+ All Categories
Home > Documents > This project is co-financed by the European Union and the...

This project is co-financed by the European Union and the...

Date post: 15-Feb-2020
Category:
Upload: others
View: 2 times
Download: 0 times
Share this document with a friend
44
“Technical Assistance for Capacity Building for Prevention of Marine Pollution Caused by Ship- Sourced WastesThis project is co-financed by the European Union and the Republic of Turkey. SEDİMAN YÖNETİMİ Dr. Arzu OLGUN
Transcript
Page 1: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

“Technical Assistance for Capacity Building for

Prevention of Marine Pollution Caused by Ship-

Sourced Wastes”

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey.

SEDİMAN YÖNETİMİ

Dr. Arzu OLGUN

Page 2: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

BALAST TANKI

SEDİMANLARI

Balast alımı sırasında, balast suyu ile birlikte bir miktar sediman (askıda partikül

madde) da balast tankına alınır

Sudaki askıda katı madde su içerisinde çöken veya çökmeyen tüm katı

maddeler olup, içeriğini sediman partikülleri, çeşitli kolloidal organik madde

parçaları, planktonlar vb. oluşturur.

Balast suyu : su (tuzlu, tatlı veya acısu) + canlı organizmalar + partikül maddeler

Tank sedimanları, denizde gemi seferi sırasında kısmen veya geminin tersanelerde

bakım ve onarıma girdiği dönemlerde tank temizliği sırasında 3-5 yıllık periyotlarda

yapılmaktadır.

Page 3: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

BALAST TANKI

SEDİMANLARI

Tank sedimanları, denizde gemi seferi sırasında kısmen veya geminin tersanelerde bakım ve

onarıma girdiği dönemlerde tank temizliği sırasında 3-5 yıllık periyotlarda yapılmaktadır.

Page 4: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ DENİZDE

Gemide sediman temizliği sefer sırasında balast suyu değişimi için

belirlenmiş alanlarda;

Karadan en az 200 deniz mili açıklık ve en az 200 m derinlikte

veya

en az 50 deniz mili açıklık ve en az 200 m derinlikte

Page 5: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN ALIM TESİSLERİ

Balast Suyu Sözleşmenin 5 nolu maddesine göre Taraf Devletler;

Gemilerin bakım ve onarıma girdiği tersanelerde gemilerden tank

temizliği sırasında alınan sedimanların çevre ve insan sağlığına zarar

vermeyecek şekilde bertarafını sağlayacak Sediman Alım Tesisleri

kurup, işletmelidir.

Balast Suyu Sözleşmesine ait G1- Sediman Alım Tesisleri Rehberi bu

amaçla geliştirilmiş olup, rehberde belirtilen kriterler çerçevesinde yapılmış

bir tesisin “yeterli olduğu” varsayılacaktır.

SEDİMAN YÖNETİMİ KARADA

* Gemilerin balast tanklarından alınan sedimanların bertarafını da içeren atık

bertarafı ile ilgili düzenlemelerin bulunduğu ülke ve limanlarda bu rehber var olan

düzenlemelerin yerini almayacaktır.

Page 6: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ Karada- Sediman Alım

Tesisleri

Gemilerden sediman alımı, gemilerin gereksiz

gecikmesine neden olmadan gerçekleştirilmeli

ve sedimanlar çevre ve insan sağlığı üzerinde

herhangi bir zarara ve istenmeyen yan etkilere

neden olmadan bertaraf edilmelidir.

Kurulacak olan tesis, balast tanklarından

sediman alınmasını isteyen tüm gemiler

tarafından kullanılması mümkün bir alt yapıya

sahip ve olabildiğince pratik olmalıdır.

