+ All Categories
Home > Social Media > Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

Date post: 19-May-2015
Category:
Upload: joseph-saia
View: 1,542 times
Download: 7 times
Share this document with a friend
Description:
Tahan Times- Bi-Weekly Journal
20
VOL.2 NO.20 5 SEPTEMBER 2013 THURSDAY PHOTO:KYAWMOE LALRINTHARI 1st Year, Physics PU LALREMSANGA PI LALTLANCHHUNGI Taungzalatt Veng
Transcript
Page 1: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

VOL.2 NO.20 5 SEPTEMBER 2013 THURSDAY

PHOTO:KYAWMOE

lAlrinthAri1st Year, PhysicsPu lalremsangaPi laltlanchhungiTaungzalatt Veng

Page 2: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

2 | TAHANTIMES

VICE PRESIDENT LEH KNU, RCSS TE AN INBERAWN LAWK

Union Peace-making Working Committee chairman, Union Vice President Dr Sai Mauh Kham leh Karen National Unity, Southern Shan State Army RCSS/SSA te chu August ni 31 khan Nay Pyi Taw-ah an inberawn lawk tih official ad-viser pakhatin a sawi. Sawrkar nen October thlaa neih an tum rampum huapa inkah tihtawp chung-chang inbiakrawn meeting chu August ni 31 khan NayPyi Taw Ministry of Rail-ways Office-ah neih a ni a, KNU President General Mutusaypho leh RCSS-a General Sai La te an tel tiin a sawi bawk. He meetingah hian rampum huapa inkah tihtawp Meeting kalhmang tur an zam a, a thu chuan KNU leh RCSS te chuan an remti niin a sawi leh bawk. He inbiakrawnnaah hian Deputy Commander-in-Chief of Defence Services Vice Senior General Soe Win leh Pyithu Hluttaw leh Amyotha Hluttaw-a Peace-mak-ing Committee member Hluttaw palai 15 an tel bawk tih President Office lam mite hnen atanga thu dawn a ni bawk. Union Peace-making Working Committee Vice Chairman U Aung Min chuan rampum huapa inkah tihtawp tur thu hming ziah ho hi October thlaa tih tur a nih thu August ni 25-a Rural Development Workshop a hmannaah a sawi chhuak tawh a. Myanmar-ah hian ralthuam keng taingyintha ho 11 an awm a, KIO /KIA nen inkahhai an la ti thei lo va, KIO/KIA nen inremna hming an ziah theih hunah chauh Myanmar rampum huap inkah tihtawp hi a theih dawn tih sawrkar lehkha chhuak te enin a hriat a ni.n

domestic news 5 September 2013 Thursday | Vol.2 No.20

DAN HRIATDemocracy ram ni turin kan ram chu a insingsa mek a. ‘A chung lamah

chauh a inthlak mek a, a hnuai lamah chuan engmah danglamna hmuh tur a awm lo,’ te pawh kan ti. A dik viau. Kum 40 chuang a ni lo lama kal hnuah inthlak danglama kawng pangngai zawh kan tum a ni a, a har ngei ang. Ram siamtu chu mipui kan ni a. A thenin sawrkar hna an thawk ang a, a thenin civil hna. Ram hmasawn chungchang kan sawi apiangin mipuite hian sawrkar hnathawkte kan kawk phawt a. Chutih rual chuan keimahni ngei pawh hi ram hmasawn nan kan pawimawh theuh a ni tih kan hriat a tha hle. Sawrkar hnathawkte chauh ni lovin keini civil mite pawh hian hma kan sawn a tul hle a ni. Hmasawnna tur kawng hrang hrang a awm a, chung zinga pakhat chu ‘Dan’ hriatna lamah a ni. Dan hriat hi ukil lam leh roreltute chauh tana pawimawh a ni mai lo. Mipui mimir pawh hian enge maw chen kan hriat ve a tul. Democracy ram din meknaa tawngkam lar tak chu ‘rule of law’ an tih, dan zawm, dan ang taka khawsak hi a ni. Dan chhunga leng tur chuan mipuite hian ram Danpui te, dan dinglai te, dan siam thar te leh dan zam mek te hriat ve a, zawm a pawimawh em em a ni. ‘Dan hre lo pawh ngaih-dam a ni chuang lo,’ (Ignorance of Law is no excuse) tih a ni a. A tlawm avangin mi thil rawn zawrh i lo lei a, a hnuah ruk a ni tih police-ten an rawn chhui chhuak a. Danah chuan a rutu thurualpui anga ngaih theih i ni. Ruk thil a ni tih i hre lo va, chutiang thil lei chu danin a phal lo tih pawh i hre lo mai thei. Mahse dan ang taka i chungthu rel a nih chuan dan chuan a ngaidam lovang che. Dan i hria emaw, hre lo emaw inang rengin i chungchang a ngaihtuah ang. (Mahse i awmdan enin mantute chuan i inhnamhnawih lo tih an rin theih che chuan a thu len leh tet azirin an chhuah che pawh a ni mai thei e.) Sawrkar tharah hian 2011 khan ‘dan’ 15, 2012 chhung khan dan 24 leh 2013 chhung hian 19 a siam hman a. Kum hnih leh a chanve chhung hian ‘dan’ 56 a pass hman a ni. ‘Ram sawrkarin dan a zam thar reng reng hi ram mipuite hian an hre nghal vek a ni,’ tiin ‘dan’ chuan a ngai hmiah. Chuvangin a chunga kan sawi tak sawrkarin a zam thar ‘dan’ te khi mipuiten an hre vek tawh niin sawrkar chuan a pawm. Chutiang tur chuan sawrkar hian a chanchinbu chhuahah te, Tv leh media dang dang atangte hian chung dan thar a siam thu chu a puang reng a, lo ngaihven leh hriata chhinchhiah lo tum ve chu mipui lam tih tur a ni. Tun hnai maiah pawh Central Bank dan te, Hlem hlet leh eiruk dona dan te, Engineer council dan te, Kawlram mite tan investment dan, Court zah lo taka khawsate hrem theih dan te, Pawlho din dan-inregister dan tur ’dan’ te a chhuak zung zung mai a. Heng dan zawng zawng innghahna ber erawh chu Ram Danpui a ni thung. Myanmar-a cheng zofate hian heng Dan lama hawiharh kan tum lem loha kan chenna huang zim tea kan rik laihlaih ringawt chuan mi rualin ke kan pen ve thei hauh lovang. Kan chenna ram bung bial zimte atanga dak chhuakin mi pheikhai ruala thawk chhuak ve thei turin i inbuatsaih ang u. Pyidawngsu Hluttaw Speaker U Khin Maung Myint hun chhung hian Hlut-taw regular session vawi 6, Special Session vawi 1 an thu hman a. 2011 chhung khan bill 15, 2012 chhung khan bill 24, leh 2013 chhung hian bill 19 pass hman a ni a, kum hnih leh a chanve chhungin bill 56 pass a ni. Heng zingah hian Union sawrkar atanga thu lut bill 49 a ni a, Hluttaw com-mittee hluttaw palaiten an theh luh 9 te a ni.n

Tahan TimesTel. 09 47072961

RUAH TAM VANGIN KALAY-GANHGAW REL KAL CHAWLSagaing Region leh Chin State-ah te hian August ni 18 atangin ruah a tam hle a, tlangram lam atanga tuihawk te leh lui te a len tak avangin Kalay-Ganhgaw kawng lam leh India Myanmar Friendship kawngpui Kalay-Kalewa kawng te tu-iin a chim nasa a, Kalay-Kalewa-Tamu-Monywa-Mandalay kawng lamah chuan eng harsatna chiam a thleng lo naa Kalay - Ganhgaw rel kawng lamah chuan rel kawng a nih vangin rel kal a tikhaihlak a ni. “Kalay-Ganhgaw rel kawng hi August ni 20 atang khan a zawh theih loh a. Kalaymyo bial lei No. 1117 hi a zawh ngam loh a ni. Lei chhim lam zar, lei hnuai luikam khuahna kha tuiin a ei chhia a, lei kha zawh theih a ni ta lo va. Ganhgaw, Kalay lama kawng siamtu pawl te leh Yua Thaung lama ‘Lei dawh Special Task Force’ ten siamthat hna an thawk mek a, August thla rala zawh theih an inbeisei a. Helai hi an siam that zawh chuan Kalay-Ganhgaw rel pawh a tlan leh thei mai ang,” tiin Kalay railway stationa thuneitu pakhatin a sawi. Kalay - Ganhgaw rel kawngah hian Kalay - Ganhgaw lehlang rel, Kalay-Hmuih ya rel, Kalay-Hantha waddy rel, Kalay - Natchaung rel te a tlan a, tunlai tak chuan Kalay-Natchaung rel chauh a service thei a ni. Khaw dang service chu August thla ralah chauh tan thar leh a ni thei dawn a ni.n

PRESIDENT U THEIN SEIN LEH DAW AUNG SAN SUU KYI TE NAY PYI TAW-AH INKAWMPresident U Thein Sein leh Opposition hruaitu National League for Democracy President Daw Aung San Suu Kyi te August ni 31 tlai dar 3 khan Nay Pyi Taw Zabuthiri Township-a President in-ah a falin an inkawm tih thu dawn a ni. Hetia an inkawm thu hi President's Office leh National League for Democra-cy office-ah te puan a ni a, mawhphurhna neite chuan an inhmuh thu an nemn-ghet hlawm naa eng thu nge an sawi tih chu an sawi duh lo a ni. NLD thu puangtu, Pyithu Hluttaw Palai, U Win Myint chuan The Daily Eleven zawhna chhangi, "An inbia tih hi a dik a. An thu sawi chungchang erawh chu puan chhuah a ni lovang," a ti a ni. President leh Opposition hruaitu Daw Aung San Suu Kyi inkawm chun-gchangah President Office-a thuneitu pakhat chuan "Ni e. Tlai dar thum khan President lo-a thlamah an inhmu a lawm. Ram hruaitu lu te an ni a. Tunlai politics dinhmun hi an sawi a ni ang chu. Politics hi chu a zau a, taingyintha chungchang, remna thu te pawh a tel ang chu," tiin The Daily Eleven-in phone hmanga a zawhna chu a chhang a ni.n[NLM]

PRESIDENT U THEIN SEIN CHINA RAMAH ZIN LEHChina-Asean Trade Fair vawi (10) na chhim tur leh Invest-ment chungchang meeting nei turin President U Thein Sein chu Republic of China ram Nan Ning khua panin September ni 2 khan Nay Pyi Taw airport a chhuahsan tih sawrkar lam miin a sawi. President U Thein Sein hi China ramah ni khat chauh a cham a, September ni 3-ah Myanmar-ah a lo let leh. President rual hian Union Minister panga leh Deputy Minister rual te, Official lian tak takte an tel tih President office atangin thu dawn a ni bawk. President U Thein Sein hi a president term chhungin China rama a zin chhuah tum lina a ni. President hian China Prime Minister Li Keqiang nen an inhmuh thu China News Agency Xinhua chuan a tarlang. Nan Ning Trade Fair leh Investment lam Top Leaders Meeting chu September ni 3 atanga ni 6 thleng neih a ni a, sawrkar officer lian leh sumdawng mi lian 150 vel an lo kal bawk niin Xinhua chuan a tarlang. China ram hi Myanmar-a investment siam hnem ber, Myanmar-in a dawr nasat em em ram a ni a, China sawrkar-in 2013 July-a a tar chhuah danin Myanmar-ah US Dollar billion 14.19 lai sumdawn nan a hnim-phum a, kumin kumtir atanga thla thum chhunga ram pahnih inkara sumdawnna bungrua kal tawn vel chu US Dollar billion 1.4 chuang a ni.n

Page 3: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

TAHANTIMES | 3

U KYAW THU, CHHIAT TAWKTE TANPUITU PAWL (YANGON) PRESIDENT TAHAN-AH LO KAL

Yangon khawpuia chhiat tawkte tanpuitu pawl President, film star lar leh hlawhtling tak lo ni tawh U Kyaw Thu

chu amah zuitu thenkhatte nen Yangon atangin Tahanah an lo kal a, August 11 khan Mission veng MYA chapel-ah Zawlbuk Tlawmngai Pawlte huaihawtnain Chin hnam zinga chhiat tawkte tanpuitu pawlte nen inhmuhkhawmna an nei. U Kyaw Thu te hi Kalaymyo-a chhiat tawkte tanpuitu pawl hrang hrangin Htauh Kyant atangin an lo hmuak a. Mission veng MYA chapel chu tlai lam dar 5:30 chiahah an lo thleng a, motor 20 chuang laiin an rawn zui lut a ni. Inhmuhkhawm program hi tan nghal mai a ni a, NayTha Kyaung daik Sayadaw-in program a kaihruai a. Hruaitu chuan U Kyaw Thu te chu khaw dang dang pawh an tlawh thu leh chhun zan zawma rawn kal an nih avanga an chauh thu a sawi a. U Kyaw Thu chu thu sawi turin a sawm nghal. U Kyaw Thu chuan an hah deuh avanga mipui ngaihthiamna a dil hnuin Myanmar rama hetiang pawlte hian hnam leh sakhua, thliar lo, hmelmate hial pawh tanpuitu nih a tul thu a sawi a. A tir lamah chuan Yangon-a an pawl te ngei pawhin harsatna chi hrang hrang an tawh thu a sawi. Kalaymyo-ah pawh hetiang mite tanpuitu pawl eng emaw zat a awm tih a hriat thu te, heng pawlte hian sawrkara inregister a tul thu te, inregister-naa sum tam tak sen a tul hi pawi a tih thu te, Kalaymyo-a tanpuitu pawl zawng zawng inpumkhat a tul thu te, awlsam taka inregister theih dan tur pawh Hluttaw-a sawiho theih dan tur kawng an zawn tur thute a sawi a. Thu a sawi zawh hian amah zuitu zinga U Linn chu thu sawi turin a sawm nghal a. Ani hian Yangon-a an pawl policy te leh chu an policy chu ram puma thehdarh an tum thu a sawi a. Heng mi tanpuitu pawl hi Home Ministry hnuaia awm a ni a, hei ai hian Social, Relief and Resettlement Ministry hnuaia awm awm tak a nih thu leh thu dang tam tak a sawi bawk. Hun an neih tam loh avang leh zan lamah program nei an nih avangin inhmuhkhawmna pro-gram chu tihtawp a ni nghal a. Zan lamah Kalaymyo Town Hall-ah program chi hrang hrang hman zui a ni bawk.n

LocAL news5 September 2013 Thursday | Vol.2 No.20

LETPANCHAUNG SHS, CHIEF MINISTER U THA

AYE-AN A HAWNG

Sagaing Region Kalaymyo Town-ship Letpanchaung khua State High

School chu July ni 17 (Nilaithawhtan) chhun dar 2:00 khan Sagaing Region Chief Minister U Tha Aye-an a hawng. School hawnnaah hian Chief Min-ister U Tha Aye bakah Region sawr- kara Minister then khat, Region leh District level mawhphurhna nei te pawh an tel a. Band group ten rimawi an rem bakah zirlai ten 'Myanmar Kyaung tha' hlate sa rualin Chief Minister leh a zui-tute chu an lo lawm a ni. Hawnna program hman zawh a nih hnuah 'Alaungphayar' hall-ah zirlai nu leh pate, mipuite hnenah Chief Minis-ter chuan ti hian thu a sawi. "Education lam atanga ram ti-changkang turin 'kum 30 project' ruah-manna siam a ni a, chumi zui chuan kan kal mek a ni. UNO-in education lamah kum 10 chhungin zirna sang zawkah ram tana thatna thui tak kalpui thei tur mihring, "human resources' chher hi thil tul tak a ni a. Mitin hi an dam chen tur ang thleng dam ngei tura hma lak hi kan tum a ni a. Hriselna lam leh zirna lam kalkawp tirin Basic Pri-mary School levelah pawh naupangte hriselna lam ngaih pawimawh hle a ni. "Education lam tana sawrkar sum hman pawh a pung tual tual a. 2012-2013-ah billion 300, a hnuah billion 600, a hnua hman neuh neuh nen bil-lion 750 vel education lam tan sawrkar hian a hmang a ni. Chuvangin Saga-ing Region-ah ringawt pawh kum hnih chhungin School 1600 lai an level tih-san a ni," tiin a sawi. Program part II-ah chuan School hawnna hriatrengna flag te te chu Chief Minister, Region sawrkar Minis-ter te leh Region, District levela lo kal te hnenah sem a ni a. Hemi hnu hian Chief Minister chuan Letpanchaung SHS tan computer, ziak loh bu, sport lam hmanrua leh lehkha chhiar tur journal te a pe a. Letpanchaung High School Board of Trustee Committee member Pu Sang Khuai chuan nu leh pate aiawhin lawm thu a sawi. Letpanchuang SHS hi 1970-ah Affiliated Primary School, 1978-ah pri-mary School, 1980-ah Affilicated Mid-dle School, 1991-ah Middle School, 1992-ah Affiliated High School a ni chho a, 2012-ah High School-a hlankai a ni. School compound hi 9.50 acre-a zau a ni a, chhawng hnih in 4 a ding. Printed Media room 1, Computer Skill room 1, Audio room & Langue Lab room 1, Electronic Media room 1 a awm a, zirtirtu 58, headmaster 1, Gen-eral worker 1, Durwan 1 ten an enkawl a ni. School naupang 2254 an kai.n

DAM LO MUTNA KHUM INDAIH LO KHAWPIN KALAYMYO-AH HAEMORAGE

DENGUE FEVER NATNA A LENGFur laia natna leng duh tak haemorage dengue fever natna a leng chu Sagaing Region, Kalaymyo vela a len nasat avangin Kalaymyo-a Civil Hospital-a damlo mutna khum chu a indaih lo nasa hle. "Ni tin he natnaa na, dam lo 20 vel an rawn inen-kawl thin, a bik takin naupang lamin an vei nasa thin," Kalay-myo Hospital-a nurse pakhat chuan a sawi. Damdawi lam pawh an indaih hlei thei lo, naupang kum 10 hnuai lamin an vei tam bik a, naupang 10 chuang fein nunna an chan tawh nia hriat a ni. Natna a hluar dan hi kum dang aiin a nasa, khawte lamin an vei tam bik tih hriat a ni bawk. Sagaing Region Kalaymyo bakah Chin State lamah pawh fur lai chuan he natna hi a hluar duh hle a, natna a len hmain invenna lam an buaipui thin lo hle. Kalaymyo Civil Hospital bakah Tahana damdawi in hrang hrangah pawh haemorage dengue fever-a na, damlo en-kawl an awm nual. He natna hi naupang chauh ni lo, puitling pawhin an vei ve tho bawk, Mahni in compound vela tui tling lo tura buatsaih leh thianghlim taka invawn fai a pawimawh hle. Haemorage dengue fever natna hrik hi thosi ngal sang hian an pai deuh ber a, chhun lama naupang an mut pawhin thosi len zarsak ngei a pawimawh hle.n

CLCC (KALAY UNIVERSITY)-ININ HMUH KHAWMNA HLIMAWM

AN HMANGAugust 6, 2013 Thawhlehni zing dar 10 khan Kalay University-a Chin Literature and Culture Committee chuan Aung Zay Yah Hall-ah inhmuh khawmna hlim-awm tak an buatsaih. He inhmuh khawmnaah hian Chin zirlai 1000 chuang an kal khawm a. University-a an hotu ber, Rec-tor U Myint Swe leh hotu ber dawttu Dr. U Phua te pawhin an hman pui bawk. Program an hman dan tlangpui chu Chin hnam hrang hrangin an hnam lam mawi tak tak an entir a. Nula pian nalh leh hmel tha tak takin fashion hmuh

