced by

Walser Joys Esq.Part - I Madras 1858.

e‹}š _y« 1835 M« M©onyna btËtªjJ.ïy¡fz¥ gŠrf« v‹D« bjhF¥ãš jh©ltuhaKjÈahuhš m¢ál¥bg‰wJ. 1840 ïš Érhf¥bgUkhisa® fh©oifíiu mtuJ fšÉ És¡fm¢R¡Tl¤â‹ tÊ btËtªjJ. 1847 M« M©oš KfitïuhkhEr fÉuhauhš ÉU¤âíiu vGj¥ bg‰W mt®j«m¢rf¤â‹ tÊna btËtªjJ. mL¤j M©onyna (1848)e‹}š M§»y És¡f¤Jl‹ n#haÞ, rhKaš ãŸisv‹gt®fshš btËÆl¥ bg‰wJ. 1851ïš e‹}š r§fuek¢átha® ciu MWKf ehtyuhš btËÆl¥bg‰wJ.1855ïš átPhd KÅt® ÉU¤âíiu âšiya«ó®rªâunrfu g©oj® gh®itÆš btËtªjJ. Mjyhše‹}‰ gÆ‰á bgU»a ÃiyÆš bjhšfh¥ãa¤Jl‹x¥ã£L MuhŒ¢á brŒí« Ãiyik c©lhÆ‰W.

ï¤bjhšfh¥ãa e‹}‰ gâ¥ãš - `M§»nynaJiu¤jd¤jh®’ v‹gJ Ì§»Èa Jiu¤jd¤jh®’v‹WŸsJ.

bjhš. brhš. nrdhtiua« 1868

ï¥gâ¥ig MuhŒªjt® ešÿ® MWKf ehty® Mt®.ïjid¥ gâ¥ã¤jt®. ïuh›gfö® á.it. jhnkhju«ãŸis. ïJ, `C. òZguj¢ br£oahuJ fyhu¤ ehfum¢R¡Tl¤âš’ gâ¥ã¡f¥ bg‰wJ. fhy«: `Égt tUl«òu£lhá khj«’ ïâš K‹Diu, gâ¥òiu M»a vití«ïšiy.

bjhš. vG¤J. ïs«óuz« 1868

ï¥gâ¥ò “kfhÉ¤Jth‹ Ûdh£á Rªju« ãŸisat®fŸ khzh¡f®fËš xUtuh»a br‹id¡ft®‹bk©£ eh®kš ghlrhiy¤ jÄœ¥ òyt® âÇáuòu«


nrhlrhtjhd« R¥guha br£oahuhš gy VLfis¡bfh©L gÇnrhâ¤J” btËÆl¥ bg‰wjhF«.

br‹id, “kiy¢rhiyÆš ïU¡F« m¤âÃa«m©£blÈ ÃôÞ ãuh‹¢ m¢R¡ Tl¤âš” gâ¥ã¡f¥g£lJ.

ï¥gâ¥ã‰F¢ áw¥ò¥ghÆu«, âÇáuòu« Ûdh£á Rªju«ãŸis, F«gnfhz« âahfuhr br£oah®, âÇáuòu«bgÇa©z¥ òyt® M»at®fŸ tH§» íŸsd®.

xU ü‰wh©L¡F K‹dnu, ‘Mound Road’ `kiy¢ rhiy’v‹W F¿¡f¥ bg‰WŸsik Éa¥ò¤ jUtjh«.

`Égt tUl« fh®¤âif khj« ï¥gâ¥ò btË tªjJ.ïnj M©oš óÉUªjkšÈ R. f‹Åa¥g KjÈah® bjhš.vG¤J, ïs«óuz« btËÆ£lh®. mJ bghÊ¥òiuahfmikªjJ.

bjhš. brhš. nrdhtiua« 1868

á.it jhnkhju« ãŸis btËplh»a nrdhtiua«btËtªj xU â§fŸ ïilbtË¡F¥ ã‹nd ï¥gâ¥òbtËtªjJ. ïjid¡ nfhksòu« ïuhr nfhghy¥ ãŸisMuhŒªjh®. ïj‹ Kf¥ãYŸs F¿¥ò tUkhW:

“fh. g¢ira¥g KjÈah® j®k Érhuiz rgh¤âaBfuh»a nkiy kz«ngL ÓÅthr rlnfhgKjÈahut®fŸ nt©LnfhË‹go br‹id eh®kšÞTby‹D« nghjdh r¡â È®¤â É¤âahrhiy¤ jÄœ¤jiyik¥ òyt® nfhksòu« ïuhrnfhghš ãŸisat®fshš gy VLfis¡ bfh©L tGtw¥ gÇnrhâ¡f¥g£Lt®¤jkhd ju§»Â rhif m¢R¡ Tl¤âš gâ¡f¥g£lJ“Égt tUl« fh®¤âif khj«”

ï¥gâ¥ãš rh‰WfÉ, K‹Diu KjÈa vití«ïšiy.

bjhš. bghUŸ. e¢ádh®¡»Åa« 1885

ï¥gâ¥ò á.it. jhnkhju« ãŸisahš bfh©L tu¥bg‰wJ. âUthtLJiw MÔd« R¥ãukÂa njáf®,

171Rto¡fiy

ahœ¥ghz« rjhát¥ ãŸis, âUbešntÈ jhášjh®á‹d¤j«ã¥ ãŸis M»nah® VLfŸ njo¤ jªJŸsh®.

âU¤jÂif rutz¥ bgUkhisa® ngu® JiurhÄIa® ãuâ 1. òurth¡f« rhKntš g©oj® ãuâ 1,bjhšfh¥ãa« tujuhr KjÈah® ãuâ 1. ïit Kjyhf¥g‹Åu©L ãuâfŸ bfh©L Muha¥ bg‰wJ v‹D«F¿¥ò üÈš cŸsJ.

ï¥gâ¥ã‹ jhŸ bryî¡fhf ikN®, jiyik k‹wÚâgâ m. ïuhk¢rªâu Ia® %. 125-«, br‹id khÃy¡fšÿÇ¡ fz¡»aš nguháÇa® ïuh›gfö® ó. mu§fehjKjÈah® %. 100-« tH§»íŸsh®.

gh®¤âa M©L MtÂ¤ â§fËš ï¥gâ¥ò tªJŸsJ.ïâYŸs brŒíËaš bkŒ¥gh£oaš ctk ïaš, kuãašM»ait e¢ádh®¡»Åa® ciuahfnt F¿¡f¥ bg‰Ws.Mdhš mit nguháÇa® ciu v‹W brªjÄœ¤ bjhFâ1, gFâ 1, brªjÄœ¤ bjhFâ 2, gFâ 11 M»at‰¿Y«, jÄœ¢r§f btËplh»a bjhš. e¢. ciu¥ gâ¥ãY« bgU«òyt® uh. ïuhft Ia§fhuhš MuhŒªJ vGj¥g£LŸsd.

ïj‹ gâ¥òiu ÉÇthdJ. mâYŸs áy gFâfŸtUkhW:

“âuÉa yhg¤ij v›th‰whD« fUâ Ka‹¿ny‹,eZl« thuhâU¥gbjh‹nw vd¡F¥ nghJ«, ïJtiuÆš gâ¥ã¤j üšfshš vd¡F©lhd eZl«bfhŠrkšy. ï›Éj Ka‰áÆš ifÆLnth® eZlKwhâU¤j‰ bghU£L¢ r®t fyhrhiy¥ gÇ£irÆš nj¿M§fh§F¥ bgU« c¤ânahf« t»¤âU¥ngh® j¤j«RaghiõÆš m¢ál¥gL« ó®t»uªj§fËš xU ãuâth§Fjš mt® flik v‹bw©Q»‹nw‹.”

........... ï¡F¿¡nfhŸ jÄœ¥ g£l« bg‰W¤ j¡f ÃiyÆšïU¥gh® cŸs¤ij mirªâUªjhš Tl mÇa gHªjÄœüšfŸ xUKiwÆš 5000 gofŸ brythf¡ TL«. Mdhš1000 gofŸ 5 M©LfËš brythtJTl ï‹W«mÇjhfnt cŸsJ!


j« gâ¥ò¡ F¿¤J xU fU¤ij btËÆ£L És¡f«brŒ»wh® jhnkhjudh®:

“tGîw m¢ál nt©oabj‹id? v‹W ahU«ÉdîtuhÆ‹, tG¢br¿ªj jhÆD«, monahlÊªJngh»a üiy mona‹ ghJfh¤jJ ngUgfhu« m‹nwhv‹f..

m‹¿í« R«kh »lªj m«ikah®¡F miu¥ gz¤J¤jhÈ nghjhjh? fh©l‰F« mÇa üiy¡ if¡bf£l¥g©ÂdJ nflhkh? ãuâ »il¥gnj Äf mUikahí«.»il¥ãD« Fiw¥ ãuâfshí«, mit jhK« xnuhxUtÇ¡F¥ gy tGthf MÆu¡fz¡fhd tG cilad thfî«ïU¡f mona‹ m›tG¤ bjhifia¡ Fiw¤Jü‰W¡fz¡fh¡» É£ljhš v‹nk‰ FiwahÆ‰W?”

........ j«gâ¥ig¡ Fiw TWthiu neh¡»¤ jk¡FŸsïl®¥gh£ilí«, gâ¥ã¤jš mUikiaí« TWKf¤jh‰T¿aJ. bjhšfh¥ãa¥ gÆ‰á mUikia És¡FthuhŒvGJ»wh®:

“br‹dg£lz¤âš ï‰iw¡F I«gjWgJ tUõ¤â‹K‹ÅUªj tuj¥g KjÈahÇ‹ ã‹ vG¤JŠ brhšYnka‹¿¤ bjhšfh¥ãa¥ bghUsâfhu¤ij ciucjhuz§fnshL ghl§ nf£lt®fŸ Äf mUik. K‰whŒïšiy v‹nw brhšyyh«. tuj¥g KjÈah® fhy¤âY«bjhšfh¥ãa« f‰wt®fŸ. mUik v‹gJ mt® jªijah®nt§flhry« KjÈah® mjid¥ ghl§nf£F«ÉU¥gKilauhÆd bghGJ giwôÇ‰ âUth%® tLfehjnjáf® xUtnu bjhšfh¥ãa« m¿ªjt® ïU¡»wh® v‹WnfŸÉí‰W¤ jkJ CiuÉ£L mâf âuÉa¢ brynthLm›Él« nghŒ ïu©L tUõÄUªJ ghlš nf£LtªjikahY« tuj¥g KjÈah® xUtnu ã‹ò mjid¤jªijah‰ nf£l¿ªjt® v‹gjdhY« mJ fhuzkhfmtU¡F¤ bjhšfh¥ãa« tuj¥g KjÈah® v‹W bga®tªjikahY« ã‹ò mt® fhy¤âUªj É¤Jth‹fŸ jk¡FahuhÆD« ïy¡fz rKjha« ÃfœªJÊ mtiuna ÉdÉÃthuzŠ brŒjikahY« Ã¢rÆ¡fyh«.”

173Rto¡fiy

...... üš âU¤jkhf tunt©L« v‹gâny jhnkhjudh®¡F ïUªj nguh®t« ÑœtU« gFâahš És§F« :

“I«gJ òJ¤âU¤j§fS¡F xU ãuâ v‹ e‹¿a¿É‰nfh® milahskhf mD¥ònt‹. ïªüš ãiHawtH§f¢ brŒjš X® bgU« nyhnghfhubk‹Wcz®thuhf” 1

bjhšfh¥ãa« vG¤jâfhu«, e¢ádh®¡»Åa«1891

1847 ïš kHit kfhÈ§ifa® bjhš. vG¤Je¢ádh®¡»Åa® ciuia btËÆ£lh®. mj‰F¥ ã‹d®tªj ïu©lh« gâ¥ò ï~jhF«. ïjid¥ gâ¥ã¤jt® á.it. jhnkhju« ãŸisna òJ¡nfh£il Úâgâ k.m©zhkiy¥ ãŸisÆ‹ bghUSjÉ bfh©Lï¥gâ¥ò btËtªJŸsJ. btËtªj fhy« : “fu tUl«itfhá khj«”

bjhšfh¥ãa¤ij¥ gâ¤JtU« nghnj jhnkhjudh®òweh}W, gâ‰W¥g¤J, gÇghlš M»at‰iwí«MuhŒªJ tªjh® v‹gJ ïªüš K‹Diuahšòy¥gL»‹wJ.

“òweh}‰Wiu <‰¿š 140 M« brŒíS« gÇghlš óuzãuâí« gâ‰W¥ g¤âš Kj‰g¤J« filá¥g¤J« ï‹D«mf¥glÉšiy. ït‰iw it¤âU¡F« kfh‹fŸahtuhÆD« áy ehis¡F mt‰iw ïutyhf mD¥òthuhÆ‹ mt®¡F Ä¡f flik¥gLtJk‹¿ m‹ndh®mD¥ãa ãuâfnshL Tl vdJ tH¡f¥ãufhu«ï›Éu©L m¢R¥ ãuâí« mD¥ònt‹.”

“kHit kfhÈ§ifaut®fS«, ahœ¥ghz« á.it.jhnkhju« ãŸis mt®fS« btËÆ£l bjhšfh¥ãavG¤jâfhu e¢ádh®¡»ÅaUiu m¢R¥ ãuâfËš áw¥ò¥ghÆu îiu¡f©, `ï¡fU¤jhnd tŸSt ehadhU«K¥ghyhf¡ T¿’ v‹w Él¤J vk¡F¡ »il¤j mªü‰giHa VLfŸ gyt‰¿D«, ̀m¡fU¤ jhnd tŸStdhU«K¥ghyhf¡ T¿’ v‹gnj cŸsJ. v‹W brªjÄœ


ïjHháÇa® vGâdh®. (bjhFâ 1. gFâ 1. g¡. 56) ïjdhšm¡fhy¤âš ïUªj m¿P®fŸ xU üš m¢ášbtË¥gLkhdhš mjid V£L¢ Rtoíl‹ x¥ã£L¥gh®¤J MuhŒªjd® v‹gJ bjËthF«.

bjhš.bghUŸ. e¢ádh®¡»Åa« 1916

ï¥gâ¥ãš mf¤âiz ïaš, òw¤âiz ïaš M»aïu©oašfS« e¢ádh®¡»Åa® ciuíl‹ cŸsd.ïjid MŒªJ gâ¥ã¤jt® ïuh›gfö® r. gthdªj«ãŸis. gytif MuhŒ¢á¡ F¿¥òfSl‹ ï¥gâ¥òbtËtªJŸsJ. ïJ jh«[‹ f«bgÅ ahuJ Äbd®thm¢R¡ Tl¤âš gâ¥ã¡f¥g£LŸsJ M©L 1916 ÄfmH»a gâ¥ò. K‹Diu KjÈa vití« ïšiy.

bjhš. bghUŸ. e¢ádh®¡»Åa« 1916

ï¥gâ¥ò« r. gthdªj« ãŸis gâ¥ng. ïâš fsî,f‰ò, bghUŸ ïašfŸ e¢ádh®¡»Åa® ciuíl‹ cŸsdïJî« K‹id¥ gâ¥ò¥ ngh‹wnj.

bjhš.bghUŸ. nguháÇa« 1917

ï›btËpL« r. gthdªj« ãŸis btËpnlah«.ïâš bkŒ¥gh£oaš, ctk ïaš brŒíËaš M»a _‹WïašfS« nguháÇa® ciuíl‹ cŸsd. K‹id¥gâ¥ò¥ ngh‹wnj ï¥gâ¥ò«. ïnj M©oš, brŒíËaš,kuãaš M»a ïu©oašfS« nguháÇa® ciuíl‹jÅ¥ gâ¥ghfî« btËtªJŸsd.

bjhšfh¥ãa«brŒíËaš - e¢ádh®¡»Åa« 1917

kJiu¤ jÄœ¢ r§f¤â‹ 10-M« btËplhf ïªüšbtËtªjJ. ïjid¥ “gÇnrhâ¤jt® nrJ rkÞjhdÉ¤Jth‹ uh. ïuhfita§fh®.” ïj‹ gâ¥ò, “jÄœ¢ r§fK¤âuhrhiy”Æš elªJŸsJ. e¢ádh®¡»Åa®ciuíl‹, ciuaháÇa® ciuí« ïizªJ gâ¥ã¡f¥bg‰WŸsJ. ïj‹ KjîiuÆš ïªüš RtofŸ njoMŒªJ gâ¥ã¤J És¡f« Tw¥ bg‰WŸsJ.

175Rto¡fiy

“brŒíËaš e¢ádh®»ÅaUiu ï‰iw¡F¥ gâidªJtUl§f£FK‹ kJiu¤ jÄœ¢ r§f¤â‹ bghU£L¥giHa jÄœ VLfŸ njo¢ br‹w fhy¤J Mœth®âUefÇÆ‰ fÉuh#nfrÇ âUnkÅ ïu¤âd fÉuha®tÊ¤njh‹¿a jhatyªÔ®¤jh‹ fÉuha® å£oš ïu©LV£L¥ ãuâfŸ »il¤jd. ït‰Wl‹ âUkÆiyÉ¤Jth‹ r©Kf« ãŸisat®fŸ cjÉa bjhšfh¥ãa¥ ãuâÆY« ï¢ brŒíËaš e¢ádh®¡»Åa® ciuïU¤jiy¡f©L mjidí« x¥ò neh¡»¡ bfh©Lï«_‹W ãuâínk it¤J ï¢ brŒíËaYiu v‹á‰w¿É‰ ïa‹wtiu gÇnrhâ¡f¥ g£ljhF«. ïªe¢ádh®¡»Åa® ciuíl‹ Mœth® âUefÇ¤ njt® ãuh‹fÉuhaut®fŸ cjÉaJ« ïJfhW« m¢ál¥ glhjJ«M»a brŒíËaš ciuaháÇaUiu¥ ãuâ Äfî«ájiykilªâUªjjid m›nt£o YŸsthnwMuhŒªJbfh©L ï›ÉUiuÆidí« ï¥ò¤jf thÆyhfbtËÆlyhÆ‰W.”

bjhš. bghUŸ. ïs«óuz« 1920

mf¤âiz ïaš, òw¤âiz ïaš M»a ïu©oašfS« ïs«óuz® ciuíl‹ gâ¥ã¡f¥g£l gâ¥òï~jhF«. ïjid¥ gy V£L¥ gofis¡ bfh©LMuhŒªjt®fŸ fh ek¢átha KjÈah®. ïJ br‹id¤jÄœ¡ fHf btËplhf btË tªJŸsJ.

br‹id `fh¡Þl‹ ãuÞ’áš `Ì. FkhurhÄ ehíL[‹Þ’ gâ¥ã¤JŸsd®.

ï¥gâ¥ò¡F¤ Jizahf ïUªj VLfŸ :

metuj Éehaf« ãŸis VL 1. (ïJ fdf Rªju«ãŸis VL) nk‰go ah® bga®¤bjGâa ifbaG¤njL 1.

âUkÆiy r©Kf« ãŸis VL 1.

nr. átPhd« ãŸis VL 1. (ïJ âUbešntÈbrh®z« ãŸisÆDilaJ)


jh« ïªüš btËÆLj‰FÇa fhuz¤ij¥ gâ¥òiuÆšMáÇa® vGâíŸsh®.

“ïs«óuz¤J vG¤jâfhu« x‹nw nrhlrhtjhd«R¥guha¢ br£oah® mt®fŸ btËÆ£ld®. brhšY«bghUS« ïJfhW« btËtªây. v‹ MáÇa® âUkÆiy¢r©Kf« ãŸisat®fŸ f£lisia¤ jiynk‰bfh©Lmt‰iw btËÆl Ka‹nw‹.”

1920 ïš btËtªj ï¥gâ¥ò %. 2-0-0 ÉiyahF«.“fhntÇaf« br‹id - »; fh. ek¢átha‹” v‹Wgâ¥gháÇa® x¥gÄ£LŸsh®. m¥bghGJ br‹id»H¡F, nk‰F vd¥ gF¡f¥g£oUªjik òy¥gL«.

Äf mHfhd ï¥gâ¥ò, nk‰nfhŸ brŒíŸ Kj‰ F¿¥ò.nk‰nfhŸ üš Kj‰ F¿¥ò, N¤âu Kj‰ F¿¥ò, ghlntWghL M»adbtšyh« bfh©LŸsJ.

bjhš.brhš. nrdhtiua« 1923

ï¥gâ¥ò âUbešntÈ bj‹Åªâa irt á¤jhªjü‰gâ¥ò¡ fHf¤â‹ 18 M« btËplhF«. ïjid MŒªJgâ¥ã¤jt® nguháÇa® fªjrhÄah®. cU¤ânuh¤fhÇtUl« á¤âiu khj« btËÆl¥bg‰wJ.

fªjrhÄah® kJiu¤ jÄœ¢ r§f¤âšgÆY§ fhy¤Jm¢r§f¤J¤ bjhšfh¥ãa V£L¢ Rto x‹iwcl‹it¤J¥ gÆ‹wh®. m¢Rtoahš áy ghl ntWghLfS« âU¤jy§fS« »il¤jd. ã‹d®¤ âUthtLJiw MÔd kl¤âš fšÉ gÆY§fhš m›th Ôd¤J¢Rtoahš áy ghl ntWghLfS«, âU¤jy§fS«»il¤jd. ïit brhšyâfhu« gÆš th®¡F¥ bgÇJ«ga‹gL« v‹D« v©z¤jhš fHf M£áahs®âUtu§fdh® m¢áš gâ¥ã¤jh®. ï¥gâ¥ãid¡“fU«gÆy¡ TÈ jUkh¥ nghy c©oí« kUªJ«ciwíS« Kiwí« cjÉ¡ if«khW fUjhJ fšÉ gÆy¢brŒj ngUjÉ¡f¿F¿ahf ï¤ âU¤j§fŸ K¤jÄœ¥òyikí« KiwauRÇikí« ï¤jy¤bjŒâa ïiwkfdh»a m¥gh©o¤Jiu¢ rhÄ mt®fS¡ FÇikah¡F

177Rto¡fiy

»nw‹” vd cÇikíiu tH§»íŸsh®. Äf mUikahdgâ¥ghf cŸsJ.

bjhš. bghUŸ. _y« 1924

ï¥gâ¥ò fh. ek¢átha KjÈahuhš gâ¥ã¡f¥bg‰wjhF«. _y¥gâ¥ã‹ ga‹ cz®ªJ ïjid¤ jÅnabtËÆ£LŸsh® vd czu Ko»‹wJ.

bjhš.brhš. ïs«óuz« 1927

ïjid btËÆ£ltU« fh ek¢átha KjÈahnu Mt®.mt®j« k‰iw¥ gâ¥òfŸ nghynt mH»ajh«.

bjhš.vG¤J. ïs«óuz« 1928

t.c. áj«gudh® bjhšfh¥ãa¤â‹ áw¥ig cz®ªJ,mjid¤ jÄœ k¡fËilna e‹F gut¢ brŒjiyÉU«ãdh®. mjdhš bjhš vG¤jâfhu¤âš áyïašfS¡F ciu vGâdh®. mt® eh£L ÉLjiiy¡F¥ghLg£lj‰fhf¢ áiw br‹W, ÉLjiy bg‰W¢ br‹idãu«óÇš thœªj fhy« mJ. m¥bghGJ, bjhšfh¥ãa_‹W mâfhu§fS¡FKÇa ïs«óuz« m¢R¥ ò¤jfK«,â.j. fdfRªju« ãŸis t.c.áÆÅl« tH§»dh®.m›îiuia¡ f©l áj«gudh® ciu vGjnt©Ltâšiy v‹W bfh©L ïs«óuz« vG¤jâfhu¤ij m¢ál¤ bjhl§»dh® m¥gâ¥ng ï~jhF«.

â.j. fdfRªju« ãŸis tH§»a m¢R¥ ò¤jf«óÉUªjtšÈ R. f‹Åa¥g KjÈah® gâ¥ghF«. mâšbghÊ¥òiuahf ïUªjij¥ gjîiuahf t.c.á. mik¤JbtËÆ£lh®. 1920ïš bjhl§»a gâ¥ò 1928 ïš btËtªjJ. 1-9-1928. nfhÆšg£o vd¥ gâ¥òiuÆš cŸsJ.

bjhš.bghUŸ. ïs«óuz« 1928

mf¤âiz ïaš òw¤âiz ïaš M»a ïu©LïašfS¡F k£L« ïs«óuz® ciuíl‹ Toa gâ¥òïJ. ïjid¥ gâ¥ã¤jtU« t.c.áj«gudhnu Mt®.ïJî« gjîiuahf¥ gâ¥ã¡f¥bg‰wnj. ïJî« 1920ïšgâ¥ã¡f¤ bjhl§f¥bg‰W 1928ïš Ãiwth»aJ. vG¤J


ïs«óuz¤â‰F K‹dnu ïJ btËah»É£lF¿¥òŸsJ.1 ö¤J¡Fo ntyhíj« ãŸis ãuášbtËahd ï¥gâ¥ãš Kfîiu KjÈad ïšiy.

bjhš.brhš.bjŒt¢ áiyah® ciu 1929

ï›îiuia MuhŒªJ btËÆ£lt® fuªij¡ fÉauRmu§f nt§flhry« ãŸis Mt®. ïJ fuªij¤ jÄœ¢r§f btËpL MF«.

bjhš. brhš bjŒt¢ áiyah® ciu¢ Rto x‹W jŠirruRtâ kfhš üš Ãiya¤âš ïUªjJ. mjid¥ g©ojvš. cyfehj ãŸisÆ‹ tÊahf¡ fuªij¤ jÄœ¢ r§f¤jiyt® ckhknfRtu« ãŸis m¿ªjh®. mjid¢ r§ftÊahf btË¡bfhzu ÉU«ãdh®. m›btË p£L¡Fnt©oa bjhifia¥ g©ojkÂ fânur¢ br£oah®,gyth‹Fo Fk. R. Fku¥g¢ br£oah® tÊahf¥ bg‰W¤jªjh®.

ruRtâ kfhÈš ïUªJ bg‰w Rto Äf¥ gGJg£oUªjJ; ãiHí« kÈªJ »lªjJ ïil ïilnaka§»í« ãwœªJ« bghUŸ JÂj‰»ayhtifÆY«ïUªjJ. ã‹d® mÇ¤Jthuk§fy« th. nfhghyrhÄuFehj uhrhËahÇl« bjŒt¢áiyah® ciu¢ Rto x‹WïU¥gj¿ªJ fÉauR M§F¢ br‹W bg‰wh®. m¢Rtoí«K‹id¢ Rto¡F KGbjh¥gnt njh‹¿aJ. ntW VL»il¡FkhW« ïšiy. ï›ntL« Ãiy¡FkhW« ïšiy.Mjyhš ï›ntblh‹iwna Jizahf¡ bfh©Lm¢á£lh®.

ï›îiu nguháÇa® ciuba‹nw áy® T¿d®. MjyhšnguháÇa® ciuba‹nw És«guK« brŒjh®. VbdÅšï‹dh® ciubad¢ Rtoahš m¿ªJ bfhŸSj‰FthŒ¥ò ïšyhJ nghÆ‰W. ï›thwhfî« lh¡l® c.nt.rhÄehijaÇl« ï›îiu¢ Rto x‹W ïU¥gijm¿ªjh®. mjdhš m¿a¥bg‰w âU¤j¤ij üš m¢á£LKoªjikahš nr®¡f Koahkš ã‹ ïiz¥ghf¢nr®¤jh®. m¢RtoÆ‹ tÊahfnt ï›îiu nguháÇa®

179Rto¡fiy

ciua‹W; bjŒt¢ áiyah® v‹gt® ciuna vdm¿ªjh®. mj‹ ã‹d® m¥bgaÇ£nl üiybtËÆ£lh®.

jŠir Mãufh« g©ojdh® âUkfdh® Rªjugh©oadh® j« ̀thÈ’ m¢R¡Tl¤âš m¢R¡TÈ KGJ«e‹bfhilahf m¢á£L¤ jªjh®.

ï¤ bjŒt¢ áiyah® ciu 1963 M« M©ošâUbešntÈ bj‹Åªâa irtá¤jhªj ü‰gâ¥ò¡fHf¤â‹ tÊna kWgâ¥ghf btËtªjJ. ïjid MŒªJâU¤âí«, òJ¡»í«, És¡fîiu tiuªJ« gâ¥ã¤jt®g©oj É¤Jth‹ F. Rªju_®¤â Mt®.

bjhš.bghUŸ. ïs«óuz« 1933 - 1936

ï¥gâ¥ò t.c. áj«gudh® gâ¥ghF«. ïâšbghUsâfhu¤â‹ mf¤âiz, òw¤âiz ïašfŸ Ú§»aVG ïašfS« ïs«óuz® ciuíl‹ mikªJŸsd.ïjid MuhŒªjt® m¿P® r. itahòÇ¥ ãŸis Mt®.

bghUsâfhu ïs«óuz« ãuâia¡ fh©gJ mÇjhfïUªjJ. “bghUsâfhu¤âš brŒíËaš jÉu VidaïašfS¡F jÄœehL KGtâY« cŸs V£L¥ãuâx‹nwah«. ïu©lhtJ xU ãuâ ïšiy” v‹W 1 ïy¡»akÂkhiyÆš itahòÇ¥ ãŸis vGâíŸsh®.

t.c.á. j« gâ¥òiuÆš ï¡fU¤ij És¡» vGâíŸsh®.“jÄœehL KGtâY« bghUsâfhu ïs«óuzUiwK‰W kl§»a ãuâ x‹nwíŸsJ. ï¥nghJ m§f§nf xUáyÇl¤JŸs ãuâfŸ mid¤J« ï›nt£L¥ ãuâia¥gh®¤bjGâ¡ bfh©l foj¥ ãuâfnsahF«. ï¡foj¥ãuâfŸ áyt‰¿š xU áy Él§fËš V£L¥ ãuâÆ‰fhz¥bgwhj Éõa§fŸ MjhuÄ‹¿ EiH¤ bjGj¥g£ld. m›thW EiH¤ bjGâat‰iw bašyh« fisªJV£L¥ ãuâÆš cŸsthnw ï¥gâ¥ò v‹ e©g®itahòÇ¥ ãŸisat®fsh‰ á¤jŠ brŒa¥g£LŸsJ.”

ï¥gâ¥ò¡F¥ ga‹g£l RtofŸ :

itahòÇ¥ ãŸis V£L¢ RtofŸ 1.


j.K. brh®z«ãŸis foj¢ Rto 1.

t.c. á. ifbaG¤J¢ Rto - 1.

â.eh. R¥ãukÂa mŒa® foj¢ Rto -1.

â.j. fdfRªju« ãŸis Rto -1.

uh. uhft Ia§fh® brŒíŸ kuãaš Rto -1.

kÆyh¥ó® ã.vÞ. ca®Ãiy¥ gŸË É.JiurhÄ Ia®brŒíËaš foj¢ Rto -1.

“ï›îiu ïs«óuzUilanj v‹gJ m¿j‰F¤ j¡frh‹WfŸ ïUªjnghâY« »il¡f¥ bg‰w gofËšï‹dh® ciu v‹nw F¿¥bgh‹W« fhz¥glÉšiy”v‹D« F¿¥òŸsJ. br‹id thÉŸsh m¢R¡Tl¤âšïJ gâ¥ã¡f¥ bg‰wJ. ïj‹ K‹DiuÆš thÉŸshnt§fnlr rhÞ¤UY jk¡F« t.c.á. ¡F« cŸs bjhl®igÉs¡F»wh®.

bjhš.bghUŸ. ïs«. _‹W gFâfshf btËÆl¥g£lJ. mit : 1. mf¤âiz òw¤âiz ïašfŸ. 2. fsî,f‰ò, bghUËašfŸ. 3. ã‹dh‹F ïašfŸ, mit Kiwna; 1928, 1933, 1936 M« M©LfËš btËtªjd.

bjhš. bghUŸ. e¢ádh®¡»Åa«; nguháÇa« 1934

ï¥gâ¥ò ïUbjhFâfis¡ bfh©lJ. Kjš bjhFâbjhš. bghUŸ. e¢ádh®¡»Åa« IªJ ïašfisí«xU§nf bfh©lJ. ïu©lh« bjhFâ ã‹dh‹Fïašfisí« nguháÇa® ciuíl‹ bfh©lJ.

ït‰iw MuhŒªJ gâ¥ã¤jt®fŸ nguháÇa®itahòÇ¥ ãŸisí«, kÆyh¥ó® ã.vÞ. ca®ju¥ gŸË¤jiyik¤ jÄHháÇa® nt. JiurhÄ mŒaU« Mt®.

ït‰iw btËÆ£lt® vÞ. fdf rghgâ¥ ãŸisv‹gt®.

bjhš. vG¤J. e¢ádh®¡»Åa« 1-1-1937.

ï¥gâ¥ò bgU« òyt® ò‹dhiy¡f£Lt‹ á.fnzirauhš Muha¥ bg‰W ciuÉs¡f¡ F¿¥ò fSl‹btËtªjjhF«.

181Rto¡fiy

jhnkhju« ãŸis jÄœeh£o‰F¢ brŒj mU« bgU«bjh©il Ãidî T®ªJ v‹W« ngh‰Wj‰F tÊahfï¥gâ¥ig <H« kÆÈ£o bj‰F, âUkfŸ ÃiyacÇikahs® eh. bgh‹ida ãŸis gâ¥ã¤jh®.R‹dhf« âUkfŸ mG¤jf¤âš ï¥gâ¥ò cUth»aJ.

K‹ IªâaY« e¢ádh®¡»Åa® ciuí«, ã‹ eh‹FïaY« nguháÇa® ciuíkhf mikªj bjhšfh¥ãa¥bghUsâfhu¤ijí«, e¢ádh®¡»Åa® ciuíl‹ Toabrhšyâfhu¤ijí« btËÆ£lt® jhnkhju«ãŸisna, kHit kfhÈ§ifa® vG¤jâfhu« e¢ádh®¡»Åa¤ij¥ gâ¥ã¤jd®. MÆD« gy V£L¢ RtofSl‹x¥ã£L Û©L« gâ¥ã¤jt® jhnkhjudhnu. Mjyhšbjhšfh¥ãa« KGikí« bfhz®ªj bgUik mtU¡nfc©L. Mjyhš, mt® gâ¥òfis Û©L« V£L¢Rtofis¡ bfh©L MuhŒªJ br¥g¥gL¤â btËÆL«â£l¤ij nk‰bfh©lh® <HnfrÇ eh. bgh‹idaãŸis.

á. fnzira® vGâa mÇa ciu És¡f¡F¿¥ò.üyháÇa® tuyhW, ciuaháÇa® tuyhW. cjhuzmfuhâ, mU«gj És¡f« KjÈat‰¿‹ mfuhânk‰nfhŸ És¡f« M»a ey§fis xU§nf bfh©l áwªjgâ¥ò ïJ. ïâš jhnkhju« ãŸis tuyh‰W¢ RU¡fK«vGâ¢ nr®¡f¥g£LŸsJ.

bjhšfh¥ãa« bghUsâfhu nk‰nfhŸ És¡fmfuhâ 1937

bjhš fh¥ãa¥ bghUsâfhu ciufSŸ fhz¥gL«nk‰nfhŸfŸ Äf¥gy. mt‰iw všyh« mfu tÇirÆšbjhF¤J btËÆl¥bg‰w mÇa üš ïJ.

bghUsâfhu¥ gâ¥òfŸ gyt‰WŸS« ï‹dh®ï‹dh® gâ¥ãš ï‹d ï‹d g¡f¤âš tªj ï‹d ï‹dbrŒíŸ gFâfŸ ï‹d ï‹d üÈš ï‹d ï‹dgFâia¢ nr®ªjd v‹W bjËthf És¡F« bjhF¥òüyh»a ïJ Äf¤ nj®ªj cz®nthL« brŒa¥ bg‰wJ.


MuhŒ¢áahs®¡F¡ fUÉ üyhf mikªjJ ïjidKa‹WbjhF¤J milî brŒjt® k.M. ehfkÂ v‹gh®.“2/21, nfrt¥ bgUkhŸ bj‰F åâ, kÆyh¥ó® br‹id”v‹gJ mt® KftÇ.

ï¤bjhif üÈ‹f© e¢ádh®¡»Åa® tuyhW,nguáÇa® tuyhW, bghU£F¿¥ò M»ad ÉÇthfvGj¥g£LŸsd. br›Éa jhËš 300 g¡f§fS¡Fnk‰bfh©l ešy gâ¥ò. mªehËš m£il¡ f£L%. 1-4-0« ÉiyÆl¥ bg‰WŸsJ.

bjhš.brhš. nrdhtiua« 1938

MWKf ehtyuhš Muha¥bg‰W á.it. jhnkhju«ãŸisahš gâ¥ã¡f¥ bg‰w bjhš. brhš. nrdhtiua¥gâ¥ig _ykhf¡ bfh©L nk‰ T¿a á. fnzirauhšgâ¥ã¡f¥bg‰w kWgâ¥ò ï~jhF«. gâ¥ã¡F«nghJ“ãuâfŸ neh¡»¤ âU¤j¥g£LŸs” gFâfS« c©L.mt‰iw KfîiuÆš És¡fkhf¡ F¿¥ã£LŸsh®gâ¥gháÇa®.

“âUbešntÈ á. rghgâ¡ FU¡fŸ %. 50

bj‹kÆiy nrita® f. á‹d¥ò %. 25

msbt£o bgh. mUzhry MáÇa® %. 25”

v‹W gy® m¢R¢ bryî¡F e‹bfhil tH§» íŸsd®.vŠáa bryit <HnfrÇ ïjHháÇa® bgh‹idaãŸisna V‰W¡ bfh©L btË¥gL¤âdh®.

ï¥gâ¥ò¡ F¿¤J¥ gâ¥gháÇa® F¿¥ãL« áybrŒâfŸ gâ¥gháÇa® flikia e‹F cz®¤Jtd.

“ah« vGâa ï¡ F¿¥ò¡fbsšyh« âU¤j Kiladv‹W v«kh‰ brhšYjš TlhJ. VbdÅš K‰fz¤Jvk¡F¢ rÇahf¤ njh‹¿anj ã‰fz¤J¥ ãiHahf¤njh‹W»‹wjhfÈ‹, Mjyhš ït‰WŸ tU« ãiHfis¥ngu¿P®fŸ âU¤â¡ bfhŸth®fshf. m‹¿í« ït‰WŸjh§f©l ãiHfis vk¡F m¿É¥ã‹ mt‰iw neh¡»c©ikba‹W f©lt‰iw mt®fŸ bgaUlnd

183Rto¡fiy

ïu©lhtJ gâ¥ãš btËÆL nth«” mj‰F xUnghJ«ehzkh£nl«. VbdÅš á‰w¿itna ïa‰ifahfîilak¡fSŸ ahK« ï¡F¿¥ò¤ âU¤jK‰W¤ jÄœ k¡fS¡Fkuò kughf¥ ga‹gL« v‹gj‰F Iank ïšiy,”

ethÈô® f. nrhkRªju¥ òyt® bj‹nfhit r. fªijaãŸis, k£LÉš nt. kfhÈ§fát« M»nah® áw¥ò¥ghÆu¥ ghlšfŸ ghoíŸsd®. ‘bjhšfh¥ãa¤â‹bjh‹ik’ Kjyhd gy MuhŒ¢á¡ f£LiufŸ ïiz¡f¥bg‰WŸsd. K‹id¥ gâ¥ò¥ nghynt ngh‰w¤j¡fgâ¥ò.

bjhš.brhš. e¢ádh®¡»Åa« 1942

ïJ gthdªj® fHf¥ gâ¥ghf btËtªjjhF«. ïj‹gâ¥gháÇa® nk.å. ntQnfhghy¥ ãŸis. ïªehËšïiza‰w gâ¥gháÇauhf És§F« ït® j« gâ¥gUikm¥gâ¥ãnyna e‹F btË¥gLjš f©TL.

ï¥gâ¥ò ïuh› gfö® á.it. jhnkhju« ãŸisgâ¥ig _ykhf¡ bfh©L V£L¢ RtofSl‹ x¥ã£L¤âU¤j§f©l gâ¥ghF«. ïjid btËÆLj‰F thŒ¥ghfïUªj bgUªjif. gthdªj« ãŸis¡nf cÇik brŒa¥bg‰WŸsJ. “gytif¡ bfhilÆD« ü‰bfhil áwªjJ.mâY« bghUSz®¢á¡F¡ fhuzkhd brhš Èy¡fztu‹Kiw bašyh« mWâÆL« bjhšfh¥ãa¢brhšyâfhu ciu ü‰ bfhil áwªjJ. ïªü‰bfhilahš gthdªj® fHf¤jh® m¡fHf¤ij ÃWÉatUila neh¡f« e‹F Ãiwntw Ka‹¿U¥gJngh‰w‰FÇaJ” 1 v‹W m¿Puhš ghuh£l¥ bg‰wJ.

gy âU¤j§fis¡ bfh©l ï¥gâ¥ãš ü‰gh Kj‰F¿¥ò, mU«gj mfuhâ, bghUsfuhâ, nk‰nfhsfuhâ,rutz gthdªj« ãŸis tuyhW M»a ïiz¥òfŸïl« bg‰WŸsd. gthdªj® fHf¤â‰bfd ïašghfmikªj gâ¥gHFfŸ mid¤J« Toí« És§F»‹wJ.nk.å. ntQnfhghy¥ ãŸisÆ‹ ciH¥ò¡F«, C‹¿aMŒî¡F« vL¤J¡fh£lhf És§Fjiy vtU« vËâšfh©g®.


bjhš.bghUŸ. nguháÇa« 1943

ï¥gâ¥ò« nk‰go á. fnzira® gâ¥ngah«. á.it.jhnkhju« ãŸis gâ¥ò. r. gthdªj« ãŸis gâ¥ò, r.itahòÇ¥ ãŸisí«, nt. JiurhÄ IaU« ïizªJgâ¤j gâ¥ò M»a _‹W gâ¥òfisí« _ykhf¡bfh©L btË¥g£l gâ¥ò ïJ.

K¥gâ¥òfshY« âUªâat‰iwÉl ï‹D« âUªjhjgFâfŸ Äf¥gy ïU¥gij cz®ªjh® gâ¥gháÇa®.Mjyhš âU¤jkhd gy V£L¥ gofis¥ bgw ÉU«ãKa‹wh®. rhÄehija® tÊahf¢ brŒíËaš nguháÇa®V£L¥go x‹W«, vŠáa _‹¿ašfS¡F« mikªjnguháÇa ifbaG¤J¥ go x‹W« bg‰W MuhŒªJbrŒjh®. nkY« kJiu¤ jÄœ¢ r§f¤âš ïUªj áyRtofS«, nfh¥ghŒ muád® fšÿÇ MáÇa® fh. bgh.ïu¤âd« mt®fŸ tH§»a V£L¢ Rto x‹W« »il¤jd. ït‰whbyšyh« gy âU¤j§fŸ »il¡f¥ bg‰wd.

“c©ikahd ãiHfis m¿P®fŸ vk¡F m¿É¥ã‹mt‰iw mt®fŸ bganuhL« ïu©lh« gâ¥ãšbtË¥gL¤Jnt«. m‹¿ e‹}š, á‹}š KjÈaá‰¿y¡fz§fis¤ jhD« Kiwíw¡ fšyhJ« MœªJneh¡fhJ« ng®nt©o¥ ãiHT¿ MuthÇ¡F«mtykh¡fŸ braiy ah« xU bghU£gL¤nj«. mt®fŸjhnkT¿¤ jhnk k»œªJ bfhŸth®fshf vdtU«Kfîiu¥ gFâahš ï›tÇa gâ¥igí« ãiHT¿¤âÇªjhU« cs® v‹gJ czu¡ »l¡»wJ. ït®j«nrdhtiua¥ gâ¥ã‹ F¿¥ò¡F« ïj‰F« cŸs ntWghLg£l¿thš ne®ªjjh«.”

ehtÈô® f. nrhkRªju¥ òyt®, bj‹nfhit r. fªijaãŸis M»a ïUtU« ïa‰¿a áw¥ò¥ ghÆu¢brŒíŸfŸ ï¥gâ¥ãš ïl« bg‰WŸsd.

bjhš.bghUŸ. e¢ádh®¡»Åa® 1948

ïJî« fnzira® gâ¥ngah«.

185Rto¡fiy

bjhš.brhš. fšyhlUiuí«, giHaîiuí« 1964

irt á¤jhªj ü‰gâ¥ò¡ fHf¤â‹ tÊahf btËtªjüš ïJ. fšyhl® ciu »il¤j tifia¡ fHfM£áahs® t. R¥igah ãŸis mt®fŸ F¿¥ãL»wh®:

“m¢ál¥bg‰W btËÆl¥ bgwhkš cŸs ü‰gofËš x‹W v›thnwh vd¡F¡ »il¤jJ. mit ahuhšv¥nghJ m¢ál¥bg‰wd v‹gJ bjÇa¡ TlÉšiy.”

ïjid MuhŒªJ gâ¥ã¤j nguháÇa® F. Rªju_®¤âat®fŸ, giHaîiuÆ‹ Kj‰gâ¥ig¥ g‰¿¡F¿¥ãL»wh®:

“bjhšfh¥ãa¢ brhšyâfhu ciu¡ nfhit v‹wbgaÇš, brhšyâfhu¤â‰FŸs ciufisbašyh«bjhF¤J mj‹ K‰gFâia k£L« âU Mãufh«mUs¥g‹ âU.É. I. R¥ãukÂa« M»a ngu¿P®fŸbtËÆ£LŸsh®fŸ. m›îiu¡ nfhitÆnyna ï¥giHaîiu Kj‹ Kjš btËtªjJ.”

fšyhldh® ciu bjhš. brhš, ïilÆaš g¤jh«ü‰gh msî¡Fnk »il¤JŸsJ.

giHaîiu bjhš, brhš »sÉah¡f«, nt‰WikÆaš,nt‰Wik ka§»aš ü‰gh 33 tiuíŸs gFâ¡nf»il¤JŸsJ.

ï›Éu©ilí« jÅ¤jÅna K‹D« ã‹D«MuhŒ¢á K‹Diu És¡fîiu M»at‰Wl‹ xUbjhFâahf btË tªJŸsd.

ï§F¡ Tw¥bg‰w všyh ciufisí«, všyh¥gFâfisí« xU§nf bg‰W MuhŒj‰F thŒ¥ghfbtËÆ£LŸs bgUikí« mUikí« irt á¤jhªjü‰gâ¥ò¡ fHf¤â‰F c©L gHªjÄœ ïy¡fz ïy¡»aüšfŸ mid¤ijí« ájwhkš it¤J¥ ngÂ¡ fh¤j‰F¤j¡fthW gHªjÄœ üš ngiHÆid cUth¡»¤ jªJŸsbgUikí« mj‰F©L ï›tifahš KG¤jÄœ ÉGÄaï‹gK« xU§nf bgw thŒ¥ò c©L. ïÅ¥ gh£L, bjhiffhÉa¥ gâ¥òfis¥ gh®¡fyh«.


gh£L - bjhif - fhÉa«

gh£L

“üwo¢ áWik ü‰W¥g¤ jsntV¿a moÆ‹ <iu« gh£L¤bjhL¥gJ g¤J¥ gh£bld¥ gLnk”

“mJnt,

mftÈ‹ tUbkd miwFt® òyt®”

v‹gd 1g‹ÅUgh£oaš ü‰gh¡fŸ

âUKUfh‰W¥ gil, bghUeuh‰W¥ gil áWghzh‰W¥gil, bgU«ghzh‰W¥gil, Kšiy¥ gh£L,kJiu¡fhŠá, beLešthil, F¿Šá¥ gh£L, g£od¥ghiy, kiygLflh« v‹gd g¤J¥ gh£Lfsh«.

“KUF bghUehW ghÂu©L KšiybgUF tskJiu¡ fhŠá - kUÉÅanfhybeL ešthil nfhšF¿Šá g£od¥ghiy flh¤bjhL« g¤J”

ïjid e¢ádh®¡»Åa® ciu¢áw¥ò¥ ghÆu¥ gh£L,

“M‹nwh® òfœªj m¿ÉÅš bjÇªJrh‹nwh® ciu¤j j©lÄœ¤ bjÇašxUgJ gh£L”

v‹W TW«,

bjhif

bghUŸtifahY«, motifahY«, ghtifahY«bjhF¡f¥ bg‰w üšfŸ bjhif vd¥ bg‰wd. bjhifüšfŸ v£lhF«. mit, e‰¿iz, FWªbjhif,I§FWüW, gâ‰W¥g¤J, gÇghlš, fÈ¤bjhif,mfeh}W, òweh}W v‹gd.

187Rto¡fiy

“e‰¿iz ešy FWªbjhif I§FWübwh¤j gâ‰W¥g¤ njh§F gÇghlšf‰w¿ªjh® V¤J« fÈnah lf«òw« v‹¿¤âwªj v£L¤ bjhif”

v‹D« ghlš bjhif üšfŸ ïit v‹gij¡ fh£L«.

fh¥ãa«, bgU§fh¥ãa«, áWfh¥ãa« v‹D«ïUâw¤jd; ãwtif¡ fh¥ãa§fS« cŸsd.

áy¥gâfhu«, kÂnkfiy, áªjhkÂ, F©lynfá,tisahgâ v‹gd I«bgU§ fh¥ãa§fŸ mšyJfh¥ãa§fŸ. ït‰WŸ Kjš _‹Wnk KGikahf¡fhz¡ToadthÆd. vŠáa ïu©L« áy áy ghlšfŸmsÉš nk‰nfhŸ msthš »il¤J¥ bga® ÃWÉ¡bfh©LŸsd.

NshkÂ, Úynfá, ehfFkhu fhÉa«, cjaz FkhufhÉa«, anrhju fhÉa« v‹gd áW fh¥ãa§fŸ v‹D«tÇiríŸ ml§Ftd. ït‰WŸ NshkÂ, Úynfá v‹gdfhÉa¢ Rit kš»ad.

ï›tifÆš nruhjJ MÆD« gHikí«, br¿î«,Rití« mikªjbthU üš bfh§FntŸ kh¡fij v‹D«bgU§fij ïªüšfis V£L¢ RtoÆÅ‹W m¿P®fŸmÇâ‹ Ka‹W MuhŒªJ gâ¥ã¤JŸsd®. ït‰iw¥gâ¥ã¤j fhybthG§»‹ gona fhzyh«.

ÓtfáªjhkÂ - Kj‰ ò¤jf« 1868

ehkfŸ ïy«gf« - e¢ádh®¡»Åa«

ï¥gâ¥ò âU¤jF v¢. gt® (Rev. H. Bower) btËplhF«.ï›btËp£L¡F cjÉat® âUbešntÈ¤ jÄœ¥ òyt®ï. K¤ijah ãŸis. e¢ádh®¡»Åa® ciu. M§»y¤âšvGâa K‹Diu, F¿¥ò És¡f« M»at‰iwíila gâ¥òïJ. ïj‹ K‹Diu 42 g¡f§fshF«.

x›bthU ghlÈY« áy M§»y¡ F¿¥òfŸ cŸsd. (v-L) “KªÚ® Also three kinds of water/ virz the spring/ the rain and river


water”ïJ KªÚ®¥ ãwªj v‹D« ghlÈš (5) mikªJŸsF¿¥òiu.

Äf mUikahd gâ¥gháÇa®fS¡F tÊfh£Ltjhdã‹Åiz¥ò ïªüÈš cŸsJ.

ïiz¥ò

Index

v©fŸ brŒíŸ v©fŸ

mf« - cŸ, ïl« Inside 40, 281.

m~Fjš - RU§Fjš to reduce 255.

mfy« - kh®ò breat 256.

mfyš - to remove 23.

btsîjš - mgfÇ¤jš to usurp 38.

ï›thW v£L¥g¡f msÉš cŸsd.

ciuÆš fhQ« mUŠbrhš milîfŸ - M§»yïiz¥ghf¤ ju¥g£LŸsd.

ïj‹ K‹DiuÆš xU gFâ ïªüš tªj tuyhWF¿¡»‹wJ.

“ïUgjh©LfS¡F K‹ âU¤jF v¢. JW (H. Drew)v‹gt® ÓtfáªjhkÂ KGikí« m¢ál ÉU«ã m¿¡ifx‹W btËÆ£lh®. mtÇlK« v‹ÅlK« jÄœ¥òyik¥ gÂah‰¿ tªj âU. rhÞâuika® v‹D« rkz¤jÄœ¥òyt® âU¤jF v¢. JW mt®fË‹ fU¤ij¤bjÇÉ¤J¢ áªjhkÂia m¢áLkhW T¿dh®. mj‹goV£L¢ RtoÆš ïUªj KG üiyí« fh»j¤âny govL¡f¢ brŒJ x¥ã£L¤ âU¤j« brŒa¥g£lJ. mjid¤jh« btËÆLtjhf¢ brhšÈ mbkÇ¡f‹ rka FGit¢rh®ªj âU¤jF lh¡l®. v¢. v«. Þfl® Éiy bfhL¤J¥bg‰wd®. ã‹d® clš eyÄ‹ikahš mbkÇ¡fhî¡Fmjid vL¤J¢ br‹W üyf bkh‹¿ny nr®¤JÉ£ljhf¤ bjÇ»wJ. K‹dnk v‹ÅlKŸs v£L¢RtoÆš ïUªJ ntW xU go fh»j¤âš vGj¥

189Rto¡fiy

bgwyhÆ‰W. mjid¢ rÇgh®¤J¤ âU¤â¤ jªj rkz¥òytU« ïu©lh©LfËš fhykhdh®. mt®rhykhdj‰F¥ã‹ âUbešntÈ¤ jÄœ¥òyt® âU.É.K¤ijahãŸisÆ‹ cjÉbfh©L Kjš ïy«gf¤ijk£L« m¢á£L btË¥gL¤ând‹. ïjid th§»cjÉdhš KG üiyí« m¢á£L btË¥gL¤jC¡f_£LtjhF«.”

Ótf áªjhkÂ - Kj‰ghf«,

Kjš IªJ ïy«gf§fŸ

1883

ïJ òJ¡nfh£il murit¥òyt® g. KUnfr fÉuha®cl‹ãwªj g. mu§frhÄ¥ ãŸis gy V£L¢ Rtofis¡bfh©L MuhŒªJ btËÆ£l gâ¥ò ïJ br‹id m£ly£RÄ m¢R¡Tl¤âš gâ¥ã¡f¥g£ LŸsJ. ït® C®gidaŠnrÇ; jªijah®, guRuhk ãŸis.

ï¥gâ¥ò¡F¢ br‹id, khÃy¡ fšÿÇ¤ jÄœ¥nguháÇa® <. ÓÅthruhfth¢rhÇah®, òuir m£lhtjhd« rghgâ KjÈah®, gšfiy¡fHf¤ jÄœ¥ òyt®nfh. ïuhr nfhghy ãŸis, Ûdh£á Rªju« ãŸiskhzt® nt§flR¥ò ãŸis M»nah® rh‰W fÉtH§»íŸsd®.

“gâ¥ã¤jh‹ ãuâfË‰ fuÉ»j tG¡fisªJ ght nyhUŸcâ¥ã¤jh‹ ngUtif a~njngh‰ bfhšyhj xG¡f¤ njhiu¡F¿¥ã¤jh‹ j«kj üš v«kj¤J« guttU§ bfhŸif ahnykâ¥ã¤jh‹ jidíy»š vÊyu§f rhÄešnyh‹ tšnyh‹ khnjh”

v‹gJ nt§fl R¥òãŸis ghoaJ,

ï¥gâ¥ãš, gJikah® ïy«gf« Koa (ghlš 1406)cŸsJ.

ÓtfáªjhkÂ 1887

ïJ lh¡l®. c.nt. rhÄehija® gâ¥ghF«. nry«ïuhk rhÄ KjÈahÇ‹ ö©Ljyhš áªjhkÂ MuhŒ


tj‰F Ia® bjhl§»dh® v‹gij K‹dnum¿ªJŸnsh«.