Page 7: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ Sediman Alım Tesisleri

Tesislerin Kurulumunda

Mevcut ulusal mevzuat

İstasyonun kurulacağı tersanenin ve yerin seçimi,

Sedimanın toplanması, elleçlenmesi ve taşınması,

Sedimanın örneklenmesi, test ve analiz işlemleri,

Sedimanın depolanması ve depolanma şartları,

Tesiste işlenecek sedimanın nem içeriği ile birlikte tahmini kapasitesi,

Çevresel faydalar ve maliyet,

Balast tankı temizleme ve onarım tesislerine yakınlığı,

Tesis inşaatının ve operasyonunun çevre üzerine etkileri,

Tesis personelinin eğitimi,

Vinç gibi gemilerden sedimanın boşaltılması için gerekli donanım,

İnsan sağlığı, güvenlik ve bakım,

İşletimsel sınırlamalar

göz önüne alınmalıdır

Page 8: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ Sediman Alım Tesisleri

Tesislerin yerlerinin belirlenmesinde göz önüne alınması gereken kriterler;

Ulaşılabilir ve pratik olması,

Gemiler tarafından en çok kullanılan en fazla bakım onarım faaliyetinin yapıldığı

tersane bölgelerinde kurulması ve bölgesel hizmete yönelik olması,

Tesisten atık geri kazanım/bertaraf tesisine taşıma mesafesinin, bertaraf

maliyetini artırmayacak şekilde hem ekonomik hem de fiziksel olarak uygun

olması,

Çevre ve su kirliliğine neden olmaması, diğer çevresel boyutlar,

Meteorolojik şartlardan etkilenmemesi,

Bölgedeki yoğun çalışma ve yerleşim alanlarından uzak olması,

Bölgede bakım onarım ve tank temizliği yapan/yapacak tüm tersanelere

mümkün olduğu kadar uygun uzaklıkta olması,

Gerekli insan gücü, uzman ve altyapı desteği verebilecek kapasiteye sahip

olması

Bu şartları sağlayacak uygun boş bir alanın mevcudiyeti

Page 9: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

Sediman Alım Tesisleri ile ilgili rehber (G1)

SEDİMAN YÖNETİMİ

Taraf Devlet’lere sediman bertarafı ile ilgili benzer prosedürlerin uygulanması

amacı ile geliştirilmiştir.

Sediman bertarafı için her bir alım tesisinin yeri ve kapasitesi ile ilgili bilgiyi,

diğer Taraf Devletlerin kullanımlarını sağlamak amacıyla IMO’ ya rapor etmeleri

gerekmektedir.

Page 10: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

Tesisi ve aşağıda verilmiş olan maddeleri etkileyecek bölgesel, ulusal ve yerel

kanunlar,

Uygun yer,

Sedimanın toplanması, elleçlenmesi (handling) ve taşınması ile uygulamalar,

Sedimanın örneklenmesi, test ve analiz işlemleri,

Sedimanın depolanması ve depolanma şartları;

Tesiste işlenecek olan sedimanın nem içeriği ile birlikte tahmini kapasitesi,

Atıkların gemilerden nasıl ve hangi yöntemle alınıp depolanacağı,

Çevresel faydalar ve maliyeti,

Mevcut yerlerin yerel balast tankı temizleme ve onarım tesislerine yakınlığı,

Tesisin inşasının ve çalışmasının çevre üzerine etkileri,

Tesis personelinin eğitimi,

Balast tanklarından sedimanın pratik ve güvenli bir şekilde alımını sağlayacak

gerekli alt yapı,

İnsan sağlığı ile ilgili dikkat edilmesi gereken hususlar,

Güvenlik, ile ilgili dikkat edilmesi gereken hususlar

Bakım,

İşletimsel sınırlamalar,

Sediman Alım tesisleri bu tesislerden yararlanacak gemi tipleri dikkate alınarak

tasarlanmalı ve tank temizliği ile ilgili gerekliliklere önem verilmelidir.

SEDİMAN ALIM

TESİSLERİNİN

ÖZELLİĞİ G-1 rehberi Sediman Alım Tesislerinin kurulması ve işletilmesinde

aşağıdaki maddelerin dikkate alınması önermektedir

Page 11: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN ALIM

TESİSLERİNİN ÖZELLİĞİ

Tesisten yararlanacak gemilerin tesisin alım prosesinin (tesisat ve donanım)

kapasitesi ve kısıtları konusundaki ayrıntılı bilgilere ulaşımı sağlanmalıdır.