MYOHLA LEH INDAINGONE ADMINISTRATION OFFICE KANGTun hmaa Myohla Office ni thin, tuna Myohla leh Indaingone Administration Of-fice lo ni ta chu August 11, zan dar 11 pelh hret khan a kang. Thenawm khaw venga chengte sawi danin zan dar 8-9 chho vel atang tawhin puanchhe mut rim ang deuh chu an hre hlawm a. Mahni in velte pawh an endik hlawm. Mahse of-fice chhunga kang mei lo awm tur bul intan chhohna niin tuman an ring phak lo. Ti chuan zan dar 11 pelh chhoh vel atangin office chu a kang tan ta a. Tlangval ho leh mi tlawmngai an tlan khawm nghal a. Mahse mei kang hi a lo nat deuh em tawh avangin an thelh hlei thei lo va, a chhunga office furniture te leh lehkha pawimawh awm zawng zawng chu a kang ral vek a, office pawh hi a kang ral tih theih deuh thaw a ni. A chak lian zual-ho pawh an ut thual hlawm mai. Vannei-hthlak takin in dang a kang kai hman lo hlauh a. Pi Engmawii te in erawh a kang kai hman tep a. Tlangval tlawmngaiten tuiin an theh chiam a, kang lo turin an dang hman a ni. Zan lai dar 12 velah kang hi an thelh mit thei a. A kan chhan hi sawi thiam har an ti a. An rin dan tlangpuiah chuan tute emaw hal niin ruahman-na fel tak hmanga an tih a nih an ring. He office kan thuah khawchhunga thalaite an tlawmngai em em a. Mizo thalaite tlawmngaihna dik tak chu a lo lang chhuak niin an hria. Fire Department lam pawh tel hman miah lova thalai tlawmngaite tlawmngaihna liau liaua thelh a ni hi nu leh pate an lawm hle. Hetianga fur laia kang mei a chhuak ta mai hi thil mak tak a nih thu khaw chhung miten an sawi duh hle. Mihring luah loh office a la ni zui lehnghal nen. Ti chuan zan dar 12:30 velah sawrkar lam hotute pawh an lo thleng nghal a. Thil tul pawimawhte ti nghal zung zungin a kan chhan pawh zawn chhuah ngei an tum.n

nawm tak an show bawk. Queen leh King an thlang a, Queen atan Mizo nula, Physics first year-a mi Nl. Lalrinthari an thlang a, king atan Falam tlangval, Geography first year zirlai Tv. Van Ruat Him an thlang bawk. Concert ropui tak an buatsaih bawk a, nula leh tlangval, zirlai zai thiam tak tak te an zai a. A kal khawm zirlaite leh zirtirtu ten manhla an ti hle. Kalay University-a Chin Literature and Culture Committee hi sawrkar hriatpuia din a ni a. Chin hnam Literature leh Culture vawnghimtu leh chawi sangtu pawl pawimawh tak a ni. Hemi nia kalkhawmte hi thei tui leh chhang tuihnai tak buatsaih sak an ni. Kalay University-ah hian tlang mi zirtirtu mi 32 an awm mek.n

Page 4: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

4 | TAHANTIMES internAtionAL news 5 September 2013 Thursday | Vol.2 No.20

SNOWDEN HNA PE DUH AN AWM THUAIUS National Security Agency-a thawk tawh Edward Snowden chuan American sawrkarin ram venhim nan tia chhuanlam siama mi email, online inbiakna zawng zawng, facebook-a thuziah, inter-net browser an hmanna te zawng zawng duh hun huna en theihna hmanrua an neih dan leh an en ruk dan te a puan darh tak vek avangin American sawrkar chuan Snowden chu man turin thu a chhuah kha a ni a. Snowden chu tlanchhiain Hong Kong atangin Russia ramah a lut a. Russia sawrkar chuan August ni 1 atang khan a rama kum khat chen a phal thu a puang ta a ni. He thil vang hian America leh Russia te inkar boruak pawh a that loh phah hle a. Snowden Russia-in a rama kum khat chen a phalna atanga darker tam loah Russia rama internet website lar tak pakhat ‘VKontakte’ chuan Snowden-an a thawh duh phawt chuan hna a awm tiin a puang ve leh nghal bawk a ni. He website-ah hian inregister mi mtd 210 chuang an awm a, nitin hmangtu mtd 47 lai a nei a ni. Thuruk a puan avang hian US sawrkar chuan Snowden chu an kuta hlan vat tur-in Russia chu a nawr chhen a, chutih lai tak chuan Russia chuan ngaithla duh lovin an ramah kum khat chen a phalsak leh nghal avangin America sawrkar a lungni lo hle a ni. Rus-sia President Puttin hian Snowden chu an rama chen a duh chuan US thuruk puan chiam chiam bansan turin a ti a, chu chu Snowden hian a pawm niin a ukil chuan a sawi.n

INDIA RAM-AH STATE PAKHAT A DIN BELH DAWN

India ram Andra Pradesh state chhim lam ‘Telan Nagar’ bial-ah state pakhat a ding thar dawn a. Hei hi Congress Party kaihhruai sawrkar remtihnaa rel thluk a nih thu August ni 2 BBC chanchinah te tarlan a ni. Andra Pradesh state-ah hian mi mtd 40 an cheng a, district 23 a awm a. Tuna state ding thar turah hian district 10 a awm dawn a ni. India ramchhung media te chuan hetianga state thar din phal a nih tak avang hian rampumah state thar din duha an dil huai huai a hlauhthawnawm a ni an ti a. ‘Ram bung thenkhat-ten an rawn dil ve chuan sawrkar hian intih ‘fair’ an tumna lamah an dil ang anga a pek zel a ngai mai thei a ni’ tiin Hin-dustan Times chuan a ziak a. Andra Pradesh state chu a ngai tea awmtir duhtu pawlin an dodal a, mipui kawngzawh te pawh a awm theih thu, Hy-derabad chu Andra Pradesh leh State tharte khawpui a nih dawn avangin he khua hi buaina irhchhuahna bulpuiah a rawn tang chho thei a ni,’ tiin The Times of India chuan a ziak ve bawk.n

RUIHTHEIH THIL VANGA AN HREN UNIVERSITY ZIRLAI DANIEL CHONG, SAWRKARIN US DOLLAR MTD 4.1 PE

University zirlai Daniel Chong hi 2012 April thla khan ruih theih thil thua rinhlelh vangin man a ni a, mahse a tawpah US sawrkar chuan zang-na dawmna US dollar mtd 4.1 a pe ta thung. Sandiago-a Drug Control Office puiah Daniel Chong (kum 25)hi rinhlelh thu hlaa man a ni a. Mahse finfiahna tha em em a awm loh avangin chhuah leh tura tih a ni. A chhuah hma hian officer-te chuan Daniel-a chu office lock-up te pakhatah an hreng a, an theihnghilh hmin ta der a. Ni li chuang an hre chhuak lo va, Daniela rilram lutuk chuan ama zun te a in hial a ni. A pheikhawk hruite phelhin kawngkhar hnuai atangin a zam a, mite hriat turin a bei nasa a, a hlawhtling chuang lo va. Kang thelhna tur tui pipe hmangtea mi tanpui theih tura thawm neih a tum a, a theih bawk si loh. A ni thum niah chuan a riltam lutuk nen a rilru lam te a buai hial a. Ni li ni chhun lamah officer te chuan an hre chhuak leh a, an la chhuak vat a, damdawi inah an kalpui nghal a, an enkawl vat a. Ni li chhung hian a taksa rihna pound 15 lai a kiam hman a ni. A thil tawn avang hian a taksaah tui a kang a, a kal a nat phah a, tha na a neih phah bawk bakah a chaw dawt natna te a neih phah a, rei tawk enkawl ngaiin a awm ta a ni. Hei vang hian Justice Department chuan Mr. Chong chungchang chu an ngaihtuah a, USD mtd 4.1, zangna dawmna pe turin thu a chhuah ta a ni.n

WILLIAM-AN A FAPA PRINCE GEORGE BIRTH CERTIFICATE-AH HMING A SIGN

Britain ram London khawpui St. Mary hospital-a 2013 July ni 29-a piang a fapa birth certificate-ah a pa Prince Wil-liam chuan 2013 August ni 2 khan official-in hming a ziah hnan ta. Nausen nu leh pa, Duke of Cambridge (Prince William) leh Kate Middleton te chenna Kensington Palace-ah Deputy Registrar of Wesmin-ster Miss Alison Cathcart chu va kalin birth certificate a rawn siamsak a ni tih APP chanchin chuan a tarlang. Dan naranin ni 42 chhun-gin nau piang thar hi register tur a ni a. Tun thilah chuan reg-istrar-in a va pan ta zawk a ni. George Alexander Louis hi Britain lal thutthleng luahtu pathumna tur a ni dawn a ni.n

INDIA THLAWHNA PHUR LAWNG LIAN SIAM VAWI KHATNAIndia chuan thlawhna phur indo lawng lian a siam thei ta a, hei hi a vawi khat siamna a ni. 'INS Vikrant' tiin hming a vuah a, August ni 12 khan India chhim lam Kochi lawngchawlhna hmunah tuiah an thlak a, mipui hmuhin a tlangzarh ta a ni. India Defence Minister A.K.Antony chuan, "INS Vikrant hi Indian Navy te ropui-zia tilangtu, an thiltihtheihna pholanna mel lungphun pawimawh a ni," tiin he lawnglian tlangzarhnaah hian a sawi tel. India-in a ramchhungah ama kutkawih ngata a siam a ni a, a hmasawnna leh a hlawhtlinna chu he lawngpuiah hian a lang a ni tiin sawrkar lam thuneitute pawhin an sawi.“INS Vikrant hian indo thlawhna 36 vel a phur thei a. Kum 2016 thleng khi chu 'enchhin hun'-ah dahin a tulna lai apiang an thuam tha zel phawt ang a. 2018 kum tawpah chuan a zo famkim tawh ang a, Navy kutah hlan a ni ang. Tichuan India ram venhim hna a thawk tak tak tawh dawn a ni," tiin Defence Minister A.K. Antony chuan a puang bawk. n

KAWLPHAI LUSEI [MIZO]CHANCHIN lehkhabu

Tahan chuan kan hma lawk September thla khian Pathian fakna hla thar Burmese (Kawl hla) Release a tum a.

Hei hi chanchintha (Mission) Rawngbawlna tura Fund zawn nana buatsaih a ni a, Ringtu zawng zawng ten, Krista hminga min lo lei sak theuh turin kan han hriattir lawk che u a ni e.

Music, Sub CommitteeMMF, Tahan

MYAnMAr MiSSiOn FEllOWShiP [MMF] lehkhabu rawn tlak leh rotling "kawlphai lusei (Mizo)

Chanchin" chu lei theihin a awm ta e. a ziaktu Pu F.Cheulinga hi kawlphaia Mizo lehkha thiam hmasa leh mi hlun a ni a. a thuziakte hi a rintlakin thangthar

zelte tan ro hlu tak a tling. he lehkhabu hi:-

Tahan Times OfficeEFC Bookroom

Methodist Bookroom-ah te lei theih reng a ni e.

Page 5: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

TAHANTIMES | 5internAtionAL news5 September 2013 Thursday | Vol.2 No.20

PALESTINE TANG 26 ISRAEL TEN AN CHHUAH

Israel leh Palestine-ten rem-na thu sawi dun tura inbiak rem tih a nih tak avangin Is-rael chuan Palestine mi tang 26 a chhuah zalen tak thu August ni 14 BBC chanchi-nah tarlan a ni. Chanchinah chuan Is-rael ram laili tan in atanga lak chhuah tangte chu bus-in khawthlang lam Bitunia check gate lamah an hruai tih a tarlang a. Palestine President Mahmoud Abbas chuan khawthlang lama an rawn thlen tang chhuak 11 te chu a lo chibai a. Hetih lai vek hian Gaza lamah tang chhuak 15 te chu mipuiin an lo lawm ve mek thung a ni. Israel leh Palestine te hi remna thu sawi dun lovin kum thum an chawlhsan tawh a, Jerusalem-ah bul an tan tha leh dawn a ni. Ramela-a lo thleng tang chhuakte chu President Mahmoud Abbas chuan hlim em emin a lo kuah hlawm a ni. An inchibai zawh chuan an za-in mual liam ta Palestina hruai-tu, Yasar Arafat thlan te an va tlawh a, tawngtaina hunte an va nei a ni. President-in tang chhuakte a lo lawmna tur hmun a thlen hma hian mipui za tam tak-in tang chhuak tur te chu an lo hmuak a. Israel te lung in atanga Palestina mite an chhuah hun tur hi a nghahhlelh awm hle a ni tiin Mahmoud Abbas chuan mipui hnenah a sawi. Israel hian hun rei tak chhung a lo hren tawh Palestine mi 78 te chu a chhuah leh dawn thu a puang a. Thla kaw chhung-a remna thu sawia an inbiaknain hma a sawn dan azirin an chhuah dawn niin an insawi.n

SYRIA-IN BORUAK TUR HMANGA A BEIH VANGIN MI 200 CHUANG AN THIAugust ni 21-ah Reuters chanchinin Syria tualch-hung buainaah hian an khawpui Damascus bul lawkah Syria sawrkar chuan boruak chhia ‘tur’ hmanga a beih vangin mi 200 chuang an thih thu Syria sawrkar dotuten an sawi tih a tarlang a. Sawrkar dotute lam sawi danin August ni 21 Nilaini zing lam khan Damascus khaw daifem lama Ain Tarma, Zamalka leh Jobar hmunah te boruak chhia ‘tur’ pai rocket bomb te a tla nasa hle a ni. Damdawi inenkawlna hmun ‘Douma Emergency Collection Facility’ –a nurse pakhat chuan boruak ‘tur’ vanga thi hi mi 213 an ni,” tiin a sawi chhuak a. Reuter chanchina thlalak te han enin eng hliam mah awm si lova chhuata an zalh ruang te a lang a. “Heta lo thleng damlo te hi hmeichhia leh naupang an ni tlangpui a. An mit note a lian a, an ka atangin chil phuan a chhuak a, an kut ke hmawr te a vawt thlur hlawm a, chu chu doctor te chuan hriatna thazam lam ‘tur’-in a fan vanga awm niin an sawi a ni. Syria ram chhunga inkahnaah sawrkar hian ‘tur’ boruak chhia a hmang tak tak em tih finfiah turin UN lam mithiam te pawh Syria-ah Chawlhni khan an thleng nghal tawh a. Syria-a sawrkar leh sawrkar laka hel pawl inkara inbeihna, tualchhung inkahnaah hian mi 92901 chuang an thi tawh tiin UN-in June ni 13-ah khan officialin an puang tawh a. Mahse chanchin hriat pawh mai theih loh ram kilkhawr te a awm bawk avangin a thi tak tak hi mi nuai khat chuang an ni thei tiin UN Human Right Commissioner chuan a sawi a ni.n

I mit a fiah lo maw? I mit ko a kham thum em? I thluk a na em?

Tarmit thar i siamtir a, i duhthu a sam lo a nih chuan 'Minn Din' tarmit dawr hi rawn pan vat mai rawh.

'Minn Din' tarmit dawrah hian Yangon atanga lo kal tarmit specialist ngeiin i mit chu a enfiah ang. I tarmit kan siamsak che chu a

tha lo a nih phawt chuan a man let kan chawi ang.N.B.

'Minn Din' tarmit dawr kum sawm cham lawm nan September ni 1 atanga July 31 thleng 30% discount-in man tlawm tein tarmit kan siamsak zel dawn tih chanchin lawmawm kan hriattir a che.

• ပနးသးတကလမးတာဟနးေစးအနးTel.07321318• တာဟနးစညပငသာယာေစးအေနာကေပါကမကႏာခငးဆငTel.07321990

M I N N D I N

SYRIA RAM BUAINAAH CHEMICAL GAS AN HMANG TAN TAWH A, MI 1700- IN AN THIH PHAH TAWHAugust thla tawp lam atang khan Syria ram tual chhung buainaah sawrkar sipai lamin Chemical Gas an hmang tan ta a, civil mi 1700-in an thih phah ta. Hman deuh kha chuan chemical Gas hmangte hi hel pawl lam an ni tiin Syria Sawrkar chuan a sawi thin a. Mahse an thil finfiahna hrang hrang leh thlalak vela a lo lan danin sawrkar lamin an lo hmang zawk a ni tih an hmuchhuak ta. August 22 zing lam atanga chemical gas an hmannaah mi an thi nual ta a, ui, zawhte, beram leh kel tam tak pawh an thi. Tun lai chho hian hel lam pawhin chemical gas laka invenna hmaikawr vuahin sawrkar sipai lam pawh a bei let ve leh tawh a. "Thu dik hmachhawn mai lova a lehlam lehlamin dawt kan sawi zel a nih chuan a tha lo hle ang," tiin South Koreaa an inhmuh khawm naah UN hotu pakhat chuan a sawi. UN chuan eng lam mahin chemical gas hmang lo turin lo sawi fo mah se, tunah chuan hman a lo ni ta a. Kum 25 chhunga hetiang ralthuam hmanga indona nasa ber a ni ta reng mai.n

Page 6: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

6 | TAHANTIMES

DARKAR THUM LEH A CHANVE-AH MI PAKHAT ACCIDENT-IN THI ZELMinistry of Railways-in August ni 16-a thu a chhuah danin Myanmar-ah hian kum khatah lirthei accident vangin mi 2500 vel an thi ziah a, ASEAN ram zingah thih tam lamah Myanmar hian 6-na a hauh a ni. Tunlai tak hian Myanmar ram pumpuiah mawtawr, lirthei nuai hnih chuang a awm avangin nitin accident thleng zat atangin hisapa sawi a ni. Rampum huapa sawiin ni khatah mi pasarih (6.8) an thih avangin darkar thum leh a chanve apianga mi pakhat nunna chan ang kan ni. Lirthei accident tih hian khawpui chhunga private mawtawr te, bus te, highway mawtawr te, leh khaw dang zawng zawnga bike-a accident te a huam vek a. Nay Pyi Taw Traffic Police Force-a officer pakhat chuan, “Bike hi chu thihpui aiin inhliam na an tam zawk a, mawtawr lianah hian accident-a thi an tam duh ber niin a lang,” a ti a ni. "Khawvel huapa ngaihtuah chuan traffic rule zawm chungchangah sawrkar leh mipui lam hian an la thawk tha tawk lo hle a, mahse ram thang mek dinhmuna sawi chuan a thi zat nambar hi a tam lem lo a tih theih ang," tiin Yangon City Development Project-a adviser pakhat chuan a hmuh dan a sawi. Sawrkar chanchinbua a lan danin Yangon-Mandalay inkar highway-ah lirthei accident a thleng deuh reng a, 2012 December thlenga record danah chuan 7.4 % an thi ang a ni. Kum kalta lam thleng khan, khua zawng zawng zingah Mandalay-ah hian accident a thleng zing ber a, kumin August thla thleng han en erawh chuan Yangon hi accident thlen tamna ber a ni chho thei maiin a rinawm thu traffic police ten an sawi.n

worLd crime 5 September 2013 Thursday | Vol.2 No.20

MIT DEL, RILRU KIM LO, MAHNI FA THIR KAWL BUNTIRA PUK CHHUNGA KHUNGTUA pa chuan a fapa mi ang lo, mit del chu thir kawl buntir- in silhfen pawh inbeltir lovin saruakin pukah a khung a ni. Hei hi China ram lailia thil thleng tak tak a ni. Chan Xian Tong chanchin hian mi ngaihven a hlawh hle. Ani hi a piantirh ata khua hmu lo, mit del, rilru kim lo a ni. A pa chuan a ngalrekah thir kawl a buntir a, Hinan Province atanga hla tak Chan Ling khuaa pukah a hruai thleng a. A pa hi kum 70 mi, Det chang Yun Chong a ni a. A in leh lo a chan hnuah a fapa chu a kalbosan a, a fanu hnenah a khawsa a. “In leh lo ka nei si lo, ka fapa chu khawiah nge ka dah ang a? Tuna ka thil tih hi a tana tha ber tur a ni. Ni khatah vawi thum tui leh chaw pe turin ka tlawh ziah a.Riltam lo turin ka dah a ni,” a ti ve a. “Thir khaidiata ka hrenna chhan pawh a tlan bo loh nan, a sahim nana ti ka ni. Sum leh pai ka nei bawk si lo va, doctor ka panpui thei bawk si lo. A tan pawh khawiah mah kalna tur a awm lo. Kei pawh hian en hrehawm ka ti alawm. Mahse duhthlan tur dang ka nei thlawt lo a ni,” a ti bawk. “Thawmhnaw a inthlak thiam si lo. Thir khaidiat hian hreng lo ila chu a tlan kual vel ang a, a inhliam mai dawn asin,” Yun Chong chuan a ti bawk. Chan Xian Tong thlalak media lama a rawn lan tak hian China mipui tam tak chu an phu zawk a ni. “Hei hi a pa leh an khuaten a tana an tih theih tha ber maw ni a?” tiin zawhna an siam nasa hle hlawm a ni. “Chan Xian Tong hi vawk emaw, bawng emaw pawh ni sela hei ai em chuan a tan tih that tur a ni,” ti an awm bawk.n