1“áªjhkÂÆ‹ Kj‰ gâ¥ò 1887 M« tUõ KoÉšÃiwnt¿aJ. m¥bghGJ c©lhd k»œ¢á¡F ïizahfv‹ thœ¡ifÆš ïJfhW« ntbwh‹iw¡ f©ony‹”v‹W rhÄehija® k»œªJiu¡F« msî¡F Ãiwî jªjgâ¥ò ï¢áªjhkÂ, gHªjÄœ üš gâ¥ò cy»š Ia®ïw§» btËÆ£l Kjš btËpL ïJ. ï¥gâ¥ngmtUila k‰iw¥ gâ¥òfŸ bjhl®ªJ btËtUj‰FtÊtF¤J¤ jªj kh©ãdJ« MF«. ïjid MuhŒj‰F¡bfh©l Ka‰ána jÄœ ïy¡»a¥ gu¥ig bašyh«cz®¤â, mt®j« gÂÆ‹ ÉÇit vL¤Jiu¤jJ.

áªjhkÂia beL§fhy« Ia® MuhŒªjh®. VLfisÄFâahf¤ bjhF¤J x¥ã£L¥ gh®¤J¤ bjËªjh®. rkzrka¥ òyik. tlbkhÊ¥ òyik Ä¡ft®fis mQ»¤bjËî brŒjh®. mj‹ ã‹d®¢ br¥gkhf¡ if¥go vGâvL¤J¡ bfh©L F«gnfhz¤âÈUªJ br‹id¡Fm¢ál¢ br‹wh®. ùhaš’ v£L¥g¡f msÉš IªüWãuâfŸ m¢áLtbj‹W«, xU got¤â‰F 3050 %gh m¢R¡T¿ v‹W« Koî brŒjh®. br‹idÆš ïUªjjÄH¿P®fis¡ f©L jh« áªjhkÂ btËÆltªâU¡F« fU¤ij ciu¤J¡ fyªJiuahodh®.mt®fSŸ xUt®, òurgh¡f« m£lhtjhd« rghgâKjÈah® v‹gt®.

“v‹d Iah! áªjhkÂíiuahtJ Ú§fŸ gâ¥ã¡»wjhtJ? m~J vËa brayh? ï«Ka‰áia ÃW¤â¡bfhŸtJ ešyJ” v‹wh®. rghgâ KjÈah® mt® nkY«“ehD«, v‹ MáÇa® fhŠáòu« rghgâ KjÈahU«ïij¥ gâ¥ã¡f v©Ândh«. go¡fî« bjhl§»ndh«.fod« v‹W ÃW¤âÉ£nlh« JW v‹D« ghâÇah® xUâ£l« tF¤J¡ bfh©L mjid És¡» És«gu«brŒjh®.. mij Ãiwnt‰w mtuhš KoaÉšiy, ngh¥Ka‹wh®. mtuhY« KoaÉšiy MWKf ehty®gâ¥ã¡f v©Âdh®. âU¢á‰w«gy¡ nfhitah®

191Rto¡fiy

Kj‰gâ¥ãš ïÅbtËtU« üšfŸ v‹w És«gu¤âšáªjhkÂÆ‹ bga® fhz¥gL»wJ. mtU«gâ¥ã¡fÉšiy kfhÉ¤Jth‹ Ûdh£á Rªju«ãŸisí«, nrhlrhtjhd« R¥guha br£oahU«gâ¥ã¡f v©Âd®. ïJ bgÇa bjhšiy vd¡ ifÉ£ld®. ï¥go ah® bjh£lhY« Ãiw ntwhj üiy¥gâ¥ã¡f¤ JÂªÔ®fns” v‹W gy¥gy T¿dh®. Ia®cŸs« jÄœ brŒj jt¥gadhš mirahkš mauhkšJÂªJ Ã‹wJ. gâ¥ig¤ bjhl§»dh®; bjhl®ªJel¤âdh®.

áªjhkÂ¥ gâ¥ãdhš Ia® c‰w ïl®¥ghLfŸ ÄFâ.mt®j« Kj‹Ka‰á m~jhfÈ‹ mjid neh¡fî«, mj‹btËp£L¢ br«ikia neh¡fî« mt®g£lmU«ghLfŸ btŸËilkiybad És§F«.

“vG¤J« brhšY« ÄFªJ« FiwªJ« ãwœªJ«âÇªJ« gythW ntWg£L¡ »yK‰¿Uªj ïªüYiu¥giHa ãuâfŸ gyt‰iwí« gšfhš x¥ò neh¡»ïilawhJ gÇnrhjid brŒJtªj bghGJ, fÉfË‹R¤jtot¤ijí« ciuÆ‹ R¤jtot¤ijí« f©Lão¤j‰F«, ciuÆD« Énrlîiu ï‹dJ bghÊ¥òiuï‹dJ v‹W ãÇ¤j¿j‰F« nk‰nfhŸfË‹ KjÈWâfis¤ bjÇªJ nfhl‰F« bghÊ¥òiuia _y¤njhL«ïia¤J¥ gh®¤j‰F« ãiHia¥ ãiHba‹W Ã¢rÆ¤J¥ãuRÇ¤j‰F« bghUŸ nfhl‰F« vL¤J¡ bfh©lKa‰áí« milªj tU¤jK« gy m¥goailªJ«áyÉl¤JŸs ïir¤ jÄœ ehlf¤ jÄÊ‹ ghFghLfS«k‰WŠ áy ghfK« e‹whf És§fÉšiy. mj‰F¡ fhuz«m›Éir¤jÄœ ehlf¤ jÄœ üš KjÈaitfŸï¡fhy¤J¡ »ilahikna!” v‹W tU« K‹Diu¥gFâahš Ia®j« Ka‰áaUikí« bgUikí« És§F«.

áªjhkÂia Muha¤ ö©oa nry« ïuhkrhÄKjÈah®, ÉiuªJ btËÆl¤ ö©oa á.it. jhnkhju«ãŸis, rkz rka¡ nfh£ghLfis És§fîiu¤j å^®rªâuehj br£oah®, gâ¥ò Kiw¡F tÊfh£oa


njuGªö® r¡fut®¤â ïuhrnfhghy¢rhÇah®, x¥òneh¡» cjÉa âUkh}® »UZiza®, VLfŸ gyt‰iw¤jªJ« jUÉ¤J« cjÉa âUthtLJiw R¥ãukÂanjáf® M»at®fis Ãidî T®ªJ ghuh£L»wh®rhÄehija®.

ïªüiy Muhí« òyikahs®¡F xU nt©LnfhŸÉL»‹wh®. nt©LnfhŸ msÉnyna Ã‹WÉLtjhšeh£L¡F« V£L¡F« ga‹ thŒ¥gâšiy, nt©L nfhism¿PUyf« V‰W¥ ngh‰Wtij¡ fldhf¡ bfh©oU¡Fkhdhš jÄœüš gâ¥ò v›tsnth Ó®ik bg‰¿U¡f¡TL«. m«Ka‰á ïªehË‰Tl mU« ã‰¿šiy.

“ï¥gâ¥ãš fhz¥gL« vG¤J¥ãiH brh‰ãiHth¡»a¥ãiH KjÈat‰iwí« mt‰¿‹ âU¤j§ fisí«jiabrŒJ ÉntÉfŸ bjÇÉ¥gh®fshÆ‹, mt®fŸngUjÉ brŒjjhf v©Â vGikí« kwntdh»mt‰iw¥ ã‹ò m¢á‰gâ¥ã¤J¥ gy®¡F« ga‹gL«gobrŒnt‹. És§fhj nk‰nfhŸfSŸ VjhtJ ï‹d üÈšï‹d ghf¤JŸs bj‹W fhz¥go‹ mjidí«bjÇÉ¡FkhW mt®fis nt©L»nw‹” v‹gdntm›nt©Ljš.

ïÅa e©g®fŸ áy® áy F¿¥òfis e©òKiwÆšT¿dnua‹¿¤ jÄGyf« brÉrhŒ¤J¡ nf£fÉšiy.Mjyhš ã‹id¥ gâ¥òfËš m›nt©Ljšfis Ia®ÉL¤jhušy®. Mdhš jÄH¿P® v‹W ïUªjt® FiwTwhkš ïUªjduh? xnu `nghlhf’¡ Fiw T¿d®.bghwhik¡ fhŒ¢ryhš bghWÄ¥ bghWÄ¡Fiw T¿d®.jhK« brŒahuhŒ¥, ãwF« brŒa¥ bghwhuhŒ¡ Fiwbrhšth®¡F kU¤Jt« brŒj‰F vtuhš ïaY«?

“áwªj üyh»a áªjhkÂia¥ gâ¥ã¡f¤j¡f jFârhÄehijah®¡F ïšiy” v‹gJ xUòuË. áªjhkÂe¢ádh®¡»ÅaUl‹ gâ¥gh»¡ bfh©oU¡»wJ ÉiuÉšbtËtU«”v‹gJ ntbwhU `f£L¡fij’, “rhÄehija®áªjhkÂia ciuíl‹ gâ¥ã¥gjhf¤ bjÇ»wJ. mJ

193Rto¡fiy

e¢ádh®¡»Åa® ciuahf ïUªjhšjh‹ jÄœeh£oduhš V‰W¡ bfhŸs¥gL«. rhÄehija® ciuahfïUªjhš ga‹glhJ”v‹gJ ïªJ brŒâ¤jhËš xUt®vGâa kW¥òiu, irtkl¤J¡F nt©oa rhÄ ehija®ckhgâ áth¢rhÇah® `bghŒna f£o el¤âa áªjhkÂv‹W brhšÈÆU¡F« ird üiy m¢á£lJ jtW v‹Wkl¤ânyna f©o¤jd®. f©o¤j msîl‹ Ãšyhkšmªüš guthkš ïU¥gj‰F¤ j¡f KGKa‰áí« brŒjšnt©L« v‹W Óuoah®fŸ Ô®khdK« brŒjd®!ï›tsî¡F« nknyí« áªjhkÂ¥ gâ¥ò¥ g‰¿avâ®¥ò¤ jhÉaJ. gâ¥ãš ïit ïit ãiHbad¢ áy®vGâd®. vGâdt‰WŸ c©ikahd ãiHfS« c©L.âU¤j¤ j¡fdî« c©L. Mdhš ãiH T¿at®fŸneh¡f« âUªj nt©L« v‹gjid¥ gh®¡»Y«,gâ¥gháÇa® tUªj nt©L« v‹gnjÄ¡»UªjJ. mt®fŸbtË¥gL¤âa J©L btËpLfŸ bgUefu§fËbyšyh«guÉd. áªjhkÂ¥ gâ¥ò¡F cjÉat®fŸåLfS¡bfšyh« njo¢ br‹wd. rhÄehija®gÂah‰¿a F«gnfhz¤J åâfËš všyh« cyh¡bfh©ld! gâ¥ò¥ gÂÆš <LgLtjh? gÊ¥òiu¡F¥gâbyGâ¥ bghGij¡ fÊ¥gjh?

“ky®bfh© Lidna tÊg£ oLnt‹my®bfhz LÉs§ fiyth ÉfŸNœfy®f© l¿ah¡ fÉnd uf! v‰gy®f© ofG« goit¤ jnjnd”

v‹gd nghy ïiwtid nt©o¡ bfh©L kWbkhÊTwhJ mikªjh® ã‹nd. “ÓtfáªjhkÂ¥ ãufld tG¥ãufuz«” v‹D« bgauhš xU btËpL tªjJ. mj‰F¥gâbyGâna Mfnt©L« v‹D« v©z« Iaiumiy¤jJ. m›thnw Éilí« vGâdh®. j«ghšngu‹òila rhJ nrira® v‹ghiu¡ f©L, áªjhkÂkW¥ò¡F¤ jh« vGâa kW¥òiuia¡ fh£odh®rhJnrira® mij m¥gona »Ê¤J¡ F¥ig¡ TilÆšngh£lh® “eh‹ »Ê¤J É£lij¥ g‰¿ tU¤j¥gl


nt©lh«” Ú§fŸ rkhjhd« vGJtbj‹w ntiyianait¤J¡ bfhŸs¡ TlhJ....... ïj‰F Ú§fŸ gâš vGâdhšc§fSila vâÇfË‹ ng® ãufhr¥gL«. c§fŸ gâY¡FkW¥ò mt®fŸ vGJth®fŸ. Ú§fŸ kW¥ò¡F kW¥ò vGjneU«. ï¥gona c§fŸ fhybkšyh« åzh»ÉL«. ešyfhÇa¤J¡F eh}W Éah¡»ahd§fŸ tUtJ cyf tH¡f«ÓikÆY« ï¥gona å© fhÇa§fŸ eilbgWtJ©L.mt‰iw¤ j¡ft®fŸ kâ¥gâšiy. c§fŸ mikâahdneu¤ij ïªj¡ fhÇa¤âny ngh¡f nt©lh«. ï«khâÇahnuD« öá¤jhny gâbyGJ»w âšiy v‹W th¡FWâmËí§fŸ v‹wh®. nkY« És¡»¡ T¿dh® Ia®.`kWbkhÊ vGJtâšiy’ v‹W m‹W rhJ nriraÇl«cWâ T¿dh®. thœÉ‹ ïWâtiu á¡bfd¡ fil¥ão¤jh®. Vw¤jhH I«gJ M©LfS¡F¥ ã‹nd f©lÃfœ¢áfisí«, jh« vGâa gâiyí«, rhJ nrira®m¿îiuiaí« v©Â¥ gh®¡»wh® Ia®:

1 “bj‹wY« rªjdK« ãwªj ïl¤âny ts®ªj jÄœbk‹ikí« ïÅikí« cilaJ. mªj¢ brªjÄœ¤bjŒt¤ âU¥gÂna thœ¡if neh¡fkhf cila v‹ghšcy»aÈš tªJnkhJ« br›Éa miyfbsšyh«m¤bjŒt¤â‹ bkšyUshš á¿jsî« J‹g¤ijc©lh¡Ftâšiy. mt®fŸ ïªj tir bkhÊfisbtËÆ£L¤ âU¥âail»wh®fŸ. mt®fŸ âU¥âailtJf©L ehK« rªnjhá¥nghnk v‹W mikâ bgW«ïašig eh‹ g‰¿¡ bfh©oU¡»nw‹. mªj ïašò,e‹iknah Ôiknah m¿na‹. mjdhš v‹ cŸs«js®¢á bgwhkš nkY« nkY« bjh©L òÇí«C¡f¤ij¥ bg‰W Ã‰»wJ. ïJ ifah©l ga‹, ïj‰F_yfhuz« rhJ nrirabu‹gij v‹W« kwnt‹”

ï›tsî kW¥ò¡F« f©ld¤J¡F« ïilnaáªjhkÂ jÄœ¡flš v‹D« bghUŸ jU« `âuhÉlu¤dhfu«’ v‹D« m¢R¡ Tl¤âš ïUªJ btË¥g£L¤j‹bdhË gu¥ã¡ bfh©oUªjJ! v‹W« gu¥ã¡bfh©L« ïU¡F«.

195Rto¡fiy

áªjhkÂÆ‹ Kj‰ gâ¥ò 1887 M« M©L m¡nlhg®khj« btË¥g£lJ. ïu©lh« gâ¥ò 1907 M« M©Lâr«g® khjK«, _‹wh« gâ¥ò 1922 M« M©L MfÞLkhjK«, eh‹fh« gâ¥ò 1942 M« M©L m¡nlhg® khjK«btË¥ nghªjd. x›bthU gâ¥ò« òJ¥òJÉs¡f§fisí« ts®¢áiaí« bg‰wd. Ia® gâ¥ã‹ts®¢á Kiwia ï¢áªjhkÂ¡F m¿ªJ bfhŸË‹k‰iw üš btËpLfS¡F« bghUªJkhfÈ‹ mjid¡fUJth«.

Kj‰ gâ¥ò¡F e¢ádh®¡»Åa® ciuíl‹ »il¤jRtofŸ 19. _y¢RtofŸ 4 Mf¢ RtofŸ 23. ït‰iwMŒªJ Kj‰ gâ¥ò btË¥g£lJ. ïu©lh« gâ¥ò¡FnkY« MuhŒ¢á¡F¡ »il¤j ciu¢RtofŸ 15._y¢RtofŸ 2. Mf¢RtofŸ 17. _‹wh« gâ¥ò MŒî¡F¢áy ifbaG¤J¢ RtofŸ »il¤jd. v©Â¡ifï¤Jiz vd¡ F¿¡f¥ bgwÉšiy. ït‰whš ̀Kj‰gâ¥ò¥ngh‹wnj ïu©lh« gâ¥ò’ v‹W TWj‰F ïlÄšyhjâU¤j§fis¥ bg‰W¥ òâa gâ¥òfŸ btËtªjd v‹gJnghjU«. V£L¥ gofË‹ Jizahš V‰g£l âU¤j§fŸxÊa¥ g£l¿thš V‰g£l ey§fŸ gy¥gyth«.

Ótf‹ tuyhW, x¥òik¥gFâ M»at‰iw¡ bfh©l‘ÓtfáªjhkÂ MuhŒ¢á És¡f«’, _y¤âY« ciuÆY«cŸs fodkhd gFâfË‹ bghUis¥ òy¥gL¤J«`Énrl¡ F¿¥ò’ mUŠbrh‰fŸ ÓÇa bjhl®fŸ, brŒâfŸ,gHbkhÊfŸ, áw¥ò¥ bga®fŸ KjÈat‰iw¤ bjÇÉ¡F«`mU«gj mfuhâ v‹git ïu©lh« gâ¥ãš òâjhfïiz¡f¥ bg‰wd.

ï‹D« ifbaG¤J¥ gofËš ÄFâahf¡ fhz¥ bg‰wbrŒíŸfŸ cÇa ïl§fËš jÅ¤jÅna nr®¡f¥ bg‰wd.Kj‰ brŒíŸ Kjš KoîfhW« x‹W Kjš bjhl®v©fŸ ju¥bg‰wd. ïití« ïu©lh« gâ¥ãš ïl«bg‰w âU¤j§fsh«.

_‹wh« gâ¥ãš áªjhkÂ MuhŒ¢á És¡f« v‹wbgaUl‹ 41 g¡f§fËš btËahd gFâ x¥òik¥ gFâfŸ


v‹w bgaUl‹ 113 g¡f« bfh©L btËÆl¥ bg‰wJ.Énrl¡F¿¥ò«, mU«gj KjÈat‰¿‹ mfuhâí«ÉÇªjd. ciuaháÇa®fŸ m›t›Él§fËš ïªüÈšïUªJ nk‰nfhshf vL¤J¡fh£oÆU¡F« gFâia¥òy¥gL¤J« `ãunahf És¡f«’ v‹gJ ï«_‹wh«gâ¥ãš òâjhf¢ nr®¡f¥ bg‰wJ.

x¥òik¥ gFâ, Énrl¡F¿¥ò, ãunahf És¡f« (nk‰nfhsh£á) v‹W jÅ¤jÅna mikªâUªjit go¥gt®fS¡F thŒ¥ghf m›t¥g¡f¤âš mo¡F¿¥ghf¢nr®¡f¥ bg‰wJ. m›t¥g¡f¤âš mo¡F¿¥ghf¢ nr®¡f¥bg‰wJ. eh‹fh« gâ¥ã‹ áw¥ghF«. F¿¥òiue¢ádh®¡»Åa® ciuia¤ jGÉ vGâ m›t¥g¡f¤â‹mo¡F¿¥ghf¢ nr®¡f¥ bg‰wJ. ïªeh‹fh« gâ¥ã‹K¤â ïy«gf«, m¢rh»¡ bfh©oU¡F« bghGânynaIa® âU¡fG¡F‹w¤âš ïa‰if vŒâdh®. áªjhkÂÆšbjhl§»a mt® gâ¥ò¥gÂ. mªü‰ gâ¥ò¥ bghGânyÃiwªjik mt®¡F« áªjhkÂ¡F« ïUªj bjhl®igbtË¥gL¤J« ïa‰if¡ F¿¥ò¥nghY«!

áªjhkÂ Kj‰ gâ¥ò¡F¡ »il¤j RtofŸ: 23.ïu©lh« gâ¥ò¡F¡ »il¤j RtofŸ 17. Mf¢ RtofŸ40. ït‰¿‹ És¡f« tUkhW:

âUthtL Jiw R¥ãukÂa njáf® Rto - 1

âUáuòu« Ûdh£áRªju«ãŸis Rto - 2

âUáuòu« âahfuhr br£oah® Rto - 1

ahœ¥ghz« á.it. jhnkhju« ãŸis Rto - 2

kHit kfhÈ§ifa® Rto - 1

m£lhtjhd« rghgâ KjÈah® Rto - 1

â.f. R¥guha br£oah® Rto - 1

á‹drhÄ ãŸis Rto - 1

nry« ïuhkrhÄ KjÈah® Rto - 3

cilô® R¥ãukÂa ãŸis Rto - 1

bešiy rhÈ thORtu XJth® Rto - 1

197Rto¡fiy

bešiy <Rtu_®¤â fÉuha® Rto - 1

ö¤J¡Fo FkhurhÄ¥ ãŸis Rto - 1

áj«gu« jUkÈ§f br£oah® Rto - 1

jŠir kUjK¤J cgh¤âaha® Rto = 1

ÉUõg jhrKjÈah® Rto - 1

Tlÿ® Éraghy eÆdh® Rto - 1

åL® rªâu ehj br£oah® Rto - 3

ïuhkehjòu« bgh‹DrhÄ¤ njt® Rto - 1

bfhG«ò â. FkhurhÄ br£oah® Rto - 1

jUkòu MÔd« Rto - 2

mH»a á‰w«gy¡ fÉuha® Rto - 2

br§nfh£il fÉuhrg©lhu¤ijah Rto - 1

fila ešÿ® K¤J »UZz cgh¤âaha® Rto - 1

br‹id g¢ira¥g cgh¤âaha® Rto - 1

thdkhkiy jhj® fz¡F, eh‹FneÇ Rto - 2

nry« m¥gh rhÄ¥ãŸis Rto - 1

bešiy âUt«gy¤â‹dKj« ãŸis Rto 1

bešiy âU¥gh‰ fldhj‹ fÉuha® Rto - 1

å^® m¥ghrhÄ eÆdh® Rto - 1

bešiy m«gythz fÉuha® Rto - 1

áy¥gâfhu«

òfh®¡ fh©l« - 1976

I«bgU§ fhÉa§fSŸ K‹djh»a áy¥gâfhu¤â‹òfh®¡ fh©l« 1876 ïš btËtªjJ. ïJ _y« k£Lnkmikªj btËplhF«. ïjid btËÆ£lt® br‹idkhÃy¡ fšÿÇ Kj‹ik¤ jÄœ¥ nguháÇa® â.<. ÓÅthruhfthrhÇah®. ïªüš C. òZguj br£oahÇ‹ fyhu¤ehfu« m¢R¡ Tl¤âš m¢ál¥bg‰wJ.

“fU«ò« ïsÚU« f£o¡ fÅí«ÉU«ò« Éehafid nt©o - mU«gÉœjh®¢


nrukh‹ brŒj áy¥gâfh u¡fijia¢rhukhŒ ehnt jÇ”

v‹D« fh¥ò¥ ghliy¡ bfh©L ï«Koî¡F tªâU¡fnt©L«.

nrukh‹ v‹wJ« gâ¥gháÇa® v©z« nrukh‹bgUkhŸ ehadhiu ÃidªjJ. ã‹d®¤ jtbwdcz®ªjJ. ïjid “ïªj¢ nrukh‹ mWg¤J _tUŸxUtuh»a nrukh‹ bgUkhŸ ehadhuhŒ ïU¡fyh«v‹W K‹ KfîiuÆš xUthW vGând‹. MÆD«e‹whŒ neh¡FksÉš mJ jtwhŒ Ko»‹wJ” v‹WvGJ»‹wh®.

fhij¥ bga®fSŸ mu§nf‰W fhij `mu§nf‰W¡fhij’ v‹W«, ïªâuÉHñ® vL¤j fhij ̀ïªâu‹ ÉHñ®vL¤jfhij’ v‹W« flyhL fhij. `flyh£L¡ fhij’v‹W« m¢ál¥ bg‰WŸsd. “jFªj ãuâfŸ»il¡fhikahš á¿J ãiH ïU¡f¡TL«”v‹»wh®.ghlntWghLfŸ fh£l Ka‹¿U¡»wh®. m«Ka‰áahšfhdš tÇÆš x‹W«, fdh¤ âw¤âš x‹W« Mf ïu©Lghl ntWghLfns fh£l¥ bg‰WŸsd. Mjyhš x¤J¥gh®¥gj‰F xU ãuânaD« »il¤âU¡»wJ v‹gJòy¥gL»‹wJ. MŒî¡F¡ »il¤j Rto¡ F¿¥ò x‹W«ïšiy.

áy¥gâfhu«

òfh®¡ fh©l« - ciuíl‹ 1880

ïjid btË¥gL¤âat® bgU« òyt® âÇáuòu«Ûdh£áRªju« ãŸis khzt® â.f. R¥guha br£oah®.ït® fhdštÇ¡F vGâa ciuíl‹ ï¥gâ¥òbtËtªjJ. k‰iw¥ gFâ¡F, moah®¡F ešyhUiuiamo¥gilahf it¤J¡ bfh©L ïtnu ciutiuªJŸsh®.

“ïªüY¡F ciu gy csntD« mt‰WŸ moah®¡Fešyh® ciuna bgU«ghY« tÊ tF¡»‹wJ. m›îiu

199Rto¡fiy

guªjîiuahŒ¡ fodkhd eilahŒ ïUªjJk‹¿ciuÆ‹ bjhl¡f« ï~J, ïWâ ï~J vdîz®jšmÇjhjyhš ahtU« vËâDzu¤ bjhl¡f« ïWâfis¥ òy¥gL¤âí«, fod eilÆš cŸsdt‰iw vËaeilfsh‰ brŒJ« nt©oa ïl§fËš ÉÇ¤J«RU¡»í« fuÈ»j§fshš tªJ bghUªjhjdt‰iwÉy¡»í«, fhdš tÇ¡F ciuÆ‹ikahš ciu vGâí«mu§nf‰WfhijíŸ tu«ã‹¿¥ guªj ïir ehlfïy¡fz§fŸ gyÉl§fËD« tUjyhš M§fh§Fzuï§F¢ RU¡»í« ï›thW òfh®¡ fh©l« ciunahLm¢á£oU¡»‹nw‹.” v‹W vGJ« Kfîiu¥ gFâahšïÅJ És§F«.

ïtU¡F¡ »il¤j RtofËš tŠá¡ fh©l« ïšiy.mjid ciunahL it¤âU¥gt®fŸ jªJ cjîkhWnt©odh®. m›thW cjÉdhš “ïªüš ÃiybgWksî« mt® bgaU« ÃiybgW«go m¢á‰gâ¥ã¥ng‹” v‹wh®. mtU¡F¡ »il¤j ãuâfSl‹âUkÆiy m©zhrhÄ cgh¤âaha® xU ãuâ jªjcjÉia¡ F¿¥ãL»wh®.

üš btËÆLtj‰FŸs mUikiaí«, mj‰Fm¿ths® brŒa nt©oa cjÉiaí« cU¡fkhf¡F¿¥ãL»wh®.

“gH§ fhy¤âš m¢áš gâ¥ã¡F« tH¡f« ï‹ikahšjÄÊYŸs bgUüšfŸ ciufnshL gy ïwªjd;vŠáÆU¡»‹w áy üšfŸ áyÇl¤J mU» tH§Fjyhšmt‰Wbsh‹iw mtÇl¤J miyªJ; âÇªJ bgwyÇJ.bg¿D« vGJnth® »il¥gJ mÇJ; »il¥ãD« TÈbgÇjhfÈ‰ bfhL¤J vGJÉ¤jyÇJ; vGJÉ¤J¡f‰f¥ò»‹ fuÈ»j§fshš bghâªj tG¡fis Ú¡»¥bghUŸ bfhŸsš mÇJ v‹gJ bjÇªj jÄœ üÈšÉU¥gKilnah® gyU« bghUSjÉ brŒtuhÆ‹kJiu¡ fh©lK« ciunahL ÉiuÉš m¢á£L Koí«,ïJnghy ï‹D« áy üšfŸ m¢ál¡ fUâÆU¡»‹nw‹.”


gâdhWtif mtjhd§fËš nj®ªjt® R¥guhabr£oah®, Mjyhš nrhlrhtjhd« R¥guha br£oah®vd¥bg‰wh®. ït® br‹id muád® eh®kš gŸËÆ‹jÄHháÇauhf¥ gÂòÇªjh®. ïtnu gândhuhªâUKiwüšfis¢ Rtofis¡ bfh©L MuhŒªJ Kj‰f© (1869)m¢á£lt®. khôu¥ òuhz«, ehif¡ fhnuhz¥ òuhz«,fhŠá¥ òuhz« òÈô® bt©gh, fh§nfa‹ cÇ¢brhšÃf©L âU¥ngh%® rªÚâKiw M»a üšfisí«m¢á£lh®. ït® F¿¤jthW. kJiu¡ fh©l«;btË¥glÉšiy. ï¥òfh®¡ fh©l« br‹idbknkhÇaš m¢R¡ Tl¤âš gâ¥ã¡f¥ bg‰wJ. gâ¥ã¡f¥bg‰w fhy«, “É¡»uk tUl« á¤âiu khj«.”

áy¥gâfhu«

moah®¡F ešyhUiu -

mU«gjîiu M»at‰Wl‹,

1892

áy¥gâfhu Kj‰gâ¥ò btË¥g£L¥ gâdhWM©LfË‹ ã‹nd btËtªj gâ¥ò ïJ. ïjid¥gâ¥ã¤jt® c.nt. rhÄehija®, x‹¿u©L Rtofisnabfh©L MuhŒªJ k‰wt®fŸ gâ¥ã¤jd®. ït®j«Kj‰gâ¥ò¡F¥ gâdh‹F ciu¢ RtofS«, v£L_y¢RtofS«, ïu©lh« gâ¥ò¡F _‹W ifbaG¤J¥gofS« »il¤jd. ïj‰fhf¥ g£lghLfŸ ï›tsîv‹W Tw KoahJ. áy¥gâfhu mU«gj ciu¢ Rto x‹nwx‹W »il¤jJ. mJî« áijî cilaJ. ntbwhUãuâia¡ f©L x¥ã£L Muhayh« v‹W ngh‰¿it¤j‰F« jh§fhj m›tsî áijî cilaJ. mjidtH§»at® njuGªö® r¡fut®¤â ïuhr nfhghy¢rhÇah® v‹gt®, mjid¡ F¿¤J¥ gâ¥gháÇa®vGJ»‹wh®;

“mJ Äfî« gGJg£L VLfŸ FiwªJ« cŸs VLfŸnjŒªJ« K‹DŸsitfŸ ã‹D« ã‹DŸsitfŸK‹Dkhf kh¿ vGj¥g£L« mâfkhf¥ ãiHfŸ ÉuÉí«

201Rto¡fiy

ïUªjJ. mjndhL x¥òneh¡»¥ bghUis xG§FgL¤Jtj‰F ï‹D« ifbaG¤J¥ ãuâfŸ »il¤jhšmDTykhf ïU¡F« v‹W gy Él§fËnynjo¥gh®¤J« ntWãuâ mf¥glÉšiy. mªj xUãuâia k£L« nrhâ¤J¥ gâ¥ã¤j‰F vd¡F¢ á¿J«kdÄšiyahÆD« m›bthU ãuâí« áy ehËšïwªJÉo‹ mjndhL ï›îiu ïwªJÉL«. Mifahšïjid¢ nrhâ¤J¥ gâ¥ã¡f nt©L« v‹W áym‹g®fŸ T¿aikahš JÂªJ gÇnrhâ¤J btË¥gL¤jthnd‹.”

áy¥gâfhu« VHhtJ gFâah»a fhdš tÇ¡F«,ïUgjhtJ tH¡Fiufhij Kjyh»a ã‰gFâ¡F«moah®¡F ešyh® ciu »il¤âyJ. KGtJ« bgwnt©L bk‹W bgÇJ« Ka‹wh®. âUthtL Jiw MÔd«,jUkòu Mâd«, âUt©zhkiy MÔd«, br§nfhš kl«KjÈa MÔd kl§fËY«, br‹idÆY«, jŠirÆYKŸs ifbaG¤J¢ Rto üš Ãiya§fËY«, Mœth®âUefÇ, âUitF©l«, btŸq®, âU¢brªö®,MWKfk§fy«, C®¡fhL, C‰Wkiy, filaešÿ®,»UZzhòu«, óÊa‹Fo, fšÈil¡ F¿¢á, É¡»uká§fòu«, fs¡fhL, nkyfu«, br§nfh£il, bj‹fhá,âUbešntÈ, t©zh® ng£il, ghisa§nfh£il,F«gnfhz«, bfh£ilô®, ÓfhÊ, áj«gu«, nry«,ghf‰g£o, jŠir, âÇáuòu«, âU¥ghâÇ¥òÈô®, JHhñ®,kJiu, Äâiy¥g£o, br›ñ®, br‹id, âUkÆiyKjÈa gyñ® fËYKŸs gu«giu¤ jÄœ¥ òyt®åLfËY« br‹W njodh®. jh« bršy¡ Tlhjïl§fËY« ï§»yhªJ ghÇR efu« ït‰¿YŸsifbaG¤J üš Ãiya§fËY« M§fh§FŸsm‹g®fis¡ bfh©L njl¢ brŒjh® m›îiu K‰W«»ilahikahš »il¤j msÉš gâ¥ã¤jh®.

mÇâ‹ Ka‹W mf¥gL¤âa RtofSŸ gy ïÅtG¥gl nt©L« v‹gj‰F ïlÄšyhkš ãiH bghâªJ,gšyh©Lfshf¤ j«ik¥ go¥nghU« go¥ã¥nghU«


ïšiy v‹gijí«, üšfis¥ bga®¤ bjGâ¤ bjhF¤Jit¤jiyna neh‹ghf¡ bfh©l mwnth®fshnynajh« cU¡bfh© oU¤jiyí« e‹F òy¥gL¤âd. “ït‰iwMuhŒªj J‹g¤ij cŸS§fhš cŸs« cUF«” v‹Wciu¡»‹wh® Ia®.

áy¥gâfhu¤â‹ ïu©lu« gâ¥ò 1920 M« M©LbtËahÆ‰W. Kj‰gâ¥ãš üÈ‹ ïWâÆš jÅnam¢ál¥bg‰¿Uªj mU«gjîiu m›t¥ g¡f¤ânynam¢ál¥ bg‰wJ. ̀vd’ v‹W Koªj mft‰ghÈ‹ <WfŸ`v‹’ vd, kh‰w¥ bg‰wd. nk‰nfhŸ gFâí« m›t¥g¡f¤ânyna m¢ál¥bg‰wJ. Kfîiuia mL¤J ïUªjbjhifafuhâ KjÈad ̀mU«gj KjÈat‰¿‹ mfuhâ’vd üÈ‹ ïWâÆš ïiz¡f¥ bg‰wJ. ï›thnw gybr¥g§fis ïu©lh« gâ¥ò¥ bg‰wJ. ã‰gâ¥ò fËY«ï›thnw áy¢áy âU¤j§fŸ bg‰wd.

Iªjh« gâ¥ò 1950-M« M©L btËtªjJ. m¥bghGJIa® j« ü‰gâ¥ig nk‰bfh©oUªjt® mt® âUkfdh®fÈahz Rªjiua®, mt®¡F¢ br‹id muád®ifbaG¤J¢ Rto üš Ãiya¤âš mU«gj ciu¥ ãuâx‹W ïU¥gJ m¿a tªjJ. M§F¢ br‹W mjid¥gobaL¤J¥ gâ¥ã£l mU« gjîiuíl‹ x¥ã£L¥gh®¤jh®. mâš f©l ntWghLfis m¥gâ¥ãnyã‹Åiz¥ghf ïiz¤jh®.

1891-M« M©L N‹ khj« áy¥gâfhu Kj‰gâ¥òm¢ál¤ bjhl§f¥ bg‰wJ. óªjkšÈ beLŠrhiyÆšcŸs btŸisa ehlh® btŸË ÉHh (#&ãÈ) m¢R¡Tl¤âš m¢ál¥ bg‰wJ. âUthtL Jiw, F‹w¡Fo,âU¥gdªjhŸ kl§fË‹ jiyt®fS«, bfhG«ò, bgh.FkhurhÄ KjÈahU«, F«gnfhz« rhJ rhJ nrira®KjÈa áyU« bghUSjÉ òÇªjd®.

áy¥gâfhu« btËÆl¥ bg‰wJ. gy® cjÉ ïUªjbjÅD« flD« ïUªjJ. mªÃiyÆš ïuhkehjòu«mur® gh‰fu nrJgâ etuh¤âÇ ÉHhî¡F Iaiu tu¢brŒJ ïu©L g£L¤ J¥g£ofis¥ gÇrhf tH§»dh®.

203Rto¡fiy

ngh¡F tuî¡bfd %. 100 tH§»dh®. J¥g£ofisbfh©L br‹w IaU¡F¡ fl‹ g‰¿a ftiy vGªjJ.âUthtLJiw m«gythz njáfiu¡f©L nrJgâbrŒj áw¥ãid ciu¤jh®! mt® ÉaªJ ghuh£odh®.J¥g£oÆ‹ áw¥ãidí« ciu¤jh®. “ïit v‹d ÉiybgWkh?” vd ÉdhÉdh® Ia®. ïu©L« KªüW %ghbgW« v‹wh® njáf®! `áy¥gâfhu« m¢á£l fl‹ïU¡»wJ mjid¤ Ô®¡f tÊÆšiy; ït‰iw it¤J¡bfh©L eh‹ v‹d brŒa¥ ngh»nw‹. jÄœ¤ jhÆ‹âU¥gÂahš tªj bgUik ïJ. ïjid Û©L«m¥gÂ¡F¥ ga‹gL¤Jtnj Kiw’ v‹wh®. IaÇ‹v©z¤ij m¿ªJbfh©l njáf® %. 300 jªJJ¥g£ofis th§»¡ bfh©lh®! áy¥gâfhu¥ gâ¥ghšne®ªâUªj fl‹ Ú§»¥ ãw üšfË‹ gâ¥ãny C‹¿dh®.jh« üyhilah»a nkyhil ngh®¤â k»œtâD«,jÄH‹id¡F¤ jh« üyhilah»a nkyhil ngh®¤âk»œtânyna Ia® cŸs« Ãiy¤ âUªjik ïjdhšòy¥gL«.

áy¥gâfhu¥ gâ¥ò¡F¡ »il¤j Rtofis cjÉat®fŸ bga®fS«, Rto, v©Â¡ifí« tUkhW:

âUthtLJiw MÔd« Rto - 1

âÇáuòu« Ûdh£á Rªju« ãŸis Rto - 2

âÇáuòu« âahfuhr br£oah® Rto - 1

âUbešntÈ rhÈthÕRtu XJth® Rto - 2


áj«gu« rhÄ Ia§fh® Rto - 1

br‹id bjh. ntyhíj KjÈah® Rto - 1

br‹id N. m¥g‹ br£oah® Rto - 1

br‹id FUrhÄ Ia® Rto - 2

âUkÆiy m©zhrhÄ cgh¤âaha® Rto - 2

ahœ¥ghz« á.it. jhnkhju« ãŸis Rto - 1

ahœ¥ghz« â. FkhurhÄ br£oah® Rto - 3


ahœ¥ghz« É. fdfrig¥ ãŸis Rto - 2

MWKfk§fy« FkhurhÄ ãŸis Rto - 1

âÇáuòu« m©zhrhÄ ãŸis Rto - 1

Äâiy¥g£o mH»a á‰w«gy¡ fÉuha® Rto - 1

bfhG«ò¤Jiw FkhurhÄ br£oah® Rto - 1

Mœth® âUefÇ bgÇa âUto¡ fÉuha® Rto - 1

Mf¢ RtofŸ 25

fÈ¤bjhif - _yK« ciuí« 1887

fÈ¤bjhifÆ‹ Kj‰gâ¥ò 1887-M« M©oš btËtªjnj MF«. ïjid¢ RtofËš ïUªJ MŒªJbtËÆ£lh® m¿P® á. it. jhnkhju« ãŸis Mt®. ï›btËpL MáÇa® e¢ádh®¡»Åa® ciuíl‹ ToajhF«.

fÈ¤bjhifÆ‹ gâ¥òiu K¥g¤J eh‹F g¡f§fis¡bfh©lJ. mâš k‰iw¥ gâ¥ghs® neh¡f« ahJv‹gijí«, j« neh¡f« ahJ v‹gijí« xU gFâÆšbtË¥gL¤J»wh®.

1“ï¡fhy¤âš ò¤jf§fis¤ njo¥ gÇnrhâ¤Jm¢áa‰W« É¤Jth‹fnsh jk¡F¥ bghUŸ tuitnafUâ ÉiuÉš ÉiynghF« Énehj üšfisí« gŸË¡Tl§fS¡F cgnahfkhd ghl¥ ò¤jf§fisí«r®tfyhrhiyahuhš g‰gy gßiBfS¡F V‰gL¤j¥g£l nghjdh ghr§fisínk m¢áL»‹wd®. ruÞtâÆ‹ âUeld« brhÈ¡f¥ bg‰wdth»a r§f kßïaüšfŸ áijªjÊaî« mitfËš mt®fS¡F¢ r‰nwD«âU£o br‹¿yJ.”

“ïjid¡ f©L r»¡fyh‰whJ kdbehªJ mÊªJnghF« Rtofis ïa‹w k£L« njo mt‰WŸ jÄÊ‰F¥ngÇy¡fzkh»a bjhš. brhš, nrdhtiua«, mj‹bghUsâfhu« e¢ádh®¡»Åa«, åunrhÊa«,ïiwadhuf¥ bghUŸ, âU¤jÂif¥ òuhzbk‹Wï‹dt‰iw¥ gy njr¥ ãuâfŸ bfh©L gÇnrhâ¤Jm¢áLÉ¤nj‹. ïjdhš vd¡F¥ ãuâfŸ Éiy nghfhkš

205Rto¡fiy

_thÆu¤ijªüW %ghtiu âuÉa eZl« neÇ£lJ. ”

fÈ¤bjhif VLfŸ bjhF¡f¤ jh« g£l JaU«,RtofŸ ïUªj Ãiyikí« ãwî« K‹dnu És¡f¥bg‰wd. “VL vL¡F« nghJ XuŠbrhÇ»wJ. f£LmÉœ¡F«nghJ ïjœ KÇ»wJ. x‹iw¥òu£L« nghJJ©L J©lhŒ¥ gw¡»wJ, ïÅ vG¤J¡fnsh bt‹ whšthY« jiyíÄ‹¿ ehYòwK« ghz¡ fy¥ig kW¤JkW¤J cGJ »l¡»wJ.” v‹W ït® vGJ« gFâ j‹ikeÉ‰áaÂ¡F x¥g‰w vL¤J¡ fh£lhf ïy§f¤ j¡fJ.c©ikahf cz®ªj cz®nt ciu toî bfh©Lâfœ»‹wJ.

fÈ¤bjhif Kjyha r§füš kh©ig¥ gâ¥òiuÆšR£oíŸsh®. “x‹nwahÆD« jÅ¤ jÄœ c©nlh? v‹Wïy¡fz¡ flyh»a <rhd njáf® T¿aJ ïª üšfËšgÆyhik¡F¢ rh‹W” v‹W«, “ïJ rkÞ»Uj bkhÊjÄnHhL tªJ fy¡f¥ bgwhj öa jÄœ¡ fy¤jbj‹gJï¥ghlšfSŸ tlbkhÊ kzK« ïšyhiknabjÇÉ¡F«. e‰¿iz Kjš òweh}W <whf¡ »lªjbjhifaid¤J« ï¥ bgUŠáw¥ò thŒªjdthF«”v‹W« TW»wh®. j« gâ¥igí«, gâ¥òiuiaí«kW¤Jiu¥gh®¡F kWbkhÊ ÉÇ¤Jiu¡»wh®. mt®j«bjh©o‹ áw¥igí«, ÓÇa cz®ití«, brªjÄœ¥g‰iwí« czuhuhŒ “ešyháÇa® tÊ¥bg‰w jÄœ¡fšÉtÈÆšyh jt®” v‹gd nghy¥gy® vGâí« ngáí«tªjikna mt®j« gâ¥òiufis behªJ behªJ vGjit¤jd v‹gij czu Ko»‹wJ.

fÈ¤bjhifÆ‹ gâ¥ò¢ bryÉid¥ òJ¡nfh£ilmurÇ‹ mik¢r® m. nriria rh¤âah® V‰W¡bfh©lh®. mtU¡F¤ j« e‹¿a¿jiy¤ bjÇÉ¤J¥ãwU« m›tÊia¥ ã‹g‰¿dhš ešy gy gHªjÄœüšfŸ btË¥gl Koí« v‹gij¤ bjËÉ¡»wh®.ït®j« gâ¥ò¡F ahœ¥ghz« ešÿ® á‰ifyhr«ãŸis go vL¤jš, x¥ãLjš, MuhŒjš KjÈatiffËš cGty‹òl‹ cjÉ brŒJŸsh®.


jhnkhjudhÇ‹ fÈ¤bjhif¥ gâ¥ò¡F¡ »il¤jRtofŸ.

ahœ¥ghz« É. fdfrig¥ãŸis Rto - 1

âUkz« nfrt R¥guhaKjÈah® Rto - 1

kÆiy ïuhkÈ§f« ãŸis Rto - 1

jŠir ruRtâkhš ájwš VLfŸòJ¢nrÇ bešÈ¤ njh¥ò brh¡fÈ§f«ãŸis ng®¤â Rto - 1

â©otd« Rto - 1

br‹id ãuháa »uªj k©lg« Rto - 1

òJit ead¥g KjÈah® Rto - 1

MWKf ehty® Rto - 1

âUthtL Jiw MÔd« Rto - 2

âUthtLJiw MÔd¤jh® cjÉahš bg‰w Rto - 2

M»aitah«. ït‰¿‹ ã‹dUŸs MW RtofS«_y¢RtofŸ, k‰wit e¢ádh®¡»Åa® ciuíl‹ ToaRtofŸ.

fÈ¤bjhif - _yK« ciuí« 1924

ï¥gâ¥ò ï. it. mdªjuhikaUila jhF« jŠirkht£l« ïilah‰W k§fy« v‹D« CÇd® ït®.it¤ÔRtu Ia®, ijy«khŸ v‹gh® ït®j« bg‰nwh®.gšntW ca®Ãiy¥gŸËfËš gÂah‰¿a ït®, ã‹ndkhÃy¡ fšÿÇÆY« br‹id¥ gšfiy¡fHf MuhŒ¢á¤JiwÆY« mk®ªjh®. c.bt. rhÄehija® gâ¥òfS¡FclÅUªJ mUªbjh©lh‰¿dh®. m¤bjh©o‹Kâ®¢áí«, rhÄehija® bfh©l e‹¿íz®înkfÈ¤bjhif¥ gâ¥ò¡F ïtiu Msh¡»‰W v‹gJbtË¥gil. fÈ¤bjhif¥ gâ¥ã‹ mikâí« Kiwikí« br¥gK« ï‹d ãwî« Ia® gâ¥ig Ãidñ£Ltdthfî« cŸsd. fÈ¤bjhif¥ gâ¥ig m‹¿ ït®ifªÃiy, Iªâiz vGgJ, fstÊ eh‰gJ v‹gdt‰iwí« ÓUw¥gâ¥ã¤jh®.

207Rto¡fiy

fÈ¤bjhif¥ gâ¥ò e¢ádh®¡»Åa® ciuíl‹ 1887-M« M©onyna m¿P® á.it. jhnkhju« ãŸisahšbtËÆl¥ bg‰¿UªJ«, ï¥òâa gâ¥ò nt©oabj‹id? v‹D« v©z« gy®¡F« c©lhjš ïašò.Mdhš òâa òâa br¥g§fS«, âU¤j§fS« »il¡F«nghJ òJ¥òJ¥gâ¥ò btË¥gLjš ï‹¿aikahjnjv‹gij m¿P® vtU« V‰W¡ bfhŸt®. ïšiynašm¤âU¤j§fŸ thsh xÊªJÉL« m‹nwh! jh« òâagâ¥ò¡ bfhz®j‰FÇa fhuz¤ij mdªjuhikanuF¿¥ãL»wh®.

“$ kh‹ á.it. jhnkhju« ãŸisat®fŸ gâ¥ã¤jfÈ¤bjhifia C‹¿¥ go¡F« fhy¤âš gyÉl¤J_yK« ciuí« brŒâfS« bghUªjhik f©L gšntWtÊfËš Äf Ka‹W mt‰¿‹ c©ikfisa¿ªJmik¤J¡ bfh©nl‹. mt‰W£ á‰áy ãuàk$ kAhknAhgh¤âaha® c.nt. rhÄ ehijaut®fSl‹ eh‹ntW üyhuhŒ¢á brŒí§ fhy¤âš mt®fËl«brhšY«go ne®ªjd. mt‰iw¡ nf£lbghGJ mt®fŸï›tÇa Éõa§fŸ És§F«go F¿¥ò¡fŸ vGâ Ú§fŸïªüiy¥ gâ¥ã¡f nt©L« v‹W brh‹dh®fŸ.”

“ï¡fÈ¤bjhifia¥ gâ¥ã¡f v‹ mf¤nj JÂit¤jªjJ òw¤â‹ Xuoah»a”

`bgÇnj cyf« ngQe® gynu’

v‹gJ”

cyf« guªJ »l¥gJ; xU gâ¥ò v‹d? x‹gJ gâ¥òtªjhY« bršY«! v‹D« JÂî ï¥gâ¥ig¤ ö©o¤Jt§f¢ brŒjJ. ï›tsî nghJkh? ï¥gâ¥ò¡F¢rhÄehija® fÈ¤bjhif m¢R¥go x‹W«, x¥òneh¡»MuhŒj‰F V£L¢ RtofŸ ïu©L« tH§»dh®.btËp£L¢ bryî¡fhf t‰òW¤â %. 150-0-0 tH§»dh®.x¥ã£L¡ bfhŸSj‰F¤ j¡f Jiz üšfS«, RtofS«tH§»dh®. fhQ« nghbjšyh« fÈ¤bjhif¥ gâ¥òK‹nd‰w§ F¿¤J ÉdhÉí«, C¡»í« tªjh®.


fh, ek¢átha KjÈahÇlK«, mdtuj Éehaf«ãŸisÆlK« fÈ¤bjhif¢ RtofŸ nt©odh®mdªjuhika®. mt®fŸ áy RtofSl‹ x¥ã£L¤âU¤â it¤âUªj m¢R¥ ò¤jf§fis tH§»dh®. mÇacjÉfbsšyh« xU§F To cÇa tifÆš tªJ nruntfÈ¤bjhif¥ gâ¥ò¢ áw¥òWtjhÆ‰W. ït‰WŸS«, fh.ek¢átha KjÈah® jh« m¢áLj‰F¤ â£l¥gL¤âit¤âUªj bjhšfh¥ãa ïs«óuz® ciu¥ gFâiam¢áLj‰F K‹dnu jilÆ‹¿ tH§»a jÅ¥bgU«jifik F¿¥ãl¤ j¡fjh«.

ea¤j¡f ÃiyÆš jÄH¿P®fS¡F xU nt©LnfhŸÉL»wh® gâ¥gháÇa®;

“e‰¿izÆ‰ ãwªJ jÄH¿îilauhd bršt®fŸ, ïâšgâ¥ã¤âU¡F« F¿¥ò¡fis xUt‹ nr®¤j‰F« gyãuâfnshL f©û‹¿ x¥ò neh¡Fj‰F« v›tsî fhy«cHªâU¡f nt©Lbk‹gij kd¤jhš neh¡» ïj‹Éiyia¡ FWªbjhifahf kâ¤J, j¤j« jFâ¡nf‰gïjÅš IªJ g¤J¥ ãuâfis¥ bgw¤ JÂªJI§FWüW« gâ‰W¥ g¤J« M»a %ghŒfis K‹gzkhf cjÉ ïjid¡ if¡bfh©L gÇghlš (gÇò Mlš- gÇªjhSjš) brŒtij¤ jkJ flikfSŸ x‹bw‹WbfhŸtuhÆ‹ m~J ï¡fÈ¤bjhif KGtJ« ÉiuÉšbtËtUtj‰F« bgÇJ« cjÉ brŒtjhF«.”

fÈ¤bjhif _‹W gFâfshf btËtªjJ. 1924-M«M©L âr«g®¤ â§fËš ghiy, F¿Šá¡ fÈfŸ ml§»aKjš bjhFâí«, 1925-M« M©L N‹ â§fËš kUj«,Kšiy¡ fÈfŸ ml§»a ïu©lh« bjhFâí«, 1931-M«M©L et«g®¤ â§fËš beŒj‰fÈí« brh‰F¿¥òmfuhâí« ml§»a _‹wh« bjhFâí« btËtªjd.

ï¥gâ¥ãš 4000-¡F nk‰g£l És¡f¡ F¿¥òfŸcŸsd. ït®j« C‹¿a neh¡ifí«, ciyahciH¥igí« Ãiybgw¡ fh£L« rh‹Wfshf ïitÄË®»‹wd.

209Rto¡fiy

xU gâ¥ò Û©L« gâ¡f¥ bg‰w fhiyÆš vŒJ«âU¤j§fŸ ï¤jifad v‹gij czU« m¿P® ï¤jifagâ¥òfis nkY« nkY« ÉU«òt® v‹gJ xUjiy.Vw¤jhH 1600 üšfis¢ br›Éâ‹ btËÆ£L¢ áwªJÉs§F« irt á¤jhªj ü‰gâ¥ò¡ fHf M£áahs®jhkiu¢ bršt® t. R¥igah ãŸis mt®fŸ ï¥gâ¥ã‹tÊna jk¡F V‰g£l go¥ãidia¤ jÄGyF¡FtH§F»‹wh®.

1“ï¥gâ¥ãid neh¡F« nghJ jÄHf¤âY« btËehLfËY« »il¡f¥ bgW« gHªjÄœ ïy¡fz ïy¡»aV£L¢ Rtofisbašyh« bjhF¤J MuhŒ¢á¥ gâ¥ò¡FG V‰gL¤â K‹d® m¢ál¥g£L btËtªj ïy¡fzïy¡»a üšfisbašyh« MuhŒªJ br¥gŠ brŒJ«És¡f§fis vGâí« btËÆl nt©Lbk‹W fUjnt©oÆU¡»wJ. mjdhš âU¤jkhd ghl§fŸ»il¡F«; ÉLg£l _y¥ gFâfS« ciu¥ gFâfS«»il¤jš TL«; nk‰ nfhŸfS¡F« És¡f§fŸ »il¡ F«.ïJ brŒa¤ j¡f mU«bgUŠ brayhF«. ïjid muRmšyJ gšfiy¡ fHf§fŸ brŒjš nt©L«. òyt®fšÿÇfËš VL go¥gj‰F« gÆ‰áaË¡f nt©L«.”

fÈ¤bjhif _y« k£L« ïtuhš 1930-M« M©LbtËÆl¥ bg‰wJ. _yK« ciuí« Toa Kj‰bwhFâ Æ‹KfîiuÆš, ̀u¤jh£á tUl« kh®fÊ khj« 15 ehŸ’ v‹WF¿¥ãl¥g£LŸsJ.

fÈ¤bjhif¥ ghlšfŸ ü‰iw«gJ;

“ïiwthœ¤bjh‹ nwiHªJ ghiyeh nyœx‹ ¿iwF¿Šá Æ‹kUj« ViHª - JiwKšiy <bu£blh‹ whbeŒjš v©z‹bfh‹ iw§fÈah® nrhu©nzh Ûit«g nj”

ïjid¤ bjhifah¡»at® ešyªJtdh®;

“ehL« bghUŸrh‹w ešyª Jtdhrh‹ NL«ãiw¢ brh¡f‹ Jiz¥òynth® - njLth®


T£Lznt thœ¤njhL bfh§fh§ fÈÆidna T£odh‹ Phy¤njh®¡F”

fÈ¤bjhifÆ‹ âiz¡ nfh¥ò Kiw ghiy F¿Šá,kUj«, Kšiy, beŒjš v‹gJ;

“nfh¡bfšyh« ghiy òz®jš eW§F¿Šá M¡fkË Clš mÂkUj« - neh¡bfh‹¿ ïšÈU¤jš Kšiy ïu§»angh¡ nf®beŒjš òšY§ fÈKiw nfh¥ò”

ï¤âizia ït® ghodh® v‹gJ;

“bgU§fL§nfh‹ ghiy fãy‹ F¿Šá kUjÅs ehf‹ kUj« - mUŠnrhH‹ ešYU¤â u‹Kšiy ešyªJ tbdŒjš fšÉtyh® f©l fÈ”

fÈ¤bjhif kh£á,

“âU¤jF kh_Å áªjhkÂ f«g‹ ÉU¤j¡ fÉtsK« nt©nl« - âU¡Fwnsh bfh§FntŸ kh¡fijnah bfhŸns«; eÅah®bt« bgh§FfÈ Æ‹g¥ bghUŸ”

NshkÂ - 1889

IŠáW fh¥ãa§fËš x‹whd NshkÂ 1889- M«M©oš m¿P® á.it. jhnkhju« ãŸisahš Kj‰f©btË¥gL¤j¥ bg‰wJ. jhnkhjudh®¡F¡ »il¤jNshkÂ¢ RtofŸ 8 mit;

âUthtLJiw R¥ãukÂa njáf® Rto - 1

âUthtLJiw MÔd« kfhÈ§ifa® Rto - 1

f%® nt§fl uhika§fh® Rto - 1

bgUk©^® ird® xUt® Rto - 1

ntjhuÂa« mkªjÉra KjÈah® Rto - 1

å^® m¥ghrhÄ rh¤âÇah® Rto - 1

211Rto¡fiy

É. fdfrig¥ ãŸis Rto - 1

fhŠáòu« Rto - 1

ït‰WŸ Iªjh«Rto jŠir Úâgâ fdfrig KjÈah®cjÉahš »il¤jJ. Mwh« Rto ÉG¥òu« K‹ Ó¥ïuhk¢rªâu Ia® cjÉahš »il¤jJ. VHh« Rtoia¤âU¢áuh¥gŸËÆš ïUªj xU jÄHháÇa® th§»it¤âUªjh®. mt® ïwªJ nghf¡ F«gnfhz« jiyik¡fhty® xUtÇl« m~âUªjJ. mjid M§F MŒthsuhfïUªj »UZzrhÄ ehíL v‹gh® th§»aD¥ãÆUªjh®.

