1

HOÄI HÔÏP TAÙC TRUYEÀN GIAÙO QUOÁC TEÁ

TRÖÔØNG CAO ÑAÚNG THAÙNH KINH

DICK WOODWARD

2

THÖ TÍN ROÂMA

SÔ LÖÔÏC VEÀ THÖ PHAOLOÂ

GÖÛI CHO CAÙC TÍN HÖÕU TAÏI LAMAÕ

Chöông 1

QUAN ÑIEÅM CUÛA THÖ PHAOLOÂ

GÖÛI CHO TÍN HÖÕU TAÏI LAMAÕ

Söù ñoà Phaoloâ vieát ñöôïc taát caû möôøi ba trong soá hai möôi baûy

saùch cuûa Taân öôùc. Saùch ñaàu tieân laø böùc thö oâng vieát göûi cho caùc tín höõu ôû Lamaõ. Phaoloâ vieát caùc thö tín khoâng theo trình töï nhö chuùng ta thaáy trong Taân öôùc. Caùc hoïc giaû cho raèng thö naày ñöôïc vieát vaøo thôøi kyø cuoái cuûa quaù trình oâng thi haønh chöùc vuï, laø luùc oâng ñaõ tröôûng thaønh vaø phaùt trieån troïn veïn heä thoáng thaàn hoïc cuûa Phuùc aâm maø oâng ñaõ rao giaûng khaép theá gian, cuõng nhö oâng ñaõ chia seû cho chuùng ta trong böùc thö saâu nhieäm naày.

Ñeå cung caáp cho caùc thính giaû nhöõng söï chuù giaûi treân Baûy möôi ba chöông trình phaùt thanh maø toâi daïy veà böùc thö maø Phaoloâ vieát göûi cho caùc tín höõu ôû Lamaõ theo töøng caâu moät, toâi ñaõ vieát ra thaønh boán taäp saùch nhoû khaùc. Trong phaàn bình giaûi ngaén veà thö Lamaõ naày, toâi xin trình baøy moät soá dieãn giaûi cho ngöôøi nghe moät caùi nhìn sô löôïc cuûa chuùng ta veà böùc thö ñöôïc thaàn caûm naày cuûa Phaoloâ. Taäp saùch nhoû naày ñöa ra moät caùi nhìn toång theå veà nhöõng ñieàu Phaoloâ daïy doã trong söï dieãn giaûi toaøn dieän veà Phuùc aâm maø oâng rao giaûng.

Thö Phaoloâ göûi cho caùc tín höõu ôû Lamaõ laø moät kieät taùc thaàn hoïc cuûa oâng. Noäi dung thö thöïc söï raát ngaén nguûi nhöng noù coù yù nghóa heát söùc ñaëc bieät ñoái vôùi Hoäi thaùnh ôû Lamaõ. Caùc hoïc giaû tin raèng Phaoloâ ñaõ ñöa ra söï giaûi thích raát saâu saéc naày veà Phuùc aâm cho caùc

tín höõu taïi Lamaõ, bôûi vì luùc oâng vieát thö tín ñoù thì Lamaõ ñang laø trung taâm cuûa theá giôùi.

Thö tín naày quaû thöïc laø söï giaûi nghóa toaøn dieän veà ñieàu maø Kinh thaùnh goïi laø “ñöôïc xöng coâng bình”. Trong caâu chuyeän aån duï cuûa Chuùa Jeâsus veà keû thaâu thueá vaø ngöôøi Pharisi, Ngaøi loan baùo Tin Möøng laø baát kyø ai duø nam hay nöõ neáu bieát caàu xin baèng nhöõng lôøi caàu xin cuûa keû coù toäi – lôøi caàu xin cuûa söï aên naên vaø tin vaøo quyeàn naêng cöùu roãi ñöôïc tìm thaáy töø trong söï cheát, choân vaø ñaõ soáng laïi cuûa Chuùa Jeâsus vì côù toäi loãi chuùng ta – coù theå ñem ñeán cho hoï “söï xöng coâng bình” (Luca 18:14). Ñoù laø laàn ñaàu tieân chuùng ta gaëp ñöôïc töø ñeïp ñeõ naày trong Kinh thaùnh Taân öôùc. Trong thö Phaoloâ göûi cho tín höõu ôû Lamaõ, oâng lyù giaûi caùch maø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ thöïc hieän pheùp laï tuyeät dieäu veà söï xöng coâng bình ôû nhöõng ngöôøi ñöôïc xöng coâng bình. Thö tín naày laø söï trình baøy toaøn dieän nhaát veà söï xöng coâng bình maø chuùng ta ñaõ ñöôïc bieát ñeán trong Kinh thaùnh.

Ñöôïc xöng coâng bình chæ ñôn thuaàn laø söï tha thöù; töùc laø Ñöùc Chuùa Trôøi tuyeân boá toâi ñöôïc xöng coâng bình nhö theå toâi chöa töøng phaïm toäi gì caû, vaø Ngaøi coâng boá toâi laø coâng bình. Ñavít ñaõ giôùi thieäu tröôùc veà khaùi nieäm naày trong Thi thieân ñaày thaâm thuùy cuûa mình veà söï xöng nhaän toäi loãi vaø aên naên khi oâng naøi xin Ñöùc Chuùa Trôøi haõy “boâi xoaù toäi loãi cuûa oâng” (Thi 51:1).

Haõy ñoïc saùch Lamaõ moät laàn roài thöû thaåm ñònh caùch laäp luaän hôïp lyù vaø ñöôïc thaàn caûm cuûa saùch naày. Toâi ñeà nghò baïn neân laøm nhö vaäy bôûi vì thö tín naày chöùa ñöïng moät luaän ñeà nhaát quaùn töø ñaàu cho ñeán cuoái. Haõy naøi xin Ñöùc Thaùnh Linh giuùp ñôõ, vaø sau ñoù vôùi söï taäp trung cao ñoä, haõy coá xaùc ñònh laäp luaän cuûa söï trình baøy Phuùc aâm ñöôïc thaàn caûm naày maø Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ ñaõ uyû thaùc cho caùc moân ñoà Ngaøi ñi rao truyeàn cho muoân daân treân ñaát (Maùc 16:15).

Boán chöông ñaàu cuûa böùc thö cho thaáy söï xöng coâng bình coù lieân quan ñeán toäi nhaân ra sao. Chuùng ta seõ khoâng quan taâm ñeán vieäc ñöôïc xöng coâng bình cho ñeán chöøng naøo chuùng ta tin mình laø nhöõng toäi nhaân chöa ñöôïc xöng coâng bình. Do ñoù Phaoloâ trình baøy moät laäp luaän raát thuyeát phuïc raèng taát caû chuùng ta ñeàu laø toäi nhaân. Sau khi

3 4

chæ ra thöïc traïng xaáu xa cuûa chuùng ta laø ai naáy cuõng ñeàu ñaõ phaïm toäi, Phaoloâ tuyeân boá Tin Möøng maø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ coù keá hoaïch ñeå qua ñoù chuùng ta coù theå ñöôïc xöng coâng bình.

Keá Hoaïch Xöng Coâng Bình cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi

Theo Phaoloâ, aân ñieån chính laø nguoàn ñöa ñeán söï xöng coâng bình cuûa chuùng ta (Roâma 3:24). Thaäp töï giaù cuûa Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ laø neàn taûng cuûa söï xöng coâng bình, vaø söï phuïc sinh cuûa Chuùa Jeâsus laø söï baûo ñaûm ñeå chuùng ta ñöôïc xöng coâng bình (3:25; 4:24-25). OÂng ñöa phaàn naày vaøo laäp luaän cuûa mình qua nhöõng caâu nhö: “Vaäy chuùng ta ñaõ ñöôïc xöng coâng bình bôûi ñöùc tin, thì ñöôïc hoøa thuaän vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi, bôûi Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ chuùng ta” (5:1). Vì vaäy, ñöùc tin chính laø yeáu toá cô baûn maø qua ñoù chuùng ta öùng duïng moät caùch caù nhaân ñieàu kyø dieäu naày cho toäi loãi cuûa chuùng ta vaø ñöôïc xöng coâng bình bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi. ÔÛ phaàn cuoái luaän ñeà cuûa mình, oâng seõ noùi cho chuùng ta nghe raèng Ñöùc Chuùa Trôøi chính laø Ñaáng xöng coâng bình cho chuùng ta (8:33).

Toâi nhaän thaáy coù moät cuïm töø ñöôïc nhaéc ñi nhaéc laïi ñeán 150 laàn trong Kinh Thaùnh khi khaùi nieäm veà söï xöng coâng bình ñöôïc daïy doã. Ñoù laø cuïm töø: “tröôùc maët Ngaøi”. Coù moät chieàu thaúng ñöùng vaø chieàu ngang lieân quan ñeán söï xöng coâng bình. Neáu chuùng ta phaïm toäi gieát ngöôøi, chuùng ta coù theå ñöôïc xöng coâng bình theo caùi nhìn cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi bôûi ñöùc tin trong söï xöng toäi vaø aên naên, nhöng chuùng ta khoâng ñöôïc soáng töï do ngoaøi voøng phaùp luaät bôûi vì chuùng ta khoâng ñöôïc xöng coâng bình theo caùi nhìn cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi, hoaëc theo chieàu ngang cuûa söï coâng bình tröôùc con ngöôøi.