CHINA NAUPANG KUM RUK MI MIT AN KHERCHHUAH SAKChina ram hmar lam-ah August ni 26 khan mipa naupang kum ruk mi lek chu a mit pahnih kher chhuakin an ru bo. Police te chuan taksa bung hrang zuara sumdawng miten sumdawn nan an kher chhuah sak niin August 27 khan thu an chhuah. Naupang hi an in bul lawkah infiamin a awm a, a bo ta daih a. Darkar thum li hnu-ah naupang chu thi hnuangin an nu leh paten an hmu leh a ni. Naupang mit chu a hnuah a bul lawkah an chhar leh a, mahse a mit tuam chu an lo khawk daih tawh a ni tiin chanchinbu ten an tarlang. Mit kherchhuahsaktu hi hmeichhia a ni thei tiin police te hian an sawi a, chu an mi rinhlelh man theihna tura a chin hria chu Yuan nuai khat lawmman an siamsak ang tiin police te hian an sawi. "Naupang hmai chu thisen hlirin a khat. A mit tuamtu pawh a chhung lamah a thep lut vek," tiin a pa chuan Shaxi Television te a hrilh a. Bandage chhah thahnem tawk taka an tuam chu naupang, damdawiin operation room-a an hruai lai chu TV-ah tihlan a ni. Naupang chu engmah hre lo turin chiu hlumnain an chiu phawt a, a mit chu an kherchhuah-sak ta ni ngeiin sawrkar CCTV department-a China Micro blog 'Sna Weibo'-ah an tar. China ramah taksa bung hrang mamawh hi kum khatah mi nuai thum lai an awm a. Mahse a petu tur an awm sen loh avangin mi nuai khat vel chauh-in taksa peng thlak an ti thei a ni tiin sawrkar chanchin media lamin an tarlang. Phone leh ipad lei duh vanga, tleirawl pakhatin a kal lehlam a hralh thua inhnamhnawih mi pasarihte pawh nikum khan man an ni. 'Naupang taksa bung hrang te hi a quality tha bika ngaih a nih vangin black market-ah a rate a sang bik' tiin taksa peng hralha ei zawng pa pakhat chuan 2010 khan internet chanchinah a tarlang tawh a ni.n

A NUPUI PETROL-A THEHIN A HALKachin State Bhamo khaw Tat-kalay vengah pa pakhat chuan a nupui petrol-in a theh a, a hal a, a nupui chu na takin a inhliam.Ko Than Htaik an tih chuan July ni 29 chhun dar 2 khan in-chhawnga a nupui damlo mu lai chu petrol-in a leih a, a nupui rawn tho lai chu gas meitalh talhin a hal ta a ni. An mutna puan, tholen leh lukham te a kang hluah hluah a. A nupui Ma Aye Lwin (kum 30) chu a silhfente hlipin in hnuai lamah a tlan thla ta a ni. An thawm hriain leh kangmei avang chuan thenawm khawvengte an lo tlan khawm a, kangmei chu an thelh thei ta a ni. Ma Aye Lwin chu a taksa a kan nasat em avangin Bhamo damdawi inah ICU-ah enkawl nghal vat a ni. Thil awm dan police ten an chhui mek a ni.n

uGefysLwmrsufrSefqkdif

သငမကစၾကညလငေစရနေခတမကြနပတာစကျဖငစမးသပပါ။

ကေလးၿမ႕၏ပထမဥးဆးဂပနကြနပတာစကသစႀကးျဖငအေျပာမဟတလကေတြ႕ျပလပေပးေသာ

pdk;&mZmမကမနဆင

ပ.လ.ကတကတနးကေလး၀လမး၊ကေလးၿမ႕

jref aumif; oufom

Page 7: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

TAHANTIMES | 7generAL knowledge5 September 2013 Thursday | Vol.2 No.20

IT KHAWVELA MI HLAWHTLING NAUPANG BER DAVID KARP

'Tumblr' an tih Microblog/Social network dintu David Karp chu high school pawh rap lo a ni ti ila i awih ang em? Awih mai rawh. David Karp hi kum 27 lek a la ni a, high school kai ta lovin a tuizawng Web Developing lam chu a luhchilh ta zawk a ni. Kum 11 a nih in HTML chu a thiamin a ziak thiam tawh hle a. Website te pawh a siam a, mi a tihsak thin a. Kum 15-ah chuan Prefessional takin Web Developing Service te pawh a thawk tawh a. Chutih lai chuan MIT te pawh in an sawm a, mahse a hnial a. A tuina lam Web Developing lam chauh chu a buaipui a, 2007-ah chuan 'Tumblr' Website a siam ta a ni. Tunlai tak hian Website chu US dollar mtd 800 vela hlu a ni. 'Yahoo' hnenah billion 1.1-in a hralh a, mahse David Karp hi thawh tur nei lovin a hawihai awzawng lo. Tumblr Website en-kawl turin CEO ni turin sawmna a dawng nghal a, kum li tan thu an thlung leh nghal a ni. A hlawh tur chu kum khatah US dollar mtd 10 a ni. A pawl a sang lo naa IT lama hlawhtling mithiam a lo ni chho ta a ni.n

ENGLAND RAMA INNEIHNA PAKHATAH MO THIAN MI 80 HMANG

England rama Essex bial Harwish khuaa an buatsaih inneihna pakhatah mo thian 80 an hmang tiah mai. Mo hi lam zirtirtu, kum 26 mi Katty Dolby a ni a, mo neitu hi kum 37 mi fire depart-ment-a thawk Norman Gosh a ni thung a. August 9 khan St.Nicolas biak inah inneihna hi an buatsaih a ni. Lam zirtirtu mo hian lam zirtir mek hmeichhe 74 a nei a, hengmite hian mo thiana tan an duh avangin an tang ta hlawm a. Katty-i nau hmeichhe 3, a tunu 1, causin pakhat leh a thian 1 telin mo thian hi 80 an ni ta a ni. Mo thian te hian kawr rawng thuhmun (sendang) an ha vek a, an thawmhnawte hi an nu leh pate tumsak theuh a ni. Mo thiante hi kum 2 atanga kum 17 inkar te an ni hlawm. Biak ina an luh vek theih nan an inneih ni hian biak in mi dang tan khar niin inneihna program tan chauhva hman a ni nghe nghe.n

INDO VANGA RAL TLAN RAMHNUAIA KUM 40 CHHUNG BIRUAugust ni 9 BBC chanchina a lan danin Vietnam ramah indo laia raltlana tlanchhia pafa te chu kum 40 hnuah zawn chhuah leh an ni a, khaw lama hruai hawn leh an ni chauh tih tarlan a ni. An chhungte pathum lai mai chilpuah bomb vanga an thih tak hnuah ral hlauh vangin Ho Van Thanh leh a pa kum 82 mite chu khawvel nena in-pawh tawh lovin ram hnuaiah kum 40 chhung an tal ta a ni. He tarzan pafate hi ram hnuaiah eng tiangin nge an khawsak hriat a la ni lo va. Quianchang state chhung ram ngaw pilril takah Ho Van Thanh te pafa hi an zawng chhuak leh a ni. Ho Van hian tawng a thiam tlem em em mai a, inbiak pawh a harsa hle rih niin an sawi. Kum sawmhnih kal ta khan Ho Van u hian an pafa hi a va pawh naa khaw chhung lama cheng leh turin a thlem thlu thei ta lo a ni. Ho Van te pafa hian hrenpereng an kaih a, hrei te leh thal an nei a, chemte an nei bawk a ni. Ram-hnuaia vaimim, thei rah te ringin an khawsa a. Lei atanga meter 5 vela sangah thang an dawh a, tah chuan an cheng a ni ber mai. Hemi te pafa va hmu hmasa bertute chuan an hmel leh an awmdan an han hmu thut chu an hlau hial zawk a ni. A hmutute hian local thuneitute hnenah an report atangin a huhovin ram chu an dap a, an zawng chhuak ta a ni. August ni 8 khan darkar 5 chuang ram hnuaia an zawn chiam hnuah Ho Van te pafa chu an thang dawhah an va hmu ta hlauh mai a ni. Tunlai khawvel nihphung zeizia mila an khawsak theih dan tur zirtir leh kaihhruai an ngai hle a, a hmasa berin damdawi lamin an enkawl phawt a ni.n

HMANLAI VIOLIN BO HMUH LEHBritain ramah kum 300 lai ami violin rotling chu kum hnih kal ta khan a bo ta daih a. Tun hnai khan an hmuh leh thu Police ten an sawi. He violen hi Pound mtd 1.2 tluka hlu a ni. He vio-lin hi Britain ram Euston station bul sandwitch dawr chhungah a neitu ‘Min Jin Kym' kut atanga bo ta a ni. A neitu hian, "Ka tet te atanga ka tum thin a ni a, ka identity a ni ringawt mai a. Ka'n tibo ta hi inthiam lohnain ka khat a ni. Nitin mai hian ka hre chhuak renga min delh rit hle a ni," a ti a. Detective Chief Inspector Simon Taylor chuan kum thum chhung harsa taka an chhuinaa tanpuitu te, thil hlui dah tha thin mi fel tak takte chungah lawm thu a sawi a. Violin rutu te hi CCTV video file leh BBC Crime-watch tanpuinain John Maugham leh tleirawl pahnih an ni tih an chhui chhuak a, 2011 khan man niin an tang tawh nghe nghe a. Mahse he kum 300-a hlui tawh violin hi an hmu leh mai lo va, tunhnai mai khan Midlands-a in pakhatah an va hmu ta a ni. A hmel hem vak lova, violin rual hian a nawhna hmawlh £62,000, man leh School of Bazin siam hmawlh dang £5,000 man an va hmu chhuak bawk a ni.n

KUM TLING TAWH AMERICA MITEN NITIN DARKAR HNIH CHUANG MOBILE AN HMANGTablet computer leh smart phone kan hmang nasa ta hle a, ‘eMarketer’ an tih research beitute chuan ‘America-ah kum tling tawh chinte hian phone inbiakna pangngai bakah nitin darkar hnih vel an mobile leh a behbawm thilte an hmang thin tih an sawi. Thil awmzia lo danglam ta chu laptop leh desktop computer atanga internet hman aiin mobile atanga hman kan uar zawk tawh hle tihna a ni. Hei hi thil thleng thar a ni a, a vawi khatna a ni pawh an ti a. Mobile hmangtute hian product chi hrang hrang hi a rual deuhthawin an hmang duh a ni. 2010-ah Apple iPad a rawn chhuak a, khata tang khan mobile phone leh an tablet computer hman hun chhung chu a kai ta dawrh a, darkar hnih lai a tawng ta a ni. ‘A let 5-in a kaisang a, nikum aiin kumin 2013 hian chawhrualin minute 50 a kaisang bawk a ni,’ tiin eMarketer chuan a puang. Chawhrualin mite hian media lam tan ni chanve zet hun an khawhral niin eMarketer chuan a tanglang a. Tv en nan leh chawh neuh neuh nan zaah sawmriat an hmang a, chanchin chhiar nan leh radio, thu, ngaihthlak nan zaa sawmhnih chu an hmang niin an hria a ni.n

SINGAPORE KAL DUH TAN•Hmeichhiaaduhapianghouse-maidthawkturin a kal theih e.•Hlawh430-520SGD,Thla6chauhcutturani.•Yangon-aawmchhungpocketmoneyKs.60,000 kan pe bawk e.•Agentminthawhsakduhturkhawtinatangin kan mamawh e. agent fee leh lawmman thatak kan pe ang.

GIGA CareerLicence No. 576-12/13No. 371 Corner of 38th Street & Bandoola StreetYangon. Ph: 09 49278743, 09 43098278

NWB North West Brothers Co., Ltd.

• PotashFertilizer• UreaFertilizer–mamawhtutetanwholesalelehratails-in kan zuarchhuak tawh e. A hlawma lei duh tan, an duhna hmun ngeiah kan pe thei reng bawk.• ပတကဓါတေျမၾသဇာ• ယရးယားဓါတေျမၾသဇာ• လကကားႏငလကလ၀ယယလသမားအတြကေရာငးခေပးေနပါျပ။• လကကား၀ယယသမားအားအမတငရာေရာကပ႔ေပးပါမည။

Ngaihven theihna (ဆကသြယရန): Mathanga (NWB Manager) NWB Office H. No. (160/13), Tahan 'F' – Kalaymyo Ph: 09-3309 1569

Page 8: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

8 | TAHANTIMES ceLebrity 5 September 2013 Thursday | Vol.2 No.20

Lady Gaga chuan a album thar ARTPOP-a a hla hmasa ber ‘Ap-plause’ chu single-in tihchhuah a tum a, a tum lawk aia kar khata hmaah tihchhuah theih tumin tan a la. A chhan chu a hla chu Inter-net-ah a lo darh leh vek tawh vang a ni. “Quality sang leh hniamin internet-ah hecker ten an lo thehdarh leh hman tawh avangin he mpop music hi hmanhmawh thlak taka tih-chhuah vat a ngai ta a ni,” tiin Lady Gaga chuan a twitter account-ah a tarlang. A hla ‘Applause’ chu a disc thar ‘ARTPOP’-a a hla hmasa ber a ni a. A tirah chuan August ni 19-a tihchhuah tur a ni. Lady Gaga chuan MTV Video Music Awards hlanna Brooklyn-ah August ni 25-ah ‘live’-a tihchhuah a tum thu a sawi bawk. A disc thar ‘ARTPOP’ chu November ni 11-ah zawrh chhuah theih tura buatsaih a tum a. A hla release tum hi pop music khawvela a khingpui ber Katy Perry hla ‘Roar’ release hun nen a inrual dawn tlat ta a. Katy Perry hla pawh hi internet-ah a leak ve hman tho a lo ni.n

lAdY gAgA chuAnSinglE hlA thAr A rElEASE

Kristen hi Lane Garrison nen an inkawp a, Lane hi tunah tak chuan ‘Twilight’ star Kristen chen-

na, Los Angeles-a inah a insawn lut ta niin Au-gust thlaah hian thu a thang nasa hle. Kristen Stewart hian hmangaih thar a tawng leh ta niin a lang tih chanchin te pawh a darh nasa hle. Kristen hi a film channa ‘Twilight’-a a chanpui Robert Pattinson nen an inban hnu khan ama-hin rei tawk tak a khawsa ta mai mai a. Mahse kar kal ta vela tang khan Lane leh an inkarah inpawhna tha tak a awm nia rin theih tur thil a thleng ta tlat a ni. Lane hi ‘Camp X-Ray film laknaah Kristen nen an inchhar hnu hian amah aia kum sawm naupang zawk Kristen nen an inkar boruak a tha riau niin a hmututen an sawi duh a. Inti hre chiang deuh phei chuan Lane hi Kristen chenna lamah a insuan lut ve ni tein an sawi. Kristen thian pakhat chuan, "Lane nena inkawp hi Kristen pawh hian nuam a ti. Tunah chuan Lane chu Kristen hnenah a cheng tam ber a. Lane hi a tir lam chuan hotelah a thleng thin a. Tunah chuan Los Feliz-a Kristen inah a in sawn tawh,” a ti ve bawk. Kristen hian Lane nena chen dun chu nuam tiin hlim thawkhat mah se, Lane hian tunhma lamah chanchin ngaihthlak nuam vak lo a lo neih tawh avangin Kristen chhungte hi an thlaphang ru deuh niin chanchin a thang bawk. Lane hian 2007 kum khan zu rui chungin mawtawr a khalh a, tleirawl kum 17 mi a sut hlum vangin lung inah kum 3 a tang tawh a. Hei bakah Lane hi Playboy magazine-a Playmate-ah a tang ngai tawh tih leh a bialnu hlui Ashley Mattingly pawh a biangah a beng tih thu te sawi a awm tawh a ni.n

kristeN stewart-iNhmaNgaih thar a tawNg

SHAKIRA BIAL HLUIIN $ MTD 100 A DILNA A HLAWHCHHAMShakira chu a bialpa hluiin dollar mtd 100 dilin court-ah a khing kha a ni a. August ni 2 ni chanchina a lan danin Judge chuan he thubuai hi California-a sawi fel chi a ni lo tiin a hnawl a ni. Los Angeles high court roreltu Abraham Khan chuan Pop Singer Shakira ukil te leh a lehlam ukul te hmaah thutlukna a siam a ni. Shakira hian a thubuai chu a pianna Columbia a nih loh leh tuna awmphalna a dil mek Bahama-a sawi a dilna a thehlut a ni. Shakira bialpa hlui Antonio de la Rue khan a hmingthan nan amah a chhawr ve avangin dollar mtd 100 pe turin court-ah a khing a ni. Hna an thawh dunna lehkha documentah kum 2010 atang tawh khan Shakira hian amah chu eng tangka mah a pe tawh lo a ni a ti a. Anni pahnih hi 2011-a inban kha an ni. De la Rue hian Switzerland leh Nerw York khuaah te thubuai hi a theh lut a, a han khing naa court chuan a thu chu an paihthlaksak ve ve a ni. Shakira chuan,” Court hian hetiang thu awmze nei lo mai mai a pawm loh avang hian ka lawm tak tak a ni. Tunah chuan zarbuaitu awm lovin rilru engthawl takin hlim takin nunkawng ka zawh thei dawn ta. Tuna ka nun ang tluka nun hli-mawm hi a awm pawhin ka ring lo. Tunah chuan buainaten min kiansan dawn ta,” a ti hial a ni. De la Rue nen hian kum sawm zet an inkawp a, Shakira lo puibawm thintu, Shakira bialpa hlui a ni.n

Page 9: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

TAHANTIMES | 9entertAinmentTOP 10 BOXOFFICE

1 OneDirection:ThisisUs $17M2 LeeDaniels'TheButler $74M3 We'retheMillers $110M4 Planes $71M5 InstructionsNotIncluded $8M6 Elysium $78M7 TheMortalInstruments:CityofBones $23M8 TheWorld'sEnd $17M9 Getaway $5M10 PercyJackson:SeaofMonsters $55M