ï¥bghGJ nghy¥ gh£L bjhif Ñœ¡fz¡FbgU§fhÉa« áWfhÉa« v‹gd vit v‹gij¤bjËthf m¿ahâUªj fhy« mJ. MfÈ‹ “NshkÂïu©lhtJ fhÉabkd mj‹ ãuâfËÈU¡F«F¿p£odhš bjÇa tU»‹wJ. KjyhtJ fhÉa«vJbt‹W« k‰iwa fhÉa§fË‹ tÇir¡»uk«v‹dbj‹W« És§fÉšiy” vd¤ jhnkhjudh®vGâdh®.

jhnkhjudh® NshkÂ¥ gâ¥ig¤ bjhl§F K‹dnugy üšfis¥ gâ¥ã¤âUªjh®. 1881-ïš åunrhÊaK«,1883-ïš jÂif¥ òuhzK«, 1885-ïš bjhšbghUsâfhuK« 1887-ïš fÈ¤bjhifí« gâ¥ã¤âUªjh®.ï¢NshkÂ¥ gâ¥ig vL¤J¡ bfh©l ï›th©onyïy¡fz És¡f¥ gâ¥igí« nk‰ bfh©oUªjh®.ï¥gâ¥òfS¡F« NshkÂ¥ gâ¥ò¡F« jh« brŒJbfh©l xU gâ¥ò kh‰w Kiwia¡ F¿¥ã£LŸsh®.

“ïJfhW« m¢á£l üšfËš xU ãuâÆ‹ MjhukhtJ ïšyhkš ghl ngj¤ij¤ âU¤Jjš xÊªj ah‹ï¥bghGJ ãuâfŸ mid¤J« ãiHba‹W« ãuâfËšïU¡F« ghl« M¡»nah‹ thŒbkhÊahŒ ïU¡fkh£lhJ v‹W« vªj¥ ãuâ tÊ¢ br‹whY« m¢áš tUtJMáÇaÇÅ‹W« ntWg£l ïu©blhU vG¤ijahtJbkhÊiaahtJ rªj®¥g¤â‰F« bghUS¡F« ïiaíkhW âU¤j¤ JÂªnj‹. m›thW brŒahÉoš üÈ‹


áw¥ò mÊtJk‹¿¢ áy ghl§fŸ xU gyD« juhkY«áy K‹ ã‹ndhL« ãw üšfnshL« Énuhj¥g£L«Ã‰FkhjÈ‰ âU¤j« m¤âahtáakhÆ‰W ïjid cyf«m¿a¢ brhšyhkš ÉLtnj j¥bg‹W cz®ªJ ï§‡d«bjÇÉ¡fyhnd‹.”

NshkÂ irdrka« bjhl®ghd üš MfÈ‹m¢rka¡ bfhŸif Éut¥ bg‰¿U¤jš ïa‰if.m¡bfhŸifia m¿ªJ bghUŸ brŒj‰FÇa rka ü‰òyikí«, nfh£ghLfS« gâ¥ghs®¡F nt©L«. ÓtfáªjhkÂ gâ¥ò bjhl®ghf lh¡l® rhÄehija® vL¤J¡bfh©l Ka‰áfis K‹nd m¿ªJŸnsh«.m«Ka‰áia nk‰bfh©lh® jhnkhjudh®. å^®m¥ghrhÄ eÆdh® rkz rka¤âd®. rka¥ òyikí«bjËî« Û¡T®ªjt® nguháÇa®. r¡fut®¤â eÆdh®v‹gh® jªijahnu ï› m¥ghrhÄ eÆdh® ïtiu¤j«Äl¤J tUÉ¤J _‹W â§fŸ fhy« Tl it¤âUªJjk¡F c©lh»a Ia¥ghLfisbašyh« mf‰¿¡bfh©lh® jhnkhjudh®. ã‹dU« jk¡F Ia«c©lh»a bghGbjšyh« foj« vGâ¤ bjÇªJbfh©lh®. m›t¥nghJ áy jÄH¿P®fisí« fyªJbjËî brŒjh®. ï›tifahš j«gâ¥ig¢ br¥gkh¡»btËÆl¥ bgÇJ« Ka‹wh® jhnkhjudh®.

NshkÂ¥ gâ¥ò ÃfG§fhš jhnkhjudh® e©g®fŸ,áªjhkÂ¡ fij¢ RU¡f¤ij¢ rhÄehija® vGâ ÆU¥gJnghy¢ NshkÂ¡F¡ fij¢ RU¡f« vGâ btËÆLkhWnt©od®. ïjdhš rhÄ ehijaÇ‹ gâ¥ò k¡fis¡ft®ªjik e‹F òydhF«.

NshkÂ fijia vGâ¢ nr®¡f e©g®fŸö©odhY« jhnkhjudh® m›thW brŒjh® mšy®.mjid És¡fkhf vGâ, “njhyhbkhÊ¤njt® ïa‰¿aNshkÂ¡ fhÉa¤ij khzh¡f® vËâ‰ f‰WzU«gof¤âa %gkhf¢ brŒj âÉ£l Fkhu‹ fij mšyJ trdNshkÂ” v‹D« bgauhš 1898-M« M©ošbtËÆ£lh®. ã‹d®¢ NshkÂ ciueil 1918-M«

213Rto¡fiy

M©oš gÇâkhš fiyP® khzt® e.gyuhikauhšvGâ btËÆl¥ bg‰wJ. mâš, “ãŸisat®fŸ brªjÄœüšfis MŒtnj jkJ bghGJ ngh¡fhf¡bfh©lJk‹¿¥ gy mÇa jÄÊy¡fz ïy¡»a üšfism¢R thfd nk‰¿¤ jÄGy»š Ã‹W ÃyÉ íyht¢brŒJŸsh®. m‹dh® jÄÊ‰F¢ brŒj ngUjÉÆidahtU« e‹f¿t®” v‹W m›îiu eil üš Kfîiu¡f©vGâdh®.

m¿P® á.it. jhnkhju« ãŸisÆ‹ cl‹ ãwªjh®á.it. ïisaj«ã¥ ãŸis ïu§TÅš ïUªjh®. mt®NshkÂ¥ gâ¥ò¢ bryî¡F cjt K‹ tªjh®. j«bjhifahf 100-«, j« m‹g®fŸ tÊahf %. 400-« Mf %.500 mD¥ãdh®, mjid¡ F¿¥ãL« jhnkhjudh®,

“ït®fŸ K‹ khâÇia¥ ã‹g‰¿ ï‹D« mnef®j¤jk¡F V‰w É¤Jth‹fis¡ bfh©L g‰ gy giHajÄœ üšfis btË¥gL¤â ÃiyÃW¤j¡ fiykfŸflh£á¥ghshf” vd vGâdh®. ïâš “j¤jk¡F V‰wÉ¤Jth‹fis¡ bfh©L” “giHa jÄœ üšfis”v‹W« vGJ« brŒj jhnkhjudhÇ‹ ngUs¥bgU«gh‹ikiaí«, gHªjÄœ¥ g‰iwí« xU§nfòy¥gL¤Jtdth«.

NshkÂ, `Énuhâ tUl« fh®¤âif khj«’ btËtªjJ.

NshkÂ F¿¥òiuíl‹ 1954

ï¥gâ¥ò lh¡l® c.nt. rhÄehija® üš ÃiyabtËplhf tªjjhF«.

NshkÂ¥ ãuâ x‹W lh¡l® Iauhš MuhŒªJF¿¥òfŸ vGâ it¡f¥ bg‰W ïUªjJ. m¢Rto mt®bgauhš mikªJŸs üš Ãiya¤âš ïUªjJ. mjid_ykhf it¤J¡ bfh©L, k‰iw¥ ãuâfSl‹ x¥ã£L¥gh®¤J¥ ghl ntWghL F¿¡f¥ bg‰wJ. ï›tifÆšx¥ã£L MuhŒtj‰F¡ »il¤j RtofŸ 5 MF«.


mit :

gh©o¥ ãuâ - 1

å^®¥ ãuâ - 1

bgUk©^®¥ ãuâ - 1

My¡»uhk¥ ãuâ - 1

br‹id muád® ifbaG¤Jüš Ãiya¡ foj¥ ãuâ - 1

ït‰WŸ Kjš eh‹F RtofS« nguháÇa® m.r¡fut®¤â eÆdh® tH§»aitahF«. ït‰iwmtÇlÄUªJ bg‰W Ia® F¿¥òfSl‹ üš toÉšbfhz®tâš nguh®t« fh£oat® IaÇ‹ âUkfdh®fÈahzRªju Iauht® ghl ntWghL F¿¡F« gÂÆš<Lg£lt® “r.F. fzgâ Ia®, vš. $ Ãthr Ia®. ÉahfuzánuhkÂ â. ïuhkhEr« Ia§fh®. bršt® ghy»UZz‹M»nah® É.K. R¥ãukÂ Ia® KGikí«gh®itÆ£LŸsh®. É. JiurhÄ Ia® ïilÆ£L Ã‹wï¥gÂia ïÅJ Ãiwnt‰¿ it¤JŸsh®.

ïªü‰gÂ eilbg‰W tU§fhiyÆš fÈahzRªjiua® ïa‰if vŒJjš ne®ªjJ. mt®j« M®t¤â‹cªJjyhš cUth»a ï¥gÂ Ãiwnt¿ KoíK‹ndïa‰if miH¤J¡ bfh©lik mt® j« v©z¤â‹Mœªj gâ¥bgh‹iw it¤âU¡fnt brŒí«. mjidÃiwnt‰Wjyhš mt®j« cÆ® ÉU¥ig Ãiwnt‰¿d®.üš Ãiya¥ bghW¥ghs® vd e‹¿íl‹ ghuh£Ljšnt©L«.

NshkÂ¡F _y¥ bghUŸ tH§»a üš “$òuhz¤â‹ gâbdh‹whtJ òuhzkhd ánu ah«ÞÞthÄ òuhz« MF«” m¥gFâ ï¢NshkÂ¥ gâ¥ãšfh£l¥bg‰WŸsJ. xU üiy bkhÊ bga®¡F§fhšM§F tU« bga®fis¤ jÄœ bkhÊ ïašò¡nf‰gv›thW K‹idnah® kh‰¿¡ bfh©ld® v‹gij m¿aKo»‹wJ. m«Kiw e« fhy¤jt®¡F«, ã‹ndtUth®¡F« tÊfh£oahfî« mik»‹wJ. Mdhš

215Rto¡fiy

m«Kiwia m¿ªJ ciu¥gt®fS« m«Kiwia¥ngh‰wÉšiyna v‹gJ e«ik tU¤jnt brŒ»‹wJ.`âUãUZl‹’ v‹gh‹ `âÉ£l‹’ v‹W«, `É#a‹’v‹gh‹ `Éra‹’ v‹W«, `{nahâ® khyh’ v‹ghŸ`nrhâkhiy’ v‹W« ãwU« ï›thnwí« jÄÊašò¡FV‰g kh‰w¥ bg‰WŸsikí« vJif nkhid ea« bghUªjïia¡f¥ bg‰WŸsikí« m¿ªJ bfhŸsî« njhyhbkhÊah® mik¤J¡ bfh©l fijíl‹ x¥ã£L¡fhzî« ï¥gFâ gaDilajh«.

g‹ÅU rU¡f§fisíila ïªüÈ‹ x›bthU rU¡f¡fij¢ RU¡fK« M§fh§nf vGj¥ bg‰WŸsJ.mUŠbrhš bghUS«, áy nk‰nfhŸfS« mo¡F¿¥ghf¤ ju¥bg‰Ws. ghl ntWghL« fh£l¥bg‰WŸsd. mU«gj KjÈat‰¿‹ mfuhâí«, mãjhdÉs¡f« (áw¥ò¥ bga®) ïiz¥ghf¤ ju¥bg‰Ws.

ïj‹ Kj‰gâ¥ò 1954-M« M©oY« ïu©lh« gâ¥ò1962-M« M©oY« btËtªjd.

NshkÂ - _yK« ciuí« 1962

á.it. jhnkhju« ãŸis gâ¥ã¤j NshkÂia V£L¥gofSl‹ x¥ã£L¤ âU¤j« brŒj gâ¥ò ïJ. xnuh X®br«ikahd Rto »il¥ãD« ešy gy âU¤j§fŸ»il¤jY©L. m›tifÆš áy Rtofis bj. bgh.Ûdh£á Rªjudh® bjhF¤jh®. m¥bghGJ mt®m©zhkiy¥ gšfiy¡ fHf¤â‹ jÄœ¤ Jiw¤jiytuhf És§»dh®. m¤JiwÆš gÂah‰¿a xsitR. JiurhÄ ãŸisí«, f. btŸisthuzdhU« m¢R¥goia¡ if¢ RtofSl‹ x¥ã£L MuhŒªJ âU¤j«brŒâUªjd®. ghl ntWghLfS« fh£oÆUªjd®.m¤âU¤j¥ ò¤jf¤ij¢ irt á¤jhªj ü‰gâ¥ò¡ fHf«bg‰wJ. fHf¥ òyt® R.m. ïuhkrhÄ¥òyt® bgUkiH¥òyt® bgh. nt. nrhkRªjudh® M»at®fis¡ bfh©Lciuí« És¡fK« vGj¢ brŒJ btËÆ£lJ. V£L¢RtofSl‹ x¥ã£L Muha¥ bg‰w gâ¥ò ï~jhfÈ‹ïjid¡ F¿¤jY« nt©LtjhÆ‰W. ï›thuhŒ¢á¡F¥


ga‹g£l RtofŸ eh‹F v‹gJ«, mt‰iw å^®óuzrªâu eÆdh® cjÉdh® v‹gJ« fHf btËplh»aòweh}‰¿‹ K‹Diuahš És§F»‹wJ.

ï¢NshkÂ¥ gâ¥ò fHf¤â‹ 1978-M« btËplhf 1962-ïš btËtªjJ. ï~âu©L gFâfshf btËtªjJ.Kj‰gFâÆš eh£L¢ rU¡f« Kjš fšahz¢ rU¡f«<wh»a v£L¢ rU¡f§fS«, ïu©lh« gFâÆš muáa‰rU¡f« Kjš K¤â¢ rU¡f« <wh»a eh‹F rU¡f§fS«ml§»íŸsd. üš tuyhW, üyháÇa®, tuyhW, fij¢RU¡f«, mUŠbrh‰bghUŸ M»a ïiz¥òfŸ ïl«bg‰WŸsd.

g¤J¥ gh£L

g¤J¥ gh£oš Kj‰gh£lh»a âUKUfh‰W¥ gilrka¥ ngh‰WjY«, XJjY« cila üyhfÈ‹mJk£L« jÅna Äf K‰g£nl btË¥nghªjJ. mj‹gy¥gy gâ¥òfS« tªjd.

âUKUfh‰W¥ gil 1839

ï›th©oš tªj ï¥gâ¥ng Kj‰gâ¥ò Mfyh«.ïj‰F K‹nd VnjD« gâ¥ò c©lh v‹gJbjÇaÉšiy. ïJ gjîiuíl‹ Toa gâ¥ghF«.e¢ádh®¡»Åa® ciuia¤ jGÉ¢ brŒa¥g£l gjîiuv‹D« F¿¥ò üÈš cŸsJ.

ïjid MuhŒªJ m¢á£lt® ïy¡Fkz‹ v‹gt®.ït®j« jªijah® mu§fdh® v‹gt®. ïjid ïªüÈšcŸs f£lu«gh¡f« R¥guhika® brhšÈa áw¥ò¥ghÆu¤jhš m¿ayh«.

“vGjh vG¤âš vGJ É¤jd‹mu§f kÑg‹ mË¤jUŸ òjšt‹ïy¡F kzbd‹ ¿a«ò ehty‹”

v‹gJ mJ.

217Rto¡fiy

âUKUfh‰W¥ gil 1853

ïjid MuhŒªJ gâ¥ã¤jt® ešÿ® MWKf ehty®Mt®. ï›îiuí« e¢ádh®¡»Åa® ciuia¤ jGÉMWKf ehtyuhš vGj¥ bg‰wJ v‹gJ m¿a¡»l¡»wJ. ïªüš ãukhâ tUl« I¥gá khj« btËÆl¥bg‰WŸsJ.

g¤J¥ gh£L 1889

e¢ádh®¡»Åa® ciu

ï¥gâ¥ig KGikahf Kj‰f© btË¡bfhz®ªjt®lh¡l® rhâehija® Mt®. g¤J¥ gh£LŸ KUfh‰W¥gil k£Lnk mt® btËp£L¡F K‹nd btËÆl¥bg‰¿Uªjit. mt® g¤J¥ gh£il Kiwna MuhŒªJbtËÆ£likahnyna m¿P® cyf« g¤J¥ gh£LfŸvit v‹gij m¿ªJ bfhŸs KoªjJ. gHªjÄœ¢Rtofis¤ njo Ia® bjhF¤J MuhŒªj bjhl¡ffhy¤âš mtU¡nf 1 g¤J¥ gh£LfŸ vit v‹gijm¿ªJbfhŸs Koahkš ïUªjJ.

áªjhkÂia Ia® gâ¥ã¤J tªjnghJ e¢ádh®¡»Åa® fh£L« nk‰nfhŸfŸ tªJŸs ïl§fis¡f©Lão¥gj‰fhf¥ gHŠRtofis MuhŒªjh®. xUehŸïuî xU gHŠRtoia vL¤jh®. mâš KjY« ïšiy.<W« ïšiy. ̀bghUeuh‰W¥ gil v‹w bga® Kjny£ošïUªjJ. ã‹nd áWghdh‰W¥ gil, bgU«ghzh‰W¥gil, Kšiy¥gh£L, kJiu¡ fhŠá, M»aitbjhl®ªâUªjd. mjid¥ gh®¡F«nghJ “KUFbghUehW” v‹w jÅ¥ghlš Ãidî¡F tªjJ. âÇáuòu«Ûdh£áRªju« ãŸis vGâa Rto mJ. j«Älnkm¢RtoÆUªJ« mjid¥ g¤J¥ gh£L v‹Wm¿ahikahš MuhaÉšiy. mJ g¤J¥ gh£L v‹gijm¥bghGJjh‹ cz®ªJ bfh©lh®. 1 “eh‹ g¤J¥gh£il¡ f©L ão¤nj‹!” v‹W k»œªjh®. X® mÇaòijaš »il¤jjhf¥ óÇ¥gilªjh®.


áªjhkÂ¥ gâ¥ò br›itahf Ãiwnt¿aJ.mªÃiyÆš ïa‰wÄHháÇa® Érhf¥ bgUkhisa®nguuh»a FkhurhÄ Iabu‹gt® “ïªjhU§fŸ g¤J¥gh£L” v‹W brhšÈ X® V£L¢ Rtoia¤ jªjh®. mt®gH« òyt®fŸ åLfËš gaÅ‹¿¡ »l¡F« Xiy¢Rtofis¡ fhášyhknyh, xU áWbjhif jªnjh th§»¤j¡ft®fËl« nr®¥ã¤J xU bjhif th§»¡ bfhŸtijtH¡fkhf¡ bfh©oUªjh®. jÄœ ts®¤j tÊKiwÆštªj mt®. j« K‹ndh® nghy¤ bjh©L brŒaïayÉšiy vÅD« ï¤bjh©il¤ nj®ªJ bfh©lJghuh£L¡FÇanj. mt® bjh©lhš áy mÇa RtofŸfh¡f¥g£oU¡f¡TL«. áy RtofŸ m¢nr¿ ÆU¡fî«,âUªâÆU¡fî« TL«. mt® tH§»a g¤J¥ gh£L¢Rtoia¡ f©l “Ia®, “jÄH‹idna ït®_y« nkY«jÄœ¤ bjh©L òÇant©Lbk‹W f£lis ÆL»whŸ”v‹W fUâdh®. mL¤J¥ g¤J¥ gh£ilna gâ¥ã¡fcWâ bfh©lh®. ï¤ö©lš FkhurhÄ Iauhšne®ªjjšyth!

g¤J¥ gh£L¢ Rtoia¤ njo¡bfh©L Ia® gyC®fS¡F¢ br‹wh®. âUbešntÈia¢ nr®ªj t©zh®ng£ilÆš cŸs âU¥gh‰fldhj‹ fÉuha® å£ošg¤J¥gh£o‹ gHŠRto x‹W »il¤jJ. ã‹ndMœth®âUefÇ br‹W òyt®fŸ åLfËbyšyh«njodh®. ïy£Rkz fÉuha® cjÉahš KUfh‰W¥ gilKjš VG gh£LfŸ ml§»a Rto bah‹W »il¤jJ.MÆD« v‹d?

»il¤j Rtofis it¤J¡ bfh©L MuhŒªjh®.áyt‰¿š g¤J¥ gh£LfS« ïšiy. áyt‰¿š ïilïilna áy gFâfŸ ïšiy. x‹¿nyD« jÅna _y«ïšiy. âU¤jkhd Rto v§nf »il¡F« v‹W njlnt©oa Ãiyikna c©lhÆ‰W. âUthtLJiw MÔd¤jiyt® g¤J¥ gh£L¢ Rtofis¥ bg‰W¤ ju¥bgUKa‰á brŒjh®. mt® Ka‰áahš xU Rto »il¤jJ.mJ åugh©oa fÉuha® Rtoia¥ gh®¤J ö¤J¡Fo

219Rto¡fiy

fhšLbtš fšÿÇ¤ jÄHháÇa® FkhurhÄ¥ ãŸisv‹gh® vGâa RtoahF«. mâY« _yÄšiy! Mdhšg¤J¥ gh£LfS« mikªâUªj âU¤jkhd Rto mJ.mjid MuhŒªjnghJ F¿Šá¥ gh£oš xU gFâ É£L¥nghÆUªjJ. všyh¢ RtofËY« m¥gFâ ÉLbg‰nwïUªjd! Fiw á¿jhdhš v‹d? bgÇjhdhš v‹d?Fiwjhnd!

Ia® jUkòu MÔd kl¤â‰F¢ br‹wh®, mÇJ Ka‹W«g¤J¥ gh£L¢ Rto »£lÉšiy. Mdhš áyx‰iwnaLfŸ »il¤jd! âUtU£ brayhš mt® v¥gFâïšiy v‹W njo tªjhnuh m¥gFâ¡FÇa FiwiaÃu¥ò« VL »il¤jJ!

Kj‰ gâ¥ò¡F _y¢ Rto »il¡fnt ïšiy,e¢ádh®¡»Åa® ciuia¡ bfh©nl _y¤ij xG§FbrŒJ gâ¥ã¤jh®. m¥gâ¥ã‹ ã‹nd VLfŸ njoafhy¤âš fs¡fh£oš ïUªJ xU Rto »il¤jJ. mJg¤J¥ gh£o‹ _y« KGtJ« ml§»a gHŠ RtoahF«.mjid¤ bj‰F kl« rhÄehj njáf® v‹gt® tH§»dh®.

gHªjÄœ ea« czuhj áy® “gh£il vt® go¥gh®?mj‹ fU¤ij th§»¡ bfh©L vËa ciu eilÆš ò¤jf«ngh£LÉL§fŸ. ÉiyahF«” v‹W bjËîiu tH§»d®.rhÄehija® g¤J¥ gh£il m¢áLtjhf¢ brhšÈ¡ifbah¥g« th§»¡ bfh©oU¡»wh®. ïJ gz« njL«tÊ v‹W njh‹W»wJ” v‹W áy® ö‰¿É£ld®.mjdhš IªjhW ng®fËl« g¤J¥ gh£L¡F¡ifbah¥g« th§»a Ia® mj‰Fnkš th§Fjiy ÃW¤â¡bfh©lh®. jÄH¿P® â.j. fdf Rªju« ãŸis “ah‹ áyfhykhf¥ g¤J¥ gh£L ãuâ njo ïa‹wtiuí« ãiHâU¤â vGâ¡ bfh©L tU»nw‹. v£L¤ bjhifE«nghÈanu m¢álnt©L«. v«khÈa‹w g¤J¥gh£ilahjš ahk¢áLnth« v‹W IaU¡F vGâdh®.Mdhš Ia® vL¤j Ka‰áÆš nrh®îwÉšiy. “Ú§fŸc§fŸ KiwÆny m¢áL§fŸ; eh‹ v‹ KiwÆnym¢áL»nw‹. ïUt® ò¤jf§ fisí« th§»¥ go¡f¤ jÄœ


eh£oš ïl« c©L” v‹W vGâdh®. gâ¥ãnyC‹¿dh®. fdfRªju« ãŸisÆ‹ g¤J¥ gh£L¥ gâ¥òÃ‹W nghÆ‰W.

IaÇ‹ g¤J¥ gh£L¥ gâ¥ò¡F¡ »il¤j RtofŸ

âÇRuòu« Ûdh£á Rªju« ãŸis Rto - 1

jUkòu MÔd¤J¥ ò¤jf rhiy Rto - 1

ntÿ® FkhurhÄ Ia® Rto - 1

MWKfk§fy« FkhurhÄ ãŸis Rto - 1

âUbešntÈ fÉuhr bešiya¥g ãŸis Rto - 1

t©zhu¥ng£il âU¥gh‰fldhjfÉuha® Rto - 1

Mœth®âUefÇ njt® ãuh‹ fÉuha® Rto - 1

bghŸsh¢á É¤Jth‹ át‹ ãŸis Rto - 1

âUt«gy¤ â‹dKj« ãŸis Rto - 1

k.É. fdfrig¥ ãŸis Rto - 1

br‹id murh§f ifbaG¤J üš Ãiya« Rto - 1

fs¡fhL rhÄehj njáf® _y¢ Rto - 1

Mf¢ RtofŸ g‹Åu©L« ntW áy RtofSkh«.

g¤J¥ gh£o‹ ïu©lh« gâ¥ò 1918-M« M©LbtËtªjJ. tH¡f« nghynt kW gâ¥ãš âU¤j«bg‰wJl‹, Vw¤jhH 300 g¡f msî ÄFâí« MÆ‰W.mUŠbrh‰fŸ, nk‰nfhŸfŸ, x¥òik¥ gFâfŸ,MuhŒ¢á¡ F¿¥òfŸ M»ad ÄFâí« bgU»d. ïj‹_‹wh« gâ¥ò 1931-M« M©oš btË tªjJ. mnjM©oš g¤J¥ gh£o‹ _y«, tuyhW, bghU£ RU¡f«,mU«gj mfuhâ M»at‰Wl‹ btË tªjJ.

_y ghl« gÆYjš jÄœ eh£oš bjh‹W bjh£L tªjtH¡f«. òyt®fŸ ïy¡fz§fisí«, Ãf©L fisí«ïy¡»a§fËš Ritahd gFâfisí« kd¥ ghl« brŒJit¤J¡ bfhŸtJ«, mt‰iw nt©L« nt©L«bghGJfËš fsŠáa¤âš nr®¤J it¤j jtr¤ijí«,

221Rto¡fiy

fUñy¤J¥ ngh£L it¤j gz¤ijí« vL¤J¡bfhŸtJnghy vL¤J¥ ga‹gL¤âd®. mj‰F¤JizahF« tifahš mGªj¡ f‰W¤ bjËªj g£l¿thš_y¥ gâ¥ig Ia® btË¥gL¤âdh®.

ï›thnw m¿P® fh. ekátha KjÈahU« g¤J¥ gh£L_y¥ gâ¥ò 1920-ïš btË¥gL¤âajhf m¿a¥bgW»‹wJ. mjid¥ gâ¥ã¤jt® FkhurhÄ ehíLm©£ [‹Þ v‹g®. Ia® g¤J¥ gh£L _y¤ijbtË¥gL¤J K‹dnu âUKUfh‰W¥gil _y¥gâ¥òfŸ áy jÄHf¤âš cyhÉd. mit ghuhaz«brŒtj‰F thŒ¥ghf ïU¡F« bghU£L¥ gâ¥ã¡f¥bg‰w gâ¥òfshF«.

kÂnkfiy - _y« 1891

kÂnkfiyÆ‹ _y« 1891-M« M©oš 1 âUkÆiyr©Kf« ãŸisahš m¢ál¥ bg‰wJ v‹D« brŒâialh¡l® rhâehija® vGâa F¿¥ò¡fshš m¿aKo»‹wJ. mjid¥ gâ¥ã¡F« fhy¤ânyna mij¥ g‰¿e‹f¿ªj j.â.j. fdfRªju« ãŸis 29-3-1891-ïš 2 xU foj«vGâíŸsh®. kÂnkfiyÆš m¢ál¥ bg‰w _‹Wgot§fis¥ gh®¤j ã‹d® m¡foj¤ij tiuªJŸsh®.

ã‹d® kÂnkfiy¥ gâ¥ig Ia® vL¤J¡ bfh©lnghJ (1898) “m¥gâ¥ò btËtªJ VG tUõ§ fshÆdikÆ‹ eh‹ brŒj MuhŒ¢áÆ‹ gadhf¥ gytif¡F¿¥òfSl‹ kÂnkfiyia btËÆLtâš ãiH Æšiyv‹W fUând‹”v‹W F¿¥ãL»wh®. Mjyhš 1891-ïšr©Kf« ãŸis kÂnkfiyia¥ gâ¥ã¤jh® v‹gJÉs§F»‹wJ. Mdhš m¥gâ¥ò üiy¡ fh©l‰FïayÉšiy. 1894-M« M©oš btËtªj üiy m¿aKo»‹wJ. mjid nkny fh©ngh«.

kÂnkfiy - _y« 1894

ifÆš »il¤JŸs msÉš kÂnkfiyÆ‹ Kj‰gâ¥ò ïJntahF«. òuir m£lhtjhd« rghgâKjÈah® khzt® âUkÆiy r©Kf« ãŸis jk¡F¡


»il¤j Rtofis¡ bfh©L MuhŒªJ m¢R¡F Ma¤j«brŒjh®. fa¥gh¡f« ïu¤âd br£oah® ikªj® KUnfrbr£oah® br‹id ̀Ç¥g‹’ m¢R¡ Tl¤âš gâ¥ã¤jh®.btËÆl¥ bg‰w fhy« ̀É#a $ jD® uÉ’ vd¡ F¿¥ãl¥bg‰WŸsJ. r©Kf« ãŸisÆ‹ 1891-M« M©LkÂnkfiy¥ gâ¥igna KUnfr br£oah®gâ¥gháÇauhf ïUªJ Û©L« gâ¥ã¤âU¡f¡TL«.ïªüÈ‹ Kj‰F¿¥ãš Éiy 12 mzh v‹WŸsJ.ã‰F¿¥ãš Éiy %. 1 v‹WŸsJ. ït®j« tuyh‰W¡F¿¥ò `VL bjhF¤j VªjšfŸ’ tÇirÆš ïl«bg‰WŸsJ.

r©Kfdh® kÂnkfiy VLfŸ áyt‰iw¡ bfh©LMuhŒªJ _y¤ij xG§F brŒJ bfh©lh® gâf¤âY«,kÂnkfiy K¥gJ fhijfËYkhf¥ ghl ntWghLfŸ21 fh£oíŸsh®. ã‹ndí« áy RtofŸ »il¤jd.m¢Rtofshš nkY« áy âU¤j§fS« ghlntWghLfS« »il¤jd. m›tifahš »il¤j ghlntWghLfŸ 51 MF«. Mf bkh¤j« 72 ghlntWghLfŸït® gâ¥ãš fh£l¥ bg‰WŸsd. Mdhš lh¡l®rhÄehija® gâ¥ãš 1357 ghl ntWghLfŸ fh£l¥bg‰WŸsd. ït‰whš mt® vL¤J¡ bfh©l Ka‰áí«,Rto¥ bgU¡fK« ïÅâ‹ És§F«.

kÂnkfiy - mU«gjîiuíl‹ 1898

ïJ lh¡l® rhÄehija® gâ¥ghF«. eh‹FM©LfË‹ K‹nd âUkÆiy r©Kf« ãŸisÆ‹kÂnkfiy _y¥ gâ¥ò tªjij¢ rhÄehija® m¿th®.mjid MuhŒªJ gh®¤jh®. mâš âU¤j« bgw nt©oagFâfŸ ÄFâahf ïU¥gij cz®ªjh®. mt® bjhF¤Jit¤âUªj RtofŸ mt® brŒa nt©oa âU¤j§fisvL¤Jiu¤jd. m‹¿í« m¿P®fŸ áyU« kÂnkfiy¥gâ¥ò ciuíl‹ btËtUjiy Äf ÉU«ã tÈíW¤âd®F¿¥ghf ahœ¥ghz« â. j. fdfRªju« ãŸis “V£L¥ãuâÆš ïU¡»‹wgona ïU¡»wJ. V£L¥ ãuâÆšïU¥gJ ïâY« eybk‹W brhšyyh«. V£oš

223Rto¡fiy

brh¡fÈ§f« v‹¿U¥gij xUt® KGtJ« fÈ§f bk‹WbghUŸ g©Â thá¤jnghâY«, k‰bwhU tuhtJrªj®¥g« neh¡»¢ brh¡fÈ§fbk‹W thá¥gh® ït®fŸmjid¢ nru¡ fÈ§fbk‹W m¢áÈ£lj‹ ã‹ V£il¡fhzhjt®fbsšyh« nru¡ fÈ§f bk‹Wjhnd go¡fnt©L«? ̀v£o Fku‹ ïUªnjh‹ j‹id’ v‹gJ ̀v£oUkhÅUªnjh‹’ v‹W«, `Mw¿ aªjz®’ v‹gJ`M‰¿aªjz®’ v‹W« m¢ál¥ gLkhÆ‹ mjdhšÉisí« ga‹ ahbj‹gij¤ jh§fns m¿ªJ bfhŸsî«(29-3-1891) v‹W vGâÆUªjh®.

j« nt£ifí« m‹g®fŸ ö©LjY« kÂnkfiy¥gâ¥ig Éiuî gL¤âd. jÄœ üšfËš bgs¤j rka«bjhl®ghf tU« gFâfis¤ njo¤ bjhF¤jh®. ÚynfáciuÆš bgs¤j rka¡ f©ldkhf tU« ïl§fËšmikªj ò¤j® tuyh‰iwí«, ò¤j rka¡ bfhŸiffisí«MŒªJ vGâ¡ bfh©lh®. åunrhÊa¤âš ò¤jnjtid¥g‰¿ tU« thœ¤J¥ ghlšfis vGâ MŒªjh®. átPhdá¤âah® - gug¡f«, Phd¥ ãufhr® ciu ït‰¿š tU«bgs¤j rka¡ fU¤J¡fis¤ bjËªJ bfh©lh®. M§»yüšfËš bgs¤j rka« bjhl®ghf cŸs fU¤J¡fisïuh›gfö® kS® mu§fhrhÇa® tÊahf m¿ªjh®.tlbkhÊ¤ bjhl®fËš vGªj Ia§fis, bgUfthœªjh‹ mu§fhrhÇauhY«, âUkiy <¢r« ghorjhtjhd« ÓÅthrhrhÇauhY« mf‰¿¡ bfh©lh®.kÂnkfiy ïy§if¡F¢ br‹wJ g‰¿a brŒâia¡bfhG«ò bgh. FkhurhÄ KjÈah® tÊna M§»Uªjbgs¤j rka MáÇa® Rk§fs® v‹gtuhš bjËî brŒJbfh©lh®. ï›thW gšntW m¿P®fË‹mUªJizahY«, j« mauhKa‰á ahY« kÂnkfiyüš E£g« f©lh®. mU«gjîiu vGâ mjDl‹gâ¥ã¡f¤ bjhl§»dh®. ï¥gâ¥ã‹ bryit bgh.gh©o¤Jiu¤ njt® V‰W¡ bfh©lh®. clÅUªJMuhŒth®¡F¢ áWtaš FWÃy k‹d® K¤JuhkÈ§f¤njt® khj Câa« tH§»dh®. bfhG«ò bgh. FkhurhÄKjÈah® m›t¥nghJ j¡f cjÉ òÇªjh®.


ïj‹ Kj‰ gâ¥ò 1898-M« M©oY« ïu©lh« gâ¥ò1921-M« M©oY« btËÆl¥ bg‰wd. ï¥gâ¥òfS¡F 12RtofŸ MuhŒî¡F¡ »il¤jd.

âUthtLJiw MÔd¤J¢ Rto - 1

v£ilaòu« bgÇa mu©kid Rto - 1


âUbešntÈ âUt«gy¤ â‹dKj« ãŸis Rto - 1


ešÿ® á‰. ifyhr ãŸis Rto - 1

MWKf k§fy« Rªju_®¤â¥ ãŸis Rto - 1

âUkÆiy r©Kf« ãŸis Rto - 1

br‹id â. K¤J¡FkhurhÄ KjÈah® Rto - 1

br‹id murh§f¡ ifbaG¤J¥ ò¤jfrhiy Rto - 1

kJiu¤ jÄœ¢ r§f¥ gh©oa‹ ò¤jfrhiy Rto - 1

br‹id gh®Rtehj eÆdh® Rto - 1

tH¡f« nghynt Kj‰ gâ¥ãD« ã‹tªj gâ¥òfËšgytif¤ âU¤j§fS«, ÓÇa mik¥òfS« bg‰W tªjd.MuhŒ¢á¡F¡ »il¤j RtofËš Äâiy¥g£o¢ RtoÆ‹áw¥ò j‹Åfu‰wjhF«. “Äf¥ gHikahdJ«gÇnrhjid¡F ï‹¿aikahjjhf ïUªJ« k‰iw¥ãuâfËš FiwªJ« ãwœªJ« âÇªJ« ngh»aghf§fisbašyh« xG§Fgl¢ brŒjJ« nfh¥ò¢áijªJ mHFbf£L khR bghâªJ»lªj brªjÄœ¢bršÉÆ‹ kÂnkfiyia mtsÂªJ bfhŸS«t©z« br¥gŠ brŒJ bfhL¤jJ« Äâiy¥ g£o¥ãuâna” v‹W Ia® vGJtJ ïj‹ áw¥ig e‹Fcz®¤Jtjh«.

ï¢RtoÆnyjh‹ `gâf«’, `fijbghâ gh£L’ vdî«,ÉHhtiw fhij KjÈad `ÉHhtiwªj gh£L’ KjÈadthfî« F¿¡f¥ bg‰¿Uªjd. ï¡ F¿¥ghš fhijfis¥gh£L v‹W tH§FtJ c©L v‹gJ«, ̀Miw« gh£oDŸ

225Rto¡fiy

m¿a it¤jd‹’ v‹D« gâf¡ F¿¥ò És¡fK« òy¥gL«.ï‹D« áy fhijfË‹ jiy¥ig ÉÇ¤J És¡Fkh¥nghyî« ï¢Rto¤ jiy¥òfŸ ïUªjd. gË¡fiw ò¡ffhij v‹gJ kÂnkfiy cja Fkhuid¡ f©LgË¡fiw ò¡f gh£L v‹W« `kÂnkfyh bjŒt« tªJnjh‹¿a fhij’ v‹gJ kÂnkfiy cjaFku‹ghšcŸs¤jhbsd kÂnkfiy jd¡F kÂnkfyh bjŒt«tªJ njh‹¿a gh£L v‹W«, r¡fu ths¡ nfh£lKiu¤jfhij v‹gJ, kÂnkfyh bjŒt« r¡fuths¡nfh£lKiu¤J mtis kÂgšyt¤J¡ bfh©Lnghdgh£L v‹W« ï›thnw ãwî« És¡f« bgw tªJŸsd.

òweh}W - _yK« ciuí« 1894

v£L¤ bjhifí« v£lhtjh»a òweh}W 1894-M«M©oš lh¡l® rhÄehijauhš giHaîiuíl‹gâ¥ã¡f¥ bg‰wJ. ïj‰F K‹nd v£L¤ bjhifíŸgâ¥ã¡f¥ bg‰w xnu xU üš fÈ¤bjhifnaah«.

g©il¤ jÄHf¤â‹ tuyh‰W¥ bg£lfkhf¤ âfG«òweh}‰W¥ gâ¥ã‹nghJ Ia® gâ¥ò¤ JiwÆšgfytbdd xË brŒJ bfh©oUªjh®. KªJ tªJ j«gâ¥òfËY« ï¥gâ¥ãš v¤jifa òJikia Msyh«vd MuhŒªjh®. mj‰F tÊfh£oahf X® mÇa üiy¡f©lh® m¡fh£á mt®j« gâ¥ò¡F x¥ãšyhj xU jÅ¢áw¥ig ešFtjhÆ‰W.

F«gnfhz« fšÿÇÆš tuyh‰W¤ Jiw¥ nguháÇauhf És§»at® nf.M®. JiurhÄ Ia® v‹gt®. mt®xUehŸ X® M§»y¥ ò¤jf¤ij¤ âU¥ã¡ bfh©oUªjh®.m¥bgÇa ò¤jf¤ij¡ f©l rhÄehija® m~bj‹dò¤jf« v‹gij m¿a Mtÿ‰wh®. ìgãŸ’ v‹WJiurhÄ Ia® T¿dh®. Ia® ìgãŸ’ ò¤jf¤ij¥gh®¤âU¡»wh®. ï›tsî joahf m~âUªjâšiy.Mjyhš, ̀Äf¥ bgÇjhf ï~âU¡»wnj’ v‹wh®. JiurhÄIa® ïJ áwªjbjhU gâ¥ò xnu khâÇahd brhšY«fU¤J« cŸs gFâfis g¡f¤â‹ eLÉY« jÅna ïªjx¥òik¥ gFâ ïU¡»wJ. ïjid¡ f‹fh®l‹Þ


(Conoordance) v‹W M§»y¤âš brhšt® v‹W T¿És¡»¡ fh£odh®. m›bth¥òik¥ gFâahš MF« ga‹v‹d v‹wh® M®tÄ¡f rhÄehija®.

“x¥ghd gFâfis¡ bfh©L MuhŒtjhš c©ikahd bghUS«, áy brh‰fË‹ âU¤jkhd tot§fS«òy¥g£ldth«” v‹W gâš bkhÊªjh® JiurhÄ Ia®. 1

“m¥nghJ vd¡F¥ òweh}‰W MuhŒ¢áÆš òJKiwx‹W njh‰¿aJ òweh}‰¿YŸs Éõa§fisí«brh‰fisí« KjÈny mfuhâahf¢ brŒJ bfh©LMuhŒ¢á brŒjhš c©ik cUt¤ij¡ f©Lão¥gJRygkhf ïU¡Fbk‹W m¿ªnj‹.” m§‡dnk brŒJit¤J¡ bfh©nl‹” v‹W vGJ»wh® rhÄehija®.

òweh}‰W¢ Rtofis MuhŒªJ rÇahd ghl¤ ijí«,ghl ntWgh£ilí« mik¤J¡ bfh©lh® Ia®.mUªbjhl®fS¡F mfuhâ mik¤jh®. ghoa òyt®fŸbga®fis milî brŒJ bfh©lh®. m¥òyt®fŸghoa ghlšfŸ ntW bjhif üšfËš fhz¡»il¡FkhÆ‹ mt‰iwí« bjhF¤J m¥òyt®fË‹th¡»‹ ngh¡ifí«, neh¡ifí« m¿ªjh®. Mjyhšòweh}‰W MuhŒ¢á¡F K‰Wkhf¢ r§f ïy¡»a§fisbašyh« MuhŒjiy nk‰ bfh©lh®. ciuaháÇa®fŸ nk‰nfhshf¡ fh£oíŸs gFâfis¡ F¿¤J¡bfh©lh®. ïj‰fhf¥ giHa ciufisbašyh«gh®¤jhf nt©oa Ãiyik í©lhÆ‰W. nk‰nfhŸfh£L« ciu aháÇaUŸ áynu ï‹d üš v‹nwh,ï‹dh® ghoabj‹nwh F¿¥g®. gy® F¿¥gâšiy`v‹whš ãwU«’ v‹w msÉš mikt®. MfÈ‹m›Él§fis¤ njo¡ fh©lš mUikÆD« mUikït‰Wl‹ x¥òik¥ gFâia¥ gh®¤J¡ F¿¥ãL«ï¥òâa Ka‰á bgUntiyahÆ‰W. gy® ciH¥igí« - gyfhy ciH¥igí« nt©o‰W. Mdhš m›îiH¥ã‹ ga‹mªüYl‹ k£L« ml§»ÉLtâšiy. mj‰F¥ ã‹ndbtËtU« üY¡F m›îiH¥ò muzhf mikªJÉL»‹wJ.

227Rto¡fiy

ï›tsî ghLg£L« òweh}‰¿‹ 267, 268 - M«ghlšfŸ »il¡fÉšiy. mj‹ giHa ciuí« 266-M«ghlšfS¡Fnkš »il¡fÉšiy. RtofŸ ïUªjÃiyikí« brhšy¤ j¡fjhf ïšiy. “ciuÆšyhj_y§fŸ vG¤J« brhšY« ÄFªJ« FiwªJ« ãwœªJ«âÇjY« gythW ntWg£oUªjj‹¿, ït‰WŸ áyghl§fËš ã‹ âiz vGj¥glhkY« áyt‰¿‹ã‹Jiw vGj¥ glhkY«, áyt‰¿‹ ã‹ ghoatÇ‹bga® áijªJ« áyt‰¿‹ ã‹ ïUt® bgaUnkáijªJ«, áy ghlšfŸ ïu©ol¤bjGj¥g£Lïu©bl©fis na‰W« ntW nt¿l¤âš ïU¤j‰FÇaïu©L ghlšfŸ xU§bfGj¥g£L Xbu©izna‰W«áy Kj‰ghf« FiwªJ«, áy ïil¥ghf« FiwªJ«, áyfil¥ghf§ FiwªJ«, áy K‰WÄ‹¿í« xU ghlÈ‹mofSŸ x‹W« gyî« ntW ghlšfË‹ mofnshLfyªJ«, Xuona xU gh£LŸ áyÉl¤J tu¥bg‰W«,bghUS©ik fhzhjt©z« ï‹D« gytif¥glkh¿í« ifbaG¤J¥ ãuâfŸ ïUªjd.”

1894-M« M©L br¥l«g® khj« òweh}W gâ¥ã¤JÃiwnt¿aJ. mj‰F ÉÇthd Kfîiu vGj¥ bg‰wJ.MuhŒ¢á brŒth®¡F cjt¤j¡f t©z« òweh}‰¿‰f©l ehLfŸ T‰w§fŸ C®fŸ kiyfŸ MWfŸv‹gt‰¿‹ bga®fŸ mfuhâ KiwÆš mik¡f¥ bg‰wd.ghondh® ghl¥g£nlh® tuyh‰W¢ RU¡f§fŸ vGj¥bg‰wd. bghUsl¡f«, Jiw És¡f«, Jiw¡ F¿¥ò,mU«gj mfuhâ, nk‰nfhŸ És¡f« M»ad vGâ¢nr®¡f¥ bg‰wd. ò¤jf¤ij Ko¤J¥ gh®¤j IaU¡F¤jh§bfhzh Éa¥ghf ïUªjJ! 1 “ehdh ï›tsî«brŒnj‹” v‹W jk¡F c©lh»a Éa¥ig¡F¿¥ãL»wh®. f©ft® td¥ò¡ fiykhËif f£oKo¤J¡ fh©gh® bfhŸS« Éa¥ò ïJ! Mdhšbjhl¡f¤âny mt® òweh}‰iw v¥go¡ f©lh®?

xUehŸ KjY« Koí« ïšyhj X® V£L¢ Rtoia¤âU¥ã¡ bfh©oUªjh®. m¥bghGJ áªjhkÂia


MuhŒªJ bfh©oUªj neu« mâš `bfh‰Wiw¡ F‰¿y’vd¤ bjhl§F« ghlÈš 95 v‹w v© ïUªjJ. e‰¿izKjÈat‰¿‹ _y« k£L« ml§»a ifbaG¤J¢ RtoIaÇl« ïUªjJ. mt‰WŸ x›bth‹whf¥ gh®¤JtªjnghJ, òweh}‰¿‹ 95-M« ghlÈš `bfh‰Wiw¡F‰¿y’ v‹D« bjhl® ïU¡f¡ f©lh®. Mjyhšm¢RtoÆš »il¤jt‰iwbašyh« òweh}bw‹WF¿¤J¡ bfh©lh®. òweh}‰W¡ f©Lão¤j tifï~jhF«. m›thW f©lt®¡F¤ jhnk m¡fh£á¡F«ï¡fh£á¡F« cŸs ntWghL bjËthf¥ òy¥gL«.

òweh}‰¿‹ ïu©lh« gâ¥ò 1923-M« M©oY«,_‹wh« gâ¥ò 1935-M« M©oY« btË tªjd tH¡f«nghynt ã‰gâ¥òfËš âU¤j§fŸ gy V‰g£ld;brŒâfS« ÉÇthÆd. g¤J¥ gh£L _y« nghyntòweh}‰¿‰F _y¥gâ¥ò« jÅna ....... ïš btËtªjJ.

ï¥gâ¥ò¡F cjÉa RtofŸ ; (_y«)

âUthtLJiw Mâd« R¥ãukÂa njáf® Rto - 1

âU¤jÂif rutz¥ bgUkhisa® Rto - 1

ahœ¥ghz« ešÿ® rjhát¥ ãŸis Rto - 1

ahœ¥ghz« ešÿ® j. fdfRªju« ãŸis Rto - 1

ahœ¥ghz« ešÿ® É. fdfrig¥ ãŸis Rto - 1


kªâ¤njh¥ò r§fu R¥ãukÂa jªjRthÄfŸ Rto - 1

âUbešntÈ fÉuhr <Rtu_®¤â¥ ãŸis Rto - 1

mÇô® rhÄehija® Rto - 1

âUthtLJiw MÔd« R¥ãukÂa njáf® Rto - 1

âUthtLJiw m«gythz njáf® Rto - 1

Mœth®âUefÇ jhatyªÔ®¤j fÉuha® Rto - 1


t©zh®ng£il âU¥gh‰fldhj

229Rto¡fiy

fÉuha® Rto - 1

bj‹fhá R¥igah ãŸis Rto - 3

ö¤J¡Fo FkhurhÄ¥ ãŸis Rto - 2

kJiu¤ jÄœ¢ r§f« Rto - 1

ahœ¥ghz« t©izef® RthÄehjg©oj® Rto - 1

_yK« ciuí« Mf bkh¤j¢ RtofŸ 21

òweh}‰¿š tU« tuyh‰W¡ F¿¥òfŸ áyt‰iwm¿P® É. bt§ifah ïuh›gfö® É. fdf rig¥ ãŸisM»nah® És¡» cjÉd®. òweh}‰W¥ gâ¥ò¡F nf.Rªjuuhr Ia®, áWtaš FWÃy k‹d® K¤JuhkÈ§f¤njt®, m. ïuhkehj br£oah® M»nah® bghUSjÉòÇªjd®.

òweh}W - _yK« ciuí« 1947 - 1951

òweh}‰¿‹ Kjš ïUüW ghlšfŸ xU gFâahfî«,ã‹ ïUüW ghlšfis k‰bwhU gFâahfî« bfh©LâUbešntÈ irt á¤jhªj ü‰gâ¥ò¡ fHf tÊnabtËÆl¥ bg‰w btËpL ï~jhF«. K‰gFâ 1947-M«M©oY«, ã‰gFâ 1951-M« M©oY« btËtªjd.m¢R¥ gâ¥òl‹, V£L¢ Rto bfh©L MŒªJciuÉs¡f« vGâí«, 269-M« ghlš Kjš giHaîiuïšyhikahš mt‰W¡F ciuí« És¡fK« tiuªJ«gâ¥ã¤jt® ciuntªj® á¤jhªj fyhÃâ xsit f.JiurhÄ ãŸis Mt®.

mÇ¤Jthu k§fy¤âš thœªj bgUŠ brštU«tŸsY« òytUkh»a th. nfhghyrhÄ uFehjuhrhËah® v‹gh® j« e©g® gŸËô® »U£ozrhÄnrid eh£lh® v‹ghÇl« òweh}‰W¢ Rto x‹wid¤jªJ gobaL¤J¤ jUkhW nt©odh®. eh£lh® mt®ÉU«ãa t©z« e‹KiwÆšgobaL¤J it¤âUªjh®.mt® bjhl®ò ciu ntªj®¡F c©lhÆ‰W. xUehŸlh¡l® Ia® btËÆ£l òweh}‰¿‹ ïu©lh«gâ¥ig¥ òâjhf th§»¡ bfh©L eh£lhÇl« br‹wh®.


mt® jh« it¤âUªj òweh}‰W¢ Rto¡ if¥goiaÃidªJ x¥ã£L MuhŒtj‰F¤ jªjh®. mjidctifnahL bg‰W¡ bfh©l ciuntªj® K‰gFâÆšm¢R¥ ò¤jf¤Jl‹ ntWghLfŸ ÄFâí« ïš yhikia¡f©lh®, 200 ghlšfS¡F nkYŸs gFâfis x¥òneh¡»anghJ áy ghlšfËš m¢R¥ ãuâÆšÉLg£oUªj áy mofS«, áyt‰¿š áy âU¤j§fS«fhz¥bg‰wd. ï›thW x¥òneh¡F« gÂ 1927-M« M©LN‹ khj« 27 š Koî‰wJ.

ciuntªjÇ‹ òweh}‰W¥ gâ¥ò x›bthU gh£L¡F«ghondh® ghl¥g£nlh® tuyhW. gh£o‹ fU¤J, ciuÉs¡f«, M»at‰iw íilaJ. ghl ntWghLfS«mt‰iw¥ g‰¿a F¿¥òfS« m›t¥ghlÈ‹ ciuÉs¡f«KjÈa gFâfËš ïl« bg‰WŸsd. ghl¥g£nlh®bga® bjÇahj Él¤J ghondh® bgaU« ïUt® bgaU«bjÇahj Él¤J òw¤Jiw¥ bgaU« ghlY¡F¤jiy¥ghf¤ ju¥bg‰WŸsd. giHaîiuíŸsghlšfS¡F m¥giHaîiuÆ‹ bghÊ¥òiuÆidnaá¿J« kh‰whJ gjîiuah¡» És¡fîiu ju¥bg‰wd.m›îiu Æšyhj ghlšfS¡F¤ jhnk gjîiuí«És¡fîiuí« ciuaháÇa® tiuªJŸsh®.

