คมอการใชโปรแกรมฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการวเคราะหการเคลอนไหวรางกายแบบลา
บาน สำาหรบเพมความสามารถในการกำากบอารมณของ
วยรน
คำานำาคมอการใชงานโปรแกรมฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการ
วเคราะหการเคลอนไหวรางกายแบบลาบานนไดอธายเกยวกบวธการใชงานและลกษณะของโปรแกรม ผวจยไดพฒนาโปรแกรมฯ เพอเปนอกทางเลอกหนงสำาหรบการเพมความสามารถในการกำากบอารมณของวยรน โปรแกรมฯ จะชวยปรบปรงการกำากบอารมณโดยใชวธวทยาการปญญา หรอการเพมความสามารถในการควบคมอารมณโดยวธวทยาการปญญา (Affective cognitive control capacity) หมายถง ความพยายามมอทธพลเหนออารมณของตนเอง และการจดการกบปจจยททำาใหเกดอารมณโดยผานกระบวนการปรบเปลยนกลไกการทำางานของสมอง เพอใหบรรลเปาหมายของงาน
โปรแกรมฯ ประกอบดวย 2 องคประกอบ คอ 1) การฝกความจำาขณะทำางานโดย N-back task ซงพนทสมองทเปดใชงานสวนใหญทบซอนกบพนทสมองสวนทเกยวของกบการกำากบอารมณคอ BA9, 10, 32, 45, 46 และ 47 และบางสวนททบซอนกบพนทสมองสวนทเกยวของกบการเคลอนไหวรางกายคอ BA6, 7 และ Cerebellum (Owen, McMillan, Laird, and Bullmore, 2005) และ 2) การเคลอนไหวรางกายตามหลกการ
วเคราะหการเคลอนไหวแบบลาบาน พนทสมองทใชในการเคลอนไหวรางกายมสวนทบซอนกบการกำากบอารมณเชนกนคอ สวนของ Basal ganglia ซง Basal ganglia ยงมความสำาคญในการเชอมตอกบโครงสราง Limbic และบางสวนของสมองสวนหนาทมความเกยวของกบการกำากบอารมณอกดวย ดงนนการฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการวเคราะหการเคลอนไหวแบบลาบานจงทำาใหมการเปดใชงานสมองในสวนทเกยวของกบการกำากบอารมณมากกวาการฝกความจำาขณะทำางานเพยงอยางเดยว อกทงการถายโอนการทำางานในเครอขาย Fronto-parietal ทงในระดบประสาทและระดบพฤตกรรมมความแขงแกรงและครอบคลมมากขน สงผลใหความสามารถในการกำากบอารมณเพมขน
ผพฒนาหวงเปนอยางยงวาคมอการใชงานโปรแกรมฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการวเคราะหการเคลอนไหวรางกายแบบลาบานนจะเปนประโยชนตอผนำาไปใชเพอเพมความสามารถในการกำากบอารมณของวยรน และผสนใจทวไป
จฑาทพย โพธท
แนะนำาโปรแกรมฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการวเคราะหการเคลอนไหวรางกายแบบลาบาน
โปรแกรมฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการวเคราะหการเคลอนไหวแบบลาบาน ออกแบบการเคลอนไหวรางกายตามองค
ประกอบของการเคลอนไหวแบบลาบาน (Laban motor elements) ทอธบายลกษณะการเคลอนไหวแบบตาง ๆ ทชวยเพมอารมณพนฐานแตละอยาง ไดแก ความโกรธ ความกลว ความโศกเศรา และความสข ซงแตละอารมณไดรบการคาดการณโดยองคประกอบการเคลอนไหวทไมซำากนและแตละองคประกอบการเคลอนไหวจะทำานายอารมณเพยงอยางเดยว (Shafir et al., 2016) ตวอยางองคประกอบการเคลอนไหวของอารมณพนฐานแบบตางๆ ดงตารางท 1
ตารางท 1 องคประกอบการเคลอนไหวของอารมณพนฐานแบบตางๆ
อารมณพนฐาน/ ลกษณะการเคลอนไหว
ตวอยางองคประกอบการเคลอนไหว
(1) ความโกรธ (Angry)
เกดจากการเคลอนไหวทแขงแกรง (Strong) ฉบพลน (Sudden) กาวหนา (Advancing) หรอการเคลอนไหวโดยตรง (Direct movements)
(2) ความกลว (Fear)
เกดจากการเคลอนไหวโดยการถอย (Retreating) การยอ
(Condensing) การปดลอม (Enclosing) การมผลผกพน (Binding) หรอการยายกลบ (Moving back)
ตารางท 1 (ตอ)
อารมณพนฐาน/ ลกษณะการเคลอนไหว
ตวอยางองคประกอบการเคลอนไหว
(3) ความโศกเศรา (Sadness)เกดขนจากความหนกแบบเฉยๆ (Passive weight) การนำาแขนไปทสวนบนของรางกาย เชน หนาอก ไหล หนา การลดตำาลง (Sinking) หรอการตกของศรษะ
(4) ความสข (Happiness)
เกดจากการกระโดด การลกขน (Rising) การแผขยาย (Spreading) และการเคลอนไหวทเปนอสระ เบา ๆ ขนสง หรอเปนจงหวะ (Rhythmic)