TOP 10 MusIC alBuMs

1 CrashMyParty LukeBryan2 ParadiseValley JohnMayer3 ThreeKings TGT4 SongsfromSt. JimmyBuffett5 Doris EarlSweatshirt6 BlurredLines RobinThicke7 NOW47 VariousArtists8 TeenBeachMovie Soundtrack9 TrapLord A$APFerg10 MagnaCartaHolyGrail JayZ

August ni 15 London lama chanchin tharah chuan Australian actor Hugh Jackman-a chu movies dang pali-ah ‘Wolverine’-a chang leh turin USD mtd 100-in an rim leh mek a ni. Kum 44-a upa he actor hi film chhuak leh mai tur ‘X-Men: Days of Future Past’-ah a chang leh tawh a. “Huge hian thu tlukna lian tham tak a siam a ngai a ni. He actor hian hetianga hlawh thaa rimtu hi nitin a tawng fo bik chuang lo a. A hma khan ‘X-Men’-a a chan zawh tawh chuan hetiang lam hlira inawh tlat hi a tum loh thu a sawi chhuak tawh a. Chuvangin tunah hian engtin mahin a la chhang lo. A inngaihtuah mek pawh a ni mahna,” tiin sawi an awm. Forbes magazine chuan kumin list-ah Jackman hi hlawh tam lamah pathumna a pe a ni. Jackman chuan,”Film hmasa ka lak atang ringawt pawh khan a dang ka chhunzawm leh tur leh tur loh hi ka chiang lo a ni, “ a ti.n

5 September 2013 Thursday | Vol.2 No.20

Website:www.tahantimes.come-mail: [email protected]

Tel:0947072961

FilM PAli-Ah WOlVErinE-A chAng lEh turin UsD mtD 100-iN hUgh JaCkmaN

international english language proficiency

test preparation course

ETs TOEFL [PBT] Cambridge IELTS

SAyA MIChAeL KhuppIpCM Venglai (သးထပဘရားေကာငး)အေရ႕ဘက

တာဟနးေစးအေနာကဘက

xl;jcm;csuf Past paper + audio CD မား၊အမတေပးစညးမဥးမားျဖငသငၾကားေပးေသာေၾကာင

အမတေကာငးရဖ႔စတခရသည။ဆရာကယတငTOEFL-610,TWE-5.5of6/IELTS-8.0

ရခသျဖင2012တြငတစႏငငလးTop10စာရငး၀ငျဖစေသာေၾကာငသငတနးသားမားအတြကစတခရသည။

•trSwfaumif;&csif&if trSwfjrifhjrifh&xm;wJh q&mxH oif,lyg •

The tOeFL & ieLts Specialist

ကၽြနေတာအနာဂါတေအာငျမငမႈအတြကဒသငတနးဟာအေကာငးဆးေရြးခယမႈတစခပါZam Ngaih LianIELTS-6.5 [July, 2012]

• FoundationCours/Test-prepCourseျဖင တစႏစပတလးသငၾကားေပးေနပါသည။

လစဥတနးခြသစလကခသည။

SEPTEMBER THLAAH PSY MUSIC ALBUM THAR CHHUAK DAWNSouth Korea zai thiam Gangnam Style hmanga khawvela mi lar lo ni ta PSY chuan a music album thar chu Septem-ber thla khian tih chhuah a tum leh ta. Hei hi YG En-tertainment rua-hmannaa buatsaih a ni a, PSY music album thar hming tur chu 'Gentleman' tih a ni ang. Korea me-dia lamin an tar lan danin he 'Gentleman' album hi 'Gangnam Style' album ang tho khan mi hip thei tak tak tur a tel leh nual. "Ka album thara hla 3 chu a hot thei ang berin ka buatsaih a. Miten an ngainat vek ka beisei." tiin a twitter lamah PSY chuan a fan-te a hrilh. PSY tih hming pu Park Jae-Sang hian Gangnam Style chu khawvelah a lar chhuahpui a, You Tube atangin miten an en nasa em em a nih kha. Tuna 'Gentleman' album pawh hi a hit leh hle turah an ngai a, mahse Gangnam Style tluk hiala khawvel nghawr nghing turah chuan an ngai lo.n

R&B SINGER CHRIS BROWN-AN KHAWTLANG HNA THAWH A REMTILos Angeles August ni 17 chanchin-a a lan danin R&B singer Chris Brown 'enthlak' hun chhung chu Los Angeles-a judge pakhat chuan a pawtsei leh ta a. 2009-a singer Rihanna chun-ga a thiltih vang-a hremna chhunzawm nan Grammy Award Winner hi August ni 16 khan darkar 1000 'enthlak'-a awm turin a chungthu rel a ni leh ta a ni. May thla khan Brown hian traf-fic accident a tawk a, mahse tlan bo a tum avangin hei hian a hmaa 'enthlak'-na chu Los Angeles County Superior Court Judge James Brandlein chuan a titawp a, lung ina tang mai thei dinhmunah a dintir ta a. 2009 khan chutih laia a bialnu Ri-hana chunga kut a thlak avangin kum 5 chhung 'enthlak' tura tih a ni a, ni 180 chhung khawtlang tan hna a thawk tur a ni tiin a chungthu rel a ni tawh a. Tichuan tunah chuan 2014 August ni 25-a amah 'enthlak' hun a zawh hma ngeiin khawtlang tan darkar 1000, hna a thawk ngei tur a ni. Duh thlan theih a nei. Highway kawng tih fai, tuipui kam tih fai, mi kuthleiin banga an ziah ran chawh reh, a nih loh leh thil chhe siam that hna. February thla khan Los Angeles County Attorney Office-ah he singer (kum 24) hian hauh a tawk nasa hle a. Khawtlang tana hnathawh chungchangah ama chenna Virginia State-ah thawh phalsak a ni. A hna hi hnim thlawh, bawlhhlawh bag khawm, kawngkam leh mi in bang vela kuthleiin an ziah ran chawh reh ang chi te a tel a ni.n

Page 10: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

10 | TAHANTIMES Article 5 September 2013 Thursday | Vol.2 No.20

Mahriak awmhar changin,Tinkim ka han dawn a;Luah loh tur ‘D’ zuna uai chu,Tuar a har luaithlipui ka nul leh thin. A rem lo, nang nena len dun hi, Eng dang vang a ni lo lungrunpui; I pian a tlai kei ka hma si a, Lenlai a rual lo hi a pawi ber mai. He hla runthlak tak mai Sailo-thangi Sailovin thiam tak maia a han thlawh veng veng mai chu chil lem khalh khalh chungin kan ngaithla thin a nih kha. Thenkhat a duhthawh zual deuh phei chuan, “Lenlai a rual lo hi a sawi rem theih”tiin an lo zawm dual dual thin a. Ni e, a dik a ni, hmangaih takte nena lenlai a rual lo tlat mai hi chu sawi rem mai a chakawm thin reng a ni. Sawi rem tate pawh hmuh tur tam tak an awm tawh nghe nghe. He hla phuahtu Englandthanga chuan cancer natna veia hun rei tak a awm hnuin 19 April 2013 khan kum 71 mi niin lenlai rual loh, awm tawh lohna hmun chatuan ramah, he lei – lenlai rual lohna hmuna lo kir leh tawh lo tur-in a tawlh liam ta. Amah sun nan he article hi thiam lo tak chungin ka han thai ve dawn a ni a, kan TLC Chairman Rev. Vankhuma khan lo chhiar ve ngei se ka ti. High School Headmaster pakhat, thu leh hlaa tui tak mai chu a sikul nau-pang zinga tleirawl dang-lam bik, mit-meng dur khaih mai, han biak changa, nui sen sen chunga mi chhang thin chuan a rilru a luah hneh hle mai a, a nui rite chuan a lairil a fan a, thu tam tak sawi ang riakah a ngai a. Sikul naupang dang zawng aiin a ennawm bik a, “En tawh pawha en nawn tul leh thin biangno” tih ang deuh kha a ni ta awm e. A han en chian deuh chang phei chuan an mit ve ve chu an rin loh hlanin a intawk leh ralh thin a. Ani tleirawl te mai chu zakin mit khupa la sawn hmasatuah a tang thin a, ani tan pawh chu Headmaster hmeltha chu a hmuhnawm ngang a ni ang, a ruk te hian a en leh dek dek thin a. Chu tleirawl rilruah pawh an Headmaster chuan hmun a luah ve tlat mai si a, awm dan thiam pawh a har viau ta ve ang. An zirtirtu a nih mai bakah nupui fanau nei a nih thu lah hai rual ni hek lo le, zah taka a zirtirna dawnsawn chu a tih tur leh a tih theih tawk awmchhun chu a ni mauh mai si a.

Hun leh nite chu khuarel angin a liam zel a, hmangaihte leh hmangaihtu mitmeng chu hai rual awm hek lo le, a tawpah chuan inpawh takin hmangaih biathu an sawi dun ta hial mai a ni. Kum lama an inthlauhna chuan pawi a khawih tehchiam awm lo ve. Mahse, an Headmaster chuan nupui pawmlai a nei a, fa pathum ngawt a nei tawh bawk. Hei hi a harsatna tak leh an mu-tan lai tak pawh a ni. Kum inthlau mai maite chu a sawi rem theih ve mai thin a. Tuna mi zet zawng Ukil thiam ber tan pawh sawi thiam harsa tak a ni ngei ang le. An inhmangaihna degree lah chuan hniam lam aiin san lam a pan tial tial mai si a, an hmalam hun han thlir e-rawh chuan a beidawnthlak hle thung a. Mahse hmangaihna kui tiah tawh chu a thangduang em em bawk si a, engkim suangtuah thintu Headmaster lungfing tan chuan a luhaithlak hle. Zan a mut loh changte pawh a awm ngei ang. He sikul naupang ngaihnobei leh hmeltha danglam tak hi han nei dawn ta se, a nei thei mai ang. Mahse, a phenah thil harsa tak mai khawvel thiamna hmang-a chinfel theih loh a awm tlat si a. Chu chu eng dang ni lovin a nupui fanaute a ngaihtuahin atan khawvel chu a pik hian a pik churh hian a hria a, a nupui hmangaih tak, Kohhran dan thianghlim leh Pathian hmaa ‘tiam tlat e’ a lo tihpui tawh, chuti maia han then ngawt chu a chhia leh tha hriatna pawhin rem a ti thei ngang si lo. Chutah a fate, a duat em em thin, lungthu zat ngawt an awm bawk si a. A fate fahrah chang mai turte leh a nupui duh tak han then chu thil ni thei niin a hre si lova, hrilh a hai lunglam a vai tak meuh meuh mai. An inneih chu a rem thei ngang dawn lo tih chu Headmaster lungfing chuan a hai hauh lo va. Chuvangin:- “A rem lo, nang nena len dun hi, Eng dang vang a ni lo lungrunpui; I pian a tlai kei ka hma si a, Lenlai a rual lo hi a pawi ber mai. a ti ta thlawt mai a nih chu! A va han dik famkim tak em! Chuvang chuan he hla chuai thei lo hi phuah lo thei lo din-hmunah a ding a ni kan ti thei bawk ang chu. Tichuan le, a ngaihtuahna pawhin mu leh mal a nei thei ta meuh lo. A rilru mitthlaah chuan a sikul naupang,

LeNLai a rUaL LO hiinkhaithli thlarh mai, uniform hak in-hmeh em em, mitmeng mawi tak leh ngaihno bei tak mai leh, a nupui, a fate nu ngei, a duh taka a neih ngei mai chu an inlan chhawk zut zut reng mai a, englai pawhin a chhungril chu a in-thumrawn tlut tlut a ni ber a. Sikul an han bang a, hlim takin in lam chu a pan a, a fate pahnih silul kalte pawh an lo bang ve tawh a, an te ber erawh sikul kal rual a la ni lova. Nu ber chuan a kuta kaiin an pa sikul bang chu gate-ah an lo hmuak a, a ute chuan choka lamah home-work an lo chawk a, an han inkai lut ta hnak hnak a. A fate home-work chawk lah chuan “A pa ka home-work chawh hi a dik em? tiin an lo zawt a, a pa chuan a han ensak thuak thuak a. Nu ber lah chuan, “I Pa kha bawr lutuk s’u, a hah awm tehlul nen” tiin an pa thlavang a lo hauh ve bawk. Tichuan an pafaza chuan an han infiam lailawk a, a chang leh an han zaiho thul. A tawpah, nu ber chuan “Mama pa, i hah awm tehlul nen. Inbual ula, chaw ei tawh ang u. Zanin tlai chu i chawhmeh duhzawng tak mai, aidu ka lei asin, Mamate u-nauza pawhin an duh viau tawh a nia. Tui takin kan eiho dawn nia aw! Mama pa,” a han ti no hnap mai a. Chutah pa ber thinlung chu to haw tur ang mai hian a hnim hian a hnim ruih ta mai le, a tihngaihna hre lo chu, a study room-ah a tlan lut a, a va inhnit hlawp hlawp a, a ruka mittui hruk pah chuan:- “Runah hraichawi leng nen, Hlim ni awm thin mah se; Nang ngaih hi ka bang thei si lo, A rukten luaithlipui ka nul leh thin,” a ti ta ngawt mai a ni. Tichuan rilru khingbai tak chungin zanriah chu an kilho ta a ni. Hun leh nite chu a liam zel a, thala hnah hluite pawh hnah tharin a rawn thlak ta a, Headmaster pawh chu chal dawm meuhvin a inngaihtuah paukhauh lui ve ta. ‘Kei hi, mi pa, pawm lai nei ka ni a, heti ngawta ka awm hi a dik thei lo. Ka nupui fanaute hmakhua ka han thlirin, a thim dawn hlein a lang si a, eng pawh ni se, he ka sikul nau-pang hmeltha-i hi harsa ti tak chungin ka then phawt mai ang. Ani pawh zir-lai a la ni a, a hmalam hun a la eng tha a, atan beisei tur a la tam a; kei chu pawmlai nei ka ni a, kei aia tha leh

duhawm, fing leh fel, ama rualpui ngei, a la tawng leh thei dawn a, a hun hlu leh tha ka khawhralsak mai mai a ni, a zir laite hian a tuar thei palh ang tih a hlauawm e’ tia beng sika a inngaih-tuah hnuin a tawpah chuan harsa ti tak chungin heti hian thu tlukna a siam fel thei ta a ni. Chuti chuan:- “Khuanu samsuih loh zawng, Inthen zawk mai ang aw; Then nan hawilo par min thliah la, Mangtha aw, dam takin mangtha mai le,” a ti thei ta a ni. A lainatawmin a va han fakawm si em! Hetiang hunah hian patling zet pawh, ngaihtuahna fim tak hmang thei lova tal buai ta sawi tur tam tak an awm. An duhna leh an thil thlakhlelh chu anmahni tan ngei pawh thil tha lo a ni tih hre reng chungin an um ruak ruak a. An dai sual dawn tih inhre reng chungin an pan a, an tawn a, an dai a; an inchhir ngeina tur thil an luhchilh ta thin a. A hnuah an inchhir a, mahse phengphehlepa khua a tlai zo tawh a. ‘Mihring hmelma ber chu mahni a ni’ tih zawng zawng neih zovin mahni hmelmaah an insiam a. Mahni chauh pawh ni lovin an hmangaih berte-an nupui fanau leh an hmangaihi te zawng zawng hmelmaah pawh an insiam nghal a ni. He hla phuahtu hi chuan a mang-an tawpah pawh a tih tur leh tih loh tur a thliar hrang thiam a, ngunthluka inngaihtuah chungin thutlukna fel tak siamin, hmangaihna dik, hmangaihna puitling leh ziktluak a neih chu huaisen taka chham chhuakin, “Khuanu samsuih loh zawng, Inthen zawk mai ang aw; Then nan hawilo par min thliah la, Mangtha aw, Dam takin mangtha mai le,” a ti thei zu nia! Khawvela a hmangaih ber tur a nupui fanaute hmakhua tur a chhut thiam a; chutih rualin a enchim loh–tleirawl hmeltha-i hmakhua tur pawh a hmaih thelh chuang lo. Anniho zawng zawng hrehawm tawrh tur ai chu amahin pumbil a, tuar zawk mai chu a thlang a, chu kawng hrehawm tak chu zawh turin a inpuahchah ta zawk a nih chu. A va han fakawm em! Hei lo liama hmangaihna dik a awm chuang dawn em ni? Siamtu remruatah a innghat thiam a, miin hmangaihna mitdel an neih laiin ani chuan hmangaihna mit-var a pu a nih hi!n

VANpeKA[eNGLANd ThANGA SuN NAN]

Page 11: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

Local News TAHANTIMES | 115 September 2013 Thursday | Vol.2 No.20

BIAL MIPUITE DUHDAN ANGA THIL KALPUITE CHAUH PHALNA PEK AN NI ANG

Bial mipuite duhdan anga thil an kalpui dawn tih a chian chauhin 'mineral' laih phalna pek an ni ang tiin Chin State Ministry of Mining Minister U Kyaw Nyein-an Pyi Myanma chanchinbu mite hnenah August ni 7 khan a sawi. "Chin State-ah hian 'Mining' tih phalna kan pek company pahnih an awm a. A biala mipui hnenah engtianga laih nge an tum tihte kan hrilhfiah tir hmasa a. Bial mipuite duh dan anga thawk thei company te chu kan laih tan tir mai ang," tiin Minister chuan a sawi. Tunlai tak hian Chin State-a metal laih phalna nei company pahnihte chu Yadana Kabar company leh Northern Mining com-pany te an ni a, October thla khian Tedim biala 'Rul-lu Tlang hmunah an lai tan dawn a ni. A ram bial tan company chuan a hlep atangin 2% (US dollar 500,000) kum tin a thawh dawn tih a ni. Yadana Kabar company hian laih phalna permit a nei tawh naa, a hmun turah thil fel lo a la awm avangin hna an la tan mai thei lovang. Laih dil company dang pariat an la awm a. An laih duhna hmun te chu Union sawrkar laipuiah thehluh mek a ni. Ram-ngaw reserve area a nih leh nih loh, leilet hmun a nih loh thu, thlai chinna hmun a nih loh thu te a chian a pawimawh a. Thu-neituten an endik hnuah sawrkar laipuiah an thehlut leh te te a ni. Chin State-ah hian Dar sen (copper), Cromide, Thir, Nickel, Chinai te a chhuak a, Padamyia Nagar company, KBZ Power Mining Co., Ltd., Kandayah Sein company, Linn Let Taung Kya Company, Nagar Mining Company, SAI & SM Company leh En-jin Company te hian 'Mining' lam thawh phalna an theh lut ve mek a ni.n

8888 BUAI CHAMPHA VAWI 25-NA KALAYMYO-AH ROPUI TAKA BUATSAIH A NI

Myanmar ram hmun hrang hranga an buatsaih angin Kalaymyo-ah pawh 8888 Buai Champha vawi 25-na chu Kalaymyo Aung Mingalar Hall-ah August 8,2013 Ningani zing lam atang khan ropui taka hman a ni a. Mipui pawh an kal tha hle. Kohhran hruaitu pastor te, upa te, Buddhist puithiamte pawh eng emaw zat an tel a. Sawrkar lam hruaitute pawh an kal tha hle. Mi ropui tak takin Myanmar rama politics kalhmang chu huaisen takin an sawi hlawm a. 8.8.1988-a zirlaiten ram politic inlumleh theihna atana an beih tan thu te, 18.9.1988 tlai lam dar 4-a sipaiin thuneihna a lak chhoh dan te, zirlai leh mipui eng emaw zatin nunna an hloh dan te chu huai takin an sawi hlawm a. A thenin hnam lam an entir a, a then an zai a. A thenin poetry an chham chhuak a. Ropui tak a ni. Myanmar ramin democracy kawng a zawh chhohnaah a tawp a la thleng lo va, huaisen taka hmalakna tur a la tamzia thute uar takin an sawi. Hall pawn bang velah poster chi hrang hrang tar chhuah a ni bawk a. Zirlai leh mipui lo tuar dante chuan a lo kal te rilru a khawih hle a. Hmul thi a ding sung sung thei hial. A thenin 8888 chuanna kawr an zuar a, an hralh thei hle. Kal khawm mipuite hi tuk thuan tuihnai tak an eitir bawk.n

