คมอการใชโปรแกรมฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการวเคราะหการเคลอนไหวรางกายแบบลา

บาน สำาหรบเพมความสามารถในการกำากบอารมณของ

วยรน

คำานำาคมอการใชงานโปรแกรมฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการ

วเคราะหการเคลอนไหวรางกายแบบลาบานนไดอธายเกยวกบวธการใชงานและลกษณะของโปรแกรม ผวจยไดพฒนาโปรแกรมฯ เพอเปนอกทางเลอกหนงสำาหรบการเพมความสามารถในการกำากบอารมณของวยรน โปรแกรมฯ จะชวยปรบปรงการกำากบอารมณโดยใชวธวทยาการปญญา หรอการเพมความสามารถในการควบคมอารมณโดยวธวทยาการปญญา (Affective cognitive control capacity) หมายถง ความพยายามมอทธพลเหนออารมณของตนเอง และการจดการกบปจจยททำาใหเกดอารมณโดยผานกระบวนการปรบเปลยนกลไกการทำางานของสมอง เพอใหบรรลเปาหมายของงาน

โปรแกรมฯ ประกอบดวย 2 องคประกอบ คอ 1) การฝกความจำาขณะทำางานโดย N-back task ซงพนทสมองทเปดใชงานสวนใหญทบซอนกบพนทสมองสวนทเกยวของกบการกำากบอารมณคอ BA9, 10, 32, 45, 46 และ 47 และบางสวนททบซอนกบพนทสมองสวนทเกยวของกบการเคลอนไหวรางกายคอ BA6, 7 และ Cerebellum (Owen, McMillan, Laird, and Bullmore, 2005) และ 2) การเคลอนไหวรางกายตามหลกการ

วเคราะหการเคลอนไหวแบบลาบาน พนทสมองทใชในการเคลอนไหวรางกายมสวนทบซอนกบการกำากบอารมณเชนกนคอ สวนของ Basal ganglia ซง Basal ganglia ยงมความสำาคญในการเชอมตอกบโครงสราง Limbic และบางสวนของสมองสวนหนาทมความเกยวของกบการกำากบอารมณอกดวย ดงนนการฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการวเคราะหการเคลอนไหวแบบลาบานจงทำาใหมการเปดใชงานสมองในสวนทเกยวของกบการกำากบอารมณมากกวาการฝกความจำาขณะทำางานเพยงอยางเดยว อกทงการถายโอนการทำางานในเครอขาย Fronto-parietal ทงในระดบประสาทและระดบพฤตกรรมมความแขงแกรงและครอบคลมมากขน สงผลใหความสามารถในการกำากบอารมณเพมขน

ผพฒนาหวงเปนอยางยงวาคมอการใชงานโปรแกรมฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการวเคราะหการเคลอนไหวรางกายแบบลาบานนจะเปนประโยชนตอผนำาไปใชเพอเพมความสามารถในการกำากบอารมณของวยรน และผสนใจทวไป

จฑาทพย โพธท

แนะนำาโปรแกรมฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการวเคราะหการเคลอนไหวรางกายแบบลาบาน

โปรแกรมฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการวเคราะหการเคลอนไหวแบบลาบาน ออกแบบการเคลอนไหวรางกายตามองค

ประกอบของการเคลอนไหวแบบลาบาน (Laban motor elements) ทอธบายลกษณะการเคลอนไหวแบบตาง ๆ ทชวยเพมอารมณพนฐานแตละอยาง ไดแก ความโกรธ ความกลว ความโศกเศรา และความสข ซงแตละอารมณไดรบการคาดการณโดยองคประกอบการเคลอนไหวทไมซำากนและแตละองคประกอบการเคลอนไหวจะทำานายอารมณเพยงอยางเดยว (Shafir et al., 2016) ตวอยางองคประกอบการเคลอนไหวของอารมณพนฐานแบบตางๆ ดงตารางท 1

ตารางท 1 องคประกอบการเคลอนไหวของอารมณพนฐานแบบตางๆ

อารมณพนฐาน/ ลกษณะการเคลอนไหว

ตวอยางองคประกอบการเคลอนไหว

(1) ความโกรธ (Angry)

เกดจากการเคลอนไหวทแขงแกรง (Strong) ฉบพลน (Sudden) กาวหนา (Advancing) หรอการเคลอนไหวโดยตรง (Direct movements)

(2) ความกลว (Fear)

เกดจากการเคลอนไหวโดยการถอย (Retreating) การยอ

(Condensing) การปดลอม (Enclosing) การมผลผกพน (Binding) หรอการยายกลบ (Moving back)

ตารางท 1 (ตอ)

อารมณพนฐาน/ ลกษณะการเคลอนไหว

ตวอยางองคประกอบการเคลอนไหว

(3) ความโศกเศรา (Sadness)เกดขนจากความหนกแบบเฉยๆ (Passive weight) การนำาแขนไปทสวนบนของรางกาย เชน หนาอก ไหล หนา การลดตำาลง (Sinking) หรอการตกของศรษะ

(4) ความสข (Happiness)

เกดจากการกระโดด การลกขน (Rising) การแผขยาย (Spreading) และการเคลอนไหวทเปนอสระ เบา ๆ ขนสง หรอเปนจงหวะ (Rhythmic)

องคประกอบของการเคลอนไหวแบบลาบานไดรบการออกแบบตามอารมณพนฐาน 4 อยาง อยางละ 15 องคประกอบการเคลอนไหว รวมเปน 60 องคประกอบการเคลอนไหว องคประกอบการเคลอนไหวเหลานจะถกผลตออกมาเปนคลปวดโอภาพยนตรสเทา (grey scale movie clips) (Shafir, Taylor, Atkinson, Langenecker, & Zubieta, 2013) ซงมรายละเอยด ดงน