Khi coù moät phieân toaø xeùt xöû, tröôùc moät quan toaø maø khoâng coù hoäi ñoàng xeùt xöû, nhöõng ngöôøi tham döï phieân toaø coù theå nghó raèng bò caùo laø moät ngöôøi voâ toäi, nhöng neáu quan toaø cho laø bò caùo aáy phaïm toäi thì ngöôøi ñoù phaûi ñi tuø hoaëc thaäm chí phaûi maát maïng. Cho duø ngöôøi ta coù nghó bò caùo laø con ngöôøi khuûng khieáp nhö theá naøo ñi chaêng nöõa, nhöng neáu quan toaø tin laø bò caùo voâ toäi thì bò caùo aáy vaãn ñöôïc traû töï do. Cuõng moät theå aáy, roài ñaây seõ coù ngaøy chuùng ta nhaän ra raèng vaán ñeà quyeát ñònh thöïc söï ôû choã quan toaø cuûa caû theá gian

naày ñaõ nghó gì veà söï phaïm toäi hay voâ toäi cuûa chuùng ta. Ñoù laø lyù do taïi sao Tin laønh ñöôïc rao ra raèng chuùng ta coù theå ñöôïc xöng coâng bình nhö theå chuùng ta chöa heà phaïm toäi theo caùi nhìn cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Boán chöông tieáp theo cuûa saùch Lamaõ cho thaáy söï xöng coâng bình coù lieân quan ñeán ngöôøi ñöôïc xöng coâng bình bôûi ñöùc tin. Khi Ñöùc Chuùa Trôøi xöng chuùng ta laø coâng bình (IGiaêng 3:7), thì Ngaøi mong moûi chuùng ta nhaän ñöôïc söï coâng bình, soáng coâng bình vaø laøm nhöõng ñieàu coâng bình. Trong boán chöông keá tieáp cuûa thö tín naày (Roâma 5-8), Phaoloâ trình baøy nhöõng söï tranh chieán cuûa nhöõng ngöôøi ñöôïc xöng coâng bình vaø hoï ñaõ tìm thaáy ñöôïc quyeàn naêng cuûa Ñöùc Thaùnh Linh ñeå soáng moät ñôøi soáng coâng bình.

Trong ba chöông tieáp theo (Roâma 9-11), Phaoloâ cho bieát söï xöng coâng bình coù lieân quan ñeán caû theá gian vaø ñaëc bieät laø ñoái vôùi Ysôraeân. Ñaây laø ba trong soá nhöõng chöông Kinh thaùnh quan troïng nhaát noùi veà ñeà taøi tieân tri. Trong ba chöông naày, Phaoloâ noùi tieân tri raèng Ysôraeân seõ coù lieân quan ñeán nhöõng gì saép dieãn ra treân theá giôùi.

Theo Phaoloâ, daân Ysôraeân chính laø tuyeån daân cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Hoï laø hình aûnh minh hoaï roõ neùt nhaát trong Kinh thaùnh veà giaùo lyù cuûa söï tuyeån choïn – daïy raèng Ñöùc Chuùa Trôøi seõ choïn löïa nhöõng con ngöôøi cho söï cöùu roãi. Tuy nhieân, cuõng trong ba chöông naày, Phaoloâ coù vieát raèng ngöôøi Do Thaùi coøn laø hình aûnh minh hoaï roõ neùt nhaát trong Kinh thaùnh noùi veà moät thöïc teá laø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ taïo döïng con ngöôøi laø moät taïo vaät coù quyeàn ñöôïc töï do löïa choïn. Phaoloâ ñaõ noùi veà quan ñieåm naày khi cho chuùng ta bieát ngöôøi Do Thaùi ñaõ töï choïn laáy cho mình söï khoâng ñöôïc tuyeån choïn. Hoï ñaõ choái boû Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ vaø khöôùc töø söï cöùu roãi cuûa Ngaøi.

Phaoloâ vieát, ñeå söûa phaït daân Do Thaùi veà toäi maø hoï ñaõ choái boû Ñaáng Meâsi, Ñöùc Chuùa Trôøi quay sang cöùu roãi nhöõng ngöôøi khoâng phaûi laø daân Do Thaùi keå töø luùc daân Do Thaùi choái boû Chuùa Jeâsus Christ. Khi Ñöùc Chuùa Trôøi cöùu vôùt soá ngöôøi ngoaïi ñaõ ñuû ñeå tröøng phaït thích ñaùng daân Ysôraeân vì toäi khöôùc töø cuûa hoï, thì Ngaøi seõ trôû

5 6

laïi vôùi daân Do Thaùi moät laàn nöõa vaø “Caû daân Ysôraeân ñeàu seõ ñöôïc cöùu” (Roâma 11:26).

Chuùng ta thaáy coù söï öùng nghieäm lôøi tieân tri trong Cöïu öôùc raèng, daân Do Thaùi sau khi bò taûn laïc khaép theá gian thì nay ñaõ trôû veà laäp laïi quoác gia Ysôraeân veà phöông dieän ñòa lyù. Phaoloâ lieân heä ñeán caùc lôøi tieân tri trong Cöïu öôùc khi oâng tieân baùo söï trôû veà treân phöông dieän thuoäc linh cuûa daân Do Thaùi ñoái vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. Söï trôû veà treân phöông dieän thuoäc linh naày roõ raøng laø chöa xaûy ra. Trong ba chöông naày, Phaoloâ cho chuùng ta thaáy khi Ysôraeân kinh nghieäm ñöôïc söï trôû veà cuøng Ñöùc Chuùa Trôøi treân phöông dieän thuoäc linh, thì Ngaøi seõ lieân keát keá hoaïch cuûa Ngaøi veà vieäc xöng coâng bình vôùi caû theá gian qua daân Ysôraeân.

Boán chöông cuoái (Roâma 12-16) laø phaàn öùng duïng thöïc tieãn cuûa thö tín quan troïng naày. Moãi moät thö tín cuûa Phaoloâ ñeàu ñöôïc chia thaønh hai phaàn. Tröôùc heát, baïn caàn hoïc veà nhöõng söï daïy doã cuûa böùc thö, sau ñoù haõy aùp duïng chuùng vaøo thöïc tieãn. Haõy luoân luoân tìm kieám nhöõng söï daïy doã vaø nhöõng öùng duïng trong caùc thö tín cuûa Phaoloâ.

Möôøi moät chöông ñaàu cuûa thö tín naày chöùa ñöïng noäi dung quan troïng nhaát veà Phuùc aâm maø Phaoloâ ñaõ ñeå laïi cho Hoäi thaùnh, ba chöông keá tieáp laø hoïc thuyeát vaø nhöõng lôøi tieân tri khoù hieåu nhaát cuûa oâng, coøn boán chöông cuoái laø nhöõng söï öùng duïng veà leõ thaät Phuùc aâm ñôn giaûn vaø thöïc tieãn nhaát chöùa ñöïng trong caùc thö tín cuûa oâng voán ñaõ ñöôïc Ñöùc Thaùnh Linh thaàn caûm.

Chöông 2

“QUAÙ KHÖÙ THEÁ NAØO – HIEÄN TAÏI THEÁ AÁY”

Chöông ñaàu tieân cuûa thö tín Phaoloâ göûi cho caùc tín höõu ôû Lamaõ

töông töï chöông ñaàu tieân cuûa saùch Saùng Theá Kyù. Cöïu öôùc trình baøy nhöõng söï khôûi ñaàu laø nhöõng söï khoâng toû cho chuùng ta hay ñieàu maø chuùng voán coù, nhöng chuùng ñang noùi cho chuùng ta bieát ñieàu Ñöùc Chuùa Trôøi muoán chuùng ta hieåu nhö trong hieän taïi. Khi Phaoloâ lieân heä khaùi nieäm cuûa söï xöng coâng bình vôùi toäi nhaân, oâng ñaõ chöùng minh taát caû chuùng ta ñeàu laø nhöõng toäi nhaân, laäp luaän tieáp theo cuûa oâng raèng heát thaûy chuùng ta ñeàu phaûi ôû döôùi söï phaùn xeùt cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi.

Sau ñoù, oâng trình baøy moái töông giao giöõa Ñöùc Chuùa Trôøi vôùi loaøi ngöôøi trong “trong quaù khöù cuõng nhö hieän taïi”. Ñöùc Chuùa Trôøi seõ xöû ñoaùn chuùng ta neáu chuùng ta laø “nhöõng ngöôøi duøng söï khoâng coâng bình maø baét hieáp leõ thaät” (Roâma 1:18). YÙ Phaoloâ muoán noùi ñeán nhöõng toäi nhaân coá tình loaïi boû leõ thaät bôûi vì hoï muoán töï mình xöng coâng bình theo caùch soáng rieâng cuûa mình. Hoï khoâng muoán thaáy leõ thaät maø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ baøy toû cho hoï veà caùch maø Ngaøi muoán hoï soáng. Chuùa Jeâsus daïy veà moät nguyeân taéc raèng neáu ai baèng loøng laøm theo yù muoán Ngaøi thì aét seõ bieát leõ thaät cuûa Ngaøi (Giaêng 7:17). Caâu naày cuõng laø moät leõ thaät. Neáu nhöõng ai khoâng khöùng laøm theo leõ thaät thì seõ khoâng bieát ñöôïc ñieàu Ñöùc Chuùa Trôøi muoán hoï bieát.

Ñöùc Chuùa Trôøi coøn nghòch cuøng hoï vì nhöõng leõ: hoï khoâng bieát ôn, hoï thöôøng hay ñoåi leõ thaät ñeå laáy söï doái traù. Hoï thôø baùi vaø haàu vieäc caùc loaøi thoï taïo thay vì thôø phöôïng Ñaáng Taïo hoaù. Hoï ñaõ ñoåi caùch soáng töï nhieân ra thaønh caùch khoâng töï nhieân (ñoàng tính luyeán aùi). Thaäm chí hoï cuõng khoâng theøm nhìn bieát ñeán Ñöùc Chuùa Trôøi

7 8

nöõa, hoï khoâng chæ tìm kieám thuù vui cho mình trong toäi loãi, maø hoï coøn laáy laøm vui thích khi thaáy ngöôøi khaùc phaïm toäi.

Keá tieáp, Phaoloâ trình baøy moät soá phaûn öùng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñoái vôùi loaøi ngöôøi. Phaoloâ vieát caâu “Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ phoù hoï” hoaëc “Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ boû hoï” ba laàn (Roâma 1:24, 26, 28). OÂng khoâng coù yù muoán noùi raèng Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ lìa boû loaøi ngöôøi trong quaù khöù vaø ôû hieän taïi cuõng vaäy. Ngaøi phoù hoï cho nhöõng ñieàu hoï öa thích trong quaù khöù, vaø hieän taïi Ngaøi ñang phoù chuùng ta cho nhöõng ñieàu mình ñang öa thích. Ñöùc Chuùa Trôøi seõ khoâng laøm traùi söï thaät laø Ngaøi ñaõ taïo döïng neân chuùng ta laø nhöõng taïo vaät coù quyeàn ñöôïc choïn löïa.