ï¥òâa gâ¥ghš òweh}W bg‰WŸs És¡f§fŸgy¥gy. kW gâ¥ghš üšfŸ vŒJ« És¡f¤â‰F«br¥g¤â‰F« ciuntªjÇ‹ òweh}‰W¥ gâ¥ò¢ ÓÇarh‹whF«. ït® r§f¥ òyt®fŸ bga®fSŸ áyt‰iwcŒ¤Jz®ªJ« ghlntWghL f©L« âU¤âíŸsh®.mt‰WŸ áy tUkhW:

ghlš gH« gâ¥ò: òâa gâ¥ò:

283 mil beL§fšÈah® m©l® eL§fšÈdh®

227 MLJiw khrh¤jdh® M t L J i wkhrh¤jdh®

298 MÉah® MÉah®

224 fU§FHyhjdh® fU§FHthjdh®

231Rto¡fiy

253 Fs«ghehadh® Fs«gªehadh®

249 J«ã br»ddh® J«ig¢ brh»ddh®

291 beL§ fG¤J¥ guz® beL§ fs¤J¥ guz®

251 kh‰ã¤âah® khÇ¥ã¤âah®

296 btŸiskhs® btŸiskhwdh®

271 bt¿ghoa fhk¡ f©Âah® bt¿ghoa fhk¡fhÂah®

Ia® gâ¥ãš 340-M« òw¥ ghliy¥ ghoat® `m.....’v‹D« msÉš áijªJŸsJ. fHf¥ gâ¥ãš `mŸq®e‹Kšiyah®’ vd¥ bga® KGik vŒâíŸsJ. Ia®gâ¥ãš 337, 346, 357, 362, 370, 377, 379, 384, 393 - M«ghlšfËš áijîl‹ fhz¥bgW« áy brh‰fS«bjhl®fS« fHf¥ gâ¥ãš Ãiwîl‹ fh£áaË¡»‹wd.328, 335, 352, 353, 355, 361, 366, 373, 387, 388, 390, 391, 395, 396, 398,399, 400 M»a ghlšfËš ÉLgFâfŸ áy fHf¥ gâ¥ò¡F¡»il¤JŸsd vÅD« ghlš Ãu«ã‰¿šiy. 321, 323, 333,334, 371, 380, 383 M»a ghlšfË‹ áijî ïu©Lgâ¥òfËY« khW« thŒ¥ò V‰glÉšiy.

267, 268-M« òw¥ ghlšfŸ Ia® gâ¥ò¡F mf¥glhiknghynt, `xsit’¡F¡ »il¤j »U£ozrhÄ eh£lh®RtoahY« mf¥glhnj xÊªjJ.

ciuntªj® gâ¥ò¡F fšbt£L¥ ngu¿P® â.itrjhát¥ g©lhu¤jh®. m¿P® f. btŸis thuzdh®ÄFâí« cjÉÆU¡»‹wd®. mt®fŸ Jizí«,`xsit’Æ‹ ngUiH¥ò« òweh}‰iw tuyh‰W¥bg£lfkhf M¡» it¤JŸsd. “ï‹D« v¤Jiznahgy fšbt£LfS« br¥ngLfS« gHªjÄœ üšfS«btËtuhkš bjËÉ‹ik, g‰¿‹ik, bghUË‹ik,cŸsÄ‹ik, KjÈaikÆU£ ãH«ãš òijªJ kiwªJ»il¤jyhš ïªü‰f© fhz¥g£l tuyh‰W¡F¿¥ò¡fis Koªj Koghf¡ nfhl‰F ïlÄšiy.MÆD« mit KGJ« btËahF« fhW« ï¡F¿¥ò¡ fisnk‰bfhŸtJ m¿P®f£F¤ jtwhfhJ” v‹W xsit R.


JiurhÄ ãŸis j« K‹DiuÆ‰ F¿¥ãLtJMuhŒ¢áÆ‹ ts®¢á¡F ïlª jUtJl‹, mjidC¡Ftjhfî« mik»‹wJ.

I§FW üW 1903

v£L¤ bjhifíŸ _‹whtjh»a I§FW üW 1903-M«M©oš btËtªjJ. ïjid Kj‰f© MŒªJ gâ¥ã¤jt®lh¡l® c.nt. rhÄehijanu.

I§FW üW kUj«, beŒjš, F¿Šá, ghiy, Kšiyv‹D« âiz it¥ò KiwÆš üW üW ghlšfis¡bfh©lJ. ït‰iw Kiwna Xu«ngh»ah® m«_tdh®,fãy®, Xjyhªijah®, ngadh® v‹gh® ghod®.

“kUjnkh u«ngh» beŒjy« _t‹fUJ§ F¿Šá fãy‹ - fUâaghiynahj yhªij gÅKšiy ngandüiynah ij§FW üW”

v‹gJ ïjid És¡F« giHa bt©gh: I§FW ü‰¿‹ghlšfŸ _‹wo¢ á‰bwšiyí« Mwo¥ ngbušiyí«cilad. ïjid¤ bjhF¤jh® òy¤Jiw K‰¿a Tlÿ®»Hh® v‹gJ« bjhF¥ã¤jh® ahid f£nrŒ khªjuŠnruš ïU«bghiwah® v‹gJ« ïªüÈ‹ ïWâÆšcŸs F¿¥ãdhš òy¥gL»‹wd.

ïªüY¡F¥ giHaîiu x‹W©L. ïJ gjîiuí«m‹W; bghÊ¥òiuí« m‹W! mf¤âiz üšfS¡nfcÇa cŸSiwítk« ïiw¢á¥ bghUŸ KjÈat‰iwÉs¡»¢ á‰áy ïl¤Jk£L« mUŠbrh‰bghUis¥òy¥gL¤JtJ. ï›îiuí« 469-M« ghlY¡Fnkš ïšiy.ïilnaí« áy ghlšfS¡F ïšiy, ï›îiu üiy¥nghynt bghUŸ EQ¡f¤jhš áwªjJ. ïjidíilaãuâí« x‹nw x‹wh«. ïJ Mœth® âUefÇ nj.ïy£Rkz fÉuha® tH§»ajhF«.

giHa ciuÆšyhj gFâ¡F ciu vGâ¥ gâ¥ã¡fyh«vd Ia® v©ÂaJ©L. Mdhš ïªüiyí«

233Rto¡fiy

ï›îiuiaí« c‰W neh¡f m›ÉU¥g« monahnlkh¿É£lJ. ïªüš KGik¡F« ah‹ vGâ it¤jmU«gjîiuia ïjDl‹ gâ¥ãahik¡F« fhuzK«ïJnt” v‹»wh®.

I§FW ü‰¿‹ 129, 130-M« brŒíŸfŸ xU ãuâÆY«»il¡fÉšiy. 416, 490-M« brŒíŸfË‹ ïu©lhkofË‰ Ó®fŸ FiwªJŸsd. ït‰iw Ãiwî brŒj‰F¤j¡fthW RtofŸ »il¡fÉšiy.

V£L¢ RtofËš áy brh‰fË‹ tot§fŸïUªjikia KfîiuÆš Ia® F¿¥ãL»wh®; mL«ò(ml«ò) mQik (mÂik) mt«tUjš (mykUjš)m‰áu« (m¢áu«) ï‰¿ (ïªâku«) fÈœjš (fÿœjš)FWáš (FÇáš) Jl¡f« (bjhl¡f«) Jl§»‹W(bjhl§»‰W) beUid (beUie) gŠrhŒ (igŠrhŒ) gHÃ(gHÅ) tšÈid (tšYid) ntQ« (nt©L«).

I§FW ü‰W¥ gâ¥ig¤ âÇáuòu« âahfuhrbr£oah®¡F cÇikah¡» k»œ»‹wh® Ia®. “âUthtLJiw MÔd¤J kfhÉ¤JthD« v‹ MáÇaUkhf És§»aâÇáuòu« $ Ûdh£á Rªju« ãŸisat® fSilac©kÂ ngh‹w Kj‹ khzh¡ fU« ghlŠ brhšYjš,brŒíŸ brŒjš, üyhuhŒjš KjÈat‰¿š mt®fis¥ngh‹wtU«, K‹ò F«gnfhz« ft®‹ bk©£ fhny{jÄœ¥ g©oj juhÆUªjtU«, ntW ftiyÆ‹¿üyhuhŒ¢áiana brŒJ bfh©L fhy§fÊ¡F«got‰òW¤â¡ T¿ m›thnw ah‹ el¤j‰F¡ fU«ò â‹d¡TÈ bfhL¤jh‰ nghy¤ j«Kila mÇa ntiyiam‹òl‹ vd¡F vËâ‰ »il¡f¢ brŒjtU« “ïuªJò‹kh¡flik ba‹Wª Jâah, tuªjubt‹ K‹Å‹w”tŸsYkh»a âÇáuòu« É¤Jth‹ $ âahfuhrbr£oah® mt®fSila ngUjÉ vGikí« kw¡f‰ghyj‹W. mt®fŸ brŒj nk‰T¿a mÇa cjÉïšiynaš vd¡F« giHa jÄœ üyhuhŒ¢á¡F«ï¡fhy¤âš ahnjhÇiaò« ï‹ bw‹gJ â©z«.Mjyhš ïÅaJ« mÇaJkhd ïªü‰ gâ¥ig


mt®fËl¤JŸs e‹¿a¿É‰F m¿F¿ahf mt®fS¡FcÇajh¡F»‹nw‹.”

ïªüš MŒî¡F¡ »il¤j RtofŸ eh‹F; ntWáyRtofŸ x¥òneh¡f m›t¥nghJ »il¤jdth«.

âUthtLJiw MÔd¤J¢ Rto - 1

nf.v«. ntY¥ãŸis Rto - 1


ï«_‹W RtofS« _yK« fU¤Jiuí« cŸsit.

Mœth® âUefÇ nj. ïy£RkzfÉuha® Rto - 1

ïJ _yK« fU¤Jiuí« giHaîiuí« Toa Rto.bj‹fhá R¥igah ãŸis å£L¢ RtoÆš ntWRtofËš »ilahj MW ghlšfŸ »il¤jd. mt‰iw¤`jÅ¥ ghlšfŸ’ v‹w jiy¥ãš üÈWâÆš nr®¡f¥bg‰wd.

I§FW ü‰¿‹ ïu©lh« gâ¥ò 1910-ïY« _‹wh«gâ¥ò 1944-ïY« btËtªjd.

I§FW üW

_yK« - És¡fîiuí«

1957 - 58

I§FW ü‰¿‹ mUikí« bgUikí« És¡F« gâ¥òïJ. ciuntªj® xsit R. JiurhÄ ãŸis vGâaÉs¡fîiuíl‹ m©zhkiy¥ gšfiy¡ fHfbtËplhf ïJ btËtªjJ. ïJ _‹W bjhFâfshfbtËtªjJ. Kjš bjhFâÆš kUjK«, beŒjY«ïu©lh« bjhFâÆš F¿Šáí«, ghiyí« _‹wh«bjhFâÆš Kšiyí« ïl« bg‰WŸsd. ï« _‹wh«bjhFâÆš MuhŒ¢áahs®¡F¥ ga‹gL« tifÆšïu©L mfu ÃušfŸ mikªJŸsd. x‹W mUŠbrhšmfuÃuš; k‰bwh‹W mU«bghUŸ mfu Ãuš, K‹dJ 193g¡f§fisí«, ã‹dJ 39 g¡f§fisí« bfh©lJ. ïit

235Rto¡fiy

Ia® gâ¥ig e‹F Ãidñ£L»‹wd. I§FW ü‰¿‹És¡fîiu¥ gu¥ig 1305 g¡f§fshf mikªJŸs _‹WbjhFâfË‹ g¡f v©Â¡ifna j¡fthW ÃWî« v‹gJxUjiy.

ï‹D« j¡f t©z« Ka‹whš gHªjÄœ¢ RtofŸ»il¡f¡ TLnkh v‹D« M®t¤ij ciuntªj® gâ¥òc©lh¡F»‹wJ. mt®j« MuhŒî¡F mt®j« ïsªij¡fhy MáÇaU« â©otd« V.V.v« ca®gŸË¤jÄHháÇaUkhd Ó®fhÊ nfhÉªjrhÄ bu£oah® Rtox‹W »il¤JŸsJ. mâš Ia® gâ¥ãš fhz¥glhj áyâU¤j§fŸ áy ghlšfS¡FÇa 1 F¿¥òiufŸ»il¤JŸsd. mt‰iw MŒfh§F¡ fh£oíŸsh®ciuaháÇa®.

“bt¿ br¿¤ jdnd” v‹D« 246-M« ghlÈ‹ _‹ wh«mo, Ia® gâ¥ò¡F¡ »£lÉšiy. m›to “ò‹òy« É¤âaòdt® òz®¤j” v‹W ciuntªj® gâ¥ãš Ãu«ò»wJ.ïJ nfhÉªjuhrdh® RtoÆ‰ f©lJ.

“mªÔ§ »sÉ jh‹ju bt«ikÆ‹tªj‹W.......................................................................................................................................thŒkÂ beLªnj® flîkâ Éiuªnj”

vd 490-M« ghlÈ‹ ïu©lh« _‹wh« mofŸáijî‰wd.

m›tofŸ :

“tªj‹W khnjh fhnu MtÆ‹MŒbjho mU«gl® Ôu”

vd ciuntªj® gâ¥ghš KGikíW»‹wd.

258, 375, 412 M»a ghlšfŸ nfhÉªjuhrdh® Rtoahšáy ghlntWghLfis¥ bgW»‹wd. Ia® gâ¥ãš 242,248, 290, 327, 356 M»a ghlšfS¡F¥ giHa ciu c©L.Mdhš xsit gâ¥ãš ï¥ghlšfS¡F¥ giHaîiuïšiy. 291, 305, 338, 339, 343, 416, 430, 450 M»a ghlšfS¡F


Ia® gâ¥ãš giHaîiu c©L. 458, 465, 467, 469 M»aghlšfS¡F Ia® gâ¥ãš giHaîiu áijî‰WŸsd.m¡Fiw xsit gâ¥ãš mfš»‹wJ.

416-M« ghlÈš moFiwthf¡ bfh©lh® Ia®.mjid KfîiuÆY« F¿¥ã£lh®. Mdhš xsit mjidIŠÓuoah¡» Ãiwî bfhŸ»wh®; F¿¥ã£lh® ïšiy.

Ia® gâ¥ãš Ãu«ghj 129, 130-M« ghlšfŸ nfhÉªjuhrdh® RtoahY« Ãu«gÉšiy v‹gij xsit gâ¥ò¡fh£L»‹wJ.

kUj« 100 ghlšfS¡F« 295 g¡f msÉš És¡fîiuvGJ« xsit ã‹nd cŸs gFâfS¡F¢ RU¡»vGJ»wh®. ïjid, “ïÅ beŒjš Kjyhf tU« eh}Wgh£L¡f£F« ï«kUj¥ gFâÆ‰nghy ciu¥ã‹. üYiubgÇJ« ÉÇtJ fUâ ciuÆ‹ f© áy gFâfŸ Éy¡»¢RU§f ciu¡»‹wh«”v‹»wh®.

ï¥gâ¥ig ït© F¿¥ã£lik X® VL bfh©lhÆD« MŒªJ x¥ã£L¥ gâ¥ã¡f¥ bg‰wjhfÈ‹ v‹f.

mfeh}W - _yK« ciuí« 1904

ï¥gâ¥ò kJiu¢ r§f¤âÅ‹W btËtªjjhF«ïjid V£L¢ Rtofis¡ bfh©L giHa ciuíl‹MuhŒªJ btËÆ£l m¿P® ïuh. ïuhft Ia§fh® Mt®.ïâš 1 Kjš 36 ghlšfŸ k£Lnk ciuíl‹ cŸsd. 37-M« ghlš _yK« Kjyo¡F k£L« ciuí«mikªJŸsd. ï¥gâ¥ò 1904-M« M©nl gâ¥ãl¥bg‰wjhÆD« 1951-M« M©oš btËÆl¥ bg‰w bj‹gJmj‹ Kf¥ g£ilahš òy¥gL»‹wJ. ï¥gâ¥ã‹bjhl®ghfnt. ï¥gâ¥gháÇa® cjÉia¡ bfh©nlã‹nd tU« gâ¥òfŸ tªJŸsd. MfÈ‹ ï›îiu g‰¿aF¿¥òfis nkny fhzyh«.

mfeh}W - _yK« ciuí« 1923

ïjid¡ f«g® Éyhr« nt. ïuhrnfhghiya§fh®gâ¥ã¤jh®. ï¥gâ¥ò¡F ïuh. uhft Ia§fh® K. ïuhftIa§fh® M»a ïUtU« ngUjÉ òÇªJŸsd®.

237Rto¡fiy

nrhzh£il¢ nr®ªj ïilas eh£L kz¡Fov‹D« CÇš ïUªj ghšt©z njtdhd Éšytjiua‹ v‹W bga® áwªjt®. beLªbjhif¡F¡ fU¤Jmftyhš ghodh® v‹w brŒâ m¿a¥ bgW»‹wJ.Mdhš mJ »il¡fÉšiy. ïj‰F¥ giHa ciux‹W©L. mJî« Kjš 90 ghlšfS¡nf »il¤JŸsJ.m›îiuíl‹ xnuh X® VL »il¤jJ. m›ntL g‰¿ ïuh.ïuhft Ia§fh® F¿¥ãLtJ tUkhW:

“giHa ciuíl‹, MW eh£L¡F¢ nr®ªj bgU«gHidÆš ïU¡F« ešiya¥ òyt® kf‹ bgh‹ida‹beLªbjhif” v‹W vGj¥g£oUªjJ. âUbeš ntÈia¢nr®ªj eh‹FneÇ nrfu¤J¥ bgU« gHŠá v‹wCbuh‹WsJ. mJnt ï›ñ® v‹W C»¡fyh«.

“ï¥gHid VL« 244-M« gh£o‹ 13-M« mo Kjš 292-M« gh£L Kjyotiu vGj¥glhj btŸË jGilaJ.ï›ntL ã§fy Ãf©L m¢á£l $ kh‹ át‹ãŸisat®fshš njo vL¡f¥g£lJ. ïjid kJiu¤jÄœ¢ r§f Þjhgd¤â‰F K‹nd mª e‰r§f ÞjhgfU«áwªj jÄHãkhÅí« ghš t©z e¤j« #ÛªjhUkhd$kh‹ gh©o¤Jiu¤ njt® mt®fŸ nk‰go át‹ãŸis FkhuÓl¤âÅ‹W Éiy bfhL¤J th§» gyU«f‰W¤ bjËíkhW j« Kfit mu©kid¥ ò¤jfrhiyÆš ÃiybgWÉ¤jd®.”

ï¥ãuâia¥ bg‰W m¿P® K. ïuhft Ia§fh® tÊnagobaL¤J MuhŒ¢á brŒjh®. ïuh. ïuhft Ia§fh®.ã‹d®¢ r§f¤âš gâ¥gháÇauhfî«, brªjÄœïjHháÇauhfî« gÂna‰W mfeh}‰iw MuhŒªJbtËÆl Ka‹wh®. m«Ka‰á, nehahš jil¥g£lJ.m›ntL« F¿¥ò« gh©o¤Jiu¤ njtuhš th§f¥bg‰W lh¡l® rhÄehijaÇ‹ MuhŒ¢á¡F¤ ju¥bg‰wJ.m›ntL bfhšy« 460-ïš vGâ¥ bg‰wjhf¡F¿¥ò©ikahš ï‰iw¡F 691 M©LfS¡F K‰g£lbjdyh«. mjid MuhŒªj ïuhft Ia§fh® 1923-M«M©oš 638 M©LfS¡F K‹ v‹W F¿¥ã£LŸsh®.


gidna£o‹ thzhŸ VG ü‰wh©LfS¡F c©Lv‹gJ Éa¥ghdnjah«. m›nt£il¤ nj®ªjh® âwK«,ngÂ¥ ngh‰¿dh® âwK« mªÚL thœit eš»dth«.

ï›thuhŒ¢á¡F¡ »il¤j RtofŸ:

bgh. gh©o¤Jiu¤ njt® cjÉa bgU«gHid V£L¢ Rtoia¥ gh®¤bjGâa Rto - 1

c.nt. âUehuhaz Ia§fh® jÄœ¢r§f¤â‰F cjÉa njt® ãuh‹ fÉuha® Rto - 1

âUbešntÈ bešiya¥g¡ fÉuha® Rto - 1

â.j. fdfRªju« ãŸis Rto - 1

â.j. fdfRªju« ãŸisah® foj¢ Rto - 1

fh. uh. ek¢átha KjÈah® Rto - 1


Mf¢ RtofŸ 8ï¥gâ¥ò¡F¢ br‹id Úâgâ o.É. nrr»Ç Ia®,nrJntªj® ah‰funrJgâ, M©o¥g£o¥ bgU Ãy¡»Hh®bg¤fh¢á br£oah®. br‹id¥ gšfiy¡ fHf¥nguháÇa® lh¡l® vÞ. »UZzrhÄ Ia§fh®, kJiutH¡f¿P® o.á.ÓÅthr Ia§fh®, jŠir tH¡f¿P®nf.vÞ. ÓÅthr ãŸis, br‹id fh. uh.ekáthaKjÈah®, br‹id f. FkhurhÄ ehíL r‹Þ f.#auhk ehíL, nk‰go nkyhs® MânfrtY ehíLM»nah® bghUSjÉ brŒJŸsd®.

giHaciu Kjš 90 gh£LfS¡F c©ikahš,m›îiuiaí«, mj‰Fnkš ò¤Jiuiaí« bfh©LbtËtªjJ. ïuhrnfhghiya§fh® gâ¥ò. MÆD«ò¤Jiu 90-¡F nkš 70 ghlšfS¡nf mikªjJ. vŠáagFâ _ykhfnt ïUªjJ.

ïJ U¤nuh¤fhÇ tUl« MÅ khj« 12 ehŸ vGj¥bg‰w Kfîiuíl‹ btË tªJŸsJ. ï›th©L 1923MF«. ïj‹ ã‹nd 1933-M« M©oš ($Kf MtÂ)Ã¤ây¡nfhit _y¥ gâ¥ò ïu©lh« gâ¥ghf

239Rto¡fiy

btËtªjJ. ïuhrnfhghy Ia§fh® gâ¥ig _ykhf¡bfh©L ehty® e.K. nt§flrhÄ eh£lhU«, fuªij¡fÉauR nt§flhry« ãŸisí« ïizªJ vGâagjîiu És¡fîiufSl‹ ghfndÇ jditáa ïisP®r§f btËplhf 1944- 1946-M« M©oš mfeh}W _‹Wghf§fshf btËtªjJ.

“beLªbjhif ghoa fÉfŸ ü‰W eh‰g¤ijt®”

“ï¤bjhif¥ gh£o‰F moasî áWik gâ‹_‹W;bgUik K¥g¤bjh‹W”

“bjhF¥ã¤jh‹ gh©oa‹ c¡»u¥bgUtGâ;bjhF¤jh‹ kJiu c¥óÇ Fo»Hh‹ kfdhth‹ cU¤âur‹k‹ v‹gh‹.”

“t©Lgl¤ jijªj f©Â” v‹gJ Kjyhf ̀beL nt©kh®ã‹’ v‹gÔwhf¡ »lªj gh£L ü‰¿UgJ«fË‰¿ahid Ãiu vd¥gL«. ï¥bga® fhuz¤jh‰bg‰wJ. ïJ bghU£ fhuzkhf¡ bfhŸf.

“ehzifíila” v‹gJ Kjyhf, “ehŸtiy KfªjnfhŸtiy¥ gujt®” v‹gÔwhf¡ »lªj gh£Lü‰bw©gJ« kÂÄil gts« vd¥gL«. ïJî«fhuz¥ bga®. v‹id? brŒíS« bghUS«x›thikahš,

“twDW brŒâ” v‹gJ Kjyhf “eife‹ w«k jhndatbdhL” v‹gÔwhf¡ »lªj gh£L üW«Ã¤ây¡nfhit vd¥gL«. brŒíS« bghUS«x¡FkhfÈ‹,

“x‹WK‹ iwªnjbHh‹ gh‹ghiy nahjhJ Ã‹wt‰¿š eh‹F be¿Kšiy - m‹¿na Mwh kUj« mÂbeŒjš IÆu©L Twh jitF¿Šá¡ T‰W”

v‹git beLªbjhif ml§f‹ Kiw g‰¿aKªijnah® bkhÊfŸ.


beLªbjhifia¥ gâ¥ã¤j ïuhrnfhghiya§fh®nrhH eh£L¤ â£lhÂ t£l« v‹D« CÇd®. ït®jªijah® nt§fnlr Ia§fh® jhah® mu§f eha»a«khŸ.ït®j« jÄHháÇa® ã‹d¤ö®. m. ehuhazrhÄ Ia®.ehuhazrhÄ Ia® bjhl®ghš r§f ïy¡»a¥ g‰W«,âwK« bg‰wh®. mjdhš r§f¥ ghlš ea§fis ïisP®czUkhW ïÅa ciueilÆš vGâ¢ áy üšfshfbtËÆ£lh®. ehyoah®, eh‹kÂ¡ foif M»a üšfisbtËÆ£lh®. mfeh}W KGikí« ciuíl‹btËÆlnt©L« v‹gJ ït®j« nguhtyhf ïUªjJ.mjdhš üš KGik¡F« ciuí«, MuhŒ¢á¡ F¿¥ò«,bghU£F¿¥ò« vGâ K‰WÉ¤jh®. Mdhš m›thWm¢á£L Ko¡F«ngW thŒ¡fhkš 1935-M« M©L N‹â§fŸ 24-M« ehŸ ïa‰if vŒâdh®. f«g®nkš ït®bfh©oUªj g‰whš jh« âUkÆiyÆš f£oa kid¡F¡`f«g® Éyhr«’ vd¥ bgaÇ£lh®. Mjyhš f«g® Éyhr«ïuhrnfhghiya§fh® vd m¿P®fshš tH§f¥ bg‰wh®.

mfeh}‰¿‹ MuhŒ¢á¥ bghW¥ig nk‰bfh©lbgU«òyt® uh. uhft Ia§fh® bj‹dtuha‹òJ¡nfh£ilÆš ãwªjh®. ït® jªijah® ïuhkhErIa§fh®. ït®j« jhŒ khkdh® nrJntªj® murit¥òyt® rjhtjhd« K¤JrhÄ Ia§fh®. ïtÇlnk jÄœ¡fšÉ gÆ‹wh®. tlbkhÊ M§»y bkhÊ M»at‰¿Y«nj®ªjh® ght‹ikí« eht‹ikí« MŒî¤ âwK«xU§nf bfh©L És§»dh®. jÄœ¢ r§f¢ brªjÄœMáÇauhf És§»dh®. m›Éjœ tÊna áy üšfisMuhŒªJ btËÆ£lh®. m©zhkiy¥ gšfiy¡ fHf¤jÄHhuhŒ¢á¤ Jiw¤ jiytuhfî« És§»dh®. gâ¥ò¤JiwÆš ït® bfh©oUªj ca®tw ca®ªj g©òey‹ãw®¡F thŒ¥gJ mÇJ! mjid Ãiwí« Fiwí« v‹D«gFâÆš fhzyh«. ït® gâ¥ã¤j üšfŸ; bjhšfh¥ãabghUsâfhu« brŒíËaš e¢ádh®¡»Åa«; IªâizI«gJ; fiuüš; ïÅait eh‰gJ; neÄehj« ;g‹ÅUgh£oaš âUü‰wªjhâ v‹git.

241Rto¡fiy

gâ‰W¥ g¤J 1904

gâ‰W¥ g¤âid¥ giHa ciuíl‹ Kj‰f©btËÆ£lt® lh¡l® rhÄehijanu Mt®. mt®òweh}‰W¥ gâ¥ig Ãiwî brŒjh®. m¥gâ¥ig¡ f©Lk»œªj ahœ¥ghz« bgh. FkhurhÄ KjÈah® gâ‰W¥g¤ijí«, mfeh}‰iwí« MuhŒªJ btËÆlnt©L«v‹W«, mt‰W¡F¤ j¡f bghUSjÉ brŒtjhfî«T¿dh®. Mdhš gh©o¤Jiu¤ njt® òweh}‰W¥gâ¥ig¡ f©L ghuh£o “ïÅ nkš vªj üiy m¢ál¥ngh»Ö®fŸ?” vd ÉdÉdh®. Ia® v©z« òweh}‰¿šmG¤j« bg‰¿Uªjikahš mªüÈš f©l JiwfS¡FÉs¡f« njLifÆš òw¥bghUŸ bt©ghkhiyÆ‹áw¥ig cz®ªjh®. MfÈ‹ mjid btËÆl¡ fUâdh®.“òw¥bghUŸ bt©ghkhiy¡F¥ giHa ciu x‹W v‹ghš ïU¡»wJ. _y« kh¤âu« rutz¥ bgUkhisauhšK‹ò btËÆl¥g£oU¡»wJ. ï¥nghJ ciuíl‹btËÆlyh« v‹W v©Q»nw‹” vd¥ gh©o¤Jiu¤njtÇl« ciu¤jh®. m›btËp£L¡F mt® %. 500tH§»dh®. m¥gythz njáfU« %. 300 tH§»dh®.Mjyhš òw¥bghUŸ bt©ghkhiyia MŒªJbtËÆL« gÂÆš C‹¿dh®. mj‰F¥ã‹ndkÂnkfiy¥ gâ¥ò¤ bjhl®ªjJ. vj‰F« MF« ehŸx‹W nt©Lnk! mªehŸ 1904-M« M©oš thŒªjJ.

v£L¤ bjhifíŸ eh‹fhtjh»a gâ‰W¥ g¤J üWghlšfis íilanjD« Kj‰g¤J«, g¤jh« g¤J«»ilahikahš v£L¥ g¤JfSlD« Kjyh« g¤ijnah,g¤jh« g¤ijnah rh®ªjdthŒ ciuaháÇa® fshY«,òw¤âu£L¤ bjhF¥gháÇauhY« F¿¡f¥ bgW« ïu©LghlšfS«, _‹W ghlš gFâfSnk »il¤JŸsd.

gâ‰W¥ g¤JŸ ïu©lh« g¤J ïkatu«g‹beLŠnruyhjid¡ Fk£^® f©zdhU«, _‹wh«g¤Jïkatu«g‹ j«ã gšahid¢ bršbfGF£Ltid¥ghiy¡ bfhsjkdhU«, eh‹fh«g¤J fs§fhŒ¡f©Âeh®Ko¢nruiy¡ fh¥ãah‰W¡ fh¥ãadhU«, Iªjh«


g¤J flš ãw¡nfh£oa br§F£Ltid¥ guzU«,Mwh«g¤J MLnfh£ gh£L¢ nruyhjid¡ fh¡ifghoÅah® e¢brŸisahU«, VHh«g¤J bršt¡ fL§nfhthÊahjid¡ fãyU«, v£lh«g¤J jf^®, v¿ªjbgUŠnruš ïU«bghiwia mÇáš»HhU«, x‹gjh«g¤J Fl¡nfh ïsŠnruš ïU«bghiwia¥bgU§F‹ù® »HhU« ghoait.

gâ‰W¥ g¤J¡F¥ giHaîiu x‹W©L mJ RU¡fkhfmikªj ciuahF« gjîiuia¥ ngh‹W ÉÇthfî«F¿¥òiuia¥ ngh‹W RU¡fkhfî« ïšyhkšïil¥g£ljhf cŸsJ.

“x›bthU brŒíË‹ ã‹D« mikªJŸs Jiwt©z« ö¡F bga® v‹gd ciuÆšyhj _y¥ãuâfËbyšyh« ïU¤jÈ‹ mit ciuaháÇauhšvGj¥g£ld mšy v‹gJ«, üyháÇa®fshnyhbjhF¤jhuhnyh vGj¥g£ld v‹gJ« gâf§fŸ ciu¥ãuâfËš k£L« fhz¥gLjÈ‹ mt‰iw ïa‰¿ndh®üyháÇanuh bjhF¤njhnuh mšy® v‹gJ«bjÇ»‹wd” v‹gh® Ia®.

áªjhkÂ MuhŒ¢áÆ‹nghJ gh£L bjhiffË‹gHikiaí«, Ritiaí« Ia® m¿ªJbfhŸs thŒªjJ.nk‰nfhŸfis¤ bjÇªJ bfhŸtj‰fhf¢ r§f ïy¡»aüšfisbašyh« bga®¤ bjGâ xU§F it¤J Muhí«ï‹¿aikahik c©lhÆ‰W. òweh}‰W¥ gâ¥ghšc©lh»a C¡f« gâ‰W¥ g¤ij¥ gâ¥ã¡f mo¤js«mik¤J¤ jªjJ. ïj‹ Kj‰ gâ¥ò 1904-M« M©L N‹khj¤âY«, ïu©lh« gâ¥ò 1920-M« M©L m¡nlhg®khj¤âY«, _‹wh« gâ¥ò 1941-M« M©L et«g®khj¤âY« btËtªjd. _‹wh« gâ¥ãš F¿¥òiu vGâmo¡F¿¥ghf¢ nr®¡f¥ bg‰wJ. gâ‰W¥g¤JMuhŒ¢á¡F¡ »il¤j RtofŸ 6. mit;

âUthtLJiw MÔd¢ Rto - 2

muád® Xiy¢ Rto üš Ãiya¢ Rto - 1

243Rto¡fiy

Mœth® âUefÇ nj. ïy£Rkz fÉuha® Rto - 1

n#.v«. ntY¥ãŸis Rto - 1

â.j. fdfRªju« ãŸis Rto - 1


ït‰WŸ ïu©L RtofËš ciu ïUªjbjd m¿a¥bgW»wJ. ntW áy RtofŸ MuhŒtj‰F m›t¥nghJ»il¤jd v‹gJ F¿¡f¥ bg‰WŸsJ.

Kj‰ gâ¥ò¡F ïuhruhnrRtu nrJgâí«, ïu©lh«gâ¥ò¡F¤ âUthtLJiw R¥ãukÂa njáfU«bghUSjÉ òÇªjd®.

gâ‰w¥ g¤J - _yK« ciuí« 1950

ï¥gâ¥ò ciuntªj® xsit JiurhÄ ãŸisÆ‹ciuí« És¡fK« bg‰W¡ fHf tÊna 1950-M« M©LbtËtªj gâ¥ghF«. ï¥gâ¥ã‹ MuhŒ¢á¡F VLfŸïu©L bg‰W m¢R¥goíl‹ x¥ã£L¢ áyghlntWghLfS« áy ghl§fËš fhz¥g£l Ia§fS¡FÉs¡fK« bg‰wjhf¡ `F¿¥ã£LŸsh®. Mdhšm¢RtofŸ vtÇlÄUªJ bg‰wit v‹gJ g‰¿a F¿¥òïšiy.

ï¥gâ¥ãš Ia® F¿¥ãL« ghl ntWghLfŸmid¤J« fh£l¥ bg‰¿y. j¡fit vd¡ fUj¥ bgWtdk£L« fh£l¥bg‰Ws. bghUªâa ghl§fis¤ nj®ªJ_y¤âš V‰¿¥ bghUŸ Twî« bg‰Ws. Ia® gâ¥ãšfhz¥bgwhj áy ghl ntWghLfS« ï¥gâ¥ãš cs.rh‹whf 15, 53-M« ghlšfis¡ fh©f. áy ghl§fŸâU¤âaj‰F 42-M« ghlÈš `nr®ªnjh ušy®’ v‹gJ`ne®ªnjh ušy®’ v‹W«, 51-M« ghlÈš èhLl‹ fkH’v‹gJ èhFl‹ fkH’ v‹W« âU¤j« bg‰wik bfhŸf.moKGikí« âU¤j« bg‰wik `mU«giw ÉidP®òšÈfš gL¤J’ v‹gJ (75) ̀kUòy ÉidP® òyÉš gL¤J’vd¤ âU¤j¥ bg‰wikahš m¿f.

K‰gâ¥ãD« ã‰gâ¥òfŸ âU¤j« bg‰W tUjiy`Kuiu KGKjš’ v‹w ghl« (Iªjh« g¤J - gâf«) m¢R¥


ãuâÆš fhz¥gL»wJ v‹W xsit R.JiurhÄ¥ãŸis F¿¥ãL« ghl« IaÇ‹ gâ‰W¥ g¤J_‹wh« gâ¥ãš KHhiu KGKjš, vd¥ghl« bg‰W`KHhiu: k%c KHî¤jhŸ vÇnt§if(fÈ. 44 : 4) _Hhiu¥nghªij “(òweh. 85; 7) v‹W És¡f« bg‰W tªjikahšbjËf.

ï› thŒî¡F¡ »il¤j RtofŸ ïu©lDŸ x‹W_y¢ Rto v‹gJ “_yk£LKŸsâš `btUtu’ v‹wghlnk cŸsJ” v‹D« mo¡F¿¥ghš (86) òy¥gL»‹wJ. j« MáÇaU« âUitah‰W mur® fšÿÇ¥nguháÇaUkh»a mu§f nt§flhry« ãŸis vGâaciubah‹W »il¤jbj‹W«, ït® vGâa ciuiaehty® e.K. nt§flrhÄ eh£lh® gh®itÆ£LC¡f¥gL¤âdh® v‹W« K‹DiuÆš ciuaháÇa®F¿¥ã£LŸsh®.

e‰¿iz - _yK« ciuí« 1914

v£L¤ bjhifíŸ Kjyhtjh»a e‰¿iz Kj‰f©ã‹d¤ö® m. ehuhazrhÄ Iauhš MŒªJ btËÆl¥bg‰wJ. üš m¢á£L K‹Diuí« Ko¤J¥ ghondh®ghl¥bg‰nwh® tuyhWfisí« vGâ tªjh®. ghl¥bg‰nwh® tuyh‰WŸ jiyahy§fhd¤J¢ brUbt‹wgh©oa‹ beLŠbrÊa‹ tuyh‰¿‹ xU gFâ vGâamsÉš ïa‰if vŒâdh®. m¢á£l got¤ij m£ilf£o¥ gh®¡fî« ïayhkš ïa‰if ÉisahoaJ!mt®j« mUªjÄœ m‹ò¡F« m¿î¡ T®ik¡F« e‰¿izv‹W« mÊah¢ rh‹whf ïy§F«.

jŠir kht£l« âU¤Jiw¥ ó©o t£l¤ij¢rh®ªjJ ã‹d¤ö®. m›ñÇš thœªjt® m¥ghrhÄ Ia®.mt®j« mUik¡ »H¤âah® Ójhy£RÄ m«khŸ. ït®fŸFo És§f¥ ãwªj ikªj® ehuhazrhÄ Ia®. ït® ãwªje‹dhŸ 10-9-1862 MF«.

k‹dh®Fo M§»y¥ gŸË¤ jÄHháÇa® ehuhazrhÄ¥ ãŸisÆ‹ f«guhkhaz ÉÇîiu nf£L mjid¡

245Rto¡fiy

f‰f ÉU«ãdh®. kd¥ghl« âw« ïašghf thŒªâUªjït® v©z‰w ghlšfis kd¥ghl« brŒjh®. “g¤J¥gh£L KjÈat‰¿‹ RtofŸ »ilahkš nghÆD«mt‰¿‹ moãwHhkš x¥ã¡f tšy âwdhs®ehuhazrhÄ IaUŸsh®” v‹W lh¡l® rhÄehija®ghuh£L« áw¥ò¥ bg‰wh®. mt®j« gâ¥òfS¡Fe‰Wizahf ïUªJ jÉdh® FWªbjhif, mfeh}WM»at‰W¡F« ciu fhz ÉU«ãdh®. mfeh}‰¿š gyghlšfS¡F ciuí« vGâdh®. 1899-M« M©L Kjš j«thœehŸ msî« F«gnfhz« efuit ca®Ãiy¥gŸËÆš jÄHháÇauhf És§»dh®. 30-7-1914-ïš ïiwaonr®ªjh®.

e‰¿izia MŒªJ btËÆl ÉU«ãdh®ehuhazrhÄ Ia®. mt®j« MáÇa® ehuhazrhÄ¥ãŸisÆ‹ ikªj® nrhkRªju« ãŸis bghUŸK£L¥ghL neuht©z« cjÉaJl‹ VLfŸ jUÉ¤J«Muhí«go brŒjh®. kiwkiyaofsh® cjÉahš,br‹id muád® Xiy¢ Rto üš Ãiya¤âš ïUªJe‰¿iz¡ foj¢ Rto x‹iw¥ bg‰W MuhŒªjh®. mj‹ã‹d®¢ rhÄehija® RtofŸ 2, kJiu¤ jÄœ¢ r§f¢Rto 1, â.j. fdfRªju« ãŸis RtofŸ 2. Mf 5 RtofŸ»il¤jd. ït‰iw MuhŒªJ ciu f©lh®. MÆD«ï¢RtofËš 234-MtJ ghlY« 385-M« ghlÈ‹ã‰gFâí« »il¡fÉšiy. mÇJ Ka‹W njoí«mf¥glhikahš, ã‹nd »il¥ã‹ kWgâ¥ãšga‹gL¤â¡ bfhŸsyh« v‹D« v©z¤jhš gâ¥ò¥gÂÆš <Lg£lh®.

mÇ¤Jthu k§fy« É. nfhghyrhÄ ïuFehjuhrhËah®, bf. Rªjuuhika®, o.V. ghy»UZz cilah®,ïuh›gfö® nf. »UZzrhÄ Ia§fh®, njhÈ R.g. áj«gunjt®, K¤J¥ng£il á. tÆ mUzhry« br£oah®,k©Q¡F K©lh‹ áj«gu rghgâ¥ ãŸis, ghiy¡fhLI á‹drhÄ¥ ãŸis KjÈa jÄH‹g®fË‹bghUSjÉahš e‰¿izia m¢á£L Ko¤jh®.


V£L¥ goia x¥ã£L MŒjš mÇJ. mjid MŒªJgâ¥ã¤j ã‹id¢ br¥g¥gL¤â kWgâ¥ò¡ bfhz®jšvËJ; V£L¥ gofËY« ciuaikªj üiy MuhŒªJgâ¥ã¤j‰F« m~âyh üiy MŒªJ, mj‰F ciuf©Lgâ¥gJ ÄfÄf mUikahdJ. _y¤ij xG§FgL¤jnt©L«; ciuia¤ â£l¥ gL¤jnt©L«. mâY«òw¥bghUŸ üÈD« mf¥ bghUŸ üY¡F ciufhzšvËJ. òw¥bghUŸ üš vÅ‹ brhšnghF« ngh¡»nybghUŸ nghF«. áy tH¡f§fŸ k£Lnk fhyïilbtË¥g£L m¿j‰F mUik¥gL« m‹¿¥ bghUŸtifahš m¿j‰F ïl®¥ghL jsuhJ. Mdhšmf¥bghUŸ ünyh vÅ‹ brh‰bghUŸ És¡f« f©lmsÉš mikahJ F¿¥ò¥ bghUS« cŸSiw ïiw¢áv‹gití« xU§nf kÈªJ cŸSW¤J ka¡F«.â¡F¤âif bjÇahj fh£oš j‹dªjÅna òFªJâ©lhLtJ ngh‹w Ãiyikia c©lh¡F«m›tifÆš mt®fS¡F mt®fns Jiz! ï¤jifaïl®¥ghlhd tÊJiwÆš KGikahf mGªâ¤ JaU‰wbgUk¡fŸ ïUt®. mtUŸ ï¥ã‹d¤öuh® xUt®;k‰bwhUt® âU¡f©zòu« âUkhËif¢ brsÇ¥bgUkhsu§fdh®. ït® ciuÆšyh e‰¿izia it¤J¡bfh©L mykªJ mykªJ MŒªJ mUikíw¢ brŒJKo¤jh®. mu§fdh® g£L¥g£L ka§»a ghLfnshg‹Dj‰fÇad. mt®j« FWªbjhif¥ gâ¥ãš fh©f.r§f¤ bjhiffSŸ ï›Éu©Lnk K‰¿Y« ciuÆyhüšfŸ. mfeh}‰W¡nfD« Xusî ciu »il¤jJ.kÂnkfiy MŒî« ciuÆyh¤ â©lh£l« cilanjMÆD« bghU£blhl® Ãiy¢ brŒíŸ MfÈ‹ gygFâfŸ ciufh©l‰ bfËjh«.

ïÅ ïªe‰¿iz ciunah KjYiu vÅD« Kj‹ikthŒªj ciuahf thŒªjJ. ã‹d¤öuh® bgwtU«òyik¤ âw¤ij¡ fh£Ltjh«. x›bthU ghlY«ï‹dh® ghlš v‹gij Kj‰f© mik¤J m¥ghlÈ‹âiz Jiwfis¡ T¿, mjid És¡fKW¤â¥ ghliy¡fh£L»wh®. ghlÈ‹ KG¥ bghUS« bjŸËâ‹

247Rto¡fiy

czUkhW Kiwíw¡ »lªjtifÆš ciuaik¡»wh®;mUŠ brh‰bghUS«, mUª bjhl® eaK«, mÂey§fS«, j©lh¤ jÄÊ‹ bghUŸ ey§fS« bghJsÉs¡fîiu tiu»wh®; `cŸSiw’ia eaKw¥ bghU¤âciu¡»wh®; bkŒ¥ghL« gaD« bk¢R« t©z«F¿¡»wh®. nk‰nfhsh£áia¡ fh£L»wh®; x¥òikrh®¤â ct¥òW¤J»wh®. ït® vGâíŸs ghondh®tuyhW« ghl¥g£nlh® tuyhW« br¿î« br«ikí«Ä¡F ï‹òW¤Jtjh«. “e‰¿iz ehuhazrhÄ Ia®”v‹D« bgaiu Ãiy ÃW¤âa MuhŒ¢á¥ gâ¥ò ï~jhF«.

e‰¿izÆ‹ ïu©lh« gâ¥ò 1952-M« M©L irtá¤jhªj ü‰gâ¥ò¡ fHf¤â‹ tÊna gâ¥ã¡f¥ bg‰wJ.ï¥gâ¥ò fodK« ka¡fK« jU«. rªâfŸ ãÇ¤J«,mÇJKa‹W ghlntWghLfŸ F¿¤J«, ïJfhW«fhz¥ bgwhj ïUü‰W K¥g¤J eh‹fh« gh£oid¡f©L ïiz¤J«, MÆu¤J¡F nk‰g£l mUŠbrh‰bghUŸ vL¤jik¤J« gâ¥ã¡f¥ bg‰WŸsJ.ciuaháÇa® glK«, tuyhW« ï¥gâ¥ãš ïiz¡f¥bg‰wik ÃidîTu¤j¡fjh«.

“e‰¿iz x‹gjo¢ áWikahf¥ g‹Åu©oofhW«cau¥ bg‰wJ. ï¤bjhif bjhF¥ã¤jh‹ g‹dhL jªjgh©oa‹ khw‹ tGâ” v‹gJ ï¤bjhF¥ò¥ g‰¿agH§F¿¥ò.

e‰¿iz _yK« - És¡fîiuí« 1966

ciuntªj® nguháÇa® xsit f. JiurhÄ¥ ãŸisvGâa És¡fîiuíl‹ Toa gâ¥ò ï~jhF«. ïjidbtËÆ£lt® br‹id mUzh btËp£lf¤jh® Mt®.

ciuntªj® MŒî¡F¡ »il¤j VLfŸ eh‹F mit;

muád® ifbaG¤J üš Ãiya VL - 1

kJiu¤jÄœ¢ r§f VL - 1

blh«Ä¢nrÇ fU¥igah¤ njt® VL - 1

òJ¥g£o át. K. K¤ijah br£oah® VL - 1


ï›ntLfis x¥ò neh¡»anghJ ghlntWghLfŸgy¥gy »il¤jd. mt‰iw¡ fhz e‰¿iz¡F ntW X®ciuna vGjnt©L« v‹D« v©z« mt®¡F¥ ãwªjJ.“Vw¤jhH 1500-¡F nk‰g£l ghl ntWghLfS«, bga®bjÇahâUªj gy gh£LfË‹ MáÇa® bga®fS«bjÇatªjd. áy MáÇa®fË‹ bga®fŸ âU¤jkilªjd.”v‹W ciuaháÇa® j« K‹DiuÆš F¿¥ã£LŸsh®.

»il¤j VLfŸ Äf¥ gHik thŒªJ gh£Lfis¥ ghoaòyt®fË‹ bgaiu x›bthU JiwÆ‹ ïWâÆY«ÉlhJ vGj¥ bg‰¿Uªjik MáÇa® MuhŒ¢á¡FC¡f_£od. ã‹d¤ö® m. ehuhazrhÄ Ia® gâ¥ò«,br‹id irt á¤jhªj kfh rkhr¢ r§f ïy¡»a¥ gâ¥ò«,bjhšfh¥ãa«, mf¥bghUŸ És¡f«, ah¥gU§fy«,ïy¡fz És¡f«, åunrhÊa« KjÈa t‰¿‹ ciufËšfh£l¥g£l e‰¿iz¥ ghlšfS« Äf cjÉd.

m¢á£l e‰¿iz¢ RtoÆš “mšFgl® cHªj” v‹D«v£lh« ghliy¥ ghoa òyt® bga® F¿¡f¥ bgwÉšiy.mjid¥ ghoat® f©zfdh® v‹gJ f©lh®ciuntªj®. “ï¢rh‹nwh® bga® m¢R¥gofËšfhz¥glÉšiy. MÆD« òJ¥g£o V£oY« njt®V£oY« f©zfdh® v‹w F¿¥ò x‹W Jiw¡ T‰¿‹ïWâÆš fhz¥gL»wJ” vd¡ F¿¥ãL»wh®. ï›thnw“m©zhªnjªâa” v‹D« g¤jh« ghliy¥ ghoat®bga® K‰gâ¥ãš m¿a¥ bgwÉšiy. r§f¢ Rto xÊªj_‹W RtofËY« ï¥bga® ïUªjikia¡ F¿¥ãL»wh® ciuntªj®. ï›thnw, “bfho¢á fh¡F«” v‹D«ïUg¤âu©lh« ghliy¥ ghoat® bga® èšnt£ldh®’ v‹gij¤ `njt® V£oY« br£oah®V£oY«’ f©lij¤ bjÇÉ¡»wh®. 45, 46-M« ghlš fis¥ghonah® Kiwna cnyh¢rdh®, nfh£l«gyt dh®v‹gij¡ F¿¡»wh®, ï›thnw ï‹D« áy cs.

ïÅ¢ áy bga®fŸ giHa gâ¥ãš cŸsj‰F ntWglV£oš f©lij¡ F¿¥ãL»wh®. ã‹d¤öuh® gâ¥ãš 24-

249Rto¡fiy

M« ghlš ghoat® f©z¤jdh® v‹W«, 56-M« ghlšghoat® bgUtGâ v‹W« 64-M« ghlš ghoat®cnyh¢rdh® v‹W« cs. m¥bga®fŸ KiwnaF‹ù®¡»Hh® kfdh® f©z¤jdh®, ïs§Ñudh®,cnuhfl¤jdh® vd¡ F¿¡»wh®. ï›thnw ntWáybga®fS« cs.

áy bga®fŸ ãiHgl tH§F Ãiyia És¡»vGJ»wh® nguháÇa® xsit; 34-M« ghliy¥ ghoat®`ãukrhÇ’ vd¥ ã‹d¤öuh® gâ¥ãš cŸsJ. “ãuk‹v‹gh®¡F kfdhjÈ‹ ãuk‹fhÇ vd¥ bg‰wh®. ãuk‹v‹W« fhÇ v‹W« bga® ó©lt® gy®. r§f fhy¤J«ïil¥g£l fšbt£L¡ fhy¤J« ïUªJŸsd®. ït®bga® VL bga®¤bjGândhuhš ãukrhÇ vd¥ãiH¡f¥g£LŸsJ. »il¤j VLfËš ãuk‹ fhÇ vd¡fhz¥gLtnj ïj‰F¢ rh‹W” v‹W F¿¥ãL»wh®.

`beLeh u©kÂ’ v‹D« e‰¿iz eh‰gjh« ghliy¥ghoat® `nfh©kh beL§ nfh£ldh®’ vd K‹id¥gâ¥ãš F¿¥ãl¥ bg‰WŸsh®. m¥bga® nfhkhšbeL§nfhldh®’ v‹gij És¡F»wh®. nguháÇa®;“ï¥bga® nfhkh‹ beL§nfhldh® vdî« nfhkhšbeL§nfhldh® vdî« bfhŸs¥gL« gw«ã‰nfhkh‹bfhšÈ¡nfhkh‹ vd ïlŠR£o¡ Tw¥glhikÆ‹nfhkhš beL§nfhl‹ vd¡ nfhlš bghU¤jkhf cŸsJ.nfhkhš v‹gJ nrhH eh£L C®fËš x‹W. mjid¡fšbt£L¡fŸ “ra§bfh©l nrhH k©ly¤JâUtGªö® eh£L¡ nfhkhyhd Fnyh¤J§f nrhH¢rJ®ntâ k§fy«” v‹W TWtJ neh¡f¤j¡fJ. ïªehËšmJ nfhkš vd tH§F»wJ. nfhl‹ v‹w bgaUilah®gy® jÄHf¤J ïUªJŸsd®. nfhl}® v‹w bgaUilaC®fŸ ïU¥gJ mj‰F¢ rh‹W. ̀nfhkhbdL§nfhldh®’v‹gJ m¢R¥goÆš nfh©kh beL§nfhldh® vd csJ.òJ¥g£o VL«, njt® VL« nfhkhbdL§ nfhldh®v‹nw TW»‹wd. Mfnt nfhkh‹ v‹gJ <‰bwG¤Jkh¿¡ nfh©kh v‹W M»ajh«” v‹W ÉÇ¤J


És¡F»wh®. ï›thnw `bfh£l«gytdh®’ vd¡fhz¥bgW« òyt® bga® ̀nfh£l«gytdh®’ v‹W«, (46,95) `ïÅ¢rªj ehfdh® bga® `Äis¡ fªj‹ ehfdh®’v‹W« (66) ãuh‹ rh¤jdh® bga® `Éuh‹ rh¤jdh®’v‹W« (68) ïs«nghâah® bga® ïs«óâah® v‹W« (72)ešÉs¡fdh® bga® ešÉs¡F‹wdh® v‹W« (85)Kl¤âUkhw‹ bga® K£l¤âUkhw‹ v‹W« (105)mUikÆ‹ MŒªJiu¡»wh®. ï›thnw F¿¥ãL« bga®¤âU¤j§fŸ gy. ï¤âU¤j§fis m¿nth® r§f ïy¡»aMŒî¡F¡ fšbt£L br¥ngL KjÈat‰iw¡ f‰W¤bjËjÈ‹ ï‹¿aikahikia e‹F cz®t®. m‹¿í«khÅl Éay¿î, Éy§»ay¿î, bro bfhoÆay¿î, rkaüš âw« KjÈadbtšyh« xU§nf bfh©lh®.ciu¤âw« áw¡FkhW ï~bjd¡ fh£L« ciu, ciuntªjÇ‹ e‰¿izíiu v‹gJ vËJw És§F«, ÉÇ¡»‹mfYbkd mikth«.

e‰¿izíiu ïUghf§fshf btËtªJsJ. x›bth‹W« ïUüW ghlšfS¡F És¡f¤ijíilad.