CHIN NATIONAL FRONT (CNF) TE KALAYMYO LEH TAMU BIALA AN CHET DAN DUH LO

Chin National Front (CNF) te hian Union levelah Sawrkar nen remna thu an sawi laia hming an ziah hnan tura an rem tih tlan thil 6 kha zawm turin, leh Region sawrkar thuneitute nen inberawn hmasa lova mipui koh khawm (public meeting) neih rem a tih loh thu, CNF General Secretary Pu Zing Cung hnenah Chin State Chief Min-ister aiawhin Security and Border Affairs Minister Col. Zaw Min Oo- chuan August ni 7 khan lehkha a theh lut. A lehkhaah chuan,"CNF hian a hmuna thuneitute phalna la lovin ni 28.7.2013 khan Kalaymyo Tahan 'C' group Mission veng MYA chapel-ah Chin kohhran hrang hrang leh Chin hnahthlak palaite ko khawmin meeting a buatsaih a. 'CNF hian Liaison office an hawnna Chin State-ah chauh meeting hi buatsaih se,' tiin Sagaing Region Sawrkar, Chin Races Affairs Minister-in President Office-ah lehkha a theh lut," tihte a tel a. He thuah hian CNF General Secretary II, Dr. Sui Khar Chuan," Tahana an inhmuh khawm kha 'Public Consultation' pawh a ni lo. September leh October-a Public Consultation neih tur tana inbuatsaihna chauh a nia," tiin Chin World media te hnenah a sawi. Pu No Than Kap erawh chuan, "He thu hi ka hre lo. CNF-in eng nge an tih ka hre lo. Presi-dent hnena hek tih pawh a awm lo. Ka thil hriat loh chu engtin nge ka hek ang. Hetianga mipui min thlir dan sir-he tura thil a awm hi pawi ka ti khawp mai," a ti thung. CNF Council-a tel U Myo Thanh chuan,"Mawhphurhna hi kan insem theuh a. Tahan-a meet-ing buatsaih hi Pu Lalrama huaihawt a ni a, thil awm dan ka hre chiang lo va. Tunah chuan a ni chu a haw thla tawh," a ti. Khaw Num Thung Online lehkhaah chuan "2012 January ni 6 nia CNF leh Chin State sawrkar te inremna thuthlung 5 ziahah khan sawrar nen Union level-a thil an sawiho-naah Chin mipuite ngaihdan laa sawihona te buatsaih a nih theih nan CNF leh CNA te chu ram chhung ram pawn Chin mipui te nen zalen taka sawiho an rem tih tlan ang chiah kha an bawh zui a, Army security, Police Force, SB te pawh Chin State ramri Rihkhawdar an rawn luhah an report diam,"tiin an tarlang. 'Sawrkar leh CNF te inbiak remna thuthlung 6-ah Republic the Union of Myanmar-ah hian inremna, kum khua daih tur a awm theih nan CNF hian thuneitu te nen inberawn hmasa-in mipui te nen zalen taka inhmuh, sawiho leh inrawn rem kan ti," tih a tel a ni.n[Chin World]

KALAYMYO LEH JAPAN RAMA CHIBA KHUA CHU KHAW INUNAU NI TURIN RUAHMAN MEKSagaing Region- a Kalaymyo leh Japan rama Chiba khua te chu khaw unau an nih theih nan Japan Company Evergreen Co., Ltd chuan a buaipuiin a tanpui mek a. Hei hi Sagaing Re-gion hotute hnenah pawh thlen a nih tur thu Township Plan-ning Committee-a Assistant Secretary U Chhan Piang chuan a sawi. Kalaymyo leh Chiba khua chu khaw unaua siam a nih theih chuan zirna, hriselna leh vantlang thil lamahte thawhhona a awm thei dawn a. Japan ram Chiba khua doctor- te Kalaymyo- a rawn kalin damdawi thiamna lam an zirtir ang a. University ve ve pawh inpumkhatna an siam ang. Japan rama lehkha zir theih dan tur pawh ruahman a ni ang. Kalaymyo hmasawnna tur lamah pawh tanpui a ni bawk ang. Kalaymyo-ah hian Ward 19 awmin khawte156 a awm a, mi nuai 3 chuang an khawsa mek. Kalay University, GTI a awm a. Khum 200 awmna Civil Hospital pawh a awm.n

KALAYMYO-AH BAWLHHLAWH HMANGA ELECTRIC ENG PEK DAN NGAIHTUAH

Kalaymyo-ah electric siam chhuah nan ram dang, Japan tan-puinain 4 Mega Watt pe chhuak thei electric khawl bun dan ngaihtuah a ni. Kalaymyo Township Development Affairs committee chuan Japan ram base, Ever Green Co.,Ltd kal tlangin kawng zawn a tum a, Sagaing Region sawrkarah lehkha an thehlut dawn a ni.Kalaymyo-ah hian Kawlpui lam hian Diesel khawl hmangin, tlak lam zarte hian Zee Chaung hydroelectric station hmangin elec-tric hi kan nei hlawm chauh a ni a. Chu pawh chu ni khatah darkar li chauh sem chhuah a ni. Electric department trans-former 13 (3450 KVA),Department dang ta tranformer 14 (2055 KVA), Army lam ta transformer 14 (2070 KVA) te, mimal ta transformer 8 (360 KVA), a vaiin transformer 59 (7935 KVA) hian electric mei chhit tawk tawk a ni.n

TRAFFIC RULE ZAWM THA LOTE SUM TAM TAK AN CHAWITIR Tunlai hian Kalaymyo bialah license nei lo bike leh traffic rule zawm lote lakah police ten tangka a hlei a hluakin an chawitir. Tunhmain traffic rule zawm lote chu tangka tlem a zawng an chawi tir mai a. Tunlaia lo awm thar Nay Pyi Taw police te hi chuan a hlei a hluakin an chawitir niin sawi an awm. "Kan hnung nilaini khan Kalay- Natchaung kawngah bike lukhum khum lo cheng singthum, hnunglam enna darthlalang vuah loh cheng singthum an dil," tiin Kalaymyo Aung Thitsa venga tlangval pakhat chuan a sawi. "Tuna traffic police te hian an duh duh ni-ah surprise check an bei mai a. July 21 chawlhni phei kha chuan bike 200 chuang an man a, motor pakhat nen," tiin a sawi bawk. June thla khan Nay Pyi Taw police te hi an lo kal a, Kalay leh Tamu biala police duty ten ruihtheih thil sum-dawnna leh car license nei lo mawtawr sumdawnnaah an inhnamhnawih tlata an hriat avangin a then an man a, thubuai te an siamsak a ni.n

KALAYMYO BIALAH TUI LIAN TUARAugust ni 18 atanga ruah nasa taka a sur avangin Kalaymyo bialah tui a lian leh a. Nay-yin-saya lui leh run lui a len leh tak avangin tui lian tuar an awm leh a, in leh lo tuiin a chim nasa hle a ni. Kalaywa lam chhuahna kawngpui kama petrol zawrhna dawrte pawh a chim nual a, amaherawh chu ‘Welcome to Kalaymyo’ sign board erawh a rawn thleng lem lo. Kalaymyo khaw chhungah veng thenkhat tuiin a chim a, a chheh khaw te - Pyin tha, Kyi Kone, Phaung Ku leh Taung U khua te pawh a hniam deuh lai chu tuiin a chim nual a. Hei vang hian chhungkua 267 –a mi 1280 te chu August ni 20 atangin suan chhuah vat an ni a, Kalaymyo Aungmingalar Hall, Sa-ka-hla Damma hall leh No (15) Primary School-ah te dan an ni hlawm a. Tuilian tuarte chhanchhuah hnaah hian army lam te, District leh Township thuneitu, Man-agement Committee leh Veng Administrator te leh Veng management committee te an thawk ho tha hle a ni. Tuilian tuarte chennaa electric eng chhitsak te, an hriselna lam checking te, tui in tur tui thianghlim ngaihtuahsak te, an ei leh in tur ngaihtuahpui te thil tul zawng zawngah thawh-hona a tha hle a. Tui lian tuarte tan Kalaymyo khaw mipuite hian chaw fun te an thawh khawm hlawm a. Tahan veng bikah pawh tum khat thawh tura tlangau a ni a, fun 200 zet a tling ve ni awmin Administrator Pu Zosangliana hnen atangin thu kan dawng.n

TAhAN TIMeS09 47072961

Page 12: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

12 | TAHANTIMES local news 5 September 2013 Thursday | Vol.2 No.20

• Bikechhechihranghrangsiamtheihrenganita.Hmanrawchang-kang leh tha hmangin kan siam thei reng e. Kan tana hmanraw tangkai tak Bike hi kan duata kan uluk a tul. Kan dawr hi Bike Hospital tak tak a ni a, a siamtu pawh ram danga zir chhuak Bike Doctor a ni e. Bike Clinic hrang hranga siamtir ai chuan Bike Hospital-a siamtir hi a fin-thlak zawk.

• Carkepawhkanpumptheirenge.Kaihhruaiturmipanaupang(nurse)fel tak kan mamawh bawk. Tubeless chi hrang hrang pawh foreign ata hmanraw changkang leh tha hmangin kan siam thei ta e. Rawn pan ve chhin teh.

AddreSS : Vengpui Methodist Biak In kawt thlang Pu Liandawla tual zawl, Tahan 'A' Group. Tel.09420028902

TIAU PHUR MAWTAWR VANGIN KHAW KAR KAWNG A CHHIAT PHAHAutomobile Journal regional chanchin-in August 27 chanchina a tarlan danin Kalaymyo bul Segyi lui kuanga tiau leilung te va phur thin truck an tam avangin Kalay-myo Varpui thlan-mual atanga Nyaung Taw khaw thleng khawkar kawngte chu a khuar a, tui a tlin teuh bawk vangin leh ruah a sur nasat zel bawk avangin kawng te a chhe hle tawh a, Segyi luia tiau thiar chhuah te hi khap nise tia Township Man-agement Committee hnena thu an thlen thu a hmuna chengten an sawi. “Varpui thlanmual atanga kan khua Nyaung Taw thleng hi a hma chuan a chhe lo va. Fur ruahtui tam nen, tiau phur mawtawr tam ta lutuk nen kawng hi a chhe zo vek a. Chuvangin kan khaw administrator leh khaw nu leh pate kalhovin tiau phur mawtawr neitute hnenah kawng siam that hnaa min pui turin kan va ngen a. Mahse tiau phur mawtawr neitute lam atangin tun thlengin eng riva mah a awm lo a. Chutiang a lo nih takah chuan August ni 13 khan khaw 11 te thurualin Township Management Committee hnenah lehkha kan theh lut ta ringawt a ni,” tiin Pyinkhone Gyi khaw pa pakhat chuan a sawi. He kawng hi Kalaymyo hmar thlang zawna awm a ni a. Khaw 11 inzawmna kawng a ni. Kumtin a khaw mipuiten a chhe lai apiang hnatlangin an thawm tha thin a ni. Chu-vangin sawrkar thuneitute lam tanpuina an mamawh hle a, tiau phur mawtawrte pawhin tanpui thei se a duhawm ngawt mai tiin a khaw miten an sawi a ni.n

KHAWNUMTHUNG NEWS GROUP HUAIHAWTIN BASIC JOURNALISM & LAYOUT DESIGN TRAINING PEKKhawnumthung News Group huaihawtin Sagaing Region Kalaymyo, Pinlong veng Shin Hong Hotelah August ni 26, 27 te khan Basic Journalism & Layout Design training buatsaih a ni. Training senso hi BRC (Burma Relief Centre) tum a ni. Training hi Khawnumthung Editor Sangtea, Mr. Tuidim, Mr. Terah leh Kalay University History Department-a Dr Khin Maung Htwe ten an zirtir a. He training-ah hian Khawnumthung, Chindwin Today, RFA leh Tahan Times journal tea chanchinbu mi 7 an kal khawm. He training-ah hian chanchin chu eng nge? chanchin hlutna, chanchin lak khawm dan, chanchin ziah dan, journalist dinh-mun, journalist tha, chanchin report dan, W5 & H, feature kalhmang leh ziah dan leh interview dan te an zir a, practical-in chanchin ziah te an zir a ni. He training buatsaih a nih chhan hi Khawnum-thung editor Sangtea chuan a sawi a. Chin media te hmasawn nan, chanchin ziah dan kan thiam zual nan leh inzirtirna thu inhriat pawh tawn zung zung-na lama hma kan sawn theih nan a nih thu a sawi. Training hi nikhua that loh vangin ni khatna thulh a ni a, August ni 28 chhun dar 12 khan khar a ni. Training hi an hlawkpui hle nia thu dawn a ni.n

KALAY UNIVERSITY-A MIZO STUDENTS FELLOWSHIP (M.S.F)-IN FAREWELL & GENERAL MEETING HMANG

August 17,2013 Inrinni zing lam dar 10:30 khan Kalay University-a Mizo Students Fellowship (M.S.F) chuan Mission Veng MYA Chapel-ah Farewell & General Meeting an buatsaih. Program hmasa hi inkhawm hman-ga hman a ni a. He inkhawm hi M.S.F President Tv. Laltanpuian a kaihruai a. Zirlai titha chawimawina pawh an nei a. Honours hmute chu Saya Lalramlaw-man chawimawina a hlan a. Qualified-te chu Saya Muanlianan chawimawina a hlan thung. Infiamnaa titha zualte hnenah pawh M.S.F president Tv. Lal-tanpuian chawimawina a hlan bawk. Chin Literature and Culture committee secretary-in thuchah tawi a sawi.Hemi zawh hian Debate ropui takin an nei a. Debate thupui chu, "Hruaitute aiin member-te an pawimawh zawk" tih a ni. Tv. Lalhriatkiman "Farewell Speech" a sawi. Inkhawm hi Rev. B. Zosangliana malsawmna hmangin an tin. Inkhawm banah hruaitu thar inthlanna an nei. Pu B. Lalbiakkiman inthlan a kaihruai. He mi zawh hian song service hlimawm tak an hmang zui a. Zanriah tuihnai tak an buatsaih bawk.n

TULAI TAHAN BORUAK TLANGPUIKawl phai Mizote khawpui Tahanah hian thil thleng lian tam tak chu awm lem lo mah se, a khuaa cheng mipui kan tam ve tak em avangin boruak neuh neuh sawi tur chu a awm ve reng a. Fur lai a nih avangin a khat tawkin ruah a sur deuh reng a. Khua erawh a uapin a lum khawp mai. Fur ruah-tui tlak lai ngang a ni a, dam lo pawh an thahnem hle. A bik takin Dengue natna a leng deuh viau va. Natna dang pawh a tam hle. Hospital, Clinic leh mimala inhawng dam lo enkawlna hmun an lun hle. Mimal tin leh chhungkaw tinte thosi laka kan him theihna tur leh mahni chenna vel kan vawn thianghlim a pawimawh. August hi Bible Society Day thla a ni a, Tahan leh a chheh vela khuaah leh Tahanah ngei pawh kar tluana Bi-ble chhiar ri hriat tur a awm. August 17 zanah phei chuan Kohhran hrang hranga thalai pawlten tlaivarin Bible an chhiar a ni. Kohhran boruak lian tham dang erawh sawi tur a awm lo. Khawtlang lam thilah pawh sawi tur lian tham a awm lo. MWO chuan pialral Bus thar lei leh nan sum an zawng a. Mi thahnemngaiten phal takin sum an thawh hlawm. A lawmawm ngawt mai. Thawk khat laia Nay Pyi Daw police lam rawn che pawh kha tunah chuan thawm a awm ta lo. License nei lo motor-te pawh an khalh chhuak leh chur chur ta. Li-cense siam theih thuai pawh an inbeisei hle. Bike lukhum khum lova Kalaymyo lama kal loh a tha. An man deuh zeuh zeuh a. Hei hi hotu lamten accident thleng palh a awm pawha nunna chhanhim nana an hmalakna pakhat a ni. Mimal tin ten zawm ngei pawh i tum ang u, kan him zawk nan. Secular leh Bible School lama zirlaite pawhin an zirlai an bei ngawrh hle a. Tahan mite zirna lama kan intlansiak hi thil lawmawm tak a ni. Tun lai hian in tha pui pui sa an thahnem hle a. Mistiri leh Brick Layer lam an indaih lo nasa. kut hnathawk dang heng puan tah, puan thui, thlai huan siam lam pawhin hna an hmu tluang zel. Fur lai a ni bawk a, bazarah thlai hnah/rah thar lam tak tak lei tur a awm reng bawk.n

TAHAN VENG TAN SIM 10 A tum thumna atan Tahan veng bik tan SIM card 10 sawrkar atangin dawn a ni leh a, August ni 29 tlai dar thum khan mipuite hnenah pek chhuah leh a ni. Tun tumah hian GSM card pali a tel niin thu dawn a ni a, a dang chu CDMA card a ni hlawm a. Diltu mi 864 lai an awm leh a, SIM sem chhuah dan tur ngaihtuahtu pawl leh khawtlang nu leh pate committee chuan Kang-thelh sipai office tan leh Administrative office staff tan pakhat ve ve hi lehkha pawt lovin pek hmasak ni se tiin a rel a. A dang la bang SIM 8 chu mipui 864 tan lehkha pawta sem a ni. Veng hrang hranga mi 8 ten an pawt fuh a, a rualkhai tawk hle. Heng SIM card te hi pawt fuhtute hnenah a rang thei ang bera pek chhuah a ni ang tih Administrator Pu Zosangliana hnen atangin thu kan dawng.n

Page 13: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

TAHANTIMES | 13

TELENOR COMPANY HNUAIAH HUAWEI A THAWK VE DAWN

Telenor hi Norway sawrkar share tel vena mobile company a ni a, Myanmar Telecommunication-a operator hna thawk tura thlan a nih thu kan hre theuh tawh awm e. Tuna chanchin tharah chuan he Telenor Company hnuaiah hian Huawei Company hian hna a thawk ve dawn tih a ni. Telenor company mamawh bungrua a supply thin dawn a ni. Hua-wei hian a tel vena tur project-ah te chuan US dollar billion 1 hnimphum a tum tih a hming tar-lan duh loh thawktu pakhat chuan a sawi a. Huawei hi Myanmar-a a rawn luh hma daih 2006 atang tawh khan Telenor company nen inkawpin hna an lo thawk tlang thin tawh a ni. Telenor hian Myanmar-ah kum 15 chhung hna thawk turin contract a hmu tawh a ni a. Huawei hian Telenor-ah kum 8 thleng thawh phalna a nei ve thung dawn a ni. A hna azirin chi hnih an thliar a, kum 5 leh kum 8 chhung thawh tur an thliar a. Huawei hian Telenor tan Core Network a dinsak ang a. Transmis-sion din te, wireless bungrua vuah khawm te, telecommunication hmanrua chi dang dang supply te a thawk dawn a ni. Telenor group hi khawvel huapa sawi chuan a 9-na a hauh pha a, telecommunication company lian tham tak a ni a. A share zaa sawmnga chu Norway sawrkar ta a ni.n[The Voice]

domestic digest5 September 2013 Thursday | Vol.2 No.20

vsiamsa, la chei loh a man tlawm chi, a to deuh chi duh thlan tur englai pawhin a awm.v Kuang chei sa pawh a man tlawm leh to duh thlan tur a awm.v Kuang chei chawp duh tan kan tihsak thei reng bawk.v Kuang chei chawp tur hian kabaw lamah pawh kan zui thei.v Kuang min chah an awm chuan inah kan rawn dahsak thei che u.v Pangpar kual siamsa pawh kan nei a, duh dana chah theih kan ni bawk e.