1) เสยงประกอบ ไมมเสยงประกอบ เนองจากอาจจะมผลตอการกระตนอารมณ

2) มมกลอง เปนแบบ Eye level3) ระยะเวลา แตละองคประกอบการเคลอนไหวใชเวลา

3000 มลลวนาท (Shafir et al., 2013; Tsachor & Shafir, 2017)

4) การเคลอนไหวทงหมดในคลปถกนำาเสนอบนพนหลงสดำา และไดรบการแสดงโดยนกแสดงชายและหญงทสวมชดสเทากระชบ และหมวกคลมศรษะเพอใหไมสามารถมองเหนการแสดงออกทางสหนา (Shafir et al., 2013)

5) นกแสดงชายและหญงจะไดมอบหมายใหแสดงองคประกอบการเคลอนไหวตามอารมณพนฐานในลกษณะตาง ๆ โดยการสม

ลำาดบเหตการณของชดการเคลอนไหวรางกาย 1 ชดคอ หนาจอคอมพวเตอรเปนสดำา 10000 มลลวนาท จากนนเปนการนำาเสนอคลปวดโอองคประกอบการเคลอนไหวรางกายท 1, 2, 3 และ 4 เปนเวลาคลปละ 3000 มลลวนาท โดยระยะเวลาระหวางคลปวดโอองคประกอบการเคลอนไหวรางกายแตละคลป 5000 มลลวนาท ซงเปนชวงทหนาจอคอมพวเตอรเปนสดำา และเปนชวงทผรบการฝกตองทำาทาทางการเคลอนไหวรางกายตามองคประกอบการเคลอนไหวรางกายตนแบบทเพงจบไปกอนหนา รวมระยะเวลา 1 ชดการเคลอนไหวรางกาย 32000 มลลวนาท ดงภาพท 1

ภาพท 1 ลำาดบเหตการณของชดการเคลอนไหวรางกาย 1 ชด

ใน 1 รอบการฝก คลปวดโอองคประกอบการเคลอนไหวรางกายแสดงอารมณพนฐานตนแบบจะแสดงสลบกบหนาจอดำาอยางตอเนองเปนจำานวน 148 องคประกอบการเคลอนไหวรางกาย รวมระยะเวลาประมาณ 20 นาท ดงผงโปรแกรมฯ ภาพท 2 ทงนโปรแกรมฯ จะทำาการสมลำาดบคลปวดโอองคประกอบการเคลอนไหวรางกายแสดงอารมณพนฐานตนแบบ

ภาพท 2 ตวอยางผงโปรแกรมฯ สำาหรบการฝก 1 รอบ

อปกรณทใชในการตดตงโปรแกรมฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการวเคราะหการเคลอนไหวรางกายแบบลาบานสำาหรบเพมความสามารถในการกำากบอารมณของวยรน ไดแก1. เครองคอมพวเตอร มคณสมบต

1) คอมพวเตอรสวนบคคล (PC) หรอคอมพวเตอรแบบพกพา (Notebook)

2) เครองทตดตงระบบปฏบตการ Windows 8 หรอ Windows 10

3) เครองทม USB 3.02. กลอง Kinect XBOX One X และอแดปเตอรตวแปลงสญญาณสำาหรบวนโดว ดงภาพท 3

ภาพท 3 (A) กลอง Kinect XBOX One X (B) อแดปเตอรตวแปลงสญญาณสำาหรบวนโดว

การตดตงอปกรณ การใชโปรแกรมฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการวเคราะหการเคลอนไหวรางกายแบบลาบาน สำาหรบเพมความสามารถในการกำากบอารมณของวยรน ตองทำาการตดตง 2 สวนคอ

สวนท 1 การตดตงโปรแกรม N-back 1) เขาไปทโฟลเดอร CD2 > NbackInstall > bin >

Debug >

Click ขวาท > Send to > Desktop (Create shortcut)

2) เขาไปทโฟลเดอร CD2 > N_backGesture > bin > x64 > Debug >

Click ขวาท > Send to > Desktop (Create shortcut)

((

สวนท 2 การตดตงกลอง Kinect 1) เขาไปทโฟลเดอร CD2 > Double click

> Install 2) เขาไปทโฟลเดอร CD2 > Double click

> Install3) เขาไปทโฟลเดอร CD2 > Double click

> Install4) เขาไปทโฟลเดอร CD2 > Double click

> Install 5) Restart คอมพวเตอร 6) ตดตงกลอง Kinect เชอมตอกบคอมพวเตอรดงภาพ

ท 4

ภาพท 4 การตดตงอปกรณในการใชงานโปรแกรมฯการใชงาน โปรแกรมฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการ

วเคราะหการเคลอนไหวรางกายแบบลาบาน สำาหรบเพมความสามารถในการกำากบอารมณของวยรน

1) Double click เพอเปดหนาจอคลปตนแบบ ดงภาพท 5

2) Double click เพอเปดหนาจอแสดงการจบภาพการเคลอนไหวรางกายดวยกลอง Kinect ดงภาพท 5

ภาพท 5 ตวอยางหนาจอ Monitor ขณะเปดใชโปรแกรมฝกความจำาขณะทำางานตามหลกการวเคราะหการเคลอนไหวรางกายแบบลาบาน สำาหรบเพมความสามารถในการกำากบ อารมณของวยรน

คลปวดโอ

ปม “Run”

ปม “Exit” กดภาพแสดงการ

เคลอนไหวรางกาย