Ayrıntılar kapsamında en az aşağıdaki bilgiler sağlanmalıdır;

Sedimanın Maksimum kapasitesi,

Herhangi bir zamanda işlenebilecek maksimum sediman hacmi ve

ağırlığı,

Paketleme ve etiketleme gereklilikleri,

Operasyonun süresi,

Tesisin bulunduğu yerde liman, rıhtım gibi geçiş yerlerinin bulunması,

Gemiden kıyıya yapılacak transferin detayları.

Page 12: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ Sediman Alım Tesisleri

Atık yönetimi metodolojilerinin belirlenmesinde göz önüne alınması

gereken öncelikler;

bertaraf edilmesi gereken ATIK MİKTARININ BELİRLENMESİ

ATIK KARAKTERİNİN, çevre ve insan sağlığı üzerinde neden

olacağı etkilerin bilinmesi,

bertaraf yöntemlerinin bulunabilirliği ve maliyeti’dir.

Page 13: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ Sediman Alım Tesisleri

Karada Sediman Yönetimindeki Önemli Kıstaslar;

Gemilerden alınacak sediman miktarında farklılıklar

(çok az veya yüksek hacimde olması)

kimyasal ve biyolojik içeriğinin farklı olması

(tehlikeli veya tehlikesiz olması; biyolojik veya kimyasal kontaminasyon

veya her ikisi birden)

Malzeme özelliğindeki farklılıkları (tane boyu, tuz içeriği gibi)

Page 14: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN – BİYOLOJİK

İÇERİK

Tanka alınan ve kist oluşturan organizmalara

ait uzun ömürlü kistler (uzun ömürlü uyku

formları)

spor ve yumurtalar (uzun ömürlü uyku

formları)

bu canlılar uygun çevre şartlarında yeniden aktif

formlarına dönüşürler,

bentik canlılar

Gemilerde sediman temizliği geminin bakım ve

onarıma girdiği dönemlerde (minimum 3 yılda bir)

yapılmaktadır.

Page 15: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN

BİYOLOJİK İÇERİK

Çevre ve insan sağlığı üzerinde risk oluşturan

gruplar;

• Toksik alg patlamalarına neden olan

dinoflagellat kistleri

(deniz canlılarında kontaminasyon sonucu

kayıplar, insana kadar giden besin zinciri

sonucu ölüm)

• Hastalık etmeni olan patojen bakteriler

(Kolera, bağırsak enfeksiyonu gibi)

(Vibrio cholerae , Salmonella sp, Escherichia

coli, Pseudomona aeruginosa, Proteus

mirabilis, Proteus vulgaris, Klebsiella

pneumoniae, Enterobacter gibi fakültatif

anaerob bakteriler)

Pfiesteria piscidica

Vibrio cholerae

Page 16: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN

KİMYASAL İÇERİK

• PAH, Metal, PCB gibi balast suyu alımı

sırasında tanka sedimentle birlikte alınan

kimyasalları içerebilir.

Ayrıca

• Tank çeperlerinden sediman tabakasına

dökülen/karışan tank kaplama, boya parçaları

veya pas gibi kirleticileri içerebilir.

Deniz ortanında; ağır metaller ve organik

kirleticilerin çoğu hidrofobiktir, suda çok az

çözünür ve sedimentte birikim yaparlar

Page 17: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN

KİMYASAL İÇERİK

Ayrıca

Gemilerde arıtım teknolojilerinin kullanımı

sonucunda;

• Dezenfeksiyon amacı ile kullanılan

biyosit’ler;

klorin, klorin dioksit, ozon, brom, hidrojen

peroksit ve peroksiasetik asit gibi

oksitleyici bileşikler ile;

formaldehit, glutaraldehit, amonyum

tuzları, çeşitli organo-sülfür bileşikleri,

dibromnitril-propionamid gibi oksitleyici

olmayan bileşiklerdir

Yan ürünleri; genotoksik, kanserojen ve toksik’tir.