Haõy töôûng töôïng ñôøi soáng chuùng ta nhö moät quyeån saùch. Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ vieát vaøo ñoù yù töôûng cuûa Ngaøi vaø Ngaøi coù keá hoaïch laøm sao ñeå vieát neân quyeån saùch aáy. Theá roài, vaøo moät thôøi ñieåm naøo ñoù Ngaøi trao caây buùt cho chuùng ta vaø phaùn baûo: “Ñaây naày! Ngöôi haõy vieát keát thuùc caâu chuyeän theo caùch ngöôi muoán. Ngöôi phaûi soáng vôùi nhöõng keát quaû, nhöng ngöôi coù theå vieát caâu chuyeän theo caùch cuûa ngöôi neáu ñoù laø nhöõng gì maø ngöôi muoán vieát”.

Baûn Chaát Con Ngöôøi – Xöa Theá Naøo, Nay Theá AÁy

Phaoloâ trình baøy sô löôïc ñieàu seõ trôû thaønh cuûa nhöõng con ngöôøi keát thuùc caâu chuyeän theo caùch cuûa hoï. OÂng vieát raèng khi Ñöùc Chuùa Trôøi lìa boû con ngöôøi, thì hoï trôû neân “laàm laïc trong yù töôûng hö khoâng, loøng ngu daïi ñaày nhöõng söï toái taêm”. Sau ñoù, Phaoloâ toùm taét cuoäc soáng ñaày bi kòch cuûa hoï baèng caâu: “Hoï ñaày daãy moïi söï khoâng coâng bình”. Khi Phaoloâ keå hoï vaøo loaïi khoâng coâng bình, oâng ñaõ cho chuùng ta caùi nhìn raát thöïc teá veà baûn chaát con ngöôøi, trong quaù khöù cuõng nhö trong hieän taïi chaúng thay ñoåi chuùt naøo (Roâma 1:29-32). Baûng danh saùch caùc toäi loãi daøi ñaày bi thaûm naày chöùng minh cho ñieàu EÂsai muoán noùi khi oâng vieát “Chuùng ta thaûy ñeàu nhö chieân ñi laïc, ai theo ñöôøng naáy” (EÂsai 53; 6).

Baûn Chaát Cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi – Xöa Theá Naøo, Nay Theá AÁy

Phaoloâ thöïc söï baét ñaàu luaän ñeà quan troïng trong thö tín naày qua vieäc oâng chia seû nhöõng söï hieåu bieát saâu saéc ñöôïc thaàn caûm cuûa oâng veà baûn chaát con ngöôøi chuùng ta. OÂng chuyeån töø baûn chaát con ngöôøi sang baûn chaát cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi khi oâng noùi cho chuùng ta bieát raèng Ñöùc Chuùa Trôøi laø coâng bình, vaø söï coâng bình cuûa Ngaøi ñöôïc baøy toû baèng côn thònh noä cuûa Ngaøi giaùng treân nhöõng söï khoâng tin kính vaø khoâng coâng bình (Roâma 1:17-18). Maët khaùc, vì Ñöùc Chuùa Trôøi laø Ñaáng coâng bình tuyeät ñoái cho neân Ngaøi ñoøi hoûi loaøi ngöôøi do Ngaøi taïo ra cuõng phaûi coâng bình. Ñöùc Chuùa Trôøi thöïc söï ñaõ keát aùn nhöõng ñieàu khoâng coâng bình nôi loaøi ngöôøi laø vaät thoï taïo cuûa Ngaøi.

Coù hai baûn tính cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñöôïc tieát loä trong caâu chìa khoaù naày: Söï coâng bình cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi vaø côn giaän cuûa Ngaøi. Giôø ñaây Phaoloâ baét ñaàu xaây döïng luaän ñeà cuûa mình. Chuùng ta coù vaán ñeà khoâng phaûi chæ vì do baûn chaát cuûa chuùng ta maø laø do baûn chaát cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Chuùng ta khoâng chæ laø nhöõng toäi nhaân, maø chuùng ta coøn bò keát aùn laø nhöõng ngöôøi ñaõ phaïm toäi. Ñoù laø hai vaán ñeà maø chuùng ta khoâng coù khaû naêng ñeå giaûi quyeát ñöôïc. Tin Möøng töø thö tín naày cho bieát Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ giaûi quyeát caû hai vaán ñeà ñoù cho chuùng ta roài.

Sau khi EÂsai tuyeân boá tin döõ taát caû chuùng ta ñeàu ñaõ laàm ñöôøng laïc loái, oâng rao giaûng veà Tin laønh raèng: “Ñöùc Gieâhoâva ñaõ laøm cho toäi loãi cuûa heát thaûy chuùng ta ñeàu chaát treân ngöôøi (Đấng Christ)” (EÂsai 53:6). Phaoloâ cuõng ñaõ rao giaûng veà Tin laønh nhö vaäy.

Côn giaän cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi coù leõ ñöôïc ñònh nghóa laø “thaùi ñoä kieân ñònh, nhaát quaùn cuûa söï thaùnh khieát ñoái vôùi söï baát khieát”, hoaëc ñoù laø “thaùi ñoä kieân ñònh, nhaát quaùn cuûa moät Ñöùc Chuùa Trôøi yeâu thöông ñoái vôùi ñieàu ñang phaù huûy caùc ñoái töôïng yeâu thöông cuûa Ngaøi”. Kinh thaùnh cho chuùng ta bieát tình yeâu thöông laø baûn chaát cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Theá nhöng khi nhöõng ngöôøi maø Ngaøi yeâu thöông ñang coù nguy cô bò huûy dieät, thì Ñöùc Chuùa Trôøi giaøu tình yeâu thöông cuûa chuùng ta aét seõ noåi giaän. Ñöùc Chuùa Trôøi gheùt vaø

9 10

Ngaøi loaïi tröø toäi loãi bôûi vì noù huûy dieät nhöõng gì maø Ngaøi yeâu thöông.

Chöông 3

“BOÁN VÒ VUA VAØ BOÁN ÑÒNH LUAÄT”

Phaoloâ toùm taét luaän ñeà cuûa boán chöông ñaàu cuûa thö tín naày qua

caâu ñaàu tieân cuûa chöông naêm khi oâng vieát: “Vaäy chuùng ta ñaõ ñöôïc xöng coâng bình bôûi ñöùc tin, thì ñöôïc hoøa thuaän vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi, bôûi Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ chuùng ta” (Roâma 5:1). OÂng tieáp tuïc giôùi thieäu laäp luaän cuûa mình trong boán chöông keá tieáp qua caâu thöù hai: “laø Ñaáng ñaõ laøm cho chuùng ta caäy ñöùc tin vaøo trong ôn naày laø ôn chuùng ta hieän ñöông ñöùng vöõng; vaø chuùng ta khoe mình trong söï troâng caäy veà vinh hieån Ñöùc Chuùa Trôøi” (5:2). Ñöùc tin chuùng ta ñaët nôi thaäp töï giaù cuûa Ñaáng Christ ñaõ khieán chuùng ta ñöôïc xöng coâng bình vaø ban cho chuùng ta söï phuïc hoaø vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. Ñöùc tin ñoù coøn ban cho chuùng ta quyeàn nhaän ñöôïc aân ñieån ñeå khieán chuùng ta coù theå soáng cho Ñaáng Christ trong theá gian, vaø soáng ñôøi soáng toân cao danh Chuùa Jeâsus vaø laøm vinh hieån Ñöùc Chuùa Trôøi.

Boán Vò Vua

Giôø ñaây chuùng ta ñaõ ñöôïc xöng coâng bình bôûi ñöùc tin, laøm theå naøo chuùng ta coù theå soáng nhö ngöôøi ñöôïc xöng coâng bình? Phaoloâ baét ñaàu caâu traû lôøi cho vaán naïn naày baèng söï daïy doã coù theå ñöôïc goïi laø “Boán Vò Vua” (Roâma 5:12-21). Chuùng ta coù theå goïi vò vua thöù nhaát laø “Vua Toäi Loãi”. Chuùng ta ñoïc raèng Vua Toäi Loãi ñaõ vaøo trong theá gian vaø “ñaày daãy”hoaëc “traøn lan treân heát thaûy moïi ngöôøi” (12). ÔÛ ñaây, Phaoloâ khoâng ñi saâu vaøo söï tranh luaän mang tính trieát hoïc veà caùch thöùc hay nguyeân do khieán toäi loãi xaâm nhaäp vaøo trong theá gian. OÂng chæ ñôn thuaàn vieát raèng toäi loãi ñaõ böôùc vaøo, ñaày daãy vaø cai trò trong theá gian.

Vua Söï Cheát tieáp böôùc theo ngay sau Vua Toäi Loãi. Phaoloâ coù noùi vôùi chuùng ta theá naày: “Tieàn coâng cuûa toäi loãi laø söï cheát” (Roâma 6:23). Toäi loãi luoân luoân ñem ñeán haäu quaû, vaø ñoù laø nhöõng haäu quaû

11 12

raát toài teä. Moät trong nhöõng haäu quaû ñoù laø söï cheát theo nghóa ñen. Söï cheát coøn coù aån yù raèng toäi loãi luoân luoân phaûi ñöôïc traû baèng caùi giaù khuûng khieáp. Sôùm muoän gì heát thaûy chuùng ta cuõng seõ phaûi ngoài xuoáng döï ñaïi tieäc cuûa nhöõng haäu quaû. Vua Söï Cheát luoân luoân böôùc tieáp theo sau Vua Toäi Loãi.

Hai Vò Vua ñaàu tieân ñem ñeán nhöõng tin döõ, coøn hai Vò Vua keá tieáp ñem ñeán nhöõng tin laønh. Theo Phaoloâ, coù moät Vò vua thöù ba laø Ñaáng ñaõ vaøo ñôøi, hieän dieän khaép nôi vaø teå trò trong cuoäc soáng, teân Ngaøi laø Jeâsus Christ. Vua Jeâsus ñaõ ñaùnh baïi Vua Toäi Loãi treân thaäp töï giaù, vaø Ngaøi cuõng ñaõ ñaéc thaéng Vua Söï Cheát khi Ngaøi soáng laïi töø keû cheát.