องคประกอบของการเคลอนไหวแบบลาบานไดรบการออกแบบตามอารมณพนฐาน 4 อยาง อยางละ 15 องคประกอบการเคลอนไหว รวมเปน 60 องคประกอบการเคลอนไหว องคประกอบการเคลอนไหวเหลานจะถกผลตออกมาเปนคลปวดโอภาพยนตรสเทา (grey scale movie clips) (Shafir, Taylor, Atkinson, Langenecker, & Zubieta, 2013) ซงมรายละเอยด ดงน
1) เสยงประกอบ ไมมเสยงประกอบ เนองจากอาจจะมผลตอการกระตนอารมณ
2) มมกลอง เปนแบบ Eye level3) ระยะเวลา แตละองคประกอบการเคลอนไหวใชเวลา
3000 มลลวนาท (Shafir et al., 2013; Tsachor & Shafir, 2017)
4) การเคลอนไหวทงหมดในคลปถกนำาเสนอบนพนหลงสดำา และไดรบการแสดงโดยนกแสดงชายและหญงทสวมชดสเทากระชบ และหมวกคลมศรษะเพอใหไมสามารถมองเหนการแสดงออกทางสหนา (Shafir et al., 2013)
5) นกแสดงชายและหญงจะไดมอบหมายใหแสดงองคประกอบการเคลอนไหวตามอารมณพนฐานในลกษณะตาง ๆ โดยการสม
ลำาดบเหตการณของชดการเคลอนไหวรางกาย 1 ชดคอ หนาจอคอมพวเตอรเปนสดำา 10000 มลลวนาท จากนนเปนการนำาเสนอคลปวดโอองคประกอบการเคลอนไหวรางกายท 1, 2, 3 และ 4 เปนเวลาคลปละ 3000 มลลวนาท โดยระยะเวลาระหวางคลปวดโอองคประกอบการเคลอนไหวรางกายแตละคลป 5000 มลลวนาท ซงเปนชวงทหนาจอคอมพวเตอรเปนสดำา และเปนชวงทผรบการฝกตองทำาทาทางการเคลอนไหวรางกายตามองคประกอบการเคลอนไหวรางกายตนแบบทเพงจบไปกอนหนา รวมระยะเวลา 1 ชดการเคลอนไหวรางกาย 32000 มลลวนาท ดงภาพท 1
ภาพท 1 ลำาดบเหตการณของชดการเคลอนไหวรางกาย 1 ชด
ใน 1 รอบการฝก คลปวดโอองคประกอบการเคลอนไหวรางกายแสดงอารมณพนฐานตนแบบจะแสดงสลบกบหนาจอดำาอยางตอเนองเปนจำานวน 148 องคประกอบการเคลอนไหวรางกาย รวมระยะเวลาประมาณ 20 นาท ดงผงโปรแกรมฯ ภาพท 2 ทงนโปรแกรมฯ จะทำาการสมลำาดบคลปวดโอองคประกอบการเคลอนไหวรางกายแสดงอารมณพนฐานตนแบบ
ภาพท 2 ตวอยางผงโปรแกรมฯ สำาหรบการฝก 1 รอบ
อปกรณทใชในการตดตงโปรแกรมฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการวเคราะหการเคลอนไหวรางกายแบบลาบานสำาหรบเพมความสามารถในการกำากบอารมณของวยรน ไดแก1. เครองคอมพวเตอร มคณสมบต
1) คอมพวเตอรสวนบคคล (PC) หรอคอมพวเตอรแบบพกพา (Notebook)
2) เครองทตดตงระบบปฏบตการ Windows 8 หรอ Windows 10
3) เครองทม USB 3.02. กลอง Kinect XBOX One X และอแดปเตอรตวแปลงสญญาณสำาหรบวนโดว ดงภาพท 3
ภาพท 3 (A) กลอง Kinect XBOX One X (B) อแดปเตอรตวแปลงสญญาณสำาหรบวนโดว
การตดตงอปกรณ การใชโปรแกรมฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการวเคราะหการเคลอนไหวรางกายแบบลาบาน สำาหรบเพมความสามารถในการกำากบอารมณของวยรน ตองทำาการตดตง 2 สวนคอ
สวนท 1 การตดตงโปรแกรม N-back 1) เขาไปทโฟลเดอร CD2 > NbackInstall > bin >
Debug >
Click ขวาท > Send to > Desktop (Create shortcut)
2) เขาไปทโฟลเดอร CD2 > N_backGesture > bin > x64 > Debug >
Click ขวาท > Send to > Desktop (Create shortcut)
((
สวนท 2 การตดตงกลอง Kinect 1) เขาไปทโฟลเดอร CD2 > Double click
> Install 2) เขาไปทโฟลเดอร CD2 > Double click
> Install3) เขาไปทโฟลเดอร CD2 > Double click
> Install4) เขาไปทโฟลเดอร CD2 > Double click
> Install 5) Restart คอมพวเตอร 6) ตดตงกลอง Kinect เชอมตอกบคอมพวเตอรดงภาพ
ท 4
ภาพท 4 การตดตงอปกรณในการใชงานโปรแกรมฯการใชงาน โปรแกรมฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการ
วเคราะหการเคลอนไหวรางกายแบบลาบาน สำาหรบเพมความสามารถในการกำากบอารมณของวยรน
1) Double click เพอเปดหนาจอคลปตนแบบ ดงภาพท 5
2) Double click เพอเปดหนาจอแสดงการจบภาพการเคลอนไหวรางกายดวยกลอง Kinect ดงภาพท 5
ภาพท 5 ตวอยางหนาจอ Monitor ขณะเปดใชโปรแกรมฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการวเคราะหการเคลอนไหวรางกายแบบลาบาน สำาหรบเพมความสามารถในการกำากบ อารมณของวยรน
คลปวดโอ
ปม “Run”
ปม “Exit” กดภาพแสดงการ
เคลอนไหวรางกาย