Arıtım sistemlerinde Biyositlerin kullanımları için IMO-GESAMP grubunun onayı gerekse de

bilinçsiz kullanımları ve uzun süreli birikimleri ile ilgili etkiler göz önüne alınmalıdır.

Page 18: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN OLUŞUMUNU

ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Tank içerisinde oluşan sediman tabakasının hacmine

etki eden pek çok parametre bulunmaktadır;

Geminin balast suyu aldığı limanların derinlik, deniz

tabanı ve sediman yapısı, sudaki askıda katı madde

konsantrasyonu gibi özellikleri,

(özellikle nehir ağzı ve nehir kıyılarında yer alan

limanlarda tanka alınan sediman miktarı çok yüksektir)

Gemi tipi ve balast tankı yapısı,

Gemideki sediman ve balast suyu yönetimi uygulamaları

(sedimanların denizde ve karada belirli periyotlarda

bertarafı, balast suyu alımları sırasında sediman alımını

azaltıcı önlemler gibi)

Gemi balast suyu kapasitesi ve balast suyu

operasyonlarının sıklığı,

The Port of Mostyn, İngiltere

Ayrıca

balast arıtım sistemlerinin gemide kullanılmaya başlamasının ardından, kullanılan

sisteminin partikül giderim verimliliği tankta oluşacak sediman hacminde etkili olacaktır.

Page 19: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN Alım Tesisleri Tahmini Sediman Hacmi

Alınan

Balast

Suyu

hacmi

(ton)

Askıda

katı

madde

miktarı

(g/ton)

Bir

seferde

alınan

sediman

kg/ton

(kuru

madde)

Dip

sedimana

geçen/

çöken AKM

kabulü, (%

90)

Sedimana

geçecek

kuru

madde,

kg/ton

Dip

sediman

ı KM

oranı,

(%50)

Bir seferde

alınan

sedimanın

çökme

sonrası

yaklaşık

hacmi,

kg/ton

Balast

Suyu

Alımı

Sayısı

(1

yılda)

Toplam

dip

sediman

hacmi,

kg/ton

Temizlik

periyotu

(5 yıl)

Gemide

5 yılda

oluşan

sed.

Hacmi

(Ton)

Tuzla

tersanesi

bakım

onarım

gemi

sayısı

(500/yıl)

Yalova

200/yıl

Diğer

100/yıl

15000 10 150 0,9 135 0,5 270 50 13500 67500 67,5 33750 13500 6750

15000 20 300 0,9 270 0,5 540 50 27000 135000 135 67500 27000 13500

15000 30 450 0,9 405 0,5 810 50 40500 202500 202,5 101250 40500 20250

15000 40 600 0,9 540 0,5 1080 50 54000 270000 270 135000 54000 27000

15000 50 750 0,9 675 0,5 1350 50 67500 337500 337,5 168750 67500 33750

15000 100 1500 0,9 1350 0,5 2700 50 135000 675000 675 337500

13500

0 67500

1 yılda oluşan tahmini sediman hacmi 168750 ton/yıl; 14062 ton/ay

Balast Suyu Yönetimi teknolojileri kullanılmadan;

Page 20: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

Alınan

Balast

Suyu

hacmi

(ton)

Askıda

katı

madde

miktarı

(g/ton)

Bir

seferde

alınan

sediman

kg/ton

(kuru

madde)

Dip

sedimana

geçen/

çöken

AKM

kabulü

(% 50)

Sedimana

geçecek

kuru

madde,

kg/ton

Dip

sedimanı

KM

oranı,

(%50)