Keá ñoù, Phaoloâ noùi roõ hôn veà Tin laønh. Vò vua thöù tö chính laø Baïn. Bôûi ñöùc tin, baïn coù theå soáng ñôøi soáng trong Ñaáng Christ. Cuõng bôûi ñöùc tin, baïn coù theå ñöôïc ñaày daãy Ñaáng Christ. Vaø heã ai soáng ñôøi soáng trong Ñaáng Christ thì ngöôøi aáy seõ nhaän laõnh ñöôïc söï ban cho cuûa söï coâng bình bôûi aân ñieån vaø ñöùc tin, seõ “nhôø moät mình Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ maø cai trò trong söï soáng”. Noùi caùch khaùc, coù nghóa laø baïn vaø toâi bôûi ñöùc tin cuõng seõ ñöôïc ôû trong Ñaáng Christ nhö caùch chuùng ta ñöôïc Ngaøi cai trò treân ñôøi soáng cuûa chuùng ta vaäy (Roâma 5:17). Chuùa Jeâsus Christ phaùn: “Ta ñaõ ñeán aàhu cho chieân ñöôïc söï soáng, vaø söï soáng du daät” (Giaêng 10:10). Phaoloâ chæ ñôn thuaàn noùi cho chuùng ta bieát laøm caùch naøo ñeå chuùng ta coù theå coù ñöôïc söï soáng dö daät trong Ñaáng Christ.

Boán vò Vua naày ñeàu laø nhöõng ngöôøi chieán thaéng. Chuùng ta khoâng theå soáng cuøng vôùi toäi loãi nhö chuùng ta khoâng theå cuøng toàn taïi vôùi caên beänh ung thö aùc tính vaäy.Toäi loãi seõ ñaùnh baïi chuùng ta baèng caùch noù sai Vua Söï Cheát ñeán. Nhöng khi chuùng ta nhôø ñöùc tin vaø aân ñieån ñeå böôùc vaøo ñôøi soáng dö daät trong Ñaáng Christ, thì chuùng ta seõ laø nhöõng ngöôøi ñaùnh baïi toäi loãi vaø coù söï soáng dö daät. Khi Phaoloâ keát luaän phaàn luaän ñeà naày cuûa mình trong saùch Roâma chöông taùm, oâng tuyeân boá raèng chuùng ta seõ trôû thaønh nhöõng ngöôøi chieán thaéng toäi loãi vaø ñaéc thaéng trong cuoäc soáng (8:7).

Boán Ñònh Luaät

AÅn duï veà boán vò vua baét ñaàu cho luaän ñeà cuûa boán chöông keá tieáp trong thö tín naày. Boán vò vua ñoù ñaõ söûa soaïn cho chuùng ta nghe veà boán ñònh luaät thuoäc linh maø Phaoloâ ñaõ moâ taû sô löôïc trong hai chöông cuoái cuûa phaàn hai thö tín naày (Roâ 5-8). Neáu chuùng ta chuaån bò hoïc hoûi ñeå trôû thaønh ngöôøi chieán thaéng nhôø Ñaáng Christ, thì chuùng ta phaûi hoïc veà boán ñònh luaät thuoäc linh naày.

Ñònh luaät thöù nhaát laø “Luaät Phaùp cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi” (7:1-6). Luaät Phaùp Ñöùc Chuùa Trôøi chính laø Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi (Thi 1:1-2). Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi laø söï huyeàn nhieäm voâ cuøng. Ñöùc tin ñeán bôûi söï ngöôøi ta nghe ñöôïc Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi, vaø Lôøi Ngaøi laø haït gioáng khoâng hay hö naùt gieo troàng trong ñôøi soáng taâm linh chuùng ta (Roâma 10:17; IPhierô 1:22-23).

Luaät Phaùp Ñöùc Chuùa Trôøi seõ laøm xuaát hieän ñònh luaät thuoäc linh thöù hai ñöôïc goïi laø “Luaät cuûa Toäi Loãi vaø Söï Cheát”. Ñònh luaät thuoäc linh thöù hai naày laø ñònh luaät tuyeät ñoái, khoâng theå baùc boû ñöôïc, raèng toäi loãi luoân coù nhöõng haäu quaû cuûa noù (7:7-25). Theo Giacô, Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi gioáng nhö caùi göông soi maët (Giacô 1:23). Coâng duïng cuûa caùi göông laø chæ cho chuùng ta thaáy nhöõng khieám khuyeát cuûa dieän maïo cuûa mình ñeå chuùng ta coù theå chænh trang laïi tröôùc khi ñi ra ngoaøi gaëp gôõ, tieáp xuùc vôùi ngöôøi ta. Cuõng moät theå aáy, Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi chæ cho chuùng ta thaáy toäi loãi trong ñôøi soáng mình ñeå chuùng ta coù theå ñaùnh baïi toäi loãi tröôùc khi chuùng ta tieáp xuùc vôùi ngöôøi khaùc. Daãu raèng khoâng phaûi luùc naøo chuùng ta cuõng haøi loøng khi nhìn mình trong göông, theá nhöng coù phaûi vì lyù do ñoù maø coù raát nhieàu ngöôøi trong chuùng ta ñaõ ñem heát nhöõng caùi göông soi trong nhaø mình quaêng ñi chaêng?

Töông töï vôùi boán vò Vua kia, hai ñònh luaät ñaàu tuyeân boá veà nhöõng tin döõ, coøn ñònh luaät thöù ba vaø thöù tö thì loan baùo tin laønh. Phaoloâ goïi ñònh luaät thuoäc linh thöù ba laø “Luaät Thaùnh Linh cuûa ñôøi soáng trong Ñaáng Christ”(8: 1-4). OÂng noùi cho chuùng ta nghe Tin laønh laø ñònh luaät naày coù khaû naêng giaûi phoùng chuùng ta thoaùt khoûi “Luaät cuûa Toäi Loãi vaø Söï Cheát”.

13 14

Töông töï nhö ñònh luaät cuûa khí ñoäng löïc hoïc cheá ngöï treân ñònh luaät cuûa löïc huùt haáp daãn coù theå laøm cho moät chieác maùy bay phaûn löïc chuyeân chôû haønh khaùch caát caùnh, rôøi khoûi ñöôøng baêng vaø lao vuùt vaøo khoâng trung, thì “Luaät Thaùnh Linh cuûa ñôøi soáng trong Ñaáng Christ” cuõng chính laø ñònh luaät cuûa “khí ñoäng löïc hoïc thuoäc linh” coù theå khieán chuùng ta ñöôïc caát caùnh bay leân cheá ngöï treân “Luaät cuûa Toäi Loãi vaø Söï Cheát”.

Ñoù laø moät söï thaät, theá maø taïi sao vaãn coøn coù nhieàu ngöôøi trong chuùng ta ñaõ maát quaù nhieàu thì giôø ñeå loay hoay maõi vôùi chieác maùy bay ñöôïc trang bò nhöõng ñoäng cô thaät maïnh meõ, nhöng chuùng ta laïi khoâng taøi naøo caát caùnh leân ñöôïc? Maëc duø chuùng ta ñaõ nhaän laõnh Ñöùc Thaùnh Linh roài, vaäy taïi sao chuùng ta khoâng theå ñöùng leân ñeå chieán thaéngï “Luaät cuûa Toäi Loãi vaø Söï Cheát”?

Lôøi giaûi ñaùp cho caâu hoûi naày giôùi thieäu chuùng ta ñeán vôùi ñònh luaät thöù tö ñöôïc goïi laø “Luaät chaêm vaøo Thuoäc Linh”. Phaoloâ vieát: “Thaät theá, keû soáng theo xaùc thòt thì chaêm nhöõng söï thuoäc veà xaùc thòt; coøn keû soáng theo Thaùnh Linh thì chaêm nhöõng söï thuoäc veà Thaùnh Linh. Vaû, chaêm veà xaùc thòt sanh ra söï cheát, coøn chaêm veà Thaùnh Linh sanh ra söï soáng vaø bình an” (8:5-6). Neáu chuùng ta khoâng ñaùnh baïi “Luaät cuûa Toäi Loãi vaø Söï Cheát” trong ñôøi soáng chuùng ta, thì ñoù laø lyù do seõ khieán chuùng ta chæ lo maø thoâi.

Moät trong nhöõng söï daïy doã coù yù nghóa thaâm thuyù nhaát cuûa Chuùa Jeâsus cuõng coù theå ñöôïc goïi laø “Luaät chaêm vaøo Thuoäc Linh”. Chuùa Jeâsus daïy raèng söï khaùc nhau giöõa ñôøi soáng phöôùc haïnh vaø ñôøi soáng baát haïnh tuyø thuoäc vaøo caùi caùch chuùng ta nhìn vaøo söï vaät, söï vieäc (Mathiô 6:22-23). Caùc nhaø laõnh ñaïo thuoäc linh, caùc vaän ñoäng vieân theå thao, nhöõng nhaø ngoaïi giao, vaø nhieàu vò laõnh ñaïo trong giôùi laøm aên kinh doanh thöôøng hay taäp trung öu tieân cho nhöõng ñieàu quan troïng nhaát caàn phaûi chuù taâm.

Xin baïn caàu nguyeän suy gaãm veà boán ñònh luaät thuoäc linh naày. Sau ñoù, baïn haõy töï hoûi mình: Hieän taïi mình ñang chuù taâm ñeán nhöõng ñieàu gì? “Luaät chaêm vaøo Thuoäc Linh” coù theå xaùc ñònh ñôøi soáng baïn hieän ñang ñöôïc ñieàu khieån, chi phoái bôûi “Luaät Thaùnh

Linh cuûa ñôøi soáng trong Ñaáng Christ” hay laø “Luaät cuûa Toäi Loãi vaø Söï Cheát”.