Contact: hMINGMAWII

H No. 88/1, Bazarthlang (Tahan A)Tel: 09400512427/ 073-21963

PYITHU HLUTTAW SPEAKER MAWHPHURHNA INHLAN

2013 July ni 31 khan First Pyidaungsu Hluttaw Regular session vawi 7-na hman a ni a. He Session-ah hian Pyidaungsu Hluttaw Speaker mawhphurhna

inhlanna hun hman nghal a ni. He Pyidaungsu Hluttaw Speaker mawhphurhna inhlannaah hian President U Thein Sein, Vice President Dr. Sai Mauh Kham leh U Nyan Tun te, Union Chief Justice U Tun Tun Oo, Commander in Chief of Defence Services Senior General Min Aung Hlaing, Constitutional Tribunal Chairman U Mya Thein, Un-ion Election Commission Chairman U Tin Aye te, Deputy Commander in Chief, Chief of Defence (Army) General Soe Win te, Union Minister dang te, Union Attorney General, Union Auditors te, Region leh State Chief Minister te, Britain Parliament Speaker H. E. Mr. John Bercow leh a hote, leh mi sawm bikte an tel hlawm a ni. Pyidaungsuh Hluttaw Speaker ni mek U Khin Maung Myint chuan Myan-mar hi Independence sual lai atanga 1962 thleng khan parliament system-a kal a nih thu, 1962 atanga 2011 thleng kum 50 chhung zet chu parliament system-a kal a nih leh tak loh avangin ama mimal ngei pawhin eng tawnhriat mah a neih loh thu, tawnhriat engmah nei lova Pyidaungsu hluttaw thar han din thut chu mawhphurhna a len bakah a har tak meuh meuh thu, chu mawhphurhna chu phurh a ngaih thut thu, chuvangin lehkha lam chhiar nasat a ngai hle a, Myanmar-a parliament record hlui zawng zawng sawrkarin 1953-a a chhuah member of parliament te kaihhruaina bu, leh ramdang parliament te inkaihhruai dan te pawh chhiar vek a ngaih tak thu leh chung atang chuan dan bua chuang lo, parliament te thil tih dan phung te pawh tam tak a hriat belh phah thu te a sawi a ni. Pyidungsu Hluttaw Speaker U Khin Maung Myint hun chhung hian Hluttaw regular session vawi 6, Special Session vawi 1 an thu hman a. 2011 chhung khan bill 15, 2012 chhung khan bill 24, leh 2013 chhung hian bill 19 pass hman a ni a, kum hnih leh a chanve chhungin bill 56 pass a ni. Heng zingah hian Un-ion sawrkar atanga thu lut bill 49 a ni a, Hluttaw committee hluttaw palaiten an theh luh 9 te a ni. Hetia thu a sawi zawh hian Amyotha Hluttaw Speaker U Khin Maung Myint chuan Pyidaungsuh Hluttaw Speaker mawhphurhna chu Pyithu Hluttaw Speaker Thurah U Shwe Mann kutah a hlan ta a ni. Pyidaungsuh Hluttaw Speaker thar Thurah U Shwe Mann chuan fuihna thu a sawi ve a. Ram inlumleh chhoh dan leh thil kalphung tunlai thil awmzia a sawi hnuin, tun First Pyithu Hluttaw term chhunga hluttaw-a tel member te hian ram leh ram mipuite thatna tur chauh ngaihtuah turin; party thil, policy thil, mahni bial thil, hnam thil, leh sakhuana te a bil bika la hauh lova thawkho zel tur te, sawrkar chelhtute pawhin mahni thawhna zawn theuhah mipui te hamthatna tur chauh ngaihtuaha rilru tha leh tluang taka inkhairual taka thawk chhunzawm zel tur tein a fuih a ni.n

KUM TLING LO SIPAIA LUT NAUPANGTE THAWNKIR LEH AN NI

August ni 7 zing khan Defence Office (Army) ah Tatmadaw chhunga kumtling lo, naupang sipaia awm 68 -te an chhungte hnena hlanna hun buatsaih a ni. He hun pawimawh takah hian Defence Chief of Staff office-a General Than Soe leh army officer te, Home Affairs Ministry, Ministry of Labour, tea Deputy Minister te, Director te, International pawlho zinga UNICEF,UNHCR, ILO, Save the Children, World vision, World Food Program, UNDEP tea mawhphurtna neite, sipai atanga an chhuahtir naupang 68 leh an nu leh pate an kal khawm hlawm a ni. Defence Service Office-a General ThanSoe leh CTFMR –a Co chairman Mr. Ashok Nigam ten thuchah an sawi a. Chumi hnuah naupangte chu kum 10 leh 18 inkar National Scrutiny Card leh sipai atanga banna lehkha te an hlan hlawm a ni. Heng naupangte hi Ministry of Labour lam buatsaih camp pakhatah an dah rih phawt ang a, chutah chuan an hriselna enkawl that phawt, school kal an duh leh an luh dan tur ngaihtuahpui, an luh duh loh leh pawn lam atang-a zir tur awm awm dap sak, tuna an mamawh zual silhfen bungruante pek phawt, in lama an haw dan tur ngaihtuahpui, an nu leh pa chhungte zawnsak ti tein sawrkar chuan a tul tul an tan a tihsak dawn a ni. Myanmarah kum tlinglo sipaia tanluihtir a ni thin tih thawm a rik tam hle avangin 2012 June ni 27 khan UN CTFMR ten thuthlung ziakin naupang kum tling lo sipaia tantir tawh lo turin hmalak a ni a. Kum tling lo sipaia la miah lo tur leh tihsual palh thil thua lak an nih pawhin ban leh vat tura thupek chhuah vek a ni tawh a, bawhchhetu an awm pawhin mawhphurhna neitd chu sipai dan ang taka an chungthu ngaihtuah tura order chhuah a ni tawh. 2012 September ni 3 khan a vawi khatnaah mi 42, 2013 February thla ni 15 khan a vawi hnihna atan mi 24, 2013 July 7 ah a vawi thumna atan mi 42 tun tum ang chiah hian naupang sipai tangte chu chhuah zalen an lo ni tawh a, tun hi a vawi thumna a ni.n

Page 14: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

14 | TAHANTIMESRAM DANPUI 9 CONSTITUTIONS SIAM TURA

DIN COMMITTEE-AH DAW AUNG SAAN SUH KYI TEL DUH RIH LO

Ram Danpui ‘Constitution’ siam that chungchanga ‘Zir-chiangtu Committee’ an dinah hian tel ve a la hun lova a hriat avangin a la inrawlh lo a ni tiin Daw Aung San Suu Kyi chuan July ni 31 khan chanchinbu mite nena an inkawmnaah a sawi. “Hemi levelah hi chuan tel a la hun lova ka hriat avangin ka la inrawlh lo a ni. Hei lo hi a la awm dawn alawm. Tah chuan tel tur a nih leh nih loh kan en ang chu. Constitution hi siamthat duh lo pawh an awm ang a. (Kei chuan) siam that ngaia ka hriat avangin nawr zel ka tum a. Awlsam taka a tihdanglam theih beisei ka ni lo va, siam that a nih loh chuan siam that a nih thlenga hmalak ka tum a ni. Chutiang ti tur chuan inrintawkna pawh ka nei a nia,” tiin Daw Aung San Suu Kyi chuan a sawi chhuak. Constitution Danpui en thaa zir chiang tur hian Pyithu Hluttaw leh Amyotha Hluttaw-a palai te an tel ve ve a, Regular Session vawi 7-na a ni sarih ni khan member 109-in din a ni a. He committee-ah hian NLD palai 7 an tel ve a ni. “Constitution hi a ti turten tih tak thlakin bei sela, thla sawmthum thum hun pek a tul lo, ni sawmthum chhungin an siam fel thei em em ang. Mpuite pawhin an ngaihven nan media lam pawh hian puangzar sela. Khawvel hi chuan an ngaihven reng a. ‘In siam tha tak tak dawn em? Mipui thawidam nan an ti ve mai mai em ni?’ ti te pawhin kei ngei pawh hian zawhna ka tawk fo mai,” tiin Daw Aung San Suu Kyi hian a sawi chhuak bawk. “Tuna Constitution-ah hian siam that ngai pahnih khat mai lo pawh a awm nual a. A tul zual zual siam that hmasak phawt tur a ni. Mipui tam zawk lah hian Danpuia thu awmzia tam tak hi an hre chiang em em lo va, siam that a tulna chhan leh siam that dan turte pawh hi mipuite hriat thiam, hriat fiah ngei tura hrilh a pawimawh a ni,” a ti bawk.n[The Messenger]

THLA SAWMTHUM CHHUNGIN MIPUI MAMAWH, THIL CHI SARIHAH HMA LA DAWN

Tun sawrkar term thla 30 la awm chhung hian mipui mamawh thil chi sarihah hma lak an tum thu 2013 August ni 12 khan President Office-in a puang. Thu puanah chuan-1) Electric lam - Industry tamna ber Yangon leh Mandalay khuaten electric khawp-

kham taka an neih theihna turin leh State leh Region zawng zawngah chhung-kua tam lehzualin electric an hman theih nana hma lak.

2) Tui thianghlim - Yangon leh Mandalay khua-ah tui thianghlim hnianghnar taka hman tur an neih theih nan leh State leh Region-ah tui harsatna bialah a hma aia an intodelh zual theih nana hma lak.

3) Agriculture - Agriculture lam mamawh tui kham khawpa pe turin, thlai chi indaih loh awm lo tura sem. Lo nei mite sum bul mamawh ang ang phuhruksak tura hma lak.

4) Hna siam - Industry lam SME thangduang tura hma lak. Khawpui khaw te-ah industrial zone te dinsaka hna siam, infrastructure (rel, bank, kawng....) lam nasa taka hma laa hna siam.

5) Tourism - Khualzin mite tana hma lak.6) Sum leh Pai - Bank tihchangtlun, sum leh pai market ngelnghet tura siam, sum

leh pai tam lutuk lo puktir dan kawng duan.7) Sumdawnna leh Investment - He lamah hriat thama hmasawn turin a hna azira

work teamte siama hma lak; tih te a tel a ni. Heng thu hi 2013 August ni 9 khan Union Minister te, State leh Regions Chief Minister te hnenah President U Thein Sein hian thuchahah a hrilh a ni.n

CHHIARPUI-AH RAMPUM HUAP PROJECT SIAM DIK THEIH NAN 'NEIH THIL' DIK TAKA SAWI A TUL

2014 March leh April thlaa buatsaih tur rampum huap chhiarpui neih turah 'bung-raw neihte' tih zawhna te chhan a ngai dawn a. Heng hi tax (chhiah) tuk nana tih a ni lo va, nakin hun lo kal zel tura State project hrang hrang ruahmannaa statistic atan hman tur mai a nih avangin mipuiten a nihna ang anga dik taka sawi leh chhan a pawimawh tiin Immigration and Man Power Ministry Union Minister U Khin Yi chuan 21.8.2013 ni khan a sawi. Rampum chhiarpui hi 2014 March thla ni 31 atanga April ni 10 thleng, ni 12 chhung neih tur a ni a. School lam zirtirtute leh education department lam thawktu mi nuaikhat leh supervisor 20000, an vaiin mi 120000-in he chhiarpui hna hi an thawk dawn a ni. Rampumah a ruala tih nghal thup tur a ni. "He thil hian politics, military lam thil nen engmah inkungkaihna a nei lo. Mipui mimal tin hi sawrkar hian eng angin nge a tanpui theih dawn ruahmanna siam a ngai a. Mihring zat, kum zat, neih thil, bungrua te tarlan tur a ni," tiin Union Minister U Khin Yi chuan a sawi a ni. Chhiarpui hi ralthuam keng taingyintha-ho awmna hmunah pawh neih a ni tho ang a. He thu hi sawrkar leh anniho inbiakna apiangah sawi chhuah a ni ziah a, chutiang hmunah te pawh chuan taingyintha ralthuam kengho nen thawk dunin chhiarpui hna chu bawhzui tur a ni. Inbuatsaih nan taingyintha tawng chi 8-in pamphlet lehkha siama sem a ni ang.n

domestic News 5 September 2013 Thursday | Vol.2 No.20

UN HUMAN RIGHTS COMMISION PALAI QUINTANA AN LAWM LOHZIA AN ENTIR

UN Human Rights Commission palai Mr Thomas O. J. Quintana hi Myanmar-a a lo kal vawi 7-na a ni ta. Tun tumah pawh Rakhine State a tlawh a, Sittwe airport atanga a chhuak chu Rakhine miten an lawm lohzia lantirin kawng sirah an lo hmuak. "Mi 10 lek an ni a. Au leh bengchheng siamin an awm lo. Thu awih, nungchang tha takin vinyl sign board kengin an lo ding mai a ni. Rakhine taingyintha te hian an rilru pho chhuah an duh ve-ah ka ngai mai," tiin Rakhine State Informa-tion thupuangtu U Win Myaing chuan a sawi. Mr Quintana hi August ni 12 atanga August 21 chhungin Rakhine, Kachin leh Chin State te tlawh a tum a. Heng State-ah human rights dan bawhchhiat a nih leh nih loh chhui chian a tum a ni. Hetia Rakhine a va tlawh tur hi Ra-khine taingyintha te chuan, "Bengali instigator Quintana Get Out" (Bengalite fuihpawrhtu Quintana haw vat rawh) tiin 12.8.2013 ni chuan an lo chhiat khum a ni. 'Mr Quintana Rakhine State-a a kal hian Rohingya te chauh a va tlawh' tih thuthang a awm a. He thu hi Myanmara a lo luh hmain VOA mite chuan amah zawhna an zawt a. " Chu chu thu dik lo a ni. Rakhine ka tlawh apiangin sawrkar thuneitu te pawh ka tlawh, ka kawm ziah alawm. A hmuna mipui te pawh ka kawm. Media lam hian chiang deuh hian tarlang hlawm sela. Ra-khine-ah tharuma inbeihna a thlen khan kei, palai dinhmuna ding tan chuan an zaa kawm kual a tul a. An thusawi zawng zawng atanga ngaihdan siam tur ka ni. Ka han chik a, Rakhine-ah hian 'inthliarna, inthlauhthlakna' a awm niin ka hria," tiin a chhang.n

THAILAND MI PASSPORT NEI LEH RAM DANG MITE RAMRI KAWNG ATANGA LUH THEIH

2013 July ni 30 khan Kya-ing Tong khua Immigra-tion Department hall-ah Myanmar – Thailand ramri kana luh theih dan chung-chang sawihona meeting neih a ni. State Immigration and National Registration Department Deputy Head U Sai Phone Tint-an ramri post atanga luh chhuah theih dan chung-chang a sawifiah. He inkawmhona, sawihonaah hian Kyaing Tong khua department hrang hranga hotute, khawtlang nu leh pa te, hotel neitute, sumdawng te, company neitute, foreigner chungchang supervising committee te, leh media lamte kokim takin an kal a. August thla thar atang hian Tachhileik, Myawadi leh Kawhthawng ramri luh chhuahna post atang tein passport leh visa nei Thailand mi leh ramdang mite chu luh chhuah phal a ni tawh dawn a. Myanmar Thai border Tachhileik khua Friendship Lei No. (1)-ah passport leh visa te chu MRTD khawl hmanga enfiah zung zung a ni ang. Hetiang hian zalen taka luh chhuah theih dan ruahman a ni na a, Minis-try of Home Affairs-in 2013 January ni 15 nia order a chhuah restricted area leh boruak azira a bial thuneituten tlawh an khap ram bialah te erawh chuan kal phal a ni chuang lo tih hriat a pawimawh thu U Sai Phone Tint chuan a sawi tel bawk. Hetianga ramri atanga awlsam taka luh chhuah phal a ni leh hi hotel neitute leh travel agency te an lawm hle a. “Sumdawnna thil leh transport lam thilah te hmasawnna a ni ang a, hna thawh tur pawh a tam leh phah dawn a ni,” tiin sumdawng mi lian pakhat chuan a sawi.n

MAWTAWR NAMBAR THLAN BIK ATANGIN KS. NUAI 2226 HMU

Yangon Region Inland Transport Directory lam atanga thu dawn danin 2011 September ni 19 atanga 2013 July 31 inkara mawtawr hlui sawrkara an dah luh zat chu 55308 a nih thu hriat a ni a. Heng mawtawr hlui dah luttute hi ram dang atangin mawtawr thar chah theihna permit pek chhuah nghal an ni. July ni 1 atanga ni 31 inkara mawtawr thar inregister-naah, a number bik duhthlan hralhna atanga sawrkar sum lakluh chu Ks. Nuai 2,226 a tlin tawh thu hriat a ni bawk. Number te chu sap number-a ziah a ni tawh a. 5F-8888 chu Ks. Nuai 26, 5F-7777 chu Ks. Nuai 22, 5F-6666 chu Ks. Nuai 20, 5F-5555 chu Ks. Nuai 14, 5F-3333 chu Ks. Nuai 12, 5F-2222 chu Ks. Nuai 12, 5F-1111 chu Ks. Nuai 10 te-in mimalin an lei hlawm a ni. August ni 1 thleng khan number an pek chhuah hnuhnung berte chu 5F-9939, CC-03624 leh Industrial Zone mawtawr number (8 nahzi/9153) te a ni.n

Page 15: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

TAHANTIMES | 15iNterview5 September 2013 Thursday | Vol.2 No.20

vulmawi lAlruAngA nEn rEi lO TE1970chhovelaMizohlangaihthlakthinchuhollowguitarpakhataremtlengtleng chi, guitar chord thum/li vela rem zawhmai theih, hla tluangtlam,

thluk mawlmang tak tak hlir kha a ni tlangpui a. Chutih lai tak chuan hla thu unpuipuihmanglo,Mizohlaphuahdanherdanglama,nitintuallengtawngtluangtlampangngaimaimaihmangahlaphuahrawnsa,tunhnua‘VulmawiMusicBand’tiahriatlartakememanlochhuaka. ‘Vulmawi’-ahhianLalruanga(Lalnghinglova),Butta,SalaiTawna,.RihlipuiNghaka,Siama,Hmingliana,Zara,Zothana,Thawngnovateantelhlawma.1976khanMizoalbumhmasaber‘RaldawnalehTumchhingi’ansiam.1981-ahchuanansecondalbum‘Parmawirimtui’anthehchhuaklehtheia.1982hian‘ParmawiRimruiTour’neiinMizoramdunglehvanganfang.Lawmanhlawhhleani.1981vekhianGospelAlbum‘AgapeHlamawi’ansiamlehtheia,analbumpalinachu‘Kawlaengtanta’ tihani.1982MarchkhanMayStudio,Rangoon-ahanthunleha.Anbandhmingchawiin‘Vulmawi’tihhlaatela,studioversionlehliveversionandahnghenghea.Mizoalbum-alivever-sionawmhmasaberlehawmchhunani.VulmawihianMizomusickhawvelah