Bir seferde

alınan

sedimanın

çökme

sonrası

yaklaşık

hacmi,

kg/ton yıda kaç

kez

Toplam

dip

sediman

hacmi,

kg/ton

Temizlik

periyotu

(3 yıl) ton

Tuzla

tersane

si bakım

onarım

gemi

sayısı

(500/yıl) Yalova

200/yıl Diğer

100/yıl

15000 10 150 0,5 75 0,5 150 50 7500 22500 22,5 11250 4500 2250

15000 20 300 0,5 150 0,5 300 50 15000 45000 45 22500 9000 4500

15000 30 450 0,5 225 0,5 450 50 22500 67500 67,5 33750 13500 6750

15000 40 600 0,5 300 0,5 600 50 30000 90000 90 45000 18000 9000

15000 50 750 0,5 375 0,5 750 50 37500 112500 112,5 56250 22500 11250

15000 100 1500 0,5 750 0,5 1500 50 75000 225000 225 112500 45000 22500

Balast Suyu Yönetimi Uygulamalarının ardından çıkacak tahmini sediman miktarı

56250/ 12 = 4687 ton /ay

112500 / 12 = 9375 ton /ay

SEDİMAN YÖNETİMİ Sediman Alım Tesisleri

Page 21: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT

Sediman Karakterinin Belirlenmesi

• Sedimanın çevre ve insan sağlığı üzerindeki olası riskleri,

• Atık olarak özellikleri, yeniden kullanımı mümkün mü?

• En uygun bertaraf yönetiminin belirlenmesi

Page 22: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT

ÇEVRE KANUNU

2872 sayılı Çevre Kanununa göre herhangi bir faaliyet sonucunda oluşan,

çevreye atılan veya bırakılan her türlü madde “atık” olarak tanımlanmaktadır.

Kanunun 11. maddesinde belirtilen hükümlere göre; Liman, tersane, gemi

bakım-onarım, gemi söküm, marina gibi kıyı tesisleri; kendi tesislerinde ve

gemi ve diğer deniz araçlarında oluşan petrollü, yağlı katı atıklar ve sintine, kirli

balast, slaç, slop gibi sıvı atıklar ile evsel atıksu ve katı atıkların alınması,

depolanması, taşınması ve bertarafı ile ilgili işlemleri ve tesisleri yapmak veya

yaptırmakla yükümlüdürler.

11. Maddesinde, gemi ve diğer deniz araçlarında oluşan atığın çevreye zarar

vermeden alınması, depolanması, taşınması ve bertarafında ve gerekli

tesislerin kurulmasında kıyı tesislerini (liman, tersane, gemi söküm, marina

gibi) sorumlu kılmaktadır.

Page 23: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT

BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE KANUNU

Büyükşehir ve İlçe belediyelerinin görev ve sorumlulukları

Madde 7 (i) bendi;……

…….. deniz araçlarının atıklarını toplamak, toplatmak, arıtmak ve bununla ilgili

gerekli düzenlemeleri yapma sorumluluğundadır.

Page 24: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT

25682 sayılı 2004 tarihli Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü

Yönetmeliği

amacı Madde 1’de tanımlanmış olup bu amaç balast tanklarından karada alınan

sedimanların bertarafına birebir uyduğu görülmektedir;

“Türkiye'nin deniz yetki alanlarında gemilerin normal faaliyetlerinden kaynaklanan

atıkların deniz ortamına verilmesinin önlenmesi amacıyla gemilerden; atıkların

alınması, depolanması ve bertaraf tesislerine taşınması ile ilgili işlemlerin yapılması

ve bu amaçla limanlarda kurulması ve işletilmesi gerekli olan atık kabul tesisleri ve

atık alma gemilerine ilişkin usul ve esasları düzenlemek”

Ancak yönetmeliğin kapsamı MARPOL ile sınırlandırılmıştır.