15 16

Chöông 4

“TAÁT CAÛ MOÏI SÖÏ”

“OÂi! saâu nhieäm thay laø söï giaøu coù, khoân ngoan vaø thoâng bieát cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi! Söï phaùn xeùt cuûa Ngaøi naøo ai thaáu ñöôïc, ñöôøng neûo cuûa Ngaøi naøo ai hieåu ñöôïc! Vì, ai bieát yù töôûng Chuùa, ai laø keû baøn luaän cuûa Ngaøi? Hay laø ai ñaõ cho Chuùa tröôùc, ñaëng nhaän laáy ñieàu gì Ngaøi baùo laïi? Vì muoân vaät ñeàu laø töø Ngaøi, bôûi Ngaøi, vaø höôùng veà Ngaøi. Vinh hieån cho Ngaøi ñôøi ñôøi voâ cuøng! Amen” (Roâma 11:33-36).

Ñaây laø lôøi ca tuïng maø Phaoloâ ñaõ keát luaän cho phaàn daïy doã cuûa kieät taùc thaàn hoïc naày. Trong lôøi chuùc tuïng tuyeät vôøi naày, Phaoloâ tuyeân boá Ñöùc Chuùa Trôøi laø Nguoàn goác cuûa taát caû moïi söï, laø Naêng löïc cuûa taát caû moïi söï vaø söï vinh hieån cuûa Ngaøi laø muïc ñích cho taát caû moïi söï. Phaoloâ duøng hai töø “moïi söï” raát thöôøng xuyeân nhöng khoâng phaûi laø khoâng coù chuû yù (Roâma 8:28; IICoârinhtoâ 9:8). Vaäy nhöõng ñieàu gì ñaùng ñeå Phaoloâ ñeà caäp ñeán khi oâng ñöa hai töø naày vaøo lôøi chuùc tuïng treân?

Nhö toâi coù gôïi yù raèng baïn neân chia möôøi saùu chöông cuûa thö tín naày thaønh boán phaàn ñeå suy gaãm trong tinh thaàn caàu nguyeän veà luaän ñeà cuûa böùc thö. Giôø ñaây toâi ñeà nghò haõy taïm queân ñi caùc ñoaïn, caâu, khi baïn coá gaéng ñeå hieåu luaän ñeà ñöôïc thaàn caûm naày cuûa Phaoloâ trong böùc thö naày. Nhöõng söï phaân chia ñoaïn, caâu naày khoâng heà coù trong Kinh thaùnh maõi cho ñeán theá kyû möôøi ba. Thænh thoaûng, nhöõng söï phaân chia caùc chöông coù theå khieán chuùng ta caûm thaáy boái roái veà tính hôïp lyù ñöôïc thaàn caûm cuûa moät saùch naøo ñoù trong Kinh thaùnh.

Phaoloâ baét ñaàu höôùng ñeán vieäc söû duïng hai töø “moïi söï” naày trong lôøi ca tuïng khi oâng keát thuùc phaàn daïy doã chuùng ta veà boán ñònh luaät thuoäc linh (8:13). Sau ñoù, oâng ñöa ra quan ñieåm veà caùch maø Ñöùc Chuùa Trôøi ñem chuùng ta ñeán vôùi söï cöùu roãi. Quan ñieåm

cuûa oâng cho raèng Ñöùc Chuùa Trôøi chính laø Ñoäng cô chuû yeáu cuûa moïi ñieàu xaûy ñeán cho chuùng ta trong tieán trình ñeå ñöôïc cöùu roãi. OÂng vieát: “Vì nhöõng keû Ngaøi ñaõ bieát tröôùc, thì Ngaøi cuõng ñaõ ñònh saün ñeå neân gioáng nhö hình boùng Con Ngaøi, haàu cho Con naày ñöôïc laøm Con caû ôû giöõa nhieàu anh em; coøn nhöõng keû Ngaøi ñaõ ñònh saün, thì Ngaøi cuõng ñaõ goïi, nhöõng keû Ngaøi ñaõ goïi, thì Ngaøi cuõng ñaõ xöng laø coâng bình, vaø nhöõng keû Ngaøi ñaõ xöng laø coâng bình, thì Ngaøi cuõng ñaõ laøm cho vinh hieån” (8:29-30).

Phaân ñoaïn naày ñaõ taïo neân moät baøi chuùc tuïng thaät ñaëc bieätù. Vò söù ñoà ñaõ khaúng ñònh raèng Ñöùc Chuùa Trôøi seõ ôû trong nhöõng ai tieáp nhaän Ngaøi. Ngaøi luoân ôû cuøng nhöõng ai böôùc ñi trong söï vaâng lôøi Ngaøi, vaø Ngaøi seõ phuø hoä cho nhöõng ai ñöôïc Ngaøi keâu goïi theo chöông trình cuûa Ngaøi. Khi Ñöùc Chuùa Trôøi ngöï trò trong chuùng ta, ôû cuøng chuùng ta, vaø phuø hoä chuùng ta, thì coøn ai coù theå choáng nghòch laïi chuùng ta, vaø coøn coù ñieàu gì coù theå phaân reõ chuùng ta khoûi söï yeâu thöông cuûa Ngaøi? Phaoloâ ñaõ keát thuùc chöông taùm baèng lôøi ngôïi khen ñeå traû lôøi cho caùc caâu hoûi naày.

Haõy ñem theo nhöõng doøng tö töôûng ñaày caûm höùng naày cuøng vôùi baïn böôùc vaøo chöông chín laø chöông maø Phaoloâ khai trieån veà moät töø maø oâng ñaõ noùi ôû phaân ñoaïn treân. Ñoù laø töø “ñònh saün” . Söï khai trieån cuûa Phaoloâ veà khaùi nieäm naày laø ñieàu ñöôïc goïi laø “söï choïn tröôùc” taïo neân moät trong soá nhöõng chöông khoù hieåu nhaát, nhöng cuõng ñaùng suy gaãm nhaát trong Kinh thaùnh. Söï minh hoaï cuûa oâng cho khaùi nieäm naày laø caâu chuyeän hai anh em song sinh EÂsau vaø Giacoáp – khi coøn ôû trong loøng meï. Tröôùc khi ngöôøi ta chöa bieát ñöôïc nhöõng ñöùa treû naày mai ñaây seõ laøm ñieàu toát hay xaáu, thì Ñöùc Chuùa Trôøi coù phaùn raèng: “Ta yeâu Giacoáp nhöng gheùt EÂsau”, vaø raèng: “Ñöùa lôùn seõ phaûi laøm toâi cho ñöùa nhoû” (9:12-13). Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ñònh ñoaït soá phaän vaø coù keá hoaïch cho töøng ngöôøi cuûa caëp song sinh ñoù tröôùc khi hoï chaøo ñôøi.

Moät trong nhöõng hoïc giaû maø toâi yeâu thích gôïi yù raèng söï daïy doã naày caàn ñöôïc giöõ kín gioáng nhö bí maät cuûa gia ñình giöõa voøng caùc tín höõu. Chuùng ta khoâng neân ñoøi hoûi nhöõng ai chöa coù ñöùc tin, chöa

17 18

nhaän laõnh Ñöùc Thaùnh Linh phaûi hieåu vaø tieáp thu söï daïy doã naày. Thaäm chí nhieàu Cô Ñoác nhaân coøn caûm thaáy ñoù laø ñieàu thaät khoù hieåu bôûi vì noù khieán cho chuùng ta nghó raèng döôøng nhö Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng coâng baèng, ñaëc bieät laø ñoái vôùi nhöõng ngöôøi khoâng “được chọn trước theo ý định”.

Thoâng thöôøng, khi caùc tín höõu laàn ñaàu khaùm phaù ra söï daïy doã naày trong Kinh thaùnh, thì phaûn öùng ñaàu tieân laø hoï cho raèng ñieàu ñoù khoâng ñuùng. Ñaùp laïi suy nghó aáy, Phaoloâ ñeà nghò chuùng ta haõy ñoïc Cöïu öôùc. Moät trong soá nhöõng vaàn thô ngaén nhaát maø toâi ñaõ töøng nghe laø:

“Thật lạ lùng thay!

Sao Đức Chúa Trời

Lại chọn dân Do Thái?”

ÔÛ moät goùc ñoä naøo ñoù thì caû Cöïu öôùc laø moät minh hoaï cho söï daïy doã veà söï löïa choïn naày. Töø giöõa voøng taát caû caùc daân toäc trong lòch söû coå ñaïi, Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ choïn daân Ysôraeân. Tuy nhieân, nhö toâi ñaõ neâu töø ñaàu, ba chöông khoù hieåu naày (9-11) coøn minh hoaï cho ñieàu ngöôïc laïi vôùi söï ñöôïc choïn, bôûi vì Ysôraeân ñaõ ñöôïc choïn – vaø ngaøy nay vaãn coøn ñöôïc choïn – nhöng hoï laïi khoâng ñöôïc choïn.

Ñöùc Chuùa Trôøi phaùn daïy chuùng ta qua EÂsai raèng chuùng ta ñöøng coá hieåu cho ñöôïc caùc yù töôûng vaø ñöôøng loái cuûa Ngaøi. Ngaøi khuyeán caùo chuùng ta laø caùch nghó vaø haønh ñoäng cuûa Ngaøi hoaøn toaøn khaùc xa vôùi caùch suy nghó vaø haønh ñoäng cuûa chuùng ta ví theå nhö caùc töøng trôøi cao kia caùch xa ñaát naày vaäy (EÂsai 55: 8,9).

Khi trình baøy söï daïy doã naày, Phaoloâ thaùch thöùc chuùng ta baèng moät vaøi caâu hoûi quan troïng nhö laø: “Hôõi ngöôøi, ngöôi laø ai maø daùm chaát vaán Ñöùc Chuùa Trôøi taïi sao Ngaøi laïi taïo döïng neân Moâise vaø Pharaoân töø cuøng moät cuïc ñaát seùt? Coù leõ naøo caùi bình baèng ñaát seùt laïi noùi vôùi keû naén neân mình raèng: Sao ngöôi ñaõ laøm neân ta nhö vaäy?” (9:20-21). Phaoloâ coøn ñöa ra söï giaûi thích raèng söï löïa choïn khoâng phaûi laø vaán ñeà thieát yeáu. Neáu chuùng ta ñöôïc choïn cho söï cöùu

roãi, thì vaán ñeà thöïc söï ôû ñaây laø chuùng ta ñaõ ñöôïc cöùu bôûi aân ñieån chöù khoâng phaûi bôûi baát cöù thaønh quaû naøo töø chính noå löïc cuûa chuùng ta (Roâma 11).