TT: Hei haw dawn lamah chauh inkawm a remin kan hria a, hmanlai a va ngaihawm ve le.Lr: A ngaihawm khawp mai..thian leh lainate hmuh chak kan ngah lutuk a, kan tlawhkim hlei thei lo..TT: A ni em em ang. Tahan i chhuah-sanna a rei tawh si a, Aizawlah khan i cheng rei hman em?Lr: Aizawlah khan kum 20 hun ka hmang hman. 1984-ah dawr ka hawng a, 2004-ah ka chhuahsan a, a kum 21-naah ka chhungten an rawn chhuah-san ve a. TT: USA-a i chenna pawh kum 11 lai a lo ni leh tawh der mai a, a lo rei leh hman tawh hle mai. USA lam in pan thla kha chu harsatna in tawk hnem bawk a, sawi tur a tam ngawt ang a.Lr: Thu leh hla mi ni ila ka experience hi ziah tur a tam ve viauin ka ring. Taxas atangin ka lut a, Florida-ah ka chen hnuah Maryland ka pan a. TT: Tunah khawi takah nge in chen tak?Lr: Maryland-ah a nia. Federic veng-ah kan awm a. DC area vek a ni a. Khawte a ni naa Aizawl let hnih vela lian a ni. Khaw te pui tak a ni mai. Economin tlakchhiat hma khan nuai hnih chuangin kan lei ve hman a.TT: In fate eng nge an nih tawh le?Lr: Fa 4 kan nei tawh. A u berin kum 30-na, a naupang berin 24-na a hmang mek a. A naute pahnih hi khut-ah an graduate a. A naupang berin MBA (Master of Business Administration) a zir mek a. Loan a la a, a zir a, a man a rul leh ang chu, a zir zawh hunah. A u pakhat chuan computer science a zir. A u hmeichhia zawkin Bachelor zawh khan ‘master’ zir a tum a. ‘Commercial’ building lam a ni. Kuminah chuan master a zir zawm ve leh ang. Commission an nih ber mai chu. TT: Chu, in fate pawh an puitling hle alawm. In lawmpui awm hle mai. Ni e, nupain hna in thawk ngei ang a, in tul thei awm si a, rimawi lam chu a lang thei tawh meuh lo ang a…Lr: E..Aizawl ka awm lai kha chuan mahniin ti lo mah ila a huangah kan la awm a. Tunah chuan rimawi lam huang atang chuan kan chhuak ta dawrh a ni. Kan lehhawi thei tawh lo a ni ber mai.TT: A ni em em ang. Ti daih ila, in hun lai khan Mizo (a bik takin Tahan lam) ten kan la hmelhriat ngai loh ‘rock’ lam hlate kha in buaipui a, kan man pha lo

lutuk khan sawi pawh in leh hlawh hle khan ka hria. Lr: A ni asin. Khatih lai khan sawisel kan hlawh ang reng. Hla thu unpui pui hmang lova tih kha kan neih nual avang-in, mi criticize kan hlawh nual a ni. Keini chuan a market lama hralh tla tur leh hlawk hrim hrim kha kan en em em lo va, kan rilruah tuna a tlachawp mai ni lo, nakin thangthar lo kal zel turte tana hma latuah kan inngai ve tlat a. Revolution beitu-ah kan inngai hial zawk asin.TT: A dik alawm. A hun lai khan, ‘kan ei pha lo a lo ni,’ tih hi kei ngei pawh hian ka hre thar asin. Ti khan hun thar-ah in chuangkai a lo ni reng mai a, a ropui ka ti khawp mai. Thangthar zaithiamte tan hian thu tha tak tak sawi tur i ngah ka ring a..Lr: Kan zaimite mipui hmaa inlan thinte hi a zira kan zir ni lo, experience atanga kan chhar, thu han fah tur ka nei ve nual asin. Mipui hmaa kan inlan hian stage chungah kan lawn a, tunge ka nih kan inhre thin lo va, mahni quality, status, nihna inhriat loh vangin stage perfor-mance tha leh tha lo a hring daih a, heng thute hi sawipui ka chak khawp mai. Stage-a kan lawn hian a hnuk chelhtu, a driver kan nih hi kan inhriat a pawimawh lutuk. Chumi inhre lova, a part pakhat ve mai emaw kan intih a, mipui hu kan han phurh ringawt chuan kan che, kan zai a tha thei tawh lo. Kan zam a. Thenkhat chuan ka hobby an ti a, talent nei tha angah pawh an inngai. Mahse stage-ah an han lawn dawn a, lawn huaina, zai huaina an tihmasa a, hengte hi ka ngaihdan a ni miah lo. Khatianga an lawn chuan mipui lam atanga thlirin a mawi tak tak thei tawh lo. Mahni awm dan, nungchang pawh an inhre chiang thei tawh thin lo va. Hei hi hranghluiah pawh an awm tho mai. Chuvangin mipui tinui, tihlim, awitu tur kan nih hi inhre ran ila. A khalhtu, a driver, a changtupa kan nih inhre tlat ila, mipui chu kan duhna lam lama thlektir theitu tur kan ni zawk a, chumi an hriat loh chuan mipui hu kha an-mahnin an va phur ta zawk tlat thin a ni. TT: A ni ngawt mai. Kan zam chhan chu a changtupa kan nih kan inhriat loh vang a lo nih chiah chu.Lr: Ni e, a changtupa ni reng si khan mi bel chawp mai maiah a inngai ta tlat a. Kan nihna kan inhriat chian phawt

chuan mipui kha kan dawi ta a, kan zai tha lo, kan aw mawi lo mah se mipui khan min lawm tawh tlat a ni. Eng pawh ti ila an lawm tawh tlat ti ila a sual lovang chu. Mipui an lungawi ta tlat a, keini pawh kan chet dan, kan perfor-mance te kha a tha tih kan hlawh ta thin a ni. Tichuan mipui nen inpawhna kan nei tha ta tlat a.. Mipui hi an kaida, an cheng kan man a pawimawh asin. Kan man fuh tawh phawt chuan mipui chu duh tawk-a control theihna kan nei a. Kan che ziaah te hian hla hlimawm kan sak leh hlim takin, hla lungleng kan sak leh lungleng hmel takin kan inthlak kan in-thlak a ngai a. Zaimi chuan rilru fim pahnih pathum kan neih a pawimawh. Mipui kan thlingthla pah reng ang a, ka aw a teng lutuk em, ka che a over em, mipui

tan khan kan ngaihtuah reng a ngai. Chutih rual chuan music nena inrema chet leh zai a tul bawk a, rilru tam tak neih a ngai a ni. A khaikhawmnaah chuan ‘stage-a kan lawn hian a chang-tupa kan ni’ tih hriat ran hi a pawimawh hle a, chu chuan a vai hian min thunun zawk tur a ni tih hi a ni. A ‘part pakhat’ ve mai ka ni lo tih hi rilruah khung tlat tur a ni.TT: E..ka var hawkin ka hria. Hetiang hian tumahin an la sawi lo asin. Zai-mite nen inkawmna hun tha tak nei thei la, a letin hma an sawn phah ang a, a that dawn tehlul nen. Mahse hei i sawi zawng pawh hi kan lo thai ang a, a tha tawk fe tho ang…Inleng te i nei si a, naktuk In haw tur nen i duhtawk mai ang aw, kan inkawm chu a hlawk hle mai. Dam takin le.Lr: Aw le, nang pawh dam takin.n

hla tha tak takankhunghmana-Raldawna lehTumchhingi,Kanuamvee,Parmawirimtui,Kawlaengtanta,Heimaimai,ChhingkhualDi,Suihlunglengveangmaw?,ZomawiRihlipui,tihlehhladangteani. VulmawibandhianZofatekhawveladengchhuaka,ahunlaiazofateri-mawikhawvelsawidanglamtuani.Ahunlaikhan‘hlathutawngkamtelhteuhaphuahchauhhlaemawti,mitamtakinansawisela.Mahse‘Vulmawi’chuankhawvelzauzawk,rockmusicboruakandaitlattawhavanginngawirenginankalngaiinankalzela,zofaterimawikhawvelahhistoryasiamtaani. Falamkhuaah1983khanconcertanneia,mipuihmaaanzaihohnuhnungberanitaani.Khamihnukhachuanchhungkawdinlehei lehbarzawnnalamhawiachetlakatulchhohtawhavangintlangdangdangahandarhtaani.AmahLalruangangeipawhUSA-ahakhawsatadaiha. 2013JulythlakhanLalruangachuapakanturinTahanahathiannuPiLal-hmingmawii nen an rawn lang ta hlawl mai a. Chhiat tawkin a pain a boralsan ta nghenghea.Boruakavendeuhhlekhnu,ahawdawntepahTahanTimes-inkawmna hun a nei thei hlauh mai a ni.

Page 16: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

16 | TAHANTIMES ArticLe 5 September 2013 Thursday | Vol.2 No.20

may thla khan tuk khat zing dar 3-a Pu Lalhmangaiha tho chuan an

kawt zawn kawngkama bike ding reng pakhat a va hmu a. Pu Lalhmangaiha hi Tahan ‘E’ Group-a cheng, vawksa contract hna thawk a ni a, a naute vawk talh en tura tho hma a ni. A awm reng lai chuan chu bike lak tum ni awm tak tlangval pahnih Naza-rene biak in lam atanga lo chhuk an awm a. Pu Hmangaiha lo awm vang nge an tlang a, nakin lawkah an lo chho leh a. Eng ti lovin an tlang leh a, bike chu engtia tih lohin a awm a. A rinhleh deuh avangin Pu Hmangaiha chuan bike chu a va bel chiang a, 125 kan tih mai China bike a lo ni a, bike chu a senghawi ta phawt a. Khua a var fel veleh Pu Hmangaiha chuan veng lal Pu Vanlalchhuanga hnenah thil awm dan a va report ta phawt a, boruak an ngaichang ta a. Rei lo-ah Agape Hospital Manager Pu Lalropuia a lo lang a, nizan lamah damdawi ina mu damlo te bike a bo thu leh a bike hmelhmang te a rawn sawi a, a inmil hmel viau mai a. A hnu-ah a neitu ni awm, Kawlpa, dam lo te chhung chu a lo lang ve leh a, an bike hmel hmang, chhinchhiahna te a han zawh khan a neitu dik tak niin a hre ta a, a pe chhuak ta a ni.

Khaw nge ni, mi upain “Duhthusamah sam luat a awm lo,” an tih thin kha

maw tiin ka thluak bur chhe te chu kei laisen lungmawla hian hmalam hun a eng zawnga thlirin ka han vai che ve a Hmana kan pi leh pute duhthusam phak loh an tuchhuan khatna lekah a takin kan khawihin kan hmang ve tho va, a awm lo lem lovang tih chu chang vawna neihin ka rawn chhim thal be-kang puah pui phawng phawng mai dawn a ni.

1. Kan dam rei tawh dawn Mihring kan inang lo va. Kan dam lohvin kan dampui damdawi mum a in-ang lo. Kan ngeih a inthuhmun hek lo. A chhan chu thisen leh ruhrel inang lo, taksa rih lam leh taksa intiat loh vangte leh thlahtu leh DNA inan loh vang te an ni thei ang. Tun hnuah chuan chhungkaw khat zel (DNA intawm)te tan damdawi thu hmun an hmang ang a, DNA group azirin vitamin leh a tul ang pawh thliar fel vek an ni ang a, RNA pawh a tul chuan. Chutianga keimahni nihna zawn theuhva kan ngeih tur leh kan dampui tur te record that a nih a, kan hriat chian chuan kan ngeih zawng damdawi hlirin kan inenkawl ang a, DNA mila dampui ngei tur tih doctor-ten an test dik sa thlapin kan inenkawl dawn a, tar a awm tawh lo vang. Tin, chu mai a ni lo. Ei leh in tur pawh DNA leh Gene azira thatpui tur leh damrei theihna ei leh in chi doctor-

Bike neitu hi a lawm hle a, mitvar manah Pu Hmangaiha chu tangka pek a tum ta a. Pu Hmangaiha thung chuan, “I lawm tak tak a nih chuan tangka min pe lo la, tangka aiah mitvar man tiau min chhunsak zawk rawh,” a ti ta a ni. Kawlpa chuan mak a ti hle a, ama mimal tan ni hauh lo, vantlang kawng pengthuam (Nazarene biak in bul) leh Agape lei chung tak, tui tlin rengna lai tiau chhunsak tura a ti zawk chu mak a ti mai ni lovin a lawm ta hle a, phur takin tiau phur hnih a chhunsak ta a ni. A hnatlang erawh chu Veng lal Pu Vanlalchhuanga leh thalai tlawm-ngaiten an thawk thung a ni. Pu Hmangaiha in hi a laili bakah an chhungkua inpekna, khawtlang tana thahnem ngaihna avangin, an inah hian MTP (Mizo Thalai Pawl) te, MWO te, Chapchar Kut Committee te leh khawtlang thil committee reng reng hian vawi engzat nge meeting an neih tawh tih hi kan chhiar seng tawh lo a ni. Tahan khawtlang tana meeting leh puipunna hman tamna ber chu an in leh Mission veng MYA Chapel hi a ni ber ta. Tahanah khua leh khawtlang hma-ngaih tlattu, a tulnaa huaisen tak Pu Hmangaiha te hian chawimawi an va phu em!n

te thlan dik sa thlap chauh kan eiin kan in tawh ang a, pa te bik leh pa lian bik kan awm lovang a, kan lian thuau vek tawh mai ang. Satawm pa titi thiam pakhatin, “Kei chu ka thih hnuah te hian thih lohna damdawi te an la rawn hmu chhuak ang tih ka ring tlat, ka chhawr hman ve tawh awm si lo va, thangtharho ka va’n thik tak che u,” a ti thin. A sawi thelh duai lo mai thei a ni. A rei tawh lo vang. Keini kan chawl mai mai na a, mi hi an chawl lo a nia. Research tang-kai leh hautak eng eng emaw hi an thawk reng mai a. An thawhrah chu khawvel pumin a zar kan la zo ngei ang.

2. School-ah ken chhukchhoh hahthlak khawp text bu kan sem luai luai tawh lo vang Pawl a san zawh poh leh lehkha-bu ken tur leh ah tur a tam ting mai. Chu chu Hard copy hun a ni. Mahse, Hard copy hun a zo tawh ang a. Soft copy hun a thleng tawh dawn. Ti-

Mit var Manah tangka aia tiau phuttuChawimawi phU pU LaLhmaNgaiha

HmALAm HUN A eNg ZAwNgiNchuan, lehkhabu sem aiah tablet

an sem ang a, a nih loh leh, chip memory card te tak te

mai an sem mai ang. Tah-chuan text bu leh hand-out zawng zawng a lo inziak sa vek ang a, assignment leh term

paper vel pawh kuta ziak emaw, print-out emaw tul tawh lovin Internet (email) leh

intranet vekin kan in-thawn tawh ang. Cer-tificate pawh hi hard copy-in a lo kal tawh lovang a, soft copy-in a lo kal tawh ang. Watermark dang lam chi organization tinin

privacy deuh an hmang theuh tawh ang a, chu chuan a tak leh a lem a

thliar hrantir ang.

3. Khawchhung mi kal velte kawnga kan thang hunchhung a rei tawh lo vang Tunah mah hmana kar khat kal kha darkar hnih-khat lekah kan thleng thei tawh a. Tun hnu kum 20 velah chuan tuna motor-car hmanga ni khat kan kalna angah hian darkarkhat bak kan thang lo vang. Super-conductivity hmang car leh rail leh bus vek kan hmang tawh ang a, thirhipthei ang

maiin kan tumna hmun a hmeh neuh neuhna atanga kan hmeh luhna-ah second leh minute tlemte chhung-in kan thleng zeih tawh mai ang. A tantirhna leh a tawpna hmun bakah chawlh a awm lovang a, hmelhriat lam laka tawn fuh vanga laklawh deuhva park a theih lo vang. A chhan chu kawng reng reng a minute leh sec-ond bitiama hauhlawk sa (booked) leh ruat sa (scheduled) vek a ni a, a tlai pa chuan traffic a tikhawlo vek ang a, chupa chuan a chawi seng lo vang. Chutih hunah chuan kan harsatna ber tur chu hun awl neih hi a ni tawh ang.

4. Sik leh sa hriat lawk theih a ni ang, tam a tla tawh lovang Sik leh sa leh boruak inthlak thleng lam zirna meteorology pawhin hma a sawn zel a. Tun atanga kum rei lo teah chuan kumin sik leh sa tur mai ni lovin nakkum leh kum leh atan sik leh sa tur, ruah lo haw zat tur te, khaw khen dan chenin hriat lawk a ni ang a, chu chuan hmasawnna namen lo min rawn thlen dawn a ni. Mihring kan lo inralring thei ang a, thih leh boral a tlem ang tih mai a ni lo. Buh leh bal lamah hma kan sawnpui nasa dawn a ni. Nakkum sik leh sa mil tur buh leh bal leh thlaite chauh kan ching zel ang a, thar that loh a awm lovang a, ei tur bar tur piahah zawrh sum tur chenin kan thar chhuak thei zel tawh ang. Tam a tla tawh ngai bawk lovang.

n

J. KhuMA

Page 17: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

TAHANTIMES | 17soccer5 September 2013 Thursday | Vol.2 No.20

Chief editorNi Lian Sang

editorZalianthanga

trANSLAtorSF. Lalbiakmawia

C. ZaithankhumaMeMberS

Laldinthari, The Rengs

PAtroNSLalsawmliana[LPS-Mizoram]VanlalZawma[UAE]B.Zarzoliana[Malaysia]VanlalDika[Canada]Pachhunga[Yangon]Vanlawmsanga[Germany]Lalrinsanga[Mandalay]Lalremsanga[Australia]Zoramchhana[USA]Lallawmthara[NewZealand]

ARSENAL CHUAN REAL MADRID STAR MESUT OZIL CHU HMING A ZIAHPUI FEL TA A, CLUC-RECORD A SIAMArsenal chuan Real Madrid-a Mesut Ozil chu hming ziahpuiin thil a tifel ta a, club-record a siam ta a ni. The Gunners hian player hmingthang tak Ozil hi neih theih tumin thal chhung zawng khan a veh reng a, transfer hun tawp dawn tepah Ozil chu Pound mtd 42-in an inrim thlu thei ta a ni. Tlai khaw hnuah Manchester United leh PSG te hian rawn rim an tum ve a, Ozil-an kum nga tan contract rem a tia hming a ziah dawn tepah Arsenal khan a thulhpui leh ta zawk a ni. Andrey Arshavin-a Pound mtd 15-in thlaktu a ni a, Arsenal tan player man to ber a nih rual rualin Ozil hi club tana thawk chhuak hnem ber, kartina Pound 115,000 hum haw thei a ni tlat a ni. Ozil hian contract hming a sign chiah hma hian medical lam a pass a, hetih lai hian German national team nen an awmho a ni. Hming ziah zawh hian chawlh a awm dawn a, chutih lai tak chuan a team-mate tharte hmu turin London hmar lamah a zin chhuak dawn a ni. Thil dangdai ve chu Ozil hi Arsenal-in deadline nia hming a sign pui pahnihna a ni hi a ni. A hmain Palermo kut atangin Italian goalkeeper Emiliano Viviano kha hetiang chiah hian deadline-ah an la lut tawh. Arsenal hian Chelsea kut atangin Demba Ba pawh hi laksak tumin a nawr nasa na a, a hlawhtling ta lo a ni.n