FWªbjhif - _yK« ciuí« 1915

v£L¤ bjhifíŸ ïu©lhtjh»a ï¡FWªbjhifia mÇâ‹ MŒªJ Kj‰f© btËÆ£lbgUª jif âU¡f©zòu« âUkhËif¢ brsÇ¥bgUkhsu§fdh® Mt®.

mu§frhÄ v‹gJ ït®j« bga®, ït® jªijah®brsÇ¥ bgUkhŸ Ia§fh®, ã‰fhy¤âš r§f ïy¡»aMŒî¡F¤ ö©Ljyhf ïUªj mŒa« ng£ilK¤Ju¤âd KjÈahnu ïtiu¤ jÄœ¡ fšÉ bgWj‰FkJiu bršYkhW ö©odh®, nrhH tªjh‹ »©Âkl« át¥ãufhr RthÄfËlK«, bgU«òyt®murŠr©KfdhÇlK« mUªjÄœ f‰wh®. thÂa«ghokfkâa® fšÿÇ¤ jÄœ¥ nguháÇauhf¥ gÂah‰¿dh®.

bjhšfh¥ãa« bghUsâfhu¤ij¢ áyKiw gÆ‹wh®.mâš tªJŸs bjhif ü‰ brŒíŸfËš csªnjhŒªjh®

251Rto¡fiy

FWªbjhif vd¡ F¿¡f¥g£l brŒíŸfŸ bgaU¡ nf‰g¢á¿aitahŒ¡ fhz¥g£likahY«, mªüš KGtJ«»il¡fyh« v‹w JÂî©lhaikahY« mjidKGtJ« »il¡fyh« v‹w JÂî©lh aikahY«mjid¤ njo ciubrŒJ btË¥gL¤jyh« vd Ka‰ánk‰bfh©lh®. mªÃiyÆš K¤Ju¤âd KjÈah®br‹id muád® Xiy¢ Rto üš Ãiya¤âYŸsFWªbjhif¢ Rtoia¥ gobaL¤J cjîkhWmu§fdhiu nt©odh®. mjdhš br‹id br‹Wm¢Rtoia¥ gobaL¤J¡ bfh©L âU«ãdh®.m¥gonah ãiHbghâªJ bghUs¿thuh ÃiyÆš áijîÄ¡T®ªJ ïUªjJ. mªÃiya¿ªj K¤Ju¤âd KjÈah®mu§fdh® M®t« m¿ªJ ÓÇanjh® FWªbjhif¢Rtoia tUÉ¤J¤ jªJjÉdh®. k‰W« mfeh}W,e‰¿iz, gÇghlš M»a Rtofisí« ciutiuj‰FVJthf tH§»dh®. mu§fdh®¡F¡ »il¤j FWªbjhif¢RtofËš 399 MtJ brŒíË‹ nkny xU brŒíŸmf¥glÉšiy mjid mf¥gL¤Jj‰fhf kJiu¤ jÄœ¢r§f¢ Rto¢ rhiy¡F¢ br‹W M§»Uªj Rtoia¥ bg‰Wx¥ã£lh®. ghl ntWghL« F¿¤J¡ bfh©lh®.m›ÉLg£l brŒíŸ “MŒtis bP»Hî«” v‹D« 316 -MtJ brŒíshf ïU¡f¡ f©L k»œªjh®. mj‹ ã‹ndÄâiy¥g£o, br›ñ® KjÈa ïl§fS¡F¢ br‹W VLnjodh®.

gHªjÄœ VLfSŸ, X® V£oš Fiwthd gFâfŸ k‰iwVLfËY« Fiwthfnt ïU¥gJ«, v¤Jiz VLfis¤njo¡ fhÂD« m¡Fiw Ãu«ghnj nghjY« f©TlhfÈ‹ xU gh£L¥ òâjhf¡ »il¤jik¡F k»œªJ ciuvGj¤ bjhl§»dh®. ntW RtofŸ »il¡Fnkh vdnt©LnfhŸ ÉL¤J nt©oí« ga‹ bg‰¿y®.

ï¤bjhifia MŒªJ _y ghl§fhzY«, ciutiujY« v¤jF mUik v‹gij mu§fdh® F¿¥ãL»wh®;


ngu¿î« nguh‰wYKila j¡f jÄH¿P® gy®x‹WTo¥ gy ãuâfis it¤J¡ bfh©L g‹bdLehS« MuhŒªJ gâ¥ã¥gjhÆD« _ykdÉY« K‰W«âU¤jkhf¥ gâ¥ã¤jš KoahjjhFbk‹gJ r§f¤J¤bjhif üšfis¥ bghW¤j tiuÆY« v£Lizí«kW¡f koahj xU©ikahF«.. ï¤jifa mUikthŒªjxUtif¤ bjhif üYŸ x‹iw¢ á‰w¿î« tÈ¡FiwîKila ah‹ `mrY¡F¢ rÇahd efš’ v‹gjhfbtË¥gL¤j¤ JÂÆD« m~bjd¡nf eifÉisÉ¤âL« brŒifahfî« mth btŸs¤âš m¢á‰w¿î«tÈ¡Fiwî khœªâlnt, nguháÇªj ÓuháÇauhdnguháÇa®¡nf ïUgJ gh£o‰bghUŸ òy¥g£oybjdXuhir cy»ÅWÉ caÇa ï¡FWªbjhif ü‰F¥ bghUŸfhz¤JÂªnj‹. `_yksÉ‰ gâ¥ã¤jš á¿J« ga‹juhjjhF«’ `bghUbsGâna gâ¥ã¤âLf’ Ka‹whšKoahjbj‹’ v‹¿‹ndhu‹d m‹g®fË‹t‰òW¤J¡fS« v‹id tÈíŸnsdhf ka§f¢ brŒJC¡f§bfhŸs¢ brŒâ£ld. MjÈ‹ mthÉ‹bgU¡»yhœªJ mjÅil¥g£L K‰W« ciubaGâï‰iw¡F _th©o‹ K‹d® (1912) Ko¤nj‹”

FWªbjhif _y¤JŸ áy khWghLfŸ brŒJŸsh®mu§fdh®. ïl¡f®¢ brhšyh»a F~bwhlu‹bkhÊïªüÈš x‹gâl§fËš tªâUªjt‰iw mwbthÊ¤J¢brŒíË‰ Fiw njh‹whjthW V‰wt‰iw¢ nr®¤JciubaGâaik x‹whF«. “ï§‡d« brŒjik¡F¡fhuz« gHªjÄœ üšfŸ gyt‰iw¤ jÄGy»‰F¤ jªjj¡fhuh»a $kh‹ á.it. jhnkhju« ãŸisat®fŸfÈ¤bjhif af¤J kh‰¿it¤J¡ fh£o¥nghªjfhuznkah«!’ v‹W ïj‰F¢ rh‹W fh£L»wh®mu§fdh®.

ïÅ¢, ̀brŒíŸ, fU¤Jiu, ghondh® bga®’ vd¢ RtofËš f©lKiwia kh‰¿ fU¤Jiu, ghondh® bga®,brŒíŸ vd mik¤J¡ bfh©L ciu tiuªJŸsh®.fU¤JiuÆ‹ K‹nd v‹gj‹ m¿F¿ahf ïUªj `v-J’

253Rto¡fiy

v‹gij ̀ïJ’ vd kh‰¿íŸsh®. fU¤JiuÆš ït® brŒjkh‰w§fŸ 24 mt‰iw M§fh§F ciu¡ F¿¤JŸsh®.K‰¿Y« ciu fhzbth©zhthW »lªj 364, 366, 367,372, 376 v©fSŸs IªJ brŒíŸfisí« RtofËšcŸsthW czUkhW kh‰whkš m¥gonagâ¥ã¤JŸsh®.

FWªbjhif ghondh® 205 ng® v‹D« F¿¥igc£bfh©L, ïiw tz¡f« ghoa bgUªnjtdh®xUtiuí« nr®¤J 266 ng® MFkhW xG§F brŒJ`ghondh® bgaU« ãwî«’ v‹D« jiy¥ãšg£oaÈ£L¡ fh£oíŸsh®. “òweh}‰W m¢R¥ ò¤jfKfîiuÆš ïUü‰W ehšt® vd¡ F¿¥ã£oU¡»wJ”v‹W« F¿¥ãL»wh®.

“m¿P®fË‹ âU¤j§fis tªjd¤njhL V‰W¡bfh©L kWgâ¥ãš mt‰iw¤ jGÉ ï‹d ï‹dâU¤j§fŸ ï›É›t¿P®fshš m¿É¡f¥g£ldbt‹W« k»œªJ R£o mt®fŸ brŒjUËa ngU jÉia¥gy®¡F« ga‹gl¢ brŒJ v‹ e‹¿a¿ití« kwthk‰TWnt‹” v‹W j« gÂî« M®tK« njh‹w`cjÉíiu¤j’Èš tiu»‹wh®.

150-MtJ brŒíŸ tiu ÉÇthf cŸs ciu, ã‹ndRU§»ÉL»wJ. mj‰F m¢rf¤âš neÇ£l bjhšiynafhuzkh«. v£L¥ g¡f« bfh©l got§fŸ 18 m¢ál‰F¥gâbd£L¤ â§fŸ MÆdth«. mjdhš És¡fîiu¥gFâia¢ RU¡»¥ g¤bjh‹gjhtJ got¤âÈUªJK¥g¤bjh‹gjhtJ got« tiu ïUg¤âu©L ehŸfSŸgâ¥ã¤J Ko¤âU¡»wh®. mjid m›tsî ÉiuÉšm¢á£LjÉa ntÿ® É¤ahu¤ehfu« m¢R¡Tl¤ jiyt®V.o. ïuhrnfhghš ãŸis¡F e‹¿ T¿íŸsh®. “m¢R¡Tl¤jhÇl¤J¥ bgÇJ« mŠá Ã‹w vdhJ m¢r¤ijmwnt xÊ¤J” É£lh® v‹W vGJ« bjhluhš,mj‰FK‹nd m¢á£l m¢rf¤jhÇilna ït® g£lghLòy¥gL»‹wJ.


cjÉíiu¤jY«, “FWªbjhif¡ FWª JizahfmUªbjhif íjÉa bgUªjif¢ bršt®fŸ bgaU«cjÉa bjhifí«” v‹D« g£oí«, nk‰ nfhsh£áÉs¡fK«, mU§F¿¥ò¡fS« ãwî«, vŠáaitfS«ãwî«, ciuÆš nk‰nfhŸ bfh©l üšfŸ ghondh®bgaU« ãwî« v‹D« gFâfis 43 g¡f msÉšK‰gFâahf cilaJ mu§fdh® FWªbjhif. ï‹D«nrhHtªjh‹ »©Âkl« át¥ãufhr RthÄfŸâUîUt¥ gl« gâ¤J cÇikíiu tH§»aJ«, ntÿ®CßR fšÿÇ¤ jiyik¤ jÄœ¥ nguháÇa® ò.f.ÓÅthrhrhÇa® tH§»a áw¥ò¥ ghÆuK«, kz¡fhšmŒa«ng£il K¤Ju¤âd KjÈah® tH§»a Kfîiuí« Kj‰f© Kiwna ïl« bg‰Ws. ã‹Åiz¥ ghfmU«gj mfuhâ, FWªbjhif¢ brŒí© Kj‰F¿¥gfuhâ, ãiHí« âU¤jK«, És«gu« v‹git ïl«bg‰Ws, `ïj‹ Éiy %. 2-0-0 jgh‰ TÈ ntW’ v‹D«F¿¥òŸsJ.

mu§fdh® ciuia, “âiz, cŸSiw, ïiw¢á,nk‰nfhŸ, ïy¡fz¡ F¿¥ò KjÈat‰iw¢ R£o¢ RU§f¢brhšÈ És§fit¤jyh»a ò¤Jiu” v‹W ghuh£L»wh®K¤Ju¤âd KjÈah®, ït‰Wl‹ x›bthU ghlY¡F«`bkŒ¥ghL, ga‹’ v‹gt‰iwí« ciuaháÇa® F¿¥ã£L¢brš»wh®. ghlntWghL M§fh§F¡ fh£oíŸsh®.nk‰nfhŸfis¢ br›Éâš mo¡F¿¥ghf mik¤JŸsh®.jh« MŒªj ãuâfË‹ Ãiyikiaí« M§fh§F¢R£L»wh®.

“fU§fhš nt«ã‹” v‹D« 24-M« ghlÈš,“ï›toÉš (<‰wayoÆš) xUÓ® ÉLg£lJ nghY«;ï›toí« <‰woí« ãuâfŸnjhW« áijªJ fhz¥g£ld. MjÈ‹ xUthW mDkhÅ¤J¡ F¿¡f¥g£ld”v‹W«, “K£Lt‹ bfhš jh¡Fnt‹ bfhš” v‹D« 28-M« ghlÈš, ï¥gh£L¥ ãuâfËš áijªJfhz¥g£lJ. MjÈ‹ xUthW tiua¥g£lJ” v‹W«mo¡F¿¥ghf¡ F¿¡»wh®. ï›thnw mDkhÅ¡f¥g£l

255Rto¡fiy

ghl§fis 178, 277, 383 M»a ghlšfËš R£L»wh®. áyghlšfËš ÄifnghY« (259, 392) v‹W«, ïl«Él¥g£LŸsJ. (200, 394) v‹W«, fU¤Jiu FiwthfcŸsJ (366) v‹W«, tuyhW òy¥glÉšiy (328, 393)v‹W«, bghUŸ És§fÉšiy. (172, 223, 330, 364, 369, 379,385, 388) v‹W« M§fh§F¡ F¿¥ãL»wh®. x‹gjo¥gh£lhf cŸsJ v‹W« (391) ï¥gh£L MwoÆdjhjšczu xU ãuâÆš 4,5 mofS¡F ïl« Él¥g£ oU¡»wJ.(266) v‹W« RtoÆš ghlš ïUªj Ãiyikia¤bjËÉ¡»wh®. nrnzh‹ v‹gj‰F (150) ïuh¡fhy¤Jku¤J¢áÆš ïU¥gt‹’ vd xU ãuâÆš ciuí©ikia¢R£L»wh®. RtoÆš cŸs JiwÆD« ï¤ JiwnabghU¤jbkd (319) XÇl¤J«, ï¤Jiw ntW RtoÆšc©L v‹gij k‰nwhÇl¤J« (353) F¿¥ ãL»wh®.

mÇâ‹ Ka‹W njoí« jFâthŒªj Rto»ilahikahš ït®g£LŸs ïl®¥ghLfŸ ïËâ‹És§F»‹wd. m›Él®¥ ghLfS¡»ilna ciu f©Lj« bgaiu Ãiybfh©l mu§fdh® cŸsK« ciH¥ò«x‹iw x‹W ÉŠáadntah«.

`jhkiu òiuí« fhk® nrto’ v‹D« flîŸ thœ¤J¥ghlÈš ̀nrty§ bfhonah‹’ v‹gj‰F “nrtš - nfhÊ¢nrtš; mJ KUf‹ bfhoÆ‹ f©zjhjiy`nfhÊnah§»a bt‹wL Éw‰bfho’ v‹wjdh‹ (âUKU.38) x®f. ïÅ, nrtš - M©kÆYkh«, v‹id? `gšbgh¿gŠiP btšbfho aft’ vdî« (âUKU. 122) kÂkÆšcaÇa khwh bt‹¿¥, ãÂKfñ®â x©brŒ nahD«’vdî« (òw«. 56) MáÇa® e¡Ñu® x©brŒ nahD«’ vdî«(òw«. 56) MáÇa® e¡Ñu® TWjyh‹, ̀nrt‰ bga®¡ bfhiláwbfhL átD«, khÆUª öÉ kÆiy§ filna’v‹wjdhš (bjhš. kuò. 48) njhifnahL To bk‹ik¤j‹ik nkÉ¥ bg©l‹ik bfh©l kÆÈl¤J¢ nrt‰bga®¡ bfhil nruhnjD«, nty‹ bfhoÆš åWbg‰W¥ ngh® Kf¤J Ã‹W M©l‹ik Ä¡f kÆÈlŠnrw‰F ïG¡»‹bw‹f ïjid m¢N¤âu¤J ciu


ÆWâÆš, br›ntsh®ªj kÆ‰fhÆ‹ mJî« neu¥gL«’v‹W MáÇa® c¢ánk‰ òyt® bfhŸ’ 1 e¢ádh®¡»Åa®tiuªjikí« tÈíW¤J«; m‹¿í« ï§F¤ njÉ‰ áwªjâUkhY« átbgUkhD« C®âiaí« bfhoiaí«x‹whf¡ bfh©oU¤jY« fUj¤j¡fJ” v‹W ït®ÉÇ¤bjGJ« âw« m¿ªJ ï‹òw‰ ghyjh« ï›thnwã‹D« eaKw vGJth®.

ï¤bjhif üš g‰¿a gH§F¿¥ò “ï¤bjhifKo¤jh‹ óÇ¡nfh, ï¤bjhif ghoa fÉfŸ ïUü‰iwt®; ï¤bjhif ehyo á‰bwšiyahfî« v£longbušiyahfî« bjhF¡f¥g£lJ” v‹gJ.

“khzt®fŸ j« MáÇaÇl¤âÈUªJ jfîiunahLifbaG¤J th§» vk¡fD¥òth®fshÆ‹ mt®f£Fïu©L %gh ÉiyíŸs FWªbjhif _yK« ciuí«x‹wiu (1-8-0) %ghÉ‰F mD¥g¥gL« xU khzt® xUò¤jf¤â‰F¤jh‹ vGâ¥ bg‰W¡ bfhŸsyh« (jgh‰TÈntW)” v‹W ït® bgh¿¤JŸs F¿¥ò, ït®j« khzt®ÃiyÆš g£l Kªâa gz K£L¥ghL«, üš »il¤jšj£L¥ghL« vG¥ãa cz®É‹ Éisthfyh«!

FWªbjhif - _y« 1920

FWªbjhif _y« k£L« m¿P® fh. ekáthaKjÈahuhš 1920-M« M©oš btËÆl¥ bg‰wJ. mJFkhurhÄ ehíL m©L r‹Þ m¢R¡ Tl¤âš gâ¥ã¡f¥bg‰wJ. Mdhš m¥gâ¥ò btË¥g£L cyhÉaJ g‰¿m¿a¡ TlÉšiy. 1 `btËtªjjhf¤ bjÇaÉšiy’ vdm¿P® itahòÇ¥ ãŸis F¿¥ã£LŸsh®.


_yK« ciuí« Toa ï¥gâ¥ò. ïuhku¤âd IauhšvGj¥ bg‰w ò¤JiuíilajhF«. ïjid¥ òurgh¡f«nrrhry Ia® v‹gh® `fyhÃiya«’ gâ¥ghf btËÆ£lh®. MÆD« ò¤jf toÉš btËahf Éšiy vdm¿a¥ bgW»wJ.

257Rto¡fiy

FWªbjhif - _y« 1933

ï¥gâ¥ò òuirgh¡f«, r®. v«. á.o. ca®Ãiy¥ gŸË¤jÄHháÇa® nrh. mUzhry njáfuhš gâ¥ã¡f¥bg‰wjhF«.

ï¥gâ¥òfŸ Rto bfh©L MuhŒªJ gâ¡f¥ bg‰wdmšy. mu§fdh® gâ¥ig mo¥gilahf¡ bfh©Lmikªjit gâ¥ònjhW« áy âU¤j§fis íiladthÆD«, Rto bfh©L MuhŒªjit mšy v‹g®.

“FWªbjhif _y¤ij k£L« Kj‹Kjš btËÆ£lt® jÄH¿P® á.it. jhnkhju« ãŸis” v‹gt® vd1 lh¡l® kh. ïuhrkhÂ¡fdh® F¿¥ãLth®. Mdhšm¢brŒâ m¿a¥ bgwÉšiy. mt®j« tuyh‰¿Y«ï¢brŒâ F¿¥ãl¥ bg‰¿yJ.


lh¡l® rhÄehija® vGâa gjîiu, És¡fîiuKjÈat‰iw¡ bfh©l gâ¥ò ïJ. Ia® KGikahf ciuvGâa üš ï¡FWªbjhifnaah«, k‰iw üšfisbašyh« mU«gjîiu, nk‰nfhŸ, x¥òik¥ gFâKjÈad vGâ vÊY« gaD« bfGk¥ gâ¥ã¤jh®.ïªü‰nf K‰¿Y« ciuf©L btËÆ£LŸsh®. ïjidMŒªJ btËÆ£l tifiaí« fhuz¤ijí« Kfîiu ÆšTW»wh®;

“gytifahd F¿¥ò¡fS« mfuhâfS« vGâ it¤J¡bfh©L bghUŸ tiuaiw brŒa¤ bjhl§»nd‹.ehsilÉš bgU«ghyhd brŒí£fË‹ bghUŸfŸÉs§»d ̀ïÅ ïjid m¢á£L btË¥gL¤jyh«’ v‹Wv©ÂÆUªnj‹. ïilna thÂa«gho iA ÞTšjÄœ¥ g©ojuhf ïUªj â.brs. mu§frhÄIa§fhbu‹gt® FWªbjhif¡F ciubaGâ 1915-M«M©L gâ¥ã¤J btËÆ£ld®. m¥ghš FWªbjhifMuhŒ¢áÆš vd¡»Uªj C¡f« á¿J js®ªJ ãwüyhuhŒ¢áÆš fU¤ij¢ brY¤jyhnd‹. ã‹ò« áy®áy g¤âÇiffËš ïªüiy btËÆLtjhf¡


nfŸÉí‰nw‹.......... giHa ciu ïšyhikahš òâa ciuvGâ ïªüiy eh‹ btËÆl nt©Lbk‹w fU¤J áyjÄH‹g®fS¡F ïUªjij cz®ªnj‹. gy m‹g®fŸmo¡fo ö©o tªjh®fŸ. K‰T¿a Ia§fhut®fŸ ciu¥ãuâ ï¥bghGJ v§F« »il¡fÉšiy. gy tUõ§fshfciH¤J¤ bjhF¤j F¿¥ò¡fŸ åzhfhkš ïU¡F«bghU£L ïªüiy btËÆl nt©Lbk‹gJ v©z«vd¡F Û©L« c©lhÆ‰W.”

FWªbjhif ciu ÉÇîÄ¡fJ. x›bthU ghlY« T‰W,T‰W És¡f«, _y«, ãuângj«, giHa fU¤J, MáÇa®bga®, gjîiu, Koò, fU¤J, Énrlîiu, nk‰nfhsh£á,x¥òik¥ gFâ v‹D« g‹ÅU gFâfis¡ bfh©Lïaš»‹wJ. K‹nd Kfîiuí«, ã‹nd brŒí« Kj‰F¿¥gfuhâí«, mU«gj KjÈat‰¿‹ mfuhâí«nr®¡f¥g£LŸsd. ghoa òyt®fŸ bga®fS« ghoaghlš v©fS« fh£l¥g£LŸsd. ̀ãuângj§fŸ’ vd¤jÅna v£L¥ g¡f§fS« c©L.

ï›tuhŒ¢á¡F¡ »il¤j RtofŸ


âUbešntÈ m«gythz fÉuha® Rto - 1

kªâ¤njh¥ò kl¤âš »il¤j Rto - 1

br§nfhš kl¤âš f©l Rto - 1

âUkÆiy r©Kf« ãŸis foj¢ Rto - 1

nrhlhrtjhd« R¥guha br£oah® Rto - 1

bjhGñ® ntyhíj KjÈah® Rto - 1

br‹id muád® ifbaG¤J¥ ò¤jfrhiy¢ Rto - 1

òJ¡nfh£il uhjh»UZiza® foj¢ Rto - 1

âU¡nfhzkiy j. fdfRªju« ãŸisfoj¢ Rto - 1

ï¥g¤J¢ RtofS« _y¢ Rtofns, mâY« x‹iw¥gh®¤J x‹W vGâdthfnt ïUªjdth«. FWªbjhif

259Rto¡fiy

380 ghlšfS¡F¥ nguháÇa® ciu vGâdh® v‹W«,mt® vGjhJÉ£l 20 ghlšfS¡F e¢ádh®¡»Åa® ciuvGâdh® v‹W« e¢ádh®¡»Åa® ciu¥ghÆu«F¿¡»‹wJ.

“ešy¿ îila bjhšng uhrh‹ fšÉí§ fh£áí§ fháÅ m¿a¥ bghUŸbjÇ FWªbjhif ïUgJ gh£o‰ ÑJbghU bs‹wt‹ vGjh bjhÊa ïJbghU bs‹wj‰ nf‰g ciu¤J«”

v‹gJ mJ. ï¥ngu¿ths®fŸ vGâa ciuíl‹ ToaRto brsÇ¥ bgUkhsu§fU¡nfh, rhÄehij a®¡nfh»£o‰¿šiy. e¢ádh®¡»Åa® ciu¥ghÆu¢ brŒíŸ»£lh¡fhš ï›îiujhD« ïUªjbj‹D« F¿¥òÄ‹¿xÊªâU¡F« v‹nw v©z nt©oísJ m›îiuÆ‹ikia xUtifah‹ Ãiwî brŒí« gÂianank‰bfh©lh® Ia®.

mu§fdh® mÇâ‹ Ka‹W«, m¿¡if ÉL¤J«»ilahj RtofŸ gy IaU¡F¡ »il¤jd. mit mt®j«bršth¡if vËâš És¡Ftd. mt® njo¡ bfh©lRtofis mšyhkš, mtiu¤ njo¡ bfh©L tªjRtofŸ c©ikia m¿nth« mšynth! m¥ngW vËâšvt®¡F« thŒ¥gnjh? MfÈ‹ XÇU Rtofis¡ f©lmsÉš gyU« mikªJ gâ¥ã¤jhuhf¥ gy RtofisMŒªJ btËÆ£lh® Ia®. Mjyhš ãw® gâ¥òfËšfhz¡Tlhj ghlntWghLfS«, âU¤j§fS« Ia®gâ¥ãš »il¥gd MÆd. ï~J mu§fdh® gâ¥igí«Ia® gâ¥igí« x¥ãL« msthnd m¿a¡ Toajh«.ï¡F¿¥ghš Ia® gâ¥ò mwnt Fiwa‰wJ v‹nwh,eh£oYŸs RtofŸ mid¤ijí« f©L MŒªjJv‹nwh TWtJ MfhJ. ï‹D« v¤Jiz¥ gâ¥òfŸtÇD« nkY« âUªJj‰fh« Ãiyik ïUªJ bfh©nlïU¡F«! “m¿njhW« m¿ahik f©l‰W” v‹D«nj®¢áíiu gâ¥ò¤ Jiw¡F Äf¥ bghUªJtnj. ïjid¡Fiwí« Ãiwí« v‹D« jiy¥ãš fh©ngh«.


IaÇ‹ FWªbjhif¥ gâ¥ò¡F¢ br‹id¥ gšfiy¡fHf cjÉ 1934-ïš »il¤jJ. m›îjÉahš 1937-ïšFWªbjhif _yK« ciuí« btËtªjJ. gšfiy¡ fHfcjÉ »il¡FkhW cjÉat® jÄœ¥ ghlü‰ FGÉ‹jiytuhf ïUªj o. átuhk nrJ¥ ãŸis Mt®. cjÉ¤bjhif %. 1500. ïjid¥ g‰¿¡ F¿¥ãL« Ia®, “ï›tsîtUõ§fshf eh‹ btËÆ£LtU« ü‰ gâ¥ò¡fS¡Fïij¥ ngh‹w ngUjÉ »il¤jâšiy v‹gij¤jÄœeh£odU¡F¤ bjÇÉ¤J¡ bfhŸS»nw‹” v‹»wh®.

FWªbjhifÆ‹ ïu©lh« gâ¥ò IaÇ‹ âUkfdh®fÈahz Rªjuuhš 1947-ïš btËÆl¥ bg‰wJ. ghondh®tuyhW vGâ ïiz¡f¥ bg‰wJ. áy âU¤j§fŸbrŒa¥g£LŸsd. ghl ntWghLfŸ m›t¥ g¡f¤J¡F¿¡f¥ bg‰wd. ï¥gâ¥ò¡F¥ òâjhf Vblh‹W«Muha¥ bgwÉšiy. Mjyhš gâ¥ò tif¤ âU¤jk‹¿¥gHŠ Rtoahš ne®ªj âU¤j« ïšiy.

gÇghlš - _yK« ciuí« 1918

`X§F gÇghlš’ vd¢ rh‹nwh®fshš òfH¥g£l gÇghlšlh¡l® c.nt. rhÄehijauhš MŒªJ Kj‰f© gâ¥ã¡f¥bg‰wJ. ïªüiy¥ gâ¥ã¡f nt©L« v‹W brsÇ¥bgUkh‹ mu§fdhU« v©Âdh®; MuhŒªjh®; Mdhšmt® v©z« Ãiwnt¿‰¿šiy. mÇâ‹ Ka‹W« 22ghlšfŸ msnt bjhluhf¡ »il¤jJ. ïu©L ghlšfS«,áy gFâfS« ciuaháÇa®fŸ nk‰nfhŸ fh£oatifahY« òw¤âu£lhY« »il¤jd. gÇghlš vGgJv‹gJ gH« ghlš x‹whš òy¥gL»‹wJ. âUkhY¡F v£L¥ghlšfS«, KUfD¡F K¥g¤bjhU ghlšfS«, fhL»HhŸM»a fhË¡F xU ghlY«, itiaah‰W¡F ïUg¤jhWghlšfS«, kJiu¡F eh‹F ghlšfSkhf 70 ghlšfŸïUªjd v‹W« m¥ghlš TW»‹wJ.

“âUkh‰ »Ueh‹F br›nt£F K¥g¤ bjhUgh£L¡ fhLfh£ bfh‹W - kUÉÅa itiaÆU g¤jhW khkJiu eh‹bf‹g brŒagÇ ghl‰ ¿w«”

261Rto¡fiy

v‹gJ m¥ghlš,

ï¥ gÇghliy¥ bga® f©l¿ªjJ« mUiknaah«v‹bdÅ‹ KjY« <W« ïšyh üyhf mf¥g£l jhfÈ‹v‹f.

âUthtLJiw MÔd¤J¢ Rto x‹iw - KjY« <W«ïšyhkš áijªJ nghÆUªj x‹iw - ï‹d üby‹Wòy¥glhkš it¤âUªjh® Ia®. v‹d üby‹W Muhí«neh¡fhš ãÇ¤J¥ gh®¤jnghJ `t©z t©o‹Fušg©izngh‹ wdnt’ v‹D« gFâia¡ f©lh®. m~Jïy¡fz¡bfh¤âš nk‰nfhshf tªâUªj jhfÈ‹giHabjhU üyhf ïU¡fyh« v‹w msÉš v©Âdh®ãwF âUKUfh‰W¥gilia e¢ádh®¡ »Åa® ciuíl‹MuhŒªj nghJ “mWntW tifÆ‹ mŠRtu k©o” (mo58) v‹gj‹ És¡fîiuÆš âUKUf‹ tuyh‰iw¡ T¿“ïjid¥ ghÆU« gÅ¡flš v‹D« gÇghl‰gh£lhDz®f” v‹¿Uªjij m¿ªJ, m¥ghlš jh«MuhŒªj RtoÆš Iªjh« ghlyhf ïU¡f¡f©L ïJgÇghlš v‹gij¤ nj®ªjh®. ï›thnw ü‰ bgaiu¡fh©l‰nf xU bgÇa Ka‰á nt©oa jhÆ‰W.

»il¤j RtoÆš Kj‰ghlš ïšiy. mj‹ ciu¥gFâÆš ïUªnj Rto »il¤jJ. brŒíŸ ïUªjhšKa‹W ciu fhzyh«. áijªJ nghd ciubfh©Lghliy¡ fhzKoínkh? fhz xU thŒ¥ò V‰g£lJ.bjhšfh¥ãa« brŒíËaš f£Liu tifÆ‹ v‹D«ü‰gh (119) ciuÆš ïs«óuz® fh£oa `MÆu« ÉÇ¤jmz§Fil mUªjiy’ v‹D« ghlš, ghlÈšyhjï›îiu¥ gFâ¡FÇa ghlyhf ïUªjJ f©lh®. jÄœ¤bjŒt¤â‹ âUtU£ braiy ÃidªJ ï‹ò‰W¥gÇghlÈ‹ Kj‰ ghlyhf ïiz¤J¡ bfh©lh®.tÊjl« òy¥gLkhÆ‹ fÊbgU Ka‰áahš fhy bkšyh«cH‹W« f©lila¡TL«. Mdhš tÊ mwnt_l¥g£L¥ nghFkhÆ‹ vtnu v‹ brŒt®? ïHªJnghdã‰gFâia v§bf§F Ka‹W« Ãiwî brŒa KoaÉšiy.K¡fhš ü‰wh©o‹ K‹dnu Ka‹W »£lhj gFâ, VL«


vG¤jhÂí« tH¡bfhÊªJ jhS« vGJnfhY«tH¡»YŸs ï¡fhy¤J¡ »£L« v‹gJ v©zî«ïayhjnj vd¢ nrhu nt©oa âšiy! bjŒt¤â‹âUtU£ brany v‹W Ia® nghynt ehK« ÃidªJï‹òwyh«.

gÇghlš ïir¥gh v‹gJ ̀gÇgh£bl‹gJ ïir¥ghMjyh‹’ vdtU« gÇghlš ciuahš m¿a¥ bgW«, mJgytif¥ ghî«, gytif moí« bghUªj ÉÇªJtUtJv‹gJ gÇghlyhY«, bjhš fh¥ãa¤ jhY« m¿a¥bgW«. ïJ g©tifahš bjhF¡f¥ bg‰wJ v‹gJ 12-MtJ ghlštiu ghiy ahœ v‹W«, mj‰Fnkš 17-MtJghlštiu neh âw« v‹W«, mj‰Fnkš fhªjhu« v‹W«milî brŒa¥ bg‰WŸs Kiwikahš m¿a¥ bgW«.

kJiu¤ jÄœ¢ r§f¤â‰fhf¥ bgU«òyt® ïuh.ïuhfita§fh® Mœth® âUefÇ¤ âUnkÅ ïu¤âdfÉuha® tÊÆš tªj jhatyªÔ®¤j fÉuha® å£oY«,njt® ãuh‹ fÉuha® å£oY« VLfŸ njodh®. mt®fŸåLfËš »il¤j âU¡FwŸ gÇnkyHf® ciu¢ RtofË‹nkš gÇghlš ciuaháÇa® g‰¿a ghÆu¢ brŒíŸ x‹W»il¤jJ. mjdhš gÇghlY¡F ciu brŒjt®gÇnkyHfnu v‹gJ òy¥g£lJ. m‹¿í« gÇnkyHf®ciu brŒa ne®ªj tifí« És¡f¥ g£oUªjJ. k‰W«,âUnkÅ¡ fÉuha® âU¡FwŸ gÇnkyHf® ciu¡F È©bghUŸ khiy’ vd xU És¡fîiu tiuªâUªjh®. mªE© bghUŸ khiy¢ RtoÆš, “ï›îiuaháÇanugÇghlYŸ Xâa th‰wh‹ cz®f” v‹W F¿¥ãl¥bg‰¿UªjJ. Mjyhš âU¡FwS¡F ciuf©l gÇnkyHfnugÇghlY¡F« ciuf©lh® v‹gJ bjËthÆ‰W.ï¢brŒâia És¡»¢ brªjÄœ Kj‰bwhFâ g¡f« 87 - 90-ïš `MuhŒ¢á - gÇghlYiuaháÇa®’ v‹D« jiy¥ãštiuªjh®.

“f©Qj‰ flîŸ m©zy§ FWKÅ Kidntš KUf‹ vdït® KjÈa âUªJbkhÊ¥ òyt® mUªjÄœ MŒªj

263Rto¡fiy

r§f« v‹D« J§fkÈ flYŸ mÇâ‹ vGªj gÇgh£ lKj« muRÃiy âßïa ms¥gU§ fhy« nfhâš brhškfŸ nehjf¡ »l¤jÈš ghoa rh‹wt® ÕLe‹ Fzu ÄifgL bghUis eifgL ò‹brhÈš jªâil kL¤j fªâj‹ ãiH¥ò« vGâd® ãiH¥ò« vGªJU bth¡F« gFâÆ‹ tªj ghlf® ãiH¥ò« xU§Fl‹ »lªj x›th¥ ghl« âUªâa fh£ánah® brÉKjš btJ¥gÈš á‰w¿ Éd®¡F« bj‰bwd¤ njh‹w kâÆ‹ jif¥ò ÉâíË af‰¿ všiyÆš áw¥ãš bjhšnyh® ghoa mÂâfœ ghl¤J¤ JÂjU bghUis¢ RU§»a ciuÆ‹ És§f¡ fh£od‹ ÚÂy§ flªnjh‹ jhŸbjhG kuã‰ gÇnk yHf‹ cÇikÆ‹ cz®ªnj!”

ï¥gÇghlY¡FÇa “gÇnkyHf®) ciu” gyÉl¤J¥bghÊ¥òiuahí« áyÉl¤J¥ gjîiuahí« áy Él¤J¡fU¤Jiuahí« á¿J« òy¥glhj brh‰fË‹ giHatot§fis¥ òy¥gL¤âí« cÇa ïl§fËš ïy¡fz¡F¿¥ò¡fis¥ bg‰W« áyÉl¤J Äf mHfhdgjrhu¤Jl‹ Toí« És§fhj áyt‰iw¤ j¡f jÄœ üšnk‰nfhŸfshY« ntj« cgÃlj« KjÈat‰¿‹fU¤J¡fshY« És¡»í« Äf ÉÇthf mikªJŸsJ.EQ» MuhÆ‹ âU¡FwSiuÆY« ï›îiuÆY« x¤jfU¤J¡fS« MáÇa® gÇnkyH fUila bfhŸiffS«gy fhzyhF«”.


(Kj‰gh£L ciuKjš 19-M« ghlš38-M« mo _y« tiu)


Mœth®âUefÇ nj. ïy£Rkz fÉuha® Rto - 2

(ïu©lhtJ KjšïUg¤âu©lhtJ ghlš ciu tiu)

jUkòu MÔd x‰iw VLfŸ - 2(ghÆU« gÅ¡flš (5) v‹D«ghlš k£L« vGâa VLfŸ)

ïuh. ïuhft Ia§fh® cjÉa_y x‰iw VLfŸ - 2

_yK« ciuí« bjhl®¢áahf ïUªj ifbaG¤J¥gofËš fhz¥glhkš ciuaháÇa®fshš fh£l¥ bg‰wnk‰nfhŸfËÈUªJ«, òw¤âu£oš ïUªJ« bjÇªjgÇghlšfŸ ã‹Åiz¥ghf¥ ̀gÇ ghl‰¿u£L’ v‹D«jiy¥ãš ju¥ bg‰wJ. mâš âUkhY¡FÇa KG¥ ghlšx‹W, itia¡FÇa KG¥ghlš x‹W; cW¥ò x‹W:kJiu¡FÇa cW¥ò¡fŸ MW. ï‹dtifia¢ rh®ªjdv‹W m¿a¡ Tlhj cW¥ò¡fŸ ïu©L. Mf¥gâbdh‹WŸsd.

gÇghlÈš Kj‰gâ¥ò gÇnkyHf® ciuíl‹ 1918-M«M©oš gâ¥ã¡f¥ bg‰wJ. ã‹nd 1935-M« M©Lïu©lh« gâ¥ò tªjJ. Mdhš, òâa RtofŸ mj‹MŒî¡F¡ »il¤ây. tH¡f« nghy¤ âU¤j§fS«,ïiz¥òfS« bgU»d. x›bthU ghlš jiy¥ãY«m¥ghl‰ bghUis vËa ïÅa tifÆš És¡F« bghU£RU¡f« gÇnkyHf® ciuia¤ jGÉna vGâ¢ nr®¡f¥bg‰WŸsJ.

bgU§fij 1924

ï¥bgUªfijia Kj‰f© MŒªJ gâ¥ã¤jt® lh¡l®rhÄehijanu Mt®. KjY« ïWâí« ïšyhj üšfË‹bga®fŸ jhK« f©Lão¤j‰F¥ g£l mU«ghLfŸmid¤J« ï¥bgU§ fij¡F« g£l J©L. gÊ¥òiuí«Tl x›bthUfhš gaDiuahf kh¿Él¡TL« v‹gj‰F¥bgU§ fijia¡ f©Lão¤j tifna rh‹wh«.

265Rto¡fiy

Ia® g¤J¥gh£L VLfis¤ njo¡bfh©L cyhtªjbghGâš âUbešntÈ¡F¢ br‹wh®. M§F m«gythzfÉuha® tÊ¤njh‹wšfsh»a fÉuhr bešiya¥gãŸis, fÉuhr <Rtu_®¤â¥ ãŸis M»at®fŸ å£ošVL njodh®. m¥bghGJ, `bfh§FntŸ kh¡fij’ v‹WtiuªâUªj xU Ó£il nkny bfh©l gHŠRto x‹W»il¤jJ. mij¡ f©lJ« ïy¡fz¡ bfh¤J¥ghÆu«VHh« ü‰ghÉš, bjhšfh¥ãa« âUtŸSt® nfhitah®,_‹¿D« KH§F«. `v‹gj‹ ciuÆš `âUit¡nfhit¡F§ T£Lf. khÂ¡fthrf® m¿th‰ átnd v‹gJâ©z«. m‹¿í« mH»a á‰w«gyKilah® mt®th¡»‰F myªJ ïuªJ mUikª âU¡ifahš vGâd®.m¥bgUikia neh¡fhJ áªjhkÂ áy¥gâfhu«kÂnkfiy r§f¥gh£L bfh§Fnt© kh¡fijKjÈat‰nwhL nr®¤J m¢brŒí£fnshL x‹wh¡Ft®’’v‹W rhÄ ehj njáf® btW¤J¡ T¿a th¡»a¥ gFâm¥bghGJ Phgf¤â‰F tuÉšiynaš ïªüiy th§»it¤J¡ bfhŸSj‰F ïlÄšiy. mt® it¤JïªüY¡F thœ¤jhf KoªjJ” v‹W F¿¥ãL»wh® Ia®.

»il¤j RtoÆY« Kjš 80 VLfŸ fhz¥glÉšiy.ïWâÆY« 319-M« VLfS¡F nk‰g£lit fhz¥glÉšiy. ïilnaí« áy gFâfŸ ïšiy, ó¢áaÇ¥ò¡F«Jis¥ò¡F« M£g£L ïUªjJ.

áy¥gâfhu ciuaháÇa® moah®¡F ešyh® KªJüšfËš fh¥ãabk‹D« tlbkhÊ¥ bgaÇ‹ nwD«“T¤âa ÇU¡ifí« R‰¿a jhf¡ fh¥ãa thrid fyªjitbrhšÈ”..... vd cjaz‹ fijíŸS«” v‹W vGâa gFâbfh§Fnt© kh¡fijÆš (4, 3: 41,2) ïl« bg‰¿U¡f¡ f©Lï¡fij cjaz‹ fij’ v‹gJ bjÇªJ k»œªjh®. mâšfij, bgU§fij, v‹W F¿¥gdî« ï¡fijna v‹W«bjËªjh®.

ã‹ò, m«gythz fÉuha® khztuh»at©zh®ng£il âU¥gh‰fldhj fÉuha® å£oš


bgU§fij¢ Rto x‹W »il¤jJ. m¢Rtoí« K‹dij¡f©L gobaL¤jnj MÆD« K‹dâš f©l áijîfis¢rÇbrŒJ bfhŸs cjÉaJ. m¢Rto, Kj‰RtoáiijîWj‰F K‹dnu gobaL¡f¥ bg‰wJ v‹gJÉs§»‰W. VbdÅš mâš áijthf ïUªj gFâfS«áijÉ‹¿ fhz¥g£ld. MÆD« K‹D« ã‹D«ïilnaí« ÉLbg‰w gFâfŸ Ãu«òj‰F¤ j¡fjhfïšiy ï¡Fiwia Ãiwî brŒj‰F Ia® bgÇJ«Ka‹wh®; jhnk njoaiyªjh®; j« m‹g®fS¡FvGâí« njLÉ¤jh® v§F« Rto »il¡fÉšiy. Mfnt»il¤j msÉnyD« btËÆl¤ JÂªjh®.

ï¢Rtofis¡ f©L gobaL¡F« gÂia¤ jŠiria¢rh®ªj mtËtzešÿ®¡ fz¡f® V.Iah rhÄ Ia®nk‰bfh©lh®. m¡foj¥ goí« ehsilÉš áijî‰wJ.mªÃiyÆš Ia® üyhuhŒ¢á¡F clÅUªJ cjÉtªjã‹d¤ö® m. ehuhazrhÄ Ia® t‰òW¤â¤ jhnk tÈªJbg‰W mj‰F ntWgo vL¤J¤ jªjh®.

ï¥bgU§fij¥ gâ¥ò¡ F¿¤J xU brŒâia KJbgU«òyt®. bt.g. R¥ãukÂa KjÈah® F¿¥ãL»wh®. 1

m¥bghGJ IaÇl« bfh§FntŸ kh¡fij V£L¢ Rtox‹nw ïUªjJ. mJ fÉuhr bešiya¥g ãŸisÆDilajhF«. mjid¢ rÇ gh®¤J btËÆl IaU¡F beL§fhy«nt©oÆUªjJ. Mdhš bešiya¥g ãŸis mªj V£ilclnd mD¥ã ÉL«go f©o¥ ghf vG¤Jnkš vG¤JÉ£L¡ bfh©oUªjh®. mj‰F¥ gâYiu¡f KoahkšIa® jÉ¤jh®. `cj£L¡FŸ c‰w mÄœj¤ij c©zhkšcÄG«go ne®ªjh‰nghy mUikahf mf¥g£l V£ilm¢álhkš mD¥g nt©o ÆU¡»wnj vd tUªâ,KjÈahÇl« T¿dh®. “mªj V£il¤ âU¥ã mD¥gnt©lh! eh‹ bešiy¡F¢ br‹W fÉuhaiu¡ f©L mJò¤jf khFk£L« bghW¡FkhW brŒÉ¡»nw‹” v‹wh®.m›thnw fÉuhaiu¡f©L j¡fthW ciu¤jh®. “Ia®Äf¥ ghJfh¥ghf it¤âU¥gh®. mªj VL j§fËl«tªjhš 1 tisahgâ VL x‹nw x‹¿UªjJ jt¿¥ nghdJ

267Rto¡fiy

nghy¤ jt¿ xUtuhY« btËÆl¥glhkY« cyf¤J¡FcjthkY« ïw¡f¡TL«.” v‹W És¡»dh®. fÉuha®ïz§»dh®. ã‹nd IaÇ‹ bgU§fij¥ ò¤jf¤ij¥bg‰wnghJ fÉuha® milªj k»œ¢á msÉšml§fhjjhf ïUªjJ! m¢áw¥ãš fÉuha® g§FbgÇjšyth!

ï¤jifa beU¡foiaí«, VL ïUªj Ãiyiaí«fU¤âš bfh©L vGJ»wh® Ia® vd¡ fUjnt©oíŸsJ. m¥gFâ tUkhW;

“xU giHa üiy¥ gâ¥ã¡F« fhy¤JŸs cl‰W‹g«kd¡ftiy bghU£ bryî fhy¥ngh¡F KjÈat‰iw¡fh£oY« mjid KjÈš MuhŒ¢á brŒí« fhy¤âšc©lhtd Äf mâfbk‹W K‹ò m¿ª jijÉl ïªü‰gâ¥ghš Äf¤ bjÇªJ bfhŸsyhnd‹.”

bjh©il eh£L¥ giHir milŠrh‹ v‹gt‹ikªj‹ á‹dilŠrh‹ v‹gh‹ bfh§FntŸkh¡fijia vGJÉ¤jh‹ v‹D« brŒâ xU ghlyhšòy¥gL»‹wJ. ïjid vGâdh‹ m‹ó® eÆdh‹mKjfÉ v‹gJ, ̀ïªj¡ fhÉabkGâdJ m‹ó® eÆdh‹mKjfÉ vG¤J’ v‹D« cŠir¡ fh©l¤â‹ ïWâÆšvGj¥g£LŸs F¿¥ghš òy¥gL»‹wJ. ïjidK‹ndí« F¿¥ã£LŸnsh«.

bgU§fijÆ‹ ïu©lh« gâ¥ò 1935-M« M©ošbtË tªjJ. mâš Kj‰gâ¥ãš _y¤â‰F¥ ã‹ndjÅna gâ¥ã¡f¥g£oUªj F¿¥òiu m›t¥ g¡f¤â‹mo¡F¿¥ghf¢ nr®¡f¥g£lJ. `cjad‹’ v‹gJ`cjaz‹’ vd¤ âU¤j« bg‰wJ. `mãjhd És¡f«’mU«gj KjÈat‰¿‹ mfuhâahf cU¡ bfh©lJ.`cjaz‹ rÇ¤âu¢ RU¡f«’ v‹gJ k£L« jÅnaí«, _y«k£L« jÅnaí« gâ¥ã¡f¥ bg‰w gâ¥ò« c©L.bgU§fij¡F KGJiu bgh. nt. nrhkRªjudhiu¡bfh©L f©L, btËÆ£l bgUik irt á¤jhªjü‰gâ¥ò¡ fHf¤â‰F©L.


r§f ïy¡»a« 1940

ïJ irt á¤jhªj rkhr¤â‹ mÇa gâ¥ghF«. r§fïy¡»a¤ij KGikahf MuhŒth®¡F¡ fiy¡fsŠáakhf És§F« fÉ‹ gâ¥ò ïJ. m‹¿í« òyt®tÇirahf MuhŒth®¡F¥ òijayhf¤ âfG« bg‰¿aJ.ï¥gâ¥ig ï«KiwÆš MŒªJ btËÆ£l bgUikm¿P® itahòÇ¥ ãŸisia¢ nr®ªjjhF«.

r§f ïy¡»a« v‹gJ gh£L«, bjhifíkh«, m¥ghlšv©Â¡if 1381 mt‰iw¥ ghoa òyt® bgUk¡fŸmf«g‹khyhjdh® Kjš nt«g‰ù® Fkudh® <whf 473ng®fŸ. MáÇa® bga® fhzhj ghlšfshf 102 ghlšfŸcs. 1443 ghlšfŸ Kj‰ gFâahfî« vŠáait ïu©lh«gFâahfî« ïU gFâfshf btËtªjd.

r§f¥ òyt®fË‹ bga®fis MáÇa® mfu tÇirÆšmik¤J«, gh£Lbjhif üšfisí« m›thnw mfuhâmilÉš it¤J« ghlšfis m›tª üšfË‹ bjhl®tÇirÆš bfh©L« gâ¥ã¡f¥ bg‰wJ ï¥gâ¥ò.

r§f üšfS¡F mikªj giHa ciufË‹ â£g¤ij¥ghJfh¤J ï¡fhy¤âš vtU« m¿ªJ bfhŸS« t©z«ò¤Jiu vGJjš nt©L« v‹D« F¿¡nfhis¢ irtá¤jhªj rkhr« nk‰bfh©lJ. mj‹ Kj‰gÂahf_yghl¤ij btËÆLtbjd¤ JÂªjJ. V£L¥ ãuâfŸ,ifbaG¤J¥ ãuâfŸ, M»at‰iw¤ âu£oaJ. m¿P®FGbth‹iw¤ nj®ªJ MŒÉš òF¤âaJ. “ãuâfËš»il¡F« ghl§fis¡ F¿¡fhkY« btËÆlhkY«thshÉU¤jš jÄœ¡ fšÉÆ‹ K‹nd‰w¤ij¡bfL¥gjhF«; jÄœ MuhŒ¢áÆ‹ ts®¢áia¤jL¥gjhF«. jÄH‹id¡nf Ô§»iH¥gjhF«; V£L¥ãuâfË‹ bjhif mU»tU« ïªehËš mt‰iw¥ga‹gL¤J« bjh©l®gil g‹kl§F bgUFjšnt©L«. mt‰whš »il¡F« ga‹ m›t¥nghJbtËtUjš nt©L«” vd¤ â£lÄ£L¡ bfh©LbraÈš ïw§»aJ.

269Rto¡fiy

ãuâfis x¥ã£L c©ik¥ghl« nj®ªbjL¤jtifia Kfîiu F¿¥ãL»‹wJ.

1. ciuÆ‹¿ üšfË‹ _y« k£L« »il¡FÄl¤JãuâfËš cŸs _y¤jhš k£L« âU¤j« brŒjš. 2.ciufS« cŸsÉl¤J mitfË‹ Jiz bfh©LãuâfËš cŸs _y¤ij neh¡»¥ bghU¤jKŸs ghl§bfhŸSjš. 3. bjhšfh¥ãa ciu KjÈat‰¿šnk‰nfhshf vL¤jhs¥g£l Él¤J m›îiuÆ‰ fhQ«ghl¤njhL x¥òneh¡»¤ jFâahd ghl§bfhŸSjš.

ï«Kiwahš bg‰w ga‹ bgÇJ m¢R¥ ãuâÆšfhz¥glhJ kiwªJÉ£l mofŸ Û©L« »il¤jd; xUáy ïl§fËš m¥ãuâÆš fhz¥glhJ kiwªJÉ£lbrh‰fŸ òy¥g£ld. xUáy ïl§fËš m¥ãuâÆškhWg£L¡ fhQ« brh‰fŸ âU¤j kilªjd. xUáyïl§fËš ïy¡fz¡F¿¥ò ghondh® ghl¥g£nlh®F¿¥ò KjÈat‰¿š âU¤j§fŸ »il¤jd.

gâ¥ò¢ br«ikia Kfîiu F¿¥ãL»‹wJ; “ï›tsîKa‰á brŒJ« bghUŸ És§fhj gFâfŸ gyîŸsd.m¥gFâfËš ghl« áijªJŸs bj‹gJ vËâš m¿a¡»l¡»‹wJ. ghl« ï›th¿U¤jš nt©L« v‹WC»¡fî« ïlK©L. Cf§fŸ c©ikbad¤ JÂªjÉl¤J« mit gâ¥ã‰ ãiH âU¤jkhf cL¡F¿íl‹bfhL¡f¥ g£LŸsdnta‹¿, _y§fŸ âU¤j¥glÉšiy.ãuâfË‹ cjÉ ï‹¿¡ nfty« Cf¤ijnafil¥ão¤J¥ ghl§fis kh‰¿ÉLjš mlhj fhÇa«,ï¥gâ¥ãš xU ghlnkD« Cf¤jhš kh‰w¥glÉšiy.És§fhj ghl§fŸ âUªJj‰FÇa tÊ x‹nwíŸsJ. mJbgU Ka‰áfŸ brŒJ nk‹nkY« V£L¥ ãuâfis¤njo¢ nrfÇ¤J mt‰¿‹ Jizbfh©L MuhŒªJc©ik fhQtnj.”

ï¥gâ¥ãš ÉÇthd Kfîiu, r§f ïy¡»a§fË‹tuyhW, r§f ïy¡»a§fË‹ gâ¥ò Étu«, áw¥ò¥ bga®


mfuhâ òyt®fS« ghlš bjhifí« gh£bl©fË‹x¥ò neh¡F m£ltiz, òyt®fË‹ bga®tif,òyt®fS« mt®fsh‰ ghl¥g£nlhU«, mur®KjÈnahU« mt®fis¥ ghondhU« òyt®fŸ mfuhâ,gh£L Kj‰gâ¥ò. gâ¥ã‰FjÉa V£L¥ ãuâfŸ KjÈadM»a ga‹Ä¡f ïiz¥òfŸ ïl« bg‰WŸsd. ïj‹ïuh©lh« gâ¥ò ghÇ Ãiya¤â‹ tÊna 1967-ïšbtËtªJŸsJ. ïj‰F¥ ga‹g£l RtofŸ:

mfeh}W : RtofŸ

f«g® Éyhr« nt. ïuhrnfhghiya§fh® VL 1.

f«g® Éyhr« nt. ïuhrnfhghiya§fh® foj« 1.

br‹id gšfiy¡ fHf tuyh‰W¤ Jiw foj« 1.

gthdªj® fHf« foj« 1.

I§FWüW :

br‹id murh§f üš Ãiya« foj« 2.

fÈ¤bjhif :

bešiy m«gythz fÉuha® VL 1.


FWªbjhif :

kJiu¤ jÄœ¢ r§f« VL 1.

â. j. fdfRªju« ãŸis foj« 1.

ïuh. ïuhfita§fh® foj« 1.

K¤Ju¤âd KjÈah® foj« 1.

br‹id murh§f üš Ãiya¡ foj« 1.

e‰¿iz :


ïuh ïuhfita§fh® foj« 1.


271Rto¡fiy


gâ‰W¥g¤J:



gÇghlš :


òweh}W :



â.j. fdfRªju« ãŸis foj« 1.

k‹dh®Fo nrhkRªju« ãŸis foj« 1.

g¤J¥gh£L _y« :

fh. uh. ek¢átha KjÈah® foj« 1.

âUKUfh‰W¥gil :

v«. ã. vÞ. JiurhÄ KjÈah® VL 1.

bghUeuh‰W¥gil :

m«gythz fÉuha® VL 1.


áWghzh‰W¥gil :



bgU«ghzh‰W¥gil :



Kšiy¥gh£L :



br‹id murh§f üš Ãiya« foj« 2

kJiu¡fhŠá :



beLeš thil :


F¿Šá¥gh£L :


g£od ghiy :



kiygLflh« :


xsitah® gh£L:


bjhš. bghUŸ. e¢. foj« 1.

nguh. âU¥ghâÇ¥òÈô® PhÅah® kl« VL 1.

bjhš. bghUŸ. e¢. nguh.gthdªj® fHf« VL 1.

bjhš. bghUŸ. ïs«.t.c. áj«gu« ãŸis VL 1.

bjhš. bghUŸ. e¢.ïy¡fz És¡f MáÇa® gu«giunrhkRªju njáf® VL 1.

ïy¡fz És¡f«:

273Rto¡fiy

Mdªju§f« ãŸis tÊÆd® VL 1.