Lôøi ngôïi khen maø Phaoloâ duøng ñeå keát luaän cho lôøi thuyeát giaùo cuûa kieät taùc thaàn hoïc naày, chính laø caùch duy nhaát maø chuùng ta coù theå ñaùp öùng vôùi moïi ñieàu maø Phaoloâ ñaõ chia seû cho chuùng ta, keå caû ñieàu daïy doã veà söï löïa choïn. Phaoloâ nhaéc nhôû chuùng ta trong lôøi ca tuïng naày raèng Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng caàn baát kyø ai trong chuùng ta laøm coá vaán cho Ngaøi khi Ngaøi quyeát ñònh theo caùch Ngaøi seõ laøm taát caû moïi söï maø Phaoloâ ñaõ coù chuû taâm khi oâng noùi cho chuùng ta bieát raèng Ñöùc Chuùa Trôøi chính laø Nguoàn goác, laø Naêng löïc vaø laø muïc ñích cho taát caû moïi söï.

19 20

Chöông 5

“VÌ ÑIEÀU GÌ?”

Giôø ñaây haõy ñem leõ thaät cuûa lôøi ca tuïng naày theo vôùi baïn vaøo

chöông möôøi hai. “Khi gaëp Phaoloâ duøng töø ‘vaäy’, thì chuùng ta caàn phaûi luoân ñaët caâu hoûi töø vaäy coù nghóa gì”. Lôøi khuyeân khoân ngoan naày toâi ñaõ nhaän ñöôïc caùch ñaây hôn naêm möôi naêm seõ giuùp chuùng ta tieáp thu ñöôïc luaän ñeà hôïp lyù cuûa vò söù ñoà naày. Ñaây cuõng laø caùch oâng thöôøng baét ñaàu cho nhöõng phaàn öùng duïng trong caùc thö tín cuûa oâng. Khi khôûi söï öùng duïng leõ thaät maø oâng vöøa chia seû vôùi chuùng ta trong böùc thö naày, oâng ñaõ duøng töø “vaäy” nhaèm chæ daãn chuùng ta quay veà vôùi khôûi ñieåm cuûa söï laäp luaän cuûa oâng (1: 7).

“Vaäy, hôõi anh em, toâi laáy söï thöông xoùt cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi khuyeân anh em daâng thaân theå mình laøm cuûa leã soáng vaø thaùnh, ñeïp loøng Ñöùc Chuùa Trôøi, aáy laø söï thôø phöôïng phaûi leõ cuûa anh em. Ñöøng laøm theo ñôøi naày, nhöng haõy bieán hoùa bôûi söï ñoåi môùi cuûa taâm thaàn mình, ñeå thöû cho bieát yù muoán toát laønh, ñeïp loøng vaø troïn veïn cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi laø theå naøo” (12: 1-2).

Nhieàu ngöôøi cho raèng neáu hoï daâng chính mình cho Ñöùc Chuùa Trôøi, thì yù chæ cuûa Ngaøi seõ ñöa hoï ñeán choã toài teä nhaát maø hoï coù theå töôûng töôïng ñöôïc. Nhöng Phaoloâ noùi cho chuùng ta bieát yù muoán cuûa Ngaøi laø toát laønh. Trong thöïc teá yù muoán cuûa Ngaøi laø hoaøn haûo (c.2). Laøm theá naøo ñeå bieát ñöôïc yù muoán cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi daønh cho ñôøi soáng baïn? Phaoloâ trình baøy naêm böôùc ñeå theo yù muoán Chuùa:

Thöù nhaát, haõy taäp trung vaøo Chuùa. Vì Ñöùc Chuùa Trôøi laø Nguoàn goác, laø Naêng löïc vaø laø muïc ñích cuûa moïi söï, cho neân ñieàu hôïp lyù duy nhaát laø phaûi ñeå Ngaøi laøm troïng taâm cuûa ñôøi soáng baïn.

Thöù hai, haõy keát öôùc vôùi Chuùa. Chuùng ta phaûi keát öôùc trao yù muoán cuûa chuùng ta cho yù muoán cuûa Chuùa. Haõy nhôù laïi nguyeân taéc höôùng daãn maø Chuùa Jeâsus ñaõ ban cho chuùng ta khi Ngaøi phaùn:

“Neaùu ai khöuøng laøm theo yuø muoaùn cuûa Ñöuøc Chuuøa Troâøi, thì ngöôøi aáy seoõ bieaùt yù muoán Ngaøi “(Giaêng 7:17). Neáu Ñöùc Chuùa Trôøi bieát baïn cam keát vôùi Ngaøi vaø baïn seõ laøm theo yù muoán cuûa Ngaøi thì Ngaøi seõ toû cho baïn bieát yù muoán cuûa Ngaøi daønh cho ñôøi soáng baïn.

Böôùc thöù ba laø böôùc maø chuùng ta phaûi ôû theá bò ñoäng. Phaoloâ khuyeân chuùng ta caàn phaûi ñöôïc bieán ñoåi bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi: “Haõy bieán hoùa bôûi söï ñoåi môùi cuûa taâm thaàn mình”. Khi baïn ñöôïc sinh ra veà phöông dieän thuoäc theå, thì baïn ôû trong daïng bò ñoäng. Ñieàu ñoù cuõng gioáng nhö khi baïn ñöôïc taùi sinh. Ñöùc Chuùa Trôøi ñoùng vai troø chuû ñoäng coøn chuùng ta ôû theá bò ñoäng khi taâm trí cuûa chuùng ta caàn ñöôïc ñoåi môùi (IICoârinhtoâ 3:18; 5:17-18). Khi ñaõ töøng traûi “söï ñoåi môùi taâm thaàn mình” roài, thì chuùng ta coù theå nhìn nhaän töøng traûi ñoù laø keá hoaïch cuûa Chuùa ñoái vôùi chuùng ta laø toát laønh. Chuùng ta seõ coù theå ñaùp laïi taát caû nhöõng ñoøi hoûi cuûa Ngaøi vaø taêng tröôûng trong ñôøi soáng taâm linh.

Phaoloâ moâ taû böôùc thöù tö khi oâng vieát: “Ñöøng laøm theo ñôøi naày” (Roâma 12:2). Noùi caùch khaùc laø: “Ñöøng gioáng nhö moïi ngöôøi khaùc. Ñöøng ñeå cho theá gian naén ñuùc baïn theo khuoân maãu cuûa noù”. Neáu laøm nhö theá, baïn seõ ñaùnh maát yù chæ cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñoái vôùi ñôøi soáng baïn. Neáu baïn vaâng theo Chuùa Jeâsus Christ, thì ñieàu ñoù seõ khieán baïn khoâng tuaân thuû theo tinh thaàn cuûa theá gian. Nhöõng tieâu chuaån cuûa baïn seõ khoâng gioáng nhö nhöõng tieâu chuaån cuûa nhöõng con ngöôøi theá tuïc ôû xung quanh baïn.

Cuoái cuøng, böôùc thöù naêm laø haõy ñöùng vöõng trong Ñaáng Christ. Theo Phaoloâ, phöông caùch ñeå thöïc hieän ñoù laø chuùng ta caàn nhaän bieát raèng Ñöùc Thaùnh Linh luoân haønh ñoäng qua daân söï Ñöùc Chuùa Trôøi baèng caùch ban cho chuùng ta nhöõng aân töù thuoäc linh (c.3-8). Nhöõng aân töù naày giuùp ñôøi soáng chuùng ta trôû neân vöõng vaøng trong Ñaáng Christ vaø trang bò chuùng ta cho coâng taùc thuoäc linh. Khi khaùm phaù ra nhöõng aân töù maø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ñaàu tö cho chuùng ta, haõy daâng nhöõng ñieàu aáy leân cho Ngaøi vaø thöïc haønh nhöõng aân töù ñoù vì Ngaøi, thì nhöõng aân töù thuoäc linh ñoù seõ daãn chuùng ta vaøo trong yù

21 22

muoán Ngaøi vaø ñeán vôùi muïc ñích cuûa cuoäc soáng ñöôïc cöùu roãi cuûa chuùng ta (EÂpheâsoâ 2:10).

Haõy Thaønh Thaät!

Khi Phaoloâ tieáp tuïc söï öùng duïng raát thöïc tieãn cuûa mình, oâng khích leä chuùng ta haõy gaén keát taát caû nhöõng leõ thaät maø oâng vöøa chia seû cuøng chuùng ta trong thö tín naày vôùi Hoäi thaùnh ñòa phöông nôi chuùng ta ñang tham döï. Coù moät baûn dòch Taân öôùc maø toâi raát öa thích hay duøng ñi duøng laïi töø “thaønh thaät”xuyeân suoát phaàn aùp duïng cuûa thö tín naày. Tröôùc heát, Phaoloâ vieát: “Haõy gôùm söï döõ maø meán söï laønh” (c.9). Ñieàu oâng ñang ñoøi hoûi ôû ñaây laø söï thaùnh khieát vaø trong saïch thaät söï ôû giöõa voøng caùc tín höõu .

Phaoloâ cuõng ñoøi hoûi söï khieâm nhöôøng thaät söï: “ñöøng öôùc ao söï cao sang, nhöng phaûi öa thích söï khieâm nhöôøng” (16). Söï khieâm nhöôøng laø moät ñöùc haïnh thuoäc linh luoân luoân ñöôïc ñeà cao trong caùc tieâu chuaån caàn coù cuûa caùc söù ñoà. Keá ñoù Phaoloâ ñoøi hoûi söï hieäp moät thaät. Söï hieäp moät maø Phaoloâ moâ taû ôû ñaây laø neàn taûng cho moät thöïc teá raèng taát caû chuùng ta haõy hieäp thaønh moät thaân trong Ñaáng Christ vaø moãi ngöôøi laø nhöõng chi theå cuûa thaân Ngaøi.