TRANSFER DEADLINE DAY RECORD SIAMA SPURS ATANGA A LUH HNUAH REAL MADRID PLAYER ANG TAK TAKIN A INLANGareth Bale chu Tottenham atanga transfer record siama a insawn hnuah Real Madrid player angin a inlan tan ta. Thla hnih chhung sawi leh titi a tam hle hnuin, a tawpah Real chuan chung zawng zawng chu a tudai thei ta a, Chawlhni zan khan an inrem thu Real chuan a puang ta a ni. He tlangval kum 24 tan hian Spurs nen an inremna hi euro mtd 100 ( L mtd 85.3) nia rin a ni a, hemi hnu hian Bale chu Spanish khawpui panin a thlawk ta vang vang a ni. Hetia kum ruk contract tana hming a ziah hma hian ‘The Wales International’ chuan medical lamah a pass thu a puang a. Tichuan 2009-a Real-in Manchester United kut atanga L mtd 80-a a lei, a hun lai khawvela player man sang ber Cristiano Ronaldo nen an che tlang dawn ta a ni. Madrid contract-ah hming a ziah hnu hian Bale chu Ber-nabeu-ah a fan-te hmuha pho lan a ni a, he hmunah hian club president Florentino Perez pawhin lawmna thuchah pawh a sawi nghe nghe a. President hian European champion vawi 9 lai lo ni tawhte chu thuchah sawiin a lawm a ni. Bale hian Madrid-ah No. 11-na a inbel ang a, amah lawmtute hnenah Spanish tawngin, “Real Madrid-a inkhelh hi ka thlakhlelh em em thil a ni. Min lo lawm a, ka lawm tak tak a ni. Madrid, hma lam pan zel ang aw..” tiin chibai a buk ve. Madrid hian Bale a lo tel vang hian tun season-ah Europe-an Cup title hi a vawi sawmna atan an lak theih ngei an inbeisei mai thei. Hei hi he club-in kum kal ta tea a engto ber a ni. Ron-aldo, Kaka, Karim Benzema leh David Beckham te ang player hraw pui pui tan sum tam lutuk tak a khawhral tak naa club-in European’-a a chak hnuhnun ber chu 2002 kumah khan a ni daih tawh mai. Bale hian hun rei tawk tak an lo nghah tawh chu tihtawpsak a chak hle a ni ang. “Helaia ka rawn awm ve thei hi ropui ka ti lutuk. Team hian a vawi sawmna atan European Cup a hlawh ngei theih nan puih theih ka inbeisei,” a ti chhuak hial a ni. Bale chuan hetia a inlan zawh hian a suit chu a hlip a, a Madrid Kit-ah a dah tha te te a, Bernabeu khelmuala a rin chhun-gah a tlan thla ve nghal a. Mipui 20,000 hmaah tih dan pangn-gaiin thisen tihlum nan a han insawizawi hmasa a, a zawhah mipui lamah a ball chu a vawm phei ta a ni. A tawpah khelmual lai taka rin bial chu a va pan a, mipui lam hawiin chibai a buk kual a, a kawr hak laia Madrid badge inbel te chu a fawp ngawih ngawih mai a. A zan lehah Bale chuan Madrid a zawm thei hi chu a duhaisam a ni ringawt tiin a inpuang a ni.n

DARKAR SARIH CHHUNGIN WORLD CUP TICKET CHAHTU MI MTD AN TLING HMANAugust ni 21 chanchina a lan danin mipui lei theih tura zawrh chhuah a nih atanga darkar sarih lek chhungin World Cup final ticket lei duh mi mtd khat an tling hman a ni tiin FIFA chuan August ni 20 Thawhleh ni khan a puang. A tum khatna atan nakuma inkhel enna tur ticket te hi October ni 10 thlengin zawrh chhuah a ni phawt ang a. August ni 20 Thawhleh ni khan mi 163,000 ten game chi hrang hrang enna tur ticket an rawn chah nghal hlawm a ni. Nakum June ni 12, Arena de Sao Paulo-a inkhelh hmasak ber enna tur ticket chah 168000, final khelhna Rio de Janeiro-ah Maracana-a enna tur ticket chah 165,000 an awm a ni. Ticket chahte zingah hian Brazil, Argentina, United States, Chile leh England atang tein chahtu an tam ber niin FIFA chuan a puang. Game reng rengah ticket chahtu an tam over chuan lottery ticket siama pawhtir tur a ni. Ticket man te hi final inkhel enna tur international fans tan $440 atanga $990 inkar a ni a, local fante tan chuan hniam deuh hleka lei theih dan tur pawh ruahman sa a ni.n

MESSI TEL LO PAWHIN ARGENTINACHUAN HNEHNA A CHANG THO CHANCHINBU LAMIN AN TIALBuenos Aires lam atanga chanchin dawn danin Argentine National Soccer Team chuan (Lionel) Messi tel lova inkhelh an zir a, an exam chu tha takin an pass. Rome-a Friendly match an khelhnaah It-aly chu 2:1-in an hneh tiin Argen-tine chanchinbu ten August ni 15 khan an tial nasa mai. “Messi tel lo pawhin national team chuan an khingpui Italy hmaah an ke an per dawt dawt mai!” tiin ‘Clarin’ nitin chanchinbu chuan a phek hmasa berah a tial a. Tihian a belhchhah bawk a. ‘Alejandro Sa-bella hruai team hi han enin an hmel a tlawm na a, tha takin an khel thei tlat’ tiin. Sport section-ah chuan ‘Clarin’ chuan tihian a khaikhawm a. ‘Team-in Messi tel lova inkhelh an zir a ni!’ tiin. ‘A star lian ber tel lovin hmelma lian tak a hmachhawnin fiahin an awm a, mahse an pass ta e,’ tiin. Sports nitin chanchinbu ve bawk “Ole” chuan, “Messi leh Pope (stadium-a) an awm lo naa Agentina chuan Rome-ah Italy chu 2-1-in a hneh. Sabela team hian an nihna dik tak an lantir a ni e,” tiin a tial ve thung a ni. Argentina leh Italy te ‘Friendly match’ inkhelh hi Argentine mi Pope Francis chawimawi nana huaihawt a ni. Rome-a Olym-pic Stadium-ah August ni 14 khan an khel a ni.n

TAhAN TIMeS Tel. 09 47072961

SI MAGAZINE KAWMAH AC MILAN STRIKER BALOTELLI America Rma chhuak Sport Illustrated magazinr chuan AC Milan striker Balotelli lem chu a maga-zine kawmah a chuantir ta. Balotelli hi SI magazine-in America ram pawn mi zinga an lem a chuantir pathumna a hauh a ni. Akalphungah SI hian amag-azine kawmah American mi infiam mite lem chauh a tar chhuak thin a. Tun hmain Pile leh Maradona te lem a tichhuak ngai tawh a, Balotelli hi a pathumna a ni. Khawvel magazine lar Time magazine chuan khaw-vel huap mi rilru la ber mi 100 a thlan chhuah zinga a telh Balotelli lem hi SI chuan a magazine kawmah a chuantir ve ta a ni. SI Magazine-in Balotelli a interview-na a ti-chhuak nghal a. SI magazine Senior editor Grandt Warth-an hnam inthliar chungchang, a khawsak duh dan phung, leh a mi ngaihsan zawng titein Balotelli a zawt a…. SI: Miin an ngaihven em em mai che a, engtin nge i awm?BTL: Dik taka sawi chuan miin engtin nge min ngaih tih hi ka ngaihsak vak lo va. Mite hian engvangin nge ka that lohna an ngaihven riau tih hi a ngaihna pawh ka hre lo. Mahse min tihlim tu a awm a. Chu chu naupanghovin min ngaina tih ka hria hi a ni. Naupangte hian an idol-ah min ngai dawn a nih chuan kei pawh ka khawsak danah ka fimkhur deuh a ngai dawn a nih hi. SI: Hnam leh chi inthliar tibo tur hian engtia hma lak tur nge i ngaihdan?BTL: Hnam inthliar tihreh tum hi zial zuk nghei tum nen inang deuhin ka hria a. Zial nghei duhna rilru i neih tak tak loh chuan zial nghei hi awl lo tak a ni. Mihringten hnam leh chi inthliarna rilru an put tlat chuan eng ang hremna pawh lek thin mah ila a tihreh chu a harsa viau ang. SI: A nih sport khawvelah hian tu ber hi nge i idol atan i thlan?BTL: Ka tette atanga a goal thun dan ka lo en fo leh ka entawn ber chu Maradona a ni a. Infi-amna khawvel a chhuahsan thleng khan a goal thun dan te hi ka zir ve nasa a ni.SI: England leilungah kum thum zet i khawsa a, mahni pian leh murna Italy ram i haw leh khan i rilruah engnge awm ?BTL: Ka pian leh murna tlansan a, England ka pan lai khan naupang rilru ka la pu a, mahse mipuitling angina Italy leilungah ka kir leh a ni.SI: Penalty hi I thun fuh thei riau mai a, eng nge i thuruk?BTL: A bulpui berah chuan rilru a ni. Rilru chi-ai miah lova thutlukna dik tak siam theih leh theih loh hian penalty a luh leh luh loh a hril khawp mai.n

Page 18: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

SHARAPOVA CHU A DAR A TIHNAT VANGIN US OPEN-AH A TEL THEI TA LO

August ni 21 Nilai ni khan tournament buatsaihtute chuan Shara-pova chu a dar lam a tihnat vangin US Openah a tel thei dawn lo tiin an puang. Grand Slam-ah tum li winner lo ni tawh, ‘Flushing Meadows ah 2006-a lo chak tawh bawk Sharapova hian a coach Jimmy Connors chu vawi khat leh an thawh dun hnuah a ban a. Khawvel number pathumna hauh kum 26 mi hian a dar ding lam a tina a, grand slam final atanga han inhnuhdawh tur chu thutlukna siam harsa tak a ni a ti a. Wimbledon zawh atang khan ka tih theih zawng zawng tiin ka inbuatsaih nasa hle a, mahse hun hian min daih ngang lo a ni,” tiin a Facebook-ah a chhu lang. “Test tam tak ka ti tawh a, ngaihdan dang dang ka dawng-sawng tawh bawk a. A khaikhawmnaah chuan ka dar tihnat tha taka tidam tur hian hun thahnem tawk tak ka mamawh a ni tih hi a ni ber mai, ka infiamna ngainat ber chungchanga thutlukna siam hi a harsa tak zet a. Mahse infiamna court-a ka luh leh thuaina tur atana thil tha ber chu a ni bawk si a ni,” a ti bawk. “Chawlhkar enge maw zat ka chawl phawt ang a, enkawlna tha tak ka dawngsawng bawk ang. Chutiang tur chuan ruahman-na ka siam tawh e,”Kar kal ta mai khan Cincinnati-a Western and Southern Open-ah kum 20 mi American Sloane Strephens chu second round-ah a hneh ta lo a. Tounament director David Brewer chuan a hma deuh khan Sharapova inhnuhdawh thu hi a puang tawh a ni. “Tha chhuak leh thuai se tiin duhsakna kan hlan a, nakumah New York-a a rawn inlan leh hun tur kan lo thlir reng ang,” a ti a ni.n

18 | TAHANTIMES sport digest 5 September 2013 Thursday | Vol.2 No.20

WORLD CHAMPIONSHIP METER 100 INTLANSIAKAH BOLT CHAMPIONMoscow khawpuia an buatsaih World Championship meter 100 intlansiaknaah Usain Bolt chu champion a ni leh ta. Jamaica mi a ram pui Shelly Ann Fraser-Pryce -i pawh hmeichhe meter 100 intlansiaknaah pakhatna a la ve bawk. Shelly hian Olympic-ah Gold Medal vawi hnih a la tawh. He intlansiakah hian Shelly -i chuan meter 30 an thlen atangin hma a hru-ai nghal a, meter 100 chu 10.71 second chhungin a tlan thleng. Pahnihna chu Ivorycost ram mi Mu-rielle Ahoure a ni a, 10.93 second-ah a thleng. Kum 2011 World championship a pakhatna America mi Carmelita Jeter chu pathumna niin 10.94 second-ah a tlan thleng bawk. Carmelita Jeter hi pathumna ni mah se, World champion chu vawi 4 a ni tep tho mai.n

KACHIN MI BOXER AUNG LA NSANG-AN AMERICAN PA A HNEHAmericaa Myanmar mi, Kachin val boxer Aung La Nsang chuan August ni 17 khan 'Cage Fury Fight-ing Championship' chuh-a an inbeihnaah a khingpui American pa Shedrick Goodridge chu a hneh. Aung la Nsang hi round khatnaah Goodride nen an inhnek tawn nasa a, round hnihnaah minute 1 leh second 44-ah a khingpui Goodridge nghawng-ah hnung lam atangin a kuah bet a, che thei miah lova a siam tak avangin judge chuan a titawp ta tawp mai a, hnehtu a ni ta a ni. A Facebook, Twitter velah Aung La Nsang chu khawvel huapa a fan ten an chawimawi nasa. Aung La Nsang hi feet 6 leh inch 1-a sang, kum 28 mi, boxer a ni a. A khingpui Goodridge chu feet 6 leh inch 2-a sang kum 23 mi, infiam mi a ni. Aung La Nsang hi Kachin State, Myitkyina khua a ni a, America ram Michigan State, St.Andrew University-ah 2003 atangin a lut a. Agriculture lam zirlai a ni. America rama Mixed Martial Arts (MMA) Cup inkhelhna (professional)-ah te a tel thin a. Tun tum a telnaa a hneh tak avang hian a infiam zawng zawnga hnehna vawi 14-a channa a ni ta a. Vawi riat a lo tlawm tawh thin bawk a ni tih www.sherdog.com –in a tarlang. Aung La Nsang hian Brazil Jujitsu leh Muay Thai inbeih dan te 2004 atangin a zir tan a. Kum khat hnu-ah MMA inbeihnaah te a tel tan nghal a ni. "Nakinah chuan Ultimate Fighting Champion Ship (UFC) ka la ni ang," tiin a inhrosa nasa mai a ni. Hetia inbeihna a hnehna atanga a lawm-man, a sum dawn thenkhat hi chu Kachin raltlante tan thawh a tum a ni.n

ALPHA & OMEGA CONSTRUCTION CO., LTD(csif;jynfe,f ½Hk;cGJ)

အမတစသ/၁၂၆၈ဗလဆြနပကလမး၊ခငးဥးစးရပ၊ဟားခါးျမ႕။Tel:0973900958,0947072924,07022228

0efxrf;tvdk&Sdonfေဆာကလပေရးကမၸဏလမတကတြငခန႔ထားရနအတြကေအာကပါ၀နထမးမားအလရသည။၁။ လကေထာကအငဂငနယာ (ကား)၂ဥး (B.E(Civil),A.G.T.I(civil),လပငနးလငစငရသႏငလပငနးအေတြ႕အၾကရသျဖစရမည။၂။ ႐းအပၾကး (ကား)၂ဥး ႐းလပငနးအေတြ႕အၾက(၁၅)ႏစအထကရသျဖစရမည။၃။ စာရငးကင (ကား/မ)၂ဥး လပငနးအေတြ႕အၾကရB.Com/LCCILevelI,II,III(ေဆာကလပေရးစာရငးေရးဆြခဖးသ)ေအာငျမငထားသ၄။ ကြနပတာကၽြမးကင (ကား/မ)၂ဥး ဘြ႕ရ၊လပငနးအေတြ႕အၾကရသကၽြမးကငရမည။၅။ စကယႏရားႏငေထာကပေရးတာ၀နခ (ကား)၁ဥး ဘြ႕ရ၊ေဆာကလပေရးလပငနးအေတြ႕အၾကရရမည။၆။ စကသးစတာ၀နခ (ကား)၁ဥး ဘြ႕ရ၊ေဆာကလပေရးလပငနးအေတြ႕အၾကရရမည။ရ။ လျခေရးတာ၀နခ (ကား)၁ဥး ကနးမာသနစြမးျပးအကငစာရတေကာငးမြနရမည။၈။ အေထြေထြလပသား (ကား)၃ဥး

ေအာကပါစကယႏရားမားကကၽြမးကငစြာေမာငးႏငႏငျပးလပငနးအေတြ႕အၾက(၂)ႏစအထကရရမည။(က)Excavatorေမာငးႏငႏငသ ၄ဥး(ခ)Dozerေမာငးႏငႏငသ ၄ဥး(ဂ) WheelLoaderေမာငးႏငႏငသ ၄ဥး(ယ)MotorGraderေမာငးႏငႏငသ ၂ဥး(င) ေျမသယကား(Tipper)ယာဥေမာငး ၅ဥး

မတခက၁။ အထကပါ၀နထမးမားသညလအပပါကအခနပဆငးျပးအလပလပႏငသျဖစရမည။အေျခခလစာအျပငေထာကပစားရတရရမည။၂။ ေလာကထားလသမားသညခငးျပညနယ႐းခြ၊ဟားခါးျမ႕။အမအမတ၂/၁၀၂၊ျမ႕ပတလမး၊စမးျမ႕ရပ၊ကေလးျမ႕။ဖနး-၀၉၄၀၀၃၀၈၀၇၅၊၀၉၄၀၀၅၀၆၈၅၈၊ အမအမတ၁/၄၊ဗလခပလမး၊ေတာငဇလပရပ၊ကေလးျမ႕။ဖနး-၀၉၄၀၀၄၂၁၉၄၅၊ဆလငးပတာဖနး-၀၉၄၀၀၅၄၁၉၂၅တ႔တြငေလာကလႊာမားရယႏငျပး CVForm၊Passportဓါတပ၅ပ၊ႏငငသားစစစေရးကတျပားမတပညာအရညအခငးႏငCertificateမတ၊အလပသမားမတပတငမတ၊ရပကြကေထာကခစာ၊ ရစခနးေထာကခစာမရငးတ႔ႏငအတစကတငဘာလ(၂၀)ရကေန႔ေနာကဆးထားျပးေလာကထားႏငသည။

Page 19: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

တတားဥးအနး၊ျမသတာကနစဆငေဘး၊ဗလခပလမး၊ကေလးၿမ႕။ဖး-၂၁၈၃၈၊၀၉-၄၇၀၇၃၅၆၂၊၀၉-၆၄၇၂၈၄၈Ta Da Oo kiang, Sky Net dawr bul, Bogyoke Street, Pinlong, Kalaymyo.Tel: 073-21838, 09-47073562, 09-6472848

BIKE SALES & SERVICEHeile!Kanmilehsaterinchhanin“Bike”thartha,“CheKoung”(Mu,facgifxkwf) packing ngat tlawmtakinkanzuarveta.Duhsakaminrawndawrtutehnenahpresentengemawpekzelinniang.Tlawmngaiarawnkawhhmuhemaw,aleiturrawnhruaitutetanpawhlawmman(yGJc) buatsaihsak in ni ang.Licencesiamsapawhkanzuara,officekalbuaingailovinminrawnpanmaidawnnia.

Cherry Maung Soe + Sayama Ringi

BIKE SALE CENTRE

TET NAY LIN TARMIT•MitlamahharsatnaineihchuanTetNayLindawrhi hrechhuak ang che. • Kantlangmingeiininternationallevelinkansiamvetheitawhe!• Computerkhawlchangkangtaktakhmanginmahnimitmil ngatin kan siam sak thei.• AbiktakinSchoolnaupanglehkum40chunglamtanSpecial-in a sim theih bawk!• Tarmitthalehratediktakinileiduhchuanminrawnpanve mai rawh.

Min rawn pan vat la, i inchhir hauh lovang.

eLeCTroNIC & SANA• Sanachihranghrang,GSM,CDMA,SIMCard,Mobilechi hrang hrang, TV, Top-up chi hrang hrang kan nei ee.

မကစကနးမာ၊လခမးသာ

TarmiT leh Sana dawr

eFCM Biak in kiang, Tahan, Kalaymyo.Tel: 09 400503529, 09 400309520, 09 33015877

Page 20: Tahan Times Journal- Vol. 2- No. 20- September 5, 2013

Recommended