òw¤âu£L :

ï›ntLfŸ g‰¿a k‰iw És¡f§fis mªüšm£ltizÆš f©L bfhŸf.

gHªjÄœ ïy¡»a¥ ngiH 1970

gHªjÄœ ïy¡fz ïy¡»a fhÉa üšfisbašyh«ciufSl‹ xU§nf g‰W¥ ga‹bgW« tifÆš ï¥ngiHirt á¤jhªj ü‰gâ¥ò¡ fHf¤âduhš btËÆl¥bg‰wjhF«. VLfŸ bfh©nl ï¥gâ¥òfŸ btËtªâyMÆD« áy gâ¥òfŸ VLfË‹ Jizahš âU¤j«bg‰wJ c©L v‹gJ F¿¥ãl¤j¡fJ. k‰bwh‹W r§füšfŸ mid¤ijí« gšntW ïl§fËš njomiyahkš XÇl¤nj xU§nf xU ngiHíŸ it¤J¥bgW« jÅ¥bgUŠ áw¥òilaJ.

bjhšfh¥ãa¤â‹ mid¤J ciufS«, Ñœ¡ fz¡F,fhÉa§fŸ, gh£Lbjhif všyhK« giHa òâa ciuÉs¡f§fSl‹ btËtªJŸsJ. ït‰WŸ gyt‰W¡F¥ò¤Jiu f©lt® bgUkiH¥ òyt® bgh. nt.nrhkRªjudh® Mt®. giHa ciuaháÇa®fË‹ ïy¡fzciufŸ És¡fîiu F¿¥òiu M»at‰iw¥ bg‰WÉs¡f« bg‰WŸsd.

bjhšfh¥ãa ciufŸ gâbdhU bjhFâfshfî«,g¤J¥gh£L ïu©L bjhFâfshfî« v£L¤ bjhifgâbdhU bjhFâfshfî«, gâbd© Ñœ¡ fz¡F VGbjhFâfshfî« fh¥ãa§fŸ gâbdhU bjhFâfshfî«mikªJŸsd. ïâš mikªJŸs fh¥ãa üšfŸ:áy¥gâfhu«, kÂnkfiy, áªjhkÂ, bgU§fij,NshkÂ, tisahgâ, F©lynfá, cjazFkhu fhÉa«,Úynfá, anrhju fhÉa« v‹gd. tisahgâF©lynfáfËš ïJfhW« »il¤j ghlšfŸ ciuÉs¡f« bg‰WŸsd.


F¿¥òfŸ

1. fÈ¤bjhif gâ¥òiu. g¡. 30.

2. j¡fahf¥ guÂ Kfîiu CVIII

3. fÈ¤bjhif, gâ¥òiu - g¡. 29.

4. ešYiu¡ nfhit - III 119.

5. jÄœ¤bjŒt tz¡f« j¡fahf¥ guÂ Kfîiu.

6. eh« vGJ« KiwÆš vGj¥bg‰WŸsJ.

7. x‹wDŸ x‹wl§»a ïUt£l§fË‹ ïilna mikªJŸsJ.

8. ï.M©L ï§»äR M©L.

9. 1811-M« M©oš, M§»nya® jÄœ f‰gj‰fhf¤ `jÄœÉs¡f«’ v‹bwhU üš btËÉl¥g£LŸsJ. mjidvGâat® âUnt‰fhL R¥guha KjÈah® v‹gh®. ïj‹És¡f¤ij 19-M« ü‰wh©oš jÄœ ïy¡»a« 130-131 - Mšg¡f§fËš fh©f.

10. ïjid m‹òl‹ tH§»at® òyt® âU. kh®¡f©nladh®.ïjid vGâat® ït® jhŒtÊ¥ gh£lU«, kôuhr òuhz«ïa‰¿atUkh»a É. âahfuhr fÉuha® v‹gh®.

11. gil¥ò. fh¥ò. mÊ¥ò

12. “ïJ bt‹id murh§f¡ ifbaG¤J¥ ò¤jfrhiyÆÈUªJmt®fŸ ãuâ brŒjJ. ïj‰F¢ irtîiu v‹W bga®N£l¥g£LŸsJ. Kjš 11 mâfhu« tiuÆš á¿J ntWg£L,ã‰gFâ KGJ« gÇâah® ciuiana xªJsJ” v‹D«F¿¥òsJ.

13. gÇnkyHf®, kz¡Flt®, gÇâah®, fhË§f® ciufŸ, M§»ybkhÊ bga®¥ò òâa ïiz¥ghF«.

14. msÉdhš bga® bg‰wd g‹ÅU gly«, ehyo eh}WKjyhÆd. e‹. 49.r§.

15. ït® MuhŒªj bjhš. vG¤. e¢. bjhš. brhš. e¢. ïu©L« 1901M« M©LfËš btËtªjd.

275Rto¡fiy

16. bjhš.vG¤. ïs«. Kfîiu.

17. brªjÄœ, bjhFâ 39; gFâ, 4. g¡. 224.

18. ü‰gh. 182, 183, ü‰W¥g¤jsî - MÆu mo msî.

19. ešÿiu¡nfhit. 1, g¡. 114.

20. v‹. rÇ¤âu«. g¡. 900 - 1.

21. fÈ¤bjhif, gâ¥òiu g¡. 12, 13.

22. gâ¥ò¤ JiwÆš g£l¿î. 45, g¡. 556.

23. v‹ rÇ¤âu« g¡. 764

24. v‹ rÇ¤âu« g¡. 821, 23.

25. v‹ rÇ¤âu«. g¡. 1018 - 19.

26. foj¢ brŒâia Ia® gâ¥ò¥ gFâÆš fh©f.

27. v‹ rÇ¤âu« g¡. 9869.

28. v‹ rÇ¤âu« g¡. 998.

29. áªjh. <if 309.

30. ïJ nguháÇa® ciu. MÆ‹ mªehŸ m›îiu e¢. bgauhšbtËÆl¥ bg‰W cyh tªjJ v‹f.

31. jÄœ¢ Rl®kÂfŸ

32. jÄœ bkhÊ ïy¡»a tuyhW g¡. 152.

33. brªjÄœ bjhFâ 39, g¡. 369.

34. IaU¡fhf KjÈah® VL njL« gÂÆš cjÉdh®. ïu£rÂaah¤ßf« ïa‰¿a òyt® »U£oz¥ ãŸisÆ‹ tÊnaMWKf k§fy¤âš tisahgâ¢ Rto ïU¥gjhf m¿ªjh®.mt® e©g® tH¡f¿P® R¥guha KjÈah® tÊna njodh®.Mdhš m›ntL mf¥glÉšiy, mjid cŸs¤J¡ bfh©Lciu¤jh®. (brªjÄœ 39; 371)


12. Ãiwí« Fiwí«

“Fz«eho¡ F‰wK« eho mt‰WŸ Äifeho Ä¡f bfhsš”

v‹gJ bjÇªJ bjËjš v‹D« mâfhu¤âš ml§»aâU¡FwŸ kÂ. ï¤bjÇªJ bjËjš, e£ghlš, Éid tif,thœ¡if¤ Jiz Kjyha gyt‰W¡F« bghJtifahš»il¤j bghUSiuahF«. ï›îiu gâ¥ò¤ JiwÆšgÂbrŒj bgUk¡fis¤ bjÇªJ bjËªJ nj®ªJngh‰Wj‰F« f£lis¡ fšyhf mika¤ j¡fjh«.

gâ¥ò¥ gÂÆš <Lg£l bgUk¡fbsšyhU« e«ngh‰WjY¡F cÇatnu. mt®fŸ v›ÉH¥ò¡F« JÂªJ«,v›îiH¥ò¡F« mŠrhuhf¥ gÂ brŒjikahd‹nwhï¤Jiz¤ jÄœ¢ bršt§fis vŒâ ïWkh¥òW»nwh«.”ahk¿ªj bkhÊfËny jÄœ bkhÊnghš ïÅjht bj§F«fhnzh«” v‹W Mo¥gho k»œ»‹nwh«! rka¥gu¥òeuhf tªj maš eh£L¢ rh‹nwh®fS« jÄœ¢rhšÉny njhŒªJ eh« e« bkhÊah¡f« v©Â¥ghuhjehËnyna, ešy gy gÂfŸ òÇªJ k»œî‰wd®!cyfshÉa òfG¡FÇaJ x©lÄœ v‹D« ca®ittH§»d®! ï¤jifa mUik¡F« bgUik¡F«mo¥gilahd gâ¥ò¤ bjh©L brŒj g©ghs®fËl«Fiwí« c©nlh? vÅ‹ c©L v‹f. m¡Fiw, `v‹nd!v‹nd!’ vd vŸË eifaho¤ ö‰W« Fiwa‹W! eh«tÊtÊna brŒa nt©o thŒ¤j flik¡F tÊfh£oahf¡bfh©L ngh‰W« Ãiwia Ãidñ£L« FiwahF«.â§fËny goªj khir v©Â¡ FiwíWth® vt®? mj‹xËíŸ ïUŸ k§»¥nghtJ ïšiyah? mJnghš ï§F¡

277Rto¡fiy

fhz¥bgW« FiwfŸ mt®fŸ bfh©oUªj ÃiwíŸïUªj ïl« bjÇahkš kiwtJ c©ikahÆD«, ek¡F¥ghlkhf¤ j¡fjhfÈ‹ gh®¡f nt©Ltnjah«.

tÊÆš »lªj fšyhš xUt‹ fhÈl¿ åœth‹ vÅ‹,m¡fšiy¥ bga®¤bj¿a¥ ã‹ndtU« xUtD¡F cz®îc©lhFk‹nw! m›îz®it¤ j£o vG¥òtJ ahJ?K‹nd åœªjt‹ ïlWjnya‹nwh! m›tifahš e«flid e‹ KiwÆš tÈíW¤Jtj‰nf ï¥gFâah« v‹f!c©ikÆ‹ ï¤jifabjhU gFâia vGJjY« nt©lhvd¡ fUjnt Ko»‹wJ. ãw®¡F« m›îz®înjh‹wyh«! e‹¿ ghuh£Ljš ïilna ïªeÈî¡ fU¤J«nt©Lnkh vdî« Iíwyh«. Mdhš gšfhš v©Â¢nrh®ªJ nrh®ªJ nj®ªj ã‹dnu vGJtJ ï¥gFâMjyhš gÆšth®¡F¤ njh‹W« v©z¤âš X®vŸssî« Fiwahj msî v©Â¤ ja§FjnyhL vGJ«gFâ ï~bj‹f. mJî«, “KGÃiwîilahnu gâ¥ò¥gÂÆš <LgLj‰FÇa®; ãw® cÇa® mšy®” v‹D«v©z« njh‹¿ÉLkhÆD« K¤jÄœ ts®¢áKid¥òl‹ bršyhJ v‹D« fU¤ij tÈíW¤â¥ngusî ešYz®î« ešy¿î« cilahnu m‹¿ XusîešYz®î« ešy¿î« thŒ¤jhU« bkhÊ¥ gÂÆš C‹¿Ã‹W ciH¤Jjtyh« v‹D« fU¤ij tÈíW¤â<LgL¤Jj‰F« thŒ¥gh« vd¡ fUâ vGj¥ bgWtJkh«v‹f.

gâ¥ò¤JiwÆ‹ KoNlh k‹duhf¤ âfœªj lh¡l®rhÄehija® c¢ánkš òyt®bfhŸ e¢ádh®¡»Åa®ciug‰¿¡ T¿íŸs xU fU¤J« mtiu¥ g‰¿¡ T¿íŸsxU bjËî« ït© neh¡Fjš ï¥gFâ¡F Äf ÄfV‰òilajh«.

“e¢ádh®¡»Åa® ciuÆdhš òâa òâa Éõa§fiscz®ªnj‹ ïu©L Éõa§fËš mtÇl« á¿J tU¤j«c©lhÆ‰W. gy ïl§fËš kh¿¡ T£o¥ bghUŸÉs¡F»wh®. XÇl¤JŸs gh£oš ïU¡F« brhšiy¥


gygh£L¡F K‹nd k‰nwhÇul¤JŸsnjhL ïiz¤Jkh£bl¿»‹wh®. m¤jifa ïl§fËš mt® ciuÆšá¿J btW¥ò¤ j£oaJ. xU Éõa¤J¡nfh brh‰ãunahf¤J¡nfh xUü‰ brŒí£ gFâia nk‰nfhŸfh£LÄl¤âš mªj ü‰ bgaiu¢ brhštâšiy. ̀v‹wh®ãwU«’ v‹W vGâ É£L ÉL»wh®. áªjhkÂ¥ gh£lhfïUªjhš 1 rªâuehj br£oah® ïU¡»wh®. ntW üyhfïUªjhš v‹d brŒtJ mt® nk‰nfhshf¡ fh£L«cjhuz§fnsh eh‹ go¤j üšfËny ïšyhjd. mt®cjhuz§fŸ fh£L« mªj üšfË‹ bjhFâna xU jÅcyfkhf ïU¡Fnkh v‹w kiy¥ò vd¡F¤ njh‰¿aJ.“ü‰ bgaiuahtJ ïªj kÅj® brhšÈ¤bjhiy¡f¡Tlhjh?” v‹W mo¡fo tU¤j« c©lhF«.MdhY« mªj knfhgfhÇÆ‹ mÇa ciu¤ âw¤â‹bgUikia eh‹ kw¡fÉšiy. RU¡fkhf Éõa¤ijÉs¡»É£L vJ EQ¡fkhd Éõankh mj‰F mHfhf¡F¿¥ò vGJ»wh®. mt® vGJ« gjrhu§fŸ Ä¡fRitíilad mt® m¿ªj üšfË‹ gu¥ò xU bgU§flby‹nw brhšy nt©L«. ï›tsîáw¥ò¡fS¡»ilna K‹brh‹d ïu©L FiwghLfS«kiwªJ ÉL»‹wd”2

Ia® v©z¤âš MH¥gâªj ï¡FiwfŸ mt® gâ¥ãšjiyfh£Lnkh? üY«, ghlš v©Q«, mo v©Q«Tl¤ jtwhkš R£L« mUikíilaJ mt® gâ¥ò. xnuX® mUŠbrhš Ãidî ïU¥ãD« mjid¡ bfh©Lghliynah, g¡f¤ijnah f©L bfhŸs thŒ¥ghdmUŠ brhš KjÈat‰¿‹ mfuhâ mikªj Ó®ikaJ.mt® fhy¤nj tªj gâ¥òfS« rÇ, mt® tÊfh£oaã‹d®¤njh‹¿a gâ¥òfS« rÇ ï«kh©òfisV‰wJ©nlh? mÇjhfnt áy V‰wd; k‰wit è¢r®’ngh¡»ny nghÆd! ifÆny v‹d ïiy ïU¡»wJ?’v‹gij vtU« bjÇªJ bfhŸs¡ TlhJ v‹W, `fr¡»¤jªjhny ga‹ brŒí«’ vd¢ brhšY« eh£L kU¤Jt®áyU« ï‹W« ïU¡f¤jhnd brŒ»‹wd®!

279Rto¡fiy

1949-M« M©ony btËtªj ìt. K. nfhghy»UZzkhrhÇah®’ ïa‰¿a ciuíl‹ Toa f«guhkhaz« - mnah¤âahfh©l¥ gâ¥ig vL¡»nw‹. mj‹VHh« g¡f¤ij¥ òu£L»nw‹, “j‹ nfhg¤ijkiw¤j‰FÇa fhy¤nj kiw¤J, btË¥gL¤j‰F cÇafhy¤nj btË¥gL¤jyhš ` gl®ád ahid’ v‹wh®;`fLŠád§foªj fh£áa®’ v‹w ïl¤J MáÇa®e¢ádh®¡»Åa® ̀ádbk‹gJ nfhg¤â‹ ã‹dhf¢ á¿JbghGJ Ã‰gJ’ vd¡ T¿aJ ï§F¡ fhz¤j¡fJ” v‹D«F¿¥ò cŸsJ. ešy ntis! MáÇa® e¢ádh®¡»Åa®!v‹W MáÇa® bgaiuahtJ R£oíŸsh®! MÆD«v‹d? MáÇa® e¢ádh®¡»Åa® xU üY¡nfh ciuvGâíŸsh®? `moah®¡F ešyh®’ v‹whšáy¥gâfhu¤njhL mikayh«, e¢ádh®¡»Åa®ciuaikªj üšfŸ x‹wh ïu©lh?

“ghu¤bjhš fh¥ãaK« g¤J¥gh£L§fÈí«Mu¡ FWªbjhifíŸ IŠPh‹F« - rhu¤âU¤jF kh_ÅbrŒ áªjh kÂí«ÉU¤âe¢á dh®¡»Åa nk”

v‹W e¢ádh®¡»Åa® ciu¥ ghÆu¢ brŒíŸ TW«üšfSŸ FWªbjhif ïUgJ ghlš xÊªjt‰W¡bfšyh« ciu »il¤Jsnt. ït‰WŸ vjid¤ njLtJ?rÇ; ghlš Kjyhf ïUªjhš fil¥ gFâfshf ïUªjhšv¤jifa ïl®¥ghL? xU brhšiy¡ fhz¤bjhšfh¥ãa« g¤J¥gh£L, fÈ¤bjhif, áªjhkÂM»at‰iw¤ âU¥g nt©L«. bjhšfh¥ãa« xU gFâah?g¤J¥ gh£L« jh‹ RU§»a msÉdjh? áªjhkÂ,fÈ¤bjhiffS« á¿a üšfsh? e«ik¤ âzw¢ brŒí«ï¥gâ¥ò¡F K‹nd, `mŠnrš’ vd Ia® gâ¥òmiH¡»wJ! m¥bghGJ X® m¢r«; ï¤bjhl®g¤J¥gh£LŸnsh áªjhkÂíŸnsh ïU¤jšnt©Lbkd `ïiwtid tz§»’ vL¤J¥ òu£lnt©L«! g¤J¥ gh£ony mikªj mU«gj KjÈat‰¿‹mfuhâia¤ âU¥ã¡ ̀fLŠád«’ v‹D« brhš ïU¡F«


ïl¤ij¡ f©L ïl« bg‰w g¡f¤ij¥ òu£odhšâUKUfh‰W¥ gilÆš 135-M« moahf¡ `fLŠád§foªj fh£áa®’ fh£áaË¡f¡ f©L fË¥g®! mj‰F ciu¥gFâia¤ âU¥ãdhš, “Mirnahnl foa ád¤ijí«ngh¡»d m¿Éidíilat®, nfhg¤â‹ ã‹dhf¢ á¿JbghGJ Ã‰gJ ád«” v‹gjid¡ fh©g®. m›tsîl‹Ia® mikthuh? X® xË És¡nfªâ tÊfh£o¢áWghzh‰W¥gil 21-=M« moÆ‹ ciuÆl¤J¡bfh©L bršth®! Mdhš m§nf ïG¤J¥ nghŒmiy¡fÊ¡f ÉU«ghkš mo¡ F¿¥ãnyna “nfhg«Ú£o¤J Ã‰»‹wJ ád«” v‹gh®ã‹; áWgh© 210 ciu”vd¥ gâ¥gh® it. K. nfh. gâ¥ãnyna âUKUfh‰W¥gil mo 135 v‹w F¿¥ãUªjhš gÆšth®¡F v›tsîthŒ¥ghf ïU¡F«? f©iz¡f£o¡ fh£oš V‹Élnt©L«? vd vtU« v©Qt® mšynuh? m‹¿í«mjid¡ F¿¥ãLtjhš tU« ïl®¥ghLjh‹ v‹id?e¢ádh®¡»Åa® ciuia¡ f©Ljhnd cŸsJ cŸsthWF¿¥ãlKoí«! ciueilia v¤Jiz Ãidî É¤jf®vÅD« xU brhšY« mj‹ gFâí« xÊahkš br›ÉjhfcŸsJ cŸsgo vGj ïayhnj! ciuia¥ gh®¤JvGJtij mj‹ v©Ql‹ nr®¤J vGâdhš v‹d?v‹D« v©z« vtU¡nf c©lhfhJ? mÇâ‹ Ka‹WEQ¡fkhd ciuí« És¡fK« nk‰nfhS« f©LŸsïuhkhaz ghuj¥ gâ¥òfS¡F - it. K. nfh. gâ¥ò fS¡F- cŸs bgU§Fiw ïJ! jiytÈahf cŸs Fiw ïJ!ï¤jifa gâ¥ãš gHŠRto¡ F¿¥ngh, gH« gâ¥ò¡F¿¥ngh fhzKoíkh? ã‹ tU« gâ¥òfËnyD«ï¡FiwfŸ mfyš jÄœ¤ bjh©bld¡ F¿¤J¡ fh£lšflikah«. ïÅ¥ gHüš gâ¥ghs® fËl¤J¡ fhz¡»l¡F« Fiw ÃiwfSŸ F¿¥ãl¤ j¡ft‰iw¡ fh©ngh«.

vªüyhÆD« K‹Diu ï‹¿aikahjJ. “khl¡F¢á¤âuK« khef®¡F¡ nfhòuK« MliknjhŸ ešyh®¡FmÂí« ngh‹wJ” ghÆu« M»a K‹Diu v‹WKªijnah® òfœªj bg‰¿aJ mJ. Mdhš gy gâ¥òfËšK‹Diu vGJtnj ïšiy. mHF x‹iw¡ fUânah

281Rto¡fiy

K‹Diuia nt©LtJ? ïšiy! üiy K‰W Koa¡ f‰fïayhjtU« üÈ‹ K‹Diuia¤ Ôu¡f‰w! msÉnynamªüš g‰¿a bjËÉduhj‰FÇa thŒ¥ ãdJ K‹Diu.ü‰bghUŸ - üš MáÇa® - ciu aháÇa® - VLfŸ »il¤jtif - VL tH§»nah® - MŒªj tif - clÅUªJ MŒªnjh®- cjÉahs® - m¢á£nlh® - gâ¥ã¤njh® M»atuyhWfisbašyh« xU§nf m¿ªJ bfhŸs thŒ¥ò¢brŒtJ« K‹Diunaah«. ï« K‹Diuia¢ ÓÇatifÆš gâ¥ã¡F« Ó®¤âÆdU« ngh‰¿dhušy® v‹gJxU Fiwnaah«. vGthŒ Kjš ïWthŒ tiu v¤JizKiw MuhŒªjhY« xnu X® ãiHia¡ fh£LjY«mÇbjd¥ gâ¥ã¤j MWKf ehtyU« K‹Diu vGJjiy¥ ngh‰wÉšiy. áw¥[g¥ ghÆu« rh‰WfÉ vd¥òyt®fŸ ghuh£L« òfiH eh‹ Kf¥ãny ïl« bgw¢brŒâUªJ« K‹DiuÆšyh¡ Fiw mt®j« gâ¥òfËšc©L; mt®¡F beL§fhy¤â‰F¥ ã‹nd tªj rutzgthdªj ãŸis gâ¥ò, gâ¥gHbfšyh« ToajhfïUªJ« ï¡Fiwîil¤ jhfnt ïUªjJ ït®fŸ Ãiynaï›thwhÆ‹, kHit kfhÈ§ifa® gâ¥ngh, nrhlrhtjhd« R¥guha br£oah® gâ¥ngh K‹Diu gâ¥òiuM»ad ïšyhkš ïU¡»wbjd¡ Fiw Tw x©Qnkh?

Mdhš K‹Diu vGJ« tH¡f« m¡fhy ÃiyÆšmU«ã‰¿šiy vd mikâ TwKoínkh vÅ‹ KoahJ.1812-M« M©oš btË¥g£l âU¡FwŸ - ehyoah® _y¥gâ¥ãnyna m«gythz¡ fÉuha® K‹Diu tiuªJŸsh®, gâ¥ã¡f ne®ªj fhuz« - clÅUªJ MuhŒªjt®- Û©L« MŒªjt® g‰¿a F¿¥òfisbašyh« bgh¿¤JŸsh® MfÈ‹ m« Kiw ïUªJ« ngh‰whikFiwnaah«.

ïÅ k‰bwhU Fiw, “gy ãuâ %g§fis¡ bfh©LMuhŒªJ gâ¥ã¡f¥bg‰wJ” “fuÈ»j§fshyha tG¡fisÚ¡» m¢ál¥bg‰wJ” v‹gd ngh‹w F¿¥òfŸ msÉšmikªJ gy gH«gâ¥òfŸ cŸsd. ïjdhš gy c©ik¡FF¿¥òfŸ kiw¡f¥ g£L¥ nghíŸsd. vtU« vt®


gâ¥igí« it¤J¡ bfh©L” gy ãuâ %g§fis¡bfh©L MuhŒªJ gâ¥ã¡f¥ bg‰wJ” v‹W bgaU¡F¥ngh£L¡ bfh©L xUt® gâ¥ig m¥go m¥gonam¢álî«, m¢áL§fhš V‰gL« tG¡fŸv©z‰WÉs§fî« áy gâ¥òfŸ btË¥g£ld.“ï‹dh® gÇnrhâ¤j ãuâ¡ »z§f ï‹dh® gâ¥ã¤jJ”v‹D« Kf¥òl‹ gy btËpLfŸ tªjd Kf¥ò¥ g¡f«»ilahkš nghd ò¤jf§fŸ »il¡Fkhdhš vt®bgaÇyhtJ btËÆ£L¡ bfhŸtJ«, mšyJ JÂªJ j«bgaiuna ngh£L¡ bfhŸtJ« M»a FiwfŸÃfœªJŸsd. Mdhš ï¥bgU§FiwfŸ bgU«òytuhÆdh® brŒjd mšy. m¢rf¤jhnuh, jÄœ¥ òyikï‹¿ tÂf neh¡nf neh¡fkhf¥ gâ¥ã¥gtnuh brŒjntiyfŸ ïit. ï‹D« bgU« òyt® bgaiu¥ ngh£L¡bfh©L mt® jhK« m¿ahkš btËÆLtJ«, mt®K‹ÅiyÆš MuhŒªjJ vd¥ gâ¥ãLtJ«eilKiwÆš ïUªjjid m¿a¢ rh‹WfŸ gy cs. ̀ï‹dòyt® khzt®’ v‹gâny bgUik bfh©L, mtÇl«mQ»na ïuhjtU« `ï‹dh® khzt® MuhŒªJ’mšyJ `ï‹dh® khzt®¡F khzt® MuhŒªJ’gâ¥ã¤jJ v‹W k»œî‰whU« gy®. ï¤jifat®fŸjfÉyh¤ âUÉisahlšfŸ jÄGy»ny Äf¥ gš»afhy« 19-M« E‰wh©o‹ ïWâ¥ gFâí«, 20-M«ü‰wh©o‹ bjhl¡f¥ gFâí« MF«.

fz¡fâfhu« v‹gbjhU üš, bfhW¡ifô® fhÇv‹gt® mUË¢ brŒjJ mªüš,

ïjid,

“bgh‹Å eh£L¥ bghUªâa òfnHh‹k‹d® nfhkh‹ tÊKjš cilnah‹K¤jÄœ bjÇnth‹ KfÇa« bgU«gâk¤âk¤ js¤â‹ kiwt® thG«F‰wÄš fh£á¡ bfhW¡ifa® nfhkh‹ò¤j‹ òjšt‹ fhÇv‹ gtnd”

283Rto¡fiy

v‹D« ghÆu¢ brŒíshš m¿ayh«. ï›thwhfî« 1855-M« M©oš btËtªj fz¡fâfhu¤â‹ Kj‰ g¡f«v›thW ïUªjJ v‹gij¡ fh©f:

flîŸ Jizfz¡fâfhu«

ò¤j® Fy¤âš câ¤jtuh»a K¤jÄÊš nj®ªjòuhÇ mŒa®

brŒjJï~J

ifna£L¥ ãuâfËš ghl§fŸ njhW« gythwhfãiHg£oU¥gij¢ áy fdth‹fŸ

neh¡»¢ Ó®âU¤â¤ jUfbtd¡nf£L¡ bfh©likahš

ÓfhÊmUz»Ç îgh¤âahauhš

gy ãuâfis¡ bfh©L F‰w§fisªJthyh#hng£il

Rªju KjÈahuhY«nkÊa}®

thRnjt KjÈahuhY«ntjhªj És¡f m¢R¡ Tl¤â‰

gâ¥ã¡f¥g£lJ.ïuhBj tUl« á¤âiu khj«

fhÇah® v¥go¥ `òuhÇ mŒa®’ Mdh® v‹gJ Éªijmšyth! ïj‰nf‰g¥ ghÆu¤âš fh£oa brŒíŸ <‰wo“ò¤j‹ òjšt‹ òuhÇ v‹gtnd” vd ï¥gâ¥ãš cŸsJ.`òuhÇ’ v‹gJ `ghl ntWghL’ v‹nwh `ò¤j‹ òjšt‹’v‹gJl‹ nkhid¥ bghU¤j§f©L mikªjJ v‹nwhit¤J¡ bfhŸnth«. mŒa® v¥go EiH¤jh®? KjÈah®gâ¥gšyth ïJ? vd¤ âif¡»nwh«. ̀kiwat® thG«............bfhW¡if’ v‹W ghÆu« TWtjhš ̀mŒaiu’¢ nr®¤J¡bfh©lh®. Mdhš ̀k‹d® nfhkh‹ tÊ KjYilnah‹’


vdtU« ïu©lh« moia¥ g‰¿¡ ftiy¥glÉšiy!ï¤jifa kh‰w« fz¡fâfhu¤â‰F k£L«jh‹ v‹gJïšiy! ï›thuhŒ¢ána jÅ üyhj‰FÇa msîÉÇîila jhF«.

m¿P® á. it. jhnkhjudh® gâ¥ã¤j bjhšfh¥ãa¥ã‹dh‹»aš ciu nguháÇa® ciuahfî«, è¢ádh®¡»Åa® ciu’ v‹nw m¢rh»aJ. ã‹nd nguháÇa® ciuv‹W MuhŒ¢áahsuhš vL¤J¡ fh£o¤ âU¤j¥ bg‰wJ.âU¡nfhitah® ciu nguháÇa® ciuahfî« mjid,è¢ádh®¡»Åa® ciu’ v‹nw MWKf ehtyuhšbtËÆl¥bg‰wJ. ïj‰F¤ jh©ltuha RthÄfŸ,âÇáuòu« Ûdh£á Rªju« ãŸis, âahfuhr br£oah®,nrhlhtjhd« R¥guha br£oah® âÇáuòu« KUifaãŸis M»nah® áw¥ò¥ ghÆu« tH§»íŸsd®. RtoÆšciuaháÇa® bga® ïšyhkš ïU¥ã‹ m›thnwgâ¥gij ÉL¤J¥, ã¿bjhUt® bgauhš mik¡F§fhšngÇl®¥ghL c©lhjš bjËî. Mdhš ï¥ãiHf©Lão¡f¥g£lJ ãw® gâ¥ãš br¥gkh¡f¥ bg‰wJ.âU¤j¡f njt® áªjhkÂia¢ r§f¥ òytÇl« bfhz®ªJmu§nf‰w« brŒjh® vd¢ brŒâí©lhÆ‹ `fil¢r§fnk’ lh¡l® IaU¡F« ÃidÉš njh‹¿ÆU¡»wJ.t¢áu jªâ v‹gtuhš njh‰WÉ¡f¥ bg‰w rkz r§f«m~bjD« És¡f« m¥nghJ »il¡fÉšiy »il¤jã‹d®¤ âU¤â¡ bfh©lh®.

1855-š fs¤ö® ntj»Ç KjÈah® ciuíl‹ ToaâU¡FwŸ gâ¥ò btËtªjJ. 1861-ïš mnj m¢R¥ gâ¥òbtËtªJŸsJ. mj‹ Kf¥ãš “gÇnkyHf® ciuia¡bfh©oa‰¿a gjîiuí« fU¤Jiuí« Énrlîiuí«âUtŸStkhiy _yK« ciuí« âU¤jÂif rutz¥bgUkhisa® gÇnrhâ¤jgo âUbešntÈ¥ ng£ilg©oj® mòJu»kh‹ ïuhî¤j® Fkhu® ththfhÓ‹ïuhî¤j® Ka‰áahš â. fªjrhÄ ãŸisahš ïy£RÄÉyhr m¢R¡ Tl¤âš gâ¥ã¡f¥g£lJ” v‹W F¿¡f¥g£LŸsJ. ï¡F¿¥ng ntj»Ç KjÈah® gâ¥ò¡F«

285Rto¡fiy

ï¥gâ¥ò¡F« cŸs ntWghL. k‰bwhU ntWghL, mâšïšyhj brŒíŸ Kj‰F¿¥gfuhâ ïâY©L v‹gnj.

áªjhkÂÆš fªâahU«, bgÇa òuhz«, ïuhkhaz«M»at‰¿š btŸËahU« ïil ïilna gho¢nr®¤jJ©L! bgU« òyt®fŸ th¡bfhL« neh¡bfhL«j«th¡ifí« neh¡ifí« x£oit¤J¥ gh®¤J k»œtJmt®¡F ïa‰ifahÆdh‰nghy¥ gâ¥ghsUŸS« gy®gy® j« ÉU¥g« nghš gyt‰iw ïil ïil¢ nr®¤J¥gâ¥ã¤J ï‹ò‰wd®.

1 ah¥gU§fy¡ fhÇif ciuia¥ gâ¥ã¤j xUt®`bghUbshL moKjš Ã‰gJ T‹’ v‹D« fÈ¤JiwÆ‹ciuÆš brªjÄœ ehL ï‹dbj‹W TWÄl¤J`k‹wthz‹ ky® âUtUshš’ v‹D« mftbyh‹iw¥ghLÉ¤J mj‹ ïilÆny òF¤â¥ gâ¥ã¤J¡ bfh©LâUthtLJiw R¥ãukÂa njáfÇl« fh£odh®.ï¥ghlš xU giHa V£L¥ ãuâÆš ïUªjJ; mij eh‹nr®¤J¥ gâ¥ã¤âU¡»nw‹. k‹wthz‹ v‹gjdhšátbgUkhidí«, irtkhjU« v‹wjdhš irt`kl§fisí« ï¢brŒíŸ bjÇÉ¡»‹wJ v‹W T¿k»œªjh®. mªüÈ‹ ciuaháÇa® rkz® v‹gijí«v©Âdh® mšy®, ïil¢brUfyh®!

bg‰wjhŒ j‹ ãŸisia¥ ngÂ¡fh¤jš nghy¡fh¡f¥ bg‰w bgUikíilaJ Rto. m¢Rtoia¥`g©ilnah® it¤j gHÃâ’bad¥ ngh‰¿¥ òuªjbršt®fŸ òyt®fŸ mtUŸ jk¡bfd thHh¥ãw®¡FÇahsuhš bgU§Fz§ bfh©L bgÇJ tªJtH§»a bgUikíilaJ gâ¥ghs®¡F¡ »il¤j RtofŸ! Mo¥ bgU¡»nyh mÊbeU¥ãnyh Élhkš m‹id¤jÄiH¡ fh¤j m¥bgUk¡fŸ thÇ tH§»a V£il¥bg‰W¡ bfh©lt®fŸ, m›nt£il tH§»a bgUk¡fŸbgaiu¢ R£o¡ fh£Ljš flika‹nwh! ï¡flikia¤JwªJ `gy Rtofis MŒªJ gâ¥ã¤jJ’ v‹W thshmikªjJ ea¤jF brayhFnkh? k‰W« XÇu©LRtofis tH§»at®fË‹ bga®fis¥ bgh¿¤J


ï›thW g‹Åu©L Rtofis MuhŒªJ gâ¥ã¤Jv‹gjdhš v‹d ga‹? c©ikÆš XÇu©L RtofisMuhŒªj msÉš gâ¥ã¤jtnu ï¡Fiw gh£L¡FïlkhÆd®! Mdhš m›tifÆš X® x‰iw VL»il¥ãD« kwthJ kiwahJ R£L« gâ¥ò¢ br¥g«thŒªjJ Ia® gâ¥ngah«. 1 mt® fl‰fiuÆš fh‰Wth§f¢ br‹wbghGâš, `g¡»§fh« fhšthŒ Xu¤âš»lªjd’ v‹W xUt® jªj ïu©L x‰iwnaLfisí«F¿¥ãL»wh®. 2 ghÆU« gÅ¡flš’ v‹D« gh£L k£LnkvGâa x‰iw na£il¡ F¿¥ãL»wh®. áy¥gâfhumU«gj ciu¡F¡ »il¤j áy x‰iw naLfis¡F¿¥ãL»wh®. I§FW ü‰¿š ÄFâahf¡ »il¤j áyghlšfS¡FÇa VLfis tH§»a bj‹fhá R¥igahãŸisiaí«, 3 K¢r§f« F¿¤j xU ghliy tH§»aÄâiy¥g£o mH»a á‰w«gy fÉuha® tÊÆdiuí«Ãidî T®»wh® ï¡F¿¥òfŸ všyh® gâ¥òfËY« ïl«bg‰¿U¡FkhÆ‹ VL g‰¿a MŒî¡F¥ bgU« gadhfmikªâU¡F«.

ïÅ¥ gâ¥gháÇa® flik tGtw MŒªJ btËÆlšv‹gnjah«. tGtw MŒªJ btËÆlš ntW; jh« eh«nt©Lkh¥nghy kh‰¿¡ bfhŸtJ ntW. ï›Éu©L«ne® ne® khWg£lit. j« MŒî¡F v£lhjit = rÇbad¤jk¡F¤ njh‹whjit ãw®¡F¢ br›itahfÉs§f¤j¡fit Mfyh«. mªÃiyÆš V£ošïUªjt©z« gâ¥ã¤J ÉLjny rhšgh«. ã‹d®mjid xUfhš MŒªJ btË¥gL¤Jth® MŒî¡F m~Jïlkhf mikayh«. m›thW brŒahÉo‹ gâ¥gháÇaÇ‹ jtW. üyháÇa® jtwhfî« ciuaháÇa® jtwhfî«njh‹w ïlkh»ÉL«.

`òuhjdkhd jÄœ üšfS« ciufS« g©ila tot«F‹whâU¤jš nt©L« v‹gnj vdJ neh¡f khjÈ‹ãuâfËš ïšyhjt‰iw¡ T£oí« cŸst‰iw kh‰¿í«Fiw¤J« kd« nghdthnw mŠrhJ gâ¥ã¤njdšny‹.xUtifahf¥ bghUŸ bfh©L ãuâfËš ïUªjthnw

287Rto¡fiy

gâ¥ã¤nj‹. ahdhf x‹W« brŒâny‹’ v‹W 1gHªjÄœü‰gâ¥ã‹ bjhl¡f¤ânyna lh¡l® Ia® vGJ»‹wh®.`giHa üšfŸ giHa tot¤âÅ‹W« ntWglhkšïU¡f nt©L« v‹gnj vdJ KGneh¡fkhjyhš ciH¡fnt©L« msî ciH¤J ï¥gâ¥ò Ãiwnt‰w¥ bg‰wJ’vd¤ j« neh¡if¥ gšyh©LfŸ fÊ¤J« 2 btËÆL»wh®.MÆD«, Cf¤jhš bfh©l ghl§fS« c©L v‹gJ«btË¥gL»‹wJ.

gH« gâ¥gháÇa® jhnkhjudh® jh« bfh©l gâ¥ò¡bfhŸifia¥ òy¥gL¤J»‹wh®;

3 “j‰fhy¤âš jÄœehLfËš tH§F« ãuâfŸmid¤âD« ï¥bghGJ ah« m¢á£L btË¥gL¤J«%g« nkyhdbj‹W bfhŸtnja‹¿, V£L¥ ãuâÆ‹MjhuÄšyhJ ah« xU bkhÊí« kh‰¿ny« MÆD«,ïJjh‹ MáÇa® vGâa R¤j %g« v‹W bfhŸs‰f.mid¤J khWghLª âU¤â Mâ %g§fh£Ljš ïÅv¤Jiz tšyh®¡F« mÇJ. ãwü‰ JÂÉ‰F khWg£L¤j‰fhy tH¡f¤ij Énuhâ¤J« rÇahd m®¤j«òy¥glhkY« rKra« Ãfœªj ïl¤J« všyh¤ njr¤J¥ãuâí« x¤âUªjdt‰iwah« á¿J« âU¤â¥gâ¥ã¤âny«. mt‰iw¤ j« kj¤â‹go âU¤Jjšm¿îilnah®¡F ïašg‹W”

Mdhš fÈ¤bjhif NshkÂ¥ gâ¥òfË‹ nghâšït® neh¡F ntbwhU tifÆš rhŒ»‹wJ: “ïJfhW«m¢á£l üšfËš xU ãuâÆ‹ MjhukhtJ ïšyhkšghl ngj¤ij¤ âU¤Jjš xÊªj ah‹, ï¥bghGJãuâfŸ mid¤J« ãiHba‹W« ãuâfËš ïU¡F«ghl« M¡»nah‹ thŒbkhÊahŒ ïU¡fkh£lhJv‹W« vªj¥ ãuâ tÊ¢ br‹whY« m¢áš tUtJMáÇaÇÅ‹W« ntWg£l ãiH ghbl‹W« Ã¢rÆ¡f VJc©lhd ïl§fËš ïu©blhU vG¤ijahtJbkhÊiaahtJ rªj®¥g¤â‰F« bghUS¡F«ïiaíkhW âU¤j¤ JÂªnj‹. m›thW brŒahÉošüÈ‹ áw¥ò mÊtJ k‹¿¢ áy ghl§fŸ xU gaD«


jhuhkY« áy K‹ ã‹ndhL«, ãw üšfnshL«Énuhj¥g£L« Ã‰FkhjÈš âU¤j« m¤âahtáakhÆ‰W. ïjid cyf« m¿a¢ brhšyhkš ÉLtnjj¥bg‹W cz®ªJ ï§‡d« bjÇÉ¡fyhnd‹”

ï›îiuahš jhnkhjudh® thŒik beŠr«òy¥gL»wJ. Mdhš V£o‹ ïašghd thŒik ngh‰w¥bgwÉšiy v‹gnj M»‹wJ. ïj‹ Éisî v‹d MF«!jhnkhjudh®. VLfis¤ âU¤â¥ gâ¥ã¥gj‰F K‹ndhoM»ÉLth® mšynuh? Äf mÇâ‹ Ka‹WmU«ghLg£L¡ FWªbjhifia¥ gâ¥ã¤j mu§fdh®TW»wh®.

“ïªüYŸ ah‹ brŒJŸs khWghLfS« áy cs,mt‰iwbašyh« Twnt©oa flikiaíilnadhjÈ‹, `vŠáaitfS« ãwî«’ v‹D« jiy¥ã‹Ñœ¤ bjÇÉ¤âU¡»‹nw‹. mt‰WŸ ïl¡f®¢ brhš yh»aF~bwhlu‹ bkhÊ ïªüyf¤J x‹gâl¤JtªâUªjikÆ‹ mt‰iw mwbthÊ¤J¢ brŒíË‰ Fiwînjh‹whthW V‰wt‰iw v‹ á‰w¿É‰ bf£oathWnr®¤J mj‰nf‰g ciu vGâÆU¥gJ« x‹W. ï§‡d«brŒjik¡F¡ fhuz« gHªjÄœ üšfŸ gyt‰iw¤jÄGy»‰F¤ jªj j¡fhuh»a $ kh‹ á. it. jnkhju«ãŸisat®fŸ fÈ¤bjhifaf¤J kh‰¿ it¤J¡ fh£o¥nghªj fhuznkahF«.”

t.c. áj«gudh® gâ¥ãY« ï¤JÂthd braš Äf¥gyî©L. “vdJ ãuâÆš ÞUZo Þââ [«Ahu«v‹D« _‹iwí« òÇªJ kz¡Flt® ciuia xUthWóuzkh¡» m¢á‰F¡ bfhL¤nj‹” v‹W âU¡FwŸkz¡Flt® ciu¥ gâ¥òiuÆny vGâíŸs brŒâïjid És¡F«. ï‹Åiy v‹gij¥ gâbd© Ñœ¡fz¡FŸ x‹whf¡ bfh©lt®fŸ jhnkhjudhU«,áj«gudhU«, áj«gudh®¡F ï‹Åiy v‹D«bgaUŸs V£L¢ Rto x‹iw j.K. brh®z« ãŸisnjo¤ jªjh®. mjid ïa‰¿at® bghŒifah® v‹W«,bjhF¤jt® kJiuaháÇa® v‹W«, flîŸ thœ¤J¥

289Rto¡fiy

ghoat® ghuj« ghoa bgUªnjtdh® v‹W« t.c.á.F¿¥ãL»wh®, ïªüš brŒíŸfŸ ïs« óuz¤âš ïl«bg‰WŸsjhf IªJ ïl§fËš F¿¥ãL»wh®. Mdhšïs«óuz V£L¢ Rtofis MuhŒªj itahòÇ¥ ãŸis1 “ïitaid¤J« ïs«óuzUiu V£L¥ ãuâÆY«,m¢R¥ ãuâÆY« fhz¥glÉšiy” bghUsâfhu¤âšbrŒíËaš jÉu Vida ïašfS¡F¤ jÄœehLKGtâY« cŸs V£L¥ ãuâ x‹nwah«. ïu©lhtJ xUãuâ ïšiy v‹gJ ï§nf kd§ bfhŸs¤ j¡fJ.nguháÇaU« e¢ádh®¡»ÅaU« ïªüiy vL¤jh©ljhf $ ãŸisat®fŸ TW »wh®fŸ. Mdhš mt®fŸfh£L« ïu©L ïl§fËY« ój¤jh® mital¡F vd¡fhz¥gL»wnja‹¿¥ bghŒifahiu¥ g‰¿naD«ï‹Åiyia¥ g‰¿naD« x‹W« F¿¥ãl¥ glÉšiy.filáahf ah¥gU§fy ÉU¤âÆš xU brŒíŸ ï‹ÅiyÆ‹f©nz cŸsJ vd¥ ãŸisat®fŸ fh£L»wh®fŸ.M©L« m¢brŒíŸ xsitah® ghoajhf¡ bfhŸs¡»l¡»‹wJ” v‹»wh®. ï¡ F¿¥ig neh¡f t.c.á. jh«ÉU«ãat©z« Rtofis kh‰¿¤ JÂîl‹gâ¥ã¤jh® v‹gJ btË¥gL»‹wJ. jhnkhjudh®,mu§fdh®, áj«gudh® ït® j« ÓÇa M¡f¥gÂfS¡»ilna ï¤âU¤j¡Fiw jiyfh£lntbrŒ»‹wJ. V£o‹ öŒik¡F« thŒik¡F« ïªbe¿V‰wj‹wh«.

ï‹D« áy® V£oš brŒj nfLfŸ v›tifahD«V‰f¡Tlhj bfhLikíiladth«. jh« jh« tÊgL«flîs® thœ¤Jfis ü‹Kf¥ãny ngh£L¡ bfh©ld®. mªüš v¢rka« rh®ªjJ v‹gJ« fUjhuhŒ¢brŒjd®. ïil ïilnaí« j« rka¢ rh®ò¡F khwhdbfhŸiffis kh‰¿d®; ciueilÆš ïšiy!brŒíËnyna kh‰¿d®; K‹ã‹ tU« bghUŸ g‰¿í«ftiy¥g£lh® mšy®. mt®¡F nt©Ltbjšyh« jh«ÉU«òtJ nghy¤ jh« go¡F« üY« ïU¤jšnt©L«v‹gnj. rka¡ f©ld§fS«, f©ld§fS¡F¡f©ld§fS«, VršfS« bgUf tH§»a fhy¤â‹ ntiy!


J©L btËpLfS«, f©ld¥ gâ¥òfS« m¢rh»cyhtªj bghšyhj ntis! m›ntis, gâ¥ã¡F«VLfËY« ÉisahoaJ.

ghuj¤ij¥ gâ¥ã¥gt®¡F mªüš ïilnaátbgUkhD¡F V‰w« jU« gFâ tu¡ fhQ§fhšf©zil¥gJ ïšiy. âU¡if tH¡f¤ij¢ brŒth®!rkz rka¥ ghlÈš irt¤jh® âU¡if it¥gh®!ï›thnw ãw® ãwU« brŒjd®! VL v‹d brŒí«?“vGâdt‹ V£il¡ bfL¤jh‹! go¤jt‹ gh£il¡bfL¤jh‹” v‹w ÃiyÆš VL v‹d brŒí«? gh£L¤jh‹v‹d brŒí«?

ïjid¡ F¿¤J¢ “br‹id¡ fšÉ¢ rhiy¤ jÄœ¥òyik rkur ntj r‹kh®¡f r§f« kf $ bjhGñ®ntyhíj KjÈah®” jh« vGâa 1 VbuGJgJ âU¡iftH¡f« v‹D« üÈ‹ KfîiuÆš F¿¥ãL»wh®:

“m¢áLK‹nd Mdit gy; ã‹Å£lhš Mdt‰W¡Ftu«ãšiy. gly¥ bga®fisna K‰W« gu«gÊakh‰¿d®. ïuhnkRtu¥ gly¤ij K‰WbkL¤bj¿ªbjhÊªjh®.

“m¢á£l ãuâfËš IaK‰W¢ nrhâ¥gh‹ ò¡ftÊ¥giHa nt£L¥ ãuâfnshL; khWg£L¡ nf£L¥ãuâahfnt »lªâU¡f¡ f©nlh«. ï¢ áijîghyfh©l« mnah¤âahfh©l« MuÂa fh©l¤âD« »£»ªij fh©l¤J« Rªju fh©l¤J« ÄFâï›Éu©oD« cí¤j fh©l« bgU§nfL‰wJv‹brŒnth«; flîŸ brŒif m¿nah«.”

“nja«, ghiB, üš, rhâ, rka«, jUk«, khj®, âuÉa«,FHÉfŸ KjÈa bghUŸfbsšyh« j«kJ v‹WmãkhÅ¤J¡ fh¡Fª jiytÅšyhtÊ ïa‰if âÇªJbfL« v‹gJ ahtUKzªjgo a‹nwh ”

Ãf©L üšfis¥ gâ¥ã¤jt®fS«, V£ošgobaL¤jt®fS« Éisahoa Éisah£L Äf¡

291Rto¡fiy

bfhLikahdJ. mt®fŸ it¤jnj tH¡fkhfïUªâU¡»wJ v‹gj‰F v©z‰w rh‹WfŸ cŸsd.`bjŒt¥ bga®¤ bjhFâí«’ `g‹Åu©lh« bjhFâí«’mt®fS¡F M£l¡ fs§fshf ïUªâU¡»‹wd. Ãf©L¥gâ¥ò g‰¿a xU Kfîiu, Ãf©L üš gâ¥ig¥ g‰¿ eh«e‹whf m¿ªJbfhŸs it¡»‹wJ.

“ïJ ò¤jr§fnlhW« x‹w‰bfh‹W x›thJt>c¡fsh‰ bghâî‰W¡ »lªjikahš m›t>î¡fis¥ gy ò¤jf§fis¡ bfh©L fisªJ«,nt©LÄl¤J¥ òJ¢ N¤âu§fŸ brŒJ cL¡F¿Æ£L¢nr®¤J«, bga® ãÇ¤J« ï›thW v£L¤ bjhFâfS«br‹id¡ fšÉ¢ r§f¤J¤ jÄœ¤ jiyik¥ òyikelh¤âa jh©ltuha KjÈahuhY« m›thnwnkÈu©L bjhFâfS« mtuDkâ¥go nk‰go r§f¤JÉ¤JthdhfÉUªj òJit ò. eae¥g KjÈahuhY«tGtW¤J¥ òJ¡f¥g£L m¡ fšÉ¢ r§f¤J¥ ò¤jf¥gÇghyfuh»a bfhŸsk§fy« ïuhkrhÄ ãŸisahšm¢ál¥g£ld. k‰iw ïu©L bjhFâfS« ã‹d®btË¥gL¤j¥gL«.

ïnj üÈš bfh‰wk§fy« ïuhkrhÄ ãŸis¡F¤jh©ltuha KjÈah® vGâa xU fojK« gâ¥ãl¥bg‰WŸsJ.

“eh« m¢á‰ gâ¥ã¡f¤ bjhl§»a nrªj‹¿thfu¤âšx‹gh‹ bwhFâ bjhl§Ftj‰FK‹ vd¡FŒ¤jntWnja¤ âU¡ifahY«, ã¿J fUk¤ij¡ fU¤âdhYªÔ©l bth©zh¡ fUkª jiy¥glyhY« eh‹ fUâathW òJ¡FÉ¤J¢ nr®¤J¥ ò¤jf¤ij ÃiwªJ btË¥gL¤Jåuhf bt‹w v‹ nt©Lnfhis nk‰bfh©Lmt‰¿Èu©lhÆD« nr®¤jik¡F k»œîwh Ã‹nw‹.kwÉahš ÉLg£l áy bghUŸfSŠ brh‰fS« ã‹d®nr®¥ã¤j‰ bghU£L eh‹ K‰F¿¤âUªj F¿¥ngbld¡F¡ fhz¥g£lh‰ fhyªjhœ¡fhk‰ ga‹gL¤Jnt‹.”


1839-M« tUl« MfÞL khj« 7-š Érhf¥g£od¤âÈUªJ jh©ltuha KjÈah® vGâíŸsh®. ïJ fšÉÉs¡f m¢R¡ Tl¤âš m¢ál¥ bg‰WŸsJ. gâ¥ò Kiwv¥gobašyh« elªjd v‹gij ï¥gâ¥ò«, fojK«br›Éâš És¡F»‹wd mšyth! òyik ey« áwªjït®fŸ jÅ Ãf©nl brŒâU¡fyhnk! òJ¡FÉ¤J¢nr®¡f nt©Lthnd‹? vd eh« Ãid¡fyh«. Mdhšmt®fŸ Ãid¡fÉšiyna! ïÅ ntbwhU Fiwia¡fhzyh«.

ghlntWghL v‹gJ ciu fhQj‰F Kªâa _yüšÃiyÆny V‰g£LŸsJ. mJ bga®¤J vGJnthuhšneÇ£ljhF«. m¥ghlntWghLfis cŸsJ cŸsthWF¿¤jyhš bgU«ga‹ c©L. mjid MuhŒth®cŸs¤âš gâªJ _yüš MáÇa® bfh©l ghl«ï›tifahš ï~jhf ïU¡F« v‹D« bjËîc©lh¡Fj‰F¤ Jizah«. x‹W¡F« cjth¡ fš vdxJ¡»it¡f¥ bg‰w fšny. caÇa ïl¤âš it¡f¤j¡ffšyhfî« TL«! mJ, á‰ãÆ‹ ift©z¤ijí« fiyt©z¤ijí« bghW¤jJ. m›thnw ghl ntWgh bld¥bghUªjhJ jŸs¥ bg‰w x‹W MuhŒ¢áahšbghU¤jkhdbjd¡ bfhŸs¤ j¡fjhfyh«. mj‰F¢rh‹WfŸ K‹ndí« f©nlh«; ã‹ndí« tU«. Mdhš,ghl ntW ghnl fh£lhkš xÊÆ‹ m›thuhŒ¢á¡Fïlnk ï‹¿ xÊík‹nwh!

áy¥gâfhu KjYiu mU«gjîiu; m›îiu¡F¥ã‹nd tªjJ moah®¡F ešyhUiu. ïu©LiufS¡F«ghlntWghL©L. mt‰iw¡ fh£Ljš ï‹¿aikahjj‹nwh, ïÅ¤ âU¡FwËš kz¡Flt® ghl¤â‰F«gÇnkyHf® ghl¤â‰F« ntWghL c©L. ït‰iw¤bjËÉ¤jš flikah«. ciuaháÇa®fns ghlntWghLfh£Ljš tH¡fhf ïU¤jiy MuhŒth® vtU« m¿t®.áy¥gâfhu k§fy thœ¤J¥ ghlÈš ̀tUÃâ ãw®¡ fh®¤Jkhrh¤Jth‹ v‹gh‹’ v‹D« gFâ¡F ciutiuí«moah®¡F ešyh®, “gy®¡bf‹W« ghl«; mj‰F

293Rto¡fiy

ïšyhuh»a gy®¡bf‹f” vd vGJ»‹wh®. mjidmL¤J tU« ̀g©nlŒ¤j bkhÊÆdh® MŒ¤J¥ ghuh£o’v‹gâš “bkhÊÆdhš v‹W ghlkhÆ‹ klth® âuŸeLnt bkhÊahny òfÊdh‹ br›ntŸ v‹W ïiria¥gu¥g VidnahU« fhj‹ikahª bfhil mHF åu«ït‰¿‰FÇah‹ ahtbdÅ‰ nfhtybd‹W bga®brhšy¥gLth‹ v‹wY bk‹wJ; ï¥ bghUS¡F¥`ngh¡»’, - ̀ngh¡f’ bt‹f” vd ÉÇ¤bjGJ»wh®. ï›thnwïtU« gÇnkyHf®, e¢ádh®¡»Åa®, nguháÇa® KjÈaciuaháÇa®fS« M§fh§F¢ R£o¢ bršt®.