Khi Phaoloâ vieát: “Haõy laáy loøng yeâu thöông meàm maïi maø yeâu nhau nhö anh em” (c.9), laø yù oâng muoán noùi raèng chuùng ta neân coù tình yeâu thöông thaät ñoái vôùi ngöôøi khaùc. Khi moâ taû sô löôïc tình yeâu thöông maø oâng ñang ñoøi hoûi ôû ñaây trong thö tín thöù nhaát cuûa oâng göûi cho caùc tín höõu ôû Coârinhtoâ, oâng ñaõ cho chuùng ta thaáy yù oâng muoán noùi ñeán tình yeâu thöông thaät (ICoârinhtoâ 13:4-7). Ñaây laø leõ thaät quan troïng xuaát hieän ôû phaàn öùng duïng trong taát caû caùc thö tín cuûa Phaoloâ.

Tieáp theo, Phaoloâ yeâu caàu haõy tieáp ñaõi nhau moät caùch aân caàn “Haõy cung caáp söï caàn duøng cho caùc thaùnh ñoà; haõy aân caàn tieáp khaùch”. Phaoloâ coi loøng hieáu khaùch cuõng laø moät trong soá nhöõng aân töù vaäy. Trong ngoân ngöõ goác, Phaoloâ daïy raèng chuùng ta ñöôïc ban cho loøng hieáu khaùch khoâng chæ ñeå tieáp ñaõi ngöôøi khaùc maø chuùng ta coøn phaûi “quaáy raày” ngöôøi ta baèng tình yeâu thöông nöõa. Phaoloâ daïy chuùng ta caàn phaûi aùp duïng söï tieáp ñaõi caùch trung tín naày vaøo

hai coâng taùc cuûa Hoäi thaùnh laø: truyeàn giaûng Tin laønh vaø chu caáp nhu caàu cho caùc con caùi Chuùa.

Keá ñoù, Phaoloâ ñoøi hoûi moät tinh thaàn laøm vieäc heát loøng. Tinh thaàn laøm vieäc tích cöïc khoâng phaûi laø söï thay theá cho naêng suaát laøm vieäc. Phaoloâ vieát: “Chôù laøm bieáng trong công việc; phaûi coù loøng soát saéng; phaûi haàu vieäc Chuùa”. Phaoloâ thöïc söï ñang thaùch thöùc chuùng ta caàn phaûi coù moät soá öu tieân thaät söï. Bôûi oâm ñoàm quaù nhieàu vieäc, cho neân baát cöù ai trong chuùng ta cuõng ñeàu rôi vaøo tình traïng bò ñieàu khieån bôûi ñieàu ñöôïc moâ taû nhö laø “aùp löïc cuûa nhöõng vieäc khaån caáp”. Chuùng ta khoâng neân maát thì giôø ñeå taäp trung vaøo moïi öu tieân cuûa chuùng ta.

Söù ñoà Phaoloâ laø ngöôøi bieát roõ nhöõng öu tieân cuûa mình. OÂng vieát: “Nhöng toâi cöù laøm moät ñieàu” (Philíp 3:14). Haõy xem xeùt nhöõng ngöôøi tin kính maø chuùng ta ñoïc bieát ñöôïc veà hoï trong Kinh thaùnh, ñaõ cuøng vôùi Phaoloâ coù söï kyû luaät thuoäc linh trong vieäc taäp trung cho caùc öu tieân cuûa hoï ra sao. Ñavít ñaõ vieát theá naày: “Toâi ñaõ xin Ñöùc Gieâ-hoâ-va moät ñieàu, vaø seõ tìm kieám ñieàu aáy!” (Thi 27:4). Caùi ñieàu maø caû Ñavít vôùi Phaoloâ ñeàu höôùng ñeán chính laø moái töông giao cuûa hoï vôùi Chuùa vaø nhaän bieát yù muoán cuûa Ngaøi ñoái vôùi hoï trong töøng traûi haèng ngaøy. Trong Kinh thaùnh, khoâng coù göông maãu veà söï öu tieân naøo roõ neùt hôn nhöõng söï öu tieân cuûa Chuùa Jeâsus.

Phaoloâ tieáp tuïc khích leä nhöõng ai tin vaøo leõ thaät tuyeät vôøi cuûa Phuùc aâm maø oâng ñaõ chia seû vôùi chuùng ta haõy coù nhöõng ñoäng cô laøm vieäc, laøm chöùng, caàu nguyeän vaø haõy coù ñöùc tin thaät (14-21). Hôn nöõa, haõy nhaän bieát nhöõng ñieàu quan troïng trong moãi ngaøy, haõy öùng duïng ñôøi soáng thöïc tieãn cuûa Phuùc aâm cho ñôøi soáng chuùng ta trong nhöõng chöông öùng duïng cuûa kieät taùc thaàn hoïc maø chuùng ta goïi laø “Thö Phaoloâ göûi cho caùc tín höõu ôû Lamaõ” naày.

Khi Caùc Tín Höõu Laø Nhöõng Coâng Daân

Trong Roâma chöông möôøi ba, Phaoloâ noùi cho chuùng ta caùch öùng duïng Phuùc aâm cuûa söï xöng coâng bình bôûi ñöùc tin vaøo vieäc laøm coâng daân. Nhö chuùng ta ñaõ hoïc trong saùch Coâng Vuï Caùc Söù Ñoà, coù luùc

23 24

ngöôøi tín ñoà khoâng tuaân theo saéc leänh cuûa chính quyeàn khi chính quyeàn aáy ñi ngöôïc laïi vôùi nhöõng ñieàu daïy doã vaø nhöõng maïng leänh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Trong chöông naày, Phaoloâ ba laàn vieát raèng caùc quan quyeàn thi haønh luaät phaùp laøø “caùc ñaày tôù cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi” (13:4-6). Laø ñaày tôù cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñöôïc sai phaùi, ngöôøi aáy ñaïi dieän ñeå baøy toû côn giaän cuûa Ngaøi (4).

Phaoloâ khoâng coù yù noùi veà caùc quan quyeàn thi haønh luaät phaùp ôû ñaây laø nhöõng ngöôøi Cô Ñoác, maø oâng ñang noùi ñeán nhöõng ngöôøi lính Lamaõ. Töø “sai phaùi” thöïc söï coù nghóa laø “ñöôïc ñaët ôû vò trí chieán löôïc”. Nhöõng ñaày tôù ñöôïc sai phaùi cuûa Phuùc aâm thì ñöôïc ñaët ôû vò trí chieán löôïc ñeå rao giaûng Luaät phaùp cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Nhöõng söù giaû hoaø bình thì ñöôïc ñaët ñeå thi haønh luaät leä cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Phaoloâ coù vieát ñaïi yù theá naày: “Neáu ngöôi muoán soáng vôùi hoï thì tuaân theo luaät phaùp, nhöng neáu ngöôi troäm caép hay phaïm toäi gieát ngöôøi, ngöôøi ta duøng göôm xöû ngöôi chaúng phaûi laø voâ côù vì hoï ñang thi haønh nhieäm maïng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi”.

Khi khaùi nieäm veà luaät phaùp ñöôïc nhaän bieát laø coù nguoàn goác töø Ñöùc Chuùa Trôøi, thì nguoàn goác veà uy quyeàn cuûa ngöôøi thi haønh luaät phaùp cuõng do nôi Ñöùc Chuùa Trôøi maø ñeán. Tuy nhieân, khi chính quyeàn thoái naùt, suy ñoài vaø luaät phaùp cuûa noù ñi ngöôïc laïi vôùi Luaät phaùp Ñöùc Chuùa Trôøi, thì seõ coù luùc ngöôøi daân seõ baát tuaân luaät phaùp (Coâng vuï 5:29).

Nhöõng Cuoäc Tranh Luaän Cuûa Caùc Moân Ñoà

Trong Roâma chöông möôøi boán, Phaoloâ chæ daïy vieäc öùng duïng thöïc tieãn cuûa oâng ñoái vôùi nhöõng moái baát hoaø dieãn ra giöõa voøng caùc moân ñoà ôû Lamaõ. Phaoloâ chöa töøng ñeán thaêm caùc moân ñoà taïi Lamaõ, nhöng khi moïi con ñöôøng ñeàu daãn ñeán Lamaõ aáy cuõng laø luùc oâng vieát thö naày, oâng bieát coù nhieàu tín höõu ñang ôû ñoù hay laø hoï du haønh ñeán ñoù, oâng bieát coù nhöõng cuoäc tranh luaän noåi leân giöõa voøng caùc moân ñoà taïi ñoù.

Giaùo hoäi nghò ñaàu tieân ñöôïc trieäu taäp ñeå giaûi quyeát vaán ñeà naày: Caùc moân ñoà cuûa Chuùa Jeâsus khoâng phaûi laø ngöôøi Do Thaùi khoâng

muoán soáng gioáng nhö ngöôøi Do Thaùi chính thoáng, trong khi caùc moân ñoà ngöôøi Do Thaùi ñaõ ñöôïc taùi sinh thì laïi muoán tieáp tuïc soáng gioáng nhö ngöôøi Do Thaùi chính thoáng khi caû hai ñeàu theo Ñaáng Meâsi cuûa ngöôøi Do Thaùi (Coâng vuï 15). Caùch giaûi quyeát cuûa hoäi nghò ñoù laø caùc moân ñoà khoâng phaûi ngöôøi Do Thaùi thì khoâng caàn phaûi soáng gioáng nhö ngöôøi Do Thaùi, coøn caùc moân ñoà ngöôøi Do Thaùi thì ñöôïc pheùp duy trì nhöõng neáp soáng theo phong caùch Do Thaùi cuûa hoï vì caû hai ñeàu theo Ñaáng Christ. Maëc duø vaán ñeà naày ñaõ chính thöùc ñöôïc giaûi quyeát, caùc moân ñoà ngöôøi Do Thaùi vaø caùc moân ñoà khoâng phaûi ngöôøi Do Thaùi naày ñaõ heát söùc coá gaéng hieäp moät trong Ñaáng Christ, nhöng giöõa hoï vaãn coøn coù nhöõng söï khaùc bieät raát lôùn – ñaëc bieät laø vaán ñeà kieâng aên vaø vieäc toå chöùc caùc ngaøy leã thaùnh cuûa ngöôøi Do Thaùi.