Page 25: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT

Atık Yönetimi Yönetmeliği (2 Nisan 2015)

Amacı;

a) Atıkların oluşumundan bertarafına kadar çevre ve insan sağlığına

zarar vermeden yönetiminin sağlanması,

b) Atık oluşumunun azaltılması, atıkların yeniden kullanımı, geri

dönüşümü, geri kazanımı gibi yollar ile doğal kaynak kullanımının

azaltılması ve atık yönetiminin sağlanması

Page 26: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT

Atık Yönetimi Yönetmeliği (2 Nisan 2015)

MADDE 2

Ek-4 atık listesinde verilen atıkları kapsar

h) Türkiye'nin deniz yetki alanlarında bulunan gemilerin ürettiği atıklar

ile yük artıklarının, limanlarda kurulu bulunan atık kabul tesislerine

ve/veya atık alma gemilerine verilmesini KAPSAMAZ !!!

Tersaneler, Denizcilik ve Gemi İnşa Sanayi sektörüne ait endüstriyel

kuruluşlar olup bu sektöre ait çıkan atıkların “Atık Yönetimi Yönetmeliği”

kapsamında değerlendirilmesi uygundur.

Page 27: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT

Atık Yönetimi Yönetmeliği

Ek 1 – Atık kodu belirleme hiyerarşisi ve atık kodu açıklamaları

Ek 2 – Bertaraf yöntemleri

Ek 2B – Geri kazanım işlemleri

Ek 3A – Tehlikeli kabul edilen atık özellikleri

Ek 3B – Tehlikeli atık eşik konsantrasyonları

Ek 4 – Atık listesi (farklı sektörlerden ve faaliyetlerden

kaynaklanan atıklar 20 ayrı kategori altında

sınıflandırılıyor)

Page 28: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT

Atık Yönetimi Yönetmeliği

Ek 4’te atık listesinde sınıflandırılmış;

(A) işaretli atıklar, ek-3/B’de yer alan tehlikeli atık konsantrasyonuna

bakılmaksızın tehlikeli atık sınıfına girer.

(M) işaretli atıkların tehlikelilik özelliklerinin belirlenmesi gerekir.

Bu amaçla yapılacak çalışmalarda, ek-3/A’da listelenen özelliklerden H3-

H8 ile H10 ve H11 ile ilgili değerlendirmeler, ek-3/B’de yer alan

konsantrasyon değerleri esas alınarak yapılır.

Page 29: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT

Page 30: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT

Balast tankından alınan sediman;

Ek 4’te;

(16) kodlu “Listede Başka Bir Şekilde Belirtilmemiş Atıklar” başlığı altında

değerlendirilmesi mümkündür.

Yapılacak analizlere göre;

“tehlikeli organik (M)”, “tehlikeli inorganik (M)” veya

“organik” ve “inorganik” atıklar olarak sınıflandırılmıştır.

Page 31: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT

Page 32: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT

Page 33: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT

Page 34: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT

Page 35: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN

YÖNETİMİ

ULUSAL

MEVZUAT

Page 36: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

Parametre Analiz Yöntemi

Fizikokimyasal analiz yöntemleri

Görünüm/koku Duyusal

pH Değeri (sulu çözelti) TS 8753 EN 12176

(pH değerinin tayini)

Çözünmüş Oksijen (sulu çözelti) (mg/l) SM-4500 OG

İletkenlik (sulu çözelti) (mS/cm) TS ISO 11265 - Toprak Kalitesi – Elektriksel Öziletkenlik Tayini

Nem (su) İçeriği (%ağırlık) TS 9546 EN 12880 / Nisan 2002

(kuru kalıntı ve su muhtevası tayini)

Katı Madde İçeriği (%ağırlık) TS 9546 EN 12880 / Nisan 2002

(kuru kalıntı ve su muhtevası tayini)

Organik Madde Miktarı (%ağırlık) TS 8336 (organik madde tayini)

İnorganik Madde Miktarı (%ağırlık) TS 8336 (organik madde tayini)

Organik Madde Cinsi EPA 8260 GC-MS (hekzan özütlemesi)

ASTM E1252 FTIR spektrofotometre

İnorganik Madde Cinsi X Işını Difraksiyonu (XRD), (PDF: Toz difraksiyon kart numarası)

X-Işını Floresan Spektroskopisi (XRF)

Yağ-gres (mg/kg) SM-5520 F Soxhlet Ekst.