_y ghl¤ij ïUntWiuaháÇa® ïUntW tifahf¡bfh©ld® v‹gij moah®¡F ešyh® `thbuhÈTªjiy¥ ngÇa‰ »H¤â’ (kida 64) v‹W bfh©lh®.Mdhš mt®¡F K‹id ciuahsuh»a mU«gjciuaháÇa®, `ngÇ‰ »H¤â’ v‹W bfh©L `nfhty‹khjh’ vd vGâdh®. moah®¡F ešyh® ïUÃâ¡ »Ht‹kid¡»H¤â’ v‹W ciuÉÇ¡f, ne®¤J ghlntWgh£lhš jhnd! ̀ngÇš’ v‹gJ ïšy¤jsÉš Ã‰f,`ngÇaš’ v‹gJ ïšy¤ijíila ahidiaí« jGÉ¢bršy¡ fh£L»wh® mšynuh! ïit bašyh« ghlntWghL fh£lh¡fhš m¿j‰F¡ TLnkh? ï›thwhfî«ngu¿P® MWKf ehty® ghl ntW fh£Ljiy mwntxJ¡»na gâ¥ã¤jh®. nj®ªj x‹iw¥ ghlkhf¡bfh©lhnu m‹¿¥ ãw® nj®¢á¡F« cjî« tifÆšghlntW fh£odh® mšy®! Rtofis¤ bjŸËâ‹MŒªJ btËÆ£l m¥bgUkfdh® ghlntWghL«fh£oÆU¥ghuhÆ‹ áy âUªâa ghl§fŸ ek¡F¡»il¤âU¡f¡TL«. mt® gâ¥ãš ghl ntWghLkUªJ¡F« ïšyhik Fiwnaah«! VbdÅš eh«vâ®gh®¡f¤ j¡f mU« bgUŠ bršt® mt®! xUt®m¢á£lij¥ gh®¤J¥ `gy ãuâ %g§fis¡ f©L’MuhŒªJ btËÆ£lJ v‹W jiy¥ãš k£L«ngh£LÉ£L m¥go m¥gona m¢á£LÉLth® ghlntWghL fh£Ltnuh? m›thnw fh£o‹ ghlntWghL


fh£l¥ bg‰wJ v‹W F¿¥ãL« msî¡F k£Lnkga‹gLtj‹¿ ntW gaD« brŒínkh?

kh§Fo »Hh® v‹gh® òw«, e‰¿iz, FWªbjhif,kJiu¡ fhŠá M»a gh£L bjhif üšfshšm¿a¥bgW« òyt® mt® bgaiu¡ F¿¥ãL« òw« 24-M«ghlš ̀kh§Fo kUjdh®’ v‹D« ghl ntW gh£ilí«jU»‹wJ. ï¥ghl ntWgh£lhš kh§Fo »HhU«,kh§Fo kUjdhU« xUtnu vd m¿a thŒ¥ò M»‹wJ.`kh§Fo kUj‹’ v‹w gh©o‹ jiyahy§fhd¤J¢brUbt‹w beLŠbrÊa‹ ghLòfœ ek¡F¥òy¥gL»‹wJ. “jŠir kht£l¤J kh§Fo v‹D« CU«,mjid mL¤JŸs kUj}U«” 1 MuhŒ¢áahs®ÉUªJ¡F ïldh»‹wd ï›tifahš ghlntWghLfh£lÈ‹ ga‹ ïÅJ És§F«. ï~J ï›thW mikantbwhU Fiwia¡ fhzyh«. mJ gâ¥ò¡ F‰wkhf k£L«F¿¡f¥ bgwhkš Kªij ciH¥ghs® Ka‰áia¥ngh‰whj F‰wKkh«. “Kªijnah® áªijÆš MÆu«v©z« áwªJ ts®ªjij¥ ghuh£Ljš tÊ tÊ¡flika‹nwh!

xU gâ¥ò btË¥gL«nghJ mj‰F¥ ga‹g£lRtofis¡ F¿¥ãLtJ v›tsî ï‹¿aikahjnjhm›tsî ï‹¿aikahjJ mj‰F K‹id¥ gâ¥òfis¡F¿¥ãLtJ. xU áW gFâna vÅD« _y« k£LnkvÅD« K‹nd btË¥g£l gâ¥ig xËî kiwî ï‹¿¡F¿¥ãLjš gâ¥gháÇa® mw« MF«. m‹¿í« mJ üštuyh‰W¡ fUÉíkh«. ïjid e‹whf¥ ngh‰¿dhU«cs®. ngh‰whjtU« cs®. ï›tirÆš lh¡l® Ia® gâ¥òFiwíilanjah«. fÈ¤bjhif gâ¥ã¤j ïit.mdªjuhika® jhnkhjudh® gâ¥ig¡ F¿¥ãL»wh®.“”$kh‹ jhnkhju« ãŸisat®fŸ gâ¥ã¤jfÈ¤bjhifia C‹¿¥ go¡F« fhy¤âš gyÉl¤J_yK« ciuí« brŒâfS« bghUªjhik f©L gšntWtÊfËš Äf Ka‹W mt‰¿‹ c©ikfis m¿ªJmik¤J¡ bfh©nl‹” v‹gJ mt® ciu j«

295Rto¡fiy

gâ¥bgh‹W btËtu nt©oaj‰FÇa fhuz¤ijÉs¡Ftj‰fhfntD« F¿¥ã£lh® vdyh«.

åunrhÊa« jhnkhjudh® gâ¥ghF«. mj‹ kWgâ¥bgh‹W« mtuhš bfh©L tu¥bg‰wJ, ã‹d®¡ fh.nfhÉªjuhr KjÈah® MuhŒ¢áíl‹ gthdªj® fHftÊna btËtªjJ. mj‹ ã‹d® gthdªj® fHfïiríl‹ irtá¤jhªj ü‰gâ¥ò¡ fHf tÊ btË tªjJ.ï¤jifa bgUtuî« tuyhW« cila åunrhÊa¥gâ¥òfŸ R£l¥glhJ xÊÆ‹, òâa gâ¥ò th§»¡f‰gh®¡F mj‰F K‹nd ciH¤J¡ bfhz®ªj ca®ªnjh®Ka‰áfŸ _L âiuÆ£L xÊ¡f¥gLjš c©ika‹nwh!jhnkhjudh® gâ¥ig¥ gthdªj® gâ¥ãš F¿¤jY«,m›ÉUt® gâ¥igí« fHf¥ gâ¥ãš F¿¤jY« rhšò.m›thW F¿¥ãl¥g£lJl‹, gthdªj® tuyhW«, fh. u.nfhÉªjuhr KjÈah® tuyhW«, mt® vGâa giHaKfîiuí« bfh©L fHf¥ gâ¥ò És§F»wJ’ ï¤jifagâ¥òKiw e‹¿íl‹ tunt‰f¤ j¡fjhF«’ ï›thW gH«gâ¥òfis m¿ªj msî« Ka‹W bg‰W¥ ngh‰WjY«,MuhŒjY«, mt‰iw¡ F¿¥ãLjY« M»a ea¤jFbrašfis mj‹ ã‰fhy¥ gâ¥òfËš br›Éâ‰fhzyh«. ïy¡»a tuyhW, bkhÊ tuyhW, òyt®tuyhW M»ad vGJth®¡F ï¡F¿¥òfŸ njo it¤jâUthrf« És§»tUjš xUjiy!

lh¡l® Ia® gâ¥ò¡F K‹nd áªjhkÂÆš áygFâfŸ áyuhš btË¥gL¤j¥g£oUªjd. áy¥gâfhu -òfh®¡ fh©l« btËah» ïUªjJ. kÂnkfiy _y«K‰¿Y« btËtªâUªjJ ït‰iw¥ g‰¿ m›tªüšKfîiu¥ gFâÆš F¿¥ã£oU¤jš KiwikahF«. Ia®m›thW brŒjhušy®. Mdhš, Ia® mt‰iw m¿ah® vdÃid¥gh® csuhÆ‹, mt® j« ngu¿î¥ bgU« gu¥ò¡F«Ãidth‰wY¡F« Fiw Ãid¥gtnu Mt®. mt®j«Ãidth‰wš `mtjhÅfŸ’ v‹gh®¡F« thŒ¤j‰F mÇatÈikÆdJ. Mjyhš m¿ahik¡ Fiw Ia® nkš V‰WjšmlhJ. mjid btË¥gL¤j mt® ÉU«gÉšiy!jk¡FK‹nd xUt® gâ¥ã¤jh® v‹gij¢ R£Ljiy¤


jk¡F¢ áw¥ò v‹nwh. j« gâ¥ò¡F¥ bgUik v‹nwh mt®bfhŸsÉšiy. Mjyhš ngh‰whJ« ö‰whJ«öuÉ£lh®!

“nrukh‹ bgUkhŸ ehadh® brŒj áy¥gâfhu«”v‹W m¢rh»aijí«, áªjhkÂia btËÆ£l gt®JiuÆ‹ if¥ãuâiaí«, kÂnkfiy _y¥ gâ¥igí«v‹ rÇ¤âu¤âny FW¥ãL« Ia® m¥ gâ¥òfis m¿ah®v‹W vtnu TwKoí«? m¿ªJ« btËÆ£Liu¡fÉU«ãdh® mšy® v‹gnj c©ikah«. gGJg£l X®x‰iw V£ilí« kwthJ F¿¡F« Ia®, ï›thWK‰gâ¥ghs®fis kiw¤jJ nt©l¤j¡fj‹wh«.

eh« fUJ« fU¤J gy®¡F« njh‹w¡Toanj. m‹òe©guhf ïUªnjhU« rÇ, gâ¥òtifÆš Fiw f©LT¿ndhU« rÇ ïjid Ia® brÉ¡F¥ gl¢ brŒâU¤jšnt©L«. mj‰F¥ ga‹ v‹gJ nghy¡ FWªbjhif¥gâ¥ò btËtªjJ.

“ïÅ, ïjid m¢á£L btË¥gL¤jyh« v‹Wv©ÂÆUªnj‹ ïilna thÂa«gho iAÞTÈšjÄœ¥ g©ojuhf ïUªj â. brs. mu§frhÄ Ia§fh®v‹gt® FWªbjhif¡F ciu vGâ 1915-M« M©Lgâ¥ã¤J btËÆ£ld®. m¥ghš FWªbjhifMuhŒ¢áÆš vd¡»Uªj C¡f« á¿J js®ªjJ. ãwüyhuhŒ¢áÆ‰ fU¤ij¢ brY¤jyhnd‹. ã‹ò« áy® áyg¤âÇiffËš ïª üiy btËÆLtjhf¡ nfŸÉí‰nw‹.1933-M« M©L òurgh¡f« [®. v«. Ì.o iAÞTÈšjÄœ¥ g©ojuhfîŸs $kh‹ É¤th‹ nrh. mUzhrynjáfut®fŸ FWªbjhif _y¤ij k£L« gâ¥ã¤JbtËÆ£lh®fŸ.” v‹W FWªbjhif Kj‰gâ¥òKfîiuÆš (12-8-1937 -ïš) vGâdh®fŸ. ïj‰FK‹Vw¤jhH 40 M©LfŸ gâ¥òy»š âfœªj Ia® ï¥bghGJïjid V‰W¡ bfh©lik F¿¥ãl¤ j¡fjh«.

Ia® fhy¤J¡F¥ ã‹nd Ãfœªj Ãidî ÉHh x‹¿šïjidí« ã¿bjh‹iwí« Ia® tÊ KiwÆš tªjgâ¥gháÇa® itahòÇ¥ ãŸis F¿¥ãL»wh®;

297Rto¡fiy

1“Ia® gâ¥ò¥ g‰¿¥ gy f©ld¥ ãuRu§fŸbtË¥g£ld. ï¥ãuRu§fËš jk¡F¢ rÇ vd¤njh‹¿at‰iw¤ jkJ ã‰gâ¥òfËš cl‹g£L¡bfhŸsyhÆd. Mdhš Ia® XÇl¤njD« ï¡f©ldîiufshš ï¤âU¤jkilªjJ v‹W bjÇÉ¡fnt ïšiy.ïJntík‹¿, jk¡F K‹ò ãw® gÇnrhâ¤J btËÆ£lgâ¥ò¡fis¥ g‰¿í« bgU«ghY« ït® F¿¤jnj ïšiy,cjhuzkhf Ótf áªjhkÂia ït® btËÆLtj‰FïUgJ M©LfS¡F K‹d® 1868-ïš ï¡fhÉa¤â‹ehkfŸ ïy«gf¤ij mHfhd KiwÆny áwªjK‹DiunahL butbu©£ gt® (Reverant paver)” v‹gt®gâ¥ã¤JŸsh®. ïjid¤ bjÇÉ¤âUªjhš Äfî«eykhÆU¡F«. ï§‡d« bjÇÉ¤jš gâ¥gháÇaÇ‹flik”

Ia® gâ¥ã‹nkš vGªj f©ld§fisí«, rhJnrirah tÈíW¤â¥ bg‰W¡ bfh©l cWâ bkhÊiaí« K‹d®¡ f©LŸnsh«. m›îWâ bkhÊia¥gâ¥ãY« fh£odh® v‹nw mikâ bfhŸsyh« v‹rÇ¤âu¤âš f©ld§fËš c©ikahdt‰iw V‰W¤âU¤â¡ bfh©lij¡ F¿¥ãL»wh®. Mdhš gâ¥ãšR£LtJ ïšiy! mjid¢ R£Ljš nt©lh vd btW¤JÉy¡»dh® v‹nw bfhŸs nt©oíŸsJ. nt©lhjt‰iw ÉÇ¤J¡ bfh©oU¡f nt©lh v‹gJ Ia® neh¡Fvd mikayh«. Mdhš gâ¥ãid¢ R£lhikm›tifÆdj‹W vdny rhšò.

ïÅ ït® üyhŒ jiy kiwthf¢ brŒjikí«, RtofŸvtU¡F« tH§f ÉU«ghikiaí«, ãw® tH§Ftijí«ÉU«ghikiaí« bjËthf m¿ªJ TW»wh® itahòÇ¥ãŸis. ï¡Fiwfisí« v§nfh Twhkš mt®j« Ãidî¥bghÊÉnyna T¿íŸsh®.

“ït® jh« m¿ªj ïy¡»a Éõa§fis m¢ášbtËÆL« tiu ml¡fkhf it¥gh® MÆd®. jh«brŒJtU« bjh©LfËY« ml¡f¤ijna if¡bfh©ld®. ït® ïšy¤âYŸs Rto Ãiya¤ij¡


f©LfË¡F« ngWTl¡ fÉ uåªâuehj® KjÈa xU áynubg‰WŸsd®. ãw® f©fËš gL«goahf üš MuhŒ¢ábrŒtij mwnt É£LÉ£ld®. ml¡fkhf ãwuhšx‹W« fhzKoahjgo jÅahf mikªj X® miwÆšjhK« jkJ áZa®fSÄUªJ üš gÇnrhjidia¢ brŒJtuyhÆd®. Mfnt, bgU«ghY« ifah©L tªjd®. V£L¥ãuâfis m‹¿ ït®fŸ go¤Jtªj m¢R¥ ò¤jf§fis¡Tl ïutš th§f KoahJ. xUntis üÈ‹gÇnrhjidÆš jh« <Lg£oU¡F« rka§fËny ãw®tÈâ‹ tªJ jkJ bjh©L ïilpo‹¿ Ãfœtj‰F¤jilaht® v‹w m¢r¤âdhš ï›tl¡f« nk‰bfhŸs¥g£ljhfî« ïU¤j§TL«. mšyJ m¡fhy¤âš ïtnuhLgH»at®fËš áy® ne®ika‰w neh¡f¤Jl‹ ïtiumo¡fo bjhªjuî brŒjj‹ fhuzkhf ïªj ml¡FKiwifahs¥ g£oU¡fyh«. Mdhš âwªj kd¤Jl‹ jkJKa‰áÆš ãw® k»œtij¡ f©L c‰rhf¤Jl‹jÄHhuhŒ¢á brŒí« ï‹g« všyh®¡F« vËâšthŒ¥gjhFkh? ïšiy. fšÉahs® ghš e«ã¡ifbfh©L mstshîjÈ‹ k»œ¢áí« všyh®¡F«»il¥gjhFkh? ïšiy! ”

“ï§‡dnk, ãuâfŸ njo¥ g©il üšfis¥gâ¥ãLtâš Ka‹WtU« m¿P®fS¡F¥ ãuâfis <ªJct¡F« ï‹gK« vËâš »il¥gjh? ïšiy. IaU¡Fïªj ešÿG« Éâ¡f¥ glÉšiy. ïjdhš xUtU¡F«ït® j«ÄlKŸs ãuâfis¡ bfhL¤j âšiy v‹gJ v‹fU¤jšy. vd¡F¢ áy ãuâfŸ cjÉÆU¡»wh®fŸ v‹gije‹¿íl‹ ghuh£L»nw‹. ehD« ït®fS¡F¥ ãuâfŸcjÉíŸns‹ nf£ngh® jFâiaí« neh¡f¤â‹öŒikiaí« kh¤âu« fUâ ït® ãuâfŸ cjîtâšiyÉy¡fKoahj Ã®¥gªj« V‰g£lhšjh‹ ït® cjîth®.m›thW jU« ãuâfS« bgU« gad‰wthfnt ïU¡F«.jh« gy M©Lfshf mÇâš njoit¤j bghUis xUt®nf£l clnd bfhL¤JÉl vËâš kd« tUkh?”

å£o‹ Kf£oš ïU¡F« áW bto¥ò« ÑwY«btËnaÆUªJ neh¡Fth®¡F¥ òy¥gLtâšiy. å£o‹

299Rto¡fiy

cŸns òFth®¡nf òy¥gL« òw¤nj Ã‹W gh®¡F«gh®it¡F« mf¤nj òFªJ gh®¡F« gh®it¡F«ntWghL c©L btËna mÂªj r£il¡F« cŸnsmÂªj c£r£il¡F« v›tsî ntWghL c©L!c£r£il mG¡fhf ïUªjhY« òw¢ r£il kiw¤JÉLtJ ïšiyah! mJnghš ClhoÆUªJ beU§»¥gHFth®¡nf x›bthUt® c©ikí« òy¥gL«, k‰iw¥ng¢R vG¤J¡fshš òy¥glh! ïjid m¿P® itahòÇ¥ãŸisÆ‹ ciu bkŒ¥ã¡»wJ. ï›îiu nghÈíiuv‹nwh, bghUªjhîiu v‹nwh öuÉl nt©Ltâšiy.VbdÅš mt® Ãidî ehËš mt®j« cGty‹g® -cwÉd® - cldhŒªnjh® ika¤âš ngáa ciu. MfÈ‹!

VLfis _iy KL¡bfšyh« njo¤njo¡ f©Lga‹gL¤â¡ bfh©l IaU¡F ÉÇthd v©z«ï›tifÆš V‰g£oU¡fnt©L«. ãw® ãw® cjÉahnybra‰fÇad brŒJ Ko¤j ï¢br«kY¡F¥ ãw®¡Fcjî«gh‹ik f£lha« ïUªâU¡f nt©L«. m¥goïUªâU¥ã‹ jÄH‹id ï‹D« v¤JiznahmÂfy§fis mÂªJ âUnthy¡f« bfh©oU¡fthŒ¤âU¡F«.

j« m‹ò¡F cÇatU«, K‹id¥ gâ¥gháÇaU«, VLfŸïwthkš fh¥gijna neh‹ghf¡ bfh©L gâ¥ã¤jtU«M»a jhnkhjudh® j«Äl« áªjhkÂ¢ Rto nt©otªjijí«, kW¤J kW¤J¥ ã‹nd jªjijí«ÉoíK‹nd br‹W cWâ¥ ãoahf¥ bg‰W tªjijí«v‹ rÇ¤âu¤âš Ia® ÉÇthf¡ F¿¥ ã£LŸsh®. MÆu¤Jv©ûW M©LfS¡F K‰g£l jÄHf¤ij¥ g‰¿ mÇaüš vGâa fdfrig¥ ãŸis¡F¥ bgU§ fij¡ifbaG¤J¢ Rto tH§»aijí«, m¢Rto thuhnjxÊªjijí« mj‰F¥ã‹ jk¡F¢ Rtofis¤ jUjÈšm¢r« c©lh»aijí« bgU§fij KfîiuÆšF¿¥ãL»wh®. áªjhkÂ¥ gâ¥ò¡F cjÉa Jiz Úâgâfdfrig KjÈah®, jhnkhjudh®¡F VL bjhF¤J cjtne®¤jij IaÇl« ciu¡F«nghJ IaU¡F


ctifí©lhfÉšiy; tunt‰fî« kdÄšiy 1 v‹gijm¿aKo»‹wJ. mnj bghGâš mdªjuhik aÇ‹fÈ¤bjhif¥ gâ¥ò¡F V£L¢ RtofŸ jªjJl‹, m¢áL«tif¡F¥ bghUSjÉí«, brŒjijí« m¿»‹nwh«.“RtofŸ njL« ah¤âiuia m¥bghGJ (1880)bjhl§»nd‹; ï‹D« XaÉšiy” v‹W `v‹rÇ¤âu’¤âš F¿¥ãL« Ia® ãw® gâ¥ò¡F VL cjhthikFiwnaah«. `bgÇjhš cyf« ngQe® gyuhš’ v‹D«v©z¤jhš fÈ¤bjhifia btË¡ bfhz®ªjjhfmdªjuhika® TwÉšiyah! mJ nghš IaU« v©Â¥gy gâ¥òfŸ tUj‰F thŒ¥ò¢ brŒâU¡fyhnk v‹WvtU« v©znt brŒt®. jk¡F k£L« vtU« VLcjtnt©L« jh« vtU¡F« cjtKoahJ v‹gJe‹ndh¡f‹W! Ia® gâ¥ò¡F¤ jhnkhjudh® gyRtofis tH§»íŸsh®. fdf rig¥ ãŸistH§»íŸsh®; ïuh. ïuhft Ia§fh® cjÉíŸsh®.ï‹D« gâ¥ò¤JiwÆš g£lGªâ ÆUªjhU« jh«it¤âUªj Rtofis¥ bgUik nahL« bgUªj‹iknahL« cjÉíŸsd®. itahòÇ¥ ãŸis tH§»aRtofS« c©L ït‰iw v©Â¥ gh®¡F« xUt® jh«k£L« ãw®¡F tH§fhâU¡f nt©LbkÅ‹ cŸs¤âš`ïW¡f«’ ïU¡fnt nt©L« v‹gJ xUjiy xUntisitahòÇ¥ ãŸis T¿athW Vkh‰Wth® XÇUt®ïUªâU¡fyh«. všyhiuí« m›thnw v©Â xUKoî¡F tªJÉLtJ e‹w‹wh«. `<¤Jt¡F« ï‹g«’bghUS¡F k£Lk‹¿, V£L¡F« bghUªJtJjhnd!“thd« bghÊíJ óÄÉisíJ; k‹dtD¡nf‹ fhÂ”vd¡ f£lbgh«k‹ KH§»a KH¡f¤ij mt‹ eh£Lk¡fS« KH§»ÆUªjhš Éisî v‹d? VL bfhlhjfUÄfis¥ g‰¿ tUªâ¡TW« Ia® m›tifÆštŸs‹ik fh£lhbjhÊªjJ bgUikjU« bray‹wh«v‹f.

ï‹D« F¿¥ãl¤ j¡f ïu©L brŒâfŸ cs. mt‰WŸx‹W itahòÇ¥ ãŸisahš F¿¡f¥ bgWtJ, IaÇl«vtU« vâ®gh®¤âU¡fnt ïayhj x‹W mJ ãw®

301Rto¡fiy

gâ¥ò¡F VL jUtijí« juhjthW jL¡f Kidªjjh«,`bfhL¥g jG¡fW¡F«’ F‰w¤ij¤ bjŸËâ‹ MuhŒªjIauh ï›thW brŒth®? vd¤ âif¥ng V‰gL«.

“jh« cjthjJ kh¤âunk m‹¿, ãw ngu¿P®fS«üiy¥ gâ¥ãLnth®¡F cjîjš TlhJ v‹W ït®foªJiu¤jij eh‹ e‹F m¿nt‹. f«g® Éyhr«ïuh#nfhghiya§fh® mfeh}‰iw¥ gâ¥ãl vL¤J¡bfh©l bghGJ mtU¡F n[J rkÞjhd kfhÉ¤Jth‹uh. uhfita§fh® ãuâfŸ bfhL¤J¥ ãwthW«cjt¡TlhJ v‹W ït® jil brŒjd®. mfeh}‰iwIa® jhnk gâ¥ãl¡ fUâÆUªjd®. xUntis ï¡fU¤Jïtiu¡ fLik cŸs¤jhuhf¢ brŒâU¡fyh« vÅD«ï›tifahd kd¥gh‹ikfŸ IaU¡F ïUªjik jÄœk¡fsJ J®¥gh¡»ank” v‹W ïjid¡ F¿¥ãL»wh®m¿P® itahòÇah®.

ï¡F¿¥ig ciu¡F« itahòÇah® v¤jifa®? gâ¥ò¤JiwÆš g£l¿î Û¡T®ªjt® mÇa gâ¥òfŸ gyt‰iwv‹W« Ã‹W Ãyt¥ gil¤jt®. òw¤ âu£L, fsÉašfhÇif, r§f ïy¡»a« Kjyha mÇa gâ¥òfis¥ gyU«ghuh£l¢ brŒjt®. K¥gJ¡F« nk‰g£l üšfis¥gâ¥ã¤jJl‹ gšfiy¡ fHf¤ jÄHfuhâÆ‹jiyikahsuhf ïUªJ Ãiwnt‰¿at®. ït®j« VLfŸgy¥gy gâ¥ghs®fS¡F« cjt¥g£ LŸsd. MuhŒªJgobaL¤J¥ gâ¥ã¡F« msÉY« bgUªj‹ikíl‹tH§f¥ g£LŸsd. ï›thnw ïuh. ïuhfita§fh®bgUªj‹ikí« jiynkš jh§f¤ j¡fjh«. mÇâ‹Ka‹W bjhF¤j VL vÅD«, MuhŒªJ gobaL¤Jm¢áL« ÃiyÆš it¡f¥ bg‰w ifbaG¤J¥ go vÅD«mªüš btËtUjš x‹nw fUâ cjt¥ bg‰w F¿¥òfŸgy c©L. MfÈ‹ ït®fŸ gh®itÆš lh¡l® Ia®braš Fiwbad¤ njh‹WjÈš Éa¥ãšiya‹nwh!

ï‹bdhU F¿¥ò tUkhW: Ia® gâ¥ã¤j üšfË‹KfîiuÆš _‹Wtif¥ bgUk¡fŸ g£oaš c©L.mt‰WŸ x‹W, VL jªjt®fŸ g£oaš, k‰bwh‹W


bghUSjÉat®fŸ g£oaš; ï‹bdh‹W gâ¥ã¤j‰F¤Jizahf ïUªJ cjÉat®fŸ g£oaš. ï«_tif¥g£oašfSŸ K‹Åu©L g£oašfSŸ ïd§flªj xUbgUÃiyia¡ fhz Ko»‹wJ. _‹whtJ g£oaÈšbgÇJ« mªÃiyia¡ fh©l‰F ïayÉšiy. 1 ãw®Vkh‰¿ÉLt® v‹W mt® mŠá¤ j«ktiuna cl‹it¤J¡ bfh©oU¡fyh«. Mdhš, ï«Koò¡F tªjnjh,ï«Kiwia¢ á¡bfd¡ bfh©lnjh jÄœ Ia® jFâ¡Fcjîtjhf ïšiy! mtÇlnk fhz‰»ayhj j‹ikia¥ãwÇl« fh©l‰F v›thW ïaY« v‹D« v©z«mU«òjš ïa‰if! ts®ªjt®fŸ tÊfh£oahf¤âfHÉšiy v‹whš tÊbašyh« fšY« fuL« KŸS«KlYnkah«!

Ãiwia beŠrhu¥ ghuh£lnt©L« Fiwiaí«JÂªJ Twnt©L«. ïu©L« nt©Ltdnt, “ãw® ãw®Óbušyh« ö‰¿¢ áWik òw§fh¤jš” jÅthœÉ‹mikâ¡F¤ j¡fJ Mfyh«. Mdhš bghJ thœî¡F¥bghUªâaJ MfhJ. “Fz«eho¡ F‰wK« eho mt‰WŸÄifeho Ä¡f bfhsny” bghJ thœî¡F ey« ga¡F«.

ï¥gFâÆš Ãiwí« f©nlh«; Fiwí« f©nlh«.MÆD« ït®fŸ brŒj gÂia¡ Fiw¤J kâ¥ngh«mšnyh«. bra‰fÇa brŒj brašåu®fŸ v‹W ngh‰¿¥òfœnth«. ïj‰F Koîiuahf itahòÇah® rhÄehija®¡F¡ T¿a ciuiana FiwfŸ mid¤J« ïtuJmU«bgUª bjh©LfS¡FK‹ kiwªJ ÉL»‹wd.

F¿¥òfŸ

1. ït® ItÇ‹ áªjhkÂ¥ gâ¥ò¡F Äf cjÉ brŒjt®,F«gnfhz¤âš thœªj ird® áªjhkÂÆš Ãfu‰w òyikí«,ird rka¤ nj®¢áí« Ä¡ft®, `áªjhkÂ Éõa¤âš mt® X®mfuhâ’ v‹»wh® Ia®.

2. v‹ rÇ¤âu« 743,.4.

3. ü‰ bgaU«, MáÇa® bgaU« R£lhkš brštJ«ï¥gâ¥ghs®¡»ašng, `bgh‹ + RHš = bghy§RHš ;

303Rto¡fiy

“bgh‹bs‹ »sÉ pWbflKiwÆ‹, K‹d®¤ njh‹W« yfhukfhuŠ, brŒí© kU§»‰bwhlÇayhd” v‹gJ Éâ” mnah?7 fh©f.

4. r§f¤ jÄG« ã‰fhy¤ jÄG« g¡. 182.

5. j¡fahf¥guÂ, Kfîiu

6. gÇghlš.

7. áy¥gâfhu«.

8. áªjhkÂ, Kj‰gâ¥ò . 1887

9. bgU§fij Kj‰gâ¥ò 7924.

10. åunrhÊa« gâ¥òiu g¡. 28-9.

11. ïy¡»a kÂkhiy g¡. 80,1.

12. M©L 1886.

13. e‰¿iz, 120, xsit, R. JiurhÄ¥ ãŸis.

14. mj‹ bjhl¡ffhy¥ gâ¥òfŸ ïªbe¿ia¥ ngh‰¿dtšy.

15. jÄœ¢ Rl®kÂfŸ g¡. 295-6.

16. ešYiu¡ nfhit II, 94-96

17. m¢R¤ âU¤j« brŒj nrhlrhtjhd« R¥guha¢ br£oah®ehkfŸ ïy«g¤ij¤ jÅna m¢R¥ ngh£LÉ£lh® v‹gJ Ia®F¿¥ò. Mdhš m¥gFâ beL« fhy¤J¡F K‹dnu m¢áštªjJ©L. v‹ rÇ¤âu« - 832.

18. jÄœ¢ Rl® kÂfŸ g¡. 299.


13. brŒa¤j¡fd

gHŠRtofis MuhŒjš, br›Éâ‰ gâ¥ã¤jš M»aïu©L gÂfS« cldoahf¢ brŒa¤j¡fd MF«. ïit,muR«, jÄœeh£L¥ gšfiy¡ fHf§fS« ïizªJMuhŒªJ brŒa¤ j¡fdth«. ̀muR brŒf’ vd¥ gšfiy¡fHf§fŸ thsh’ ïU¥gnjh, `gšfiy¡ fHf§fŸ brŒf’vd muR ò321w¡fÂ¥gnjh jÄœ cyF¡F¡ nfLga¥gnjah«. mâY« F¿¥ghf muá‹ jÄœ ts®¢á¤Jiwí«, gšfiy¡ fHf§fË‹ jÄœ MuhŒ¢á¤ Jiwí«ït‰iw koÆ‹¿¢ brayh‰Wjš nt©L«.

“FobrŒth®¡ »šiy gUt«’ kobrŒJ khd« fUj¡ bfL«”

v‹gJ Foik¡F k£LÄ‹¿, bkhÊ¡F« bghUªâakÂbkhÊnaah«.

gHŠRto¥ gaid¡ »il¡F« msÉnyD« gG â‹¿¥bgWj‰F Kj‰f© ïu©L FG¡fis mik¤jšnt©L« x‹W gHŠRto MŒî¡FG; k‰bwh‹Wgâ¥ò¡FG.

gHŠRto MŒî¡ FGÉ‹ flikfŸ áyt‰iw Kiwnafh©ngh«:

1. gHŠ RtofŸ bjhF¤jš

ï¥bghGJ RtofŸ bjhF¤J it¡f¥ bg‰WŸsïl§fshf ïU¥gd eh‹nf. mit br‹id muád®ifbaG¤J¢ Rto Ãiya«, jŠir ruRtâ kfhš, kJiu¤jÄœ¢ r§f«, âUth‹Äô® lh¡l® c.nt. rhÄehija®üš Ãiya« v‹gd ï‹D« áy kl§fËY« òyikahs®

305Rto¡fiy

ïšy§fËY«, áy mik¥ò fËY« csthÆD«mt‰WŸs RtofŸ vitbad És§f¤j¡f F¿¥òfŸïšiy; bghJk¡fŸ ga‹gL¤â¡ bfhŸS«thŒ¥òiladî« mšy.

eh£oš cŸs Rtofbsšyh« bjhF¡f¥g£L É£ldv‹W TWtj‰F ïšiy ïJ gHªjÄœ¢ Rtofisí«kd¤J¡ bfh©L TWtnjah«. á.it. jhnkhju«ãŸis¡F¡ »ilahj fÈ¤bjhif¢ RtofŸ ï.it.mdªjuhika® gâ¥ò¡F¡ »il¤JŸsd. mu§fdh®FWªbjhif¥ gâ¥ò¡F¡ »ilahj gy RtofŸ lh¡l®IaU¡F¡ »il¤JŸsd mt® gâ¥ò¡F¡ »ilahjòweh}W, I§FWüW, gâ‰W¥ g¤J¢ RtofŸ xsitJiurhÄ¥ ãŸis¡F¡ »il¤JŸsd. ït®fŸ midt®gâ¥ò¡F« »ilahj RtofS« itahòÇ¥ ãŸis¡F¡»il¤JŸsd. ikN®, nfus¥ gFâfËY« gHŠRtofŸ»il¤j‰F©ikia mt® bjÇÉ¡»wh® . ï›tidt®gâ¥òfS¡F« v£lhj FWªbjhif¢ Rto x‹WnguháÇa® fªjrhÄah®¡F¡ »il¤JŸsJ. m¢Rtoia¡bfh©L mu§fdh® FWªbjhif¥ gâ¥ig¢br¥g¥gL¤â¥ ghl ntWghL«, x¥òik¥ gFâfS«F¿¤JŸsh®. mj‹ jiy¥ãš, “ïuhkrhÄòu« 1 _tiua®t©z« ghoa ó©oa¥g¥ òyt® VL gh®¤J¤âU¤âaJ” v‹W vGâíŸsh®. ïj‹ És¡f« nknyfh©ngh«.

ï§F¡ T¿at‰whš RU¡fkhf m¿í« brŒâ x‹nwah«.VLfŸ mid¤J« ï‹D« bjhF¡f¥ bg‰¿y. bjhF¤j‰Fï‹D« thŒ¥ò c©L v‹gnjah«. ïjidï¡fhy¤ânyD« jtwÉlhkš bjhF¤jš nt©Lkšyth! f© fhz¡ f©l tisahgâí«, ïUªjmilahs« F¿¤j jf^® ah¤âiuí« xÊªjij K‹ndf©LŸnsh«. òw¤ âu£oš R£l¥bgW« ïU«gš fhŠá,F©lynfá, jf^® ah¤âiu, bgU«bghUŸ És¡f«,K¤bjhŸshÆu«, tisahgâ, MáÇa khiy, rhªâòuhz«, ehuj rÇij v‹gd áy ghlšfŸ »il¤j


msÉš xÊªjd fsÉaš fhÇifahš m¿a¥bgW«mf¤âiz, miua® nfhit, ï‹Åir khiy, Iªâiz,f©l‹ my§fhu«, »sÉ¤ bjËî, »sÉ khiy, »sÉÉs¡f«, nfhÆš mªjhâ, á‰bw£lf«, âšiyaªjhâ,eiwô® mªjhâ, gšrªjkhiy, kHit vGgJ, t§f®nfhit KjyhÆd fhz¡»il¤ây. ï‹D« áy¥gâfhuciu, ah¥gU§fy ÉU¤âíiu ït‰whš m¿a¥ bg‰W eh«fhQ« ngW thŒ¡fhj üšfŸ Äf¥gy. ïit bašyh«gH§fhy¤nj kiwªJnghd üšfŸ mšy. ïil¡fhy¤J« ã‰fhy¤J« gâ¥ò Kiw tªj fil¡fhy¤J«kiwªjdnt. ït‰WŸ áy, VLfis¤ bjhF¤jyhš»il¡f¡TL«. m›thW vªüiynah njo¢ br‹wïl¤âš vªünyh mUikahf¡ »il¤ JŸsJ v‹gijK‹d® m¿ªJŸnsh«.

“x‹iw Ãidahj K‹tªJ Ã‰ãD« Ã‰fyh«” “m‹¿mJ tÇD« tªJ” vŒjyh« mšyth! Mjyhš MŒî¡FGÉd® brŒant©oa Kj‰gÂ g£o bjh£ofËY«,ehL efu§fË‹ _iy KL¡FfËY« ïU¡F« V£L¢Rtofis¤ bjhF¡F« flik nk‰ bfhŸs nt©L«.mj‰F nt©L« thŒ¥òfisbašyh« muR tH§Fjšnt©L«.

2. gHŠRto g£oaš mik¤jš :

gHŠRto MŒî¡ FGÉd® brŒa¤j¡f ïu©lhtJbraš ï~jhF«. jh« bjhF¤j üšfis¥ g£oaÈ£LÉs¡f¤Jl‹ F¿¥bgGJjš nt©L« V£o‹ bga®, g¡fv©Â¡if, ghlš KjÈat‰¿‹ msî, ghoat® -ciubaGâat® - go vL¤jt® - ngÂ¥ ngh‰¿at® -tH§»íjÉat® - fhy« M»adbtšyh« m¡F¿¥ãšjtwhkš ïl«bgw¢ brŒjš nt©L«. k‰W« j«bjhF¥òŸ ïl«bgwhkš k‰iw k‰iw mik¥òfËšïU¡F« RtofË‹ g£oaY« bjhF¤J¡ bfhŸSjšnt©L«. m›tik¥ãd® g£oaš it¤âU¥ãD«,it¡fhâU¥ãD« gHŠRto MŒî¡ FGÉd® M§F¢br‹W g£oaš brŒJ bfhŸSjš nt©L«.

307Rto¡fiy

bjhšfh¥ãa¤ij¥ g‰¿nah, âU¡Fwis¥ g‰¿nahv¤jid RtofŸ ïªeh£oš c©L v‹gij mWâÆ£Lciu¡F« msÉš m›bt©Â¡if bjËî brŒa¥bgWjš nt©L«. Cut® gâî¥ g¤âu§fË‹ gofŸmid¤J« gâtf¤âš ïU¡»‹wd mšyth! m›thWïšiyahÆD«, v§bf§F v›bt¢RtofŸ ïU¡»‹wdv‹D« És¡fnkD« bjÇa nt©Ltjh« mj‰F¥g£oaš gil¤J it¤J¡ bfhŸshkš ïayhnj.

3. go vL¤jš

gHŠRto MŒî¡ FGÉdÇ‹ _‹wh« flik govL¤jthF«. RtofŸ fhy¤â‹ thŒ¥g£L mÊªJ nghjšïa‰if. mªÃiy¥g£l Rtofis¥ gobaL¡fhkšit¤JÉ£lhš jhnkhjudh® T¿aJ nghy, `f«igí«ehuhrKnk’ ÄŠR«! Mjyhš gobaL¥ò¥ gÂ bjhl®ªJelªJ bfh©nl ïU¤jš nt©L«. ï‹d üiy¥gobaL¡f ï›tsî gz« mšyJ ï›tsî ftr« v‹Wngá mj‰nf‰g vGJ« TÈ vG¤jhs®fŸ K‹ndïUªjJ©L. áy bršt®fŸ m¤jifat®fS¡F¡ TÈjªJ gobaL¤J it¤J¥ go¥gh®¡F ïytrkhftH§»aJ« c©L. k§fykhd ÉHh¡fË‹nghJ Rto¡bfhil bfhL¥gJ« tH¡f¤âš ïUªjJ. ï¤jifatifÆš »il¤j gofŸ br›Éâ‹ mikªâU¡F« v‹gJmÇnjah«. vGJgtU« jk¡bfd vGjh®. vGJÉ¥gtU«jk¡bfd¡ fUjh®. TÈí« bfhil¥ bgUikínk mt®fŸneh¡f§fshf mikªJ ÉLjÈ‹ gobaL¥ãš KGm¡fiwí« br¥gK« fh£l ïlÄšyh bjhÊ»‹wd.Mdhš ï›t¿P® FG m¤jifaj‹W. MfÈ‹, ãwÉ¡flik vd k»œªJ« bjŒt¤ âU¥gÂ vd¤ bjËªJ«flik òÇt® vd¡ bfhŸsyh«. VbdÅšm¤jifikahsnu ïl« bg‰¿U¤jš ga‹gL« MfÈ‹,ïÅ m¿Éaš ts®¢á Û¡T®ªj fhy« ï~J MfÈ‹,mjid x‹W¡F _‹W eh‹fhf¤ j£l¢á£L¡ nfh¥gh¡»it¤J¡ bfhŸsY« TLtnj. ïj‰FÇa thŒ¥ò«gHŠRto MŒî¡ FGÉd®¡F nt©Ltnjah«.


4. x¥ã£L MuhŒjš :

x¥ã£L MuhŒjš v‹D« ï¥gÂ ïUTWg£ljhF«x‹W VLfSl‹ x¥ã£L MuhŒªJ ghl ntWghLfhzš, k‰bwh‹W m¢á£l RtofSl‹ x¥ã£LMuhŒªJ ghl ntWghL«, âU¤jK« fhzš

“VÇD« e‹wh« vUÉLjš f£lã‹ ÚÇD« e‹wj‹ fh¥ò”

v‹gJnghy x‹¿‹ x‹W ca®ªJ bršY«bra‹ikíilaJ gHŠRto MŒî¥ gÂahF«. mâšx¥ã£L MuhŒjš v‹gJ x¤j cŸs¤jhU« cz®thU«ÉU«ã¢ brŒí« gÂahF«. x¥ò¡F¢ brŒth® gÂ ga‹jUtjhfhJ. xUtnu gy gofis xU§F it¤J¡ bfh©LMuhŒjY« ïl®¥ghLilaJ k£Lkšyhkš br¥ghdgÂí« MfhJ ̀fšÉ¡F ïUtÇ’ v‹gJ ï›tifahš Äf¡fUj¤j¡fJ. ï‹D« V£L¢ RtofË‹ v©Â¡if¡F V‰gïUt® v‹w v©Q« khWgl¡ Toajh«.

1“xnu rka¤âš ehiyªJ khzh¡f®fŸ MS¡F xUãuâ it¤J¡ bfh©L ghlngj« gh®¡F«nghJ ntiyÄfî« ntfkhf eilbgW«. mâš á¿J« áuknknjh‹whJ. gfnyh ïunth VjhÆUªjhY« rÈ¥ã‹¿MuhŒ¢á brŒJ tªnj‹” v‹W Ia® vGJtJ m¿a¤j¡fJ.

“áªjhkÂia¥ gÇnrhâ¡ifÆš eh‹ go¤j x›bthUtÇí« gh£L« rÇahf cŸsd v‹nw XŒÉšyhkš xUt®brhšÈ¡ bfh©oUªjh®. mt®ghš IaK‰W¢áªjhkÂÆš ïuhj ntW üÈYŸs gh£blh‹iw¢brhšÈ¢ rÇahf ïU¡»wjh v‹W nf£nl‹. mt®rÇba‹W Ä¡f JÂthf¢ brh‹dh®. mj‹ã‹ mtiubkšy Éy¡»É£nl‹” vd mtnu 1 vGJ»‹wh®. ïjdhšVL x¥ã£L¥ gh®¡f¡ »il¡F« JizÆ‹ mUikòy¥gL«. m¤Jiz eakhf thŒ¡fhÉo‹ VL bjhF¤J«Mtbj‹d? fh¤J« Mtbj‹d? x¥ã£L¥ gh®¤J«gobaL¤J« jh« Mtbj‹d?

309Rto¡fiy

x¥ãLj‰F K‹nd br¥gkhd xU Rtoia¥gobaL¤J it¤âU¤jš nt©L«. mâš x¥ã£L¡fhQ§fhš m¿atU« ghlntWghLfisí« âU¤j§fisí« F¿¤J¡ bfh©L tUjšnt©L«. ÉLbg‰wghlšfnsh, mofnsh áy mÇa Rtofshš Ãu«g¥bgWjY« c©L. ïJnt bghUªJtJ v‹W bfhŸs¤j¡f âU¤j§fS« »il¡f¡TL«. mt‰iw ï¢Rto tÊnabg‰wbj‹W F¿¥ãLjY« nt©L« m¤jifa F¿¥òÛ©L« MŒth®¡F« JizahF«. üÈ‹ K‹D«ã‹D«, ïil ïilnaí« VL vGânah® j« bga®,vGâa fhy«, vGJÉ¤njh® M»a F¿¥òfis¥bgh¿¤jY« c©L. m¤jifat‰iwí« Élhkš F¿¤J¡bfhŸsš tuyh‰W¡F¥ ga‹jU«, go vL¤jš xUt®br¥g¤jhš ifTL«. Mdhš x¥ã£L¥ gh®¤jhš gyÇ‹xUÄ¤j e‹ndh¡fhš ÃiwntWtjh«. ïj‰nf‰g¥gâ¥ò¡ FG mikjš nt©L«. ïJfhW« T¿ait V£L¢Rtofis x¥ã£L¡ fhQj‰nf ïÅ m¢R¥ gofis¡fhQj‰F« ïªÃiyik jF«. Mdhš m¢R¥gofis,V£L¥ gofis x¥g x¥ã£L¡ fhQjyhš gaD©nlhv‹W Ãid¥ghU« csuhfyh«. Mdhš gH« gâ¥ò¤bjhl®òilah® m›thW fUjh®. Kj‰ gâ¥ò¡F«VLfis Û©L MuhŒªJ btËÆ£l kW gâ¥ò¡F« cŸsntWghLfis x¥ã£L¡ f©lhU« m›thW fUjh®.VLfSl‹ x¥ã£L¡ fhzš v›tsî Kj‹ikahdnjhm›tsî Kj‹ikahdJ m¢á£l üšfSl‹ x¥ã£L¡fh©gJ v‹f. ïjid vL¤J¡ fh£lhš És¡Fjšga‹gL«; FWªbjhifia¢ rh‹whf¡ bfhŸnth«. mj‹266-M« ghlš.

“ek¡bfh‹ Wiuah uhÆD« jk¡bfh‹ ¿‹dh ÉuÉ Å‹Wiz ah»a gl¥ig nt§if¡F kwªjd® bfhšnyh Jw¤jš tšÈnah® òŸthŒ¤ önj”

vd mu§fdh® gâ¥ãš cŸsJ. mj‹ mo¡F¿¥ghf“ï¥gh£L MwoÆdjhjš czu xU ãuâÆš, 4,5


mofS¡F ïl« Él¥g£oU¡»wJ” vd¡ F¿¥ã£LŸsh®. mt® gâ¥ò¡F¥ ã‹nd 1930-ïš òurgh¡f« o.v‹.nrrhry IaÇ‹ fyh Ãiya¥ gâ¥ò btËtªjJ. mâšmu§fdh® F¿¥ò bfhŸs¥ bgwÉšiy. brŒíËšFiwíŸs bj‹gjid xUtifahD« btË¥gL¤jhkšciubaGâ¢ br‹wd®. mj‹ ã‹nd tªj mUzhrynjáf® gâ¥ãY« (1933) ï¥ghlš ï›thnw ïUªjJ.rhÄehijaÇ‹ FWªbjhif¥ gâ¥ò 1937-ïš btË tªjJ.mJ, x‹gJ RtofŸ bfh©L MuhŒªj gâ¥ò. MÆD«mu§fdh® F¿¥ò Ãu«gÉšiy. mu§fdhU« xU ãuâÆšïl« Él¥ bg‰¿Uªjij¤ jhnd F¿¥ãL»wh®. m¤jifabjhU ãuâ »il¤jhš jhnd ÉLg£lJ »£L«!ï¥gâ¥òfisbašyh« xU§F it¤jhuhŒªj itahòÇ¥ãŸis V£L¢ RtofSl‹ x¥ã£L¥ gh®¤jh®.m¥bghGJ ÉLbg‰w Xuoia¡ f©lh®. m›to,`kw¥gU« giz¤njhŸ kßï’ v‹gJ vd¡ F¿¥ãL»wh®.m¢brŒíis,

“ek¡bfh‹ Wiuah uhÆD« jk¡bfh‹ ¿‹dh ÉuÉ Å‹Wiz ah»a gl¥ig nt§if¡F kwªjd® bfhšnyh kw¥gU« giz¤njhŸ kßï¤ Jw¤jš tšÈnah® òŸthŒ¤ önj”

v‹¿U¤jš nt©Lbkd m¿ªnj‹” v‹W F¿¥ãL»wh®.

FWªbjhifíŸ 113-M« gh£L,

“C®¡F« mÂ¤nj bghŒif bghŒif¡F¢ nrŒ¤J« m‹nw áWfh‹ ahnw ïiunj® bt©FU fšy âahtJ« J‹dšngh »‹wh‰ bghÊny ahbk« TiH¡ nf®kz« bfhz®f« nrW« M©L« tUFtŸ bgU«ng ijna”

vd mu§fdh® gâ¥ãš cŸsJ. ïnj ghlš 5-M« mo“TiH¡ bfUk© bfhz®f« nrW«” vd Ia® mo

311Rto¡fiy

gâ¥ãš cŸsJ. `TiH¡nfh kz§FWf«’ `TiH¡ nfUkz§Fz®f«’ v‹gd ghlntWghLfshf¡ fh£l¥bg‰WŸsd. mu§fdh®, ̀V®kz§ bfhz®f«’ v‹gj‰F,`mH»a kzKŸs kyiu¡ bfhŸs’ vd¥ bghUŸvGâdh®. ïuhku¤âd« IaU« m›thnw vGâdh®.rhÄehija®, “TªjY¡F ï£L¥ ãirí« bghU£LvUk©iz¡ bfhz®ntkhŒ” v‹W bghUS«, “vUk©v‹wJ fËk©iz TªjÈYŸs v©bzŒ¥ gir á¡FKjÈad nghF« bghU£L¡ fËk©iz¤ njŒ¤J¡bfh©L kfË® ÚuhLjš tH¡F; ïjid¢ á‰ù®fËšï‹W§ fhzyh«” vd És¡fK«,

“TiHbgŒ v¡f®” (FWª. 372; 5)

“Tªjš eWk©” (bgU§. 1, 40; 28)

v‹gt‰iw¥ gh®¡f vd nk‰bfhŸS« vGJ»‹wh®.ïa‰ifbahL bghUªâaJ vd v©QkhW«, ãwU«T¿aJ vd¡ bfhŸSkhW« Ia® ciu. És¡f, nk‰nfhŸfŸ mika¡ fhÂD« gHŠRto x‹W mâYŸsjt‰iw¤ bjŸËâš fh£Ljiy¡ fh©»‹wh®.itahòÇah®. “vUk© bfhzu¢ brštjhf¡ TWtJ,bgUika‹W; jFâí« m‰wJ” v‹W F¿¥ãL»wh®.`vUkz«’ vd m~âU¡fnt©L« vUkz« - br§fGÚ®.

mu¤j K‰gy« br§Ftis baUkz«fšyh uK«br§ fGÚU« mj‹bga®

v‹gJ ã§fyªij, TªjÈš Kotj‰F¢ br§fGÚ®bfhzu¢ brštjhf¡ F¿¥gnj jFâ v‹»wh®. “vÇ¥ò -át¥ò; vU¥ò - át¥ò; vÇò Ãw¤jt‹ - átªjy‹; v®u¥ãw¡fil - átªjh‹, vu - bjY§F; f‹dl«” vd¢ brhšÉs¡f« fh£oí« 1 ÃWî»‹wh®. ï¥bghGJ eh« Ia®fh£oa ghlntWghLfis C‹¿ neh¡FnthkhÆ‹`vUkz«’ v‹gij V‰ngh«. `TiH¡ nfUkz«’v‹gâYŸs `nf’ v‹gJ V£oš xªiw¡ bfh«ò.ïu£il¡ bfh«ò ïu©l‰F« bghJ¡ F¿pLjhnd.mjid ̀bf’ vdî« go¡fyh« mšyth! bghUŸ òy¥ghL


ghl¤ij¢ br›it¥ gL¤J»‹wJ v‹f ï¤âU¤j§fŸrkhr« gâ¥ã¤j r§f ïy¡»a¥ gâ¥ãš ïl«bg‰WŸsd.

FWªbjhif 372-M« ghlš ïu©lh« mo, “fLtËbjhF¤j beLbt© F¥ig” v‹W mu§fdh® gâ¥ãY«Ia® gâ¥ãY« cŸsd. ï¥gFâ¡F¥ ghlntWghL«fh£od® mšy® ï¥ghl‰F¥ bghUŸ És§fhikahšvGjÉšiy vd¡ F¿¥ãL»wh® mu§fdh®. Ia®,“Éiuitíila fh‰W¡ T£oa ca®ªj btŸËakz‰FÉaš” vd¥ bghUŸ vGJ»wh®. `mL«ãt®kz‰nfhL’ v‹gij (FWª. 248) nk‰nfhS« fh£L»wh®,`beLbt© F¥ig’ v‹gj‰F¡ fhdiy neh¡» ï¥bghUŸbfh©lh® v‹nw brhšynt©oíŸsJ. `kz‰nfhL’nghy ̀bt©F¥ig’ bghUŸ juÉšiy. ïj‰FÇa br›Éaghl« _tiua® t©z« ghoa ó©oa¥g¥ òyt®V£oš ïU¡f¡f©l fªjrhÄah®, mu§fdh®FWªbjhif¥ gâ¥ãš âU¤âíŸsh®, “fLtË bjhF¤jbeLkz‰ F¥ig” v‹gJ 1 m¤âU¤j« ï›thW m›nth®V£o‰ f©L jh« gÆ‹w üÈny ghlntWghL«,âU¤jK«, nk‰nfhS«, x¥òikí« F¿¥ã£LŸsh®.mit Äf¥ gyth«. mt‰iw¥ gšntW gâ¥òfSl‹Mí§fhš gy ešy ghl§fŸ »il¡f¡TL«. ï¤jifaÃiyÆš m¿P®fŸ it¤J¥ gÆ‹w üšfS« VLfnsnghy¥ ga‹Ä¡fdth«. kiwkiyaofsh® gÆ‹wüšfËš F¿¥òfŸ Ä¡Fs. MfÈ‹ gâ¥ã£l üš v‹wmsÉš mikahJ V£L¥ gofSl‹ x¥ã£L MuhŒjšnt©L«. m›thW MuhŒªJ F¿¥òfŸ vGj¥bg‰wüšfŸ »il¡FkhÆ‹ mt‰iwí« bgh‹ndnghšngh‰¿¥ ga‹bfhŸs nt©L«. ï‹bdh‹iwí«ï›Él¤nj F¿¥ãlš nt©L«. xU âU¤âa V£L¢RtoÆ‹ ga‹ mªj üiy¥ bghW¤j msÉš mikahJ.bjhšfh¥ãa« Kjyhd üšfËš nk‰nfhshf mikªjghlšfŸ Äf¥gy. mt‰iw¢ br›Éa Rto bfh©LMuhí§fhš »il¡F« âU¤j« _y üY¡F¢ áw¥gË¡F«.