Moät soá Cô Ñoác nhaân ngöôøi Do Thaùi tieáp tuïc toå chöùc ngaøy Sabaùt (ngaøy thöù baûy cuûa tuaàn leã), laø ngaøy ñöôïc bieät rieâng ra cho Ñöùc Chuùa Trôøi ñeå thôø phöôïng Ngaøi, ñeå nghæ ngôi phuïc hoài söùc löïc. Ñeå kyû nieäm söï phuïc sinh cuûa Chuùa Jeâsus, taát caû caùc söù ñoà, hoï laø nhöõng ngöôøi Do Thaùi ñaõ ñoåi ngaøy thôø phöôïng cuûa hoï töø ngaøy thöù baûy sang ngaøy thöù nhaát cuûa tuaàn leã. Coøn caùc Cô Ñoác nhaân voán laø ngöôøi ngoaïi giaùo thì khoâng tìm ñöôïc lyù do gì ñeå xeáp ngaøy thöù baûy trong tuaàn cho vieäc thôø phöôïng cuûa hoï.

Phaoloâ khuyeân daïy caùc Cô Ñoác nhaân ngöôøi Lamaõ phaûi giaûi quyeát vaán ñeà tranh luaän cuûa hoï döïa treân neàn taûng: “Ngöôøi naày töôûng ngaøy naày hôn ngaøy khaùc, keû kia töôûng moïi ngaøy ñeàu baèng nhau; ai naáy haõy tin chaéc ôû trí mình” (14:5). YÙ oâng muoán noùi theâm vaøo söï tranh caõi veà ngaøy Sabaùt, moät soá tín höõu ñaõ xem ngaøy thöù nhaát cuûa tuaàn leã laø “Ngaøy cuûa Chuùa”. Coøn soá khaùc thì laïi xem moïi ngaøy trong tuaàn ñeàu laø Ngaøy cuûa Chuùa caû.

YÙ nghóa chính xaùc cuûa cuïm töø “haõy tin chaéc” ñöôïc ñeà caäp ñeán trong vieäc tranh luaän naày laø gì? Thöù nhaát, Phaoloâ vieát raèng chuùng ta haõy hoaøn toaøn tin chaéc döïa vaøo löông taâm. Coù ngöôøi cho raèng: “Löông taâm laø tieáng noùi trong thinh laëng, cho duø coù nhoû ñeán ñaâu thì chuùng ta vaãn coù theå caûm nhaän ñöôïc”. Phaàn lôùn, löông taâm laø phaûn

25 26

öùng coù ñieàu kieän do nhieàu naêm ôû döôùi söï daïy doã cuûa cha meï vaø ngöôøi khaùc.

Ñieàu quan troïng laø chuùng ta caàn phaûi nhaän bieát raèng Phaoloâ khoâng heà cho löông taâm nhö laø söï höôùng daãn hoaøn toaøn ñaùng tin caäy vaø chaéc chaén. Nhöng oâng khuyeân chuùng ta neân laéng nghe löông taâm khi noù maùch baûo ñieàu chuùng ta ñang laøm laø sai traùi. OÂng nhaát trí vôùi caùch giaûi quyeát cuûa Giaùo hoäi nghò ñaàu tieân laø caùc tín höõu ngöôøi Do Thaùi coù quyeàn vaø coù traùch nhieäm toân troïng giöõ söï kieâng aên vaø nhöõng kyø leã thaùnh theo truyeàn thoáng toân giaùo cuûa hoï, coøn caùc moân ñoà khoâng phaûi laø ngöôøi Do Thaùi thì khoâng baét buoäc phaûi trôû neân nhö ngöôøi Do Thaùi trong nhöõng vaán ñeà naày.

Phaoloâ tieán moät böôùc xa hôn khi vieát raèng baïn caàn phaûi “tin chaéc vaøo trí mình” döïa vaøo söï caùo traùch caù nhaân cuûa baïn (14:6). Söï caùo traùch khoâng phaûi laø vaán ñeà do cha meï daïy doã chuùng ta. Noù laø keát quaû cuûa coâng vieäc Ñöùc Thaùnh Linh laøm treân ñôøi soáng chuùng ta. Ñöùc Thaùnh Linh khoâng caùo traùch moïi tín höõu theo cuøng moät caùch.

Phaoloâ tieáp tuïc khuyeân chuùng ta cuõng phaûi giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà naày döïa treân söï suy xeùt ñoái vôùi nhöõng anh em baát ñoàng vôùi mình (14:10-23). Thaäm chí khi anh em mình khoâng ñuùng, neáu ngöôøi aáy bôûi löông taâm vaø söï caùo traùch bieát ñieàu mình laøm laø sai, thì chuùng ta cuõng phaûi coù traùch nhieäm ñoái vôùi hoï.

Phaoloâ moâ taû sô löôïc nguyeân taéc naày saâu saéc hôn ñoái vôùi caùc tín höõu taïi Coârinhtoâ (ICoârinhtoâ 8-10). OÂng vieát cho caùc tín höõu taïi Lamaõ vaø Coânrinhtoâ bieát raèng vaán ñeà ôû ñaây khoâng phaûi laø ñuùng hay sai, maø laø ôû choã chuùng ta coù heát loøng yeâu thöông anh em mình hay khoâng. Chuùng ta khoâng ñöôïc gaây cho anh em mình côù vaáp phaïm. Chuùng ta phaûi laøm moïi thöù maø chuùng ta coù theå ñeå giuùp ñôõ vaø gaây döïng anh em mình. Cuoái cuøng, Phaoloâ ra leänh cho chuùng ta haõy giaûi quyeát nhöõng söï baát ñoàng naày döïa treân neàn taûng cô baûn laø tình yeâu thöông maø oâng ñaõ moâ taû trong ñoaïn Kinh thaùnh noùi veà tình yeâu thöông cuûa oâng (ICoârinhtoâ 13).

Tinh Thaàn Truyeàn Giaùo Cuûa Phaoloâ

Chuùng ta thöïc söï hieåu roõ veà söù ñoà Phaoloâ trong Roâma chöông möôøi laêm. Taám loøng cuûa vò söù ñoà naày ñang cöu mang cho theá gian. Trong saùch Coâng Vuï Caùc Söù Ñoà, chuùng ta gaëp Phaoloâ luoân nung naáu yù ñònh ñi ñeán Lamaõ. Tuy nhieân, giôø ñaây, Phaoloâ vieát cho caùc tín höõu ôû Lamaõ: “vaäy neáu toâi coù theå ñi xöù Taây Ban Nha ñöôïc, thì mong raèng seõ tieän ñaøng gheù thaêm anh em; sau khi ñöôïc chuùt thoûa loøng ôû vôùi anh em roài, thì nhôø anh em sai ñöa toâi qua xöù aáy” (15:24). Taàm nhìn cuûa oâng giôø ñaây môû roäng sang Lamaõ. OÂng coù yù ñònh ñeán Lamaõ bôûi vì oâng hy voïng tín ñoà ôû ñoù seõ uûng hoä oâng ñeå ñem Tin laønh ñeán Taây Ban Nha!

ÖÙng Duïng Caù Nhaân

Chuùng ta khoâng theå khoâng bò thaùch thöùc khi thaáy vò söù ñoà Phaoloâ khieán cho caû theá gian bieát ñeán Tin laønh maø oâng ñaõ giaûng giaûi quaù ñaày ñuû trong thö tín naày. Khi keát thuùc baøi nghieân cöùu veà böùc thö tuyeät dieäu cuûa Phaoloâ göûi cho caùc tín höõu taïi Lamaõ, thì coù moät söï thaùch thöùc thaät roõ raøng daønh cho baïn vaø toâi laø tröôùc heát haõy aùp duïng taát caû moïi leõ thaät cuûa thö tín naày cho chính caù nhaân mình. Chuùng ta ñaõ coù söï hoaø thuaän vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi bôûi ñöùc tin cuûa moãi chuùng ta ñaët nôi ñieàu Chuùa Jeâsus ñaõ laøm cho chuùng ta treân thaäp töï giaù chöa? Bôûi ñöùc tin chuùng ta ñaõ böôùc vaøo aân ñieån laø ñieàu khieán chuùng ta coù theå soáng cho Ñaáng Christ trong theá gian naày nhö laø moät ngöôøi ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi xöng laø coâng bình – laø ñôøi soáng laøm vinh hieån Ñöùc Chuùa Trôøi chöa? Bôûi ñöùc tin ñôøi soáng cuûa chuùng ta coù ñang ñöôïc teå trò bôûi Vua Jeâsus khoâng? Chuùng ta hieän coù ñang chuù taâm theo “Luaät Thaùnh Linh cuûa ñôøi soáng trong Ñaáng Christ” laø luaät ñaõ giaûi phoùng chuùng ta khoûi “Luaät cuûa toäi Loãi vaø Söï Cheát” khoâng?

Sau ñoù, chuùng ta haõy aùp duïng leõ thaät cuûa thö tín naày cho nhöõng anh chò em trong Chuùa taïi Hoäi thaùnh ñòa phöông, cho quyeàn coâng daân vaø cho caùc moái lieân heä cuûa chuùng ta vôùi chính quyeàn. Cuoái cuøng, gioáng nhö vò söù ñoà yeâu daáu naày, chuùng ta haõy öùng duïng leõ thaät saâu saéc cuûa kieät taùc thaàn hoïc treân ñaây cho nhöõng ngöôøi ñang soáng trong theá giôùi ngaøy nay laø nhöõng ngöôøi chöa töøng ñöôïc nghe

27 28

veà Tin laønh dieäu kyø naày. Töông töï Phaoloâ, chuùng ta laø nhöõng ngöôøi hieän ñang maéc nôï taát caû nhöõng ngöôøi xung quanh, vaø chuùng ta phaûi luoân luoân saün saøng chia seû Tin laønh cuûa Ñaáng Christ cho hoï maø khoâng heà hoå theïn: vì quyeàn pheùp cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñeå cöùu moïi keû tin (Roâma 1:14-16).

29