Birim ağırlık (kg/m3) (ıslak ve kuru) TS EN 1097-6:2002

Tane boyutu dağılımı (%) Yaş elek analizi ve hidrometre

Toplam Kükürt (%ağırlık) ASTM D 4239-05

Üst Kalorifik Değer (kcal/kg) (kuru baz) ASTM D5865

Dioksinler/Furanlar (PCDD/F ng/kg I-TEQ) EPA 1613 (GC-HRMS)

Poliaromatik hidrokarbonlar (PAH mg/kg) ISO 11338-2 (GC-MS)

Poliklorlu bifeniller (PCB mg/kg) ISO 10382 (GC-ECD), EPA 3540C

BTEX (benzen, toluen, etilbenzen ve ksilen) (mg/kg) EPA 8015C (Headspace GC-MS)

Pestisitler (klorlu/fosforlu) (mg/kg) EPA 8081, EPA 8141 (GC-MS)

Tributilkalay (mg/kg) In-house metod (LC-MSMS)

Ağır Metallar (Pb, Cd, Cr, Cu, Ni, Zn, Hg, As) (mg/kg) ISO 11885, EPA 7473

Toksikolojik Analiz Yöntemleri

Ekotoksisite ISO/EN/DIN 11348

Akut toksisite (Farelerde) Acute Oral Toxicity-Fixed Doze, OECD TG 423

Akut toksisite (Balıklarda) (Balık biyodeneyi (ZSF)) AB 92/69/EEC Method C1

Atık Yönetimi Yönetmeliği

EK 3B Analizleri

Page 37: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT

ATIKLARIN DÜZENLİ DEPOLANMASINA DAİR YÖNETMELİK

düzenli depolama tesislerine ilişkin teknik esaslar

atıkların düzenli depolama tesislerine kabulü ve atıkların düzenli

depolanmasına ilişkin usul ve esaslar ile alınacak önlemleri, yapılacak

denetimleri ve tabi olunacak sorumlulukları kapsar.

Sediman atığının düzenli depolama yoluyla bertaraf edilmesi durumunda

“Yönetmelik EK-2: Atıkların düzenli depolanabilmesi için kabul kriterleri"

doğrultusunda analiz edilmesi ve buna göre aşağıdaki düzenli depolama

tesislerinden hangisinde depolanacağına karar verilmesi gereklidir;

a) I. sınıf düzenli depolama tesisi: Tehlikeli atıkların depolanması için gereken

altyapıya sahip tesis

b) II. sınıf düzenli depolama tesisi: Belediye atıkları ile tehlikesiz atıkların

depolanması için gereken altyapıya sahip tesis

c) III. sınıf düzenli depolama tesisi: İnert atıkların depolanması için gereken

altyapıya sahip tesis

Page 38: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik

EK2: Atıkların düzenli depolanabilmesi için kabul kriterleri

Parametre

ADDDY-EK 2 limit değerleri

Yöntem Inert Atık

(III. Sınıf)

Tehlikesiz Atık

(II. Sınıf)

Tehlikeli Atık

(I. Sınıf)

Eluat Analiz Parametreleri (L/S=10 l/kg)

As (mg/l) 0.05 0.2 2.5 EPA 6020A

Ba (mg/l) 2 10 30 EPA 6020A

Cd (mg/l) 0.004 0.1 0.5 EPA 6020A

Cr (mg/l) 0.05 1 7 EPA 6020A

Cu (mg/l) 0.2 5 10 EPA 6020A

Hg (mg/l) 0.001 0.02 0.2 SM-3112

Mo (mg/l) 0.05 1 3 EPA 6020A

Ni (mg/l) 0.04 1 4 EPA 6020A

Pb (mg/l) 0.05 1 5 EPA 6020A

Sb (mg/l) 0.006 0.07 0.5 EPA 6020A

Se (mg/l) 0.01 0.05 0.7 EPA 6020A

Zn (mg/l) 0.4 5 20 EPA 6020A

Cl- (mg/l) 80 1,500 2,500 SM-4110B

F- (mg/l) 1 15 50 SM-4110B

SO42- (mg/l) 100 2,000 5,000 SM-4110B

Çözünmüş Organik Karbon (ÇOK)