313Rto¡fiy

òw¤âu£L v‹D« mUikahd üiy Kj‰f© V£L¢Rtofis¡ bfh©L MuhŒªJ gâ¥ã¤jt® m¿P®itahòÇ¥ ãŸis, m¥gâ¥ã‹ MŒthš ãw üšghl§fŸ âU¤âa áw¥ãid És¡»íŸsh®.

“X®¤j fU¤J« cz®î« czuhj _®¡f®¡F ahJ« bkhÊa‰f - _®¡f‹wh‹ bfh©lnj bfh©L ÉlhdhF« Mfhnj c©lJ Úy« ãw”

v‹D« gHbkhÊ¥ gh£L gâ¥ònjhW« ntWghlwï›thnw tªJsJ. Mdhš, ïj‹ giHaîiu, “jh‹ X®¤jfU¤âidí« cybfhG¡f¤âidí« m¿ahj _®¡f®¡F”v‹W tU»‹wJ. cz®î« v‹gj‰F cyf xG¡f¤âidí«v‹W bghUŸ Tw¥g£ljhfš nt© L«! “X®¤j fU¤J«cyF« czuhj _®¡f®¡F” v‹gJ ï¥nghJ ãuâfshšm¿a¥gL»wJ. ïJ Äfî« bghU¤jkhíŸs bj‹gijm¿P®fŸ vËâš cz®th®fŸ.” v‹W F¿¥ãL»wh®.ï‹D«,

“khl« mÊªj¡fhš k‰W bkL¥gnjh® Tl ku¤â‰F¤ J¥ghF«”

v‹D« gHbkhÊ¥ ghliyí« F¿¥ãL»wh®. ïj‹giHaîiuÆš ̀khl« brŒifÆ‹¿ mÊªj¡fhš mj‰ f©kuKjyhÆd cW¥ò¡fŸ ã‹idí« vL¥gbjhUTl¤J¡F cjî« vd¥ bghUŸ fhz¥ gL»wJ....... ghlnkãiHahjš nt©L«. c©ikahd ghl«;

“1 khl kÊªj¡fhš k‰W bkL¥gnjh® Tlfh u¤J¡F¤ J¥ghF«”

v‹gjhF«. ïâš 2 Tlfhu« v‹gJ Tl« vd¥bghUŸgL«.” v‹»wh®. ï¤âU¤j§fŸ òw¤âu£L¢Rtoahš bg‰witahF«. ï¥ga‹fis neh¡Fth® eh«F¿¥ã£l ïUtif MŒîfisí« V‰g® v‹gJ bjËî.


5. ghlntWghL« âU¤jK« bjhF¤jš:

V£L¢ RtobahL« ü‰ RtobahL« MŒªJghlntWghL fh©lyhY«, âU¤j§fŸ bgWjyhY«gabd‹d? mit m›tsÉš mikjY«, MuhahkšÉLjY« x¥ghditna. MuhŒªj ghlntWghLfS«âU¤j§fS« üš tÇirÆš jÅ¤jÅna bjhF¤jšnt©L«. m¤bjhF¥ò gâ¥ghs®¡F«, MuhŒ¢áahs®¡F« ga‹gL« tifÆš m¢ál¥gl nt©L«.ï¤jifa Ka‰á ïªü‰wh©o‹ bjhl¡f¤ânynakJiu¤ jÄœ¢ r§f¤âš nk‰bfhŸs¥ bg‰¿U¡»wJ.cU¥goahd braY« brŒâU¡»wJ. ghlntWghLbrªjÄœ ïjÊš Kiwna btË¥gL¤jî« bg‰WŸsJ.mt‰WŸ ïu©il¡ F¿¥ãLnth«. x‹W ïuhkhtjhu¢brŒí£ fhlhªefu« v‹gJ k‰bwh‹W kfhghuj¢brŒí£ ghlhªju« v‹gJ, K‹dJ ahœ¥ghz«,ò‹dhiy¡ f£Lnt‹ á. fnzirauhš MŒªJ ju¥bg‰wJ ã‹dJ nr‰ù® ïuh. R¥ãukÂa¡ fÉuhauhšMŒªJ btËÆl¥ bg‰wJ.

“ïuhkhtjhu« v‹gJ ïuhkDila mtjhu¤ijcz®¤Jtjh»a xU üš. ïJ fh¥ãa§fSŸnsáwªjjhf¤ jÄœeh£L m¿P®fŸ všyhuhD«kâ¡f¥gLtJ. ïjid¢ áy® _y ghlK«, áy® _yghl¤njhL ciuíkhf¥ gy® m¢á£oU¡»‹wh®fŸ.m¢á£l ãuâfisí« áy V£L¥ ãuâfisí« xU§Fit¤J MuhŒªJ gh®¤j Él¤J, V£L¥ ãuâfËny m¢R¥ãuâfËYŸs ghl§fËY« áw¥ò« bghU£ bghU¤jKKiladthŒ¥ gyghl§fŸ fhz¥gL»‹wd.mt‰WŸns áy f‰ngh®¡F cgnahfkhFbkd¡ fUâï§nf vGj¥gL»‹wd” v‹D« K‹Diuíl‹ghyfh©l« - eh£L¥gly« Kjš ghlhj ju«(ghlntWghL) br›Éâš F¿¥ãl¥ bgW»‹wJ.ghlntWgh£o‹ áw¥ò« Kiwna vL¤njhjî«bgW»‹wJ. brªjÄœ ïu©lh« bjhFâ g‹Åu©lh«gFâÆš ïj‹ bjhl¡f« cŸsJ. (1903) Iªjh«bjhFâasî« btËtªJŸsJ.

315Rto¡fiy

kfhghuj¢ brŒíŸ ghlhªju« ï›thW bjhl§F»‹wJ.

“kfhfÉah»a ÉšÈò¤öuhœth® ïa‰¿a Iªjh«ntjkh»a kfhghuj¤ij, ïªj¤ jÄœ¢ r§f¤â‰F¤jÄœeh£o‰ gyÉl§fËYÄUªJ tªj gâidªJãuâfis¡ bfh©L gÇnrhâ¤J ïj‰F K‹DŸs m¢R¥ãuâfË‰ fhz¥gL« tG¡fisªJ ghlngj§fis¢nr®¤J mU«gjîiuíl‹ m¢áLÉ¤J¤ jÄHhŒnth®¡FgfhukhF« t©z« òÇa nt©Lbk‹W r§f¤â‹ m¡»uhrdhâgâí« ÉntfÉjuz áªjhkÂí«M»a ghytde¤j« #Ûªjh® $ khª gh©o¤Jiu¢ rhÄ¤njtut®fŸ ÃaÄ¤j t©z« vdJ á‰w¿thÈa‹wk£L« gÇnrhâ¤ j¢áLÉ¤J tU»‹nw‹. ï¥bghGJg¤jh« ngh®¢RU¡f« m¢R¥gâ¥gh» tU»‹wJ. gyt>c¡fS« gy ghl ngj§fS« fhz¥ goD« mt‰¿šK¡»akhdt‰iw k£L« ï¢brªjÄœ thÆyhfbtËÆl¤ bjhl§»nd‹, ï§‡d« ïuh. R¥ãukÂa¡fÉuha®.”

kfhghuj¢ brŒí£ ghlhªju« brªjÄœ eh‹fh«bjhFâ Kj‰gFâÆš ïUªJ bjhl§F»‹wJ (1905) ïnjbjhFâÆš `bgÇaòuhz mU«gj És¡fK«’ bjhl¡fkh»‹wJ. V£oš f©l mU«gj És¡f« mJ mjid,“ahœ¥ghz« $y$ MWKf ehtyut®fŸ kUfU«khzh¡fUkh»a fhy« flªJnghd ãugy É¤Jth‹$k¤ bgh‹d«gy¥ ãŸis mt®fË‹ gidna£L¥ ãuâx‹W Ú©l ehshŒ v«Äl¤JŸsJ ïij¢ brªjÄœ¥g¤âÇ¡ifÆš btËna‰¿dhš mj‹ rªjhjhu®fË‰áyU¡nfD« ga‹gL« vd¡ fUâ¥ bga®¤bjGj¤bjhl§»ndh«” vd “ehif ÚynyhrÅ¥g¤âuhâg® Í.rjhát« ãŸis” F¿¥ã£L¡ fh¥ò¢ brŒíŸ KjyhfvGJ»‹wh®. ïjdhš gH« ghlnka‹¿¥ giHa ciuí«gyU« m¿a btË¥ gL¤J« Ka‰áia kJiu¤ jÄœ¢r§f« nk‰bfh©lik bjËth«. ï«Ka‰áia¥gHŠRto MŒî¡ FGÉd® nk‰bfhŸs tÊtif fhzš


nt©L« mt®fŸ f©L gâ¥ã¤j ghl§fis nkštU«gâ¥ghs® midtU« f£lha« V‰W¥ ngh‰WjY«nt©L«. VbdÅš brªjÄÊY« rÇ m¿P®itahòÇ¥ãŸis F¿¥ãY« rÇ, ãw® ãw® f£LiufËštiuªjdî«, KfîiufËš R£oadî« rÇ, gâ¥ghs®fshš ngh‰w¥ bgwÉšiy. mªehŸ FiwfŸ ïªehŸmsî« bjhlunt brŒ»‹wd. Mjyhš f£lha¥gL¤Jjš mšyhkš mtut® fUâ¢ brŒt® v‹gJïªeh£oš fhz‰F mÇjh« v‹f.

6. gâ¥gh¡f« brŒjš

gâ¥gh¡f« brŒjš ïUtifah«. xUtif ïJfhW«m¢R¡F thuhj Rtofis MuhŒªJ m¢R¡F¡ bfh©LtUjš; k‰bwhUtif m¢á£l mÇa üšfŸ Û©L«gâ¥ã‹¿ mÊªJ xÊaht©z« kWgâ¥ò¡F¡ bfh©LtUjš.

K‹dâš ï‹D« v©z‰w RtofŸ cŸsd.á‰¿y¡»a tiffËš bga® jhD« m¿ahj gyt‰iw¥ãugªj¤ âu£L v‹D« gh£oaš üyhš m¿ªJ bfhŸsKo»‹wJ. JÅÉá¤âu«, ïy£RÄ Éyhr«, Tlš khiy,Fnyhjakhiy, NlhkÂ, jlhf á§fhu«, rlhdd«,Vfh§»Ç, bghŒ«bkhÊ my§fhu«, bkŒ«bkhÊmy§fhu«, bjŒt¡ifíiw, M©Tlš, F¿a¿áªJ,jr¥ãuh J‰gt«, òweh£L¢ brŒif, jhkiu neh‹ò,thlhjkhiy, fdfhãnlf«, e£r¤âu khiy, Ku©tŠá,kŠrÇ, khâu¡ f£L, kjdÉira«, t¢áuh§», rf¤âuh§»,m©lnfhr«, áªJnkh»Å, c¤âahgd«, kjd á§fhu«,jÄœ brhÇ áªjhkÂ, fÈahz Rªju«, jdá§fhu«,ÉraÉ¤jhu«, khdjt«, fhdnt£l«, Ratu«, ãÇîRu«,rkr§»dhk«, ntl® Éndhj«, f‹Åka¡f«,trdr«ãujha«, fijbkhÊ kh‰W, f‰gid Éyhr«,eâÉnrl«, tjd rªânuhja«, âU¥bga® bgh¿,njth§fányh¢ra«, g£lhãnõf«, fsî f‹Å,v‹gdî« ãwî« ãw gh£oašfËš m¿aKoahjd áyòJ¥bgaÇd. 96 tif¢ áWüš fisí« milî brŒJ

317Rto¡fiy

ãugªj¤ âu£L ciu¡»‹wJ. ï›thnw ãugªj Ôg«v‹gJ 96 tif¢ áWüšfisí« br›ÉâšÉs¡Ftnjah«. ï‹D« btËtuhj Ãf©L üšfŸ gycŸsd rhÄehija® bjhF¤J it¤JŸs mÇaRtofis¤ âUªâa KiwÆ‰ gâ¥ã¥gjhdhš áwªjjÄH¿P®fS¡F¥ gy jiyKiw¡fhy« cs§T®ªj ntiyïUªJ bfh©nl ïU¡F«” v‹W 1 m¿P®fŸ TWt®.mf¥bghUŸÉdh Ttüš, r©Kf¥gh£oaš, ruüš,rhÄehj«, brh‰nr®it bghU£nr®it, jÅ¡fÉ¤bjhFâfŸ g©lhu¥ gh£oaš, ghzh‰W¥ gil ghuâÔg Ãf©L, tlkiy Ãf©L, KjÈait jÄœ¢brhšts¤ij¥ bgU¡Fj‰F« fiy¤âw« bgU¡Fj‰F«j¡f RtofŸ, ïit ï‹D« m¢áš btË¥glÉšiy.åukhKÅt® ïa‰¿a bfhLªjÄœ ïy¡fzK« ctkhdr§»uf«, ïu¤âd¢ RU¡f« fdhüš, mU«bghUŸ És¡fÃf©L KjÈadî« fhz‰F mÇadthÆd. vL¤J¡fh£lhf v©Â¥ gh®¤j msÉš njh‹¿a üšfŸïitna a‹¿¤ bjhif¥ gL¤â íiu¤jdtšy.bjhif¥gL¤â MŒªJ j¡fd t‰iw¤ nj®ªJ gâ¥gh¡f¥gÂòÇjš nt©L«. ïšiynaš RtofŸkiwªbjhÊªjthnw, m¢á£l mÇa üšfS« kiwªbjhÊj‰F« ïldh»ÉL«. ï›tif¡fhf, m¢á£lüšfË‹ g£o x‹W« ï›t¿P® FGî¡Fnt©oajhF«, mÇa üšfisbašyh« j‹df¤J¡bfh©l bgÇa üš Ãiya§fËYŸs ÓÇaüšfS¡bfšyh« g£oaÈ£L it¤J¡ bfhŸsšït®fŸ gÂ¡F cjÉahF«.

ïÅ¥ gâ¥ò¡FGÉ‹ gÂ¡bfd¤ jÅna X® m¢rf«ïU¤jš nt©L«. MuhŒ¢á¡ FGÉd® MŒªJ jªjghlntWghL, âU¤j«, nr®¡if, Ú¡f« M»at‰iw üštÇirÆš áWáW btËpLfshf btËÆLjš xUgÂ,k‰bwhU gÂ, MŒî¡ FGÉd® btËÆLj‰bfd¤ nj®ªJtH§»a gHŠRto üiyí«, ghlntWghL« âU¤jK«mik¤J¤ jªj gH« gâ¥ò üiyí« ãiHÆ‹¿ m¢á£L¤jUjš, ï§F ïy¡fz ïy¡»a¥ gHŠ RtofS¡F¡ T¿a


F¿¥òfŸ, braš KiwfŸ kU¤Jt¢ RtofŸ,fšbt£LfŸ MŒî¡F« bgÇJ« bghUªJtdntah«.mt‰W¡bfd¤ jÅ¤ jÅ¡FG mik¤J gÂah‰¿dhšjÄœ bkhÊÆ‹ ts« áw¡F«. eh« brŒí« ga‹Ä¡fbjh©lhfî« mikí«.

ïªeilKiw áy fhy§fS¡nfD« bjhl®ªJeilbgWjš nt©Ltjh«. MfÈ‹ ïir, ehlf«KjÈat‰iw¤ jÅ¤Jiw vd¤ nj®ªJ gÆšth®¡F¥g£l« jUjY«, gÆ‰áaË¤jY« gšfiy¡ fHf§fS«muR« nk‰bfh©oU¤jš nghynt, Rto¡ fiyiaí« xUghlkh¡»¥ gÆ‰WÉ¤jY«, g£l« tH§FjY« nt©L«.ï›thW brŒÆ‹ M®tK« nj®¢áí« Ä¡fh®ï¤Jiw¡F¡ »il¤J ïÅa bjh©lh‰w ïaY«. `jÄœthœf’ ̀X§Ff’ ̀ca®f’ v‹gd nf£f ïÅ¡fyh« ! brhšyïÅ¡fyh«! Mdhš cU¥goahd e‹ikia¤ jhuh!cU¥goahd e‹ik tÊJiw MŒªJ brayh‰WjÈnyjh‹ cŸsJ. “brŒj¡f mšy bra¡bfL« brŒj¡f,brŒahik ahD« bfL«” mšyth!

“mUik íil¤bj‹ wrhthik nt©L« bgUik Ka‰á jU«.”

F¿¥òfŸ1. ï¥gobahU òyt® bgaU«, üY« ïy¡»a tuyhWfËY«

òyt® tuyhWfËY« ïJfhW« ïl« bg‰¿y.

2. v‹ rÇ¤âu« g¡. 752.

3. r§f¤ jÄG« ã‰fhy¤ jÄG« g¡. 174.

4. jÄœ¢ Rl®kÂfŸ.

5. ïy¡»a Ôg«.

6. ï¤âU¤j« ïJfhW« v¥gâ¥ãY« ïl« bgwÉšiy.

7. khlÄoªj¡fhš, khlkoªj¡fhš v‹gd gh. nt.

8. gh©oa‹ Tlfhu¤J¡FÇa.

9. jÄœ¢ Rl®kÂfŸ g¡. 285.

319Rto¡fiy

ïi

z¥ò

-1

ïª

üÈ

š F

¿¡

f¥

bg

‰w

ïy

¡f

z ï

y¡

»a

üš

gâ

¥ò

fŸ

M©

L ü

šM

uhŒ

ªJ g

â¥

ã¤

jt

®

1812

âU

¡F

wŸ

- eh

yo

ah

® _

y«

m«

gy

thz

¡ f

Éu

ha®

1812

âU

¡F

wŸ

-(T

iruk

kura

l on

Vir

tue)

vš

ÈÞ

F.W

. Elli

s

1833

âU

¡F

wŸ

rut

z¥

bg

Uk

his

a®,

Ér

hf¥

bg

Uk

his

a®

1839

âU

KU

fh‰

W¥

gi

lm

u. ï

y£

Rk

z‹

1840

âU

¡F

wŸ

Kf

it

. ïuh

kh

Er

¡ f

Éuh

a®

1841

ehy

oa

h®

(Úâ

bk

hÊ

¤ â

u£

L)

W.t

h¡

f®

1843

ehy

oa

h®

_y

K«

ci

uí«

fhŠ

á. y

£R

kz

Kj

Èa

h®

1844

ehy

oa

h®

_y

K«

ci

uí«

òJ

it

. ea

e¥g

Kj

Èa

h®

1847

bj

hš

. vG

¤J

- e¢

kH

it

kf

hÈ§

if

a®

1849

âU

¡F

wŸ

- _

yK

« c

iu

í«

nt

j»

Ç K

jÈ

ah

®

1852

âU

¡F

wŸ

- _

yK

« c

iu

í«

Kf

it

ïu

hkh

Er

¡ f

Éuh

a®

1852

ehy

oa

h®

_y

K«

ci

uí«

nr

jd

¥g

£L

ïuh

kr

hÄ f

Éu

ha®


1853

âU

KU

fh‰

W¥

gi

l (c

iu)

MW

Kf

eh

ty

®

1855

ehy

oa

h® (c

iu

íl

‹)

nt

j»

Ç K

jÈ

ah

®

(1860

, 186

3, 18

69 M

»a

M©

Lf

ËY

« b

tË

tªJ

Ÿs

d)

1856

âU

¡F

wŸ

(ci

uíl

‹)

nt

j»

Ç K

jÈ

ah

®

1858

bj

hšf

h¥ã

a e

‹}

šr

hK

nt

š ã

Ÿi

s

1861

âU

¡F

wŸ

- g

Çn

k. c

iu

MW

Kf

eh

ty

®

1863

âU

¡F

wŸ

âf

hu Þ

t%

g N

rf

«â

Ut

šÈ

¡n

fÂ

tuj

¥g

Kj

Èa

h®

1868

áªj

hkÂ

- eh

kf

Ÿ ï

y«

gf

«g

t®

Ji

u

1868

bj

hš

. br

hš

. nr

dh

ti

ua

«M

WK

f e

ht

y®

1868

bj

hš

. vG

¤. ï

s«

óu

z«

R¥

gu

ha b

r£

oa

h®

1868

bj

hš

. vG

¤. ï

s«

óu

z«

f‹

Åa

¥g

Kj

Èa

h®

1868

br

hš

. nr

dh

ti

ua«

ïu

hr

nf

hg

hy

ãŸ

is

1876

áy

¥g

âf

hu«

òf

h®¡

fh©

l«

ÓÅ

th

r u

hf

th

rh

Ça

h®

1880

áy

¥g

âf

hu«

òf

h®¡

fh

©l

«â

.f. R

¥g

uh

a b

r£

oa

h®

1883

áªj

hkÂ

(Kj

š I

ªJ ï

y«

gf

§f

Ÿ)

g. m

u§

fr

hÄ

ãŸ

is

1885

bj

hš

. bg

hU

Ÿ. e

¢.

á.i

t. j

hn

kh

ju

« ã

Ÿi

s

1887

fÈ

¤b

jhi

f e

¢. c

iu

íl

‹á

.it

. jh

nk

hj

u«

ãŸ

is

321Rto¡fiy

1887

áªj

hk

Â -

e¢. c

iuí

l‹

c.n

t. r

hÄ

ehi

ja

®

1889

Ns

hkÂ

á.i

t. j

hn

kh

ju

« ã

Ÿi

s

1889

g¤

J¥

gh£

L e

¢. c

iuí

l‹

c. n

t. r

hÄ

ehi

ja

®

1891

bj

hš

. vG

¤. e

¢.

á.i

t. j

hn

kh

ju

« ã

Ÿi

s

1891

kÂ

nk

fi

y (_

y«

)â

Uk

Æi

y r

©K

f«

ãŸ

is

1892

áy

¥g

âf

hu«

mo

ah®

¡. m

U«

.c

.nt

. rh

Äeh

ij

a®

1894

òw

eh}

W (g

iH

a c

iuí

l‹

)c

. nt

. rh

Äeh

ij

a®

1898

kÂ

nk

fi

yc

.nt

. rh

Äeh

ij

a®

1901

bj

hš

. br

hš

. e¢

.á

.it

. jh

nk

hj

u«

ãŸ

is

1902

bj

hš

. br

hš

. e¢

.á

.it

. jh

nk

hj

u«

ãŸ

is

1903

I§

FW

üW

(gi

Ha

ci

uíl

‹)

c. n

t. r

hÄ

ehi

ja

®

1904

gâ

‰W

¥g

¤J

(gi

Ha

ci

uíl

‹)

c.n

t. r

hÄ

ehi

ja

®

1904

mf

eh}

W (g

iH

a c

iu)

ïu

h. ï

uh

fi

ta

§f

h®

1914

e‰¿

iz

- c

iuí

l‹

ã‹

d¤

ö®

m. e

hu

ha

zr

hÄ

Ia

®

1915

FW

ªbj

hif

- c

iuí

l‹

br

sÇ

¥ b

gU

kh

Ÿ m

Œa

§f

h®

1916

bj

hš

. bg

hU

Ÿ e

¢. (

mf

¤â

iz

, òw

¤â

iz

)r

ut

z g

th

dªj

« ã

Ÿi

s

1916

bj

hš. b

gh

UŸ

(fs

î, f

‰ò

, bg

hUŸ

)r

ut

z g

th

dªj

« ã

Ÿi

s


1917

bj

hš

. bg

hU

Ÿ n

gu

há

Ça

«r

ut

z g

th

dªj

« ã

Ÿi

s

1917

bj

hš

bg

hU

Ÿ. b

rŒ

. e¢

.ï

uh

. ïu

hf

it

a§

fh

®

1917

âU

¡F

wŸ

, kz

¡F

lt

Ui

ut

.c. á

j«

gu

« ã

Ÿi

s

1918

gÇ

ghl

š, g

Çn

ky

Hf

® c

iu

c.n

t. r

hÄ

ehi

ja

®

1920

g¤

J¥

gh£

L _

y«

fh

. ek

¢á

th

a K

jÈ

ah

®

1923

mf

ehü

Wf

«g

® É

yhr

« ï

uhr

nf

hg

hy¢

rh

Ça

h®

1923

bj

hš

. br

hš

. nr

dh

.i

rt

á¤

jhª

j ü

‰ g

â¥

ò¡

fH

f«

1924

bg

U§

fi

jc

. nt

. rh

Äeh

ij

a®

1924

bj

hš

. _y

«f

h. e

k¢

át

ha

Kj

Èa

h®

1924

fÈ

¤b

jh

if

- (e

¢. c

iuí

l‹

)ï

. it

. md

ªju

hi

ka

®19

25â

U¡

Fw

Ÿ k

z¡

Fl

tU

iu

bg

h‹D

rhÄ

eh£

lh®

1927

bj

hš

. br

hš

. ïs

«ó

uz

«f

h. e

k¢

át

ha

Kj

Èa

h®

1928

bj

hš

. vG

¤. ï

s«

óu

z«

t.c

. áj

«g

u«

ãŸ

is

1928

bj

hš

. bg

hU

Ÿ m

f«

, òw

«, ï

s«

.t

. c. á

j«

gu

« ã

Ÿi

s

1929

bj

hš

. br

hš

. bj

Œt

¢á

iy

ah

®f

uªi

j m

u§f

nt

§f

lhr

y«

ãŸ

is

1930

FW

ªbj

hi

f (_

y«

ci

u)ï

uh

ku

¤â

d I

a®

1931

g¤

J¥

gh£

L _

y«

c. n

t. r

hÄ

ehi

ja

®

323Rto¡fiy

1933

FW

ªbj

hif

nr

h. m

Uz

hr

y n

já

f®

1933

bj

hš

. bg

hU

Ÿ. f

sî

, f‰

ò, b

gh

UŸ

, ïs

«.

t. c

. áj

«g

u«

ãŸ

is

1934

bj

hš

. bg

hU

Ÿ. e

¢. n

gu

h.

it

ahò

Ç¥

ãŸ

is

1936

bj

hš

. bg

hU

Ÿ. ã

‹d

h‹

»a

š (ï

s«

)t

.c.á

j«

gu«

ãŸ

is

1937

FW

ªbj

hif

(ci

uíl

‹)

c.n

t. r

hÄ

ehi

ja

®

1937

bj

hš

. bg

hU

sâ

fh

u n

k‰

nf

hŸ

És

¡f

mf

uh

âk

. M. e

hf

kÂ

1937

bj

hš

. vG

¤ .

e¢.

á. f

nz

ir

a®

1938

bj

hš

. br

hš

. nr

dh

.á

. fn

zi

ra

®

1940

r§

f ï

y¡

»a

«i

ta

hòÇ

¥ ã

Ÿi

s

1942

bj

hš

. br

hš

. e¢

.n

k.å

. nt

Qn

fh

gh

y¥

ãŸ

is

1947

-51

òw

eh}

W (É

s¡

fî

iu)

xs

it

f. J

iur

hÄ¥

ãŸ

is

1948

bj

hš

. bg

hU

Ÿ. e

¢.

á. f

nz

ir

a®

1950

gâ

‰W

¥g

¤J

(És

¡f

îi

u)x

si

t f

. Ji

urhÄ

¥ã

Ÿi

s

1950

âU

¡F

wŸ

- c

iu

ts

«j

©l

ghÂ

nj

áf

®

1954

Ns

hkÂ

- F

¿¥

òi

uc

.nt

. rh

Äeh

ij

a®

üš

Ãi

ya

bt

Ëp

L

1957

âU

¡F

wŸ

ci

u¡b

fh¤

Jg

£L

rhÄ

XJ

th®

1957

-58

I§

FW

üW

xs

it

Ji

urhÄ

¥ ã

Ÿi

s


1962

Ns

hkÂ

És

¡f

îi

ub

gh

. nt

. nr

hk

Rªj

ud

h®

1964

bj

hš

. br

hš

. fš

yh

l«

F. R

ªju

_®

¤â

1966

e‰

¿i

z -

És

¡f

îi

ux

si

t J

iur

hÄ¥

ãŸ

is

1970

gH

ªjÄ

œ ï

y¡

fz

ïy

¡»

a ü

‰n

gi

Hi

r.á

.ü. f

Hf

«

325Rto¡fiy

ïi

z¥ò

-2

ïi

l¡

fhy

ã‰

fhy

ïy

¡f

z ï

y¡

»a

üš

gâ

¥ò

fŸ

fh

y t

Çi

rÆ

š

(ï¥

g£

oa

š v

šy

h¥ g

â¥

òf

is

í«

ml

¡»

aJ

m‹

W. F

¿¥

ã£

l á

y ü

‰g

â¥

òf

ns

ïl

« b

g‰

Ws

;É

Lb

g‰

wi

t c

©L

)18

20ï

y¡

fz

Éd

h É

il

jh

©l

tu

ha K

jÈ

ah

®18

24r

Juf

uhâ

jh

©l

tu

ha

Kj

Èa

h®

, ïu

hk

¢r

ªâu

¡ f

Éu

ha

®19

28ï

y¡

fz

¢ R

U¡

f É

dh

Éi

lÉ

rhf

¥ b

gU

khi

sa

®18

30Ú

âb

e¿ É

s¡

f«

v¢

. nj

h¡f

R(S

toke

s)18

34j

Ši

rt

hz‹

nf

hit

ead

¥g

Kj

Èa

h®18

35ï

y¡

fz

¥ g

Šr

f«

jh

©l

tu

ha K

jÈ

ah

®18

35j

hík

hdt

® g

hlš

rut

z¥

bg

Uk

his

a®

1835

ât

hfu

Ãf

©L

jh

©l

tu

ha K

jÈ

ah

®18

36N

lhk

Â Ã

f©

Lea

d¥

g K

jÈ

ah®

1837

guŠ

nr

hâ â

UÉ

is

ahl

šr

utz

¥ b

gU

khi

sa

®18

39â

thf

u«ï

uhk

rh

Ä¥

ãŸ

is

1839

esb

t©

gh

fš

É É

s¡

f¢

r§

f«

1940

cÇ

¢b

rhš

Ãf

©L

J¤

bj

‹J

iu

1840

jhí

khz

t®

ghl

šr

utz

¥ b

gU

khi

sa

®


1841

âU

¡n

fhi

ta

h®ea

d¥

g K

jÈ

ah®

1841

th¡

F©

lh«

, eš

tÊ

rut

z¥

bg

Uk

his

a®

1842

iel

j«

rut

z¥

bg

Uk

his

a®

1842

rK

¤â

u É

yh

r«

jÄ

œ É

s¡

f m

¢R

¡T

l«

1842

iel

j«

Fk

hu

rh

Ä n

já

f®

. fh

Šá

1842

nt

j»

Ça

h®

Nl

hkÂ

nt

j»

Ç K

jÈ

ah

®18

43j

hík

hdt

® g

hlš

mU

zh

ry

nj

áf

®. Ñ

œn

tq

®18

44f

ªjR

thÄ

a«

Ãf

©L

R¥

ãu

kÂ

a n

já

f®

1845

e‹}

šK

fi

t ï

uh

kh

Er

fÉ

uh

a®

1845

âU

¤b

jh©

l®

òu

hz«

(Md

ha

® K

oa

)k

Hi

t k

fhÈ

§i

fa

®18

45â

Ut

hrf

«ï

uh

kr

hÄ

Kj

Èa

h®

1845

âU

thr

f«

rh

u« F

ku

¥g

Kj

Èa

h®

.18

46j

Äœ

ïy

¡f

z ü

‰ R

U¡

f É

dh

Éi

l (ï

u©

lh

« g

â¥

ò)

Í.í

. ng

h¥

1847

e‹}

š É

U¤

âí

iu

Kf

it

. ïu

hk

hE

r f

Éu

ha

®18

47ï

y¡

fz

ü‰

RU

¡f

«K

fi

t. ï

uh

kh

Er

fÉ

uh

a®

1847

ïy

¡f

z¢

RU

¡f

«K

fi

t. ï

uh

kh

Er

fÉ

uh

a®

1848

e‹}

šn

#h

aÞ

; rh

Ka

š ã

Ÿi

s18

49b

jhi

f¥

bg

a®

És

¡f

«n

tj

»Ç

Kj

Èa

h®

1849

ïy

¡f

z ü

yh

jh

u«

òJ

it

1851

ah¥

gU

§f

y¡

fhÇ

if

nt

j»

Ç K

jÈ

ah

®18

51e‹

}š

- r

§f

u ek

¢á

th

a®

MW

Kf

eh

ty

®

327Rto¡fiy

1852

ghy

ng

hj ï

y¡

fz

«É

rhf

¥ b

gU

khi

sa

®18

52a

h¥g

U§

fy

¡ f

hÇi

fr

ªâu

nr

fu

g©

oj

®18

53j

Äœ

ïy

¡f

z«

mU

zh

ry

« ã

Ÿi

s g

his

1853

ïy

¡f

z ü

‰ R

U¡

f«

ehf

®nf

hÆš

1855

ïy

¡f

z¢

RU

¡f

Éd

h É

il

nt

j¡

f©

1855

âU

thr

f«

rut

z¥

bg

Uk

his

a®

rªâ

un

rf

u g

©o

j®

1855

fz

¡f

âf

hu«

mU

z»

Ç c

gh

¤â

aha

®18

57â

Ut

hrf

«É

rhf

¥ b

gU

khi

sa

®18

57j

©o

ay

§f

hu«

-R¥

ãuk

Âa

nj

áf

® c

iu

rªâ

un

rf

u g

©o

j®

1858

cÇ

¢b

rhš

Ãf

©L

mU

™hr

y«

rj

há

t«

ãŸ

is

1858

e‹}

š M

§»

y É

s¡

f«

Í.í

. ng

h¥i

ga

®18

59i

elj

«n

tj

»Ç

Kj

Èa

h®

1859

bg

Ça

òuh

z«

fh

Šá

rg

hgâ

Kj

Èa

h®

1860

rJ

ufuh

âb

gh‹

d«

gy

Kj

Èa

h®18

60â

U¡

nf

hit

ah®

MW

Kf

eh

ty

®18

60ï

y¡

fz

¢ R

U¡

f«

kÆ

iy

rn

tÇ

K¤

J¥

ãŸ

is

1861

Má

Ça

Ãf

©L

M©

o¥

òy

t®

1863

âU

Phd

r«

gªj

® n

jt

hu«

fh

Šá

rg

hgâ

Kj

Èa

h®

1864

âU

Éi

r¥

gh,

âU

¥g

šy

h©L


fh

Šá

rg

hgâ

Kj

Èa

h®

1864

e‹}

‰ R

U¡

f«

rî

ªâue

haf

« ã

Ÿi

s18

65eh

yh

Æu

â›

Éa

ãu

gªj

«m

¥g

hî K

jÈ

ah®

1866

âU

ehî

¡f

ur®

nj

th

u«f

hŠ

á r

ghg

â K

jÈ

ah

®18

67â

Ut

U£

gh

bj

hG

ñ®

nt

yh

íj

Kj

Èa

h®

1867

gj

h®¤

jF

z á

ªjhk

ÂR

¥ã

ukÂ

a g

thd

ªj®

1868

fš

yhl

«Û

dh

£á

Rªj

u« ã

Ÿi

s18

68g

£o

d¤

jh®

ghl

šn

rh

l R

¥g

uha

¢ b

r£

oa

h®

1868

Éš

Èg

huj

« (r

gh

gU

t«

)n

fhÉ

ªj¥

ãŸ

is

1868

âÇ

fL

f«

nf

hÉªj

¥ ã

Ÿi

s18

69â

Uk

ªâu«

bf

h. r

©K

fR

ªju

Kj

Èa

h®

1869

an

rh

ju

fh

Éa

«g

hFg

È e

had

h®18

69g

âb

dh‹

wh«

âU

Ki

wn

rh

l R

¥g

uha

¢ b

r£

oa

h®

1869

cÇ

¢b

rhš

Ãf

©L

nr

hl

R¥

gu

ha¢

br

£o

ah

®18

69f

ªjò

uhz

«M

WK

f e

ht

y®

1869

mÇ

¢r

ªâu

òuh

z«

nt

§f

lhr

y K

jÈ

ah®

1870

bg

Ça

òuh

z«

nt

§f

lhr

y K

jÈ

ah®

1870

esb

t©

gh

nr

hl

R¥

gu

ha

Kj

Èa

h®

1870

esb

t©

gh

â.<

. ÓÅ

th

r u

hf

th

¢r

hÇ

ah

®18

70a

h¥ã

y¡

fz

¢ R

U¡

f«

bf

h£i

lô

® r

hÄ

ehj

nj

áf

®

329Rto¡fiy

1872

át

¥ã

ufhr

«b

fh£

il

ô®

rh

Äeh

j n

já

f®

1872

fš

yhl

«ò

Ji

t R

¥g

uha

¥ ã

Ÿi

s18

73b

gÇ

aò

uhz

«M

WK

f e

ht

y®

1874

g£

od

¥g

hiy

nr

hl

. R¥

gu

ha

¢ b

r£

oa

h®

1874

áªj

hkÂ

Ãf

©L

it

¤â

aÈ

§f

« ã

Ÿi

s(a

hœ¥

ghz

«)

1874

Éš

Èg

huj

«M

WK

f e

ht

y®

1875

át

Ph

d n

gh

j«

KU

nf

r K

jÈ

ah®

1875

Nl

hkÂ

Ãf

©L

it

¤â

aÈ

§f

« ã

Ÿi

s18

75m

Ç¢

rªâ

u ò

uhz

«m

Uz

hr

y K

jÈ

ah

®18

75R

ªju

® n

jt

hu

«f

hŠ

á r

ghg

â K

jÈ

ah

®18

75i

elj

«r

utz

¥ b

gU

khi

sa

®18

76eš

yh

¥ã

Ÿi

s g

huj

«r

utz

¥ b

gU

khi

sa

®18

77f

st

Ê e

h‰g

Jn

rhl

R¥

guh

a¢

br

£o

ah®

1877

gâ

bd

h‹w

h« â

UK

iw

R¥

guh

a¢

br

£o

ah®

1878

e«ã

mf

¥b

ghU

Ÿ É

s¡

f«

it

¤â

aÈ

§f

« ã

Ÿi

s18

78j

Å¥

ghl

šr

ªâu

nr

fu

¡ f

Éuh

a®

1878

mã

jh

d¤

jÅ

¢ b

rŒ

íŸ

Ãf

©L

å. n

fh

ghy

rh

Ä e

ha

f®,

Ñœ

nt

q®

1878

eh‹

kÂ

¡ f

oi

fn

fh

. ïu

hr

nf

hg

hy

¥ ã

Ÿi

s18

79ï

y¡

fz

¢ R

U¡

f«

th

rn

jt

Kj

Èa

h®

1879

ïy

¡f

z¢

RU

¡f

«k

Hi

t k

fhÈ

§i

fa

®


1887

an

rh

ju

fh

Éa

«g

hFg

È e

Æd

h®18

87e‹

}š

r§

fue

k¢

át

ha®

MW

Kf

eh

ty

®18

87g

hyf

h©l

« (f

«g

®)ï

uh

kr

hÄ

eh

íL

1888

mn

ah¤

âa

h f

h©

l«

nr

rh

¤â

Ç18

88j

Å¥

ghl

šr

ªâu

nr

fu

¡ f

Éuh

a®

1888

xÊ

Éb

yhL

¡f

«n

fh

Æÿ

® u

hk

rh

Ä R

th

Äf

Ÿ18

88f

«g

uhk

haz

«f

É¤

jy

« J

iur

hÄ

_¥

gd

h®18

89K

¤J

åÇ

a«

lh¡

l®

gH

Åa

h©o

1889

ïy

¡f

z É

s¡

f«

á.i

t. j

hn

kh

ju

« ã

Ÿi

s18

89c

Ç¢

br

hš Ã

f©

LR

. rj

há

t«

ãŸ

is

1889

gh£

oa

šâ

ahf

uhr

nj

áf

®18

89»

£»

ªjh

fh©

l«

it

.K. r

ln

fhg

uh

khE

rh

¢r

hÇa

h®

1890

Ów

h -

eãf

st

jh

u¥

gl

y«

ci

ufo

yf

«f

hâur

dhk

iu¡

fha

®18

91ï

y¡

fz

ÔÕ

if

nr

«R

T. m

¥g

hãŸ

is

1892

jÄ

œ ï

y¡

fz

¢ R

U¡

f«

ÓÅ

thr

Kj

Èa

h®

1893

jÄ

œ ï

y¡

fz

¢ á

ªjh

kÂ

Ph

dk

Â e

hl

h®

1894

át

ufá

a«

nr

. mU

zh

ry

¡ f

Éu

ha

®18

94ï

is

P®

gÆ

š ï

y¡

fz

«n

khN

® n

t§

fl

rhÄ

Ia

®18

95ò

w¥

bg

hUŸ

bt

©g

hkhi

yc

.nt

. rh

Äeh

ij

a®

331Rto¡fiy

1895

Ft

ya

heªj

«K

fi

t Û

dh£

á R

ªju¡

fÉ

uha

U«

r§

fu

eh

uh

az

rh¤

âÇ

í«

1895

nf

hOR

u¡ n

fhi

tf

Uz

hdªj

Rt

hÄ18

80e‹

}š

- f

h©o

if

MW

Kf

eh

ty

®18

80e‹

}š

- f

h©o

if

ïu

hr

nf

hg

hš

ãŸ

is

1880

ïy

¡f

z á

ªjhk

Â#

fuh

› K

jÈ

ah

®18

80ü

yh

jh

u¤

â‹

nk

yh

jh

u«

K¤

Jr

hÄ

Kj

Èa

h®

1880

âU

Éi

sa

hlš

mU

«g

jî

iu

K¤

Jr

hÄ

Kj

Èa

h®

1880

Éi

dk

u É

s¡

f«

1881

åu

nr

hÊa

«á

.it

. jh

nk

hj

u«

ãŸ

is

1881

f£

li

s¡

fÈ

¤J

iw

á.i

t. j

hn

kh

ju

« ã

Ÿi

s18

81ã

un

ahf

Én

tf

«M

WK

f e

ht

y®

1882

ah¥

gU

§f

y¡

fhÇ

if

gu

¥ã

uk K

¤â

uh£

rur

hiy

1883

ïi

wa

dh®

fs

Éa

šá

.it

. jh

nk

hj

u«

ãŸ

is

1883

ïy

¡f

z¢

Nl

hkÂ

»U

Zz

¥ ã

Ÿi

s18

83á

tP

hd n

gh

j«

Rg

¡f

«i

fy

hr

ãŸ

is

1883

âÇ

fL

f«

, Úâ

kŠ

rÇ

jU

¥g

z t

Çi

ri

fy

hr

ãŸ

is

1884

ïy

¡f

z¢

RU

¡f

«t

ujh¢

rh

Ç18

84ï

y¡

fz

¢ R

U¡

f«

ÓÅ

thr

Kj

Èa

h®

1884

e‹}

š M

§»

y b

khÊ


bg

a®¥

òï

yh

ru

f18

84f

«g

®. g

hy

: mn

ah

¤â

á¤

ö®

åu

hr

hÄ

eh

íL

1884

bg

Ça

òuh

z«

MW

Kf

eh

ty

®18

84É

šÈ

ghu

j«

rj

há

t«

ãŸ

is

1884

T®k

òu

hz«

Iá

j«

gue

hj

¡ f

Éuh

a®

1885

T®k

òuh

z«

IIá

j«

gue

hj

¡ f

Éuh

a®

1885

át

Phd

ng

hj«

á‰

Wi

uM

WK

f e

ht

y®

1885

rK

¤â

uÉ

yhr

«ï

si

r É

¤â

ahÉ

yhá

Å18

85É

id

íU

t É

s¡

f«

ÓÅ

thr

rh¢

rhÇ

1885

ÉU

¤j

¥g

hÉa

šå

ug¤

âu

Kj

Èa

h®

1885

gŠ

ry

£r

z«

_y

«ï

uhk

Rt

hÄf

Ÿ18

86V

buG

gJ

âU

¡i

f t

H¡

f«

MW

Kf

eh

ty

®18

86f

«g

® g

hy

mn

ah

¤â

ah

,»

UZ

zr

hÄ K

jÈ

ah®

1886

ïy

¡f

z¢

RU

¡f

«â

ahf

uh

rI

a®

1886

ïy

¡f

z¢

RU

¡f

«K

¤J

rh

Ä K

jÈ

ah

®18

87eš

yh

¥ã

Ÿi

s g

huj

«â

ah

fu

hr

Ia

®18

96T

®k

òuh

z«

áj

«g

urhÄ

ci

uíl

‹18

96f

«g

uhk

haz

«â

Uk

Æi

y r

©K

f«

ãŸ

is

1897

Kj

š ï

y¡

fz

«K

År

hÄ e

híL

î«

gh®

¤j

rh

uâ I

a§

fhU

«18

97b

kŒ

f©

l r

Ç¤

âu«

ói

t. f

ša

hz

333Rto¡fiy

Rªj

u K

jÈ

ah

®18

98a

h¥ã

y¡

fz

¢ R

U¡

f«

K¤

â á

j«

gu«

ãŸ

is

1898

Rªj

ufh©

l«

ïuh

kE

r¥

ãŸ

is

1898

g‹

}‰

¿u£

Lg

h©

o¤

Ji

u¤ n

jt

®18

98f

È§

f¤

J¥

guÂ

gÇ

âk

h‰ f

iy

P®

1898

esb

t©

gh

gÇ

âk

h‰ f

iy

P®

1898

bk

Œf

©l

rh

¤â

u«- _

y«

M. á

§f

hun

tY

Kj

Èa

h®18

98a

h¥g

U§

fy

¡f

hÇi

fm

. Fk

hu

rh

Äã

Ÿi

s18

98e«

ãa

f¥

bg

hUŸ

m. F

kh

ur

hÄ

ãŸ

is

1899

j©

oa

y§

fhu

«m

. Fk

hu

rh

Äã

Ÿi

s19

00t

¢r

zªâ

khi

yb

r‹i

d19

00M

uÂa

fh©

l«

K.u

h. f

ªjr

hÄ

¡ f

Éu

ha

®


ïiz¥ò -3

áw¥ò¥ bga® mfuhâ

mfeh}W

m¢R¢r£l«

moah®¡F ešyh®

milahW

m©zrhÄ cgh¤âaha®

m©zhkiy mur®

m©zhkiy KjÈah®

mªjf¡fÉ åuuhft®

megha nrhH‹

m¥grhÄ eÆdh®

m«gy thz¡ fÉuha®

m«gy thz¤ j«ãur‹

m«ik M©oa¥g»uhkÂ

mKj fÉ

mu§frhÄ¥ ãŸis

muáaš khehL

mÇ¢rªâu bt©gh

mUz»Ç cgh¤âaha®

mUzhry RthÄ

mUzhry¤bjh©ilkh‹

mUzhry njáf®

mU«gjîiu

mUŸ eªâ¤ j«ãuh‹

mdªjuhika®

mdªjhrh®Y

Mrhu¡nfhit

M©lhŸ

Mãufh« mUs¥g®

MÇa¥g¥ òyt®

Mtz«

Mœth®¤âUefÇ

MÊ¥ nguiy

MWKf ehty®

ïuFehj nrJgâ

ïu¤âd«

ïuhft Ia§fh® ïuh.

ïuhft Ia§fh® K.

ïuhrnfhghiya§fh®

ïuhrnfhghy¥ãŸis

ïuhr nfhghy¢rhÇah®

ïuhkrhÄ¥ ãŸis

ïuhkrhÄ¥ òyt®

ïuhkrhÄ KjÈah®

ïuhku¤âd«

ïuhkEr fÉuha®

ïy¡fz¥ gŠrf«

ïy¡Fkz‹

ïy£Rkz KjÈah®

ïs§nfhtofŸ

335Rto¡fiy

ïs«óuz«

ïisaj«ã

ïiwadh® fsÉašï‹Åiy

<Rtu_®¤âah ãŸis

ckhgâátdh®

ckhknfRtu®

cU¤âu§f©zdh®

cU¤âur‹k‹

ciu¡bfh¤J

cyfehj¥ ãŸis

C®¡fh£L th¤âah®

všäR

vG¤jhÂ

vGJbghUŸ

v‹ rÇ¤âu«

VbuGgJ

I§FWüW

Ia®gâ¥ò

Xiy

Xiy¢Rto

xsitah®

flšnfhŸ

foaÿ®

cU¤âu§f©zdh®

filaešÿ®

f©bzG¤J

fz¡fâfhu«

fnzira®

fªjrhÄ¥ òyt®

fªjrhÄ KjÈah®

fªjrhÄah®

fªijahãŸis

fãy®

f«g®

f®dš fhÈ‹ bk¡bf‹á

fÇty« tªj ešÿ®

fUzhdªjRthÄ

fÈ¤bjhif

fÈahz RªjuIa®

fÉuhr tnuhja‹

fHf¥ gâ¥ò

fGijÉL öJ

fs¥ãu®

fiwah‹

f‹Åa¥g KjÈah®

fdfrig¥ ãŸis

fdfrig KjÈah®

fdfRªju« ãŸis

fhÇ

fhšLbtš

fhsnkf¥òyt®

»UZza®

»¿¤jt ntjò¤jf«

Flnthiy

F©lynfá

FkhurhÄ Ia®

FkhurhÄ KjÈah®

FHªij¡fÉuha®


FWªbjhif

FWÃyk‹d®

T£l‹g®¡F

Tlÿ® »Hh®

nfrt KjÈah®

ifªÃiy

ifyhr¥ ãŸis

bfhL§F‹w¥ òuhz«

bfh©l¥gth¤âah®

bfhšÈkšiy

nfh£o

nfhghy»UZzkh¢rhÇah®

nfhghy uFehj uhrhÅah®

nfhÉªjrhÄ bu£oah®

rfrhdªj®

r§f ïy¡»a«

r§f¢ rh‹nwh®

r§fu ek¢átha¥ òyt®

r©Kf« ãŸis

r¤âa K‰w¥òyt®

rjhát g©lhu¤jh®

rªâunrfu g©oj®

rªâuehj br£oah®

rghgâ KjÈah®

ruRtâ kfhš üš Ãiya«

runghá

rutz gthdªj«ãŸis

rutz¥ bgUkhida®

rh¤jdh®

rh«gát«

rhÄehija®

rhKntš ãŸis

rntÇehj ãŸis

á§fsk‹d‹

áj«gu cgh¤âaha®

áj«gudh® t.c.

áªjhkÂ

áªjhkÂ¤ bjÇî

áuhkiy mªjhâ

áy¥gâfhu«

áÈ

át¡bfhGªJ njáf®

átPhd KÅt®

át jUnkh¤âu«

át¥ãufhr RthÄfŸ

átuhk nrJ¥ãŸis

á‰wh«ó®

á‰¿y¡»a«

á‹dilŠrh‹

Ó£L¡fÉ

Ótf‹

ÓÅthr uhfth¢rhÇah®

Rªjugh©oadh®

Rªju« ãŸis

Rªju _®¤â

R¥guha br£oah®

R¥ãukÂa fÉuha®

R¥ãukÂa« njáf®

R¥ãukÂa« njáfÉyhr«

337Rto¡fiy

R¥ãukÂa« É.I.

R¥ãukÂa KjÈah®

R¥igah ãŸis

Rto

Rto cjÉnah®

Rto¢ rhiy

RthÄehj njáf®

NshkÂ

brªjÄœ

bršt¡ nfrtuhaKjÈah®

br›it¢ NLth®

br‹id¡ fšÉ¢ r§f«

nr¡»Hh®

nrira rh¤âÇ

nrira®

nrJ ntªj®

nr«R ãÇ‹br¥

nr‰ù®

nrdhtiua®

irtá¤jhªj fHf«

irtá¤jhªj rkhr«

irtkl«

nrhkRªju¥ òyt®

nrhkRªju¥ ãŸis

Phd r«gªj®

Phd¥ ãufhr‹

j¡fahf¥ guÂ

j©lghÂ njáf®

j©oay§fhu«

jÄœ¡ nfhÆš

jÄœ¢ brhšyfuhâ

jÄœ¥ bghÊš

jÄœÉLöJ

jUkòu«

jsá§fkhiy

jh©ltuha RthÄfŸ

jh©ltuha KjÈah®

jhnkhju« ãŸis

âahfuhr¢ br£oah®

âÇTl uhr¥g¡fÉuha®

âU¡Flªij¥ òuhz«

âU¡FwŸ

âU¡if¡ nfh£o

âU¡nfhnzRtu®

âUehuhaiza§fh®

âUbešntÈ

âU¥gdªjhŸ

âU¥gh‰fldhj‹

fÉuha®

âU¥ótzehjUyh

âUKUfh‰W¥gil

âUt«gy¤ â‹dKjdh®

âUtu§fdh®

âUtdªjòu«

âUthŒbkhÊ

âUthtLJiw

âUth‹Ûô®

âU.É.f.


âUnt§fl KjÈah®

âšiy¢á‰w«gy«

âthfu«

âdt®¤jkhÅ

J¡fhuh« nfhšfh®

JiurhÄ Ia®

JiurhÄ¥ãŸisxsit R

JWIa®

bjŒtehaf«ãŸis

njthu«

bjhšfh¥ãa«

e¡Ñu®

e¢ádh®¡»Åa®

e«ãah©lh® e«ã

ek¢áthaKjÈah®

ead¥g KjÈah®

eÆdh‹ mKjfÉ

e‰¿iz

e‹}š

ehfkÂ

ehuhazrhÄ Ia®

ehyoah®

Ã£lhDóâ

Úynfá

bešiya¥g¥ãŸis

ne¥ãa® bgUkfdh®

g£od¥ghiy

g¤J¥gh£L

gâ‰W¥g¤J

g®dš Jiu

guz®

gÇâkhšfiyP®

gÇghlš

gšyt®

gt® v¢

gHªjÄœ ïy¡»a¥ ngiH

gHÅa¥gãŸis

gd«ghu®

ghftj«

gh£L¤bjhif

gh©o¡fÉuha®

gh©o¤Jiu¤ njt®

gh©oa‹ khw‹

ghuhaz«

ghthz®

gh‰funrJgâ

ãuá¤j¥g¤âÇif

ò¤jf«

òweh}W

òw¥bghUŸ bt©ghkhiy

ò‹id¡fhaš

òdšthj«

ó©oa¥g¥òyt®

óuzrªâu eÆdh®

óÇ¡nfh

bgU§fij

nguháÇa®

bghšyh¥ãŸisah®

bgh‹DrhÄ¤ njt®

339Rto¡fiy

bgh‹DrhÄ eh£lh®

bgh‹ida‹

bgh‹idah¥ãŸis

kzÉ‰T¤j‹

kÂnkfiy

kJiu¤jÄœ¢ r§f«

kÆiyÓÅ nt§flrhÄ

kuh£oa muR

kUJ gh©oa®

kiy¢rhiy

kHitkfhÈ§ifa®

kiwªJnghd jÄœ üšfŸ

kiwkiyaofŸ

khr¤âd¢rÇij

kh«gH¡fÉ¢á§f ehty®

kh‹ÉLöJ

Äâiy¥g£o

Ûdh£áRªju« ãŸis

Ûdh£á Rªjudh®

Ûdh£á jÄœ¡ fšÿÇ

Kfñ® fÉuha®

K¤JrhÄ¥ãŸis

K¤J¥ãŸis

K¤Ju¤âd KjÈah®

K¤ijah¥ãŸis

K¤bjhŸshÆu«

KUnfr¢br£oah®

Kšiy¥gh£L

KÅa¥g KjÈah®

_t®KjÈfŸ

ah¥gU§fyÉU¤â

ahid¡f£nrŒkhªjuŠ

nruš ïU«bghiw

tontY br£oah®

tLfehj njáf®

tLfehj g©lhu«

tuFz gh©oa®

tuj¥g KjÈah®

tiyåR òuhz«

tisahgâ

th¡f®

thfdkhiy

Éraefu muR

Érhf¥ bgUkhisa®

Éšr‹

åukhKÅt®

bt§fs¥g ehaf®

btŸisthuz®

nt§flrhÄ eh£lh®

nt§flhry« ãŸis

ntQnfhghy eha¡f®

ntQnfhghy¥ãŸis

ntj»Ç KjÈah®

nty¥g óg‹

ntyhíj KjÈah®

ntY¥ãŸis

itahòÇ¥ãŸis


F¿¥òfŸ

341Rto¡fiy

F¿¥òfŸ


Date post:	12-Nov-2021
Category:	Documents
Upload:	others
View:	4 times
Download:	0 times

Rto¡ fiy - International Institute of Tamil Studies

Documents