(mg/l) 50 80 100 SM-5310B

Toplam Çözünen Katı Madde

(TÇKM) (mg/l) 400 6,000 10,000 SM-2540C

Fenol indeksi (mg/l) 0.1 - - SM-5530D

Orijinal Atık Analiz Parametreleri

Toplam Organik Karbon (TOK)

(mg/kg) 30,000 50,000 60,000 SM-5310B

BTEX (mg/kg) 6 - - EPA 8015C

PCB (mg/kg) 1 - - ISO 10382

Mineral Yağ (mg/kg) 500 - - BS EN 14039

Yanma Kaybı (LOI) (%) - - %10 TS EN 12879

Page 39: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT

ATIKLARIN YAKILMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK 6 Ekim 2010

Atıkların yakılmasıyla çevre üzerinde olabilecek olumsuz etkileri ve

ortaya çıkabilecek riskleri uygulanabilir yöntemlerle önlemek ve

sınırlandırmaktır

Page 40: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT

Atığın tehlikeli olup olmadığı

Atığın fiziksel ve kimyasal durumu

Radyoaktivite ölçümü

Atık Yönetimi Yönetmeliği Ek 4 listesine göre atık kategorisi ve kodu,

Tesisin kapasitesine göre atık miktarı

Atığın asgari ve azami kütle akışı

Atığın en düşük ve en yüksek kalorifik değeri, en yüksek kül bileşeni

PCB, PCP, CI, F, S ve ağır metal gibi kirleticilerin azami içeriğinin belirlenmesi

zorunludur

YAKMA öncesi

Page 41: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

Balast tanklarından alınan sediman atığının enerji amaçlı değerlendirilebilmesi

için ASTM (American Society for Testing and Materials) standartlarına göre

yakıt karakteristiklerinin çıkarılması gerekmektedir, bu amaçla yapılması gereken

analizler;

Kısa analiz (nem, uçucu madde, sabit karbon, kül)

Elementel analiz (C, H, O, N, S)

Isıl değer analizi (bomba kalorimetresi)

Kül analizi (element ve oksit formda, tehlikeli madde oluşumu var mı, Cl,

P ve zararlı olabilecek diğer elementler oluşuyor mu?)

Kül ergime sıcaklığı tayini

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

Page 42: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

Faydalı kullanım için;

Sedimanın bileşimi ve tane boyutu dağılımı

Kontaminasyon durumu

Tuz içeriği

Page 43: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

SEDİMAN YÖNETİMİ

ULUSAL MEVZUAT This project is co-financed by the

European Union and the Republic of Turkey

ORGANİZMA ANALİZLERİ ??

• Balast sedimanlarında bulunan organizmalar sucul organizmalar olup

bu canlılar karada yaşamlarını sürdüremezler. Toksik dinoflagellat

kistlerinin yaşamlarını sürdürebilmeleri için yeniden sucul bir ortam

gereklidir..

• Tonlarca sedimanda bulunan kist sayısı sayıca çok az olup, sediman

örnekleme çalışmasında yapılan incelemede görünmeyebilir, analiz

yapılmayıp, var kabul edilip gerekli tedbir alınmalıdır…

Ancak;

• Patojen bakteri ve indikatör (intestinal enterecoclar, E. Coli) bakteri

analizleri

Evsel ve Kentsel Arıtma Çamurlarının Toprakta Kullanılmasına Dair Yönetmelik

Sadece E.coli analizleri var..

Page 44: This project is co-financed by the European Union and the …gatsweb.cevre.gov.tr/Pictures/Files/Editor/document/SW... · 2016-06-30 · This project is co-financed by the European

Teşekkürler…

Dr. Arzu OLGUN

TÜBİTAK MAM

Çevre ve Temiz Üretim Enstitüsü

[email protected]


Recommended